Wikisource bclwikisource https://bcl.wikisource.org/wiki/Panginot_na_Pahina MediaWiki 1.44.0-wmf.5 first-letter Medio Espesyal Olay Paragamit Olay kan paragamit Wikisource Olay sa Wikisource Ladawan Olay sa ladawan MediaWiki Olay sa MediaWiki Plantilya Olay sa plantilya Tabang Olay sa tabang Kategorya Olay sa kategorya Kagsurat Olay sa kagsurat Pahina Olay sa pahina Indeks Olay sa indeks TimedText TimedText talk Module Module talk MediaWiki:Sitesupport-url 8 2 2 2024-10-14T11:08:55Z Maintenance script 1 Setting sidebar link 2 wikitext text/x-wiki https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=bcl.wikisource.org&uselang=bcl d9x7pgzqmhiicrrymujoqsacdecnmq1 Paragamit:Koavf 2 3 3 2024-10-14T14:35:03Z Koavf 11 Pinagmukna an pahina kaining "{{#babel:bcl-0|en|es-2|de-1|pt-1}} [https://en.wikipedia.org/wiki/User:Koavf !!!!]" 3 wikitext text/x-wiki {{#babel:bcl-0|en|es-2|de-1|pt-1}} [https://en.wikipedia.org/wiki/User:Koavf !!!!] pkpchsd8csuynpq3n4tyi8eiq5d8r94 Paragamit:Meno25 2 4 4 2024-10-14T15:55:39Z Meno25 10 Creating 4 wikitext text/x-wiki * You can contact me using [[:en:User:Meno25|my English Wikisource userpage]]. 55k7gbxerrhng2n5vm3p943z1qsduvv Olay kan paragamit:Meno25 3 5 5 2024-10-14T15:58:04Z Meno25 10 talk 5 wikitext text/x-wiki Please leave messages at [[w:en:User talk:Meno25]]. erhueog4jh9i02hvabsirfst0yl7g0j Paragamit:MenoBot 2 6 6 2024-10-14T16:19:27Z MenoBot 13 Creating 6 wikitext text/x-wiki This is an interwiki bot operated by [[w:en:User:Meno25|Meno25]]. [[ar:مستخدم:MenoBot]] [[as:সদস্য:MenoBot]] [[az:İstifadəçi:MenoBot]] [[be:Удзельнік:MenoBot]] [[bg:Потребител:MenoBot]] [[bn:ব্যবহারকারী:MenoBot]] [[br:Implijer:MenoBot]] [[bs:Korisnik:MenoBot]] [[ca:Usuari:MenoBot]] [[cs:Uživatel:MenoBot]] [[cy:Defnyddiwr:MenoBot]] [[da:Bruger:MenoBot]] [[de:Benutzer:MenoBot]] [[el:Χρήστης:MenoBot]] [[en:User:MenoBot]] [[eo:Uzanto:MenoBot]] [[es:Usuario:MenoBot]] [[et:Kasutaja:MenoBot]] [[fa:کاربر:MenoBot]] [[fi:Käyttäjä:MenoBot]] [[fo:Brúkari:MenoBot]] [[fr:Utilisateur:MenoBot]] [[gl:Usuario:MenoBot]] [[gu:સભ્ય:MenoBot]] [[he:משתמש:MenoBot]] [[hr:Suradnik:MenoBot]] [[hu:Szerkesztő:MenoBot]] [[hy:Մասնակից:MenoBot]] [[id:Pengguna:MenoBot]] [[is:Notandi:MenoBot]] [[it:Utente:MenoBot]] [[ja:利用者:MenoBot]] [[kn:ಸದಸ್ಯ:MenoBot]] [[ko:사용자:MenoBot]] [[la:Usor:MenoBot]] [[li:Gebroeker:MenoBot]] [[lt:Naudotojas:MenoBot]] [[mk:Корисник:MenoBot]] [[ml:ഉപയോക്താവ്:MenoBot]] [[mr:सदस्य:MenoBot]] [[nl:Gebruiker:MenoBot]] [[no:Bruker:MenoBot]] [[pl:Wikiskryba:MenoBot]] [[pt:Utilizador:MenoBot]] [[ro:Utilizator:MenoBot]] [[ru:Участник:MenoBot]] [[sa:योजकः:MenoBot]] [[sah:Кыттааччы:MenoBot]] [[sk:Redaktor:MenoBot]] [[sl:Uporabnik:MenoBot]] [[sr:Корисник:MenoBot]] [[ta:பயனர்:MenoBot]] [[te:వాడుకరి:MenoBot]] [[th:ผู้ใช้:MenoBot]] [[tr:Kullanıcı:MenoBot]] [[uk:Користувач:MenoBot]] [[vec:Utente:MenoBot]] [[vi:Thành viên:MenoBot]] [[yi:באַניצער:MenoBot]] [[zh:User:MenoBot]] [[zh-min-nan:User:MenoBot]] 1hvqhdy3ai4p3wol9taqtsydo47ef23 Olay kan paragamit:MenoBot 3 7 7 2024-10-14T16:22:14Z MenoBot 13 talk 7 wikitext text/x-wiki Please leave comments in English [[w:en:User talk:Meno25|here]]. 71i1b2lidd8zeajwxudf0mudmfh1lfr An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles 0 8 8654 8649 2024-10-17T04:52:08Z Minorax 87 8654 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/AJG9045.0001.001/5?rgn=full+text;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/i|pahina i]] | notes = }} {{poemx|1=|2= <br /> <div class="center">AN</div> <div class="center">BAGONG TIPAN O TESTAMENTO NIN CAGURANGNAN TANG JESU-CRISTO NA NALALAGDAAN CAN Magña Evangelio Asin Magña Gawe Nin Magña Apostoles</div> <br /> <div class="center"><small>SOCIEDAD BIBLICA BRITANICA Y EXTRANGERA</small></div> <div class="center">M A N I L A, I.F.</div> <div class="center">1909</div> |}} q42y5nweacb72xwjtno2ocvw0aqf482 An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/1 0 9 8693 8690 2024-10-17T04:54:10Z Minorax 87 8693 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/11?q1=an&view=image] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/i|pahina i]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/2|pahina 2]] | notes = }} </br> {{poemx|1=1|2= <div class="center">AN SANTO EVANGELIO NIN CAGURANGNAN TANG JESU-CRISTO NA ISINURAT NI SAN MATEO.</div> <div class="center">----------</div> <div class="center">CAPITULO I.</div> :1 Libro nin capagaraquian ni Jesu Cristo, na aqui ni David, na aqui ni Abraham. :2 Si Abraham inaqui si Isaac; asin si Isaac inaqui si Jacob; asin si Jacab inaqui si Judas asin an saiyang magfia tugang; :3 asin si Judas an inaqui qui Tamar si Fares asin si Zara; asin si Fares inaqtii si Hesron; asin si Hesron inaqui si Ararn; :4 asin Si Aram inaqui si Aminadab, asin si Aminadab inaqui Si Naason; asin si Naason inaqui si Salmon; :5 asin Si Salmon an inaqui qui Rahab Si Booz; asin Si Booz an inaqui qui Rut si Obed; asin si Obed inaqui si Jesse; :6 asin si Jesse inaqui si hadeing Si David. Asin si David inaqui Si Salomon caidtong nani agom, mn Urias; :7 asin si Salomon inaqui si Roboam; asin Si Roboam inaqui si Abia; asin si Abia inaqui si Asa; :8 asin si Asa inaaqui si Josafat; asin si Josafat inaqui Si Joram; asin Si Joram inaqui, si Ozias; :9 asin si Ozias inaqui si Joatam; asin si Joatam inaqui si Achaz; asin si Achaz inaqui si Hezekias; :10 asin si Hezekias inaqui si Manases; asin si Manases inaqui si Amon; asin si Amon inaqui si Josias; |}} 4zykxwj7meibhqmtnc670hdtbwtx9tw An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/10 0 10 8712 8675 2024-10-17T04:54:52Z Minorax 87 8712 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/20?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/9|pahina 9]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/11|pahina 11]] | notes = }} </br> {{poemx|1=10|2= <div class="center">SAN MATEO 5. ----------</div> :3 Paladan an magna duc-ha sa espiritu; huli ta sa sainda iyo an cahadean nin lagnit. :4 Paladan an magna nagtatagnis: huli ta sinda pagrara- gnahon. :5 Paladan an magna mahoyo: huli ta sinda cacamtan an daga na panonod. :6 Paladan an magna nagogotom asin napapaha nin huli sa catanosan: huli ta sinda pacacabasogon. :7 Paladan an magna maheheracon: huli ta cacamtan ninda an pagcaherac. :8 Paladan an magna malinig an puso: huli ta sinda magpa- pacahiling sa Dios. :9 Paladan an magna matiuasay: huli ta sinda aapodon magna aqui nin Dios. :10 Paladan an magna pinagsasaquit nin huli sa catanosan: huli ta sa sainda an cahadean nin calagnitan. :11 Paladan camo cun magcaorognisan camo, asin camo paglamagon, asin pagsabihon sa saindo an manlaen-laen na maraot, dahel sa saco, na nagpupurutic. :12 Magorogma camo asin magcaparano camo nin cagaya- gayahan: huli ta cadacula can papaquinabagnon nindo sa lagnit, haros ta siring man si paglamag sa magna profeta na nagcaerenot sa saindo. <div class="center">''An paghulit sa buquid (casumpay): An magna disipulo iyo an asin o iram ni daga asin an ilao nin quinaban.''</div> :13 Camo iyo an asin nin quinaban: Alagad cun an asin maday an saiyang namit, o tomabang, ano an ipag-aasin? day namapapaquinabagnan sa anoman, cundi ta iaapon sa luas, asin ta gnaning batayan nin magna tauo. :14 Camo an ilao nin quinaban. An sarong ciudad na nato- togdoc sa ibabao nin sarong buquid, day matatago. :15 Asin day sinosoloan an ilauan asin ta ibubugtac sa irarom nin gahinan, cundi sa bubugtacan nin ilao; asin nacacaliuanag sa gabos na magna nasa harong. |}} k1g89kqy9m34tvpsnmci1r5ktfx1gkc An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/2 0 11 8702 8688 2024-10-17T04:54:45Z Minorax 87 8702 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/12?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/i|pahina 1]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/3|pahina 3]] | notes = }} </br> {{poemx|1=2|2= <div class="center">SAN MATEO 1.</div> <div class="center">----------</div> :11 asin si Josias inaqui si Jeconias asin an, saiyang magna tugang, sa panahon na pagtapocan sa Babilonia. :12 Asin pacatapocan sa Babilonia, si Jeconias inaqui si Sa- lathiel; asin si Salathiel inaqui si Zorobabel; :13 asin si Zorobabel inaqui si Abiud; asin si Abiud inaqui si Eliaquim;,asin ai Eliaquim inaqui si Azor; :14 asin si Azor inaqui si Sadoc; asin si Sadoc inaqui si Aquim; asin si Aquim inaqui si Eliud; :15 asin si Eliud inaqui si Eleazar; asin si Eleazar inaqui si Matan; asin si Matan inaqui si Jacob; :16 asin si Jacob inaqui si Jose, agom ni Maria na namon- dagan ni Jesus, na iyo an gninagnaranan na Cristo. :17 Mala ta an gabos na magna capagaraquian, magpoon qui Abraham sagcod qui David, iyo an cagapat na capagara- quian; asin magpoon qui David sagcod can pagtapocan sa Babilonia, cagapat na capagaraquian; asin magpoon can pag- tapocan Ba Babilonia sagcod qui Cristo, cagapat na capag- araquian. <div class="center">''Pagcamondag ni Jesu Cristo.''</div> :18 Asin an pagcamundag ni Jesucristo siring caini an pang- yari: Na can si Maria na saiyang ina maagom na ni Jose, day pa sinda nagsasaro, nacua sia na nagnidam sa lalang nin Espiritu Santo. :19 Asin si Jose na saiyang agom, huli ta sia banal, asin habo na halean sia nin dagnog, naggayac na bayaan sia sa hilom. :20 Alagad dagnian na nag-iisip sia caini, uya digdi, an sa- rong angel nin Cagurangnan nagtugna saiya sa pagnatorogan, na nagsabi, Jose, na aqui ni David, day ca matacot sa pag-aco qui Maria na saimong babaye; huli ta an saiyang ipinagni- gnidam, sa talaga nin Espiritu Santo. :21 Asin magnagnaqui sia nin sarong aquing lalaqui; asin sia aapodon mo an saiyang gnaran na Jesus; huli ta ililigtas nia an saiyang banua sa saindang magna casalan. :22 Asin ini gabos nangyari ta gnaning maotob idtong sinabi nin Cagurangnan, sa gnoso nin profeta, na nagsabi: |}} 9n9v1h7buynxqquww01y4vsy8fcn4ti An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/3 0 12 8704 8686 2024-10-17T04:54:46Z Minorax 87 8704 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/13?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/2|pahina 2]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/4|pahina 4]] | notes = }} </br> {{poemx|1=3|2= <div class="center">SAN MATEO 1 & 2.</div> <div class="center">----------</div> :23 Uya digdi an virgen na magngingidam, asin magnagnaaqui sia nin sarong aquing lalaqui, asin aapodon ninda an saiyang gnaran Emmanuel; na con tatalastason, boot sabihon, an Dios niato. :24 Dagnan si Jose, can pagmata na guican sa catorogan, guinibo siring sa ipinagtogon saiya can angel nin Cagurangnan, asin inako an saiyang babaye; :25 asin day nia namidbid sia sagcod na nacapagnaqui nin sarong lalaquing matua; asin inapod an saiyang gnaran na, Jesus. <div class="center">CAPITULO II ''An magna mago sa Siragnan.''</div> :1 Pagcamondag gnani ni Jesus sa Betlehem nin Judea, can magna aldao nin hadeng Herodes, uya digdi an magna mago na nagdirigdi guican sa magna dagang siragnan nin Jerusalem, :2 na nagsarabi: 4 Saen duduman idtong namondag na Hade nin magna Judio? huli ta nahiling mi an saiyang bitoon sa siragnan, asin napadigdi cami ta gnaning sambahon mi sia. :3 Can madagnog ini nin hadeng si Herodes, nariboc, asin an bilog na Jerusalem cairiba nia. :4 Asin tiniripon an gabos na magna principe nin magna sacerdote asin an magna escriba nin banua, pigharapot sinda cun saen mamomondag an Cristo. :5 Asin sinda nagsarabi saiya, sa Betlehem nin Judea; huli ta siring an pagcasurat can profeta: :6 Asin ica, Betlehem, sa daga ni Juda, :Baco (icang sadagnaton sa) magna principe sa Juda; :Huli ta sa saimo magsisirang an Guia o parapagnenot, :Na nagnagngataman can sacong banuang Israel. :7 Dagnan si Herodes, pacaapod sa hilom si magna mago pigoguid sa sainda nin maigot an panahon nin pagsiranng nin :8 Asin sinogo nia sinda sa Betlehem, na sominabi, Paduman camo, asin oguidon nindo nin macuri an nangyari dapit can |}} r4nz74xpg4z4otbrnrrjgpakhhihdfr An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/4 0 13 8705 8684 2024-10-17T04:54:47Z Minorax 87 8705 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/14?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/3|pahina 3]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/5|pahina 5]] | notes = }} </br> {{poemx|1=4|2= <div class="center">SAN MATEO 2. ----------</div> :aqui; asin cun macua nindo sia, tauan aco nindo nin pagcaisi kaini; ta gnaning aco man paduman asin magsasamba aco saiya: :9 Sinda gnani, pacadagnog sa hade, nagduruman; asin uya digdi an bitoon na nahiling ninda sa siragnan, na nan- gnegnenot sa sainda, sagcod na an bitoon domintong, asin omontoc duman sa ibabao can naoontocan can omboy. :1O Asin can mahiling ninda an bitoon, nagcaorogma nin macuri sa daculang cagayagayahan. :11 Asin can pagralaog sa harong, nacua ninda an omboy, caiba can saiyang ina na si Maria; asin nagrolohod, pig saramba sia: asin binucas an saindang magna cayamanan, nagtara6o saiya nin magna dolot na bulauan, asin incienso asin mirra. :12 Alagad huli ta pinatanidan na sinda nin Dios sa pagna- torogan, na day na magbaralic qui Herodes, nagpuruli sa sain dang daga sa ibang dalan. <div class="center">''An pagdulag pa Egipto. Paggadan sa magna'' ''daing casalan.''</div> :13 Asin can macahale na sinda, uya na an sarong angel nin Cagurangnan nagpahiling sa catorogan qui Jose, na somi- nabi, Magbagnon ca, asin darahon mo an omboy asin an saiyang ina, asin dumulag ca pa Egipto; asin omontoc ca duman sagcod na sabihan co ica; huhli ta si Herodes hahanapon an omboy ta gnaning ipagadan sia. :14 Nagbagnon sia gnani, quinua an omboy asin an saiyang ina, can banguina, asin na pa Egipto; :15 asin ominontoc sia dihan sagcod sa pagcagadan ni Hero- des; ta gnaning maotob idtong isinabi nin Cagurangnan, sa gnoso nin profeta, na sominabi, Sa Egipto inapod co an aqui co. :16 Dagnan si Herodes, can mahiling nia na pigologolog sia, can magna mago, naangot nin macuri; asin sominogo, ipinagadan an gabos na magna aquing lalaqui na nasa Bet- lehem, asin sa saiyaing bilog na palibot, magpoon sa edad na |}} q81iizxy51n2mxhfk0am75uq5pruuqh An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/5 0 14 8706 8682 2024-10-17T04:54:48Z Minorax 87 8706 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/15?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/4|pahina 4]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/6|pahina 6]] | notes = }} </br> {{poemx|1=5|2= <div class="center">SAN MATEO 2. ----------</div> duang taon sagcod sa bagong mamondag, cabagay sa panahon na natalastas nia sa magna mago. :17 Daghan naotob idtong isinabi sa gnoso nin profeta Jere- mias, na sominabi, :18 An tignog na nadagnog sa Rama,<br> ::Pagatagnis asin ipagaragnay na dacula':<br> ::Si Raquel na pigtagnisan an saiyang magna aqui,<br> ::Asin habo sia na pagragnahon, huli ta nagcagaradan. <div class="center">''An pagbalic hale sa Egipto.''</div> :19 Alagad pagcagadan ni Herodes, uyan digdi na an sarong anghel nin Cagurangnan nagpahiling sa catorogan ni Jose sa Egipto,<br> :20 na nagsabi, Mabangnon ka, asin darahon mo an omboy asin an saiyang ina, asin paduman ka sa daga nin Israel. :21 Dagnan sia nagbagnon, asin dinara an omboy asin an saiyang ina, patin napaduman sa daga nin Israel. :22 Alagad can madagnog na si Arquelao an naghahade sa Judea sa lugar nin saiyang amang si Herodes, natacot siang paduman; alagad nin sinabihan sia ''nin Dios'' can simbag simbag sa catorogan, nagpuli sia, sa magna dagang nasasacopan nin Galilea; :23 asin pagdatong duman, nag-ontoc sa sarong ciudad na inapod na Nazaret; ta gnaning magcaorotob idtong sinabi nin magna profeta: Na sia aapodon ta na taga Nazaret. <div class="center">CAPITULO III ''Si Juan nasi Bautista.''</div> :1 Can magna enot na aldao napadigdi si Juan na Bautista, na naghuhulit sa patag na Judea, :2 na nagsabi: Magsorolsol camo; nin huli ta an cahadean nin calagnitan harani na. |}} otp2b55apius35zx7q10ob7v5tur8rh An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/6 0 15 8707 8681 2024-10-17T04:54:49Z Minorax 87 8707 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/16?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/5|pahina 5]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/7|pahina 7]] | notes = }} </br> {{poemx|1=6|2= <div class="center">SAN MATEO 3. ----------</div> :3 Alagad iyo ini idtong ibinaretana nin profeta Isaias, na nagsabi: ::An tignog nin sarong nagcucurahao sa patag: ::Andamon nindo an dalan nin Cagurangnan, ::Tanoson nindo an saiyang magna naaagihan. :4 Asin si Juan mansana an nag-gugubing balucag qui camello, asin sarong hagcos na anit sa palibot nin saiyang habayan asin an saiyang cacanon iyo an magna doron asin tanguli sa cadlagan. :5 Daghan nagdudururman sa naoontocan nia an Jerusalem, asin bilog na Judea, asin an bilog na palibot sa harani nin Jordan; :6 Asin sinda binuniagan nia, sa salog nin Jordan, pinag- boboyboy an saindang magna casalan. :7 Tara can mahiling nia si cabalaquidan nin magna Fariseo asin magna Saduceo, na nagdirigdi sa saiyang pagbuniag, sinabihan sinda: Capagaraquian nin magn~a rimoranon, na, si- isay an nagtocdo sa saindo sa pagdolag sa caangotan na madatong? :8 Mag-guiribo, gnani camo nin maninigong magna bugna nin pagsolsol; :9 Asin day camo magisip na magsabi sa irarorn nin saindong boot: Si Abraham iyo an bilang samuyang Ama: huli ta sinasabi co sa saindo, na an Dios macaca-paguimata nin magna aqui sa qui Abraham minsan gayod sa magna gapong ini. :10 Gnunian, nabubugtac naman an patoc sa gamot nin magna cahoy: asin an gabos na cahoy na day namumugna nin marhay, popotolon asin isosogba sa calayo. :11 Aco sa catotoohan binobunniagan co camo sa tubig nin pagsol-sol; tara an mnadigdi sa hurihan co, labi pa an capang- yarihan sa saco; na an saiyang magna chapin day aco mani- nigo na magdara; sia bubuniagan camo sa Espiritu Santo, asin sa calayo. :12 An saiyang saligsigan nasa saiyang camot, asin lilinigon nin marhay an saiyang guiguinican; asin titiponon an saiyang trigo sa tambobong; alagad sosoloon an dagami sa calayo na day mnapaparong. |}} 3epf7y68twk2413dvmgrlo0pf8uy4wu An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/7 0 16 8708 8680 2024-10-17T04:54:50Z Minorax 87 8708 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/17?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/6|pahina 6]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/8|pahina 8]] | notes = }} </br> {{poemx|1=7|2= <div class="center">SAN MATEO 3 & 4. ----------</div> <div class="center">''Pagbuniag qui Jessus.''</div> :13 Dagnan si Jesus napaduman qui Juain, hale sa Galilea sagood sa Jordan, ta nganing sia mabuniagan nia. :14 Alagad si Juan boot maquisuhay na gayo saiya, caini gabos, na sominabi, Aco an nagcacaipo na mabuniagan, mo, asin ica an napadigdi sa saco? :15 Alagad si Jesus nagsimbag na sominabi saiya, Pahonod ca gnunian; huli ta siring an maninigo sa satuya na otobon an bilog na catanosan. Dagnan sia nagpahonod caidto. :16 Asin can maboniagan na, si JesUs nag-hauas gnani sia sa tubig; asin uya digdi na an magna lagnit nagcaburucasan saiya, asin nahiling an Espiritu nin Dios na naghihilig na garong salampati, asin nagpapasiring sa saiya. :17 Asin uya digdi an sarong tignog nin calagnitan na nag- sabi: Ini an namomotan cong Aqui, na sa saiya nag-oogma aco. <div class="center">CAPITULO IV. ''An pagsugot qui Jesus.''</div> :1 Dagnan dinara' si Jesus can Espiritu sa patag, ta gnaning sia masugotan can demonio. :2 Asin pacapag-ayunong apat na polong aldao asin apat napolong bangui, pacatapus nagotom sia. :3 Asin nagharani saiya an parasugot, sinabihan sia, Cun ica iyo an Aqui nin Dios, magsabi ca na ining magna cagapoan maguing magna tinapay. :4 Alagad sia nagsimnbag na somninabi, Nasusurat na: Baco sana sa tinapay mabubuhay an tauo; cundi sa bilog na tatara- mon na minaluas sa gnoso nin Dios. :5 Dagnan an demonio dinara sia sa santang ciudad, asin ibinugtac sia sa ibabao can barisbisan nin templo, :6 Asin nagsabi saiya: Cun ica iyo an Aqui nin Dios. lomam- pao ca; magpoon digdi sagcod sa ibaba;. huli ta nasusurat: ::Sosogoon an saiyang magna angeles huli sa saimo; |}} fal43jgocgyrzk7n4nbnswx76cxp74v An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/8 0 17 8710 8678 2024-10-17T04:54:51Z Minorax 87 8710 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/18?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/7|pahina 7]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/9|pahina 9]] | notes = }} </br> {{poemx|1=8|2= <div class="center">SAN MATEO 4. ----------</div> :Asin sa magna camot ninda dadarhon ca, :Ta gnaning day mo masongcog an saimong magna bitis gapo. :7 Si Jesus sinasabihan sia: Siring man nasusurat: Day mo pagsusugtan an Cagurangnan na saimong Dios. :8 Sa liuat, dinara sia can demonio sa sarong buquid na cahorohalangcao, asin ipinahiling saiya an gabos na magna cahadean nin quinaban asin an camurauayan ninda: :9 Asin nagsabi saiya: Ini gabos itatao co saimo, cun ica lomohod, sambahon mo aco. :10 Dagnan si Jesus sinabihan sia: Lacao, Satanas; huli ta nasusurat: An Cagurangnan mong Dios sasambahon mo, asin sa saiya sana maglilincod ca. :11 Dagnan binayaan sia can demonio; asin uya digdi, an magna anghel nagdaratong asin naglilincod saiya <div class="center">''Si Jesus sa Galilea: an magna enot na discipulo.''</div> :12 Alagad can madagnog ni Jesus na si Juan nabibilango, nagbalic sia sa Galilea; :13 Asin pagcahale sa Nazaret, nagdatong asin nagontoc sa Capernaum, ciudad na nasa tampi nin dagat sa magna catara- quip ni Zabulon asin ni Neftalim: :14 ta gnaning maotob idtong sinabi nin profeta Isaias, na nagsabi: :15 An daga ni Zabulon asin an daga ni Naftali, :Dalan nin dagat, sa sarong ibong nin Jordan, :Galilea nin magna Gentil; :16 An banua na napatucao sa magna cadicloman nacahiling :nin daculang ilao; :Asin sa magna nacatucao sa nasasacopan asin limpoy :nin cagadanan, an ilao nagliuanag sa sainda. :17 Dagnan nagpoon si Jesus na maghulit, asin magsabi: Magsorolsol camo; nin huli ta an cahadean nin calagnitan harani na. :18 Asin naglalacao si Jesus sa tampi nin dagat nin Galilea nahiling an duang magtugang, si Simon, na idtong inapod |}} mihnqo525bsgn3d37r1o3w2j642uezl An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/9 0 18 8711 8676 2024-10-17T04:54:51Z Minorax 87 8711 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/19?page=root;size=100;view=image;q1=an] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/7|pahina 8]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/10|pahina 10]] | notes = }} </br> {{poemx|1=9|2= <div class="center">SAN MATEO 4 & 5. ----------</div> :na Pedro, asin si Andres na saiyang tugang, na iniholog an hicot sa dagat; huli ta sinda magna parasira. :19 Asin nagsabi sainda, Madia camo sa hurihan co, asin guiguibohon co camong magna parasira qui tauo. :20 Sinda gnani, tolos man sana, binayaan an magna hicot, nagsorosond saiya. :21 Asin pacaagui digdi, dihan nahiling nia an dua pang magtugang, si Santiago na aqui si Zebedeo, asin si Juan na saiyang tugang, sa sacayan na caiba si Zebedeo, na saindang ama, na nagtatabang can saindang magna hicot; asin inapod sinda. :22 Asin tolos man sana, sinda, binayaan an sacayan, asin an saindang ama, nagsoronod saiya. :23 Asin naglibot si Jesus sa bilog na Galilea, na nagtotocdo sa magna sinagoga ninda, asin ipinaghuhulit an evangelio nin cahadean, asin pinaoomayan an gabos na helang asin gabos na casaquitan sa banua. :24 Asin an saiyang dagnog nacalacop sa bilog na Siria; asin dinadara saiya an gabos na magna naghehelang, an magna nagtitios nin manlaen-laen na magna helang asin magna saquit, asin an magna paralitico; asin sia pinaoomayan sinda. :25 Asin nagsosoronod saiya si dacol na magna tauo, nin Ga- lilea, asin nin Decapolis, asin nin Jerusalem, asin nin Judea, asin taga duman pa sa enotan nin Jordan. <div class="center">CAPITULO V.</div> <div class="center">''An paghulit sa buquid: An magna magayagayang capaladan.''</div> :1 Asin pagcahiling ni Jesus sa magna cadaclan, nagtucad sa buquid; asin pacatucao, nagdirigdi sa saiya an saiyang magna disipulo: :2 Asin binucasan an saiyang ngoso, pinagtotocdoan sinda, nagsabi; |}} 095obyrhtn6jqofap95ocsqi0e4769p An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/i 0 19 8673 64 2024-10-17T04:53:26Z Minorax 87 8673 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001?view=toc;q1=an An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ajg9045.0001.001/7?q1=an&view=image&size=100] | section = | author = |override_author = Manila: Sociedad bíblica británica y extrangera, 1909 | previous = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles|pahina nin titulo]] | next = [[An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles/1|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|1=|2= <div class="center">AN MAGNA LIBRO NIN BAGONG TIPAN O BAGONG TESTAMENTO.</div> <div class="center">----------</div> AN NALALAGDA..........................................................PAGINA ::SAN MARCOS............................................................ 99 ::SAN LUCAS................................................................. 160 ::SAN JUAN.................................................................... 263 ::AN MAGNA GAWE................................................ 338 ::MAGNA TAGA ROMA.......................................... 434 ::1 MAGNA TAGA CORINTOS ......................... 473 ::2 MAGNA TAGA CORINTOS ......................... 512 ::MAGNA TAGA GALATAS................................... 537 ::MAGNA TAGA EFESIOS.................................... 551 ::MAGNA TAGA FILIPOS..................................... 564 ::MAGNA TAGA COLOSAS................................... 574 ::1 MAGNA TAGA TESALONICENSES........ 583 ::2 MAGNA TAGA TESALONICENSES........ 592 <div class="center">----------</div> AN NALALAGDA..........................................................PAGINA ::1 SA QUI TIMOTEO............................................... 597 ::2 SA QUI TIMOTEO............................................... 608 ::SA QUI TITO............................................................... 616 ::SA QUI FILEMON................................................... 621 ::SA MAGNA HEBREOS......................................... 624 ::SURAT NI SANTIAGO.......................................... 653 ::1 SAN PEDRO............................................................ 664 ::2 SAN PEDRO............................................................ 675 ::1 SAN JUAN................................................................. 682 ::2 SAN JUAN................................................................. 693 ::3 SAN JUAN................................................................. 695 ::SAN JUDAS................................................................... 697 ::AN APOCALIPSIS................................................... 701 |}} q30xeekpwbqxsk37ym1ru4swys4i6xs An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas 0 20 68 67 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 67 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/1|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|| <center>(Tatak kan Republika Kan Pilipinas)</center> <center>Republika Kan Pilipinas An Komisyon Konstitusyonal Kan 1986</center> <center>'''An''' '''Konstitusyon''' '''Kan''' '''Republika Kan Pilipinas'''</center> <center>Inadaptar Kan '''KOMISYON KONSTITUSYONAL KAN 1986'''</center> <br> <center>Sa Sentrong Gobyerno Nasyonal Syudad Quezon, Pilipinas sa ikakinseng aldaw kan Oktubre Mil Nuwebe Sientos Otsenta'y Sais</center> |}} llsa44g00s41a1orv4f4kula3vhxfyi An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/1 0 21 74 73 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 73 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/2|pahina 2]] | notes = }} {{poemx|1| <center>'''AN''' '''KONSTITUSYON''' '''KAN''' '''REPUBLIKA KAN PILIPINAS'''</center> <center>'''K A P I N O' N A N'''</center> :Kami, an soberanong syudadanong Pilipino, na minahagad nin tabang sa Kagurangnan Diyos, tanganing maghimo nin sarong makahustisya asin makatawong sosyedad sagkod mag-establisar nin sarong Gobyernon na madara kan samong mga kamawotan asin aspirasyon, matawan nin kaginhawahan an kagabsan, maataman asin mapakarhay an patrimonyo, asin mapaseguro para sa satuya asin satong posteridad an mga biyaya kan independensya asin demokrasya sa irarom kan ley asin rehimen nin kahustuhan, hustisya, libertad, pagkamoot, igwaldad asin katoninongan, minapirma asin minapromulgar kaining Konstitusyon. <center>'''ARTIKULO I''' '''TERITORYO NASYONAL'''</center> :An teritoryo nasyonal sinasakop an arkipelagong Pilipinas, kairiba an gabos na isla asin dagat na yaon duman, asin gabos na iba pang teritoryo na nasa kapangyarihan o hurisdiksyon kan Pilipinas na kairiba an kadagaan, katubigan, sagkod kahiwasan sa kaitaasan, an dagat teritoryal, an kairaruman kan daga, an kagapuan kan mga isla, asin an iba pang lugar submarina kaini. An kadagatan na palibot, napatahaw, asin nagkokonektar sa mga isla kan arkipelago, maging ano man an kahiwasan asin mga sukol, iyo an nagpoporma sa irarom kan kadagatan kan Pilipinas. <center>'''ARTIKULO II''' '''DEKLARASYON KAN MGA PRINSIPYO''' '''ASIN PALAKAW KAN ESTADO'''</center> :Seksyon 1. An Pilipinas sarong estadong demokratiko asin republikano. An soberanya na syudadano asin an gabos na awtoridad kan gobyerno naghahale sa sainda. |}} tgt1ytsom6hs8jaudx93su8d65278kj An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/2 0 22 77 76 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 76 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/2|pahina 2]] | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/1|pahina 1]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/3|pahina 3]] | notes = }} {{poemx|2| :Seksyon 2. Pinabayaan kan Pilipinas an gera bilang kasangkapan kan nasyonal na palakaw, akuon bilang parte kan ley kan nasyon itong mga prinsipyo kan ley internasyonal na minimidbid kan gabos asin minasunod sa palakaw nin katoninongan, igwaldad, hustisya,, libertad, kooperasyon, sagkod pakiki-ouon sa gabos na nasyon.</br> :Seksyon 3. An awtoridad kan sibilyan nakakahalangkaw sa militar sa gabos na panahon. An Puwersa Armada kan Pilipinas iyo an masurog kan mga tao asin kan Estado. An katuyuhan kaini iyo an maseguro an soberanya kan Estado asin an integridad kan teritoryo nasyonal.</br> :Seksyon 4. An primerong oblikgasyon kan Gobyerno iyo an pagsirbe asin pagprotehir kan mga syudadano. Puwedeng apodon kan gobyerno an mga tawo tanganing magdepender sa Estado, asin sa pag-otob kaito, an gabos na syudadano puwedeng pagbotan na magtao nin serbisyong personal, militar o sibil, sa irarom kan mga kondisyon na itatao kan ley.</br> :Seksyon 5. Kaipuhan sundon kan Estado an pagpapadanay sa katoninongan asin kaaregluhan, an pangangataman sa buhay, libertad asin rugaring, sagkod an pagtabang sa karahayan kan gabos tanganing makamit kan gabos na tawo an mga biyaya kan demokrasya.</br> :Seksyon 6. Dai paipuhan suwayon an pagiging separado kan Simbahan asin kan Estado.</br> :Seksyon 7. Kaipuhan sundon kan Estado an sarong libreng palakaw sa luwas. Sa mga pakiki-oyon kaini sa ibang mga estado, kaipuhan enot na konsiderasyon an lubos na kapangyarihan pang-nasyon, integridad na teritoryal, kapaka'nan kan nasyon, asin an poder sa sadiring pagdesisyon.</br> :Seksyon 8. Inaako asin sinusunod kan Pilipinas, na oyon sa kapaka'nan kan nasyon, an palakaw na libre, kontra sa pagkakaigwa nin mga armas nuklear sa teritoryo kaini.</br> :Seksyon 9. Kaipuhan manteneron kan Estado an matanos asin dinamikong kaaregluhan sa sosyedad na sisiguro sa prosperidad asin independensya kan nasyon asin ilibre ang mga tawo sa kahidapan sa paagi nin mga palakaw na magtatao nin tamang serbisyo sosyal, na mamantener nin lubos na empleo, pinapaitaas an susundon kan pagkabuhay asin kan lalong marhay na klase nin buhay para sa gabos.</br> :Seksyon 10. Kaipuhan manteneron kan Estado an hustisya sosyal sa gabos na parte kan kaoswagan kan nasyon. |}} p0cjnx6ot0amgz7am8wrs1ugvl47pyw An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/3 0 23 80 79 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 79 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/3|pahina 3]] | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/2|pahina 2]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/4|pahina 4]] | notes = }} {{poemx|3| :Seksyon 11. Tinatawan nin importansya kan Estado an dignidad kan kada tawo asin ginagarantyahan an lubos na paggalang sa mmga poder kan tawo.</br> :Seksyon 12. Minimidbid kan Estado an kabanalan kan buhay kan pamilya asin kaipuhan atamanon asin pakusugon an pamilya bilang sarong sandalan na institusyon na pan-sosyedad. Kaipuhan kaini atamanon pareho an buhay kan ina asin an buhay kan aki sa laog kan tulak magpoon sa pangidam. An totoo asin enot na karapatan asin obligasyon kan mga magurang sa pagpapamidbid sa mga kaakian para sa karahayan sibiko asin kaoswagan kan karakter na moral kaipuhan magkamit nin pagtabang kan gobyerno.</br> :Seksyon 13. Minimidbid kan Estado na pinaka-importanteng obligasyon kan kaakian para sa pagpormar kan nasyon asin kaipuhan pakusugon asin atamanon an saindang karahayang pisikal, moral, espiritwal, intelektwal, asin sosyal. Kaipuhan kaining itanom sa isip kan kaakian an pagka-syudadano, nasyonalismo asin pakusugon an pagsali ninda sa mga trabahong pang nasyon asin sibiko.</br> :Seksyon 14. Inimidbid kan Estado an obligasyon kan kababaihan sa pagpormar kan nasyon asin kaopuhan siguruhon an igwaldad kan kababaihan asin kalalakihan.</br> :Seksyon 15. Kaipuhan manteneron asin atamanon kan Estado an poder sa salud kan mga syudadano, isaisip an pag-aram sa saindang salud.</br> :Seksyon 16. Kaipuhan atamanon asin ipagpadagos kan Estado an diretso kan mga tawo sa pantay asin marhay na ekolohya segun sa hinuyuhoy asin ugma kan panahon.</br> :Seksyon 17. Kaipuhan magtao nin prayoridad an Estado sa Edukasyon, syensya asin teknolohiya, mga artes, kultura asin isport tanganing maparambong an pagka-syudadano asin nasyonalismo, mapadali an kaoswagan kan sosyedad, asin mamantener an biyong paglibre asin pa-oswag kan tawo.</br> :Seksyon 18. Pinatotoohan kan Estado na an trabaho sarong primerang pwersa sa ikakabuhay kan sosyedad. Kaipuhan kaining magtao nin proteksyon sa mga trabahador, asin manteneron an saindang karahayan.</br> :Seksyon 19. Kaipuhan magpormar an Estado nin ekonomya nasyonal |}} o2gfd1k1t3aqh1zvy3diqavw3itgtlg An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/4 0 24 83 82 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 82 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/4|pahina 4]] | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/3|pahina 3]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/5|pahina 5]] | notes = }} {{poemx|4| :na nakakatindog sa sadiri asin independyente na epektibong nagkokontrol sa mga Pilipino.</br> :Seksyon 20. Minimidbid kan Estado an napaka-importanteng katongsan kan pribadong sektor, pinakukusog an pribadong negosyo, asin nagtatao nin mga insentibo sa kinakaipuhan na pangangapital.</br> :Seksyon 21. Kaipuhan manteneron kan Estado an komprehensibong pagpapaoswag kan nasyon asin repormang agraryan.</br> :Seksyon 22. Minimidbid asin minamantener kan Estado an mga diretso kan mga natural na komunidad sa laog kan plano kan nasyonal na pagkakasararo asin pag-oswag.</br> :Seksyon 23. Kaipuhan pakusugon kan Estado an mga organisasyon na bagong panggogobyerno, nasa komunidad, o sektoral na organisasyon na nagmamantener kan ikararahay kan nasyon.</br> :Seksyon 24. Minimidbid kan Estado an napakaimportanteng katongdan kan komunikasyon asin impormasyon sa pagpapaoswag kan nasyon.</br> :Seksyon 25. Kaipuhan siguraduhon kan Estado an awtonomya kan mga lokal na gobyerno.</br> :Seksyon 26. Kaipuhan siguruhon kan Estado an pantay na patao nin mga oportunidad para sa serbisyo publiko, asin ipinangangalad sa mga dinastiyang politikal segun sa pwedeng sabihon kan ley.</br> :Seksyon 27. Kaipuhan na manteneron kan Estado an pagiging sincero asin an integridad sa serbisyo publiko asin gumibo nin positibo asin epektibong mga paagi kontra sa graft and corruption.</br> :Seksyon 28. Susog sa rasonableng mga kondisyon na itinatao kan ley, inaako asin ipinapasunod kan Estado an palakaw na biyong pagbuyagyag kan gabos na mga transaksyon kaini na nakakagan kan interes publiko.</br> <center>'''ARTIKULO III''' '''TINIPON NA MGA DIRETSO'''</center> :Seksyon 1. Daing tawo an kaipuhan halean nin buhay, libertad |}} 8dvg75byx442sgq7iujcydowbuqoa3v An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/5 0 25 87 86 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 86 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/5|pahina 5]] | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/4|pahina 4]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/6|pahina 6]] | notes = }} {{poemx|5| :o sadiri na bako sa paagi kan ley o kaipuhan halean nin parehong proteksyon kan ley.</br> :Seksyon 2. An diretso kan syudadano na magkaigwa nin seguridad sa saindang pagkatawo, pagrugaring, papeles, asin gamit kontra sa bakong rasonableng pagrerekisa asin pagkumpiskar sa anumang katuyuhan dai pwedeng kontrahon, asin dai kaipuhan magpirma nin warrant sa pagrekisa o mandamyento de aresto apuwera kun igwa nin malinaw na dahelan na personal na pagdedesisyunan kan hwes matapos maimbestigaran an nagdemanda asin an mga testigong iaatubang niya sa irarom kan panunumpa o apirmasyon, asin an partikular na sinasabi an lugar na rerekisahon, asin an mga tawong dadakupon o mga bagay na kukumpiskaron.</br> :Seksyon 3. (1) Dai kaipuhan kontrahon an pagiging sekreto kan komunikasyon asin korespondensya apuwera sa legal na orden kan korte, o kun hinahagad an seguridad o orden kan nasyon segun sa itinatao kan ley.</br> :::::(2) Dai kaipuhan akoon para sa anuman na katuyuhan sa arinman na paagi sa pagbibisita an anuman na ebidensya na nakua na kontra kaini o sa sinusundan na seksyon.</br> :Seksyon 4. Daing ley na ipapasar na mapugol sa libreng pagtaram sa pagpapahayag o sa pamahayagan, o sa diretso kan syudadano sa matoninong na pagtiripon asin magpetisyon sa gobyerno para maresolberan an saindang mga agrangay.</br> :Seksyon 5. Daing ley na gigibuhon na matugot sa pagpundar nin relihyon, nagpupugol nin libreng paggamit kaini. Kaipuhan na tugutan nanggad an libreng paggamit asin pagsamba na dai nin diskriminasyon o preprerensya. Dai kaipuhan an iksamen na panrelihiyon sa paggamit kan mga diretsong sibil o pulitikal.</br> :Seksyon 6. Dai kaipuhan pugulon an libertad sa pag-estar asin an pagbalyo kan estaran na sakop kan mga itinao kan ley apwera sa legal na orden kan korte. O dai pwedeng pugulon an diretso sa pagbibiyahe apwera kun sa karahayan kan seguridad kan nasyon, kaligtasan kan publiko, o salud kan publiko, na pwedeng itao kan ley.</br> :Seksyon 7. An diretso kan syudadano sa impormasyon manungod sa publiko kaipuhan midbiron. An pag-aram sa mga opisyal na rekord, asin mga dokumento, asin mga papeles manungod sa mga opisyal na gibo, transaksyon o desisyon pati na an mga datos sa pag-imbestigar</br> |}} akbebf2zv0f5x6ttjh00t9a1rwg5l01 An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/6 0 26 92 91 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 91 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/6|pahina 6]] | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/5|pahina 5]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/7|pahina 7]] | notes = }} {{poemx|6| :kan gobyerno na pinagbabasehan kan reglamento sa pagpapaoswag kaipuhan itao sa syudadano, segun sa mga limitasyon na pwedeng itao kan ley.</br> :Seksyon 8. An diretso kan mga tawo, kairiba an mga publiko asin pribadong sektor, na magpormar nin mga unyon, asosasyon, o sosyedad para sa mga katuyuhan na bakong kontra sa ley dai kaipuhan olangon.</br> :Seksyon 9. An pribadong propyedad dai kaipuhan kwaon para sa pampublikong gamit na dai nin hustong kompensasyon.</br> :Seksyon 10. Daing ley na ipapasar na makakaraot sa obligasyon kan mga kontrata.</br> :Seksyon 11. Dai pwedeng sayumahan an siisay man na tawo na libreng dumulok sa mga korte asin sa mga grupong pangkorte asin sa hustong tabang na pang dahelan sa kapobrehan.</br> :Seksyon 12 (1). An siisay man na tawo na iniimbestigahan dahelan sa pagkakasala kaipuhan magkaigwa nin diretso na mapatalastasan kan saiyang poder na magkaalo asin magkaigwa nin abogadong igwa nin tamang kakayahan na saiyang pinili. Kun dai kaya kan tawo an serbisyo kan sarong abogado, dapat na tawan siya nin saro. Dai pwedeng isibog an mga diretso apwera kun nakasurat asin sa atubangan kan abogado.</br> :::::(2). Dai siya kaipuhan gamitan nin sobrang pagpapahidap, pwersa, pagkulog, pagpapaandam, pagpatakot, o ano pa mang paagi sa maraot sa libreng pagdesisyon kontra sa saiya.</br> :::::(3). Dai kaipuhan na akuon na ebidensya kontra saiya an anuman na pagtaram o pag-ako na nakua kontra sa seksyon na ini o sa sinusundan na sekyon.</br> :::::(4). Kaipuhan na magtao an ley nin mga kapadusahan na penal o sibil sa mga pagkontra sa seksyon na ini asin an pagtao nin danyos perhwisyo asin rehabilitasyon sa mga biktima kan sobrang pagpapahidap o kapareho kan mga nakaugalean, asin sa saindang mga pamilya.</br> :Seksyon 13. An gabos na mga tawo, apwera kan mga naaakusar sa mga pagkontra na pinapadusahan nin reclusion perpetua kun makusog an ebidensya nin pagkakasala, antes desisyunan kaipuhan mapyansa-</br> |}} 2svkx14nah1wdw28cgefw3ptw9zj2oq An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/7 0 27 94 93 2024-10-15T15:45:30Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 93 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas]] {{header | title = An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas | section = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/7|pahina 7]] | author = |override_author = Komisyon Konstitusyonal Kan 1986, Republika Kan Pilipinas | previous = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/6|pahina 6]] | next = [[An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas/8|pahina 8]] | notes = }} {{poemx|7| :han kan tamang pyador, o pwedeng paluwason sa kapangyarihan kan pagsimbag segun sa itatao kan ley. Dai dapat na olangon an diretso sa pyansa maski na suspendido an pribilehyo kan writ of habeas corpus. Dai kaipuhan an sobrang pyansa.</br> :Seksyon 14. (1) Daing tawo na kaipuhan kwaon magsimbag sa salang kriminal na bako sa paagi kan ley..</br> :::::(2) Sa gabos na imbestigasyon na kriminal an akusado presumidong inosente sagkod na maaprobaran kun nagkasala man, asin kaipuhan magkaigwa nin diretso na makapagrason para sa saiya asin para sa abugado, maimpormaran kan klase asin dahelan kan akusasyon na kontra sa saiya, magkaigwa nin masigkat, daing-inaapiluhan, asin hayag na ika bista, makahampang an mga testigo asin pwersahan na paagi tanganing mapaghampang an mga testigo asin mapaluwas an mga ebidensya para sa saiyang karahayan. Siring man, pakatapos mabasa an akusasyon, pwedeng ipadagos an bista maski dai an akusado sa kondisyon na siya talagang naabisuhan asin an dai niya paghampang bako iyo an rason.</br> :Seksyon 15. Dai kaipuhan suspindihon an pribilehyo kan writ of habeas corpus, apwera kun sa mga pangyayari na igwa ni sinalakay, o reblyon, kun kinakaipuhan an seguridad kan banwa.</br> :Seksyon 16. Kaipuhan magkaiwa an gabos na tawo nin diretso sa madaling pagresolber kan saindang kaso sa atubangan kan gabos na grupong hudisyal, quasi-hudisyal asin administratibo.</br> :Seksyon 17. Daing tawo na kaipuhan piriton na tumestigo kontra sa saiyang sadiri.</br> :Seksyon 18. (1) Dai kaipuhan deteniron an siisay man na tawo dahelan sa saiyang mga pulitikal na pagtubod asin kamawotan.</br> :::::(2). Dai kaipuhan palatawon an anuman na klase nin pirit na serbisyo, apuwera kun padusang itinao kan sentensya nin pagkakasala.</br> :Seksyon 19. (1) Dai kaipuhan hagadon an sobrang multa, o itao an magabat, tampalasan o bakong makatawong padusa. O an padusang pagkagadan, apuwera kun magtao an Kongreso nin padusang kagadanan sa mga dahelan na manungod sa maraot na krimen. Kaipuhan ibaba sa reclusion perpetua an naitaong padusang kagadanan.</br> :::::(2). Kaipuhan tawan nin dapat na ley na pagpapahidao na</br> |}} nb5y5ltlke4vmfx3hnk6t7b4b0p3wty Kagsurat:Jose Rizal 102 28 97 96 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 95 wikitext text/x-wiki Si '''Jose Protacio Rizal''' iyo an nasyonal na heroe kan Filipinas. Siya an kagsurat kan ''Noli Mi Tangere'' na ipinalis sa Bikol bilang [[Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]. [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] ogvb3lxsp33uzl2tdq55zgj3kk3hwi3 Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 0 29 101 100 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 100 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897]] {{header | title = Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 | section = | author = |override_author = Nueva Caceres: Imprenta La Sagrada Familia, 1897 | previous = | next = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/i|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|| <center>BARETA DAPIT CAN VOLCAN MAYONG SA ALBAY CAN JUNIO DE 1897.</center> <center>Guinibong verso SA TATARAMON NA BICOL NI M. P. TAGNANING SAGCOD NOARIN PA MAN DAI MALIGNAUAN NIN TAUO, ASIN IYO LOGOD AN ICAPAGLICAY ASIN ICAPAGNAMDAM NIN TAUO SA SIRING CA MACAGNIRHAT NA HAMPAC.</center> <center>Primera Parte.</center> <center>El propiedad</center> <center>NUEVA CACERES IMP. "LA SAGRADA FAMILIA" 1897</center> |}} oqvszie693wvypqhumqxwqf7jm5pknn Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/2 0 30 109 108 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 108 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897]] {{header | title = Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 | section = | author = |override_author = Nueva Caceres: Imprenta La Sagrada Familia, 1897 | previous = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897|titulo]] | next = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/3|pahina 3]] | notes = }} {{poemx|2| <center><small>(ladawan kan Bulkan Mayon)</small></center> An banuaan nin Libog na inosonan, ay macaherac! ta balaquid an nagadan natauo. Si natadang buhay sa magna barrios o visitas, nag-uarac na sa ibang banuaan, ta pano nin cahandalan magna lugar na idto asin dai na nin ipagbubuhay. Ay Libog! An 25 nin Junio de 1897 fechang nagnignirhat na dai nindo sucat malignauan gayo sagcod noarin pa man. |}} a2i6jvpkgakxbap51934kv1i8kzscgq Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/3 0 31 113 112 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 112 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897]] {{header | title = Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 | section = | author = |override_author = Nueva Caceres: Imprenta La Sagrada Familia, 1897 | previous = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/2|2]] | next = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/4|pahina 4]] | notes = }} {{poemx|3| <center>BARETA DAPIT QUI MAYONG NA VOLCAN SA ALBAY CAN JUNIO DE 1897.</center> <center>---------- CAPITULO 1 ==========</center> <small>Digdi isinasaysay si poon can pagtuga, si macapupu- gnao na camogtacan nin si tauong nagdurulag, si magna panambitan na macalolodoc, si pagcalagalag can magna pag-araqui, asin si pagdiclom na macuri.</small> Sa cahorasaan nin boot co, isip, pinagmomorocna sa papel iguhit an magna nagyari pagtuga nin buquid kaiyan Juniong bulan fecha ''veintitres''.<br> An bilang nin taon can fechang sinabi, taon ''mil ochocientos noventa y siete'', iyo man an poon pagsenal caini na buquid Mayong, macagnigniri!<br> Garo dai co na sabihon cutana an macaguiguiram na magna pagtuga ta sa calodocan nin macacabasa, sucat ipagbolos nin luha sa mata. |}} e2ns1vwwkq0qm1rghbrls1gw1zuhq0j Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/4 0 32 116 115 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 115 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897]] {{header | title = Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 | section = | author = |override_author = Nueva Caceres: Imprenta La Sagrada Familia, 1897 | previous = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/3|3]] | next = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/5|pahina 5]] | notes = }} {{poemx|4| Huli caidtohong magna camogtacan na pagcapaniring tauong magna gadan, laen pa si hayop asin catinamnan, an balang inabot dai nin nabuhay.<br> Macatacataca na magna castigo, pahiling nin lagnit sa gabos na tauo, con hohorophoropon, sucat na totoo magsimpod isay man sa magna cristiano<br> Gnaning matalastas nin si isay pa man gabos na nangyari sacong isasaysay; auot pa man logod na pagnagtalean nin manarosaro tauong binoniagan.<br> Sacuya nang ponan an pagtaong cuenta sa qui isay pa man na macacabasa, an magna senales na ipinaquita sa poro nin Volcan, macatacataca.<br> Nanagbo caiyan ''visperas mayores'' qui San Juan Bautista, aldao na Miercoles, patron sa Tabaco asin sa Camalig, iba pang banuaan na magna saradit.<br> Di sucat masabi an magna pag-ogma can magna banuaan na sinabi co na, huli sa intencion na magpapa-onra sa mahal na patron, si San Juan Bautista.<br> Asin ta nagguibo nin magna billetes sa cabalaquidan gnaning magna grandes, huling caogmahan na dai maisip sa banuang Tabaco sagcod sa Camalig.<br> Sr. Gobernador cadtong mismong fecha dagos sa Tabaco nin huli ta fiesta, sa Albay, Legasping magna Padre Cura, cairiba sagcod qui Senor Goyena.<br> Saca ano ini ta panale lamang, sinabi nang buquid nagpapaquitang senal; |}} 45jelpsxcsx9v1fuhjub3eq951m6qjk Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/5 0 33 118 117 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 117 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897]] {{header | title = Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 | section = | author = |override_author = Nueva Caceres: Imprenta La Sagrada Familia, 1897 | previous = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/4|4]] | next = [[Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897/6|pahina 6]] | notes = }} {{poemx|5| lugar ipag-ogma can magna banuaan, iyong nagdalihid labing cahandalan.<br> Oh, cagnalasgnalas na di co maisip an casoripotan halangcao na lagnit! lugar caogmahan sa banuang Camalig, magna camondoan iyong nagsalihid.<br> Na siring man sana sa banuang Tabaco, gayac nang totoo sa pag-ogmang bio; sa horas na idto panaling nasocro, an sa honahona nin manarosaro.<br> An si isay pa man na tauong may boot, tinodcan nin handal sa paghorophorop; huli ta dai pa desde cadtong enot naquita an siring magna alopo-op.<br> Pagtalean logod nin macacabasa an ipag-oosip na sarong historia, huli cadtong siring na magna padusa caiyan calagnitan na ipinaquita.<br> Cadtong cahaponon aldao na Miercoles, fechang sinabi na visperas mayores, iyo man an poon pagcolop nin buquid casabay an tanog nagnaganlota-it.<br> Alagad dai pa labing nahahandal ibang magna tauo pahayal na senal, huli ta tood na magna taga duman, tinanog na siring, may pira nang aldao.<br> Condi gnani cadto nin si na mamidbid, pag-oran nin abo may gapong saradit; iyo nang pag-orog nin magna paghadit cadtong ibang tauo na may pacabatid.<br> Asin ta nagdagdag magna cahandalan nin nagnagmasid sa hiro nin Volcan, nin huli sa color, dagom na naglalatao may azul, may verde sa Libog an pucan. |}} cy4v4j6l6y3j76hhxiwcq1lad9yg3zu Cabayong tabla: buhay ni Principe Don Juan asin ni Princesa Dna. Maria sa cahadean nin Valencia asin Asturias 0 34 120 119 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 119 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Cabayong tabla: buhay ni Principe Don Juan asin ni Princesa Dna. Maria sa cahadean nin Valencia asin Asturias]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ATP2756.0001.001/1?rgn=full+text;view=image;q1=Cecilio+Press Cabayong tabla: buhay ni Principe Don Juan asin ni Princesa Dna. Maria sa cahadean nin Valencia asin Asturias][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/ATP2756.0001.001/1?rgn=full+text;view=image;q1=Cecilio+Press] | section = | author = |override_author = | previous = | next = [[Cabayong tabla: buhay ni Principe Don Juan asin ni Princesa Dna. Maria sa cahadean nin Valencia asin Asturias/1|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|| <center>Kabayong Tabla <center><small>CECILIO PRESS</small></center> |}} rfmpnlkg3otutl1by3z6lwdqh5teha4 Kategorya:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso 14 35 122 121 2024-10-15T15:45:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 121 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:An Bagong Tipan (1909) 14 36 124 123 2024-10-15T15:45:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 123 wikitext text/x-wiki [[Category:An Bagong Tipan (1909)]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] m5iiy8gyr9q8itekrg0xnv5l0rhrli9 Kategorya:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles 14 37 126 125 2024-10-15T15:45:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 125 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909) 14 38 128 127 2024-10-15T15:45:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 127 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas 14 39 130 129 2024-10-15T15:45:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 129 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986 14 40 132 131 2024-10-15T15:45:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 131 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897) 14 41 134 133 2024-10-15T15:45:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 133 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Bareta dapit can Bulcan Mayong sa Albay can Junio de 1897 14 42 136 135 2024-10-15T15:45:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 135 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Cabayong tabla: buhay ni Principe Don Juan asin ni Princesa Dna. Maria sa cahadean nin Valencia asin Asturias 14 43 138 137 2024-10-15T15:45:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 137 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:El Filibusterismo 14 44 140 139 2024-10-15T15:45:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 139 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v.5 14 45 142 141 2024-10-15T15:45:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 141 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5 14 46 144 143 2024-10-15T15:45:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 143 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Hare Sa Sako Pagdoot 14 47 146 145 2024-10-15T15:45:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 145 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Hare Sa Sako Pagdoot (1962) 14 48 148 147 2024-10-15T15:45:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 147 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara 14 49 150 149 2024-10-15T15:45:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 149 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal 14 50 152 151 2024-10-15T15:45:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 151 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu Kategorya:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres 14 51 154 153 2024-10-15T15:45:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 153 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] h36mnf7pi936wy135ac81xk6ts68wsu El Filibusterismo 0 52 156 155 2024-10-15T15:45:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 155 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:El Filibusterismo]] {{header | title = El Filibusterismo ni Jose Rizal | section = | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = | next = [[El Filibusterismo/1|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|| <center>Publicacion kan COMISION NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL</center> <center>----------</center> <center>MGA SINURAT NI JOSE RIZAL <small>'''TOMO V'''</small></center> <center><big>'''EL FILIBUSTERISMO (Kadagosan kan NOLI MI TANGERE)</big></center> <center>'''ni''' '''JOSÉ RIZAL'''</center> <br> <center><small>EDICION KAN CENTENARIO</small></center> <center>----------</center> <center><small>MANILA</small> <small>COMISION NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL</small> 1962</center> |}} 77n2yii8elt2ltnl7bqqpn0fewuhht5 El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere) 0 53 162 161 2024-10-15T15:45:34Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 161 wikitext text/x-wiki {{header | title = El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere) | author = Jose Rizal | translator = Unknown | section = | previous = | next = [[/I|Sa Ibabaw nin Sakayan]] | year = 1962 | notes = }} <div class=text> <pages index="El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf" include=1/> {{page break|label=}} <pages index="El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf" include=2/> {{page break|label=}} <pages index="El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf" include=3/> {{page break|label=}} <pages index="El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf" include=4/> {{page break|label=}} <pages index="El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf" include=5/> </div> [[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v.5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] 7ov3445ts41xpj4f5rid4gjc1zszq3u El Filibusterismo/1 0 54 170 169 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 169 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:El Filibusterismo]] {{header | title = El Filibusterismo ni Jose Rizal | section = | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = [[El Filibusterismo|Titulo]] | next = [[El Filibusterismo/2|pahina 2]] | notes = }} <br> <center>I</center> <center>''SA IBABAW NIN SAKAYAN</center> <p>Sarong aga nin Diciembre, su Sakayan (2) TABO nagsasakit na makasongsong sa marigon sa solog kan Pasig, may darang dakol na mga sakay pasiring sa lalawigan nin Laguna. Posog su pagkagibo kan sinabi nang sakayan, haros bilogon na siring kan tabo, na iyo ngani an hinuwadan kan ngaran kaito, maating gayo, minsan ipinangongotiil na maputi, makamahalan asin maabhaw sa moninong na pananakay. Minsan siring, may pagmamahal kaini sa pagrilibot na ito, sakale, dahel sa pagngaran na tagalog, okun, tibaad ta nadadara nin lubos na tanda dapit sa mga, bagay-bagay kan bansa, sarong pagtagumpay baga bilang sa ibabaw kan kauswagan, sarong sakayan na bakong gayong sakayan, sarong kabilogan na dai nagbabago, may kakundian, alagad dai masusuhay na, lalong ibinibilang na mauswag, orog nang nasisinangan (3) na paagihan nin sarong manong pintura. <p>Asin !filipinong bulanos an mapalad na itong sakayan! Sa kadikit lamang na mabansay na boot, mangyaring mamaloan na sakayan kan Pamahalaan, na pinatindog sa irarom kan pamamahala nin mga maliwanagon asin kagalanggalang na gayong mga tawo! <p>Nakakarigos baga bilang kan tala-init (4) sa pagkaaga, na minapagaragara kan alon-alon kan salog asin minapasagiwisiw kan doros sa mga honodhonod na mga bala sa magibong-ibong na pangpang, naglalayag an maputing ladawan kaito na nagboboga nin dakulang aso !an dahong kan Pamahalaan, an sabi, makuri man an aso! . . . Mandiit-mandiit minadaging su silbato, paas siring sa sarong mabangis na boot maghade sa pamamatahaw nin pagkurahaw, mala ta sa laog dai nagkakasinarabotan. Pinagbabantaan an ano man na nasosompongan; iyan nang garong gigilingon su mga sagkad, mga maninipis okun mga himantigon na mga kagamitan sa pagsira na sa mga hiro-hiro nagpapa- hn3x3f9my3xdmb0lemf077eb7ocaccn El Filibusterismo/2 0 55 172 171 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 171 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:El Filibusterismo]] {{header | title = El Filibusterismo ni Jose Rizal | section = | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = [[El Filibusterismo/1|pahina 1]] | next = [[El Filibusterismo/3|pahina 3]] | notes = }} <br> kaagid sa mga kalamias nin mga gigante na pinapataratara an sarong pawikan kan panahon na dai pa linalantopan an kinaban: iyan nang patungo an dalagan sa kabotangan, iyan nang pasiring sa mga karihan, na, sa tahaw nin mga kayanga asin iba pang mga burak, baga nangangalang-alang na mga naririgos na, sa tubig na an mga bitis, dai pa giraray minadalhog, kun gayod, sa pagsoysoy sa agihan na may tanda na mga osok na botong, nasisinangan na gayo su sakayan sa saiyang pananakay, alagad su mga sakay nayogyog nin sarong pakabangga asin ta dai sinda nakapanghinimbang: nasalad sa malaboy na kababawan na dai pinaghohona nin siisay man . . . <p> Asin an pakaomagid sa sakayan kan Pamahalaan bako pang gayong bulanos, hilingon an pagkapamurugtak sa mga sakay. Sa irarom may nagtotorongkahal na kayumangging mga lawog asin mga maiitom na mga payo, mga pandok nin mga indio (5), mga intsik asin mga mestizo, siriksikan sa pagoltanan nin mga lunad asin mga baul, alintanang sa itaas, sa ibabaw, sa irarom nin sarong tolda na minaligtas sainda sa init kan saldang, nagtuturukaw sa mga mahusay na mga sillon an nagkapirang mga sakay na sa europeo an mga panggubingan, mga fraile asin mga empleado, na nagtatarabako nin mga haralabang tabako, na pinaghihilinghiling su mga inaagihan na baga daing pagmangno kan mga kapagalan kan capitan asin kan mga dumagat na malabanan su mga kaporawotan sa salog. <p>Su capitan sarong maginoo na sa maugayon an panglawog, may pagkatawo nang bulanos, dating dumagat, na sa saiyang pagkabagong-tawo, asin sa mga dahong na mga may layag nanakay sa mga rnahiwas na kadagatan asin ngunyan sa saiyang pagkagurang kaipuhan na magpaluwas nin lalong dakulang pangataman, pagingat asin pagmangno tanganing malikayan sagkod an pinakasadit na pagalaman... Asin iyo man giraray su dating mga kapawotan sa gabos na aldaw, su dati man giraray na mga malamdok na kahababawan, su dati man giraray na sakayan na nakakagoot sa dating linilikdan, siring sa sarong matabang gurang sa tahaw nin nagsisiriksikan na mga tawo, asin huli kaiyan, mandiitman diit minaontok su capitan, minasibog, pinapaluya su maquina, iyan nang sa babor, iyan nang sa estribor, ipinapadara an limang dumagat na may mga 3bt4nlu2q1aqsgod1o3l8xj1xew654w El Filibusterismo/3 0 56 174 173 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 173 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:El Filibusterismo]] {{header | title = El Filibusterismo ni Jose Rizal | section = | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = [[El Filibusterismo/2|pahina 2]] | next = [[El Filibusterismo/4|pahina 4]] | notes = }} <br> haralabang tokon sa pagtantan kan linilikoan na itinotoro kan timon. Nakakaarog sa sarong veterano na pakatapus na makapagkanoro (6) sa mga tawo sa mapanganib na labanan, sa saiyang pagkagurang nakaataman nin sarong barobata na masaringgawan asin hogakon. <p>Asin si Dona Victorina, na iyo sanang babaye na nagtutukaw sa pangkat nin mga europeo, makakapagsabi kun su Tabo hogakon na masuhayon asin masaringgawon. Si Dona Victorina, na sa giraray makukurabon, pinaglalanghadan su casco, mga baroto, mga balsang nyog, mga indio na nagsasarakay, asin laban sa mga nagraralaba asin sa mga nagpaparirigos na nagpapakaribaraw saiya kan saindang kaogmahan asin kaparalyakan! Oho, mapapakarhay an panakay kan Tabo kun dai nin mga indio sa salog, mga indio sa bansa, ohoI kun dai nin mga indio sa kinaban, dai nagmamangno mga indio su mga timonel, mga indio su mga dumagat, mga indio su mga maquinista, mga indio su siyam na polo may siyam (99) na kabtang kan mga sakay asin india man sya kun karoson su saiyang paputi asin lubaan sya kan saiyang maabhaw na bata. Kan agang ito, dai nin nangyaring makatagal ki Dona Victorina, ta su mga sakay na mga kabilang sa pangkat dai saiya nangataman na gayo, asin dai sya nagkulang nin pangatanosan huli ta pagisipisipon nindo: duman may tolong fraile na lubos na gayong mga naniniwala na an gabos malakaw nin pabaliktad kun sinda lumakaw nin tanos; sarong daing kapagalan na si Don Facundo na moninong an pagtorog, namomongayahan kan saiyang mga mokna; sarong matibay na manunurat na siring ki Ben-Zayb (kabalanggadohan kan Ibanez) na nagloloba na sa Manila nagiisip an mga tawo huli ta sya nagiisip; sarong canonigo na siring ki Padre Irene na minatao nin kintab sa kapadian kan saiyang mahimulang lawog na bagong, na namumugtakan nin sa judiong dongo asin su saiyang sotanang sukla (7) mapadegarbong tabas asin dakol na mga botones; asin sarong mayamanon na joyero na arog ki Simoun na inaakalang taga-paghapotan asin taga-pagsadol kan gabos na mga gawe-gawe kan Saiyang Kahalangkawan, an Capitan General, isipisipon nindo na magkanagboan an mga pangkat na ini na mga sine quibus non (8) kan bansa asin dai nawili an boot sa sarong renegadang filipina 2xqntzqgiyhxmex6wyo9hz1wodau4ip Hare Sa Sako Pagdoot 0 57 176 175 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 175 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot]] {{header | title = Hare Sa Sako Pagdoot ni Jose Rizal | section = | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = | next = [[Hare Sa Sako Pagdoot/1|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|| <center>Publicacion kan COMISION NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL</center> <center>----------</center> <center>MGA SINURAT NI JOSE RIZAL <small>'''TOMO IV'''</small></center> <center><big>'''HARE SA SAKÓ PAGDOOT ''(Noli Me Tángere)''</big></center> <center>'''ni''' '''JOSÉ RIZAL'''</center> <br> <center><small>EDICION KAN CENTENARIO</small></center> <center>----------</center> <center><small>MANILA</small> <small>COMISION NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL</small> 1962</center> |}} awx23y8cwoswpwgyap4gf3xdriawzku Hare Sa Sako Pagdoot (1962) 0 58 178 177 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 177 wikitext text/x-wiki An '''[[Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]''' sarong pagpalis kan Noli Mi Tangere ni isinurat ni [[Jose Rizal]]. [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] go9h89lu0qzayy4dozv0cjvxk0gsh0y Hare Sa Sako Pagdoot/1 0 59 180 179 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 179 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot]] {{header | title = Hare Sa Sako Pagdoot ni Jose Rizal | section = | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = [[Hare Sa Sako Pagdoot|titulo]] | next = [[Hare Sa Sako Pagdoot/2|pahina 2]] | notes = }} {{poemx|1| <center>I ''SARONG KATIRIPUNAN</center> :Naghihinanapus su Octubre, kan si Don Santiago de los Santos, lalong midbid sa ngaran na Capitan Tiago, maganyaya nin sarong pamanggi, na, minsan kan hapon sanang ito ibinantulin laban sa saiyang dating kaugalean, iyo nang pinagoorolayan kan kagabsan sa Binondo, sa iba pang mga nayon asin sa Intramuros. Nababantog kaito na si Capitan Tiago sarong tawong orog kamasamwang, asin talastas na bulanos na an mga tata kan saiyang haros, siring man an saiyang bansa, dai pinipinto sa kiisay man, kun an katuyohan bakong sa pagpauswag nin karakal okun bakong huli sa sarong bago asin mapangahas na kaisipan.<br> :Siring sa dalagan nin kikilat, nakalakop su bareta sagkod na makadatong sa namumugtakan kaitong mga tawo, na daing ibang higinghiging kundi an siring na mga pangyayari, mga tawong mga mainadimuhan, asin mga tawong harabo lamang na magkaoronat an kosog. An mga nabubuhay na ini linalang nin Dios sa saiyang daing sokol na pagkamaugayon, asin ta padagos an saindang pagdakol sa Manila. Su iba nagharanap nin ipakikinang kan saindang zapatos, su iba man, mga botones asin mga corbata, alagad su kagabsan napupurisaw sa kaiisip kun anong marhay na ipata- ratara ninda sa kagharong tanganing akalaon na sa saindang agwat (3) dating naghahade ang sarong dayupot na pagkakatood, okun baga man makatao nin sarong padahelanan kun ngata dai sinda nakadatong na amay.<br> :An pamangging iniho ginibo sa sarong harong sa dalan nin Anloague (4), asin mantang dai mi nagigi- romdoman an bilang kan harong na ito, lubos niyamong ilaladawan tanganing mamidbidan, kun dai pa rinaratakan kan mga linog. Harayo sa samong isip na ipaolang ito kan kagsadiri huli ta duman an baga na siring ugaleng pinamamahalaan nin Dios okun kan Katalagahan, na dakol an gibong pinangakoan sa samuyang Pamahalaan. |}} 9ivz2k13f8nqpn4rpsn71hgunuwa013 Hare Sa Sako Pagdoot/2 0 60 182 181 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 181 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot]] {{header | title = Hare Sa Sako Pagdoot ni Jose Rizal | section = [[Hare Sa Sako Pagdoot/2|pahina 2]] | author = |override_author = Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal, Republika Kan Pilipinas (1962) | previous = [[Hare Sa Sako Pagdoot/1|pahina 1]] | next = [[Hare Sa Sako Pagdoot/3|pahina 3]] | notes = }} {{poemx|2| :Kasiyahan an pagkadakula kan harong na ito, asin an pagkamugtak nakakaarog sa kadaklan sa Kaporoan, asin natotogdok sa gamping atubang sa sarong sanga kan Pasig na inaapod kan mga taga duman Pagsabangan nin Binondo, na, siring kan kagabsan na salog sa Manila, pinakikinabangan na gayo kan mga nageerok duman. Tara, an sinabi nang salog, kun gayod, parigosan; kun minsan, tapokan nin ati; nogayod, dakopan nin sira; pinagsasakayan asin piagaagihan nin mga nagdadara o mga naghahatod nin mga surat, asin nagiging inoman, kun pinagmamarhay kan parasakdong intsik. Sukat na gayong pakatalean na sa masolog na ining tubig sa pagilaog, saen sorosorolbod an mga nagrara- lakaw asin daing pagdanggan an ribok, sa rayong may sarong kilometro igwa nin tulay na kahoy na garaba sa ibong sa laog nin anom na bulan, asin sa ibong man, dai maagihan sa panahon na natatada pa sa laog kan taon. Nin huli kaini, an danay na ining pagka- mugtak, kun tiginit, inourawa kan mga kabayo sa pagtagbang sa tubig na iyong dahelan na makilagnan an tawong nariribaraw, na sa laog kan lunadan, natotongka okun naghohorophorop dapit sa mga kauswagan kan panahon.<br> :Hababa asin kibadkibad nin kadikit an harong na sakong sinambit, asin kun an siring na kamugtakan gikan sa dai pagatiparo kan nagtogdok na ingeniero, okun baga bunga nin mga linog okun nin makokosog na mga doros, dai nin siisay man na makakapagtotoo. Halakbang asin alfombradong hagyanan, nin mga hidyaw na balustrada, an inaagihan pasiring sa sarong mahiwas na bidang, asin ta maghale sa ibaba, an lina- lakawan nasa pagoltanan nin mga maceterang may mga burak na nagkakapaaturogmad sa mga pinggan na patugmadan na manibaibang kuray asin garo dai maisip na mga guhit.<br> :Mantang dai man nin mga bantay sa tata, okun dai nin sorogoon na maghanap okun maghapot kun baga inaanyayahan ka okun dai, masakat kita! Oh ikang nagbabasa sakuya, maging kaugnay nin boot okun magi man na kaiwal! Kun makadagka saimo an mga togtog, an liwanag okun an makahologan na pinaragkay nin mga kasangkapan sa pagkaon, na mga pinggan asin rtos, asin boot mong masaksihan kun paano an mga katiripunan duman sa Mutya sa Sirangan (5). |}} e177za1gqqvg31qeuoqibci4cz3e4ja Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara 0 61 188 187 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 187 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001?view=toc;q1=cecilio+press Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001/1?page=root;rgn=full+text;size=100;view=image;q1=cecilio+press] | section = | author = |override_author = Cueva, Juan de la, 1550?-1610? | previous = | next = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/1|pahina 1]] | notes = }} {{poemx|| </br> <center>HISTORIA CAN VIDA NIN SIETE INFANTES NA MAGÑA AQUI NI Busto de Lara</center> <center>PRIMERA PARTE</center> <center>CECILIO PRESS Publisher - Printers Bookfinders NAGA CITY</center> |}} dakibijfi5o1crbduq0lndzt9ql7gpy Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/1 0 62 194 193 2024-10-15T15:45:35Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 193 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001?view=toc;q1=cecilio+press Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001/5?rgn=full+text;view=image;q1=cecilio+press] | section = | author = |override_author = Cueva, Juan de la, 1550?-1610? | previous = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara|pahina nin titulo]] | next = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/2|pahina 2]] | notes = }} {{poemx|1| <center>HISTORIA CAN VIDA NIN SIETE INFANTES NA MAGÑA AQUI NI Busto de Lara PRIMERA PARTE 0</center> :Caidtong panahon Españang banuaan :may dua catauo magtugang na mahal :si Rubio Velasquez sa lalaking gñaran :asin Doña Sancha an babae naman.<br> :Idtong Doña Sancha napagñiagom sia :can aki ni señor Gonzalo de Lara :an apod can gñaran si Busto de Lara :nagñaki nin pito nagadan an ina.<br> :Dorogñan, pig-aki an pitong lalaki :idtoñg magcarambal an sa libro sabi :asin ta paradis an gayon na labi :caya con apodon ay Siete Infante.<br> :Idtong maaturegang Infantes de Lara :pararehong cosog, caisogan ninda :nabaretang hayag na catacataca :pinagcatacutan bilog na Morisma.<br> :Si Rubio Velasquez Villarin na señor. :sa pitong sobrino tunay na amaon :napacasal gñani sa sarong magayon :na si Doña Lambra gñaran con apodon.<br> :sabihon pa baga an ogmang totoo :pagcasal sainda can aldao na idto :ogmang gayagaya kinamtan na gayo :magña pananaohon grandes maguinoo. |}} mmgl1moca4gr1rrhd70ngwnilywy7vl Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/2 0 63 199 198 2024-10-15T15:45:36Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 198 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001?view=toc;q1=cecilio+press Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001/6?page=root;rgn=full+text;size=100;view=image;q1=cecilio+press] | section = | author = |override_author = Cueva, Juan de la, 1550?-1610? | previous = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/1|pahina 1]] | next = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/3|pahina 3]] | notes = }} {{poemx|2| :Tara sa pagcacan duman sa lamesa :an novia nagtaram na si Doña Lambra :ta'dao nagtucao man Infantes de Lara :magña akion pa makiharampang na.<br> :An de Laratig gñohod aking icapito :iyong sominimbag gnaran si Gonzalo :lamesa nin Hade minatucao aco :gurano pa baga lamnesang iniho.<br> :Agom ca pa sana ni Señor Villarin :baco pa man Reina, marhay ca na saguin :dimo cami sucat sopogon nin siring :sa dacul na tauo matang naghihiling.<br> :Sa angot ni Lambra sa ki D. Gonzalo :pinalagan tolos nin dugo an vaso :olay sa oripon lacao ulaan mo. :an gubing sa hauac Gonzalong letrado.<br> :Ta ugaleng dati can enot na aldao :bububuan dugo an na aangotan :tanda gnaning sayod can saiyang buhay :na iyong mapatod canayon madamay.<br> :Nagsonod man tolos oripon na hayag :gubing ni Gonzalo sa dugo tinogmac :saca dumalagan an tulin di hamac :na sa cagurangnan dumuloc nangad.<br> :Angot ni Gonzalo dai nin casama :oripon linamag, lapnot an espada :an guinibo lalang an iseñorang Lambra :tulos sinocloban can saiyang saya.<br> :Sa lugar man sana can saiyang tinabon :guinadan man tolos, nagtagong oripon :dagnan paghiling co sa sacong amaon :na ining Don Rubio damay na canayon.<br> :Sa bagay na idto, sabihon pa baga :pagtagnis sa agom caidtong si Lambra :sa simong sobrino guinibong venganza :icagagadan co na daing pagsala<br> :Con di mo [bogtacan] nin bolong na tapal :sa simong sobrino na capagnasahan :maghohogot acong rogaring magadan, :di magnagnanogon sa capot con buhay.<br> :An simbag nin Conde sa agom na ragna. :baga man aram co na icang may sala, :pagcamoot simo orog sa sainda :ama nia, aki iyong magdudusa. |}} c4bkswwiu6nm6ql10okbt26kypfvqc8 Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/3 0 64 205 204 2024-10-15T15:45:36Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 204 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001?view=toc;q1=cecilio+press Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001/7?page=root;rgn=full+text;size=100;view=image;q1=cecilio+press] | section = | author = |override_author = Cueva, Juan de la, 1550?-1610? | previous = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/2|pahina 2]] | next = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/4|pahina 4]] | notes = }} {{poemx|3| :Iyo nang guinibo lolong na Velasquez :an pagpacaraot na dai ma isip :nagduloc sa Hade olay na sinambit :kita sa Turquia homagad nin paces.<br> :Huli ta may surat sa sacong nagdatong :sarong amigo co iyong nag osipon :na nag-aandam na boot guguhaton :ining satong banua magña Turkong dacol.<br> :Quita daing marhay digding pagcamogtac :balakid na Reino madigding magubat :[humagad] nin paces iyong igong [sucat] :gnaning macahandi kita man maggayac.<br> :Hade ominoho sa catigayonan :magna pasaluib daing pacaaram :madara nin sorat na paniualaan :hapot ki Velasquez siisay dao an marhay.<br> :Simbag ni Velasquez dai gnayang iba :an igong paduman sa surat magdara :sucat tang sarigan si Busto de Lara :mapaniualaan nin simong corona.<br> :Lacao, an sa Hade simong despachohon :ining sacong carta tolos paaboton :ki Busto de Lara saimong sabihon. :sa Reinong Turquia, saiyang darahon.<br> :Guinibo nin bayao lolong masiuaua :an surat nin Hade rinibayan nia :an ipinalaman sa surat iba na :piling Emperador sa Reinong Turkia.<br> :Sa sacong paglaom ica pagsirbihan :sa oras na ini di man canigoan :baga man di igo sa dugong malinao :sacuyang ginibo na servicio bilang.<br> :Na ining nagdara portador na gayo :bacong iba condi tunay na bayao co :hagad co saimo papotlan nin payo :sa di macariboc nin bilog na Reino.<br> :Caya gnonian tolos o Hadeng dacula :gnaning di magdagos guerrang pigmomocna :ipagadan tolos isonod sa ama :an [pitong] infantes de Larang bareta.<br> :Asin aco naman an nagpapalacao :aki niang pito sa icagagadan :cotcot na hararom ipaguibo mo man :na sa ''pagpasalla'' gnaning mahologan. |}} efx6hr6czi1da6kqjjxpy4vexm9vwmn Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/4 0 65 212 211 2024-10-15T15:45:36Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 211 wikitext text/x-wiki [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara]] {{header | title = [https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001?view=toc;q1=cecilio+press Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara][https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj9396.0001.001/8?q1=cecilio+press&view=image&size=100] | section = | author = |override_author = Cueva, Juan de la, 1550?-1610? | previous = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/3|pahina 3]] | next = [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara/5|pahina 5]] | notes = }} {{poemx|4| :Condi sa palacao nin siring na guibo :con magcairiba mag amang malobo :minsan magbiriò bilog na Imperio :dai mayong dalan manganang totoo.<br> :Sa maniuala ca nin catotohanan :can guiguibohon cong capasaluiban :aco an maluas sa pag gegeneral :an pitong Infantes ipaeenotan.<br> :Ta con magadan na an pitong Infantes :digdi sa Españia na cutang harigue :mag-aramang ining baretang nalicsi :lomaog na camo gubaton an Corte.<br> :An gabos na idtong palaman sa surat :sa Hadeng Almanzor pinadarang hayag :can sa Emperador mabasang siasat :an ogma sa boot dai nin casugad.<br> :Busto de Lara, minsan siring naman :an hagad sa surat tolos papogotan :Hade napaontoc asin ta namongnan :sa gayon lalaki hauac na bansay.<br> :Princesa, orog pang Si Doña Hismeña :nin si pagcahiling ki Busto de Lara, :tolos tinamaan amor na labi na :an boot, an puso nagtios nin dusa.<br> :Tolos na hinagad sa ama niang Poon :si Busto de Lara dai na gadanon :grillosan na lamang an togñod na hatol :dian sa hardin co magserving oripon.<br> :Iyo nang guinibo grinillosan lamang :sa Princesang hardin duman na nag-estar :calauigan nin aldao pagaroatubang :an Conde Princesa amor nagcamamay.<br> :An pagcamootan nagcamacot baga :tulac nagcalaman can piling Princesa :iyo man pagdatung guerra sa Españia :Si Rubio Velasquez general na sadia.<br> :Caya ibinotos caidtong guerrang idto :Hade sa España dahel sa ki Busto :poon can sogoon maguing mensagero :con anong dinatong sa Turquiang Reino.<br> :Tara an nangyari nin si harani na :ejercito ninda sa Reinong Turquia :an pitong Infantes pinapagñenot na :natanauan tolos bantay sa muralla. |}} 7u37eon88zy3qyrzsp2h3dguc8wjqew Indeks:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf 252 66 8922 8921 2024-11-08T12:50:44Z Filipinayzd 18 Ibinalik na mga pagliwat ni [[Special:Contributions/Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[User talk:Filipinayzd|talk]]) sagkod sa huring rebisyon ni [[User:MF-Warburg|MF-Warburg]] 214 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso na aqui nin hadeng si Artus asin Da. Blanca sa Reinong Valencia |Language=bcl |Author= |Translator= |Editor= |Year=1920 |Publisher= |Address= |Key= |Source=https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/auj6882.0001.001?view=toc |Image=1 |Progress=T |Volumes= |Pages=<pagelist 1to5=- 6=1 /> |Remarks= |Width= |Css= }} [[Kategorya:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] gnd06m0ggb8ab2z3qixviljvab2z0sp Indeks:An Bagong Tipan (1909).pdf 252 67 217 216 2024-10-15T15:45:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 216 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909) |Language=bcl |Author=unknown |Translator=unknown |Editor= |Year=1909 |Publisher=Sociedad Biblica Britanica Y Extrangera |Address=Manila |Key= |Source=University of Michigan |Image=1 |Progress=C |Volumes= |Pages=<pagelist 1to10=- 11=1 349to350=- 351=339 759to762=- /> |Remarks= |Width= |Css= }} [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Kategorya:An Bagong Tipan (1909)]] 0hqb8jfceswmkf45fggvw3xnx3vr5yf Indeks:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf 252 68 221 220 2024-10-15T15:45:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 220 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986 |Language=bcl |Author=Republic of the Philippines |Translator=Unknown |Editor= |Year= |Publisher=Republic of the Philippines |Address=Manila, Republic of the Philippines |Key=pdf |Source= |Image=1 |Progress=T |Volumes= |Pages=<pagelist 1=- 2=1 3to41=3 42=53 81=- /> |Remarks= |Width= |Css= }} [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Kategorya:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]] femc7vwbasjlqe50yf0tph6irz3ouod Indeks:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf 252 69 231 230 2024-10-15T15:45:37Z MF-Warburg 6 9 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 230 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=''[[Bareta dapit can Volcan Mayong sa Albay can Junio de 1897]]'' |Language=bcl |Author=[[Author:Mariano Perfecto|Mariano Perfecto]] |Translator= |Editor= |Year=1897 |Publisher=Imprenta La Sagrada Familia |Address=Nueva Caceres |Key=pdf |Source=http://202.92.128.143/details.php?uid=2f776cfbc7fc9b2d8bc97104f727b0f4 |Image=1 |Progress=T |Volumes={{Page:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf.djvu}} |Pages=<pagelist 1=Cover 2=- 3=Title 4=- 5=3 27=- 28=Title 29=- 30=1 46to48= /> |Remarks= |Width= |Css= }} [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Kategorya:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] bl5qgriuuxgk7e14z6uhvptw0lmw3tr Indeks:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf 252 70 8888 238 2024-10-24T02:43:19Z ColossalMemer 27 8888 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |May-akda=José Rizal |Titulo=El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere) |Taon= |Tagapublikar= |Ginikanan=pdf |Imahe= |Pahina= |Remarks= }} [[Kategorya:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v.5]] [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] r9l5sdws4cc4sua53iqo4qusm5u6lft Indeks:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf 252 71 243 242 2024-10-15T15:45:37Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 242 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=[[Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] |Language=bcl |Author=[[Author:Jose Rizal|Jose Protacio Rizal]] |Translator=unknown |Editor=unknown |Year=1962 |Publisher=Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal |Address=Manila, Republic of the Philippines |Key=pdf |Source=https://www.cervantesvirtual.com/obra/hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere/ |Image=1 |Progress=V |Volumes= |Pages=<pagelist 1to10=- 11=1 498to513=- /> |Remarks= |Width= |Css= }} [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Kategorya:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] mx0maefdk9usphwjiju0eakdbv944w5 Indeks:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf 252 72 8872 245 2024-10-19T03:40:33Z Filipinayzd 18 8872 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |May-akda=Jose Rizal |Titulo=Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal |Taon=1962 |Tagapublikar=José Rizal National Centennial Commission |Ginikanan=Knights of Rizal Rizalian Library |Imahe=1 |Pahina= |Remarks= }} [[Kategorya:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]] [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] 11jdc6ib0qpxl7sboepjnj5ogl49475 Indeks:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf 252 73 249 248 2024-10-15T15:45:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 248 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres |Language=bcl |Author=Unknown |Translator=José María Leza |Editor= |Year=1892 |Publisher=Librería Mariana |Address=Nueva Caceres |Key= |Source=http://bdh.bne.es/bnesearch/detalle/bdh0000203189 |Image=1 |Progress=C |Volumes= |Pages=<pagelist 1to2=- 3=1 4to50=4 51to52=- /> |Remarks= |Width= |Css= }} [[Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Kategorya:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] 9dyh286nut9qpwkye9vber0kj29hy48 Panginot na Pahina 0 74 8916 8895 2024-11-04T19:37:16Z Filipinayzd 18 Protektado "[[Panginot na Pahina]]" ([Baguhon=Minatugot sana sa awtokumpirmadong mga paragamit] (mápasó sa 19:37, 4 Pebrero 2025 (UTC)) [Ibalyo=Minatugot sana sa awtokumpirmadong mga paragamit] (mápasó sa 19:37, 4 Pebrero 2025 (UTC))) 8895 wikitext text/x-wiki <!--{{Old Main Page|ka||October 14, 2024}} Replace after importing--> <!-- Sirah --> {{Main Page header}} <!-- Awak --> <!--- Bebuka ---> <div style="box-shadow: 0 0 .3em #999; border-radius: .2em; margin: 1em 0 2em 0; padding: 1px;"> <div style="background: #e3d18a; border-radius: .2em; color: #282828; font-size: 125%; padding: .4em .8em .5em;"><span style="opacity: .7;">[[File:Wikisource-logo.svg|25px|link=|alt=]]</span>&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Ano an Bikol Wikisource?'''</div> <div style="padding: 1em;"> An '''Bikol Wikisource''' — ''An Talingkas na Librerya'' — sarong proyekto kan Wikimedia Foundation na kolaboratibong hinahaman nin mga boluntaryo tanganing makamukna nin burabod nin mga babasahon na libreng makukua sa internet asin nin mga Binikol na babasahon gikan sa manlainlain na tataramon kan kinaban. </div> </div> <!--- Layang ---> <div style="box-shadow: 0 0 .3em #999; border-radius: .2em; margin: 1em 0 2em 0; padding: 1px;"> <div style="background: #e3d18a; border-radius: .2em; color: #282828; font-size: 125%; padding: .4em .8em .5em;"><span style="opacity: .7;">[[File:OOjs UI icon references-ltr.svg|25px|link=|alt=]]</span>&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Bagong koleksyon nin babasahon'''</div> <div style="padding: 1em;"> An minasunod iyo an mga hinahaman na mga koleksyon nin babasahon sa ngunyan. {| width="100%" |- valign="top" | ; Bagong babasahon * [[Index:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf|Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal (1962)]] * [[Index:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf|Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] * [[Index:An Bagong Tipan (1909).pdf|An Bagong Tipan (1909)]] * [[Index:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf|An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]] * [[Index:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf|Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897]] </div> | ; Nobela asin iba pa * [[Index:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf|Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] * [[Index:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf|El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal (1962)]] * [[Index:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf|Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres (1892)]] * [[Rona Kang Mawili]] - Nasyonal na Himno kan Filipinas * [[Sampolong Togon kan Dios]] * [[Historia can vida nin siete infantes na magna aqui ni Busto de Lara]] (192_) * [[Cabayong tabla: buhay ni Principe Don Juan asin ni Princesa Dna. Maria sa cahadean nin Valencia asin Asturias]] (1951) |} </div> </div> <!-- Sikil --> <div class="center"><div class="wikisource-accueil-m-superflu" style="margin-top: 50px; clear: both; padding-top: 15px; border-top: 3px double #ccc; color: #222; line-height: 120%; width: 80%;"> <div style="background: white; width: 45px; margin: 0 auto; margin-top: -40px;">[[File:Wikimedia-logo.svg|45px|center|link=]]</div> <div class="plainlinks" style="color: #222; font-size: 120%; text-align: center; margin-bottom: 20px; padding-top: 10px;">Lain kan Wikisource, an Wikimedia Foundation minaoperar nin mangiriba-iba pang multilingual asin mga bukas na proyekto: </div> {| align="center" cellpadding="2" style="margin-top: 0px; font-size: 100%; text-align: start; background-color: transparent; color: #777;" |- valign="top" | style="width: 32px;" | [[File:Wikipedia-logo.svg|32px|Wikipedia|link=w:]] | style="width: 20%;" | [[w:bcl:|'''Wikipedia''']]<br /><span style="font-size: 85%;">An Talingkas na Ensiklopedya </span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikinews-logo.svg|40px|Wikinews|link=n:]] | style="width: 20%;" | [[n:|'''Wikinews''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Libreng Bareta</span> | style="width: 32px;" | [[File:Wiktionary-logo.svg|32px|Wiktionary|link=wikt:]] | style="width: 20%;" | [[wikt:bcl:|'''Wiktionary''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Diksyunaryo asin tesauru </span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikibooks-logo.svg|32px|Wikibooks|link=b:]] | style="width: 20%;" | [[b:|'''Wikibooks''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Libreng mga Librong-teksto asin mga Manwal </span> |- | style="width: 32px;" | [[File:Wikiquote-logo.svg|32px|Wikiquote|link=q:]] | [[q:|'''Wikiquote''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Mga Koleksyon nin Sarabihon</span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikispecies-logo.svg|32px|Wikispecies|link=species:]] | [[species:|'''Wikispecies''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Direktoryo kan mga Sari</span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikiversity-logo.svg|32px|Wikiversity|link=v:]] | [[v:|'''Wikiversity''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Wikibersidad Libreng mga Materyales nin Pagkanood asin Aktibidades </span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikivoyage-logo.svg|31px|Wikivoyage|link=voy:]] | [[voy:|'''Wikivoyage''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Libreng Giya sa Pagbyahe</span> |- | style="width: 32px;" | [[File:Commons-logo.svg|32px|Commons|link=commons:]] | [[Commons:|'''Commons''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Sarayan nin Multimedya</span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikidata-logo.svg|40px|Wikidata|link=d:]] | [[d:|'''Wikidata''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Libreng Data</span> | style="width: 32px;" | [[File:Wikimedia Community Logo.svg|32px|Meta-Wiki|link=m:]] | [[m:|'''Meta-Wiki''']]<br /><span style="font-size: 85%;">Koordinasyon nin Proyekto</span> |} </div></div> [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)| ]] 40ix4ppeofgktbcabhfac4p3iiyy632 Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/1 250 75 8579 286 2024-10-15T17:05:24Z Koavf 11 8579 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center| {{Xxx-larger|Da. Floserfida<br> at<br> Don Juan Tiñoso}}<br><br> {{Larger|(BIKOL)}} }}<noinclude></noinclude> 7hmoj18k3tmoil4rek6hqr7stror4gy Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/10 250 76 289 288 2024-10-15T15:45:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 288 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>{{center|5}} {{block center|Tolos na dinacop an principeng mahal<br> nin magna soldados na pinagsabihan<br> tara can dumatong na sa Hadeng atubang<br> minuda na asin pinahaleng basang<br> An olay nin ama gnonian maghale ca<br> sa atubangnan co hare na pakita<br> madonong ca palan ta nagnagnahas ca<br> sa simong magurang magboboot ca na<br> Sa macuring angot caidtong monarca<br> an aking principe na isinobol nia<br> digdi sa palacio tolos huminilig na<br> na dai na sagcod ica co makita<br> Olay nin principe na pananambitan<br> di mo na linignoy amang cagurangnan<br> an simong padagñat na naninilbihan<br> iyo iyong bogtong na aki mong tunay<br> Totoo ta aco igua nin casalan<br> huli can herac co sa may casakitan<br> tao mong padusa cucuyogon co man<br> baco sanang siring isobol nin basang<br> Diata mahamis sa boot mo ama<br> na masuhay aco di mo na makita<br> marhay pa logod buhay hinale na<br> di sana magtios nin siring a dusa<br> Idtong panambitan na macapopógñao<br> caining principe luha nagdala hay<br> an mahal na ina an inarang naman<br> huli sa daculang magna casakitan<br> O ina cong poon nagtios nin hadit<br> buhay pinohonan o iba pang sakit<br> dai dao maracdag luha dumalihig<br> digdi sa aki mong di na masisirip<br> Na con ica naman iguang caangotan<br> digdi sa aki mong daing capaladan<br> paraà con sucat sa saimong daghan<br> mahal mong bendicion saco mo pacamtan<br> }}<noinclude></noinclude> 3tgepo0ji1zv49n30dfsspimi1c587i Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/11 250 77 292 291 2024-10-15T15:45:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 291 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>{{center|6}} {{block center| Tara can matapus panambitan nia<br> sa maheheracon ma-ugay na ina<br> lominignoy na man sa nagtaong dusa<br> ini an inolay na sinabi nia<br> Paaram na amang Hadeng minamahal<br> an aki mong bogtong na naaangotan<br> pacamtan mo saco minsan alang-alang<br> mahal mong bendicion na may camahalan<br> Ini na an sagcod can ogma mong labi<br> can aco omboy pa bago pang maglacad<br> haros patongtognon sa dua mong palad<br> gñonian naguin apdo di ca na naherac<br> Paaram paaram ó ina cong reina<br> ini na an poon nin di ta na pagkita<br> ipamibi lamang ki Virgen Maria<br> na mapara logod an angot ni ama<br> Paaram na aco Valenciang banuaan<br> paaram palacio na dinacolaan<br> iniho na gayod iyong catapusan<br> na di co camo liuat babatayan<br> Paaram saindo, magna concejero<br> paaram na gnonian an principe nindo<br> paaram halangcao na magna castillo<br> paaram sa gabos maduman na aco<br> Aco paaram na bóta na cabagay<br> dai co talastas an padudumanan<br> ó ama cong Dios, aco mo ibinhan<br> itocdo mo Virgen sa tanos na dalan<br> Naglacao na sia rognao an casama<br> na nagdadalihig an luha sa mata<br> magna cabukiran saiyang pinonta<br> sagcod nacadatong magayon na cueva<br> An cuevang iniho pinag- oontocan<br> nin magna leones, tigre ó halimao<br> tolos na sinabat an principeng mahal<br> boot nang cacanon ta naglaog duman<br> }}<noinclude></noinclude> pd2ar5lup92169m7q5pumt10vrtv521 Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/12 250 78 295 294 2024-10-15T15:45:39Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 294 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>{{center|7}} {{block center| Pagsamasid cadto caining D. Juan<br> dai na guinamit an armas na andam<br> pañong encatado tolos binicladan<br> cadaclan na hayop na camaisganan<br> Lomohod an gabos na cabalakidan<br> na serpiente, osos, tigres ó halimao<br> digdi na nakita an catotoohan<br> sabi nia gigante pinaniualaan<br> Sa cuevang sinabi duman na nag-ontoc<br> principe D. Juan may mondo sa boot<br> pinag-ataman sia an gabos na hayop<br> ta bilang na Had nindang kinucuyog<br> Sa siring na siring camugtacan nia<br> di na napopognao duman cadtong cueva<br> asin dai na haloy nagnatorogan sia<br> nin sareng banuaan sa reinong Ungria<br> Sa pagcananoc nia pinagnatorogan<br> an ki. Floserfidang biní cagayonan<br> na bihag an puso asin ta tinodcan<br> sarong pagcamoot na di mapogolan<br> Sa aldao sa bangui firme an guiromdom<br> an reinong Ungria boot niang dumanon<br> marahay na palacao saiya nagsabong<br> na magpenitencia sarong pitong taon<br> An saiyang mauot tagnaning macamtan<br> magtios mona magna casakitan<br> magsoclob nin anit na lugadon bilang<br> tagnaning mahilom idtong camugtacan<br> Ini an hinagad na bilang vistido<br> duman gnani cadtong pañong encantado<br> na con sia masdan nin gabos na tauo<br> bilang sa magarang na tauong leproso.<br> Iyo baga ini maguin penitencia<br> cadtong paglapas ki ama co gnaya<br> tibaad pa lamang sa siring na pena<br> pacamtan guiraray an patauad nia<br> }}<noinclude></noinclude> os7mgfolmx7lu4xjbpdf3cvgc9wzfje Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/18 250 79 298 297 2024-10-15T15:45:39Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 297 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude><center>13</center> Dagos na nag otob criadong nagdara <br> sa harong cadtorg ortelato ninda<br> na duman sinabi an togon saiya<br> nin Infantang bantog na cagurangnan nia<br> Criado naglacao na dara an regalo<br> pasiring sa harong cadtorg ortelano<br> olay sa magurang ini acoon mo<br> padará nin samong Infanta saimo<br> An togon sa saco cacanon mo daa<br> ta di macacan condi cabagña ca<br> caya acoon mo na comacan ca na<br> ibilang mo daang casamá mo sia<br> Boot nin Principe totoong nacobhan<br> nariboc an isip an boot siring man<br> si pagcarigos co gayod napagmasdan<br> nio Infantang mutia sacong namomotan<br> An olay nin criado gurang cumacan cana<br> ta yaon sa balcon mahal na Infanta<br> an togon sa sacó pagbantayan taca<br> can símong pagcacan sagcod matapus ca<br> Simbag ni Don Juan saimong sabihan<br> daculang salamat daing catapusan<br> padarang cacanon garong nacarahay<br> caining hauac cong panong casakitan<br> Naguin cordial baga na nagsirveng bolong<br> iyong nacaomay can sakit cong dacol<br> pagbabalsan co man Infactang magayon<br> tara con dai man an Dios na poon<br> n criado naghilig nagpuli na sia<br> sinabi an togon digdi sa Infanta<br> dolot mong cacanon na ipinadara<br> iquinarahay daa iquinaginhaua<br> Olay nin Infanta ini an togon co<br> ano man na sogó pagcuyogon nindo<br> ta con dai gñaya magñag-igñat camo<br> capiritan dusa an camcamtan nindo<br><noinclude></noinclude> aeobvxf6381izbhl2vnodh8cqahx8og Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/19 250 80 8616 303 2024-10-17T04:49:24Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8616 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ImmaculatelyInsolent" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude><div class="center">14</div> Sa gabos na oras oras pinagpapadarhan<br> sa aga sa odto sagcod pamanggihan<br> laen pa caiyan sarisaring bagay<br> na mga cacanon sucat caogmahan<br> Sari-saring gubing pinapapadarhan<br> na bobolsan baga agñay sa may helang<br> tamong asin mantel cama pang higdaan<br> anan de labores huling namomótan<br> Ipagpadigdi ta sa Hadeng Don Diego<br> riboc an isip nia con baga paano<br> huli sa cadaclaa na nagñagtutuyo<br> Hade ó Principe taga ibang Reino<br> Tolos na inapod apat na Princesa<br> caining halangcao daculang Monarca<br> pinagsarosaro na pinag-osisa<br> con isay an gusto sa cadaclan baga,<br> Sa hapot can ama tolos na nag simbag<br> apat na guinaha olay na banayad<br> o Monarcang bantog na Sacre Majestad<br> balang cabotan mo dai nin maliuag<br> An olay nin Hade con siring caiyan<br> aco paguiguibo granadang bulauan<br> an aponan nindo macasalo caiyan<br> iyong mani agom o esposong tunay<br> Ipinatanid na sa real cabildo<br> an gabos na grandes mga coronado<br> iguang mantenedor siang ibinoto<br> siring sa ogale nin pagtotorneo<br> An orden nin Hade poro magcabayo<br> siring sa guerrero may pito colito<br> granadang bulauan iyan macaşalo<br> iyong magcacamit nin daculang premio<br> Sa icatlong aldao an termino nia<br> can pagtotorneo sa tahao nin plaza<br> sa togñod nin balcon caining real sala<br> magñag catiripon grandes na gabos na<br><noinclude></noinclude> qkinwdzqjjk4cchh2thw3jn5rkvqvpm Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/2 250 81 306 305 2024-10-15T15:45:39Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 305 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>[[File:The university of michigan libraries logo.png]]<noinclude></noinclude> cfuhn4zl69ozzsp94w9x009bqatvwrh Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/20 250 82 8617 310 2024-10-17T04:49:33Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8617 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ImmaculatelyInsolent" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude><div class="center">15</div> Aso domatong na icatlong aldao<br> nagñagtiripon an cabalakidan<br> Hade ó Princepe sa ibang banuaan<br> an mga cabayo pag-oroorogan<br> Asin siring naman mga pangubigman<br> an mga torbantes plumajes o morion<br> an manarosaró maogmang paghilgñon<br> Hade ó Princǝpi caballerong dacul<br> An mga cabayo nagtaglolocsohan<br> sa langcao nin balcon haros na pomantay<br> apat na Princesa duman nagtatanao<br> tigsarong granadang mga nacacaptan<br> Inapon na ninda can tolong Princesa<br> an manarosaro capot na granada<br> an balang Pricin pe na nagpacacua<br> tolos na nagroquiao nin "viva victoria"<br> Inihong Infanta daing inaponan<br> pinagñaghahalat Priccipeng cadaelan<br> an Hadeng Don Diego sia rinanihan<br> ini an sinabi na ipinagtaram<br> Floserfida tadao an dahelan?<br> ta iyan granada di pa binobots an<br> siring sa balaquid tauong mga mahal<br> mga panindogan magayonon naman<br> Mabining Infanta dai nacahiro<br> an luha na lamang an piratotoró<br> si Hadeng Don Diego tolos na nagsogó<br> torneo sa aga magñagcasararo<br> Hinilom nin Hade sinabing Princesa<br> ¿ano baga yaba ta napasiring ca?<br> siring sa balaquid an mga grandeza<br> nim sarong namótan saínda<br> Simbag nin Princesa amá cong namotan<br> Dios co sa daga na iguinagalang<br> con sasaco sanang manini cabotan<br> dai co pa miuot an bagay na iyan<br><noinclude></noinclude> 5u30wjo25yykr437bvtl2kxvr0938lf Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/21 250 83 8618 314 2024-10-17T04:49:37Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8618 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ImmaculatelyInsolent" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude><div class="center">16</div> Mapait sa puso na mabolagan ca<br> sa pag ilinghiling nin dua cong mata<br> harayo sa boot na puma-agom pa<br> magadan man ac s pegcadaraga<br> An olay nin Hade anong hinahanap<br> nin tauo sa mundo condi iyan palad<br> na maguin Reina ca caining ciudad<br> asin cagurangnan nin mga ovejas<br> Simbag nin Infanta an bagay na iyan<br> ama di co mauot mga camahalan<br> mahal man con dukha con nagagadan<br> bogñó parareho an sinasagcoran<br> An olay nin Hade ¿diata gñaya<br> aco sopogon mo sa mga grandeza?<br> an tugang mong telo con di ca caiba<br> dai macacasal maaabala pa.<br> Bágoha na gñonian a isip boot mo<br> na sa camahalan di mo sopogon aco<br> mant ng sa p. luhay an hagad o símo<br> capiritan nangad manigong sondon mo<br> Torneo sa aga dages daing liban<br> an gabos na grandes natitipon dian<br> Flosei fidang yaba an togon co lamang<br> con aco masopog sakit mo cacamtan<br> Monarca naghale binayaan sia<br> na tagob nin saqit mahal na Infanta<br> luha nagdalihig sa saiyang mata<br> huli sa pagromdom sa Principeng ragña<br> Sa sadiring boot sia nagtatagñis<br> puso nab bagbag sa macuring hadit<br> di na guiniromdom daghan cong may sakit<br> gñonian na an oras na ipag-cacamit<br> D. Juan cong ogma tagas nin pusó mo<br> di mo na hinale iyan curucublit mo<br> saca lumuas ca digdi sa torneo<br> granada cong capot tagama saimo<br><noinclude></noinclude> tfpfptmw9vlw6k754c4rqak3k08prkm Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/22 250 84 8619 318 2024-10-17T04:49:41Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8619 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ImmaculatelyInsolent" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude><div class="center">17</div> Manta sa saimo guican an gabos ná<br> mga pagsumbical sa sacuyang ama<br> pinagluluba co dai mayong iba<br> saquit an madatong na maguiguia bugña<br> Caya maherac cang aco lilingyon mo<br> ta ica an ragña caining buhay co<br> ogaring dai mo talastas na gayo<br> napipinta taca digdi sa daghan co<br> Magpoon caid to sacong nadugñauan<br> sa pagcarigos mo bobon na sacduhan<br> di ca napapara sasacuyang daghan<br> pagcamoct símo di nal ligñauan<br> Gadanon man aco halean guinhaua<br> sa oras na iai caogmahan co pa<br> dai co bobotsan capot cong granada<br> na con bacong ica sacuyang maquita<br> Sacuyang sabihon can quina-agahan<br> an mga torneantes tiripon nang anan<br> sarisaring gubing pinaluas naman<br> sagcod sa cabayong quinacabayoan<br> Siring man guiraray nangyari can enot<br> dai bi ob tsán an granadang capot<br> ni iquiling lamang mata itorohoc<br> sa caguincohan coronadong bantog<br> An Hadeng Monarca di nacapagtaram<br> sa macuring sopog sa caguinoohan<br> sa sadiring boot ini an inolay<br> ¿ano dao an mundo can Infantang mahal?<br> Na minsan villanong tubó sa cadlagan<br> con iyong may suerte na sia aponan<br> daing duadua an Infantang mahal<br> icacasal tolos na dai nın liban<br> Nagñagralacao na an mga soldado<br> linibot an ciudad nin mga ministro<br> villano man gayod na bastang soltero<br> ipinagpresentar sa Real Palacio<br><noinclude></noinclude> dystyua3zhx50crpbhwtkbvd2al0nqz Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/23 250 85 8620 323 2024-10-17T04:49:45Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8620 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude><div class="center">18</div> Aso malibot na bilog na banuaan<br> dai nang macua na saro man lamang<br> sa mga miniatros na naguircmdom an<br> an sa ortelano gurang na atamon<br> Tolos dinomanan sa jardiniria<br> can mga ministro ta cocoon ninda<br> satu yang darahon sa tahao nin plaza<br> gñaning paggisigan nin tauong gabos na<br> Pagdatong sa harong cadtong ortelano<br> olay sa magurang bamos a Palacio<br> ta hinahalat ca can Haderg Don Diego<br> sagcod sa Infacta asin consejero<br> Ta ica an maut na tatauan daa<br> can granadaug capot mahal na Infanta<br> totoong marahay an símong fortuna<br> an panugagñan mo mahal na monarca<br> lyo si pagrcquiao nin tauong cadaclan<br> sa pag-olog-olog sa pobreng magurang<br> bago dai minda naaraman lamang<br> na idto totoong iyong capiladan<br> Simbag ni D. Juan cai sa isip co<br> pumant y sa dugong halangcao na tauo<br> hiligña na sana bogtac cong iniho<br> ata magurang na lugadon pang gayo<br> Aco sarorg pebre a may cahelagñan<br> talaga nin Dios pinadudusahan<br> vanidad nin mundo tinatalicondan<br> ta idíaodalut sa Dios an buhay<br> Dai hinihin aniog ano man sabihon<br> pigtotoro wagñan nindang paggoyodon<br> ipinagtetoclang dagñan bobotogñon<br> gñaning paggñisihan cadtong tauong dacol<br> Sa togñod nin balcon caining Infacta<br> duman na binotsan magurang na dara<br> olay nin ministro dihan ca na gñaya<br> tagñaning i-apon símo an granada<br><noinclude></noinclude> t82liq4rlnccht664w8hg02jepfitwt Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/24 250 86 328 327 2024-10-15T15:45:40Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 327 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>:::::19 Tara pacaquita nin Infantang bantog<br> idtong si Tiñoso na duman sa togñod<br> tolos na binotsan an granadang capot<br> qui D. Juan naman sinalo tolos<br> Ini na an triste can macasalo na<br> caining magurang idtohong granada,<br> nagñacobhan gñani grandes na gabos na<br> huli sa nangyari gñagñalasan baga<br> Tara ining Hade sia na lonosan<br> rapucan sa silla na tinotocauan<br> tolos nang diaoloc nin concejong anan<br> nagca sarong oras na di naumayar<br> Can maomayan na an olay iniho<br> abia na palad maraot na signo<br> tadao napasiring lolong na aki co<br> iyong pominocan corona co cetro<br> Con dagnan ta rogñao aki cong Infanta<br> gurang na lugadon na namomótan nia<br> an demonio gayod nagtacop sa mata<br> gñaning di mahiling principeng gabos na<br> Sa siring cadacol na magna maguinoo<br> dai a nagpili aki cong malobo<br> condi iyan sarong gurang na leproso<br> maca babaldi ping-paghilignon nin tauo<br> Dagnan nagboot na casalon na hayag<br> digdi sa palacio dai na isacat<br> iyan tampalasan aking mapagnahas<br> dai co na boot mahiling pa liuat<br> Caidto man tulos pagcacasal ninda<br> Infanta magurang pinagpahale na<br> idtong tolong tugang angot sabihon pa<br> an magña paglanghad sompa sabihon pa.<br> An olay na sabi tauong daing boot<br> an guibo mong iyan di ca na rasopog<br> marasa pa bayarg dai ma kinuyog<br> an pobre tang ama sa sato nag-herot<br><noinclude></noinclude> jeu5dsiv6umuyjdg6wbzqlu68d0ptsz Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/25 250 87 332 331 2024-10-15T15:45:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 331 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>:::::20 Simbag nin Infanta: sacong capaladan<br> an Dios na poon iyong may cabótan<br> pabayaan nindo con baga sa aldao<br> ta con minasolnop liuat mirasuhang<br> Siring man sa bangui na orog cadiclom<br> con magca-ilao na, di maliuanagon<br> an sarong maraot na magmarahayon<br> inoorogan pa an dating magayon.<br> Naglacae na sinda nagpuli sa cubo<br> duman sa estada caning ortilano<br> nagroroquiao gñani an gabos na tauo<br> huli sa magurang lalaking leproso<br> Duman cadtong cubo nin si domatong na<br> ining si D. Juan an inolay nia<br> anong naisipan can simong grandeza<br> gurang na may lugad iyong inimporta.<br> Gonian ano bagang maguinibo<br> ica magtitios can cadaihan co<br> talastas mong daan an camogtacan co<br> macadamay ca pa can casakitan co<br> Saro pa an hade con anoug isipon<br> ining sacong buhay may resgong haleon<br> dahelan can sopog caidtorg tauong dacul<br> na kinamtan nia caidtong orasion.<br> Con ining hauac mababago co pa<br> na siring sa gubing halimbaua sana<br> hinale co ini siring na hechura<br> humanap nin honor arog man can iba<br> Simbag nin Infanta: manta satong palad<br> tama an signos mo sa sacong planetas<br> macasosopog man an saimong bugtac<br> pagheling co simo Angel an casugad<br> Gadanon man aco an buhay haleon<br> ica an ladauan nin isip guiromdom<br> dai acong iba na pagmamahalon<br> sa laog nin daghan totoong marígon<br><noinclude></noinclude> qq3lrslkusunzkue9hr9rklfvu854l1 Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/26 250 88 336 335 2024-10-15T15:45:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 335 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>:::::21 Inihong principe di nacapagtaram<br> sa ipinahayag nin Inf ntang mahal<br> gñonian na nabatid asin naaraman<br> an pagcamoct mo na totoong tunay.<br> Alagad siring man an pagsaro ninda<br> dai nag-oolay mag-sgom na dua<br> sa gabos na oras pinagmamasdan baga<br> inihong principe caining Infanta.<br> Iyong ina-arang sa aldao sa bangui<br> an Dies na poon sa bilog na Orbe<br> hauac na hinilom na con mangyayari<br> boot cong makita sa oras na ini.<br> Inihong mag-agom gñóna bayaan co<br> iyo cong sabihon riboc sa palacio<br> inabtan nin hela ng an Hadeng D. Diego<br> tolos nagcatipon magna Cirujano.<br> Di na-aaraman con anong marakay<br> ta daing remediong sucat ica-omay<br> an magna consejo nagñagcamoro ngnan<br> sa helang nin Hadeng haros icagadan<br> May sarong madonorg an olay nia<br> an helang nin hade cahaditan gñaya<br> maninigong bolong sucat icaragña<br> humanap sa bukid gatas nin leona<br> An olay nin hade iyan pa-aanhon<br> gatas nin leona saco ibobolong<br> ta minsan pa gayod magsorosorocnong<br> isog daing sirve ano man guibohon<br> Tolos na nagsimbag an tolong manugang<br> cami an macua caiyan cabukiran<br> ta min an an leon panong caisogan<br> samong hahanapon sain man paduman<br> Nag garayac tolos siring naglacao na<br> asin huminapit sa Jardineria;<br> na gñaya: Tiñoso samo omiba ca<br> macua nin gatas sa magña leona.<br><noinclude></noinclude> atkjic1a9vkz043vmqiboew2grhlkmu Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/27 250 89 340 339 2024-10-15T15:45:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 339 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>:::::22 Iyong ibobolong can sa hadeng helang<br> gatas nin leona caiyan cadlagan<br> ini an pagboot omiba cang tunay<br> caya bamos k ta ano man madatgñan<br> Simbag ni D. Juan aco dao pa-ano<br> pag-iba sa bukid maluluya aco<br> orog pang may naná ao magña lugad co<br> sa tinaistais magñagñanang gayo<br> An simbag nin tolo páno baga iyan<br> ta ica mi sana an sinasarigan<br> an bagsic cosog mo na daing cabarang<br> an leon masocó sa gnaran mo lamang.<br> Mabining Infanta daing ano-ano<br> mata itinigñag sa lagñit na reino<br> huli sa balakid na magña desprecio<br> sa saiyang agom na baga cordero<br> Tolos na binotong na ipinag-iba<br> ta gñaya sa hayop magsirveng paon ca<br> marahay man gñaai na cacanon ica<br> ta dai nin sirve lugadon man sana<br> Magadan man aco, olay ni D. Juan<br> con sa Dios gñaya na mani cabótan<br> dai mag seguro halawig an aldao<br> an nasa irarom napapa-ibabao.<br> Di baga talastas nindong na-araman<br> an ki S. Adrianong cahalimbauaan<br> sarong maraot na tinanom mabuhay<br> mamumugñang orog nin labing caratan<br> Dai pinag-isip sa saindang boot<br> idtong halimbawa na orog catanos<br> ata gñanagñana an macuring angot<br> asin daing siring an pag-olog-olog,<br> Binobotong nindang haros mapadungcal<br> dacula an ogma caidtong magaa palpal<br> magdale ca gaya can simong paglacao<br> gñaning cacanon ca can magna hayopan<br><noinclude></noinclude> 20oxc2l54niqr6gffzifjjqy2z5xmcj Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/28 250 90 344 343 2024-10-15T15:45:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 343 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>:::::23 Duman sa cadlagan can sinda domatong<br> nagñag-oorolay na ining magna lolong<br> bayaan ta gnaya inihong lugadon<br> na di maabala an satong intencion,<br> Nagpadagos gnaní idtong magna palpal<br> binayaan sana an pobreng magurang<br> sa ibong nin bukid can sinda malipdan<br> iLing si Tiñcso sia nagbagad man<br> Sa encantong paño an hinokorot nia<br> gubing nin principe na orog caogma<br> an oleto pito, morior ó manopla<br> macasusuriao paghilgnon nin mata<br> Saro pang cabayong hustong casangcapan<br> an silla an freno anas na bulauan<br> espada, alfange na nasa icsan<br> an sarong casador iyo an cabagay<br> Isinólot nia gubing sa principe<br> mabansay an tindog caya di masabi<br> an moríon sa payo sagcod sa plomaje<br> ino-orogan pa an hadeng Tablante.<br> Nagñagsipag-ogma hayop sa cadlagan<br> sagcod sarisaring magna cagamgaman<br> dinaog pa gnaní D. Diego de Milan<br> na nababareta magna cagayonan.<br> Idtong victorioso iyong na enot na<br> si Felipe German, baga alagnan pa<br> an cahalimbaua sirang oin cometa<br> iyo an cabaing dai nagca-iba<br> Pinadalagan na an kicabayoan<br> sa hoyop nin doros haros na pumantay<br> duman caidtong bukid na pinag-aaguihan<br> tolos na inabot leon sa cadlagan<br> Asin lominogsad sa cabayo nia<br> nagtucao sa gapong garo sarong silla<br> atin igua naman marmol na lamesa<br> duman suminurat nagguibo hin letra,<br><noinclude></noinclude> qfriiaqefi3j1iye9e9mkeya8519h6i Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/29 250 91 8621 349 2024-10-17T04:49:51Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8621 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>:::::24 Saca ibinogtac an marcang pangero<br> na itinagama sa principeng tolo<br> gñonian magbabayad an magña malobo<br> can pig-api ninda sa saco guinibo<br> Gerohan co sinda hayop an cabagay<br> na-i-aarog co sa magña carabao<br> na bilang señal co na pagbidbiran<br> na con domatong na an capanahonan<br> Ipagpadigdi co na sacong isaysay<br> ining tolong bilas sa hadeng manugang<br> can sinda omabot sa cuevang o tocan<br> nin magna leones natacot na ana.<br> Sa macuring handal nin saindang boot<br> caidtong cadlagan masolong masibog<br> daculang totoo an saindang tacot<br> sa magna duduman mababagñis na hayop<br> Nacatanao sinda nagtucao na tauo<br> idto daing iba si Don Juan Tiñoso<br> gabos na leones dorocó an payo<br> an cahalimbaua an magna cordero.<br> Sa daculang tacot asin cahandalan<br> huminanap sinda cahoy na halangcao<br> an tolong principe suminacat duman<br> saca nagcurahao ini an ipolay.<br> <div class="center">'''<big>Catapusan can la. Parte</big>'''</div><noinclude></noinclude> iwdgrjhnincmvoy1p53aya5lv8ey2lg Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/3 250 92 352 351 2024-10-15T15:45:41Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 351 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{Xxxx-larger|{{right|{{cursive|30}}{{gap}}}}}}<noinclude></noinclude> jw32mdpcllfdca3vwcnxusue7bf7d10 Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/30 250 93 8622 355 2024-10-17T04:49:57Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8622 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{c|{{Xxxx-larger|'''Get Your Copies Of:—'''}}}} {{rule|5em}} {{block center| '''"Llave nin Lagnit"''', A prayer<br> book for Young Catholics by Rev.<br> P. Pedro Lanuza, 178 pgs. with<br> Illustrations. {{...}}₱2.00 pp. '''Our Companion''' A prayer book<br> of selected prayers, meditation: and<br> Hymns compiled from approved sources<br> by G. Cecilio 178 pgs. with<br> illustrations. {{...}} ₱2.00 pp. Venite Adoremos 466 pgs. {{...}} ₱5.00 pp. <br> Caton Cristian Completo y<br> Moderno y Abakada Pilipina {{...}}₱ .50 pp<br> Doctrina Cristiana {{...}} ₱ .50 pp.<br> Cartilla Cristiana {{...}} ₱ .30 pp.<br> Novenas & Versos {{...}} ₱ .50 pp.<br> Quince Misterios, Ofrecimiento, <br> Trisagio, Dotoc, Oracion ni San Benito, <br> Trece Martes de San Antonio. {{...}} ₱ .25 pp }} <div class="center"> '''''Big discount to Agents and re-sellers''''' NOTE: We don't serve C.O.D. Orders {{Larger|CECILIO PRESS}} Home of Religious Books, Booklets and Bicol Novels<br> Naga City </div><noinclude></noinclude> 6aeziz12ioegkj8m62l7vydw5agn8ik Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/31 250 94 8623 358 2024-10-17T04:50:01Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8623 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>== Get Your Copies Of: == "Llave nin Lagnit", A prayer book for Young Catholics by Rev. P. Pedro Lanuza, 178 pgs. with Illustrations. .......................................................P 2.00 pp. Our Companion A prayer book of selected prayers, meditation and Hymns compiled from approved sources by G. Cecilio 178 pgs. with Illustrations............................................................................................P2.00 pp. Venite Adoremɔs 466 pgs...............................................................P5.00 pp. Caton Cristiano Completo y Moderno y Abakada Pilipina ............... P .50 pp. Doctrina Cristiana ......................................................................... P .50 pp. Cartilla Cristiana ............................................................................ P .30 pp. Novenas & Versos .......................................................................... P .50 pp. Quince Misterios, Ofrecimiento, Trisagio, Dotoc, Oracion ni San Benito, Trece Martes de San Antonio................................................................. P.25 pp. '''''Big discount to Agents and re-sellers''''' <br>NOTE: We don't serve C.O.D. Orders</br> <div class="center"> CECILIO PRESS </div> <div class="center"> Home of Religious Books, Booklets and Bicol Novels</div> <div class="center"> Naga City</div><noinclude></noinclude> 7agve0q9vcd4dv62p1md6kgr5f6fb4b Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/4 250 95 361 360 2024-10-15T15:45:41Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 360 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><br> :::GRAD<br> :::PL<br> :::5584<br> :::.A79<br> :::192-<br><noinclude></noinclude> 7rtbj8yue9qtsyij8g9ulz19b0uveiz Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/5 250 96 8624 364 2024-10-17T04:50:07Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8624 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><div class="center"> <br> {{Xx-larger|'''AGUI-AGUI'''}}<br> {{Larger|NI}}<br> {{Xxx-larger|'''Da. FLOSERFIDA'''}}<br> {{Xxx-larger|'''asin ni'''}}<br> {{Xxxx-larger|'''D. JUAN TINSO'''}}<br> {{Larger|''NA AQUI NIN HADENG SI''}}<br> {{Xx-larger|'''ARTUS asin Da. BLANCA'''}}<br> {{Larger|SA}}<br> {{X-larger|'''REINONG VALENCIA'''}}<br> 1.a Parte <br> <br> CECILIO PRESS<br> Home of Religious Books, Booklets and Bicol Novels<br> Naga City </div><noinclude></noinclude> cj9qjyjw4i338b9uxn04wluwqqokfkm Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/6 250 97 8625 368 2024-10-17T04:50:11Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8625 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><div class="center"> <br> {{Xx-larger|AGUI-AGUI NI}}<br> {{Xxx-larger|'''Da. FLOSERFIDA'''}}<br> {{Xx-larger|ASIN NI}}<br> {{Xxxx-larger|'''DON JUAN TINOSO'''}}<br> </div> {{block center| Halangcao na Virgen Abogada nuestra<br> dating maugayon na parasorog sia<br> tabagñan mo gnani halipot cong ciencia<br> caining ioosip na sarong novela<br> Pinaglalaom co an pagcaherac mo<br> Virgen na nagnidam sa Verbo divino<br> tagñaning manoltol an isusurat co<br> na pakinabagnan nin capua tauo.<br> Cup caya pignani o magna tugang co<br> aco minahagad dikit oa selencio<br> paghinaniog gñani camahalan nindo<br> can sarong breta na sasabihon co<br> Duman sa ciudad sa Reínong Ungria<br> bantog na D. Diego can nabubuhay pa.<br> haloyon nang aldao na nabalo sia<br> asin iguang aki apat na princesa.<br> An matua gnani gñaran Dña. Juana<br> icadua naman ining Dña. Laura<br> inihong icatolo an gnaran si Flora<br> asin an icaapat Dña. Floserfida.<br> Nagpaorog orog cagayonan ninda<br> siring sa bitoon o sarong cometa<br> cun caya pa gnani sinda an daraga<br> papagñanitohan paghilgnon nin mata.<br> }}<noinclude></noinclude> h431uhvhay38a0xad98f6w17ac6fbga Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/7 250 98 373 372 2024-10-15T15:45:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 372 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center|2}} {{block center|Orog pa sainda ining ica apat<br> ining Floser fidang dai nin casugad<br> an cahalimbaua idtong sarong burac<br> na sa Jarden gñani sia minabucad<br> Balakid na gayo an nagnagtutuyo<br> Hade man principe tiga ibang Reino<br> Duque, Conde, Marques magña caballero<br> parating nasakat sa real palacio<br> Tara ini sında linisan co gnona<br> iyo cong sabihon hade sa Valencia<br> an gñaran si Artus daculang monarca<br> Dña. Blanca naman iyo an esposa<br> Iguang sarong aking principeng hagbayoa<br> D. Juan Tiñoso, gñaran mahoyoon<br> dai nia cabarang lalaking magayon<br> mabagsic, malicsi orog pa sa rigon<br> Aki siang maboot iguang cabanalan<br> pagñaco sa Dios Hadeng calagitan<br> asin an saro pa iguang cabagsican<br> patin may devocion sa Virgen na mahal<br> Tara an nangyari cadtong sarong aldao<br> lipɔgñao dumatong sa principeng mahal<br> huminilig sia ta nagpiropasiar<br> caidtong plaza caiyan cahadean<br> Tolos pigcatogaod duman cadtong fuerta<br> principe lominaog sa carcel nagdagos na<br> an maot nin piso hihilgñon nia<br> an gabos na priso, vivisitahon pa<br> Digdi nia nadagñog idtong panambitan<br> na magna pagtagñis macaporopogñao<br> uin sarong Giganteng pinadudusahan<br> sarong bartolina an namomogtacan<br> Na an pag-agagha an olay iniho<br> o principe gaya na cagurangnan co<br> magdalita Sr. na hinaniogon mo<br> acong nagtatagñis sarong pobreng preso<br> }}<noinclude></noinclude> jj6clazgk5z2p0dy1ipb2bu12nnn4i3 Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/8 250 99 378 377 2024-10-15T15:45:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 377 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center|3}} {{block center| Alang-alang Sr. o principeng mahal<br> sa sarong Dios nin magña buñagan,<br> acong sarong preso simong caheracan<br> lingya man Sr. ining hasakitan<br> Maogmang principe nin herac nagdara<br> idtohong alcaide inapod na nia<br> dagnan pinabucsan idtong bartólina.<br> Gigante lumuas saiyang nakita<br> An bilog na hauac anan na may batbat<br> an bitis may perao an camot may posas<br> herac nin principe dai nin casugad<br> ipinagboot nang tanan nin libertad<br> Inihong Gigante aso mahebadan na<br> dapan nin principe hominadoc sia<br> daghan na nambitan nin catacataca<br> luha nagbobolos sa saiyang mata<br> O principe gñaya halauig nang aldao<br> pagtios cong ini caining casakitan<br> pagcacan paginom pinagtatacadan<br> can hadeng ama mong may capangyarihan<br> Daing nagpasoco can cabagsican co<br> solo, si Artus na hadeng victorioso<br> dinaog an bagsic nin pagcaencanto<br> daing naguinibo sagcod familia co<br> Hilgnon mo, principe ta haloy na nangad<br> magpoon can aco saiyang mabihag<br> sadagñon pa ica na bagong mamondag<br> caining bartolina aco ibinogtac<br> Gñonian lamang aco nagcamit guinhaua<br> paglaog mo digdi o vuestra alteza<br> hilgna man Sr. nin misericordia<br> caiyan maheracon maugayon mong mata<br> An saimorg herac na dai nin cabarang<br> paglilingcodan co caining sacong buhay<br> balos co saimo minsan alang-alang<br> mahalon mo Sr. ta may pakinabang<br> }}<noinclude></noinclude> ncz5bco20rei2a5ujap395r40vf5m2a Pahina:Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso.pdf/9 250 100 382 381 2024-10-15T15:45:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 381 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Agui-agui ni Da. Floserfida asin ni D. Juan Tiñoso]]</noinclude>{{center|4}} {{block center| Minsan dai igo pañong encantado<br> itatao Señor sa camahalan mo<br> simong gauagaua o cagurangnan co<br> an virtud caiyan daculang tatao<br> Ano man hagaron na saimong boot<br> digdi caining paño maluas gñani tolos<br> ario man na aldao con ano an mauot<br> sa simong atubang maabot man tolos.<br> Ano man na sakit omabot saimo<br> mani sa batalla sa daculang hocbo<br> pagñaco co Sr. gnonian sa saimo<br> uya ining buhay na idadamay co<br> Olay nin principe, magbuat ca gñonian<br> tao cong libertad simo naag camtan<br> minsan ica-angot nin ama cong mahal<br> aco an magsangle simong casakitan<br> Simbag nin Gigante o principeng mahal<br> pagpasalamat co daing catapusan<br> an sacuyang balos sa daculang utang<br> hade ca nin magna hayop sa bukid adlagan<br> Pagca biniclad mo an pañong tao co<br> magña leon tigre malohod saimo<br> caya paaram na maduman na aco<br> mapuli sa sacong eroc a desierto<br> Inihong Gigante tolos cagghale ba<br> asin an principe pomiroli sia<br> tara an alcaide ta natatacot sia<br> inosip an bagay sa real monarca<br> Dai pa natatapos idtong pagtalastas<br> cadtong sa alcaideng pinalahayag<br> an Hadeng si Artus na anget di hamac<br> na an daghan haros garo na mabaac<br> Tolos na inapod an magna soldados<br> saindong dacopa aki cong malobo<br> sa di catanosan saiyang guinibo<br> magbabayad sia gnonian sa camot co<br> }}<noinclude></noinclude> p34qyp4agz7h56gcswo7djyi2ymmbbj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/1 250 101 386 385 2024-10-15T15:45:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 384 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>A 548419<noinclude></noinclude> ap4swdnkcnxgogww3npnjic0lwlcbti Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/10 250 102 389 388 2024-10-15T15:45:42Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 387 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> m842yv3n7y0uzx0zqdc5ssbvzwzdwd9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/100 250 103 8626 392 2024-10-17T04:50:17Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8626 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|90|'''<div class="center">SAN MATEO 26.</div>'''|}} ------------</noinclude>63 Tará si Jesús day nag-guirong. Dagñan an orog cadaculang sacerdote sinabihan sia, Hinahagad co saimo sa gñaran nin Dios na buhay, na sabihan mo cami, cun ica iyo an Cristo, an Aqui nin Dios. 64 Si Jesús nagsasabi saiya, Icá an nagsabi; asin minsan day nindo tubodon ini, alagad sasabihan co camo, na magpoon gunian mahihiling nindo an Aqui nin tauo nacatucao sa toú can capangyarihan, asin mapadigdi na nasa magña pagñanoron nin lagñit. 65 Dagñan an orog cadaculang sacerdote guinisi an saiyang magña gubing, na nagsabi, Nagrapsac, ¿ano pa an caipuhan niato nin magña sacsi? Uya digdi, gñunian nagcadaragñog nindo an rapsac ó rauay. 66 ¿Anó an paghonahona nindo? Asin sinda nagsirimbag, na nagsarabi, Maninigô sia sa cagadanan. 67 Dagñan linutaban ninda an saiyang lalaugon asin pinagtaraplong sia; asin an magña iba pinagrulugadan sia sa tomboc, 68 na nagsarabi, todan mo cami, oh Cristo ¿si-isay an naglugad sa saimo? <div class="center">''An pagpainda ni Pedro qui Jesús.''</div> 69 Asin si Pedro na nacatucao sa luas nin patio; asin nagdoloc sa saiya an sarong oripon na babaye na sominabi, Icá man caiba ni Jesús na tagá Galilea. 70 Tará sia nagpainda sa atubang nin gabos, na nagsabi, Day co naaaraman an pinagsasabi mo. 71 Asin pagluas nia sa linalaogan, nahiling sia can iba; asin sinabihan sia can magña didihan, Ini man caiba ni Jesús na tagá Nazaret. 72 Asin nagpainda sia liuat na nagsusumpâ, na sominabi, Day co na mimidbib an tauong yan. 73 Asin day nahaloy, nagdoroloc an magña ''didihan'' na nagtitirindog, na nagsarabi qui Pedro, Totoo man nangad na icá Baro sa sainda, huli ta minsan an saimong pagtaram nahahayag cana.<noinclude></noinclude> 2ue3cdeh4gxfngyfwbhvgehesc4k8jy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/101 250 104 8627 395 2024-10-17T04:50:21Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8627 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MATEO 26 & 27.</div>'''|91}} ------------</noinclude>74 Dagñan nagpoón sia na magtaram nin magña lasoc, asin pagsumpâ, na ''sominabi'', Day co na mimidbid an tauong iyan. Asin tolos man saná tominoraoc an manoc. 75 Asin nacaguiromdom si Pedro can tataramon na isinabi ni Jesús. Na day pa minatoraoc an manoc, papaindahan mo acó nin macatoló. Asin pagluas, ni Pedro, nagtagñis nin macuri. <div class="center">CAPÍTULO XXVII.</div> <div class="center">''An paghogot ni Judas.''</div> 1 Asin can pagcaaga, an gabos na poón nin magña sacerdote asin an magña camaguragñan nin banua nagtiripon sa paghocom tumang qui Jesús, ta gñaning ipagadan sia. 2 Asin pacagaposa saiya, pinagdarará sia, asin hinatod sia qui Poncio Pilato, na gobernador. 3 Dagñan si Judas, na nagpasaloib qui Jesús, can mahiling na hinocoman, panô nin cabasolan, ibinanc an tolong polong salaping pirac sa magña poón nin magña sacerdote asin sa magña camaguragñan, 4 na nagsasabi, Acó nagcasala, can pagpasaloib sa dugo na daing casâlan. Tará sinda nagsarabi, ¿Anó sa ''samó?'' hiniling mo gñôná cutâná. 5 Asin ibinatical nia an magña pirac sa templo, naghalê, asin napaduman, asin naghogot. 6 Asin an magña poón nin magña sacerdote, quinua an magña pirac, na nagsarabi, Day maninigo na ibogtac sa cayamanan nin magña atang, huli ta halaga nin dugô. 7 Tará pacatapus can cahatolan, binacal ninda can pirac na yan an Omá nin Para-guibong-coron, ta gñaning paglobogñan nin magña taga-ibang-dagà. 8 Nin buli caini inaapod an omang idto, Omá uin dugô, sagcod gñunian. 9 Dagñan naotob an tinaram can profetang si Jeremias, na nagsabi, Asin pinagcurua an tolong polong salaping pirac, halagá nin hinalagahan, na pinagharalagahan nin magña áqui nin Israel;<noinclude></noinclude> ngcldwcwfaled51j9gjf5g6zcpwrwzn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/102 250 105 8628 399 2024-10-17T04:50:25Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8628 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''92'''|'''SAN MATEO 27.'''|}}</noinclude>---- 10 asin pinagtaraó idtó sa omá nin para-guibong-coron, airing sa isinogo sa saco can Cagurangnan. <div class="center">''Si Jesús sa atubang ni Pilato.''</div> 11 Si Jesús gñani nacatindog sa atubang can gobernador; asin an gobernador hinapot sia, na nagsabi, Iyo icá an Hadê nin magña Judio? Si Jesús sinabihan sia, Icá an nagsasabi. 12 Asin can isinumbong nin magña poón nin magña sacerdote asin can magña camaguragñan, day sia sominimbag nin anoman. 13 Dagñan si Pilato nagsabi saiya, ¿Day mo nadadagñog an balaquid na magña bagay na pinag-aasaracsi tumang sa saimo? 14 Tará day sia sinimbag ni Jesús, ni sarong tataramon lamang nin huli caini an gobernador naggñagñalas na gayo. 15 Sa balang capistahan may caogalean an gobernador sa pagbotás sa banua nin sarong bilango, si-isay man na hagadon ninda. 16 Asin iguá sinda gñani nin sarong bilangô na cabantogan, na inaapod si Barrabás. 17 Can sinda gñani nagcacatiripon, sinabihan sinda, ni Pilato, ¿Si-isay an boót nindo na botasán co sa saindo? ¿si Barrabás, ó si Jesús na inaapod na Cristo? 18 tara naaraman co na sa caorian itinaó ninda sacô si Jesús. 19 Asin can sia nacatucao sa tucauan nin paghocom, an saiyang agom nagpasogo saiya, na nagsabi, Day ca maquilabot sa banal na yan; huli ta nagtios acong balaquid na magña bagay gñabian sa catorogan dahel sa saiya. 20 Alagad an magña poón nin magña sacerdote asin an magña camaguragñan pinasonod an magña cadaclán na hagadon si Barrabás, asin gadanon si Jesús. 21 Can sominimbag gñani an gobernador asin sinabihan sinda ¿Arin sa duá an boót nindo na botasan co sa saindo, sinda nagsirimbag, Si Barrabás.<noinclude></noinclude> h60nmvaqc0o97d7x7dzdtfybx0hjbi6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/103 250 106 8629 402 2024-10-17T04:50:29Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8629 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MATEO 27.</div>'''|93}} ------------</noinclude>22 Nagsabi sainda si Pilato, ¿Anó gñani an guiguibon co qui Jesús na inaapod pa Cristo? Nagsasarabi saiya an gabos, Ipaco sia sa crúz. 23 Asin an gobernador nagsabi, ¿Tádao? ¿anong maraot guinibo nia? Alagad sinda nagcururahao nin macuri, Ipacó sia sa crúz. 24 Can mahiling gñani ni Pilato na day siang maguinibo, atá gñani naglalabi an caribocan, cominua nin tubig, asin naghanao can magña camót sa atubang nin cadaclán, na sominabi, Day acong casâlan sa dugó caining banal, camó an tataó. 25 Asin an bilog na cadaclán nagsirimbag, na nagsarabi, Maholog an saiyang dugo ''sa'' samó, asin sa samong magña áqui. 26 Binotasán gñani sa sainda si Barrabás; tará ipinagpahampac si Jesús, itinaó sia ta gñaning ipacò sa crúz. 27 Dagñan an magña soldado nin gobernador, dinará si Jesús sa palacio, nagtiripon sa palibot nia an bilog na pagiriba. 28 Asin hinobaan sia, guinobigñan sia can gubing na púrpura. 29 Asin nagguiribong magña salapid na magña tonoc, pinagburugtac sa saiyang payó, asin ibinugtac an sarong cauayan sa saiyang camót na toó; asin naglohod sa atubang nia, pinagrauayan sia, na nagsasarabi, An Dios iligtas ca, Hade nin magña Judio. 30 Asin pinagrolotaban sia, asin quinuá an cauayan, linugadan sia sa payó. 31 Asin paca pagrauaye saiya, hinobâan sia can gubing, asin binugtacan sia can saiyang sadiring magña gubing, asin pinagdarará sia ta gñaning ipaco sa crúz. 32 Asin can paghalé, nagcasarabat an sarong tauo na tagá Cirene, na inaapod si Simon; ini pinagpiririt nagpasan can saiyang crúz. 33 Asin can pagdaratong sa lugar na inaapod na Gólgota, na boót sabibon, An lugar nin bogño. 34 pinagpainom sia nin sucâ na sinalacan nin apdó; tará sia, pacanamiti, day idtó ininom.<noinclude></noinclude> 1nqtlyvb9ehd6lljfg9ogas6102m130 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/104 250 107 8630 407 2024-10-17T04:50:33Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8630 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''94'''|'''SAN MATEO 26.'''|}}</noinclude>{{rule}} 35 Asin pacapacoan saiya sa crúz, pinagbaragñá sa sainda man saná an saiyang magña gubing, pinag-surugalan; ta gñaning maotob an isinabi nin profeta: <div class="center">Binaragña sa sainda an sacong magña gubing asin sa</div> <div class="center">sacong gubing nagsurugal sinda:</div> 36 asin nagturucao, pinagbarantayan sia dihan. 37 Asin ibinugtac ninda sa ibabao nin saiyang payó an saiyang dahelan, nasusurat nin siring: I<small>NI</small> IYO SI J<small>ESÚS</small>, AN H<small>ADE</small> NIN MAGÑA J<small>UDIO</small>. 38 Dagñan ipinaco man sa caiba nia si duang tulisan, an saró sa toó, asin an sarò sa ualá. 39 Asin an magña nagaragui nagsasarabi saiya, nin magña rapsac, na nagtagño-tagño can saindang magña payó, 40 asin nagsasarabi, Icá na guinagabâ mo an templo, asin sa tolong aldao pinatitindog mo ini, magligtas ca sa saimo man saná. Cun icá Aqui nin Dios tomanggal ca sa crúz. 41 Siring man an magña poón nin magña sacerdote pinagrarauayan man sia, cairiba nin magña escriba, asin can magña camaguragñan, nagsarabi, 42 Sa magña iba nacaligtas, sa saiya day nacacaligtas. Cun iyo an Hadê nin Israel tomang-gal sia gñunian sa crúz, asin magtuturubod cami sa saiya. 43 Naglaon sia sa Dios; iligtas sia gñunian, cun baga namomoot saiya; huli ta sominabi, Acó áqui nin Dios. 44 An magña tulisan na caiba niang napapacô sa crúz, nagñagrarauay saiya nin siring man. 45 Asin magpoón sa oras nin sexta* nagdielom sa ibabao can bilog na dagâ, sag-cod sa oras nin nona.† 46 Asin can harani na an oras nin nona, si Jesús nagcurahao sa daculang tigñog, na nagsabi, Eli, Eli; lama sabactani? na boót sabihon, Dios co, Dios co, ¿tádao ta pinabayaan mo acó? 47 An magña iba na magña didihan, can madagñog ini, nagsarabi, Si Elias an inaapod caini. {{rule}} <small>A las-12-nin aldao.</small> <small>† Alas-3-nin hapon.</small><noinclude></noinclude> n32cflkmlq9wwkx8o1483f4kzi69wg6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/105 250 108 8631 410 2024-10-17T04:50:37Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8631 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MATEO 27.</div>'''|95}} ------------</noinclude>48 Asin tolos man saná nagdalagan an sarô sa sainda, cominuá nin sarong esponja, asin binasa ini sa sucâ, asin ibinugtac ini sa sarong cauayan, ipinainom ini saiya. 49 Alagad an magña iba nagsasarabi, Pabayae, kiligñon tą cun padigdi si Elias sa pagligtas saiya, 50 Alagad si Jesús, nagcurahao liuat sa daculang tigñog, itinao an saiyang espiritu. 51 Asin, uya digdi, an tabob nin templo naguisi na nagcadua, magpoon sa itaas sagcod sa ibabâ; asin nataniog an dagâ; asin an magña gapô nagcabaraac; 52 asin an magña lolobgñan nagca-burucasan; asin balaquid na magña hauac nin magña santo na nagcaratorog, nagburuhat; 53 asin pagluas sa magña lolobgñan, sa pagcabuhay liuat nagdirigdi sa ciudad santa, asin napahiling sa magna cadaclán. 54 An capitan gñani, asin an magña cairiba nia sa pagbantay qui Jesús, can mahiling an linog asin an magña bagay na nangyari, nagcataracot nin macuri, na nagsarabi, Totoong gayo na ini iyo an Aqui nin Dios. 55 Asin dudumán balaquid na magña babaye na nagtata- naó, sa harayo, na nagsoronod qui Jesús magpoón sa Galilea, na pinaglilincodan sia: 56 Sa magña babaye dudumán si Maria Magdalena, asin si Maria ina ni Santiago asin ni José, asin an inâ nin magña áqui ni Zebedeo. <div class="center">''Paglobong qui Jesús.''</div> 57 Asin can pagdatong can hapon, napadigdi an sarong tauong mayaman na taga Arimatea, na gñinagñaranan si José, na ini nani man discipulo ni Jesús: 58 ini napadumán sa atubang ni Pilato, asin binagad an hauac ni Jesús. Dagñan ipinagboot ni Pilato na itao sa saiya. 59 Asin quinua ni José an hauac, pinatos ini nia są sarong tamong na malinig, 60 asin ibinugtac ini sa sarong lolobgñan nia na bâgó, na quinotcot nia sa gapo, asin pinaliguid an sarong gapô na daculâ sa tatá nin lolobgñan, asin naghalê na.<noinclude></noinclude> sjbqk7wssezol45qaepuvmjhxo75tjp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/106 250 109 8632 413 2024-10-17T04:50:41Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8632 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|96|'''<div class="center">SAN MATEO 27 & 28.</div>'''}} ------------</noinclude>61 Asin dudumán si Maria Magdalena asin an sarong Maria, nagtuturucao sa togñod nin lolobgñan. 62 Sa sominonod na aldao, na iyo an pacatapus nin paghahanda, an magña poón nin magña sacerdoto asin an magña Fariseo nagtiripon qui Pilato, 63 na nagsarabi, Cagurangnan, naromdoman mi na idtong madaya nagsabi can nabubuhay pa, Paca-agui nin tolong aldao mabubuhay acó liuat. 64 Ipinagboót gñani na higñatan an lolobgñan sagcod sa icatolong aldao; tibaad sa bangui magdirigdi an saiyang magña discipulo, asin hâbonon sia, asin magsarabi sa banua, Nabuhay sia sa magña gadan, asin an nahuring salâ orog pa qui sa naenot. 65 Sinabihan sinda ni Pilato, Iguá camó nin sarong parabantay; padumán camó, higñatan idtó nindo nin marahay siring sa pacasabot nindo. 66 Sinda gñani nagduruman, asin pinaghigñatan an lolobgñan can para-bantay, tinandaan pa an gapó. <div class="center">'''CAPÍTULO XXVIII.'''</div> <div class="center">''An pagcabuhay liuat''.</div> 1 Sa catapusan can aldao nin paghigñaló, atab pang gayo an caagahan can naenot na aldao nin semana, nagdirigdi si Maria Magdalena asin an sarô pang Maria ta maghiling can lolobgñan. 2 Asin uya digdi na nangyari an macosog na linog; huli ta an sarong ángel nin Cagurangnan na guican sa laguit, asin can pagdatong, pinocan an gapô sa pinto nin lolobgñan, asin tominucao sa ibabao nia. 3 An saiyang lauog siring sa sarong quiquilát, asin an saiyang gubing naputi pa sa alopoop: 4. asin sa tacot saiya can magña para-bantay pinagtaraquigan, asin nani sinda na garong magña gadan. 5 Asin nagsimbag an ángel, na sinabihan an magña babaye, Day camó magcataracot, huli ta naaaraman co na hinahanap nindo si Jesús, an ipinacó sa crúz.<noinclude></noinclude> 9s6cv1f28s4odrqftwox3ar3z6ya8uz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/107 250 110 8633 416 2024-10-17T04:50:45Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8633 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MATEO 28.</div>'''|97}} ------------</noinclude>6 Day sia digdi; tará nabuhay liuat, siring sa isinabi sa saindo. Madiá camó, hiligñon nindo an lugar na namogtacan can Cagurangnan. 7 Asin padumán camó nin madali, asin sabihan nindo an saiyang magña discipulo na nabuhay liuat sa magña gadan, asin uya na sia mangñegñenot sa saindo sa Galilea; dihan mahihiling nindo sia: uya, isinabi co na sa saindo. 8 Asin sinda, nagharalê na madali sa lolobgñan na nagcataracot asin daculâ an ogmâ, na nagdaralagan sa pagtaó nin magña baretâ sa magña discipulo. 9 Asin uya digdi na si Jesús nagsabat sa sainda, na nagsabi, Carahayan, Asin sinda, nagdoroloc, pinorogol an saiyang magña bitis, asin nagsaramba saiya. 10 Dagñan sinabihan sinda ni Jesús, Day camó magcataracot: padumán camó, sabihan nindo an sacong magña tugang na magdurumán sa Galilea; dihan mahihiling acó. <div class="center">''An sabi na nacaboyagyag sa magña Judio''.</div> 11 Asin nagdurumán sinda, uya digdi an magña iba nin si magña para-bantay, nagdirigdi sa ciudad, nagbareta sa magña poón nin magna sacerdote can gabos na nangyari. 12 Asin sinda, nagtiripon sa cairiba nin magña camaguragñan, asin guinibo an cahatolan, tinauan nin dacol na pirac an magña soldado, 13 na nagsarabi, Magsarabi camó, An saiyang magña discipulo nagdirigding bangui, asin hinarabon sia, can nagcacaratorog cami. 14 Asin cun ini madagñog can gobernador, papagñoyogon mi sia, asin guiguibohon mi camong magña masarig. 15 Sinda gñani, quinuruá an pirac, guinibo ninda siring sa pagcatoctô sa sainda; asin ining sabi nacaboyagyag sa magña Judio sagcod sa panahon na ini. <div class="center">''An pagpahiling ni Jesús sa Galilea''...</div> 16 Tará an cagarong magna discipulo nagduruman sa Galilea, sa buquid na si Jesús itinocdo sainda.<noinclude></noinclude> o29y4cs798gdsqmex3cyxqkcm3a7rqv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/108 250 111 8634 419 2024-10-17T04:50:49Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8634 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|98|'''<div class="center">SAN MATEO 28.</div>'''}} ------------</noinclude>17 Asin can mahiling sia ninda, pinagsaramba sia; tará an magña iba nagñagborong-borong. 18 Nagdoloc si Jesús, tinarman sinda, na nagsabi, An gabos na capangyarihan sa lagñit asin sa ibabao can daga itinaó sa saco. 19 Caya padumán camó asin mag-guibo came nin magña discipulo sa gabos na magña nación, boboniagan nindo sinda Sa pangñaran nin Amâ, asit nin Aqui, asin nin Espiritu Santo: 20 totocdoan nindo sinda na otobon an gabos na magña bagay na isinogo, co sa saindo: asin uya digdi na nasa saindo acong parati, sagcod sa catapusan nin quinaban. <div class="center">----------</div><noinclude></noinclude> 034ap5h3boowbgvoualsef6tzw64uiq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/109 250 112 8635 423 2024-10-17T04:50:53Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8635 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="center">{{Xx-larger|'''AN SANTO EVANGELIO'''}}</div> <div class="center">{{Larger|NIN}}</div> <div class="center">{{Xx-larger|CAGURANGNAN TANG JESU-CRISTO}}</div> <div class="center">{{Larger|NA}}</div> <div class="center">{{Larger|ISINURAT NI}}</div> <div class="center">{{Xxxx-larger|'''SAN MARCOS.'''}}</div> {{rule|5em}} <div class="center">{{Larger|CAPITULO I.}}</div> <div class="center">''Si Juan na si Bautista.''</div> 1 Capinonan can evangelio ni Jesu-Cristo, Aqui nin Dios. 2 Siring sa nasurat ni Isaias na profeta, Uya, na isinobol co an sacuyang sorogoon sa enotan nin saimong lalaugon, Na andamon an saimong paglacao 3 Tignog nin sarong nagcucurahao sa patag Andamon an paglacao nin Cagurangnan, tanoson an saiyang lalacauan; 4 ''Iyo ini'' napadigdi si Juan, nangbubuniag sa patag asin naghuhulit can pagbuniag na sa pagsol-sol, sa pagpara nin magna casalan. 5 Asin nagpanluas na napaduman sa saiya an gabos na taga provincia nin Judea, asin gabos na taga Jerusalem; asin sinda binoniagan nia duman sa salog nin Jordan, ipinagturuga an saindang magna casalan. 6 Asin si Juan naggugubing nin balucag nin camello, asin dara, nia an sarong hagcos* na anit na nasasabod sa saiyang icsan, asin nagcacacan sia nin doron, asin dogos sa cadlagan. {{rule}} <small>* Cintas.</small><noinclude></noinclude> syodiknz51sgtupv1xa2cqb0anqva3i Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/11 250 113 429 428 2024-10-15T15:45:44Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SANTO EVANGELIO'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''CAGURANGNAN TANG JESU-CRISTO'''}}<br> '''NA'''<br> '''ISINURAT NI'''<br> {{xxxx-larger|'''SAN MATEO.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} :1 Libro nin capagaraquian ni Jesu Cristo, na aqui ni David, na aqui ni Abraham. :2 Si Abraham inaqui si Isaac; asin si Isaac inaqui si Jacob; asin si Jacab inaqui si Judas asin an saiyang magna tugang; :3 asin si Judas an inaqui qui Tamar si Fares asin si Zara; asin si Fares inaqui si Hesron; asin si Hesron inaqui si Ararn; :4 asin Si Aram inaqui si Aminadab, asin si Aminadab inaqui Si Naason; asin si Naason inaqui si Salmon; :5 asin Si Salmon an inaqui qui Rahab Si Booz; asin Si Booz an inaqui qui Rut si Obed; asin si Obed inaqui si Jesse; :6 asin si Jesse inaqui si hadeing Si David. Asin si David inaqui Si Salomon caidtong nani agom, mn Urias; :7 asin si Salomon inaqui si Roboam; asin Si Roboam inaqui si Abia; asin si Abia inaqui si Asa; :8 asin si Asa inaaqui si Josafat; asin si Josafat inaqui Si Joram; asin Si Joram inaqui, si Ozias; :9 asin si Ozias inaqui si Joatam; asin si Joatam inaqui si Achaz; asin si Achaz inaqui si Hezekias; :10 asin si Hezekias inaqui si Manases; asin si Manases inaqui si Amon; asin si Amon inaqui si Josias;<noinclude></noinclude> 8tyr4w2wua3nl71y4a2sp9sdfh59kue Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/110 250 114 8636 434 2024-10-17T04:50:58Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8636 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|100|'''SAN MARCOS 1.'''|}} {{rule}} 7 Asin naghuhulit sia, na nagsabi, madigdi sa hurihan co an labi pa sa sacô ca macacamhan, na alagñán gñani acó sa pag docò na maghubad can bogcos nin saiyang sapin. 8 Acó binoniagan ta camó sa tubig; alagad sia an mabuniag sasaindo sa Espiritu Santo. <div class="center">''An pagbuniag asin pagsugót qui Jesús.''</div> 9 Asin nangyari caidtong magña aldao na si Jesús halê sa Nazaret sa Galilea, asin binoniagan sia ni Juan sa Jordán. 10 Asin iyo idto, can pag-itaas sa tubig, nahiling nia na buminocás an lagñit, asin an Espiritu ''Santo,'' nagarong salampati, nagbilig pasiring saiya: 11 Asin igua nin sarong tigñog na halê sa calagñitan, ''na nagsabi:'' ¡Icá an sacuyang namomótan na Aqui, sa saimo naoogma acó! 12 Asin tolos man saná an Espiritu pinirit sia na pumaduman sa patag. 13 Asin nagontóc sia sa patag apat na polong aldao na sinugutan sia ni Satanás; asin casararo nia an magña hayop na mabagñis: asin an inagña ángeles pinaglilincodan sia. <div class="center">''An pag-apod sa magña enot na discipulo..''</div> 14 Alagad pacatapus can paglaogan qui Juan sa cárcel, si Jesús nagbalic sa Galilea, naghuhulit can evangelio nin Dios, 15 asin nagsabi, An panahón naotob-na, asin nagharanina an cahadêan nin Dios: nagsol-sól camó, asin magturubód can evangelio. 16 Asin paglacao nia sa baybayon nin dágat nin Galilea, nahiling si Simón asin si Andrés na tugang caini na hinoholog ninda an hicót sa dágat: huli ta sindá magña para-sirâ. 17 Asin sinabihan sindá ni Jesús, Madiá camó sa hurihan co, asin guiguibohon co na maguing para-sirâ camó qui tauo. 18 Asin tolos man saná pinabayaan an saindang magña hicot, asin nagsoronod saiya. 19 Asin pacalacao nin cadiquit sa oro-enotan, nahiling nia si Santiago ''aqui'' ni Zebedeo, asin si Juan na tugang nia, na<noinclude></noinclude> q51l0hc2cs7tdhgpadsbpmr6bvz3l44 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/111 250 115 8637 438 2024-10-17T04:51:02Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8637 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 1.</div>'''|101}} ------------</noinclude><br> sindá duduman sa sacayan na naghihirabay can saindang magna bicot. 20 Asin iyo idto inapod sinda: asin sinda: binayaan an saindang amá na si Zebedeo sa sacayan cairiba can magña para-patandan, napadumán sinda sa hurihan nia. <div class="center">''An pagcaomaye nin tauong may espiritung marompot'' ''na taga Capernaum.''</div> 21 Asin nagralaog sinda sa Capernaum; asin dagñan can aldao na paghigñalò, minalaog sa sinagoga asin nagtotócdò. 22 Asin nag-gñaralás sinda can saiyan pagtocdó: huli ta pinagtotocdoan sinda siring sa igua nin capangyarihan, bacong arog can magña escriba. 23 Asin iguá sa saindang sinagoga nin sarong lalaqui na iguá nin espiritung marompot; na ini nagbalangcao nin tigūog, 24 na nagsabi, ¿Anong labot mi sa saimo, Jesús na tága Nazaret? napadigdi ca sa paglaglag sa samo? Midbid co cun si-isay icá, na iyo an Santo nin Dios. 25 Asin tinuyao sia ni Jesús, na nagsabi, ¡Mapúla-ca, asin lumuas ca sa saiya ! 26 Asin nacóbhanan sia nin si espiritung marompot, patin nagcurahao nin halangcao na tigñog, lominuás saiya. 27 Asin si gabos nag-gñaralás, nin huli caini nagñagharapotan sinda, na nagsarabi, Anó dao ini? ¡Bagong pagtocdò ini na sa capangyarihan nagboboót sia sagcod sa magña espiritung marompot, asin quinucuyog sia. 28 Asin tolos man saná an saiyang dagñog nacalacóp* sa palibot nin bilog na dagâ nin Galilea. <div class="center">''An pagpaomay sa panugagñan na babaye ni Pedro asin'' ''iba pang magña nayhehelang.''</div> 29 Asin iyo idto, can pacahalê-na sa sinagoga, nagralaog sinda sa harong ni Simón asiu ni Andrés, cairiba si Santiago patin si Juan. ---------- <small>* Bantóg.<noinclude></noinclude> fnt1sddeidjznye5abh5o538uommaxg Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/113 250 116 8638 441 2024-10-17T04:51:07Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8638 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 1 & 2.</div>'''|103}} ------------</noinclude>44 asin sinabihan sia, Hiligñá na day mo nangad ipagsabi masqui qui-isay: cundí pomadumán ca, pomahilingca sa sacerdote, asin magdolot ca huli can pagcalinigui saymo siring sa isinogo ni Moisés, sa pagpatotoo sa sainda. 45 Alagad sia, pacaluás, nagpoún siang ipagparabantog na gayo, asin nacalacóp an nangyari, nin huli caini si Jesús day na nacacalaog sa ciudad sa atubang nin cadaclán, cundi dudumán saná sia sa luás sa magña lugar nin patag: asin napapadigdi sa saiya si magña halê sa manlaen-laen na lugar. <div class="center">'''CAPÍTULO II.'''</div> <div class="center">''An paralitico sa Capernaum.''</div> 1 Asin pacalihis nin nagcapirang aldao si Jesús bominalic loinaog sa Capernaum, asin naisihan na dudumán sia sa harong. 2 Asin nagtiripon an cadaclán, ain huli caini day na nagcacanigo sa laog sagcod sa palibot nin taté: asin pinaghuhulitan sindá can tataramon. 3 Asin nagdaratóng an ibá na iguá nin dará sa saiya na sarong paralítico, naboboligan qui apat. 4 Asin buli ta day nacacaraní sa saiya dahiel can cabibogán nin magña tauo, linaglág ninda an atóp can naeerocan nia: asin asó nacatapus-na can pagbucás, hinibaba nindá an bigdaan na nabugtacan can paralítico. 5 Pagcahiling ni Jesús gñani can saindang pagtubód, nag- sabi sa paralítico, Aqui, an saimong magña casâlan ipinatauad na. 6 Alagad iguá dumán, sa magña nagtuturucao, nin nagcapirá sa magña escriba, na naghonâhoná sa magña puso ninda, 7 ¿Tádao ta siring an pagtarám caining lalaquing ini? nagrarapsác: ¿si-isay an macapagpatauad nin magña casilan cundi an Dios saná? 8 Asin iyo idto, pacamidbid ni Jesús na sa saindang isip, nagnaghona-honâ sinda nin sining na bagay, sinabihan sindá, ---------- <small>* Day nacacaheró o nangagadan an hauac.<noinclude></noinclude> 8a5g2yztzb56w4a6kx5kh41gaxtdvky Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/114 250 117 8639 445 2024-10-17T04:51:11Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8639 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>104{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA SAN MARCOS 2. </br> ---------- <br>¿Tádao ta naghonâ-honâ camó nin siring na magña bagay sa saindong magña puso ? 9 ¿Arin dao labi ca marhay na pagsabi sa paralítico, An saimong magña casalan ipinapatauad na; ó an pagsabi: Bumuhat ca, darahá an hamác mo, asin paglacao? 10 Tará gñaning maocdan nindo na an Aqui nin tauo iguá nin cabagsican digdi sa daga sa pagpatauad nin magña casâlan (tinaramán nia an paralítico), 11 Icá sasabihan co: Bumuhat ca, cuáa an saimong hamác, asin lacao sa saimong harong. 12 Asin tominindog sia, tolos man saná quinuá nia an saiyang hamác, nagluás sa atubang nin gabos; nin huli caini nagcatiricbahan si gabos, asin nagpamurauay sinda sa Dios, na nagsarabi: ¡Day lamang nangad nacaquita cami nin siring na bagay! <div class="center">''An pag-apód qui Levi.''</div> 13 Asin nagluás sia liuát dumán sa baybayon nin dágat; an bilog na cadaclán nin tauo nagdoroloc sa saiya, asin siá tinocdoan sindá. 14 Asin sia paglacao sa oro-enotan, nahiling si Leví na áqui ni Alfeo, na nagtutucao sa tucanan na pigbubuhisan, asín nagsabi siá sa-saiya, Somonod ca sacó! Asin paca-tindog nia, nag- sonod sa saiya. 15 Asin nangyari na can pacatucao ni Jesús ta macacan sa harong caini, dacol na magña publicano asin para-casalâ na nagturucao man cairiba si Jesús asin si magna discipulo: huli ta dacol sinda, asin nagsoronod saiya. 16 Asin an magña escriba asin magña Fariseo, pacahiling saiya na cairiba nia sa pagcacán an magña publicano asin para-casalá, sinabihan nindá an saiyang magña discipulo, Siá nag-cacacán asin nagiinóm caharampang can magña publicano asin magña para-casala. 17 Asin si Jesús can pacadagñog caini, sinabihan sinda, An magña day naghebelang day nagcacaipo nin parabolong, cundi an magna naghehelang: day acó napadigdi sa pagapód can magña banal, cundí can magña para-casala.<noinclude></noinclude> 9v8l0zr5smbdtrs8dhmeursgzv8ycou Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/115 250 118 8640 448 2024-10-17T04:51:16Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8640 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 2.</div>'''|105}} ------------</noinclude> <div class="center">''Dapit sa ayuno.''</div> 18 Asin an magña discipulo ni Juan asin magña Fariseo nagñag-aarayuno: asin nagpangdirigdi sinda asin nagñagsarabi saiya, ¿Tádao ta nag-aarayuno an magña discipulo ni Juan asin an magña discipulo nin magña Fariseo, alagad an saimong magña discipulo day nagñag-aarayuno? 19 Asin si Jesús nagsabi sainda, ¿Papânón dao an pag- aarayuno can magña cairiba can quinasal, na didihan pa sinda sa caibahan can agom na lalaquí? Na dihan pa sa caibahan ninda an agom na lalaqui, day sinda macapag-aarayuno. 20 Alagad madatong an magña aldao, na an agom na lalaqui hahalêon sa sainda, cun mangyayari na ini, mag-aarayunona sínda sa aldao na iyan. 21 Day nin si-isay man na magbugtác nin tagabang na gubing na bago sa gubing na daan, ta cun siring caini, an bago guiguision, an daan, asin napapacaraot logod an caguisian. 22 Asin day nin si-isay man na magbugtac nin arac na bago sa magña anit na daan: cun siring caini, maguiguisi can arac na bâgo an magña anit, asin an arac mauuli, asin an magña anit madadayhan nin halagá: cundi an arac na bago ibubugtac sa magña anit na bago man. <div class="center">''Si Jesús iyo an Cagurangnan nin aldao nin paghignalo.''</div> 23 Asin nangyari man na can pag-águi nia sa caomahan can aldao nin paghignalô, si saiyang magña discipulo can naglalacao pa sinda, nagpuruquit can magña ohoy nin trigo. 24 Iyo-idto na an magña Fariseo nagsarabi saiya, ¡ Hiligñá ! ¿Tádao ta nag-guiguibo sinda can day canigoan pag-guibohon sa aldao nin paghigñaló? 25 Alagad sia sinabihan sinda ¿Day lamang nabasa nindo idto na guinibo ni David, can sia nagcaipo, asin sia nagtios nin cagotoman, sia, asin an saiyang magña cairiba ? 26 ¿Na naglaog sia sa harong nin Dios, can magña aldao ni Abiatar na cahorohalangcao na sacerdote, asin cominacan sia can magña tinapay nin proposicion, na idtó day maninigong<noinclude></noinclude> nvv5r3cr90pej7cmnyialhnb7eu72qw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/116 250 119 8641 452 2024-10-17T04:51:20Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8641 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>106{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MARCOS 2 & 3.''' </br> ---------- <br>sa qui-isay man na pagcaracanon cundi nin magña sacerdote saná, asin tinauán man nia si saiyang magña cairiba ? 27 Asin sinabihan sinda, An aldao nin paghigñalo guinibo dahel sa tauo, asin bacô an tauo dahel sa aldao nin paghigñaló : 28 Iyo ini na an Aqui nin tauo iyo an Cagurangnan nin aldao nin paghigñaló. <div class="center">'''CAPÍTULO III.'''</div> <div class="center">''An tauo na may camót na aláng.''</div> 1 Asin lominaog liuat si Jesús sa sinagoga; asin iguá dumán nin sarong tauo na may sarong camót na aláng. 2 Asin pinagmamasdan sia nin hilom, cun magbolong siang aldao nin paghigñaló: ta gñaning may mapadahelán sa pag- sombong sa saiya. 3 Iyo ini sia sinabihan nia an tauo na may camót na aláng, ! Magbuhat ca sa tabao niamo! 4 Asin iyo idto sinabihan sinda, ¿Arin dao magcacanigó cun aldao nin paghigñaló an pag-guibo nin carahayan ó carâtan ? ¿An pagligtas nin buhay, ó an paghalê caiyan? Alagad sinda day nag-guirirong. 5 Asin pagcahiligña sainda sa saiyang palibot na may caan- gotan, asin camondoan dahel can catagasan nin saindang magña puso, nagsabi sa tauo, ¡Honatá an camót mo! Asin hinonat nia asin an saiyan camót naomayan. 6 Asin pagharalê can magña Fariseo, caolay-olay ninda an magña Herodiano sa marãot na dapit saiya, cun papânon ninda au paggadan saiya. 7 Iyo idto si Jesús, cairiba an saiyang magña discipulo na nagpurulí sinda sa dágat: asin nagñagsoromod sa saiya si cabala- quidan na magña tauo na halê sa Galilea: asin Judea, 8 asin sa Jerusalem, asin sa Idumea, asin dumán pa sa enotan nin Jordán, asin nin palibot nin Tiro asin nin Sidon, sarong cadaclán na gayo, na nagdurumán sa saiya sa pag- hinaniog can macagñalas-gñalas na magña bagay na guini- guibo nia.<noinclude></noinclude> f967bbjnth5shmopfitqmv9t91n91lv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/117 250 120 8642 455 2024-10-17T04:51:24Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8642 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 3.</div>'''|107}} ------------</noinclude>9 Asin sinabihan nia an saiyang magña discipulo na anda- món an sarong sacayan na sadang, dahel sa cadaclán, ta gñaning day sia mapiotan: 10 Huli ta balaquidon an magña pinaomayan nia; nin huli gñani caini, nagñagsarabay sinda, ta gñaning madôtan sia can gabos na may namamatean na manlaen-laen na saquit. 11 Siring man an magña espiritung marompot, can sia nahiting, nagtirilaób sa saiyang atubang, asin na nagsororibao, na nagsarabi, Icá an Aqui nin Dios. 12 Alagad sia pinagbobotan sinda nin marigon na patanid na day sia ipagbuyag-yág. <div class="center">''An pag-apód nia sa cagduá.''</div> 13 Asin nagtucad sia sa buquid, asin inapod nía idtong magña na sa saiyang boót: asin sinda nagdaratong sa saiya. 14 Asin nagpili sia nin cagduá, na mag-oorontóc saiya, asin pagsosogoon man sinda sa paghulit, 15 asin tatauan man sinda nin cabagsican sa pagpaluás sa magña espiritung marompot: 16 si Simón na gñinagñaranan man nia Pedro; 17 asin si Santiago ''áqui'' ni Zebedeo, asin si Juan na tugang ni Santiago; na gñinagñaranan man sindang Boanerges, na an cabologan: Magña áqui nin dagoldol: 18 asin si Andrés, asin si Felipe, asin si Bartolomé, asin si Mateo asin si Tomás, asin si Santiago na ''áqui'' ni Alfeo, asin si Tadeo, asin si Simón na inaapod Celador, 19 asin si Judas Iscariote, na guminibo saiya nin capasaloi- ban. Asin na nagdirigdi sinda sa harong. <div class="center">''An rapsác nin magña escribas.''</div> 20 Asin nagñagtiripon linat an cadaclán, nin huli caini day- na gñani sinda nacapagcaracán nin tinapay. 21 Asin pagcadagñog can saindang magña catood, nagñag- ruluas ta magdadaracop saiya: huli ta nagñagsarabi, na na- rorogñao sia.<noinclude></noinclude> rltztevxjx9g96is28hzh242jvrwcr7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/118 250 121 8644 459 2024-10-17T04:51:28Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8644 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>108{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''MAGNA SAN MARCOS 3.''' </br> ---------- 22 Alagad an magña escriba na naghirilig halè sa Jerusalem. nagsarabi, Iguá nin ''cabagsican'' ni Beelzebub, asin caiba nin poón nin magña demonio inaalao nia sa luás an magña demonio. 23 Iyo idto inapód nia sinda, asin pinagsabihan sinda nin magña halimbauâ, ¿Papânon dao ni Satanás an pagpaluas man saná qui Satanás? 24 Asin cun an sarong cahadéan magcacabaragñâ tumang sa saiya man saná, day magdadanay idtong cahadêan na idto. 25 Asin cun an sarong barong magcacabaragñá tumang sa saiya man sana, day magdadanay idtong harong na idto. 26 Asin cun si Satanás nagtindog tumang sa saiya man saná, asin magcabaragñá, day magdadanay sia, cundi naghaharani an saiyang catapusan. 27 Day nin si-isay man na macacalaog sa harong nin may cabagsican, asin hâbonon an saiyang magña sadiri, na day gñôna gaposon an may cabagsican; iyo ini macacahábon sa harong. 28 Sa catotoohan sinasabihan ta camó, Na anoman Da manlaen-laen na bagay nin casâlan icapatauad sa magña áqui nin magña tauo, asin magña rapsac na ipagrauay: 29 alagad an magrapsac tumang sa Espiritu Santo day na nangad nin patauad sagcod noarin paman, cundi sia nani para-casalâ nin casâlan na day na nin catapusan: 30 huli ta nagñagsarabi, Iguá nin espiritung marompot. <div class="center">''An ina asin magña tugang ni Jesús.''</div> 31 Nagňagdaratong gñani an saiyang inâ asin saiyang magña tugang; asin, can nasa luás pa sinda, pinasogoan sia, na ipinapaapod. 32 Asin an cadaclán nagtuturucao sa saiyang palibot; asin sinabihan sia ninda, Uya digdi, an saimong inâ asin an saimong magña tugang nasa sa luás hinahanap ca. 33 Alagad sia sinimbag sinda, ¿Si-isay dao au sacuyang inâ asin sacuyang magña tugang? 34 Asin pacahiling nia sa palibot nin cabalaquidan na naca-<noinclude></noinclude> gqcuo0y32gq6csi03o5p1i4yj9p1vhh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/119 250 122 8645 463 2024-10-17T04:51:37Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8645 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 3 & 4.</div>'''|109}} ------------</noinclude><br>tucao sa saiyang palibot, nagsabi, ¡Uya an sacuyang inâ asin an sacuyang magña tugang! 35 huli ta an gabos na nag-guiguibo can cabôtan nin Dios, ini man saná iyo an sacong tugang na lalaqui, tugang na babaye, asin inâ. <div class="center">'''CAPÍTULO IV.'''</div> <div class="center">''Halimbaud dapit sa para-tanom.''</div> 1 Asin nagpoón sia liuat magtocdo sa baybayon nin dagat. Asin na nagdaratong sa saiya balaquidon na tauo, huli gñani caini lominaog sia sa sarong sacayan, tominucao sa dagat; asin an bilog na cadaclán na sa daga sa harani nin dágat. 2 Asin tinocdoan sindá nin balaquidon na magña bagay sa halimbauâ, asin sinabihan sindá can saiyang pagtocđô. 3 Maghimate camó, Uya digdi, an para-tanom nagluás ta magtatanóm: 4 Asin nangyari na can pagtanóm nia, si saróng cabagñâ can banhi naholog sa carani nin dalan, asin nagñagdaratong si magña gám-gám asin tinorocâ idto. 5 Asin an ibang cabagñâ naholog sa cagapóan, na day lamang duman nin dacol na daga: asin cadali na mabuhay, huli ta day nin hararom na daga: 6 alagad can sirang na si aldao, naloyos; asin nin huli ta day nin gamót, nagcaaraláng. 7 Asin si ibang cabagñá naholog sa magña matonóc, asin nagtaralobo sa magña catonocan, asin linamós idto, asin day nagbugña. 8 Asin si ibang cabagñà naholog sa dagang marahay, asin nag-iitáas, asin nagtatalobo, nagbugña: asin nacadará an sarô nin tolong polò lambang sarò, an iba man anom na polò, asin an iba manang-gatos. 9 Asin nagsabi; An iguá nin taligña sa pagdagñog, mag- hinaniog. 10 Asin can nagsárô-sárô sia, si magña duduman sa palibot nia patin si cagduá nagharapót sinda sa saiya dapit can magua halimbauang idto.<noinclude></noinclude> oqh7m527f8d8i5lh3whjklxveqh39bm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/12 250 123 469 468 2024-10-15T15:45:45Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 468 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''2'''|'''SAN MATEO 1.'''|}}</noinclude>{{rule}} :11 asin si Josias inaqui si Jeconias asin an, saiyang magna tugang, sa panahon na pagtapocan sa Babilonia. :12 Asin pacatapocan sa Babilonia, si Jeconias inaqui si Salathiel; asin si Salathiel inaqui si Zorobabel; :13 asin si Zorobabel inaqui si Abiud; asin si Abiud inaqui si Eliaquim;,asin ai Eliaquim inaqui si Azor; :14 asin si Azor inaqui si Sadoc; asin si Sadoc inaqui si Aquim; asin si Aquim inaqui si Eliud; :15 asin si Eliud inaqui si Eleazar; asin si Eleazar inaqui si Matan; asin si Matan inaqui si Jacob; :16 asin si Jacob inaqui si Jose, agom ni Maria na namondagan ni Jesus, na iyo an gninagnaranan na Cristo. :17 Mala ta an gabos na magna capagaraquian, magpoon qui Abraham sagcod qui David, iyo an cagapat na capag-araaquian; asin magpoon qui David sagcod can pagtapocan sa Babilonia, cagapat na capagaraquian; asin magpoon can pagtapocan sa Babilonia sagcod qui Cristo, cagapat na capag-araquian. {{c|''Pagcamondag ni Jesu Cristo.''}} :18 Asin an pagcamundag ni Jesucristo siring caini an pangyari: Na can si Maria na saiyang ina maagom na ni Jose, day pa sinda nagsasaro, nacua sia na nagnidam sa lalang nin Espiritu Santo. :19 Asin si Jose na saiyang agom, huli ta sia banal, asin habo na halean sia nin dagnog, naggayac na bayaan sia sa hilom. :20 Alagad dagnian na nag-iisip sia caini, uya digdi, an sarong angel nin Cagurangnan nagtugna saiya sa pagnatorogan, na nagsabi, Jose, na aqui ni David, day ca matacot sa pag-aco qui Maria na saimong babaye; huli ta an saiyang ipinagnignidam, sa talaga nin Espiritu Santo. :21 Asin magnagnaqui sia nin sarong aquing lalaqui; asin sia aapodon mo an saiyang gnaran na Jesus; huli ta ililigtas nia an saiyang banua sa saindang magna casalan. :22 Asin ini gabos nangyari ta gnaning maotob idtong sinabi nin Cagurangnan, sa gnoso nin profeta, na nagsabi:<noinclude></noinclude> tmsvjww0s5jywjkyiwmedzsjl0go1cc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/120 250 124 8646 474 2024-10-17T04:51:42Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8646 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>110{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MARCOS 4.''' </br> --------- 11 Asin sia sinabihan sinda, Sa saindo itinogot an ''pacamidbid'' sa hilom can cahadêan nin Dios: alagad sa magña nasa sa luás, pinag-guiguibo sa halimbauâ saná gabos: 12 ta gñaning an paghiling macahiling, asin day mamidbid; asin an pagdagñog macadagñog, asin day masayodan; tibaad pa cun magbaralic sinda, asin an ''casalan'' nindá icapagpatanad. 13 Asin sinabihan sinda, ¿Day nindo nasayodan ining halimbaua na ini? ¿papânon dao nindo an pagsayod can gabos na magña halimbaua? 14 An para-tanom nagtatanóm nin tataramon. 15 Asin iyo ini idtong magña na sa harani nin dalan, na duinan natatanóm an tataramon; asin pacadagñog ninda, sa oras na iyan minadatóng si Satanás asin quinucua nia an tataramon na natatanóm-na sa sainda. 16 Asin ini man saná iyó idtong inagna tinanóm dumán sa cagapoán; Sinda, cun nadagñog an tataramon, tolos man saná inaacô ini nindá sa caogmahan; 17 alagad day sindá nin gamót sa sainda man saná, cundí agui saná; asin iyó ini, na cun iguá nin camondoan ó anoman na pagpasaquit dahel can tataramon, sa oras man saná napapaarac sinda. 18 Asin iba man idtong magña tinanóm sa magña catonocan; iyó ini idtong magña nagdadagñog nin tataramon. 19 Alagad an magña pag-igñoha sa quinában, asin an daya nin magňa cayamanan, asin nin magna pagmauót na day nin casaysayan dapit sa ibang bagay, minalaog, nalalamos an tataramon, asin napapasiring na saná na day nagbugña. 20 Asin ini iyó idtong magña tinanom sa dagang marabay; na sindá nádadagñog an tataramon, asin ini inaacô nindá, asin magña nagbubugña, manolonpolô lambang sarô, mang anóm na polô, asin manangatós. <div class="center">''Halimbaua dapit sa candelero.''</div> 21 Asin sinabihan man sindá, ¿Dinádara digdi dao an saróng ilauan ta ibugtác sa irarom nin caban, ó sa irarom nin higdaan? Day dinádara ta gñaning icabugtác sa candelero?<noinclude></noinclude> 1its44fc46zsxqa5ishd4a9r7r0gdlk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/121 250 125 8647 477 2024-10-17T04:51:46Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8647 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 4.</div>'''|111}} ------------</noinclude>22 Huli ta day nin anoman na natatahoban na day ma. papahayag, asin day nin natatago, na day inahahayag sa caliuanagan. 23 Cun si-isay iguú nin taligña sa pagdagñog, maghinaniog. 24 Sinabihan man sinda, Pagbigñat camó can saindong paghinaniog ta anoman na socol na socolan nindo, siring man an isosocol sa saindo: asin dadagdagan pa camó nin labipa. 25 Huli ta an si-isay man na iguá, tataohan sia: asin si-isay man na day, minsan an iguá, cucuaon sa saiya. <div class="center">''Halimbaua dapit sa banhi.''</div> 26 Asin magsabi, Siring man an cahadéan nin Dios, baga an sarong tauo na naguasác nin banhi sa ibabao nin dagâ; 27 asin minatorog sia asin minabagñon sia bangui asin aldao, asin an banhi nabubuhay asin nagtatalobo, na day nia naiisihan cun pâano. 28 An daga nagbubugña sa saiya man saná; naeenot an dahon, minasonod an ohoy, minasonod an pisóg na nacapanô sa oboy. 29 Asin cun an bugña inog-na, tolos man sanú guinagamit nia an igagtá, huli ta an tig-anian nagabot-na. <div class="center">''Halimbaua dapit sa pisog nin mostaza.''</div> 30 Nagsabi man, ¿Anó dao an icabaing ta sa cahadĝan nin Dios? ¿ó anó dao na halimbaud an icaaguid ta? 31 Nacacabaing sa pisog nin mostaza, na, cun itinatanom sa daga, iyo an labi ca sadang sa gabos na banhi na nasa ibabao nin dagâ, 32 alagad, cun iquinatanom na, nagtatalobo, asin mina- daculâ sia sa gabos na magña tinanon, asin ininasóli nin magña daraculang sagñâ; nin huli caini au magña gáingám sa lagnit macacatogdon sa irarom nin saiyang limpoy: 33 Asin balaquidon na magña cabaing na halimbaua pinag- tataraman sinda dapit can tataramon, igo sa saindang pacada- giog:<noinclude></noinclude> ftwbawb23cftigk0z3aje0q6ud5ghnp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/122 250 126 8648 481 2024-10-17T04:51:50Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8648 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>112{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA SAN MARCOS 4 & 5. </br> ---------- 34 asin cun bacô sa magña halimbauâ day sinda pinagtataraman; alagad isinasaysay nia gabos sa saiyang sadiring magna discipulo. <div class="center">''Si Jesús pinaontóc an baguió.''</div> 35 Asin sa aldao na idto, cahaponan-na, nagsabi sa sainda, Domaquit quitá sa sarong ibong. 36 Asin pacabayáé can cadaclán, ''an magña discipulo'' dinara sia siring sa pagcamugtac nia sa sacayan. Asin iguá man sia na magña cairiba na ibang sacayan. 37 Asin bominuhat an sarong daculang baguiong doros, asin an magna alon nagraralaog sa sacayan, nin huli caini napapano na. 38 Alagad sia duduman sa olín natotorog sa ibabao nin olonan asin pinocauan sia, asin sinabihan sia, Maestro, ¿day ca nin labot con magadan quitá? 39 Asin pagcamata nia, tinuyaó nia an doros, asin sinabihan an dagat, Tonong: Omontoc ca. Asin nag-ontóc si doros, asin nangyari an carabayan nin panahon. 40 Asin sia sinabihan sinda, Tádao tá natatacot camó? ¿Day pa camó nin pagtubód guiraray? 41 Asin sinda nagcataracot nin macuri, asin nagorolayolay, Si-isay dao ini, na minsan an doros asin an dagat quinucuyog sia ? <div class="center">'''CAPÍTULO V.'''</div> <div class="center">''An tagá Gergesa na may demonio.''</div> 1 Asin nagñagdaratong sinda halê sa sarong ibong nin dagat, pasiring sa daga nin magña tagá Gergesa. 2 Asin can pagluás nia sa sacayan, tolos man saná nagsabát sa saiya, halê sa magña lolobgñan, an sarò catauo na may espiritung marompot, 3 Na sia nagoontoc sa magña lolobgñan: asin day nin si-isay na macagacod sa saiya, minsan pa gñani magna cadena; 4 huli ta parating nagagacdan sia nin magna ramal patin magña cadena, asin an magña cadena pinagparatod nia, asin an<noinclude></noinclude> o70mlygkcc3a81hvor4ji4xyrtofxsz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/123 250 127 485 484 2024-10-15T15:45:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 484 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MARCOS 5.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}118}} {{rule}} <br>magña ramal pinagporotol: asin day nin si-isay man na may cosóg sa pagpogol sa saiya. 5 Asin sa bilog na panahon, nin bangui patin aldao, nag- cucurabao sa magña lolobgñan asin sa magña cabuquídan, asin nagsasadiring maglagad sa saiya nin magña gapô. 6 Asin pacahiling nin sa harayo qui Jesús, nagdalagñan asin nagsamba sa saiya; 7 Asin nagcurabao sa daculang tigñog, na nagsabi: Anong labot co sa saimo, Jesús, na Aqui nin Dios na Cahorohalangcaui? minasum pâ acó sa Dios, na day mo acó pagpasaquitan. 8 Huli ta sinabihan nia, Lumuás ca digdi sa tauo, espiritung marompot. 9 Asin naghapot sa saiya, ¿Anô an gñaran mo? Asin sia nagsimbag saiya, Dacol ó región* an sacong gñaran; huli ta dacol nan cami. 10 Asin naquimaherac nin maigot sa saiya na day nia sinda padumanon sa luás caidtong daga. 11 Tará iguá dihan, sa cataid nin cabuquidan, vin sarong daculâ na catiripunan nin magña orig, na nagsorongcal. 12 Asin an ''magña demonio'' nagpaquimaherac sa saiya, na nagsarabi, Padumanon mo camí sa magña orig, ta gñaning lomaog caini sa sainda. 13 Asin sia tinogotan sinda. Iyo idto, pacapagruluás can magña espiritung marompot, nagpanralaog sa magña orig: asin an catiripunan naglampáo balê sa sarong angpás sagcod sa dagat (iguá nin magca duang ribo); asin nagcaralamós sa dagat. 14 Asin si magna nag-aataman caidto nagñagdurulag, asin nagñagtaraó nin pacaisi sa ciudad asin sa magña omá. Asin nagruluas sinda sa paghiling cun anó idtong nangyari. 15 Asin nagpandirigdi sinda qui Jesús, asin pinaghiling ninda idtong may demonio na nagtutucao, may gubing ''naman'' asin nasa saiyang bilog na isip na, si nagcaiguá nin cadaclán ''na demonio:'' asin pinagñarabot sinda nin tacot. 16 Asin pinag-orosipan sinda can magna nagpaca biling, ---------- <small>* Dacol 6 región manada nin magħa demonio.</small><noinclude></noinclude> 3hvi81ygzdp2496wz7eiqv1yix6dt5j Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/124 250 128 8650 489 2024-10-17T04:51:55Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8650 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>114{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA SAN MARCOS 5. </br> ---------- <br>cun napaano idtong nangyari sa may demonio, asin siring man idtong nangyari sa magña orig. 17 Asin nagporoón maquimaherac sa saiya na maghalô sia sa magña daga ninda. 18 Asin paglaóg nia sa sacayan, idtong si iguú güôna nin magña demonio naquimaherac saiya na togotan niang omíba sa saiya. 19 Asin si Jesús day itinogot saiya, alagad sinabiban pa logod, Paduman ca sa harong mo, sa saimong magña catood, asin ibareta mo sa sainda an magña daculaon na bagay na guinibo nin Cagurangnan sa saimo, asin tâdao ta naherac sa saimo. 20 Asin sia napadumán, asin nagpoón magbaretâ sa Decúpolis can gurano cadaculâ na magña bagay na si Jesús guinibo sa saiya: asin gabos nag-gñaralás. <div class="center">''An aquing babaye ni Jairo; an babayeng inauuasan.''</div> 21 Asin can pacadaquit ni Jesús liuat sa sacayan sa sarong ibong, nagtiripon sa palibot nia si sarong cadaclán nin tauo: asin sia duduman sa baybayon nin dagat. 22 Asin napadigdi an saro nin si magña poón nin sinagoga, na gñinagñaranan si Jairo; asin can mahiling sia, nagdapa sa saiyang magña bitis, 23 asin naquimaherac sa saiya nin marigon, na nagsabi: An sadang cong àqui na babaye naghihigñágdan; ''naquiquimaherac acó saimo'' na paduman ca, asin doótan mo sia can magña camót, ta gñaning maparahay asin mabuhay. 24 Asin si ''Jesús'' napadumán, caiba nia; asin nagsoronod sa saiya si sarong daculang cadaclán, asin pinipiot sia. 25 Asin si sarong babaye, na iguá nang cagduang taon na pinag-aauasan nin dugô, 26 asin balaquid na gayo na an tinios nia dapit sa dacol na parabolong, asin naobos nang icabayad si gabos niang sadiri, asin day sia man napaomayan, cundi atá gñani nag-oorog logod sia, 27 Pacadagñog nia can magña bagay na ''pinagbabaretâ'' dapit qui Jesús, napadigdi sia sa cadaclán sa licodan nia, asin nagticuil can saiyang gubing.<noinclude></noinclude> lma07e0cl1wwdo8vhoar1vnabt1a6yu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/125 250 129 8651 493 2024-10-17T04:51:59Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8651 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 5.</div>'''|115}} ------------ 28 Huli ta nagsabi sa ''saiya man saná'', Cun acó macaticuil cutána can saiyang gubing, maoómayan acó. 29 Asin tolos man saná napong-pong an pag-auas nin saiyang dugo; asin namatêan sa saiyang hauac na naomayan-na sa magña padusa nin saquit. 30 Asin iyo idto si Jesús, pagcamidbid sa saiya man saná can cabagsican na sa saiya gominican, nagligñoy sa cadaclán, asin nagsabi: ¿Si-isay an nagticuil can sacong magña gubing? 31 Asin an saiyang magña discipulo nagsarabi sa saiya, Nahiling mo na an cadaclán pinipiot ca, ¿asin nagsabi ca, Si-isay an nagticuil sacò? 32 Alagad sia dinagos an pagbiling sa palibot ta gñaning mahiling nia an babayeng nag-guibo caidto. 33 An babaye gñani, natacot asin pigtataquigan, na naisihan nia idtong guinibo sa saiya, nagdoloc asin paglohod nia sa saiyang atubang, asin sinabihan sia can gabos na catotoóban, 34 Asin sinabihan nia sia, Aqui, an saimong pagtubod ilinigtas ca; lacaó na sa catiuasayan, asín maomayan ca na nin saimong padusa. 85 Can sia nagtatarám pa, nagdumán si magña halê sa ''harong nin'' poón nin sinagoga, na nagsabi, An aqui mo gadana: ¿tádao ta pinagpapagal mo pa an Maestro? 36 Alagad si Jesús, na day pinaghalagahan an tataramon na pinagsabi, sinabihan an poón nin sinagoga, Day ca matacot, tubod saná. 37 Asin day sia nagtogot na si-isay man mag-ibá sa saiya, cundi si Pedro, asin si Santiago, asin si Juan na tugang ni Santiago. 38 Asin nagdaratong sa harong can poón nin sinagoga; asin si ''Jesús'' pinagbiling an caribocan, asin an magña pagtaragñis asin macuring inagraguay. 39 Asin pacalaóg nia sa laog, nagsabi sa sainda, ¿Tádao ta nagririboc camó asin nagtataragñis? an áqui bacong gadan, cundi natotorog. 40 Asin sinda nag-oolog-olog sa saiya. Alagad sia pacapagpaluasá can gabos, quinuá an amâ nin daraga asin an sai-<noinclude></noinclude> e91csosr4jkes4o070eo2l1rk3jxbfb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/126 250 130 8652 497 2024-10-17T04:52:03Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8652 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>116{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}SAN MARCOS 5 & 6. </br> ---------- <br>yang ina asin an magña cairiba nia, asin nagdagos sa laog sa namugtacan can daraga. 41 Asin pacacuaa can camót nin si daraga, nagsabi sa saiya, ¡Talitha cumi na an cahologan, boót sabihan, Daraga, sa saimo nagsasabi acó, Magtindog ca. 42 Asin tolos man saná an daraga nacatindog, asin nacapaglacao; tará iguá sia nin cagduang taón. Asin sinda nag-gňaralás nin macuring pag-gñalas. 43 Asin sia pinagbootan sinda nin macuri na si-isay man day magpacaisi caini, asin sinabihan na tauán idto nin pagcacán. <div class="center">'''CAPÍTULO VI.'''</div> <div class="center">''Si Jesús day nin halaga sa Nazaret.''</div> 1 Asin paghalè ni ''Jesús'' dihan; asin napadigdi sa sadiri niang daga; asin an saiyang magña discipulo nagsonod sa saiya. 2 Asin pagdatong can aldao nin paghigñaló, nagpoón magtocdó sia sa sinagoga: an cadaclan can madagñog sia, nagca tiricbaban na nagsarabi, Saen quinucua caini ining magna bagay? asin ¿Arin dao na cadonogñan an itinaó sa saiya, asin ''ano dao an cahologan'' can cabagsican na guibo na guiniboban nin saiyang magna camót? 3. Bacô ini an panday, na áqui ni Maria, tugang ni Santiago, asin ni José, asin ni Judas, asin ni Simón? ¿asin day man an saiyang magña tugang na babaye digdi sa satuyâ? Asin nag-cacaarangot sa saiya. 4 Asin si Jesús sinabiban sinda, Daing profeta na day nin halaga, cundi sa saiyang sadiring dagà, asin sa saiyang sadiring magña capinsanan, asin sa saiyang sadiring harong. 5 Asin day naca pag-guibo sia nin anoman na guibong cabagsican diban, cundi an pigdootan nin magña camót na cadiquit na magña nagbehelang, na sinda pinaomayan. 6 Asin nag-gñalás sia can day pagtubod ninda. Asin napadumán sia sa palibot can magña barrio, nagtotocdo.<noinclude></noinclude> g6ap13yhayoiv8y46y4ki90r67u8469 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/127 250 131 8653 501 2024-10-17T04:52:07Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8653 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 6.</div>'''|117}} ------------ <div class="center">''An catongdan nin cagduá.''</div> 7 Asin inapod sa saiya an cagduá, asin nagpoón pigpa-lacao sinda man-duá-duá; asin tinauán sinda nin cabagsican sa magña espiritung marompot; 8 asin pigbôtan sinda na day magará nin anoman sa dalan, cundi sorong sogcod saná; ni tinapay, ni lalågan nin cacanon, ni pirac sa saindang supot; 9 alagad magsorohot nin sandalias: asin day camó mag- gamit nin magcaduáng gubing. 10 Asin sinabihan sinda, Saen man camó lomaog na harong, paualat camó diban sagcod camó na mag-haralê dihan. 11 Asin idto gabos na day omacò ó magsabat sa saindo asin day man maghinaniog sa saindo, sa paghalê na nindo dian, palpaga nindo au cabo-cabo na yaon sa irarom nin saindong magña bitis, sa pagpatotoo sa sainda. Sa catotooban sinasabi co sa saindo na matitios pa an silot nin magña taga Sodoma asin Gomorra sa aldao nin paghocom, sa silot na manonognod sa ciudad na idto. 12 Asin can magpanluas, nagbubulit sinda na an magña ''tauo'' magsorolsol. 13 Asin nagpaluás sinda nin balaquidon na magña demo- nios, asin piglalahidan. nin lana an balaquid na magña nag- hehelang, asin pigpaomayan sinda. <div class="center">''Pagcagadan ni Juan nasi Bautista.''</div> 14 Asin can pacadagñog caidto nin hadeng Herodes (huli ta an gñaran ni ''Jesús'' nacalacop na): asin nagsabi, ¡Si Juan na si Bautista nabuhay liuat sa magña gadan, asin nin huli caini ining magña cabagsican nangyayari sa saiya ! 15 Alagad an iba na nagsarabi, Iyo si Elias. Asin an iba nagñagsarabi, Iyo an profeta, ''siring'' sa sarô nin si magña ''ibang'' profeta. 16 Alagad pagcadagñog caidto ni Herodes, nagsabi, Si Juan, na pinogotan co nin payó, sia nabuhay liuat. 17 Huli ta si Herodes man saná nagboot, asin dinacop si Juan, asin ipinagpalaog siang gapos sa bilangoan, dahel qui<noinclude></noinclude> phvj611szpjdr5a9jvezpdrtpnpn7yw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/128 250 132 505 504 2024-10-15T15:45:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 504 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''118'''|'''SAN MARCOS 6.'''|}}</noinclude>{{rule}} <br>Herodias, na agom ni Filipo na tugang caidto: huli ta nagagom sa saiya. 18 Huli ta si Juan nagsabi qui Herodes, Day manigo saimo na sadirihon mo an babaye nin tugang mo. 19 Nin huli caini si Herodias may maraot na boot sa saiya, asin boót man siang gadanon; alagad day mangyayari; 20 huli ta si Herodes may pagcatacot qui Juan, pacamidbid na tauong banal asin santo, asin ilinilicay sia. Asin cun nadadagñog man sia, nag-guiguibo nin magña balaquid na bagay; asin pighimatê sia nin maogma, 21 Asin ''nangyari'' na can pagdatong nin sarong aldao na talaga na si Herodes, sa saiyang caaldauan, nagbugtac nin handa sa saiyang magña cadaraculâan, asin sa magña baralangcao na capitán, asin sa magña tauong maguinoo nin Galilea; 22 asin paglaog can áquing babaye ni Herodias asin nagtaróc, nagayagaya si Herodes asin idtong magña cairiba nia mesa; asin an hadé sinabihan an daraga, Maghagad ca sa sacô can boót mo, asin ta itataó co sa saimo. 23 Asin nagsumpá sa saiya, Gabos minsan guráno hahagadon mo sa saco, itataó co sa saimo, sagcod an cabagñâ nin sacong cahadéan. 24 Asin pagluás nia, nagsabi sa saiyang ina, ¿Anong haha- gadon co? Asin sia nagsabi, An payó ni Juan na si Bautista. 25 Sia tolos man saná, naglaóg nin dalêdalê dumán sa badë, asin hinagad, na nagsabi, ¡Boot co na gñunian man saná itaó mo sa sacò sa sarong pingan an payó ni Juan va si Bautista! 26 Asin si bade namondó nin macuri; alagad dahel nin si saiyang magña pagsumpa, asin can magña duduman na nasa lamesa day nia sinayumahan ito. 27 Asin pinagpadumán nia tolos an sarong soldado nin saiyang bantay, pinaglotan na darahon an payó ni ''Juan:'' asin iní napadumán asin pinogotan sia nin payo sa bilangoan, 28 asin dará an saiyang payo sa sarong pingan, itinaó nia ini sa daraga; asin an daraga itinaó ini sa saiyang ina. 29 Asin can maisihan can saiyang magña discipulo, nagdirigdi, asin binuruhat an saiyang bancay, asin binorogtac sa Barong lolobgñan.<noinclude></noinclude> 7zmgrlq67w008wdbikw6xpn1oxefe59 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/129 250 133 8655 509 2024-10-17T04:52:12Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8655 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN MARCOS 6.</div>'''|119}} ------------</noinclude> <div class="center">''Enot na pagdacol nin magna tinapay.''</div> 30 Asin an magña apóstol nagtiripon qui Jesús; asin tinauan sia nin pacaisi can gabos na inagña guinibohan ninda, asin uin si magña pigtocdóan ninda. 31 Asin sia sinabihan sinda, Magdirigdi camó sa sarong lugar na patag, asin magpahigñaló nin cadiquit. Huli ta dacol an magña nagdirigdi asin nagduduruman; nin huli gnani caini ni pagcaracan sa sainda day pa guiraray. 32 Nagsaracáy sinda na napadumán sa sarong lugar na siblag asin patag. 33 Alagad an magña tauo nagcahiriling sinda, can pagharalê ninda, asin balaquid an magña nacamidbid sa saiya, asin nagdaralao dumán lacao saná, guican sa gabos na magña ciudad, asin nagdaratong enot sa sainda. 34 Asin pagluás ni Jesús, nahiling an sarong deculang cadaclán, asin naherac sia sa sainda, huli ta garong magña carnero na day sinda nin para-ataman asin nagpoón magtocdò sa sainda nin balaquid na magña bagay. 35 Asin can hapon nang gayo, nagdoroloc sa saiya an saiyang magña discipulo, na nagsarabi: Patag ining lugar na ini, asin hapon nang gayo: 36 Palacauón mo sinda, ta gñaning magpadumán sinda sa magña daga asin sa magña barrio sa palibot, asin magbaracál sinda nin cadiquit para sa saindang pagcacán, huli ta mayong macacan. 37 Alagad sa nagsimbag, na sinabihan sinda, Tâuán sinda nindo nin pagcacán. Asin nagsarabi sa saiya, ¿Magpadumán cami asin magbacal nin duang gatos na denario* na tinapay, asin itao ta sa sainda ta gñaning magcaracan? 38 Asin sia sinabihan sinda, Pirá an tinapay nindo? magpadumán camó, asin hiligñon idto. Asin sinda, can maisihan, nagsarabi, Limá, asin duang sirâ 39 Asin pigbôtan sinda na patucauon an gabos min torotompoc sa ibabao nin magña doot na labas. ---------- <small>* Anom na polo may pitong pisos.<noinclude></noinclude> k6z20c4sw7iy7a9albe3xr3f8toalyb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/13 250 134 516 515 2024-10-15T15:45:47Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 515 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh||'''SAN MATEO 1 & 2.'''|'''3'''}}</noinclude>{{rule}} :23 Uya digdi an virgen na magnignidam, asin magnagnaaqui sia nin sarong aquing lalaqui, asin aapodon ninda an saiyang gnaran Emmanuel; na con tatalastason, boot sabihon, an Dios niato. :24 Dagnan si Jose, can pagmata na guican sa catorogan, guinibo siring sa ipinagtogon saiya can angel nin Cagurangnan, asin inako an saiyang babaye; :25 asin day nia namidbid sia sagcod na nacapagnaqui nin sarong lalaquing matua; asin inapod an saiyang gnaran na, Jesus. <br> {{c| '''CAPITULO II'''<br> ''An magna mago sa Siragnan.''<br>}} :1 Pagcamondag gnani ni Jesus sa Betlehem nin Judea, can magna aldao nin hadeng Herodes, uya digdi an magna mago na nagdirigdi guican sa magna dagang siragnan nin Jerusalem, :2 na nagsarabi: 4 Saen duduman idtong namondag na Hade nin magna Judio? huli ta nahiling mi an saiyang bitoon sa siragnan, asin napadigdi cami ta gnaning sambahon mi sia. :3 Can madagnog ini nin hadeng si Herodes, nariboc, asin an bilog na Jerusalem cairiba nia. :4 Asin tiniripon an gabos na magna principe nin magna sacerdote asin an magna escriba nin banua, pigharapot sinda cun saen mamomondag an Cristo. :5 Asin sinda nagsarabi saiya, sa Betlehem nin Judea; huli ta siring an pagcasurat can profeta: :6 Asin ica, Betlehem, sa daga ni Juda, ::Baco (icang sadagnaton sa) magna principe sa Juda; ::Huli ta sa saimo magsisirang an Guia o parapagnenot, ::Na nagnagngataman can sacong banuang Israel. :7 Dagnan si Herodes, pacaapod sa hilom si magna mago pigoguid sa sainda nin maigot an panahon nin pagsiranng nin :8 Asin sinogo nia sinda sa Betlehem, na sominabi, Paduman camo, asin oguidon nindo nin macuri an nangyari dapit can<noinclude></noinclude> lap6ev321ts07m5uuluh77t4e95yiin Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/130 250 135 8656 519 2024-10-17T04:52:17Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8656 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''120'''|'''SAN MARCOS 6.'''|}} ----------</noinclude>40 Asin nagturucao sinda nin tompoc na manangatos, asin manlimang polô. 41 Asin pacacuaa nia can limang tinapay asin can duang sirâ, nagtagñad sia sa lagñit, henendicionan nia idto; asin pinagbaragña an magna tinapay; asin itinaó sa magña discipulo ta gñaning ipamuragtac sa atubang ninda; asin binaragñâ man si duang sira sa sainda gabos. 42 Asin nagcaracán an gabos, asin nagcabarasóg. 43 Asin pinag-buruhat na natada cagduang cararao na parano nin peredaso nin tinapay, asin siring, man si magña sīrā. 44 Asin an magña nagcaracán nia si magña tinapay iguá magca limang ribo catauo. <div class="center">''Si Jesús naglacao sa ibabao nin dagat.''</div> 45 Asin tolos man sana pinagbotan an saiyang magña discipulo na magralaóg sa sacayán, asin mag-erenot sa saiya na domaquit sa sarong ibong sa Bethsaida, dagñan na sia man saná nagpapalacao pa can magna tauo. 46 Asin pacatapus pagpalacaua sa sainda, napadumán sia sa buquid ta mamibi. 47 Asin can borobangui na, an sacayán nasa tahao na nin dagat, asin sia nagsaro-saró sa daga. 48 Asin nabiling sinda nag-gagaod nin maigot; huli ta an doros songsong sa sainda; asin can harani na an icaapat na vigilia nin bangui, napadigdi sa sainda, naglalacao sa ibabao nin dagat; asin guinibo nia na boót magñenot sa sainda: 49 alagad sinda, pagcahiriling na naglalacao sia sa ibabao can dagat, nagñag-irisip na cun anong fantasma; asin nagcururahao: 50 huli ta an gabos naghüiling sa saiya, asin nagca-tiricbahan. Alagad si Jesús tolos man saná nagtaram sa saindá, asin nagsabi sainda, Pacosogon an boót nindo: iyo acó; day camo inatacot. 51 Asin nagsacát sa sainda sa sacayán; asin nag-ontoc an doros: asin sinda nagcatiricbahan nin macuri; ----- * Ica tolong oras nin cangaban.<noinclude></noinclude> kppehwsm7ilcvgy82y6d3sr21oc6g3k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/132 250 136 523 522 2024-10-15T15:45:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 522 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''122'''|'''SAN MARCOS 7.'''|}} ----------</noinclude>6 Asin sia sinabihan sinda, ¡Marahay na gayo an pageahulâ ni Isaias sa saindo, para-saguin-saguin! siring sa nasusurat: Ining banuang ini sa magña gñabil sana pig-gagalagñan acó, Alagad an saiyang puso harayo sa sacô. 7 Alagad sayang an pagsambá sa sacô, Na nagtorocdo qui magña paghulit na magña pag-boót nin magna tano. 8 Háros ta minsan pinabayaan nindo an togon nin Dios, igua camo can nalat na togon ó tradicion nin magña tauo; an magña paghugas can magña dolay asin can magña bobog na inonam: asin nagñagguiguibo camo nin ibang magña cabaing na bagay. 9 Asin sinabihan nia sinda, ¡Marahay na gayo an pagsicual nindo can togon nin Dios, ta gñaning maotob nindo an saindong baretâ! 10 Huli ta si Moisés nagsabi, Galagñan mo an saimong amâ asin an saimong inâ: asin, An magranay sa amâ ó sa iná, magagadán sia nangad: 11 alagad camó nagsasarabi, Cun si-isay an magsabi sa saiyang amâ ó saiyang ina, Corban idto (na boót sabihan, balaog co sa Dios) idto gabos na maninigô na malincodan tacá, 12 asin day na nindo pigtogotan na magguibo nin anoman dahel sa saiyang ama ó dahel sa saiyang inâ ; 13 pighalean nin halagá caini an tataramon nin Dios can saindong baretà, na itinaó nindo: asin balaquid na magña bagay na caomaguid caini guiniguibo nindo. 14 Asin pacaapóda liuat nia can cadaclán, sinabihan sinda, Maghinaniog camó gabos, asin saboton : 15 Day nin anoman sa luas nin tauo na an pagcalaóg sa saiya, maolactan sia; alagad an magña bagay na minaguican sa saiya iyo an magña nacacaolaquit sa tauo, 16 ¡Cun si-isay an may taligña sa paghinaniog, maghinaniog ! 17 Asin can pacalaóg nia sa harong, halê sa cadaclán, pigharapot sia can saiyang magña discipulo dapit can halimbaua.<noinclude></noinclude> hlndz86whfupw9htiwygq1hpk83uwq8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/134 250 137 8657 526 2024-10-17T04:52:22Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8657 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''124'''|'''SAN MARCOS 7 & 8.'''|}} ----------</noinclude>30 Asin pagdumán nia sa saiyang harong, nacuá an áqui napahigdâ sa hamác, nacaluásna an demonio. <div class="center">''Pagbolong sa sarong bogñog asin bilot sa Decapolis.''</div> 31 Asin pagluás nia liuat sa magña cagabasan nin Tiro, napadigdi sa dagat nin Galilea sa dalan nin Sidon, naglacao sa magña cagabasan nin Decápolis. 32 Asin pigdararahan sia nin sarong bogňog asin bilot; asin nag-paquimaherac saiya na ibugtac sa ibabao niya an saiyang cart. 33 Asin quinuá idto ibinolag sa cadaclán, ilinaog an magña morò sa saiyang magña taligña, asin pacalutabi, tinicuil an saiyang dila; 34 asin pagtagñad sa lagñit, nag-agraguay, asin nagsabi saiya, ¡Ephatha! na cun sasabihon, Mabncás. 35 Asin nagcaburucsan si magña taligña, asin nahubad si bogcos nin saiyang dila, asin nagtataram na nin marhay. 36 Asin pigbotan sinda na day ibareta qui-isay man: alagad minsan macuri an pagboót sainda, naglalabi logod an caigo- tan can pagboyagyag ninda. 37 Asin nagcatiricbaban sinda nin macuri, na nagsarabi, marahay an pagcaguibo can gabos: guiniguibo na minsan an magña bogñog macadagnog, asin an magña púla maca pagtararam. <div class="center">CAPÍTULO VIII. ''Icaduáng pagdacol nin magña tinapay.''</div> 1 Caidtong magña aldao, na igua liuat nin balaquidon na cadaclán, asin day sindang quinacacan, si Jesús inapod sa saiya an magña discipulo nia, asin pigsabihan sinda, 2 Naheberac acó sa cádaclán, huli ta igua na nin tolong aldao na nag-oorontoc sacó, asin day sindang quinácacan: 3 Asin cun papagrałacauón co sinda sa saindang magňa barong na day nin pagcaracan, luluyahon sinda sa dalan; huli ta an ibá sa sainda nagdirigdi halê sa baray<noinclude></noinclude> aeqqdz9tybdlkhc6xfl1x6q1zhullg6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/136 250 138 8658 529 2024-10-17T04:52:26Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8658 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''126'''|'''SAN MARCOS 8.'''|}} ----------</noinclude>17 Asin pacahiling ni Jesús caini sinabihan sinda, ¿Tádao ta nagpasuruhay camó nin siring, huli ta day camó nin tinapay? ¿day pa nindo guiraray namidbiran ni nasabotan? ¿iguá pa camó sa saindong pusô nin catagasan? 18 Iguá camong magña matá, day nindo nahihiling? ¿asin iguá nin magña taligña, day nadadagñog? Asin day nindo naroromdoman? 19 Can pigbaragñà co si limang tinapay sa limang ribo catauo, ¿pirang magña cararao na paranó nin magña peredaso an pigburuhat nindo? Nagsarabi saiya, Cagduú. 20 Asin can idtong pitong tinapay sa apat na ribo, ¿pirang magña cararao si magña peredaso na pigburuhat nindo? Asin nagsirimbag saiya, Pitó. 21 Asin sia sinabihan sinda, ¿Day pa nindo guiraray nasabotan? <div class="center">''Pagbolong can botá na tagú Bethsaida.''</div> 22 Asin napadigdi sa Bethsaida. Asin pigdarhan sia nin sarong botá, asin naquiquimaherac saiya na dotan nia idto. 23 Asin quinaptan an capiót can botá, dinarà sia sa luas nin barrio asin pacalutabi can saiyang magña matá, ibinugtac an magña camót sa ibabao nia, asin hinapot sia: Nacacahiling icá nin cadiquit? 24 Asin sia, itinagñad an magiia matá, na nagsabi, Nahihiling co an magña tano; namamasdan co na nagraralacao garong magña cahoy. 25 Iyo idto ibinugtac liuat an magña camót sa ibabao nin saiyang magña matá; asin pinaliuat siang pahiligñon; asin naomayan na, asin nacacahiling na nin malinauon can gabos na bagay. 26 Asin si Jesús pinadumán na sia sa saiyang harong, na nagsabi, Day ca maglaóg sa barrio, asin day ca man magsabi caini quiysay man sa aldea. An pagpatotoo ni Pedro. 27 Asin nagluás si Jesús, caiba an saiyang magña discipulo, sa magfia barrio nin Cesarea sa Filipo: asin sa dalan hinapot<noinclude></noinclude> cs4sswqzlpinpzbi02t94ysd8vxztja Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/138 250 139 8659 534 2024-10-17T04:52:30Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8659 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''128'''|'''SAN MARCOS 8 & 9.'''|}} ----------</noinclude><br>tauo siring man icacasopog sia, cun pumadigdina sa camuraua- yan nin saiyang Ama, cairiba nin magña santos ángeles. <div class="center">CAPÍTULO IX.</div> 1 Asin sinabihan sinda, Sa catotooban sasabihan ta camó Na iguá nin nagcacapirá na magña anion digdi, na day ninda mananamitan an cagadanan, sagcod na mahiling ninda an cahadêan nin Dios magdigdi caiba an cabagsican. <div class="center">''An pagealiuat can hauac ni Jesús.''</div> 2 Asin anom na aldao pacatapus, si Jesús pinagiba uia si Pedro, asin si Santiago, asin si Juan, asin dinará sinda sa sarong buquid na halangcao, na nacacasuhay sa magña iba; asin naliuat sia sa atubang ninda: 3 an saiyang magña gubing siring man nani iba maquiquintabna, mapution nang gayo na baga an ambon; na minsan si-isay na paralinig sa dagâ day macapaputi nin siring. 4 Asin uya sinda si Elias asin si Moisés, na naquiqui-olay qui Jesús, 5 asin nagsimbag si Pedro, na siminabi qui Jesús, Rabbi, marahay magorontoc quitá digdi: asiu mag-guiribo quitá nin tolong quinorobong; sarò saimo, asin sarò sa qui Moisés, asin sarô sa qui Elias. 6 Huli ta day sia nacacaisi cun anó pinagtataram; tará sinda pinag-arabot nin macuring tacot. 7 Asin ominabot an sarong pagñanoron na tominahob sa sainda asin nagluás an sarong tigñog guican sa pagñanoron, Ini iyo an namomotan cong Aqui, hinaniogon nindo sia. 8 Asin dalêdalê, naghiriling sinda sa palibot, day nang si-isay man na nahiling, cundi si Jesús na sana caiba sinda. 9 Asin can naghihilig pa sinda sa buquid, pigbôtan sinda na sa qui-isny man day ipagsabi idtong nabiling ninda, cundi cun an Aqui nin tano na mabuhay liuat halê sa magña gadana. 10 Asin pigtorongcosan ining tataramon sa sainda, na nagpaharapotan sinda cun and idtong pagcabuhat liuat halê sa magña gadana.<noinclude></noinclude> 9843sghbi9h15b3eu37waikunwzlown Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/139 250 140 8660 538 2024-10-17T04:52:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8660 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh||'''SAN MARCOS 9.'''|'''129'''}}</noinclude>{{rule}} 11 Asin pigharapot sia, na nagsarabi, ¿Ano an pinagsasabi can magña escriba na caipulan na pumadigdi gñóna si Elias. 12 Asin sia sinabihan sinda, Si Elias sa catotoohan madigdi gñóna, asin ibabalic ''sa cadatihan'' an gabos: asin siring sa násusurat dapit sa Aqui nin tauo na sia magtitios nin balaquid na bagay, asin ibibilang sia sa day nin halaga? 13 Alagad sinasabihan ta caino, na si Elias napadigdina, asin guinibohan sia gabos can boót nindang guinibo, siring su násusurat dapit sa saiya. <div class="center">''An baróbatany ribong.''</div> 14 Asin pagdatong niya sa magña discipulo, nahiling niya. si sarong cadaclán nin catanohan sa palibot ninda, asin an magña escriba na naquiquipasuhay sa sainda. 15 Asin iyo idto na si gabos na cadaclán, can pagcahiling saiya, nagcatiricbaban; aşiu nagñagdaralagan pasiring sa saiya, nagtaraó nin cagalagñan saiya. 16 Asin pighapot nia sinda, ¿Anó au pinaquiquisuhay nindo sa sainda? 17 Asin sarô nin cadaclán nagsimbag saiya, Maestro, pigdará co sa saimo an aqui co, na igua nin sarong espiritung pula, 18 na sia cun saen-saen quinacaptan sia, pinupucan sia: asin pinapaluas nin sobo sa ''gñoso,'' asin nagraragot an magña gnipon, asin sia nagaalang asin nagtaram acó sa saimong magña discipulo ta gñaning paluason idto ninda; asin day sinda nacapaluas. 19 Asin sia nagsimbag sa sainda na nagsabi, ¡O capagaraquian na day nin pagtubod! ¿sagcod dao noarin mag-contóc acó sa saindo? ¿sagcod noarin dao pagtitioson ta camó? darabon nindo sia sa sacó. 20 Asin pigdarará ini sa saiya asin can mabiling sia, tolos man saná an espiritu pinasaquitan sia nin macuri; asin can pagcapucan nia sa daga, nagbalintoc, na nagsosobó an gnoso. 21 Asin hinapot ''ni Jesús'' an saiyang ama, ¿Pirang panahona na nangyayari ini sa saiya? Asin sinabihan sia, Pagca- áqui pa.<noinclude></noinclude> 508hh71j9xs45ugscdu0yraqecke0nk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/14 250 141 548 547 2024-10-15T15:45:48Z MF-Warburg 6 9 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 547 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''4'''|'''SAN MATEO 2.'''|}}</noinclude>{{rule}} aqui; asin cun macua nindo sia, tauan aco nindo nin pacaisi caini, ta gnaning aco man paduman asin magsasamba aco saiya: 9 Sinda gnani, pacadangog sa hadé, nagduruman; asin uya digdi an bitoon na nahiling ninda sa siragnan, na nangnegnenot sa sainda, sagcod na an bitoon domintong, asin omontoc duman sa ibabao can naoontocan can omboy. 10. Asin can mahiling ninda an bitoon, nagcaorogma nin macuri sa daculang cagayagayahan. 11 Asin can pagralaog sa harong, nacua ninda an omboy, caiba can saiyang ina na si Maria; asin nagrolohod, pigsaramba sia: asin binucas an saindang magna cayamanan, nagtarao saiya nin magna dolot na bulanan, asin incienso asin mirra. 12 Alagad huli ta pinatanidan na sinda nin Dios sa pagnatorogan, na day na magbaralic qui Herodes, nagpuruli sa saindang daga sa ibang dalan. <br /> {{c|''An pagdulag pa Egipto.—Paggadan sa magna daing casalan.''}} 13 Asin can macahalé na sinda, uya na an sarong angel nin Cagurangnan nagpahiling sa catorogan' qui José, na sominabi, Magbangon ca, asin darahon mo an omboy asin an saiyang ina, asin dumulag ca pa Egipto; asin omontoc ca duman sangcod na sabihan co ica ; huli ta si Herodes hahanapon an omboy ta gnaning ipagadan sia. 14 Nagbagnon sia gnani, quinua an omboy asin an saiyang ina, can banguina, asin na pa Egipto; 15 asin ominontoc sia dihan sagcod sa pagcagadan ni Herodes; ta gnaning maotob idtong isinabi nin Cagurangnan, sa gnoso nin profeta, na sominabi, Sa Egipto inapod co an aqui co. 16 Dagan si Herodes, can mahiling nia na pigologolog sia can magna mago, naangot nin macuri; asin sominogo, ipinagadan an gabos na magia aquing lalaqui na nasa Betlehem, asin sa saiyang bilog na palibot, magpoon sa edad na<noinclude></noinclude> jjo6321akemkmlirri1gzhccdiwrgvl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/140 250 142 8661 551 2024-10-17T04:52:39Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8661 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''130'''|'''SAN MARCOS 9.'''|}} ----------</noinclude>22 Asin parati na itinotoclang sia sa calayo asin sa magña tubig, ta gñaning magadán sia alagad cun icá macacaguibo nin ano man, maherac ca sa samo, asin tabagñan mo cami. 23 Asin si Jesús sinabihan sia, ¡Cun icá minatubod! an gabos na magña bagay mangyayari sa minatubod. 24 Asin tolos man saná an amâ nin barobatá nagcurahao, na nagsabi: Minatubod acó; tabagñan mo an sacong day pagtubod. 25 Pagcahiling gñani ni Jesús na an catauohan nagtiripon na nagdaralagan, sinagüe an espiritung marompot, na sinabi han, Espiritung púla asin bogñog, acó nagboboót sa saimo na lumuás ca sa saiya, asin ta day ea na maglaóg sa saiya ! 26 Iyo idto na ''an espiritu'' nagcurahao, asin pinasaquitan sia ni macuri, nagluás; asin sia garong gadan; cayâ gñani an magña iba nagsarabi, Gadanna. 27 Alagad si Jesús quinaptan sia sa cauót tinanos sia; asin ini bominuhat. 28 Asin nin si lominaog siya sa harong, si saiyang magña discipulos pinagorosisa siya sa harayó Tádao ta cami day niamo iyan napaluas ? 29 Asin sinabihan sinda: Ining bagay na ini minsan sa anoman day maluas, condi sa pamibi asin ayuno. <div class="center">''An dacula. sa cahadéan nin lagnit.''</div> 30 Asin can pacaharali ninda dihan, nagralacao, sa Galilea; day nia boót na si-isay man macaisi. 31 Huli ta pinagtotocdoan an saiyang magña discipulo, asin sinabihan sinda, An Aqui nin tauo itatao sa magña camót nin catauohan, asin gagadanon sia; asin pacagadana sa saiya, sa icatolong aldao inagbubuhay sia liuat. 32 Alagad sinda day nasabotan ining tataramon; asíu nag- cataracot sinda na naghapot sa saiya. 33 Asin nagdaratong sa Capernaum; asin can duduman na sia sa harong, pighapot sinda, ¿Anong pigpasurubayan nindo sa dalan?<noinclude></noinclude> mlfbbymtppddzmtrpvh13m145ggsdzu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/142 250 143 8662 555 2024-10-17T04:52:43Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8662 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''132'''|'''SAN MARCOS 9 & 10.'''|}} ----------</noinclude>44 na dumán an saiyang olod day nagagadan, asin an calayo day napaparong. 45 Asin cun an saimong bitis mani dahelan sa pagcabolog mo, potolon mo: ta marahay pa saimo na maglaóg cang pilay sa buhay, na igua nin duang bitis, na itapoc sa infierno: 46 na dumán an saiyang olod day, nagagadan, asin an calayo day napaparong. 47 Asin cun an saimong matá mani dabelan sa pagcaraot mo, oluaton mo: ta marabay pa samo maglaóg sa cahadean nin Dios can sarong matá, na iguá nin duang matá, na itapoc sa infierno; 48 na dumán an saiyang olod day nagagadan, asin an calayo day napaparong. 49 Huli ta sarò-saro iiramon can calayo, asin gabos na dolot iiramon can asin. 50 Marahay an asin: alagad cun an asin tumabang ¿anó dao an iloloto nindo? Magcaiguá camó sa saindo man saná nin asin, asin magcaigua camó nin catiuasayán. <div class="center">'''CAPÍTULO X.'''</div> <div class="center">''Dapit sa pagbolág nin mag-agom o divorcio.''</div> 1 Asin can paghalê dihan, napadunán sa magña sacop nin Judea asin dumán pa sa Jordan: asin an magna cadaclán nagbalic magtiripon sa palibot nia; asin, siring sa saiyang caugalean, tinotocdoan sinda liuat. 2 Asin pagdaratong sa saiya can magna Fariseo, pinag- barapot sia, ta tinotócso sia: ¿Itinotogot sa lalaqui na bolagan an saiyang agom? 3 Asin nagsimbag sia no nagsabi, ¿Anó an pinagboót sa saindo ni Moisés ? 4 Asin sinda nagsarabi, Si Moisés itinogot an pag-guibo can surat nin pagbolag, asin ta ibobolag sia. 5 Alagad si Jesús sinabihan sinda, Huli can catugasan nin saindong puso sinuratan camó nia caining togon na ini. 6 Alagad magpoón can capinonan nin paglaláng, an lalaqui asin babaye guinibo sinda nin Dios.<noinclude></noinclude> c9v2w5t7p1ikovrq229pd04glxbfpi3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/144 250 144 558 557 2024-10-15T15:45:48Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 557 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''134'''|'''SAN MARCOS 10.'''|}} ----------</noinclude>19 Tataó ca can magña togon, Day ca mangadan, Day ca magratác can capagaragoman, Day ca maghâbon, Day ca magsasabi nin putic sa pagpatotoo, Day ca magdaya, Galagñan mo an saimong ama asin an saimong ina. 20 Asin idto nagsabi sa saiya, Maestro, ining gabos na ini inotob co poón na barobati pa acó. 21 Iyo idto si Jesús, pigtorohocan sia can matá namotan sia, asin sinabihan sia, Sarong bagay nagcuculang pa saimo: Padumáu ca, ipabacal mo an gabos mong sadiri, asin itaó mo sa magña pobre, asin magcacaiguá ca nin cayamanan sa lagñit : patin madiá, asin somonod ca sacó. 22 Alagad nagmondó an saiyang lalaugon caining tataramon, asin napadumán mondo: huli ta sia sarong may daraculang inagña sadiri. 23 Iyo idto si Jesus nagligñoy sa palibot, sinabihan an saiyang magña discipulo, ¡Macuring gabat na gayo an pacalaóg sa cahadean nin Dios can magña inay cayamanan ! 24 Asin an magña discipulo nagcatiricbahan nin saiyang magña tataramon. Alagad si Jesus nagsimbag, nagbalic liuat na magsabi, Magña áqui, ¡macuring gabat na gayo sa magña naglaon sa cayamanan, an paglaóg sa cahadean nin Dios! 25 Ta naguian pang bagay an paglaóg nin sarong camello sa matá nin sorong dagom, qui an paglaóg nin sarong mayaman sa cabadan nin Dios. 26 Asin sinda nag-gñaralás nin labi-labi, na nagsarabi sa saiya, ¿Si-isay gani mangyayari na macacaligtas ? 27 Asin si Jesús, tinorohocau sinda can matá, nagsabi, Sa magña tauo ini day maguiguibo, alagad bacong siring sa Dios: tará an gabos na bagay maguiguibo nin Dios. 28 Si Pedro gñani nagpoon magsabi saiya, Uya, cami binayaan niamo an gabos, asin nagsorouod cani saimo. 29 Si Jesús nagsabi, Sa catotoohan sasabihan ta camo, Na day nin si-isay man na nagbaya nin harong, ó magña tugang na lalaqui, ó magña tugang na babaye, ó iná, ó amâ, ó magña áqui, ó magña daga, dahelan sa sacó asin nin evangelio, 30 na day maca-acò nin sangatos pa labi gñunian na panahon, magña harong, asin magna tugang na lalaqui, asin<noinclude></noinclude> j6criwee4rf4muwumdpcak03hyh0r0q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/146 250 145 8753 8663 2024-10-17T04:57:34Z Minorax 87 8753 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''136'''|'''SAN MARCOS 10.'''|}} ----------</noinclude>40 alagad an pagtucao sa toó co ó sa ualá co, bacô acó an magtataó: cundi sa caidtong magña pighahandaan. 41 Asin can magcadaragñog ini can sangpolo, nagporoón maangot dahel qui Santiago asin qui Juan. 42 Alagad si Jesús inapod sinda sa saiya, sinabihan sinda,Naaaraman nindo na idtong nagña ibinabantog siring can nagña poón uin magna gentiles, naghahade sa sainda; asin idtong magña daráculâ sa sainda, iguang capangyarihan sainda. 43 Alagad bacó na siring sa saindo: cundi atá gñani, cun si-isay an boót mani daculá sa saindo, maguiguing sorogoón nindo: 44 asin si-isay man a boot maguing poón sa saindo, ini maguiguing oripon nin gabos. 45 Huli ta minsan an Aqui nin tauo day nagdigdi ta gñaning paglincoḍan sia, cundi ta gñaning maglincod, asin itaó an saiyang bubay sa pagtubos sa cagabsan. <div class="center">''An butang taga Jericó.''</div> 46 Nagiagdaratong gñani sa Jericó: asin paghalé nia sa Jericó caiba an saiyang magña discipulo asin an daculang cadaclán nin magña tauo, an aqui ni Timeo, si Bartimco, sarong dukhâ na butá, nacatucao sa guilid nin dalan, naquiquilimos. 47 Asin can madagñod nia na yaon si Jesús na tagá Nazaret, nagpoón siang magcurahao asin magsabi, Jesús Aqui ni David caheracan mo acó. 48 Asin balaquid an magña nagsasaragüe sa saiya, ta gñaning day magcaaló: alagad sia nagoróg pa logod an pagcucurahao, Icá na Aqui ni David, caheracan mo acó. 49 Asin si Jesús can pag-ontóc, nagsabi, Apodon nindo sia. Inarapod gñani an batá, na nagsarabi saiya, Comosog an boót mo: bumuhat ca, ta inaapod ca. 50 Asin sia isinicual an saiyang gubing, naghidaling tominindog, asin nagdoloc qui Jesús. 51 Asin nagsimbag saiya si Jesús, na sominabi, ¿Ano an boot mo na sacuyang guibohon saimo? Asin an butá sinabihan sia, Maestro, na acó macahiling.<noinclude></noinclude> 3ha0il9oy7st9m12cng22hbv4bdgvtx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/148 250 146 8664 566 2024-10-17T04:52:52Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8664 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''138'''|'''SAN MARCOS 11.'''|}} ----------</noinclude>11 Asin naglaog si Jesus sa Jerusalem, sa templo; asin pacahiligña caini gabos sa palibot, palibasá ta bangui na, napadumán sa Bethania cairiba an cagduà. <div class="center">''An alang na higuera; an paglilinig nin templo.''</div> 19 Asin sa caagahan, paca pagharalê ninda sa Betania, siá nagotom. 13 Asin sa harayo nahiling an sarong higuera na may ma- gña dahon, nagdoloc sia, tibaad pa macacuá dumán nin ano- man: tará can pagdatong sa saiya, daing nacuá cundi magña dahon; huli ta bacong panahon nin higos ó bugña. 14 Asin nagsimbag si Jesús, sinabihan an higuera, Mag- poún gñunian si-isay man day nin magcacan nin saimong bugña sagcod noarin pa man. Asin nagcadaragñog ini can saiyang magna discipulo. 15 Nagdaratong gñani sa Jerusalem; asin naglaog si Jesús sa templo, nagpoón sia na magpaluas can gabos na magña nagpapabacal asin magña nagbabaracal sa templo, asin pinucan an magña lamesa nin magña nagbabalió can pirac, asin an magña tucauan nin nagpapabacal nin salampati ; 16 Asin day itinotogot a si-isay man magdará nin anoman na lalagan sa templo. 17 Asin pigtotocdoan sinda, na nagsabi, ¿Day bagá na susurat na, An harong co aapodon harong nin pamibí sa gabos na magña nación? alagad carnó guinibo nindong logñib nin magña mahibon. 18 Asin nagcadaragñog ini can magña poón nin magña sacerdote asin an magña escriba, asin naghibirígñoa cun páanú an paggadan sa saiya: huli ta nagcacataracot sa saiya, niu huli ta an bilog na cadaclán nag-gñagñalás can saiyang pag- tocdo. 19 Asin gabos na hapon nagluluas sia sa ciudad. 20 Asin can caagahan, sa pagralacao, nahiling ninda an higuera na alang-na sagcod can magña gamót. 21 Asin uacaromdom si Pedro, sinabihan sia, Hilgñon mo, Rabbí; an higuera na isinumpa mo na alang-na.<noinclude></noinclude> izbkl61xf4wyrglfn5399mxs1e2v8lx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/15 250 147 575 574 2024-10-15T15:45:49Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 574 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh||'''SAN MATEO 2 & 3'''|'''5'''}}</noinclude>{{rule}} duang taon sagcod sa bagong mamondag, cabagay sa panahon na natalastas nia sa magña mágo. 17 Dagñan naotob idtong isinabi sa gñosô nin profeta Jeremias, na sominabi, 18 An tignog na nadagoog sa Ramá, ::Pagtagnis asin inagragñay na daculâ: ::Si Raquel na pigtagñisan an saiyang magña áqui, ::Asin habô sia na pagragnahon, huli ta nagcagaradan. <br> {{c|''An pagbalic halê sa Egipto.''}} <br> 19 Alagad, pagcagadan ni Herodes, uya digdi na an sarong ángel nin Cagurangnan nagpahiling sa catorogan qui José sa Egipto, 20 na nagsabi, Magbagñon ca, asin darahon mo an omboy asin an saiyang inâ, asin padumán ca sa dagâ nin Israel: huli ta nagcagaradan na idtong magña naghaharanap can cagadanan nin si omboy. 21 Dagñan sia nagbagñon, asin dinará an omboy asin an saiyang inâ, patin napaduman sa dagâ nin Israel. 22 Alagad can madagñog na si Arquelao an naghahadê sa Judea sa lugar nin saiyang amang si Herodes, natacot siang padumán; alagad nin si sinabihan sia nin Dios can simbag sa catorogan, nagpulí sia sa magña dágang nasasacopan nin Galilea; 23 asin pagdatong dumán, nag-ontoc sa sarong ciudad na inaapod na Nazaret; ta gñaning magcaorotob idtong isinabi nin magña profeta: Na sia aapodon na tagá Nazaret. {{c|'''CAPITULO III.'''}} {{c|''Si Juan nasi Bautista.''}} 1 Can magña enot na aldao napadigdi si Juan na Bautista, na nagbuhulit sa patag nin Judea, 2 na nagsabi; Magsorolsol camó; huli ta an cahadéan nin calagñitan harani na.<noinclude></noinclude> t4flzf0yfgcwvdmzl55umiau4pkeaed Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/150 250 148 8665 578 2024-10-17T04:52:57Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8665 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''140'''|'''SAN MARCOS 11 & 12.'''|}} ----------</noinclude><br>matatacot quita sa cadaclán: huli ta an gabos ibinibilang si Juan na totoong profeta. 33 Asin nagsirimbag qui Jesús, na nagsarabi, Day cami tataó. Nagsabi gnani si Jesús sa sainda, Ni acó siring man day magsasabi sa saindo cun sa anong capangyarihan guiniguibo co ining magña bagay. <div class="center">'''CAPÍTULO XII.'''</div> <div class="center">''Halimbawa dapit sa magña para-bábol na moraraot.''</div> 1 Asin nagpoón magtaram sa sainda sa magña halimbauâ. Nagtanóm an sarong tauo nin sarong uvasan, asin quinodal nin magna taldóc, asin nagcalót na guinibong tanque, asin nagpatindog nin sarong torre; asin ipinagtagorham idtó sa magña para-bâbol, asin napadumán sa ibang dagi. 2 Asin sa capanahonan na maninigo, pigpasogoan au magña para-babol nia sarong orinon nia, ta gnaning acoon nia sa magña para-bâbol an magña bugña nin uvasan. 3 Asin sinda dinaracop idto pinaracol sia, asin isinobol sia na day nin anoman na dará. 4 Asin nagliuat magsogo nin ibang oripon; asin ini pig- rulugadan sa payó asin pigdara pagan sia nin macuri. 5 Nagsogo gñani nin ibá; asin sinda piggaradan idto: asin ibang magña-balaquid pa; pigparacol ninda au magña iba, asin piggaradan an magña iba. 6 Iguá ra gñani man nin sarong áquing namomotan: sinogo man ini, sa cahurihurihi, na nagsabi, Igagalang ninda an sacong áqui. 7 Alagad idtong magña para-bábol nagsarabi sa sainda man sana, Iyo ini an magmainána; madiá camo, gadanon ta sia; asin manini satuya an pamána. 8 Asin dinaracop sia, piggaradan sia, asin itinara poc sia sa luas nin uvasan. 9 Anó gñani guiguibohon can cagurangnan nin uvasan? Madigdi asin lalaglagon an magña para-bibol, asin itataó an uvasan sa magna iba.<noinclude></noinclude> cvxesn9rm0ss38amtwjlxfnlzdj0rqk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/152 250 149 8666 581 2024-10-17T04:53:01Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8666 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''142'''|'''SAN MARCOS 12.'''|}} ----------</noinclude><br>babaye, asin daing mabayaan na áqui, cuaon can saiyang tugang an babayeng ini, asin agomon, patuboan nin banhí manogñod can saiyang tugang. 20 Iguá nin pitong magturugang: asin an matuá nagagom, asin nagadan, daing iuinalat na magña áqui. 21 Asin inagom idtó nin si icaduá, asin nagadan, na daing iuinalat na magña áqui; asin an icatoló siring man: 22 Asin an pitó daing iuinalat na magña áqui. Nagadan man an babaye, sa cahuriburi sa gabos. 23 Sa pagcabuhay liuát, gñani, ¿sa qui-isay sa sainda manini sia agom? huli ta sia nani agom nin pitó. 24 Si Jesús sinabilian sinda, ¿, Day camú bagá nasasalâ dabel caining bagay man saná, na day nindo na-iisihan an magña casuratan, ni an capangyarihan nin Dios? 25 Huli ta sa pagcaburuhay ninda linat sa inagña gadana, day na magaaragom, ni itataú sa pag-agom; cundi macacaarog sinda siring sa magña ángeles na dudumán sa calagñitan. 26 Alagad dapit sa magña gadan, na sinda magcaburubay liuat day bagá nindo na basa sa libro ni Moisés, sa agui- agui dapit can Zarza, cun paano an pagcataram sa saiya nin Dios, na nagsabi, Acó an Dios ni Abraham, asin an Dios ni Isaac, asin an Dios ni Jacob? 27 Sia bacong Dios nin magña gadan, cundi nin magña buhay cayâ gñani canó nasasalâ nin macuri. <div class="center">''An daculang togon.''</div> 28 Asin nagdatong an sarô nin si magña escriba, na ini, pacadagñog sa sainda na nagpapasurubay, asin na-sabotan na marhay an pagcasimbag sa sainda, pighapot sia; & Arin bagá an togon na nag-eenot sa gabos? 29 Si Jesús nagsimbag; An nag-eenot iyó ini: Mag-dagñog ca, Oh Israel; An Cagurangnan na Dios niato, an Cagurangnan sarò saná: 30 Asin mamomotan mo an Cagurangnan na saimong Dios sa bilog mong puso, asin sa bilog mong calag, asin sa bilog mong isip, asin sa bilog mong cosóg.<noinclude></noinclude> g9h54uuusfd0l3as5flvspqipi2wtld Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/154 250 150 8667 584 2024-10-17T04:53:05Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8667 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''144'''|'''SAN MARCOS 12 & 13.'''|}} ----------</noinclude>40 Na sinda nagsasamsam can magña harong nin magña babayeng bálo, asin, dabel sa sarong sarahutan, nagguiguiribo Din magña haralauig na pagñadiê; ining magña ini magcacamit nin labí pa camacuring hocom. <div class="center">''An atang nin duc-hang bálong babaye.''</div> 41 Asin can nacatucao si Jesús sa cahampang nin bugtacan nin magña dolot, naghihiling can pagbuburugtac can magña tano can pirac sa cajon: asin balaquid na magña mayaman nagbuburugtac nin dacol. 42 Napadigdi man an sarong bálong babaye na duc-há asin nagbugtac nin duang saradang, na an hálagá sarong marabilis. 43 Asin pigpabarani saiya an magña discipulo nia, na nag- sasabi sa sainda, Sa catotooban sasabihan. ta camó, Na ining bálong duc-há nagbugtac nin labi pa sa gabos na nagbuburugtac sa cajon: 44 Huli ta sinda gabos nagburugtac can labína sa sainda; alagad ining babaeng bálo, sa saiyang caduc-haan, nagbugtac can gabos na caiguahon nia, pati pa can saiyang gabos na sa pagbuhay. <div class="center">'''CAPÍTULO XIII.'''</div> <div class="center">''An paghulit na naghuhula.-An caenotenote nin magna camondôan.''</div> 1 Asin pagluas sa templo nagsabi saiya an sarô nin si saiyang magña discipulo, ¡Maestro, hiligña! ¡cagagayón na magña gapo, asin cagagayón na magña harong. 2 Asin si Jesús sinabihan sia, ¿Nabibiling mo ining magña daraculang harong? Tará daing matatada digdi na gapô sa ibabao nin gapô, na day gagabaon. 3 Asin can sia nacacatucao sa buquid nin magña Oliva, sa cahampang can templo, pigharapot sia sa hilom ni Pedro asin ni Santiago asin ni Juan asin ni Andrés, 4 Sabihon mo sa samo, ¿noarin mangyayari ining magña bagay na ini? ¿asin anó an manini tandâ cun ining cagabsan na magña bagay mangyayari nang magcaorotob?<noinclude></noinclude> 1mg3ix5r4u0oqhg5577tnmhqtmexe3e Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/156 250 151 8668 587 2024-10-17T04:53:09Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8668 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''146'''|'''SAN MARCOS 13.'''|}} ----------</noinclude><br>dian sa day maninigo, (an nagbabasa, sasaboton), dagñan an magña dudumán sa Judea magdudurulag sa magña buquid; 15 Asin an nasa bobogñan day maglusad, ni maglaog, na magcuá nin anoman sa saiyang harong: 16 Asin an nasa omá, day magbalic sa pagdará can saiyang gubing. 17 Alagad ¡herac man can magña bados asin can magña nagpapasoso caidtong magña aldao na idto! 18 Mamibi gñani camó na day mangyari sa tig-lipotan. 19 Huli ta sa magña aldao na idtó magcacaiguá nin camon- doan, na day pa nangad nangyari magpoón can capinónan nin paglalang na linaláng nin Dios, sagcod gñunian, ni day na mangyayari nangad. 20 Asin cun an Cagurangnan day pighidalè an magña aldao, day nin lamán na macacaligtas: alagad huli sa magña pinili na pinili nia, pighidalê nia an magna aldao. 21 Asin caya gñani, cun si-isay magsabi sa saindo, ¡Uya digdi an Cristo! ¡Uya sia dihan! day nindo pagtubodon: 22 Huli ta magbuburuhat an magña bacong tunay na Cristo, asin magña bacong tunay na profeta, asin magpapa- hayag nin magña tandâ asin magña gñagñalasan, ta gñaning macadayâ sinda, cun sucat mangyari, sa magña pinili. 23 Magbigñat gñani camó; uya digdi, ipinaenot co nang isinabi sa saindo an gabos. <div class="center">''An paghulit na naghuhula (casumpay): An pagbalic nin Aqui nin tauo.''</div> 24 Alagad sa magña aldao na idtó, pacatapus caidtong camondóan, an aldao magdidiclom, asin an bulan day mag- liliuanag, 25 Asin an magña bitoon magcacahorolog sa lagñit; asin an magña cabagsican na dudumán sa calagñitan magheherô nin macuri. 26 Asin dagñan mahihiling an pagdatong can Aqui nin tauo sa magña pagñanoron, caiba an daculang capangyarihan asin camurauayan.<noinclude></noinclude> qmhflxm8n0za0b98sfmzs1vmyj0smlc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/158 250 152 8669 590 2024-10-17T04:53:13Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8669 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''148'''|'''SAN MARCOS 14.'''|}} ----------</noinclude><div class="center">'''CAPÍTULO XIV.'''</div> <div class="center">An capaduagñan nin magña sacerdotc.''</div> 1 Asin duang aldao pacatapus iyo si capiestahan nin pascua asin nin magna tinapay na daing levadura: asin an magña poón nin magña sacerdote asin an magña escriba naghahara- nap cun papânon, tagñaning madacop sia sa dayâ, asin icapa- gadan sia: 2 Huli ta nagsarabi, Na bacong sa capiestahan, tibaad con magribóc an banua. <div class="center">''An pamanguihan sa Bethania.''</div> 3 Asin can dudumán sia sa Bethania, sa harong ni Simón na daoton, na nagtutucao pa sa pagcacan, nagdatong an sarong babaye, na iguá nin sarong botella na alabastro, na pano nin ungüentong nardo na daculà an hálaga; asin pinasá an botella asin ibinóbó idtó sa ibabao nin saiyang payó. 4 Alagad iguá nin magña iba na nagcaarangot sa sainda man saná, na nagsasarabi, Sa anong catuyuhan ta guinibo an maraot na paggamit can ungüento? 5 Huli ta ining ungüento nangyayari cutána na icapag- pabacal nin labing tolong gatos na denario* asin iquinataó cutâna sa magña duc-hâ. Asin nagmuruda tumang sa babaye. 6 Alagad si Jesús nagsabi, Pabayaan nindo sia; ¿tádao ta inoolang nindo sia? marahay na guibo an guinibo nia sa sacô. 7 Huli ta dayaday nasa saindo an magña duchâ, asin cun boót nindo maguiguibohan nindo sinda nin carahayan: alagad ta acó day magdadayaday sa saindo, 8 Guinibo nia an saiyang macacayanan: nagñenot sia sa paglabid can lauas co sa paglobong. 9 Sa catotoohan sinasabi co sa saindo, Na saen man ipag- bulit an evangelio sa bilog na quinában, ibibilang man an guinibo caining babaye, sa pagguiromdom sa saiya. ----- * May sarong gotos na pisos.<noinclude></noinclude> bxqy4cfgf5liyun3omml16oi0caezdr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/16 250 153 600 599 2024-10-15T15:45:50Z MF-Warburg 6 9 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 599 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''6'''|'''SAN MATEO 3'''|}}</noinclude>{{rule}} 3 Alagad ini iyo idtong ibinaretâna nin profeta Isaias, na nagsabi: ::An tignog nin sarong nagcucurahao sa patag: ::Andamon nindo an dalan nin Cagurangnan, ::Tanoson nindo an saiyang magña aaguihan. 4 Asin si Juan man saná nag-gugubing nin balucag qui camello, asin sarong hágcos na anit sa palibot nin saiyang habayan; asin an saiyang cacanon iyo an magña doron asin tanguli sa cádlagan. 5 Dagñan nagdudurumán sa naoontocan nia an Jerusalem, asin bilog na Judea, asin an bilog na palibot sa harani nin Jordán; 6 Asin sinda binuniagan nia sa sálog nin Jordán, pinagboboyboy an saindang magña casâlán. 7 Tará can mabiling nia si cabalaquidan nin magña Fariseo asin magña Saduceo, na nagdirigdi sa saiyang pagbuniag, sinabihan sinda: Capagaraquian nin magña rimoranon, ¿siisay an nagtocdó sa saindo sa pagdolag sa caangotan na madatong? 8 Mag-guiribo gñani camó nin maninigong magña bugñá nin pagsolsol; 9 Asin day camó magisip na magsabi sa irarom nin saindong boot: Si Abraham iyo an bilang samuyang Amâ: huli ta sinasabi co sa saindo na an Dios macaca-paguimatá nin magna áqui sa qui Abraham minsan gayod sa magña gapong ini. 10 Gnunian, nabubugtac naman an patoc sa gamot nin magña cahoy: asin an gabos na cahoy na day namumugña nin marhay, popotolon asin isosogba sa calayo. 11 Acó sa catotoohan binobuniagan co camó sa tubig nin pagsol-sol; tará an madigdi sa hurihan co, labi pa an capangyarihan sa sacô; na an saiyang magña chapin day acó maninigô na magdará; sia bubuniagan camó sa Espiritu Santo, asin sa calayo. 12 An saiyang saligsigan nasa saiyang camót, asin lilinigon nin marhay an saiyang guiguinican; asin titiponon an saiyang trigo sa tambobong; alagad sosoloón an dagami sa calayo na day mapaparong.<noinclude></noinclude> 50ja8tqxwlzd68lw3l65vfz85pwi55t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/160 250 154 8670 603 2024-10-17T04:53:18Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8670 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''150'''|'''SAN MARCOS 14.'''|}} ----------</noinclude>19 Sinda gñani nagporoón pagmorondó, asin nagsabi saiya sarô-saro, ¿Acó dao? 20 Asin sia nagsabi sainda, Saro sa cagduá iyo; yaon caiba cong naglalânag sa pingan. 21 Huli ta an Aqui nin tauo padudumán siring sa násusurat dapit sa saiya alagad ¡horac nan caidtong tauo na huli sa saiya an Aqui nin tauo pinasaloiban! ¡marahay pa na nang- yari sa tauong siring, na noarin pa man day sia logod ipina- gñáqui! 22 Asin can pagcaracan ninda, si Jesús nagcuá nín tinapay, asin benendicionan, pigbaragñâ ini, asin itinaó sa sainda, na sominabi, cuaon nindo, ini iyo an hauac co. 23 Asin quinuá nia an copa, paca pagpasalamat, itinaó sainda asin na nag-irinom caini an gabos. 24 Asin sinabihan sinda, Ini iyo an sacong dugó nin bagong tipan, na ini mabolos huli sa cadaclán. 25 Sa catotoohan sasabihan ta camó, na day na acó magiinom can bugña nin uvas, sagcod caidtong aldao na magüinom aco nin bago sa cahadêan nin Dios.. 26 Asin pacaarauit nin sarong himno, nagdurumán sinda sa buquid nin magña Oliva. <div class="center">''Si Pedro pigpapataniran.''</div> 27 Asin si Jesús nagsabi sa sainda, Camó gabos magcacaiguá nin capanalêan: huli ta násusurat na, Lulugadan co an pastor, asin magcacauarasác an magña carnero. 28 Alagad an pagcabuhay co liuat, mag-eenot acó sa saindo sa Galilea. 29 Alagad si Pedro nagsabi saiya, Minsan an gabos mag. caiguá nin capanalean alagad acó day. 30 Asin nagsabi saiya si Jesús, Sa catotoohan nagsasabi acó ga saimo, na ica, gnunian, na banguing ini, na day pa minatoraoc an manóc nin macadná, magpapainda ca sa sacô nin macatoló. 31 Alagad sia nagtaram sa marigon na pagpasarig, Minsan pa macaipuhan na acó magadán sa caiba mo, day tacá papain- dahan. Siring man an gabos nagñagsarabing iyo man.<noinclude></noinclude> 9l105nk60fglazy3qru99nvtwtddcxq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/162 250 155 8671 606 2024-10-17T04:53:22Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8671 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''152'''|'''SAN MARCOS 14.'''|}} ----------</noinclude><br>na may magña minasbad asin samulig, guican sa magña poón nin magña sacerdote asin nin magña escriba asin nin magña caraguragñan. 44 Asin an magpapasaloib sa saiya nagtaú sa sainda nin sarong tanda, na sominabi, Idtong sacong hahadocan, iyo idtó; dacpon nindo sia, asin darhon nirdo sia na paghigñatan. 45 Asin can domatong sia, tolos man saná nagharani sa saiya, asin nagsabi, Maestro, Maestro, asin sia hinadcan. sia. 46 Sinda gñani nagdorosmog sa ibabao nia, asin pigdaracop 47 Alagad sarò catauo nin si magña dudumán binolnot an saiyang ninashad, linugadan an oripon nin cahorohalangcao na sacerdote, asin pinalogñan can saiyang taligña. 48 Asin nagsimbag si Jesús na sinabihan sinda, ¿Siring sa tumang sa sarong parahipà, linuas nindo aco na may magña minasbad asin samulig, ta gñaning dacpon acó? 49 Aro-aldao dudumán acó cairiba nindo nagtotocdo sa templo, asin day acó nindo pigdaracop: tará nani siring, ta gñaning magcaorotob an magña casuratan. 50 Asin an gabos binayaan sia asin nagdurulag. 51 Alagad sarong barobata nagsosonod saiya, na napapatós nin sarong tamong an lauas ta huba: asin pigdaracop sia; 52 Alagad sia, pinabayaan an tamong, nagdulag na huba. <div class="center">''Si Jesús sa atubang nin Sanedrin.''</div> 53 Asin pigdarará si Jesús sa cahorohalangcao na sacerdote: asin nagtiripon sa saiya an gabos na magña poón nin magña sacerdote, asin an magña camaguragñan asin an magña escriba. 54 Asin si Pedro nagsonod saiya sa harayo, sagcod sa laog nin patio nin cahorohalangcao na sacerdote; asin nacatucao caiba can magña alguacil na nagpapaimbong sa laad nin calayo. 55 Asin an magňa poón nin magña sacerdote asin an bilog na concilio naghirigñoa can pagpasacsi tumang qui Jesús, ta gñaning ipagadan sia; alagad day caidto nacacuá.<noinclude></noinclude> n7n75g5jrdpmimoeywen47ot3kwry1x Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/164 250 156 8672 609 2024-10-17T04:53:26Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8672 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''154'''|'''SAN MARCOS 14 & 15.'''|}} ----------</noinclude>68 Tará sia nagpainda na nagsabi, Day co midbid ni na- sasabotan an pigsasabi mo: asin nagluas sia sa may pinto; asin tominoraoc al manóc. 69 Asin nahiling sia guiraray can sorogoón na babaye, nagpoón liuat pagsabihan idtong magña dudumán: Ini iyo si saro sa sainda. 70 Alagad sia nagpainda liuat. Asin day nabaloy, idtong magña dudumán na nagsarabi liuat qui Pedro, Totoo man icá na sa sainda; huli ta icá tagá Galilea. 71 Alagad sia nagpoón magráuay, asin magsumpa, Day co namimidbid ining lalaqui na pigsasarabi nindo. 72 Tolos man saná, sa icaduá, tominoraoc an manóc. Asin naromdoman ni Pedro an tataramon na sinabi saiya ni Jesús, Na day pa minatoraoc nin macaduá an manóc, papain- dahan mo acó nin macatoló. Asin can maisip nia idtó, nagtagñís. <div class="center">'''CAPÍTULO XV.'''</div> <div class="center">''Si Jesús sa atubang ni Pilato.''</div> 1 Asin iyo idtó, maatabon pa an caagahan, paca pagtiripon sa pagharatol, can magña poón nin magña sacerdote patin can nagña camaguragñian asin can magña escriba asin can bilog na consilio, piggarapos si Jesús, asin pigdarará sia, asin itinao sia qui Pilato. 2 Asin pighapot sia ni Pilato, ¿Iyo icá an Hadê nin magña Judio? Asin sia nagsimbag, na sinabihan sia, Icá an nag- sasabi. 3 Asin an magña poón nin magña sacerdote ipinagsosorom- bong sia nin balaquid na magña bagay. 4 Asin si Pilato pighapot sia liuat, na sominabi, ¿Day cá nagsisimbag nin anonan? hiligñon mo cun baga gurâno an magña bagay na pigsosorombong tumang saimo. 5 Alagad si Jesús day-na nagsimbag nin anoman; cayâ gñani si Pilato naggñagñalas. 6 Alagad sa capiestahan pinagcaogalean an pagbotás sa sainda nin sarong bilango, na ini saindang hinahagad.<noinclude></noinclude> ljgb0dpb5nd9dzv1vagntnlk5rpea4u Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/166 250 157 8674 612 2024-10-17T04:53:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8674 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''156'''|'''SAN MARCOS 15.'''|}} ----------</noinclude><div class="center">''An pagpacô sa cruz.''</div> 21 Asin pinirit ninda si sarong nag-aagui, si Simón na tagá Cirene, amá ni Alejandro asin ni Rufo, na halê sa omá, ta gñaning somangauad sa pagpasan can crúz ni Jesús. 22 Asin pigdarará sia sa lugar na inaapod Gólgota, na con tatalastason iyo, An lugar nin bogño. 23 Asin sia pinagtangro nin arac na sinalacan qui mira; alagad day nia idtó ininom. 24 Asin ipinagpaco sia sa crúz, pinagbaragñâ sa sainda man saná an saiyang magña gubing, pinagsurugalan sa sainda cun anó an madadará can balang sarô. 25 Asin iyo na an oras na tercia* can sia ipinaracô sa crúz. 26 Asin an násusurát na rótulo sa itaas, AN HADÉ NIN MAGNA JUDIO. 27 Asin ipinacô man sa cairiba nia si duang tulisán; an saro sa saiyang toó, asin an saro sa saiyang ualá. 28 Asin inotob an casuratan na nasasabi, Asin sa cairiba can magña masinana ibinilang sia. 29 Asin an magña nag-aagui pigsabihan sia nin magña rapsác, na nagtaragño-tagño an saindang magña payó asin nagsasarabi, ¡Ah! icá na guinagaba mo an templo, asin sa laog nin tolong aldao idtó pinatitindog mo liuat, 30 magligtas ca sa saimo man saná, asin mag-ibabâ ca sa crúz. 31 Siring man saná an magña poón nin magña sacerdote pinagrarauayan sia, nagsarabi sinda-sinda, cairiba can magña escriba, An magña ibá iquinaligtás nia; sa saiya man saná day. nacacasadiring magligtás. 32 An Cristo, an Hadê nin Israel, mag-ibaba gñunian sa crúz ta gñaning mabiling mi asin magturubod cami. Asin idtong magña cairiba nia na nagcacaparaco, pigrarapsacan man sia. 33 Asin can oras na nin sexta ;† nangyari an magña cadi- cloman sa ibabao nin bilog na dagâ, sagcod sa oras na nona.! ----- * A las nueve nin aga. † Odta na. † Alas tres nin hapon.<noinclude></noinclude> hsso01ovln6cn76k9ktkoi82rvlwyg0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/168 250 158 8677 615 2024-10-17T04:53:38Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8677 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''158'''|'''SAN MARCOS 15 & 16.'''|}} ----------</noinclude>46 Asin pacabacal caini nin sarong génerong puti, tinangal sia sa cruz, asin pinatos sia sa generong puti, asin ibinugtac sia sa sarong lolobguan na nacocotcot sa sarong daculang gapô; asin pinaliguid an sarong gapô sa pinto nin lolobgñan. 47 Asin si Maria Magdalena, asin si Maria na ina ni José pinaghiriling cun saen sia nabugtac. <div class="center">'''CAPÍTULO XVI.'''</div> <div class="center">''An pagcabuhay liuat.''</div> 1 Asin can macaagui na an aldao nin paghigñaló, si Maria Magdalena, asin si Maria na ina ni Santiago, asin si Salomé nagbaracal nin magña pahamót ta madirigdi sa paglahid sa saiya. 2 Asin maatabon pang gayo, can naenot na aldao nin sema- na, nagdaratong sa lolobgñan, sirang na an aldao. 3 Asin na nagsarabi sinda man saná, ¿Si-isay dao an satong mapaparocay can gapô sa pinto nin lolobgñan? 4 Asin can magtaragñad can magña matá, nahiling ninda na si gapo rocáy na; huli ta labi-labi cadacula. 5 Asin paglaog ninda sa lolobgian, nahiling an sarong baróbata na nacatucao sa toong caguiriran, nacagubing nin sarong gubing na maputi; asin nagcatiricbahan. 6 Alagad sia nagsabi sa sainda, Day camó magcatiricbahan: naghahanap camó qui Jesús na tagá Nazaret, na sia ipinaco sa crúz: sia nabuhay na; day sia digdi: ¡hilgion nindo an lugar na binugtacan ninda sa saiya! 7 Tará magralacao camó, sabihan nindo an saiyang magña discipulo, asin si Pedro, Sia ma-cenot sa saindo na padumán sa Galilea; duman sia nindo mahihiling, si-ring sa isinabi nia sa saindo. 8 Asin nagruluas sinda, nagdorolag sa lolobgñan; huli ta inabot sinda nin tacot asin táquig: asin day sinda nagsarabi nin anoman sa qui-isay man, huli ta nagcacataracot.<noinclude></noinclude> h4gtrrm85sep6kmechkvq9ss97xt51o Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/17 250 159 626 625 2024-10-15T15:45:51Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 625 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh||'''SAN MATEO 3 & 4'''|7}}</noinclude>{{rule}} {{c|''Pagbuniag qui Jesus''}} 13 Dagnan si Jesus napaduman qui Juan, halé sa Galilea sagcod sa Jordan, ta gnaning sia mabuniagan nia. 14 Alagad si Juan boot maquisuhay na gayo saiya, caini gabos, na sominabi, Aco an nagcacaipo na mabuniagan mo, asin ica an napadigdi sa saco? 15 Alagad si Jesus nagsimbag na sominabi saiya, Pahonod ca gnunian; huli ta siring an maninigo sa satuya na otobon an bilog na catanosan. Dagnan sia nagpahonod caidto. 16 Asin can maboniagan na, si Jesus nag-bauas gnani sia sa tubig; asin uya digdi na an magna lagnit nagcaburucasan saiya, asin nahiling an Espiritu nin Dios na naghihilig na garong salampati, asin nagpapasiring sa saiya. 17 Asin uya digdi an sarong tignog nin calagnitan na nagsabi: Ini an namomotan cong Aqui, na sa salya nag-oogma aco. <br> {{c|'''CAPITULO IV.'''</br> ''An pagsugot qui Jesus.''}} 1 Dagnan dinara si Jesus can Espiritu sa patag, ta gnaning sia masugotan can demonio. 2 Asin pacapag-ayunong apat na polong aldao asin apat napolong bangui, pacatapus nagotom sia. 3 Asin nagharani saiya an parasugot, sinabihan sia, Cun ica iyo an Aqui nin Dios, magsabi ca na ining magna cagapoan maguing magna tinapay. 4 Alagad sia nagsimbag na sominabi, Nasusurat na: Baco sana sa tinapay mabubuhay an tauo; cundi sa bilog nia tataramon na minaluas sa gnoso nin Dios. 5 Dagnan an demonio dinara sia sa santang ciudad, asin ibinugtac sia sa ibabao can barisbisan nin templo, 6 Asin nagsabi saiya: Cun ica iyo an Aqui nin Dios, lomampad ca; magpoon digdi sagcod sa ibaba; huli ta nasusurat: Sosogoon an saiyang magna angeles huli sa saimo;<noinclude></noinclude> 55xrqsivx6z9hn4y3ehe0x70nz1iiuk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/170 250 160 8679 629 2024-10-17T04:53:43Z Minorax 87 fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8679 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="center"><big>AN SANTO EVANGELIO</big></div> <div class="center">NIN</div> <div class="center"><big>CAGURANGNAN TANG JESUCRISTO</big></div> <div class="center">NA ISINURAT NI</div> <div class="center"><big>''' == SAN LUCAS. == '''</big></div> <div class="center">---</div> <div class="center">CAPÍTULO I.</div> 1 Huli ta balaquidon na gayo au magña naggayac na maghusay can agui-agui nin si magña bagay, na manogñod sa satuya anan na magña catotoohan nangayod, 2 Siring sa pagca tocdoan sa satuya caiyan, caídtong magña magpoon sa capinonan nagñag-pacahiling caiyan, sa saindang magña matá, asin sinda an naguing pinaniualáan can tataramon; 3 Pinag-marhay co na, nin si pagcatalastasi co can gabos na magña bagay na hinigñoa co póon sa capinônan, isurat iyan sa saymo siring sa pagca-sorosoronod, oh marahayon na gayong si Teófilo, 4 Tagñaning mamidbid mo an catotoohan can magña bagay na dian caiyan tinocdóan ca. 5 Ygua can magña aldao ni Herodes, na Hadê sa Judea, nin sarong Sacerdote na an pag-gñaran si Zacarías, capagaraquían ni Abías; asín an saiyang agom, guiminican sa magña áquing babae ni Aarón, asin an saiyang gñaran si Elisabet. 6 Asin anan sindang magcasi magña banal sa atubang nin Dios, na nagñag lalacao mayo sinda niñ casagüêan sa magña togon gabos asin magña cabótan nin Cagurangnan. 7 Asin day mayô sinda nin áqui, huli ta si Elisabet ay bauas, asin ta ragcasi na sinda magña magugurang.<noinclude></noinclude> axbztefmr2j9fcwac466d2ndlxfg8bp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/18 250 161 637 636 2024-10-15T15:45:51Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 636 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|8|'''SAN MATEO 4'''|}}</noinclude>{{rule}} Asin sa magna camot ninda dadarhon ca, Ta gnaning day mo masongcog an saimong magna bitis sa gapo. 7 Si Jesus sinabiban sia; Siring man nasusurat; Day mo pagsusugtan an Cagurangnan na saimong Dios. 8 Sa liuat, dinara sia can demonio sa sarong buquid na cahorohalangcao, asin ipinabiling saiya an gabos na magna cahadean nin quinaban asin an camurauayan ninda 9 Asin nagsabi saiya Ini gabos itatao co saimo, cun ica lomohod, sambahon mo aco. 10 Dagnan si Jesus sinabiban sia Lacao, Satanas hull ta nasusurat: An Cagurangnan mong Dios sasambabon mo, asin sa saiya sana rnaglilineod ca. ll Dagnan binayaan sia can demonio; asin uya digdi, an magna angel nagdaratong asin naglilincod saiya. ''Si Jesus sa Galileo; an magna enot na discipulo'' 12 Alagad can madagnog ni Jesus na si Juan nabibilango, nagbalic sia sa Galilea; 13 Asin pagcahale sa Nazaret, nagdatong asin nagontoc sa Capernaum, ciudad na nasa tampi nin dagat sa magna cataraquip ni Zabulon asin ni Neftalim; 14 ta gnaning maotob idtong sinabi nin profeta Isaias, na nagsabi: 15 An daga ni Zabulon asin an daga ni Naftalim, ::Dalan nin dagat, sa sarong ibong nin Jordan, ::Galilea nin magna Gentil; 16 An banua na Galilea nin magna Gentilnapatucao sa magna cadicloman nacahiling nin daculang ilao; ::Asin sa magna nacatucao sa nasasacopan asin limpoy nin cagadanan, an ilao nagliuanag sa sainda. 17 Dagnan nagpoon si Jesus na magbulit, asin magsabi Magsorolsol camo huli ta an cahadean nin calagnitan harani na. 18 Asin naglalacao si Jesus sa tampi nin dagat nin Galilea, nahiling an auang magtugang, si Simon, na idtong inaapod<noinclude></noinclude> k6de3507hdza1p7or1gwbtpj6glzim3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/19 250 162 646 645 2024-10-15T15:45:52Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 645 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh||'''SAN MATEO 4 & 5'''|9}}</noinclude>{{rule}} <br>na Pedro, asin Andres na saiyang tugang, na inoholog an bicot ; huli ta sinda magna parasira. 19 Asin nagsabi sainda, Madia camo sa hurihn co, asin guiguibohon co camong magna parasira qui tauo. 20 Sinda gnani, tolos man sana, binayaan an magna hicot, nagsoronod saiya. 21 Asin pacaagui digdi, dihan nahiling nia an dua pang magtagang, si Santiago na aqui ni Zebedeo, asin si Juan na saiyang tugang, sa sacayan na caiba si Zebedeo, na saindang ama, na nagtatagabang can saindang magna bicot asin; inapod sinda. 22 Asin tolos man sana, sinda, binayaan an sacayan, asin an saindang ama, nagsoronod saiya. 23 Asin naglibot si Jesus sa bilog na Galilea, na nagtotocdo sa mga sinagoga ninda, asin ipinagbubulit an evangelio nin cahadean, asin pinaoomayan an gabos na helang asin gabos na casaquitan sa banua. 24 Asin an saiyang dagnog nacalacop sa bilog na Siria; asin dinadara saiya an gabos na magna naghehelang, an magna nagtitios nin manlaen-laen na magna helang asin magna saquit, asin an magna linalaog nin demonio, asin an magna ribong, asin an magna paralitico; asin sia pinaomayan sinda. 25 Asin nagsosoronod saiya sai dacol na magna tauo, nin Galilea, asin nin Decapolis, asin ni Jerusalem, asin nin Judea, asin taga duman pa sa enotan nin Jordan. {{c|'''CAPITULO V.'''<br> ''An paghulit sa buquid: An magna magayagayang''<br> ''capaladan.''<br>}} 1 Asin pagcahiling ni Jesus sa magna cadaclan, nagtucad asin pacatucao, nagdirigdi sa saiya an saiyang magna discipulo: 2 Asin binucasan na nagsabi an saiyang gnoso, pinagtotocdoan sinda, na nagsabi;<noinclude></noinclude> ays6t9t2e0q9otywgokrqcomqte9f8s Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/2 250 163 8683 651 2024-10-17T04:53:48Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8683 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Derk29" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> <div class="center">PRESENTED BY</div> <div class="center">THE SOCIETY</div><noinclude></noinclude> hl0dpnydh3vo83ddcbnl91a2sudavnv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/20 250 164 8685 657 2024-10-17T04:53:52Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8685 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">10{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 5.'''</div> {{rule}} 3 Paladan an magña duc-hâ sa espiritu; huli ta sa sainda iyo an cahadêan nin lagnit. 4 Paladan an magña nagtatagñis: huli ta sínda pagraragñahon. 5 Paladan an magña mahoyo: huli ta sinda cacamitam an daga na panonod. 6 Paladan an magña nagogotom asin napapaha nin huli sa catanosan huli ta sinda pacababasogon. 7 Paladan an magña maheheracon: huli ta cacamtan ninda an pagcaherac. 8 Paladan an magña malinig an pusô: huli ta sinda magpapacahiling sa Dios. 9 Paladan an magña matiuasay: huli ta sinda aapodon magña áqui nin Dios. 10 Paladan an magña pinagsasaquit nin huli sa catanosan: buli ta sa sainda an cahadean nin calagñitan. 11 Paladan camó cun magcaorogñisan camó, asin carnó paglamagon, asin pagsabihon sa saindo an manlaen-laen na maraot, dabel sa saco, na nagpupurutic. 12 Magorogmá camó asin magcaparano camo nin cagayagayahan huli ta cadaculâ can papaquinabagñon nindo sa lagnit, háros ta siring man si paglamag sa magña profeta na nagcaerenot sa saindo. <div class="center">''An paghulit sa buquid (casumpay): An magña''</div> <div class="center">''discipulo iyo an asin ó iram nin dagâ''</div> <div class="center">''asin an ilao nin quinában.''</div> 13 Camó iyo an asin nin quinâban: Alagad cun an asin maday an saiyang namit, ó tomâbang, ¿anó an ipag-áasin? day namapapaquinabagñan sa anoman, cundi ta iaapon sa luas, asin ta gñaning batayan nin magña tauo. 14 Camó an ilao nin quinâban. An sarong ciudad na natotogdoc sa ibabao nin sarong buquid, day matatago. 15 Asin day sinosoloan an ilauan asin ta ibubugtac sa irarom nin gabinan, cundi sa bubugtacan nin ilao; asin nacacalinanag sa gabos na magña nasa harong.<noinclude></noinclude> 5o05aetsgea9a8snelv2l5idja5u2xu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/203 250 165 8687 660 2024-10-17T04:53:56Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8687 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 8.</div>'''|193}} ------------</noinclude>13 Asin si magña duduman sa ibabao nin gapò, iyo si magna pagpacahinañiog, quinacamtan an tataramon sa caogmahan alagad ining magña ini day mayo nin magña gamot; na sa capanahonan minatorobo asin sa panahon nin pagsugot nagcaca-garabot ó minasuruhay, 14 Asin ito na naholog sa tagñá nin si magña tonoc, ining magña ini iyo si nagpacahinañiog; alagad can pagpacahina- ñiog-ninda, anan na rinalamos can magña pagñagñataman asin can magña cayamanan asin can magña caligñaan nin buhay, asin day mayò nagpapacadará nin bugña. 15 Alagad itong nasa marhay na daga, ining magña ini iyo si nagñag-hihigñat ó nagñagririnipos can tataramon na nadagiog sa marhay asin matanos na puso, asin nagdadará ó nacacácúa nin bugña sa pagtios. 16 Day nin saróng nagpapadocot can ilauan na tahuban ó locdoan nin batiha ó ibinu-bugtac sa irarom nin higdian; condi ibinubugtac iyan sa sarong candelero, ta gñaning si magña maglaog macahiling can ílao. 17 Háros ta day mayó nin natatago na day mahahayag ; day man na bagay na rinirirong, na day maaaraman asin maliliuanagan. 18 Caya, maghignat nangayod camo siring sa pacahinañiog nindo; háros ta sa quiysay man na igua, itátao sa saiya; asin sa quiysay man na day mayo, minsan pa itong bagang gayo igua hahaleon sa saiya. 19 Asin nag-arabot sa saiya si saiyang Iná asin si magña catugñagan asin day nagpapacaharaní sa saiya dahelan sa cadaclan. 20 Asin pinabaretaan siya, na nagsabi: Si saymong Iná asin magña catugagñan mo yaón dian sa Inas, na boot nindang mahiling ica. 21 Dagñan siya can pagsimbag, sinabihan sinda: An sacuyang Ina asin an sacuyang magña tugang iyo an magña naghihinañiog can tataramon nin Dios, asin guiniguibo ninda iyan.<noinclude></noinclude> 7aw8q2fskno67ro483h3whwndsfwn80 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/204 250 166 8689 663 2024-10-17T04:54:00Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8689 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|194|'''SAN LUCAS 8.'''|}} {{rule}}</noinclude><div class="center">''Si Jesús pinaontoc si baguió.''</div> 22 Asin nangyari sarong aldao na siya liminunad sa sarong sacayan sagcod can saiyang magña discípulos, asin sinabihan sinda Mabaralió quita sa ibong nin dánao. Asin nagpanduruman. 23 Alagad nin si nagsasacay pa sinda, siya nagcatorog. Asin dominatong si sarong baguió nin doros duman sa dánao; asin natogob sinda nin tubig, asin nasa pagalaman na malonod. 24 Asin nagpanharani sa saiya, pinucanan siya, na nag sarabi: ¡Maestro, Maestro, na magcacagaradan quita! Asin pagmaté niya, tinuyao niya si doros asin si baguio nin-dagat; asin nagpan-orontoc, patín napacarahay si panahon. 25 Asin sinabihan sinda: ¿Háen si saindong pagtubod? Asin nagcataracot, nagñag-gñaralas, na nagsarabi sinda sa sainda man sana: Siysay baga ini dao na minsan sá magña doros asin sa dagat nagboboot, asin sinosonod siya? 26 Asin nagñagsacay pasiring sa daga in magna Gadarenos, na nasa enotan nin Galilea. <div class="center">''An taga Gergesa na iguang demonio.''</div> 27 Asin can paglogsot niya sa daga, dominatong na nasabatan niya sa may ciudad si sarò catano na igua nin magña demonios sa haloy nang panahon; asin day nagsosolog nin gubing, day man nagoontoc sa harong, condi sa magña lolobgñan. 28 Na ini, pagcaquita quí Jesús, nagcura hao asin liminohod sa atubang niya, patin nagtaram sa daculang tigñog: Ano an sacuya sa saymo, Jesús, na áqui nin Dios na cahorohalangcaue? Naquiquimaherac aco sa saymo na day mo aco pagpasaquitan. 29 (Háros ta pinagbobôtan si espíritung marupit na lumuhas duman sa tauo: háros ta sa haloy nang panahon sinasadiri niya siya asin linalaon siya sa bilangoan na may magña cadena asin ramal; alagad nin si pagcaralaglag can magňa<noinclude></noinclude> i0eg3y7y0tlgohg1npibyq509bqvet4 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/205 250 167 666 665 2024-10-15T15:45:52Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 665 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh||'''SAN LUCAS 8.'''|195}} {{rule}}</noinclude><br>gacod sa bilangoan, dinadaráng pirit siya nin sí demonio sa magna patag). 30 Asin binapot siya ni Jesús, na an sabi: Siysay an gñaran mo? Asin siya nagsabi: Legión. Háros ta dacol na magia demonio si nagñaglaog duman sa saiya. 31 Asin naquiquimaherac sinda sa saiya na day pagbôtan na iholog sa bogñao ó cahorohiraromi. 32 Asin igua duman nin sarong manada ó pagiriba nin dacol na magña urig na nagñag-susungcal duman sa bolod; asin nagpaquimaherac sa saiya na togotan sindang lumaog sa magña urig; asin pinabayaan ó tínogotan sinda. 33 Asin pagpacaluas nin si magña demonio sa tauo, nagpanbaliong lumaog sa magüa urig; asin sí manada nagpanagbang sa sarong hampas duman sa dánao, asin nagcaralamos. 34 Asin si magña paraataman, nin sí pagcahiling ninda caidtong nangyari, nagpandurulag, asin pagdaratong duman nagbararetâ sa ciudad asin sa magña caomahan. 35 Asin nagpanruluas na mahiling caitong nangyari; asin nagpaduruman qui Jesús, asin nagcadaratgñan nínda na nagtutucao itong tauo na sa saiya nagpanraluas sí magña demonio, na may gubing, asin may pagcatauo na ó pagisip na, sa may magna bitis ni Jesús; asin nagcataracot sinda. 36 Asin ínorosipan sinda caidtong naquita ninda, con páano si pacaligtas caitong may demonio. 37 Dagñan si bilog na cadaclan sa dagâ nin magña Gadurenos su parilibot, naquimaherac sa saiya na homalê siya duman su sainda; háros ta ígua sínda nín daculaon na pagcatacot. Asin siya pagcalunad duman sa sacayan, nagpulî. 38 Asin itong tauo, na linuasan nin si magna demonio, naquimaherac sa saiya na omontoc na duman sa caibahan niya; alagad si Jesús sinimbag siya, na an sabi: 39 Pumuli caná sa harong mo, asin ipagosipon con guránong magña bagay na guinibo nin Dios sa saymo. Asin siya nagpuli, na nagbabaligñibog sa bilog na ciudad con guruguránong magña bagay an guinibo ni Jesús sa saiya. 40 Asin nangyari na can pagpuli ni Jesús, siuabat siya can magña tauo; háros ta si gabos naghaharalat sa saiya.<noinclude></noinclude> 6b2d5w71hmvcdtb0aayuhq272m15dmh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/206 250 168 8691 671 2024-10-17T04:54:05Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8691 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|196|'''SAN LUCAS 8.'''|}} {{rule}}</noinclude><div class="center">''An áquing babae ni Jairo; an babaeng<br> pinag-aauasan.''</div> 41 Asin uya digdi an sarong lalaqui, na pinag-gñagñaranan na si Jairo, asin na iyo an príncipe nin Sinagoga, dominatong, asin can pagcalolod niya sa magña bítis ni Jesús, naquiquimaherac sa saiya na lumaog siya sa saiyang harong; 42 Huli ta igua siya nin iyo-iyong áquing babae, na may cagdua nang taón sí edad, asin ini nasa paghihigagdan na. Asin can naglalacao siya, pinipiot siya nin si pagiriba. 43 Asín si sarong babae, na pinag-aauasan nin dugô may cagdua nang taón, na siya nacbos na niyang iquinabayad sa magña médicos si gabos niyang rogaring, asin day nin sarò man na nacaomay sa saiya. 44 Asin can pagdatong sa licodan niya, dinoonan an gayad. nin si saiyang gubing; asin dagñan naobas an auas nin saiyang dugo. 45 Dagian si Jesús nagsabi: Siysay an dominoon sa sacuyâ? Asin na nagpainda si gabos, nagsabi si Pedro asin si magña duduman sa caibahan niya: Maestro, an pagiriba pinipiot ca asin sinosorocô ca patin nagsasabi ca: ¿Siysay an dominoot sa sacuyâ? 46 Asin si Jesús nagsabi: Dinootan aco nin sarô; háros ta namidbid co na lominuas sa sacuya an cabagsican. 47 Tará huli ta si babae nacahiling na day ito natago, dominoloc na tinataquigan, asin na paglohod niya sa atubang niya nagpahayag sa saiya sa atubang nin bilog na banuâan can dabelan ta dinoonan siya niya, asin siring man sana can madaleng pagcaomaye sa saiya. 48 Asin sinabihan siya niya: Aquí, si saymong pagtubod ilinigtas ca; padunan caná sa catoninogñan. 49 Can nagtataram pa siya, dominatong si sarô na balê sa príncipe ó poón nin sinagoga sa pagsabi sa saiya: Si áqui mo gadan-na, day mona tâuan nin capagalan an Maestro. 50 Asin can pagcadagñog caid to ni Jesús, sinimbag siya Day ca matacot; tomobod ca. saná, asin macacaligtas. 51 Asin pagcalaog sa harong, day tominogot na maglaog<noinclude></noinclude> ovxfnlws3i24bsiwgcbbbpu90iuzh5a Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/207 250 169 8692 674 2024-10-17T04:54:09Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8692 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 8 & 9.</div>'''|197}} ------------</noinclude><br> an siysay man sa caibahan niya, condi si Pedro, asin si Jacobo, asin si Juan, asin si Amá patin si Inâ nin si Daraga. 52 Asin nagpapanagñis sinda gabos, asin nagcaca-royogto sa saiya. Asin siya nagsabi: Day camo managtagñis; bacong gadan, condi na natuturog. 53 Asin nagñag-tutuya-tuya sa saiya, ta naaaraman na gadan-na 54 Alagad siya, can pagcapote sa camot caito, nagcurahao, na an olay daraga, magbagñon ca. 55 Dagñan si saiyang espíritu nagbalic, asin dagñan siya nagbagñon: asin siya nagboot na tanan ito nin cacanon. 56 Asin si magña magurang niya nagcapagñaralas; sa sainda nagboot siya na day magsarabi sinda caysay man caidtong guinibo. <div class="center">'''CAPÍTULO IX.'''</div> 1 Asin can pagtiripona can saiyang magña discípulos na cágdaa, tinauan niya sinda nin cabagsican, asin capangyarihan sa gabos na magña demonio, asin na magbolong sinda can magña cahelagñan. 2 Asin îsinobol sinda na magñaghulit can cahadéan nin Dios, patin na magbolong sa magña naghebelang. 3 Asin nagsabi sa sainda: Day camo magdará nin anoman sa paglacauan, minsan sogcod, minsan lalagan nun cacanon, minsan tinapay, minsan pirac; day man camo magdua nin gubing an lambang saró. 4 Asin sa arin man na harong na sacatan nindo, omontoc camo dian, asin dian homalé camo. 5 Asin an gabos na day omacô sa saindo, sa paghalê nindo sa ciudad na ito, minsan an cabo-cabo pagpaga nindo sa saindong magña bitis sa pagpatotoo na tumang sa sainda. 6 Asin can pagralacao ninda nagpanrilibot sa gabos na magña nayón ó caomahan, na nagbabalagñibog can Evangelio, asin nagbobolong sa gabos na magña lugar ó camugtacan. 7 Asin nadagñog ni Herodes na Gobernador ó tetrarca si<noinclude></noinclude> kyn15lzibgtqydvs4umxhf69on8v3t1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/208 250 170 8694 677 2024-10-17T04:54:13Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8694 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''198'''|'''SAN LUCAS 9.'''|}}</noinclude>{{rule}} <br> gabos na magña bagay na guiniguibo; asin nasa pagdua-dua, háros ta nagsasabi si magña iba: Si Juan nabuhay liuat sa magña gadan-na; 8 Asin si magia iba: Si Elias tominogña; asin si magña. iba Sarô can magña profeta can magña enot nabuhay líuat. 9 Asin nagsabi si Herodes: Si Juan pinogotan co nin si payo: ¿caya siysay dao baga ini na nadadagñogan co can magña bagay na iyan? Asin naghihigñoa na mahiling. siya. <div class="center">''Enot na pagdacol nin magña tinapay.''</div> 10 Asin pagbaralic nin si magña apóstoles, inorosipan ninda. siya can gabos na magña bagay na guiniribo ninda. Asin can paca-acòa sa sainda, nagpasiring sa sarong lugar na patag sa ciudad na gñinagñaranan Bethsaida. 11 Asin nin si pacatalastas can imagña catauohan, sominoronod sa saiya: asin siya inaco sinda, asin pinagsasabihan sinda dapit can cahadêan nin Dios, patin nagbobolong sa magña igua nin caipuhan na paomayan. 12 Asin si aldao nagpoóna na nagsolnop; asin can pagdaratong nin si cágdua, nagsarabi sa saiya papurulion mona an catauohan, ta-gñaning con magpasiriring sinda sa magña caomahan asin magña laté sa parilibot, maghirigñoa na macapabigñalo sinda asin magpaca-cua nin magña isisira; húros.. ta digdi uya quita sa lugar na capatagan. 13 Asin sinabihan niya sinda: Tâuan nindo sinda nin macácacan. Asin nagsarabi sinda: Day mayô na quitang iba can limang tinapay asin duang sirà, con day quita bomacal nin magña isirà inanogñod sa gabos na pag-iribang ini. 14 Asin ta igua sinda nin may limang ribo catauo. Dagñan nagsabi siya sa saiyang magna discípulos: Pagpaturucaua nindo sinda nin torotompoc na manlima-limang polo. 15 Asin siring si guinibo ninda na pinagpaturucao si gabos. 16 Asin can quinaptan niya si limang tinapay asin si duang sira, na tíminincalag sa lagñit, benendicionan idto, asin bina- ragñâ, asin itinao sa saiyang magña discípulos ta-gñaning ibugtac ninda sa atubagñan nin si magña tauo.<noinclude></noinclude> 8ghzw9gzrne0fj2tfr88adeb1t9725a Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/209 250 171 8695 681 2024-10-17T04:54:18Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8695 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 9.</div>'''|199}} ------------</noinclude>17 Asin nagcaracan si gabos, patín nagcabarasog sinda; asin binuruhat si natada ea sainda, may cagduang alat na magña carabtang. 18 Asin nangyari na can masa sa pagpamibi siya sanang saro, yaon duman sa caibahan si magña discípulos; asin inosisa sinda, na an olay: Siysay dao daá aco sa olay nin magña tauo? 19 Asin sinda nagñagsimbag asin nagsarabi: Si Juan na si parabuniag (bautista); asin si magña iba: Si Elías; asin si magña iba pa na sarong profeta can magña enot, nabuhay liuat. 20 Asin sinabihan sinda: Asin camo siysay an sabi nindo sa sacuyá? Dagñan can pagsimbag ni Simón Pedro, nagsabi: An Cristo nin Dios. 21 Alagad siya, sa pagpatanid sa sainda, nagboot na sa quiysay day sabihon ini; 22 Na an olay: May caipuhan na an áquí nin tauo magtios nin dacol na magña bagay, asin na ipagsicual nin magña magugurang, asin nin magña príncipes nin magña sacerdotes, asin nin magña escribas, asin na nagadan, patín mabubay liuat sa icatlong aldao. 23 Asin nagtataram sa gabos: Con igua nin sarò na boot somonod sa hudian co, magpabaya sa saiya man sana, asin gauagauon an saiyang crúz sa lambang aldao, asin somonod sa sacuya. 24 Háros ta an siysay man na booton na magao al saiyang buhay, papabayaan na mauara iyan; asin an siysay man na pabayaan an buhay niya dahelan sa sacuyâ, ini maaagao iyan niya. 25 Háros ta, ¿ano an mapapaquinabang nin tauo con mamootan an bilog na quinâban, asin mapapahamac siya sa saiya man saná, ó maghandal sa pagalaman sa saiya man saná? 26 Huli ta an nasosopog dapit sa sacuya asin can sacuyang magña tataramon, sa saiya na siring caiyan, an aquí nin tauo masosopog man con domatong siya sa saiyang camurayan, asin sa Amâ, patin sa magia santos ángeles. 27 Asin sinasabi co sa saindo sa catotoohan, na iguang nag-<noinclude></noinclude> 98o4z0hr307etce7v5mxzbnhwplyea6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/21 250 172 8696 688 2024-10-17T04:54:22Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8696 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 5.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}11}} {{rule}} 16 Siring man lominanag an saindong ilao sa atubang nin magua tauo; ta gñaning mahiling ninda an saindong magña marahay na guibo, asin pamurauayon ninda an saindong Amá na nasa lagñit. <div class="center">''An paghulit sa buquid (casumpay): An pagotob nin</div> <div class="center">''togon asin nin magña profeta.''</div> 17 Day camó magirisip na acó napadigdi tagñaning malinat an togon ó an magña profeta: day acó napadigdi sa paglinat cundi sa pagotob. 18 Huli ta sa catotoohan isasabi co sa saindo, na sagcod na matunao an lagñit asin an daga, ni an sarong jota, ni an sarong gubit day mapapara sa togon, sagood na an gabos na bagay maotob. 19 Con siring an siysay man na lomapas can sarò caining magña togon na sadagñoton, asin magtocdô nin siring sa magña tauo, sadagñoton na aapodon sa cahadêan nin calagñitan: alagad an siysay man na gomibo asin magtotoedò, ini an áapodon na daculâ sa cahadéan nin calagñitan. 20 Caya sinasabihan co camo, na con an saindong catanosan day omorog ca daculâ sa catanosan nin magña escribas asin nin magna fariseos, day camo macacalaog sa cahadêan nin calagñitan. 21 Nagcadaragñog nindo na isinabi sa magña tauo na naenot: Day ca maggadan; asin idtong maggadan, hohocoman sia: 22 Alagad sinasabi co sa saindo, na an siysay man na maangot sa carugñauan sa saiyang tugang, sasalâon sia sa paghocom; asin an siysay man na somabi sa saiyang tugang, na Rugñao, sasalion sia nin cahatolan; asin siysay man na tomaram, Mangmang, sisilotan sia sa infierno nin calayo. 23 Caya gñani cun dadarahon mo an saimong atang sa altar, asin diban maromdoman mo na an saimong tugang iguá nin anoman na tumang saimo; 24 bayaan mo dihan an atang mo sa atubang nin altar, asin paduman ca; maquipagoli ca gñóna sa saimong tugang asin dagñan padigdi ca, na idolot mo an saimong atang.<noinclude></noinclude> 62qn5q3krlmflkekqcrgqvnmampuif8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/211 250 173 8697 691 2024-10-17T04:54:26Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8697 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 9.</div>'''|201}} ------------</noinclude><br> na nagsabi: Maestro, naquiquinaherac aco sa saymo na hiliguon mo an sacúyang áquí; na iyo an áquí cong iyo-iyo: 39 Asin uya digdi si sarong espíritu pinoporogol siya, asin padaleng nageura hao; asin rinorotang siya asin pina-susubo siya, asin pacasuhay-suhay sa saiya rinaratacan siya. 40 Asin naquimalierac aco sa saymong magis discípulos na paluason siya, asin day nagpacabimo. 41 Asin sa pagsimbag ni Jesús, an olay: ¡Oh capagaraquían na daing boot asin maraot! sagcod noarin magoontoc aco sa caibahan nindo, asin pagtitioson co camo? Daralía digdi an saymong áquí. 42 Asin nin si nagrarani pa saná, si demonio tinomba siya asiu rinotang: alagad si Jesús sinago niya si espíritung marupit, asin pinaomayan si áqui, asin ipinuli siya sa saiyang Amâ. 43 Asin si gabos nagcamorongnan nin si cadaculâan nin Dios. Asin can napapagñalas sinda gubos can gabos na magña bagay na guiniguibo, nagsabi siya sa saiyang magña discípulos: 44 Bugtacan nindo sa saindong magin taligña an magña tataramon na ini; háros ta mangyayari na au áqui nin tauo ipag-aatang ó itátao sa magua camot niu magña tano. 45 Alagad sinda day mayo nagpapacasabot can tataramon na ini, asin tinatago sa sainda gñaning day iyan masabotan; asin natatacot sindang maghapot sa saiya dapit can tataramon na ini. 46 Dagñan nagporoon nin pagpasurubay, con siysay sa sainda an orog ca dacula. 47 Alagad si Jesús, na natatalastas au magña caisipan nin saindang magña puso, quiminúa nin sarong áquing sadit, asin ibinugtac niya ito sa cataid niya, 48 Asin sinabi sa sainda: An siysay man na omạcô can áquing ini sa gñaran co, mina-aco sa sacuya; asin an siysay man na omacô sa sacuyâ, minaacò can sominogò sa sacuyâ; háros ta an maguing sadagñoton su saindo gabos, ini iyo an dacula. 49 Dagñan can pagsimbag ni Juan, nagsabi: Maestro, nacabiling cami nin sarò catauo na nagpapaluas nin demonio<noinclude></noinclude> lzgsmkm7dth3bwx5fbriwbxcox4cjlf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/212 250 174 8698 694 2024-10-17T04:54:30Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8698 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|202|'''<div class="center">SAN LUCAS 9.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>sa gñaran mo; asin pinataniran niamo caiyan ito, harós ta day minaiba sa satuya. 50 Si Jesús sinabihan siya: Day nindo iyan ipagpatanid sa saiya; háros ta itong bacong tumang sa satuya, sa satuyê iyan. 51 Asin nangyari na, can maotob na an panahon na aacóón siya sa itaas, nagpahayag siya sa lalaugon niya sa pagpadunian sa Jerusalem. 52 Asin nagsobol nin magña sinogo sa enotan niya, na ining magña ini nagpanduruman, asin nagpanlaog sinda sa sarong ciudad nin si magña Samaritanos, sa pag-andam sa saiya. 53 Alagad day siya inaracó huli ta si saiyang lalaugon sa pagpaduman sa Jerusalem. 54 Asin can pagcaquita caini nin si saiyang magña discípulos na si Jacobo patin si Juan, nagsarabi, Cagurangnan, boot ca na magboot quita na homilig nin calayo halê sa lagñit, asin totogñon sinda, siring can guinibo ni Elias? 55 Dagñan can pagsaligñoy niya, sinagüe sinda, na an olay Camo day nacaca-aram con anong espíritu camo; 56 Háros ta an áqui nin tauo day napadigdi sa pagpahanac can magña calag nin magna tauo, condi sa pag-ágao sa sainda. Asin napadurunan sa ibang nayón ó caomahan. {{center|''Paano dao an pagsonod qui Jesús.''}} 57 Asin nangyari na nagpapasiring sinda duman, si saró sinabihan siya duman sa dalan: Cagurangnan, maiba acó sa saymo minsan sain ca pumaduman. 58 Asin sinabihan siya nin Jesús: An magña amid igua nin magña lugñib, asin an magña gamgam nin calagñitan, magña salagán; alagad an áqui nin tauo day mayo nin sucat masandigan an payo. 59 Asin nagsabi siya sa sarò: Somonod ca sacuyâ. Asin siya nagsabi Cagurangnan, ta mapaduman gñôna aco asin ilobong co an sacuyang amâ. 60 Asin si Jesús sinabihan siya: Pabayaan mo an magña<noinclude></noinclude> 8htc5t9922i3e5rgtn0ai4v5s592ngj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/213 250 175 8699 697 2024-10-17T04:54:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8699 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 9 & 10.</div>'''|203}} ------------</noinclude><br>gadan na maglobong can saindang magña gadan; asin ica, lacao, asin ipagbalagñibog mo an cahadêan nin Dios. 61 Dagñan nagsabi man si sarô: Masonod aco sa saymo, Cagurangnan; alagad, togote aco na maca pagpa-áram gñôna sa magña nasa sa harong co. 62 Asin sí Jesús sinabihan siya: Day nin sarô man na pagcacapot niya nin arado magsaligñoy sa hudian, magcacanigo siyang mapaduman sa cahadéan nin Dios. <div class="center">'''CAPÍTULO X.'''</div> <div class="center">''An catongdan na ootobon nin si pitong polô.''</div> 1 Asin pacatapus can magña bagay na ini, piminili an Cagurangnan pa nin laen na pitong polô, na sinda isinobol niya mandua-dua sa enotan niya, sa gabos na ciudad asin magña lugar na papadumanan niya. 2 Asin sinasabihan sinda: An anihón sa catotoohan ay dacol, alagad si magña para-ani cacadiquiton; na caya, maquimaherac camo sa Cagurangnan nin anihón na somobol nin nagña para-aní can saiyang anihón. 3 Lomacao carno, uya digdi na isinosobol co camo siring sa magña cordero sa tahao nin magña lobos ó hayop na mababagñis. 4 Day camo magdarará nin sopot, ni lalâgan nin cacanon, ni zapin; asin sa caysay man day camo magtao nin galang. sa dalan, 5 Sa arin man na barong na sacatan ó laogan nindo sa caenot-enote magsabi camo: An catoninogñan macamtan logod can harong na ini. 6 Asin con igua dian nin sarong áqui nin catoninogñan, an saindong catoninogñan mamumugtac sa saiya; asin con day, macacabalic sa saindo. 7 Asin omontoc camo sa barong man sanang iyan, na magcacan asin mag-inom can itatao sa saindo; huli ta an para-aldao magcacanigo na magcamit can saiyang tangdan. Day camo magborobalió sa lambang barong-harong.<noinclude></noinclude> nthu7egdfnkcvzpcydb2dr148n86pcj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/214 250 176 8700 700 2024-10-17T04:54:38Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8700 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|204|'''<div class="center">SAN LUCAS 10.</div>'''|}} ------------</noinclude>8 Asin sa arin man na ciudad na lalaogan nindo, asin aacoon camo, comacan camo can lambang ibugtac sa atubang nindo ; 9 Asin magbolong camo sa magia nagbehelang dian sa harong na iyan, asin sabihan nindo sinda: Dominatong sa saindo an cahadean nin Dios. 10 Alagad sa arin man na ciudad na laogan nindo, asin day camo acoón, sa paglacao nindo sa saiyang magña dalan, magsabi camo: 11 Minsan gayod an cabo-cabo nin saindong ciudad na nacadocot sa samuyang magña bitis, pinapalpag niamo dian sa saindo alagad ini inatalastasan nindo, na an cahadêan sa calagñitan dominatong sa saindo. 12 Asin sinasabi co sa saindo na an magña taga Sodoma. magcaca-igua nin orog na capatauaran sa aldao na ito, qui sa ciudad na ito. 13 ¡Ay herac man sa saymo, Corazin! ¡Ay herac man sa saymo Bethsaida! na con sa Tiro patin sa Sidón naguinibo an magña gñagñalasan na naguinibo sa saindo, may panahona na, nagturucao camo sa casilotan asin sa abo, nagpaca pagsolsol camo. 14 Cayâ, an Tiro asin an Sidún may orog na capatauaran qui sa saindo gñapit sa paghocom. 15 Asin ica, Capernaum, na haugan sa calagñitan nagpapalangcao ca, sagcod sa magña infiernos ó Hedes mapapaibaba ca. 16 An maghinaniog sa saindo, naghihinaniog sa sacuyâ: asin an magsicual sa saindo, minasicual sa sacuyâ; asin an mina-sicual sa sacuyâ, minasicual sa nagsogo sa sacuyâ. 17 Asin nagbaralic si pitong polo sa caogmahan, na nagsarabi: Cagurangnan, minsan pa an magña demonio minapasacop sa samuyâ sa gñaran ino. 18 Asin sinabihan niya sada: Nahihiling co si Satanás siring sa sarong linti, na nagtatagbang sa lagñit. 19 Uya digdi na tatanan co camo nin capangyarihan na bomatay sa ibabao nin magña halas asin sa ibabao nin magña oyang, asin sa ibabao nin gabos na cosog nin magña caiual, patin sa anoman day camo mararatacan. 20 Alagad day camo magñag-ogma dapit caini, na an magña<noinclude></noinclude> rtmvjoh85ekgyte8ls9lcaq63iwq8uu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/215 250 177 8701 703 2024-10-17T04:54:42Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8701 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 10.</div>'''|205}} ------------</noinclude><br> espíritus nagpapasacop sa saindo; condî na magogma camo na an saindong magña gñaran nagñasusurat sa calagñitan. 21 Can panahon man sanang ito si Jesús naogina sa espíritu, asin nagsabi: Aco inoonau taca, oh Amâ, na Cagurangnan nin lagñit asin dagâ, na tinago mo an magña bagay na ini Ba magña madonong asin nagpapacasabot, asin ipinagpahayag mo iyan sa magña sadagñoton: siring, Amâ, háros ta siring an binoot mo. 22 An gabos na magña bagay itinao sa sacuya nin sacuyang Amâ asin day nin siysay man na naca-aram con siysay an áqui condi an Amá; minsan con siysay an Amâ, condi an áquí, con siysay bobôton nin áquî na pahayagan caiyan. 23 Asin pagcalignñoy niya sa saiyang magña discípulos sana, nagsabi: Magña paladan an magña matá na nacacaquita can naquiquita nindo : 24 Háros ta sinasabi co sa saindo na dacol na magña profetas asin magña hadê an nagñag-mamarauot macaquita caiyan na naquiquita nindo, asin day mayo iyan ninda nagcaquirita; asin madagñog iyan na nadadagñog nindo, asin day mayo ninda iyan nadagñog. 25 Asin uya digdi si sarong madonong sa ley tominindog, na nagsusugot ó nagtutucso sa saiya, asin nagsasabi: Maestro, ano an guiguibobon co ta gñaning macapagcamit can buhay na daing casagcoran ? 26 Asin siya sinabihan niya: ¿Ano an nasusurat sa ley? ¿Paano an pagbabasa mo? 27 Asin siya can pagsimbag, nagsabi: Camôtan mo an Cagurangnan mong Dios sa bilog mong pusô, asin sa bilog mong calag, asin sa bilog mong magña cosog, patin sa bilog mong pagisip; asin an saymong cápua tauo nin síríng sa saymo man saná. 28 Asin sinabihan siya: Marhay an pagcasimbay mo: guiboha ini, asin mabubuhay ca. 29 Alagad siya, can boot niyang magpatotoo sa saiya man sana, nagsabi qui Jesús: ¿Asin siysay baga an magcasí co tano?<noinclude></noinclude> imf1zt205miokb15smiznypgq74v624 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/216 250 178 8703 706 2024-10-17T04:54:46Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8703 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|206|'''<div class="center">SAN LUCAS 10.</div>'''|}} ------------</noinclude><div class="center">''An sarong marhay na Samaritano.''</div> 30 Asin can pagsimbag ni Jesús, nagsabi: May sarò catauo na naghihilig sa Jerusalem pasiring sa Jericó, asin naholog sa magña camot nin si magña mahâbón, na sinda inaragauan siya; asin can pacalugadi sa saiya, nagpanharalê, na binayâan siya ay magagadanon. 31 Asin nangyari na naghilig si sarong sacerdote duman sa dalan na ito, asin can pagcaquita sa saiya, lominipas sa ibong can dalan. 32 Asin siring man sana may sarong Levita, nin si doma- tong siya sa harani caitong lugar, asin nin si pagcaquita sa saiya ó caidto, lominipas sa ibong dapit can dalan. 33 Alagad si sarong Samaritano na naglalacao, nin si nag- papasiring sa haraní caito, asin can pagcaquita saiya, nahero sa pagcaherac saiya. 34 Asin can pagdoloc niya, binogcos si saiyang magña lugad, na hinugasan idto nin lana asin arac; asin can pag- babauan saiya duman sa quínacabayuhan niya, dinará siya sa pinagsasacatan (Mesón), asin inataman siya. 35 Asin can icaduang aldao, bâgo homalé químinua nin duang denarios, asin itinao sa cagharong, asin sinabihan siya: Ipaqui-ataman mo aco caíní saiya; asin an gabos na iba pang mabacal mo, con bomalic aco babayaran taca. 36 Siysay dao bagang, gayo, sa tolong iní sa pagluba mo na iyo an naguing magcasi-tauo caitong naholog sa magña camot nin si magña mahâbon ? 37 Asin siya nagsabi: Itong gominamit sa saiya can pag- caherac. Dagñan si Jesús sinabihan siya: Lacao, asin gui- boha iyan man sana. 38 Asin nangyari na can naglalacao, lominaog siya sa sarong aldea ó Nayón; asin si sarong babae na gñinagñaranan si Marta, inaco siya sa saiyang harong. 39 Asin ini igua nin sarong tugang na pinaggñagñāranan si María, na ini can tumucao sa may pamitisan ni Jesús, naghi- hinaniog can saiyang tataramon, 40 Alagad si Marta naaaling can dacol na magña paglingood<noinclude></noinclude> 4enz6wypzv4sb3mt19aft094pa7rtrc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/217 250 179 8709 709 2024-10-17T04:54:50Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8709 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 10 & 11.</div>'''|207}} ------------</noinclude><br> ó paghírôhirò; asin can pagbarani niya, nagsabi: Cagurangnan, day cang pagñataman na an tugang co pinababayaan sana acong sarô sa paglingcod ó pagpatigayon? Sabibi man na tabagñan aco. 41 Alagad can pagsimbag ni Jesús sinabihan siya: Marta, Marta, mapagñataman ca, asin sa dacol na magña bagay nariribong cana: 42 Alagad sarong bagay an caipuhan: asin si Maria pinili si marahay na cabtang, na iyan day sa saiya mahahalê. <div class="center">CAPÍTULO XI.</div> <div class="center">''Dapit sa pagpamîbi.''</div> 1 Asin nangyari na can namimîbî sia sa sarong lugar, can pacatapus, si sarô nin si saiyang magña discípulos sinabihan sia: Cagurangnan, tocdôan mo cami sa pagpamîbî, siring man can pag-tocdo ni Juan sa saiyang magña discípulos. 2 Asin sinabihan nia sinda: con camo mamimîbî, magsabi camo: Amâ niamo na yaon ca sa lagnit; sambahon an gñaran mo. Mapasamuya an cahadêan mo. Cuyugon an boot mo digdío sa daga nin siring sa lagñit. 3 An samuyang cacanon sa aroaldao itao mo samuyâ gñunian. 4 Asin patauadon mo cami can samong magña casâlan, nin siring can pagpatauad niamo sa magña maraot an boot samuyâ. Asin day mo cami pabayaan sa magña tibaad nang sugot, bondi na agauon mo cami sa tibaad nang magña maraot. 5 Sinabihan man sinda: ¿Siysay sa saindo an iguang catood, asin macaduman sa saiya sa matagñang bangui, patin somabi sa saiya: Catood, pasublía aco nin tolong tinapay, 6 Háros ta sarò cong catood dominatong sa sacô halê sa paglacauan, asin day mayo aco nin icaca-bugtac sa atubang nia; 7 Asin sia poon sa laog can pag-simbag, somabí: Day ca sa sacă mag-riboc; an tatá na pipintoána, asin an sacuyang<noinclude></noinclude> nxvlcc3k9f1g7l2ubmaqoubhk9mkx2a Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/218 250 180 8713 712 2024-10-17T04:54:54Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8713 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|208|'''<div class="center">SAN LUCAS 11.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>magña áquing saradang magña uya sa saco sa higdaan; day aco macacabogñon, asin macatao sa saimo? 8 Sasabihan co camo, na minsan day bomagñon sa pacatao sa saiya huli ta catood nia, tubod can saiyang caticapuban magbubuhat, ásin tátauan siya can gabos na maiipuhan. 9 Asin aco sinasabihan co camo: Hagad camo, asin itátao sa saindo pag-hanap camo, asin macacácua camo; pag-apod camo, asin búbucason sa saindo. 10 Háros ta gabos idtong naghahagad, nagcácamit; asin an naghahanap, nacacácua; asin an nagaapod, binobucasan. 11 Asin siysay an Amâ dian sa saindo, con an saiyang áqui homagad nin tinapay, tatauan siya nin sarong gapô? 12 0, con minahagad nin sarong sogoc ó bonay, ¿tátauan siya nin sarong oyang? 13 Cayâ con camo, na magña mararaot, tatao camong magtao nin magña marhay na biyaya sa saindong magña áqui, orog pa an saindong Ama sa lagñit magtátao nin Espíritu Santo sa magña maghagad caiyan saiya? 14 Asin nagpapaluas siya can sarong demonio, na ini púla: asin nangyari na pacaluas nin si demonio, si púla nagtaram, asin si magna tauo nag-gñaralas. 15 Alagad si nagcapira sa sainda nagsasabi: Sa qui Beel- zebub, poon nin si magña demonio, nagpapaluas can magña demonio. 16 Asin si magña iba, nasugtan, nagbabagad sa saiya nin tindaan nin lagñit. 17 Alagad siya na namimidbid an saindang magña pagisip, sinabihan sinda: An gabos na cahadéan na nagcabaragñâ tumang sa saiya man sana, matutunao; asin an sarong harong na nagcabaragñâ tumang sa saiya man sana, magagaba. 18 Asin con si Satanás man nababaragñâ tumang sa saiya man sana, ¿Pâano an pagtindog can saiyang cahadèan? háros ta nagsasabi camo na sa qui Beelzebub pinaluluas co an magña demonio. 19 Cayâ con pinalúluas co si magña demonio sa gñaran ni Beelzebub, an saindong magña áqui sa quiysay pinapaluas iyan? Nin huli caiyan, sinda an mani saindong magña hocom.<noinclude></noinclude> f66ehg3rxhe8xyk19k45uucdrhek12j Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/219 250 181 8714 715 2024-10-17T04:54:58Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8714 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 11.</div>'''|209}} ------------</noinclude>20 Alagad con huli sa guramoy ó morô nin Dios pinaluluas co an magña demonio, sa catotoohan an cahadêan nin Dios nagdatong na sa saindo. 21 Con an macosog na iguang calasag naghihigñat sa limpoy nin saiyang harong, nasa sa catoninogñan an saiyang rogaring. 22 Alagad con domatong baga an iba na orog pa ca maco- sog sa saiya, madaog siya, cucuaon sa saiya an gabos niyang calasag ó hamo na pinanarigan, asin babaragñaon si magña inagauan sa saiya. 23 An day nasa sacuyâ, tumang sa sacuya iyan: asin an day magponpon sa sacuyâ, macacauagas. 24 Con an espíritung marupit minaluas sa tauo, naglalacao sa magña lugares ó camugtacan na mamarà, na naghahanap nin papahigñalôan; asin con day nacacácua caiyan, minasabi: Mabalic aco sa sacuyang harong na sacong hinalêan. 25 Asin con minadatong, nadadatgñan iyan na sinighíran asin nasasamnohan. 26 Dagñan minalacao, asin minácua nin ibang pitong espíritus na orog ca magna maraot qui sa saiya; asin pagpacalaog, minaontoc dian: asin idtong huri sa siring na tauo maraot pa nin labi caitong naenot. 27 Asin nangyari na can pacasabi can magña bagay na ini, si sarong babae sa pagiriba, can pagitaásan nin si tigňog, sinabihan siya: Paladan an tulac na nagdará sa saymo, asin si magña daghan na pinagsosohan mo. 28 Asin nagsabi siya: An enot na magña paladan an magna naghihinaniog can tataramon nin Dios, asin rinirimpos iyan. <div class="center">''An tanda ni Jonás.''</div> 29 Asín nin si natitiripon si magña tauo sa saiya, nagpoon. na magsabi: An capagaraquían na ini maraot: naghahanap nin tandâ, alagad an tandâ day itátao sa sainda, condî an tandaan ni Jonás. 80 Háros ta huling si Jonás naguing tanda sa magña<noinclude></noinclude> 744b6ige7dsv9kgshjle2eq8hn7m2l5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/22 250 182 720 719 2024-10-15T15:45:54Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 719 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">12{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 5.'''</div> {{rule}} 25 Maquipagoli ca nin madale sa saimong caiual, na caiba ca pa nia sa dalan; tibaad an caiual mo itao ca sa hocom, asin an hocom itao ca sa alguacil, asin ibugtac ca sa bilangoan. 26 Sa catotoohan nagsasabi aco saimo, na day ca macacaluas dihan, sagcod na mabayadan mo an cahorihorihing marabilis. 27 Nadagnog man nindo na isinabi, Day ca magsambay sa capagaragoman 28 Alagad aco sasabiban ta camo, na an gabos na maghiling sa sarong babaye dahel sa pagcaara saiya, nagcasala na sa pagsambay saiya sa saiyang puso. 29 Cun an sa too mong mata gnani iyo an mani dahelan na icaraot mo, holuaton mo, asin itapoc mo: huli ta magquiquinabang ca pa na mauaraan nin sarong cabtang sa saimong hauac, asin bacong an bilog-mong hauac an ipag tapoc sa infierno. 30 Asin cun an camot mong too mani dahelan sa pagcaraot mo, potolon mo sia, asin itapoc mo huli ta magquiquinabang ca pa na mauaraan nin sarong cabtang sa saimong hauac, asin bacong an bilog mong hauac an paduman sa infierno. 31 Isinabi man: An magbolag sa saiyang agom na babaye, tauan sia nin surat sa pagbobolag. 32 Alagad sasabihan co camo, na an magbolag sa saiyang agom na babaye, na baco man an dahelan sa pang-orag, guiniguibo niya man^ana na an babaye magcasala sa bacong agom, asin an magagom sa babayeng binolagan, nin saiyang agom nagraratac sa capagaragoman. 33 Siring man nagcadaragnog mndo na isinabi sa magna, tauo sa enot, Day ca magsusumpa nin putic; cundi ootobon sa Cagurangnan an saimong magna sumpa. 34 Tara isinasabi co saindo, Day camo magsurumpa sa anoman minsan huli can lagnit, huli ta iyo an tutucauan nin mo Dios 35 ni huli can daga, huli ta iyo babatoyan nin saiyang magna bitis ni an Jerusalem, huli ta iyo an ciudad nin daculang Hade:<noinclude></noinclude> drkkuulohteddxf8l9xj00x6t2va4su Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/220 250 183 8715 723 2024-10-17T04:55:03Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8715 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|210|'''<div class="center">SAN LUCAS 11.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>Ninivitas ó taga Ninive, siring man an áquí nin tauo sa capa- garaquían na ini. 31 An hadêng babae sa timogan, magtitindog sa paghocom sa magña tano nin capagaraquían na ini, asin sisilotan sinda; háros ta halè siya sa magña casagcoran nin daga sa paghina- niog can cadonogñan ni Salomón; asin uya digdi labi pa sa qui Salomón digdi caining lugar. 32 An magña tauo sa Ninive magtitirindog sa paghocom sa capagaraquían na ini, asin sisilotan iyan ninda; háros ta sa paghulit ni Jonás nagñagsolsol; asin uya digdi labi pa sa qui Jonás sa lugar na ini. 33 Day nin siysay man, na magpapadocot nin ilauan, dagñan ibugtac sa lugar na tago, ni minsan sa hiraron nin gabinan, condi sa candelero, ta gñauing si magña maglalaóg macaquita can ilao ó liuanag. 34 An ilao nin hauac iyo an matá: caya con an saymong matá malinig, an saymong bilog na hauac man maquintab; alagad con inaramog, an saymo man na hauac maromaroin. 35 Caya, hiligñon mo con baga an taclâ na yaon sa saymo, iyo an magña dampog. 36 Caya na con an bilog mong hauac maquintab, na day mayo nin tibaad nang cabtang na inay dampog, an gabos anan an maliuanagon, siring baga con sa sarong ilauan na sa banaag nia naliliuanagan ica." 37 Asin ninsi matapus nin pagtaram, naquimaherac sa saiya si sarong Fariseo na dumana sa saiya siya cumacan; asin pacalaog ni Jesús, timinucao sa lamesa. 38 Asin si Fariseo, pagcahiling niya caidto, napagñalas siya na day nanhanao gñôná can day pa minacacan. 39 Asin sí Cagurangnan sinabihan siya: Gñunian camo an magna Fariseo si sa luas nin bobog asin nin pingan linilinigan nindo alagad an sa iraron nindo pano nin paghahâbón asin nin carâtan. 40 Magña daing pacasabot, ¿An nagguibo caitong sa luas, day guinibo man si nasa laog? 41 Alagad dian sa natatada sa saindo, ipaglimos nindo yan; asin uya na an gabos anan na malilinig sa Baindo.<noinclude></noinclude> n6137955ch6msejmyezd1yfhenq2u53 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/221 250 184 8716 726 2024-10-17T04:55:07Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8716 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 11.</div>'''|211}} ------------</noinclude>42 Alagad, ¡herac man sa saindo, magña Fariseos! na pinaghihinâan nindo an yerbabuena asin an ruda, asin an bilog na tanaman; alagad an paghocom asin an pagcamoot nin Dios pinalilihis nindo. Báros ta an magña bagay na ini caipuhan na guibohon, asin day pabayaan an magña iba. 43 ¡Ay herac man sa saindo, magña Fariseos! na namomoot camo can magña nasa sa enotan na magña tucauan dian sa magña sinagogas, asin can magña pagpatara-tará sa magña lansagñan. 44 ¡Ay herac man sa saindo, magña escribas asin Fariseos, magña mapagsaguin-saguin! na anan camong siring sa magña lolobgňan na day naquiquita, asin an magña tauo na naglalacao sa ibabao day nagpapacatalastas. 45 Asin can pagsimbag nin si sarò sa magña camadonogñan nin pagboot ó ley, nagsabi sa saiya: Maestro, can minataram ca caini, sinosopog mo man cami. 46 Asin siya nagsabi: ¡Ay herac sa saindo man, magña camadonogñan nin pagboot! na ninapasan camo can magña tauo na may pasan man na day nagpapacadará; alagad camo minsan gayod sa sarong morò day camo nacadôon can magña pásan. 47 ¡Ay herac man sa saindo! na nagñagpapatindog can magña lolobgñan nin magña profetas, asin guinaradan sinda nin si magňa magurang nindo. 48 Sa catotoohan nagtátao camo nin pagpatotoo na minaoyon camo sa magña guibo nin saindong magña caganác ó magurang; háros ta sa pagcatotoo sinda guinaradan idtong magña ito, asin camo nagpapatindog ó nagtotogdoc can sain- dang magña linobgñan. 49 Nin huli caiyan, an cadonogñan nin Dios nagsabi man: Sosobolan co sinda nin magña profetas, asin magña apóstoles; asin sa sainda an magña iba gagadanon asin an magña iba paglalamagon; 50 Ta gñaning sa capagaraquian na ini masigōil an dugó nin gabos na magña profetas, na nagñagborolos magpóon can paglalang nin quinában; 51 Magpoon sa dugo ni Abel, sagcod sa dugo ni Zacarías<noinclude></noinclude> 4hlfqjbihox58yjcm8zn0ng8btrsfhd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/222 250 185 8717 729 2024-10-17T04:55:11Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8717 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|212|'''<div class="center">SAN LUCAS 11 & 12.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>na nagadan sa tahao nin altar asin nin templo: siring an sinasabi co sa saíndo, na sisigñilon sa capagaraquían na ini. 52 Ay herac man sa saindo, magña nadodonong nin pagboot! na hinalê nindo an llave nin pacasabot; camo man sana day nagpacalaog, asin si magña naglalaog pinopogolan nindo. 53 Asin can pacasabi sa sainda can magña bagay na ini, Bi magna escribas asin si magña Fariséos nagporoon na mag- harapot sa saiya sa labi-labi, asin na ma-aguiat ó maaloc siya. na magsabi nin dacol na magña bagay. 54 Na pinagbabantayan siya, asin binibigñóa na maca- dacop nin tibaad na sa saiyang gñoso gñaning ica-abla siya. <div class="center">CAPITULO XII.</div> 1 Sa bagay na ini, can pagcatiripon nin si dacol na magña tauo, malâ ta nagcapabaratay-batayan man sana sinda, nag- poon magtaram siya sa saiyang magña discípulos sa caenot- enoté: Maglicay camo can levadura nin magña Fariséos, ta pagsaguinsaguin sana iyan. 2 Háros ta day mayo ni anoman na natatahoban, ną day mabúbucasan; day man na natatagô, na day maaaraman. 3 Nin huli caiyan, si magña bagay na pinagsabi nindo sa magña madiclom, sa caliuanagan magcacadaragñog, asin itong ipinag-hihilom nindo sa paginhing sa magña laog nin harong, ipagbabalagñibog ó ípagbóbolalas sa magña lansagñan. <div class="center">''i Siysay an maninigong matacutan?''</div> 4 Asin sinasabihan co camo, magña catood co: Day camo matacot sa magña naggagadan can hauac, asin pacatapus day na mayong guiguibohon. 5 Alagad totocdoan co camo can saindong matatacutan: Matacot camo caito na pacatapus paghalêa can buhay, iguang capangyarihan sa pagholog sa infierno: sixing sinasabihan co camo: matacot camo caíni. 6 Day pinagpapabacal an limang saradit na magña gam-<noinclude></noinclude> 5pfttvsd9bymqkp7gq8y8tu19ct7ssu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/223 250 186 8718 733 2024-10-17T04:55:15Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8718 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 12.</div>'''|213}} ------------</noinclude><br> gam sa halagá sana nin duang bilog? caya minsan sarò sa sainda day nacacaligñao sa atubang nin Dios. 7 Asin mínsan an magña bohoc nin saymong payo nabibilang. Caya day nangayod camo matacot: labi ca mahalaga camo sa dacol na nagña gamgam na saradit. 8. Asin sinasabihan co camo na gabos ito na ipagboboyboy aco sa atubang nin magña tauo, an aqui man nin tauo ipagboboyboy man siya sa atubang nin magña ángeles nin Dios; 9 Alagad an magpainda sa sacuya sa atubang nin magña tauo, papaindahan man siya sa atubang nin magña ángeles nin Dios. 10 Asin gabos idto na magtataram nin tumang sa áquí nin tauo, ipapatauad sa saiya; alagad an magduhagui tumang sa Espíritu Santo, day saiya ipapatauad. 11 Asin con dadarhon camo sa magña sinagogas, asin sa magña Magistrados, asin sa magña mapangyari, day camo magpacahigñat ó magandam con papááno an saindong isisimbag, ó con ano an saindong itataram; 12 Háros ta an Espíritu Santo totocdoan camo sa panahon man sanang iyan caitong magcacanigong isabi; <div class="center">''An mayaman na daing boot.''</div> 13 Asin nagsabi sa saiya si sarò sa pagiriba: Maestro, sabihan mo an sacuyang tugang na hirasan aco can pamana. 14 Asin ini sinabihan niya: Táuo, ¿siysay an nagbugtac sa sacuyâ, na mani hocom ó parahíras dian sa saindo? 15 Asin sinabihan sinda: Hiligña nindo, asin lomicay camo sa gabos na caimotan; háros ta an buhay nin tauo bacong huli sa cadaculan nin rogaring na nasasadirihan ó quinacaptan. 16 Asin binaretâan sinda nin sarong halimbaua, na nagsabi: An rogaring na dagâ nin sarong tauo na mayaman nagtobô nin dacol; 17 Asin íni naghorop-horop sa irarom nin boot niya, na nagsabi: Anong guiguibohon co, ta day mayó aco nin matitiponan nin sacuyang magña bugña ó inani?<noinclude></noinclude> hx8llk2utxy7jw3ylpvwem7s22s5ssm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/224 250 187 8719 736 2024-10-17T04:55:19Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8719 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|214|'''<div class="center">SAN LUCAS 12.</div>'''|}} ------------</noinclude>18 Asin nagsabi: ini guiguibohon co: oolagon co an sacu- yang magña tambobong, asin itotogdoc co nin orog ca-daculâ, asin dian títíríponon co an gabos cong magña bugña asin rogaring; 19 Asin sasabihan eo an sacuyang calag: Calag, dacol cang rogaring na naririmpos sa halauig na magña panahon; mag- pahigñaló ca, pagcacan, paginom, pagragña. 20 Asin sinabihan siya nin Dios: Daing pacasabot, gñu- nian na bangui magbabaralic na hagadon an saymong calag; asin iyan na inandam mo, ¿sa quiysay dao iyan? 21 Siring nangayod an nag-guiguibo ó naghihigñóa sa ma- nognod sa saiya sana nin cayamanan ó tesoro, asin bacong mayaman sa Dios. 22 Asin nagsabi sa saiyang magña discípulos: Nin huli caiyan, sinasabihan co camo: na day camo magpara-mauot can saindong buhay ó icabubuhay, na magcaracan camo; minsan pa can saindong hauac, na maggubing camo. 23 An buhay labi iyan sa cacanon, asin an hauac qui sa gubing. 24 Paghoná-honá-a nindo an magña Wác, na day nagta- tanom, minsan pa pag-aáni; na day gñani nin para-rimpos, minsan pa tambobong; asin an Dios inaataman nin cacanon sinda. Gurano ca labi can saindong halaga sa magña gam- gam? 25 Asin siysay sa saindo an macacadagdag sa macuring pagmauot sa saiyang camugtacan ó panlauas nin sarong manico? 26 Cayâ con day camo macacahimo minsan itong cadiquit, ¿tâ dao ta macuri an mauot nindo caitong labí pa? 27 Pagisip-isipa nindo an magña lírio con napapaano an pagtalobo ninda; day nag-aáuan, day man nag-aábol; asin sasabihan co camo na minsan si Salomón sagcod can saiyang cagayagayahan day nag-gubing nin siring sa sarô sa sainda. 28 Asin con siring caiyan sinasamno nin Dios an doot, na gñunian yaon dian sa Omá, asin sa noodmang ága isosogba sa gatong: Orog pa sa saindo, magña tauo, na cacadiquit an pagtubod? 29 Cayà, camo nangayod, day camo maghigñóa con ano an<noinclude></noinclude> fjdmuuxm18fl1zcfncfa7xlcgubpxmr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/225 250 188 8720 739 2024-10-17T04:55:24Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8720 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 12.</div>'''|215}} ------------</noinclude><br> saindong cácacanon, ó con ano an saindong íínomon; day man camo magpapara-mauot can day sucat canigóan. 30 Háros ta an gabos na magña bagay na íní, hinahanap can magña tauo sa quinâban; na an saindong Amâ nacaca isi na nagcacaipo camo can magña bagay na ini. 31 Condi higñóahon nindo an cahadèan nin Dios, asin an gabos na magña bagay na ini idudugang sa saindo. 32 Day camo matacot, sadagñoton na pagiriba; háros ta binoot nin Amâ na itao sa saindo an canadian. 33 Pabacalan nindo an saindong rogaring, asin pag-uaras camo nin limos; gomibo camo nin saindong sopot na day malulumâ, cayamanan na rímpos sa calagñitan na day nangayod nin pagculang; duman sa day na mayo inaabot nin si mahabón, asin day naman matutunao nin bóc-bóc. 34 Háros ta con sá-saín an saindong rimpos na yaman yaón man sana dian an saindong pusô. 35 Nadadasoc an saindong magña cosog, asin napapadoctan an saindong magña ilauan; <div class="center">''An oripon ó paralingcod na nagpúpuca''</div> <div class="center">''sa gabos na horas.''</div> 36 Asin camo nacacabaing sa magña tauo na naghahalat con an Cagurangnan ninda magbalic paghalí sa magña caogmahan ó boda; ta con magbalic na, asin nagapod, dagñan bucasan ninda siya. 37 Magña paladan itong magña oripou, na sinda con nadatong na an Cagurangnan madatgñan na nagpúpuca: sa catotooban sinasabihan co camo, na magcacanâan siya, asin guiguibohon na tumurucao sinda sa cacanan, asin sa pacáagui paglilingcodan sinda. 38 Asin minsan domatong sa icaduang cabtang nin bangui, asin minsan domatong siya sa icatolong cabtang, asin na madatgñan sinda na siring, magña paladan an imagña siring na oripon. 39 Alagad iniho sucat na matalastasan nindo, na con maaaraman can magurang nin harong an horas ó panahon na<noinclude></noinclude> bgx7zecomgo7e1k0rtrndu6dl53o6eh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/226 250 189 8721 742 2024-10-17T04:55:28Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8721 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|216|'''<div class="center">SAN LUCAS 12.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>ipagdadatong can mahâbón, magpúpuca gayod, asin ta day pababayaan na pagbasagñan an saiyang harong. 40 Caya camo man sucat na magandam; háros ta sa horas na day nindo pinag-lalaom, an áqui nin tauo madatong. 41 Con cayâ si Pedro nagsabi sa saiya: Cagurangnan, & itinataram mo an halimbauang ini sa samuya sana, ó, sa gabos man? 42 Asin nagsabi an Cagurangnan, ¿siysay an mapapaniualâan na mainotob, asin mayocod, na dian sa saiya an Cagurangnan ibubugtac an saiyang capag-araquian, ta gñaning sa capanabonan itao sa sainda an saindang cacanon na manonogňod? 43 Paladan itong oripon, na siya, con domatong an Cagurangnau madatgñan na nagguiguibo nin siring. 44 Sa catotoohan sinasabi co sa saindo, na siya, ibubugtac niya sa ibabao nin gabos niyang magña cayamanan. 45 Alagad con an siring na oripon somabi sa saiyang pusó sana: An sacuyang Cagurangnan nahahaloy na domatong: asin magpoon siya nin paquig-iual sa magña oripon na lalaqui asin sa magña babaeng oripon, asin magcácacan asin magiinom patin magbuburat; 46 Madatong an Cagurangnan can oripon na ito sa aldao na day pinag-lalaom, asin sa horas na day naa-araman, asin isisiblag siya patin ibubugtac an saiyang cahirasan sa caibahan. can magña day nin pag-otob. 47 Háros ta an oripon na nacasabot can cabôtan nin sai- yang Cagurangnan, asin day nagandam, asin day gominibo can agñay sa saiyang boot, hahampacon nin macuri. 48 Alagad itong day nin pacatalastas, asin nagguibo nin magña bagay na maninigo nin hampac, haham pacon man cadiquit: báros ta caysay man na tinanan nin dacol, dacol man an hahagaron sa saiya liuat; asin an pinaniualâan nin dacol, labi pa an mahahagad sa saiya. 49 Napadigdi aco sa pagbugtac nin calayo sa dagà: ¿asin ano an booton co, con naglalaad na? 50 Alagad sa pagpabuniag caipuhan co na mabuniagan aco: asin ¿canigoan an pagmondo co sagcod na maotob?<noinclude></noinclude> skul3t9sxtt968ubxhd6bd0iq7gxa2u Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/227 250 190 8722 745 2024-10-17T04:55:37Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8722 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 12 & 13.</div>'''|217}} ------------</noinclude>51 Naghohonâ camo na napadigdi aco sa daga sa pagtao nin catiuasayan? Day, sinasabi co sa saindo; condi caribucan. 52 Háros ta magpoon gñunian asin gñapit mangyayari na an lima sa sarong harong magcacasuruhay; an toló tumang sa dua, asin an dua tumang sa toló. 53 An Amâ masúsuháy tumang sa áqui, asin an áqui tumang sa Amâ; an inâ tumang sa babeng áqui, asin an babaeng áqui tumang sa ínâ; an panugagñan na babae tumang sa babaeng manugang niya asin an manugang na babae tumang sa panugagñan niyang babae. 54 Asin nagsasabi man sa magña tauo: Con nacacahiling camo nin pagñanoron na halê sa solnopan, dagñan minasabi camo: Má-orán; asin iyo man nangayod. 55 Asin cou minahoyop-hoyop an timog, minasabi camo: Mag-i-init asin igua man nangad. 56 ¡Magña masaguin-saguin! Tatao camong magsiasat can lauog nin lagñit asin nin dagâ; ¿asin tâ dao ta day nindo nagcacamiridbid an panahon na ini? 57 Asin tà dao ta minsan sa saindo man sana day nindo napagisip-isip itong catanosan ó matanos? 58 Cayâ con adoloc ica sa Magistrado ó Hocom na caiba mo an saymong cainal, maghigñóa ca na lomicay ca sa saiya sa dalan; ta gñaning day ca goyoron sa Hocom, asin an Ho- com itao ca sa alguacil ó may catongdan, asin ining may catongdan ilaog ca sa bilangôan. 59 Sinasabihan taca na day ca macacaluas duman sagcod na mabayadan an iyo na sanang marabilis. <div class="center">'''CAPÍTULO XIII.'''</div> 1 Asin sa panahon man sanang ini duduman caito si nagcacapira na nagbabareta sa saiya dapit can magña Galileos, na an magña dugô caini si Pilato isinalac sa saiyang magña atang. 2 Asin can pagsimbag ni Jesús sinabihan sinda: ¿Naghohanâ camo na ining magña tagú Galileang ini, buli ta nagñagtirios sinda can magña bagay na ining siring, anan na magña paracasalâ pa sinda nin labí sa magña tagá Galilea gabos?<noinclude></noinclude> eglzpk405pe0mh0u5msimd5qndzdtfe Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/228 250 191 8723 748 2024-10-17T04:55:41Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8723 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|218|'''<div class="center">SAN LUCAS 13.</div>'''|}} ------------</noinclude>3 Day nangayod, sinasabihan co camo; condi na con day camo magñag-solsol, camo gabos magcacagaradan day nin mapalaen. 4 O itong sampolô may ualó, na nabologan sinda can torre sa Siloé, asin nagadan sinda, ¿naghonâhonâ camo na itong magña tanong ito orog pang magña may utang qui sa gabos na magña tauo na nagóontoc sa Jerusalem? 5 Day, sinasabihan co camo; con day gñóna camo magsólsól, camo gabos magcacagaradan na siring man sana. An cahoy na higuera na naalang ta day nin buyña. 6 Asin sinabi an halimbauang ini: Igua si sarô catauo nin sarong caboy na higuera na natatanon sa saiyang tanaman nin uvas, asin napadigdi sa paghanap nin bugña sa saiya, day niya ini nacuñan. 7 Asin nagsabi siya sa nag-aataman caitong tatamnan nin uvas uya digdi na may toló nang taón gñunian na nagpapa- digdi aco sa paghanap nin bugñia sa higuerang ini, asin day aco nacacácua; palodon mo iyan, &haros ta maoolaug pa an dagâ? 8 Yni nangayod can somimbag nagsabi sa saiya: Cagurangnan, pabayae gñôna siya sa taón na ini, sagcod na magodaco an parilibot niya, asin mabayôbô co. 9 Asin con macabugña, marhay; tará con day, gñapit mapopotol mo siya. 10 Asin nagtotocdo siya sa sarong sinagoga sa aldao na sábado. 11 Asin nya digdi an sarong babae na iguang espíritu nin cabelagñan may sampoló may ualo nang taón, asin nagñagña- nâan na, ta mala ta day na nangayod siya sucat nacacatanos na tomindog. 12 Asin can si naquita siya ni Jesús, inapod siya, asin sina- bihan siya niya: Babae, na-omayan cana can saymong cahelagñan. 13 Asin idinoon sa saiya si magña camot; asin dagñan nahonat, patin nagpamurauay siya sa Dios.<noinclude></noinclude> 2ee44uko76vjtna1m40bpvcib7kwimr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/229 250 192 8724 751 2024-10-17T04:55:45Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8724 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 13.</div>'''|219}} ------------</noinclude>14 Asin can pagsimbag can príncipe nin si sinagoga, angot ta si Jesús nagbolong can aldao na sábado, nagsabi siya sa pagiriba iguang anom na aldao na maninigong ipag-guibo; caya sa magña aldao na ini, pomadigdi camo asin mabobolong camo, asin bacong sa aldao na sábado. 15 Tará an Cagurangnan, siminimbag sa saiya, asin nagsabi; Para-saguin-saguin, an lambang saro sa saindo day inoobaran sa aldao na sábado an baca nia ó an saiyang ásno sa babahugan, asin dinádara na pinapainom? 16 Asin an áquing ini ni Abraham na uya digdi si Satanás nagagacdan sia may sampolò may ualo nang taón, ¿day naninigô saiya na mahubarán can gapus na ini sa aldao na sábado? 17 Asin can nagsasabi can magña bagay na ini, nagcasoropog si gabos niang magña caiual; alagad an bilog na banuaan nag-oogma can gabos na magña bagay na mamurauayon na anan guiniribo nia. 18 Asin nagsabi: Ano an na babaigñan co can cahadéan nin Dios, asin arin an aaguidan co caiyan? 19 Nacabaing iyan sa pisog nin mostaza na pag-cacuaa nin sarong tauo, itinanom sa saiyang tátamnan; asin nagtobó, asin naguing cahoy na daculâ, asin si magña gamgam nin lagñit nag-guiribo nin magña salag sa saiyang magña sagña. 20 Asin nagsabi liuat: Arin an babaigñan can cahadean nin Dios? 21 Nacacabaing iyan sa levadura na quinúa nin si sarong babae, asin isinalac niya iyan sa tolong tacad na guinalpong, sagcod na idto gabos ominosbog. 22 Asin nagaágui siya sa gabos na nagña ciudades patin magña nayón ó caomahan, na nagtotocdo, asin naglalacao pasiring sa Jerusalem. <div class="center">''An tatáng hayacpit.''</div> 23 Asin nagsabi sa saiya si saro: Cagurangnan, ¿Anan dáo na cacadiquit an magña naçacaligtas? Asin siya sinabihan sinda:<noinclude></noinclude> 1up7etx6t0c338vn7xwcdw8d3tt8ula Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/23 250 193 756 755 2024-10-15T15:45:56Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 755 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 5.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}13}} {{rule}} 36 ni huli can payo mo day mo ipagsusumpâ, huli ta day ca macacaguibo nin sarong boboc na maputi ó maitom. 37 Tará an mani tataramon nindo, Oho, oho; Day, day; huli ta an minalabi caini, sa maraot minaguican. 38 Nagcadaragñog nindo na isinabi sa magña tauo sa enot, Matá sa matá, asin gñipon sa gñipon. 39 Tará aco sasabihan ta camo, na day camo magtumang sa maraot; cundi atá gñani, cun si-isay man maglugad saimo sa too mong pisgni, iatubang mo pa saiya an saibong. 40 Asin an boót maquiriboo saimo, asin cuaon an saimong* túnica, ipahonod mo pa saiya an gubing na halicboy. 41 Asin an si-isay man na lumunad ó pomapasan sa saymo sa rayo nin sarongt milla, ilacao mo sia nin dua. 42 Tauán mo an magagad saimo; asin an boot cumus. saimo nin utang, day mo pagtalicodan sia. 43 Nagcadaragñog nindo na isinabi, Mamomótan ino an 'saimong capuá, asin cacogñisan mo an saimong caiual. 44 Tará aco nagsasabi saindo, Mamótan nindo an saindong magna caital; (omaua nindo an magna nagpapacaract sa saindo; guibohan nindo nin carahayan an magña nagoogñis sa saindo,) asin ipamibi nindo an magña nagraranay saindo asin naglalamag saindo : 45 ta gñaning maguing magña áquí camó nin saindong Amâ na nasa calagñitan; tará sia guiniguibo na an saiyang aldao somirang sa ibabao nin magña maraot asin magña marahay asin omorán sa ibabao nin magña banal asin bacong banal. 46 Huli ta cun mamomoot camó sa magña namomoót sa Baindo, ganó an balos na macacamtam nindo? ¿Day man nagguiguibo nin siring an magña publicano? 47 Asin cun an magña tugang sana nindo an saindong pag- taratarahón, ¿ano an calabihan can guiniguibo nindo? ¿Day nagguiguibo man niu siring an magña Gentil? 48 Camó gñani magpacabanál na lobos, siring sa saindong Amâ na nasa lagñit iyo an lobos na banal, ----- * '''gubing.''' † '''sarong ribong đopá.'''<noinclude></noinclude> 924gq987rtlotj7poxnf6ufzw3iv5s0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/230 250 194 8725 759 2024-10-17T04:55:50Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8725 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|220|'''<div class="center">SAN LUCAS 13.</div>'''|}} ------------</noinclude>24 Magpirit camong lomaog sa aagniahan na hayacpit; háros ta sinasabi co sa saindo na dacol an maghihigñohang lomaog, asin day macacahimo. 25 Pacatapus na an Amâ can nasa harong magbagñon, asin pintôan an tatâ, asin magpopoon camo na magontoc dian sa luas, asin magapod sa tatá, na magsabi: Cagurangnan, Cagurangnan, bucasi cami; asin an pagsimbag sabihan camo: Day co camo namimidbid con baga tagá-sain camo, 26 Con siring magpopoon camo na magsabi: Sa atubang mo nagñag-caracan cami asin nagirinom, patin ica nagtocdô sa samuyang magña lansagñan; 27 Asin sasabihan camo: olay co sa saindo na day co camo namimidbid con baga tagá sain camo; sumuhay camo gabos sa sacuya magña paraguibo nin carâtan. 28 Diana ogaring an magña luha asin an pagraragot nin magna gñipon, con mahiling na nindo si Abraham, si Isaác, si Jacob asin an gabos na magña profetas sa cahadêan nin Dios, asin camo magña naluluas. 29 Asin madaratong maghahale sa siragñan asin sa solno- pan, sa Amijanan asin sa odtohan, asin na magpapanucao sa lamesa dian sa cahadêan nin Dios. 30 Asin uya digdi ta magcacahururi itong magña nagcá- erenot; asin magcaca-erenot itong magña nagcahururi. 31 Ito man sanang aldao na ito nagpandaratong si nag- capira nin si magña Fariseos, na nagsasabi sinda sa saiya: Lumuas ca asin humalê ca digdi, háros ta si Herodes boot niang gadanon ca. 32 Asin sinabihan sinda niya: Lacao camo asin pagsabi camo sa ayam na ito: Uya digdi nagpapaluas aco can magña demonio asin nag-guiguibo aco nin magña pagpapaomay gña- nian asin noodmâ, asin sa icatolong aldao matatapus na aco. 33 Alagad caipuhan na gñunian, asin noodmâ, patin paca- libis noodmá maglacao na aco; Háros ta day mangyayari na an profeta magadan sa luas niu Jerusalem. 34 Jerusalem, Jerusalem! na nagagadan ca can magña profetas, asin pinag-gagapo ó pinagdadaclag mo nin gapò an magña isinobol dian sa saymo: ¡pipirang veces boot cong<noinclude></noinclude> qlccfc2nfbdue145jgpvk449k6ut4ri Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/231 250 195 8726 762 2024-10-17T04:55:54Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8726 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 15 & 14.</div>'''|221}} ------------</noinclude><br> sararoon si magña áqui mo, siring can gûnacan na manoc sa saiyang magña siû sa nasasayocoban nin saiyang magña pacpac, asin day ca námoot! 35 Uya digdi, pinabayaan sa saindo an barong nindo na mayo nin tauo: asin sinasabi co sa saindo na day aco nindo mahihiling sagcod na domatong an panahon con magsarabi camo: Paladan an madatong sa gñaran nin Cagurangnan.. <div class="center">'''CAPÍTULO XIV.'''</div> 1 Asin nangyari na nin si naglaog sa harong nin sarong príncipe nin si magña Fariséos sarong sábado sa pagcacan nin tinapay, sinda pinag-inirib siya. 2 Asin uya digdi si sarong tauo na bagoon nasa atubang niya. 3 Asin can pagsimbag ni Jesús, nagtaram sa magña madodonong sa ley asin sa magña Fariséos, na an olay: ¿Maninigô na nagbolong sa aldao na sábado? 4 Asin sinda day mayo nagñag-guirong. Con siring siya quinaptan nia ito, binolong siya, asin nagpaaram sa saiya. 5 Asin can pagsimbag sa sainda, nagsabi: ¿An ásno ó an baca nin siysay man sa saindo maloholog sa sarong pangsod ó bobón, asin day dao gñapit cucuaon sa aldao na sábado? 6 Asin day siya nasisimbag ninda sa magña bagay na ini. 7 Asin can pacamasid nin si pagpipili can magña naenot na tutucauan sa lamesa, nagpahayag nin sarong halimbaud sa magña pinan-aloc niya, na an sabi sa sainda: <div class="center">''An halimbaua dapit sa daculang panlapon ó</div> <div class="center">pamanguihan.''</div> 8 Con sa halimbana baga ma-aloc ica sa magña bodas nin tibaad nang tauo, day ca magtucao dian sa enotan, namâ con may saro na labi pa ca mahalaga sa saymo na dian siya inaloc na tumucao. 9 Asin con domoloc an nagaloc sa saymo, asin sa saiya, na sabihan ca: Tâuan mo nin matutucauan ini: asin con siring magpopoon cang masopog na mapatucao dian sa hudian.<noinclude></noinclude> dgl9fa25y1djtani2wv23cz2zw2hghq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/232 250 196 8727 765 2024-10-17T04:55:58Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8727 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|222|'''<div class="center">SAN LUCAS 14.</div>'''|}} ------------</noinclude>10 Alagad con maaloc ica, paduman ca, asin tumucao ca sa hudian na tutucauan; háros ta con domoloc itong nag-aloc saymo, na sabihan ca: Catood, sumacat ca sa itaas: con siring may camurauayan ca sa atubang nin magña cairiba mo na nagtuturucao dian sa lamesa. 11 Háros ta siysay man na nagpapahalangeau, ·papacumbabâon; asin si nagpapacumbaba, papahalangeauon. 12 Asin nagsabi man sa nag-aloc sa saiya: Con nag-guiguibo ca nin cacanon 6 haponan, day ca mag-aloc sa magña catood mo, minsan sa saymong magña capag-araquian, minsan sa magña cataraid na magña mayaman; ta gñaning sinda man day ca balosan na alocon, asin maguibo sa saymo au balos. 13 Alagad con mag-guibo ca nin andam, áloca au magña dukhâ ó mayong sucat, an magña quimay, an magña pirilay, an magña butá : 14 Asin maninipaladan ca; huli ta day ca mababalosan ninda; condi pagbabalsan iyan saymo sa pagcabuhay liuat nin magña banal. 15 Asin can pagcadagñog caini nin si saro sa magña cairiba na nagtutucao sa lamesa, nagsabi sa saiya: Paladan an macacapagcacan nin tinapay duman sa cahadêan nin calagñitan. 16 Caya siya sisabihan ito: Si sarô catauo nag-guibo nin sarong daculang haponan, asin nagñagda siya nin dacol na tano. 17 Asin can panahona nin panhapon ó pamangui sinogò an saiyang oripon na magtaram sa magña quinombida niya: magpandirigdi na camo ta si gabos anan na naandam na. 18 Asin nagporoon si gabos sararo sana sinda na magsarayuma. Si naenot sinabihan siya: Nagbacal aco nin sarong latê, asin nagcacaipo acong lomacao sa paghiling caiyan; caya naquiquimaherac aco sa saymo na pasayumahon mo aco. 19 Asin si sarô nagsabi: Bominacal aco nin limang padis na baca, asin padudumanan cong balôon; naquiquimaherac aco saymo napapagcanigoon mo an panayuma co. 20 Asin si sarô nagsabi: Bâgo acong casalon, asîn nin huli caini day aco macaca padian.<noinclude></noinclude> cedd8el1lkqqbf89466zwmpdgzgkue0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/233 250 197 8730 768 2024-10-17T04:56:02Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8730 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 14.</div>'''|223}} ------------</noinclude>21 Asin pagpuli nin si oripon, ipinagbaretâ an magña bagay na ini sa saiyang Cagurangnan. Con caya pagcaangot nin si Minamagurang nin capagaraquían, nagsabi sa saiyang oripon: Lacao nin madalê sa magua dalan asin sa inagña lansagñan nin ciudad, asin daraba digdi an magia daing sucat, an magña quirimay, an magña pirilay patin an magña burutá. 22 Asin nagsabi an oripon: Cagurangnan, naguibo na, siring sa cabôtan mo, asin igua pa guiraray nin lugar. 23 Asin nagsabi an Cagurangnan sa oripon: Lacao sa magña dalan asin sa magña nacocodal, asin piriton mo sinda na lomaog gñaning mapanô an harong co. 24 Huli ta sinasabi co sa saindo na mayô nin sarò caitong imagña tauo na magña quinombida, mamoot can harong co. 25 Asin dacol na magña tauo nagpasiring duman sa saiya; asin can pagpuruli ninda sinabihan niya sinda: 26 Con inay sarong domigdi sa sacuyá, asin day nauugnis, sa saiyang Amâ, asin inâ, asin agom, patin magna áqui, patin magña tugang na lalaqui, asin magña tugang na babae, asin minsan man pa sa saiyang buhay, day maninigo na mani- discípulo co. 27 Asin an siysay man na day pásanon an saiyang crúz asin magsosonod sa hudian co, day maninigo na mani-discipulo co. 28 Háros ta, Siysay sa saindo, con boot na tomogdoc nin sarong torre, day gñona bilagñon an magña gasto, con baga igua caitong mai-ipuhan sa pacahaman caiyan? 29 Huli ta pacata pus na icabugtac an sisicaran, asin day iyan matatapus ó mahahaman, si gabos na nagpacaquita caiyan, day magpoporoon na magtuya-tuya sa saiya? 30 Na magsasarabi: Ining tauong ini pominoon nin pagtogdoc, asin day nacahímong macahaman. 31 ¿O Arin an Hadê, an maquiquipaglaban sa sarong cápua Hadê, na matucao siya gñôna day maghapot-hapot con baga macaca-salabat can sampolong ribo sa madatong na tumang sa saiya na nay duang polong ribo? 32 Ta con day, mantâ si sarong hade nasa sa harayo pa, maquiquimaherac sa saiya sa catonínogñan, na sosobolan siya nin sosogoon.<noinclude></noinclude> s6vdk03yslkvuwlkltxey8mj0hlb35x Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/234 250 198 8731 771 2024-10-17T04:56:06Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8731 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|222|'''<div class="center">SAN LUCAS 14.</div>'''|}} ------------</noinclude>33 Siring nangayod caiyan, an siysay man sa saindo na day pomabaya can gabos ó somayuma can gabos na magña bagay na sadiri, day maninigô na mani sacuyang discipulo. 34 An asin marhay nangayod; alagad con an asîn matúnao ó tomábang, ¿ano an icaca-iram? 35 Minsan manogñod sa dagâ, minsan pa sa tatapucan nin magna ati ó ramog bacong marhay; itatapuc iyan sa luas. Con siysay an may magña taligña sa pagbinañiog, maghinañiog. <div class="center">CAPÍTULO XV.</div> 1 Asin nagdadaralao sa saiya si gabos na magña publicanos asin magña paracasala sa paghinañiog sa saiya. 2 Asin nagririliblib ó nag-gogomodgomod si magña Fariseos asin si magña escribas, na nagsasarabi: Ini nagaacô nin magña paracasala, asin nagcacacan sa cairibahan ninda. <div class="center">''An halimbaua dapit sa oveja na nauará.''</div> 3 Asin siya ipinahayag sa sainda ining halimbauâ, na an olay: 4 Siysay an tauo sa saindo, na may sangatos na ovejas, con mauarâ an sarò caiyan, day babayaan an síam na polô may siam sa capatagan, asin paduman sa nauarâ, sagcod na mácua niya ito? 5 Asin con nacúcua ibinubugtac sa ibabao nin saiyang magña abaga, naoogma siya?; 6 Asin pagdatong sa harong, tinitiripon an magña catood asin an magña cataraid, na minasabi sa sainda: tâué aco nindo nin caragñahan, huli ta nácua co si sacuyang oveja na nauarâ. 7 Sinasabi co sa saindo, na siring man sana magcacaigua nin orog pang caragñahan sa lagñit dapit sa sarong paracasala na nagsólsól, qui sa siam na polô may siam na magña banal, na day nagcacaipo nin pagsólsól. 8 O siysay an babae na may sampolong pisos, con sacale baga mauarâ an pisos, day magpapadocot nin ilauan, asin maninighid sa harong, asin paghahanapon nin maigot sagcod na mácua niya ito?<noinclude></noinclude> 7vg25vzjuoeyt0jihq1ke8zizpydd24 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/235 250 199 8732 774 2024-10-17T04:56:10Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8732 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 15.</div>'''|83}} ------------</noinclude>9 Asin con baga mácua na ito, tinitiripon an saiyang magña catood na babae asin magña cataraid man na babae, na nagsasabi: Pagogmahi aco indo, buli ta nácua co si pisos na nauarâ sa sacuya. 10 Siring man sinasabi co sa saindo na may caogmahan sa atubang nin magña ángeles nin Dios huli sa sarong paracasala na nagsósolsól. <div class="center">''Si áquing pródigo.''</div> 11 Asin nagsabi: May sarò catano na igua nin duang áqui: 12 Asin an gñohod sa sainda nagsabi sa saindang Amá; Ainà, tauan na sa sacuya an cabtang can pamana na manogñod sa sacuyâ: Asin pinagbagñá sa sainda si rogaring. 13 Asin day nahaloy na magña aldao pacalibis caini, can pagcatiripona caiyan nin si gñohod na úqui, naglacao sa harayo pasiring duman sa sarong provincia na nasisiblag; asin dian pinagbasang-basang si rogaring niya ta nabubuhay sa capabamacan 14 Asin can si gabos nagca-orobos na, diminatong an sarong laculang gotom sa provinciang ito, asin nagpoona siang magcaipo ó magtios, 15 Asin naglacao siya asin nacadatong sa sarò nin si magña tagá duman sa dagang ito, na ini sinobol siya duman sa latê niya na nagñataman can pagbahog nin si inagua caorigan. 16 Asin nagmamauot siya na mabasog si saiyang tulac can magña bugña uin si baroho na pinagbabahog sa magña. orig; alagad mayo nin siysay pa man na minatao caiyan sa saiya. 17 Asin can maghorop-horop siya sa saiya man 69na, nagsabi: ¡Pipira an magña paraaldao sa harong uin sacuyang Ama na may dacol na tinapay, asin aco digdi magagadan sa gotom! 18 Maglalacao aco, asin maduman aco sa sacuyang Ama, asin sasabihon co sa saiya: Amâ, nagcasalà aco tumang sa lagñit, asin tumang sa saymo; 19 Day na aco magcacanigo na apodou pang áqui mo: guiboha aco na siring sa sarô can saymong magña paraaldao.<noinclude></noinclude> 7c4997hzt58w1gkehmybbbx65q9mzyj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/236 250 200 8733 777 2024-10-17T04:56:14Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8733 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|222|'''<div class="center">SAN LUCAS 14.</div>'''|}} ------------</noinclude>20 Asin nin si liminacao siya diminoloc sa saiyang Amâ. Asin can harayo pa siya, nahiling siya nin si saiyang Ama, asin nahero sa pagcaherac sa saiya, asin dominalagan, asin dominaplang sa inay liog niya patin hinadcan siya. 21 Asin si áqui sinabihan siya: Amâ, nagcasala aco tumang sa lagñit asin tumang sa saymo, asin day na aco maninigo na apodon pang áqui mo. 22 Alagad si Ama nagsabi sa saiyang magña oripon: Cuâa nindo si nagnognorog na gubing, asin gobigñi nindo siya; asin sòlogui nindo nin sarong sing-sing an saiyang camot, patin sapin sa magña bitis niya. 23 Asin daraha nindo digdi si matatabang baca, asin bonoa nindo iyan, asin caracanon niato, patin mag-fiesta quita : 24 Huli ta ining áqui cong ini bilang sa gadana siya, asin ta nabuhay luat nauara siya, asin ta nácua guiruray. Asin nagporoon sinda nin pagorogma. 25 Asin si áqui niang mátua duduman siya sa omná, na ini nin si pagdatong asin pacaabot niya ó pagdagñadang niya sa harani nin si harong, nadagñog si pagtotorogtog nin sí música asin si magña pagsarayao ó pagtararoc; 26 Asin can inapod niya si sarô nin si magna sorogoon, inosisa niya con baga ano ito. 27 Asin sinabihan siya: Si saymong tugang nagdatong; asin si saymong Ama pinabono si matatabang baca, huli ta tominogña sa saiya siya na mayo nin tibaad na, 28 Caya naangot, asin habo-habong lomaog. Nin huli caini lomínuas si saiyang Ama, asin naquiquimaherac sa saiya na lomaog siya. 29 Alagad can pagsimbag niya, nagsabi sa Ama: Uya digdi dacol nang magña taón linilingcodan taca, na day aco sagcod naglapas can saymong pagboot, asin day sagcod mo aco natauan nin sarong sadit na canding na paca pagogma aco sa caibahan nin sacuyang magña catood. 30 Alagad can dominatong ining áqui mo, na tominapus ó oininobos can magña rogaring no sa magña marorompot na babae, nagbonó ca manogñod sa saiya nin matatabang baca.<noinclude></noinclude> ckxxxdyl5hs4q32vxwe6smpwbeje8x6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/237 250 201 8734 780 2024-10-17T04:56:18Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8734 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 15 & 16.</div>'''|227}} ------------</noinclude>31 Con siring sinabihan niya siya: Aquí, ica sa guiraray uya ca sa caibahan co asin an gabos cong magña rogaring anan na mapasaymo. 32 Alagad caipuhan na gomibo nin fiesta asin magogma quita, háros ta ining tugang mo naguing baga siring siya sa nagadan, asin nabuhay siya linat; nauarà siya, asin ta nácua. <div class="center">'''CAPÍTULO XVI.'''</div> <div class="center">''An maraot na pinaniualaan.''</div> 1 Asin nagsabi man sa saiyang magña discípulos: May sarong tauo na mayaman, na siya igua nin sarong pinaniniualâan sa harong, asin ini ipinagsombong sa atubang niya siring sa para-ratac nin si saiyang magña rogaring. 2 Asin inapod niya ito patin sinabihan siya: ¿Ano ini na nadadagñog co sa saymo? Magtao ca nin casaysayan can saymong catongdan, huli ta day cana magui-guing paniniualâan pa. 3 Con caya, si pinaniualaan nagsabi sa irarom min boot niya: Ano dao an guiguibohon co? na au sacuyang Cagurangnan hinahalê sa sacuya an capániualaan. Sa pagcacalot day aco macaca-honâhona, inaquilimos man, masosopog aco. 4 Tatao aco can guiguibohon co ta gñaning con mahalê na aco sa capaniualâan, maacò aco sa saiyang magña harong. 5 Asin pinagapod niya si lambang sarò nin si magña may utang sa saiyang Cagurangnan, na sinabihan si naenot: ¿Gurano an utang mo sa sacuyang Cagurangnan? 6 Asin ini nagsabi: Sangatos na bariles na lana. Asin sinabihan siya: Cuaa an saymong ootóbon na panuga, asin tumucao ca nin madale, patin isurat mo limang polò. 7 Pacatapus nagsabi sa sarò: Asin ica, pirá an utang ino? Asin ini nagsabi: Sangatos na tacad na trigo. Asin sinabihan niya siya: Cuâa an ootóbon mong recibo asin sumurat ca nin ualong polô. 8 Asín inomao nin Cagurangnan si pinaniualaan na maraot huli ta guiminibo nin caisipan; háros ta an magña áquí can<noinclude></noinclude> 56q1djhu4beoz4nlono99bcmoab7vq6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/238 250 202 8736 783 2024-10-17T04:56:22Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8736 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|228|'''<div class="center">SAN LUCAS 16.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>panahon na ini anan na dapit sa saindang guinicanan orog sinda ca magña matale qui sa magña áqui nin caliuanagan. 9 Asin aco sinasabihan co camo: inaquipagcatood camo sa magña cayamanan nin carâtan, ta gñaning con magculaug na camo ó madaihan camo, acôon camo sa saindang magña eneerocan na daing catapusan. 10 An may paghigñat sa cadiquitou, mahigñat man iyan sa dacol: asin an sa cadiquiton bacong matanos, bacong matanos man sa dacol. 11 Caya, con sa magña maraot na cayamanan, day camo naghigñat, siysay an maniniualâ sa saindo caitong totoong gayo? 12 Asin con day camo magpacahigñat can sa iba, ¿Siysay an mátao sa saindo caitong sadiri nindo? 13 Day nin oripon na macapaglingcod sa duang Cagurangnan háros ta ó maugñisan an saró, ó madayupot sa sarò asin mabaldian an saró. Day camo macaca paglingcod sa Dios asin sa magña cayamanan. 14 Asin nadadagñog man an magña bagay na ini gabos nin si magña Fariseos, na anan sindang magña maimot, asin nagtutuya-tuyâ sinda sa saiya. 15 Asin sinabihan sinda: Cano iyo an magña magpapatotoo sa saindo man sana sa atubang nin magña tauo; háros ta an Dios midbid niya an saindong magña puso; huli ta itong pinacacahalangcao nin magia tano, con sa atubang nin Dios, caoyaman. 16 An pagboot ó ley asin an magňa profetas sagcod sa qui Juan Caya magpoon caini an cahadéan nin Dios napapahayag na, asin con siysay an boot, nagpirit siya nangayod na lomaog dian. 17 Alagad marhay pang omagui sana an lagñit asin an dagà qui magliban ó masala an tibaad nang cadíquíton can ley. 18 Siysay man na bumulag sa saiyang agom na babae, asin omagom nin iba, iyan iyo an adúltero: asin an mag-agom sa babaeng binulagan can saiyang agom na lalaqui, iyan adúltero man.<noinclude></noinclude> dbhpek0ca1eqvuj07oy8udwh619372q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/239 250 203 8737 786 2024-10-17T04:56:26Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8737 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 16.</div>'''|229}} ------------</noinclude><div class="center"> ''An sarong mayaman asin si Lázaro.''</div> 19 May sarong tauong mayaman, na naggugubing nin polá asin lino na saradit, asin oroaldao nagguiguibo siya nin caogmahan na mabansay. 20 May sarô man na maquilimos na an gñaran niya si Lázaro, na siya napapahigdâ na dian sa may tatá caito, panó nin magña lugad. 21 Asin nagmamauot na mabasog siya nin si magña mócmóc na nagriricdag sa lamesa nin si mayaman; asin si magña ayam pa nagdodoloc asin dinidilaan siya sa magña calugadan. 22 Asin nangyari na nagadan si maquilinos, asin dinará nin si magña ángeles duman sa limbo ni Abraham: asin nagadan man si mayaman, asin ipinaglobong. 23 Asin ini duman sa infierno itiningcalag si magña matá niya, nin si duduman siya sa magña casaquitan, asin nahiling niya si Abraham sa harayo, asin si Lázaro duduman sa saiyang limbo. 24 Dagñan siya nagcurahao, na nagsabi: Amang Abra- ham, maheracan no aco, asin sogóa si Lázaro na domogon ó basâon an poró nin saiyang moro sa tubig, asin palipotan an sacuyang dila; huli ta nasasaquitan aco sa laad na ini. 25 Asin sinabihan siya ni Abraham: Aqui, guiromdoma na nagcamit cana nin si saymong magña cara hayan sa pagcabuhay mo, asin si Lázaro man si magña cararâtan; caya gňunian ini pinag-raragña digdi, asin ica pinadudusahan. 26 Asin laen pa can gabos na ini, iguang sarong daculang búgñao na namumugtac sa pagoltanan niamo, asin camo, náh si magña boot na omagui paghalê digdi pasiring dian sa saindo, day macacahimo, minsan paghalê duman pasiring digdi. 27 Asin nagsabi: Naquiquimaherac nangayod aco sa saymo, Amâ, na sogoon mo siya duman sa harong nin sacuyang Amâ; 28 Huli ta igua aco nin limang tugang; ta gñaning mapatotoohan sinda, na day na man sinda mapadigdi sa camugtacan na ini nin capadusahan.<noinclude></noinclude> 23h6aguwyjilp0uqcaidj2j8t2vg2ta Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/24 250 204 8738 792 2024-10-17T04:56:30Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8738 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">14{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 6.'''</div> {{rule}} <div class="center">CAPÍTULO VI.</div> <div class="center">''An paghulit sa buquid (casumpay): An pag-limos, an''</div> <div class="center">''pamibi an ayuno.''</div> 1 Maghigñat camó nin pagguibong cabanalan sa atubang nin magña tauo, ta gñaning mahiling ninda: báros ta con day, day man camong balos na cacamtan sa saindong Amâ na nasa calagñitan. 2 Cun icá gñani naglilimos, day ca magpatanog nin trompeta sa atubang mo, siring can magña guiniguibo can magňa parasaguin-saguin sa magna sinagoga asin sa magña sâdán, ta gñaning paorogon nin magña tauo. Sa catoohan nagsasabi aco saindo. Igua na sinda can saindang balos. 3 Tará cun ica naglilimos, day maiisihan can saimong uala an guiniguibo can saimong too; 4 ta għaning an saimong paglimos mabilom; asin an saimong Amá na nacacahiling nin hilom, babalsan cang hayag. 5 Asin cun namimibi canó, day camó magsiring can magña para saguin-saguin; huli ta sinda namomoot magpamibi sa magña sinagoga, asin sa magña tiniticóan nin magña dalan, ta gñaning mahiling sinda nin magña tauo. Sa catotoohan nagsasabi aco saindo. Iguá na sinda can saindang balos. 6 Tará icá, cun namimihi, lomaog ca sa Baimong linamban, asin pacapintoa mo can tatú, mamíbi ca sa saimong Ama na nasa sa hilom; asin an saimong Ama na nacacahiling sa hilom, babalsan icang hayag. 7 Asin sa pamibi, day camó magpara-halauig na siring can magña Gentil; huli ta nagiirisip sinda na dahel sa cadaculan nin catataram hihinaniogon sinda. 8 Day gñani camó macaomaguid sa sainda; huli ta an saindong Amâ nacacaisina can saindong manini caculagňan, bago nindo hagadon saiya. 9 Mamíbi gñani camó nin siring: Amâ niamo, na yaon ca sa lagñit, Sasambahon an gñaran mo. 10 Itaó mo samoyâ an cahadêan mo. mo, dian sa lagñit, siring man sa dagâ. Guibohon an boot<noinclude></noinclude> dgdb3kyzprvydzhfyqs7urv04v3ke96 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/240 250 205 8739 795 2024-10-17T04:56:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8739 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|230|'''<div class="center">SAN LUCAS 16 & 17.</div>'''|}} ------------</noinclude>29 Asin si Abraham sinabihan siya: Sa qui Moisés asin sa magña profetas maghinaniog sinda. 30 Dagñan siya nagsabi: Day, Amang Abraham, condi con an sarô sa magña gadana pumaduman sa sainda, magso- soronod gayod sinda. 31 Alagad si Abraham sinabihan siya: Con day maghihi- naniog qui Moisés asin sa nagña profetas, day ınan sana sinda masasadol ó madadará, minsan pa magbagñon an sarô sa magña gadana. <div class="center">CAPÍTULO XVII.</div> 1 Asin sa saiyang magña discípulos nagsabi: Day mang- yayari na day domatong an magña maraot na bagay ó pada- ra; Caya, ¡ay herac man caito na siya an guinicanan caiyan! 2 Marhay pa gayod sa saiya, con binugtacan siya sa liog nin sarong gapo sa guiligñan, asin iholog siya sa dagat, sa magpadára nin maraot sa saro caining magña sadagñoton. 3 Maghigñat camo sa saindo man sana. Con magcacasalâ baga tamang sa saymo an tugang mo, sagiêon mo siya; asin con magsolsol siya, patauaron mo siya. 4 Asin con macapito si pagcasala sa saymo sa sarong aldao, asin macapito man sa sarong aldao magbalic siya sa saymo, na magsabi, na cocologan aco, patauadon mo siya. 5 Asin nagsarabi si magña apóstoles sa Cagurangnan: Dugagnan mo cami nin pagtubod. 6 Dagñan huli caini nagsabi an Cagurangnan: Con ígua baga cutâna camong pagtubod na siring sa sarong písog nin mostaza, masasabihan nindo ining cahoy na Sícómoro: Bumuhal ca, asin tonogadoc ica dian sa dagat; asin sosonodon camo. 7 ¿Asin siysay sa saindo an igua nin oripon na sarò na nagaarado ó nagpapasabsab, na paghalê niya sa omá dagñan siya sabihan: Omáguí ca, tuinucao ca dian sa lamesa? 8 Day dao siya sabihan gñôna: Magáro-aro cana nin pamanguíhan ó haponan, asin inagñaloscos ca, asin atamanon mo aco sagcod na aco macacaón patin macainom; asin pacatapus caini, comacan caman patin ominom?<noinclude></noinclude> n0igfeonhwrbo1ca3nj7b9t00c1bsq8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/241 250 206 8740 799 2024-10-17T04:56:38Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8740 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ImmaculatelyInsolent" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 17.</div>'''|231}} ------------</noinclude>9 ¿Nagpasalamat sa oripon huli ta guinibo itong ipinagboot sa saiya? Sa honâhonâ co na day. 10 Siring man sana camo, con guinibo na baga nindo an gabos na ipinagboot sa saindo, magsasabi camo: Anan ca ming magña oripon na mayo nin capacânan, háros ta itong maninigo níamong guínibo, guínibo niamo. 11 Asin nangyari na nagpasiring siya duman sa Jerusalem, ominaguí siya sa tahao nin Samaria asin nin Galilea. <div class="center">''Si sampolong magña daoton.''</div> 12 Asin can naglaog sa sarong Nayon ó aldea, nagpanarabat sa saiya si sampolò catauo na magña daóton, na sinda nag- norontoc duman sa harayó, 13 Asin nagcururahao, na an magña sabi: Jesús, Maestro, caheracan mo cami. 14 Asin can pagcahiling niya sa sainda, sinabihan niya. sinda Lomacao camo, magpahayag camo sa magña sacerdotes: Asin nangyari na can nagpapasiring na sinda duman, nagcarilinigan sinda. 15 Dagñan caini si saró sa sainda, huli ta nahiling sinda na nalinigan na, nagbalic, nagpapamurauay sa Dios sa daculang tignog: 16 Asin idinocò an lalaugon niya sa saiyang magña bitis, nagpapasalamat sa saiya: Asin íní tagá duman sa Samaria. 17 Asin can pagsimbag ni Jesús, nagsabi: ¿Bacong sampolo si nagcarilinigan? ¿Asin si siam sain camumugtac? 18 Day nin síysay man na nagbalic asin magtao nin camuranayan sa Díos, condi ining tagá íbang nación? 19 Asin nagsabi sa saiya: Tomindog ca, lacao na; si saymong pagtubod ilinigtas ca. 20 Asin can hapoton nin si magña Fariséos con noarin madatong an cahadêan nin Dios, sinimbag sinda, asin nagsabi: An cahadêan nin Dios day madatong na maaaraman. 21 Day man magsarahi camo: uya digdi, ó yaon dian: háros ta uya-na an cahadêan nin Dios yaon sa tagñá nindo.<noinclude></noinclude> 2ifk9qru5hobk4ht0g8n41joit8sc2h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/242 250 207 8741 802 2024-10-17T04:56:42Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8741 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|232|'''<div class="center">SAN LUCAS 17.</div>'''|}} ------------</noinclude>22 Asin nagsabi sa saiyang magña discípulos: Madatong an panahon, con magmamauot camong macaquita nin sarò can magña aldao nin áqui nin tauo, asin ta day iyan nindo maqui- quita. 23 Asin magsasarabi sa saindo: uya digdi iyan ó yaon iyan dian. Day camo magduman day inan camo magsonod. 24 Háros ta con an lilinti nagquiqui-quilat magpoon sa sarong cabtang sa irarom nin lagñit, minaliuanag hangan sa ibang cabtang, siring man sana an aqui nin tauo sa aldao niya. 25 Alagad an enot caipuhan na inagtíos għona nin macuri, asin day papagcanigóon sa capagaraquían na ini. 26 Asin siring can nangyari can magna aldao ni Noé, siring man sana an mangyayari sa magña aldao nin áqui nin tano. 27 Nagcacaracan, nag-i-irinom, si magña lalaqui nagáragom sa magña babae asiu si magña babae man sa inagña lalaqui, sagcod can aldao na si Noé liminunad sa Arca ó dahong; asin dominatong si baguió nin orán na macosog, asin tinunao sí gabos. 28 Siring man sana si pangyari nin si magña aldao ni Lót; nagcacaracan, nag-i-irinom, nagbabaracalan, nagpapabaracal, nagtataranom, nagtotorogdoc; 29 Alagad can aldao na si Lót liminuas sa Sodoma, ominorán, halè sa lagñit nin calayó asin azufre, asin tinunao si gabos. 30 Manini siring caini an aldao na an áqui nin tano mag- papahayag siya. 31 Sa aldao na ito, si nasa sa pantao, asin si saiyang magña bahandi nasa harong, day maglusad ó maghilig na cúmua caiyan asin si nasa omá, siring man sana day magsibog ó magligñoy. 32 Guiromdoma nindo si agom na babae ni Lót. 33 Siysay man na maghigñoa na icaligtas an buhay niya, mauauarà niya iyan; asin siysay man na uaron niya iyan, maaágao niya iyan. 34 Sinasabi co sa saindo na can banguing ito na dudaman si dua sa sarong higdaan; an sarô madadará asin an sarò pababayaan.<noinclude></noinclude> n2v17hbn1m8j6mh4ifk37zd0lsx1bn1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/243 250 208 8742 807 2024-10-17T04:56:46Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8742 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 17 & 18.</div>'''|233}} ------------</noinclude>35 Si duang babae nasa sa pagtabang nin pag-guiling: si sarô dadarahon, asin si sarô papabayaan. 36 Dua si nasa sa omá: si sarò dadarahon, asin si sarò pababayaan. 37 Asin sa pagsimbag siminabi sa saiya: Sain Cagurangnan? Asin siya nagsabi sa sainda: Con sain camumugtac an bangcay hauac, duman magtitiripon man an magña águilas. <div class="center">'''CAPÍTULO XVIII.'''</div> 1 Asin pinahayagan man sinda nin sarong halimbawa dapit sa caipuhan na magpamibi guiraray, asin day magluya. 2 Na an olay: Igua nin sarong hocom sa sarong ciudad, na siya day gñani natatacot sa Dios, day man gñani guinagalagñan an tauo. 3 Igua man duman sa ciudad na ito nin sarong babaeng bálo, na nagdoloc sa saiya, na nagsabi: guibohon mo sa sacuya an catanosan dapit can sacuyang caiual. 4 Alagad siya day námoot may nagcapirang aldao; condi nagsabi pacatapus caini sa irarom nin boot niya: minsan gayod day aco natatacot sa Dios day man gñani aco minagalang sa tauo, 5 Marahay pa, háros ta an babaeng bálong ini nacacapurisau sa sacuya, guiguibohan co siya nin catanosan, gñaning day na pomadigdi asin romiboc pa sa sacuyá. 6 Asin nagsabi an Cagurangnan: binanioga nindo an sinasabi can hoco na bacong matanos. 7 ¿Asin an Dios day guiguibohan nin catanosan an magña pinili niya, na nag-i-iyác sa saiya sa aldao asin sa bangui, minsan siya matioson dapit sa sainda? 8 Sinasabihan co camo na sosorogon sinda nin madalê. Alagad con an áqui nin tauo domatong, ¿macacacua dao siya nin pagtubod digdi sa daga? 9 Asin nagsabi man sa magña iba na nagsasarig sa sainda man sana na siring sa magña matanos, asin pinapahamaçan an magña iba, caining halimbauang ini:<noinclude></noinclude> s3o34bmmn03k5jo86hqhykragrllyy9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/244 250 209 8743 810 2024-10-17T04:56:52Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8743 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|234|'''<div class="center">SAN LUCAS 18.</div>'''|}} ------------</noinclude><div class="center">''An Fariseo asin an Publicano.''</div> 10 May dua catauo na nagsacat sa Simbahan sa pagpapamîbî: si sarò na naglaog siya Fariséo, si sarò siya publicano. 11 Si Fariséo, tíndog siya, na nagñadiê nín siring caini: Oh Dios, pinasasalamatan taca, na bacó acong siring can ibang nagña tauo, na magña mahâbón, magña biricô, magña parasambay sa may magña agom, minsan pa gñani, bacô acong siring can publicanong ini; 12 Nagaayuno aco nin macadua sa lambang semana, nagtátao aco nin himoloan can gabos na rogaring co. 13 Alagad si publicano na nasa sa harayo, habo nangayod minsan gñani si pagtigñag nin si magña matá niya sa lagñit, condi na nagtutumboc sa saiyang daghan, na an olay: Dios, mahérac ca sa sacuyang paracasalâ. 14 Sinasabi co sa saindo na an tauong ini naghilig pasiring sa saiyang harong pinapagcanigó gñòna siya bago itong sarô; háros ta siysay man na nagpapalangcao, pinapahababâ ; asin an nagpapacumbabâ, pinapahalangcao. 15 Asin pinagdadará sa saiya si magna saradit na áqui ta gñaning pandoónan niya sinda; na iyan pagcahiling nin si magña discípulos, inaangotan sinda. 16 Alagad si Jesús can pagapoda sa sainda, sinabihan niya: pabayâe nindo an magña áquî na mag-doloc sa sacuyâ, asin day nindo pagolagñion; huli ta sa sainda an cahadêan nin Dios. 17 Sa catunayan sinasabi co sa saindo, na siysay man na day maca-acô can cahadéan nin Dios siring sa sarong áquî, day macacalaog dian. <div class="center">''An paghapot can sarong mayaman na principe.''</div> 18 Asin naghapot an sarong príncipe, na nagsabi: Marhay na Maestro, ¿Ano dao an guiguibohon co sa pacapagcamit can buhay na day nin catapusan? 19 Asin si Jesús sinabihan siya: ¿Ano ta inaapod mo acong marhay? Daing ibang marhay condi an Dios sana.<noinclude></noinclude> 41vdi9mgxkkh4xwa1ij5nqa5av34zs7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/245 250 210 8744 813 2024-10-17T04:56:56Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8744 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 18.</div>'''|235}} ------------</noinclude>20 Tatao ca can magña togon: Haré ca cabobono: day ca magdorog sa bacô mong agom: haré ca cahâbón: haré ca pagpasacsi sa basang lamang galagñi an saymong mâ Aasin inâ. 21 Asin siya nagsabi: an gabos na magña bagay na ini inotob co poon nin si sacuyang pagcani-áqui. 22 Asin si Jesús, pagcadagñog caini, sinabihan siya nagcuculang capa nin sarong bagay: Pabacalan an gabos na rogaring mo, asin limosan sa magña daing sucat, asin magcacaigua ca nín rimpos na cayamanan sa lagñit; asin mádia, somonod ca sa sacuya. 23 Dagñan siya, pagcadagñog can magña bagay na ini, nagmondó nin macuri, háros ta mayamanon siya. 24 Asin can pagcahiling ni Jesús na nagmondò siya nin macurí nagsabi: ¡macuri an capauotan na macalaog sa cahadêan nin Dios an magña may cayamanan! 25 Háros ta orog pa ca madale na maca-sohot sa taligña nin sarong dagom an sarong camello, qui sa sarong mayaman na lomaog sa cahadean nin Dios. 26 Asin si magña naghihinañiog, nagñag-sarabi: ¿Asin siysay an macacaligtas? 27 Asin siya sinabihan sinda: Itong day mahihimo sa hona nin magña tauo, mahíhímo iyan sa Dios. 28 Dagñan caini si Pedro nagsabi: uya digdi, pinabayaan niamo si samayang magña rogaring, asin sinonod níamo ica. 29 Asin sinabihan niya sinda: Sa catunayan sinasabihan co camo, na day mayo nin siysay paman na bominaya nin harong, magña magurang, ó nagña lugang ó agom na babae, ó magña áquî, huli sa cahadêan nin Dios, 30 Na day siya maaco ó magcacamit nin labi pa can sa ghunian na panahon, asin sa panahon na madatong can buhay na daing hangan. 31 Asin si Jesús can apodon si cágdua, sínabihan sinda: uya digdi ta matucad quita sa Jerusalem, asin maootob an gabos na magña bagay na ipinagsurat nin si magña profetas, dapit sa áquî nin tauo. 32 Háros ta ítátao sa magña gentiles, asin pagpapádusahan, asin paglalanghađan, patin paglulutaban.<noinclude></noinclude> hruyyamerffessj2ajwdkt42561p69m Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/246 250 211 8745 816 2024-10-17T04:57:00Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8745 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|236|'''<div class="center">SAN LUCAS 18 & 19.</div>'''|}} ------------</noinclude>33 Asin pacatapus can paghampac sa saiya ninda, gágadanon siya alagad sa ica-tolong aldao mabubuhay liuat. 34 Alagad sinda day nacacasabot can gabos na magña bagay na ini, asin ining tataramon na ini, asin natatago sa sainda, asin day nasasabotan itong ipinagtataram. <div class="center">''Si sarong botá na tagá Jericó.''</div> 35 Asin nangyari na can nagdadagñadang siya sa Jericó an sarong botá duman nagtutucao sa harani can dalan naquiquilimos ; 36 Na siya huli ta nadagñog an tauo na nag-aágui, naghapot con baga ano ito. 37 Asin sinarabihan siya na nagágui si Jesús Nazareno. 38 Dagñan siya nageurahao, na an olay: Jesús, áqui ni David, caheraquí aco, 39 Asin si magña nasa sa enotan riniríboc siya na omodong alagad siya nagcucurahao pang orog: Aqui ni David, caheraquí aco. 40 Tará sí Jesús nin si pagontoc niya, nagboot na darahon sa saiya ito: asin can siya duduman na, binapot siya, 41 Na an olay: Ano an boot mo na guibobon co sa saymo? Asin siya nagsabi: Cagurangnan, na macaquita aco. 42 Asin si Jesús sinabihan siya: Lomacao cana, si saymong pagtubod ilinigtas ca. 43 Asin tolos nacaquita, asin nagsonod sa saiya, nagpapamurauay sa Dios: asin si bilog na banuaan huling naquita ito nagñag-omao sinda sa Dios. <div class="center">CAPÍTULO XIX.</div> <div class="center">''Si Zaqueo na publicano.''</div> 1 Asin can pagcaláog ni Jesús, nag-águi sia sa Jericó ; 2 Asin uya digdi an sarong lalaqui na gñinagñaranan si Zaqueo, na sia iyo baga an orog na póon nin magña publicanos, asin mayaman sia ;<noinclude></noinclude> dndr944rag60ckbnz7mlxh9j7tzdi8z Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/247 250 212 8746 819 2024-10-17T04:57:04Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8746 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 18.</div>'''|237}} ------------</noinclude>3 Asin naghihigñóa sia na mahiling si Jesús con siysay; alagad day nacaca-biling huli nin si cadaclan, huli ta sadit sia sa pagcatauo.. 4 Asin can pagdalagan sa enotan, siminacat sia sa sarong cahoy na Sicómoro sa paca-hiling sa saiya; háros ta ma-águi duman: 5 Asin can magdatong si Jesús sa lugar na ito, pagcalag- calag nia, na-hiling ito, asin sinabihan sia: Zaqueo, maghumari ca, lusad, háros ta gñunian caipuhan na pomahigñaló aco sa saimong harong. 6 Tará sia naghilig nin madalê, asin sinabat sia nia maogmahon. 7 Asin pagcahiling caini, si gabos nagñag-gñorob-gñorob, na an magña olay, na nag-láog na naquisacat sa sarong tauong para-casala. 8 Dagñan si Zaqueo, pacatindog, nagsabi sa Cagurangnan: Uya digdi, Cagurangnan, an cabagña nin sacuyang magña rogaring tínatáo co sa magña daing sucat; asin con sa calê sa tibáad nang cadiquit nacadayâ aco sa iba, ipinupuli co nang labi nin apat an sangatos. 9 Asin si Jesús sinabihan sia: Gunian diminatong an pacaligtas caining harong na ini; huli ta sia man áquî ni Abraham. 10 Huli ta an áquî nin tauo diminatong sa paghanap asin sa pagligtas caitong nauará. 11 Asin can naghihinañiog sinda can magña bagay na ini, nagpadagos si Jesús asin nagsabi nin sarong halimbaua, huli ta duduman sia sa harani sa Jerusalem, asin huli ta nag-iisip na dagñan ipapahayag an cahadêan nin Dios. <div class="center">''Halimbauá dapit can sarong mayaman asin si magña oripon nia.''</div> 12 Caya nagsabi sia: An sarong mahal na tauo nagduman sa sarong harayong provincia, sa pag-acô nia nin sarong cahadêan, asin nagbalic sana. 13 Alagad paca-apoda nia can saiyang sampolong oripon,<noinclude></noinclude> 6yuohtl30504ejwxtjy2x2xqfvzmju1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/248 250 213 8747 822 2024-10-17T04:57:08Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8747 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|238|'''<div class="center">SAN LUCAS 19.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>tinâuan sinda nin sampolong mina,* asin sinabihan nia sinda: maghanap camo nin pagca-buhay na day pa aco mina-abot. 14 Alagad si magña tagá banuâan quinacaugñisan sia, asin nagñag-sobol can pagtalicod nia nin sarong sogò, na an magña olay: Habo cami na ini maghadê sa samuya. 15 Asin nangyari, na pagpuli nia, paca-acóa can cahadean, nagbóot na ipaapod sa atubang nia itong magña oripon na tinâuan nia can pirac, sa pag-isi can hinanapan nin lambang saro. 16 Asin ominabot an ná-enot, na an olay: Cagurangnan, si saymong mina nagtobô nin sampolong mina. 17 Asin sinabi nia sa saiya: Marahay, marahay na oripon; tará ta sa cadiquit naca-pagigñat ca, magcaca-igua ca nin capangyarihan sa magña sampolong ciudades. 18 Asin diminatong si saro, na an olay: Cagurangnan, si saymong mina, timinobô nin limang minas. 19 Asin ini man sinabihan nia: Yea man magcaca-igua sa limang ciudades. 20 Asin dominatong si sarô, na an olay: Cagurangnan, uya digdi si saymong mina, na tinongcosan co sa sarong podong na sadit : 21 Huli ta natacot aco sa saymo, ta ica tauong macuri; quinucúa mo itong day mo ibinugtac, asin inaáni mo itong day mo itinanom. 22 Dagñan sinabihan nia sia: Maráot cang oripon, sa saymong gñoso nahohocman taca. Nacaca-aram ca na aco macuri, ta quinúcúa co itong day co ibinugtac, asin na inaání co itong day co itinanom ; 23 ¿Tâ ano dao, con siring, ta day mo itináo si pirac co sa banco, asin aco con domatong bahanapon co yan sagcod can tobo ? 24 Asin nagsabi sa magña duduman: Halêe nindo sia can mina, asin tâuan nindo iyan sa may sampolong mina, 25 Asin nagsarabi sa saiya: Cagurangnan, iguang sampolong minas. ----- *Labi sa tolong polong pisos an sarong mina.<noinclude></noinclude> j67cf5djqmek7vk4wnvwys7ny4yaidy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/249 250 214 8748 825 2024-10-17T04:57:12Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8748 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 19.</div>'''|239}} ------------</noinclude>26 Tará aco nagsasabi sa saindo: na an siysay man na igua, itáo iyan sa saiya; alagad an day caiyan, minsan pa itong sadiri nia cucuaon sa saiya. 27 Asin man itong sacuyang magña caiual na naghahabô na maghadê aco sa sainda, darha nindo digdi, asin pogoti nindo sinda Din líog sa atubagñan co. Paglaog ni Jesus sa Jerusalem. 28 Asin paca-sabi caini nagpadagos nin pagtucad sa Jerusalem. 29 Asin nangyari na can harani-na sa Bethfagé, asin sa Bethania, sa buquid na gñinagñaranan nin magña olivas, nagsogô nin dua can saiyang magña discípulos, 30 Na an olay: Paduman camo sa nayon ó caomahan na catagñod; na dian an pagláog nindo macacacúa camo nin sarong pollino* na nagagacod, na sa saiya day nin siysay paman na tauo na timinucao ó quiminaboyo; hubaron nindo, asin darha nindo sia. 31 Asin con may tibâad na magosisa saindo, ¿ano ta inoobad nindo iyan? simbagon nindo sia nin siring: Huli ta an Cagurangnan quinacaipuhan iyan. 32 Asin nagpaduruman si magña sinogo, asin nacúa siring sa pagca-sabi sa sainda. 33 Asin paghobada ninda can pollino, si magña cagrogaring caito sinabihan sinda: Tadao ta hinohobad nindo an pollino? 34 Asin sinda nagsarabi: Huli ta an Cagurangnan quinacaipuhan iyan. 35 Asin dinará ninda ini qui Jesús: asin pacaapinan can saindang magña gubing sa ibabao can pollino, pinalunad si Jesús sa ibabao. 36 Asin can nagpapa-siring sia pinag-bibiclad si saindang magña gubing duman sa dalan. 37 Asin can nagdadagñadang na sinda sa barani can logsotan can buquid nin magña olivas, si cadaclan gabos nin si ----- * Pollino-Ásno.<noinclude></noinclude> azbyeguprjx9fxstu4d18gbi9bpx5vx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/25 250 215 8749 832 2024-10-17T04:57:16Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8749 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 6.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}15}} {{rule}} 11 Itaó mo samoyâ gñunian an samong cacanon sa aroaldao. 12 Asin ipatauad mo sa samo an samong magña casâlan siring man cami na nagpapatauad sa magña may sala sa samo 13 Asin day mo cami pabayaan sa sugot, cundi iligtas mo cami sa maraot. (Huli ta saimo an cahadean, asin an capangyarihan, asin an camuranayan, sagcod noarin man Auot pa.) 14 Huli ta cun ipatauad nindo sa magña tauo an saindang magña casalan, papatauadon man camó can saindong Amå na nasa lagñit. 15 Alagad cun day nindo ipagpatauad sa magña tauo an saindang magña casâlán, an saindong Ama siring man, day camó papatanadon can saindong magña casâlán. 16 Asin cun nagaarayuno camó, day camó magsiring can magña para-saguin-saguin, ú magñia hipócritas, na magña morosot; huli ta sinda pinararact an saindang lalaugon, ta gñaning mahiling sinda nin magña tauo na nagaarayuno. Sa catotoohan isinasabi co saindo, Na iguá na sinda can saindang baloa. 17 Alagad icá, sa saimong pag-ayuno, bânosan mo an saimong payó asin hogasan mo an saimong lalangon, 18 ta gnaning day ca mahiling nin magña tauo na ica nag-aayuno, cundi nin saimong Amâ na nasa hilom; asin an saimong Amâ na nacacahiling sa hilom, babalsan cang hayag. <div class="center">''An paghulit sa buquid (casumpay): An cayamanan sa'''</div> <div class="center">''lagnit, an matang mabini, an duang cagurang-''</div> <div class="center">''nan, an pagiigot dapit sa buhay.</div> 19 Day camó magtipon nin magña cayamanan sa dagâ, na digdi an bocboo asin an taclâ nacacaraot caini, asin digdi na an magña mahâbon nagcocot-cot asin naghabárâbon : 20 cundi atá guani, magtiripon camó sa saindo can magia cayamanan sa lagñit, na dumán ni an bocboc ni an taclá day nacacaraot, asin duman an magña mahâbon day nag cocot-cot asin day naghahabon: 21 huli tan cun saen namumugtac an saindong cayamanan, dihan man nabubugtac an saindong pusô.<noinclude></noinclude> k4k81jtvw0r29bjvxz0h38dc4xmepts Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/250 250 216 8750 835 2024-10-17T04:57:20Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8750 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|240|'''<div class="center">SAN LUCAS 19.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>magña discípulos, sa pagogma ninda, nagporôon nin pag-omao sa Dios sa daculâon na tigñog huli can gabos na magña gñagñalasan na nagca-quirita ninda, 38 Na an olay: ¡Pag-omanon an hadê na mina-datong sa pag-gñaran nín Cagurangnan: Catoninogñan sa lagñit, asin camurauayan sa caoroitaasi! 39 Tará si magña iba nin si Fariséos sa pagiriba, nagsarabi sa saiya Maestro, sagüea an saymong magña discípulos. 40 Asin sia sa pagsimbag, nagsabi sa sàinda: Sinasabi co sa saindo na con ining magña ini day mag-guirirong, an magña gapò magcucururahao. 41 Asin can magdagñadang na sa harani, pagca-hiling can ciudad, nagtagñis dapit sa saiya, 42 Na an olay: ¡Oh con namimídbiran mo man, minsan gñani lamang ining sayong aldao, itong mapadapit sa saymong catoninogñan! alagad gñunian natatahoban sa saymong magña matá. 43 Huli ta magdadaratong an magña aldao sa saymo, na an saymong magña caiual lalaomon ca nin cotâ asin bubugtacan ca nin láom ó codal, asin sa gabos na magña lugares pipíoton ca. 44 Asin tutumbahon ca sa daga, asin an saymong magña áqui dian sa láog mo; asin daing tatadâon saymo na gapò; huli ta day ca nacamid bid can panahon na pagsongoda sa sa ymo. 45 Asin can pagláog sa simbahan, nagpóon na pagpaluason si gabos na nagpapa-bacal asin nagbabaracalan duman. 46 Na sinabihan sinda: Nasusurat: an sacuyang harong, harong iyan nin pamibi; alagad camo guinibo iyan nindong lugñib nin magña mahâbon. 47 Asin nagtotocdô oroaldao sa simbahan; alagad si magña principes ó póon nin si magña Sacerdotes, asin magña escribas, asin si magia maguinôo nin banuâan naghihirigñoha na gada- non sia. 48 Asin day nagpapacá-cúa nin sucat maguinibo sa saiya, huli ta si bilog na banuaan napopogolan sa pacapag-hinañiog sa saiya.<noinclude></noinclude> q262t243q3c2osbvejc1lumghsw3gwe Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/251 250 217 8751 838 2024-10-17T04:57:24Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8751 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 20.</div>'''|241}} ------------</noinclude><div class="center">'''CAPÍTULO XX.'''</div> 1 Asin nangyari sarong aldao na can magtotocdo sia sa banuâan duman sa Simbahan, asin nagbabalagñibog nin si Evangelio, nagpangdaratong sa saiya si magña poon nin si magña Sacerdotes asin magña escribas, sagcod nin si magña camaguragñan; 2 Asin naqui-pag-orolay sa saiya, na an magña sabi: Somabi ca sa samuya sa anong capangyarihan guinibo mo an magña bagay na ini? ¿ó siysay an nagtáo sa saymo can capangyarihan na ini? 3 Tará sa pagsimbag ni Jesús, sinabihan sinda: Háhapoton co camo man nin sarong tataramon; simbagon aco nindo: 4 An bautismo ni Juan. ¿guican sa lagñit, ó sa magña tano? 5 Alagad sinda nagisip-isip sa láog nin saindang boot, na an magña olay: Con somabi quita, na sa lagñit, sasabihon: ¿tâ dao baga ta day nindo tinutubod sia? 6 Asin con somabi quita, na sa imagña tauo, an bilog na banuâan gagapôon quita; huli ta nagtutubod sinda na si Juan profeta. 7 Asin nagsirimbag na day magña tatáo con sáen halê. 8 Dagñan si Jesús sinabihan sinda: Minsan man aco day masabi sa saindo con sa anong capangyarihan guiniguibo co an magña bagay na ini. <div class="center">''Halimbaua dapit can magña maraot na paralate ó paratanom.''</div> 9 Asin nagpôon magsabi sa banuâan can halimbauang ini: Iguang saro catauo na nagtanom nin magña uvas, asin pinagpa-tagoram ito sa magña para bâbol, asin hominalê sia sa haloy na panahon. 10 Asin sa ca panahonau, nag-sogo nin sarong oripon sa magña para bábol, ta gñaning tâuan sia ninda nin sa bugña can tanaman; alagad si magña para babol pinaracol ito, asin isinobol na daing darang anoman.<noinclude></noinclude> at45svn6ff3wf4sm5db24ixfu2sgvev Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/252 250 218 8752 841 2024-10-17T04:57:28Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8752 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|242|'''<div class="center">SAN LUCAS 20.</div>'''|}} ------------</noinclude>11 Asin nagsogô liuat nin ibang oripon; alagad ini man, pacaparacola asin paca-pagmudaha, isinobol sia ninda day nin anoman na dará. 12 Asin nagsogo guiraray nin si icatolong oripon; alagad sinda naman isinobol ini paca pagparacola. 13 Dagñan caini an Cagurangnan caitong tanaman nin nvas nag-sabi: anong guiguibohon co dao? Sosogoon co ining sacuyang namomotan na áquî: con magcahiriling ini gayod, gagalagñan ninda. 14 Tará si magña para bâbol, can pagcahiling sa saiya, nagñaghororop-horop sa sainda man sana, na nagsarabi: Ini iyo an manónonod; madia camo, garadanon ta ini gñaning an pamana mapa sa satuyâ. 15 Asin inaláo sia sa luas can tanaman nin uvas, asin guinaradan sia. ¿Ano dao baga an guiguibohon can cagurangnan nin tatamnan? 16 Mapadigdi, asin roronoton ining magña para lateng ini, asin itatáo an saiyan lati nin uvas sa magña iba. Asin can pagca-dagñog ninda caidto, nagñagsarabi: ¡Day man logod itogot nin Dios cami! 17 Tará sia can calagcalagon sinda an olay: ¿Ano baga nangayod an na-susurat: An gapo na pinagmaraot nin si magña nagñag-togdoc, ini an naguin pamayohan nin tiniticoan? 18 An siysay man na maholog sa ibabao can gapong idto, magcaca-barâac; alagad itong mahologan can gapô, magcacaroronot gia. 19 Asin naghihirigñoa si magña príncipes nin magña Sacerdotes asin nin magña escribas na madacop sia can horas na ito, huli ta nag-paca-sabot na tumang sa sainda itong itinaram na halimbauâ alagad nagcataracot sa Banusan. 20 Asin can paca-pagmasid sa saiya, nagñag-sobol nin magña tic-tic na nagñag-malêmalêan na magña banal sa pagdacop na maticbahan sia sa magña tataramon, ta gñaning ica-táo sia ninda sa catongdan asin sa capangyarihan nin pôon ó Presidente. 21 Sinda nagharapot sa saiya, na an magña olay: Maestro, naaraman mi na nagsasabi ca asin nagtotocdo ca nin<noinclude></noinclude> gqg7j9niq9r3gmafi8hs6qqc172egkl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/253 250 219 8754 844 2024-10-17T04:57:37Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8754 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 20.</div>'''|243}} ------------</noinclude><br>marhay, asin day cang pinapaláen na siysay man; condî na nagtotocdô ca can dalan nin Dios sa catotoohan. 22 ¿Magcacanigô sa samuya na magtâo cami nin buhis cay. César ó day? 23 Alagad sia ta nasasayudan an saindang pagtocso, sinabihan sinda ¿Tâdao ta tinotocso aco nindo? 24 Pahiligñan nindo sa sacuyâ an pirac. ¿Sa quiysay an ladauan na iyan asin an pagca-surat? Asin sa pagsimbag ninda, nagsarabi: Cay César. 25 Dagñan sinabihan nia sinda: Tará itáo nindo itong qui César cay César; asin itong sa Dios, sa Dios. 26 Asin day ninda napagsagiê si saiyang magña tataramon sa atubang nin banuâan: condî gñani paca-pag-gñalas can saiyang panimbagan, nagñag-orodong. <div class="center">''An caribogñan nin magña Saduceos.''</div> 27 Asin can pagdatong sa saiya nin si nagca-pirang magňa saduceos, na sinda nagpapa-inda can pagca-buhay liuat, nagharapot sa saiya, 28 Na an magña olay: Maestro, si Moisés sinuratan cami: con an tugang na lalaqui nin tibaad na con magadan na may agom sia, asin magadan day nin magña áqui, an saiyang tugang na lalaqui agomon an babaeng bálo, asin buhayon an banhi sa saiyang tugang. 29 Tará may pitong magturugang na lalaqui: asin si matúa ominagom nin sarong babae, asin nagadan day mayo nin magña áquí. 30 Asin inagom iyan nin si icadua na lalaquing tugang, na ini nagadan man mayô nin magña aquí. 31 Asin inagom naman sia can icatoló: siring man sana sindang pito: asin nagca-garadan day mayô nin naualat na áquî. 32 Asin sa catapusan nin gabos, nagadan man si babae. 33 Tará, sa pagca-buhay liuat ¿siysay an manini-agom sa sainda caito? háros ta sindang pito naguing agon.sia. 34 Dagñan si pagsimbag ni Jesús, nagsabi sa sainda: An<noinclude></noinclude> 3pf8nnk2lhtza25zwh2dfghc9729gdp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/254 250 220 8755 847 2024-10-17T04:57:41Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8755 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|244|'''<div class="center">SAN LUCAS 20.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>magna áqui can panahon na iní, nag-áaragom, asin magña togot sa pag-agom: 35 Alagad itong magña pinapagcanigo caitong panahon na ito asin sa pagcabuhay liuat nin magña gadan, day na nagáagom, asin day man magña togot sa pag-agon: 36 Huli ta day na sinda magagadan: háros ta nacacaarog na sinda sa magña Angeles, asin anan na magña áqui nin Dios, con şiring na magña áquî na sinda nin pagcabuhay liuat. 37 Asin na an magña gadan magcaca-buruhay liuat, Minsan si Moisés ipinag-tocdô iyan sa agui-agui can zarza, can nagaapod sa Cagurangnan: Dios ni Abraham, asin Dios ni Isaác, patin Dios ni Jacob. 38 Háros ta an Dios bacong Dios nin magña gadan, condi nin magña buhay: huli ta an gabos nabubuhay sa saiya. 39 Asin can pagsimbag sa saiya can nagcá-pira nin si magña escribas, nagsarabi: Maestro, marhay an itinaram mo. 40 Asin day na sinda nangñahas na maghapot pa nin tibáad na. 41 Asin sinabihan nia sinda: ¿Ano ta nagsasarabi na an Cristo aquí ni David? 42 Asin si David man sana olay sa libro nin magña salmos: Nagsabi an Cagurangnan sa Cagurangnan co: Tumucao ca sa tóo co, 43 Sagcod na nagbubugtac aco can saymong magña caíual sa ibabâ nin saymong magña bitis. 44 Cayâ si David gñinagñaranan sia na Cagurangnan : ¿pâano baga ta maguing áqui nia? 45 Asin can naghihinaniog sa saiya an bilog na banuâan, nagsabi sa saiyang magña díscipulos: 46 Paglicay caino sa magña escribas, na bóot magralacao can gubing na haralaba asin namomóot can magña pag-omao ó pagpatará-tará sa magña lansagñan, asin can magña enot na tutucanan sa magña sinagogas, asin can magña na eenot na tutucauan sa magña panhapon; 47 Na nag-sasamsam can magña harong nin magña babaeng bálo, na an pinasasarahotanan an haláuig na pamíbi: ining magña ini magcacamit nin daculang silot.<noinclude></noinclude> 2q2bu1sx18ucjzjmf1xb92r7tjai3w2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/255 250 221 8756 850 2024-10-17T04:57:45Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8756 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 21.</div>'''|245}} ------------</noinclude><div class="center">'''CAPÍTULO XXI.'''</div> <div class="center">''An limos ó atang nin sarong babaeng bálo.''</div> 1 Tará nin si nagcacalagcalag, nahiling si magña mayaman na nag-buburugtac nin si saindang magña atang sa cajon na bugtacan nin magña limos. 2 Asin naca-hiling nin sarong babaeng bálo na daing Bucat nagbubugtac dian nin duang marabilis. 3 Asin nagsabi: Sa catotoohan sinasabi co sa saindo, na ining bálong dukhang ini nagbugtac sia nin labi sa gabos; 4 Huli ta ining gabos na magña ini, itong nacalabi-na sa sainda, iyo an ibinugtac na magña atang sa Dios; alagad ini sa saiyang cadayhan ibinugtac si gabos niang cacanon nin buhay. 5 Asin sa nagcapira na nagsasarabi dapit can simbahan, na nasasamnohan nin magña magagayon na gapô asin magña baláog nagsabi sia, 6 An magña bagay na ini na naquiquita nindo, madatong an aldao na daing matatada na gapò sa ibabao nin gapô na day gagabâon. 7 Asin nagorosisa sinda sa saiya, na an magña olay Maestro, no arin mangyari ini? ¿asin ano an sucat manini tindâan con ining magña bagay magpôona na mangyayari? 8 Dagñan sia nagsabi: Pagbigñat camo, na day camo madayaan; háros ta madatong an dacol sa gñaran co, na magsasabi Aco iyo; Asin, An panahon harani na: Cayâ, day camo magsonod sa sainda. 9 Minsan macadagñog camo nin magña pagralaban asin magna pagririboc, day camo macubhanan; háros ta caipuhan na an imagña bagay na ini mangyari gñônang enot: alagad gñapit bacong iyo an catapusan. 10 Caya sinabihan nia sinda: Manunumang an catauohan tumang sa cápua tauo, asin an cahadêan tumang sa cahadêan; 11 Asin mangyayari an magñirhat na magña linog, asin sa magña manláen-láen na magña lugares an magña gotom asin magna damat; asin magcaca-igua nin magña caguilantasan asin daraculang magña tindâan nin lagñit.<noinclude></noinclude> fm8kyfh0pj0to6s4h80ayrmn7ivofdf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/256 250 222 8758 853 2024-10-17T04:57:51Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8758 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|246|'''<div class="center">SAN LUCAS 21.</div>'''|}} ------------</noinclude>12 Alagad sa enot can gabos na magña bagay na ini dadara- copon camo, asin pagñag-lalamagon, na itatão camo ninda sa magña sinagogas, asin sa magña bilangoan, na pagdadarahon camo sa magia hadê asin sa magña póon nin provincia dahelan can sacuyang gñaran. 13 Asin manini pagpatotoo sa sainda, nindo. 14 Cayâ doon gñona camo sa saindong magña puso day mag-honâhonâ gñóna con baga paano an saindong pagsimbag: 15 Háros ta aco tatâuan co camo nin gñoso asin cadonogñan, na caiyan day macaca-pagtumang minsan mag-suhay an gabos na magna mag-susuhay sa saindo. 16 Alagad ipagsosombong camo minsan can saindong magña magurang, asin magña tugang, asin magña capagaraqui asin magña catóod; asin gagaradanon an sarô sa saíndo. 17 Asin magcaca-orogñisan camo nin gabos dahelan can Bacuyang gñaran. 18 Alagad minsan sarong bohoc nin saindong payo day magagadan. 19 Sa saindong pacatíos masasadirihan nindo an saindong magna calag. 20 Asin con mahiling na nindo an Jerusalem na napapalibotan na nin magña casoldadosan, macatalastas camo nangayod na si saiyang pagca-laglag dominatong na. 21 Con siring si magña na sasa Judea, magñag-dolag sa magňa bolod; asin si magña na sasa tagñâ nia, magñag-luas sinda; asin si magña na sasa omá, day magñag-láog dían caiyan. 22 Huli ta ining magña ini anan na magña aldao nin pagsigñil: gñaning magca-orotob si gabos na magña bagay na nagcaca-sururat. 23 Alagad ¡herac man can magña bados asin can magña nagpapasoso sa magña aldao na ito! háros ta mangyayari an daculang casibotan sa ibabao nin dagâ asin an cáangotan sa banuaan na ini. 24 Asin magcaca-horolog sa tarom nin minasbad, asin pandadarahon na magña bihág sa gabos na magña naciones: asin sa Jerusalem pagbabatayan nin magña catauohan, sagcod na an magña panahon nin magña tauo magcaorotob ó matapus.<noinclude></noinclude> 3gku1t4a9qp6m91dj2zojhmzo4bpa4k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/257 250 223 8759 856 2024-10-17T04:57:55Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8759 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 21.</div>'''|247}} ------------</noinclude>25 Dagñan magcaca-igua nin magña tandaan sa aldao, asin sa bulan asin sa magña bitôon; asin sa daga an camondôan nin magña naciones ta maghahandal huli sa riboc can agobóob nin dagat asin nin magña álon : 26 Ña manluluya an magña tauo dahelan can tacot asin paghiling can magña bagay na mangyayari sa mag-parilibot nin quinában: huli ta an magña cabagsican nin magña lagñit magcacataraniog. 27 Asin dagñan mahihiling an áqui nin tauo, na madatong sa sarong pagñanoron na may capangyarihan asin daculang camurauayan. 28 Asin con an magña bagay na ini magpoon nang mangyari, hiligña nindo, asin tigñagan an saindong magña payo, háros ta an pagtubos sa saindo harani na. 29 Asin sinabihan sinda nin sarong halimbauâ: Calagcalaga nindo an higuera asin an gabos na magña caboy: 30 Con nagtotobô na, na nahiling yan, sa saindo man sana nasasabotan nindo na harani na an panahon nir. tig-initan. 31 Siring man sana camó, con mahiling na nindo na mangyari na an magña bagay na ini, pacasaboton nindo na harani na an cahadêan nin Dios. 32 Sacatotóohan sinasabi co sa saindo, na day macaca-lihis an capag-araquían na ini sagcod na an gabos mahaman ó maotob. 33 An lagñit asin an dagâ macacalihis, alagad an sacong magňa tataramon day nin liban. 34 Asin hiligňon nindo huli sa saindo man sana, na an saindong magña puso day magñanâan nin magña capaslóan asin caburatan, asin nin magña paghadit sa buhay na ini, aşin domatong sa padalê sa saindo an aldao na ito. 35 Háros ta siring sa sarong siláod madatong sa gabos na magña nag-óontoc sa ibabao nin daga. <div class="center">''An pagpupuca sa gabos na panahon.''</div> 36 Con caya mágpuca camo, na magpamibi sa gabos na panahon, na papag-canigoon camo na macalicay sa magña<noinclude></noinclude> kr6hc3xjmqszvag9mfku2oq2rzm6nnv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/258 250 224 8760 859 2024-10-17T04:57:59Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8760 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|248|'''<div class="center">SAN LUCAS 21 & 22.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>bagay na ini gabos na madatong, asin na macatindog sa atubang can aquí nin tauo. 37 Asin nagtotocdô con aldao sa simbahan; asin con bangui nag-lúluas, nagpapaduman sa baquid na gñinagñaranan Olivas. 38 Asin an bilog na banuaan nagdadalao sa saiya con aga, sa paghinañiog sa saiya sa Simbahan. <div class="center">CAPITULO XXII.</div> <div class="center">''An pagpapasaloib ni Judas.''</div> 1 Asin nag-haharani na an aldao na cafiestahan nin tinapay na day nin levadura, na ina-apod na Páscua. 2 Asin si magña príncipes nin si magña sacerdotes naghihirigñóa con pâaño an pag-gadan ninda sa saiya; alagad may magña pagcatacot sa banuaan. 3 Asin si Satanás siminohot qui Judas, na ináapod Iscariote, na sia sarò sa cabilagñan nin cágdua; 4 Asin napaduman, asin naquigolay sa magña príncipes nin magña Sacerdotes, asin sa magña Magistrados, dapit con pâano an páagui na icatão niya (si Jesús). 5 Na sinda nagñag-orogma, asin nagcaoroyon na tâuan sia nin pirac. 6 Asin nagñacô, patin naghahanap nin marhay na panahon Bа paca-táo nia caiyan sa sainda na daing riboc. An huring pag-guibo nin pascua, 7 Asin nagdatong an aldao nin tinapay na mayô nin levadara, na dian sa aldao na iyan caipuhan na bonôon an cordero nin páscua. 8 Asin sinogô si Pedro asin si Juan, na an olay: Lacao camo andamon nindo manogñod sa satuya an páscua ta gñaning magcaracan quita. 9 Asin sinda sinabihan sia: Sain bóot mo na mag handâ cami? 10 Asin sinabihan nia sinda: Uya digdi, con lomaog na camo sa ciudad, sasabaton camo nin sarô catauo na may da-<noinclude></noinclude> jvg0pl9j5wpi3jjvocy107olxnycsl1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/259 250 225 8761 862 2024-10-17T04:58:03Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8761 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 22.</div>'''|249}} ------------</noinclude><br>rang sarong dulay na tubig: sonodon nindo sia sagcod sa harong na lalágan nia. 11 Asin sabihan nindo an Amâ nin capagaraquían sa harong: An Maestro pinasabihan ca: ¿Habâen an láog nin harong na pagcácacanan co sa páscua sagcod can sacuyang magña díscipulos? 12 Dagñan sia ipapahayag sa saindo an sarong daculang cacanan na nasasamno na; magandam camo dian. 13 Nagpaduruman nangayod sinda, asin nacúa ninda siring sa sinabi sa sainda; asin inamdam si páscua. 14 Asin huli ta iyo na si panahon, timinucao sia sa lamesa, asin sa caibahan nia si magña Apóstoles. 15 Asin sinabihan nia sinda; Sa daculâon na bagay nagmáuot aco na comacan sa caibahan nindo gñunian sa páscuang ini bago na magtíos aco; 16 Háros ta sasabihan co camo na day na aco macacá-cacan caiyan sagcod na maotob sa cabadêan nin Dios. 17 Asin can cnáon si vaso, paca-pagpasalamat, nagsabi: cúa camo cainiho, asin pagbaragñáa nindo sa saindo; 18 Cayâ sinasabihan co camo na day na aco macacainom can bugña nin uvas ó vid, sagcod na an cahadean nin Dios domatong. 19 Asin can pagcuáa can tinapay, paca-pagpasalamat, pinagbarâac, asin itínáo nia sa sainda, na an olay: Ini iyo an sacuyang hauac na huli sa saindo idodolot: guiboha nindo ini sa pag-guiromdom sa sacuyâ. 20 Siring man sana guiraray si vaso, dagñan na nacapamangui na sia, na an olay: an vasong ini iyo an bagong tipan sa sacuyang dugo, na huli sa saindo magbobolos. 21 Sa gabos caini, uya digdi an camot can magpapasaluib sa sacuyâ, sa caibaban co sa lamesa. 22 Asin sa catotoohan an aquí nin tauo matátalaga, siring sa nalalagda; alagad jay herac man caitong tauo na huli sa saiyang pasaluib nadacop! 23 Dagñan sinda nagporôon na magpaharapot-hapot sa sainda man sana, con arin sa sainda an maguibo dao cainibo.<noinclude></noinclude> 5qi6tot9zgntesmksl00ojnj6m7yykh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/26 250 226 868 867 2024-10-15T15:46:00Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 867 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">16{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 6.'''</div> {{rule}} 22 An ilao nin hauac iyo an matá; cun an saimong matá gñani mabini, an bilog mong hauac mapapanô nin liuanag; 23 Tará cun an saimong matá mani maraot, an bilog mong hauac manini-madiclom; caya na, cun an ilaó gñani na nasa saimo iyo an magna cadicloman, idtong magña cadicloman man sana ¿gurâno dao cadaraculá? 24 Si-isay man day macapaglilincod sa duang cagurangnan; hali ta ó ícaooyar an saro asin mamomôtan an icaduá, ó madayopot sa sarò asin pacangdayban nin halagá an icaduá. Day camó macapaglilincod sa Dios asin sa Cayamanan. 25 Caya gñani nagsasabi acó saindo, Day camó magmondo dabel can saindong buhay, dapit sa saindong cacacanon, ó dapit sa saindong iinomon; ni dapit man sa saindong hauac dapit sa saindong gugubigñion. An buhay bacong iyo ca orog pa sa pagcacan, asin an hauac qui sa paggugubing? 26 Masdan nindo nin marhay an magña gamgam sa lagñit, na sinda day nagtataroc, asin day nagaarani, day man nagtitipon sa magña tambobong can magña goy-goy; asin an sain. dong Amâ na nasa lagñft pinacácacau sinda; Day camo nin halagang orog pang gayo sa sainda? 27 Asin si-isay sa saindo, minsau mag-maigot nin macuri, macacadagdag nin sarong sico* sa socol nin saiyang buhay? 28 Asin dapit sa gubing, ¿tádao ta nag-iirigot camó? Masdan nindo an magña lirio sa omá, cun páano an pagtatalobô: day sinda nagpapagal, ni naghaharabol; 29 Alagad sasabihan co camó na minsan si Salomon sagcod can bilog niyang camurauayan, day nag-gubing siring sa sarò sa sainda. 30 Asin cun an Dios guinogubigñan nin siring an doót sa omá na gñunian may buhay, asin sa aga iaapon Bа horno, Au Dios guinogobigñan nin siring ¿gurano dao an igugubing sa saindo, magna tauo na diit an pagtubod? 31 Cayâ day camó mag-irigot gñani, na magsarahi, ¿Anó an samong cacacanon? ¿ó ano an samong iinomon? ¿ó ano an samong gugubigñon? ----- * '''Cabagñang vara.'''<noinclude></noinclude> arelm2emq3b7r88pe1f66obs6wi5gg2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/260 250 227 871 870 2024-10-15T15:46:00Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 870 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|250|'''SAN LUCAS 22.'''|}} ------------</noinclude>24 Asin nangyari sa sainda an sarong pasuruhay, con siysay sa sainda an baga orog cadaculâ. 25 Dagñan sia sinabihan sinda: An magña hade nin catauohan nagsasacop sa sainda; asin si magña may capangyarihan sa sainda pinag-áapod na magña paraguibo nin carahayan: 26 Alagad camo, bacong siring, condî na an orog cadaculâ sa saindo, maguin siring sa orog casadit; asin an maguinôo siring sa paralincod. 27 Háros ta, ¿Arin an orog cadacula, an minatucao sa lamesa? ó an nag mamangno? ¿Bacô na an minatucao sa lamesa? Aco siring caini dian sa saindo na siring sa naglilincod. 28 Alagad camo iyo an magña nagdanay sa sacuyang caibahan sa sacuyang magña catucsohan: 29 Cayâ aco nangayod aandamon co sa saindo an sarong cahadean, siring can sacuyang Amâ inandaman aco. 30 Ta gñaning comacan camo asin omínom camo sa lamesa co duman sa sacuyang cahadean, asin magpaca-tucao camo sa itáas nin trono sa paghocom sa cagduang capag-araquían ni Israel. 31 Nagsabi man an Cagurangnan: Simón, Simón, uya digdi, si Satanás hinagad camo na saligsigon camo siring sa trigo; 32 Alagád naquimaherac aco huli sa saymo na day mag- culang an saymong pagtubod; asin ica, con magbalic cana, parîgona an saymong magña tugang. 33 Asin sinabihan nia sia: Cagurangnan, natátalaga aco sa pagdamay sa saymo minsan sa bilangôan asin sa cagadanan. 34 Asin sia nagsabi: Pedro, sasabihan taca na magpapa- inda ca sa macatoló na day namimidbid mo aco, 35 ¿Can sogôon co camo na mayô nin sopot, mayô nin lalâgan na alat nin cacanon, asin mayong sapin, nagculang an tibaad na? Asin sinda nagsarabi: Day lamang. 36 Asin sinabihan sinda: Alagad gñunian, an may sopot, cuâon iyan, asin man an alat, asin an mayo, ipabacal an saiyang aliboy asin bomacal nin minasbad.<noinclude></noinclude> csddvcsq3xh9wovsa1g0kkt53667fjt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/261 250 228 8762 875 2024-10-17T04:58:08Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8762 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 22.</div>'''|251}} ------------</noinclude>37 Caya sinasabihan co camo, na caipuhan na maotob pa sa saco itong nasusurat: Asin nabibilang sa caibahan nin magna maraot: h&ros ta an nasusurat manognod sa saco, maootob iyan. 38 Dagiian sinda nagsarabi Cagurangnan, uya digdi an duang minasbad. Asin sia sinabihan sinda: Igo na. <div class="center">''Si Jesus namimibi duman sa Gethsemani;''</div> <div class="center">''An pagdacopa.''</div> 39 Asin can lumuas sia napaduraan siring sa guinagaue nia, sa buquid nin magna olivas; asin si saiya man na magna discipulos ominiriba sa saiya. 40 Asin can nacaabot na caitong lugar, sinabihan sinda: Pamibi camo ta gnaning day camo macadapat nin sogot. 41 Asin sia biminulag sa sainda siring baga sa sarong daclag nin gapo an rayo; asin pacalohod nia namibi, 42 Na an- olay: Ama, con boot ca, bulagan ining vaso sa sacuya; alagad day guibohon an boot co, condi an saymo. 43 Asin tominogna sa saiya an sarong Angel nin lagnit pinaca-rigon sia. 44 Asin can sia nasa sa casaquitan, namimibi logod nin orog ca-lodoc: asin si saiyang ganot siring baga sa daraculang toro nin dugo na nagdadalahay sagcod sa daga. 45 Asin can pagtindog nia sa pagpamibi, asin napaduman sa saiyang magna discipulos, na-abotan nia sinda na nagcaca- ratorog sa camondoan 46 Asin sinabihan nia sinda: ¿Ta-ano ta nagcaratorog camo ? Panag-bagnon camo, asin mamibi camo gtianing day camo macalaog sa sugot. 47 Can nagtaram pa sia, uya na digdi an sarong cadaclan, asin an gninagiiaranan na Judas, sard nin si cagdua, na sasa-enotan; ninda asin rominani sia qui Jesus sa paghadoc sa saiya. 48 Dagnan si Jesus sinabihan sia: Judas, ¿sa paghadoc itinatao mo an aqui nin tauo? '<noinclude></noinclude> sivzuaf5lkditag2fp3k9s955h2t7ez Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/262 250 229 879 878 2024-10-15T15:46:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 878 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> 252 AN LUCAS 22. 49 Asin can pagcahiling nin si magña duduman sa pag-iriba nia caitong nangyayari, sinarabihan sia : Cagurangnan, pan-lugadon mi can cuchillo? 50 Asin saro sa sainda linugad an sarong oripon can poon nin si magña Sacerdotes, asin pinalugñan sia can sa totoong taligña. 51 Dagñan can pag-simbag ni Jesus, nag-sabi: Pabayae nindo sagcod digdi. Asin can pag-capote can saiyang taligña, pinaomayan sia. 52 Asin si Jesus nag-sabi sa magña nagduruman sa saiya, magña poon nin si magña Sacerdotes, asin si magña Magis- trados nin templo, asin si magña camaguragnan ¿ano ta siring sa sarong mahabon pinagruluas aco nindo na may magña minasbad asin samulig ? 53 Can duduman pa aco sa cairiba nindo oro-aldao sa templo, day nindo hinoronat si magna camot tumang sa sacuya:alagad ini iyo an panahon nindo, asin an capangyarihan nin magña cadicloman. 54 Asin pacapag-daracopa sa saiya, dinara sia, asin ilinaog ninda sia sa harong nin si poon (principe) nin magna Sacerdotes. Asin si Pedro nag-sosonod sa saiya sa harayo. 55 Asin can paca-palaada can calayo sa tabao nin sala, asin paca-pag-turucao nin si gabos sa parilibot, timinucao man si Pedro sa sainda. An pagpainda ni Pedro na day nia namimidbid si Jesus. 56 Asin can si sarong sorogoon na daraga na-hiling sia na nag-tutucao sa carani can calayo, tinorohocan nia, sia,* asin nagsabi: Tara ini saro sa cairiba nia. 57 Dagñan sia nagpainda caiyan, na an olay: Babae, day co sia na-mimidbid. 58 Asin pagca-taod-taod, pagcahiling saiya nin si saro, nagsabi: Asin ica man saro sa sainda. Tara si Pedro nagsabi: Lalaqui, baco aco. ____________________________________________________________ <small>* Si Pedro.</small><noinclude></noinclude> h2nrznv59zuxrwe517hbu574faicw5c Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/263 250 230 8764 883 2024-10-17T04:58:13Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8764 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 22.</div>'''|253}} ------------</noinclude>59 Asin can inay sarong horas nang nacalihis si sarò nag- sasabi na an olay: Totóo manangayod ini caibahan caiyan, háros ta sia Galileo. 60 Asin si Pedro nagsabi: Lalaqui, day na-aaraman co an sinasabi mo. Asin can sia nagtataram pa, si manoc nag- turaoc. 61 Dagñan, pagligñoy nin Cagurangnan, quinalagcalag si Pedro: asin si Pedro nacaguiromdom can tataramon nin Cagurangnan siring sa pagcasabihi sa saiya: bâgo na tomoraoc an manoc papaindahan mo aco sa macatoló. 62 Asin can lumuas si Pedro, nagtagñis sia nin macuring pait. 63 Asin si magña tauo nanag-cacarapot qui Jesús, pinag- oorolog-olog sia asin quicolog sia. 64 Asin paca-soclobi sa saiya, tinatampal si saiyang lalaugon, patin pinag-haharapot sia, na an magis olay: Tôdan mo con siysay an tominampal sa saimo. 65 Asin nag-sasabi pa nin ibang dacol na magña bagay sa paglanhad sa saiya. 66 Asin niu si aldao na, nagtiripon sa pagorolay-olay si magña camaguragñan nin banuâan, asin si magña pôon nin si magña Sacerdotes, asin si magña escribas, asin inatubang sia ninda sa saindang cahatolan. 67 Na an magña olay: Ica iyo an si Cristo ? sabihon mo Ba samuуá, Asin sinabi nia sa sainda: Con somabi aco sa saindo caiyan, day camo maturubod; 68 Asin man con paghahapoton co camo, day aco nindo sisimbagon, day man aco nindo bubuhîan: 69 Alagad pacatapus caini gñunian an áqui nin tauo mag- tutucao sa totoo can capangyarihan nin Dios. 70 Asin nagsarabi si gabos: ¿Con siring ica áqui nin Dios? Asin sia sinabihan sinda: Camo nagsasarabi na aco iyo. 71 Dagñan sinda nagñagsabi: ¿Ano pang pagpatotoo mamâuoton niatô? huli ta nadagñog na iyan niatô sa saiyang gñosó.<noinclude></noinclude> bibeb783ootp5nf34j5mxzv04ovh1rs Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/264 250 231 8765 888 2024-10-17T04:58:17Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8765 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|254|'''<div class="center">SAN LUCAS 23.</div>'''|}} ------------</noinclude> <div class="center">CAPÍTULO XXIII.</div> <div class="center">''Si Jesús inatubang sa qui Pilato.''</div> 1 Cayâ can magtirindog si cadaclan gabos sa sainda, dinará ninda sia qui Pilato. 2 Asin nagporóon na ipag-sombong sia, na an magña olay: Ini ná của namô na nag raraok sa nación 6 catanohan, asin nag-papatanid na day magtáo nin bubis sa quí César, na an olay na sia iyo an Cristo, na hadê. 3 Dagñan si Pilato inosisa sia, na an olay: ¿Ica iyo an badê nin magña Judios? Asin sa pag-simbag nia, nag-sabi: Ica an nag-taram caiyan. 4 Tará si Pilato nag-sabi sa magña Príncipes nin magña sacerdotes, asin sa magña cadaclan na day na-tubod: Day nin ano man na casalan acong nacúcúa sa tanong ini. 5 Alagad sinda nanunubay na nag-sasabi: Nacaca-pariboc sa banuâan, ta nag-totocdo sa bilog na Judea, mag-póon sa Galilea sagcod digdi. 6 Dagñan si Pilato can madagñog sa Galilea, naghapot con baga ining tauong ini tagâ Galilea sia. 7 Asin can paca-aram na nasa nasasacopan ni Herodes, ipina-hatod sia cay Herodes na ini na-sa sa Jerusalem man can magna aldao na ito. 8 Tará si Herodes can pagcahiling qui Jesús, naogma sia nin macuri, háros ta haloy nang gayo na nagmamâuot mahiling sia; háros ta nacadagñog dapit sa saiya nin dacol na magña bagay, asin may paglãom na macaca-hiling sa saiya na gomibo nin tíbáad nang tindâan. 9 Asin pinag-oosisa sia sa dacol na magña tataramon, alagad sia day nag-sisimbag nin cadiquit man lamang; 10 Asin si magña póon nin si magña sacerdotes, asin si magña escribas nagñag-sosonbong nin macuring pag-igot tumang sa saiya. 11 Alagad si Herodes sagcod can saiyang magña may catongdan pinag-basang-basang sia, asin pinag-olog-olog na pina-solotan nin sarong gubing na mahalaga; asin pina-balic siang ipinadará sa qui Pilato.<noinclude></noinclude> 0mk5axtke06vtdcpee3bye22z7yo48h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/265 250 232 8766 893 2024-10-17T04:58:21Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8766 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 23.</div>'''|255}} ------------</noinclude>12 Asin naguin magcatóod si Pilato asin si Herodes can aldao man sang idto; huli ta cadto can enot nagcaca-iual sinda. 13 Dagñan si Pilato can alocon nia na magtiripon si magña póon nin magña sacerdotes patin si magña Magistrados, patin si Banuâan, 14 Sinabihan nia sinda; Ipina-dará nindo sacuya ini siring sa tauo na nagpapalagalag can banuâan: asin uya digdi, na can pinag-hahapot co sa atubang nindo, day mayo acong ná-cúa na tibáad nang casâlan sa tauong ini caitong magña ipinagñag sombong nindo dapit sa saiya. 15 Minsan pa si Herodes; huli ta ipinahatod co saindo sa saiya, asin uya digdi, day nin tibúad nang bagay na sucat icapagadan na naguinibo. 16 Caya bubuhian co ini, paca-siloti. 17 Asin may caipuhan na bohîan sa sainda an saro sa lambang fiesta. 18 Alagad si bilog na cadaclan, nagcurahao nin sarabay, na an olay: Halêón ini asin butasi sa samuya si Barrabás: 19 (na iyan ilináog sa bilangoan huli sa sarong pagpariboc na naguinibo sa ciudad, asin sarong pacagadan). 20 Asin nagtaram liuat sa sainda si Pilato, na boot niang bohian si Jesús. 21 Alagad sinda nagbaralic nin pagcururahao, na nag- sarabi: Padupahon sia sa crúz, padupahon sia sa crúz. 22 Asin sia sinabihan sinda sa icatoló: ¿alagad anong carâtan an naguinibo caini? Day nin anoman na casalan sa pacagadan acong nácúa sa saiya: caya nangayod sisilotan co sia, asin bububían co sia. 23 Alagad sinda nagpipiririt sa daculang magña tigñog, na naghahagad na ipapacô sa crúz. Asin si magña tigfiog ninda asin nin magña póon nin magña sacerdotes nagñag-dudugang. 24 Cayâ si Pilato pinag-marhay nia na guibohon itong pinag-hahagad ninda; 25 Asin binuhian sa sainda itong napabilango huli sa pag- pariboc asin sarong pacagadan, na iyan pinag-hagad ninda; asin itináo nia Jesús sa cabôtan ninda.<noinclude></noinclude> lfbx7u3xjh93kk7dhcke1ldtbappkhh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/266 250 233 8767 898 2024-10-17T04:58:25Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8767 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|256|'''<div class="center">SAN LUCAS 23.</div>'''|}} ------------</noinclude> <div class="center">''An pagpacôan qui Jesús sa cruz sa tahao''</div> <div class="center">''nin duang parahâbon.''</div> 26 Asin can dará na sia ninda, hinoron si Simon na tagá Cirene, na halê sa oma, asin ibinabao ninda sa saiya an Crúz ta gñaning pâsanon nia iyan sa budian ni Jesús. 27 Asin nagñag-sosonod sa saiya si sarong cadaclan nin banuâan, asin nin magña cababaehan, na nagtataragñis asin nagñag-aagragñay. 28 Alagad si Jesús pagca-ligñoy sa sainda nagsabi saindá: Magña áqui nin Jerusalem, day aco nindo pagtagñisan, condi mag-tagnis camo huli sa saindo man sana, asin huli can saindong magña áqui. 29 Háros ta uya digdi na madatong an magña aldao na dian mag-sasarabi: Magña paladan an magña day nagñaquing babae, asin an magña tulac na day nagpagñaqui, asin an magña dagban na day nagpasoso. 30 Dagñan mag-poporoon na magtararam sa magña bolod: Rumpag camo sa ibabao niamo; asin sa magña boroboclod: Tamboni cami nindo. 31 Huli ta con sa cahoy na hilao guiniguibo an magña bagay na ini, dian sa alang, ano an guiguibohon? 32 Asin dinará man sagcod sa saiya si duang magña para hábon, na gagadanon. 33 Asin can pagdatong ninda duman sa lugar na gñinagñaranan ''Bogno'' (calavera), ipinaraco sia sa crúz duman, asin si magna tulisan, si saro sa totóo, patin si sarò, sa nalá nia. 34 Asin si Jesús nag-sasabi: Ama, patanada sinda háros ta day nacaca-aram can guiniguibo. Asin paca-pagbaragñâa can saiyang magña gubing, pinag-surugalan. 35 Alagad an banuâan nasa sa paghiling; asin pinagoolog- olog sia nin sí magña príncipes sagcod sa sainda, na an magña sabi sa nagña iba nacaligtas sia: lomigtas sia sa saiya man sana, con baga ini iyo an Mesias, na sia an pinili nin Dios. 36 Nagñag-duduhagui man sa saiya si magña soldados, na nagdodoroloc sinda asin pinapahayagan sia nin sucâ.<noinclude></noinclude> 0tymwr5duoy9n5gsvu8erch9psp73u0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/267 250 234 8769 903 2024-10-17T04:58:29Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8769 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 23.</div>'''|257}} ------------</noinclude>37 Asin nag-sasarabi: Con baga ica iyo an Hadê nin magña Judios lomigtas ca sa saimo man sana. 38 Asin igua man sa itaas nia nin sarong cagñaranan na nasusurat sa letra nin Griego, asin latin, patin Hebreo; «''Ini iyo an Ilade nin magña Judios''.»> 39 Asin saró nin si magña tulisan na nagcaca-biritay, pinaglalanghadan sia, na an olay: Con baga ica iyo an Cristo, lomigtas ca sa saimo man sana asin sa samuya. 40 Asin nag-simbag si saro, sinagüé sia, an sabi: ¿Minsan pa ica day natatacot sa Dios, na nasa sa capadusahan man sana? 41 Asin quita, sa catotoohan, sa magcacanigo nagtíos quita; háros ta inaaco niato itong maninigo sa satuyang magña guibo; alagad ini day nacaguinibo nin anoman na maraot. 42 Asi nag-sabi sia qui Jesús: Guiromdomon mo aco con inaca-datong cana sa cahadĉan mo. 43 Dagñan si Jesús sinabihan sia: Sacatotoohau sinasabihan taca na gñunian macaca-iba ca sa sacuya duman sa Paraiso. 44 Asin can panahona nin sexta* nangyari si magña pandiclom sa ibabao nin bilog na quinaban sagcod sa horas nin nona. 45 Asin an aldao diminicloin, asin si tahob nin templo naguisí sa catalauan. 46 Dagñan si Jesús, can pag-agragñay sa daculang tignog, nag-sabi Ama, sa saimong magña camot idinodolot co an sacuyang espíritu! Asin paca-sabi caini, naotsan. 47 Asin huli ta si centurion nabiling itong nangyari, nagpamurauay sa Dios na an olay; Totóo man nangayod na ining tauong ini ruatanos. 48 Asin si cadaclan gabos nin si magña nagñaduduman na naca-hiling caining nangyaring gñagñalsan, can maquita ninda an nangyari, nagñag-pupuruli nagtutumboc sa saindang magña daghan. 49 Saca gabos niang magna camidbid, asin si magña babae nanagñag-sosonod sa saiya magpoon sa Galilea, na sasa barayo can naeule eswwg-hihiling can magña bagay na ini. ----- *odto na may las doce.-sexta. † may las tres sa hapon.-nona.<noinclude></noinclude> oiawzcirqa9pb8l2s15w4by9veh05lj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/268 250 235 8770 907 2024-10-17T04:58:33Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8770 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|249|'''<div class="center">SAN LUCAS 23 & 24.</div>'''|}} ------------</noinclude> <div class="center">''An pagtangal qui Jesús sa cruz.''</div> 50 Asin uya digdi si sarong lalaqui na gñinagñaranan si José, na sia sarong senador, sarong lalaqui na marhay asin banal. 51 (na sia day timinogot sa cahatolan minsan sa magña guinibo ninda), tagá Arimatea, ciudad nin Judea, na sia man nag-hahalat can cahadêan nin Dios; 52 Ini nag-duman qui Pilato, asin hinagad an hauac ni Jesús. 53 Asin paca-tangala, pinatos idto sa sarong tamong, asin ibinugtac sia sa sarong lolobgñan na nacocot-cot sa gapong matagas 6 lâguit, na dian day pa nin siysay man na ibinugtae. 54 Asin naguin aldao na paghahanda nin Pascua; asin nagsisirang na an aldao na Sábado ó paghigñalô. 55 Asin si magña babae na nasa pagiriba niya magña halê sa Galilea, nagsoronod man, asin naghiriling nin si linobgñan, asin con pina-ano si pagcabugtacan can saiyang hauac. 56 Asin pagpuruli ninda nag-arandam nin magña mahamot asin magña ungüento; asin nagñag-pahigñalô can sábado siring sa natotogon. <div class="center">CAPÍTULO XXIV.</div> <div class="center">''An gñagñalasan asin mamurauayon na''</div> <div class="center">''pagcabuhay liuat ni Jesús.''</div> 1 Asin can enot na aldao nin semana pagcaaga, nag-duruman sinda sa linobgñan, dará si magña mahamot na saindang inandam, asin magña nagcápira pang babae sagcod sa sainda. 2 Asin nagca-arabtan ninda si gapô na na-buncal-na sa lolobgñan. 3 Asin can pagca-laog ninda, day na nagca-curúa si hauac nin Cagurangnan na si Jesús. 4 Asin nangyari, na can napapagñalas sinda caining nangyari, uya digdi na may duang lalaqui na nag-pagñontoc sa cataid ninda na may magña gabing na mabanang;<noinclude></noinclude> 6vpt7lpz4mbrk2jyhxgykhiq6yobs1y Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/269 250 236 8771 911 2024-10-17T04:58:37Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8771 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 24.</div>'''|259}} ------------</noinclude>5 Tará huli ta nagcataracut sinda asin ípinandocô sa daga si saindang magña lalaugon, sinabihan sinda: ¿Tâno ta hinahanap nindo dian sa magña gadana itong buhay? 6 Day mayò digdi na, ta nabuhay liuat: guiromdoma nindo itong itinaram sa saindo, can duduman pa sa Galilea. 7 Na an olay: Caipuban na an áqui nin tauo iatang sa magña camot nin magña tauong para-casala, asin na padupahon sia sa crúz, patin mabuhay liuat sa ica-tolong aldao. 8 Dagñan sinda nagpaca-guiromdom can saiyang tatara- mon. 9 Asin can pagpulî na ninda paghalè sa lolobgñan, nagbara- retâ can gabos na magña bagay na ini sa cagsarong discípulos, asin sa gabos na magña iba pa. 10 Asin sinda iyo si Maria Magdalena, asin si Juana, patin si María na ina ni Jacobo, asin si magña iba pang babaeng cairiba ninda, an magña nag-saraysay can magña bagay na ini sa magña apóstoles. 11 Asin sinda nagñag-luba na ...baga sarong carugñauan si magña tataramon ninda, asin day ninda iyan tinorobodan. 12 Alagad can pagca-bubat ni Pedro, nagdalagan pasiring sa linobgñan; asin can mahiling sa laog, naquita nia si magña yamit na saná napapadaplà; asin nag-balic sia, napapagñalas dapit caidtong nangyari. <div class="center">''Si duang discípulo na pasirigñon sa Emmaús.</div> 13 Asin uya digdi, si dua sa sainda nag-papasiring can aldao man sanang iyan sa sarong nayón ó caomahan na may anom na polong estadio (leguas) caharayó sa Jerusalem, na an gñaran Emmaís. 14 Asin nag-oolay-olay sinda dapit caitong gabos na magña bagay na nangyari. 15 Asin nangyari na can nag-lalacao sinda na nag-oolay- olay, asin nagpapahapot-hapot sindang dua, si Jesús man sana diminoloc, asin nag-lalacao sa caibahan ninda. 16 Alagad si saindang magña matá nagcacataracpan, gñaning day sia ninda magca-miridbid.<noinclude></noinclude> 6foyqm1freodpx7pw6dadynjajh3hi8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/27 250 237 8772 918 2024-10-17T04:58:42Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8772 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 6 & 7.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}17}} {{rule}} 32 Huli ta an magña Gentil hinahanap nin maigot an gabos na magña bagay na iui; tará naaaraman nin saindong Amá na nasa lagñit, na quinacaipuhan nindo ining gabos na magna bagay. 33 Tará hanapon gñóna nindo au cabadéan nin Dios asin an saiyang catanosan; asin ining gabos na magña bagay idadagdag na sana sa saindo. 34 Caya gñani na, day camo maghinanaquit dahil can aldao sa aga ó noodmà; háros ta an madatong na aldao ó an noodina, magdáðara can sadirí niyang casaquitan: Igó na sa panahon an saiyang magña horot. <div class="center">CAPÍTULO VII.</div> <div class="center">''An paghulit sa buquid (catapusan): An hatol na mapan-''</div> :::''gñahas, an magña santong bagay na itinatao sa magña'' :::''ayam; an pagdanay sa pamibi, an tatáng hayacpit,'' :::''an magna bacong tunay na profeta magdagñog asin'' :::''mag-guibo.'' 1 Day camó maghocom tagñaning day man cainó pagbo- coman. 2 Huli ta an paghocom na hinobocom nindo, iyo man an ihohocom sa saindo; asin an socol na isinosocol nindo, babalicon man liuat camong socolon caiyan. 3 Asin tádao ta hinihiling mo an puling na nasa matá nin saimong tugang, asin day mo namamatéan an pasaguê na nasa sadiri mong matá? 4. O ¿ano an sasabihon mo sa saimong tugang: Pabayaan mo, habalêon co an puling sa matá mo? asin uya digdi an sarong pasaguê sa saimong sadiring matá. 5 Parasaguin-saguin, halêon mo gñóna au pasaguê sa sadiri mong matá, asin dagñan mahihiling mo nin malinao an paghahale can puling sa matá nin saimong tugang. 6 Day nindo ipagtao an santong bagay sa magña ayam, ni ipagapon nindo an saindong magña perlas sa atubang-nin<noinclude></noinclude> 92jb2izssrfdzq4mns82qhk0eogioc3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/270 250 238 8773 923 2024-10-17T04:58:46Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8773 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> 260 <div class="center">SAN LUCAS 24.</div> ____________________________________________________ 17 Asin nag-sabi sa sainda: ¿Anong magña hulit iyan na saindong pinag-oolayan sa paglacao, asin na-momondo camo? 18 Asin sa pagsimbag can saro na pinag-gñagñaranan na si Cleofas, nag-sabi sa saiya: ¿Ica sanang gayo an bacong taga Jerusalem na nag-lalacao duman, asin day ca naca-aram can magña bagay na nangyari can magña aldao na ini? 19 Dagñan sia sinabihan sinda: ^ Anong magña bagay? Asin sinda sinabihan sia: Dapit qui Jesus Nazareno, na sia an lalaquing Profeta, mapangyari sa guibo asin sa tataramon sa atubang nin Dios asin nin bilog na banuaan 20 Asin con ano ta sinilotan nin si magña poon nin magña sacerdotes asin si satuyang magña poon sa cagadanan, asin ipinadupa sia sa Cruz. 21 Alagad cami nagñag-hahalat na sia iyo an matubos can Israel asin gñunian dapit caini gabos, iyo gñunian si icatolong aldao na pangyari caini. 22 Minsan man si nagca-pirang babae sa magña pag-iriba niamo pina-cubhanan cami, na sinda day pa mina sirang si aldao nag-duruman sa linobgñan 23 Asin can day ninda na-cua si saiyang hauac o bangcay, nag-baralic na an magña sabi nagñag-paca-quita man nin nagpahayag na magña angeles na nag-sarabi na sia buhay. 24 Asin nagpa-duruman si magña nagca-pira sa samuya sa lolobgñan, asin nagca-arabtan nindang siring can magña pinanag-sarabi nin magña babae; alagad sa saiya day nagpaca: quita sinda. 25 Dagña sia sinabihan sinda: Oh culapus, asin magña magabat na puso sa pagtubod can gabos na ipinag-sarabi nin magña Profetas! 26 ¿Bacong caipuhan na an Cristo mag-tios can magña bagay na ini, asin na lomaog sa saiyang camurauayan? 27 Asin na magpoon pa sa qui Moises, asin sa gabos na magña Profetas, ipinag-saysay sa sainda nia sa gabos na magña casuratan itong ipinag-sasarabi dapit sa saiya. 28 Asin nag-paca-datong sa nayon na padudumanan asin an guinibo nia siring baga sa mapa-duman sa harayoon pa. 29 Alagad sinda pinogolan sia sa pirit, na an magña sabi:<noinclude></noinclude> lhkqfswxx1mbyzd4s1smcfevtbvb7so Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/271 250 239 8774 930 2024-10-17T04:58:50Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8774 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN LUCAS 24.</div>'''|261}} ------------</noinclude><br>Pomaualat cana sa caibahan niamo, huli ta mahapon na. Liminaog na sana sia sa paqui-ontoc sa sainda. 30 Asin nangyari na can nag-tutucao sa caibahan ninda sa lamesa, pagca-capot can tinapay, benendicionan, asin binaac, patin tinauan sinda. 31 Dagnan nagca-buruclat si saindang magna mata, asin na-midbiran sia alagad sia natiguara sa saindang magna mata, 32 Asin nag-sasabi si sard sa saro man sana: ¿Day nag lalaad si satuyang puso sa satuyang dagban, can nag-papaquiolay pa sa satuya duman sa dalan, asin binubucas sa satuya si magna casuratan? 33 Asin can pag-buhat ninda can horas man sanang ito, nag-baralic sinda sa Jerusalem, asin nagca-arabtan ninda -si cagsaro na nagcaca-tiripon, asin si magna na sasa caibahan ninda. 34 Na nag-sarabi sinda: Na-buhay liuat an Cagurangnan, totoo manangad, asin napa-quita cay Simon. 35 Dagiian sinda nagnag-osipon can magna bagay na nangyari sa sainda duman sa dalan, asin dapit can pagca-midbiri ninda can binabaac si tinapay. 36 Asin can sinda nagtatararam pa can magna bagay na an catoniini, sia napatahao sa sainda, asin sinabihan sinda nogiian mapa-saindo. 37 Tara sinda na nagcacurubhanan asin napagñalas, nagnaghonahona na naghihiling sinda nin espiritu. 38 Alagad sia sinabinan sinda: ,;Tadao ta natiticbahan camo, asin ta iniitaas an magna pag-isip sa saindong magna puso? 39 Hiligna nindo an sacuyang magna camot asin an sacuyang magna bitis, ta aco iyo manangayod: dooni nindo, asin hiligna nindo; ta an espiritu day nin laman minsan pa gayod magna tulang siring sa pacahiling nindo na aco igua. 40 Asin can pacasabi caini, ipinahayag sa sainda si magna camot asin si magna bitis. 41 Asin can day pa guiraray minatubod caiyan sa caogmahan asin ta nag-gnagnaralas, sinabihan sinda: ¿Igua camo digdi nin tibaad nang sucat macacan?<noinclude></noinclude> ig4fispj9y08mtd7kxt8rgpfb1zngdy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/272 250 240 8775 934 2024-10-17T04:58:54Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8775 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|262|'''SAN LUCAS 24.'''|}} {{rule}} 42 Dagñan sinda pinahayagan sia can cabtang nin sarong na inasal, asin sarong anira na may dogos. 43 Asin sia quinua, ito, asin quinacan sa atubang ninda. 44 Asin sinabihan nia sinda: Ini iyo si magña tataramon na isinabi co sa saindo, can didian pa aco sa caibahan nindo na may caipuhan na magcaorotob an gabos na magna bagay na nasusurat dapit sa saco sa togon ó ley ni Moises, asin sa magña Profetas, patin sa magna auit na pag-omao. 45 Dagnan binucas sa sainda an cahologan, ta gñaning magpacamidbid sinda can magña casuratan 46 Asin sinabihan sinda: Siring caini an nasusurat;, asin siring manini-caipuhan na an Cristo magtios, asin mabuhay liuat sa magna gadan-na sa icatolong aldao 47 Asin na ipag-hulit sa saiyang pag-gñaran an pagsolsol asin an pagpatauad nin magña casalan sa gabos na magña naciones, mag-poon sa Jerusalem. 48 Asin anan camo an magña sacsi can magña bagay na ini. sira 49 Asin ta uya digdi, na ipapa-dara co an capanugaan nin sacuyang Ama dian sa saindo: alagad camo omontoc dian sa ciudad sa Jerusalem, sagcod na magubigñan camo nin capangyarihan na hale sa may calangcauan. <div class="center">''An mamurauayon na pagsacat sa lagnit ni Jesus.''</div> 50 Asin dinara sinda sa luas sagcod sa Bethania, asin can pagca-itaasan can saiyang magña camot, benendicionan sinda. 51 Asin nangyari na can pacabendicioni sa sainda, siminuhay sa sainda, asin dinara sa itaas pasiring sa lagnit. 52 Asin sinda, paca-tapus nin pag-samba sa saiya, nagbaralic sa Jerusalem sa daculang caogmahan; 53 Asin nuduman sinda guiraray sa templo ó simbahan, na nag-oomao nagpapa-salamat sa Dios. Auot pa. <div class="center">__________</div><noinclude></noinclude> nkekon8pwefxze8wwxqgjo4dzd3m279 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/273 250 241 8776 938 2024-10-17T04:58:58Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8776 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="center">AN SANTO EVANGELIO</div> <div class="center">NIN</div> <div class="center">CAGURANGNAN TANG JESU-CRIRTO</div> <div class="center">NA</div> <div class="center">ISINURAT NI</div> <div class="center">SAN JUAN.</div> <div class="center">CAPlTULO I.</div> <div class="center">''An Verbo nani tauo.''</div> 1 Sa caenotenote siya an Verbo, asin an Verbo nasa caibahan nin Dios, asin an Verbo iyo an Dios. 2 Sia sa caenotenote nasa Dios. 3 An gabos na magña bagay guinibo nia, asin cun day sia day nin anopan na naguibo sa naguinibo. 4 Sa saiya duduman an buhay; asin an buhay iyo an ilao nin magña tauo. 5 Asin an ilao minaliuanag sa magña cadicloman, alagad an magña cadicloman day namansayan an ilao. 6 Igua nin strong tauo, na sinogo nin Dios, na gñinagñaranan si Juan. 7 Tni napadigdi sa pagsacsi, ta gñaning mapatotoohon an dapit sa ilao, ta gñaning an gabos magturubod huli sa saiya. 8 Baco sia an ilao, condi napadigdi sa pag-patotoo dapit can ilao 9 tara an ilao na totoo na nacacaliuanag sa gabos na tauo, iyo an mapadigdi sa quinaban. 10 Sa quinaban sia nagoontoc, asin an quinaban guinibo nia, asin an quinaban day sia namidbid.<noinclude></noinclude> j26r2siarwo6ur209h31uruieqm7h69 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/274 250 242 8777 942 2024-10-17T04:59:02Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8777 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|264|'''SAN JUAN 1.'''|}} {{rule}} 11 Napadigdi sa saiyang magña sadiri; asin an magña dating sadiri nia day sia pinagaraco ó namidbiran. 12 Tara si gabos na magña nagaraco saiya, tinauan nia sinda nin capangyarihan na maguing magña aqui nin Dios si magña minatubod sa saiyang gñaran 13 na sinda inaqui, bacong sa dugo, bacong sa boot nin laman, bacong sa boot nin tauo, cundi sa Dios. 14 Asin an Verbo nani laman, asin nag-eroc sa sato (asin nahiling ta an saiyang camurauayan, camurauayan na siring sa Bogtong na aqui nin Ama), pano nin biyaya asin nin catotoohan. <div class="center">''Pagpatotoo ni Juan nasi Bautista.''</div> 15 Si Juan nagpatotoo dapit sa saiya, asin nagcurahao, na sominabi, Ini iyo idtong isinabi co, An mapadigdi na nasa hudian co, sia nangnegnenot sa saco huli ta sia naenot pa saco. 16 Asin sa saiyang capanoan naquiquinabang quita gabos, asin an biyaya dahel sa biyaya. 17 Huli ta dahel qui Moises itinao an togon alagad an biyaya asin an catotoohan dahel qui Jesu-Cristo naguinibo. 18 Si-isay man day nacahiling casoarin man sa Dios: an Aquing Bogtong, na nasa boot nin Ama, sia man sana an nag; pamidbid sa sato. 19 Asin ini iyo an pagpatotoo ni Juan, nin si an magna Judio pinagsorogo saiya halo sa Jerusalem an magña sacerdote asin magña Levita, sa pagharapot saiya: ¿Si-isay ica? 20 Asin tominoga, asin day sia nagpainda, condi tominoga, na nagsabi: Baco aco an Cristo. 21 Asin nagharapot saiya, ¿Si-isay ica gnani? ¿Iyo ica si Elias? Asin nagsabi, Baco aco. ¿Iyo ica an profeta? Asin sominimbag: Baco. 22 Nagsarabi gnani sinda sa saiya, ¿Si-isay ca? isabi mo sa samo, ta gñaning magtao cami nin simbag sa magña nagsorogo samo. ¿Anong isasabi mo dapit sa saimo? 23 Aco, nagsabi sia, iyo an tigñog nin nagcucurahao sa patag: ¿Andamon nindo an dalan nin Cagurangnan, siring sa isinabi can profeta Isaias.<noinclude></noinclude> 8s43r8guaz5xyy7a9zjjcpr32futk6q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/275 250 243 8778 945 2024-10-17T04:59:06Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8778 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 1.</div>'''|265}} ------------</noinclude>24 Asin sinda na magna sinogo anan na cairiba nin magna. Fariseo. 25 Asin pinagharapot sia, na nagsarabi saiya, ^Ano ta nagboboniag ca, gnani, can baga baco ica an Cristo, baco ca man si Elias, asin baco ca man an profeta ? 26 Si Juan nagsimbag sainda, na sominabi Aco nagbobo niag sa tubig, alagad sa tabao nindo may nagtitindog na sard, na day nindo namimidbid. 27 Sia an mapadigdi sa hudian co, na siya naenot sa saco na day gnani aco maninigo na maghubad can bogcos nin saiyang magna chapin. 28 Ining magna bagay na ini nangyari sa Betania, sa sarong ibong nin Jordan, na pinagboboniagan ni Juan. 29 Can pagcaaga, si Juan nabiling si Jesus na naghaharani sa saiya, asin nagsabi, Uya digdi an cordero nin Dios, na naghahale can casalan nin quinaban. 30 Ini iyo idtong sacong isinabi, Sa burian co madigdi an sarong Lalaqui na nagnegrienot saco huli ta naenot pa saco. 31 Asin day co sia namimidbid alagad tagnaning mabayag sia sa Israel, cay a gnani aco napadigdi na magboniag sa tubig. 32 Asin si Juan an nagpatotoo, na nagsabi, Nabiling co an Espiritu na nagbibilig, siring sa salampati, guican sa lagnit; asin tominogpa sa ibabao nia. 33 Asin day co sia namimidbid: alagad si nagsogo saco na aco mamoniag sa tubig, sia man sana sinabihan aco: An mahiling mo na sa ibabao nia hiligan can Espiritu asin tomogpa sa ibabao nia, iyan iyo an nagboboniag sa Espiritu Santo. 34 Asin nabiling co sia, asin pinagpatotoohan co na ini iyo an Aqui nin Dios. <div class="center">''An magna enot na discipulo ni Jesus.''</div> 35 Can caagahan si Juan duduman liuat sa dating lugar, asin dua nin saiyang magna discipulo: 36 asin can mahiling si Jesus na nagaagui duman, nagsabi, Uya digdi an Cordero nin Dios.<noinclude></noinclude> 0u406bkgl6kezlg13db17bx28pmhdg7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/277 250 244 8780 948 2024-10-17T04:59:10Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8780 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 1 & 2.</div>'''|267}} ------------</noinclude>50 Si Jesus sominimbag asin sinabiban sia, buli ta sinabiban co ica, Nahiling ta ca sa irarom nin higuera, minatubod ca? magna bagay na daracula pa caini mabibiling mo. 51 Asin nagsabi saiya. Sa catooban, sa catoohan sinasabiban co camo, na magpoon gnunian, mahibiling nindong bucas an lagnit, asin an magna angeles nin Dios na nagsasaracat asin nagbibirilig dapit sa Aqui nin tauo. <div class="center">CAPITULO II.</div> <div class="center">''An magna quinasal sa Carta; an tubig na</div> <div class="center">''nani arac.''</div> 1 Asin can icatolong aldao guinibo an sarong boda sa Cana nin Galilea asin an ina ni Jesus duduman: 2 asin inaloc man si Jesus, asin an saiyang magna discipulo, sa quinasal. 3 Asin nin si nagculang si arac, an ina ni Jesus nagsabi, Day sinda nin arac. 4 Nagsimbag si Jesus saiya, Babaye, ¿anong labot co saimo? Day pa minadatong an oras co. 5 Nagsabi an saiyang ina sa magna para-lincod, An gabos na isabi saindo, guibobon nindo. 6 Asin igua nin anom na tapayan na gapo na nabubugtac duman, siring sa quinaugalean nin magna pag-lilinig nin magna Judio, an balang sard caidto malalaogan nin dua ó tolong dulay na tubig. 7 Si Jesus nagsabi sainda, Panoon nindo an magna tapayan nin tubig. Asin sinda pinagparano ini sagcod sa gfiagna. 8 Sia gnani nagsabi sainda. Cuaon nindo gnunian, asin darahon nindo idto sa pinaniualaan sa lamesa. Asin pinag- darara saiya. 9 Asin can manamitan can pinaniualaan sa lamesa an tubig na nani arac, na day nia naiisiban cun saen bale (tara naiisiban can magna paralincod na nagcurua can tubig), inapod can pinaniualaan sa lamesa an agom na lalaqui, 10 asin nagsabi saiya, Arin man na tauo an enot na ibinobogtac an marabay na arac t asin cun an magna inaraloc<noinclude></noinclude> 8ucpsxz0qewyzuqysotblp3npu4lcdy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/278 250 245 8782 951 2024-10-17T04:59:14Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8782 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|268|'''<div class="center">SAN JUAN 3 & 4.</div>'''|}} ------------</noinclude><br>nagcabarasog-na nin marahay, dagnan ibinobogtac an maraot ica iba man tinago mo an marahay na arac sagcod gnunian. 11 Ining capinonan nin saiyang magna tanda, guinibo ni Jesus sa Cana nin Galilea, asin ipinahayag an saiyang camurauayan; asin nagturubod sa saiya an saiyang magna discipulo. 12 Pacatapus caidto, naghilig sa Capernaum, sia asin an saiyang ina asin an saiyang magna tugang asin an saiyang magna discipulo: asin day nag-orontoc dihan nin halauig na magna aldao. <div class="center">''Si Jesus lininig an templo.''</div> 13 Asin can harani na an Pascua nin magna Judio, si Jesus tominocad sa Jerusalem. 14 Asin nagcaarabotan niya sa templo si magna nagpapabacal nin magna orig asin magna carnero asin magna salarapati, asin an magna para-baliong-pirac nagtuturucao. 15 Dagnan gominibo nin sarong hampac na pisi, pinaluas idto gabos sa templo asin siring man an magna carnero, asin an magna orig asin iuinasac an pirac nin magna para-balio, asin pinagtoromba an saindang magna lamesa. 16 Asin si magna nagpapabacal nin magna salampati sinabihan sinda, Haleon nindo digdi an magna bagay na ini, day nindo guibohon an harong nin sacong Ama, na harong nin pagbaracalan 6 sadan. 17 Dagnan nagpacaromdom an saiyang magna discipulo na nasusurat an paghignat can saymong harong tinunao aco. 18 Caya gnani an magna Judio nagsirimbag asin nagsarabi saiya, (jAnoan tanda na ipinamimidbid mo sa-samo, na guiniguibo mo ining magna bagay ? 19 Nagsimbag si Jesus asin sinabihan sinda, Laglagon nindoining templo, asin aco sa tolong aldao papatindogon co iyan liuat. 20 Nagsarabi gnani an magna Judio, Apat na polo may taon an pag-guibo caining temflong ini ¿asin ica sa anom na tolong aldao papatindogon mo? 21 Tará sia nagtatarara dapit can templo nin saiyang hauac.<noinclude></noinclude> 0aghddq44bqt0w5ufdnb3bs27rcd7sz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/279 250 246 8783 955 2024-10-17T04:59:18Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8783 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 2 & 3.</div>'''|269}} ------------</noinclude>22 Can sia gnani mabuhay na liuat sa magna gadan, naromdoman can saiyan magna discipulo na nagsabi caidto, asin nagturubod sa casuratan, asin sa tataramon na isinabi ni Jesus. 23 Asin can siya nasa Jerusalem, can pascua, na caaldauan, balaquid si magna nagturubod sa saiyan gnaran, can mabiriling an magna tanda na guiniguibo nia. 24 Alagan si Jesus man sana daing paniuala sa sainda huli ta namimidbid niya an gabos, 25 asin day nia caipuhan na siisay man magpatotoo saiya dapit sa tauo; huli ta naiisihan nia an nasa boot nin tauo. <div class="center">CAPITULO III.</div> <div class="center">''Si Jesus naquipag-olay qui Nicodemo dapit sa bdgong''</div> <div class="center">''pagcamondag.''</div> 1 Asin igua nin sarong lalaqui sa magna Fariseo na gninagnaranan si Nicodemo, lalaquing poon nin magna Judio. 2 Ini napadigding bangui qui Jesus, asin sinabihan sia, Rabbi, naiisiban mi na ica sarong maestro na guican sa Dios huli ta si-isay man daing macacaguibo can magna tanda na guiniguibo mo, cun an Dios day nasa saiya. 3 Nagsimbag si Jesus asin sinabihan sia, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan ta ca, Na cun an tauo day mamondag liuat day macacahiling can cahadean nin Dios. 4 Nagsabi saiya si Nicodemo, ¿Paano an pangyari na an tauo mamondag liuat cun magurang na? ¿mangyayari dao nin saiyang ina asin imondag ? 5 Si Jesus sominimbag, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan ta ca, Na an day mamondag sa tubig asin sa Espiritu, na macalaog liuat sa tulac day macacalaog sa cahadean nin Dios. 6 An namondag guican sa laman, laman man, an namondag guican sa Espiritu, espiritu man. 7 Day ca mag-gnalas na sinabihan ta ca. Quinacaipuhan sa saindo na mamondag guiraray. 8 An doros minahoyop cun saen an boot; asin nadadagnog mo an saiyang tanpg, tara day mo na-iisihan cun Sain mina-<noinclude></noinclude> 3a3wtrix1jipg4znw4hwe26etn1a3mt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/28 250 247 964 963 2024-10-15T15:46:03Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (1/8) 963 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">18{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 7.'''</div> {{rule}} <br> magna orig; tibaad baratoyan ini can saindang magna bitis, asin magbaralic sa saindo, asin rotagiion camo. 7 Maghagad camo, asin tatauan camo ; magharanap camo, asin macucua nindo; magarapod camo, asin asin bubucsan camo. 8 Huli ta an gabos na naghahagad, nagcacamit; asin an nagbabanap, nacacacua asin an nag-aapod, binobucsan sia. 9 O ¿siisay na tauo sa saindo, na sia cun inabagadan can saiyang aqui nin cacanon, tatauan ini nin sarong gapo? 10 ¿o cun aagadan ''sia'' nin sarong sira, tatauan sia nin asin sarong halas? 11 Tara cun camo, na magna maraot, tatao camong raagtao nin magna marhay na balos sa saindong magna aqui, ^gurano dao an saindong Ama na nasa lagnit an itataong magna marhay na bagay sa magna naghahagad saiya ? 12 Caya an gabos na boot nindo na guibohon nin magna tauo sa saindo, guibohon man nindo ini sa sainda huli ta ini iyo an cabilogan nin togon asin nin magna profeta. 13 Magralaog camo sa tatang hayacpit huli ta iyo cahalacbang can tata, asin mahiuas an dalan na pasiring sa caratan asin balaquid an magna nagraralaog dian 14 asin huli ta an tata iyo cahayacpit, asin piot an dalan na pasiring sa buhay, asin diit an magna nacacacua caini. 15 Maglicay camo sa magna bacong tunay na magna profeta, na sinda napapadigdi sa saindo na nag-gugurubing nin sa magna carnero, tara sa laog magna hayop na marirignis: 16 babel sa saindang magna bugna mamimidbid nindo ¿Tadao nacacagono nin magna uvas sa matonoc, o nin magna higos sa magna dauog? 17 Siring man sana, an gabos na cahoy na marhay, nagbubugna nin marhay alagad an cahoy na maraot, magbubugna man maraot. 18 Day mangyayari na an marhay na cahoy magbugna nin mararaot, ni an iapa na cahoy magbugna nin mararahay. 19 Gabos na cahoy na day nagbubugna nin mararahay, popotolo asin iguinagatong sa calayo. 20 Caya dahel sa saindang magna bugna mamimidbid nindo sinda.<noinclude></noinclude> kr0ikoy1ahrmntf93pjer07yzzxz2fi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/280 250 248 8785 968 2024-10-17T04:59:23Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8785 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|270|'''<div class="center">SAN JUAN 3</div>'''|}} ------------</noinclude><br>guican, asin cun mapa-saen iyo man idto gabos na namoguican sa Espiritu. 9 Si Nicodemo nagsimbagTisin sinabihan sia, ¿Papanonan pangyayari caining magna bagay ? 10 Si Jesus nagsimbag asin sinabihan sia, ¿Saro cang maestro sa Israel asin day rno nasasabotan ini ? 11 Sa catotoohan, sa catotooban sinasabihan ta ca na idtong naiisihan mi pinagfcataram mi, asin an nabiling mi pinagpapatotooban mi; asin day nindo inaaco an samong pagpatotoo. 12 Cun minsan na sinabiban co camo nin magna bagay na dapit sa daga, asin day camo nagtuturobod, ¿papanon an pagturubod nindo cun sasabiban co camo nin magna bagay na dapit sa lagnit ? 13 Asin day nin sominacat sa lagnit, cundi idto sa lagnit nagbilig; na iyo, an Aqui nin tauo na nasa lagnit. 14 Asin siring sa pagpatindog ni Moises can balas sa patag, siring caipuban na an Aqui nin tauo mapatindog; 15 ta gñaning idto gabos na minatubod sa saiya day malagalag, condi na magcaigua nin bubay na daing catapusan. 16 Huli ta namotan na gayo nin Dios an quinaban, na itinao an saiyang Aquing bogtong, ta giianing an gabos na minatubod sa saiya, day malagalag, cundi magcaigua nin bubay na day nin catapusan. 17 Huli ta day isinobol nin Dios an saiyang Aqui sa quinaban sa pagpadusa sa quinaban, cundi ta gñaning an quinaban maca-ligtas dahel sa saiya. 18 An minatubod sa saiya, day hohocoman tara an day minatubod, nahocoman na huli; ta day nagtubod sa gñaran nin Aquing bogtong nin Dios. 19 Asin ini iyo an paghocom huli: ta an ilao napadigdi sa quinaban, asin an magna tauo namotan pang labi an magna cadicloman qui sa ilao, huli ta an saindang guibo magna maraot. 20 Huli ta an gabos na nag-guiguiribo nin magna maraot, naoognis sa ilao, asin day minaharani sa ilao, ta gñaning an saindang magña guibo day magcasarague.<noinclude></noinclude> s159dgklvu11a8mmyc8g29najlyzcd9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/281 250 249 8786 973 2024-10-17T04:59:27Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8786 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 3.</div>'''|271}} ------------</noinclude>21 Tara an nagguiguibo nin catotoohan, minaharani sa ilao, ta gñaning an saiyang magña guibo mapahayag na anan iyan magna guinibo dian sa Dios. <div class="center">''Bagong pagpatotoo ni Juan nasi Bautista.''</div> 22 Pacatapus caining magña bagay napaduman si Jesus an saiyang magna discipulo sa daga' nin Judea; asin cairiba duduman sia sa cairiba ninda, asin nag-boboniag 23 Asin si Juan man nagboboniag Enon, sa carani nin Salim, huli ta duman sa canigoan an tubig asin nagduduruman sinda asin binoboniagan niya. 24 huli ta si Juan day pa ibinugtac sa bilangoan. 25 Nagca-igua nin riboc an magna discipulo ni Juan, asin si magna Judio, dapit sa paglilinig: 26 asin nagdirigdi qui Juan asin nagsarabi saiya, Rabbi, idtong caiba mo duman sa ibong nin Jordan, na sia tinauan mong pag-patotoo, uya digdi na sia nag-boboniag, asin si gabos nagdudumman sa saiya. 27 Nagsimbag si Juan asin nagsabi, An tauo day nacacapagaco nin anoman, cun day ipinagcatalaga saiya nin lagnit. 28 Camo man sana magna sacsi co na isinabi co: Baco aco an Cristo cundi sinogo acong mang-enot saiya. 29 An cagsadiri nin esposa iyo esposo; tara an catood nin esposo na nacatindog asin nagdadagñog saiya, nararagna nin macuri dahel can tignog nin esposo: caya nangayod ining caragñahan co, naotob na. 30 Caipuhan na sia magtalobo, asin aco mag-sadang. 31 An minaguican sa itaas, iyo an napapaibabao sa gabos an minaguican sa daga, taga daga iyan asin magna bagay na dapit sa daga an pinagtataram; an minadigdi guican sa lagnit, iyo an mapapasaibabao nin gabos. 32 Asin idtong nahiling asin nadagfiog, iyo an pinagpatotoohan; asin day nin si-isay man na minaaco can saiyang pagpatotoo. 33 Idtong minaaco can saiyang pag-patotoo, ini an nagbugtac can saiyang tanda, na an Dios iyo an totoo.<noinclude></noinclude> hmpu4kzw2bhjcgh9e46zb40q0zf0ajl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/282 250 250 8787 976 2024-10-17T04:59:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8787 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|272|'''<div class="center">SAN JUAN 3 & 4.</div>'''|}} ------------</noinclude>34 Huli ta idtong sinogo nin Dios, itinataram an tataramon nin Dios; buli ta day itinatao nin Dios an Espiritu na siring sa socol. 35 An Ama namomootsa Aqui, asin an gabos na magna bagay ibinugtac sa saiyang camot. 36 An minatubod sa Aqui, igua nin bubay na day nin, catapusan; tara idtong day minatubod sa Aqui, day nia mahihiling an buhay, cundi an caangotan nin Dios magdadanay sa saiya. <div class="center">CAPITULO IV.</div> <div class="center">''An Samaritana.</div> 1 Mala can maaraman gnani ni Jesus na nagcadaragnog can magna Fariseo na si Jesus nag-guiguibo asin nagboboniag nin magna discipulo na labi pa qui Juan. 2 (minsan si Jesus day nagboboniag, cundi an saiyang magna discipulo), 3 nagbalesa Judea, asin nag-balic liuat sa Galilea: 4 asin quinacaipuban na mag-agui sa Samaria. 5 Napadigdi gnani sa sarong ciudad nin Samaria na giiinagnaranan Sicar, barani sa oma na itinao ni Jacob sa saiyang aquing si Jose: 6 asin an bobon ni Jacob yaon dihan. Si Jesus gnani, ta napapagal-na dabel nin si saiyang paglacao, tominucao sia sa tampi can bobon. Harani-na sa oras nin sexta.* 7 Asin napadigdi an sarong babaye na taga Samaria na macua nin tubig: Si Jesus nagsabi saiya, Painomon mo aco. 8 Huli ta nagduruman an saiyang magna discipulo sa ciudad sa pagbaracal nin cacanon. 9 Nag-sabi gnani saiya an babayeng taga Samaria: ¿Tadao ica, na ica Judio, nag-hahagad ica saco nin maiinom, na aco babayeng taga Samaria (huli ta an magna Judio day naquiquipag-olay sa magna Samaritano). 10 Si Jesus nag-simbag asin sinabiban sia, Cun mamidbid mo an biyaya nin Dios, asin cun si-isay an nagsasabi saimo, ---- <small>* a las-12-nin aldao.</small><noinclude></noinclude> 9wlehqere8azlko91k0vfe18d50ytcp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/283 250 251 8789 979 2024-10-17T04:59:38Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8789 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 4.</div>'''|273}} ------------</noinclude><br>Painomon mo aco; ica mag-hahagad sa saiya, asin sia tinauan ca nin tubig na buhay. 11 Nagsabi saiya an babaye, Cagurangnan, day ca nin anoman na icaharoc, asin an bobon hararom: ¿saen gnani duduman ah tubig mong buhay? 12 ¿Ica labi pa dao cadacula sa samong amang si Jacob, na nag-tao samo caining bobon; na digdi sia nag-inom, asin an saiyang magna aqui, asin an saiyang magna hayop? 13 Nag-simbag si Jesus asin sinabihan sia, An gabos na ominom sa tubig na ini, mapapaha liuat 14 tara na maginom can tubig na itatao co saiya, noarin pa man day na mapapaha; alagad an tubig na itatao co saiya, manini sa saiya borabod nin tubig, pasiring sa buhay na day nin catapusan. 15 Nagsabi saiya an babaye, Cagurangnan, tauan mo aco can tubig na iyan, ta gnaning dayna aco mapaha, asin dayna aco pomadigding magsacdo. 16 Nagsabi saiya si Jesus, Lomacao ca, apodon mo an saimong agom, asin pomadigdi ca. 17 Nagsimbag an babaye asin sinabihan sia, Day acong agom. Si Jesus nagsabi saiya, Marahay an pagcasabi mo: Day acong agom; 18 huli ta nagcaigua ca nin limang agom; asin an casaroan mo gnunian baco mong agom: ining bagay na ini isinabi mo an catotoohan. 19 Nagsabi saiya an babaye, Cagurangnan, namamasdan co na ica profeta. 20 An samong magna magurang nagsaramba sa buquid na ini, asin camo nagsasarabi na nasa Jerusalem an lugar na maninigong pagsambahan. 21 Nagsabi saiya si Jesus, Babaye, tumobod ca saco na madatong an panahon na minsan sa buquid na ini, day na nindo masasamba an Ama, siring man sa Jerusalem. 22 Camo nagsasaramba caidtong day nindo na mimidbid; cami nagsasaramba caidtong namimidbid mi; huli ta an cabuhayan guican sa magna Judio.<noinclude></noinclude> b9q82wbxsnl45d7d24t1v9ascneji27 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/284 250 252 8790 983 2024-10-17T04:59:42Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8790 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|274|'''<div class="center">SAN JUAN 4.</div>'''|}} ------------</noinclude>23 Alagad madatong an panahon, asin orog na griunian, na an magna totoong para-samba mag-sasaramba sa Ama sa espiritu asin sa catotoohan; huli ta an Ama man an magna siring na para-samba hinahanap na magsaramba saiya. 24 An Dios Espiritu asin idtong magna nagsasaramba saiya, caipuhan na sarambahon sia sa espiritu asiii sa catotoohan. 25 Nagsabi saiya an babaye, Na-iisihan co na an Mesias madatong (na sia gninagnaranan na Cristo); cun sia pomadigdina, ipapahayag sa samo an gabds na magna bagay. 26 Nagsabi saiya si Jesus. ''Ian'' iyo aco, na nagtataran saimo. 27 Pacatapus nagdirigdi an saiyang magiia discipulo, asin nag-gnaralas na ''sia'' naquipag-olay sa 'sarong babaye: alagad day nin si-isay man na nag-sabi sa saiya, Anó an pinaghahapot mo ? ¿Ano an pinagtataram mo sa saiya ? 28 Iyo idto gñani an babaye, binayaan an saiyang dulay, napaduman sa ciudad, asin nagsabi sa magfia tauo, 29 Madia camo, hilignon nindo an sarong lalaqui na isinabi saco an gabos cong guinibo, & iyo dao ini an Cristo ? 30 Nagruluas ''sinda'' sa ciudad-, asin nag-dirigdi qui Jesus. <div class="center">''An pag-adni asin an magna para-áni''</div> 31 Dagnan, naquimaherac gnona saiya an magna discipulo, nagsarabi, Eabbi, mag-cacan ca. 32 Tara sia sinabihan sinda, Igua acong sarong cacanon sa pagcacan na camo day nindo na-iisihan. 33 Nagsarabi giiani an magna discipulo sa sainda man sana: ¿Tibaad may nagdara saiya digdi nin pagcacan? 34 Si Jesus nagsabi sainda, An sacong cacanon iyo an pagguibo can cabotan caidtong nagsogo sa saco, asin taposon an saiyang guibo. 35 ¿Day camo nagsasarabi na may apat na bulan pa, ''dagñan'' madatong an tiganian? Uya digdi, nagsasabi aco sa samdo, Itagnad nindo an saindong magna mata, asin hiligñon nindo an magna oma; huli ta magna mapuputina sa pag-ani.<noinclude></noinclude> 3idotmy265vyqu0w3szwd64kc8x43om Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/285 250 253 8791 987 2024-10-17T04:59:46Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8791 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 4.</div>'''|275}} ------------</noinclude>36 Asin au nag-aáni nag-aacô can ''saiyang'' tandan, asin tinitipon an bugña na catogñod sa buhay na day nin catapusan; ta gñaning an nag-aáni asin an nag-tatanom magdogñan na mag-orogma sinda. 37 Huli ta naotob caini an tataramon na totoo: Na iba an nagtatanom, asin iba ''man'' an nag-aáni. 38 Acó sinogô ta camó ta gñaning anihon nindo idtong day nindo lininig : magña iba an nagrilinig, asin camó nag-ralaog sa saindang magña lininig. 39 Asin balaquid na magña Samaritano caidtong ciudad si nagturubod sa saiya, dahel can tataramon can babaye, na nagpapatotoo, ''na sominabi'', Isinabi sacô si gabos cong guinibo. 40 Nin huli caini can an magña Samaritano magdirigdi sa saiya, naquimaherac ''sinda'' saiya na paualat ''sia'' sa sainda, ''asin iyo man nangad'' napaualat dihan nin duang aldao. 41 Asin balaquidon pa an magña nagturubod dahel can tataramon nia ; 42 asin nagñag-sarabi sa babaye, Day na cami nagtuturubod dahel can saimong tataramon; huli ta cami man sana nagcadaragñog mi sia, asin naiisihan mi na ini iyo an totoong Cristo, an Para-ligtas sa quinâban. <div class="center">''Pagpaomaye sa áqui nin saróng cagurangnan sa cahadêan.''</div> 43 Asin pacalibis can duáng aldao, naghalé dihan pasiring sa Galilea. 44 Huli ta si Jesús man saná an nag-patotoo na an profeta sa sadiri niang daga day nin halagá. 45 Can pagdatong nia gñani sa Galilea, pinag-aracô sia can magña Galileo, pagcabiriling can gabos na magña bagay na guinibo nia sa Jerusalem can capistahan: huli ta sinda man nagduruman sa fiesta. 46 Napadumán gñani liuát si Jesús sa Caná nin Galilea, duman caidto na guinibo nia si tubig na nani arac. Asin igua nin saróng tauo nin hade na an saiyang áquí naghehelang sa Capernaum.<noinclude></noinclude> 4mcanib4wcoxqc1ertyjy6t4lxwojr6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/286 250 254 8792 991 2024-10-17T04:59:50Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8792 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|276|'''<div class="center">SAN JUAN 4 & 5.</div>'''|}} ------------</noinclude>47 Can madagñog gñani caini na si Jesús nagpadigdi halê sa Judea pasiring sa Galilea, napadumán sa saiya, asin naquimaherac saiya na homilig sa ''Capernaum'', asin paomayan an saiyang áquing lalaqui; huli ta nag-hihigagdan. 48 Sinabihan sia gñani ni Jesús, Cun day camó macahiling nin magña tandâ asin magña gñagñalasan, day camó magtuturubod. 49 Nagsabi saiya an tauo-nin-hadê, Cagurangnan, lumusad ca, na day pa nagagadan an sacong áqui. 50 Nagsabi saiya si Jesús, Padumán ca na; an aquí mo buhay. Tominubod an lalaqui can tataramon na isinabi saiya ni Jesús, asin napadumán. 51 Asin can sia naglulusad-na, si saiyang magña sorogoon nasarabat sia, asin pinagbaretaan sia, na nagsarabi, Buhay an saimong áqui. 52 Pinaghapot gñani sinda cun anong oras nagpoón magrahay: asin nagsarabi saiya: Casohapon, sa oras na á las siete nauarâ saiya an calentura. 53 Digdi naromdoman can amâ na nangyari sa oras man sanang sinabihan sia ni Jesús, An saimong áqui buhay, asin tominubod sia, asin an bilog na ''tauo'' sa saiyang harong. 54 Ining icaduáng macosog na tandâ guinibo ni Jesús, can paghalê liuat nia sa Judea pasiring sa Galilea. <div class="center">CAPÍTULO V.</div> <div class="center">''Pag-bolong sa paralitico sa Bethesda.''</div> 1 Pacatapus caining magña bagay, nag-caiguá nin fiesta an magña Judio; asin si Jesús tominucad sa Jerusalem. 2 Asin sa Jerusalem, sa may tatá nin imagña carnero, igua nin sarong estanque* na sa ''tataramon'' nin Hebreo inaapod na Bethesda, na ini may limang tatá. 3 Sa magña ''tatá'' nag-hihirigdà si saróng cadaclán nin si magña nag-hehelang, magña botá, magña pilay, magña nagaaláng, (na nag-haharalat can pag-hero nin tubig. --------------------------------------------------------------------------- * Inaapod na estanque an tánque 6 tiponan nin tabig.<noinclude></noinclude> npb1ddflj4t1dyj8jl7nluxx7tr7hxk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/287 250 255 8793 995 2024-10-17T04:59:54Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8793 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 5.</div>'''|277}} ------------</noinclude>4 Huli ta an saróng ángel nag-hihilig con panabon sa estanque, asin heneherô an tubig: an maenot gñani na macalusad sa laog, pacaherôá can tubig, naoomayan sa anoman na helang na namamatêan.) 5 Asin yaon dihan an saróng lalaqui na nag-titios nin tolóng polò may ualong taón-na can saiyang helang. 6 Can mahiling sia ni Jesús na nacahigdà, asin namidbid. na haloy nang panahon sa ''siring na bagay'', sinabihan sia, ¿ Boót mong maomayan? 7 Sinimbag sia can naghehelang: Cagurangnan, day açó nin tauo na macadará sa saco sa estanque, cun an tubig maherôna; na con acó madumán, nacalosad na gñôna an ibá enot sa sacô. 8 Si Jesús nagsabi saiya, Bumuhat ca, darahon mo an higdaan mo, lomacao ca. 9 Asin tolos man saná naomayan idtong lalaqui; asin dinará an saiyang higdaan, naglacao. Alagad ''nanggari ini'' sa aldao nin paghigñaló. 10 Nagsarabi gñani an magña Judio sa pinaomayan, Gñunian aldao nin paghigñalô, day ca maninigong magdará can saimong higdaan. 11 Tará sia nagsimbag sainda, Idtong nagpaomay sacô, sia man sana an nagsabi sacô, Darahon mo an higdaan mo, asin lomacao ca. 12 Sinda nagharapot saiya: ¿Si-isay an tauong yan, na nagsabi saimo, Darahon mo an higdaan mo asin lomacao ca? 13 Tará sia pinaomayan ''alagad'' day nia naaaraman cun si-isay, huli ta si Jesús siminuhay pacatapus; dahel sa saróng cadaclán ''nin magna tauo'' sa lugar na idtó. 14 Nacuá sia gñapit ni Jesús sa templo, asin sinabihan sia, Uya digdi, naomayan ca na; day caná magcasalâ, gñaning day mangyari saimo an orog pa caini caraot. 15 Naghalê an tauo, asin sinabihan an magña Judio na iyo si Jesús an nag-paomay saiya.<noinclude></noinclude> ou267av3mfexlvgmw9m96b65zt8qyrc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/288 250 256 8794 999 2024-10-17T04:59:58Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8794 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|278|'''<div class="center">SAN JUAN 5.</div>'''|}} ------------</noinclude> <div class="center">''Si Jesús nagpahayag na Aqui nin Dios, sarô sia asin an Amâ.''</div> 16 Asin dabel caini si magña Judio pinaglalamág si Jesús, asin naghirigñoa na gadanon sia, huli ta nag-guiguibo caining magña bagay na ini sa aldao nin pag-higñalo. 17 Tará si Jesús sinimbag sinda, An sacong Amâ sagcod gñunian nag-guiguibo, asin acò man nag-guiguibo. 18 Asin dahel caini si magña Judio naghihirigñoa nin macuri na gadanon sia; huli ta baco sanang pinaglalapas an aldao nin pag-higñalô, cundi nagsasabi pa na an Dios iyo an saiyang sadiring Ama, naquiquipantay sa Dios. 19 Si Jesús gñani sominimbag asin sinabihan sinda, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camió, Day macacaguibo an Aqui nin anoman sa saiyang boot, cundi idtong nahihiling guibohon can Amnâ; tará an gabos na guiniguibo caini, ini man sana an guiniguibo nin Aqui. 20 Huli ta an Amâ namomoót sa Aqui, asin ipinahahayag saiya an gabos na guiniguibo nia; asin ipapahayag saiya an magña guibong orog pa cadaraculâ caini, nin huli caini camó mag-gñagñaralas. 21 Tará huling an Amà pinabubuhat an magña gadan asin tinatauan nin buhay, siring man an Aqui tinatauan nin buhay an magña boot niang tauan nin buhay. 22 Huli ta an Amà day naghohocom sa qui-isay man, cundi an bilog na pag-bohocom itinaó sa Aqui; 23 ta gñaning an gabos maggalang sa Aqui siring man sana sa paggalang sa Amâ. An day minagalang sa Aqui, day minagalang sa Ama na sominogo saiya. 24 Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camó, Na an minadagñog can sacong tataramon, asin minatubod caidtong sominogò sa sacô, iguá nin buhay na day nin catapusan, asin day sia bohocoman, háros ta nacalihis na sia sa cagadanan pasiring sa buhay. 25 Sa catotoohan, sa catotooban sinasabihan co caró, Na madigdi an oras, asin gñunian iyo na, na an magña gadan ma-<noinclude></noinclude> ms6lrdcta30vi929q1qa4sg7e8f6qpd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/289 250 257 8796 1002 2024-10-17T05:00:02Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8796 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 5.</div>'''|279}} ------------</noinclude><br>cacadagnog can tignog nin Aqui nin Dios asm an magna rnacadagnog magcacaburuhay. 26 Tara siring can Ama na igua nin buhay sa saiya man sana, siring man tinauan an Aqui na rnagcaigua nin buhay sa saiya man sana; 27 asin tinauan sia man nin capangyarihan sa pag-hocom, huli ta sia an Aqui nin tauo. 28 Day carao mag-gnalas caini; huli ta madatong an oras na an gabos na magna nasa lolobgnan madadagnog ninda an saiyang tignog, 29 asin mag-ruruluas; an magna nag-guiribo nin marahay, mag-buburuhat liuat sa buhay, asin idtong magna nag-guiribo nin maraot, mag-buburuhat pasiring sa silot. 30 Sa saco man sana day aco macacaguibo nin anoman; siring sa sacong pag-dagnog, hinohocoman co asin an sacong pag-hocom iyo an catanosan; huli ta day aco naghihiglioa na mag-guibo can sacong sadiring boot, cundi an cabotan can tagsogo sa saco. 31 Cun aco mag-papatotoo dapit sa saco man sana, an sacong pag-patotoo daing catotoohan. 32 Iba an nag-papatotoo dapit sa saco asin naiisihan co na an pag-patotoo na itinatao nia dapit sa saco iyo an catotoohan. 33 Camo sinogo nindo si Juan, asin sia an nag-patotoo sa catotoohan. 34 Alagad bacong dapit sa qui-isay man na tauo an pag* patotoo na inaaco co: condi nagsasabi aco caining magna bagay na ini ta gnaning camo macaligtas. 35 Sia idtong sarong ilauan na naglalaad asin nag-liliuanag; asin namoot camong mag-orogma nin diit na panahon sa saiyang liuanag. 36 Alagad an pag-patotoo co labi pa can qui Juan; huli ta an magna guibong itinao saco can Ama na otobon co, an sacong magna guibo man sana na guiniguibo co, iyo an nagpapatotoo dapit sa saco na an Ama sinogo aco. 37 An Ama iyo an nag-sogo sa saco, sia man sana an nagpatotoo dapit sa saco. Caso-arin man day nindo nadagnog an saiyang tignog, ni nahiiing nindo an saiyang lalaugon,<noinclude></noinclude> j2pvc16a2cdgz6s28p8ee8xa6el8ot7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/29 250 258 8798 1008 2024-10-17T05:00:06Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8798 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 7 & 8.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}19}} {{rule}} 21 Bacong an gabos caidtong nagsasabi sa saco Cagurangnan, Cagurangnan, macacalaog sa cahadean nin lagnit cundi idtong nag-guiguibo can sa boot nin sacong Ama na nasa lagnit. 22 Balaquid an magsasabi saco sa aldao ira idto: Cagurangnan, Cagurangnan ¿day cami naghuhula sa gnaran mo, asin sa gnaran mo nagpapaluas cami nin magna gnagnalasan? 23 asin dagnan aco magpapainda sasainda: Casoarin man day ta camo namidbid, magharayo camo sa saco, magna paraguibo nin catampalasan 24 Caya idto gabos na nagdadagnog caining sacong magna pagtocdo, asin inootob ini, macacaomaguid sa sarong tauo na matoninong, na ipinatindog an saiyang harong sa ibabao nin gapo. 25 Asin nin si bomolog an oran, nagbaha an magna salog, nagcosog an magna doros, asin hinampas nin macuri idtong harong, asin day naholog huli ta napapatindog sa ibabao nin gapong buhay. 26 Tara an gabos na nacacadagnog caining sacong' magna tataramon, asin day guiniguibo, macacaomaguid sa sarong tauong lolong na pinatindog an saiyang harong sa ibabao nin baybay. 27 asin pagholog can oran, asin nagbarajia an magna salog, asin nagcosog an magna doros, asin hinampas nin macuri idtong harong, asin naholog asin macatacot-tacot an saiyang pagcagaba. 28 Asin nangyari na can matapus ni Jesus ining magna tataramon, si magna cadaclan nagcatiricbahan can saiyang pagtocdo. 29 huli ta pigtotocdoan sinda siring sa may capangyarihan, asin bacong arog can saindang magna escribas. <div class="center">CAPITULO VIII.</div> <div class="center">''Pagca-omaye nin sarong daoton.''</div> 1 Asin pacahilig ni Jesus sa buquid si daculang cadaclan nin tauo nagsosoronod saiya.<noinclude></noinclude> tuy6fdz163bzhlhkxcz8dgebu80mfo5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/291 250 259 8799 1011 2024-10-17T05:00:10Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8799 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 6.</div>'''|281}} ------------ 4 Asin harani na an pascua, na capistahan nin magña Judio. 5 Can itinincalag ni Jesús an magña matá, asin can mahiling na an saróng daculang cadaclán nagdodoloc sa saiya, sinabihan si Felipe, ¿Saen quitá mag-babacal nin tinapay ta gñaning mag-caracan ini? 6 Ini isinabi nia sa pag-tocso saiya; tará sia man sana naiisihan na nia an guiguibohon nia. 7 Si Felipe sinimbag sia, Duang gatos na denario na tinapay day canigoan sa sainda, ta gñaning an lambang sarô macácacan nin cadiquit. 8 Nag-sabi saiya an saró nin si saiyang magña discipulo, si Andrés, tugang ni Simón Pedro: 9 Iguá nin barobatà digdi na may limáng tinapay na cebada asin duáng saradit na sirâ: alagad ini gurano pa ini sa cadaculan nin tauo? 10 Sinabihan ni Jesús, sinda: Patucauon nindo an magña tauo asin madoot sa lugar na idtó. Nag-turucao gñani si magña tauo, na may limang ribo an bilang. 11 Dagñan quinuá ni Jesús an magna tinapay, asin pacapag-pasalamat, binaragñâ sa magña discípulos, asin sinda sa magña nacatucao: asin siring man tinauán sinda nin si magña sirá, can boót ninda. 12 Asin can magña barasog na sinda, sinabihan an saiyang magña discipulo: Tiponon nindo an magña peredaso na nagcatarada, ta gñaning day manarâ. 13 Tiniripon gñani, asin nag-caparanó an cagduáng cararao nin si magña peredaso can limang tinapay na cebada, na nagcataradâ can magña nag-caracan. 14 Cayâ idtong magña tauo, can nahiling idtong tanda na guinibo ni Jesús, nag-sarabi, Ini iyó sa catotoohan an profeta na mapadigdi sa quinâban. 15 Si Jesús gñani, can mamasdan ''nia'' na mag-didirigdi ta aagauon sia sa capiritan, ta guiguibohon siang hade, nagłacao liuat pa buquid, sia saná. ---------- <small>* Denario-Anom na polô may pitong pisos.<noinclude></noinclude> f3qa2v8qruryjybhz6v633f953fp5v8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/292 250 260 8800 1014 2024-10-17T05:00:14Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8800 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|282|'''SAN JUAN 6.'''|}} {{rule}} <div class="center">''Si Jesús nag-lalacao sa ibabao nin dagat.''</div> 16 Asin can hapon-na, nagrulusad an saiyang magña discipulo sa dagat; 17 asin nag-ralaog sa saróng sacayán, binalió ninda an dagat na pasiring sa Capernaum. Asin ta madiclomon na an bangui, asin si Jesús day pa napadigdi guiraray sa sainda: 18 asin si ''magña alon nin'' dagat nag-dadaraculâ, dahel sa sarong macosog na doros na nag-hohoyop. 19 Can macasacay na gñani nin may magña duáng-polô may limang ó tolóng-polong estadio, nahiling si Jesús ninda na naglalacao sa ibabao can dagat, asin nag-haharani sa sacayan; asin nag-cataracot sinda. 20 Tará sia sinabihan sinda, Iyo acó; day camó magcataracot. 21 Nag-caorogmá gñani, na acoon sia sa sacayan; asin dominatong gñani si sacayan sa daga na padudumanan ninda. <div class="center">''Si Jesús an tinapay nin buhay sa magña''</div> <div class="center">''minatubod.''</div> 22 Can caagahan, an magña tauo na nasa sarong ibong nin dagat, can mahiling na day dihan nin ibang sacayán na sadang cundi sarô, asin na si Jesús day lominaog sa sacayán sa cairiba nin saiyang magña discipulo, cundi na an saiyang magña discipulo iyo-iyong nagduruman; 23 (alagad nagdoroong an magña sacayán na saradang na guican sa Tiberias, harani ''dumán'' sa lugar na pinag-caracanan nin tinapay, pacapagpasalamat can Cagurangnan;) 24 Can mahiling gñani can magña tauo na si Jesús day dumán, asin siring man an saiyang magña discípulo, nagralaog man sinda sa magña sacayán na saradang, asin nagduruman sa Capernaum, sa pag-hahanap qui Jesús. 25 Asin can macuá sia sa sarong ibong nin dagat, nagsarabi saiya, Rabbi, ¿casoarin ca pá napadigdi? 26 Nag-simbag sainda si Jesús asin sinabihan, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camó, Hinahanap acó nindo, ------------ <small>* 30. Estadios,-iguang-6,720 varas.<noinclude></noinclude> o6umhrl5pw94nm2tbmw03txuawatdk6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/293 250 261 8802 1017 2024-10-17T05:00:18Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8802 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 6.</div>'''|283}} ------------ <br>bacong huli ta nahiling nindo an magña tandâ, cundi huli ta nag-caracan camó can magña tinapay, asin nagcabarasog camó. 27 Mag-guiribo camó ta gñaning ''maabot nindo,'' bacong ''dahel'' sa cacanon na nauauarà, cundi dahel sa cacanon na nagdadanay sa buhay na day nin catapusan, na itataó sa saindo can Aqui nin tauo; tará sa saiya itinandâ can Amâ, ''na iyó'' an Dios. 28 Dagñan sinda nag-sarabi saiya, ¿Anó an guiguibohon mi, ta gñaning guibohon mi an magña guibo nin Dios? 29 Si Jesús nagsimbag asin sinabihan sinda: Ini iyo an guibo nin Dios, na magturubod camó caidtong saiyang sinogo. 30 Nag-sarabi saiya gñani, ¿Anong tanda, gñani, an guiguibohon mo, ta gñaning mahiling mi, asin mag-turubod cami saimo? ¿anong magña guibo? 31 An samong magña magurang nag-caracan can maná sa patag, siring sa násusurat: Tinapay na ''guican'' sa lagñit an pinacacan sainda. 32 Sinabihan sinda gñani ni Jesús, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camó, Bacong si Moisés an nag-taó saindo can tinapay sa lagñit; condi an sacong Amâ an nagtatao sa saindo can totoong tinapay na guican sa lagñit. 33 Huli ta an tinapay nin Dios iyo idtong hominilig sa lagñit, asin nag-tataó nin buhay sa quinâban. 34 Sinda gñani nag-sarabi saiya, Cagurangnan, itaó mong dayaday sa samô an tinapay na ini. 35 Sinabihan sinda ni Jesús, Acó an tinapay nin buhay: an padigdi sa cacò day magogotom, asin an minatubod sa sacô noarin pa man day mapapaha. 36 Alagad nagsabi-na acó saindo na camó minsan pa nahiling aco, day camo nagtuturubod. 37 An gabos na itinataó sacô nin Amâ, madatong sa sacó; asin an minadigdi sa sacò, noarin man day co sia isisicual. 38 Huli ta hominilig acó sa lagñit bacô sa pag-guibo can sadiri cong boót, cundí an cabôtan caidtong nag-sogo sa sacô. 39 Asin ini iyó an cabôtan can nag-sogô sa sacô, na an gabos na itinaó sa sacô day co mauarâ, cundi na buhayon liuat sia sa huring aldao.<noinclude></noinclude> r85u5g8d1s30znh839ooowq9vuwwrrh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/294 250 262 1020 1019 2024-10-15T15:46:59Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1019 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|284|'''SAN JUAN 6.'''|}} {{rule}} 40 Tará iní iyó an cabôtan nin sacong Ama, na an gabos na nacacahiling sa Aqui asin minatubod sa saiya, mag-camit can buhay na day nin catapusan; asin bubuhayon co sia liuat sa huring aldao. 41 Nin huli caini an magña Judio pinagrarauayan sia, dahel can isinabi, Acó iyó an tinapay na hominilig guican sa lagñit. 42 Asin nag-sasarabi, ¿Bacong iyó ini idtong si Jesús, na áquí ni José, na an amâ asin ina niya namimidbid ta? ¿anó ta nagsasabi gñani sia, Acó hominilig sa lagñit? 43 Si Jesús sominimbag: asin sinabihan sinda, Day camó mag-rilibác dian sa saindo. 44 Day nin macacadigdi sa sacô, cun an Amâ na nag-sogo sa sacô day sia darahon digdi: asin buhayon co sia liuat sa huring aldao. 45 Násusurat sa magña profeta: Asin sinda gabos totocdoan nin Dios. Si-isay man na nacadagñog sa Amâ, asin nag-inonód ''can saiyang pag-tocdô'', minadigdi sa sacô. 46 Day ''co boot sabihon'' na may tauong nacahiling-na sa Ama, cundi idtong guiminican sa Dios: ini an nacahiling sa Amâ. 47 Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camó, An minatubod sa sacò igua nin buhay na day nin catapusan. 48 Acó iyó an tinapay nin buhay. 49 An saindong magña magurang nag-caracán can maná sa patag, asin nag-cagaradan : 50 Ini iyó an tinapay na hominilig sa lagñit, ta gñaning an comacan caini, day magadan. 51 Acó iyó an tinapay na buhay na hominilig -''guican'' sa lagñit si-isay man na comacan can tinapay na ini, mabubuháy sagcod noarin pa man: asin an tinapay na itatao co iyó an sacong lamán, ''na ini itataó co'' ta gñaning ''mani'' buhay nin quinában. 52 Nag-pasuruhay gñani sa sainda man saná si magña Judio, na nagsarabi: ¿Papânon caining tauong ini an pagpacacan sa satô can saiyang lamán? 53 Si Jesús gñani sinabihan sinda, Sa catotooban, sa catotoohan sinasabihan co camó, Cun day camó mag-caracan can<noinclude></noinclude> l099r63j4lkudz7g60qb49trhg6mojj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/295 250 263 8803 1023 2024-10-17T05:00:23Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8803 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 6.</div>'''|285}} ------------ <br>lamán nin Aqui nin tauo, asin mag-irinom can saiyang dugo, day camó nin buhay saindo. 54 An comacan can lamán co asin ominom can dugô cò, iguá nin buhay na day nin catapusan; asin bubuhayon co liuat sa huring aldao. 55 Huli ta an lamán oo iyo an totoong cacanon, asiņ an dugo co iyo an totoong inomon. 56 An comacan can lamán co asin ominon can dugô co, siya nasa sacô asin acó sa saiya. 57 Siring can pag-casogo sa sacô nin Amang nabubuháy, asin acó nabubuhay ''dahel sa cabagsican'' nin Amâ, siring mau an minacacan sa sacó, ini man mabububay dahel sa sacô. 58 Ini iyó an tinapay na hominilig ''guican'' sa lagñit: bacong arog can saindong magña magurang na nag-caracan nin maná, asin nag-cagaradan: an comacan can tinapay na ini, mabubuhay nin daing catapusan. 59 Isinabi an magña bagay na ini sa sinagoga, can pagtotocdô sa Capernaum. <div class="center">''Si Jesús binayaan can balaquid nin si saiyang magña discipulo. Pag-pahayag ni Pedro.''</div> 60 Cayâ balaquid nin saiyang magña discipulo, can madagñog ''ini'', nag-sarabi, Matagás na tataramon ini, si-isay an macacadagnog caini? 61 Si Jesús can maisihan niya man saná na an saiyang magna discipulo nag-lilibác dapit sa ''bagay'' na ini, sinabihan sinda, ¿Ini an nacacaolang sa saindo? 62 ''Anong iisipon nindo'' gnani can mahiling nindo an Aqui nin tauo na somacat sa namomogtacan na enot? 63 An espiritu iyó an nag-tataó nin buháy, an lamán day pinaqui-quinabagñan: an magña tataramon na isinabi co sa saindo iyó an espiritu asin buháy. 64 Alagad iguá nin ibá sa saindo na day minatubod. Tará magpoón sa capinonan naaraman-na ni Jesús cun magña si-isay an day nag-tuturubod, asin cun si-isay idtong magpapasaloib saiya.<noinclude></noinclude> maat0lwpk89lzzddbphe3jqhr33vpvm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/296 250 264 8805 1026 2024-10-17T05:00:27Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8805 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|286|'''SAN JUAN 6 & 7.'''|}} {{rule}} 65 Nag-sabi gñani: Caya sinabihan co camó na si-isay man day nin macacapadigdi sa saco cun day itinogot nin sacong Amâ sa saiya. 66 Caya balaquid nin si saiyang magña discipulo nag-taralicod saiya, asin day nagñag-iiriba sa saiya, magpoon caini. 67 Cayâ sinabihan ni Jesús an cagdná, ¿Mag-haharalê man camô? 68 Sinimbag sia ni Simón Pedro, Cagurangnan, ¿si-isay an padudumanan mi? icá iguá nin magña tataramon nin buháy na day nin catapusan. 69 Asin cami tuminubod asin namimidbid mi na icá iyo an Cristo, an Aqui nin Dios na buháy. 70 Sínimbag sinda ni Jesús, ¿Bacong pinili co camo gabos na cagduá, asin an saro sa saindo iyó an diablo? 71 Nag-taram ''sia'' dapit ''can áqui ni'' Simón, si Judas Iscariote, huli ta ini, na saro nin cagdus, iyó an mag-papasaloib sa saiya. <div class="center">'''CAPÍTULO VII.'''</div> <div class="center">''Day-pag-tubod nin magña tugang ni Jesús.''</div> 1 Asin pacatapus caini si Jesús nag-lalacao sa Galilea; ta habó siang mag-lacao sa Judea, huli ta si magña Judio naghihirigñoa na gadanón sia. 2 Asin nag-haharanina an capistahan nin magña Judio, ''na inaapod'' sa magña tabernáculos. 3 An saiyang magña tugang gñani nagsarabi saiya, Maghalê ca digdi, asin padumán ca sa Judea, ta gñaning an saimong magña discipulo macahiling man can magña guibo na guini-guibo mó. 4 Huli ta day nin si-isay na minaguibo nin magña bagay sa hilom, condi hinihigñoa na mapahayag sa cadaclán; cun minaguibo ca caining magña bagay na ini magpamidbid ca sa quinában. 5 Huli ta minsan an saiyang magña tugang day minaturubod sa saiya.<noinclude></noinclude> bhlzptz6hn4qtxd9xeyo7n42mo8walk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/297 250 265 8806 1029 2024-10-17T05:00:31Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8806 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 7.</div>'''|287}} ------------ 6 Si Jesús gñani nag-sabi sainda, An panahon co day pa minadatong; tará an panahon nindo dating nahahandâ. 7 An quinâban day camó icaca-ogñis, alagad aco naoogñisan, hali ta acó an nag-papatotoo dapit sa saiya na an saiyang magña guibo magña maraot. 8 Mag-durumán camó sa fiesta: acó day pa madumán sa capistahan na ini, huli ta an panahon co day pa naootob. 9 Asin pacasabi sainda caining magña bagay, nag-eroc pa sia sa Galilea. <div class="center">''Si Jesús nag-totocdo sa templo sa capistahan nin magña''</div> <div class="center">''tabernáculo.―Pag-pasuruhay nin magña Judio''</div> <div class="center">''dahel sa saiya.―Sinda nag-hirigñoa.''</div> <div class="center">''na dacopon sia.''</div> 10 Tará can an saiyang magña tugang nacatucad-na sa capistahan, sia man nag-tucad dumán, bacong sa hayag, cundi hilom saná. 11 Asin si magña Judio gñani pinag-haranap sia sa capistahan, asin na nag-sarabi, ¿Saen duduman sia? 12 Asin canigoan an sabi-sabi nin magña tauo dapit sa saiya an magña ibá nag-sasarabi: Siá marahay na tauo, an magña ibá nag-sasarabi man: Baco, cundi nag-dadaya sa magña tauo. 13 Alagad day ni si-isay na nacacapag-tarám sa hayag dapit sa saiya, dahel sa tacot sa magña Judio. 14 Tará can dudumán na sia sa tahao nin capistahan, sominacat si Jesús sa templo, asin nag-totocdô. 15 Na nag-gñaralás gñani si magña Judio, na nag-sarabi, ¿Tádao ta tataó ini nin magña letra, na day man naghinonod? 16 Sinimbag sinda gñani ni Jesús, asin sinabihan, An itinotocdò co bacò co, cundi caidtong nag-sogo sa sacô. 17 Cun si-isay boót gomibo can saiyang cabotan, mamimidbid sa pag-totocdô co, cun guican sa, Dios, ó acó nag-tataram na mapadapít sa sacô. 18 An nag-tataram na mapadapit sa saiya, hinahanap caiyan an saiyang sadiring camurauayan; tará an nag-hahanap<noinclude></noinclude> qyel4i717gfduf5cdart5l4g63pjjxx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/298 250 266 1032 1031 2024-10-15T15:47:00Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1031 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|288|'''SAN JUAN 7.'''|}} {{rule}} <br>can camurauayan caidtong sominogô sa saiya, an siring ''na tauo'' iyó an para-patotoo, asin day nin putic sa saiya. 19 ¿Day itinaó sa saindo ni Moisés an casogoan? asin si-isay man sa saindo daing minaotob can casogoan, ¿Tádao ta naghihirigñoa camong gadanon acó? 20 An cadaclán sominimbag: Iguá cang demonio, ¿si-isay an nag-hihigñoang gumadan sa saimo? 21 Sominimbag si Jesús asin sinabihan sinda, Saróng bagay an guinibo co, asin camó gabos nag-gñagñaralás. 22 Si Moisés sa catotoohan itinaó sa saindo an pag-tuturi (bacong huli ta guminican qui Moisés cundi sa magña magurang), asin camó ''minsan'' sa aldao nin pag-higñalô tinuturi nindo an lalaqui. 23 Cun an lalaqui inaacò sa aldao nin pag-higñal an pagtuturi, ta gñaning an casogoan ni Moisés day malapas, ¿naaangot camó sa sacó huli ta sa aldao nin pag-higñaló pinaomayan cong totoo an saróng tauo? 24 Day camó mag-hocom siring sa pag-honáhonâ nindo, condi maghocom camó nin totoong paghocom. 25 Nag-sasarabi gñani an magña ibá nin si magña tagá Jerusalem, ¿Baco ini an pinag-haharanap ta gñaning gadanon sia? 26 Asin uya digdi na nagtatará nin hayag, asin day sia sinasabihan nin anoman. ¿Mangyayari dao na an magña poón nacaisi-na na ini iyó an Cristo? 27 Alagad namimidbid ta ini, asin naaaraman ta cun tagá saén: tará cun domatong na an Cristo, day nin macacaisi cun tagá saen sia. 28 Si Jesús gani nag-curahao sa templo, dagñan nagtotocdo pá, na sominabi, Camó baco sanang namimnidbid acó, cundi naaaraman nindo cun tagá saen acó; asin acó day napadigdi sa saco man saná: condi an nag-sogó sa sacó totoong gayo, na siá day nindo namimidbid: 29 Acó ''alagad'' namimidbid co sia; huli ta acó guican sa saiya, asin sia an nag-sogo sa sacô. 30 Nag-hibirigñoa nangayod na dacopon sia; alagad day nin si-isay man na nagpuso domacop saiya, huli ta an saiyang oras day pa minadatong.<noinclude></noinclude> d0rw94o8h1xzr7y0mb41jx4rxc8vfa9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/299 250 267 8807 1035 2024-10-17T05:00:36Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8807 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 7.</div>'''|289}} ------------ 31 Asin sa cadaclán balaquid an nag-turubod sa saiya; asin nagsasarabi, Cun an Cristo pomadigdi, ¿mag-guiguibo dao nin labi pang magña tandâ qui sa magña guinibo caining tauong ini? 32 An magña Fariseo nadagñog si cadaclán na nag-liliblib nin siring dapit sa saiya; asin si magña poón nin si magña sacerdote asin si magña Fariseo nag-sorogo nin imagña alguacil ta gñaning dacopon sia. 33 Asin si Jesús nag-sabi, Cadiquit pang panahon magoontoc acó sa saindo; pacatapus madumán acó sa nag-sogô sa sacô. 34 Hahanapon acó nindo, asin day acó nindo macucuá; asin dumán sa naoontocan co camó day macacapaduman. 35 Dagñan an magña Judio nag-sasarabi sa sainda: ¿Saén padudumán ini, na day ta sia mácua? ¿padudumán gayod sa magña nag-pacauarac sa magña Griego, asin mag-totocdô sa magña Griego? 36 Anong tataramon ining isinabi: Hahanapon acó nindo, asin day acó nindo macúcua; asin dumán sa naoontocan co, camú day macaca paduman? 37 Asin can huring aldao hin daculang fiesta, Si Jesús tominindog, asin cuminurahao, na nag-sabi, Cun si-isay an napapaha, pomadigdi sa sacò, asin ominóm. 38 An minatubod sa saco, siring sa nasasabi sa casuratún, Sa laog nin saiyang tulác mag-bobolos an magña sálog nin tubig na buháy. 39 Alagad ini isinabi dapit sa Espiritu naaacoon nin si magña minatubod sa saiya; alagad an Espiritu Santo day pa minadatong sa saiya, huli ta si Jesús day pa napapamurauay. 40 ''An magna ibá'' gñani nin cadaclán, can madagñog ining magña tataramon, nag-sasarabi, Totoong gayo na ini iyó an profeta. 41 An magña ibá nag-sasarabi, Ini iyo an Cristo. Alagad an magña ibá nag-sarabi, ¿Tádao madigdi an Cristo halé sa Galilea? 42 ¿Day nag-sasabi an casuratán na an Cristo madigdi guican sa capagaraguian ni David, asin sa Betlehem, an barrio na naoontocan ni David?<noinclude></noinclude> n058j9r3k1hevm2b67pb53urkzz9ip4 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/3 250 268 1038 1037 2024-10-15T15:47:00Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1036 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> 5fqjl0lemlnvln8p6jsff12vlsfg97t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/30 250 269 8808 1045 2024-10-17T05:00:41Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8808 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">20{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 8.'''</div> {{rule}} 2 Asin uya na napadigdi an sarong daoton asin sinamba sia na nagsabi, Cagurangnan, cun boot ca, mapapalinig mo aco. 3 Asin hinonat an camot, dinootan sia, na nagsabi, Boot co: lominig ca. Asin tolos man sana an saiyang daot lomininig. 4 Asin sinabihan sia ni Jesus, Maghignat ca na day mo isabi sa qui-isay man, cundi, lacao, pomahiling ca sa sacerdote, asin ipahayag mo an dolot na itinogot ni Moises, sa pagpatotoo sa sainda. <div class="center">''An centurion na taga Capernaum''</div> 5 Asin pacalaog nia sa Capernaum, nagpadigdi sa saiya an sarong capitan nanaquiquimaherac saiya, 6 asin nagsabi, Cagurangnan an sacong oripon naghebelang sa harong, paralitico t na harani sa pagcagadan. 7 Asin si Jesus sinabihan sia, Aco paduduman, asin sia paoomayan co. 8 Tara an capitan nagsimbag na sominabi, Cagurangnan, alagnan aco na lomaog ca sa sirong nin bobognan co alagad sabibon mo sana an sarong tataramon, asin an sacong oripon maomayan: 9 Naaaraman co; buli ta siring man aco, na tauo na nasa sacop nin capangyarihan, asin igua acong magna soldado na nasasacopan co; asin sinasabihan co ini: Lacao, asin minaduman; asin sa iba; madia, asin minadigdi; asin sa sacong oripon: Guiboha ini, asin guiniguibo idto. 10 Asin can pagcadagnog caidto ni Jesus, naggnalas ; asin sinabihan idtong magna nagsosoronod saiya : Sa catotoohan, sasabihan co camo, na minsan sa Israel day .aco nacacua nin siring cadaculang pagtubod. 11 Asin sinasabihan co camo, na balaquid an magdirigdi guican sa siragnan asin sa solnopan, asin magtuturucao sa lamesa sa caibg. ni Abraham asin ni Isaac asin ni Jacob sa cahadean nin lagnit<noinclude></noinclude> p2db5b7lwc3vy51qdei5n5le3qjp1e6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/300 250 270 8809 1048 2024-10-17T05:00:45Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8809 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|290|'''SAN JUAN 7 & 8.'''|}} {{rule}} 43 Caya nagcapasuruhay an cadaclán dahel sa saiya. 44 Asin si magña ibá sa sainda boót na siang dacopon; alagad day nin si-isay ''man'' na nacadosmog sa saiya. 45 Nagduruman gñani si magña alguacil sa magña poón nin magña sacerdote asin sa magña Fariseo; asin sinda nagsarabi sa magña alguacil, ¿Tádao ta day nindo sia dinará? 46 An magña alguacil nag-sirimbag, Casoarin pá man day nin tauo na nag-tarám siring caining tauong ini. 47 Nag-sirimbag gñani sainda an magña Fariseo: ¿Camó man magña nag-cadarayaan? 48 ¿Tádao an ibá nin magña poón, ó nin magña Fariseo nagtubod sa saiya? 49 Tará an banuang ini na day nacacaaram can casogoan, iyó an sinumpaan, 50 Si Nicodemo nag-sabi sainda (idtó na napadigdi qui Jesús ''na bangui'' na sarò siya sa sainda): 51 ¿Tádao an satong casogoan minahocom sa qui-isay man na day gñona dagñogon sia, asin isihon cun anó an guinibo nia ? 52 Sinda nagsirimbag asin nagsarabi saiya, ¿Icá man tagá Galilea? Oguidon mo, asin mahihiling mo na sa Galilea daing minatindog na profeta. 53 Asin sinda nag-duruman lambang sarò sa saiyang harong; <div class="center">'''CAPÍTULO VIII.'''</div> <div class="center">''An babayeng adúltera.''</div> 1 Tará si Jesús napadumán sa buquid nin magña Oliva. 2 Asin can quinaagahan nagbalic linat sa templo, asin an bilog na banuá nag-daratong sa saiya; asin paca-tucao nag-otocdô sa sainda. 3 Asin an magña escriba asin magña Fariseo dinarahan sia nin sarong babaye na nadacop sa pagpasambay: 4 asin pacabugtacan saiya sa tahao ninda, nag-sarabi saiya, Maestro, ining babayeng ini nadacop sa pag-ratác sa inagoman sa oras na guinibo nia.<noinclude></noinclude> 0fp0fo9a0gpjcr0hm1x8emu8944vma7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/301 250 271 8810 1051 2024-10-17T05:00:49Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8810 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 8.</div>'''|291}} ------------ 5 Asin sa casogoan, si Moisés nagboót na gapoon an magña siring ''na babaye;'' alagad ¿anong sabi mo dapit sa saiya? 6 Asin nag-sarabi ''sinda'' caini, sa pagsugot saiya, ta gñaning macácua nin icasombong sinda. Alagad dominocô si Jesús, asin sominurat can saiyang morô sa daga. 7 Tará huli ta dinagos siang pag-hapoton, tominanos asin sinabihan sinda, Si-isay man na day nin casalan sa saindo, sia an maenot gomapô sa saiya. 8 Asin dominocô liuát na nag-surat sa dagâ. 9. Asin sinds can madagñog ini, nagñagruluas sarô-saro, mag-poón sa magña magurang sagcod sa magña nanhuhudian. Asin si Jesús iyó saná an naualat, asin si babayeng nacatindog dumán sa tahao. 10 Asin tominindog si Jesús gñani, asin can mahiling na day na ni si-isay ''dumán'' cundi an babaye, sinabihan sia, Babaye ¿saen na idtong magña nagsorombong ''na tumang'' saimo? ¿daing nag-hocom sa saimo? 11 Asin sia nag-sabi, Cagurangnan, day nin si-isay man. Asin si Jesús sinabihan sia, Ni acó man day saimo mag-hohocom. Lacao-na; asin mag-poón gñunian day caná magcasala. <div class="center">''Pagsaysay ni Jesús dapit can togon''</div> <div class="center">''saiya nin Dios.''</div> 12 Si Jesús gñani pinag-taraman sinda liuát, na nagsabi: Iyo acó an ilao nin quinâban. An somonod sacô day maglalacao sa cadicloman, cundi magcacaiguá can ilao nin buháy. 13 Nag-sarabi gñani saiya an magña Fariseo: Icá nag-papatotoo dapit sa saimo man sana; an pag-patotoo mo bacong totoo. 14 Si Jesús nag-simbag asin sinabihan sinda: Minsan acó nag-papatotoo dapit sa sacô man sana, an sacong pag-patotoo iyó an totoo; huli ta na-iisihan co cun saen acó halê, asin cun saen acó madumán; alagad camó day nacacaisi cun saen acó halê, asin cun saen acó madumán. 15 Na nag-hohorocom canó siring sa pagcatauo, alagad acó day minahocom sa qui-isay man:<noinclude></noinclude> f0qxqcacil7noofonascclvnz9mg27l Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/302 250 272 1054 1053 2024-10-15T15:47:01Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1053 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|292|'''SAN JUAN 8.'''|}} {{rule}} 16 asin cun acó minahocom, an pag-hohocom co iyo an totoo; huli ta baco acong sarò ''sana'', cundi acó asin an Amá na nagsogó sa sacô 17 Sa saindong casogoan ó ley nasusurat man, na an pag-papatotoo nin duá ca tauo iyo an totoo. 18 Acó an nag-papatotoo dapit sa sacô man sana, asin an nagpapatotoo dapit sa sacó an Amâ na nagsogo sa sacô. 19 Sinda gñani nag-sarabi saiya, ¿Saén camumugtac an saimong Ama? Si Jesús nag-simbag: Day acó nindo namimidbid, asin day man ''nindo namimidbid'' an sacong Amâ: cun acó mamidbid nindo, mamimidbíd nindo man an sacong Amà. 20 Ining magna tataramon na ini isinabi ni Jesús sa lugar na pinag-lilimosan, can nag-totocdo sa templo; asin day nin si-isay man na dominacop saiya; buli ta day pa dominatong an saiyang oras. 21 Si Jesús gñani sinabihan sinda liuát, Acó madumán-na, asin camó mag-haharanap sa sacô, asin sa saindong magña casalan mag-cacagaradan camó: Sa padudumanán co, day camo macacapadumán. 22 Nag-sarabi gñani si magña Judio, ¿Tádao mag-hohogot, sia huli ta nag-sasabi, Sa padumanán co camó day macacapadumán? 23 Asin sia sinabihan sinda, Camó magña taga ibabâ; Acó tagá itaas: camó magña tagá digdi sa quinâban pa ini; Acó bacong taga digdi sa quinában na ini. 24 Caya gñani nagsabi-na acó sa saindo, na camó magcacagaradan sa saindong magña casalan: huli ta cun day camó mag-turubod na iyó acó, mag-cacagaradan camó sa saindong magña casalan. 25 Sinda gñani nag-sarabi saiya, Icá ¿si-isay? Si Jesús sinabihan sinda, Yio idtong isinabi co na sa saindo sa enotan pa. 26 Balaquid na magña bagay an isasabi co asin ihohocom co dapit sa saindo; alagad an nag-sogo sa sacô iyó an parapatotoo, asin an magña bagay na nadagñog co sa saiya, ini an pinag-tataram co sa quinában.<noinclude></noinclude> ph4i8hrst2v6qs1ykgatue8qjvvnq8n Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/303 250 273 8811 1057 2024-10-17T05:00:54Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8811 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 8.</div>'''|293}} ------------ 27 Sinda day nacasayod na pinag-taraman sinda dapit sa Amâ. 28 Si Jesús gñani sinabihan ''sinda'', Cun mapatindog na nindo an Aqui nin tauo, dagñan masasabotan nindo na iyo acó, asin ''ta'' day acong guiniguíbo na anoman na ''guican'' sa sadiri cong boot, cundi nag-tataram acó caining magña bagay, na ini, siring sa pag-catocdò sa sacó can Amâ. 29 Asin an nag-sogô sa sacó, nasa saco: day acó pinabayaan na magsarô sarò huli ta guiniguibo co guiraray an magña bagay na iquinaoogmâ nia. 30 Sa-pagtaram ''nia'' can magña bagay na ini, balaquid an nag-turubod sa saiya. 31 Sinabihan gñani ni Jesús idtong magña Judio na minatubod sa saiya: Cun mag-daranay camó sa sacong tataramon manini camong magña totoo cong discípulo; 32 asin mamimidbid nindo an catotoohan, asin an catotoohan ililigtás camó. 33 Nag-sirimbag saiya ''an magña iba:'' Capagaraquian cami ni Abraham, asin sagcod pa man day cami nag-lincod sa quiisay man: ¿Tádao ta nag-sasabi ca ''gñani'': Camó macacaligtás? 34 Si Jesús sinimbag sinda, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camó, Na an gabos na nagcacasalà, oripon iyan nin casâlán. 35 Asin an oripon day nag-dadanay sa harong sagcod noarin pa man: an áqui ''iyo'' an nagdadanay sagcod noarin pa man. 36 Caya na, con an Aqui gñani iligtás camo, totoong gayo na ma-cacaligtás camó. 37 Naiisihan co na camó capagaraquian ni Abraham; alagad naghihirigñoa camó na gadanon acó nindo, huli ta an tataramon co day nagcacanigó sa saindo. 38 Acó nag tataram caidtong nahiling co sa sacong Amâ, asin camo nag-guiguibo can nahiling nindo sa saindong amâ. 39 Sinda nagsirimbag asin nagsarabi saiya: An samong amâ iyó si Abraham. Sinabihan sinda ni Jesús: Cun camó magña áqui ni Abraham, guiguibohon cutâna nindo an magña guibo ni Abraham.<noinclude></noinclude> 6o820wn1vchlghz7v0vicikd480rr81 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/304 250 274 1060 1059 2024-10-15T15:47:01Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1059 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|294|'''SAN JUAN 8.'''|}} {{rule}} 40 Alagad gñunian nagñaghihirigñoa camó na gadanon acó, na tauo na nagsasabi saindo nin catotoohan, na nadagñog co sa Dios ini day guinibo ni Abraham. 41 Camó nagguiguiribo can magña guibo nin saindong amâ. Nag-sarabi saiya: Cami day iquinaáqui sa pag-sarambayan; may sarà caming ama, ''na iyo'', an Dios. 42 Sinabiban sinda ni Jesus, Cun an Dios iyo an saindong ama, mamomotan cutâ acó nindo; huli ta acó naghalê asin nagguican sa Dios: na day acó napadigdi dapit sa sacô man sana, cundi sia an nag-sogo sa sacô. 43 ¿Tádao ta day nindo na-sasabotan an sacong pagtarám? huli ta day nindo nadadagñog an sacong tataramon. 44 Camó gñani an saindong ama iyó an diablo, asin an magña minamauot nin saindong amâ boôt nindong otobon. Siá nani para-gadan qui tauo mag-poón sa capinonan, asin day nag-danay sa catotoohan, huli ta day nin catotoohan sa saiya. Con nag-tataram nin caputican, dapit sa saiya an pinagtataram, huli ta iyó an puticon, asin amâ nin magña caputican. 45 Alagad huli ta nagsasabi acó can catotoohan, camó day nag-tuturubod sa sacô. 46 ¿Si-isay sa saindo macacasudya sa saco dapit sa casâlan? Asin cun acó nag-sasabi nin catotoohan, ¿tádao ta day camó minaturubod sa sacô? 47 An nasa Dios nag-dadagñog can magña tataramon nin Dios: caya ''gñani'' day nindo dinadagñog ''an magña tatáramon na yan,'' huli ta day camó nasa Dios. 48 Nag-sirimbag gñani an magña Judio, asin nag-sarabi saiya, ¿Bacong marahay an pag-casabi mi, na icá Samaritano, asin igua ca nin demonio? 49 Nag-simbag si Jesús: Acó day nin demonio; condi nag-gagalang acú sa sacong Amâ, asin camó mahaléan acó nin halagá. 50 Acó day naghahanap can sacong camuranayan; iguang mag-hahanap caiyan asin mag-hohocom. 51 Sa catotooban, sa catotoohan sinasabihan co camó, Na an mag-otob can sacong tataramon, day mahiling sagcod noarin pa man an cagadanan.<noinclude></noinclude> p1ssrcazmtju04vuevf2gkp1ultk0kx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/305 250 275 8813 1063 2024-10-17T05:00:59Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8813 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 8 & 9.</div>'''|295}} ------------ 52 An magña Judio gñani nag-sarabi saiya, Gñunian naisihan mi na ica iguá nin sarong demonio. Si Abraham nagadán, asin an magña profeta; asin icá nag-sasabi: An mag-otob can sacong tataramon, day mananamitan sagcod noarin pa man an cagadanan. 53 ¿Orog ca pa cadaculâ sa samong amang si Abraham, na ini nagadan? asin an magña profeta nagcagaradan: icá, ¿huli sa qui-isay an pag-honâhonâ mo? 54 Si Jesús nag-simbag: Can acó mag-papamurauay sa sacó man sana, an sacong camurauayan day nin halaga: an sacong Amâ iyó an mag-papamurauay sa sacô; an isinasabi nindo na iyó an saindong Dios: 55 asin camó, day nindo sia na mimidbid: alagad acó namimidbid co sia; asin cun acó mag-sabi: Day co sia namimidbid, manini acó puticon, siring sa saindo: alagad namimidbid co sia, asin inootob co an saiyang tataramon. 56 An saindong amâ na si Abraham napano nin caogmahan sa pag-hihiling can sacong caaldauan; asin ta nahiling, asin ta naogmá. 57 Nag-sarabi saiya an magña Judio, Day ca pa nin limang polong taón, ¿asin nahiling mo si Abraham? 58 Sinabihan sinda ni Jesús, Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan co camó: Na day pa namondag si Abraham, iyo na acó. 59 Cayâ gñani nagcuruá nin magña gapô ta gagapoon sia; tará nagtago si Jesús asin luminuas sa templo; asin pacaagui sa tahao ninda, naghalê siya. <div class="center">'''CAPÍTULO IX.'''</div> <div class="center">''Pagpa-omay sa saróng botá mag-poón sa''</div> <div class="center">''pagca-monday.''</div> 1 Asin can pag-agui ni Jesús, nahiling niya an sarong lalaqui na botá mag-poón pa sa pagca-mondag. 2. Asin pinagharapot sia can saiyang magña discipulo, na nag-sarabi, Rabbi, ¿si-isay an nag-casala, ini ó an saiyang magña magurang, ta namundag na botá?<noinclude></noinclude> call4y64bisij1mlb0s0z9oyjwuqk63 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/31 250 276 8815 1070 2024-10-17T05:01:03Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8815 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 8.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}21}} {{rule}} 12 tara an magna aqui nin cahadean iaapon sa magna diyan an pagtagnis asin an pagraragot nin cadicloman sa luas; dihan an pagtagnis asin an pagraragot nin magna gnipon. 13 Dagnan sinabihan ni Jesus an capitan: Lacao na, asin siring sa pagtubod mo, iyo an guiguibohon saimo. Asin an saiyang oripon naomayan sa oras na yan. <div class="center">''An panogagnan na babaye ni Pedro.''</div> 14 Asin pagdigdi ni Jesus sa harong ni Pedro, nahiling an panogagnan na babaye caini na naghehelang, asin quinacalentura. 15 Asin dinootan sia sa camot asin nauara saiya ah calentura asin sia nacabagnon, asin naglilincod-na sainda. 16 Asin can pagsolnop can aldao, pigdararahan sia nin balaquid na magna tauong may demonio asin pinaluas niya si magna demonio sa sarong tataramon; asin pinaomayan si gabos na magna may tibaad nang saquit; 17 ta gnaning maotod an isinabi sa gnoso nin profeta Isaias na nagsabi: Sia man sana an cominoa can satong magna helang, asin nagdara can satong magna na mamatean. <div class="center">''Cun paano an pagsonod qui Jesus.''</div> 18 Pagcahiling ni Jesus gnani can daculang cadaclan nin tauo aa palibot nia, nagboot na magdaraquit sa ibong na tampi nin danao. 19 Asin napadigdi an saro nin si magna escriba, na sinabihan sia, Maestro, magsosonod aco saimo saen ca man paduman. 20 Asin si Jesus nagsabi saiya, An magna amid igua nin magna lognib, asin an magna gamgam nin lagnit, magna salagan; tara an Aqui nin tauo day nin masasandigan can payo nia. 21 Asin saro nin si magna discipulo sinabihan sia, Cagurangnan, togote aco na paduman gndna, asin icalobong co an sacong ama.<noinclude></noinclude> 1oq8k2fufz834aumzl40iyfjxecak7c Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/310 250 277 1075 1074 2024-10-15T15:47:01Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1074 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|300|'''SAN JUAN 10.'''|}} ---------- 12 Alagad an para-patandan, asin bacong siya an pastor, na bacó man niang sadiri an magña carnero, con nahihiling nia na minadatong an lobo,* pinababayaan an magña carnero, asin minadolág; asin an lobo inaágao sinda, asin nag-cacaborolag an magña carnero. 13 Cayâ na, an para-patandan minadolag, huli gñani ta para-patandan, asin day nin pag-macolog sa magña carnero. 14 Acó iyó an marahay na pastor; asin namimidbid co an sacong magña ''carnero'', asin an sacong ''magña carnero'' namimidbid ''man'' acó. 15 Siring can Ama na namimidbid acó, siring man au pacamidbid co sa Amá: asin ibinubugtac co an sacong buhay dahel sa magña carnero. 16 Asin iguá ''man'' acó nin magña carnero na day digdi sa laóm na ini yan magña yan dadarahon co man digdi, asin dadagñogon ninda an sacong tigñog; asin magcacaiguá nin sarô sanang manada ó pagiriba asin saróng pastor. 17 Huli caini an Amá namomótan acó, huli ta itinatao co an sacong buhay ta gñaning cuaon co linát gñapit iyan. 18 Si-isay man day nin macacacuá sacô can ''buhay'', cundi itinataó co sa sacó man saná. Iguá acong capangyarihan sa pagtaó ''can buhay'' co, asin iguá acó nin capangyarihan sa pagcuá liuát. An togon na ini inaců co sa sacong Amâ, 19 Nag-capasuruhay gñani liuát si magña Judio dahel can magña tataramon na ini. 20 Asin balaquid sa sainda si nag-sarabi: Iguá ini nin demonio, asin narorogñao, ¿tádao ta nag-hihinaniog camó saiya? 21 An magña ibá nag-sarabi: Ining magña tataramon na ini bacong sa may demonio ¿Mangyayari dao na macapamuclát an demonio can magña matá nin magña botá? --------- <small>* Mabagñis na hayop,<noinclude></noinclude> 0j9epyjgudfg9iv2mqv3mhqpadici5x Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/32 250 278 8816 1083 2024-10-17T05:01:08Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8816 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">22{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 8.'''</div> {{rule}} 22 Asin si Jesus nagsabi saiya, Somonod ca saco asin pabayae na an magña gadan itobong an saindang magna gadan. <div class="center">''Si Jesus pinaontoc si baguio.''</div> 23 Asin paglaog nia sa sarong sacayan, si saiyang magna discipulo nagsoronod saiya. 24 Asin uya nagbaguio nin macuri sa dagat, nin huli caini si sacayan natatahoban na can magña alon; alagad sia natotorog. 25 Asin nagdoroloc saiya si magna discipulo na pinocauan sia, nagsarabi, Cagurangnan, iligtas mo cami, ta magagadan cami. 26 Asin si Jesus nagsabi sainda, Tadao ta natatacot camo, ''magña tauong'' diit an pagtubod? Dagnan, nagbagnon, tinuyao an magna doros, asin an dagat asin nangyari an sarong carabayan nin panabon. 27 Asin an magna tauo naggnaralas, na nagsarabi, Anong tauo ini, na minsan an magna doros asin an dagat quinocuyog sia. <div class="center">''An magna may demonio na magna taga Gergesa.''</div> 28 Asin can pagdatong niya sa sarong ibong, sa magna daga nin magña taga Gergesa, nagsarabat saiya an duang may demonio, na nagruluas sa magna lolobgnan, magna marignis na macuri, caya, ni siisay man day nangnagahas magagui duman sa dalan na idto. 29 Asin, uya digdi, nagcururabao, na nagsarabi Anong labot mi sa saimo, Jesus Aqui nin Dios? napadigdi ca tagnaning cami pasaquitan mo alagnan pa sa panabon? 30 Asin duduman sa barayo ninda an sarong catiripunan nin dacol na magna orig, na nagsosorongcal. 31 An magna demonio gnani naquimaherac saiya na nagsarabi, Con cami paluluason mo, padumanon mo cami sa catiriponan nin magña orig.<noinclude></noinclude> rw2ab2dkdzyjtnzlhqqeal6cuh5mmuh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/321 250 279 1088 1087 2024-10-15T15:47:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1087 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 12 & 13.'''|311}} {{rule}} ninda ipinahayag ''idto;'' ta gñaning day sinda mapahalè sa sinagoga : 43 huli ta orog pang namomótan ninda an camurauayan nin magña tauo sa camurauayan nin Dios. 44 Si Jesús nagcurahao asin nagsabi, An minatubod sa sacó, baco acó an tinotubod, cundi idtong nagsogo sa sacó. 45 Asin an naghihiling sa saco, naghihiling caidtong nagsogô sa sacô. 46 Acó napadigdi ''siring'' sa ilao nin quinában, tagñaning idtó gabos na magtubod sa sacò, day magdanay sa magña cadiclomán. 47 Asin cun an si-isay man macadagñog can sacong magña tataramon, asin day nia iyan tubudon, acó day maghohocóm saiya; huli ta day acó napadigdi sa quinában ta hocomán co an quinaban, cundi ta gñaning iligtás co an quinaban. 48 An minasicual sa saco, asin day inaacó an sacong magña tataramon, iguang maghohocóm sa saiya: an tataramon na itinarám co, ini man saná an maghohocóm saiya sa huring aldao. 49 Huli ta day acó nagtarám dapit sa sacó man saná, cundí an Amá na nagsogo sa saco, tinâuán acó nin togon dapit can sacong isasabi asin ''dapit'' can sacong itatarám. 50 Asin acó nacacaisi na an saiyang togon iyó an buhay na day nin catapusan: Caya na an gabos na sinasabi co gñani, siring sa pagcasabi sacó nin Amà, siring man an tinataram co. {{center|'''CAPÍTULO XIII.'''}} {{center|''Si Jesús inahanauan an magña bilis nin si saiyang<br>magña discipulo.''}} 1 Asin day pá an capiestahan nin pascua, naiisihan na ni Jesús na dominatong-na an saiyang oras sa paghalê digdi sa quinában na ini, ''asin padumán'' sa Amâ, siring sa pagcamoot sa magña saiya na magña uya digdi sa quinâban, na namotan sinda sagcod sa catapusan.<noinclude></noinclude> 981me0m51rijd0xs1tqyo26jdon6irt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/322 250 280 1093 1092 2024-10-15T15:47:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1092 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|312|'''SAN JUAN 13.'''|}} {{rule}} 2 Asin nin si matapus na si panhapon, can icabugtac na nin diablo sa puso ni Judas Iscariote, ''áqui'' ni Simón, ''an homa nia'' na pagpasaloib saiya, 3 sa pacatalastás ni Jesús na an Amâ ibinugtac an gabos na magña bagay sa saiyang camót, asin guican sa Dios, asin sa Dios man sia padudumán, 4 nagtindog sa panhapon, asin hinoba an saiyang magña gubing, cominuá nin saróng toalla, asin hinagcos nia iní. 5 Pacatapus binugtacan nin tubig an sarong palangana, asin nagpoón maghanao can magña bitis nin si magña discipulo, asin pagpahidan sinda can toalla na nahahagcos ''saiya.'' 6 Nagdoloc gñani qui Simón Pedro. ''Si Pedro'' nagsabi saiya, Cagurangnan, ¿icá an maghahanao can sacong magña bitis? 7 Nagsimbag si Jesús asin sinabihan sia, An guiniguibo co day mo naiisihan gñunian; tará masasabotan mo gñapit. 8 Nagsabi saiya si Pedro, Sagcod noarin man day ca maghanao can sacong magña bitis. Si Jesús sinimbag sia, Cun day tacá hanaoan, day ca magcacaiguá nin paquinabang sa sacô. 9 Si Simón Pedro nag-sabi saiya, Cagurangnan, baco saná an sacong magña bitis, cundi an magña camót man asin sacong payo. 10 Si Jesús nagsabi saiya, An nahanaoan-na, day na nagcacaipong paghanauan cundi an magña bitis; ta malinig na an gabos: asin camó magña malinig na, minsan bacò an gabos. 11 Huli ta naiisihan nia cun si-isay an magpapasaloib saiya; caya nagsabi, Bacóng camó gabos magña malinig. 12 Can mahanauan na gñani sinda can magña bitis, asin macuá an saiyang magña gubing asin pacatucao liuát, sinabihan sinda, ¿Naiisihan nindo an guinibo co sa saindo? 13 Inaapod acó nindong Maestro, asin Cagurangnan; an pag-sabi nindo marahay; huli ta iyo man nangad. 14 Tará cun acó, na iyo an Cagurangnan asin an Maestro, naghanao acú can magña bitis nindo, camó man maninigong magharanauan can magña bitis an magña iba sa magña ibáng capua nindo man sana. 15 Huli ta tinâuan co camó nin arogan ta gñaning guibohon nindo siring can guinibo co sa saindo.<noinclude></noinclude> c67wk9bbgimdqpa4lhr6id5tlryzmbg Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/323 250 281 1098 1097 2024-10-15T15:47:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1097 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 13.'''|313}} {{rule}} 16 Sa catotoohan, sa catotoohan sasabihan ta camó, An oripon bacong halangcao sa saiyang cagurangnan, ni an sinogo bacong halangcao sa nagsogo saiya. 17 Cun naiisihan nindo an magña bagay na ini, magña paladan camó cun guibohon nindo ini. 18 Day acó nagtataram dapit sa saindo gabos; naiisihan co an sacong magña pinili: tará ''ini mangyayari'' ta għaning maotob an casuratan. An nagcacacan nin tinapay sa caibahan co, initáas tumang sa sacó an bóol can bitis nia. 19 Magpoón gñunian sinasabi co sa saindo na day pa nangyari, ta gñaning cun mangyari na, magturubod camó na iyo acó. 20 Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan ta camó, na an omacò sa sinogô co, acó an inaacô; asin an minaacô sa sacô, inaacô an cagsogo sa sacô. {{center|''Si Jesús ibinabaretâ an pagpasaloib ni Judas.''}} 21 Pacasabi ni Jesús caini, nag-agragñay sa saiyang espíritu, asin pigpatotoohan, na nagsabi, Sa catoohan, sa catotoohan, sinasabihan ta camú, na magpapasaloib sa sacó an sarô sa saindo. 22 An magña discipulo gñani nagpabiling-biligñan sinda sinda man saná, na nagboborong-borong cun si-isay an tinataraman. 23 Napapasandig sa ibabao can daghan ni Jesús sarò nin si saiyang magña discipulo, ''idtong'' namomotan ni Jesús. 24 Si Simón Pedro gñani guinibohan sia nin saróng pasabót, ta gñaning hapóton cun dapit qui-isay an pinagtataram. 25 Sia gnani, na napapasandig sa ibabao can daghan ni Jesús, nagsabi saiya, Cagurangnan, ¿si-isay? 26 Si Jesús sinimbag sia, Iyo idtong tatáuan co nin tinapay na binasâ ó dinomog; Asin pacabasââ ó domoga can tinapay itinaó ini qui Judas Iscariote, ''áqui'' ni Simón. 27 Asin dagñan man saná, pacahogñit, naglaog sa saiya si Satanás. Si Jesús gñani sinabihan sia, An guiniguibo, mo guibohon mo nin madalí.<noinclude></noinclude> jphk3opwqwiykydvq8wq38jdy6r0k10 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/324 250 282 8817 1104 2024-10-17T05:01:13Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8817 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|314|'''SAN JUAN 13.'''|}} {{rule}} 28 Alagad day nasabotan nin si-isay man caidtong magña dudumán sa lamesa cun sa anong dahelan sinabi idtó. 29 Huli ta an magña isip can magña ibá dahelan qui Juads na may supot, isinabi ni Jesús saiya: Bomacal ca can satong macacaipuhan sa fiesta; ó icátaó na cadiquít sa magña ducha. 30 Sia gñani, pacaaco can hogñit, tolos man sana naghalê: asin bangui na. <div class="center"> ''Magña huring pagtocdô ni Jesús sa saiyang magña''<br> ''discipulo.—Tâanó ta padudumán.—''<br> ''Pagñaco nin Para-ragña.'' </div> 31 Can pacahalé caidto gñani, si Jesús nagsabi, Gñunian an Aqui nin tauo papamurauayon, asin an Dios papamuranayon sa saiya. 32 Cun an Dios mapamurauay-na sa saiya, an Dios man papamurauayon sia sa saiya man saná, asin papamuranayon sia gñapit. 33 Magña áqui, mag-oontoc pa acó sa saindo nin cadiquit na panahon. Maghaharanap camó sa saco; asin siring sa isinabi co sa magña Judio: Dumán sa padudumanán co, camú day macacapaduman; iyo ini gñunian an sinasabi co sa saindo. 34 Saróng bagong sogó itátaó co saindo, na camó magcaminootmootan; siring can pagcamoót co sa saindo, magcaminootmootan man camó balang sarò sa capuá niya. 35 Sa bagay na ini, mamimidbid can gabos na camó magña discipulo co, cun managcaminorootmootan camó man saná. 36 Si Simón Pedro nagsabi saiya, Cagurangnan, ¿saen ca padudumán? Si Jesús sinimbag, sia Dumán sa padudumanan co day ca macasonod gñuniau; alagad macacasonod ca sacô gñapit. 37 Si Pedro nagsabi saiya, Cagurangnan, ¿tádao ta day acó macacasonod saimo gñunian? an sacong buhay ibobogtac co dahelan sa saimo. 38 Si Jesús sinimbag sia, ¿An saimong buhay ibobogtac mo dahelan sa sacó? Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan ta ca. Na day, maturaoc an manóc, sagcod na macapainda ca nin macatoló.<noinclude></noinclude> 7bj8l1npb06rgd14lsze50w7a6s4oxv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/325 250 283 1109 1108 2024-10-15T15:47:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1108 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 14.'''|315}} {{rule}} {{center|'''CAPÍTULO XIV.'''}} 1 Day magcatiricbahan an saindong magña pusô; nagtuturubod camó sa Dios, magturubod man camó sa sacô. 2 Sa harong nin sacong Amà balaquid an magña oontocan; cun bacò bagang siring, nagsabi cutâna acó sa saindo; huli ta mag-aandam acó sa saindo nin lugar ó mamumugtacan. 3 Asin cun acó padumán asin andaman ta camó nin lugar, padidigdi liuat acó, asin cucuaon ta camo sa sacó man saná; ta gñaning cun saen acó dudumán, dumán man camó. 4 Asin naiisihan nindo cun saen acó paduduman, asin naiisihan nindo an dalan. 5 Nagsabi saiya si Tomás, Cagurangnan, day mi naiisihan cun saen ca paduduman; ¿papanon gñani na maisihan mi an dalan? 6 Si Jesús nagsabi saiya, Acó an dalan, asin an catotoohan, asin an buhay; day. nin si-isay na nacacapadigdi sa Ama, cun bacong huli sa sacô. 7 Cun acó mamidbid nindo, mamimidbid man nindo an sacong Amâ: asin magpoón gñunian namimidbid nindo sia, asin nahiling nindo sia. 8 Nagsabi saiya si Felipe, Cagurangnan, itocdó mo sa samo an Ama, asin ini igo na sa samô. 9 Si Jesús nagsabi saiya, Haloy nang panahon na acó nasa saindo, asin day mo acó namimidbid, Felipe? an nacahiling sa sacó, pacahiling sa Ama; ¿tádao ta nagsasabi ca gñani: Itocdô mo sa samo an Ama? 10 Day camó nagtuturubod na acó nasa sa Amâ, asin an Ama nasa sacó? an magña tataramon na pinagtataram co sa saindo, day co ipinagtataram dapit sa sacó inan saná; condi an Ama, na nasa sacô, guiniguibo an saiyang magña guibo. 11 Magturubod camó sa sacó na acó nasa sa Ama, asin an Amâ nasa sacó; ó cun day, sucat na magturubod camó sa sacô dahel sa magña guibo na saná. 12 Sa catotoohan, sa catotooban, sinasabihan ta camó, An magtubod sa sacó, an magña guibo na guiniguibo co, sia man<noinclude></noinclude> qwh0q1p10nq57rlw15o809r20anlgi3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/326 250 284 1114 1113 2024-10-15T15:47:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1113 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|316|'''SAN JUAN 14.'''|}} {{rule}} <br> macacaguibo caiyan; asin orog pá caiyan an guiguibohon nia, huli ta acó padudumán sa Ama. 13 Asin an gabos nindong hagadon sa Amá sa gñaran co, guiguibohon co, ta gñaning an Amá mapamurauay sa Aqui. 14 Cun iguá camó nin hagadon na anoman sa gñaran co, guiguibohou co iyan. 15 Cun acó namomotan nindo, otobon nindo an sacong magña togon. 16 Asin acó maquiquimaherac sa Amâ, na sia tatauan camó nin ibang Para-ragña, ta gñaning magdanay sa saindo guiraray sa bilog na panahon; 17 ''iyo ini'' an Espiritu sa catotoohan na day mangyayaring acoon nin quinâban; huli ta day sia nahihiling, asin day sia namimidbid ''alagad'' camó nacacamidbid saiya; huli ta nasa saindo, asin pasasaindo. 18 Day ta camó babayaan na magña ilo; padidigdi acó sa saindo. 19 Cadiquit pang panahon, asin an quinâban day na acó mahihiling; alagad camó macacahiling sa sacô: huli ta acó buhay, camó man mabubuhay. 20 Sa aldao na idtó mamimidbid nindo na acó nasá sacong Amâ, asin camó sa sacò, asin acó sa saindo. 21 An iguá nin sacong magña togon asin ini inootob, iyo. iyan an namomoót sa saco: asin an namomoót sa sacô, mamomotan nin sacong Ama, asin mamomotan co sia, asin magpapahayag acó sa saiya. 22 Nagsabi saiya si Judas (bacong si Iscariote): Cagurangnan, anó ta sa samo ca magpapahayag, asin bacong sa quinâban? 23 Nagsimbag si Jesús asin sinabihan sia, Si-isay man na namomoót sa sacô, ootobon an sacong tataramon; asin mamomotan sia nin sacong Ama, asin cami mapasa-saiya, asin guiguibohon mi siang oóntocan. 24 An day namomoót sa sacô; day inootob an sacong magña tataramon: asin an tataramon na nadagñog nindo sa sacô bacong sacô, cundi sa Amâ na nagsogò sa sacô.<noinclude></noinclude> khah8quxz7kykvtc203grb2pmjszkib Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/327 250 285 8818 1119 2024-10-17T05:01:18Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8818 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 14 & 15.'''|317}} {{rule}} 25 An magña bagay na ini sinabi co sa saindo, na nasa saindo ''pa'' acó. 26 Tará an Para-ragña, ''boót cong sabihon'', an Espiritu Santo, na sia an sosogoon nin Amá sa gñaran co, sia an magtotocdô sa saindo can gabos na nagña bagay, asin magpaparomdom sa saindo can gabos na magña bagay na sinabi co sa saindo. 27 An catiuasayan iuaualat co sa saindo; an sacøng catiuasayan itataó co sa saindo; bacong siring can pagtataó can quinában, an pagtataó co sa saindo: day magcatiricbahan an saindong magña puso, ni magcataracot. 28 Nagcadaragñog nindo siring sa pagcasabi co sa saindo, Maghahalê acó, asin magbabalic liuát acó sa saindo. Cun acó namomotan nindo, magcacaorogmá camó, huli ta acó padudumán sa Amà: huli ta an Amâ halangcao sa sacô. 29 Asin gñunian sinabi co sa saindo na day pá nangyari, ta gñaning cun mangyari, magturubod camó. 30 Magpoón gñunian day na acó magtatarám nin dacol sa saindo; huli ta madatong an principe nin quinâban, asin day nin anoman sa sacô: 31 tará, gñaning mamidbid nin quinaban na acô namomoót sa Ama, asin siring sa pagcasogo sa acô nin Amâ, iyo man an guiniguibo co. Magtirindog camó, asin magharalê quitá digdi. <div class="center"> '''CAPÍTULO XV.'''<br> ''Magña huring pagtocdo sa magña discipulo (casumpay):''<br> ''Matanos na pagcasaro ni Jesús asin an''<br> ''saiyang magna tinubos.'' </div> 1 Acó an tunay na ''poón nin'' uvas, asin an sacong Ama iyo an para-bâbol. 2 An gabos na sagñá sa sacô na day nagbubugña, inahalê; tará idtó gabos na nagbubugña, linilinig, ta gñaning omorog an pagbugña. 3 Camó magña malilinig-na, dahel nin si magña tataramon na pinagtarám co sa saindo.<noinclude></noinclude> l646kejic70vd3558q85ze2s3ei9880 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/328 250 286 1124 1123 2024-10-15T15:47:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1123 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|318|'''SAN JUAN 15.'''|}} {{rule}} 4 Magdaranay camó sa sacó, asin acó sa saindo. Day magbubugña an sagñá sa saiya man saná, cun day magdanay sa ''poón'' nin uvas, siring man camó ''day mangyayari'', cun day camó magdaranay sa sacô. 5 Acó an poón nin uvas, camó an magña sagña: an nagdadanay sa saco, asin acó sa saiya, ini an nagbubugña nin dacol; huli ta cun borolag camó sa saco day camong maguiguibo na anoman, 6 Cun iguá nin day magdanay sa sacô, ihahapon sa luás siring sa maraot na sagñá, asin maáalang; asin ''an magña'' ''siring'' popotolon sinda, asin igagatong sinda sa calayo, asin sosoloôn. 7 Cun camó magdaranay sa sacó, asin an sacong magña tataromon magdaranay sa saindo, mahahagad nindo an gabos na minoót nindo, asin cacamtán nindo. 8 Sa siring ''na bagay'' napapamurauay an sacong Ama, na magburugña camú nin dacol; asin manini camó magña discipulo co. 9 Siring can pagcamoót sa sacô can Amâ, siring man an pagcamoót co sa saindo: magdaranay camó sa sacong pagcamoot. 10 Cun mag-orotob camó can sacong magña togon, magdadaranay camo sa sacong pagcamoót; siring man acó na inotob co an magña togon nin sacong Ama, asin nagdadanay acó sa saiyang pagcamoót. 11 An magña bagay na ini sinabi co sa saindo, ta gñaning an sacong caogmahan mapa saindo, asin an saindong caogmahan magcaorotob. 12 Iyo ini an sacong togon, na camó magcaminorootan an magña iba sa magna cápua, siring can pagcamoót co sa saindo. 13 Day nin si-isay na may pagcamoót na omorog på cadaculâ caini, na ibugtac an saiyang buhay dahel sa saiyang magña catood. 14 Camó iyo an sacong magña catood cun guibohon nindo an pinagboboót co sa saindo. 15 Day co na camó aapodon na magña oripon; huli ta an oripon day nacacaisi can guiniguibo can saiyang Cagurangnan :<noinclude></noinclude> hqx78r6om67utpaof3l79in2j7x5616 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/329 250 287 1129 1128 2024-10-15T15:47:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1128 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 15.'''|319}} {{rule}} <br> tará inapod co camong magña catood; huli ta an gabos na magña bagay na nadagñog co sa sacong Amâ, ipinamidbid co sa saindo. 16 Camó bacô an nagpili sa sacò, cundi acó an nagpili sa saindó, asin ibinugtác co camó, ta gñaning magralacao camó asin magbubugña camó nin dacol, asin magdanay an saindong bugña; ta gñaning an gabos na hagadon nindo sa Amâ sa gñaran co, sia itataó sa saindo. 17 Ipinagboót co ini sa saindo, na magcamorootan camó an magña iba sa magia ibáng cápua man sana. 18 Cun an quinában icaogñis camó, saboton nindo na acó naenót pang icaognis sa saindo. 19 Cun camó sa quinában, an quinâban mamomotan ''camó'' ''siring'' sa saiyang sadiri: tará huli ta bacô camong sa quinâban, cundi ta magña pinili co camó sa quinâban, cayâ icacaognis camó nin quinâban. 20 Romdomon nindo idtong tataramon na sinabi co sa saindo, An oripon bacong daculâ sa saiyang Cagurangnan. Cun acó pinagralamag, camó man pagraralamagon; cun inotob ninda an sacong tataramon, ootobon man ninda an saindong ''tataramon''. 21 Alagad ini gabos guiguibohon sa saindo dahel sa sacong gñaran, huli ta day ninda namidbid an nagsogò sa saco. 22 Cun day bagá acó napadigdi ''day acó'' baga nagtarám, day cutâ nagcaiguá sinda nin casâlan; tará gñunian day sinda nin sarahotan dahel can saindang casâlan. 23 An naoogñis sa saco, naoogñis man sa sacong Amâ. 24 Cun acó day baga nag-guibo sa sainda nin magña guibo na si-isay man day pang nag-guibo ni casoarin man, day cutâ sinda nagcaiguâ nin casalan; alagad gñunian na nagcahiriling ''ini'' asin nagcaorogñis baco sana sa sacò cundi sa sacong Amâ. 25 Alagad ''nangyayari'' ini ta gñaning maotob an nasusurat sa saiyang casogoan. Nagcaorogñis sa saco day rin dahelan. 26 Tará an pagdatong can Para-ragña na sia an sosogoon co sa saindo balè sa Amů, ''na iyo'' an Espiritu, sa catotoohan, na minaguican sa Ama, sia an magpapatotoo dapit sa sacô: 27 asin camó man magpapatotoo, huli ta nag-orontoc camó sa sacó magpoón can capinônan.<noinclude></noinclude> 7fafqaleu2x9g7ux09q8efrsqw6v17q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/33 250 288 8820 1136 2024-10-17T05:01:23Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8820 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 8 & 9.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}23}} {{rule}} 32 Asin nagrumagna orig: Paduman camo. Asin nagruluas sinda, nagduruman nagpaduruman asin nagralaog sa mga orig: asin uya digdi na si gabos na manada nagralampao hale sa sarong angpas pasiring sa dagat, asin nagcagaradan sa magna tubig. 33 Tara idtong magna nagataman caidto nagdurulag, asin nagduruman sa ciudad, inorosip an gabos, asin an nangyari sa magna may demonio. 34 Uya digdi na an bilog na ciudad nagluas sa pagsabat qui Jesus' asin can pagcabiling saiya, naquimaherac saiya na sia magnate sa saindang magna cagabasan o nasacopan. <div class="center">CAPITULO IX.</div> <div class="center">''An lopog sa Capernaum.''</div> 1 Asin paglaog ni Jesus sa sarong sacayan, nagtalaboc sa sarong ibong, asin napadigdi sa saiyang ciudad. 2 Asin, uya digdi, dinarabati sia nin sarong lopog, na nacahigda sa hamac asin can mabiling ni Jesus an pagtubod ninda, sinabihan an lopog, Pacosogon mo an boot mo, aqui an saimong magna casalan ipinatatauad na. 3 Asin uya digdi na an iba nin magna escriba nagsarabi sa boot ninda man sana, Ini naglalanghad. 4 Tara si Jesus, can mamidbid nia an magna pag-isip ninda, nagsabi,Tadao camo nin maraot ta nag-iisip sa saindong magna puso? 5 Tara ¿arin an orog-caguian, na pagsabi:. An magfia Bumubat ca asin casalan mo ipinapatatauad na 6 sabihpn lacao? 6 Tara gnaning maisihan nindo, na an Aqui nin tauo igua nin cabagsican digdi sa daga sa pagpatauad can magna cas&lan (dagnan sinabihan an lopog), Bumubat ca, cuaa an saimong hamac asin paduman ca sa saimong harong. 7 Asin sia, nagtindog, napaduman sa saiyang harong. 8 Asin can mabiling id to can magna tauo, nagcatiricbahan, asin nagpapamurauay na sa Dios, na nagtao nin siring na capangyarihan sa magna tauo.<noinclude></noinclude> 0x50m155mkfj48e4ui90v9xsozf4cye Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/330 250 289 8821 1140 2024-10-17T05:01:27Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8821 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|320|'''SAN JUAN 16.'''|}} {{rule}} <div class="center">'''CAPÍTULO XVI.'''</div> <div class="center">''Magña huring pagtocdo sa magña discipulo (catapusan):''</div> <div class="center">''si Jesús binago an pangñacó dapit sa Para-ragña''</div> <div class="center">''asin sa saiyang sadiring pagpadigdi.''</div> 1 Ining magña bagay sinabi co sa saindo ta gñaning day camó magcahorolog. 2 Camó papaluason sa magña sinagoga; tará magdadatong an oras na si-isay man na gumadan sa saindo, magtutubod na nag-guibo nin paglilincod sa Dios. 3 Asin guiguibohon ini ninda sa saindo, huli ta day namimidbid an Amâ, asin acó man. 4 Tará ining magña bagay na ini sinabi co sa saindo, ta gñaning cun domatong an oras, macaromdom camó caini, ''asin cun'' nápâno an pagcasabi co saindo ''caining magña tataramon.'' Asin ining magña bagay day co sinabi saindo sa capinonan, huli ta acó nasa saindo. 5 Alagad gñunian padudumán acó sa nagsogó sa sacò; asin si-isay man sa saindo day nin naghahapot sa sacô, ¿Saén ca padudumán? 6 Condî huli ta sinabi co sa saindo ining magña bagay, napanô nin camondoan an saindong puso. 7 Alagad, sasabihan co camó nin catotoohan; Maninigó sa saindo na acó padumán: huli ta cun acó day padumán, an Para-ragña day padidigdi sa saindo; tará cun acó padumán, padidigdihon co sia saindo. 8 Asin pagpadigdi nia, susudyaón an quinâban dapit sa casalan, asin sa catanosan, asin sa paghohocom: 9 dapit sa casalan, huli ta day nagtuturubod sa saco; 10 dapit sa catanosan, huli ta acó paduduman sa Ama, asin day na acó nindo mahihiling; 11 dapit sa paghohocom, huli ta an principe caining quinâban hinocomán na. 12 Igua pa ''acú'' cutáng dacol na isasabi sa saindo, alagad day nindo gñunian matitios. 13 Tara an pagdigdi caidtong Espiritu nin catotoohan, sia<noinclude></noinclude> g5ivxjolv2djvswgbyvffb1zzyj5zts Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/331 250 290 1144 1143 2024-10-15T15:47:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1143 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 16.'''|321}} {{rule}} <br>an magpapasonod sa saindo sa ''pacamidbid can'' bilog na catotoohan; huli ta day magtataram dapit sa saiya, cundi an gabos na madagñog ipagtataram; asin ibabaretá sa saindo an magña bagay na magdadatong. 14 Sia an magpapamurauay sa sacó; huli ta cucuaon nia sa sacó ''an magña bagay,'' asin ibabaretâ nia sa saindo. 15 An gabos na nasa Ama, sadiri co; caya nagsabi acó sa saindo na magcucuá sa sacó asin ibabaretâ sa saindo. 16 Cadiquit na saná, asin day na acó nindo mahihiling; asin sa cadiquit liuát, asin mahihiling acó nindo; huli ta padudumán acó sa Amá. 17 Nagsarabi gñani ''an magña'' iba nin si saiyang magña discipulo sa sainda man saná, ¿Anó ining sinasabi sa sató: Cadiquit na saná, asin day na acó nindo mahihiling; asin cadiquit naman liuát, asin mahihiling acó nindo; asin, huli ta acó padudumán sa Amá? 18 Nagsarabi gñani, ¿Anó ning sinasabi, ¿Cadiquit na saná? Day quitá nacacasabot can sinasabi. 19 Si Jesús nacaisi na boót sindang magharapot saiya; asin sinabihan sinda, Naghaharapotan camó sa saindo dapit caining sinabi co: Cadiquit na saná, asin day acó na nindo mahihiling asin cadiquit naman liuát asin mahihiling acó nindo? 20 Sa catotoohan, sa catoohan sinasabihan ta camó, na camó magtataragñis asin camó mag-aragragñay, alagad an quinâban mag-oogmá: camo magmomorondo, alagad an saindong camondoan manini caragñahan. 21 An babaye cun nangñagñaquí, iguá nin colog, huli ta nagdatong an saiyang oras: tará pacamondag can aqui, day na nacacaromdom can namatéan, dahel can caogmahan ''na nangyayari'' na namondag an saróng tauo sa quinâban. 22 Camó gñani iguá nin camondoan gñunian; tará mahihiling co camó liuát, asin maoogmá an saindong puso, asin day nin si-isay man na macacahalê can saindong caogmahan. 23 Asin sa aldao na idtó day na camó maghahapot sa sacó nin anomam. Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan ta camó, Na an gabos na hahagadon nindo sa Amâ sa gñaran co, itataó sa saindo.<noinclude></noinclude> o8go7ocq5pokz9wy08977b67tdvhccy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/332 250 291 8823 1147 2024-10-17T05:01:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8823 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|322|'''SAN JUAN 16 & 17.'''|}} {{rule}} 24 Sagcod gñunian day pá camong hinahagad na anoman sa gñaran co: magharagad camó asin aacoon nindo, ta gñaning an saindong caogmahan maotob. 25 Ining magña bagay sinabi co sa saindo sa magña halimbauâ ''alagad'' magdadatong an oras na day na acó magtatarám sa magña halimbaua, cundi ipapahayag co sa saindo nin malinauon ''an magña bagay'' nin sacong Amà. 26 Sa aldao na idtó maghaharagad camú sa gñaran co; asin day acó nagsasabi sa saindo na acó maquiquimaherac sa Amá dahel sa saindo; 27 huli ta an Amâ man namomoót sa saindo, huli ta namoót camó sa sacô, asin nagturubod camó na acó hale sa Dios. 28 Acó halè sa Ama, asin napadigdi acó sa quinában; babayaan co liuát an quinában, asin padudumán acó sa Amá. 29 Na nagsarabi saiya an saiyang magña discipulo, Uya, ta gñunian na nagtatarám ca nin malinao, asin day ca nagtatarám nin anoman na halimbauâ. 30 Gñunian mi namidbid na naiisihan mo an gabos na magña bagay, asin day ca nagcacaipo na si-isay man maghapot saimo caya minatubod cami na halê ca sa Dios. 31 Sinimbag sinda ni Jesús, ¿Minatubod dao camó gñunian? 32 Uya, an oras madatong, asin nagdatong na, na camó mag-cacauararac, balang sarò sa saiyang sadiri, asin babayaan nindo acó na mag-saro-sarò; asin alagad day man acó mag-sasarô-saró, huli ta an Amá uya sa saco. 33 Ining magña bagay sinabi co sa saindo, ta gñaning sa saco magcaiguá camó nin catiuasayan. Sa quiniban magcacaiguá camó nin camondoan; alagad pacosogon nindo an saindong boót; nadaog co an quinában. <div class="center">'''CAPÍTULO XVII.'''</div> <div class="center">''Pamibi ni Jesús dapit sa saiyang magña discipulo.''</div> 1 Ining magña bagay an tinarám ni Jesús; pacatapus itinagñad an magña matá sa lagñit, na nagsabi, Ama, an oras nagdatong na pamurauayan mo an saimong Aqui, ta gñaning an saimong Aqui pamurauayan ca man :<noinclude></noinclude> ayub8fol3w3jl9j9wrgkh9zgsnpg492 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/333 250 292 1150 1149 2024-10-15T15:47:04Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1149 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 17.'''|323}} {{rule}} 2 siring can itinaó mo saiyang capangyarihan sa gabos na magña hauac ó laman, ta gñaning idtó gabos na itinaó mo saiya, tauán sinda nin buhay na day nin catapusan. 3 Asin iyo ini an buhay na day nin catapusan, na mamidbid ca ninda, na saróng Dios na totoo, asin si Jesu-Cristo na saimong sinogo. 4 Pinamurauayan taca sa daga; natapus co an guibo na ipinaguibo mo sa sacô. 5 Gñunian gñani, Oh Amâ, pamurauayan mo acó sa saimo man, caidtong camurauayan na quinámtán co sa saimo, na day pa nabuhay an quinâban. 6 Ipinahayag co an saimong gñaran sa magña tauo na itinaó mo sa sacó sa quinában: magña sadiri mo sinda, asin itinaó mo sinda sa sacô; asin sinda inotob ninda an saimong tataramon. 7 Gñunian namidbid ninda na an gabos na magña bagay na itinaú mo sa sacó, guican sa saimo: 8 huli ta an magña tataramon na itinaó mo sa saco, itinaó co man sa sainda; asin inacó ninda, asin namidbid nindang totoo na sa saimo naghalê acó, asin nagturubod na sinogo mo acó. 9 Naquiquimaherac acó dahel sa sainda: bacong dahel can quinaban an ipinaquiquimaherac co, cundi dahel nin si magña itinaó mo sa sacô: huli ta sinda magña sadiri mo: 10 asin an gabos na sacong magña bagay magña sadiri mo, asin an magña bagay mo magña sadiri co; asin acó pinamurauay sa sainda. 11 Asin gñunian day na acó sa quinaban, alagad ining magña ini nasa quinâban, asin acó padudumán sa saimo. Amang Santo, tagoon mo sa saimong gñaran idtong magña itinaó mo sa sacô, ta gñaning sinda mani sarò, siring man sa sató. 12 Can acó nasa caiba pa ninda sa quinàban, tinatago co sinda sa saimong gñaran: idtong magña itinaó mo sa sacô tinago co sinda, asin day nin si-isay man sa sainda na napahamác, cundi an áqui nin capahamacan; ta gñaning an Casuratan maotob. 13 Tará gñunian padidigdi acó sa saimmo; asin itinatarám co ining magña bagay sa quinában, ta gñaning magcaiguá sinda can sacong caogmahan na naotob sa sainda man saná.<noinclude></noinclude> 6atoehlfiueht4hv2q5zrj2dizekzwi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/334 250 293 1153 1152 2024-10-15T15:47:04Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1152 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|324|'''SAN JUAN 17.'''|}} {{rule}} 14 Itinaó co sa sainda an saimong tataramon; asin an quinában iquinaogñis, sinda, huli ta baco sindang taga quinâban, siring sa sacó man na bacong tagá quinában. 15 Day co ipinaquiquimaherac na halĉen mo sinda sa quinâban, cundi ilicay mo sinda sa maraot. 16 Sinda bacong magña tagá quinâban, siring aco man na bacong tagá quinában. 17 Pacabanalon mo sinda sa saymong catotoohan: an saimong tataramon iyo an catotoohan. 18 Siring sa pagcasogo mo sa sacô sa quinâban, siring man an pagcasogó co sa sainda sa quinában. 19 Asin dahel sa sainda acó nagpapacabanal sa sacong sadiri, ta gñaning sinda man magpacabanal sa catotoohan. 20 Naquiquimaherac acó bacó saná dahel caining magña ini, cundi caidto man na magña magtuturubod sa sacô dahel sa saindang tataramon; 21 ta gñaning sinda gabos magcasararo; siring saimo, oh Amâ, icá sa sacó, asin acó sa saimo, ta gñaning sinda man mani sarò sa satô; ta gñaning an quinâban magtubod na sinogo mo acó. 22 Asin an caurauayan na itinaó mo sa sacô, itinaó co sa sainda; ta gñaning sinda mani sarô, siring sa satô na sarô: 23 acó sa sainda, asin ica sa sacó, ta gñaning sinda maanas na gayo na magcasararô; ta gñaning mamidbid nin quinàban na acó sinogo mo, asin namôtan mo sinda, siring can pagcamoót mo sa sacô. 24 Amâ, boót co man na idtong magña itinaó mo sa sacô, cun saèn acó, dudumán sinda, ta gñaning mahiling ninda an sacong camurauayan, na itinaó mo sa saco: huli ta namotan mo acó na day pa linalang an quinâban. 25 Oh Amang banal, an quinaban day ca namidbid; alagad acó nacamidbid sa saimo, asin ining magña ini nacamidbid na sinogò mo acó. 26 Asin ipinamidbid co sa sainda an saimong gñaran, asin ipamimidbid co; ta gñaning an pagcamoót na iminoót mo sa sacô, mapa-sainda, asin acó sa sainda.<noinclude></noinclude> 2lcg25j1kzthl18p83y90y01grxclpt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/335 250 294 8824 1156 2024-10-17T05:01:39Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8824 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 18.'''|325}} {{rule}} <div class="center">'''CAPÍTULO XVIII'''</div> <div class="center">''Pagdacop qui Jesus sa Getsemani.''</div> 1 Pacasabi ni Jesús caining magña tataramon, naghalè na caibá an saiyang magña discípulo napaduman sa sarong ibong nin danao nin Cedrón, na dudumán an saróng huerto,* na naglaog dumán, sia asin an saiyang magña discipulo. 2 Asin si Judas man, na magpapasaloib sa saiya, naiisihan an lugar na iyan; huli ta si Jesús dayaday na nagdudumán cairiba an saiyang magña discipulo. 3 Si Judas gñani, paca-aco can saróng tompoc ''na magna'' soldado asin magña alguacil, sa magña poón nin magña haralangcao na sacerdote asin nin magña Fariseo, napadumán na may magña farol, asin magña ilauan, asin magña minasbad. 4 Si Jesús gñani na naiisihan an gabos na bagay na mangyayari sa saiya, nagluás, asin sinabihan sinda, Si-isay an saindong hinahanap? 5 Nagsirimbag saiya, Si Jesús na taga Nazarét. Si Jesús sinabihan sinda, Iyo acó. Asin si Judas man, na mapasaloib sa saiya, caiba ninda. 6 Can pacaşabi gñani sainda, Iyo acú, nagsiribog, asin nagcapurucan sa daga. 7 Pinaglapot sinda liuat, ¿Si-isay an saindong hinahanap? Asin nagsarabi saiya, Si Jesús na tagá Nazarét. 8 Si Jesús nagsimbag, Sinabihan co na canó na acó; cun acó gñani an hinahanap nindo, pabayaan nindo na magralacao ining magña ini: 9 ta gnaning maotob an sinabi: Sa magña itinaó mo sa sacô, day nin si-isay na nauarâ sacô. 10 Si Simón Pedro gñani, na nacahócbit nin minasbád, binolnót ini, asin tinigbas an oripon nin cahorohalangcao na sacerdote, asin napalogñan sia nin si toong taligña: an gñaran nin oripon si Malco. --------- <small>* Lugar nin magña tinamon na gugulayon.<noinclude></noinclude> cq0idv5f3rqx70h0rdajeqwxalf8dek Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/336 250 295 8825 1161 2024-10-17T05:01:43Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8825 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|326|'''<div class="center">SAN JUAN 18.</div>'''|}} ------------</noinclude>11 Dagñan si Jesús sinabihan si Pedro, Isolit mo an minasbád sa sarogňan: an copa na itinaó nin Amâ sa sacó, ¿day dao iinomon co ini? <div class="center">''Si Jesús sa atubang nin Sanedrin. Si Pedro nagpainda saiya.''</div> 12 Dagñan an tompoc nin magña soldado, asin an tribuno, asin an magña alguacil nin magña Judio pinagdaracop si Jesús, asin guinapos sia ninda. 13 asin pinagdarará gñôna sia qui Annás; buli ta iyo an panogagñan ni Cuifás, na iyo ini an cahorohalangcao na sacerdote sa taón na iyan. 14 Si Caifás iyó idtong naghatol sa magña Judio, na caipuhan na an saróng tano magadan dahel sa banuaan. 15 Si Simon Pedro nagsonod qui Jesús, asin saró man na discipulo. Asin an discipulong iyan camidbid nin cahorohalangcao na sacerdote, asin lominaog na caiba ni Jesús sa patio nin cahorohalangcao na saccrdote. 16 Alagad si Pedro naualat sa luas nin tata. Nagluás gñani idtong saróng discipulo na camidbid nin cahorohalangcao na sacerdote, asin tinaramán an babayeng parabantay sa pinto, asin dinará sa laog si Pedro. 17 Dagñan sinabihan nin si oripon na para-bantay sa tatá si Pedro, Bacong icá ''saro'' man nin si magña discipulo caini ? Sia nagsabi: Baco acó. 18 Asin an magña oripou asin an magña alguacil na nagtitirindog dumán, nagñagpalaad can magña bagang uring; huli ta labilabi si lipot; asin sinda nagpapaimbong: asin si Pedro dudumán man caiba ninda, na nagpapaimbong. 19 An cahorohalangcao na sacerdote, għani, hinapot si Jesús dapit sa saiyang magña discipulo, asin dapit sa saiyang pagtocdo. 20 Si Jesús sinimbag sia, Acó nagtaráin nin hayag sa quinâban; acó nagtotocdô na parati sa magña sinagoga asin sa templo, na pinagtitiriponan nin gabos na magña Judio; asin sa hilom day acó nagtarám nin anoman.<noinclude></noinclude> gcfx3m936vh0xcvvedqxv529fdtsyro Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/338 250 296 1165 1164 2024-10-15T15:47:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1164 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''2'''|'''SAN MATEO 1.'''|}}</noinclude>{{RunningHeader|328|'''SAN JUAN 18 & 19.'''|}} {{rule}} 33 Dagñan si Pilato naglaog liuát sa hocomán, asin inapod si Jesús, na sinabihan sia, Iyó icá an Hadê nin magña Judio ? 34 Nagsimbag si Jesús, Isinasabi mo ini sa sadiri mong boót, ó isinabi saimo ini nin ibá dapit sa sacó? 35 Sominimbag si Pilato, Tádao Judio acó? An saimong sadiring banua asin an magña poón nin magña sacerdote itinao ca ninda sa sacó. ¿Anó an guinibo mo? 36 Si Jesús sominimbag, An cahadean co day digdi sa quinában na ini: cun didigdi sa quinaban na ini an sacong cahadèan, maquiquipag-iual cutana an sacong magña paralincod ta gñaning day acó icataó sa magña Judio: gñunian nangayod an sacong cahadéan day digdi. 37 Si Pilato gñani sinabihan sia, Hadé ca palán? Nagsinbag si Jesús, Icá an nagsasabi na acó hadè. Acó namondag dahel caini, asin napadigdi acó sa quinában dahel caini, ta gñaning tauán co nin patotoo an catotoohan. Jdtó gabos na nasa catotooban nadadagñog an sacong tigñog. 38 Si Pilato nagsabi saiya, ¿Anó an catotoohan? Asin pacasabi caini, lominuás liuát sa magña Judio, asin nagsabi sainda, Acó daing nacucuang anoman na casâlan sa saiya. 39 Alagad camú iguá nin quinaugalean na butasán co sa saindo an saro sa pascua: ¿boót gñani nindo na butasán co sa saindo an Hadè nin magña Judio ? 40 Dagñan sida gabos nagcururahao liuát, na nagsarabi, Bacong ini, cundi si Barrabás. Asin si Barrabás na tulisán. {{center|'''CAPÍTULO XIX.'''}} 1 Caya si Pilato gñani quinaptán si Jesús, asin hinampác sia. 2 Asin an magña soldado nagsaralapid nin sarong coronang magña tonóc, asin isinôlog sa saiyang payó, asin guinubigñan sia nin gubing na pulá; 3 asin nagdoroloc saiya, na nagsasarabi, Dios an mag-iigñat sa saimo, Hadê nin magña Judio. Asin pinagtataraplong sia. 4 Dagñan si Pilato nagluás liuát, asin sinabihan sinda, Uya<noinclude></noinclude> rg78tscaq2xer8nyaobep9kz120d4n6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/339 250 297 1169 1168 2024-10-15T15:47:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1168 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''2'''|'''SAN MATEO 1.'''|}}</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 19.'''|329}} {{rule}} <br> inaatubang co sia sa saindo, ta gñaning maisihan nindo na day acong nacuang anóman na casalan sa saiya. 5 Si Jesús gñani nagluás, na dará an coronang tonóc asin an gubing na pulá; asin sinabihan sinda ni Pilato, Uya digdi an tauo. 6 Can mahiling sia gñani can magña poón nin magña sacerdote asin magña alguacil, nagcururahao, na nagsarabi, Ipacô ''sia sa crúz'', ipaco ''sia sa cruz''. Si Pilato nagsabi sainda, Cuaon nindo sia, asin ipaco nindo sia ''sa cruz:'' huli ta acó daing nacucuang anoman na casalan sa saiya. 7 An magña Judio nagsirimbag saiya, Camí iguá nin saróng ley ó casogoan, asin siring sa casogoan, sia maninigong magadan, huli ta nagsasaguin Aqui nin Dios. 8 Cayâ, can si Pilato madagñog ining tataramon, ominoróg si saiyang tacot; 9 asin lominaog liuát sa hocomán, na nagsabi qui Jesús, ¿Tagá saén ca? Tará si Jesús day sia tinauán nin anoman na simbag. 10 Sinabihan sia gñani ni Pilato, ¿Day ca sa sacò minataram? ¿day mo naiisihan na acó iguá nin capangyarihan sa pagpacô. saimo ''sa cruz'', asin iguá acó nin capangyarihan sa pagbutás sa saimo? 11 Si Jesús sinimbag sia, Day ca magcaiguá nin anoman na capangyarihan na tumang sa saco, cun day saimo itinaó sa itaas: caya an nagtaó an saimo sa sacô, iguá nin daculang casâlan. 12 Dagñan poón caidtó si Pilato naghihigñoa na butasán sia: alagad an magña Judio nagcururahao, na nagsarabi, Cun butasan mo ini, bacô cang catood ni Cesar: Si-isay man na somabi na sia iyo an hade, nagtatarám tumang qui Cesar. 13 Si Pilato gñani can madagñog ining magña tataramon, quinuá si Jesús, asin tominucao sa hocomán, sa lugar na inaapod na Pavimento, tará sa Hebreo, Gabbatha. 14 Asin iyo an ''caaldauan'' nin Pagaandam nin pascua: harani na an oras na sexta.* Asin sinabihan an magña Judio, Uya an saindong Hadê. {{rule}} * Alas-12-nin aldao.<noinclude></noinclude> 0jtewq91y8y7zzbvkgcfs09t0w3ic2p Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/34 250 298 8826 1176 2024-10-17T05:01:48Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8826 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Derk29" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>24 <div class="center">'''SAN MATEO 9.'''</div> <div class="center">''Pag-apod qui Mateo.''</div> 9 Asin can pag-agui dihan ni Jesus, nahiling an sarong tauo na gñinagñaranan si Mateo, na nacatucao sa tacauan na pigbubuhisan; asin nagsabi saiya, Somonod ca saco. Asin tominindog sia, sominonod saiya. 10 Asin nangyari na can sia nacatucao sa pagcacan sa harong, uya digdi na an dacul na magna publicano asin magna paracasala nagdirigdi asin nagturucao sa pagcacan, cairiba ni Jesus asin nin si saiyang magna discipulos 11 Asin can mahiling ini can magna Fariseos, nagsarabi sa saiyang magna discipulos: ¿Tadao ta nagcacacan an saindong Maestro na cairiba nin magna publicano asin paracasala ? 12 Sia gnani can madagnog idto, nagsabi; An magna daing helang day nagcacaipo nin parabolong, cundi an magna naghehelang. 13 Tara paduman camo asin binonodan nindo cun ano an cabologan caini: Minamauot co an pagcaberac, asin baco an atang; huli ta day aco napadigdi sa pag-apod sa magna banal, cundi sa magna paracasala. <div class="center">''Dapit sa ayuno.''</div> 14 Nagdirigdi gnani sa saiya an magna discipulos ni Juan, na nagsarabi, ¿Tadao ta cami asin an magna Fariseos ta nagaarayunong parati, tara an saimong magna discipulos day na nagaarayuno? 15 Asin si Jesus sinabiban sinda, ¿Mangyayari dao na an magna cairiba nin quinasal maggurubing nin itom o magmondo tongcol na yaon pa sa cairiba ninda an agom na lalaqui? Alagad madatong an magna aldao na an agom na lalaqui hahaleon sa sainda: asin dagnan mag-aarayuno. 16 Day nin si-isay na magbugtac nin tagabang na gubing na bago sa gubing na daan; huli ta an siring na tagabang man sana macacahonat can gubing, asin mapapaorog logod an caguisian. 17 Ni magburugtac nin arac na bago sa magna anit na daan; ta con siring magcacaguirisi an magna anit, asin an arac<noinclude></noinclude> ossibc8psaynjh5s8nzt2oy6nv139qp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/340 250 299 1181 1180 2024-10-15T15:47:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1180 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{rh|'''2'''|'''SAN MATEO 1.'''|}}</noinclude>{{RunningHeader|380|'''SAN JUAN 19.'''|}} {{rule}} 15 Tará sinda nagcururahao Halêon ''sia'', halêon ''sia'', ipaco sia ''sa cruz''. Si Pilato nagsabi sainda, ¿An saindong Hadê an ipapaco co ''sa cruz''? Nagsirimbag an magña poón nin magña sacerdote, Day camí nin ibang hadê cundi si Cesar. 16 Dagña gñani sia itinaó sa sainda, ta gñaning ipaco ''sa cruz''. {{center|''An pagpacô sa crúz.''}} 17 Asin sia, can napasana an saiyang crúz, nagluás sa sarong lugar na inaapod lugar niu bugñô, na gñinagñaranan sa Hebreo, Golgota : 18 na dumán sia ipinaco ninda; asin caiba nia, an duá pa, saro sa mag-ibong-ibong, asin si Jesús sa tahao. 19 Asin nagsurat si Pilato pin saróng tataramon, asin ibinugtac sa ibabao can crúz: Asin an násusurat: SI JESÚS NAZARENO, HADE NIN MAGÑA JUDIO. 20 Ining tataramon gñani pinagbarasa nin cabalaquidan nin magña Judio; huli ta an lugar na pinacoan qui Jesús harani sa ciudad; asin an tataramon násusurat sa Hebreo, sa Griego, sa Latin. 21 Nagsarabi gñani qui Pilato an magña poón nin "magña sacerdote nin magña Judio; Day mo na ipagsurat, An Hadê nin magña Judio: cundi sia nagsabi: Hade acó nin magña Judio. 22 Si Pilato nagsimbag, An isinurat co, isinurat co na. 23 Dagñan an magña soldado, pacá pacôan qui Jesús, quinuruá an saiyang magña gubing, asin guinibong apát na pedaso, an balang soldado sarong pedaso; asin siring man an túnica; tará an túnica day nin tahí, saro sanang hinabol magpoón sa itaas sagcod sa ibaba. 24 Nagpasorosarabi gñani sinda, Day ta pag-guision, cundi pagsugalan ta sia, ''masdán ta'' cun mapapasaqui-isay, ta gñaning maotob an casuratan na nagsasabi: Pinagbaragñà sa sainda an sacong magña gubing, asin an sacong túnica pinag-surugalan ninda. Guinibo gñani ining magña bagay can magña soldado. 25 Asin dudumán sa carani can crúz ni Jesús an saiyang inâ,<noinclude></noinclude> h2ruwr5d7jgzfmh790j10gkcumnwwa9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/341 250 300 1186 1185 2024-10-15T15:47:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1185 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN JUAN 19.'''|331}} {{rule}} <br> asin an tugang nin saiyang inâ, si Maria na agom ni Cleofás, asin si Maria Magdalena. 26 Si Jesús gñani, pagcahiling sa saiyang ina, asin sa discipulo na namomotan nia, na dudumán, sinabihan an saiyang inâ, Babaye, uya digdi an saimong áqui. 27 Dagñan sinabihan an discipulo, Uya an saimong iná. Asin magpoón sa oras na iyan an discipulo inacô sia sa saiyang harong. 28 Pacatapus caini, naiisihan ni Jesús na an gabos na bagay natapus na, (ta għaning maotob an casuratan,) nagsabi, Napapahâ acó. 29 Iguá dumán nin saróng vasong pano nin sucâ: asin an sarong esponja binasa ninda sa sucâ, asin ibinugtác ini sa saróng hisopo, inabót ninda sa gñosó. 30 Can maacô gñani ni Jesús an sucâ, nagsabi, Tapus na, asin idinocô an payó naótsan sia. 31 An magña Judio gñani, huli ta iyo an caaldauan nin Paghahanda, ta gñaning an magña hauac day magcauaralat sa crúz sa aldao nin paghigñalo (huli ta iyo cadaculâ can aldao nin paghigñaló), hinagad ninda qui Pilato na barareon an saindang magña hita, asin na halêon sinda dumán. 32 Nagdirigdi gñani an imagña soldado asin pinagbararê si magña hitâ can naenot, asin nin sarô na dudumán napapacò sa cruz na cairiba nia: 33 Tará can pagdoroloc qui Jesús, asin nahiling ninda na gadana, day pinagbarare an saiyang magña hitâ: 34 tará sarò nin si magña soldado binonô an saiyang caguiriran nin saróng tumboc, asin tolos man saná nagluás nin dugo asin tubig. 35 Asin an nacahiling caini nagpatotoo (asin an saiyang pagpatotoo catotoohan na gayo), ta gñaning camó magturubod. 36 Huli ta an magña bagay na ini nangyari, ta gñaning maotob an casuratan: Tôlang nia day mababarè nindo. 37 Asin may ibang casuratan na nagsasabi: Hihilgñon ninda idtong saindang binono. {{rule}} * Hisopo-cahoy na hababá an poón.<noinclude></noinclude> oc13y631vpkomtfqaoawmcr6w242owv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/346 250 301 8827 1189 2024-10-17T05:01:53Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8827 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|336|'''<div class="center">SAN JUAN 21.</div>'''}} ------------</noinclude>7 Nagsabi gñani qui Pedro idtong discípulo na namomôtan ni Jesús, An Cagurangnan ini. Si Pedro gñani, pagcadagñog na an Cagurangnan, nagtahob can saiyang túnica sa para-sira (buli ta huba), asin suminogbó sa dagat. 8 Tará an ibang magña discipulo nagdoroloc sa sacayán na sadit, huli ta bacong labi ca harayó sa daga cundi may magña duáng gatos na sico, na pinaggogoyod an hicot pano nin magna sirâ. 9 Iyo idtó gñani can macahâuás na sinda, ''pasiring'' sa daga, nahiling ninda an magña bagang uring, asin saróng sira na nasa ibabao, asin tinapay. 10 Sinabihan sinda ni Jesús, Magdará camó ''digdi'' nin sirâ na nadacóp nindo gñunian. 11 Nagsacát si Simón Pedro sa ''sacayán'', asin dinará sa daga an hicot pano nin daraculang sirâ, sangatós may limang polò may toló asin minsan canigoan cadacol, alagad day naguísi an hicot. 12 Nagsabi sainda si Jesús, Madiá camó ''asin'' magcaracán, camó. Asin day nin si-isay man sa magña discipulo na naggñahás maghapót saiya, ¿Si-isay ca? na namimidbid na iyó an Cagurangnan. 13 Nagharani gñani si Jesús, asin quinuá an tinapay, asin tinauán sinda, asin siring man an sirâ. 14 Ini iyo na an icatolóng pagpahiling ni Jesús sa magña discipulo, pacatapus nin pagcabuhay nia liuát sa magña gadan. 15 Asin can macacacán na gñani, si Jesús nagsabi qui Simón Pedro, Simón ''áqui'' ni Jonás, namomoót ca sa sacô oróg qui sa magña ini? Nagsabi saiya. Ohô, Cagurangnan; icá nacacaisi na namomôtan ta-cá. Nagsabi saiya: Pasabsabón mo an sacong magña carnero. 16 Nagsabi saiya liuát, sa icaduá, ¿Simón, ''áqui'' ni Jonás, namomoót ca sacó? Si Pedro nagsimbag saiya, Ohô Cagurangnan; icá nacasaisi na namomótan tacá. Nagsabi: Atamana an sacong magña carnero. 17 Nagsabi saiya sa icatoló: ¿Simón, ''áqui'' ni Jonás, nanomôtan mo acó? Namondo si Pedro na sinabihan sia nin macatoló: Namomotan mo acó? asin sinabihan sia, Cagu-<noinclude></noinclude> 7bfnimngryyp33ugvdryrglmfupo1ge Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/347 250 302 8828 1192 2024-10-17T05:01:57Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8828 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">SAN JUAN 21.</div>'''|337}} ------------</noinclude><br>rangnan, icá an nacacaisi can gabos na bagay; nacacaisi ca na namomôtan tacá. Sinabihan sia ni Jesús, Pasabsabon mó an sacong magña carnero. 18 Sa catotoohan, sa catotoohan sinasabihan taca, na can icá barobatâ pa, icá man saná nagsasadiring maggubing asin naglalacao ca cun saen an boót mo; tará cun icá gumurang na, hohonatón mo an saimong magña camót, asin ibá an maggugubing saimo, asin dadarhon ca minsan sa day mo boót. 19 Sinabihan sia caini sa pagpasabot sa saiya cun anong cagadanan an ipapainurauay nia sa Dios. Asin pacasabi nia caini, sinabihan sia, Somonod ca sacô. 20 Tará nagligñoy si Pedro, nahiling an discipulo na namomótan ni Jesús, na nagsosonod sa sainda; an nagsandig sa pamanguihan sa saiyang daghan, asin nagsabi, Cagurangnan, ¿si-isay an magpapasaloib saimo? 21 Can mahilíng gñani ni Pedro ini, nagsabi qui Jesús, Cagurangnan, anóng guiguibohon can ''tauong'' ini? 22 Nagsabi saiya si Jesús, Cun boó t co na sia maualát sagcod na acó domatong, ¿anó ''an labot'' mo? somonod ca sacô. 23 Nagluás gñani ining tataramon sa magña tugang, na idtong discípulo day magagadan: alagad si Jesús day sia sinabihan, na day magagadán; cundí: Cun boót co na sia maualát sagcod na acó pomadigdi, ¿anó ''an labot'' mo? 24 Ining discipulo iyo an nagtátao nin patotoo can magña bagay na ini, asin isinurat ining magña bagay; asin naiisihan mi na an saiyang pagpatotoo totoong gayo. 25 Asin iguá man nin balaquidon na magña bagay na guinibo ni Jesús, na con ining magña ini, isurat sarò sarò, sa pag-isip co, sana, minsan sa quinâban day magcaçanigo an magna libro na susuratan.<noinclude></noinclude> rd2vz3xe1jio3e8lefq9zpnw4q10t0h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/349 250 303 1195 1194 2024-10-15T15:47:06Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1193 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> fnb5fwn004it40y8ws0qcu173hfxc8k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/35 250 304 8829 1203 2024-10-17T05:02:02Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8829 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 9.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}25}} {{rule}} mauula, asin an magna anit madadayhan nin halag; cundi ibubugtac an arac na bago sa magna anit na bago asin an lambang saro minatagal. <div class="center">''An babaye na helang na anas: an aquing babaye ni Jairo.''</div> 18 Na sia can nagtataram pa sainda caining magna bagay na uya na napadigdi an sarong poon nagsamba sa atubang nia, madia, tara gayod nagadan-na babaye sominabi, An aqui cong mabububay. 19 Asin nagtindog si Jesus sinonod sia cairiba an saiyang magna discipulos. 20 Asin uya digdi an sarong babaye na may cagdiiang taon na na pinagaauasan nin dugo, nagdoloc sa licod nia, tinicuil an gayad nin saiyang gubing 21 huli ta nagsasabi sa sadiring isip, Cun maticuil co lamang an saiyang gubing, ma-oomayan aco. 22 Alagad naglilignoy si Jesus, asin can, mahiling sia, mapagtubod bihan, Pacosoga an boot mo, aqui co an saimong pinaomayan ca. Asin an babaye naomayan sa oras na iyan. 23 Pagdatong ni Jesus sa harong caidtong poon, asm can an mabiling an magna para-togtog nin magna flauta, asin magna tauo na nagririboc, 24 sinabiban sinda, Tauan nindo nin lacaoan an daraga day nagadan, cundi natotorog, Tara sinda nag-oolog-olog sa saiya. 25 Alagad can mapalaas na nia an magna tauo, sia nagla6g, nagbagnom asin quinaptan sia sa camot: asin an daraga 26 Asin nacaboyag-yag sa luas ining guibo niyang ini sa bilog na daga na idto. <div class="center">''Pagbolong sa duang botd asin sa sarong pula.''</div> 27 Asin can pagca-agui ni Jesus diban, nagsoronod saiya an duang bota, na nagcururahao asin nagsarabi, Maberac ca samo, Jesus Aqui ni David. 28 Asin can pagdatong sa laog can sarong barong, nagdingdi sa saiya si magna bota: asin si Jesiis nagsabi sainda, Nag-<noinclude></noinclude> qtgngyx5j1semeyiilufm151rqycapz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/350 250 305 1206 1205 2024-10-15T15:47:07Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1204 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> fnb5fwn004it40y8ws0qcu173hfxc8k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/351 250 306 8830 1210 2024-10-17T05:02:07Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8830 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 1.</div>'''|339}} ------------</noinclude>8 Tará aacoon nindo an capangyarihan, sa pagpadigdi sa saindo can Espiritu Santo; asin camó maniní sacsí co, digdi sa Jerusalem, asin sa bilog na Judea asin Samaria, asin sagcod sa caporóporohí nin daga. 9 Asin pacasabi nia caining magña bagay, pinaghiling sia ninda, na binuhat siang paitaas, asin sarong pagñanoron initaas sia, na inagao sia sa saindang magña matá. 10 Asin can nagtotorohoc sinda ''can magña matá' sa lagñit, dagñan na sa naghaharayo, uya an duáng lalaquing nacagubing nin magña maputí na nacataid sa sainda; 11 na nagsarabi man sainda, Magña lalaquing taga Galilea, ¿anó an tinatagñad nindo sa lagnit? Ining Jesús na ini na quinuá sa saindo pasiring sa itaas sa lagñit, siring man saná an pagpadigdi nia na nagcahiriling nindo an pagpadumán nia sa lagñit. 12 Dagñan nagñagbaralic sinda sa Jerusalem magpoón sa buquid na inaapod na Olivar, na haraní sa Jerusalem, na nalalacao sa sarong aldao nin paghigñaló. 13 Asin pagdaratong, nagsaracat sa sarong halangcao na harong pinag-eerocan ni Pedro, asin ni Juan, asin ni Santiago, asin ni Andrés, ni Felipe asin ni Tomás, ni Barto, lomé asin ni Mateo, ni ''Santiago áqui'' ni Alfeo, asin ni Simón na parabantay, asin ni Judas na tugang ni Santiago. 14 Ini gabos nagcacasararo sa pagdanay sa pamibi, na cairiba an magña babaye, asin si Maria na ina ni Jesús, asin an saiyang magña tugang na lalaqui. <div class="center">''Si Matias napiling apóstol na caribay ni Judas''.</div> 15 Asin can magña aldao na idtó, tominindog si Pedro sa tahao nin magña tugang (asin iguá nin sarong cabalaquidan na magña tauo na ''nagcacatiripon'' sa sarong lugar saná, ''na an bilang'' sangatos may duang polo), na sinabihan sinda, 16 Magna tugang, caipuhan na maotob an casuratan na naenot nang isinabi nin Espiritu Santo, sa tataramon can gñoso ni David, dapít qui Judas, na sia an nani guia sa magña nagdaracop qui Jesús.<noinclude></noinclude> roxf9o8t9lw0k2nqmbb7ssuatnc3sg4 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/352 250 307 8831 1213 2024-10-17T05:02:11Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8831 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|340|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 1 & 2.</div>'''}} ------------</noinclude>17 Huli ta sia ibinilang sa satô, asin ta cabtang sia can catongdan na ini. 18 (Tará an tauong ini nacabacal nin sarong omá sa bayad nin saiyang catampalasanan, naghogót, na pominotoc sa tahao, asin an saiyang bilog na lamán sa tulác nacauasác. 19 Asin nacaboyagyag ini sa gabos na magña nag-eeroc sa Jerusalem; nin huli caini an oáng iyan inapod sa saindang sadiring tataramon, Acéldama, na cun sasaboton, omá nin dugo.) 20 Huli ta nasusurat sa libro nin magña Salmo, madayhan nin tauo an saiyang inoontocan, asin day nin si-isay man na mag-eroc dian, asin, cuaon nin ibá an saiyang catong-dan. 21 Caipuhan gñani na sa magña tauong ini na nag-iriba sa sato sa bilog na panahon na an Cagurangnan na si Jesús Iominaog asin lominuas sa sato, 22 (Magpoon sa pagbuniag ni Juan sagcod sa aldao na inaco sia sa itaas halê sa sato), saro sa magña ini mansaná manini sacsi na caiba ta sa saiyang pagcabuhay liuat. 23 Asin pinagpamugtac ninda an duá, si José na inaapod. na Barsabás na gñinagñaranan man Banal asin si Matias. 24 Asin namibi sinda, na nagsarabi, Icá, Cagurangnan, na namimidbid no an puso nin gabos, ipahayag mo cun arín sa duang iní an pinili mo, 25 ta gñanin acóon an guibo sa catongdan na ini asin sa pagca-apóstol, na nahologan ni Judas sa paglapas, ta gñaning padumán sia sa saiyang sadiring namomogtacán. 26 Asin pinag-imaladan sinda; asin naholog an capaladan qui Matias; asin sia ibinilang sa cagsaróng apóstoles. <div class="center">CAPÍTULO II.</div> <div class="center">''An pagpadigdi nin Espiritu Santo''.</div> 1 Asin pagdatong can aldao nin Pentecostés, nagcacatiripon sinda sa sarong lugar. 2 Asin napadaling nangyarí an sarong tanog na daculâ na guican sa lagñit, siring sa sarong macosog na doros na nagda-<noinclude></noinclude> 8wln3mu8bc62samohpfkpunaoeqrb3e Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/353 250 308 8832 1216 2024-10-17T05:02:15Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8832 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 2.</div>'''|341}} ------------</noinclude><br>dalagan; asin napanô an bilog na harong na saindang natutucauan. 3 Asin nagpahayag sa sainda an magña dilà na nagcacabaragña, siring sa calayo; asin ominontoc "ini" sa balang sarò sa sainda. 4 Asin sinda gabos nagcaparanô nin Espiritu Santo, asin nagporoón magtarám nin nanlaen-laen na pagtarám, siring sa ipinagcatalagá nin Espiritu na ipagtarám ninda. 5 Alagad may nag-oorontoc sa Jerusalem na magña Judio, magña tauong banal, na halé sa gabos na magňa nacion sa irarom nin lagñit. 6 Pacatapus gñani can tanog na ini, nagcatiripon an cadaclán, asin nagcatiricbahan, huli ta nadadagnog ninda na si lambang sarò nagtatarám na sa sadiri niang pagtarám. 7 Asin sinda gabos nagcacorobhaan, asin naggñagñaralás, na nagsarabi, Uya, ining magña nagtatarám ¿bacóng sinda magña tagá Galilea gabos? 8 ¿tádao gñani, ta nadadagñog ta ''sinda na nuquiquipagolay'' na sato an balang sarò sa satong sadiring pagtarám na nagaimatahan? 9 magña tagá Parthia, asin magña tagá Media, asin magña tagá Elam, asin an magña nageereroc sa Mesopotamia, sa Judea asin sa Capadocia, sa Ponto asin sa Asia, 10 sa Frigia asin sa Pamfilia, sa Egipto asin sa magña sacop nin Libia na cataid nin Cirene, asin an magña tagá ibang banua na ''halé'' sa Roma, magña Judio siring man an magna. nagsosonod ''sa pag Judio'', 11 magña taga Creta asin magña tagá Arabia, nagcadaragnog ta sinda na nagtatarám sa satong tataramon can magña guibong daracula nin Dios. 12 Asin an gabos nagcatiricbahan, asin nagborong-borong, na nagpasorosarabi an magña iba sa magña iba, ¿Anó an cahologan caini? 13 Alagad an magña iba, nag-olog-olog, na nagsaracsí, parano nin bagong arac ó magña burat.<noinclude></noinclude> mvyd4bea0mlofuvajki4v1thqnbu72p Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/354 250 309 8834 1219 2024-10-17T05:02:19Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8834 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|342|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 2.</div>'''}} ------------</noinclude><div class="center">''Tataramon ni Pedro sa aldao nin Pentecostés''.</div> 14 Tará pagtindog ni Pedro, na caiba an cag-duá, initaas an tignog, asin isinaysay sa sainda, ''sa siring na bagay'', Magña lalaquing tagá Judea, asin gabos na nag-oontoc sa Jerusalem, talastasón nindo iní, asin dagñogon nindo an sacong magña tataramon. 15 Huli ta ining magña ini bacong magña lagño, na siring sa pag-isip nindo, huli ta oras na tercia* pa saná nin aldao. 16 Tará iyo ini an isinabi nin profeta Joel: 17 Asin nanini sa magña hudían na aldao sabi nin Dios, Na iuauarac co an sacong Espiritu sa ibabao nin gabos na lamán: Asin an saindong magña áquing lalaqui asin magña áquing babaye magbuhurulá, Macacaliling nin magña hihilgñon an saindong magña barobatâ, Asin an saindong magña magurang pagñagñatorogan nin magña catorogan: 18 Asin totoong gayo na sa sacong magña oripon na lalaqui asin sa sacong magña oripon na babaye, sa magña aldao n& idtó, iuauarác co an sacong Espiritu, asin maghuhurulá sinda. 19 Asin magpapahiling acó nin magña gñagñalasan sa itaas sa lagñit. Asin magña tanda sa ibabao nin dagá; Dugo asin calayo asin alisgñao nin asó 20 Magdidiclóm an aldao. Asin manini dugo an bulan, Bago domatong an caaldauan nin Cagurangnan Idtong caaldanan na daculâ asin hayag; 21 Asin mangyayari na an gabos na omapod can gñaran nin Cagurangnan, macacaligtás. 22 Magña lalaquing taga Israel, dagñogon nindo an magña tataramon na ini: Si Jesús na tagá Nazaret, lalaquing banal nin Dios dian saindo sa magña guibong gñagñalasan asin sa --------------------- <sup>* Álas nueve nin aga.</sup><noinclude></noinclude> f6mx9sztmgfamq74bickcgw4xzmekxu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/355 250 310 8835 1222 2024-10-17T05:02:23Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8835 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 2.</div>'''|343}} ------------</noinclude><br>magña macosog na guibo asin sa magña tanda na guinibo nin Dios sa saiya sa tahao nindo, siring man na camó nacacaisi ; 23 na siya itinaó siring sa magña cahatolan asin talagá nin Dios, pinagdaracop nindo asin pinag-garadan nindo sa magña. camót nin magña masiuana, asin ipinaco nindo sia ''sa cruz'': 24 na sia binuhay liuat nin Dios, can sia macaligtas na sa magña saquit nin cagadanan, huli ta day mangyari na sia maolang caini. 25 Huli ta si David nagsabi dapit sa saiya: Nahihiling cong dayaday an Cagurangnan sa atubang co; Huli ta sia nasa sacong toó, day acó mahehero: 26 Dahel caini naogmá an sacong pusó, asin na-ragña an sacong dila; Asin minsan an sacong lamán magpapahigñalo sa pagsarig: 27 Na day mo pababayaan an sacong calag sa Hades,* Asin day mo itotogot sa saimong Santo na macahiling nin pagcatunao. 28 Ipinamidbid mo sacó an magña dalan nin buhay; Papanoon mo acó nin caogmahan sa atubang mo. 29 Magña tugang, masasabihan camó nin hayag dapit sa patriarcang si David, na sía nagadan asin ilinobong, asin an saiyang lolobgñan nasa sató sagcod sa aldao na iní. 30 Alagad huling profeta, asin naiisihan na sa sumpa isinumpa saiya nin Dios, na sa bugña nin saiyang herog, dapit sa lamán, nagbubuhat an Cristo na magtutucao sa ibabao nin saiyang trono; 31 Huli ta nahihiling na nia, nagtarám dapit sa pagcabuhay liuat ni Cristo, na an saiyang calag day pinabayaan sa Hades, ni an saiyang lamán day macahiling nin pagcatunao. 32 Ining Jesús na iní binuhay liuát nin Dios, na dapit sa bagay na ini cami gabos magña sacsí. 33 Cayâ gñani pacabagñona can toó nin Dios, asin inacò sa Amâ an panugâ nin Espiritu Santo, isinaboag nia ining saindong nahihiling asin nadadagñog, ----------------- <small>* Hades -infierno.</small><noinclude></noinclude> jslr1otke3lk1bd1e8yy1h528j0nx08 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/356 250 311 8836 1225 2024-10-17T05:02:27Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8836 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|344|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 2.</div>'''}} ------------</noinclude>34 Huli ta si David day sominacat sa calagñitan; condi gñani sia man saná nagsasabí, Nagsabi an Cagurangnan sa sacong Cagurangnan, Tumucao ca sa toó co, 35 Sagcod na an saimong magña caiual ibogtac co sa irarom nin saimong magña bitis. 36 Pacatalastason gñani nin bilog na harong nin Israel, na ining Jesús na ipinacô nindo sa ''cruz'', guinibo nin Dios na Cagurangnan asin Cristo. <div class="center">''An magna enot na nagturubod qui Jesús''.</div> 37 Can madagñog ''ini'', nagsorol-sol sinda sa puso, asin nagsarabi qui Pedro asin sa magña ibang apóstol, Magña tugang, anong guiguibohon mi? 38 Asin si Pedro nagsabi sainda, Magsorolsol camó, asin magcaburuniagan an balang saro sa saindo sa gñaran ni JesuCristo ta gñaning ica pagpatauad an saindong magña casalan: asin aacoon nindo an biyaya nin Espiritu Santo. 39 Huli ta sa saindo an panuga, asin sa saindong magña áqui, asin sa gabos na magña nasa harayo, ''sa'' gabos na apodon nin Cagurangnan niatong Dios. 40 Asin sa magña iba pang balaquidon na tataramon na ipinagpatotoo asin ipinaghulit, na nagsabi, Lomigtás camó sa capagaraquian na ini na masiuana. 41 Cayâ na si nag-aracô can saiyang tataramon, binuniagan; asin si magña nacadagdag sa ''sainda'' sa aldao na iyan may tolong ribo catauo. 42 Asin nagdaranay ''an gabos'' sa hulit nin magña apóstol, asin sa pagpaquinabang asin sa pagbaragñâ nin tinapay, asin sa magña pamibî. 43 Asin an gabos na tauo nagcataracot: asin.balaquidon na magña gñagñalasan asin magña tanda an guinibo nin magña apóstoles. 44 Asin an gabos na magña nagturubod nagcacatiripon; asin gabos nindang magña rogaring anan na rogaring nin gabos.<noinclude></noinclude> oyqeaptgd6rfs3vysl1kvqfdozgffwm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/357 250 312 8837 1228 2024-10-17T05:02:31Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8837 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 2 & 3.</div>'''|345}} ------------</noinclude> 45 Asin saindang ipinagpapabacal si magña sadirí asin magña daga, asin pinagbaragñâ ninda sa gabos, siring sa caipuhan nin balang sarô. 46 Asin nagcacasararô sinda sa pagdanay aro-aldao sa templo, asin pinagborobaragña an tinapay sa harong, nagcacasararò sa pagcacán na may caogmahan asin calinigan nin pusô, 47 na inoomao an Dios, asin nagca-iguá nin biyaya sa bilog na banua. Asin dinadagdagan aro-aldao nin Cagurangnan an casararoan nin si magña ilinigtás. <div class="center">CAPÍTULO III.</div> <div class="center">''Pagpa-omay nin sarong pilay. Tataramon ni''</div> <div class="center">''Pedro sa templo''.</div> 1 Si Pedro asin si Juan nagsasaracat ''sarong aldao'' sa templo sa oras nin pamîbî, sa oras nin nona.* 2 Asin sarong lalaqui na pilay magpoón pa sa tulác nin saiyang ina, dinará ''dumán'', na ini ibinobugtac ninda aro-aldao sa pintoan nin templo na inaapod na Magayon, ta gñaning maghagad nin limós sa magña nagraralaog sa templo. 3 Ini can mahiling si Pedro asin si Juan na nagraralaog sa templo, naquimaherac na tauán sia nin limós, 4 Asin si Pedro, na caiba si Juan, pinagtorohocan sia can magña matá, na sinabihan, Hiligñon mo camí. 5 Asin sia hiniling sinda, na naghahalat na mag-acò sa sainda nin anoman. 6 Asin si Pedro sinabihan sia, Day acó nin pirac ó bulauan; tará an nasa saco itataó co saimo: sa gñaran ni Jesu-Cristo na tagú Nazaret, tomindog ca asin lomacaó ca. 7 Asin quinaptan sia sa toong camót, binuhat sia: asin tolos man saná nagcorosog an saiyang magña bitís asin magña boca-bọcó. 8 Asin naglocsó, tominindog, asin naglacaó, asin naglaog na caiba sínda sa templo, na naglalacaó, asin naglalocsó, asin inoomao an Dios: -------------------- <small>* Nona-Álas tres nin hapon.</small><noinclude></noinclude> c8j67mk49k0mquaz9l0p3tbmvpomyea Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/358 250 313 8838 1231 2024-10-17T05:02:36Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8838 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|346|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 3.</div>'''}} ------------</noinclude>9 Asin si bilog na banua nahiling siang naglalacao asin nagoomao sa Díos. 10 Asin namimidbid ninda na sia iyo idtong nacatucao na naquiquilimós, sa pintoan na Magayon nin templo: asin nagcaparanô nin pag-gñalás asin nin catacotan dahel nin si nangyari saiya. 11 Asin can nasa caibahan si Pedro asin si Juan can pilay na pinaomayan, an bilog na banua nagdaralao sa sainda sa inaapod na pintoan ni Salomon, na naggñagñaralas. 12 Asin can mahiling ini ni Pedro, sinimbag an banua, Magña lalaquing tagá Israel, ¿tádao ta nag-gñagñaralás camó caini? ó tádao ta hinihiling nindo camí, na garong sa samong sadiring capangyarihan o pagcaherac pinalacao mni ini? 13 An Dios ni Abraham, asin ni Isaac, asin ni Jacob, an Dios nin satong magña magurang pinamurauayan an saiyang Aquing si Jesús na saindong itinaó, asin pinaindahan nindo sa atubang ni Pilato, na pinagmarahay nia na butasan. 14 Tará pinaindahan nindo an Santo asin an Banal, asin saindong hinagad na itáo sa saindo an sarong para-gadan ''qui tauo''. 15 Asin guinadán nindo an Para-laláng nin buhay; na binuhay liuát nin Dios sa magña gadan; na dapít caini anan magña sacsí camí. 16 Asin sa pagtubod sa saiyang gñaran, ini, na saindong nahihiling asin saindong naminidbid, pinacosog sia can saiyang gñaran; asin an saiyang pagtubod sa saiya tinauán sia caining caomayan niang ini sa atubang nindo gabos. 17 Tará gñunian, magña tugang, naiisihan co na huli sa day nindo pacasabot guinibo nindo idtó, siring man an saindong magna poón: 18 Alagad inotob nin siring in Dios an ibinaretá-na sa gñosô nin saiyang gabos na magña profeta, na an saiyang Cristo magtitios. 19 Cayâ gñani, magsorolsol camú, asin magbaralic na an magña puso nindo, ta gñaning magcaparará an saindong magña casalan; tará magdadatong an magña panahon nin caguinhauaan sa atubang nin Cagurangnan ;<noinclude></noinclude> agl7xu35h82rennficdtz9wa7de3i4x Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/359 250 314 8839 1234 2024-10-17T05:02:40Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8839 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 3 & 4.</div>'''|347}} ------------</noinclude>20 asin sosogoon si Jesu-Cristo na ibinaretâ-na sa saindo: 21 na ini sa catotoohan quinacaipuhan na an lagñit acoon sia sagcod sa magña panahon nin pagbalic sa ''cadatihan'' nin gabos na magña bagay, na isinabi nin Dios sa gñosô nin saiyang magña santong profeta na nagcaburuhay magpoón. sa caenotenoteng panahon. 22 Huli ta si Moisés sinabihan an magña magurang, An Cagurangnan na Dios nindo magpapabuhat sa saindo nin profeta sa saindong magña tugang, siring sa saçô; sa saiya magdadagñog camo can gabos na bagay na sabihon sa saindo. 23 Asin mangyayari na arín man na calag na day magdagñog sa profetang iyan, hahaleon sa banuaan. 24 Asin an gabos na magña profeta magpoón qui Samuel, asin an magña nagsoronod sa saiya, an gabos nagñagtararám, ipinagbaretâ ninda an magña aldao na ini. 25 Camó an magña áqui nin magña profeta, asin nin tipan na guinibo nin Dios sa saindong magña magurang, na sinabi qui Abraham Asin sa saimong banhi an gabos na capagaraquian pag-oomauon sa daga. 26 Sa saindo gñóna, pacabuhaya liuat nin Dios can saiyang Aqui, sinogo sia ta gñaning bendicionan camó, na magñagbacle camó sa saindong magña caratan. <div class="center">CAPÍTULO IV.</div> <div class="center">''Si Pedro asin si Juan sa atubang.nin Sanedrin''.</div> 1 Asin can nagtataram sinda sa banua, nagdoroloc sa sainda an magña sacerdote, asin an capitán nin templo, asin an magña Saduceo, 2 na nagcacaarangot can pagtocdo ninda sa banua, asin pagbuyagyag ninda sa ''gñaran ni'' Jesús can pagcabuhay liuat sa magña gadan. 3 Asin pinagdaracop si ''Pedro asin si Juan'' asin ibinogtac sinda sa bilangoan sagcod sa quinaagaban; huli ta bangui na. 4. Alagad balaquidon si magña nacadagñog can tataramon, nagturubod; asin may magña limang ribo an cabilagñan nin magña lalaqui.<noinclude></noinclude> ely7dtspmkw9jtypqktwh05ow7vhuu9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/3592 250 315 1238 1237 2024-10-15T15:47:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1236 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">380{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 13.</div> {{rule}} <div class="tiInherit"style="text-indent-0">nagsarabi, Magña tugang na lalaqui, cun iguá camong tataramon na ipaghuhulit sa banua, magtarám camó.</div> 16 Si Pablo gnani tominindog, asin paca pagpasabot can camót na day magguirong, nagsabi, Magña lalaquing tagá Israel, asin camong magña natatacot sa Dios, maghinaniog camó. 17 An Dios caining banuang Israel pinili an satong magña magurang, asin pinamurauayan an banua, can sinda nang-iibang banua sa daga nin Egipto, asin quinuá sinda dumán nin mamurauayon na camót. 18 Asin sa panahon nin apát na polong taón tiníos nia an saindang magña caugalean sa patag: 19 Asin can malaglag na nja ai pitóng nación sa daga nin Canaán, pinagbaragnà ''sainda'' na panonod an dagà ninda: (''bagay'' na ominabot sa haraning apat na gatos may limang polong taón). 20 Asin pacatapus caining magña bagay na ini tinâuán nia sinda nin magña hocóm sagcod can profetang si Samuel. 21 Asin pacatapus nagharagad sinda nin hade; asin itinaó nin Dios sa sainda si Saul, na áqui ni Cis, lalaqui sa guinicanan ni Benjamin sa laog nin apát na polong taón. 22 Asin can haleon nia ini, pinatindog si David ta gnaning mani, hade ninda, na ini sinacsihan man nia, na nagsabi, Nacuá co si David, áqui ni Jessé, lalaquing masinonod sa sacong puso, na guiguibohon nia an bilog na cabótan co. 23 Sa capagaraquian caini, pinabuhat nin Dios sa Israel an sarong Para-ligtás, ''na iyo'', si Jesús ; 24 na can day pa sia minadatong, si Juan ipinaghuhulit nang enot an pagboniag sa pagsosol sa bilog na banua nin Israel. 25 Asin can maotob na ni Juan an saiyang catongdan, sominabi, Si-isay dao acú sa saindong isip? Baco acó idtong ''iniisip nindo''; tará uya digdi, na madatong an saró sa hudian co, na an saiyang magña shapin sa bitis day acó gñani maninigong maghubad. 26 Magña tugang na lalaqui, magña áqui nin capagaraquian ni Abraham, asin an magña sa saindo na may pagcatacot sa Dios, sa saindo ipinapadará an tataramon nin pacaligtas na ini.<noinclude></noinclude> 6i6zqgjw4lrfzl9pxpeis6g6mp3wlku Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/36 250 316 8840 1244 2024-10-17T05:02:45Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8840 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Derk29" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>26<div class="center">'''SAN MATEO 9 & 10.'''</div> tuturubod camo na maguiguibo co ini? Nagnagsarabi sinda saiya, Ohǒ, Cagurangnan. 29 Dagńan tinicuil nia sinda sa magńa mata, na nagsabi, Siring sa saindong pagtubod, iyo an mangyayari sa saindo. Asin an saindang magńa mata nagcaboroclat. 30 Tará si Jesus tinogon sinda nin marigon na gayo, na nag sabi: Higńatan nindo na si-isay man day nin macaisi caini. 31 Alagad sinda nagruluas asin ibinoyagyag an saiyang dagńog sa bilog na dagang idto. 32 Asin sinda can pagruluas, uya digdi na dinarhan sinda nin sarong tauong pùla, na may demonio. 33 Asin can mapaluas an demonio, an púla nagtaram: asin an magńa tauo nagcatiricbahan, na nagsarabi, Day panangad nabiling an siring na bagay sa Israel. 34 Alagad an magńa Fariseo nagsarabi: Huli can poòn nin magńa demonio, pinapaluas an magńa demonio. <div class="center">''An ohoy asin an magna paraani.''</div> 35 Asin linilibot ni Jesus an bilog na magńa ciudad asin magńa bario, na nagtotocdo sa magńa sinagoga ninda, asin ipinaghuhulit an evangelio nin cahadean, asin pinaoomayan an manlaen-laen na helang asin gabos na manlaen-laen na camatéan sa banuaan. 36 Alagad can mabiling niya an magńa cadaclan, naherac sa sainda, huli ta nagpacauarac asin nagcasuruhay, siring sa magńa carnero na day sinda nin para-ataman. 37 Dagńan nagsabi sa saiyang magńa discipulos: Totoong gayo na an aanihon iyo cadacul, tara an magaani iyo cadiit: 38 Maquimaherac gńani camo sa Cagurangnan nin aanihon na padarhan nin paraani an saiyang aanihon. <div class="center">CAPITULO X</div> <div class="center">''An cagdua asin an saindang magna catongdan.''</div> 1 Asin inapod niya an saiyang cagduang discipulos, tinauan sinda nin capangyarihan sa magńa espiritung marompot, ta<noinclude></noinclude> arttuoj7thpvh1o8wmvzgb0wtrng8hi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/360 250 317 8841 1248 2024-10-17T05:02:49Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8841 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|348|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 4.</div>'''}} ------------</noinclude>5 Asin nangyari, can caagahan, na nagtiripon sa Jerusalem an magña poón ninda, asin an magña camaguragñan, asin an magña escriba ; 6 Asin si Anás, cahorohalangcao sa magña sacerdote, asin si Caifás, asin si Juan, asin si Alejandro, asin an gabos na magña capagaraquian nin cahorohalangcao na sacerdote: 7 Asin can icabugtac na an ''duang apóstol'' sa tahao, pinagharapot sinda, ¿Sa anong capangyarihan, ó sa qui-isay na gñaran guinibo nindo ini? 8 Dagñan si Pedro napano nin Espíritu Santo, sinabihan sinda, Magña poón nin banua asin camaguragñan sa ''Israel'': 9 cun cami sa aldao na ini inooguid dapit sa marahay na guibo na guinibo sa sarong tauong may saquit cun sa anong palacao naomayan iní; 10 mahayag sa saindo gabos asin sa bilog na banuang Israel, na sa gñaran ni Jesú-Cristong tagá Nazaret na saindong ipinaco sa ''cruz'', na binuhay liuat nin Dios sa magña gadan, ''asin'' huli sa ''cabagsican'' nia, ining tauong ini nacatindog sa saindong atubang day na nin saquit. 11 Sia an gapò na hinalêan nindo nin halagá camo an magña para-guibong harong, na maguinibong pamayohan nin guilid. 12 Asin sa qui-isay man olay mayo nin buhay: huli ta day nin ibang gñaran sa irarom nin lagñit, na itinaó sa magña tauo, na sucat icaligtas ta. 13 Can mahiling ninda an pagdanay ni Pedro asin ni Juan, asin can mamidbid na sinda magña tauong daing pinag-adalan asin magña daing pacasabot, nag-gñaralas ''sinda''; asin namidbid ninda na sinda magña nani caiba ni Jesús. 14 Asin can mahiling ninda an tauong pinaomayan, na nacatindog sa tahao ninda, day sinda nacapagsabi nin anoman na maraot. 15 Tará pinagbôtan sinda na magruluas sa hocoman; asin nagpahatol-hatol sinda sinda man sana. 16 na nagsarabi, Anong guiguibohon ta sa magña tauong ini? huli ta sa catotoohan, tanda na hayag an guinibo ninda, hayag sa gabos na nagoontoc sa Jerusalemn, asin day ta mapapaindahan iyan.<noinclude></noinclude> s0hzib762eetwqyzyxw1q1zfkwqolgu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/361 250 318 8842 1251 2024-10-17T05:02:53Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8842 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 4.</div>'''|349}} ------------</noinclude>17 Alagad ta gñaning an ''bagay na ini'' day macaboyagyag pa sa banua, patanidan ta na magpoón gñunian day na sinda magtaram sa qui-isay man na tauo sa gñaran na ini. 18 Asin inapod sinda, pinatanidan sinda na sa anoman na palacao day sinda magtaram asin day magtocdo sa gñaran ni Jesús. 19 Alagad si Pedro asin si Juan nagsimbag asin nagsabi sainda, Hocoman nindo cun catanosan sa atubang nin Dios na magcuyog gñóna sa saindo dagña sa Dios : 20 Huli ta day mangyayari na day mi ipagtaram an samong nahiling asin nadagñog. 21 Sinda gñani pinahale ninda na pinatanidan sinda, day sinda nacacua nin anoman na palacao ta gñaning sinda mapadusahan ninda, dahel sa banua; huli ta an gabos nagpapamurauay sa Dios, huli can bagay na guinibo. 22 huli ta labi na sa apat na polong taon an tauo na guinibohan caining gñagñalasan na ini na pinaomayan. 23 Asin can sinda macahalè na nagbaralic sa magña sadiri nindang cairiba, asin ibinaretâ ninda si gabos na sinabi sa sainda can magña poón nin magña sacerdote asin can magña camaguragñan. 24 Sinda gñani can madagñog idto, nagcasararong magcururahao can saindang tigñog sa Dios, asin magsarabi, Cagurangnan, ica an Dios na cag-guibo nin lagnit asin nin daga, asin nin dagat, asin can gabos na magña yaon sainda: 25 na sa gñosô nin saimong oripon na si David, nagsabi ca, ¿Tádao ta nagcaarangot an magña tauo, asin an magña banua nag-isip nin magña sayang na bagay? 26 Nagtirindog an magña hadê sa dagá, asin an magña poón nagtiripon tumang sa Cagurangnan asin tumang sa saiyang Cristo: 27 huli ta sa catotoohan nagtiripon, sa ciudad na ini, tumang sa saimong santong Aquing si Jesús, na ini linahidan mo, si Herodes, asin si Poncio Pilato, cairiba an magña gentil asin magña banuáan nin Israel,<noinclude></noinclude> sq95ztx2f4k4knqyazhq5b802h2jod2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/362 250 319 8843 1254 2024-10-17T05:02:57Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8843 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|350|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 4.</div>'''}} ------------</noinclude>28 ta gñaning guibohon an catalagahan nin sainyong camót asin saimong cahatolan ta gñaning mangyari an guibo. 29 Asin gñunian, Cagurangnan, hiligñon mo an saindang magña patacot, asin ipagcatalaga mo sa saimong magña oripon na caiba an bilog na caisogan isabi an saimong tataramon; 30 na honaton mo an saimong camót ta gñaning magpaomay, asin mangyari an magña macosog na guibo, asin magña gñagñalasan sa gñaran nin saimong santong Aqui na si Jesús 31 Asin pacapamibi ninda, naherô an lugar na pinagcatiriponan ninda asin an gabos nagcaparanô nin Espíritu Santo, asin itinaram ninda na may panarig an tataramon nin Dios. <div class="center">''Sadiring boót na pagtiripon can magña rogaring nin'' ''magna enot na Cristiano Si Ananias asin'' ''Safira na agom nia''.</div> 32 Asin an cadaclán nin si magña nagturubod nagca-casararô saná nin puso asin calag; asin day nin si-isay man na nacapagsabi dapit sa anoman na bagay na saiyang sadiri; cundi an gabos na bagay sadiri nin cagabsan. 33 Asin caiba an daculang capangyarihan pinagpatotoohan nin magña apóstol an pagcabuhay liuat nin Cagurangnan na si Jesús: asin balaquidon na biyaya na nasa sainda gabos: 34 Huli ta day nin si-isay sa sainda na nagcuculang; tará an gabos na may magña omá, asin magña harong ipinagpapabacal, asin dinadará ninda an magña cabaclán-an nin magña harong na nagcabaracal, 35 asin ibinobugtac ninda idtó sa magña bitis nin magña apóstol asin pinagborobaragña sa balang sarò siring sa quinacaipuhan nin si-isay man. 36 Si José gñani, na inaapod nin magña apóstol na Bernabé (na cun sasaysayon, boót sabihan, Aqui nin Caragñahan), sa capagaraquian ni Leví, ''na'' tagá Chipre, 37 na may sarong omá, ipinagpabacal ini: asin dinará an pirac sa magña pamitisan nin magña apóstol.<noinclude></noinclude> ngda1bvwlahx488ml7kiyu58uoimjlk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/363 250 320 8844 1257 2024-10-17T05:03:01Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8844 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 5.</div>'''|351}} ------------</noinclude><div class="center">CAPÍTULO V.</div> 1 Tará si sarong lalaqui na inaapod na Ananias, caiba an saiyang agom na si Safira ipinagpabacal an sarong sadiri, 2 asin quinuá an iba nin saiyang halagá, na naiisihan man ini nin saiyang babaye, dinará an sarong cabagñâ, asin ibinugtac ini sa magña pamitisan nin magña apóstol. 3 Si Pedro sinabihan sia, Ananias, ¿tádao ta sinohot ni Satanás an saimong pusô ta gñaning magputic ca sa Espíritu Santo, asin dayaon mo an cabagñà can halagá nin si omá? 4 Na pagpogolon iyan, ¿baco dao idtó saimo ? asin cun nabacal na, baco dao saimo guiraray? tádao ta inisip mo an bagay na ini sa saimong puso? day ca nagputic sa magña tauo, cundi sa Dios. 5 Asin can madagñog ni Ananias ining magña tataramon, napucan, asin naotsán: asin nagdatong an macuring tacot sa gabos na magña nacadagñog caini. 6 Asin nagtirindog an magña baróbatâ, pinagparatos sia, asin dinará sia saluas, ilinobong sia. 7 Asin pacalihis nin may tolong oras, lominaog an saiyang agom na babaye, na day sia nacacaisi can nangyari. 8 Asin si Pedro sinabihan sia, Sabihon mo sa saco, ¿ipinagpabacal nindo nin siring ''na halaga'' si omá? Asin sia nagsabi: Oho, sa siring na halagá. 9 Si Pedro gñani sinabihan sia, ¿Tádao ta nagcaoyon camó sa pagsugot sa Espíritu nin Cagurangnan? Uya nasa pintoan an magña bitis nin si magña naglobong can saimnong agom, asin ica ''man'' dadarahon ninda sa luas. 10 Asin tolos man saná napucan sa magña pamitisan nia, asin naotsán: asin pinagcurua sia, asin ilinobong sia sa cataid nin saiyang agom. 11 Asin dominatong an daculang tacot sa bilog na Iglesia asin sa gabos na magña nacadagñog can magña bagay na ini. 12 Asin huli sa ''capangyarihan'' nin magña camót nin magña apóstol guinibo an balaquidon na magña tanda asin magña gñagñalasan sa banua: asin nagcacasararo sindang nagcacatiripon sa pintoan ni Salomón.<noinclude></noinclude> gsd9tmwqj7opr0y1eib9y0dt7ms796v Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/364 250 321 8845 1260 2024-10-17T05:03:05Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8845 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|352|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 5.</div>'''}} ------------</noinclude>13 Asin si-isay man sa magña iba day nacahonahonâ maquiiba sa sainda; tará an banua inoomao sínda nin daculâ. 14 Asin an magña nagturubod sa Cagurangnan nagcadaragdagan pa, nin daculang cabilagñan nin magña lalaqui asin magña babaye. 15 nin huli caini dinadará ninda an magña naghehelang sa magña dalan, asin ibinobugtac sa magña banig asin magña duyan, ta gñaning an pagdatong ni Pedro, macadoot lamang sa saiyang anino an sarò sa sainda. 16 Asin nagdaralao man an magña cadaclán halê sa magña ciudad sa palibot nin Jerusalem, na dinadará an magña naghehelang, asin an magña pinasasaquitan nin magña espíritung marompot; sinda gabos pinaoomayan. <div class="center">''Macagnalasgñalas na pacaligtas nin magña apóstol sa'' ''bilangoan. Bagong paghapot sa atubang nin'' ''Sanedrin. An hatol ni Gamaliel''.</div> 17 Dagñan tominindog an cahorohalángcao na sacerdote, asin an gabos na magña cairiba nia, (na sinda sa secta nin magña Saduceo), asin nagcaparano nin caorihan, 18 dinacop ninda an magña apóstol, asin ilinaog sinda sa bilangoan nin banuaan. 19 Tará sarong ángel nin Cagurangnan pagcabangui binocsán si magña pinto nin si bilangoan, dinará sinda sa luas, na sominabi: 20 Padumán camó, tomindog camó sa templo, taraman nindo an banua can gabos na magña tataramon sa Buhay na ini. 21 Can madagñog ninda gñani ''ini'', nagralaog sinda can pagcaága na maatabon pang gayo, asin nagtotocdo. Dagñan dominatong an cahorohalangcao na sacerdote, asin an magña cairiba nia, tinipon, asin an gabos na magña camaguragñan sa magña áqui nin Israel, asin nagsogo sa bilangoan ta gñaning darahon sa ''sainda, si magna apóstol''. 22 Tará can domatong an magia alguacil asin day na sinda nacuá sa bilangoan, nagbaralíc, asin nagbaretà ''sa sainda''.<noinclude></noinclude> 8r4kley5ev9v5tu81aw5n07gvd6yqiq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/365 250 322 8846 1263 2024-10-17T05:03:09Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8846 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 5.</div>'''|353}} ------------</noinclude>23 na nagsarabi, An bilangoan sa catotoohan na datgñan mi marahay na gayo an pagcapinto, asin an magña bantay nacatindog sa magña pinto; tará can bucason mi na, day caming nahiling ni si-isay man sa laog. 24 Can madagñog ninda ining magña tataramon an capitan nin templo asin an magña poón nin magña sacerdote nagborong-borong sinda cun anó an madadatgñán caidtó. 25 Asin dominatong si sarô na nagsabi sa sainda, Uya digdi, an magña lalaqui na ibinogtac nindo sa bilangoan, nasa templo, asin nagtotocdo sinda sa banua. 26 Iyo idtó napadumán an Capitan caiba an magña alguacil, asin dinará sinda sa marahay ''saná''; huli ta nagcacataracot sa banua tibaad pag-gapoôn sinda. 27 Pinagdarará sinda gñani, inatubang sinda sa concilio; asin hinapot sinda can cahorohalangcao na sacerdote, 28 na nagsabi, ¿Bacong nagboót camí sa saindo nin maigot na day camo magtocdo sa gñaran na ini: asin uya, na pinanô nindo an Jerusalein can saindong hulit, asin boót nindong darahon sa samo an dugo can tauong ini. 29 Tará si Pedro asin an iba pang magña apóstol nagsirimbag, na nagsarabi, Caipuhan na magsonod gñôna sa Dios bago sa magña tauo. 30 Asin an Dios nin satong magña magurang binuhay liuát si Jesús, na guinadan nindo, ''asin'' binitay nindo sa sarong cahoy. 31 Ini, pinamurauayan nin Dios sa saiyang too ''ta gñaning mani'' Principe asin Paraligtás, sa pagtaó sa Israel nin pagsolsol asin patauad nin magña casâlán. 32 Asin cami magña sacsi can magña bagay na ini, asin siring man an Espiritu Santo, na ini itinaó nin Dios sa magña nagsosonod saiya. 33 Tará sinda, can madagñog ini, nagcaarangot asin nagpahatolhatol na gadanon sinda. 34 Dagñan nagtindog sa concilio an sarong Fariseo na gñinagñaranan si Gamaliel, maestro sa ley, iguinagalang nin bilog na banua, nagboót na paluason nin cadiquit na oras an magħa tauong idtó.<noinclude></noinclude> af8rsi4i0xt3myi7oboasc4aydxf2hp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/366 250 323 8847 1266 2024-10-17T05:03:13Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8847 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|354|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 5 & 6.</div>'''}} ------------</noinclude>35 Asin sinabihan sinda, Magña lalaquing taga Israel, hilgñon nindo an mapadapít saindo dian sa saindong guiguibohon sa magña tauong ini. 36 Huli ta bâgo ''domatong'' an magña aldao na ini, bominuhat si Teudas, na nagsabi na sia daculang tauo; na an magña ominiba saiya may magña apat na gatos na tauo an bilang: na sia guinadan; asin si gabos na nagsoronod saiya, nagcauararac, asin day nin anoman na dinatgñan. 37 Pacatapus caini, bominuhat si Júdas na tagá Galilea sa magña aldao nin pagpapasurat nin ''magña tauo'', asin balaquid na tauo sa banua na dará nia. Sia man nagadan; asin gabos na nagsoronod saiya nagpacauarac. 38 Asin gñunian sinasabihan ta camó, Na day camó maquilabot sa magña tauong ini, pabayaan nindo sinda; ta cun an hatol na ini ó an guibong ini, sa magña tauo lamang, mapaparà sana. 39 tará cun sa Dios, day nindo malalaglag; ''pabayaan giani nindo'', tibaad pa camó mapamugtac na minatumang sa Dios. 40 Asin ominoyon sinda sa saiya: asin inapod an magña apóstol, hinampac sinda, asin pinagbotan sinda na day-''na'' magtarám sa gñaran ni Jesús. 41 Sinda gñani nagharalê sa atubang niu concilio, magña ogmá na pinapagcanigo sinda na magtios nin camodahan dahel sa gñaran ''ni Jesús''. 42 Asin aro-aldao sa templo asin sa magña harong, day sinda nag-oontoc can pagtocdo, asin paghulit na si Jesús iyó an Cristo. <div class="center">CAPÍTULO VI.</div> <div class="center">''Pagpili nin pitong diácono''.</div> 1 Sa magña aldao na idtó, pagdacol can cabilagñan nin magña discipulo, nagcamorondò an magña Greco-Judio tumang sa magña Hebreo, huli ta an saindang magña balong babaye pinababayaan sa paguauaras sa aro-aldao. 2 Iyo idtó, an cagduá, tiniripon an cadaclán nin magña<noinclude></noinclude> 47vve2jkxgkamq0z9apgiz08q3vhsh7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/367 250 324 8848 1269 2024-10-17T05:03:17Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8848 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APOSTOLES 6.</div>'''|355}} ------------</noinclude><br>discipulo, asin nagsarabi, Bacong matanos na pabayaan ta an tataramon nin Dios, asin maglincod quitá sa magña lamesa. 3 Maghanap gñani camó, magña tugang, sa saindo, nin pitong lalaqui na magña maninigo paranó nin Espíritu Santo asin nin cadonogñan na satong ibogtac sa guiguibohon na ini. 4 Alagad camí magdadayaday sa pamibi, asin sa pagotob can tataramon. 5 Asin an gayác nacaparagña sa bilog na cadaclán; asin napili ninda si Esteban, tauong pano nin pagtubod asin nin Espíritu Santo, asin si Felipe, asin si Prócoro, asin si Nicanor, asin si Timón, asin si Parmenas, asin si Nicolás na tagá Antioquia na sominonod sa pagtubod: 6 na an magña tauong ini inatubang sa magña apóstol; na sinda pacapamibi, an saindang magña camót ibinugtac sa ibabao ninda. 7 Asin an tataramon nin Dios nagtatalobo; asin an bilang nin magña discipulo nagdadacol na gayo sa Jerusalem; siring man sarong daculang cadaclán nin magña sacerdote nagsosonod sa pagtubod. <div class="center">''Si Esteban, an enot na mártir dahel qui Cristo''.</div> 8 Asin si Esteban, panò nin biyaya asin nin capangyarihan, nag-guiguibo nin daraculang magña gñagñalasan asin magña macocosog na tanda sa banuaan. 9 Nagburuhat gñani an magña iba sa sinagoga, na inaapod. na ''sinagoga'' nin magña libertino, asin nin magña tagú Cirene, asin nin magña tagá Alejandria, asin nin magña tagá Cilicia, asin tagá Asia, naquipagsuhay qui Esteban. 10 Tará day sinda inacacasuhay sa cadonogñan asin sa Espíritu na saiyang ipinagtatarám. 11 Dagñan binayadan ninda an nagcapirá na magsarabi, Nadagñog mi sia nagsabi nin magña tataramon na langhad tumang qui Moises asin ''tumang'' sa Dios. 12 Asin riniboc ninda an banua, asin an magña camaguragñan, asin an magña escriba; asin dinacop sia ninda pinagpaaragao asin pinagdarará ''sia'' sa concilio;<noinclude></noinclude> 60kca5wx9ml1g42b6yqis48fuyv2bxv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/368 250 325 8849 1272 2024-10-17T05:03:21Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8849 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|356|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 6 & 7.</div>'''}} ------------</noinclude>13 asin nagborogtac nin magña sacsing putic, na nagsarabi, An tauong ini day nag-oontoc can pagsabi nin magña tataramon na langhad tumang sa santong lugar na ini, asin sa casogoan: 14 tará nadagñog mi sia na nagsabi, na ining si Jesús na tagá Nazaret laláglagon an lugar na ini, asin babagohon an magña caugalêan na itinaó sa sato ni Moisés. 15 Dagñan si gabos na magña dudumán na nacatucao sa concilio, na nacatoroboc si magña matá sa saiya, nahiling ninda an saiyang lalaugon na garong lalaugon nin ángel. <div class="center">CAPÍTULO VII.</div> 1. Nagsabi gñani an cahorohalangcao na sacerdote, ¿Siring palan ining magña bagay? 2 Asin sia nagsabi, Magña tugang, asin magña caganac magdagñog camú. An Dios nin camurauayan napahiling sa satong amang si Abraham, can sia nasa Mesopotamia, bàgo sia omontoc sa Harán; 3 asin sinabihan sia, Maghalê ca sa dagâ mo, asin sa saimong capagaraquian, asin madiá ca sa daga na ipapahayag co saimo. 4 Dagñan, lominuas sia sa daga nin magña tagá Caldea, asin ominontoc sia sa Charán; asin magpoón dumán, pagcagadan can saiyang amâ, ibinalió sia nin ''Dios'' sa dagang ini, na inoontocan nindo gñunian, 5 Asin day sia tinauan dumán nin panonod, minsan maguiraan nin sarong bitis; condi pinanugaan sia ''nin Dios'' na ini itataó na panonod sa saiya, asin sa saiyang banhi pacatapus nia can day ''pa siang áqui''. 6 Asin tinarman sia nin Dios nin siring; Na an saiyang banhi manini taga ibang banua sa dagâ nin magña taga ibang banua; asin ta ooriponon sinda, asin papasaquitan sinda ''sa laog'' nin apat na gatos na taón. 7 Tará hohocomán co, sabi nin Dios, an nación na magooripon sainda asin pacatapus caini maghaharalê, asin paglilincodan acó sa lugar na ini. 8 Asin itinaó saiya an tipan nin pagturi: asin iyo ini na si ''Abraham'' inaqui si Isaac, asin tinuri sia can icaualóng aldao;<noinclude></noinclude> nu45wwz9cy90vt6s5qp58u45fd6ko3b Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/369 250 326 8851 1275 2024-10-17T05:03:25Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8851 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 7.</div>'''|357}} ------------</noinclude><br>asin ''nani áqui'' ni Isaac si Jacob; asin ''naní magña áqui'' ni Jacob an cagduáng patriarca. 9 Asin si magña patriarca, nagcadarará nin si daculang caorihan, ipinagpabacal si José, ta ''gñaning darahon'' sa Egipto: alagad an Dios nasa saiya, 10 asin ilinigtas sia sa gabos niang magña casaquitan, asin tinauan sia nin carahayan asin cadonogñan sa atubang ni Faraón, hadê sa Egipto; na sia guinibong gobernador sa Egipto asin sa bilog na harong nia 11 Dominatong gñani an gotom sa bilog na Egipto asin Canaán, asin daculang casaquitan; asin si satong magña magurang day nacácua nin macacacan. 12 Alagad, can mabaretâ ni Jacob na may trigo sa Egipto, sinogo niang enot an satong magña magurang. 13 Asin sa icaduá, namidbid si José nin si saiyang magña tugang, asin naisihan ni Faraón an capagaraquian ni José. 14 Nin huli caini pinasogoan ni José, na ipinaapod nia an saiyang amang si Jacob, asin an gabos na capagaraquian nia, na pitong polo may limá catauo. 15 Lominusad gñani si Jacob sa Egipto; digdi sia nagadan, asin an satong magña magurang: 16 asin sinda ibinalió sa Siquem, asin sinda ibinugtac sa lolóbgñan na binacal ni Abraham nin pirâc sa magña áqui ni Hamor, sa Siquem. 17 Huli ta naghaharani an panahon can panugâ na ipinanugâ nin Dios qui Abraham, an banua hominibog asin dominacol sa Egipto. 18 sagcod na bominuhat sa Egipto an ibang hadê na day namimidbid si José. 19 An ''hadeng'' ini, nag-gamit nin daya sa satong capagaraquian, pinasaquitan an satong magña magurang, ta gñaning iapón ninda an saindang magña áqui, ta gñaning day magdacol ''an capagaraquian''. 20 Sa panahon na ini namondag si Moisés, asin sia magayon na gayo; asin sia inataman nin tolong bulan sa harong nin saiyang amâ:<noinclude></noinclude> jmx2xzi1a38aq9lmcparez140bhdvgw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/37 250 327 1283 1282 2024-10-15T15:47:10Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1282 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 10.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}27}} {{rule}} gnaning mapaluas sinda, asin ta gnaning magpaomay can gabos na manlaen-laen na helang asin gabos na manlaen-laen na camatean. 2 Asin an magna gnaran nin cagduang apostol iyo ini naenot, si Simon na ini inaapod na Pedro asin si Andres na saiyang tugang, si Santiago aqui ni Zebedeo asin si Juan na saiyang tugang, 3 si Felipe asin si Bartolome, si Tonmas, asin si publicano, si Santiago aqui ni Alfeo, asin si Lebeo gnina-gnaranan na si Tadeo, 4 si Simon na cananita, asin si Judas Iscariote, na ini iyo an mapasaluib saiya, 5 An cagduang ini sinogo ni Jesus, pacatapus can pagbatol sainda, na nagsabi, Day camo magduman sa dalan nin magna Gentil, day man camo magralaog sa ciudad nin magna taga Samaria; 6 cundi pumadoman camo gnani sa magna lagalag na magna carnero sa harong ni Israel. 7 Paduman gnani camo asin manghulit camo, na magsarabi, An cahadean nin magna lagnit harani na. 8 Paomayan nindo an magna naghehelang, pabuhaton nindo an magna gadan, linigon nindo an magna daoton, paluason nindo an magna demonio; an acoon nindong daing bayad, itao nindong daing bayad man. 9 Day camo magbalon nin bulauan, ni pirac, ni tumbaga sa saindong magna sopot. 10 ni lalagan nin cacanon sa paglalacao, ni duang gubing, huli ta an ni duang padis na magna sapin, ni magna sogcod nagpapagal iyo an maninigo can saiyang cacanon. 11 Asin saen man na ciudad o barrio na maglaog camo, oguidon nindo nin macuri cun si-isay duman an maninigo: asin magorontoc camo dihan sagcod sa saindong pagbarale. 12 Asin paglaog nindo sa harong magtaratara camo sa harong. 13 Asin cun an harong maninigo, madatong an saindong catiuasayan sa saiya tara cun day sia maninigo, magbabalic sa saindo an saindong catiuasayan.<noinclude></noinclude> i6w6c0b7f64srthsdm3c3f57u74vmiq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/370 250 328 8852 1286 2024-10-17T05:03:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8852 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|358|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 7.</div>'''}} ------------</noinclude>21 tará can sia itinapoc, pinorot sia can áquing babaye ni Faraón; na inataman nia ini ''siring'' sa sadiring áqui. 22 Asin itinocdo qui Moisés an gabos na cadonogñan nin magña taga Egipto; asin sia may capangyarihan sa saiyang magña tataramon asin magña guibo. 23 Tará can sia may apat na polong taon na ''an edad'', naisipan niang songcoon an saiyang magña tugang na magña áqui nin Israel. 24 Asin can mahiling nia si saro ''sa sainda'' na pinagrarauayan, sinorog sia, asin guinadan an tagú Egipto, asin sinilotan an pinagrauayan: 25 Alagad an pag-isip nia an saiyang magña tugang nacacasabot na an Dios tatauán sinda nin pacaligtas dahel sa saiyang camót; tará day ninda nasabotan ''ini''. 26 Can sominonod na aldao, pag-iriual ninda, napahiling sia sainda, asin ta tinauan sinda nin catiuasayan, na nagsabi, Magña lalaqui, magturugang camó, tádao ta nagmumurudahan camó? 27 Tará idtong nagrárauay sa saiyang capuá, isinicual sia, na nagsabi, Si-isay an nagbugtac sa saimo na poón asin hocóm niamo? 28 Tádao boót mo acong gadanon, siring can pagcagadan mo casohapon can tagá Egipto? 29 Sa tataramon na ini si Moisés dominolág, asin nani tagá ibang banua sia sa daga nin Madián, dumán nacaáqui sia nin duá. 30 Asin can maotob na an apat na polong taón, tominogñá saiya an sarong ángel sa patag nin buquid nin Sinai sa laad nin calayo sa sarong zarza. 31 Tará can mahiling ni Moisés, nag-gñalás cadtong nahihing asin can sia dominoloc ta mamasdan idtó, dominatong sa saiya an tigñog nin Cagurangnan: 32 Acó an Dios nin saimong magña magurang, an Dios ni Abraham, asin an Dios ni Isaac, asin an Dios ni Jacob, Tará si Moisés inabot nin daculang tacot, asin day sia nucapangñahas maghiling. ------------- <small>* Zarza-hababang poón nin cahoy.</small><noinclude></noinclude> rxa9x9r4p721l9sfx3t8wonhhri1gw8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/371 250 329 8853 1289 2024-10-17T05:03:39Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8853 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 7.</div>'''|359}} ------------</noinclude>33 Asin sinabihan sia nin Cagurangnan, Halêon mo an magña chapin sa saimong magña bitis; huli ta an lugar na namomogtacan mo, santong daga. 34 Nahiling co, nahiling co an camondoan nin sacong banuaan na nasa Egipto, asin nadagñog co an inagragñay ninda, asin naglusad acó ta gñaning macaligtas sinda. Gñunian gñani, madiá ca, ta sosogoon tacá sa Egipto. 35 Ining Moisés na ini, na saindang isinicual, na nagsarabi, ¿Si-isay sa saimo nagbugtac na poón asin hocom? ini an sinogô nin Dios na mani poón asin para-tubos, huli sa camót nin ángel na tominogñá saiya sa zarza. 36 Ining ''lalaguing'' ini an nagcuá sainda, pacaguibo nin magña gñagñalasan asin magña tandâ sa Egipto, asin sa dagat na Mapolá, asin sa patag sa laog nin apat na polong taón. 37 Iyo ini idtong si Moisés, na nagsabi sa magña áqui ni Israel. An Cagurangnan na saindong Dios papabuhaton sa saindo an sarong profeta, guican sa saindong magña tugang, na siring sa caco, sia an dadagñogon nindo. 38 Ini iyo idtong dudumán sa catiriponan sa patag na caibá an ángel na nagsabi saiya sa buquid nin Sinai, asin caibá an satong magña magurang; asin inacô nia an magña tataramon nin buhay, ta gñaning itaó sa satô : 39 na sia day sinonod nin satong magña magurang; condi isinicuál sia ninda, asin an saindang magña pusò nagbaralíc sa Egipto; 40 asin nagaarabi qui Aarón. Iguibo mo cami nin magña dios na mang-enot sa samo; huli ta an Moisés na ini, na nagcuá sa samo sa dagâ nin Egipto, day mi naiisihan cun anó an nangyari sa saiya. 41 Asin dagñan nag-guiribo nin sarong bacang ogbón, asin nagdorolot nin atang sa anito, asin nag-orogmá sa magña guibo nin saindang magña camót. 42 Dagñan bominolag an Dios, asin pinabayaan sinda, ta gñaning magrilincod sinda sa ejército* nin lagnit, siring sa nasusurat sa libro nin magña profeta : ------------ <small>* Ejército, Dacol na magña soldado.</small><noinclude></noinclude> 6tmvse84316cyqjf6kwqnkd1l3q61qu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/372 250 330 8854 1292 2024-10-17T05:03:43Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8854 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|360|'''<div class="center">MAGNA APÓSTOLES 7.</div>'''}} ------------</noinclude>Tádao dinolotan acó nindo nin magña hayop na guinadan asin magña atang sa apat na polong taon sa patag, oh harong nin Israel? 43 Atâ gñani, dinará nindo an tabernáculo ni Moloch, asin an bitôon nin dios Refán, magña ladauan na guinibo nindo ta gñaning sambahon sinda: Cayâ dadarhon co camó sa enotan nin Babilonia. 44 An tabernáculo nin pagpatotoo nasa satong magña magurang sa patag, siring sa pagcasogô caidtong nagboót qui Moisés na guibohon nia idtó siring sa arogan na nahiling nia. 45 An ''tabernáculong'' iyán paca-acoa ninda ilinaog man nin satong magña magarang, sa panahon na nanogñod, na caibá ni Josué sa rogaring nin si magña gentiles na pinahalê nin Dios sa atubang nin satong magña magurang, sagcod can magña aldao nin David; 46 na sia nacacuá nin biyaya sa atubang nin Dios, asin hinagad nia na macacuá nin tabernáculo sa Dios ni Jacob. 47 Tará si Salomón iguinibo sia nin harong. 48 Bagá mán an Cahorohalangcao day nag-oontoc sa ''magña harong'' na guibo nin magña camót; siring sa sinabi can profeta. 49 An lagñit iyo an sacong tucanán, asin an daga iyo an tongtongñan nin sacong magña bitis: anong Harong an iguiguibo nindo sa sacô? sabi nin Cagurangnan; 46 arin an lugar na pagpapahigñalóan co? 50 ¿Day guinibo nin sacong magña camót an gabos na magña bagay na ini? 51 ''magña lalaquing'' matatagás an loong, asin day turi sa puso asin magña taligña; camó parating minatumang sa Espíritu Santo: cun anó guinibo nin saindong magña magurang, siring man guiniguibo nindo. 52 Arin sa magña profeta an day pinag-lamág nin si saindong magña magurang? asin pinag-garadan idtong magña nagpahayag na enot can pagdatong nin Banal, na sa saiya camó gñunian nani magña mapasaloib asin para-gadan:<noinclude></noinclude> qkwmehukcn8fc4i44md8f2nie2utp48 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/373 250 331 8855 1297 2024-10-17T05:03:47Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8855 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APOSTOLES 7 & 8.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}361}} {{rule}} 53 Camó na nag-araco can catanosan siring sa pagcasogo nin magña ángel, asin day nindo inotob. 54 Asin pagcadagñog ninda can magña bagay na ini, nagcarulugadan an saindang magña puso, asin nagraragot an saindang magña gñipon tumang sa saiya. 55 Alagad sia, talagang panô nin Espíritu Santo, nagtagñad sa lagñit, nahiling an camurauayan nin Dios, asin si Jesús na duduman sa totoo nin Dios; 56 asin nagsabi, Uya nahihiling cong bucás an magña lagñit, asin an Aqui nin tauo, nacatindog sa toó nin Dios. 57 Dagñan nagcurahao, nin halangcao na tigñog, asin tinahuban an saindang magña taligña, asin sarabay sindang magdorosmog tumang saiya; 58 asin sia inalao ninda sa luas nin ciudad, pinaggarapò sia; asin an magña sacsí ibinugtac an saiyang magña gubing sa magña pamitisan nin sarong barobata na gñinagñaranan si Sauló. 59 Asin pinag-garapo ninda si Esteban, na nag-aapod qui Cristo, asin nagsabi, Jesús na Cagurangnan, acoon mo an sacong espíritu. 60 Asin nacalohod sia, cominorahao nin macosog na tigñog, Cagurangnan, day mo ibilang sa sainda an casâlán na ini, Asin pacatarám nia caini, natorog ó nagadan. <div class="center">CAPÍTULO VIII.</div> <div class="center">''An evangelio sa Samaria.-Si Simón na</div> <div class="center">''pora-salamangca.''</div> 1 Asin si Saulo nagtogot pagcangadan saiya. Asin can aldao na idtó guinibo an sarong daculang paglalamag tumang sa Iglesia na nasa Jerusalem; asin an gabos na ''magña discipulo'' nagpacauarác sa magña dagâ nin Judea asin nin Samaris, nacaligtas si magña apóstoles. 2 Asin ilinobong si Esteban nin magña tauong maheheracon; asin pinagtaragñisan sia nin macuri. 3 Alagad si Saulo linaglág an simbahan, minalaog sa magña<noinclude></noinclude> s7c4pqzjupbkpkp6go2gb8xgax72rey Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/374 250 332 1302 1301 2024-10-15T15:47:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1301 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>362{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 8.</br> {{rule}} <br>caharogñan; asin dinadará an magña lalaqui asin babaye, asin ilinalaog sinda sa bilangoan.</br> 4 Idtong magña nagpacauarác gñani, nagdudurumán sa gabos na lugar, ipinaghuhulit an tataramon. 5 Asin si Felipe, naglusad sa ciudad nin Samaria, na ipinanghuhulit sa sainda si Cristo. 6 Asin an magña cadaclán, nagcacasararong magdaragñog can magña bagay na isinasabi ni Felipe, pagcadagñog ninda asin pagcahiling can magña gñagñalasasan na guiniguibo nia. 7 Huli ta si cadaclan nin si may magña espíritung_marompot, nagruruluas ining magña ini, nagcucurahao sa daculang tignog asin balaquid ''na magna day nacacahero'' na magňa lopog asin magña pilay pinaoomayan. 8 Cayâ daculâ an caogmahan sa ciudad na idtó. 9 Asin may sarong tauo, na inaapod si Simón. na caidto nag-ontoc sia sa ciudad na naggagamit nin magia* asin pinagñagñalás an magña tauo sa Samaria, na nagsasabi na sia sarong daculang ''tauo'': 10 na sia dinadagñog nin gabos, magpoón sa labi ca sadang sagcod sa labi ca daculâ, nagdadagñog saiya, na nagsasarabi, Ining tanong ini iyo capangyarihan nin Dios na inaapod na Dacula. 11 Asin nagdadaragñog saiya, huli ta haloy nang panahon na pinagñagñalás sinda can saiyang magña madayang salamangca. 12 Tará can pagturubod na ninda qui Felipe na naghuhulit can magña mararahay na baretâ dapit sa cahadĉan nin Dios, asin sa gñaran ni Jesu-Cristo, nagpaboniag an magña lalaqui asin magña babaye. 13 Asin si Simón man tominubod; asin can sia maboniagan na, naquisarô qui Felipe; asin can mahiling nia an magña tandâ asin daraculang gñagñalasan na guiniguibo, naticbahan. 14 Asin can madagñog gñani can magña apóstol na nasa Jerusalem, na ''an magna taga'' Samaria inacó an tataramon nin Dios, sinogo ninda sa sainda si Pedro asin si Juan: {{rule}} * Maga, magña gñagñalasan na salamangca o guiniguibo.<noinclude></noinclude> hl1jz4j2y67rp9mbbab8yvgdug1hy39 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/375 250 333 8856 1306 2024-10-17T05:03:52Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8856 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 8.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}863}} {{rule}} 15 na sinda can paghirilig ''dumán'', nagpamibi dapit sa sainda, ta gñaning acoon ninda an Espíritu Santo: 16 huli ta ini day pa lominusad sa qui-isay man sa sainda: tará naboniagan saná sinda sa gñaran ni Jesús na Cagurangnan. 17 Tolos man saná ibinugtác sa sainda an magña camót, asin inacô ninda an Espíritu Santo. 18 Asin can mabiling ni Simón, na sa pagbogtác can magña camót nin magña apóstol itinataó an Espíritu Santo, dinolotan sinda nin pirac, 19 na sominabi, Itaб man nindo sa saco an capangyarihan na ini, ta gñaning si-isay man na bogtacan co can sacong magia camót sa ''ibabao'', acoon an Espiritu Santo. 20 Tará si Pedro sinabihan sia, Magadan sa caiba mo an saimong pirac; huli ta nag-isip ca na dahel sa pirac cacamtan mo an biyaya nin Dios. 21 Day cang piquinabang ni capaladan sa bagay na ini; huli ta an saimong puso bacong matanos sa atubang nin Dios. 22 Magsolsol ca, gñani, can carâtan mong ini, asin maquimaherac ca sa Dios, tiband pa ipatauad saimno an pasabong nin saimong pusô. 23 IIuli ta nahihiling co na icá nasa apdó ''pa'' nin capaitan, asin sa inagña cadena nin caratan. 24 Si Simón gñani sominimbag asin sominabi, Ipaquimaherac nindo acó sa Cagurangnan, ta gñaning day mangyari sa sacô arin nian can magña bagay na isinabi nindo. 25 Sinda gñani, pacatapus pagpatotoo asin pacasabi can tataramon nin Cagurangnan, nagbaralic sa Jerusalem; asin ipinagbuhulit an evangelio sa cabalaquidan nin magña barrio nin magña tagá Samaria. <div class="center">''Si Felipe, asin an capon na tagá Etiopia.''</div> 26 Alagad sarong ángel nin Cagurangnan nagtarám qui Felipe na sominabi, Tomindog ca asin padunán ca sa timogan, sa dalan na pahilig sa Jerusalem sagcod sa Gaza, na ini ''sarong dalan'' na patag. 27 Asin sia nagbuhat, asin napadumán: asin uya an sarong<noinclude></noinclude> f36fow2z4dmckz8wajgaw3b9vbbsh2v Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/376 250 334 1310 1309 2024-10-15T15:47:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1308 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>364{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 8. </br> <br>lalaquing taga Etiopia, capon, gobernador sa sacop ni Candace, reína nin magña tagá Etiopia, na sia an ibinugtac sa ibabao nin gabos na cayamanan can ''reina'', asin sia napadumán sa Jerusalem sa pagsambá sa ''Dios'';</br> 28 asin can pagbalic nia, asin nacatucao sa saiyang carruaje, asin binabasa nia an profeta Isaias. 29 Asin an Espíritu sinabihan si Felipe, Romaní ca, asin maqui-ibá ca sa carruajeng ini. 30 Asin dominialagan gnani si Felipe sa saiya, nadagñog sia na binabasa si profeta Isaias; asin sinabihan ni ''Felipe'', Tará liasasabotan mo an binabasa mo? 31 Asin sia sominabi, Asin paano an pacasabot co, cun day sacong magtocdó? Asin naquimaherac qui Felipe na sumacat asin tumucao sa cataid nia. 32 Asin an agui-agui nin casuratan na binabasa nia, iyo ini: {{gap}}Sia nacaaguid sa carnero na dinará sa ''lugar'' na {{gap}}{{gap}}paggagadanan; {{gap}}asin siring sa corderong pula sa atubang nin magpopotol {{gap}}{{gap}}nin saiyang balucag, {{gap}}siring sia day nia binocsan an saiyang gñosó. 33 Sa saiyang pagpacumbaba hinalian sia nin saiyang catanosan : {{gap}}Si-isay an magpapahayag can saiyang ca pagaraquian? {{gap}}huli ta an saiyang buhay hinalê sa dagâ. 34 Asin sominimbag an capon qui Felipe, na sominabi, Naquiquimaherac acó saimo ''na sabihan mo acó'' da pít qui-isay an profeta nagsabi caini? dapit saiya, ó dapit sa ibá? 35 Asin si Felipe, binucás an saiyang gñosó, pinoón sa casuratan na ini, hinulitan sia can evangelio ni Jesús. 36 Asin sa paglacao sa dalan, nagdaratong sa sarong tubig; asin nagsabi an capon, Uya digdi an tubig, ¿anong nacacaolang, na acó maboniagan? 37 Asin si Felipe nagsabi, Cun minatubod ca sa bilog mong puso mangyayari. Asin sominimbag, na sominabi, Minatubod acó na si Jesu-Cristo iyo an Aqui nin Dios. 38 Asin nagboót na paontocón an carruaje: asin sindang duá naglusad sa tubig, si Felipe asin an capon: asin binoniagan sia.<noinclude></noinclude> 4hnob3mz978x1i4zy06mh1p4yz21c6q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/377 250 335 8857 1314 2024-10-17T05:03:57Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8857 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 8 & 9.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}365}} 39 Asin paghâuas niuda sa tubig, an Espíritu nin Cagurangnan inagao si Felipe: asin an capon day na sia nahiling, asin ta dinagus an saiyang paglacao na naogmá. 40 Alagad si Felipe dominatong sa Azoto; asin sa paglacao, ipinaghuhulit nia an evangelio sa gabos na magña ciudad, sagcod na dominatong sa Cesarea. <div class="center">CAPÍTULO IX.</div> <div class="center">''Pagbalic can boót ni Saulo sa dalan''</div> <div class="center">''nin Damasco.''</div> 1 Alagad si Saulo, na nag-guiguinhaua pa nin magña pagpatacot asin pag-gadan tumang sa magña discipulo nin Cagurangnan, napadumán sa cahorohalang-cao na sacerdote, 2 asin naghagad sa saiya nin magña surat sa Damasco, sa magna sinagoga, ta gñaning cun sia macasabat nin magña lalaqui ó magña babaye na nagsosonod sa pagtubod na ini, madará nia sindang gapos sa Jerusalem. 3 Asin can paglacao nia sa dalan, nangyari na can magdadatong na sa Damasco, napadali sanang pinalibotan sia nin sarong liwanag nin ilao na hale su lagnit: 4 asin, napucan sia sa dagâ, nacadagñog nin sarong tigñog na nagsasabi saiya, Saulo, Saulo tádao ta pinaglalamag mo acó? 5 Asin sia sominabi, Si-isay ca dao Cagurangnan? Asin sia sominimbag, Acó si Jesús na saimong pinaglalamág: matagás na gayo saimo an pagsicad mong tumang sa sogod. 6 Asin sia, pinagtataquigan asin naticbahan, na sominabi, Cagurangnan, anó an boót mong guibohon co? Asin an Cagurangnan nagsabi saiya, Tomindog ca, asin lomaog ca sa ciudad, asin dihan sasabihon saimo an maninigo mong guibohon. 7 Asin si magna tauong caiba ni Saulo sa paglacao, nagorontoc, na day nacapagtarám, na nadadagñog an tigñog, alagad daing nahihiling sinda na si-isay man. 8 Tominindog gñani si Saulo sa dagâ, asin pagcamoclát can saiyang magña matá, day siang nahiling na ano-man: asin quinabit sia sa camót, asin hinatod sia sa Damasco.<noinclude></noinclude> 9vizzhqzu9gxtexjy2wt3a19e1yl8c0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/378 250 336 1318 1317 2024-10-15T15:47:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1316 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>366{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 9.</br> {{rule}} 9 Asin tolong aldao sia na day nacahiling; asin day nagcacan asin nag-inom. 10 Asin may saróng discipulo caiyan sa Damasco, na gñinagñaranan Ananias; asin ini sinabihan nin Cagurangnan sa catorogan: Ananias. Asin sia sominimbag: Uya acó, Cagurangnan. 11 Asin an Cagurangnan ''sinabihan'' sia, Tomindog ca, asin padumán ca sa dalan na inaapod na Matanos, asin ipaghapot mo sa harong ni Judas an sarò na gñinagñaranan si Saulo, na tagá Tarso: huli ta uya sia, namimîbi; 12 asin nahiling nia an sarong lalaqui na gñinagñaranan na Ananias, na minalaog asin ibinobogtac si magňa camót sa saiya, ta gñaning macahiling. 13 Dagñan si Ananias sominimbag, Cagurangnan, nadagñog co sa cadaculan dapit sa tauong ini, goranong magña carâtan guinibo sa saimong magña santo sa Jerusalem. 14 asin minsan digdi, may capangyarihan sa gñaran nin magña poón nin magña sacerdote, na gaposon nia an gabos na magña nag-aapod can saimong gñaran. 15 Asin sinabihan sia can Cagurangnan, Padumán ca: huli ta sia sarong vaso cong pinili, na magdará can sacong gñaran sa atubang nin magña gentil, asin nin magña hadê, asin nin magna áqui nin Israel; 16 huli ta ipamimidbid co sa saiya cun goró-goránóng magña bagay an maniniogo niang tioson dahel sa gnaran co. 17 Napadumán gñani si Ananias, asin lominaog sa harong; asin ibinogtac an magña camót sa saiya, na sominabi, Saulo, tugang, an Cagurangnan, ''na iyo'', si Jesús, na napahiling saimo sa dalan sa pagpadigdi mo, sinogo acó sa ''saimo'', ta gñaning acôón mo an pacahiling, asin mapanô ca nin Espíritu Santo. 18 Asin tolos man saná nagcahorolog sa saiyang magña matá si magña garong quísquís, asin nacabalic an pacahiling: asin sia tominindog, binoniagan sia; 19 asin pacacacán, cominosog sia. {{right|Asin sia ominontoc nin nagcapirang aldao sa magña discipulo na nasa Damasco.}}<noinclude></noinclude> 70vp9w6swe837gk47frr2djo17l81lp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/379 250 337 8858 1322 2024-10-17T05:04:02Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8858 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGÑA APÓSTOLES 9.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}367}} {{rule}} <div class="center">''An para-lamág, linalamág.''</div> 20 Asin pacatapus ipinanghulit nia sa magña sinagoga si Cristo, na nagsasabi na ini iyo an Aqui nin Dios. 21 Asin an gabos na magña nagdadaragñog saiya, nagcatiricbahan, asin nagsarabi, Baco ini idtong nasa Jerusalem na linalaglag an gabos na nag-aapod can Gñaran na ini? asin digdi man napadigdi dahel gñani can bagay na ini, ta gñaning ihatod niang gapos sinda sa atubang nin magña poón niñ magňa sacerdote? 22 Si Saulo alagad minalabí logod na comosog an boút nia asin riniboc an magña Judio na nasa Damasco, na ipinagpapahayag nia na ini iyo an Cristo. 23 Asin pacalihis nin halauig na magña aldao, an magña Judio nagcasararô na sia ipagadan; 24 alagad an saindang homâ naisihan ni Saulo. Asin sinda pinagbabantayan an magña pinto, aldao asin bangui, ta gagadanon sia. 25 Tará an saiyang magña discipulo, quinuá siang bangui, ibinaba sia sa parel sa sarong alát. 26 Asin pagdatong nia sa Jerusalem, boot siang maquisarò sa magña discipulo: asin sinda gabos nagcacataracot saiya, na day nagtuturubod na sia discipulo. 27 Alagad si Bernabé, quinuá sia, na dinará sia sa magña apóstol, asin binaretâan sinda can pacahiling nia sa Cagurangnan sa dalan, asin ini naquiolay saiya; asin siring man sa Damasco ipinaghulit nia nin maigot an gñaran ni Jesús. 28 Asin sia caiba-iba ninda, na minalaog asin minaluas sa Jerusalem. 29 Asin naghuhulit sa capanarigan sa gñaran nin Cagurangnan. Asin nagtatarám asin naquiquipagsuhay sa magña Grego-Judio: tará sinda naghihirigñoang gadanon sia. 30 Alagad an magña tugang, can maisihan ini, hinatod sia ninda sa Cesarea, asin sia sinogo ninda sa Tarso. 31 Caya nagcaiguá si magña Iglesias nin catiuasayan sa bilog na Judea, asin Galilea, asin Samaria, asin nagtirindog;<noinclude></noinclude> sbc8e1v9cad2kg9emiw1ot1wicy31um Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/38 250 338 1330 1329 2024-10-15T15:47:12Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1329 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|28|'''SAN MATEO 10.'''|}} {{rule}} 14 Asin si-isay man na day sa saindo omaco, ni magdagnog can saindong magna tataramon, paglaas nindo sa harong na idto o ciudad, palpagon nindo tumang sa sainda an cabo-cabo nin saindong magna bitis. 15 Sa catotoohan sinasabi co saindo, na ''an padusa'' maguianguian pa sa daga nin Sodoma asin nin Gomorra sa aldao nin paghocom, qui sa ciudad na idto. 16 Uya digdi, aco minasogo sa saindo siring sa magna magpacacordero sa tahao nin magna marignis na hayop; magpacamayocod gnani camo siring sa magna halas, asin magna mabini siring sa magna salampati. 17 Magpacaignat camo sa magna tauo, huli ta itatao camo sa magna hocoman, asin sa saindang magna sinagoga hahampacon camo; 18 asin dadarhon camo sa atubang nin magna gobernador asin nin magna hade dahel sa saco, sa pagpatotoo sa sainda asin sa magna nacion. 19 Alagad cun ipagatubang na camo, day camo masibot cun papaanon nindo o cun ano an sasabihon nindo; huli ta sa oras man sanang yan ipagcacatalaga sa saindo an saindong sasabihon; 20 huli ta baco camo an magtataram, cundi an Espiritu nin saindong Ama an nagtataram sa saindo. 21 Asin itatao can tugang an tugang niya sa cagadanan, asin can ama an aqui; asin an magna aqui magtitirindog tumang sa saindang magna magurang, asin sinda ipapagadan. 22 Asin magcacaorognisan camo nin gabos dahel sa gnaran co: tara an magdanay sagcod sa catapusan, ini macacaligtas. 23 Cun camo gnani pinaglalamag sa sarong ciudad, magdorolag camo pasiring sa iba; huli ta sa catotoohan nagsasabi aco saindo na day pa nindo gayod nalalacao an magna ciudad nin Israel, sagcod na pomadigdi an Aqui nin tauo. 24 An discipulo bacong iyo an mapaorog sa saiyang maestro, asin an oripon day mapaorog sa saiyang cagurangnan. 25 Igo na sa discipulo na maguing siring sa saiyang maestro, cun an ama nin familia inapod nindang Beelzebul, ¿gurano dao sa magna casaroan sa saiyang harong?<noinclude></noinclude> pyj3nud7s2pxcadlas01hjkwmyhiml7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/380 250 339 8859 1334 2024-10-17T05:04:07Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8859 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>368{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 9.</br> {{rule}} <br>asin naglalacao sa tacot sa Cagurangnan, asin sa caragnahan nin Espíritu Santo, nadadagdagan.</br> <div class="center">''Pagca-omaye ni Eneas.—Pagcabuhay''</div> <div class="center">''liuat ni Tabita.''</div> 32 Asin nangyari na can paglacao ni Pedro sa gabos na lugar, linusad man an magña santo na nag-oorontoc sa Lydda. 33 Asin natagboan nia dihan an sarong lalaqui na gñinagñaranan si Eneas, na ualong taon-na sa banig, na lopóg. 34 Asin si Pedro sinabihan sia, Eneas, si Jesu-Cristo pinaomayan ca; tomindog ca, asin tipigon mo an banig mo. Asin tolos man saná tominindog. 35 Asin nahiling sia nin gabos na nag-oorontoc sa Lydda, asin sa Sarona; asin sinda nagbaralic an boót sa Cagurangnan. 36 May sarò man sa Joppe na discipula na gñinagñaranan Tabita gñaran na, cun sabihon sa Griego inaapod na Dorcas: an babayeng ini pano nin magña marahay na guibo, asin nin magña paglinós na guiniguibo. 37 Asin nangyari can magña alo na idtó, na sia naghelang, asin nagadán asin pacatapus paghogasi, ibinugtác sia sa saróng bidang. 38 Asin huli ta an Lydda haraní sa Joppe, an magña discipulo, can madagñog na si Pedro duduman, sinogoan sia ninda nin duá catauo, na naquimaherac saiya, na magsarabi, Day ca mahaloy nin pagdigdi sa samô. 39 Tominindog, gñani, si Pedro, asin ominibá sa sainda: dinará sia ninda sa bidang, asin an gabos na magña bálong babaye nagtiripon sa saiya, na nagtataragñis asin ipinahihiling an magna túnica asin an magia gubing na guiniguibo ni Dorcas can ini nasa sainda pa. 40 Tará si Pedro, pinaluas sinda gabos, lominohod asin namîbî; asin inatubang nia an hauac na sominabi Tabita, tomindog ca. Asin sia binoclát an magña matá; asin can mahiling si Pedro, tominucao sia.<noinclude></noinclude> 65vg470w91lqjayfb5igdowtnokyhyc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/381 250 340 8860 1338 2024-10-17T05:04:11Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8860 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 9 & 10.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}369}} {{rule}} 41 Asin sia iguinaogao saiya si camót, itinindog sia: dagñan inapod an magña santo asin an magña babayeng bálo, asin inampang niang buhay ''si Tabita''. 42 Ini nacaboyagyag sa bilog ''na ciudad'' nin Joppe, asin balaquidon an nagturubod sa Cagurangnan. 43 Asin nangyari na sia nag-ontoc nin halauig na aldao sa Joppe, ''sa harong'' ni Simón, na curtidor ''nin anit''. <div class="center">CAPÍTULO X.</div> <div class="center">''An Capitán na si Cornelio.''</div> 1 Iguá nin sarong lalaqui sa Cesarea, na inaapod na Cornelio, capitán sa pag-iriba nin magña soldado na inaapod na magña tagá Italia, 2 lalaquing maheheracón asin matatácton sa Dios, patí can magna cairiba sa harong nia, asin naglilimos nin dacol sa banua, asin dayaday namimibi sa Dios. 3 Nahiling nia nin maliuanag, sa catorogan, sa oras na nona* nin aldao, na an sarong ángel nin Dios, minarani sa saiya, asin sinabihan sia, Cornelio: 4 Asin sia, itinorohoc sa saiya an magña matá, na inabot nin tacot, nagsabi, Anó, Cagurangan? Asin sinabihan sia. An magña pamíbi mo asin magña paglimós mo nagsaracát na garong guiromdóm sa atubang nin Dios. 5 Somogò ca gnani gñunian nin magña tauo sa Joppe, asin padigdihon mo an sarong ''inaapod'' na Simón, na may icaduang pang-gñaran na Pedro; 6 ini naquisacat sa harong nin sarong ''inaapod'' na si Simón, na curtidor ''nin anit'', na nasa tampi nin dagat an saiyang harong ini sasabihon saimo an maninigo mong guibohon. 7 Asin pacahalè nin ángel na nagtarám qui Cornelio, inapod nia an duá nin saiyang magna sorogoon, asin an sarong soldadong banal, sa magña parating naglilincod saiya; 8 Asin can masaysay na sa sainda an gabos, sinogo nia sinda sa Joppe. {{rule}} * Álas tres nin hapon.<noinclude></noinclude> ki69tkiyxwvc5q6rhabevemfyqbj0ss Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/382 250 341 1342 1341 2024-10-15T15:47:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1340 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>370{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 10.</br> {{rule}} 9 Asin can sominodod na aldao, pinadagos ninda an saindang paglacao, asin can naghaharani na sinda sa ciudad, sominacat si Pedro sa tânauan, ta mamibi, can harani na an oras na sexta. 10 Asin sia nagotom, asin boót comacan: alagad dagñan na naghahanda pa can pagcacan nia, pinanglipadgñan sia: 11 Asin nahiling niang bucás an lagñit, asin naghihilig an sarong vaso, na garó sarong halacbang na gubing, na gagacdan sa saiyang apat na poró, hinihilig sa daga. 12 na dudumán si gabos na manlaen-laen na magña hayop na may apat na bitis sa daga, asin magna hayop na nagcacamang, asin magña gámgám sa lagñit. 13 Asin dominatong sa saiya an sarong tigñog, na nagsabi, Pedro, tomindog ca, bomonò ca asin magcacán ca. 14 Dagñan si Pedro nagsabi, Cagurangnan, day mangyayari; huli ta anó man na bagay na bacong malinig ó maramog day acó nagcacán pa nangad. 15 Asin nagbalic sa saiya an tigñog, sa icaduá, na nagsabi. An lininig nin Dios, day mo pag-apodon na bacong malinig, 16 Asin ini liniuat nin macatoló; asin pacatapus an vaso inacô liuat sa lagnīt. 17 Asin dagñañ-na nagborong-borong si Pedro sa saiyang boót, cun anó an cahologan caidtong catorogan nia, uya digdi, an magña tauong sinogo ni Cornelio, na pagharapot dapit can harong ni Simón, nagdaratong sinda sa pinto; 18 asin can pag-arapod, naghapot sinda cun si Simón na may icaduáng gñaran na Pedro, na qui-ontoc dihan. 19 Asin dagñan-na si Pedro nag-iisip caidtong catorogán nia, sinabihan sia nin Espíritu, Uya digdi, an toló catauo hinahanap ca. 20 Tomindog ca, gñani, asin homilig ca, asin day ca magborong-borong sa pag-ibá sa sainda; huli ta sinogò co sinda. 21 Asin hominilig gñani si Pedro dumán sa magna tauo na sinogo ni Cornelio, asin nagsabi. Uya digdi, acó an hinahanap nindo: anó dao an dahelan nin saindong pagpadigdi? 22 Asin sinda nagsarabi, Si Cornelio, sarong Capitán, lalaquing banal asin matatácton sa Dios, asin sinasacsihan nin bilog na nación nin magia Judio, sinabiban nin Dios, sa gñoso nin<noinclude></noinclude> cai7wvdxue3gwiv7m1aebglot34jm0x Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/383 250 342 1346 1345 2024-10-15T15:47:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1344 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 10.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}371}} {{rule}} <div class="tiInherit"style="text-indent-0">sarong santong ángel, na icá padumanón sa saiyang, harong, asin madagñog sa saimo nin magña tataramon.</div> 23 Si Pedro giani inagdá sinda sa laog, asin pinadagos sinda. {{right|Asin can sominonod na aldao, nagbuhat, asin ominibá sa sainda asin inibahan sia nin ibang magña tugang na magña tagá Joppe.}} 24 Asin can sominonod na aldao lominaog sinda sa Cesarea. {{right|Asin sinda hinahalat ni Cornelio, na tinipon caini an saiyang magña casingñáqui asin an magña catood niang minamahal.}} 25 Asin nangyari na paglaog ni Pedro, sinabat sia ni Cornelio; asin pominucan sa saiyang magña bitis, na sinambá sia. 26 Tara itinindog sia ni Pedro, na sominabi, Tomindog ca, ta tauo man acó. 27 Asin can naquiquipagolay sa saiya, naglaog, asin dacol an nadatgñan na nagcacatiripon: 28 asin sinabihan sinda, Camó nacacaisi na day itinotogot sa sarong Judio an paquipag-ibá ó domoloc sa tagá ibang daga; tará ipinamidbid saco nin Dios na arin man na tauo day co pag-apodon na bacong malinig ó maramóg. 29 dahel caini, pag-apodá sa sacò, napadigdi acó na daing pagborong borong. Caya naghahapot acó gñani cun sa anong padahelan pinadigdi acó nindo. 30 Dagñan si Cornelio nagsabi, Iguang apát na aldao-na sagcod sa oras na ini na acó mag-aayuno; asin sa oras nin nona, na namimîbî acó sa harong co, uya digdi, an sarong lalaqui na naquiatubang sa sacô na nag-gugubing nin maquintab, 31 asin nagsabi, Cornelio, nadagñog an pamibi mo, asin an saimong magña limós naguiguiromdoman sa atubang nin Dios. 32 Somogô ca, gñaya sa Joppe, asin ipaapod mo si Simón na may icaduang gñaran na Pedro; ini naquiontoc sa harong ni Simón, na curtidor qui anit, haraní sa dagat, na ini an pagdatong, sasabihon saimo. 33 Caya gñani, nagpasogo acó sa saimo, asin marahay an guinibo mo na napadigdi ca. Gñunian, gñani, quitá gabos nasa atubang nin Dios, ta gñaning dagñogon an gabos na isinogo sa saimo nin Cagurangnan.<noinclude></noinclude> ci856ui1mb2zwfysj353hwagbqvry0v Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/384 250 343 1350 1349 2024-10-15T15:47:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1348 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">372{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 10.</div> {{rule}} 34 Asin binocsán, gñani, ni Pedro an saiyan gñoso, asin sominabi, Sa catoohan namimidbid co na an Dios daing pinalalaen na tauo; 35 Cundi na an arín man na nación na matacot sa saiya asin minaguibo nin catanosan, iyo an inaacò nia. 36 An tataramon ipinadará nin Dios sa magña áqui ni Israel, na ipinaghuhulit an evangelio nin catiuasayan sa gñoso ni JesuCristo (na ini iyo an Cagurangnan nin gabos), 37 camó nacacaisi can tataramon na ini na nacaboyagyag sa bilog na Judea, magpoón sa Galilea, pacatapus nin pagboniag na ipinaghulit ni Juan; 38 dapit qui Jesús na taga Nazaret, cun paano si paglahid saiya nin Dios in Espíritu Santo asin nin Capangyarihan; sia, naglacaó sa gabos na lugar, nagguiguibo nin magña carahayan, asin binobolong an gabos na pinasasaquitan nin diablo, huli ta an Dios nasa saiya. 39 Asin cami magña sacsi can gabos na magña bagay na guinibo nia sa daga ni Judea, asin, sa Jerusalem; na sia guinadan man, na binitay sia sa sarong cahoy. 40 Ini, binuhay nin Dios can icatolong aldao, asin guinibo na sia mahayag. 41 bacò sa bilog na banua, cundi sa magña sacsí na magña pinili gñona nin Dios, na iyo cami, con sasayudon, na nagcaracan camí asin nag-irinom camí sa caibá nia, pagcabuhay liuat sa magña gadana. 42 Asin ipinagboót nia sa samo na ipaghulit mi sa banuaan, asin sacsihan mi na ini iyo idtong guinibo nin Dios na mani Hocóm nin magña buhay asin magña gadan. 43 Ini an pinatotoohan nin gabos na magña profeta, na an gabos na magturubod sa saiya cacámtan ninda an patauad nin magña casálán huli sa saiyang gñaran. 44 Dagñan na nagtatarám pa si Pedro can magña tataramon na ini, an Espiritu Santo naghilig sa gabos na magña nagdadagñog can tataramon. 45 Asin nagcatiricbahan si magia nagtutubod na tinuri, na cairiba ni Pedro, na pati man sa magña Gentil iuinauarác an biyaya nin Espíritu Santo.<noinclude></noinclude> dkyxxzqdv3ga3wm1ca1dmdz3orymaqq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/385 250 344 8861 1354 2024-10-17T05:04:16Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8861 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 10 & 11.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}373}} {{rule}} 46 Huli ta nadadagñog sindang magtarám caining magña ini sa magña tataramon na ''tagá ibang daga,'' asin nag-ooromao sa Dios. 47 Dagñan nagsimbag si Pedro. Mangyayari dao na maolang nin si-isay man an 'pag-gamit'' nin tubig ta gñanín day mabuniagan ining magña nagaracò nin Espíritu Santo na siring man sa sato? 48 Asin nagboót gñani sa sainda na nagpaboniag-sa gñaran ni Jesu-Cristo. Dagñan naquimaherac sinda saiya na paualat ''sa'' ''sainda'' nin magña pirang aldao. <div class="center">CAPÍTULO XI.</div> <div class="center">''Si Pedro nagtaó nin catotoohan sa atubang nin Iglesia''</div> <div class="center">''dahel can pagpabuniag nia qui Cornelio.''</div> 1 Asin nadagnog nin magña apóstol asin nin magña tugang na nasa Judea, na an magña Gentil nag-aracô man can tataramon nin Dios. 2 Asin pacatucad ni Pedro sa Jerusalem, naquipagpasuhay sa saiya si magna tinuri, 3 na nagsasabi, Tadao ta lominaog ca sa magña tauong day tinuri, asin naquicacan ca sa sainda. 4 Si Pedro gñani nag-poón, asin sinaysayán ''sinda can nangyari'' sonod-sonod, na nagsabi, 5 Dudumán acó sa ciudad nin Joppe namimibî, asín nahiling co, can pagña-lipadgñan acó nin isip, an sarong catorogan; ''na iyo'', idtong sarong vaso, na siring sa sarong halacbang na gubing, na ipinagtotonton sa apát na poró halé sa lagñit, asin dominatong sagcod sa sacô. 6 Asin pacatorohoqui co caidto nin magña matá, namasdan co asin nahilíng co an magña hayop na apát an bitis sa dagâ, asin magña hayop na marigñís, asin an magña hayop na nagcacamang, asin magña gámgam sa lagñit. 7 Asin nadagñog co, an sarong tigñog na nagsasabi sacó, Tomindog ca, Pedro, bomonó ca asin magcacán ca.<noinclude></noinclude> qsjl69dkvt0qyyshxr0b66nr7f2klgy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/386 250 345 8862 1358 2024-10-17T05:04:20Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8862 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">374{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 11.</div> {{rule}} 8 Asin nagsabi acó, Day mangyayari, Cagurangnan; huli ta casoarin pa man day lominaog sa sacong gñoso an anó man na bacong malinig ó maramog. 9 Alagad an tigñog nagsimbag sacò sa icaduá balê sa lagñit. An lininig nin Dios, day mo pag-apodon na bacong malinig. 10 Asin ini nangyari nin macatoló: asin nag-itaas liuat ito gabos, asin inacô sa lagñit. 11 Asin uya digdi, tolos man saná nagdaratong an tolong lalaqui sa harong na naoontocan co, na magña sinogo sa sacó halê sa Cesarea. 12 Asin an Espíritu sinabihan acó, na omibá acó su sainda na daing pagborong-borong. Asin nag-iriba man sa saco ining anóm na tugang, asin naglaog camí sa harong can lalaquing idtó. 13 Asin sia inosipan camí na nahiling nia an sarong ángel sa saiyang harong, na nacatindog asin nagsabi saiya, Magsogo ca gñaya sa Joppe, asin padigdihon mo si Simón na may pangñaran na Pedro; 14 na sia sasabihan ca nin magña tatararamon na icaliligtás mo, asin an bilog mong harong. 15 Asin pagpoón cong pagtarám, hominilig an Espíritu Santo sa sainda, na siring man sa sato sa capinônan. 16 Dagñan nacaromdom acó can magña tataramon nin Cagurangnan, na isinabi, Si Juan sa catotoohan nagbuniag sa tubig; tará camó bubuniagan sa Espíritu Santo. 17 Cun itinaó gñani nin Dios sa sainda an siring man sanang biyaya na itinaó sa sato na quitá nagturubod sa Cagurangnan tang si Jesu-Cristo, si-isay na acong macasuhay sa Dios? 18 Asin can madagñog ninda ining magña tataramon, day nag-guirirong, asin pinag-oromao an Dios, na nagsarabi, Cun siring tinâuán man nin Dios an magña Gentil nin pagsolsol na icabubuhay. <div class="center">''An evangelio ipinaghulit sa magña Gentil''</div> <div class="center">''sa Antioquia.''</div> 19 Idtong magña nagpacauarác gñani huli sa casaquitan na dominatong dahel qui Esteban, nagbaraclay sagcod sa Fenicia<noinclude></noinclude> qeoinxvt7gus7i9apqym4gbv3orfzkd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/387 250 346 1362 1361 2024-10-15T15:47:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1360 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 11.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}375}} {{rule}} <div class="tiInherit"style="text-indent-0">asin sa Chipre asin sa Antioquia, na ipinaghuhulit an tataramon sa magña Judio saná, day sa magña iba.</div> 20 Asin an magña iba sa sainda magña taga Chipre asin tagá Cirene, na can pagralaog sa Antioquia, tinarman man ninda an magña Griego, na ipinaghuhulit an evangelio nin Cagurangnan na si Jesús. 21 Asin nasa sainda an camót nin Cagurangnan: asin an nagturubod, balaquid na cadaclán na nagbaralic an boót sa Cagurangnan. 22 Asin an bareta dapit caining magña bagay dominatong sa magña taligña nin Iglesia na nasa Jerusalem; asin sinogo ninda si Bernabé na padumán sagcod sa Antioquia: 23 na sia, can pagdatong, asin nahiling an biyaya nin Dios, naogmá sia, asin hinolitan an gabos na magdaranay sinda sa bilog na puso sa paquisomaro sa Cagurangnan. 24 huli ta sia lalaquing marahay, asin pano nin Espiritu Santo asin nin pagtubod: asin balaquid na tauo an nacadagdag sa Cagurangnan. 25 Asin napadumán si ''Bernabé'' sa Tarso ta maghahanap qui Saulo: 26 asin can macuá sia, hinatod sia sa Antioquia. Asin nangyari sa laóg nin bilog na santaon, naquisomarô sinda sa Iglesia asin tinocdôan ninda balaquidon na tauo; asin an magña discipulo pinónan pagarapodon na magña Cristano sa Antioquia. 27 Can magña aldao na idtó naghirilig sa Antioquia, si magña profeta, na halê sa Jerusalem. 28 Asin nagtindog an sarô sa sainda, na gninagñaranan Agabo, ipinamidbid huli sa Espíritu, na mangyayari an daculang gotom sa bilog na quinában na ene-erocan: na ini nangyari sa panahon ni Claudio ''César''. 29 Asin an magña discipulo nag-garayác, balang sarò igo sa saindang macacayanan, magpadará nin pagbuhay sa magña tugang na nag-oorontoc sa Judea : 30 ini man guinibo ninda, na pinadarhan an magña magu- rang sa magña camót ni Bernabé asin ni Saulo.<noinclude></noinclude> fi6l00a1nik732m8hratvutq7vvwqn7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/388 250 347 8863 1366 2024-10-17T05:04:25Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8863 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">376{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 12.</div> {{rule}} <div class="center">CAPÍTULO XII.</div> <div class="center">''Si Herodes ipinagadan si Jacobo.* Si Pedro ilinigtás''</div> <div class="center">''sa bilangoan. Pagcagadan ni Herodes.''</div> 1 Asin sa panahon man sanang idtó hinonát ni Herodes an saiyang magña camót, ta papadusahan an magña iba sa Iglesia. 2 Asin guinadan sa minasbad si Santiago, na tugang ni Juan. 3 Asin pagcahiling na ini iquinaogmá nin magña Judio, ipinadagos man niang ipadacop si Pedro. Sa magña aldao gñani nin tinapay na daing levadura. 4 Asin can madacop na sia, ibinogtác sia sa bilangoan, asin itinaó sia sa apát na boniog na magña soldado, na mang apát-apát balang sarò, ta gňaning bantayán sia; na pinag- iisipan siang iatubang sa banua pacatapus nin Pascua. 5 Si Pedro gñani binantayan sa bilangoan: asin an Iglesia guiniguibo si dayaday na pamîbî sa Dios huli sa saiya. 6 Asin can harani na siang cuaon ni Herodes, can bangui man sanang iyan na nagcacatorog si Pedro sa tahao nin duáng soldado, nagagapos nin duáng cadena, asin an magña bantay sa atubang nin magña pintó, na nagbabantay can bilangoan. 7 Asin, uya digdi, an sarong ángel nin Cagurangnan tominaid sa saiya, asin an sarong ilao lominiuanag sa bilangoan: asin tinicuil si Pedro sa caguiririan, pinucao sia na nagsabi, Bumuhat cang madali. Asin ''tolos man saná'' nagcahorolog an magña cadena sa saiyang magña camót. 8 Asin an ángel sinabihan sia, Maghageós ca, asin igacod mo an saimong magña sandalias. Asin siring an guinibo. Asin sinabihan sia, Isabod mo sa saimo an gubing mo, asin somonod ca sacû. 9 Asin lominuas sia, nagsonod saiya si Pedro, asin day caini naiisihan na totoong gayo an guinibo nin ángel, cundi an pag-isip nia nacahiling sia nin sarong catorogan. 10 Asin can macaagui na sinda sa naenot asin icaduang bantay, nagdaratong sa pinto na langsang na pasiring sa ciudad; na ini nabocsán na nagsadiri sa sainda; asin pacaluás ninda, {{rule}} * Jacobo ó Santiago.<noinclude></noinclude> 4tus2gndgm0g7jvb1wjbyrcijrefn2v Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/389 250 348 1370 1369 2024-10-15T15:47:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1368 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 12.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}377}} {{rule}} <div class="tiInherit"style="text-indent-0">nagralacao sa sarong dalan; asin tolos man saná an ángel bominolag sa saiya.</div> 11 Dagñan si Pedro, can maolian na, nagsabi, Gñunian co nasasabotan na totoong gayo na an Cagurangnan sinogo an saiyang ángel, asin ilinigtás acó sa camót ni Herodes, asin sa bilog na banua nin magña Judio na naghahalat sa sacó. 12 Asin can maisip na nia ''inin nangyari,'' napadumán sa harong ni Maria, na inâ ni Juan, na may icaduáng gñaran na Marcos; na dacol dumán si nagcacatiripon, asin namimîbî. 13 Asin nagtóctóc si ''Pedro'' sa pinto, naggñignisi na sominîrip, si sarong daraga na gñinagñaranan si Rode. 14 Asin can mamidbid nia an tigñog ni Pedro, sa daculang caogmahan day sia binocsán can pinto, cundi nagdalagan sa laog, binaretâan ''sinda'' na si Pedro dudumán sa tagñod nin pinto. 15 Asin sinda nagsarabi saiya, Narorogñao ca. Tará sia pinatotoohan na gayo na iyo man nangad. Dagñan nagsabi sinda, An saiyang ángel gayod. 16 Tará sia nagdadagos magtótóc: asin can mabocsán na ninda nahilíng sia ninda, asin nag-gñaralás. 17 Tarú sia, pinasabot sinda can camót ta gñaning day magguirirong, asin isinaysay nia sainda cun paano na an Cagurangnan quinua sia sa bilangoan. Asin nagsabi, Itaó nindo ining baretâ qui Santiago asin sa magña tugang. Asin naghalè, asin napadumán sa ibang lugar. 18 Asin can pagcaága, bacong cadiquit an caribocan na ''nangyari'' sa magña soldado, dapit sa cun napânó an nangyari qui Pedro. 19 Asin si Herodes, pacapahanapan saiya, na day sia nacuá, inoguid nia an magña bantay, asin ipinagboót na gadanon sinda. Asin nagpoón sa Judea pasiring sa Cesarea, nanalát sia dihan. 20 Asin si Herodes naangot nin inacuri sa magña tagá Tiro asin tagá Sidon: asin sinda nagcasararo na nagdurumán' sa saiya, asin can catood na ninda si Blasto, na pinaniualaan sa harong nin hade, nagharagad nin catiuasayan; huli ta an dagâ ninda pinapánô nin ''daga'' nin hadê can icabubuhay.<noinclude></noinclude> kk4jhhhxz8rjotfda1slxec545j9h7r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/39 250 349 1376 1375 2024-10-15T15:47:14Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1375 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 10.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}29}} {{rule}} 26 Day nindo gnani matacutan sinda, huli ta day nin anoman natatahoban na day mapapahayag; ni natatago na day maiisiban. 27 An sinasabi co saindo sa cadicloman, sabibon nindo sa asin idtong nadagnog nindo sa, taligna, ipagcurahao idto nindo magpoon sa magna bobognan. 28 Asin day camo magcataracot sa magna minagadan can hauac, alagad an calag day ninda magagadan; magcataracot gnani camo caidtong macacalaglag can calag siring man can hauac sa infierno. 29 ¿Day ipinagpapabacal an duang gamgam na sarong cuarta? asin ni saro sa sainda day saradit nin manobolog sa daga, na bacong pigcatalagaban can saindong Ama. 30 Tara minsan pa gnani an magna bohoc nin saindong payo nabibilang an gabos. 31 Day camo magcataracot gnani camo mabalagang gayo pa sa na gamgam. 32 Caya idto gabos na magmidbid saco sa atubang nin magna tauo, mimidbiron co na nasa lagnit. 33 Alagad an si-isay man sa atubang nin sacong man na magpainda sa saco sa Ama atubang nin magna tauo, papaindaban co man sia sa atubang nin sacong Ama na nasa lagnit. 34 Day camo mag-isip na aco napadigdi ta gnaning magdara digdi nin catiuasayan, cundi minasbad o espada. 35 Huli ta napadigdi aco sa pagguibo nin pagsurubay sa tauo tumang sa saiyang ama, asin sa aquing babaye tumang sa saiyang ina, asin sa manugang na babaye tumang sa saiyang panugagnan na babaye 36 asin an magna caiual nin tauo iyo cairiba sa saiyang harong. 37 An namomoot sa ama 6 ina man sana an magna na labi pa sa saco day maninigo sa saco asin an namomoot sa aqui na lalaqui o sa aqui na babaye na labi pa sa saco, day maninigo sa saco 38 asin an day pomasan can saiyang cruz asin somonod sa hurihan co, day maninigo sa saco. 39 An macacua can saiyang bubay, madadayhan nin bu-<noinclude></noinclude> dgihwwlj3nys2y4v3h0cr6q1049obkv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/390 250 350 8864 1381 2024-10-17T05:04:30Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8864 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">378{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 12 & 13.</div> ---------- 21 Asin sa saróng aldao na itinalaan, si Herodes, nacagubing nin sa pagca hade, asin nacatucao sa saiyang tucanan, sinaysayan sinda. 22 asin an banua cagcurahao, na nagsasabi, Tigñog nin Dios, asin bacó sa tauo. 23 Asin tolos man saná an ángel nin Cagurangnan linugad sia, huli ta day sia nagtaó nin camurauayan sa Dios; asin nagadán sia quinaracán nin magña olod. 24 Alagad an tataramon nin Caguranguan nagtatalobo, asin nagdadacol. 25 Asin si Bernabé asin si Saulo nagbaralíc na halê sa Jerusalem, can maotob na ninda an saindang catongdan, asin ipinag-ibá man ninda si Juan, na gñinagñaranan na Marcos. <div class="center">CAPÍTULO XIII.</div> <div class="center">''Si Bernabé asin si Saulo, na sinogo nin Iglesia sa''</div> <div class="center">''Antioquia, naghuhulit sa Cipre. Si''</div> <div class="center">''Elimas na encantador.*''</div> 1 Igua gñani sa Iglesia na nasa Antioquia, nin magña profeta asin magña paratocdo, siring qui Bernabé asin qui Simeón na inaapod na Niger, asin si Lucio na tagá Cirene, asin si Manaen, na tugang sa gatas ni Herodes na tetrarca,† asin si Saulo. 2 Asin dagñan na ining magña ini naglilincod sa Cagurangnan, asin nag-aarayuno, nagsabi an Espíritu Santo: Ibolág nindo saco si Bernabé asin si Saulo, sa guibo na huli caini inapod co sinda. 3 Dagñan, can macapag-arayuno na sinda asin nacapamîbî na, asin pacabugtacan can magña camót sa sainda, pinalacao na sinda. 4 Sinda, gñani, na magña sinogó nin Espíritu Santo, naghirilig sa Seleucia; asin magpoón dihan nagsaracay sagcod sa Cipro. {{rule}} * Nag-guiguibo nin magña gnagñalasan. † Poon sa icaapat na cabagnâ nin cahadean.<noinclude></noinclude> 7m7hre4kct1vjv5sn8yxmzcih1wtiav Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/391 250 351 8865 1385 2024-10-17T05:04:34Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8865 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 13.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}379}} {{rule}} 5 Asin pagdaratong sa Salamina, ipinangbabaretâ ninda an tataramon nin Dios sa magña sinagoga nin magña Judio : asin catabang man ninda si Juan. 6 Asin can lacop na ninda an bilog na palibot sagcod sa Pafo, nasabát ninda an sarong salamanquero, bacong tunay na profeta, judio, na an saiyang gñaran Bar-Jesús ; 7 sia caibá nin procónsul, na si Sérgio Paulo, lalaquing matoninong. Ipinaapod caini si Bernabé asin si Saulo, ta minamauot madagñog an tataramon nin Dios.” 8 Alagad si Elimas na encantador naquiquisubay sainda (na siring gñani, cun sasayodon an saiyang gñaran), na hinihigñoang ibolag sa pagtubod an procónsul. 9 Dagñan si Saulo, na ''inaapod'' man si Pablo, panò nin Espiritu Santo, itinorohoc sa saiya si magña mata, 10 na sominabi, Oh ''tauong'', pano nin gabos na cadayaan asin nin gabos na carâtán, áqui nin diablo, caiual nin gabos na catanosan, day ca mag-oontoc sa pagpacaraot sa magña dalan na matanos nín Cagurangnan? 11 Gñunian gñani, uya digdi, an camót nin Cagurangnan nasa saimo, asin mabobota ca, na day mo mahihiling an aldao sagcod sa siring na panahon. Asin tolos man saná nagcahorolog sa saiya si cadiclomán; asin naglalacao sia sa palibot, na naghahanap cun si-isay macacabit saiya sa camót. 12 Dagnan an procónsul, can mahiling an nangyari, tominubod, na naggñagñalás sa tocdo nin Cagurangnan. <div class="center">''Pagtarám ni Pablo sa sinagoga nin Antioquia nin</div> <div class="center">''Pesidia. Paquipagsuhay nin magña Judio.''</div> 13 Asin pagharalê sa Pafo, si Pablo asin an saiyang magña cairiba nagdoroong sinda sa Perge nin Pamfilia: asin si Juan bominolág sa sainda, ''ta'' nagbalic sa Jerusalem. 14 Asin sinda, nag-aragui sa Perge, ta nagdirigdi sa Antioquia nin Pisidia, asin nagralaog sa sinagoga, sa aldao nin pagpahigñalo, asin nagturucao. 15 Asin pacatapus nin pagbasa nin casogoan asin nin magna profeta, an magña poón nin sinagoga pinasogoan sinda, na<noinclude></noinclude> 89tl2x5gz5d2db18pg34oqwp2707418 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/392 250 352 1389 1388 2024-10-15T15:47:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1388 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|380|'''MAGÑA APOSTOLES 12.'''|}} {{rule}} <br>nagsarabi, Magña tugang na lalaqui, cun iguá camong tataramon na ipaghuhulit sa banua, magtarán camió. 16 Si Pablo gñani tominindog, asin paca pagpasabot can camót na day magguirong, nagsabi, Magña lalaquing tagá Israel, asin camong magña natatacot sa Dios, maghinaniog camó. 17 An Dios caining banuang Israel pinili an satong magña magurang, asin pinamurauayan an banua, can sinda nang-iibang banua sa daga nin Egipto, asin quinuá sinda dumán nin mamurauayon na camót. 18 Asin sa panahon nin apát a polong taón tiníos nia an saindang magña caugalean sa patag: 19 Asin can malaglag na nia an pitóng nación sa daga nin Canaán, pinagbaragià ''sainda'' na panonod an dagà inda: (''bagay'' na ominabot sa haraning apat na gatos may limang polong taón). 20 Asin pacatapus caining magña bagay na ini tinâuán nia ''sinda'' nin magña hocóm sagcod can profetang si Samuel. 21 Asin pacatapus nagharagad sinda nin hade; asin itinaó nin Dios sa sainda si Saul, na áqui ni Cis, lalaqui sa guinicanan ni Benjamin sa laog nin apát na polong taón. 22 Asin can haleon nia ini, pinatindog si David ta gñaning mani, hade ninda, na ini sinacsihan man nia, na nagsabi, Nacuá co si David, áqui ni Jessé, lalaquing masinonod sa sacong puso, na guiguibohon nia an bilog na cabótan co. 23 Sa capagaraquian caini, pinabuhat nin Dios sa Israel an sarong Para-ligtás, ''na iyo,'' si Jesús; 24 na can day pa sia minadatong, si Juan ipinaghuhulit nang enot an pagboniag sa pagsosol sa bilog na banua in Israel. 25 Asin can maotob na ni Juan an saiyang catongdan, sominabi, Si-isay dao acú sa saindong isip? Baco acó idtong ''iniisip nindo;'' tará uya digdi, na madatong an saró sa hudian co, na an saiyang magña shapin sa bitis day acó gñani maninigong naghubad. 26 Magña tugang na lalaqui, magña áqui nin capagaraquian ni Abraham, asin an magña sa saindo na may pagcatacot sa Dios, sa saindo ipinapadará an tataramon nin pacaligtas na ini.<noinclude></noinclude> 5bcemc9cszk8t0npwc6nmye38057qmn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/394 250 353 1393 1392 2024-10-15T15:47:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1391 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">382{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''MAGNA APÓSTOLES 13.'''</div> {{rule}} 40 Hilgnon nindo, gñani, na day mangyari sa saindo an sinabi nin magña profeta: 41 Hilgñon niñdo, magña para-libác, asin mag-gñaralás camó, asin magcagaradan camó, {{right|Huli ta nag-guiguibo acó nin sarong guibo sa saindong magna aldao,}} {{right|guibo na sa anó man na palacao day nindo totobodon, cun si-isay an magsabi sa saindo.}} 42 Asin paghalê ninda sa sinagoga, naquimaherac sinda saiya na sa aldao nin paghigñalo na masonod, tarmán sinda guiraray caining magña tataramon. 43 Asin can macahalê na an catiriponan sa sinagoga, balaquid sa magña Judio asin sa magña banal na naagdang magjudio, na nagsoronod qui Pablo asin qui Bernabé: sinda, nagtatarám sa sainda, pinaghoholitan sinda na magdaranay sa biyaya nin Dios. 44 Asin can sominonod na aldao nin paghignalò, nagcatiripon an cagabsán nin bilog na ciudad, sa pagdaragñog can tataramon nin Dios. 45 Tará can mahiling nin magña Judio si magña catauohan, nagcaparano nin caangotan, asin naquiquisuhay sinda sa magña bagay na isinabi ni Pablo, asin pinagrarapsacan. 46 Dagñan si Pablo asin si Bernabé, nagtararám sa hayag, na nagsarabi, Caipuhan na an tataramon nin Dios sabihon gñôna sa saindo; alagad huli ta isinisicuál ini nindo, asin an pag-isip nindo day camó maninigô sa buhay na day nin catapusan, uya digdi, cami magbabaralic sa magña Gentil. 47 Huli ta siring an isinogo sa samo nin Cagurangnan, na nagsabi, Ibinugtác co icáng ilao rin magña Gentil, ta gñaning mani icang cabuhayan sagcod sa caporoporohi nin dagâ. 48 Asin si magña Gentil can madagñog ini, nagcaorogmá asin pinag-oromao an tataramon nin Cagurangnan: asin nagtutubod an gabos na itinalaga sa buhay na day nin catapusan. 49 Asin an tataramon nin Cagurangnan nacauarác sa magña dagang idtó.<noinclude></noinclude> otzgbj5tt77mxvzkx1y0lfudqbbr2al Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/395 250 354 8866 1397 2024-10-17T05:04:39Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8866 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 13 & 14.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}383}} {{rule}} 50 Alagad si magña Judio nasadol an magña babayeng banal, asin an magña poón na tano sa ciudad, asin nagburuhat nin paglamág tumang qui Pablo asin qui Bernabé, asin pinahalè ninda sa saindang magña daga ó nasasacopan. 51 Sinda gñani pinalpag tumang sa sainda an cabocabo nin saindang magña bitis, asin nagdurumán sa Iconio. 52 Asin an magña discipulo paranô nin caogmahan, asin nin Espíritu Santo. <div class="center">CAPÍTULO XIV.</div> <div class="center">''An evangelio ipinaghulit sa Iconio, sa Listra asin ''sa Derbe. Pagdacol asin paglalamȧg. ''Pagbalic sa Antioquia.''</div> 1 Asin nangyari sa Iconio, na nagcasarabay sindang magralaog sa sinagoga nin magña Judio, nagtarám sinda nin siring, na nagtubod si saróng daculang cadaclán nin magña Judio, asin magña Griego. 2 Alagad an magña Judio na day nagturubod, sinotsotan ninda asin pinagpacaraot an boót nin magña Gentil tumang sa magňa tugang. 3 Nag-orontoc gñani sinda dumán haloy na panahon, nanarig sinda sa Cagurangnan, ta tinatauán niang patotoo an tataramon nin saiyang biyaya, na itinatalagá an magña tandâ asin magña gñagñalasan na guibohon nin saindang magña camot. 4 Alagad nagcaborobaragñá an cadaclán sa ciudad; asin an magña ibá dapit sa magña Judio, asin an magña ibá dapít sa magña apóstol. 5 Asin can nag-gagarayác sinda an magña Judio asin an magña Gentil, na caibá an saindang magña poón, ta paggagarapôón sinda asin pagrarauayan sinda, 6 asin can maisihan ninda, nagdorolág pasiring sa Listra asin Derbe, magña ciudad nin Licaonia, asin sa bilog na dagang palibot: 7 asin dihan nagpaualat sinda, ipinaghuhulit an evangelio.<noinclude></noinclude> k8g9onqkqkqcq7sh6ihmitp3e2l3okc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/396 250 355 1401 1400 2024-10-15T15:47:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1400 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">384{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APOSTOLES 14.</div> {{rule}} 8 Asin saróng tauo sa Listra, na day nacacaherô an magña bitis, nacatucao, pilay poón pa sa tulác nin saiyang ina, na casoarin pa man day nacalacao. 9. Ini nadagñog si Pablo na nagtatarám; itinorohoc nia sa saiya an saiyang magña matá, asin nahiling na may pagtubod ta gñaning mapaomayan, 10 sinabihan sa daculang tigñog, Tomindog cang matanos. Asin lominocsó, asin lominacao. 11 Asin an magña cadaclán, pagcahiling can guinibo ni Pablo, nagcurahao sinda, na nagsarabi sa tataramon nin Licaonia, Magña Dios na nacacaomaguid sa magña tauo naghirilig sa sato. 12 Asin si Bernabé pinag-arapod nindang Júpiter, asin si Pablo, Mercurio, huli ta sia an nagdadará can tataramon. 13 Asin an sacerdote ni Júpiter, na an saiyang templo nasa atubang nin ciudad ninda, nagdaráng magña toro asin magña guirnaldas* sa atubang nin magna pinto, asin boót ninda ''sindang'' dolotan nin atang, caiba nin magña cadaclán. 14 Alagad can madagñog ini can magña apóstol na si Bernabé asin si Pablo, guinisi an saindang magña gubing, asin nagdaralagan sa tahao nin catauohan, na nagcucurahao, 15 asin nagsarabi, Magña lalaqui, tâdao ta guiniguibo nindo an bagay na ini? Camí magña tauo man na siring sa saindo, ibinabaretâ mi sa saindo an evangelio, ta gñaning sa magña bagay na ini na daing halagá magbaralic an magña boót nindo sa Dios na buhay, na gumibo an lagñit, asin an daga, asin an dagat, asin an gabos na magña nasa sainda: 16 Na sia sa magña panahon na nacaagui-na, pinabayaan an gabos na magña tauo na magralacao sa saindang magña sadiring dalan; 17 minsan giani, day pinabayaan na day magcaiguá nin sacsí, dapit sa saiya, guinibohan nin magña carahayan an ''gabos'', asin tinauán quitá nin magña orán na halè sa lagñit, asin magña panahon na tig-bugñahan, na pinanô an satong magña puso nin cacanon asin nin caogmahan. {{rule}} *Magña coronang borac.<noinclude></noinclude> t15fv5x09kzwc797vprpi8m1nnk3bec Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/397 250 356 1406 1405 2024-10-15T15:47:15Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1405 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 14.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}385}} {{rule}} 18 Asin can icasabi na ining magna bagay, day pa gnaning catiuasayan an banua, ta gñaning day sinda pagdolotan nin atang. 19 Dagñan nagdaratong an magña judio na halê sa Antioquia asin sa Iconio, na sinonsonán an magña cadaclán, asin pinaggarapo si Pablo, pinagdarará sa luás nin ciudad, asin an isip ninda na sia gadana. 20 Alagad nin si an magña discipulo nasa palibot nia, tominindog sia, asin lominaóg sa ciudad; asin can saminonod na aldao, naghale sia caibá si Bernabé pasiring sa Derbe. 21 Asin can icapaghulit na ninda an evangelio sa ciudad na idtó, asin dacol na an magña tinocdoan, nagbaralic, sinda sa Listra, asin sa Iconio, asin sa Antioquia, 22 na pinacocosog ninda an magña boót nin magña discipulo, asin inahatolon sinda na magdaranay sa pagtubod, asin ''pinagtotocdoan sinda'' na caipuhan na, dahelan sa magña balaquidon na casaquitan, lomaóg quitá sa cahadèan nin Dios. 23 Asin can mabugtacán na sínda niu magña magurang sa balang Iglesia asin can maca pamibi na caibá an magña pagaarayuno, ipinaquimaherac ninda sinda sa Cagurangnan na saindang tinubod. 24 Asin pacaagui ninda sa Pisidia, nagdirigdi sa Pamfilia. 25 Asin can icapaghulit na an tataramon sa Perge, naghirilig pa Atalia; 26 asin magpoón dihan nagsaracay pasiring sa Antioquia, na dumán sinda ipinaquimaherac sa biyaya nin Dios, sa guibong naotob na ninda. 27 Asin can domatong sinda, asin matiponna an Iglesia, ibinareta ninda an magña bagay na daraculi na guinibo nin Dios sa sainda, asin cun paano si pagbucas caini sa magña Gentil can pinto nin pagtubod. 28 Asin napaualat sinda ''dihan'' haloy na panahon sa caibáhan nin magña discipulo.<noinclude></noinclude> s6ndg1itjsxim4jtk1kyr4fsodp3q4e Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/398 250 357 8867 1410 2024-10-17T05:04:44Z Minorax 87 /* top */ fix lint using [[Project:AWB|AWB]] 8867 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">386{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 15.</div> {{rule}} <div class="center">CAPÍTULO XV.</div> <div class="center">''Pagpasuruhay dapit sa pagtuturi.—Pagtiripon sa''</div> <div class="center">''Jerusalem asin an saiyang casagcoran.''</div> 1 Dagñan si ibang magña tauo na nahirilig halê sa Judea pinagtocdoan an magña tugang, na nagsarabi, Na cun day camó magtuturi siring sa caogalêan ni Moises day camó macacaligtás. 2 Nagcaiguá si Pablo asin si Bernabé nin caribocan asin paquipagsubay sa sainda, pinagmarhay can magna tugang na si Pablo asin si Bernabé magtorocad sa Jerusalem, asin an ibá sa sainda, sa magña apústol, asin sa magña magurang, dapit sa bagay na ini. 3 Sinda, gñani, na iniibahan can Iglesia, nag-aragui sa Fenicia asin Samaria, na ipinagbabaretâ ninda an pagbalic nin boót nin magña Gentil: asin tinâuán, dahelan caini, nin daculang caogmahan an gabos na magña tugang. 4 Asin pagdaratong sa Jerusalem, inacô sinda nin Iglesia asin nin imagña apóstol, asin nin magña magurang; asin binaretaan sinda can gabos na magña bagay na guinibo nin Dios sa sainda. 5 Alagad an magña ibá sa secta nin magña Fariseo na nagturubod, nagtirindog, na nagsarabi, Caipuhan na sinda turion, asin ipagboót sainda na otobon an casogoan ni Moisés. 6 Asin nagtiripon an magña apóstol asin an magña camaguragñan ta mag-oorolay dapit sa bagay na ini. 7 Asin pacatapus nin halauig na pagpasuruhay, tominindog si Pedro, asin sinabihan sinda, Magña tugang na lalaqui, Camó nacacaisi na haloy nang magna aldao na pinili acó nin Dios sa saindo, na huli sa sacong gñoso dagñogon can magña Gentil an tataramon nin evangelio, asin magturubod sinda. 8 Asin an Dios, na namimidbid an magña puso, tinâuán sinda nin patotoo, tinâuán sindang Espíritu Santo na siring man sa sató;<noinclude></noinclude> 2yo98f2q108x30w11ywcpw2xifpzgcq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/399 250 358 1414 1413 2024-10-15T15:47:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1413 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 15.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}387}} {{rule}} 9 asin day sia nagbugtác nin anoman na capalaenan sa satô asin sa sainda, na lininig sa pagtubod an saindang magña puso. 10 Gñunian, gñani, tâdao ta sinosugtán nindo an Dios, na bogtacán an loong nin magña discipulo nin sacal, na minsan an satong magña magurang minsan quitá day na-cadará? 11 Atà gñani huli sa biyaya nin Cagurangnan na si Jesús minatubod quitá na quitá macacaligtás, siring man sinda. 12 Asin an bilog na cadaclán day nag-guirong, asin nagdaragñog qui Bernabé asin, qui Pablo na pinagbabaretâan sinda can daraculang magña gñagñalasan asin magña tandâ na guinibo nin Dios sa magña Gentil huli sa sainda. 13 Asin can matapus na sindang magsabi, si Santiago sominimbag, asin sominabi, 14 Magña tugang, dagñogon nindo acó: Isinaysay ni Simón na naenot an magña Gentil na songcoón nin Dios, ta gñaning cuaon sa sainda an banua na talaga sa saiyang gñaran. 15 Asin digdi nacacabagay an magňa tataramon nin magña profeta siring sa nasusurat: 16 Pacatapus can magña bagay na ini magbabalic acó. Asin papatindogon co liuat an tabernáculo ni David, na naholog; Asin papatindogon co liuat an saiyang magña pagcagabâ; Asin sacong ititindog: 17 Ta gñaning an natatada sa magña tauo, hanapon an Cagurangnan. Asin an gabos na magña Gentil na dian sa sainda inaapod an sacong gñaran. 18 Anan na magña midbid nin Dios poon sa capinonan niu panahon an gabos niang magña guinibo. Nagsabi an Cagurangnan, na cag-guibo can gabos na magña bagay na ini. 19 Nin huli caini, sa paghonâhonâ co na day ta maninigong pag-olagñon an magña sa magña Gentil nagbaralic an boot sa Dios; 20 cundi suratan ta sinda na magharayo sa magña icaoolaquit nin magña anito, asin sa paquisambayan, asin sa hayop na binitay, asin sa dugo.<noinclude></noinclude> 7r7oavfq5mqvzuc7mo4op50h4n9n3eu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/4 250 359 1417 1416 2024-10-15T15:47:16Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1415 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> 5fqjl0lemlnvln8p6jsff12vlsfg97t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/40 250 360 1424 1423 2024-10-15T15:47:16Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1423 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|30|'''SAN MATEO 10 & 11.'''|}} {{rule}} <br> hay; asin an madyhan nin buhay dahel sa sacô, macúcua an buhay. 40 An omacô sa saindo, aco an inaacô; asin an omacô sa saco, inaacô an cagsogo sa saco. 41 An omacong sarong profeta sa gñaran nin sarong profeta, balos nin profeta aacoon; asin an omaco sa sarong banal, sa gñaran nin banal, balos nin banal an aacoon. 42 Asin si-isay man na magpainom sa sarô sa magña saradit na ini nin sarong vasong tubig na malipot lamang, sa gñaran sanang discipulo, sa catotoohan sinasabi co sa saindo na, day mauauará an saiyang balos. <br> <center>'''CAPÍTULO XI.'''</center> <center>''An magna sogo ni Juan Bautista.''</center> 1 Asin nangyari na can si Jesús matapus macapagsogo sa saiyang cagduang discipulo, naghalê sia dihan ta magtotocdô asin maghulit sa inagña ciudad ninda. 2 Tará can madagnog ni Juan sa bilangoan an magña guibo ni Cristo, sinogò an dua nin si saiyang magna discipulos, 3 na pinasabihan sia, ¿Iyo ica idtong madigdi, ó maghahalat cami nin iba? 4 Asin si Jesús can pagsimbag, sinabihan sinda, Paduman camó asin isay-say nindo qui Juan an magna bagay na saindong nagcaquirita asin nagcadaragnog: 5 an magna botá nagpacaquita, an magna pilay nagpacalacao, an magna daoton nani malinig, an magna bognog nagpacadagnog, an magna gadan nagcacaburuhay liuat asin an evangelio ipinaghuhulit sa magna duc-há; 6 asin paladan idtong day mariano sa sacô. 7 Asin can pagruluas ninda, nagpoon si Jesús na magsabi sa magna cadaclán dapit qui Juan: ¿Anó an lintas nindo na pinaghiling duman sa patag? ¿sarong cauayan na pinaghirô-hirô nin doros? 8 Tará anong linuas nindo na pighiling? ¿si sarò catauo na nagugubignan nin ''magna gubing'' na magagayon? Uya<noinclude></noinclude> 4ibek279k1zaf1ezk6fmthvmhjjd3je Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/400 250 361 1429 1428 2024-10-15T15:47:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">388{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 15.</div> {{rule}} 21 Huli ta si Moises, magpoon sa magña naenot na panahon, iguá, sa balang ciudad na naghuhulit dapit sa saiya sa magia sinagoga, na digdi binabasa balang aldao nin paghigñaló. 22 Dagñan pinagmarahay can magña apóstol asin_can magña camaguragñan, caiba an bilog na Iglesia na pumili sa sainda nin magña lalaqui, asin sogoon sinda sa Antioquia caiba si Pablo asin si Bernabé; si Judas na inaapod na Barsabas, asin si Silas, magña lalaquing poón sa magña tugang: 23 asin sumurat na ipadará, sa magña camót ninda, ''sa siring na palacao'': An magña apóstol asin an magña tugang na camaguragñan, sa magña tugang na nasa magña Gentil, sa Antioquia, asin sa Siria, asin sa cilicia, Carahayan: 24 Huli ta nadagñog mi na an magña ibang nagharalê sa samo, riniboc camó nin magña tataramon, na linaglag an saindong magña calag na nagboroot na magpaturi camo asin magcuyog can ley ni Moisés, na sa sainda day cami nagsogô; 25 pinagmarahay mi, na pinagcasararoan-na, na pumili nin magna lalaqui sa ''satô'', asin sogoon sinda sa saindo, cairiba an samong magña namomotan na si Bernabé asin si Pablo, 26 magña tauo, na itinimbang an saindang magña buhay dahelan sa gñaran nin Cagurangnan tang Jesu-Cristo. 27 Sinogô mi gñani si Judas asin si Silas, na sinda man sa tataramon sasabihan camú nin siring man. 28 na pinagmarahay can Espíritu Santo asin cami ''man'', na day camó pagtâuán nin daculang pasan, cundi ini sanang magña bagay na quinacaipuhan. 29 Na maglicay camó sa magña bagay na idinodolot sa magña anito, asin sa dugo, asin sa binitay ''na hayop'', asin sa paquipagsambay; sa magña bagay na ini cun camó mag irigñat, marahay an guibo nindo. Maglacao camú nin marahay. 30 Sinda gñani, can mapalacao na, naghirilig sa Antioquia; asin can matipon na an cadaclán ''nin magna discipulo'', itinaó ninda an surat. 31 Asin can mabasa na ninda, nagcaorogmá dahelan sa pagcaragña.<noinclude></noinclude> 3ucvim5nsdvtzigswmu47cygjcpawv3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/401 250 362 1434 1433 2024-10-15T15:47:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1433 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 15 & 16.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}389}} {{rule}} 32 Si Judas asin si Silas, huli ta magña profeta man sinda, rinagña ninda asin pinacosog an magña tugang sa balaquidon na magña tataramon. 33 Asin nag-orontoc ''dihan'' nin nagcapirang panahon, dagñan pinapuli sinda nin magña tugang, sa magña apóstol sa catiuasayan. 34 Alagad pinagmarahay ni Silas na paualat gñôna dihan. <center>''Pagbolag ni Pablo asin ni Bernabé.''</center> 35 Tará si Pablo asin si Bernabé nagpaualat sa Antioquia, ipinaghuhulit ninda an tataramon nin Cagurangnan asin ipinagtotocdo an evangelio na balaquid man an magna caiba. 36 Asin pacaágui nin pirang aldao, si Pablo sinabihan si Bernabé, Maghalic quitá gñunian, asin songcoon ta an magña tugang sa gabos na magña ciudad na pinagbaretaan ta can tataramon nin Cagurangnan, asin ''hilgñon ta'' cun anó an camogtacan ninda. 37 Asin boót ni Bernabé na ipag-iba man ninda si Juan, na inaapod na Marcos. 38 Alagad si Pablo day nia minanarahay na ipagiba ninda idtong bominolag sa sainda magpoón sa Pamfilia, asin day ominiba sa sainda sa pagpagal. 39 Asin nagpasuhay sinda nin macuri, na sinda nagcabolag; asin ipinag-iba ni Bernabé si Marcos, asin siminacáy na ''pasiring'' sa Chipre: 40 Alagad, pinili ni Pablo si Silas, naglacaó na ipinaggñayogñayo nin magña tugang sa biyaya nin Cagurang. 41 Asin inaguihan an Siria asin an Cilicia, na pinagpapacosog an magña Iglesia ó cacristianohan. <center>CAPÍTULO XVI.</center> 1 Pacatapus napadumán man sa Derbe, asin sa Listra : asin uya digdi an saróng discipulo, na gñinagñaranan na Timoteo, áqui nin saróng judiang minatubod, alagad an saiyan amâ Griego.<noinclude></noinclude> i2rdpqg3ief61qwc4a5worh1gxpfoy8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/402 250 363 1438 1437 2024-10-15T15:47:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1437 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">390{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 16.</div> {{rule}} 2 Ini pinapatotoohan nin marhay can magña tugang na nasa Listra asin nasa Iconio. 3 Ini an iquinamoót ni Pablo na ipag-iba nia; asin quinuá nia, asin tinuri sia dahel sa magña judio na dudumán sa magña lugar na idtó; huli ta an gabos nacaísi na an saiyang amá Griego. 4 Asin sa saindang paglacao sa magña ciudad, itinátao sa magña tugang ta gñaning otobon ninda an magña casogoan na ipinagboot nin magña apóstol asin nin magña camaguragñan na nasa Jerusalem. 5 Caya gñani, an magña Iglesia cominosog sa pagtubod, asin nadadagdagan an bilang sa aro-aldao. 6 Asin nag-agui sinda sa Frigia asin sa palibot nin cadagaan nin Galacia, day itinogot sainda nin Espíritu Santo na ipaghulit ninda an tataramon sa cadagaan nin Asia. 7 Asin can pagdirigdi sa Misia, nacaisip sindang padumán sa Bitinia; alagad an Espíritu ni Jesús day sinda tinogotan. 8 Asin pag-agui ninda sa Misia, naghirilig sa Troas. <center>''An pagñatorogan sa Troas. —Si Pablo bominalió sa''</center> <center>''Macedonia asin naghulit sa Filipos. —Si Lidia;''</center> <center>''an Pitonisa;* an pinaniualaan nin''</center> <center>''bilangôan sa Filipos.''</center> 9 Asin sa sarong pagñatorogan napahiling qui Pablo pagcabangui; Saróng lalaquing tagá Macedonia na nasa atubang, naquimaherac sa saiya, asin nagsasabi, Bomalió ca sa Macedonia, asin tabagñan mo camí. 10 Asin pacahiling nia can catorogan, tolos man sana naghigños caming padumán sa Macedonia, na samong iniisip na an Dios inapod camí ta gñaning ipaghulit mi an evangelio sa ''magña taga duman''. 11 Nagsaracay gñani camí magpoón sa Troas, nagdagos camí pasiring sa Samotracia, asin can sominonod na aldao ''nagdatong'' cami sa Neapolis; 12 asin magpoón dihan ''nagdagos'' camí sa Filipos, na ciudad {{rule}} *Pitonisa; babayeng pana-imalad.<noinclude></noinclude> f44lviowusim7sj30c42a3g1xoc6ff0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/403 250 364 1442 1441 2024-10-15T15:47:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1441 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 16.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}391}} {{rule}} <div class="tiInherit"style="text-indent-0">nin Macedonia, asin saróng dagang sacop nin Roma: asin nag-ontoc camí sa ciudad na idtó nin nagca pirang aldao.</div> 13 Asin saróng aldao nin paghignalo nagruluás camí sa luás nin pinto, sa tampi nin salog, na dumán isinasaboót mí na may lugar na pinamimibián; nagturucao camí, na naquipag-olay caini sa magña babaye na nagdurumán. 14 Asin si saróng babaye na inaapod na Lidia, tagá ciudad nin Tiatira, na nagpapabacal nin gubing na púrpura, babayeng matatácton sa Dios, nagdadagñog sa samo; asin binocsán nin Cagurangnan an saiyang pusô, tagñaning dagñogon an magña bagay na sinasabi ni Pablo. 15 Asin can sia maboniagan-na, asin an magña na sa saiyang harong, naquimaherac sa samo, na sominabi, Cun pinaghonâ-hona nindo na acó maniní paraotob sa Caguranguan, lomaog camó sa sacong harong, asin omontoc camó dihan. Asin camí pinirit nia. 16 Asin nangyari, na pagdumán mi sa pinamimibián, si sarung daraga na iguá nin espiritung paratood, sinabat camí, na ini nagdadará sa saiyang magña cagurangnan balaquid na paquinabang sa pagtood ó pagocod. 17 An daragang ini, nagsosonod qui Pablo asin sa samò, asin nagcucurahao, na nagsasabi, An magña tauong ini magña sorogoon nin Dios na cahorohalangcaui, na sinda an nagbabareta sa saindo can dalan nin pacaligtás. 18 Asin haloy na aldao na guiniguibo nia idtó; tará si Pablo naoyám, nagligñoy asin sinabihan an espíritu, Acó nagboboót saimo sa gñaran ni Jesu-Cristo, na lumuás ca sa saiya. Asin lominuás sa oras man sanang iyan. 19 Asin pagcahilíng gñani can saiyang magña cagurangnan na nauarana an linalaoman nin saindang paquinabang, dinacop ninda si Pablo asin si Silas, asin dinará sinda sa sâdan, sa atubang nin magña poón. 20 Asin can sinda icaatubang na sa magña poón, nagsarabi, An magña lalaquing iní, na magña judo, riniriboc nindang gayo an satong ciudad, 21 asin nagtotocdô sindang magña caogalean, na day maninigong acôon, ó guibohon mí, huli ta cami magña taga Roma.<noinclude></noinclude> oovp34dmt5773htal1a2dgiep2l9nzk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/404 250 365 1446 1445 2024-10-15T15:47:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1445 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">392{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 16.</div> {{rule}} 22 Asin nagtirindog an cadactán tumang sa sainda: asin an magña poón guinisían sinda can saindang magña gubing, asin ipinahampac sinda nin magña samulig. 23 Asin pacatapus pagrulugade sainda nin dacol na magña paghampac, ilinaong sinda sa bilangoan, na tinogon an pinaniniualaan sa bilangoan nahigñatan sinda nin marahay. 24 na sia, pacaacoa caining pagboot, ilinaog sinda sa bilangoan sa laog na gayo; asin inipit an saindang magña bitis sa pandog. 25 Alagad can matagña-na an bangui, namîbî si Pablo asin si Silas, asin nagaarauit sa Dios, asin si magña bilango pinagdadagñog sinda; 26 dagñan napadadali sanang nangyarí an saróng linog na macosog, nin huli caini si magña tutugmadán nin bilangoan nagcahereró; asin tolos man saná nagcaborocsán an gabos na magña pinto, asin an magña gacot nin gabos nagcahorolog. 27 Asin can maguimatá an pinaniualâan sa bilangoan, asin can mahiling na borocás-na si magña pinto nin bilangoan, binolnót si saiyang minasbád na boót siang magsadiring gomadan, ta an saiyang pag-isip na an magña bilango nagpacadolág. 28 Tará si Pablo cuminurahao sa daculang tigñog, na sominabi, day ca magsadiring magguibo nin maraot; huli ta uya didigdi cami gabos. 29 Naghagad sia gñani nin ilao, dominalagan sa laog, asin tinaquigan sa tacot, na napucan sia sa atubagñan ni Pablo asin ni Silas, 30 asin dinará sinda sa luas, na sominabi sainda, Magña cagurangnan, anóng maninigo cong guibohon ta gñaning acó macaligtás? 31 Asin sinda nagsarabi, Tomobod ea sa Cagurangnan tang si Jesús, asin macacaligtas ca, patin an saimong harong. 32 Asin isinabi ninda saiya an tataramon nin Cagurangnan, asin sa gabos na magña nasa saiyang harong. 33 Asin quinuá sinda sa oras man sanang iyan nin banguí, hinanauán nia an saiyang magña lugad; asin binuniagan sia, asin an gabos na magña sa saiyang, harong.<noinclude></noinclude> bclr5x5kpuv3roynxn5ffo3mynv3vs1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/405 250 366 1450 1449 2024-10-15T15:47:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1449 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGÑA APÓSTOLES 16 & 17.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}393}} {{rule}} 34 Asin hinatod sinda sa itaas nin saiyang harong, pinaglamesaan sinda, asin naogmá nin daculâ, na patín an bilog niang harong tominubod sa Dios. 35 Asin can aldao-na, an magña poón sinogó an magña alguacil, na nagsarabi, Pabayaan nindong magharalé an magña tauong iyan. 36 Asin an pinaniualâan sa bilangoan ibinareta ining magña tataramon qui Pablo; na sominabi, An magña poón nagsorogo na pabayaan camóng magharalê: caya gñani gñunian magluás camé, asin maglacao camó sa catiuasayan. 37 Si Pablo gnani sinabihan sinda, Hinampac ninda camí sa hayag, na day cami hinocomán, na camí magña tauong tagá Roma, ibinilangó camí; asin gñunian hilom sana caming binobotasan? Day, ''mangyayari'' sa catotoohan: cundi sinda an pomadigdi asin paluason camí. 38 Asin si magña alguacil nagsarabi liuat sa magña poón caining magña tataramon: asin nagcataracot, can madagog na sinda magña tagá Roma; 39 asin nagdirigdi, asin naquimaherac sainda asin quinuá sinda, na naquimaherac sainda na magruluas sa ciudad. 40 Sinda gñani pacaluas sa bilangoan, nagralaog sa ''harong'' ni Lidia; asin can mahiling ninda an magña tugang, rinagña sinda asin nagharalê. <center>CAPÍTULO XVII.</center> <center>''Si Pablo sa Tesalónica asin sa Berea.''</center> 1 Asin pacaágui ninda sa Amfipolís asin sa Apolonia, nagdaratong sa Tesalónica na dudumán an sinagoga nin magña juio; 2 asin si Pablo, siring sa quinaogalean nia, lominaog sa sainda, asin sa laog nin tolong aldao sa magña aldao nin paghignalo naquipagsuhay sa sainda dapit sa magña casuratan, 3 na binobocsán asin isinasaysay, na quinacaipuhan na an Cristo magsaquit, magbuhay liuat sa magña gadana; asin na si Jesús, (na sia ibinabaretâ co sa saindo, sabi nia) ini iyo an Cristo.<noinclude></noinclude> 0mf2bw190r1p246j534fbvm60omesjh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/406 250 367 1454 1453 2024-10-15T15:47:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1453 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">394{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGNA APÓSTOLES 17.</div> {{rule}} 4 Asin an magña iba sa sainda nagturubod, asin naquisomarò qui Pablo asin qui Silas; asin ''siring man'' an daculang cadaclán na magña banal na Griego, asin bacong didiit na magña babayeng minamahal. 5 Alagad si magña judio na magña day nin pagtubod, dará nin pagcaarà, nagcuruá sinda nin magña tauong daing guibo, magna maraot na lalaqui, asin nagboroniog sinda na riniboc an ciudad; asin sinalacat an barong ni Jasón, na pinag-iigñoa ninda na icaatubang sinda sa banuaan. 6 Asin ta day ninda nacuá, guinoyod ninda si Jasón asin an ibang magña tugang sa atubang nin magña poón nin ciudad, na nagcucurahao: Ining ''magna tauong'' ini na riniríboc an quinâban nagdirigdi man; 7 asin inacò sinda ni Jasón: asin ini gabos nagguiguiribo tumang sa magña casogoan ni César, na nagsasarabi, na may ibang hade, si Jesús. 8 Asin riniboc ninda an banua asin an magña poón sa ciudad, pagcadagñog can magña bagay na ini. 9 Asin can maacô na ninda an panaysay ni Jasón asin nin magña iba, binutasan sinda. 10 Asin an magña tugang tolos man saná, pagcabangui, pinasogoan si Pablo asin si Silas sa Berea; na sinda pagdatong ''dumán'', nagralaog sa sinagoga nin magña judio. 11 Ini magña maboboot qui sa magña tagá Tesalónica, huli ta inacó ninda an tataramon sa bilog na pagmamauot, na inooguid sa aro-aldao an magña casuratan, cun an magña bagay na ini iyo man nangayod. 12 Caya balaquid sa sainda an nagturubod; asin magña babaye man na Griega na minamahal, asin bacong diit diit na magna lalaqui. 13 Alagad can maisihan can magña judiong tagá Tesalónica na sa Berea man ibinaretâ ni Pablo an tataramon nin Dios, nagdurumán, asin dumán man riniboc ninda an banua. 14 Iyo idtó, tolos man saná, an magña tugang pinahalê si Pablo, ta gñaning padumán sia sagcod sa dagat; alagad si Silas asin si Timoteo napaualat dumán.<noinclude></noinclude> sc82ortu5k2mmjx4rx2uwx3ev17cwjn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/407 250 368 1458 1457 2024-10-15T15:47:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1457 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 17.</center>'''|395}} ------------</noinclude> <center>''Si Pablo sa Atenas; an saiyang tataramon sa Areopago.*</center> 15 Asin an magña naghatod qui Pablo, dinará sia sagcod sa Atenas; asin pinasogoan si Silas asin si Timoteo, na magdirigdi sa saiya tolos man saná, asin nagdurumán. 16 Asin dagñan na si Pablo naghahalat sainda sa Atenas, ' an saiyang espíritu namomondo pacahiling nia can ciudad na pano nin anito. 17 Cayâ gñani, naquipagsuhay sia sa magña judio sa sinagoga asin sa magña gentil na banal; asin sa sâdan, aroaldao, sa magña napapadumán sa saiya. 18 Asin iba inan na magña filósofo sa magña Epicúreo asín sa magña Estóico, naquiquisuhay sa saiya; asin an magña iba nagsasarabi, Anóng boót sabibon can matinaram na ini? Asin an magña iba, Garong para-baretâ sia nin magña bagong dios; huli ta ipinaghuhulit nia si Jesús asin an pagcabuhay liuat. 19 Asin quinuá sia gñani, dinará sia ninda sa "Areopago," na nagsarabi, Mangyayari dao na maisihan mi cun anó ining bagong pagtocdo na isinasabi mo? 20 huli ta ilinalaog mo sa samong magña taligña anan na magña bagong bagay: boót mi gñaning maisihan cun anó an cabologan caini. 21 (Huli ta an gabos na magña tagá Atenas asin an magña tagá ibang dagâ na naquiquiontoc dumán, day nin ibang nasasabotan cundi, ó sa pagsabi, ó sa pagdagñog, nin anoman na bagay na bago). 22 Can dudumán gñani, si Pablo sa tahao nin Areopago, nagsabi. Magna lalaquing tagá Atenas, sa gabos na bagay nahihiling co na camó labi-labi ca magña para-anito. 23 Huli ta sa paglacao co asin sa pagcamasid co can magña bagay na saindong sinasambá, nacuá co man an saróng altar na siring na nasusurat: {{right|SA DIOS NA DAY NAMIMIDBID. Caya idtong pinagsasamba nindo na day nindo namimidbid, iyo iyan an ibinabarétá co sa saindo.}} {{rule}} * Cahorohalangeao na tribunal sa Atenas.<noinclude></noinclude> qyl1p47hidptvi3ny72ykwqmeddwny1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/408 250 369 1462 1461 2024-10-15T15:47:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1461 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|396|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 17.</center>'''|}} ------------</noinclude>24 An Dios na cagguibo can quinâban, asin can gabos na magna bagay na nasa saiya, ini, na iyo an Cagurangnangnan nin lagnit asin nin dagâ, day nag-oontoc sa magña templong guinibo nin magna camót, 25 asin day man naogma can magña camót nin magña tauo, na garóng nagcacaipo nin ano man na bagay; tará sia an nagtataó sa gabos nin buhay, nin guinhaua, asin nin gabos na magña bagay; 26 asin guican sa sarong dugo guinibo nia an gabos na capagaraquian nin magña tauo, ta gñaning magorontoc sa bilog na ibabao nin dagâ; na itinalaan sainda an talagang capanahonan ninda, asin an magña casagcodan nin pag-ontoc ninda; 27 ta gñaning hanapon ninda an Dios, cun sa anó man na bagay, na madoonan, macuá sia ninda; minsan baga bacò siang harayo sa balang saró sa satò: 28 huli ta sa saiya nabubuhay quitá, asin nagheherò quitá, asin an pagcatáuo ta, siring man sa sinabi nin iba can saindong sadiring magña poetas; Huli ta quitá man sa capagaraquian nia. 29 Na quitá, gñani, guican sa Dios, na day ta maninigo na an pagca Dios icaaguid sa bulauan, ó sa pirac, ó sa gapo, na guinibong ladauan sa pandayan ó sa cadonogñan nin magña tauo. 30 Alagad an Dios, minsan pinalihis, gñani, an magña panahon caining day ninda pacasabot; alagad gñunian ipinagboboót nia sa magña tauo, na an gabos, sa gabos na magña lugar, magsorolsol; 31 huli ta nagtalâan sia nin saróng aldao, na saiyang ipaghohocom sa quinában siring sa catanosan, huli caidtong lalaqui na sa saiya itinalâan; na dapit caini pinatotoohan an gabos na magña tauo, na si Jesús ibinagñon nia sa magña gadana. 32 Asin can madagñog ninda an dapit sa pagcabuhay liuat sa magña gadan, an magña iba naggñignisi sa saiya, asin an magña iba nagsasarabi, Dadagñogon mi içá liuat dapit caini. 33 Asin iyo idtó si Pablo hominalê sa tahao ninda. 34 Alagad an magña iba nagturubod, na naquisomarò sa saiya; na sarò man sa sainda iyo si Dionisio na Areópago, asin saróng babaye na gñinagñaranan na Dámaris, asin magña iba pang cairiba ninda.<noinclude></noinclude> hbefsoexzhnsjx8ewg15mu0k0i2yqeo Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/409 250 370 1466 1465 2024-10-15T15:47:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1465 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 19.</center>'''|397}} ------------</noinclude><center>'''CAPÍTULO XVIII.'''</center> <center>''Si Pablo sa Corinto, pacatapus sa Éfeso; an saiyang''</center> <center>''pagbalic sa Jerusalem.''</center> 1 Pacatapus can magña bagay na ini, si Pablo naghalê sa Atenas asin napadumán sa Corinto. 2 Asin nácua an sarong judio na ginagñaranan na si Aquila, na tagá Ponto, na day pa nahahaloy na naghalê sa Italia, caiba si Priscila na saiyang agom, (huli ta ipinagboót ni Claudio na an gabos na magña judio magharalé sa Roma), asin sia napadigdi sa sainda; 3 Asin huli ta an saiyang paghanap nin buhay siring man sa sainda, naquisaró su sainda asin ''nag-oroiriba'' sa magña pagguibo; huli ta an saindang paghanap-buhay magguibo nin magna tindahan. 4 Asin naquiquipagsuhay sia sa sinagoga sa magña aldao nin pagpahigñalo, asin pinaghihigñoa nia na mapatubod an magña judio asin griego. 5 Alagad can magdirigdi si Silas asin si Timoteo na halê sa Macedonia, si Pablo panong gayo nin guibo dabelan sa tataramon, na sinasacsihan nia sa magña judio na si Jesús iyo an Cristo. 6 Asin can sinda naquiquipagsuhay asin nagrarapsac, sinabihan sinda na ipinalpag an saiyang magña gubing: An saindong magña dugo ''ma-holog'' sa saindong payo man saná; acó malinig; magpoón gñunian madumán acó sa magña Gentil. 7 Asin sia naghalê dumán, lominaog sia sa harong nin sarong inaapod na Tito Justo, natatácton sa Dios, na an saiyang harong harani sa sinagoga. 8 Asin si Crispo, an poón nin sinagoga, tuminubod sa Cagurangnan caiba an bilog niang harong: asin balaquid sa magña tagá Corinto, na pagcadagñog ''can tataramon'', nagturubod, asin hagcaboroniagan. 9 Asin tinarmán can Cagurangnan si Pablo pagcabangui_sa pagñatorogan: Day ca matacot, cundi magtarám ca, asin day ca omontoc ''pagtarám:''<noinclude></noinclude> q4u1l069fm4sm3f09o2xru56h4vy4cj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/41 250 371 1473 1472 2024-10-15T15:47:18Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1472 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SAN MATEO 11.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}31}} {{rule}} digdi, an magña naggagamit nin ''magña gubing'' na magagayon sa magña harong nin magña hadê namugtac. 9 ¿Tará anó an linuas nindo na pighiling? ¿an sarong profeta? Ohô, sinasabi co sa saindo, asin orog pa sa profeta. 10 Ini iyo idto na saiya-násusurat: ::Uya digdi, sinobol co an sacong sorogoon sa atubang nin saimong lalaugon, na magaandam can saimong dalan sa enotan mo. 11 Sa catotooban sinasabihan co camó, na sa magña ipinagñagñaqui nin magña babaye, day nin maorog qui Juan Bautista alagad an orog ca sadit sa cahadéan nin lagñit, orog pa cadaculâ sa saiya. 12 Asin magpoon can magña aldao ni Juan Bautista sagcod gñunian, sa cabadĉan nin lagñit guiniguibo an cadahasan; asin an magña madahas quinúcua sa paquig-agao iyan, 13 Huli ta an gabos na magña profeta asin an casuguan, sagcod qui Juan, tinôdan. 14 Asin cun boót nindong acoon, sia iyo idtong si Elias na madigdi. 15 An iguá nin magna taligña sa pagdagñog, maghinaniog. 16 Tará anó an babaigñan caining capagaraquian na ini? Nacacaaguid sa magña áqui na nagtuturucao sa inagña sâdan, na nagcururahao sa saindang magña cairiba, 17 Asin nagsasarabi sında, Tinogtogan mi camó nin flauta asin day camó nagtararoc; inauitan mi camo nin macayoyogtô, asin day camó nagtaragñis. 18 Huli ta napadigdi si Juan, na day nagcacan, asin day nag-iinom nin arac, asin nagsasarabi, Igua sia nin demonio. 19 Napadigdi an Aqui nin tauo na nagcacacan asin nagiinom, asin nagsasarabi, Uya digdi an sarô catauo na pasló para-inom nin arác, catood nin magña publicano asin nin magña paracasalâ. Alagad an cadonogñan pinatotoohan nin saiyang magña áquí. <center>''An tolong ciudad na day nagsolsol.'' 20 Dagñan nagpoon na pagbasolon an magña ciudad na<noinclude></noinclude> joj65rdn9pwmah481yg8sir4ziqo1t2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/410 250 372 1477 1476 2024-10-15T15:47:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1476 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|398|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 18.</center>'''|}} ------------</noinclude>10 huli ta uya acó saimo, asin day nin si-isay man na macacaguibo saimo nin maraot; huli ta dacol an sacong banuaan sa ciudad na ini. 11 Asin ominontoc dumán nin santaon may anóm na bulan, na pinagtotocdoan sinda can tataramon nin Dios. 12 Tará huli ta si Galión iyo an procónsul sa Acaya, an magña judio nagcasararo sa pagburuhat tumang qui Pablo, asin dinará sia ninda sa hocoman, 13 na nagsarabi, Na sia pinagpapasonod an magña tano na lingcodan an Dios tumang sa casogoan ó ley. 14 Alagad can magtatarám na si Pablo, sinabihan ni Galión an magña judio, Cun ini saróng bagay bagá na tumang sa catanosan ó saróng magabat na casalan, Oh magña judio, dapit sa catanosan titioson ta camó; 15 alagad cun dapit sa magña pagpasuruhay sa magña tataramon asin sa magña, gñaran asin sa saindong sadiring catanosan, camú na an tataó saindo; habô acong mani hocom sa magña bagay na ini. 16 Asin pinahalê sinda sa hocomán. 17 Dagñan quinaptan can gabos si Sóstenes, poón nin sinagoga, pinaghahampac ninda sa atubang nin hocomán: asin si Galión day nin anoman saiya da pit caining bagay. 18 Asin si Pablo, paca-ontoc pa nia dumán nin haloy na magña aldao, nagpaaran sa magña tugang, asin nagsacay pasiring sa Siria, asin caiba nia si Priscila asin si Aquila; na ipinacaris nia an saiyang bohoc sa Cencrea, huli ta sia may penuga. 19 Asin nagdoroong sinda sa Efeso, asin iuinalat nia sinda dumán; asin sia lominaog sa sinagoga, naquipagsubay sa magña judio; 20 Asin can sinda naquimaherac siya na-paualat sia sainda nin cadiguit pang panahon; alagad day sia nagpahonod, 21 cundi nagpaaran sainda, na sominabi, Magbabalic acó liuat sa saindo, cun ipagcatalagá nin Dios, Asin naghalê sia sa Éfeso. 22 Asin pagdoong nia sa Cesarea, tominocad sia sa Jerusalem; asin pacataó nia nin cagalagñan sa Iglesia napaduman sa Antioquia,<noinclude></noinclude> myg7tuxijsuin2nadu9n3jf0smuhhru Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/411 250 373 1481 1480 2024-10-15T15:47:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1480 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 18 & 19.</center>'''|399}} ------------</noinclude>23 Asin pacaontoc dumán nin diit na panahon, naghalê, asin linibot nia na pasonodsonod an bilog na cadagaan nin Galacia, asin nin Frigia, na pinacocosog si gabos na magña discipulo. <center>''Si Apolos sa Efeso, asin sa Corinto.''</center> 24 Dominatong, gñani, sa Efeso an sarong judio na gñinagñaranan Apolos, tagá Alejandria, tauong madonong, asin macapangyarihan sa ''pagsaysay nin magña casuratan. 25 An tauong ini tinocdóan sa dalan nin Cagurangnan; asin malaad an espiritu iniigñatan na gayo an itinatarám asin itinotocdo na magña bagay na mapapadapit qui Jesús, na itinocdó ni Juan sa pagboboniag sa saiya. 26 Asin nagpoón siang magtarám na may panarig sa sinagoga. Alagad can madagñog sia ni Priscila asin ni Aquila, ipinag-ibá sia ninda, asin isinaysay saiya nin marahay an dalan nin Dios, 27 Asin can boót siang lomacao sa Acaya, pinacosog an boót nia can magña tugang, asin sinuratan ninda an magña discipulo, ta gñaning acôon sia ninda; asin can pagdigdi nia, nag- paquinabang nin dacol idtong magña nagturubod sa cabagsican nin biyaya: 28 huli ta hayag na gayo, na dinaog nia sa capangyarihan si nuagña judio, na pinaliliuanag nia an casaysayan nin magña casuratan na si Jesús iyo an Cristo. <center>CAPÍTULO XIX.</center> <center>''Icatolong pagbaclay ni Pablo sa paghuhulit.--</center> <center>''Isinaysay an evangelio sa Efeso.--</center> <center>''Caribocan na nangyari dahelan</center> <center>''qui Demetrio.''</center> 1 Asin nangyari na can dudumán pa si Apolos sa Corinto, si Pablo, can malibot na nia an magña halangcao na cadagaan, dominatong sa Efeso; asin nasabat nia si nagcapirang discipulo:<noinclude></noinclude> q1lvkpyqa3talijdu9xllwrj4cv4ze3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/413 250 374 1486 1485 2024-10-15T15:47:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1485 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 19.</center>'''|401}} ------------</noinclude><br> boot co saindo sa gñaran ni Jesús, ini na ipinaghuhulit ni Pablo. 14 Asin iguá man nin pitóng áquing lalaqui si Sceva, judio, poón nin magña sacerdote, na nagguiguiribo caini. 15 Asin sominimbag an espíritung' marumpot, asin sinabihan sinda, Si Jesús namimidbid co, asin namimidbid co ''cun si-isay'' si Pablo; tará camó ¿magña si-isay camó? 16 Asin an tauo na iguá nin espíritung marompot linocsoan sinda, guinomol sinda, dinaog sinda, nin huli caini nagdurulag sinda sa harong na idtó magña hurubâ asin nagcarulugadan. 17 Asin iní napahayag sa gabos, sa magña Judio asin magña Griego, na nag-oorontoc sa Efeso; asin dinatgñan sinda gabos nin tacot, asin inomao ninda an gñaran nin Cagurangnan ''tang'' si Jesús. 18 Balaquid man sa magña nagturubod, ipinagbabaretâ asin ipinagpapahayag an saindang magña guibo. 19 Siring man dacol sa magña nagtuturubod sa magña arte sa pagsalamangca, dinará ninda an saindang magña libro, asin sinolo ninda sa atubang uin gabos; asin binilang an halagá nin cagabsán. nahiling ninda na may limang polong ribong denario. 20 Sa siring na capangyarihan nagtalobó an tataramon nin Cagurangnan, asin nag-orog cahalangcao. 21 Asin pacatapus can magña bagay na ini, pinaghonáhona ni Pablo sa ''saiyang'' espiritu na padumán sa Jerusalem, na pacalibot nia sa Macedonia asin sa Acaya, asin sominabi, Paca-ontoc co dumán, caipuban man na mahilíng co an Roma. 22 Asin sinogò nia sa Macedonia an duá sa magña nagtatabang saiya, ''na iyo'', si Timoteo asin si Erasto, sia ominontoc gñóna nin cadiquit na panahon sa Asia. 23 Dagñan dominatong sa panahon na idtó an daculang caribocan dapit sa Dalan. 24 Huli ta si sarong platero,* na gñinagñaranan si Deinetrio, na naggniguibong magña sorosimbahan na pirac ni Diana, nagtataó nin canigoan na paquinabang sa magña panday; ----- * Panday qui pirac o bulanan.<noinclude></noinclude> buc56wq2tkd9cwcx1uahiviria5frz9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/414 250 375 1490 1489 2024-10-15T15:47:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1489 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|402|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 19.</center>'''|}} ------------</noinclude>25 sinda tinipon nia, cairiba an gabos na para-guibo nin siring na guibo, na nagsabi, Magña cagurangnan, naiisihan nindo na digdi sa hanapbuhay na ini nagyayaman quitá; 26 Asin nahihiling, nindo asin nadadagñog nindo na ini si Pablo bacô saná sa Efeso, cundi sa bilog gñani na palibot nin Asia, an Pablong ini sa magña cahatolan nia ibinobolag an cadaclan nin magña tauo, asin nagsasabi, na bacong magña dios an magña guiniguibo can magña camót. 27 Asin baco sanang madadayhan nin halagá an satong paghanap-buhay, cundi madadayhan man nin halagá an templo nin daculang diosa Diana, asin lalaglagon an cadaculâan caidtong sinasamba nin bilog na Asia asin nin quinábán. 28 Asin can madagñog ninda iní, nagcaparano nin caangotan, asin nagcurahao, sinda, na nagsarabi, Dacula si Diana sa magña tagí Efeso. 29 Asin an ciudad napano nin caribocan; asin nagcasararo saná na nagdaralagan pasiring sa teatro, dinacop ninda si Gayo asin si Aristarco, magña tagá Macedonia, magña cairiba ni Pablo sa pagbaclay. 30 Asin can boot si Pablong lomaog sa banua, day sin tinogotan can magña discipulo. 31 Asin an iba man na magña poón sa Asia, na saiyang magña catood, pinasogoan sia, na naquiquimaherac saiya na day sia padumán sa teatro. 32 An magña iba nagcucurahao nin ibang bagay; huli ta an catiriponan nagcacariboc, asin an cadaclán day nacacaisi cun anó ta sinda nagcacatiripon. 33 Asin dinará ninda si Alejandro sa cadaclán, na itinotoclang sia can magña Judio, Asin si Alejandro nagpasabot can camót na day maguirong sinda ta boót niang tauán nin catanosan an banua. 34 Tará can macaisi sinda na sia judio, an gabos sararo sanang nagcurahao, sa laog nin duang oras, Dacula si Diana sa magña tagá Éfeso. 35 Asin can matapus na an caribocan, an escribano sinabíhan ainda, Magña lalaquing tagá Efeso, si-isay dao sa magña tauo an day nacacaisi na an ciudad nin magña tagá Efeso<noinclude></noinclude> 99wb28g3vrm2bihdd3kt0h1blj6zq73 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/415 250 376 8833 1494 2024-10-17T05:02:15Z Minorax 87 8833 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|402|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 19 & 20.</center>'''|}} ------------</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">daculâ an paglincod asin pagsambá sa daculang Diana, asin nin ladauan na hominilig guican qui Jupiter?</div> 36 Huli gñani ta an magña bagay na ini day mapapaindahan, caipuban na day na camó magririboc, asin day mag-guibo nin anoman na day gñôna inisip. 37 Huli ta dinará nindo digdi an magña tauong ini, na baco man magña mahâbon sa magña templo, asin day man nagrarapsac sa satong diosa. 38 Cun si Demetrio gñani asin an magna panday na cairiba nia, iguá nin anoman na sombong tumang sa qui-isay man, borocás an magña hocomún, asin iguá nin magña procónsul: magñagsorombogñan sinda sinda man sana. 39 Tará cun iguá camong anoman na mapadapit sa ibang bagay, maninigong hatolan sa sarong tunay na catiriponan. 40 Huli ta madali quitáng isombong na magña parariboc* dapit can caribocan gñunian, na day nin anoman na dahelan na huli caini macataó quítá nin catanosan dapit sa catiriponan na iní. 41 Asin pacasabi nia caini, pinabalêna si catiriponan. <center>CAPÍTULO XX. ''Si Pablo sinongcô liuat an Macedonia asin an Grecia;'' ''pacatapus napadumán su Asia.''</center> 1 Asin pacatapus can caribocan, ipinaapod ni Pablo an magña discipulo, asin pacahatol sainda, asin pacacogosa, nagpaaram sia, asin naglacao pasiring sa Macedonia. 2 Asin can malibot na nia an magña cadagaan na idtó, asin pacataó nia nin dacol na hulit, napadigdi sa Grecia. 3 Asin paca-ontoc nia dumán nin tolong bulan, asin can masacay na sia cutâna pasiring sa Siria, pinag-isipan sia na guibohan nin maraot nin magña judio, caya pinagmarhay nia na bomalíc sa Macedonia. 4 Asin inibaban sia sagcod sa palibot nin Asia, ni Sopatro na tagá Berea, áqui ni Pirro; asin ni Aristarco, asin ni {{rule}} * Sediciosos.<noinclude></noinclude> bve9rbtlzhx1zdqknqqion949smz3mf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/416 250 377 1499 1498 2024-10-15T15:47:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1498 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|404|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 20.</center>'''|}} ------------</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">Segundo, na magña tagá Tesalónica; asin ni Gayo na tagáDerbe, asin ni Timoteo; asin nin magña tagá Asia na si Tiquico asin si Trófimo.</div> 5 Tará ining magña ini nag-erenot ''na'', naghaharalat sa samô sa Troas. 6 Asin camí, pacaágui can magña aldao nin magña tinapay na daing levadura, nagsacáy camí magpoón sa Filipos asin dominatong camí sa sainda sa Troas sa ''laog'' nin límang aldao, asin dumán nag-ontoc camí nin pitong aldao. 7 Asin can naenat na aldao nin semana, na nagcacatiripon an magña discipulo ta pagbabaragñâon an tinapay, si Pablo pinagtotocdoan sinda, ta maglalacao sia can masonod na aldao: asin lominauig an saiyang paghulit sagcod sa matagñang banguí. 8 Asin dacol an magña ilao sa itaas nin caharogñan dumán sa pinagcacatiriponan ninda. 9 Asin sarong baróbatâ na gñinagñaranan Eutico nacatucao sa dôgñauan,* inabot nin daculang pirot, dagñan na si Pablo nagsasaysay nin halaba, dará nin pagtotongoa naholog idto sa icatolong loon nin ''harong'' pa ibaba, asin binuhat sia gadan. 10 Si Pablo gñani hominilig, asin dinapaan sia, asin quinogos sia, na nagsabi, Day camó magcaririboc, ta an saiyang buhay nasa saiya. 11 Pacatapus nia sominacát, asin binagñâ an tinapay asin pacacacán, nagtarám nin halauig sagcod sa caagahan, asin naghalê sia. 12 Asin dinará ninda si baróbatâ buhay, asin daculâ si saindang caragñaban. 13 Alagad camí nagrolonad sa sacuyán, nagsaracay camí ''pasiring'' sa Assón, ta digdi ini sasabaton si Pablo; huli ta siring an saiyang pagcatalaan, na maglalacao saná sia sa baclayan. 14 Asin can sabaton nia cami sa Assón, ipinagibá mi sia ''sa sacayán'' asin napadumán camí sa Mitilene. 15 Asin nagsacay camí magpoón dumán, can sominonod na aldao dominatong camí sa catogñod nin Chio, asin can somi- {{rule}} * Ventana.<noinclude></noinclude> efh20zu8ucopsgelree5vkgpfiuetn8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/417 250 378 1504 1503 2024-10-15T15:47:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1503 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|402|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 20.</center>'''|}} ------------</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">nonod na aldao dominoong camí sa Samo: asin can macapahigñalo na camí sa Trogilio, can sominod na aldao dominatong camí sa Mileto.</div> 16 Huli ta pinagmarbay ni Pablo na lihisan an Éfeso, ta gñaning day na sia maabala sa Asia; huli ta sia nag-iinabót can aldao nin Pentecostés, cun sucat cutâna mangyari, sa Jerusalem. <center>''Magna tataramon ni Pablo sa magña ''camaguragňan sa Éfeso.''</center> 17 Asin nagpoón sa Mileta gñani pinasogoan nia sa Efeso, asin ipinaapod an magña camaguragñan sa Iglesia. 18 Asin can pagdirigdi sa saiya, sinabihan nia sinda, Naiisihan nindo, na magpoon sa naenot na aldao na tominongtong acó nin Asia, siring sa pagcaibá co sa saindo sa bilog na panahon, 19 na naglilincod aco sa Cagurangnan nin bilog na pagpapacumbabâ nin isip, asin caiba an magna luhâ, asin an magña casaquitan na dominatong sa sacó dahel sa nagña pagpapacaraot nin nagña Judio: 20 na an anoman na bagay na saindong paquiquinabagñan day co pinabayaan na isaysay sa saindo, asin hayag na itinotocdô co sa saindo, asin sa magña cabarogñan, 21 na sinasacsihan co sa magña judio asin sa magña griego man, an pagbabalic nin boót sa Dios, asin an pagtubod sa Cagurangnan tang si Jesu-Cristo. 22 Asin gñunian, uya, na acó napiritan sa espiritu, madumán acó sa Jerusalem, na day co naiisihan an magña bagay na mangyayari dumán sa sacô: 23 na an Espíritu Santo saná an nagpapatotoo sa sacô sa balang ciudad, na sinasabi, na an magña bilangoan asin magña casaquitan naghahalat sa saco. 24 Alagad sa arin man caining magña bagay day co tinatanan nin halagá, asin day co man tinatâuan nin halagá an sadiri cong buhay na minamahal co; maotob co saná an sacong catongdan na may caogmahan, asin an magña bagay na inaco co sa Cagurangnan na Jesús, ta gñaning patotoohan co an evangelio nin biyaya nin Dios.<noinclude></noinclude> 1n9litdmw0rtc379dkyfqo7to4d1cwl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/418 250 379 1508 1507 2024-10-15T15:47:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1506 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit" style="text-indent-0">406{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}MAGNA APÓSTOLES 20.</div> {{Rule}} 25 Asin gñunian, uya digdi, naaaraman co na camó gabos na pinaghulitan co can cahadean nin Dios, day na nindo mahihiling an sacong lalaugon. 26 Caya gñani, pinatotoohan co sa saindo sa aldao na ini, na acó malinig sa dugo nin gahos. 27 Huli ta day co tinalicondan an pagbareta sa saindo can gabos na cabatohan nin Dios. 28 Higñatan nindo an saindong sadiri, asin an saindong ariponpon,* ta guinibo camó nin Espíritu Santo sa sainda na magña obispo, ta gñaniug atamanon nindo an simbahan nin Cagurangnan, na ini binacal nia can saiyang dugó. 29 Natatalastas co na an pacabalo co, malaog digdi sa saindo an magña ganid na lobo,† na day patatauadon an ariponpon. 30 Asin magbuburuhat man sa pag-iriba nindo an magña tauong magtatararám nin magña bagay na maraot, ta gñaning icabolág an magia discipulo, asin magsoronod sa huri ninda. 31 Caya, magpurucá camó, romdomon nindo na sa laog nin tolong taon day acó nag-ontoc nin paghulit sa balang sarô, aldao asin bangui, caiba an luhá. 32 Asin gñunian, magña tugang, ipinamimibi co camó sa Dios, asin sa tataramon nin saiyang biyaya, na ini may capangyarihan sa pagpacosog sa saindo, asin pagtaó sa saindo nin panonod sa cairiba nin gabos na magña naguiguing santo. 33 An pirac, ó an bulauan, ó an gubing nin si-isay man day acó naarâ. 34 Atá gñani camó man sana nacacaisi na sa sacong nani caipuhan, asin sa magña cairiba co, ining magña camót co an naglincod sa sacô. 35 Sa gabos na bagay tinâuan co camó nin halimbaua, na sa siring na pagpagal, maninigo nindong andorogon an magña maluya, asin romdomon nindo an magña tataramon nin Cagurangnan na si Jesús, na sia man an nagsabi, Orog pang capaladan an pagtaó qui sa pag-acó. 36 Asin pacatarám nin siring, lominobod sia, asin namîbî caiba sinda gabos. {{rule}} * Manada. † Hayop na marigñis, na nacacaaguid sa ayam na ganid.<noinclude></noinclude> pkzwcbn9bziuvgeczjjxevq5ushcabx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/419 250 380 1512 1511 2024-10-15T15:47:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1510 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{Right|MAGNA APÓSTOLES 20 & 21.{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}407}} {{Rule}} 37 Asin nagtaragñis nin macuri an gabos; asin nagsarablay sa liog ni Pablo, asin hinadcan sia; 38 na mamondoon sindang gayo dahel caidtong tataramon na isinabi, na day na ninda inahihiling an saiyang lalaugon. Asin hinatod sia ninda sa sacayán. <center>CAPÍTULO XXI. ''Pagbalic ni Pablo sa Jerusalem, dinacop ''sia sa templo.''</center> 1 Asin can paghalê mi na sa sainda, nagsacay camí pasiring sa Coos; asin can sominonod na aldao sa Rodas; asin magpoón digdi dagos sa Pátara. 2 Asin can macasabat camí nin sarong sacayán na naglalacao pasiring sa Fenicia, nagrolonad cami, asin nagsaracay camí. 3 Asín can matanao mi an Chipre, binayâan mi ining pasiring sa ualá, nagsaracay camí ''pasiring'' sa Siria, asin dominoong camí sa Tiro: huli ta hahâuason dumán can sacayán an saiyang carga. 4 Asin can mácuá mina an magña discipulo, nagontoc camí dumán nin pitong aldao; asin sinda nagsarabi qui Pablo sa paagui nin Espiritu, na day magtucad sia sa Jerusalem. 5 Asin can macalihis na idtong ''pitong'' aldao, naghalê camí asin inibahan camí sa samong pagbabaclay ninda gabos, caiba an ''saindang'' magña babaye asin magña áqui, sagcod sa luas nin ciudad; asin nagrolohod camí sa pang-pang, asin namîbî camí. 6 Asin nagpacogos-cogosan cami, asin nagsaracay camí, asin sinda man nagpuruli sa saindang magña harong. 7 Asin cami, can matapus mina an pagsacay, naghalê camí sa Tiro pasiring sa Tolemaida; asin pacataratará mi sa magña tugang, natada camí sa sainda nin sarong aldao. 8 Asin can sominonod na aldao, nagdirigdi camí sa Cesarea; asin naglaog camí sa harong ni Felipe, na evangelista, na sarô sa pito, naquisacat cami saiya. 9 Asin iní iguá nin apát na áquing daraga, na naghuhurulâ.<noinclude></noinclude> izslu96r06lcf8nm6b9i1eada47os3m Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/42 250 381 1518 1517 2024-10-15T15:47:20Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1517 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|32|'''SAN MATEO 11.'''|}} {{hr}} <br>pinagguibohan nia nin balaquidon na magña gñagñalasan, huli ta day nagsorolsol, ''sinabihan:'' 21 Herac man simo, Corazin, herac simo, Bethsaida, huli ta cun sa Tiro asin sa Sidon guiniribo cutà an magña gñagñalasan na guinibo sa saindo, haloy nang gayo na nagsorolsol cutá, asin nagcilicio asin nagbugtac nin abó. 22 Alagad sinasabi co saindo na maguian pa an silot sa Tiro asin sa Sidon sa aldao nin paghocom, qui can sa saimo. 23 Icá man, Capernaum, na nagpapalancao ca sagcod sa lagñit, sagcod sa infierno mapapaibaba ca, huli ta cun sa magña taga Sodoma guiniribo cutâ an magña gñagñalasan na guinibo sa saimo, nagdanay cutâ sagcod sa aldao na ini. 24 Alagad sinasabi co saindo na maguian pa an silot sa daga nin Sodoma sa aldao nin paghocom, qui can sa saimo. <center>''An sacal ni Cristo.''</center> 25 Sa panahon na idto, si Jesús nagsimbag, na sominabi, Nagpapasalamat acó sa saimo, oh Ama, Cagurangnan nin lagnit asin nin dagâ, huli ta hinilom mo ining magña bagay sa magña madonong asin may pacasabot, asin ipinahayag mo ini sa magna saradit. 26 Iyo ini, Amâ, huli ta iyo an nacaogina sa magña matá mo. 27 An gabos na magña bagay itinao sa sacó nin sacong Amâ asin day nin si-isay man na nacamidbid sa Aqui, cundi an Amâ; si-isay man day nacamid bid sa Amâ, cundi an Aqui, asin idtong an Aqui boot nia na pahayagan. 28 Madiá camo sa sacô gabos na magña napapagal asin nagagabatan, asin tatauan co camó nin pagbigñaló. 29 Pâsanon nindo an sacong sacal, asin mag-hinonod camo sa sacò; huli ta aco mapanero asin mapacumbaba sa pusô; asin macúcua nindo an capahigñaloan can saindong magña calag. 30 Huli ta an sacal co malomoy, asin maguian an pasan co. {{hr}} *'''Maggamit nio gubing na matarom.'''<noinclude></noinclude> tbwkx79r3kk2gc1rp8rug1rfc2a66tu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/420 250 382 1522 1521 2024-10-15T15:47:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1520 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">408{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}MAGNA APÓSTOLES 21.</div> {{Rule}} 10 Asin can nagontoc camí dumán nin halauíg na aldao, hominilig halê sa Judea an sarong profeta, na gñinagñaranan na si Agabo.' 11 Asin dominoloc iní sa samô, quinuá an hagcos ni Pablo, asin guinapos an saiyang sadiring magña pâa asin magna camót, na sominabi, Ini an sinasabi nin Espíritu Santo; Gagaposon nin siring nin magña judio sa Jerusalem an lalaqui na tagsadiri can hagcos na ini, asin sia itataó ninda sa magña carnót nin magña gentil. 12 Asin can madagñog mi an magña bagay na ini, naquimahera camí sa saiya, asin siring man an magña nasa lugar na idtó, na day sia tumucad sa Jerusalem. 13 Si Pablo, gñani, sominimbag, Anóng guiniguibo nindo ta nagtataragüis camó asín pinasasaquit nindo an pusô? huli ta bacó sanang madali na acong gaposon, cundi gagadanon man acó sa Jerusalem, dahel sa gñaran nin Cagurangnan na si Jesús. 14 Asin huli ta day niamo sia nahatolan day cami nagdagos, na nagsarabi, Guibohon an cabótan nin Cagurangan. 15 Asin pacalihis can magña aldao na ini, hinandâ mi an samong magña balon, nagturucad camí sa Jerusalem. 16 Asin nag-iribá man sa samo magpoón sa Cesarea an ibang magña discipulo, ipinag-iba ninda an sarong discipulo na gñinagñaranan na si Mnasón, na taga Chipre, magurang nang discípulo, na sa saiya camí maquiquisacat. 17 Asin can pagdatong mi sa Jerusalem, an magña tugang inacô camí sa maogmahon. 18 Asin can sominonod na aldao, si Pablo ipinag-iba camí sa paghiling qui Santiago; asin an gabos na magña camaguragñan nagtiripon dumán. 19 Asin can matarátará na nia sinda, isinaysay nia sainda sarô sarò an magña bagay na guinibo nin Dios sa magña gentil dahel sa saiyang catongdan. 20 Asin sinda, can madagñog idtó, pinamurauayan ninda an Dios; asin nagsarabi saiya, Nahihiling mo na, tugang, cun pirang ribo sa magña judio an magña nagturubod; asin sinda gabos magña mainotob sa casogoan;<noinclude></noinclude> tiyvremhi9vqmmlawy3js9h9x5eng40 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/421 250 383 1526 1525 2024-10-15T15:47:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1524 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|MAGNA APÓSTOLES 21.{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}409}} {{rule}} 21 asin nabaretaan sinda dapit sa saimo, na tinotocdoan mo an gabos na magña Judio na nasa magña gentil, na bomolag qui Moisés; nagsasabi ca sainda, na day maninigong pagturion an saindang magña áqui, asin day pagsonodon siring sa magña caogalean. 22 Anóng ''guiguibohon'' gñani? An cadaclán magtitiripon sa capiritan; ta nadadagñog ninda na napadigdi ca. 23 Guibohon mo, gñani, ining sinasabi mi saimo: Iguang apát na tauo sa samo na may panuga: 24 ipag-iba mo sinda, maqui-iba ca sa saindang maglinig, asin bayadan mo an magcacaris sainda, ta gñaning ipacaris ninda an ''bohoc'' sa payó; asin macaisi an gabos na day nin catotoohan an magña bagay na nabaretá sainda dapit sa saimo, cundi nag-ootob ca man can casogoan. 25 Tará dapit sa magña gentil na nagturubod sinuratan mi ''sinda'', na samong pinatanidan na sinda maglicáy sa magña bagay na idinodolot sa magña anito, asin sa dugo, asin sa ''hayop'' na binitay, asin sa pagsambay. 26 Dagñan ipinag-iba ni Pablo an magña tauo, asin can sominonod na aldao, naglinig sia na caiba ninda, lominaog sa templo, asin isinaysay an ''panahon'' can magña aldao nin paglilinig, sagcod na icadolot an dolot na mapapadapit sa manarô-sarô sa sainda. 27 Asin can matatapus na an pitong aldao, an magña judíong taga Asia, can mahiling sia ninda sa templo, riniboc ninda an bilog na banua, asin dinacop sia ninda, 28 na nagcucurabao, Magña lalaquing tagá Israel, tomabang camó; {{right|Iyo ini an tauo na sa gabos na lugar nagtotocdò sa gabos tumang sa banua, asin sa casogoan, asin sa lugar na ini: asin sarò pa caini, ilinaog nia sa templo an magña gentil, asin dinigtaan ining santong lugar.}} 29 Huli ta nahiling gñóna ninda na caiba nia sa ciudad si Trófimo, na tagá Efeso, asin an isip ninda na ilinaog sia ni Pablo sa templo. 30 Asin an bilog na ciudad nariboc, asin nagcatiripon an ''magna tauo'' sa banua: asin dinacop ninda si Pablo, guinoyod<noinclude></noinclude> p41w5j5sf2rskn3x1ljwvp6mh6qbwwn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/422 250 384 1530 1529 2024-10-15T15:47:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1528 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">410{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 21. {{rule}} ninda sa luas nin templo: asin tolos man saná sinadahan ninda an magña pinto.</div> 31 Asin dagňan na pinagpipiritan siang gadanon, ipinadará an baretá sa coronel nin compania, na an bilog na ciudad nin Jerusalem nariboc. 32 Asin iní cominuá nin magña soldado asin magña capitán, asin dominalagan sa sainda: Asin can mahiling ninda an coronel, asin an magña soldado, nagorontoc can paghampac qui Pablo. 33 Dagñan, dominoloc an coronel, dinacop sia, asin ipinagapus sia nin duang cadena; asin naghapot cun si-isay sia, asin cun anong guinibo nia. 34 Asin sa cadaclán, an iba nagcucurahao nin sarong bagay, asin an magña iba, iba man: asin buli ta day nia matatalastas an catotuohan dahel sa caribocan, ipinadará sia sa cota.* 35 Asin can dominatong na sia sa magña tangga, nangyari na sia binuhat nin magña soldado, dahel ta inaagao sia nin banua ; 36 huli ta an cadaclán sa banua nagsosonod saiya, na nagcucurahao, Gadanon sia. 37 Asin can ilaog na si Pablo sa cotâ, nagsabi sia sa coronel, Mangyayari dao na macapagsabi acó sa saimo nin anóman? Asin nagsabi an coronel saiya. Tataó ca nin griego? 38 Bacô icá idtong taga Egipto na can magña enot na aldao nagbuhat nin sarong caribocan, asin nagdará sa patag caidtong apát na ribong tauo na magña paralibón?+ 39 Dagñan si Pablo nagsabi. Acó sa catotoohan sarong judio, na tagá Tarso, ciudad na mahalaga nin Cilicia: alagad naquiquimaherac acó saimo na togotan mo acong macapagtarám sa banuaan. 40 Asin can matogotan na si Pablo, na nacatindog sa magña tangga, pinasabot can saiyang camót an banua: Asin can mahimong na, tinarman sinda sa tataramon na Hebreo, na sominabi. {{rule}} * Cuartel, o campamento. † Parahipo.<noinclude></noinclude> jmd7mjbtqx670icuiopyn1b5nkmyecs Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/423 250 385 1535 1534 2024-10-15T15:47:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1534 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 22.</center>'''|411}} ------------</noinclude><center>'''CAPÍTULO XXII.'''</center> <center>''Pagsaysay ni Pablo can saiyang sadiring catanosan''</center> <center>''sa atubang nin banuaan.''</center> 1 Magña tugang asin magña ama, dagñogon nindo an catanosan na gñunian itatao co saindo. 2 Asin can madagñong ninda na pinagtatarmán sinda sa tataramon na Hebreo, ominorog an himong: asin sia sominabi, 3 Acó sa catotoohan Judio, ipinang áqui sa Tarso nin Cilicia, alagad nag-adal acó sa ciudad na ini, sa magña pamitisan ni Gamaliel, tinocdóan acó nia igo sa tunay na casogoan nin satong magña magurang, maigot an boot co dapit sa Dios, na siring sa saindo gabos gñunian. 4 Asin linalamág co an Dalan na ini sagcod sa cagadanan, na guinagapus co asin ilinalaog co sa magña bilangoan an magña lalaqui asin siring man an magña babaye. 5 Siring man an cahorohalangcao sa magña sacerdote minasacsi sacô, asin an gabos na camaguragñan; na sa sainda cominuá man acó nin surat dapit sa magña tugang, asin nagbaclay acó pasiring sa Damasco, ta gñaning madará cong magña gapus sa Jerusalom an magña dudumán, ta gñaning padusahan sinda. 6 Tará nangyari na can naglalacao acó, asin naghaharani na aco sa Damasco, harani-na sa caodtoan nin aldao, napadaling nagliuanag sa palibot co halê sa lagñit an sarong ilao na daculâ : 7 Asin napucan acó sa dagâ, asin nadagñog co an sarong tignog na nagsasabi sacó, Saulo, Saulo, ¿tâdao ta pinaglalamag mo acó ? 8 Acó gñani sominimbag, Si-isay, ca, Cagurangnan? Asin sinabihan nia acó: Acó si Jesús na tagá Nazaret, na saimong pinaglalamag. 9 Asin an magña cairiba co nahiling sa catotoohan an ilao, asin nagcatiricbahan sinda; alagad day ninda nadagñog an tigñog can nagtatarám sa sacô.<noinclude></noinclude> dcadxrp8nq2hz0wmj0pbv805arpvv3z Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/424 250 386 1540 1539 2024-10-15T15:47:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1539 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|412|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 22.</center>'''|}} ------------</noinclude>10 Asin nagsabi acó, ¿Anóng guiguibohon co, Cagurangnan? Asin an Cagurangnan sinabihan acó: Tomindog ca, asin padumán ca sa Damasco; asin dumán sasabihon saimo an gabos na itinalâan na guibohon mo. 11 Asin huli ta day acó nacacahiling, dahelan sa camurauayan caidtong ilao, quinabít acó sa camót can magña cairiba co, napaduman acó sa Damasco. 12 Asin sarong inaapod na Ananias lalaquing mabeheracon igò sa casogoan, na iguá nin ''marahay'' na catotoohan dapit sa gabos na magña judio na nag-oontoc dumán, 13 napadigdi sa sacò, asin dominoloc sia, na sinabihan acó, Tugang na Saul, acôon mo an pacahilíng. Asin acó sa oras man sanang idtó, inacò co an pacahiling, ''asin itinorohoc'' co an ''magňa matá'' sa saiya. 14 Asin sinabihan nia acó, An Dios nin satong magña magurang itinalaga sa saimo, ta gñaning mamid bid mo an saiyang cabôtan, asin mahiling mo idtong Banal, asin madagñog mo an tigñog nin saiyang gñosó. 15 Huli ta manini sacsi ca nia sa gabos na magña tauo, dapit sa magña bagay na nahiling mo asin nadagñog mo. 16 Asin gñunian, gñani, ¿Tadao ta napapaontoc ca? tomindog ca, asin pabuniag ca, asin hugason mo an saimong magña casalan; asin apodon mo an saiyang gñaran. 17 Asin nangyari sa sacó, can magbalic acó sa Jerusalem, asin naminîbî acó sa templo, pinanglipadgñan acó nin isip. 18 Asin nahiling co Sia, na nagsasabi sa saco, Maghidale ca, asin tolos man saná lomuas ca sa Jerusalem; huli ta day ninda aacôon saimo an catotoohan dapit sa sacó. 19 Asin nagsabi acó, Cagurangnan, sinda man saná nacaca- talastas na acó an naglalaog sa bilangoan, asin hinahampác co sa balang sinagoga, an magña nagtuturubod sa saimo: 20 asin can bominolos an dugo ni Esteban na saimong sacsí, acó man dudumán sa atubang, asin itinogot co an saiyang cagadanan, asin tinago co an magña gubing can magña gomimadan saiya. 21 Asin sinabihan nia acó, Lomacao ca, huli ta sosogoon tacá sa harayo, duman sa magña Gentil.<noinclude></noinclude> rd6a7jz78cbn7zk0np7agv57zcnm3pe Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/425 250 387 1543 1542 2024-10-15T15:47:21Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1542 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 22.</center>'''|413}} ------------ 22 Asin dinagñog sia ninda sagcod can tataramon na ini; dagñan nagcururahao, na nagsarabi, Halêon sa daga an sarong siring na tauo, huli ta day sia maninigong mabuhay. 23 Asin huli ta sinda nagcucurahao, asin ipinagralagsao ninda an saindang magña gubing, asin pinagpapaolangtó sa doros an cabocabo, 24 an coronel nagboót na daralion sia sa laog pin cotâ, magboót ''man'' na padusahan sia ''liuat'', ta gñaning maisihan nia cun anó an dahelan can pagcurahao ninda nin siring tumang sa saiya. 25 Asin can guina pus sia ninda nin magña pisi, sinabihan ni Pablo an capitán na nacaatubang, ¿Itinotogot dao sa saindo na hampacón an sarong tauong taga Roina na day ''gñóna'' ini hinocomán? 26 Asin can madagñog ini can capitán, napadumán sia sa coronel, asin tinâuán sia nin pacaisi, na nagsabi, ¿Anó an guiguibohon mo? huli ta an tauong ini tagá Roma. 27 Dominoloc gñani an coronel, na sinabihan sia, Sabihon mo sa sacò, ¿tagá Roma ca? Asin sia sominabi, Ohô. 28 Asin sominimbag an coronel, Sa mahalagang pirac inabot co ining pagcatagá Roma. Asin si Pablo sominabi: Alagad acó ''tagá Romang'' ipinangñaquî. 29 Tolos man saná gñani, hominarayo sa saiya idtong magna magpapadusa cutâna saiya: asin minsan an coronel man natacot, can maisihan na sia tagá Roma, huli sa pagcapa- gapusa sa saiya. <center>''Si Pablo sa atubang nin Sanedrin.''</center> 30 Alagad can sominonod na aldao, na boót niang maisihan an catotooban cun anú an dabelan ta isinombong sia nin magña judio, pinahobadan sia, asin nagboot sia na magtiripon au magña poón nin magña sacerdote, asin an saiyang bilog na concilio: asin ipinacuá si Pablo, asin inatubang sia sa sainda<noinclude></noinclude> 4pnexhxkq1z0mnhiqjqdxomsigqexty Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/426 250 388 1547 1546 2024-10-15T15:47:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1546 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|414|'''<center>MAGNA APÓSTOLES 23.</center>'''|411}} ------------</noinclude><center>CAPITULO XXIII.</center> 1 Asin si Pablo, itinorohoc an saiyang magña matá sa concilio, na sominabi, Magña tugang, nabuhay acó sa atubang nin Dios sa bilog na ''marahay na'' pacamidbid sagcod sa aldao na ini. 2 An cahorohalangcao nin magña sacerdote, na si Ananias, pinagbôtan gñani an magña nasa caraní ''ni Pablo'' na tampalon sia sa gñosó. 3 Si Pablo gñani sinabihan sia, An Dios lulugadon ca, parél na pinaputi: asin nacatucao ca gñani, ta maghobocom sacô, igo sa casogoan, asin ipinagboót mo na lugadon acó, tumang sa casogoan? 4 Asin an magña dudumán sa carani nia nagsarabi, ¿ Isinusumpá an cahorohalangcao na sacerdote nin Dios, 5 Asin si Pablo nagsabi, Day acó nacacaisi, magña tugang, na sia iyo an cahorohalangcao na sacerdote; huli ta násusurat: Day ca magtatarám nin maraot sa poón nin saimong banuaan. 6 Alagad si Pablo, can maisihan nia na an sarong cabagñâ magña Saduceo, asin an ibá magña Fariseo, nagcurabao sia sa concilio: Magña tugang, Fariseo acó, áqui aco nin Fariseo : dapit sa sinasarigan ''ta'', asin sa pagcabuhay liuat nin magña gadan, hinohocoman acó. 7 Asin pacasabi nia caini, nangyari an sarong pagpasurubay sa magña Fariseo asin magña Saduceo: asin an cadaclán nagcaborobaragñâ. 8 Huli ta an magña Saduceo nagsasarabi na day nin pagcabuhay linat, asin daing ángel, asin daing espíritu; alagad an magña Fariseo nagtuturubod can duang bagay. 9 Asin nagcururahao nin macosog: asin nagtirindog an magña ibang escriba na napapadapit sa magña Fariseo naquiquipagsuruhay na nagsarabi, Day caming nahihiling na anoman na maraot sa tauong ini: ¿asin and cun sarong espíritu an nagtarám saiya, ó ángel, day quitá maquisuhay sa Dios. 10 Asin nagcaiguá nin daculang pagpasuruhay, sa tacot can coronel na si Pablo pagbaragñáon ninda, ipinaapod nia an<noinclude></noinclude> mnct19j5ay794x18defgdibwb8ed6ul Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/427 250 389 1551 1550 2024-10-15T15:47:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1550 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 22.</center>'''|415}} ------------</noinclude><br>magña soldado, asin ipinaagao sia sa tahao ninda, asin ipinadará sia sa laog nin cotâ. 11 Asin can sominonod na bangui, dominoloc sa saiya an Cagurangnan, asin sinabihan, sia; Manarig ca, Pablo; na siring sa pagcasacsi mo dapit sa sacô sa Jerusalem, siring quinacaipuhan man na sacsihan mo aco sa Roma. <center>''Pagsumpa nin magña judio tumang qui Pablo.''</center> <center>''Ipinadará sia sa Cesarea.''</center> 12 Asin can aldao na, an magña judio nagtiripon, asin nagguibo sinda nin panugâ na sinumpáan na day sinda macacan asin day sinda mainom sagcod na day magadan ninda si Pablo. 13 Asin iguá nin apát na poló si magña nanumpaan nin siring: 14 asin sinda nagdurumán sa magña poón nin magña sacerdote asin sa magña camaguragñan, asin nagsarabi, Camí nagguiribo nin panuga na sinumpaan, na day cami magnanamit nin anoman sagcod na day magadan mi si Pablo. 15 Gñunian gñani, sabihan nindo an coronel, caiba nindo an concilio, na darahon si Pablo sa atubang nindo, na boót nindong maisihan nangad an catotoohan can sombong dapit sa saiya; asin camí magña andám-na sa paggadán saiya bago sia domatong. 16 Alagad sarong áqui na lalaqui nin tugang na babaye ni Pablo, can madagñog an magña masiuauang homa ninda, napadumán sia, asin lominaog sia sa cotâ, asin binaretâan Bi Pablo. 17 Asin si Pablo, inapod nia an sarô nin si magña capitán, na nagsabi, Darhon mo an-barobatang ini sa coronel; huli ta sia may sarong bagay na ipagsasabi saiya. 18 Quinabit sia, gñani, dinará sia sa coronel, asin nagsabi, Si Pablo na bilango, inapod nia acó, na naquimaherac sa sacó na darhon co an barobatang ini sa saimo, na sia may sarong bagay na ipagsasabi saimo. 19 Asin an coronel quinaptán sia sa camót, asin dinará sia<noinclude></noinclude> 5d0g9yx6fcck7su462o912zfanjxtt2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/428 250 390 1554 1553 2024-10-15T15:47:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1553 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">416{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 23. {{rule}} sa ''sarong'' guilid, asin hinapot sia, ¿Anó dao an sasabihon mo sa sacó? 20 Asin nagsabi sia, An magña judio nagcasararô-na na maquimaherac sa saimo na ipahatod mo si Pablo sa atubang nin concilio saága, ta may coguidon sinda dapit sa saiya na Sarong bagay na labi catotoo. 21 Day ca gñani magtubod sa sainda; huli ta labing apát na palong tauo sa sainda an naghohoma na maggadan saiya, na sinda may magia panuga na sinumpaan na day sinda macacan asin day mainom sagcod na day magadan sia; asin gñunian magña andám-na sinda, naghabaralat can saymong pangñacó. 22 Iyo idtú an coronel pinahalê-na si baróbatú, na pinatanidan sia, day mo sabihon ni qui-isay mau na binaretaan mo acó dapit can bagay na ini. 23 Asin inapod nia an duáng capitán, asin nagsabi, Andamón indo an duang gatós na magña soldado, na magdudurumán sa Cesarea, asin pitong polo na nagcacarabayo, asin duáng gatos na magña tagá garod,* sa icatolong orast nin bangui: 24 asin nagpapaandám ''man'' nin cacabayohan ni Pablo, ta gñaning madará sia na day magca-anó-anó qui Felix, na gobernador. 25 Asin sominurat sia nin sarong surat sa siring na magña tataramon: 26 Si Claudio Lisias sa caborohalangeao na gobernador na si Felix, Carahayan macamtan: 27 An tauong ini dinscóp nin magña Judio, asin ta gagadanon na cutana ninda, can pagdatong co sa sainda na may caibá acong magña soldado, asin inagao co sia sa ''saindang'' ''magña camót'', can masabotan co na sia tagá Roma. 28 Asin huli ta boót cong maisihan cun anó an dahelan ta sia isinombong ninda, ipinahatod co sia sa atubang can concilio ninda; 29 dumán nacuá co na isinombong sia ninda dapit sa nagña tataramon sa casogoan ninda; asin day nin anóman na {{rule}} * '''lanceros.''' † A las nueve nin bangui.<noinclude></noinclude> dc3bcnupafrrnzfg428fugn3k5rdcvu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/429 250 391 1558 1557 2024-10-15T15:47:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1557 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 23 & 24.</center>'''|417}} ------------ <br> sombong na tumang sa saiya na maninigò sia sa cagadanan ó sa bilangoan. 30 Tará can mabaretaan acó dapit can magña maraot na homa na guinibo tumang saiya can magña judio, tolos man saná ipinadará co sia sa saimo, na pinagbotan co man an saiyang magña parasombong na magsarabi sa atubang mo can sasasabihon nindang tumang saiya. 31 Caya gñañi an magña soldado, quinná ninda si Pablo, siring sa pagcasogó sa sainda, hinatod sia mindang bangai sa Antipatris. 32 Alagad can sominonod na aldao, pinabayaan ninda na ibahan sia can magña nagçacarabayo, asin sinda nagbaralic sa cotâ. 33 Asin can magdaratong sinda sa Cosarea, asin iquinataó ninda an surat sa gobernador, inatubang ninda si Pablo sa atubang nia. 34 Asin ini pacabasaa can surat, inapot sia cun tagú saen siang cadagaan; asin can maisihan nia na tagá Cilicia, 35 sinabihan sia, Dadagñogon co an saimong dahelan cun domatong-na an magña nagsorombong saimo: asin ipinagboot na bantayan sin gñóna sa palacio ni Herodes. <center>'''CAPÍTULO XXIV.'''</center> <center>''Si Pablo sa atubang nin horomán nin gobernador''</center> <center>''na si Feliz.''</center> 1 Asin pacatapus in limang aldao, hominilig an cahoro-halangcao na sacerdoteng si Ananias, caibá nia an ibang magña camaguragñan, asin an sarong ginagñaranan na Tértulo, na parasaysay; na sinda naquipag-atubang sa gobernador tumang qui Pablo. 2 Asin can sia inapod na, nagpoón si Tertulo na ipagsomabong sia, na sominabi, Huli ta dahel sa saimo nagcacamit cami nin daculang catiuasayan, asin balaquid na magña bagay sa marabay mong pagboút sa banua, sa palacao nin saimong camayodocan,<noinclude></noinclude> 3j52j1ls7ulqctanj4atx343et03xbz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/43 250 392 1565 1564 2024-10-15T15:47:22Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1564 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 12.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}} 33</div> {{rule}} <br> <center>'''CAPÍTULO XII.'''</center> <center>''Si Jesús iyo an Cagurangnan nin aldao nin paghigñaló.''</center> 1 Can panahon na idto nag-aagui si Jesús sa magña caomahan nin trigo sarong aldao nin paghigñaló;* asin an saiyang magña discipulo can pagcagorotom, nagporoon nagpuraquit can magña ohoy asin pigcaracan ninda. 2 Asin can mahiling idto can magña Farisco, nagsarabi saiya, Hilgñon mo, an saimong magña discipulo nag-guiguiribo caidtong day sucat guibohon sa aldao niu pagbigñalo. 3 Alagad sia sinabihan sinda, Day nindo nabasa idtong guinibo ni David, can magotom, sia, asin an saiyang magña cairiba ; 4 na naglaog sia sa Harong nin Dios, asin quinacan si magña tinapay nin proposicion 6 dolot, na day inaninigong magcacan, ni an saiyang magña cairiba, cundi an magña sacerdote sana? 5 day nindo nabasa sa casogoan, na an magña aldao nin paghigñaló, sa templo, an magña sacerdote linalapas ninda an aldao nin paghigñaló, asin day sinda nagcacasalà? o Tará sinasabihan co camo na digdi sa lugar na ini igua nin saro na labi pa cadaculà sa templo. 7 Cun magcairisihan nindo cun anó au cahologan caini: Minamauot co an pagcaherac asin bacó an silot, day nindo. pinaghoconan cutâ an magña day nin casálan. 8 Huli ta an Aqui nin tauo iyo an Cagurangnan nin aldao nin paghigñaló. <center>''Pagpaomay sa lalaqui na may camót na nag-aalang.''</center> 9 Asin can paghale diban, naglaog sa sinagoga ninda. 10 Asin uya digdi an sarong lalaqui na may camót na aláng; asin pigharapot sia na nagsarabi, Magcacanigó an pagbolong sa aldao nin paghigñaló? ta gñaning icapagsombong sia. ----- * '''sábado.'''<noinclude></noinclude> 77jsvo4k0hbkq47jtfu2syrwjeneknr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/430 250 393 1568 1567 2024-10-15T15:47:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1567 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">418{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 24. {{rule}} 3 sa anóman na palacao asin saen man na lugar inaacô mi ini nin bilog na utang na boót, oh cahorohalangcao na Felix. 4 Tará ta gñaning day tacá maolang nin labilabi, naquiquimaherac acó sa saimong catoninogñan, na dagñogon mo cami nin madali. 5 Huli ta nacuá mi na an tauong ini sarong damát,* asin parapatindog nin magña caribocan sa tahao nin gabos na magña judio sa bilog na quinâban, asin poón nin secta nin magña tagá Nazaret: 6 na sia man an nagpadûang na paglapasan an templo; asin dinacop mi sia, asin boót mi siang hocomán cutâna igo sa samong casogoan. 7 Tará dominatong sa samo an coronel na si Lisias, na sa capiritan inagao sia sa samong magña camót, 8 na pinagbotan an saiyang magña parasombong na magdirigdi sa saimo, na dapit sa saiya, icá man saná macapaghonâ-hona, masasabotan mo an gabos na magña bagay na ''dapit'' sa saiya isinosombong mi. 9 Asin an magña judio nag-arayon man sa sombong, na nagsarabi caining magña bagay, 10 Asin an gobernador can pinasabot nia ta gñanin magtarám, si Pablo sominimbag, :Huli ta naiisihan co na icá haloy nang magña taón na hocóm sa nación na ini, sa marahay na boót co magsasabi acó can sacong catanosan; 11 matatalastás mo na day pang cagduáng aldao na tominucad acó sa Jerusalem sa pagsambá: 12 asin day acó ninda nacuá sa templo na naquiquipagsuhay sa qui-isay man, ó nangririboc sa banua, ó sa magña sinagoga man, ó sa ciudad: 13 asin day man ninda mapapatotoohan sa saimo an magña bagay na ipinagsosorombong ninda gñunian ''tumang'' sa sacô. 14 Tará ini an itotogâ co saimo, na idtong Dalan na inaapod nindang secta, siring an paglilincod co sa Dios nin satong {{rule}} * '''Peste. iyo man nangad.'''<noinclude></noinclude> 55thf859887uvh5vdldeyit48fd3ku8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/431 250 394 1571 1570 2024-10-15T15:47:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1570 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 24.</center>'''|419}} ------------ <br>magña magurang, na tinotubod an gabos na magña bagay na sa casogoan asin sa magña profeta na nagcacasururat; 15 na may inabalat sa Dios na magcacaiguá nin pagcabuhay liuat sa magña gadan, an magña banal, asin bacong banal, asin ini man inahalat ninda. 16 Caya dapit caini, nag-hihigñoa acó na magcaiguá guiraray nin marahay na isip na day nin pagbasol dapit sa Dios asin dapit sa magña tauo. 17 Asin pacalihis nin balauig na panahon, napadigdi acó sa pagdará nin magña limos sa sacong banua asin magña dolot sa Dios; 18 Can macuá acó ninda sa templo malinig (day nin cadaclán, asin day nin caribocan) tará may nagcapirang magña judiong tagá Asia; 19 na sinda maninigô cutânang maquiatubang digdi saimo, asin nagsorombong dapit sa saco, cun igua sindang anóman na ipagsasabing tumang sa sacó. 20 O cun day an magña tauo man sanang ini magsarabi cun anong maraot na guibo co na nácua ninda, can nacatindog acó sa atubang nin concilio, 21 na tibaad dapit can tataramon na ini na isinabi co sa halangcao na tigñog, Dapít sa pagcabuhay liuat nin magña gadan pinagbohocomán acó gñunian nindo. 22 Alagad si Felix, na iguá nin bilog na pacatalastas dapít sa Dalan, binugtacan sinda nin talaan, asin nagsabi, Paghilig can coronel na si Lisias sasayodon co an saindong magña tataramon. 23 Asin sinogo an capitán na bantayan si Pablo; asin gamitan sia nin pagcaherac, asin day pagtoyanon an si-isay man nin saiyang magña catood na paglincodan sia, ó an pagdoloc sa saiya. 24 Alagad pacalihis nin nagcapirang aldao, napadigdi si Felix caibá si Drusila na saiyang agom, na sia judia, asin ipinaapod si Pablo, asin dinagñog sia dapit sa pagtubod qui Cristo Jesús. 25 Asin isinaysay ni Pablo an bagay na dapit sa catanosan, asin sa pagpopogol, asin sa paghocóm na madatong, naticbahan<noinclude></noinclude> eop0dz8bbbhrw8f1mah20nd84briws7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/432 250 395 1574 1573 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1573 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">420 {{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 24 & 25. {{rule}} si Felix, na sominimbag, Gñunian maghalê ca ''gñôna,'' tará cun magcaiguá acó nin lugar, ipapaapod tacá. 26 Asin naghalat man na dapit caining ''bagay'' na tatauán sia nin pirac ni Pablo, caya dayaday na ipinaapod sia, na naquiquipag olay sa saiya. 27 Tará pacalihis nin duang taón, si Felix nasangleán ni Porcio Festo: asin huli ta boót ni Felix na macacuá nin marahay na hoót sa magña judio, pinabayaan nia sa bilangoan si Pablo. <center>CAPÍTULO XXV.</center> <center>''Dinara si Pablo sa atubang ni Festo, asin hinagad''</center> <center>''nia na darhon sia qui Cesar.''</center> 1 Si Festo, gñani, can macalaog na sa provincia pacalihis nin tolong aldao tominucad magpoón sa Cesarea sagcod sa Jerusalem. 2 Asin nagsorombong sa saiya an magña poón nin magña sacerdote, asin an magña cadaraculaan ''na tauo'' sa magña judio, tumang qui Pablo, asin naquimaherac sinda saiya, 3 na nagharagad nin carahayan para sa sainda tumang saiya, na sia ipadará sa Jerusalem; asin sinda magbabarantay ta gagadanon sia sa dalan. 4 Tará si Festo sominimbag na si Pablo pinagiigñatan sa Cesarea, asin sia man saná day na mahahaloy paduduman. 5 Caya, gñani, nagsabi, an magña mangyayaring macaibá a saindo homilig sa caiba co; asin cun may anoman na casalan an tauong ini, isombong nindo sia. 6 Asin can nacaontoc na sa sainda na day lomihis sa ualó o sampolong aldao, napadigdi ''sia'' sa Cesarea, asin can sominonod na aldao, tominucao sia sa hocomán, nagboót na si Pablo darahon sa saiya. 7 Asin can pagpadigdi nia, linibotan sia can magña judio na naghirilig na halê sa Jerusalem, na may magña darang balaquid asin magagabat na sombong na tumang saiya, na an magña bagay na ini day man ninda mapatotoohan; 8 Nagpapahayag ''gñani'' si Pablo can saiyang sadiring pag- andorong, na nagsabi, Tumang sa casogoan nin magña judio,<noinclude></noinclude> gqebwjkm0a44pnn3s0i3faoyt5dqtfa Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/433 250 396 1577 1576 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1576 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 25.</center>'''|421}} ------------ ó tumang sa templo, ó tumang man qui César day acó nagcasala sa ano man. 9 Alagad si Festo, na boót niang mapagayagaya an magña judio, sinimbag si Pablo na sinabihan, ¿Boot mong tumucad sa Jerusalem, asin dunán ca hocomán dapit caining magña bagay sa sacong atubang? 10 Asin si Pablo sominabi, Sa atubang can hocomán ni Cesar uya acó, digdi acó maninigong hocomán: tumang sa magña judio day acong guinibong anóman na maraot, na icá man saná nacacaisi nin marahay. 11 Cun acó gñani nagguibo nin maraot, ó nacaguinibo acó uin anóman ua bagay na maninigó sa cagadanan, day co sinisicual an cagadanan; alagad cun day nin anóman an magna bagay na tumang sa saco sinosombong ninda, day acó icácataó in si-isay man sa sainda, utang na boót. Ipadará acó qui Cesar. 12 Si Festo gñani, pacá-hagad nin cahatolan sa catiriponan, sominimbag, ¿Qui César ca naghahalat? Qui César ca padudu- mán. <center>''Si Pablo sa atubang ni Agripa.''<center> 13 Asin pacalihis nin nagcapirang aldao, si hadeng_Agripa asin si Bernice nagdirigdi sa Cesarea sa pagsongcô qui Festo. 14 Asin huli ta nag-ontoc sinda dumán nin halauig na magña aldao, si Festo isinaysay sa hade an tataramon ni Pablo, na nagsabi, Iguá digdi nin sarong tauo, na iuinalat ni Felix sa bilangoan; 15 na dapit saiya, can napadunán acó sa Jerusalem, nag- dirigdi sa sacó un magña poón nin magña sacerdote asin an magña camaguragñan nin magña judio, asin inahagad ninda na hocomán co tumang saiya. 16 Sinimbag co sinda, na day quinaugalean nin magña tagá Roma na itaó an si-isay man na tauo sa cagadanan na day gñóna an ''tauong'' isinosombong icaatubang sa saiyang magña nagsombong, asin sia macapagpahayag can sadiring catanosan dapit sa sombong na tumang sa saiya. 17 Cayá, can nagtiripon sinda gñani digdi, day co inabala,<noinclude></noinclude> o5o89fc5o2utcinqy9jv2mf8703har4 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/434 250 397 1580 1579 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1579 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">422 {{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 25. {{rule}} ''cundi'' can sominonod na aldao, tominucao acó sa hocomán, asin ipinacuá co an tauo. 18 Asin can dudumán-na sinda na naquiquiatubang an magña nagsorombong, day sindang nadarang anóman na maraot na sombong, siring sa togodtogod co; 19 cundi iguá sindang nagcapirang tataramon na tumang sa saiya dapit sa saiyang sadiring religión, asin dapit sa sarong Jesús na ''gñinagñaranan'', na nagadán, na sia pinatotoohan ni Pablo na buhay. 20 Asin acó, na nagborongborong dapit sa pag-oguid can magña bagay na siring, hinapot co sia cun boót siang padumán sa Jerusalem, asín dumán sia hocomán dapit can magña bagay na ini.. 21 Tará hinagad ni Pablo na igñatan sia ta gñaning hocomán nin emperador, binoót co na igñatan sia sagcod na icapadará co sia qui César. 22 Asin si Agripa sinabihan si Festo, Boót co man madagñog an tauong ''iyan''. Asin nagsabi si ''Festo'', Saaga madagñog mo sia. 23 Asin can sominonod na aldao, pagpadigdi ni Agripa asin ni Bernice, caiba an balaquid na cadaculâan, asin sinda nagralaog sa hocomán, caiba an magña coronel asin an magña minamahal na tauo sa ciudad, asin dinará dumán si Pablo, sa casogoan ni Festo. 24 Asin nagsabi si Festo, Hadêng Agripa asin camó gabos. na magña lalaquing uya ''digdi'' na magña caibá mi: nahihiling nindo ''an tauong'' ini na huli sa saiya an gabos na magña judio naquimaherac sinda sa sacô sa Jerusalem asin digdi ''man'', na nagcucurahao sinda na day na sia maninigong mabuhay pa. 25 Alagad nahilíng co, na day siang anóman na guinibo na maninigo sa cagadanan; asín huli ta pinagmauot niang sa emperador, guinayác co na ipadará sia. 26 Dapit sa saiya day acong tibaad nang bagay na totoo, na icasurat sa sacong cagurangnan. 27 Huli ta pinaghonâhonâ co na sa luas nin catanosan, an pagpadará nin sarong bilango asin day man sabihon an magña sombong na tumang sa saiya.<noinclude></noinclude> cy1ci49tdy810rj87uf44fikvv6fdcf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/435 250 398 1583 1582 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1582 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 26.</center>'''|423}} ------------ <center>'''CAPITULO XXVI.'''</center> 1 Asin si Agripa sinabihan si Pablo, Itinotogot sa saimo na magtarám ca can mapadapít saime. Si Pablo, gñani, hinonát an camót, asin nagpoón siang magsimbag dapit saiya, na sominabi; 2 Dapít can gabos na magña bagay na isinosombong nin magña judio tumang sa saco, oh hadêng Agripa, iquinaoogmá cong daculâ na macapagpahayag acó can sacong catanosan sa atubagñan mo : 3 orog pang gayo na naiisihan mo an gabos na magña ugalê asin magna tataramon na nangyayari sa magña judio: cayâ naquiquimaherac acó sa saimo na dagñogon mo acó nin daculang pacatios. 4 An sacô gñaning palacao sa buhay co, magpoón can boróbata pa acó, na magpoón sa capinonan quinauugaléan co sa sacong magña canación, asin sa Jerusalem, an gabos na magña Judio naiisihan ini; 5 sinda nacacatalastás na magpoón pa can capinônan, (cun boót nindang sacsihan ini), na siring sa marigon na secta nin satong religión, nabuhay acó sa pagca Fariseo. 6 Asin gñunian, dahel sa panarig co can panugâ na guinibo. nin Dios sa satong magña magurang, inapod acó sa hocomán. 7 na sa panugá na ini an satong cagduáng tribu,* na nagdaranay sa paglincod sa Dios, sa aldao asin sa bangui, maghaharalat sinda na sa siring na aldao magdadaratong. Asin dapit sa panarig na ini, oh hadêng Agripa hohocomán acó nin magña judio. 8 Tadao ta pinaghonáhonâ nindo na day maninigong pagtubudon na bubayon liuat nin Dios an magña tauong gadan? 9 Acó sa catotoohan nacaisip sa sacô man sanang maggui bong balaquid na magña bagay na tumang sa gñaran ni Jesús na tagá Nazaret, 10 Asin guinibo co man ini sa Jerusalem, asin ilinaog co man sa magña bilangoan an magña cadaclan nin magña santos, ----- * Tribu An cagduáng pagcabaragñà can bannang Israel.<noinclude></noinclude> 6txquaarexfyxtc9t7mssfzwkkvpshi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/436 250 399 1587 1586 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1586 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">424 {{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 26. {{rule}} inacò co man an capangyarihan nin magña poón nin magña sacerdote; asin cun sinda ipinapagadan, itinataó co an sacong voto tumang sa sainda. 11 Asin dayaday, na pinadudusaban co sinda sa gabos sa magña sinagoga, pinipirit co sinda na magsarabi nin magña rapsac; asin cominosóg na gayo an pagcaangot co tumang sa sainda, ''na'' pinaglalamag* co sinda sagcod sa magña ciudad na ibang nasasacupan. 12 Can pagpadumán co ''gñani'' sa Damasco, dahel can bagay na ini, na dará co an capangyarihan asin togon nin magña poón nin magña sacerdote, 13 na sa cabagñáan na nin aldao, oh hade, nahilíng co sa dalan an sarong ilao ''na guican'' sa lagñit, na maliuanag pa sa aldao na lominiuanag sa palibot eo asin sa magña cairiba co sa pagbaclay. 14 Asin can magcaporocan caini gabos sa daga, nadagñog co an sarong tigñog na nagsasabi saco sa tataramon nin ''magña'' Hebreo, Saulo, Saulo, ¿tâdao ta linalamág mo acó? matagás na gayo saimo an pagsicad mong tumang sa sogód. 15 Asin nagsabi ''gñani'' acó, ¿Si-isay ca dao, Cagurangan? Asin an Cagurangnan sinabihan acó, Acó si Jesús, na pinaglalamág mo. 16 Tará magbuhat ca, asin tomindog ca: huli ta dabel caini tominogñá acó saimo, na ibubugtac tacá na catabang co asin sacsi nin magña ''bagay'' na nahiling mo, siring man dapit caidtong magña bagay na ipagpapahilíng co sa saimo; 17 ''asin'' ililigtás tacá sa banua asin sa magña gentil, na sa sainda gñunian sosogoon tacá. 18 ta gñaning bucsán mo an saindang magña matá, ''asin'' ta gñaning magbaralic sa ilao halé sa cadiclomán, asin halè sa capangyarihan ni Satanás, sagcod sa Dios; ta gñaning acôon ninda an patauad nin magña casalan, asin an panonod sa caibá nin magña pinaguiguing santo, dahel sa pagtubod sa sacô. 19 Dahel gñani caini, oh hadeng Agripa, day acó nagsuhay sa catorogan na sogo nin lagñit; ---------- * pinagbobocod.<noinclude></noinclude> ncvkz836prjujcz6e2f6lq71s2gtawb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/437 250 400 1590 1589 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1589 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>MAGNA APÓSTOLES 26.</center>'''|425}} ------------ 20 tará pinaenot cong baretaan an magña tagá Damasco, asin sa Jerusalem man, asin sa bilog na cadagaan nin Judea, asin sa magña gentil, na sinda magsorolso! asin magbaralíc an boót sa Dios, na magguibo nin magña guibong manonogñod sa pagsolsol. 21 Dahel caining ''bagay'' na ini, dinacop acó can magña judio sa templo, asin pinipirit acong gadanon. 22 Tará huli ta inaco co an tabang na halè sa Dios, nagdadanay acó sagcod sa aldao na ini, asin pinatotoohan co sa magña saradit asin siring man sa magña daracula, na day acó nagsasabi nin anóman sa luás nin magña bagay na sinabi nin magña profeta asin ni Moisés na mangyayari; 23 na an Cristo magtitios, na sia an mangñegñenot sa pagcabuhay luat nin magña gadan, ibabaretà nia an ilao sa banua nin Israel, asin sa magña gentil. 24 Asin can icasabi na nia ining magña bagay sa saiyang napadapit na catanosan, Si Festo sa daculang tigñog nagsabi, Narorogñao ca, Pablo, an labilabing pacasabot mo, narorogñao* ca na. 25 Tará nagsabi si Pablo, Day acó narorogñao, cadorodaculang Festo; cundi nagsasabi aco nin magña tataramon na catotoohan asin pano nin camayocodan. 26 Huli ta an hade nacacaisi dapit can magña bagay na ini; na sa atubang nia nagtatarám acó na may panarig: tará linalaom co na sa saiya daing nahihilom na anóman dapit can magña bagay na ini; huli ta day ini guinibo sa lugar na tagô. 27 Hadeng Agripa, ninatubod ca sa magña profeta? Naiisihan co na minatubod ca. 28 Asin si Agripa nagsabi qui Pablo, Cadiquit sanang mapatubod mo acú na mani cristiano. 29 Asin si Pablo nagsabi, Ipagcatalaga man logod nin Dios, na sa diit ó sa dacol, bacô sanang icá, cundi an gabos na nagdadagñog sa sacó gñunian, day calabot an bilangoan na ini. ----- * Capáy, bol.<noinclude></noinclude> q3yaoaodhdcgjk29e687ggrw2dwcbk5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/438 250 401 1593 1592 2024-10-15T15:47:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1592 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">426 {{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 26 & 27. {{rule}} 30 Asin pacasabi nia caini, tominindog an hadê, asin an gobernador, asin si Bernice, asin an magña nagtuturucao na cairiba ninda : 31 Asin can pagharalé ninda, na nag-orolay-olay sinda, nagsarabi, An tauong ini day nin anóman na guinibo na manigó sa cagadanan ó sa bilangoan. 32 Asin si Agripa sinabihan si Festo, Mabubutasán cutâna an tauong ini, cun day cutâna naghagad na ipadará qui César. <center>'''CAPÍTULO XXVII.'''</center> <center>''Ipinadará si Pablo sa Italia.-An saiyang''</center> <center>''pagcalonod sa dagat.''</center> 1 Asin can iguinayác na caming pasacayon pasiring sa Italia, itinaó ninda si Pablo, asin ibá pang magña bilango sa sarong capitán, na gñinagñaranan na Julio sa magña soldado ni Augusto. 2 Asin nagrolonad cami so sarong sacayán na tagá Adrumeto na maglalayag sa magña lugar na magña tampi nin Asia, nagralayag camí, na caibá mi si Aristarco, na taga Macedonia sa Tesalónica. 3 Asin can sominonod na aldao, dominoong camí sa Sidón: sin si Julio, pinahilgñan si Pablo nin marahay na boót, tinogotan sia padumán sa saiyang magña catood, asin acoon nia an saindang magña paglilincod. 4 Asin nagralayag cami magpoón dumán, nagsaracay camí sa caguiriran nin Chipre, huli ta an magña doros songsong sa Samo. 5 Asin can matalaboc mina an dagat na nasa tagñod nin Cilicia asin Pamfilia, dominoong camí sa Mira, ciudad nin Lisia. 6 Asin dumán, nacacuá an capitán nin sarong sacayán na tagá Alejandria, na nagsasacay pasiring sa Italia, ibinugtac nia camí dumán. 7 Asin nagsacay caming luayluay sa balauig na magña aldao, asin sinaquit cami can pagdodoong sa togñod nin Gnido,<noinclude></noinclude> c2xmecxaxxhe12ytrv35w6sj59v0yrs Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/44 250 402 1598 1597 2024-10-15T15:47:24Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1597 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Derk29" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>34 <center>'''SAN MATEO 12.'''</center> 11 Tará sia sinabihan sinda, ¿Si-isay dao an tauo sa saindo, na igua nin sarong carnero, na cun ini mabolog sa sarong cotcot sa aldao nin paghigñaló, day nia aagapan asin cucuaon idto? 12 Tará ¿gurano dao an halagá can sarò catauo sa sarong carnero? Cayâ maninigô an pagguibo nin marhay sa magña aldao nin paghigńalo. 13 Dagñan sinabihan an tauo, Honatá an camót mo. Asin sia hinonat si camót; asin ibinalic sa cadatihan na siring can saibong na camót. 14 Tará nagñagruluas si magña Fariseo, nagpahatol-hatolan sinda tumang sa saiya, cun papânon an pag-gadan sa saiya. 15 Alagad si Jesús na nacacaaram caini, nagharayo dihan; asin nagsosoronod saiya si daculang cadaclán nin tauo, asin sia pinaomayan si gabos na naghehelang; 16 asin itinogon sainda nin macuri na day sia ninda ihayag: 17 ta gǔaning maotob an isinabi sa gñoso nin profeta Isaias, na nagsabi: 18 Uya digdi an sacong oripon, na sacong pinili, sacong namomotan, na ini an iquinaoogina can sacong calag: ibubugtac co an sacong espiritu sa ibabao nia, asin ipaha- hayag nia an paghohocom sa magña naciónes. 19 Day sia maquiquipagiual, ni magcucurahao, ni si-isay man macacadagñog can saiyang tigñog sa magña lansagñan; 20 day nia babaréon an cauayan na yenagosan, ni paparo- gñon an michang nag-aasó, sagcod na macua nia an capanganahan nin paghohocom: 21 asin sa gñaran nia maglaláom an magña naciones. <center>''An rapsac nin magna Fariseo.''</center> 22 Dagñan dinará saiya an sarong may demonio, na botá asin pùla; asin pinaomayan nia, malá ta an pùla asin bóta nacacatarainna asin nacacahiling na. 23 Asin an bilog na cadaclán nagcatiricbahan, asin nag- sasabi, ¿Bacô ini an aqui ni David?<noinclude></noinclude> d2pc4je7vxdujbv8wjzw53pvq0ndffz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/440 250 403 1601 1600 2024-10-15T15:47:24Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1600 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">420 {{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}MAGÑA APÓSTOLES 27. {{rule}} 18 Asin huli ta bio caming pinasasaquitan nin baguió, can sominonod na aldao nagporoón magtapoc* sa dagat can magña lunad; 19 asin can icatolong aldao, inapon can saindang sadiring magña camót an magña casangcapan nin sacayán. 20 Asin huli ta day pa sirang an aldao, ó an magña bitoon sa halauig na magña aldao na, asin dominatong sa samo an bacong sasadang na baguió, nauara sa samo an anóman na paglaom na macaligtas cami. 21 Asin huli ta haloy nang panahon na day nin pagcacán, si Pablo tominindog sa tahao ninda, asin nagsabi, Magña cagurangnan, ''cun'' dinagñog cutána nindo an cahatolan co, asin day cutâna naghalé sa Creta, nacalicáy cutâna quitá can pagcaolang na ini asin casaquitan na ini. 22 Asin gñunian hahatolan co camó na pacosogon nindo an boót; huli ta si-isay man sa saindo day nin magagadan, cundi an sacayán ''sana.'' 23 Huli ta sa banguing ini tominogñá sa sacó an sarong ángel nin Dios, na cagsadiri sa sacô, asin sia ''man'' an pinaglilincodan co, 24 sia nagsabi, Day ca matacot, Pablo, quinacaipuhan icá na icaatubang qui Cesar; asin uya, ipinagcatalaga sa saimo nin Dios an gabos na magña caiba mo sa pagsacay. 25 Caya gñani, magña cagurangnan, pacosogon nindo an boot; huli ta minatubod acó sa Dios, na mangyayari siring sa sinabi sa sacò. 26 Tará idadagsâ quitá sa sarong porò. 27 Tará can pagdatong can icacag-apát na banguí, na dinará cami sa mag-ibong-ibong can ''dagat nin'' Adriático, an magña tagá-dagat can pagmatagñang bangui naghonahonâ sinda na naghaharani na sa arin man na daga. 28 Asin sinocol an cahararoman, asin nácua ninda na mnay duang polò na sanang dopà an cahararoman ''nin tubig''; asin paca oro-enotan nin cadiquit sinocol ninda liuat, asin nácua na may caglimáng dopá. ----- * Mag-apon. † Marinero.<noinclude></noinclude> ei228hd2k2s1om3nsiif7dpdn461xlk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/441 250 404 8779 1604 2024-10-17T04:59:10Z Minorax 87 8779 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||2='''<div class="center">MAGÑA APÓSTOLES 27.</div>'''|429}} ------------ 29 Asin sa tacot ninda na mapabonggo sa cagapoan, naghorolog sinda nin apát na bontogon* sa olin; asin nagmamarauot sinda na mag-ága na. 30 Asin sa pagpipirit can magña tagá-dagat na magdorolag sa sacayán, asin can icaibaba na an bote sa dagat, na an dahelan ninda magboborogtac nin bontogon sa dolong, 31 si Pablo sinabihan an capitán asin an magña soldado, Cun sinda day magcauaralat sa sacayán camó day macacaligtas. 32 Iyo idtó an magña soldado pinotol an magña gacot can bote, asin pinabayaan nindang maholog, 33 Asin can nagdadatong na an caagahan, si Pablo hinatolan an gabos na magcaracan, ''asin'' nagsabi, Igua nang cag-apát na aldao na naghaharalat camó asin nagtataragal camó can gotom, ''asin'' day camong quinacacan na anóman. 34 Cayâ gñani, naquiquimaherac acó sa saindo na magcaracan camó: huli ta ini sa ''carahayan'' nin saindong buhay. 35 Asin pacasabi nia caini, quinuá an tinapay, asin nagpasalamat sia sa Dios sa atubagñan nin gabos, asin pinagbaragñâ nia ''idtó'', nagpoón magcacán. 36 Dagñan cominosog man an boót can gabos; asin sinda man nagcaracán. 37 Asin camí gabos na nasa sacayán duáng gatós pitong polo may anóm catauo. 38 Asin can magcabarasog na sinda, pinagpalataó ninda an sacayán, na pinag-aarapón ninda sa dagat an trigo. 39 Asin, can aldao na, day na ninda namimidbid an dagâ; tará natatânao ninda an sarong licôan nin dagat na iguá nin baybayon, na digdi pinaghigñoa ninda na padoogñon an sacayán, cun mangyayari. 40 Pinotol ninda, gñani, an magña bontogon pinabayaan sa dagat; asin tolos man saná hinobad ninda an magña gacot nin olint asin can icaitaas na ninda sa doros an layag sa enotan, pinadoong ninda ''an sacayán'' sa baybayon. 41 Tará can pagdatong sa saróng lugar na pinagcacasabatan nin duang dagat, ibinará ninda an sacayán; asin an dolong, ---------- <small>* Ancla.</small> <small> Timón.</small><noinclude></noinclude> gqftx67glw67jlvotysiu93y7vv5fvo Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/447 250 405 1608 1607 2024-10-15T15:47:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1607 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 1.</center>'''|435}} ------------ 10 Na naggñagñayó-gnayó aco, con gñapit magca-igua aco sa sarong panahon, huli sa cabótan nin Dios, nin marhay na paglacao sa pacapadian sa saindo. 11 Háros ta boot co na mahiling camo, sa pacapag-uaras sa saindo nin sarong balaog nin espíritu, sa pagpacarígon sa saindo. 12 Na sa casaysayan, sa pacapagragña sa caibahan nindo dahel can bilog na pagtubod nindo asin sagcod man can sacuya. 13 Alagad habó aco, magña tugang, na day camo macatalastas na sa balaquid na magña panahon nagmámauot aco na pomadían sa saindo (minsan sagcod gñunian naoolang aco), sa pacapagcamit man dian sa saindo nin tibaad nang bugña, siring dian sa magña ibang Gentiles man sana. 14 Sa magna Griegos asin sa magña Bárbaros, sa magña madodonong, patin sa bacong magña madonong may caipuhan aco ó may capanugaan aco. 15 Cayá na, con dapit sa mapa-sacuyá, madalé acong mínatalaga sa pagbalagñibog can Evangelio sa saindo man na magña yaon dian sa Roma. 16 Háros ta day aco nasosopog dapit can Evangelio: hulí ta iyo an cabagsican na icacarahay sa buhay caito gabos na nagtutubod; sa Judio gñóna asin sa Griego man. 17 Huli ta dían caiyan na-papahayag an catanosan nin Dios sa lambang pagtubod; siring sa pagcasurat: Cayá an banal mabubuhay sa pagtubod. 18 Háros ta macuri ca-hayag can caangotan nin Dios sa lagnit sa gabos na casalan asin cabicóan nin magña tauo, na pinopogolan ninda an catotoohan sa cabicóan: 19 Háros ta itong matátalastasan dapit sa Dios, sa saínda napapahayag; huli ta an Dios ipinahayag sa sainda iyan. 20 Huli ta an magña bagay na day naquiquita manogñod sa saiya, na iyo an saiyang capangyarihan asin pagca-Dios, nalalagdá sa paghiling poon paglalang can Quinában, na anan magcacasarabotan huli can magña bagay na magña linalang; cayá na day sucat mapagpaindahan : 21 Huli ta pagpacamidbid sa Dios, day nagpamurauay sa<noinclude></noinclude> 45txuhrt9k6sg8bqig97jpdozss00ub Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/448 250 406 1612 1611 2024-10-15T15:47:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1611 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|436|'''TAGA ROMA 1.'''|}} {{rule}} <br>saiya siring sa iyo an Dios, day man nagpasalamat; condi na nagcaralaglag si saindang magña pagisip, asin an daing pacatalastas na pusó ninda diminiclom. 22 Na nagsasabi sindang magña madonong, bago naguin magñá mangmang, 23 Asin na rinibay ninda si camurauayan nin Dios na bacong matutunauón sa cabaing can ladauan nin tauo na matutunauón, asin nin magña gamgam, asin nin magña hayupan na may apat na bitis, patin nín magña hálas. 24 Dahel caiyan man an Dios itinogot sinda sa carigsocan, sa magña paghorot nin saindang magña pusó, malá ta nagcaorolaquitan si saindang nagña hauac sa sainda man sana. 25 Na sinda sinalihidan an catotoohan nin Dios can caputican, na nagsasamba asin naglilingcod sa magña linalang bacong sa Caglalang, na siya pinagoómao sa magña panahon. Auot pa. 26 Huli caini itinogot sinda nin Dios sa magña gaué-gaué na macacasopog; malá ta minsan si saindang magña babae sinalibidan si dating gaué-gaué can gaueng tumang sa cadatihan : 27 Asin siring man sana caiyan na si magña lalaquí, sa pagpabayi ninda can dating gaué sa magña babae, nagpanlaad si saindang magña paghorot sa saínda man sana, na nagpacaguinibo nin magña bagay na marigsoc si magña lalaqui sa cápua lalaquí man sana, asin na nagcamit sinda man sana can bayad na maninigó sa saindang pagcalagalag. 28 Asin huli ta sa sainda baga day mayó nin pacatalastas sa Dios, an Dios itinogot sinda sa sarong pagisip na marígsoc, sa pag-guibo caitong day maninigó, 29 Na magcacatorogob nin gabos na casalan, nin pagsainbayan, nin caracsotan, nin pagcaimot, nin carátan; magña panó nin cauríhan, nin paggagadan sa cápua, nin magña cariribocan, nin magña pagdadayá, nin magña capasaluíban; 30 Magña paralangbad, pararatac, magña nau-ugñis sa Dios, pararauay, magña masumbical, mapalangcauon, paralalang niu carátan, magña masuhay sa magña caganác, 31 Magña lolong, daing magña boot, day nin ugaleng pagcamoot, day nin magña pagculpá, day mayó nin pagcaherac:<noinclude></noinclude> nsyxtnnvbrm57y0v381y9m0kj3hp4al Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/449 250 407 1616 1615 2024-10-15T15:47:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1615 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 1 & 2.</center>'''|437}} ------------ 32 Na, nin si pagcatalastasi can paghocom nin Dios sa magña nagñag gagaué can siring na magña bagay na magña magcacanigó can cagadanan, bacó sanang guiniguibo iyan, condi na pinapabayaan pa si magña iba na nagñag guiguibo caiyan. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Nin huli caiyan day ca macacapanayuma, oh tauo, sa anoman na tódan mo: háros ta dian sa pinaghonáhoná mo sa iba, nagsâsâlá caman sana sa saymo; huli ta iyan man sana guiniguibo mo, icâ na naghohocom. 2 Háros ta naaaraman niato na anpaghocom nin Dios siring sa catotoohan tumang sa magña nagñag guiguibo can siring na magña bagay. 3 ¿Asin naghonáhoná ica caiyan, oh tauo, na naghohocom sa magña nag guiguibo can siring na magña bagay, asin guiniguibo mo iyan man sana, na ica macacadulag sa paghocom nin Dios? 4 ¿O pinapahamacan mo an magña cayamanan nin saiyang caboótan, asin pacatíos, patín caboyóan nin boot, na day nacacatalastas na an saiyang pagcaboot macacadalan saymo sa paca pagsólsól? 5 Alagad huli can saymong catagasan, asin huli can saymong pusó na day mayó nin pagbosol, minarimpos ca sa saymo man sana nin caangotan duman sa aldao nin caangotan asin nin capahayagan can matanos na paghocom nin Dios; 6 Na siya babayadan an lambang saró caitong togñod sa saiyang magña guibo: 7 Sa magña nagñagdanay sa guibong marhay, nagñaghanap can camurauayan asin caomauan asin day pagcagadan, iyo an buhay na daing hangan. 8 Alagad sa magña parapaquig-iual, asin day nagsonod sa catotoohan, condi na nagsonod sa cabicóan, iyo an cacurihan patin caangotan; 9 An casaquitan patin cahorasáan pagpapásanon nin gabos<noinclude></noinclude> sllvke4i2kgvajh5imbj9r7mdduzfao Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/45 250 408 1622 1621 2024-10-15T15:47:25Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1621 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 12.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}} 35</div> {{rule}} 24 Alagad an magña Fariseo can pagcadaragñog caini, nagsarabi, Ini day nagpapaluas can magña demonio cundi huli sa qui Beelzebub, poón nin magña demonio. 25 Si Jesús gñani na namimidbiran an magnâ isip ninda, sinabihan sinda: Gabos na cahadéan na nabaragñâ tumang sa saiya man saná, nalalaglag; asin gabos na ciudad ó harong na nabaragñâ tumang sa saiya man saná, day magdadanay. 26 Asin cun si Satanás pinaluluas ni Satanás, na nabaragñâ tumang sa saiya man saná: ¿papânon baga an pagdadanay can saiyang cahadéan ? 27 Asin cun acó sa caiba ni Beelzebub pinapaluas co an magña demonio, ¿an saindong magña áqui sa qui-isay na dahelan nagpapaluas sinda? nin buli caini sinda an manini magña hocom nindo. 28 Alagad cun acó huli sa Espiritu nin Dios nagpapaluas acó can magña demonio, totoong gayo na an cahadean nin Dios nagdatong-na sa saindo. 29 O ¿pápanon dao an paglaog sa harong nin macosog asin salacaton an saiyang magña pagsasadiri, cun day gñôna gacdan an macosog? asin dagñan masasalacat an saiyang harong. 30 An day omiba sa sacô, tumang sa sacô; asin an day nagpoponpon sa caiba co, nacacauagás. 31 Caya sinasabi co sa saindo, An gabos na casâlan asin an pagmuda icapapatauad sa magña tauo; alagad an langhad tumang sa Espiritu day icapapatauad. 32 Asin si-isay man na magtaram nin tataramon na tumang sa Aqui nin tauo, papatauadon sia; alagad si-isay man na magtaram nin tumang sa Espiritu-Santo, day sia papatanadon minsan gñunian na panahon, minsan sa madatong. <center>''Magna cahoy asin magña bugña.''</center> 33 Ó guibohon nindong marahay an cahoy asin an saiyang bugña marahay; ó guibohon nindong maraot an cahoy, asin an saiyang bugña maraot; huli ta dahel sa bugña an cahoy.. namimidbid.<noinclude></noinclude> dm6dgof2y21wt85jbkgrfwcqnmjqy3r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/450 250 409 1627 1626 2024-10-15T15:47:25Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1626 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|438|'''TAGA ROMA 2.'''|}} {{rule}} <br>na tauo na nag-guiguibo caitong maraot, an Judio gñóna asin an Griego man: 10 Alagad an Camurauayan, asin caomauan patin catoninogñan sa quiysay man na nag-guiguibo nin marhay, sa Judío gñóna asin sa Griego man. 11 Háros ta day mayó nin capalaenan an magña tano dapit sa Dios. 12 Huli ta si gabos na nagñagcasala siring baga sa mayó nín togon ó ley, sa day mayó nin catogonan sinda magagadan man; asin si gabos na dian sa togon nagñagcasalá, dian sa catogonan sínda man hohocoman. 13 Háros ta bacong an magña parahinañiog nin togon iyo an magña banal sa Dios, condi itong magña nag-guiguibo can manogñod sa catogonan an pa pagcanigóon. 14 Háros ta an magña Gentiles na magña day mayó nín catogonan, sa caugaléan con guibohon ninda itong nasa catogonan, an magña siring, minsan gayod mayó nín catogonan, sinda iyo an catogonan sa sainda man sana: 15 Na ipinagpapahayag an guibo sa catogonan na nasusurat sa saindang magña pusó, na nagpapatotoo man sana an saindang magña paghoná, asín nag-aabla sa sainda man sana, patín man nagsasayuma an saindang magña pagisip sa sainda man sana; 16 Sa aldao na an Cagurangnan maghobhcom caitong nahihilom nín magña tauo, siring sa sacuyang Evangelio, huliqui Jesucristo. 17 Uya digdi, ica iguang icaduang paggñaran na Judío asín namumugtac ca sa catogonan, asin nagoogma ó nagpapamurauay ca dian sa Dios, 18 Asin natatalastasan mo an saiyang cabótan, palin pinapagcanigó mo itong orog carahay, ta nacatalastas ca can togon. 19 Asin nananarig ca na ica iyo an paracabit sa magña butá, ilao nin magña nasa sa cadicloman, 20 Paratocdó sa magña mayó nin pacanood, Maestro nín magña áquí, na igua ca nin dagñog sa pacanood asin sa catotoohan nin togon: 21 Alagad ica nangayod na nagtotocdó sa iba, ¿day ca<noinclude></noinclude> co5sv396jh1xdhaanpj729kji7mayig Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/451 250 410 1631 1630 2024-10-15T15:47:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1630 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 2 & 3.</center>'''|439}} ------------ <br>nacacatocdó sa saymo man sana? ¿Ica na naghuhulit na day maghábon, naghahábon ica? 22 Ica na nagsasabi na day magdorog sa bacong agom, nananambay ca sa may agom? ¿Ica na nau-ugñis sa magña aníto, nacacaguinibo ca nin casálan sa may camahalan? 23 ¿Ica na nanánagsag dapit sa catogonan, sa paglapas sa togon pinagpapahamacan mo an Dios? 24 Háros ta an gñaran nin Dios pinaglangbadan huli sa saindo dian sa tahao nin magña Gentiles, siring sa nasusurat. 25 Huli ta an pagturí sa catotoohan may papaquinabagñon, con ootobon mo an togon; alagad con masumbical ca sa catogonan, an saymong pagtuturi maguing bacong sa pagtuturî 26 Con siring sa bagay, ¿con itong day tinuri otobon baga an magña catanosan can togon, ¿day dao papagcanígoon si day niya pagpaturi, na bilang siya sa tinurí? 27 Asin itong sa pagcabuhay day tinuri, con otobon nin marhay an togon, macacasabi siya sa saymo, na sa letra asin sa pagtuturi masumbical ca sa catogonan. 28 Háros ta bacong Judio itong nahahayag; bacó man na an pagtuturi iyo an napapahayag dían sa hauac: 29 Alagad an Judío iyo itong nasa sa irarom nin boot; asin an pagtuturi iyo itong nasa pusó, sa espíritu, bacong sa letra ó surat; an caomauan caini bacong sa magña tauo, condi sa Dios. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 ¿Tara ano an inoorogan can Judío? ¿O ano an papaquinabagñon can pagpaturi? 2 Dacol sa gabos na magña bagay. An enot nangayod caiyan, na an tataramon nin Dios ipinaniualá sa sainda. 3 ¿Alagad, páano con may magña nagcapirá sa sainda na day nagtutubod? ¿an day ninda pagtubod maguiguing hamac an catotoohan nin Dios? 4 Day nangayod sa anoman na bagay; condi marhay pa na an Dios mani totoo, asin an gabos na tauo magña puticon; siring sa nasusurat: Tagñaning magcanigó ca sa saymong magña tataramon, asin macadaog ca con paghocoman ca.<noinclude></noinclude> fxqdd4uvvhdiyhd4zalx9y28co0w38l Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/452 250 411 1635 1634 2024-10-15T15:47:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1634 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 3.</center>'''|440}} ------------ 5 Asin con an satu yang carátan nagcacaipo can catanosan nin Dios, ¿ano an sasabihon niato? ¿Manini bicó dao an Dios na minatao nin silot? (nagtataram aco siring sa tauo). 6 Day nangayod maninigó: ta con sa ibang bagay, ¿papaano an paghocom nin Dios sa mundo ó quinában? 7 Alagad con an catotoohan nin Dios huli can caputican co nagdugang sa camurauayan niya, ¿tá dao ta minsan siring caini hohocoman pa aco na siring sa paracasalá? 8 ¿Asin ta dao ta day sominabi (huli ta pinagñag muda cami, asin huli ta an magña iba nagsasabi na nagtataram camí): Gomibo quita nin magña carátan gñaníng domatong an magña carahayan? An silot ninda iyo an magcacanigó. 9 ¿Cayá ano baga? ¿Magña orog quita carahay sa sainda? Day nangayod: háros ta ipinag sombong na niato an magña Judíos asin an magña Gentiles, na sinda gabos nasa sa irarom nin casálan. 10 Siring sa nasusurat: Day mayó nin matanos, day minsan saró lamang; 11 Mayó nin siysay man na nacacamidbid, day mayó nin siysay na naghahanap sa Dios; 12 Si gabos nagpanuruháy, sararó ó biyó sanang naguin mayong paquinabang; day mayó nin siysay man na mínaguibo caitong marhay, day nangayod minsan pa saró; 13 Lolobgñan na bucas an saiyang alunan; sa saindang magna dilá ó pagtataram naquíquíg-olay sa cadayáan; an rara nin magña rímoranon nahálas an yaon sa irarom nin si saindang magña gñabil; 14 Na an saindang gñosó panó nin magña pagrapsac asin nin capaitan; 15 An saindang magña bitis anan na maguiguian sa pagpabolos nin dugó; 16 An carátan asin an casaquítan yaon sa saindang magña dalan; 17 Asin an dalan nin catoninogñan day sinda nagñagpacamidbid: 18 Day mayó nin pagcatacot sa Dios sa atubang nin saiyang magña mata.<noinclude></noinclude> q7uu3anme9tcmhodvcaoporikympoqa Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/453 250 412 1639 1638 2024-10-15T15:47:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1638 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 3.</center>'''|441}} ------------ 19 Alagad natatalastas niamo na an gabos na ipinagsasabi can togon, sa magña nasa sa catogonan isinasabi iyan, ta gñaning an gabos na gñosó matacpan, asin ná an bilog na quinában pomasacop ó cumuyog sa Dios: 20 Háros ta huli can magña gaué sa catogonan day nin saró man na laman ó hauac na magcacanigó ó macacapagpatotoo sa atubang niya; hulí ta dahel can togon ó ley iyo an pacamidbid can casálan. 21 Alagad gñunían, day nin catogonan, an catanosan nin Dios ipinahayag, na pinatotoohan can togon asín can magña profetas: 22 An catanosan nin Dios huli can pagtubod qui Jesucristo, manogñod sa magña nagtutubod sa saiya; huli ta mayó nin calaenan; 23 Háros ta si gabos nagñagcasalá, asin nagcaharaléan can camurauayan nin Dios; 24 Huli ta pinapagcanigó na day sanang halaga huli can saiyang biyayá, huli can pagtubos na yaon dían cay Cristo Jesús. 25 Na sa saiya ipinahayag nin Dios sa caguinhauáan huli can pagtubod sa saiyang dugó, sa pagpahayag can saiyang catanosan, sa pag-guiromdom na ipinatauad, sa saiyang pacatíos, si magña casalan na nacalihis. 26 Sa pagmauot na icapahayag niya an saiyang catanosan sa panahon na ini; ta gñaning siya an mani matanos, asin iyo an nagpapatotoo sa nasa pagtubod cay Jesús. 27 ¿Cayá sain camumugtac an capanagsagan? Nasa sa luas. ¿Dahel sa arín na catogonan? Sa magña guibo? Day; condi huli can ley ó catogonan sa pagtubod. 28 Cayá na masasabi nangayod níato na an tauo papagcanigóon siya huli can pagtubod minsan day can magña gaué-gaué sa togon ó ley. 29 ¿An Dios, siya sanang gayo an Dios nin magña Judíos? ¿Bacong Dios man siya nin magña Gentiles? Sa catotoohan Dios man siya nin magña Gentiles. 30 Háros ta saró sana an Dios na iyo an magsasaysay can maninigó hulí can pagtubod can pagtuturi, asin hulí can pagtubod papagcanigóon man niya an daypagpaturi.<noinclude></noinclude> ix46e05az8zqnfd4gij7fyjnwbzrt9j Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/454 250 413 1644 1643 2024-10-15T15:47:26Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1643 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> {{RunningHeader|442|'''TAGA ROMA 3 & 4.'''|}} {{rule}} 31 ¿Con siring linalaglag níamo an ley ó catogonan hulí can pagtubod? Day nangayod; condi ibínubugtac ó guiniguibo niamo an ley. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 ¿Tará, anong masasabi, nangayod, niato dapit can nacamtan ni Abraham na satuyang Amá dapit sa lamán ó hauac ó sa pagcatauo? 2 Na con si Abraham pinapagcanigó siya huli sa magña guibo, macacapagogma siya; alagad day manonogñod sa Dios. 3 Háros ta, ano an sabi sa nasusurat? Asin nagtubod si Abraham sa Dios, asin ibinilang sa catanosan niya. 4 Alagad sa parapatangdan, day ibinibilang sa saiya na siring sa ugay ó biyayá an tangdan, condi sa cautagñan. 5 Alagad sa day nag-guiguibo, alagad nagtutubod dian sa nacapagpacanigó sa daing isosogad, an pagtubod ibinibilang sa saiya na catanosan ó cabanalan. 6 Siring man si David olay paladan an tauo na pinapagcanigó sa saiya na catanosan, minsan day nin magña guibo. 7 Na an sabi: Magña paladan itong ipinagpatauad an saindang magña carátan, asin an saindang magña casálan natahuban. 8 Paladan an lalaqui na day siya napanalá nin Cagurangnan. 9 Manínigó sana dao an capaladan na ini dian sa pagpaturi, ó dían man sa day pagpaturi? háros ta olay niamo na qui Abraham ibinilang sa saiya na cabanalan ó catanosan si pagtubod 10 Paáno nangayod pagbílagñan sa saiya caiyan? ¿sa pagpaturi, ó dían sa day pagpaturi? Bacong sa pagpaturi, condi sa day pagpaturi. 11 Asin ínacó an pagturí huli sa tandá, sa lagdá nin catanosan can pagtubod na quinamtan niya sa pagpaturi: tagñaning maguing Amá siya nin gabos na magña nagtutubod na day nagpaturi, tagñaní man na ibilang sa sainda na catanosan; 12 Asín Amá nin pagpaturi, bacó sanang sa magña nasa pagpaturi, condi man sa magña nagsosonod sa magña guirá nin<noinclude></noinclude> apsk7clzthg9w8ji52hq20tqz0lthkm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/455 250 414 1648 1647 2024-10-15T15:47:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1647 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 4.</center>'''|448}} ------------ <br>pagtubod na nangyari sa satuyang Amang Abraham can day pa tinuturi. 13 Háros ta bacong huli sa catogonan itinao an panugá qui Abraham ó sa saiyang magña capagaraquían, na manini parapanonod can quinában, condi huli sa catanosan nin pagtubod. 14 Háros ta con si magña nasa sa ley ó catogonan iyo an magña parapanonod, daing háros con siring an pagtubod, asin day nin capacánān an paruga. 15 Háros ta an catogonan nacacapáangot. Háros ta sain man na mayó nin catogonan, mayó man nin calapasan. 16 Nin huli caiyan, an dahelan iyo an pagtubod, ta gñaning maguing huli sa biyayá; ta gñaning an capanugaan magdanay sa gabos na capagaraquían, bacó sanang gayo sa caitong nasa sa catogonan, condi man sa nasa pagtubod cay Abraham, na siya iyo an Amá niato gabos, 17 (Siring sa nasusurat: Na siring sa Amá ca nin dacol na magna tauo ibinugtac taca) sa atubang nin Dios na sa saiya nagtubod na siya minatao nin buhay sa magña gadana, asin ináapod an magña bacong maninigó siring baga sa magña magcacanigó. 18 Siya nagtubod dían sa paglaon na tumang sa paglaom, na maguing Amá nin dacol na magña catauohan, siring sa ipinagsabi sa saiya: Maguiguing siring an saymong capagaraquían. 19 Asin day siya nagluyá sa pagtubod, day man pinaghonáhoná na si hauac niya gadana (malá ta igua na gayod nin sangatos na magña taón si edad), minsan pa si gadan na guinicanan ni Sara; 20 Day man sa capanugaan nin Dios nagduadua na day mayó nin panarig: condi na naguing nagpacarigon sa pagtubod, na nagpapainurauay sa Dios, 21 Panó siya nin pagtubod ó paglaon na ito gabos na ipinanugá, macacamhan man sa pagguibo caiyan. 22 Nin huli caiyan pinapagcanigó ó íbínilang man sa saiya na cabanalan ó catanosan. 23 Asín bacó lamang dahil sana sa saiya isinurat ini na ibinilang sa saiya;<noinclude></noinclude> c9gmwhe0wj1uw6t2mmnzhjvj8cdfpoq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/456 250 415 1652 1651 2024-10-15T15:47:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1651 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|444|'''TAGA ROMA 4 & 5.'''|}} {{rule}} 24 Condi man huli sa satuyá, ibibilang iyan, na con sa casayuran, sa satuya na nagtutubod dian sa saíya na nagbagñon sa magña gadana qui Jesús Cagurangnan ta. 25 Na siya naguing atang ó ídinolot hulí can satuyang magña casálan, asin binuhay liuat sa pagpatotoo sa satuyá. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Pacapapagcanigoa sa satuyá nangayod huli can pagtubod, igua quita nin catoninogñan manogñod sa Dios huli qui Jesucristo Cagurangnan niato: 2 Na huli man sa saiya macacalaog man quita huli sa pagtubod sa biyayang ini na dian quita nagdadanay, asin nagoogma quita sa paglaom can camurauayan nin Dios. 3 Asin bacong iní sana, condi inan nagoogma pa quita sa magña casaquitan, sa pacatalastas na an casaquitan namumugña nin pacatios; 4 Asín an pacatios, nagpapatotóo; asin an pagpatotoo, paglaom; 5 Asin an paglaom day nacacasopog; háros ta an pagcamoot nin Dios nacacauarac sa satuyang magña pusó huli can Espíritu Santo na iuinaras sa satuyá. 6 Huli ta si Cristo, can quita anan na magña maluluya pa, sa capanahonan niya nagadan dahel sa magña daing boot ó mararaot. 7 Totoong gayo na talagsad na an saró magadan dahel sa sarong banal: sa gabos ó sa baga man mangyayari na an saró pumusong magadan dahel nín si marahay. 8 Alagad an Dios pinahahalagahan an saiyang pagcaherac sa satuyá, huli ta can magña paracasala pa quita, si Cristo nagadan huli sa satuya. 9 Con siring orog pa gñunian, pacapapagcanigóa sa satuyá huli can saiyang dugó, huli sa saiya magpapacaligtas quita sa caangotan. 10 Háros ta con caidto na magña caiual pa quita, nacapaquigóli quita sa Dios huli can pagcagadan nin si saiyang aquí,<noinclude></noinclude> gwrdz52oqs1566cd7pxiofk53ogkxdu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/458 250 416 1656 1655 2024-10-15T15:47:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1655 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|446|'''TAGA ROMA 5 & 6.'''|}} {{rule}} <br>pagsonod nin saró si magña cadaclan maguiguing magña banal ó matanos. 20 Alagad an togon-lominaog tagñaning an casálan magdugang; alagad can si casalan timinobó ó nagdugang, diminacol pang orog si biyaya; 21 Tagñaning siring sa bagay na an casalan nangyari na sa cagadanan, siring man an biyaya mangyari huli sa catanosan na manogñod sa pagcabuhay na daing catapusan huli qui Jesucristo Cagurangnan niato. <center>'''CAPÍTULO VI.'''</center> 1 ¿Tara ano an masasabi niato? Magdadanay quita sa casálan tagñaning an biyayá magdugang? 2 Day maninigó. Háros ta quita si magña nagcagaradan sa casalan papáno na magcaburuhay pa quita guiraray dian caiyan? 3 ¿O day camo nacacaaram na quita gabos na nagcaburuniagan dian qui Cristo Jesús, anan na nabuniagan quita sa pagcagadan niya? 4 Háros anan quitang magña ilinobong sa caibahan niya sa cagadanan huli can pagcabuniagui satuyá; tagñaníng huli ta si Cristo nabuhay liuat sa magña gadana huli sa camurauayan nin Amá, siring man sana magñag-lacao quita sa bagong pagcabuhay. 5 Háros ta con natatanom quita na cairiba dian sa saiya sa cabaing nin si saiyang pagcagadan, siring man sana macacabaing quita sa saiyang pagcabuhay liuat: 6 Na natatalastas ini, na si daan niatong ó sí enot níatong tauo sa caibahan niya pinadupa sa crúz, tagñaning an hauac nin casálan malaglag, gñaning day na quita maglingcod pa sa casálan. 7 Háros ta itong gadana ó nagadan, na hocoman na can casálan. 8 Asin con nagadan man quita sa caibahan ni Cristo, minatubod man quita na mabubuhay quita dían sa saiya; 9 Na naaaraman na si Cristo, huling nabuhay siya líuat sa<noinclude></noinclude> shdv3addthc1bwhkm1xraxr7pcumq6r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/459 250 417 1660 1659 2024-10-15T15:47:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1659 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 6.</center>'''|447}} ------------ <br>magña gadana, day na magagadan: an cagadanan day na maghahacbao ó mangyayari sagcod lamang sa saiya. 10 Huli ta si pagcadana, sa macasaró nagadan sa casálan; alagad an pagcabuhay, mabubuhay sa Dios. 11 Siring man camo, maghonáhoná camo na sa catotoohan anan na magña gadana camo sa casalan, alagad magña buhay sa Dios dían qui Cristo Jesús na Cagurangnan niato. 12 Day nangayod magdanay, an casálan sa saindong hauac na magagadanon, na pagcuyugon nindo siya sa saiyang magña carigsocan; 13 Day man nindo ipagdolot an saindong magña cabtang nin hauac sa casálan na maguin dahelan ó casangcapan nin carátan; condi na domolot camo sa Dios siring sa magña nabuhay sa magña gadana, asin an saindong magña cabtang nin hauac mapa sa Dios na bilang magña casangcapan nin catanosan. 14 Huli ta an casalan day maghahadé sa saindo; háros ta day camo nasa sa casacopan nín togon, condi nasasacopan nin biyaya. 15 ¿Con caya ano baga? Magcacarasala quita huli ta mayó quita sa nasasacopan nin togon, condi na nasa biyaya? Day nangayod. 16 ¿Day camo nacacatalastas na con quiysay camo naglilingcod man sana na bilang magña oripon sa pagcuyog sa saiya, anan camong magña oripon caito na sa saiya nagsosonod camo, ó sa casálan gñaning magadan, ó sa pagsonod manogñod sa catanosan? 17 Alagad salamat sa Dios, ta minsan nagui camong magña oripon nin casalan, nagñag-cuyog camo nin todoc sa pusó caitong paagui nin pagtocdó na sa saiya nagpandolot camo; 18 Asin pagpacaligtas sa casálan, nagui camong magña oripon nin catanosan. 19 Sinasabi co an bagay na dapit sa tauo huli can caluyahan nin saindong laman ó hauac: na huli ta manogñod sa carátan ipinagdolot nindo si saindong magña cabtang nin hauac sa paglingcod sa carupitan asin sa cararátan, siring man gñunian<noinclude></noinclude> hrv1100rq7ak9xo1cd2d3p5ksi1xadp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/46 250 418 1666 1665 2024-10-15T15:47:27Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1665 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|36|'''SAN MATEO 12.'''|}} ---------- 34 Oh capagaraquían nin magña rimoranon. ¿Pápanon nindo, na magña mararaot camo, na macapagtataram nin magña marahay na bagay? huli ta sa pagcabiyaya nin pusô nagtataram an gñoso. 35 An marahay na tauo, sa saiyang marahay na cayamanan nin pusô minacua nin magña bagay na mararahay; asin an maraot na tauo, sa saiyang maraot na cayamanan minacua nin magña bagay na mararaot. 36 Sinasabihan co camo gñani na an gabos na tataramon na daing halagá na sabihon can magña tauo, magtatarao sinda nin casaysayan sa aldao nin paghohocom: 37 huli ta dahel can saimong magña tataramon patotoohan ca, asin dahel can saimong magña tataramon holocoman ca. <center>''An tanda ni Jonás.''</center> 38 Dagñan nagsirimbag an iba nin si magña escriba asin nin si magña Fariseo, na nagsarabi: Maestro, minamauot ming macahiling nin sarong tanda saimo. 39 Alagad sia nagsimbag na sinabihan sinda, An capagaraquian na maraot asin pararatac sa magña capagaragoinan, naghahanap nin tanda; tarú day sia tatauan nin anoman na tandâ, cundi an tanda ni Jonás na profeta. 40 Huli ta cun paano si pagcaontoc ni Jonás sa tulac nin ballena sa laog nin tolong aldao asin tolong bangui, siring man an Aqui nin tauo magoontoc nin tolong aldao asin tolong bangui sa puso nin daga. 41 An magña tauo sa Ninive magtitirindog sa paghohocom tumang caining capagaraquian na ini, asin magpapadusa sa saiya; huli ta sinda nagsorolsol can paghulit ni Jonás; asin uya digdi an sarong labi pa qui Jonás sa lugar na ini. 42 An hadeng babaye sa timogan matindog sa paghocom tumang, sa magña tauo nin capagaraquian na ini, asin magpapadusa sa sainda; huli ta sia guican sa magña catapusan nin daga sa paghinaniog can cadonogñan ni Solomon; asin uya an sarong labi pa qui Solomon sa lugar na ini.<noinclude></noinclude> d0acyirkhk4umb6ghhxdqsjjnbc46q7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/460 250 419 1670 1669 2024-10-15T15:47:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1669 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 6 & 7.</center>'''|448}} ------------ <br>manogñod sa cabanalan ipagdolot man nindo an saindong magña cabtang nin hauac sa paglingcod sa catanosan. 20 Huli ta can nagui camong magña oripon nin si casalan, anan camong magña may rogaring na capagboótan ó day nasacopan can catanosan. 21 Anong bugña nangayod an nacamtan nindo caitong magña bagay na iyan iquinasosopog nindo gñunian? huli ta an catapusan ninda ó caiyan iyo an pagcagadan. 22 Alagad gñunian, na magña ligtas camo sa casalan, asin naguing magña oripon camo nin ó sa Dios, magcacamit camo nin bilang saindong bugña ó paquinabang can caomauan ó cabanalan, asin sa catapusan an buhay na daing catapusan. 23 Huli ta an bayad can casálan iyo an cagadanan: alagad an biyayá ó ugay nin Dios iyo an pagcabuhay na daing catapusan dian qui Jesucristo Cagurangnan niato. <center>'''CAPÍTULO VII.'''</center> 1 ¿Nagpapainda camo ó day camo nacacaaram, magña tugang, (háros ta nagtataram aco sa magña nacacatalastas can togon) na an togon naghahadé sa tauo con siya nabubuhay pa? 2 Huli ta an babae na nasasacopan nin agom, con an agom buhay pa masasapagcuyog siya sa pagboot; alagad con gadana an agom, hiuas ó ligtas na siya sa pagboot ó catogonan nin agom niya. 3 Cayá na, con nabubuhay pá an agom na lalaqui, aapodon siyang parapasambay sa bacong agom con maquisaró siya sa ibang lalaqui; alagad con an saiyang agom magadana, ligtas na siya sa pagboot; malá ta day na siya sasabihon na parapasambay sa bacong agom con somaró siya sa ibang agom. 4 Siring man camo, magña tugang co, anan na magña gadana camo sa catogonan huli can hauac ni Cristo, gñaning masa iba na camo, na con sa casayudan, marogarigñan caito na nabuhay liuat sa magña gadana, tagñaning magñagbugña quita nin manogňod sa Dios. 5 Huli ta ninsi nasa sa laman pa quita, si magña pagmaté nin magña casálan na gominican huli sa catogonan, nangyayari<noinclude></noinclude> kyz6srlf231g00p0nnue61z2z5c9iri Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/461 250 420 1674 1673 2024-10-15T15:47:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1673 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 7.</center>'''|449}} ------------ <br>sa satuyang magña cabtang nin hauac na namumugña sa cagadanan. 6 Alagad gñunian nacaligtas na quita sa catogonan, ta nagadana dian sa togon na dian caiyan naoolang quita, tagñaning macapaglincod quita sa bagong espíritu, asin bacong sa cadaanan nin surat ó letra. 7 Cayá ano an sasabihon niato? ¿An catogonan iyo an casálan? Day nangayod. Alagad aco day nacamidbid can casálan con bacong huli can togon: háros ta day coman mamimidbid an marompot na paghorot nin hauac ó pagsambay, con day nagsasabi an togon: Day ca maará. 8 Alagad an casálan, nin si macácua nin dahelan, nangyari sa sacuyá huli can catogonan an pagcaará ó paghorot na marompot gabos: huli ta con day an togon an casálan gadan cutána. 9 Cayá gñani na, aco nabubuhay day nin catogonan can sarong panahon; alagad pagdatong can catogonan, si casálan nabuhay liuat, asin aco nagadan. 10 Asin naaraman co na an catogonan, ilinagdá sa cabuhayan, manognod sa sacuyá magagadan; 11 Huli ta an casalan, can pacacua nin dahelan, dinayaan aco huli can pagboot ó catogonan, asin huli caini guinadan aco. 12 Con siring an togon sa catotoohan mahal asin an pagboot mahal, matanos asin marhay. 13 Con siring caiyan itong marhay, sa sacuyá naguing cagadanan? Day; condi na an casálan, sa pacapahayag niang casálan, huli caitong marhay nangyari sa sacuyá an cagadanan, ta naguing casálan siya sa bagay na íní huli can catogonan. 14 Héros ta naaaraman niato na an togon mapadapit íyan sa calag; alagad aco na nasa laman ó hauac pa, ipinabacal sa caoripnan nin casálan. 15 Huli ta si guiniguibo co day co nasasabotan, minsan pa si binoboot co day co guiniguibo; condi na itong nau-ugñisan co, ito an guiniguibo co. 16 Asin con itong si inaabúan co, ini iyo an guiniguibo co, pinagmamarhay ó pinapagcanigó co na an togon marhay.<noinclude></noinclude> a6vrdbofunkg9kltqg6fegljiyttaw6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/462 250 421 1678 1677 2024-10-15T15:47:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1677 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|450|'''TAGA ROMA 7 & 8.'''|}} {{rule}} 17 Malá ta day na baga aco nagguiguibo caito, condí an casálan na nagdadanay sa sacó. 18 Asin natatalastas co na sa sacuyá, (na con sa casayudan, sa sacuyang laman ó hauac) day nagdadanay ó nagoontoc an carahayan háros to igua aco nin pagcamoot, condi sa pagguibo nin carahayan day co iyan ináabot. 19 Huli ta day co guiniguibo an carahayan na binoboot co; condi si maraot na hinahabóan co, ini an guiniguibo co. 20 Asin con guiniguibo co si itong hinahabóan co, bacú nang aco an minaguibo caiyan, condi an casálan na nagoontoc sa sacuyá. 21 Cayá na, can boot acong gomibo nin marhay, nácua co an togon na ini: Na an maraot uya sa sacuyá. 22 Háros ta sa sacuyang paghonáhoná sa irarom nin sacuyang boot, nagoogma aco dian sa catogonan nin Dios: 23 Alagad nacacahiling aco nin ibang catogonan sa sacuyang magña cabtang, na minatumang sa pagboot nin sacuyang espíritu, asin na dinadara acong bihag sa catogonan ó ley nin casálan na uya sa sacuyang magña cabtang nin hauac. 24 ¡Macacaherac na tauo aco! Siysay an macacaagao sa sacuyá sa hauac sa cagadanan na ini? 25 Nagpapasalamat aco sa Dios, huli qui Jesucristo Cagurangnan niato. Cayá gñani na, aco man sana sa pagisipisip naglilingcod aco sa togon nin Dios, alagad sa laman ó hauac naglilingcod aco sa catogonan dapit sa casálan. <center>'''CAPÍTULO VIII.'''</center> 1 Cayá gñunian nangayod day mayó nin silot sa magña yaon dian qui Cristo Jesús, itong day nabubuhay nin siring sa laman ó hauac, condi siring sa espíritu. 2 Huli ta an ley ó catogonan nin Espíritu nin pagcabuhay dian qui Cristo Jesús ilinigtas aco sa ley ó catogonan dapit sa casálan asin sa cagadanan. 3 Háros ta itong day mahihimo sa catogonan, ó mapapauot sa ley, huli ta maluya siya huli can laman, an Dios pagcasobolan can saiyang áqui sa cabaing can laman ó hauac nin<noinclude></noinclude> d8i9uwilgj5nj9i9qic1kafr7ngcuun Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/463 250 422 1682 1681 2024-10-15T15:47:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1681 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 8.</center>'''|451}} ------------ <br>casálan, asin dahelan can casalan, sinilotan niya an casálan dian sa laman; 4 Tagñaning an catanosan nin togon maotob sa satuyá, na day quita maglacao ó mabuhay siring sa laman ó hauac, condi siring sa espíritu. 5 Huli ta an magña nabubuhay na siring sa laman sinda, si magña bagay na anan na sa dapit sa laman ó hauac an pinagguiguibo ninda; alagad an magña siring sinda bilang sa espíritu, si magña bagay man na dapit sa espíritu. 6 Huli ta an caisipan ó boot nin hauac iyo an cagadanan; alagad an boot can espiritu iyo an pagcabuhay asin catoninogian: 7 Háros ta an boot nin laman iyo an paquigiual sa Dios; huli ta day minapasacop sa togon in Dios, asin day man macacahimo ó mangyayari. 8 Cayá na an magña nasa sa laman day macacapasonó sa Dios. 9 Alagad camo day nasa sa laman, condi nasa sa espíritu, con baga an Espíritu nin Dios nagoontoc dian sa saíndo. Asin con ígua nin saró na mayó nin Espíritu ni Cristo, an siring na tauo bacong rogaring niya. 10 Alagad con si Cristo yaon dian sa saindo, an hauac sa catotoohan gadana dahelan can casálan; alagad an espíritu buhay dahelan can catanosan, 11 Asin con an Espíritu caitong bominagñon sa magña gadana qui Jesús nagoontoc dian sa saindo, itong bominagñon cay Cristo Jesús sa magña gadana, papabuhayon man an saindong magña hauac na magagadanon huli can Espiritu niya na nagoontoc dian sa saindo. 12 Con cayá, magña tugang, anan quitang magña may utang, bacong sa lamam, gñaní quitang mabuhay nin siring sa laman: 13 Háros ta con baga mabubuhay camo nin siring sa laman ó sonod sa laman, magcacagaradan camo; alagad con huli can espíritu pogolan nindo an magña gaué-gaué nin laman ó hauac, mabubuhay camo. 14 Huli ta gabos itong magña nagcucuyog sa espiritu nin Dios, an magña siring, sinda magña áquí nin Dios.<noinclude></noinclude> e29fk1sonl6iwx4f87j0fnrj8bayq4s Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/464 250 423 1686 1685 2024-10-15T15:47:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1685 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|452|'''SAN TAGA ROMA 8.'''|}} {{rule}} 15 Háros ta day camo nagcamit can espíritu nin caoripnan na masa pagcatacot camo guiraray ó mamugtac camo guiraray sa pagcatacot; condi nagcamit camo can espíritu nin pagpaniaquia, na huli caiyan nagcucurahao ó nagaapod quita, Abba. Amá. 16 Huli ta an Espíritu man sana nagpapatotoo sa satuyang espíritu na magña áquí quita nin Dios. 17 Asín con baga magña áquí, anan magña parapanonod man; magña parapanonod nin Dios, asin cápua parapanonod ni Cristo; con baga man magtíos quita sa caibahan ó cadamay niya, tagñaning sa caibahan niya pamurauayon quita. 18 Háros ta minatubod aco na totoo na itong sa panahon na ini tinitios, day sucat icacabaing can ó sa camurauayan na madatong na sa satuyá ipapahayag. 19 Háros ta an danay na pagmauot nin magña linalang naghahalat can capahayagan nin magña áquí nin Dios. 20 Huli ta an magña linalang nagcasaracopan can capahamacan ó caratan, bacong sa socol, condi hulí ó dahelan can nagpasacop sa sainda sa paglaom, 21 Na an magña linalang man sana magpapacaligtas sa caorípnan nin carátan sa pacaligtas na mamurauayon nin magña áquí nin Dios. 22 Hulí ta naaaraman niato na an´gabos na magna linalaug nagñag-aagragñay sararó sana, asin sararó sana nasa sa pagñáqui sagcod gñunian. 23 Asin bacong sinda sana, condi cami man sana, na may magna enot na paquinabang nin Espíritu, camí man nagáagragñay sa irarom nin samuyang magña pusó man sana, na naghahalat can pagpaníaquía, na con sa casayuran, an pagtubos can samuyang hauac. 24 Háros ta dian sa paglaon macacaligtas quita; alagad an paglaom na naquiquita, bacong paglaom iyan; háros ta itong naquiquita nin saró, ¿ano an paghahalton pa? 25 Alagad con itong day niato naquiquita hinahalat niato, huli sa pacatios naghahalat quita. 26 Asin siring man sana an Espíritu nagtatabang sa satuyang caluyahan ó caculagñan: háros ta naghahagad quita<noinclude></noinclude> 26kxlp9mfvn4lmhntncnwkk4u4fr7ie Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/465 250 424 1690 1689 2024-10-15T15:47:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1689 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 8.</center>'''|458}} ------------ <br>siring sa magcacanigó, day niato iyan naaaraman; condi na an Espiritu man sana naghahagad huli sa satuyá nagaagragñay nin day masabi. 27 Alagad an nacacaladop nin magña pusó, nacacaaram con ano an pinagmamauot nin Espíritu, háros ta siring sa cabótan nin Dios, naghahagad huli sa magña banal ó santos. 28 Asin nacacatalastas quita na idtong magña namomoot sa Dios, an gabos na magña bagay tinatabagñan sinda sa carahayan, na sa casayudan, si magña siring sa pinagmauot ninda anan na magña inapod. 29 Huli ta si magña namidbiran caidtong enot, pinagtalagahan man tagñaning maguing sonó ó cabaing sa ladauan nin saiyang ''Aqui'', tagñaning magui siang matuang Aquí dían sa dacol na magturugang; 30 Asin si magña isinobol sa saindang capaladan, sinda inapod man; asin si magña inapod niya, sinda man pinapagcanigó; asin si magña pinapagcanigó, sinda man pinamurauay. 31 ¿Cayá anong sasabihon niato caini? Con an Dios uya sa satuyá ó oyon sa satuyá, ¿siysay an tumang sa satuyá? 32 Ito na minsan si Aquí niyang tunay ó sadiri day pinatauad, condi idinolot siya huli sa satuya gabos, ¿tá dao ta day man quita uauarasan niya sa caibahan caito can gabos na magña bagay? 33 ¿Siysay an magsosombong sa magña pínilí nin Dios? An Dios iyo an nagsasaysay ó nagpapacanigó ó nagtátao nin catanosan. 34 ¿Siysay an magsisilot ó magtatao nin casalanan? Si Cristo iyo itong si nagadan; alagad man, itong nabuhay liuat, itong sarópa namumugtac siya sa totoo nin Dios, na siya man nagsosorog sa satuyá. 35 ¿Siysay magpapa-harayó sa satuya sa pagcamcot qui Cristo? an casaquitan? ó an cahorasaan? an paglamag? ó an gotom? ó an cadaihon? ó an pagalaman? ó an cuchillo? 36 Siring sa nasusurat: Dahel sa saymo anan na magña garadan cami sa gabos na panahon: anan cami na inalagahan siring sa magña ovejas na bobonóon.<noinclude></noinclude> gf2aln23m45b04splofo79seo9i9m4y Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/466 250 425 1695 1694 2024-10-15T15:47:28Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1694 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|404|'''TAGA ROMA 8 & 9.'''|}} {{rule}} 37 Caidto, sa gabos na magña bagay na ini guiniguibo niamo an labi sa pacadaog huli caito na namoot sa samo. 38 Nin huli caiyan minatubod aco na minsan an cagadanan, minsan an buhay, minsan an magña Angeles, minsan an magña principados ó cahadéan, minsan an magña capangyarihan, minsan itong manogñod gñunian, minsan itong omaaboton, 39 Minsan itong halangcao, minsan itong hababá, minsan pa siysay man na linalang day sa satuya macapasuháy sa pagcamoot sa Dios, na yaon dian qui Cristo Jesús na Cagurangnan niato. <center>'''CAPÍTULO IX.'''</center> 1 Sa catotoohan sinasabi co sa gñaran ni Cristo, day aco nagpuputic, na nagpapatotoo sa sacuyá an sacong paghonáhoná sa gñaran nin Espiritu Santo, 2 Na igua aco nin daculaon na camondóan asin danay na colog sa sacuyang pusó. 3 Ta magmamauot aco man sana na macabulag qui Cristo huli can sacuyang magña tugang, si anan na sacuyang magña cadodogó ó parientes dapit sa laman; 4 Na magña israelitas, na sa sainda iyo an pagpaníaquía, asin camurauayan, asin an tipan, asin an paglagdáan can togon, asin an pagsamba, patín an magña panugá; 5 Na sinda iyo si magña caganác, asin sa sainda guiminican si Cristo dapit sa laman ó hauac, na siya iyo an Dios nin gabos na magña bagay, pinagoomao sa gabos na magña panahon. Auot pa. 6 Bacó, minsan siring, na an tataramon nin Dios magculang: háros ta bacong an gabos na magña taga Israel anan sindang magña Israelitas ; 7 Minsan huli ta capagaraquían ní Abraham, anan sinda nang magña áquí gabos; condi: Dian qui Isaac aapodon sa saymo na guinicanan. 8 Na sa casayudan: Bacong ito si magña áqui nin laman,<noinclude></noinclude> 1wmuy2vganok234gzmhlk055wy7d9x0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/467 250 426 1699 1698 2024-10-15T15:47:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1698 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 9.</center>'''|465}} ------------ <br>sinda an magña áquí nin Dios; condi itong magña áquí nin capanugáan, mabibilang sa capagaraquían. 9 Háros ta an tataramon nin capanugáan iyo ini: Háros ta sa panahon na ini madatong aco, asin si Sará magcacaigua nin sarong áquing lalaqui. 10 Asin bacong ini sana; condi man si Rebeca magñigñidam nin saró, sa qui Isaac na satuyang Amá, 11 (Háros ta day pa namumundag, asin day paman nacaguinibo minsan marhay minsan maraot, tagñaning an gayac nin Dios siring sa cabótan, bacong huli sa magña guibo condi huli caitong nagaapod, macapagdanay;) 12 Isinabi sa saiya na an orog cadaculá maglingcod sa orog casaday. 13 Siring sa nasusurat: Sa qui Jacob namoot aco, alagad qui Esaú naugñis aco. 14 Cayá anong sasabihon niato? ¿Na igua nin cabicóan dian sa Dios? Day nangayod sa anoman na bagay. 15 Alagad qui Moises an olay: Maheherac aco sa maheheracan co, asin maaanyaya aco sa sucat maanyayaan co. 16 Cayá na bacong sa caitong namomoot, bacó man sa nagdadalagan, condi sa Dios na igua nin pagcaherac. 17 Háros ta an Escritura ó Casuratan nagsasabi dapit cay Faraón: Na manogñod man sana caini, pinatindog taca sa pagpahayag dian sa saymo can sacuyang cabagsican, asin na an gñaran co maipag balagñibog sa bilog na dagá. 18 Na con sa bagay si itong may pagcamoot may pagcaherac; asin an namomoot pinaparigon. 19 Cayá sasabihan mo aco gayod: ¿Cayá tádao ta naaángot? háros ta, siysay an macaca tumang sa saiyang cabótan? 20 Alagad, oh tauo siysay ca na maquipagpasuhay sa Dios? Macacasabi an bobog na dagá ó basong daga ó daod sa caguibo sa saiya: ¿Tá dao ta guinibo mo aco nin siring? 21 ¿O day nin capangyarihan an paraguibo nin sado ó dolay sa pacaguibo dian sa sarong pagmasa niya man sana nin sarong sado ó daod na macacaómao asin an saró ó iba macacasоpog?<noinclude></noinclude> k0ou6d50wtq3bw7azpxvuq1r1mame0i Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/469 250 427 1703 1702 2024-10-15T15:47:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1702 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 9 & 10.</center>'''|457}} ------------ <br>Sión an gapong mahalnas, asin gapong mahohologan; asin itong magtubod dian caiyan, day pagsosopogon. <center>'''CAPÍTULO X.'''</center> 1 Magña tugang, sa catotoohan an boot nin sacuyang pusó asin an sacuyang pamibí sa Dios dapit can Israel manogñod sa carahayan. 2 Háros ta aco pinapatotoohan co camo na igua nin paghigñat sa Dios, alagad bacong sonó sa pagisip. 3 Huli ta nin si pagpainda ó day pagpacatalastas can catanosan nin Dios, asin na naghihigñoa na mangyari si saindang sadiring catanošan, day nagñag-cuyog sa catanosan nin Dios. 4 Háros ta an catuyuhan nin togon ó ley iyo si Cristo, na mani catanosan caito gabos na minatubod. 5 Huli ta si Moisés nagsasaysay can catanosan na itong huli can ley ó catogonan: Na an tauo na gomibo can magña bagay na ini, mabubuhay huli caiyan. 6 Alagad an catanosan na naguing huli sa pagtubod nagsabi nin siring Day ca magsabi sa saymong pusó: ¿Siysay macacasacat sa lagñit? (na con sa casayudan, na madará sa ibabá si Cristo:) 7 ¿O Siysay macacahilig sa irarom? (na con sa casayudan, na icabalic na madará digdi si Cristo bale sa magña gadana). 8 Alagad ¿ano an olay? Haranina an tataramon, sa saymong gñosó asin sa saymong pusó. Iní iyo an tataramon na sucat tubudan, na iyan pinaghuhulit niamo: 9 Na con magboboyboy ca sa saymong gñosó sa Cagurangnan na Jesús, asin tumubod ca sa saymong pusó na an Dios binagñon siya sa magña gadana, macacaligtas ca. 10 Háros ta nagtutubod nin sa pusó dapit sa catanosan alagad nagboboyboy sa gñosó dapit sa caomayan. 11 Huli ta an Casuratan nagsasabi: Gabos idto na magtubod sa saiya, day masosopog. 12 Háros ta day mayó nin pinagcacalaenan an Judio sa Griego: háros ta ito man sana na iyo an Cagurangnan nin<noinclude></noinclude> df5s038uyjtmpmyf9jcrui5jhxlb5pf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/47 250 428 1712 1711 2024-10-15T15:47:29Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1711 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SAN MATEO 12 & 13.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}} 37</div> {{rule}} 43 Can an espiritung marompot nagluas sa tauo, naglalacao sa magña lugar na daing tubig, na naghahanap nin pabigňaloan, asin day nacacua. 44 Dagñan minasabi, Mapuli aco sa barong na hinalian co. Asin can pagdigdi, nacua nia idto na daing laog, na siniguidan asin sinamnó na. 45 Dagñan nagduman asin nagcuá sa cairiba nia nin ibang pitong espiritu na orog pa ca magna maraot sa saiya, asin nagralaog, nag-orontoc sinda dihan; asin nani labi pa logod caraot an cuhurihurihi na camugtacan caidtong tauo qui can náenot. Siring man an mangyayari caining maraot na capagaraquian na ini. <center>''An familia ni Jesús.''</center> 46 Asin can nagtataram pa sia sa cadaclán, uya na an saiyang ina asin an saiyang magña tugang didihan sa luas, na naghihirigñoa na macaolay sia ninda. 47 Asin nagsabi saiya an saro, Hiligña na an saimong ina asin an saimong magña tugang didihan sa luas, asin naghihirigñoa na macaolay ca. 48 Alagad sia sinimbag idtong nagsasabi saiya ''caini'', na sinabihan, Si-isay an sacong iná, asin si-isay man an sacong magna tugang? 49 Asin hinonat nia an saiyang camót sa saiyang magña discipulo, sinabihan, Uya digdi an sacong ina asin an sacong magña tugang. 50 Huli ta an si-isay man na nag-guiguibo can cabótán nin sacong Amâ na nasa lagñit, ini iyo an tugang cong lalaqui, asin tugang na babaye asin inâ. <center>'''CAPÍTULO XIII.'''</center> <center>''Halimbaua dapit sa paratanom.''</center> 1 Can aldao man sanang yan, nagluas si Jesús sa harong, nagtucao sa tampi nin dagat.<noinclude></noinclude> ng0xh10umj725kcl4m6rtui1geh4nsp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/470 250 429 1716 1715 2024-10-15T15:47:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1715 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|458|'''TAGA ROMA 10 & 11.'''|}} {{rule}} <br>gabos, iyo an mayaman manogñod sa gabos na nagpapaalao ó nagaarang sa saiya: 13 Huli ta gabos idto na magaarang can gñaran nin Cagurangnan, macacaligtas. 14 Cayá, páano baga pagarang caidto na sa saiya day nagtubod? ¿Asin papáno an pagtubod caito na dapit sa saiya day nagpacadagñog? Asin papáno an pacahinañiog, na day nin siysay man na maghulit sa sainda? 15 Asin papánong macapaghulit con bacong magña isinobol? Siring sa nasusurat: Canigoan an magña cagayunan can magña bitis ó guirá nin si magña nagbabalagñibog can Evangelio nin catoninogñan, nin si magña nagbabalagñibog can Evangelio nin magña carahayan! 16 Alagad bacong an gabos nagcucuyog sa Evangelio; Háros ta nagsabi si Isaías: Cagurangnan, ¿siysay an nagtubod can samuyang balagñibog? 17 Con siring, an pagtubod iyo itong huli sa paghinañiog; asin an paghinañiog huli sa tataramon in Dios. 18 Alagad olay co: ¿Day nagpacadagñog? Condi marhay pa, na sa bilog na dagá nacabulalas si cabantugan ó dagñog ninda, asin sagcod sa magña casagcoran nin pagcatalidong nin dagá si magña tataramon ninda. 19 Alagad olay copa: ¿Day namidbid ini nin Israel? Sa caenot-enoté si Moisés nagsabi: Aco sásadolon co camo sa paghigñoa huli ó sa tauo na bacong sacuyá; huli sa tauo na mayó nin paghonáhoná aagñaton co camo sa caangotan ó na maangot camo. 20 Asin si Isaías saysay na gayo nagsabi: Nâcua aco can magña day naghahanap sa sacuyá; nagpahayag aco sa magña day nagoosisa dapit sa sacó. 21 Alagad dapit can Israel nagsasabi: Bilog na aldao hinonat co si sacuyang magña camot sa sarong banuáan na masumbical asin parapanuhay. <center>'''CAPÍTULO XI.'''</center> 1 Cayá an olay co: ¿Isinicual nin Dios an banuaan nia?<noinclude></noinclude> g6kyen10fj8zs5talhue7fvtro7zyun Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/471 250 430 1720 1719 2024-10-15T15:47:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1719 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA ROMA 11.</center>'''|459}} ------------ <br>Day saanoman na bagay. Huli ta acoman Israelita, sa capagaraquían ni Abraham, sa tríbu ni Benjamín. 2 Day isinicual nin Díos an banuáan niya, na siya minidbid gñóna caidto. ¿0 day camo nacacaaram con ano an nasasabi dapit cay Elias can Casuratan? siring sa naquiquigolay sa Dios tumang sa Israel nagsasabi: 3 Cagurangnan, si magña profeta ó pararoquíao mo guinaradan, asin si magña altares mo guínarabá; asin aco an naualat sana, asin naghihirigñoang garadanon aco. 4 Alagad, ¿ano an sabi sa saiya can simbag nin Dios? Tinadá co na mapasacuya an pitong ribo catauo, na day nagñag-lohod sa atubang ni Baal. 5 Siring man, minsan sa panahon na ini nag tadá aco nin magña mauaualat huli can pagpili na sa pagcabiyaya. 6 Asin con huli sa biyaya, con siring bacong huli sa magña guibo; ta con sa ibang bagay an biyayá bacó nang biyaya. Asin con huli sa magña guibo, bacó nang biyayá; ta sa ibang bagay an guibo bacó nang guibo. 7 ¿Cayá ano dao baga? Itong hinahanap can Israel ito day niya inabot; alagad si pagpili inabot niya; asin si magña iba nagñagtagas sinda. 8 Siring sa nasusurat: Tinauan sinda nin Dios nin espiritu sa pacapagsólsól, magña mata na day magpacahiling, asin magña taligña na day macacadagñog sagcod gñunian na aldao. 9 Asin si David an olay: macabalic logod sa sainda si saindang lamesa na bilang gapus, asin hicot, asin dalinasan, asin cabayaran. 10 Si saindang magña mata magpandiclom gñaning day magpacabiling, asin macologan sinda guiraray nin si tonoc ó catotonocan. 11 Cayá olay co: ¿Nagcadaralinas tagñaning magcahorolog? Day sa anoman na bagay; condi hulí can pagcadalínas ninda dominatong si cabuhayan sa magña Gentiles, tagñaning magcasaradol sa paghigñat. 12 Asin con an caculagñan ninda iyo an cayamanan nin quinában, asin an cahamacan ninda iyo an cayamanan nin magña Gentiles, ¿guráno paman dao an caiguahon ninda?<noinclude></noinclude> 3tmt2lu4dh5ebcpu6yhm4fy0vv8w4rt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/472 250 431 1724 1723 2024-10-15T15:47:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1723 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|460|'''TAGA ROMA 11.'''|}} {{rule}} 13 Háros ta sa saindo nagtataram aco, magña Gentiles. Nin huli nangayod ta aco iyo an apóstol nin magña Gentiles, an sacuyang catongdan guinagalagñan co. 14 Con baga sa tibaad nang bagay pagsadolon sa paghigñat an sacuyang laman, asin na iligtas an nagcápira sa sainda. 15 Háros ta con an pagsobolan sa sainda iyo an paquíolí sa quinában, ¿ano dao an pagacó sa sainda, condi an pagcabuhay nin magña gadana? 16 Asin con an enot na bugña mahal ó santo, siring man an gabos, asin con an gamot santa, siring man sana an magña sagña. 17 Na con an nagcapira nin si magña sagña nagcabararí, asin íca na cahoy na acebuche, nabuhay ca sa casalihid ninda, asin naguí cang may paquinabang sa gamot asin sa cadaculáan ó cahibogan nin oliva; 18 Day ca managsag tumang sa magña sagña; asin con mananagsag ca, naaaraman na day ca nagtatao nin buhay sa gamot, condi an gamot sa saymo. 19 Cayá si magña sagña, magsasabi ca, nagcabarari tagñaning aco macacapot ó sabod. 20 Marhay: huli can saindang day pagtubod nagñagcabarari, alagad ica huli can pagtubod nagtitindog. Day ca magpaabao-abao, condi na matacot ca. 21 Na con an Dios day pinatauad si magña dating sagña, day ca man papatauadon. 22 Cayá, hiligña, an pagcarahay asin an cacurihan nin Dios an cacurihan sa catotoohan sa magña nagcahorolog; alagad an cara hayan ó pagcaherac sa saymo, con magdadanay ca dian sa carahayan; háros ta con day baga ica mapopotol man. 23 Asin minsan sinda, con day magdanay sa day pagtubod, anan na magpapacacabit; háros ta mapangyari an Dios sa pagpabalic sa sainda na magpacacabit. 24 Háros ta con pinotol ca sa dating acebuche ó cahoy, asin tumang ó salá sa caugalean iquinabit ca sa marhay na oliva, guráno dao ca labí ining magña ini na sinda iyo si magña dating sagña, na anan ipagpapaopot ó sabit sa saindang oliva?<noinclude></noinclude> ozec8t2ib9yjzcsluo9rib8m1558s8d Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/473 250 432 1728 1727 2024-10-15T15:47:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1727 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center> TAGA ROMA 11.</center>'''|462}} ------------ 25 Háros ta habó aco, magña tugang, na magpainda camo can gñagñalasan na ini, tagñaning day camo maguing dapit sa saindo man sana magña parapanagsag: háros ta an catagasan sa cabtang nangyari sa Israel, hangan ó sagcod na nagpacalaog si cabilogan nin magña Gentiles; 26 Asin dagñan si bilog na Israel macacaligtas; siring sa násusurat: Madatong halé sa Sión an Paraligtas, na hahaleon cay Jacob an cabagñisan; 27 Asin ini iyo an típan co sa sainda, con hahaléon cona an saindang magña casalan. 28 Cayá na, manogñod can Evangelio, anan na magña caiual huli sa saindo: alagad manogñod sa pagpipilí, anan na magňa orog nagayong nagcacamorótan dahelan nin si magña caganác ó magña magurang. 29 Háros ta day nin pagsólsól íyo an magña ugay asin pagcaapod nin Díos. 30 Huli ta con camo man sa sarong panahon day camo nagñagtubod sa Dios, alagad gñunían nagñagpacaabot camo nin pagcaherac huli sa day ninda pagtubod; 31 Siring man sinda gñunian day nagñagtubod, tagñaning huli sa pagcaherac manogñod sa saindo, sinda man magpacaabot nin pagcaherac. 33. Háros ta an Dios línaóm an gabos sa day pagtubod, ta-gñaning maheracan niya an gabos. 33 Oh Cahararoman can magña cayamanan nin cadonogñan asin nin pagcaisip nin Dios! ¡Day sucat nangayod marororop an saiyang magña pagsaysay, asin day sucat masiyasat an saiyang magña dalan! 34 Háros ta ¿siysay an nacatalastas ó nacasabot can caisipan nin Cagurangan? ó ¿siysay an saiyang naguing cahatol? 35 ¿O siysay an tominao gñónang enot sa saiya, ta-gñaning mabayaran siya? 36 Háros ta sa saiya, huli saiya, asin dian saiya iyan magña bagay gabos. Mapasaiya an camurauayan sa magña panahon. Auot pa.<noinclude></noinclude> m7jobje3jzwpijm9j1a3hcxy8tco6fv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/474 250 433 1733 1732 2024-10-15T15:47:29Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1732 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">462{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}TAGA ROMA 12. {{rule}} {{c|'''CAPÍTULO XII.'''}} 1 Con cayá, magña tugang, naquiquimaherac aco sa saindo huli can magña pagcaherac nin Dios, na ipahayag nindo an saindong magña hauac sa buhay na pagatang, santo, macacasonó sa Dios, na iyo an saindong matanos na pagsamba. 2 Asin na day camo magoyon sa panahon na ini: condi na omoyon camo huli can pagcabago can saindong paghonáhoná gñaning magpacamaté camo con arín an marhay na boot nin Dios, macacasondó asin bulahos. 3 Cayá sinasabi co nangayod huli can biyayá na itinao sa sacuyá, sa lambang saró ó arin man sa saindo, na day magisip nin halangcao na honá sa saiya man sana sa maninigó, condi na magisip sa saiya man sana sa camayocodan, siring sa socol can pagtubod na iuinaras nin Dios sa lambang saró. 4 Háros ta siring baga na sa sarong hauac igua quita nin dacol na magña cabtang, alagad an gabos na magña cabtang na iyan bacong saró sana an pagheró condi man laen-laen; 5 Cayá, quitang dacol anan na sarong hauac dian cay Cristo, alagad an gabos anan-na magña cabtang an magña iba nin magña iba man sana. 6 Malá tá, igua nin magña manlaen-laen na magña balaog siring sa biyaya na iuinaras sa satuya, con an sa pagroquiao, gomibo nin agñay sa socol nin pagtubod; 7 O con sa catongdan, sa paglingcod; ó an magtotocdó, sa pagtocdó ó paáguí; 8 Si magsasadol, sa pagsadol; si magbabagña, guibohon iyan sa cababáan; si mamámayo, sa casoripotan; an magguiguibo nin pagcaherac, sa camurauayan. 9 An pag camoot iyo an bacong sa pagsaguinsaguin: na mabaldían itong maraot, pomaharani camo sa marhay; 10 Magcamoroot-mootan camo man sana sa pagcamoot na sa magturugang; magñagandam camo sa cagalagñan sa saindo man sana na magña cápua; 11 Sa pagbigñat ó pagñataman bacong magna hogacon; magña malalaad sa espíritu; na maglingcod sa Cagurangnan;<noinclude></noinclude> 8osyadf28bgb8m6dtllsn8fag2y2tgk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/475 250 434 1737 1736 2024-10-15T15:47:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1736 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''TAGA ROMA 12 & 13.'''|463}} {{rule}} 12 Magña maogmahon sa paglaom; magña matíos sa casaquitan; magña paradanay sa pagpamibí; 13 Na maquisomaró sa magña caipuhan ò caculagñan nín magña Santos; padagoson an pagpasacat. 14 Pagomaua nindo an magña nagpapasaquit sa saindo: pagomaua nindo, asin day nindo pagpacaraoton. 15 Magñagogma camo sa caibahan nin magña nagoogma: pagtagñis camo sa caibahan nin magña nagtatagñis. 16 Magcasararó sana camo nin boot sa saindo man sana: bacong magña palalangcauon, condí na maquipagsonó camo sa magña mahoyó. Day camo magñagpacadonong sa saindong magña caisipan. 17 Day camo magbalos caysay man nin maraot sa maraot; higñoahon nindo itong marhay sa atubang nin magña tauo gabos. 18 Con mahihimo lambang maaagod nindo, gomibo camo nin catoninogñan sa gabos na magña tauo. 19 Day camo magpasurusurudiá sa saindo man sana, magña namomotan co; condi na tauan nindo nín lugar ó palihison an caangotan; háros ta nasusurat: Sa sacuyá an pagsigñil: aco magbabayad, olay nin Cagurangñan. 20 Cayá na, con an saymong caiual maypagcagotom, tauan mo siya nin cacanon; con napapahá, taué nin inomon: na con guibohon mo ini, magña baga nin calayo an tinatambac mo sa ibabao can saiyang payo. 21 Day ca magpadaog sa carátan; condi na daogon mo can carahayan an maraot. {{c|'''CAPÍTULO XIII.'''}} 1 An gabos na calag cumuyog sa magña capangyarihan na haralangcauon; háros ta mayó nin capangyarihan condi halé sa Dios; asín an magña sa Dios anan na magña husay. 2 Cayá na, itong minasuhay sa capangyarihan, sa pagboot nin Dios mínatumang: asin si magña nanunumang, sinda man sana nacacacua can silot sa sainda. 3 Háros ta an magña Magistrados bacong mani catacutan<noinclude></noinclude> bvs26z3xmw2sfxbr2rim5r79q5imx0b Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/476 250 435 1741 1740 2024-10-15T15:47:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1740 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">464{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}TAGA ROMA 13.</div> {{rule}} <br>caitong magña nagguiguibo nin marhay, condi itong mararaot. ¿Cayá boot ca na day matacot sa capangyarihan? guiboha itong marhay, asin may pagomao ca sa saiya; 4 Háros ta iyong pinaniualaan ó may catongdan nin Dios sa carahayan mo. Alagad con guiniguibo mo ó magguiguibo ca caitong maraot, matacot ca: háros ta bacong basang sana dinadara an cuchillo; huli ta may catongdan nin Dios, na parasigñil sa pagsilot sa nagguiguibo caitong maraot. 5 Nin huli caiyan maninigó na cunuyog camo sa saiya, bacó sanang huli sa caangotan, condi man orogpa huli sa paghoná. 6 Háros ta huli caiyan nagbabayad camo nin "magña buhis"; huli ta magña pinaniualaan nín Dios na naglilingcod caiyan man sana, 7 Magñagbayad camo sa gabos caitong pinagcacautang nindo: sa itong sa buhis, buhis an ibayad saiya; sa itong sa pusó ó daghan, daghan man; sa caitong sa catacutan, pagcatacot; sa caito na cagalagñan, gomalang. 8 Day camo nagcautang sa quiysay paman nin anoman, condi magcamoroot mootan camo; háros ta an namomoot sa magcasi-tauo, nacaotob siya can togon. 9 Huli ta: Day ca magsambay sa agom nin magcasi mo tauo; haré ca cabobonó; haré ca cahahábon; day ca magtogod-togod asin day ca man pamumutic; day ca maárá; asin con igua nin íbang togon sa casaysayan na íní, na sasacop gabos: Camotan mo an magcasí mo tauo nín síríng sa saymo man sana. 10 An pagcaherac day nacacaguínibo nín maraot sa magcasi tauo: cayá gñaní na, an pagotob can togon iyo an pagcaherac. 11 Asin iní, sa pagmidbid can panahon na talagána na magbagñon quita sa pagcananoc; háros ta gñunian bacó nang harani an satuyang buhay ó icarahay can quita caito caso nagtubod pa. 12 An cabanguihon nacaáguí na, asin dominatong na si aldao, cayá sucat nangayod na isicual ó itapoc niato an magña guibo nin magña cadicloman, asin gubigñon niato an magña calasag nin caliuanagan ó ilao.<noinclude></noinclude> 65sssdnt1yevy67ljgy6w5qhi0yx1x6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/477 250 436 1745 1744 2024-10-15T15:47:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1744 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''TAGA ROMA 13 & 14.'''|465}} {{rule}} 13 Magñaglacao quita siring baga sa may aldao sa cabinían: bacong sa capasloan asin pagboborat, bacong sa magña pagdorog asin pagcasuruhay, bacong sa magña pagiriual asin pagcaurí: 14 Condí maggubíng camo can qui Jesucristo Cagurangnan ta, asin day camo magñataman can laman ó hauac sa saiyang magña paghorot. {{c|'''CAPÍTULO XIV.'''}} 1 Acóa nindo an maluya sa pagtubod, alagad bacong sa cariribocan nin pagpasuruhay. 2 Háros ta si saró minatubod na macacapagcacan can gabos na magña bagay: si saró na siya maluya, nagcácacan nin magña gulayon. 3 An nagcácacan day naghahalé nin halaga sa day nagcácacan asin an day nagcácacan, day magtogodtogod ó maghocom sa nagcácacan; háros ta an Dios binagñon siya. 4 ¿Ica siysay ca na naghohocom sa oripon nin iba? manogñod sa Cagurangnan niya nagtitindog ó mahobolog: alagad tutuboron: na mapangyari an Cagurangnan na sucat tubodon siya. 5 Si saró linalaen an lambang aldao; si sarú naghohoná na baraing sana an magña aldao gabos. Si lambang saró maniualá sana sa saiyang pagisip. 6 An nagmamasid ó nagñagñataman can aldao, guibohon iyan manogñod sa Cagurangnan: Asin an day nagñagñataman can aldao, day guiniguibo iyan manogñod sa Cagurangnan. An nagcacacan, nagcacacan manogñod sa Cagurangnan, háros ta nagpapasalamat sa Dios; asin an day nagcacacan, day nagcacacan manogñod sa Cagurangnan, asin day nagpapasalamat sa Dios. 7 Háros ta siysay man sa satuyá day nabubuhay sa saiya mansana, asin day nin siysay man na nagagadan manogñod sa saiya man sana. 8 Na con nabubuhay quita, manogñod sa Cagurangnan nabubuhay quita; asin con nagagadan quita, sa Cagurangnan<noinclude></noinclude> szhgfj0mxy6lkkgehje891ty6j7ypn7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/478 250 437 1751 1750 2024-10-15T15:47:30Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1750 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|466|'''TAGA ROMA 14.'''|}} {{rule}} <br>nagagadan quita. Cayá gñani na, ó na mabuhay quita, ó na magadan quita, rogaring quita nin Cagurangnan. 9 Háros ta si Cristo dapit caini nagadan, asin nabuhay liuat, asin nagbalic na mabuhay, ta gñaning mani Cagurangnan nin magña gadana siring man nin magña nabubuhay pa. 10 Alagad ica ¿tá dao hinohocman mo an saymong tugang? O ica man, ¿ta dao ta sinosopog mo an saymong tugang? huli ta quita gabos mapaduman sa atubang can tribunal ni Cristo. 11 Háros ta nasusurat: Nabubuhay aco, olay nin Cagurangnan, na sa sacó malohod an gabos na tohod, asin an gabos na pagtataram ó dilá magboboyboy sa Dios. 12 Con siring, an lambang saró sa satuyá magtatao sa Dios nin catonosan sa saiya man sana. 13 Cayá na, day na quita maghocom an magña iba sa magña cápua man sana: condi na marhay pang honáhonaon na day bugtacan nin madadasmagan ó escándalo an tugang. 14 Aco nacacaaram, asin minasarig aco sa Cagurangnan na Jesús na sa saiya day mayó nin marupit: condi ito na nag-i-isip nin sarong bagay na marupit, manogñod sa saiya marupit iyan. 15 Alagad con dahel sa cacanon an saymong tugang nagmomondo, day ca na naglalacad nin agñay sa pagcaherac. Day mo paglaglagon can saymong cacanon ito na huli sa saiya si Cristo nagadan. 16 Cayá day sucat mapaglanhadan an saindong carahayan: 17 Ta an cahadéan nin Dios bacong cacanon bacó man na inomon, condi catanosan asin catoninogñan patin caogmahan nin huli can Espíritu Santo. 18 Háros ta itong sa bagay na ini naglilingcod qui Cristo, nacacaogma sa Dios, asin na inaaco nin magña tauo. 19 Cayá na, padagoson niato itong nacacapatoninong, asin nacacapacarahay sa satuya man sana. 20 Day mo laglagon an guibo nin Dios huli sana can cacanon. Ta an gabos na magña bagay sa catotoohan anan na magña malinig: orog caraot nagayo sa tauo na nagcacaon sa pagpaárac.<noinclude></noinclude> 8elzfr59ch77ov4ft9r4k5bgjnpr61t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/479 250 438 1755 1754 2024-10-15T15:47:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1754 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center> TAGA ROMA 14 & 15.</center>'''|467}} ------------ 21 Marhay na day magcacan nin carne, day man nag-inom nin arac, day man can anoman na madadasmagan nin saymong tugang, ó macapaangot, ó macapaluya sa saiya. 22 ¿Igua cang pagtubod? Rimposa sa saymo sa atubang nin Dios. Paladan itong day nagcacasalá sa saiya man sana caitong tinatanáan niya. 23 Alagad an naglalaen-laen, con comacan, sisilotan, háros ta day cominacan huli sa pagtubod; asin gabos na bacong sa pagtubod, casálan iyan. <center>''xCAPÍTULO XV.'''</center> 1 Con cayá na, quita si magña nagdadanay maninigó na tioson niato an magña caluyahan ó caculagñan nin magña maluluya, asin bacong magpacanigó quita sa satuyá man sana. 2 An lambang saró sa satuyá pasonoan an saiyang magcasi tauo sa carahayan, sa pagpapacarahay. 3 Háros ta si Cristo day nagpasonó sa saiya man sana; condi na, siring sa nasusurat: An magña pagologolog nin si magña nagñag oolog-olog sasaymo, nagcahorolog ó nanogñod sa sacuyá. 4 Háros ta an magña bagay na caito ipinagsurat, sa pacanood niato anan isinurat iyan; tagñaning huli can pacatios, asin huli can caragñahan nin magña casuratan, macapaglaom quita. 5 Tara an Dios nin pacatios asin nin caragñahan tauan camo na dian sa saindo magcaborogcos ó magcasararó camo, siring sa boot ni Cristo Jesús; 6 Tagñaning sararó sana, sa sarong gñosú pamurauayon nindo an Dios asin Amá nin Cagurangnan tang Jesucristo. 7 Nin huli caiyan, magpatiriostios camo sa saindo man sana, siring man si Cristo tinios quita ó siring man can pagtiosa sa satuya ni Cristo, sa camurauayan nin Dios. 8 Cayá an olay co nangayod: na si Cristo Jesús naguing may catongdan sa pagturi huli can catotoohan nin Dios, sa pagpacarigon ó pagpatotoo can magña panugá na guinibo sa magña caganac.<noinclude></noinclude> 858lxxvp1rppeym6pyro6gqb98t5kei Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/48 250 439 1762 1761 2024-10-15T15:47:31Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1761 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|38|'''SAN MATEO 13.'''|}} {{rule}} 2 Asin nagdoroloc sa saiya si cadaclán nin tauo; nin huli caini, naglaog sia sa sarong sacayán, tominucao; asin an bilog na cadaclan nagtirindog sa tampi. 3 Asin pigtaraman sinda nin balaquid na magña bagay sa magña halimbauit; na sominabi, Uya, an paratanon nagluas sa pagtanom. 4 Asin sa pagtanon, an ibang ''banhi'' naholog sa guilid nin dalan; asin nagdirigdi an magña gam-gam asin tinurucâ ini. 5 Asin an iba naholog sa magña cagapoan, dumán sa daing dacol na dagâ; asin nabuhay tolos, huli ta bacong hararom an dagâ. 6 Tará can pagsirang can aldao, naaláng; asin huli ta day nin gamot, caya naalang. 7 An iba naholog sa magña catonocan; asin an magña catonocan nagtaralobo, asin nagcaralamos si magña tinanom caidto. 8 Tará an iba naholog sa marahay na daga, asin nagbugña; nin manangatos balang sarô, an iba magñanom na polô asin an iba manolong polô. 9 An igua nin magña taligña na ipinagdadagñog, mag- hinaniog. 10 Dagñan nagharani an saiyang magña discipulo, nagsarabi saiya, Tádao ta sinda pigtataraman mo sa magña balimbauâ? 11 Asin nagsimbag sia, sinabihan sinda, Huli ta sa saindo ipinagcatalaga an pacaisi can magña tagong-hilom nin cahadêan nin lagñit; tará sa sainda day ipinagcatalaga. 12 Huli ta si-isay man na iguá, tatauan sia, asin magcacaigua nin canigoan pa; alagad sa qui-isay man na day, minsan idtong iguá na, cucuaon sa saiya. 13 Caya tinatarman co sinda sa magña halimbauâ; huli ta cun sinda nacahiling day macahiling, asin cun maghinaniog, day mahinaniog, ni magpacasabot. 14 Asin maootob sa sainda an paghulâ ni Isaias, na nagsasabi: :::Sa pagdagñog camó macacadagñog, asin day nindo masasabotan; asin sa paghiling camo macahiling, asin day nindo mamalasomas:<noinclude></noinclude> d5wm4kk4juj009iak198q0xfqpw8qby Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/480 250 440 1766 1765 2024-10-15T15:47:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1765 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">468{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}TAGA ROMA 15.</div> {{rule}} 9 Asin tagñaning an magña Gentiles pamurauayon an Dios huli sa pagcaherac; siring sa nasusurat: Nin huli caiyan iboboyboy taca dian sa magña Gentiles, asin magaauit aco sa gñaran mo. 10 Asin nagsabi guiraray: Magogma camo, magña Gentiles, sagcod can saindong banuaan. 11 Asin sa liuat: Pagomao sa Cagurangnan camo gabos an magña Gentiles, asin pagayagayahon nindo nin daculaon siya, camo an gabos na banuáan. 12 Asin sa liuat, olay ni Isaías: Papadian an guican ni Jessé, asin itong mabagñon sa paghadé sa magña Gentiles: An magña Gentiles maghahalat dian sa saiya. 13 Asin na an Dios nin paglaom pacapanóon camo nin gabos na caogmahan asin catoninogñan sa pagtubod, tagñaning magcadacol camo sa paglaom huli can cabagsican nin Espíritu Santo. 14 Alagad minatubod aco dapit sa saindo, magña tugang co, na camo man sana anan magña panó camo nin pagcaherac, panó nin gabos na paca midbid, na malagñani ta macacapag pabaratolhatol camo camo man sana sa saindo. 15 Alagad sinuratan co camo, magña tugang, sa sarong cabtang na pagtubod ó paghoná, siring sa pagsadol sa saindo huli can biyayá na halé sa Dios na itinao sa sacuyá. 16 Tagñaning mani ministro ó paniniualaan aco ni Jesucristo sa magña Gentiles, na ipaguaras an Evangelio nin Dios, tagnaning an atang nin magña Gentiles manicaogmahan, paca mahalon nin Espiritu Santo. 17 Cayá igua aco nin sucat pagogmahan dian qui Cristo Jesús mapadapit sa manogñod sa Dios. 18 Háros ta day aco mangñagñabas na magtaram min tibaad nang bagay na day guinibo ni Cristo huli sa sacuyá gñaning magcuyog an magña Gentiles, sa tataramon asin sa magña guibo, 19 Sa cabagsican nin magňa milagnos asin magňa gñagñalasan, sa cabagsican nin Espíritu nin Dios: mala ta poon sa Jerusalem, asin sa magña parilibot sagcod sa Ilírico, pinacapanó co gabos can Evangelio ni Cristo.<noinclude></noinclude> 8zytih8ake6yljyriaoulr5c0qf91bz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/481 250 441 1770 1769 2024-10-15T15:47:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1769 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center> TAGA ROMA 15.</center>'''|469}} ------------ 20 Sa bagay na ini nagpirit aco na maghulit can Evangelio, bacong duman sa caidto na nasabi na si Cristo, sa day pagtogdoc sa ibabao nin sa ibang capinónan ó pasicaran : 21 Condi, siring sa nasusurat: si magña day nabaretaan dapit saiya, macacaquita sinda; asin si magña day nagpacadagñod, magpapacasabot. 22 Nin huli caiyan napopogolan pa aco sa guiraray sa pacapadian sa saindo. 23 Alagad gñunian na day na nin panahon sa magña dagang ini, asin na nagmamauot acong macaabot sa saindo haloy ó balaquid nang magña taon na ominagui, 24 Sa paglacao co pasiring sa España, madian aco sa saindo; háros tá linalaom co na sa pagagui co mahihiling co camo, asin na dadarahon aco paghalé sa saindo pasiring dumán, con baga sa calé sa enot macapagogma aco sa saindo. 25 Alagad gñunian malacao aco pasiring sa Jerusalem sa paguáras sa magña banal ó santos. 26 Huli ta an Macedonia asin an Acaya pinagmarhay nindang gomibo nin sarong arambagan manogñod sa magña dukhá sa magña banal na duduman sa Jerusalem. 27 Huli ta pinaghoná ninda na marbay, asin magña may utang sa sainda háros ta con an magña Gentiles naguinibong magña maquiquinabang sinda can saindang magña carahayan dapit sa calag, maninigó man sindang maglingcod sa sainda sa magña dapit sa laman ó hauac. 28 Siring na con matapus cona ini asin icapanogñod ó icapadara cona sa sainda an paquinabang na ini, maagui acodian sa saindo pasiring sa España, 29 Asin naaaraman co na con macadatong aco dian sa saindo, madatong aco panó nin caomauan can Evangelio ni Cristo. 30 Alagad naquiquimaherac aco sa saindo, magna tugang, huli qui Jesucristo Cagurangnan ta, asin huli sa pagcaherac can Espiritu, na tabagñan aco nindo nin magña pamíbí huli sa sacuyá sa Dios. 31 Na macaligtas aco sa magña masumbical na nasa Judea, sain na an dolot nin sacuyang paglingcod sa magña santos ó banal sa Jerusalem na acoon;<noinclude></noinclude> kwp7ky78hmpsoavqcb8hzxspjs8qtth Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/482 250 442 1774 1773 2024-10-15T15:47:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1773 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">470{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}TAGA ROMA 15 & 16.</div> {{rule}} 32 Tagñaning sa caogmahan macaabot aco dian sa saindo huli sa cabótan nin Dios, asin na maogma man aco dian sa caibahan nindo. 33 Asin an Dios nin catoninogñan mapasaindo logod gabos. Auot pa. <center>'''CAPÍTULO XVI.'''</center> 1 Ipinániualâ co nangayod sa saindo si Phebe na satuyang tugang, na siya iyo an diaconisa sa Iglesia na nasa Cencreas: 2 Na acúon nindo siya sa gñaran nin Cagurangnan, siring sa maninigó sa magña banal ó santos, asin na tabagñan sa anoman na bagay na macaipuhan niya: huli ta iyan nagtabang sa cadaclan, asin sa sacuyá man sana. 3 Magtaong galang camo saqui Priscila, asin sa qui Aquila, na magña catarabang co sa gñaran ni Cristo Jesús; 4 (Na ipinanbugtac ó idinolot si saindong magña liog huli can sacuyang buhay: na sa sainda bacong aco sana an nagtatao nin pasalamat, condi man an gabos pang magña Iglesias ó casararoan nin magña Gentiles;) 5 Siring man sana sa Iglesia nin saiyang harong, tauan nindo nin galang si Epeneto, na nanomotan co, na iyo an magna tinagba nin Acaya sa gñaran ni Cristo. 6 Tauan nindo nin galang si María, na siya nagpagal nin labi-labi sa caibahan nindo. 7 Tauan nindo nin galang si Andrónico asin si Junia, na sacuyang magña cadugó, asin magña cairiba co sa caorípnan ó sa pagcabihag, si magña bantog sa magña apóstoles; na sinda man naguing, enot sa sacó, dian cay Cristo. 8 Tauan nindo nin galang si Amplias, na namomotan co, dian sa Cagurangnan. 9 Tauan nindo nin galang si Urbano, na satuyang paratabang dian cay Cristo Jesús, asin si Stachis, na namomotan co; 10 Tauan nindo nin galang si Apeles, na nacabaló na dian cay Cristo. Tauan nindo nin galang an magña yaon saqui Aristóbulo. 11 Tauan nindo nin galang si Herodión, na sačong cadugó.<noinclude></noinclude> d748qxpcxso6w95kmeyilz7a5mpyi62 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/483 250 443 1778 1777 2024-10-15T15:47:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1777 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center> TAGA ROMA 16.</center>'''|471}} ------------ <br>Tauan nindo nin galang an magña taga dian sa harong ni Nareiso, si magña didian sa Cagurangnan. 12 Tauan nindo nin galang si Trifena asin si Trifosa, na sinda nagñag papagal sa gñaran nin Cagurangnan. Tauan nindo nin galang si Pérsida na namomotan, na siya nagpagal nin macuri dian sa Cagurangnan. 13 Tauan nindo nin galang si Rufo, píníli siya dian sa Cagurangnan, asin an iná niya asin sacuyá man. 14 Tauan nindo nin galang si Asíncrito, asin si Flegonte, si Hermas, si Patrobas, si Hermes, patin an magña tugang na yaon sa sainda. 15 Tauan nindo nin galang si Filólogo asin si Julia, si Nereo, asin an saiyang tugang na babae, asin si Olimpas, asin an gabos na magña santos ó banal na yaon sa caibahan ninda. 16 Magpagaralang-galang camo camo man sana sa paghadoc na banal. Tinatauan camo nin galang can gabos na magña Iglesias ni Cristo. 17 Asin naquiquimaherac aco sa saindo, magña tugang, na hiligñon nindo an magña nacacaonong ó naguiguing dahelan nin magña cariribucan asin pagpaárac tumang sa pagtocdó na nanódan nindo; asin na bumulag camo ó sumuhay camo sa sainda. 18 Háros ta an magña siring day naglilingcod sa Cagurangnan niatong Jesucristo, condi sa saindang magña tulac ó guinhaua; asin nagdadayá can magña managomon na tataramon asin magña pagomao sa magña pusó nin magña daing pacanood. 19 Huli ta an saindong pagsonod nacabalagñibog na sa gabos; Cayá na nagoogma aco sa saindo; alagad boot co pa na magpacadonong camo sa carahayan, asin magña culapus dian sa carátan. 20 Asin an Dios nin catoninogñan sa madalé roronoton si Satanás sa irarom nin saindong magña bitís. An biyaya nin Cagurangnan tang Jesucristo mapasaindo logod gabos. 21 Tinatauan camo nin galang ni Timoteo, na catabang co, asin ni Lucio asin ni Jasón patin ni Sosipater, na sacuyang magña cadurugó.<noinclude></noinclude> 8vcdsagkuxeguzs44pux8egw850mdui Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/484 250 444 1782 1781 2024-10-15T15:47:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1781 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">472{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA ROMA 16.</div> {{rule}} 22 Aco si Tercio, na isinurat co an epistola ó surat na ini, tinatauan co camo nin galang sa gñaran nin Cagurangnan. 23 Tinatauan camo nin galang ni Gayo na pinagsasacatan co, asin nin gabos na ó bílog na Iglesia. Tinatauan camo nin galang ni Erasto na pararimpos can pirac ó rogaring nin Ciudad, asin si tugang na si Cuarto. 24 An biyayá nin Cagurangnan tang Jesucristo mapasaindo logod gabos. Auot pa. 25 Asin sa macacaparigon sa saindo siring sa sacuyang Evangelio asin sa paghulit ni Jesucristo, siring sa capahayagan can misterio ó gñagñalasan na nahihilom magpoon sa panahon na daing catapusan, 26 Alagad ipinahayag gñunian, asin huli can magña casuratan nin si magña profetas, siring sa pagboot ó togon nin Dios na day nin catapusan, na ipinahayag sa gabos na magña tauo, tagñaning magñag cuyog sinda sa pagtubod; 27 Sa Dios sanang madonong, maguing camurauayan huli qui Jesucristo sagcod lamang. Auot pa.<noinclude></noinclude> 62alu38jt9c89w28j7y1wt0ro19n6t6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/485 250 445 1786 1785 2024-10-15T15:47:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1785 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ENOT NA SURAT'''}}}}<br> '''NI'''<br> {{xx-larger|'''SAN PABLO APÓSTOL'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''TAGA CORINTIOS.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1. Si Pablo na inapod na apóstol ni Jesucristo sa cabótan nin Dios, asin si Sósthenes na tugang, 2 Sa Simbahan ó Iglesia nin Dios, na yaon sa Corinto, sa magña nagpacangbanal dian sa qui Cristo Jesús, na inaapod sindang magña santos ó banal, asin sa gabos na nagáarang can gñaran nin Cagurangnan tang Jesucristo sa sain man na lugar ó camugtacan, Cagurangnan ninda patin satuyá man: 3 An biyayá asin catoninogñan nin Dios Ama niato, patin nin Cagurangnan tang Jesucristo. 4 Nagpapasalamat aco sa Dios co nin daing pagyotong dahel sa saindo, huli can biyayá nin Dios na itinao sa saindo sa gñaran ni Cristo Jesús; 5 Na sa gabos na magña bagay anan camong pinacayaman dian sa saiya, sa gabos na pagtataram asin sa gabos na caisipan; 6 Siring sa pinatotoohan ni Cristo nangayod dian sa saindo: 7 Malá ta day mayo nin anoman na magcuculang sa saindo sa arin man na balaog, na naghahalat can capahayagan nin Caguranguan tang Jesucristo. 8 Na siya man papacarigonon camo sagcod sa catapusan, tagñaning magui camong day mayó nin caculagñan duman sa aldao nin Cagurangñan niatong Jesucristo.<noinclude></noinclude> ko9xzqxzpga01iqn7dnrjrr3xgbbv6r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/486 250 446 1790 1789 2024-10-15T15:47:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1789 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">474{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA CORINTIOS 1.</div> {{rule}} 9 Maimbod ó maotob an Dios, ta huli sa saiya anan na magña inaloc camo sa papaquinabagnon nin saiyang Aquí na si Jesucristo Cagurangnan ta: 10 Cayá, naquiquimaherac aco sa saindo, magña tugang, huli sa gñaran nin Cagurangnan tang Jesucristo, na magtararam camo gabos nin saró sanang bagay, asin na day mangyari dian sa saindo an pagcasuruhay nin magña boot ó cariribocan, condi na magcaborogcos camo nin bolaos sa saró sanang pagisip asin sa saró sanang paghonáhoná. 11 Háros ta nabaretá sa sacuya dapit sa saindo, magña tugang co, can magña yaon dian qui Cloé, na igua nin magña cariribocan dian sa saindo; 12 Boot cong sabihon, na an lambang saró sa saindo pagsasabi: Aco totoo yaon qui Pablo; tara aco cay Apolos; asin aco cay Cefas; patin aco cay Cristo. 13 Nagcacabaráac si Cristo? Pinadupa sa Crúz si Pablo nindo? ¿ó nagacó nin bautismo camo sa paggñaran ni Pablo? 14 Nagpapasalamat aco sa Dios na day sa quiysay paman sa saindo aco nagbautizar, condi sa qui Crispo asin qui Gayo; 15 Tagñaning day nin siysay paman na macapag taram na nabautizar nagacó nin bantismo camo sa gñaran co. 16 Asin binautizar coman an capagaraquían ní Estéfanas: alagad day aco nacacaaram con nacabautizar aco sa iba. 17 Háros ta day aco isinobol ni Cristo sa pagbautizar, condi sa paghulit can Evangelio: bacong sa cadonogñan nin magña tataramon, gñaning day mapamasang ó mapahamac an Crúz ni Cristo. 18 Háros ta an tataramon dapit can Cruz sarong carugñauan sa magña malalagalag; alagad sa magña macacaligtas, na con sa casayuran, sa satuyá, cabagsican nin Dios iyan. 19 Háros ta nasusurat: lalaglagon co an cadonogñan nin magña madonong, asin isisicual co an pacasabot nin magña nacacasabot. 20 ¿Ano madadatgñan can madonong? ¿ano can escriba? ¿ano can nagmamasid ó nagsisiasat can panahon na ini? ¿day pinarugñao nin Dios an cadonogñan can quinában na ini?<noinclude></noinclude> kpmpurqa8uxohvqpmsp1c8y1mbkxxas Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/487 250 447 1794 1793 2024-10-15T15:47:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1793 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 1 & 2.</center>'''|475}} ------------ 21 Háros ta dahel sa day nin quinában pacamidbid sa Dios sa cadonogñan nin Dios, huli sa cadonogñan ninda, pinagmarhay nin Dios na icaligtas an magña nagtutubod huli sa carugñauan nin paghulit. 22 Huli ta si magña Judíos naghahagad nin magña tandáan ó gnagnalasan, asin si magña Griegos naghahanap nin cadonogñan: 23 Alagad camí naghuhulit caitong Cristo na pinadupa sa crúz, sa magña Judios gayod sa catotoohan ó paghoná bagang dasmagan, asin sa magña Gentiles carugñauan; 24 Alagad sa magña inapod, minsan Judios mani magña Griegos, si Cristo cabagsican nin Dios, asin cadonogñan nin Dios. 25 Háros ta itong rugñao dapit sa Dios iyo an orog cadonong sa magña tauo; asin itong maluya dapit sa Dios iyo an orog na macosog sa magña tauo. 26 Háros ta hiligña nindo, magña tugang, an saindong palad ó catalaganhan, na bacó camong dacol ua magña madonong dapit sa hauac, bacong dacol na mapangyari, bacong dacol na magña mahal na tauo; 27 Condi si itong cablas dapit sa quinában pinili nin Dios, sa pagsopog sa magña madonong; asin si maluya dapit sa quinában pinili nin Dios, sa pagsopog caitong macosog; 28 Asin itong dustá ó hamac dapit sa quinában asin itong mayong halaga pinili nin Dios, asin itong day maninigó, sa paglaglag caitong maninigó. 29 Tagñaning day nin saró man na laman ó hauac na managsag sa atubang niya. 30 Tara dapit sa saiya anan cannong yaon cay Cristo Jesús, na siya guinibo nin Dios sa satuya na mani cadonogñan, asin pagpatotoo, asin cabanalan, asin catubusan: 31 Tagñaning, siring sa nasusurat: An nagpapamurauay, magpamurauay dian sa Cagurangnan. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Con cayá, magña tugang, can pagpadigdi co sa saindo,<noinclude></noinclude> 6m1wp95fiqmo6zvfk56zs7bmypk0m8o Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/488 250 448 1798 1797 2024-10-15T15:47:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1797 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">476{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA CORINTIOS 2.</div> {{rule}} <br>day aco napadian sa cahalangcauan nin pagtataram patin sa cadonogñan sa pagbaretá sa saindo can pagpatotoo ni Cristo. 2 Háros ta day aco nagpahayag na tatao nin cadiquit ó tibaad na qui sa saindo, condi sa dapit qui Jesucristo, asin dapit caini na pinadupa sa Crúz. 3 Asin napadian aco sa saindo sa caluyahan, asin labing pagcatacot patin pagtaquig; 4 Asin minsan si sacuyang tataramon, minsan pa si sacuyang paghulit day naguing sa magña tataramon na macacasadol nin cadonogñan nin tauo, condi sa capahayagan nin Espíritu asin nin capangyarihan; 5 Tagñaning an saindong pagtubod day gomican sa cadonogňan nin magña tauo, condi sa capangyarihan nin Dios. 6 Alagad nagtataram cami nin cadonogñan dian sa magña sangcap nin pacanood; asin cadonogñan na bacong sa panahon na ini, bacó man na sa magña pinopoon ó principes can panahon na ini, na nalalaglag: 7 Condi nagtataram cami cadonogñan nin Dios sa misterio ó gñagñalasan, an cadonogñan na natatagó, na iyan itinalaga nin Dios can enot, sa satuyang camurauayan: 8 Itong day namidbid nin siysay paman nin si magña príncipes caining panahon na ini; háros ta con nagcamiridbid iyan ninda, day sagcod gayod pinadupa ninda sa Cruz an Cagurangnan nin Camurauayan: 9 Condi, siring sa nasusurat: Si magña bagay na day nin matá nahiling, day nadagñog nin taligña, day man pominasabong sa pusó nin tauo, iyo an magna inandam nin Dios manogħod caitong magña namomlot sa saiya. 10 Alagad an Dios isinaysay sa satuya iyan sa cabagsican nin Espíritu huli ta an Espíritu an gabos nacacauguid caiyan, minsan pa an cahararoman nin Dios. 11 Háros ta, ¿siysay dao sa magña tano nacacaaram can magña bagay nin tauo, condi an espíritu nin tauo na yaon dian sa saiya? Siring man sana day mayó nin nacamidbid can magña bagay nin Dios, condi an Espíritu nin Dios. 12 Asin quita nagñag camit ó nagacó, bacong an espíritu<noinclude></noinclude> 8cpj9b0x48igky5z76hz3x84cj6hcmt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/489 250 449 1802 1801 2024-10-15T15:47:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1801 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 2 & 3.</center>'''|477}} ------------ <br>nin quinában, condi an Espíritu na sa Dios, tagñaning mamidbidan niato itong iuinaras sa satuyá nin Dios; 13 Na iyan man nagtataram cami bacong sa magña madodonong sa magña tataramon nin pagcadonong nin tauo, condi sa tocdó nin Espíritu, sa pagpacanigó can dapit sa espiritu manogñod sa pagca espíritu. 14 Alagad an tauong may calag day na-mamatóan an magña bagay na anan sa Espíritu nin Dios, báros ta carugñauan iyan sa saiya: asin day iyan sucat masabotan, huli ta pagsisiasaton can espíritu nangayod. 15 Alagad an may espíritu ó espiritual nasasaysay an gabos na magña bagay; alagad siya day masasaysay nin siysay paman. 16 Háros ta siysay an nacamidbid can caisipan nin Cagurangnan? Siysay an nagtocdó sa saiya? Alagad quita naaaraman niato an boot ni Cristo. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Con siring, magña tugang, aco day nacapagtaram sa saindo siring sa magña espirituales ó daing hauac, condi siring sa igua nin magña laman ó hauac, siring sa magña áquing sadit dian cay Cristo. 2 Pinainom co camo nin gatas, asin bacong isira: húros ta day pa camo macacacaon, minsan pa sa gñunian day pa camo macaca honáhoná; 3 Háros ta anan na magña laman ó hauac pa camo: húros ta con igua pa dian sa saindo nin magña pagñimon, asin magña iriual patin magna cariribocan, bacong anan na magña hauac pa camo, asin naglalacad pa camo siring sa magña tauo? 4 Huli ta nagsasabi an saró: Aco totoong gayo cay Pablo; asin an saró: Aco cay Apolo; ¿bacó camong magña laman ó hauac pa? 5 Háros ta, siysay si Pablo, asin siysay man si Apolo? Magña pinaniwalaan ó may catongdan na hulí sainda nagñagtubod camo; asin iyan siring sa pagcatogot nin Cagurangnan sa lambang saró sa sainda.<noinclude></noinclude> soc1kiwcc4696vkl7etyca3lisv5zuf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/49 250 450 1808 1807 2024-10-15T15:47:33Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1807 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN MATEO 13.'''|39}} {{rule}} 15 Huli ta an pusô caining banuaan na ini nagluya; asin sa Saindang magña paghinaniog magabat macacadagnog, ::Asin pigpiriquit an saindang magña matá;-ta gñaning ::day macahiling sinda sa magña matá, ::Asin macadagñog sinda sa magña taligña, ::Asin magsorolsol, asin paomayan co sinda. 16 Tará magña paladan an saindong magña matá huli ta nacacahiling; asin an saindong magña taligña ta nacacadagñog. 17 Tará sa catotoohan sinasabihan ta camó, na balaquid an magña profeta asin magña banal na nagmarauot macahiling can saindong nahihiling, asin day ninda na hiriling; asin macadagñog can saindong nagcadaragñog, asin day ninda nagcadaragñog. 18 Magdagñog camó nangayod can halimbauâ dapit can paratanom. 19 Cun an si-isay man nadadagñog an tataramon nin cabadéan, asin day nacacasabot caini, minadigdi an maraot, asin inaagao idtong natanomna sa saiyang puso: ini iyo idtong natanom sa guilid nin dalan. 20 Asin an itinanom sa magña cagapoan, iyo idtong nacacadagñog can tataramon asin pacatapus inaaco ini nin bilog na caragñahan; 21 alagad day nin gamot na sadiri, cundi iyo sana cabalipot can panahon; asin 'iyo yan na, cun mina datong an camondoan ó an paglalamag dahel sa tataramon, sa oras na yan naaangot. 22 Asin an itinanom sa magña catonocan, iyo idtong nacacadagñog can tataramon; tará an caigotan dapit sa panahon asin an dayâ nin magña cayamanan nalalamos an tataramon, asin day nagbubugña. 23 Alagad an itinanom sa marahay na daga, iyo idtong naghinaniog asin nacasabot can tataramon, asin iyo an igua nin bugña; tigmanangatos balang sarô, tiganomnapolô an iba, asin tig-tolong-polô an iba. <center>''Halimbaua dapit sa doot na nacáraot.''</center> 24 Ibang halimbauâ pigtalastas nia sainda, na nagsabi, An<noinclude></noinclude> cpwgrakp9gm2o58c9cuvsi02gcv1mto Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/490 250 451 1812 1811 2024-10-15T15:47:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1811 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|478|'''<center>I TAGA CORINTIOS 3.</center>'''|}} ------------ 6 Aco an nagtanom, si Apolo si nagbaribi: alagad an Dios iyong nagtao nin pagtalobó. 7 Cayá na, minsan si nagtanom bacong tibaad na, minsan si nagbaribi; condi an Dios, na nagtao nin pagtalobó. 8 Asin an nagtanom patin an nagbaribí ó nagriri anan sindang saró sanang bagay; minsan siring na an lambang saró magcacamit can balos nin saindang capagalan ó guibo. 9 Háros ta cami anan na magña cabintang nin Dios; asin camo iyo an guinibohan ó capagalan nin Dios, camo an harong na tinogdoc nin Dios. 10 Siring sa socol nin biyaya na itinao sa sacuyá nin Dios, aco siring sa madonong na panday ibinugtaco si sisicaran ó sasarigan, asin sí saró an nagtogdoc sa ibabao: alagad an lambang saró maghiling con paáno an pagtogdoc sa ibabao. 11 Háros ta day nin siysay man na macacabugtac nin ibang sisicaran, sa ibinugtac na, na iyan iyo si Jesucristo. 12 Asin con may saró na magtotogdoc sa ibabao can sisicaran na ini nin bulauan, pirac, magña gapong mahalaga, cahoy, paroy, dagami; 13 An guibo nin lambang saró ipapahayag huli ta an aldao ipapahayag iyan; háros ta huli can calayo mahahayag; asin an guibo nin lambang saró minsan ano, pagbabaloón. 14 Con magdanay an guibo nin saró na nagtogdoc sa ibabao, magcacamit nin balos. 15 Con an guibo nin saró matotong, mapapará ó mauauará: alagad siya minsan siring macacaligtas, asin siring man sana sa nagaguí sa calayo. 16 Day camo nacacaaram na camo iyo an Simbahan nin Dios, asin na an Espíritu nin Dios nageéroc dian sa saindo? 17 Con an saró gabaon an Simbahan nin Dios, an Dios lalaglagon man siya: háros ta an Simbahan nin Dios, na iyan iyo camo, may camahalan. 18 Day nin siysay man na mag dayá sa saiya man sana: con an saró baga dian sa saindo may pagcadonong sa panahon na ini, magpacang-cablas siya, gnaning maguing madonong. 19 Huli ta an cadonogñan sa quinában na ini iyo an caca-<noinclude></noinclude> ddwk5f9qd4gbaii2lyn6fm1avizdok5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/491 250 452 1816 1815 2024-10-15T15:47:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1815 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 3 & 4.</center>'''|479}} ------------ <br>blasan ó camnangmagñan manogñód sa Dios; háros ta nasusurat: Siya na minadacop sa magña madonong sa cadayáan ninda. 20 Asin sa linat naman: An Cagurangnan namimidbid an magña pagisip nin magña madonong, na magña daing capacánạn. 21 Cayá na, day nin siysay ó saró man sa magña tano na managsag; háros ta iyan gabos anan na sa saindo; 22 Minsan si Pablo, mani si Apolo, mani si Cefas, minsan an quinában, minsan an pagcabuhay, minsan an cagadanan, mani an gñunian, mani an maaaboton; an gabos naiyan, sa saindo; 23 Asin camo sa qui Cristo; asin si Cristo sa Dios. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Midbiron cami nin magña tauo siring sa magña pinaniualáan ni Cristo, asin magña maguanaras can magña misterios ó gñagñalasan na hilom nin Dios. 2 Alagad gñunian quinacaipuhan sa magña parauaras na an lambang saró maguing maotob ó maimbod. 3 Aco day mayó nin anoman na paghocman aco nindo, ó sa paghocom nin tauo; asin aco gñani day pa macacahocom sa sacuyá man sana, 4 Háros ta minsan sa anopaman day mayó aco nin maraot na paghonáhoná, bacong huli sa dian papagcanigoon aco ó pagsaysayon aco, condi an maghohocom sa sacuyá iyo an Cagurangnan. 5 Cayá na, day sucat nangayod camo maghocom sa anoman con bacó pang sa panahon, sagcod na domatong an Cagurangnan, na siya man an mapaliwanag caitong na tatagó sa magña cadicloman, asin ipapahayag an magña mauot nin magña pusó asin con siring an lambang saró magcacamit sa Cagurangnan nin caomauan. 6 Alagad ini, magña tugang, pinaáguí co sa halimbauá sa sacuyá asin cay Apolos huli sa pagcamoot sa saindo; tagñaning sa samuyá macaadal camo na day macanood nin labi sa cai-<noinclude></noinclude> q716ioi84i6huq7cmy1h9qodbnrh4b0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/492 250 453 1820 1819 2024-10-15T15:47:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1819 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|480|'''<center>I TAGA CORINTIOS 4.</center>'''|}} ------------ <br>tong nasusurat, na magpaabao-abao camo dahelan sa saró, sa saindo inan sanang magcasi ó cápua. 7 Háros ta, siysay an nagpalaen sa saymo? ó ano an rogaring mo na day mo quinamtan ó inacoan? Asin con incoan mo iyan ¿ano an pinagpapaabhao mo na baga siring sa day mo inacó? 8 Magña basog na camo, magña mayaman na camo, nangyayari na camo minsan day cami-na calabot; asin magraot pa na maghadé na camo, ta cami maghadé man sa caibahan nindo. 9 Háros ta sa sacuyang paghonáhoná, an Dios ipinahayag caming magña apóstoles siring sa magia nahuri, siring sa magña sinilotana sa cagadanan: háros ta naguina caming magña paarac ó tatanauon sa quinában, asin sa magña Angeles, patin sa magia tauo. 10 Cami magña mangmang ó cablas huli sa pagcamoot cay Cristo, asin camo magña mayocod dian cay Cristo; cami magña maluluya, asin camo magña macosog; camo magña nobles, asin cami magña dustá. 11 Sagcod gñunian nagtitios cani nin gotom asin napapahá cami, asin naghuhubá cami, asin anan linugad cami can magña pacol, patin naglalacao caming lagalag ó daing camugtacan: 12 Asin nagguiguibo cami, sa pagheró nin samuyang magna camot: pinacacaraot cami asin pinagoomau niamo: nagtitios cami nin magña pasaquit, asin tinitíos niamo: 13 Linalanghadan cami asin naquiquimaherac cami: nagui caming siring sa atí ó ramog nin quinában, siring şa carátan nin gabos sagcod gunian. 14 Day co sinusurat ini sa pagsopog co sa saindo: condi hinahatolan co camo siring sa sacuyang magña áquing namomótan. 15 Háros ta minsan magcaigua camo nin sampolong ribong paraaling ó paraataman dian cay Cristo, day camo nin dacol na Amá; na dian cay Cristo Jesús aco an nagñataman sa saindo huli can Evangelio. 16 Cayá, naquiquimaherac aco sa saindo na arogon aco nindo.<noinclude></noinclude> qcua9gr51myy2sinpwhtpwhx4h5kish Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/493 250 454 1824 1823 2024-10-15T15:47:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1823 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 4 & 5.</center>'''|481}} ------------ 17 Nin huli caiyan isinobol co sa saindo si Timoteo, na iyo an sacuyang áquing namomótan asin maotob dian sa Cagurangnan, na siya pagsasadolon camo dapit can sacuyang magña dalan na anan mapanogñod cay Cristo, siring sa paagui nin sacong pagtocdó sa gabos na magña parte ó cabtang sa gabos na magña Iglesias. 18 Alagad an magña nagcapira nagpapaabao-abao, siring sa day aco sagcod madian sa saindo. 19 Alagad sa madalé madian aco sa saindo, con an Cagurangnan booton niya: asin sisiasaton co bacong an magña tataramon nin magña nagdadanay sa pagpapaabao abao, condi an cabanalan ó cabagsican. 20 Háros ta an cahadéan nin Dios bacong huli sa magña tatagamon, condi sa cabagsican ó capangyarihan. 21 ¿Ano an boot nindo? ¿Pomadian aco sa saindo na magbaston ó may socol ó sa pagcaherac asin espíritu nin cahoyoan. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Totoong gayo nadadagñog na dian sa saindo igua nin pagsambay, asin an pagsabay naiyan day nangayod na sasabihan ó nagñagñaranan diau sa magña Gentiles: malá ta an saró dinodorog an agom nin saiyang Ama. 2 Asin camo nagpapaabao-abao, asin bacó lamang na nagñag mondó camo, tagñaning gadanon dian sa saindo an gominibo can siring na guibo ó gaué. 3 Asin totoo, huli ta daday aco dian sagcod can hauac, alagad didian aco sa espíritu, siring baga sa didian aco nasaysay co itong gominibo nin siring: 4 Sa gñaran nin Cagurangnan tang Jesucristo, pagcasararó nindo asin an sacuyang espíritu, can capangyarihan nin Cagurangnan tang Jesucristo, 5 An siring saiya sucat na itao cay Satanás sa pagcagadan canlaman, tagñaning an espíritu macaligtas duman sa caaldauan nin Cagurangoan na Jesús. 6 Bacong marhay an saindong capanagsagan. ¿Day camo<noinclude></noinclude> nk3kc6xlugu914mwx6yiglcccyarjy7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/494 250 455 1828 1827 2024-10-15T15:47:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1827 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|482|'''<center>I TAGA CORINTIOS 5 & 6.</center>'''|}} ------------ <br>nacacaaram na an cadiquit na levadura minatigsom an bilog na masa? 7 Cayá linigan nindo an daan na levadura, tagñaning magui camong bagong masa, siring baga sa day camong salac na levadura: hali ta an satuyang pascua na iyo si Cristo, ipinagatang siya dahel sa satuya. 8 Cayá na magfiesta quita, bacong sa daan na levadura, bacó man na sa levadura nin casalan asin carátan, condí sa tinapay nin calodocan asin catotoohan. 9 Tinogonan co camo sa surat na day camo maquipagsalacsalac sa magña parapanambay: 10 Bacong sa anoman day na camo sa magña para panambay sa quinában na ini, ó sa magua maimot, ó sa magña parahábon, ó sa magña paraanito; háros ta con sa bagay na siring maninigó na sa saindo na lumuas sa quinában. 11 Condi gñunían sinuratan co camo na day camo maqui salac, na sa casayuran, na con an saró na gñinagñaranan siyang tugang maguing parasambay, ó maimot, ó paraanito, ó mapagrauay, ó paraburat, ó mahábon, sa caibahan can siring saiya day carno minsan sa paquigsamá sapagcacan, 12 Háros ta ¿anong labot co na maghocom sa magña nasa sa luas? ¿Day camo nacacaliocom can magña nasa sa laog? 13 Huli ta an magña nasa sa luas, an Dios an maghohocom: cayá halea nindo an maraot na iyan dian sa saindong tagñá. <center>'''CAPÍTULO VI.'''</center> 1 ¿Nangñagñahas an saró sa saindo, con igua nin tibaad nang cadiquit tumang sa cápua ó sa iba; na domatá sa hocoman sa atubang nin si magña biricó, asin ta bacong sa atubang nin magña santos ó banal? 20 ¿O day camo nacacaaram na an magña banal ó santos maghohocom sa quinában? Asin con an quinában paghohocman nindo, bacó camong maninigó na maghocom sa magña bagay na saraditon? 30 ¿O day camo nacacaaram na hohocman niamo an magña ángeles? ¿Orog pa an magña bagay sa panahon na ini?<noinclude></noinclude> tndxthdjcdwcru2rss7muhvofjlluqo Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/495 250 456 1832 1831 2024-10-15T15:47:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1831 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 6.</center>'''|483}} ------------ 4 Cayá, con igua camo nin magña sasaysayon sa magña bagay can panahon na ini, ibugtac nindo na gñaning saysayon sa magña may cadiquit na halaga dian sa Iglesia. 5 Sa pagsopog sa saindo sinasabi co iyan. ¿Háros ta day dian sa saindo nin madonong, minsan pa saró na macahocom ó saysay dian sa saiyang magña catugagñan; 6 Condi na an tugang tumang sa tugang nagpapasubay sa pagsaysay, asin ini guiniguibo sa atubang nin magña daing pagtubod? 7 Cayá, na, sa catotoohan saró nang caculagñan dian sa saindo na magcaigua camo nin magña caribocan sa saindo man sana. Ano ta day na gñóna nindo tinitíos an camudahan? ¿Ano ta day na gñóna nindo tinitíos na madayaan? 8 Alagad camo nagguiguibo nin camudahan ó pagmumuda, asin nagñagdadayá camo, asin ini guiniguibo sa magcasitugang. 9 Day camo nacacaaram na an bacong nagña matanos ó paracasala day magcacamit can cahadéan nin Dios? Day camo maribong, na minsan an magña parasambay, minsan an magña paraanito, minsan an magña paradorog sa may agom, minsan an magña binabaye, minsan an magna nagdodorog sa capua lalaqui ninda, 10 Minsan an magña mahábon, minsan an magña maimot, minsan an magña paraburat, minsan an magna pararanay, minsan an magña maaágau, day macaca panonod can cahadéan nin Dios. 11 Asin siring caini, camong nagcacapira: alagad magña hinugasan na camo, asin anan na pinacang mahal na camo, asin pinapagcanigó na camo sa paggñaran nin Cagurangnan na Jesús, asin huli can Espíritu nin satuyang Dios. 12 An gabos na magña bagay magña matanos sa sacuyá, alagad day an gabos maninigó: an gabos na magña bagay magña matanos sa sacuyá, alagad aco day magdidilabot sa hibabá nin capangyarihan nin apoman. 13 An magña cacanon manogñod sa tulac, asin an tulac manognod sa magña cacanon; alagad sinda gabos na dua roronoton nin Dios. Alagad au hauac bacong sa pagsambay,<noinclude></noinclude> 37753d78tknb8onyjstugfcupokphdb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/496 250 457 1836 1835 2024-10-15T15:47:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1835 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|484|'''<center>I TAGA CORINTIOS 6 & 7.</center>'''|}} ------------ <br>condi manogñod sa Cagurangnan; asin an Cagurangnan manogñod sa hauac: 14 Asin an Dios na bominagñon can Cagurangnan, quita man babagñonon sa saiyang capangyarihan. 15 ¿Day camo nacacaaram na an saindong magña hauac anan magña cabtang ni Cristo? ¿Hahaléon co baga an magña cabtang ni Cristo, asin guiguibohon cong magña cabtang nin sarong marompot na babae? Iparayó logod. 16 O day camo nacacaaram na an naquiquidorog sa sarong maurag na babae ó ramera, naguin sa casaroan niya na sarong hauac? háros ta maguiguing, an olay, sindang dua saro sa saró sanang laman. 17 Alagad an naquiquisomaró sa Cagurangnan, saró siyang espíritu. 18 Dulagan nindo an pagsambay. An anoman na ibang casálan na guiguibohon nin tauo, sa luas iyan nin hauac; alagad an nagsasambay, nagcacasala tumang sa saiyang rogaring man sanang hauac. 19 ¿O nagpapainda camo na an saindong hauac iyo an Simbahan nin Espíritu Santo, na siya yaon sa saindo, na iyan nacamtan nindo sa Dios, asin na bacong camo sadiri nindo man sana? 20 Huli ta anan camong binacal sa halaga: cayá pamurauaya nindo an Dios, dian sa saindong hauac asin sa saindong espíritu, ta iyan anan na magña rogaring nin Dios. <center>'''CAPÍTULO VII.'''</center> 1 Manogñod can magña bagay na isinurat nindo sa sacuyá, marhay nagayo sa tauo an day domoot sa babae. 2 Alagad dahel can magña pagsasambay, an lambang saró magcaigua nin saiyang agom na babae, asin an lambang sarong babae igua nin saiyang agom na lalaqui. 3 An agom na lalaqui magbalos sa agom na babae nin maninigong pagcamoot; asin siring man sana an babae sa agom na lalaqui. 4 An babae mayong capangyarihan can saiyang rogaring<noinclude></noinclude> f2382v7eikfj9kgok6wz14hfrgzudsk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/497 250 458 1840 1839 2024-10-15T15:47:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1839 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 7.</center>'''|485}} ------------ <br>na hauac, condi an agom na lalaqui: asin siring man sana minsan man an agom na lalaqui day nin capangyarihan can saiyang sadiring hauac, condi an agom na babae. 5 Day camo magpalapas-lapas sa saindo man sana, sa bale sana con sa saindong duang pinagcaolayan, na mag guiguibo camo nin pagpamíbí: asin mabalic camo gñapit na magsaró sa pagsaró, ta gñaning day camo pagsugutan ni Satanás dahel can day nindo pacapagtagal. 6 Alagad ini sinasabi co huli sa pagtogot, bacong sa pagboot. 7 Minamarhay co pang gayo na an gabos na magña tauo maguing siring sa sacuyá: alagad an lambang saró igua nin rogaring niyang balaog nin Dios; an saró sa catotoohan siring, asin an saró siring man. 8 Sinasabi co nangayod sa magña daing agom na lalaqui (solteros) asin sa magña balong babae, na marhay sa sainda na maguin siring sa sacuyá. 9 Asin con baga mayó nin balaog sa pacatíos, pomacasal ó omagom na; ta marhay an omagom sa masoló, 10 Alagad itong magña nagsasaró sa pagcaagom ninda, ipinapatanid co, na bacong aco, condi an Cagurangnan: Na an agom na babae day bumulag sa agom niyang lalaquí; 11 Asin con baga bomolag, day siya macapaagom, ó maquioli siya sa agom niyang lalaqui; asin na an agom na lalaqui day ipagsobol an saiyang agom ó day pagpahaléon. 12 Asin sa magña iba nagsasabi aco, bacong an Cagurangnan: Con an sarong tugang may agom siyang daing pagtubod ó pagotob, asin ining babaeng ini minahonod na maquisomarú sa agom na lalaqui, day pagpahaléon iyan. 13 Asin an babae na may agom na daing pagtabod, asin ining agom na ini minahonod na maquisomaró sa saiya, day pagpabayaan iyan. 14 Huli ta an agom na lalaqui na mayó nin pagtubod napapacangbanal dian sa agom na babae, asin an agom na babae na daing pagtubod napapacang banal man dian sa agom na lalaqui: ta con day, an saindong magña áqui maguiguing magna maramog; alagad gñunian anan na magña banal. 15 Alagad con an day mayó nin pagtubod bumulag, bumu-<noinclude></noinclude> 8zvih5jk3rcim69tnyo4wc2bchd16ys Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/498 250 459 1844 1843 2024-10-15T15:47:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1843 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|486|'''<center>I TAGA CORINTIOS 7.</center>'''|}} ------------ <br>lag siya ta bacó an tugang na lalaquí ó babae na nasasacop sa caoripnan sa bagay na siring; condi na sa catoninogñan inapod quita nin Dios. 16 Háros ta sain mo maaaraman, oh babae, con baga icacaligtas mo an saymong agom na lalaqui? ó ¿sain mo maaaraman, oh agom na lalaqui, con baga icacaligtas mo an saymong agom na babae? 17 Alagad an lambang saró siring sa pagcahirasi ó laena sa saiya nin Cagurangnan, asin siring sa pagcaapod nin Dios sa lambang saró, siring caiyan siya maglalacau: asin siring an hulit co sa gabos na magña Iglesias. 18 Naapod an saró na pinagturi? dian siya sapagturi ó tinuri siya. ¿Gñinaranan an saró na day tinuri, day siya magpaturi. 19 An pagturi daing halaga iyan, asin an day pagturi daing halaga man; condi an pagotob can magña togon nin Dios. 20 An lambang dian sa pagcaapod na itinalaga sa saiya, dian caiyan siya mamugtac. 21 Inapod cang mani oripon? Day ca magpaataman: alagad man con mahihimo mo na macahiuas ca ó macaligtas ca, maghigñoa ca nin labi. 22 Háros ta itong dian sa Cagurangnan inapod na mani oripon, maliligtas iyan nin Cagurangnan: siring man sana itong inapod na maguing ligtas ó hiuas, oripon iyan ni Cristo. 23 Huli sa halaga anan camong binacal; day camo magpaoripon sa magña tauo. 24 An lambang saró, magña tugang, dian caitong natalagahan sa saiya, dian caiyan siya magdanay manogñod sa Dios. 25 Alagad sa magña virgen ó day pa nin digtá day acong darang togon nin Cagurangnan; condi minatao aco nin cahatolan, siring sa igua nin nacaabot na magcamit nin pagcaherac nin Cagurangnan tagñaning maguin maimbod ó maotob. 26 Cayá, pinagmarhay co nangayod iniho huli can caipuhan na macuri, na marhay na gayo sa tauo na magdanay siya, nin siring. 27 ¿Nagagapus ca sa agom na babae? day ca maghigñoa<noinclude></noinclude> 9x1yxr59iqlvaefjaful2ju3crojwxz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/499 250 460 1848 1847 2024-10-15T15:47:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1847 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 7.</center>'''|487}} ------------ <br>na maghubad ó magbubí. ¿Talingcas ca sa agom na babae ó day ca nin agom? day ca maghanap nin agom na babae. 28 Alagad man con omagom ca, day ca nagcasalá; asin con an doncella ó daraga magpaagom, day nagcasalá: alagad camondoan sa laman an titiosou ninda: alagad pinababayaan co camo. 29 Alagad ini, sinasabi co, magña tugang, na an panahon Hayocong an nagcuculang iyo na, si igua nin magña agom na babae ibilang sa baga mayo nin magña agom; 30 Asin si magña nagtatagñis bilang sa magña day nagtatagñis; asin si magña nagoogma siring bilang sa day nagoogma; asin si magña nagbabacal, bilang sa day naggagamit; 31 Asin si magña nagpapaquinabang sa quinában na ini, bilang sa day nagpaquinabang: háros ta an camugtacan sa paghiling can quinában na ini, minaágui sana. 32 Cayá minamauot co nangayod na day camo nin camondoan. An soltero may pagñataman can magña bagay na dapit sa Cagurangnan, manogñod sa pagpasoné sa Caguranguan: 33 Alagad an nagpacasal may pagñataman can magña bagay na anan dapit sa quinában, manogñod can pagpapasondó sa agom niang babae. 34 Siring man sana igua nin pinagcacalaenan an babaeng may agom sa daraga: ani daraga may pagñataman can magña bagay na manogñod sa Cagurangnan, sa pagcanibanal dapit sa hauac siring man dapit sa calag: alagad an may agom na Imhae may pagñataman can magña bagay na sa quinában, con paano an pagpasonó sa saiyang agom na lalaqui. 35 Alagad ini isinasabi co sa saindong icapapaquinabang; bacong sa pagtactac sa saindo nin siod, condi manogñod sa cabinian asin catubisan, asin tagňaning day mayó nin caolagñan magpacadatá camo sa Cagurangnan. 36 Alagad, con sa saró pinaghoná niyang macacasopog sa saiyang aquing babae na virgen ó daraga, na macalihisna an edad, asin an siring caipuhan nang ipaagom, guibohon niya an cabótan, day magcacasalá; pomacasal na. 37 Alagad itong nagdadanay sa saiyang pusú, asin day<noinclude></noinclude> qodccxdsh4ym4gpnls82tm4u2389329 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/5 250 461 1852 1851 2024-10-15T15:47:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1851 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Derk29" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude></br> <center>AN <center>BAGONG TIPAN Ò TESTAMENTO </br>NIN </br>CAGURANGNAN TANG JESU-CRISTO </br>NA </br>NALALAGDAAN </br>CAN </br>Magña Evangelio Asin Magña Gawe </br>Nin Magña Apostoles</center> </br> <small><center>SOCIEDAD BIBLICA BRITANICA Y EXTRANGERA</center></small> <center>M A N I L A, I.F.</center> <center>1909</center><noinclude></noinclude> q0vj33jczt1uaics2hx3bi1e5kcf0rb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/50 250 462 1858 1857 2024-10-15T15:47:35Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1857 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|40|'''SAN MATEO 13.'''|}} {{rule}} <br> cahadéan nin lagñit na-cacaomaguid sa sarong tauo na nagtanom nin marahay na banhi sa saiyang omá. 25 Tará sa oras nin pagcatorog can magña tauo, napadigdi an saiyang caiual asin nagtanom Nin doot na panratac sa pagultan can banhî nin si trigo, asin naghalè. 26 Can pagtalobo gñani can doot asin nag-bugña, dagñan tominogña man an doot na nacaraot. 27 Asin can pagdirigdi can magña oripon nin Ama nin magña familia, nagsarabi saiya Cagurangnan, ¿day ca nagtanom pin marahay na banhi sa saimong omá? ¿saen gñani guminican ta may doot na nacaraot? 28 Asin sia sinabihan sinda, Sarong caiual an gominibo caini. An magña oripon nagsarabi saiya, ¿Boót mo gñiani na cami pumaduman asin cuaon mi an doot na panratac? 29 Tará sia nagsabi, Day; ta tibaad sa pagcua can doot na nacaraot magabot man nindo sa caiba nia an trigo. 30 Pabayaan nindo na magcaibang magdaculá an balang saró sagcod sa pag-áni: asin sa panahon na tig-anian, sasabihan co an magña paraani: Tiponon gñóna nindo an magña nacacaraot na doot, asin bogcoson nindo ini sa guinoygoy ta gñaning masolo; tará an trigo tiriponon nindo ini sa sacong tambobong. <center>''Magna halimbaŭá dapit sa pisog nin mostaza,''</center> <center>''asin sa levadura.''</center> 31 Ibang halimbauà pigtalastas. sainda, na nagsabi, An cahadêan nin lagñit nacacabaing sa pisog uin mostaza, na quinua nin sarong tauo, asin itinanom idto sa saiyang omá. 32 Na an pisog sa catotoohan iyo an labi casadit sa gabos na magña banhi; alagad cun nacatalobo na, iyo an labi pa sa gabos na magña torotinanom, asin nanini sarong cahoy, na minadapô an magña gangam nin lagñit, asin nagtorogdon sa saiyang magña sagñá. 33 Ibang halimbaua sinabihan sinda, An cahadêan nin lagnit nacaca-aguid sa levadura, na quinuá nin sarong babaye,<noinclude></noinclude> icrr4ao42hxc9z56wm78zao368xsqg5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/500 250 463 1862 1861 2024-10-15T15:47:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1861 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|488|'''<center>I TAGA CORINTIOS 7 & 8.</center>'''|}} ------------ <br>mayó nín caipuhan, condi may capangyarihan sa saiyang boot, asin pinagmarhay sa saiyang pusó ini, na magdanay an saiyang aqui sa pagcadaraga, marhay an guibong iyan man. 38 Cayá na, an nagpapaagom can áqui niyang daraga, marhay an guiniguibo; asin an day iyan pinapaagom, orog pa carahay an guiniguibo. 39 An babaeng may agom nagagapus siya sa ley ó catogonan tongcol na buhay pa an saiyang agom na lalaqui; alagad con an agom niyang lalaqui magadana, hiuas ó talingcas na siya pomacasal na siya con siysay pagmarhayon niya, bastang sa gñaran nin Cagurangnan. 40 Alagad orog pa camapalad niya con magdanay siya nin siring, siring sa cahatolan co; asin naghohoná aco na igua man acong espíritu nin Dios. <center>'''CAPÍTULO VIII.'''</center> 1 Asin manogñod sa ipinag atang sa magña anito, naaaraman niato huli ta quita gabos may pagisip. An pagisip nagpapaabhao, alagad an pagcaherac nacacapatindog. 2 Asin con an saró naghohoná na tatao nin cadiquit, day pa siya tatao nin anoman siring sa maninigong pacanood. 3 Alagad con an saró namomoot sa Dios, an siring namimidbid siya nin Dios. 4 Cayá, manogñod nangayod can magña cacanon na inatang sa magña anito, naaaraman niato na an anito bacong anoman siya digdi sa quinában, asin na day nin iba pa condi sarong Dios sana. 5 Háros ta minsan igua baga nin nagcapira na gñinagñaranan na magña dios dios, ó sa lagñit, ó sa dagá man (siring ó huli ta iguang dacol na magña dios dios asin dacol na magña Cagurangnan), 6 Alagad day mayó quita nin ibang Dios condi saró sana, an Amá na sa saiya guican an gabos na magña bagay asin quita yaon sa saiya: asin sarong Cagurangnan na Jesucristo, na huli sa saiya nangyari an gabos na magña bagay, asin quita man huli sa saiya.<noinclude></noinclude> lsuww0lcd9ovw8j8u8unjbjk1g9e96c Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/501 250 464 1867 1866 2024-10-15T15:47:35Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1866 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 8 & 9.</center>'''|489}} ------------ 7 Alagad bacong sa gabos igua can pacasabot na ini baros ta an magna iba minsan naaaraman an anito sagcod gnuaian, nagcacacan siring sa inatang sa magna anito ; asin an saiyang honahona, manta maluya, naolaquitan. 8 Minsan baga an cacanon day nacacapagpacanigo sa satuya sa Dios; buli ta minsan magcacan quita day maguiguing mayaman minsan day quita magcacan, day quita madaday; han nin sucat. 9 Alagad hilignon nindo na an capangyarihan na ini nindo day maguing dalinasan 6 madadasmagan sa magfia anan na maluluya. 10 Haros ta con mabiling ca nin saro, ica na may pacasabot, na nagtutucao ca dian sa lamesa 6 cacanan sa namumugtacan nin si magna anito, an pagisip caito na siya maluya, baco dao na magenot pang comacan caitong inatang sa magna anito? 11 Asin huli can saymong pacasabot magcacasala 6 malalagalag an tugang na maluya na huli sa saiya man si Cristo nagadan. 12 Sa bagay na ini, nangayod, con magcacasala camo tu- mang sa magna tugang, asin lugadon an saiyang maluyang isip, tumang cay Cristo nagcasala camo. 13 Nin huli caiyan, con an cacanon iyo an mani dahelan can tugang co sa pagcasala 6 pagcaholog, day aco sagcod magcacacan nin carne gñaning day macapaarac 6 macapadara sa sacuyang tugang. <center>CAPITULO IX.</center> 1 Bacó acong apostol? ?baco acong libre? ?Day aco nacahiling qui Jesus na Cagurangnan ta? bacong iyo camo an sacuyang guinibohan sa gnaran nin Cagurangnan ? 2 Con sa magna iba baco acong apostol, sa saindo sa cato-, toohan apostol aco huli ta an tanda nin sacong apostolado 6 pagcaapostol iyo camo dian sa Cagurangnan. 3 Ini iyo an sacuyang simbag sa magna naghahapot sa sacuya.<noinclude></noinclude> 23qbojxxj7psmwafk8eirngvdg06d5j Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/502 250 465 1872 1871 2024-10-15T15:47:35Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1871 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|490|'''<center>I TAGA CORINTIOS 9.</center>'''|}} ------------ 4 ¿Ta dao, day mayó quita nin capangyarihan sa pagcacan asin sa paginom? 5 Day quitang capangyarihan sa pagdará sa caibahan niato nin sarong tugang na babae man siring can magña ibang apóstoles, asin can magña tugang nin Cagurangnan, patin ni Cefas? 6 ¿O cami sanang gayo aco asin si Bernabé day mayó nin capangyarihan sa day pag-guibo? 7 ¿Siysay dao sagcod lamang an naquipagiual ó naquipaglaban sa paquinabang niya ó cabayaran niya? ¿siysay an nagtanom nin viña, asin day minacacan can saiyang bugña? o siysay an nagaataman can pagsabsab nin cahayupan, asin day mina inom can gatas nin hayop? 8 ¿Sinasabi co ini siring can sabi nin magña tauo? ¿day nagsasabi man caini an togon ó ley? 9 Háros ta dian sa togon ó ley ni Moisés nasusurat: Day mo pagbugtacan nin gacod sa gñosó ó bosal an baca na nagtotolsac ó nagguiguinic. ¿Igua an Dios nin pagñataman sa magña baca? 10 ¿O isinasabi an gabos na iyan huli sa satuyá? Tara huli sa satuyá nasusurat; háros ta sa paglaom magaarado an nagóoma ó arado; asin an nagguiguinic, sa paglaon na magcamit can bugña. 11 Con cami nagtanom sa saindo caitong mapadapit sa calag ó espíritu, ¿daculá dao na bagay con anihon niamo itong mapadapit sa saindong hauac? 12 Con an magña iba igua sinda sa saindo can capangyarihan na ini, bacó dao na orog carahay na cami? Alagad day cami naggamit can capangyarihan na ini: condi gñani tinitios niamo iyan gabos, huli sa day pagbugtac nin anoman na macacaolang sa Evangelio ni Cristo. 13 Day camo nacacaaram na an magña nagpapagal dian sa Santuario ó sa altar, nagcacacan can sa Santuario ó altar; asin na si naglilingcod sa altar, dian sa altar naquiquinabang? 14 Siring man nagboot an Cagurangnan sa magña nagbabalagñibog can Evangelio, na magbuhay sinda can sa Evangelio.<noinclude></noinclude> bap8dij0hcj8u6ymv5wzuf0xs11og4h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/503 250 466 1876 1875 2024-10-15T15:47:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1875 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 9.</center>'''|491}} ------------ 15 Alagad sa anoman caini day aco nacapaquinabang: day coman isinurat ini tagñaning siring an guibohon sa sacuyá; háros ta pinagmamarbay cong orog na magadan, bago na siysay man pahamacan an camurauayan cong ini. 16 Alagad minsan gayod marhay na nagbubulalas aco can Evangelio, day aco nin anoman na icacapanagsag; háros ta naipuhan na ipinagboot sa sacuyá; asin, ¡herac man sa sacuyá con day aco magbalagñibog can Evangelio! 17 Nin huli caiyan, con guibohon co iyan sa puso, magcacaigua aco nin balos; alagad con sa pirit, an pagpatauad itinogon sa sacuyá. 18 ¿Cayá ano dao baga an balos sa sacuyá? Na sa paghulit co can Evangelio, ibugtac co an Evangelio ni Cristo day nin halaga sanang bayad, tagñaning day co gamiton sa maraot an sacuyang capangyarihan dian sa Evangelio. 19 Nin huli caiyan, minsan ó huli ta libre ó hiuas aco manogñod sa gabos, nagpaoripon aco sa gabos sa pacapagpaquinabang nin orog ó sa pacasadol sa iba pa. 20 Nagui acong sa magña judio siring man sa judio, huli sa pagsáró co can boot nin magña judio; sa magña nasasacopan can togon ó ley (minsan aco bacong sacop can ley) siring bilang baga aco sa nagpapasacop sa ley, sa pacasadol sa magña nasasacopan can ley; 21 Sa magña day nin ley, siring sa aco day man nin ley, (na minsan yaon aco sa day nin catogonan ó ley nin Dios, condi dian sa catogonan ni Cristo) sa pacasadol sa magña day nasa sa catogonan. 22 Nagui acong maluluya man, manogñod sa magña maluluya, sa pacasadol man sa magña maluluya: Sa gabos magui acong bilog ó anoman na bagay, tagñaning sa gabos na camugtacan icaligtas co an magña iba man ó nagcapipira. 23 Asin ini guiniguibo co dahel can Evangelio, huli ta guinibo co sa caibahan caiyan na maquinabang. 24 Day camo nacacaaram na an gabos na nagdadalagan sa dalan na pasohan, an gabos sa catotoohan anan na nagdalagan, alagad saró sana an may premio ó paquinabang? Domalagan camo sa bagay na macapagcamit camo caiyan.<noinclude></noinclude> 7nuguttguj7u75r72jrmrwo9t26912d Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/504 250 467 1880 1879 2024-10-15T15:47:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1879 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|492|'''<center>I TAGA CORINTIOS 9 & 10.</center>'''|}} ------------ 25 Asin gabos itong naquipaglaban, sa anoman nagcacanahan ó nagpopogol: asin sinda sa catotoohan sa pacapagcamit nin sarong corona na matutunauon; alagad quita, si day matutunao. . 26 Cayá na, aco siring can bagay ó paaguing ini nagdadalagan aco, bacong siring sa bagay na pinagduduaduaban; sa bagay na ini naquiquipaglaban aco, bacong siring caito na nagtitigbas sa doros: 27 Condi linolugad co an hauac co, asin ibinobugtac co sa caoripñan; maraot con, paca paghulit co sa magña iba, aco man sana day papagcanigóon. <center>'''CAPÍTULO X.'''</center> 1 Háros ta habó aco, magna tugang, na day camo magpacatalastas na si satuyang magña caganác sinda gabos nagñagorontoc sa irarom nin pagñanoron, asin sinda gabos nagpagñagui sa dagat; 2 Asin si gabos dian sa gñaran ni Moisés nagcaburuñiagan sa pagñanoron asin sa dagat; 3 Asin si gabos nagcaracan can cacanon man sana nin calag; 4 Asin si gabos nagirinom can inomon man sana nin calag; huli ta nag-i-inom sa gapóng espiritual na nagsosonod sa sainda, asin an gapó iyo si Cristo: 5 Alagad sa dacol sa sainda day naogma au Dios; nin huli caiyan anan sindang nagcaturumba dunan sa capatagan. 6 Alagad an magña bagay na ini naguing sa cabaing niato, tagnaning day quita maará can magña maraot na bagay, siring can pagcaará ninda. 7 Day man camo mani magña para-anito ó paragalang sa anito, siring can magña iba sa sainda; siring sa nasusurat: timinucao an banuaan sa pagcacan asin sa paginom, asin nagpanirindog sa pagcarauat. 8 Day quita nagguibo can pagsambay ó pagdorog sa bacong agom, siring can inagña iba sa sainda, asin nagcahorolog sa sarong aldao duang poló may tolong ribo.<noinclude></noinclude> 1fhdo61xgmu6otadb2nxqtz90bqbnbo Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/505 250 468 1884 1883 2024-10-15T15:47:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1883 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 10.</center>'''|493}} ------------ 9 Day quita magtocso qui Cristo, siring man can magña iba sa sainda na pinagtocso siya, asin nagcagaradan huli sa magña balas. 10 Day man camo magliblib, siring can magña iba sa sainda na nagñagriliblib, asin nagcagaradan huli sa paralaglag. 11 Asin an magña bagay na ini nangyari sa sainda sa ladauan; asin anan na magña isinurat gñaning mani patanid ó sagué sa satuyá, na dian si catapusan nin magña panahon nagpagnontoc. 12 Cayá na, itong nagñagiysip na magdanay, maghigñat na day siya maholog. 13 Day camo quinua ó tinocso nin sugot, condi an tauo ó sa tauo: Masoripot (ó fiel) an Dios na day camo papabayaan na sugutan nin labi sa maaagod nindo; condi na tatauan man an parasogot nin luluasan, tagñaning macatagal camo. 14 Nin buli caiyan, magna namomotan co, naglicay camo can paganito. 15 Siring sa magña madonong camo nagtataram aco; horophoropon nindo an sinasabi co. 16 An caliz nín camahalan, na samong pinacamahal ¿bacó iyan na paquinabang can dugó ni Cristo? asin an tinapay na binabaác níamo, bacó na yo an pagpaquinabang can hauac nin Cagurangnan? 17 Háros ta sarong tinapay, sarong hauac quita an cadaclan, quíta gabos, naquiquinabang quita can saró man sanang tinapay. 18 Paghonáhonáa nindo an Israel síríng sa laman ó hauac: an magña nagpaquinabang can magña atang, ¿ano dao day naquinabang dian sa altar? 19 Cayá ano? ¿sabi co na itong inatang sa magña anito, yo an sarong bagay? ¿na an anito yo an sarong bagay? 20 Ata gñani sínabi co na an magña bagay na inatang can magña gentiles, inaatang iyan sa magña demonio, asin ta bacong sa Dios. Asín ta habó co na maquisomaró camo sa magña demoníos: day camo macacaínom can caliz nin Cagurangnan, asín can caliz nín magña demonios: 21 Day camo macaca pagpaquinabang sa lamesa nin Cagurangnan, asin sa lamesa nin magña demoníos.<noinclude></noinclude> 1ofpof94y1zupyegg761vu15k54y2u2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/506 250 469 1888 1887 2024-10-15T15:47:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1887 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|494|'''<center>I TAGA CORINTIOS 10 & 11.</center>'''|}} ------------ 22 Boot niatong aguiaton sa pagñimon an Cagurangnan? Magña maririgon dao quíta qui sa Saiya? An gabos itinogot sa sacó, alagad day maninigó sa sacó. 23 An gabos anan na itinogot sa sacó, alagad an gabos day macacapacarhay. 24 Day nin siysay man na maghanap caitong carabayan nía condi itong sa iba. 25 Sa gabos na ipinagpapabacal sa sádân, comacan camo, day na mag hapot sa pagisip; 26 Hàros ta an dagá sa Cagurangnan yan, asin an gabos na anoman na yaon dian. 27 Con an siysay man sa magña mayó nin pagtubod alocon camo, asín boot camong oniba: comacan camo can gabos na ibugtac sa atubang nindo, day mag hapot sana sa paghonáhoná. 28 Con an siysayman somabi su saindo: ini idinolot sa magña aníto day camo magcacan caiyan sa paguiromdom caitong, nagpatanid caiyan, asín can pagisip: huli ta sa Cagurangnan an dagá asin iyo an nagpanú saiya. 29 An pagcatalastas na sinabi co, bacó an saimo, condi itong sa iba. Háros ta, anong catuyuhan na an sacong libertad paghocoman nin pagcatalastas nin iba? 30 Con aco naquiquinabang sa biyayá, ¿sa anong catuyuban ta pinaglalangbadan aco huli caiyan nagpapasalamat aco? 31 Cayá con commacan camo, ó con ominom camo, ó gomibo camo nin anoman na bagay: guiboha nindo yan gabos sa camurauayan nin Dios. 32 Maguing magña siring camo, na day macapamondó, minsan sa magña Jadios, minsan sa magña gentiles, minsan sa Iglesia nin Dios: 33 Siring man aco sa anoman hinihigñoa co na macaogma sa gabos, day sa paghigñoa can sacuyang paquinabang, condi itong manogñod sa gabos: ta guaning magpacaligtas. <center>'''CAPÍTULO XI.'''</center> 1 Magñag arog camo sa sacó, siring man can pagarog co cay Cristo.<noinclude></noinclude> 14oetkjl7jkbs17c8y1qp4bf9y8kgwq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/507 250 470 1892 1891 2024-10-15T15:47:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1891 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 11.</center>'''|495}} ------------ 2 Asin inoomao co camo, magña tugang co, huli ta sa gabos naguiguíromdoman aco níndo: asin rinirimpos nindo an sacong magña tocdó, síring sa pagcatocdoan co caiyan sa saíndo. 3 Alagad boot co na camo macatalastas, na si Cristo yo an Payo nin gabos na lalaqui: asin an lalaqui yo an payo nin babae patin an Dios yo an payo ni Cristo. 4 An gabos na lalaqui na nagñagñadié, ó nagsaysay nin hulit na may tahob ó soclob an payo, sinosopog an saiyang payo. 5 Asin an gabos na babae na nagñagñadie, ó naghuhulit na daing colbong an payo, sinosopog an payo nía: haros ta síríng baga sa inopauan sia. 6 Háros ta con day nagcolbong an babae, pomaupao man. Tara con sarong casopganan na magupao nin bohoc an babae colbogñan an payo nía. 7 An lalaqui sa catotoohan day maninigó na tahuban an payo nia huli ta ladauan asin camurauayan nin Dios: alagad an babae yo an camurauayan nón kalaqui. 8 Háros ta day linalang an lalaquí sa herog nin babae, condi an babae sa herog nin lalaquí. 9 Háros ta day linalang an lalaquí huli sa babae, condi an babae huli sa lalaquí 10 Cayá maninigó an babae na igua nin tanda nin saiyang capangyarihan sa ibabao nin saiyang payo, huli sa magña ángeles. 11 Alagad day mayó minsan an lalaquí con mayó an babae, asin mínsan man an babae con mayó an lalaqui dian sa Cagurangnan. 12 Háros ta como an babae línalang halé sa lalaqui, síring man sana an lalaqui huli sa babae: alagad an gabos na magña bagay anan na guican sa Dios. 13 Paghonáhoná camo sa saíndo man sana: ¿magayon dao na an babae mamíbí sa Díos na mayó nin colbong sa payo? 14 Na minsan an caugalian man sana, day nagtotocdó sa saindo na macacasosopog sa lalaqui an pagpatobó nin bohoc? 15 Alagad suhi ta macacagayon sa babae an pagpatobó nin bohoc, háros ta an bohoc itinalaga sa saínda na bilang colbong.<noinclude></noinclude> 3788ox9atgay5t5anwa7sdsyotrlai5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/508 250 471 1896 1895 2024-10-15T15:47:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1895 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|496|'''<center>I TAGA CORINTIOS 11.</center>'''|}} ------------ 16 Dapit caiyan gabos, con an siysayman sa paghoná nia gari baga mapauot: cami day nin caugaléan na siring, minsan gayod an Iglesia nin Díos. 17 Ian ipinagboboot co saíndo: alagad day co papagcanigoon, na magsararó camé, bacong sa carahayan, condí sa caritan. 18 Háros ta an enot caiyan nadagñog co, na con nagtitiripon camo sa Simbahan, ígua nin magña cariribucan dían sa saíndo, asin ta an íba caiyan minatubod aco. 19 Cayá caípuhan na ígua man nin magña anito, ta gñaning itong magña nabaló-ná na magcacanigó, maguing hayag sa saindo. 20 Cayá na con nagtitiripon camo sa saró sana, bacó nang sa pagcacan nin haponan nin Cagurangnan. 21 Háros ta lambang saró nacacan na gñóna can saiyang haponan na sadírí: Asin an saró nagogotom, asin an saró canigoan ca basog. 22 Tá ano mayó camong magña barong na macacanan asín mainoman? Hinahalean nindong halaga an Simbahan nin Díos, asin sinosopog níndo itong magña day mayó? ¿Ano an sasabihon co sa saindo? ¿Pagomauon co camo? Sa bagay na ini day co camo maoomao. 23 Háros ta aco ominacó sa Cagurangnan, na siring man sana itinocdó co sa saindo, na si Jesús na Cagurangnan can banggui na pagpabacalan saiya, quiminía can tinapay, 24 Asin pacapagpasalamat, bináac ídto, patin nagsabi: cu úa camo, cacaná nindo: ini yo an hauac co na nagcabaraúc huli sa saíndo: guiboha nindo sa paguironudom sa sacuyá. 25 Siring man sana quinua an caliz, can pacatapus nin panhapon, na tímínaram: Ining caliz na ini yo an bagong testamento nin sacuyang dugó. Guiboha nindo íní, sa gabos na panahon na ominom camo, sa pag-guiromdom sa sacuyá. 26 Háros ta sa gabos na panahon na comacan camo caining tinapay, asin omninom camo can copang ini, an pagcagadan nin Cagurangnan ipinag babalagñibog nindo sagcod na domatong, 27 Cayá na, siysay man na comacan can tinapay na ini ó ominom can copang ini nin Cagurangnan na day magcacánigó, magcacasala sa hauac asin sa dugó nin Cagurangnan.<noinclude></noinclude> o5wd586skmej9y8498qayj2h9jp0ac0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/509 250 472 1900 1899 2024-10-15T15:47:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1899 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 11 & 12.</center>'''|497}} ------------ 28 Nin huli caiyan, magpatotoo an lambang saró sa saiya man sana, asin siring caiyan comacan can tinapay na ito, patin ominom caitong caliz ó copa. 29 Háros ta an minainom asiu minacacan na day maninigó, minacacan siya asin minainom can paghocom sa saiya man sana, ta day pinaghorop-horop an hauac nin Cagurangnan. 30 Nin huli caiyan igua nin balaquid na magña naghehelang asin maluluya dian sa saindo: asin balaqnid an nagcacatorog. 31 Na con maghorop-horop baga quita sa satuyá man sana, totoo nangayod na day quita paghohocoman. 32 Alagad huli ta paghohocoman quita, anan na sisilotan quita nin Cagurangnan, ta gñaning day quita mapanalá sa cadamay can quinában. 33 Cayá na, con camo, magña tugang co, magtitiripon sa pagcacan, magpaharalat halat camo. 34 Con an saró magotom, comacan sa saiyang harong, háros ta day camo magtitiripon sa paghocom. An ibang magña bagay ipagboboot co con domatong na aco. <center>'''CAPÍTULO XII.'''</center> 1 Tara dapit sa magña balaog nin calag, habó aco, magña tugang, na magpainda 6 day camo macatalastas. 2 Nacacaaram camo na can camo anan na magña Gentiles pa, nagñag-dadalao camo, siring sa ó huli ta nagcacadarara camo, sa magña anito na day mayó nin pacataram. 3 Cayá ipinasasabot co sa saindo, na day nin siysay man na magtataram sa bagsic nin Espíritu nin Dios, na sabihon na sumpa ó maldición si Jesús; asiu day nin siysay man na macacaapod qui Jesús na Caguraugnan, condi huli sa Espírita Santo. 4 Alagad igua nin paquinabang nin magña balaog; alagad an Espiritu iyo man sana. 5 Asin igua nin manlaenlaen na magña catongdan; alagad iyo an Cagurangnan man sana. 6 Asin igua nin manlaenlaen na magña gauégaué; alagad<noinclude></noinclude> sy5ysr4q16w0fr0wqy9od1ssscqqtmz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/51 250 473 1906 1905 2024-10-15T15:47:37Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1905 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN MATEO 13.'''|41}} {{rule}} <br>asin isinalac sa tolong tacad nin harina, sagcod na si gabos ominalsom. 34 Ining gabos na magña bagay isinabi ni Jesús sa magña tauo sa magña halimbauâ, asin cun bacô sa halimbaua, day sinda sinabihan, 35 ta gñaning maotob idtong isinabi sa gñosó nin profeta, na nagsabi: :::Babucasan co an sacong gñoso sa magña halimbauâ; :::Sasaysayon co an magña bagay na natatago magpoon :::can paglalagñá can quinában. <center>''Casaysayan nin halimbaud dapit sa doot''</center> <center>''na nacacaraot.''</center> 36 Dagñan, binayaan nia an magña cadaclán, si Jesús nagbalic sa harong: asin nagdoroloc sa saiya an saiyang magña discipulo, na nagsarabi, Paliuanagan mo cami can halimbauâ dapit sa doot na nacacaraot sa omá. 37 Asin sia nagsimbag na sinabihan sinda, An nagtatanom can marahay na banhi iyo an Aqui nin tauo; 38 an omá iyo an quinâban; an marahay na banhî iyo an magña aqui nin cahadêan; tará an doot na nacacaraot iyo an magña áqui nin maraot; 39 an caiual na nagtanom caidto iyo an diablo; an tig-anian iyo an catapusan nin panahon; asin an magña paraani iyo an magña ángeles.. 40 Siring gñani sa pagcua can doot na nacaraot asin sinolô sa calayo,iyo man sa catapusan nin panahon. 41 Sosogóon can Aqui nin tauo an saiyang magña ángeles, asin sinda na magtitipon sa saiyang cahadèan can gabos na magña bagay na naca-pagparaot, asin an magña nagguiguiribo nin caratan; 42 asin igagatong sinda sa horno nin calayo; dihan an pagtagñis, asin an pagragot nin magña gñipon. 43 Dagñan magliliuanag an magña banal, siring sa aldao, sa cahadean nin saiyang Ama. An igua nin taligña na ipag- dadagňog maghinaniog.<noinclude></noinclude> 2mizkxxqb0ttomvu8jkwqqg1hsn1fpc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/510 250 474 1910 1909 2024-10-15T15:47:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1909 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|498|'''<center>I TAGA CORINTIOS 12.</center>'''|}} ------------ <br>an Dios man sana iyo an nangyayari ó nagheheró can gabos na magña bagay sa gabos. 7 Alagad sa lambang saró itinao sa saiya an capahayagan nin Espíritu na maguing paquinabang. 8 Háros ta sa catotoohan itinao sa saiya huli sa Espíritu an tataramon nin pagcadonong; sa iba, an tataramon nin pagcaisip siring sa Espíritu man sana; 9 Sa iba, an pagtubod huli can Espíritu man sana; asin sa iba, an magia balaog nin pagpaomay ó pagbobolong huli can Espíritu man sana; 10 Sa iba, an magña guiboguibong magña milagros ó gñagñalasan; asin sa iba, an pagroquiao; asin sa iba, an casoripotan nin magña espiritu; asin sa iba, an manlaenlaen na magña tataramon; asin sa iba, an pagtao nin cahologari can magña tataramon. 11 Alagad an gabos na magña bagay na ini saró sana an nagheheró asin iyo man sana an Espíritu, na pinagbabaragña nangayod sa lambang saró siring sa boot niya. 12 Háros ta siring baga na an hauac saró sana asin igua nin dacol na magña cabtang, alagad an gabos na magña cabtang nin hauac minsan dacol, anan na sarong hauac ó lauas sana, siring man si Cristo. 13 Huli ta sa sarong Espíritu nagçabarautizaran quita sa sarong hauac, minsan gayod pa magña judíos ó Griegos, minsan pa magña oripon ó bacong sa caoripnan; asin quita gabos nagpacainom sa saró man sanang Espíritu. 14 Cayá minsan an hauac bacong saró siyang cabtang, condi balaquid. 15 Con somabi baga an bitis: Huli ta bacó acong camót ó taquiag day aco nasa hauac: huli caiyan day siya nasa hauac? 16 Asin con somabi an taligña: háros ta bacó acong matá, bacó acong nasa hauac: ¿huli caiyan bacó siyang nasa hauac? 17 Con an gabos na hauac mani iyo an matâ, ¿sain mamumugtac an pacadagnog? Con an gabos maguing taligña ó pacadagñog, sain mamumugtac an pacaparong? 18 Alagad gñunian an Dios pinamugtac niya an magña<noinclude></noinclude> s1ey9mx6ots8ynntji989ec7daay9kk Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/511 250 475 1914 1913 2024-10-15T15:47:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1913 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 12.</center>'''|499}} ------------</noinclude> <br>cabtang lambang saró sa sainda dian sa hauac, siring sa boot niya. 19 Na con an gabos maguing sarong cabtang, ¿sain mamunugtac an hauac? 20 Alagad gñunian dacol an magña cabtang na anan sa catotoohan, alagad ó minsan sarong hauac. 21 Minsan an matâ day macacasabi sa camot: Na day taca caipuhan: siring man sana an payo sa magña bitis: Day acong caipuban sa saindo. 22 Condi orog na itong magña cabtang nin hauac na baga anan magña orog calaya, anan na magña caipuhan; 23 Asin itong magña cabtang nin hauac na pinacacang day niato nin háros, iyan an sinasamno niato nin labing galang: asin itong sa satuyá anan na magña bagang labing masiuaua, sinasamno pa nin labing cagayanan. 24 Háros ta itong magña dian sa satuyá anan na magña matutubis, day mayó nin caipuhan: háros ta an Dios binaragay ó pinamurugtac an hauac, na pinacasamno nin dacol na camahalan itong nagcuculang caiyan sa saiya; 25 Tagñaning day nin pasuruhay dian sa hauac, condi na an gabos na magña cabtang magcaoroyon sinda-sinda man sana. 26 Sa bagay baga na con an sarong cabtang magtitios, an gabos na magña cabtang magdadamay man sa colog; asin con an sarong cabtang pinag-oomau, an gabos na magña cabtang sa cadamay magoogma man. 27 Háros ta camo iyo an hauac ni Cristo, asin an magña cabtang sa hauac. 28 Asin an magña iba ibinugtac nin Dios dian sa Iglesia ó casararoan sa caenot-enote si magña apóstoles, dagñan gñapit magña profetas, an icatolo magña paratocdó; dagñan an magña capangyarihan; dagñan magña balaog nin carabayan, pagtabang, pagñataman, manlaenlaen na magña tataramon. 29 Anan gabos na magña apóstoles? ¿anan gabos na magña profetas? an gabos magña paratocdó? ¿an gabos anan na capangyarihan? 30 Igua an gabos nin magña balaog sa pagbolong? ¿nag-<noinclude></noinclude> emre2kb8bhleufengdv3w4ncrkjjbf6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/512 250 476 1918 1917 2024-10-15T15:47:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1917 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|500|'''<center>I TAGA CORINTIOS 12 & 13.</center>'''|}} ------------</noinclude><br>tataram an gabos nin manlaenlaen na tataramon? ¿Nagtatao nin cahologan an gabos? 31 Minsan siring higñoaha nindo an orog cararahay na magña balaog háros ta papahayagan co pa camno nin sarong dalan ó paaguing orog camahalaga ó halangcauon. <center>'''CAPITULO XIII.'''</center> 1 Con aco magtataram sa tataramon nin magña tauo asin nin magna ángeles, asin day aco nin pagcaherac, mapapaniring aco sa sarong metal na nagdadaguing, ó sa campana na nagtatanog ó bagting. 2 Asin con igua aco nin pacapagroquiao, asin macacatalastas can gabos na magña misterios ó güagñalasan asin can bilog ó gabos na pacasabot; asin con magcaigua man aco nin bilog na pagtubod, na malampas baga an magña bolod, asin day mayó aco nin pagcaherac, day mayó aco nin anonan na halaga. 3 Asin con pagbaragñaon co an gabos cong rogaring sa paguaras nin cacanon sa magña dukha ó daing sucat, asin con idolot co an sacuyang hauac ta gñaning totogñon, asin day aco nin pagcaherac, day aco mayó nin papaquinabagñon. 4 An pagcaherac matíoson, naboot; an pagcaherac day mayó nin caurihan, an pagcaherac day minaguibo nin daing catanosan, day nagpapaabhao; 5 Bacong paralanghad, day naghahanap can manogñod sa saiya, day napapaangot, day naghohonáhoná can maraot; 6 Day nagoogma sa cabicoan, condi nagoogma sa catotoohan; 7 An gabos tinitios, an gabos tinutubod, an gabos hinahalat, an gabos pinapásan. 8 An pagcaherac day sucat sagcod mapapárá: alagad an magña panhulá magcacatarapus, asin magcacatarapus an magña pagtataram na laenlaen, asin an pacasabot paparáon: 9 Háros ta sa cabtang namimidbid niamo, asin sa ibang cabtang nagtotood cami ó tiuotodan niamo; 10 Alagad con domatong na itong mahusay, ó sangcap, dagñan mahahalé itong nasa cabtang sana.<noinclude></noinclude> 5bozjlhsd1zsptdgffeq6656b3kjioq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/513 250 477 1923 1922 2024-10-15T15:47:37Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1922 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 13 & 14.</center>'''|501}} ------------</noinclude> 11 Nin si aco sadang pang áqui, nagtataram aco siring sa áquing sadit, nagiisip aco siring sa sadit na áqui, naghohocom aco siring sa sadit na áqui; alagad can may pagcatauo na aco ó daculá na aco, pinabayaan co itong sa áquing sadit. 12 Gñunian nabihiling niato siring baga sa salming, sa madiclom; alagad dagñan mahihiling niato sa atubang: gñu- nian namimidbid co sa cabtang sana; alagad dagñan guapit mamimidbid co siring sa pacamid bid sa sacuyá. 13 Asin gñunian nagdadanay an pagtubod, an pagsarig, patin an pagcainoot, ining tolong ini: alagad an orog cadaculá sa sainda iyo an pagcamoot. <center>'''CAPÍTULO XIV.'''</center> 1 Padagosa nindo an pagcamoot, maghignoba camo can magña balaog nin calag, asin sa gabos na maghuhulá camo. 2 Húros ta an nagtataram sa manlaenlaen na tataramon, day naquiquiolay sa magña tauo, condi sa Dios: háros ta day. nin siysay man na macaca sabot sa saiya, minsa sa espíritu magtaram niu magña gñagñalasan. 3 Alagad an nánhubulá, naquiquiolay sa magña tauo sa carahayan, asin pagsadol patín caragñahan. 4 An nagtatarai nin tataramon na sa iba, nagpapacaranay sa saiya man sana; alagad an nanhuhulâ, nagpapacarahay sa Iglesia. 5 Cayá na, boot co cutána na camo gabos maca pagtaram nin manlaenlaen na tataramon, alagad labi pa na manhulá camo: háros ta orog cadaculá can nanhuhulá sa nagtataram nin manlaenlaen na tataramon, con day man isaysay, gñaning an Iglesia macacua nin cara bayan. 6 Cayá gñunian, magña tugang, con aco pomadian sa saindo na magtaran nin manlaenlaen na tataramion, ¿ano an papaquinabagñon co sa saindo, con day aco somabi sa saindo, ó sa pagpahayag, ó sa caisipan, ó sa panhulá, ó sa may pagtocdó? 7 Totoo nangayod an magña bagay na mayó nin calag ó buhay na nagtatanog, siring can flauta ó guitarra, con day<noinclude></noinclude> mjkq415z9glt6sj31b6yz3pz5l6tnht Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/514 250 478 1927 1926 2024-10-15T15:47:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1926 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">502{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA CORINTIOS 14.</div> {{rule}} <br>magpadagñog nin calaenan nin magña tanog, ¿páano an pagcaarami con arin si tanog nin si flauta, ó nin si guitarra? 8 Asin con an trompeta tomanog nin tigñog na day mamidbiran, siysay an macacamaté dian sa paglalaban? 9 Siring man sana camo, con huli sa tataramon day camo macatao nin tataramon na may caologan, ¿paano dao pagcatalastasi con ano an sinasabi? háros ta magtataram ó maquiquiolay camo sa doros. 10 Cadaclan baga nin manlaenlaen na tigñog sa halimbaua, igua sa quinában, asin mayó nin anoman na gñula ó day nin pacataram; 11 Alagad con aco day macasabot can halaga ó cahologan nin tigñog, manini maraot aco sa nagtataram, asin an nagtataraman manini maraot sa sacuyá. 12 Siring man sana camo; háros ta nagmamauot camo nin magña balaog nin calag, maghigñoa camo na mani orog ca magňa haralangcao manogñod sa carahayan nin Iglesia ó casararoan. 13 Nin huli caiyan, an magtataram nin tataramon na bacong rogaring, homagad na tauan iyan nin cahologan. 14 Háros ta con mamimíbí aco sa tataramon na bacong sadiri ó day mamidbiran, an sacuyang espiritu an namimíbí; alagad an sacuyang paghonáhoná mayó nin paquiquinabagñon na bugña. 15 ¿Cayá ano nangayod? Mamimíbí aco sa espíritu, alagad mamimíbí man aco sa paghonáhoná; magaawit aco sa espíritu, alagad magaawit man aco sa paghonáhoná. 16 Háros ta con bebendicionan mo sa espiritu, itong namumugtac sa sarong bagay na daing pacasabot, ¿paano dao an pagsabi niyang amen ó auot pa sa saymong guibong pagpasalamat? háros ta day nacacasabot caitong sinabi mo. 17 Háros ta ica, sa catotoohan, marhay an pagpasalamat mo; alagad an saró ó an iba day mayó napacarahay. 18 Nagpapasalamat aco sa Dios na nacacataram aco nin laenlaen na tataramon na orog ca labi qui sa saindo gabos. 19 Alagad dian sa Iglesia boot copang magtaram nin limang tataramon sa sacuyang pacamaté, sa pacatocdó co man sa<noinclude></noinclude> 2r2bsd0ts5msj2az1cubv5pwxq3zbka Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/515 250 479 1931 1930 2024-10-15T15:47:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1930 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 14.</center>'''|503}} ------------ <br>magña iba, qui magtaram aco nin sampolong ribong tataramon na day masasabotan. 20 Magña tugang, day camo magpacang áquing sadit sa paghonáhoná, condi magpacang áqui camo sa pagcasalá ú sa carátan alagad anan na magña sangcap sa pacumaté ó paghonáhoná. 21 Dian sa togon ó ley nasusurat: Sa magia ibang tataramon asin sa magña ibang gñosó magtataram aco sa banuaan na ini; asin minsan siring caiyan day aco pagñignimatean, olay nin Cagurangnan. 22 Cayá na, an magña tataramon bilang tanda iyan, bacong sa magňa may pagtubod, condi sa magña day mayó nin pagtubod: alagad an profesia ú panhuhulá, bacong sa magña day nin pagtubod, condi sa magña igua nin pagtubod. 23 Sa bagay baga na, con au bilog na Iglesia ó casararoan magcatiripon na mani saró sana, asin an gabos magtaram nin laenlaen na tataramon, asin magralaog an inagña day nin cadonogñan ó day nin pagtubod, ¿day magpapacasabi na magña rugñaù camo? 24 Alagad con an gabos manhuhula, asin iguang lomaog na sarong inayó nin pagtubod, ó day nin cadonogñan, inapapatubod can gabos iyan ó siya, asin masasaysay siya nin gabos. 25 Itong natatagó sa saiyang pusó mabahayag; asin siring caiyan, na ipagdodocó niya an saiyang lalangon, magsasamba sa Dios, na magtutugá ó magboboyboy na totoo man nangayod an Dios yaon sa saindo. 26 Cayá ano dao baga nangayod, magña tugang? Con nagtitiripon camo, an lambang saró sa saindo igua nin awit ó salmos, igua nin paágui sa pagtocdó, igua nin pacataram, igua nin capahayagan, igua niu cahologan: guibohon iyan gabos anan sa icacarahay. 27 Con magtataram an suró sa tataramon na bacong sadiri, minsan ini may dua, ó lomabi pa magcatolo, asin magsasarósaró nin pagtaram ó magsorosaralibid; alagad an sarú ipagtao niya an cahologan. 28 Asin con day mayó nin macacapagtao nin cahologan ó<noinclude></noinclude> h3tr9qv8p58lcftpoc8eytcj1gngkeu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/516 250 480 1935 1934 2024-10-15T15:47:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1934 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">504{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I TAGA CORINTIOS 14 & 15.'''</div> {{rule}} <br>parapasábot, omodong dian sa Iglesia, asin magtaram sa sadiri asin sa Dios. 29 Siring man sana sinda si magña parapanhulá, magtaram an dua ó an tolo, asin an magña iba magsiasat ó maghocom. 30 Asin con sa saró na nagtutucao, ipinagpahayag, omalo ó omodong si naenot. 31 Háros ta macacapanhulá camo gabos na magsarósaró, tagñaning an gabos magpacanood, asin an gabos anan na mahulitan ó masadol. 32 Asin an magña espíritu nin magña man-huhulá, cumuyog sa magña profetas; 33 Háros ta an Dios bacong Dios siya nin pagpasurubay, condi nin catoninogñan; siring sa gabos na niagña Iglesias nin magña santos ó banal. 34 An saindong magña babae omodong sinda dian sa magña catiriponan; háros ta day togot sa sainda na macapagtaram, condi na masa pagcuyog sinda, siring man an togon nagsasabi. 35 Asin con boot sindang macanood nin tibaad na ó sarong bagay, maghapot sa harong sa sindang magña agom na lalaqui; háros ta sarong bagay na masiuaua na magtarain an sarong babae dian sa sarong catiriponan. 36 Tá dáo ¿gominican sa saindo an tataramon nin Dios? ó sa saindo sana nacadatong? 37 Con an saró sa pagluba niya ay profeta siya, ó espiritual, midbiron an isinosurat co sa saindo, háros ta anan na magña catogonan nin Cagurangnan. 38 Alagad an mayó nin pacatalastas, magpainda siya. 39 Cayá con siring, magña tugang, maghigñoha camo nin panhulá; asin day nindo pagolagñon an pagtaram can manlaenlaen na tataramon. 40 Alagad guibohon nindo iyan gabos sa catubisan asin sa pagcasorosoronod. <center>'''CAPÍTULO XV.'''</center> 1 Saró pa ipinagtatalastas co sa saindo, magňa tugang, an<noinclude></noinclude> hyms5weg7oysvx0rtuy6fjxizwo65zd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/517 250 481 1939 1938 2024-10-15T15:47:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1938 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 15.</center>'''|505}} ------------ <br>evangelio na ipinaghulit co sa saindo, na iyan inacó man nindo, na dian man camo nagñagdadanay; 2 Huli man caiyan siring man, con rimposon nindo an tataramon na ipinaghulit co sa saindo, magpapacaligtas camo, con bacong hamac ó basang lamang an saindong pagtubod. 3 Háros ta sa caenot-enote itinocdó co sa saindo itong siring man sana nacamtan co: Na si Cristo nagadan huli sa satuyang magña casalan, siring sa napapalaman sa magña casuratan: 4 Asin na ilinobong, asin na nabuhay liuat sa icatlong aldao, siring sa napapalaman sa magña casuratan; 5 Asin na toninugña ó napahiling sa qui Cefas, asin dagñan naman sa cagduang (apóstoles). 6 Pacatapus pominabiling sa labing limang gatos na magña tugang na nagcacatiripon; na sa sainda balaquid an nabubuhay pa, asin si magña iba garadana. 7 Dagñan napahiling naman sa qui Jacobo; dagñan sa gabos na magña apóstoles. 8 Asin an cahurihurihi sa gabos, siring sa sarong aquing macûcua pa, pominahiling sa sacuyá. 9 Háros ta aco an orog ca sadagioton sa magña apóstoles, na bacú ó day aco magcacanigó na pagapodon na apóstol, háros ta pinaglamag co an Iglesia nin Dios. 10 Alagad huli sa biyayá nin Dios aco ini iyo aco: asin si saiyang biyaya day napamasang o napahamac manogñod sa sacuyá; condi gñani nagpagal aco nin labi qui sa sainda gabos: alagad bacong aco, condi an biyaya nin Dios na nacamtan co. 11 Háros ta ó minsan pá aco ó minsan sinda, siring si samuyang paghulit, patin siring nagñag-tubod camo. 12 Asin con si Cristo ipinaghulit na nabuhay liuat sa magña gadana, ano ta nagsasarabi an magña nagcacapirá dian sa saindo na day mayó nin pagcabuhay liuat sa magña gadana? 13 Háros ta con mayó nin pagcabubay liuat an magña gadana, si Cristo cutána day man nabubay liuat: 14 Asin con si Cristo day nabuhay liuat, basang lamang con<noinclude></noinclude> 1w8jc8bw5nudzqsqc396zjv3mne7qax Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/518 250 482 1943 1942 2024-10-15T15:47:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1942 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">506{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I TAGA CORINTIOS 14.'''</div> {{rule}} <br>siring si samuyang paghulit, basang sana lamang man an saindong pagtubod. 15 Asin nacacua pa caming magna puticon na magña sacsi nin Dios; huli ta nagpatotoo cami dapit sa Dios na siya iyo an pominabagñon ó bominagñon cay Cristo; na day siya bominagñon sa saiya ó cay Cristo, con sa catotoohan an magña gadana day nabubuhay liuat. 16 Háros ta con an magña gadana day nabubuhay liuat, day man nabuhay liuat si Cristo: 17 Asin con si Cristo day siya nabuhay liuat, an saindong pagtubod basang lamang sana; nasa sa casalan ó namumugtac pa con siring camo sa saindong magña casalan. 18 Con siring man caiyan si magña nagñagpagñatorog dian ó nagcagaradan ó naghirigñaló dian cay Cristo, nagcauarará ó napahamac sinda. 19 Con sa buhay na ini naghahalat sana quita nanggayod dian cay Cristo, quita an orog ca magña macacaherac ó day nin palad sa gabos na magña taho. 20 Alagad gñunian si Cristo nabuhay liuat sa magña gadana; naguing tinagba nin si magña nagňag pangñatorog. 21 Háros ta huling an cagadánon lominaog dahel sa saró catauo, sa saró catauo man an pagcabuhay liuat nin si magña gadana. 22 Háros ta huling dian qui Adan si gabos nagagadan, siring man dian qui Cristo an gabos panbubuhayon. 23 Alagad an lambang saró sa saiyang cabotan ó sa saiyang natalagang camugtacan: Si Cristo an naguing tinagba; dagñan gñapit si magña nasa cay Cristo, sa pagdatong niya. 24 Dagñan gñapit an catapusan; con icadolot na an cahadéan sa Dios asin sa Amá, asin con mahalé na an bilog na casacopan, asin an bilog na cabagsican asin capangyarihan. 25 Háros ta caípuhan na maghadé siya, sagcod na icabugtac an gabos niyang magña caiual sa ibaba nin si saiyang magña bitis. 26 Asin an huring caiual na maroronot, iyo an cagadanon. 27 Háros ta an gabos na magña bagay sinacop sa ibaba nin si saiyang magña bitis. Asin con an sabi: An gabos na<noinclude></noinclude> jws71w0sdqw5fy9w202woc1t6net2bj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/519 250 483 1947 1946 2024-10-15T15:47:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1946 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 15.</center>'''|507}} ------------ <br>magña bagay nasasacop niya ó nacucuyog sa saiya, malinao nangayod, naluluas ito na nagpacuyog sa saiya can gabos na magña bagay. 28 Alagad gñapit con an gabos na magña bagay cuyog na sa saiya, con siring man an aqui man sana mapasacop siya sa nagpacuyog sa saiya can gabos na magña bagay, tagñaning an Dios maguing gabos na bagay sa gabos. 29 Ta con day anong guiguibohon nin si magña nagpapabautizar huli sa magña gadana, con day mayó nanggayod an magña gadana nabubuhay liuat? Cayá tá dao baga nagpapabautizar huli can magña gadana? 30 Asin tá dao ta quita nasa sa pagalaman sa gabos na panahon? 31 Opó, huli sa camurauayan na manogñod sa saindo nacamtan co dian cay Cristo Jesús na Cagurangnan niato, sa aroaldao nagagadan aco. 32 Con siring sa tauo naquipaglaban aco sa Efeso tumang sa magia hayupan, ¿ano an mani paquinabang co? Con an magña gadana day nagcacaburuhay liuat, magcaracan quita asin magirinom quita, ta sa aga ó noodma magcacagaradan quita. 33 Day camo masalá: an magna maraot na orolay-olay nacacalaglag can magña marahay na cangaléan. 34 Magpnca camo nin maninigó, asin day camo magcasalá; háros ta an nagcacapira day nagpapacamidbid sa Dios: manogod sa casopganan nindo itinataram co. 35 Alagad magsasabi an saró ó an tibaad na: ¿Páano an pagcaburuhay liuat nin si magña gadana? ¿Sa anong hauac dao madatong sinda digdi? 36 Mangmang, an itinatanom mo day iyan mabubuhay con day gñóna magadan. 37 Asin an itinatanom mo, day mo itinatanom an lauas ó hauac na matobó, condi an pásí na inobacan, con baga man nin trigo, ó nin ibang tipasí: 38 Alagad an Dios tinatauan siya nin hauac siring sa boot niya, asin an lambang banhi ó semilla tinatao an sadiring hauac niya.<noinclude></noinclude> ha0fxqoer4y6nfci4vz6mvd43qdifva Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/52 250 484 1952 1951 2024-10-15T15:47:39Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1951 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|42|'''SAN MATEO 13.'''|}} {{rule}} <center>''Magna halimbaua dapit sa cayamanan na natatagô, sa perlas asin sa hicot.''</center> 44 An cahadĉan nin lagñit na cacaaguid sa sarong cayamanan na natatago sa sarong omá, na can macua ini nin sarong tauo, binilom idto; asin sa caogmahan nia, nagduman asin ipinagpabacal an bilog na sadiri, asin binacal idtong omá. 45 Siring man, an cahadéan nin lagñit na cacaaguid sa sarong parabariuas na naghahanap nin magña magagayon na perlas; 46 na ini, can macacua nin sarong perlas na daculaon an halaga, napaduman sia, asin ipinagpabacal an gabos na sadiri, asin binacal idtó. 47 Siring man, an cahadêan nin lagnit na-cacaaguid sa sarong hicot na hinolog sa dagat, asin nacatipon nin balaquid na ''magña sira'' na manlaen-laen; 48 na ini, can mapanôna, guinoyod sa tampi, asin pacatucao, pigtiripon an magña marahay sa magña lalâgan, tara pigharapon an macacaraot. 49 Siring an mangyayari sa catapusan nin panahon: magluluas an magna ángel, asin ibobolag an magña maraot sa magña banal. 50 asin igagatong an magña maraot sa horno nin calayo: dihan-na an pagtagñis asin an pagragot nin magña gñipon. 51 Nagsabi si Jesús sainda, ¿Nasabotan nindo ining gabos na magña bagay? Sinda nagsarabi saiya, Ohô. 52 Sia gñani sinabihan sinda, Cayâ an gabos na escriba na inacô siring sa discípulo sa cahadéan nin lagñit, nacacaaguid sa sarong amâ nin sarong familia na minacua sa saiyang cayamanan nin magña bagay na bâgó asin magña bagay na dáan. <center>''Si Jesús daing halaga sa Nazaret.''</center> 53 Asin nangyari na can matapus ni Jesús na isabi ining magña halimbauâ, naghalé dihan; 54 asin pagduman sa saiyang dagang namondagan, tinotocdoan sinda sa sinagoga ninda, nin huli caini nagcatiricbahan<noinclude></noinclude> rf2ze16bqamhs9wauc0ntlpkvjhel0l Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/520 250 485 1956 1955 2024-10-15T15:47:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1955 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">508{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I TAGA CORINTIOS 15.'''</div> {{rule}} 39 An gabos na laman bacóng iyo si laman man sana; con sa catotoohan sarong laman lamang na iyo an sa magña tauo, asin iba man an laman na sa magña hayupan, asin iba man an sa magna sirá, patin iba man an sa magña gamgam. 40 An igua nin magña hauac na magña lagñitnon, asin magña hauac na magña taga dagá; alagad sa catotoohan saró sana an camurauayan nin magña lagñitnon, asin iba man an sa magña taga daga. 41 Iba man an camurauayan nin aldao, asin iba man an camurauayan nin bulan, patin iba man an camurauayan nin magña bitoon: háros ta an sarong bitoon may calaenan man ó laen man sa ibang bitoon sa camurauayan ó cabansayan. 42 Siring man an pagcabuhay liuat nin si magña gadana. Itinatanom sa pagcatunao, magtotobó sa day na matutunao; 43 Itinatanom sa casopganan, magbabagñon may camurauayan; itinatanom sa caluyahan, magbabagñon may cabagsican; 44 Itinatanom hauac na may buhay, mabubuhay liuat hauac na may espíritu. Iguang hauac na may calag ó buhay, asin igua nin hauac na may espíritu ó espíritual. 45 Siring man nasusurat: Linalang an enot na tauo na si Adam sa calag na nabubuhay; an huring Adam sa espiritong macacabuhay. 46 Alagad itong espiritual bacong iyo an naenot, condi itong animal ó may buhay; dagñan gñapit itong espiritual. 47 An enot na tauo taga daga siya ta guican sa dagá: an icaduang tauo, na iyo au Cagurangnan, taga lagñit. 48 Con ano an taga dagá, siring man an magña nasa sa dagá; asin con ano an lagñitnon, siring man an magña taga lagñit. 49 Asin huli ta dinara niato an lalaugon ó ladauan nin taga dagá, dadarhon ta man an ladauan nin lagñitnon. 50 Alagad minsan siring sinasabi co ini, magña tugang: na an laman ó hauac asin an dugó day macacapanonod can cahadean nin Dios; minsan an catunauan ó caratan day manononod can day pagcatunao ó day pagcasalá. 51 Uya digdi, sasabihan co camo nin sarong gñagñalasan ó<noinclude></noinclude> 20zy26s2ytdoxd55zf70e221839xmcg Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/521 250 486 1961 1960 2024-10-15T15:47:39Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1960 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 15 & 16.</center>'''|509}} ------------ <br>misterio: Quita gabos sa catotoohan day nagcacaratorog, alagad quita gabos magcacariliuat. 52 Sa sarong panahon, sa sarong pagpiroc nin matá, sa huring trompeta; háros ta papatanogon an trompeta ó bodiong, asin an magña gadana panbabagñonon ó patitindogon day na nin pagcalapá ó pagrónac, asin quita magcacariliuat, 53 Háros ta caipuhan na ining matutunácon ó malalapáon magubígñan nin sa baco nang malalapáon, asin ining magagadanon magubigñan nin sa day nang pagcagadan. 54 Asin con ining malalapáon_magubigñan nin bacó nang malalapaon, asin ining magagadanon magubigñan nin sa bacong magagadanona, dagñan na mangyayari ó mahihimo an tataramon na nasusurat: Sinorop an cagadanan sa pacadaog. 55 Haháen camumugtac, oh cagadanan, an saymong sogod ó tarom? ¿Haen, oh lulubgñan, camumugtac an saymong capanganahan? 56 Mantá na an rara ó sogod nin cagadanan iyo an casalan, asin an capangyarihan nin casálan, iyo an togon ó ley. 57 Alagad salamat sa Dios na itinatao sa satuyá an pacadaog huli sa Cagurangnan niatong Jesucristo. 58 Cayá, magña tugang cong namomótan, magnagpacarigon camo asin magdanay, na magtalobó dian sa gaué nin Cagurangnan guiraray, sa pacatalastas na an saindong capagalan dian sa Cagurangnan bacong basang sana. <center>'''CAPÍTULO XVI.'''</center> 1 Manogñod can pagtitipon min magña limos manogñod sa magña santos ó banal, gomibo man camo, nin siring sa bagay na ipinag boot co sa magña Iglesias nin Galacia. 2 Sa lambang enot na aldao nin semana an lambang saró sa saindo lomain dian sa saiyang harong, na otobon itong huli sa pagcaherac nin Dios, macacayanan; tagñaning con domatong na aco, day na mag-guibo nin magña pagtipon nin limos. 3 Asin con macadatong na aco, si magña pagmamarhayon<noinclude></noinclude> 23msu7962yhr8yrrmweaws9e1r4lse1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/522 250 487 1965 1964 2024-10-15T15:47:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1964 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">510{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I TAGA CORINTIOS 16.'''</div> {{rule}} <br>nindo huli sa magña surat, ini an ipapadará co ó isosobol co na magdara can saindong atang duman sa Jerusalem. 4 Asin con maguing an catuyuhan magcacanigó na aco man pomaduman, paduduman sinda sa caibahan co. 5 Asin mapadian aco sa saindo con macaágui na aco sa Mesopotamia, háros ta sa Masedonia maágui aco: 6 Asin mangyayari gayod na maontoc aco sa caibahan nindo, ó mapaabot can tiglipotan ó tigoranan man, tagñaning darahon aco nindo duman sa padudumanan co. 7 Háros ta habó acong songcoon co camo gñunian na pagágni co; háros ta naghahalat aco na omontoc sa caibanan nindo nin sarong panahon, con an Cagurangnan itotogot niya. 8 Alagad maontoc aco sa Efeso sagcod sa Pentecostés; 9 Háros ta binucas sa sacuyá an sarong daculá asin mapangyaring tatá, asin dacol an magña caiual. 10 Asin con domatong si Timoteo, maghigñat camo na omontoc dian sa saindo sa capanarigan, háros ta an guibo nin Cagurangnan guiniguibo man niya na siring sa sacuyá. 11 Cayá gñani, day nin siysay paman na magbasang basang sa saiya; condi, darahon nindo iyan sa catoninogñan, tagñaning pomadigdi sa sacuyá: háros ta hinahalat co siya sagcod can magña tugang. 12 Mapadapit can tugang na si Apolos, macuri an sacuyang paquimaherac sa saiya na pomadian sa saindo sagcod can magña tugang; alagad day nangayod namoot na pomadian sa gñunian; alagad madian con may marhay na panahon. 13 Magpuca camo, magdanay camo dian sa pagtubod; magpacang lalaqui camo, asin magñagpirit camo ó magpacarigon camo. 14 An gabos nindong magña bagay ó gaué anan na guibohon sa pagcamoot. 15 Asin naquiquimaherac aco sa saindo, magña tugang, (nacacaaram na camo na an harong ni Estéfanas iyo an tinagba nin Acaya, asin na anan na nagpanalaga sa catongdan nin si magña santos), 16 Na camo magñagpasacop sa magña siring asin sa gabos na nagtatabang asin nagpapagal.<noinclude></noinclude> abyoa17t67trf1oz3sny4bp8v4qomtl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/523 250 488 1969 1968 2024-10-15T15:47:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1968 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TAGA CORINTIOS 16.</center>'''|511}} ------------ 17 Nagoogma aco can pagdatong ni Estifanas asin ni Fortunato patin ni Achâico: háros ta ining magña ini nagpan- dagdag can saindong nagcuculang ó caculagñan nindo. 18 Háros ta nagñag-ogma si sacuyang espiritu asin si sain- da: midbira nangayod nindo an magña siring na tauo. 19 An magña Iglesias sa Asia minataong galang sa saindo. Minatao nin macuring cagalagñan sa gñaran nin Cagurangnan si Aquila asin si Priscila, sagcod can Iglesia na nasa harong niya. 20 Minataong galang sa saindo an gabos na magña tugang. Magpagaralang-galang camo-camo man sana sa paghadoc na banal ó santo. 21 An sacuyang cagalagñan, aco si Pablo, sa sacuyang camot. 22 An day namomoot sa Cagurangnan na Jesucristo sucat sumpaan siya. Hangan lamang. 23 An biyaya nin Cagurangnan na Jesucristo macamtan logod nindo. 24 An sacuyang pagcamoot sa gñaran ni Cristo Jesús ma- camtan logod nindo gabos. Auot pa.<noinclude></noinclude> fre34hvc8mgyc9tkza19uzvzpcuhu1d Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/524 250 489 1973 1972 2024-10-15T15:47:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1972 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ICADUANG SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''TAGA CORINTO.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo na apóstol ni Jesucristo huli sa cabótan nin Dios, asin si Timoteo na tugang, sa Iglesia nin Dios na nasa Corinto, sagcod can gabos na magña santos na namumugtac ó yaon dian sa bilog na Acaya: 2 Mapasaindo logod an biyayá asin an catoninogñan nin Dios na satuyang Amá, asin nin Cagurangnan na Jesucristo. 3 Pagomauon logod an Dios asin Amá nin Cagurangnan na Jesucristo, an Amá nin magña pagcaherac, asin an Dios nin bilog na caragñahan, 4 Na siya rinaragña cami sa gabos níamong magña casaquitan, tagnaning mapagragña man niamo an magña namumugtac sa anoman na camondoan, caitong caragñahan na ipinag-ragña sa samuyá nin Dios. 5 Háros ta sa bagay baga na cadacol can magña camondoan ni Cristo digdi sa samuyá, siring man dacol, huli cay Cristo man sana, an samuyang caragñahan, 6 Alagad con pinagsasaquit cami, huli sa saindong caragñahan iyan asin carahayan; na iyan nangyayaring mahimo dian sa pagtios an magña camondoan man sana na tinitíos man niamo: ó con pinagraragña cami, huli sa saindong caragñahan asin carahayan iyan; 7 Asin an samuyang paglaom sa saindo danay; ta nani-<noinclude></noinclude> 926cix9ak98ak0kvc2sgl9082lizlwp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/525 250 490 1977 1976 2024-10-15T15:47:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1976 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 1.</center>'''|518}} ------------ <br>niualá cami na huli ta camo iyo si magña caibahan sa magña camondoan, siring man sana camo guiraray (an caibahan) sa caragñahan. 8 Háros ta, magña tugang, habó niamo na day camo maca-. talastas dapit can samuyang casaqquitan na naguinibo sa sa- muyá sa Asia; na malá baga ta guinabatan cami nin labi sa samuyang magña cosog na malá ta nasa pagduadua na cami na mabuhay ó can samuyang buhay. 9 Alagad cami igua caini sa samuyá man sana nin simbag sa cagadanan ó nin pagtugá sa cagadanan, tagñaning day cami manarig sa samuya man sana, condi sa Dios na nag- papabagñon can magña gadana: 10 Na siya ilinigtas cami, asin minaligtas sa guranong ma- gña cagadanan; na dian sa saiya naglalaom pa cami na icaca- ligtas guiraray; 11 Na tatabagñan man cami nindo nin pamibi dahel sa samuya, tagñaning huli can pagcaugay na naguinibo sa sa- muyá huli sa cagalagñan nin cadaclan, huli sa cadaclan ma- guinibo an magña biyayá dahel sa samuyá. 12 Huli ta an samuyang camurauayan iyo ini: an pag- patotoo nin samuyang paghonáhoná, na sa dalisay asin calo- docan nin Dios, bacong sa cadonogñan nin laman, condi sa biyaya nin Dios, nacapaquigsaró cami sa quinában asin orog ca labi pa sa saindo. 13 Háros ta day niamo camo sinusuratan nin ibang magña bagay caitong nagcabarasa nindo, ó namimidbid man nindo: asin hinahalat á línaláom co na minsan haugan sa catapusan ó sagcod can catuyuhan magcamiridbiran nindo iyan: 14 Siring man baga na sa cabtang nagpacamidbid camo na cami iyo an saindong camurauayan, siring man sana camo man iyo an samuyá, duman sa aldao nin Cagurangnan nasi Jesús. 15 Asin sa panarig na ini minarhay o binoot co gñónang enot pomadian sa saindo, tagñaning macapagcamit camo nin sarong icaduang biyaya; 16 Asin huli sa saindo omagui aco sa Macedonia, asin pag- halé sa Macedonia padían guiraray liuat sa saindo, asin mag- balic paghalé dian sa saindo pasiring sa Judea.<noinclude></noinclude> g2rqwf726ro9lfhst3719k47nu0sz6q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/526 250 491 1981 1980 2024-10-15T15:47:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1980 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">514{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 1 & 2.</div> {{rule}} 17 Cayá na, sa pagmauot caini, ¿naguinibo co baga sa capadaléan? ó an pinag-iisip cong guibohon, ¿ini-isip co iyan siring sa laman, tagñaning magca-igua sa sacuyá nin pag-Ohó asin pagpa-Day? 18 Day, condi an Dios maimbod nacacaaram na si samuyang tataramon manogňod sa saindo bacong Ohó asin Day. 19 Háros ta an áquí nin Dios, si Jesucristo, na ipinaghulit niamo dian sa saindo, aco, asin si Silvano, patin si Timoteo bacó na Ohó asin Day; condi pag Ohó dian sa saiya. 20 Háros ta an gabos na magña panugá nin Dios anan na magña dian sa Saiya Ohó, asin sa Saiya Auot pa, huli sa samuyá sa camurauayan nin Dios. 21 Asin si nagparigon sa samuyá sagcod sa saindo dian cay Cristo, asin si naglahid sa samuyá, iyo an Dios; 22 Na siya man tinandáan cami asin timinao can sangrá nin Espíritu sa samuyang magña pusó. 23 Alagad aco inaapod co an Dios na maguing sacsi dapit can sacuyang calag, na huli ta sa pagcaugay co sa saindo day pa aco nacaágui sa Corinto. 24 Bacó na, mangyayari camí can saindong pagtubod, condi anan caming magña paratabang sa saindong caogmahan huli ta dahel can pagtubod nagñagdadanay camo. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Ini nangayod an naisipan co sa sacuyá man sana, na day na sa liuat pomadian sa saindo na magmondó. 2 Háros ta con aco pinagpapamondó co camo, ¿siysay gñapit an mapaogma sa sacuyá, condi ito na siya pinamondó co? 3 Asin ini man sana sinuratan co camo, háros tagñaning con domatong aco day aco nin camondoan na pagtioson sa magña maninigong pagogmahan co; sa paglaom ó paniualá sa saindo gabos na an sacuyang caogmahan iyo an caogmaban nindo gabos. 4 Háros ta dahel sa balaquid na casaquitan asin capaitan nin pusó sinuratan co camo sa balaquid na magña luhá; bacó<noinclude></noinclude> iltfdvqb52j30pvgh8p6evwvsnod39a Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/527 250 492 1985 1984 2024-10-15T15:47:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1984 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 2.</center>'''|515}} ------------ <br>na gñaning mamondó camo, condi tagñaning macatalastas camo con guráno ca labi can pagcamoot co sa saindo. 5 Na con si saró pinamondó aco, day pominamondó sacuyá, condi sa cabtang, huli sa day co pagtao nin cagabatan sa saindo gabos. 6 Igó na sa saiya na siring, an sagüeng ini na guinibo nin cadaclan; 7 Cayá na, marhay pa logod na camo patauadon nindo siya asin pagragñahon, tagñaning an siring sa saiya day matogob nin macuring camondoan. 8 Nin huli caiyan naquiquimaherac aco sa saindo na pacarigonon nindo an pagcamoot manogñod sa saiya. 9 Háros ta huli man sa catuyuhan na ini sinuratan co camo, sa pacapagmasid sa saindo con baga anan na magña masonod camo sa gabos na bagay. 10 Asin an patauadon nindo, aco man (patatauaron co): haros ta aco man pinatauad co iyan, con sa tibaad na pinatauad co, huli sa saindo guinibo co iyan sa casalihid ni Cristo ; 11 Tagnaning day quita madayáan ni Satanás: háros ta day quita nagpapainda can saiyang magña cadayaan. 12 Can pagpadigdi co sa Troas manogñod can evangelio ni Cristo, minsan binucasan sa sacuyá an puerta ó tatá dian sa Cagurangnan, 13 Day mayó aco nagcaigua nin capahigñaloan sa sacuyang espíritu, huli sa day co pagcacua cay Tito na tugang co: cayá, can pagpaaram co sa sainda, naglacao aco pasiring sa Macedonia. 14 Alagad salamat sa Dios, na siya guiniguibo na mandaog cami dian cay Cristo Jesús, asin ipinapahayag an amio nin si saiyang pacamid bid huli sa samuyá sa gabos na lugar. 15 Háros ta manogñod sa Dios anan caming marhay na amio ó parong ni Cristo sa magña nacacaligtas, asin sa magña nagcacaralagalag: 16 Sa magña tauong ini sa catotoohan nangayod, parong baga ó amio nin cagadanon sa pagcagadan; asin sa magña tauong ito (si macacaligtas) amio ó parong nin pagcabuhay<noinclude></noinclude> jal60k8h3pwupcbdmj85zl87b86omm4 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/528 250 493 1989 1988 2024-10-15T15:47:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1988 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">516{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 2 & 3.</div> {{rule}} <br>sa pagcabuhay. Asin sa magña bagay na ini, ¿siysay an maninigó na? 17 Háros ta bacó caming siring, can magña cadaclan, anan na magña paratienda ó parabalidyá na bacong tunay can tataramon nin Dios: condi sa calodocan, siring sa halé sa Dios, sa atubagñan nin Dios, nagtataram cami dian cay Cristo. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Magpópoon baga cami sa liuat na magomao sa samuyá man sana? ¿ó may caipuhan cami, siring can nagcacapira, nin magña letras ó surat na maguing togon manogñod sa saindo, ó sa catogonan dapit sa saindo? 2. An samuyang magña letra ó surat iyong gayo camo, na nasusurat sa samuyang magña pusó, talastas asin nabasa nin gabos na magña tauo; 3 Háros ta napapahayag na anan camo na iyo an letra ó surat ni Cristo na ipinaniualá ó pinagñagñataman niamo, isinurat bacong tinta, condi sa Espíritu nin buhay na Dios; bacong sa magna tablang gapó, condi sa magña tabla nin laman nin puso. 4 Asin an siring na panarig igua cami huli cay Cristo manognod sa Dios. 5 Bacó ta cami anan na magña igó na sa samuya man sana sa paca paghonáhoná nin tibaad na siring sa sadiri niamo man sana, condi na an samuyang caigoan, rogaring iyan nin Dios; 6 Na siya sa saiya man sana guinibo caming magña maninigong may catongdan can sarong bagong tipan: bacong sa letra, condi sa espíritu; huli ta an letra nacacagadan, alagad an espíritu nacacabuhay. 7 Asin con an catongdan nin cagadanon dian sa letra na naguguhit sa magña gapó, naguing may camurauayan, malá tá si magña aqui ni Israel day iquinatotorohoc ninda si magña matá sa lauog ni Moisés dahelan can camurauayan nin si saiyang lalaugon, na iyan matutunao sana, 8 ¿Paano ta bacong orogpa na may camurauayan an catongdan nin espíritu?<noinclude></noinclude> 6axl4l4rus0peydyjkdkgxh3b75tnsp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/529 250 494 1993 1992 2024-10-15T15:47:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1992 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 3 & 4.</center>'''|517}} ------------ 9 Háros ta con an catongdan nin pagsilot naguing may camurauayan, orog pa cadacol sa camurauayan an catongdan nin catanosan. 10 Háros ta minsan itong naguing mamurauayon, bacong mamuranayon sa cabtang ó bagay na ini, sa pagcaaguid sa halangcao na camurauayan. 11 Háros ta con si nagagadan nagcaigua nin camurauayan, orog pang gayó na labi sa camurauayan itong magdadanay. 12 Cayá na, sa paglaom ó panarig na siring, nacacataram cami sa daculang paniualá; 13 Asin bacong siring cay Moisés, na nagbubugtac siya nin Sarong tahob sa ibabao nin saiyang lalaugon, tagñaning si magña áquí ni Israel day ipagtorohoc an magňa matá dian sa catuyuhan caito na masasalihidan ó mapapará man sana gñapit. 14 Alagad si nagña pacamaté ninda nagpanruluya; háros ta sagcod gñunian na aldao natatadá sa sainda an tahob man sana na day binucas ó hinalé sa pacanood can daan na tipan ó testamento, na iyan hinalé na ni Cristo. 15 Asin minsan pa sagcod gñunian na aldao, con binabasa si Moisés, an tahob nabubugtac sa ibabao nin saindang pusó. 16 Alagad con magñagbacléna sinda sa Cagurangnan, an tahob mahahalé na. 17 Háros ta an Cagurangnan iyo an Espíritu; asin con sain igua nin Espiritu nin Cagurangnan, dian igua nin sadiring capangyarihan (libertad). 18 Nin huli cayán, quita gabos, con magtingcalag ó mag- hiling sa pandoc ó lalaugon na mayó nin tahob siring sa sarong salining can camurauayan nin Cagurangnan, magca- cariliuat quita sa lambang camurauayan sa cabaing man sana, siring man sa Espíritu nín Cagurangnan. <center>'''CAPÍTULO IV..'''</center> 1. Nin huli caiyan na igua cami can pagñataman ó capaniua- láan na ini siring sa pagcaherac na inabot ó nacamtan niamo, day cami nanluluya; 2 Atá gñani hinahalé niamo an magña pagrirong nin casop-<noinclude></noinclude> blbhxb7cxx3pb1darbm0mfyib8d857r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/53 250 495 1998 1997 2024-10-15T15:47:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 1997 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN MATEO 13 & 14.'''|43}} {{rule}} <br>sinda, asin nagsarabi, Saen nacacua ini caining cadonogñan asin magña capangyarihan na gñagñalasan na guibo? 55 Bacô ini an áqui nin panday? ¿bacong inaapod na Maria an saiyang inâ; asin an saiyang magña tugang, si Santiago, asin si José, asin Simon, asin si Judas? 56 asin an magña tugang na babaye caini, ¿day man sinda digdi gabos sasato? ¿Saen gñani minacua ini can gabos na magña bagay na ini? 57 Asin nacacua nin icararaot sa saiya. Tará si Jesús sinabihan sinda, Daing profeta na daing halaga, cundi sa saiyang daga na namondagan, asin sa saiyang sadiring harong. 58 Asin day gominibo duman nin dacol na magña gñagñalasan, dahel sa day pagtubod ninda. <center>'''CAPÍTULO XIV.'''</center> <center>''Pagcagadan ni Juan na si Bautista.''</center> 1 Can panahon na idto nadagñog ni Herodes na Tetrarca an cabantogan ni Jesús; 2 asin sinabihan an saiyang magña sorogoon, Ini iyo si Juan na si Bautista; sia nabuhay liuat sa magña gadan; cayâ an magña capangyarihan na magña guiniguibo nangyayari sa Baiya. 3 Huli ta si Herodes ipinadacop si Juan, pinagacdan sia, asin ibinugtac sa bilangoan, dabel qui Herodias, na agom ni Felipe, na saiyang tugang: 4 huli ta si Juan sinabihan sia, Day maninigô saimo na sadirihon mo an babayeng yan. 5 Asin boot nia na ipagadan sia, tará natatacot sa magña tano; huli ta minimidbid siring sa profeta si Juan. 6 Tará can pagdatong can caaldauan ni Herodes, an áquing babaye ni Herodias nagsayao sa tahao nin magña nag-dalao, asin naragña si Herodes: 7 nin huli caidto nagtugâ na sominumpa na itatao saiya an anoman na hagadon. 8 Asin an daraga, tinocdoana nin si saiyang inâ, nagsabi, Itao<noinclude></noinclude> 123m9mjrnlnbocyya3tbcdmjd1vlnfj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/530 250 496 2002 2001 2024-10-15T15:47:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2001 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">518{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 4.</div> {{rule}} <br>ganan, na day naglalacao na magdayá, ni minsan magliuat can tataramon nin Dios, condi huli ó sa pagpahayag can catanosan ó catotoohan, nananarig cami sa samuyá man sana sa bilog na pagisip nin tauo sa atubagñan nin Dios. 3 Na con an samuyang evangelio ó paghulit natatagó pa, dian sa magña nalalagalag natatagó pa: 4 Na sa sainda an dios can panahon na ini pinaromarom ó binuta an magña pagisip nin si magña mayong tinutubod, tagñaning day lomiuanag sa sainda an ilao can evangelio nin camurauayan ni Cristo, na iyan iyo an ladauan nin Dios. 5 Háros ta day cami naghuhulit sa samuyá man sana, condi dapit cay Jesucristo, na Cagurangnan; asin cami an magña oripon nindo huli qui Jesús. 6 Háros ta an Dios, na nagboot na dian sa magña cadicloman somirang an ilao, iyo an siminirang sa satuyang magña pusó, sa caliuanagan nin pacamidbid can camuranayan nin Dios dian sa lauog ni Jesucristo. 7 Alagad igua cami can cayamanan na ining naririmpos sa magña bobog na dagá ó duguí, ta gñaning an calangcauan nin capangyarihan maguing sadiri nin Dios, asin na bacong sa samuyá; 8 Na pinagsasaquit sa gabos, alagad bacong magña nasasaquitan; nasa casibotan ó caipuhan, alagad day cami nalalangcag; 9 Pinaglalamag cami, alagad day pinapabayaan; nagdudusa cami, alagad day cami nagagadan ó nalalamos; 10 Na dinadara guiraray sain man na camugtacan an pagcagadan ni Jesús dian sa hauac, tagñani man na an buhay ni Jesús mapahayag sa samuyang magña hauac. 11 Háros ta cami na nabubuhay, sa guiraray nadodolot cami sa cagadanan huli qui Jesús, tagñani man na an pagcabuhay ni Jesús mapahayag dian sa samuyang laman na magagadanon. 12 Na malá ta an cagadanan ó pagcagadan nangyayari sa samuyá, asin sa saindo an pagcabuhay. 13 Alagad na magcaigua can espiritu man sana nin pagtubod, siring sa nasusurat: Nagtubod aco, nin huli caiyan man<noinclude></noinclude> hk48l71v0q0cyov788of1jgbou8a9ux Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/531 250 497 2006 2005 2024-10-15T15:47:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 4.& 5</center>'''|519}} ------------ <br>nagtaram aco: cami man nagtutubod cami, nin huli caiyan man nagtataram cami; 14 Na nagtutubod na itong si nagbagñon qui Jesús na Cagurangnan, cami man babagñonon huli qui Jesús, asin ibubugtac cami sa caibahan nindo. 15 Háros tan an gabos na magña bagay na ini pinagtitios niamo huli sa saindo, tagñaning sa pagdacol can biyayá huli sa cabalaquidan, dian sa pag guiguibo in biyayá ó pagpasalamat orog na magdacol sa camuranayan nin Dios. 16 Cayá day cami naginamaluya: condi minsan ining sa- mong tauc sa luás naguuras, alagad an sa laog nagbabágo aroaldao. 17 Háros ta itong sa gñunian baga naágui sana asin cadi- quit sa samong pagsaquit, nacacaguinibo sa samuyá nin sarong macurihon ca halangcao asin daing tapus na timbang nin camurauayan; 18 Na day cami naghihiling can magña bagay na nahihiling ó naquiquita, condi si itong magña day naquiquita: háros ta an magña bagay na naquiquita anan na magña agui sana gñunian ó temporales, alagad an magña day naquiquita anan na mayó nin catapusan. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Háros ta naaaraman niamo, na con an harong na nasa dagá nin si samuyang eneerocan malalaglag, igua cami sa Dios nin sarong harong, harong na bacong guibo nin magña camot, na day mayong catapusan duman sa calagñitan. 2 Asin huli man caini nagtatagñis cami, na nagmamauot na sangcap cami caitong samuyang eerocan na lagñitnon; 3 Háros ta sa catotoohan magcacacurua cami na magña may gubing, asin bacong hurubá. 4 Háros ta siring man sana cami na magña namumugtac sa tabernaculong ini, nagtatagñis cami na nagagabatan; háros ta habó cami na magña mahubáan, condi magubigñan sa ibabao, tagnaning itong si magagadanon masorop nin pagcabuhay. 5 Alagad an nagguibo sa samuyá manogňod caini man sana,<noinclude></noinclude> g7i379ttnddvedayd054wv9zhqzr4mu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/532 250 498 2010 2009 2024-10-15T15:47:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2009 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">520{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 5.</div> {{rule}} <br>iyo an Dios; na siya itinao sa samuyá an tipan ó sangra nin Espíritu. 6 Cayá na nabubuhay cami sa paniualá guiraray, asin na nacacaaram, na mantá uya pa cami digdi sa hauac, naglalacao pa cami sa harayo nin Cagurangnan (digdi sa buhay na ini sa dagá); 7 (Háros ta huli sa pagtubod naglalacao cami, bacong huli sa paghiling); 8 Orog na nananarig cami, asin orog na boot niamo na sumuhayna sa hauac, asin na pomaduman sa atubang nin Cagurangnan. 9 Cayá hinihigñoa mi man, ó harayó ó sa atubang cami, anan na macapasonó sa saiya: 10 Háros ta caipuhan na quita gabos domatá ó omatubang duman sa tribunal ni Cristo, tagñaning an lambang saró omacó siring sa naguinibo niya huli can hauac, minsan gayod marhay ó maraot. 11 Huli baga nangayod ta igua cami nin pacamidbid can pagcatacot sa Cagurangnan, pinagaaloc niamo an magña tauo, alagad sa Dios napapahayag cami; asin hinahalat co na dian man sa saindong magña paghonáhoná mapahayag man cami. 12 Cayá day na nangayod cami magtogon sa saindo sa liuat, condi tinatauan niamo camo nin dahelan ó panahon na macapagpamurauay camo huli sa samuyá, tagñaning macasimbag camo sa magña nagpapaabao-abao ó nagpapamurauay sa pagmalé-malé sana, asin bacong dian sa pusó. 13 Cayá con nagbaboaboa ó nagririnogñao cami, manogñod iyan sa Dios; asin con nasa pacasabot cami; manogñod iyan sa saindo. 14 Huli ta an pagcamoot ni Cristo guinagapus cami, con iniisip iyan: Na con si saró nagadan hali sa cagabsan, con siring magña gadan gabos; 15 Asin huli sa gabos nagadan, tagñaning an¸ magña nabubuhay, day na sinda mabuhay manogñod sa sainda man sana, condi manogňod caito na nagadan asin nabuhay liuat huli sa sainda. 16 Sa bagay baga na cami magpoon gñunian asin gñapit<noinclude></noinclude> 39y7fi8h21t1o8hcww5vfptd39j80rx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/533 250 499 2014 2013 2024-10-15T15:47:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2013 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 5 & 6.</center>'''|521}} ------------ <br>day nin siysay man na namimidbiran cami siring sa laman : asin minsan pa si Cristo namidbid niamo siring sa laman, alagad gñunian day na niamo namimidbid siya. 17 Con siring na con an saró didian siya qui Cristo, bagong linalang siya si magña daan na bagay nagpacalihis na ; uya digdi an gabos anan na bagong guibohon. 18 Asin an gabos na ini anan na sa Dios, na siya nagpauli sa satuya sa saiya man sana huli qui Cristo; asin itinao sa samuya an catongdan nin pagpaquíuli. 19 Háros ta totoong gayo na an Dios didian qui Cristo na nagpapaulí can quinában sa saiya, na day ipinagbilang si saiyang magna casálan, asin ibinugtac sa samuyá an tataramon nin pagpaquiúlí. 20 Cayá na, anan caming magña sorogoon sa gñaran ni Cristo, siring sa an Dios naquiquimaherac huli sa pagtabang niamo; naquiquimaherac cami sa gñaran ni Cristo: Maquiuli camo na sa Dios. 21 Siya na day nacamidbid nin casalan, naguinibong casá- lan huli sa satuyá, tagñaning quita maguinibong catanosan nin Dios dian sa saiya. <center>'''CAPÍTULO VI.'''</center> 1 Asin siring man cami, siring sa magña catabang sa caiba- han niya, naquiquimaherac man cami na day camo sucat magacó can biyaya nin Dios sa basang lamang. 2 (Háros ta an olay: Can panahon na maaacó hinimaté co ica, asin can aldao nin carahayan tinabagñan taca: uya digdi gñunian an panahon na maaacó; uya digdi gñunian an aldao nin carahayan;) 3 Na day nangayod magtao sa quiysay man nin capaaracan, tagnani na an samuyang catongdan day mapagolog-olog: 4 Condi na pomahayag cami sa gabos na magña bagay. siring sa magña pinaniualáan nin Dios, sa dacol na pagtios, sa magña casaquitan, sa magña caipuhan, sa magña cahorasáan ; 5 Sa magña hámpac, sa magña bilangoan, sa magña cariri-<noinclude></noinclude> tun1c40324zmhow4vh4vwvbx026dp7b Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/534 250 500 2018 2017 2024-10-15T15:47:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2017 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">522{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 6.</div> {{rule}} <br>bocan, sa magña capagalan, sa magña pagpúpuca, sa magña pagayunar; 6 Sa pagcabiní, sa pacasabot, sa pagcarigon nin boot, sa pagcamarahayon, sa Espíritu Santo, sa pagcamoot na bacong malé-malé; 7 Sa tataramon na totoo, sa cabagsican nin Dios, sa calasag ó hamo nin catanosan sa totoo asin sa ualá; 8 Huli sa caomauan asin huli sa casopganan, huli sa maraot na dagňog asin huli sa marhay na dagñog; siring sa magña madadayá ó puticon, alagad magña tauong may catotoohan; 9 Siring sa magña day na midbiran, alagad magña midbid; siring sa magagadanon ó naghihigagdan, alagad uya digdi nabubuhay cami; siring sa magña sinisilotan, alagad bacong magña gadan; 10 Siring sa magña mamondóon, alagad magña maogma guiraray; siring sa magña dukhá ó daing sucat, alagad nagpapayaman sa cadaclan; siring sa day mayong rogaring na anoman, alagad nacacaptan iyan gabos. 11 An samuyang gñosó naggñágñagña sa saindo, oh magña Corintios; an samuyang pusó liminacbang. 12 Day camo mapipiot sa samuyá, condí napipiot camo dian sa saindong guinhaua man sana. 13 Cayá, sa paca pagbalos nin siring man sanang paágui (siring sa magna áquí nagtataram aco), homiuas man camo. 14 Day nangayod camo maquipagsomaró sa capangyarihan sa magña day mayó nin pagtubod, háros ta, ¿ano an paquipagiba can catanosan sa cabicóan? ¿asin anong pagcasaró can ilao ó liuanag sa magña cadícloman? 15 Asin anong pagcasondó ni Cristo sa qui Belial? ¿ó anong cabtang an may pagtubod sa mayó nin pagtubod? 16 Asin ano an pacaagñay can Simbahan nin Dios sa magña anito? háros ta camo anan na iyo an Simbahan nin Dios na buhay, siring sa isinabi nin Dios: Magoontoc aco asin maglalacao aco dian sa sainda; asin aco an maníni Dios ninda, asin sinda iyo an sacuyang banuaan. 17 Nin huli caiyan homalé camo dian sa tagñá ninda, asin<noinclude></noinclude> f0scnmctzr0fbow9w7ev9uy9wfwekbc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/535 250 501 2022 2021 2024-10-15T15:47:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2021 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 6 & 7.</center>'''|523}} ------------ <nr>bomolag camo, sabi nin Cagurangnan, asin day camo mag- doot can marurupit; asin aco aacóon co camo, 18 Asin manini aco saindong Amá, asin camo sa sacuyá manini magña áquing lalaqui asin babae, sabi nin Cagurang- nan na mapangyari sa gabos. <center>'''CAPÍTULO VII.'''</center> 1 Cayá gñani nangayod, magña namomótan, igua nanga- yayod quita can magña siring na panugá, magñaglinig quita na can gabos na ramog ó atí sa laman asin sa espíritu, na paca- hamanon an cabanalan sa pagcatcot sa Dios. 2 Acoa cami nindo: sa quiysay man day cami nagmuda, sa quiysay man day cami nagratac, sa quiysay paman day cami nagdayá. 3 Bacong sa pagsalá sa saindo itinataram co iyan: ta isinabi co na caidto na uya camo sa samuyang magña pusó, sa pag- cagadan asin sa pagcabuhay sa caibahan. 4 Dacol an panarig co sa saindo, igua aco sa saindo nin dacol na camurauayan; panó aco nin caragñahan, nagcacaigua aco nin dacol na caogmahan sa gabos niamong magña casa- quitan. 5 Háros ta minsan gayod napadigdi cami sa Macedonia, day mayó nin capahigñaloan na na-matéan si samuyang hauac; atá gñani, sa gabos nagñagsaquit cami: sa luas, si magña pasuruhay; sa laog, si magña catacutan. 6 Alagad an Dios, na nacacaragña sa magña maboyó, rina- gña cami can pagdatong ni Tito: 7 Asin bacó sanang can saiyang pagdatong, condi man can caragñahan na ipinagragña ó nacaragña sa saiya dapit sa saindo, na ipinagpaisi sa samo si saindong pagmauot na daculá, si saindong pagtagñis, si saindong paghigñat huli sa sacuyá, tagñaning siring magogma aco nin labi. 8 Háros ta minsan pinamondó co camo huli can surat, day aco nagbabasol, minsan na nagbasol aco; huli ta pinaghihiling co na itong surat na ito, minsan gñani sa sarong panahon nacapamondó sa saindo,<noinclude></noinclude> rois0nohwzpr2kh5ky19h2iqyvh47po Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/536 250 502 2026 2025 2024-10-15T15:47:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2025 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> <div class="tiInherit"style="text-indent-0">524{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 7 & 8.</div> {{rule}} 9 Gñunian nagoogma aco, bacong luli ta nagcamorondó camo, condi na pinamondó camo manogñod sa pagsolsol; háros ta pinamondó camo siring sa boot nin Dios, tagnaning day nin anoman na mauará ó madáy na pagtíoson camo dapit sa samuyá.. 10 Háros ta an colog na iyo itong sa cabótan nin Dios, nacaca-sadol sa pagsolsol na icacarahay, na iyan day sucat ipagmondó ó pagbasolan; alagad an pagcolog nin panahon ó sa panahon nacacagadan. 11 Háros ta uya digdi, ini man sana na sa cabótan nin Dios napamondó camo, labilabi an paghigñoa na guinibo sa saindo, asin minsan pagñalasag, asin minsan caangotan, asin minsan catacutan, asin minsan daculang pagmauot, patin paghigñat, asin minsan pagbaué. Sa gabos nagpahayag camo na magña matubis dian sa catuyuhan ó guibo. 12 Cayá na, minsan sinuratan co camo, bacong dahelan caito na nagguibo can camudahan, ni dahelan caitong nagtíos caiyan, condi ta gñaning mahayag sa saindo si samuyang paghigñoa manogñod sa saindo sa atubagñan nin Dios. 13 Cayá, minacua cami nin caragñahan dian sa saindong caragñahan alagad labi pa na nagoogma cami huli can caogmahan ni Tito, na nacaguinhaua si saiyang espíritu ó calag dian sa saindo gabos. 14 Cayá con sa cadiquit nagogma aco manogñod sa saiya dapit sa saindo, day aco nasopog; condi gñani, huli ta si gabos na ipinagsabi niamo dapit sa saindo may catotoohan, siring man sana si samuyang camurauayan sa atubang ni Tito naguing catotoohan. 15 Asin an saiyang pusó anan na orog ca panó manogñod sa saindo, con nacacaguiromdom can pagsonod nindo gabos, dapit can pagcaacoa nindo sa saiya sa catacutan asin sa pagtaquig. 16 Naoogma aco na sa gabos nananarig aco sa saindo. <center>'''CAPÍTULO VIII.'''</center> 1 Siring man sana, magña tugang, pinapatalastas niamo sa<noinclude></noinclude> 9lj81iim4r438gs44ylhn27m865ugiq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/537 250 503 2030 2029 2024-10-15T15:47:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 8.</center>'''|625}} ------------ <br>saindo an biyayá nin Dios na íuinaras sa magña Iglesias sa Macedonia: 2 Na sa daculang pagpatotoo nin casaquitan, an capanóan nin si saindang caogmahan asin si saindang hararomon na cadayhan nagcadacol sa magia cayamanan nin si saindang pagcamararahay ó carahayan. 3 Háros ta sa camugtacan ninda nagñagdolot can lambang macacayanan nin si saindang magña cosog, aco pinapatotoohan co, asin minsan pa sa labi nin si saindang magña cosog; 4 Na naghahagad sa samuyá sa dacol na magña paquimaherac, na acoon niamo an biyayá asin an paquisomaró nin paglingcod manogñod sa magña santos. 5 Asin huli ta day niamo iyan pinaghahalat, condi na domolot sinda sa sainda man sana enot gñóna sa Cagurangnan, asin sa samuyá huli sa cabótan nin Dios. 6 Con siring naquiquimaherac cami qui Tito, na huli ta nagpoon ó na siring can pagpoon niya caidto, síríng man sana tapuson niya an biyayang ini dian sa saindo man. 7 Cayá, huli ta sa gabos macuri capano nindo, sa pagtubod, asin sa pagtataram ó tataramon, asin sa caisipan, asin sa gabos na paghigñóa, asin sa pagcamoot nindo manogñod sa samuyá, na magcadacol man camo can biyayang ini. 8 Day aco nagtataram siring sa iguang nagbóboot, condi sa pagcabaló, huli sa capangyarihan ó halaga nin magña iba, can calodocan man nin saindong pagcaherac. 9 Háros ta nacacaaram na camo can biyaya nin Cagurangnan tang Jesucristo, na huli sa pagcamoot sa sa saindo nagui siyang dukhá, minsan mayayaman; tagñaning camo mapayaman sa saiyang cadayhan. 10 Asin sa bagay na ini itinátao co an sacuyang cahatolan; háros ta ini magcacanigó sa saindo, na nacapagpoon camo na caidto, bacó sanang sa pagguibo caiyan, condi sa pagcamuya man nindo magpoon can tominalicod na táon. 11 Cayá, gñunian man nangayod, tapusa man ó hamana man nindo an guinibo na, tagñaning siring sa pagcamadalé man nindo nin pagcamuya, siring man sana guibohon nindo sa pagotob siring sa macacayanan ó caiguahon nindo.<noinclude></noinclude> m4bsrddt7xmhc2aksb5zwq8ymugtgbg Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/538 250 504 2034 2033 2024-10-15T15:47:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2033 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">526{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 8.</div> {{rule}} 12 Háros ta con sa enot igua nin pagcamuyáng madalé, maninigong acoon sa lambang macacayanan nin caiguahon, bacong sa pagca-daing sucat. 13 Huli ta day co ini itinataram tagñaning magcaigua nin caguinhauaan an magña iba, asin camo masaquitan ó mahigpit; 14 Condi tagñaning sa panahon na íni, day nin capalaenan, an saindong caiguahon na dacol macadagdag sa caculagñan ninda, ta-gñani man na an caiguahon na dacol ninda macadugang sa saindong caculagñan, tagñaning magcabaraing; 15 Siring sa nasusurat: Itong nacatipon ó nacáena nin dacol, day siya nagcaigua nin labi; asin itong cadiquit, day nagculang. 16 Alagad salamat sa Dios na itinao an siring man sanang paghigñoa huli sa saindo dian sa pusó ni Tito. 17 Háros ta sa catotoohan ominacó siya nin pagsadol; alagad ta macuri man an pagcamahigñoahon, sa cabótan niya naglacao pasiring sa saindo. 18 Asin isinosobol man niamo sa caibahan niya an tugang na pinagoomao siya sa evangelio nin gabos na magña Iglesias; 19 Asin bacong ini sana, condi man pinagbótan nin magña Iglesias na mani caibahan siya sa samuyang paglacao sa pagdara can biyayang ini, na samong pinagñagñataman manogňod sa camurauayan nin Cagurangnan man sana, asin sa pagpahayag can saindong pagmauot na madalé: 20 Na naglilicay cami na day nin siysay man na magolog-olog sa samuyá sa caiguahon na labing ini na pinagñagñataman niamo; 21 Na pinaghihigñoa niamo an magña mabining bagay, bacó sanang sa atubang nin Cagurangnan, condi minsan pa sa atubang nin magña tauo. 22 Isinosobol man niamo sa caibahan ninda an samuyang tugang, na siya sa parati napagmasdan niamo na mahigos, alagad gñunian orog pa dahel sa daculang panarig sa saindo niya. 23 Minsan manogñod qui Tito, iyo an sacuyang caibahan asin cabinúang manogñod sa saindo; ó dapit sa samuyang<noinclude></noinclude> 38fj9wyrykyvll5zu7rpf1z6kwpn8p3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/539 250 505 2038 2037 2024-10-15T15:47:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2037 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 8 & 9.</center>'''|527}} ------------ <br>magña tugang, iyo sinda si magña sinogó nin magña Iglesias, asin anan na iyo an camurauayan nin Cristo. 24 Magpahayag nangayod camo sa sainda sa atubang nin magña Iglesias can sacsi ó catotoohan nin saindong pagcamoot, asin dapit can samuyang camurauayan manogñod sa saindo. <center>'''CAPÍTULO IX.'''</center> 1. Háros ta manogñod sa paguauaras sa magña santos, day na caipuhan na magsurat pa aco sa saindo; 2 Háros ta nanimidbid co an saindong madaleng boot, na dapit caiyan nacacapanagsag aco sa magña taga Macedonia, na an Acaya nacacaaram na poon pa can taon na nacaágui; asin si saindong padára nacasadol sa cadaclan. 3 Alagad isinobol co si magña tugang, tagñaning an samuyang camurauayan sa saindo day mapahamac sana sa cabtang na ini; tagñaning, siring sa isinabi co, magpacatalastas camo; 4 Tibaad con, si magña Macadonios ó taga Macedonia. magñag padigdi sa sacuyá, asin madatgñan camo na day magña andam, magcasoropog cami sana, sa day pagsabi na camo, caining samong danay na caogmahan. 5 Cayá, naguing bagay na caipuhan co na maquimaherac ó hagaron sa magña tugang na pomadian sinda gñóna sa saindo, asin andamon gñóna si saindong bendicion ó pagcaugay na ipinagtugá caidto, tagñaning maandam na siring sa ugay, asin bacong siring sa caimotan ó pagcaimot. 6 Alagad ini sinasabi co: An nagtatanom nin cacadiquit, magaáni man cacadiquit; asin an nagsasabuag sa pagcaugay, sa pagcaugay man magaáni. 7 An lambang saró tomao siya siring sa capahayagan sa saiyang pusó bacong sa may pagmondó, ó sa may caipuhan; háros ta an Dios namomoot sa nagtataong maogma. 8 Asin macacamhan an Dios sa pacaguibo na magdacol sa saindo an gabos na biyayá; tagñaning, con igua sa guiraray sa gabos na magña bagay caitong anoman ó gabos na maninigó,<noinclude></noinclude> g2yvexu00dtsrj64idoh94gaxv9ynts Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/54 250 506 2042 2041 2024-10-15T15:47:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2041 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|44|'''SAN MATEO 14.'''|}} {{rule}} <br>mo sa sacô digdi, sa sarong pingan an payó ni Juan na si Bautista. 9 Asin namondò an hadê; alagad dahel nin si saiyang sumpá, asin nin si magña cairiba nia sa lamesa, ipinagboot nia na itao sa saiya. 10 Asin nagsogo sia nin sarong soldado, pinapogotan nia nin payó si Juan sa bilangoan, 11 Asin dinará an payó sa sarong pingan, asin itinao sa daraga asin sia dinará ini sa saiyang ina. 12 Asin an magña discipulo ni Juan nagdirigdi asin quinua ninda an bancay, asin pigrolobong ini ninda; asin nagralacao, nagtarao nin pacaisi qui Jesús. <center>''Enot na pagdacol nin magña tinapay.''</center> 13 Asin can madagñog ini ni Jesús, naghalê dihan, napadunan, sa sarong sacayán, sa sarong lugar na patag asin siblag; tará an magña tauo can magcadaragñog ''ini'', nagsoronod naglacao inagpoon sa magña ciudad. 14 Asin can pagluas si Jesús nahiling an sarong daculang cadaclán, asin naherac sa sainda, asin pinaomayan nia si saindang magña naghehelang. 15 Asin can nagdatong an hapon, an magña discipulo nagdirigdi sa saiya, na nagsarabi, Ining lugar patag, asin an oras nacalihis-na; pahaleon mona an magia tauo, ta gñaning magduruman sa magña barrio asin magbaracal can saindang mácacacan. 16 Tará si Jesús sinabihan sinda, Day caipuhan na sinda magduruman; tauan nindo sind nin macacacan. 17 Asin sinda nagsarabi, Day quita digdi cundi limang tinapay asin duang sira. 18 Asin sinabiban sinda, Darahon nindo iyan digdi sa sacô. 19 Asin pigbôtan an magna tauo na magturucao sa ibabao nin doot, quinua an limang tinapay, asin an duang sirâ, asin nagtincalag sa lagñit, benendicionan nia idto: asin binaragñâ nia an inagña tinapay itinao idto sa magña discipulo, asin an magña discipulo, sa magña tauo.<noinclude></noinclude> 8is849p05hshllrkeil10z8ktuqt2et Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/540 250 507 2046 2045 2024-10-15T15:47:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (2/8) 2045 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">528{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 9 & 10.</div> {{rule}} <br>magcaigua camo nin dacol manogñod sa gabos na guibong marhay: 9 Siring sa nasusurat: Pinabolos, tinauan an magña daing sucat; an saiyang catanosan nagdadanay sa guiraray. 10 Asin an nagtátao nin banhi sa nagsasabuag ó nagtátanom, magtátao man nin tinapay na cacanon, asin papadacolon ó papatobóon an saindong tatamnan, asin papadugagñon an magña pagtobó nin magña bugña nin saindong catanosan; 11 Tagñaning payamanon camo sa gabos sa manogñod sa anoman na pagcarahay, na iyan nacacaheró sa satuyá sa pagguibo nin pagpasalamat sa Dios. 12 Háros ta an paguaras can pagtabang na ini, bacó sanang gayo nacacadagdag can nagcuculang sa magña santos, condi man nagdadacol sa balaquid na magña pagguibo nin pagpasalamat sa Dios; 13 Na huli sa pacamasid can paguaras na ini nagpapamurauay sa Dios huli can pagsonod na guiniguibo ó inootob nindo sa evangelio ni Cristo, y huli sa pagcarahay na magambag sa sainda asin manogñod sa cagabsan; 14 Siring man sana huli sa saindang pamibí manogñod sa saindo, na sinda namomoot sa saindo dahel can halangcauon na biyayá nin Dios dian sa saindo. 15 Salamat sa Dios huli can saiyang balaog na day sucat icapagsaysay. <center>'''CAPÍTULO X.'''</center> 1 Alagad aco si Pablo, naquiquimaherac aco sa saindo huli can cahoyoan asin cabinían ni Cristo, aco na con nasa sa atubagñan sa catotoohan hababáon dian sa saindo, alagad con. daday ó harayó ipinaniniualá aco ó naniniualá aco dian sa saindo. 2 Cayá naquiquimaherac nangayod aco, na con didian aco sa atubang, day aco mapirit na bomasang dahel sa panarig na pinagmamauot co na magisip manogñod sa magña nagcacapira, na naghohoná sa samuyá na cami naglalacao agñay ó siring sa laman<noinclude></noinclude> dyh9lhxx8j8cj3w0piyczor94v45fzz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/541 250 508 2050 2049 2024-10-15T15:48:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2049 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 10.</center>'''|529}} ------------ 3 Háros ta minsan naglalacao cami nin siring sa laman, day cami nagguiguibo can siring sa laman, 4 (Háros ta an magña hamo ó calasag nin samong paqui- paglaban bacong magña sa hauac ó daing magña laman, condi magña mapangyari dian sa Dios sa pagcalaglag can magña casarigan;) 5 Na linalaglag an magna cahatolan asin an gabos na calangcauan na minatindog tumang sa caisipan ó pacatalastas nin Dios, asin na binibihag an gabos na pagmamauot sa pagsonod qui Cristo; 6 Asin na magña andam sa pagsilot can gabos na casumbicalan, con an saindong pagsonod matapus ó maotob na. 7 Pagñaghilignon nindo an magña bagay lambang pagçamugtac sa paghiling. Con an saró nagsasarig siya sa saiya man sana na siya yaon qui Cristo ó sadiri ni Cristo, ini man isipon ó horophoropon niya sa saiya man sana, na huli ta siya qui Cristo, siring man cami anan na magña qui Cristo. 8 Háros ta minsan managsag aco pa nin cadiquit can samuyang capangyarihan (na iyan itinao sa samuyá nin Cagu- ranguan manogñod sa icapacarahay asin bacong sa pagcalaglag nindo), day aco masosopog; 9 Gñaning day mapaniring sa baga aco boot co camong pagpahandalon dahel sa magña surat. 10 Háros ta sa catotoohanan, nagsasabi, si magña surat anan na magña magabat asin marigon; alagad an lauog nin hauac maniuang ó maluluya, asin an tataramon mahahalean nin halaga. 11 Ini paghorop-horopon, can siring (na tauo), na con aņo ó siysay cami sa pagtataram sa magña surat con magña mayó sa caatubang, siring man cami sa magña guibo con nasa sa caatubang. 12 Háros ta day cami nangñagñahas na magdilabot ó maquipagarog sa magña iba ó nagcacapira na nagoomao sa- sainda man sana: háros ta sinda na nagsosocol sa sainda man sana huli sa sainda man sana, asin inaáguid sa sainda man sana bacong magña maisip. 13 Alagad cami, day cami nangñagñahas ó nananagsag sa<noinclude></noinclude> 275d1ofhzmmyqait59rhm0yohy6wxxt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/542 250 509 2054 2053 2024-10-15T15:48:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2053 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">530{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 10 & 11.</div> {{rule}} <br>labi ó salá sa samuyang socol, condi si sonó sana sa socol nin cucuyugon, sa socol na binaragñá sa samuyá nin Dios, sa paca datong minsan sagcod dian sa saindo. 14 Háros ta day cami minahangan nin labi sa samuyang socol, siring baga sa day cami macacahangan dian sa saindo: háros ta sagcod man dian sa saindo nacadatong camí sa evangelio ni Cristo: 15 Na day cami nananagsag nin labi sa samuyang socol sa magña capagalan ó guibo nin iba; condi na naglalaom can pagtobó nin saindong pagtubod, na maguiguing daraculaon dian sa saindo, siring sa sonó sa samuyang cucuyugon. 16 Asin na ipagbabalagñibog niamo an evangelio sa magña dagá ó lugares duman pa sa enotan nindo, day maglaog sa socol nin iba ta magoogma ó mananagsag cami dian caitong na aandam na. 17 Alagad an nananagsag, managsag dian sa Cagurangan. 18 Háros ta bacong itong nagoomao sa saiya man sana, an siring saiya iyo an papagcanigoon; condi ito na siya iyo an inoomao nin Dios. <center>'''CAPÍTULO XI.'''</center> 1 Tibaad matios nindo nin cadiquit an sacuyang carugñauan; alagad tiosa aco nindo. 2 Háros ta hinihigñatan co camo can paghigñat na sa Dios; huli ta iquinasal co camo sa sarong agom na lalaqui, tagñaning icapahayag co camo siring sa sarong virgen na dalisay sa qui Cristo. 3 Alagad natatacot aco na huli ta si álas dinayaan si Eva sa saiyang caticasan, namá magcararaot nin siring an saindong magña pacamaté sa tibaad nang bagay, dapit sa cabinian dian quí Cristo. 4 Háros ta con an madatong maghuhulit nin ibang Jesús caito na samuyang ipinaghulit, ó magaacó camo nin ibang espíritu caito na nacamtana nindo, ó ibang evangelio caito na inacóna nindo, macatíos camo nin marhay caiyan.<noinclude></noinclude> 3t62yn6d5qeefz2wjrbmy4ks70ukdyi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/543 250 510 2058 2057 2024-10-15T15:48:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2057 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 11.</center>'''|531}} ------------ 5 Sa catotoohan naghohoná aco na sa anoman day mayó aco nin orog na hinahababáan sa magña dadaracol na magña apóstoles. 6 Háros ta minsan bacó acong manágom ó culang sa pag- tataram, alagad bacong culang sa pagcaísíp: alagad sa gabos na bagay anan na caming magña nagpahayag sa saindo. 7 Nagcasala aco na nagpacumbabá aco sa sacuyá man sana, tagnaning camo anan na pagomanon ó pagpalangcauon, huli ta ipinaghulit co sa saindo an evangelio nin Dios na day sanang anoman na bayad ? 8 Hínaléan co an ibang magña Iglesias, na magacó nin magia tangdan sa pagñataman sa saindo. 9 Asin can didian aco sa saindo patin na nagcacaipo aco, sa quiysay paman day aco naguing cagabatan; háros ta si nagcuculang sa sacuyá dinudugagñan nin si magña tugang na magña halé sa Macedonia: asin sa gabos naglicay aco na day macagabat sa saindo, asin maglilicay aco. 10 Nasa sacuyá an catotoohan ni Cristo, na an camurauayan na ini day pipintoan sa sacuyá duman sa magña daga nin asasacopan can Acaya. 11 Tá dao? ¿huli ta day co camo namomootan? An Dios nacacaaram caiyan. 12 Alagad an guiniguibo co, guiguibohon co pa, sa pagpotol can capanahonan ó dahelan caidtong nagñagmamauot caiyan, tagñaning duman caito na pinananagsagan, magcacurua ó ma- guin magña cabaing niamo. 13 Háros ta ining magña ini anan na magña bacong totoong apóstoles, magña paraguibong madadayá, na nagmamaléma- lean sinda na magña apóstoles ni Cristo. 14 Asin bacong gñagñalasan, háros ta si Satanás man sana, nagmamalemaléan na ángel nin caliuanagan. 15 Cayá na, bacong labi con si saiya man na magña may catongdan, magñagpahiling ó magcariliuat na siring na sa magña parapagñataman can catanosan; na an saindang masasagcoran iyo itong magña catogñod sa saindang magña guibo. 16 Sa liuat nagsasabi aco: Na day nin maghonáhoná sa<noinclude></noinclude> 42xu7n6hgluhx72dexyp6czujbci8h1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/544 250 511 2062 2061 2024-10-15T15:48:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2061 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">532{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 11.</div> {{rule}} <br>sacó na rugñao; ta con siring, acoon aco nindo siring sa sarong rugñao, tagñaning macapanagsag pa aco nin cadiquit. 17 An isinasabi co, day co isinasabi siring sa boot nin Cagurangnan, condi siring sa carugñanan, sa panarig cong ini sa camurauayan. 18 Háros ta dacol an nanagogma ó nananagsag nin sonó sa laman, aco man magoogma. 19 Huli ta sa marhay na pusó pinagtítíos nindo an magña culapus nin isip, minsan camo anan na magña madonong: 20 Háros ta tinitíos nindo con an tíbaad nang tauo inooripon ó ibinobogtac camo sa caoripnan, con an saró sinisibá camo, con an saró minacua, con an saró nagpapaomao, con an saró linulugad camo dian sa lalauogon. 21 Isinasabi co iyan huli sa camudahan, siring baga sa cami nagñagmaluya na. Alagad dian sa pinamumusuan nin iba (nagtataram aco sa carugñanan), aco man igua nin capangñahasan. 22 Anan na magña Hebreos? Aco man. ¿Magña Israelitas? Aco iyo man. ¿Magña guican qui Abrabam? Aco man. 23 Magña may catongdan ni Cristo? (siring sa cadiquit napagcadonong nagtataram aco) aco labi pa: sa magña capagalan orog ca-dacol aco; sa magña paghampac mayó nin socol; sa magña bilangóan orog pa; sa magña cagadanan, sa balaquid na magña panahon. 24 Sa magña Judíos limang veces ominacó aco nin apat na polong pacol ó hampac culang sana nin saró. 25 Macatolong veces pinaghampac aco nin sí magña samulig; sarong veces pinaggapó; macatolong veces nagtios aco nin pagcalonod; sarong bangui asin sarong aldao namugtac aco duman sa cairaromi nin si dagat; 26 Sa magña dalan ó paglacauan sa paratí, si magña pagalaman sa magña salog, magña pagalaman sa magña mahahábon, magña pagalaman sa magña taga duman sa sacuyang namundagan na dagá, magña pagalaman sa magña Gentiles, magña pagalaman sa ciudad, magña pagalaman sa capatagan, magña pagalaman sa dagat, si magña pagalaman sa tagñá nin si magña madadayang magña tugang; 27 Sa capagalan asin sa paghigñahigña, sa dacol na magña<noinclude></noinclude> aej0j500v6y15u4dou64z6brc9m3h36 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/545 250 512 2066 2065 2024-10-15T15:48:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2065 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 11 & 2.</center>'''|533}} ------------ <br>pagpuca, sa gotom asin pahá, sa balaquid na magña pagayuno, sa malipot patin sa cahubaan; 28 Alagad day mayó baga nin ibang magña bagay, caitong minadampol sa sacuyá aroaldao, si paghigñoa ó pagñataman nin gabos na magña Iglesias ó Casararoan nin Cristianos. 29 ¿Siysay an naghelang, asin aco day dominamay? ¿Siysay an nasisiuaua, asin aco day minalaad nin caangotan? 30 Con caipuhan na managsag, mananagsag aco dapit can sacuyang caluyahan. 31 An Dios asin Amá nin Cagurangnan niatong si Jesucristo, na pinagoomao siya sa magña panahon, nacacaaram na day aco nagpuputic. . 32 Duman sa Damasco, si Gobernador can provincia nin si hadeng si Aretas hinihigñatan an ciudad nin si magña Damacenos sa pagdadacop sa sacuyá; 33 Asin itinonton aco sa paril sa laog nin si sarong alat pinaágui sa sarong ventaná, asin nacadulag aco sa magña camot niya. <center>'''CAPÍTULO XII.'''</center> 1 Sa catotoohan day magcacanigó sa sacuyá na magpamurauay ó managsag aco; condi madigdi aco sa magña pagpahiling asin sa magña pamaretá nin Cagurangnan. 2 Namimidbid co an saró catauo dian qui Cristo, na may cagapat nang taón (con baga sa hauac, day co iyan naaaraman; con baga na sa luas nin hauac, day aco nacacaaram: An Dios an nacacaisi) inagao siya asin inalintoto hangan sa icatolong lagñit. 3 Asin midbid co an siring na tauo, (con baga na sa hauac ó na sa luas nin hauac, day acong pacatalastas: an Dios an nacacaisi,) 4 Na inagao pasiring sa paraiso, na duman siya nacadagñog nin magña tataramon na hilom na an tauo day sucat macasabi. 5 Dapit can tauong ining siring magoogma aco, alagad sa sacuyá man sana baga day aco magoogma, condi dían sa sacuyang magña caluyahan. 6 Nin huli caiyan con boot acong maogma aco, day aco<noinclude></noinclude> 9995303gytt2mw4zndbygxycu4ty45j Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/546 250 513 2070 2069 2024-10-15T15:48:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2069 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">534{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 12.</div> {{rule}} <br>maguing day nin pacamaté: háros ta magsasabi aco nin catotoohan alagad pinababayaan co iyan, tagñaning day nin maghorop-horop sa sacuyá nin labi sa naquiquita sa sacuyá, ó nadadagñog sa sacuyá. 7 Asin huli tagñaning an cadaculáan nin magña capahayagan day aco ipag-itáas ó paitaáson nin daing háros ó basang lamang, tinauan aco nin sarong mapanas sa sacuyang laman, sarong sorogoon ni Satanás na magtatampal sa sacuyá, tagñaning day aco magpalalangcao nin labílabi. 8 Nin huli caiyan macatolong veces aco paquimaherac sa Cagurangnan, na haléon sa sacuyá. 9 Asin sinabihan aco: Igó na sa saymo an sacuyang biyaya; huli ta an sacuyang cabagsican dian nasasangcap ó nahahaman sa caluyahan. Cayá, sa marhay na boot magpapamurauay aco nin orog carahay dian sa sacuyang magña caluyahan, tagñaning omontoc sa sacuyá an cabagsican ni Cristo. 10 Nin huli caiyan nagoogma aco sa magña caluyahan, sa magña camudahan, sa magña caipuhan, sa magña pasaquit, sa magña cahorasaan huli qui Cristo; háros ta con maluluya aco, dagñan macocosog ó mapangyari aco. 11 Nagui acong sarong cablas sa pagoogma co: camo pinirit aco nindo; háros ta aco maninigong pagomauon nindo: huli ta sa anoman bacó acong culang ó hababá qui sa magña orog ca dadaracol na magña apóstoles, minsan aco básang lamang. 12 Sagcod gabos caini, si magña tandá nin pagca-apóstol nagcaguirībo dían sa saindo sa bilog na pagtios, sa magña tindaan, asin sa magña gñagñalasan, patin sa magna cabagsican. 13 Huli ta, ano dao bacó na an caculagñan nindo qui sa magña ibang Iglesias, iyo condi huli ta aco man sana day aco naguing cagabatan sa saindo? Ipagpatauad nindo sa sacuyá an camudahan na ini. 14 Uya digdi naaandam aco sa pagpadian sa saindo sa icatolo asin day aco macacagabat sa saindo; háros ta day co hinahanap an saindong magña rogaring, condi camo (an tuyo co): háros ta day magririmpos ó magtatagama an magña áquí manogñod sa magña Magurang ó caganác, condi an magña caganác manognod sa magña áquí.<noinclude></noinclude> gptdmvvt8bgql0djmm90frsqqjlvb6f Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/547 250 514 2074 2073 2024-10-15T15:48:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2073 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TAGA CORINTIOS 12 & 13</center>'''|585}} ------------ 15 Alagad aco sa marahayon na pusó maguauaras asin uauarasan man aco nin saindong magña calag, minsan na namomotan co camo nin labi, cadiquit an pagcamoot sa sacuyá. 16 Alagad minsan siring, aco day nacapagabat sa saindo: condi na, huli ta aco masicap, nadará co camo huli sa dayá. 17 Tá dao baga dinayaan co camo sa saró man lamang caitong magña isinobol co sa saindo? 18 Naquimaherac aco qui Tito, asin isinobol co sa caibahan niya an tugang. ¿Dinayaan dao baga camo ni Tito? ¿day cami nagñagguibo sa saró man sanang espíritu asin sa sararó man sanang guirá ? 19 Naghonáhoná pa camo na nagsasayuma cami sa saindo? Sa atubang nin Dios nagtataram cami dian qui Cristo: alagad an gabos, magña namomótan, huli sa carahayan nindo. 20 Huli ta natatacot aco, na con domatong aco, day co camo madatgñan, na siring sa na sa boot co, asin aco madatgñan nindo siring sa bacong iyo an boot nindo; na igua dian sa saindo nin magña pasuruhay, caurihan, caangotan, magña cariribucan, paghalé nin dagñog, camurudahan, capaabao-aba- uan, magña pagiriba ó partidos: 21 Na con magbalic na aco, pahababaon aco nin Dios dian sa saindo, asin na magtagñis aco dahel sa cadaclan nin si magña nagñagcasalá caidto, asin day nagñagsólsól can carupitun asin pagsasambay asin carigsocan na nagcaguiribo. <center>'''CAPÍTULO XIII.'''</center> 1 Sa icatolong ini madatong aco sa saindo. Sa gñosó nin magcádua ó magcatolong sacsi an gabos na catuyuhan co. 2 Sinabi co caidto, asin gñunian sinasabi co sa liuat siring sa na sa atubang, asin gñunian day na sa atubang isinusurat co ini sa magña nagñagcasala can enot, asin sa gabos na magña ibapa, na con pomadian aco sa liuat pa, day cona patatauaron; 3 Háros ta naghahanap camo nin sarong sacsi ni Cristo na nagtataram sa sacuyá, siya bacong maluya manogñod sa saindo, condi na mapangyari manogñod sa saindo. 4 Huli ta minsan pinadupa sa Cruz huli sa caluyahan,<noinclude></noinclude> go4viirbsehd2d4oaupd1or5yzieaf5 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/548 250 515 2078 2077 2024-10-15T15:48:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2077 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">536{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TAGA CORINTIOS 13.</div> {{rule}} <br>alagad nabubuhay huli sa cabagsican nin Dios. Cayá cami man anan na magña maluluya sa cadamay niya, alagad magcacaburuhay cami sa caibahan niya huli sa cabagsican nin Dios manogñod sa saindo. 5 Maghorop-horop camo sa saindo man sana con baga namumugtac camo sa pagtubod; magbaló ó magpatotoo camo sa saindo man sana. ¿Day camo nacacamidbid sa saindo man sana, na si Jesucristo yaon sa saindo? con baga bacó na camong alang-alang ó day pinapagcanigó. 6 Alagad linalaom co na macamidbid camo na camo bacó nang magña day pinapagcanigó. 7 Asin namimíbí cami sa Dios na day camo macaguinibo nin anoman na maraot; bacó ta gñaning camo papagcanigóon, condi tagñaning camo gomibo caitong marhay, minsan cami maguing siring sa magña day pinapagcánigó. 8 Háros ta day cami macacahimo nin anoman na bagay na tumang sa catotoohan, condi huli sa catotoohan. 9 Nin huli caiyan nagoogma cami na magui caming magña maluluya, asin na camo magña macosog; asin minamauot pa niamo an saindong lobos na carahayan. 10 Cayá isinusurat co ini sa saindo na daday aco dían, huli tagñaning day co masabi sa cacurihan con didian aco, siring sa capangyarihan na itinao sa sacuyá nin Cagurangnan manogñod sa icacarahay, asin ta bacong sa pagcalaglag. 11 Nagcuculang, magña tugang, na magcaigua camo nin caogmahan, magpacasangcap ó magpacarahay camo, magcacaigua camo nin caragñahan, magñagmaté camo nin saró sanang bagay, magcacaigua camo nin catiuasayan; asin an Dios nin catoninogñan asin pagcaherac mapapa saindo. 12 Magpagaralang-galang camo camo man sana sa paghadoc na banal. An gabos na magña santos ó banal minataong galang sa saindo. 13 An biyayá nin Cagurangnan na si Jesucristo, asin an pagcamoot nin Dios asin an paropaquinabang nin Espíritu Santo mapasaindo ó macamtan nindo gabos. Auot pa.<noinclude></noinclude> e6cny9asgecswqjqqeybvz49rvymq4h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/549 250 516 2082 2081 2024-10-15T15:48:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2081 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><center>AN SURAT</center> <center><small>NI</small></center> <center>SAN PABLO APÓSTOL</center> <center><small>SA MAGŃA</small></center> <center><big>'''GÁLATAS.'''</big></center> ---------- <center>'''CAPÍTULO I.'''</center> 1 Si Pablo, na apóstol, (bacong dahel sa magña tauo, nin huli sa pagcatauo, condi huli qui Jesucristo asin huli sa Dios na Amá, na biminuhay liuat saiya sa magña gadana), 2 Asin an gabos na magña tugang na uya sa sacuyá, sa magña Iglesias sa Galacia: 3 An biyayá mapa saindo, asin an catoninogñan nin Dios na Amá, asin ni Jesucristo cagurangnan niató, 4 Na sia iminatang sa saiya man sana huli sa satuyang magña casalan sa pagligtas sa satuya sa panahon na ining maraot, siring sa cabótan nin Dios asin Amá niató; 5 Na mapa saiya an camurauayan sa magña panahon nin magña panahon. Auot pa. 6 Napapagñalas aco na macuri ca dalé na maglapas camo caito na nag-apod sa saindo sa biyaya ni Cristo, ta na pagňuyog camo sa ibang Evangelio: 7 Bacó na iguang iba, condi na igua nin nagcacapira na nag pupurisao sa saindo, asin boot nindang raoton an Evangelio ni Cristo. 8 Alagad minsan con cami ó sarong ángel sa lagnit mag- balagñibog sa saindo nin ibang Evangelio na laen can ipinag balagñibog niamo sa saindo, (sucat na isicual nindo).<noinclude></noinclude> tk7fj7cnwyfmuviqkm6izu6xi9h3sz9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/55 250 517 2088 2087 2024-10-15T15:48:11Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2087 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN MATEO 14.'''|45}} {{rule}} <br> 20 Asin nagcaracan an gabos, asin nagcabarasog: asin pigburuhat an magña cabtang na natada, na iguang cagduang cararao na paranô. 21 Asin an inagña nagcaracan iguang limang ribong lalaqui, na day pa cabilang an magña babaye asin magña áqui. <center>''Naglacao si Jesus sa ibabao nin dagat.''</center> 22 Asin tolos man saná si Jesús pinirit an saiyang magña discipulo na magralaog sa sacayán, asin magerenot saiya sa sarong ibong, ta sia magpapalacao pa can magña cadaclan. 23 Asin pacatogoté can magña cadaclán, tominucad sa buquid na nasisiblag, ta mamimibî; asin can banguina, nagsaròsáró sia dihan. 24 Tará an sacayán gñani na sa tahao na nin dagat, asin hinahampas nanggayo nin magña álon; huli ta si doros songsong. 25 Asin sa icaapat na vigilia* nin bangui, si Jesús napaduman sa sainda na naglalacao sa ibabao can dagat. 26 Asin an magña discipulo, can mahiling sia na naglalacao sa ibabao can dagat, nagcatiricbahan, na nagsarabi, fantasma ini, asin nagporoon magcururahao sa tacot. 27 Alagad tolos man saná si Jesús tinarman sinđa, na nagsabi, Manarig camo; aco iyo; day camó magcataracot. 28 Dagñan si Pedro sominimbag na sinabihan sia, Cagurangnan, cun iyo ica, padianon mo acó sa saimo sa ibabao can magña tubig. 29 Asin sia nagsabi, Madiá. Si Pedro gñani luminusad sa sacayan naglacao sa ibabao can magña tubig ta madaman qui Jesús. 30 Alagad pagcahiling nia na macosog an doros, natacot; asin nagpopoón maghirarom, nagcurahao, na sominabi, Cagurangnan, ligtasan acó. 81 Asin tolos man saná si Jesús binonat an camót, quinaptan sia, asin sinabihan sia, ''Tauo'' na culang an pagtubod. ¿Tadao ta nagborong-borong ca? ----- '''* alas tres nin caagahan.'''<noinclude></noinclude> 8tq7kc1m6jz1p7que2o1ull6o1l63q6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/550 250 518 2092 2091 2024-10-15T15:48:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2091 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">538{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}GALATAS 1.</div> {{rule}} 9 Siring sa pagcasabi niamo caidto, gñunian man sinasabi niamo liuat: Con iguang saró na mag baretá sa saindo nin ibang Evangelio can napag-camtan-na nindo, sucat na isicual nindo. 10 Tadao ¿pinirit co gñunian an magña tauo ó an Dios? ó naghahanap aco nin icacasondó sa magña tauo? Sa catotoohan, na con mag papasonó pa aco sa magña tauo, day aco maninioripon ni Cristo. 11 Condi ipina-aaram co sa saindo, magña tugang, na an Evangelio na sacuyang pinagbalagñibog, bacong siring sa pagcatauo; 12 Háros ta minsan aco day co iyan quinamtan, day co man iyan inadalan sa tauo, condi ipinahayag ni Jesucristo. 13 Háros ta nagpaca-dagñog-na camo dapit can sacuyang gaué-gaué can sarong panahon duman sa Judaismo ó sa magña cajudiohan, na pinaglalamag co nin macuri an Iglesia nin Dios, asin linalaglag co iyan. 14 Asin nananaog aco sa paquinabang duman sa magña Judios sa cadaclan nin sacuyang magña ca-árog na cahimanua, ta mahigñat nangayod aco can magña catogonan nin sacuyang magña caganác. 15 Alagad can pinagmarhay nin Dios, na isinuhay aco poon pa sa tulac nin sacuyang Iná, asin inapod aco huli can saiyang biyayá, 16 Na ipinahayag an saiyang áquí sa sacuyá, ta gñaning ipaghulit co sia sa tagñá nin si magña Gentiles, dagñan day co ipinaniualá sa laman asin sa dugó, 17 Na day man aco napaduman sa Jerusalem sa magña naguing apóstoles nang enot sa sacuyá; condi na napaduman aco sa Arabia, asin nagbalic naman aco liuat sa Damasco. 18 Dagñan, pacalihis nin tolong taón, napaduman aco sa Jerusalem sa pag-hiling qui San Pedro, asin duduman aco sa saiya may caglimang aldao. 19 Alagad day aco naghiling sa ibapang magña apóstoles, condi qui Jacobo (ó Santiago) na tugang nin Cagurangnan. 20 Asin dapit caining sinusurat co sa saindo, uya na sa atubang nin Cagurangnan day aco nagpuputic.<noinclude></noinclude> 3uhhpaqwsr60ay9nfbw21hr7tizfks7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/551 250 519 2096 2095 2024-10-15T15:48:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2095 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>GALATAS 1 & 2.</center>'''|539}} ------------ 21 Dagñan napaduman aco sa magña dagá ó sacop nin Siria asin nin Cilicia ; 22 Asin day aco namidbid sa paghiling sa magña Iglesias can Judea na anan na nasa qui Cristo; 23 Yo sana an nadagñog nindang nasasabi: Na itong can sarong aldao nagpapasaquit nin pag-lamag sa satuyá, gñunian nagbabalagñibog-na can pagtubod na can sarong aldao linalaglag nia iyan. 24 Asin nagpapamurauay sa Dios sinda digdi sa sacuyá. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Dagñan nin si macalihis si cagapat na taón, napaduman liuat aco sa Jerusalem sagcod qui Bernabé, ipinagiba coman si Tito. 2 Alagad napaduman aco huli sa pagpahayag, asin ipinag baretá co sa sainda an Evangelio na ipinaghulit co sa magña Gentiles; asin orog na sa magña baga iguang halaga, na day magdalagan nin basang ó nagdalagan naman. 3 Alagad minsan pa si Tito, na na-sa caibahan co, bago sia Griego, day na pirit na magpaturi sia. 4 Asin ini dahel can magña bacong tunay na magña tugang, na nag-panlaog sa hilom sana sa pagmasid can samuyang capangyarihan dian qui Cristo Jesús, sa pacapamugtac sa samuyá sa caoripnan; 5 Na sa sainda minsan pa gayod sa sarong horas day cami matogot na pomasacop, ta gñaning an catotoohan nin Evangelio macapagdanay dian sa saindo. 6 Alagad itong magña baga may tibaad nang halaga (na sinda anan na siring can sarong panahon, day aco labot; an Dios day ina-acó an pag saguin-saguin nin tauo), sa sacuyá sa catotoohan itong baga may halaga, day sinda timinao nin anoman. 7 Condi na can pagcahiling ninda na an Evangelio nin day pagturi ipinaniualá sa sacuyá, siring qui Pedro ipinaniualá man an sa pagturí, 8 (Háros ta si nag pamugtac qui Pedro sa apostolado nin<noinclude></noinclude> 8she7tmk0rnv2dnf9kv8vlrz05c87zj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/552 250 520 2100 2099 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2099 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|540|'''<center>GALATAS 2</center>'''|}} ------------ <br>pagturi, yo man an nag pamugtac sasacuyá sa magña Gentiles; 9 Asin can pagcahiling can biyaya na iuinaras sa sacuyá, ni Jacobo asin ni Cefas patin ni Juan, na baga sinda iyo an magña harigue, pinasalamatan cami siring sa cairiba, aco asin si Bernabé, asin sinda sa pagturi. 10 An hinagad sana ninda sa samuyá na maguiromdoman niamó an magña dukhá; siring man sana naghigñoa aco sa pagotob. 11 Alagad can pagpasiring ni Pedro digdi sa Antioquia timinumang aco sa atubang nia, huli ta maninigong saguéón. 12 Huli ta can day pa minadatong si nagcapirang magña dapit qui Jacobo, nagcácacan sia sa caibahan nin si magña Gentiles; alagad can pagcadatong na, siminibog asin siminuhay na sia, sa pagcatacot can magña nasa pagturi. 13 Asin sa saiyang pagpabayá, timinogot man si ibang magña Judios; malá gñani ta sagcod si Bernabé na dará man ninda sa saindang capabayaan. 14 Tara can mahiling co na day sinda naglalacao nin matanos sonó sa catotoohan nin Evangelio, sinabihan co si Pedro sa atubang nin gabos: Con ica, na bágo Judio, nabubuhay ca siring sa magña Gentiles asin bacong siring sa Judio ¿ta ano ta pinipirit mo an magña Gentiles na omarog sa judio? 15 Cami an magña Judios sa pagcamundag, asin bacong magña paracasalá sa magña Gentiles, 16 Sa pacatalastas na an tauo day magcacanigó huli sana can magña marhay na gaué sa ley, condi huli can pagtubod qui Jesucristo, cami man nagtubod cami qui Jesucristo, tagñaning papagcanigoon cami huli can pagtubod qui Cristo, asin bacong huli sa magña guibo nin ley; huli ta sa magña guibo nin ley day nin siysay paman na laman na papagcanigoán. 17 Asin con maghihigñoa na quita papagcanigoon qui Cristo, quita man macúcnang magña paracasala, dahil caiyan si Cristo an pinaniualaán dao nin casálan? Day sucat nangayod.<noinclude></noinclude> 9of3v95ixwp7d04cbmqr3cwjaetrdjy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/553 250 521 2104 2103 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2103 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>GALATAS 2 & 3.</center>'''|541}} ------------ 18 Huli ta con si magña bagay na linaglag co na, yan man sana balicon co na soliton, maguigui acong paralapas. 19 Háros ta aco huli can ley, gadan aco sa ley, sa pagca-buhay sa Dios. 20 Sa cadamay ni Cristo yaon aco na caibang pinadupa sa crúz, asin nabubuhay si Cristo sa sacuyá, asin an pagcabuhay co gñunian sa laman, na-bubuhay aco sa pag-tubod sa áqui nin Dios, na sia na-moot sa sacó, asin ininatang sia sa saiya man sana huli sa sacuyá. 21 Day co isinisicual an biyayá nin Dios: huli ta con dahel can ley mapaniring an catanosan, con siring daing capacánan an pagcagadan ni Cristo. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 ¡Oh magña Gálatas na day nin pacamaté! ¿Siysay an nagparomarom can saindong magña isip na day na camo somonod sa catotoohan, na sa atubang rin saindong magña matá si Jesucristo ipinagsaysay na siring sa pinadupa sa Crúz dian sa saindo? 2 Ini sana an boot cong maaratnan sa saindo: ¿Ominacó camo can Espíritu huli sa magña gaué nin ley, ó huli can paghinaniog dapit can pagtubod? 3 Canigoan ca magña lolong ó cablas nindo? ¿paca pagpóon nindo huli can Espíritu, gñunian magtatapus camo huli can laman? 4 Dacol na magña bagay an tiníos nindo na basang sana? con baga man basang sana. 5 Tara, itong naguauaras sa saindo can Espíritu asin nagguiguibo nin magña gñagñalasan dian sa saindo ¿guiniguibo dao niya iyan huli can magña guibo nin ley, ó huli sa paghinaniog can dapit sa pagtubod? 6 Siring can pagtubod ni Abraham sa Dios, asin ibinilang sa saiya sa catanosan. 7 Cayá nacacaaram na camo na itong magña nasa pagtubod, an magña siring anan na iyo an magña áquí ni Abraham.<noinclude></noinclude> dt7l6xq7gj85l2n43m5n05mwzwrebur Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/554 250 522 2108 2107 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2107 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|542|'''<center>GALATAS 3</center>'''|}} ------------ 8 Asin na hiligñon gñóna an Casuratan na an Dios huli sa pagtubod papagcanigoon niya si magña Gentiles, binaretáan gñóna si Abraham, na nagsabi: Dian sa saymo magcacapalad an gabos na magña banuaan. 9 Con siring si magña nasa pagtubod magcacapalad sa caibahan nin si matinubod na si Abraham. 10 Háros ta si gabos na magña nasa magña guibo nin ley, anan sinda na nasasacopan can maldicion. Huli ta nasusurat: Day nin palad gabos ito na day nagdadanay sa gabos na magña bagay na nasusurat sa libro nin ley, ta gñaning guibohon iyan. 11 Alagad huli ta dahel sa ley day nin saró man na magcacanigó sa Dios ó macapagpatotoo sa Dios, macuri ca hayag: Na an banal huli sa pagtubod mabubuhay. 12 An ley man bacong sa pagtubod; condi, An tauo na gomibo ó minaguibo caiyan, mabububay dian. 13 Si Cristo tinubos quita sa maldicion nin ley, naguinibo niatong maldicion: (háros ta nasusurat: Daing palad an siysay man na mabitay sa cahoy:) 14 Tagñaning an bendicion ni Abraham maguing sa magña Gentiles dian qui Cristo Jesús; tagñaning huli sa pagtubod macamtan niato an panugá nin Espíritu. 15 Magna tugang, nagtataram aco siring sa tauo: Minsan an sarong tipan ó caboronan magui na sa tauo ó guican sa tauo, na an gabos pinatotoohan, day nin siysay na macacahalé nin halaga ó macadugang. 16 Sa qui Abraham naguinibo an magña panugá, asin sa capagaraquían niya. Day isinabi: Asin sa magña capagaraquian, siring sa dacol; condi siring sa saró: Asin sa saymong capagaraquían, na iyan iyo si Cristo. 17 Caya ini an sinasabi co: Na an cahoronan ó tipan na pinatotoohan nin Dios manogñod qui Cristo, si togon ó ley na naguinibo can pacalihis nin apat na gatos may tolong polong taón, day sinasalidahan iyan, tagñaning mahaléan nin halaga an panugá. 18 Háros ta con an panonod iyan huli sa ley, bacó nang<noinclude></noinclude> c1526cbezdh3btanv2ehkch6jtkggan Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/555 250 523 2112 2111 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2111 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>GALATAS 3 & 4.</center>'''|543}} ------------ <br>huli sa panugá: alagad an Dios guinibo an dolot huli sa panugá qui Abraham. 19 Cayá, ¿ano an manonongdan can ley? Ibinugtac iyan huli can magña casumbicalan, sagcod na domatong an guinicanan na sa saiya naguinibo an panugá, ipinagboot idto nin si magña ángeles dian sa camot nin sarong parasorog. 20 Asin an parasorog bacong sa saró, alagad an Dios saró sana. 21 Con siring an ley tamang iyan can magña panugá nin Dios? Day nangayod: háros ta con an ley na itinao macacatao nin buhay, an catanosan totoo man nangayod huli sa ley. 22 Alagad nasacop can Casuratan an gabos dian sa casalan, tagñaning an panugá itao sa magña nagtutubod qui Jesucristo. 23 Alagad bago na domatong an pagtubod, namunugtac quita sa sacop can ley, nálalaom manonogñod caitong pagtubod na ipagbubulalas ó mabubucasan. 24 Sa bagay na siring an naguing satuyang para-aling iyo an ley sa pagdara sa satuyá duman qui Cristo, tagñaning mapatotoohan quita huli can pagtubod. 25 Alagad can pagdatongna can pagtubod, dayna quita na sa sacop nin para-aling ó paraataman; 26 Háros ta camo gabos anan na magña áquí nin Dios dahel can pagtubod dian qui Cristo Jesús. 27 Háros ta camo gabos na nagcabarautizaran dian qui Cristo, nagugubigñan camo ni Cristo. 28 Day mayong Judío minsan Griego: day nin oripon minsan bacong oripon ó hiuas; day nin lalaqui, minsan pa babae buli ta camio gabos anan camong saró sana dian qui Cristo Jesús. 29 Asin con camo anan na sadiri ni Cristo, totoo nangayod na iyo camo an capagaraquían ó guican qui Abraham, asin siring sa panugá anan na magña para-panonod camo. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Sinasabi co man:, Con an manónonod sadit pa siyang<noinclude></noinclude> 5ddpol4m9c02meoe6o0jigr7hytkdnt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/556 250 524 2116 2115 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2115 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|544|'''<center>GALATAS 4</center>'''|}} ------------ <br>áquí, day mayó nin anoman na pinagcacalaenan sa oripon, minsan siya iyo an Cagurangnan nin gabos. 2 Háros ta yaon siya sa sacop ó sa ibaba nin magna nagaataman asin naghihigñat sagcod sa panahon na tinandá can Amá. 3 Siring man quita, can quita magña saradit pang áqui, naguing magña oripon quita na nasasacopan can magña enot na pacamidbid can quinában. 4 Alagad pagdatongna can capanahonan, an Dios isinobol ó sinogó an saiyang ''áquí'', linalang sa babáe, linalang na masacopan nin ley. 5 Tagñaning tubuson niya si magña nasasacopan nin ley, tagñaning magcamnit quita can capaníaquían niya. 6 Asin huli ta anan camong magña aqui, an Dios isinobol an Espíritu nin saiyang ''Aquí'' sa saindong magña pusó, na ini nagcucurahao: Abba, Amá. 7 Cáya gñani bacó canang oripon, condi áquí; asin con áquí, parapanonod man nin Dios huli qui Cristo. 8 Cadto, nin si sarong panahon, na day camo nacacamidbid sa Dios, nagñaglilingcod camo sa magña bacong tunay na magña dioses: 9 Alagad gñunian, nin si nacamidbid na camo sa Dios, ó marhay pa, na mantá magña midbid na camo nin Dios, ¿tá dao ta nagbabalic pa camo liuat sa magña maluluya asin daing sucat na magña pacanood, na dian caiyan boot camong magñagbalic sa paglingcod? 10 Tinitindaánan nindo an magña aldao, asin an magña bulan, asin an magña panahon, patin an magña taón. 11 Natatacot aco dapit sa saindo, huli ta day aco nagpagal nin basang sana dian sa saindo 12 Magña tugang, naquiquimaherac aco sa saindo, na omarog logod camo siring sa sacuyá, háros ta aco siring man sa saindo day mayó nin tibaad nang camondóan na itinao nindo sa sacuyá. 13 Na camo nacacaaram na dahel sa caluyahan nin laman ipinagbalagñibog co sa saindo an evangelio sa enotan: 14 Asin day nindo ipinagsicual day man nindo quinau-<noinclude></noinclude> 1561oxirbehy2lbxb0yzyxddrba0ny3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/557 250 525 2120 2119 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2119 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>GALATAS 4.</center>'''|545}} ------------ <br>gñisan si sacuyang tucso na nasa sacuyang laman, condi na ínacó aco nindo siring sa sarong ángel nin Dios, siring sa qui Cristo Jesús. 15 Cayá háen dao nangayod an saindong capaladan? háros ta aco tinatauan co camo nin pagpatotoo na con mahihimo, pinauhuruluat cutána nindo añ saindong magña matá na itao sa sacuyá. 16 Cayá nangayod nagui acong caiual nindo, na nagsabi aco sa saindo can catotoohan? 17 Igua nin magña paghigñat sa saindo, alagad bacong marhay: condi na boot camo itapoc sa luás ta gñaning camo higñatan nindo sinda. 18 Marhay nangayod na magpaca magña mahigñat camo sa carahayan guiraray; asin bacó sana con yaon aco sa atubang nindo. 19 Magña saradit cong magña áquí, na magbabalic aco liuat na magñagñáqui sa saindo, sagcod na si Cristo mahaman siya dian sa saindo; 20 Binoboot co sa catotoohan na omontoc dian sa saindo, asin liuaton an sacuyang tigñog; háros ta nagdúduadua aco sa saindo. 21 Sabihi aco nindo, camo na magña boot na pomasacop sa ley, day camo nagpacadagñog can ley? 22 Háros ta nasusurat na si Abraham nagcaigua nin duang áquí; an saró sa oripon, asin si saró sa bacong oripon. 23 Alagad si guican sa oripon na babae namundag siring sa laman; si guican sa bacong oripon na babáe namundag huli sa panugá. 24 An siring na magña bagay ipinagsabi sa bararom na cahologan huli ta ining duang babaeng ini iyo an duang tipan; si saró sa catotoohan duman sa bolod na Sinay, na iyan nagñaqui manogñod sa caoripnan na iyo si Agar. 25 Háros ta an Agar ó Sinai sarong bolod iyan nin Arabia, na iyan cataracod can gñunian iyo an Jerusalem, na iyan maglilingcod sagcod can saiyang magña áqui. 26 Alagad an Jerusalem sa itaas bacong oripon siya; na siya iyo an Iná niato gabos.<noinclude></noinclude> a9mzs3trn8cww66x6tthccbqqr8nvps Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/558 250 526 2124 2123 2024-10-15T15:48:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2123 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|546|'''<center>GALATAS 4 & 5</center>'''|}} ------------ 27 Háros ta nasusurat: Magogma ca, babaeng bauas, na day ca nagñagñaqui: Cumurahao ca asin magagragñay ca, ica na day na sa pagñaquí: háros ta orog pang dacol an magña áquí caitong pinabayaan, sa igua nin agom na babae. 28 Cayá na, magña tugang, quita siring qui Isaac anan na magña áquí quita nin panugá. 29 Alagad huli baga ta itong ipinagñaquí nin siring sa laman, pinaglalamag itong namundag siring sa Espíritu, siring man sana gñunian. 30 Alagad ¿ano an sabi can casuratan? Tapucan sa luás an babaeng oripon asin an aquí niya; huli ta day maníní parapanonod an aquí nin babaeng oripon sa caibahan can áqui nin bacong oripon. 31 Con siring sa bagay, magña tugang, bacó quitang magña aquí nin si babaeng oripon, condi caitong libre ó bacong oripon. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Cayá magñagdanay nangayod camo dian sa caligtasan na naguinibo ni Cristo sa satuya sa pagligtas niya sa sató, asin day pa camo magpacabalic liuat pa magcabirilangó dian sa capangyarihan nin caoripnan. 2 Uya digdi aco si Pablo nagsasabi aco sa saindo, na con magpaturi camo, si Cristo day magpapaquinabang nin anoman sa saindo. 3 Asin sa liuat minabalic aco na sumuhay sa gabos na tauo na magpapaturi, na mapipirit siya na gomibo can bilog na ley ó togon. 4 Magña nagcuculang camo qui Cristo camo na huli can ley nagpapatotoo sa saindo man sana; sa biyayá nagpacabotas ó nagcahorolog camo. 5 Háros ta cami huli can Espíritu naghahalat camí can paglaom nin catanosan huli sa pagtubod. 6 Háros ta dian qui Cristo Jesús minsan gayod an pagturi day nin halagang cadiquit, minsan an day pagpaturi; condi an pagtubod na nangyayari ó naguiguinibo huli sa pagcaherac. 7 Camo nagñagdadaralagan nin marhay: ¿Siysay an nag-<noinclude></noinclude> 84pm3abz992b5mlexaf6bxepzo8a6ia Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/559 250 527 2128 2127 2024-10-15T15:48:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2127 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>GALATAS 5.</center>'''|547}} ------------ <br>pogol ó nacaolang sa saindo na day camo somonod sa catotoohan? 8 An pagsadol na ini bacó caito na nagaapod sa saindo. 9 An cadiquit na levadura mina-osbog an bilog na masa. 10 Aco nananarig dapit sa saindo dian sa Cagurangnan, na day nin anoman na bagay camong pagmatéon: alagad an nagpupurisau sa saindo, magdadará siya can paghocom, minsan gayod siysay siya. 11 Asin aco, magña tugang, con naghuhulit pa aco can pagturi, ¿tá dao ta nagtitios pa aco guiraray nin pasaquit? háros ta con haléon iyo an capaaracan ó casopganan nin Crúz. 12 Tibaad pa na magcaporotol man si magña nagpupurisan sa saindo. 13 Háros ta camo, magña tugang, sa sadiring capangyarihan ó libertad anan camong inapod; iyo sana na day nindo gamiton an libertad ó rogaring na capangyarihan siring sa pagalaman sa laman, condi gamiton nindo huli sa pagcamoot nindo sa magña cápua man sana. 14 Háros ta an bilog na ley sa saró sanang tataramon na íní naootob: Camótan mo an magcasí mo tauo nin siring sa saymo man sana. 15 Asin con nagiiriual camo patin nagpapabaralonhalon ó nagpapacaracancacan camo an magña iba sa magña cápua man sana, maghigñat camo na day man camo magcatarapus ó magcagaradanan an magña iba nin magña magcasi tauo man sana. 16 Sinasabi co nangayod: Maglacao camo dian sa Espíritu, asin day camo magpasonó sa horot na marigsog ó caoragan nin laman. 17 Huli ta an laman nauuri ó pinaguurihan an Espíritu, asin an Espíritu tumang sa laman: asin an magña bagay na ini minasuhay an saró sa saró, tagñaning day nindo guibohon itong minamauot nindo. 18 Alagad con dinadara ó quinacabit camo can Espíritu, day camo nasa sa ibaba ó nasasacopan can ley. 19 Asin anan na magña hayag an magňa gaué-gaué nin<noinclude></noinclude> iq5gi4m43h8lcxezi3mbl04fuuxq4s7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/56 250 528 2133 2132 2024-10-15T15:48:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2132 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|46|'''SAN MATEO 14 & 15.'''|}} {{rule}} <br> 32 Asin pagralaog ninda sa sacayán, an doros ominontoc. 33 Asin an magña nasa sacayan, nagdoroloc, na nagsaramba saiya asin nagsarabi, Totoong gayo na icá an Aqui nin Dios. 34 Asin can macatalaboc na sinda can danao, nagdaratong sa dagâ nin Genesarét. 35 Asin can mamidbid sia can magña tauo sa lugar na idtó, nagsorogo sa bilog na dagâ caidtong palibot, asin pigdarará saiya si gabos na naghebelang; 36 Asin naquiquimaherac saiya na togotan sinda na ipaticuil lamang an gayad nin si saiyang gubing: asin si gabos na nacaticail saiya, nagcaoromayan na gayo. <center>CAPÍTULO XV.</center> <center>''An ualat na togon nin magña magurang.''</center> 1 Dagñan nagdirigdi qui Jesús an magña escriba asin magña Fariseo guican sa Jerusalem, na nagsarabi, 2 Tádao ta naglalapas an sainong magña discipulo can togon nin magña magurang? ta day naghuhurugas can magña camot cun nagcacaracan can tinapay. 3 Alagad sia nagsimbag, na sinabihan sinda, Camó man tádao ta naglalapas camo can togon nin Dios dahel sa saindong bareta? 4 Huli ta an Dios nagtogon, na sominabi, Galagñan mo an saimong amâ asin an saimong inâ; asin, An maglanghad sa amá ó sa inâ magagadan na gayo. 5 Tarâ camo nagsasarabi, An magsabi sa amá ó inȧ; ''Inaatang co sa Dios'' idto gabos na icalingcod co saymo. 6 day na maggagalang sa saiyang ama, Cun siring sinayang nindo an tataramon nin Dios dahel can saindong baretâ. 7 Parasaguin-saguin, macagñalasgñalas an pagcabulâ sa saindo ni Isaias, na nagsabi: 8 Ining banua sa magña gñabil sana iguinagalang-aco alagad an saiyang puso harayo sa sacô: 9 tará sayang sana an pagsaramba sa sacô, ta nagtotocdô nin magña togon na magña togon nin tauo.<noinclude></noinclude> j2sw7jk61f8roc4qpxbtsk0yfixb34l Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/560 250 529 2137 2136 2024-10-15T15:48:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2136 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|548|'''<center>GALATAS 5 & 6</center>'''|}} ------------ <br>laman, na iyo an: pagsambay sa may agom, an pagsambay na marompoton, carupitan, catunauan, 20 Anito, magña hocloban, camorondoan, pasuruhay, magña pagñimon, magña caangotan, cariribucan, magña camaléan, magña herejías, 21 Magña caurihan, magña paggadan sa cápua, magña pagbuburat, magña capaslóan, asin magña cabaing na magña bagay caiyan na huli caiyan sinosombong co camo, siring sa ibinaretá cona sa saindo, na an magña nag-guiguibo can magña bagay na iyan day macacapamana can cahadéan nin Dios. 22 Alagad an bugña nin Espíritu iyo: an pag caherac, caogmahan, catoninogñan, pag-pabayá, caboótan, carahayan, pagtubod, 23 Caboyóan, camayocodan; tunang sa siring na bagay mayó nin ley. 24 Háros ta an magña qui Cristo ipinagpacó ninda an laman sagcod can magña mauot asin magña horot nin hauac ó caoragan. 25 Con mabuhay quita dian sa Espíritu maglacao man quita sa Espiritu. 26 Day quita maguing magña paramauot ó ma-ará can basang na camurauayan, na magiriual an iba sa magña cápua man sana, na magpaorori-ori an magña iba sa ibang cápua man sana. <center>'''CAPÍTULO VI.'''</center> 1 Magña tugang, con an saró maholog baga sa pacalapas, camo na magña may espiritu, bagñona nindo an siring sa maboyong boót; maghonáhoná ca sa saymo man sana ta gñaning ica man day mapagsogotan. 2 Tiosa nindo an magña cagabatan can magña cápua nindo man sana; asin otobon nindo nin siring caiyan an ley ni Cristo. 3 Huli ta an naghonáhoná sa saiya man sana na sia may cadiquit na halaga, na bacó siang anoman lamang, nag-dadayá sa saiya man sana. 4 Cayá na an lambang saró horophoropon an saiyang guibo,<noinclude></noinclude> jr3oeidbfnpjb66gt3osd5r9wpb032f Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/561 250 530 2141 2140 2024-10-15T15:48:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2140 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>GALATAS 6.</center>'''|549}} ------------ <br>asin dagñan magcacamit can saiyang camurauayan sana manognod sa saiya man sana, asin bacong sa iba. 5 Háros ta an lambang saró dadarahon niya an saiyang cagabatan. 6 Asin itong tinocdoan dian sa tataramon, paquinabagon sa gabos na magña carahayan itong nagtotocdó caiyan. 7 Day camo magdayá sa saindo man sana: An Dios day mapagologolog na an gabos na ipagsasabuag nin tauo, iyan man sana aanihon niya. 8 Háros ta itong nagsasabuag manogñod sa saiyang laman, dian sa laman magaáni nin pagcatunao; alagad itong nagsasabuag manogñod sa Espíritu, dian sa Espíritu maáni nin daing catapusan na pagcabubay. 9 Day nangayod quita mapagal sa pagguibo nin carahayan; ta sa capanahonan caiyan magaáni quita, con baga sa calé day quita nalonosan. 10 Cayá na mantá na igua pa quita nin panahon, gomibo quita nin marhay sa gabos, asin orog pang gayo sa magña madayopot sa pagtubod. 11 Hiligña nindo con sa guráno ca daraculang letra sinuratan co camo sa sacuyang rogaring na camot. 12 An gabos na boot magpasonó dian sa hauac ó sa laman, sinda pinipirit camo na magpaturi camo, sa day sana pagtíos nin pasaquit huli can cruz ni Cristo. 13 Háros ta minsan gñani si magña nagpapaturi man sana day nagootob can ley; condi na boot ninda na camo anan na pagturion ó magpaturi, gñaning macapagpamurauay sinda sa saindong laman. 14 Alagad harayó nangayod sa sacuyá na magpamurauay aco sa sacó man sana, condi dian sa Crúz ni Jesucristo Cagurangnan niato na huli sa saiya an quinában bagú sa sacuyá ipinadupa sa crúz, asin aco sa quinában. 15 Háros ta dian qui Cristo Jesús, minsan an pagturi day nin anoman na halaga, minsan an day pagpaturi, condi si bagong linalang ó áquí. 16 Asin an gabos na maglacao na sonó sa togon na ini ó<noinclude></noinclude> 6jq9lac65pfzalws76jml37zm3srtde Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/562 250 531 2144 2143 2024-10-15T15:48:13Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2143 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">550{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}GALATAS 6.</div> {{rule}} <br>socol na ini, an catoninogñan macamtan ninda, asin an pagcaherac, asin sa Israel man nin Dios. 17 Magpoon digdi hangan man day nin siysay man na macariboc sa sacuyá; háros ta daradara co sa sacuyang hauac an magña tandá ní Jesús na Cagurangnan. 18 Magña tugang, an biyayá nin Cagurangnan tang Jesucristo macamtan nin saindong espíritu. Auot pa.<noinclude></noinclude> 7zwiizpdbs9cznn5m38oc4sh9u42z1r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/563 250 532 2148 2147 2024-10-15T15:48:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2147 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''EFESIOS.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo, apóstol ni Jesucristo huli sa cabótan nin Dios, sa magña banal ó santos asin iguang pagtubod dian qui Cristo Jesús na nasa Efeso: 2 An biyaya macamtan nindo asin an catoninogñan niu Dios na Amá niato, asin nin Cagurangnan na si Jesucristo. 3 Pagomauon an Dios asin Amá nin Cagurangnan tang Jesucristo, na siya benendicionan quita sa gabos na bendicion na sa espíritu sa magña camugtacan na magña lagñitnon dian qui Cristo: 4 Siring sa pagcapilía niya sa samuyá dian sa saiya caidto can paglalagña can quinában, ta gñaning maguing banal cami asin mayó nin digtá sa atubagñan niya dian sa pagcamoot; 5 Pacatalagahan sa samnuyá na papaniaquíon huli qui Jesucristo sa saiya man sana, siring sa dalisay na pagcamoot nin saiyang cabótan, 6 Manogñod sa caomanan nin camurauayan nin saiyang biyayá, na dahel caiyan inacó cami dian sa namomótan: 7 Na dian sa saiya igua quitang pagtubos huli nin si saiyang dugó, an capatanadan can magña casálan huli can magña cayamanan nin saiyang biyayá, 8 Na dominacol nin macuri sa samuyá sa gabos na cadonogñan asin pacatalastas;<noinclude></noinclude> sr88l4gk767rwxiz2ie3h1n3mddod8s Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/564 250 533 2152 2151 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2151 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|552|'''<center>EFESIOS 1</center>'''|}} ------------ 9 Na binucas sa samuyá an misterio nin si cabótan niya, siring sa pinagmarhay niya, na ipinagpahayag ó pinaghonáhoná niya sa saiya man sana. 10 Sa pagcatiripon can gabos na magña bagay dian qui Cristo, sa paguaras nin si pagcaotob can magña panahon, siring man an magña na sa calagñitan, asin an magña na sa dagá: 11 Dian sa saiya sinasabi co, na sa saiya man sana nagcamit cami nin palad, pacapagtalagahan siring sa pagmauot nin si naglalang can gabos na magña bagay siring sa hatol nin si saiyang cabótan, 12 Tagñaning magui caming caomauan nin saiyang camurauayan, cami na caidto naghahalat dian qui Cristo. 13 Na dian sa saiya nagñaghalat man camo nin si pacadagñog can tataramon nin catotoohan, si evangelio nin saindong carahayan na dian caiyan man poon na pagtubod nindo, nagcatarandáan camo can Espíritu Santo nin panugá, 14 Na iyo an magña tipan nin satuyang pamana, sa pacagauad can paggamit na nacamtana manogñod na caomauan nin saiyang camurauayan. 15 Nin huli man caiyan aco, pacadagñog co can saindong pagtubod dian qui Jesús na Cagurangnan, asin can pagcamot sa gabos na magña santos, 16 Day aco nagoontoc nin pagpapasalamat huli sa saindo, sa pagguiromdom sa saindo dian sa sacuyang magña pagpamíbí; 17 Na an Dios nin Cagurangnan tang Jesucristo, an Amá nin camurauayan, tauan camo nin espíritu nin cadonogñan asin nin pacapamaretá tagñaning mamidbiran siya; 18 Na paliuanagan an magña matá nin saindong pagisip, tagñaning macanood camo con arin an paglaom can pagcaapoda niya sa saindo, asin con arin an magña cayamanan can camurauayan nin saiyang pamana dian sa magña santos, 19 Asin con arin itong labi cahalagang cadaculáan nin si saiyang capangyarihan manogñod sa satuya na magña nagtutubod, huli can guibo can bagsic nin si saiyang carigonan, 20 Na iyan nangyari qui Cristo, na nabuhay siya liuat sa<noinclude></noinclude> b82jcixnoubsms3n35eex5vika2ddgu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/565 250 534 2156 2155 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2155 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>EFESIOS 1 & 2.</center>'''|553}} ------------ <br>magña gadana, asin na pinamugtac siya sa totoo niya duman sa calagñitan. 21 Sa ibabao ni bilog na cahadéan, asin capangyarihan, asin cabagsican, asin casacopan, asin sa gabos na gñaran ná pinaggñagñaran, bacó sanang sa panahon na ini, condi na man sa omaaboton: 22 Asin pinasacop an gabos na magña bagay sa irarom nin si saiyang magña bitis, asin itinao siyang mani payo sa ibabao nin gabos na magña bagay sa Iglesia, 23 Na iyan iyo si hauac nia, an capanuan caidto na nagpapadacol can gabos na magña bagay sa cagabsan. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Asin sa saiya nagñagcamit camo, na camo anan na magña garadan dian sa saindong magña calapasan asin casalan, 2 Na dian caidto can sarong panahon nagñaglacao camo sonó sa camugtacan ó cabotan nín quinában na ini, sonó sa príncipe can capangyarihan nin doros, iyo an espíritu na nangyayari gñunian sa magña áqui nin casumbicalan: 3 Na dian man sa tagñâ ninda cami gabos man nabuhay can sarong panahon sa magña paghorot nin si samuyang laman, na guiniguibo si cabótan nin laman asin nin magña pagisip; asin anan cami sa pagcaáquí na magña áqui nin caangotan, siring man nin si magña iba. 4 Alagad an Dios, na siya mayaman sa pagcaherac, huli nin si labi niyang pagcamoot na iquinamoot niya sa satuyá, 5 Minsan anan quitang magña garadan sa magña casalan, tinauan quita nin buhay sa caibahan ni Cristo; huli sa biyaya anan camo na magña macaligtas; 6 Asin sa caibahan binuhay quita liuat, asin siring man sana pinatucao quita duman sa calagñitan sa caibahan ni Cristo Jesús, 7 Sa pacapagpahayag sa magña madatong na panahon can magña labílabing cayamanan nin saiyang biyaya sa saiyang carahayan manogñod sa satuyá dian qui Cristo Jesús. 8 Háros ta huli can biyaya anan camong magña ligtas<noinclude></noinclude> 6vgjrux7vo5jdfkzfshvqp41eo70tap Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/566 250 535 2160 2159 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2159 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">554{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}EFESIOS 2.</div> {{rule}} <br>dahel can pagtubod; asin ini bacong sa saindo, condi balaog iyan nin Dios: 9 Bacong huli sa magña guibo, tagñaning day nin siysay man na managsag. 10 Háros ta anan quitang magña ladauan niya, magna linalang dian qui Cristo Jesús manogñod sa magña marhay na magña guibo, na iyan an Dios inandam niya tagñaning maglacao quita dian. 11 Cayá, guiromdoma nindo na can sarong panahon camo si magña Gentiles dian sa laman, na pinag aapod camong day nagturi huli caiyan pinag-apod na pagturi, na guinibo nin camot dian sa laman; 12 Na can panahon na idto namumugtac camo na mayó nín Cristo, magña siblag sa catiriponan sa Israel, asin magña ibang tauo ó day mayó labot can tipan nin panugá, mayó nin paglaom, asin mayó nin Dios sa quínában. 13 Alagad gñunian dian qui Cristo Jesús, camo na can sarong panahon namumugtac sa harayó, naguinibó camong magña haranína huli can dugó ni Cristo. 14 Háros ta siya iyo an satuyang catoninogñan, na si dua naguibong saró, na guinabá si parel ó cotá na napapatagñá sa pagcasuhay; 15 Na pinapará sa saiyang laman an magña camorondoan, an ley nin magña togon manogñod sa magña caugaléan, sa pagpacarahay sa saiya man sana can dua sa sarong bagong tauo, na gomibo nin catoninogñan, 16 Asin maquigpaulí hulí can Crúz sa Dios caítong dua sa saró man sanang hauac, na gadanon sa saiya ó sa crúz an magna camorondoan. 17 Asin napadigdi, asin ipinagbalagñibog an catoninogñan sa saindo na nasa sa harayó, asin sa magña nasa sa harani: 18 Na huli sa saiya quita asin an magña iba igua quita nin tatá ó lalaogan sa saró man sanang Espíritu duman sa Amá. 19 Cayá na bacó na camong magña day calabot ó ibang tauo ni magña bagong datong, condi sa casararóan anan na magňa tagabanuaan (ó ciudadanos) sa caiba nin magña santos asin magna tagaharong nin Dios;<noinclude></noinclude> 8z2vyguv656zj4otn8igkbyu9m1y6dy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/567 250 536 2164 2163 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2163 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>EFESIOS 2 & 3.</center>'''|555}} ------------ 20 Magña itinogdoc sa ibabao nin pasicaran nin si magña apóstoles asin magña profetas, na an pinacapayong gapó can ángulo si Jesucristo man sana; 21 Na dian sa saiya, pagcapamugtaca can bilog na harong, nagdudugang na maguing sarong simbahan na mahal dian sa Cagurangnan: 22 Na dian camo man anan na itinogdoc sa caibahan, na maguing oontocan nin Dios sa Espíritu. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Nin huli can dahelan na ini aco si Pablo, na nabibilangó ni Cristo Jesús huli sa saindo an magña Gentiles, 2 Con baga nagñaghinaniog camo can paguaras nin biyaya nin Dios na ipinaníualá ó itinao sa sacuyá manogñod sa saindo, 3 Na sa casayuran, na huli sa baretá ó pahayag ipinagsaysay sa sacuyá si gñagñalasan ó misterio, siring can pagsurat co caidto sa madalé; 4 Na con basahon iyan macacasabot camo con ano si sacuyang pacatalastas dian sa gñagñalasan ó misterio ni Cristo: 5 Na an misteriong iyan can magña ibang panahon day ipinamidbid sa magña áquí nin magña tauo siring gñunian na ipinagpahayag sa saiyang magua banal na magña apóstoles asin magña profetas dian sa Espíritu: 6 Na an magña Gentiles maguing sa caibahan na magñá parapanonod, asin casararó asin magña cápua maquiquinabang nin si saiyang panugá dian qui Cristo huli can evangelio: 7 Na caíyan aco naguing may catongdan huli can balaog nin biyayá nin Dios na iuinaras sa sacuyá siring sa lalang nin saiyang cabagsican. 8 Sa sacuyá, na aco sadit sa orog ca sadit sa gabos na magña santos, itinao an biyayang ini na magbalagñibog sa tahao nin magña Gentiles can evangelio nin magña day sucat marorop na imagña cayamanan ni Cristo, 9 Asin na magsaysay sa gabos con arin an halaga can misterio ó gñagñalasan na natatagó magpoon can magña panahon dian sa Dios, na naglalang can gabos na magña bagay.<noinclude></noinclude> nv4hkm8rmbuki4uu6jkluwqcfegkqqp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/568 250 537 2168 2167 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2167 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">556{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}EFESIOS 3 & 4.</div> {{rule}} 10 Tagñaning an labilabing cadonogñan nin Dios icapatalastas can Iglesia ó catiriponan sa magña cahadéan asín capangyariban duman sa calagñitan, 11 Siring sa cabotan na daing hangan na guinibo dian qui Cristo Jesus na Cagurangnan ta: 12 Na dian sa saiya igua quita nin paglaom asin lalágan sa capanarigan huli can pagtubod sa saiya. 13 Cayá, hinahagod co na day camo magcarolonosan dahel can sacuyang magña casaquitan huli sa saindo, na iyan anan na saíndong camurauayan. 14 Huli can dahelan na ini linolohod co an sacuyang magña tohod sa Amá nin Cagurangnan tang Jesucristo, 15 Na sa saíya gñagñaranan an bilog na capagaraquían sa magña calagñitan asin sa dagá, 16 Na tauan camo síring sa magña cayamanan nin saiyang camurauayan, na anan na pacarigonon nin cabagsican dian sa tauo sa laog huli sa saiyang Espíritu. 17 Na omeroc si Cristo huli can pagtubod dian sa saindong magña pusó; tagñaning, huli ta magña dayopot asin nananarig dian sa pagcamoot, 18 Magpacatalastas camo nin marhay sa caíbahan nin magna santos gabos con guráno an cahalacbagñan asin an cahalabáan asin an cararoman patin an cahalangcauan, 19 Asin mamidbid an pagcamoot nin Cristo, na minalampas sa gabos na pacanood, tagñaning magcaparanó camo can bilog na cadaculáan nin Dios. 20 Asin caito na mapangyari sa pag-guibo can gabos na magña bagay nin orog ca labing gayo sa hinahagad niamo ó nasasabotan niamo, huli sa cabagsican na nacacasadol sa samuyá, 21 Sa saiya mapanogñod an camurauayan dian sa Iglesia huli qui Cristo Jesús sa gabos na magña pagcabuhay nin magña panahon. Auot pa. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Cayá aco, na nabibilangó sa Cagurangnan, naquiquima-<noinclude></noinclude> pye5p0wwjdne2lj0p3ujinbejnwn7fl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/569 250 538 2172 2171 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2171 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>EFESIOS 4.</center>'''|557}} ------------ <br>herac aco sa saindo na magñaglacao camo siring sa maninigó can pagapod na inapodan sa saindo; 2 Sa bilog na capacumbabaan asin cahoyoan, sa pacatios na tioson can magña iba an ibang magña cápua sa pagçamoot; 3. Magña masoripot sa pagotob can pagcasaró nin Espíritu dian sa gacod nin catoninogñan. 4 Sarong hauac, asin sarong Espíritu; siring sa camo man anan na magña inapod sa saró man sanang paglaom nin saindong pagcaapoda. 5 Sarong Cagurangnan, sarong pagtubod, sarong bautismo, 6 Sarong Dios asin Amá nin gabos, na siya an yaon sa ibabao nin gabos na magña bagay asin huli sa gabos na magña bagay, asin dian sa saindo gabos. 7 Alagad sa lambang saró sa satuya itinao an biyaya siring sa socol nin balaog ni Cristo. 8 Nin huli caiyan an olay: Na can siminacat sa caoroitaasi dinarang binihag an caoripnan, asin tinauan nin magña balaog an magña tauo. 9 (Asin na suminacat, ¿ano baga, condi na himinilig man enot sa magña camugtacan na nasa ibabá nin dagá? 10 Si himinilig, siya man sana itong siminacat man guiraray sa itaas nin bilog na calagñitan sa pagcaotob can gabos na magña bagay.) 11 Asin siya man sana tinauan sa catotoohan an magña iba, nin magña apóstoles; asin an magña iba, magña profetas; asin an magña iba, magña evangelistas; asin an magña iba, magña parapagñataman ó pastores asin magña paratocdó ó madodonong; 12 Sa pagpacarahay sa magña santos manogñod sa pagguibo can catongdan, na icacapacarahay can hauac ni Cristo; 13 Sagcod na quita gabos macaabot quita sa pagcasararó nin pagtubod asin nin pacamidbid sa Aquí nin Dios, sa sarong lalaquing sangcap ó mahusay, sa socol nin pagcabuhay nin cadaculaan ni Cristo: 14 Na day na quita siring sa magña áqui na nagpalid palid pa, asin magña daradara sain man nin gabos na doros nin pagtocdó huli sa padayá nin magña tauo, na sa pacadayà, guinagamit sa calicsihan an magña padayá nin casalan:<noinclude></noinclude> hy9f6r6whpm5dhyn43rpc7evzcosav2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/57 250 539 2177 2176 2024-10-15T15:48:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2176 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN MATEO 15.'''|47}} {{rule}} <br> 10 Asin pinagpadoloc sa saiya an magña tauo, na sinabihan sinda, hinaniogon nindo asin saboton nindo. 11 Bacô na an naglalaog sa gñoso an nacacaolaquit sa tauo, cundi an nagluluas sa gñoso; ini iyo an nacacaolaquit sa tauo. 12 Dagñan nagdoroloc sa saiya an magña discipulo, na nagsarabi saiya, ¿Nacacaisi ca na an magña Fariseo can magcadaragñog ining tataramon nagcararaot an boot? 13 Tará sia nagsimbag, na sominabi, An gabos na tinanom na an sacong Ama sa lagnit day nia itinanom, gagaboton. 14 Pabayaan nindo sinda: iyo an magña botá, paramondâ nin magña botá; asin cun an botá magmondá sa cápua botá, an magcasi botá, mahoholog sa cotcot. 15 Si Pedro gñani nagsimbag, na sinabihan sia, Isaysay mo sa samo ining halimbaua, 16 Asin si Jesús nagsabi, ¿Camo man day pa guiraray nin pag-isip? 17 Day nindo na sasabotan pa na an gabos na minalaog sa gñoso minadagos sa tulac, asin inaapon sa lugar na hilom? 18 Tará an minaluas sa gñosó, sa puso minaguican; asin ini iyo an nacacaolaquit sa tauo. 19 Huli ta sa pusó minaguican an magña maraot na pag-isip, magña pag-gadan sa capua, magña pagsambayan sa magaragom, magña sarambayan, magña pagharábon, magña pagsaracsi na putic, magña pagrapsac ó pagrauay. 20 Ining magña ini iyo an magña bagay na nacacaolaquit sa tauo; tará an pagcacan na day maghanao can magña camot day nacacaolaquit sa tauo. <center>''An babayeng taga Canaan.''</center> 21 Asin pagbalé dihan ni Jesús, napadumán sa sacop nin Tiro asin nin Sidon. 22 Asin uya digdi an sarong babayeng taga Canaan, sa magña cagabasan ó garabas na idto, nagluas sa dalan, nagcucurahao, na nag-sabi, Cagurangnan, Aqui ni David, caheraqui aco; an sacong áqui na babaye pinasasaquitan na macuri nin sarong demonio.<noinclude></noinclude> 1z85zoet3x8p82h7m8btp5w5nwjzz21 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/570 250 540 2181 2180 2024-10-15T15:48:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2180 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">558{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}EFESIOS 4.</div> {{rule}} 15 Condi na cuyugon an catotoohan sa pagcamoot, magdugang quita sa gabos na magña bagay duman caito na iyo an payo, na iyo, si Cristo; 16 Na sa saiya, an gabos ó an bilog na hauac na nagcasararó asin marhay an pagcaborogcos sa sainda man sana sa gabos na pinag-casorogponan nin saindang iquinabubuhay na cacanon, na quinacamitan siring sa guibo, an lambang cabtang siring sa saiyang socol minadugang an hauac na napapacarhay siya sa pagcamoot. 17 Ini nangayod isinasabi co, asin mínamauot co dian sa Cagurangnan, na day na camo maglacao nangayod na siring sa magña ibang Gentiles, na nagñaglalacao dian sa capaabaoabauan nin saindang pacamaté, 18 Na an magña pagisip nadidicloman, day nin magña pacamidbid can pagcabuhay nin Dios huli can cacablasan ninda, huli sa catagasan nin saindang pusó: 19 Na sinda pacatapus na nagcaharaléan nin pacamaté nin pagisip, nagpandolot sa casopganan sa pacaguínibo sa calicsihan can gabos na gaueng marigsoc. 20 Alagad camo day nagpacanood nin siring dian qui Cristo: 21 Alagad con nadagñog nindo iyan, asin nagcatorocdoan camo niya, huli ta an catotoohan yaon qui Jesús, 22 Na pabayaan nindo, an gabos na gaué can enot na pagcabuhay, si gurang na tauon na may caugaléan siring sa magna pagmauot nin calibogñan ó casálan; 23 Asin sa pagcabago nindo dian sa espíritu nin saindong pagisip, 24 Asin gubigñan an bagong tauo na linalang sonó sa Dios sa catanosan asin sa camahalan sa pagcatotoo. 25 Nin buli caiyan, pacapabayáe nindo can caputican, magtaram camo nin catotoohan an lambang saró sagcod sa magcasi niya tauo; háros ta anan quitang magña cabtang an magña iba nin magna iba man sana. 26 Magñag-isog camo asin day camo magcacasalá; day masirang an aldao sa ibabao nin saindong caangotan; 27 Day nindo tauan nin dalan an diablo, 28 Si naghahábon, day na sagcod maghábon; condi na mag-<noinclude></noinclude> h49xpdep9tlleux38163jt2xyv32nx0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/571 250 541 2185 2184 2024-10-15T15:48:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2184 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>EFESIOS 4 & 5.</center>'''|559}} ------------ <br>pagal siya na guibohon sa saiyang magña camot itong marhay, tagñaning igua nin sucat na icatao sa nagtitíos nin caipuhan. 29 Na day nin anoman na tataramon na masiuaua na lumuas sa saindong gñosó, condi na itong marhay na sa carahayan, ta gñaning macatao nin pasalamat ó macatao nin biyaya sa magña naghihinaniog. 30 Asin day nindo pagtauan nin camondoan an Espíritu Santo na sa saiya anan camong nabugtacan nin tandá manogñod sa aldao nin pagtubos. 31 An gabos na capaitan, asin pagcaangot, asin pagñisog, asin magña tígñog patin magña maraot na pagtataram magcaharalé sa saindo, asin an gabos na pagcasalá: 32 Condi na magpacamaboot camo an magña iba sa magña cápua man sana, magña maheheracon, na magpatarauadtauadan camo man sana, siring man can Dios na pinatauad camo dian qui Cristo. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Cayá magararog camo sa Dios siring sa magña áquing namomótan: 2 Asin maglacao sa pagcamoot, siring qui Cristo na namótan man quita, asin diminolot sa saiya man sana huli sa satuya na atang asin dolot sa Dios sa maalimiong parong. 3 Alagad an pagsambay asin an gabos na carupitan, ò caimotan, day sucat nangayod magñaranan dian sa saindo, siring sa maninigó sa magña banal; 4 Day man minsan an magña tataramon na masiuaua, minsan an magña cacablasan, minsan an magña carugñauan, na day magcacanigó; condi gñani marhay pa an magña pagguibo nin pagpasalamat. 5 Háros ta naaaraman nindo ini, na day nin saró man na parapanambay, ó marompot, ó maimot, na siya paralingcod sa magña anito, igua nin pamana duman sa cahadean ni Cristo asin nin Dios. 6 Day nin siysay man na domayá sa saindo sa magña tataramon na basang lamang; háros tá dahel can magña bagay na<noinclude></noinclude> kug57i4luvllsx4bvqx7vq96g5itcpd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/572 250 542 2189 2188 2024-10-15T15:48:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2188 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">560{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}EFESIOS 5.</div> {{rule}} <br>ini madatong an caangotan nin Dios sa magña áquí nin casumbicalan. 7 Cayá day nangayod camo maquipagdamay sa sainda; 8 Háros ta can sarong panahon anan camong magña cadícloman; alagad gñunian anan camong magña ilao dian sa Cagurangnan: maglacao camo siring sa magña áquí nin ilao, 9 (háros ta an bugña can Espíritu iyo an nasa bilog na carahayan, asin catanosan patin catotoohan) 10 Na pinapagcanigó itong macacasonó ó macacaogma sa Cagurangnan. 11 Asin day camo maquisomaró sa magña guibo na day ni papaquinabagñon nin magña cadicloman, condi na marhay pa isicual nindo iyan. 12 Háros ta masiuauang bagay pa na magtaram caitong guiniguibo ninda sa hilom. 13 Alagad an gabos na magña bagay con tinutumang nin catanosan nagcacaharayag sa caliuanagan; háros ta an nagpapahayag can gabos iyo an ilao ó caliuanagan. 14 Nin huli caiyan an olay: Pagmatá ica na natotorog, asin magbagñon ca sa magña gadana, asin papaliuanagan ca ni Cristo. 15 Horop-horopa nangayod nindo con páano an saindong paglacao na may pacatalastas; bacong siring sa magña cablas, condi siring sa magña madonong; 16 Na tubson an panahon, huli ta an magña aldao anan na magña maraot. 17 Cayá day sucat camo magpacalolong, condi magña sabot ó tatao con arín an cabotan nin Cagurangnan. 18 Asin day camo magbuburat sa arac, na dian caiyan igua nin pasuruhay, condi na magpacapanó camo nin Espíritu; 19 Na magorolayolay camo sa saindo man sana na magcaranta nin magña awit asin magña cantahon na sa espíritu, na mag-awit asin magomao sa Cagurangnan sa saindong magña pusó; 20 Na magpasalamat guiraray sa gabos na bagay sa Dios asin Amá sa gñaran nin Cagurangnan tang Jesucristo:<noinclude></noinclude> scznl8hgjcatdwmnpp02fmln9jn6yn8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/574 250 543 2193 2192 2024-10-15T15:48:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2192 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">562{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}EFESIOS 6.</div> {{rule}} <center>'''CAPÍTULO VI.'''</center> 1 Magna áquí, cumuyog camo dian sa Cagurangnan sa saindong magña caganác; háros ta ini iyo an matanos.. 2 Galagñi an saymong Amá patin an saymong Iná, na iyo an enot na togon na igua nin panugá, 3 Tagñaning mapacarahay ca, asin homalabá an saymong buhay sa ibabao nin dagá. 4 Asin camo, magña caganác, day nindo pagagñaton sa caangotan an saindong magña áquí; condi padaculáa nindo sinda sa pagotob asin sa cahatolan nin Cagurangnan. 5 Magña oripon, cumuyog camo sa saindong magña Cagurangnan sono sa laman sa pagcatacot asin pagtaquig, sa capacumbabaan nin pusó nindo siring sa qui Cristo; 6 Na day maglingcod sa matá siring can magña nacacapaogma sa magña tauo; condi siring sa magna oripon ni Cristo, na guibohon sa boot an cabótan nin Dios; 7 Na maglingcod sa marhay na boot, siring sa Cagurangnan, asin bacong sa magña tauo. 8 Sa pacatalastas na marhay na guibohon nin lambang saró, ini macacamtan sa Cagurangnan, minsan siya oripon minsan libre ó hiuas. 9 Asin camo, magña Caguranguan, guiboha nindo sa sainda iyan man sana, na pabayaan an magña paghomá: sa pacatalastas na an Cagurangnan ninda asin nindo man yaon sa calagñitan, asin na day nin pinapalaen na tauo dian sa saiya, 10 Dapit sa magña iba pa, magña tugang co, pagpacarigon camo dian sa Cagurangnan, asin dian sa cabagsican nin saiyang casarigan. 11 Managgubing camo can gabos na calasag nin Dios, tagñaning macapanumang camo nin marigon sa magña padayá nin diablo. 12 Háros ta day mayó quita nin paquipaglaban tumang sa dugó asin laman; condi tumang sa magña cahadéan, tumang sa magna capangyarihan, tumang sa Cagurangnan nin quinában, an magña naghahadé sa magña cadicloman na ini, tumang sa magña casalan sa espíritu dian sa magña doros.<noinclude></noinclude> 5ywx2kyonrdp11omscjdzwedv4r4qha Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/575 250 544 2197 2196 2024-10-15T15:48:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2196 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>EFESIOS 6.</center>'''|563}} ------------ 13 Cayá, gamita nindo an gabos na pagñalasag nin Dios, tagnaning macapanumang camo sa maraot na aldao, asin macapagdanay, con matapus na an gabos. 14 Cayá magñag-danay camo, na magcadarasoc an saindong magna laman nin catotoohan, asin magña samnó nin gubing ó lipod nin catanosan, 15 Asin magcasorólógan an magña bitis can pagnandam nin evangelio nin catoninogñan; 16 Sa gabos caini, na gamiton an calasag nin pagtubod, na icacapayápá nindo sa gabos na magña mapapanas na calayo nin sugot. 17 Asin gamita nindo an calasag ó agao sa buhay, asin an espada nin Espíritu; na iyo an tataramon nin Dios. 18 Na mamibí sa gabos na panahon sa macuring pag-gñayó-gñayó asin paquimaherac sa Espíritu, asin na magpuca dian sa bilog na paghigñoa asin paquimaherac huli sa gabos na magña santos, 19 Asin huli sa sacuyá, tagñaning itao sa sacó an pacataram sa pagbuca nin sacuyang gñosó sa capanarigan, sa pacapagpamidbid can misterio ó gñagñalasan nin Evangelio, 20 Nin huli caiyan aco an parabaretá na sorompay; (ó pagcasorosoronod); na sa casaysayan nagtaram aco dapit caiyan, siring sa maninigó cong ipagtaram. 21 Alagad tagñaning camo man macatalastas can sacuyang magña catuyuhan ó guiguibo, asin con páano an pagcabuhay co dian, an gabos na iyan ipapatalastas sa saindo ni Tichico, tugang na namomotan asin macuyog na may catongdan dian sa Cagurangnan : 22 Na siya isinobol co sa saindo manogñod caiyan man sana, tagñaning masabotan nindo itong mapadapit sa samuyá, asin na ragñahon niya an saindong magña pusó. 23 An catoninogñan macamtan nin magna tugang asin an pagcamoot na iguang pagtubod, sa Dios Amá asin sa Cagurangnan na si Jesucristo. 24 An biyayá macamtan can gabos na namomoot sa Cagurangnan tang Jesucristo sa calodocan. Auot pa.<noinclude></noinclude> adhfltcijr8lgfcxgmrr9mkd3o8hr0f Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/576 250 545 2201 2200 2024-10-15T15:48:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2200 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGÑA'''<br> {{xxxx-larger|'''TAGA FILIPOS.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo asin si Timoteo, na magña oripon ni Jesucristo, sa gabos na magña santos dian qui Cristo Jesús na nasa Filipos sagcod sa magña Obispos asin magña diáconos: 2 An biyayá macamtan nindo, asin an catoninogñan nin Dios na satuyang Amá asin nin Cagurangnan na si Jesucristo. 3 Nagpapasalamat aco sa sacuyang Dios sa bilog na pagguiromdom co sa saindo, 4 Sa guiraray sa gabos cong magña pagpamibí na naggña-gñayó-gñayó aco huli sa saindo gabos sa caogmahan, 5 Huli can saindong paquinabang ó pagcasararó dian sa evangelio, magpoon can enot na aldao sagcod gñunian: 6 Na nagsasarig aco dapit caiyan, na si nagpoon sa saindo can marhay na guibo, tatapuson ó papacarhayon niya iyan sagcod sa aldao ni Jesucristo; 7 Háros ta matanos na aco magmaté caiyan sa saindo, gabos huli ta nalalaog co camo sa sacuyang pusó; asin sa sacuyang magña pagcabilangó, asin sa pagsorog asin pagpatotoo ó pagpacarígon can evangelio, anan camo gabos na sacuyang magña caibahan sa sacuyang biyaya. 8 Huli ta an Dios iyo an sacuyang sacsi dapit can pagcamoot co sa saindo gabos dian sa laog can hauac ni Jesucristo... 9 Asin iyan an pinaquiquimaherac co, na an saindong pag-<noinclude></noinclude> 68epdazpl8zor7mze7lzwolnswtgedc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/577 250 546 2205 2204 2024-10-15T15:48:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2204 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA FILIPOS 1.</center>'''|565}} ------------ <br>camoot magdacol logod pa nin labi sa pagisip asin sa gabos na pacamidbid, 10 Tagñaning mapaghorop-borop nindo itong orog carahay; na magui camong magña malolodoc asin day nin casálan manogñod sa aldao ni Cristo; 11 Magña panó can magña bugña niñ catanosan, na anan huli qui Jesucristo, sa camurauayan asin caomauan nin Dios... 12 Asin boot co, magña tuğang, na macaaram camo na si magña bagay na nangyari sa sacuyá, naguing orog pang paquinabang nin evangelio; 13 Malá ta si sacuyang magña pagcabilangó anan na naguing magña mahalaga ó bantog dian qui Cristo sa bilog na nasasacopan, patin sa gabos na magia iba pa; 14 Asin dacol sa magña tugang dian sa Cagurangnan, na nagñaghigñoa huli can sacuyang magña pagcabilangó, nangñagñahas pa nin labi sa pagsabi can tataramon day nin catacutan. 15 Asin an magña nagcacapirá, sa catotoohan, pinaghuhulit si Cristo huli sana sa caurihan asin paquigpasuhay; alagad án magña iba man huli sa marhay na boot. 16 An magña iba ipinagbabalagñibog si Cristo sa paquipag-iual, bacong sa calodocan, na naghohoná na macacadugang nin camondoan sa sacuyang magña pagcabilangó; 17 Alagad si magña iba huli sa pagcamoot, ta nacacatalastas na ibinugtac aco huli sa pagsorog can evangelio. 18 Cayá ano dao? Na minsan siring, sa gabos na magña paágui, ó huli sa padahelanan, ó huli sa catotoohan, iquinapagbalagñibog si Cristo; asin digdi caini nagoogma aco, asin magoogma pa aco. 19 Háros ta naçacaaram aco na ini magbabalic sa sacuyá na manini carahayan, huli can saindong pamíbí, patin huli can paguaras nin Espíritu ni Jesucristo; 20 Siring sa sacuyang paghonáhoná asin paglaom, nu sa anoman day aco masasalá; condi marhay pa sa bilog na capanarigan, siring sa guiraray, gñunian man magdadaculá si Cristo sa sacuyang hauac, ó sa pagcabuhay ó huli sa pagcagadan.<noinclude></noinclude> jmrw6lbvo828rp2jqrhzknwnktltc5u Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/578 250 547 2210 2209 2024-10-15T15:48:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2209 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|566|'''<center>TAGA FILIPOS 1 & 2.</center>'''|}} ------------ 21 Huli ta sa sacuyá an pagcabuhay iyo si Cristo, asin an pagcagadan iyo an paquinabang ó tobó. 22 Alagad con an pagcabuhay dian sa laman, iyan sa sacuyá maguing bugña nin gaué-gaué, day aco macacaaram con siring con arin an pipilion co; 23 Huli ta sa duang bagay namumugtac aco sa capiotan, na nagmamauot aco na macatalingcas, asin pomadian sa qui Cristo, na iyan iyo an orog carahay: 24 Alagad mamúgtac dian sa laman iyo an orog na caipuhan dahelan sa saindo. 25 Asin sa panarig co caini, aram co na mauaualat aco, na matatadá ó magdadanay pa aco sa caibahan nindo gabos, manogñod sa saindong paquinabang asin caogmahan nin pagtubod; 26 Tagñaning magtobó an saindong camurauayan dapit sa sacuyá dian qui Cristo Jesús huli can pagdatong co liuat sa saindo. 27 Na magorolay-olay sanang gayo camo siring sa magcacanigó dapit can evangelio ni Cristo; tagñaning, ó minsan pomadian aco sa paghiling sa saindo, ó na daday mayó aco dian, macadagñog aco sa saindo na nagdadanay camo sa saró sanang espíritu, sararó ó biriyó sana na nagpapaquilaban sa caibahan man huli can pagtubod sa evangelio, 28 Asin day sa anoman napapatacot nin si magña minasubay na sa sainda totoo nanggayod sarong tindaan sa pagcalagalag ó pagcagadan, alagad sa saindo (tindaan) sa pagcabuhay ó carahayan; asin iyan guican sa Dios. 29 Huli ta sa saindo itinogot ni Cristo, bacó sana na magtubod camo sa saiya, condi man na magtios camo huli sa saiya, 30 Na magtios camo can casaquitan man na naquita nindo sa sacuyá, asin gñunian nadagñog nindo na uya sa sacuyá. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Cayá, con igua nin tibaad nang caragñaban dian qui Cristo; con igua nin tibaad nang alimio ó paquinabang sa pagcamoot; con tibaad nang paquinabang sa Espíritu; con tibaad nang magña calodocan asin magña pagcaherac,<noinclude></noinclude> przqvkpfdht1wmtelm5qyckp7nd384p Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/579 250 548 2214 2213 2024-10-15T15:48:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2213 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA FILIPOS 2.</center>'''|567}} ------------ 2 Otobon nindo si sacuyang caogmahan; na magmaraté camo nin siring man sana, na igua nin siring man sanang pagcamoot, sararó sana, na magmaraté nin saró sanang bagay: 3 Day camo gomibo nin anoman huli sa cariribocan, ó huli sa capaabao-abauan; condi marhay pang huli sa capacumbabaan; maghonáhoná camong baga magña orog ca hababá an magña iba sa magña ibang cápua man sana: 4 Na day maghiling an lambang saró caitong manogñod sana sa saiyang sadiri, condi an lambang saró man sa caitong manogñod sa magña iba. 5 Na mangyari logod, sa saindo ining pagmateng ini na nangyari man dian qui Cristo Jesús: 6 Na iyan, minsan sa lauog nin Dios, day sa pagagao na maguing cabaing nin Dios: 7 Minsan siring nagpacumbabá sa saiya man sana quiminua sa camiugtacan nin oripon, guinibo sa cabaing nin magna tauo; 8 Asin namugtac siya sa cabaing nin tauo, nagpacumbabá sa saiya man sana, naguing parasonod ó macuyog sagcod sa pagcagadan, asin nagadan sa crúz. 9 Nin huli caiyan an Dios man pinahalangcao siya nin labi, asin tinauan siya nin sarong gñaran na nasa itaas nin gabos na gñaran; 10 Tagñaning sa gñarán ni Jesús ilohod an gabos na tohod can magña nasa sa calagñitan, asin can magña nasa sa dagá; 11 Asin an gabos na pagtataram magboyboy na si Jesucristo iyo an Cagurangnan, sa camurauayan nin Dios Amá. 12 Cayá, magña namomótan co, huli ta sa guiraray nagñágcuyog camo, bacong siring sa na sa atubang co sana, condi orog na gñunian na daday aco, magñaghigñoa camo can saindong pacaligtas sa pagcatacot asin sa baga tinataquigan; 13 Háros ta an Dios iyo an nacacaguinibo dian sa saindo nin siring can pagcamoot siring man can pagguibo, huli sa marhay na boot niya. 14 Guiboha nindo an gabos na day mayó nin magña pagsabi-sabi asin magña cariribocan, 15 Tagñaning magui camong magña day mayó nin magña icacasagué asin magña mapacumbabá, magña áqui nin Dios.<noinclude></noinclude> lq2tj2sepswjb7333oelaj2o3lpbyri Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/58 250 549 2221 2220 2024-10-15T15:48:16Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2220 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|48|'''<center>SAN MATEO 15.</center>'''|}} ------------</noinclude>23 Tará sia day nia sinimbag nin anoman na tataramon: asin can mahiling can saiyang magña discipulo naquimaherac sinda saiya, na nagsarabi, Pahaléon mo sia, ta nagcucurahao sa hurihan ta. 24 Tará sia nagsimbag, na sinabihan sinda, Day acó sinogó cundi sa magña carnerong nagcauararà sa harong ni Israel. 25 An babaye gñani nagdoloc, asin sinamba sia, na nagsabi, Cagurangnan, tabagnan mo acó. 26 Tará sia nagsimbag asin nagsabi, Bacong matanos na. cuaon an tinapay nin magña áqui, asin iapon sa magña ayam. 27 Asin sinabihan can babaye, Iyo man nangad, Cagurangnan: alagad day mo aco pagpabayaan, huli ta an magña ayam man minacacan can magña rocdog na nagcahorolog sa lamesa nin saindang magña cagurangnan. 28 Dagñan si Jesús sominimbag, na sinabihan sia, Oh babaye, daculang gayo an saimong pagtubod; mangyayari saimo siring sa boot mo. Asin si saiyang áquing babaye naomayan magpoon can oras na yan. <center>''Icaduang pagdacol nin magña tinapay.''</center> 29 Asin paghalê ni Jesús dihán, napaduman sa tampi can dagat nin Galilea; asin nagtucad sa buquid, na tominucao dihan. 30 Asin nagdirigdi sa saiya si daculang cadaclán nin magña tauo na igua sa saindang dará na magña pilay, magña botá, magña pùla, magña quimay, asin iba pang balaquid na magña naghehelang, asin pigburugtac sinda sa nagña bitis ni Jesús; asin sia pinaomayan sinda; 31 nin huli caini an cadaclán nag-gñaralas, can mahiriling na si magña púla nagtataram, si magña quimay naomayan, si magña pilay naglalacao, asin si magña botá nacacabiling; asin pinamurauayan ninda an Dios nin Israel. 32 Asin si Jesús pinabarani an saiyang magña discipulo na sinabihan sinda, Naheherac aco sa cadaclan na tolong aldao na na nag-oorontoc sinda sa sacô, asin daing mácacan; asin habó cong palacauon sinda na day magcaracan, tibaad pan-ruluyahon sa dalan.<noinclude></noinclude> 3z6bztmg21zv44vjja00wlmdjq4qye1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/580 250 550 2225 2224 2024-10-15T15:48:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2224 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|568|'''<center>TAGA FILIPOS 2.</center>'''|}} ------------ <br>na mayó nin casálan sa tahao nin banuaan na marompot asin paracasalá, na dian sa sainda minaliuanag camo siring sa magña ilao sa quinában; 16 Na rinirimpos an tataramon nin pagcabuhay tagñaning aco macapagogma sa aldao ni Cristo, na day aco nagdalagan nin basang sana, ni nagpagal nin basang lanang. 17 Asin minsan con aco pagsasaquiton siring sa atang ó sa pagatang asin paglingcod can saindong pagtubod, nagoogma aco asin nararagña aco huli sa saindo gabos. 18 Asin siring man sana magñagogma man camo, asin magñagragña sa caibahan co. 19 Alagad naghahalat aco dian qui Jesús na Cagurangnan na icasobol co sa madalé si Timoteo sa saindo, tagñaning aco man mamugtac sa catiuasayan, con matalastas co an saindong camugtacan. 20 Huli ta siysay man day nin saró acong pinaghohonang magoyon, asin na sa malodoc na paghigñoa magñataman ó magmacolog sa saindo. 21 Huli ta an gabos naghahanap caitong manoguod sana sa saiya, bacong itong qui Cristo Jesús. 22 Alagad an quinabatiran niya namidbidan na nindo, na siring sa aquí manogñod sa Amá naglingcod sa sacuyá dían sa evangelio. 23 Cayá na ini an linalaom cong isobol sa saindo, gñapit con mapaghilinghiling cona con paáno an paglacao can sacuyang magña catuyuhan; 24 Asin nanarig aco dian sa Cagurangnan na aco man mapadian sa madalé sa saindo, 25 Alagad pinaghoná co na sarong bagay na caipuhan na isabol sa saindo si Epafrodito, na sacuyang tugang, asin catabang patin caibahan sa catongdan, asin saindong sorogóon, asin parauaras sa sacuyang magña caipuhan; 26 Huli ta igua nin daculang pagmauot na mahiling camo gabos, asin macuring gayo si pagmondó hali ta nagpacadagñog camo na siya naghelang. 27 Alagad sa catotoohan naghelang sa pagcagadana; alagad an Dios naherac sa saiya; asin bacó sanang sa saiya, condi<noinclude></noinclude> praqz3dpvqesbk1j9xq6u57dtaywl10 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/581 250 551 2229 2228 2024-10-15T15:48:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2228 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA FILIPOS 2 & 3.</center>'''|589}} ------------ <br>man sa sacuyá, tagñaning aco day magcaigua nin camondoan sa camondoan. 28 Cayá na isinosobol co siya sa orog cadalé, tagñaning con maquita nindo siya, magbalic camo sa pagorogma, asin aco day masa pagmondóna. 29 Acoa nangayod nindo siya dían sa Cagurangnan sa bilog na caogmahan; asín pacamahala nindo an magña siring: 30 Háros ta dahel can pagguibo can guibo ni Cristo napaharani siya sa cagadanan, na ibinubugtac si buhay niya sa pagdagdag can saindong caculagñan dian sa paglingcod sa sacuyá. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Nagcuculang pa, magña tugang, na magñagogma camo dian sa Cagurangnan. Sa sacuyá, sa catotoohan, bacong mapauot an pagsurat sa saindo can magña bagay man sanang iyan, asin manogñod sa saindo day nin liban. 2 Maglicay camo sa magña ayam, maglicay camo sa magña maraot na magña paraguibo, maglicay camo sa capotolan ó sa silot ó pagcaburulag. 3 Háros ta camí iyo an pagturi, camí si magña naglilingcod sa Dios dian sa Espíritu, asin nagpapamurauay cami dian qui Cristo Jesús, na day nin pagsarig dian sa laman. 4 Minsan aco igua man nin capaniualaan dian sa laman. Con an saró baga igua nin paniualá dian sa laman, aco labí pa: 5 Tinuri nin si icaualong aldao, sa capagaraquian ni Israel, sa Tribu ni Benjamin, si Hebreo sa magña Hebreo; manogñod sa ley, Fariseo; 6 Manogñod sa paghigñat, paralamag sa Iglesia; manogñod sa catanosan na yaon sa ley, day nin canauayan. 7 Alagad si magña bagay na manogñod sa sacuyá baga magña paquinabang, ibinilang co iyan na magña uará ó pagcadaog huli sa pagcamoot qui Cristo. 8 Asin totoo man nangayod, minsan ibinibilang co an gabos na magña bagay siring sa casayagñan ó na bilang sayang huli<noinclude></noinclude> qa60u1kmd423bc0holpmjxvidm06fo2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/582 250 552 2235 2234 2024-10-15T15:48:17Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2234 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|570|'''<center>TAGA FILIPOS 3.</center>'''|}} ------------ <br>sa halangcauon na pacamidbid qui Cristo Jesús, na sacuyang Cagurangnan, huli sa pagcamoot sa saiya sinayang co ó sinicual co si gabos, asin ibinilang co sa ramog, huli sana sa pagcamit qui Cristo, 9 Asin na maguing campon sa saiya, na day co guinamit si sacuyang catanosan, na iyo itong dahel sa pagboot ó ley, condi itong dahel sa pagtubod qui Cristo, an catanosan na itong sa Dios dahel sa pagtubod; 10 Tagñaning mamidbid co siya, asin an cabagsican nin si saiyang pagcabuhay liuat, asin an pagdamay sa saiyang magña pagsaquit sa maninigó sa saiyang pagcagadan, 11 Con baga sa sarong bagay macaabot aco sa pagcabuhay,liuat nin si magña garadana. 12 Bacó na aco nacaabot na, ni aco mahusay na; condi na nagdadagos aco, sa paghiling con baga maabot co ito na manogñod caiyan inabot man aco ni Cristo Jesús. 13 Magña tugang, aco man sana day co ibinibilang na inabot cona iyan; alagad sarong bagay an guiniguibo co: na linigñauan co sa catotoohan itong naualat sa hudian, asin na nagdadagos aco caitong nasa sa enotan, 14 Pinadadagos co an pinupunta ó tinutuyo, pasiring sa balos nin si pagapod na mapangyari nin Dios dian qui Cristo Jesús. 15 Cayá na, gabos cami na magña mahusay ó daing caculagñan, pinagmamaté niamo ini man sana: asin con ibang bagay pinagmamaté nindo, ini man ipapahayag sa saindo niñ Dios. 16 Alagad duman caito na inabotan niamo, nagduman cami sa saró sanang dalan, nagmaté cami nin saró man sanang bagay. 17 Magña tugang, magñag-arog camo sa sacó, asin hiligña nindo si magna siring caiyan nagñaglalacao siring sa cami bilang magña padará ó arogan nindo. 18 Háros ta dacol an naglalacao na dapit sa sainda sinabihan cona camo sa paratí, asin minsan pa gñunian sinasabi iyan sa pagtagnis ó nagtatagñis aco, ta anan na magña caiual can cruz ni Cristo:<noinclude></noinclude> r10dpukscqn77r6cjutv18i04auoazn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/583 250 553 2239 2238 2024-10-15T15:48:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2238 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA FILIPOS 3 & 4.</center>'''|571}} ------------ 19 Na an 'saindang masasagcoran iyo an pagcasayang pagcalagalag, na an saindang dinidios an tulac, asin an saindang camurauayan iyo an pagcaribong; ta nagmamaraté can dapit sa daga ó águi sana. 20 Alagad an satuyang eerocan iyo si nasa sa calagñitan; na duman man hinahalat niamo an Paraligtas, si Jesucristo Cagurangnan; 21 Na siya liliuaton an hauac nin satuyang cahababáan, na macabaing sa hauac nin saiyang camurauayan huli sa guibo na huli caiyan mahihimo man na icuyog sa saiya an gabos na magña bagay. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Con cayá, magña namomótan cong magña tugang asin magña minamauot, caogmahan asin sacuyang corona, pagñag-danay camo dian sa Cagurangnan, magña namótan. 2 Sa qui Euodias naquiquimaherac aco, asin sa qui Syntychè hinohorot co, na magñagmaraté sinda logod nin siring man sana dian sa Cagurangnan. 3 Siring man sana naquiquimaherac man aco sa saymo, caibahan na tugang, tabagñan mo an magña nagñag-pagal sa caibahan co dian sa evangelio, sagcod qui Clemente man, asin si magña ibang sacuyang magña catarabang, na an saindang magña gñaran yaon dian sa libro nin pagcabuhay. 4 Magñagogma camo dian sa Cagurangnan guiraray: sa liuat sinasabi co: Na magogma camo. 5 An saindong catubisan ipamidbid sa gabos na magña tauo. An Cagurang nasa sa haraní. 6 Sa anoman day camo magñagparamauot; condi na ipamidbid an saindong magña paghagad sa atubang nin Dios sa gabos na pamíbí asin paggñayó-gñayó na guibohon an pagpasalamat. 7 Asin an catoninogñan nin Dios, na minalabi sa gabos na paghonáhoná, hihigñatan an saindong magña pusó asin an saindong magña pagisip dian qui Cristo Jesús. 8 Dapit can magña iba, magña tugang, an gabos na totoo,<noinclude></noinclude> pusnrsv0dz6nwd3ucmzu9qi749l8jc2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/584 250 554 2243 2242 2024-10-15T15:48:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2242 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|572|'''<center>TAGA FILIPOS 4.</center>'''|}} ------------ <br>an gabos na mabini, an gabos na matanos, an gabos na dalisay, an gabos na mamomóton, gabos ito na sa marhay na paggñaran; con igua nin tibaad nang cabagsican, con tibaad nang caomauan, dian caiyan mag horop-horop camo. 9 Idtong nagcanoródan nindo, asin nacamtan nindo asin nadagñog nindo patin nahiling nindo sa sacuyá, ini guibohon nindo; asin an Dios nin catoninogñan mapapa-saindo. 10 Alagad sa macuring gayo nacapagogma aco sa Cagurangnan dahel can pamugña guiraray sa catapusan can saindong pagñataman sa sacuyá; na dapit caiyan magña mahigñoahon guiraray camo, alagad nagcuculang sa saindo an capanahonan. 11 Day co isinasabi íyan huli sa cadayhon, háros ta nacanood aco na maogma sana can sadiri cong nacuacua. 12 Tatao aco na masa capacumbabáan, tatao aco na masa caiguahon ó na magcaigua nin dacol: sa gabos asin sa anoman natocdóan aco, siring minsan sa cabasugan minsan sa cagotoman, siring man sa pagcamit nin dacol asin sa pagtíos nin caipuhan. 13 An gabos na iyan matitios co dian qui Cristo na nagpaparigon sa sacuyá. 14 Alagad, marhay an naguinibo nindo na nagdaramay camo sa sacuyang casaquitan. 15 Nacacaaram man camo, oh magña Filipenses, na can pagpoon nin si Evangelio, nin si paghalé co sa Macedonia day nin saró man na Iglesia na sominabi sa sacuyá dapit sa pagtao asin pagacó, condi camo sana. 16 Háros ta minsan duman sa Tesalónica pinadarhan aco nindo can magcacanigó ó caipuhan macasaró asin macaduang véces. 17 Bacung aco huli ta naghahanap nin magña dolot; condi naghahanap aco nin bugña na magdacol sa saindong cabilagñan. 18 Alagad si gabos anan na inacó co, asin igua aco nin dacol; panó aco, pacacamtí co sa qui Epafrodito itong ipinahatod nindo, amio nin carahayan, atang na inacó, maogma sa Dios. 19 An sacuyang Dios nangayod dadagdagan si nagcuculang<noinclude></noinclude> rkwumjjsupilxypyru0y35fi6i1c7qd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/585 250 555 2247 2246 2024-10-15T15:48:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2246 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA FILIPOS 4.</center>'''|573}} ------------ <br>sa saindo siring sa saiyang magña cayamanan sa camurauayan dian qui Cristo Jesús. 20 Sa Dios nangayod asin Amá niato mapa saiya an camurauayan sa magña panahon nin magña panahon. Auot pa. 21 Gumalang camo sa gabos na magña santos sa gñaran ni Cristo Jesús. Si magña tugang na uya sa sacuyá tinatauan camo nin galang. 22 An gabos na magña santos tinatauan camo nin galang, asin orogna si magña nasa sa harong ni César. 23 An biyaya nin satuyang Cagurangnan na Jesucristo macamtan nindo gabos. Auot pa. <center>----------</center><noinclude></noinclude> m6y01idq4am8dsalchma8ptzr3qdl5v Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/586 250 556 2251 2250 2024-10-15T15:48:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2250 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''TAGA COLOSAS.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo, na apóstol ni Jesucristo huli sa cabótan nin Dios, asin an tugang na si Timoteo, 2 Sa magña santos asin magña maimbod na magña tugang dian qui Cristo na nasa Colosas: macamitan nindo an biyaya asin an catoninogñan nin Dios na satuyang Amá, asin ni Jesucristo Cagurangnan. 3 Nagpapasalamat cami sa Dios asin Amá nin Cagurangan tang Jesucristo, na naggñagñayó-gñayó cami sa guiraray huli sa saindo. 4 Pacadagñog niamo can saindong pagtubod dian qui Cristo Jesús, asin can pagcamoot nindo sa gabos na magña santos, 5 Dahelan can paglaom na tinatagama sa saindo sa calagñitan, na sa dapit caiyan nacadagñog-na camo huli can tataramon na catotoohan nin Evangelio: 6 Na iyan nacadatong sagcod dian sa saindo, siring man sa bilog na quinában; asin namumugña patin nagtotobó, siring man dian sa saindo, nagpoon can aldao na pagcadagnog nindo asin namidbiran nindo an biyaya nin Dios sa catotoohan, 7 Siring sa pacanood nindo sa qui Epafras, na samuyang cápua oripon na namomótan, na iyan sarong maotob na pinaniualaan ó may catongdan ni Cristo sa paquinabang nindo;<noinclude></noinclude> 0uamn2ky8n2ld5rsb42brbmk549v4sw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/587 250 557 2256 2255 2024-10-15T15:48:18Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2255 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA COLOSAS 1.</center>'''|575}} ------------ 8 Na siya man nagbaretá sa samuyá can saindong pagcamoot sa Espíritu. 9 Huli man caiyan cami, magpoon can aldao na nadagñog niamo iyan, day cami nagoontoc nin pagpamíbí huli sa saindo, asin nin paghagad na mapanó camo nin pacamidbid can saiyang cabótan, sa gabos na cadonogñan asin sa espiritung pacatalastas; 10 Tagñaning magñaglacao camo siring sa magcacanigó sa Cagurangnan, na magpasonó sa saiya sa gabos na bagay, na mamugña sa gabos na marhay na gaué, patin na magtobó sa pacamidbid sa Dios: 11 Magna pinarigon nin gabos na casarigan, siring sa agňay sa cabagsican nin saiyang camurauayan, manogñod sa gabos na pacatios asin cahiuasan nin pagisip sa caogmahan; 12 Na magpasalamat sa Amá na nagpanigó sa samuyá na magña inacó sa pacapaquinabang can capaladan nin magña santos sa liuanag: 13 Na ilinigtas caini sa capangyarihan nin magña cadicloman, asin ibinalic cami sa cahadéan nin saiyang namomótanna aquí; 14 Na dian sa saiya igua quitang pagcatubos huli nin si saiyang dugó, an capatauadan nin magña casalan: 15 Na siya iyo an ladauan nin Dios na day naquiquita, un matúang áquí sa gabos na magña linalang. 16 Háros ta huli sa saiya anan na linalang an gabos na magña bagay na nasa calagñitan, asin na nasa dagá, magña naquiquita asin magña day naquiquita; mani magna tronos,mani magña nasasacopan, mani magña principados, mani magña capangyarihan; an gabos anan na linalang niya asin nanogñod sa saiya. 17 Asin siya an enot sa gabos na nagña bagay, asin huli sa saiya an gabos na magña bagay nagdadanay: 18 Asin siya iyo an payó nin hauac na iyo an Iglesia; siya na iyo an capinónan, an matuang áquí sa magña gadana, tagñaning sa gabos igua siya nin capaorogan ó caenotan. 19 Huli ta binoot nin Amá na dian sa saiya omontoc an bilog na cadaculáan,<noinclude></noinclude> hh3w8x8g979n88h5oispjpmf71wc9vs Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/588 250 558 2260 2259 2024-10-15T15:48:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2259 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|576|'''<center>TAGA COLOSAS 1.</center>'''|}} ------------ 20 Asin huli sa saiya ipaquioli an gabos na magña bagay sa saiya, na patoninogñon huli can dugó nin saiyang crúz, itong nasa sa dagá siring man itong nasa sa calagñitan. 21 Sa saindo man, na siring ca,o can sarong panahon sa magña ibang tauo ó day labot asin magña caiual sa pagisip sa magña maraot na magña gauégaué, gñunian minsan siring naquipagoli sa saindo. 22 Dian sa hauac nin si saiyang laman huli can pagcagadan, sa pagpacabanal sa saindo (ó pagpani-santo sa saindo), asin mayó nin digtá asin magña mayong casaguéan sa atubagñan niya: 23 Con baga man magñagdanay camo na magña nagsasarig asin magña danay dian sa pagtubod, asin day camo magheró ó magliuat sa paglaom can evangelio na nadagñog nindo; na iyan ipinaghulit sa gabos na linalang na nasa sa ibaba nin lagñit; na caiyan aco si Pablo naguinibo acong may catongdan. 24 Na gñunian nagoogma aco sa pinagtitios co huli sa saindo, asin inootob co sa sacuyang laman itong nagcuculang sa magña camondoan ni Cristo huli can saiyang hauac, na iyo an Iglesia; 25 Na caiyan naguinibo acong may catongdan, siring sa paguaras nin Dios na itinao sa sacuyá manogñod sa saindo, tagnaning maotob an tataramon nin Dios; 26 Na iyo, an gñagñalasan na natatagó magpoon can magña panahon asin magña pagcabuhay, alagad gñunian ipinahayag sa saiyang magňa santos: 27 Na sa sainda binoot nin Dios na maguibong magña hayag ó midbid an magña cayamanan nin camurauayan can misteriong ini dian sa magña Gentiles; na iyo si Cristo sa saindo an linalaom na camurauayan: 28 Na siya ipinagbabalagñibog niamo, sa paghatol sa gabos na tauo, asin na nagtotocdú cami sa gabos na cadonogñan, tagñaning icapahayag niamo an gabos na tauo na anan nasangcap dian qui Cristo Jesús. 29 Na dian caiyan nagpapagal pa aco, na tinutumang co siring sa cabagsican niya, na iyan nacacapaheró sa sacuyá nin mapangyari ó nin macuri.<noinclude></noinclude> lx4zk02hvqj4a78a13qe5ugdp1a57fx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/589 250 559 2264 2263 2024-10-15T15:48:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2263 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA COLOSAS 2.</center>'''|577}} ------------ <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Háros ta boot co na macaaram camo con guráno cadaculaon can paghigñoa co huli sa saindo, asin huli can magña nasa Laodicea, patin huli can gabos na day sagcod nagpacahiling can sacuyang lalaugon sa laman; 2 Tagñaning magpanrígon an saindang magña pusó, sararó sa pagcamoot, asin sa gabos na magña cayamanan nin sangcap na pacasabot sa pacamidbid can misterio nin Dios, asin nin Amá, patin ni Cristo; 3 Na dian caiyan yaon natatagó an gabos na tesoros ó magna rimpos na cayamanan sa pagcadonong asin pacamidbid. 4 Asin ini sinasabi co, tagñaning day nin siysay man na magdayá sa saindo sa magña tataramon na macacasadol ó macacapadaloy. 5 Huli ta minsan aco daday dapit dían sa hauac, minsan siring dian sa espíritu yaon aco sa caibahan nindo, na nagoogma asin naghihiling can saindong pagcaborogcos asin an cadanayan nin saindong pagtubod dian qui Cristo. 6 Nin huli caiyan, sa bagay man sana na pagcaacóa nindo qui Jesucristo Caguraugnan, maglacao camo dian sa saiya: 7 Magna nagpacagamot asin magña sicad dían sa ibabao niya, asin magña pinarigon sa pagtubod, siring sa pagpacanood nindo, na magdugang dian sa saiya (ó sa pagtubod) na magguibo nin pagpasalamat. 8 Maghigñat camo na siysay man day macadayá sa saindo sa magia paquipagcatanosan asin magña hamac na pagsiasat, siring sa magña pacanood nin magña tauo, sonó sa magña palaenlaen na magña bagay nin quinában, asin bacong sonó sa qui Cristo: 9 Háros ta dian sa saiya nagoontoc an gabos ó bilog na cadaculaan nin pagcadios dapit sa hauac: 10 Asin dian sa saiya nagñagpacaotob camo ó nagcasarangcap camo, na siya iyo an payo nin bilog na cahadéan asin capangyarihan: 11 Na dian sa saiya man anan camong magña tinuri sa pagturi na bacong guibo nin magña camot, na sa pagpará sa<noinclude></noinclude> 2uuibokofa2xjx5vzg93w5kknsv5i1k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/59 250 560 2270 2269 2024-10-15T15:48:18Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2269 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''SAN MATEO 15 & 16.'''|49}} {{rule}} <br> 33 Alagad an saiyang magña discipulo nagñagsarabi saiya, ¿Saen quitá macacácua digdi sa sarong patag nin dacol na magña tinapay na ipabusog ta sa balaquidon na tauo? 34 Asin si Jesús nagsabi sainda, Pirang magña tinapay igua camo? Sinda nagsarabi, Pitó, asin diit na magña saradang na sira. 35 Asin pigbòtan an magña tauo na magturucao sa ibabao can dagâ. 36 Asin quinua nia an pitong tinapay asin an magña sirá, nagpasalamat, asin pigbaragñâ idtó, asin itinao sa magña discipulo, asin an magña discipulo sa magña cadaclan. 37 Asin nagcaracan si gabos, asin nagcabarasog: asin binuruhat an magña peredazong natada, pitong cararao na parano. 38 Asin an magna nagcaracan may apat na ribong lalaqui, day pa cabilang an magña babaye asin magña áquí. 39 Asin paca pahalea can magña tauo, naglaog sa sacayán, asin napaduman sa magña nasasacopan nin Magdalá. <center>'''CAPÍTULO XVI.'''</center> <center>''An levadura nin magña Fariseo.''</center> 1 Asin nin si nagdaratong an magña Fariseo asin magña Saduceo, sa pagtocsó saiya, naquimaherac sinda saiya, na pahayagan sinda nin tanda na guican sa lagñit. 2 Alagad sia sominimbag na sinabihan sinda, Cun hapon nagsasarabi camo, Magcacaigua nin marahay na panahon; huli ta an lagñit may magña mapulá. 3 Asin sa pagcaaga; gñunian mag-cacaigua nin baguió; huli ta an lagñit mapulá asin madampog. Tataó gñani camong magmidbid dapit can lauog nin lagñit, ¿asin day nindo maguiguibo ini dapit sa magña tanda nin magña panahon? 4 Sarong capagaraquian na maraot asin para-ratac sa capagaragoman naghahanap, nin macuri, nin sarong tandâ ; asin day sia tatauan nin anoman na tandâ, cundi an tanda ni Jonás na profeta. Asin binayaan sinda, na hominalê.<noinclude></noinclude> jqa69geoe9iuyf7rmz1pao6b6vxhvoc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/590 250 561 2275 2274 2024-10-15T15:48:18Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2274 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">578{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA COLOSAS 2.</div> {{rule}} <br>hauac can magña casálan nin si laman, dian sa pagpaturi ni Cristo; 12 Magña nalolobong sa caibahan niya dian sa bautismo, na dian caiyan man nagcaburuhay liuat camo sagcod sa saiya, huli sa pagtubod can cabagsican nin Dios ó guibo nin Dios na pominabagñon sa saiya sa magña gadana. 13 Asin camo na nasa cagadanan sa magua casalan asin dian sa day pagpaturi can saindong laman, pinanbuhay camo sa caibahan niya, na pinatauad camo can gabos na magña casálan, 14 Na guinisi si papel nin magña cucuyugon na tumang sa satuya, na iyan naguing tumang sa samuyá, na pinará iyan sa tahao asin na ipiuacó iyan sa crúz; 15 Asin binaué si magña cahadéan asin magña capangyarihan, quinua iyan sa casopganan sa hayag, na nandaog sa sainda sa saiya man sana. 16 Cayá, day nin siysay nan na naghocom sa gaindo sa cacanon, ó sa inomon, ó sa cabtang can aldao nin fiesta ó caogmahan, ó sa bagong bulan, ó sa magña sábados: 17 Na iyan iyo an anino caitong omaaboton ó sa mahuhuri; alagad an hauac sa qui Cristo. 18 Day nin siysay man na magagao ó magcua can saindong balos ó premio, sa sarong cabótan na capacumbabaan asin paggalang sa magña ángeles, na magdilabot siya dian caito na day niya naquita, sa basang sana nagpapa-abhao sa pacamaté nin rogaring niyang laman, 19 Asin na huli ta mayó nin payó, na diau an bilog na hauac, nabubuhay asin nasosogpon huli can magña bogcos asin magña sinogponan, nagdudugang sa pagtalobó sa Dios. 20 Cayá con baga magña gadan camo sa caibahan ni Cristo mapadapit sa magña capinónan nin pacamidbid nin quinában, tá dao ta baga sa camo nabubuhay manogñod sa quinában nagcucuyog camo sa magña cabótan, 21 Na siring can magña, Na day ca comapot, day ca mag-namit, day ca minsan pa domoon, 22 (Na an magña bagay na iyan anan na manogñod sa pagcalaglag dian sa pag-gamit man sana), cuyog sa magňa pagboot asin magña paáguí nin magña tauo?<noinclude></noinclude> 5vrgltuuc8dei9awog1vya1uokerhrw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/591 250 562 2280 2279 2024-10-15T15:48:18Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2279 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA COLOSAS 2 & 3.</center>'''|579}} ------------ 23 An magña bagay na iyan igua sa catotoohan nin cahologan ó casaysayan na cadonogñan sa saboot na pagsamba, asin capacumbabáan, asin sa masaquit na pagalaman uin hauac; bacong sa tibaad nang caomauan sa pagpasonó sa laman. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Cayá con nabuhay liuat camo sa caibahan ni Cristo, hanapa nindo an magña bagay na sa itáas, na dian nagtutucao si Cristo sa totoo nin Dios. 2 Bugtacan nindo an saindong paghiling sa magña bagay na sa itaas, bacong sa nasa sa ibabá ó dagá. 3 Háros ta anan camong magña garadan, asin an saindong buhay yaon natatagó sa caibahan ni Cristo dian sa Dios. 4 Con baga si Cristo, na saindong buhay, mapahayag na, dagñan caiyan man camo mahahayag ó ipapahayag sa caibahan niya sa camurauayan. 5 Cayá magpogol nangayod camo can saindong magña cabtang nin hauac na yaon sa ibabao nin dagá: an pagsambay, carupitan, casálan, maraot na horot nin hauac, asin caimotan, na iyan iyo an aníto: 6 Huli ó dahel can magña siring na magña bagay, an caangotan nin Dios madatong sa magña áquí nin casumbicalan. 7 Na dían sa magña siring caiyan camo man nagñaglacao can carong panahon na nabubuhay dían caiyan. 8 Alagad gñunian pabayáe man nindo an magña bagay na ini gabos: an caangotan, an caisogan, casalan, pagrarauay, magña masiuauang tataramon nin saindong gñosó. 9 Day camo magputic an magña íba sa magña capua man sana, pacahalée sa saindo can daan na pagcatauo sagcod can saiyang magña gaué. 10 Asin pacasanglee sa saindo can bágo, na iyan huli sa pacamidbid nabago siring sa ladauan caito na naglalang caiyan; 11 Duman sa mayó nin Griego ni Judío, pagturi ni day condi pagpaturi, bárbaro ni Scytha, oripon ni bacong oripon; condi si Cristo iyo an cabilogan, asin yaon sa gabos. 12 Magñag-gubing camo nangayod, siring sa magña pinili<noinclude></noinclude> pzcs5cn3ow2wbo8etz1z1dz048ws0rx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/592 250 563 2284 2283 2024-10-15T15:48:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2283 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">580{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA COLOSAS 3.</div> {{rule}} <br>nin Dios, magña banal asin namonótan, nin malodoc na pagcaherac, nin cabootan, nin capacumbabáan, nin cahoyoan, nin pacatios; 13 Na magpatiriostiosan camo-camo man sana, asin magpatinauadtauadan camo-camo man sana con baga an saró magcaigua nin nasasalan sa saró: na siring baga can bagay na si Cristo pinatauad camo, siring man guibohon nindo iyan. 14 Asin sa ibabao can gabos na magña bagay na ini magñaggubing camo nin pagcaherac, na iyan iyo an gapos nin cahusayan ó pagcasangcap. 15 Asin an catoninogñan nin Dios maghadé sa saindong magña pusó, na dian caiyan siring man sana anan camong inarapod sa sarong hauac; asin sucat na magbalos camo. 16 An tataramon ni Cristo omontoc sa saindo sa macuri ca dacol sa bilog na cadonogñan, na magpatorotorocdó camo asin magpasaradolsadol camo-camo man sana nin magña salmos asin magña awit patin magña canciones na sa espíritu, na magawit sa biyayá sa saindong magña pusó sa Cagurangnan. 17 Asin an gabos na guiniguibo nindo minsan sa pagtataram ó sa guibo, guibohon nindo iyan gabos sa gñaran nin Cagurangnan na si Jesús, na magpapasalamat sa Dios Amá huli sa saiya. 18 Magña may agom na babae, magñagpasacop ó magcuyog camo sa saindong magña agom na lalaqui, siring sa maninigó sa Cagurangnan. 19 Magña agom na lalaqui, camóté nindo an saindong magña agom na babáe, asin na day camo maguing magña maoyamon sa sainda. 20 Magña áquí, cumuyog camo sa saindong magña caganác sa gabos; háros ta iyan nacacaogma sa Cagurangnan. 21 Magna Caganác, day nindo paangoton an saindong magña áquí, tagñaning day maguing magña culang nin boot ó isip. 22 Magña oripon, somonod camo sa gabos sa saindong magña Cagurangnan sa laman, na day maglingcod sa matá siring can magña nagpapasonó sa magña tauo, condi sa malodoc na pusó, na matacot sa Dios:<noinclude></noinclude> al42ynifc9b1hphih3hqu0fa0uk0wjf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/593 250 564 2288 2287 2024-10-15T15:48:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2287 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TAGA COLOSAS 3 & 4.</center>'''|581}} ------------ 23 Asin an gabos na guibohon nindo, guiboha nindo sa boot, siring sa Cagurangnan, asin bacong sa magña tauo; 24 Na nacacatalastas camo na sa Cagurangnan magcacamit camo can cabayaran nin panonod: huli ta sa Cagurangnan na si Cristo nagñaglingcod camo. 25 Alagad an nagguiguibo nin paglanghad, cacamtan niya an langhad na guiniguibo; na day nin mapapalaen na magña tauo. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Magña Cagurangnan, guiboha nindo itong maninigó asin matanos sa saindong magña oripon, na nacacaaram na camo man magña igua nin Cagurangnan duman sa calagñitan. 2 Magñagdanay camo sa pagpamibí, na magpuca dían caiyan magguibo nin magña pagpasalamat: 3 Na mamíbi man nin sararó camo dahel sa samuyá, na an Cagurangnan bucason sa samuyá an tatá nin pagtataram, sa pacapagsabi can misterio ó gñagñalasan ni Cristo, na huli sa saiya nabibilangó pa aco, 4 Tagñaning icapagpahayag co iyan siring sa maninigó sa sacuyá sa pagtaram. 5 Maglacao camo sa cadonogñan manogñod sa magña ibang tauo ó day nin pagdilabot, na matubos an panahon. 6 Na maguing an saindong tataramon sa guiraray ìgua nin biyayá, mairam nin asin; tagñaning macanood camo con ano an maninigó sa saindo sa pagsimbag sa lambang saró. 7 An gabos cong magña catuyuhan ó águíáguí isasaysay sa saindo, ni Tichico, tugang na namomótan asin maimbod na may catongdan asin cápua oripon dian sa Cagurangnan: 8 Na siya isinobol co dian sa saindo dapit caiyan man sana, tagnaning siasaton an saindong magña águíaguí ó gauégaué, asin ragñahon an saindong magña pusó; 9 Sagcod qui Onésimo, na namomótan asin maimbod na tugang, na siya rogaring nindo. An gabos na nangyayari digdi, isasabi ninda sa saindo. 10 Si Aristarchô, na sacuyang caibahan sa bilangóan, mina-<noinclude></noinclude> naembbc3lc4qjjrckqpbvisfz8ijag1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/594 250 565 2292 2291 2024-10-15T15:48:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2291 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">582{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TAGA COLOSAS 4.</div> {{rule}} <br>taong galang sa saindo, asin si Marcos, na si macoamá ni Bernabé (na dapit sa saiya nagácó camo nin magña togon; con mapadian sa saindo, acoa siya nindo), 11 Asin si Jesús, an inaapod na banal; na sinda anan na magña sa pagturi: ining magña ini sana an nagtatabang sa sacuyá sa cahadéan nin Dios, asin naguing sa sacuyang caragñaban sinda. 12 Minataong galang sa saindo si Epafras, na siya sadiri nindo, oripon ni Cristo, mahorop sa guiraray huli sa saindo sa magña pamíbí, tagñaning magdanay camo, na magña mahusay asin magña maotob sa gabos na binóboot nin Dios. 13 Haros ta pinapatotoohan co siya, na igua niu daculaon na paghigñat sa saindo, asin huli sa magña nasa sa Laodicea, patin sa magña nasa Hierápolis. 14 Minataong galang sa saindo si Lucas, si parabolong na namomótan, asin si Demas. 15 Magtaong galang camo sa magña tugang na nasa Laodices, asin sa Nimfas, patin sa Iglesia na yaon sa saiyang harong. 16 Asin con ining surat na ini mabasa dian sa saindo, guiboha nindo na mabasa man sa Iglesia nin magna taga Laodicea; asin si sa Laodicea sucat na basahon man nindo. 17 Asin sabihan nindo si Archipo: Hiligña na nagootob ca can catongdan na quinamtan mo sa Cagarangnan. 18 An pagpataratara ó cagalagñan nin sacuyang camot, ni Pablo. Guiromdoma nindo si sacuyang magña pagcabilangó, An biyaya macamitan nindo. Auot pa.<noinclude></noinclude> 17hrvhr5smbfu1b9k71u6tlyk8o90b8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/595 250 566 2296 2295 2024-10-15T15:48:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2295 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ENOT NA SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''TESALONICENSES.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo, asin si Silvano, patin si Timoteo, sa Iglesia ó casaróan nin magña Cristianos Tesalonicenses na yaon sa Dios Amá asin sa Cagulangnan na si Jesucristo: An biyaya asin an catoninogian nin Dios na satuyang Amá asin nin Cagurangnan na Jesucristo macamtan loged nindo. 2 Nagpapasalamat guiraray cami sa Dios huli sa saindo gabos, na nagguiguirondom cami sa saindo sa samuyang magña pagpamibí; 3 Day mayó nin pagyotong na nagguirondom cami sa atubang nin Dios asin Amá niato can pagguibo nin saindong pagtubod, asin can capagalan sa pagcamoot, asin can pagtíos can paglaom sa Cagurangnan tang Jesucristo: 4 Na nacacaaram, magña tugang, ná namomótan nin Dios, can pagcapili sa saindo: 5 Huli ta si samuyang evangelio sa saíndo day sa pagtataram sana, condi man na sa cabagsican asin sa Espíritu Santo, asin sa daculaon na capangyarihan; siring sa naaaraman nindo con magña ano cami dian sa saindo huli sa pagcamoot sa saindo. 6 Asin camo naguing magña paraarog sa samuyá, asin sa Cagurangnan, na nagaacó can tataramon sa, dacolon na casaquitan, sa caogmahan nin Espíritu Santo:<noinclude></noinclude> m3758qojn8x0q6my3a21p3twuwco2ux Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/596 250 567 2300 2299 2024-10-15T15:48:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2299 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">584{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TESALONICENSES 1 & 2.</div> {{rule}} 7 Malá gñani ta nagui camong padara nin gabos na nagñagtubod sa Macedonia asin sa Acaya. 8 Huli ta sa saindo nacabalagñibog an tataramon nin Cagurangnan bacó sanang sa Macedonia asin sa Acaya, condi̟ pasa gabos na camugtacan ó lugar si saindong pagtubod sa Dios nacalacop; malá ta day na caming caipuhan na magtaram pa nin anoman. 9 Huli ta sinda nagbabaretá dapit sa samuyá con ano si pacalaog niamo sa saindo; asin con páano si pacapagbaclé nindo halé sa magña anito pasiring sa Dios, sa paglingcod sa Dios na nabubuhay asin totoo. 10 Asin maghalat sa saiyang Aquí sa Calagñitan, na siya binuhay liuat sa magña gadana; sa qui Jesús, na siya ilinigtas quita sa caangotan na madatong. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Háros ta, magña tugang, camo man sana nacacaaram na si samuyang paglaog ó pagpoon sa saindo day napamasang sana: 2 Háros ta minsan nagtios ó nagsaquit caidto asin pinagdhaguí duman sa Filipos, siring sa naaaraman nindo, nagcaigua cami nin carigonan dian sa satuyang Dios sa paca pagbaretá sa saindo can Evangelio nin Dios sa daculaon na paquiglaban. 3 Huli ta si samuyang pagaloc bacong sa pagcásalá ó calibogñan, ni sa carupitan ni huli sa pagdaya; 4 Condi siring sa pagcapapagcánigoa sa samuyá nin Dios tagñaning icapaniualá sa samó an evangelio, siring si samuyang pagtaram; bacong siring can magña nagpapasonó sa magña tauo, condi sa Dios, na siya binábaló an satuyang magña pusó. 5 Háros ta day sagcod cami naguing magña mapagdaloy ó parapaárá sa tataramon, siring sa naaaraman nindo, ni nadadara nin pagcaimot; an Dios iyo an sacsi; 6 Ni naghahanap cami sa magña tauo nin camurauayan, ni sa saindo, ni sa magña iba, minsan maguigui caming cagabatan sa saindo siring sa magña apóstoles ni Cristo. 7 Condí gñani naguí caming magña malomoy dian sa saindo siring sa nagpapasoso, na nagdodolot sa saiyang magña áquí:<noinclude></noinclude> g8jsme3k2mtfcdvfo4pubmk16snpc8w Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/597 250 568 2305 2304 2024-10-15T15:48:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2304 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>TESALONICENSES 2.</center>'''|585}} ------------ 8 Macuri ca magña mamomóton sa saindo, na boot gñan iniamo pang itao sa saindo bacong an evangelio nin Dios sana, condi pa an samuyang rogaring na magña calag; háros ta nagui camo sa samuyá na magña mahalaga ó minamahal. 9 Háros ta, magña tugang, nagpapacaguiromdom na camo can samuyang capagalan asin paghigñahigña: na nagguiguibo sa aldao asin sa bangui huli sa day pacagabat sa caysay paman sa saindo, naghuhulit cami sa saindo can evangelio nin Dios. 10 Camo anan na magña sacsi, asin an Dios, dapit sa guráno ca ó dapit can labing pagca santo, matanos asin dai ngcasaguéan na pagpadára niamo sa saindo na nagñagturubod camo: 11 Siring man nacacaaram camo con sa anong paágui nag-aaloc cami asin nagraragña cami sa lambang saró sa saindo siring can Amá sa saiyang magña aquí. 12 Asin sinasadol niamo camo na magñaglacao camo siring sa magcacanigó sa Dios, na nagapod sa saindo sa saiyang cahadéan asin camurauayan. 13 Nin huli caiyan, cami man nagpapasalamat sa Dios day mayó nin pagyotong, dapit sa, huli ta pacacanti niamo can tataramon nin Dios na nagcadaragñog nindo sa samuyá, inacó nindo bacong an tataramon nin magña tauo, condí siring sa catotoohan nangayod, si tataramon nin Dios, na siya nacacaguinibo dian sa saindo camo si magña nagñagtubod. 14 Háros ta camo, magña tugang, nagui camong magña paraarog sa magña Iglesia nin Dios dian qui Cristo Jesús na yaon sa Judea; háros ta nagñagtirios man camo can magña bagay man sana caitong magña taga dian sa saindong rogaring na banuáan ó natubuan, siring man sinda sa magña Judios; 15 Na iyan magña iyan guinaradan pa si Jesús na Cagurangnan asin si saindang tunay na magña profetas, asin cami pinagñagpasaquítan; asin day nagpapasonó sa Dios, asin minasuhay sinda sa gabos na magña tauo; 16 Pinagñagñaladan cami na inagtaram sa magña Gentiles, tagnaning magpacaligtas, sa pagpatobó can socol nin si saindang magña casálan guiraray; cayá dominatong sa ibabao ninda si caangotan sagcod sa cacurihan..<noinclude></noinclude> 1osebuku7vri8dc056rsklzugsv0c4u Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/598 250 569 2309 2308 2024-10-15T15:48:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2308 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">586{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TESALONICENSES 2 & 3.</div> {{rule}} 17 Alagad cami, magña tugang, na magña nacasuhay sa saindo sa sarong cadiquit na panahon, sa paghiling, bacong sa pusó, orog pang naghihigñoa cami na mahiling an saindong lalaugon sa macuring pagmauot. 18 Nin huli caiyan binoot niamo na pomadian sa saindo, aco si Pablo sa catotoohan, sa macasaró asin macadua; alagad si Satanás inolang cami. 19 Háros ta, ¿arin an samuyang paglaom, ó caogmahan, ó corona na sucat cong ipanagsag? Bacó dao na iyo camo, sa atubang nin Cagurangnan tang Jesucristo sa pagdatong niya? 20 Na camo iyo an samuyang camurauayan asin caogmahan. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Nin huli caiyan na day na caini macacapaghalat, nagguirondom cami na matadá na magsarósaró sa Atenas, 2 Asin isinobol niamo si Timoteo, na samuyang tugang, asin may catongdan nin Dios, asin catabang niamo dian sa evangelio ni Cristo, sa pagpacarigon sa saindo asin sa pagsadol sa saindo dian sa saindong pagtubod, 3 Tagñaning day nin siysay man na maharonaod huli can magña casaquitan na ini; háros ta camo nacacaaram na cami anan na magña ibinugtac manogñod caiyan. 4 Na minsan gayod con dídian cami sa caibahan nindo, tinódan na niamo sa saindo na magaáguí cami nin magña casaquitan, siring sa nangyari asin nacatalastas camo. 5 Nin huli man caiyan, aco, na day na naghalat ó nagparahalat, isinobol co sa pagisi can saindong pagtubod, namá con nasugtan camo can paratocso, asin na si samuyang capagalan napamasangbasang sana. 6 Alagad nin si pagbalic paghalé dian sa saindo pasiring digdi sa samuyá ni Timoteo, asin na ipinagpatalastas sa samuyá si saindong pagtubod asin pagcamoot, asin na sa guiraray igua camo nin marhay na pacaguiromdoin sa samuyá, na nagmamauot camo na mahiling camí nindo, siring man sana cami sa saindo,<noinclude></noinclude> 6jr6wjmamotl1ojw9fjmz6zvi4e1602 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/599 250 570 2313 2312 2024-10-15T15:48:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2312 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TESALONICENSES 3 & 4.</center>'''|587}} ------------ 7 Dapit caiyan, magña tugang, nagcamit cami nin caragñahan sa saindo sa gabos niamong caipuhan asin caháditan dahelan can saindong pagtubod: 8 Háros ta gñunian nabubuhay cami, con camo anan na magña magdadanay dian sa Cagurangnan. 9 Nin huli caiyan, ¿anong guibong pasalamat an icacatao niamo sa Dios huli sa saindo, dahel can bilog na caogmahan na naguinibo niamo huli sa saindo sa atubang nin satuyang Dios, 10 Na namiíbí sa bangui asin sa aldao sa daculang paghagad, na maquita niamo an saindong lalaugon, asin na maotob niamo si nagcuculang sa saindong pagtubod? 11 Alagad an Dios man sana asin Amá niato, asin an Cagurangnan tang Jesucristo, pamugtacon nia an samuyang paglacao pasiring dian sa saindo. 12 Asin sa saindo padacolon nin Cagurangnan asin papagdugagñon an pagcamoot dian sa saindo, asin manogñod sa gabos, siring man sa samuyá manogñod sa saindo; 13 Tagñaning pacarigonon an saindong magña pusó sa cabanalan, day nin magña canauayan sa atubang nin Dios asin satuyang Amá, manogñod sa pagdatong nin Cagurangnan niatong Jesucristo sa caibahan nin gabos niang magña santos. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Nagcuculang nangayod, magña tugang, na maquimaherac camí sa saindo asin maghatol cami sa gñaran nin Cagurangnan na Jesús, na sa bagay na nagcatorocdoan camo niamo dapit can magcacanigó sa saindo sa paglalacao, asin pagpasonó sa Dios, siring caiyan magñagtalobó camo. 2 Háros ta nacacaaram na camo con ano an magña catogonan na itinao niamo sa saindo huli qui Jesús na Cagurangnan. 3 Huli ta an boot nin Dios iyo an saindong camahalan ó caomauan na lomicay camo sa pagsasambay; 4 Na an lambang saró sa saindo macanóod na maggamit ó magñataman can saiyang bobog é baso sa cabanalan asin sa cagalagñan;<noinclude></noinclude> nfquh159ztzc4t6fzq17caiztx33pee Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/6 250 571 2317 2316 2024-10-15T15:48:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2316 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Derk29" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <center>'''THE NEW TESTAMENT IN BICOL'''</center> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <center>'''British and Foreign Bible Society, London, England'''</center> <center>------</center> <center>'''Printed by Foxvin Printing Co., L'td., Komi'''</center><noinclude></noinclude> fs39mjmc8ue4pi45m8vicw3osgkfrf2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/60 250 572 2322 2321 2024-10-15T15:48:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2321 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Ailentapar" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>50 <center>'''SAN MATEO 16.'''</center> 5 Asin pagdaratong sa sarong ibong, an nagña discipulo nacaromdom na sinda nacaligñao magdará nin tinapay. 6 Asin si Jesús sinabihan sinda, Mag-igñat camó na magrilicay sa levadura nin magña Fariseo asin nin magña Saduceo. 7 Tará sinda na naghorophorop sa sainda man sana, na ''nagsasarabi'', Ini huli ta day quita nagdarang tinapay. 8 Asin can maaraman, idto ni Jesús nagsabi, Ano ining pighorophorop nindo sa saindo man saná, magña tauo na cadiquit an pagtubod, huli ta day camong tinapay? 9 Day pa nindo nasasabotan guiraray, asin day na camo nacacaromdom can limang tinapay na binaragña sa limang ribong lalaqui, asin cun pirang cararao an pigburuhat nindo? 10 Asin day na man si pitong magña tinapay sa apat na ribo, asin cun pirang cararao pigburuhat nindo? 11 Táano ta day nindo nasasabotan na day ta camo pigtaraman dapit sa tinapay? condi mag-irigñat camo sa levadura nin magña Fariseo asin nin magña Saducco. 12 Dagñan nagcasarabotan ninda na day sinda sinabihan na mag-rilicay sa levadura nin tinapay, cundi sa hulit nin magña Fariseo asin nin magña Saduceo. <center>''An pagpatotoo ni Pedro.''</center> 13 Asin can pacadatong ni Jesús sa magña nasasacopan nin Cesarea sa Filipo, hinapot an saiyang magña discipulo, na nagsabi, ¿Ano an sarabi can magña tauo na iyo an Aqui nin tauo? 14 Asin sinda nagsarabi, An magña iba, na si Juan a Bautista; an agña iba, na si Elias; asin an imagña iba, na si Jeremias, ó saro nin si magña profeta. 15 Nagsabi si Jesús sainda, Alagad camo ano an sabi nindo, si-isay aco? 16 Asin si Simon Pedro sinimbag sia, na nagsabi, Icá iyo an Cristo, an Aqui nin Dios na buhay. 17 Asin si Jesús sominimbag, na sinabihan sia, Paladan ca, Simon, áqui ni Jonás; huli ta day ipinahayag ini saimo can lamán asin can dugô, cundi can sacong Amá na nasa lagñit.<noinclude></noinclude> i2o37fhpwd0k89ki76rvm6et5n5biuq Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/600 250 573 2326 2325 2024-10-15T15:48:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2325 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">588{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TESALONICENSES 4.</div> {{rule}} 5 Bacong sa pagcamoot sa caoragan ó horot nin hauac na maraot, siring can magña Gentiles na day nagpapacamidbid sa Dios: 6 Na day nin saró man na magpasaquit ni magdayá sa anoman sa saiyang tugang: háros ta an Cagurangnan para ignil can gabos na ini, siring sa isinabi na niamo sa saindo asin ipinatúan. 7 Háros ta day quita inapod nin Dios sa carupitan, condi sa cabanalan. 8 Cayá na, itong magbasangbasang, day nagbasang basang sa tauo, condi sa Dios, na siya man nagtao sa samuyá can saiyang Espíritu Santo. 9 Alagad mapadapit can sa tugang na pagcaherac day na camo nagcacaipo na magsurat pa aco sa saindo: huli ta camo man sana nagpacanood sa Dios na magcamoróot-mootan caino sa saindo man sana; 10 Asin siring man an guiniguibo nindo sa magňa tugang gabos na nasa Macedonia. Alagad minsan siring naquiquimaherac cami sa saindo, magña tugang, na padacolon nindo nin labi pa; 11 Asin na naghigñoa camo na magcaigua nin catiuasayan, asin guibohon nindo an saindong magña catuyuhan, asin guibohon nindo sa saindong magña camot sa palacao ó paáguí na ipinagbóot niamo sa saindo; 12 Tagñaning maglacao camo sa cabinian mapadapit sa magña ibang tauo ó day labot, asin day camo magcaipo nin anopaman, 13 Habó man cami, magña tugang, na magpainda cami dapit can magña nagñagñaratorog, na day camo magñagmorondó siring can magña iba na day mayó nin paglaom. 14 Háros ta con nagtutubod quita na si Jesús nagadan asin nabuhay liuat, siring man dadarahon nin Dios sa caibahan niya si magna nagñagcaratorog dian qui Jesús. 15 Nin huli caiyan, isinasabi niamo iyan sa saindo sa tataramon nin Cagurangnan na cami na nabubuhay, na naualat cami sagcod sa pagdatong nin Cagurangnan, bacó caming magña magñegñenotan sa magña nagñagpagñatorog.<noinclude></noinclude> b0lfhw70aar0s053ast2nyed846y56c Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/601 250 574 2330 2329 2024-10-15T15:48:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2329 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TESALONICENSES 4 & 5.</center>'''|589}} ------------ 16 Háros ta an Cagurangnan man sana sa pagcurahao, sa tigñog nin arcángel, asin sa trompeta nin Dios, mahilig halé sa lagñit; asin si magña gadan dian qui Cristo magcacaburuhay na enot: 17 Dagñan quita, si magña nabubuhay, quita si magña naualat ó natadá sa pagiriba ninda aagauon quita dian sa magña pagñanoron sa pagácó sa Cagurangnan ó sa pagsabat sa Cagurangnan dian sa doros, asin siring mainumugtac quita guiraray sa caibahan nin Cagurangnan. 18 Cayá magñagparagña-ragña camo camo man sana sa magña tataramon na ini. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Alagad dapit can magña panahon, asin nin magña gñunian na nagaágui mayó camo, magña tugang, nin caipuhan na suratan co pa camo: 2 Háros ta camo nacacatalastas nin marhay, na an caaldauan nin Cagurangnan madatong siring baga sa mahábon con bangui, 3 Na con magsarabi, Catoninogñan asin capaniualáan, dagñan madatong sa sainda an calaglagan na padadalé, siring can magña colog sa babaeng bados; asin day magpapacadolag. 3 Alagad camo, magña tugang, day camo nasa sa magña cadicloman, tagñaning itong aldao na ito paticbahan camo siring sa mahábon; 5 Háros ta camo gabos anan na magña áquí nin ilao ó caliuanagan, asin magña áquí nin caaldauan, bacó quitang sa bangui, bacó man na sa magña cadicloman. 6 Cayá, day sucat quita magcatorog na siring can magña iba; condi gñani na magpuca quita asin magña mahigñat. 7 Háros ta si magña natotorog, sa bangui nagñagñatorog; asin si magña nagcacabororat, con bangui nagcacabororat. 8 Alagad quita na magña sa aldao, magpacahigñat quita, magñaggubing nin macacalipod ó mahibog na pagtubod asin pagcaherac, asin an paglaom na carahayan na bilang sa lipod.<noinclude></noinclude> itl973f7csuryydkq4eqss6rbm3feo0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/602 250 575 2334 2333 2024-10-15T15:48:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2333 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">590{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TESALONICENSES 5.</div> {{rule}} 9 Háros ta day quita ibinugtac nin Dios sa caangotan, condi sa pacaabot ó pagcamit nin carahayan hulí qui Jesucristo Cagurangnan niato; 10 Na siya nagadan dahel sa satuyá, tagñaning ó na magpuca quita, ó na magñatorog quita, magcaburuhay quita sa caibahan niya. 11 Nin huli caiyan, magñagparagña-ragñan camo camo man sana an magña iba sa magña ibang cápua man sana, asin na magpacarahay camo sa saindo man sana, siring caiyan na guiniguibo nindo. 12 Asin naquiquimaherac cami sa saindo, inagña tugang, na mamidbiran nindo an magña nagñagpagal dian sa saindo, asin magña namamayo sa saindo dian sa Cagurangnan, asin naghahatol sa saindo. 13 Asin na pacanmahalon nindo sinda nin macuri huli sa pagcamoot sa saindang guibo. Magcaigua logod camo camo man sana nin catoninogñan. 14 Naquiquimaherac man cami sa saindo, magna tugang, na hatolan nindo an magña naglalacao sa caribogñan ó day mayong cahusayan, na pagragñahon nindo an magña igua nin cacadiquit na caisipan ò maluluya, na tioson nindo an magña maluluya, na magui camong magña matios manogñod sa gabos. 15 Maghiling camo na day nin saró na tomaó sa capua nin maraot balos sa maraot; condi cuyugon nindo itong marhay guiraray camo an magña iba manogñod sa magña iba, patin manognod sa gabos. 16 Magñagdanay camo guiraray na magña maogma. 17 Magñagpamíbi camo nin daing pagyotong. 18 Magpasalamat camo sa anoman gabos; háros ta iyo ini an boot nin Dios manogñod sa saindo dian qui Cristo Jesús. 19 Day nindo pagparogñon an Espíritu. 20 Day nindo pagbasangbasagñon an magña profesías. 21 Horophoropa nindo an gabos; rimposa nindo itong marhay. 22 Homarayó camo sa gabos na manlaen-laen na carátan, 23 Asin an Dios nin catoninogñan pacangmahalon camo ó pacangbanalon camo na gabos na bagay; tagñaning an sain-<noinclude></noinclude> 8gh1264t02afvj769wvq3rd2h5zokmi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/603 250 576 2338 2337 2024-10-15T15:48:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2337 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TESALONICENSES 5.</center>'''|591}} ------------ <br>dong espíritu, asin calag patin hauac mahigñatan na bilog ó nin lobos na mayó nin canauayan sa pagdatong nin Cagurangnan tang Jesucristo. 24 Maimbod an nagapod sa saindo; siya man guiguibohon iyan. 25 Magña tugang, pamíbi camo huli sa samuya. 26 Gumalang camo sa gabos na magña tugang sa paghadoc na banal. 27 Minamanot co huli sa Caguranguan, na an surat na ini sucat na basahon sa gabos na magña banal na tugang. 28 An biyayá nin Cagurangnan tang Jesucristo macamtan nindo. Auot pa.<noinclude></noinclude> 9l18pc503fzmvj2jgtm1tryckjyrpfu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/604 250 577 2342 2341 2024-10-15T15:48:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2341 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ICADUANG SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''TESALONICENSES.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo asin si Silvano, patin si Timoteo, sa Iglesia nin magña Tesalonicenses na yaon sa Dios amá niato asin dian qui Jesucristo Cagurangan: 2 Mapasaindo an biyaya asin an catoninogñan nin Dios na satuyang Amá asin nin Cagurangnan na si Jesucristo. 3 Maninigó cami guiraray na magpasalamat sa Dios dapit sa saindo, magna tugang, siring sa magcacánigó, huli ta an saindong pagtubod nagdudugang ó nagtotobó, asin an pagcaherac nin lambang saró sa saindo nagdadacol dian sa saindo; 4 Malá gñani, ta cami man sana namumurauay ó nananagsag cami dapit sa saindo dian sa magña Iglesias nin Dios, dapit can saindoug pacatios asin pagtubod sa gabos nindong magña casaquitan asin cahorasaan na tiníos : 5 Sarong capahayagan can matanos na paghocom niu Dios, tagñaning acóon camo na magña magcacanigó can cahadéan nin Dios, na huli caiyan siring man sana nagtitios camo. 6 Háros ta iyo an matanos manogñod sa Dios na bayaran nin casaquitan an magña nagpapasaquit sa saindo. 7 Asin camo, na magña anan na pinagsaquit, tauan nin capabigñalóan sagcod sa samuyá, con magpahayag na an Cagurangnan na si Jesús halé sa lagnit sa caibahan nin si magňa ángeles nin saiyang cabagsican,<noinclude></noinclude> 9klb1ttbku55mvi9zl8be50x6pxpwa4 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/605 250 578 2346 2345 2024-10-15T15:48:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2345 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TESALONICENSES 1 & 2.</center>'''|593}} ------------ 8 Sa laad nin calayo, sa pagtao can bayad sa magña day nagpacamidbid sa Dios, day man nagsonod sa evangelio nin Cagurangnan tang Jesucristo; 9 Na sinda sisilotan sa daing hangan na pagcauará ó pacasuhay huli can pagatubang nin Cagurangnan, asin huli can camurauayan nin saiyang cabagsican, 10 Con domatong tagñaning pamuranayon dian sa saiyang magña banal ó santos, asin na paggñagñalasan siya sa aldao na ito sa gabos nagñagtubod: (huli ta si samuyang pagpatotoo tinubod dian sa saindo). 11 Nin huli caiyan, siring man sana namimibi cami guiraray huli sa saindo, na papagcanigóon camo nin satuyang Dios sa saiyang pagapod, asin padaculaon sa carahayan an gabos na marhay na pinagmamauot, asin gabos na guibong sa pagtubod na iguang cabagsican, 12 Tagñaning an gñaran nin Cagurangnan tang Jesucristo pamurauayon dian sa saindo, asin camo dian sa saiya, huli can biyaya nin satuyang Dios asin nin Cagurangnan na si Jesucristo. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Alagad naquiquimaherac cami sa saindo, magña tugang, mapadapit can pagdatong nin Cagurangnan tang Jesucristo, asin can satuyang pagtitiripon sa saiya. 2 Na day camo magliuat nin padalé sa saindong pagmaté, day man camo macubhanan minsan sa espíritu, minsan can tataramon, minsan sa surat na bilang samuyá, huli ta an aldao nin Cagurangnan maghaharanina. 3 Day camo mapagdayaan niu siysay man sa anoman na bagay háros ta day inadatong con day gñóna domatong an pagtatalicod (ó apostasía), asin pomahayag an tauo na may casalan, an aquí nin pagcalagalag, 4 Na magsusuhay siya, asin na magtitindog tumang sa gabos ó sa anoman na gñinagñaranan na Dios, ó na sinasamba; malá ta pinaghohoná dian ó pinamumugtac dian sa Simbahan nin Dios siring sa Dios, na ipinagbabaing na baga siring sa Dios.<noinclude></noinclude> ki0ho6f32z1xdcjl9fxlw1sk7wv77zd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/606 250 579 2350 2349 2024-10-15T15:48:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2349 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">594{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TESALONICENSES 2.</div> {{rule}} 5 ¿Day camo nacacaguiromdom na nin si didian pa aco sa saindo, sinasabi co iyan sa saindo? 6 Asin gñunian camo nacacatalastas can nacacaolang, tagñaning sa capanahonan niya mahayag. 7 Háros ta nangyayari na an gñagñalasan na hilom ó misterio nin cararátan: naghahalat na sana sagcod na haléon dian sa tahao an nacacaolang gñunian; 8 Asin con siring dagñan mahahayag itong bicó, na siya gagadanon nin Cagurangnan can espíritu nin si saiyang gñosó, asin roronoton can banáag nin saiyang pagdatong; 9 Itong bicó, na si saiyang pagdatong nangyari siring sa lalang ó guibo ni Satanás, sa daculang cabagsican, asin magña tandá, patin magña milagros na caputican, 10 Asin sa gabos na dayá nin cabicóan sa magña nagcacaralamos ó nagcacagaradan; huli ta day nagñagcamit can pagcamoot sa catotoohan ta gñaning magpacaligtas. 11 Cayá, nangayod, pinadarhan sinda nin Dios can guibong caribogñan o pagculagalag, tagñaning tonobod sa caputican; 12 Tagñaning anan na silotan si gabos na day nagñagturubod sa catotoohan, condi nagñagpabayá sa cabicóan ó carátan. 13 Alagad cami naninigó guiraray na magpasalamat sa Dios huli sa saindo, magña tugang na namoinótan nin Cagurangnan, na an Dios pinili camo magpoon can capinónan manogñod sa carahayan, huli can camahalan nin Espíritu asin pagtubod sa catotoohan: 14 Na dian caiyan inapod camo huli can samuyang evangelio, sa paca pagcamit can camurauayan nin Cagurangnan tang Jesucristo. 15 Cayá na, magña tugang, magñagdanay camo, asin rimposa nindo an tocdó na nanódan nindo, minsan sa tataranon, ó minsan sa samuyang surat. 16 Asin an Cagurangnan ta man sanang Jesucristo, asin Dios na Amá niato, na siya namótan quita, asin nagtao sa satuya can daing hangan na caragñahan, patin marhay na paglaom huli sa biyayá, 17 Ragñahon an saindong magña pusú asin pacarigonon camo sa gabos na marhay na tataramon asin guibo.<noinclude></noinclude> esmeyxryzx2e8mt5mdkbwizi027lvyy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/607 250 580 2356 2355 2024-10-15T15:48:22Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2355 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II TESALONICENSES 3.</center>'''|595}} ------------ <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Nagcuculang, magña tugang, na mamíbi camo huli sa samuyá, na an tataramon nin Cagurangnan macalacop asin pamurauayon nin siring man sana dian sa saindo: 2 Asin na iligtas quita sa magña tauo na mayó nin palad asin mararaot; háros ta bacong sa gabos an pagtubod, 3 Alagad maimbod nangayod an Cagurangnan, na paparigonon camo asin ililicay sa maraot. 4 Asin igua cami nin paniualá dapit sa saindo dian sa Cagurangnan, na guiniguibo nindo asin guiguibohon nindo itong ipinagboot niamo sa saindo. 5 Asin an Cagurangnan patanoson an saindong magña pusó dian sa pagcamoot sa Dios, asin dian sa pacatíos ni Cristo. 6 Alagad pinapatanidan niamo camo, magña tugang, sa pag-gñaran nin Cagurangnan tang Jesucristo, na homarayó camo sa gabos na tugang na naglalacao sa luás nin catanosan ó pagboot, asin day nacacasonó sa tocdó na quinamtan sa samuyá: 7 Háros camo man sana nacacatalastas con papáno an paágui na macaarog sa saunuya camo: huli ta day cami naglacao nin daing cahusayan dían sa saindo, 8 Day nangayod cami nacácacan nin tinapay nin siysay man na mayó nin bayad ó halaga; condi, na nagpapagal cami sa guibo asin sa paghigñahigña sa bangui asin sa aldao, huli ta gñaning day macagabat cami sa caysay paman sa saindo; 9 Bacong huli ta mayó cami nin capangyarihan, condí huli sa pagtao ó pagpahayag sa samuyá nin sarong arogan paghihiligñan, tagñaning magñagarog camo sa samuyú. 10 Háros ta minsan can didián cami sa caibahan nindo, pinagpatanid niamo iyan sa saindo: Na con an siysay man habó siya na magpagal, day man magcacan. 11 Huli ta nadagñog niamo na naglalacao an magña nagcacapira dian sa saindo sa luas can maninigó, na day nagpapagal sa anoman, condí naliligñá sa pagmamasid sana. 12 Asin sinda quinocolibat niamo asin naquiquimaherac cami huli qui Jesucristo Cagurangnan niato, na, con magpagal<noinclude></noinclude> 0m964ifqea74rs8kh7aflxkcm2jyd3n Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/608 250 581 2360 2359 2024-10-15T15:48:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2359 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">596{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II TESALONICENSES 3.</div> {{rule}} <br>na mag taga pahigñaló man, cácacanon ninda an saindang tinapay. 13 Asin camo, magña tugang, day camo mapagal sa pagguiguibo nin carahayan. 14 Asin con an saró day cumuyog sa samuyang tataramon sa surat, tandaánan nindo an siring na tauo, asin day camo maquisomaró sa caibahan niya, tagñaning masopog. 15 Alagad day man nindo iyan ibilang na siring sa caiual, condí hatolan nindo siya na siring sa tugang. 16 Asin an Cagurangnan man sana nin catoninogñan tauan camo guiraray nin catoninogñan sa gabos na bagay. An Cagurangnan macamtan nindo gabos. 17 An cagalagñan nin sacuyang camot, si Pablo, na iyo un sacuyang señal ó tandá sa gabos cong surat: siring cainí nagsusurat aco. 18 An biyayá nin Cagurangnan niatong Jesucristo macamtan nindo gabos. Auot pa.<noinclude></noinclude> 6f7yzxf78osh0iacveo8b1hsl2au1z8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/609 250 582 2364 2363 2024-10-15T15:48:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2363 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ENOT NA SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''QUI'''<br> {{xxxx-larger|'''TIMOTEO.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pablo, na apóstol ni Jesucristo huli sa cabótan nin Dios na satuyang Paraligtas, asin nin Cagurangnan tang Jesucristo, na satuyang linalaoman; 2 Sa qui Timoteo, na totoong áquí dian sa pagtubod: An biyaya, pagcaherac asin an catoninogñan nin Dios na satuyang Ama, asin ni Cristo Jesús na Cagurangnan niato. 3 Siring sa paquimaherac co sa saymo na pomaualat ca sa Efeso, nin si aco lominacao pasiring sa Macedonia, tagñaning páguiromdomon mo an magña nagcacápira na day magñagtoccó nin laen na pagtocdó ó doctrina, 4 Day man maghinaniog sa magña osipon na day nin halaga asin sa magña pag-uuguid can guinicanan na mayó nin hangan, na nacacahimo nin magña cariribocan bágo an carahayan na manogñod sa Dios na iyo an huli sa pagtubod; siring caini an itinotogon co saymo gñunian. 5 An catuyuhan nangayod nin catogonan ó pagboot iyo an pagcaherac na guican sa malinig na pusó, asin sa marhay na paghonáhoná, patin sa pagtubod na bacong sa malémalé : 6 Na sa dapit caiyan nin si naliligñá si magña nagcacápira, nagpanharayó sa magña basang sanang paghulit; 7 Na boot sindang maguing magña madodonong sa ley ó<noinclude></noinclude> 132j620fyy0gxkj8dl29xa62b5198kx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/61 250 583 2369 2368 2024-10-15T15:48:22Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2368 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 16.</center>'''|51}} ------------</noinclude>18 Asin isinasabi co man sa saimo, na ica iyo si Pedro, asin sa ibabao can gapong ini papatindogon co an sacong simbahan; asin an magña tatá nin infierno day macacadaog sa pagtumang saiya. 19 Sa saimo itatao co an magña llave nin lagñit; asin idtong gaposon mo sa ibabao can daga, gagaposon sa lagñit; asin idtong hubadan mo sa ibabao can daga, huhubadan sa lagñit. 20 Dagñan nagboot sa saiyang magña discipulo na day sabihon sa qui-isay man na sia iyo an Cristo. 21 Magpoon can panahon na idto nagpoón si Jesús magpahayag sa saiyang magña discipulo na caipuhan saiya na paduman sa Jerusalem, asin magtios nin balaquid na magña bagay sa magña magurang, asin sa magña poón nin magña sacerdote, asin sa magña escriba, asin na gadanon, asin na mabuhay liuat sa icatlong aldao. 22 Asin si Pedro, dinará sia sa harayo, nagpoon pagtuyauon sia, na sominabi, Cagurangnan, maherac ca sa saimo; noarin man day ini mangyayari sa saimo. 23 Tará sia, pagligñoy, sinabihan si Pedro, Bomolag ca sa matá co, Satanás, icá nacacaolang sa sacó: huli ta day mo nasasabotan an magña bagay na manonogñod sa Dios, cundi an manonogñod sa magña tauo. <center>''Pásanon an saiyang crúz.''</center> 24 Dagñan sinabihan ni Jesús an saiyang magña discipulo cun si-isay an boot maglacao sa hurihan co, magpainda sa saiya man sana, asin cuaon an saiyang crúz, asin somonod sa saco. 25 Tará an boot magligtas can saiyang buhay, mauauarà an buhay; asin an madaihan can saiyang buhay dahel sa sacô, ini an macacácua can buhay. 26 Huli ta anó an papaquinabagñon can tauo cun macam- tan an bilog na quinâban, asin mapa-hamac an saiyang calag? ¿ó anong itataong balos can tauo dahel nin saiyang calag? 27 Huli ta an Aqui nin tauo mapadigdi sa camurauayan nin saiyang Ama caiba an saiyang magña ángeles; asin dagñan tatauan an balang sarô nin cabagay can saiyang magña guibo.<noinclude></noinclude> fw1o0xyn65d224hwkmydykuam5kyoan Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/610 250 584 2373 2372 2024-10-15T15:48:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2372 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">598{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I TIMOTEO 1.</div> {{rule}} <br>pagboot, na day mayó nin pacasabot minsan si itong pinagtataram minsan itong pinapatotoohan, ó tinutubod. 8 Alagad natatalastas niato na an ley marhay, con an saró gamiton niya iyan sa catanosan; 9 Na natatalastas ó namimidbid ini, na an ley bacong ibinugtac manogñod sa magña banal ó matanos, condi manogñod sa magña paracasalá ó bacong magña matanos asin sa magña masubay, manognod sa magña daing boot asin magña paracasalá, manogñod sa magña mararaot asin magña hamac, manogñod sa magña parapangadan sa magña ama asin sa magña iná, manogñod sa magña parapangadan sa magcasi tauo, 10 Manoguod sa magña parapanambay, sa magña sodomitas ó taga Sodoma, manogñod sa magña mahahábon nin magña tauo, manogñod sa magña puticon asin magña nagñagsusumpá nin putic, asin con igua nin tibaad nang ibang bagay na tumang sa matanos na doctrina ó pagtotocdó; 11 Siring sa nasasabi sa evangelio dapit cau camurauayan nin mahal na Dios, na iyan ipinaniualá sa sacuyá. 12 Asin nagpapasalamat aco sa nagpacarígon sa sacuyá, sa qui Cristo Jesús, na Cagurangnan niato, na ibinilang aco sa maimbod, na ibinugtac aco sa catongdan: 13 Na naguing casopganan caidto asin para pasaquit ó paralamag asin paralanghad: alagad inacó aco sa pagcaherac, háros ta iyan naguinibo co sa day pacatalastas dian sa day pagtubod. 14 Alagad an biyaya nin Cagurangnan nagui pang dacol sagcod can pagtubod asin pagcamoot na yaon dian qui Cristo Jesús. 15 Tataramon na daing liban asin maninigó na acóon nin gabos: na si Cristo Jesús napadigdí sa quinában sa pagligtas sa magña paracasalá, na sa sainda aco an enot. 16 Alagad huli caiyan inacó aco sa pagcaherac, tagñaning si Jesucristo macapahayag sa sacuyá can gabos niang pagcaugay enot sa gabos, gñaning maguing padara sa magña magtutubod sa saiya manogñod sa buhay na daing catapusan. 17 Cayá, sa Hadé nin magña panahon, na day nin cagadanan, day naquiquita, sa iyo sanang madonong na Dios mapasaiya<noinclude></noinclude> bfhosif9ckq548p55o5k7c01fmkldlc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/611 250 585 2377 2376 2024-10-15T15:48:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2376 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I TIMOTEO 1 & 2.</center>'''|599}} ------------ <br>an caomauan asin camurauayan sa gabos na magña panahon nin magña panahon. Auot pa. 18 An pagboot ó togon na ini, áquing Timoteo, itinogon co sa saymo, tagñaning, siring sa maninigó sa magña panhulang inaguiban mo, maglingcod ca huli caiyan sa marhay na paglingcod; 19 Na papagdanayon an pagtubod asin an marhay na paghonáhoná, na iyan can itinapoc sa boot ninda nin si magña nagcacápira, naguinibo an pagcalonod dian sa pagtubod: 20 Na sa sainda iyo si Himeneo asin si Alejandro, na sinda itinao co sa qui Satanás, tagñaning magpacanood na day maglanghad. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Hinahatol co nangayod, sa enot can gabos na magña bagay, na guibohon an magna paquimaherac, magña pamíbi, magna paghagad, magña pagguibo nin pagpasalamat ó pagguibo nin magña biyaya, huli sa gabos na magña tauo; 2 Huli sa magña badé asin huli sa gabos na nasa cahalangcauan, tagñaning mabuhay quita nin matiuasay asin sa capahigñalóan sa gabos na cabanalan asin cabinían. 3 Háros ta ini iyo an macacaogma asin marhay sa atubang nin Dios na satuyang Paraligtas ; 4 Na siya boot na an gabos na magña tauo magpacaligtas asin na maghumari sa pacamidbid can catotoohan. 5 Huli ta igua nin sarong Dios, siring man sana iguang sarong parasorog sa tagñá nin Dios asin nin magña tauo, si Jesucristo na naguing tauo; 6 Na siya diminolot sa saiya man sana na bilang halaga can pagbalucat sa cagabsan, na maguing pagpatotoo sa saiyang magña capanahonan: 7 Na dapit caiyan aco ibinugtac na maghuhulit asin apóstol, (nagsasabi aco nin catotoohan dian qui Cristo, day aco nagpuputic) paratocdong madonong nin magña Gentiles dian sa pagotob asin sa catotoohan. 8 Boot co nangayod, na an magna tauo magpamíbi sa gabos na lugar ó camugtacan, na ipagitáas an magña camot anan na<noinclude></noinclude> 2ksmwokqyw73n1o2a1zr8nk80jatiss Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/612 250 586 2380 2379 2024-10-15T15:48:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2379 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|600|'''<center>I TIMOTEO 2 & 3.</center>'''|}} ------------</noinclude> <br>magna matutubis, day mayo nin caangotan minsan pa man caribocan. 9 Siring man sana an magna babae magnagpaca samno sinda sa paggubing na mabini, sa casupganan asin catubisan; bacong pagpacoromboton an magna boboc, o bulauan, o magna magna gubing o samnong mahalaga, 10 Condi can magna marhay na guibo, siring sa magcacanigo sa magna babae na naglilingcod sa cabanalan. 11 An babae macanood na day magguirong sa gabos na pagcuyog. 12 Haros ta day aco macacatogot sa babae na magtocdo, ni maggamit nin capangyarihan manognod sa lalaqui o sa tauo, condi na omodong. 13 Haros ta si Adam an naenot na linalang, dagnan pacatapos si Eva; 14 Si Adam day nadayaan, condi si babae, na pagcasadola, nacaguinibo siya nin calapasan 15 Alagad macacaligtas siya sa pagpagnaqui, con magdadanay dian sa pagtubod asin sa pagcamoot asin cabanalan, sa pagcamayocod o cabinian. <center> '''CAPITULO III.''' </center> 1 An tataramon na mayong liban: Con an saro nagmamauot nin obispado, marhay na guibo an minamauot. 2 Maninigo, nangayod, na an obispo day mayo siya nin canauayan, agom nin sarong babae, mahignoahon, mayocod, sangcap, parapaquisomaro, magcacanigo sa pagtocdo; 3 Bacong mamomoton sa arac, bacong parapaquiiual, bacong maaaraon can magna dustang paquinabang, condi mayocod, bacong maquiribocon, day mayo nin paquilabot sa caimotan. 4 Na pagnatamanon nin marhay an saiyang harong, napacuyugon an saiyang magna aqui sa bilog na cabinian. 5 (Haros ta an day mayo tatao na magnataman sa saiyang harong, ¿ paano an pagnataman can Iglesia nin Dios?) 6 Bacong siring sa sarong bagong magbacle, haros ta con mananagsag siya day maholog sa paghocom nin diablo.<noinclude></noinclude> 77a2wmlc4gtnbm3i7rotjqjjo9xym41 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/613 250 587 2383 2382 2024-10-15T15:48:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2382 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>I TIMOTEO 3 & 4.</center>'''|601}} ------------</noinclude>7 Maninigó man na magcaigua nin marhay na pagpatotoo sa magña ibang tauo, tagñaning day maholog sa camodahan asin sa siod nin diablo. 8 An magña diáconos siring man sana maninigó na magña matubís, bacong magna mapasaluib, bacong magña dayopot sa dacol na arac, bacong magña mamomóton sa magña dustang paquinabang; 9 Na rimposon an misterio ó saboton an misterio nin pagtubod sa malinig na honáhoná. 10 Asin ining magña ini man anan na pagñagbalóon gñóna; asin siring caiyan magñataman, con baga anan na mayó nin casálan. 11 An magña babae siring man sana, magña mabini, bacong magña parapacaraot, magña mayocod, magña maimbod sa anoman. 12 An magña diáconos maguing magña agom nin sarong babae, na pagñatamanon nin marhay an saindang magña áquí asin an saindang magña harong. 13 Huli ta si magña marhay an pagñagñataman naquiquinabang sa sainda man sana nin marhay na camugtacan, asin dacol na panaríg sa pagtubod na yaon dian qui Cristo Jesús. 14 Ini isinusurat co saymo sa paglaom na macacadian aco nin madalé sa saymo: 15 Asin con day maguing sa madalé, tagñaning macatalastas ca con baga paano an maninigó sa saymo sa paquiolay dian sa harong in Dios, na iyo an Iglesia nin buhay na Dios, harigue asin sinasarigan sa catotooban. 16 Asin day mayó nin capanuhayan, daculá nangayod an misterio nin pagcaherac: An Dios ipinahayag sa laman; pinatotoohan sa Espíritu; naquita nin si magna ángeles; ipinaghulit sa magña Gentiles; tinubod siya sa quinában; inacó siya sa camurauayan. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Alagad an Espíritu nagsasabi sa hayag, na sa inagña madatong na panahon an magña nagcacapirá magñagtatarali-<noinclude></noinclude> tuvc7v2tgou64lgdgva5k057d3hb4cm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/614 250 588 2387 2386 2024-10-15T15:48:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2386 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|602|'''I TIMOTEO 4.'''|}} {{rule}} <br>cod sa pagtubod, ta magñaghihinaniog sa magña espíritus nin pagcaribong asin sa pagtotocdó na sa magña demonios; 2 Na sa pagsaguin-saguing magtatararam nin caputican, na nadidicloman an paghonáhoná. 3 Na ipagpapatanid an pagagom, asin magboboroot na day magcaracan can magña cacanon na linalang nin Dios tagñaning sa pagguibo nin biyayá ó sa pagpasalamat magcaquirinabang caiyan an magna nagñagtutubod, asin si magña nagpacamidbid nin catotooban. 4 Huli ta an gabos na linalang nin Dios anan na marhay, asin day mayó nin anoman na sucat ipagsicual, na guibohon iyan magtao nin pagpasalamat: 5 Huli ta đahel sa tataramon nin Dios asin dahel sa pamíbi pinacangmahal. 6 Con ini ipagpahayag mo sa magña tugang, maguigui icang marhay na may catongdan ni Jesucristo, nabuhay sa magña tataramon nin pagtubod asin nin marhay na pagtocdó ó doctrina, na iyan naabot mo. 7 Alagad an magña fabulas ó osipon na daing halaga asin sa cadaánan sicualan, asin magpatood ca manogňod sa pagcaherac ó sa cabanalan. 8 Huli ta an pagpatood nin hauac manogñod sa cadiquit an paquinabang; alagad an pagcaherac ó cabanalan manogñod sa gabos macacapaquinabang, háros ta igua nin capanugaan sa buhay na íní, asin sa madatong. 9 Day mayó nin liban ining tataramon na ini, asin maninigó na acóon nin cagabsan. 10 Na huli caiyan nagñagpapagalpa cami asin nagtitios cami nin magña casopganan, huli ta naghahalat cami sa nabubuhay na Dios, na siya iyo an Paraligtas nin gabos na magña tauo, orogpang gayo nin magña nagtutubod. 11 Ini ipagboot mo asin ipagtocdó mo. 12 Day nin siysay man na magbasang basang can saymong pagcaáquí; alagad magai cang padara nin magña macuyog o nagtutubod dian sa tataramon, sa paquigolay-olay, sa pagcaherac, sa espíritu, sa pagtubod, sa calinigang.<noinclude></noinclude> mzno986lt4wha0ghtycv27sz8ta1qgi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/616 250 589 2392 2391 2024-10-15T15:48:23Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2391 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|604|'''I TIMOTEO 5.'''|}} {{rule}} <br>niya, asin orog na can magña nasa sa harong niya, nagpainda siya can pagtubod, asin orog ca raot sa sarong day nin pagtubod. 9 An babaeng bálo pamugtacon sa mapalaen na camugtacan, day magculang sa edad na anom na polong taón, na naguing agom siya nin Baró sanang laláqui. 10 Na magcaigua nin pagpatotoo sa magña marhay na guibo; con nagataman nin magña áqui; con nagguibo nin pagpasacat ó paquisomaró; con baga nacahugas can magña bitis nin magña santos; con baga nacasorog sa magña nagmomondó; con nagdagos sa gabos na marhay na guibo. 11 Alagad an magña babaeng bálo na orog pa ca magña áquí day mo pagacóon: háros ta pacatapus nin pagparalapas tumang qui Cristo, boot na magpaaragom. 12 Magña sinisilotan na, huli ta linapas si enot na pagtubod. 13 Asin nagpapatood pa man sa magña cabogacan, sa pagboborobalio ú horohaliao sa caharong-harogñan; asin bacó sanang magña hogacon, condi man magña tabilon asin magña maongmanon, na nagtataram caitong day maninigó. 14 Boot co nangayod, na an magña babaeng áquí pa magcaaragom, magñagaraqui, magñataman can harong; na day magtao nin anoman na maguing dahelan sa caiual na macapagtaram nin maraot. 15 Háros ta an magña nagcacápira nagpanalicod-na sa hudian ni Satanás. 16 Con an sarong lalaqui na may pagtubod ó sarong babae na igua nin pagtubod igua nin magña babaeng bálo, atamanon iyan, asin day magabatan an Iglesia; tagñaning magcaigua caitong maninigó manogñod sa magña sa catotoohan tunay na bálo. 17 An magña magugurang na magñataman nin marhay, anan ibilang na magcacanigóng galagñan nin macuri; orog. pang gayo si magña nagpapagal sa paghulit asin sa pagtocdó. 18 Huli ta an casuratan nagsasabi: Day mo pag gacodan an gňosó can baca na nagtotolsac; asin: Magcacanigó nangayod an nagpapagal ó paraaldao can saiyang tangdan. 19 Tumang sa magugurang day ca magacó nin abla ó sombong condi na caiba an dua ó tolong sacsi.<noinclude></noinclude> nmktz0uqbft1251zoqxwskvz2nvoqb0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/62 250 590 2396 2395 2024-10-15T15:48:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2395 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|52|'''<center>SAN MATEO 16 & 17.</center>'''|}} ------------</noinclude>28 Sa catotooban sinasabi co sa saindo, Iguá ni nagcacapirá sa magña anion digdi, na day ninda mananamitan an caga- danan, sagcod na mahiling ninda an Aqui nin tauo na mapadigdi sa saiyang cahadéan. <center>'''CAPÍTULO XVII.'''</center> <center>''An pagcaliuat can hauac ni Jesús.''</center> 1 Asin paca-águi can anom na aldao pinagiba ni Jesús si Pedro, asin si Santiago, asin si Juan, na tugang nia, asin dinará sinda sa sarong buquid na halancao asin siblag; 2 asin sia nani iba sa atubang ninda: asin naglinaṇag an saiyang lalaugon na garong aldao, asin an saiyang magna gubing nani magña maputi na garong ilao. 3 Asin, nya digdi, napahiling sainda si Moisés asin si Elias na naquipag-olay sa saiya. 4 Asin nagtaram si Pedro, na sinabihan si Jesús, Cagurangnan, marahay na inaualat quita digãi, cun boot mo, magguiribo quita nin tolong quinorobong; sarò saimo, sarò sa qui Moisés, asin sarô sa qui Elias. 5 Nagtataram pa sia, caini, uya digdi, an sarong pagñanoron na may liuanag na tinahoban sinda; aain, uya digdi, an sarong tignog guican sa pagñanoron na nagsasabi, Ini iyo an Aqui cong namomotan, sia an iquinararagña co, hinaniogon nindo Asin can madagñog ini can magñia discipulo, nagcaporocan, asin nagcataracot nin macuri. 7 Asin dominoloc si Jesús, tinicuil sinda, asin sinabihan, Magburuhat camo, asin day camo magcataracot.. 8 Asin can itagñad ninda an magña matá, day sindang nahiling na si-isay man cundi si Jesús saná. 9 Asin can pagrulugsot sa buquid, pigbótan sinda ni Jesús, na nagsabi, Day nindo sabihon sa qui-isay man an nagcahiri- ling nindo sagcod na an Aqui nin tauo mabuhay liuat sa magna gadana.<noinclude></noinclude> jlf6ar7do4eqyzgh858v43fhpofzvrt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/63 250 591 2401 2400 2024-10-15T15:48:24Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2400 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 17.</center>'''|53}} ------------</noinclude>10 Asin an magña discipulo nagharapot saiya, na nagsarabi, Tádao gñani ta nagsasarabi an magña escriba na madigdi gñôna na enot si Elias? 11 Asin sia nagsimbag na sominabi, Si Elias sa catotochan madigdi asin ibabalic an gabos sa cadatihan. 12 Tará acó nagsasabi sa saindo na napadigdi na si Elias, asin day sia namidbid ninda; atâ gñani pigguiribohan sia can gabos na nasaboot ninda. Siring man an Aqui nin tauo papasaquitan ninda. 13 Dagñan an magña discipulo nacasabot na pigtataraman sinda dapit qui Juan na Bautista. <center>''Pagbolong sa sarong ribong.''</center> 14 Asin pagdaratong ninda sa cadaclán, nagdoloc sa saiya an sarong lalaqui, na lominohod saiya, asin nagsabi, 15 Cagurangnan, naherac ca sa sacong áquing lalaqui, huli ta ribong, asin nagtitios in macuri; tará parati na nacacasugbá sa calayo, asin parati sa tubig : 16 asin dinará co sia sa saimong magña discipulo; tará day sia napaomayan ninda. 17 Si Jesús sominimbag, na sinabihan, Oh capagaraquian na daing pagtubod asin biricó ¿sagcod noarin mag-oontoc aco sa cairiba nindo? ¿sagcod noarin pagtitioson ta camo? Darahon nindo sia digdi sa sacó. 18 Asin si Jesús tinuyaó idto, asin lominuas an demonio sa saiya; asin an barobatâ naomayan magpoon can oras na yan. 19 Dagñan nagdoroloc an magña discipulo qui Jesús na nasa harayo, nagsarabi, Tádao ta day mi sia napaluas? 20 Asin sia sinabihan sinda, Dahel sa cadiquít nindong pagtubod; tará sa catotoohan sinasabihan co camo, na cun magcaigua camo nin pagtubod na siring sa sarong pisog lamang nin mostaza, masasabihan cutá nindo ining buquid, Bomalió ca magpoon digdi sagcod duman, asin mababalió; asin day cutânang anoman na day nindo maguiguíbo, 21 Tará ining capagaraquian na ini day minaluas cundi sa cabagsican nin pamibi asin ayuno.<noinclude></noinclude> rwqu4tq1yanmvep18q24ygfvoy049zn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/632 250 592 2405 2404 2024-10-15T15:48:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2404 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit" style="text-indent-0">620{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}{{Gap}}'''TITO 3.'''</div> {{Rule}} guibo. Ining magña bagay na ini anan na magña marhay asin mapapaquinabagñan nin magña tauo. 9 Alagad an magña caribocan ó pasuhay na magña cablas asin magña pagsosog nin pagcasorosoronod nin guinicanan, asin magña pagpasuruhay, asin magña pasirimbagan dapit can ley ó catogonan, maglicay ca; huli ta anan na mayó nin paquinabang asin magña basang sana. 10 Sayumahan mo an tauong hereje ó lolong (ta nagpapainda can pagtubod), pacatapus can saró asin icaduang cahatolan; 11 Sa pagtubod na an siring ay nababalising, asin nagcacasalá, na sinisilotan nin sadiri man sana niyang paghocom. 12 Con isobol co sa saymo si Artemas, ó si Tychico, maghigñoa cang domigdi sa sacuyá, sa Nicópolis: huli ta dian pinagmarhay cong mag-ontoc sa tiglipotan. 13 Si Zenas paratocdó ó madonong sa ley, asín si Apolos, isobol mo, sa enotan, na tigayonon mo na day sa sainda mag- culang an anoman. 14 Asin magñagadal ó magpacanood siring man sana an magña mapadapit sa satuya na magñataman sa magña marhay na magña guibo manogñod sa macacaipuhan na magña paggamit, tagñaning day maguing mayó nin bugña. 15 An gabos na uya nasa sa caibahan co minataong galang sa saymo. Magtao ca nin galang sa magña namomoot sa satuyá dian sa pagtubod. An biyaya macamtan logod nindo gabos. Auot pa.<noinclude></noinclude> movcxj2rjozadlguvhradskiqhpj96e Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/633 250 593 2409 2408 2024-10-15T15:48:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2408 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''QUI'''<br> '''ISINURAT NI'''<br> {{xxxx-larger|'''FILEMON.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''IYO SANANG CABTANG.'''}} }} 1 Si Pablo na bihag ni Jesucristo asin an tugang na si Timoteo sa qui Filemon na namomótan, asin cahinuang niamo; 2 Asin sa namomótan na si Apphia, patin sa qui Archípo, caibahan sa samuyang paglingcod, asin sa Iglesia na yaon sa saymong harong: 3 An biyayá mapa saindo asin an catoninogñan nin Dios na satuyang Amá, patin nin Cagurangnan na si Jesucristo. 4 Nagpapasalamat aco sa sacuyang Dios na nagguiguiromdom sa guiraray sa saymo sa sacuyang magña pagñadie. 5 Na nadagñog co si saymong pagcaherac, asin pagtubod mo dian qui Jesús na Cagurangnan, asin manogñod sa gabos na magña santos; 6 Tagñaning an paquinabang nin saymong pagtubod maguing mapangyari, dian sa pagmidbid can gabos na carahayan na yaon dian sa saindo, huli qui Cristo Jesús. 7 Huli ta igua caming daculang caogmahan asin caragñahan can saymong pagcaherac, na huli sa saymo, oh tugang, nagñag- caorogma si magña boot nin si magña santos. 8 Nin huli caiyan, minsan igua aco nin dacol na pagmauot dian qui Cristo sa pacapadara sa saymo can magcacanigó, 9 Naquiquimaherac aco sa saymo nin orog ca rahay huli sa<noinclude></noinclude> a1r9ji14jotwgaqpwzrjn35bkjwz5ie Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/635 250 594 2413 2412 2024-10-15T15:48:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2412 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''FILEMON.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}623}} {{rule}} 23 Minataóng galang sa saymo si Epafeas, na sacuyang caibahan sa bilangóan huli qui Cristo Jesús, 24 Si Márcos, si Aristarco, si Demas patin si Lucas, na sacuyang magña cahinúang. 25 An biyaya nin Cagurangnan tang Jesucristo mani caibahan 6 macamtan nin saindong espíritu. Auot pa. <center>_______________</center><noinclude></noinclude> 13db40ge5itwuj78h5i6uoy2dp79b8t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/636 250 595 2417 2416 2024-10-15T15:48:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2416 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APOSTOL SAN PABLO'''}}<br> '''SA MAGNA'''<br> {{xxxx-larger|'''HEBREOS.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 An Dios, pacapagtaram sa dayaday asin sa balaquid na magña paágui can sarong panahon sa magña caganac sa gñosó nin si magña profetas ó manruruquiao, 2 Sa magña huring aldao na ini nagtaram sa satuya sa gñosó nin si Aquí, na íní guinibong parapanonod nin gabos na bagay, huli caiyan siring man sana linalang an bilog na quinában: 3 Na siya huli ta iyo an banáag nin saiyang camurauayan, asin an ladauan man sana nin si saiyang pagca Dios, asin na binubuhay an gabos na magña bagay can tataramon nin si sayiang cabagsican, pacaguiboha can capatauaran nin si satuyang magña casálan huli sa saiya man sana, timinucao sa totoo nin Capangyarihan duman sa caoroitáasi. 4 Naguinibong labi ca-halangcao sa magña ángeles, nin siring can pacaabot sa pamana nin orog cahalangcao na gñaran qui sa sainda. 5 Huli ta ¿sa quiysay sa magña ángeles siminabi an Dios sagcod lamang: An sacuyang Aquí iyo ica, gñunian aco ipinagñaquí taca? asin sa liuat: Aco maguiguing Amá niya, asin siya maníni sa sacuyá sacong Aquí? 6 Asin sa liuat, can pagbugtacan can Matúang-áquí dian sa dagá nagsabi: Asin sambabon siya nin gabos na magña ángeles nin Dios.<noinclude></noinclude> svj5fjz174i8ttmc2g0yxc2nhis6jl8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/637 250 596 2421 2420 2024-10-15T15:48:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2420 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''HEBREOS 1 & 2.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}625}} {{rule}} 7 Asin totoo man nangayod dapit can magña ángeles nagsasabi Itong minaguibo can saiyang magña ángeles na mani magña espiritus, ásin sa magña may catongdan ó pinaniualáan niya na baga laad nin calayo. 8 Alagad sa Aquí: An saymong trono, oh Dios, sa panahon nin panahon; socol nin catanosan an socol nin saymong cahadéan ; 9 Namootan mo an catanosan, asin nabaldían mo an carátan; huli caiyan pinahiran ca nin Dios, itong si saymong Dios, can óleo nin caragñahan nin labí pa quí sa saymong magña caibahan. 10 Asin: Icá, oh Cagurangnan, sa capinónan linalang mo an dagá; asin an calagñitan anan na magña lalang nin saymong magña camot: 11 Sinda magcacatarapus, alagad ica magdadanay; asin sinda gabos magpapangurang ó magcacadaráan na siring sa sarong gubing; 12 Asin síring sa sarong gubing papatoson mo sinda ó iyan, asin magcacasaralihidan; alagad ica iyo man guiraray, patin an saymong magña taón day mayó nagcacatarapus. 13 Tará, sa quiysay sa magña ángeles nagsabi sagcod lamang: Tumucao ca sa totoo co, sagcod na icabugtac co an saymong magna caiual na babatayan nin saymong magña bitís? 14 Bacong an gabos na magña espiritus magña pinaniualáan, magña isinobol na maglingcod manogñod sa magña maguiguing magña parapanonod nin pagcabuhay ó carahayan nin buhay? <center>'''CAPITULO II.'''</center> 1 Cayá, caipuhan na sa orog na paghigñat pagñatamanon nisto an magña bagay na satuyang nahinaniog, ta gñaning con baga man day quita magcadarasmag. 2 Háros ta con an tataramon na isinabi nin si magña ángéles magdadanay, asin an bilog nacasumbicalan asin capanuhayan nagcamit can matanos na cahayaran siring sa balos,<noinclude></noinclude> ijv2pabi65es6mi2gl7xe0g1emt3lc2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/638 250 597 2425 2424 2024-10-15T15:48:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2424 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>626{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''HEBREOS 2.'''</br> {{rule}} 3 ¿Paáno an pacadulag niato, con ibilang niato sa cadiquit an sarong cabuhayan na macuri cadaculá? Na iyan pacapagpóonína nin Cagurangnan na ipagbalagñibog, pinatotoohan sagcod niamo caitong magña nagpacadagñog: 4 Na nagpatotoo sa caibahan ninda an Dios, sa magña tandáan asin magña milagros patin manlaenlaen na magña gñagñalasan, asin magña paropaquinabang nin Espíritu Santo siring sa saiyang boot. 5 Huli ta day pinasacop sa magña ángeles an madatong na quinában, na dapit caiyan nagtataram cami. 6 Alagad pinatotoohan nin si saró duman sa sarong lugar, na nagsabi: Ano ó siysay an tauo, ta nacacaguiromdom ca sa saiya? ¿óan áquí nin tauo, na sinosongcó mo? 7 Ica guinibo mo siya na sadit nin cadiquit sa magña ángeles, quinoronahan mo siya nin camurauayan asin nin camahalan, asin ibinugtac no siya sa ibabao can magña guinibo nin si saymong magña camot; 8 Si gabos na magña bagay pinacuyog mo sa irarom nin si saiyang magña bitis. Hulí ta sa pagcacuyugan sa saiya can gabos na magña bagay, day nin tinadang anoman na day cuyog sa saiya; alagad day pa niato nahihiling na an gabos na magña bagay nacucuyog sa saiya. 9 Alagad naquiquita niato na nacocoronahan nín camu- rauayan asin camahalan, huli can pagtios nin cagadanan, itong Jesús na guinibong sadit nin cadiquit sa magña ángeles, tagñaning huli sa biyaya nin Dios mamótan niya an cagadanan huli sa cagabsan. 10 Háros ta magcacanigó na itong huli sa saiya nangyari an gabos na magña bagay, asin huli sa saiya an gabos na magña bagay nagdadanay, na gñapit pagdaraha niya sa camurauayan an balaquid na magña áquí, maguing matapus huli sa magña camondóan sa caglalang can saindang carahayan nin buhay. 11 Háros ta si nagpacangmahal asin si magña pinacangmahal, anan gabos na guican sa saró: nin huli caiyan day nasosopog na gñaranan ó apodon sindang magña tugang,... 12 Ña nagsasabi: ipagbabalagñibog co sa sacuyang magña<noinclude></noinclude> jmfr2omorkkwve0xmawc6je4ic5e341 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/639 250 598 2429 2428 2024-10-15T15:48:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''HEBREOS 2 & 3.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}627}} {{rule}} tugang an saymong gñaran, sa tahao nin catiriponan pagoomauon taca. 13 Asin sa liuat: Aco mananarig dian sa saiya. Asin sa liuat. Uya digdi, aco asin an magña áquí na itinao sa sacuyá nin Dios. 14 Cayá gñani na, huli ta si magña áquí nagñagpaquinabang sa laman asin sa dugó, siya man nagpaquinabang nin siring man sana caiyan, sa paglaglag huli can pagcagadan sa igua nin capangyarihan nin cagadanon, na sa casayudan, iyo an diablo, 15 Asin sa pagligtas sa magña huli can pagcatacot sa cagadanan nasasacop sa bilog na pagcabuhay sa caoripnan. 16 Háros ta totoo man nangayod day químínua sa magña ángeles, condi sa guinicanan ó capagaraquían ni Abraham químínua. 17 Nin huli caiyan, maninigó na sa gabos mani cabaing sa magña tugang, tagñaning maguing maheheracon asin maimbod na Pontifice sa manogñod sa Dios, sa pagpárá can magña casálan nin banuían. 18 Háros ta huli ta siya man sana nagtíos na pinagsugtan, siya mapangyari sa pagsorog sa magña pagsusugtan. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Cayú, magña tugang na banal, magña maquiquinabang can pagapod na lagñitnon, horop-horopa nindo an Apóstol asin Pontífice nin satuyang guiboguibo, si Cristo Jesús. 2 Na siya macuyog ó maimbod sa caguibo ó nagpamugtac sa saiya, siring man caiyan si Moisés mapadapit sa bilog niyang harong. 3 Háros ta con guráno ca orog cadaculá can camurauayan sa qui Moisés ini ibinilang na magcacanigó, labi nanggayod ca orog cadaculá an camahalan ó canigóan quí sa harong caitong caguibo ó cagtogdoc caiyan. 4 Huli ta an gabos na harong itinugdoc iyan nin saró catauo: alagad an caglalang nin gabos na magña bagay iyo an Dios. 5 Asin si Moisés sa catotoohan naguing maotob dapit sa<noinclude></noinclude> ge119fv6grc7e7dcq3ry0k14hiplcpa Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/64 250 599 2433 2432 2024-10-15T15:48:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2432 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|54|'''<center>SAN MATEO 17 & 18.</center>'''|}} ------------</noinclude>22 Asin can daduman sinda sa Galilea, sinabihan sinda ni Jesús, An Aqui nin tauo ipapasaloib sa magña camot nin magna tauo; 23 asin gagadanon sia; tará sa icatlong aldao mabubuhay liuat. Asin sinda nagcamorondo nin macuri. <center>''Si Jesús nagbabayad can buhis.</center> 24 Asin can pagdaratong sa Capernaum, nagdoroloc qui Pedro an magña para-sigñil nin cabagñang siclo,* asin nagsarabi saiya, An saindong Maestro day magbabayad can cabagñang siclo? 25 Sia nagsabi, Ohò. Asin can paglaog nia sa harong, si Jesús pinagpaenotan sia, na sominabi, ¿Anong paghonâ mo, Simon? An magña hadê sa daga, ¿Sa magña qui-isay sinisigñil an cabayadan, Ó an buhis? ¿sa saindang magña áqui, ó sa magña ibang tauo? 26 Si Pedro nagsabi saiya, Sa inagña ibang tauo; sinabihan sia ni Jesús, Cun siring an magña áqui day nagbabarayad. 27 Alagad, ta gñaning day ta sinda matauan nin icararaot, paduman ca sa dagat asin iholog mo an sarong banuit sa dagat, asin cuaon mo an maenot na sira na somobad; asin bocahon mo an saiyang gñoso, macucua mo an sarong siclo: cuaon mo ini, itao mo sa sainda manogñod sa saco asin manogñod sa saimo. <center>'''CAPÍTULO XVIII.'''</center> <center>''An dacula sa cahadêan nin lagñit.''</center> 1 Can horas na yan an magña discipulo nagdoroloc qui Jesús, na nagsarabi, ¿si-isay an nagñogñorog sa cahadéan nin lagñit? 2 Asin inapod ni Jesús an sarong áqui, ibinugtac sia sa tahao ninda, 3 asin nagsabi, Sa catotoohan sinasabihan co camó na cuu day camó magbaralic sa boot asin mani camong garong magña ----- * Siclo limang sicapat may nalong cuarta.<noinclude></noinclude> 50c6uqqxnk6cm1h6keizl3e9m4krznv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/640 250 600 2437 2436 2024-10-15T15:48:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2436 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>628{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''HEBREOS 3.'''</br> {{rule}} bilog niyang harong, siring sa oripon, sa pagpatotoo caitong ipagsasabi ; 6 Alagad si Cristo, siring sa áqui, dapit dian sa saiyang harong; na iyan harong na iyan iyo quita, con baga sagcod sa catapusan rimposon niato an panarig na danay asin an camurauayan nin paglaom. 7 Nin huli caiyan, siring sa olay nin Espíritu Santo: Con magdadagñog ó maghihinaniog camo gñunian can saiyang tigñog, 8 Day nindo pagpatagason an saindong magña pusó siring baga sa pagaagñat, gñapit duman sa aldao nin pagsugot duman sa patag, 9 Duman sa pinagtucsuhan sa sacuyá niu si saindong magña caganác; pinagbaraló aco, asin nagcahiriling si sacuyang magña guibo may apat na polong taón. 10 Dahel caivan namondó aco sa capagaraquian na ini, asin nagsabi aco: Sa guiraray nalalagalag sinda sa pusó, asin day nagpacamidbid can sacuyang magña dalan. 11 Cayá, siminumpá aco nangayod sa sacuyang caangotan: Day magpapacalaog sa sacuyang capahigñalóan. 12 Hiligña nindo, magña tugang, na sa quiysay paman sa saindo day logod mangyari an pusong maraot sa day pagtutu- bod na macaharayó siya sa Dios na buhay: 13 Condi magpaharatol-hatol camo man sana an magña iba sa magña cápua aroaldao, mantá na sinasabi Gñunian; tagña- ning day nin saró man sa saindo na tomagas sa dayá nin casalan: 14 Huli ta magña maquiquinabang quita qui Cristo, con baga magdanay nangayod quita na magrimpos ó magotob sagcod sa catapusan can capinónan nin satuyang panarig; 15 Mantá na sinasabi: Con himatéon nindo gñunian an saiyang tigñog, day nindo patagason an saindong magña pusó, siring man sa pagagñat. 16 Háros ta si magña nagcacápira sa magña nagñagharalé a Egipto sa caibahan ni Moisés, na paca paghinaniog ninda, nagpanhagñat, minsan gayod bacong si gabos. 17 Alagad ¿sa quiysay naangot sa laog nin apat na polong<noinclude></noinclude> 6epodq7rjmpaxa7w3br5cpf73qm4vub Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/641 250 601 2441 2440 2024-10-15T15:48:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2440 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''HEBREOS 3 & 4.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}629}} {{rule}} taón? ¿Bacong nagui sa magña nagñagcarasalá, na sí magña hauac ninda nagcahorolog duman sa capatagan? 18 Asin sa magña quiysay siminumpá na day magpapacalaog sa saiyang capahigñalóan, condi sa caitong magña day nagñagcuruyog? 19 Asin nahihiling niato na day nagpacalaog dahelan sa day pagtutubod. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Matacot nangayod quita, na natatadá pa ó uya pa gñaní an panugá na macalaog sa saiyang capahigñalóan, pomahayag an saró sa saindo na baga nacabulag siya. 2 Huli ta sa satuyá man pinaghulitan quita nin siring sa sainda condi day naguing paquinabang sa sainda si pag- hinaniog can tataramon sa magña nagñagpacahinaniog caiyan na day nin casalac na pagtubod ó day nin caibahan na pagtubod. 3 Alagad malaog quita sa capahigñalóan quita si magña nagnagtubod, siring sa bagay na isinabi: Siring sa pagcasumpá co sa sacuyang caangotan, day magpapacalaog sa sacuyang capahigñaloán: minsan gayod magcatarapus na an magña guibo-guibo poon can capinónan nin quinában. 4 Huli ta sa sarong talagang lugar nagsabi nin siring can icapitong aldao: Asin nagpahigñaló an Dios sa gabos niyang magña guiniguibo sa icapitong aldao. 5 Asin sa liuat digdi: Day magpapacalaog sa sacuyang capahigñalóan. 6 Cayá gñani na, huli ta nagcuculang na an magña nag- cacápirá magpapacalaog dian caiyan sa saiya, asin itong sa sainda na enot na ipinag baretá day nagpacalaog dahel sa capanubayan, 7 Nagsabi sa liuat nin sarong talagang aldao, na an olay sa gñosó ni David: Gñunian, pacalihis nin dacol na panahón; siring sa nasasabi na: Con hinaniogon nindo an saiyang tigñog gñunian, day nindo pagpatagason an saindong magña pusó. 8 Huli ta con si Josué itinao na sa sainda an capahigñalóan, day na ipagtataram pacatapus an ibang nasabing aldao.<noinclude></noinclude> 0vybsrfp7kszzyfckfi9a8ypydcmhrd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/65 250 602 2445 2444 2024-10-15T15:48:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2444 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 18.</center>'''|55}} ------------</noinclude><br> saradang na áqui, sa anoman na paagui nindo day camo macacalaog sa cahadéan nin lagñit. 4 Si-isay nan na magpacumbaba na siring caining sadang na áqui, iyo sia an nagñogñorog sa cahadêan nin lagñit. 5 Asin si-isay than na omacò sa saróng siring na sadang na áqui sa gñaran co, acó an inaacó. 6 Tara si-isay man na magtao nin icararaot sa sarò sa magña saradang na ini na minaturubod sa saco, marahay saiya na bitayan sia sa liog nin sarong gapong guiligñang nin asno, asin sia ibontog sa cararuman nin dagat. 7 Herac man can quinâban, dahel can magña capaaracan huli ta quinacaipuhan na domatong an magña capaaracan, tará herac man caidtong tauo na guiniguicanan can dahclan ó escándalo. 8 Nin huli caini, cun an saimong camót ó an saimong bitis. macacapagparaot sa saimo, potolon mo, asin iapon mo; ta marahay pa saimo na lomaog sa buhay na pilay ó quimay qui sa may duang camot ó duang bitis, na iapon ca sa calayo na daing catapusan. 9 Asin cun an matá mo mani dahelan sa pagcasala mo, holuaton mo, asin iapon mo; ta marahay pa saimo na lomaog sa buhay na sarò an matá, qui sa may duang matá, na iapon sa calayo nin infierno. 10 Igñatan nindo na day nindo haléan nin halagá an saró caining magña saradang na ini; ta sinasabihan co camó, na an saindang magña ángeles sa lagñít nabibiling na dayaday an lalaugon nin sacong Amâ na nasa lagñit. 11 Huli ta an Aqui nin tauo napadigdi ta gñaning iligtas idtong nauará. 12 Ano an honâ-honâ nindo? Can an sarong tauo may sangatos na carnero, asin mauarà an sarò sa sainda, ¿day binabayaan an siam-na-polô may siam, asin minaduman sa magña cabuquidan ta hahanapon si nauarà? 13 Asin cun mangyaring mácua idto, sa catotoohan sinasabihan ta caró na labi pa an caragñahan dapit caidto, qui sa siamnapolô may siam na day nagcauararâ.<noinclude></noinclude> qph59ivcgjig5nvyi8y0yjhrjwdwkys Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/66 250 603 2449 2448 2024-10-15T15:48:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2448 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|53|'''<center>SAN MATEO 17 & 18.</center>'''|}} ------------</noinclude>14 Siring man sana, bacong iyo an cabôtan nin saindong Ama na nasa lagñit na an saro caining magña saradang na áqui mapabamac. <center>''An pagpatauad.-Halimbaud dapit sa nagpautang na''</center> <center>''day nin pagcaherac''</center> 15 Caya, cun an tugang mo magcasala tumang sa saimo, paduman ca, ipahayag mo saiya an saiyang casâlan sa saindong dua sana: cun ica dagñogon, nadaog mo an saimong tugang. 16 Cun day ca dagñogon, ipagiba mo an saro ó duá pa, ta gñaning sa gñoso nin duá ó tolong sacsi mapatotoo an gabos na tataramon. 17 Asin cun day nia dagñogon sinda, sabihon mo sa Iglesia tará cun day nia dagñogon an Iglesia ipamugtac mo sia siring sa sarong Gentil asin sa sarong publicano. 18 Sa catotoohan sinasabihan co camó, na an gabos na gaposon nindo sa ibabao can daga gagaposon sa lagiit; asin an gabos na hubadan nindo sa ibabao nin daga, huhubadan sa lagñit. 19 Sinasabihan co camó liuat, na cun an duá sa saindo magca-oyon sa ibabao can daga dapit sa anoman na bagay na bahagadon nindo, guiguibohon sa saindo nin sacong Amâ na nasa lagñit. 20 Huli ta saen man na an duá ú toló na nagcacatiripon, sa gñaran co, dihan yaon acó sa tabao ninđa. 21 Dagñan nagdoloc si Pedro, na sinabihan sia, Cagurangnan, macapirang magcacasalâ an sacong tugang tumang sa sacô, na sacong papatauadon? ¿sagcod sa icapito? 22 Si Jesús nagsabi saiya, Day co sinasabi saimo, Sagcod sa icapito; cundi: Sagcod sa pitong polong pito. 23 Caya an cahadêan nin lagñit nacacaaguid sa sarong hadê, na boot maquipagsaray can magña pautang sa saiyang magña oripon. 24 Asin can magpoon maquipagsaray, inatubang saiya an sarô na nagcacautang saiya nin sampolong ribong talento.* ----- * '''An sarong talento may duang ribong pisos.'''<noinclude></noinclude> qc8pmihpkst04nk4jjgkl9j5908ff7w Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/665 250 604 2453 2452 2024-10-15T15:48:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2452 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> {{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT SA CAGABSAN'''}}}}<br> '''NI'''<br> {{xxx-larger|'''SANTIAGO.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Santiago, na oripon nin Dios asin nin Cagurangnan na si Jesucristo sa cagduang capagaraquían na nagpacauarac, an carahayan macamtan. 2 Magña tugang co, ipagogma nindo nin macuri con maholog camo sa magña manlaen-laen na magña sugot; 3 Na nacacatalastas camo na an pagpatotoo can saindong pagtubod nacaguinibo nin pacatíos. 4 Alagad an saindong guibo magcaigua logod nin pacatíos na mahusay, tagñaning magui camong magña sangcap asin magña mahusay, na day magculang sa tibaad nang bagay. 5 Asin con an saró sa saindo iguang caculagñan sa cado- nogñan, homagad sa Dios caiyan, ta siya minatao sa gabos nin macuri cadacol, asin day nagsasayuma: asin itatao, sa saiya. 6 Alagad hagadon sa pagtubod, na day magduadua nin anoman: haros ta an nagduduadua nacacabaing sa onos nin dagat, na naheheró can doros, asin ta dinadará minsan sain. 7 Day nangayod maghoná an siring na tauo na magcacamit siya nin anoman na bagay sa Cagurangan. 8 An tauo na iguang duang pagisip day magdadanay sa gabos niang magña dalan. 9. An tugang na hababá an saiyang palad, magogma sa cahalangcauan niya:<noinclude></noinclude> nktm124e3sxstq3cch81nlcj0d7s0ny Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/666 250 605 2457 2456 2024-10-15T15:48:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2456 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>654{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SANTIAGO 1.'''</br> {{rule}} 10 Alagad itong mayaman, sa saiyang cahababáan; huli ta siya maágui sana na siring can burac nin doot. 11 Hulí ta pagluas na nin si aldao na mainit, si doot naalang, asin si saiyang burac naricdag, asin napárá si magayon niyang camugtacan sa paghiling: siring man sana. mapapárá ó magagadan an mayaman sa gabos niyang magña paglalacao. 12 Mapalad an lalaqui na nagtitios nin sugot; hulí ta gñapit con pagbalóon ó papagcanigoon siya, macacamtan an corona nin pagcabuhay na ipinanugá nin Dios sa magña namomoot sa saiya. 13 Con an siysay man pagsugutan, day macasabi na pinagsugtan nin Dios: háros ta an Dios day mapagsugtan nin si magña maraot, day man siya nagsusugot sa quiysay paman: 14 Condi na an lambang saró pinagsusugtan, con sa saiyang rogaring na casigñauan ó maraot na pagmauot nin hauac nabobotong, asin nadidicloman. 15 Asin an paghorot nin hauac pacatapus pagpagñidaman, ipinagñaqui an casálan asin an casalan, con naotobna minabugña nin cagadañan. 16 Magña namotan cong magña tugang, day camo masalá. 17 An gabos na marhay na dolot asin an gabos na sangcap na balaog guican iyan duman sa caitaásan, na minahilig halé sa Amá nin magña caliuanagan, na dian sa saiya day mayó nin pagliuat-liuat, day man nin anino nin pagcaláen. 18 Siya, sa saiyang cabótan binuhay quita ó pinagñataman quita huli can tataramon na iguang catotoohan, tagñaning maguí quitang magña tinagba sa saiyang magña linalang. 19 Huli caiyan, magña namomótan cong magña tugang, an gabos na tauo maguing madalé sa paghinaniog, magña haloy sa pagtaram, haloy sa pagcaángot: 20 Háros ta an caangotan nin tauo day nacacaguinibo nin catanosan sa Dios. 21 Nin huli caiyan, con pabayaan an bilog na carupitan asin calabihan nin pagcasala, acoa nindo sa cahoyóan an tataramon na nalalagdá, na iyan macacaligtas can saindong magña calag.<noinclude></noinclude> n5chgngo2jw7ae8dq5ftd16qhjpy0ws Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/667 250 606 2461 2460 2024-10-15T15:48:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2460 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SANTIAGO 1 & 2.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}655}} {{rule}} 22 Alagad magui logod camong magña paraguibo can. tataramon, asin bacó sanang gayong magña parahinaniog, na magdadayá camo sa saindo man sana. 23 Háros ta con an siysay man hinihimaté an tataraman sana, asin day niya iyan guiniguibo, ining tauong siring nacacabaing sa tauo na naghohorophorop sa sarong salming can dati niyang lalaugon. 24 Huli ta siya naghonáhoná sa saiya man sana, asin nag- padagos, asin dagñan nacaligñao na siring siya caiyan. 25 Alagad itong naghiling nin marhay nangayod dian sa pagboot na mahusay na iyo an sa libertad ó carogarigñan nin boot, asin nagdanay dian caiyan, na bacong parahinaniog na maligñauon, condi para guibo can gaüégaüé, ining siring caini maguiguing mapalad sa saiyang guibo. 26 Asin con an saró sa saindo nagiisip na maguing banal, asin day pinopogolan an saiyang dilá, condi nagdadayá an saiyang pusó, an pagsamba nin siring daing halaga ó basang sana. 27 An paglingcod ó pagsambang tunay ó bolaos, asin day mayó nin digtá sa atubang nin Dios asin Amá iyo ini: Dalauon an magña ilo asin an magña babaeng bálo sa saindang magña casaquitan, patin maglicay na day nin digtá can quinában na ini. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Magña tugang co, day nindo ibilang an pagtubod qui Jesucristo Cagurangnan ta na mamurauayon sa pagpalaen- laen sa magña tauo. 2 Huli ta con dian sa saindong catiriponan lomaog an saró catauo na iguang singsing na bulauan, asin gubing na mahalaga, asin lomaog man an sarong dukha na iguang gubing na sa dusta ó masiuaua, 3 Asin galagñan nindo itong iguang gubing na mahalaga, asin sasabihan nindo siya: Tumucao ca dian sa marhay na camugtacan: asin sasabihan nindo an dukhâ: Dian ica sa pagtindog; ó tumucao ca dian sa ibabá nin sacuyang binabatayan:<noinclude></noinclude> fth2kehfvowe42lf0if7tpmycfgkjah Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/668 250 607 2465 2464 2024-10-15T15:48:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2464 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>656{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SANTIAGO 2.'''</br> {{rule}} 4 Day camo naghohocom sa saindo man sana, asin naguigui camong magña hocom sa magña honáhónang maraot? 5 Magña tugang cong nagcacamorótan, maghinaniog camo: Day pinili nin Dios si magña dukha sa quinában na ini, na magña mayaman sa pagtubod, asin magña manononod can cahadéan na itinugá sa nagña namoot sa saiya? 6 Alagad camo pinagduhagui nindo an dukha. ¿Day camo hinihigpit ó pinapasaquitan can magña mayaman, asin bacong iyo sinda man sana an minabotong sa saindo sa magña hocoman? 7 Day linalanghadan ninda si marhay na gñaran na pinag-arang dian sa saindo? 8 Con sa catotoohan nagotob camo can tunay na pagboot, siring sa sabi sa Escritura ó Casuratan: Cámotan mo an magcasimo tauo nin siring sa saymo man sana, macacaguibo camo ó minaguibo camo nin marhay: 9 Alagad con magpili camo ó maglaen-laen can magña tauo nacacaguinibo camo nin casálan, asin ta sisigñilon camo dapit can ley ó catogonan na siring sa magña paralapas. 10 Huli ta an siysay man na nacaotob can pagboot gabos, asin macapaangot sa sarong cabtang, naguing nagcasala can cagabsan. 11 Huli ta itong nagsabi na: Day ca magdorog sa agom nin iba, nagsabi man: Day ca maggadan ó haré ca cabobonó. Tara gñunian, con day ca nacaguinibo nin pagdorog sa may agom, alagad gominadan ca, nagui canang paralapas can pagboot ó ley. 12 Siring magtaram camo, asin siring gomibo camo, nin siring sa hohocoman camo sa ley nin carogarigñan nin boot. 13 Huli ta an paghocom na mayong pagcaherac maguiguinibo sa caito na day gominibo nin pageaherac: asin an pagcaherac nacacapanagsag tumang sa paghocom. 14 Magña tugang co, ¿ano an papaquinabagñon con an saró magsabi na igua siya nin pagtubod, asin day nin magña guibo? Macacaagao sa saiya an pagtubod? 15 Asin con an tugang na lalaqui ó babae man naghuhuba, asin iguang caipuhan nin ipagbubuhay sa aroaldao,<noinclude></noinclude> n8gpbyzwwzbjp5cp98p7mn0ehdg2z6u Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/669 250 608 2469 2468 2024-10-15T15:48:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2468 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SANTIAGO 2.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}667}} {{rule}} 16 Asin an saró dian sa saindo sabihan sinda: Lacao na camo sa catoninogñan, magñagpaimbong camo asin magpacabasog camo; alagad day nindo sinda tatauan can magña bagay na anan na macacaipuhan manogñod sa hauac: ¿ano an papaquinabagñon? 17 Siring man an pagtubod, con day mayó nin magña guibo, gadan iyan sa saiya man sana. 18 Alagad an siysay man magsasabi: Ica igua cang pagtubod, asin aco igua nin magña guibo: pahayagan sa sacó dao an saymong pagtubod na mayó cang magña guibo, asin aco ipapahayag co saymo an sacuyang pagtubod huli can sacuyang magña guibo. 19 Ica nagtutubod na an Dios saró sana; marhay an guiniguibo mo: an magña demonios man minatubod, asin tinataquigan. 20 Alagad boot mong maaraman, tauong hamac, na an pagtubod con day ibanhan nin magña guibo bilang sa gadan?. 21 Day pinapagcanigó huli can magña guibo si Abraham na amá niato, nin si idinolot si saiyang áquí na Isaac sa ibabao nin si altar? 22 ¿Day mo nahihiling na an pagtubod nangyari huli can saiyang magña guinibo, asin na an pagtubod nahaman ó nahusay huli sa magña guibo? 23 Asin naotob si Casuratan na an olay: Si Abrabam nagtubod sa Dios, asin ibinilang sa saiya sa catanosan, asin inapod siyang catood nin Dios. 24 Naquita na nangayod nindo, na an tauo pinapagcanigó huli sa magña guibo, asin bacó sanang huli sa pagtubod nangayod. 25 Siring man sana si Rahab na oragon, ¿day pinapagcanigó huli can magña guibo, nin si inacó niya si magña sinogó, patin ipinanicual niya sa luas pasiring sa ibong na dalan? 26 Huli ta con an hauac mayó nin espíritu ay gadan iyan, siring man sana an pagtubod con day ibanhan nin magña guibo gadan man. .<noinclude></noinclude> pixo7fm1aprliewg2wuv16n79jewjw8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/67 250 609 2474 2473 2024-10-15T15:48:27Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2473 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 18.</center>'''|57}} ------------</noinclude>25 Asin ta day nin sucat icabayad, an saiyang cagurangnan nagboot na ipagpabacal sia, asin an saiyang agom, asin magña áqui, asin an gabos niang sadiri, asin guibohon na bayad saiya. 26 Caya si oripon, naglaob sa saiyang magña bitis, na naquimaherac saiya, na sominabi, Cagurangnan, pagtioson mo acó, asin babayadan taca can gabos. 27 Dagñan an cagurangnan caidtong oripon, naherac sa saiya, pinabutasan sia, asin pinatauad sia can utang. 28 Tará can paghalé caidtong oripon na idto, nasabatan nia an sarô nin saiyang magña capuá-oripon na nagcacautang saiya nin sangatos na denario;* asin quinaptan sia, pinagtooc sia, na sominabi, Bayadan mo an utang mo sa sacô. 29 Cayà an saiyang capuá-oripon naglohod sa saiyang magña bitis, naquimaherac saiya, na nagsabi, Pagtioson mo acó asin babayadan taca. 30 Tará sia habô; cundi napadumán asın ipinabilangô sia, sagcod na macabayad sia can utang. 31 Can mahiling gñani can saiyang magña capuá-oripon an nangyayari, nagcamorondô nin macuri, asin nagduranian, isinaysay ninda sa saiyang cagurangnan an gabos na nang- yari. 32 Dagñan inapod sia can saiyang cagurangnan, na sinabi- han sia, Öripon na masiuaua, pinatauad co saimo idtong gabos na utang, mo buli ta naquimaherac ca sa sacó: 33 tará day mo dao gagamiton an pagcaherac na iyan sa saimong capuá-oripon, siring man sana can sacong pagcaherac sa saimo? 34 Asin sa daculang pagcaangot can saiyang cagurangnan, itinaó sia sa magña parapadusa, sagcod na macabayad sia can gabos na utang. 35 Siring man guiguibohon saindo can sacong Amâ na nasa lagñit, cun sa saindong magña puso day nindo ipagpatauad balang saró sa saiyang tugang an magña caculagñan. ----- * '''May tolong polo may tolong pisos, an sangatos na denario.'''<noinclude></noinclude> azhmstnrghars16aqj7dycl0x1jt4rn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/670 250 610 2478 2477 2024-10-15T15:48:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2477 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>608{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SANTIAGO 3.'''</br> {{rule}} <center>'''CAPÍTULO III'''</center> 1 Magňa tugang co, day camo maguing dacol na magňa paratocdo, ta naaaraman nindo na magcacamit quita nin orog ca daculang silot. 2 Háros ta quita gabos nacacapaangot sa balaquid na magña bagay. Con an saró day nacaca paangot sa pagtataram, ini iyo an lalaquing mahusay, na nacacapogol nin matanos can bilog na hauac. 3 Iyo baga ini quita na binubugtacan niato nin magña pamogol ó gacod dian sa magña gñosó nin magña cabayó tagňaning cumuyog sa satuyá, asin pinagbobótan niato an bilog nindang hauac. 4 Hiligña man nindo an magña sacayan: minsan magña dadaraculá, asin nadádara nin macocosog na magña doros, napapagbótan ó napopogolan nin sarong saditon na olín ó timon con sain binoboot nin si nagpapalacao sa sainda. 5 Siring man, an dilá saró siyang cabtang na sadit, asin nananagsag sa magña daraculaon na magña bagay. Uya man, na an sarong sadit na calayo; gurano ca daculá an bolod na sinosoló ! 6 Asin an dilá saró iyan na calayo, sarong quinában nin carátan. Cayá an dilá namumugtac sa satuyang magña cabtang, na iyan nacacaolaquit sa bilog na hauac, asin minalaad an rueda nin paglalang, asin pinapalaad nin infierno. 7 Háros ta an gabos na caugaléan nin magña hayopan ó pagcabuhay nin magña hayupan, asin nin magña gamgam, asín nin magña alas, patin nin magña linalang sa dagat, pinapasocó asin napapasocó can bagsic nin tauo: 8 Alagad day nin siysay man na tauo na macacapasocó can dilá, na saró iyan na maraot na day mapopogolan: panó nin rara ó camandag na macacagadan. 9 Huli can dila ó sa dila nagoomao quita sa Dios asín Amá, asín an dilá tinataraman niato nin maraot an magña tauo, na iyan anan na guinibo sa cabaing nin Dios. 10 Sa saró sanang gñosó naghahalé an pagomao asín an pagpacaraot. Magña tugang co, day magcacanigó na ining magña bagay na ini guibohon nin siring.<noinclude></noinclude> evjigupm7md0zadbiucaphstdjbdqln Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/673 250 611 2482 2481 2024-10-15T15:48:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2481 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SANTIAGO 4 & 5.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}661}} {{rule}} cami duman nin santaón, asin mabaracal cami nin magña babacalon, asin magtotobó camí: 14 Asin day camo nacacaaram con ano an mangyayari saága ó noodma. Háros ta, gano an saindong pagcabuhay? Sa catotoohan nangayod iyan baga sarong alisgñao na mina- tugña sa cadiquit na panahon, asin gñapit napapará. 15 Sa casalihid caiyan maninigó camong somabi: Con bobóton nin Cagurangnan, asin con igua cami nin buhay, guiguibohon niamo iniho ó idto. 16 Alagad gñunian nananagsag camo sa saindong magña capaabaoabauan. An gabos na siring na capanagsagan maraot iyan. 17 An casálan nangayod yaon dian caito na tataong gomibo can marhay asin day iyan niya guiniguibo. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Uya na gñunian, oh magña mayaman, magtagñis camo na magcurahao huli can saindong magña casaquitan na madatong sa saindo. 2 Si saindong magña cayamanan anan na magña ronot ó ralapá si saindong magña gubing anan na quinaracan nin si anay. 3 An saindong bulauan asin pirac anan na rinatacan nin si taclá; asin si saindang taclá manini sa pagpatotoo sa saindo, asin cácacanon an cabilogan gabos nin saindong magña laman nin siring sa calayó. Nacacua camo nin rimpos ó tesoro manogñod sa magña huring aldao. 4 Uya digdi, an capagalan nin magña parapatangdan na naghauan can saindong magña dagá, na iyan huli sa cadayaan day sa sainda binayadan nindo, nagcucurahao ó nagi-iyac; asin si magna pagiyac nin si magña nagarauan, nagpacalaog sa magna taligña nin Cagurangnan nin magña ejércitos ó campon. 5 Nagñagcaburuhay camo sa magña casigñauan sa ibabao nin dagá, asin nagui camong magña nagpabaya; pinagamot nindo si saindong magña pusó nin siring can aldao nin magña pagatang.<noinclude></noinclude> ka54a1viomjiam4akf3n4b5t04w0kbi Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/674 250 612 2486 2485 2024-10-15T15:48:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2485 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>662{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''SANTIAGO 5.'''</br> {{rule}} 6 Sinilotan patin guinadan nindo si banal ó matanos; asin siya day nagtumang sa saindo. 7 Cayá, magña tugang, magpacatíos camo logod sagcod sa pagdatong nin Cagurangnan. Hiling camo siring can paroma na naghahalat can mahalagang bugña nin dagá, na naghahalat ó nagtitios nin paghalat, sagcod na magogpa an oran con ágá asin hapon. 8 Magpacatíos man camo; pacarigonon nindo an saindong magña pusó huli ta an pagdatong nin Cagurangnan haranina. 9 Magña tugang, day camo magpasorosorombong an magña iba sa magña cápua man sana, tagñaning day camo masilotan; uya digdi, na an hocom ó Juez nasa sa atubang nin tátá. 10 Magña tugang co, cuaá ó aroga nindo na bilang padara sa paghinanaquit ó pagmondó asin pagtios an magña profetas na nagtararam sa gñaran in Cagurangnan. 11 Uya digdi, ibinibilang niamo na magña paladan an magña nagtitios. Nadagñog nindo si pacatíos nin Job, asin nahiling nindo an catuyuhan nin Cagurangnan, na an Cagurangnan macuri niya sa maheheracon asin maboot. 12 Alagad sa gabos, magña tugang co, day camo magsumpá ó magpasacsi minsan huli can lagñit, minsan huli can dagá, minsan huli can ibang arin paman na sumpá; condi an saindong pagoho maguig ohó, asin an saindong pagpaday, maguing day; tagñaning day camo maholog sa casalan. 13 Nagmomondó an saró dian sa saindo? Gomibo siya Din pamibi. Nasa sa caogmahan an saró? Magawit siya nin magña salmos ó pagomao. 14 Naghehelang an saró dian sa saindo? omapod siya can magña magugurang sa Iglesia, asin na magñadie huli sa siya, na lahidan siya nin lana sa paggñaran nin Cagarangnan. 15 Asin an pamibi na iguang pagtubod macacaligtas sa naghehelang, asin an Cagurangnan babagñonon siya; asin con nasa sa magña casalan, ipapatauad sa saiya. 16 Magñagboyboy camo sa saindo man sana an magña iba sa magña cápua can saindong magña casálan, asin magpamibi an magña iba huli sa magña ibang cápua, tagñaning mag-<noinclude></noinclude> ps8xclhglursbn35u8fu1r4vn55ytxr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/675 250 613 2490 2489 2024-10-15T15:48:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2489 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''SANTIAGO 5.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}663}} {{rule}} caoromayan camo; an pamibi nin banal, na guibohon nin marhay, macacahimo nin macuri nangayod ó macacatabang nin marhay. 17 Si Elias naguing tauo man na sacop nin siring man sanang magña paghorot qui sa satuya, asin naquimaherac sa pagpamibi na day omoran, asin day ominoran sa ibabao nin dagá sa tolong taón asin anom na bulan. 18 Asin sa liuat namibi, asin si lagnit timinao nin oran, asin si daga timinobó si saiyang bugña, 19 Magña tugang, con an saró dían sa saindo nalagalag sa catotoohan, asin igua nin saró na magpabaclé sa saiya, 20 Maaraman na an guiminibo na macapagbaclé an paracasala sa pagcalagalag nin saiyang paglacao ó sa calibogñan nin saiyang dalan, macacaligtas siya nin sarong calag sa cagadanan, asin macacatahob nin cadaclan na magña casalan.<noinclude></noinclude> it7sn29whrbt6xhd2lq1xhyarufyb0f Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/676 250 614 2494 2493 2024-10-15T15:48:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2493 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>AN ENOT NA SURAT SA CAGABSAN NI APÓSTOL SAN PEDRO. • {{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ENOT NA SURAT SA CAGABSAN'''}}}}<br> '''NI'''<br> {{xx-larger|'''APOSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN PEDRO.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Pedro, na apóstol ni Jesucristo, sa magña taga ibang daga ó nasasacopan na nagpacauarac duman sa Ponto, sa Galacia, sa Capadocia, sa Asia, patin sa Bithinia, 2 Magña pinili siring sa pacamidbid ó cabótan nin Dios. Amá sa pagpacamahal can Espiritu, manogñod sa pagsonod, asin mauirican can dugó ni Jesucristo: An biyaya asin an catoninogñan papagdacolon logod sa saindo. 3 Pagomauon an Dios asin Amá ni Jesucristo Cagurangnan niato, na siring sa saiyang daculang pagcaherac binago si satuyang buhay dian sa paglaom na buhay, huli can pagcabuhay liuat ni Jesucristo sa magña gadana, 4 Manogňod na sarong pamana, na day matutunao, asin na day mararamogan, day man magagadan, naaandam duman sa calagñitan. 5 Manogñod sa satuyá na anan quitang magña rinimpos.sa cabagsican nin Dios huli sa pagtubod, ta-gñaning macaabot nin carahayan nin buhay na naaandam tagñaning icapahayag sa huring panahon. 6 Na dian caiyan nagoogma camo, minsan sa gñunian nagmomondó camo nin cadiquit na panahon sa magña manlaenlaen na magña pagsugot, con baga caipuhan, 7 Tagñaning an catotoohan nin saindong pagtubod, na orog pa camahalaga sa bulauan, na ini natutunao, marhay na paa-<noinclude></noinclude> 8fdqr92s6trgyxzueru49z3qex5u9zp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/677 250 615 2498 2497 2024-10-15T15:48:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2497 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{right|'''I SAN PEDRO 1.'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}665}} {{rule}} guihon sa calayo, na maguing sa caomauan, camurauayan asin cagalagñan, con si Jesucristo icapahayag na: 8 Na sa saiya, minsan day pa naquita, namoot camo; na sa saiya nagñagtubod, minsan sa gñunian day nindo siya naquiquita, magoogma camo sa caogmahan na day icapagsaysay asin pinamurauay; 9 Na nacamtan nindo an catuyuhan nin saindong pagtubod, na iyo an carahayan nin buhay nin saindong magña calag. 10 Na iyan cabuhayan na iyan si magña profetas na nagroquiao dapit can biyayá na madatong sa saindo, nagñagosisa asin sa macuring paghigñoa pinaghanap iyan ninda, 11 Na pinagsisiasat ninda con noarin asin con sain na lagdá nin panahon nagsasabi an Espíritu ni Cristo na yaon duman sa sainda, na siya ó iyan nagbabaretá can magña casaquitan na madatong qui Cristo, asin si magña camurauayan pacatapus ó pacalihis can magña casaquitan. 12 Sa sainda ipinahayag, na bacong manogñod sa sainda man sana, condi manogñod sa satuya nagñagñataman can magña bagay na gñunian anan na ipinagbalagñibog sa saindo nin si magña nagñaghulit saindo can evangelio huli can Espiritu Santo na ipinadará halê sa lagñit; na dian can magña iyan nagmamauot na maghiling si magña ángeles. 13 Nin huli caiyan, con panó an saindong magña paghonáhoná, sa camayocodan maghalat nangayod camo dian sa biyayá na ipinahayag sa saindo con si Jesucristo mapahayag na sa saindo: 14 Siring sa magña áquing magña masonod, na day camo omoyon sa magña pagmauot nindo na caito guiniguibo nindo na nasa sa cacablasan pa camo; 15 Condi huli ta itong nagapod sa saindo banal ó santo. siya, maguing ó magpacabanal man camo sa gabos na pagorolayolay: 16 Huli ta nasusurat na: Magpacabanal camo, haros ta aco banal. 17 Asin con inaarang nindong Amá itong day nin pinapalaen na tauo hinohocoman siring sa guibo nin lambang saró,<noinclude></noinclude> fwfbxuwboyzmuffpgjajlr51fwultr2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/678 250 616 2502 2501 2024-10-15T15:48:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2501 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>666{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I SAN PEDRO 1 & 2.'''</br> {{rule}} paquigolay camo sa catacutan sa bilog na panahon nin saindong pagcabuhay: 18 Sa pacatalastas na anan camong binalucat sa saindong hamac na paquigolay, na iyan inacó nindo sa saindong magña magurang ó caganác, bacong can magña bagay na matutunauon, na siring can bulauan ó can plata; 19 Condi can dugong mahalaga ni Cristo, na siring sa sarong cordero na mayó nín digta, asin day naolactan: 20 Ipinagboot na sa enot pa can pagtogdasa can quinában, alagad ipapahayag sa magña huring panahon huli sa pagcamoot sa saindo, 21 Na huli sa saiya nagñagtubod camo sa Dios, na siya iyo si nagpabuhay liuat (qui Jesús) sa magña gadana, asin timinao sa saiya nin camurauayan, tagñaning an saindong pagtubod asin paglaom mapanogñod sa Dios ó mapadian sa Dios. 22 Na pacahugasi can saindong magña calag dian sa pagsonod sa catotoohan, huli can Espíritu, sa pagcaherac na sa tugang na day mayó nin pagsaguinsaguin, magcamorootmootan camo nin todoc sa pusong bolaos ó dalisay : 23 Na anan magna ipinagñaqui camo liuat, bacong guican sa guinicanan na matutunao, condi sa day nin pagcatunao, huli sa tataramon nin Dios, na nabubuhay asin nagdadanay sagcod lamang. 24 Huli ta an gabos na lamnan anan na siring sa doot, asin an bilog na camurauayan nin tauo siring man sa burac nin doot naalang si doot, asin si burac naricdag; 25 Alagad an tataramon nin Cagurangnan magdadanay sagcod lamang. Asin ini iyo an tataramon na huli can evangelio ipinagbalagñibog sa saindo. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Con pabayaan nangayod an gabos na pagcasalá, asin an gabos na dayá, asin magña pagsaguinsaguin, asin magña caurihan, patin an gabos na magña pagpapacaraot, 2 Magmauot camo, siring sa magña aquing bagong mamundag; can gatas na sa espíritu ó sa calag, day nin dayá,<noinclude></noinclude> 4e0dor08jzvexin4bksnl900aoezhsx Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/68 250 617 2506 2505 2024-10-15T15:48:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2505 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|58|'''<center>SAN MATEO 19.</center>'''|}} ------------</noinclude> <center>'''CAPITULO XIX.'''</center> <center>''Dapit sa divorcio, ó sa pagbolag nin mag-agom.''</center> 1 Asin nangyari na can matapus ni Jesús ining magña pagtocdò, naghalê sa Galilea, asin napadumán sa magña nasacopan nin Judea, sa ibong nin Jordán. 2 Asin nagsoronod saiya si daculang cadaclán nin tauo; asin pinaomayan nia dihan si magna naghebelang. 3 Asin nagdaratong sa saiya an magña Fariseo, nagsosorogot saiya asin na nagsarabi, ¿Maninigó dao sa lalaqui na ibolag an saiyang agom huli sa anoman na dahelan? 4 Asin sia nagsimbag, na sinabihan, ¿Day nindo nabasa na an caglalang, magpoon sa capinónán, guinibo an lalaqui asin babaye, 5 asin sinabihan, Dahel caining bagay na ini babayaan can lalaqui an amâ asin inâ, asin maquiquisarò sa saiyang agom; asin an duá manini sarong lamán? 6 Cayâ gñani bacô na sindang duá, cundi sarong lamán. Nin buli caini, idtong pinagsarô nin Dios, day na mabobolag iyan nin tauo. 7 Sinda nagsarabi saiya, ¿Tádao gñani ta ipinagboot 'ni Moisés na magtao nin surat sa pagbolag, asin ibobolag an babaye? 8 Nagsabi sia sainda, Huli sa catagasan nin saindong magña pusô itinogot sa saindo ni Moisés na ibolag an saindong magña. agom tará sa capinonan bacong siring, 9 Asin isinasabi co sa saindo, na si-isay man na lalaqui na ibolag an saiyang agom, na bacô man an dahelan sa pagpasambay, asin mag-agom sa iba, nagcacasalâ nin adulterio; asin an lalaqui na mag-agom sa babaeng binolagan, nagcacasalâ nin adulterio man. 10 An magña discipulo nagsarabi saiya, Can iyo iní an camugtacan can lalaqui sa saiyang agom, day maninigô na mag-agom. 11 Tará sia sinabihan sinda, Day an gabos minaaco caining tataramon, cundi idtong magña pinagcatalagahan nia.<noinclude></noinclude> 3gch1wlrslpkmi71f19e3ir6udcbws6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/680 250 618 2510 2509 2024-10-15T15:48:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2509 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><br>668{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I SAN PEDRO 2.'''</br> {{rule}} sa saindo na siring camo sa magña paraguibo nin maraot,magpamurauay sa Dios sa aldao nin pagsongcó, na ibilang sa saindo sa magña marhay na guibo. 18 Cayá magñagsonod camo sa gabos na pasoronodan nin tauo huli sa cagalagñan sa Dios: minsan sa hadé, nin siring sa orog cahalangcao; 14 Minsan man sa magña Pinopoon ó magña gobernadores,nin airing sa magña sinobol niya sa pagsigñil sa magña paraguibo nin maraot, asin na maguing caomauan sa magña nagguiguibo nin marhay. 15 Háros ta ini iyo an cabótan nin Dios; na con magguibo nin marhay, mapapaodong nindo an cacablasan nin magña basang sanang magña tauo: 16 Siring sa magña may rogaring na cabótan ó libres, asin bacóng síring sa an libertad ó sadiring capangyarihan maguing tahob bilang sa pagcasalá, condi siring sa magña oripon camonin Dios. 17 Gumalang camo sa gabos. Camoté nindo an pagcamág-turugang. Matacot camo sa Dios. Gumalang camo sa hadé. 18 Magña oripon, magñagcuyog camo sa bilog na catacutan sa saindong magña pinopoon ó cagurangnan; bacó sanang sa magña marahayon asin may isosogad, condi man sa magña macuouri. 19 Háros ta iyan iyo an maogma, con an saró dahel can pagisipisip ó pacamidbid sa atubang nin Dios, nagtitios nin magña capurisauan na tinitíos sa mayô nin catanosan. 20 Huli ta ano an camurauayan na iyan, na con nagcacasala camo anan camong tinatampal, asin tinitíos nindo iyan? alagad con gomibo nin marhay pinapamondó camo, asin tinitios nindo iyan, ini sa catotooban iyo an maogma sa atubang nin Dios. 21 Háros ta manogñod caiyan anan camong inapod; huli ta si Cristo man nagsaquit huli sa satuyá, sa pagualat sa satuya nin padara, tagñaning camo sonodon nindo an saiyang magña guirá : 22 Na siya day mayó nacaguinibo nin casálan; minsan man sa saiyang gñosó day mayó nin nacuang cadayaan :<noinclude></noinclude> 7zta300twmcq0fjnk2yk33ts9n1xkzg Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/681 250 619 2514 2513 2024-10-15T15:48:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2513 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN PEDRO 2 & 3.</center>'''|669}} ------------ 23 Siysay itong con tinataraman siya nin maraot day minabalos nin tataramon man na maraot; con nagtitios, day naghohomâ ó nagpapatacot, condi ídínodoloc an capauotan ó dahelan sa naghohocom sa catanosan: 24 Na siya man sana dinará si satuyang magña casalan sa saiyang hauac sa ibabao nin crúz, tagñaning quita na magña gadan sa magña casálan, mabuhay quita sa catanosan: na huli can lugad niya anan camong nagcaoromayan. 25 Huli ta camo siring sa magña ovejas na nagpacauarac; alagad gñunian nagñagbalic camo sa Nagaataman asin Obispo nin saindong magña calag. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Siring man sana camo, magña babae, magñagcuyog camo sa saindong magña agom na lalaqui; tagñani man na si magña day minatubod sa tataramon, magcadarara na day sanang tataramon huli sa pagolayolay nin si saindang magña agom na babae, 2 Na honahonaon an saindong mabining paquigolayolay, na iyo itong sa catacutan. 3 Na an samno ninda day maguing sa luas na magpacorong can bohoc, asin maguing samnong bulauan, minsan pa sa camugtacan ó pagcasocol nin magña gubing; 4 Condi an tauo na igua nin pusó na yaon naririmpos, sa day nin pagcatunao na samnó nin espíritu na maogma asin matiuasay, na iyan iyo an daculá an halaga sa atubang nin Dios. 5 Huli ta siring man caiyan nagsasamno can enot na panahon itong si magña banal na magña babae na naghaharalat sa Dios, minsan nagñagcucuyog sinda sa saindang magña agom na lalaquí: 6 Siring qui Sara nagcucuyog sa qui Abraham, na pinag-aapod niy siyang cagurangnan; na sa saiya ó sa qui Sara camo anan na guinibong magña áquí, sa pagguibo nin marhay, asin day camo macubhanan can anoman na cahandalan. 7 Camo magña agom na lalaqui sa cabaing man sana, maquisomaró camo sa sainda siring sa pacatalastas, na magtao<noinclude></noinclude> tkl25erdn2lv3hd0mj5mo0la3h3rqk0 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/682 250 620 2520 2519 2024-10-15T15:48:29Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2519 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">'''670'''{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}'''I SAN PEDRO 3.'''</div> {{rule}} <br>nin cagalagñan sa babae nin siring sa bobog na mahimpis ó mapapasaon, asin nin siring sa magña caibahan na magña parapanonod nin biyaya nin buhay; tagñaning an saindong magña pamíbí day maolang. 8 Asín sa catapusan, magui logod camo gabos na saro sanang pusó, magña maugayon, na agcamoroot-mootan camo siring sa magturugang, magña maheheracon, magña maquipagcatood; 9 Na day magbalos nin maraot sa maraot, ni pagtaram nin maraot sa tataramon na maraot, condi gñani logod na, magomao ó pagomauon; ta nacacatalastas na camo anan na magña inapod tagñaning magcamit camo nin bendicion na bilang pamana. 10 Háros ta an boot na mamoot nin buhay, asin macahiling nin magña magayon na aldao, pogolan an saiyang dilá sa carátan, patin an saiyang magña gñabil day magtaram nin cadayaan; 11. Homarayó siya sa carátan, asin gomibo nin marhay; hanapon an catoninogñan, patin sonodon iyan. 12 Háros ta an magña matá nin Caguṛangnan natotorohoc dian sa magňa banal, asin an saiyang magña taligña andam nangayod sa saindang magña pamíbí; alagad an lalaugon nin Cagurang yaon dian sa caitong magña naggagaué nín maraot. 13 ¿Asín siysay ito dao na macacaguibo sa saindo nin maraot, con camo magpadagos sa carahayan? 14 Alagad man, con tibaad nang bagay pagtitioson nindo huli sana sa pagguibo nin carahayan, magña paladan camo. Cayá, day nangayod camo matacot huli can pagcatacot sa sainda, ni macubhanan camo; 15 Condi magpacang banal camo ó pagomauon nindo an Cagurangnan na Dios sa saindong magña pusó, asin na magandam sa guiraray camo sa pacasimbag sa cahoyóan asin cagalagñan sa lambang saró na magapod ó maghagad sa saindo nín catanosan dapit can paglaom na yaon sa saindo: 16 Na magisip nin marhay, tagñaning dían sa pinagmumudahan sa saindo siring sa magña paralibon ó paraguibong maraot, magcariribong si magña naglalanghad can saindong marhay na paquigolayolay dian qui Cristo.<noinclude></noinclude> hq3y5ci7spkdidctz37c4ebm7tz3ehl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/683 250 621 2524 2523 2024-10-15T15:48:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2523 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN PEDRO 3 & 4.</center>'''|671}} ------------ 17 Huli ta orog ca rahay iyan na magtios camo sa pagguibo nin carahayan, con an boot nin Dios siring an boboton niya, qui sa magguibo nin maraot. 18 Huli ta si Cristo man nagtios macasaró hulí can magña casálan, si banal huli sa magña paracasálá, sa pagdara sa satuyá sa Dios, huli ta sa catotoohan gadan sa laman, alagad bínuhay sa espíritu; 19 Na dían man napaduman asin naghulit sa magña espíritus na nabibilangó; 20 Na sinda can sarong panahon anan na magña masumbical, nin si macasaró naghahalat can pacatíos nin Dios can magña aldao ni Noé, nin si pinagaandam si sasacyan ó arca; na dian caiyan cacadiquit, na iyo, si ualo catauo si magña nagpacaligtas huli can tubig. 21 Sa lauog caiyan an pagbuniag ó bautismo na manogñod gñunian iliniligtas quita (bacong sa paghalé can magña ramog nin laman, condi siring sa paghagad nin sarong marhay na pacatalastas sa atubang nin Dios,) huli can pagcabuhay liuat ni Jesucristo: 22 Na siya yaon sa totoo nin Dios, pacasacat sa lagñit; na nacucuyog sa saiya an magña ángeles, asin an magña potestades patin an magña virtudes ó an magña capangyarihan patín magña cabagsican. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Huli ta si Cristo nagtios dahel sa satuya sa laman, camo man magñagcalasag camo can caisipan man sanang iyan: na an nagtios sa laman, ominontoc na sa casálan; 2 Tagñaning an panahon na natatadá sa laman, mabuhay na, alagad bacong sa magña pagmauot nin hauac nin magna tauo, condi sa cabótan nin Dios. 3 Háros ta maninigo sa satuyá na can enot na panahon nin satuyang buhay naguinibo niato si cabótan nin magña Gentiles con naquiquipagibaiba quita sa magña carompotan, sa magña paghorot nin hauac, sa magña pagbuburat, sa magña<noinclude></noinclude> d9m3rvavy1gj63tpfofcowff38pjqln Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/684 250 622 2529 2528 2024-10-15T15:48:29Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2528 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">672{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN PEDRO 4.</div> {{rule}} <br>capaslóan, sa magña catitiriponan, patin sa magña macacaugñis na pagaanito. 4 Na dian caiyan sa paghoná ninda sarong bagay na day naaaraman ó maçacagñalas na camo day magdalagan sa caibahan ninda dian sa pagcalagalag nin pagcasuruhay, na naglalangbad sa saindo: 5 Na sinda magtatao nin cabilagñan sa naaandam sa paghocom sa magña buhay pa asin sa magña gadana. 6 Háros ta huli caiyan man ipinaghulit an evangelio sa magña gadana; tagñaning mapaghocman sa laman nin siring sa magña tauo, asin mabuhay sa espíritu siring sa cabótan nin Dios. 7 Alagad an catapusan nin gabos na magña bagay haranina cayá magpacamayocod nangayod camo, asin magpuca camo sa pamíbí. 8 Asin sa gabos, magcaigua camo dian sa saindo nin malaadon na pagcaherac; háros ta an pagcaherac macacatahob sa cadaclan na magňa casálan. 9 Magpasaracatsacatan camo sa saindo man sana an magña iba sa magña cápua na mayó nin magña pagsabisabi caiyan. 10 An lambang saró siring sa balaog na nacamtan, ipaguaras iyan sa magña iba, siring sa magña marhay na magña parauaras can magua manlaenlaen na biyayá nin Dios. 11 Con an saró magtataram, magtaram siya siring sa agñay sa magña tataramon nin Dios; con an saró maguauaras ó magñataman, maguaras ó magñataman siring sa cabagsican nin paguaras nin Dios: tagñaning sa gabos na magña bagay mapamurauay an Dios huli qui Jesucristo, na sa saiya maguing camurauayan asin capangyarihan sagcod lamang. Anot pa. 12 Magña minamahal, day camo mapagñalas con pagisihon na camo sa calayo, na iyan guiniguibo sa pagbaló sa saindo, siring sa sarong bagay bilang na daing halaga an mangyayari sa saindo; 13 Condi na magogma gñani camo sa pagca camo anan na magña cadaramay sa magña casaquitan ni Cristo; tagñaning sa pagpahayag man can saiyang camurauayan macapagogma camo sa capanganahan.<noinclude></noinclude> go3edpsl1e19r4j0p5q7fgfma0q4hpj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/685 250 623 2533 2532 2024-10-15T15:48:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2532 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN PEDRO 4 & 5.</center>'''|673}} ------------ 14 Con pinagologolog camo sa gñaran ni Cristo, magña mapalad camo; háros ta an camurauayan asin an espíritu nin Dios nagoontoc dian sa saindo. Sa catotoohan, sabi ninda, siya pinaglanghadan, alagad, sabi man nindo pinamurauay. 15 Cayá gñani na, siysay man sa saindo day logod magtios nin siring sa nacagadan nin tauo, ó mahabón, ó paraguibo nin maraot, ó huli sa paglaog ó paquiglabot niya sa magña bacong rogaring na magña bagay. 16 Alagad con nagtitios an saró siring sa siya Cristiano, day caiyan masopog; condi magpamurauay sa Dios sa bagay na ini. 17 Huli ta iyo an panahon na an paghocom magpoon sa harong nin Dios: asin con sa enot magpopoon sa satuyá, ¿ano dao an masasagcoran caitong magña day nagcucuyog sa evangelio nin Dios? 18 Asin con an banal mapauot na macaligtas, ¿sain matugña an day nin pagtubod asin paracasalá? 19 Asin huli caiyan si magña nagmomondó siring sa cabótan nin Dios, ipaquimaherac sa saiya an saindang magña calag, siring sa maimbod na Caglalang, na guibohon an marhay. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Naquiquimaherac aco sa magña magugurang na yaón dian sa saindo, aco gurang na man sa caibahan ninda, asin sacsí can magña casaquitan ni Cristo, na aco man maquiquinabang can camurauayan na ipagpapahayag: 2 Pabasogon nindo an aripompon nin Dios na yaón sa saindo,. na paghigñatan iyan, bacong huli sa cosog, ó sa pirit, condi sa cabotan sanang rogaring; bacong sa paquinabang na masinaua, condi sa sarong madaleng pagisip; 3 Asin bacong siring sa igua nin carogarigñan manogñod can magña sadírí nin Cagurangnan, condi maguing pagaarogan nin si aripompon ó campon. 4 Asin con tumugñana an Poón ó Príncipe nin si magña parapagñataman ó pastores, camo magcacamit can corona na day matutunao panong camurauay.<noinclude></noinclude> kgtzkjcz705slvzrw0chh4bia9k3g8i Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/686 250 624 2537 2536 2024-10-15T15:48:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2536 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">674{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN PEDRO 5.</div> {{rule}} 5 Siring man sana, magña barobatá, magñagsonod camo sa magña magugurang; asin an gabos magpasoronodsonodan an magña iba sa magña capua man sana, magñaggubing liuat camo nin capacumbabáan; huli ta an Dios tinutamang an magña mapaabaoabao, asin tinatauan nin biyayá an magña mapacumbabá. 6 Magpacumbabá nangayod camo sa irarom can mapangyaring camot nin Dios, tagñaning siya palangcauon ó paitaason camo con sa capanahonana; 7 Na ibugtac an gabos nindong paghigñoa dian sa saiya, háros ta siya igua nin paghigñat sa saindo. 8 Magpacamayocod camo, asin mágpuca camo: huli ta an saindong caiual an diablo, siring sa león na mabagñis, naglalacao sa parilibot ta naghahanap nin mahahalon ó masisiba niya: 9 Na sa saiya tumumang camo nin marigon dian sa pagtubod, na natalastas nindo na an magña pagtios man sanang iyan magcacaorotob dian sa caibahan nin saindong magña tugang na yaón sa quinában. 10 Alagad an Dios nin bilog na biyaya, na nagapod sa satuyá sa saiyang camurauayan na daing casagcoran huli qui Jesucristo, gñapit na con macapagtíos camo nin cadiquit na panahon, siya man sana pacahamanon camo logod, parigonon, pasarigon asin pamugtacon. 11 Sa saiya mapanogñod an camurauayan asin an capangyarihan sagcod lamang. Auot pa. 12 Sa qui Silvano, na tugang na maimbod, siring sa paghonáhoná co sinuratan co camo nin madalé ó halipot sana, sa paghatol sa saindo asin sa pagpatotoo na ini iyo an totoong biyaya nin Dios, na dian namumugtac camo. 13 An Iglesia na nasa Babilonia, na sa caibahan pinili man sagcod saindo, minataong galang sa saindo, patin si Marcos na áquí co. 14 Magpagaralanggalang camo camo man sana sa paghadoc na sa pagcahérac. An catoninogñan macamtan nindo gabos na magña yaon dian qui Jesucristo. Auot pa.<noinclude></noinclude> lwjemc9gebdkcsav8oa5aawuh1u82x7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/687 250 625 2541 2540 2024-10-15T15:48:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2540 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ICADUANG SURAT SA CAGABSAN'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN PEDRO.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Si Simón Pedro, oripon asin apóstol ni Jesucristo sa saindo na magña nagpacaabot nin pagtubod na siring man sana camahalaga sa caibahan niamo dian sa catanosan nin satuyang Dios asin Paraligtas na Jesucristo: 2.An biyaya asin an catoninogñan pacadacolon logod sa saindo sa pacamidbid sa Dios, asin sa Cagurangnan niatong si Jesús. 3 Huli ta an gabos na magña bagay na manonogñod sa pagcabuhay asin sa cabanalan itinao sa satuya sa saiyang diosnon na cabagsican, huli sa pacamidbid caito na nagapod sa satuyá huli can saiyang camurauayan asin cabagsican: 4 Na dahel can magña iyan itinao sa satuyá an magña đaraculá asin mahalagang magña panugá, tagnaning huli caiyan magui camong magña maquinabang can lauog nin pagcadios, paca pagdolag sa pagcasala na yaon sa quinában huli sa pagmauot nin hauac. 5 Camo man, con ibugtac an gabos na paghigñoa huli caiyan man sana, magpahayag camo sa saindong pagtubod nin cabanalan asin sa cabanalan, nin pagcaisip; 6 Asin dian sa pagcaisip camayocodan, asin sa pagcamayocod pacatios, patin sa pacatios an pagcatacot sa Dios; 7 Asin sa pagcatacot sa Dios, an pagcamoot na sa tugang, asin sa tugang na pagcamoot an pagcaherac.<noinclude></noinclude> 43yyn673wdlkr3yx4340xpgwb8vy6rm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/688 250 626 2545 2544 2024-10-15T15:48:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2544 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">676{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II SAN PEDRO 1.</div> {{rule}} 8 Háros ta con dian sa saindo igua can magña bagay na ini, asin dacol nangayod, day camo totogotan na maghorogac, day man camo maguing mamara ó malipot sa pacamidbid sa Cagurangnan niatong Jesucristo. 9 Alagad itong day mayó can magña bagay na ini, iyan butâ, asin igua nin pacaquita na halipoton ó hayocong, na nacaligñao na can paghugas nin si magña daan niang magña casalan. 10 Nin huli caiyan, magña tugang, higñoahon nindo nin orog pang maguing danay an saindong palad asin pagcapilia; huli ta con guibohon nindo an magña bagay na ini, day camo sagcod lamang mahoholog. 11 Háros ta sa bagay na ini itotogot sa saindo nin labílali an pacalaog sa cahadéan na daing tapus nin Cagurangnan tang Jesucristo na Paraligtas. 12 Huli caiyan, aco day magoontoc sa paghatol sa saindo sa guiraray dapit can magña bagay na ini, minsan camo nacacatalastas caiyan, asin na pinacarigon camo sa catotoohan na ini. 13 Huli ta ibinibilang cong matanos con aco uya pa sa tabernaculong ini, an pagsadol sa saindo sa paghatol: 14 Sa pacatalastas na madalé na babayaan co an sacuyang tabernáculo siring sa ipinahayag sa sacuyá nin Cagurangnan niatong si Jesucristo. 15 Hihigñoahon co man nin macuri na pacatapus can pagcagadan co, camo magpacaguiromdom guiraray can magña bagay na ini. 16 Háros ta day niamo ipinamidbid sa saindo an cabagsican asin an pagdatong nin Cagurangnan niatong Jesucristo, na pinaagui sa magña togdas na osipon na hinaman sana nin pagpaagui; condi siring sa nahiling can samuyang magña rogaring na magña matá si saiyang cadaculaón na capangyarihan. 17 Huli ta siya ominacô sa Dios Amá nin camahalan asin camurauayan, nin si itong siring na tigñog ipinadará sa saiya guican sa mabansayon na camurauayan: Ini iyo an namomôtan cong Aquí, na dian sa saiya naoogma aco. 18 Asin cami nadagñog niamo an tigñog na ini na guican sa lagñit, nin si duduman pa cami sa caibahan niya duman sa buquid na santo.<noinclude></noinclude> lsey7yeax0tl4qn9rpthcp6wi14i80h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/689 250 627 2549 2548 2024-10-15T15:48:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2548 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II SANPEDRO 1 & 2.</center>'''|677}} ------------ 19 Igua man cami can tinódan na tataramon na orog pang magdadanay, na dian caiyan marhay an guiniguibo nindo na naghihinaniog camo siring sa sarong caraba ó ilauan na nacacaliuanag sa lugar ó camugtacan na madiclom sagcod na an ága lomiuanag ó an caaldauon lomiuanag, asin an bitóon sa macaága lumuas sa saindong magña pusó: 20 Alagad pacasaboton gñóna ini, na day nin saró man na profesia sa Casuratan na sa saró sanang cahologan; 21 Huli ta an profesia day dinará can magña nacaagui nang magña panahon huli sa cabótan nin tauo, condí si magña tauong banal nin Dios iyo si nagtararam alagad magña pinasabgñan nin Espíritu Santo. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Alagad igua man nin magña bacong tunay ó magña puticon na magña profetas sa banuáan, siring dian sa saindo na magcacaigua man nin magña puticon na magña madonong ó paratocdú, na maglalaog sa líhím ó tágo sana nin magña anito sa pagcasala asin pagpapaindahan an Cagurangnan na nagbalucat sa sainda, na binobotong sa sainda man sana an pagcalagalag na madalé. 2 Asin dacol an magdadagos sa saindang pagcasuruhay, na huli sa sainda an dalan nin catotoohan paglalanghadan; 3 Asin sa caimotan guibohon camong binacalan sa magña tataramon na pagsaguin-saguin; na sa sainda an sainda silot day na mahahaloy na panahon asin an saindang pagcalagalag day natotorog. 4 Haros tá con an Dios day pinatauad si magña ángeles na nagñagcasalá, condi na pacahologan sa infierno na iguang magña cadena ó gacod sa cadicloman, itinao sinda tagñaning maandam ó malaen manogñod sa paghocom; 5 Asin con day pinatanad an daan na quinában, alagad ilinicay si Noé, na paraharubay nin catanosan, sagcod can ibang pito catauo, na pinapangyari si bahá nin oran sa ibabao can quinában nin magña mararaot ó paracasalá; 6 Asín con sinilotan na tinunao si magña ciudades sa<noinclude></noinclude> c94gbit2be0cr1z6b8lc4c59tnbe4ga Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/69 250 628 2554 2553 2024-10-15T15:48:30Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2553 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 19.</center>'''|59}} ------------</noinclude>12 Tará iguá nin magña eunuco* na nagcamorondag na siring sa tulac pa nin saindang magña inâ; asin iguang magña eunuco na guinibong magña eunuco can magna tano; asin iguang magña eunuco na nagsadiring mag-eunuco dabel sa cahadéan nín lagñit. An macacaaco caini, acoon. <center>''Si Jesús nagbebendicion sa magña áquing saradang.''</center> 13 Dagñan pigdarará sa saiya an magña áquing saradang, ta gñaning ibugtac nia an magña camót sa ibabao ninda asin sia namibi: alagad an magña discipulo pinagturuyao sinda. 14 Si Jesús nagsabi, Pabayae nindo na an magña úquing saradang magdirigdi sa sacô, asin day nindo sinda pagtuyauon huli ta sa magña siring sa sainda an cahadêan nin lagñit. 15 Asin pacabogtacan sa ibabao ninda can magña camót, naghalê dihan. <center>''An barobatang mayaman.''</center> 16 Asin uya digdi na nagdoloc saiya an sarô, nagsabi, Marahay na Maestro, ¿anó an marahay na bagay na guiguibohon co ta gñaning magcaigua acó can buhay na day nin catapusan? 17 Asin sia sinabihan nia, ¿Tádao ta nagsasabi ca sacô na marahay?. day nin si-isay man na marahay cundi sarò sana, na iyo, an Dios. Tará cun boot mong lomaog sa buhay, otobon mo au magña togon. 18 Nagsabi saiya, Magña arin? Sinabihan ni Jesús, :::Day ca mangagadan; :::Day ca magraratac sa capagaragoman; :::Day ca maghahâbon; :::Day ca magsasabi nin putic sa pagpatotoo; 19 Galagñan mo an saimong amâ asin an saimong inâ; asin, Mamomótan mo an sainong cápuá siring sa saimo man sana. 20 Nagsabi saiya an barobata, Ini gabes inotob co na: ¿ano pa an nagcuculang sa sacô? ----- * '''Capon.'''<noinclude></noinclude> 8fioxqck8yt3oxhirsji7hnuv7gnavc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/690 250 629 2558 2557 2024-10-15T15:48:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2557 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">678{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II SAN PEDRO 2.</div> {{rule}} <br>Sodoma asin sa Gomorra, na ibinalic iyan sa abó, asin na ibinugtac sinda na maguing paghihilgñan nin si magña mabubuhay na day mayó nin catacutan asin cagalagñan sa Dios; 7 Asin ilinigtas an banal na si Lot, na napupurisao can marompot na pagcabuhay ó gaüé-gaüé nin si magña paracasalá; 8 (Huli ta ining banal na ini, sa paghiling asin paghihinaniog nin si duduman pa sa sainda nagoontoc, nagmomondó aroaldao si saiyang calag huli can magña guibo caitong magña biricó ó paracasalá;) 9 Tataó an Caguranguan na maglicay sa sugot sa magña banal, asin maglaen sa magña paracasalá tagñaning pasaquitan sa aldao nin paghocom; 10 Asin orog pang gayo caito na, sa pagsonod can laman, naglalacao sa magña caoragan asin carompotan, asin pinahahamacan ó isinisicual an capangyarihan; magña pangñahasan, magña masumbical, na day nagcacataracot na magtaram nin maraot sa magña haralangcao na capangyarihan: 11 Háros ta sí magña ángeles man sana, na magña orog ca daculá sa cosog asin sa cabagsican, day nagtataram nin paghocom sa pagpacaraot tumang sa sainda sa atubang nin Cagurangnan. 12 Alagad ining magña ini, na nagtataram nin maraot dapit can magña bagay na day nasasabotan, siring sa magña hayupan na day nin isip, na sa pagcabuhay anan na linalang na mani cot-cot asin pagcalaglag, magcacagaradan sinda sa saindang pagcalagalag, 13 Na maacó can balos nin si saindang cabicóan, huli ta ibinibilang na caragñahan si pagoogma sa casigñauan aroaldao. Ining magña ini iyo an magña ramog asin digtá, na sinda con nagcacacan sa caibahan nindo, nagliligña sa saindang magña pagcásalá; 14 Na an magña matá panó nin pagsambay sa igua nin agom, asin day magña tataong omontoc nin pagcasalá; na pinagagamot ninda an magña calag na day nin pagdanay ó pacatagal na pinatood si pusó sa magña pagcaárá, huli ta magña áqui nin maldición;<noinclude></noinclude> n4cnab932thuocdbj04drfx5h2tbu1k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/691 250 630 2562 2561 2024-10-15T15:48:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2561 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II SANPEDRO 2 & 3.</center>'''|679}} ------------ 15 Na pinanbayaan si dalan na matanos, asin nağcaralagalag, na quinuyog si dalan ni Balaam, áqui ni Bosor, na siya narhótan si balos nin carátan. 16 Asin sinagüé siya can saiyan catampalasanan: sarong púlang hayupan na lunadan, na nagtataram sa tigñog na sa tauo, pinogolan an carugñauan nin profeta. 17 Ining magña ini iyo an magña burabod na mayó nin tubig, asin magña pagñanoron na pinadpad nin si ariporos nin doros: na manogñod sa sainda naririmpos an cadicloman nin magña dampog sagcod lamang. 18 Huli ta sa pagtataram nín magña paabhao na tataramon nin pagcasalá, linalagalag can magña maraot na horot nin hauac sa pagcasuruhay si magña sa catotoohan nagpandulagna sa magña naquiquiolay sa pagcásalá; 19 Na tinutugaan sinda nin sadiring capangyariban ó libertad, huli ta sinda man sana iyo si magña oripon nin pagcatunao ó carátan. Háros ta itong nadadaog ó dinaog nin saró, nasasacop siya sa caoripnan nin si nacadaog sa saiya. 20 Totoo nangayod, na con pacapagsuhay ninda sa magña pagorolaquit nin quinában, huli sa pacamidbid sa Cagurang asin Paraligtas na si Jesucristo, asin sa liuat mapiripitan na naman dian caiyan na magña iyan, anan na magña daog, si saindang magña masasagcoran nagui sa saindang orog caraot qui sa magña capínonan ó pagpoón. 21 Háros ta orog carahay cutána sa sainda na day nacamidbid can dalan nin catanosan, na si pagpacamid bid ninda caiyan, magbaralic sa hudian nin santong catogonan ó pagboot na itinao sa sainda. 22 Alagad nangyari sa sainda si sa totoong paocoran ó halimbauá. Si ayam dínílá liuat si saiyang súca, asin si dúlag na orig pacaparigosi liminábog sa lâmao ó duguî. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Magña minamahal, aco minasurat gñunian sa saindo caining icaduang surat, na huli caiyan duang iyan pinupucao co sa paghatol an saindong mabining paghonáhoná;<noinclude></noinclude> 7xud114l7oc3cek6d0inmh7e9954ciw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/692 250 631 2566 2565 2024-10-15T15:48:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2565 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">680{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II SAN PEDRO 3.</div> {{rule}} 2 Tagñaning macaguirondom camo can magña tataramon na caidto ipinagsarabi nin si magña santos ó banal na magña profetas, asin can samuyang togon, na camí anan na magña apóstoles nin Cagurangnan asin Paraligtas: 3 Na maaraman gñónang enot ini, na sa magña huring aldao madatong an magña mapagologolog, na maglalacao siring sa saindang sadiring mauot nin hauac ó carigsocan, 4 Asin na magsasabi: ¿Haen an panugá nin si saiyang pagdatong? háros ta magpoon can aldao na si magña cagánác nagpagñatorog, si gabos na magña bagay nagdadanay nin siring sa baga man sana can pagpoon nin si paglalang. 5 Sa catotoohan sinda nagpapainda sa rogaring na boot, na an calagñitan nangyari can enot na panahon, asin si dagá na huli sa tubig asin dian sa tubig naglálatao, huli sa tataramon nin Dios; 6 Nin huli caiyan an quinában con siring natunao na liminobog ó linantopan can tubig: 7 Alagad an calagñitan na uya gñunían, asin an dagá, anan na pinapagdanay huli can tataramon na iyan man sana, magña inaandam manogñod sa calayo duman sa aldao nin paghocom, asin sa aldao nin pagcalagalag nin magña tauong tampalasan. 8 Alagad, oh magña namomótan, day logod camo magpainda caining sarong bagay na an sarong aldao sa atubagñan nin Cagurangnan bilang baga sa sangribong magña taón asin an sangribong taon siring sa sarong aldao. 9 An Cagurangnan day inaabala ó inahaloy an saiyang panugá, na siring can magña nagcacapira na ibinibilang iyan sa cahaluyan; condi na matiníos manogñod sa satuyá, na habó siya na an siysayman magadan ó malamos, condi na an gabos magguiribo nin pagsolsol. 10 Alagad an aldao nin Cagurangnan madatong siring sa sarong mahábon sa bangui; na dian caiyan an magña calagñitan magaagui nin daculaon na conogconog, asin si magña elementos ó mágña casangcapan caibahan na maglalaad magcacaralaglag, asin an dagá patin si magña guinibohan na yaon dían namumugtac magcacasoroló.<noinclude></noinclude> dll0am8r17zkvovtvstb70dofb666b2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/693 250 632 2570 2569 2024-10-15T15:48:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2569 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>II SAN PEDRO 3.</center>'''|681}} ------------ 11 Cayá, huli ta an gabos na magña bagay na ini anan na magcacaralaglag, ¿anong magña bagay an maninigó sa saindo condi na camo mamugtac sa magña santo asin banal na pagorolayolay, 12 Na maghalat asin maghumari camo sa pagdatong can aldao nin Dios, na dian caiyan an calagñitan na maglalaad magcacaralaglag, asin an magña elementos na magcacasoroló, magcacaturunao, 13 Marhay na naghalat quita nin calagñitan na bago asin dagang bago, siring sa saiyang magña panugá, na dian sa sainda nageeroc an catanosan. 14 Nin huli caiyan, oh magña namomótan, na nasa paglaom camo can magña bagay na ini, higñoahon nindo nin maigot na macua camo niya mayó nin digtá, asin day mayó nin canauayan, nasa catoninogñan. 15 Asin ibilang nindo na carahayan nin buhay an pacatíos nin satuyang Cagurangnan; siring man si satuyang namomotan na tugang na si Pablo, siring sa cadonogñan na itinao sa saiya, sinuratan man camo niya; 16 Malá gñani ta sa gabos niang magña surat, na nagtataram dian dapit can magña bagay na ini; na dían sa magña surat na iyan iguang nagcacapira na mapauoton pagsaboton, na iyan magña iyan si magña mayong inadalan ó cadonogñan asin day nagpapacatagal binibicó ninda, na siring man can íbang magña Casuratan, sa pagcalagalag ninda man sana. 17 Cayá na camo, oh magña namomótan, hinatolan nangayod camo, magña ilinicay camo na huli sa casaláan nin magña macacagñirhat (na magña tauo) day camo macaiba na malagalag, asin na maholog camo ó macabotas camo sa saindong pagdanay. 18 Alagad magtalobó camo logod dian sa biyaya asin pacamidbid sa Cagurangñan niato asin Paraligtas na si Jesucristo. Mapanogñod logod sa saiya an camurauayan gñunian asin sagcod sa aldao na day nin casagcoran. Auot pa.<noinclude></noinclude> 2wc809ampfn565ydvo0owyd4eaqmiuw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/694 250 633 2574 2573 2024-10-15T15:48:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2573 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ENOT NA SURAT SA CAGABSAN'''}}}}<br> '''NIN'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN JUAN.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 Itong dati magpoon sa capinónan, itong nadagñog niato, itong naquita niato can satuyang magña matá, itong natorohocan niato, asin dinoonan nin si satuyang magña camot manogñod sa Verbo ó guinahá nin cabuhayan; 2 (Huli ta an cabuhayan ipinahayag, asin naquita niamo, patin pinapatotoohan niamo, asin binabaretá niamo sa saindo itong buhay na daing catapusan, na iyan duduman sa caibahan nin Amá, patin póminabiling ó timinugña sa samuyá;) 3 Itong naquita niamo patin nadagñog, iyan ibinabalagñibog niamo sa saindo, tagñaning camo man magcaigua nin paropaquinabang sa caibahan niamo: Asin an samuyang paquinabang sa catotoohan iyo an sa Amá, asin sa saiyang áquí na si Jesucristo. 4 Asin ining magña bagay na ini isinusurat niamo sa saindo, tagnaning an saindong caogmahan maotob. 5 Asin ini iyo si togon na nadagñog niamo sa saiya, asin ibinabaretá niamo sa saindo: Na an Dios iyo an ilao, asin dian sa saiya mayó nin anoman na cadicloman. 6 Con quita magsasabi na igua quitang paropaquinabang sa saiya, asin naglalacao quita sa magña cadicloman, nagpuputic quita, asin day niato guiniguibo an catotoohan; 7 Alagad con maglalacao quita sa caliuanagan, siring sa saiya na nasa caliuanagan, igua quitang paropaquinabang sa<noinclude></noinclude> fhi5eruugtqrbzhdxwltyamx82rhg5x Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/695 250 634 2578 2577 2024-10-15T15:48:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2577 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN JUAN 1 & 2.</center>'''|683}} ------------ <br>satuyá man sana, asin an dugó ni Jesucristo na áquí niya, lilinigan quita can gabos na casalan. 8 Con magsasabi quita na day mayó quitang casálan, nagdadayá quita sa satuyá man sana, asin mayó nin catotoohan quita. 9 Con magboyboy quita can satuyang magña casalan, siya maimbod asín matanos na patatauaron quita can satuyang magña casalan, asin na lilinigan quita can gabos na carátan. 10 Con magsasabi quita na day quita nagcasalá, guiniguibo niato iyan sa saiya na caputican, asin si tataramon niya day mayó nasa satuyá. <center>'''CAPÍTULO II.'''</center> 1 Magña sadagñoton cong magña áquí, ining magña bagay na ini isinusurat co sa saindo, tagñaning day camo magcasalá; asin con igua nin saró na nagcasalá, igua quitang abogado ó paraampon manogñod sa Amá, si Jesucristong banal ó matanos; 2 Asin siya iyo an capatauaran ó caguinhauaan huli can satuyang magña casálan: asin bacó sanang huli can magña satuyá, condi man huli can magña sa bilog na quinában. 3 Asin digdi caini naaaraman niato na quita namidbidan niato siya, con otobon niato an saiyang magña togon. 4 Asin magsasabi, na: Aco namidbid co siya, asin day nagootob can saiyang magña togon, an siring caiyan puticon siya, asin day siya nin catotoohan. 5 Alagad an nagotob can saiyang tataramon, an pagcaherac nin Dios macuri cahaman totoo man nangayod dian sa saiya: huli caiyan nacacaaram quita na yaon quita sa saiya. 6 An nagsasabi na yaon sa saiya, maninigong maglacao siring can paglacao niya. 7 Magña tugang, day co camo sinusuratan nin bagong pagboot, condi si daan na pagboot na quinamtan nindo magpoon can capinónan: an pagboot na daan iyo si tataramon na nadagñog nindo magpoon can capinonan. 8 Sa liuat sinusuratan co camo nin sarong pagboot na bago, na totoo iyan dian sa saiya asin sa saindo; huli ta si magña<noinclude></noinclude> ttkj9pn43psm4zlsp64r08adtx2mep6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/696 250 635 2582 2581 2024-10-15T15:48:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2581 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">684{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN JUAN 2.</div> {{rule}} <br>cadicloman nagpacaágui na, asin an totoong ilao nacacaliuanag na. 9 An nagsasabi na nasa caliuanagan, asin nababaldi sa saiyang tugang, an siring sa saiya ay nasa sa cadicloman pa siya guiraray. 10 An namomoot sa saiyang tugang, iyan nasa sa caliuanagan ó ilao, asin day mayong madadalinasan sa saiya. 11 Alagad an nababaldi sa saiyang tugang, nasa sa cadicloman siya, asin naglalacao sa cadicloman, asin day nacacaaram con sain papaduman; huli ta si magña dampog dinadampolan an saiyang magña matá. 12 Minasurat aco sa saindo, magña sadagñoton na magña áquí, háros ta si saindong magña casálan ipinatauad na sa saindo huli sa gñaran niya. 13 Minasurat aco sa saindo, magña cagánác, huli ta nagpacamidbid camo caito na iyo siya magpoón can capinonan. Minasurat aco sa saindo, magña barobatá, huli ta dinaog nindo si maligno. Minasurat aco sa saindo, magña sadagñoton na magña áquí, huli ta nagpacamidbid camo sa Amá. 14 Sinuratan co camo, magña cagánac, huli ta nagpacamidbid camo caito na iyo siya magpoón can capinonan. Sinuratan co camo, magña barobatá, huli ta anan camong magña maririgon, asin an tataramon nin Dios nagoontoc dian sa saindo, asin dinaog nindo si Maligno. 15 Day camo mamoot sa quinában, minsan sa magña bagay na didian sa quinában. Con an saró namomoot sa quinában, an pagcamoot nin Amá mayo dian sa saiya. 16 Háros ta an gabos na yaon sa quinában, an horot nin laman, an horot nin magña matá, asin an capaabaoabauan nin pagcabuhay, bacong sa Amá iyan, condi sa quinában. 17 Asin an quinában maágui sana asin an saiyang magña pagmauot; alagad an minaotob can cabótan nin Dios magdadanay sagcod lamang. 18 Magña sadagñoton na aquí, yo na ini an huring panahon asin huli ta camo nagpacadagñog na an Anticristo* ------------ <small>* Anticristo-Tumang qui Cristo.<noinclude></noinclude> kr19ml8m85jz64897m82owg6ms44uky Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/697 250 636 2586 2585 2024-10-15T15:48:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2585 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN JUAN 2.</center>'''|685}} ------------ <br>madatong, siring man gñunian nagñagpoon nang maguing magña dacul na magña anticristos; nin huli caiyan naaaraman niamo na iyo na si huring panahon. 19 Nagharalé sa samuyá, alagad bacong sadiri niamo; háros ta con baga man sadiri niamo, nagdanay sa catotoohan cutána sa caibahan niamo; alagad nagpanhalé ó nagpanruluas ta gñaning mahayag nangayod na sinda gabos bacong sa samuyá. 20 Alagad camo igua nin pasabong na sa banal ó santo, asin namimidbid nindo an gabos na magña bagay. 21 Day co camo sinuratan nin siring sa nagpapaínda camo can catotoohan, condi siring sa namimidbiran nindo iyan, asin na mayong sarô man na caputican na sa catotoohan. 22 ¿Siysay an paticon condi ito na nagsusuhay na si Jesús iyo an Cristo? Ining tauong siring anticristo ó tumang qui Cristo, na nagpapainda can Amá asin can Aquí. 23 Siysay man na nagpapainda can Aquí, ining siring na tauo day man can Amá. An siysay man na nagboboyboy can Aqui, igua man na pagboboyboy can Amá. 24 Cayá itong nadagñog nindo magpoon can capinónan, magdanay logod sa saindo. Con itong nadagñog nindo poon can capinónan nagdadanay sa saindo, camo man magdadanay dian sa Aquí patin dian sa Amá. 25 Asin ini iyo an panugá, na iyan ipinanugá niya sa satuya, an buhay na daing casagcoran. 26 Sinuratan co camo caini dapit can magña nagdadayá sa saindo. 27 Alagad an lahid na nacamtan nindo sa saiya, nageeroc dian sa saindo, asin mayó camong caipuhan na an siysay man pagtocdóan camo; alagad hulí ta an lahid man sanang iyan nagtotocdo can gabos na magña bagay, asin totoo iyan, asin bacong putic, siring sa pagcatocdó sa saindo, magñag danay camo dian caiyan. 28 Asin gñunian, magña áquing sadagñoton, magdanay nangayod camo dian caiyan; tagñaning con domatong na, magcaigua quita nin capaníualáan, asin day quita maribong sa saiya sa pagdatong niya.<noinclude></noinclude> rxxiour13ildychacekr4sw6ixed6kr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/698 250 637 2590 2589 2024-10-15T15:48:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2589 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">686{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN JUAN 2 & 3.</div> {{rule}} 29 Con nacacaaram camo na siya matanos, macaaram man camo na an siysay man na nagguiguibo nin catanosan, guiminican sa saiya. <center>'''CAPÍTULO III.'''</center> 1 Horophoropa nindo con ano an pagcamoot na itinao sa satuya nin Amá, na paggñaranan quitang magña aquí nin Dios: huli caiyan an quinában day quita namimidbid, huli ta day siya minímidbid. 2 Magña labing namomótan, gñunian magña aquí quita nin Dios, asin day pa pinapahayag an masasagcoran niato: alagad naaaraman niato na con domatong na siya, macacabaing quitasa saiya, huli ta mahihiling niato siring sa camugtacan niya. 3 Asin an siysay man na igua can paglaom na ini sa saiya, naglilinig, nin siring man sa saiya na malinig. 4 An siysay man na nagguiguibo nin casálan, linalapas man an ley ó pagboot; cayá an casálan calapasan iyan sa pagboot. 5 Asin nacacaaram camo na siya diminatong sa pagpará can magña casalan niato, asin mayó nin casálan sa saiya. 6 An síysay man na nagdadanay dian sa saiya, day nagcacasalá; an siysay man na nagcacasálá, day nacaquita sa saiya, day man nacamidbid sa saiya. 7 Magña sadagñoton na áquí, day nangayod camo pagdayáan nin siysay man: an nagguiguibo nin catanosan, matanos iyan, siring man sa saiya na matanos. 8 An nagguiguibo nin casalan, iyan sadiri nin diablo; huli ta an diablo nagcacasalá magpoon can capinónan. Manogñod caiyan timinugña an Aquí nin Dios, sa paglaglag can magña guibo nin si diablo. 9 An siysay man na namundag sa Dios, day nagguiguibo nin casalan, huli ta si saiyang guinicanan yaón dian sa saiya; asin day macacapagcasalá, huli ta namundag sa Dios. 10 Digdi caini anan na nahahayag an magña aquí nin Dios, asin an magña áquí nin diablo: an siysay man na day minaguibo nin catanosan, asin na day namomoot sa saiyang tugang, bacó siyang sa Dios.<noinclude></noinclude> ea0h0ux4bau4fp15otvph7kwc4ld7cm Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/699 250 638 2594 2593 2024-10-15T15:48:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN JUAN 3.</center>'''|687}} ------------ 11 Háros ta ini iyo si togon na nadagñog nindo magpoon sa capinónan na magcamoroot mootan quítaquita man sana. 12 Bacong siring qui Cain, na sadiri nin si maligno, asin guinadan si saiyang tugang. Asin sa anong dahelan ta guinadan ito niya? Huli ta si saiyang magña guinibo anan na magña mararaot, asin si magña sa tugang niya anan na magña matanos. 13 Magña tugang co, day camo mag-gñalas con an quinában nabaldi sa saindo. 14 Quita nacacaaram na nacaagui na quita sa pagcagadan pasiring sa pagcabuhay, na dian niato namomótan an magña catugagñan. Itong day namomoot sa saiyang tugang, nasa sa cagadanan siya. 15 An siysay man na nababaldi sa saiyang tugang, iyo an paragadan sa cápua tauo; asin nacacaaram camo na day nin siysay man na parapangadan nin cápua tauo na igua siya nin buhay na daing catapusan na macacapagdanay sa saiya man sana. 16 Digdi caini namidbid niato an pagcamoot, huli ta siya ibinugtac si saiyang buhay huli sa satuyá: quita man maninigong ibugtac man niato an satuyang magña buhay huli sa magña catugagñan. 17 Alagad an magcaigua nin rogaring ó cayamanan sa quinában na ini, asin mahiling na an saiyang tugang igua nin caipuhan, asin pintoon sa saiya an saiyang pagcaugay, ¿ano an camugtacan can pagcamoot nin Dios sa saiya? 18 Magña sadagñoton cong magña áquí, day quita mamoot sa tataramon minsan sa dilâ sana, condi sa guibo asin sa catotoohan. 19 Asin digdi mamimidbid niato na anan quita na sa catotoohan, asin macacapagpatotoo quita can satuyang magña pusó sa atubagñan niya. 20 Huli ta con an satuyang pusó sasaguéon quita, orog pang gayo an Dios Bа satuyang pusó, asin namimidbid an gabos na magña bagay. 21 Magña minamahal, con an satuyang pusó day quita tinutuyao, igua quitang panarig sa Dios;<noinclude></noinclude> lb9inu0m9gd07fz390a62vtshneeemr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/70 250 639 2598 2597 2024-10-15T15:48:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2597 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|60|'''<center>SAN MATEO 19.</center>'''|}} ------------</noinclude>21 Nagsabi saiya si Jesús, Cun boot mong magui icang banal, lacao, ipagpabacal mo an gabos mong sadiri, asin itaó mo sa magña duc-hâ, asin magcacaiguá ca nin cayamanan sa lagñit; asin madiá, somonod ca sa sacô. 22 Can madagñog can barobata ining tataramon, naghalê mamondô; huli ta igua niu daculang sadiri sia. 23 Si Jesús gñani sinabihan an saiyang magña discipulo, Sa catotoohan isinasabi co sa saindo na an mayaman magabat na gayo an pacalaog sa cahadêan nin lagñit. 24 Asin nagsasabi acó liuat sa saindo, na maguian pa na an sarong camello macaagui sa matá nin sarong dagom, qui an sarong mayaman maglaog sa cahadêan nin Dios. 25 Can magcadaragñog ini can magña discipulo, nagcatiricbahan nin macuri, na nagsarabi, ¿Si-isay gñani an macacaligtas? 26 Tará si Jesús, itinorohoc sa sainda an matá, na sinabihan sinda, Sa magña tauo, ini day maguiguibo; alagad sa Dios maguiguibo an gabos. 27 Dagñan si Pedro, nagsimbag, na sinabihan sia, Uya. digdi, cami binayaan niamo an gabos, asin nagsonod cami saimo, ano gñani an cacamtan niamo? 28 Asin si Jesús sinabihan sinda, Sa catotoohan isinasabi co sa saindo, na camó na nagsoronod sa saco, sa paglalang na bâgo, con an Aqui nin tauo magtutucao sa tucauan nin saiyang camurauayan, camó man magtuturucao camo sa cagduang tucauan, na hohocoman an cagduang nagña tribu* nin Israel. 29 Asin an siysay man na nagbaya nin magña harong, ú magña tugang na lalaqui, ó magña tugang na babaye, ó amâ, ó inâ, ô agom, ó magña áqui ó magña dagâ, huli sa sacong gñaran, magaaco sia nin labi pang manangatos, sa balang sarô, asin manononod can buhay na daing catapusan. 30 Alagad balaquid an magña nangeenot na mapapahuri, asin magña nasa huri, na mapapaenotan. ----- <small>* '''An magña carabagña nin sarong banua, siring can Israel.'''</small><noinclude></noinclude> ffjj8iswjhhimv5y9ni9wgap8zzlt7t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/700 250 640 2602 2601 2024-10-15T15:48:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2601 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">688{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN JUAN 3 & 4.</div> {{rule}} 22 Asin anoman na bagay na hahagaron niato, macacamtan niato iyan sa saiya, huli ta nagootob quita can saiyang magña togon, asin guiniguibo niato an magña bagay na anan na magña maogma sa atubang niya. 23 Asin ini iyo an saiyang pagboot: Na tumubod quita sa gñaran nin si saiyang Aquí na si Jesucristo, asin na magcamoroot-mootan man sana quita nin siring sa ipinagboot sa satuyá. 24 Asin an nagootob can saiyang magña togon, yaon dian sa saiya, asin siya dian man sa saiya. Asin digdi caini naaaraman niato na siya nagdadanay sa satuyá, huli can Espírita na itinao sa satuya. <center>'''CAPÍTULO IV.'''</center> 1 Magña namomotan, day sucat camo magtubod sa gabos na espíritu, condi balóon nindo an magña espíritus con baga sa Dios: háros ta dacol an magña bacong totoong profetas na nagpanluas sa quinában. 2 Digdi caini midbiron nindo an Espíritu nin Dios: an gabos na espiritu na nagboboyboy na si Jesucristo diminatong ó napadigdi nasa laman iyan iyo an sa Dios. 3 Asin an gabos na espíritu na day nagboboyboy na si Jesucristo napadigdi na sa laman, bacong sa Dios iyan: asin iyan iyo an espíritu nin si anticristo, na sa saiya camo nagñagpacadagñog na madatong, asin na gñunian yaon na ó domintong na sa quinában. 4 Magña sadagfoton na aquí, camo anan na magña sa Dios, asin dinaog nindo sinda; huli ta an yaon dian sa saindo, daculá pang gayo can yaon dian sa quinában. 5 Sinda anan na magña sa quinában; cayá nagtataram dapit can quinában asin an quinában hinihimaté sinda. 6 Cami anan na sadiri nin Dios: an nacacamidbid sa Dios, naghihinaniog sa samuyá: itong bacong sa Dios, day naghihinaniog sa samuyá. Nin huli caini namimidbid niamo an espíritu nin catotoohan asin an espíritu nin pagcásala ó paglagalag.<noinclude></noinclude> 9anfz19dsxdlp0nob9mvjbmvbh2aq7l Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/701 250 641 2606 2605 2024-10-15T15:48:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2605 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>I SAN JUAN 4.</center>'''|689}} ------------ 7 Magña minamahal, magcamorootmoótan logod quitaquita man sana; huli ta an pagcamoot sa Dios iyan. An siysay man na namomoot, namundag iyan sa Dios, asin nacacamidbid sa Dios. 8 An day namomoot, day nacacamidbid sa Dios; hali ta an Dios iyo an pagcamoot. 9 Digdi caini ipinahayag an pagcamoot nin Dios mauognod sa satuya, na dian isinobol nin Dios si saiyang Aquíng bogtong sa quinában, tagñaning mabuhay quita huli sa saiya. 10 Digdi caini napapahayag ó nasasaysay an pagcamoot: bacó na quita namoot na gñóna sa Dios, condi na siya namootan quita, asin isinobol an saiyang Aquí sa pagpatauad can satuyang magña casálan. 11 Magña namomótan, con an Dios namootan quita nin siring, maninigó quita man na magcamorootmootan. 12 Day nin siysay man na nacahiling sagcod lamang sa Dios. Con nagcamorootmootan quitaquita man sana, an Dios uya sa satuyá, asin an saiyang pagcamoot bulaos ó haman digdi sa satuyá : 13 Digdi caini namimidbiran niato na yaon quita dian sa saiya, asin siya man sa satuyá, na dian caiyan itinao sa satuyá guican sa saiyang Espíritu. 14 Asin cami nahiling niamo asin pinapatotoohan niamo na an Amá isinobol an Aquí tagñaning maguing Paraligtas nin quinában. 15 An siysay man na magboboyboy na si Jesús iyo an Aquí nin Dios, an Dios yaon sa saiya, asin siya yaon man sa Dios. 16 Asin quita namidbid niato asin tinubod niato an pagcamoot nin Dios sa satuyá, an Dios iyo an pagcamoot: asin an nabubuhay sa pagcamoot, nabubuhay sa Dios, asin an Dios yaon sa saiyá. 17 Digdi caini bulaos ó haman an pagcamoot sa satuyá, tagnaning magcaigua quita nin capaniualáan sa aldao nin paghocom; cayá siring can pagcamugtac niya, siring man quita sa quinában na ini. 18 Dian sa pagcamot mayong catacutan; háros ta an bulaos na pagcamoot sinisicual sa luas an catacutan: huli ta an<noinclude></noinclude> sm0t9w9gp4u12cuqkzzmhx8bw0rnslg Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/702 250 642 2610 2609 2024-10-15T15:48:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2609 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">690{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN JUAN 4 & 5.</div> {{rule}} <br>catacutan iguang silot. Cayá na an natatacot, bacong mahusay sa pagcamoot. 19 Quita namoot sa saiya, huli ta siya namótan na quitang enot gñóna. 20 Con an tibaad na magsasabi, Aco namomoot sa Dios, asin naooyam ó nababaldi sa tugang niya, puticon siya. Huli ta an day namomoot sa saiyang tugang na iyan nahiling niya, ¿paáno an pagcamoot sa Dios na iyan day niya naquita? 21 Asin quita igua can pagboot ó catogonan na ini niya: Na an namomoot sa Dios, mamoot man sa saiyang tugang. <center>'''CAPÍTULO V.'''</center> 1 Gabos ito na nagtutubod na si Jesús iyo an Cristo, namundag iyan sa Dios: asin an siysay man na namomoot sa nagpagñaquí, namomoot man sa ipinagñaqui niya. 2 Digdi caini namimidbid niamo na namomoot cami sa magña áquí nin Dios, con namomoot cami sa Dios, asin inootob niamo an saiyang magña togon. 3 Háros ta ini iyo an pagcamoot sa Dios na otobon niato an saiyang magña togon; asin an saiyang magña togon bacong magña mapauot. 4 Huli ta ito gabos na namundag ó ipinagñaquí sa Dios dinadaog an quinában: asin ini iyo an pacadaog na nacacadaog sa quinában, an satuyang pagtubod. 5 ¿Siysay an nacacadaog sa quinában, condí an nagtutubod na si Jesús iyo an Aquí nin Dios? 6 Ini iyo si Jesucristo, na diminatong sa tubig asin sa dugó: bacong sa tubig sana, condi sa tubig asin sa dugó. Asin an Espíritu iyo an nagtatao nin pagpatotoo: huli ta an Espíritu iyo an catotoohan. 7 Huli ta toló si nagtao nin pagpatotoo sa lagñit, an Amá, an Aquí asin an Espíritu Santo: asin ining tolong íní saró sana sinda. 8 Asin toló si nagtatao nin pagpatotoo sa dagá, au Espíritu, asin an tubig, patin an dugó: asin an tolong iní nagcacabaragay sa saró.<noinclude></noinclude> qtzru6ap3ns1201h59j56lddk4b27tn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/703 250 643 2613 2612 2024-10-15T15:48:33Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2612 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>I SAN JUAN 5.</center>'''|691}} ------------</noinclude>9 Con inaácô niato an pagpatotoo nin magna tano, an pagpatotoo nin Dios orog pang daculáon; huli ta íní iyo an pagpatotoo nin Dios, na nagpatotoo dapit can saiyang Aquí. 10 An nagtubod dian sa Aquí nin Dios, igua nin pagpatotoo sa saiya man sana: an day natubod sa Dios, guinibo siyang puticon; huti ta day timinubod sa pagpatotoo na pinatotoohan nin Dios dapit can saiyang Aquí. 11 Asin ini iyo an pagpatotoo: Na an Dios tinauan quita nin buhay na daing catapusan; asin ining buhay na ini yaon sa saiyang Aquí. 12 An nagcamit can Aqui, quínamtan an buhay: asin itong day nagcamit can Aquí nin Dios, day can buhay. 13 Ining magña bagay na ini isinurat co sa saindo na tumubod camo dian sa gñaran can Aquí nin Dios, tagñaning macatalastas camo na igua camo nin buhay nadaing catapusan, asin tagñaning tumubod camo sa gñaran can Aquí nin Dios. 14 Asin ini iyo an capaniualáan niato dian sa saiya, na con homagad baga quita nin tibaad nang bagay siring sa saiyang cabótan, siya hinihinaniog quita. 15 Asín con nacacaaram quita na siya naghihinaniog sa satuya sa anoman na bagay na hahagaron niato, naaaraman niato na igua quita can magña paghagad na ipinag-doloc niato sa saiya. 16 Con an saró macahiling na an saiyang tugang nacaguinibo nin casalan, bacong macacagadan, maghagad, asin itátao sa saiya an pagcabuhay; sinasabi co sa magña nagcacasala na bacong macacagadan. Iguang casálan na macacagadan, na huli caiyan aco day nagsasabi na maquimaherac. 17 An gabos na carátan casálan iyan; alagad iguang casálan na day nacacagadan. 18 Naaaraman niato na an siysay man na namundag sa Dios, day nagcacasalá; alagad an ipinagñaqui nin Dios, naghihigñat sa saiya man saní, asin an maligno day siya sinosogtan. 19 Nacacaaram quita ua quita anan na magna sadiri nin Dios, asin an bilog na quinában namumugtac sa carátan.<noinclude></noinclude> js3u6r3guqkk28t0ba4yjbkwfh6c43t Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/704 250 644 2617 2616 2024-10-15T15:48:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2616 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">692{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}I SAN JUAN 5.</div> {{rule}} 20 Alagad nasaraman niato na an Aquí nin Dios dominatong na, asin tinauan quita nin pacatalastas sa pacamidbid can totoo: asin namumugtac quita sa totoo, sa saiyang aquing si Jesucristo. Ini iyo an totoong Dios asin an buhay na daing catapusan. 21 Magña aquing sadagñoton, lomicay camo sa magña anito. Auot pa.<noinclude></noinclude> 513gvzty3imw3yhghlrff4uaxq3klzh Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/705 250 645 2621 2620 2024-10-15T15:48:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2620 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ICADUANG SURAT'''}}}}<br> '''NI'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN JUAN.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''IYO SANANG CABTANG.'''}} }} 1 An magugurang manogñod sa cagurangnan na babaeng pinili asin sa saiyang magña áquí, na sa sainda namomoot aco sa catotoohan; asin bacó sanang gayo aco, condi man an gabos na nagpacamid bid can catotoohan, 2 Huli can catotoohan na uya sa satuyá, asin magdadanay sagcod lamang sa satuyá: 3 Mapasaindo logod an biyayá, pagcaherac patin catoninogñan nin Dios Amá, asin nin Cagurangnan na si Jesucristo, Aquí nin Amá, sa catotoohan asin sa pagcamoot. 4 Macuri si sacuyang pagcaogma, huli ta naaraman co dapit can say mong magña áquí, na naglalacao sa catotooĥan, siring sa pagcaacó niato can togon ó cabótan nin Amá. 5 Asin gñunian naquiquimaherac aco saymo, Cagurangnan, bacó na siring sa sinusuratan taca nin sarong pagboot na bâgó, condi ito na inacó niato ó nacamtana niato magpoon can capinônan, na magcamoroot-mootan quita man sana. 6 Asin ini iyo an pagcamoot, na maglacao quita sonó sa saiyang magña togon. Ini iyo an togon: Na maglacao camo dian, siring sa pagcahinaniog nindo magpoon can capinónan. 7 Huli ta dacol an magna madadayá na nagpanlaog sa quinában, na sinda day nagboboyboy na si Jesucristo napadigdi sa laman. Ining siring na tauo iyo an madadayá, patin iyo an tumang qui Cristo (anticristo).<noinclude></noinclude> pnlyvbpfoei0vnvpbozrwtsxznsbu73 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/706 250 646 2625 2624 2024-10-15T15:48:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2624 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><div class="tiInherit"style="text-indent-0">694{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}{{gap}}II SAN JUAN.</div> {{rule}} 8 Maghiling camo huli sa saindo man sana, tagñaning day niato mauará ó masayang an magña bagay, na naguinibo niato, condi na magcamit quita nin tunay ó bulaos na balos. 9 An siysay man na minatumang, asin day nagdadanay dían sa doctrina ó pagtocdó ni Cristo, day nacamtan ó day sa saiya an Dios: an nagdadanay sa doctrina ni Cristo, an siring, nasa saiya an Amá asín an Aquí. 10 Con an siysay man pomadigdi sa saindo, asin day niya dará an doctrinang ini, day camo magácô sa saiya sa harong, day man nindo pagsabihan: ¡Magayagayang pagdatong mo! 11 Huli ta an magtataram sa saiya nin magayagayang pagdatong, naquiquidomamay can saiyang magña maraot na guibo. 12 Minsan igua acong dacol na magña bagay na isusurat sa saindo, day co binoot na ipahayag sa saindo iyan sa papel asin sa tinta; condi naghahalat aco na macadian sa saindo, asin na magtaram sa gñosó nangayod, tagñaning an satuyang caogmahan maotob. 13 Si magña áquí nin saymong tugang na pinili minataong cagalagñan sa saymo. Auot pa.<noinclude></noinclude> m049gt7r2sdhrbh3zhu0ab8fkqashg3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/707 250 647 2629 2628 2024-10-15T15:48:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2628 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN ICATOLONG SURAT'''}}}}<br> '''NI'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN JUAN.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''IYO SANANG CABTANG.'''}} }} 1 An magugurang sa labing namomótan nagayong si Gaio, na sa saiya namomoot aco sa catotoohan. 2 Namomotan, aco nagmamauot na magui cang mapalad sa gabos na magña bagay, asin na magcaigua ca nin carahayan nin buhay, siring man sana an saymong calag na nasa carahayan. 3 Sa catotoohan nangayod naogma aco nin macuri nin si pagdaratong nin si magña tugang, asin nagñagtao nin pagsacsi dapit can saymong catotoohan, siring sa ica naglalacao sa catotoohan. 4 Day mayó aco nin orog ca daculang caogmahan condi ini, an pacadagñog na si sacuyang magña áquí naglalacao sa catotoohan. 5 Namomótan, sa pagcamaimbod guiniguibo mo an gabos mong guiniguibo manogñod sa magña tugang, asin sa magña taga ibang nasacupan. 6 Na sinda nagñagpatotoo dapit can saymong pagcamoot sa atubang nin Iglesia ó catiriponan: na sa sainda con tumabang ca siring sa maninigó olay nin Dios, macacahimo ca nin marhay. 7 Huli ta sinda nagñaglacao huli sa pagcamoot can saymong gñaran, na day quiminua nin anopaman sa magña Gentiles.<noinclude></noinclude> kgflkvoyuu1vtl7m31giont7sg97vcy Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/708 250 648 2632 2631 2024-10-15T15:48:34Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2631 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|696|'''<center>III SAN JUAN.</center>'''}} ------------</noinclude>8 Cayá, quita nangayod, maninigong acoon niato an magña siring sa sainda, tagñaning macatabang quita sa catotoohan. 9 Aco nagsurat sa Iglesia: alagad si Diótrefes, na namomoot na igua siang capagñenotan ó calabihan sa sainda, day cami inaácô. 10 Huli can dahelan na ini, con pomadigdi aco, guiguiromdomon co an magña guibo na guinagaué na naglilibac nin magña pagtataram na macacaraot sa samuyá, asin day pa naoodoc can magña bagay na ini, day inaácò an magña tugang, asin pinapatanidan pa si magña boot na omacô, asin ilinuluas dian sa Iglesia ó casararoan. 11 Namomótan, day mo pagpadagoson itong maraot, condi itong marhay. An nagguiguibo nin marhay sa Dios iyan: alagad an minaguibo nin maraot, day nacaquita sa Dios. 12 An gabos nagtatao nin pagpatotoo dapit qui Demetrio, asin minsan an catotoohan man sana: asin cami man nagtatao cami nin pagpatotoo; asin camo nagpacamidbid na si samuyang pagpatotoo iguang catotoohan. 13 Aco igua cutanang dacol na magña bagay na isusurat sa saymo; alagad habó acong sumurat sa saymo sa tinta asin sa pluma: 14 Huli ta binahalat co na mahiling taca sa madalé ó day mababaloy, asin magolay-olay quita sa magcasi gñosó. 15 An catoninogñan macamtan mo bogod. Si magña catood minataong galang sa saymo. Tauan mo nin galang an magna catood huli sa gñaran.<noinclude></noinclude> 85l1k1rg4rjm0attb6lisl9x9dzpesr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/709 250 649 2636 2635 2024-10-15T15:48:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2635 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> {{c| {{x-larger|{{sc|'''AN SURAT SA CAGABSAN'''}}}}<br> '''NI'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN JUDAS.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''IYO SANANG CABTANG.'''}} }} 1 Si Judas, na oripon ni Jesucristo, asin tugang ni Jacobo (ó santiago) sa magña inapod, na magña pinacangbanal ó mahal sa Dios Amá, asin naririmpos ó nagdadanay dian qui Jesucristo : 2 An pagcaherac asin an catoninogñan, patin an pagcamoot padacolon logod manogñod sa saindo. 3 Magña namomótan, huli sa macurí ó daculaon cong paghigñoa na sumurat sa saindo dapit can cara hayan nin gabos, nagcaipo aco na sumurat sa saindo sa paghatol sa saindo na maquipaglaban camo nin mapangyari huli can pagtubod na nabuyó nang itinao sa magña banal. 4 Háros ta iguang nagcacapirang magña tauo na nagpanlaog sa lihim ó tágò sana, na sinda magpoon caidto pinanagbótana na manonognod sa silot na ini, huli ta magña tanong tampalasan ó magña palpal, ta guiniguibo ninda na an biyaya nin satuyang Dios maguing pagcasuruhay ó pagcalaglag, asin na nagpapainda na an Dios iyo sana an igua nin capangyarihan ó carogarigñan, asin an Cagurangnan tang Jesucristo. 5 Cayá boot co camong mahatolan, huli ta naaaraman naman logod nindo ini, na an Cagurangnan pacaligtasan niya can baṇuáan sa Egipto, pacatapus rinonot si magña day nagtutubod: 6 Asin si magňa ángeles na day hinigñatan ó pinagñanogonan si saindang camahalan, condi pinabayaan si saindang<noinclude></noinclude> k8lupxjlji95y397xizqgkdfgxmmqz7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/71 250 650 2640 2639 2024-10-15T15:48:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2639 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 20.</center>'''|61}} ------------</noinclude> <center>'''CAPÍTULO XX.'''</center> <center>''Halimbawa dapit sa magna parapatandan na magna''</center> <center>''baragay sa manlaen-laen na oras.''</center> 1 Huli ta an cahadéan nin lagñit nacacaaguid sa sarong tauo, na poón nin magña capagaraquian, na nagluas pagcaaga ta maquipogolay sa magña parapatandan sa saiyang uvasan. ó latê. 2 Asin can magcabaraman sinda dapit sa bayad na sarong denario an aldao, sinobol sinda sa saiyang uvasan. 3 Asin can lominnas sia harani na sa oras na tercia,+ nahiling an magña iba na magña duduman sa lausagñan daing nagña guiniguibo; 4 asin sinabihan sinda, Paduman man camó sa uvasan, asin an maninigo tatauan co camú. Asin sinda nagduruman. 5 Nagluas sia liuat can haranina an magña oras na sextat asin nin nona<small>||</small>, asin siring man an guinibo. 6 Asin nagluas sia can harani nang undécima,§ nácua nia an magña iba na duduman nagtatangcâ saná sinda, asin sinabihan sinda, ¿Tádao ta anion camó digdi sa bilog na aldao daing magña guiniguibo? 7 Nagsabi sa saiya, Huli ta day nin si-isay man na naquipagolay sa samo. Nagsabi sia sa sainda, Padunan man caino sa uvasan. 8 Asin can pagdatong can cahaponon nin aldao, an cagu- rangnan nin uvasan sinabihan an saiyang pinaniualâan: Apodon mo an magña parapatandan, asin bayadan mo sinda can tandan, magpoon sa magña nagcahururi sagcod sa magña nagcaerenot. 9 Can pagdoroloc gñani can ''nagduruman'' na harani sa oras. na undécima, nag-araco balang sarò niu sarong denario. ----- <small>'''* Un denario: sicapat may apat na cuarta.'''</small> <small>'''† A las nueve nin aga.</small> <small>'''Sexta: A las doce nin odto.</small> <small>'''Nona: A las tres nin hapon.</small> <small>'''Undécima: Á las cinco nin hapon.</small><noinclude></noinclude> 4ijal56h8z0yzsk9pjip66jo0ahayw1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/710 250 651 2643 2642 2024-10-15T15:48:34Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2642 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|698|'''<center>SAN JUDAS.</center>'''}} ------------</noinclude><br>incontocan, linaen sinda sa irarom nin cadicloman sa magña bilangoan na mayó. nin hangan sagcod sa paghocom sa gñagñalasan na aldao: 7 Siring can Sodoma asin can Gomorra, patin si magña ciudades na cararani, na sinda sa bagay nan sana na pagsasambayan ninda, asin nagñagsonod sa laman na bacong rogaring, anan na magña ibinugtac na maguing halimbaua o arogan, na magtios can paghocom nin calayong daing catapusan. 8 Siring man sana ining magña parapagñatorogan dinidigtáan an laman, asin binabasangbasang ó isinisicual an capangyarihan, asin pinagoologolog an magna capangyarihan na haralangcauon. 9 Alagad nin si paquiglaban ni arcángel Miguel sa diablo, na nagpapasubay o nagpapaágao dapit can hauac ni Moisés, day nangñahas na gornamit nin paghocom sa pagpacaraot tumang sa saiya, condi na nagsabi: An Cagurangnan saguéon ca logod. 10 Alagad ining magña ini nagtataram nin maraot sa magña bagay na day namimidbid; asin an magña bagay na sa caugaléan namimidbid, nagcacarasalâ dian caiyan, siring sa magña hayupan na daing pagisip. 11 ¡Ay herac man sa sainda na nagñagsonod can dalan ni Cain, asin nagpacanagap sa casálan ó pagcalagalag ni Balaam huli sa cabayaran, asin nagcagaradan sa capanuhayan ni Coré. 12 Ining magña ini iyo an magña digtá dian sa saindong magña caogmahan, na naquíquipagcacan sa caibahan, na nagpapacangbasog sa sainda man sana mayó nin anoman na pagcatacot: magña pagñanoron na mayó nin tubig, na iyan anan na nagña pinagpaparalid palid ó tinatalbo minsan sain can magña doros: magña cahoy na nagaalang con panahon nin init, mayó nin bugña, macaduana pagcagaradan asin nagcaburuhal si magña gamot; 13 Magña onos na marigonon nin dagat na isinusuluac ó isinosobó an sainda man sanang sadiring magña cababaldían; magña lagalag na bitoon, na sa sainda na tatalaga sagcod lamang an cadicloman nin magña dampog.<noinclude></noinclude> 7vdhh7opy8vxq7b3s6q6mwr6gs7y96w Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/711 250 652 2646 2645 2024-10-15T15:48:34Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2645 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN JUDAS.</center>'''|699}} ------------</noinclude>14 Na dapit can magña iyan man tinódan ni Enoc, icapito magpoon qui Adam, na an olay: Uya digdi, na an Cagurang domintong na caibahan can saiyang magña Santos na manriboribo, 15 Sa pagbocom tumang sa gabos, asin sa pagsadol ó pagpabaclé sa gabos na magña tampalasan dian sa sainda manogñod can gabos nindang magña guibo na catampalasanan na guiniribo sa catampalasanan, asin can gabos na magña bagay na magagabat na si magña daing boot na magña paracasalá ipinagtararam ninda tumang sa saiya. 16 Ining magña ini íyo an magña paramuda ó pararauay, magna parasombong, na nagñaglalacao siring sa saindang magña pagmauot; asin si saindang gñosó nagtataram nin magña bagay na capaabaoabauan, ta naggñalas can magña tauo dahel. can paquinabang. 17 Alagad camo, nagña námomotan, guiromdoma nindo si magña tataramon na caito ipinagsarabi nin si magña apóstoles ní Jesucristo Cagurangnan niato; 18 Siring sa pinagsasabi sa saindo: Na sa huring panahon magcacaígua nin magña mapagologolog, na magñagraralacao siring sa magña marígsoc níndang magña pagmauot. 19 Ining magña ini iyo si inagña nagñagguiguiribo can magña pagcasurusuruhay nin boot, magña mapagmaté sana, alagad day nin Espíritu. 20 Alagad camo, oh magña namomotan, sa pagpatindog nindo sa saindo man sana dian sa saindong macuri ca mahal ó banal na pagtubod; na magpamibi huli can Espíritu Santo, 21 Magdanay camo sa pagcamoot sa Dios, na halaton an pagcaherac ni Jesucristo Cagurangnan niato, manogñod sa buhay na daing catapusan. 22 Asin acoa nindo an magña iba sa pagcaugay, na pagisipisipon: 23 Alagad ligtasan nindo an magňa iba man huli sa catacutan, na agauon sinda nindo sa calayo; na sucat pang icabaldi an gubing na naolaquitan can laman. 24 Sa caito, nangayod, na macacamhan sa paghigñat sa saindo na day nín pagcaholog, asin sa pacapagpahayag sa<noinclude></noinclude> n4mcikpmsodv2j4zcjwmineum8nmnu1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/712 250 653 2649 2648 2024-10-15T15:48:34Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2648 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|700|'''<center>SAN JUDAS.</center>'''}} ------------</noinclude><br> saindo niya sa atubang nin saiyang camurauayan na mayó camo min magna icacasagüê, sa daculang caogmahan, 25 Sa Dios na iyo siya sana an madonong, na satuyang Paraligtas, maguing camurauayan asin cadaculáan, capangyarihan asin cabagsican, gñunian asin sa gabos na magña panahon. Auot pa.<noinclude></noinclude> cgp3dkufwpoyvox0enyhb3t19p2n38o Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/713 250 654 2653 2652 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2652 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{c| {{x-larger|{{sc|'''AN APOCALIPSIS Ó CAPAHAYAGAN'''}}}}<br> '''SA QUI'''<br> {{xx-larger|'''APÓSTOL'''}}<br> {{xxxx-larger|'''SAN JUAN.'''}}<br> {{bar}}<br> {{larger|'''CAPITULO I.'''}} }} 1 An capahayagan ni Jesucristo, na itinao sa saiya nin Dios, sa pacapagpahayag sa saiyang magña oripon can magña bagay na mangyayari day mahahaloy; asin isinaysay iyan, huli sa saiyang Angel na iyong diminará sa saiyang oripon na si Juan. 2 Na siya nagpatotoo dapit can tataramon nin Dios, asin can pagpatotoo qui Jesucristo, patin can gabos na magña bagay na naquita niya. 3 Mapalad an nagbabasa, asin an magña naghihinaniog can magña tataramon can tuyao na ini, asin magotob can magňa bagay na dian caiyan anan magña nasusurat: háros ta an panahon ay harani-na. 4 Si Juan sa pitong Iglesias na nasa Asia: An biyaya logod macamtan nindo, asin an catoninogñan caito na gñunian asin can enot iyo siya an Dios patin iyo an madatong, asin caitong pitong Espíritus na nasa atubang nin saiyang trono ó halangcauon na tutucauan; 5 'Asin ni Jesucristo, na iyo an sacsing totoo, an matuang Aquí sa magña gadana, patin an póon nin magña hadê sa daga. Sa caito na namoot sa satuyâ, asin himinugas sa satuya nin si satuyang magña casâlan can saiyang dugó, 6 Asin guiminibo sa samuya na mani magña hadê asin sacerdotes manogñod sa Dios asin sa saiyang Amâ; Mapa-<noinclude></noinclude> 5gd5zvsnvvo3yidytgdfx0uosxh0hff Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/714 250 655 2656 2655 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2655 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|702|'''<center>APOCALIPSIS 1.</center>'''}} ------------</noinclude><br> saiya an camurauayan asin an capangyarihan sagcod lamang. Auot pa. 7 Üya digdi na inadatong sa magña pagñanoron, asin an gabos va matá macacaquita sa saiya, asin si magña nagpanbungsad sa saiya nin garod ó budyac; patin an gabos na capagaráquian sa daga magñag-hihinanaquit dapit sa saiya. Sagcod lamang. Auot pa. 8 Aco an Alpha asin an Omega, capinónan asin catapusan, olay nin Cagurangnan, na iyo sia asin dati caito palin na madatang, an Mapangyari sa gabos. 9 Aco si Juan na saindong tugang, asin cadamay sa casaquitan asin sa cahâdêan, patin sa pagtíos ni Jesucristo, duduman aco caiyan sa poro na pinag-gñagñaranan na Patmos dahel can paghulit can tataramon nin Dios asin can pagpatotoo qui Jesucristo. 10 Aco nasa espíritu can aldao na domingo asin nacadagñog aco sa licodan co nin sarong daculang tigñog na siring baga can sa trompeta, 11 Na nagsasabi: Aco an Alfa asin an Omega, an capinônan asin an catapusan. Suratan sa sarong libro an pinaghihiling mo, asin ipadará mo iyan sa pitong Iglesias na nasa Asia; nasa Efeso, asin sa Smirna, asin sa Pérgamo, asin sa Tiatira, asin sa Sardis, asin sa Filadelfia, patin sa Laodicea. 12 Asin biniric cong ligñoyon itong tigñog na nagtataram s a sacayâ: asin pagcaligñoy co, nacahiling aco nin pitong candelero ó magña ilauan na bulauan ; 13 Asin duman sa tagñâ nin si pitong candeleros, duduman an sarô na nacabaing sa Aquí nin tano, nasasamno sia nin Barong gubing na bangan sa magña bitis, asin nabobogcos si dapit sa may daghan nin sarong bagcos na bulauan, 14 Asin si saiyang payo patin si saiyang magña bohoc magňa maputi siring sa lanang putí, na baga ambon; asin si saiyang magña matá siring baga sa laad nin calayo; 15 Asin si saiyang magña bitis anan na cabaing sa cobreng malinig, nagñag-quiquintab o naglalaad na siring a sarong horno o gatong; patin si saiyang tignog siring sa aganac nin dacolon na tubig.<noinclude></noinclude> iludbqkiqbu7vga3iqqvgb2ku6wdy0s Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/715 250 656 2659 2658 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2658 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 1 & 2.</center>'''|703}} ------------</noinclude>16 Asin igua sa may totoo nia nin pitong bitoon: asin sa saiyang gñoso naglúluas an sarong espada na mapanas na iguang duang tarom. Asin si lalaugon nia siring baga sa aldao con minaliuanag nin macuri. 17 Asin can pagcahiligña co sa saiya, natumba aco na siring sa gadan sa saiyang magña bitis. Asin siya idinoon si totoo niang camot sa sacuyâ, na pinagsabihan aco: Day ca matacot: aco iyo an capinônan asin an catapusan; 18 Asin aco an nabubuhay asin nagadan aco; asin uya digdi na nabubuhay aco sa magña panahon nin magna panahon, Auot pa. Asin uya sa sacuya au magña llaves ó panbucas can infierno asin can cagadanan: 19 Suratan an magña bagay na naquita mo, asin an magña bagay gñunian, patin an magña mangyayari gñapit pacalibis caining magña ini: 20 An gñagñalasan na cahologan can pitong bitoon na naquita mo sa may totoo co, patin si pitong candeleros na magña bulauan. An pitong bitoon iyo si magña ángeles can pitong Iglesias; asin si pitong candeleros na naquita mo, iyo si pitong Iglesias. <center>CAPITULO II.</center> 1 Suratan mo an Angel can Iglesia sa Efeso: Itong igua nin pitong bitoon sa totoo nia, na sia naglalacao sa tagñâ nin si pitong candeleros na bulauan, isinabi an magña bagay na ini: 2 Aco nacacatalastas can saymong magña guibo, asin can capagalan mo patin pacatios; asin na ica day mo matitios an magña maraot, asin pinagbaralô mo si magña nagsasarabi na anan sindang magña apóstoles, asin ta magña bacô, patin pinangñaranan mo sinda na magña puticon; 3 Asin nagtios ca, asin nacatíos ca, patin nagpagal ca huli sa gñaran co, patin day ca nagmaluya. 4 Alagad aco igua nin nasálan saymo huli ta pinabayaan mo si saymong enot na pagcamoot. 5 Cayá guiromdoma nangayod con baga sain ca naholog, asin magsolsol ca, asin guibohon mo an magña enot na guibo<noinclude></noinclude> 9cp8ug4go0k0r6wj9dzjc24kqh2xjh8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/716 250 657 2662 2661 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2661 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|704|'''<center>APOCALIPSIS 2.</center>'''}} ------------</noinclude><br> ó gauè; háros ta, con day, sa madalê madatong aco dian sa Baymo, asin habalêon co an saymong candelero sa namumugtacan nia, con day ca nagsolsol. 6 Alagad guiniguibo mo iyan na nababaldian mo an magna guibo nin magña Nicolaitas; na sa sainda aco man nababaldi. 7 Itong igua nin pacadagñog, maghinaniog can ipinagtataram can Espíritu sa magña Iglesias. An macadaog, itá tao cong cacanon nià an cahoy nin cabuhayan, na iyan nasa sa tabao can paraiso nin Dios. 8 Asin suratan, mo an Angel can Iglesia sa Smirna: Itong naenot asin sa hudian ó catapusan, na nagadan, asin nabuhay, nagsasabi can magña bagay na ini: 9 Aco nacacaaram can sayinong magña guibo, asin can saymong magña casaquitan, asin can saymong cadayhon (alagad ta mayaman ca), asin an pagduhagui nin si magña pinagsasabing magña judíos sinda, asin ta magña bacô, condi anan na magña campon sinda ni Satanás. 10 Day ca nangayod matacot can magña bagay na pagtitioson mo. Uya digdi, na an diablo ipapahatod an nagcacapira dian sa saindo duman sa bilangoan, ta gñaning magcabaralô camo, asin ta magcacaigua camo nin casaquitan sa laog nin sampolong aldao. Magdanay ca logod sagood na magadan, asin aco tatauan taca nin corona nin cabuhayan. 11 An igua nin pacadagñog, maghinaniog can ipinagsasabi can Espíritu sa magña Iglesias. Itong macadaog, day magcacamit nin carátan nin icaduang pagcagadan. 12 Asin suratan mo an Angel sa Iglesia sa Pérgamo: Itong igua, nin espadang mapanas na may duang tarom, nagsasabi can magña bagay na ini: 13 Aco nacacaaram can saymong magña guibo, asin con Bain ca nagóontoc, con sain man camumugtac an tucauan ni Satanás; asin pinopogolan mo ó rinirimpos mo an sacuyang gñaran, asin day sa nagpainda ó nagtalicod sa pagtubod sa sacuyâ, minsan pa can magña aldao na si Antipas naguing sacong testigo ó maimbod na sacri, na sia nagadan dian sa saindo, dian sa pinagoontocan ni Satanás.<noinclude></noinclude> 8zqhrwvc310ibfhsoop6cv7bmq89zll Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/717 250 658 2665 2664 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2664 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 2.</center>'''|705}} ------------</noinclude>14 Alagad igua aco nin magña bagay na cadiquit na nasasalan sa saymo: huli ta igua ca dian caitong igua can doctrina ó pagtocdo ni Balaan, na ini nagtotocdô qui Balao na magbugtac nin capaaracan sa atubang can magña áquí ni Israel, na magcacan can magña bagay na idinolot sa magña anito, patin na macaguinibo can pagsasambay. 15 Siring man igua ca dian can magña iguang doctrina ó paágui nin magña Nicolaitas, na iyan nababaldian co. 16 Magsolsol ca, ta con day nangayod, madatong aco sa madalê sa saymo, asin maquiquilaban aco tumang sa sainda sa espada nin sacuyang gñosô. 17 Itong igua nin pacadagñog, maghinaniog can ipinagsasabi can Espírita sa magna Iglesias. An macadaog, itátao cong cacanon an maná na naririmpos, asin tatauan co sia nin sarong sadagñoton na gapong maputi, asin dian sa gapong sadagňoton masusurat an sarong gñaran na bago, na iyan day Din siysay na macamidbid condi itong minaacò caiyan. 18 Asin suratan mo an Angel can Iglesia sa Tiatira: An Aquí nin Dios na igua sia nin magna matá na siring baga sa laad nin calayo, asin an saiyang magña bitis anan na cabaing can latón ó cobreng maquintab, nagsasabi can magña bagay na ini: 19 Namidbid co an saymong magña guibo, asin pagcaberac, asin paglingcod, asin pagtubod, asin pacatíos, patin na si magña guibo mong nahuri anan na magña orog sa magña nagcaerenot. 20 Alagad igua aco nin magña cadiquit na nasasalan sa saymo: huli ta tinotogotan mo itong babae na si Jezabel (na pinagsasabing man hubulâ ó profetiza) na magtocdô asin magdayâ sa magña oripon co, na magñagsarambayan, asin magcaracan can magña bagay na anan na ipinag-atang sa magña Anito. 21 Asin tinauan co sia nin panahon tagñaning magsolsol can dapit sa pagsambay; asin day sia nagsolsol. 22 Uya digdi, aco patumbahon co sia sa higdaan, asin si magña nagñagdodorog sa bacong agom na may agom pa na cadamay nia, sa macuri ca daculaon na casaquitan, con day sinda magñag-solsol can saindang magña guibo:<noinclude></noinclude> c1d1mkfkbg9y4wh44p8omzlybxb1hjp Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/718 250 659 2668 2667 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2667 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|706|'''<center>APOCALIPSIS 2 & 3.</center>'''}} ------------</noinclude>23 Asin gagadanon co an saindang magña áquî sa cagadanan; asin an gabos na magña Iglesias magpapacatalastas na aco iyo an nacacarorop can nasa sa irarom nin magña puso asin magña boot: asin tatauan co an lambang sarô sa saindo nin siring sa saindong magña gauê-gauê. 24 Alagad sinasabi co sa saindo, asin sa magña ibang nasa Tiatira, na siysay man na mayô can paaguing ini, asin na day nagpacamidbid can magña hilom ni Satanás, siring sa magña olay Day co camo papadarban nin ibang cagabatan. 25 Alagad iyan na yaon-na sa saindo, higñate ó rimposa nindo sagcod na domatong aco. 26 Asin itong nacadaog, asin naghigñat can sacuyang magna guinibo sagcod sa catapusan, tatauan co sia nin capangyarihan sa catauohan; 27 Asin papacuyugon sinda can sogcod na lansang ó batbat, asin na magcacaboroong na siring can bobog nin alfarero ó paraguibo nin magña tapayan na dagâ, siring man can pagcacamti co sa sacuyang Amâ: 28 Asin itátao co sa saiya an bitoon sa macaága. 29 An igua nin pacadagñog, maghinaniog can ipinagsasabi can Espíritu sa magña Iglesias. <center>CAPÍTULO III.</center> 1 Asin suratan mo an Angel sa Iglesia nin Sardis: Itong igua nin pitong Espíritus nin Dios, asin nin pitong bitoon, nagsasabi can magña bagay na ini: Namimidbid co an saymong magña guibo, na igua ca nin gñaran na nabubuhay ca asin ta gadan ca. 2 Maghigñat ca asin pacarígonon mo an ibang magña bagay na magagadanona; háros ta day co nahiling na mahusay an saymong magña guibo-guibo sa atubagñan niu Dios. 3 Cayá sucat na guiromdomon mo itong inacô mo asin nadaguog mo, asin higñatan mo iyan, patin magsolsol ca. Asin con day ca magpúpuca, maḍatong aco sa saymo na siring sa mahábon, asin day ca macacaaram con anong horas ó panahon madatong aco dian sa saymo.<noinclude></noinclude> i7wcvpeatiovpdi32xsiyb45wn3i622 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/719 250 660 2671 2670 2024-10-15T15:48:35Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2670 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 3.</center>'''|707}} ------------</noinclude>4 Alagad igua cang magña nagcacapirang magña tauo dían sa Sardis na day pinandigtaan an saindang magña gubing: asin magñag-rarálacao sinda sa caibaban co maggugubing nin maputî; huli ta magña magcacanigo. 5 An macadaog sasamnohan sia nin magña gubing na maputi; asin day co paparâon an saiyang gñaran sa libro nin pagcabuhay, asin iboboyboy co an saiyang gñaran sa atubang nin sacuyang Ama, asin sa atubang nin saiyang magña ángeles. 6 An igua nin pacadagñog, maghinaniog can ipinagsasabi can Espíritu sa magña Iglesias. 7 Asin suratan mo an Angel nin Iglesia sa Filadelfia: Ining magña bagay na ini olay can Santo, na iyo sia an totoo, itong nagcacapot can llave ni David, itong nagbubucas asin day nin siysay man na macapinto, asin pinipintoan asin day nin siysay man na macacabucas: 8 Namimidbid co an saymong magña guibo: Uya digdi, itinao co an sarong bucas na tatá sa atubang mo, na iyan day niu siysay man na macapinto; buli ta igua cang cadiquit na cabagsican. asin inotob mo si sacuyang tataramon, asin day ca nagpainda can sacuyang gñaran. 9 Uya digdi itátao co paghalê sa campon ni Satanás, an magña pinagsasabing sinda magña judíos, asin la magña bacô, . condi nagñagpuputic; uya digdi, na pipiriton co sinda na pomadigdi asin somamba sa atubang nin saymong magña bitis, patin na magpaca-aram sinda na aco namomotan taça. 10 Huli ta inotob mo an tataramon nin sacuyang pagtíos, aco man ililicay taca sa panahon nin sugot na madatong digdi sa bilog na Quinâban, sa pagbalo sa gabos na nagoontoc sa dagà. 11 Uya digdi, sa madalê madatong aco; rimposa an yaon' sa saymo, tagñaning day nin siysay pa man na magcua can sayong corona. 12 An macadaog, guiguibohon co siang harigue dian sa Simbahan nin sacuyang Dios, asin day na sagcod pa macacaluas sa luas; asin isusurat co sa ibabao nia an gñaran nin sacuyang Dios, asin an gñaran can ciudad ó banuaan nin<noinclude></noinclude> qmyx1pl7jqs2fxxuc7ad5kyu28fr7n1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/72 250 661 2675 2674 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2674 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|62|'''<center>SAN MATEO 20.</center>'''|}} ------------</noinclude>10 Asin can pagdoroloc can magna nagcaerenot, an isip ninda magaaracô nin labi pa; alagad sinda man nag-aracó balang sarò nin sarong denario. 11 Asin can maaracô na idto, pinagririlibac si amá nin familia ó capagaraquian. 12 na nagsarabi, Ining magña nagcabururi sarong oras sana. an iguinibo, asin itinimbang sa samo, na cami an nagtios can gabat asin can init nin aldao. 13 Tará sia sominimbag, na sinabihan an sarò sa sainda, Catood, day taca guiniguiboban nin camondoan. ¿Day ca naquipagolay sa saco sa sarong denario? 14 Cuaon mo an tandan mo, asin lacao; boot cong tauan ining na huri catimbang can itinao co sa saimo. 15 Day dao maninigo na guibohon co an boot co can sacong sadiri? ó maraot gayod an matá mo, huli ta acó marahay? 16 Cayâ an magña mahuhuri macenot, asin an magña maeenot mahuhuri; huli ta dacol an magñia inapod, alagad cacadiquit si magña pinili. <center>''An hagad can magna áqui ni Zebedeo.''</center> 17 Asin can pagtucad ni Jesús sa Jerusalem, sa dalan dinará an cagduang magña discipulo na nasisi blag asin sinabihan sinda, 18 Uya nagtuturucad quitá pasiring sa Jerusalem, asin an Aqui nin tauo itátao sa magña poón nin magña sacerdote, asin sa magña escriba; na sinda paghohoro-ronan sia na gadanon, 19 asin itátao sia sa magña Gentil, ta gñaning pag-olog-ologon sia, asin hahampacou, asin ipapacô sa cruz: tará sa icatolong aldao mabubuhay liuat. 20 Dagñan napadigdi sa saiya an inâ can magna áqui ni Zebedeo, cairiba an saiyang magña áqui, na naggñayôgñayô saiya, asin naghahagad saiya nin sarong bagay. 21 Asin sinabihan sia ni Jesús, ¿Anó an boót mo? An babaye nagsabi saiya: Ipag-boot mo na ining duang áqui co magturucao, an sarò sa toó mo, asin an sarò sa nalá mo, Ba cahadean mo.<noinclude></noinclude> h39j0i9x60yfkhz57k5ndfj6ay0y5z7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/720 250 662 2678 2677 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2677 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|708|'''<center>APOCALIPSIS 3.</center>'''}} ------------</noinclude><br> sacuyang Dios, na iyo an bagong Jerusalem, na iyan hominilig sa lagnit sa caibahan nin sacuyang Dios, patin nin sacuyang bagong gñaran. 18 An igua nin pacadagñog, maghinaning can ipinagsasabi can Espíritu sa magña Iglesias. 14 Asin suratan mo an ángel nin Iglesia sa Laodicea: Uya digdi na nagsabi nin Auot pa, an day mayong liban na sacsi asin totoo, an príncipe can magña linalang ó sa paglalang nin Dios: 15 Namimidbid co an saymong magña guibo na bacô caman na malipoton, bacô man na mainit. ¡Magdálitâ logod na magui cang malipot ó mainit! 16 Alagad huli ta gabinhod ca sana asin bacong malipot bacô man na mainit, ilúluas taca sa sacuyang gñosô. 17 Háros ta ica nagsasabi: Aco mayaman, asin pinayaman aco, asin mayó aco nin caipuhan na anopaman na bagay; asin day ca nacacarid bid na sarô cang inaondoon asin macacaherac asin dukhâ asin búta patin hubâ; 18 Aco hahatolan taca na sa sacuyá bumacal ca nin bulauan na línoblohan sa calayo, tagñaning maguing mayaman ca, asin masamnohan ca nin magña gubing na maputi, ta. gñaning day mabayag an casopganan nin saymong pagcahubá; asin lahidan mo an saymong magña matá can colirio ó saralac na bolong, gñaning macaquita ica. 19 Aco sinasagué co asin sinisilotan co an gabos na sacuyang namomotan: Cayâ sucat na magbigñat ca, asin magsolsol ca. 20 Uya digdi, aco uya nasa sa may tatá asin nagáapod, aco: con siysay man macadagñog baga can sacuyang tignog asin bucasan nia an saiyang tatá, malaog aco dian sa saiya, asin manhahapon aco sa caíbahan nia, asin sia man sa caibahan co. 21 Itong macadaog itotogot co sa saiya na tumucao sa caibaban co sa sacuyang halangeao na tucauan ó trono; siring baga can pacadaog co, asin tímínucao aco sa caibahan nin sacuyang Ama sa saiyáng trono. 22 An igna nin pacadagñog, maghinaniog can ipinagsasabi can Espíritu sa magña Iglesias.<noinclude></noinclude> ch9uodxcqgje785rcsvic1q7op6h9o7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/721 250 663 2681 2680 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2680 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 4.</center>'''|709}} ------------</noinclude><center>CAPÍTULO IV.</center> 1 Pacalihís can magña bagay na ini, linigñoy co asin uya digdi an sarong tatang nabubucasan sa lagnit: asin si naenot na tigñog na nadagñog co, baga siring can tanog nin trompeta na naquiqui-olay sa sacuyá, na nagsasabi: sumacat ca digdi asin ipapahayag co saymo an magña bagay na mangyayari pacalihis caining magña bagay na ini. 2 Asin pacatapus caini baga aco nasa sa Espiritu: asin uya digdi, an sarong halangcao na trono na namumugtac duman sa lagñit, asin sa ibábao nin si trono igua nin sarô na nagtutucao. 3 Asin itong nagtutueno, baga sia nacacaaguid sa sarong gapong jaspe asin sardio: asin si sarong arco na lagñitnon duduman sa palibot nin si trono, na nacacaaguid, sa camugtacan, sa esmeralda. 4 Asin sa parilibot nin si trono igua nin duang polô may apat na tucauan ó sillas: asin naquita co sa ibabao nin si magña tacauan an duang polo may apat na magña magugurang na nagñagtuturucao, imagña samno nin magña maputing gubing asin magña igua sa ibabao nin si saindang magña payo nin magña coronang bulauan. 5 Asin duman sa trono naglúluas si magña quiquilat asin magña dagoldol patin magña tignog: asin si pitong lámpara na calayo nagñaglalaad sa atubagñan nin trono, na itong magña ito iyo si pitong Espíritu nin Dios. 6 Asin sa atubang nin trono igua nin sarong dagat na may vidrio na nacacaaguid sa salming; asin sa tagñâ nin trono, asin sa parilibot nin trono, igua nín apat na hayupan na magña paranô nin magña matá sa atubagñan asin sa licod. 7 Asin an enot na hayupan baga cabaing sia sa sarong león; asin si icaduang hayupan, baga cabaing sa sarong baca 6 becero; asin si icatolong bayupan igua nin lalaugon na baga sa tauo; patin si icaapat na hayupan nacacabaing sia sa sa rong águila na naglalayog. 8 Asin itong apat na hayupan igua sinda lambang sarò sa sainda nin anom na pacpac sa parilibot, asin dapit sa laog anan na paranô nin magña matá; asin day mayô nin paghigñaló<noinclude></noinclude> 50il557n3fozrlncp0itxfuzfk0ao2r Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/722 250 664 2684 2683 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2683 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|710|'''<center>APOCALIPSIS 4 & 5.</center>'''}} ------------</noinclude><br> minsan sa aldao minsan sa banguí, na nagsasarabi: Santo, Santo, Santo, Cagurangnan na Dios Macacamhan sa gabos, na datí, asin sagcod gñunian iyo sia, patin na nadatong. 9 Asin con itong magña hayupan nagtatao nin camurauayan, asin cagalagñan patin caomauan sa nagtutucao sa trono, sa nabubuhay sagcod lamang, 10 Si duang polo may apat na magña magugurang minarolohod sinda sa atubang nin si nagtutucao duman sa trono, asin nagsasamba sa nabubuhay sagcod lamang, asin ibinubug: tac si saindang magña corona sa atubagñan nin si trono, na nagsasarabi: 11 Cagurangnan, magcacanigó ca ná omacô nin camurauayan asin cagalagñan patin cabagsican: húros ta ica an caglalang can gabos na magña bagay, asin huli can saymong capangyarihan tolos na nangyari asin anan na nagcaharaman. <center>CAPÍTULO V.</center> 1 Asin naquita co sa camot na too nin si nagtutucao sa ibabao nin trono au sarong libro na igua nin surat sa laog asin sa luas, tinandáan nin pitong tanda ó sellos. 2 Asin nacaquita aco nin sarong marigon na Ángel na nagbubulit sa halangcao na tigñog: ¿Siysay an magcacanigo na bomiclad can libro ó bumuca can libro, asin na tomangcas can saiyang magna tanda ó sellos? 3 Asin day uin siysay man na macacahimo, minsan sa lagñit, minsan sa dagâ, minsan sa irarom nin dagâ na macabucas can libro, minsan, pa macatorohoc caiyan. 4 Asin aco nagtatagñis nin macuri, huli ta day mayo nacácua nin sarô man lamang na magcacanigo na bumucas can libro, minsan bumasa caiyan, minsan pa sucat macatorohoc caiyan. 5 Asin si sarô sa magña magugurang nagsasabi sa sacuyâ: Day ca magtagñis: uya digdi an león sa tribu ó capagaraquían ni Judá, an guinicanan ni David na nacadaog gñaning mabucá an libro, asin macahubad can saiyang pitong tandâ. 6 Asin hiniling co; asin uya digdi sa tabao nin si trono asin nin si apat na hayupan, asin sa tahao nin si magña magu-<noinclude></noinclude> oh4zbvjqcm46pnexh6ivnilcbxf99vl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/723 250 665 2687 2686 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2686 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 5.</center>'''|711}} ------------</noinclude><br> gurang duduman an sarong Cordero siring sa inatang, na igua nin pitong sugñay, asin pitong matá, na iyo si pitong Espíritus nin Dios na magña isipobol sa bilog na daga. 7 Asin sia dominatong, asin quinua si libro sa camot na too caitong duman nagtutucao sa trono. 8 Asin nin si nacuâ-na nía si libro, si apat na hayupan asin si duang polò may apat na magña magugurang nagpaurolohod sa atubagñan nin si Cordero, na igua nin capot si lambang sarô na arpa, asin copa na bulauan panô nin magna maharot, na iyo sí magña pamîbî nin si magña banal: 9 Asin nagcacanta nin sarong awit na bago na nagsasarabi: Magcacanigô ca na cúmua can libro, asin na bumucá can saiyang magña tandâ; háros ta ica an ipinag-atang asin tinubus mo cami manonogñod sa Dios can saymong dugo, sa gabos na capagaraquían, asin pagtataram asin sa banua patin sa dagang natubuan. 10 Asin guinibo mo cami manogñod sa samuyang Dios na magna badê asin sacerdotes, patín maghahadê cami sa ibabao nin dagâ. 11 Asin hiniling co, asin nacadagñog aco nin tignog nin dacol na magña ángeles sa parilibot nin si trono, asin nin si magña hayupan, patin nin si magña magugurang; asin si cadaclan caitong magña ito baga sinda mangatos-gatos na ribo, 12 Na nagsasabi sa halangcao na tigñog: An Cordero na ipinag-atang magcacanigo na magcamit can capangyarihan asin magña cayamanan asin cadonogñan asin carigonan, asin cagalagñan, asin camurauayan patin caomauan. 13 Asin nadagñog co si gabos na linalang ua duduman sa lagñit, asiu si sa ibabao nin dagâ, asin sa irarom nin daga, asin si nasa dagat, asín si gabos na magña bagay na yaon dian camumugtac sa sainda, na nagsasarabi: Sa nagtutucao dian sa trono, asin sa Cordero, mapa saiya an pagomao, asin cagalagñan, asin camurauayan, asin capangyarihan sagcod lamang. 14 Asin si apat na magña hayupan nagsasarabi: na Auot pa. Asín si duang polo may apat na magña inagugurang nagñagpandocô asin nagñagsamba sa nabubuhay sagcod lamang.<noinclude></noinclude> czuh55tw8buxss8yna2iq7nca53upnu Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/724 250 666 2690 2689 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2689 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|712|'''<center>APOCALIPSIS 6.</center>'''}} -----------</noinclude><center>CAPÍTULO VI.</center> 1 Asin hiniling co nin si an Cordero, binucas si sarô nin si magna tandâ ó sellos, asin nadagñog co si sarô nin si apat na bayupan na nagsasabi siring baga sa sarong tigñog nin dagoldol: Madya asin biligña. 2 Asin hiniling co, asin uya digdi an sarong cabayo na maputi: asin an nagtutucao sa ibabao nia, igua nin sarong arco; asin-itinao sa saiya an sarong corona, asin liminuas ha paladan, taguani man na macadaog. 3 Asin nin si binucasan nia si icaduang tandâ, nadagñog co si icaduang bayapan, na nagsabi: Madya asin hiligña. 4 Asin liminuas si sarong cabayo na mapula: asin si nagtutucao sa ibabao nia tinauan nin capangyarihan na maghalê can catoninogñan nin dagâ, asin na maggaradanan sinda-sinda man sana: asin tinauan sia nin sarong daculang espada. 5 Asin can bucasan nia si icatolong tanda, nadagňog co si icatolong hayupan na nagsabi: Madya asin hiligña. Asin hiniling co, asin uya digdi si sarong cabayong itom: Asin si nagtutucao sa ibabao nia igua nin sarong timbagñan sa saiyang camot. 6 Asin nacadagñog aco nin sarong tigñog sa tahao nin si apat na hayupan, na nagsabi: An duang librang trigo sa halaga in sarong denario, asin an anom na librang cebada sa halaga nin sarong denario: asin day ca magratac can arac minsan can lana. 7 Asin niu si bucasan nia si icaapat na tandâ, nadagñog co si tigñog nin si icaapat na hayupan, na nagsabi: Madya asin biligňa. 8 Asin hiniling co, asin uya digdi an sarong cabayo na madulao: asin si nagtutucao sa ibabao nia igua nin paggñaran na, Cagadanan; asin an infierno nagsosonod sa saiya: asin itinao sa saiya an capangyarihan manogñod sa sarong apat na cabtang nin dagâ, na gadanon nia can espada, sa gotom, sa magña cagadanan, asin can magña hayupan sa dagá. 9 Asin nin si bucasan nia si icalimang tandâ, nahiling co sa ibabâ niu si altar sí magña calag nin si magña nagñagcagara-<noinclude></noinclude> pha8nkb6rrw6vubuaypkabpnewf0pes Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/725 250 667 2693 2692 2024-10-15T15:48:36Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2692 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 6 & 7.</center>'''|713}} ------------</noinclude><br> dan huli can paghulit can tataramon nin Dios asin huli can saindang pagpatotoo. 10 Asin nagñag-i-iyac sa halangcao na tigñog na an magña olay Sagcod noarin, Cagurangnan na banal ó matanos asin totoo, day mo mahohocoman asin masisigñil an samuyang magña dugo sa nagña nagôontoc sa dagâ? 11 Asin itinao sa sainda si magña gubing na maputi sa manaro-saro, asin isinabi sa sainda na omontoc gñôna nin cadiquit na panahon, sagcod na maobos si saindang magña câpua oripon asin si saindang magña tugang, na magcacagaradan man sinda siring can magña iba. 12 Asin hiniling co nin si bucasan nia si icaanom na tandâ, asin uya digdi na nangyari an sarong marígon na linog; asin si aldao diminiclom siring baga sa sarong sopot na silot, asin si bulan naguing ito gabos siring sa dugo; 13 Asin si magña bitoon sa lagñit nagcahorolog sa ibabao nin dagâ, siring çan cahoy na hignera na minaricdag an saiyang magña bugña con natataniog nin macuring doros. 14 Asin si laguit himinarayo siring sa sarong libro na napapatos; asin si gabos na magña bolod asin magña porô anan na nagcariliuat sa saindang magña camugtacan. 15 Asin si magña hadê sa dagâ, asin si magna principes, asin si magña mayaman, asin si magna capitanes, asin si magña marigon, asin si gabos na oripon patin si gabos na day nasa caoripnan, nagñagtarago sa magña lugñib asin sa tagñâ nin sí magña dalipay nin magña bolod; 16 Asin nagsasarabi: Rumumpag camo sa ibabao niamo, asin tabobi cani nindo sa lalaugon caito na nagtutucao sa ibabao nin trono, patin sa caangotan nin cordero: 17 Háros ta si daculang aldao nin saiyang caangotan domintong na; & asin siysay an macacatagal? <center>CAPÍTULO VII.</center> 1 Asin pacatapus caining magña bagay na ini, nahiling co ai apat na magña ángeles na duduman sa ibabao nin si apat na ángulo nin dagâ, na pinagpopogolan si apat na doros sa dagâ,<noinclude></noinclude> 9wnol0twau13grmair6oe7nmqrclbkb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/726 250 668 2696 2695 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2695 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|714|'''<center>APOCALIPSIS 7.</center>'''}} ------------</noinclude><br> tagnaning day maghoyop-hoyop si doros sa ibabao nin dagâ, minsan sa ibabao nin dagat, minsan pa sa ibabao nin saró man lamang na cahoy. 2 Asin nacahiling aco nin sarong laen na ángel na nagsasacat halê sa pinagsisiragñan nin si aldao na igua siang tandâ nin Dios na buhay: asin nageurahao sa daculang tigñog duman sa apat na ángeles, na sinda an tinauan nin capangyarihan sa pagratac sa dagâ patin sa dagat. 3 Na an olay: Day nindo guibohon an carâtan sa dagâ, minsan sa dagat, minsan pa sa magña cacahoyan, sagcod na matandaan niamo an magña oripon nin satuyang Dios sa saindang magña agñog. 4 Asin nadagñog co si cabilagñan nin si magña tinandáan : sangatos apat na polò may apat na ribo si magña tinandaan sa gabos na magña tribus ó guican nin capagaraquían ó magña áqui ni Israel. 5 Sa guican ni Judá cagduang ribo an tinandâan. Sa guican ni Ruben cagduang ribo an tinandaan. Sa Guican ni Gad cagduang ribo an tinandaan. 6 Sa guican ni Aser, cagduang ribo an tinandaan. Sa guican ni Neftalí, cagduang ribo an tinandaan. Sa guican ni Manasés, cagduang ribo an tinandaan. 7 Sa guican ni Simeón, cagduang ribo an tinandâan. Sa guican ni Leví, cagduang ribo an tinandaan. Sa guican ni Issachar, cagduang ribo an tinandàan. 8 Sa guican ni Zabulón, cagduang ribo an tinandaan. Sa guican ni José, cagduang ribo an tinandaan. Sa guican ni Benjamin cagduang ribo an tinandaan. 9 Pacatapus can magña bagay na ini hiniling co, asin uya digdi, an sarong daculang pagiriba, na iyan day mayó nin siysay paman na macacabilang, nin gabos na catauohan, asin capagaraquían asin magña banuâan, asin magña laen-laen na pagtataram, na duduman sa atubagñan nin si trono asin sa atubagñan nin si Cordero, anan na magña samno nin magña gubing na maputi, asin iguang magña palmas sa saindang magna camot;<noinclude></noinclude> 4drb3tt5iynblbdiuw2k2u7k52fo6mf Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/727 250 669 2699 2698 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2698 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 7 & 8.</center>'''|715}} ------------</noinclude>10 Asin nagcucurahao sa halangcao na tigñog, na an magña olay: An pagligtas mapa sa satuyang Dios na nagtutucao sа ítâas nin trono, asin mapanogñod sa Cordero. 11 Asin si gabos na magña ángeles itoon duman sa parilibot pin si trono, asin nin si inagña magugurang, patin nin si apat na hayupan; asin nagpandorocò nagñaglohod sa atubang nin si trono, patin nagñagsamba sinda sa Dios, 12 Na an magña olay: Auot pa: An caomauan asin an camurauayan asin cadonogñan, asin pagguibo nin magña pasalamat asin cagalagñan asin an capangyarihan asin an casarigan, mapa sa satuyang Dios sagcod lamang. Auot pa. 13 Asin siminimbag si sarô nin si magña magugurang na an olay sa sacuya: ining magña samno nin magña gubing na maputi, siysay sinda, asin sain sinda nagñag-guican na magña lugar? 14 Asin aco sinabihan co sia: Cagurangnan, tatao ca caiyan. Asin sia sinabihan aco: Ining magña ini iyo sinda si magña halê sa macuring imagña casaquitan, asin nagñaghugas can saindang magña gubing, asin pinagñagpaputi ninda iyan dian sa dugô nin si Cordero. 15 Cayâ huli caini yaon dian sinda sa atubang can trono nin Dios, asin lilingcodan ninda sia sa aldao asin sa bangui dian sa saiyang Simbahan: asin an nagtutucao sa trono bibitayon an saiyang bandera sa ibabao ninda. 16 Day na sinda magcacaigua nin anoman na gotom, minBan pahâ, asin an aldao day-na sagcod mahoholog sa ibabao ninda, minsan iba pang init na arin paman. 17 Huli ta an Cordero na nasa tagñâ nin si trono aatamanon sinda asin itotocdô sinda sa magña buhay na burabod nin magna tubig asin an Dios papahidon an gabos na luha nin saindang magña matá. <center>CAPÍTULO VIII.</center> 1 Asin nin si bucasan nia si icapitong tanda, nangyari na naontoc si caribocan daman sa lagnit igua baga nin may cabagñâng horas.<noinclude></noinclude> nkja8mz33bocz6s8bazbcdkbq8zyj8l Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/728 250 670 2702 2701 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2701 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|716|'''<center>APOCALIPSIS 8.</center>'''}} ------------</noinclude>2 Asin nahiling co si pitong ángeles na nasa atubang min Dios; asin itinao sa sainda an pitong trompetas. 3 Asin si sarong ángel domintong, asin iminontoc sa atubang nin altar na igua nin darang sarong parenahan ó incensariong bulauan; asia itinao sa saiya si dacol na parena ó magna incienso tagñaning icadagdag nia iyan sa magña pamíbi nin si gabos na magña Santos ó magña banal sa ibabao nin si altar na bulauan na itoon duman sa atubang ninsi trono. 4 Asin si asó nin parena ó incienso ominitáas halê sa camot nin ángel sa atubang nin Dios, caibahan nín magña pamíbi nin si magña Santos. 5 Asin si ángel quinua si parenahan ó incensario, asin pinano nia idto nin calayo sa altar, asin hinulâ ito sa dagâ; asin ta naguing magña dagoldol asin magña tigñog asin magña quiquilat patin magña linog. 6 Asin si pitong ángeles na iguang pitong trompetas nagiagarandam sa pagpatanog ó pagtogtog. 7 Asin si enot na ángel pinatanog si trompeta, asin nangyaring naguibo an tônog asin calayo, na igua nin salac na dugo, asin anan na pinaogpa sa dagà ó pinaholog sa dagâ; asin si sarong cabtang sa toló nin si magia cahoy nagcasorolô, asin nasoló si gabos na doot na bilao. 8 Asin si icaduang ángel hinayop si trompeta nia, asin siring sa sarong daculang bolod na naglalaad nin calayo na ibinontog sa dagat; asin si sarong cabtang nin si dagat naguing dugo. 9 Asin nagadan an sarò can tolong cabtang nin si magña linalang na nasa sa dagat, na an magña iyan igua nin magña buhay; asin an sarô can tolong cabtang nin si magña sacayan nalonod. 10 Asin si icatolong ángel piuatanog si trompeta nia, asin naholog paghalê sa lagnit si sarong daculang bitoon, na naglalaad na siring baga sa sarong daculang ilauan ó candela, asín ito naholog duman sa sarô can tolong cabtang nin si magña salog, asin sa magña burabod nin magña tubig. 11 Asin si paggñaran nin si bitóou pinagsasabing Ajenjo. Asin si sarô can tolong cabtang nin si magña tubig naguing ajenjo asin dacol na magña tauo na nagcagaradan buli can magña tubig háros ta naguing magña mapapait.<noinclude></noinclude> a9fsgg2ufd0b225hspyyafrydob5rhw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/729 250 671 2705 2704 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2704 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 8 & 9.</center>'''|717}} ------------</noinclude>12 Asin si icaapat na ángel pinatanog si trompeta nia, asin natamaan si saro can tolong cabtang nin si aldao, asin si saró sa tolong cabtang nin si bulan, patin si sarò sa tolong cabtang nin si bitóon; malà gñani ta diminiclom si sarô can tolong cabtang sa sainda, asin day naliliuanagan si sarô caitong tolong cabtang nin si aldao, asin siring man si bangui. 13 Asin hiniling co, asin nadagñog co si sarong ángel na naglalayog sa tagñâ nin lagüit, na nagsasabi, sa halangcao na tignog: ¡Ay! ¡ay! ¡ay! ¡herac man can magña nagoontoc sa daga, dabelan can magña ibang tanog min trompeta nin si tolong ángeles na magpapatanog pal CAPÍTULO IX. 1 Asin si icalimang angel pinatanog si trompeta nia, asin nahiling co si sarong bitoon na naholog balê sa lagñit pasiring sa dagâ; asin itinao sa saiya an llave nin si cotcot na hararom. 2 Asin binucasan si cotcot ó búgñao na hararom, asin iminitáas si asó halê sa bûgñao siring baga sa asó nin sarong daculang gatong; asin diminiclom si aldao asin, si doros huli can asó nin si bugñao. 3 Asin halê sa asó nagpanluas si magña doron sa ibabao nin dagâ; asin itinao sa sainda an capangyarihan, siring can magña potiocan na igua nin capangyarihan sa ibabao nin dagá, 4 Asin ipinagboot sa sainda na day sinda magratac can doot sa dagû, day man can arin man na bagay na hilaó ó lâbas, minsan sa arin man na caboy, condi dian sana sa magña tauo na mayô nin tandá nin Dios sa saindang magua agñog. 5 Asin itinogot sa sainda na day ninda iyan paggadanon, condi na pagpasaquitan sana sinda sa laog nin limang bulan; asin si saindang pasaquit siring baga sa pasaquit nin potiocan, con minasogod в& tauo... 6 Asin sa magña aldao na ito maghahanap an magña tano can cagadanan, asin ta day ninda macúcua iyan; asin magmamarauot sinda na magadana sana, asin an cagadanon magdudulag sa sainda.<noinclude></noinclude> 4rbwnhmx7qwkjvwk1ua13xxr9he670y Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/73 250 672 2709 2708 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2708 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 20.</center>'''|63}} ------------</noinclude>22 Alagad si Jesús sominimbag na sinabihan, Day nindo naiisihan an hinahagad nindo. ¿Mangyayari dao na macainom camú sa copa na iinoman co? asin magcaburuniagan can ibinuniag sa saco? Nagsirimbag, saiya; Mangyayari. 23 Sia nagsabi sainda, Macacainom camó sa catotoohan sa copa co asin can pagbuniag na ibinuniag sa sacó anan na mababuniagan camo; alagad an pacatucao nindo sa too co asin sa uala co, bacong aco an magtatao caini; cundi sa magña pig-aandaan nin sacong Ama. 24 Asin can magcadaragñog ini can sampolô, nagcaarangot tumang sa duang magtugang. 25 Si Jesús gñani inapod sinda sa saiya, na sinabihan: Naiisihan nindo na an magña principe nin magña nacion naghabadê sa sainda, asin an magña halangcao na magña tauo guinagamit sa sainda an capangyarihan. 26 Alagad sa saindo day mangyayari nin siring; condi siisay man na boót mani daculà sa saindo, sia manini oripon nindo; 27 asin si-isay man na boót mangenot sa saindo, sia manini oripon nindo: 28 siring man sana can Aqui nin tauo day napadigdi ta gñaning paglincodan, cundi ta gñaning maglincod, asin ta gñaning itaó an saiyang buhay sa pagtubos sa gabos. <center>''An duang botáng taga Jericó.''</center> 29 Asin can pagharalê sa Jericó, balaquid na magña cadaclán nin tauo nagsoronod saiya. 30 Asin uya digdi na an duang botá, nacatucao sa guilid nin dalan, can niadagñog ninda na si Jesús nag-aagui, nagcururahao, na nagsarabi, Caheracan mo cami, Cagurangnan, Aqui ni David. 31 Asin an cadacian pinagtoroyao sinda ta gñaning day magguirirong. Tará sinda nagcururahao nin macuring gayo: Caheracan mo cami, Cagurangnan, Aqui ni David. 32 Asin ominontoc si Jesús na inapod sinda, asin sinabihan, ¿Anó an boot nindo na guibohon co sa saindo?<noinclude></noinclude> rr6exh4p2q68zdtobsc7oz4vp3hucax Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/730 250 673 2712 2711 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2711 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|718|'''<center>APOCALIPSIS 9.</center>'''}} ------------</noinclude>7 Asin an magña doron siring baga sinda sa cabaing can magña cabayo na naáandam sa paquipaglaban: asin sa ibabao nin saindang magña payo baga iguang coronas na caaguid sa bulauan; asin an saindang magña lalaugon siring baga sa lalaugon nin magña tauo. 8 Asin igua nin magña bohoc na siring can magña bohoc nin magña tauong babae: asin an saindang magña gñipon baga siring sa magña gñipon nin magña leones. 9 Asin igua nin magña salipod na siring sa lipod na batbat; asin an ragobnob nin saindang magña pacpac siring baga can ragot nin magña carreta na iguang dacol na magña cabayo na nagdadaralagan nin macosog sa pagralaban. 10 Asin igua nin magña icog na anan na nacacaaguid can magňa sa potiocan, asin igua dian sa saindang magña icog nin magña sogod na mapapanas; asin an saindang capangyarihan iyo an pagratac sa magña tauo ó pagsogod sa magña tauo sa laog nin limang bulan. 11 Asin an saindang pinacanghade an ángel can bûgñao, na an gñaran nia sa hebráico iyo si Abaddon, asin con Ba Griego, Apollyon. 12 Asin an enot na ¡Ay! nacalihis na: uya digdi na madatong pa guiraray an duang ayes ó agragñay pacalihis can magña bagay na ini. 13 Asin si icaanom na ángel pinatanog si trompeta nia; asin nacadagñog aco nin sarong tigñog sa apat na sugñay nin altar na bulauan na dudaman sa atubang nin Dios. 14 Na sinabihan an icaanom na ángel na igua nin trompeta : hubadan mo an apat na ángeles na nagagacdan dian sa daculaon na salog na Eufrates. 15 Asin nagcahurubadan si apat na ángeles na naaandam manogñod sa horas asin aldao patin bulan asin taón, sa paggadan can sarò sa tolong cabtang nin magna tauo. 16 Asin an cabilagñan nin si ejército sa magña nagcacabayo iguang duang gatos na manribo-ribo. Asin nadagñog co an cabilagñan ninda. 17 Asin siring caiyan nahiling co si magña cabayo sa buhay na pagñatorogan, asin si magña sa ibabao ninda na naglulunad,<noinclude></noinclude> avevotsg2wxm95cg146s0tsdcxo2hq3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/731 250 674 2715 2714 2024-10-15T15:48:37Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2714 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 9 & 10.</center>'''|719}} ------------</noinclude><br> na sinda igua nin magña patos na calayo, jacinto patin azufre. Asin si magña payo nin si magña cabayo siring can magña payo nin magña leones; asin sa gñoso ninda naglúluas nin calayo, asin asó, patin azufre. 18 Sa tolong hampac na ini anan na nagadan an sarò sa tolong cabtang nin magña tauo: sa calayo, sa asó, asin sa azufre, na naglúluas sa gñoso ninda. 19 Huli ta an saindang capangyarihan yaon sa gñoso ninda asin dian sa saindang magña icog: huli ta an magña icog ninda 'nacacaaguid sa magña halas, asin igua sindang magña payo, asin iyan an ipinagraratac ó sogod ninda. 20 Asin si ibang magña tauo na day nagcagaradan can magña hampac na ini, day pa guiraray nagñagsolsol can magña guinibo nin si saindang magña camot, tagñaning day magñagsamba sa magña demonios, asin sa magña ladauan na bulauan, asin pirac, asin metal, asin gapo, patin cahoy; na iyan magña iyan day nin pacabiling, minsan pacadagñog, minsan paca paglacao: 21 Asin day nagñagsolsol can saindang magña paggagadan sa magña cápua, minsan can saindang magña pag-aanito, minsan can saindang pagsambayan, minsan pa can magña paghâbon. <center>CAPÍTULO X.</center> 1 Asin nahiling co an sarong ángel na marigon naghilig sia halé sa lagñit, napapalibotan nin sarong pagñanoron, asin an aroo sa lagnit na nasa ibabao nin si saiyang payo; asin si saiyang lalaugon siring baga sa aldao, asin si saiyang magña bitis siring sa magña harigueng calayo. 2 Asin igua sa saiyang camot nin sarong librong sadit na nabibiclad asin ibinatay st totoong bitis nia sa ibabao nin si dagat, asin si ualá sa ibabao nin dagâ; 3 Asin na nagi-iyac sa daculang tigñog, siring baga con an león nagu-úgñal: asin nin si pacapagcurahao nagpananog si magna tigñog nin si pitong dagoldol. 4 Asin nin si itong pitong dagoldol nagpanluas-na si saindang magna tigñog, aco cutána magsusurat na, asin nacadagñog<noinclude></noinclude> smcm9uylg5qgto140gijdi18a7hv3n1 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/732 250 675 2718 2717 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2717 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|720|'''<center>APOCALIPSIS 10 & 11.</center>'''}} ------------</noinclude><br> aco nin sarong tigñog sa lagñit na nagsasabi sa sacuyá: tindaanan mo an magña bagay na ipinagtaram nin si pitong dagoldol, asin day mo iyan ipag-surat. 5 Asin si ángel na nahiling co na itoon duman sa ibabao nin dagat asin sa ibabao nin dagâ, initáas si. saiyang magña camot sa lagnit, 6 Asin siminumpa sia sa gñaran nin si nabubuhay sagcod lamang, na caglalang nin lagñit, asin nin magña bagay na yaon dian caiyan, asin can dagâ asin can magña bagay na yaon dian sa saiya, asin can dagat asin can gabos na magña bagay na yaon dian caiyan, na an panahon day na mangyayari ó bacong panahon na. 7 Alagad sa magña aldao can tigñog nin si icapitong ángel, con magpoona sia nin pagpatanog can saiyang trompeta, an gñagñalasan ó misterio nin Dios matatapus na, siring can pagcabaretâan nia sa saiyang magña oripon na iyo si magia profetas. 8 Asin an tigñog na nadagñog co sa lagnit nagtataram sa liuat sa sacuyâ, asin an olay: Hiligña asin cuá-a an sadit na libro na nabibiclad sa camot nin ángel na yaon sia nasa ibabao ním dagat asin sa ibabao nin dagá. 9 Asin napaduman aco sa ángel, na sinabihan co sia na itao sa sacuyâ itong libro, asin sia nagsabi sa sacò: Cuá-a, asin halonon mo iyan; asin iyan pápapaiton an saymong tulac, alagad sa gñoso mo manini mahamis na siring sa dogos. 10 Asin quínua co si librong sadit sa camot nin ángel, asin hinalon co; asin baga mabamis sa sacuyang gñoso siring sa dogos; asin nin si mahalon cona, piminait si sacuyang tulae. 11 Asin sia pinagsabihan aco: Caipuhan na gayo na manhulâ ca liuat sa dacol na magña banuñan asiņ magna catauohan asin magña pagtataram patin magña hadê. <center>CAPÍTULO XI.</center> 1 Asin itinao sa sacuya si sarong cauayan na cabaing sa sarong baston ó panocol, asin sinabihan aco nia: Tomindog ca o bumubat ca asin socolon mo an simbahan nin Dica, asín an altar, asin an gabos na nagsasamba dian sa saiya.<noinclude></noinclude> mau0payxa3blp51lkbntfbqu8wa15cl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/733 250 676 2721 2720 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2720 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" /> [[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 11.</center>'''|721}} ------------</noinclude>2 Asin luasan an patio na yaon dian sa luas nin Simbahan, asin day mo iyan socolon, huli ta. itinao sa magña Gentiles; asin pagbabatayan an mahal na ciudad sa laog nin apat na polo may duang bulan. 3 Asin tatauan co an sacuyang daang sacsi nin magña gubing na magaspang, asin sinda magroroquiao sa laog nin sangribo duang gatos asin anom na polong aldao. 4 Ining magña ini iyo si duang oliva, asin si duang ilauan ó candeleros na nasa atubang nin Dios nin daga. 5. Asin con igua nin sarô na boot romatac, sa sainda, máluas nin calayo sa gñoso ninda, asin sosolóon an saindang magña cainal asin con iguang saro na boot sa saindang romatac, caipuhan na sia magadan nin siring. 6 Ining magña ini igua nin capangyarihan sa pagpintò can lagňit, na day magooran sa magña aldao nin saindang pagroquiao, asin igua nin capangyarihan dapit sa magña tubig na guibohon na maguing dugo, asin sa paghampac sa dagi sa gabos na silot minsan pirang veces booton ninda. 7 Asin con sinda matapus na can saindang pagpatotoo, an hayupan na masacat halè sa bugñao, lalabanan sinda, asin dadaogon sinda, patin gagadanon sinda. 8 Asin an saindang magña hauac anan na itatapoc sa magña lansagñan nin daculang ciudad, na sa espíritu pinag-gñagñaranan na Sodoma asin Egipto, na dian man an satuyang Cagurangnan pinadupa sa crúz. 9 Asin itong magña sa guinicanan, asin sa magña banuáan, asin sa magña pagtataram patin si sa magña Gentiles mahibiling an saindang magña hauac sa tolong aldao may cabagñá, asin day matogot sinda na an saindang magña hauac ipanlobong sa magña cotcot. 10 Asin an magña nagoontoc sa daga magoogma 'dapit sa sainda, asin magcacararagña, patin magpapaharatod-hatod sinda sinda man sana nin magiña dolot ú balaog; huli ta ining duang profetas na ini anan na pinagpasaquitan si magna nagoontoe sa ibabao nin daga. 11 Asin pacalihis nin tolong aldao may cabagñâ an Espírita nin pagcabuhay na isinobol nin Dios, lominsog sa sainda, asin<noinclude></noinclude> 3syiwa81us08bphua5omh3ink6spmkd Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/734 250 677 2724 2723 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2723 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|722|'''<center>APOCALIPSIS 11.</center>'''}} ------------</noinclude><br> nagpanburuhat sinda, asin dimintong si daculang tacot sa magña nagpacahiling sainda caiyan. 12 Asin nacadagnog sinda nin sarong daculang tigñog sa lagñit, na nagsasabi sa sainda: Sumacat camo digdi. Asin nagpanacat sinda sa lagñit sa sarong pagñanoron, asin si. magña caiual ninda pinaghiling sinda. 13 Asin can panahon na idto nangyari an daculang conogconog nin dagâ, asin si sarô sa sampolo cabtang nin si ciudad ay nagaba, asin nagcagaradan sa linog nin daga an bilang na pitong ribong magña catauohan: asin si magña iba nagcacurubhanan, asin nagñagpamurauay sinda sa Dios nin lagñit. 14 An icaduang agragñay ó ¡Ay! nacalihis na: alagad uya digdi, an icatolong ¡ay! madatong sa madalê. 15 Asin si icapitong ángel pinatanog si trompeta nia, asin nagning dadaracol na magña tigñog duman sa lagñit, na nagsasabi: An magña cahadêan nin quinâban naguing magña cahadéan nin samuyang Cagurangnan, asin nin saiyang Cristo : asin ta maghahadê sagcod lamang. 16 Asin si duang polô may apat na magña magugurang na nagtuturucao sa atubang nin Dios sa saindang magña tutucauan, nagpandoroco, asin nagñagsamba sinda sa Dios, 17 Na nagsabi: Nagpapasalamat cami, Cagurangnan na Dios na mapangyari sa gabos, na dating iyo ica, asin sagcod ceito, patin na iyo an madatong ica, huli ta quinamtan mo an saymong dacnlang capangyarihan, asin naghade ca. 18 Asin nagcaarangot si magña naciones, asin si saymong caangotan domintong na, asin si panahon nin magña gadana, tagñaning mahocoman, asin tagñaning itao mo an balos sa saymong magña oripon na si magña profetas, asin.sa magña banal, asin sa magña natatacot can say mong gñaran, asin sa magña sadagnoton asin sa magña daraculâ, patin ta gñaning laglagon mo si magna naglaglag can dagâ. 19 Asin an Simbahan nin Dios nabucasan sa lagñit, asin si Arca nin saiyang Tipan nahiling sa laog nin saiyang Simbahan. Asin nangyaring naguing magña lilintî asin magna tignog asin magña dagoldol asin magna linog patin dadaracol na magña tônog ó ambon.<noinclude></noinclude> a8jhp0965zp5p0zctdpwrdoml0s9z60 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/735 250 678 2727 2726 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2726 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 12.</center>'''|723}} ------------</noinclude><center>'''CAPÍTULO XII.'''</center> 1 Asin an sarong daculang tandaan napahiling sa lagñit: si sarong babae na nagugubigñan nin si aldao asin bulan na nasa ibabâ nin si saiyang magña bitis, asin sa ibabao nin si saiyang. payo namumugtac an sarong corona na iguang cagduang bitoon. 2 Asin nin si bados na sia, nagaagragñay can magña colog nin pagñaqui, asin nagtitios nin cahorasaan huli can pagaáqui. 3 Asin nahiling si sarong ibang tandâ sa lagñit: asin uya digdi an sarong daculang dragón na mapulâpulâ, na igua nin pitong payo asin sampolong sugñay, asin sa saiyang magña payo iguang pitong diadema ó sirang. 4 Asin si saiyang icog bibotong si sarò sa tolong cabtang nin magña bitoon sa lagñit, asin itinatapoc sa daga. Asin si dragón ominontoc sa atubang nin si babae na nasa sa pagñaquî, ta hahalonon nia si aquí caito con icapagñaquîna. 5 Asin idto nagñaqui nin sarong áquing lalaqui, na sia iyo an magsasacop sa gabos na magña tauo na may sogcod na lansang sia: asin si saiyang áqui naagao nin madalê pasiring sa Dios asin duman sa saiyang trono. 6 Asin si babae diminolag pasiring sa capatagan, na duman igua saiya nin camugtacan na inandam nin Dios, tagñaning dian sia aatamanon sa laog nin sangribo duang gatos may anom na polong aldao. 7 Asin nangyari an sarong daculang pagralaban sa lagñit: Si Mignel asin si saiyang magña ángeles naquiquipagbaca tumang can dragón; asin naquiquipaglaban man si dragón asin si saiyang magña ángeles, 8 Asin day sinda nangyari, minsan si saindang namugtacan day-na nácua duman sa lagñit. 9 Asin pinatagbang sa lúas itong daculaon na dragón, itong enot na halas, na gñinagñaranan Diablo asin Satanás, na sia magdadaya sa bilog na quinâban; hinolog sia sa daga asin Bi saiyang magña ángeles hinolog man sagcod saiya ó sa cadamay nia. 10 Asin nacadagñog aco nin sarong daculang tigñog duman sa lagñit na nagsasabi: Gūunían dimintong an pacaligtas,<noinclude></noinclude> l8fbg98457wnhawfurro81mes25dbue Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/736 250 679 2730 2729 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2729 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|724|'''<center>APOCALIPSIS 12 & 13.</center>'''}} ------------</noinclude><br> asin an cabagsican, asin an cahadèan nin satuyang Dios, asin an capangyarihan nin saiyang Cristo; huli ta si parasombong can satuyang magña tugang hinolog na sia, na ini isinosombong sinda sa atubang nin satuyang Dios sa aldao asin sa bangui. 11 Asin sinda dinaog idtong demonio huli can dugó nin si Cordero, asin huli can pagtataram nin saiyang catotoohan; asin day sinda nagmalasaquit can saindang magña buhay sagcod sa cagadanan. 12 Nin huli caiyan magñagogma camo, calagñitan, asin camo na nagoontoc dian. ¡Ay herac man can magña nagoontoc sa daga asin sa dagat! huli ta an diablo biminilig dian pasiring sa saindo, na igua nin daculang caangotan, sa pacatalastas na igua sia nin cadiquit sanang panahon. 13 Asin pagcahiling nin si dragón na sia binolog sa dagâ, linamag nia si babae na nagñaqui nin áquing lalaqui. 14 Asin itinao sa babae an duang pacpac na siring aa pacpac nin daculang águila, tagñaning sa pagatubang nin halas lumayog sia pasiring sa capatagan, duman sa saiyang camugtacan na pinagatamanan sa saiya sa laog nin sarong panahon, asin nin magña panahon, patin sa cabagña nin sarong panabon. 15 Asin si halas biminuga sa saiyang gñoso sa licodan nin si babae nin tubig na siring sa sarong sálog, gñaning mahimo ó mangyari na ihanod sia can sálog. 16 Asin an dagâ timinabang sa babae, asin si dagâ binuca si gñosô nia, asin sinorop si sálog na idiniguâ nin si dragón sa saiyang gñosô. 17 Tara si dragon naangot tumang sa babae; asin nangyari na naquipaglaban tumang can magña iba nin saiyang capagaraquian, na sinda nagñagootob can magña togon nin Dios asin igua can pagpatotoo qui Jesucristo. <center>'''CAPÍTULO XIII.'''</center> 1 Asin aco ominontoc sa ibabao nin baybay nin dagat, asin nacahiling aco nin sarong hayupan na nagtucad sa dagat na<noinclude></noinclude> cmeiu49e9psebditpfkupz9v7xso1d7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/737 250 680 2733 2732 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2732 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 13.</center>'''|725}} ------------</noinclude><br> igua ito nin pitong payo, asin sampolong sugñay; asin sa ibabao nin saiyang magña sugñay igua nin sampolong diademas ó sirang; asin sa ibabao nin si magña payo nia may gñaran na paglanghad. 2 Asin an hayupan na nahiling co, nacacabaing sa sarong leopardo, asin si saiyang magña bitis siring can sa oso, asin si saiyang gñoso, siring sa gñoso nin léon. Asin si dragón itinao sa saiya si saiyang capangyarihan, asin trono nia, patin daculang cabagsican. 3 Asin nahiling si sarô nin si saiyang magña payo na baga iguang lugad na macacagadan, asin si lugad nin si saiyang cagadanan nabolong: asin napagñalas an bilog na daga sa hudian nin si hayupan. 4 Asin nagñagsamba sinda sa dragon na timinao nin si capangyarihan sa hayupan, asin sinamba ninda an hayupan na nagsabi: Siysay an macacabaing sa hayupan, asin siysay an macaca paquiglaban sa saiya? 5 Asin itinao sa saiya an gñosô ó tinauan sia" nin gñoso na nagtataram nin daḍaracol na magña bagay asin magña langhad asin itipao sa saiya an cabagsican sa pacapag-guibo ó pacapangyari sa apat na polô may duang bulan. 6 Asin nabuca an saiyang gñoso sa magña paglanghad tumang sa Dios, sa paglanghad sa saiyang gñaran, asin sa saiyang tabernáculo, asin sa magña nagñagoontoc sa lagñit. 7 Asin itinogot sa saiya na inaquipaglaban tumang sa magña santos, asin sa pacadaog sa sainda. Itinao man sa saiya an cobagsican sa ibabao nin gabos na tribu ó capagaraquian, asin banuâan asin pagtataram asin magña catauohan. 8 Asin si gabos na nagoontoc sa daga sinamba sia, na an saindang magña gñaran day nasusurat sa libro nin pagcabuhay nin cordero, na sia guinadan mag-poon sa capinônan caining quinâban. 9 Con an siysay man igua nin pacadagñog, maghinaniog. 10 An nagdádara sa caoripnan, maduman sa caóripnan: an gomadan sa cuchillo ó hamo, caipuhan na gadanon man sa hamo. Digdi caini namimidbid an pacatios asin an pagtubod nin magña banal ó santos.<noinclude></noinclude> r7v6dcbmdhfvfg7kfwbs707kjlclnnr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/738 250 681 2736 2735 2024-10-15T15:48:38Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2735 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|726|'''<center>APOCALIPSIS 13 & 14.</center>'''}} ------------</noinclude>11 Pacatapus nacahiling aco nin sarong ibang hayupan na nagtutucad halê sa dagâ; asin igua nin duang sugñay na nacacaagnid sa magña sugnay nin sarong cordero, alagad nagtataram na bags siring sa sarong dragon. 12 Asin guinagamit an bilog na capangyarihan nin si enot na hayupan sa atubang nia; asin guiniguibo na an daga asin an magña nagcontoc dian sa saiya magsamba sa enot na hayupan, na si saiyang lugad na macacagadan narahay na. 13 Asin nagguiguibo nin daculang magña tanda, malâ gñani ta nagpapahilig pa nin calayo na halo sa lagñit pasiring sa daga sa atubang nin magña tauo. 14 Asin nagdadaya sa magña nagoontoc sa daga huli sa magña tanda na itinatao sa saiya na guiniguibo sa atubang nin hayupan, na nagboboot sa magña nagoontoc sa daga na magñagguibo can ladauan nin hayupan na igua nin lugad na sa cuchillo, asin nabuhay. 15 Asin itinogot sa saiya na tauan nin espíritu- an ladauan nin hayupan, ta gñaning an ladauan nin hayupan magtaram; asin mangyayari na an siysay man na day somaiba sa ladauan nin si hayupan magcagaradan. 16 Asin guinibo na si gabos, si magña sadagnoton asin daraculâ, magna mayaman asin dukhâ, magña day na-sasacopan asin magña oripon, bugtacan nin sarong tandâ sa saindang camot na too, o sa saindang magña agñog: 17 Asin na day nin siysay paman na macaca pagbacal asin magpabacal, condi si igua nin tandâ, ó nin gñaran can hayupan ô nin cabilagñan nin saiyang gñaran. 18 Digdi igua nin cadonogñan. An igua nin pacamidbid, bilagñon an cabilagñan ó número can hayupan, huli ta iyo an cabilagñan nin tauo: asin an saiyang número, anom na gatos anom na polô may anom. <center>'''CAPÍTULO XIV.'''</center> 1 Asin liminigñoy aco, asin uya digdi an Cordero nasa sa ibabao can bolod nin Sión, asin sa caibahan nia si sangatos<noinclude></noinclude> rxl1mfksax5hz0mpfzuf8e01bcor6ri Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/739 250 682 2739 2738 2024-10-15T15:48:39Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2738 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 14.</center>'''|727}} ------------</noinclude><br> apat na polo may apat na ribo, na igua nin gñaran nin si saindang Ama na nasusurat sa saindang magña agñog. 2 Asin nacadagñog aco nin sarong tigñog na halè sa lagñit siring sa oloc-ogoc nin dacol na magña tubig, asin siring sa potoc ó paracpatac nin sarong macosog na dagoldol: asin nacadagñog aco nin sarong tigñog nin magña nagbabaragay nin magña árpa, na pinagcacarablit si saindang magña arpas: 3 Asin nagaawit nin siring baga sa awit na bago sa atubang nin si trono, asin sa atubang nin si apat na hayupan, asin nin si magña magugurang: asin day nin siysay man na macapagadal can awil, condi itong si sangatos apat na polô may apat na ribo, na sinda anan na magña binacal sa magña taga dagâ. 4 Ining magña ini iyo si day mayo nagcaorolaquitan nin magña babae, huli ta magña virgenes ó mabini. Ining magña ini si magña nagcucuyog sa Cordero, sain man sia boot na paduman. Ining magña ini anan na binacalan dian sa magña tauo na iyo an magña tinagba manogñod sa Dios asin manogñod sa Cordero. 5 Asin sa saindang magña gñoso day mayô sucat nacuâan nin daya huli ta sinda iyo si magña nayo nin digtâ sa atubang nin si trono nin Dios. 6 Asin nahiling cong liminayog si sarong laen na ángel sa may tagñâ nin lagñit, na may dará siang Evangelio na day Din catapusan sa paghuhulit caiyan sa magña nagoontoc sa dagâ, asin sa gabos na nación ó namundagan asin guinicanan ó capagaraquían asin pagtataran patin banuâan; 7 Na nagsasabi sa halangcao na tigñog: Matacot camo sa Dios, asin tauan nindo sia nin cagalagñan; huli ta an panahon nin saiyang paghocom domintong na; asin sambahon nindo ito na caglalang nin lagñit asin nin dagâ asin nin dagat patin nin magña burabod nin magña tubig. 8 Asin si sarong ángel siminonod, na nagsasabi: Nabolog, naholog an Babilonia, itong daculang ciudad, hároasta sia anan na pinainom nia si gabos na magña Naciones nin si arac nin cacurihan nin si saiyang pagsambay na marom poton. 9 Asin si icatolong ángel linapag sinda na nagsasabi sa halangcao na tigñog: Con an sarò nagsasamba sa hayupan asin<noinclude></noinclude> 1cla68em6fie08q5ukdf9jr3pbrdd7f Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/74 250 683 2743 2742 2024-10-15T15:48:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2742 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|52|'''<center>SAN MATEO 20 & 21.</center>'''|}} ------------</noinclude>33 Sinda nagsarabi saiya. Cagurangnan, na magcamoroclat an samong magña matá, 34 Si Jesús gñani, sa pagcaherac sa sainda tinícuil sinda sa magña matá; asin tolos man sana naolian an saindang pacahiling; asin nagsoronod saiya. <center>'''CAPÍTULO XXI.'''</center> <center>'''Mamurauayon na paglaog ni Jesús sa Jerusalem.''</center> 1 Asin can harani na sinda sa Jerusalem, asin pagdaratong sa Betfage, harani sa buquid nin magña Oliva, si Jesús nagsogô sa duang discipulo, 2 na sinabihan sinda, Padumán camó sa barrio na nasa atubang nindo, asin tolos man sana macúcua nindo an sarong asna na nagagacod, asin sarong pollino na caiba nia: hubadon nindo iyan, asin darahon nindo digdi sa sacô. 3 Asin cun igua nin magsabi sa saindo nin anoman, sasabihan nindo An Cagurangnan quinacaipuhan sinda; asin pacatapus ipapadará. 4 Ini nangyari ta gñaning maotob an isinabi sa gñoso nin profeta, na nagsabi: 5 Sabihan nindo an áquing babaye nin Sión: :::Uya digdi na an Hade mo minapadigdi saimo, mapanero, :::asin nacasancay sa ibabao nin sarong asna, :::asin, sa ibabao nin sarong pollino, ogbon nin asna. 6 An magña discipulo nagdnruman gñani, asin guinibo ninda siring sa isinogo ni Jesús, 7 pinagdarará an asna asin an pollino; asin ibinurugtac sa ibabao pinda an saindang magña gubing, asin si Jesús sominancay sa ibabao caini. 8 Asiu sarong daculang cadaclán nin magña tauo binibiclad an saindang magña gubing sa dalan; asin an magña iba nagporotol can magña sagñá nin magña cahoy, asin pinagbiriclad ini sa dalan. 9 Asin an magña cadaclán na nangeenot sa saiya, asin an magña nagsoronod sa hurihan, nagñagcururahao, na nagsarabi,<noinclude></noinclude> 0bpcahvofbl2tadwgaawqvmwvy175l7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/740 250 684 2746 2745 2024-10-15T15:48:39Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2745 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|728|'''<center>APOCALIPSIS 14.</center>'''}} ------------</noinclude><br> sa saiyang ladauan, asin minacuà can tandâ ó minapatandâ sa saiyang agñog, ó sa saiyang camot, 10 Ini man mag-i-inom sia can arac nin caangotan nin Dios, na iyan yaon nasa laog nin caliz nin saiyang caangotan ánas; asin ta pagsasaquiton sia sa calayo, asin azufre sa atubang nin magña santos ángeles, patin sa atubang, nin Cordero. 11 Asin si asó ó sagñao nin si saindang casaquitan day na minaitaas sa guiraray sagcod lamang. Asin itong magña nagsasamba sa hayupan asin sa ladauan nia, day nin capabigñalóan sa aldao asin sa bangui, minsan siysay pa na gomamit can tanda ó señal can gñaran nia. 12 Uya digdi an pagcatios nin magña santos; uya digdi si magña nagootob can magña togon nin Dios asin an pagtubod qui Jesús. 13 Asin nacadagñog aco nin sarong tigñog na halé sa lagnit na nagsasabi sa sacuyá: Isurat mo: Magña paladan si magña gadan ta magpoon gñunian sagcod gñapit magagadan sinda dian sa Cagurangnan Opo, olay can Espíritu, na magpapahirigñalo can saindang magña capagalan ó pagpapagal; háros ta an saindang magña guibo másonod sa caibahan ninda, ó dadarahon ninda. 14 Asin hiniling co, asin uya digdi an sarong pagñanoron na maputi; asin sa ibabao nin pagñanoron igua nin sarong nagtutucao na nacacabaing sa Aquí nin tauo, na igua sa saiyang payo nin sarong coronang bulauan, asin sa saiyang camot iguang sarong tacrás na mapanas ó matarom. 15 Asin si sarong ángel liminuas sa Simbahan, na nagcucurabao sa halangcao na tigñog sa nagtutucao sa ibabao nin si pagñanoron: Tigbasan an saymong tacrás, asin mag-ání ca; huli ta an horas nin pag-ání domintong na sa saymo, báros ta an bugña nin daga ay hinog na. 16 Asin itong nagtutucao sa ibabao nin si pagñanoron hinolog sa ibabao nin daga si saiyang tacras, asin si daga na-anihan. 17 Asin liminuas si sarong ángel sa Simbahan na idtoon duman sa lagñit, na igua man nin sarong tacrás na matarom. 18 Asin sarong ángel naman lominuas sa altar, na sia igua nin capangyarihan sa calayo, asin nagcurahao sa daculaon na<noinclude></noinclude> 4cma4pz6vm8u713vbhqlr8bygdsg4do Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/741 250 685 2750 2749 2024-10-15T15:48:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2749 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 14 & 15.</center>'''|729}} ------------</noinclude><br> tignog sa igua nin tacrás na matarom, na nagsabi: Tigbasan an saymong tacrás na matarom asin tacbasa an magña sapad can tobô nin dagâ; huli ta anan na magña hinog na an saiyang magña úvas na bugña. 19 Asin si ángel hinolog si saiyang tacrás na matarom sa dagâ, asin tiracbas si bugña nin dagâ, asin ilinaog si úvas sa daculang higpitan can caangotan nin Dios. 20 Asin si higpitan pinaga ó binatayan sa luas nin ciudad, asin duman sa higpitan ó guiligñan timinugña nin dugò hangan sa magña bosal nin si magña cabayo sa may sangribo asin anom na gatos na lauig ó estadios* an hinanganan. <center>'''CAPÍTULO XV'''.</center> 1 Asin nacahiling aco nin ibang laen na tanda sa lagñit, daculâ asin macacagñagñalas, na iyo itong pitong ángeles na igua sinda nin pitong hampac na mabuburi; huli ta dian caiyan matatapus na an caangotan nin Dios. 2 Asin nahiling co siring baga sa sarong dagat na vidrio na may salac na calayo; asin si magña nagcamit can capaladan nin hayupan, asin can saiyang ladauan, asin can saiyang tandâ, patin can bilang can saiyang gñaran, na magña itoon duman sa ibabao nin dagat na may vidrio, na nagcacarapot ó magña igua can magňa árpa nin Dios. 3 Asin nagaawit can awit ni Moisés na oripon nin Dios, asin can awit nin Cordero, na nagsasabi: Magña dacula asin macacagñalas na auan an saymong magña guibo, Cagurangnan na Dios Macacamhan sa gabos; magña matanos asin totoo an saimong magña dalan, oh Hadê nin magña Santos. 4 Siysay an day saymo matatacot, oh Cagurangnan, asin pagoomauon an saymong gñaran? háros ta ica sanang sarò an banal; nin huli caiyan an gabos na magña naciones ó banuaan magdadaratong, asin magsasaramba sa atubang mo, hali ta an saymong magña paghocom anan na magña ipinahayag. ----------------- <small>* Estadio-242 varas na laba.</small><noinclude></noinclude> sodfnxorqshtthq3znhgno6ktf6q1yb Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/742 250 686 2754 2753 2024-10-15T15:48:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2753 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|730|'''<center>APOCALIPSIS 15 & 16.</center>'''}} ------------</noinclude>5 Asin pacatapus can magña bagay na ini, lomigñoy aco, asin uya digdi an Simbahan nin si tabernáculo nin pagpatotoo nabucasan duman sa lagñit; 6 Asin nagpanruluas sa Simbahan an pitong ángeles, na iguang magña dará na pitong hampac, asin naggugubing nin sarong lino na maputi asin malinig, asin iguang magña hagcos sa palibot nin si magña daghan na magña bandang bulauan. 7. Asin sarô nin si apat na hayupan timinao sa pitong angeles nin pitong copang bulauan, anan panô nin caangotan nin Dios, na nabubuhay sagcod lamang. 8 Asin si Simbahan napanô nin asó huli can Capangyarihan nin Dios, asin huli can saiyang cabagsican; asin day nin siysay paman na macacalaog duman sa Simbahan, sagcod na maotob si pitong hampac nin si pitong ángeles. <Center>'''CAPÍTULO XVI.'''</center> 1 Asin nacadagñog aco nin sarong daculang tigñog sa Simbahan, na nagsasabi sa pitong ángeles: Lacao camo, asin uaracan nindo an pitong copa nin caangotan nin Dios sa ibabao nin daga. 2 Asin dagos nin si sarò, asin iuinarac ó inulâ si saiyang copa sa ibabao nin dagâ; asin dimintong an sarong hampac na maraot asin macacaratac sa magňa tauo na igua can tandâ nin si hayupan, asin sa magña nagsasamba can saiyang ladauan. 3 Asin si icaduang ángel iuinarac si saiyang copa sa ibabao nin dagat, asin naguing dugo siring sa sarong gadan; asin si gabos na calag na nabubuhay nagadan duman sa dagat. 4 Asin si icatolong ángel inulâ si saiyang copa sa ibabao nin si magña sálog, asin sa ibabao nin si magña burabod nin magña tubig, asin naguing magña dugo. 5 Asin nadagñog co si ángel sa magña tubig, na nagsabi: Matanos ca, oh Cagurangnan, na iyo nangayod ica, asin poon caidto, an Santo, huli ta hinocman mo ining magña bagay na ini:<noinclude></noinclude> h1lz8j78349hyqlqqefxnj53ofsk1ct Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/743 250 687 2758 2757 2024-10-15T15:48:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2757 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 16.</center>'''|731}} ------------</noinclude>6 Háros ta sinda pinabolos si dugo nin si magña santos asin nin magña, profetas, ica man pinainom mo sinda nin dugo; háros ta iyan magcacanigo sa sainda. 7 Asin nadagñog co si saro sa altar, na nagsasabi: Totoo nangayod, Cagurangnan na Dios Macacamhan sa gabos, an saymong magña paghocom anan na magña totoo asin magña matanos. 8 Asin si icaapat na ángel inulâ si saiyang copa sa ibabao nin si aldao; asin itinogot sa saiya na masolô si magña tauo nin calayo. 9 Asin si magña tauo nagcasorolô huli nin si macuring init, asin linanghadan ninda an gñaran nin Dios, na igua nin capangyarihan caining ó dapit can magña hampac na ini, asin day nagñagsolsol sa pagtao sa saiya nin camurauayan. 10 Asin an icalimang ángel pinabolos si saiyang copa sa ibabao can tinutucauan nin si hayupan; asin si saiyang cahadêan naguing madiclomon, asin pinagcacaragat si saindang magña dilâ sa colog: 11 Asin linanghadan ninda an Dios nin lagñit huli nin si saindang magña cacologan, asin huli nin si saindang magña hampac na tinitíos, asin day nagñagsolsol can saindang magña guinibo. 12 Asin si icaanom na ángel pinabolos si saiyang copa duman sa daculang sálog na gñinagñaranan Eufrates: asin si saiyang tubig ominubas, tagñaning maandam si dalan na aaguihan nin si magña hade sa siragñan. 13 Asin nabiling cong nagluluas sa gñosó nin si dragón, asin sa gñosô nin si hayupan, asin sa gñoso nin si puticon na profeta, an tolong espíritu na marupit siring baga sa magña talapang: 14 Huli ta anan na magña espíritu nin magňa demonio, na nag-guiguibo nin magna tandâ, gnaning macapadian sa magña hadê nin daga asin nin bilog na quinában, sa pagtiripon sa sainda manogñod sa pagralaban sa aldao na itong-daculaón nin Dios na macacamhan sa gabos. 15 Uya digdi, aco madatong siring sa mahâbon. Paladan an magpucá, asin hinigñatan an saindang magña gubing, ta-<noinclude></noinclude> lykasqbv46xncsmizwbx61whj051e2a Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/744 250 688 2763 2762 2024-10-15T15:48:40Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2762 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|732|'''APOCALIPSIS 16 & 17.'''|}} {{rule}} <br>gñaning day maglacao na huruba, asin mahayag an saindang icacasopog. 16 Asin tiniripon sinda sa lugar na con sa Hebreo pinag- gñagñaranan Armagedon. 17 Asin si icapitong ángel inulá si saiyang copa duman sa doros; asin liminuas si sarong daculang tigñog sa Simbahan sa lagñit, halê sa trono, na an sabi: Nahamana ó naguinibona. 18 Dagñan naguing magña lilinti asin magña tigñog patin magña dagoldol; asin nangyari si sarong macosog na linog sa daga, sarong conogconog na marîgon, na baga ito day sagood nangyari magpoon na an magña tauo nagñag-ontoc sa ibabao nin dagâ. 19 Asin itong daculang ciudad anan na nagcabaragñâ sa tolong cabtang, asin si magña ciudades nin magña Naciones nagcagaraba; asin si daculang Babilonia dimintong sa guirom- dom sa atubang nin Dios, gñaning tauan sia can caliz nin arac nin cacurihan nin saiyang caangotan. 20 Asin an gabos na caporoan naghagdurulag ó nagcapa- rarâ, asin si magña caboldan day na nagcacúrua. 21 Asin naholog halê sa lagñit sa ibabao nin magña tano si sarong daculaon na tônog na si gabat siring baga sa sarong talento asin si magña tauo nagñaglanghad sa Dios huli can hampac na tônog; huli ta si saiyang hampac macuri ca da culáon. <center>'''CAPÍTULO XVII.'''</center> 1 Asin dimintong si sarô nin si pitong ángeles na igua nin pitong copa, asin nagsabi sa sacuya, na an olay nia sa sacò: Madya digdi, asin ipapahayag co saymo an silot sa daculang babaeng marompot, na sia nagtutucao sa ibabao nin si dacol na magña tubig. 2 Na sa saiya nagñagsarambayan si magña hadê nin daga, asin si magña nagñag-oontoc sa daga anan na nagcabururat can arac nin si saiyang pagsasambay. 3 Asin dinará aco sa espíritu ó pagñatorogan duman sa capatagan; asin nacahiling aco nin sarong babae na nagtutucao<noinclude></noinclude> 9yltzj7gr7c3k1tct03yy28ra2j9c2z Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/745 250 689 2768 2767 2024-10-15T15:48:40Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2767 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 17.</center>'''|733}} ------------</noinclude><br>sa ibabao nin sarong hayupan ma mapulá, panô nin magña gñaran na paglanghad asin na igua nin pitong payo asin sampolong sugñay. 4 Asin si babae nagugubigñan sia nin púrpura asin na iguang escarlata, asin dorada nin bulanan, asin nasasamno nin magña gapô na mahalaga asin nin magña perlas, na iguang sarong caliz na bulauan sa saiyang camot panô nin magña cararâtan, asin nin ramog nin si saiyang pagsasambay; 5 Asin sa saiyang agñog iguang sarong paggñaran na ná- susurat: "Misterio, Babiloniang daculâ, An Inâ nin si magña pagaambay asin nin si magña cararitan sa daga." 6 Asin nahiling co si babae na naburat nin si dugo nin magña santos, asini nin si dugo nin magña mártires ni Jesús: asin nin si mahiling co sia, napagñalas aco sa macuring. paggñalas. 7 Asin si Angel sinabihan aco: ¿Tádao ta napapagñalas ica? Aco sasabihan taca can gñagñalasan ó hilom nin babae asin nin hayupan na nagdará sa saiya, na iyan iguang pitong payo asin sampolong súgñay. 8 Si hayupan na nahiling mo, bagang totoo, alagad ta bacô; asin magibabao sa búgñao patin maduman sa pagcagadan asin si magña nagoontoc sa daga na an saindang magña gñaran day nasusurat sa libro nin pagcabuhay magpoon can paglalang can quinâban, maggñagñaralas na maghihiling can hayupan na baga iyo, alagad baco, minsan iyo. 9 Asin igua digding caisipan na may cadonogñan. Si pitong payo si pitong bolod, na sa ibabao ninda minatucao si babae. 10 Asin iyo si pitong hadê. Si lima anan na nagca horolog; si sarô uya na, asin si sarô, day pa minadatong; asin con domatong sia, caipuhan na magdanay nin madaleng panahon. 11 Asin si dating hayupan, asin bacong iyo sia, iyo man si icaualó, asin sarô can pito, patin maduman man sa cagadanan ó pagcauarâ. 12 Asin si sampolong súgñay na nahiling mo, iyo si sampo- long magña hade, na day pa minaácô can cahadean; alagad maggagamit nin cabagsican sa sarong horas sana siring sa magña hadê sagood can hayupan.<noinclude></noinclude> ef2w5i8gb913uxa679o8s5h4tb5ve4u Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/746 250 690 2773 2772 2024-10-15T15:48:40Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2772 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|734|'''APOCALIPSIS 17 & 18.'''|}} {{rule}} 13 Ining magña ini igua sinda nin sarong cahatol-hatol asin itatao an saindang cabagsican asin capangyarihan sa hayupan. 14 Sinda maquiquilaban tunang sa Cordero, asin an Cor- dero dadaogon sinda, huli ta sia iyo an Cagurangnan nin magña cagurangnan, asin an Hade nin magña hade: asin an magña yaon dian sa caibahan nia anan na magña inapod, asin magña pinili patin may pagtubod. 15 Asin sinabihan aco: Si magña tubig na nahiling na natutucauan nin si maorag na babae, anan na iyo si magña banuaan asin cadaclan asin magña naciones patin magna laen- laen na pagtataram. 16 Asin si sampolong súgnay na nahiling mo duman sa hayupan, ining magña ini mababaldi sinda sa babaeng ma- orag, asin guiguibohon siang mamondoon asin hubâ: asin cácacanon an saiyang magña laman asin tututugñon sia sa calayo: 17 Huli ta an Dios ibinugtac sa saindang magña puso an pagguibo caitong pinagmarhay nia, asin an paquisumarô, asin pagtao can saiyang cahadéan sa hayupan, sagcod na mag- caorotob an magña tataramon nin Dios. 18 Asin si babaeng nahiling mo, iyo si daculâon na ciudad na igua nin cahadean sa magña hade nin daga. <center>'''CAPÍTULO XVIII.'''</center> 1 Pacalihis can magña bagay na ini nacahiling aco nin sarong ángel na naghihilig halê sa lagñit na igua nin daculang capangyarihan; asin si dagâ naliuanagan nin si saiyang ca- murauayan. 2 Asin nagcurahao sa capanarigan sa halangcao na tigñog, na an olay: Naholog na, Naholog na si daculang Babilonia, asin naguinibong oontocan nin magña demonio, asin palindo- gñan nin gabos na espiritung marupit asin togdonan nin gabos na gamgam na maramog patin macacabaldi. 3 Huli ta si gabos na magña catauohan nagñag-irinom can arac nin carigsocan nin si saiyang pagsambay; asin si magña<noinclude></noinclude> kz29gotwv0e1u7gpz6iovl8iajwgvlv Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/747 250 691 2779 2778 2024-10-15T15:48:40Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2778 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 18.</center>'''|735}} ------------</noinclude> hade sa daga nagñagsarambay dian sa saiya, asin si magña parabalidya sa daga nagpanyaman sa capangyarihan nin sain- dang magña casîgñauan. 4 Asin nacadagñog aco liuat sa lagñit nin tigñog, na nag- sasabi: Maghale camo dian sa saiya, banuâan co, gñaning day camo madamay can saiyang magña casâlan, asin na day camo magñamit can saiyang magña hampac; 5 Huli ta an magña casálan nia nagpacaabot na sagcod sa lagñit, asin an Dios nacaguiromdom can saiyang magña carâtan. 6 Tauan nindo sia nin balos siring can pagtao nia sa saindo, asin bayadan nindo sia nin macadua siring sa saiyang magña guinibo; dian sa caliz na pina-inoman nia sa saindo, painomon nindo sia nin macadua. 7 Con guráno ca labi nin si pagpamurauay nia, asin nag- ilanay sia sa magña casîgñanan, siring man tauan nindo sia nin casaquitan ó an itao nindo sa saiya na casaquitan asin' luha; huli ta nagsasabi sa saiyang puso: Aco nagtutucao na hadêng babae, asin bacô acong bálo, patin day aco macaca- hiling can pagtagñis ó nin luha. 8 Nin huli caiyan sa sarong aldao madaratong an saiyang magña hampac, an cagadanan, an luha asin gotom, asin sosoloon sia nin calayo; huli ta an Cagurangnan na Dios marigon sia, na mahocom sa saiya. 9 Asin magpapanagñis patin maghihinanaquit sinda dapit sa saiya si magña hadê sa dagâ, na sinda nagñagsarambay dian sa saiya asin nagdaranay sa pagcabuhay sa magňa casî- gñauan, con mahiling na ninda an asó nin saiyang pagcasolô, 10 Na nasa sa harayo huli sa tacot can saiyang casaquitan, magsasabi: ¡Ay, ay, herac man caidtong daculaon na ciudad nin Babilonia, idtong masarigon na ciudad; háros ta sa sarong horas dominatong si saymong paghocom! 11 Asin si magña parabalidya sa ibabao nin daga nagtata- gnis asin naghihinanaquit dapit sa saiya, huli ta day na nin siysay man na nagbabacal can saindang magña balidyâ: 12 Balidyang bulauan, asin pirac, asin magña gapong ma- halaga, nain magña margarita, asin magña linong fino ó sara-<noinclude></noinclude> 49t0yvsxwvxbti0fnhbaqpjaiem1pim Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/748 250 692 2784 2783 2024-10-15T15:48:40Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2783 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|736|'''APOCALIPSIS 18.'''|}} {{rule}} <br>dit, asin magña escarlata, asin magña seda, asin grana, asin gabos na cahoy na mahamot, asin magña bobog na márfil, asin magña bobog na cahoy na mahalaga, asin cobre, asin lansang, patin mármol; 13 Asin canela, asin magña pahamot, asin magña ungüento ó panlahid, asin may parena ó incienso, asin arac, patin lana; asin flor nin guinalpong ó harina asin trigo, asin magña hayu- pan, asin magña ovejas; asin magña cabayo, asin magña carreton, asin magña oripon patin magña calag nin magña tauo. 14 Asin an magña bugña can pagmauot nin saymong calag nagpaniriblag sa saymo; asin si gabos na magña bagay na dadaracol asin mahalaga nagñagcùlang na anan sa saymo, asin day mo na sagcod iyan magña iyan magcacacaramtan ó magcacacurua. 15 Si magña parabalidyâ can magña bagay na ini, na nagi panyaman, magpapamurugtac sinda sa harayo sa saiya huli sa tacot can saiyang casaquitan, na magtatagñis asin mag- hihinanaquit, 16 Asin magsasabi: ¡Ay, ay, itong daculaon na ciudad, na nagogubigñan nin finong lino, asini escarlata, asin grana, asin nadodorado nin bulauan, asin nasasamnohan nin magña mahalagang gapò asin nin magña perlas! 17 Huli ta sa sarong horas anan na natunao si labi labing magña cayamanan. Asin si gabos na magña patrón, asin si gabos na magña naglulunad sa magña sacayan, asin si magña parasacay, patin si gabos na nagguiguibo sa dagat ó magña. iguang paghanap-hanap sa dagat, duduman sinda sa harayo; 18 Asin can mahiling ninda si asó can saiyang pagcasoló, nagcururahao, na au magña olay: Arin na ciudad an maca- cabaing sa ciudad na ining daculaon? 19 Asin sinabuagan nin cabocabo si saindang magña payo; asin nagcururahao, na nagtatagñis asin nagaagagha, na magña olay: ¡Ay, ay, caitong daculaon na ciudad, na dian sa saiya si gabos na magña sacayan sa dagat nagpanyaman can saiyang magña cayamanan; na sa sarong horas natanao sana!<noinclude></noinclude> m6ne216ta4lmx72ocdb5kmizoet7q1o Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/749 250 693 2789 2788 2024-10-15T15:48:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2788 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 18 & 19.</center>'''|737}} ------------ 20 Magogma ca dapit sa saiya, lagñit, asin camo, magña antos, magña apóstoles, patin magña profetas; huli ta an Dios sinigñil nia si saindong dugo dian sa saiya. 21 Asin sarong ángel na marigon cominua nin sarong gapo na siring sa sarong daculang gapô nin guiligñan, asin hinolog ito duman sa dagat, na nagsabi: Sa padale magagaba an Babilonia, itong daculang ciudad, asin day na sagcod magui- guimalican ó macúcua. 22 Asin an tigñog nin magña paratogtog nin magna arpa, asin nin magña músicos, asin nin magña parahayop nin flauta asin nin trompetas, day na sagcod lamang madadagñog dian sa sayo; asin si gabos na magña panday sa anomian na guibo- guibo, day na macúcua dian sa saymo; asin an ragot nin bâ- gang day na sagcod madadagñog dian sa saymo: 23 Asin an liuanag nin ilao day na macacaliuanag dian sa saymo sagcod; asin an tigñog nin agom na lalaqui minsan pa agom na babae day na dian sa saymo madadagñog; háros ta si saymong magña parabalidyâ iyo sinda si magna mapang- yari sa dagâ; huli ta dian sa saymong magña carigsocan an gabos na magña tauo nagcaralagalag. 24 Asin dian sa saiya nácua si dugo nin si magña profetas asin nin si magña santos patin nin si gabos na magña guinara- dan sa dagâ. <center>'''CAPÍTULO XIX.'''</center> 1 Pacatapus can magña bagay na ini, nacadagñog aco nin sarong daculang tignog nin dacolon na pagiriba duman sa lagñit, na nagsasarabi: Aleluya: Au caligtasan, asin an ga- lang asin an camuradayan patin an capangyarihan macamtan logod nin satuyang Cagurangnan na Dios. 2 Huli ta an saiyang magña paghocom anan na magña totoo asin matanos; huli ta hinocoman nia itong daculang marompoton (na ciudad), na rominatac can daga huli can sai yang pagsambayan na marigsoc, asin sinigñil nia si dugo nin si saiyang magña oripon sa saiyang camot<noinclude></noinclude> roqximqyn7q96950eb3uj05vlcgkzzj Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/75 250 694 2793 2792 2024-10-15T15:48:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2792 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 21.</center>'''|65}} ------------</noinclude><br> Hosanna sa Aqui ni David. Omauon an minadigdi sa gñaran nin Cagurangnan. Hosanna sa magña cahalangcauan. 10 Asin can loinaog sia sa Jerusalem, an bilog na ciudad. nariboc, na nagsabi, Si-isay ini? 11 Asin an magña cadaclán nagsarabi, Ini iyo si Jesús, an profeta na tagá Nazaret na sacop nin Galilea. <center>''Paglilinig nin templo.''</center> 12 Asin lomínaog si Jesús sa templo nin Dios, asin pinaluas si gabos na inagña nagpapabacal asin magña nagbabaracal sa templo; asin pinagpucan an magña lamesahan nin imagña parabalió nin cuarta, asin an tucauan nin magña nagpapabacal qui salampati; 13 asin sinabihan sinda, Násusurat: :::An harong co aapodon harong nin pamibi; :::alagad camo guiniguibo ini nindong logñib nin magña ::::mahábon. 14 Asin nagdoroloc sa saiya an magña botá asin magña pilay sa templo; asin sia pinaomayan sinda. 15 Asin can mahiling can magña poón nin magia sacerdote asin can magña escriba an nagña gñagñalasan na guiniguibo nia, asin an magña áquing nagcucurahao sa templo, na nagsasarabi, Hosanna sa Aqui ni David, nagca-arangot nin macuri; 16 asin nagsarabi saiya, Nadadagnog mo ining magña pinagsasarabi? Nagsabi sa sainda si Jesús, Oho: ¿day nindo casoarin man na babasa ini: :::Sa gñosô nin magña saradang, asin nin magña nagsosoroso, hinaman ino an pag-omao? 17 Asin binayaan sinda, nagluas sa ciudad sagcod sa Betania, asin nag-ontóc dihan. <center>''An naalang na higuera.''</center> 18 Asin can caagahan, can pagbalic sa ciudad, nagotom sia; 19 asin can mahiling nia an sarong poón nin higuera sa guilid nin dalan, dinuman nia idto; tara daing nácua sa saiya<noinclude></noinclude> c55gcis6mtml0ov93toj44bwec4b433 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/750 250 695 2798 2797 2024-10-15T15:48:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2797 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|738|'''APOCALIPSIS 19.'''|}} {{rule}} 3 Asin sa liuat nagsarabi: Aleluya. Asin si saindang asó ominalintoto sagcod noarin man. 4 Asin si duang palô may apat na magña magugurang asin si apat na hayupan nagpanlohod sa daga, asin nagñagsamba sa Dios na nagtutucao sa itaas nin trono, na nagsasarabi : Auot pa Aleluya. 5 Asin liminuas si sarong tigñog duman sa trono na nag- sasabi Magomao camo sa satuyang Dios camo gabos na saiyang magña oripon, asin camo si magña natatacot sa saiya, minsan magña sadagñoton minsan magña daculâ. 6 Asin nacadagñog aco nin siring baga sa tigñog nin sarong daculaon na pagiriba, asin siring baga sa olocogoc nin dacol na tubig, asin siring sa paracpatac nin marigonon na magña dagoldol na nagsasabi: Alelaya: huli ta nangyari an Cagu- rangnan niatong Dios na macacamhan. 7 Magogma quita asin magragña quita asin tauan niato sia nin camurauayan; háros ta domintong na si magña boda ó caaldanan niu si Cordero, asin si saiyang agom naaandam na. 8 Asin itinogot sa saiya na maggubing sia nin linong fino, matubis asin maquintab: huli ta an linong fino iyo si magña pagpatotoo nin magña santos. 9 Asin sinabihan aco nia: Isurat mo: Magña paladan itong magña inapod sa panhapon nin Cordero. Asin sominabi sa sacuya: An magña tataramon na ini nin Dios anan na magña catotoohan. 10 Asin aco liminohod sa saiyang magña bitis sa pagsamba sa saiya. Asin sia nagsabi sa sacuya: Hiligñon mo na day mo iyan guibohon: aco oripon man na siring saymo, asin siring can magña tugang mo na igua nin pagpatotoo qui Jesús: Sambahon mo an Dios; huli ta an pagpatotoo qui Jesús iyo an espíritu nin profesía ó pagruquiao. 11 Asin nahiling co si lagnit na bucas; asin uya digdi si sarong cabayong puti, asin si nagtutucao sa ibabao nia, pinag- aapod na Daing liban asin totoo, na sia sa catanosan naghoho- com asin naquiquilaban. 12 Asin si saiyang magña matá anan na baga siring sa laad nin calayo, asin igua sa saiyang payo nin dacol na magña<noinclude></noinclude> 16z3op3l3f462g3cpaeyolvtzeuf88h Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/751 250 696 2803 2802 2024-10-15T15:48:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2802 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 19.</center>'''|739}} ------------</noinclude>diademas ó sirang; asin igua nin sarong paggñaran na násusurat na day nin siysay man na nacacasabot condi sia man sana. 13 Asin nagugubigñan nin sarong gubing na tininâ nin dugo: asin si saiyang gñaran pinag-aapod na "An Verbo nin Dios." 14 Asin si magña ejercitos na nasa sa lagñit nagsosonod sa saiya nagcacarabayo sa cabayong imagña maputi, magña nagugubigñan nin finohon na lino, maputi asin malinig. 15 Asin sa saiyang gñoso nagluluas si sarong espadang matarom, sa paglugad caiyan sa magña tauo: asin sia sasacopon sinda can sarong baston ó socolan na lansang; asin sia binabatayan an higpitan nin arac nin cacurihan, asin nin caangotan nin Dios na Macacamhan. 16 Asin sa gubing nia asin sa saiyang paa ó piad násusurat ining pag-gñaran na ini: HADE NIN MAGNA HADE ASIN CAGURANGNAN NIN MAGNA CAGURANGNAN. 17 Asin nacabiling aco nin sarong ángel na daduman sa aldao, asin nagcurahão sa daculang tigñog, na nagsasabi sa gabos na magña gamgam na naglalayog sa tagña nin lagñit: Madya camo asin magtiripon camo sa panhapon nin daculaon na Dios. 18 Gñaning macacacan çamo nin magña laman nin magña hade, asin nin magña capitanes, asin magña laman nin magña macocosog, asin magña laman nin magña cabayo, asin nin si magña nagtutucao ó nagcacabayo sa ibabao ninda; asin can magna laman nin gabos, minsan magña daing cagsacop asin minsan magña oripon, magña laman nin magña sadagñoton patin magña daraculaon. 19 Asin nahiling co si hayupan, asin si magña hadê sa dagâ patin si saindang magña ejércitos, nagcacatiripon sa paquipaglaban tumang caitong nagtutucao sa ibabao nin si cabayo, asin tumang sa saiyang ejército. 20 Asin si hayupan nabilangô ó nadacop asin sa caibahan nia si putic na profeta na guiminibo can magña tandâ sa atubang nia, na huli caiyan nacadaya sa magña nagñagcua can tandâ nin hayupan, asin nagñagsamba can saiyang ladauan. Ining duang ini anan na pinanholog sa laog nin sarong dánao na calayo na naglalaad sa azufre.<noinclude></noinclude> op1apcz5wpjh9wmg7dpxp1mjthy629w Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/752 250 697 2808 2807 2024-10-15T15:48:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2807 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|740|'''APOCALIPSIS 19 & 20.'''|}} {{rule}} 21 Asin si magña iba guinaradan sa espada na naglúluas sa gñoso caitong nagtutucao sa ibabao nin si cabayo, asin si gabos na magña gamgam anan na nagcabarasog can magña laman ó hauac ninda. <center>'''CAPÍTULO XX.'''</center> 1 Asin nahiling co si sarong ángel na naghilig sa lagñit, na iguang darang llave nin bûgñao, asin sarong daculang cadena sa saiyang camot. 2 Asin dinacop nia si dragón, itong daan na halas, na iyo si diablo asin si Satanás, asin guinapus sia sa laog nin sangri- bong taón; 3 Asin hinolog ito duman sa bûgñao, asin pinintoan ó linaom sia duman, asin tinandáan sa ibabao nia, tagñaning day na macadayâ sa magña naciones, sagcod na si sangribong taon maotob: asin pacatapus caini caipuhan na mabuhîan nin ca- diquit na panahon. 4 Asin nacahiling aco nin magña trono, asin si magña nagñagtaturucao sa ibabao caidto, asin itinogot sa sainda ai paghocom; asin nahiling co si magña calag nin si magña pinanpogotan nin magña payo huli can pagpatotoo qui Jesús, asin huli can tataramon nin Dios, asin a day nagñagsainba sinda can hayupan, minsan can saiyang ladauan, asin na day ominaracô can tanda ó señal sa saindang magña agñog, min- san sa saindang magña camot;, asin nagcaburuhay asin na- gñagdanay sa caibahan ni Cristo sa laog nin sangribong taón. 5 Alagad si ibang magña gadan day nagbaralic na mag- caburubay sagcod na maotob si sangribong taon. Ini iyo an enot na pagcabuhay liuat. 6 Mapalad asin banal an igua nin cabtang na paquinabang dian sa enot na pagcabuhay liuat: an icaduang pagcagadan mayo nin capangyarihan sa sainda; condi maguiguing magña sacerdotes sinda nin Dios asin ni Cristo, patin maghahadê o mag- dadanay sa caibahan nia sa laog nin sangribong magña taón. 7 Asin con maotob na an sangribong panahon é magña taon, si Satanás mabubuhían ná sa saiyang pagcabilangô,<noinclude></noinclude> azyyz2tohjmi7n9o366aov01y1h984q Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/753 250 698 2813 2812 2024-10-15T15:48:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2812 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 20 & 21.</center>'''|741}} ------------</noinclude> 8 Asin magluluas sa pagdaya sa magña naciones na nasa sa ibabao can apat na ángulo nin dagâ, sa qui Gog patin sa qui Magog, tagñaning matipon sinda sa pagralaban; an cabilagñan ninda siring baga sa baybay nin dagat. 9 Asin nagpanucad sa ibabao can calacbagñan nin dagà, asin pinarilibotan ninda si namumugtacan na daga nin si magña santos, patin si namomótan na ciudad: asin halê sa Dios himinilig si calayo nin lagñit, patin sinolo ito. 10 Asin si diablo na nagdadaya sa sainda, hinolog duman sa dánao na calayo asin azufre, na namumugtacan nin si hayupan asin si puticon na profeta; asin pagsasaquiton sinda sa aldao asin sa bangui sagcod noarin paman. 11 Asin nacahiling aco nin sarong daculang tronong maputi asin si nagtutucao duman sa ibabao caito, na sa atubang caito diminulag si dagâ asin si lagñit; asin day nácua si camugtacan pinda. 12 Asin nagcahiriling co si magña gadana, si magña daraculâ asin si magña sadagñoton, na dudunan sa atubang nin Dios; asin si magña libros anan na nagcacabiriclad: asin si sarong libro nabiclad, na ito iyo si sa pagcabuhay; asin pinaghocman si magña gadana dahel can inagña bagay na nagcacasururat duman sa magña libros, siring sa lambang saindang magña guibo. 13 Asin si dagat itinao si magña gadan na duduman sa saiya; asin si cagadanan patin si infierno day itinaraó si magaña gadan na duduman sa sainda; asin naguing hocom ó silot sa lambang sarô ito siring sa saindang magña guibo. 14 Asin si infierno asin si cagadanan anan na pinanholog duman sa dánao na calayo. Ini iyo an pagcagadan na icadua. 15 Asin si day nácua na násusurat duman sa libro nin cabuhayan, hinolog duman sa dánao na calayo. <center>'''CAPÍTULO XXI.'''</center> 1 Asin nacahiling aco nin sarong bagong lagñit, asin sarong bagong daga huli ta si enot na lagñit asin si enot na dagâ naparâna, asin si dagat bacong dagat na,<noinclude></noinclude> 4vgu12d3ubz6p6m85f1ytpkunl0nio8 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/754 250 699 2818 2817 2024-10-15T15:48:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2817 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|742|'''APOCALIPSIS 21.'''|}} {{rule}} 2 Asin aco si Juan nahiling co si mahal na ciudad, si bagong Jerusalem, na naghihilig halê sa lagñit, sa Dios, naaandam siring baga sa sarong agom na babae na sinaminohan mano- gñod sa agom nia. 3 Asin nacadagñog aco nin sarong daculaon na tigñog guican sa lagnit na an olay: Uya digdi an tabernáculo nin Dios sagcod can magña tauo, asin magoontoc sa caibahan ninda; asin sínda maguiguing iyo an banuaan nia, asin an Dios man sana iyo an manini Dios ninda sa caibahan ninda.. 4 Asin papahidon nin Dios an gabos na magña luha nin si saindang magña matá; asin day na mangyayari sagcod pa an cagadanan; asin day na sagcod magcacaigua nin pagtagñis, minsan pa gayod paghinanaquit, minsan man colog: huli ta si magna enot na magña bagay ay anan na nagpacalihis na. 5 Asin si nagtutucao duman sa trono nagsabi. Uya digdi aco guiguibohon cong magña bâgo an gabos na magña bagay. Asin sinabihan aco: Suratan; huli ta an magña tataramon na ini anan na magña day mayo nin liban asin totoo. 6 Asin nagsabi sa sacuya: Naguinibona. Aco an Alfa asin an Omega, an capînonan asin an catapusan. An mapa- pahá, papainomon co sia sa burabod nin tubig nin cabuhayan day sana nin halaga. 7 An macadaog, magcacamit can gabos na magña bagay; asin aco maguiguing Dios nia, asin sia maguiguing áqui co. 8 Alagad sinda si magña matatacton asin day nagtutubod, Sinda si magña marigsoc, asin parapangadan, an magña para- panambay asin magña paraanito, asin an magña sinasambang anito, patin an gabos na magña puticon, an saindang cahirasan ó paquinabang mangyayari na duman sinda sa dánao na paglalaad na calayo asin azufre, na iyo si pagcagadan na icadua. 9 Asin napadigdi sa sacuya si saro nin si pitong ángeles na igua nin pitong copa magña paranô nin si pitong huring magña hampac, asin nagtaram sia sa sacuya, na an sabi: Madya digdi, ipapahayag co saymo an agom na babae nin Cordero. 10 Asin dinará aco sa espíritu ó pagñatorogan duman sa sarong daculâ asin halangcao na bolod, asin ipinahayag sa<noinclude></noinclude> 6njg8x2ql56r5ymidk1cr42xyl0nq9e Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/755 250 700 2823 2822 2024-10-15T15:48:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2822 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 21.</center>'''|743}} ------------</noinclude> sacuya si daculang ciudad na mahal nin Jerusalem, na naghihilig halê sá lagñit nin Dios, 11 Na igua can caliuanagan nin Dios; asin si ilao ó liuanag nia nacacabaing baga sa sarong mahalagahon na gapó, siring sa gapong jaspe, maquintab na siring can salming. 12 Asin igua nin cotâ na dacula asin halangcao na iguang cagduang tatá; asin dian sa magña tatá, iguang cagduang ángeles, asin magña gñaran na násusurat, na iyo si magña gñaran nin cagduang tribu ó guinicanan can magña áquî ni Israel. 13 Sa siragñan tolong tatá; sa amihanan tolong tatá; sa odtohan tolong tatá; sa solnopan tolong tatá. 14 Asin si codal ó cotê nin si ciudad iguang cagdua na sinisicaran, asin dian caiyan sa sainda namumugtac si cagduang gñaran nin si cagduang apóstoles nin Cordero. 15 Asin itong naquiquigolay sa sacuya, igua nin sarong panocol na sarong cauayan na bulauan sa pagsocol can ciudad, asin can saiyang magña tatá, patin can saiyang cotâ. 16 Asin si ciudad namumugtac asin guinibong igua nin apat na lado ó pandoc, asin sa calabaan nia siring man sana can saiyang calacbagñan: asin sia sinocol itong ciudad caitong cauayan, igua nin cagduang ribong estadios:* si calabaan asin si calangcauan patin si calacbagñan nia anan na ararog sana. 17 Asin sinocol si cotá nia, may sangatos apat na polô may apat na manico, sa socol nin lalaqui, na ito iyo si sa ángel. 18 Asin an casangcapan nin si saiyang cotâ baga jaspe: alagad si ciudad siring sa bulauan na ánas, cabaing can salming na malinao. 19 Asin si magña pinasicaran nin si cotâ nin ciudad nasasamnohan nin gabos na gapong mahalaga. Si enot na sinisicaran Jaspe; si icadua, zafiro; si icatoló, calcedonia; si icaapat, esmeralda. 20 Si icalima, sardónica; si icaanom, sardio; si icapito, crisólito; si icaualó, berilo; si icasiam, topacio; asin si icasampolô, crisopraso; si icacagsaro, jacinto; si icacágdua, amatista. ----- <small>* Estadio sarong estadio may 242 varar.<noinclude></noinclude> jqfctk77srw20zcbbjfr1u3xaygqa9i Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/756 250 701 2828 2827 2024-10-15T15:48:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2827 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|744|'''APOCALIPSIS 26 & 22.'''|}} {{rule}} 21 Asin si cagduang tatá baga anan na cagduang perlas, sa lambang saro, igua nin sarô; si lambang tatá baga siring sa sarong perla. Asin si lansagñan nin si ciudad anan na anas na bulauan siring can salming na masilag. 22 Asin day aco nacaquita dian sa saiya nin Simbahan; huli ta an Dios na Cagurangnan asin macacamhan iyo an simbahan nia, patin an Cordero. 23 Asin itong ciudad day nagcacaipo nin aldao ó init, minsan bulan, na lomiuanag dian sa saiya: huli ta si caliuanagan nin Dios nacaliuanag sa saiya, asin an Cordero iyo si saiyang ilao. 24 Asin si magña naciones na nagpacaligtas maglalacao sinda dian sa caliuanagan nia: asin an magña hadê nin dagâ dadarahon si saindang camurauayan patin camahalan ninda. 25 Asin an saiyang magña tatá day sagcod pagpintôan con aldao huli ta dian day mayo nin bangui. 26 Asin dadarahon an camurauayan asin cagalagñan nin magña naciones sa saiya. 27 Day macacalaog dian sa saiya an anoman na bagay na maatí ó maramog, ó na macacabaldi asin caputican; condi ito sana na magña násusurat sa libro nin pagcabuhay nin Cordero. <center>'''CAPÍTULO XXII.'''</center> 1 Pacatapus ipinahayag sa sacuyá si sarong sálog na malinig na tubig nin cabuhayan, nagquiquintab na siring sa salming, na nagluluas halê duman sa trono nin Dios asin nin Cordero. 2 Sa tagñá nin si saiyang lansagñan ó natad, asin sa sarô patin sa ibong na lado can sálog, itoon duman an ''cahoy nin cabuhayan,'' na igua nin cagduang bugña, nagtátao sa lambang bulan nin saiyang bugña: asin si magña dahon nin si cahoy anan na macacaomay sa magña naciones. 3 Asin day na sagcod lamang nin maldicion; condi na an trono nin Dios asin nin Cordero mapapaontoc dian sa saiya, asin si saiyang magña oripon paglilingcodan sia. 4 Asin macacahiling can saiyang lalaugon; asin an saiyang gharan matatala dian sa saindang magña agñog.<noinclude></noinclude> ohkkuo1sp2r34jdy3xjl3lia74b51we Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/757 250 702 2833 2832 2024-10-15T15:48:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2832 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>APOCALIPSIS 22.</center>'''|745}} ------------</noinclude>5 Asin dian day na mayô nin bangui; asin day sinda magcacaipo nin ilao ó liuanag nin ilauan, minsan pa an liuanag nin aldao: huli ta an Cagurangnan na Dios papalinanagan nia: asin magdadanay sinda sagcod lamang. 6 Asin nagsabi sa sacaya: ining magña tataramon na ini anan na catunayan asin day nin liban. Asin an Cagurangnan na Dios niin magña santos profetas isinobol si saiyang ángel, sa pagpahayag sa saiyang magña oripon can magña bagay na caipuhan na guibohon sa madalê. 7 Asin uya digdi, madatong aco sa madalê. Paladan itong nagotob can magña tataramon nin profesia sa librong ini. 8 Aco si Juan iyo an nacadagñog asin nacahiling can magña bagay na ini. Asin pacatapus na nin si pagcahinaniog co asin pagcahiling co can magña bagay na ini, lominobod aco sa pagsamba sa atubang can magňa bitis nin si ángel na nagpapahayag sa sacuyâ can magña bagay na ini. 9 Asin sinabihan aco nia: Hiligña na day mo iyan guibohon: háros ta aco oripon man na cápua mo, asin can say mong magña tugang na si magña profetas, patin can magña nagootob can magna tataramon can librong ini. Sambahon mo an Dios. 10 Asin nagsabi sia sa sacô: Day mo pagbugtacan nin tanda an magña tataramon nin profesia sa librong ini; huli ta an panahon ay haranina. 11 Itong bicong tauo, maguing bico sia guiraray: asin itong maramog, maramog man sia guiraray: asin itong matanos, papagcanigoon logod sia: asin itong banal pacangbanalon logod pa sia. 12 Asin uya digdi, aco madatong sa madalê, asin an sacuyang balaog dadarhon co, sa pagbalos sa lambang sarô siring sa maninigo sa saiyang guibo. 13 Aco iyo an Alfa asin an Omega, an Capinonan asin an Catapusan, an naenot asin an mahuhuri. 14 Magña paladan si magña nagñagotob can saiyang magña togon, gñaning an cabagsican ninda mapadian sa caboy nin cabuhayan, asin na mácalaog dian sa magña tatá sa ciudad. 15 Alagad an magña ayam masa sa luas, asin an magña paraanito ó hocloban, asin an magña day nin boot, asin an<noinclude></noinclude> lm3plme7uinmvn64e86soqmiamd4zco Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/758 250 703 2838 2837 2024-10-15T15:48:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2837 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|746|'''APOCALIPSIS 22.'''|}} {{rule}} <br>magña paragadan sa cápua, asin an magña anito ó dios-dios, asin siysay man na namomoot asin nagpuputic. 16 Aco si Jesús isinobol co sí sacuyang ángel sa pagpatotoo sa saindo dapit can magña bagay na ini dian sa magña Iglesias. Aco iyo an gamot asin an guinicanan ó capagara- quían ni David, an bitóon na mabanúag, asin sa macaága. 17 Asin an Espíritu patin an Agom nagsasabi şinda: Ma- dya. Asin itong naghihinaniog, somabi: Madya. Asin itong napapaha, pomadigdi: asin itong boot, ominom sa tubig nin cabuhayan day sanang bayad ó halaga. 18 Huli ta ipinapatanid co sa quiysay man na naghihina- niog can magña tataramon nin profesia sa librong ini: Con igua nin sarò na nagdugang can magña bagay na ini, an Dios ibubugtac sa saiya an magña hampac na násusurat sa librong ini. 19 Asin con igua nin sarò man na maghalé ó maghiná can magña tataramon sa libro caining profesiang ini, an Dios hahaleon si saiyang paquinabang na cabtang sa libro nin cabuhayan, asin dian sa mahal na ciudad, patin sa magña bagay na nagcacasururat sa librong ini. 20 Itong nagpapatotoo can magña bagay na ini, nagsasabi: Totoong gayo, madatong aco sa madalê. Auot pa, auot pa logod. Madya, Cagurangnan na Jesús. 21 An biyaya nin Cagurangnan tang Jesucristo macamtan logod nindo gabos. Auot pa. <center>-----------</center><noinclude></noinclude> oh5p5ur4w00oasufhswog5iscarvljn Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/759 250 704 2840 2839 2024-10-15T15:48:43Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2839 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> fnb5fwn004it40y8ws0qcu173hfxc8k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/76 250 705 2851 2850 2024-10-15T15:48:43Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2850 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|66|'''<center>SAN MATEO 21.</center>'''|}} ------------</noinclude><br>na bugña cundi magña dahon sana; asin sinabihan an higuera, Magpoon gñunian day ca magbugña sagcod sa noarin man. Asin iyo idto na an higuera naalang. {{indent}}20 Asin pagcahiling caini can magña discipulo nag-gñaralas,na nagsarabi, Canigoan ca daling ma-alang can higuera. {{indent}}21 Asin sominimbag si Jesús, na sinabihan sinda, Sa catotoohan isinasabi co sa saindo na cun camô magcaigua nin pagtubod, asin day camo magborongborong, baco sana ining dapit. sa higuera maguiguibo nindo, cundi minsan pa ining buquid sabihan nindo, Maghalè ca, asin lomampao ca sa dagat, maguiguibo: {{indent}}22 asin an gabos na hagadon nindo sa pamibi, na may pagtubod, aacoon-nindo iyan. <div style="text-align:center;">''An pagboniag ni Juan.''</div> {{indent}}23 Asin pagdatong nia sa templo, an magña poón nin magña sacerdote asin an magña magurang sa banua nagdoroloc sa saiya na nagtotocdo pa sia sa cadaclán, na nagsarabi, ¿Sa anong capangyarihan guiniguibo mo ining magña bagay? ¿asin si-isay an nag-tao sa saimo can capangyarihan na ini? {{indent}}24Tará si Jesús sominibag na sinabihan sinda, Acó man hahapoton co camó nin sarong bagay, na cun sabihan acó nindo, sasabihan co man camo cun sa anong capangyarihan guiniguibo co ining magña bagay. {{indent}}25 An pagboniag ni Juan, ¿sacu minaguican? ¿sa lagñit, ú sa inagña tauo? Tará sinda nag-irisip sa sainda man sana, na nagsasarabi, Cun magsarabi quitá, Sa lagñit; sasabihan quitá, ¿Tádao gñani ta day camó nagturubod sa saiya? {{indent}}26 Alagad cun magsarabi quitá, sa magña tauo; matacot quita sa magña tauo; huli ta an gabos minimidbid si Juan na profeta. {{indent}}27 Asin nagsirimbag qui Jesús, na nagsarabi, Day cami tataó. Sia man sinabihan sinda, Day man acó masabi sa saindo cun sa anong capangyarihan guiniguibo co ining magña bagay na ini.<noinclude></noinclude> nw2nhdomgz02w9clktrlasuwlnoo771 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/760 250 706 2853 2852 2024-10-15T15:48:43Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2852 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> fnb5fwn004it40y8ws0qcu173hfxc8k Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/77 250 707 2863 2862 2024-10-15T15:48:43Z MF-Warburg 6 9 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2862 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 21.</center>'''|67}} ------------</noinclude><div style="text-align:center;">''Halimbaua dapit sa duang aqui na lalaqui.''</div> {{indent}}28 Tara ano sa paghonahona nindo? Si sarong tauo igua nin duang aqui; asin dominoloc sia sa matua, sinabihan nia, Aqui, padumau ca, magtrabajo ca ghunian sa uvasan o sa late, {{indent}}29 Sia sominimbag, na sinabihan, Habo aco; tara pacatapus naghasol, asin napadumén guiraray. {{indent}}30 Asin nagdoloc sa icadua, sinabihan sia nin siring man guirayay. Asin sia sominimbag, na nagsabi, Aco, cagurangnan maduman ; tara day sia napaduman. {{indent}}31 Arin caining dua an gominibo can pag-boot nin ama?- Nagsarabi sinda, An matua. Si Jesus nagsabi sainda, Sa catotoohan sinasabihan co camo, na an magña publicano asin an magña babayeng oragon mangengenot sa saindo sa - cabadéan nin Dios. {{indent}}32 Huli ta napadigdi si Juan sa saindo sa dalan nin catanosan, asin day nindo sia tinubod; alagad an magña publicano asin an magña babayeng oragon nagturubod sa saiya; asin camo, can pagcahiling caini, day camo nagsorolsol pacatapus ta gñaning camo magturubod sa saiya. <center>''Halimbaua dapit sa magna para-babol na mararaot.''</center> {{indent}}33 Himatéon nindo an ibang halimbaua; igua nin sarong ama nin familia na nagtanom nin sarong uvasan, asin quinudal nin taldoc, asin cominotcot duman nin sarong tangue, asin nagpatindog nin sarong torre, asin ipinagtagorham idto sa magña para-babol, asin napaduman sa ibang daga siya. {{indent}}34 Tara can harani-na si panahon na tig-bugñahan, sinogo si saiyang magña oripon sa magña para-babol, gñanin acoon sa sainda si magia bugña. {{indent}}35 Tara si magña para-babol, pinagcaraptan si magña oripon, pinagharampac si saro, pinag-gadan si sard, asin si saro pinag-garapo sia, ninda. {{indent}}36 Sinogo liuat si ibang magña oripon labi pa can magña nagcaerenot ; asin pinag-guiribohan sinda nin siring man guiraray.<noinclude></noinclude> 6xmxkdaq3o94d70m5eu3or1phhdiovr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/78 250 708 2868 2867 2024-10-15T15:48:44Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2867 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|68|'''<center>SAN MATEO 21 & 22.</center>'''|}} ------------</noinclude>{{indent}}37 Sa cahurihurihi, sinogo sa sainda an saiyang aqui, na Gagalagñan ninda an aqui co. {{indent}}38 Alagad can mahiling can magña para-babol an aqui, nagñagsarabi sa sainda man sana, Ini iyo an mag-mamana madia camo, gadanon ta sia, asin cuaon ta an saiyang mana. {{indent}}39 Asin quinaraptan sia, pinaluas sia sa uvasan, asin guinadan sia. {{indent}}40 Cun pomadigdi baga an Cagurangnan nin uvasan, ano an guiguibohon sa magña para-babol na idto ? {{indent}}41 Nagsarabi saiya, gagadanon nin macuri an magña masiuaua, asin ipapatagorham an saiyang uvasan sa ibang magña para-babol na magbabarayad saiya can magña bugña sa saindang capanahonan. {{indent}}42 Si Jesus nagsabi sainda,Day pa guiraray nindo nabasa an magna casuratan: {{indent}}An gapo na pinagmaraot nin magna paratogdoc nin harong, {{indent}}man sana an nani pamayohan nin guilid {{indent}}guinibo ini can Cagurangnan, {{indent}}asin magcagñalas gñalas sa satong magña mata ? {{indent}}43 Caya sinasabihan co camo, na an cahadean nin Dios hahaleon sa saindo, asin itatao sa sarong tauo na magcacaigua nin magña bugna nia. {{indent}}44 An maholog sa ibabao caining gapo magcacabaraac tara an mahologan can gapo, roronoton sia. {{indent}}45 Asin can an magña poon nin magña sacerdote asin can Fariseo magcadaragñog an saiyang magña halimbaua, nagcasarabotan na an pinagtataram nia mapadapit sa sainda. {{indent}}46 Asin naghirignoa na dacpon sia; alagad nagcacataracot sa magña tauo; huli ta minimidbid sia na profeta. ini <center>'''CAPITULO XXII'''</center> <center>''Halimbaua dapit sa magna pagcasal.''</center> {{indent}}1 Asin si Jesus nagsimbag liuat, bominalic na pagtaraman sinda sa magna halimbaua, na sominabi,<noinclude></noinclude> d41scctbcdkcc1rldlwnx9vt8ikttic Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/79 250 709 2873 2872 2024-10-15T15:48:44Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2872 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 22.</center>'''|69}} ------------</noinclude>2 An cahadéan nin lagñit nacacaaguid sa sarong hadê, na inandam an pagcasal nin saiyang áquing lalaqui. 3 Asin sinogò an saiyang magña oripon sa pag-apod sa magña inaloc sa pagcasal; tará harabo na magdaralao duman. 4 Nagsogò liuat nin ibang nagña oripon, na sinabihan sinda, Sabihan nindo an magña pinanaloc, Üya digdi, inandam co a pagcacan, an sacong magiia vacang torillo asin magña hayop cong pinataba ipinabono co na, asin an gabos na- aandam na madiá camo sa pagcasal. 5 Tará sinda nag-gñalimbogñog; asin nagharalê, si saró sa saiyang omá, asin si sarò sa saiyang magña paghanaphanap; 6 asin an magña iba, pinagdaracop an saiyang magña oripou, pinagrauayan sinda, asin pinag-garadan sinda. 7 Dagñan an hade naangot, asin sinogo an saiyang magña soldado, ipinagadan idtong magña paragadan qui tauo, asin ipinasolò an saindang ciudad. 8 Dagñan sinabihan nia an saiyang magña oripon, An magña pagcasalan nagcacaaramdam na, alagad an magña naaloc day sinda inagcacanigo. 9 Pomadunan gñani camó sa magña luluasan nin magña dalan; asin an gabos na masabat nindo, agdahon nindo sinda digdi sa quinasal. 10 Asin nagruluas idtong magña oripon sa magña dalan, tiniripon si gabos na nagcasarabat, imagña maraot asin magña marahay; asin an quinasal nagcaparano nin si magña pananalón. 11 Can paglaog gñani can hade ta mahiling can magña pananauon, nahiling dihan an sarong tauo na daing daráng gubing na iquiquinasal: 12 asin sinabihan sia, Catood, ¿anó ta lominaog ca digdi na daing gubing na iquiquinasal? Asin sia day nacaguirong. 13 Dagñan an hadô sinabihan an magña nasasacopan, Gaposon nindo sia sa magña bitis asin sa magña camót, asin iapon nindo sia sa magña cadicloman sa luas; dihan iyo na an pagtagñis asin an pagragot nin magña gñipon. 14 Huli ta balaquid an magna inaapod, alagad diit an magňa pili.<noinclude></noinclude> qctreytojnwap9nhbyxptiy4r3uc2ql Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/8 250 710 2876 2875 2024-10-15T15:48:44Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2874 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude><noinclude></noinclude> m842yv3n7y0uzx0zqdc5ssbvzwzdwd9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/80 250 711 2880 2879 2024-10-15T15:48:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2879 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|70|'''<center>SAN MATEO 22.</center>'''|}} ------------</noinclude><center>''An paghapot dapit sa buhis.''</center> 15 Dagñan nagharalé an magña Fariseo, na nagpahatol-hatol sinda man sana, cun páano an pagdacop saiya sa anoman lamang na taturamon. 16 Sinogô gñani saiya an saindang magña discipulo cairiba can magña Herodiano, na nagsarabi, Maestro, naaaraman mi na icá para-patotoo, asin itinotocdo mo an totoong dalan nin Dios; asin day ca natatacot sa qui-isay man, huli ta day ca naghihiling can camugtacan nin magña tauo. 17 Sabiban mo-gñani cami cun añó sa honâbonâ mo, Maninigô sa banua nin Dios magtaó can buhis qui César, ó day? 18 Alagad si Jesús, na namimidbid an caraotan ninda, sinabihan sinda, Tádao ta sinosogotan acó nindo magña para-saguinsaguin? 19 Pahiligñan nindo dao saco an pirac na sa buhis. Sinda giani dinará saiya an sarong denario. 20 Asin sia sinabihan sinda, Sa qui-isay ining ladauan asin ining násùsurat? 21 Nagsarabi saiya, Qui César. Dagñan sinabihan sinda, Bayadan gñani nindo sa César an qui César; asin an sa Dios, sa Dios. 22 Can madagñog ini, nag-gñaralás, asin binayaan sia, nagharalê. <center>''An magña Saduceo asin an pagcabuhay liuat.''</center> 23 Can aldao na yan nagdirigdi sa saiya an magña Saduceo na nagsasarabi na day nin pagcabuhay liuat, asin nagharapot saiya, 24 na nagsarabi, Maestro, si Moisés sominabi, Cun si-isay man na lalaqui magadan na daing magña áqui, aagomon can saiyang tugang na lalaqui an agom nia, asin magbuhay nin aqui sa saiyang tugang. 25 Iguá gnani sa samo nin pitong magturugang na lalaqui: asin an matuá, pacaagom, nagadan; asin ta day nin áqui, iuinalat nia an saiyang agom sa saiyang tugang na lalaqui. 26 Siring man guiraray an icaduá, asin an icatoló, sagcod sa icapitó.<noinclude></noinclude> 3pe4ie6myuxsdetk9yn2z82x3dcn2gz Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/81 250 712 2884 2883 2024-10-15T15:48:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2883 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 22.</center>'''|71}} ------------</noinclude>27 Asin pacatapus ninda gabos nagadta man an babaye. 28 Sa pagcabuhay liuat, ¿Si-isay duraan sa pito an manini agom can babaye ? huli ta an gabos nani agom can babaye. 29 Alagad si Jesus sominimbag, na sinabihan sinda, Nasasala camo, sa day pacamidbid can magna casuratan, ni an capangyarihan nin Dios. 30 Huli ta sa pagcabuhay liuat, day na mag-aaragom, day na man itatao an pag-agom, cundi siring-na sa magna angeles sa lagnit. 31 Alagad dapit sa pagcabuhay liuat nin magna gadan, ¿day nindo nabasa idtong pinagtaram nin Dios, na sominabi, 32 Aco iyo an Dios ni Abraham, asin an Dios ni Isaac, asin an -Dios ni Jacob? An Dios bacong Dios nin magna gadan, cundi nin magna buhay. 33 Asin can madagnog ini can magna cadaclan, nagnaggnaralas can saiyang pagtocdo. <center>''An daculang togon.''</center> 34 Tara can madagnog can magna Fariseo na day pinaguian magna Saduceo, nagtiripon sa sarong lugar; 35 asin si sard sa sainda, na para-sayod nin ley, hinapot sia, na tinotocso sia, 36 Maestro, arin dao an daculang togon nin ley? 37 Si Jesus sinabihan sia: Mamomotan mo an Cagurangnan mong Dios sa bilog mong puso, asin sa bilog mong calag, patin sa bilog mong isip. 38 Ini iyo an naenot asin an daculang togon. 39 Asin an icadua nacacaaguid sa saiya: Mamomotan mo an saimong capua siring sa sairno man sana. 40 Digdi sa duang togon na ini minaguican an gabos na togon asin an magna profeta. <center>''An Cristo, aqui ni David''</center> 41 Asin can natitiripon pa an magna Fariseo, si Jesus hinapot sinda,<noinclude></noinclude> 1bi8p4nftu84fm1f3o79ll34zvf67k9 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/82 250 713 2890 2889 2024-10-15T15:48:44Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2889 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|72|'''<center>SAN MATEO 22 & 23.</center>'''|}} ------------</noinclude>42 na sominabi, ¿Ano an paghonahona nindo dapit sa Cristo ? ¿qui-isay daa siang aqui ? Sinda nagsarabi saiya, Qui David. 43 Nagsabi sia sa sainda, Taano gnani si David, ta cun nagfcataram sa Espiritu, inaapod siang Cagurangnan, na nagsasabi, 44 Sominabi an Cagurangnan sa sacong Cagurangnan, Tumucao ca sa too co, sagcod na ibugtac co an magna caiual mo sa irarom nin saimong magna bitis ? 45 Cun si David gnani inaapod sia na saiyang Cagurangnan, ¿tadao ta iyo an saiyang aqui ? 46 Asin si-isay man day nacasimbag saiya ni sarong tataramon ni si-isay, poon can aldao na yan, day na naggnahas homapot pa saiya nin anoman na magna paghapot, <center>CAPITULO XXIII.</center> <center>''Tinuyao ni Jesus an magna escriba asin magna Fariseo.''</center> 1 Dagnan nagtaram si Jesus sa magna cadaclan, asin sa saiyang magna discipulo, 2 na sominabi, An magna escriba asin magna Fariseo nagtuturucao sa tucauan ni Moises 3 Caya na an gabos na ipagsabi saindo, otobon nindo iyan asin guibohon nindo alagad day nindo guibohon siring sa sainhuli ta nagsasarabi asin day pinagdang magna guibo; huli ta nagsasarabi asin day pinagguiguiribo. 4 Huli ta nagboborogcos nin magna pasanon na magagabat na day sucat madara ninda, asin pinagbuburugtac sa magna abaga nin magna tauo; alagad sinda magna harabo na magherero can magna papasanon na yan minsan saro laniang can saindang magna moro. 5 Alagad an saindang gabos na magna guibo guiniguibo ini ta gnaning mahiling nin magna tauo: huli ta nagpapahalacbang can saindang magna filacterias,* asin naghohoronat can magna samno nin saindang magna gubing, ----- <small>* Filacteria- Anit na nasusuratan can sagrodong tataramon. </small><noinclude></noinclude> 9gv6gce5lwpf9g7ek9dalj7bct75piw Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/83 250 714 2894 2893 2024-10-15T15:48:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2893 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 23.</center>'''|73}} ------------</noinclude>6 asm namomoot can magna sa enotan na tutucauan sa magna pamanguihan, asin an magna sa enotan na tutucauan sa magna sinagoga, 7 asin an magna pagtaratara sa magna lansagiian asin ta gnaning apodon sinda nin magna tauo, Rabbi,* Rabbi. 8 Tara day camo magpaapod Eabbi buli ta sard sana an saindong Maestro, asin camo gabos magturugang. 9 Asin si-isay man day nindo aapodon na saindong am a sa daga; huli ta sard sana an saindong Ama, na nasa calagnitan. 10 Asin day camo magpaapod na magna para-tocdo, huli ta sard sana an saindong para-tocdo, an Cristo. 11 Tara an dacula sa saindo, iyo an manini saindong para lincod. 12 An magpacahalangcao mapapaibaba asin an magpacumbaba mapapahalangcao. 13 Tara berac sa saindo, magna escriba asin magna Fariseo, magna para-saguin-saguin, buli ta pinipinto nindo an cahadean nin lagnit turaangf sa magna tauo camo day nagraralaog, asin an magna nagraralaog day nindo pinabayaan na magralaog. 14 herac sa saindo magna escriba asin magna Fariseo, magna para-saguin-saguin, huli ta sinasamsam nindo an magna harong nin magna babayeng balo, asin, sa sarong sarahotan, nag-guiguiribo camo nin magna haralauig na magna pamibi huli caini magdadara camo nin magabat na hocom.) 15 Herac sa saindo, magna escriba asin magna Fariseo, magna para-saguin-saguin, linilibot nindo an dagat asin an daga sa paghahanap sana nin sarong bihag nindo asin cun nin infierno qui sa saindo man sana. 16 Herac sa saindo, magna para-tocdong botii, na camo nagsasarabi: Si-isay man na ipag-sumpa an templo, day nin anoman; alagad si-isay man na ipag-surnpa an bulauan nin templo, iyo an nagcacasala. 17 Magna lolong Eisin magna bota, ¿arin baga an orog cadacula, an bulauan, 6 an templo na nacacapamahal sa bulauan ? ----- <small>* Maestro co.</small><noinclude></noinclude> 4qm5iem5h15e1ohly69mzpaqbzol4yt Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/84 250 715 2898 2897 2024-10-15T15:48:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2897 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|74|'''<center>SAN MATEO 23.</center>'''|}} ------------</noinclude>18 Asin: Cun ipag-sumpa nin si-isay man an altar, day nin anoman; alagad si-isay man na ipag-sumpa an atang na nasa altar, iyo an nagcacasald. 19 Magna lolong asin niagiia bota, garin baga an oro. cadacula, an atang, o an altar, na nacacapamahal sa atang? 20 Caya si-isay man na ipag-sumpa an altar, isinusumpa an altar, asin an gabos na nasa ibabao nia. 21 Asin si-isay man na ipagsumpa an templo, isinusumpa an templo, asin dahel caidtong nagoontoc sa templo. 22 Asin si-isay man na ipagsumpa an lagnit, isinusumpa an tucauan nin Dios, asin huli caidtong nasa saiya nagtatucao. 23 Herac sa saindo, magia escriba asin magnia Fariseo, magna para-saguin-caguin, huli ta nagcucurua camo nin himoloan sa yerba-buena, sa anis, asin sa comino, asin linilihisan nindo an magin bagay na labi pa carnahalaga sa togon o casogoan, na yo, an pag hocom, an pagcaherac, asin an pagtubod. Ining magia bagay na Ini maninigong guibohon nindo, na day paglihisan idtong magnia iba. 24 Magna para-tocdong botd, na sinasara nindo an magna namoc, asin hinahalon nindo an camello. 25 Herac sa saindo, magiia escriba asin magia Fariseo, magia paya-sagain-saguin, luli ta linilinig nindo an sa luas nin copa asin nin pingan, alagad sa laog parano nin paghabon asin nin caritan, 26 Botang Fariseo, liniga, gnona, idtong nasa laog nin copa asin nin pingan ta gfaning malinig man an sa luas. 27 Herac sa saindo magiia escriba asin magna Fariseo, magna para-saguin-sagain, huli ta nacacaaguid camo sa magna lolobgnan na pinaputi, na sa catotoohan, garong magna magagayon ba luas, tara sa laog pano nin magna tolang nin magna gadan asin nin bilog na ramog. 28 Siring man cam, sa catotoohan, sa luas nagpapahayag camo na magna banal sa atubang nin magna tauo; tara sa laog pano camo nin pagsaguin-saguin asin catampalasanan. 29 Herac sa saindo, magna escriba asin magna Fariseo, magna para-sagnin-saguin, huli ta nagtotogdoc camo can<noinclude></noinclude> pg4uecjj1mt70p0nebtugwfs1egjnbr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/85 250 716 2901 2900 2024-10-15T15:48:45Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2900 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 23.</center>'''|75}} ------------</noinclude><br> magña lolobgñan nin magña profeta, asin pinagsasaramnó nindo an magña lolobgñan nin magña banal, 30 asin nagsasarabi camé, Cun cami cutà magña burubayna can magña panahon nin samong magña magurang, day cutâ cami nacadamay sa sainda sa pagpabolos can dugo nin magna profeta. 31 Cayâ camo nagpapatotoo tumang sa saindo man sana. na camo iyo an magña áqui nin magña naggaradan sa magña profeta. 32 Panôon nindo man an socol nin saindong magña magurang. 33 Magña halas!, !capagaraquian nin magña rimoranon!, ¿pápanon nindo an pacalicay sa padusa nin infierno? 34 Caya, uya, sinosogò co sa saindo an magña profeta, asin an magña camadonogñan, asin magña escriba; sa sainda, an ''magna ibá'' gagaradanon nindo asin ipaparaco nindo sa crúz, asin an ''magna iba'' sa sainda, hahampacon nindo sa saindong magña sinagoga, asin lalanagon nindo sa balang ciudad; 35 ta gñaning maholog sa saindo an bilog na dugong banal na bominolos sa ibabao can dagâ, magpoon sa dugo ni Ahel na banal sagcod sa dugo ni Zacarias na áqui ni Baraquias, na guinadan nindo sa pagoltanan nin santuario asin nin altar. 36 Sa catotooban qasabihan ta camó, na ini gabos madatong sa capagaraquian na ini. 37 ¡Jerusalem! ¡Jerusalem! na guinagadan mo an magña profeta, asin pinag-garapô mo si magna sinogô saino, macapirá dao boot cong tiriponon an saimong magña áqui, siring can gúnacan ó guimponan na tinitipon an saiyang magña sino sa irazom nin saiyang magña pacpac, asin hominabô ca. 38 Uya digdi, an saindong harong iuinaualat sa saindo day nin anó man na laog. 39 Tará sinasabihan ta camó, na magpoon gñunian day acó nindo mahihiling, sagcod na sabihon nindo, Omauon idtong minadigdi sa gñaran nin Cagurangnan.<noinclude></noinclude> ha16nsd8a4spu8u0zcrowxfmxc54aal Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/86 250 717 2904 2903 2024-10-15T15:48:45Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2903 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|76|'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''|}} ------------</noinclude> <center>'''APITULO XXIV.'''</center> <center>''An panhulit na naghuhula.—An caenotenote nin''</center> <center>''magia camondoan''.</center> 1 Asin pagluas ni Jesús, halê sa templo; asin an saiyang magna discipulo nagdoroloc ta ipapahayag sa saiya an magña pagca-togdoc can templo. 2 Tará sia soninimbag na sinabihan sinda, ¿Day nindo nahihiling ining gabos na magña bagay? tará sinasabihan ta camó, na daing matatada digding gapô sa ibabao nin gapô, na day gagabaon. 3 Asin can sia nacatucao sa ibabao can buquid nin magña Oliva, an magña discipulo nagdoroloc saiya sa hilom, na nagsarabi, Sabihan mo cami, ¿noarin mangyayari ini? ¿asin anong ma-nini tanda nin saimong pagpadigdi, asin nin catapusan nin panahon? 4 Asin si Jesús sominimbag na sinabihan sinda, Maghigñat camo na day camó madayaan nin si-isay man. 5 Huli ta balaquid an madirigdi sa gñaran co, na magsasarabi, Acó an Cristo, asin madadayaan ninda an magña cadaclan. 6 Asin macacadagñog camó nin magtaram dapit sa magña pagralaban; higñatan nindo na day camó magcatiricbahan; huli ta caipuhan na ''ining'' magña bagay na ini mangyari; alagad baco pa ini an catapusan. 7 Huli ta matindog an nación tumang sa cápua nación, asin an cahadean tumang sa cápua cahadêan; asin inangyayari an magña damat, gotom asin magña linog sa manlaen-laen na magña lugar. 8 An gabos na magña bagay na ini iyo an capinonan nin magna camondóan ó cacologan. 9 Dagñan itataó camó na pagsaquiton, asin gagadanon camo; asin icacaogñis camo nin gabos na magña nación dahel sa gñaran co. 10 Asin dagñan dacul an magcacaorolog sa pagtubod; asin itátao an magña iba sa magña iba; asin an magcapuá magcacaorogñis sinda sinda man sana.<noinclude></noinclude> nxh0sj33j93byoi1fm9ml9m2sycqq2v Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/87 250 718 8729 2908 2024-10-17T04:56:02Z Minorax 87 8729 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''|77}} ------------</noinclude>11 Asin balaquid an magtitirindog na magña bacong tunay na profeta, asin dadayaan ninda an cadaclan. 12 Asin dahel sa pagdacul can carâtan, an pagcamoot sa cápuá tauo, sa cadaclán maglilipot. 13 tará an magdanay sagcod sa catapusan, sia an macacaligtas. 14 Asin ining evangelio nin cahadêan ipaghuhulit sa bilog. na quinâban na pinageerocan, sa pagpatotoo sa gabos na magña nación; asin dagñan madatong an catapusan. <div class="center">''An panhulit na naghuhulá (casumpay): An daculang''</div> <div class="center">''camondóan''.</div> 15 Pagcabiling gñani nindo can macagñorogñírhat na pagcatunao, na pinagtaram ni Daniel na profeta, na magoontoc sa lugar santo (an nagbabasa, sasaboton), 16 dagñan an magña nasa Judea magdudurulag sa magña buquid; 17 asin an nasa ibabao can atop, day na maglaog na magcuá nin anoman sa saiyang harong; 18 asin an duduman sa omá, day na magbalic na magcuá can saiyang gubing. 19 Tará berac man can magña bados, asin can magña nagpapasoso, sa magña aldao na idto. 20 Mamibi nangayod camo na day mangyari an saindong pagdurulag sa panahon nin tig-lipotan, ó sa aldao nin paghigñaló: 21 huli ta dagñan mangyayari an duculang camondóan, na day pa nangyari magpoon sa capinonan nin quinában sagcod gñunian minsan noarin pa man day na mangyayari. 22 Asin cun day pahalipoton an magña aldao na idto, day nin lamán na macacaligtas; tará dahel sa magña pinili, an magna aldao na idto papahalipoton. 23 Dagñan cun si-isay_man magsabi sa saindo, Uya digdi an Cristo, ó: Uya sia dihan, day camó magturubod: 24 buli ta magbuburuhat an magña bacong tunay na Cristo, asin magña bacong tunay na profeta, sain magpapahayag nin<noinclude></noinclude> pib6djoxfp9zhjc57x5xs7rv3ij60h6 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/88 250 719 2911 2910 2024-10-15T15:48:45Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2910 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|78|'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''}} ------------</noinclude><br>magña tandâ asin magña gñagñalasan, nin huli caini pagdadarayaan, cun sucat mangyari, minsan pa an magña pinili. 25 Uya, ipinatanid coná sa saindo, caidto. 26 Cun sabihon gñani sa saindo, Uya digdi, nasa patag, day camo magruluas: ó: Uya digdi, sa magna linamban, day camo magturubod. 27 Huli ta siring sa quiquilat na minaluas sa siragñan, asin nahihiling sagcod sa solnopan, siring man an pagpadigdi can Aqui nin tauo. 28 Saen man camumugtac an bangcay, dihan man sana magtitiripon an magña águila. <center>''An panhulit na naghuhula (casumpay): An pagpadigdi''</center> <center>''can Aqui nin tauo''.</center> 29 Asin gñapit, pacatapus can camondoan sa magña aldao na idto, an aldao magdidiclom, asin an bulan day magliliuanag, asin an magña bitoon magcacahorolog sa lagñit, asin an magna capangyarihan nin calagñitan magcacaherero: 30 asin dagñan magtutugñá an tandâ can Aqui nin tauo sa lagnit; asin dagñan mag-aaragragñay an gabos na magña catauohan sa dagâ, asin mahihiling an Aqui nin tauo na mapadigdi nasa magña pagñanoron nin lagñit, na may capangyarihan asin daculang camurauayan. 31 Asin sosogóon an saiyang magña ángeles, caiba an daculang tanog nin trompeta, na titiriponon an saindang magña pinili sa apat na doros, magpoon sa sarong guilid nin lagnit sagcod sa ibong. 32 Sa higuera, gñani, paghinonodan nindo ining halimbauá: Cun an saiyang sagñá nagsosoli asin nagdadahon, sasaboton nindo na an panahon nin init barani na. 33 Siring man camó, cun magcahiriling na nindo ining gabos na magña bagay, sasaboton nindo na harani na, nasa magña pinto-na. 34 Sa catooban, sinasabihan ta camo, na day macacalibis ining capagaraquian na ini, sagcod na day mangyari ining gabos na nagña bagay.<noinclude></noinclude> 9s67pwg32luft2ou0b30x9yv3kyde51 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/89 250 720 2914 2913 2024-10-15T15:48:45Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2913 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''|79}} ------------</noinclude>35 An lagñit asin an dagâ magpapacalihis, alagad an sacong magña tataramon day macacalihis ó mayong liban. <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): paghulit dapit sa pagpupuca''.</center> 36 Alagad dapit caidtong aldao asin oras, daing nacacaisi cun noarin, minsan an magña ángeles sa lagñit, minsan an Aqui, cundi an Amâ sana. 37 Tará siring can magña aldao ni Noé, siring man an pagpadigdi can Aqui nin tauo. 38 Huli ta siring can magña aldao na naenot nin si diluvio* na nagcacaracan asin nag-iirinom, na nag-aaragom asin itinotógot sa pagagom, sagcod sa aldao na si Noé lominaog sa arca, 39 asin day ninda nagcasarabotan sagcod na ominabot an diluvio, asin dinará sinda gabos; siring man an pagpadigdi can Aqui nin tauo. 40 Dagñan an nagtataid na dua catauo sa omá; an sarò iyo an dadarahon, asin an sarô iuaualat: 41 Duang babaye na nagguiguiling sa guiligñan; an sarô dadarahon, asin an saró iuaualat. 42 Magpuruca nangayod camó huli ta day nindo naaaraman cun anong aldao mapadigdi an saindong Cagurangnan. 43 Ini alagad iisipon nindo, na cun an amâ nin familia ó capagaraquian maisihan cun anong oras madatong an mahâbon, magpupucá, asin day papabayaan na pagcotcotan an saiyang barong. 44 Caya, mag-arandam man camo; huli ta sa oras na day nindo pinag-iisip, an Aqui nin tano madigdi. <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): Halimbaua dapit sa duang oripon''.</center> 45 Si-isay dao an oripon na masinonod asin masoripot na sia ibugtac nin saiyang cagurangnau sa pag-ataman can saiyang familia, ta gñaning tauan sinda nin pageacan sa panahon? <br>_______________ <small>* An pagcatondag can daga dahel sa oran na macuri.</small><noinclude></noinclude> ddtrrplz8pj3thr6pyxkgg0v06wbgbl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/9 250 721 2918 2917 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2916 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>(Map)<noinclude></noinclude> kwqw5kd5tykfm6515bpm7l1nhe8jk61 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/90 250 722 2921 2920 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2920 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|80|'''<center>SAN MATEO 24 & 25.</center>'''}} ------------</noinclude>46 Paladan idtong oripon, na cun domatong an saiyang cagurangnan madatgñan sia na nag-guiguibo nin siring. 47 Sa catotooban, sasabihan co camo, na ibubugtac nia sia sa ibabao nin saiyang gabos na magña rogaring. 48 Tará cun idtong maraot na oripon magsabi sa saiyang puso: An sacong cagurangnan mahahaloy an pagdigdi. 49 asin magpoon sia na maquigiual sa saiyang magña capuáoripon, asin magcacan, asin maginom cairiba can magña lagñó ó borat ; 50 madigdi an cagurangnan caidtong oripon sa aldao na day nia pinaghahalat, asin sa oras na day nia naaaraman, 51 asin babampacon sia, asin ibibilang an saiyang cabtang sa caiba nin magña para-saguin-saguin: dihan an pagtagñis asin an pagragot nin magña gñipon. <center>CAPÍTULO XXV.</center> <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): Halimbana dapit sa sangpolong daraga''.</center> 1 An cahadéan nin calagñitan nacacaaguid gñaui sa sangpolong daraga, na quinuá an saindang magña ilauan, nagruluas ta sasabaton an agom. 2 Asin an limá sa sainda magña mangmang, asin an limá magna masoripot. 3 Si magña mangmang, can pagcurua can saindang magña ilauan, day nagdarará sinda nin lana: 4 alagad si magña masoripot, nagdarará nin lana sa saindang magña lalâgan, cairiba can saindang magña ilauan. 5 Nahaloy gñani an agom, nagturungca-na an gabos na daraga, asin nagcaratorog. 6 Tará can pagmatagñang bangui may nagcurahao, na nagsasabi, Uya digdi na nagdadatong an agom, magruluas camo sa pagsabat saiya. 7 Dagñan idtong gabos na magña daraga nagburuhat asin nag-arandam can saindang magña ilauan.<noinclude></noinclude> 2gw45asmmawkjnckeiwmj3oxuzy3nk3 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/91 250 723 2924 2923 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2923 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 25.</center>'''|75}} ------------</noinclude>8 Asin an magña mangmang nagsarabi sa magña masoripot, Tauán nindo cami can saindong lana, huli ta an samiorig magňa ilauan nagpaparong, 9 Tará an magña masoripot nagsirimbag na nagsarabi, Ta gñaning day mangyari na day mageulang sa samó asin sa saindo, pomaduman gñóna camo sa magña nagpapabacal, asin magbaracal camó nin mapa sa saindo. 10 Asin can nagdurunan sinda ta mabacal, nagdatong an agom asin an magña andam nagralaog cairiba nia sa magña pagcasal asin an tatá pininto. 11 Pacatapus nagdirigdi naman si magňa ibang daraga, nagsarabi, Cagurangnan, Cagurangnan, bucasan mo cami. 12 Tará sia sominimbag, na sinabihan, Sa catotoohan sasabihan co camó, Na day ta camó namimidbid. 13 Magpurucá gñani camó, huli ta day nindo naiisihan an aldao asin an oras. <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): Halimbauâ dapit sa magna talento, ó pirac''.</center> 14 Huli ta an cahadéan nin calagñitan siring sa sarong taue na napaduman sa harayong daga, inapod an saiyang sadiring magna oripon, asin ipinaniualâ sainda an saiyang magña sadiri : 15 Tinauán sỉ Barô nin hinang talento, si saró đua, asin si sarô, sarô; sa balang sarò igó sa saiyang maaagod; asin pacatapus naglacao nin barayō. 16 Dagñan an nagacò nin limang talento, naglacao asin ipighanaphanap nia an pirac na yan, asin napatoboan nin ibang limang talento. 17 Siring man an ''nag-acô'' nin dua, napatuboan nin duá. 18 Alagad an nag-acô nin saro, naglacao, asin cominotcot sa daga, tinago an pirac nin saiyang cagurangnan. 19 Pacatapus nin haloy na panahon, napadigdi an cagurangnan caidtong magña oripon asin inapod sinda sa pagsaray. 20 Naquiatubang gñani an nag-acô can limang talento, nagdará nin lima pang talento, na sominabi, Cagurangnan, limang<noinclude></noinclude> t6grg3p9pom9gxq337okbt1mpiol4we Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/92 250 724 2927 2926 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2926 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|82|'''<center>SAN MATEO 25.</center>'''}} ------------</noinclude><br>talento ipinaniuala mo sa saco; uya digdi, napatoboan co nin lima pang talento. 21 An saiyang cagurangnan sinabihan sia, Marabay na guibo, marahay na oripon asin mapanarigan, sa diquit napanarigan ca, sa dacul ibubugtac taca: lomaog ca sa caragñahan nin saimong cagurangnan. 22 Siring man an nag-acó can duang talento naquiatubang, asin nagsabi, Cagurangnan, duang talento an ipinaniualà mo Bacô; uya digdi, napatoboan co nin duá pang talento. 23 An saiyang cagurangnan sinabihan sia, Marahay na guibo, oripon na marahay asin mapanarigan, sa diquit napanarigan ca, sa dacul ibubugtac tacá: lomaog ca sa caragñahan nin saimong cagurangnan. 24 Alagad nagdatong man an nag-aco can sarong talento, na sominabi, Cagurangnan, namimid bid taca na icá tauong macuri, na inaáni mo an day mo itinanom, asin inoopong mo an day mo isinabuag; 25 caya natacot acó, napadumán acó asin tinago co an talento sa daga uya digdi na anion an sadiri mo guiraray. 26 Nagsimbag an saiyang cagurangnan, na sinabihan sia, Sorogoon na lolong asin hogacon, naaaraman mo na nagaáni acó sa. day co tinanoman, asin nag-oopong aco sa day co sinabuagan : 27 nin huli caini itinaó mo cutâ an sacong pirac sa banquero, ta gñaning, sa panahon nin sacong pagdigdi, aacoon co an sacong pirac caiba an patobô.. 28 Cuâa nindo saiya an talento, asin itaó nindo yan sa iguá nin sangpolong talento. 29 huli ta idtó gabos na iguá, tataohan sia, asin magcacaiguá nin canigoan; alagad an day, minsan idto na nasa saiyana, cucuson sa saiya. 30 Asin an oripon na daing-halagá haponan nindo sia sa magña cadicloman sa luas: dihan an pagtagñis asin an pagragot nin magña gñipon.<noinclude></noinclude> 1ez0qa328rvbomzkbldmnozu0bgyz3e Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/93 250 725 2931 2930 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2930 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 25.</center>'''|83}} ------------</noinclude><center>''An paghulit na naghuhula (catapusan): An buhay na''</center> <center>''daing-casageodan asin an magña saquit na''</center> <center>''daing-casagcodan''.</center> 31 Asin cun an Aqui nin tauo magpadigdi sa saiyang camurauayan, asin an gabos na magña ángeles na cairiba nia, dagñan magtutucao sia sa tucanan nin saiyang camurauayan; 32 asin sa saiyang atubang titiriponon an gabos na magña catauohan; asin an magña tauo pag-bobolag-bolagon nia an magña ibá sa magña ibá, siring can pastor na pinagbolag-bolag an magña carnero sa magña canding: 33 asin ibobogtac an magña carnero sa saiyang too, asin an magñia canding sa ualá. 34 Dagñan sasabihan can Hadé an magña nasa saiyang too, Madiá camó magña inoomao nin sacong Ama, pamanahon nindo an cahadéan na naaandam sa saindo magpoon can paglalagñá nin quinâban. 35 huli ta acó nagotom, asin pinacacan aco nindo; napaha aco, asin pinainom acó nindo; naquisacat acó pinasacat acó nindo; 36 hubá, asin guinobigñan aco nindo: naghehelang, asin sinongcò acó nindo; nasa-bilangoan aco, asin napaduman çamó sa sacô. 37 Dagñan sisimbagon sia can magña banal, na magsasarabi, Cagurangnan, Casoarin nahiling mi icá na nagogotom, asin. pinacacan mni icá; ó napapaha, asin pinainom mi ica? 38 Na nahiling mi icá na taga-ibang-daga, pinasacat mi ica ; 6 huba, asin pinagubignan mi hoa ? 39 ¿O can nabiling mi icang naghebelang, ó sa bilangoan, asin nagsongcô cami sa saimo? 40 Asin magsisimbag an Hade na sasabihan sinda: Sa catotoohan, sasabihan co camó, na tongcol guinibo nindo ini sa sarô nin magña orog pa casaradang sa magna tugang cong ini, sa sacô guinibo idto nindo man sana. 41 Dagñan sasabihan man an magña nasa saiyang ualá, Magharayo camó sa sacô, magña daing boot, duman camo sa calayong daing casagcodan, na naaandam sa. diablo asin sa saiyang magña ángeles.<noinclude></noinclude> ph4noce0j4cstcx8tpyp006x209cij2 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/94 250 726 2934 2933 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2933 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|84|'''<center>SAN MATEO 25 & 26.</center>'''}} ------------</noinclude>42 huli ta nagotom acó, asin day acó nindo pinacacan; napahâ aco, asin day aco nindo pinainom; 43 naquisacat acó, asin day acó nindo pinasacat; hubâ, day acó nindo pinagubigñan; naghehelang, asin na bibilangô acó, asin day acó nindo sinongcô. 44 Dagñan sinda man magsisirimbag, na magsasarabi, Cagurangnan, casoarin nahiling mi icá na nagogotom, ó napapaha, naquiquisacat, ó naghuhubâ, ô naghebelang, ó sa bilangoan, asin day mi icá pinaglincodan? 45 Sia dagñan sisimbagon sinda, na sasabihan, Sa catoohan, sasabihan co canó, na bastang day nindo guinibo iyan sa sarô sa magña sasadang na ini, minsan sa sacô day nindo ini guinibo man. 46 Asin ining magña ini magpapaduman sa silot na daing casagcodan; alagad an magña banal sa buhay na daing casagcodan. <center>CAPÍTULO XXVI.</center> <center>''An hatol nin magña sacerdote''.</center> 1 Asin nangyari na can matapus ni Jesús ining gabos na magña pag-tocdo, sinabihan an saiyang magña discipulo, 2 Naaaraman nindo na sa laog nin duang aldao guiguibohon an Pascua, asin an Aqui nin tauo papasaloiban ta gñaning ipacó sa crúz. 3 Dagñan an magña poón nin magña sacerdote, asin an magña magurang sa banua nagtiripon sa palacio nin cahorohalangcao na sacerdote, na inaapod na Caifás; 4 asin nagharatol ta gñaning dacopon si Jesús sa daya na palacao asin ipagadan sia. 5 Tará nagsarabi, Bacong sa capistahan, ta tibaad magcaririboc an magña tauo. <center>''An pamanguihan sa Bethania''.</center> 6 Asin can nasa Bethania si Jesús, sa harong ni Simon na daoton,<noinclude></noinclude> 2vbijpr0o58x5go2py5fnun1nx26nkl Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/95 250 727 2937 2936 2024-10-15T15:48:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2936 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 26.</center>'''|85}} ------------</noinclude>7 nagdoloc sa saiya an sarong babaye na nagdadará nin sarong vasong alabastro, na panô nin ungüento na canigoan an halaga asin ibinobô sa saiyang payó, na nagtutucao sa lamesa. 8 Asin an magña discipulo can mahiling ini nagcaarangot, asin nagsarabi, Anó an dahelan can pagsayang caid to? 9 huli ta ining ungüento iquina pagpabacal pa cutâ sa daculang hálaga, asin icacatao sa magña duc-hâ. 10 Alagad si Jesús pacamasid caini, sinabihan sinda, ¿Tádao ta inoolang nindo ining babaye? gominibo sia sa sacó nin marabay na guibo. 11 Huli ta parati nasa saindo an magna duc-hâ; alagad acó day parati nasa saindo. 12 Huli ta an pagbôbô caining ungüento sa ibabaq nin sacong hauac, guinibo nia idto sa pag-aandam sacó sa paglolobong. 13 Sa catotoohan sasabihan ta camó, na saen man ipaghulit ining evangeliong ini sa bilog na quinában, dihan man ipapaguiromdom an guinibo caining babaye sa pagromdoin sa saiya. <center>''An halaga nin pasaloib.''</center> 14 Dagñan an sarô nin si cagduá, idtong inaapod na si Judas Iscariote, napadumán sa magña poón nin magña sacerdote, 15 asin sinabihan, Anó an boot nindong itan sa sacô ta gñaning itao co sia sa saindo? Asin tinimbagñan sia ninda nin tolong polong salapi na pirac. 16 Asin magpoón gñani caidto naghahanap sia nin marahay na panahon ta gñaning icataó sia. <center>''An huring Pascua; an santong pamanguihan.''</center> 17 Asin can enot na aldao nin magña tinapay na daing levadura, nagdoroloc an magña discipulo qui Jesús, na nagsarabi, ¿Saen an boot mà na pag-andaman mi ica ta gñaning magcacan sa pascua? 18 Asin sinabihan nia, Pomadumán carnó sa ciudad, sa siring na tauo, asin sabihon nindo saiya, An Maestro nagsasabi, An sacong panahon harani na; sa saimong harong magpapasco acó caiba co an sacong magña discipulo.<noinclude></noinclude> kyswax8di39qlaksjb3k0i5qonv2f7f Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/96 250 728 2940 2939 2024-10-15T15:48:47Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2939 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|86|'''<center>SAN MATEO 26.</center>'''}} ------------</noinclude>19. Asin an magña discipulo guiniribo idto siring sa pagcasogo sa sainda ni Jesús, asin pinag-arandam ninda an pasco. 20 Asin can dominatong an hapon, sia tominucao sa cacanan cairiba an cagduang discipulo. 21 Asin can nagcacaracan, sinabihan sinda, Sa catotoohan sinasabihan co camo, na an saro sa saindo ipapasaloib aco. 22 Asin sinda nagmorondô nin macuri; asin nagporoon an balang sarò na pagsabihan sia, ¿Acó gayod, Cagurangnan? 23 Tará sia sominimbag, na sinabihan, Idtong caiba cong minagaogao can camót sa pingan iyo an magpapasaloib sa sacô. 24 An Aqui nin tauo madumán, sa catotoohan, siring sa násusurat dapit sa saiya; tará herac man caidtong tauo na hali saiya an Aqui nin tauo ipagpapasaloib, marahay pa sa tanong idto na noarin pa man day sia cutâ ipinagñaqui. 25 Dagñan sominimbag si Judas, si magpapasaloib saiya, na sinabihan, sia ¿Acó gayod, Rabbi? Si Jesús nagsabi, Icá an nagsabi. 26 Asin can sinda nagcacaracan, si Jesus quinua an sarong tinapay, asin benendicionan, asin binaragñâ, asin itinaó idto sa magña discipulo, na sinabihan, Cuaa nindo, cacaná uindo; ini iyo an sacong hauac. 27 Asin quinua an copa, nagpasalamat, asin itinaó ini sa sainda, na nagsabi, Mag-irinom digdi an gabos. 28 huli ta ini iyo an dugo co, an dugo nin Bagong Tipan, na ini magbobolos sa carabayan nin cadaclan, sa pagpatauad nin magña casalan. 29 Tará sinasabihan co camo, na magpoon gñunian day na acó mag-iinom caining bugña nin uvas, sagcod sa aldao na idtó iinomon cong bago cairiba co camó sa cahadêan nin sacong Amâ. 30 Asin paca-auit ninda nin sarong himuo, nagduruman sa buquid nin magña Olivo. <center>''Si Pedro naquisuhay.''</center> 31 Dagñan si Jesús nagsabi sainda, Camó gabos inacácaona nin escándalo na icararaot sa banguing ini, huli ta násusurat<noinclude></noinclude> cxun7dcbmi90ahwtmda6nsfc3216wxr Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/97 250 729 2944 2943 2024-10-15T15:48:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2943 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 26.</center>'''|87}} ------------</noinclude>Lulugadon co an pastor, :asin magcacauarasac an manada nin magña carnero. 32 Alagad gñapit sa pagcabuhay co liuat mageenot aco sa saindo sa Galilea. 33 Tará si Pedro somininbag na sinabihan sia, Minsan an gabos macacua nin dahelan na icararaot dian saimo, acó sa noarin pa man day macacácua caini. 34 Si Jesús nagsabi saiya, Sa catotoohan, sasabihan co icá, na guunian na bangui, day-pa minaturaoc an manoc, papaindahan mo acó nin macatoló. 35 Nagsabi sa saiya si Pedro, Minsan pa macaipuhan na acó magadan sa caiba mo, sa anoman na bagay day taca papäindahan. Asin gabos na magña discipulo nagsarabi nin siring mail. <center>''Si Jesús sa Getsemani.''</center> 36 Dagñan napaduman si Jesús na caiba sinda sa sarong lugar na inaapod Getsemaní; asin sinabihan an saiyang magña discipulo, Magturucao camo digdi, sagcod na acó macapaduman asin mamibi. 37 Asin ipinagiba nia si Pedro asin an duang áqui ni Zebedeo, nagpoon siang magmondo, asin malipogñao nin macuri. 38 Dagñan si Jesús nagsabi sainda, Mamondoon na gayo an calag co sagcod sa pagcagadan, panalat camo digdi, asin magpuruca camo sa sacô. 39 Asin paglacao nin diit sa oroenotan, napucan napalaob, asin namibi na nagsabi: Ama co, cun sucat mangyayari, macalihis sa saco ining copang ini, alagad bacong an boot co, cundi an saimo, 40 Asin nagharani sia sa saiyang magna discipulo, asin nadatgñan sinda magña tororog; asin sinabihan si Pedro Tádao? ¿day camó nacapagpuruca sa sacô nin sarong oras? 41 Magpurucá camó asin mamibi camú, ta gñaning day camó macalaog sa sugot; an espiritu sa catotoohan andam, tará an lamán maluya. 42 Napadumán liuat, sa icaduang balic, asin namibi na<noinclude></noinclude> ce1ps6ynesbpp0ysnryow5rgujtvob7 Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/98 250 730 2949 2948 2024-10-15T15:48:47Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2948 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader|88|'''<center>SAN MATEO 26.</center>'''|}} ------------</noinclude><br>sominabi, Amâ co, cun ining copa day mangyayaring macaagui, na day co ini inomon, guibohon mo an boót mo. 43 Asin napadigdi sia liuat, nadatgñan sinda nagcacatorog; huli ta an saindang magña matá nagagabatan sinda. 44 Asin binayaan nia sinda liuat, napadumán sia, asin namibí liuat nin icatoló na isinabi guiraray an siring na magña tataramon. 45 Dagñan napadigdi sa saiyang magña discipulo, asin nagsabi sainda, Magcaratorog na camió asin magpahigñaló na. Uya digdi, an oras harani-na, asin an Aqui nin tano ipapasaloib sa magña camót nin magña paracasalá. 46 Magbaragñon camó, madiá camó; uya digdi, naghaha- rani idtong magpapasaloib sa sacó. <center>''An pagdacop qui Jesús.''</center> 47 Asin can sia nagtataram pa, uya digdi, na si Judas saro nin si cagduá, napadigdi; asin cairiba nia an sarong daculang cadaclán, na may magña minasbad asin magña sanulig, sa gñaran nin magña poón nin magña sacerdote asin magña camaguragñan nin banua. 48 Asin an magpapasaloib saiya tinauan sinda nin sarong tanda, na nagsabi, An sacong hadocan, iyo idtó; dacopon nindo sia. 49 Asin iyo idtó nagdoloc sia qui Jesús, na sinabihan, Salve, Maestro, asin hinadocan sia. 30 Asin si Jesús sinabihan sia, Catood, ¿sa anong dahelan an pagpadigdi mo? Dagñan nagdaratong an magña iba, asin pinagdoromogan si Jesús, asin pinagdaracop sia. 51 Asin, uya digdi, an sarò sa magña cairiba ni Jesús, hinonat an camót, guinabot an saiyang minasbad, asin linugad an oripon nin orog cadaculang sacerdote, na napalogñan sia nin saiyang taligña. 52 Dagñan nagsabi saiya si Jesús, Ibalic mo an minasbad mo sa saiyang namomogtacan; huli ta an gabos na magña nagcacapot nin minasbad, sa minasbad magagadan.<noinclude></noinclude> 7moit9jxhpltuuyb1x08qm8vh1gwlsc Pahina:An Bagong Tipan (1909).pdf/99 250 731 2955 2954 2024-10-15T15:48:47Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2954 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]] {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 26.</center>'''|89}} ------------</noinclude>53 ¿O pinaghonâbonâ mo gayod na day acú macapaquimaherac sa sacong Amâ, asin sia, gñunian man saná, bobogtacan nin labing cagdnang magña legion* na magña ángeles? 54 ¿Alagad pápanon an pagcaorotob gñani can magña casuratan, na nagsasabi na quinacaipuhan na mangyari nin siring? 55 Sa oras na idtó sinabihan ni Jesús an magña cadaclán, ¿Nagruluas camó sa pagdacop sa sacô, siring sa sarong mahâbon, dará an magña minasbad asin magña samulig? Aroaldao nagtutucao acó sa templo, nagtotocdo, asin day nindo aco dinacop. 56 Tará ini gabos nangyari, ta gñaning magca-orotob an magña casuratan nin magña profeta. Dagñan an gabos na magna discipulo binayaan sia, na nagdurulag. <center>''Si Jesús sa atubang nin Sanedrin.''</center> 57 Asin an magña nagdaracop qui Jesús, pinagdará sia ''sa harong ni Caifás,'' na orog cadaculang sacerdote, na dumán an magña escriba asin magña camaguragñan nagcacatiripon. 58 Asin si Pedro nagsosonod saiya sa harayo sagcod sa patio nin orog-cadaculang sacerdote; asin lominaog sia sa laog, tominucao cairiba nin si magña oripon, ta gñaning mahiling nia an masasagcoran. 59 Asin an magña poón nin magña sacerdote asin an bilog na catiriponan, naghaharanap nin putic na sacsi tumang qui Jesús, ta gñaning icapagadan sia; 60 alagad day sinda nacacua caidto; minsan balaquid na magña putic na sacsi nagpaquiatubang. Tará sa catapusan, nagdirigdi an duang puticon na sacsi. 61 na nagsarabi, Ini nagsabi, Iguá acó nin capangyarihan sa paggabâ can templo nin Dios, asin mapapatindog co sa laog nin tolong aldao. 62 Asin nagtindog an orog cadaculang sacerdote, na sinabihan sia, Day ca ninasimbag nin anaman? ¿anó ining magña nagsasaracsi na tumang sa saimo? {{rule}} <small>* Iguang anom na ribo au sarong legion.</small><noinclude></noinclude> 3ngnbano14e44dnt4kj9m4ly7xvo35p Pahina:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (IA ajg9045.0001.001.umich.edu).pdf/85 250 732 2958 2957 2024-10-15T15:48:47Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2957 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude> {{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 23.</center>'''|75}} ------------ magna lolobgnan nin magna profeta, asin pinagsasaramno nindo an magna lolobgnan nin magna banal, 30 asin nagsasarabi camo, Cun cami cuta magna burubayna can magna panahon nin samong magna magurang, day cuta cami nacadamay sa sainda sa pagpabolos can dugo nin magna profeta. 31 Caya camo nagpapatotoo tumang sa saindo man sana na camo iyo an magna aqui nin magna naggaradan sa magna profeta. 32 Panoon nindo man an socol nin saindong magna magurang. 33 ¡Magna halas! !capagaraquian nin magna rimoranon!, ¿papanon nindo an pacalicay sa padusa nin infierno? 34 Caya, uya, sinosogo co sa saindo an magna profeta, asin an magna camadonognan, asin magna escriba; sa sainda ''an magna iba'' gagaradanon nindo asin ipaparaco nindo sa cruz, asin ''an magna iba'' sa sainda, hahampacon nindo sa saindong magna sinagoga, asin lalamagon nindo sa balang ciudad; 35 ta gnaning maholog sa saindo an bilog na dugong banal na bominolos sa ibabao can daga, magpoon sa dugo ni Abel na banal sagcod sa dugo ni Zacarias na aqui ni Baraquias, na guinadan nindo sa pagoltanan nin santuario asin nin altar. 36 Sa catotoohan sasabihan ta camo, na ini gabos madatong sa capagaraquian na ini. 37 ¡Jerusalem! ¡Jerusalem! na guinagadan mo an magna profeta, asin pinag-garapo mo si magna sinogo saimo, macapira dao boot cong tiriponon an saimong magna aqui, siring can gunacan o guimponan na tinitipon an saiyang magna sino sa irarom nin saiyang magna pacpac, asin hominabo ca. 38 Uya digdi, an saingong harong iuinaualat sa saindo day nin ano man na laog. 39 Tara sinasabihan ta camo, na magpoon gnumian day aco nindo mahihiling, sagcod na sabihon nindo, Omauon idtong minadigdi sa gnaran nin Cagurangnan.<noinclude></noinclude> 0bhdurmmaa7hdcmy4i28mekuep3gh6s Pahina:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (IA ajg9045.0001.001.umich.edu).pdf/86 250 733 2962 2961 2024-10-15T15:48:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2961 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|76|'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''}} ------------ <center>'''CAPlTULO XXIV.'''</center> <br> <center>''An panhulit na naghuhula.—An caenotenote nin'' ''magna camondoan.''</center> 1 Asin pagluas ni Jesus, hale sa templo; asin an saiyang magna discipulo magdoroloc ta ipapahayag sa saiya an magna pagca-togdoc can templo. 2. Tara sia sominimbag na sinabihan sinda, ¿Day nindo nahihiling ining gabos na magna bagay? tara sinasabihan ta camo, na daing matatada digding gapo sa ibabao nin gapo, na day gagabaon. 3 Asin can sia nacatucao sa ibabao can buquid nin magna Oliva, an magna discipulo nagdoroloc saiya sa hilom, na nagsarabi, Sabihan mo cami, ¿noarin mangyayari ini? ¿asin anong ma-nini tanda nin saimong pagpadigdi, asin nin catapusan nin panahon? 4 Asin si Jesus sominimbag na sinabihan sinda, Maghinat camo na day camo madayaan nin si-isay man. 5 Huli ta balaquid an madirigdi sa gnaran co, na magsasarabi, Aco an Cristo, asin madadayaan ninda an magna cadaclan. 6 Asin macacadagnog camo nin magtaram dapit sa magna pagralaban; hignatan nindo na day camo magcatiricbahan; huli ta caipuhan na ''ining'' magna bagay na ini mangyari; alagad baco pa ini an catapusan. 7 Huli ta matindog an nacion tumang sa capua nacion, asin an cahadean tumang sa capua cahadean; asin mangyayari an magna damat, gotom asin magna linog sa manlaen-laen na magna lugar. 8 An gabos na magna bagay na ini iyo an capinonan nin magna camondoan o cacologan. 9 Dagnan itatao camo na pagsaquiton, asin gagadaron camo; asin icacaognis camo nin gabos na magna nacio dahel sa gnaran co. 10 Asin dagnan dacul an magcacaorolog sa pagtubod; asin itatao an magna iba sa magna iba; asin an magcapua mag-cacaorognis sinda sinda man sana.<noinclude></noinclude> 3j8ax4539kku47kcfg3se77pfdhi722 Pahina:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (IA ajg9045.0001.001.umich.edu).pdf/87 250 734 2966 2965 2024-10-15T15:48:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2965 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''|77}} ------------ 11 Asin balaquid an magtitirindog na magna bacong tunay na profeta, asin dadayaan ninda an cadaclan. 12 Asin dahel sa pagdacal can caratan, an pagcamoot sa capua tauo, sa cadaclan maglilipot. 13 tara an magdanay sagcod sa catapusan, sia an macacaligtas. 14 Asin ining evangelio nin cahadean ipaghuhulit sa bilog na quinaban na pinageerocan, sa pagpatotoo sa gaboa na magna nacion; asin dagnan madaton an catapusan. <center>''An panhulit na naghuhula (casumpay): An daculang'' ''camondoan.''</center> 15 Pagcahiling gnani nindo can macagnorognirhat na pagcatunao, na pinagtaram ni Daniel na profeta, na magoontoc sa lugar santo (an nagbabasa, sasaboton). 16 daghan an magna nasa Judea magdudurulag sa magna buquid; 17 asin an nasa ibabao can atop, day na maglaog na magcua nin anoman sa saiyang harong; 18 asin an duduman sa oma, day na magbalic na magcua can saiyang gubing. 19 Tara herac man can magna bados, asin can magna nagpapasoso, sa magna aldao na idto. 20 Mamibi nangayod camo na day mangyari an saingong pagdurulag sa panahon nin tig-lipotan, o sa aldao nin paghignalo: 21 huli ta dagnan mangyayari an duculang camondoan, na day pa nangyari amgpoon sa capinonan nin quinaban sagcod gnunian minsan noarin pa man day mangyayari. 22 Asin cun day pahalipoton an magna aldao na idto, day nin laman na macacaligtas; tara dahel sa magna pinili, an magna aldao na idto papahalipoton. 23 Dagnan cun si-isay man magsabi sa saindo, Uya digdi an Cristo, o: Uya sia dihan, day camo magturubod: 24 huli ta magbuburuhat an magna bacong tunay na Cristo, asin magna bacong tunay na profeta, asin magpapahayag nin<noinclude></noinclude> h16v77hwg8df1s2smvb77047j635f26 Pahina:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (IA ajg9045.0001.001.umich.edu).pdf/88 250 735 2970 2969 2024-10-15T15:48:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2969 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader|78|'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''}} ------------ magna tanda asin magna gnagnalasan, nin huli caini pagdadarayaan, cun sucat mangyari, minsan pa an magna pinili. 25 Uya, ipinatanid cona sa saindo, caidto. 26 Cun sabihon gnani sa saindo, Uya digdi, nasa patag, day camo magruluas: o: Uya digdi, sa magna linamban, day camo magturubod. 27 Huli ta siring sa quiquilat na minaluas sa siragnan, asin nahihiling sagcod sa solnopan, siring man an pagpadigdi can Aqui nin tauo. 28 Saen man camumugtac an bangcay, dihan man sana magtitiripon an magna aguila. <center>''An panhulit na naghuhula (casumpay): An pagpadigdican Aqui nin tauo.'' </center> 29 Asin gnapit, pacatapus can camondoan sa magna aldao na idto, an aldao magdidiclom, asin an bulan day magliliuanag, asin an magna bitoon magcacahorolog sa lagnit, asin an magna capangyarihan nin calagnitan magcacaherero: 30 asin dagnan magtutugna an tanda can Aqui nin tauo sa lagnit; asin dagnan mag-aaragragnay an gabos na magna catauohan sa daga, asin mahihiling an Aqui nin tauo na mapadigdi nasa magna pagnanoron nin lagnit, na may capangyarihan asin daculang camurauayan. 31 Asin sosogoon an saiyang magna angeles caiba an daculang tanog nin trompeta, na titiripinon an saindang magna pinili sa apat na doros, magpoon sa sarong guilid nin lagnit sagcod sa ibong. 32 Sa higuera, gnani, paghinonodan nindo ining halimbaua: Cun an saiyang dagna nagsosoli asin nagdadahon, sasaboton nindo na an panahon nin init harani na. 33 Siring man camo, cun magcahiriling na nindo ining gabos na magna bagay, sasaboton nindo na harani na, nasa magna pinto-na 34 Sa catoohan, sinasabihan ta camo, na day macacalihis ining capagaraquian na ini, sagcod na day mangyari ining gabos na magna bagay.<noinclude></noinclude> tau9c44e7wv590i9lsvkif8m81zj3ox Pahina:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (IA ajg9045.0001.001.umich.edu).pdf/89 250 736 2973 2972 2024-10-15T15:48:48Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2972 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''<center>SAN MATEO 24.</center>'''|79}} ------------ 35 An lagnit asin an daga magpapacalihis, alagad an sacong magna tataramon day macacalihis o mayong liban. <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): paghulit dapit sa pagpupuca.''</center> 36 Alagad dapit caidtong aldao asin oras, daing nacacaisi cun noarin, minsan an magna angeles sa lagnit, minsan an Aqui, cundi an Ama sana. 37 Tara siring can magna aldao ni Noe, siring man an pagpadigdi can Aqui nin tauo. 38 Huli ta siring can magna aldao na naenot nin si diluvio* na nagcacaracan asin: nag-iirinom, na nag-aaragom asin itinotogot sa pagagom, sagcod sa aldao na si Noe lominaog sa arca, 39 asin day ninda nagcasarabotan sagcod na ominabot an diluvio, asin dinara sinda gabos; siring man an pagpadigdi can Aqui nin tauo. 40 Dagnan an nagtataid na dua catauo sa oma; an saro iyo an dadarahon, asin an saro iuaualat: 41 Duang babaye na nagguiguiling sa guilignan; an saro dadarahon, asin an saro iuaualat. 42 Magpuruca nangayod camo huli ta day nindo naaaraman cun anong aldao mapadigdi an saindong Cagurangnan. 43 Ini alagad iisipon nindo, na cun an ama nin familia o capagaraquian maisihan cun anong oras madatong an mahabon, magpupuca, asin dau papabayaan na pagcotcotan an saiyang harong. 44 Caya, mag-arandam man camo; huli ta sa oras na day nindo pinag-iisip, an Aqui nin tauo madigdi. <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): Halimbaua dapit sa duang oripon''</center> 45 ¿Si-isay dao an oripon na masinonod asin masoripot na sia ibugtac nin saiyang cagurangnan sa pag-ataman can saiyang familia, ta gnaning tauan sinda nin pagcacan sa panahon? ------------ * an pagcatondag can daga dahel sa oran na macuri.<noinclude></noinclude> 1rypw2i8zp9ftr8qw9av4ra5rh8kbwv Pahina:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (IA ajg9045.0001.001.umich.edu).pdf/90 250 737 2979 2978 2024-10-15T15:48:49Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2978 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Herbertkikoy" />[[Category:Bcl_Bikol_Sentral_(Central_Bikol)]] [[Category:An Bagong Tipan ò Testamento nin cagurangnan tang Jesu-Cristo na nalalagdaan can magña evangelio asin magña gawe nin magña apostoles (1909)]]</noinclude>{{RunningHeader||'''80|<center>SAN MATEO 23 & 25.</center>'''}} ------------ 46 Paladan idtong oripon, na cun domatong an saiyang cagurangnan madatgnan sia na nag-guiguibo nin siring. 47 Sa catotoohan, sasabihan co camo, na ibubugtac nia sia sa ibabao nin saiyang gabos na magna rogaring. 48 Tara cun idtong maraot na oripon magsabi sa saiyang puso: An sacong cagurangnan mahahaloy an pagdigdi. 49 asin magpoon sia na maquigiual sa saiyang magna capua-oripon, asin magcacan, asin maginom cairiba can magna lagño o borat; 50 madigdi an cagurangnan caidtong oripon sa aldao na day nia pinaghahalat, asin sa oras na day nia naaaraman, 51 asin habampacon sia, asin ibibilang an saiyang cabtang sa caiba nin magna para-saguin-saguin: dihan an pagtagnis asin an pagragot nin magna gñipon. <center>'''CAPITULO XXV.'''</center> <center>''An paghulit na naghuhula (casumpay): Halimbaua dapit sa sangpolong daraga.''</center> 1 An cahadean nin calagnitan nacacaaguid gnani sa sangpolong daraga, na quinua an saindang magna ilauan, nagruluas ta sasabaton an agom. 2 Asin an lima sa sainda magna mangmang, asin an lima magna masoripot. 3 Si magna mangmang, can pagcurua can saindang magna ilauan, day nagdarara sinda nin lana: 4 alagad si magna masoripot, nagdarara nin lana sa saindang magna lalagan, ''cairiba'' can saindang magna ilauan. 5 Nahaloy gnani an agom, nagturungca-na an gabos na daraga, asin nagcaratog. 6. Tara can pagmatagnang bangui may magcurahao, na nagsasabi, Uya digdi na nagdadatong an agom, magruluas camo sa pagsabat saiya. 7 Dagñan idtong gabos na magna daraga nagburuhat asin nag-arandam can saindang magna ilauan.<noinclude></noinclude> 5amye5an2saqe8sn3vqvwev1hoh5m8g Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/1 250 738 2983 2982 2024-10-15T15:48:49Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2982 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>:::::::::::::::'''BICOL''' <center>Republika Kan Pilipinas<br> An Komisyon Konstitusyonal Kan 1986<br></center> <center>'''An'''<br> '''Konstitusyon'''<br></center> <center>'''Kan'''<br> '''Republika Kan Pilipinas'''<br></center> <center>Inadaptar Kan<br></center> <center>'''KOMISYON KONSTITUSYONAL KAN 1986'''<br></center> <center>Sa Sentrong Gobyerno Nasyonal<br> Syudad Quezon, Pilipinas<br> sa ikakinseng aldaw kan Oktubre<br> Mil Nuwebe Sientos Otsenta’y Sais<br></center><noinclude></noinclude> t69uynoe43w5m4gyq1lowr1n87t7506 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/10 250 739 2990 2989 2024-10-15T15:48:49Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2989 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Sek. 5. An dwang pagka-udok kan mga syudadano kontra sa interes nasyonal asin kaipuhan tawan nin dapat kan ley. <center>'''ARTICULO V'''</center> <center>'''PAGBOTO'''</center> Seksyon 1. An pagboto kaipuhan gibuhon kan gabos na syudadano kan Pilipinas na bakong diskwalipikado kan ley, na disiotso anyos an edad, asin naka-estar sa Pilipinas sa laog nin sarong taon man lamang, asin sa lugar na duman sinda nagpaplanong bumoto sa laog nin anom na bulan man lamang antes mag-eleksyon. Dai kinakaipuhan iobligar na tataong magbasa asin magsurat, igwa nin sadiri, o iba pang importanteng kaipuhan sa pag-ehersisyo nin pagboto. Sek. 2. An Kongreso kaipuhan magtao nin sistema para sa katuyuhan na maseguro an pagiging sekreto asin sagrado kan balota pati na an sistema nin pagboto kan mga dai kwalipikadong Pilipino na nasa ibang nasyon. An Kongreso magibo man nin sarong prosidimyento para sa mga baldado asin mga mangmang na bumoto na dai nin tabang kan ibang tawo. Sagkod na umabot an siring na panahon, sinda tutugutan na bumoto segun sa mga iksisting ley asin siring na mga reglamento na ipopromulgar kan Konstitusyon sa Eleksyon tanganing maprotektahan an pagka-sagrado kan balota. <center>'''ARTIKULO VI'''</center> <center>'''DEPARTAMENTO LEHISLATIBO'''</center> Seksyon 1. An poder lehistalibo kaipuhan itao sa Kongreso kan Pilipinas na kompwesto nin Senado asin Camara de Representante, apwera sa hiwas na reneserba kan mga tawo kan probisyon sa inisyatibo asin reperendum. Sek. 2. An Senado kaipuhan kompwesto nin beinte kwatrong Senador na kaipuhan elehiron sa kagabsan kan mga kwalipikadong botante kan Pilipinas, segun sa pwedeng itao kan ley. Sek. 3. Daing tawo na pwedeng maging Senador apwera kun siya tubong-aking syudadano kan Pilipinas, asin, sa aldaw kan eleksyon, siya may edad na treinta'y-singko anyos, nakakabasa asin nakakasurat, sarong rehistradong botante, asin residente kan Pilipinas sa laog nin panahon na dai kukulangon sa dwang taon antes umabot an eleksyon. <center>9</center><noinclude></noinclude> gnjhojwxvb41r111grpeg2gc2nfn45o Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/11 250 740 2995 2994 2024-10-15T15:48:49Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 2994 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Sek. 4. An termino kan opisina kan mga Senador kaipuhan anom na taon asin mapoon, apwera kun igwa nin ibang itinatao an ley, sa odto kan ika-treintang aldaw nin Hunyo na minasunod sa aldaw kan pagkaka-elehir sa sainda. Dai nin Senador na masirbe nin sobra sa dwang sunud-sunod na termino. An boluntaryong pagtalikod sa katongdan sa ano mang haba nin panahon dai kaipuhan konsideraron bilang kaolangan sa pagpapadagos kan saiyang serbisyo para sa biyong panahon kan panonongdan na ipinag-elehir sa saiya. Sek. 5 (1) An Camara de Representante kaipuhan kompwesto nin dai masobra sa dos syentos singkwentang myembro, apwera kun igwa nin ibang itinatao an ley, na kaipuhan iboto hale sa mga lehislatibong distrito na binaranga sa mga probinsya, syudad, asin an Metropolitan Manila Area segun sa bilang kan saindang mga nag-eestar, asin base sa magkakapareho asin maoswag na pagdakol, asin itong segun sa itinatao kan ley kaipuhan elegiron sa paagi nin sistemang partidong-listahan kan rehistradong mga partido o organisasyon nasyonal, rehyonal asin sektoral. :(2) An mga representante kan partidong-listahan kaipuhan kompwesto nin beinte porsyento kan bilog na bilang kan mga representante kaibahan itong nasa partidong-listahan. Sa laog nin tolong sunud-sunod na termino pakatapos an ratipikasyon kan Konstitusyon na ini, kabanga kan mga pwestong andam sa mga representante kan partidong-listahan kaipuhan na kagan, segun sa probisyon kan ley, sa paagi nin pagpili o eleksyon hale sa trabaho, paraoma, pobreng tagasyudad, mga natural na komunidad kultural, kababaihan, mga aki asin an iba pang mga sektor na pwedeng itao kan ley, apwera kan relihyosong sektor. (3) An kada lehislatibong distrito kaipuhan kompwesto kun pwede, kan teritoryong magka taraning, biyo asin hararani. An kada syudad na an populasyon dos syentos singkwenta mil man lamang, o an kada probinsya, kaipuhan magkaigwa nin saro man lamang na representante. (4) Sa laog nin tolong taon kasunod an resulta kan kada census, an Kongreso kaipuhan magibo nin binaranga sa mga lehislatibong distrito base sa sinusunod na paagi na itinatao sa seksyon na ini. Sek. 6. Daing tawo an magiging Myembro kan Camara de Repre- <center>10</center><noinclude></noinclude> 1mw8kjt5ogr2g8y1j0vcvk9mu4o549a Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/12 250 741 3001 3000 2024-10-15T15:48:49Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3000 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>sentante apwera kun siya tubong-aking syudadano kan Pilipinas asin, sa aldaw kan eleksyon, may beinte-singko anyos man lamang an edad, nakakabasa asin nakakasurat, asin, apwera kan mga representante kan partidong-listahan, sarong rehistradong botante sa distrito na kaipuhan iboto siya, asin naka-estar na duman sa laog kan panahon na dai makulang sa sarong taon antes kan aldaw kan eleksyon. Sek. 7. An mga Myembro kan Camara de Representante kaipuhan elehiron sa laog nin tolong taon na mapoon, apwera kun igwang ibang itinatao an ley, sa udto kan ika-treintang aldaw nin Hunyo na minasunod sa pagkaka-elehir sa sainda. Daing Myembro kan Camara de Representante an masirbe nin sobra sa tolong sunud-sunod na termino. An boluntaryong pagtalikod sa katongdan sa anuman haloy na panahon dai pwedeng konsideraron bilang pagkaolang sa pagpapadagos kan saiyang serbisyo para sa biyong termino kan pagka-elehir sa saiya. Sek. 8. Apwera kun igwa nin ibang probisyon kan ley, an regular na eleksyon kan mga Senador asin mga Myembro kan Camara de Representante dapat gibuhon sa ikadwang Lunes kan Mayo. Sek. 9. Kun magkabakante sa Senado o sa Camara de Representante, pwedeng umapod nin espesyal na eleksyon tanaganing kagan an siring na bakanteng pwesto sa paagi na iatatao kan ley, pero an Senador o Myembro kan Camara de Representante na maeelehir sa siring na paagi masirbe lamang sa dai natapos na termino. Sek. 10. An mga sweldo kan mga Senador asin mga Myembro kan Camara de Representante kaipuhan determinaran kan ley. Dai nin dagdag sa nasambit na kompensasyon an magiging epektibo sagkod na dai natatapos an biyong panahon nin panonongdan kan gabos na mga Myembro kan Senado asin kan Camara de Representante na nagpapatotoo sa siring na dagdag. Sek. 11. An sarong Senador o Myembro kan Camara de Representante kaipuhan, sa gabos na mga pagkontra na igwa nin padusang pagkapreso na dai masobra sa anom na taon, kaipuhan igwa nin pribilehyo sa pag-arestar myentras na igwang sensyon an Kongreso. Daing myembro an hahapoton o masimbag sa arin man na ibang lugar dahelan sa anuman na diskurso o debate na sinda an naggibo. Sek. 12. An gabos na mga Myembro kan Senado asin kan Camara de Representante, sa oras na magkapot nin katongdan, kaipuhan <center>11</center><noinclude></noinclude> sbguh4i0ov5z2eclqu34phtduuq76db Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/13 250 742 3007 3006 2024-10-15T15:48:50Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3006 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>gumibo nin pagbuyagyag kan saindang interes na pangkwarta o negosyo. Kaipuhan ipaaram ninda sa nanonongdan na Kamara an pwedeng magprogresong kontrang interes sa pag-aatubang nin sarong proponidong lehislasyon na sinda an may gibo. Sek. 13. Daing Senador o Myembro kan Camara de Representante an pwedeng magkapot nin iba pang katongdan o empleo sa gobyerno, o anumang parte, sanga, o instrumentalidad kaini kairiba an mga korporasyon na sadiri o kontrolado kan gobyerno o mga subsidyari kaito, na dai minahale sa saiyang katongdan. Kaipuhan na dai man siya manombraran sa anuman na opisina na minukna o nadagdagan an sweldo sa laog kan termino nin pagsirbe na pinag-eleiran sa saiya. Sek. 14. Daing Senador o Myembro kan Camara de Representante an personal na umatubang bilang abugado sa arin man na korte nin hustisya o sa mga korteng pang-eleksyon; o quasi-hudisyal asin iba pang grupong administratibo. Dai man siya kaipuhan maging interesado sa kwarta, direktamente o indirektamente sa anuman na kontrata sa, o anuman na prangkisa o espesyal na pribilehyo na itinao kan Gobyerno, o kan arin man na parte, sanga o instrumentalidad kaini, sa laog kan itinaong panahon kan saiyang panonongdan. Dai siya kaipuhan makiaram sa anuman na bagay na pwede niyang mapagkwartahan sa arin man na opisina kan Gobyerno o bagay na pwede siyang apodon tanganing magdesisyon dahelan kan saiyang katongdan. Sek. 15. An Kongreso kaipuhan mapoon nin sesyon sarong beses sa sarong taon sa ikapat na Lunes kan Hulyo manungod sa regular na sesyon kaini, apwera kun igwa nin iba pang petsang itao an ley, asin kaipuhan magpadagos kan sesyon para sa siring na bilang nin aldaw na pwede kaining itao sagkod sa treintang aldaw antes magpoon an masunod na regular na sesyon kaini, dai kaibahan an Sabado, mga Domingo asin mga pyesta opisyal. An Presidente pwedeng mag- apod nin espesyal na sesyon anumang oras. Sek. 16 (1) An Senado maelehir kan Presidente kaini asin Ispiker kan Camara de Representante, sa paagi nin mayoryang boto kan gabos na myembro kaini. An kada Camara mapili kan siring na iba pang opisyales kun kina- kaipuhan. (2) An mayorya kan kada Camara kaipuhan igwa nin korum tanganing maotob an trabaho, pero an mas sadit na bilang pwedeng <center>12</center><noinclude></noinclude> j4pdr5mxab785kors3q7cfmumjvsvcs Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/14 250 743 3013 3012 2024-10-15T15:48:50Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3012 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>magmiting sa aroaldaw asin pwedeng obligaron an pagatender kan awsenteng mga Myembro sa siring na paagi, asin sa irarom kan siring na mga penalidad, na pwedeng itao kan Kamarang ito. :(3) An kada Camara pwedeng magdeterminar kan mga reglamento kan trabaho kaini, magpadusa sa mga Myembro kaini dahelannsa maraot na ugali asin, sa pag-oyon kan dostersyo kan gabos na Myembro kaini, masuspendi o mahale kan sarong Myembro. An padusang suspensyon, kun itinao, dai kaipuhan masobra sa sisentang aldaw. :(4) An kada Camara kaipuhan masaray ni sarong Journal kan mga trabaho kaini, asin sa pana-panahon mapublikar kan siring, apwera sa mga parte na sa desisyon kaini pwedeng makaapekto sa seguridad nasyonal; asin sa mga "lyo" o mga "Dai" sa anuman na problema kaipuhan isurat sa Journal, sa kahagadan kan un-kinto kan mga Myembrong presente. An kada Camara kaipuhan masaray man nin sarong Rekord kan mga ginibo kaini. :(5) An arinman sa dwang Camara sa panahon kan sesyon kan Kongreso, dai kaipuhan magtindog na sobra sa tolong aldaw, o magbalyo sa arin man na lugar na iba sa tunay na sesyonan kan dwang Camara, na bakong oyon an dwa. Sek. 17. An Senado asin an Camara de Representante kaipuhan magkaigwa kan sadiring Korteng Pang-Eleksyon na magiging solong hwes sa gabos na pag-ororon manungod sa eleksyon, mga pahayag sa eleksyon, asin mga kwalipikasyon kan saindang mga Myembro. An kada korteng pang-eleksyon kaipuhan kompwesto nin siyam na myembro na an tolo kaini kaipuhan na mga Mahistrado kan Korte Soprema na idedesignar kan Hepeng Mahistrado, asin an natatadang anom kaipuhan na mga Myembro kan Senado o kan Camara de Representante, arog kan dapat, na pipilion segun sa proporsyunadong representasyon hale sa mga partidong politikal asin sa mga partido o mga organisasyon na narehistro sa irarom kan sistemang partidong-listahan kaini. An halangkaw na Mahistrado sa Korteng Pang-eleksyon kaipuhan iyo an Tagapamayo (Chairman). Sek. 18. Kaipuhan magkaigwa nin Komisyon sa Pagnombrar na kompwesto kan Presidente kan Senado, bilang ex-officio Tagapamayo, dosèng Senador, asin doseng Myembro kan Camara de Representante, <center>13</center><noinclude></noinclude> 34j691l076qdxvmw8eezsnefn87vwbn Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/15 250 744 3020 3019 2024-10-15T15:48:50Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3019 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>na elegido kan kada Camara segun sa proporsyunadong representasyon hale sa sistemang partidong-listahan na nererepresentaran duman. An Tagapamayo kan Komisyon dai kaipuhan magboto, apwera sa kasong patas. An Komisyon kaipuhan magdesisyon kan gabos na nombramyento na isinumitir digdi sa laog nin treintang aldaw kan sesyon kan Kongreso magpoon na isumitir ini. An Komisyon kaipuhan pumirma sa desisyon sa paagi nin mayoryang boto kan gabos na mga Myembro. Sek. 19. An mga Korteng Pang-eleksyon asin mga Komisyon sa Pagnombrar kaipuhan mabiyo sa laog nin treintang aldaw matapos na mapundar an Senado asin an Camara de Representante sa pagkakaelehir kan Presidente kan Senado asin kan Ispiker. An Komisyon sa Nombramyento matiripon sana kun an Kongreso igwa nin sesyon, sa pag-apod kan Tagapamayo kaini o sa mayorya kan gabos na Myembro, tanganing gibuhon an mga kapangyarihan asin katongdan na itinatao digdi. Sek. 20. An mga rekord asin libro de kwenta kan Kongreso kaipuhan preserbaron asin bukas sa publiko segun sa ley, asin an siring na mga libro kaipuhan maawdit kan Komisyon sa Awdit na mapublikar taun-taon kan sinaru-sarong listahan nin mga kantidad na ibinayad sa asin mga ginastos kan kada Myembro. Sek. 21. An Senado o an Camara de Representante o arin man kan saindang mga nanunungod na komite pwedeng gumibo nin pagimbestigar bilang tabang sa pagsasa-ley segun sa reglamento kan paagi. Kaipuhan respetuhon an diretso kan mga tawo na minaatubang sa o apektado kan siring na pag-iimbestigar. Sek. 22. An mga pamayo kan departamento pwedeng sa sadiri nindang inisyatibo, sa pagtugot kan Presidente, o sa kahagadan kan arin man sa dwang Camara, arog kan kaipuhan itao kan mga reglamento kan kada Camara, pwedeng umatubang asin dangogon kan siring na Camara manungod sa anumang bagay sa saindang departamento. An mga nakasurat na kahaputan kaipuhan isumitir sa Presidente kan Senado o Ispiker kan Camara de Representante tolong aldaw antes kan pag-atubang niya. Kun kaipuhan sa seguridad kan Estado o an interes publiko asin ini ipahahayag na nakasurat kan Presidente, an pag-atubang kaipuhan gibuhon sa sarong ehekutibong sesyon. Sek. 23 (1) An Kongreso, sa paagi nin dos-tersyong boto kan <center>14</center><noinclude></noinclude> a40tv3148qjwltekb3qgb8w7kiowgue Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/16 250 745 3025 3024 2024-10-15T15:48:50Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3024 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>dwang Camara na magkairibang nagtiripon sa sesyon, sa separadong pagboto, igwang solong poder na magdeklara kan paglataw kan kamugtakan kan gera. (2) Sa panahon nin gera o iba pang emerhensya kan nasyon, an Kongreso pwede, sa paagi kan ley, mag-awtorisar sa Presidente, sa limitadong panahon asin segun sa siring na mga pagbabawal na pwede kaining itao, na gumamit kan mga poder na kinakaipuhan asin tama tanganing magibo an idenaklarang prinsipyo nasyonal. Apwera kun bawion nin mas atab sa paagi nin resolusyon kan Kongreso, an siring na mga poder mawawara sa masunod na sesyon. Sek. 24. An gabos na apropryasyon, rentas o taripa, mga ley na nagdadagdag kan utang kan publiko, mga ley na igwang epektong lokal, asin mga pribadong ley kaipuhan gumikan sana sa Camara de Representante, pero an Senado pwedeng magsuhestyon o omoyon sa mga enmyenda. Sek. 25 (1) An Kongreso pwedeng dai magdagdag sa apropryasyon na irenekomendar kan Presidente para sa pagpapalakaw kan Gobyerno arog kan sinasambit sa badyet. An porma, napapalaman asin klase nin preparasyon kan badyet kaipuhan itao kan ley. (2) Daing probisyon o pagsasa-ley an makakaag sa ley kan apropryasyon para sa gabos apwera kun ini manungod sa sarong partikular na apropryasyon duman. An anuman na siring na probisyon o pagsasa-ley kaipuhan limitado sa pagpapalakaw kaini sa apropryasyon na igwa nin relasyon digdi. (3) An prosidimyento sa pag-aprobar ni apropryasyon para sa Kongreso kaipuhan sumunod nin matanos sa probsidimyento sa pag-aprobar kan mga apropryasyon para sa ibang mga departamento asin ahensya. (4) An sarong espesyal na paagi sa ley kan apropryasyon kaipuhan itukdo an obhetong nanunungdan kaini, asin kaipuhan suportahan nin mga pondong aktwal na gagamiton na sertipikado kan Tesorero Nasyonal, o titipunon sa paagi kan nanunungod na rentas na napapalaman duman. (5) Daing ley na ipapasar na minaawtorisar nin anuman na pagbalyo nin mga apropryasyon; siring man, an Presidente, an Presidente kan Senado, an Ispiker kan Camara de Representante, an Hepeng Mahistrado kan Korte Suprema, asin an mga pamayo kan <center>15</center><noinclude></noinclude> noiqeu18j01lm1v2jw7koolnydf35ix Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/17 250 746 3030 3029 2024-10-15T15:48:50Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>mga Komisyon Konstitusyunal pwedeng tawan nin awtorisasyon sa paagi kan ley na dagdagan an arin man na aytem sa ley kan apropryasyon sa gagastuson kan saindang mga opisina hale sa dai nagastos sa ibang mga aytem kan saindang apropryasyon. (6) An mga pondong diskresyonaryo na itinagama para sa partikular na mga opisyal kaipuhan na ibayad sana sa mga katuyuhan kan banwa na patotoo han kan dapat na botser asin sakop kan mga ootobon na pwedeng itao kan ley. (7) Kun sa katapusan kan arinman na taong piskal, an Kongreso dai nakapagpasar kan proponidong ley sa apropryasyon para sa masunod na taon, an ley sa apropryasyon para sa nakalihis na taon kaipuhan isipon na napatotoohan giraray asin kaipuhan nagpadagos na ootobon asin epektibo sagkod na an ley sa apropryasyon heneral maipasar kan Kongreso. Sek. 26 (1) An kada ley na ipinasar kan Kongreso sakop an sarong tema sana na kaipuhan na nasa titulo kaini. (2) Daing propinidong ley na ipinasar kan arinman sa dwang Kamara an kaipuhan maging ley apwera kun ini pinatotoohan sa tolong pagbasa sa separadong aldaw, asin an mga kopyang nakaimprenta kaini sa huring porma naidistribwer na sa mga Myembro kaini tolong aldaw antes mapasar, apwera kun an Presidente magsertipikar sa pangangaipo kan pagmamadali sa pagsasa-ley kaini tanganing masimbag an sarong kalamidad o emerhensya kan banwa. Sa huring pagbasa kan sarong proponidong ley, dai kaipuhan tugutan an anuman na inmyenda digdi, asin an pagboboto manungod digdi gigibuhon tolos pakalihis kaini, asin isusurat sa Journal an mga Iyo asin "Dai" Sek. 27 (1) An kada proponidong ley na naipasar kan Kongreso kaipuhan na ipresentar sa Presidente antes maging ley. Kaipuhan na pirmahan niya ini kun omooyon siya, kun dai, kaipuhan niyang betohan asin ibwelta na kairiba an mga protesta sa Camara na 'hinalean kaini, na kaipuhan maglaog nin mga protesta sa kabyuan na Journal kaini asin ipagpadagos an pagkonsiderar kaini. Kun, pagkalihis kan siring na rekonsiderasyon, dos-tersyo kan gabos na Myembro kan siring na Camara omoyon na magpasar kan proponidong ley, ini ipapadara, kairiba an mga protesta, sa ibong pang Camara na matao man kan siring na rekonsiderasyon, asin kun maaprobaran kan dostersyo kan gabos na mga meymbro kan Camara, ini magiging ley. <center>16</center><noinclude></noinclude> pq366brk72qgx0yyxr29x2gbmxayfvk Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/18 250 747 3035 3034 2024-10-15T15:48:51Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3034 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sa gabos na siring na kaso, an mga boto kan kada Camara kaipuhan determinaran nin "Iyo" o "Dai", asin an mga ngaran kan mga Myembrong minaboto na oyon o kontra kaipuhan isurat sa Journal. Ipapaisi kan Presidente an saiyang pagbeto kan arinman na proponidong ley sa Camara kun saen gikan ini sa laog nin treintang aldaw matapos an petsa nin pagkaresibe; kaini asin kun dai, ini magiging ley na garo niya pinirmahan. (2) An Presidente kaipuhan magkaigwa nin poder na magbeto kan arinman na partikular na aytem o mga aytem sa sarong ley sa apropryasyon, rentas, o taripa, pero an beto dai makakaapekto sa aytem o mga aytem na dai niya pinoprotektaran. Sek. 28. (1) An reglamento sa pagbubwis kaipuhan maging parareho asin makahustisya. An Kongreso kaipuhan magplano nin sarong sistemang paoswag sa pagbubwis. (2) An Kongreso, sa paagi kan ley pwedeng mag-awtorisar sa Presidente na magtao nin limitasyon sa laog nin mga siguradong kasagkodan, asin sa irarom kan mga kasagkodan asin paghigot na pwedeng itao kaini, kan singil sa taripa, mga kota sa import at eksport, mga bayad sa tonnage asin mga pagduong, asin iba pang babayadan o sisingilon, sa laog kan armason kan programa sa kaoswagan nasyonal kan Gobyerno. (3) An mga institusyon sa pagkaherak, mga simbahan asin mga rektorya o mga kumbento na konektado digdi, mga moske, bakong pangnegosyong kamposanto, asin gabos na kadagaan, mga edpisyo, asin mga mehora na aktwal, direkto asin gamit sana sa mga katuyuhan na relihyoso, pagkaherak o edukasyonal kaipuhan libre sa bwis. (4) Daing ley na nagtatao nin anuman na pagkalibre sa bwis an ipapasar na daing pag-oyon an mayorya kan gabos na Myembro kan Kongreso. Sek. 29. (1) Daing kwartang ibabayad sa Tesorerya apwera kun ini oyon sa apropryasyon na ginibo kan key. (2) Daing kwarta o propyedad an kaipuhan iapropyar, ipanungod, ibayad o gamiton, direktamente o indirektamente, para sa gamit, benepisyo, o suporta sa arinman na sekta, simbahan, denominasyon, institusyon Sektaryan, o sistema nin relihyon, o kan siisay man na padi, pastor, ministro o dignitary kan relihyon o iba pang <center>17</center><noinclude></noinclude> fpuzweshmt3ubuhcstnyd0c629flgti Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/19 250 748 3041 3040 2024-10-15T15:48:51Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3040 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>mga maestra sa relihyon o dignataryong arog kaito, apwera kun an siring na padi, pastor, ministro, o dignitaryo designado sa puwersa armada, o sa anuman na institusyong penal, o pig-aatamanan na panggobyerno o leprosaryo. (3) Gabos na kwartang nakolekta sa anuman na bwis na itinao para sa sarong unikong katuyuhan kaipuhan trataron bilang espesyal na pondo asin ibayad para sa katuyuhan sanang ini. Kun an katuyuhan sa nanunungdan na pagtao nin unikong pondo tapos na o pinugol, an balanse, kun igwa, kaipuhan ibalyo sa mga pondong heneral kan Gobyerno. Sek. 30. Daing ley an ipapasar na nagdadagdag kan hurisdikyon sa pag-apelar sa Korte Suprema arog kan itinatao kan Konstitusyon na ini na dai nin abiso asin pag-oyon kaini. Sek. 31. Daing ley na pwedeng aktwaran na nagtatao nin titulo sa pagkahade o pagkanoble. Sek. 32. An Kongreso kaipuhan magtao, sa mas madaling panahon, nin sarong sistema nin inisyatibo asin reperendum, asin kan mga ekspresyon duman, tanganing an mga syudadano pwedeng direktong magproponer asin maggibo nin mga ley o makapagpatotoo o haboan an anuman na ley o parte kaini na pinatotoohan kan Kongreso o kan lokal na grupong lehislatibo matapos an rehistrasyon kan petisyon duman na pinirmahan kan sampolong porsyento man sana kan byong bilang kan mga rehistradong botante, na an kada distritong lehislatibo kaipuhan representado kan tolong porsyento man sana kan mga rehistradong botante kaito. <center>ARTIKULO VII</center> <center>'''DEPARTAMENTO EHEKUTIBO'''</center> Seksyon 1. An poder ehekutibo kaipuhan itao sa Presidente kan Pilipinas. Sek. 2. Daing tawong pwedeng elehiron na Presidente apwera kun siya tubong-aking syudadano kan Pilipinas, sarong rehistradong botante, nakakabasa asin nakakasurat, kwarenta anyos an edad sa aldaw kan eleksyon, asin sarong residente kan Pilipinas sa laog nin sampolong taon antes kan siring na eleksyon. <center>18</center><noinclude></noinclude> doinr9r6jk91gmzp1j6jsoosj1ad58q Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/2 250 749 3048 3047 2024-10-15T15:48:51Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3047 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude><center>'''AN'''</center> <center>'''KONSTITUSYON'''</center> <center>'''KAN'''</center> <center>'''REPUBLIKA KAN PILIPINAS'''</center> <center>'''K A P I N O' N A N'''</center><br /> Kami, an soberanong syudadanong Pilipino, na minahagad nin tabang sa Kagurangnan Diyos, tanganing maghimo nin sarong makahustisya asin makatawong sosyedad sagkod mag-establisar nin sarong Gobyernon na madara kan samong mga kamawotan asin aspirasyon, matawan nin kaginhawahan an kagabsan, maataman asin mapakarhay an patrimonyo, asin mapaseguro para sa satuya asin satong posteridad an mga biyaya kan independensya asin demokrasya sa irarom kan ley asin rehimen nin kahustuhan, hustisya, libertad, pagkamoot, igwaldad asin katoninongan, minapirma asin minapromulgar kaining Konstitusyon. <br /> <center>'''ARTIKULO I'''<br /> '''TERITORYO NASYONAL'''</center> An teritoryo nasyonal sinasakop an arkipelagong Pilipinas, kairiba an gabos na isla asin dagat na yaon duman, asin gabos na iba pang teritoryo na nasa kapangyarihan o hurisdiksyon kan Pilipinas na kairiba an kadagaan, katubigan, sagkod kahiwasan sa kaitaasan, an dagat teritoryal, an kairaruman kan daga, an kagapuan kan mga isla, asin an iba pang lugar submarina kaini. An kadagatan na palibot, napatahaw, asin nagkokonektar sa mga isla kan arkipelago, maging ano man an kahiwasan asin mga sukol, iyo an nagpoporma sa irarom kan kadagatan kan Pilipinas. <br /> <center>'''ARTIKULO II'''</center> <center>'''DEKLARASYON KAN MGA PRINSIPYO'''</center> <center>'''ASIN PALAKAW KAN ESTADO'''</center> <br> <center>'''MGA PRINSIPYO</center> Seksyon 1. An Pilipinas sarong estadong demokratiko asin republikano. An soberanya na syudadano asin an gabos na awtoridad kan gobyerno naghahale sa sainda. <center>1</center><noinclude></noinclude> colt3vbtumwc2fwrfad0xllhnb5ukpu Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/20 250 750 3052 3051 2024-10-15T15:48:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3051 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sek. 3. Kaipuhan magka-igawa nin sarong Bise Presidente na dapat igwa nin parehong mga kwalipikasyon asin termino nin pagkapot nin pwesto, asin kaipuhan elehiron kairiba asin sa parehong paagi arog kan Presidente. Pwede siyang haleon sa pwesto sa paagi na kapareho kan sa Presidente. An Bise Presidente pwedeng nombraran bilang sarong Myembro kan Gabinete. Dai kinakaipuhan an anuman na kumpirmasyon sa siring na nombramyento. Sek. 4. An Presidente asin an Bise Presidente kaipuhan maelehir sa paagi nin direktong boto kan mga tawo para sa terminong anom na taon na mapoon sa udto kan ika-treintang aldaw kan Hunyo na minasunod sa aldaw kan Elesyon asin matapos sa udto kan siring man na petsa pakalihis nin anom na taon. An Presidente dai na pwedeng elehiron giraray. An siisay man na tawo na masalida bilang Presidente asin nagsirbe man siring sa laog nin sobra sa apat na taon dai dapat maging kwalipikadong maelehir sa siring na pwesto sa arin man na panahon. Daing Bise Presidente an masirbe sa laog nin sobra sa dwang sunod-sunod na termino. An boluntaryong pagtalikod sa katongdan sa anumang haloy nin panahon dai dapat na ipamugtak na pagkaolang sa pagpapadagos kan panonongdan para sa byong termino na pinag-elehiran sa saiya. Apwera kun magtao nin naiiba an ley, an regular na elesyon para sa Presidente asin Bise Presidente kaipuhan gibuhon sa ikadwang Lunes kan Mayo. An mga resulta kan kada eleksyon para sa Presidente asin Bise Presidente na totoong sertipikado kan grupo nin mga parabilang sa kada probinsya, kaipuhan isumitir sa Kongreso, sambiton na para sa Presidente kan Senado. Pakaresibe kan mga sertipiko sa bilang, kaipuhan bukasan kan Presidente kan Senado na dai masobra sa treinta dias pakalihis kan aldaw kan eleksyon, an gabos na sertipiko sa atubang kan Senado asin mga Representante sa pinag-sarong sesyon pampubliko, kaipuhan bilangon kan Kongreso an mga boto tanganing maaraman tulos asin maseguro kun totoo asin kung ano pa an pwedeng gibuhon kaini segun sa itinao kan ley. An tawong igwang pinakahalangkaw na bilang nin boto kaipuhan iproklamar na naelehir, alagad kun igwang dwa o mas pa an nagkaigwang patas asin an pinakadakol na mga boto, an saro sa sainda kaipuhan pilion tulos sa paagi kan mayoryang boto kan gabos na Myembro <center>19</center><noinclude></noinclude> 97cei6glul0s32z266jb13esol535u2 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/21 250 751 3057 3056 2024-10-15T15:48:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3056 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>kan Kongreso. An Kongreso mapromulgar nin mga reglamento kaini para sa pagbilang kan mga sertipiko. An Korte Suprema an solamenteng mahusgar en banc sa gabos na iriwal manungod sa eleksyon, mga resulta asin mga kwalipikasyon kan Presidente o Bise-Presidente, asin pwedeng magpromulgar nin mga reglamento para sa katuyuhan kaini. Sek. 5. Antes sinda magkapot nin pwesto bilang Presidente o Bise Presidente o manungod sa Presidente kaipuhan gibuhon an minasunod na panunumpa o pagpapatotoo: :''"Ako udok sa boot na minasumpa (o mina-apirmar) na akommahimo nin matapat asin marhay na mga trabaho bilang (ngaran kan pwesto) kan Pilipinas, pagpreserbar asin pagsurog kan Konstitusyon, magpasunod kan mga ley, mata wan nin matanos na hustisya an kada tawo asin itataya ko an sakong buhay sa pagserbisyo sa nasyon. Diyos ko tabangan mo ako." (kun sa pag-apirmar, an ultimong tataramon kaipuhan haleon.)'' Sek. 6. An Presidente kaipuhan igwa nin opsyal na residensya. An mga sweldo kan Presidente asin Bise-Presidente dapat itao kan ley asin kaipuhan dai inaan sa panahon kan saindang pagseserbisyo. Dai dapat na maging epektibo an anuman na dagdag sa nasambit na kompensasyon sagkod matapos an termino kan pagsirbe na sa panahon kan saiyang pagsisirbe inaprobaran an siring na dagdag. Dai sinda dapat magresibe sa panahon kan saindang pagkapot nin pwesto nin anuman na iba pang sweldong hale sa Gobyerno o sa anuman na iba pang mapagkukwaan. Sek. 7. An elehidong Presidente asin an elehidong Bise-Presidente kaipuhan masumir kan pwesto sa pagpoon kan saindang termino. Kun an elehidong President dai pwede sa katongdan, an elehidong Bise-Presidente an kaipuhan mag-aktwar bilang Presidente sagkod na an elehidong Presidente maging kwalipikado. Kung mangyari na dai makapili nin sarong Presidente, elehidong Bise-Presidente an kaipuhan mag-aktwar bilang Presidente sagkod na makapili asin maging dapat an sarong Presidente. Kung sa pagpoon kan panahon nin pagsirbe kan Presidente nagadan o permanenteng mabaldado an elehidong Presidente, an elehidong Bise-Presidente an dapat maging Presidente. <center>20</center><noinclude></noinclude> sojxni89g8bsj6k7swf6e61xyn1vl7g Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/22 250 752 3062 3061 2024-10-15T15:48:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3061 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Kun dai nakapili o dai naging dapat an sarong Presidente asin Bise Presidente, o kun sinda parehong nagadan o permanenteng nabaldad an Presidente kan Senado o kun dai kaini kaya, an Ispiker kan Kamara de Representante an sapat na mag-aktwar na Presidente sagkod na makapili asin maging dapat an sarong Presidente o sarong Bise-Presidente. Kaipuhan magdeterminar sa paagi nin ley an Kongreso para sa pagpili nin sarong tawo na maaktwar na Presidente sagkod na maging kwalipikado an sarong Presidente o sarong Bise-Presidente, kur mangyari an pagkagadan, permanenteng pakabaldado o daing-kaya kan mga opisyal na sinasambit sa sinusundan na parapa. Sek. 8. Kun mangyari an permanenteng pagkabaldaho, pagkagadan, paghale sa serbisyo o pagdimitir kan Presidente, an Bise-Presidente an dapat maging Presidente na masirbe para sa dai natapos na parte nin termino kan panahon nin pagserbisyo. Kun mangyari an permanenteng pagkabaldado, pagkagadan, pagkahale sa serbisyo o pagdimitir kan Presidente, ang Presidente kan Senado o, kun dai kaini kaya, an Ispiker kan Camara de Representante, kun siring an maaktwar na Presidente sagkod na maelehir asin maging dapat an Presidente o Bise-Presidente. Kaipuhan magdeterminar sa paagi kan ley an Kongreso kun siisay an masirbeng Presidente kun mangyari an pagkagadan, permanenteng pagkabaldado, o pagdimitir kan minaaktwar na Presidente. Siya dapat magsirbe sagkod na an Presidente o Bise-Presidente maelehir asin maging dapat, asin kaipuhan mapasa-irarom sa siring na mga pagbabawal kan mga poder asin diskwalipikasyon na kapareho kan minaaktwar na Presidente. Sek. 9. Kung noarin man na igwang bakante sa Opisina kan Bise-Presidente sa laog kan panahon kan pagsirbe na naelehiran sa saiya, an Presidente dapat magnombrar nin sarong Bise-Presidente hale sa mga myembro kan Senado asin kan Camara de Representante sa dapat magsirbe sa oras na makumpirmar kan mayoryang boto kan gabos na mga myembro kan dwang Camara kan Kongreso sa separadong pagboto. Sek. 10. An Kongreso kaipuhan magpoon nin pagsesyon alas dies nin aga kan ikatolong aldaw pakalihis na mabakante an mga pwesto kan Presidente asin kan Bise-Presidente, segun sa mga reglamento kaini na dai na kaipuhan apodon, asin sa laog nin pitong aldaw magibo nin <center>21</center><noinclude></noinclude> tf7613tx7btc7ferk6oyo5djj7gwrww Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/23 250 753 3066 3065 2024-10-15T15:48:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3065 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>ley na minaapod nin espesyal na eleksyon tanganing mag-elehir nin sarong Presidente asin sarong Bise-Presidente na gigibuhon nin dai maatab sa kwarenta'y singkong aldaw o dai masobra sa sisentang aldaw poon sa panahon kan pag-apod kaito. An proponidong ley sa pag-apod kan espesyal na eleksyon ipapamugtak na sertipikado susug sa parapa 2, Seksyon 26, Artikulo VI kan Konstitusyon na ini asin kaipuhan maging ley matapos apropabaran sa ikatolong pagbasa kan Kongreso. An apropryasyon para sa espsyal na eleksyon kaipuhan kwaon sa arinman na presenteng apropryasyon asin dai dapat sakupon kan mga enot na kinakaipuhan na itinao kan parapa 4, Seksyon 25, Artikulo VI kan Konstitusyon na ini. An nagmimiting na Kongreso dai pwedeng suspendihon o iaktaba an espesyal na eleksyon. Dai dapat mag-apod nin anuman na espesyal na eleksyon kun an pagkabakante nangyari sa laog nin syento otsenta dias antes kan petsa kan masunod na eleksyon pampresidente. {{indent}}Sek. 11. Engkaso man an Presidente magpadara sa Presidente kan Senado asin sa Ispiker kan Camara de Representante kan saiyang naka- surat na deklarasyon na dai niya kayang gibuhon an mga poder asin obligasyon, asin sagkod na dai siya minapadara sa sainda nin nakasu- rat na kontra sa deklarasyon, an siring na mga poder asin obligasyon kaipuhan gibuhon kan Bise-Presidente bilang minaaktwar na Presi- dente. {{indent}}Kun an mayorya kan gabos na Myembro kan Gabinete nagpadara sa Presidente kan Senado asin sa Ispiker kan Kamara de Representante kan saindang nakasurat na deklarasyon na dai kayang gibuhon kan Presidente an mga poder asin obligasyon kan saiyang katongdan, an Bise-Presidente an dapat mag-asumir tulos kan mga poder asin obligas- yon kan katongdan bilang mina-aktwar na Presidente. {{indent}}Pakatapos kaito, kun an Presidente nagpadara sa Presidente kan Senado asin sa Ispiker kan Camara de Representante kan saiyang nakasurat na deklarasyon kan iksisting anuman na daing abilidad, siya maasumir giraray kan mga poder asin obligasyon kan saiyang katongdan. Para myentras, kun an mayorya kan gabos na Myembro kan Gabinete magpadara sa laog nin limang aldaw sa Presidente kan Senado asin sa Ispiker kan camara de Representante kan saindang nakasurat na deklarasyon na an Presidente dai nakagibo kan saiyang katongdan, an Kongreso madesisyon kan isyu. Para sa katuyuhan na yan, kaipuhan magmiting an Kongreso sa laog nin kwarenta'y otso oras, kun ini dai nin sesyon, susug sa mga reglamento kaini asin dai na kaipuhan apodon.<noinclude><div style ="text-align:center;">22<div></noinclude> hc7wpmusbpd2f7hqfkt4fh8jl5vmayl Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/24 250 754 3070 3069 2024-10-15T15:48:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3069 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> {{indent}}Kun magdesisyon an Kongreso, sa laog nin sampolong aldaw pakaresibe kan huring nakasurat na deklarasyon, o, kun dai nin sesyon sa laog nin doseng aldaw pakalihis ini kinakaipuhan matiripon, sa paagi nin dos-tersyong boto kan dwang camara, sa separadong pagboto, na dai kayang gibuhon kan Presidente an mga poder asin obligasyon kan saiyang katongdan, an Bise-Presidente an dapat maak- twar na Presidente, kun dai, kaipuhan magpadagos an Presidente sa paggibo kan mga poder asin obligasyon kan saiyang katongdan. {{indent}}Sek. 12. Engkasong maghelang nin grabe an Presidente, kaipuhan ipaaram sa publiko an kamugtakan kan saiyang salud. An mga Myem- bro kan Gabinete na namamahala sa seguridad nasyonal asin mga relasyon sa ibang nasyon asin an Hepe kan Estado kan Pwersa Armada kan Pilipinas, dai dapat ipangalad an pagdulok sa Presidente sa pana- hon kan siring na paghelang. {{indent}}Sek. 13. An Presidente, Bise-Presidente, an mga Myembro kan Gabinete, asin an saindang mga Depyuti o mga katabang, sa laog kan termino kan panahon kan saindang pagseserbisyo, dai dapat magkapot nin anuman na iba pang katongdan o empleo apwera kun itatao an naiiba sa Konstitutsyon na ini. Sa panahon kan nasambit na pagseser- bisyo, sinda dai dapat magpraktis nindirekto o bakong direkto kan anuman na iba pang propesyon, sumale direkto o bakong direkto sa anuman na negosyo o maging interesado sa kwarta na direkto o bakong direkto sa anuman na kontrata, o sa arinman na prangkisa, o espesyal na pribilehyo na itinao kan Gobyerno o kan arin man na korporasyon na sadiri o kontrolado kan gobyerno o mga subsidyari kaini. Dapat nindang likayan nin marhay an kontrang interes sa pag- otob kan saindang katongdan. {{indent}}An asawa asin mga paryentes kan Presidente sa dugo o sa relasyon sagkod ikapat na gradong sibil, sa termino kan panahon kan saiyang pagseserbisyo, dai dapat manombraran na mga myembro kan Komis- yon Konstitusyunal, o kan Opisina kan Ombudsman, o mga Sekre- taryo, mga Katabang na Sekretaryo, mga tagapamayo o mga hepe nin bureau o mga opisina, kairiba an mga korporasyon na sadiri o kontro- lado kan gobyerno asin mga subdisyari kaini. {{indent}}Sek. 14. An mga ginonong nombramyento an Mina-aktwar na Presidente kaipuhan padagos na maging epektibo, apwera kun halean nin saysay an elehidong Presidente sa laog nin nobentang aldaw magpoon sa pagkapot o pagkapot giraray kan pwesto.<noinclude><div style ="text-align:center;">23<div></noinclude> shiigpfd628fjqb5x09g8x4ujufnj8f Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/25 250 755 3074 3073 2024-10-15T15:48:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3073 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sek. 15. An sarong Presidente o Mina-aktwar na Presidente dai taipuhan gumibo nin mga nombramyento sa laog nin dwang bulan intes kan masunod na eleksyon pampresidente asin sagkod sa matapos in saiyang termino nin pagseserbisyo, apwera sa mga temporaryong nombramyento sa mga ehekutibong pwesto kun an padagos na mga agkabakante duman nakakaraot sa serbisyo publiko o namimiligro n kaligtasan kan publiko. Sec. 16. An Presidente kaipuhan magnombrar, asin, sa pag-oyon an Komisyon sa Nombramyento, dapat magnombrar nin mga hepe an mga ehekutibong departamento, mga ambasador, iba pang mga ninister asin konsul publiko, o mga opisyal kan pwersa armada ale sa ranggong koronel o kapitan kan naybi asin iba pang mga hepe a an mga nombramyento itinao saiya kan Konstitusyon na ini. Kaipu- an man niyang nombraran an gabos na iba pang mga hepe kan Gob- erno na an nombramyento sainda daing ibang itinatao an ley, asin an iga pwede niyang nombraran sa paagi kan ley. An Kongreso sa paagi an ley, pwedeng itao sa Presidente sana, sa mga korte, o sa mga hepe an mga departamento, mga sanga, mga komisyon o mga hunta kan oder na magnombrar kan iba pang mga harababang hepe. An Presidente kaipuhan magkaigwa nin poder na gumibo nin mga ombramyento sa panahon kan pagpahingalo kan Kongreso, bolun- ryo o kompulsaryo, pero an siring na mga nombramyento kaipuhan a epektibo sana sagkod na dai maaprobaran kan Komisyon sa ombramyento o sagkod sa masunod na pagtindog kan miting kan ongreso. Sek. 17. An Presidente kaipuhan magkaigwa nin kontrol sa gabos a mga ehekutibong departamento, mga bureau, asin mga opisina. aipuhan niyang seguruhon an honestong pagotob kan mga ley. Sek. 18. An Presidente kaipuhan maging Commander-in-Chief kan bos na mga pwersa armada kan Pilipinas asih kun noarin kaipuhan, wede niyang ordenan an nasambit na mga pwersa armada na pugulon punduhon an kontra sa ley na karibukan, pagsalakay, o rebelyon. ung igwang pagsalakay o rebelyon, kun kinakaipuhan an seguridad ubliko, pwedeng suspindihon niya, na dai masobra sa sesentang al- aw, an pribilehyo kan writ of habeas corpus o isairarom sa ley mili- ir an Pilipinas o an arinman na parte kaini. Sa laog nin kwarenta'y tso oras kan pagdeklarar kan ley militar o pagsuspendir kan writ of abeas corpus, an Presidente kaipuhan umatubang nin personal o akasurat na report sa Kongreso. Pwedeng halean nin saysay kan 24<noinclude></noinclude> r7hranptpo1j1a1mmk4xcpo7rkxcv2q Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/26 250 756 3078 3077 2024-10-15T15:48:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3077 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Kongreso, sa magkairibang pagboto, sa paagi nin mayoryang boto man sana kan gabos na Myembro kaini sa regular o espesyal na ses- yon, an nasambit na pagdeklarar o pagsuspendir na dai pwedeng dai tawan nin importansya kan Presidente an paghale nin saysay na ito. Sa inisyatibo kan Presidente an Kongreso pwedeng pahalawigon sa parehong paagi an nasambit na pagdeklarar o pagsuspendir sa laog nin panahon na itatao kan Kongreso kun magpapadagos an pagsalakay o rebelyon asin kaipuhan an seguridad publiko. An Kongreso kun daing sesyon, kaipuhan magpoon nin miting sa laog nin beinte kwarto oras kasunod kan nasambit na pagdeklarar o pagsuspendir susug sa mga reglamento kaini na dai na kaipuhan apodon. Pwedeng ribyuhon kan Korte Suprema, sa sarong dapat na prosidimyento na inatubang kan siisay man na syudadano, an supisyenteng basehan kan proklamasyon kan ley militar o pagsuspendir kan pribileyo kan writ o pagpapalawig kaito asin kinakaipuhan magpromulgar nin desisyon kaito manungod duman sa laog nin trentang aldaw magpoon na iatubang ini. An kamugtakan kan ley militar dai minasuspendir sa katotoohan kan Konstitusyon, ni dai minasalida sa pagpungsyunar kan mga korteng sibil o lehislatibong asemblya, ni dai minatugot sa pagtatao sa mga sanga o korte militar kan hurisdiksyon sa mga sibilyan kun an mga korteng sibil nakapagpungsyunar, ni dai minasuspendir sa pribilehiyo kan writ. An pagsuspendir sa pribilehyo an writ kaipuhan sakop sana an mga tawong denemanda sa korte nin rebelyon o mga kasalan na natural o direktong igwang relasyon sa pagsalakay. Sa panahon na suspendido an pribilehyo an writ, an siisay man na tawo na dinakop o prineso sa siring kaipuhan idemanda sa korte sa laog nin tolong aidaw, kun dai siya kaipuhan paluwason. Sek. 19, Apwera sa mga kaso nin impeachment, o sa naiiba pang itinatao sa Konstitusuong ini, an Presidente pwedeng magtao nin mga plaso, pagianon an padusa, asin patawad, asin pwedeng halean nin saysay an multa asin pagsamsam, pagpirma kan panghuring desisyon. Kaipuhan man na magkaigwa siya nin poder na magtao nin amnestya sa pag-oyon kan mayorya kan gabos na myembro kan Kongreso. <center>25</center><noinclude></noinclude> 8dxjqnzox0epvh00whb25ems05wzbz2 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/27 250 757 3083 3082 2024-10-15T15:48:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (3/8) 3082 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sek. 20. An Presidente pwedeng makipagkontrata o maggarantya nin mga utang sa luwas kan nasyon sa kapa'kanan kan Republika kan Pilipinas na igwa nin enot na pag-oyon an Monetary Board asin mapasa-irarom kan mga limitasyon na pwedeng itao kan ley. An Monetary Board kaipuhan magatubang sa Kongreso, sa laog nin treintang aldaw magpoon sa pagtapos kan kada kwarter kan taong kalendaryo, kan biyong report nin mga desisyon kaini manungod sa mga aplikasyon sa mga pag-utang na kokontratahon o gagarantyahan kan Gobyerno o kan mga korporasyon na sadiri o kontrolado kan Gobyerno na makapagpadakol sa mga inutang sa ibang nasyon, asin napapa- laman kan iba pang mga bagay-bagay na pwedeng itao kan ley. Sek. 21. Dai kaipuhan maging balido o epektibo an treaty o inter- nasyonal na kontrata na dai nin pag-oyon an dos-tersyo man lamang kan gabos na myembro kan Senado. Sek. 22. An Presidente kaipuhan magsumitir sa Kongreso sa laog nin treintang aldaw magpoon sa pagbukas kan kada regular na sesyon, bilang base kan proponidong ley sa apropryasyon heneral, sa badyet nin mga gagastuson, asin mga rekurso nin kwarta, kairiba an mga nare- sibe hale sa presente asin proponidong ley sa rentas. Sek. 23. An Presidente kaipuhan magdiskurso sa Kongreso sa pag- bukas kan regular na sesyon kaini. Pwedeng umatubang man siya digdi maski na sa iba pang mga oportunidad. <center> ARTIKULO VIII </center> <center> DEPARTAMENTO HUDISYAL </center> Seksiyon 1. An poder hudisyal kaipuhan maitao sa Korte Suprema asin sa mga hibabang korte na pwedeng imukna kan ley. An poder hudisyal kairiba an trabaho kan mga korte nin hustisya sa pagresolber kan mga aktwal na mga kustyon na imbwelto an mga ciretso na kaipuhan an pagdemanda asin pag-enporsar nin legal, asin sa pagdeterminar kun dai o igwang grabeng abuso kan diskresyon na minaresulta sa kakulangan o sobrang hurisdiksyon sa parte kan arin Iman na sanga o instrumentalidad kan Gobyerno. Sek. 2. An Kongreso kaipuhan magkaigwa nin poder sa pagpali- wanag, pagmando, asin pag-aporsyon kan manlaenlaen na mga korte pero dai man dapat agawan an Korte Suprema kan hurisdiksyon kaini 26<noinclude></noinclude> jg5o3peb351a443tadm4x3schy0cf6s Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/28 250 758 3087 3086 2024-10-15T15:49:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3086 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>duman sa mga kaso na pigsaro-saro sa Seksyon 5 digdi. Daing ley an kaipuhan ipasar sa pag-reorganisar kan Hudisyaryo tanganing raoton an seguridad kan termino kan mga Myembro kaini. Sek. 3. An Hudisyaryo kaipuhan magkaigwa nin sadiring badyet. An mga aproprasyon para sa Husdisyaryo dai pwedeng inaan kan lehislatura na hababa sa kantidad kan itinaong aproprasyon sa nakaaging taon, asin, pagkatapos maaprobaran, kaipuhan awtomatikong ipaluwas asin regular. Sek. 4. (1) An Korte Suprema kaipuhan kompwesto nin sarong Pamayong Mahistrado asin katorseng Katabang na mga Mahistrado. Pwede sindang magturukaw en banc, o sa saindang diskresyon, sa kada dibisyon na kompwesto nin tolo, lima, o pitong mga myembro. An arin man na bakante kaipuhan ka gan sa laog nin nobentang aldaw poon kan ini mabakante. (2) An gabos na kaso na imbwelto an konstitusyonalidad kan sarong treaty, internasyonal o ehekutibong kontrata, o ley, na kaipuhan dangugon kan Korte Suprema en banc, asin an gabos pang mga kaso na nasa irarom kan mga Reglamento nin Korte kinakaipuhan na dangugon en banc, kairiba idtong mga imbwelto sa konstitustyonalidad, aplikasyon, o operasyon kan mga dekrito presidensyal, mga proklamasyon, mga orden, mga instruksyon, mga ordinasya, asin iba pang mga regulasyon, kaipuhan desisyonan na kaiba an pag-uyon kan mayoryang Myembro na aktwalmenteng kairiba sa mga deliberasyon manungod sa mga kustyon kan kaso asin nagboto duman. (3) Ang mga kustyon o mga bagay na pigdangog nin sarong dibisyon kaipuhan desisyonan o resolberan na kaiba an paguyon kan mayoryang myembro na aktwalmenteng kairiba sa mga deliberasyon sa mga isyu kan kaso asin nagboto duman, maski nuarin, na daing pag-uyon sana kan tolong mga myembro. Kun an kinakaipuhan na bilang dai nakua, an kaso kaipuhan desisyunan en banc: sa kondisyon, na an ano man na doktrina o prinsipyo kan ley na ginibo kan korte sa sarong desisyon na pigrender na en banc o sa paagi kan dibisyon dai pwedeng baguhon o baliktadon apwera sa pagdesisyon en banc kan korte. Sek. 5. An Korte Suprema kaipuhan magkaigwa kan mga minasunod na poder: (1) Maggamit nin orihinal na hurisdiksyon sa mga kasong apektado an mga embahador, mga publikong ministro asin mga konsul, asin sa <center>27</center><noinclude></noinclude> e4tc968mv53c6cyd90vo38hiazy4rfx Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/29 250 759 3093 3092 2024-10-15T15:49:26Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3092 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>mga petisyon para sa certiorari, prohibisyon, mandamus, quo warranto, asin habeas corpus. (2) Magrepaso, magrebisar, magbaliktad, o mag-apirmar sa apelasyon o certiorari, siring kan pwedeng itao kan ley o mga Reglamento kan Korte, ultimong mga pagdesisyon asin mga orden kan hibabang mga korte sa: (a) Gabos na mga kaso na an konstitusyonalidad o pagkabalido ka arin man na treaty, internasyonal o ehekutibong kontrata, ley, dekrito presidensyal, proklamasyon, orden, instruksyon, ordinansa, o regulasyon pinaghahapot. (b) Gabos na mga kaso na imbwelto an legalidad kan arin man na bwis, singil, tasasyon, o tol, o arin man na penalidad na pigpapataw manungod digdi. (k) Gabos na mga kaso kung haen an hurisdiksyon kan arin man na hibabang korte an nasa kustyon. (d) Gabos na mga kasong kriminal kung haen an penalidad na pigpapataw iyo an reklusyon perpetua o mas halangkaw pa. (e) Gabos na mga kaso kung haen an kustyon o imbwelto iyo sana an manungod sa ley, (3) Magkaag nin temporaryong mga huwes sa mga hibabang korte sa ibang lugar kun kaipuhan sa karahayan kan publiko. An nasabing temporaryong pagdestino kaipuhan dai masobra sa anom na bulan kun daing pag-oyon an nanunungdan na huwes. (4) Mag-orden sa pagliwat nin venue o lugar kan bista tanganing malikayan an salang pagpalakaw kan hustisya. (5) Magmukna nin mga reglamento manungod sa proteksyon asin pagpapasunod sa mga diretsong konstitusyonal, pleading, praktis, asin prosidimyento sa gabos na mga korte, an pag-aku sa pagpraktis kan pagka-abogado, Integrated Bar, asin asistensya legal para sa mga daing sukat. An nasabing mga reglamentos kaipuhan magtao nin simple asin bakong magastong prosidimyento para sa madaling pagdesisyon sa mga kaso, na kaipuhan parareho sa gabos na mga korteng pareho an grado, asin kaipuhan dai inaan, dagdagan o liwaton an mga importanteng diretso. An mga Reglamento nin Prosidimyento kan mga korteng espesyal asin quasi-judicial na mga korte kaipuhan magpadagos sagkod dai pinagdisaprobaran kan Korte Suprema. <center>28</center><noinclude></noinclude> atame5j6o8f508o2u27qhf9cjakgj6h Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/3 250 760 3100 3099 2024-10-15T15:49:26Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3099 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Sek. 2. Pinabayaan kan Pilipinas an gera bilang kasangkapan kan nasyonal na palakaw, akuon bilang parte kan ley kan nasyon itong mga prinsipyo kan ley internasyonal na minimidbid kan gabos asin minasunod sa palakaw nin katoninongan, igwaldad, hustisya, libertad, kooperasyon, sagkod pakiki-oyon sa gabos na nasyon. Sek. 3. An awtoridad kan sibilyan nakakahalangkaw sa militar sa gabos na panahon. An Puwersa Armada kan Pilipinas iyo an masurog kan mga tao asin kan Estado. An katuyuhan kaini iyo an maseguro an soberanya kan Estado asin an integridad kan teritoryo nasyonal. Sek. 4. An primerong obligasyon kan Gobyerno iyo an pagsirbe asin pagprotehir kan mga syudadano. Puwedeng apodon kan gobyerno an mga tawo tanganing magdepender sa Estado, asin sa pag-otob kaito, an gabos na syudadano puwedeng pagbotan na magtao nin serbisyong personal, militar o sibil, sa irarom kan mga kondisyon na itatao kan ley. Sek. 5. Kaipuhan sundon kan Estado an pagpapadanay sa katoninongan asin kaaregluhan, an pangangataman sa buhay, libertad asin rugaring, sagkod an pagtabang sa karahayan kan gabos tanganing makamit kan gabos na tawo an mga biyaya kan demokrasya. Sek. 6. Dai kaipuhan suwayon an pagiging separado kan Simbahan asin kan Estado. Sek. 7. Kaipuhan sundon kan Estado an sarong libreng palakaw sa luwas. Sa mga pakiki-oyon kaini sa ibang mga estado, kaipuhan enot na konsideraron an lubos na kapangyarihan pang-nasyon, integridad na teritoryal, kapaka’nan kan nasyon, asin an poder sa sadiring pagdesisyon. Sek. 8. Inaako asin sinusunod kan Pilipinas, na oyon sa kapaka’nan kan nasyon, an palakaw na libre, kontra sa pagkakaigwa nin mga armas nuklear sa teritoryo kaini. Sek. 9. Kaipuhan manteneron kan Estado an matanos asin dinamikong kaaregluhan sa sosyedad na sisiguro sa prosperidad asin independensya kan nasyon asin ilibre ang mga tawo sa kahidapan sa paagi nin mga palakaw na nagtatao nin tamang serbisyo sosyal, namamantener nin lubos na empleo, pinapaitaas an susundon kan pagkabuhay asin kan lalong marhay na klase nin buhay para sa gabos. Sek. 10. Kaipuhan manteneron kan Estado an hustisya sosyal sa gabos na parte kan kaoswagan kan nasyon. <center>2</center><noinclude></noinclude> lqsnfsdahboksas0z0g8p2x3uogev4w Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/30 250 761 3105 3104 2024-10-15T15:49:27Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3104 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>(6) Magnombrar kan gabos na mga opisyal asin mga empleado kan Hudisyaryo segun sa Ley kan Serbisyo Sibil. Sek. 6. An Korte Suprema kaipuhan magkaigwa nin superbisyon administratibo sa gabos na mga korte asin sa mga empleado kaini. Sek. 7. (1) Daing persona an pwedeng manumbraran na Myembro kan Korte Suprema o sa arin man na hibabang mga korte kun siya bakong tubong-aking syudadano kan Pilipinas. An sarong Myembro kan Korte Suprema kaipuhan kwarenta anyos an edad, asin sa laog nin kinseng taon o mas pa nagin huwes nin sarong hibabang korte o nagpraktis nin abogasya sa Pilipinas. (2) An Kongreso kaipuhan itao an mga kwalipikasyon kan mga huwes sa hibabang mga korte, pero daing tawong pwedeng manumbraran na huwes sagkod bako siyang syudadano kan Pilipinas asin myembro kan Bar. (3) An sarong Myembro kan Hudisyaryo kaipuhan sarong taong midbid an abilidad, integridad, paghonesto asin igwang sadiring prinsipyo. Sek. 8. (1) An Hudisyal asin Konseho nin Bar mumuknaon sa irarom kan superbisyon kan Korte Suprema na kompwesto kan Pamayong Mahistrado bilang ex-officio na Tagapamayo, kan Minister kan Hustisya sagkod kan sarong delegado kan Kongreso bilang ''ex-officio'' na mga Myembro, kan sarong delegado kan Integrated Bar, kan sarong propesor sa ley, kan sarong retiradong Myembro kan Korte Suprema, asin kan sarong delegado sa pribadong sektor. (2) An regular na mga myembro kan Konseho kaipuhan nombraran kan Presidente sa terminong apat na taon, na igwang konsentimyento an Komisyonsa Pagnombrar. Sa Myembrong naenot na nombraran, an delegado kan Integrated Bar kaipuhan magserbisyo sa laog nin apat na taon, an propesor kan ley sa laog nin tolong taon, asin an retiradong Mahistrado sa laog nin duwang taon, asin an delegado kan pribadong sektor sa laog nin sarong taon. (3) An Klerk kan Korte Suprema kaipuhan iyo an Sekretaryong ''ex-officio'' kan Konseho asin kaipuhan iyo an magtago kan rekord kan mga prosidimyento. (4) An regular na mga Myembro kan Konseho kaipuhan magresibe nin sweldo na dedeterminaran kan Korte Suprema. An Korte Suprema kaipuhan magtao kan taunan na badyet na aproprasyon para sa Konseho. <center>29</center><noinclude></noinclude> ltw0p0uu7ahtlh9s9gbb9vafqbwq0qg Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/31 250 762 3110 3109 2024-10-15T15:49:27Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3109 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>{{indent}}(5) An Konseho kaipuhan magkaigwa nin nangengenot na katungdan sa pagrekomendar kan mga nunombraran sa Hudisyaryo. Pwedeng gibuhon kaini an iba pang katungdan asin giribuhon na pwedeng itao kan Korte Suprema. {{indent}}Sek. 9. An mga Myembro kan Korte Suprema asin an mga huwes kan hibabang mga korte kaipuhan nombraran kan Presidente hale sa sarong listahan na igwang tolong pagpipilian na pinagpreparar kan Hudisyal asin Konseho nin Bar para sa lambang bakante. An nasabing mga nombramyento dai na nangangaipo nin kumpirmasyon. {{indent}}Para sa mga hibabang korte, an Presidente kaipuhan magtao nin mga nombramyento sa laog nin nobenta dias magpoon sa pagtawan kan lista. {{indent}}Sek. 10. An sweldo kan Pamayong Malistradong asin kan mga Katabang na Mahistrado kan Korte Suprema, asin kan mga huwes sa hibabang mga korte kaipuhan itugdas kan ley. Durante kan saindang panahon sa pagkapot kan pwesto, an saindang sweldo dapat hinaan. {{indent}}Sek. 11. An mga Myembro kan Korte Suprema asin an mga huweskan hibabang mga korte kaipuhan magserbi myentras marhay an mga gawi sagkod sa sinda umabot sa edad na setenta-anyos o mahalian nin kapasidad na maggibo kan mga obligasyon. An Korte Suprema en banc kaipuhan magkaigwa nin diretso sa pagdisiplina sa mga huwes sa hibabang mga Korte, o imando an saindang pagpahale sa paagi nin boto kan mayoryang mga Myembro na aktwalmenteng nagpartisipar sa mga deliberasyon sa mga isyu kan kaso asin nagboto digdi. {{indent}}Sek. 12. An mga Myembro kan Korte Suprema asin an ibang mga korte na minukha kan ley dai dapat idestino sa ibang ahensya na nagigibo nin quasi-judicial o trabahong administratibo. {{indent}}Sek. 13. An mga pagdesisyon kan Korte Suprema sa ano man na kasong ipigsumiter digdi tanganing tawan nin desisyon ''en banc'' 1 o sa dibisyon kaipuhan mabilog sa konsultasyon antes an sarong kaso itao sa sarong Mahistrado tanganing isurat an opinyon kan Korte.An sarong Sertipikasyon manungod digdi na pirmado kan Pamayong Mahistrado an kaipuhan ipaluwas asin an sarong kopya kaini ikaag sa rekord kan kaso asin ipahatod sa mga partido. An arin man na Myembro na nagpartisipar, o dai ominoyon, o dai nagboto sa sarong desisyon o resolusyon kaipuhan isaysay an saiyang rason kun ano an dahilan. Parehong mga rekisitos an kaipuhan sunudon kan gabos na mga kolehiyadong korte. <center>30</center><noinclude></noinclude> klw4uhxf89eumhoe3f20s6jk5itfzjm Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/32 250 763 3116 3115 2024-10-15T15:49:27Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3115 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Sek. 14. Dai dapat maggibo nin ano man na desisyon an arin man na korte na dai pigsaysay duman an maliwanag asin dai pagdududahan na mga ebidensya asin an ley na pinagbasaran kaidto. Daing petisyon para sa pagrepaso o mosyon para sa rekonsiderasyon sa sarong desisyon kan korte an dai dapat tawan nin tamang dalan o deharan sagkod dai pigtatao an base legal kaini. Sek. 15. (1) An gabos na mga kaso o mga bagay na ipigsangat pakatapos kan epektibidad kaining Konstitusyon kaipuhan maaprobaran o maresolbiran sa laog nin beinte-kwatrong bulan magpoon sa petsang ipinagsumiter ini sa Korte Suprema, asin, apwera kun hinaan kan Korte Suprema, doseng bulan para sa gabos na mga kolehiyadong korte, asin tolong bulan para sa iba pang mga hibabang korte. :(2) An sarong kaso o bagay pigsasabing isinumiter na para sa desisyon o resolusyon pakatapos kan pagsangat kan ultimong pleading, halipot, o memorandum na itinao kan mga Reglamento kan Korte o kan korte mismo. :(3) Sa pagkalihis kan siring na panahon, sarong sertipikasyon manungod digdi na pirmado kan Pamayong Mahistrado o kan namamayong huwes an itatao asin an sarong kopya kaini kaiba sa rekord kan kaso o bagay, asin itatao sa duwang lado. An sertipikasyon kaipuhan magpahayag kun nata ta an desisyon o resolusyon dai pigtao o pigrender sa laog kan nasabing panahon. :(4) Maski nakalapwas na an talaan na panahon, an korte, tanganing dai maraot an saindang responsibilidad na pwedeng mangyari dahil sa pagkaatraso kaini, kaipuhan desisyunan o resolberan an kaso o bagay asin isumiter tanganing madeterminaran, na dai dapat maghaloy pa. Sek. 16. An Korte Suprema kaipuhan, sa laog nin treinta dias magpoon kan pagbukas kan kada regular na sesyon kan Kongreso, kaipuhan isumiter sa Presidente asin sa Kongreso an sarong taunan na report manungod sa mga palakaw asin mga aktibidades kan Hudis- yarya. <center>'''ARTIKULO IX'''</center> <center>'''MGA KOMISYON KONSTITUSYUNAL'''</center> <center>'''A. MGA ORDINARYONG PROBISYON'''</center> Seksyon 1. An mga Komisyon Konstitusyonal na kaipuhan inde- <center>31</center><noinclude></noinclude> m2quy1q7nszttont6puhc9ckvq1pttm Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/33 250 764 3120 3119 2024-10-15T15:49:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3119 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>pendyente, iyo an Komisyon sa Serbisyo Sibil, Komisyon sa Eleksyon, asin Komisyon sa Awdit. Sek. 2. Daing Myembro kan Komisyon Konstitusyunal an kaipuhan magkapot nin anuman na iba pang opisina o empleo sa panahon kan saiyang pagkapot nin pwesto. Dai man siya kaipuhan magpraktis kan anuman na propesyon o aktibong mamahala o magkontrol kan anuman na negosyo na pwedeng makaapekto sa mga trabaho kan saiyang opisina, o makainteres pinansyal, direkto o bakong direkto sa anuman na pakikipagkontrata, o sa anuman na prangkisa o pribilehiyong itinao kan Gobyerno a ano mang parte, ahensya, o kasangkapan kaiyan, kairiba an mga korporasyon na sadiri o kontralado kan gobyerno o mga sanga kaini. Sek. 3. An sweldo kan Tagapamayo asin kan mga Komisyunado kaipuhan itatao kan ley asin dai kaipuhan hinaan sa panahon kan saindang pagkapot nin pwesto. Sek. 4. An mga Komisyon Konstitusyunal manombrar kan saindang mga opisyal asin emplyado segun sa ley. Sek. 5. An Komisyon kaipuhan igwa nin sadiring pondo. An saindang aprobadong apropryasyon taun-taon kaipuhan na itao tulos asin regular na ipaluwas. Sek. 6. An kada Komisyon en banc pwedeng magpromulgar kan sadiri nindang reglamento manungod sa mga pleading o praktis digdi o sa arinman na opisina. Siring man, an arog na reglamento kaipuhan dai inaan, dagdagan o baguhon an mga substantibong poder. Sek. 7. An kada Komisyon kaipuhan magdesisyon sa paagi nin mayoryang boto kan gabos na Myembro kaini kan anuman na kaso o bagay na iatubang kaini sa laog nin sisenta dias magpoon kan petsa na ini isumitir para sa desisyon o resolusyon. An sarong kaso o bagay iisipon na isinumitir para sa desisyon o resolusyon sa oras na iatubang an huring pleading, brief, o memorandum na hinahagad kan mga reglamento kan Komisyon o kan Komisyon mismo. Apwera kun itao Kan Konstitusyon na ini o kan ley, an anuman na desisyon, orden o atol kan kada Komisyon pwedeng darahon sa Korte Suprema sa paagi in certiorari kan nag-aapelar na parte sa laog nin treinte dias magpoon la maresibe an kopya kaiyan. Sek. 8. An kada Komisyon kaipuhan magibo kan siring na iba pang mga katongdan na itatao kan ley. <center>32</center><noinclude></noinclude> 3t1ffax2bglvjul5bp6zvcfnk07kec7 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/34 250 765 3124 3123 2024-10-15T15:49:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3123 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude><center>'''B. AN KOMISYON KAN SERBISYO SIBIL'''</center> Seksyon 1. (1) An serbisyo sibil kaipuhan administraron kan Komisyon sa Serbisyo Sibil na kompwesto nin sarong Tagapamayo asin dwang Komisyunado na kaipuhan tubong-aking syudadano kan Pilipinas asin, kan sinda nombraran, treinta'y singko anyos an edad, na igwang aprobadong kapasidad para sa administrasyon publiko, asin dai nagkandidato para sa anuman na elehidong pwesto antes kan saindang nombramyento. :(2) An Tagapamayo asin mga Komisyunado kaipuhan nombraran kan Presidente sa pag-oyon kan Komisyon sa Nombramyento para sa terminong pitong taon na dai na giraray pwedeng nombraran. Sa mga enot na nanombraran, an Tagapamayo makapot kan pwesto sa laog nin pitong taon, an sarong Komisyunado sa laog nin limang taon, asin an saro pang Komisyunado sa laog nin tolong taon, na dai na giraray pwedeng nombraran. An pagnombrar sa anuman na bakante kaipuhan sana na para sa dai natapos na panahon nin serbisyo kan sasalidahan. Maski noarin dai dapat ba nombraran o idesignar an siisay man na Myembro sa temporaryo o nanunungod na kapasidad. Sek. 2 (1) An Serbisyo Sibil sakop an gabos na mga sanga, parte, instrumentalidad asin ahensya kan Gobyerno, pati na an mga korporasyon na sadiri asin kontrolado kan gobyerno na igwa nin mga orihinal na karta. :(2) An mga nombramyento sa serbisyo sibil kaipuhan gibuhon sana segun sa merito asin pagka-bagay na dedesisyunan kun pwede asin apwera sa mga pagdeterminar nin pagdesisyon sa palakaw, na kompidensyal o tunay na teknikal, sa paagi nin kompetetibong pag-iksamen. :(3) Daing opisyal o emplyado sa serbisyo sibil an hahaleon o sususpendihon apwera sa kadahilanan na itinao kan ley. :(4) Daing opisyal o emplyado sa serbisyo sibil an kaipuhan sumale, direktamente o indirektamente sa anuman na pangangampanya sa eleksyon o sa iba pang trabahong pampulitika. :(5) An diretso sa pagmukna nin sadiring organisasyon dai kaipuhan haleon sa mga empleyado kan gobyerno. :(6) An mga temporayong emplyado sa Gobyerno kaipuhan tawan nin proteksyon arog kan itinatao kan ley. <center>33</center><noinclude></noinclude> l7xpoymkn85f42hjkrca5emzy2evjc2 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/35 250 766 3128 3127 2024-10-15T15:49:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3127 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sek. 3. An Komisyon kan Serbisyo Sibil, bilang sentrong sangang pantawohan kan Gobyerno kaipuhan mag-establisar nin sarong career service asin mag-adaptar nin mga paagi tanganing mapaoswag an entusyasmo, pagka-episyente, integridad, preparasyon, pag-oswag, asin kortesya sa serbisyo. Kaipuhan kaining pakusugon an sistema sa merito asin papremyo, pagsararuon an gabos na programa sa pagpapaoswag kan rekursong tawo para sa gabos na lebel asin ranggo, asin muknaon an sarong palibot sa pamamahala na oyon sa pagsimbag kan publiko. Ini kaipuhan magsumitir sa Presidente asin sa Kongreso nin taunang report kaini manungod sa mga programanag pantawohan. Sek. 4. Gabos na opisyal asin emplyadong publiko kaipuhan manumpa o mag-apimar na protektahan asin dependeran an Konstitusyon na ini. Sek. 5. An Kongreso kaipuhan magtao para sa istandardisasyon kan kompensasyon kan mga opisyal asin emplyado kan gobyerno, kairiba idtong nasa mga korporasyon na sadiri o kontrolado kan gobyerno, na igwang orihinal na karta, na kinokonsiderar an klase kan responsabilidad manungod sa asin an mga kwalipikasyon na kinakaipuhan sa saindang mga pwesto. Sek. 6. Daing kandidato na nadaog sa arinman na eleksyon an kaipuhan nombraran sa laog nin sarong taon makalihis an siring na eleksyon, sa arinman na katongdan sa Gobyerno, o sa arinman na korporasyon na sadiri o kontrolado kan gobyerno o sa mga sanga kaini. Sek. 7. Daing elehidong opisyal an kaipuhan maging dapat sa arinman na katongdan o posisyon sa panahon kan saiyang pagkapot nin pwesto. Apwera kun tinutugutan kan ley o kan mga pang-enot na gibo kan saiyang posisyon, dai dapat magkapot an siisay man na nombradong opisyal nin ano pa man na subdibisyon, ahensya, o instrumentalidad kaito kairiba an mga korporasyon na sadiri o kontralado kan gobyerno o sa mga sanga kaini. Sek. 8. Daing elehido o nombradong opisyal publiko o emplyado an kaipuhan magresibe nin dagdag, doble,o indirektong kompensasyon, apwera kun siguradong tinutugutan kan ley, o magresibe nin anuman na regalo, kompensasyon, katongdan, o anuman na klaseng titulo hale sa arinman na gobyerno kan ibang nasyon. <center>34</center><noinclude></noinclude> q9zqeqijziff9umyvcc0led4bcotl1a Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/36 250 767 3133 3132 2024-10-15T15:49:28Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3132 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>An mga pensyon o gratwiti kaipuhan dai ipamugtak na dagdag, doble o indirektong kompensasyon. <center>'''C. AN KOMISYON SA ELEKSYON'''</center> Seksyon 1. (1) Kaipuhan magkaigwa nin sarong Komisyon sa Eleksyon na kumpleto nin sarong Tagapamayo asin anom na Komisyunado na kaipuhan tubong-aking syudadano kan Pilipinas asin, sa panahon kan sinda nombraran, treinta'y singko anyos an edad asin igwa nin natapos na titulo sa kolehyo, asin dai man lamang naging kandidato sa anuman na elehidong posisyon sa nakalihis na eleksyon. Siring man, an moyorya kaini, kairiba an Tagapamayo, kaipuhan mga myembro kan Philippine Bar, na nagpraktis bilang abogado sa laog nin sampolong taon. (2) An Tagapamayo asin an mga Komisyunado kaipuhan nombraran kan Presidente sa pag-oyon kan Komisyon sa Nombramyento sa laog nin pitong taon na dai na pwedeng nombraran giraray. Sa mga Komisyunado na primerong nanombraran, tolong Myembro an makapot nin pwesto sa laog nin pitong taon, dwang Myembro sa limang taon, asin an huring mga Myembro sa tolong taon, na dai nin nombramyento giraray. An pagnombrar sa anuman na bakante kaipuhan sana sa dai natapos na pagseserbisyo kan sasalihan. Maski noarin dai dapat nombraran o idesignar an siisay man na Myembro sa temporaryo o nanunungod na kapasidad. Sek. 2. An Komisyon sa Eleksyon kaipuhan magkaigwa nin mga minasunod na poder asin obligasyon: 1. Magpasunod asin mamahala kan gabos na ley na igwang relasyon sa pagtao nin eleksyon, plebesito, inisyatibo, reperendum, asin recall. 2. Gibuhon an iksklusibong orihinal na hurisdiskyon manungod sa eleksyon, resulta, asin kwalipikasyon kan gabos na elegidong opisyal sa rehyon, sa probinsya asin syudad, asin hurisdiksyon sa pag-apelar kan gabos na mga iriwal na kasale an mga elehidong opisyal kan banwa na pigdesisyunan kan mga korte kan heneral sa hurisdiksyon, o manungod sa elehidong opisyales kan baranggay na pigdesisyunan kan mga korte na limitado an hurisdiksyon. An mga desisyon, mga huring orden, o mga desisyon kan <center>35</center><noinclude></noinclude> cmj2jb7od4p58gv9i0nd1v4chf8e7jt Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/37 250 768 3137 3136 2024-10-15T15:49:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3136 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Komisyon manungod sa mga iriwal sa eleksyon na imbwelto an mga elehidong opisyales sa banwaab asin baranggay kaipuhan panghuri, maipapaotob asin dai maiaapelar. (3) Magdesisyon, apwera duman sa mga manungod sa diretso sa pagboto, gabos na kahaputan manungod sa eleksyon, kairiba an pagdeterminar kan bilang asin lokasyon kan lugar nin botohan, nombramyento kan mga opisyal asin inspektor, asin rehistrasyon kan mga botante. (4) Magsugo, sa pag-oyon kan Presidente, sa mga sanga asin kasangkapan na nagpapa-otob kan ley kan Gobyerno, kaibahan an Pwersa Armada kan Pilipinas, para sa iksklusibong katuyuhan na makasiguro sa libre, areglado, malinig, matoninong asin kapani-paniwalang eleksyon. (5) Magrehistro, pagkalihis nin hustong pagpublikar, an mga partido, mga organisasyon o mga koalisyon pampulitika, na apwera sa iba pang mga kinakaipuhan, dapat magpresentar kan saindang plataporma o program kan gobyerno, asin midbiron an mga nanonongdan sa banwa kan Komisyon sa Eleksyon. Dai kaipuhan irehistro an mga denominasyon asin sektang panrelihyon. Kaipuhan man na haboan an pagrerehistro sa mga nagmamawot na makamtan an saindang katuyuhan sa paagi nin karaotan o mga kontra paagi, o maghabo na suportahan asin sumunod sa konstitusyon na ini, o sinusuportahan kan arinman na gobyerno kan ibang nasyon. An mga kontribusyong pinansyal sa mga partido, organisasyon, koalisyon o mga kandidatong pampolitika na hale sa mga gobyerno kan ibang nasyon asin mga sanga kaito na igwang relasyon sa mga eleksyon ipamumugtak na pakikilabot sa mga trabaho kan nasyon asin kun aakuon, magiging dagdag na basehan sa pagkansela sa pagkarehistro ninda apwera sa iba pang mga padusa na pwedeng itao kan ley. (6) Base sa beripikadong reklamo o sa sadiri kaining inisyatibo, maghampang nin mga petisyon sa korte manungod sa pag-iba o paghale kan mga botante sa rehistro kan mga kwalipikadong botante; imbestigaron asin, kun pupwede, persigiron an mga pagkontra sa mga ley sa eleksyon kairiba an mga gibo o omisyon na ipinamumugtak na pandadaya, mga pagkakasala asin maraot na trabaho sa eleksyon. (7) Magrekomendar sa Kongreso nin mga epektibong paagi tanganing mainaan an paggastos sa eleksyon, kairiba an limitasyon kan mga lugar na kakagan kan mga materyales sa propaganda asin mapugol <center>36</center><noinclude></noinclude> 0xzghy3vg0g7r9r0e5xjfu0hsd309fc Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/38 250 769 3142 3141 2024-10-15T15:49:28Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3141 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>sagkod mapadusahan an gabos na porma kan mararaot na gibo sa eleksyon, asin mga nakakaribong na mga kandidato. (8) Magrekomendar sa Presidente kan paghale sa kiisay man na opisyal o emplyado na sinugo kaini o an pagtatao nin anuman na iba pang disiplinaryong aksyon, dahelan sa dai-pagsunod o dai pakikilabot, o pagsuway sa mga direktiba, orden o desisyon. (9) Magsumitir sa Presidente asin sa Kongreso nin komprehensibong report manungod sa palakaw kan kada eleksyon, plebesito, inisyatibo, reperendum, o recall. Sek. 3. An Komisyon sa Eleksyon pwedeng magdesisyon en banc sa dwang dibisyon, asin dapat magpromulgar nin reglamento kan paagi tanganing mapadali an pagdedesisyon sa mga kaso sa eleksyon kairiba an mga iriwal antes iproklamar an nanggana. An gabos na siring na mga kaso sa eleksyon dapat dangogon asin disisyunan sa dibisyon, sa kondisyon na an mga mosyon sa rekonsiderasyon kan mga desisyon kaipuhan desisyunan kan Komisyon en banc. Sek. 4. An pag-utob o paggamit kan gabos na mga prankisa o permit para sa palakaw kan transportasyon asin iba pang mga kagamitan pampubliko, midya kan komunikasyon o impormasyon, gabos na itinao, mga espesyal na pribilehyo, o konsesyon na itinago kan Gobyerno o anuman na parte, sanga, o instrumentalidad kaito, kairiba an arinman na korporasyon na sadiri o kontrolado kan gobyerno, pwedeng pamahalaan asin aregluhon kan Komisyon sa panahon nin Eleksyon. Katuyuhan kan siring na pamamahala asin pagareglo na maseguro an pantay na oportunidad, panahon, espasyo, asin diretsong pagsimbag, kairiba na an rasonable asin pantay na singil para duman sa mga kampanya asin porum sa pagtao nin impormasyon sa publiko kan mga kandidato sa katuyuhan na maseguro an libre, marahay, malinig, matoninong asin tutubudon na eleksyon. Sek. 5. An arinman na patawad, amnestya, parole, o suspensyon kan kapadusahan sa dai pag-otob kan mga ley, reglamento, asin regulasyon kan Eleksyon dai dapat na itao kan Presidente na dai nin pag-oyon an Komisyon. Sek. 6. Kaipuhan tugutan na mamukad an sarong libre asin hayag na sistemang partido susug sa libreng pagpili kan mga tawo, na mapairarom sana sa mga probisyon kan Artikulong ini. Sek. 7. Dai kaipuhan maging balido an anuman na boto para sa <center>37</center><noinclude></noinclude> 8vj9oq1qizc5fbco2d8laqcxh6ofrbu Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/39 250 770 3145 3144 2024-10-15T15:49:28Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3144 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>arinman na partido, organisasyon o koalisyon na pampulitika, apwera sa pwedeng itao kan Konstitusyon na ini sa irarom kan programang partidong listahan. Sek. 8. An mga partido o organisasyon, o koalisyon pampulitika na nakarehistro sa irarom kan sistemang partidong-listahan dai dapat magkaigwa nin representante sa mga hunta nin pagrerehistro kan mga botante, sa mga hunta kan mga inspektor sa eleksyon, sa mga hunta kan mga para bilang, o sa iba pang siring na mga grupo. Siring man, sinda dapat tawan nin diretso na magnombrar nin mga bantay-eleksyon segun sa ley. Sek. 9. Apwera kun laen an itinatao kan Komisyon sa mga espesyal na kamugtakan, an panahon nin eleksyon dapat mapoon nobenta dias antes kan aldaw kan eleksyon asin dapat matapos treinta dias pakalihis kaito. Sek. 10. An mga kandidatong bona fide para sa anuman na publikong opisina kaipuhan na libre sa anuman na porma nin panbubulabog asin diskriminasyon. Sek. 11. Kaipuhan magtagama sa regular o espesyal na mga pondo na sertipikado kan Komisyon kan kinakaipuhan na panggastos sa pagkakaigwa nin mga regular o espesyal na eleksyon, mga plebesito, mga inisyatibo, mga reperendum, asin mga recall asin, sa oras na maaprobaran, kaipuhan na ipaluwas tulos sa paagi kan sertipikasyon kan Tagapamayo kan Komisyon. <center>'''D. AN KOMISYON SA AWDIT'''</center> Seksyon 1. (1) Kaipuhan magkaigwa nin sarong Komisyon sa Awdit na kompwesto nin sarong Tagapamayo asin dwang Komisyunado, na dapat tubong-aking syudadano kan Pilipinas asin, sa panahon nin saindang nombramyento, treinta'y singko anyos an edad, mga certified public accountant na dai makulang sa sampolong taon an iksperyensya sa pag-awdit o myembro kan Philippine Bar na nagpraktis bilang abogado sa laog nin sampolong taon man sana asin maski noarin dai naging kandidato sa anuman an elehidong posisyon sa nakalihis na eleksyon, antes kan saindang nombramyento. Maski noarin dai dapat na magkapareho an propesyon kan gabos na Myembro kan Komisyon. (2) An Tagapamayo asin an mga Komisyunado kaipuhan nom- <center>38</center><noinclude></noinclude> jz4di6jfuor7nh7bejsy53x4gpftkxc Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/4 250 771 3152 3151 2024-10-15T15:49:28Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3151 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Sek. 11. Tinatawan nin importansya kan Estado an dignidad kan kada tawo asin ginagarantyahan an lubos na paggalang sa mga poder kan tawo. Sek. 12. Minimidbid kan Estado an kabanalan kan buhay kan pamilya asin kaipuhan atamanon asin pakusugon an pamilya bilang sarong sandalan na institusyon na pan-sosyedad. Kaipuhan kaini atamanon pareho an buhay kan ina asin an buhay kan aki sa laog kan tulak magpoon sa pangidam. An totoo asin enot na karapatan asin obligasyon kan mga magurang sa pagpapamidbid sa mga kaakian para sa karahayan sibiko asin kaoswagan kan karakter na moral kaipuhan magkamit nin pagtabang kan gobyerno. Sek. 13. Minimidbid kan Estado an pinaka-importanteng obligasyon kan kaakian para sa pagpormar kan nasyon asin kaipuhan pakusugon asin atamanon an saindang karahayang pisikal, moral, espiritwal, intelektwal, asin sosyal. Kaipuhan kaining itanom sa isip kan kaakian an pagka-syudadano, nasyonalismo asin pakusugon an pagsali ninda sa mga trabahong pang nasyon asin sibiko. Sek. 14. Inimidbid kan Estado an obligasyon kan kababaihan sa pagpormar kan nasyon asin kaipuhan siguruhon an igwaldad kan kababaihan asin kalalakihan. Sek. 15. Kaipuhan manteneron asin atamanon kan Estado an poder sa salud kan mga syudadano, isaisip an pag-aram sa saindang salud. Sek. 16. Kaipuhan atamanon asin ipagpadagos kan Estado an diretso kan mga tawo sa pantay asin marhay na ekolohya segun sa hinuyuhoy asin ugma kan panahon. Sek. 17. Kaipuhan magtao nin prayoridad an Estado sa Edukasyon, syensya asin teknolohya, mga artes, kultura asin isport tanganing maparambong an pagka-syudadano asin nasyonalismo, mapadali an kaoswagan kan sosyedad, asin mamantener an biyong paglibre asin pa-oswag kan tawo. Sek. 18. Pinatotoohan kan Estado na an trabaho sarong primerang pwersa sa ikakabuhay kan sosyedad. Kaipuhan kaining magtao nin proteksyon sa mga trabahador, asin manteneron an saindang karahayan. Sek. 19. Kaipuhan magpormar an Estado nin ekonomya nasyonal <center>3</center><noinclude></noinclude> 58trmj8kcifci3nwzz4qq80yntjzr8g Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/40 250 772 3156 3155 2024-10-15T15:49:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3155 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>braran kan Presidente sa pag-oyon kan Komisyon sa Nombramyento sa terminong pitong taon na dai nin nombramyento giraray. Sa mga enot na nanombraran, an Tagapamayo dapat magkapot kan pwesto sa laog nin pitong taon, an sarong Komisyunado sa limang taon,asin an saro pang Komisyunado sa tolong taon, na dai na nonombraran giraray. An nombramyento sa anuman na bakante kaipuhan sana para sa dai natapos na termino kan sasalidahan. Maski noarin dai dapat na nombraran o idesignar an siisay man na Myembro sa tempo- raryo o nanunungod na kapasidad. Sek. 2. (1) An Komisyon sa Awdit kaipuhan igwa nin poder, awtoridad asin obligasyon na mag-iksamen, mag-awdit, asin mag- areglo kan gabos na mga kwenta manungod sa naresibe asin kita, mga ginastos o paggamit nin mga pondo asin propyedad, na manu- nungod, sadiri o linilikayan sana bilang engkargado kan Gobyerno, o anuman sa mga parte, sanga o kasangkapan kaito, kairiba an mga korporasyon na sadiri o kontralado kan gobyerno na igwa nin mga orihinal na karta asin base sa post-awdit, an: (a) mga grupong konstitusyunal, mga komisyon asin mga opisina na tinawan nin atwonomya sa kwarta sa irarom kan konstitusyon na ini, (b) mga nagsasadiring kolehyo asin inibersidad kan gobyerno, (c) mga korporasyon na sadiri o kontralado kan gobyerno asin an mga sanga kaito, asin, (d) mga entidad na bakong sa gobyerno na minaresibe nin subsidy o equity direkto o bakong direkto, hale o sa paagi kan gobyerno, na hinahagad kan ley o kan nagtataong institusyon na mapasairarom sa siring na pag-aawdit bilang sarong kondisyon sa pagresibe kan subsidy o equity. Siring man, na kun bakong bastante an sistemang internal kontrol kan inawdit na mga opisina, an Komisyon pwedeng gumamit nin mga paagi kairiba an temporaryo o espesyal na pre- awdit na kinakaipuhan asin dapat tanganing makorehir an mga kaku- langan. Ini dapat magsaray kan kwenta heneral kan Gobyerno asin, para sa siring na panahon pwedeng muknaon kan ley, likayan an mga botser asin iba pang nagpapatotoong papeles manungod duman. (2) Kaipuhan magkaigwa an Komisyon nin espesyal na awtoridad, segun sa mga limitasyon sa artikulong ini, na magtao sa sakop kan awdit asin pag-iiksamen kaini, mag-establisar nin mga paagi asin metodo na kinakaipuhan manungod duman, asin magpromulgar nin mga regulasyon asin reglamento sa pagkukwenta asin pag-aawdit kairiba an mga manungod sa pag-olang o dai pagtugot sa mga paggastos o paggamit kan mga kwarta asin propyedad kan gobyerno na iregular, <center>39</center><noinclude></noinclude> 4oda9v7r472yrj979xtxm2foottpnkg Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/41 250 773 3160 3159 2024-10-15T15:49:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3159 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>dai kaipuhan, sobra-sobra, maluho o bakong tama. Sek. 3. Daing ley na dapat ipasar na sa ano pa man na paagi napapaluwas sa hurisdiksyon kan Komisyon sa Awdit an arinman na entidad kan gobyerno o sanga kaini manungod sa anuman na pangangapital nin kwarta kan banwa. Sek. 4. An Komisyon kaipuhan magsumitir sa Presidente asin sa Kongreso, sa laog nin panahon na itatao kan ley, kan taun-taon na report na sakop an kamugtakan asin pagpapalakaw sa kwarta kan Gobyerno, kan mga parte, mga sanga, asin mga instrumentaliti kaito, kairiba an mga korporasyon sa sadiri o kontrolado kan gobyerno, asin kan mga entity na bakong sa gobyerno, segun sa awdit kaini asin magrekomendar nin mga paagi na kinakaipuhan tanganing mapakarahay an pagiging epektibo asin episyente kan mga ini. Ini dapat magsumitir kan siring na iba pang mga report na pwedeng kaipuhan kan ley. <center>'''ARTIKULO X'''</center> <center>'''GOBYERNO LOKAL'''</center> <center>'''MGA PROBISYON HENERAL'''</center> Seksyon 1. An mga subdibisyon teritoryal asin politikal kan Republika kan Pilipinas iyo an mga probinsya, mga syudad, mga banwaan, asin mga baranggay. Kaipuhan magkaigwa nin mga rehyon awtonomus sa Muslin Mindanao asin sa mga Cordillera segun sa itinatao digdi. Sek. 2. An mga subdibisyon teritoryal asin politikal kaipuhan magkaigwa nin awtonomyang lokal. Sek. 3. An Kongreso kaipuhan gumibo nin ley nin sarong kodigo kan gobyerno lokal na magtatao sa paagi nin sarong sistema nin desentralisasyon na igwa nin epektibong paagi sa pagbawi nin katong dan, inisyatibo, asin reperendum, magbaranga sa iba-ibang yunit kan gobyerno lokal kan saindang poder, mga responsabilidad, asin mga rekurso, asin para sa mga kwalipikasyon, eleksyon, nombramyento asin paghale, termino, mga sweldo, mga poder asin gigibuhon kan lokal na opisyales, sagkod gabos na iba pang bagay manungod sa organisasyon asin palakaw kan mga lokal na yunit. <center>40</center><noinclude></noinclude> 11603ps93bnl7p8a661pj9lk07hvvhr Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/42 250 774 3164 3163 2024-10-15T15:49:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3163 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>na negosyo manungod sa mga kasangkapang pangpubliko kaipuhan itao segun sa paagi nin sosyo sa kapital, asin an mga mamamayo sagkod mga opisyal na nagpapalakaw kan nasabing korporasyon o asosasyon kaipuhan syudadanong Pilipino. Sek. 12. An Estado kaipuhan pauswagon asin tawan nin preperensya sa paggamit nin trabahador na Pilipino, mga domestikong kasangkapan, sagkod mga produktong lokal asin magadaptar nin mga reglamento tanganing magin marhay na pakikumpetensya kaini. Sek. 13. An Estado kaipuhan magmawot nin sarong paagi sa negosyo na magseserbi sa karahayan kan kagabsan asin gamiton an gabos na porma asin reglamento sa pakinegosyo segun sa paaging pantay-pantay asin patas. Sek. 14. An sustenidong pagpauswag sa sarong reserbwer nin mga talentong nasyonal na kompwesto kan mga syentipikong Pilipino, mga negosyante, mga propesyonal, mga manedyer, mga haralangkaw an kalidad na trabahong teknikal asin an mga batikanong trabahador asin artisanos sa gabos na obras kaipuhan enganyaron kan Estado. Kaipuhan ipasunod kan Estado an tamang teknolohiya asin manteniron an paggamit kan teknolohiya para sa benepisyong nasyonal. An pagpraktis kan gabos na propesyon sa Pilipinas kaipuhan ilimitar sa mga syudadanong Pilipino, apwera sana sa mga kasong itinatao kan ley. Sek. 15. An Kongreso kaipuhan magmukna nin ahensya na maga-aserkaso sa pagkaigwa asin pagdakol nin mga kooperatiba bilang mga instrumento sa pagkaigwa nin hustisyang sosyal asin kauswagang ekonomiko. Sek. 16. An Kongreso dai kaipuhan, apwera sa ley heneral, magmukna nin ley para sa pagpormar, pag-organisar, o mga reglamento nin mga pribadong korporasyon. An mga korporasyon na sadiri o kontrolado nin gobyerno pwedeng maggibo o magestablisar sa paagi nin mga espesyal na karta para sa interes sagkod karahayan nin gabos asin paagihon sa pagprobar nin praktikong ekonomya. Sek. 17. An Estado, sa mga panahon nin emerhensya nasyonal, para sa interes publiko, durante kan emerhensya asin sa laog kan mga resonableng termino na pigboboot kaini, pwedeng iyo an temporaryong makapot o magpalakaw kan arin man na kagamitang pampubliko asin iba pang negosyong pribado. <center>53</center><noinclude></noinclude> b2m6gjkm451gzbn8l5kahmi7agiconj Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/43 250 775 3168 3167 2024-10-15T15:49:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3167 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sek. 18. An Estado, sa karahayan kan nasyon o pagpensa kaini, pwedeng magpundar asin magpalakaw kan darakulang industriya, asin, pagkatapos mabayadan an hustong kantidad, pwedeng ibalyo sa pagsadiri nin publiko an mga kagamitan asin an iba pang pribadong negosyo na pinalalakaw kan gobyerno. Sek. 19. An Estado kaipuhan kontrolan o iprohibir an mga pagmonopolar nin mga negosyo kun interes publiko an pighahagad. Dai pwedeng tugutan an mga kombinasyon sa pagpupugol kan negosyo o disparehong kompetensya. Sek. 20. An Kongreso kaipuhan magpundar nin sarong indepentyenteng Sentrong Awtoridad sa Kwarta (Central Monetary Authority) na an magigin mga Myembro kan Huntang Mamamayo kaipuhan mga tubong-aking syudadanong Pilipino, midbid sa pagkapyel, integridad, asin pagkamoot sa banwa, na an kadaklan mahale sa pribadong sektor. Hahagadan man sinda nin iba pang kwalipikasyon asin mga diskwalipikasyon na itatao kan ley. An nasabing awtoridad kaipuhan magtao nin direksyon kan palakaw sa mga paagi nin kwarta, pagbabangko, asin sa pagpapautang. Kaipuhan igwa ini nin awtoridad sa superbisyon sa pagpalakaw kan bangko asin diretsong magareglo segun sa itatao kan ley sa pagpalakaw kan mga kompanya asin sa iba pang mga institusyon na siring an trabaho. Sagkod an Kongreso dai magmukna nin iba, an Bangko Sentral kan Pilipinas, segun sa palakaw kan nageeksistir na mga ley, iyo an magiging sentrong awtoridad sa kwarta. Sek. 21. An mga pag-utang sa ibang Nasyon kaipuhan gibohon sana segun sa ley asin oyon sa mga reglamentos kan awtoridad sa kwarta. An impormashon manungod sa mga pagutang na nakua o piggarantiyahan kan Gobyerno kaipunan maaraman kan publiko. Sek. 22. Ano man na mga kagibuhan sa pag-ibitar o pagsuhay sa arin man na mga probisyon na kikonsiderar na kontra sa interes nasyonal kaipuhan tawan nin mga padusang sibil asin kriminal, segun sa itinatao kan ley. <center>ARTIKULO XIII</center> <center>'''HUSTISYA-SOSYAL ASIN MGA DIRETSO NIN TAO'''</center> Seksyon 1. An Kongreso kaipuhan tawan nin pinakahalangkaw na <center>54</center><noinclude></noinclude> hd2r0pdu1uxnub3tida6t1kqsvcq26k Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/44 250 776 3171 3170 2024-10-15T15:49:29Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3170 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>prayoridad an pagmukna nin mga leyes na magtatao nin proteksyon asin pagpaasenso kan mga deretso kan kagabsan na magkaigwa nin makataong dignidad, marhay na pagkabuhay sosyal, ekonomiko sagkod politikal, asin mahale an mga inhustisyang kultural sa paagi nin ekwitableng distribusyon kan kayamanan asin poder politikal para sa karahayan kan kagabsan. Manungod sa kamawotan na ini, an Estado kaipuhan magmukna nin ley sa pagkua, pagsadiri, paggamit, asin pagpabakal kan mga sadiri sagkod sa pagbaranga kan mga ganansya kaini. Sek. 2. An pagpapakarhay kan hustisya sosyal kaipuhan kaiba an kamawotan, sa pagmukna nin mga oportunidad ekonomiko segun sa katalingkasan sa inisyatibong paghingwa asin pagtiwala sa sadiring kakayahan. <center>'''AN TRABAHO'''</center> Seksyon 3. An Estado kaipuhan magtao nin kumpletong proteksyon sa trabahador, sa lokal man o sa ibang nasyon, organisado o bakong organisado, asin padakulong an empleo, asin pantay na oportunidad sa empleo kan kagabsan. Kaipuhan garanteyahan kaini an mga diretso kan mga trabahador sa pagporma nin sadiring organisasyon, an pinagsarong pakipagkasundo asin an kolektibong pakipagnegosyar asin diretso sa matoninong na pagwelga segun sa ley. Kaipuhan maasegurar ninda an pagkaigwa nin permanenteng trabaho, marhay na kondisyon kan lugar na pinagtatrabahuan, asin hustong sweldo. Kaipuhan sinda magpartisipar sa pagpapalakaw asin pagdesisyon na apektado an saindang mga benepisyong itinatao kan ley. Kaipuhan protehiron kan Estado an pantay na prinsipyo sa pagtao nin responsibilidad sa mga trabahador asin tagsadiri sagkod an preperensyal na paagi sa pagresolber sa dai pagkasinarabutan, kaiba an konsilyasyon, asin kaipuhan ipasunod an pantay na pagsunod ninda digdi tanganing magkaigwa nin katoninongang industriyal. Kaipuhan magtao nin reglamento an Estado manungod sa relasyon kan mga trabahador asin mga tagsadiri sa parehong pagbanga kan ani o ganansya sa produksyon asin an deretso sa negosyo na magkaigwa nin rasonableng ganasya sa saindang pangangapital, asin an pagpadakul sagkod an pagpatalubo kaini. <center>55</center><noinclude></noinclude> 7pdm5cwflmchqr7pjdnp12rzvlqkq7m Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/45 250 777 3174 3173 2024-10-15T15:49:29Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3173 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude><center>'''AN REPORMANG AGRARIAN ASIN REKURSO NATURALES'''</center> Seksyon 4. An Estados kaipuhan maggibo, segun sa ley, nin programang repormang agrarian base sa diretso kan mga paralati asin kan regular na mga trabahador sa oma, na mga daing daga, na direkta o kolektibang makapagsadiri nin mga daga na saindang pigkukultibar, o sa kaso nin ibang paralati, makaresibi nin tamang parte kan mga ani hale digdi. Sa katuyuhan na ini, kaipuhan mag-enganyar an Estado asin magtao nin pararehong distribusyon kan enterong dagang pang-agrikultural, sa paagi kan mga prayoridad asin rasonableng mga retensyon sa paglimitar kaini segun sa itinatao kan Kongreso, na ikunsiderar an mga panga ngaipong ekolohikal, pagpauswag, o hustong mga insentibo, asin sa paagi kan makahustisyang bayad. Sa pagdeterminar kan mga retensyon na sukol, kaipuhan respetaran kan Estado an mga diretso kan mga saradit na tagsadiri nin daga. Kaipuhan pa man na an Estado magtao nin mga insentibo para sa boluntaryong pagbarubaranga nin daga. Sek. 5. Kaipuhan midbidon kan Estado an diretso kan mga paraliti; mga trabahador sa oma, asin mga tagsadiri nin daga, siring man an mga kooperatiba, asin iba pang mga independyenting organisasyon nin paralati na magpartisipar sa pagplano, pagorganisar, asin pagpalakaw kan programa, sagkod magtao nin suporta sa agrikultyur sa paagi nin tamang teknolohiya asin pagsiyasat, asin hustong mga serbisyong pinasyal, produksyon, pamamakal, asin iba pang serbisyong tabang. Sek. 6. Kaipuhan iaplikar kan Estado an mga prinsipyo nin repormang agrarian o pag-administrar, kun mapupwede, segun sa ley, sa pagbaranga o paggamit kan iba pang mga rekurso naturales, sagkod an mga kadagaan na sadiri nin banwa sa paagi nin lease o konsesyon na sutable sa agrikultyur, sa irarom kan enot na mga diretso, diretso sa homestead kan saradit na mga paralati, asin an diretso nin mga minoryang komunidad sa saindang nairedar na mga daga. An Estado pwedeng paestaron an mga paralati asin an mga paratrabaho sa oma na daing daga sa mga estadong agrikultural na ididistribwir sainda sa paaging itatao kan ley. Sek. 7. An Estado kaipuhan tawan proteksyon nin diretsong man dakop-sira an mga parasira, lalo na sa mga komunidad lokal, sa mga katubigan komunal asin sa iba pang makukuwaan nin mga sira, magin sa tabang asin sa dagat. Kaipuhan na matawan suporta an mga para- <center>56</center><noinclude></noinclude> 181zz6e16usl3d7b2cbw82wzp1hv0px Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/46 250 778 3177 3176 2024-10-15T15:49:29Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3176 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>sira sa paggamit nin tamang teknolohiya asin pagsiyasat, hustong tabang na pinansyal, sa produksyon, asin asistensya sa pagpapabakal sa merkado, asin iba pang mga serbisyo. An proteksyon kaipuhan maekstendir sagkod sa mga kadagatan na pigkukuwaan kan saindang ikinabubuhay kontra sa pakikiaram o paglaog kan mga estrangherong parasira. Kaipuhan makua ninda an hustong kahirasan sa mga pakinabang sa kayamanan kan katubigan asin kadagatan. Sek. 8. Kaipuhan magtao nin mga insentibo an Estado sa mga tagsadiri nin daga sa pangangapital na hale sa nakuang bayad sa programang agrarian sa pagpauswag kan industryalisasyon, pagpundar nin mga empleo, asin pagbugtak sa pribado kan mga negosyong hawak kan publikong sektor. An mga instrumento pinansyal, na ginamit bilang bayad sa saindang mga daga kaipuhan onrahon bilang kolateral sa mga negosyong gusto nindang laugan. <center>'''REPORMA SA DAGANG URBAN ASIN PAGPAPAHARONG'''</center> Seksyon 9. An Estado, segun sa ley asin para sa karahayan kan gabos, kaipuhan maggibo, sa pakikooperar sa pribadong sektor, nin padagos na programa nin reporma sa dagang urban asin sa pagpapaharong na pwedeng makua sa hababang kantidad an sarong desenteng harong asin an mga kinakaipuhan na mga serbisyo para sa mga daing sukat asin mga syudadanong daing harong sa mga sentrong urban o mga lugar na babalyuhan. Kaipuhan man na padakulon an oportunidad sa hustong empleo sa nasabing mga syudadano. Sa pag-implementar kan nasabing programa, kaipuhan respetaran kan Estado an mga diretso kan saradit na mga tagsadiri nin propyedad. Sek. 10. Kaipuhan dai haleon o gabaon an mga harong kan mga pobreng nageeristar sa urban o rural, apwera sana kun ipigboboot kan ley asin sa paaging makahustisya sagkod makatao. Dai dapat gibohon an pagbalyo o relokar kan mga pobreng nageerestar sa mga urban o rural na daing hustong konsultasyon asin duman sa mga komunidad na saindang babalyuhan/relokasyon. <center>'''SALUD'''</center> Seksyon 11. Kaipuhan an Estado magadaptar nin pinagsaro asin kumprehensibong paagi sa pagpauswag kan salud na hingwahon an <center>57</center><noinclude></noinclude> 7oyajplofwz7smfi5603b4ir6fo0krv Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/47 250 779 3186 3185 2024-10-15T15:49:30Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3185 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>paggibo nin enot na mga kaipuhan, marhay na salud, asin iba pang mga serbisyo soyal na kayang bakalon kan gabos na tao. Kaipuhan magkaigwang prayoridad para sa mga kaipuhan kan daing mga sukat na naghehelang, mga gurang, mga biyade, mga babae, asin an ilong lubos na mga aki. Kaipuhan man hingwahon kan Estado na matawan nin asistensya medikal an mga alabado. Sek. 12. An Estado kaipuhan magestablisar asin magmantenir nin epektibong sistema sa pag-administrar kan pagkakan sagkod bulong (food and drug regulatory) asin maggibo nin hustong pagpauswag kan manpower sa salud asin sa pagsiyasat (appropriate health manpower development and research), na masimbag sa mga pangangaipo kan salud asin mga problema. Sek. 13. An Estado kaipuhan mag-establisar nin espesyal na ahensya para sa mga inbalido, sa saindang rehabilitasyon, pagpauswag sa sadiri, asin pagtiwala sa sadiring kakayahan, asin para sa pakikisumaro ninda sa bilog na sosyedad. <center>'''AN KABABAIHAN'''<center> Sek. 14. An Estado kaipuhan tawan nin proteksyon an kababaihan sa pagtao nin libre asin marhay na kondisyon sa pagtrabaho, na ikonsiderar an saindang kamugtakan sagkod mga oportunidad na makapakarhay kan saindang kapakanan asin makua an hustong potensyal sa pagserbisyo sa nasyon. <center>'''PARTISIPASYON ASIN MGA DIRETSO KAN MGA ORGANISASYON KAN MGA TAWO'''<center> Sek. 15. An Estado kaipuhan respetaran an partisipasyon kan mga independyenteng organisasyon kan mga tao tanganing makua asin maataman, sa laog kan prinsipyong demokrasya, an saindang lehitimo asin kolektibong intereses sagkod mga kamawotan sa matoninong na paagi asin segun sa ley. An organisasyon nin mga tao, ''bona fideng'' asosasyon kan mga syudadano na nagpapaheling nin kapasidad sa pagpauswag kan interese publiko sagkod midbid na liderato, pag-iriba asin istraktura. Sek. 16. An diretso kan namamanwa sagkod kan saindang mga <center>58</center><noinclude></noinclude> lyg15o23vo648asf0og7ul2hcq0fi69 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/48 250 780 3191 3190 2024-10-15T15:49:30Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3190 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>organisasyon para sa epektibo asin rasonableng partisipasyon sa gabos na klaseng sosyal, politikal, asin pagdesisyon ekonomiko kaipuhan dai ipagbawal. An Estado kaipuhan, segun sa ley, padali an pag-establisar kan mga paagi nin hustong konsultasyon. <center> '''MGA DIRETSO NIN TAWO''' </center> <center> '''AN KOMISYON SA MGA DIRETSO NIN TAWO''' </center> Sek. 17. (1) Sa paagi kaini mumuknaon an sarong independyenting opisina na aapudon Komisyon sa mga Diretso nin Tawo. (2) An Komisyon kaipuhan kompwesto nin Tagapamayo asin apat na Myembro na mga tubong-aking syudadano kan Pilipinas asin an kadaklan sainda mga myembro kan Bar. An termino kan serbisyo asin an iba pang kwalipikasyon kan mga myembro kan Komisyon kaipuhan itao kan ley. (3) Sagkod na an Komisyon dai nabibilog, an nageeksister na Komite Presidensyal sa mga Diretso nin Tawo kaipuhan iyo an magpalakaw kan presenteng mga gibohon asin mga poder. (4) An aprobadong pondo kan Komisyon kaipuhan itao tolos asin regular na ipaluwas. Sek. 18. An Komisyon sa mga Diretso nin Tawo kaipuhan igwa kan mga minasunod na gibuhon asin mga poder: (1) Mag-imbestigar, sa saindang sadiri o sa mga reklamo nin ibang lado, kan gabos na klase nin pagbayular sa mga diretso nin tawo kaiba an mga diretsong sibil asin pulitikal; (2) Mag-adaptar nin mga susundon sa pagpapalakaw, mga reglamento nin prosedimyento, asin magsangat nin demanda manungod sa mga pagbayular kaini segun sa mga Reglamento kan Korte; (3) Magkaag nin mga tamang reglamentong legal sa proteksyon kan mga diretso nin tawo para sa gabos na persona sa laog kan Pilipinas, siring man sa mga Pilipinong nageestar sa ibang nasyon, asin magtao nin reglamentong minaprohibir, asin tawan nin tabang na legal an mga daing sukat na pigbayular an mga diretso o siisay man an nanga- <center> 59 </center><noinclude></noinclude> imxa30yn97bw9op0o1jnvw7lpwakm4x Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/49 250 781 3198 3197 2024-10-15T15:49:30Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3197 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>ngaipong proteksyon; (4) Maggibo nin mga poder sa pagbisita sa mga prisohan, kulungan, o mga pasilidad nin detensyon; (5) Mag-establisar nin padagos na programa sa pagsiyasat, edukasyon, asin impormasyon sa pagkua nin pangenot na respeto para sa mga diretso nin tawo, (6) Irekomendar sa Kongreso an epektibong reglamento sa pagpalangkaw kan mga diretso nin tawo asin sa pagkaag para sa kompensasyon sa mga biktima, kan mga bayolasyon kan mga diretso nin tawo, o sa saindang pamilya; (7) Ipaaram an pagtubod kan Gobyerno kan Pilipinas sa pagsunod sa mga obligasyon manungod sa mga diretso nin tao sa pakikipagtratong internasyonal; (8) Magtao nin imyunite sa kiisay man kung haen an testimonya o pagkakaigwa nin mga dokumento o ibang ebidnesya kaipuhan o kumbinyente sa pagdeterminar kan katotoohan sa anuman na imbestigasyon na piggigibo ninda o sa irarom kan awtoridad kaini; (9) Hagadon an asistensya kan arin man na departamento, bureau, opisina, o ahensya sa paggibo kan sadiring mga gibuhon; (10) Magnombrar nin mga opisyal asin mga empleado segun sa itinatao kan ley; (11) Maggibo kan ibang mga trabaho asin mga gibuhon na pwedeng itao kan ley. Sek. 19. An Kongreso pwedeng magtao para sa iba pang kaso nin mga dai pagsunod sa mga diretsa nin tawo na kaipuhan nasa sa irarom kan awtoridad kan Komisyon na pigkokonsiderar an mga rekomendasyon. <center>ARTIKULO XIV<center> <center>AN EDUKASYON, SIYENSYA ASIN TEKNOLOHIYA,<center> <center>MGA ANTE, KULTURA, ASIN AN ISPORTS<center> <center>EDUKASYON<center> Seksyon 1. An Estado kaipuhan tawan nin proteksyon asin prote- hiron an diretso kan gabos na syudadano sa pagkaigwa nin kalidad na <center>60<center><noinclude></noinclude> 83s0smq6pjuqdo0ac4algl7xho1acnk Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/5 250 782 3205 3204 2024-10-15T15:49:30Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3204 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>na nakakatindog sa sadiri asin independyente na epektibong nagkokontrol sa mga Pilipino. Sek. 20. Minimidbid kan Estado an napaka-importanteng katongsan kan pribadong sektor, pinakukusog an pribadong negosyo, asin nagtatao nin mga insentibo sa kinakaipuhan na pangangapital. Seks. 21. Kaipuhan manteneron kan Estado an komprehensibong pagpapaoswag kan nasyon asin repormang agraryan. Sek. 22. Minimidbid asin minamantener kan Estado an mga diretso kan mga natural na komunidad sa laog kan plano kan nasyonal na pagkakasararo asin pag-oswag. Sek. 23. Kaipuhan pakusugon kan Estado an mga organisasyon na bagong panggogobyerno, nasa komunidad, o sektoral na organisasyon na nagmamantener kan ikararahay kan nasyon. Sek. 24. Minimidbid kan Estado an napakaimportanteng katongdan kan komunikasyon asin impormasyon sa pagpapaoswag kan nasyon. Sek. 25. Kaipuhan siguraduhon kan Estado an awtonomya kan mga lokal na gobyerno. Sek. 26. Kaipuhan siguruhon kan Estado an pantay na patao nin mga oportunidad para sa serbisyo publiko, asin ipinangangalad sa mga dinastiyang politikal segun sa pwedeng sabihon kan ley. Sek. 27. Kaipuhan na manteneron kan Estado an pagiging sincero asin an integridad sa serbisyo publiko asin gumibo nin positibo asin epektibong mga paagi kontra sa graft and corruption. Sek. 28. Susog sa rasonableng mga kondisyon na itinatao kan ley, inaako asin ipinapasunod kan Estado an palakaw na biyong pagbuyagyag kan gabos na mga transaksyon kaini na nakakagan kan interes publiko. <center>'''ARTIKULO III'''<br /> '''TINIPON NA MGA DIRETSO'''</center> Seksyon 1. Daing tawo an kaipuhan halean nin buhay, libertad, <center>4</center><noinclude></noinclude> sig193yf2g4ex8a47ggo2cwnxxwidi2 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/50 250 783 3209 3208 2024-10-15T15:49:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3208 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>edukasyon sa enterong grado asin maggibo nin mga medyos tanganing an kagabsan makakua kan nasabing edukasyon. Sek. 2. An Estado kaipuhan: (1) Mag-establisar, magmantenir, asin magsuporta sa kumpleto, husto, asin integradong sistema nin edukasyon na igwang kahulugan sa mga kaipuhan kan mga tao asin kan sosyedad; (2) Mag-establisar asin magmantenir nin sarong sistemang libreng edukasyon sa mga gradong elementarya asin sekundarya. Bako sa paglimitar sa diretsong natural kan mga magurang sa pag-ataman kan saindang mga kaakian, an edukasyon elementarya magigin sapiritan sa gabos na aking nasa edad nin pag-eskwela; (3) Mag-establisar asin magmantenir nin itinataong iskolarsyip, mga programang pantay an pribelihyo sa mga estudyante, mga tabang pinansyal, asin iba pang insentibo na bukas para sa mga deserbing estudyante sa mga publiko asin pribadong mga eskwelahan, lalo na sa mga daing sukat; (4) Enganyaron an mga sistemang edukasyon na non-formal, in-formal, asin indigenous o solong pakanuod, siring man an independyente o sadiring pag-adal, mga programa sa pagtukdo-sa-mga nasaluwas-kan-eskwelahan, lalo na idtong minatugon sa mga kaipuhan kan komunidad, asin (5) Magkaag, para sa mga may-edad na syudadno, sa mga biyadi, asin sa dai-sa-laog-kan-eskwelahan na mga kaakian, nin mga pagtukdo sa sibiko, pakanuod bokasyonal asin iba pang kakayahan. Sek. 3. (1) An gabos na institusyon edukasyonal kaipuhan magkaigwa nin pag-adal kan Konstitusyon na kaiba sa kurikula o kurso, (2) Kaipuhan ititukdo an pagkamakabanwa asin pagkanasyonalistiko, pagkamoot sa tawo, pag-apresyar sa mga ginibuhan kan mga heroe sa pagtabang ninda sa pagpauswag kan historya kan nasyon, itukdo an mga diretso asin gibuhon nin pagkasyudadano, pakusugon an mga gawing etikal asin ispiritwal, pagpapauswag kan karakter moral asin disiplina personal, enganyaron an kritikang pag-iisip asin pagka- <center>61<center><noinclude></noinclude> 4slhfuvbdvupp8oqimsjmi11d9a4hrt Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/51 250 784 3214 3213 2024-10-15T15:49:31Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3213 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Susog sa mga probisyon kan ley asin sa pinagboboot kan Kongreso an Gobyerno kaipuhan maggibo nin mga palakaw sa pag-inisyar asin pagsustenir sa paggamit kan Filipino bilang opisyal na midyum nin komunikasyon, asin bilang lenggwahe nin instruksyon sa sistemang edukasyon. Sek. 7. Sa obhetong komunikasyon asin institusyon an mga opisyal na lenggwaheng gagamiton kan Pilipinas iyo an mga Filipino asin, sagkod dai ipinagboboot kan ley, English. An mga rehyonal na mga lenggwahe iyo an mga lenggwaheng opisyal sa mga rehyon asin kaipuhan magserbi bilang katabang na midyum nin instruksyon. An Espanol asin Arabic kaipuhan pauswagon sa paaging boluntaryo asin opsyonal. Sek. 8. Ining Konstitusyon kaipuhan ipromulgar sa Filipino asin English asin kaipuhan itranslar sa mga mayor na lenggwaheng rehiyonal, Arabic, asin Espanol. Sek. 9. An Kongreso kaipuhan establisaron an sarong Komisyon nin Lenggwahe Nasyonal kumpwesto nin mga delegado hale sa iba-ibang rehiyon asin mga disiplina na kaipuhan maggibo, magkoordinar, asin magpromoter nin mga pagsiyasat para sa pagpapauswag, magpropagar, asin magpreserbar kan Filipino asin kan iba pang mga lenggwahe. <center>'''AN SIYENSYA ASIN AN TEKNOLOHIYA'''<center> Sek. 10. An siyensya asin an teknolohiya kaipuhan para sa pagpauswag asin progresong nasyonal. An Estado kaipuhan tawan nin prayoridad an pagsiyasat asin pagpauswag, imbensyon, inobasyon, asin an paggamit kan mga ini; asin sa siyensya sagkod teknolohyang edukasyon, training, asin mga serbisyo. Kaipuhan suportahan an mga lokal, an magagamit na siyentipiko asin kapabilidad teknolohikal asin na pag-aplikar kan mga ini sa sistemang pagproduser kan nasyon asin kabuhayan nasyonal. Sek. 11. An Kongreso pwedeng magtao nin mga insentibo, kaiba na pagbawas sa bwis, sa pag-enganyar sa pribadong partisipasyon sa mga <center>64<center><noinclude></noinclude> gr2w3cev6e1e4b08cvfcnwn921tt2ez Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/52 250 785 3220 3219 2024-10-15T15:49:31Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3219 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>programa kan mga kaipuhan asin aplikadong pagsiyasat siyentipiko. An mga iskolarsyip, grants-in-aids, o iba pang mga paagi nin insentibo kaipuhan itao sa mga dapat na tawan na mga estudyante sa siyensya, mga parasiyasat, mga siyentipiko, mga imbentor, mga teknolodyist, asin mga estudyanteng igwang espesyal-na-talento. Sek. 12. An Estado kaipuhan ipagamit an pagtransper asin pagpromot kan mga teknolohya sa gabos na rekursos para sa benepisyong nasyonal. Kaipuhan enganyaron an pinakadakul na paartisipasyon kan mga pribadong grupo, gobyerno lokal, asin mga organisasyon hale sa komunidad sa pagpaandar asin paggamit kan siyensya asin teknolohiya. Sek. 13. An Estado kaipuhan tawan proteksyon asin seguridad an eksklusibong diretso kan mga siyentipiko, mga imbentor, mga artista, asin iba pang mga syudadanong igwang talento sa saindang mga pagsadiring intelektwal asin mga ginibuhan, partikularmente kun igwang makukuang benepisyo an mga tao, sa laog kan panahon na itatao kan ley. <center>'''AN MGA ARTE ASIN KULTURA'''<center> Sek. 14. An Estado kaipuhan gibuhon an pagpreserbar, pagpayaman, asin dinamikong ebolusyon kan kulturang nasyonal kan Pilipino segun sa prinsipyo nin unidad sa pagkaborolag sa irarom kan klima nin libreng artistiko asin ekspresyong intelektwal. Sek. 15. An mga arte asin mga literatura kaipuhan magkaigwa nin patronahe kan Estado. An Estado kaipuhan ikonserbar, ipasar, asin papopularon an tradisyon na historikal asin kultural, asin an mga rekursos, sagkod an mga artistikong ginibuhan. Sek. 16. An gabos na artistiko asin historikong kayamanan kan nasyon iyo an kompwesto kan kayamanan kultural kan nasyon asin kaipuhan nasa irarom nin proteksyon kan Estado na iyo an matao nin reglamento sa pagdistribwier kaini. Sek. 17. An Estado kaipuhan midbidon, irespeto, asin tawan proteksyon an mga diretso kan mga lokal na komunidad kultural tanganing mapreserbar asin mapauswag an saindang mga kultura, mga tradisyon, asin mga institusyon. Kaipuhan konsideraron an mga diretsong <center>65<center><noinclude></noinclude> sh3m7a74mhvzs1oe1quvdpopijxmuk5 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/53 250 786 3224 3223 2024-10-15T15:49:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3223 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>ini sa pagpormar kan mga paggibo nin plano nasyonal asin mga palakaw. Sek. 18. (1) An Estado kaipuhan magtao nin pantay na oportuni dad kultural sa paagi nin sistema edukasyonal, sa mga publiko o pribadong mga sektor, sa mga iskolarsyip, sa mga tabang asin sa ibang mga insentibo, asin mga sentrong kultural na komunidad, asin sa iba pang mga lugar. (2) An Estado kaipuhan enganyaron asin suportaran an mga pagsiyasat asin pag-adal sa mga arte asin kultura. <center>ISPORTS</center> Sek. 19. (1) An Estado kaipuhan ipromot an edukasyon pisikal asin enganyaron an mga programa sa isports, kumpetensya nin mga asosasyon, asin amateur na isports, kaiba an training sa kumpetensyang internasyonal, sa pagkaigwa nin disiplinang pangsadiri, teamwork, asin ekselensya sa pagpauswag kan mga syudadanong marhay an salud asin alerto. (2) An gabos na institusyon edukasyonal kaipuhan maggibo nin regular na aktibidades sa isports sa enterong rona sa pakikooperar sa mga klab atletiko asin iba pang mga sektor. <center>ARTIKULO XV</center> <center>AN PAMILYA</center> Seksyon 1. An Estado minimidbid an pamilya kan Pilipino bilang pundasyon kan nasyon. Dahil digdi, kaipuhan pakusogon an pagkaburugkos asin aktibong pagpromot kan total na pagpapauswag kaini. Sek. 2. An pag-agom, bilang sarong institusyon na dai pwedeng pagbulagon, iyo an pundasyon kan pamilya asin kaipuhan tawan nin proteksyon kan Estado. Sek. 3. An Estado kaipuhan depensahan: (1) An diretso kan mga mag-agom sa paggibo nin pamilya na segun sa saindang pagtubod sa relihiyon asin sa mga kaipuhan kan responsableng pagkamagurang, <center>66</center><noinclude></noinclude> km5gkckr75gusrcjig0vor22rwtmdm7 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/54 250 787 3228 3227 2024-10-15T15:49:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3227 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>(2) An diretso kan mga kaakian sa mga asistensya, kaiba an ta- mang pag-ataman sagkod nutrisyon, asin an espesyal na proteksyon na nagigikan sa gabos na klase nin pagpabaya, abuso, pagmaltratar, ex- ploitasyon, asin iba pang mga kondisyon na nakakaraot sa saindang pagdakula; (3) An diretso kan pamilya sa pagkaigwa nin pagdelensya asin suweldo na husto sa pagkabuhay; asin (4) An diretso kan mga pamilya o kan saindang mga asosasyon sa pagpartisipar sa pagplano asin pag-implementar kan mga palakaw asin mga programa na apektado sinda. Sek. 4. An Pamilya igwang katungdan na atamanon an mga gurang na myembro kan saindang pamilya siring man an Estado kaipuhan gibuhon ini sa paagi nin makahustisyang mga programa nin seguridad sosyal. <center> ARTIKULO XVI </center> <center> PANGKAGABSAN NA MGA PROBISYON </center> Seksyon 1. An bandera kan Pilipinas kaipuhan pula, puti, asin asul,* na may sarong aldaw asin tulong bituon, rinerespeto asin tinatawan nin onra kan mga tawo asin rekonisido kan ley. Sek. 2. An Kongreso sa paagi kan ley pwedeng mag-adaptar nin sarong bagong ngaran para sa nasyon, sarong himno nasyonal o sarong selyo nasyonal, na an gabos puro tunay na panalmingan asin simbolo kan mga kama'wotan, agi-agi, asin mga tradisyon kan banwa. An siring na ley kaipuhan mag-epektwar sana pakatapos maratipikaran kan ban- wa sa sarong reperendum nasyonal. Sek. 3. An Estado dai pwedeng idemanda na dai nin pagkaaram. Sek. 4. An Pwersa Armada kan Pilipinas kaipuhan kompwesto kan mga armadong pwersang syudadano na kaipuhan mag-agi sa sarong training sa militar asin pagserbe, segun sa itatao kan ley. Kaipuhan magkaigwa ini nin regular na pwersa na kaipuhan sa seguridad kan Estado. Sek. 5(1) An gabos na myembro kan pwersa armada kaipuhan mag- sumpa na sinda masuportar asin madepensa kaining Konstitusyon. <center> 67 </center><noinclude></noinclude> i332x0iib4vydz2rvg6vpvqvk5mrpem Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/55 250 788 3232 3231 2024-10-15T15:49:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3231 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>(2) An Estado kaipuhan pakusogon an ispiritong pagkamoot sa banwa asin nasyonalistikong pagkamuklat sa militarya, asin pagrespetar sa mga diretso kan banwa sa paggibo kan saindang trabaho. (3) An propesyonalismo sa pwersa armada asin an hustong suweldo asin benepisyo kan mga myembro kaini kaipuhan iyo an enot na aserkasuhon kan Estado. An pwersa armada kaipuhan dai mag-entra sa mga partidong pulitika. Daing myembro kan militar an pwedeng mag-entra direktamente o indirektamente sa arin man na aktibidades nin partidong pulitikal, apwera sa pagboto. (4) Daing myembro kan pwersa armada na nasa akbitong serbisyo an kaipuhan, sa ano man na oras, manombraran o madesignar sa ano man na kapasidad na posisyon sibil sagkod sa mga korporasyon na sadiri o kontrolado nin Gobyerno o arin man na ahensya kaini. (5) An ley sa pagretiro kan mga militaryong opisyal kaipuhan dai tugutan an pag-ekstender kan saindang serbisyo. (6) An mga opisyal asin mga myembro kan pwersang regular kan pwersa armada kaipuhan proporsyonadong rekruton sa gabos na mga probinsya asin sa mga syudad kun mapupwede. (7) An torno kan pagtrabaho kan Hepe nin mga Tauhan kan pwersa armada kaipuhan dai masobra sa tolong taon. Siring man, sa panahon nin gera o iba pang emerhensya nasyonal na pigdeklarar kan Kongreso, an Presidente pwedeng ekstenderon an nasabing torno. Sek. 6. An Estado kaipuhan establisaron asin manteniron an sarong pwersa nin pulis, na kaipuhan nasyonal an sakop asin sibilyan sa karakter, sa administrasyon asin kontrol nin sarong Komisyon sa Pulis Nasyonal (National Police Commission). Sek. 7. An Estado kaipuhan magtao nin antemano asin hustong pag-ataman, mga benepisyo, asin iba pang klase nin asistensya sa mga beterano kan gera asin mga beterano sa mga kampanyang militar, para sa saindang nabayaan na mga agom asin mga aki. An mga pondo kaipuhan itao asin ikonsiderar an pagtao sainda nin mga dagang pang-agrikultural sa mga dagang sadiri nin banwa asin, sa karapatdapat na mga <center>68</center><noinclude></noinclude> r6bqvbv2dh2lo8z6ieamonxmr235l6j Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/56 250 789 3236 3235 2024-10-15T15:49:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3235 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>kaso, an paggamit kan mga rekurso sa naturales. Sek. 8. An Estado kaipuhan, sa pana-panahon, rebisahon na mapalangkaw an mga pensyon asin iba pang mga benepisyo para sa mga retirado magin sa gobyerno asin sa mga pribadong sektor. Sek. 9. An Estado kaipuhan tawan proteksyon an mga konsumedores sa maraot na mga praktis kan negosyante asin sa hababang kalidad o nakakaraot na mga produkto. Sek. 10. An Estado kaipuhan magtao nin palakaw sa palibot para sa enterong pagpapauswag kan kapabilidad nin Pilipino asin an pagluwas kan mga istrukturang pangkomunikasyon na tama sa mga pangangaipo asin mga aspirasyon kan banwa asin an pantay na pagbulos nin impormasyon sa laog asin sa luwas kan nasyon, segun sa palakaw na pigrerespeto an katalingkasan sa pagtaram asin sa pamamahayag. Sek. 11 (1) An pagsasadiri asin an pagpapalakaw kan ''mass media'' kaipuhan ilimitar sa mga syudadano kan Pilipinas, o sa mga korporasyon, mga kooperatiba, o mga asosasyon, na sadiring entero asin pigmamaneho kan nasabing mga syudadano. An Kongreso kaipuhan iproporsyon o ipagbawal an pagmonopolya kan mga komersyal sa mass media kun kinakaipuhan an seguridad kan Estado. Daing kombinasyon sa pagraot o bakong rasonableng kompetisyon sa negosyo an tutugutan. (2) An industryang adbertaysing na nakakapukaw kan mga interes publiko, kaipuhan limitaran kan ley para sa proteksyon kan mga konsumideros asin sa pagpalangkaw sa karahayan kan kagabsan. An mga syudadanong Pilipino sana o mga korporasvon o asosasyon na igwa nin setenta porsyento an kapital na sadiri kan nasabing mga syudadano an tutugutan sumale sa industryang adbertaysing. An partisipasyon kan mga negosyanteng estranghero sa pamamayo sa mga negosyo kan nasabing mga industriya kaipuhan ilimitar sa proporsyon na kantidad kan saindang kapital, asin an gabos na ehekutibo asin mga namamahalang opisyal kan nasabing mga negosyo kaipuhan mga syudadano kan Pilipinas. <center>69</center><noinclude></noinclude> 3yggues085l10h8wn8d74j15so2mdco Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/57 250 790 3243 3242 2024-10-15T15:49:32Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3242 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> Sek. 12. An Kongreso kaipuhan magmukna nin Junta sa Konsultasyon na maatol sa Presidente sa mga pamamalakad na apektado an mga komunidad kultural na minorya, na an kadaklan kan mga myembro maghahale sa nasabing mga komunidad. <center>ARTIKULO XVII</center> ''' <center>MGA ENMIYENDA O REBISYON</center> Seksyon 1. An ano man na enmiyenda o pagliliwat sa Konstitusyon na ini pwedeng iproponer kan minasunod: (1) An Kongreso, sa paagi nin tres-kwarto (3/4) na boto kan mga Myembro; o (2) Sarong Kombensyon Konstatitusyonal Sek. 2. An mga enmiyenda sa Konstitusyon pwedeng iproponer direktamente kan banwaan sa pag-inisyar nin sarong petisyon nin dose (12%) porsyento kan total na bilang kan mga rehistradong botantes, na an kada distrito lehislatibo irerepresentar nin tres (3%) porsyento kan mga rehistradong botantes. Daing enmiyenda sa irarom kan seksyon na ini an pwedeng iawtorisar sa laog nin singko anyos pagkatapos kan ratipikasyon kan Konstitusyon o sarong bes kada singko anyos pakalihis kaini. An Kongreso kaipuhan magkaag para sa implementasyon kan paggibo kan diretsong ini. Sek. 3. An Kongreso pwede, sa paagi nin dos-tersyong boto (2/3) kan gabos na Myembro, mag-apud nin sarong kombensyon konstitusyonal, o sa paagi nin mayoryang boto kan gabos na Myembro, magsumiter sa mga botantes nin kahaputan sa pag-apod sa nasabing kombensyon. Sek. 4. Ano man na enmiyenda sa, o rebisyon kan, Konstitusyon sa irarom kan Seksyon 1 digdi magigin balido kun maratipikaran nin mayoryang boto sa sarong plebisito na gigibuhon antes umabot an sesenta dias makalihis an nobenta dias pagkatapos maaprobaran an enmiyenda o rebisyon. <center>70</center><noinclude></noinclude> jmc7ugu11hq90rndpjlprylb9wnzd1w Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/58 250 791 8757 3247 2024-10-17T04:57:50Z Minorax 87 8757 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Ano man na enmiyenda sa irarom kan Seksiyon 2 digdi magigin balido kun ratipikaran nin mayoryang boto sa sarong plebisito na gigibuhon antes umabot an sesenta dias o dai makalihis an nobenta dias pagkatapos kan sertipikasyon kan Komisyon sa Eleksyon kun supisyente an petisyon. <div class="center">ARTIKULO XVIII</div> <div class="center">'''MGA TEMPORARYONG PROBISYON'''</div> Seksyon 1. An primerong eleksyon sa irarom kaining Konstitusyon kan mga Myembro kan Kongreso kaipuhan gibuhon sa ikadwang Lunes kan Mayo, 1987. An primerong eleksyon lokal kaipuhan gibuhon sa sarong talaan na petsa na dedeterinaran kan Presidente, na pwedeng isabay sa eleksyon kan mga Myembro kan Kongreso. Kaipuhan kairiba digdi an pag-elihir sa mga Myembro kan mga konseho nin siyudad o munisipal sa laog kan Metro Manila. Sek. 2. An mga Senador, mga Myembro kan Camara de Repre- sentantes, asin an mga opisyal lokal na primerong elehido sa irarom kaining Konstitusyon kaipuhan magserbisyo sagkod sa udto kan Hun- yo 30, 1992. Sa mga Senador na elehido sa eleksyon sa 1992, an enot na doseng nakakua kan pinakahalangkaw na bilang nin boto kaipuhan magserbi sa laog nin seis anyos asin an natatadang dose sa laog nin tres anyos. Sek. 3. An gabos na nag-eeksisting leyes, mga dekrito, mga orden ehekutibo, mga proklamasyon, mga surat na instruksyon, asin iba na inkonsistent sa Konstitusyon na ini magigin operatiba sagkod dai naen- miyendahan, naliliwat o nasasalidahan. Sek. 4. An gabos na eksisting mga treaty o kontratang internas- yonal na dai naratipikaran dai pwedeng baguhon o ekstendiron kun dai nin pag-oyon an igwang dos-tersyo kan gabos na Myembro kan Senado. Sek. 5. An anom-na-taon na termino kan inkumbent na Presidente <div class="center">71</div><noinclude></noinclude> du9ye1whadv9ehn8zo3myrz4bdofs0f Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/59 250 792 3251 3250 2024-10-15T15:49:32Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3250 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>asin Bise-Presidente na naelehir sa eleksyon kasu Pebrero 7, 1986, para sa sinkronisasyon kan mga eleksyon, pinagaekstender sagkod sa Hunyo 30, 1992. An enot na mga regular na eleksyon para sa Presidente asin Bise- Presidente sa irarom kaining Konstitusyon gigibuhon sa ikaduwang Lunes nin Mayo, 1992. Sek. 6. An inkumbent na Presidente kaipuhan magpadagos sa pag- gibo nin mga poder lehislatibo antes na an Primerong Kongreso dai nagtitiripon. Sek. 7. Antes na igwang sarong ley an naipasar, an Presidente pwe- deng magkaag, sa paagi nin nombramyento hale sa sarong listahan nin mga nominadong naggigikan sa nanunungdan na mga sektor, nin pwesto na reserba para sa representasyon sektoral sa Parapa (1), Seks- yon 5 kan Artikulo VI kaining Konstitusyon. Sek. 8. Sagkod dai nagtatao an Kongreso nin iba, an Presidente pwedeng magmukna nin Awtoridad Metropolitan na maggikan sa mga namamayo kan mga yunit nin gobyerno lokal sa laog kan Metropolitan Manila. Sek. 9. An sarong sangang-probinsya (sub-province) mapadagos sa pag-eksister sagkod ini dai nagigin regular na probinsya o sagkod na an sakop na mga munisipyo kaini dai ikauli sa ina na probinsya. Sek. 10. An gabos na Korte na nag-eeksister sa panahon kan ratipi- kasyon kaining Konstitusyon mapadagos sa paggibo sa saindang huris- diksyon, sagkod daing ibang ipigboboot an ley. An mga probisyon kan nag-eeksisting Reglamento kan Korte, mga akta hudisyaryo, asin mga ley prosedyural na bakong inkonsistent kaining Konstitusyon, mapadagos mag-operar sagkod dai naenmiyendahan o naliwat kan Korte Suprema o kan Kongreso. Sek. 11. An mga inkumbentong Myembro kan Hudisyaryo kaipu- han magpadagos kan pag-opisina sagkod dai umabot sa setenta anyos, o magin inkapasidad sa paggibo kan mga trabaho sa saindang opisina, o hinale por sobre sa kaso. Sek. 12. An Korte Suprema kaipuhan, sa laog nin sarong taon <center> 72 </center><noinclude></noinclude> 7mhtvd0g00wuvhtz54ji2o3ojbz4p51 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/6 250 793 3258 3257 2024-10-15T15:49:33Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3257 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude><br />o sadiri na bako sa paagi kan ley o kaipuhan halean nin parehong proteksyon kan ley.</br> Sek. 2. An diretso kan syudadano na magkaigwa nin seguridad sa saindang pagkatawo, pagrugaring, papeles, asin gamit kontra sa bakong rasonableng pagrerekisa asin pagkumpiskar sa anumang katuyuhan dai pwedeng kontrahon, asin dai kaipuhan magpirma nin warrant sa pagrekisa o mandamyento de aresto apuwera kun igwa nin malinaw na dahelan na personal na pagdedesisyunan kan hwes matapos maimbestigaran an nagdemanda asin an mga testigong iaatubang niya sa irarom kan panunumpa o apirmasyon, asin an partikular na sinasabi an lugar na rerekisahon, asin an mga tawong dadakupon o mga bagay na kukumpiskaron. Sek. 3. (1) Dai kaipuhan kontrahon an pagiging sekreto kan komunikasyon asin korespondensya apuwera sa legal na orden kan korte, o kun hinahagad an seguridad o orden kan nasyon segun sa itinatao kan ley.</br> :::(2) Dai kaipuhan akoon para sa anuman na katuyuhan sa arinman na paagi sa pagbibisita an anuman na ebidensya na nakua na kontra kaini o sa sinusundan na seksyon. Sek. 4. Daing ley na ipapasar na mapugol sa libreng pagtaram sa pagpapahayag o sa pamahayagan, o sa diretso kan syudadano sa matoninong na pagtiripon asin magpetisyon sa gobyerno para maresolberan an saindang mga agrangay. Sek. 5. Daing ley na gigibuhon na matugot sa pagpundar nin relihyon, nagpupugol nin libreng paggamit kaini. Kaipuhan na tugutan nanggad an libreng paggamit asin pagsamba na dai nin diskriminasyon o preprerensya. Dai kaipuhan an iksamen na panrelihiyon sa paggamit kan mga diretsong sibil o pulitikal. Sek. 6. Dai kaipuhan pugulon an libertad sa pag-estar asin an pagbalyo kan estaran na sakop kan mga itinao kan ley apwera sa legal na orden kan korte. O dai pwedeng pugulon an diretso sa pagbibiyahe apwera kun sa karahayan kan seguridad kan nasyon, kaligtasan kan publiko, o salud kan publiko, na pwedeng itao kan ley. Sek. 7. An diretso kan syudadano sa impormasyon manungod sa publiko kaipuhan midbiron. An pag-aram sa mga opisyal na rekord, asin mga dokumento, asin mga papeles manungod sa mga opisyal na gibo, transaksyon o desisyon pati na an mga datos sa pag-imbestigar</br> <center>5</center><noinclude></noinclude> 0omzupajn8nhe8ul1niuel745f3q8mz Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/60 250 794 3262 3261 2024-10-15T15:49:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3261 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>pakatapos kan ratipikasyon kaining Konstitusyon, magmukna ki sarong sistematikong plano tanganing mapadali an desisyon o resolus- yon sa mga kaso o mga bagay na napepending sa Korte Suprema o sa mga hibabang korte antes kan epektibidad kaining Konstitusyon. Sarong parehong plano an kaipuhan iadaptar para sa gabos na mga espesyal na korte asin an mga konsehong quasi-judicial. Sek. 13. An epektong legal sa pagkalihis, antes kan ratipikasyon kaining Konstitusyon, kan mga aplikableng panahon para sa pagde- sisyon o resolusyon kan mga kaso o mga bagay napigsumiter para sa adyudikasyon kan mga korte, dedeterminaran kan Korte Suprema sa praktikableng madaling panahon. Sek. 14. An mga probisyon kan parapa (3) asin (4), Seksyon 15 kan Artikulo VIII kaining Konstitusyon maaplikar sa mga kaso o mga bagay na pigsumiter antes kan ratipikasyon kaining Konstitusyon, kun an aplikableng panahon nakalihis na pagkatapos kan ratipikasyon. Sek. 15. An mga inkumbentong Myembro kan Komisyon sa Serbis- yo Sibil, an Komisyon sa Eleksyon, asin an Komisyon sa Awdit mapa- dagos kan pag-opisina pakalihis nin sarong taon pakatapos kan ratipi- kasyon kaining Konstitusyon; kun dai nahale dahil sa kaso, o nagin inkapasidad sa paggibo kan mga trabaho sa saindang mga opisina, o pignombraran para sa bagong termino digdio. Daing kaso na kaipuhan an siisay man na Myembro magserbisyo nin sobra sa siete anyos kaiba an serbisyo antes kan ratipikasyon kaining Konstitusyon. Sek. 16. An mga emplyadong career civil service na nahale sa serbis- yo na daing kaso kundi sa resulta kan reorganisasyon segun sa Prok- lamasyon No. 3 kan petsa Marso 25, 1986 asin kan reorganisasyon pagkatapos kan ratipikasyon kaining Konstitusyon kaipuhan mag- kaigwa nin hustong bayad sa separasyon, asin an mga benepisyo sa retirement sagkod iba pa na saindang natipon sa irarom kan ley ma- kusog na pigaaplikar sa gabos sa panahon kan saindang separasyon. Kun bako naman, sa opsyon kan mga emplyado, pwede sindang kon- sideraron na mag-emplyar sa gobyerno, o sa ano man na mga subdibis- yon, mga instrumentalidad, mga ahensya, kaiba an mga sadiri o kon- troladong korporasyon nin gobyerno asin kan mga sanga kaini. An probisyon na ini aplikado sa mga career na opisyal kun an resignasyon, na piggibo nasa linya kan nag-eeksister na palakaw, pinag-akseptar. <center>73</center><noinclude></noinclude> 0ge1nbe8jdxr5cxsp54vjz2f3cnrxup Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/61 250 795 3266 3265 2024-10-15T15:49:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3265 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> <br>Sek. 17. Sagkod na an Kongreso dai nagtatao, an Presidente mare- sibe nin taunan na sweldo na tres sientos mil pesos; an Bise-Presidente, an Presidente kan Senado, an Ispiker kan Camara de Representantes, asin an Namamayong Mahistrado kan Korte Suprema, dos sientos kwarenta mil pesos kada saro, an mga Senador, an mga Myembro kan Camara de Representantes, an mga Katabang na Mahistrado kan Korte Suprema, asin an mga namamayo kan mga Komisyon Konsti- tusyonal, dos sientos kwatro mil pesos kada saro; asin an mga Myem- bro kan mga Komisyon Konstitusyonal, siento otsenta mil pesos an kada saro. Sek. 18. Sa pinakamadaling panahon, an Gobyerno kaipuhan itaas an mga eskala nin sweldo kan ibang mga opisyal asin mga emplyado kan gobyerno nasyonal. Sek. 19. An gabos na propyedades, mga rekord, mga ekipahe, mga edipisyo, mga pasilidades, asin an iba pang mga pagsadiri kan ano man na opisina o grupo na naabolisar o nareorganisar sa irarom kan Prok- lamasyon No. 3 kan Marso 25, 1986 o kaining Konstitusyon, kaipu- han ibalyo sa opisina o grupo kun haen an mga poder, mga gibuhon, asin mga responsabilidad pareho. Sek. 20. An primerong Kongreso kaipuhan tawan prayoridad an pagdeterminar kan panahon para sa hustong implementasyon kan libreng sekundaryang edukasyon publiko. Sek. 21. An Kongreso kaipuhan magtao nin pinakamarhay na mga reglamento asin tamang mga remedyo sa pagbalyo sa Estado, kan ente- rong kadagaan na sadiri nin banwa asin an totoong diretso na katugod digdi na nakua dahil sa bayulasyon kan Konstitusyon o sa mga ley kan dagang publiko, o sa mga maraot na paagi. Daing transper o disposis- yon sa nasabing mga daga o mga totoong diretso an itatao sagkod dai minalapwas an sarong taon kan pagkaratipikar kaining Konstitusyon. Sek. 22. Sa pinakamadaling posibleng panahon, kaipuhan ebalyo sa gobyerno an mga nakatigaya o abandonadong mga dagang agrikultural segun sa gustong sabihon kan ley tanganing maidistribwer sa mga benepisyaryo kan programang repormang agrarian. Sek. 23. An mga grupo nin adbertaysing na apektado kan parapa (2), Seksyon 11 kan Artikulo XVI kaining Konstitusyon, tatawan nin <center>74</center><noinclude></noinclude> erqfgk0lnc5f6jedtt6cqfq1zqy4h65 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/62 250 796 3270 3269 2024-10-15T15:49:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3269 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>singko anyos pakatapos kan ratipikasyon na dapat sumunod sa gradwadong paagi asin sa baseng proporsyonal sa minimum na pagsadiring Pilipino na kaipuhan digdi. Sek. 24. An mga pribadong army asin an ibang grupong armado na bakong rekonosido kan awtoridad kaipuhan gabaon. Gabos na paramilitaryang pwersa, sagkod an Civilian Home Defense Forces (CDHF) na bakong konsistent sa puwersa armadang syudadano na inistablisar kan Konstitusyon, kaipuhan disolbaron, o kun pwede, ibalyo sa pwersang regular. Sek. 25. Pakalapwas kan Kasunduan sa 1991 kan Republika nin Pilipinas asin kan Estados Unidos kan Amerika manungod sa mga Base Militar, mga base nin mga estranghero, mga tropa o pasilidades kaipuhan dai pagtugutan sa Pilipinas apwera kun pinaagi sa irarom nin sarong kontrata na inaprobaran kan Senado asin, kun an Kongreso nagboboot, ratipikado nin mayoryang boto kan mga banwa sa sarong reperendum nasyonal na ginibo para sa siring na obheto, asin rekonosidong kontrata kan ikaduwang Estadong kakontrata. Sek. 26. An awtoridad sa pagpaluwas nin sekwestrasyon o kapag- bootan sa pagpugol sa irarom kan Proklamasyon No. 3 kan Marso 25, 1986 na igwang relasyon para sa pagbabawi kan mga kayamanan na nakua sa paaging maraot, kaipuhan ipagpadagos an operasyon na dai malapwas sa dies y otsong bulan pakatapos kan ratipikasyon kaining Konstitusyon. Siring man, para sa interes nasyonal, na sertipikado kan Presidente, pwedeng iekstender kan Kongreso an nasabing panahon. An sekwestrasyon o orden sa pagpugol kaipuhan itao sana pakapaheling nin sarong kasong ''prima facie''. An orden asin an listahan kan mga nasekwester o napugol na mga propyedad kaipuhan, pakatapos kaini, iparehistro sa tamang korte. Sa mga orden na itinao antes kan ratipikasyon kaining Konstitusyon, an kaparehong aksyon hudisyal o prosedimyento kaipuhan isangat sa laog nin anom na bulan magpoon kan ini mapirmahan. Duman sa itinao pakalapwas kan ratipikasyon, an aksyon hudisyal o prosedimyento kaipuhan pu'nan sa laog nin anom na bulan pakata'wan kaini. An sekwestrasyon o orden sa pagpugol pwedeng sabihon na awto- matikong itinaas kun daing aksyon hudisyal o prosedimyento na piggi- bo segun sa ipinagboboot digdi. <center>75</center><noinclude></noinclude> l3qxnrviabl0k2cd8igk1c6b1fjc211 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/63 250 797 3274 3273 2024-10-15T15:49:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3273 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>Sek. 27. An Konstitusyon na ini kaipuhan mag-ipektwar sa madali pakatapos kan ratipikasyon kaini nin mayoryang boto na ginibo sa sarong plebisito para sa katuyuhan na ini asin iyo an masalida sa gabos na nagkaerenot na Konstitusyon. An sinundan na proponidong Konstitusyon kan Republika kan Pili- pinas inaprobaran kan Komisyon Konstitusyonal kan 1986 inaproba- ran kan Komisyon Konstitusyonal kan 1986 kan ikadoseng aldaw kan Oktubre mil nuwebe sientos otsenta'y seis asin pigpirmahan kasu ika- kinseng aldaw kan Oktubre mil nuwebe sientos otsenta'y seis sa Plenary Hall, Sentrong Gobyerno Nasyonal, Syudad Quezon, kan mga Komis- yonado na an mga pirma maheheling sa ibaba. Inadaptar, <center>CECILIA MUÑOZ PALMA</center> <center>''Presidente''</center> <center>AMBROSIO B. PADILLA LIG</center> <center>''Bise-Presidente''</center> <center>NAPOLEON G. RAMA</center> <center>''Floor Leader''</center> AHMAD DOMOCAO ALONTO ''Assistant Floor Leader'' YUSUF R. ABUBAKAR ADOLFO S. AZCUNA JOSE F.S. BENGSON, JR. JOAQUIN G. BERNAS CRISPINO M. DE CASTRO ROBERTO R. CONCEPCION VICENTE B. FOZ JOSE LUIS MARTIN C. GASCON ALBERTO M.K. JAMIR EULOGIO R. LERUM REGALADO E. MAAMBONG TEODULO C. NATIVIDAD 76 JOSE D. CALDERON Assistant Floor Leader CHRISTIAN S. MONSOD FELICITAS S. AQUINO TEODORO C. BACANI PONCIANO L. BENNAGEN FLORANGEL ROSARIO BRAID JOSE C. COLAYCO HILARIO G. DAVIDE, JR. EDMUNDO G. GARCIA SERAFIN V.C. GUINGONA JOSE B. LAUREL, JR. WILFRIDO V. VILLACORTA JOSE N. NOLLEDO <center>76</center><noinclude></noinclude> 6h774ch1ob02w35120oc5dpb5zcu0k9 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/64 250 798 3279 3278 2024-10-15T15:49:33Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3278 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>MA. TERESA F. NIERVA MINDA LUZ M. QUESADA BLAS F. OPLE RUSTICO F. DE LOS REYES JR. FLORENZ D. REGALADO FRANCISCO A. RODRIGO CIRILO A. RIGOS DECOROSO R. ROSALES RICARDO J. ROMULO JOSE E. SUAREZ RENE V. SARMIENTO JAIME L. TADEO LORENZO M. SUMULONG GREGORIO J. TINGSON CHRISTINE O. TAN LUGUM I. UKA EFRAIN B. TREÑAS BERNARDO M. VILLEGAS <center> Pinatotoohan ni: </center> ::::::::::::FLERIDA RUTH P. ROMERO ::::::::::::''Sekretarya-Heneral'' <center> ORDINANSA </center> <center>PAGBARU-BARANGA KAN MGA PWESTO SA CAMARA DE REPRESENTANTES KAN KONGRESO NIN PILIPINAS SA MGA MANLAEN-LAEN NA DIS- TRITO LEHISLATIBO SA MGA PROBINSYA ASIN MGA SYUDAD ASIN SA METROPOLITAN MANILA AREA.</center> SEKSYON 1. Para sa katuyuhan kan pag-elehir kan mga Myembro kan Camara de Representantes sa Primerong Kongreso kan Pilipinas sa irarom kan proponidong Konstitusyon kan 1986 Komisyon Konsti- tusyonal asin an mga masurunod pang eleksyon, asin sagkod dai nagtatao nin iba an ley, an mga Myembro kaini kaipuhan ielehir hale sa mga distrito lehislatibo na nasa mga probinsya na pigbaru-baranga, sa mga syudad asin sa Metropolitan Manila Area arug kan minasunod: <center> 77 </center><noinclude></noinclude> bxuukrbsbxk4w6tngbabsq89rd9g8z7 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/66 250 799 3284 3283 2024-10-15T15:49:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3283 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mary Grace Valenzuela Sales" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>No. 469-828, N - Sa ilalaog kan Salog Pasig sa kadagaan sa pundo Kalye Paz M. Guanzon minasundo sa Estero de Pandacan; NE - Estero de Pandacan sagkod sa Kalye Pedro Gil sa Kalye Tejeron sagkod sa linderos kan Manila asin Makati, SE Lindero kan syudad sa pagultanan kan Manila asin Makati sagkod sa Estero de Tripa de Gallina; S-Lindero kan syudad sa pagultanan kan Pasay asin Manila pababa sa Roxas Boulevard sagkod sa gilid kan reclaimed areas pasiring sa weste sa Manila Bay; W Manila Bay sagkod sa ilalaog kan Salog Pasig; Sixto Distrito: Mga Barangay No. 587-648; asin 829-905, Nhale sa ilalaog kan Estero de San Miguel pasiring sa este sa Tulay Mendiola, baybayon an Estero de San Miguel agkod kung saen an Ramon Magsaysay Boulevard bumabagtas kan Estero de San Miguel, pakatapos Ramon Mag- saysay Boulevard pasiring sa este sa lindero kan Syudad sa pagul- tanan kan Manila asin Syudad Quezon; NE - Lindero kan Syudad sagkod sa lindero kan Syudad kan Manila, San Juan asin Syudad Quezon; E- Linderos kan Manila-San Juan-Mandaluyong-Makati sagkod sa Kalye Tejeron; SE Kalye Tejeron sa Kalye Pedro Gil sagkod sa tulay bagtas kan Estero de Pandacan; SW & W - Estero de Pandacan pasiring sa norte sa Kalye Paz M. Guanzon, pakatapos pasiring sa norte sa Kalye Paz M. Guanzon sagkod sa Salog Pasig sa ilalaog kan Estero de San Miguel sa Salog Pasig. SYUDAD QUEZON, apat (4) - Primero Distrito: Mga Barangay Del Monte, Paltok, Bungad, San Antonio, Katipunan, Veterans Village, Talayan, Damayan, Mariblo, Paraiso, Sta. Cruz, Nayong Kanluran, Philam, West Triangle, N. S. Amoranto, Paang Bundok, San Isidro Labrador, Sta. Teresita, Salvacion, Maharlika, St. Peter, Lourdes, Sto. Domingo, Sienna, San Jose, Manresa, Pag-ibig sa Nayon, Balingasa, Masambong, Damar, Bahay Toro, Sto. Cristo, Ramon Magsaysay, Project 6, Vasra, Alicia, asin Bagong Pag-asa; Segundo Distrito: Mga Barangay Fairview, New Era, Holy Spirit,, Batasan Hills, Commonwealth, Payatas, Bagong Silangan, Sauyo, Talipapa, Bagbag, San Bartolome, Sta. Lucia, Gulod, Novaliches Poblasyon, San Agustin, Nagkaisang Nayon, Sta. Monica, Kaligayahan, Pasong Putik, Apolonio Samson, Unang Sigaw, Tandang Sora, Pasong Tamo, Culiat, Baesa, Capri, Balumbato, asin Sangandaan; Tercer Distrito: Mga Barangay E. Rodriguez, Silangan, Quirino 3-A, Duyan-Duyan, Quirino 3-B, Amihan, Socorro, San Roque, Manga, Zobel Dioquino, Tagumpay, Aguinaldo, White Plains, St. Ignatius, Blue Ridge A, Blue Ridge B, Bayanihan, Escopa 1, Escopa 2. <center>79</center><noinclude></noinclude> 30qapspbw8224uc7lopeaiyen0g8tzn Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/7 250 800 3288 3287 2024-10-15T15:49:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3287 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>kan gobyerno na pinagbabasehan kan reglamento sa pagpapaoswag kaipuhan itao sa syudadano, segun sa mga limitasyon na pwedeng itao kan ley. Sek. 8. An diretso kan mga tawo, kairiba an mga publiko asin pribadong sektor, na magpormar nin mga unyon, asosasyon, o sosyedad para sa mga katuyuhan na bakong kontra sa ley dai kaipuhan olangon. Sek. 9. An pribadong propyedad dai kaipuhan kwaon para sa pampublikong gamit na dai nin hustong kompensasyon. Sek. 10. Daing ley na ipapasar na makakaraot sa obligasyon kan mga kontrata. Sek. 11. Dai pwedeng sayumahan an siisay man na tawo na libreng dumulok sa mga korte asin sa mga grupong pangkorte asin sa hustong tabang na pang dahelan sa kapobrehan. Sek. 12 (1). An siisay man na tawo na iniimbestigahan dahelan sa pagkakasala kaipuhan magkaigwa nin diretso na mapatalastasan kan saiyang poder na magkaalo asin magkaigwa nin abogadong igwa nin tamang kakayahan na saiyang pinili. Kun dai kaya kan tawo an serbisyo kan sarong abogado, dapat na tawan siya nin saro. Dai pwedeng isibog an mga diretso apwera kun nakasurat asin sa atubangan kan abogado. :::(2). Dai siya kaipuhan gamitan nin sobrang pagpapahidap, pwersa, pagkulog, pagpapaandam, pagpatakot, o ano pa mang paagi sa maraot sa libreng pagdesisyon kontra sa saiya.</br> :::(3). Dai kaipuhan na akuon na ebidensya kontra saiya an anuman na pagtaram o pag-ako na nakua kontra sa seksyon na ini o sa sinusundan na sekyon.</br> :::(4). Kaipuhan na magtao an ley nin mga kapadusahan na penal o sibil sa mga pagkontra sa seksyon na ini asin an pagtao nin danyos perhwisyo asin rehabilitasyon sa mga biktima kan sobrang pagpapahidap o kapareho kan mga nakaugalean, asin sa saindang mga pamilya.</br> Sek. 13. An gabos na mga tawo, apwera kan mga naaakusar sa mga pagkontra na pinapadusahan nin reclusion perpetua kun makusog an ebidensya nin pagkakasala, antes desisyunan kaipuhan mapyansa-</br><noinclude></noinclude> eec6r0nisv4d4lqvm55iz1qat40dohv Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/78 250 801 3292 3291 2024-10-15T15:49:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3291 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude><br/> SYUDAD CAGAYAN DE ORO, saro (1)<br/> <br/> SURIGAO DEL NORTE, kairiba an Syudad kan Surigao, dwa (2) — ''Primero Distrito:'' Mga Banwaan kan Sta. Monica, San Isidro, Del Carmen, Pilar, General Luna, Dapa, Socorro, Burgos, San Benito; Loreto, Libjo, Dinagat, Cagdianao, Tubajon, asin Basilisa; Segundo Distrito: Syudad Surigao asin an mga Banwaan kan San Francisco, Tagana-an, Sison, Placcr, Malimono, Bacuaz, Gigaquit, Tubod, Mainit, Alegria, Asin Claver.<br/> <center>'''REHYON XI'''</center> <br/> DAVAO DEL NORTE, tulo (3) — ''Primero Distrito:'' Mea Banwaan kan Moncayo, Montevista, Compostela, Nabunturan, New Bataan, Mawab, asin San Mariano; Segundo Distrito: Mga Banwaan kan San Vicente, Capalong, Asuncion, New Corella, Tagum, Maco, Mabini, asin Pantukan; Tercer Distrito: Mga Banwaan kan Sto. Tomas, Carmen, Panabo, Babak, Samal, asin Kaputian. <br/> DAVAO ORIENTAL, dwa (2) — ''Primero Distrito:'' Mga Banwaan kan Boston, Cateel, Baganga, Caraga, Manay, asin Tarragona; Segundo Distrito: Mga Banwaan kan Mati, Banaybanay, Lupon, San Isidro, asin Governor Generoso. <br/> DAVAO DEL SUR, dwa (2) — ''Primero Distrito:'' Mga Banwaan kan Magsaysay. Bansalan, Sta. Cruz, Matanao, Digos, Hagonoy, asin Padada; Segundo Distrito: Mga Banwaan kan Kiblawan, Sulop, Malalag, Sta. Maria, Malita, Jose Abad Santos, Don Marcelino, asin Sarangani. <br/> SYUDAD DAVAO, tulo (3) — ''Primero Distrito:'' Mga Distrito kan Pob- lacion asin Talomo; Segundo Distrito: Mga Distrito kan Buhangin, Bunawan, asin Paquibato, Tercer Distrito: Mga Distrito kan Toril, Tugbok, Calinan, asin Baguio. <br/> SOUTH COTABATO, kairiba an Syudad General Santos, tulo (3) — Primero Distrito: Syudad General Santos, asin an mga Banwaan kan Polomolok, Tampakan, asin Tupi; ''Segundo Distrito:'' Mga Banwaan kan Tantangan, Norala, Banga, Sto. Nino, Surallah, Koronadal, Tiboli, asin Lake Sebu; Tercer Distrito: Mga Banwaan <center>91</center><noinclude></noinclude> lt417skusx8afo00r2devhno6wqavry Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/79 250 802 3298 3297 2024-10-15T15:49:34Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3297 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude><br/> kan Alabel, Malapatan, Glan, Maasim, Kiamba, Maitum, asin Malungon. <br/> SURIGAO DEL SUR, dwa (2) –- ''Primero Distrito:'' Mga Banwaan kan Bayabas, Cantilan, Carrascal, Cortes, Lanuza, Madrid, San Miguel, Tago, Tandag, Cagwait, Marihatag, San Agustin, Carmen, asin Lianga; ''Segundo Distrito:'' Mga Banwaan kan Barobo, Bislig, Hinatuan, Lingig, asin Tagbina.<br> <br/> {{center|'''REHYON XII'''}} <br/> LANAO DEL NORTE, Kairiba an Syudad Iligan, dwa (2) –- ''Primero'' ''distrito:'' Syudad Iligan, Linamon, Kauswagan, Bacolod, Maigo. Kolambugan, Tubod, asin Baroy; ''Segundo Distrito:'' Baloi, Pantar, Tagoloan, Poona-Piagapo, Pantao-Ragat, Matunggap, Tangkal, Munai, Nunungan, Magsaysay, Salvador, Kapatagan, Karomatan, Sapad, asin Lala.<br> <br/> LANAO DEL SUR, kairiba an Syudad Marawi, dwa (2) –- ''Primero'' ''Distrito:'' Syudad Marawi asin an mga Banwaan kan Marantao, Piagapo, Saguiaran, Tagoloan, Kapai, Ditsaan- Ramain, Bubong, Buadiposo-Buntong, Bumbaran, Maguing, Wao, Molundo, Taraka, Lumba-Bayabao, Poona-Bayabao, Masiu, asin Tamparan; ''Segundo'' ''Distrito:'' Mga Banwaan kan Balindong, Tugaya, Bacolod Grande, Madalum, Madamba, Pualas, Ganassi, Pagayawan, Sultan Guman- der, Malabang, Balabagan, Kapatagan, Marogong, Tubaran, Bini- dayan, Lumbatan, Lumbayanague, Butig, Bayang, asin Calanogas.<br> <br/> MAGUINDANAO, kairiba an Syudad Cotabato, dwa (2) –- ''Primero'' ''Distrito:'' Syudad Cotabato asin an mga Banwaan kan Parang, Sultan Kudarat, Buldon, Barira, Dinaig, Kabuntalan, Matanog, asin Upi; ''Segundo Distrito:'' Mga Banwaan kan Pagalungan, Buluan, Sultan sa Barongis, Maganoy, Talayan, South Upi, Datu Piang, Datu Paglas, asin Ampatuan.<br> <br/> NORTH COTABATO, dwa (2) –- ''Primero Distrito:'' Mga Banwaan kan Carmen, Kabacan, Libungan, Midsayap, Pigkawayan, Pikit Aleosan, Banisilan, asin Alamada; ''Segundo Distrito:'' Mga Banwaan kan Kidapawan, Makilala, Matalam, Antipas, M'lang, Pres. Roxas, Tulunan, asin Magpet.<br> {{center|92|}}<noinclude></noinclude> sbnwrj67hc0ckru36bjdouvslqlklt0 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/8 250 803 3303 3302 2024-10-15T15:49:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3302 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude></br> han kan tamang pyador, o pwedeng paluwason sa kapangyarihan kan pagsimbag segun sa itatao kan ley. Dai dapat na olangon an diretso sa pyansa maski na suspendido an pribilehyo kan writ of habeas corpus. Dai kaipuhan an sobrang pyansa.</br> Sek. 14. (1) Daing tawo na kaipuhan kwaon magsimbag sa salang kriminal na bako sa paagi kan ley.</br> :::(2) Sa gabos na imbestigasyon na kriminal an akusado presumidong inosente sagkod na maaprobaran kun nagkasala man, asin kaipuhan magkaigwa nin diretso na makapagrason para sa saiya asin para sa abugado, maimpormaran kan klase asin dahelan kan akusasyon na kontra sa saiya, magkaigwa nin masigkat, daing-inaapiluhan, asin hayag na ika bista, makahampang an mga testigo asin pwersahan na paagi tanganing mapaghampang an mga testigo asin mapaluwas an mga ebidensya para sa saiyang karahayan. Siring man, pakatapos mabasa an akusasyon, pwedeng ipadagos an bista maski dai an akusado sa kondisyon na siya talagang naabisuhan asin an dai niya paghampang bako iyo an rason.</br> Sek. 15. Dai kaipuhan suspindihon an pribilehyo kan writ of habeas corpus, apwera kun sa mga pangyayari na igwa ni sinalakay, o reblyon, kun kinakaipuhan an seguridad kan banwa.</br> Sek. 16. Kaipuhan magkaiwa an gabos na tawo nin diretso sa madaling pagresolber kan saindang kaso sa atubangan kan gabos na grupong hudisyal, quasi-hudisyal asin administratibo.</br> Sek. 17. Daing tawo na kaipuhan piriton na tumestigo kontra sa saiyang sadiri.</br> Sek. 18. (1) Dai kaipuhan deteniron an siisay man na tawo dahelan sa saiyang mga pulitikal na pagtubod asin kamawotan.</br> :::(2). Dai kaipuhan palatawon an anuman na klase nin pirit na serbisyo, apuwera kun padusang itinao kan sentensya nin pagkakasala.</br> Sek. 19. (1) Dai kaipuhan hagadon an sobrang multa, o itao an magabat, tampalasan o bakong makatawong padusa. O an padusang pagkagadan, apuwera kun magtao an Kongreso nin padusang kagadanan sa mga dahelan na manungod sa maraot na krimen. Kaipuhan ibaba sa reclusion perpetua an naitaong padusang kagadanan.</br> :::(2). Kaipuhan tawan nin dapat na ley na pagpapahidap na</br> <center>7</center><noinclude></noinclude> g4whfzv1chgr02bai8yv4p875xvj53y Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/80 250 804 3307 3306 2024-10-15T15:49:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3306 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="LeiRaqi" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>SULTAN KUDARAT, saro (1) Sek. 2. An Komisyon sa Eleksyon tinatawan nin poder na maggibo nin diit na pag-areglar sa pagbaru-baranga liwat sa ginibo digdi. Sek. 3 An arin man na probinsya na mumuknaon pakalihis kaini, o an arin man sa syudad na an populasyon nadagdagan nin sobra sa dos sientos singkwenta mil kaipuhan magkaigwa nin sarong Myembro man lamang o siring man na bilang nin mga Myembro na pwedeng tawan segun sa bilang kan mga habitantes kaini asin segun sa mga susundon na nasa parapa (3), Seksyon 5 kan Artikulo VI kaining Konstitusyon. An bilang kan mga probinsya kun saen an bagong probinsya minukna o kun saen an syudad, na an populasyon nagdakulang marhay, na maheheling sa mapa, kaipuhan na ibugtak sa tamang lugar kan Komisyon sa Eleksyon, pero an nasambit na pagareglar kaipuhan dai paggibuhon sa laog nin siento beinte dias antes kan eleksyon. Sek. 4. An ordinansang ini kaipuhan idagdag sa proponidong Konstitusyon kan 1986 Komisyon Konstitusyonal, asin kaipuhan isumiter sa sarong plebesito na kasabay kan siring na Konstitusyon, asin maepektwar tulos pakaratipikar kan mayoryang mga boto sa siring na plebesito. Inadaptar: Oktubre 13, 1986. <center> '''CECILIA MUÑOZ PALMA''' </center> <center> Presidente </center> Pinatotohanan: <center> '''FLERIDA RUTH P. ROMERO''' </center> <center> Sekretarya-Heneral </center> <center> 93 </center><noinclude></noinclude> 2xev1y2lojx6dce5bqle7ayldi0drv3 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/81 250 805 3312 3311 2024-10-15T15:49:35Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3311 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Melan Francheska" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude> ---------- <center>ALL QUALIFIED VOTERS:<br> REGISTER ON<br> DEC. 6,7, 13 & 14, 1986<br> IN YOUR RESPECTIVE PRECINCTS VOTE ON: PLEBISCITE DAY- FEBRUARY 2, 1987</center> ---------- <center>COMMISSION ON ELECTIONS</center> <center>Inimprinta sa tinaong autoridad kan<br> Komisyon sa Eleksyon.</center><noinclude></noinclude> spaknfgt3har1itdlhbnt1u6zmkvryt Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986.pdf/9 250 806 3318 3317 2024-10-15T15:49:35Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3317 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas 1986]]</noinclude>pisikal, sikolohikal o maraot na pagpapadusa sa kiisay man na preso o detenido o an paggamit nin mga substandard o bakong tamang pasilidades na penal na bakong makatawo. Sek. 20. Daing tawo an kaipuhan prisuhon dahelan sa pagkakautang o dai pagbayad nin sedula. Sek. 21. Daing tawo an kaipuhan tawan nin dobleng padusa sa parehong kasalan. Kun an sarong gibo pinadusahan kan ley asin kan ordinansa an pagkakundenar o pagkalibre sa irarom kan arin man kaini magiging kaolangan nin pagtao nin ibang demanda sa parehong kasalan. Sek. 22. Dai nin ex post facto ley o bill of attainder an kaipuhan na ipasar. <br><br> <center>'''ARTIKULO IV'''</center> <b><center>'''PAGKASYUDADANO'''</center></b> <br> Seksyon 1. An mga minasunod iyo an mga syudadano kan Pilipinas: (1) Itong mga syudadano kan Pilipinas kan imukna an Konstitusyon na ini; (2) Itong an mga ama asin ina syudadano kan Pilipinas; (3) Itong namundag antes kan Enero 17, 1973. Filipino an ina, na pinili an maging syudadanong Pilipino pag-abot sa mayoridad na edad; asin (4) Itong mga naging naturalisado segun sa ley. Sek. 2. An sarong tubong-aking syudadano iyo itong syudadano kan Pilipinas poon sa pagkaaki na dai na kaipuhan gumibo nin anuman na palakaw para makua o maging tunay an saiyang pagkasyudadanong Pilipino. Itong pumili kan pagkasyudadanong Pilipino segun sa parapo iisipon na naturalisadong syudadano. Sek. 3. An pagkasyudadanong Pilipino pwedeng mawara o makua giraray segun sa paagi nin ley. Sek. 4. An mga syudadano kan Pilipinas na maagom nin estrang hero mareretener an saindang pagkasyudadanong Pilipino, apwera kun sa saindang kagustuhan o pagkukulang sinda minimidbid, sa irarom kan ley, na matalikod sa saindang pagkasyudadano. (3), Seksyon I kaina, <center>8</center><noinclude></noinclude> d4pu4krbuof6w78qmjzv2gmn4sdinc2 Pahina:An Konstitusyon kan Republika kan Pilipinas, 1986 01.jpg/0 250 807 3322 3321 2024-10-15T15:49:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3321 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>BICOL Republika Kan Pilipinas An Komisyon Konstitusyonal Kan 1986 An Konstitusyon Kan Republika Kan Pilipinas Inadaptar Kan KOMISYON KONSTITUSYONAL KAN 1986 Sa Sentrong Gobyerno Nasyonal Syudad Quezon, Pilipinas sa ikakinseng aldaw kan Oktubre Mil Nuwebe Sientos Otsenta’y Sais<noinclude></noinclude> tuv6epv4dp2fbu7m0jytkzc2mq2bv5t Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/1 250 808 3327 3326 2024-10-15T15:49:36Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3326 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>BARETA</center> <center>DAPIT CAN</center> <center>VOLCAN MAYONG</center> <center>SA ALBAY</center> <center>CAN JUNIO DE 1897</center><noinclude></noinclude> pdhxat0rnshyyqz8p3kj8g2p7ybwqeb Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/10 250 809 3341 3340 2024-10-15T15:49:36Z MF-Warburg 6 13 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3340 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-8-</center> Orog pa ta iguang nacasadol bilang<br> an taga Legasping cuadrillerong anan;<br> masqui macabongó magcabaraclasan,<br> dai binabale can macuring handal.<br> An gabos na tauo, siring na sa ribong<br> nin magna pagdulag sa baybay na oson;<br> nagrarasag sana nin binorobongdol,<br> ta si dating dalan dai natotoltol.<br> Si igua nin carga na magabatgabat <br> magna casangcapan olonan, o hamac;<br> icadua, icatlo na pagcapadasmag <br> sa dalan na lamang nagcacauaralat.<br> Na sa catacotan an angot macuri,<br> ca tentacion gnaya, can dara cong ini;<br> tutumbanan asin an olay pang sabi:<br> ''si apo co, gnaya, maualat ca digdi.''<br> Mabagsic man gayod, panong pacaricas <br> cadtong cadootan na barobalagat,<br> may cabit na aqui, may quilic, may guibat,<br> Sa piot na dalan nagdadarodasmag.<br> Orog na caidtong panaleng pagdiclom,<br> liuanag nin aldao biong nagromarom<br> nagcaranayon na idtong cabanguihon,<br> daing paca-aram tauong balaquidon. Tauong magna dulag, nagrarasag lamang<br> nin binorobongó cadtong magna dalan;<br> magurang ta aqui nag-aroarabay<br> nin magna pag-iyac qui Virgen na mahal.<br> Sa mismong paghibi nin aquing saradit,<br> mina-abay bilang na magrauitdauit:<br> haen ca, ina mi na Reina sa lagnit,<br> agaua man bayâ caming nasasaquit.<br> Sarong pag-agagha asin pag-agragnay;<br> con haros mapatod, guinhaua maotsan;<br><noinclude></noinclude> a3wcrsh8md3y4qjs0ghielmkaaj3moo Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/11 250 810 3348 3347 2024-10-15T15:49:36Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3347 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-9-</center> huli cadtong siring magna camogtacan,<br> baga natatanao magna cagadanan.<br> <br> Maiyac na naman idtong mag-irina:<br> oh Virgen Maria! ampona nian baya,<br> ica iyong orog hinohondhona<br> na macaca-agao gnonian sa samuya,<br> <br> Manta o Ina mi, ica iyo sana<br> fan pina-oorog nin tolong Persona,<br> caya cami naman ica daing iba<br> an linalaoman macapagdefensa,<br> <br> Mapadali naman tomanao sa buquid<br> sagcod magna aqui na corocarabit;<br> ahiling an baybay na nagdadalihig,<br> orog na mag-orog an magna pagtagnis.<br> <br> Angel ming catambay, olay na pag-iyac:<br> agaua man baya, pagdara nin herac,<br> siring can pag-agao cadto qui Isaac<br> sa camot nin ama buhay nacaligtas.<br> <br> An linogologo, sabihon pa baga,<br> nin paquimaherac, qui Virgen Maria;<br> na sagcod sa ''Angel'' nindang ''de la quarda''<br> iiba pang devocion. magna santo, santa.<br> <br> Sa irarom boot demasiadong hadit<br> sain dao maduman pusong panong saquit?<br> may quilic na aqui, igua pa nin cabit,<br> nagdorodorognan nin magna pagtagnis<br> <br> Si ama siring man iguang binababa,<br> igua pang sacolo guinahang sadit pa;<br> con napapadasmag jay, Dios co! gnaya,<br> Amang paratubos cami patauara,<br> <br> Sa irarom boot, olay na pagtaram:<br> na baga man Dios co, cami macasalan,<br> alang-alang caitong simong pagcagadan,<br> caming oripon mo acoa na gnonian<br><noinclude></noinclude> azu5qhmduwe7nq1t47vgioarksqt9iy Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/12 250 811 3353 3352 2024-10-15T15:49:36Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3352 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-10-</center> Acoa na, Dios co, an samong, pagdolot<br> na siring caidto sa qui, Santong Job,<br><br> an saquit ming ini, dagdagan man gayod,<br> tara an hagad mi tauan pacatios.<br> <br> An bilog na hauac baraclas na bio,<br> con haros dai na boot na homiro,<br> alagad ta daog can saquit sa puso,<br> daing cabilagnan sa labing pagmondo.<br> <br> Luha maguin-dugo nin magna pagbolos,<br> paghagad, nin tauad sa mahal na Dios;<br> naboyong castigo, condi isisibog,<br> acoon na lamang, magabat na silot.<br> <br> Auot pa man logod, ogay magna lagnit,<br> macatios cami caning magna saquit,<br> na ipanognod na sa salang balaquid<br> na samong linapas asin pinaglihis.<br> <br> Manta, ica sana an may paca-aram.<br> can gabos na samong magna sasagcoran,<br> iyo man an samong pinagdodolotan<br> can calag mi, hauac, na nasasaquitan.<br> <br> Con boot mo, Dios co caming mapahamac.<br> basang sanang gayo magna pagcaricas;<br> pomantay man gayod sa linti, quiquilat<br> pirit capiritan buhay ma-ootas.<br> <br> Asin con boot pa na tauan mong buhay,<br> na magdanay baga digdi sa quinaban;<br> na minsan dai na nacacagurapay<br> sa tahao nin hampac, dai magagadan.<br> <br> Sa cabalaquidan can dulag sa buquid<br> garong biminaha na solog nin tubig,<br> magna nag-iiyac, iba-ibang voces,<br> na orog an sugnao nin pagparatagnis.<br> <br> Si magna paghibi can aquing saraday,<br> dai pag-odong nag-aro-arabay,<br><noinclude></noinclude> hxtro58cvqfvsf7xz0nal91r0umb545 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/13 250 812 3357 3356 2024-10-15T15:49:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3356 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-11-</center> sa cosog nin diclom daing pacamaan,<br> mağna pag-iriba nagcacasuruhay.<br> An magna pag-iyac, tatay co, haen ca,<br> siring man si nanay di co naquiquita,<br> sacong magna bitis nagcarologad na<br> nin pagparahanap sa saindong dua.<br> Ninsi domatong na sa banuang Legaspi<br> an cabalaquidan na nagpapa-ili,<br> magna caharoğnan soot nin macuri<br> cadtong magna tauong nagnagpacalibre.<br> Sa lambang banuaan masayonan sana<br> duman napa-ili can pagdulag ninda,<br> poon sa Legaspi, Albay y Cagsaua,<br> sagcod sa Camalig ó magna visita.<br> Cadaclan na tauo na daing pag-ontoc<br> humilig, sumacat, macuri an sibot:<br> si dinatğnan asin si bagong omabot,<br> siring na sa ribong huling natatacot.<br> Lugar ma-estimar sa bagong domatong<br> iyo man paghalé masiring sa ibong;<br> ta namâ, con gnaya, digdi pa aboton<br> mahibog na baybay na halê qui Mayong.<br> Di haros an tauo magna dating dulág,<br> dai nag-oodong nin quinalagcalag;<br> lugar pahignalo caidtong pagsacat,<br> mahilig na naman sa belod tomocad.<br> An ibang magurang pag-abot sa banua<br> nagnagsosorosog sa aquing caiba,<br> magna mag-aragom ay, siring man sana<br> nagnagcasuruhay can pagdulag ninda.<br> Dai nag-oodong nin biniricbiric,<br> ó tinarotanao, nagsosorósirip:<br> lambang caharognan sumacat, humilig;<br> dai nag-oontoc nin binalicbalic.<br><noinclude></noinclude> b12fzzkr2y1qzj7bbkh9ra6g5djtfpv Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/14 250 813 3363 3362 2024-10-15T15:49:37Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3362 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-12-</center> Con dai macúa agom na padağnat,<br> ó mağna guinahà nin mağna cag-anac,<br> sa calipuğnauan panaling mahognac,<br> baga sa inabtan helang na magabat.<br> Sa cosog nin voces pagparacurahao<br> na daing pag-odong, napaas na lamang:<br> ''namótan cong aquí na pinacamahal,''<br> ''pahiling na baya sa simong magurang.''<br> Con ica gadan na guinahang padağnat,<br> pagtaong malicia sa pobreng cag-anac,<br> anino man lamang nin saimong hauac,<br> pahilgnan sacuyâ caning mağna horas.<br> Nin huli caini naabtan na lamang,<br> condi nacucua aquing caibahan;<br> dahelan sa tacot magsosog sa dalan,<br> maglologologo sa calipuğnauan.<br> Paghalè mi, gnaya, sa samuyang harong,<br> nagcarocarabit mağna aqui, agom:<br> pag-abta sa dalan can macuring diclom,<br> nagcasuruhay na can binorobongdol.<br> Olay man can iba: con dağnan aram co<br> na macacasuhay sacó si agom co;<br> dai co binotsan can pagcasacolo,<br> na minsan aboton can oson nin abó.<br> Marahay pa gayod, na cami nagdamay,<br> na nagduğnan sana guinhaua maotsan;<br> dai na cutâna nagtitios ğnonian<br> nin dai masabi na calipuğnauan.<br> Sa pagrağna naman nin mağna amigo,<br> na dai abotan nin sarong desmayo:<br> hari, ğnaya, ğnóna, casaquit na gayo,<br> ta dai pa aram con buhay, con ano.<br> Madia ca, tugang co, cabit sa sacuya<br> na magliğnaliğna can labing horasâ,<br><noinclude></noinclude> 9hx4yfu54y9e5e0nvnk5z7lbrlwfv5w Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/15 250 814 3369 3368 2024-10-15T15:49:37Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3368 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-13-</center> asin pahiuasa simong honahona,<br> canogon can simong nasayang na luhá.<br> Condi ano ğnaya, ica co ibanhon<br> lomiuanag sana na dai nang diclom,<br> asin hanapon ta namótan mong agom<br> sagcod sa aqui co solterong hagbayon.<br> Ipagpadigdi co can banguing deshoras,<br> dai nin pagdangan bilog na magdamlag;<br> daog pang nabagbag sa lauod nin dagat<br> can labing pagtios magna tauong dulag.<br> Can Jueves na idto bilog na maghapon,<br> mağna cadicloman garong cabanguihon;<br> con caya balaquid magna nariribong<br> sa pagdulag ninda baybay na inoson.<br> An iba-iba pa na modong pagdulag<br> can taga-Legaspi sacong italastas;<br> à fuera caidtong dai co siasat,<br> alagnan na gayo icapagpahayag.<br> Si nagnagnabayo dai co macuenta<br> na con pirang polò cabayong may carga;<br> ta sa sarong hayop magna apat, lima<br> aqui ta magurang, pasiring sa banua.<br> Igua sa pababa, iguang sa carreton<br> mağna mag-araquí asin mag-aragom,<br> gurâno man gayod mağna pagcatagom,<br> damulag nalocso sa cosog nin pacol.<br> An iba sainda nağnagsasaracay<br> na masqui bacó niang sadiring sacayan,<br> malonad na sana macadulag lamang<br> sa cosog nin oson na nagdadağnadang.<br> Ta mala pa gnani nangyari caidto<br> sa sarong principal iyo si D. Bruno,<br> si tinagorhaman na sarong baloto,<br> nauará na basang con baga napáno.<br><noinclude></noinclude> rdhvzppcc8q3ue9y52i5t9md1xlonle Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/16 250 815 3375 3374 2024-10-15T15:49:37Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3374 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-14-</center> Sa hinanaphanap dai nacucua,<br> nagpaparacospá, angot na labi na:<br> sa tinorotanao con haros pa sana,<br> Magnoyon sa dagat si tauong nagcua.<br> Ano pang guibohon sinda nabayaan<br> idto na sa lauod an tinagorhaman,<br> sa bagay na siring siang inobligar<br> cadtong cagsadiring baloto bayaran.<br> Pagcalabing raot palad na nanagbó<br> caining si Bruno, dorobleng pagmondó;<br> madulag cutána intención nin puso,<br> logod nang dai na sinda nacahiró,<br> Pacatagorhama, bayaran na naman,<br> dai man naglunad cadtong binacalan,<br> garong sinapote sa ğnaran na sugal,<br> pagtayà cabigon cadtong magna timbang.<br> Sa herac nin Dios, ni Virgen Maria,<br> 'duman sa tribunal na-agahan sinda;<br> si agom, si aquí sagcod sa saiya<br> bilog na magdamlag handal sabihon pa.<br> Laenlaen sana an magna pasabong<br> cadtong ibang tauo na nagnariribong;<br> pasiring sa bolod mağna banuahanon<br> sa ''Poró, Calamba'' sagcod sa ''Omapon.''<br> Dai co maobos na icapagsaysay<br> an mantaenlaen magna caisipan,<br> pasorosarabat an tauong cadaclan,<br> pairaya, pailauod daing caracanan.<br> Magna siring palan an hinirohiro,<br> tauo sa quinaban sa tiempong pagmondo;<br> sarong pagtorohoc luhá minatoró<br> nin magna capua may saquit sa puso.<br> Sa pagcasarabat, pagtao nin galang<br> siring sa cordero, maherac pagmasdan;<br><noinclude></noinclude> ieij1i14tw4tymogibj9d2z0jpiajgt Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/17 250 816 3379 3378 2024-10-15T15:49:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3378 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-15-</center> lugar na mapoon nin inolay-olay,<br> na-enot an luha na minadalahay.<br> Matanauan sana, saindang mamidbidi<br> an capua tauong tagob nin paghȧdit,<br> macarani, dai sa minasidmasid,<br> pagpiot nin daghan luha nadalihig.<br> An tagob nin saquit sarong pagtingcalag<br> sa capua matá na minasalimbad,<br> matagas na pusó na siring sa batbat<br> con haros matunao sa daculang herac.<br> Ipagpadagos co inabot na vida<br> cadtong ibang tauo na dulag sa banua,<br> may nagdadalagan sa ibong na sana<br> chinelas na sunquit, binacal qui Aua.<br> Dai na nin pañó, basà na si tayod,<br> calosços, nin marhay na lihis sa tohod,<br> naglilignagliğnag, nag-ooro-ontoc<br> dai minahapit, masqui ina-apod.<br> Mahagnang sumacat cayan caharognan,<br> magabat an dilà sa pacapagtaram:<br> tumucao, tomindog pinagtataquigan,<br> garong pinaglamag nin cadamulagan,<br> Magna panindogan nin tauong de tayó,<br> maliuat nang gayo magna finong hiró,<br> lugar mafigura na maliólió,<br> pag-oran nin abó tolos na nasocro.<br> May nagdudulag man bitbit si olonan,<br> dai man nin hamac na paghihigdaan;<br> man palan ta ini dai nag-aaram,<br> an sa isip nia gubing na bobolsan.<br> <center>----------</center><noinclude></noinclude> 4ht5xfidogz9etu0mdiv0qlub6b62o9 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/18 250 817 3384 3383 2024-10-15T15:49:37Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3383 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>CAPITULO 2.°</center> Nag-orog an tanog nin buquid asin natacpan nin dampog an banuang Libog; nagrolopad an dadaracol nagapó na nagcacalayo; nagsasabod an linti asin quiquillat; naghohoroghodog, caya sa tacot nin taga Legaspi ipinagprocesión an ladauan nin ''Divino Rostro.''<br> Ipagpadigdi co cadtong banguing Jueves,<br> garong farola na halangcao na buquid,<br> biong nagliuanag an magna lugares,<br> ''Arimbay, Biga-a, Boyóan y Rauis''.<br> Can aldao na Viernes nin si ca-agahan<br> pagtanog nin buquid dai nang pagdangan;<br> biong naturauis sa poró nin Volcan<br> baybay asin abó, sa Libog an pucan.<br> Na baga man igua nin minadalihig<br> sa toğnod nin Albay, Cagsaua, Camalig;<br> di arog nangayod can sa Libog dapit,<br> iba pang visita sa poon nin buquid.<br> Na siring man sana madiclom na dampog<br> biong natatacpan banuaan sa Libog;<br> pagtanao nin tauo capara nangayod<br> antigong cadlagan na daculang bolod.<br> An sa honáhonâ nin si isay pa man,<br> an tauo sa Libog obos nang magadan;<br> malolot na boot pagpiot nin daghan,<br> natoró an luhá sa calipůğnauan.<br> Orog pa si carnal, na magna cadugó<br> ó magna catood na leal sa puso:<br> matagas na daghan na siring gapó,<br> parang binabaac sa labing pagmondó.<br> Na dağnan pa gayod con maquita baga<br> magna camogtacan can parientes ninda;<br> na con dauang dai na-aaraman pa,<br> con buhay ó gadan, pagmondó labi na.<br> Mismong pagrolopad daracol na gapó<br> na siring sa cohetes nacalayong bió,<br><noinclude></noinclude> hlfbvc37o7fm8yqqoxf9ljnb6wxyepi Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/19 250 818 3389 3388 2024-10-15T15:49:38Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3388 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-17-</center> nacacapalomoy matagas na puso<br> nin tauong dara pa can init nin dugo.<br><br> Sa cosog nin tanog ó quinadalcadal<br> qui Mayong na buquid na daing pagdangan,<br> an magna harani na magna banuaan,<br> garong linilinog magna caharoğnan.<br><br> Sa liniab-líab cosog nin calayo<br> can aldao na Viernes fecha veinticinco;<br> matagas na puso siring sa acero,<br> nalomoy na bio na siring sa taro.<br><br> Orog na nin si pag-aro-arabay<br> can linti, quiquilat sagcod balalagnao;<br> nagsasabodsabod sa poro nin Volcan<br> can pagtuturauis abó asin baybay.<br><br> Casabay man sana an macuring tanog,<br> magna inagonghong asin horoghodog;<br> gapong naglaláad pagtugpa, mapotoc,<br> daog pa an cañon magna inagobheb.<br><br> O macagniğnirhat gnaning cabağnisan!<br> pahiling nin lagnit sa taga quinaban;<br> si isay na Juez panong caisogan<br> an macacabaing sa capangyarihan?<br><br> Isay na madonong an macaca-aguid,<br> na macacapantay sa cosog ó bagsic.<br> can capangyarihan nin Dios sa lagnit.<br> con sia may angot sa tauong marupit?<br><br> An camagurağnan nağnag-oorolay,<br> nagtuga man, gnaya, caidto an Volcan,<br> di arog nanggayod can pagtuga gnonian,<br> elementong gabos nag-aro-arahay.<br><br> Na baga man, gnani, sa enot na tiempo.<br> nag-oran nin gapó; baretá caidto,<br> pero dai mayó magna elemento<br> nagnagsorocsoroc sa dampog nin abó.<br><br><noinclude></noinclude> iq3su2s9kmidy4p7vfewvhxa0vvrtmg Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/2 250 819 3396 3395 2024-10-15T15:49:38Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3395 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mary Grace Valenzuela Sales" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><noinclude></noinclude> o4nhh3dqawe1zvhbp1jehqjhyx9j71g Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/20 250 820 3401 3400 2024-10-15T15:49:38Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3400 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-18-</center> <br> An dampog na ini sa Libog nagpucan,<br> nagsiring an iba sa provinciang Albay,<br> an ''Divino Rostro'' na digding ladauan<br> ipinagprocesión nin tauong cada clan.<br><br> An taga Legaspi iyo man nagsabong,<br> pinag arang ninda Rafael na Patrón:<br> an Sinto Arcàngel, olay nin cuadjutor,<br> iyo an mas rig na satong defensor.<br><br> Cuadjutor na idto plnagtataquigan<br> can pagparatindog. pagtânao sa Volcan;<br> sa pag-aagaghang macaporopóğnao<br> matoró an luha, mapiot an daghan.<br> Pagsibog sa Albay sinabi nang dampog,<br><br> napasiring naman sa Legasping tognod,<br> dai man nahalov naghalé man tolos,<br> con caya cadiquit an abong nagholog.<br> <center>OSIPON CAN NAGNAGDULAG SA LIBOG.</center> Digdi co isompay an nagpacadulag<br> tauong taga Libog na nagpacaligtas,<br> saindang osipon sacong idadagdag,<br> gnaning masayoran asin matalastas.<br><br> An enot caining inosip na vida<br> can sarong lalaqui na taga aplaya:<br> macosog na oson tolos pagcaquita,<br> harani nang gayo, nagpad gat sia.<br><br> Duman napa-ili na sia tumagó,<br> can nasasadagat na daculang gapó,<br> sa cosog nin alon firme si pag-copó,<br> na dai madarang ipagborobongo.<br><br> ¡Ay! tara sa enot niang pagtutuğná,<br> butu sagat na macaguinhaua;<br> pagdacpa nin doros caidtong copia nia,<br> pinogo! madalé can camot na ualá.<br><noinclude></noinclude> h9e4fm6cvydmv0x5ej1uudl5thxf424 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/21 250 821 3405 3404 2024-10-15T15:49:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3404 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-19-</center> Sa cosog nin init baybay na nag-oson,<br> camot niang basá pa tolos na natotóng,<br> tara sa madalé dai man nag-anton,<br> bumalic tumago, dagos sa irarom.<br><br> Icadua caining may vidang sinaysay,<br> si Apolonio Buen an saiyang guaran;<br> sa pageabayo nia na nagpadalagan,<br> macosog na oson an nasasabatan.<br><br> Madaleng madalê nagpavuelta tolos,<br> golpe nin cabayo nasongsong sa doros,<br> na sa cabagsican cadtong aliuos-uos,<br> pag-abta saiya, panaleng naholog.<br><br> Sa macuring tacot cumabayo liuat,<br> na dai aboton baybay na malȧad;<br> inabot na naman na baga sinapuat,<br> sagcod sa cabayo naholog na rasag.<br><br> Tara pacabağnon, cumabayo naman,<br> handal nia macuri, sibot na nin marhay:<br> lugar na cutânang magpapadalagan,<br> dagason can doros, naholog guiraray.<br> Digdi sa icatlo niang pagcaholog,<br><br> dara niang cabayo binotsan na logod;<br> sumuhay sa dalan, homoroc sa dóot,<br> na calagundian asin torogtorog.<br><br> Tara iguang tubig idtong tinagóan<br> na nacatamilis sa oson na baybay,<br> caibang calayo patanos sa dalan,<br> caya nacalibre si saiyang buhay.<br><br> Pero masqui gnani sia nacahoroc<br> dahon nin lagundi sia nagtatahob,<br> can pag-amoyosa balaquid na doot,<br> inabot nin init, si camot natiprod.<br><br> Nin si mahiling na calayo pa-itaas,<br> dara cadtong doros an linàadlaad:<br><noinclude></noinclude> t7yome2549jchokrmr15ga3txksqkni Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/22 250 822 3409 3408 2024-10-15T15:49:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3408 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-20-</center> iyo naman idto nia pacadulag.<br> huling harayo na calayong maláad.<br><br> Ining tauong ini an nagpatotoo<br> magna cacosogan láad nin calayo;<br> darang ariporos daog pa an baguio,<br> cabagsican caning siring na elemento.<br><br> Daracol na cahoy darang pa-itaas,<br> biong natariric, nagyayabadyabad,<br> sagcod sa calayong nagliliabliab,<br> darang aliuos-uos na napa-itàas.<br><br> Asin ta nadagnog magna inagrağnay<br> tauong darodara nin cacalayohan;<br> iba-ibang voces magna malumanay,<br> harani nang gayo guinhaua ma-otsan.<br><br> Icatlo caini si cabezang Pedro,<br> na taga duman sa barriong San Isidro,<br> padaleng sapuaton nin doros ibangto,<br> na dağnan ihoroc embernal na gayo.<br><br> An cairiba niang ipinaglulupad,<br> si mağna cahyo darang paitaas,<br> duman sa embornal namen pacaluas<br> hacboton guiraray sa cahoy isacsac.<br><br> An cahoy na ini an pagğnaran oguis,<br> naca-antemano sia nacacabit;<br> na minsan nagtios nin macuring init<br> dai na nangayod sia piminúquit.<br><br> Totoo na gnani nagliptoc an hauac,<br> sa coso nin init, cublit nia nabaclas;<br> baga man nagtios nin macuring haldat,<br> sarong car hayan ta nabuhay nangad.<br><br> Icaapat caning sacong isasaysay,<br> idtong mag-arama na aro-arabay,<br> tunay na cag-anac Dionisio an gnaran,<br> sinapuat can doros na halé sa Volcan.<br><noinclude></noinclude> pc40cslhq08la7x09cqj83qlxqrfyia Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/23 250 823 3413 3412 2024-10-15T15:49:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3412 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-21-</center> Sa cagsaró sindang hinacbot nin doros<br> darang paitaas cadtong ariporos,<br> sa tampi nin dagat duman nacaholog,<br> saró an nabuhay na dai natapos.<br><br> Ining sarong ini cadtong pagcaricdag<br> duman nacatama, nagtugpå sa dagat,<br> na nacaguinhaua tolos idtong hauac,<br> con cayà buhay man caning magna oras.<br><br> Icalima caning sacong oosipon<br> porteterong Gabino, na sagcod sa agom,<br> pacaquita mindang yaon na an oson,<br> napacamposanto, naghoroc sa panteon.<br><br> Sa panteon na dai mayó pa nin laog,<br> nagtigsaro sinda an bitis ininot:<br> na ğnaya, an olay, magadan man gayod<br> parientes dai na sató magsisibot.<br><br> Ta minsan magtios nin macuring diclom<br> ó macuring póğnot duman sa irarom;<br> alagad bisay na saindang guiromdom,<br> ta dai nang sibot sainda paglobong.<br><br> Can masalaog na an saindang hauac,<br> iyong pagcahiling gamgam na naglupad,<br> magna cagayonan cadtong pamalucag<br> digdi sa quinában daing macasugad.<br><br> Caoro-espanta naglupad na enot,<br> na nacapagnalas can saindang boot,<br> dagnan an saradang nagnagpacasonod,<br> papunta sa Volcan an magna paglayog.<br><br> Casonod man sana an pinaracpatac,<br> na daing pag-odong an sinorosiliab,<br> magna inagonghong o pagboladbocad,<br> sinabi nang Volcan dai nin paglubad.<br><br> Icanom sa barriong Sta. Misericordia,<br> igua man gnağnalsan gnaning nagpaquita<br><noinclude></noinclude> f47yd81qhnlxpza79ut8iphs301yw2v Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/24 250 824 3417 3416 2024-10-15T15:49:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3416 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-22-</center> sa poro nin Volcan panaleng tumuga,<br> an orog cagayon, maogmang estrella. (*)<br><br> Iyong naca-aling sa nagparatànao<br> cadtong taga barrio na tauong cadaclan,<br> sa modong pagdulag baga nacaliğnao,<br> huli sa bitoon na may cagayonan.<br><br> Daog pa an bulan sa pagcabanaag<br> idtong magna rayos nagnagquiquirintab;<br> iyo an dahelan can pagcapahamac,<br> pag-abta can oson daing na cadulag.<br><br> Dalé dalé sanang omabot an oson<br> duman sa sainda can pagcatiripon,<br> liyobyob man lamang alayong marigon,<br> rasag na mapucan an hauac torotong.<br><br> Daog pang guinadan nin armas de fuego,<br> inabot nin bala cañon na acero,<br> nacacataram pa, na gnaya: jay, Dios co!<br> patauara lamang acong oripon mo.<br><br> Solamente sarò lalaquing magurang<br> nacaabot sana duman sa banuaan,<br> nacapag-osipon caning magna bagay<br> na nahiling ninda sa poro nin Volcan.<br><br> Ademas caiyan nahiling man daa,<br> idtong magna gamgam na maca-oogma,<br> sa gabos na yamon daing macasama<br> mağna cagayonan cadtong pagcaquita.<br><br> An gabos na laui nağnag-quiquirintab,<br> sa poro nin Volcan nagsorosalimbad:<br> --- <small>(*)-laing ipmag-oosip digdi na sarong bitóon ó baga bulan na nahihiling nin iba sa alitoctoc can Mayong, can nagtutuga pa, dai pa iyan mapapaniualáan na gayo, ta nama con guican lamang idtoho sa camalían sana nin saindang paghiling caidtong calayo man sana.</small> <small>Siring man sana idtong magnaquitang magna gamgam; pues puede ser na idto magna manocmanoc sana bilang, con sa nagcacasolo. ''(Nota del sensor)''</small><noinclude></noinclude> 41z0443q2xm6rbhi0b794pfa896nuwv Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/25 250 825 3421 3420 2024-10-15T15:49:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3420 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-23-</center> siring sa sampaga an saindang pacpac<br> mağna cabagsican daing macasugad.<br><br> Bacong sard sana an iguang osipon<br> na nagpacahiling gamgam na magayon;<br> si Abiera asin idto pang mag-agom.<br> nagpa-ili duman sa laog nin panteon.<br><br> Migurang na ini na sinabi co na,<br> maluya nang gayo pag-abot sa banua;<br> sa macuring pagal, tacot na labi na,<br> cadiquit na lamang magna pagguinhaua.<br><br> Asin daí mayo nahaloy an buhay,<br> nin huli caidtong magna calugadan;<br> arin na guinhaua an macacatagal,<br> si bilog niang hauac baraclas na anan.<br><br> Con inabot baga sia cadtong oson<br> na macadamay. pa can magna natotong;<br> dai na cutâna nin mag-oosipon<br> can magna nahiling sa punta nin Mayong.<br><br> Icapito caning osipon co gabos,<br> Iñigo Añonuevo an may pacasayod,<br> dapit sa nangyari na vidang inabot<br> cadtong duang padre banuáan sa Libog.<br><br> Poon nin pagseñal can volcan ni Mayong,<br> nahandal an señor Cura y Cuadjutor;<br> iyo daing iba sana an guiromdom,<br> na magsacay sinda dagos sa Salvación.<br><br> Can sinda idto na nag-isip guiraray,<br> magsiring madalé duman sa banuaan:<br> paglacao masabat D. Diego Barcebal,<br> nagsabing dai na magdagos an lacao.<br><br> Balic, ğnaya, quita lugar sa Salvación,<br> ta yaon na, ğnaya, macosog tia oson.<br> ano pang sasaquian duman sa baybayon,<br> baloto dará na nin mağna bogador,<br><noinclude></noinclude> ol9nqhtz73yjp9z044f5mf329lg3fju Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/26 250 826 3425 3424 2024-10-15T15:49:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3424 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-24-</center> Nagtios na sana sinda nin paglacao,<br> pasiring sa Boló, Salvación na lugar:<br> di sucat masabi magna cahâditan,<br> palibhasà dai tood sa paglacao,<br><br> Balaquid an tauo saindang casonod,<br> na nagdulag duman banuaan sa Libog;<br> alagad an ibang naghahorophorop,<br> baga minasarig sa irarom nin boot.<br><br> Acaso aboton gnayang cagadanan<br> mayduang pade gnayang magpapaconfesal;<br> cayà, gnaya, dai satong pagrayóan,<br> pagsonoron Sana con sain maduman.<br><br> Sa cabalaquidan magna taga Libog,<br> duman sa caboldan nagpapacalacóp:<br> magpoon sa Boló, Bical y Alinsod,<br> sagcod sa Cagraray an tauo mahibog.<br><br> Mirishiris asin lugar Pigtubayan,<br> Tambognon, Suhoton, Alinsod na sadang,<br> sa Buliti asin sitiong Calayucay,<br> paranó nin tauo magna caharoğuan,<br><br> Magna tauong ini na dulag sa Libog,<br> laenlaen sana an magna sa boot;<br> si taga Legaspi palaen pa gayod<br> an inabot ninda na mağna pagtios.<br><br> Na siring man sana an magna banuaau<br> na nacacarani qui «Mayong» na volcan,<br> Albay, Cagsaua, Camalig y Bacacay,<br> Malilipot, Tabaco, ae Malinao.<br><br> <br> ''Catapusan kan Parte.''<noinclude></noinclude> 1mvtcx3nm8k0mvjvlmaq5kl7au5ta8n Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/27 250 827 3429 3428 2024-10-15T15:49:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><noinclude></noinclude> lg93ovvrx5l2kz1enc91gvfs7on0wyt Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/28 250 828 3433 3432 2024-10-15T15:49:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3432 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{center|'''BARETA'''}} {{center|DAPIT CAN}} {{center|'''VOLCAN MAYONG'''}} {{center|SA ALBAY}} {{center|CAN JUNIO DE 1897.}} {{center|———————————————————}} {{center|'''Guinibong verso'''}} {{center|SA TATARAMON NA BICOL NI M. P. TA-}} {{center|GÑANING SAGCOD NOARIN PA MAN DAI MA-}} {{center|LIGÑAUAN NIN TAUO, ASIN IYO LOGOD AN}} {{center|ICA PAGLICAY ASIN ICAPAGÑAMDAM NIN TA-}} {{center|UO SA SIRING CA MACAGÑIGÑIRHAT}} {{center|NA HAMPAC.}} {{center|———————————}} {{center|'''Segunda Parte.'''}} {{center|El propiedad}} {{center|'''NUEVA CACERES'''}} {{center|IMP. "LA SAGRADA FAMILIA"}} {{center|1897}}<noinclude></noinclude> 7yiujdkzrybprr201131f9xc98d6838 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/29 250 829 3437 3436 2024-10-15T15:49:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3436 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><noinclude></noinclude> lg93ovvrx5l2kz1enc91gvfs7on0wyt Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/3 250 830 3448 3447 2024-10-15T15:49:40Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3447 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Melan Francheska" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><section begin="Primera Parte"/> {{c|'''{{xx-larger|BARETÁ}}''' DAPIT CAN '''{{xxxx-larger|VOLCAN MAYONG}}''' {{x-larger|SA ALBAY}} {{x-larger|CAN JUNIO DE 1897.}} {{rule|8em}} '''Guinibong verso''' {{larger|{{sc|sa tataramon na bicol ni M. P., tagnaning sagcod noarin pa man dai malignauan nin tauo, asin iyo logod an icapaglicay asin icapagñamdam nin tauo sa siring ca macagñigñirhat na hampac.}}}} <br/> '''Primera Parte.''' El propiedad '''{{x-larger|NUEVA CACERES}}''' IMP. "LA SAGRADA FAMILIA" {{larger|1897.}}}} {{nop}} {{page break|label=}}<noinclude></noinclude> h9cnmlanwd9xl6guw5m9qn17wm62w9k Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/30 250 831 3454 3453 2024-10-15T15:49:40Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3453 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><section begin="Capitulo 2.o"/> {{c|'''{{x-larger|BARETÁ}}<br/> {{smaller|DAPIT QUI}}<br/> {{xxx-larger|MÁYONG NA VOLCAN}}<br/> {{smaller|SA}}<br/> ALBAY CAN JUNIO DE 1897.<br/> '''Segunda Parte.'''<br/> {{rule|6em}}<br/> CAPITULO 2.º<br/> {{sc|Osipon nin taga Bacacay asin Malilipot.}}}} {{ppoem| {{li|S}}{{uc|i}} taga Bacacay digdi isompay co, nangyari sainda can pagtugang idto, sa cosog min buquid biong na-olacbo, na magcadalcadal saindang convento. :Ta malá pa g̃nani yaon napahayag, campanario ninda biong guiminatac sa quinonogconog ô binoladbocad can Volcan, na dai mayó nin paglubad. :Asin dai sinda nagparong nin ilao, laog tolong bangui patin tolong aldao; con cayá an luba nin taga Bacacay na ini na g̃naya, satong catapusan. :Na sa cahibogan nin abong nagholog, balaquid na harong an nagcaroronot, na sagcod pa daa, banuang Malilipot ibang caharog̃nan garabang padagos.}}<noinclude></noinclude> t6jfr5gyjyyla5crrcdb4zz2mm6fs2w Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/31 250 832 3462 3461 2024-10-15T15:49:40Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3461 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{c|{{--}}2{{--}}|}} Dai co maobos na icapagsaysay<br> an mag̃na sucede iba pang banuaan,<br> Guinobatan asin sagcod pa sa Ligao,<br> ó mag̃na visita na cabalaquidan.<br><br> Na con dauà g̃nani sa Nueva Caceres,<br> sinda may distancia qui Mayong nabuquid,<br> igu nin suceso na ipinag-oosip<br> cadto g̃naning bangui can aldao na Viernes.<br><br> Na soboot, igua dao nin saró ca tauo,<br> pagmatang matag̃nà nag-angot na gayo;<br> naghapot, con isay g̃nayang, poderoso,<br> si sacong higdaan sinibuagan abo.<br><br> Barriong ''Bagong-bayan'' igua man mag-agom<br> halé sa sugalan ta mag̃na jugador;<br> na sa banguing idto nin huli sa diclom<br> nacahusog sinda duman cadtong bobon.<br><br> Na siring man sana, banuang S. Fernando,<br> sinabi nang fecha may mag̃na suceso,<br> na sa cadicloman cadtong banguing idto<br> nanagcalagalag ibang mag̃na tauo,<br><br> Sa pinagsabi na ''Grijalbong'' visita,<br> may tolo ca tauong naghalé sa banua,<br> sa tinig̃nag-tig̃nag nalágan si mata<br> can abóng naglupad siring na sa buta.<br><br> Nagcucuapcuap duman sa caomhan<br> dai natotoltol si sadit na dalan;<br> macuri an angot ta g̃naya, isay dao<br> nagsabung sa sató abo asin baybay.<br><br> Igua man solterong matagastagas na,<br> halè sa pagpasiar sa sarong soltera,<br> sa cosóg nin diclom pagpuli sainda,<br> duman na-agahan sa poon nin manga.<br><br> Sa cabalaquidan nin mag̃na partido,<br> inabot can oran baybay asin abo,<br><noinclude></noinclude> ajlrpb8nrmj3wuvu565gtejoevrjb13 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/32 250 833 3467 3466 2024-10-15T15:49:40Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3466 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{c|{{--}}3{{--}}|}} dai co ma-obos pagsaysay saindo<br> sagcod cadagatan ó magna desierto.<br><br> Na sagcod pa daa, sa parteng Masbate,<br> inabot nin abo can vierues na bengui:<br> banuang Catandognan iyo man nangyari<br> an tauo namongnan, handal in macuri.<br><br> Na siring man sana sa Punta Santiago,<br> inabot man daa, naglupad na abo:<br> diatà con siring sa sacong cálculo,<br> inabot man sagcod dagang Iloilo.<br><br> Mala pa an taga vapor ''Dos Hermanos'',<br> caiyan mismong fecha sinda dao natacot<br><br> sa nagdadağnadang na dampog sa lauod,<br> caya napa-ili sa Daet pagtagnod.<br><br> Nin si omabot na an doros sa Daet,<br> an gabos na tauo iyong pagcamidbid,<br> chubascong natànao caining arraez,<br> man palan ta abo qui Mayong na buquid.<br><br> Sa gabos caini isasagcod co na<br> magna agui-agni cadtong tauong iba;<br> asin menos cadtong iba pang noticia,<br> na di co siasat asin di naquita.<br><br> <center>GUILAGUILA NIN CAGUINHAUAHAN.</center> Sa herac nin Dios, ni Virgen na mahal,<br> can fecha veintiseis na Sabadong aldao,<br> cadtong pagca-aga may caguinhauahan<br> an gabos na tauo na nagtataránao.<br><br> Pagca hiling ğnani na nagpupursuas,<br> mahibog na dampog pasiring sa dagat;<br> an si isay pa man na naca camalas,<br> di sucat masabi an pagpasalamat.<br><br> Sa pagparacpatac na dai nin ontoc,<br> tolos nagliuanag sa tağnod nin Libog,<br><noinclude></noinclude> rf87giv1r8bequcrr4m9864csjy45b5 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/33 250 834 3474 3473 2024-10-15T15:49:41Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3473 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{c|{{--}}4{{--}}|}} suruhay sa dagat abong quiminolop,<br> darodara cadtong macosog na doros.<br> An cabalaquidan gnaning magna tauo<br> na nagmamarasid can bagay na idto;<br> garong nainaan labing sentimiento<br> nin si cahandalan, na con baga pano.<br> Na an iba gnaning magna horophorop,<br> hinihi!om sana sa irarom nin boot;<br> con an buhay gnaya, panaleng matapos,<br> calag co herac man sia sa pagtios.<br> Pirit capiritan na mapapahamac,<br> nin huli sa sala sacong pinaglapas;<br> pagcuyog sa gusto nin basang na hauac,<br> sa gnonian an calag sia sa pagbayad.<br> Sa di maninigo na pagdamay-damay<br> nin calag, hauac co digdi sa quinaban;<br> dai man matanos an masasagcoran,<br> cabayad can guibong magnabasangbasang.<br> Tara idtong iba na dulag na tauo,<br> an sa honahona iba man na gayo,<br> pag-abta nin gotom nag-aaborrido,<br> huling naobos na darang paragasto.<br> Magna mag-arama asin mrg-aragom,<br> Nagsisinolsolan ta daing cacanon,<br> aram mo na, gnaya, carga co matagom,<br> dai mo binitbit si bagas sa bacol.<br> Pagca dal gnayang, sopog cang totoo,<br> daing caogaléan sa capua tauo;<br> narasag ca sana na mag-aborrido,<br> sa baco mong harong, sadiring estado.<br> Simbag nin lalaqui anong dai, gnaya,<br> ica pagsolsolon ta dai nin dara?<br> pano mong condiman guranong halaga,<br> na di mo pinatos si tolong ochava,<br><noinclude></noinclude> 2efx5zivopwu0z6mn3rx4vnmdr587b8 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/34 250 835 3482 3481 2024-10-15T15:49:41Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3481 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{c|{{--}}5{{--}}|}} Tara idtong iba gnaning magna tauo<br> nagtorotiripon duman sa tinampo,<br> nagtatarahob pa nin panyo sa payo,<br> gnaning di mapuling nagholog na abo.<br> Fecha veintisiete nin domingong aga<br> na dagnan caidto nin pacapagsimba,<br> an señor Cuadjutor nin Legasping banua,<br> naglacao pasiring sa luas nin plaza<br> Casonod man sana teniente Sindico,<br> an sargento asin magna cuadrillero,<br> anan sinda gabos nagcacarabayo<br> ta magvivisita an saindang tuyo.<br> An senor Cuadjutor, dai nag-aguanta<br> sagcod pa an juez na naguin caiba,<br> pag-abot sa ''Pandan'' nagbalic sa banua<br> nin huli sa abo, samog sabihon pa.<br> Tara an teniente asin an sargento,<br> sagcod sa caibang magna cuadrillero,<br> nagdagos sa Libog ta boot na gayo,<br> ma-araman ninda nagadan na tauo.<br> Tara an bareta ninda can pag-balic:<br> sobot dao, inabot gabos na lugares:<br> na sa herac gnaya, halangcao na lagnit,<br> gadan sa Legaspi solo animales.<br> Con dapit sa tauo dai mayo lamang<br> na nasompong cami, masqui sarong gadan,<br> menos an cabayo, magna cabacahan,<br> damulag man, orig torotong nang anan<br> Caidto man sana nin si pacadagnog,<br> cadtong ibang tauo may sadiring hayop,<br> huling pagnanogon naghahapothapot<br> sa sarong Justicia, na con itotogot.<br> Descarnehon ninda na paquinabagnan<br> balaquid na tauo na may cagotoman,<br><noinclude></noinclude> tuwiudikivf23gl0b6g3ofn8kv5r27v Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/35 250 836 3489 3488 2024-10-15T15:49:41Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3488 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{c|{{--}}6{{--}}|}} sarong nanonognod daing caliuagan,<br> togot sa may gusto na boot magcacan,<br> Ay, tara sa Libog baretang pahayag;<br> balaquid an tauong torotong an hauac,<br> Sa nasasacupan na limang visitas,<br> dai mayo lamang nin sarong naualat.<br> ''S. Isidro'' asin barriong ''S. Antonio''.<br> ''Santa Misericordia'' patin ''Santo Niño''<br> Sagcod sa ''S. Roque'' dai mayong gayo<br> na nasompong cami nin buhay na tauo,<br> Magna caharognan tanao nang padagos,<br> ta nasolo cadtong calayong macosog,<br> tara an ''S. Roque'' linaglag nin doros,<br> na dagnan tahoban can abong mahibog.<br> An samuya, gnaya, na magna calculo,<br> con dapit caidtong garadan na tauo,<br> si dai inabot caidtong calayo,<br> napoot can baybay asin magna abo.<br> An oson pag-abot haraning Simbahan,<br> dai na nagdagos na nagcasuruhay,<br> na sa magna calle duman nagdalagan,<br> patanos na sagcod cadtong cad»gatan.<br> An aldao na ini sinabi nang fecha,<br> iyo nang pagpuli can ibang nagfiesta<br> sa banuang Tabaco na pacapag-misa,<br> Nag-isip maglacao ining duang Cura.<br> Padre Roque asin padre Victorino,<br> Sagcod sa caiba cocherong Ciriaco,<br> pag-abot sa Libog namongnan totoo<br> pagcahiling ninda torotong na tauo,<br> Lacao nin carruaje luayluay lamang<br> gnaning di maliguis idtong magna gadan,<br> si may guinhaua pa nindang na-aguihan,<br> tolos tolos gnaning pinacoconfesal.<br><noinclude></noinclude> k19e04l3d2uu6h8qfx4iunztitliihe Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/36 250 837 3494 3493 2024-10-15T15:49:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3493 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude>{{c|{{--}}7{{--}}|}} Mientras na dai pa sinda mina-abot<br> duman sa banua-an convento sa Libog,<br> ining duang padre mamondo an lauog<br> na baga mapugnao an saindang boot.<br> Nin huli dahelan di pa naquiquita<br> an casamang padres Cuadjutor y Cura,<br> horasa sa boot sabihon pa baga,<br> handal na macuri naman con ano na.<br> Sa irarom nin boot macosog an hadit<br> nagboborongborong sa pus6 an saquit<br> biong quinocogos halangcao na lagnit,<br> buli sa casama nindang Sacerdotes.<br> Con haros tomor6, luha magdalahay<br> si dacula ninda na calipognauan,<br> quinutob nin pulso labilabing pagal<br> huli sa macuring magna cahandalan.<br> Iyong mina-aguiat sa puso guiromdom,<br> con maquiquilignan si tauong torotong,<br> sarong pagtorohoc sa boot nasabong<br> an casamang Cura asin an Cuadjutor.<br> Nin si omabot na duman sa banua-an,<br> dai nag-oontoc nin tinorotanao,<br> can mahiling ninda convento mapugnao,<br> orog na nag-orog magna cahaditan,<br> Timinadom tolos sa paghonahona<br> caning duang Cura macuring horasa,<br> huling dai lamang sarong mamentana<br> na tumanao gnava, lamang sa satuya.<br> Caidtong pagdatong padaleng sumacat<br> na dai nag-odong nin hinanaphanap;<br> laog nin convento pinacasiasat<br> con haen dao gnaya, sinda camomogtac.<br><noinclude></noinclude> 0anbffjom1c5r5a0is7x8yu5g9ox2rq Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/37 250 838 3498 3497 2024-10-15T15:49:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3497 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-8-</center> Tauong nagtitios macuring lipognao,<br> conforme sa igua nin magna ti-unay,<br> na nacacatadom sa puso ó daghan,<br> cadtong tauong tagob labing casaquitan.<br><br> Sa linacaolacao caning padreng dua<br> riboc na totoo an pag-isip ninda,<br> solamente gnani na nacaguinhaua<br> caidtong pagdatong Cuadjutor y Cura.<br><br> An caiba ninda an mismong Capitan<br> paghalê sa ''Boló, Salvación'' na lugar<br> caidto man tolos ninda pacatânao.<br> baga sa tinacpid an saquit sa daghan.<br><br> Biong nagliuanag mamondong guiromdom,<br> panaleng mahalê pûğnao na marîgon,<br> sa pag-arabraza dai na sabihon<br> an pagpasalamat sa Dios na Poon.<br><br> Na dağnan caiyan an parte guinibo<br> nin Capitan asin nin Cura Párroco,<br> na sa Gobernador patin sa Vicario<br> nangyari sa Libog gnonian caning Junio.<br><br> Tará pacatapus can osipon ninda<br> na manlaenlaen inabot na vida;<br> dai na nag-anton ining duang Cura<br> nagpuling madalê sa destinong banua.<br><br> <center>AN PAGSACBOT NIN MAGNA GADAN.</center> Legaspi y Albay ninda can pag-abot,<br> ipinagnag-osip nangyari sa Libog<br> idtong Secretario nin si pacasayod<br> dai nag-atrazo, naghumalê tolos.<br><br> Nagsacay madalê sagcod sa caiba<br> na si D. Getulio patin idtong guardia<br><noinclude></noinclude> nze54z8spa32kwrmjbquuwrunjsus78 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/38 250 839 3502 3501 2024-10-15T15:49:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3501 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-9-</center> iba pa caining nagsonod sainda,<br> cadacilan na tauo boot maghignita.<br> Pag-abot sa Libog, dagos sa Tribunal,<br> sinaray man tolos magna may catongdan,<br> sagcod sa carreta na paghahacotan<br> balaquid na tauo na nagcagaradan.<br> Bilog na maghapon nin pagparahacot<br> can limang carreta dai pa naobos,<br> na sa campo Santo banua-an sa Libog,<br> napand nin tauo na nagsosorosog.<br> Tara pagcahapon nagpuli man sana<br> idtong secretario sagcod pa an guardia,<br> asin pinagtogon saiyang caiba,<br> magbalic guiraray tolos pagca-aga,<br> Mag-ibang polistas na magsasaracbot<br> garadan na tauo sa partidong Libog;<br> capitan, sa civil iyong nacasonod<br> sageod sa médico nagnagpacagoboc.<br> An balang aboton igua pang guinhaua<br> tolos binogtacan magna medicina,<br> siring sa pagboot nin Real Justicia,<br> guibohon an herac sa tauong capua,<br> Bacacay, Legaspi nanaggoboc duman<br> an magna lalaqui pagsacbot nin gadan;<br> magna taga Libog aqui ta magurang<br> sagcod sa babai cairibang anan<br> An cabalaquidan na siring sa tagna,<br> pasarasarabat daing magpainda;<br> may binobuligan, may na sa carreta,<br> duman naghahalé sa magna visita.<br> Di sucat masabi luhang nagdalihig<br> magna taga Libog, na nagbuburulig<br> orog con an gadan saindang mami<br> tugang o aqui man, carnal na parientes.<br><noinclude></noinclude> mok7937xlizn8rn71l37tdncvl7qwyr Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/39 250 840 3506 3505 2024-10-15T15:49:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3505 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-10-</center> Mağna nagmamasid taga ibang banua,<br> nadadara naman magluhá an mata;<br> na minsan alignon nin magna caiba,<br> dagos man guiraray an pagtagnis ninda.<br><br> Dai nareparo luhang minasolog,<br> ta nasasalacan can macuring ganot,<br> mag-aling-aling man an mamondong boot,<br> dai nahihilom an sinilocsigoc.<br><br> Tagóon man gayod an saquit sa puso,<br> pogolon an luha na dai tomoró<br> sarong pagtorohoc nin tauong mamondó,<br> midbid man guiraray an hiniróhiró.<br><br> Laenlaen sanang magna panambitan<br> cadtong tauong igua ti-unay sa daghan,<br> sabihon o dai magna casaquitan,<br> talastas nin capua magna cahaditan.<br><br> Tarà sa pag-aling can hâdit sa pusó<br> na dai mag-orog an magna pagbac-hó;<br> gnaya, ó tugang co, hari ca pagmondó,<br> ta ini talagang padusa sa sató.<br><br> Si isay man gnaya, na buhay na tauo,<br> anan guiminican sa basang na talbo,<br> mahaloy man quita digdi caning mundo,<br> mapulí an hauac sa pagcani-abó.<br><br> Cayà dai gnaya, satong pagnaléan<br> an pagcapasiring nin hauac tang basang;<br> tanto nabuhay na digdi sa quinâban,<br> masagcod nangayod caning cagadanan.<br><br> Sa pagrağna-rağna ibang parasacbot,<br> nataram nin suba, bilang olog-olog:<br> an calag man ğnaya, sa macuring tacot<br> hauac binaya-an, con cayà natimpos.<br><br> An hauac, calag ta sa sacong pagmalas<br> garo sa mag-agom sa actong pagdulag,<br><noinclude></noinclude> 2jui116mpztfl903nm2ppb3y2jn5z0k Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/4 250 841 3512 3511 2024-10-15T15:49:42Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3511 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center><small>(ladawan kan Bulkan Mayon)</small></center> An banuáan nin Libog na inosonan, ¡ay, macaherac! ta balaquid an nagadan na tauo. Si natadang buhay sa mag̃na barrios ó visitas, nag-uarac na sa ibang banuáan, ta pano nin cahandalan mag̃na lugar na idto, asin dai na nin ipagbubuhay. ¡Ay, Libog! An 25 nin Junio de 1897 fechang cagnig̃nirhat na dai nindo sucat malig̃nauan gayo sagcod noarin pa man.<noinclude></noinclude> lfmx8ri62xjk1m7gaivxqfy662o9kug Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/40 250 842 3516 3515 2024-10-15T15:49:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3515 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-11-</center> con magluyaluya an sadiring hauac,<br> babaya-an gnaya, can saiyang calag.<br> Palaen pa gnaya, sa sadiring harong<br> con ina-abot na calayong marigon,<br> sa tacot nin tauo na dai matotong<br> an harong baya-an na masqui matomtom,<br> Magna camogtacan nin totong na hauac,<br> dinaog pa idtong guinadan nin armas;<br> dai na nin bohoc, si cublit baraclas,<br> maitom na siring sa tinucang halas,<br> Si iba caidto magna natambonan<br> balaquid na abd asin magna baybay,<br> na masqui ronot na, binotbot guiraray<br> nin nagsasaracbot polistang cadaclan.<br> Tara can pagal na ibang parasacbot,<br> an herac may salac win magna pag-angot;<br> ma-aling man lamang, pagal na macusog<br> nagpaparataram na dai nin ontoc.<br> Ica gnayang gadan, condi ca soberbio,<br> nagdulag ca tolos na di nag-atrazo,<br> hilgna, gnaya, cami sibot na totoo<br> can pagparahacbot gnonian sa saindo.<br> Olay man na sabi can ibang masuba,<br> an gadan na ini seguro co gnaya,<br> nagdamay na lamang can canlogan nia,<br> ta boot na gayo na magpara-lana.<br> Laenlaen sanang magna casubahan,<br> na bilang pag-aling labing capagalan;<br> lugar ipagmondd nin cabalaquidan,<br> nagnag-gnignirisi paghacot can gadan,<br> Na con sa calayo lugar na mala-ad,<br> an pusosa labing magna pagcaherac,<br> pinagsasaribo na dai magnanap,<br> tumagas an luha na dal maricdag.<br><noinclude></noinclude> 7srs4xr0xxval3nswno7bm7g96m2w68 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/41 250 843 3521 3520 2024-10-15T15:49:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3520 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><center>-12-</center> Bilang ina-ampat an saquit sa dachan:<br> na di mapahayag sa tauong cadaclan;<br> defensa na dai luyahon, an buhay,<br> sa nagnadadagnog magna panambitan.<br> Con dai alignon panong pageasocro,<br> cadtong ibang tauo tagob nin pagmondo,<br> tara ini gabos pasabong sa sato,<br> na di masustohan malolot na puso.<br> Sa manlaenlaen na naduducayan<br> Sucat ipagtagnis magna camogtacan,<br> igua nin mag-ina an omboy sa daghan<br> acab pa si soso, parejo nang gadan.<br> Iguang nakapilay sa poon nin cahoy<br> con totorohocan buhay pang paghilgnon;<br> aso dolocon na can polistang dacol,<br> man palan gadan na, laen na si parong.<br> Igua man natotong na babaing bados<br> can na sa carreta nagpusi si ticod,<br> iyo man pagluas aquing binulaos,<br> hauac suruhay na, date nang roronot.<br> Pagsacbot na idto sa icaduang aldao,<br> labis nang ''sangatos'' an nacuang gadan;<br> si magna buhay pa na may calugadan,<br> natitipon sinda duman sa tribunal.<br> Asin igua gnani nin ''cincuenta y nueve'',<br> Sagcod pa caidtong acto de la muerte,<br> caya an médico masibot na firme<br> pagbogtac nin boiong sa aldao, sa bangui.<br> Pag-abot can fecha na ''trece de Julio'',<br> gadan na sinacbot may ''doscientos cinco'';<br> pero balaquid pang natahuban abo,<br> dai nacucua cadaclan na tauo.<br> Sa cincuenta y nueve macuang buhay pa,<br> solo an natada cagtolong persona,<br><noinclude></noinclude> d0elw5veyd8pnrbetczy4q03s9s9r2k Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/42 250 844 3526 3525 2024-10-15T15:49:43Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3525 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] {{center|—13—}}</noinclude>{{ppoem|text-align=left| :con cayâ an gadan na cagabsan baga,<br> :may ''doscientos gabos cincuanta y una.''<br> ::An hinorophorop asin honâhonâ,<br> :dai man sarama na sa pusong humâ,<br> :si dai nag-agui nin labing horasâ,<br> :sa mag̃na pagtaram dalisay an. dilâ,<br> ::An pagyugâyugâ sa may cahelag̃nan,<br> :laenlaen sanang mag̃na casolsolan,<br> :ino-olit-olit mag̃na namamasdan,<br> :gauêgauê cadtong iguang calugadan.<br> ::¿Haen na g̃naya, si saimong valor,<br> :na siring caidto enot na panahon?<br> :con iguang caiual baga dating toom<br> :si mag̃na maracsot g̃naning tataramon.<br> ::An ibang mayaman na iguang hacienda<br> :magpacaheherac camogtacan ninda;<br> :masqui sarong gubing dai nang natadâ,<br> :maghagad na lamang nin limos sa capua<br> ::¿Haen na g̃naya, Si cayamanan mo,<br> :na pinagtoclosan halauig na tiempo,<br> :napierde nin basang sa sarong minuto,<br> :na nacadamay pa ica sa calayo.<br> ::Tara idtong iba maluya nang marhay,<br> :ina dai na sia nacacagurapay,<br> :sa daculang tacot asin capagalan,<br> :napasma an ugat nin cadadalagan.<br> ::Tugang co ¿haen na si cacosogan mo,<br> :bagsic patin isog can enot na tiempo?<br> :si capag̃nahasan sa capua taud,<br> :naribayan g̃nonian nin pagcacordera.<br> ::Simong rauit-dauit sa pang-arang-arang,<br> :sa g̃nonian, tugang co, dai pa surumpay,<br> :di arog caidto can enot na aldao,<br> :maricas si dilâ sa mag̃na pagrauay.<br> }}<noinclude></noinclude> fu73jtizaay4o5p7itxir50fxjpob4m Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/43 250 845 3533 3532 2024-10-15T15:49:43Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3532 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] {{center|—14—}}</noinclude>{{ppoem|text-align=left| ::Magna casangcapan na minamahal mo,<br> :nacabalic gnonian sa pagcani-abô,<br> :na con haros gayod sagcod pa saimo<br> :naca-arog cadtong natotong na tauo.<br> ::Sa gabos caini sacong catugag̃nan,<br> :isasagcod co na historiang sinaysay,<br> :tara an masonod na sacong isaysay<br> :an g̃naran nin mag̃na poon sa banwaan,<br> ::Nin huli ta sinda iyo an nanog̃nod,<br> :na may autoridad na pinagcucuyog,<br> :sa Albay, Legaspi, maguino-o gabos<br> :na maogmang g̃naran iguhit nangayod.<br> ::Sr. Gobernador na guinagalag̃nan,<br> :caiyan cabecera, Don Angel Bascaran,<br> :padre Victorino an cura caiyan,<br> :Don Hugo Latorre actual na capitan.<br> ::Sa Banuang Legaspi idtong municiplo,<br> :si Señor Goyena, capitan can acto,<br> :idto si Don Simon, an olay Sindico,<br> :teniente ''policia'' idtong Don Getulio.<br> ::Don Juan Dominguez an de ''sementera''<br> :de ganado si Don Severino Arienda,<br> :señor Padre Roque an devoto cura,<br> :an cuadjutor naman Roberto Floranza.<br> ::Huli caning siring mag̃na casaquitan,<br> :nagdangtol caidtong Libog na banuaan,<br> :sa daculang herac nin guinagalag̃nan<br> :na Señor Obispo, pinag̃naglimosan.<br> ::Siring sa pagboot sa Sr. Vicario,<br> :cura sa Tabaco, can bulan na Junio<br> :banuaan sa Libog padarhan na gayo<br> :nin ''dos mil quinientos'' icapagsustento.<br> ::Aso omabot na sinabi nang limos,<br> :padara nin Señor sa banua sa Libog;<br> }}<noinclude></noinclude> 18dxk0j1zoc7zx1t4k1v8m8vd9o2oh4 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/44 250 846 3539 3538 2024-10-15T15:49:43Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3538 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] {{center|12}}</noinclude>{{ppoem|text-align=left| :daing magpa-inda mag̃na tauo gabos<br> :sa conventong anan sinda nag̃naggoboc,<br> ::Di sucat masabi capasalamatan<br> :(ineligible) Obispo nin tauong cadaclan,<br> :sa irarom nin boot olay na pagtaram:<br> :salamat, ó Sr., samong Cagurangnan.<br> ::Maogma cutâna mag̃na hirôhirô<br> :nin huli sa limos saindang inacô:<br> :alagad may salac nin mag̃na pagmondô,<br> :ta con minasugmat an lugad sa pusô,<br> ::An paglogologo nin ibang magurang<br> :sa irarom nin boot olay na pagtaram:<br> :an Señor Obispo quita linimosan<br> :sa hustong pagsorog sa may casaquitan.<br> ::Totoong pagsorog asin pagcaherac,<br> :satong taga Libog, na dai nin sucat,<br> :bilang pag-ayuda na dî mapahamac<br> :magadan sa gotom maluya tang hauac.<br> ::An ultimong olay: Dios an magbalos<br> :sa Señor Obispo, satuya cagsacop,<br> :amang mabiayâ, auot paman logod<br> :itao an bendición sa satuyâ gabos.<br> ::Asin ta amponon na maantabayan,<br> :nin paquimaherac sa Dios na mahal,<br> :patin camo naman, ó padreng cadaclan,<br> :salamat saindo can mag̃na pagtabang.<br> ::Mantâ camo g̃nanî iyong casalihid<br> :nin Divino Jesús, pagsacat sa Lag̃nit;<br> :nya cami naman na mag̃na seglares,<br> :g̃nonian napa-alao sa saindong bagsic,<br> ::Icaduang naglimos can camapobrehan<br> :sa Banua nin Libog caiyan mismong bulan,<br> :Señor Gobernador sa provinciang Albay<br> :sagcod sa iba pa na mag̃na mayaman,<br> }}<noinclude></noinclude> ceuulw9b2tqdi4c0j6fb7j14lqy8scm Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/45 250 847 3546 3545 2024-10-15T15:49:43Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3545 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Melan Francheska" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] {{center|—10—}}</noinclude>{{ppoem| Dai co matôdan na con pirang gatos,<br> ó con pirang polô itinaong limos;<br> ta sa casa Real quinayahan gabos<br> an may cahelag̃nan na pinagtitios,<br> Sarô pa caini nadag̃nog co sana,<br> na sobot naglimos ibang padre Cura,<br> sagcod paman g̃nani an cuadjutor ninda<br> patin maguino-o, principal sa banua.<br> Tatapuson co na an gotos cong osip,<br> na iyong naabot colapos cong isip, <br> auot pa man logod sa oson nin buquid<br> quita iligtas na caiyan mag̃na lag̃nit.<br> }}<noinclude></noinclude> juzznhw1eqcobzjqe4dgac812cdw4mi Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/46 250 848 3550 3549 2024-10-15T15:49:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3549 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><noinclude></noinclude> c49y7qbqm3vu3l17amgjk2ntwf7lg88 Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/47 250 849 3554 3553 2024-10-15T15:49:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3553 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude> An banuáan nin Libog na inosonan, tay, macaherac! ta balaquid an nagadan na tauo. Si natadang buhay sa magna barrios ó visitas, nag-uarac na sa ibang banuáan, ta pano nin cahandaan sa magna lugar na idto, asin dai na nin ipagbuhay. Ay, Libog! An 25 nin Junio de 1897, fecha cagnignirhat na dai nindo sucat malignauan sagcod noarin pa man.<noinclude></noinclude> aigh3hmgbg9y48nqox77wjijdekzels Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/48 250 850 3558 3557 2024-10-15T15:49:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3557 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><noinclude>*with some text of the previous pages that can be seen through the torn pages</noinclude> bdt8ksqenw8wtuykpobukq1jlsj1hge Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/5 250 851 3571 3570 2024-10-15T15:49:44Z MF-Warburg 6 12 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3570 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]]</noinclude><section begin="Capitulo 1.o"/> {{c|'''{{x-larger|BARETÁ}}<br/> {{smaller|DAPIT QUI}}<br/> {{xxx-larger|MÁYONG NA VOLCAN}}<br/> '''SA ALBAY'''<br/> CAN JUNIO DE 1897. {{rule|6em}} CAPITULO 1.º}} {{rule|6em}}{{rule|6em}} {{smaller|Digdi isinasaysay si poon can pagtuga, si macapupûgnao na camogtacan nin si tauong nagdurulag, si magna panambitan na macalolodoc, si pagcalagalag can magna pag-araqui, asin si pagdiclom na macuri.}} {{ppoem| {{li|S}}{{uc|a}} cahorasáan nin boot co, isip, pinagmomorocnâ sa papel iguhit an mag̃na nagyari pagtuga nin buquid caiyan Juniong bulan fecha ''veintitres''. :An bilang nin táon can fechang sinabi, taon ''mil ochocientos noventa y siete'', iyo man an poon pagseñal caini na buquid qui Máyong, ¡macag̃nirig̃niri! :Garo dai co na sabihon cutána an macaguiguiram na mag̃na pagtuga, ta sa calodocan nin macacabasa, sucat ipagbolos nin luhá sa matá. }} {{nop}}<noinclude></noinclude> 8x6ha64tznwggngx9ivom6mxitr1s2a Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/6 250 852 3576 3575 2024-10-15T15:49:44Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3575 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] <center>-4-</center></noinclude>{{ppoem|:Huli caidtohong mag̃na camogtacan na pagcapaniring tauong mag̃na gadan, laen pa si hayop asin catinamnan, an balang inabot dai nin nabuhay. :Macatacataca na mag̃na castigo, pahiling nin lag̃nit sa gabos na tauo: con horophoropon, sucat na totoo magsimpod isay man sa mag̃na cristiano. :Gñaning matalastas nin si isay pa man gabos na nangyari sacong isasaysay: auot pa man logod na pag̃nagtaléan nin manarósaró tauong binoniagan. :Sacuyà nang pónan an pagtaong cuenta Sa qui isay pa man na macacabasa, an mag̃na señales na ipinaquita sa poró nin Volcan, macatacátacá. :Nanagbô caiyan ''visperas mayores'' qui San Juan Bautista, aldao na Miércoles, patron sa Tabacô asin sa Camalig, iba pang banuaan na mag̃na saradit. :Dî sucat masabi an mag̃na pag-ogma can mag̃na banuaan na sinabi co na, huli sa intención na magpapa-onra sa mahal na patron, si San Juan Bautista. :Asin ta nagguibo nin mag̃na billetes sa cabalaquidan g̃naning mag̃na grandes, huling caogmahan na dai maisip sa banuang Tabacó sagcod sa Camalig. :Sr. Gobernador cadtong mismong fecha dagos sa Tabacó nin huli ta fiesta, sa Albay, Legasping mag̃na Padre Cura, cairiba sagcod qui Señor Goyena. :Satca ano ini ta panalé lamang, sinabi nang buquid nagpaquitang señal;}}<noinclude></noinclude> 4kklafuehyw0p2w7xzl6uh7valz2tst Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/7 250 853 3584 3583 2024-10-15T15:49:45Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3583 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] <center>-5-</center></noinclude>{{ppoem|lugar ipag-ogma can mag̃na banuaan, iyong nagsalihid labing cahandalan. :¡Oh, cag̃nalasg̃nalas na di co maisip an casoripotan halangcao na lag̃nit! lugar caogmahan sa banuang Camalig, mag̃na camondóan iyong nagsalihid. :Na siring man sana sa banuang Tabacó, gayac nang totoo sa pag-ogmang bió; sa horas na idto panaling nasocró, an sa honâhoná nin manarósaró. :An si isay pa man na tauong may boot, tinodcan nin handal sa paghorophorop; huli ta dai pa desde cadtong enot naquita an siring mag̃na alopo-op. :Pagtaléan logod nin macacabasa an ipag-oosip na sarong historia, huli cadtong siring na mag̃na padusa caiyan calag̃nitan na ipinaquita. :Cadtong cahaponon aldao na Miércoles, fechang sinabi na visperas mayores, iyo man an poon pagcolop nin buquid casabay an tanog nag̃nag̃nalota-it. :Alagad dai pa labing nahahandal ibang mag̃na tauo pahayag na señal, huli ta tood na mag̃na taga duman, tinanog na siring, may pira nang aldao. :Condi g̃naní cadto nin si na mamidbid, pag-oran nin abó may gapong saradit; iyo nang pag-orog nin mag̃na paghâdit cadtong ibang tauo na may pacabatid :Asin ta nagdagdag mag̃na cahandalan nin nag̃nagmamasid sa hiró nin Volcan, nin huli sa color, dágom na naglatao may azul, may verde sa Libog an pucan.}}<noinclude></noinclude> c1ibjgzuaniklf1ui8tkn4r1u7pkwpn Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/8 250 854 3590 3589 2024-10-15T15:49:45Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3589 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] <center>-6-</center></noinclude>{{ppoem| :Na sa cahandalan ni senior Goyena can señal na siring, tolos pagcaquita; pag-agui sa ''Rauis'' sagcod sa ''Bigáa'', tauo pataniran magpulí sa banua. :Iba pang visita rinconadong lugar na nacacarani qui Mâyong na Volcan, ''Boyóan'' na barrio asin an ''Arimbay'' inalao si tauo na pomabanuaan. :Igua pang circular sainda nag-abot mag̃na taga rincon nin Legasping sacop: an napapalaman magpunli nangayod duman sa banuaan mag̃na tauo gabos. :Si D. Feliciano iyong enot baga, actual na teniente ''Rauis'' na visita, icadua caini D. Andrés Arienda, iyo man an poon sa barriong ''Bigáa''. :Icatlo D. Felix na teniente actual, cagsacop caidtong visitang ''Boyóan'': nag̃nagcuyog gabos, an tauo inalao siring sa pagboot sinabing circular. :Can quina-agahan nin aldao na Jueves, nag̃naghoromalé sa harong homilig: di sucat masabi an mag̃na paghâdit huling nauiuili sadiring cadiquit. :Orog pa si pobre daing quinacacan, nabubuhay sana cadtong catinamnan, paaano dao g̃naya, satong caaqui-an, con quita idto na duman sa banuaan? :Si isay dao, g̃naya, sató maheherac na pagmacolganan satong pagcamogtac, domoloc man gayod sa igua nin pirac, quinacalculo nang daing ibabayad. :Nin huli caining mag̃na cahandalan, tagob na totoo labing caháditan;}}<noinclude></noinclude> r3lj0fwmipll93tpscyf2rbqlm3tbjt Pahina:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf/9 250 855 3595 3594 2024-10-15T15:49:45Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3594 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bareta Dapit Can Volcan Mayong sa Albay Can Junio de 1897 (1897)]] <center>-7-</center></noinclude>{{ppoem|an pagrorogaring garong di bayáan, huli sa cadiquit nindang catinamnan. :Na sa catacotan qui Máyong na boquid pirit capiritan sa harong homilig, sarong pagsalig̃noy luha nadalihig, ta nauiuilihan sadiring cadiquit. :Canogon pa g̃naya, can satong hayopan, orig patin manoc babayáan palan: mag̃na gamogamo na pinagpagalan, sayang ta canogon mauauarang basang. B:abaing nagtóod sa pagsasadiri, tagob na totoo pôg̃nao na macuri; con haros damayan na masqui mapierde, rogaring na buhay buling nauiuili. :Idtong ibang tauo huling catacotan, nahaleng padalé sa sadiring solar: an sa honáhoná ta namà an olay, maca-arog cadtong tuga sa enotan. :Nin si horas caiyan a las onceng aga, comosog an Volcan nin mag̃na pagtuga, baybay asin abô, calayo caiba na {{sic|diminalihig}} can pagbulabugá. :Malá ta dai na boot na omagui idtong cuadrillero na taga Legaspi, nin huli sa oson can pagcatánaui, nagdará nin handal tacot na macuri. :Na nagpatoyatoy sa mayor na dalan an nagcacalayo inoson na baybay, casabay si abô nin mag̃na pag-oran, na nag-abot tolos sa ibang banuaan. :Lambang macahiling oson na mabagsic can pagdadalahay qui Mâyong na buquid; orog idtong dulag na bâgong humilig, mismong paghomare nag̃napapaliguid.}}<noinclude></noinclude> 8fm5ophcfwa3lo6cewxfj7okmxvzd2f Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/1 250 856 3601 3600 2024-10-15T15:49:45Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3600 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude> <center>'''{{xx-larger|EL FILIBUSTERISMO}}'''</center> <center>'''''(Kadagosan kan NOLI ME TANGERE)'''''</center> <center>ni</center> <center>{{x-larger|JOSE RIZAL}}</center><noinclude></noinclude> 0aupx2g5meu3rklxotpdivbkyrxw223 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/10 250 857 3606 3605 2024-10-15T15:49:45Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3605 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>5</center></noinclude>saindang kasal, salamat sa mga makasalan na hamot, nahimo nyang mabaliw sa luhayluhay, mala ta sa hidaleng ini dai manonodan ni Quatrefages asin ni Virchow kun saen sya ibibilang sa mga lahing midbid. Pagkaayaw nin halawig na mga taon magpoon kan sinda nakasal, su saiyang agom na nakapagtios saiya nin resignation nin sarong fakir (11) na minapasakop sa gabos nyang mga pagboot, nagkaigwa nin kaposokan sa laog nin kaglimang minuto, asin binadolan syang marhay kan saiyang pilay na muleta. An pagtaka kan Señora Joba sa atubang nin sarongat na pangungugale dai nakahimo na dai tolos makamangno kan madaleng kinaluwasan asin kan maulian sa pagkatikbahi asin kan dumulag su saiyang agom, nakamate nin kolog asin ta hominigda sa laog nin nagkapirang aldaw sa dakulang kaogmahan ni Paulita, na muyahon na magngisi asin magtuya-tuya sa saiyang inaon. Kun manongod sa agom na lalaki, natikbahan ini kan saiyang gibong bakong marhay na sa saiyang pagloba sarong mangirhat na pakagadan sa agom, inoosig kan inaapod nin sa magagom na kaanggotan (su duwang ido asin su loro sa harong) marikas na gayong dominolag siring sa makakaya kan saiyang kapilayan, sominakat sa enot na lunadan na saiyang nasompongan, nagdagos sa sakayan na enot nyang nakita sa salog, asin bilang Ulises na Filipino, nagwardiwardi sa lambang banwaan, sa lambang lalawigan, sa lambang poro, lamag-lamag kan saiyang Calipso (12) na may quevedo, na nababaldi sa kiisay man na nagkakaigwa nin maraot na palad na makasabay nya sa paglakbay. May bareta na itoon sya sa lalawigan nin La Laguna, nagtatago sa sarong banwaan, asin napaduman sya (13) sa paglomay saiya kan saiyang tininang buhok. Nag-inarapilan su mga sakay tanganing ilaban an sadiri, nasa-laog sinda nin sarong maogmang orolay, na pinagpapasuruhayan ninda ano man na bagay. Sa mga hidaleng ito huli sa pasiko-siko kan salog, pinagorolayan an paghirahay kaito (14), asin sayod na mapadapit sa Obras del Puerto. Si Ben-Zayb, su manunurat na pandok ki fraile, nakipagsuhay sa sarong aki pang religioso na sa artillero an panglawog. Magkasi nagkukurahaw, magkasi naglilingadlingad, iniitaas su saindang mga takyag, binobuka su saindang mga kamot, nangagkokompag, pinag-<noinclude></noinclude> rcvlwulbqwur7pt2ufegjhnh8imcmvv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/100 250 858 3609 3608 2024-10-15T15:49:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3608 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>95</center></noinclude>“Dai pa senor, dai senor,” kominurahaw si Don Custodio na nakologan asin namula; “tirindog an mga gadung asin naghaharalat na sanang garamiton. Mga malinig, dai na madugangan pa an pagkapakarhay, mga mahiwas...” Nagpahinirilingan su mga fraile na may kaibang pagkarororibaraw. Imokna daw ni Don Custodio na gibohon na mga paadalan an mga simbahan asin an mga convento o mga casa parroquial? “Hilingon ta,” an sabi kan General na kominorondot. “Tara, sakong General, masipag na gayo,” an simbag ni Don Custodio na nanghonathonat asin pinaluwas su tingog na daing mga soroceremonias; “an mga paadalan burukas sana sa mga aldaw nin toklos, asin an mga bulangan sa mga aldaw nin fiesta ... Kun siring, gibohon na mga paadalan an mga bolangan, minsan na lamang sa laog kan semana.” “!Tawo, tawo, tawo!” “Nagluwas na ito!” “Alagad, anong mga sa isip mo, Don Custodio!” “Hilinga ang moknang iyan, may gracia! “Pigdadaogdaog kaini an gabos!” “Alagad, mga ginoo,” kominagrat si Don Custodio kan madangog nya an siring na mga hagayhay; “magi kitang mga practice, arin na local an angay na gayo kun bakong an mga bulangan? Darakula, marayrahay an pagkagibo, asin mapanumpa sa ginagamitan kan mga iyan sa laog kan semana. Pati ngani sa sarong paghiling, an sakong mokna mangyaring maako: magagamit na bilang linigan asin bayadan nin mga sala sorosemana kan simbahan nin sugal, sabihon ta nin siring.” “Alagad kun minsan may borolang sa laog kan semana,” an pahayag ni Padre Camorra, “asin bakong matanos na mga contratista sa mga bolangan nagbabayad sa pamahalaan ...” “ !Ahay! sa mga aldaw na iyan pinipinto an paadalan!” “Lalaki, lalaki!” sabi kan Capitan General na naeskandalisar; “an siring na kangirhatan dai mangyayari sagkod na ako an nagkakapot kan pamahalaan! Pintoan an mga paadalan ta nagsusurugal! Lalaki, lalaki, lalaki, idadata ko ngona an sakong pagbutas sa katongdan!” Asin su Saiyang Kahalangkawan tunay man nanggad na eskandalisado. “Alagad, sakuyang General, orog pa karahay na pin-<noinclude></noinclude> 111an7qe3edd9pf8iawb6mxdygp72r9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/101 250 859 3612 3611 2024-10-15T15:49:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3611 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>96</center></noinclude>toan sa laog nin nagkapirang aldaw ki sa nagkapirang bulan.” “Inmoral iyan!” an dugang ni Padre Irene na lalong anggot pa ki sa Saiyang Kahalangkawan. “Orog pang inmoral na an mga vicio magkaigwa nin mga marayrahay na gadung asin an mga letras dai lamang... Magi kitang practice, mga ginoo, asin dai kita madara nin mga sinasabing sentimentalismo. Sa politica daing bagay na orog pa karaot sa sentimentalis­ mo. Alintanang huli sa tawong kagalangan ipinangangalad ta an pagtanom nin opio sa satong mga colonia, pinapabayaan ta sa mga iyan magsirigarilyo (179), an luwas iyo na dai ta nalalabanan an vicio, asin ta kita minaluwas na mga daing sukat...” “Alagad hona-honaon mo na iyan nakakatao sa pamahalaan daing ano man na kapagalan, nin mahigit sa apat na gatos may limang polong ribong pisos,” an simbag ni Padre Irene na nagluluwas nang lubos na gayong makipamahalaan ... “!Igo na, igo na, mga ginoo!” an sabi kan Saiyang Kahalangkawan, na pinotol su pasuruhay; “igwa ako nin mga mokna dapit sa siring na bagay asin pinanonongdan ko nin napapalaen na pangataman an mapadapit sa pagtokdo sa banwaan. Igwa pang iba?” Hiniling nin may karibarawan kan kahilom si Padre Sibyla asin si Padre Irene. Maluwas an panglagarto. Magkasi naghanda su duwa. “Su hagad kan mga estudiante sa pagbukas nin sarong Academia nin Kastila,” an simbag kan kahilom. Sarong pangkagabsan na hiro namangnohan sa mga duduman sa bidang dangan pakapaghinirilingan ipinorotitok su saindang mga mata sa General sa pagbasa kun anong saiyang pagmamarhayon. May mga anom nang bulan na itoon duman su kahagadan naghahalat nin sarong kapagbootan, asin naging bilang baga ''casus belli'' (180) sa ibang mga kalikosan. Sa ibaba su paghiling kan Saiyang Kahalangkawan na baga sa pagolang na mabasa su saiyang mga sa isip. Makahahandal su pagkadaing girirongan asin nasayod ito kan General. “Ano an sa ganan mo?” hinapot (181) su halangkaw na empleado. “Ano an isasa-ganan ko, sakuyang General!” an sim­ bag kan hinapot na kominirogkirog asin hominoyom<noinclude></noinclude> 3hxz45pkkb4e94xciw79isu5i16ruht Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/102 250 860 3615 3614 2024-10-15T15:49:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3614 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>97</center></noinclude>nin mapait; “anong sakong isasa-ganan kundi na matanos an hinahagad, matanoson na gayo asin sa paghona ko katakataka na sa pagisip kan bagay na iyan nakagamit nin anom na bulan!” “Huli ta nagralakaw sa tahaw an mga consideration/’ an malipot na simbag ni Padre Sibyla asin medyo piniyong su mata. Kominirogkirog naman su halangkaw na empleado na baga dai nakasabot kun mga anong consideraciones an mga ito. “Laen pa kan pagkaalangalang kan katuyohan,” an padagos kan dominico, “laen pa kan pagkaigwa nin kapangahasan sa satong mga kapangyarihan...” Dai nangahas na magpadagos si Padre Sibyla asin hiniling si Simoun. “Garong may pagkasorosotpetsoso an kahagadan,” sinalom kaini na naghinilingan saka su dominico. Pominirok ini nin makaduwa. Nasabotan ni Padre Irene na haros pierde na su saiyang causa: solang kaito si Simoun. “Sarong matiwasay na rebelion, sarong revolution sa papel na sellado,” an dugang ni Padre Sibyla. “Revolution, rebelion?” an hapot kan halangkaw na empleado na hiniriling ito gabos na baga dai nin ano man na pakasabot. “Pinamamayohan nin nagkakapirang mga hagbayon na pinagtatatsaran na mga labilabi ka mga reformistas asin mga mauswag sa dai pagsabi nin ibang bagay,” an dugang kan kahilom na hiniling su dominico. “Igwa sa sainda nin sarong nagngangaran na Isagani, raot-raot an payo... makoama nin sarong cura clerigo...” (182). “Sarong nagadal sakuya,” an simbag ni Padre Fer­ nandez, “asin nasisinangan akong marhay saiya ...” “Punales, kasinangan man!” an hagayhay ni Padre Camorra; “duman sa vapor kadikit pa kaming magsagpokan, ta labi ka daing ugale, itinoldang ko asin binalos ako!” “Igwa pa nin saro an pagngaran si Macaragui o Macarai...” “Macarai,” an simbag ni Padre Irene na tominolo man; “sarong hagbayon na orog ka mamomoton asin mabansay na boot.” Asin hininghingan su General:<noinclude></noinclude> oe1cbq07pbzw621eio1k36oysnhhnzf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/103 250 861 3618 3617 2024-10-15T15:49:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3617 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>98</center></noinclude>“Pinakiolayan ko ika manongod kainiho, mayamanon na marhay... ipinakikimaherak na bulanos iniho kan señora condesa.” “Ah!” “Sarong nagaadal sa Medicina, sarong an pagngaran si Basilio...” “Dai akong sinasabing ano man dapit sa Basiliong iniho,” an simbag ni Padre Irene na initaas su kamot asin binuka na baga masabi nin ''dominus vobiscum''; ini sa sako sarong mahimong na tubig. Dai ko sagkod naaraman kun anong muya asin kun anong iniisip. !Kanogon pa na dai si Padre Salvi napagosipan kuta kita nin mga mapadapit sa mga enot nyang pagkabuhay! Sa paghona ko nakadangog ako na sabi kan saday pa nakaiwal su Guardia Civil... su saiyang ama nagadan sa sarong baralbalan na dai ko nagiromdoman. . . ” Maluhayluhay na hominoyom si Simoun, daing ribok, nahiling su mga mapuputi asin mga marayrahay na pagkataraytay kan saiyang ngipon ... “Aha! aha!” an sabi kan Saiyang Kahalangkawan na nagtatango-tango: “diyata iyan an mga satuya? Isurat mo an ngaran na iyan!” “Alagad, sakuyang General,” an sabi kan halangkaw na empleado kan makita nyang nagraraot su lakaw kan bagay na ito; “sagkod ngunyan dai pang sayod na batid dapit sa mga hagbayon na iyan; matanos na gayo an saindang hinahagad, asin dai kita nin ano man na katanosan sa dai pagtogot kaiyan na iyo ta lamang pinangangabitan an mga bana-bana. An sakong ganan iyo na an pamahalaan sa pagtao nin katibayan kan saiyang paniwala sa banwaan asin sa kadanayan kan saiyang tugsaran, omoyon sa hinahagad saiya; asin iligtas sya pakabawia kan kapahintogotan kun makita na pinagaabusohan an saiyang pagkamarhayon. Dai magkukulang nin mga dahelan asin mga pasarahotan, mapapagbantayan nyato sinda... Ano ta pamondoon ta an nagkapirang hagbayon na ngapit mangyaring magkorolog an boot, kun an saindang hinahagad ipinagboboot kan mga sa hadeng kapagbootan?” Si Padre Irene, si Don Custodio asin si Padre Fernan­ dez nag-oroyon sa pamamatahaw kan saindang payo. “Alagad dai sukat magpakaaram nin kastila an mga indio, aram mo?” kominorahaw si Padre Camorra; “dai dapat magpakaaram ta ngapit malaog sa pakipag-<noinclude></noinclude> lkoil6kngwtwlq6b2m861g67mcqo5bc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/104 250 862 3621 3620 2024-10-15T15:49:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3620 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>99</center></noinclude>suhay satuya, asin an mga indio dai kaniguan makipagsuhay kundi magkuyog asin magbayad... dai sukat mangahas na magpaliwanag kan sinasabi kan mga katogonan asin kan mga aklat, !mga matibay na gayo asin mga madininingiton nin mga asunto! Tolos mansanang nagpapakanood nin kastila minaruluwas na mga kaiwal nin Dios asin kan España. .. basaha kun bakong an ''tandang Basio Macunat'': ini talagang sarong libro! May mga katunayan na siriring kaini!” Asin ipinagpapahiling su saiyang bilogon na kama-o-o. Pinaagihan ni Padre Camorra kan kamot su irik tanda na dai na sya makakatios. “Sarong tataramon!” an sabi na ginamit an tingog na orog kamapaghinusay sa tahaw kan saiyang kabaldian; “digdi bako sanang an pagtokdo nin kastila an pinagoorolayan, digdi igwa nin bongog na pagbabaka nin mga estudiante asin kan Universidad de Santo Tomas : kun magtagumpay an mga estudiante, mababagsak sa daga an satong marhay na dangog, masarabi na nagkadaraog kita asin magkakaorogma asin !bantay fuerza moral! bantay sa gabos! Pagkalaglag kan enot na dique, siisay an makakasagpong kan kabag-ong tawohan na iyan? Sa samong pagkarogmak dai kaming ibang gigibohon kundi an pagbantulin kan saindo! Masunod samuya, an pamahalaan.” “!Punales, iyan dai!” kominurahaw si Padre Camorra; “enot satong makikita kun siisay an lalong may kama-o-o!” Kun siring tominaram si Padre Fernandez na sa laog kan pasuruhay namongayahan na maghoyom na lamang. Nangataman su kagabsan huli ta nagpapakaisi su gabos na ito sarong marhay na payo (183). “Dai mo ako pagrarat-an nin boot, Padre Sibyla, kun mapalaen ako saimo sa paghiling kan bagay, alagad pambihira an sakong kapaladan na sa giraray maging sarongat ako sa sakong mga tugang. Sinasabi ko kun siring na sa giraray dai kita maging mga pesimista. Ikakatogot an pagtokdo nin kastila na daing ano man na panganib asin tanganing dai magluwas na bilang kadaogan sa Universidad, kitang mga dominico sukat na magmalasakit asin kita dapat an enot na magrokyaw kaiyan: itoon duman an politica. Ano ta dapat kitang magdanay na higot sa banwaan, kan ngapit kita an kadikit asin sinda an dakol, kun magkaipo kita sainda<noinclude></noinclude> 5xtposhefyj0wjx7g0k6rf8lip2enz8 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/105 250 863 3624 3623 2024-10-15T15:49:46Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3623 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>100</center></noinclude>asin bakong sinda satuya? ... Maghalat ka, tabi, Padre Camorra, maghalat ka, tab!!... Dagos ta an banwaan sagkod ngunyan an banwaan maluya asin dai nin dakol na pakatalastas, siring man an sakong paghona, alagad bakong sa aga bako man na sa masonod sa aga. Noodma nosaro sinda an bakong mga makosog, magpapakaaram kan magkakanigo sainda asin dai ta masasagpong, huli ta dai mapopogol na an mga aki pagdatong sa siring na kagurangan, magpakatastas nin dakol na mga bagay ... Tara minasabi ako, ano ta dai ta inourawa an kamugtakan na ini nin pagkadaing-pakasabot sa pagliwat na bulanos nin palakaw, sa pagpatugmad kaiyan sa sarong posog na tugsaran, dai mapapara, halimbawa an sandagan bakong an lubos na dai pakasabot? Huli ta dai nin maorog karahay sa pagkamatanos, ini sa giraray isinabi ko sa sakong mga tugang asin harabong maniwala sakuya. An indio, siring sa gabos aki pang ban­waan, nagdidiyos kan katanosan; minahagad nin padusa kun nagkakasala, siring man ngani nadadagit kun dai magkakanigo kaiyan. Matanos daw an saindang hinohorot? kun siring itogot iyan, itao ta sainda an gabos na paadalan na muya ninda, magkakaparagal an mga iyan: an mga bagong tawo mga hogakon asin an nakakapahigos sainda iyo an satong pagsolang. An siod tang marhay na dangog, Padre Sibyla, oras nang marhay, gumibo kita nin iba, halimbawa, an siod nin pagromdom sa utang. Dai kita maging mga mangmang, gibohon ta an ginigibo kan mga tusong mga jesuita...” “!Oh, oh, Padre Fernandez!” Dai, dai; an gabos mapapagtios ni Padre Sibyla maliban sana kun imokna saiyang panganinohan an mga jesuita. Tinatakigan asin malungsi garo syang magpurawas sa mga mapait na panghihimasol. “Franciscano ngona... ano man na bagay bago an jesuita!” an sabi na dai nakapagpogol sa saiyang sadiri. “Oh, oh!” “Eh, eh! Padre P ... !!” Ominabot an sarong pasuruhay na pinakiayonan kan kagabsan, na rilingaw sa Capitan General; sorosarabay pagtaram, nagkukururahaw, dai nagkakasinarabotan, nagsisinorolangan; an kapasuhay ni Ben Zayb iyo si Padre Camorra asin nagpa-inibogan kan saindang mga kama-o-o, su saro mga ganso an pinagsasabi asin su saro man dapit sa parasorop nin tinta (184), si Padre<noinclude></noinclude> n7cbqyh4psmicia3hbhyp2oy7uuz4sq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/106 250 864 3631 3630 2024-10-15T15:49:47Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3630 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>101</center></noinclude>Sibyla nagtataram dapit sa Capitulo asin si Padre Fer­nandez manongod sa Summa ni Santo Tomas, asin iba pa, sagkod na lominaog su cura sa Los Baños sa pagpaisi na handa na su pamahawan. Bominuhat su Saiyang Kahalankawan asin sa bagay na ini napotol su pasuruhay. “Hoy, mga ginoo!” an sabi; “ngunyan nagtoklos kita siring sa mga negro bago nasa-vacation kita! May nagsabi na an mga magabat na asunto dapat ipahuri. Nasa siring nanggad akong ganan.” “Mangyaring dai kita matunawan,” an pamate kan kahilom na pinadadamgohan su init kan pasuruhay. “Kun siring ipagpaliban nyato noodma.” Nagburuhat su gabos. “Sakuyang General,” an hinghing kan halangkaw na empleado; “nagbalik su aki kan Cabesang Tales na iyan naghahagad na paluwason su saiyang apo na nabibilanggo sa lugar kan ama...” Balding hominiling saiya su Saiyang Kahalangkawan asin hinapros su saiyang halakbang na angog. “Caramba! dai lamang an saro pinapabayaan na makapamahaw sa katiwasayan!” “Tolo nang aldaw nin kadidigdi; sarong makauugay na daragitay.” “Ah, yawa!” an hagayhay ni Padre Camorra; “nag­sabi na ako sa sako mansana: igwa akong isasabi sa General, kaya ako napadigdi... tangani kong pangatigan an hagad kan daragitay na iyan!” Kominagaw su General sa likod kan talinga. “Vaya!” an sabi; “padarahan kan kahilom nin sarong palayog su teniente sa Guardia Civil, tangani syang buhian! Dai sinda makasabi na bako kaming mga maugayon asin mga maherakon!” Asin hiniling si Ben Zayb. Pominirok su tagapamahayag. <center>----------</center><section end="XI"/><section begin="XII"/> <center>'''XII'''</center> <center>'''''SI PLACIDO PENITENTE'''''</center> Pinagbabar-odan asin haros nagruruluha su mata naglalakaw si Placido Penitente pasiringon sa Universidad de Santo Tomas. Pahanga nang sarong semana magpoon kan omabot<noinclude></noinclude> sb55nr9d8ksy9haqvb16e0285bvz17l Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/107 250 865 3636 3635 2024-10-15T15:49:47Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3635 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>102</center></noinclude>sa saiyang banwaan makaduwa na pagsurat sa saiyang ina na inoolit su saiyang horot na pabayaan an pagadal tanganing pomuli asin magtoklos. Binalosan sya kan saiyang ina na magtiostios ngona, na tumapos lamang sa ''bachiller en artes'', tara makamomondo na pabayaan an mga libro pakalihis nin apat na taon na saindang paggasto asin pagtios. Saen hale an pagkaoyam ni Penitente sa pagadal, na saro sya sa mga maigot magaradal sa bantog na colegio na pinagpapalakaw ni Padre Valerio sa Tanawan? Si Penitente nabibilang duman sa saro sa mga marhay na mga latinista asin matibay na magargumentar, na tarataong gumobot asin homingobot kan mga hapot na orog ka mga masipag o mga makalilibong; ibinibilang sya kan saiyang mga kahimanwa na orog kamatibay, asin dara kan kabantogan na ini, tinaohan na sya kan saiyang cura kan grado nin filibustero, katibayan na bulanos na bakong mangmang asin dai makakaya. Dai sukat ikasaysay kan saiyang mga katood an kamuyahan na ito na magpuli asin pabayaan su pagadal; dai sya nin mga katipan, bakong parasugal, pahangang makaaram kan hungklan asin nangangahas na magkawat kan revesino; dai naniniwala, sa hatol kan mga fraile, pinagbabasangbasang nya si ''tandang Basio'', nagsasawa an saiyang kuwarta, mga tihantik su saiyang mga gubing, alagad magabat saiya an pagpasiring sa clase asin naooyam na maghiling sa mga libro. Sa Puente de Espana, tulay na sa Espana sa ngaran lamang tara sagkod an mga batbat kaito harale sa ibang daga, nasompongan nya halabang rayray nin mga bagong-tawo na nagpapasirlring sa Intramuros sa lambang saindang colegio. Sa europeo su panggubingan kan iba, marikas su lakaw, may mga darang libro asin mga cuaderno, mga purisaw, sa pagromdom kan saindang leccion asin kan saindang mga leccion asin kan saindang mga composition; iyo ini su mga nagraralabas sa Ateneo. Su mga letranistas nagkakaparalaen huli ta haros gabos sa filipino su panggubingan, orog kadakol asin kadikit su mga darang libro. Mga mahusay asin mga marayrahay su panggubingan kan mga taga Universidad, luhayluhay magralakaw asin sa lugar nin mga libro, parating baston an dara. An mga mainadal kabagong tawohan sa Filipinas bakong mga mariribok bako man na mabinorolongbogong; naglalakaw garong mga<noinclude></noinclude> 71m0u7a5ldxf5b7g05l3yrhp7uy6r97 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/108 250 866 3641 3640 2024-10-15T15:49:47Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3640 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>103</center></noinclude>ribaraw; an siisay man na makakita kan mga iyán masabi na sa atubang kan saindang mga mata dai nagsasaga an anó man na pagsárig, dai nin mamongáyang omaaboton. Minsan sa lambang agwat nakakapagaya-gaya kan lakaw su mga mabansay na nota asin maya- yaman sa kúray kan mga nagaarádal na mga babaye sa abaga su cintas asin sa kamot su mga libro, pinangagsusunod nin mga sorogoón na mga babaye, alágad pahangá na dumaging an saró na ngisi, pahangang mamaté an sarong soba; daing anó pa man na áwit, dai nin mga mababansay na mga pasarahotan; kun baga man mga magabat na soba, iriwal nin mga saradit na akí. Haros pormal su mga dakúlá na asin mga marhay su panggubingan síring kan mga estudianteng alemán. Sinósog ni Plácido su paseo de Magallanes ta málaog sa wangwang kaito tatá kan Santo Domingo, kan panalé sana syang taptapon sa abaga nakapabirik saiyang baldí. "Tara, Penitente, tara, Penitente!" Iyo su kaklase nya na si Juanito Pelaéz, su manggugunting (185) o favorito kan mga profesores, tarandukan asin daing síring karáot, sa sarawayon an mga hilingon asin sa tampalasan an mga hoyom. Aki nin sarong kastilá, mayaman na comerciante sa saró kan mga póok sa luwas kan banwaan na an pagsárig pinapasíkad sa kadonongan kan hagbayon, kaniguan an mapapaghalat saiya huli kan saiyang mga gaweng sa tarandukan asin, salámat sa saíyang ugalé nin madápang panugal sa kagabsan, dangan minapaiplí sa saíyang pagiriba, may saró syang napapalaen na karaw na mináorog kun nakakatamá sya asin minangisi pa. "Paano kang magkaigwang kaalingan, Penitente?" an hapot kan tominaptap saiya nin kosog sa abaga. "Siring kaini, síring kaini, palingpaling nin kadikit, asin ika?" "Sa diosnon na gayo! Honahonaon mo na inanyayahan ako kan cura sa Tiani na magpalibanglíbang (186) sa saíyang banwaan, máduman ako, chico! Midbid mo si Padre Camorra? Saró syang masamwang na cura, campechano, tapat, tapat na marhay, an saiyang mga garaweón siring kan ki Padre Paco... Asin huli ta may mga magagayon na mga daragitay, nanghaharana kami, sya su saiyang guitarra asin su saiyang mga petenera asin ako man su sakong violin... Sabihan taka, chico,<noinclude></noinclude> nxt0smfsvcvf31gsvqre713lyp0pc46 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/109 250 867 3644 3643 2024-10-15T15:49:47Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3643 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>104</center></noinclude>na nasisinangan kaming marhay; daing harong na dai mi sinakat!” Asin hininghingan si Placido nin nagkapirang kataga dangan hominara-ha. Asin huli ta nagpahiling nin pagtaka si Placido, suminabi pa: “Ikakasumpa ko saimo! Dai nang bolong sinda, huli ta sa pamamatahaw nin sarong espediente kan pamahalaan minasiblag sa ama, sa agom na lalaki o sa tugang o magayagayang pasko! Alagad nakasompong kami nin sarong mangmang, sa loba ko katipan ni Basilio, aram mo? Hilinga ta kaniguan an kapalpalan kan Basilio na ini! Magkaigwa nin sarong katipan na dai tatao minsan sarong tataramon na kastila, daing pirak asin nangagurangnan! Dai magparapakiibaiba, ala­ gad marayrahay: sarong banggi binaston ni Padre Ca­ morra su duwang hagbayon na nagaarana saiya asin inda kun ngata ta dai ginadan an mga ito. Alagad min­ san siring, dagos man giraray kan saiyang pagkadaipakipagibaiba! Alagad may aagihan sya huli kaito, si­ring sa gabos, siring sa gabos!” Nagngingisi si Juanito Pelaez na pano su ngimot na baga namomongayahan sya kaito. May kabaldian na hominiling saiya si Placido. “Hoy asin anong isinaysay kan catedratico kasuhapon?” hominapot na liniwat su orolay. “Kasoodma daing labas.” “Ahay! Asin kan sinondan kasoodma?” “!Tawo, Jueves!” “Totoo !ka mangmang ko! Aram mo, Placido, nagigi na akong lolong? Asin kan Miercoles?” “Kan Miercoles? Halat... kan Miercoles nagyapoyapo.” “Mabansay na gayo! asin kan Martes, chico?” “Kan Martes aldaw na ikinamondag kan Catedratico asin pinagpiestahan mi sya nin sarong orquesta sinarapong na mga burak asin nagkapirang mga pasib...” “!Ah, carambas!” an hagayhay ni Juanito, “nalingawan ko, abaa ka mangmang ko! Dangan naghapot sakuya?” Kominirogkirog si Penitente. “Dai ko maaraman, alagad itinao saiya su lista kan mga nagdaralaw saiya.” “!Caramba!... himatea, asin anong igwa kan Lu­nes?”<noinclude></noinclude> b1d15f1pcsu0ggx9z23f34oaehvb70g Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/11 250 868 3649 3648 2024-10-15T15:49:47Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3648 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>6</center></noinclude>oorolayan ninda an mga nivel, an mga bayongan nin sira, dapit sa salog nin San Mateo, dapit sa mga casco, sa mga indio, asin dakol pang iba sa dakulang kasinangan kan mga naghihirinanyog asin sa banayad na kabaldian nin sarong franciscano na may pagkatawo na, maniwang na marhay asin malungsi, asin sarong matayo na dominico na nagsisipabaya... nagsisipabaya, na lumadawan sa saiyang ngoso an sarong mapagtuyatuyang hoyom. Boot kan maniwang na franciscano, na nakakasabot kan hoyom kan dominico, na potolon su pasuruhay sa pamamatahaw nin sarong pakilabot. Daing duwaduwa na iginagalang sya kan mga ito huli ta sard sana nyang senyas kan saiyang kamot, napotol su saindang taramon kan horas mansanang magtaram su frailengartillero dapit sa kinabatiran asin su fraileng manunurat dapit sa kadonongan. “An mga tawong pantas, siring ki Ben-Zayb, aram mo kun baga mga ano?” an sabi kan franciscano sa malagong na tingog, na haros dai maghiro sa saiyang tukawan asin pahangang paghiro-hiroon su saiyang dai nang laman na mga kamot. “Nasa lalawigan an puente del ''Capricho'', na pinatindog nin sarong hermano nyamo, asin ta dai natapus huli ta ''an mga kamadonongan'', sa pangangapot sa saindang mga ganan, minasarabi na ito (15) bakong gayong posog asin bakong gayong masarig, asin, ’hilinga! sagkod ngunyan minatagal sa mga baha asin sa mga linog!” “!lyan, nang lintikosan, iyan nanggad su sakong pigsasabi!” an taramon kan franciscanong-artillero na tinolop su alindoonan kan saiyang silyang kawayan; “iyan an puente del Capricho asin an mga tawong pantas; iyan an sakong sasabihon, Padre Salvi, lintikosan!” Dai nagkaalo si Ben-Zayb, nagngingisignisi, maging huli sa kagalangan, o talagang dai tatao kun anong saiyang isisimbag, asin minsan siring sya lamang an payong-nagiisip sa Filipinas! — Inoyonan ito ni Padre Irene kan saiyang payo (16), na kanayon nosnosa su saiyang halabang dongo. Asin si Padre Salvi, su religiosong maniwang asin dai nang laman, bilang nasisinangan kan siring na kahoyoan nagpadagos sa tahaw nin dai pagkinaaralohan. “Alagad iyan dai nangangahologan na dai kang gayo nin katanosan na arog ki Padre Camorra (na iyo an<noinclude></noinclude> p3mw83ears0pqq8epvc4phchzymu6qt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/110 250 869 3653 3652 2024-10-15T15:49:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3652 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>105</center></noinclude>“Huli ta enot na aldaw kan clase, binasa su lista asin itinalaan su leccion: dapit sa mga espejo. Hilinga! maghale digdi sagkod digdi, toom, toomon nanggad... lihisan gabos an pangkat na ini asin adalan iniho!” Asin itinotokdo kan moro sa Fisica ni Ramos su mga punto na kaipuhan nindang manod-an, kan panale sanang makalupad su libro huli kan pagkasalpita ni Juanito maghale sa ibaba paitaas. “Tawo, pabayae an mga leccion, magpichidong aldaw kita!” Inaapod kan mga estudiante sa Manila na aldaw na ''pichido'' itong naiipit nin duwang fiesta, minaluwas na suprimido baga napiripit kan kagustohan kan mga estu­diante. “Aram mo na talaga man nanggad na saro kang lolong?” angot na gayong sominimbag si Placido na hinakbot su saiyang libro asin mga papel. “Magpipichidong aldaw kita,” an olit na tataramon ni Juanito. Habo si Placido: sa duwang maina dai pipintoan an sarong clase nin mahigit sa sanggatos may limang polo. Nagigiromdoman nya su mga kapagalan asin mga pagtitimol kan saiyang ina nanaggagasto saiya sa Manila na nagtitios kan gabos na mga kadaihon. Kan hidaleng ito naglalaog na sinda sa wangwang kan Santo Domingo. “Ngunyan nagiromdoman ko,” an hagayhay ni Juani­to kan mahiling su plazoleta sa atubang kan daan nagadung kan aduana; “aram mo na ipinamahala sako an pagsingil kan mga aboloy?” “Anong aboloy?” “Su sa bantayog!” “Anong bantayog?” “Akoa! su ki Padre Baltasar dai mo aram?” “Asin siisay an Padre Baltasar na ini?” “Hayopka! sarong dominico! Kaya minadolok su mga Padi sa mga estudiante. Lakaw, buhi nin tolo o apat na pisos tanganing makita ninda na mga masamwang kita! Dai logod sabihon sagkod noarin pa man na sa pagpatindog nin sarong estatua nangaipo pang domolok sa saindang mga bolsa. Vamos, Placidete, bakong sayang na kuwarta!” Asin inibanhan an mga tataramon na ini nin sarong makahologan na kiyat.<noinclude></noinclude> ctpmnt6adqspwrudkgi2p08egtbqyra Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/111 250 870 3657 3656 2024-10-15T15:49:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3656 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>106</center></noinclude>Nagiromdoman ni Placido su caso nin sarong estudiante na nakakapasar sa pagpapasib nin mga canario, asin tominao nin tolong pisos. “Hilinga, aram mo? malinaw kong isusurat an saimong ngaran tanganing mabasa kan profesor, nakita mo? Placido Penitente, tolong pisos. Ah! Himatea! Sa laog nin kaglimang aldaw iyo an kaaldawan kan pro­fesor sa Historia Natural.. . Aram mo na mapangsinugad na gayo, dai nagmamarka nin palta dai man naghahapot kan leccion. Chico, kaipuhan na makita nya an satong mabansay na boot!” “!Totoo!” “Bakong sa paghona mo sukat ta syang anyayahan nin salosalo? An orquesta dai sukat kumulang sa dinara nindo sa catedratico sa Fisica.” “!Totoo!” “Ano sa paghona mo kun gibohon tang manduwang pisos an aboloy? Hala, Placiding, omenot kang tamao, ta sa bagay na ini mamayo ka sa lista.” Asin kan makita na dai nangalangalang si Placido sa pagtao nin duwang pisos, nagdugang nin: “Himatea, bumugtak ka nin apat, iioli ko man sana saimo an duwa; magi lamang na padaraw.” “Kun iuuli mo sakuya, ano pa ta itao ko saimo? igo nang bugtakan mo nin apat.” “Ah! totoo !abaa na kamangmang ko! aram mo na nagluluwas akong lolong? Alagad itao mo man giraray sakuya, tanganing ipahiling ko.” Si Placido, tanganing dai mahimutikan su padi na nagbonyag, tominao kan pighahagad saiya. Ominabot sinda sa Universidad. Sa paglaog asin sa palaba kan mga acera na nahohonat sa magibongibong na gilid kaito, tiripon su mga estudiante naghaharalat na lumusad su mga profesor. Su mga nagaaradal sa preparatorio de Derecho, su mga sa quinto año kan Segunda Enseñanza su mga sa preparatorio sa Medicina minabirilog nin sarong maogmang pangkat: ining mga sa huri mga libyanong mamidbiran huli kan saindang napapalaen na mga sol-ot na dai nakikita sa iba: an kadaklan sainda harale sa Ateneo Municipal asin sa mga ini nakita nyamo su paratulang si Isagani na nagsasaysay sa sarong kairiba kan teoria kan siga kan liwanag. Sa sarong pangkat may nagdidiriskutiran, may nagpapasuruhay, may sinasam-<noinclude></noinclude> 6z2kgiev29fl66cu8txw9qvbmpi3lc9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/112 250 871 3661 3660 2024-10-15T15:49:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3660 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>107</center></noinclude>bit na mga kataga nin tataramon kan profesor, mga texto sa libro, mga principios escolasticos; sa saro ipinarorolamano su mga libro na ipinagboborobarantiwas sa angkas, sa pamamatahaw nin baston, minakurit nin mga figura sa daga; sa enotan, nagkakaaraling sa pagmasid sa mga devota nagpapasiriring sa haraning simbahan, su mga estudiante naggigiribo nin mga maogmang comentario. Sarong gurang na babaye, nagkakabit sa sarong daraga, makabanalan na nagkiki-aykiay; su daraga naglalakaw sa ibaba su mga mata, takot asin sopog na omagi sa atubang nin siring kadakol na mga paramacid; binaton kan gurang su palda na de cafe an kuray, su sa mga Hermanas de Santa Rita, tanganing ipakita an mga matatabang tabay asin mga maputing medias, dinadagitan su saiyang kairiba asin hiniling nin anggot na paghiling su mga osyoso. “!Mga saragate!” nagngongorobngorob, “hare sainda paghiling, ibabaan an saimong mga mata!” Gabos nakakaapod kan pangataman, gabos nakakabahigay nin mga soba asin mga comentario. lyan nang sarong marayrahay na victoria (187) na minaontok sa may tata sa pagwalat nin sarong makidios na kasar-an (188); magiriaw sinda sa Virgen del Rosario sa saiyang namumuyahan na gayong aldaw; minatararom an mga mata kan mga osyoso sa pagmasid kan pagkabilog asin pagkadakula kan mga bitis kan mga binibini sa paglokso sa lunadan; iyan nang sarong estudiante na minaluwas sa tata na nasa lawog pa an kalodokan; hominapit sa simbahan sa pagarang sa Virgen na ipasabot saiya su leccion, sa paghiling kun itoon su saiyang katipan, makipagpasalimbadan saiya asin lumabas dara an giromdom kan saiyang mamoton na mga mata. Alagad sa mga pangkat nasasayod na may hiro, may paghalat, asin si Isagani ominodong asin nanglungsi. Sarong lunadan ominontok sa may tata: su duwang pareja nin mga cabayo midbid na marhay. lyo su lunadan kan Paulita Gomez asin sya lominokso na sa daga, maliksi siring sa sarong gamgam, dai tinaohan nin panahon su mga picaro na makahiling kan saiyang mga bitis. Sa sarong makawiwiling hiro kan hawak asin sarong paagi kan kamot nahuhusay an mga tiplok kan saiyang saya, asin sa sarong panaleng paghiling asin bilang sa dai tinotuyo nakita si Isagani, nag-<noinclude></noinclude> mohj66e705rvpkk486sufwcw6wjdad4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/113 250 872 3665 3664 2024-10-15T15:49:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3664 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>108</center></noinclude>taong galang saiya asin hominoyom. Lominosad man si Doña Victorina, pinaagi su paghiling sa saiyang quevedo, nakita si Juanito Pelaez, naghoyomhoyom asin mamongayang nagpataratara saiya. Si Isagani, namumula sa kalodokan, nagpasalamat sa pamamatahaw nin sarong may katakutan na taonggalang; tinikong gayo ni Juanito su saiyang lawas, hinale su kalo asin inarog su hiro kan bantog na comico asin tamoyokon na si Panza kun inooropakan. “!Mecachis! !ano nang daragitay!” an hagayhay nin saro na tihahaleon na; “sabihi nindo su catedratico na magabat an pakamate ko.” Asin si Tadeo, iyo ini an ngaran kan naghehelang, lominaog sa simbahan ta susunodon su daraga. Si Tadeo nagduduman sa Universidad sa gabos na aldaw sa paghapot kun baga may labas asin nagtatakang-nagtataka na igwa; pinagaakala nya na magkakaigwa nin hilom asin danay na daing-labas asin hinahalat nyang dumatong sa lambang aldaw. Asin sa lambang pagkakaaga, pakatapus nin daing kamugtakan na dai sinda maglaog sa clase, minahale na nagsasagin may dakulang kasibotan, mga kapangakoan, mga kahelangan, kan hidale nanggad na su saiyang mga pagiriba nagraralaog man sa clase. Alagad, sa sarong dai maaraman na gibong-ngangalasan, nakakapasar si Tadeo, mahal kan mga profesor asin igwa sa saiyang atubang nin sarong mabansay na ngapit na panahon. Alintanang nangyayari an mga ini nagpoon an sarong hiro asin su mga pangkat pominoroon nin paghiro; su catedratico sa Fisica asin sa Quimica naglusad sa clase. Su mga nagraralabas bilang napagralanghadan sa saindang mga paglaom, napasiriring sa laog kan gadung na nagwaralat nin mga hagayhay nin daipagkasinagñi. Suminonod si Placido Penitente sa kadaklan. “!Penitente, Penitente!” inapod sya nin saro na may kaibang misterio; “pirmahi iniho!” “Asin ano iyan?” “Dai bale, pirmahan mo!” Sa paghona ni Placido pinagbibingbing sya; naggigiromdoman nya su agiagi nin sarong cabeza de baranggay sa saiyang banwaan, na huli sa pagpirma sa sa­ rong kasuratan na dai nya midbid, nabilanggo sa halawig na mga bulan asin kadikit pang madeportar.<noinclude></noinclude> tvff2cxrin79esx9gkrdkbdrzemvhy0 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/114 250 873 3669 3668 2024-10-15T15:49:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3668 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>109</center></noinclude>Saro nyang amaon, tagnaning makatala an leccion sa saiyang giromdom, biningbing sya nin makosog. Asin sa lambang pagkakadangog nya na maonabihan an ngaran na pagpirma minadaging sa saiyang pagdangog itong kinamtan nyang kamatean. “Chico, dispensara ako, dai ako minapirma kun dai ko ngona masabotan.” “!Abaa na ka mangmang mo! pinirmahan iyan nin duwang ''langitnon na carabinero'', anong matakutan mo?” An ngaran na ''lagnitnon na carabinero'' nakakatao nin hanga (189). Saro itong sinanglitan na pangkat na tinogdas, sa pagtabang sa Dios sa labanan tumang sa espiritu nin karatan, asin sa pagolang na makalaog an contrabando heretico (190) sa sad-an kan Bagong Sion (191). Mapirma na kuta si Placido tanganing matapus na ta naghihidale: su saiyang mga pagiriba nangangaradye na kan ''O Thoma'' (192), alagad sa paghona nya garo syang biningbing kan saiyang amaon, asin suminabi: “!Pakatapus kan clase! muya kong basahon ngona.” “Halawig na marhay, nasabotan mo? mapadapit sa pagsolong nin sarong sarongat na kahagadan, sa orog karahay na pagtaram, sarong pakisuhay. Nasabotan mo? Si Makaraig asin nagkakapira nagharagad na magbukas nin sarong academia nin kastila, na sarong tunay na kamangmangan.” “!Marhay, marhay! chico, diyan iyo na, ta nagpopoon na,” sabi ni Placido na nagdudulag. “Alagad an saindong profesor dai nagbabasa kan lista!” “Oho, oho, kun gayod binabasa nya. Diyan na, diyan na! Saro pa. . . habd akong sumarongat ki Makaraig.” “Pero bakong pagsarongat, kundi lamang...” Dai na nadangog ni Placido, harayo na asin sigkat su lakaw pasiring sa saiyang clase. Nakadangog nin manlaenlaen na ''adsum! adsum!'' (193) carambas, pinagbabasa su lista!. . . naghumari paglakaw asin dominatong sa tata kan sa titik nang Q. “''!Tinamaan ng...!”'' asin ngominorobngorob na kinagat su ngabil. Nagboronborong sya kun baga lumaog o dai; ibinugtak na su kurit asin ta dai ito pupunason. Dai mi-<noinclude></noinclude> 0i9sxbxfvz7lery6g3n1x81vm5obgfc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/115 250 874 3676 3675 2024-10-15T15:49:48Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3675 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>110</center></noinclude>nalaog sa clase sa pakanood kundi tanganing dai makuritan; an clase namumugtak sa pagpatoom kan leccion, pagbasa kan libro asin, kun baga man, saro o duwang hapot na patikan, hararom, mapaglinlang, makariribaraw; totoo ngani na dai nagkukulang an sorosermon—su iyo sa giraray!—dapit sa kapakumbabaan, masinonod, kagalangan sa mga religiose asin sya, si Placido mapakumbaba, makinuyogkuyog asin magalang. Mahale na kuta, alagad nakagiromdom na harani na su examen asin dai pa sya hinahapot kan saiyang profesor asin garo dai lamang nin pakamangno saiya: marhay na bahigay ito sa pakaapod kan pangataman asin mamidbiran sya! Mamidmidan iyo mansana an pagkamit kan taon (194), tara, daing madadai sa dai pagpasar sa saro na dai midbid, kinakaipuhan an matagas na puso na dai mayogto sa pagkakita sa sarong hagbayon na huli kan saiyang dagyang isinisikwal aroaldaw an pagkasayang nin sangtaon kan saiyang pagkabuhay. Lominaog, kun siring, si Placido asin bakong kintid siring sa parating saiyang ginigibo, kundi nagpapalagatak kan saiyang takon. Asin !labislabis nyang kinamtan su saiyang sa isip! Hiniling sya kan catedratico, kominorondot asin kominirikiri na baga nagsasabi: “!Mapangahas, magbabayad ka sakuya!” <section end="XII"/><center>----------</center><section begin="XIII"/> <center>XIII</center> <center>''AN CLASE NIN F1SICA''</center> Su clase sarong dakulang kahiwasan na rectangular na may darakulang mga dungawan na may mga rejas na minapalaog na gayo kan angkas asin kan liwanag. Sa palaba kan lanob nakikita an tolong haralakbang na tanggang gapo na nagkakatarahoban nin tabla, pano nin mga estudiante na taraytay siring sa pagsuronod kan mga titik sa abakada. Pasiring sa gilid na ham­pang sa paglaog, sa tangod nin sarong estampa ni San­to Tomas de Aquino, itoon napapatindog su tukawan kan profesor, halangkaw may duwang harohagyan sa magibong na gilid. Maliban lamang sa sarong marayrahay na pisarra na may cuadrong narra na haros dai ginagamit, tara padagos pang nasusurat an ''mabuhay!'' na lominuwas magpoon kan enot na aldaw,<noinclude></noinclude> fgcb5lhazt6vgv7tmrsti23zb857911 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/116 250 875 3680 3679 2024-10-15T15:49:48Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3679 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Ephemoon" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>111</center></noinclude>dai duman nin nakikitang ano man na kasangkapan na may kagamitan o dai nin kagamitan. Su lanob may pin­tang puti asin kabtang may lipit tanganing malikayan an mga sag-id, hawan na bulanos: dai lamang nin anong kurit, dai nin grabado, dai lamang nin esquema nin sarong kagamitan sa Fisica! Su mga estudiante dai nagkakaipo, daing naghihidaw kan practicong pagtoro nin sarong kadonongan na hayag na gayong experi­mental; sa halawig na mga taon siring an pagtokdo asin an Filipinas dai naliwat, ata ngani nagpadagos siring sa giraray. Nagtataga hilig kun gayod hale sa langit an sarong sadit na kagamitan na ipinapahiling sa clase sa harayo, siring kan Santisimo sa mga binonyagan na nagrorolohod, hilinga ako asin hare ako pagdoti. Sa lambang katarahanan, kun may minadatong na sarong profesor na mabansay an boot, may itinatalaan na sarong aldaw na iduduman sa misteriosong Gabinete asin pagtakhan maghale sa luwas su mga enigmatikong mga aparato, na nagkakaburugtak sa laog kan armario; daing siisay man na makakapaghidaw; kan aldaw na ito dakol na mga laton an nakikita, dakol na mga bobog, dakol mga tubo, mga disco, mga rueda, mga batingaw, asin iba pa; asin dai minalihis duman su feria, dai naliliwat su Filipinas. Labis sa gabos, tiwala na gayo su mga estudiante na bakong sinda an ibinakal kan mga kagamitan na ito; mga marhay na mangmang su mga fraile! Su Gabinete pinatindog tanganing ipahiling sa mga dayuhan asin sa mga darakulang empleado na harale sa Peninsula, tanga­ning sa pagkahiling kaito masinang na tumarango-tango alintanang su nagkakanoro sainda naghohoyomhoyom na baga nagsasabi: “Eh? naghohona kamo na masosompongan nindo an mga monjeng atrasado? Tara na sa kalangkawan kan taong-gatusan (195); igwa kami nin gabinete!” Asin su mga dayuhan patin su mga darakulang em­pleado na mabansay na gayong pinangaarabi-abihan, nagsusurat sa saindang mga ''paglakbay o mga giromdom'' na an ''Real'' asin ''Pontificia Universidad sa Manila, sa pamamahala kan maluvdnag na orden dominicana, may rogaring na dakulang Gabinete sa Fisica sa pag­tokdo sa mga bagong-tawo. . . Nagaaradal taon-taon sa ''asignaturang ini may mga, duwang gatos may limang polong estudiante, asin maging sa kaoyaman, kahaga-<noinclude></noinclude> 83lvpyxu1z8b39e7xu3eohg09ime58t Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/117 250 876 3686 3685 2024-10-15T15:49:49Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3685 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>112</center></noinclude>''kan, kadikit na kakayalian kan indio o ano pa man na dahelan sa mapanglahi o labilabi kasensible. . . sagkod ngunyan dai pang minalataw na sarong Lavoisier, sa­rong Seccchi, Tyndall, misan miniatura. lamang kan lahing malayo-filipino!!!!'' Alagad, tanganing iyo nanggad, sasabihon nyamo na sa Gabinete na ini namumugtak an clase ''ampliacion'' nin tolo o apat na polong estudiante, asin lubos na gayong sa irarom kan pamamahala nin sarong catedratico na nagootob na gayo kan saiyang katongdan, alagad, huli ta kadaklan kan mga ini harale sa Ateneo kan mga jesuita saen an kadonongan ipinagtotokdo sa gibo sa gabinete mansana, bakong gayong dakula an kagamitan kaito na arog sa mangyayari kun urawahon kan duwang gates may limang polo na nagbarayad kan saindang matricula, nagbarakal kan saindang libro, nagaradal asin minagamit nin sangtaon na dai man­ sana sinda sindang naaaraman. An luwas duman, maliban lamang sa sarong pambihirang capitas o sirviente na namugtak sa saiyang pamahala su mga museo sa halawig na mga taon, sagkod pa man daing siisay man na naaraman na nagkaigwa nin pakinabang sa mga leccion na pinagsakitan na magkatoroom. Alagad magbalik kita sa satuyang clase. Su catedratico sarong aki pang dominico, na nagkapot na gayo sa makuring kahigpitan asin halangkaw na pagngaran nin nagkapirang clase sa San Juan de Letran. Nababantog sya na sarong dakulang dialectico siring man hararom na filosofo asin saro sa mga lalong may sa ngapit sa panahon sa saiyang partido. Pinagkokonsiderar sya kan mga gurang asin naoorihan sya kan mga bagong-tawo, huli ta igwa man sindanin mga partido. Ikatolong taon ito kan saiyang pagkaprofesor asin minsan iyo an enot na magsaysay nin Fisica asin Quimica, ibinibilang nang sarong madonong bako sanang sa mga maoyayahon na mga estu­dyante kundi pati kan mga agi-agi sanang mga profesor. Si Padre Millon dai na sa bilang kan pangkat kan sa lambang taon nagliliwat nin clase sa pagkaigwa nin mga sa pantas na pakamidbid, mga estudiante sa kaibahan nin ibang mga estudiante daing ibang kalaenan kundi an pagadal nin saro sanang asignatura, magharapot sa lugar na iyong pagharapoton, magpakasabot nin marhay kan kastila asin dai magpaexamen pagta-<noinclude></noinclude> 1kfnzfmm27e4zpflr33ifsk1vi35lzg Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/118 250 877 3691 3690 2024-10-15T15:49:49Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3690 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>113</center></noinclude>pus kan curso. Inaadalan nin tulahok ni Padre Millon an kadonongan, midbid nya su Fisica ni Aristétoles asin su ki Padre Amat: mapangataman na binabasa su ''Ramos'' asin mandiit-mandiit hinihiling su ''Ganot''. Alagad, dayaday na magkirikiri na baga nagduduwaduwa, naghohoyomhoyom asin minasabi nin lthay: ''transeat'' (196). Mapadapit sa Quimica, ipinagsahot sya nin kadikit na gayo an mga bakong sa madodonong na pakamidbid kan tugmad sa sabi ni Santo Tomas na an tubig sarong bagay na pinagsalak, napatunayan nyang banayad na su Angélico Doctor ndenot na marhay sa mga Berzelius, Gay, Lusaac, Bunsen asin iba pang mga materialista na lumabi o kumulang mga sagin man mga madodonong. Minsan siring, dangan pang nagprofesor sa Geografia, nagiingat pa giraray nin mga kaborongan dapit sa pagkabilogon kan kinaban asin mapanumbikal na naghohoyomhéyom kan magtaram sya dapit sa mga hirong patarirok asin palikos sa palbot kan tala-init, naghihilwas: An pagputik sa mga bitoon dapit Sarong manigong pagputik... Mapanumbikal na minahoyom sa atubang nin mga teoria fisicas asin ibinibilang nyang visionario kun bakong rongaw su jesuita na si Secchi na pinagsahotan nya na su pagktrit nin mga triangulo sa hostia bilang bunga kan saiyang mga kalaponglapongan dapit sa mga tala, huli kaini, sabi, pinangaladan na magmisa; dakol na nakamasid saiya na may kaoyaman sa kadonongan na saiyang ipinagsasaysay, alagad an siring na mga kakundian mga sa aking saday asin, kaborongan nin paadalan asin katinubdan asin magian na ikinasasaysay bako sanang huli ta an mga ciencias fisicas, sa mahigpit na pagmamasid asin mga pagsasalom alintanang an saiyang tibay nasa mga filosoficas, mga lubos na gayong mga especulativas, abstraccion asin induccion, kundi man bilang sa marhay na dominico, mamomoton sa kaomawan kan saiyang orden, dai mangyaring magkaigwa nin pagmahal sa sarong kadonongan saen dai lamang sa salyang mga tugang nin nangibabaw... sya an énot na dai naniwala sa Quimica ni Santo Tomas!... asin nagkamit nin mga kaomawan an ordenes na kaiwal, sabihon nyatong mga karival. Iyo ini itong profesor na kan agang ito, pakabasaha su lista, ipinapatoom su leccion, sosog nanggad sa titik,<noinclude></noinclude> f8acyf22sh4aqrcfeo0nncabd9t9geo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/119 250 878 3696 3695 2024-10-15T15:49:49Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3695 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>114</center></noinclude>sa kadaklan na mga estudiante. Nagaarandar su mga fonografo, su iba mga marhay, su iba mga daing data, su iba nagsasarakolsakol, nagpapatororo-toro. Itong nakakapagsabing dai kulang nagkakamit nin ''marhay'' na ''kurit'', asin sarong ''daing-data'' sa makaginibo nin labing tolong pagkakamale. Sarong matabang barobata, sa puyat su pamandok asin torongkag su buhok asin mga makikisil siring sa buhok nin sarong cepillo, naghahakay sagkod na mahihiltak na su salang asin nawawaran nin paglaom na hinunat su mga takyag, garo bagang nasa-sa-higdaan nya. Nahiling kan catedratico asin boot syang patikbahan. “!Hoy! ika, makinatorog, abaa! ano? Hogakon man, dai ka gayod tatao kan leccion, ha?” Si Padre Millon bako sanang pinag-iika (197) su gabos na mga estudiante siring sa marhay na fraile, kundi pinakikihoronan sinda nin lengua de tienda, palakaw na nanod-an sa catedratico sa Canones. Kun boot kan Reverendo na pahababaon kaito su mga estudiante o su mga sinanglitan na mga pagboot kan mga concilio sarong hapot na dai pa nasisimbag dangan pang dakol nang pasuruhay dapit kan bagay na siring. Su saligbaton, sa lugar na makapabaldi sa clase nakapaogma kaito asin kadakol kan nagngirisi; sarong bagay na nangyayari sa aroaldaw. Alagad, dai nagngisi su matotorognon; panaleng bominuhat, kinirikisi su mata, asin siring sa sarong maquina de vapor na minapabirik kan fonografo, nagpoon nin paghilwas: “Nginangaranan na espejo an gabos na mga mukang (198) binuli, na itinatalaga huli sa anilag kan liwanag sa paglalang kan mga banding (199) kan mga bagaybagay sa atubang kan mukang sinabi huli kan mga baghinay (200) na minabilog kan mga mukang iyan pinagbabanga sa mga espejong metal asin mga espejong cristal. . “!Ontok, ontok, ontok!” nanaligbaton su catedratico; “Jesus, ano nang matraca!. . . Oyon kita na an mga espejo binabanga sa metalico asin sa cristal, ha? Asin kun pahilingan taka nin sarong kahoy, kamagong halimbawa, pinakinang na marhay asin binarnisan, o kapedasong itom na marmol na binuling marhay, sarong lapat nin na minaaninag kan mga banding kan mga bagaybagay na ibinugtak sa atubangan, anong paglaenlaen mo kan mga espejo na iyan?”<noinclude></noinclude> okbf53z56b3f724dqdy9r6u84rkx3s4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/12 250 879 3700 3699 2024-10-15T15:49:49Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3699 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>7</center></noinclude>ngaran kan fraileng-artillero); an karatan na sa danaw... ” “Huli ta dai nin marhay na danaw sa kaporoan na ini,” an saligbaton ni Dona Victorina, na talagang baldi asin masalakay na naman sa langtad nin labanan. Mangirhat na nagpahirilingan su mga ginorubat asin, sa rikas nin sarong general, ominagap su joyero na si Simoun: “Libyanong marhay an bolong,” an sabi sa sarong tingog na pambihirang gayo, salbog nin ingles asin americano sa Habagatan; “asin dai ko maaraman na padagos kun ano ta dai lamang ini naisipan nin siisay man.” Suminaralingoy su kagabsan, pati su dominico, asin naghirinanyog saiya. Su hagbayon na joyero, sarong tawong dai naghohoyom, halangkaw, posog, kayumanggihon na gayo, sa ingles su panggubingan asin nakakopya nin timsim. Nakakaapod kan pangataman an saiyang halaba asin mapuputi nang buhok na minalataw sa barabas na itom, manipis, nagpapahayag nin mestisong gikan. Tanganing dai sya masurian kan saldang, danay na naggagamit nin dakulang salming sa mata na bughaw, na may mga rejas-rejas na saradit, na nakakatagong gayo kan saiyang mga mata. Danay syang tindog, bika na baga naghihinimbang, nakokoot su kamot sa mga borobolsa kan saiyang chaqueta. “Masipag (17) na marhay an bolong,” an saiyang olit, “asin dai maghahalaga nin binting! (18)” Nagorog na gayo su pangataman. Pinagsasabi sa mga torotiripon sa Manila na pinagbobotan kan tawong ito su General asin nakikita na kan kagabsan na naghaharani nang gibohon su palakaw. Bominirik si Don Custodio mansana. “Kumali nin tanos magpoon sa orok sagkod sa pagsabangan kan salog, agi sa Manila, kun sa pagkasayod, kumali nin maagihan nin bagong salog asin sagopon an dating Pasig. Makakatikis nin daga, magogotos an mga comunicacion, mapopogol an pagkaigwa nin mga haralangkaw na pangpang!” Su mokna nakaparibok haros sa kagabsan na mga dating torood sa mga bakong mapait na bolong. “!Sa yankee na mokna (19)!” an saligbaton ni Ben-Zayb na boot maoyayahan si Simoun. “An sinabing joyero haloy na panahon sa America del Norte.”<noinclude></noinclude> 7ihicmgqeq161hp6kgxhppfayuo2xe9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/120 250 880 3706 3705 2024-10-15T15:49:49Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3705 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>115</center></noinclude>Su hinapot, maging huli ta dai tatao kun anong isisimbag o dai nakasabot kan hapot, boot na makaiktad sa pagpahiling na tatao kan leccion asin nagpadagos siring sa sarong sapa: “An mga enot binibilog kan laton o nin leccion nin manlaenlaen na metal asin an mga ikaduwa binibilog nin sarong lamina nin cristal na an duwang muka na pinakinang na marhay asin saro kan mga iyan inasogehan.” “!Tun, tun, tun! bakong iyan; sabi ko saimo ''dominus vobiscum'' asin an simbag mo sako ''requiescat in pace!''” Asin inolit kan marhayon na catedratico su hapot sa lengua de tienda na sa lambang hidale sinasalakan nin mga ''tara'' asin mga ''aba''. Dai nakakahale sa kasibutan su makaheherak na hagbayon: nag-aalangan sya kun baga ibilang an kamagong sa mga metal, an marmol sa mga cristal asin su azabache pabayaan sanang daing mamugtakan, sagkod na su kataid nyang si tinokdoan sya sa hilom. “An espejo na kamagong sa mga espejong kahoy!. . .” Inolit ito kan daing pagalamaam asin kabanga kan clase. “!Marayrahay kang kamagong!” an sabi saiya kan catedratico nagngingisi nin hilaw. Hilingon ta, anong inaapod mo ika espejo: sa superficie ''per se, in quantum est superficies'' o sa bagay na natutugmadan kan especie na ini, an materia prima, na minodificar kan accidenteng superficie, huli ta, malinaw na gayo na mantang an superficie accidente sa mga bagay dai makakapag-ada na nin substancia. Hilingon ta, anong sabi mo?” “Ako? Dai lamang!” masimbag kuta su makauugay na dai nya aram kun ano an pinagororolayan nagkakarilibong na sa kadakolan nin mga superficie asin dakol na mga accidente na nagdodonsol (201) kan saiyang pagdangog, alagad sarong instinto nin kasopog anan nakapogol saiya asin, tagob nin kadalitaan asin kan nagpopoon nang paggan-oton nanggogoop na inolit ining minasunod: “Inaapod na espejo an gabos na superficie na pinakinang. . ." “''Ergo, per te'' (202), an espejo iyo an superficie,” bominanwit su catedratico. “Marhay, liwanaga sakuya an dificultad na ini. Kun an espejo superficie, sukat na daing pakalabot sa pagkaespejo an and man na nasa<noinclude></noinclude> o6jxpg82hgegftn5sreokgkkodz45tv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/121 250 881 3711 3710 2024-10-15T15:49:50Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3710 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>116</center></noinclude>likod kan superficie na ini, mantang an nasa-likod dai makakaano kan nasa-atubangan, ''id est'' (203), kan superficie, ''quae super faciem est, quia vacatiur superficies facies ea quae supra videtur'' (204); oyon ka o dai ka oyon?” Lalong tominorongkag su buhok kan makauugay na hagbayon na baga binoruhay nin sarong nakakapaitaas na kosog. “Oyon ka o dai ka oyon?” “Ano man na bagay, su muya mo, Padre,” an saiyang sa isip, kundi dai nangahas na magsabi sa takot na magngirisi. Inaapod ito na makahahandal na kamugtakan asin sagkod pa man dai nya nakitang mga matataba. May malabog syang alamaam na sa mga fraile dai ikakaoyon an orog ka daing panganib na bagay na dai magpakakoa diyan kaiba an mga bunga kaiyan asin kapakinabangan na mangyayaring mapaghonahona, magsabi an mga hacienda asin mga curato ninda. Kun kaya sa bagay na ini pinagsasadol sya kan saiyang marhay na angel na dai nya oyonan an ano man na bagay sa bilog na rigon kan saiyang kalag asin sa paninirindog kan saiyang buhok, asin mabuhi na kuta nin sarong abhawon na ''nego!'' (205) hull ta an dai ininaoyon dai nangangako sa ano man, sabi saiya nin oficial sa sarong hokoman; alagad an maraot na ugale nin dai paghimate sa tingog kan rogaring na conciencia, an pagkaigwa nin kadikit na pagtiwala sa mga tawo sa curia asin paghanap nin tabang sa iba na igo na an saro sana, nagpakapahamak saiya. Su mga pagiriba pinagpapasabot sya na omoyon, orog na ngani si Juanito Pelaez, asin sa pagpabaya na darahon sya kan saiyang maraot na palad, bominohi nin sarong ''“concede, Padre”'' (206) sa tingog na orog kamagagadanon na baga nagsasabi: ''“In manus tuas commendo spiritum meum.”'' (207) ''“Concedo antecedentem”'' (208), an olit kan catedratico na maliciosong naghohoyomhoyom,''“ergo'' (209) makakaros ko an azogue nin sarong espejo na cristal, sanglean nin kapedasong ''bibingka'' asin sa giraray masasatuya an espejo, ha? Ano an masa-satuya?” Hiniling kan hagbayon su mga taga-pagpasabong saiya asin kan makita na nagkakamorongnan an mga ito asin daing pagaram kun anong saiyang sasabihon, lominadawan sa saiyang lawog an orog kapait na pang-<noinclude></noinclude> 4lnioztc917wtjtsybk1kqr9jv4pvm2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/122 250 882 3716 3715 2024-10-15T15:49:50Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3715 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>117</center></noinclude>himasol. ''“Deus metis, Deus meus, quare dereliquiste me,”'' (210) sabi kan mga nahohorasang mga mata alintanang su saiyang ngimot nagsasabi sa maluyang tingog: ''“Linintikan!'' Sayang su saiyang pagpaparaabo, pigbobotong su pechera kan saiyang bado, minagabat sa saibong na bitis, dangan sa ibong, dai nakakasompong nin solution. “Vamos, anong igwa nyato?” an ulit kan catedratico na naggagayagaya kan bunga kan saiyang argumento. “Bibingka!” an pasunod ni Juanito Pelaez, “bibingka!” “!Halo, lolong!” gominasod man giraray su hagbayon na muyang makahawas sa kasibutan na saiyang binaliw sa sombong. “!Hilingon ta, Juanito, kun maresolberan mo sako an cuestion!” hinapot kun siring kan catedratico si Pelaez. Si Pelaez na saro kan saiyang mga favorito, luhayluhay na tominindog alagad sinikmol ngona si Placido Penetente, na iyo an minasunod saiya sa pagkasoronod kan lista. An boot sabihon kan pagsikmol na ito: “!Pasonodon mo ako, hala, pasonoda ako!” “Dinidistingir ko. . . Aruy! ka palpal mo!” nakagasod si Placido na hiniling sya nin may kaangotan na mga mata, alintanang dinadara su kamot sa saiyang mga botinas na charol. Nadangog kan catedratico su sinuriyaw, nahiling sinda asin nasalom nya kun ano. “Hoy, ika! espiritung paratahi,” sinaligwatan sya; “dai ko ika pighapot, alagad mantang nagpapahalaga ka sa pagligtas sa iba, hilingon ta, iligtas mo an saimong sadiri, ''salva te ipsum'', asin resolbere ako kan dificultad na ini. Kontentong marhay na tominukaw si Juanito asin bilang tanda kan saiyang kapasalamatan pinaluwasan kan dila su saiyang taga pagpasunod. Ini man, tagob nin kasopogan, bominuhat asin ngominorobngorob nin dai masabotan na mga pasarahotan. Pinaghilinghiling sya nin diit na horas ni Padre Millon na baga kinakaon kan paghiling an sarong plato.!Abaang rayrahay an pagpahamak asin pagbugtak na pagngisihan an hagbayon na itong garogadihon, sa girarat marhay su panggubingan, tanos su payo asin moninong su paghiling. Sarong gawe nin pagkaugay, kun<noinclude></noinclude> 4ay58hubsndvky8udilk3kt411aglfw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/123 250 883 3721 3720 2024-10-15T15:49:50Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3720 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>118</center></noinclude>kaya sa bilog na conciencia ipinanongod dunian kan maugayon na catedratico su saiyang sadiri na inolit sa luhayluhay su hapot: “Sabi kan libro, na an mga espejong metal binibilog kan laton o nin sarong aleacion nin manlaenlaen na mga metal, cierto ini o bakong cierto?” “Sinasabi kan libro, Padre..." ''“Liber dixit ergo ita est'' (211) dai ka magsasagin na lalong tatao pa sa libro...” Dangan nagdugang pa na an mga espejong cristal binibilog nin sarong lamina nin cristal na an duwang superficie makinangon na marhay, sa saro kan mga ini nadodokot an sarong amalgama nin timga; ''nota bene,'' amalgama nin timga. Cierto daw ini?” “Kun sinasabi kan libro, Padre...” “An timga sarong metal?” “Garong iyo, Padre: iyong sabi kan libro...” “lyo, iyo, asin an boot sabihon kan tataramon na amalgama na kasalak kan mercurio na saro man na metal. ''Ergo'' an sarong espejo na cristal sarong espejo na metal; ''ergo'' makalilibong an mga termino kan division, ''ergo'' may kakundian an clasificacion, ''ergo''... paanong pagpaliwanag mo, ''paratahing espiritu?”'' Asin tinatandaan su mga ergo asin su mga mo nin dai masabing pangongorondot asin nagkikiyat na baga nagsasabing: “napritos ka!” “Huli ta... an boot sabihon...” naghihiraw-od si Placido. “An boot sabihon iyo na dai ka nakasabot kan leccion, espiritung meskino na dai ka nakasabot asin nagpapasunod ka sa saimong kataid!” Dai nadagit su clase, ata ngani nasompongan nin kadaklan na makangingisi su kataga asin nagpangorolok. Nanggoop si Placido. “Siisay ngaran mo?” hinapot sya kan catedratico. May pagkarorolaghod su simbag ni Placido. “Aha! Placido Penitente, tara lalong garo kang Placido Sopla o Soplado. Alagad bubugtakan ko ika nin padusa kan saimong mga ''kasopladohan.”'' Asin mamongaya huli kan pagkasorosaralbog nin mga kataga, pinagbotan sya na sabihon su leccion. Su hagbayon, sa siring na kamugtakan kan saiyang pagisip, nakaginibo nin tolong kamalean. Su catedratico kun siring nagtatangotango, luhayluhay na binuka su lista<noinclude></noinclude> pgs4nah0lmwz7dc5b8ouudb1oyvs53v Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/124 250 884 3728 3727 2024-10-15T15:49:50Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3727 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>119</center></noinclude>asin maingat na pinagpaagihan ito kan paghiling alintanang inoolit su ngaran sa hababang tingog. “Palencia.. Palomo... Panganiban... Pedraza... Pelado... Pelaéz... Penitente, aha! Placido Penitente, kaglimang katubngan na pagpalta sa klase...” Tominanos si Placido; “Kaglimang palta, Padre?” “Kaglimang katubngan na palta nin dai paglaog sa klase,” an padagos kan catedratico; “diyata saro na sana an kilang saimo ngani kane mapunas.” “Kaglimang palta, kaglimang palta?” an ulit ni Placido na namomongnan; “makaapat sana ako pagpalta asin ngunyan ikalima, kun baga man!” “Husito, husito, senyolia!” an simbag kan catedratico na pinagmasdan su hagbayon sa ibabaw kan saiyang gafas na bulawan. ‘“Minatuga ka na makalima ka pagpalta asin, batid nin Dios, kun dai ka nang ibang palta! ''Atqui'' (212) huli ta bihirang marhay na magbasa ako kan lista, asin lambang pagkakadakop ko sa saro kinokuritan ko nin limang karit, ''ergo'', pira an limang manlimalima? Sa lingaw mo na an tabla sa pagmultiplikar! Limang manlimalima?” “Duwang-polo may lima...” “!Husto, husto! Kun siring minahalon ka pa nin sampolo, nin huli ta makatolo ko sana ika kadakop...! Uy! kun madakop taka sa gabos... Asin pira su tolong manlimalima?” “Kaglima... “Kaglima, pareho an boyod asin su aniit!” an pangatapusan na taramon kan catedratico na kiniyop su lista; “kun magdinangag ka pa, ''sulung! !luwas sa tata!'' Ah! asin ngunyan sarong palta sa leccion sa aroaldaw.” Asin binuka liwat su lista, asin hinanap su ngaran asin ibinugtak su sadit na kurit. “Abaa! sarong sadit na kavit!” an sabi; “huli ta dai pa ika minsan saro!” “Alagad, Padre,” an hagayhay ni Placido na pinopogol an saiyang sadiri; “Kun bugtakan ako kan Saimong Pagkaigagalang nin palta sa leccion, dapat na punason sako kan Saimong Pagkaigagalang su sa asistencia na ibinugtak sak6é ngunyan na aldaw!”’ Dai nagsimbag su Pagkaigagalang; inogid ngona su palta, pinaghilinghiling ito na ihingé su payo... kaipuhan na masining su sadit na kurit,... tiniklop su lista<noinclude></noinclude> cu0em8ftuytxq9php715ghb9mt487ov Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/125 250 885 3732 3731 2024-10-15T15:49:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3731 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>120</center></noinclude>asin sa lubos na kalanghadan naghapot; “!Aba! ngata, nol?” “Huli ta dai maako kan pagisip, Padre, na an saro mangyaring magpalta sa clase asin sa horas mansanang iyan makapagsabi dihan kan leccion... An Simong Pagkaigagalang nagsasabi na yaon asin dai...” “!Naku! metafisico pa, alang-alang pa ogaring! Diyata dai mahonahona, ha? ''Sed patet experientia y contra experientiam negantem fusilibus est arguendum,''(213) nasabotan mo? Asin dai napapaghona-hona, payo nin filosofo, na mangyaring magpalta sa clase asin dai tatao kan leccion? Dahel ta an dai paglabas nagpapahayag na gayo kan kadongan? Anong sabi mo sakuya, filosofastro?” Ining huring bansag iyo an toro nin tubig na nakapasup-ay kan banga. Si Placido na sa tahaw kan saiyang mga katood nababantog na filosofo nawar-an nin pakatios, ibinulagsak su libro, tominindog asin hinampang su catedratico: “!Sukat na, Padre, sukat na! mabubugtakan ako kan Saimong Pagkaigagalang nin minsan pirang paltang muya mo, alagad dai ka nin katanosan sa paglanghad sakuya. Mawalat an Saimong Pagkaigagalang sa saimong clase, ta dai na ako makakatagal.” Asin daing paaram, lominuwas. Nangirhat su clase: an siring na gawe nin karapatan haros sagkod pa man dai nahiling: siisay maghohona na si Placido Penitente ... ? Su catedratico, sa pagkapangalas, kinagat su ngabil asin hiniling itong nagharayo pighiro su payo na may pagbabanta. Dangan sa tinatakigan na tingog nagpoon su sermon dapit sa dating tema, minsan orog karigon asin lalong elocuente su pagkapatanog. Pinasikad sa nagmomondag na kaabhawan, an kagubay na kabihangan, an pagaakalang madonong, an kakulangan nin kagalangan sa mga poon, an kapalangkawan na ibinobugtak kan espiritu nin kadikloman sa mga bagong-tawo, an kadikit na inadalan, an kakulangan nin pakigkasi-tawo asin iba pa. Dangan saiyang pinaglanghadan asin pinagtuya-tuya su mga paghahambog nin nagkakapirang mga ''sorosopladillo'' na magtokdo sa saindang mga maestro sa pagpatindog nin sarong academia sa pagtokdo nin kastila. “!Ua, ha!” an sabi; “an mga iyan na kasusaro pa sana pahangang makasabi nin si, ''Padre, no, Padre,'' mu-<noinclude></noinclude> 4sxc4znirx2jpqho718xxzlafomb8fi Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/126 250 886 3736 3735 2024-10-15T15:49:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3735 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>121</center></noinclude>ruya ngunyan na makanood nin labis pa sa mga inoroban sa katotokdo? An boot makanood, nakakanood, may mga academia o dai! Sayod na gayo na ito, itong minahale pa sana saro man kan mga nasa mokna! !Marahay an kastila sa siring na mga kasarapi! Saen kamo makoa nin panahon sa pagbalikbalik sa academia na pahanga kamong magkaigwa sa pagotob kan saindong mga katongdan sa clase? Boot nyamo na kamo gabos magpakanood nin kastila asin hilwason nindo nin marhay tanganing dai kami nindo mapasaan kan orosalming hull kan saindong mga giro asin kan saindong mga pesa. alagad enot ngona an obligacion dangan an devocion; otoba ngona nindo an saindong mga pagadal asin dangan kamo paghinon-od kan kastila asin lumaog kamo sa pagkaparasurat kun ginaganahan kamo ...” Asin sa bagay na siring nagpadagos nin pagtaram asin nagtaram sagkod na bominagting su batingaw asin natapus su clase, asin su duwang gatos tolong polo may apat na mga estudiante, pakatapus nin pagpangadye, nagruluwas daing pagalamaam giraray siring kan sinda lumaog, alagad nagpangharangos na baga nagkaharalean nin magabat na nakakababaw sainda. Lambang sarong hagbayon nadaihan nin sarong kabtang kan saiyang buhay, asin sa kaibahan kaito sarong kabtang kan saiyang karapatan asin an pagisusugad sa saiya mansana asin karibay kaini naglalakop an kaluyahan nin boot, an pagkaoyam sa pagadal asin an pagbalon nin mga maraot na boot sa laog kan mga puso. !Pakatapus kaini hagadan sinda nin kadonongan, karapatan, pagromdom sa kinamtan na karahayan! ''De nobis, post hocc, tristis sententia fertur!'' (214) Asin siring kan duwang gatos tolong polo may apat, pinaagi su saindang horas nin clase su riboribong mga estudiante na nagkaerenot sainda, asin, kun dai nahusay su mga bagay, papaagihon pa su mga maarabot asin magiging mga palpal, asin lugad an karapatan asin may kakundian an entusiasmo kan mga bagong tawo mababaliw sa kaongisan asin sa kahogakan, siring kan mga alon na, sa pagbalik na mga malaboy na ibang kabtang kan baybayon, pasorosaralihid na sa lambang pangyayari minawalat nin lalong dakol na tambak nin mga awot. Alagad itong nakakakita magpoon pa sa panahon na daing kapinonan na naglaladlad su mga kina-<noinclude></noinclude> so31gjflst60g4e3ridw845o1oaepu0 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/127 250 887 3742 3741 2024-10-15T15:49:51Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3741 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>122</center></noinclude>luwasan nin sarong gawe siring sa sarong torsido sa lakaw kan mga panahon. Itong minatimbang kan halaga nin sarong segundo asin nagbugtak sa saiyang mga linalang bilang enot na katogonan kan kauswagan asin pagkadai nin kakundian. Ito na kun matanos, mahagad nin mahigpit na kabilangan sa sukat magtao kaiyan saiya, sa riboribong pagisip na mga nadidikloman, an pinahababang karapatan nin tawo sa linaksang mga linalang asin kan dai mabilang na kabilangan nin nawarang panahon asin nasayang an kapagalan Asin kun sa irarom igwa nin katotoohan an mga katokdoan kan Evangelio, maninimbagan man itong mga linaksang dai nagpakanood nin pagingat kan liwanag kan saindang isip asin kan karapatan kan saindang espiritu, siring kan paghagad kan kagurangnan nin kabilangan sa sorogoon na tinawan nin mga talento (215) na sa katalawan nagpabayang habon-an! <center>----------</center><section end="XIII"/><section begin="XIV"/> <center>'''XIV'''</center> <center>'''''SARONG HARONG NIN MGA ESTUDIANTE'''''</center> Karapatdapat na dung-awon su harong na pinageerokan ni Makaraig. Dakula, mahiwas, duwang piso na entresuelo na sangkap nin mga marayrahay na rejas, garong colegio sa mga enot na horas nin aga asin kaparalyakan magpoon sa ikasampolong horas paitaas. Sa laog kan mga horas nin pag-aralingaling kan mga pupilo, magpoon sa paglaog sa mahiwas na zaguan sagkod na omabot sa piso principal, nagsusulwak an ngisi, an kaorogmahan asin an hiro. Mga hagbayon na mga nagpapakasolot nin magigian na mga pangharong na gubing nagkakarawat nin sipa, naghihirignit kan kosog na paggamit nin hinidale sanang mga hignitan nin kosog; sa mga hagyanan pinagsasaralakayan sa pagoltanan nin ikawalo asin ikasiyam na horas, sangkap nin mga hamong mga baston, pica, gancho asin mga panggakod, alagad generalmente dai nagkakainaranohan an mga nagsasalakay asin mga sinasalakay; an mga banog minaorontol sa talodtod kan intsik na sa hagyanan nagpapabakal nin mga korokakanon asin mga pastel na makakaindigestar. Napapalibotan sya nin dakol na mga aki, rinorognot su saiyang pinotos na rologay na asin gorobot, inaagawan sya nin<noinclude></noinclude> piwzos2x9i71jz1dr5crdj4cgcsvcg5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/128 250 888 3746 3745 2024-10-15T15:49:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3745 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>123</center></noinclude>sarong pastel, tinatawadan sya, asin minagibo saiya nin riboribong kademonyohan. Minakurahaw su intsik, minasupang minasumpa sa gabos na pinagngangalabngalab nyang tataramon, sagkod kan saiya, nagngongoyngoy, nagoolok, nakikimaherak, minapakita nin mabansay na panglawog kun dai nya pinakikinabangan an daing data okun man su marahay. “!Ah, dai data iyan ... Dai kosiyansiya ... Bako kilistiyano ... Ika lemonyo ... Salamahe ... tusutusu!” asin iba pa. Piff, paff! dai bale! Minasalingoy naghohoyomhoyom; kun sa talodtod nya sana minahugpa su mga badol kan mga baston dai minakolbang nagpapadagos kan saiyang karakal, nasisinangan sa paggasod nin: ... “No jugalo, eh? no jugalo!” alagad kun iyong hinohugpaan su nigo na namumugtakan kan saiyang mga korokakanon, dangan kaiyan, minasumpa na dai na mabalik pinapaluwas sa ngoso an gabos na mga paglanghad asin mga panunumpang mapapagisip; nangangana su mga barobata tanganing magorog an saiyang dagit asin kun nakikita ninda na naoobos na su mga kataga nin tataramon, asin barasog na nin dakol na mga hopia asin mga pisog nin sandia na inasinan, dangan na sya binabayadan siring sa magkakanigo asin kontentong minahale su intsik, nagngingisi, nagkikyat asin inaako bilang pagyaba su mga luhay na mga badol kan mga baston na pinapahugpa saiyang kan mga estudiante bilang pagpahumale. “!Huaya, homia!” Mga concierto nin piano asin violin, nin guitarra asin acordeon, nakikipagsublian kan paoliolit na sagantikan kan mga baston sa mga lection nin esgrima. Sa palibot nin sarong halakbang asin halabang lamesa su mga estudiante sa Ateneo nagsusururat, naggigiribo kan saindang mga composicion, nagreresolber kan saindang mga problema sa kataid nin iba na nagsusururat sa sain­dang mga katipan sa mga madyabong na papel na linen, pano nin mga guhit; su saro nagsusurat nin melodrama sa kataning kan nagaadal nin pagplauta asin sa mga consonante minaruluwas an mga siwik magpoon sa kapinonan. Sa enotan, su mga haralangkaw nang adal na naggagaramit nin mga calsetin na sukla asin mga bordadong mga zapatilla, nagaaralingaling sa pagpadagit sa mga saraday sa pagbobotong kan saindang talinga, na mga mapupula na huli sa pagkakamit nin makuring<noinclude></noinclude> sux9maqmzo6hc4q4qg860nd0nnyh7m0 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/129 250 889 3750 3749 2024-10-15T15:49:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3749 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>124</center></noinclude>mga pangorakding; duwa o tolo nagpoporogol sa sarong saday na nagkukurahaw, naghihibi asin ilinalaban huli sa mga paninikad su bergitas kan saiyang calzoncillo: pinapamugtak sya siring kan bag-o syang mamondag... nagkikiraykisay asin naghihibi. Sa sarong cuarto, sa palibot nin sarong mesa velador may apat na nagkakarawat nin revesino na nagngingirisi asin nagsosorobahan sa dakulang kaoyaman nin saro na sagin nagaadal kan leccion, alagad sa katotoohan naghahalat na aboton sya kan saiyang turno sa pagsugal. Su saro dominatong kaniguan na boroboso, naeskandalisar na marhay asin dominolok sa lamesa. “!Napakabisyoso nindo!” sabi:; “amay pang marhay asin sa sugal na! Hilingon ta, hilingon ta! Mangmang! arrastrehon mo kan tolong espada!” Asin kiniyom su saiyang libro asin nagsugal man. May nadangog na mga gasod, nagdaging an mga badol. May duwang nagiwal sa kataning na lambanan: sarong pilay na estudiante na dinggitan na marhay asin sarong makauugay na minadatong pa lamang hale sa mga lalawigan. Ini na pahanagang magpoon nin pagadal, nakatuklas nin sarong tratado nin filosofia asin nagbasa sa halangkaw na tingog, daing pagalamaam asin bakong marhay an pangangahologan nya sa principio ni Descartes: ''“Cogito, ergo sum!”'' (216) Ibinilang kan pilay na pinaglanghadan sya, su iba nakilabot sa pagsagdon alagad sa katotoohan ginagatongan ninda asin suminampot sa paspasan. Sa comedor sarong hagbayon may sarong latang sardinas, sarong botelyang alak asin su mga balon na dinadara pa sana hale sa saiyang banwaan, naggibo nin makabayaning pagmalasakit tanganing su saindang mga katood magkaigwang kabtang sa tente-en pie, alintanang su mga katood minasolang man sa sarong makabayaning panunumang. Su iba nagparirigos sa azotea asin nagborobombero sinda kan tubig sa bobon, asin nagdorogdogan nin mga tubig sa kaldero sa dakulang kasinangan kan mga naghihiriling. Alagad su ribok asin su kaorogmahan luhayluhay na nagkaorontok sa pagdadatong kan mga estudiante, na ipinaarapod ni Macaraig sa pagtao sainda nin kabilangan kan lakaw kan Academia nin kastila. Pinataratara nin gikan sa puso si Isagani siring man su penin-<noinclude></noinclude> jau0emu5dv8w231q95pvqwv0daxtlij Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/13 250 890 3754 3753 2024-10-15T15:49:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3753 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>8</center></noinclude>Natuklasan kan kagabsan na dakula su mokna asin ta an siring na bagay saindang ipinamamantaag huli sa hiro kan saindang mga payo. Daing iba kundi si Don Custodio, an may isusugad na si Don Custodio, huli kan saiyang talingkas na kamugtakan, asin huli kan saiyang halangkaw na katongdan, naghohonang sukat nyang solangon an siring na mokna na bakong gikan saiya — “!Ito sarong pagagaw kan kabagsikan nin iba!” — asin bominahon, pighohorohapros su bigote asin sa saiyang mahalagang tingog asin garo baga bilang nasa-orolay kan Ayuntamiento, nagsabi: “Patawadon logod ako ni Simoun, an igagalang kong katood, kun sabihan ko sya na solang ako sa saiyang ganan; maghahalaga nin dakulaon na pirak asin, sakale, kaipuhan lumaglag kita nin dakol na mga pook na matawo.” “!Di magkaralaglag!” an malipot na simbag ni Simoun. “Asin an kuwarta na ibabayad sa mga manggagamlang... ?” “Daing bayad. Mga bilanggo asin mga nakokolong an mga magtotoroklos.” “!Sus! kulang, ginoong Simoun!” “Kun kulang, magtoklos an bilog na banwaan, an mga gurang, an mga bagong tawo, kapalit kan kaglimang aldaw na kaipuhan ipagtoklos, gibohon na tolo, apat, limang bulan huli sa Pamahalaan, katongdan nin lambang saro na magdara nin sadiring pagkaon asin nin saindang mga kasangkapan!” Nagtaka si Don Custodio, sominalingoy kun baga sa harani may sarong indio na mangyaring makadangog saiya. Sa marhay na kapaladan, mga taga oma su mga itoon, asin su duwang timonel garong minamangnong marhay su mga liko kan salog. “Hampangon mo an katotoohan, Don Custodio,” an padagos ni Simoun; “an siring na palakaw ginigibo sa mga darakula lamang na mga toklos, asin sa kadikit lamang na paagi. Sa siring na paagi nahaman su mga piramide, su danaw nin Noeris asin su Coliseo sa Roma. Mga lalawigan gabos, mga harale sa olang (20) may darang mga cebollas manongod sa saindang ikabubuhay; mga magurang, mga bagong-tawo asin mga aid naghaharakot nin gapo, linalabrahan asin saindang pinarasan sa saindang abaga, asin kinakabohan sinda nin<noinclude></noinclude> 76z8p03l4uk165ddkou8jqzyoe6pk0b Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/130 250 891 3758 3757 2024-10-15T15:49:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3757 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>125</center></noinclude>sular na si Sandoval na nagpa-Manila sa pagempleo asin nagtapus kan saiyang pagadal, lubos na gayong sabay sya sa mga horot kan mga estudianteng filipino. An mga balagbag na ibinobugtak kan politica sa pagoltanan kan mga lahi, napapara sa mga clase na baga nagkaturunaw kan init kan kadonongan asin kan pagkabagong tawo. Sa kakulangan nin mga Ateneo asin mga centre nin kadonongan, literario o politico, inuurawa ni Sandoval an gabos na mga katiripunan sa pagladlad kan gabos nyang balaog sa pagtalumpati, na naghihilwas nin mga pananaramon sa saiyang ipinaliliwanag ano man na te­ma asin nakokoa nyang mag-oropak an saiyang mga katood asin mga naghihirinanyog. Kan mga hidaleng ito an pinagoorolayan iyo an pagtokdo nin kastila. Nin huli ta dai pa minadatong si Makaraig tama sa lakaw kan aldaw su mga bana-bana. “Anong nangyari? -- Anong ipinagboot kan General? Isinuhay an kapahintogotan? -- Nagtagumpay si Padre Irene? -- Nagtagumpay si Padre Irene? - - Nagtagum­pay si Padre Sibyla?” Iyo ini an pahinarapothapot kan lambang saro, mga hapot na daing ibang makakatao kan mga simbag si Makaraig. Sa mga hagbayon na nagtiripon igwa nin mga optimista siring ki Isagani asin ki Sandoval asin saindang nakikitang haman na an mga bagay asin nagtatararam sinda nin mga kamongayahan asin mga kaomawan sa pamahalaan sa pagkamakibanwaan kan mga estudiante, optimismo na minasadol ki Juanito Pelaez na hagadon na mapasaiya an dakulang kabtang kan kaomawan sa paglalang kan kasararoan. Sa gabos na ini minasimbag su pesimistang si Pecson, -- sarong tabatsoy na may da­kulang ngisi nin bongo, -- na nagsasabi nin mga dapleng lasig, na si Obispo A., si Padre B., si Provincial C. pinakihumarapotan o dai asin nagharatol na iralaog o dai sa bilanggoan an gabos na mga kasapi sa kasara­roan, bareta na nakatao nin kapurisawan ki Juanito Pelaez na nagsasakolsakol kan mga hidaleng ito: “Carambas, dai ako nindo ipaglabot...” Si Sandoval, bilang sarong peninsular asin liberal, nadadagit na marhay: “Alagad, p--!” an sabi; “iyan pagkaigwa nin maraot na ganan sa Saiyang Kahalangkawan! Aram ko na<noinclude></noinclude> 6e1xi6ukl5fy0ith8m3nmqdu3k3w2o3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/131 250 892 3766 3765 2024-10-15T15:49:52Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3765 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>126</center></noinclude>maki-fraileng marhay, alagad sa bagay na siring dai minatogot na malasigan sya kan mga fraile! Boot mong sabihon sakuya, Pecson, kun saen mo pinapasikad an pagtubod mo na daing sadiring pagisip an General?” “Dai ako nagsasabi kaiyan, Sandoval,” an simbag ni Pecson na nakahoyom sagkod na nahiling su panigmit; “kun manongod sakuya may sadiring pagisip an General, kun sa pagkasayod, an pagisip kan gabos na maabot kan saiyang kamot... !Malinaw iniho!” “!Patamae sya! Alagad sambitan mo ako nin sarong pangyari, sambitan mo ako nin sarong pangyari!” nagkukurahaw si Sandoval; “magi kitang mga kaiwal nin mga daing laog sa pasuruhay, nin mga daing alongaong na mga kataga nin tataramon asin paduman kita sa daga nin mga pangyayari,” an sabi pa naghohorahorat nin matihantik (217) na horat. “Mga nangyari, mga ginoo, mga nangyari, an iba kapurisawan na habo kong apodan na filibustera.” Naghoyom si Pecson siring sa sarong banal asin sinaligbaton sya. “Anion na an filibusterismo! Alagad dai daw makapagdiskutir na dai magdolok sa mga sombong?” Nakisuhay si Sandoval, asin naghagad nin mga pang-yayari na nagtogdas nin halipot na talumpati. “Tara dai pa nahaloy nagkaigwa digdi nin asunto an nagkapirang mga particular asin mga fraile, asin hinatolan ito kan General interino, na pinasentensiyahan sa Provincial kan orden na nakikiasunto,” an simbag ni Pecson. Asin ominolok naman na baga an pinagoorolayan sarong bagay na dai makakaano. Nagsambit nin mga ngaran, mga petsa asin nangakong madara nin mga kasuratan na magpapatotoo kun paano an pagadministrar nin justicia. “Alagad saen mapapasikad, sabihi ako, saen makakapanudmad sinda sa dai pagtogot na an minabantaag sa mga mata mapapakinabangan na bulanos asin kaipuhan?” an hapot ni Sandoval. Nangirogkirog si Pecson. “Saen nanganganib an matanos na boot kan bansa...” sa tingog nin sarong curial na nagbabasa nin sarong alegato. “!Iyan an talagang mataba! Anong labot kan matanos na boot kan bansa sa mga pagsusundan kan sin-<noinclude></noinclude> qgz1pp1arkzoqjoyn3f9ddckyunhs9c Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/132 250 893 3770 3769 2024-10-15T15:49:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3769 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>127</center></noinclude>taxis?” “Mga Doctores igwa an Santang Inang Simbahan ... Anong maaraman ko? sakale ikinatatakot na masayod nyato an mga katogonan asin mapagotob ta an mga iyan... Anong mangyayari sa Filipinas sa aldaw na magkasinarabotan kita?” Dai naoyonan ni Sandoval su pinaghororonan asin su pangisi sa orolay. Sa dalan na ito dai mangyaring lumuwas an sarong magkakanigong kaisipan. “Dai mo darahon sa biro-biro an mga bagay,” hominagayhay; “mga magagabat na bagay an pinagoorolayan.” “Iligtas logod ako nin Dios sa pagbiro kun igwa nin mga fraile sa tahaw!” “Alagad, arin an saindang pinapasikadan .. ?” “Sa pangyari na banggi na mantang an mga horas nin clase banggi,” an padagos ni Pecson sa iyo mansanang daging nin tingog na baga mapadapit sa mga midbid asin talastas na mga formula masasabi na bi­lang kaolangan an daing datang ugale siring kan sa paadalan sa paadalan sa Malolos ... “Saro pa! Dai daw minapaili sa irarom kan madiklom na manto kan kabanggihon an mga clase kan Academia nin Dibujo, asin an mga novenario patin an mga procesion? ...” “Mapangataman sa karapatan kan Universidad,” an padagos kan mataba na dai pinakiman-ohan su pangmasid na tataramon. “!Magpangataman! Kaipuhan na dumoko an Univer­sidad sa mga kaipuhan kan mga estudiante. Asin kun iyan talagang iyo ano kun siring an Universidad? Sa­rong paadalan saen daing nanonodan? Sakale nagtiripon an nagkapira katawo asin nagsabing kadonongan asin pagtokdo sa pagtokdo sa pagolang na matokdoan an iba?” “Huli ta an mga pagpoon-poon na minahale sa ibaba inaapod na dai-pagkamongayahe...” “Asin mga mokna na mga hale sa itaas,” an padamgo kan saro; “yaon an Escuela de Artes y Oficios!” “Luhayluhay, mga ginoo,” sabi ni Sandoval; “bako akong maki-fraile, midbid na marhay an mga mapagisusugad kong mga kaisipan, alagad ki Cesar su ki Cesar! Sa paadalan na iyan nin Artes y Oficios, na iyo ako an orog kaentusiyastadong defensor asin papataratarahon<noinclude></noinclude> 1tkoe1pmalc6b8vk5wu9kjyij0ekvbe Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/133 250 894 3774 3773 2024-10-15T15:49:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3773 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>128</center></noinclude>ko an pagkamiti kaiyan siring sa enot na daliwawa kan kaagahon sa mapalad na ining kaporoan, an paadalan na iyan nin Artes y Oficios pinamahalaan kan mga fraile...” “O su ayam kan hortelano na iyo mansana,” an dugang ni Pecson na sinaligbaton naman su orolay. “Hamos p--!” olay ni Sandoval na angot na marhay huli kan saligbaton asin nawara su kasogpon kan saiyang katarahanan; “sagkod na dai kita makanood nin ano man na maraot, dai kita sukat maging mga pesimista, dai kita maging mga laban sa katanosan na pagborongborongan nyato an pakahiwas asin katalingkasan kan Pamahalaan...” Asin ginibo sa mga magayon na mga kataga nin tataramon an pangalasag baga bilang kan gobierno asin kan mga marhay na kaisipan kaini, paksa na dai pinangangahasan ni Pecson na pakilabotan. “An Pamahalaan na kastila,” sabi sa kabilang sa nagkapirang kataga nin tataramon, “nagtao saindo kan gabos, daing ano man na ipinagpainda saindo! Nagkaigwa kami sa España nin absolutismo, asin nagkaigwa kamo nin absolutismo, an samuyang daga pinano kan mga fraile nin mga convento asin saro sa ikatolong kabtang kan Manila namumugtakan nin mga convento; sa España iyong naghahade an sanggot, asin an sanggot digdi iyo an huring pasakit; mga catolico kami asin ginibo mi kamong mga catolico asin nagbabanaag sa saindong mga pinagaadalan an escolasticismo, sa katapusan, mga ginoo, minatangis kami kun nagtatangis kamo, nagtitios kami kun nagtitios kamo, igwa kita kan iyo mansanang mga altar, kan iyo mansanang hokoman, kan iyo mansanang mga pasakit, asin matanos man na itao mi saindo an samo mansanang mga katanosan asin an samo mansanang mga kagayagayahan.” Asin huli ta dai nin nagsaligbaton saiya nagorog na magorog su saiyang entusiasmo sagkod na lominipat sya sa pagtaram dapit sa kaagahon na Filipinas. “Siring sa sinasabi ko, mga ginoo, an kaagahon bakong harayo; binubuksan kan España an sirangan sa mahal nyang Filipinas, asin nagliliwat an mga panahon asin aram kong padagos na an ginigibo labis pa sa satong inaakala. Sa pamahalaan na iyan na alinsunod saindo nag-aalangalang asin daing sadiring kabot-an, marayrahay na alibangan (218) nyato kan satong pag-<noinclude></noinclude> dwi73fboah1evnz1h2gkqcjr0b57nfj Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/134 250 895 3778 3777 2024-10-15T15:49:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3777 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>129</center></noinclude>tiwala, satuyang ipakita saiya na minasarig kita saiya; ipagiromdom ta saiya huli kan satong gawe (kun nakakalingaw bagay na dai ko pinaghohonang nangyari), na may pagtubod kita sa saiyang mga marhay na horot asin dai sukat magpakanoro nin ibang pagsusundan kundi kan katanosan lamang asin kan karahayan kan gabos nyang pinamamahalaan. Dai, ginoo,” nagpadagos sa mapanalumpating tingog, “dai kita sukat tomogot na alonggating mangyari sa bagay na ini an sarong pakihumapot sa ibang mga pangkat na orog o bako na gayong mga solang, tara an pagisip lamang makakasalom na kan kapahubayaan kan bagay; an saindong hirohiro sagkod ngunyan tapat, bulanos, daing mga kaborongan, daing mga pangimon; minadolok kamo saiya masipag asin pontok, an mga pangatanosan na saindong ipinamamantaag dai maorogan sa pangayaring mapapangataman na gayo; an saindong katuyohan iyo an pagpahinggaan kan toklos kan mga profesores sa mga enot na taon asin gibohon na facil an pagadal sa ginatos na mga estudiante na nakakaparano kan mga clase asin dai mapapangataman nin saro sanang profesor. Kun sag­kod ngunyan dai pa nahuhusay an kahagadan iyo ta, siring sa sakong naaraman, kanigoan na mga bagaybagay na nagkatarambak; alagad ipinahahayag ko na ginana na an kampanya, asin ta an pagpaapod ni Makaraig iyo tanganing ipaisi sato an tagumpay, asin sa aga makikita nyato an balos kan satong mga kapagalan huli sa mga oropak asin kapasalamatan kan bansa asin siisay an makaaram, mga ginoo, kun dai kamo imokna kan pamahalaan sa sarong marayrahay na condecoracion huli ta kamo magkakanigo sa bansa!” Dominaging an entusiastang oropakan; gabos naniniriwala na sa tagumpay asin dakol sa condecoracion. “Sukat maaraman, mga ginoo,” olay ni Juanito, “na saro ako sa mga enot na magmorokna!” Bakong entusiyasmado an pesimistang si Pecson. “Huli ta dai mamumugtak sa satong bolanos an conde­ coracion!” an sabi. Alagad sa marhay na palad ni Pelaez dai nadangog su kapahayagan sa tahaw kan mga inopak. Kan maghuruhubya na, suminimbag si Pecson: “Marhay, marhay, marhay na gayo, alagad sarong ipamugtak baga bilang. .. kun laen sa gabos na iyan, an General makihumapot, makihumapot asin makihu-<noinclude></noinclude> k7ag6v83zj8277nd2crwck5spkgd8jk Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/135 250 896 3783 3782 2024-10-15T15:49:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3782 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>130</center></noinclude>mapot asin dangan dai kita taohan nin pahintogot?” Su ipamugtak baga bilang naholog siring sa tubig na malipot. Hiniling kan gabos si Sandoval ini natol-an. “Kun siring,” nagsabi sa maluhay na tingog na nangangalangalang. “Kun siring?” “Kun siring,” an hagayhay ni Sandoval na kinokurabkutaban pa kan mga oropak asin sa sarong aranke nin entusiasmo, “mantang sa mga kasuratan asin sa mga linimbag nagpapahayag na boot kan saindong adal, asin inoolang asin pinapaindahan iyan kun sinasambit sa daga nin mga pangyayari, kun siring, mga ginoo, dai nasayang su saindong mga pagmaliogot, nakamtan nindo su dai nahimo nin siisay man, ramsingon an mascara asin iapon saindo an guantes!” (219) “!Madasig, madasig!” mga enteisiyamadong kominorurahaw an nagkapira. “!Marahay sa ki Sandoval! Madasig sa guantes!” an dugang nin iba. “Iapon satuya an guantes!” an mapagtuya-tuyang olit na sabi ni Pecson. Napaodong si Sandoval sa tahaw kan saiyang tagumpay, alagad huli sa pagkamatar-askas na rogaring kan saiyang lahi kan saiyang sa dugong sa tagapagtalumpati naolian tolos mansana. “Dangan?” hominapot sya; “dangan, kun sa mga Fili­pino may mangahas na somimbag sa agyat, dangan ako, si Sandoval, poporoton ko an guantes (220) sa ngaran kan España huli ta an siring na palakaw maluwas na sarong paghimutik sa mga marhay na kaisipan na sa giraray saiyang rinimpos huli sa saiyang mga lalawigan, asin huli ta siisay sa bagay na siring an masikwal sa katongdan na ipinaniniwala saiya asin magpalabilabi sa saiyang pangkagabsan na kapangyarihan dai magkakanigo kan pagsorog kan bansa siring man kan pagampon nin siisay man na namamanwaan na kastila!” Su entusiyasmo kan mga nagdadarangog gominilagila sa rami. Kinogos ni Isagani si Sandoval, ominarog saiya su iba; pinaghororonan an bansa, an kaboronyogan, an pagkamagturugang, an kadayupotan; sabi kan mga Filipino kun dai nin iba kundi mga Sandovales lamang sa España, an gabos maluwas na mga Sando­ vales sa Filipinas; nagsisilyab su mga mata ni Sandoval<noinclude></noinclude> hdxgesxkx80z1h9i0k7x5mrhai9l2m9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/136 250 897 3787 3786 2024-10-15T15:49:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3786 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>131</center></noinclude> asin mapapagakalá na kun sa hidaleng ito may ominapon saiya kan guantes, sominangkay sya sa arin man na kabayo asin napagadán huli sa Filipinas. lyo sanang sominimbag su malipot na tubig: (221) “Marhay, marhay na gayo, Sandoval; makakasabi man ako nin siring kun ako peninsular, alágad, mantang bakó akó; kun sabihon ko an kabangá kan saimong sinabi ika mansana ibibilang mo akong filibustero.” Nagpopoon na si Sandoval nin sarong talumpati na panó nin mga pagsosolang kasu saligbatonon. “!Magayagayang bareta! mga katóod, magayagáyang baretá! Tagumpay!” nagkuráhaw kan hidaleng ito an sarong hagbayon na lominaog asin kinorogos su gabos. “!Magayagáyang baretá, mga katood! Mabuhay an tataramon na kastila!” Sinabat su bareta nin sarong oropakan; nagkinorogosan su kagabsan, gabos na mga mata nagkikintab sa luhá. Si Pecson sana an nagririmpos kan saiyang hoyom nin dai pagtiwalá. An nagdara kan orog kamagayagáyang baretá iyo si Makaraig, su hagbayon na namayo kan mokná. An estudiante na ini naggagámit sa harong na ito saiya sana nin duwang lalamban na marayrahay na gayo su mga kasangkapan, may sorogóon asin cochero na magmamangno kan saiyang araña (222) asin kan saiyang mga kabayo. Mabansay na pamandok, pinong mga hiróhiró, tihantik asin mayamanon na gayo. Minsan nagaádal nin Derecho sa pagkamit lamang nin titulo academico, nagkakamit nin dangog na maigot magádal asin bilang dialectico sunod sa mga escolastico, daing sukat ikapaguri sa mga orog kamaigot na mga ergotistas sa calustro Universitario. Minsán siring bakó man na huring marhay kun mapádapit sa mga kaisipan asin mga kauswagan sa mga panahon na ini; su saiyang kayamanan nagtatao saiya kan gabós na mga libro asin mga revista na dai nahimong mapogol kan enot na censura. Sa siring na mga kakayahan, huli kan saiyang dangog na madásig, an saiyang mga mapálad na pakigsagupaan sa saiyang mga sa aki pang mga taón asin su saiyang pinong pagkamainalagka, bakong katakataka na magkaigwa nin siring kadakulang lasig sa sai­yang mga pagiriba, asin pinili sa pagtapus kan siring kapawot na mokna na iyo an pagtokdó nin kastilá. Pakalihis kan mga enot na kapamantaagan kan en-<noinclude></noinclude> qbuhv2nhlldgfn842mf2g1eogkz20zc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/137 250 898 3791 3790 2024-10-15T15:49:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3790 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>132</center></noinclude> tusiyasmo na sa pagkabagong tawo minabilog nin forma na exageradong marhay huli ta gabós nakikitang marayráhay, boot magpakaaram kun anong nangyari kan mga bagaybágay. “Ngunyan na aga nakipagkita ako ki Padre Irene,” an may kaibang misterio na sabi ni Makaraig. “!Mabuhay si Padre Irene!” an kurahaw nin sarong estudiante na entusiasmado. “!Inosipan ako ni Padre Irene,” an padagós ni Maka­raig, “kan gabos na nangyari sa Los Baños. Garong nagpasuruhay sinda sa laog nin dai kumulang sa sarong semana, pinangatigan nya asin saiyang ilinaban su satuyang causa laban sa gabos, laban ki Padre Hernandez. Ki Padre Sibyla, ki Padre Salve, sa General, sa segundo Cabo, sa joyero na si Simoun...” “An joyero na si Simoun!” an saligbaton nin saró, “alagád anong lábot kan judio na iyan sa mga bágay kan satuyang bansa? Asin kita na nagpayaman saiya sa pagbakal...” “!Halo!” an sabi saiya kan saró, na dai nakakatios asin muyang makaaram kun napan-ong nadaog ni Pad­re Irene an siring kangirhat na mga kaiwal. “Igwa man ngani nin mga darakulang empleado na mga sólong sa satong mokna, su Director de Adminis­tracion, su Governador Civil, su intsik na si Quiroga...” “!An intsik na si Quiroga!! Su alkaguwete kan mga...” “Humalo kang tawo ka!” “Sa katapusan,” nagpadagos si Makaraig, “sasarayon kutá su expediente asin papakatorogon sa laog nin halawig na mga bulan kan maromdoman ni Padre Irene su Comisión Superior de Instrucción Primaria, asin nagmokna na mantang dapit sa pagtokdó kan tataramon na kastilá, su expediente darahon sa pangkat na ito tangáning magsabi sinda kun anong sukat gibohon ...” “Alágad haloy nang dai nagpupunsionar an comision na iyán,” an páhayag ni Pecson. “lyo ngani iyán an isinimbag ki Padre Irene,” an padagos ni Makaraig, “asin sominimbag na marhay na bahigay ito tanganing mabuhay uli, asin sa pangurawa nya kan dagyang ni Don Custodio, na saró sa mga vocal, nagmokná na sa horas mansanang ito magngaran nin sarong comisión, asin sa pagkakita asin pagkamidbid kan silansikan ni Don Custodio ngaranan syang po-<noinclude></noinclude> meu0o0ovu9xkglmln5iou7qx3vw30tq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/138 250 899 3795 3794 2024-10-15T15:49:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3794 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>133</center></noinclude> nente asin ngunyan nasa kamot nya su expediente. Nangakó si Don Custodio na tatapuson nya ito sa laog kan bilog na bulan na ini.” “!Mabuhay si Don Custodio!” “Asin kun contra an kapahayagan ni Don Custodio?” an hapot kan pesimistang si Pecson. “Dai ninda iyan pinagisip, ralangó kan pagisip na dai sasarayon su asunto.” Hiniling kan gabos si Makaraig tanganing maaraman ninda kun anong pagmamarhayon. “An panuwal (223) mansanang iyán ginibo ki Padre Irene, alágad kasabay kan saiyang andak sinabihan ako: “!Dakol kaming kinamtan, nahimo nyamó na su asunto makapasiring sa sarong solución, mapiritan an kaiwal na akoon an laban... kun makadasig kami sa pagisip ni Don Custodio tánganing, sa pagsunod kan saiyang mga mapagisusugad na mga lakaw, magtao nin marhay na informe, kamit na an gabós; ipinapahiling nanggad kan General na dai syang inaapilan.” Ominórong si Makaraig. “Asin paano an páglasig?” an hapot nin sarong dai nakatios. “Tinoroán ako ni Padre Irene nin duwang palakaw...” “!Si intsik Quiroga!” an sabi nin saró. “Ka! Nadasig na pagmamangno ki Quiroga...” “Sarong marhay na pasib!” “Nangorog na, nagpapamidbid na sya dai mababakal.” “Ah iyo na, áram ko na!” hominagayhay si Pecson na nagngingisi; “si Pepay na bailarina.” “Ah, ohó! si Pepay na bailarina!” an sabi nin nagkapira. An Pepay na ini sarong darágang rozagante na ibinibilang na kaógnay nin boot ni Don Custodio; sa saiya nagdodorólok su mga contratista, su mga empleado asin su mga paribok kun may boot makamtan sa bantog na consejal. Si Juanito Peláez na katóod man kan bailarina nagpaháyag man na huhusayon nya an bagay na ito, alagad kominirikiri si Isagani asin nagsabi na igó nang ginámit ninda si Padre Irene asin kapalabihan na gayo na gamiton si Pepay sa asuntong siring kaini. “Hilingon ta an saró pang palakaw!” “An saró pa iyo an pagdolok sa saiyang abogado con-<noinclude></noinclude> 35dgen2fxgy6wi7a4ijj15f01163y7g Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/139 250 900 3800 3799 2024-10-15T15:49:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3799 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>134</center></noinclude>suitor, ki Ginoong Pasta, an oraculo na dinodokoan ni Don Custodio. “Pinagmamarhay ko iyan” an sabi; “si Ginoong Pasta Filipino, asin kaklase kan sakong amaon. Alagad, paano syang mainteresar?” “Yaon diyan an quid,” (224), an simbag ni Makaraig na mapangataman na hiniling si Isagani; “si Gi­noong Pasta may sarong bailarina, sabi ko. .. sarong bordadora.. Kominiri naman si Isagani. “Dai ka maging labi kapuritano,” an sabi saiya ni Juanito Pelaez; “an mga palakaw iliniligtas kan katuyohan! Midbid ko an bordadora, si Matea, na may taller na pinaggigibohan nin dakol na mga daraga...” “Dai, mga ginoo,” an agaw na tataramon ni Isagani; “domolok kita sa mga matanos na palakaw... Maduman ako sa pakiatubang sa harong ni Ginoong Pasta asin kun dai akong makamtan na ano man, dangan na nindo gibohon an saindong muya sa mga bailarina asin sa mga bordadora.” Sa diitdiit nagkapiriritan na omoyon saindang pinagkaoroyonan na sa aldaw mansanang ito kaolayon ni Isagani si Ginoong Pasta asin pagkahapon mabareta sya sa Universidad sa saiyang mga pagiriba kun anong nangyari sa saiyang pakipagkita. <section end="XIV"/><center>----------</center><section begin="XV"/> <center>'''XV'''</center> <center>'''''SI GINOONG PASTA'''''</center> Nakiatubang si Isagani sa harong kan abogado, saro sa mga napapalaen na pagisip sa Manila na pinakikihumapotan kan mga fraile sa saindang mga darakulang kasibotan. Naoroabala su hagbayon huli ta kadakol na mga cliente, alagad ominabot man giraray su saiyang turno asin lominaog sa estudio o bufete na iyo an pangkagabsan na apod sa Filipinas. Rinisibi sya kan abogado nin sarong magian na abo na hiniling sa hilom su saiyang mga bitis; dai tominin­dog, dai man nangataman na patukawon sya asin nagpadagos nin pagsurat. Nagkaigwa si Isagani nin bahigay sa pagmasid saiya asin sa pagadal saiya nin marhay. Gominurang na marhay su abogado, ubanon asin su kaangasan minalakop sa kahalangkawan kan payo, su saiyang pamandok magabat asin maisog.<noinclude></noinclude> b5lpaaqhsbrs7r9b1lsedtzzebh32wk Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/14 250 901 3805 3804 2024-10-15T15:49:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3804 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>9</center></noinclude>oficial na may latigo; dangan su mga nagpupuruli sa saindang mga banwaan, su mga nagkakataradang buhay, o nagkakagaradan sa kabasodan kan olang. Dangan minadaratong su ibang mga lalawigan (21), minasunod man su iba pang lalawigan, pasorosaralihid sa toklos sa halawig na mga taon; nahaman su toklos asin ngunyan satuyang pinagngangalasan, minalakbay kita, minapa-Egipto asin minapa-Roma, satuyang inodmaw an mga Faraon, an Familia Antonina . . . Hampangon mo an katotoohan; an mga gadan sa giraray mga gadan asin an makosog lamang an tataraohan nin katanosan kan mga ipangangaraki ngapit.” “Alagad, Gindong Simoun, an siring na mga pagsusundan mangyaring makaparibok,” an pahayag ni Don Custodio, na nariribaraw huli kan kamugtakan kan siring na bagay. “!Makaparibok, ha, ha! Sakale, nakighimagsikan na lamang su egiptong banwaan, nanurumang su mga bilanggong judio laban sa maugayon na si Tito? Tawo, sa loba ko, sabot kang marhay sa salaysay!” (22) Hayag na gayo na an Simoun na ito borobosong marhay o palpal na gayo! Pandokon ni Don Custodio na dai tataong salaysay, garo mansana syang nabongkalan na siwo! Asin siring na nangyari, nakalingaw si Don Cus­todio asin sominimbag: “!Dai ka man kaya sa kaibahan kan mga egipcios, dai man sa mga judio!” “Asin an bansang ini nakipaghimagsikan bako sanang makasaro,” an may kapangalangalangan na dugang kan dominico; “kan mga panahon na pinipirit sindang maghakot nin mga darakulang kahoy na gigibohon na mga dahong, kun bakong huli kan mga religioso. .. ” “Harayo na an panahon na ito,” nagsimbag si Simoun na nagngingisi-ngisi nin lalong hilaw ki sa dati nyang pinagtotodan; “an mga kaporoan na ini dai nakikipaghirimagsikan liwat minsan and kadakol kan mga toklos asin mga buhis ... Bakong ipinaliwanag mo ini sako, Padre Salvi,” an sabi pa na inatubang su maniwang na franciscano, “sa harong asin sa hospital nin Los Banos na namumugtakan ngunyan kan Saiyang Kahalangkawan (23) ...” Hiniro ni Padre Salvi su saiyang payo asin huminiling na baga dai nadangog su hapot.<noinclude></noinclude> rgoi2s4pxs532pgu19alkm3u4113zh2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/140 250 902 3809 3808 2024-10-15T15:49:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3808 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>135</center></noinclude>Daing girirongan sa estudio; daing ibang nadadangog kundi su mga rimorimo kan mga escribiente o mga pasante na naggigiribo sa kataid na cuarto; nagraragot su saindang mga sipol na baga nakikiiwal sa papel. Natapus man giraray kan abogado su saiyang pigsurat, binotsanan su sipol, itinongkahal su payo asin kan mamidbidan su hagbayon, sominaga su saiyang pamandok asin mapagmahal na iginawgaw saiya su kamot. “Bantay, hagbayon! alagad tukaw, dispensara ako, dai ko aram na ika. Asin su saimong amaon?” Nagkaigwa nin animo si Isagani asin naghona na maluwas na marhay su saiyang tuyo. Sa gotos na mga tataramon inosip saiya su nangyari na inadalan na marhay su ibinobanga kan saiyang mga tataramon. Daing girong na naghimate kan pagpoon si Ginoong Pasta asin, minsan nakakaaram kan mga pinaghahagad kan mga estudiante, nagsagin daing pakaisi na baga sa pagpahiling na sya nin ano man na pakalabot sa mga gaweng itong sa aki, alagad kan magsahot kan boot makamtan saiya asin kan makadangog na dapit sa Vice Rector, mga fraile, Capitan General, mokna, asin iba pa, luhayluhay na nagromarom su saiyang lawog asin sa katapusan hominagayhay: “Ini an bansa nin mga mokna! alagad magpadagos ka, magpadagos ka.” Dai nagluya su boot ni Isagani; nagtaram dapit sa solucion na itatao asin nagtapus sa pagpahayag kan pagtiwala kan mga bagong tawo saiya, ki Ginoong Pas­ ta, matabang saiya kun sakale makihumapot saiya si Don Custodio, siring sa mapapaghalat, si Isagani dai nangahas na magsabi na matao nin hatol huli kan hiro kan lawog kan abogado. Alagad hinimo na ni Ginoong Pasta su saiyang solu­ cion na iyo an dai pakilabot sa bagay na ito maging tagapakihumapot, maging pakihumapotan. Talastas nya su nangyari sa Los Baños, batid nya na igwa nin duwang partido asin bako sanang si Padre Irene an iyoiyong nasa-pangkat kan mga estudiante, asin bako man na iyong nagsadol na darahon su expediente sa Comision de Instruccion Primaria atang su katumang na gayo. Si Padre Irene, Padre Fernandez, su ''condesa'', sarong parakarakal na nakakagilagila kan kabalanan nin mga kasangkapan sa bagong Academia asin su halangkaw na<noinclude></noinclude> rzgykcekl1ttyoxxlidgv57yac8p4sh Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/141 250 903 3813 3812 2024-10-15T15:49:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3812 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>136</center></noinclude>empleado na nagparasambit nin dakol na mga decretos reales magtatagumpay, kan si Padre Sibyla, sa pagmawot na magkaigwa nin panawot, ipinaromdom su Comision Superior. An gabos na mga bagay na iniho nasa sa giromdom kan dakulang abogado, mala ngani ta pakatapus ni Isagani pagtaram, naisipan nyang ibongon sya, gaboton su asunto, darahon su olayolay sa ibang paksa. “Oho!” an sabi na pinahalaba su ngodoy: “dai nin madaog sakuya sa pagkamoot sa banwaan asin sa mga mapaguswag na mga pagmawot, alagad.. . dai ako makapangako... inda sana kun batid mo an sakuyang kamugtakan, sarong kamugtakan na delikadong marhay ... kaniguan an sakong mga intereses... sukat akong gomibo sa laog kan mga kotod nin sarong mahigpit na alam... sarong kapangakoan...” Boot kan abogado na malibong su hagbayon sa irarom nin mga mabansay na tataramon asin nagpoon nin pagtaram dapit sa mga batas, dapit sa mga pagboot asin kaniguan su itinaram mala ngani ta sa lugar na goboton su hagbayon, haros sya mansana an nagobot sa makalilibong na lungib nin mga pagsasambit. “Dai lamang sa boot nyamo na ibugtak ka sa sarong kapangakoan,” an simbag ni Isagani sa dakulang kamoninongan; “iligtas kami nin Dios sa pagmolestya sa pinakadiit na bagay sa mga tawong an buhay mapapakinabangan na gayo kan iba pang mga Filipino! Alagad minsan kulang ako nin pakasabot sa mga katogonan, sa hadeng mga kabot-an, mga pagandam asin mga katigayonan na naghahade sa satuyang bansa, dai ako naniniwala na mangyaring magkaigwa nin ano man na maraot na pagikaduwahan an mga halangkaw na katuyohan kan pamahalaan, an paghinguha kan marhay na pagtao kaiyan nin kahologan; pighahanap nyamo an siring mansanang katuyohan asin nagkakalaen lamang kami sa mga palakaw.” Hominoyom su abogado; nagpabaya su hagbayon na darahon sya sa ibang paksa asin duman gogoboton sya, gobot na. “lyo na pa-karhay yaon diyan an ''guid'' siring sa sabi kan banwaan; malinaw na gayo na magkakanigo nin kaomawan an pagtabang sa pamahalaan kun tumabang saiya sa kahoyoan, sa pagsunod sa saiyang mga katigayonan, an matanos na espiritu kan mga na kaangay<noinclude></noinclude> p7i8w69m71bjeskuhl7mhew5t5ame7a Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/142 250 904 3817 3816 2024-10-15T15:49:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3816 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>137</center></noinclude>sa mga matanos na pagtiwala kan mga nagkakapot kan pamahalaan asin bakong katumang kan kaito pa asin pangkagabsan na palakaw sa pagisip nin mga tawo na nasa saindang pamahala an pangkabilogan na karahayan kan mga tawo na minabilog nin sa­ rong gabungan. Asin kun criminal, mapapadusahan, huli ta mapaglapastang sa halangkaw na asas (225) nin kapangyarihan, magbalo nin sarong katumang na gawe sa saiyang kasadolan ipamugtak pang orog karahay ki kan sa pamahalaan, huli ta an siring na pangyari mahimong makarangsa kan marhay na dangog na iyo an enot na tugsaran na natutukawan kan gabos na mga edificios coloniales.” Asin su gurang na abogado nakakasayod na gayo na an hagupas na ito nakaparongaw ki Isagani, pominamugtak sa saiyang sillon seryong marhay minsan nagingisi sa irarom. Alagad si Isagani sominimbag: “Sa sakong pagloba an mga pamahalaan mahanap nin lalong masarig na mga patugmaran kun orog na gayong pinagbabantaan... an patugmadan nin marhay na dangog sa mga pamahalaan na colonial iyo an orog kahilako, huli ta dai namumugtak sainda kundi sa mabansay na boot kan mga pinamamahalaan sagkod na nagmimiridbid kaiyan... An sandag (226) o pangatanosan na tugsaran sa paghona ko iyo an orog na damay.” Itinongkahal kan abogado su payo; ano? an hagbayon na ito nangahas na sumimbag saiya, saiya, si Ginoong Pasta? Dai pa giraray nariribaraw kan mga magabat nyang tataramon? “Hagbayon, pabayaan mo an mga kaisipan na ini ta mga mapanganib na gayo,” sominaligbaton su abogado na kominorat. “An sinasabi ko saimo na sukat na paba­ yaan na humiro an pamahalaan.” “An mga pamahalaan pinatindog sa karahayan kan mga banwaan, asin sa pagotob kan saiyang katuyohan siring sa magkakanigo kaipuhan na sumonod sa mga itinotokdo kan mga namamanwaan na iyong orog na ga­ yong nagpapakaisi kan saindang mga kaipuhan.” “An mga minabilog kan pamahalaan siring man mga namamanwaan asin orog na gayong mga halangkaw an pakanood.” “Alagad, bilang mga tawo mangyaring magkamale,<noinclude></noinclude> dciegg18snr24hybssptgjdwakoi80x Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/143 250 905 3821 3820 2024-10-15T15:49:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3820 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>138</center></noinclude>asin dai sukat sinda magbinorongog sa ibang mga ganan.” “Magtiwala ka sainda; itatao ninda gabos.” “May sarong arawfga na lubos na gayong kastila na nagsasabi, na an dai maghibi dai makakasoso. An dai hinahagad, dai itinatao.” “Ata ngani!” sominimbag su abogado na mapagtuyatuyang nagngingisi; “sa pamahalaan su gabos na katumang an nangyayari... ” Alagad panale sanang ominodong na baga labislabis su saiyang mga itinaram, asin boot na hirahayon su paghimasang: “Tinaohan kita kan pamahalaan nin mga bagay na dai ta hinagad, dai ta man mangyaring hagadon... huli ta an paghagad... an paghagad nangangahologan nin pagkadai nin sarong bagay asin ta kun siring dai nagootob kan saiyang katongdan... magsadol saiya nin sa­rong palakaw, magdalo-dagong magkanoro saiya, bako nang labanan sya, pagsahot saiya ma mahimong magkamale asin sinabi ko na saimo, an siring na mga pamugtak mga paghomot sa ada (227) kan pamahalaan na co­ lonial... An mga hamak na tawo asin an mga kabagongtawohan mga daing pakaisi kainiho, dai nagpapakasabot, harabong magpakasabot na nagbubunga nin katumang an paghagad... na mapanglaban sa pamahalaan an yaon sa kaisipan na iyan...” “Ipagpatawad mo,” an saligbaton ni Isagani na nalapastangan kan mga pangatanosan na ginagamit saiya saiya kan abogado; “kun huli sa mga matanos na pa­lakaw may hinahagad an sarong banwaan sa sarong pamahalaan, an dahelan iyo ta pinaghohona na iyan marhay. asin natatalaga sa pagwaras saiya nin karahayan, asin an bagay na ini, sa lugar na makapadagit saiya, sukat na makasadol saiya; hinahagadan an ina, sagkod pa man dai sa nanglulumanak. An pamahalaan, sa sakong daing kinabatiran na ganan, bakong sarong nakakaisi kan gabos na mga bagay na mangyaring makakita asin makatamo kan gabos asin pa iyo, dai mang­yaring magpamugtak na pinaglapastanganan, huli tahilinga na sana an simbahan mansana na daing ibang gibo kundi maghagad asin maghagad sa Dios na nakakakita asin nakakamidbid kan gabos asin nagpipirit nin dakol na mga bagay sa mga hokoman kan pamahalaan na inf, maging an Dios, maging an mga hokoman, sag-<noinclude></noinclude> 3xmj1ok1cka41yqe7jw9b60nm9t81hs Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/144 250 906 3825 3824 2024-10-15T15:49:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3824 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>139</center></noinclude>kod ngunyan dai nagbilang na sya pinaglapastangan. Nasa-isip nin kagabsan na an pamahalaan, bilang sarong kaboronyogan nin mga tawo, nagkakaipo kan pagandorog kan iba, nagkakaipo na ipakita asin ipamate saiya an pagkatunay kan mga bagay. Ika mansana dai nadadarang maniwala sa katunayan kan saimong pagsusuwal; ika mansana nakakatalastas na mabangis asin makuri an pamahalaan na, sa pagpahiling nin kosog asin katalingkasan, gabos dai itinotogot huli sa takot o huli sa dai pagtiwala asin an mga banwaan lamang na pinasasakitan asin inooripon an mga may katongdan sa dai paghagad sagkod pa man nin minsan ano. Sarong banwaan na naoongis sa saiyang pamahalaan dai na magpirit saiya kundi talikdan an kapangyarihan.” Naghohorathorat su gurang na abogado na nagkikirikiri tanda na dai nasisinangan asin hinapros su kaangasan; dangan sa daging nin mapagampon na pagkaugay nagsabi: “Hm! mga maraot na katokdoan iyan, mga daing datang pakihang (228), hm! Talagang namimidbid na aki pa asin daing kinabatiran sa buhay. Hilinga an nangyayari sa mga barobata na mga daing kinabatiran na sa Madrid naghaharagad nin kadakol na mga kabaklean: pinagsasahotan na mga filibustero, dakol an mga dai nangangahas na magpuli, asin minsan siring, ano an saindang hinahagad? Mga banal na bagay, mga kinadaanan asin mga midbid nang bulanos. . . Alagad may mga bagay na dai ko ikasaysay, mga halusang (229). . . vamos. . . ikinukumpisal ko saimo na igwa nin iba pang mga dahelan na laen man kan mga sinabi na minasadol sa sarong pamahalaan na sangkap nin pagisip na sumuhay sunod sa sarong palakaw sa mga horot nin sarong banwaan. . . dai. . . alagad alonggating mangyari na makasompong kita nin mga pamayong mga kablas an pagisip asin mga makangingisi. . . alagad sa giraray igwa pa nin ibang mga dahelan. . . minsan an hinahagad iyo an orog kamatanos. . .” Asin nagboborongborong su gurang, pinoputitokan si Isagani, asin pakapagholaw, hiniro su kamot na baga may isinisikwal na sarong pakiran. (230) “Nasasalom ko an boot mong sabihon,” an padagos ni Isagani na mamondong naghohoyom; “muya mong sabihon na an sarong pamahalaan na colonial, huli<noinclude></noinclude> i4de4iqzcgmx48xhhuxlgpwpls37db2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/145 250 907 3829 3828 2024-10-15T15:49:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3828 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>140</center></noinclude> nganí ta pinatindog sa sarong makakundían na palakaw asin huli ta natutugmad sa mga pasikadán-nin-pangatanosan. . ." “!Bakó, bakó, bakó iyán, bakó!” an ágaw na tataramon kan gurang na sagin may pighahanap sa saiyang mga papel; “bakó, an muya kong sabihon. . . alágad haen su sakong salming-sa-mata?” “Yaon saimo,” an sabi ni Isagani.” Ibinugtak ni Ginóong Pasta sa mata su salming, sa­gin may binabasang mga papel asin kan máhiling na naghahalat su hagbayon, naghiraraw-od: “Sarong bagay an muya kong sabihon. . . boot sabihon, álagad nakalihis sakuya. . . sinalimbáwan mo ako kan saimong pagkamatarak-as. . . bágay na kadikit an halaga. . . Kun maaraman mo lámang kun paano an sa­ kong payo, kaniguan an sakong gibohon!” Nasáyod ni Isagani na pinapahumale sya. “Kun siring,” an sabi na kanayon tindog, “kami. . .” “Ah!. . . makakagibo kamo nin marahay kun an si­ring na bágay ipahubayá nindo sa mga kamot kan pamahalaan; huhusayon nya sunod sa saiyang pagkamuya. . . Sabi mo sólang an Vice Rector na itokdó an kastilá. lyo gayod,' bakong sa katuyohan kundi sa palakaw. Sabi an madigding rector may darang mapangbaklengmokna kan pagtokdo... maghalathálat kamo nin kadikit, taohan nindo nin panahon an panahón, magaradal ka­ mo ta nagdadangadang an examen asin Ikaramba! ika na marhay nang magtaram nin kastila asin daing kapawotan sa pagpahayag kaiyan, tadaw ta minálaog ka sa mga kaguluhan? anong kapakanan na itokdo nanggad na gayo? Daing duwaduwa na siring man kan sakuyá an ganan ni Padre Florentino! Pangomostahi man sya nin balákid. . .” “An sakong amaon,” an simbag ni Isagani, “nagtogon sakuya na sa giraray romdomon ko an iba nin si­ ring sa pagromdom ko sa sakuya mansana. . . dai ako napadigdi huli sakuya, napadigdi ako sa ngaran kan mga nasa lalong mga maraot na kamugtakan. . .” “Abaa kayawá! gibohon ninda an saimong ginibo, magkasirob logod an kiray (231) sa kaaádal asin magkaarangas na siring sakuyá sa katotómon nin mga biiog na mga kalimat (232). . . Asin sa paghóná ko na kun nakakapagtaram ka nin kastila an dahelán iyo ta inadalan mo; bakó kang taga Manilá, bakó man na<noinclude></noinclude> 3125inf1tzfnml3u114es4ns0x9m32a Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/146 250 908 3833 3832 2024-10-15T15:49:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3832 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>141</center></noinclude>aki nin mga kaganak na mga kastila! Kun siring maghinon-od sinda na arog saimo asin gibohon ninda an ginibo ko. . . Sorogoon ako kaito kan gabos na mga fraile, ipinaghanda ko sinda nin chocolate asin alinatanang kan sakong pinagbabati ko ito sa batidor, pinagpopogol ko man kan sakong wala su gramatica, naghinonod ako asin, salamat sa Dios, dai ako nagkaipo nin mga maestro, nin mga academia, nin mga pahintugot kan pamahalaan. . . Maniwala ka sako; an muyang makanood, magadal asin nakakanood!” “Alagad pira sa mga boot makanood an mga minaluwas na siring saimo? Sard sa lambang sampolong ribo asin masakit pa ngani!” “Psch! asin ano pa?” an simbag kan gurang na kominirogkirog. “Nagsasawa an mga abogado, kadakol kan minalaog na escribiente. Mga medico? nagpaparinalanghadan, nagpapakinararaotan, naggagaradanan sa pagpaaragaw nin sarong naghehelang. . . Takyag, señor, takyag an satong kaipuhan sa pananom!” Nasayod ni Isagani na nagsasayang lamang sya nin panahon, alagad boot na suminbag. “Daing duwaduwa,” sominimbag; “kadakol na mga medico asin mga abogado, alagad dai ako masabi na nagsasawa sa sato, tara igwa kita nin mga banwaan na dai kan mga iyan, alagad kun nagsasawa sa bilang, sakale nagkukulang satuya sa kakayahan; Asin, mantang dai mahimong masagpong na magaradal an mga bagong tawo asin digdi daing namamantaag sa­ tuya na ibang carrera, ano ta pabayaan tang sayangon ninda an saindang panahon asin an saindang pagmaliogot? Asin kun an kakundian kan pagtokdo dai makapogol na dakol an maging mga abogado o mga me­dico, kun sa katapustapusi magkaigwa kita kan mga iyan, ano ta dai ta gibohon na maging mga marhay sinda? Asin minsan siring;, dawa pa ngani boot gibo­ hon an bansa na bansa nin mga paratanom, sarong bansa nin mga paraoring, asin pahamakon diyan an gabos na toklos nin pagisip, dai akong nakikitang ano man na tokdoan ini mansanang mga paratanom asin mga parauring na ini, na taohan sinda nin sarong inadalan na makapakarhay sainda asin ikapakarhay man ninda kan saindang mga gibo, na mamugtak sinda sa pakasabot nin dakol na mga bagay na sagkod ngunyan dai ninda pinagaaraman.”<noinclude></noinclude> 5nqfpsfw6tfa6ep877r8wdxc9kj62z2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/147 250 909 3837 3836 2024-10-15T15:49:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3836 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>142</center></noinclude>“!Bah, bah, bah!” an hagayhay kan abogado na kanayon kurit kan kamot nin mga talidong sa angkas na baga sa pagpadulag kan mga sinambit na mga kaisipan; “sa pagkani marhay na cochero dai kinakaipuhan an dakol na mga retorica. Mga pangatorogan, mga alisngaw nin payo, mga pakikiran! (233) Ea! boot kang sumonod sa sarong hatol?” Asin tominindog asin mapagmahal na ibinugtak sa saiyang abaga su kamot, nagpadagos: “Tataohan ko ika nin saro asin marayrahay na gayo huli ta nakikita ko na ika marahayon asin dai masasayang an hatol. Maadal ka nin Medicina? Kun siring ikotod mo an saimong pakanood sa kun paano an pagbugtak nin dapog asin sa pagpahopot nin linta asin sagkod pa man dai ka magisip nin pagparahay o pagpaorog karaot kan palad kan saimong mga kapuwa tawo. Kun licenciado na ika, pomakasal ka sa sarong mayaman asin maki-Dios na daraga, magbolong ka asin magsingil nin dakol, dumulag ka sa ano man na bagay na may pakalabot sa pangkabilogan na kamugtakan kan bansa, maghinanyog ka nin misa, magkumpisal asin magpakinabang kun siring an ginigibo nin iba, asin makita mo na ngapit papasalamatan mo ako huli kaiyan asin makikita ko kun ako buhay pa. Giromdoma girarayray na an pagkaugay na marahay an pagkasabot minapoon sa saiyang sadiri; an tawo dai sukat maghanap sa ibabaw nin daga nin labi sa orog kadakulang rogaring na kamongayahan siring sa sabi ni Bentham; kun makilabot ka sa mga bagay na dai-sa pangyari dai ka sa paguswag, dai ka makakaagom, maluwas kang daing kamugtakan. Papabayaan ka kan gabos asin an mga kahimansa mo mansana an enot na mangirisi kan saimong dai-pagalamaam. Maniwala ka sako, magigiromdoman mo ako asin mataram ka na tama ako kun igwa ka nang mga uban, mga uban na siring kan mga ini!” Asin pinagkakapotkapotan kan gurang na abogado su kadikit pang mga mapuputing buhok, mamondong nakahoyom asin nagkikirikiri. “Kun igwa na po ako nin mga uban na siring kan mga iyan,” an simbag ni Isagani na may siring mansanang kamondoan, “asin isalingoy ko an sakong paghiling sa sakong ominaging panahon asin makita ko na nagtoklos ako huli sana sakuya, na dai ko ginibo an<noinclude></noinclude> 48tu2al0fg1vxua5njpw079q41fs4sr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/148 250 910 3842 3841 2024-10-15T15:49:55Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3841 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>143</center></noinclude>sakong mahihimo asin sukat kong gibohon huli kan bansa na nagtao sako kan gabos, huli kan mga namamanwaan na mga nagtabang sakong magbuhaybuhay, dangan na po kaiyan, magiging tonok sakuya an lambang uban asin sa lugar na ipagmongaya ko an mga iyan, masosopog ako!” Asin pakasabiha iniho, gominalang nin horohod na gayo asin hominale. Daing hiro-hiro su abogado sa saiyang namumugtakan, nanggilantas su paghiling. Nadangog nya na luhayluhay na naghaharayo su linakaw asin tominukaw giraray na nagtataram sa maluhay na tingog: “!Makaugay man na hagbayon! mga siring na^ kaisipan nangaglabas man sarong aldaw sa sakong isip! Ano pang mumuyahan kan kagabsan kundi na makapagsabi: ‘ginibo ko ini huli sa sakong bansa, ipinanongod ko an sakong buhay sa karahayan nin iba... ? !Potong nin laurel; tinomtom sa acibar, mga aralang na dahon na nakakatahob sa mga tonok asin mga olod! Bako iyan an kabuhayan, dai iyan nagtatao nin ikabubuhay, dai man naghihinguha nin mga dangog; an mga laurel mahangang magamit na salsa... dai man minatarao nin kamoninongan... dai man nakakapagana nin mga asunto, ata ngano! Lambang bansa igwa nin kasusilaan (234), iklim (235) asin mga helang; mga laen man sa mga iklim asin mga kahelangan nin ibang mga bansa!” Dangan nagsabi pa: “!Makauugay na hagbayon!. . . Kun an gabos umisip asin gumibo na siring saiya, dai ako minasabing dai... !Makauugay na hagbayon! Makauugay na Flo­rentino!” <center>----------</center> <section end="XV"/> <section begin="XVI"/> <center>'''XVI'''</center> <center>'''''MGA KADALITAAN NIN SARONG INTSIK'''''</center> Kan banggi kan Sabado mansanang ito, si intsik Quiroga na nagmamalasakit na ipatindog nin consulado an saiyang bansa, naganyaya nin sarong pamanggi sa itaas nin sarong dakulang bazar sa dalan nin Escolta. Matawong marhay su saiyang anyaya: mga fraile, mga militar, mga comerciante, su gabos nyang mga suki, mga kabarakas o mga padrino, iritoon duman su sai-<noinclude></noinclude> fm2v3nk8ovcxx5dl9ps8w5gzbsjazoe Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/149 250 911 3846 3845 2024-10-15T15:49:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3845 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>144</center></noinclude>yang tindahan iyong nagtatamo kan mga kaipuhan gabos kan mga cura asin mga convento, inaako nya an mga vale kan gabos na mga empleado, igwa sya nin mga dayupot na mga paralingkod, mga mapagtaongmongaya asin masilansikan. An mga fraile mansana dai nagkakaririanong magpaagi nin bulanos na mga boras sa saiyang tindahan, maging sa pighihiling kan publico, maging sa mga lalamban sa magayagayang pagkaboronyog. Kan bangging ito, kun siring, napapalaen su kamugtakan kan bidang. Pano ito nin mga fraile asin mga empleado, na nagtuturukaw sa mga silla de Viena asin mga bangkitong kahoy na mga maitom asin mga tukawan na marmol, mga hale sa Canton, sa atubang nin mga mesitang cuadrado, nagsusurugal nin tresillo o nagoorolayolay, sa masagang liwanag kan mga 1amparang dorado o sa maromarom na bangraw nin mga farol na sa intsik na taranawon an pagkasamno na may mga haralabang borlas na sukla. Sa mga lanob saralbog sa makamomondong magkasaralak mga matiwasay asin mga bughaw na mga paisaje, na mga ipininta sa Canton asin sa Hong Kong, may mga marigsok na guhit mga babayeng haros mga huruba, mga litografia ni Cristo, an pagkagadan kan banal asin an sa parakasala, mga gibo sa mga casas judias tanganing ipagpabakal sa mga bansang catolico. Dai duman nagkulang su mga cuadrong intsik sa papel na pula na naglaladawan nin sarong lalaki na nagtutukaw, igagalang asin matoninong su pamandok asin nakahoyom su kamugtakan, sa likod nya nagtitindog su saiyang lingkod, makanos, makangingirhat, mapangyawa (236), mapagbanta, sangkap nin garod na may malapnad asin matarom na dahon; su mga indio, pinagaapod ito kan iba nin Mahoma, asin su iba Santiago, dai mi aram kun ngata; minsan ngani su mga intsik dai nin malinaw na gayong paliwanag kan bantog na ining pagkaduwa (237). Mga lagaok nin mga botella nin champagne, mga saragantikan nin mga copa, mga ngirisi, aso nin tabako asin napapalaen na parong sa harong nin intsik, pagkasaralak nin paaso, apian asin mga conserang mga bungang-kahoy, minasangkap kan kabilogan. Siring sa mandarin su panggubingan, may gorra na may borlas na bughaw, naglalakawlakaw si intsik Qui­ roga maghale sa sarong lalamban pasiring sa saro, tiso<noinclude></noinclude> g2hn57vkopwg7dmwavrt6bh0fzlo5db Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/15 250 912 3850 3849 2024-10-15T15:49:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3849 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>10</center></noinclude>“Bakong sinabihan mo ako na an duwang ining gadung (24) pinatindog na pinagpirit na magtoklos su mga banwaan sa irarom kan latigo nin sarong oldog (25)? Alonggating an Puente del Capricho pinatindog sa siring man na palakaw! Asin nagsabi kamo, nakipaghirimagsikan daw an mga banwaan na ini?” “Huli ta... kan enot... nakipaghirimagsikan na,” an saligbaton kan dominico; “asin ''ab actu ad posse valet illatio!''” (26) “Daing ano man, daing ano man!” an padagos na tataramon ni Simoun na tinalulusad na sa bidang, agi sa escotillaj “an sinabi, sinabi. Asin ika, Padre Sibyla, dai ka, tabi, magtaram nin latfn, dai man nin mga kamangmangan. Ano ta magtatagal kamong mga fraile, kun makakapaghimagsikan an banwaan?” Asin sa dai pagdangog kan mga kapahayagan, siring man kan mga simbag, luminusad si Simoun sa sadit na hagyan pasiring sa laog, sa pagbasangbasang inolit su mga tataramon na: “.’marasa pa, marasa pa!” Nanglulungsi si Padre Sibyla; iyo pa sana ito na sya, Vice Rector nin Universidad, pagsahotan nin mga kamangmangan; nagkakahilawhilawan si Don Custodio: sa arin man na katiripunan dai sya nakasompong nin siring na kalaban. Labislabis na man ito. “! Sarong americanong mulato!” (27) an sabi na nagngongorobngorob. “!Indio na ingles!” an olay ni Ben Zayb sa hababang tingog. “Americano, sinasabi ko saimo, marasa pang dai ko maaraman?” an baga may kagabatan na simbag ni Don Custodio; “isinabi sakuya kan Saiyang Kahalangkawan; sarong joyero na saiyang namidbidan sa Habana asin, sunod sa sakong pakasabot, sinangkap syang kapaladan kan pautangon sya nin kuwarta. Sa bagay na siring, tangani syang mabayadan, pinadigdi (28) nya asin pinabayaan na gumibo kan saiyang boot, nagdugang su saiyang mga dai-tibaad huli sa pagbariwas nin mga brillante... bakong mga tunay (29), siisay an makaisi! Asin labilabi na kabihang na pakatapus nyang masamsam su pirak kan mga indio, boot pa giraray na... Puwe!” Asin tinapus su kataga nin tataramon nin makahologan na gayong hiro kan kamot. Dai nin siisay man na nangahas na sumabay sa mga<noinclude></noinclude> 2b0zjvh2tws6ddpxcysa573gtle4ivz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/150 250 913 3855 3854 2024-10-15T15:49:55Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3854 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>145</center></noinclude>asin tanos nagwawagas digdi asin duman nin mga mapagbantay na mga paghiling na baga boot nya nanggad na masayod na bulanos na daing siisay man na omalomakom nin ano man. Asin katumang sa katutubong ining daing-pagtiwala, nakikipagkamayan na gayo, su iba pinapataratara nin pino asin mahoyong hoyom, su iba nin mapagampon na hiro, asin su iba man nin mapagtuyatuyang gawe na baga nagsasabi: “Aram ko na! dai ka napadigdi huli sakuya kundi huli kan sakong pamanggi.” Asin tama si intsik Quiroga! An matabang itong ginoo na ngunyan nagodmaw saiya asin nagsasabi saiya dapit sa pangangaipo nin sarong consuladong intsik sa Manila na saiyang ipinapasabot na sa siring na katongdan daing ibang magkakanigo kundi si intsik Quiroga, iyo si Ginoong Gonzales na nagpipirma nin Pitilt kun sa mga columna nin mga pahayagan pinapaspasan nya an paglaog digdi kan mga intsik. Itong saro na may pagkatawo na nagoogid sa harani kan mga bagaybagay, kan mga lampara, kan mga cuadro asin iba pa asin naghohorathorat asin minahagayhay nin mapagtuya-tuyang mga hagayhay, iyo si Don Timoteo Pelaez, ama ni Juanito, parakarakal na nagsisigaw laban sa competensia kan intsik, na minapahamak kan saiyang karakal. Asin su saro pa, itong nasa enotan, itong ginoong kayumanggi, maniwang, buruhay an mga mata asin hilaw an hoyom, iyo an bantog na kagsurat kan mapadapit sa conant (238) na nakatao nin makuring kamondoan sa sarong tinatabangan ni intsik Quiroga; an empleadong ito bantog sa Manila na listo! Itong su sa enotan pa, itong balilang an paghiling asin gorobot su bigote, na hinihiling na iyo an orog karapatdapat huli ta may puso sa pagtaram nin laban sa negocio nin mga billetes sa loteria, na pinagkasundoan ni Quiroga asin sarong halangkaw na ginang sa manilan-on na gabungan. Tara, kun bakong an kabanga, an duwang ikatolong kabtang kan mga billete ipinapadara sa China asin an kadikit na natatada sa Manila ipinapabakal sa halagang kabangang (1/2) sikapat (239). An karapatdapat na ginoo may pagtiwala na may aldaw na tatamaan nya an halangkaw na premio asin naaangot na ginigibo an mga pagdadaya. Madale nang matapus su pamanggi. Maghale sa comedor minaabot sagkod sa bidang an mga kabtang nin<noinclude></noinclude> 8z43mnorf4g2vuq0bir25hn8xkfjcny Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/151 250 914 3859 3858 2024-10-15T15:49:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3858 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>146</center></noinclude>alap (240), mga ngisi, mga pananaligbaton, mga arakatak. . . Makapira kadangog na inolit su ngaran ni Quiroga, kasalak kan mga tataramon na consul, pantaypantay, mga katanosan... Su tagapaganyaya na dai nagkakaon nin mga lotong europeo nasinangan na magtaga-inom nin sarong copa sa kaibahan kan saiyang mga inanyayahan, nanuga na masabay sa pamanggi kan mga dai nagpakatukaw sa enot na mesa. Nakapamanggi nang napaduman si Simoun asin kaorolay sa bidang na nagkapirang mga nangangarakal na mga nag-aarara kan kamugtakan kan mga karakal: gabos daing datang lakaw, naoontok su karakal, su mga cambio (241) kaito sa Europa halangkawon na marhay; naghaharagad nin liwanag sa joyero o may ipinagsasadol sindang mga kaisipan sa paglaom na papaaboton sa Capitan General. Sa lambang iminomokna nindang belong, minasimbag si Simoun nin sarong hoyom na mapagologolog asin mabangis: Sus! kamangmangan! sagkod na naiingol na su saro hinapot sya kan saiyang ganan. “An sakong ganan?” naghapot sya; “adale ninda kun ngata ta naguuswag an ibang mga bansa asin giboha nindo an saindang mga gibo.” “Ngata ta naguuswag sinda, Ginoong Simoun?” Kominirogkirog si Simoun asin dai sominimbag. “!An mga toklos sa dorong-an na minapagabat na gayo kan karakal asin an dorong-an na dai natatapus!” an hagayhay ni Don Timoteo Pelaez, “sarong yamit na hale sa Guadalupe, siring sa sabi kan sakong aki, hinahabol asin binabadbad. . . an mga pabuhisan. . .” “Asin minaagrangay ka!” an sabi nin saro sa halangkaw na tingog. “Asin ngunyan na ipinagboboot pa sana kan General na olagon an mga harong na mga bakong masarig an mga! Asin ika na igwa nin sarong tompok nin mga sim!” “Oho,” an simbag ni Don Timoteo; “alagad an nasayang sakuya hull kan pagboot na iyan! Asin, an paggaba dai ginigibo kundi sagkod sa laog nin sambulan, sagkod na omabot an lapas mangyaring may dumatong na iba pang tompok... muya ko kutang garabaon tolos, alagad. . . Asin saro pa, anong mababakal sako kan mga kagsadiri kan mga harong na iyan anas man na mga dukha?”<noinclude></noinclude> 5oxr5vb4zfwvs9dd2luvflo1vyupl5y Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/152 250 915 3863 3862 2024-10-15T15:49:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3862 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>147</center></noinclude>“Sa giraray mababakal mo an mga saradit na harong sa hababang halaga...” “Asin dangan gibohon na isibog an pagboot asin ipabarakal uli an mga iyan sa halagang doble. . . Uya an sarong negocio!” Hominoyom si Simoun kan saiyang malipot na hoyom asin kan makita na nagrarani si intsik Quiroga binayaan su mga madaldal na mga comerciante asin sa pagpataratara sa magiging consul. Ini, pahanga syang makita, nawara su saiyang mamustakan na pamandokon, napahiling nin lawog na kaagid kan sa mga nangangarakal asin hominorohorohod! Iginagalang na marhay ni intsik Quiroga su joyero bako sanang huli ta ibinibilang nyang mayaman kundi hull ta pinagsasarabi na nagkakasinabotan ini saka su Capitan General. Pinagsasabi na inooyonan ni Simoun su mga horot kan intsik, oyon sya na magbukas nin consulado, asin sarong pahayagan na laban sa mga int­ sik sinasambit ito sa pamamatahaw nin mga pananarangin, mga pasarampi asin mga dai tinatapus na mga kataga nin tataramon, sa bantog na pakipagsimbagan sa sarong pahayagan na apil sa mga tawong may pinotos. Mga tawong maalam na marhay nagsasarabi pa kaiba an mga kiyat asin mga nagsasakolsakol na mga kataga na su Maitom na Kahalangkawan pinagsasadol su General na gamiton su mga intsik sa pagsogpo kan mapanggotiil na karapatan kan mga katutubo. “Tanganing maging mahoyo an sarong banwaan,” an sabi, “daing ibang marahay kundi hamakon asin pahababaon sa sainda mansanang mga mata.” Madaleng namantaag an sarong bahigay. Su mga pangkat nin mga mestizo asin nin mga ka­ tutubo sa giraray nagpapaborobarantay asin ginagamit ninda su saindang makipaglabanon na espiritu asin su saindang kataigan (242) sa mga pagimon asin sa mga daing-pagtiwala. Sarong aldaw, sa misa, su gobemadorcillo kan mga katutubo na nagtutukaw sa banko sa too asin maniwangon, nakaisip na magsalbid kan bitis ginibo an kamugtakan na ''non-chalant'' tanganing mamantaag na sya lamanan asin mahayag su saiyang botinas; su sa pangkat kan mga mestizo na nagtutukaw sa bangko sa katampad, nin huli ta igwa nin mga juanetes asin dai makasalbid kan bitis huli ta matabaon asin tulakan, bominikakang marhay tanganing maha-<noinclude></noinclude> 0tepsbbf825mr401w4x1frbkrpe246v Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/153 250 916 3867 3866 2024-10-15T15:49:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3866 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>148</center></noinclude>yag su saiyang tulak sa laog nin sarong chaleco na daing mga tiklop, nasasamnohan nin sarong marayrahay na talikalang bulawan asin mga brillantes. Nagkasinabotan su duwang pangkat asin nagpoon su gobok: sa suminonod na misa su gabos na mga mestizo, sagkod su mga maniwang na marhay, mga tulakan, asin binibikang marhay su saindang mga paa na baga nasa-pangabayo; saralbid su mga bitis kan gabos na mga katutubo sagkod su mga matabaon na marhay asin may ominitok na sarong cabeza de baranggay. Inarog man su saindang pagkamugtak kan mga intsik na nagpapakita sinda: nagpanurukaw siring sa saindang tindahan, sangat su sa ibong na bitis asin nagkakalay su saro asin pigpapatabottaboy. May mga sanggahan (243), mga escrito, mga espediente asin iba pa; nagsarangkap nin hamo su mga cuadrillero handang sumagobsob nin sarong guerra civil, nasisinangan na marhay su mga cura, nangagaralingaling su mga kastila asin nangagkakamit nin kuwarta na gikan sa kagabsan, sagkod na nahusay kan General su karibukan kan magboot na tumurukaw siring kan mga intsik na iyo an mga minabayad nin orog, minsan bako sinda an mga catolicong bulanos. Asin uya an kasibutan kan mga mestizo asin kan mga katutubo na dahel ta harayakpit su saindang mga pantalon dai ninda nahimong maarog su mga intsik. Asin tanganing lalong mamantaag na gayo an kaisipan nin paghamak sainda, ginibo su pagboot na maogma asin maribok na gayo, pinalibotan su simbahan nin sarong tompok nin caballeria, alintanang sa laog anas gabos ginagaran-ot. Su causa nakaabot sa mga Hokoman, alagad inolit na huli ta nagbabayad su mga intsik ikakapaotob kan mga ini an saindang batas sa mga ceremonias religiosas, minsan ngapit talikdan ninda an tunay na pagtubod asin saindang pagologologon an cristianismo. Su mga katutubo asin su mga mestizo nagpakanood na dai ninda sukat sayangon an saindang panahon sa siring na mga bagay na mga daing kanongdanan. Si Quiroga huli kan saiyang kabilotan asin kan saiyang pinakamakumbabang hoyom nagaabi-abi ki Simoun mapag-alingaling su saiyang tingog, mapagulitulit su saiyang mga luhodluhod, alagad pinotol kan joyero su saiyang kataga kan basang sana syang hapoton: “Namuyahan nya su mga kalumbiga?” (244)<noinclude></noinclude> kk98mkc0ppvbg2ppetxcxz08n9ldb02 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/154 250 917 3871 3870 2024-10-15T15:49:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3870 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>149</center></noinclude>Sa hapot na ini su bilog kabubuhayan ni Quiroga nagpurawas siring sa sarong pangatorogan: su mapagalingaling na tingog naging pagngoyngoy, lalong hominorohod asin pakapagtalikopa kan magibong na kamot asin pakaitaasan sa katopong kan saiyang lawog, gawe nin sa intsik na pagpataratara, nagsiloksigok: “!Uuh, Ginoo Simoun! ako pele, ako aluinalo!” “Paano, intsik Quiroga, na mapierde ka asin maarruinar? Sa siring kadakol na mga botella nin cham­ pagne asin kaniguan na mga inaanyayahan!” Piniyong ni Quiroga su saiyang mga mata asin rominongisdongis. Jss! Su nangyari kan hapon na ito, su salaysay bilang kan mga kalumbiga, nakaarruinar saiya. Hominoyom si Simoun: kun minaagrangay an sa­ rong nangangarakal na intsik iyo ta gabos minaluwas saiyang marhay; kun nagsasagin na gabos marahay na gayo iyo ta nagigilagila nya na may maabot na kabagsakan o madulag pasiring sa saiyang bansa. “Dai ika alam ako pele, ako aluinalo? Ah, Ginoo Simoun, ako ''hapay!”'' (245) Asin su intsik, tanganing orog na gayong masabotan su saiyang kamugtakan, ilinadawan su tataramon na ''hapay'' na sagin tuminumbang nalonosan. Ginaganahan si Simoun na ngisihan sya; alagad nagpogolpogol asin nagsabi na dai syang naaraman, dai, dai nanggad. Dinara sya ni Quiroga sa sarong lalamban na pininto nya su tata asin isinaysay saiya an dahelan kan sai­yang maraot na palad. Su tolong kalumbiga na mga brillante na itinogon ki Simoun ta ipapahiling su saiyang agom, dai itinalaga digdi, makauugay na india na napipintoan sa sarong lalamban na baga sarong intsika, tagama sa sarong magayon asin makawiwiling ginang, kaugay-nin-boot nin sarong dakulang maginoo, asin an lasig kaini kaipuhan nyang gayo sa sarong negocio na mangyaring makakita sya nin pakinabang na malinig na gayong mga anom na ribong pisos. Asin nin huli ta su intsik daing pagaram dapit sa mga nawiwilihan nin mga babaye asin muya syang maggalante, hinagad su tolong orog karahay na kalumbiga kan joyero, na lambang sard naghahalaga nin magpoon sa tolo sagkod sa apat na ribong pisos. Su intsik, sagin daing pakasabot, kaiba an sa­ iyang orog kamapagalingaling na hoyom. sinabihan su,<noinclude></noinclude> iel6f0s6b3piv57mi5d6dvc64jjddua Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/155 250 918 3875 3874 2024-10-15T15:49:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3874 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>150</center></noinclude>ginang na pumili kan orog nyang namumuyahan, alagad su ginang na orog na daing pagalamaam asin lalong mahinorohapros na gayo, nagpahayag na namuyahan nya su tolo asin inobos ito gabos. Ominarak-atak si Simoun. “Ah, sinyoliya! ako pele, ako aluinalo!” an kurahaw kan intsik na nagtotorotampa nin luhay kan saiyang mga mayomhok na mga kamot. Padagos su pagngisi kan joyero. “Huu! dai nata tawo, sigulo dai sya nata mamaya!” an padagos kan intsik na nagkikirikiri tandang dai nasisinangan. “Ano? Dai sopok, sya dai talontagon, ako intsiyak, ako talontagon, sigulo balatelo, an sigalela malay pa, igwa sopok!” “Nakulipa, ka, nakulipa ka,” an hagayhay ni Simoun na pinagtorotaptap sya sa tulak. “Asin gabos utang asin dai mayat, ano ini?’’—asin ipigbilang su saiyang mga moro na sangkap nin haralabang mga koko, — “impiliyado, opisya, tininti, sulala, ah, Ginoo Simoun, ako pele, ako hapay!”’ “Hamos, dai na magparahinanakit,” an sabi ni Simoun; “ilinigtas ko na ika sa dakol na mga oficial na mga naghahagad saimo nin kuwarta... Pinaurtuang ko sinda tanganing dai ka pagribukon asin aram ko na dai magpapakabayad sakuya...” “Pelo, ginoo Simoun, sundo ika sa mana opisyal, ako sundo sa mga mamaye, mana ginang, lumagat, gamos... “Magkakasiringil mo na sana iyan!” “Ako makasinil? Ah, ika gayot dai alam! An nanaog sa sugal dai na mayat! Malahay ika iwa konsi, puele pilit, ako dai...” Baga may iniisip si Simoun. “Dangoga, intsik Quiroga,” an sabi na may pagka- rororibarang: “ako an bahalang magsingil kan utang saimo kan mga dumagat asin kan mga oficiales, itao mo sako su saindang mga recibo.” Nagngorobngorob na naman si Quiroga: sagkod pa man dai sya pinagtatachan nin mga recibo. “Kun magdirigdi sa paghagad saimo nin kuwarta, sa giraray isorobol mo sakuya; boot ko ikang iligtas.” Nagpasalamat si Quiroga nagroromdom na marhay sa utang na boot, alagad nagbalik tolos sa saiyang mga inagrangay, sinasabi nya su mga kalumbiga asin inoolit<noinclude></noinclude> 0nyyb7az88mnymwfpo44tmmf21c6qcu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/156 250 919 3881 3880 2024-10-15T15:49:56Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3880 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>151</center></noinclude>nya: “Lal6é iwa sopok sibalela!”’ “Carambas,” sabi ni Simoun na pinoputitokan su int- sik na garo bagang saiyang pagaadalan; ‘“nagkakaipo pa naman ake nin kuwarta asin sa sakong pagloba_ma- babayadan mo ako. Alagad an gabos igwa nin bolong, habo ko na mabagsak ka sa siring kadikit na bagay. Hamos, sarong paglingkod asin gigibohon ko saimong pito su siyam na ribong pisos na utang mo sakuya. Pa- laog6n mo sa aduana an gabos mong muya, mga cajén nin mga lampara, mga bathat, vagilia, kalongkake, mga connant; nagtatao ka nin mga hamo sa mga convento?” Pinapatunayan kan intsik huli kan saiyang payo; alagad kinakaipuhan na magsdéhol sya sa dakol. “Ngamos ako tao sa mga Palé!” “Hilinga kun siring,” an digang ni Simoun sa _ha- babang tingog; “kaipuhan ko na gibohon na makapalaog ako nin nagkapirang mga cajon nin mga badil na omi- narabot ngunyan na banggi... muya ko na sarayon mo an mga iyan sa saimong mga almacen; dai magka- kaigé gabos sa sakong harong.”’ Hinandal si Quiroga. “Dai ka mahandal, dai ka nasa-ano man na panganib; an mga badil na iyan pagaatasan na pagtatagoon sa siring na mga harong, dangan gigibohon an sarong pag- risa asin dakol an ipapadara sa bilanggtian... ika asin ako mangyaring magkinabang nin siring sa magkaka- nigo sa pagmamalasakit na makaluwas an mga nabibi- langgo. Nasabotan mo ako?” Nangalangalang si Quiroga: may pagkatakot sya sa mga hamo. igwa sya sa saiyang lamesa nin revolver na daing bala na dai nya dinodotdot kundi tuparing an saiyang payo asin piyong an salyang mga mata. “Kun dai mo mahimo, madolok ako sa iba, alagad sa bagay na siring kakaipuhanon ko su sakong siyam na ribo ta ilahid sa mga kamot asin ipapiyong sa mga mata.” “Mueno, mueno”! sa katapusan tominaram si Quiroga; “alakat nakol tawo an mapeleso? matokal sa likisa, ha?” Kan magbalik sa bidang si Quiroga kasi Simoun nag- kaarabtan ninda duman su mga haralé sa pamanggi, marigon na nagpapasurthay: pinagian kan champagne su mga dila asin binobikag su mga hotok. May kata- lingkasan su saindang mga pagtaram.<noinclude></noinclude> fgr4b0bj4hl4hnp0x1qu8mtgakxra9j Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/157 250 920 3887 3886 2024-10-15T15:49:57Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3886 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>152</center></noinclude>Sa sarong pangkat na may dakol na mga empleado, nagkapirang ginang asin si Don Custodio pinagoorolayan an sarong comision na ipinadara sa India sa pagadal dapit sa mga zapatos kan mga soldados. “Asin siisay an minabilog kaiyan?” an hapot nin sarong may pagkatawo nang ginang. “Sarong coronel, duwang oficial asin su makoama kan Saiyang Kahalangkawan,” “Apat?” an hapot nin empleado; “ano nang comision iyan! asin kun magkabaranga an mga ganan? May kakayahan lamang sinda?” “Iyan an sakong ipighapot,” an dagang na sabi nin saro; “sabi ko na sikat paduman an sarong particular, na dai mga karibarawan na sa militar ...halimbawa, sarong zapatero...” “Iyo iyan,”’ an simbag nin sarong importador nin mga zapatos; “alagad nin huli ta bakong mapadapit sa pagpadara nin sarong indio, bako man nin sarong maquinista asin an iyoiyong zapatero digdi na peninsular naghagad nin siring na mga sa panggasto sa aro- aldaw...” “Alagad ano ta kaipuhan pagadalan an zapatos?” an hapot nin sarong ginang na igwa na nin pagkatawo; “manongod sa mga artillerong mga peninsular! An mga indio makakapagpadagos na descalzo siring sa saindang banwaan.” “Tamang gayo! asin makakatikis pa an caja!” an sabi pa nin sarong balong ginang na dai nanigoan kan saiyang pension. “Alagad, pagmasidi nindo,” an simbag nin saro man sa mga duduman, katood kan mga oficiales kan comision. “Totoo ngani na dakol na mga india an mga descalzo, alagad bakong gabos, asin bakong iyo mansana an paglakaw sa rogaring na kabotan asin an nasa-paglingkod: dai makapagpili kan horas, dai man kan dalan, dai man makapagpahingalo sa horas na ikamuya. Hilingon mo, ginang, na huli kan saldang sa lontokan, an daga garong nagloloto nin tinapay. Asin lumakaw ka sa kabasodan, na may mga gapo, tala-init sa itaas asin kalayo sa ibaba, asin mga bala sa kahampang...”’ “!Nasa-pagtood!” “Siring kan burro na tominood na dai magkaon! Sa kampanya na ini an kadaklan kan mga bawas satuya gikan sa mga lugad sa rapandapan... Sinasabi ko su<noinclude></noinclude> db81n1e74d3tovn62githkvvne9gg79 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/158 250 921 3891 3890 2024-10-15T15:49:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3890 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>153</center></noinclude>sa burro, ginang, su sa burro!” “Alagad, aki,” an simbag kan ginang, “pagisipisipon mo an dakilang halaga na nasasayang sa mga suelas. Igwa nin ikakapension sa dakol na mga ilo asin mga balo tanganing maingatan an marhay na dangog. Asin hare ka pagngisi, dai ako nagsasabi dapit sakuya igwa akong pension minsan kadikit, kadikit na marhay sa mga paglingkod na idinolot kan sakong agom, kundi nagtataram ako dapit sa iba na nagdadara nin makauugay na pagkabuhay: bakong matanos na pakatapus nin makuring pagpipirit sa pagpadigdi asin pakatapus na makaibong sa kadagatan, sumampot digdi sa pagkagadan sa punaw... Cierto gayod an sinasabi mo dapit sa mga soldados, alagad an pangyari iyo na labi na akong tolong taon sa Kaporoan asin dai pa ako nakahiling nin sarong nagpipilaypilay.” “Sa bagay na iyan minasa-ganan akong siring kan ginang,” an sabi kan saiyang kataid, “sa ano dapit an pagtao sainda nin mga zapatos kun nagkamorondag na dai kan mga iyan?”’ “Asin ano ta mga bado? “Asin ano ta mga pantalon?”’ “Hona-honaon mo an papakinabangan nyato sa sarong hokbong huruba!” an panapus na tataramon kan sorog sa mga soldados. Sa saro naman na pangkat lalong mainit su pasuruhay. Si Ben Zayb nagtataram asin nagtatalumpati, si Padre Camorra sa giraray mandiit-mandiit sinasaligbaton sya. Su tagapamahayag-na-fraile, minsan kaniguan an paggalang nya sa mga fraile, sa giraray nakikipagsuhay ki Padre Camorra na ibinibilang nyang porofraile na masipag na gayo; asin sa bagay na ini nagsasagin talingkas asin pinapapurawas an mga sombong kan mga nagaarapod saiyang nin Fray Ibanez. Namumuyahan ni Padre Camorra an saiyang kalaban; iyo lamang an minasaboot na gayo kan pinagaapod nyang saiyang mga pangatanosan. Magnetismo an pinaghohororonan, espiritismo, magia, asin iba pa, asin nagraralayog sa angkas su mga tataramon siring kan mga cuchillo asin mga bola kan mga parakawat nin bola: inaarapon ninda an mga ito asin sinasaralo ninda. Kan taon na ito nakakaapod na marhay kan panga-<noinclude></noinclude> fqcoxfl584xuk6zpivwsrwgn9ajq7a4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/159 250 922 3896 3895 2024-10-15T15:49:57Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3895 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>154</center> taman sa feria sa Quiapo an sarong payo, na salang apodon na esfinge, na ibinugtak ni Mr. Leeds, sarong amercano. Darakulang mga patalastas nakakatahob sa mga parel kan mga harong, mga misterioso asin mga malipung-aw, na nakakasadol kan pagkaosyoso. Maging si Ben Zayb, maging si Padre Camorra, maging si Padre Irene, maging si Padre Salvi dai kaito nakakita; si Juanito Pelaez an nakakita kaito sarong banggi asin ipinamareta nya su saiyang pagtaka. Si Ben Zayb, bilang sarong namamahayag, boot humanap nin sarong naral na paliwanag; nagtataram si Padre Camorra dapit sa diablo; naghohoyomhoyom si Padre Irene, si Padre Salvi nagdanay na serio. “Pero, Padre, kun dai na pomadigdi; igo na kita sa pagkondenar sa satuya mansana...” “Tara sa ibang bagay dai ikakapaliwanag ...” “Kun an kadonongan...” “Hala kadonongan na naman! puñales!” “Pero, dangogon ako nindo, ilaladawan ko sa saindo. Gabos mapadapit sa paghiling. Dai ko pa nahiling su payo, dai ko man aram kun paanong ipinapakita ninda iyan. Si Ginoong” ... itinotokdo si Juanito Pelaez “nagsabi samuya na dai nakakaagid sa mga cabezas parlantes na ugaleng ipinapakita ... maging iyo! Alagad an principio iyo man giraray; gabos huli sa paghiling; halat na, minabugtak nin sarong espejo sa likod, minaanilag an banding..., sabi ko lubos na gayong problema sa Fisica.” Asin hiningabit sa lanob an nagkapirang espejo, pinag-arangayangay nya an mga ito, pinagpaduroko, asin mantang dai minaluwas su kaluluwasan, tipus nya: “Siring sa sinabi ko, dai lumabi, dai kumulang, dapit nanggad sa paghiling.” “Pero anong mga espejo an muya mo, na si Juanito nagsabi samuya na su payo nasa laog nin sarong cajon na ibinobugtak sa sarong lamesa. Nakikita ko duman an espiritismo ta an mga espiritista naggagamit nin mga lamesa asin sako si Padre Salvi, bilang gobernador eclesiastico, sukat na magpangalad kan paghiling kaiyan.” Daing girong si Padre Salvi; dai nagsabi oho dai man nagsabing bako. “Tanganing maaraman kun sa laog may mga demonio asin mga espejo,” an simbag ni Simoun, “orog karahay<noinclude></noinclude> l1iy50txij200decwzmo9wuobdeyndh Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/16 250 923 3900 3899 2024-10-15T15:49:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3899 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>11</center></noinclude>pasirimbagan na ito; mahihimo, kun boot ni Don Custodio na somolang sa Saiyang Kahalangkawan; alagad, maging si Ben Zayb, maging si Padre Irene, maging si Padre Salvi, maging an may kasingpilan sa boot na si Padre Sibyla, siisay man sainda dai nin paniwala sa alam (30) nin iba. “Huli ta an ginoong iniho, dahel ngani ta sya sarong americano naglolobang bulanos na an samuyang orolay manongod sa mga Mapulang Kulit (31) ... !Paghororonan an siring na bagay sa sarong sakayan! Sarong pagpipirit sa mga tawo, pagpaagi sainda sa kosog!... Asin iyo ini an nagsadol kan expedicion sa Carolinas, kan campaña sa Mindanao na kasopogsopog na mapahamak satuya... Asin sya itong boot makilabot sa pagpatindog kan crucero, asin sinasabi ko na anong masabotan nin sarong joyero, minsan ano kamayaman asin minsan ano ka-may-inadalan, dapit sa mga paggibo nin sakayan?” Ini gabos sinasabi sa malagong na tingog ni Don Custodio sa saiyang kataid na si Ben Zayb nagngongorotngorot, nagkikirogkirog, pigtataga-hiling su iba na pighihiro su saindang mga payo nin makalilibong na hiro. Su canonigo (32) na si Padre Irene hominoyom nin makalilibong na gayong hoyom na haros natagd su saiyang dongo kan haproson nya ito kan saiyang kamot. “Sinasabi ko saimo, Ben Zayb,” an padagos ni Don Custodio na yinogyog su takyag kan manunurat; “an gabos na mga karatan digdi minagikan sa pangyayari na dai pinakikihumapotan an mga tawong haraloy na digdi. An sarong mokna na sinasabayan nin mga matatabang tataramon asin orog na ngani nin mga tagamang totostoson (33) na mga darakulang halaga, nakakalibang asin tolostolos inaako... huli kaini!” Pinagtatagistagis ni Don Custodio su sa ibabaw kan saiyang tangan asin su kan saiyang toldo asin manlalabaw. “Igwa kaiyan, igwa kaiyan,” paghona ni Ben Zayb sukat syang sumimbag, sa saiyang kamugtakan na tagapamamahayag (34), sukat syang makaaram kan gabos. “Hilingon mo, tabi, bago magkaigwa nin mga toklos sa Puerto, nagdata ako nin sarong mokna na sadya (35), masipag (36), pakikinabangan, tikis asin mahihimo sa paglinig kan daragsaan kan La Laguna asin<noinclude></noinclude> cpb1enitsji4pnhws80b2ltg04f3023 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/160 250 924 3906 3905 2024-10-15T15:49:57Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3905 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>155</center></noinclude>na paduman kamo sa paghiling sa bantog na esfinge!” Garong marahay su sadol asin ta inako, alagad nagpahayag nin bilang kasuyaan si Padre Salvi kasi Don Custodio. Sinda sa sarong feria, makipagsosoan sa mga tawo asin maghiling nin mga esfinge asin mga payong nagtararam! Anong sasabihon kan mga indio? Ikakabilang sindang mga tawong igwa nin siring man sanang mga pakamate asin mga kaluyahan na siring kan iba. Dangan si Ben Zayb, huli kan saiyang galing sa pagkataga-mapahayag nangako na makikimaherak ki Mr. Leeds na dai pagpalaogon su mga tawo sagkod na sinda nasa laog pa: dakulang dangog an ikatatao sainda kaya dai makasayoma, asin dai pa sinda hahagadan nin bayad sa paglaog. Asin tanganing maging matanos su saiyang pasagin si Ben Zayb nagsabi: “Huli ta hona-honaon nindo! kun madakop ko an padaya kan espejo sa atubang kan publico nin mga indios! Madadaihan ko nin kakanon an makauugay na amerikanong iyan!” Si Ben Zayb sarong tawo na may isusugad na gayo. May mga kagduwa su mga ominibaba, kabilang sa mga ini an mga midbid nyatong si Don Custodio, si Padre Salvi, si Padre Camorra, si Padre Irene, si Ben Zayb asin si Juanito Pelaez. Iwinalat sinda kan saindang mga lunadan sa pagilaog sa plaza sa Quiapo. <center>----------</center> <section end="XVI"/> <section begin="XVII"/> <center>XVII</center> <center>'''''''AN FERIA SA QUIAPO'''''''</center> Marayrahay su kabanggihon asin su plaza nagaalay nin sarong mabagsang pagkamugtak na gayo. Sa pangungurawa kan hayahay kan simuy asin kan masagang tala-sinag nin Enero, pinano nin tawo tanganing maghiling, mahiling asin maglingalinga. Su mga togtog kan mga cosmorrama asin su mga ilaw kan mga farol nakakadagka asin nakakapaogma sa gabos. Haralabang rayray nin mga tindahan, mga makikintab kan oropel asin mga sarisaring kuray, namamarantaag sa mata an mga ginayonggong na mga bola, nin mga mascara na mga may tohog sa may mata, mga kawatan na lata, mga tren, mga korokariton, mga de llabeng mga kabayo, mga coche, mga vapor na may saradit na mga caldera, mga vagilla, saradit na mga deporselana, mga belenbelen<noinclude></noinclude> hxacco4d4lshqwjvzlru60595epi1am Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/161 250 925 3910 3909 2024-10-15T15:49:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3909 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>156</center></noinclude>na kahoy na pino, mga muñekang dayuhan asin sa Kaporoan, bulaw asin mabansay an panglawog kan mga ito, mga seryo asin nagmomongon an mga ini baga saradit na mga ginang sa kataid nin baga na mga giganteng mga aking babaye. An korobkotob nin mga tamborcito, an daging nin mga torotrumpetang lata, an bohog na togtog nin mga acordeon asin kan mga organillo nagsasaralbog sa togtogan sa carnaval, asin sa tahaw, paduman, padigdi su mga tawo na nagsosorosoan, nagkakabaranggan, su mga pandok saralingoy sa mga tindahan, kun kaya parati an mga bangaan asin bakong kadikit an pagkamakangingisi. Kaipuhan na mapogol kan mga coche an dalagan kan mga kabayo, mandiit-mandiit minadaging an ''tabi! tabi!'' kan mga cochero; nagsasarabatan su mga empleyado, su mga militar, su mga fraile, su mga estudiante, su mga intsik, su mga daragitay kaiririba su saindang mga ina o su saindang mga inaon, nagpaginaralanggalangan, nagpakiniriyatan, nagpasinaraligbatonan sa kaogmahan. Si Padre Camorra na sa makuring kamongayahan kan makakita sya nin siring kadakol na mga magagayon na mga daraga; minaantoro, minasalingoy, itinotulak si Ben Zayb, nagtatakla, nanunumpa, asin nagsasabi. Asin iyan, iyan, sopsop-tinta? (246) asin dapit kaito, anong sabi mo sakuya? Sa saiyang kasinangan dai na pinaguusted (247) su saiyang katood asin kalaban. Pigrataga-hiling sya ni Padre Salvi, alagad marahay na caso su ki Padre Salvi; ata ngani tinotuyong pomasampa sa mga daraga tanganing makasarag-idan nya an mga ito, saiyang kinikiriyatan asin hinihiriling nyang nin sa pikarong paghiling. “Puñales! Noarin daw ako maging cura sa Quiapo?” naghapot sa saiya mansana. Daing ano-ano rominaway si Ben Zayb, lominokso asin kinaptan kan kamot su sa-ibong-na-takyag sa kakurihan kan saiyang gambira (248), kinodot ni Padre Camorra si Ben Zayb. May nagdadangadang na sarong makasosolang binibini na nakabotong kan pagtaka kan bilog na plaza; si Padre Camorra, sa labilabing kagayagayahan, kinoa su takyag ni Ben Zayb kapalit kan sa daraga. lyo si Paulita Gomez, su tihantik sa mga tihantik na pigibanhan ni Isagani; sa huri nagsusunod si Dona Victorina. Su daraga nagsasaga sa kagayonan: gabos mi-<noinclude></noinclude> m6823zb8e1zlbmjqlr05ps3493d7fuz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/162 250 926 3914 3913 2024-10-15T15:49:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3913 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>157</center></noinclude>naontok, minabiriribid su mga Hog, inoorong su mga orolayolay, pinagsusunod sya kan mga mata asin si Dona Victorina nagkakamit nin mga magalang na mga pataratara. Si Paulita Gomez nagsasaga sa marayrahayon na damit asin panyong pina na mga bordado, laen man kan saiyang sinol-ot kan agang ito kan magduman sya sa Santo Domingo. Su maalisngaw na habol kan pina minagibo kan saiyang magayon na payo na sarong payong tahitang (249), asin ipinanghalimbawa sya sa talasinag na palibot nin mga mapuputi asin matulin na mga panganoron kan mga indio na nagpakakita saiya. Sarong sayang sukla na madiyambong an kuray, nakakaptan sa makawiwili asin mga marayrahay na mga tiniplokan nin sadit na kamot, minataong kamahalan sa saiyang tanos na panglawas na an hiro na an mga hiro nababagayan nin naglilingolingong liog minabuyagyag kan tagumpay nin pagkadaing-kanongdanan asin kan nasisinangan na kalandian. Baga may kasingpilan sa boot si Isagani: nakakaribaraw saiya an siring kadakol na mga mata, nin siring kakuring mga osyoso na nagmamarasid kan kagayonan kan saiyang minamahal; su mga paghiling garong paghabon sa saiyang paghona, mga kabihangan sa saiyang paginate su mga hoyom kan daraga. Pagkatanaw saiya ni Juanito, pinahayag su saiyang pagkakobakob asin nagtao nin galang alokaka su pagpasalamat saiya ni Paulita. Inapod sya ni Dona Victorina, favorito nya si Juanito, asin pinagmamarhay nya ki Isagani. “Ano nang daragitay, ano nang daragitay!” an olay sa hababang tingog ni Padre Camorra na namomongnan. “Vamos, Padre, kodota an saimong tulak asin pabayaa kami magtiwasay!” an may kabaldian na sabi ni Ben Zayb. “Ano nang daragitay, ano nang daragitay!” an saiyang olit; “asin saro kong estudiante an katipan, su nasa-pakikituldangan!” “Marahay na kapaladan na bakong sakong kahimanwa!” an saiyang dugang pakatapus na nagkapira kilingan su payo tanganing masunod sya kan paghiling. Nasosogtan nang bayaan su saiyang mga pagiriba asin sunodon su daraga. Si Ben Zayb sinalut sa pagsagdon saiya.<noinclude></noinclude> 0b4f7iyegvwej24di076sxbsm746k4d Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/163 250 927 3919 3918 2024-10-15T15:49:58Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3918 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>158</center></noinclude>Dagos su lakaw ni Paulita asin nakikita su magayon nyang tagiliran, su magayon nyang payo na marayrahay su pagkahugay naghihiro kaiba an katutubong kalandian. Su satong mga taga-paglakawlakaw nangagpadagos kan saindang lakaw kaiba an hagayhay kan frailengartillero, asin nagpakaabot sa sarong tindahan na palibot nin mga osyoso, na madaleng ipinahonod sainda su mga puesto ninda. Saro itong tindahan nin mga poropigurang kahoy, mga gibo sa Kaporoan, na ilinaladawan sa gabos na pagkadakula asin porma, mga tipo, mga lahi asin mga profesion kan Kaporoan, mga indio, mga kastila, mga intsik, mga mestizo, mga clerigo, mga empleado, mga gobernadorcillo, mga estudiante, mga militar, asin iba pa. Maging huli ta an mga artistas may kaaplingan na gayo sa mga padf, an mga tiniplokan kan saindang mga habito orog na kaipuhan ninda sa saindang pagpagayon, o huli ta an mga fraile, sa paggawe ninda nin siring kadakol na papel sa filipinong gabungan makapurisaw na marhay kan isip kan escultor, maging saro o ibang dahelan, an caso iyo na nagsasawa su saiyang mga tawotawo, mga marayrahay su pagkagibo, mga haraman na gayo, isinaladawan sinda sa orog kahalangkaw na hidale nin buhay, baliktad sa ginigibo sa Europa saen ipinipinta sindang nagkakaratorog sa mga tonel nin arak, nagsusurugal, nagiinom nin mga copa, nagririlitadlitad o pinaghohorohapros kan kamot an preskong lawog nin daradaraga. Dai: iba an mga fraile sa Filipinas mga tihantik, mga mabansay, mga marhay an panggubingan, marayrahayon an pagkairik sainda, hinorokol su mga pangawong asin moninong, mapaghorophorop su paghiling, santo an expresion, may diyambong sa pisngi, may sogkod na palasan sa kamot asin sadit na zapatos na charol sa bitis, na minatao nin gana na sumamba sa mga iyan asin iburugtak sa laog nin batingaw na bobog. Sa lugar kan mga tanda nin kapasloan asin dai-pagkabini kan saindang mga tugang sa Europa, su mga sa Manila kapot su libro, su cricifijo, su palma nin martirio; sa lugar na maghagok sa mga masipag na mga babayeng mga taga nayon, su mga sa Manila pinapabisahan na gayo an saindang mga kamot sa mga may pagkatawo, horohod asin haros rolohod: sa lugar nin mga despensa na parano asin comedor, an saindang mga escenario sa<noinclude></noinclude> tbiig8inrsno1auio8bq5w4fg1ukdpc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/164 250 928 3923 3922 2024-10-15T15:49:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3922 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>159</center> Europa, sa Manilá igwa sindang oratorio, may lamesa sa pagádal; sa lugar kan makalimos na fraile; an fraile sa Filipinas nagwawaras kan bulawan panó an kamot sa mga dukhang indio... "Hilinga nindo, uya si Padre Camorra!" an sabi ni Ben Zayb na nawalatan pa kan efecto kan champagne. Asin itinotokdó an retrato nin sarong fraile na maniwang, na baga naghohorophórop, nagtutúkaw sa may sarong lamesa, natotokod su payo kan pálad asin nagsusúrat nin sa paghoná ko sermon. Naliliwanagan sya nin sarong lámpara. Su katumang kaito nakapangisi sa kadaklan. Si Padre Camorra na nakalingaw na ki Paulita, nakasalom kan kaisipan asin naghapot man. "Asin siisay an naagidán kan sarong ining tawotawo, Ben Zayb?" Asin ominarak-atak. Sarong gurang na babaye na buta-sa-ibong, nagsosorogayong, nagtutukaw sa salog síring kan mga diosdiyos na indio, namamalansa nin mga gúbing. Orog na marhay su kasangkapan: kalongkake, su mga baga mga oropel asin su nagaalimbúkad na aso mga birilogbílog na gapas na mga maatí, na pinirirípit. "Eh, Ben Zayb, bakong mangmang su ominísip kaiyán?" naghapot na nagngingisi si Padre Camorra. "Dai ko nakikita an boot mong sabihon!" an sabi kan taga-pamahayag. "Pero !puñales! dai mo nahihiling an paksa, la prensa ''filipina?'' An kasangkapan na iyán na ipinagpaplansa kan gurang na babaye, pigaapod digding prensa!" Nagpang-orólok asin si Ben Zayb mansana igot sa boot su kangingisi. Duwang soldados kan Guardia Civil na igwa nin letrero na "mga civil" nasa-likod nin saró katawo, na nagagapus sa kamot nin matoos na pisí asin su pandok nalilipdan kan kopyá: pinapaksaan (250) nin "an Bansá kan Abaka" asin garong babadilon. Kadaklan kan mga tagapagdálaw nyamó dai nagkaoroyonan kan exposicion. Nagoorólay sinda dapit sa mga pagsusundan sa síning, naghahanap an mga ito nin pagkabaragaybágay, su saró nagsasabi na an tawotáwong ito mayó nin pitong payo, na kúlang ito nin sarong dongó sa pandok, ta daing iba kundí tolo, na iyong na iyong minabugtak ki Padre Camorra na baga nagmo-<noinclude></noinclude> qbs546m15hiwskqp1xbtphx36lhvrt8 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/165 250 929 3927 3926 2024-10-15T15:49:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3926 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>160</center></noinclude>mongon ta dai nya inaabot nin pagisip kun ano ta an sarong tawotawo tanganing mapakarhay sukat magkaigwa nin tolong dongo asin pitong payo; su saro man nagsasabi na mga porosog, na dai mangyari na maging siring kaito an mga indio; kun baga ito escultura o pamamanday lamang, asin iba pa, lambang saro nagtabo nin critica, asin si Padre Camorra, tanganing dai maging hababa sa iba, nagdalo-dagong humagad nin minsan na lamang tolong polong paa sa lambang munekang lalaki. Ngata, kun su iba minahagad nin mga dongo, dai sya mahagad nin mga dongo, dai sya mahagad nin mga laman? Asin duman mansana nagpoon nin pasuruhay kun baga an indio igwa o dai nin kakayahan sa escultura, kun maninigong pomentaron an sining na iyan asin nagpoon an sarong pangkagabsan na pasuruhay na pinotol ni Don Custodio na an sabi na igwa nin mga indio na may kakayahan, alagad sukat nindang ipanongod an saindang sadiri sa paggibo lamang nin mga santo. “Minsan siisay masabi,” an simbag ni Ben Zayb na minsan anong naiisipan kan bangging ito, “na an intsik na iyan iyo si Quiroga, alagad kun pagmamasdan sya nin marhay nakakagid na gayo ki Padre Irene.” “Asin anong masasabi nindo dapit sa indio-ingles na iyan? nakakaagid ki Simoun!” Dominaging uli an mga bagong ngarakngak. Pinaagihan kan moro ni Padre Irene su saiyang dongo. “Totoo! — totoo! — Syang gayo!” “Alagad haen si Simoun? Ibakalom ni Simoun!” Nawara si Simoun, daing siisay man na nakahiling saiya. “Punales!” sabi ni Padre Camorra; “kaniguan kapasloan kan amerikanong ini. Natatakot na pabayadon ta sya kan paglaog kan gabos sa gabinete ni Mr. Leeds asin dai nangangaserkaso.” Asin dai bominakal minsan nin pinakasaday na moromuneka nagpadagos kan saindang lakaw sa paghiling sa bantog na esfinge. Nagtangro si Ben Zayb na sya an matratar kan cuestion; dai makakapagpadagit su americano sa sarong periodista na mangyaring manghimalos sa sarong kasuratan na makakahale nin dangog. “Makikita nindo na an gabos huli sa espejo,” an sabi, “huli ta hilingon nindo ...”<noinclude></noinclude> 6b3y3a0g0p58tqrvvd8j3n8b1y6olf3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/166 250 930 3932 3931 2024-10-15T15:49:58Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3931 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>161</center></noinclude>Asin luminaog naman sa sarong halawig na panaysay, asin nin huli ta daing espejo sa saiyang atubang na mangyaring makasudya kan saiyang teoria ilinaog su gabos na kamalean na alonggating mangyari na sa katapusan sya mansana dai nang pagaram kun anong pinagsarabisabi. “Asin katapustapusi makikita nindo na gabos sa paghiling lamang.” <center>-----</center> <section end="XVII"/> <section begin="XVIII"/> <center>XVIII</center> <center>'''''MGA PANGLILINGLANG'''''</center> Si Mr. Leeds, sarong tunay na Americano, lubos na gayong item su nasosolot, pinataratara sinda sa dakulang paghahalaga. Marhay syang magtaram nin kastila huli ta nagdanay sya nin halawig na mga taon sa Ame­ rica del Sur. Dai sya nagtao nin ano man na kapawotan sa muya kan satong mga taga pagdalaw, nagsabi na mangyaring agidon ninda ang gabos, bago asin pakatapus kan pagpaluwas; sa pagpaluwas na ito pinakikimaherakan nya sinda na magtiwasay. Naghohoyom si Ben Zayb asin nagsasalabsakab kan maraot na boot na hinahanda nya sa americano. Su sala na nagkakorortinahan nin itom, naliliwanagan nin mga lampara na sa gugurang, ginagamitan nin espiritu nin arak. Sarong balagbag na patos nin terciopelong itom nakakabanga kaito sa duwang pantay na kabtang, su saro pano nin mga silla sa mga maghihiriling, saro nabubugtakan nin sarong tarima na may alfombra. Sa ibabaw kan tarima na ini, sa tahaw namumugtak an sarong lamesa na natatahoban nin sarong marayrahay na telang itom, pano nin mga bongo asin iba pang makatatakot na figura. Su mise en seine minaluwas na malipungaw, asin nakakasang (251) sa mga maogmang tagapagdalaw. Natonong su mga soba, sa maluhay na tingog su orolay asin kaniguan an pagpapahiling nin nagkapira na mayo sinda kaito nin panga­ taman, sa mga ngabil minabilodbikod an hoyom. Gabos nagmamate na garo bagang minalaog sinda sa sarong harong na may gadan. Parong nin kamangyan asin nin kandila minapadakula kan pagakalang iniho. Si Don Custodio asin si Padre Salvi naghinapotan kun baga magkakanigo o dai na ipangalad an siring na mga hi-<noinclude></noinclude> pnuu6aa0dko8sh9l74e2pvm879n9s03 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/167 250 931 3939 3938 2024-10-15T15:49:59Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3938 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>162</center></noinclude>lingon, Si Ben Zayb, tanganing madagka an mga makaka- sangnon (252) asin tanganing magkahilawhilawaán si Mr. Leeds, nagsabi saiya sa pinagtotondan na tingog: “Hoy, mister, mantang kita man sana an mga uya asin bako kitang mga indio na nagpapabarayang mag-kabaranwit, itotogot mo na ipakita ko sainda an trampa? Aram na nyamong huli sana sa paghiling, alagad huli ta habong maniwala si Padre Camorra...” Asin naglolokso sa balagbag na dai magagi sa magka-kanigong tata, alintangang makuri an manunuhay ni Padre Camorra na natatakot na maging tama si Ben Zayb. “Asin anó po ta dai?” an simbag kan americano; “alagad dai mo ako pagpasaan nin ano man, iyo?” Itoon na sa tarima su tagapamahayag. “Matogot ka?” an sabi. Asin dai naghalat kan pahintogot, sa takot na dai sya togotan ni Mr. Leeds, iinitaas su tahob asin hinanap su mga espejo an pinaglalaom nyang itoon sa pagoltanan kan mga bitis. Ominarara si Ben Zayb, asin suminibog, ihinorok naman su magibong na kamot sa irarom kan lamesa na yinogyog ito: natuklasan nyang daing laog. Su lamesa may tolong bitis na batbat na mga saradit na mga dolot sa salog. Nangalagkalag sa palibot su tagapamahayag na garo bagang may pinaghahanap. “Haraen su mga espejo?” naghapot si Padre Ca- morra. Hominiling na hominiling si Ben Zayb, kinapkap su lamesa, binuhat su tahob, asin pigtataga-doonan kan kamot su angog. “May nawara saimo?” an hapot ni Mr. Leeds. “Su mga espejo, mister, haen su mga espejo?” “Su mga saimo inda kun mga haen, su mga sakuya iritoon sa Funda...muya kang manalming? Nababarotbarot ka asin malungsi.” Minsan ngani nakakasangan sinda, kan makita an mapagsobang kamoninongan kan americano nagpang-orolok asin si Ben Zayb sa makuring kasopogan bominalik sa saiyang tukawan na nagngongorobngorob: “Dai mangyayari; makikita nindo na dai nya mahi- himo na dai nin espejo; mapipiritan syang magliwat nin lamesa...”<noinclude></noinclude> rv3mknfs1vxv3awfkatcc900srrlik3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/168 250 932 3946 3945 2024-10-15T15:49:59Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3945 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>163</center></noinclude>Tinahoban giraray ni Mr. Leeds su lamesa asin inatubang su mga mahal na mga osiyoso hinapot an mga ito: “Namumustahan kamo? makapoon na kita?” "Hilinga ta mapuso” an sabi nin sarong babayeng alo. “Kun siring tumurukaw an mga ginang asin an mga ginoo asin isipon ninda an saindang ihahapot.” Nawara si Mr. Leeds sa sarong tata asin pagkataod- taod nagbalik na may darang kahon na kahoy na maitom, bokbokon, may mga guhit na gamgam, mga hayop na nagsososo, mga burak, mga payo nin tawo asin iba pa. “Mega ginoo asin mga ginang,” an sabi ni Mr. Leeds na may kaibang pravedad; “kan magdalaw ako makasaro kan dakulang piramide ni Khufu, faraon kan ikaapat na dinastia, natuklasan ko an sarong linobngan na batiris na pula, sa sarong nalingawan nang lalamban. Dakula su sakong gayagaya sa paghona kong nakadayag ako nin sarong momia kan familia real, alagad guro- gurano su pagkamoklae sakuya kan mabuksan ko su linobngan pakatapus nin daing tapus na kapagalan, natuklasan ko an kahon na ini na mangyari nindong paghilinghilingon.” Asin ilinibot su kahon sa mga nasa-énot na rayray. Isinibog ni Padre Camorra sa likod sa saiyang lawas na baga nasuya, hiniling ito ni Padre Salvi sa harani na baga nabihag sya nin mga mapanghtkay na bagay (253) ; si Padre Ivene naghohoyomhoyom kan hoyom nin sarong may pakasabot; si Don Custodio nagpahiling nin gravedad asin pagbasangbasang, asin si Ben Zayb naghahanap kan saiyang espejo; sukat na itoon duman, tara dapit sa espejo an pinag-oorolayan. "!Parong nin bangkay!” olay nin sarong ginang; “puff!" Asin anggot na gayong nangayab. “Apat na polong siglo na an parong!” an pagmasid nin saro na may enpasis na kairiba. Nakalingaw si Ben Zayb kan espejo sa paghiling kun siisay nagsabi kan katagang ito nin tataramon. Sarong militar na nakabasa kan agiagi ni Napoleon. Nagkaigwa saiya nin kaorihan si Ben Zayb asin sa pagpaluwas nin sarong kataga nin tataramon na makarororibaraw ki Padre Camorra, nagsabi:<noinclude></noinclude> q5gne5xvorpdu2eoolehcoodjg7vmdo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/169 250 933 3949 3948 2024-10-15T15:49:59Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3948 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>164</center></noinclude>“!Parong nin simbahan!” “An kahon na ini, mga ginang asin mga ginoo,” an padagos kan americano, “may sa gogom na kabokabo asin kapedasong papiro (254), saen nasusúrat an nagkapirang kataga. Hilinga nindo, alagad nakikimaherak ako saindo na dai kamo makahangos nin kosog, ta kun kabtang kan kabokabo mawara, an sakuyang esfinge maluwas man na pisang.” An kalinglangan, na sinabi sa dakulang kaseryohan asin paniniwala, sa luhayluhay nakapirit na tubodon, mala ngani ta pagagi kan kahon dai nin siisay man na nangahas homangos. Si Padre Camorra, na sa pulpito kan Tiani nagkapira pagsaysay kan mga pasakit asin mga tinitios sa infierno alintanang nagngingisi sa irarom kan saiyang boot huli kan mga mangingirhat na paghiling kan mga babayeng para kasala, nanakop sa dongo; asin si Padre Salvi, ito mansanang Padre Salvi na kan aldaw kan mga gadan gominibo nin ananakot kan mga kalag sa Purgatorio, na may kalayo asin mga figura na nasisilag sa liwanag, huli kan mga lamparang sa alcohol, mga kapedasong oropel, sa altar mayor nin sarong simbahan sa sarong nayon sa pagkamit nin mga misa asin mga limos, su maniwang asin dai magparakaalong si Padre Salvi pinogol su saiyang inspiracion asin hinilingan sa-gogom na iyong kabokabo. “''!Memento, homo, quia pulvis es!''” (255) an ólay ni Padre Irene sa hababang tingog na nagngingisi. “!P...!"an gubkas ni Ben Zayb. Dating hinanda nya an siring na paghorophorop asin ta kinoa sa saiyang ngimot kan canonigo. “Huli ta dai ko aram kun anong sukat kong gibohon,” an padagos ni Mr. Leeds na maingat na pinintoan su kahon, “inogid ko papiro asin nakakita ako nin duwang kataga na kun dapit sa sako dai midbid an kahologan, dinayag ko an kahologan kan mga ito, asin pighihilwas ko ito sa halangkaw na tingog, asin pahangang masabi ko su enot kan mamaté kong su kahon naghohoros sa sakong mga kamot na baga nabobotong nin sarong bagay na orog kagabat asin lominigid sa daga saen basang lámang su sakong paghinguha na mabuhat ko ito. Su sakong pagtaka naging katakutan kasu pagkabuksi kan kahon, madaáyag ko sa laog an sarong payo nin tawo na pinaghihiling ako nin sarong napapalaen na potítok. Natatakot asin daing pakaáram kun anong sú-<noinclude></noinclude> 8rpg1hob1vzbxrhtplc667gfzd43rvs Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/17 250 934 3953 3952 2024-10-15T15:49:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3952 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>12</center></noinclude>ta dai inako ta bakong siring kainiho!” Asin inolit an siring mansanang hiro kan saiyang mga kaniot, kominirogkirog, hiniling su kagabsan na baga saiyang pinagsasabihan: “Nakakita na kamo nin siring na kapahamakan?” “Asin mahimo daw na maaraman kun ano an minabilog kaiyan?” — Asin... — “!Tara!” an sabi kan lambang saro na dominolok asin handa sa paghinanyog. An mga mokna ni Don Custodio mga bantog siring kan mga belong nin mga parabolong na bako man na mga doctor. Dai kuta sainda isasabi ni Don Custodio kun ano an minabilog kaito, ta makolog su boot ta dai nakasompong nin kaapil kan nakikipagsuhay sya ki Simoun. “Kun dai nin panganib boot nindo na magtaram ako, ah? asin kun igwa dai kamo nagpapakatigmok?” tisasabi kuta, kundi pagsayang lamang nin sarong marhay na bahigay (37) asin su mokna mantang dai mahimo, mamidbiran lamang asin pangalasan. Pakatapus nin duwa o tolong paluwas nin aso, nin pagabo asin nin paglutab sa lutaban, hinapot si Ben Zayb na tinaptap sa tangolan: “Nakakita ika nin mga damolog?” (38) “Sa paghona ko nakabadil kami kan mga iyan sa danaw,” nagtatakang nagsimbag si Ben Zayb. “Bako, bakong mga damolog an pigsasabi ko, kundi talagang mga pato na mga garo, su mga pinagaarataman sa Pateros asin sa Pasig. Asin aram mo kun ano an pigtutuka kan mga iyan?” Si Ben Zayb, iyoiyong payong nagiisip, dai kaito nakakaaram: dai nya pinanonongod an saiyang sadiri sa karadyanan (39) sa karadyanan na siring. (40) “Mga saradit na mga gulingguling, tawo, mga saradit na mga gulingguling I” an simbag ni Padre Camorra; “dai kaipuhan na an saro maging indio tanganing makaaram kaiyan!” “Talaga, mga saradit na gulingguling!” an saligbaton ni Don Custodio na ilinamano su toldo; “asin aram mo kun saen pinagkokoa an mga iyan?” Dai ito aram kan mapagisip na payo. “Kun igwa ka na nin halawig na mga taon sa kaporoan, matatalastas mo na sa baybayon mansana pinagdadakop an mga iyan, saen nagsasarawa kasaralbog kan basod.”<noinclude></noinclude> 6ys5j745fft6536z7t0lxeephq4l23c Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/170 250 935 3957 3956 2024-10-15T15:50:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3956 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>165</center></noinclude>kat kong gibohon sa atubang nin siring na ngangalasan, natolan ako sa sarong hidale nangingibigkibig siring sa sarong pinagkukuyohan... Naulian ako... Sa pagloba ko na ito sarong basang lamang na alisngaw nin payo boot kong malibang ako pinadagos ko su sakong pagbasa kan ikaduwang tataramon. Pahangang hilwason ko ito, napinto su kahon, nawara su payo asin sa lugar kaito nakoa ko na naman su sa gogom kabokabo. Dai ko lamang pinaghohona nadayag ko an duwang orog kamakabagsikan na kataga sa katalagahan, an mga tataramon nin paglalang asin an sa paglaglag, an kabuhayan asin an sa kagadanan.” Ominorong nin nagkapirang hidale sa paghiling kan bunga kan saiyang osipon. Dangan sa mga lakad na magabat asin hinorokol, rominani sa lamesa asin ibinugtak duman su misteriosong kahon. “!Mister, su tahob!” an sabi ni Ben Zayb na dai nasasagwe. “Asin ano ta dai?” an simbag ni Mr. Leeds na orog kamasilakanan (256). Asin binuhat kan sa toong kamot su kahon, kinoa kan wala su tahob na nadayag na padagos su lamesa, na natutugmad sa tolong bitis. Ibinugtak uli sa ibabaw su kahon, sa tahaw, asin sa makuring gayambot (257) dominolok sa publico. “Digdi boot ko syang makita!” an sabi ni Ben Zayb sa saiyang kataid; “makikita mo ta maluwas iyan na may pasarahotan.” An orog kadakulang pangataman nababasa sa lawog nin kagabsan; naghahade an pagkadaing-kinaaralohan. Nagkakadarangog na gayo su ribok asin kaparalyakan sa lansangan, alagad anas gabos nalolodok mala ta sarong kabtang kan olayolay na nakaabot sainda dai sinda nagkaigwa nin bungang ano pa man. “Ngata di mapuwede kita na lumaog?” an hapot nin tingog nin sarong babaye. “Abaa, senora, ta talaga na siring an mana praile asin an mana empleau,” an simbag nin sarong lalaki; “ta kasi sainda sana an payo kan espinge.” “Kuriyoso man an mana praile!” an sabi nin tingog nin sarong babaye na kanayon hominarayo; “hab6 ninda an mana tawo na makita sinda na nakulipa! ano querida kan mana praile iyan payo?” Sa tahaw nin sarong tulahok na daing-kinaalohan,<noinclude></noinclude> 0b5fb4bx22xl063ysovw2c0d7x1npqn Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/171 250 936 3960 3959 2024-10-15T15:50:00Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3959 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>166</center></noinclude>asin sa malotok na tingog nagpadagos su americano: “Mga ginang asin mga ginoo: sa sarong kataga bubuhayon ko ngunyan an sa gogom na kabokabo asin makikiolay kamo sa sarong nakakaaram kan nakaagi na, kan sa ngunyan asin dakol kan sa omaaboton!” Asin su magico luhayluhay na kominurahaw, énot sa naghohoyaw, dangan marigon, pagkasalak nin mga laghod na daging na baga mga panarangin, asin mga paas ha paringatan (258) na baga pagbabanta na nakapatorongkag kan buhok ni Ben Zayb. “!Deremof!” an sabi kan americano. Ipigparalidpalid su mga tabing sa palibot kan bidang, nanganib na mapalsok su mga lampara, rominagot su lamesa. Sarong maluyang ngoyngoy sominimbag halé sa laog kan kahon. Su gabos naghinirilingan mga malungsi asin mga dai namumugtak: sarong ginang tagob nin pagkatakot asin sa pakamaté nin mainit na satangyan (259) sa laog kan saiyang gubing, nangapot ki Padre Salvi. Nag-unay na bomoka su kahon asin sa mga mata kan publico lominadawan an sarong payo na sa bangkay an pamandok, na napapalibotan nin halaba asin mahibog na buhok na itom. Luhayluhay na minuklat kan payo su mata asin nangalagkalag sa mga naghihiriling gabos. Masagang marhay an mga ito (260) sakalé napadakula kan saiyang magibong na talinga, asin huli ta ''abyssus abyssum invocat'' (261), an payong ito pominotitok sa haravom asin kalog (262) na ki Padre Salvi na mga nabuburarat nin labi na baga nakakita nin makatatakot na ladawan. Nangibigkibig si Padre Salvi. “Esfinge,” an olay ni Mr. Leeds, “sabihi an mga tawo kun siisay ka!” Naghadé an sarong tulahok na daing-pagkaalo. Sarong malipot na doros lominakop sa bidang asin nakaparapad kan mga hughaw na laad kan mga sa linobngan na mga lampara. Su mga orog na gayong dai nagtutubod nangiribigkibig. “Ako si Imuthis,” sominimbag su payo sa tingog na baga naghahalé sa linobngan alagad katakatakang mapagbabanta; “namondag ako kan panahon ni Amasis asin nagadan ako kan iyong nakakasakop su mga persa, alintanang papuli si Cambyses halé sa saiyang nalaglag na expedicion sa laog kan Libya. Halé ako sa pagtapus kan sakong adal pakaagi nin mga halawig na<noinclude></noinclude> f8kldobaak8g8g3cdi3re0oc0m77l67 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/172 250 937 3963 3962 2024-10-15T15:50:00Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3962 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>167</center></noinclude>paglalakbay sa Grecia, Asiria asin Persia asin paulion ako sa sakong bansa tanganing duman ako magontok hangang apodon ako ni Thet sa attbhang kan saiyang makangingirhat na hokoman. Alagad sa karaotan nin sakong palad, pagagi ko sa Babilonia natuklasan ko an sarong mangirhat na tagong-hilom, su tagong-hilom kan manlilinglang na si Smerdis na nagsasamsam kan kapangyarihan, an mapangahas na mago na si Gaumata na naghahadé salamat sa sarong padaya. Sa takot na ibuyagyag ko sya ki Cambyses, hinolawan an sakong kapahamakan sa paggamit sa mga pading egipcios. Iyo an mga ini an mga naghahade kaito sa sakiyang bansa; mga kagrogaring kan duwang ikatolong kabtang kan kadagaan, mga iyo lamang an mga nagkakapot kan kadonongan, ilinolobong kaito an banwaan sa pagkadaing-pakasabot asin sa kaoripnan, ginigibo nindang mga mangmang asin saindang ginigibong mga may kakayahan sa paglipat maghalé sa saro pasiring sa ibang pagkasakop. An mga tagapagsalakay ginagamit sinda asin sa pagkamidbid na pakikinabangan an mga ini, sinosorog asin pinayayaman sinda, asin su nagkapira bako sanang nanugsaran sa saindang boot, kundi nagi na lamang sindang mga kasangkapan kan mga ini. Su mga pading egipsio nagpangoyon na sumonod kan mga pagboot ni Gaumata sa orog na gayong kamuyahan mantang tarakot sakuya asin tanganing dai ko ibuyagyag sa banwaan an saindang mga pangiilinglang. Sa saindang mga katuyohan ginamit ninda an mga pakamaté nin sarong aki pang padi sa Abydos na ibinibilang na sarong santo!...” An mga tataramon na ini sinonod nin makamomondong dai paginaralohan. Nagtataram an payong ito dapit sa mga panggagayuma asin sa mga padaya nin mag padi asin minsan mapadapit sa ibang mga pagtubod, minsan siring nakasaringgaw sa mga fraile, sakalé huli ta nakakita sinda sa irarom nin pakaomagid sa kamugtakan ngunyan. Si Padre Salvi, nangingibigkibig, tinatakigan su ngosé asin pinagsusunod nin mga matang butla su paghiling kan payo na baga nakakadagka saiya. Mga toro nin ganot nagpoon nin pagluwas sa saiyang daing laman na angog, alagad dai nin nakamangno kaito, huli ta ribaraw asin nagkakarolodok an<noinclude></noinclude> cp6snv823g1i23axkdjwjxmilf23hhu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/173 250 938 3968 3967 2024-10-15T15:50:00Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3967 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>168</center></noinclude>mga ito. “Asin anong nangyari kan homa na laban saimo linalang kan mga padi sa saimong bansa?” an hapot ni Mr. Leeds. Su payo nagpaluwas nin sarong agrangay na makolog baga halé sa irayom kan puso asin nakita kan mga nagdaralan su saiyang mga mata, an mga matang ito na nagkakalayo, baga inalopoopan asin napano nin luha. Kadakol kan nagiribigkibig asin namatean ninda na nanorongkag su saindang buhok. Dai, ito bakong utik-utik, bako itong oroosipan lamang; su payo sarong victima asin ta an pinagoosipon iyo su saiya mansanang salaysay. “Ay!” an sabi na nagkikirikiri na may kaibang dai-pagkaranga; “namoot ako sa sarong daraga na aki nin sarong padi, malinig siring sa liwanag, siring kan loto kun bago pa sanang bumukad! Su hagbayon na padi sa Abydos naaara man saiya, asin naglalang nin sarong notin na iyong ginamit su sakuyang ngaran asin salamat sa nagkapirang papiro nyako na na linipat sa sakuyang minamahal. Su motin pominotok kan horas na pagpuli ni Cambysis angot na marhay huli kan mga kapahamakan kan saiyang daing palad na kampanya. Isinombong ako na mapaghimagsik, bilanggo, asin pakadulag ko, sa pagbokoda sakuya ginadan ako sa canaw nin Moeris... Nakita ko maghalé sa panahon na magkagurang man an tagumpay kan panglilinglang, nakikita ko su padi sa Abydos na pinagoosig banggi aldaw su daraga na napaili sa sarong templo ni Isis sa poro.nkn Philoe. . . nakikita ko syang nagoosig saiya asin dinadagoso sagkod sa mga pook sa irarom kan daga narorongaw ito sa kangirhat asin sa mga pagtios, siring sa sarong dakulaon na paniki sa sarong maputing salampati... Ah! padi, padi sa Abydos! minabalik ako sa kabuhayan sa pagpamantaag kan saimong mga gibong maraot, asin pakalihis nin halawig na mga taon nin dai paggirong inaapod ko ikang paragadan, sacrilego, togdasan!”’ An mga katagang iniho nin sarong harakhak na mamara baga hale sa linobngan alintanang minasimbag an sarong tingog na baga nagtitiok: “Dai! pagkatigay...!” Iyo si Padte Salvi na sokré huli sa takot hinonat su<noinclude></noinclude> qwoxh6gtzbugun4ubdahi3yk2wrhnif Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/174 250 939 3974 3973 2024-10-15T15:50:00Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3973 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>169</center></noinclude>magibong na kamot asin nagpabayang mapukan. “Anong igwa kan Saimong Pagkaigagalang, Padre Salvi? Maraot an saimong paginate?” an hapot ni Padre Irene. “Su init sa bidang... ” “Su parong na sa gadan na nasasangongo digdi... ” “!Paragadan, togdasan, sacrilego!” an ulit kan payo; “isinosombong ko ika, paragadan, paragadan, paragadan!” Asin dominaging uli su mamarak arak-atak, baga naghahale sa linobngan asin mapagbanta, su payo baga nagmomongon sa paghorophorop kan mga kalapastangan saiya, dai nakamangno kan mga kariribukan duman sa bidang. Si Padre Salvi biyo nanggad na nalonosan. “Kaheraki man! buhay pa!”... an ulit ni Padre Salvi asin nawaran nin pagkatawo. Malungsi sya kasugad nin sarong gadan. Sa pagloba kan ibang mga ginang katongdan nindang malonosan, asin siring anginibo. “Rinarami... si Padre Salvi!” “Nagtaram na akong dai magkaon kan sopa nin salag kan balinsiyawon!” an o1ay ni Padre Irene; “naraot sya kaito!” “Dai sya nin kinakan na ano man!” an simbag ni Don Custodio na tinatakigan; “huli ta hinihiling sya nin potitok na gayo kan payo natol-an sya...” Digdi an pagkagcrobot; su bidang garo nang sarong hospital, sarong langtad nin labanan. Gadan baga an kabagay ni Padre Salvi asin kan makita kan mga gi nang na dai nin minaagap sainda, pinagmarhay nindang bomalik sa saindang pagkatawo. Alintanang nangyayari iniho su payo nagbalik sa pagkakabokabo asin su lamesa tinahoban giraray ni Mr. Leeds asin dominoko sa saiyang mga tagapagdalan. “Sukat na ipangalad an siring na hilingon,” olay ni Don Custodio pagiuwas; “sa maliwag na gayo asin sarongat sa mga mabansay na kaugalean!” “Orog na ngani ta dai naggamit nin mga espejo!” an dugang ni Ben Zayb. Alagad bago hominale sa bidang kahurihurihi boot nya nanggad na masayod, inoyakpat su balagbag, domi-<noinclude></noinclude> ssq8dwx8vescypxgqy4359e62dp7nii Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/175 250 940 3981 3980 2024-10-15T15:50:00Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3980 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>170</center></noinclude>nolok sa lamesa asin binuhat su yamit; dai nin ano pa man, sa giraray dai nin ano man lamang (263). Kan sominonod na aldaw sominurat nin sarong karangan (264) dapit sa mga hilom na kadonongan, dapit sa espiritismo asin iba pa; ominabot tolos mansana an sarong pagboot kan gobernador eclesiastico na sinasagpong su paluwas, alagad nawara na si Mr. Leeds dara sa Hong Kong su saiyang tagong-hilom. <center>----------</center> <section end="XVIII"/> <section begin="XIX"/> <center>'''XIX'''</center> <center>'''''AN METSA'''''</center> Si Placido Penitente lominuwas sa clase tagob su puso nin apdo asin malipungaw na mga luha sa saiyang mga mata. Karapatdapat sya kan saiyang pagngaran kun dai sya pinapainit, alagad kun nabubuwangan, sarong tunay nanggad na agos, sarong halimaw na mapopogol lamang sa pagkagadan asin sa pakagadan. An siring kadakol na mga paglalapastang, an siring na mga todok nin alfiler sa aroaldaw, nakapanakig sa saiyang puso ibinugtak sa saiya sa pagkatorog kan pangatorogan nin natotorog na mga sawa, nagbabarangon na ngunyan asin nagboboroyogboyog na nagoorongal sa kaangotan. Su mga siwik nagdadaraging sa saiyang pagdangog kaiba an mapagtuya-tuyang mga kataga nin tataramon kan catedratico, mga kataga nin tataramon sa horon na sinasabing lengua de tienda, asin garo syang nakakadangog nin mga hinagapus nin latigo asin mga harakhak. Sangribong kaisipan nin panghimalos minabarangon sa saiyang hotok nagbabaranggaan asin tolostolos nagkakawarara siring sa mga banding nin sarong pangatorogan. An saiyang pagkamoot sa sadiri kaiba an pangongotiil nin sarong nadaihan na nin pagsarig nagkukurahaw saiya na sukat syang magpadagos. “Placido Penitente,” an sabi kan tingog, “ipakita sa bilog na pagkabagong-tawong iyan na igwa kang karapatan, na aki ka nin sarong lalawigan na madasig asin maginoo saen an paglanghad hinohugasan nin dugo. Batangueno ka, Placido Pentente! Manghimalos ka, Placido Penitente!” Asin su hagbayon nagoongal asin nagraragot su saiyang ngipon asin gabos nakakabanggaan nya sa lansangan, sa tulay nin Espana, na baga naghahanap nin<noinclude></noinclude> jhj5tcfmy8pbttvbcln1a1450nrwy45 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/176 250 941 3985 3984 2024-10-15T15:50:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3984 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>171</center></noinclude>mapulang boot. Sa huring ining pook nakakita nin sarong lunadan na nalulunadan kan Vice Rector na si Padre Sibyla, kaibahan si Don Custodio, asin tinaohansya nin dakulang gana na dakpon su religioso asin iholog ito sa tubig. Napasiring sa Escolta asin natotokso nang poonan na sagpokon su duwang agustino na nagtutukaw sa may tata kan bazar ni Quiroga nagngingirisi asin nakikipagsubahan sa duwang fraile na itoon sa laog kan tindahan na nasa maogmahon na mga orolayolay; nadadangog su saindang mga maogmang tingog asin madaging na mga arak-atak. Sa horoharayo natatapaan su acera nin duwang cadete na nakikipagdaldalan sa sarong dependiente nin sarong almacen; napasiring sainda si Placido Penitente sa pagbukas nin agihan, asin su mga cadete na mga nakakita kan madolom na kaisipan kan hagbayon, mga maalam (265) na nagpangiriway. Si Placido kan mga horas na ito nasa lasig kan hamo na pinagsasabi kan mga malayista. Si Placido, alintanang naghaharani sa saiyang harong, sa harong nin sarong platero saen sya nageerok bilang sarong platero, naghihinguhang magkabaragaybagay nya su saiyang mga kaisipan asin pinaghahaman nya an sarong mokna. Mapuli sya sa saiyang banwaan asin manghihimalos sya sa pagpahiling sa mga fraile na dai napapagologolog nin basang an sarong hagbayon, dai man sya napapaglanghadan. Nagiisip syang magsurat tolos sa saiyang ina, ki Cabesang Andang, sa pagpasabot saiya kan nangyari asin sabihan sya na su mga clase pinipirintoan saiya sagkod noarin pa man, na minsan ngani itoon su Ateneo kan mga jesuita na mapapagadalan nya kan taon na ito, alongating gayo na dai tomogot su mga dominico na makalipat sya duman asin minsan pa mahimo, sa masunod na pagralabasan mangangaipo na magbalik sya sa Universidad. “Sabi dai kami tataong manghimalos!” an sabi; “sumilyab an kikilat asin hilingon ta!” Alagad dai pinaghohona ni Placido su naghahalat saiya sa harong kan platero. Si Cabesang Andang minadatong pa sana hale sa Batangas asin napaduman ta mamamakal, masongko sa saiyang aki asin darahan sya nin kuwarta, tapang usa asin mga panyong sukla. Pakatapus kan mga enot na pataratara, su makau-<noinclude></noinclude> at5g1pwcwp0gedsfnh4vh7pbpan4hgq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/177 250 942 3989 3988 2024-10-15T15:50:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3988 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>172</center></noinclude> ugay na babaye na pagpoón pa lámang nakamangno na kan malipungaw na paghiling kan saiyang akí, dai na nakapagpogol asin nagpoon kan saíyang mga hapot. Sa mga énot na paliwanag, ibinibilang ito ni Cabesang Andang na mga pagiiktad, hominoyom asin pinagsagdonan su saiyang akí, sa pagparomdom saiya kan mga pagpakasákit, mga pagtios nin kadaihon, asin iba pa, asin nagsabi dapit sa aki ni Capitanang Simona na, huli ta naglaog sa Seminario, may angkas nang sa obis po sa banwaan; si Capitanang Simona ibinibilang nang Ina nin Dios, talaga, huli ta su saiyang aki magiging saro pang Jesucristo! “Kun magpadi an aki,” an sabi ni Capitánang Andang, “an ina dai mabayad kan utang satuya... siisay an masingil kaiyán, kun siring?” Alágad kan makita na odok sa boot su pagtaram ni Placido asin nabasa sa saiyang mga mata su barongbarong na nagoongal sa laog kan saiyang ginhawa, nasayodan nya na sa karaotan nin palad tunay na gayo su saiyang ipinagoosip. Sa nagkapirang hidele dai nakapagkaalo dangan garo na sanang mawasak sa kangongoyngoy. “Ay!” an sabi; “asin nanugá ako sa saimong ama na atman ka, paadalon asin gibohon kang abogado! Tinitios kong dai makanamit nin ano mang tangani kang makaadal! Sa lugar na magduman ako sa panguingui na pinagsusugalan nin <i>salapi</i>, su sa <i>kabangang-sikapat</i> (266) an sakong pigdudumanan, nagtitios ako kan maráot na parong asin kan mga maating mga baraha! Hilinga an badd kong may mga sinorsehan! Sa lugar na bomakal ako nin bag-o, tinotostos ko an kuwarta sa mga misa asin mga dólot ki San Sebastian, minsan ngani dai ako naniniwalang gayo sa saiyang kabagsikan huli ta masigkat asin koramkodam an pagsabi kaiyan kan cura asin su santo lubos na gayong bag-ohan asin dai pa tataong maggibo nin mga gibong-ngangalasan, asin bakong gibo sa <i>batikuling</i> kundi <i>laniti</i>... Ay! Anong sasabihon sako kan saimong kun magadán ako asin makita ko sya?” Asin naglologologo asin naghihibi su makauugay na babaye; lálong mamondo si Plácido asin sa saiyang daghan minaluwas an baga napopóot na hagayhay. “Anong makokoa ko na maging abogado?” an simbag.<noinclude></noinclude> mooek6k9r0keulzdj96q49n1x1zcrys Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/178 250 943 3993 3992 2024-10-15T15:50:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3992 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>173</center></noinclude>“Anong mangyayari saimo?” an padagos kan ina na pinagtakop su kamot na duwa; “ngangaranan kang pilibistiero asin bibilingan ka! Pigsabihan taka nang magkaigwa ka nin, pakatios na magkamahoyo ka! Dai ako minasabi saimo na na maghadok ka sa kamot kan mga cura, aram ko na delicado an saimong pagparong siring kan saimong ama na dai nakakakaon kan queso sa Europa... Alagad dapat kitang magtios, dai magkaalo, magsabi sa gabos nin oho. . . Anong satong maginibo? An gabos nasa mga fraile; kun sinda habo, daing maluwas na abogado, dai man nin medico... Magtios ka, aki ko, magtios ka!” “Nagtios ako nin makuri, ina; nagtios ako sa halawig na mga bulan!” Nagpadagos si Cabesang Andang kan saiyang mga logologo. Dai nya hinahagad na pupahayag syang partidario kan mga fraile, bako man ngani syang siring; kaniguan an saiyang pakaaram na sa sarong marhay igwa nin sampolong maraot na nagkokoa kan pirak kan mga dukha asin ipinapadara sa destierro an mga rnayaman. Alagad an saro sukat na dai maggirong, magtios asin magtagal; daing ibang bolong. Asin pinagsasambit an ginoong ini o ito na huli ta nagpahiling na paciencioso asin matinios, minsan sa irarom kan saindang boot naoongisan ninda sa saindang mga amo, maghale sa pagkasorogoon nin mga fraile naging promotor fiscal; asin an koyan na iyan na mayaman na ngunyan asin mangyaring makaginibo nin mga kabangisan na mga segurong magkakaigwa nin mga padrino na masorog sainda laban sa katogonan, kaito saro sanang dai sukat na sa­ cristan, na mahayo asin makinuyogkuyog na napakasal sa sarong magayon na daraga na an padrino kan aki su cura... Padagos an pagsambit ni Cabesang Andang kan halawig na lista nin mga filipino na mga mahoyo asin mga paciencioso siring sa saiyang sinabi asin sasambiton na huli ta bakong siring nagkaderestierro asin pinagoorosig, kan si Placido, huli sa sarong daing kahologan na pasarahotan, hominale sa harong asin naglagawlagaw sa lansangan. Linibot su Sibakong, su Tondo, su San Nicolas, su Santo Cristo, ribaraw asin baldi, dai pinagmangno su saldang, mani su horas asin kan pakamate lamang nin gotom asin kan pakamangno na dai syang kuwarta ta<noinclude></noinclude> kv5b470udvzyu5gw53c9tjmlfq9q0iy Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/179 250 944 3997 3996 2024-10-15T15:50:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 3996 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>174</center> itinao nya gabós sa mga fiesta asin sa mga abóloy, nag­ pulí sa saíyang harong. Naglaláom syang dai nya maaabtan su saíyang iná huli ta may ugalé ini na sa lambang pagpapa-Manilá nya, sa síring na horas minaduman sa sarong kanátad na harong na pinagsusugalán nin ''panguingui''. Alágad naghahalat saiya si Cabesang Andang sa pagpaháyag saiya kan saiyang sa ísip; gagamiton nya su procurador kan mga agustino tangáning máging marhay an boot kan mga dominico sa saiyang akí. Pinotol ni Plácido su saíyang tataramon huli sa sarong pasabot. “Matagbang ngona ako sa dágat,” sabi; “malaog ngona akong tulisan ki sa bomalik ako sa Universidad.” Asin huli ta su saiyang iná minapoón nin sermon dapit sa pagkamatíos asin sa kahoyoan, si Plácido daing pagkaon nin anó man hominalé giráray asin napasíring sa mga muelle na pinagpopondohan kan mga sakayan. Kan makita nya su sarong sakayan na matúlak pasiring sa Hong Kong pinasabngan sya nin sarong kaisipan: paduman sa Hong Kong, dumulag, magyaman duman sa pakipaglaban sa mga fraile. An kaisipan dapit sa Hong Kong nakapukaw sa saiyang isip nin sa­ rong pagiromdom, sarong salaysay nin mga frontal, mga ciriales asin mga candelabros na mga dalisay na pírak na idinólot kan kabanalan kan mga binonyagan sa sarong simbahan; su mga fraile, an osipon nin sarong platero, nagpagiribo pa sa Hong Kong nin iba pang mga frontal, mga ciriales asin mga candelabros na pararehong gayo, alágad pirak na Ruolz, na isinalihid sa mga tunay na ipinagibo nindang conant. lyo ini an osipon na saíyang nádangog asin minsan nganí orosiposip lámang o mga huringhuding, ilinaladawan ito kan sai­yang maráot na boot na totoong gayo asin minapagiromdom saiya nin iba pang pangyayari na kaagid kainiho. An pagmawot na mabúhay na hiwas asin an nagkakapirang mokná na nababangá pa lámang na gibohon iyong mga nakapahaman kan saíyang isip na pomaduman sa Hong Kong. Kun duman dinadara kan mga corporation an gabos nindang kuwarta, súkat na marhay an lakaw kan karakal asin manyáring mag­ yaman sya. “Muya akong máging. talingkas, mabúhay na talinglingkas!...” Inabot sya kan banggi na naglalagawlagaw sa San<noinclude></noinclude> a4wbi4p3vo0s1nuzsfq3ndgd6s8zelq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/18 250 945 4004 4003 2024-10-15T15:50:01Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4003 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>13</center></noinclude>“Asin su saimong mokna?” “Pasiring ako sa bagay na iyan. Pinagpipirit ko su mga banwaan na sa palibot, na hararani sa baybayon, na magarataman nin pato asin makikita mo na papahararomon kan mga iyan sa paghanap nin mga saradit na mga gulingguling... Dai lumabi, dai kumulang, dai kumulang, dai lumabi, dai kumulang, dai lumabi.” Asin binuka ni Don Custodio su saiyang magibong na takyag, asin magayagaya syang nagmasid kan pagtaka kan mga nagdadarangog saiya: “dai lamang nin nakaisip nin siring kalaen na kaisipan.” “Togotan mo akong magsurat nin katha (41) dapit sa siring na bagay?” an hapot ni Ben Zayb; “kadikit an iniisip sa bansang iniho... ” “Alagad, Don Custodio,” sabi ni Doña Victorina na naglilingo-lingo, “kun an gabos magataman nin pato, madakol an sogok na balot. !Ay, makaooyam! ITahoban ngona an tibo!” <center>----------</center><section end="I"/><section begin="II"/> <center>II</center> <center>''SA IRAROM KAN SAKAYAN''</center> Duman sa irarom iba man an nangyayari. Turukaw sa mga banko asin sa mga saradit na tabureteng kahoy, sa pagoltanan nin mga maleta, mga cajon, mga alat asin mga tampipi, duwang lakad maghale sa maquina, sa init kan mga caldera, sa alisngaw nin tawo asin sa makasosomong parong nin aceite, nakikita an dakulang bilang kan mga sakay. Su iba daing girong na nagtataranaw kan manlaenlaen na mga tanawon sa pangpang, su iba nagsusurugal o nagoorolay sa tahaw kan ribok kan mga pala (42), tanog kan mga maquina, siwik kan vapor na nakakaluwas, karapsaw kan tubig na nabubukag, mga pito kan bocina. Sa sarong gilid, tarambak siring sa mga bangkay, nagkakaratorog o muyang magkaratorog an nagkapirang mga parabariwas na intsik mga rorola, mga malungsi, nagtataragak su liwoy sa mga buka-bukang ngoso, asin napaparigos kan makuring ganot na nagbobolos sa bilog nindang lawas. Nagkakapira sanang mga bagong-tawo, kadaklan mga estudiante, madaleng magkamiridbidan huli kan saindang mapution na gubing asin kan saindang malinig na mga hiro-hiro, na-<noinclude></noinclude> thtts6h6gst0vccjfjsjl2hv1l0hgra Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/180 250 946 4008 4007 2024-10-15T15:50:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4007 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>175</center></noinclude>Fernando asin kan dai sya makasumpong nin dumagat na katood pinagmarhay nyang umoli. Asin nin huli ta marayrahay su kabanggihon asin su tala-sinag nagbabanaag sa langit na binaliw su makauugay na lungsod sa sarong dakulaon na gayong kahadean nin mga diwata, napaduman sa feria. Duman nagparabalikbalik sya, linibot nya su mga tinda na dai lamang hiniling su mga barakalon, su isip nasa Hong Kong tanganing mabuhay na talingkas, magyaman... Mahale na kuta sa feria, kan sa paghona nya saiyang nasinawsinawan su joyerong si Simoun na nagpaaram sa sarong daple asin nagoolay-olay su duwa sa tataramon na ingles. Sa ki Placido, an gabos na horon na pigtataram sa Filipinas kan mga europeo, na bakong an kastila, dapat ingles: saro pa, nahopol kan satong hagbayon an katagang Hong Kong. Kun ikapagpudihan sya kan joyerong si Simoun sa dayuhan na ito na alonggating matulak pa Hong Kong! Ominantoro si Placido. Midbid nya su joyero ta napaduman sa saiyang banwaan nagbalidya nin mga alahas. Nagiba sya kaini sa sarong paglakbay asin tunay na gayong nagpahiling na mapagmahal na gayo si Simoun saiya sa pagbareta saiya kan pagkabuhay sa mga Universidad nin mga bansang hiwas: abaang kalaenan! Sinonod ni Placido su joyero. “Ginoong Simoun, Ginoong Simoun!” an sabi. Kan hidaleng ito tisasakat sa sarong lunadan su joyero. Ominantoro kan mamidbidan si Simoun. “Muya kong humagad saimo nin sarong utang-naboot..., sumabi saimo nin duwang kataga!” an sabi. Si Simoun hominiro nin hirong nagpapahiling nin kapawotan, na dai namangnohan ni Placido huli sa saiyang karibarangan. Sa kadikit na mga kataga iinosip kan hagbayon su nangyari saiya ipinahayag nya su sai­yang horot na magduman sa Hong Kong. “Huli sa ano?” an hapot ni Simoun na pinotitokan na gayo si Placido huli sa saiyang bughaw na salming-samata. Dai nagsimbag si Placido. Dangan itinongkahal ni Simoun su saiyang payo, hominoyom kan saiyang daing girong asin malipot na hoyom asin sinabihan si Placido: “Marhay! omiba ka sakuya. Sa calzada del Iris!” sabi sa cochero.<noinclude></noinclude> 1vh61fabcj2qu59c49xh629ihtcse8i Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/181 250 947 4015 4014 2024-10-15T15:50:02Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4014 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>176</center></noinclude>Sa bilog na lakaw na ito nagdanay na daing kaalo si Simoun na baga nalologom sa orog kamahalagang paghorophorop. Si Placido, sa paghalat na pakihoronan sya, dai minataram ininsan sarong tataramon asin naglilingalinga sa paghiling sa dakol na mga nagraralakawlakaw na mga nangagbahigay kan saga kan tala-sinag. Mga bagong-tawo, mga pasangan (267) nin mga magkatipan, mga nagmamahal, na pinagsosoronod nin mga maingat na ina o nin mga inaon; pangkat nin mga estudiante na mga puti ang gubing na orog pang pinapapuruti kan tala-sinag; mga soldados na paralingpaling, sa mga lunadan na anom sa sarong lunad, pasiring sa templong nipa na ipinanongod ki Citeros; mga aki na nagkakarawat nin ''turubigan'', mga intsik na mga parabalidya nin tubo asin iba pa, nagpapakapano sa dalan asin sa masagang liwanag kan tala-sinag nagkakamit sinda nin magagayon na porma asin tiyatang (268) palibot. Sa sarong harong nagtotogtog su orquesta nin mga valses asin nakikita an nagkapirang pasangan na nagsasarayaw sa liwanag kan mga quinque asin mga lampara... !abaa na kameskinong hilingon sa saiyang paghona kun ibabagay sa namamantaag sa mga lansangan! Asin sa pagisip dapit sa Hong Kong naghapot sa saiya mansana kun an mga banggi sa porong ito mga maipangrawitdawit (269) na gayo, mahahamis na gayong malipungaw siring kan mga sa Filipinas asin dinakop nin sarong tulahok na kamondoan su saiyang puso. Pinaontok ni Simoun su lunadan asin magkasi sinda luminogsot. Kan hidaleng ito lominabay sa may sainda si Isagani asin si Paulita Gomez na nagpapasinabihan sa hababang tingog nin mga mahamis na mga tatara­ mon: sa huri nagsusunod si Doña Victorina kaiba si Juanito na nagtataram sa halangkaw na tingog kaniguan su kahihiro asin lalong minaluwas na kobakob. Si Pelaez nayiyingying dai nahiling su saiyang kaito kaiba sa pagadal. “!Iyan an talagang mamongaya!” an sabi ni Placido sa hababang tingog asin naghahagayhay asin tominanaw sa pangkat na binabaliw sa malopoop na mga ladawan saen nababarang na marhay su mga takyag ni Juanito na minaitaas asin minaibaba baga mga labadlabad nin molino. “!Diyan lamang sya pinapakinabangan!” sabi man ni<noinclude></noinclude> qo02zgmxiy8xx4p5htrlapoljbz5syy Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/182 250 948 4019 4018 2024-10-15T15:50:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4018 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>177</center></noinclude>Simoun sa maluyang tingog; “marahay an kabagongtawohan!” Siisay an muyang sabihon ni Placido asin ni Simoun? Pinasabot kaini su hagbayon, binayaan ninda su calzada asin lominaog sa makalilibong na mga dalandalan asin mga agihan na binibilog nin nagkakapirang mga harong; madale sindang minalokso sa mga gapo sa paglikay sa mga saradit na tamaw, minairibaba sa pagagi sa sarong kodal na bakong marhay an pagkagibo asin lalong maraot an pagkaingat. Nagtataka si Placido kan makita su mayaman na joyero na maglakaw sa siring na mga sitio na baga tood sa mga ito. Sa katapusan nakadatong sinda sa sarong dukhang gayong harongharong na bulag, palibot nin batag asin bunga. Nagkapirang armason na kawayan asin nin mga siring mansanang mga tubo nakapagpaakala ki Placido na nasa harong sinda nin sarong ''castillero'' o paragibo nin kuwetes. Pominokpok si Simoun sa dungawan. Dominongaw an sarong lalaki. “Ah! senor...” Asin lominusad tolos. “Anion na su polvora?” naghapot si Simoun. “Nasa mga sako; hinahalat ko su mga bala.” “Asin su mga bomba?” “Haranda na.” “Marhay na gayo, maestro... Ngunyan mansanang banggi humale ka asin kahoronon mo su teniente asin su cabo... asin tolostolos magpadagos ka kan saimong lakaw; sa Lamayan makakasompong ka nin saro katawo sa sakayan; sumabi ka 'Cabesa’ asin masimbag ‘Ta­les.’ Kaipuhan na digdi sya noodma. Dai nin panahon na sukat masayang!” Asin tinaohan sya nin nagkapirang kuwartang bulawan. “Ta ano po?” naghapot su tawo sa marhay na ga­yong pagkakastila; “igwa nin bagong bareta?” “Oho, gigibohon sa laog kan semanang maabot.” “Sa masangleng semana!” inolit kan dai midbid na kanayon sibog sibog; “an mga nayon bako pang mga handa; naghaharalat na isibog kan General su pagboot ... sa paghona ko ihinahalat sa paglaog kan lapas!” Hiniro ni Simoun su saiyang payo. “Dai ta kaipuhan an mga nayon,” an sabi; “igo na<noinclude></noinclude> fw0a8h1i3iig3cfmka1u3ydqzzomgeu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/183 250 949 4023 4022 2024-10-15T15:50:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4022 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>178</center></noinclude>satuya an mga tawohan ni Cabesang Tales, su mga carabinero kaito asin sarong regimiento. Ngapit na ogaring, sakale gadan na si Maria Clara! Humale ka tolos mansana!” Nawara su tawo. Nasaksihan ni Placido an halipot na ining olay-olayan asin nadangog nya gabos; kan sa pagloba nya igwa syang nasabotan nagpanorongkag su buhok asin hiniling si Simoun nin natatakot na mga mata. Naghohoyomhoyom si Simoun. “Nagtaka ika,” an sabi na kaiba su saiyang malipot na hoyom, “na an indio na ini na daing datang gayo an panggubingan makapagtaram nin marhay kan kastila? Sard sya kaitong tagapagtokdo sa mga paadalan na nagpumirit na itokdo an kastila sa mga aki asin dai ominontok sagkod na nawara nya su saiyang puesto asin deneportar sya bilang paralaglag kan kahusayan kan banwaan asin huli ta katood kaito kan daing palad na si Ibarra. Kinoa ko sa deportation saen ipinanongod su saiyang sadiri pagataman nin niyog asin ginibo ko syang pirotecnico.” Bominalik sinda sa calzada asin napasiring sinda sa Trozo. Sa tangod nin sadit na harong na tabla, na magayagaya asin malinig su kamugtakan, may nagtutukaw na sarong kastila na nakaalindoon sa sarong muleta, nagpapahayahay sa liwanag kan tala-sinag. Dinolok ito ni Simoun; kan mahiling sya kan kastila naghinguhang tomindog pakapoota bilang an sarong inagmarod. “Humanda ka!” an sabi saiya ni Simoun. “Sa giraray iyo ako!” “Sa maabot na semana!” “Iyo?” “Sa enot na potok nin cañon!” Asin hominale sunod ni Placido na nagpopoon nang maghapot sa saiya mansana kun baga dai sya nangangatorogan. “Nagtaka ika,” an hapot saiya ni Simoun, “na makakita nin kastila na orog na gayo kahagbayon asin pinasasakitan na padagos kan mga kahelangan? Igwa nang duwang taon na nakaagi na matabaon syang marhay na siring saimo, alagad nahimo kan saiyang mga kaiwal na ikapadara sya sa Balabak tanganing maglingkod sa sa­ rong mahigpit na compania asin hilinga ta igwa na<noinclude></noinclude> mgakxabcgioxnjk53vy3ixss13efzwj Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/184 250 950 4027 4026 2024-10-15T15:50:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4026 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>179</center></noinclude>syang reumatismo asin paludismo na madara saiya sa lolobngan. An makauugay na iniho napakasal sa sarong magayonon na babaye..." May ominaging coche na daing laog, pinaontok ito ni Simoun asin kaibahan si Placido napahatod sa safyang harong sa dalan nin Escolta. Kan hidaleng ito su mga taknaan (270) sa mga simbahan nagtotorogtog nin ikasampolo may kabangang horas. Pakalihis nin duwang horas, naghale na si Placido sa harong kan joyero, asin daing girong baga may pinagiisip padagos nin paglakaw sa Escolta, na haros dai nang tawo, minsan ngani maogmahon pang marhay su mga kapehan. May nagtataga-aging coche na marikason na minalalang nin makuring ribok sa gastado nang inodesan na tinampo. Si Simoun maghale sa sarong lalamban kan saiyang harong na atubang sa Pasig, nagtatanaw sa Intramuros, na natatanaw sa mga bukas na mga dungawan, mga atop na sem na pinapakintab kan tala-sinag asin su sai­yang mga torre na minaraladawan na mga mamondo, magagabat, mga malipungaw, sa tahaw kan moninong na angkasa (271) nin banggi. Hinale ni Simoun su saiyang bughaw na salming-sa-mata, su saiyang maputing buhok nakakaagid sa cuadrong pirak nakakaarikos sa saiyang marigon na panglawog, kinalongkake, (272) na raparap na naliliwanggan nin sarong lampara, na an ilaw naghihilagang mapalsok sa kakulangan nin gas. Si Simoun, na garong nariribarawan nin sarong kaisipan, dai nagmamangno na sa luhayluhay nagroromarom su lampara asin nagdadangadang su kadikloman. “Sa laog nin nagkapirang aldaw,” an saiyang sabi sa hababang tingog, “kun sa apat nyang sogod maglaad na isinumpang lungsod na iyan, paalawan kan mapaabhaw na kasayangan asin kan masumbikal na explotacion sa daing pakasaboy asin sa dai nin palad; kun an karibukan pomotok sa mga nayon asin ibohos ko sa mga lansangan an mga tawohan kong mga mapanghimalos. na mga ipinangaki kan kasakroan asin kan mga kamalean, dangan sakuyang bubuksan an mga kuta kan saimong bilangoan, aagawon ta ka sa mga kamog kan fanatismo, asin maputing salampati, ika ngapit an Fenix na maluwas uli sa mainit na abo...! Sarong himagsikan na linalang nin mga tawo sa kadikloman ominagaw sako sa simong kataid; saro pang himagsikan dadara-<noinclude></noinclude> 1rojrxx2akg3zjwtqsovdhm3evzqwhp Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/185 250 951 4031 4030 2024-10-15T15:50:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4030 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>180</center></noinclude>hon ako sa saimong mga, bubuhayon ako liwat asin an tala-sinag na iyan, bago makaabot sa katapusan kan saiyang banggraw; paliliwanagan an Filipinas, malinig na kan saiyang makasosomong mga ati!” Panale sanang ominontok nin pagtaram si Simoun na baga natitiok. Sarong tingog naghahapot sa laog kan saiyang conciencia, kun baga sya, si Simoun bako man na kabtang kan mga basura kan isinumpang lungsod, sakale an tanay na orog na gayo kaosbog. Asin siring kan mga gadan na magkakaburuhay liwat sa daging kan trompetang makagigiram, sangribong fantasma na mga maki dugo, mga daing pagsarig na mga anino nin mga lalaking rinilibon, mga babayeng mga hinalean nin dangog, mga amang pinagborolnot sa saindang angkos, mga pinatubang asin pinadakula na mga maraot na kaugalean, mga kabanalan na pinaglanghadan, mga kabanalan na pinagbasangbasang, minatirindog ngunyan sa aniningal kan misteriosong hapot. Kaenotenote pa lamang sa saiyang criminal na lakaw magpoon kan sa Habana, sa pamamatahaw kan vicio asin kan sohol, boot lumalang nin sarong kasangkapan sa paggibo kan sa­ iyang mga mokna, sarong tawong daing pagtubod, daing mahal sa banwaan asin daing conciencia, iyo pa lamang sa buhay na ito nanuhay asin minasolang sa saiyang mga gawe. Piniyong ni Simoun su saiyang mga mata asin nataodtaod na daing hiro-hiro; dangan hinapros kan kamot su angog, bilang hominabong homiling sa saiyang conciencia asin nagkaigwa nin katakutan. Dai, dai boot na magatidatid kan saiyang buhay, dai sya nin karigonan na isalingoy an saiyang paghiling sa ominagi na... Madaihan sya nin dasig sa pagdangadang nanggad kan hidaleng stikat syang gumawe, magkulang sya nin yakang (273), nin tiwala sa saiya mansana! Nin huli ta su ladawan kan mga makauugay na an kapaladan kan mga ito saiyang nalasigan, nagpapadagos nin paglatawlataw sa atubang kan saiyang mga mata na baga naghahale sa makintab na ibabaw kan salog asin sinasalakay su lalamban asin pinagkukurahawan sya asin ipiggagawgaw saiya su mga kamot; huli ta su mga panghimasol asin su mga pagdadalita garong nagpapakapano sa angkas na nadadangog an mga pagbabanta asin mga tingog nin panghimalos, ihinarayo su saiyang paghiling sa dungawan asin sakale iyo pa sana ito nagpoon nin pangibigkibig.<noinclude></noinclude> 2pgcn5745cai0ksems3rb2wqiwvxant Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/186 250 952 4035 4034 2024-10-15T15:50:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4034 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>181</center></noinclude>“Dai, naghehelang ako, bakong marhay an sakong pagmate,” an sabi sa hababang tingog; “kadakol kan mga nagkakaorongis sako, su mga an saindang mga kapahamakan isinasarahot sakuya, alagad...” Asin kan mamate nyang nagkakalayo su saiyang angog, bominuhat asin rominani sa dungawan sa pagsingosingo kan mahayahay na simuy kan kabanggihon. Sa saiyang pamitisan binobotong kan Pasig su saiyang solog na pirak, na sa ibabaw nagkikirintab na mabagal su mga sabo, nagtataralibong, minapasiriring sa enotan asin minasiribog na sinosonod su dalagan kan mga saradit na arimborong. Su lungsod nagtitindog sa ibong na pangpang asin su saiyang mga maiitom na kuta minaluwas na mga makagigiram, mga misterioso, napapara su saiyang pagkameskino sa liwanag kan tala-sinag na gabos tinitiyatang (274) asin pinapagayon. Alagad nangibigkibig na naman si Simoun; garo nyang nakikita sa saiyang atubang na maisog na panglawog kan saiyang ama, na nagadan sa bilanggoan, alagad nagadan sa paggibo nin karahayan, asin su lawog nin sarong lalaki na orog pa kamaisog, nin saro pang lalaki na itinao su saiyang buhay huli saiya (275) ta nagloloba na hihinguahon nya an pagkamondag liwat bilang kan saiyang bansa. “Dai, dai ako makakaorong,” an hagayhay na kanayon pahida su hinang sa saiyang angog; “nakauswag nang marahay su toklos asin an tagumpay kaiyan magpapatunay na ako tama... Kun gominawe ako nin siring kan saindo, napukan kuta ako ... Dai nin mga katitinyatang (276), dai nin mga mapaglinglang na mga teoria! Kalayo asin bakal sa cancer, padusa sa vicio, asin laglagon ngapit kun maraot an kasangkapan! Dai inisip ko nin marahay, alagad ngunyan may lagnat ako ... nangangalangalang an sakong isip ... talagang siring... kun ginibo ko an maraot sa katuyohan nin pag­ gibo kan marahay asin an mga palakaw iliniligtas kan katuyohan (277) ... An gigibohon ko iyo na dai makabantaag an sakong sadiri...” Asin hominigda na ribaraw su isip asin naghinguhang mangatorog. Kan pagkaaga kan sominonod na aldaw, si Placido mahoyo asin nasa ngoso su hoyom naghimate kan ser­ mon kan saiyang ina. Kan taraman sya kaini kan sa­ iyang mga kaisipan na iinteresaron su procurador kan<noinclude></noinclude> 1iwo43clvkgrd5ne3xc47cw4o3h7umx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/187 250 953 4041 4040 2024-10-15T15:50:03Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4040 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>182</center></noinclude>mga agustino, dai sominolang, dai nakisuhay, ata ngani nagpahayag syang oonayon nya tanganing malikayan na mapagal su saiyang ina na pinakiolayan nyang pomoli sa lalawigan sa lalong madaleng panahon, kun mahihimo, kan aldaw mansanang ito. Hinapot sya ni Cabesang Andang kun ngata. “Huli ta kun makaisi an procurador na uya ka dai nya gigibohon sagkod na dai mo padarahan nin pabalik (278) asin nagkapirang misa.” <center>----------</center><section end="XIX"/><section begin="XX"/> <center>'''XX'''</center> <center>'''''AN HOKOM'''''</center> Pasting (279) na gayo su sinabi ni Padre Irene, na su mapadapit sa Academia nin kastila, na may panahon nang idinata, nagdadangadang sa sarong panghalengsiyahan (280). Si Don Custodio, an gaitang (281) na si Don Custodio, an orog kagaitang sa gabos na mga hokom sa ibabaw nin daga sunod sa sabi ni Ben Zayb, nangangataman kaito asin pinapaagi nya an mga aldaw sa pagbasa kan expediente asin minakatorog sya na daing naisipan na saiyang sukat gibohon; sa pagbangon nya sa minasunod na aldaw, iyo man gihapon an saiyang ginigibo, minatorog sya uh asin sa giraray siring an nangyayari. !Makuri an pagpapagal kan makauugay na ginoo, an pinakamagaitang sa mga hokom gabos sa kinaban! Boot syang makatiwail sa bagay na ito, sa pagsunod sa kahagadan nin gabos, sa mga fraile, sa alto empleado, sa condesa, ki Padre Irene asin sa saiyang mga principles liberales. Nakihumatol sya ki Ginoong Pasta asin si Ginoong Pasta binayaan syang nariribaraw asin nalolola pakatapus na isadol saiya an sarong laksa nin mga sarongat asin dai sa pagkahimo na mga bagay; nagihumapot ki Pepay na bailarina, asin si Pepay na bailarina, na daing pagdagamdam kun sa ano dapit an bagay na ito, huminagad saiya nin limang polong pisos sa pagpalobong sa saro nyang inaon na makalima na kagadan nin panale, o sa ikalima nang inaon na nagadan saiya, sunod sa lalong halawig na kasaysayan, minapirit na gayo na pangaranan na auxiliar de fomento, an saro nyang pinsan na tataong magbasa, magsurat asin magtogtog kan violin, mga bagay na harayong padagos na makapasabong ki Don Custodio nin sarong mapanglig-<noinclude></noinclude> iohr1r1euqhbdz9tm3pwwrtp76subl6 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/188 250 954 4047 4046 2024-10-15T15:50:03Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4046 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>183</center></noinclude>tas na kaisipan. Pakalihis nin duwang aldaw magpoon kan mga pangyari sa feria sa Quiapo, si Don Custodio nasa-paggibo siring sa giraray, pinagaadalan nya su expediente dai nya nadayag su mapalad na panghalengsiyahan. Alagad alintanang naghahakay, nagaabo, nagootoot (282) asin nagroromdom kan mga torotalibong asin kan mga paa ni Pepay, igwa kitang sasabihon dapit sa halangkaw na ining orang (283) tanganing masayod an dahelan kun ngata ta iminokna sya ni Padre Sibyla sa pagtapus sa siring kamatonok na asunto asin kun ano ta inako sya kan mga nasa ibang pangkat. Si Don Custodio de Salazar y Sanchez de Monteredondo (a) Buena Tinta (284), kabilang sa gabungan naiyan sa Manila na dai minalakad nin saro kun dai kabitan sa atubangan asin sa likudan kan mga pahayagan nin sangribong pagngaran sa pagapod saiya nin ''daingkapagalan, halangkaw-an-adal, mahimon, gaitang, hararom, may-pakasabot, mayaman'' asin iba pa, na baga nagkakatarakot na ikalibong sa iba na igwa nin siring man sanang pagngaran asin ikaduwang-ngaran, hoslaon asin daing-pakasabot. Sa gabos kaini, daing ano man minaluwas duman na maraot asin dai sya nariribaraw kan enot na censura. An Buena Tinta minaabot saiya hale sa pangyayari na saiyang kaugay-nin-boot si Ben Zayb, kasu ini sa duwang matanog na marhay na polemica (285) na saiyang pinangatigan sa laog nin halawig na mga bulan asin mga simba (286) sa mga columna kan mga pahayagan kun baga kaipuhan gumamit nin kopya na hongo, de copa o salakot, asin kun baga an plural kan caracter dapat na ''caracteres'' asin bakong caracteres, sa pagparigon kan saiyang mga pangatanosan sa giraray minasabi sya nin ''“constants de buena tinta”'' (287), ''“lo sabemos de buena tinta,”'' (288) asin iba, dangan na araman, huli ta sa Manila naaaraman an gabos asin ta an buena tinta na iyan daing iba kundi si Don Custodio de Salazar y Sanchez de Monteredondo. Aki pang marhay na nakadatong sa Manila, marhay su saiyang empleo na bilang nakapagtogot saiya na makapakasal sa sarong magayon na mestiza kabilang sa saro kan mga mayaman na angkos sa lungsod. Nin'huli ta igwa sya nin katutubong kapantasan, kadasigan asin makuring pagtiwala, nanodan nyang magamit nin marhay an gabungan na saiyang namumugtakan asin ipi-<noinclude></noinclude> 9tdae8hycm6at01ns33uwaz1bxidel3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/189 250 955 4051 4050 2024-10-15T15:50:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4050 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>184</center></noinclude>nangarakal nya su kuwarta kan saiyang agom, nakipagkontrata sa Pamahalaan asin sa Ayuntamiento, huli kaini ginibo syang consejal, dangan alcalde, vocal kan Sociedad Economica de Amigos del Pais, consejero de Administracion, presidente kan Junta Administrativa de Obras Pias, vocal kan Junta de la Misericordia, consilario kan Banco Espanol Filipino etc., etc., etc. Asin dai sukat akalaon na an mga etcetera na iniho nagpapakaagid sa parating ibinobugtak pakatapus nin sarong halawig na pagsambit nin mga titulo: si Don Custodio, na dai pa sagkod nakakita nin kasuratan dapit sa Marhay na Ginhawa, nakaabot sa pagka-vice presidente kan Junta de Sanidad sa Manila, totoo man na sa walong minabilog kaito saro sana an kinakaipuhan na maging sarong medico asin an sarong ini dai sukat maging sya. Siring man nagi syang vocal kan Junta Central de Vacuna, na binibilog nin tolong medico asin nin pitong bako kabilang sa mga ini iyo an arzobispo asin tolong provincial: nagi syang hermano nin mga cofradia asin mga archicofradias asin siring sa nakita na nyato vocal ponente kan Comision Superior kan Instruccion Prima­ ria na parating dai naghihiro, labis na mga dahelan na palibotan sya kan mga pahayagan nin mga panguri (289) maging kun naglalakbay, maging kun nagbabahon. Minsan baga kaniguan an saiyang katongdan, si Don Custodio dai kabilang sa mga nagkakatorog sa mga sesion na nasisinangan laman, siring kan ibang mga kinatawan na mga matatakton asin mga hogakon, na magvoto sa kaibahan kan kadaklan. Katumang kan dakol na mga hade sa Europa na mga nagdadara kan titulo na hade sa Jerusalem, ginagamit ni Don Custodio an sa­ iyang karapatan asin kinokoa diyan an gabos na duga na mahihimo nyang makoa, kinokorondot na marhay an saiyang kiray pinapadaging an tingog, ibinabahon an mga kataga asin sa dakol na pangyayari sya an minagasto sa bilog na sesion nagoosip nin sarong osipon, nagdadata nin sarong mokna o minasolang sa sarong talagad (290) na pinagkorondotan sya. Minsan ngani bako pang lihis sa apat na polong taon, nagsasabi na pagtorotantanon an paggibo, na pakaisipon na gayo an ano man na iminomokna, asin sa ibaba idinodugang nya an melones! (291) na pakahona-honaon na gayo, magpakaingat na bulanos, na kaipuhan na mamidbid<noinclude></noinclude> rpx6ug0dz3n6iw8l2qum4lme88j2zue Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/19 250 956 4056 4055 2024-10-15T15:50:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4055 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>14</center></noinclude>ngangarahas na maglibot sa popa asin sa proa, minarolokso sa ibabaw nin mga alat asin mga cajon, mga magayagaya huli kan nagdadangadang na vacation. Tolostolos saindang pinag-oorolayan su mga hiro kan maquina nangaghihinguhang maromdoman ninda su mga kabtang na saindang nagkarilingawan sa Fisica, nagraralakaw sa palibot nin sarong daragang colegiala, mahimula su ngabil asin may kulintas na sampaguita, hinihinghingan sinda nin mga kataga na nakakapahoyom sainda o nakakapanahob sainda kan pintadong abanico. Alagad, duwa, sa lugar na omayon sa mga pangangaladkang ito kan mga sakay, nakikipagpasuhay sa sarong ginoo na may pagkatawo na, alagad hambogon pa asin tanos pang marhay. Garong magkasi midbid na marhay asin ibinabari nin mata huli kan mga pagisusugad na itinatao sainda kan iba. Tara, su may pagkatawo na, su gubing plus na item nagaadal nin Medicina, si Basi­lio, midbid sa saiyang mga marhay na paomay asin mga katakatakang pagbobolong. Su saro, su lalong dakula asin orog kataba huli ta aki pang marhay, iyo si Isagani, saro sa mga tagapagawit o minsan na lamang tagapagsorosarambit (43) na nagruluwas kan taon na ito sa Ateneo, sadyating ugale, katalagahan, bihirang magtaram asin dai magparakaalo. An ginoong nakikipagolay sainda iyo an mayaman na si Capitan Basilio na namakal sa Manila. “Si Capitan Tiago regular na gayo, opo,” an sabi kan estudiante na pighihiro su payo; “dai nanggad minapabolong . . . Hinatolan nin saro katawo, isinobol ako sa San Diego saging lamang mahiling kan harong, alagad tanganing pabayaan ko syang lubos na gayong makapag-apyan.” Kan pagsabi kan estudiante nin saro ''katawo'', an boot sabihon si Padre Irene, dakulang katood asin dakulang taga-paghatol ki Capitan Tiago sa saiyang mga huring aldaw. “An opio saro kan mga manraratak sa mga panahon na ini,” an simbag kan Capitan kaiba an sarong pagbasangbasang asin kabaldian nin sarong senador na romano; “namidbiran iyan kan mga tawo soanoy, alagad dai nanggad an mga nagpalabilabi sa paggamit kaiyan. Alintanang nagdadanay su kamuyahan sa pagadal sa mga clasicos (tandai nindong marhay, mga bagongtawo) su apian bolong lamang, asin kun dai, sabihi ako<noinclude></noinclude> en4rsk9yewinqyv7v6c52e6v7kycdnv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/190 250 957 4061 4060 2024-10-15T15:50:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4060 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>185</center></noinclude>ang bansa huli ta ang mga kamugtakan kan mga indio, Kundi ang marhay na dangog kan ngaran na kastila, huli ta enot sinda mga kastila, huli ta an katinubdan etc. Nagpapakagiromdom pa sa Manila sa saro nyang talumpati kan iyo pa sanang pagmoknaan na gamiton na pagilawan an gas salihid sa dating lana nin niyog; sa panibagong ito, harayo nyang makita an pagkagadan kan industria kan lana, iyo nya sanang nagalinaw an mga kapakanan nin sarong consejal -- ta halawig an paghiling ni Don Custodio -- asin nakisuhay sya sa pamamatahaw kan makosog na daging kan saiyang ngimot, natuklasan nya na labilabi kaamay kan mokna asin hinolaan na magkakaigwa nin mga darakulang panggabungan na pagkagaraba (292). Dai man makulang sa kabantogan su saiyang pagsolong sa sarong serenata sentimental na boot ialay nin nagkapira sa sarong gobernador kan vispera kan saiyang paghale: si Don Custodio na may kadikit na kamondoan dahelan sa ano daw na kasingpilan-sa-boot na dai nyamo nagigiromdoman, nakanood na kun su nagdadangadang na tala kaiwal na dakula kan tihahale, na sa katakutan kan mga sa sere­nata, dai nagpangdaragos. Sarong aldaw, pinagharatolan sya na pomuli sa Es­pana sa pagpabolong sa helang sa katoy, asin su mga pahayagan nagtararam dapit saiya na baga sarong Anteo (293) nanagkakaipong ibatay an bitis sa Inang Bansa sa pagkamit nin mga bagong kosog; alagad na­tuklasan su saiyang sadiri kan Anteong manilan-on (294) sa tahaw kan Corte, kayumpos asin daing halaga. Durnau bako syang siisay man asin nahihidaw nyang marhay su saiyang mga minamahal na mga pang-uri. Dai sya nakikipagsalaksalak sa mga halangkaw an kapaladan, an saiyang kakulangan nin pakanood dai saiya minatao nin dakulang halaga sa mga centros cientificos asin academias, asin huli kan saiyang kakulapusan asin dahel kan saiyang politica de convento (295), nganga syang minaluwas sa mga katiripunan, baldi, sinolang, dai syang nakoang ano man na malinaw kundi na duman nagbabaradolan nin sable asin nagsusurugal nin kosog. Natatago-dai nya su mga mahoyong mga sorogoon sa Manila na nagtitirios kan gabos nyang gibong sa impertinente, asin ta kun siring sa akala nya sukat na iyong pagmarhayon an mga ito; nin huli ta ibinugtak sya kan tiglipot sa pagoltanan nin sarong bagahan<noinclude></noinclude> filjy6hce0oupylvsrk55af45qj5yog Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/191 250 958 4065 4064 2024-10-15T15:50:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4064 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>186</center></noinclude>(296) asin pulmonia, nahihidaw nya su tiglipot sa Ma­nila, saen igo na saiya an sarong masipag na bufanda; kun tigfnit saiyang natatago-dai an silla perezoza asin su batd na nagkakayab saiya, sa kabilogan, sa Madrid saro sya sa kadaklan, asin dangan pang may sol-ot syang mga brillante, napagkamaloan pa sya giraray na sarong hamak na tawo na dai tataong maglakaw, asin nagkaigwa naman nin pangyari na pinaglubahan syang sarong Indiana, pinaglanghadan su saiyang mga kapurisawan asin ginibo syang karawan nin nagkapirang mga sopsop na saiyang pinadaragit. Huli sa saiyang maraot na boot sa mga conservadores na nagbibinongog sana sa saiyang mga hatol, siring kan mga gorristas na linilimasan an saiyang bolsa, nagpahayag na nasa gampi sya kan partido liberal nagpuli sa Filipinas bago matapus su taon, kun dai narahay su helang sa katoy, ribaraw na lubos sa saiyang mga kaisipan. Su kagsarong bulan nin pagkabuhay sa Corte, na pinaagi sa pagiriba nin mga politico de cafe (297) na haros gabos mga cesante; su nagkakapirang mga talumpati na pinanorotakma digdi asin duman an siring-siring kaini o iyo ining kasuratan nin pagsolang asin an bilog na itong sa politicang pagkabuhay na minasaromsom baga bilang sa angkasa, magpoon sa mga pabologan (298) na saiyang pinagpapabologan asin alintanang binobologan sya ipinamamantaag nya an saiyang programa sagkod sa mga dulaan saen natutunaw baga bilang sa mga mabansay na katarahanan asin mga kataga nin tataramon na nagkaakigwa nin bunga baga bi­ lang an manibaibang kuray nin mga credos politicos, an mga pagkaralaen nin ganan, mga dai pagkaoroyon, mga dai nasisinangan, asin iba pa, an gabos na ito alinatang naghaharayo sa Europa minalataw uli dara an mapangyaring tagok sa laog kan saiyang ginhawa bilang sa ihinasok na banhi, na naoolang sa pagtalubo huli sa mahiribog na kadahonan, mala ngani ta kan pagdoong sa Manila, pinagakala na babagohon nya an pagkabuhay kaito (299) asin mala ngani ta igwa sya nin orog kabanal na mga mokna asin orog kadalisay na mga kaisi­ pan. Kan mga enot na bulan kan saiyang pagdatong, gabos anas pagsabi dapit sa Corte, dapit sa mga marhay nyang katood, dapit sa Kasalihid na Ini, dapit sa Kasalihid na Ito, Kinatawan C, Manunurat B; dai nin pangyari da-<noinclude></noinclude> i68358wxo5dtpdfiye5w2mhj0e9x0zl Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/192 250 959 4070 4069 2024-10-15T15:50:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4069 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>187</center></noinclude>pit sa politica, daing escandalo sa corte, na dai syang pakaaram sagkod sa pinakasadit na pangdiyang (300), nin tawong may katongdan na dai nya talastas an hilom kan saiyang pribadong pagkabuhay, ni mahimong mangyari an ano man na dai ngona nya ginalinaw, ni pinagboot an arin man na kabaklean na dai sya hinagadan kan saiyang ganan asin an gabos na ini tagob nin mga atake sa mga conservadores, kaiba an tunay na kabaldian, nin mga paghagad nin tawad kan partido liberal, nin sarong oroosipon digdi, sarong kataga, nin tataramon duman nin sarong tawong dakula, na minabal-ot na baga habo nin mga paanyaya asin mga empleo na saiyang hinaboan tanganing dai sya makautang nin ano man sa mga conservadores. Siring an saiyang labis na kahimonan kan mga enot na itong aldaw saen an nagkakapirang mga magkatorotaragbo sa almacen nin mga korokakanon na saiyang pigtataga-duman, nagparalagda sa partido liberal asin inapod na mga liberal si Don Eulogio Badana, retiradong sargento kan mga carabinero, an honradong si Armendia piloto asin puribundong carlista, si Don Eusebio Picote, inspector sa aduana asin si Don Bonifacio Tacon, zapatero asin talabartero. Alagad, su mga gambira (301), kulang nin mga padagka asin nin pakikipagbaka, sa luhayluhay nagromarom. Dai sya nagbabasa kan mga pahayagan na mga nagdadatong saiya mga hale sa Espana, huli ta minaabot nagkakaparakete, asin pinapahakay sya an saiyang pagkahiling; an mga pakiran (302) na saiyang nagkatarakma, anas na ginaramit gabos, nagkakairipo nin pakosog asin darai duman su saiyang mga tagapagtalumpati; asin minsan ngani makosog an surugal sa mga casino sa Manila asin itinatao an igong mga pabagsak siring sa likos kan Corte, sa mga ito dai togot an ano man na talumpati sa pagpukaw nin mga sa politikang pakiran. Alagad si Don Custodio bakong hogakon, minagawe nin labis pa kan saiyang muya, naggigibo, asin sa saiyang pagkagalinaw na mawawalat nya an saiyang mga tulang sa Filipinas asin sa pagloba na an bansang ito iyo an saiyang rogaring na suwasana (303), pinanongdan ito kan saiyang mga pagmato asin naghona na nahimo nyang maging masamwang ito sa pagpangatorogan bilang nin sarong kalat nin mga kabaklean asin mga mokna na baga dai sa pagkahimo. Sya na ito na<noinclude></noinclude> 5nq8as7l79lgfg41pz5mvxsea3399wb Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/193 250 960 4074 4073 2024-10-15T15:50:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4073 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>188</center></noinclude>pagkadangog sa Madrid na sa Paris an mga tinampo pinaglapatan nin mga tabla, kan panahon na ito dai pa ginigibo sa Espana, isinadol nyang gibohon man sa Manila, bugtakan an mga lansangan nin mga tabla na iparako siring kan nakikita sa mga harong; sya ito na sa pagmondo nya huli kan mga acidente sa mga lunadan na duwang rueda, tanganing malikayan an siring na mga pangyayari, sunod sa saiyang katigayonan dapat magkaigwa nin dai kumulang sa tolo; sya man ito na kan nagsalihid syang bilang Vice Presidente kan Junta de Sanidad, nafsipan nyang pagpaasohan gabos, sagkod kan mga hatod-kawat na mga hale sa mga dinadamat na mga pook; sya man itong, huli sa pagkaherak sa mga bilanggo na naggagaramlang sa tahaw kan Init nin saldang asin muya man nya na makatikis an pamahalaan sa pagtostos manongod sa mga kagamitan kan mga ito, iminokna nya papagbahagon sana an mga ito asin papagtorokloson sa baldit (304) na aldaw, banggi. Nagtataka sya, naaangot na sa saiyang mga mokna may mga magsolang, alagad nararanga sya sa pagisip na an tawong may halaga igwa nin mga kaiwal, asin nanghihimalos sa pagatake asin sa pagwasak sa gabos na mga mokna na mga marhay asin mga maraot na idinadata kan iba. Nin huli ta nagpapahayag syang liberal, kan hapoton sya kun ano an pagloba nya sa mga indio, parating minasimbag, na baga minagibo nin sarong dakulang favor, na an mga indio may kakayahan sa pagtotoklos asin mga ''artes imitativas'' (boot nyang sabihon musica, pintura asin escultura), asin idinodugang su saiyang da­ ting sarabihon na sa pakamidbid sa mga iyan kaipuhan na igwa ka na nin dakol na mga taon sa bansa. Alagad kun nakakadangog nin sarong nangingibabaw sa sarong bakong toklos okun arte imitativa, halimbawa sa quimica, medicina o filosofla, minasabi sya Psh! nanunuga ... bakong mangmang! asin dai sya nagduduwaduwa na sa ugat nin siring na indio nagbobolos sukat an dakol na dugong kastila, asin kun dai syang nakokoa minsan ngani igot sa boot su saiyang paghanap, minahanap sya nin japones na gikan; kan panahon na ito nagpopoon na su kinausohan na ipagsahot sa mga japones asin mga arabes an ano man na marhay na sukat magkaigwa an mga Filipino. Sa ki Don Custodio an ''kundiman'', an ''balitaw'', an ''kumingtang,'' mga togtogon na arabe siring kan<noinclude></noinclude> neizqwd04w4n66q4lv9rf1dfctw9jez Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/194 250 961 4078 4077 2024-10-15T15:50:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4077 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>189</center></noinclude>abakada kan mga Filipino kaitong soanoy asin konon sya kaito minsan dai nya midbid maguing an arabe (305) asin dai pa man nya nahiling an abakadang ito. “Arabe asin gikan sa orog kadalisay na arabe!” an sabi ki Ben Zayb sa tingog na dai minaako nin simbag; “kun baga man, intsik.” Asin minadugang pa kaiba an sarong may kahologan na kiyat: “Dai sukat, dai nin ano man na sukat maging sadyating (306) sa mga indio, nasabotan mo? Minamahal ko sinda nin makuri, alagad dai nin ano man na dapat ipagomaw sainda tara minakorosog an boot asin nagkakapaharamak.” Kun gayod minasabi: “Kaniguan na gayo an pagmahal nyako sa mga indio nagsadiri akong maging saindang ama asin tagapagsorog, alagad kaipuhan na lambang sarong bagay mamugtak sa kamumugtakan kaiyan. An iba ipinangaki sa pagboot asin an iba man sa pagkuyog, malinaw na gayo na an katotoohan na ini dai ikakasabi sa halangkaw na tingog, alagad isinasagawe na daing dakol na tataramon. Asin hilinga, an palakaw nasa mga sa aking gawe. Kun boot mong sakopon an banwaan, papaniwalaon mo na sya sakop; sa enot na aldaw mangisi, sa ikaduwa makikisuhay, sa ikatolo magduduwaduwa asin sa ikaapat maniniwala. Tanganing an Filipino maging makinuyogkuyog, kaipuhan na oliton mo saiya sa lambang aldaw na sya siring asin na sya kablas. Anong papakinabangon nya na magtubod sa ibang ba­ gay kun lumuwas syang sarong daing palad? Asin maniwala ka sakuya, sarong gawe nin pagkaugay na ingatan an lambang linalang sa namumugtakan kaiyan; yaon diyan an kahusayan, an pagkabaragaybagay. Diyan namumugtak an kadonongan sa pagpamahala.” Si Don Custodio sa pagtaram dapit sa saiyang politica dai na nasisinangan kan tataramon na ''arte''. Asin sa pagsabing ''pamamahala'' hinohunat su kamot, iniibaba hokawong sa langkaw nin sarong tawong naglolohod. Kun mapadapit sa mga pangkatinubdan na tipyata (307) ipinagdodorodakula nya na sya catolico, ah! an catolicang Espana, an daga ni Maria na Orog Kabanal... sarong liberal mangyari asin sukat maging cato­ lico saen an mga dai pa man nin pakasabot ibinibilang sinda na mga dios o minsan na lamang mga santo, siring<noinclude></noinclude> s5ynbqzsegml8cggw5knojamuousjht Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/195 250 962 4082 4081 2024-10-15T15:50:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4081 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>190</center></noinclude>man an sarong mulato (308) nabibilang na puti sa Cafreria. Minsan siring, nagkakaon nin carne kun Lapas, maliban lamang kun Viernes Santo, sagkod pa man dai nagkukumpisal, dai nagtutubod sa mga gibongngangalasan siring man sa dai-pagkamale kan Papa, asin kun naghihinaniog nin misa, su sa ika-sampolong horas an sinisimbahan, o su pinahalipot, su misa de tropa. Minsan sa Madrid pinaglibliban nya su mga ordenes religiosas tanganing makabagay sya sa pook na saiyang nabubuhayan, ibinibilang an mga ito (309) na lihis na sa panahon, pinaglalanghadan nya su Inquisicion asin nagoosipon nin mga rapsak o makangingisi na osipon saen nagsasarayaw su mga habito o, sa orog karahay na pagtaram, mga fraile na mga mayong habito, alagad kan magtaram dapit sa Filipinas na sukat pamahalaan nin mga napapalaen na mga katogonan, nagbabahon, minaladlad nin sarong paghiling nin pagkaigwa nin pakasabot, hinohonat giraray su kamot sa misteriosong langkaw. “Kaipuhan an mga fraile, saro sindang karat-an na kaipuhan,” an sabi. Asin naangot nin makuri kun may indio na nangangahas na magborongborong sa mga gibong-ngangalasan o dai nagtutubod sa Papa. Gabos na mga pasakit kan Inquisicion kakadikit na gayo sa pagpadusa sa siring na kapangahasan. Kun sinosolang sya na an pagsasakop o an pamumuhay huli sa pagkadaing pakasabot igwa nin ibang ngaran na bakong marhay pagdangogon asin pinadudusahan kan mga katogonan kun an may sala saro sanang gayo, sya minaiktad sa pagsambit nin ibang mga colonia. “Kita,” an sabi sa saiyang pangaseremonyang tingog, “makakapagorolay nin halangkaw na gayo! Bako kitang arog kan mga ingles asin kan mga holandes na sa pagpadanay sa mga banwaan sa pagpasakop naggagaramit nin latigo ... nakakatigayon kita nin ibang mga palakaw na orog kasuwabe, lalong seguro; an maginhawang lasig kan mga fraile orog karahay sa latigong ingles... ” An saiyang ining kataga nin tataramon nakalalang nin marhay na kapaladan asin sa halawig na panahon pinagolitolit ito ni Ben Zayb asin sa kaibahan nya su bilog na Manila, su Manila na tagapagisip nagrokyaw kaito; su kataga nin tataramon nakadatong sagkod sa Gorte, sinambit sa Parlamento bilang sa sarong liberal<noinclude></noinclude> 28cj4f6dyqahlsbkgnmqk0w61n5ebrk Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/196 250 963 4086 4085 2024-10-15T15:50:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4085 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>191</center></noinclude>na haloy nang pagerok etc., etc. etc. asin su mga fraile, na nagkairigwa nin dangog huli kan pagkabagay asin kan makita na tugsad na su saindang marhay na da­ ngog, pinadararahan sya nin mga chocalate na inarroba, pabalik na iinuli kan dai masosoholan na si Don Custodio, na an mabansay na gawe ipinanghalimbawa tolos ni Ben Zayb kan sa ki Epaminondas. Alagad an Epaminondas ngunyan na panahon minagamit nin badas kun nasa kaangotan, asin saiyang isinasadol! Kan mga aldaw na ito, su mga convento, sa kahandalan na tumao nin ganan oyon sa kahagadan kan mga estudiante, inoulit su saindang mga pabalik asin kan hapon na pagkahiling nyato saiya, makuring gayo su saiyang kasibotan, tara nasusugal su saiyang dangog na giyatang. Mahigit nang kaglimang aldaw na nasa kapangyarihan nya su expediente asin kan agang ito su halangkaw na empleado, pakaomawa su saiyang kahimonan, naghapot saiya kan saiyang ganan. Si Don Custodio sominimbag kaiba an sarong misteriosong grabedad ipinasabot nya na saiya nang natapus: hominoyom su halangkaw na empleado, asin sinasaringgawan sya asin inoosig ngunyan kan hoyom na ito. Siring sa sinabi na nyamo, hakay sanang hakay. Sa saro kan mga hirong ito, kan muklaton su saiyang mga mata asin kipoton su saiyang ngimot, nakakita nin halabang taytay nin mga darakulang sobre, na mahusay su pagkapamugtak sa sarong mamayrahay na estanteng kamagong: sa likod kan lambang saro nababasa sa da­ rakulang titik: MGA MOKNA. Nakalingaw sa sarong hidale kan saiyang mga kasibutan asin kan mga torotalibong ni Pepay, sa pagisipisip na an gabos na namumugtak sa mga alontagang ito mga gikan sa saiyang matubang na payo sa mga horas nin pasabong! !Pira daw na mga tipyatang sidyating (310), pirang mga kaisipan na mga halangkaw, pirang mga palakaw na tagapagligtas sa pagtios kan Filipinas! An pagkadaing-katapusan asin an pagromdom sa utang na boot kan bansa naseseguro nyang gayo! Nakakaagid sa sarong gurang na may kaaplingan sa kaogmahan na nakatuklas nin alamagon na pakete nin mga surat nin pagkamoot, tominindog si Don Custodio asin rominani sa estante. Su enot na sobre, mahibog, botog, may paksa na ''MGA MOKNA na imomokna''. “Dai!” an sabi sa hababang tingog; “may mga ma-<noinclude></noinclude> 1lvuyvkvwgdtvsg0e3zhfj5w2qzlfbt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/197 250 964 4091 4090 2024-10-15T15:50:05Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4090 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>192</center></noinclude>babansay na bagay, alagad sangtaon an kaipuhan sa pagbasa kan mga iyan.” Su ikaduwa, na mahibog man na gayo, an paksa: MOKNANG pinagaadalan,” “Dai man!” Dangan su mga MOKNA na pinagtataodtaod ...” “MGA MOKNANG idinata...” “MGA MOKNANG isinikwal...” “MGA MOKNANG inoyonan ... ” “MGA MOK­NANG dai ngona pinadagos...” Kadikit na bagay an laog kan mga sobreng iniho, asin su huri lalo na, su sa MGA MOKNA na gigibohon na. Bominisngag si Don Custodio, ano daw an itoon? Nakalingaw na kan laog kaito. Sarong dahon nin papel na madulaw nagooldot sa duwang patos, na baga idinidiwal saiya kan sobre su dila. Kinoa ito sa armario asin binuksan: su mokna kan Escuela de Artes y Oficios. “Yawa!” saiyang hagayhay; “alagad pinangakoan na ini kan Padres Agustinos ...” Panale sanang tinaptap su saiyang angog, kominorondot, sarong kapahayagan nin tagumpay lominadawan sa saiyang lawog. “!Igwa na ako kan sukat na solution, k--!” an sabi sa halangkaw na tingog na bako man na su eureka (311), alagad minapoon sa natatapusan kaini; “haman na an sakong ganan.” Asin pakaolita nin makalima o makaanom su saiyang napapalaen na ''eureka'' na minahagupas sa angkas siring sa magayayang mga hagupas nin latigo, nagsasaga sa kagayagayahan napasiring sa saiyang lamesa asin nagpoon nin pagsurat nin rawitdawit. <center>----------</center><section end="XX"/><section begin="XXI"/> <center>'''XXI'''</center> <center>'''''MGA TIPONG MANILANON'''''</center> Kan bangging ito may dakulang paluwas sa Teatro de Variedades. Su compaiiia de opereta francesa ni Mr. Jouy nagpahiling kan enot nindang palauwas, ''Les Claches de Corneville'', asin ipapahiling sa mga mata kan publico su saiyang piling ''troupe'' na an kabantogan nagkapira nang aldaw na hinaharubay kan mga pahayagan. Sinasabi na sa mga artista igwa nin marayrahay an tingog, ala-<noinclude></noinclude> ts1y6di9cqt6vw5fnz3lkcekalcttks Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/198 250 965 4095 4094 2024-10-15T15:50:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4094 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>193</center></noinclude>gad orog pa kagayon an tindog asin kun papaniwalaan an mga huringhuding, su saiyang pagkamaninigo nin pagmahal nangingibabaw sa tingog asin sa tindog. Sa ika-pito may kabangang horas nin banggi dai na nin mga ticket minsan sa ki Padre Salvi, asin halabaon na rayray su mga sa entrada general. May kariribukan sa taquilla, iriwal, naonabihan an filibusterismo asin mga lahi, alagad bakong huli kaiyan nagpapakakoa nin mga ticket. Kaglimang minuto bago mag-ikawalong horas sarong asiento de anfiteatro ipinagtatandro sa halagang halangkawon na marhay. Sa kamugtakan kan gadung na naliliwanagan na bulanos, may mga tinanom asin mga burak sa gabos na mga tata nakalibong sa mga nalalawat, na nagrorokyaw asin nagooropak. Sarong mahibog na bilang nin katawohan nangonokono sa palibot mga maorihon na naghihiriling sa mga nagraralaog, sa mga minaabot na atab mga handal na magkadaraihan nin tukawan; mga olok mga ngorobngorob, mga paghahalat nagpapataratara sa mga bagong datong, na sa makuring kamondoan minasararo sa mga osyoso asin, mantang dai nagpakalaog, igo na lamang saindang maghiling sa mga nagraralaog. Alagad igwa nin saro na garong dai sanang pagmangno sa siring na pagmawot, sa siring na kaosyosohan. Sarong lalaki na halangkaw, maniwang, na luhayluhay maglakaw, naggogoyod nin sarong toog na bitis. Naggugubing nin sarong daanon nang americana na kuray kape asin sarong pantalon na may mga tagabang, maati, na minapalataw kan saiyang mga kabtang na mga tul-angan asin mga maniniwang. Sarong kalo na hongo, masining (312) huli ta parasing, nakakatahob kan saiyang dakulang payo may nagooroldot na mga buhok na maating abohon su kuray, haros bulaw, nanaringsing sa saiyang mga gilid na baga alapok nin sarong tagapagawit. An orog kahayag sa tawong ito bakong su saiyang gubing, bako su saiyang sa europeong panglawog na daing barabas asin bigote, kundi an makosog na pulang kuray kaito, kuray na nakatao saiya kan bansag na ''Lotongboyod'' (313) namimidbid sya sa irarom kaini. Sard syang pangbihirang tipo: kabilang sa sarong lataw na angkos, nabubuhay siring sa sarong lagawlaw, sarong makilimos; nasa kastilang lahi, pinagtutuya-tuya nya su marhay na dangog na hinahagupas nya kan saiyang maating panggubingan; nabibilang<noinclude></noinclude> fh7pboj3kexxzh1xbjn3375agmq4vhd Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/199 250 966 4099 4098 2024-10-15T15:50:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4098 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>194</center></noinclude>syang sarong reporter asm sa katotoohan mga mata na abohon na magi man na namomotla, magi man an malipot asin baga may iniisip, minatunga kun saen nangyayaring an sarong ikakalagda sa pahayagan. An sa­ iyang palakaw sa pagkabuhay bagay na dai masabotan nin kadaklan, daing nakakaaram kun saen nagkakaon, kun saen nagtotorog: sakale, igwang tonel kun saen na gampi. Si ''Lotongboyod'' mayo kan hidaleng ito kan matagas na pamandokon indiferente siring sa kinaugalean: baga sarong magayagayang pagkaugay minaladawan sa saiyang paghiling. Sarong sadit na tawo, sarong saday na gurang moagmang pinakiolayan sya. “Katood!” an olay sa paas na tingog, pasa na baga sa talapang, may pinahiling na nagkapirang connant. Nahiling ni ''Lotongboyod'' su kuwarta, asin kominirogkirog. Anong halaga saiya kan mga ito? Su magosgos iyo an angay na saiyang katumang. Sadiyut, sadiyoton, napapatos su payo nin sarong kalong de copa na baga binaliw sa sarong balukagon na olod, nawawara sa sarong levita na halakbang, halakbang na marhay, asin labilabi kahalaba, asin minatonga sa sarong pantalon na halipot na marhay na dai minalihis sa tabay. Su saiyang lawas baga su apo asin su mga tabay su mga^ makoapo, alintanang su kamugtakan kan saiyang dakulang zapatos na sa dumagat minasolang baga bilang sa balukagon na olod sa saiyang payo sa tenaghay (314) nin sarong convento sa kataid nin sarong Exposition Universal! Kun si ''Lotongboyod'' mahimula, sya kayumanggi; ito mantang sa kastilang lahi daing buhok sa lawog, sya, indio, igwa nin haroy-nin-buhok asin mapuputing bigote, haralaba asin manipis. Buhay na gayo su saiyang paghiling. Pinagaapod sya nin Tio Quico asin, siring sa saiyang katood nabubuhay man sa pagkakabantog: ipinaghaharubay nya an mga paluwas asin ipinagdodokot nya an cartel kan mga teatro. Sakale iyo lamang an filipino an dai maaano na maglakaw na may chistera asin levita siring man ngani su saiyang kaugay nin-boot iyo an enot na kastila na nagngisi sa marhay na dangog kan lahi. “Naoyonan kong marhay an trances,” an sabi na naghohoyomhoyom asin hinahayag su saiyang marayrahay na ngaros na nakakaagid sa sarong lansangan pakatapus nin sarong solo; “nagkaigwa ako nin marhay na<noinclude></noinclude> 1q77m8siuarkj1x8ypea996m3e0mbnr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/2 250 967 4111 4110 2024-10-15T15:50:06Z MF-Warburg 6 11 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4110 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>REPUBLICA NIN FILIPINAS</center> <center>OFICINA KAN PRESIDENTE</center> <center>'''COMISION KAN CENTENARYO NI JOSE RIZAL'''</center> <center>-----</center> <center>'''OPISYALES ASIN EMPLAYADOS'''</center> <center>-----</center> <center>'''DIOSDADO MACAPAGAL'''</center> <center>''Presidente, República kan Filipinas''</center> <center>-----</center> <center>'''''Chairman''''' <center>'''ALEJANDRO R. ROCES'''</center> <center>''Secretario kan Departamento nin Educación''</center> <center>-----</center> <center>'''''Vice-Chairmen''''' </center> '''RODRIGO PEREZ, JR.''' - ''Secretario Interino kan Finanza'' <center>'''''asin'''''</center> '''SANTIAGO F. DE LA CRUZ''' - ''Comandante Supremo kan Orden de Caballeros de Rizal'' <center>'''''Miembros''''' </center> '''MARIA KALAW-KATIGBAK''' - ''Chairman kan Comite kan Educación nin Senado'' '''SALIH UTUTALUM''' - ''Chairman kan Comite nin Educación kan Camara de Representantes'' '''CARLOS P. ROMULO''' - ''Presidente kan Universidad kan Pilipinas'' '''GERONIMA T. PECSON''' - ''Chairman kan UNESCO Comisión Naciónal'' '''CARLOS QUIRINO''' - ''Director kan Biblioteca Naciónal'' '''BENIGNO ALDANA''' - ''Director kan Escuelas Publicas'' '''JESUS E. PEPIÑAN''' - ''Director kan Escuelas Privadas'' '''LUIS MONTILLA''' - ''Chairman kan Comite Historica Filipina'' '''EUFRONIO M. ALIP''' - ''Presidente kan Sociedad Historica de Filipinas'' '''JOSE P. BANTUC''' - ''Agregado Cultural nin Filipinas sa Embahada sa España, 1953-55'' '''LEONCIO LOPEZ RIZAL''' - ''Miembro kan Fundador Consejo Nacional de Investigation Cientifica'' '''VICENTE OROSA''' - ''Ex-Secretario kan Obras Publicas y Comunicaciónes'' <center>'''EDUARDO QUISUMBING'''</center> <center>''Ex-Director kan Museo Naciónal'' </center> <center>-----</center> <center>'''LUIS MONTILLA'''</center> <center>''Director Ejecutivo''</center> <center>'''VEDASTO G. SUAREZ'''</center> <center>''Director Auxillar y Secretario''</center> <center>''Comite kan Publicaciónes''</center> <center>'''LEONCIO LOPEZ RIZAL, ''Miembro''</center> <center>'''LUIS MONTILLA, ''Miembro''</center> <center>'''JOSE P. BANTUG, ''Miembro''</center> <center>'''VICENTE DEL CARMEN, ''Secretario'' </center><noinclude></noinclude> i180chm65ywow56dcm6s2tjebskv9tw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/20 250 968 4115 4114 2024-10-15T15:50:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4114 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>15</center></noinclude>nindo kun siisay an nagsisirigarilyo pa kaiyan. An mga intsik, an mga intsik na dai taratao nin minsan sarong katagang latin! !Ah kun ipinanongod lamang ni Capi­ tan Tiago an saiyang sadiri ki Ciceron ... (44)” Asin an orog kahalangkaw na kabaldian luminadawan sa saiyang lawog na lujoso ahit na gayo. Mapangataman na gayong pinagmamasdan sya ni Isagani: an ginoong ito nagtitios nin kalipungawan sa kaitong soanoy. “Alagad, magbalik kita sa sinabi nang Academia de Castellano,” an padagos ni Capitan Basilio; “sineseguro ko saindo na dai nindo aaboton... ” “Opo, sa lambang aldaw -hinahalat nyamo,” an simbag ni'Isagani; “si Padre Irene, na nahiling mo gayod sa itaas, asin pinasiban (45) nyamo nin sarong padis na castano (46), nangako samuya. Makikipagkita sa General.” “Dai bale! Minasolang si Padre Sibyla!” “Somolang sya! Kaya minadigdi sa ... sa Los Banos, sa atubang kan General.” Asin pinaghihiro kan estudianteng si Basilio su sai­ yang duwang kamaoo na pinagpapasangga nya su saro sa saro. “Sabot na!” nagngingisi na nagpahayag si Capitan Ba­ silio. “Alagad minsan kamo magkaigwa nin pahintogot, saen kamo makoa nin tagamang-totostoson?”... (47) “Igwa po kami; lambang estudiante maambag nin sikapat.” “Alagad su mga profesores?” “Igwa kami; kabanga mga filipino asin kabanga mga peninsulares.” (48) “Asin an harong?” “Si Makaraig, an mayaman na si Makaraig itinotogot an saro kan mga saiya.” (49) Si Capitan Basilio napiritan na pomadaog: handa an gabos kan mga hagbayon na ito. “Sa ibang mga pangyayari,” an sabi na nangirogkirog, “bakong lubos na gayong maraot, bakong maraot an kaisipan, mantang dai narorogaringan an latin, masadirihan lamang an kastila. Yaon saimo, tocayo, an sarong katibayan kun paanong pasibog an satong lakaw. Kan panahon nya 6 nakakanood kita nin lapis ta su sa­ tong mga libro nagkakasururat sa latin; ngunyan naka-<noinclude></noinclude> 8hnn6qqw8nt43wm5b8zdro2wxqyo4vv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/200 250 969 4119 4118 2024-10-15T15:50:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4118 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>195</center></noinclude>palad sa pagdokot nin mga cartel!” Kominirogkirog uli si ''Lotongboyod''. “Quico,” sominimbag sa malagong na tingog, “kun tinataohan ka nin anom na pisos huli kan saimong kapagalan, pira daw an itatao sa mga fraile?” Si Tio Quico kaiba an saiyang katutubong silansikan itinongkahal su payo. “Sa mga fraile?” “Huli ta sukat mong maaraman,” an padagos ni ''Lotongboyod'', “na an gabos na ining naglalaog saiya itinamo saiya kan mga convento!” Tara su mga fraile, sa pamayo ninda si Padre Salvi asin nagkapirang seglar na iyong bilang capitan si Don Custodio nagpanorolang sa siring na mga kahagadan. Si Padre Camorra na dai nakadalan pinipikit su saiyang mata asin nagtuturubig su saiyang ngimot, alagad nakikidiskutiran ki Ben Zayb na maluyang nangangalasag bilang sa pagromdom kan mga ticket na daing bayad na ipapadara saiya kan empresa. Pinagtatarman sya ni Don Custodio dapit sa kasusilaan (315), katinubdan, mga marhay na kaugalean asin iba pa. “Alagad,” naghihiraraw-od su manunurat, “kun an satong mga makangingising-palabas na may mga paborobalintok nin mga tataramon asin mga kataga-nintataramon na doble an kahologan ...” “Alagad nasa-tataramon lamang na kastila!” sinaligbaton sya na nagkurahaw su banal na consejal, na naglalaad sa banal na kaangotan: “ Imga karigsokan sa frances, tawo ka, Ben Zayb, huli sa Dios, sa frances!!! Iyan, dai nanggad!” Asin sinabi su ''dai nanggad'' kaiba su tenaghay nin makatolong Guzman na pinagbantaan na gadanan nin sarong purgas kun dai nin isokong duwang polong Tarifa. Si Padre Irene natural na magsaganan nin siring kan sa ki Don Custodio asin pinananaringan nya su mga operetas francescas. “Puwe! Sya nagerok kaito sa Paris, alagad dai lamang bominatay sa acera nin sarong teatro, iligtas logod sya nin Dios!” Alagad mahibog man su mga kaapil kan opereta francesa. Su mga oficiales kan hukbo asin hukbongdumagat, kabilang sainda su mga kagawad kan Gene­ ral, su mga empleado asin dakol na mga darakulang ginoo nagmamaraot na gayo na magpakanamit kan nagom kan tataramon na frances sa ngoso nin<noinclude></noinclude> 9qbjw8znho5ipl06reemh1su9wh7crk Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/201 250 970 4123 4122 2024-10-15T15:50:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4122 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>196</center></noinclude>tunay na mga Paris; suminaro sainda su mga nagraralakbay sa M. M. (316), asin nagtararam nin kadi­ kit sa Frances sa panahon kan paglakbay, su mga naggiaw sa Paris asin su mga boot ibilang na mga halangkaw an inadalan. Nagkaduwa kun siring na pangkat su gabungan sa Manila, sa opertistas asin su antioperetistas na inoyonan nin mga ginang na may pagkatawo na, mga agom na babaye mga maimon asin mga maingat kan pagmahal kan saindang mga agom na lalaki, asin kan mga may katipan, alintang su daing mga kaolangan asin mga magayon nangagpahayag na sinda igot na gayong mga operetista. May nagsorolbodan na dakol na mga surat, may paduman, may padigdi, igwang mga osipan mo ako ta baretaan taka, mga junta, mga orolay sa cabildo, pasuruhay, pinagorolayan pati an dapit sa pakighimagsikan kan mga indio, sa kahogakan, sa mga lahing halangkaw asin hababa, nin marhay na dangog asin iba pang mga kahambogan asin pakatapus nin dakol na mga kotsokotso asin dakol na mga huringhuding, itinao su pahintogot asin si Padre Salvi nagbalangibog nin sarong pastoral na daing nagbasa kundi su taga paglimbag lamang. Sinabi na su General nakipagiwal sa condesa, na pinapaagi kaini an saiyang buhay sa mga pook nin kagayagayahan, na pinoporington su Saiyang Kahalangkawan, na su consul frances, na igwa nin mga pabalik, asin iba pa, na dakol nagpangruluwas na mga ngaran, su ki intsik Quiroga, su ki Simoun asin sagkod su sa dakol na mga actres. Salamat sa escandalosong ining pangenot baga bilang, napukawan su dai nagpakatios kan mga tawo asin magpoon kan vispera na iyo su pagdatong kan mga artista, iyo sanang pinagorolayan an dapit sa enot na paluwas. Magpoon kan lumuwas su mga mapulang mga cartel na nagbabantulin kan ''Les Cloches de Comeville'', pinagkaoroyonan kan mga nagtagumpay na irokyaw su tagumpay. Sa ibang mga oficina, sa lugar na magpalihis kan horas sa pagbasa nin mga pahayagan asin sa pakigsatsatan, hinahalon baga bilang su pangatanosan, may binabarasang mga saradit na mga novelang frances asin dakol an minaduruman sa kasilyasan asin sagin kinokurulatid sa paghiling sa hilom kan diccionario de bolsillo. Bakong hull kaini denedespatsar su mga expediente, nalalawat logod, gabos pinapabalik sa masunod na aldaw, alagad dai makapagdagit su publico: nasa<noinclude></noinclude> phn9njzcz9uxqcc374wu7covxujdsfw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/202 250 971 4128 4127 2024-10-15T15:50:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4127 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>197</center></noinclude>kahampang sinda nin mga magalangon na mga empleado, mga marhay makipagkasi-tawo, na minaresibi asin minadespedir sainda kaiba an dakol na saludo sa estilo frances (317) asin nagpapasinarabihan nin ''oui monesiour, s’il bous plait,'' asin ''pardon!'' sa lambang lakad na sarong kamongayahan an paghiling asin pagdangog sainda. Alagad an mga lagdaan nin mga pahayagan iyo an inaabotan kan kotod kan kaorogmahan asin kasibotan; si Ben Zayb, na itinalagang traductor asin critico kan argumento, nangingibigkibig siring sa sarong makauugay na babaye na nasosombong sa salang panghohoklob; nakikita nya su saiyang mga kaiwal na mga minabuyagyag kan saindang kamalean asin itinoturisok sainda an saindang kakulangan nin pakamidbid kan frances. Kasu kadikit pang makaiwal su Opera Italiana huli ta bakong marhay su pagkahobo kan ngaran kan sarong tenor; sarong maorihon nagbalangibog tolos nin sarong karangan inapod syang sarong daing-pakasabot, sya, su payong-taga-pagisip kan Filipinas! Sinakit sya sa paglaban sa saiyang sadiri! napiritan syang sumurat nin dai kumiilang sa kagpitong karangan asin humiling sa kaglimang kataga-tipon (318). Asin huli kan maginhawang ining giromdom an makauugay na si Ben Zayb nagiingat na gayo, dai kami nagsasabing pagtitimaan, sa dai pagarog ki Padre Camorra na nangahas na basolon sya na nagsusurat sa saindang kaibahan. “Nakita mo, Quico?” an sabi ni ''Lotongboyod'', “an kabanga kan mga tawo minadigdi ta nagsabi su mga fraile na dai magdigdi, sarong kapahayagan baga bilang; asin an kabanga man, huli ta sabi, na ipinapangalad iyan kan mga fraile? kun siring, dapat makatao nin adal. Maniwala ka sako, na mga marayrahay su saimong programa, alagad lalong marahay su pastoral asin daing nagbasang siisay man!” “Katood, naghohona kaaa,” an daing pagkatiwasay na hapot ni Tio Quico, “na huli sa pakipagpalabawan ni Padre Salvi ngapit haleon an sakong mga paluwas?” “Sakale iyo, Quico, sakale iyo,” an simbag kan saro na kanayon tingkalag sa langit; “nagpopoon nang magsakit an kuwarta...” Kuminimotkimot si Tio Quico nin nagkapirang horon asin mga kataga nin tataramon na bakong sarayod; kun an mga fraile rumalaog sa pagkatagaharubay nin mga teatro sya man malaog na fraile. Asin pakapagpaaram<noinclude></noinclude> gahcxr5cnkyx2p8xkzfgm1tu471b1vp Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/203 250 972 4133 4132 2024-10-15T15:50:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4132 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>198</center></noinclude>sa saiyang katotood hominarayo na nagbabahon asin pinagpapakaragkay su saiyang mga pisos. Si ''Lotongboyod,'' dara an saiyang dating indiferencia, nagpadagos nin paglagawlagaw digdi asin duman goyod su paa asin samirawon su mata. Nakaapod kan saiyang pangataman su pagdatong nin mga dapleng lawog, mga hale sa manibaibang pook na nagpapasinarabotan sa pamamatahaw nin sarong kiyat, nin sarong abo. lyo pa sana an pakakita sa siring na mga pangyayari nin siring na mga tawo, sya na nakakamidbid kan gabos na pandok sa lungsod asin kan gabos na panglawog duman. Mga lalaking maitom su pandok, mga kobakob na likod, daing katiwasayan asin bakong seguro, asin daing data su pagkamaraskara na garo bagang iyo pa lamang pagsolot nin americana. Sa lugar na omenotan tanganing makahiling nin marhay, nagtarago sa kadikloman na baga naglilikay na magkahiriling. “Policia secreta o mga mahabon?” naghapot sa saiya mansan si ''Lotongboyod''asin tolostolos kominirogkirog; “asin ano sakuya?” Su farol nin sarong coche nakaliwanag pagagi sa sarong pangkat nin apat o lima kan mga tawong ini na may kaolay nin sarong garo militar. “Policia secreta! bag-o gayod na pangkat!” an sabi sa hababang tingog. Asin hominiro nin sarong hirong sa daing pakiman-o. Alagad pakatapus namasdan nya na su militar pakapakigolay sa duwa o tolo pang pangkat, napasiring sa coche asin garong maogmang nakipagolay sa saro katawo sa laog. Lominakad nin nagkapira si ''Lotongboyod'' asin dai nagtaka, nagakalang namidbid nya su joyero, alintanang namate saiyang pagkatalingahan an halipot na ining olayolay: “An tanda sarong potok!” “Opo.” “Dai kamo mahandal; su General an nagboot; alagad maglikay an sa pagsabisabi kaiyan. Kun sunodon mo an sakong pasonod, mahalangkaw ka.” “Opo.” “Kun siring maghanda kamo!” Ominontok su tingog asin mataodtaod naghale na su coche. Si ''Lotongboyod'', minsan ngani pasibaya sana sya, daing nahimo kundi sumabi sa hababeng tingog: “Igwang pinahohomot.. . pangataman sa mga bol-<noinclude></noinclude> sdtuwwb368g8ery70d44w2kawsmeen3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/204 250 973 4138 4137 2024-10-15T15:50:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4137 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>199</center></noinclude>sillo!” Asin sa pagmateng mga mayong laog su mga saiya, kuminirogkirog uli. Ano saiya kun magaba an langit? Asin nagpadagos kan saiyang pagronda. Pagagi sa atubang nin duwa katawo an nagoolaydlay na alopatingnan nya su sabi kan saro na may kolintas na bilangan asin escapulario, an sabi sa tagalog: “An mga fraile makakahimo labis pa sa General, hare ka pagmasipag; ini mahale asin sinda magkakawaralat. Kun pakarahayon ta an pagkagibo marayaman kita. An tanda sarong potok!” “!Apretaha, apretaha!” an sabi ni ''Lotongboyod'' na hinirirohiro su mga moi’6; “duman su General, asin digdi si Padre Salvi. .. ! Makuugay na bansa!... Alagad ano sakuya?” Asin kominirogkirog na kasabay an paglutab, duvzang hiro na sa saiya iyo an tanda nin orog kadakulang indefenrencia, nagpadagos kan saiyang mga pagmasid ... Alintanang nagyayari ini su mga coche nagdadarangaang sa nagsisikosikop dalagan, minaorontok sa may tata na may iwinawalat na kabilang sa halangkaw na gabungan. Su mga ginang, minsan pahangang humayahay, mga gamit na mga marayrahay na mga chai (319), mga darakulang panyong sukla asin mga aliboy sa kapanahonan; su mga ginoo, su mga nakasolot nin franc asin puting corbata nagagaramit nin gaban, su iba nasasaklay ito sa takyag nahahayag marayrahay na suklang apuro. Sa pangkat nin mga osyoso, si Tadeo, itong minahelang sa hidaleng nalusad su catedratico, kaibahan kan saiyang mga pagiriba, su bag-ohan na nagtios bunga kan bakong marhay na pagkakabasa kan principio ni Descartes. Su bag-ohan osyosong marhay asin kaniguan na homapot asin inurawa ni Tadeo su saiyang kasipagan asin pagkadaing-kabatiran sa pagosip nin mga kagoroggilantas na kaputikan. Lambang kastila na minapataratara saiya, maging oroempleado o dependiente sa sarong almacen, itinotokdo sa saiyang kaibahan na pamayo nin karakal, marques, conde asin iba pa; alagad kun minalihis sana, psh, sarong lagawlagaw, sa­ rong oficial quinto, sarong siisay daw1 kun nagkukulang na nin mga naglalakaw, minaboroboso sa mga magagayon na mga lunadan na nagkakararayray. Mabansay na gayong pinapataratara an mga ito ni Tadeo, minagibo<noinclude></noinclude> 4767i7avlx9glukoeli1b06p9xgv2wo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/205 250 974 4142 4141 2024-10-15T15:50:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4141 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <canter>200</center></noinclude>nin mapakatod na tanda minapaluwas nin sarong dati nang pinagtotodan na !adios! “Siisay?” “Bah!” basang na minasimbag; “su Gobernador Civil... su Segundo Cabo ... su magistradong si koyan . . .su agom na babaye ni... mga katood nyako!” Nanggigilantas saiya su bag-ohan asin naglingat na marhay sa pagpawala. Si Tadeo, kaugay-nin-boot nin mga magistrado asin mga gobernador ! ! Asin nginangaranan saiya ni Tadeo su gabos na mga tawong minadaratong asin, kun dai nya mga midbid, minatogdas nin mga ikaduwang-ngaran, mga salaysay asin minatao nin katakatang pananaysay. “Nakikita mo an halangkaw na itong ginoo, na maitom an pispis, kilaskilas, itom an sol-ot, iyo si Magistra­do A. Dayupot na katood kan agom ni Coronel B; sarong aldaw, kun bakong huli sakuya, nagkinologan su duwa..! !adios! !Hilinga, hoto nagdadangadang pa naman su coronel, magpaspasan daw?” Pinogol kan bag-ohan su saiyang hinangos, alagad mapagmahal na gayong nagkinamayan su coronel asin su magistrado; su militar, sarong soldados nangomosta sa angkos asin iba pa. “Ah! salamat sa Dios!” hominangos si Tadeo: “ako an nagpani-magkatood sainda.” “Kun hagadon mo sainda na palaogon kita?” an may katakutan na hapot kan bag-ohan. “Sus, tawo! Sagkod paman dai ako naghahagad nin mga favor!” an sa may kamahalan na simbag ni Tadeo; “ginigibo ko iyan; alagad dai ako naghahalat nin kapakinabangan.” Nanggoop su bag-ohan, lalong sominadit asin pominamugtak sa magkakanigong agwat sa saiyang pagoltanan asin kan saiyang kahimanwa. Nagpadagos si Tadeo: “Iyan iyo si Musico H. .. iyan si Abogado J, na naghilwas bilang saiya kan talumpati na nalimbag sa gabos na mga libro asin binate sya asin pinagtakahan kan mga nagdarangog saiya... Si Parabolong K, iyan na naglologsot sa sarong hansomcab (320), especialista sa mga helang nin mga aki, kun kaya pigaapod na Herodes . ..Iyan iyo si Banquero L, na tatao sanang magtaram dapit sa saiyang mga kayamanan asin kan saiyang almorranas.. . su tagapagawit na si M, na sa giraray an mga<noinclude></noinclude> hexifev4izk19ot9sh064mywff0et55 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/206 250 975 4146 4145 2024-10-15T15:50:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4145 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>201</center></noinclude>awit dapit sa mga bi toon asin dapat sa lihis ''pa duman''. . Hoto su magayon na agom ni N, na parating maabtan ni Padre Q kun minasongko sa agom na dai... an parakarakal na si Judio P, na napadigdi may darang sangribong pisos asin ngunyan millionario ... Itong halaba na barabas iyo an parabolong na si R, na nagyaman sa paglalang nin mga naghehelang lalong marhay ka ki sa pagbolong...” “Sa paglalang nin mga naghehelang?” “Opo, tawo, sa pagrekonoser na mga quintos. .. pa­ngataman! An igagalang na ginoong iyan na marayrahay an panggubingan, bakong parabolong alagad sarong homeopata ''sui generis'' minagibo sa gabos na ''similia sinilibus'' (321).. . An hagbayon na capitan sa caballeria sa saiyang kairiba, iyo an pagpaorog na diseipulo... Iyan na puti an gubing na kiling an kalo, iyo an empleadong si S, na an pagsusundan iyo an dai sagkod maging magalang asin naangot nin makuri kun nakakahiling nin kalo sa payo nin iba; sabi ginigibo nya iyan tanganing mapahamak na mga kalong aleman... Iyan nagdadangadang kaiba an saiyang angkos iyo an mayamanon na parakarakal na si C, na igwa nin mahigit sa sanggatos na ribong pisos na sa alkila.. . alagad anong sasabihon mo sakuya kun osipan ko ika na may utang pa sakuya na apat na pisos limang sikapat asin kagduwang cuartos? (322) Alagad siisay an masingil sa sarong mayaman na arog kaiyan?” “May utang saimo an ginoong iyan?” “Malinaw! Sarong aldaw ilinigtas ko sya sa sarong dakulang kasibotan, Viernes kaiyan ikapito may kabangang horas nin aga, nagigiromdoman ko pa na dai pa ako namamahaw... Iyan ginang na pinagsusunod nin sarong gurang na babaye iyo su bantog na bailarina na si Pepay... ngunyan dai na nagsasayaw magpoon kan pangaladan sya nin sarong ginoo na catolicong marhay asin katood kong gayo ... Hoto an payat na marhay na si Z, daing duwaduwa na nagbobokodbokod sa Pepay tanganing pasayawon nya giraray. Marhay na aki, kaugay na gayo kan sakuyang boot; daing kakundian saro lamang: mestizong intsik asin nagaapod sa saiyang sadiri na kastilang peninsular. Sst! Hilinga si Ben Zayb, iyan na sa fraile na pamandok, na may lapis sa kamot asin sarong rollong papel, iyo an dakulang manunurat<noinclude></noinclude> oiz0gs7ceyoq67zt1yj0kfcd64wg0d0 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/207 250 976 4149 4148 2024-10-15T15:50:07Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4148 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>202</center></noinclude> na si Ben Zayb katood kong gayo; may donong!”... “Sabiha, asin an sadit na iyan na lalaki na maputi an pispis...” “Iyan an gominibo sa saiyang mga aking babaye, iyan tolong saraday, na mga auxiliares de Fomento tanganing magkorobra sa nomina ... Sarong ginoong listong marhay, talagang listong marhay! nakaginibo nin sarong kamangmangan asin isinasahot... sa iba, minabakal nin bado asin an Caja an nagbabayad. Listong marhay, kaniguan kalisto, talagang listong gayo!”.. . Ominorong nin pagtaram si 1'adeo. “Asin an ginoong iyan na garong maisogon asin hinihiling an kagabsan sa ibabaw kan abaga” an hapot kan bagohan na itinokdo an sarong lalaki na pighihiro su payo na may kaibang kahambogan. Alagad dai nagsimbag si Tadeo, pinahalaba su liog sa pagtan-aw ki Paulita Gomez na nagdadangadang kaibahan an sarong amiga... si Dona Victorina asin si Juanito Pelaez. Pinagkaogdan sinda kaini nin sarong ticket sa paleo asin kobakob nang marhay. Surosoronod su pagdatong kan mga lunadan, nagarabot su mga artista sa ibang tata nagralaog na sinosorondan nin mga kaugay-nin-boot asin saindang mga tagahanga. Lominaog na si Paulita asin nagpadagos si Tadeo: “Mga sobrina iyan kan mayaman na si Capitan D, an mga nagdadangadang na mga nasa lando; nakikita mo na mga magagayon asin mga maginhawa? Tara mga garadan na o mga rorongaw na an mga iyan sa laog nin magkapirang tata ... Solong si Capitan na magpaaragom sinda asin an karongawan kan amaon minalataw sa mga makoama... lyo iyan si Binibining E, mayamanon na tagapagmana na pinagpapaagaw kan kinaban asin kan convento... Halo! midbid ko iyan si Padre Irene na nakadispras, may bigoteng postizo! Namimidbid ko sa saiyang dungo! Asin sya na kaniguan su pan onolang!” Su bag-ohan eskandalizadong naghihiling asin mawawara an sarong levita na marayrahay an pagkatabas sa likod nin pangkat nin mga ginang. “An tolong Kagadanan!” an padagos ni Tadeo pagkakitang nagdadangadang an tolong binibini na mga seko, mga tulangan, may maitom sa tangod kan mata, halakbang na ngimot asin tingting an bado. An sain-<noinclude></noinclude> 3zh70s3337uks81rb6978is2aty0owq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/208 250 977 4154 4153 2024-10-15T15:50:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4153 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>203</center></noinclude>dang mga tangod kan mata, halakbang an ngimot asin tingting an bado. An saindang mga ngaran...” “Atropos?” (323) ... an hiraraw-od kan bag-ohan na boot magpahiling na may naaraman sya, minsan na lamang an mitologia. “Dai, tawo, pinagaapod an mga iyan na mga binibini sa Balcon, mga masopon, mga daragang gurang, mga palpal... Nagkakaorongis sa kagabsan, sa mga lalaki asin sa mga babaye, asin sa mga aki... Algad, hilinga na sa kataid kan maraot ibinobugtak nin Dios an bolong, iyo sana ta kun gayod lawat nang minadatong. Sa hurihan kan mga Kagadanan, katakutan kan lungsod, minadigdi an tolong iyan, an pangabhaw kan saiyang mga katood, sa mga iyan kabilang ako. An hagbayon na iyan na maniwang, botlog an mga mata, korokobakob, masangbuhay na naghohorathorat ta dai nakakoa nin mga ticket, iyo an Quimico na si S, autor nin dakol na mga adal asin mga sa pangkadonongan na gibo, su iba napasiban asin nabantog su gabos; sabi kan mga kastila dapit saiya na mapapaglaoman, mapapaglaoman ... An nagpapalopo huli kan sa ki Voltaire na saiyang ngisi iyo an tagapagawit na si T, aking madonong na gayo, amigohon ko, asin huli ta madonong itinapok su sipol. Su saro pa nagaagda sa mga actor na sa ibang tata sinda lumaog, iyo an hagbayon na parabolong na si U, na kaniguan na nagkararahay; sinasabi man na mapapaglaoman. .. bakong labi kakobakob na siring ki Pelaez, alagad lalong listo asin pillo pang marhay. Sa paghona ko binobola asin linilibong an Kagadanan man sana.” “Asin iyan ginoong kayumanggi na garo nang bonday an bigote?” “Ah! su parakarakal na si F, na gabos pinapalsipikar sagkod kan saiyang fe de bautismo; muyang sa ano man mangyari magi syang mestizong kastila asin minagibo nin makabayanihan na pagmaliogot na makalingaw kan saiyang horon.” “Alagad, an mga aki nyang babaye mga mapuputi...” “Oho, huli kaiyan naghalangkaw su halaga kan bagas bago tinapay sana an saindang pigkakaon!” Dai nakasabot su bag-ohan kan pakalabot kan halaga kan bagas sa kaputian kan mga daragang ito. “Hoto su katipan, an hagbayon na iyan na maniwang,<noinclude></noinclude> lqb4veu1o2mzdmkthezcepcba5satm7 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/209 250 978 4159 4158 2024-10-15T15:50:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4158 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>204</center></noinclude>kayumanggi, luhayluhay na maglakaw na nagsusunod sainda asin minapataratara kaiba an hirong mapagampon sa tolong katood na nagngingisi saiya. . . martir kan saiyang mga kaisipan, kan bunga kaiyan.” Su bag-ohan natagob nin pagtaka asin kagalangan sa hagbayon. “May pagkamangmang, alagad iyo,” an padagos ni Tadeo; “namondag sa San Pedro Makati asin nagtitios na madaihan nin dakol na mga bagay; dai nagkakarigos haros sagkod noarin pa man, dai man minatamtam sa orig ta, alinsunod saiya, dai kaiyan nagkakaon an mga kastila asin sa siring mansanang dahelan dai nagkakaon nin bagas, patis, minsan bagoong dawa magadan sa punaw asin magturubig an saiyang ngimot... An gabos na hale sa Europa, lapa o preserbado, langit sa saiyang pagnamit asin may mga sambulan nang ilinigtas sya ni Basilio sa sarong marigon na gastritis ta kominaon nin sarong tarrong mostaza sa pagpatunay na sya europeo!” Kan horas na ito su orquestra tomingtog nin valse. “Nakikita mo an ginoo na iyan, iyan maniwang na iyan na nagpaparakalatkalat sa paghanap nin taongkagalangan? Iyo an bantog na gobernador sa Pangasinan, sarong marhay na tawo na nawawaran nin apetito kun dai natataong-galangan sarong indio ... Pigdiitdiitan na magadan kun dai nabutsanan su ''bando de los saludos'' na pinagkakautangan nya kan saiyang kabantogan. !Makauogay na ginoo! tolo nang aldaw na ominabot hale sa lalawigan asin kaniguan na pagkaniwang! oh! uya an dakulang tawo, an bantog, bukaha an saimong mga mata” “Siisay? iyan korondot an kiray?” “Oho iyo iyan si Don Custodio, an liberal na si Don Custodio, korondot an kiray huli ta may pinagiisip na sarong mahalagang mokna ... kun magkaorotob an mga kaisipan na rayaon sa saiyang payo, ibang bagay gayod! Ah! Hoyan nagdadangadang si Makaraig na kasaro mo sa harong!” Ominabot man nanggad si Makaraig kaiba si Pecson, si Sandoval asin si Isagani. Pagkahiling sainda ni Tadeo, omenenotan asin pinataratara an mga ito. “Dai ka maiba?” an hapot saiya ni Makaraig. “Dai kami nakakoa nin ticket...” “Tamang tama, igwa kami nin sarong sa palco,” an<noinclude></noinclude> 4pgispubnxqmkh6ouxcw856u0tb0jpf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/21 250 979 4163 4162 2024-10-15T15:50:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4162 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>16</center></noinclude>kanood kamo kaiyan nin kadikit, alagad mayo kamo nin mga librong latin, an saindong mga libro mga kastila asin dai ipigtotokdo an horon na ini: ''!aetas parentum pejor avis tulit nos nequiores!'' (50) siring na sabi ni Horacio.” Asin pakasabiha ini hominale mabaskog siring sa sa­ rong emperador na romano. Hominoyomhoyom su duwang hagbayon. “An mga tawong ito kan panahon,” an sabi ni Isagani, “sa gabos nagpapakasompong nin mga kapawotan; minomoknaan sinda nin sarong bagay asin sa lugar na magpakahiling kan mga karahayan minamasdan lamang an mga kagabatan. Muya ninda an gabos dumatong daing-garapgasap asin malinig siring sa bola nin billar.” “Nin huli ta nasa saiyang kamuyahan an saimong amaon,” an pahayag ni Basilio; “pinagoorolayan ninda ang dapit sa mga panahon kasoanoy . . . dangoga, tamang gayo, anong sabi kan saimong amaon dapit ki Paulita?” Namula si Isagani. “Sinermonan ako dapit sa pagpili nin agom na babaye... Sinimbag ko na sa Manila daing ibang arog saiya, magayon, marhay na inadalan, ilo... ” “Mayamanon, tihantik (51), mabansay an boot, daing ibang mga kakundian kundi sarong inaon na makangingisi,” an nakahoyom na dugang ni Basilio. Ngunyan ominolok si Isagani. “Mapadapit sa inaon, aram mo na tinogon akong hanapon ko su saiyang agom?” “Si Doña Victorina? Asin ipinangako mo tanganing ingatan saimo an katipan?” “!Natural! alagad an pangyari iyo na su agom na lalaki nagtatago pa naman... sa harong kan sakong amaon!” Magkasi hominoyom su duwa. “Asin uya,” an padagos ni Isagani, “an dahelan na an sakong amaon na sarong tawong masinonod sa magkakanigo habong lumaog sa camarote, takot na hapoton sya ni Doña Victorina dapit ki Don Tiburcio. Honahonaon mo! kan maaraman ni Doña Victorina na ako pasajero de proa, hiniling ako nin sarong pagbasangbasang...” Kan mga hidaleng ito naglulusad si Simoun asin kan<noinclude></noinclude> iw7svttb7ymc8mn8kjdpdld6rwgexgx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/210 250 980 4170 4169 2024-10-15T15:50:08Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4169 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>205</center></noinclude>simbag ni Makaraig; “dai makadigdi si Basilio ... omiba kamo samuya.” Dai pinaolit ni Tadeo su alok. Su bag-ohan, sa takot na makamolestia, kaiba an katakutan na rogaring nin lambang indiong taga lalawigan, nagsarahotan asin dai nin palakaw na mahimo syang mapalaog. <center>----------</center><section end="XXI"/><section begin="XXII"/> <center>'''XXII'''</center> <center>'''''AN PALUWAS'''''</center> Su kamugtakan na inaanyaya bilang kan teatro maogmahon na marhay; panoon na gayo, asin sa entrada general, sa mga agihan nakikita an dakol na mga tawo na nagtitirindog, nakikipaghotiotan na ikaotwal su payo o ikalaog su mata sa pagoltanan nin sarong liog asin sarong talinga. Su mga palco namamantaag parano sa dakulang kabtang nin mga ginang, garong mga kanastilya nin mga burak, na an mga petalo pinagtataboytaboy nin sarong maluyang simuy (su mga abanico an sakong pigsasabi), saen nagbobolongbogong an ribori­bong lumalayog. Nin huli ta igwa nin mga burak na delikado asin makosog an amyo, mga burak na minagadan asin mga burak na nagraranga, sa mga kanastilya kan satong teatro sinasangongoman an mga nakakaomagid na alimyo, may mga nadadangog na mga pasorosimbagan, mga olay-olay, mga kataga nin tataramon na nakakakolog o nakakaraot. Tolo o apat na tukawan sa palco an mga dai pang laog minsan ngani hararom na su kabanggihon; ipinatalastas na su paluwas mapoon sa ikawalong horas may kabanga, kaglimang minuto na sana bago magikasiyam na horas dai pa giraray binabaton su telon huli ta dai pa minaabot su Saiyang Kahalangkawan. Su mga sa entrada general, dai na nagpapakatios asin piriot sa saindang mga tukawan nagpapariribok nagkokorompag asin pigtotorogbok kan saindang mga sogkod su salog. “! Bum-bum-bum! buksan an telon! bum-bum-bum!” Su mga artillero bakong mga maluya sa pagparibok. Su mga karibal ni Marte, siring sa pagapod sainda ni Ben Zayb, dai nasisinangan kan togtog na ini; naghohona sakale sinda na nasa plaza sinda nin mga toro, pinapataratara an mga ginang na minaaragi sa sa saindang atubang nin mga kataga nin tataramon na huli sa eufemismo (324) inaapod sa Madrid na mga burak kun<noinclude></noinclude> fs64d8izxq9x7pkvvmussqsb1rgkm6c Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/211 250 981 4175 4174 2024-10-15T15:50:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4174 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>206</center></noinclude>nakakaagid kun minsan sa nagaasong basura. Dai sana pinagmangno su mga aranggot na paghiling kan mga agom na lalaki, ipinahahayag sa halangkaw na tingog su mga kamatean asin mga pagmawot na pinopukaw sainda nin siring na mga kagayonan ... Sa mga butaca saen garong nagkakatarakot na omibaba su mga ginang tara daing nahihiling duman na siisay man naghahade an sarong rimorimo nin mga tingog, nin mga pinagpopogolan na mga ngisi, sa tahaw nin mga panganoron nin aso ... pinagpapasuruhayan su mga merito kan mga artista, may pigsarabisabing mga escandalo, sabi su Saiyang Kahalangkawan nakipagribok sa mga fraile, na an dagyang kan General sa siring na hilingon sarong pagangat o saro lamang na kaosyosohan; su iba dai nagiisip kan mga bagay na ini, kundi na mabihag an paghiling kan mga ginang huli sa pagpamugtak sa sarong kamugtakan na bakong gayo o labi kainteresante, na bako o labi kamoong (325), na pinagpapahiro-hiro su mga singsing na brillante, orog na kun pinaghohonang pinagmamasdan nin mga mapangotiil na mga gemelos; su iba magalang na pinapataratara an siring na ginang o binibini idinodoko su payo kaiba an dakulang gravedad, alintanang hinihinghingan an saiyang kataid: “Abaa kamapapag-ologolog! abaa kakargante!” Su ginang nagpasalamat kan orog kagraciosa kan saiyang mga hoyom asin sarong makadadagkang hiro kan payo asin hinihinghingan su amiga alintanang nangangabanico sya. “Abaa kamapangahas! Chica, narorongaw namomoot.” Nagoorog na magorog su kinarampag; bum-bum-bum! tok-tok-tok! duwa na sanang paleo an natatada na daing laog asin su sa Saiyang Kahalangkawan na napapalaen huli kan mga tabing na pulang terciopelo. Nagtogtog su musica nin saro pang valse, nagprotesta su publico; sa marhay na kapaladan ominatubang an sarong maugayon na bayani na linibang su pangataman asin tinubos su empresario; sarong ginoo na nagtukaw sa sarong butaca asin dai tominogot na ipahonod ito sa kagsadiri, an filosofo na si Don Primitivo. Pagkakita na sya nadara kan saiyang mga pangatanosan, si Don Primitivo dominolok sa acomodador—“Dai ako ginaganahan!” an simbag saiya kan bayani na tiwasay na nagsisopsop kan saiyang<noinclude></noinclude> guus5xi9h22r3ejbg7z5rrcewqrb8qn Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/212 250 982 4179 4178 2024-10-15T15:50:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4178 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>207</center></noinclude>cigarillo. Su acomedador dominolok sa director — “Dai ako ginaganahan!” an saiyang olit asin bominolokon sa butaka. Lominuwas su director, alintanang su mga artillero sa mga agihan nagporoon nin pagkanta sarabay: “Sa dai! Sa iyo! Sa dai! Sa iyo!” Su satuyang actor na nakanood na kan pangataman kan kagabsan naghohona na an pagpahonod pagpakahababa, asin nangabit sa butaka alintanang inoolit su saiyang simbag sa duwang Veterana na nagapod sa director, su mga guardia huli kan categoria kan rebelde, hahanapon su cabo, alintanang haros malaglag su bilog na bidang huli kan mga oropak, irinorokyaw su karigonan sa boot kan ginoo na nagdanay na tukaw siring sa sarong senador romano. May dominaging na mga siwik, su ginoo na danay an karakter sominalingoy anggot sa paghona na pinagsiwikan sya; minsan siisay inasabi na pominotok an sarong himagsikan o kun baga man sarong karibukan; dai, tinonong ngona kan orquestra su valse asin tinogtog su marcha real; an nagdatong iyo su Saiyang Kahalanggawan su Capitan General asin Gobernador sa Kaporoan: hinahanap sya kan gabos na paghiling, nagsusunod saiya, nawara sya asin sa katapusan tominonga sa saiyang palco, asin, pakapangalagkalag asin pakapaogmahan su gabos huli sa sarong makapangyarihan na gayong pataratara, tominukaw baga sarong tawo sa sillon na naghahalat saiya. Dai na nagkaraalo su mga artillero asin tinogtog kan orquestra su introduccion. Su satong mga estudiante nasa sarong palco na kahampang nanggad kan ki Pepay na bailarina. An palco na ini sarong pabalik ni Makaraig na nakipagsondoan saiya sa pagpamaugay ki Don Custodio. Kan hapon Mansanang idto nagsurat si Pepay sa bantog na ponente naghahalat nin balos asin tinogonan na magtagbo sinda sa teatro, bagay na nakatao nin bahigay na paglanghadan sya ni Don Manuel, na saiyang dating kalaban sa mga sesion kan Ayuntamiento. “Napadigdi ako sa paghokom sa opereta!” nagsimbag sa tingog nin sarong Caton na, na namumustakan kan saiyang conciencia. Tara si Makaraig nakikipagsolbodan sa ki Pepay nin mga paghiling nin pagkasinabotan, ipinasabot nya saiya (326) na igwa syang isasabi; asin huli ta maogma su<noinclude></noinclude> p2rmp0k1816fkmjgw5u8agabin0nung Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/213 250 983 4183 4182 2024-10-15T15:50:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4182 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>208</center></noinclude>panglawog kan bailarina, ginilagila kan gabos na dai nang duwaduwa su tagumpay. Si Sandoval, na minaabot pa sana sa pagsongko sa ibang mga palco, nagpatotoong bulanos na sangayon su ganan asin kan hapon mansanang ito siniyasat asin inoyonan kan comision superior. Anas kun siring na kaogmahan, pati si Pecson nakalingaw kan saiyang pesimismo kan nakita si Pepay na naghohoyom may ipigpapahiling na surat; nagpabate-bate si Sandoval kasi Makaraig, si Isagani lamang an nagdanay na malipotlipot asin pahangang homoyom. Anong nangyari sa hagbayon? Si Isagani, paglaog sa teatro, nahiling si Paulita sa sarong palco asin si Juanito Pelaez na nakikipagolay saiya. Lominongsi asin naghonang nagkamale sya. Alagad dai, sya mansana, sya na nagpataratara saiya huli sa sarong mabansay na hoyom alintanang su saiyang mga magayon na mata garong nakikitumawad saiya asin nanunugang magpapaliwanag sya. Tara, pinagkaoroyonan na pomaduman ngona si Isagani sa teatro sa paghiling baga sa hilingon dai nin sukat maging kaolangan sa sarong daraga, asin ngunyan nasompongan nya sya kaibahan pa naman kan saiyang rival. Dai ikasaysay su nangyari sa kalag ni Isagani: kaangotan, pangimon, maraot na boot, nangagongal sa laog kan saiyang ginhawa; nagkaigwa nin hidale na boot nyang magaba su teatro; nagkaigwa sya nin marigon na gayong kamuyahan na homarakhak paglanghadan su saiyang minamahal, angaton su saiyang rival, maglalang nin escandalo, alagad igo na saiya na tumukaw luhayluhay asin dai nanggad humiling sa saiya (327). Nadadangog nya su mga magagayon na mga mokna ni Makaraig asin ni Sandoval asin sa pagdangog nya garong harayong aniningal; su daging kan valse garong mamondo asin malipungaw, an bilog na itong publico kulapos asin lolong, asin nagkapira paghingosog na mapogolan nya su saiyang mga luha. Pahangang mamatean su mapadapit sa ginoon na habong bayaan su butaca asin su pagdatong kan Capitan General; iyong pighihiling su telon de boca na minaladawan nin sarong bilang galeria sa pagoltanan nin mga magagayon na mga mapulang tabing, may nakikitang tanaman sa tahaw kaini may nagtotoron na tubig. Sa saiyang akala mamondo su galeria asin malipungaw su tanawon! Riboribong pakagiromdom na<noinclude></noinclude> 9qyhddixkgnchhr2cofirsu1mtn3xje Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/214 250 984 4187 4186 2024-10-15T15:50:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4186 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>209 bakong malinaw minabarangon sa saiyang giromdom bilang harayong aniningal nin togtog na bangging nadangog, baga tono nin sarong awit kasu sya aki pang saday, rimorimo nin mga kadlagan na mga malipungaw, mga sapang mga mamondo, mga bangging bulanon sa tampi nin dagat na pamaraparaan sa atubang kan saiyang mga mata. . . Asin su hagbayon na namomoot na ibinibilang an saiyang sadiri na sarong daing palad na gayo, tuminingkalag sa atop tanganing dai matikdag sa saiyang mga mata su mga luha. Hinaw-as sya sa saiyang paghorophorop nin sarong oropak. Binobuksan pa sana su telon asin minaladawan sa saiyang mga mata su magayagayang cora nin mga taga-oma sa Corneville, may mga gorrang algodon asin magagabat na mga bakyang kahoy sa bitis. Sinda, may mga anom o nagkapitong daragitay, nagkakapirintahan na gayo nin orog kapula sa ngabil asin sa pisngi, may mga darakulang maitom na likos sa palibot kan mata sa pagdugang kan kintab kan mga ito, nagpapahiriling nin mga maputing takyag, mga moro na lakop nin mga brillante asin mga paa na mga bilogon asin mahusay na pagkaterno. Asin alintanang inaawit su hormandang kataga nin tataramon ''allez, marchez! alles marchez!'' hinohoyoman su lambang saindang tagahanga sa mga butaca sa dakulang kadaing-sopogan mala ngani ta si Don Custodio, pakahiling sa palco ni Pepay na baga pagseguro na dai kaito naggigibo sa saiyang saro pang tagahanga, isinurat an kadustaan na ini asin tanganing masegurong gayo inibaba nin diit su payo sa paghiling kun baga pinahahayag kan mga actres su saindang mga tohod. “Oh, an mga francesas na iyan!” an sabi sa hababang tingog alintanang su saiyang bandingan (328) napapara sa mga paghorophorop nin sarong lalong halangkaw na grado asin naggibo nin mga pagbagaybagay asin mga mokna. ''Quoi v’ la tous les cancans d ’la s’ maine!...'' inaawit ni Gertrude, sarong maabhaw na daragitay na maabhawon na pinagpapasalimbadan kan mata su Capitan General. “Igwa kita nin cancan!” (329) an pahayag ni Tadeo, na nagprimer-premio sa frances sa saiyang clase, asin nasikop nya an katagang iniho. “Makaraig, masarayaw kan cancan!”<noinclude></noinclude> 45utmc1v0gihzg5q4803ed7cl4hl07v Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/215 250 985 4193 4192 2024-10-15T15:50:09Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4192 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>210 Asin maogmang hinapros su kamot. Si Tadeo, magpoon kan iitaas su telon, dai nangaserkaso kan togtog; iyo sanang hinahanap su escandaloso, su marigsok, su inmoral sa mga hirohiro asin sa panggubingan, asin huli kan kadikit nyang frances pinapatarom su saiyang pagdangog sa pagtakma nin mga karigsokan na kaniguan kababalangibogan kan mga mahigpit na mga censor sa saiyang bansa. Si Sandoval na ibinibilang na tataong frances, naging interprete baga bilang kan saiyang mga katood. Tatao man na gayo siring ki Tadeo, alagad ginagamit na bilang tabang su argumento na ilinagda kan mga pahayagan, su iba hinipno na sana kan saiyang buhay na pagisip. “Oho,” an sabi, “masarayaw kan cancan asin sya mapalakaw.” Nangataman na gayo si Macaraig asin si Pecson na dati nang naghohoroyomhoyom. Huminiling si Isagani sa ibang gampi, sopog na si Paulita magdalan sa siring na hilingon asin nagiisip syang dapat nyang angaton si Juanito Pelaez sa masunod na aldaw. Alagad sayang su paghalat kan satong mga hagbayon. Ominabot si Serpolete, sarong manag-om na daragitay na may gorro man na algodon, dinggitan asin makipaglabanon: ''Hein! qui parle de Serpoletee?'' naghapot sa mga chimosa, namimiadan asin sa malaban su talad. May ominopak na sarong maginoo dangan suminonod su gabos na mga nasa butaca. Si Serpolette, dai man nagpabaya kan saiyang tindog na sa marhay na daragitay, hiniling su enot na ominopak saiya asin binayadan nya nin sarong hoyom, nahayag an nagkapirang sorosaradit na ngipon na garong sadit na kulintas na perlas sa sarong estuche nin pulang terciopelo. Nagpadagos kan pangalagkalag si Tadeo asin nakahiling nin sarong maginoo, na may bigoteng postizo asin dongo na halabaon. “Inaarang ko an chapiro, Irenillo!" “Oho,” an simbag ni Sandoval, “nahiling ko sya sa laog nakikipagolay sa mga actres.” Tara, si Padre Irene na sarong melomanong de primera asin nakakamidbid na marhay kan frances, pinaduman ni Padre Salvi sa teatro bilang saro ng policia secreta religiosa, iyo ini an sabi nya sa mga tawong<noinclude></noinclude> 1o059qgehgprlm7jgtjjep9edk7in8b Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/216 250 986 4197 4196 2024-10-15T15:50:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4196 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>211. na nagpapakamidbid saiya. Asin bilang sa sarong marhay na critico na dai nasisinangan na maghiling kan mga bagay sa harayo, boot ogidon su mga artista sa harani, sominalak sa katiripunan nin mga tagahanga asin nin mga tihantik, lominaog sa pinagsasanglean saen naghuhururinghunding asin naghohororon nin sa­rong frances na kaipuhan, sarong frances de tienda, horon na nasasabotan na marhay kan mga tindera kun an suki garo natatalagang bomayad nin marhay na halaga. Si Serpolette napapalibotan nin duwang mabaskong na mga oficial, nin sarong dumagat asin sarong abogado, kan makita syang nakakalakop minsan saen asin ilinalaog su punta kan saiyang halabang dongo na garo bagang inoogid nya kaito su mga misterio kan escena. Tinonong ni Serpolette sa saiyang pakipagolayolay, kominorondot hominorat binoka su ngimot asin dara an kabibohan nin sarong parisienne binayaan su sai­yang mga tagahanga asin ominogsohoy siring sa sarong torpedo sa satong critico. “Tiens, tiens, Toutou! mon lapin!” hominagayhay na kinapotan sa takyag si Padre Irene asin maogmangnginogoyagoya alintanang pinapadaging nya su angkas nin mga magagayon na awit. “Chut, chut!” sabi ni Padre Irene na naghinguhang tumago. “Mais, comment! toi ici, grosse bete! Et moi qui t’croyais croyais...” “ ‘Fais pas d’tapage, Lily! il faut m’respecter! ‘suis ici l'Pape!” Sinakit si Padre Irene na mahimo nya ito na magisipisip. Ang maogmang si Lily ''enchantee'' na masompongan nya sa Manila an sarong dating katood na nagpapagiromdom saiya kan mga ''coulisses'' kan teatro kan Gran Opera. Asin sa bagay na siring, sa pagotob kan mga katongdan sa pagkakatood asin pagkacritico, nagpoon nin pagopak tanganing maanimar sya: magkakanigo kaito si Serpolette. Alintana su satong mga bagong-tawo naghaharalat kan cancan, naging anas nang mata si Pecson; igwa nin gabos maliban sa cancan. Igwa nin sarong hidale na kun daing ominabot na mga tawong mga taga curia, magbabaralbagan su mga babaye, magborolnotan nin mga pinotos, inarasusang kan mga picarong paisano<noinclude></noinclude> hptcjvji0n4crm8spxm8c0xu6gp2h09 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/217 250 987 4201 4200 2024-10-15T15:50:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4200 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>212 na naghaharalat, siring kan satong mga estudiante, na magpakakita nin labis pa sa sarong cancan: ''Scit, scit, scit, scit, scit, Disputez-vous, battez-vous, Scit, scit, scit, scit, scit, scit Nous allons compter less coups.'' Natonong su togtog, nagharale su mga lalaki, diit-diit na nagbaralik su mga babaye asin nagpoon sinda nin olay-olay na daing nasabotan su satong mga katood. Pinaglilibak ninda an sarong dai duman (330). “Garong su mga macanistas sa pansiteria!” an pahayag ni Pecson sa hababang tingog. “Asin su cancan?” an hapot ni Makaraig. “Nagoorolay kan sitio na lalong angay na pagsayawan kaito!” an simbag na bulanos ni Sandoval. Garong su mga macanista sa pansiteria!” an olit ni Pecson na baldi. Sarong ginang, kaiba su saiyang agom, minalaog kan hidaleng ito asin tominukaw sa saro kan duwang palco na daing laog. Garong sarong reina asin mapagtuyatuyang naghihiling sa bilog na bidang na baga nagsasabi: “Huri akong omabot sa gabos saindo, tambak nin mga cursi asin mga taga lalawigan, huri ako sa saindo gabos na dumatong!” Tara igwa nin mga tawo na minaduman sa teatro siring sa mga burro sa sarong carrera: iyong gana an sa huri. May mga midbid kami na mga tawong toltol na marhay an pagisip na marhay pang pomasiring sa sarong bitayan ki sa lomaog sa sarong teatro bago magpoon an enot na acto. Alagad halipot sana su gayagaya kan ginang; nakita nya su sarong palco na dai man giraray nin laog; kominorondot, asin rinibok su saiyang kabaak nin puso na nakaeskandalong marhay, mala ta dakol nagkabaraldi. “Sst! sst!” “An mga kablas! garo bagang nagpapakasabot kan frances!” an sabi kan ginang na kanayon hilinga nin lubos na pagbasangbasang su bilog na palibot asin pinotitokan su palco ni Juanito saen sa saiyang pagloba naghale an sarong mapagtitimasang na sst. May sala man nanggad si Juanito; pagpoon sana ibinibilang na syang nakakaaram kan gabos asin nagpapasagin, naghohoyom, nagngingisi asin nagoopak sa horas na baga dai saiyang nakakadolag na ano man sa<noinclude></noinclude> ig1ptp819hoenubi2z4ahkc5rq2ss6j Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/218 250 988 4205 4204 2024-10-15T15:50:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4204 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>213 mga sinasabi. Bago dai sya nagpapakanoro kan hirohiro kan mga artista huli ta pahangang homiling sa pigsasalehan. Su buroboso tuyong nagsasabi ki Paulita, na mantang igwa nin mga babaye na orog na gayong mga magagayon, habo syang mapagal sa paghiling sa harayo__Namumula si Paulita, nananahob kan abanico sa pandok asin sa lipat naghihiling sa namumugtakan ni Isagani, na dai man nagngingisi, dai man nagoopak, naghihiling ribaraw kan hilingon. Si Paulita nagmate nin maraot na boot asin pangimon; mamoot daw si Isagani kan mga dinggitan na itong mga actres? An siring na pagisip nakapalibong kan saiyang payo asin pahangang makadangog kan mga kaomawan na iwinawaras ni Doña Victorina. Marayrahay su pagkapot ni Juanito kan saiyang papel: kun gayod hiniharo su payo tanda nin kabaldian asin dangan kaiyan may nagkakadarangog na mga abo, nginorobngorob sa ibang gampi; kun minsan naghohoyomhoyom, naooyonan asin pakalihis nin sarong segundo minadaging an mga inoropak. Namumuyang marhay si Doña Victorina mala ngani ta basang na nakaisip na mapaagom sya sa hagbayon na ito kun magadan si Don Tiburcio. Si Juanito tataong frances asin si de Espadaña dai! Asin nagpoon nin paghahambog saiya! Alagad si Juanito dai nakamangno kan pagbag-o nin palakaw, huli ta igot sa boot su pagmamasid sa sa­rong parakarakal na catalan kataid kan consul suizo; nakita sinda ni Juanito na naghohororon sa tataramon na frances, pominainspirar sa saindang mga panglawog asin ipinamantaag an saiyang kakayahan. Sorosoronod su mga escena, asin dugang ki dugang su mga personajes, mga payaso asin ridiculo siring kan bailli asin Grenicheux, mga bangawan (331) asin mga mabansay an boot siring kan marques asin ki Germaine; napangising marhay su publico huli kan tampal ki Gas­pard, na natatalaga sa matalaw na si Grenicheux asin iyong nagresibi su graveng bailli, sa peluca caini na naglupad sa angkas, sa pagkagorobot asin kariribukan kan iibaba su telon. “Asin su cancan?” an hapot ni Tadeo. Alagad su telon ominitaas tolos asin su escena nagpapahiling nin sad-an nin mga sorogoon, may tolong poste na nagkakaparatos nin mga banderola asin nagdadara kan mga bantulin na ''servantes, cockers'' asin ''do-''<noinclude></noinclude> oaco4nj0gvm1r9n8r4rattfi1d8jd18 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/219 250 989 4209 4208 2024-10-15T15:50:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4208 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>214 ''mestiques''. Inurawa ni Juanito an siring na pagkahinaragbo asin, sa tingog na halangkaw na bunos tanganing madangog ni Paulita asin maniwala kan saiyang kadonongan, inatubang si Doña Victorina. “An kahologan kan ''servantes sivientes, domestiques sa domesticado'' ” “Asin ano an kalaenan kan ''servantes sa domestiques?''” an hapot ni Paulita. Dai kinulapos si Juanito. “''Domestiques'', su mga domesticado; dai mo napagmasdan na an iba may sa pagkasalbahe? lyo iyan su mga ''servantes''” “Totoo!” an dugang ni Doña Victorina; “an iba may maraoton na ugale... asin ako na naghohona na sa Eu­ropa gabos anas na halos (332) asin... alagad, siring sa nangyayari sa Francia. . . nahiling ko na!” “Sst, sst!” Alagad su kahaditan ni Juanito nangyari kan, pagdatong kan horas kan saraodan asin pakabukasi kan balagbag, su mga sorogoon na mga tangdanan nagpamurugtak sa sainda mansana sa kataning kan na nonongod na mga bantulin na nagpapahiling kan saindang clase. Su mga sorogoon, may mga sampolo o kagduwang mga tipong daing adal, mga nagugubingan nin librea (333) asin may darang sadit na sanga sa kamot, nagpamurugtak sa tagñod kan bantulin na ''domestiques''. “lyo iyan su mga domesticos!” olay ni Juanito. “Sa katotoohan may tandang mga bag-ong magkadoromestikar,” an pahayag ni Doña Victorina; “hilingon ta su mga moromedyo mga salvaje!” Dangan, su kagduwang mga daragitay, na pinamamarayohan kan maogma asin makabuhayan na si Serpolette, na nagkakagurubingan kan orog karahay na saindang mga gubing, lambang saro may dakulang sarapong nin mga burak sa habayan, mga magayagaya, mga nakahoyom, mga mahayahay, mga makaaara, nagpanirindog sa dakulang pagkawarae nin pagsarig ki Juanito sa may poste kan mga ''servantes''. “Ano?” an daing pagalamaam na hapot ni Paulita; “iyo iyan su mga pigsasabi mo na mga salvaje?” “Bako,” an daing karibarawan na simbag ni Juanito; “nagkarilibang... nagkariribay... Iyan mga nasa huri.” “An mga nagdadangadang na may latigo?” Tominao nin tanda si Juanito na iyo, kan saiyang pa-<noinclude></noinclude> 24k4dq72b5qq3ivqsuhy1mzsmcn9xyy Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/22 250 990 4213 4212 2024-10-15T15:50:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4212 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>17</center></noinclude>makita su duwang hagbayon. “!Bantay, Don Basilio,” an sabi na nagpataratara sa mapagampon na tingog, “magbabakasyon ka? Kahimanwa mo an ginoo?” Ipinamidbid ni Basilio si Isagani asin nagsabi na bako sindang magkahimanwa, alagad bakong harayong marhay an saindang banwaan. Si Isagani nageerok sa pangpang nin kadagatan sa contra costa. Inogid ni Simoun sa dakulang pangataman si Isagani, na sa kabaldian kaini bominirik asin pinotitokan sya dara an sarong mapagagyat na talad. “Asin komosta an lalawigan?” an hapot ni Simoun na inatubang si Basilio. “Komosta, dai mo midbid?” “Paano kong mamidbiran na dai pa sagkod ako nakabatay duman? Sinabihan ako na dukhang marhay asin dai nagbabakal nin alajas.” “Dai kami nagbabakal nin alajas ta dai mi kaipuhan,” an laghod na simbag ni Isagani, na nasaktan sa saiyang sa taga-lalawigan na kaabhawan. Sarong hoyom lominadawan sa malungsing ngabil ni Simoun. “Dai mo ipagraot sa boot, hagbayon,” an simbag, “dai lamang ako nin maraot na kaisipan, nin huli ta pinatotohanan na gayo sakuya na haros gabos na parroquia na sa kamot nin mga clerigong indio, nagsabi ako sa sako mansana: an mga fraile kaniguan na an pagmawot na magkaigwa nin parroquia asin an mga franciscano nasisinangan sa mga orog kadukha (52), mala ta kun magkasi magpahoronod sa mga clerigo, iyan tanda na duman dai namimidbid an ladawan kan hade !Ahay, mga ginoo, madya kamo magirinom kita nin cerveza asin mag-alap (53) kita sa kauswagan kan saindong lalawigan!” Nagpasalamat su mga hagbayon asin nagsarahotan na dai sinda nagiinom nin cerveza. “Sala an saindong gibo,” an simbag ni Simoun na hayag na gayong dai naoyonan; “an cerveza sarong marahay na bagay, asin ngunyan na aga nadangog ko si Padre Camorra na an nakikitang kakulangan nin karigonan sa bansang ini minagikan sa kadakolan nin tubig na iniinom kan mga nageerok digdi.” Si Isagani na haros katopong kan joyero, tominindog nin tanos!<noinclude></noinclude> nuej3w4g6f5o1mwuyy8madgvkzrecrx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/220 250 991 4218 4217 2024-10-15T15:50:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4217 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>215</center></noinclude>yo, dai na mumugtak na gayo asin nahahandal. “Diyata an mga daragitay na iyan iyo an mga ''cochers?''” Inatake si Juanito nin sarong makosog na abo, orog karignon, mala ta nakapukaw kan dai pakatios kan ibang mga nagdaralan. “Paluwason iyan! paluwason an tisico!” an kurahawnin sarong tingog. Tisico? Apodon syang tisico sa atubang ni Paulita? Muyang mahiling ni Juanito su nagbasang na magtubrag tanganing ipahalon saiya su tisis. Asin kan mahiling na pominatahaw su mga babaye, ominisog na gayo asin napukawan su saiyang kadasigan. Sa marhay na kapaladan si Don Custodio an nagsabi nin siring asin sa takot na makaapod sya kan pangataman nagsagin daing pakamangno garong nagsurat kan saiyang ganan dapit sa paluwas na ito. “Kun bako sanang huli ta nasa-pagiriba ako nindo!” an sabi ni Juanito na pinagpapatorotaririk su mata kan sa mga aki-aking lalaki na pinagpapabirik nin pendola nin taknaan. Asin tanganing lalong makaagid, pigtataga-diwal su dila. Kan bangging ito kinamtan nya sa mga mata ni Doña Victorina an kabantogan na madasig asin mabini asin sya pinagmarahay nya sa laog kan saiyang ginhawa na pomaagom saiya tolos mansanang magadan si Don Tiburcio. Nagoorog na magorog an kamondoan ni Paulita, sa pagisip kun ngata ta an nagkapirang daragitay na pinagaarapod na ''cochers'' manyaring mamugtakan kan pangataman ni Isagani. An ''Cochers'' nagpapagiromdom nin mga pagngaran na ginagamit kan mga colegiala sa pagsaysay nin sarong bilang pagmamahal. Sa kahurihurihi natapus su enot na acto asin dinara kan marques bilang mga sorogoon si Serpolette asin si Germaine, an tipo nin matatakton na kagayonan kan ''troupe'' asin bilang cochero an kablas na si Grenicheux. Sarong oropakan nakapabalik sainda nagkakarabitan sa kamot su may mga lima pa sanang segundo nagpaparalamagan asin magbabaralbagan, nagpapataratara digdi asin duman sa galanteng publico manileño asin nakikipagriribayan nin nagkakasinarabotan na mga paghiling sa nagkapirang mga nagdaralan. Alintanang naghahade an agi sanang karibukan, na<noinclude></noinclude> q2iiwp6bhvzaf01hoxild4xnb0c6e11 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/221 250 992 4223 4222 2024-10-15T15:50:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4222 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>216</center></noinclude>gikan sa mga nagririnarabasan sa pagpasiring sa pinagsasanglean tanganing bateon su mga actres, asin sa mga mapataratara sa mga ginang sa mga paleo, su iba nagpaluwas kan saindang ganan dapit sa paluwas asin sa mga actres. “Daing duwaduwa na si Serpolette an orog na mahalaga,” an sabi nin saro na nagtatao nin tanda na sya igwa nin pakasabot. “Pinagmamarhay ko si Germaine, sarong ideal na bulaw.” “Dai nin tingog!” “Asin aanohon ko an tingog?” “Sa panglawas, su halangkaw!” “Psh!” sabi ni Ben Zayb, “dai nin siisay man na may kadikit na halaga, dai sa sainda nin artista.” Si Ben Zayb iyo an critico kan ''“El Grito de la Integrida”'' asin su saiyang mapagtuya-tuyang panghiro-hiro minatao saiya nin makuring halaga sa mga mata nin kadaklan na nagkakasirinangan nin orog kadikit na bagay. “Su Serpolette daing tingog, su Germaine daing gracia, iyan bakong musica, bakong arte, bakong ano!” an tapus na kapahayagan na may kaibang hayag na pagbasangbasang. Tanganing ibilang na sarong dakulang critico daing ibang kaipuhan kundi magpahiling na gabos dai nya naooyonan. Su empresa daing ibang ipinadara kundi duwang asiento sa Redaccion. Sa mga paleo nagpahinarapothapotan kun siisay an kagrogaring kan paleo na daing laog. Ito an mangagana sa chic sa gabos tara iyong mahuhuring madatong. Dai naaraman kun saen hale su bareta, pigsarabi na ki Simoun. Napatunayan su huringhuding. Dai nin nakakita kan joyero sa mga butaca, ni sa pinagsasanglean, ni minsan saen na gampi. “Alagad nakita ko sya ngunyan na hapon kairiba ni Mr. Jouy!” an sabi nin saro. “Asin nagtao nin sarong kulintas sa saro kan mga actres. . .” “Arin sa mga iyan?” an hapot nin nagkapirang osyosa. “An orog karahay sa gabos, an pinagsosonod kan paghiling kan Saiyang Kahalangkawan!” Mga paghirilingan nin mga pagkasinarabotan, mga<noinclude></noinclude> qg54x00lb2u25xw2qeyyn1fqpl5xtfz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/222 250 993 4227 4226 2024-10-15T15:50:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4226 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>217</center></noinclude>kiyat, mga hagayhay nin kaborongan, nin pagpatotoo, mga sakolsakol na mga kataga nin tataramon. “Nagsasagin sya sarong Monte-Cristo!” an mapagmasid na tataramon nin sarong naghahambog na literata. “O kan proveedor kan Real Casa!” an dugang kan saiyang adorador, na nangingimon na ki Simoun. Sa paleo kan satong mga estudiante nagkawaralat si Pecson, si Sandoval asin si Isagani. Si Tadeo naghale ta libangon si Don Custodio sa pakipagolayolay saiya asin sa pakighoron saiya dapit sa saiyang mga namumuyahan na mga mokna alinatanang nakikipagkita si Makaraig ki Pepay. “Daing ano pa man, siring sa sinabi ko saimo, katood na Isagani,” an talumpati ni Sandoval na kaniguan na hird asin nagpapaluwas nin sarong baragay na tingog tanganing madangog sya kan mga iritoon sa paleo, su mga aking babaye kan mayaman na may utang ki Tadeo; “dai, an frances na tataramon dai kan mayaman na daging, ni kan nagliliwatliwat asin tihantik na pagkabaragay kan horon na kastila. Dai ko napagisip, dai ko nahohona-hona, dai ako nakakahaman nin sarong pakiran kan mga tagapagtalumpating mga frances asin nagduduwaduwa ako na sagkod pa man nagkaigwa kan mga iyan asin mangyaring magkaigwa sa tunay na kahologan kan kataga, an mahigpit na kahologan kan tataramon na mga tagapagtalumpati. Ta dai ta pagsaralbogon an katagang orador saka an tataramon na hablador o tabilan. Mga parataram o mga tabilan mangyaring magkaigwa sa gabos na mga bansa, sa gabos na mga rona sa kinaban na pinageerokan, sa tahaw kan mga malipot asin mga sekong ingles siring man sa mga bibo asin mga impresionableng mga frances ...” Asin sinosoysoy nya an sarong magayonon na madyala (334) kan mga banwaan kaiba an saindang mapangrawitdawit na mga titik asin mga madaging na mga pagngaran. Nagooyon si Isagani sa pamamatahaw kan saiyang payo alintanang nasa ki Paulita su saiyang pagisip, na nataraka nyang sya an pinaghihiling, sarong paghiling na nagtataram asin dakol na mga bagay an boot sabihon. Boot ni Isagani na masayod na sinasabi kan mga matang ito; “!iyan an talagang mga tihantik asin bakong mga tabilan!” “Asin ika na sarong paratula, oripon kan pagkato-<noinclude></noinclude> joyie5hu1vh1qptwk15emre1t0i3e6l Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/223 250 994 4231 4230 2024-10-15T15:50:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4230 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>218</center></noinclude>rongo asin kan angay na daging, aki kan mga Musa,” an padagos ni Sandoval na minagibo nin sarong tihantik na gayong hiro kan kamot na baga pinapatararatara sa harayo an siyam na magturugang na babaye, “nasasayod mo, mapapaghona-hona mo kun paano na an sarong horon na orog kamapasaluib asin ako nanggad na magayon na pagdangogon siring kan francos magkaigwa nin mga darakulang paratula na siring sa satong mga Garcilaso, satong mga Herrera, satong mga Espronceda asin mga Calderon?” “Minsan siring,” an pahayag ni Pecson, “si Victor Hugo...” “Si Victor Hugo, katood na Pecson, si Victor Hugo kun paratula utang nya sa Espana... ta bagay na nasiyasat, bagay na daing duwaduwa, bagay na ako kan mga frances na kaniguan an kaorihan sa Espana, na kun si Victor Hugo may donong, kun paratula, huli ta kan saday pa sa Madrid nagontok, duman sya naginom kan mga enot na kesan (335), duman linalang bilang su saiyang hotok, duman nagkaigwa nin kuray su saiyang bandingan, pinakarhay su saiyang puso asin namondag su orog kagayon na mga kaisipan kan saiyang isip; Asin katapustapusi, siisay si Victor Hugo? Ikakabagay sa satong mga sa kapanahonan ngunyan ...” Alagad su pagdatong ni Makaraig na may darang kadalitaan asin mapait na hoyom sa ngoso nakapotol kan talumpati kan tagapagtalumpati. Si Makaraig may dara sa kamot na papel na itinao ki Sandoval na daing ano man na tataramon. Binasa ni Sandoval: “Pichona: Nahuring omabot su saimong surat; idinata ko na su sakong ganan asin ta inoyonan. Alagad, garo baga nagalinaw ko su saimong kaisipan, rinesolberan ko su bagay sunod sa horot kan saimong mga tinatabangan. Maduman ako sa teatro asin hahalaton taka sa Juwas. ::::::::::An malodok mong palomillo, ::::::::::Custodining.” “Abaang rahay kan tawo!” an malodok na hagayhay ni Tadeo. “Asin marhay?” sabi ni Sandoval, “dai akong nakikitang maraot, ata ngani su gabos na katumang!” “Oho,” an simbag ni Makaraig kaiba an saiyang mapait na hoyom; “favorable su pagkaresolbar! Bag-o<noinclude></noinclude> 594qs6r3m8obrfi3vjceq4gbpxqqdpb Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/224 250 995 4235 4234 2024-10-15T15:50:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4234 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>170</center></noinclude>akong makipagkita ki Padre Irene!” “Asin anong sabi ni Padre Irene?” an hapot ni Pecson. “Siring man ki Don Custodio, asin an pilyo nangahas pang bomate sakuya! Su comision na nagrogaring kan ganan kan ponente, ominoyon sa kaisipan asin binate su mga estudiante huli kan saindang pagkamakibanwaan asin pagmawot na makanood... ” “Kun siring?” “lyo lamang ta sa pagisipisip kan samong mga okupasyon, asin tangani,” sabi, “na dai masayang an kaisipan, saboton na sukat na mamahala kan pagpalakaw asin paggibo kan kaisipan an saro kan mga corporaciones religiosas, kun sakale habo an mga dominico na isaro an academia sa Universidad!” Mga hagayhay nin desengano an sominarabat kan mga katagang iniho: bominuhat si Isagani, alagad daing and man na isinabi. “Asin tanganing makita na kalabot kita sa pagpalakaw kan academia,” an padagos ni Makaraig, “ipinapamahala sato an pagsingil kan mga aboloy asin kan mga cuota, kaiba an katongdan na itao an mga iyan sa ingat-yaman na ibubugtak kan tagapamahalang corporation, tataohan kita nin mga recibo kan sinabi nang ingat-yaman ...” “Mga cabeza de barangay, kun siring!” an pahayag ni Tadeo. “Sandoval,” an sabi ni Pecson, “hoto su guantes, poroton mo!” “Puf! bako iyan na guantes, alagad sa parong garong calsetin.” “Asin an lalong makangingisi,” an padagos ni Makaraig, “ta nagtogon sato si Padre Irene na celebraron ta an pangyari huli sa sarong dulaan o nin sarong serenata na may mga karaba, sarong kapahayan kan mga estudiante na iriba sa pagtaong kapasalamatan sa gabos na mga tawong nagpakilabot sa bagay na iniho!” “Oho, pakatapus kan hampak, magawit kita asin magpasalamat! ''Super flumina Babylonis sedimus!”'' (336) “Oho, sarong dulaan na siring kan sa mga bilanggo!” sabi ni Tadeo. “Sarong dulaan na kita gabos mamondo asin maghilwas kita nin sa gadan na mga talumpati,” an dugang ni Sandoval. “Sarong serenata na kaiba an ''Marsellesa'' asin mga<noinclude></noinclude> 23hbf71xsu1m32ilrsp2a99x3dbsoe9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/225 250 996 4240 4239 2024-10-15T15:50:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4239 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>220</center> togtog na sa gadan,” an sadol ni Isagani. “Dai, mga ginoo,” an sabi ni Pecson kaiba an kalaberang saiyang ngisi; “sa pagselebrar kan pangyari daing ibang marahay kundi an dulaan sa sarong pansiteria na pagsirbihan nin mga intsik na mga huba, mga daing bado!” Su pakiran huli ta mapanglanghad asin sa dusta inako; si Sandoval iyo an enot na ominopak kaito; haloy nang boot nyang makita an sa laog kan mga establecimientong iniho na kun banggi garong mga maogmahon asin mga animado. Asin kan horas na nagtotogtog su orquesta pagipoon kan ikaduwang acto, nagpangburuhat su satong mga bagong-tawo asin binarayaan su teatro sa makuring escandalo kan mga gabos na mga duduman. <center>----------</center><section end="XXII"/><section begin="XXIII"/> <center>'''XXIII'''</center> <center>'''''SARONG BANGKAY'''''</center> Dai man nanggad napaduman sa teatro si Simoun. Hominale sa harong sa ikapitong horas nin banggi dai namumugtak asin mamondo; su saiyang mga sorogoon nakita syang makaduwa paglaog may mga kairibang manlaenlaen na tawo; sa ikawalong horas nasompongan sya ni Makaraig naglilibotlibot sa may lansangan nin Hospital, sa harani kan convento ni Santa Clara, sa horas na nagbabagting su mga campana sa simbahan; sa ikasyam na horas nahiling naman sya ni ''Lutongboyod'' sa palibot kan teatro may kaolay na sarong sa paghiling sana garong estudiante, naglaog sa tata asin lominuwas uli asin nawara sa kadikloman kan kakahoyan. “Asin ano sakuya?” sominabi naman liwat si ''Lotongboyod'''; “anong makokoa na sakong patanidan sa banwaan?” Si Basilio, siring sa sabi ni Makaraig, dai man nagdalaw sa paluwas. An makauugay na estudiante, magpoon kan paghale sa San Diego sa pagbalukat ki Juli, na saiyang katipan, sa piglilingkodan kainiho, nagbalik sa saiyang mga libro, pinapaagi an panahon sa hospital, nagaadal o nagaataman ki Capitan Tiago na an helang saiyang linalabanan. Su ugale kan naghehelang naging sarong daing maka-<noinclude></noinclude> is4hid8rlypac39txe0bontxsk28uaf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/226 250 997 4244 4243 2024-10-15T15:50:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4243 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>221</center></noinclude>katagal; sa saiyang mga maraot na hidale, kun nasasakitan huli sa kakulangan nin dosis nin opio, na pinaghihinguha na mayokodon ni Basilio, isinosombong sya, pinaglalanghadan, pinagmomoda; si Basilio natitios sa maogmang boot sa pagromdom na nagigibo sya nin ka­ rahayan sa pinagkakautangan nya nin makuri, na minapahonod sana sa huring hidale; kun napupuwas (337) na an pakamate, an halimaw kan vicio, si Capi­ tan Tiago minarahay an boot, nalolodok, inaapod sya na saiyang aki, nagngongoyngoy sa pagromdom kan mga paglingkod saiya kan hagbayon, kan marahay na pagpalakaw kan saiyang mga daitibaad asin nagsasabi na gigibohon syang saiyang tagapagmana; si Basilio minahoyom nin mapait na hoyom asin saiyang pinagiisip na sa buhay na ini an pagoyayan sa maraot na kaugalean lalong binabalsan ki sa pagotob sa katongdan. Bakong didiit nya naisipan na pabayaan na magpadagos su kahelangan asin darahon sa hukay su tagapaggibo saiya nin karahayan sa sarong dalan nin mga burak asin mga masalinggayang mga banding, orog pa karahayan ki sa pahalawigon an saiyang buhay sa sarong lakawan nin mga kadaihon. “Kamangmang ko!” parating magsabi sa saiya mansana, “mangmang an mga hamak na tawo tara nagbabayad...” Alagad minaporongpotong sa pagisip ki Juli, sa mahiwas na ngapit sa panahon; ibinibilang nyang magpakabuhay na daing digta. Pinagpapadagos su itinalagang pagbolong asin nagbabantay. Minsan siring, sa aroaldaw, sa kadikiton na pagoltanan, nagngangana su helang kan naghehelang. Si Basi­ lio na nagholaw na sa luhayluhay bawasan su dosis o dai nya pabayaan na sumigarilyo nin labi sa pinagtotodan, naaabtan sya paghale sa hospital o sa arin man na paggiaw, natotorog kan magabat na katorogan kan opio, nagtatagak an liwoy asin malungsi siring sa sarong bangkay. Dai ikinasasaysay kan hagbayon sa saiyang sadiri kun saen manyaring humale su bolong; daing ibang parating magduman sa harong si Simoun asin si Padre Irene, ito bihirang magduman, asin ini dai nagoontok nin katotogon saiya na maging mahigpit asin dai padara sa pakimaherak kun manongod sa pagbolong asin pabayaan sana kun nadadagit an naghehelang, tara an nangongorog na gayo iyo an pagligtas saiya.<noinclude></noinclude> t48m487hgcykl3s57xkc7r101jwaaz7 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/227 250 998 4253 4252 2024-10-15T15:50:11Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4252 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>222</center></noinclude>“Otobon mo, hagbayon, an saimong katongdan,” an sabi saiya, ‘otobon mo an saimong katongdan.” Asin pinagsosorosermonan sya dapit sa paksang iniho, sa dakulang pagtitiwala asin gambira mala ta si Basilio nagmaté nin mabansay na boot sa predicador. Ipinanuga, man ni Padre Irene na ihahanap sya nin marhay na destino, sarong marhay na lalawigan asin ipinagalinaw pati saiya an gilagila na pangaranan syan catedratico. Si Basilio, na dai nagpabayang madara nin mga alisngaw nin payo, sagin naniniwala, asin inootob an itinotokdo saiya kan saiyang conciencia. Kan bangging ito, alintanang pinagpapaluwas su ''Les Coches de Corneviille'', si Basilio nagaadal sa sarong daan nang lamesa, sa liwanag nin sarong lampara sa lana, na su pantalla na malabog na bobog minabugtak sa roroliwanag kan saiyang malipungaw na panglawog. Sarong gurang na calavera, nagkapirang tul-ang nin tawo, asin nagkapira man na mga libro na mahtisay na gayo an pagkapamurugtak nagkakakiritang nagpapakatahob kan lamesa, na igwa pa nin sarong palanganang tubig na may esponja. Sarong parong nin opio na naghahalé sa kataid na lalamban, minapagabat kan angkasa asin nakakapapirot saiya, alagad su hagbayon nangongotiil mandiitmandiit dinodomog su magibong na sentido asin su mata, handang dai magkatorog sagkod na matapus su volumen. Sarong tomo kan ''Medicina Legal y Toxicologia'' ni Dr. Mata, gibo na ipinasubli saiya asin sukat na ipuli sa lalong madaleng panahon. Su catedratico habong magsaysay orog na kan kasuratan kan autor na ito asin si Basilio dai nin cuarta na ikabakal kan libro, tara, sa pasahotan na ipinangangalad kan censura sa Manila asin kaipuhan na magsohol sa dakol na mga empleado sa pagpalaog kaito, su mga librero naghahagad nin haralangkaw na halaga. Tolahok nanggad na bulanos su hagbayon sa saiyang pagadal na dai lamang pinagmangno su nagkapirang folleto na ipinadara saiya halé sa luwas, daing pagaram kun saén halé, mga folleto dapit sa Filipinas, sa mga ini minaladawan su mga lalong nakakaapod na gayo kan pangataman kan panahon na ito huli kan mahigpit asin mapaglanghad na palakaw na ipinanonongod sa mga aki kan bansa. Si Basilio dai nin magkakanigong panahon sa pagbukas kan mga ito, sakalé napopogolan man sya. pagisip na bakong makao-oyaya na magkapit nin sarong paglanghad o sarong<noinclude></noinclude> ag1qw4atnnkwbngusv1321jjz08b8yc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/228 250 999 4259 4258 2024-10-15T15:50:11Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4258 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>223</center></noinclude>pagangat asin daing paagi na ikapaglaban an sadiri o sa pakasimbag. Tara, an censura, minatogot na paglanghadan an mga filipino, alagad pinangangaladan an mga ini namagsimbag. Sa tahaw kan daing-gimokimok na naghahade sa laog kan harong, na napapagtaga-ribarawan nin maluyang hagong na naghahale sa kataning na lambanan, nakadangog si Basilio nin masigkat na linakaw sa hagyanan, mga linakaw na ominibong sa caida na napasiring sa saiyang namumugtakan. Itinongkahal su payo, nakita nyang nagbukas su pinto asin sa saiyang dakulang pagtaka, tominunga su malipungaw na ladawan kan joyero na si Simoun. Magpoon kan pangyari sa San Diego dai na nakipagkita uli si Simoun, maging sa hagbayon, maging ki Capitan Tiago. “Ano na su naghehelang?” naghapot na kanayon pinagoyodan nin panaleng paghiling su lalamban asin pinotitokan su sinabi na nyamong mga folleto na an mga dahon dai pa nagkakaporotol. “Su mga kinutad kan puso, dai namamate ... maluyahon an pulso... dai na nanggad nin kamuyahan sa pagkaon,” an simbag ni Basilio na may kaibang mamondong hoyom asin sa hababang tingog; “ginaganot nin makuri pagmaaga...” Asin kan makita si Simoun, sa naatubangan kan lawog, na iyong pinaghihiling su sinabi nang mga folleto asin sa takot na oliton giraray su pinaghoronan ninda sa kadlagan, nagpadagos: “An saiyang hawak tagob nin hilo; noodma nosaro mangyaring magadan na baga tinamaan nin linti... an pinakasadit na dahelan, sarong bagay na daing kanongdanan, sarong kapanalean, mangyari nyang ikagadan...” “Siring kan Pilipinas!” an malipungaw na kapahayagan ni Simoun. Dai napogolan ni Basilio an sarong hiro, asin natatalagang dai buhayon su bagay, nagpadagos na baga daing nadangog na ano man: “An orog na nakakapaluya saiya iyo an mga kapurisawan, an saiyang mga katakutan ...” “Siring kan pamahalaan!” an sabi naman ni Simoun. “May mga pira nang banggi an nakaagi kan magimata syang daing ilaw asin naghonang nabuta sya: nag-<noinclude></noinclude> neawhvgk7bah4vvuyiwirdmf65h5lxl Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/229 250 1000 4265 4264 2024-10-15T15:50:12Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4264 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>224</center></noinclude>pararibok, asin nagmondo asin pinaglanghadan ako, na an sabi hinulwatan ko sya kan saiyang mga mata... Kan lumaog ako na may darang ilaw naghonang ako si Padre Irene asin inapod ako na saiyang taga-pagligtas... “Siring nanggad kan pamahalaan!” “Kasubanggi,’ an padagos ni Basilio na nagbinongog, “bominangon pighahanap su saiyang lalong nya na tolo nang tadn kagadan, asin napiritan akong tachan sya nin sarong guna, asin sa bagay na siring pinano ako nin kaomawan asin tinugaan ako nin dakol na riboribo...” Kan horas na ito sarong taknaan bominagting nin ika- sampolo may kabangang horas. Nangibigkibig si Simoun asin sa sarong hiro sinalig- baton su hagbayon. “Basilio,” an sabi sa hababang tingog, “himatea akong marhay, ta mahalagang gayo an mga hidalé. Nakikita ko na dai mo binuksan su mga libro na ipinadara ko saimo; dai ka nin pagmakolog sa saimong bansa...” Boot na sumuhay su hagbayon. “Sayang!” an padagos na gayo ni Simoun. “Sa laog nin sarong horas sa saro kong pasabot mapotok an himagsikan, asin noodma daing aradal, daing Universidad, daing iba kundi baradilan asin garadanan. Gabos sako nang hinanda asin dai nang duwaduwa an sakong tagumpay. Kun kita mandaog, idto gabos na makakapaglingkod satuya dai sato naglingkod, ibibilang na mga kaiwal. Basilio, napadigdi ako sa pagmokna saimo kan saimong kagadanan o kan saimong ngapit sa panahon!” “An sakong kagadan an sakong ngapit sa panahon!” inolit ito na baga daing nasabotan na ano man. “Sa pamahalaan o samuya.” an simbag ni Simoun; “sa mga nagpapasakit saimo o sa saimong bansa. Magdisidir ka ta sibot an panahon! Napagigdi ako sa pagligtas saimo huli kan mga giromdom na nakakabogkos satuya. “Sa mga nagpapasakit o sa sakong bansa!’’ inoolit ito sa hababang tingog. Napapalingpaling su hagbayon; pinaghihiling su joyero nin mga matang saen minaladawan an ngirhat, namaté nyang nangririlipot su saiyang mga kalamias asin sangribong makariribong na mga pakiran nanorohotsohot sa saiyang pagisip; nakikita nyang madugo<noinclude></noinclude> cm25qjktz7akeoqlaukz21094z7fhs9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/23 250 1001 4270 4269 2024-10-15T15:50:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4269 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>18</center></noinclude>“Tara, sabihan mo si Padre Camorra,” naghidaleng tumaram si Basilio na hilom na siniko si Isagani, “sabi­ han mo sya na kun tubig an saiyang inomon, bakong arak o cerveza, sakale, magtagumpay kita gabos asin dai nakakapagparatao nin dahelan sa pagtaram . . .” “Asin taraman mo sya,” an dugang ni Isagani, “na dai pinakimanohan sa mga paniniko kan saiyang katood, na an tubig mahamison asin nagsisipabayang inomon, alagad linalamos an cerveza asin sinisigbo an kalayo; kun mannit, alisngaw; kun nabubukag, kadagatan asin nagkaigwa nin panahon na rinatakan su kasangtawohan asin pinahonoghonog su kinaban sa mga natutugsaran kaiyan!” Itinongkahal ni Simoun su saiyang payo asin minsan dai nababasa su saiyang paghiling ta natatahoban kan saiyang bughaw na salming sa mata, sa natatada kan saiyang lawog nakikita na sya nagtataka. “!Marayrahay na simbag!” an sabi; “alagad natatakot ako na magkaraw sya asin hapoton ako kun noarin magiging alopoop an tubig asin kun noarin magiging ka­ dagatan. May pagkadaing-paniwala asin mapag-ologolog na marhay si Padre Camorra!” “Kun initon iyan (54) kan kalayo, kun an mga saradit na salog na ngunyan hiriras sa mga garaak na mga kasalogan, itinotolak kan kapaladan magkatiripon sa kaladman na kinokotkot kan mga tawo,” an simbag ni Isagani. “Dai, ginoong Simoun,” an dagdag ni Basilio sa mapagsubang tingog. “Ulita saiya an rawitdawit na ini kan katood ta mansanang si Isagani: “Tubig kami, sabi nindo, kamo kalayo; Siring sa muya nindo, nangyari na gayo! !Mabuhay kita sa kamoninongan Asin kan solo di kita makita na nakikilaban! Kundi boronyog sa pakanood nin kadonongan Kan mga caldera sa mainit na kamugtakan, Daing kaangotan, daing kaongisan, Hamanon ta an alopoop, ikalimang bagay, Kauswagan, buhay, liwanag asin silansikan!” “Utopia, utopia!” an daing kabuhayan na simbag ni Simoun; “magkakasabatan na an maquina . . . inomon ko ngona an sakong cerveza.” Asin daing paaram, binayaan su duwang katood.<noinclude></noinclude> nibbdfba538h5nngaimmzz15rsy2b18 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/230 250 1002 4278 4277 2024-10-15T15:50:12Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (4/8) 4277 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>225</center></noinclude>su mga lansangan, nadadangog nya su porotokan, nasa- sa-tahaw sya nin mga gadan asin mga nagkarulugadan asin !napapalaen na rigon nin kamuyahan! nakikita nya an saiyang sadiri nakasolot kan saiyang gibing na sa operador nagpopotol nin mga paa asin nagsusugat nin mga bala. “Nasa mga kamot ko an boot kan pamahalaan,” an padagos ni Simoun; “isinanggra ko asin ginamit su ka- dikit na kosog asin mga kayamanan sa mangmang na mga expedicion, pinadikloman ko sya kan mga kapa- kinabangan na mangyari kong makimpit; su saindang mga payo iritoon ngunyan sa teatro mga matoninong asin nagkakaaraling sa pagisip nin sarong banggi nin mga kaogmahan, alagad dai nin siisay man na mabalik sa pagolan sa olonan... Igwa ako nin mga regimiento asin mga tawong sakiyang mapapagwaraniwani, su iba pinatubod ko na an himagsikan sa kabot-an kan General, su iba na kagigibohan kan mga fraile; su iba nagkabarakal ko nin mga kapanugaan, nin mga empleo, nin kuwarta; kadakol, dakolon na marhay, minagibo sa panghimalos huli ta pinasasarakitan huli ta nasa kamugtakan sinda na magadan o gumadan... Yaon sa ibaba si Cabésang Tales asin inibanhan ako sagkod digdi! Inoolit ko saimo, maiba ka samuya o pagmamarhayon mong makabantaag ka sa mga maraot na boot kan sakong mga pagiriba? Sa mga hidaleng magagabat an pagpahayag na daing kinakaipuhan iyo an pagbalad sa sadiri sa kaangotan kan magkasi nagiiwal na pangkat.” Makapira haprosa ni Basilio su saiyang pandok na baga boot magimata sa sarong kapurisawan; namaté nyang malipot su saiyang Angog. “Magdisidir ka!” an ulit ni Simoun. “Asi anong... sukat kong gibohon?” naghapot sa tingog na nalalamos, pasa maluya. “Sarong bagay na masipag na marhay,” an simbag ni Simoun na su lawog naliwanagan nin sarong sirang nin pagsarig; “nin huli ta mamahala ako kan panggarakan (338), dai ako makakapaglibanglibang sa ibang gagaweon. Kaipuhan ko na, alintanang an pangataman kan bilog na lungsod nasa manlaenlaen na pook, ika bilang pamayo nin sarong peloton buksan mong pirit an pinto kan convento ni Santa Clara asin koahon mo du-<noinclude></noinclude> cgs8z56g707hp8n98qvb98n1dti0l4t Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/231 250 1003 4289 4288 2024-10-15T15:52:51Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4288 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>226</center></noinclude>man an saro katawo na, maliban sakuya asin ki Capitan Tiago, daing ibang makakamidbid ika... Dai ka nasa ano man na panganib.” “Si Maria Clara!” an hagayhay kan hagbayon! “Oho, si Maria Clara!” an olit ni Simoun asin iyo pa gana su saiyang tingog magkaigwa nin daging na mamondo asin sa tawo; “boot ko syang iligtas, sa pagligtas saiya muya kong mabthay ako, nagbalik ako . . . ginigibo ko an himagsikan ta huli lamang sa sarong himagsikan mabubuksan ko an mga tata kan mga convento!” “Ay!” an olay ni Basilio, na pinagtakop su magibong na kamot; “lawat ka nang ominabot, lawat na marhay!” “Dai ngata?” an hapot ni Simoun na kanayon kominorondot. “Si Maria Clara nagadan!”’ “Nagadan?” naghapot sya sa tingog na makangingirat. “Ngunyan na hapon, sa ika-anom na horas; ngunyan sukat nang masa...” “Bakong totoo!” ominongal si Simoun malungsi asin daing pagkanoltol, “bakong totoo! Si Maria Clara buhay, si Maria Clara dapat mabthay! Sarong matalaw na pasarahotan... dai nagadan, asin ngunyan na banggi ililigtas ko sya o sa aga gadan ka!” Nangirogkirog si Basilio. “Nagkapira nang aldaw na hominélang asin ako nagpapa-convento sa pagkoa nin mga bareta. Hilinga, uya an surat ni Padre Salvi na dara ni Padre Irene nagdamlag nin kahihibi si Capitan Tiago, naghahadok asin nag- hahagad nin tawad sa retrato kan saiyang aki sagkod na sominampot sa pagsigarilyo nin dakol na opio... Ngunyan na hapon inagoniyasan sya.” “Ah!” an hagayhay ni Simoun, asin pakakapote kan magibong na kamot su salyang payo dai na naghirohiro. Nakagiromdom na nakadangog man nanggad sya nin agonias alintangang nagroronda sya sa palibot kan convento. “Gadan!” nagtaram sa tingog na orog kahababa na baga sarong anino an nagtaram, “gadan! gadan na dai ko man lamang nahiling, nagadan na daing pakadram na nabubuhay ako huli saiya, nagadan nagtitios...” Asin kan makamaté na sarong makangingirhat na<noinclude></noinclude> 5dnm2xixt4rv2is0o0fi8dtwyoga11f Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/232 250 1004 4296 4295 2024-10-15T15:52:51Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4295 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>227</center></noinclude>barongbarong, sarong barongbarong nin aripuros asin dagoldol na mayong tagdo nin oran, mga siloksigok na daing mga luha, mga kurdhaw na daing mga kataga, nagoongal sa saiyang daghan asin masulwak siring sa mainit na lava haloy nang nahahagwis (339), sibot na lominuwas sa lambanan. Nadangog ni Basilio na lominosad sya sa hagyanan na bakong sorokol su mga lakad, baralanggo; nakadangog nin sarong garo napopdot na kinurahaw, kurahaw na garo naghaharubay kan pagdatong kan kagadanan, hararom, nangongorog, malipungaw, mala ngani, ta su hagbayon bominuhat sa saiyang silla, malungsi asin tinanatakigan, alagad nadangog su mga linakad na nagkakaparara asin su pata sa may lansangan na matanog sa nagpipinto. “Makauugay na ginoo!” an sabi sa hababang tingog asin su saiyang mga mata napano nin mga luha, Asin dai nakagiromdom na magadal, nakakalakop su paghiling sa ruwang pagiisipisip kan kapaladan kan duwang itong linalang, su sarong hagbayon, mayaman, halangkaw an inadalan, hiwas, kagrogaring kan saiyang mga kapaladan, may masagang ngapit sa panahon sa harayo, asin sya, magayon siring sa sarong pangatorogan, dalisay, pano nin pagtubod asin daing pagalamaam, pinagtotorotabyon sa tahaw nin mga pagkamoot asin nin mga hoyom, natatalaga sa sarong magayagayang adha (340), na pakamahalon sa angkos asin galangan sa kinaban, asin minsan siring, sa duwang itong linalang na mga tagob nin pagkamoot, nin mga penarangan (341) asin mga pagsarig, huli sa sarong mapanggadan na kapaladan naglalakaw syang lagalag sa kinaban ginogoyod daing ontok nin sarong arimborong nin dugo asin nin mga luha, nagsasabwag kan karat-an sa lugar na magibo nin marahay, ibinabagsak an kabanalan asin pinapadakula an maraot na kaugalean, alintanang sya naghihingagdan sa makagigilantas na limpoy kan claustro, na pinaghahanapan nya gayod kan katiwasayan asin sakalé makasompong nin mga pagtios, saen sya lominaog na malinig asin daing digta asin naotsan siring sa sarong loyos na burak!.. !Matorog ka sa katiwasayan, makautigay na aking babaye kan daing palad kong bansa! Lobongan sa hikay an mga kawilihan kan saimong pagkaaki, na lomi-<noinclude></noinclude> dumy6r0u9ykd5ndgsq3kuwpwcxo1slv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/233 250 1005 4303 4302 2024-10-15T15:52:51Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4302 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>228</center></noinclude>noyos sa saiyang karigonan! Kun an sarong banwaan dai makapagdolot sa saiyang mga virgen nin sarong moninong na pagsadiri, sa pagampon kan sinanglitan na pakahiwas; kun panghihimula sana an ikakapamana nin lalaki sa babayeng balo, mga luha sa ina asin pagkaoripon sa mga aking lalaki, marahay an saindong gibo sa pagsilot nindo sa saindong sadiri na magdanay sa daing katapusan na kabinian, linalamos nindo sa laog kan saindong ginhawa an banhi nin sinumpaan na mga ipangangaki ngapit! Ah, marhay ka ta dai ka mangingibigkibig sa saimong linobngan sa pagdangog kan gasod kan mga naghihingagdan sa kadikloman, kan mga nagmamateng igwang pakpak asin nagkakataralikala, nin mga nagkakaralamos sa kakulangan nin pakahiwas! Lakaw, lakaw sa kaibahan kan mga pangatorogan kan mga tagapagawit sa rona nin daing sokol, anino nin babaye na naanilag sa siring nin tala-sinag, ipinaghahaginghing nin mga honodhonod na mga sanga nin kabotongan... Mamongaya an babayeng nagagadan na pinagtangisan, an minawdalat sa puso kan namomoot saiya nin sarong malinig na vision, sarong banal na giromdom, dai nadigtaan nin mga dustang pakamaté na pinapaosbog kan mga taon! Hilinga, ipinapagiromdom nyamo saimo! Sa dalisay an angkas kan satuyang bansa, sa tongod kan saiyang bughaw na langit, sa mga alon kan danaw na nabibilanggo nin mga bolod na zafiro asin nin mga pangpang na esmeralda; sa saiyang mga gabobog na mga sapa na nalilindongan nin botong, binobordahan kan mga burak asin binobuhay baga bilang kan mga atibagros asin mga kalibangbang kan saindang nangangalangalang asin mga kapritsong layog na baga nakikipagkarawat sa angkas; sa kamoninongan kan satong mga kadlagan, sa awit kan satong mga sapa, sa oran nin mga brillante kan satong mga busay, sa masagang liwanag kan satong tala-sinag, sa mga hagayhay kan simuy kun banggi, gabos nagpapagiromdom kan banding kan namomotan, makikita ka nyamo sagkod noarin pa man siring kan samuyang pagpangatorogani saimo, mabahan, magayon, naghohoyomhoyom siring kan pagsirig, dalisay siring sa liwanag, alagad, mamondo asin malipungaw sa paghilinghiling kan satong mga pagtios!” <section end="XXIII"/><noinclude></noinclude> 0p3v5fxvf38sxxbeeme2agry1cgfuqr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/234 250 1006 4314 4313 2024-10-15T15:52:51Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4313 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>229</center></noinclude><section begin="XXIV"/> <center>'''XXIV'''</center> <center>'''''MGA PANGATOROGAN'''''</center> :::::::::::::::<small>''!Pagkamoot, anong tala ika?''</small> Kan sumonod na aldaw, Jueves may mga pirang horas bago somolnop su tala-init, naglalakaw si Isagani sa magayon na paseo ni Maria Cristina pasiring sa Malecon, sa pagduman sa pagtatagboan ninda kasi Paulita na itinogon saiya kaini kan Aagang ito. Dai nagduduwa-duwa su hagbayon na an pagoolayan ninda su nangyari kan bangging ominagi, asin huli ta natatalagang bulanos na humagad saiya (342) nin mga paliwanag asin mantang aram nya na mapalangkawon asin maabhawon, nagigila nya an sarong pagkasiblag. Sa atubang kan gilagilang iniho dinara su daing ibang duwang surat ni Paulita, duwa kapaknit na papel, na pahangang magkaigwa nin nagkapirang rayray na hiridalean su pagkasurat, may nagkapirang pinunasan asin kasiyahan na pagkasurat, mga bagay na dai nagpakaolang na timoson an mga ito kan nagmamahal na hagbayon kaiba an lalong pagmahal na baga rogaring na surat ni Safo (343) o kan musa na si Polimnia. An decision na ini na iatang su pagkamoot sa altar nin karapatan, an pagisip na magtios sa pagotob kan katongdan na tagobon si Isagani nin sarong hararom na kalipungawan asin ipagiromdom saiya su magagayon na aldaw asin banggi na lalo pang mga magayon, saen isinasabi sa hababang tingog an mga mahahamis na kamangmangan sa ibong nin marayrahay na mga rejas kan entresuelo, mga kamangmangan na sa hagbhayon igwa nin tandaé na talagang igot sa boot asin mahalaga na sa saiyang paghona iyo lamang an mga magkakanigong makaapod kan pangataman kan pinakahalangkaw na pagisip nin tawo. Pinagiisip ni Isagani su mga paglingalinga kun mga bangging bulanon, sa feria, sa mga maaga nin Diciembre pakatapus kan misa de gallo (344), sa tubig na bendita na parating igawgaw saiya asin sya (345) nagpapasalamat huli sa sarong paghiling na pano nin rawitdawit nin pagkamoot, magkasi tinakigan pagdinootan kan mga moro. Madaging na mga hagayhay baga saradit na mga kuwites naghahalé sa daghan ninda asin saindang naisipan an gabos na mga tula, gabés na mga kataga nin<noinclude></noinclude> 9neboaonj0sz6nj44pdtunwhzuqzk1n Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/235 250 1007 4321 4320 2024-10-15T15:52:52Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4320 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>230</center></noinclude>tataramon kan nga paratula asin mga manunurat dapit sa pagkadaing-kanayan nin babaye. Sinosumpaan nya sa irarom kan saiyang boot an paglalang kan mga teatro, su opereta francesa, nagholaw na manghihimalos sa énot na pagkahinaragbo, An gabos na nakakalibot saiya minapahiling satya sa irarom nin orog kamamondo asin mga maiitom na mga kiray; su palabuhan (346), daing tawo asin malipungaw, garong lalo pang malipungaw huli kan kadilat na mga sakayan na nagdoroong, su tala-init magagadan sa ibong kan Mariveles, daing tula asin daing pagkadagka, dai kan mga panganoron na mapagbarag-ohon asin mayayaman sa mga kuray sa mga mapalad na mga kahaponon; su bantayog ni Anda, bakong marhay na paghilngon, timawa asin nanganaan, daing estilo, daing kadakulaan; garong sorbete okun baga man pastel; su mga ginoo na nagraralakawlakaw sa Malecon, minsan ngani an kamugtakan baga nagpapahiling na mga naooyonan asin mga nasisinangan, sa salyang paghona mga daing-pagtiwala, sa sadiri, mga maabhaw asin mga sayang lamang; mga makaraw asin mga daing marhay na adal, su mga barobata na nagkakarawat sa baybayon ibinabasisi o pinapatambulilid sa mga alon su mga malapnad na mga gapo sa pangpang, o naghaharanap nin mga tagatihon sa baybay asin mga bibi na saindang dinadarakop sa kamuyahan lamang na magdakop asin ginagaradan na dai man nin nakokoang pakinabang, sa katapusan sagkod su mga magkagurang man na mga gibo sa palabuhan na pinanongdan nin labing tolong rawitdawit, sa paghona nya garong dai sa pangyari, makangingisi, kawat nin mga aki. “An palabuhan, ah! an palabuhan nin Manila, bastardo na, magpoon kan ipangidam, pinapagtangis an gabos kapahamakan asin sa kasopogan! kun pakatapus nin siring kadakol na mga luha dai lumuwas an guya (347) na naging sarong maating pagkataktak!” Daing pangataman na nagtaong-galang sa duwang jesuita, mga profesor nya kan panahon; pahangang makamangno sa sarong tandem (348) na dara nin sarong Americano na minapikaw kan kaorihan nin nagkapirang mga tihantik na nagpapadaralagan kan saindang mga calesa; sa harani kan bantayog ni Anda nya na si Simoun iyong pinaghohoronhoronan ni Ben Zayb asin nin saro katawo, na kan bangging ominagi homenelang (si Simoun), na habong mangaké sa kiisay man, pati su<noinclude></noinclude> lilsorqbtkkyx1ly7ehszzyzskg28ku Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/236 250 1008 4328 4327 2024-10-15T15:52:52Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4327 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>231</center></noinclude>mga kagawad mansana kan General. “Iyo na!” an hagayhay ni Isagani na may kaibang mapait na hoyom; “manongod kaini an mga pangataman huli ta mayaman... mindbalik an mga soldados haralé sa expedicién, mga naghehélang asin may mga lugad, asin dai nin siisay man na minagiaw sainda!”’ Asin sa pagisipisip nya kan mga expediciones na ini, sa kapaladan kan mga dukhang soldados asin sa panunuhay na ihinahampang kan mga taga-kaporoan sa dapleng sakal, nagisip na sa kagadanan, kun an sa mga solados mabansay huli ta nagotob kan saindang katongdan, an pagkagadan kan mga taga-kaporoan mamuraway huli ta ipinaglaban su saindang pagsadiri. “Katakatakang kapaladan an sa ibang mga banwaan!” an sabi. “Huli ta an sarong tagapaglakbay dominatong sa saindang mga baybayon, nagkawarar-an kan saindang katalingkasan asin nagiging mga kampon asin mga oripon, bako sanang kan tagapaglakbay, bako sanang kan mga taga-pamana kainiho, kundi sagkod kan gabos nyang mga kahimansa, asin bakong sa saro sanang pangkat nin mga ipinangaki kundi sagkod lamang! !Katakatakang pakasabot dapit sa sandagan! An siring na katanosan minatao nin lubos na katanosan na ibilang an gabos na mga daple na orog kamabangis na halimaw na mangyaring iluwa kan kadagatan!” Asin pinagtisip nya na an mga taga-kaporoan na ito, timang sa mga ini an saiyang bansa nasa labanan, pakatapus kan gabos, dai man sinda nin ibang kasalan kundi an saindang kaluyahan. Su mga tagapaglakbay nagdordong man sa mga baybayon nin ibang mga banwaan, alagad huli ta nadayag nindang mga mirigon, dai ninda ginibo su saindang napapalaen na kaisipan. Mga maluluya asin sa paghona nya an bilog na itong hilingon baga bilang, asin su mga ngaran kan mga kaiwal, na dai pinaglikayan kan mga pahayagan na arapodon sindang mga matalaw, asin mga bihang, sa paghona nya mga mamuraway, nagkapurukan na mamuraway sa poon kan mga karogmokan kan saindang makakundian na mga kuta, lalo pang mamuraway ki sa bayaning mga troyano kan mga énot na panahon; an mga taga-kaporoan na ito dai nagharab-on nin Helénang filipina. Asin kaiba an saiyang sa tagapagawit na gambira, pinagiisipisip nya an mga bagong tawong<noinclude></noinclude> gaxd6xk8pe8wose1vncmq2pootw51dr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/238 250 1009 4334 4333 2024-10-15T15:52:52Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4333 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>223</center></noinclude>sabi ni Alaejos, nagaalisngaw sa harayó nin maninipis na mga alisngaw na kan liwanag kan tala-sinag, ngunyan sa lubos nyang pagkahimilog, binabáliw sa ulap na maanílag asin makagigilantas. . . Namaté an sarong harayong ribok, ribok na naghaharaning magharani; luminingoy si Isagani asin su saiyang puso nagpoon nin pagkutad nin sigkat; nagdadangadang an sarong coche na goyod nin duwang kabayong puti, su mga kabayong na mapapalaén saiya sa tahaw nin sanggatos na ribo. Iritoon sa coche si Paulita, si Doña Victorina asin su amiga kan bangging ominagi. Bago makalákad nin saró su hagbayon, nakalusad na sa daga si Paulita dara an sa silfideng liksi asin hominoyom ki Isagani nin hoyom na panó nin pagkikipag-úli; hominoyom man si Isagani asin sa saiyang paghoná su gabos na mga panganoron, su gabos na mga malitom na mga pikiran na kan énot minatagob sa saiya nangagpupurawas na siring sa aso; may mga ilaw an langit, mga awit an angkas, asin an mga awot sa dalan nagkakaparatos nin mga birak. Sa maraaot na palad, itoon duman si Doña Victorina, si Doña Victorina na kominoa kan hagbayon ta hahagadan nin bareta dapit ki Don Tiburcio. Nangako si Isagani na hahanapon nya an saiyang pigtatagoan sa pamamatahaw kan mga estudiante na saiyang mga midbid. “Dai pa nin nakapaghareta sako sagkod ngunyan,” an saiyang simbag asin nagsabi nin totoo, ta si Don Tibureio duman nanggad nagtatago sa harong nanggad kan amaon kan hagbayon, si Padre Florentino. “Ipaáram mo saiya,” an sabi ni Doña Victorina na anggot na marhay, “na gagamiton ko an Guardia Civil; bihay o gadan boot kong maaraman kun haen.. . Huli ta kaipuhan na maghalat nin sampólong taón tanganí an saró makapakasal!” Nagtakang huminiling saiya si Isagani; si Doña Victorina nagiisip na magpakasal. Siisay daw an makauugay? “Ano sa paghoná mo si Juanito Peláez?” Panalé sana syang hominapot. “Si Juanito?. . ." Dai áram ni Isagani kun anó an saíyang isisimbag; ginaganahan sya na magsabi kan gabos na maraot na<noinclude></noinclude> n7zcsfqa6tk8db2rd3fmzdmjbvu2gni Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/239 250 1010 4339 4338 2024-10-15T15:52:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4338 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>234</center></noinclude>naisihan nya dapit ki Peláez, alágad an pagkaginoo nagtapumpay sa saiyang pusó asin nagtaram sya nin marhay dapit sa saiyang rival huli ta talagang iyo. Si Doña Victorina, nasisinangan asin nagagambirahan, inomaw na marhay si Peláez, asin gigibohon na kutá si Isagani na pagkatiwalaan kan saiyang mga bag-ong pagkamoot, kan omabot nagdadalagan su amiga ni Paulita sa pagpaisi na su abanico kaini nahólog sa mga gapó sa baybayon, sa may Malecon. Panglilinglang o pagkahinaraghbó, an totoo iyo na an pangyáring iniho náging dahelán na su amiga magpawálat sa kaibahan kan gurang (350) asin si Isagani makipagentiendehan ki Paulita. Sa gabos kaini, si Doña Victorina naoogma, asin tangáning mapaki Juanito sya inooyonan nya su mga pagkamoot ni Isagani. Si Paulita may sadíring palakaw; kan magtao saiya nin pasalámat nagpahiling na sya napaglapastanganan, na sya may kamondoan, asin nagtataka kun ngatá ta masompongan sya duman na su gabós itoon sa Luneta sagkod su mga actres na mga francesa. “Tinaohan mo ako nin cita, ano ako ta dai. . .” “Minsán síring, kasu-banggi dai ka lámang nagmangno na dumán ako sa teatro; sa bilog na panahón pinagmasdan ko ika asin dai mo ibinóbulag su saimong mata sa mga ''cochers'' na ito. . .” Nagkariribay su mga papel; si Isagani na napadumán sa paghágad nin paliwánag, napiritan na iyong magtao asin ibinilang su saiyang sadiri na mamongaya kan sabihan sya ni Paulita na pinapatáwad sya. Mapádapit sa dagyang kaini (351) sa teatro, pinasalamatan mo ngani; sya, pinírit kan saíyang inaon, nagdisidir sana sa pagláom na makikita nya sya (352) sa laog kan pagpaluwas. Napalaog nyang gayo si Juanito Pelaez! “An sakong inaon iyo an namomoot!” an sabi na maogmang nagngingisi. Magkasi ominólok su duwa, an kasal ni Pelaez ki Doña Victorina nakaparongaw sainda sa kasinangan asin hiniling na ninda na baga nangyari na; alágad naromdoman ni Isagani na búhay si Don Tiburcio asin ipinagkatiwalá sa saiyang minámahal su tágong-hílom, pakatapus nyang papangakoon na dai isasabi sa kiisay man. Nangakó si Paulita, alágad sa irárom kan saiyang boot nagsasabi na ibabaretá nya sa saíyang amiga.<noinclude></noinclude> s7ls0ddfr96ypi93xgzw2wr6pt1t2rt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/24 250 1011 4344 4343 2024-10-15T15:52:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4343 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>19</center></noinclude>“Alagad, anong saimo ngunyan ta manglalaban ka?” an hapot ni Basilio. “Mayo, inda; alagad pinangingirhat ako kan tawong iyan, haros natatakot ako.” “Pinagsisikmol taka; dai mo aram na ini pinagaapod na Cardenal Kayumanggi?” (55) “Cardenal Kayumanggi?” “0 Maitom na Kahalangkawan (56), siring sa muya mo.” “Dai ko ika masabotan!” “Si Richelieu (57), may hapotan kaitong capuchino na pinagaapod na Kahalangkawan na Abohon (58); tara ini sa General. . .”(59) “Totoo?” “May nadanggan ako kaiyan... sa likod sa giraray naglilibak saiya (60), asin iniilay (61) sya sa atubangan.” “Naggigian man ki Capitan Tiago?” “Magpoon kan enot na aldaw kan saiyang pagdatong, asin sayod na gayo na ibinibilang syang kaagaw. .. sa panonod.. . Asin sa paghona ko makikipagkita sa General mapadapit sa pagtokdo nin kastila.” Kan horas na ito ominabot an sarong sorogoon sa pagsabi ki Isagani na pigapod sya kan saiyang amaon. Sa saro kan mga bangko sa dolon asin kasaralak kan ibang mga sakay nagtutukaw an sarong clerigo (62) naghihiling kan tanawon na pasonodsonod na minaladlad sa saiyang paghiling. Tinataohan sya nin matutukawan kan saiyang mga kataraid, su mga lalaki, kun minalabay sa harani, minatorokas kan kalo asin su mga parasugal dai nangangarahas na ibugtak su saindang lamesa sa harani kan saiyang namumugtakan. Kadikit na magtaraman an pading ito, dai nagsisigarilio, dai man minapahiling nin mapaghambog na gawe, dai nya ikinasosopog na makipagsalaksalak sa iba asin pinapasalamatan an mga itinataong kagalangan may kaibang kapinuhan asin kabansayan na baga nakakamapinapadanggan sya nin marhay asin minimidbid na bulanos. May pagka tawo na, haros mapuputi na su buhok, ala­ gad garong maginhawa pa syang marhay, asin minsan nagtutukaw, mabaskog su lawas asin tanos su payo, ala­ gad daing kaabhawan asin daing kapangahasan. Napapapalaen sa pangkat nin mga pading indio, kadikit, na gayo, na kan mga panahon na ito mga naglilingkod na<noinclude></noinclude> ai28wolf1ixm2zdi01jro2t8g7jzsn6 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/240 250 1012 4349 4348 2024-10-15T15:52:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4348 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>235</center></noinclude>Dinara kan bágay na ini su olayólay sa banwaan ni Isagani, palíbot nin mga kadlagán asin namumugtak sa pangpang kan dágat na nagoóngal sa poón nin haralangkaw na mga bató. Nagliliwánag su paghiling ni Isagani kan magtaram sya dapit sa madiklom na itong sógod; su saiyang pisngi pinapáalad kan kalayo nin kapalangkawan, nagdadaging su saiyang tingog, nagiínit su saiyang sa tagapagáwit na tarásang (353), naglaláad su mga tataramon na minaabot saiya, tagob nin gambira na baga nagtataram sa pagkamoot nin saiyang pagkamoot asin dai naginibo kundi humagayhay: “Oh! sa pagsaró-saró kan sakúyang mga kabukiran namatean kong ako hiwas, hiwas síring kan angkas, síring sa liwánag na minaogsóhoy dai nin nakakapógol sa kahiwasan! Sangríbong lungsod, sangríbong palacio itatao ko huli sógod nin Filipinas, saen harayo sa mga tawo nagmamaté ako nin tunay na pakahiwas! Duman, kahampang na gayo an katalagahan, sa atubang kan dai-maladop asin kan dai-nin-sokol, an kadlagan asin an dagat, nagiisip ako, nagtataram. asin naggigibo bilang sarong tawo na daing minimidbid na mga mabangis!” Si Paulita, sa atúbang nin síring kakúring gambira huli sa banwang tinubúan, gambira na dai nya nasasabotan, sya na sanay magdangog na pinagsasabihan nin maráot an saíyang bansá asin nagtataga-sabay man sya, nagpahiling nin mga pangimon asin síring sa giráray nagpaháyag nin kakologan sa boot. Alágad tolostolos mansana pinatiwásay sya ni Isa­gani. “Ohó,” an sabi, “namomotan ko ito orog sa mga daitibáad gabós bago ko ika namidbiran! Namumuya akong maglilingalinga sa katanayadan, matórog sa limpoy nin kakahoyan, tumúkaw ako sa ibábaw nin ba­tó tangáning maladladan ko kan sakong paghiling an Pacífico na nagbubúkag sa sakong atúbang kan saíyang mga bughaw na alon, dinadara sakuyá an aniningal kan mga áwit na mga nanod-an sa mga baybayon kan Américang talingkas. . . Bago ko mamidbidan ika, an dá­gat na ito iyo an sakong kinaban, an sakong kadagkahan, an sakong pagkamoot, an sakong mga pangatorogan. Kun natotórog sa kamoninongan asin an talá-ínit nagbabangraw sa kaitaasan, naooyayan ako sa paghiling<noinclude></noinclude> 1phflo60n4ybpvl5xukvojehqwce58r Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/241 250 1013 4354 4353 2024-10-15T15:52:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4353 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>236</center></noinclude>kan hararom na kadagatan, may mga limang polong metro sa sakong mga bitis, naghahanap nin mga halimaw sa kakadlaganan nin mga madrepora asin mga coral na mga nagkakataran-aw sa bughaw na kadagatan, su mga darakulang halas na, siring sa sabi kan mga taga-oma, minaharalé sa kadlagan tanganing sa dagat magérok asin magkamit nin makanginirhat na pagkabilog. Sa mga pagkahapon na, sabi, iyo an pagluwas kan mga mangindara, pinaghihinirip ko an mga ito sa lambang alon, sa dakulang gayong pagmawot na sarong baldit sa paghona ko namansayan ko an mga ini sa tahaw kan mga sabo, na nagkakarawat kan saindang mga diosnon na kawat; malinaw na malinaw su pagkadangog ko kan saindang mga awit, mga awit nin katalingkasan, asin namaté ko su daging kan saindang gapirak na mga arpa. Kaito pinapaag? ko an halawig na mga horas sa kahihiling na binabaliw an nga panganoron, pinagmamasdan ko an iyoiyong kahoy sa tanayad, sarong bato, na dai ko ikinapapaliwanag sa sakong sadiri an dahelan kun ano, dai ko ikinasasaysay an bakong gayong sayod na kamatean na pinopukaw kan mga ito sa sakong sadiri. Parati akong pagsermonan kan sakong amaon nin haralawig na mga sermon asin sa takot na magi akong hipocondriaco nagsasabi na dadarahon ako sa harong nin sarong médico. Alagad nakita ko ika, namotan taka, asin sa mga vacacion na ini, sa paghona ko duman may nagkukulang sakuya, su kadlagan madiklom, mamondo su salog na nagbobolos sa kahiwasan, malipungaw su dagat, daing ano man na linalang sa harayo... Ah! kun nagduman ka lamang minsan makasaro sana, kun nakabatay lamang an saimong mga bitis sa mga dalan na ito, kun pinagbubukag mo kan punta kan saimong mga moro an tubig kan sapa, kun hinihiling mo an dagat, kun minatukaw ka sa gapo asin pinapasawisiw (354) mo an angkas kan malumbay mong mga awit, an sakong kadlagan magiging Paraiso, mangagaawit an mga alon kan sapa, maluwas an liwanag sa mga madiklom na mga dahon, magiging mga brillante an mga toro kan ambon asin sa mga perlas an mga sabo kan dagat!”’ Alagad nadangog ni Paulita an sabi na pagpaduman sa banwaan ni Isagani kaipuhan na omagi sa kaboldan na kadakol na mga limatok, asin sa pagisip sana kan bagay na ini, nangingibigkibig su matalaw. Muya sa<noinclude></noinclude> apqi4sr3sks45guaykcolll0aqrl4on Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/242 250 1014 4359 4358 2024-10-15T15:52:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4358 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>237</center></noinclude>giraray masamarhay na kamugtakan asin payaba, nagsabi na maduman sya lunad sa coche o sa tren. Si Isagani, na nakalingaw na kan saiyang gabos na mga pesimismos asin daing ibang nahihiling kundi mga burak na daing mga tonok, suminimbag: “Sa laog nin orog kadaleng panahon, an gabos na mga poro lalagbasan nin mga hikot na batbat, :::::Saen maririkas :::::Asin naglulupad :::::Locomotoras :::::Magkakaraskas siring sa sabi nin saro; ngapit an mga nangongorog ug gayong sogod kan kaporoan nagiging bukas sa gabos. ” “Ngapit, alagad noarin? Kun ako gurang na...” “Bah! dai ka nakakaisi kan magigibo ta sa laog nin mga pirang taon,” an simbag ni Isagani; “dai mo aram an tengyaga (855) asin an gambira na sa bansa minabangon pakalihis nin pagkananok sa laog nin ginatos na mga taon... Pinangangataman kita kan Espana; an satong mga bagong-tawo sa Madrid nangagpapagal sa aldaw asin sa banggi asin ipinanonogod sa bansa an saindang pakasabot na lubos, an gabos nindang mga hidalé, an gabos nindang pagmaliogot; mga malumbay na tingog duman minasararo sa mga satuya (356), mga politico na mga nakakasayod na daing orog karahay na bugkos kundi an pagkaboyonyog nin mga kapangtingan (357) asin mga kamatean; ginigibo sato an matanos asin gabos naghoholéa sa kagabsan nin sarong magayagayang ngapit sa panahon!.. Totoo na bag-o pa sana kitang magtios nin sadit na kapahamakan, kaming mga estudiante alagad an tagumpay nagdadaog sa gabos na mga garis (358)... nasa gabos na katahuwan! (359). An mapasaluib na pagkadaog sa satiyang tinios nagpapatotoo kan mga huring inotnga, kan mga hiring pangibigkibig kan naghihingagdan! Noodma mga namamanwaan na kita kan Filipinas, na an kapaladan maluwas na mabansay huli ta mamumugtak sa mga nagmamahal na mga kamot: oh, oho an omaaboton satuya, nakikita kong masanggaya, nakikita ko an panggarakan (360) na hinihiro an pagkabuhay sa mga ronang iniho na halawig nang panahon na nagkagaradan, nagkanaranok nin makuri... Nakikita ko an mga banwaan na nagbabarangon<noinclude></noinclude> 9f4lg94djnph0q3q8t2kp2fgtwp44nd Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/243 250 1015 4364 4363 2024-10-15T15:52:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4363 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>238</center></noinclude>sa palaba kan dalan na bathat, asin minsan saén mga fabrica, mga gacdung na siring kaitong sa Mandaluyong!... Nadadangog ko nanagpipito an sakayan, an kinaralkadal kan mga tren, an hinoroghodog kan maquina, .. pighihiling kong nagiitaas an aso, su saiyang mapanpyaring hinangos, asin sinisingosingo ko amyo nin aceite, an hinang kan mga halimaw na mga nasa daing katapusan na toklos... An puerto sa masakit na pagbados, an salog na init saen pigsasabi na naghihingagdan an karakal, satuyang makikita na parano nin mga palo sa sakayan asin tataohan kita nin sarong pikira kun ano an tiglipotan sa mga kadlagan sa Europa... An dalisay na ining angkas asin an mga gapong ining mga malinigon na gayo magkakaparano nin mga carbon, nin mga kahon asin nin mga barriles, bunga nin sa tawong kahigosan, alagad dai bale! masarakay kita sa mga makosog na dumalagan, mga comodong mga coche, sa paghanap sa laog nin ibang mga angkas, ibang mga tanawon sa ibang mga baybayon, lalong mga mahayahay na temperatura sa mga abaga kan mga kaboldan... An mga costa babantayan kan mga acorazado kan satong hokbong dumagat; an kastila asin an filipino magribalan sa kahimonan sa pagsagupa sa dapleng panalakay, tanganing ipaglaban sa saindong mga pagsadiri asin pabayaan kamong magngisi asin maggayagaya sa katiwasayan, mga minamahal asin mga iginagalang. Mega ligtas sa mga palakaw nin pagexplotar, daing kabaldian, dai nin mga dai pagtiwala, an banwaan magtotoklos huli ta sa panahon na iyan bako nang makasosopog an toklos, bako nang sa oripon, bilang ipinipirit sa oripon; ngapit dai papaalsomon kan kastila an saiyang ugalé nin mga makangingisi asin mga mabangis na mga pagsaginsagin asin, tapat an panghilingon, posog an puso, maggiginarawgawan kita nin kamot, asin an karakal, an industria, an pananom, maruluwas an mga kadonongan sa pagampon kan katalingkasan asin nin mga madod6énong asin mga pantaypantay na mga katogonan siring kan sa mauswag na Inglaterra. . .” Naghohoyomhoyom si Paulita may kaibang pagduwa-duwa asin nagkikirikikiri. “Mga pangatorogan, mga pangatorogan!” hominagayhay; “nadangog kong pigsabi na dakol kang mga kaiwal... Sabi ni Tia Torina an bansang ini sa oripon<noinclude></noinclude> 0cj0d0khp4k68tpl5ubgkusuwssr109 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/244 250 1016 4369 4368 2024-10-15T15:52:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4368 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>239</center></noinclude>sa giraray.” “Huli ta an saimong inaon sarong lolong, huli ta dai mabuhay na dai nin mga oripon, asin kun mayo kan mga iyan, pinangangatorogan nya sa maabot na panahon, asin kun dai sa pagkahimo, bandingan (361). Tunay na gayo na igwa kitang mga kaiwal, na magkakaigwa nin pakikigbaka, alagad mandadaog kita. An gurang na susunan (362) mangyaring makahimo kan mga rogmok kan saiyang castillo (363) nin mga rintangan (364) na mayong kahusayan, kokoahon nyamo iyan sa awit nin katalingkasan, sa liwanag kan saindong mga mata, sa opak kan mga kamot nindong sinasamba! Sa gabos, dai ka mahandal; moninong an pakikibaka ngapit; igo nang lumaog kamo sa pagadal, pukawon nindo sa samuya an mga bangsingawan (365), haralangkaw na mga pagiisip, asin pakosga nindo an samong boot sa pagdanay, sa kabayanihan huli kan pasib kan saindong kalodokan!” Iniingatan ni Paulita su saiyang dai masayod na hoyom asin garong nagmomongon; nagtatanaw sa salog asin pigpoporopikpik su saiyang pisngi kan abanico. “Asin kun dai kamong makamtan na ano man?” an hapot nyang daing pangataman. Nakaratak ki Isagani su hapot; ipinotitok su mga mata sa mga mata kan saiyang minamahal, luhayluhay na kinoa su sarong kamot asin suminimbag: “Himatea: kun dai kaming makamtan na ané man...” Asin ominorong na nagboborongborong. “Hinanyoga, Paulita,” nagpadagos; “aram mo kun guran-o ko ika kamahal asin kun guran-o an pagsasamba ko saimo, talastas mo na iba ako sa sakong pagmaté kun napapatos ako kan saimong paghiling, kun nakakatuklas ako diyan nin sarong silyab nin pagkamoot... alagad kun dai kaming makamtan na ano man, mangangatorogan ako sa ibang saimong paghiling asin magagadan akong mapalad huli ta sarong sirang nin pagpahalangkaw mangyaring sumilyab sa salmong mga mata asin sabihan mo sarong aldaw an kinaban na saimong itinotokdo an sakong bangkay: “an sakuyang pagkamoot nagadén na ilinalaban an mga katanosan kan sakong bansa!”’ “!Sa harong, aki, ta maliliptan ka!” kuminoslab kan hidaleng ito si Doña Victorina.<noinclude></noinclude> gjufvcybyvq9jegy5li4cekek11aay5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/245 250 1017 4378 4377 2024-10-15T15:52:53Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4377 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>240</center></noinclude>Su tingog nakadara sainda sa katotoohan. Horas na nin pagpuli, asin sa mabansay na boot saindang inalok si Isagani na omiba sainda sa lunadan, pagalok na dai ipinaolit ni Isagani. Nin huli ta si Paulita iyong kagsadiri kan lunadan, sa hurihan nagtukaw si Doña Vic­torina saka su amiga, asin su nagmiminahalan sa bankito. Maglunad sa iyo mansanang lunadan, mamugtak sa saiyang kataid, magsingosingo kan saiyang alimyo, magtagistagis sa saiyang gubing na sukla, makita syang baga may iniisip, pinaparigos kan tala-sinag kan Filipinas na minatao sa mga dai tibaad na orog kababa nin pakirangan (366) asin kadagkahan, sarong pangatorogan na dai pinaghahalat ni Isagani! Abaa kamakaheherak kan nagpupuruli na nagraralakaw sana, daing mga kaibahan, asin kaipuhan na iwayan ninda an sarong lunadan na makosog an dalagan! Sa bilog na itong inagihan sa palaba kan baybayon, sa paseo de la Sabana, sa tulay nin España daing ibang nakita ni Isa­ gani kundi sarong nakatalihid na mahoyo an hiro-hiro na marayrahay su pagkapanokray, panokray na mapapaglingo-lingong na nawawara sa garas (367) kan pina. Magpoon sa may sadit na talinga, baga sarong bitoon sa tahaw nin nagkikintab na mga panganoron. Si Isagani nakadangog sa harayo naghaharapot saiya ki Don Tiburcio de Espadaña kan ngaran ni Juanito Pelaez, alagad sa pagdangog nya mga tanog nin batingaw na nadadangog sa harayo, mga tingog na dai magkasarabotan na mga mamate sa horas nin pagkatorog. Kinaipuhan na paisihon sya na itoon na sinda sa plaza de la Santa Cruz. <center>----------</center><section end="XXIV"/><section begin="XXV"/> <center>'''XXV'''</center> <center>'''''MGA NGISI — MGA LUHA'''''</center> Su bidang kan ''“Pansiteria Macanista de buen gusto”'' nagbabantaag kan bangging ito nin sarong napapalaen na gayong kamugtakan. Kagapat na mga bagong-tawo, mga hale sa mga nangongorog na puro kan Kaporoan, magpoon sa lubos na gayong indio (kun igwa nin lubos na gayo) sagkod sa kastilang peninsular, nagtiripon sa paggibo kan dulaan na isinadol ni Padre Irene, huli kan resolucion na iti-<noinclude></noinclude> e5jxzlhdn9b7g99q8zl6v89e1qd9s6y Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/246 250 1018 4382 4381 2024-10-15T15:52:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4381 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>241</center></noinclude>nao mapadapit sa pagtokdo nin kastila. Tinaragoram ninda su gabos na mga latok, pinadugangan su mga ilaw asin ipinadokot sa lanob an pambirang ining oroawit: :::::“!KAOMAWAN KI CUSTODIO HULI SA ::::::SAIYANG KAGALINGAN :::::ASIN SA IBABAW NIN DAGA PANSIT SA ::::::MGA KAINSIKAN :::::NIN MGA BOOT NA MABANSAY!” Sa sarong bansa saen an gabos na mga kadustaan tinatahoban nin aliboy nin kaigotan, saen kadakol an minaitaas sa kosog nin aso asin sa mainit na angkas; sa sarong bansa saen an poral na gayo asin tapat na bulanos nakakaratak an pagluwas sa puso mangyaring gikanan nin mga karibukan, alongating gayo na iyo ito an orog karahay na paagi sa pagrokyaw kan naisipan ni Don Custodio. Su mga nagkaparalaog nangagsisimbag sa kaologologan nin sarong harakhak, sa pas­tel kan pamahalaan nagbaralos nin sarong platong pan­sit, asin labi pa! Nagngingirisi, nagsosoroba, alagad hiling na gayo na sa kaogmahan igwa nin pagpipirit; su mga ngisi naghahagong sa kinokurab na pangingibigkibig, sa mga may minaluwas na mga pananaleng silyab asin sa labing saro nakita nagsilaksigak an sarong luha. Alagad minsan siring an mga bagong-tawong ito mga mabangis, bakong mga matanos! Bako ito an enot na hinohusay sa siring na palakaw an orog kabansay na mga kaisipan, na sinasayang an mga pananarig nin dakol na mga tataramon asin saradit na mga gawe: bago ki Don Custodio, kadakol pang iba, dakolon na gayo! Sa tahaw kan bidang asin sa tangod nin mga farol na pula, nakikita an apat na mataralidong na mga la­tok, baragay su pagkapamugtak na minabilog nin lapangtana (368); nagagaramit na mga tukawan mga bankitong kahoy na mga matalidong man. Sa tahaw nin lambang latok, sunod sa kinaugalean kan kaonan, nalalantad an apat na platito na mga kurayan na may apat na pastel lambang saro, asin apat na tasang tsa lambang saro may takop, gabos anas na porcelanang pula; sa lambang bankito nakikita an sarong botella asin duwang copa nin bobog na masiga. Si Sandoval, bilang sarong boot makaaram, naghihilinghiling, nagoogid kan gabos, pinagmamasdan su<noinclude></noinclude> q7i6b00f4dq2o1ixmn97njk2s72l131 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/247 250 1019 4386 4385 2024-10-15T15:52:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4385 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>242 mga cuadro, pinagbabasa su lista kan mga precio. Su iba nagoorolay kan pinagoorolayan kan aldaw na ito, kan mga actres kan opereta francesa asin kan makagigilantas na helang ni Simoun na, sabi kan iba, naabtan ninda sa langsangan lugad, olay man kan iba, naghohogot: siring sa talagang mangyayari; nagpurawas an bagay na ini sa mga bana-bana. Laen man su bareta ni Tadeo, sabi, kinoa nya sa marhay na burabod baga bilang. Si Simoun binagat nin sarong dai midbid sa daan na plaza del Vivac; an dahelan panghihimalos, asin bilang katibayan si Simoun mansana habong magtao nin pinakadiit na paliwanag. Pakatapus kaito, pinaghororonan an mga dai masayod na mga panghimalos, asin katalagahan na gayo na maorawihan an mga sa fraileng kadasigan lambang saro nagosip nin gibong mabansay kan cura asin lambang saro sa balang banwaan. Sarong versong cuarteta, na nasusurat sa mga darakula asin mga maitom na titik, nakakapotong sa itaas kan nangongorog na tata kan bidang asin nagsasabi: An kagrogaring na parapansit Sa mga suki nagpapatanid, Na sa latok, sa silla na hayag, Daing anong ipagwalat. “Abobo nang patanid iyan!” an hagayhay ni San­doval; “nagpapahiling nin pagtiwala sa pangkat (369), eh? Asin ano nang verso iyan! Si Don Tiburcio naging redondilla, duwang bitis, su saro halaba sa saro, sa tahaw nin duwang muleta! Kun makita ni Isagani, ipapasib sa magigi nyang inaon!” (370) “Uya si Isagani!” an simbag nin sarong tingog maghale sa hagyan. Asin tominonga su mapalad na hagbayon na nagsasaga sa kaogmahan, kasonod an duwang intsik na huruba na magkasi may dara sa darakulang bandeja nin mga loto na nagwawagas nin nakakapaganang parong. Pinataratara an mga ito nin mga maogmang mga hagay­hay. Dai pa si Juanito, alagad huli ta nakalihis na su horas, maorogmang nagpanukaw sa latok. Sa giraray maluwas na daing kapormalan si Juanito. “Kun si Basilio kuta, bakong sya, an satong inanyayahan,” sabi ni Tadeo, “lalo kitang makakaaraling. Buburaton nyato sya tanganing makoahan ta nin mga<noinclude></noinclude> 3jcwu8kjb6erf8s6kutnoim15q7orzf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/248 250 1020 4392 4391 2024-10-15T15:52:54Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4391 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>243</center></noinclude>tagong-hilom.” “Ano, an maalam (371) na si Basilio may nakakaptan na mga tagong-hilom?” “!Abobo!” an simbag ni Tadeo, “asin mga orog na gayong mahalaga! Igwang mga bagay na dai maladop na sya lamang an nakakaisi kan llave. .. su nawarang barobata, su monja. . .” “Mga ginoo, an pansit lang-lang iyo an nangorogngorog na sopa!” an kurahaw ni Makaraig; ‘“siring sa makikita mo, Sandoval, binibilog nin mga tubo, mga hipon o mga boyod, linotong sogok, sotanghon, mga laman nin guna asin inda kun ano pa. Bilang tinagba, ialay nyato ki Don Custodio an mga tul-ang; hilingon ta kun igwa syang imokna sa mga iyan!” An talumpating iniho sinabat nin sarong maogmang harakhak. “Kun makaaram. ..” “Madigdi nagdadalagan!” an digang na sabi ni Sandoval; “marayrahayon an sopa, ano an ngaran?” “Pansit lang-lang, kun sa pagkasayod, pansit intsik tanganing mapalaen sa saro na rogaring kan bansa.” “Bah! ngaran na masakit matandaan. Sa dangog ni Don Custodio nginangaranan kong mokna nin sopa!” Inako su bag-ong pagngaran. “Mga ginoo,” an sabi ni Makaraig, na iyo an nag- pamugtak mga loté; “igwa kita nin tolong loto! Lumpia na sa intsik na karneng orig. . .” “Idolot ki Padre Irene!” “Hare! Si Padre Irene dai minakaon nin orig kun dai haleon an dongo,” an sabi sa hababang tingog sa saiyang kataid nin sarong hagbayon na taga Iloilo. “Hahaleon nya an saiyang dongo!” “Iholog an dongo ni Padre Irene!” sarabay na nag kururahaw su gabos. “Kagalangan, mga ginoo, orog na kagalangan!” an hagad ni Pecson dara an makangingising kapormalan. “An ikatolong plato tortillang aniit. . .” “Ipanongod sa mga fraile,” an digang kan taga Visaya. ‘Huli ta mga aniit an mga iyan,” an panapus na sabi ni Sandoval. “Tama, asin aapodon na torta nin mga fraile!” Nagsarabay sa pagulit su gabos: “torta nin mga fraile!”<noinclude></noinclude> 9oekc0smn7sx3nk0ilgeu76d3abn0wa Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/249 250 1021 4396 4395 2024-10-15T15:52:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4395 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>244</center></noinclude>“Sa ngaran nin saro minasuhay ako!” an sabi ni Isagani. “Asin ako, sa ngaran kan mga anfit!” an dugang ni Tadeo. “Kagalangan, mga ginoo!” kominagrat naman si Pecson na pano su ngimot. “An ikaapat iyo an pansit guisado na ipinanonongod sa. . . pamahalaan asin sa bansa!” Su gabos kuminiling ki Makaraig. “Sagkod kan panahon na dai pa nahaloy, mga ginoo, an pansit pinaghohona na sa intsik o sa japon, alagad huli ta dai midbid sa China o sa Japon, kaniguan na gayong maging filipino, alagad an mga nagloloto kan mga iyan asin nagkikinabang iyo an mga intsik; siring na gayo an nangyayari sa pamahalaan asin sa Filipinas: garong mga intsik, alagad kun iyo o bako, may mga doctores an Santa Iglesia... Gabos nagkakaon asin namumuya, kaiyan alagad minaririwa-diwa asin nagkakasuruya; siring man an nangyayari sa bansa, siring man sa pamahalaan. Gabos nabubuhay sa pamahala nya, gabos may kabtang sa fiesta asin pakatapus daing bansa na orog pa karaot sa Filipinas, daing pamahalaan na orog kagobot. Ilpanongod nyato, kun siring, an pansit sa bansa asin sa pamahalaan!” “Ipinanongod!” sarabay na nagsarabi. “Minasolang ako!” an hagayhay ni Isagani... “Igalang an mga saraday, igalang an mga victima!” gominasod sa natingog na malagong si Pecson na may iinitaas na tul-ang nin manok. “Satuyang ipanongod an mga pansit ki intsik Quiroga, saro sa apat na kapangyarihan kan banwaan na filipino!” an sadol ni Isagani. “Dai, Maitom na Kahalangkawan!” “Halo!” an dai masayod na hagayhay nin saro; “sa mga plaza igwa nin mga pangkat na nagmamasid satuya asin nakakadangog an mga lanob.” Tara, may mga pangkat nin mga osyoso na iritoon sa kahampang kan mga bintana, alintanang tominoronong su kaparalyakan asin ngirisi sa mga kataraid na tiendahan na baga saindang pinagaalopatingan su dulaan. May sarong kapalaenan na gayo an dai pagkainaralohan na ito. “Tadeo, italumpati mo na su saimong talumpati!” hininghingan sya ni Makaraig.<noinclude></noinclude> cswy5moe104v2ey6o9j5h7on3tvyzju Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/25 250 1022 4400 4399 2024-10-15T15:52:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4399 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>20</center></noinclude>mga coadjutor o nagpapalakaw provisional lamang nin nagkapirang parroquia, may pagtiwala asin kapormalan na baga may pakatalastas kan karapatan kan saiyang pagkatawo asin pagkasinanglitan kan saiyang katongdan. Sarong pagoyod na pagogid kan saiyang sa luwas, bako nang su mga mapuputi nyang buhok, tolos mansana minapahiling na sya manongod sa ibang panahon, kasu an mga nangongorog karahay na mga hagbayon dai nagkatarakot na ipamantaag su saindang karapa­ tan huli sa pagpapadi, kasu an mga clerigo parantay an paghiling sa mga fraileng siisay man, asin kan an pangkat na ito, na dai pa dinidigtaan asin dinodusta, naghahagad nin mga tawong talingkas asin bakong mga oripon, halangkaw na mga isip asin bakong mga boot na mga nasasakopan. Sa saiyang lawog na mamondo asin magabat nababasa an kamoninongan kan kalag na pinarigon kan pagadal asin paghorophorop asin, sakale, natantan na huli sa mga bulanos na mga kalagnon na mga pagtios. An clerigo na ito iyo si Padre Florentino, amaon ni Isagani asin an saiyang salaysay (63) magogotos sanang tunay. Aki nin sarong mayamanon na familia sa Manila, mabansay na panglawog asin mga magayagayang kamugtakan sa pagbanaag sa kinaban, sagkod pa man dai nakamate na sya inaapod sa pagkapadi; alagad, su saiyang ina, huli sa mga kapanugaan o kapangakoan sa Dios, pinirit sya na lumaog sa seminario pagkatapus nin bakong didiit na pakikigbaka asin panalang mga pasuruhay. Sya (64) katood na gayo kan arzobispo, marigon na bulanos su saiyang boot, asin dai mababari siring sa arin man na babayeng maki-Dios na naghohonang binabahasa (65) an boot nin Dios. Sayang lamang kan pagsolang kan hagbayon na si Florentino, sayang na sya nakimayo, sayang na nagpasahotan kan saiyang mga pagkamoot asin naglalang nin mga escandalo; sukat na magpadi sya asin iyo kan igwa nang duwang polo may limang taon na kagurangan: inordenan sya kan arzobispo, asin maogmang marhay su enot na misa, nagkaigwa nin tolong aldaw na fiesta asin nagadan su ina na mamongaya asin masinang (66) iwinalat saiya su gabos nyang mga dai tibaad. Alagad sa pakibakang ito nagkaigwa si Florentino<noinclude></noinclude> 5llrhfm312wmse2cjy04ye8dz7pb7xx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/250 250 1023 4404 4403 2024-10-15T15:52:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4403 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>245</center></noinclude>Pinagkaoroyonan na mantang si Sandoval iyo an orog na may kasipatan (372) bilang tagapagtalumpati, sya an magpadagos kan alap (373). Hogakon, siring sa giráray, daing anó man na hinandá si Tadeo asin namugtak sa sarong sibot na kamugtakan. Kan sinosórop nya bilang an sarong halábang sotanghon, pinagiísip nya kun paano syang makaipsot sa síring na itong kamugtakan, kan magiromdoman nya su sarong talumpati na naokdan nya sa clase, asin naghandang arogon asin pagliwatliwaton ito. “Mga minamahal kong mga túgang sa mokná!” nagpoón nin pagtaram na naglalamánong may kapot na duwang sipit na ginagámit kan mga intsik sa pagkaon. “Háyop! botsani an sipit ta mararaot mo an sakong alapok!” ólay nin saró nyang katáid. “Inapod kan saindong pagpili sa pagpanó kan lawongan (374) na nabáyaan sa ... ” “Parahúwad!” sinaligbaton sya ni Sandoval; “an talumpatí na iyán su sa presidente kan samúyang Liceo!” “Inapod kan saindong pagpilí,” nagpadagos si Tadeo na dai nasaringgawán, “sa pagpanó kan lawongan na nabáyaan sa sakong... ísip (asin itinokdó su tulak) nin sarong tawo na maliwánag na gayo huli kan saiyang sa cristiánong katokdoán asin huli kan saiyang mga naiísipan asin mga mokná magkakanigó na magkaigwa nin kadikit na giromdom, anong masasabi saindo nin sarong napupúnaw na gayo huli ta dai namáhaw?” “!Komoa ka nin sarong líog, chicooo!” an sabi saiya nin sarong katáid na tinaohan sya nin sarong líog nin manok. “Igwa nin sarong pinggan, mga ginoo, yaman nin sarong banwaan na ngunyan osipon na lámang asin dahelán nin pagbasangbásang kan dagá, saen nagdorólok tangáning isaldok su saindang mga nagkakapurúnaw na mga sandok an orog kadarakúlang mga pasló sa mga solnopanon na mga roná nin kinaban...” itinokdó kan saíyang sipit si Sandoval na nagrarangot nin matagás na pakpak nin guná. “Asin !mga sirangnon!” an simbag kan pinagpadamgohan na baga kuminúrit nin matalidong kan kutsará tandáng sakod kaito su gabós na mga nagkakaraon. “!Daing halaga an mga pagsasaligbaton!” “Hinahágad kong pataramón ako!” “Naghahágad ako nin patís!” an dúgang ni Isagani.<noinclude></noinclude> 1czm26tx3dkvyk3wse5slq3x4q72otv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/251 250 1024 4409 4408 2024-10-15T15:52:54Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4408 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>246</center></noinclude>“Domigdi an ''lumpia!''” Su gabós nagharágad nin lumpiá asin tuminukaw si Tadeo nasisinangan na marhay ta nakahaw-as sya sa sibot na kamugtakan. Su plato na ipinánongod ki Padre Irene dai lominuwas na bantog asin mabangis na ipinaháyag ito ni San­doval nin síring: “!Nagkintab sa mantiká sa luwas asin orig sa laog! Darahon digdi su ikatolong plato, su torta nin mga fraile!” Su torta dai pa nagigibo; nadadangog su sirísirí kan mantika sa sartèn. Inorawa ninda an pangyáring iniho sa paginom asin hinágad ninda na tumaram si Pecson. Nangurus na gayo si Pecson, bominuhat na nagsákit makapógol kan saíyang sa mangmang na ngisi, asin sa pagárog sa sarong predicador na agustino bantog kaitong panahón, nagpoón nin pagsabi sa hababaon na tingog na baga naghihilwas kan tesis sarong sermon. “''Si tripa plena laudat Deum, tripa famelica laudabot fratres;'' kun an panong bitúka nagóomaw sa Dios, an bitúkang gutom magoonaw sa mga fraile. Mga tataramon na itinaram ni Ginoóng Custodio sa ngusó ni Ben Zayb, pahayagan ''El Grito de la Integridad,'' ikaduwang pasal, kamangmangan sanggatós limang polo may pito.” “Mga namomotan kong mga tugang ni Jesucristo!” “Ihináhayop kan karat-an an saiyang maating hinángos sa mga hidyaw na mga gilid kan Frailandia, sa mga táwong hámak Kaporoan nin Filipinas! Daing minasígang aldaw na daing dumaging na sarong atake, na daing mádangog na paglanghad laban sa mga igagalang, sasambahon asin ibabalangíbog na mga corpora­cíon, dai makakapangalásag asin kúlang nin lubós na pangangátig. Togote ako nindo, mga túgang, na sa sa­rong hidelè magpani caballero andante ako tangáning magsorog sa maluya, sa mga banal na kaboronyogan na mga nagpalikhara satuya, na nagpaparígon ulí kan panghipnong kaisipan dapit sa arawígang, an bitukang pano nagoómaw sa Dios, na iyo an bitúkang gotom magoomaw sa mga fraile.” “Madásig madásig!” “Dangoga,” an sabing bulanos ni Isagani; “pinapatanidad taka na kun mga fraile an pagoorolayan, may saro akong iginagálang.”<noinclude></noinclude> p6g3cnz09rvb5ol42dn3ccorifj8q4f Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/252 250 1025 4413 4412 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4412 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>247</center></noinclude>Si Sandoval na burat nagawit: “''!Sarong fraile, duwang fraile, tolong fraile sa corooooooo'' ''An bunga iyo mansana kan sa saro lang na toroooo!”'' “Paghinanyog kamo, mga tugang, salingoya nindo an saindong paghiling sa mga mabansay na aldaw kan saindong pagkaaki; hinguaha nindong ogidon an sa ngunyan asin ihapot nindo sa saindong sadiri an sa ngapit. Igwa kamong ano? Mga fraile, mga fraile asin mga fraile! Sarong fraile an minabonyag saindo, minakumpil, minadalaw sa paadalan kaiba an mamomoton na pagmawot; sarong fraile naghihimate kan saindong mga enot na tagong-hilom, iyo an enot na minagibo saindong kumaon sa sarong Dios, an minabugtak saindo sa dalan nin kabuhayan; mga fraile an saindong mga enot asin huring mga paratokdo, fraile an minabukas kan puso kan saindong mga katipan na itinatalaga an mga iyan sa saindong mga hagahay, fraile an minakasal saindo, minapalakbay saindo sa manlaenlaen na puro sa pagtamo saindo nin pagliwat nin iklim asin mga kaalingan; tinatabangan kamo nya sa saindong paghingagdan asin minsan sumakat kamo sa bitayan, yaon an fraile sa pagiba saindo kan saiyang mga pamibi asin mga luha asin tumiwasay kamo ta dai kamo babayaan, sagkod na dai kamo makitang gadan nang gayo asin mga binirilingan. Alagad an saiyang pagkamoot dai minatapus diyan: garadan na kamo hihinguahon nya na maogmang marhay an lobong saindo, asin makikibaka sya tanganing iagi sa simbahan an saindong bangkay, magkamit kan mga pamibi sa gadan asin mapahingalo sana napupuwas kun ikabugtak na kamo sa kamot kan Kaglalang mga lininigan na digdi sa ibabaw nin daga, salamat sa mga padusa sa kinaban na ini, mga pasakit asin mga kasopganan. Mga nakakabatid kan katokdoan ni Cristo na minapinto kan langit sa mga mayaman, sinda, mga bagong paratubos, mga tunay na kasalihid kan Paraligtas, minatorogdas kan gabos na panglilinglang, tanganing mahinggaanan kamo sa saindong mga sala, na inaapod kan tawo ''cuapi'', asin dinadara an mga iyan sa harayo, harayong marhay, duman sa pinagoontokan kan mga kondenadong intsik asin kan mga protestante, asin binabayaan an angkasang iniho malinig, dalisay, maginhawa, mala ngani ta minsan pa muyahon nyato ngapit dai kitang makakatuklas nin minsan sarong sikapat na su-<noinclude></noinclude> 7yl0jubdrz2curuf3kiac1nv21slxie Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/253 250 1026 4418 4417 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4417 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>248</center></noinclude>kat nyatong ikapahamak magkagurang man! “Tara, kun siring, an saiyang adha kaipuhan sa satong kamongayahan, kun saen ta man darahon an satong dongo masosompongan nyato an pinong kamot, punaw nin mga hadok na sa lambang aldaw sinasarama an bakong marhay na bantuwag na pinamamantaag nyato sa satong lawog ano ta dai ta sinda payabaon asin patabaon asin ano ta hagadon ta an antipolitikang pagpalayas sainda? Horophoropa nindo sa kadikit na horas an dakulang lawongan na sa satong gabungan mawawalat kun sinda dai na! Mga daing kapagalan na mga manggagamlang, pinapakarhay ninda asin pinapadakol an mga lahi; borolag siring sa pagkamugtak nyato huli sa mga pangimon asin mga pagkatubodtuboran, pinagboboronyog kita kan mga fraile sa sarong pangkagabsan na kapaladan, sa sarong higot na haroy, labislabis na pagkahigot mala ngani ta kadakol kan mga dai nagpapakahiro minsan kan saindang mga siko! Halea nindo an fraile, mga ginoo, asin ta makikita nindo na magpupukanpukan an gadung na filipino, nagkukulang nin posog na mga abaga asin mabarahibong mga paa, an sa filipinong kabuhayan maluwas na makalangkag dai kan magayagayang tingog kan makaraw asin mga makikipagkatoodon na fraile, kun dai an mga librito asin mga sermon na makapagporopiripit sa ngisi, kun dai an makaoogmang kasarongatan nin darakulang pangdalodago sa mga daing kahologan an mga bongo, kun dai an pagpahiling na buhay asin sa aroaldaw kan mga osipon ni Boccacio asin ni Lafontain! Kun dai an mga correa asin mga escapulario, ano an muya nindong gibohon kan sa­tong mga babaye sa mga masunod kundi timolan an kuwartang iyan asin sakale maging mga paslo asin mga maaraon? Kun dai an mga misa, mga novenario asin mga procesion, sain kamo makakatuklas nin mga pangguinguin sa pagalingaling kan saindang pagkadaing mga gibo? magkakapiriritan na gumibo kan mga toklos sa harong asin sa lugar na magbasa nin mga makangingising mga orosipon nin mga gibong nangalasan, mapipiritan sindang ihanap kan mga kasuratan na dai man nagaadha! Halea nindo an fraile, asin ta mapurawas an kabayanihan, masasakopan kan mga tawong hamak an mga mabansay na gawe dapit sa politica; halea sya asin ta an indio dai na mabubuhay; an fraile iyo an Ama, an indio iyo an Verbo; ito iyo an artista, ini an<noinclude></noinclude> 82ri2288lnxhkxyg1nn9kunxn57z1wz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/254 250 1027 4424 4423 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4423 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>249</center></noinclude>estatua, huli ta an bilog nyatong pagkatawo, an gabos tang iniisip asin an gabos tang ginigibo, utang nyato sa fraile, sa saiyang pagkamatioson, sa saiyang mga kapagalan, sa saiyang kadanayan sa laog nin tolong siglo sapagbakle kan kamugtakan na itinaong Katalagahan! Asin an Filipinas na dai nin fraile asin indio, anong mangyayari sa makauugay na pamahalaan kun masakamot kan mga intsik?” “Makaon nin torta nin aniit!” an simbag ni Isagani na naooyam kan talumpati ni Pecson. “Asin iyo an sukat nyatong gibohon! Igo na an mga talumpati!” Nin huli ta dai nagtutunga su fraile na madara kan plato, bominuhat su saro kan mga estudiante asin napaduman sa fondo, sa pasiring sa balcon na atubang sa salog; alagad bominalik tolos na nagtatao nin mga kagigilantas na mga pasabot. “Pinaghihinirib kita: nahiling ko su favorito ni Padre Sibyla!” “Iyo?” an hagayhay ni Isagani na tominindog. “Sayang; hominale pagkahiling sakuya.” Asin pakarani sa dungawan, tominanaw sa plaza. Dangan pinasabot su saiyang mga pagiriba na domorolok. Nakita nindang lominuwas sa tata kan pansiteria an sarong hagbayon na nakakalakop su paghiling asin lominaog kaiba an sarong dai midbid asin lominaog sa sarong coche na naghahalat sa may acera. Su coche ito ni Simoun. “Ah!” an hagayhay ni Makaraig; “su oripon kan Vice Rector piglingkodan kan Amo kan General!” <center>----------</center><section end="XXV"/><section begin="XXVI"/> <center>'''XXVI'''</center> <center>'''''MGA PASKIN'''''</center> Amay na marhay na bominangon si Basilio ta mapaHospital. Haman na su saiyang mokna, giawon su mga naghehelang, dangan maduman sa Universidad ta iisihon nya su dapit sa saiyang licenciatura, pakatapus makikipagkita sya ki Makaraig huli kan gastos na kakaipuhan nya dapit kan bagay na ini. Ginamit nya su dakulang kabtang kan saiyang mga natimolan sa pagbalukat ki Juli asin sa pagtamo saiya nin sarong kamalig na pagerokan saka su apo, asin dai nangahas na do-<noinclude></noinclude> 0e6vkrmplsknksgcnehkiqn1gvghbjv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/255 250 1028 4429 4428 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>250</center></noinclude>molok ki Capitan Tiago, tibaad pamugtakon an bagay na ini bilang pangenot kan mana na sa giraray ipinanunuga saiya. Nayiyingying kan mga kaisipan na ini, dai nakamangno kan mga pangkat nin mga estudiante na atab na gayong nagharale sa lungsod na garo bagang pinirintoan su mga clase; orog nang dai nya namangnohan na may nagkakapirang nariribaraw, su oroorolay sa hababang tingog, su makagigilantas na saindang pagpasinarabotan. Sa bagay na ini, pagdatong sa San Juan de Dios, hinapot sya kan saiyang mga katood dapit sa sarong conspiracion. Lominokso si Basilio nakagiromdom kan sarong piglalang ni Simoun, na dai nadagos huli kan dai nasayodan na accidente kan joyero. Tagob nin katakutan asin sa napapalaen na tingog naghapot na sagin daing pakasabot: “Ah! su conspiracion?” “Natuklasan!” an simbag nin saro, “asin garong dakol an mga nagkagaraboy.” Hininguha ni Basilio na mapogolan nya an saiyang sadiri. “Dakol na mga nagkagaraboy?” an saiyang ulit na may pigbabasa sa paghiling kan iba; “asin sairisay...” “Mga estudiante, kaniguan na mga estudiante!” Dai pinamugtak ni Basilio na manigo pa syang maghapot sa takot na makabantaag sya, asin pinasarahotan su paggiaw nya sa mga naghehelang, hominarayo sa pangkat. Sinabat sya nin sarong catedratico sa clonica asin katakatakang ibinugtak su kamot sa saiyang abaga -- su catedratico iyo su saiyang katood -- hinapot sya sa hababang tingog: “Duman ka sa cena kasubanggi?” Si Basilio sa siring na kamugtakan kan saiyang isip, naghonang nadangog nya kasoodmang banggi. Kasoodmang banggi iyo su conferencia ninda kasi Simoun. Boot na magpaliwanag. “Sasabihon ko saimo,” naghihiraraw-od, “nin huli ta magabat su pakamate ni Capitan Tiago asin saro pa pigatapus ko su Mata ...” “Marhay su gibo mo sa dai pagduman,” sabi kan profesor; “alagad kasapi ka sa kaboronyogan nin mga estudiante?” “Nagtatao ako kan sakong cuota ...” “Kun siring, sarong hatol; pomoli ka ngunyan tolos<noinclude></noinclude> ls7cbdthmto8597q4ea3x35tl40v6cx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/256 250 1029 4433 4432 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4432 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>251</center></noinclude>asin girision mo an anoman na papel na mangyaring ikaraot mo.” Kominirogkirog si Basilio. Mayo sya nin ano man na papel, igwa sya nin mga apunte sa pagbolong, daing iba. “Si Ginoong Simoun kaya ... ?” “Si Simoun daing ano man na pakalabot sa bagay, salamat sa Dios!” an sabi pa kan medico; “sa marhay na kapaladan linugadan sya nin sarong kamot na misterioso asin nasa cama. Dai, digdi ibang mga kamot an naghihiriro, alagad dai maibaba sa mga kangirhatan.” Hominangos si Basilio. Si Simoun lamang an mangyaring makapakapagaboy saiya. Alagad pagisip nya si Cabesang Tales. “May mga tulisan?” “Dai, tawo, daing iba kundi mga estudiante lamang.” Nakabalik ki Basilio su saiyang kamoninongan. “Anong nangyari, kun siring?” nangahas na maghapot. “May mga nagkaturuklasan na mga papeles na laban sa pamahalaan, dai mo aram?” “Saen?” “C__ !sa sa Universidad.” “Daing iba kaiyan?” “P __! ano pang muya mo?” naghapot su catedratico na haros anggot na gayo; “su mga paskin ipinagsahot sa mga estudianteng mga kasapi sa kaboronyogan, alagad !halo!” Nagdadangadang su catedratico sa Patologia, sarong ginoo na an pandok orog na gayong sa sacristan ki sa medico. Nginaranan kan mapangyarihon na gayong boot kan Vice Rector daing ibang hinagad saiya na mga kaogdan asin mga titulo kundi an lubos na kadayupotan sa corporation, ibinibilang syang sarong espia asin soplon sa mga mata kan ibang mga catedratico sa Facultad. Pinasalamatan sya nin malipot kan enot na profesor asin pakakiyati si Basilio, nagsabi saiya sa halangkaw na tingog: “Aram ko na parong na nin bangkay si Capitan Tiago; giniaw sya kan mga owak asin mga buitre.” Asin lominaog sa sala kan mga profesor. Kan lalo na syang matoninong, nangahas si Basilio na magsiyasat na gayo. An naaraman nya lamang iyo na may natuklasan na mga paskin sa pinto kan Univer-<noinclude></noinclude> ggmlljcn2a9xilnf4p9c8bml85g0t1e Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/257 250 1030 4437 4436 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4436 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>252</center></noinclude>sidad, mga paskin na ipinakitkit kan Vice Rector ta ipapadara sa Pamahalaan Civil. Pinagsarabi na parano nin mga pagbabanta, pagpogot, pagsalakay asin iba pang kapangahasan. Sa pangyaring iniho ginigibo kan mga estudiante su saindang mga rapalang. Su mga bareta harale sa conserje, asin ta nakoa kaini sa sarong sorogoon sa Santo Tomas, na nakaaram man sa sarong capista. Ang mga ito nagtutuyaw nin mga omaaboton na mga suspense, mga pagkabilanggo, asin iba, asin itinatalaga na su magiging mga victima, natural na gayong su mga kasapi sa Kasararoan. Dangan nagiromdoman ni Basilio sa mga tataramon ni Simoun: “Sa aldaw na mangyaring magpakabutas saimo... Dai ka makakatapus kan saimong carrera...” “Tibaad kun may naaaraman sya?” an hapot sa saiya mansana; “hilingon ta kun siisay an may orog na mahihimo.” Asin kan makabalik saiya su dugo nyang malipot, tanganing maaraman nya kun arin an saiyang pangangabitan asin sa paghinguha man kan saiyang licenciatura, napasiring si Basilio sa Universidad. Nangani sa lansangan nin Legazpi, sinosog su sa Beaterio asin pagdatong sa angulo na binibilog kaini asin kan sa Solana, napagmasdan na talagang may nangyaring sarong mahalagang bagay. Sa lugar na mga maogma asin mga mariribok na pangkat, sa mga acera mga pareja kan Guardia Veterana an mga nakikita na itinotoronyod su mga estudiante na nagruruluwas sa Universidad su iba mga daing girong, su iba daing mga kaalo, su iba aranggot, nagtotorotiripon sa horoharayo o minapuruli sa saindang harong. An enot nyang nasompongan iyo si Sandoval. Sayang lamang kan pagapod saiya ni Basilio; garong nabongog. “Bunga sa jugos gastro-intestinales!” an pagloba ni Basilio. Dangan nasompongan si Tadeo na maogmahon su panglawog. Ngunyan garong mangyayari su haloy nang hinahalat na magkagurang man na kapiestahan. “Ano, Tadeo?” “!Na dai kitang clase, dai kumulang sa sarong semana, chico! marayrarahay! makagigilantas!” Asin pinagtatagistagis su kamot sa kasinangan.<noinclude></noinclude> 3vh9rtmf2x1781tzcbqsd176hvqwxiu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/258 250 1031 4441 4440 2024-10-15T15:52:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4440 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>253</center> “Alagad anong nangyari?” “Iraralaog sa bilanggoan kitang mga nasa Kasararoan!” “Asin maogma ka?” “!Daing labas, daing labas!” asin hominarayo na baga dai magkanigo sa saiyang sadiri sa kaogmahan. Nahiling na nagdangadang si Juanito Pelaez malungsi asin garong pigkaluwasan; kan hidaleng ito nasa kotod na su saiyang pagkakobakob, hidaleng hidale sa pagdudulag. Saro sya sa mga masilansikan sa pagpadakula kan mga bagay. “Eh, Pelaez, anong nangyari?” “Dai, dai akong ano man na pakaaram! Dai akong ano man na pakalabot,” nagsisimbag na kinokurab; “pinagparasabihan ko sinda: ‘iyan mga alisngaw lamang nin payo ... ’ “Ika, totoo na nagsabi ako?” Daing pakaaram si Basilio kun nagsabi o dai, alagad sa pagpaoyaya saiya, suminimbag: “Oho, tawo! alagad anong nangyari?” “Totoo na iyo? Hilinga, saksi ka: sa giraray solang ako ... saksi ka, hilinga, dai ka malingaw!” “Oho, tawo! oho, alagad anong nangyari?” “Himatea,!saksi ka! Sagkod pa man ako dai nakilabot kan mga nasa kaboronyogan, kundi sa paghatol sainda!... dai mo iyan pagpaindahan ngapit! Magingat ka, nakaisi ka?” “Dai, dai ko papaindahan, alagad anong nangyari, tawo nin Dios?” Harayo na si Juanito; nakakita nin nagdadangadang na guardia asin natakot na dakopon. Dangan napasiring si Basilio sa Universidad ta hihilingon kun tibaad bukas su secretaria asin ta makoa man sya nin mga bareta. Pinto su secretaria, asin sa gadung garong malaen su hiro. May nagsasarakat asin may nagrurulusad na mga fraile, mga militar, mga parti­ cular, mga datihan na mga abogado asin mga abogado, sakale sa pagdusay kan saindang paglingkod sa causa na nanganganib. Natanaw nya sa harayo su saiyang katood na si Isagani na, malungsi asin nalolodok, nagsasaga sa kagayonan sa pagkabagong-tawo na pinagtatalumpatian an nagkakapirang mga kaklase na pinapahalangkaw su tingog na baga kadikit an paghalaga nya na madangog kan gabos.<noinclude></noinclude> 5wjkerkwqw3uw69gwmkicy4q3ulctvc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/259 250 1032 4446 4445 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4445 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>254</center> “ !Garo bagang putik, mga ginoo, garo bagang putik na sarong pangyari na orog na gayong daing halaga makahimong magpakawagas asin magdurulag kita si­ring sa mga rignos huli ta pinaghiro-hiro su ananakot! lyo pa daw sana ini an pangyari na an mga bagongtawo nagralaog sa bilangoan dahel sa pakahiwas? Haraen su mga gadan, su mga binaradil? Ano ta magapostatar ngunyan?” “Alagad siisay an lolong na nagsurat nin siring na mga paskin?” an may kadagitan na hapot nin saro. “Ano satuya?” an simbag ni Isagani; “dai kitang dahelan sa pagsiyasat kaiyan, siyasaton siyasaton ninda! Bago ta isihon kun paano su pagkasurat, dai kita kaipuhan na maghambog nin kadayupotan sa mga hidaleng siring kaini. Duman sa may panganib, duman kita omagap ta itoon duman an dangog! Kun an sinasabi kan mga paskin kaangay kan satong karapatan asin kan satuyang mga pakamate, siisay man kaito an nagsurat, marahay su ginibo, sukat nyato syang pasalamatan asin maghumari kita na iayon sa saiya an satong mga firma! Kun bakong mga karapatdapat satuya, an satong mga gawe asin an satong conciencia magrorogaring na makikisuhay asin sosorogon kita sa gabos na sombong ...” Pagkadangog ni Basilio kan siring na mga tataramon, minsan kaniguan an pagmahal nya ki Isagani, tominoparing asin lominuwas. Kaipuhan na dumuman sya sa harong ni Makaraig ta papakihoronan nya dapit kan saiyang inoutang. Sa harani kan harong kan mayaman na estudiante, nakamate sya nin mga gimogimo asin mga misteriosong mga pasabot sa mga magkanaratad. Su hagbayon, huli ta dai nagaaram kun ano, matoninong na nagpadagos kan saiyang lakaw asin lominaog sa portal. Sinabat sya nin duwang guardia kan Veterano asin hinapot sya kun anong saiyang muya. Nasabotan nya na hedalean nya su saiyang isinagawe, alagad dai na sya makasibog. “Napadigdi ako sa pakipagkita sa katood kong si Ma­karaig,” moninong na suminimbag. Nagpahinilingan su mga guardia. “Maghalat ka, tabi digdi,” an sabi saiya kan saro; “maghalat ka, tabi, digdi na lumusad su cabo.” Nanggoop si Basilio, asin su mga tataramon ni Simoun nagdaraging naman sa saiyang... “Nagduruman daw ito tanganing dakopon si Makaraig?” an saiyang sa<noinclude></noinclude> exac4zvs1b8jh42a4afik3p7jpnisck Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/26 250 1033 4452 4451 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4451 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>21</center></noinclude><br>nin lugad na dai na sagkod napila: nagkapirang semana bago omabot su inot na misa, su babaye na namotan nya nin orog napakasal sa sarong daing kamugtakan, huli sa pagkadaihi nin pagsarig; an hangkoi na ito an namatean nyang marhay; nawara su saiyang marigon na boot, magabat saiya asin dai matios an pagkabuhay. Huli sa kabanalan asin kagalangan sa saiyang kamugta­kan (67), an daing palad na itong pagkamoot ilinigtas sa mga angpas na nagkakahorologan nin mga cura na mga regular asin mga secular (68) sa Filipinas. Ipinanongod su saiyang sadiri sa saiyang mga feligreses huli ta katongdan, asin sa kamuyahan, sa mga ciencias naturales. Kan mangyari su mga nangyari kan ika-pitong polo may duwa (72), natakot si Padre Florentino na su sai­ yang curato huli kan dakol na mga kapakinabangan na itinatao makaapod kan pangataman sa saiya, asin matiwasay sa ibabaw nin gabos hinagad su saiyang retiro, magpoon kaito nagpuli siring sa sarong particular sa mga daga kan saiyang familia, na nagkamurugtak sa mga pangpang kan Pacifico. Duman inataman nya an saro nyang makoama, si Isagani, alinsunod sa mga malicioso aki nya sa saiyang dating katipan kan mabalo, natural na aki nin saro nyang pinsan na babaye sa Manila alinsunod sa orog ka mga pormal asin mga nakakasabot na gayo. Nakita su clerigo (69) kan capitan sa vapor asin pinirit ito na lumaog sa camara asin sumakat sa cubierta. Tanganing mapiritan suminabi pa: “Kun dai ka dumuman, an mga fraile maghohona na habo kang makiayon sainda.” Daing ibang nahimo si Padre Florentino kundi omako asin ipinaapod su saiyang makoama tanganing ipasabot saiya su nangyayari asin itogon saiya na dai magrani sa camara alintanang itoon duman (70). “Kun mahiling ka kan Capitan, aanyayahan ka asin mapapaglabilabihan ta an saiyang pagkamarahayon.” “!Mga bagay kan sakong amaon!” an isip ni Isagani; “gabos tanganing dai magkaigwa nin dahelan sa makiolay ki Doña Victorina.” <center>----------</center> <section end="II"/><noinclude></noinclude> 1jf87jy1kwvvwepy7r9ed5jwrvfrx4a Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/260 250 1034 4457 4456 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4456 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>255</center> </br> isip, alagad dai nangahas na maghapot. Dai nahaloy paghalat; kan horas na ito naglulusad na si Makaraig maogmang nakikipagolay sa cabo, nangengenotan an sarong alguacil. “Ano? ika man Basilio?” naghapot sya. “Napadigdi ako sa pakipagkita saimo ...” “!Mabansay na gawe!” an sabi ni Makaraig na nagngingisi; “kan mga panahon nin kamoninongan, naglihiniling an sarong lista. Hinapot kan cabo si Basilio kan saiyang ngaran asin likay ka samuya.” “Nagaadal sa Medicina, lansangan nin Anloague?” an hapot kan cabo. Nanggoop si Basilio. “Itinikis mo kami nin lakaw,” an sabi pa kan cabo, na ibinugtak su kamot sa saiyang abaga; “ “!pomadakop ka!” “Ano, ako man?” Hominaraha si Makaraig. “Hare ka kasibot, katood; nasa coche kita, asin oosipan ko ika kan sena kasubanggi. Asin bilang sarong makaoogmang gawe inalok su ausiliante asin su cabo na sumakat sa lunadan na naghahalat sainda sa may tata. !Sa Pamahalaan Civil!” sabi sa cochero. Si Basilio na naulan na, nagosip ki Makaraig kan katuyohan nya sa saiyang pangsongko. Dai sya pinatapus kan mayaman na estudiante asin pinildit su saiyang kamot. “Manarig ka sakuya, manarig ka sakuya asin sa fiesta kan satong investidura aanyayahan nyato an mga ginoong iniho,” an sabi na itinokdo su cabo asin su al­ guacil. <center>----------</center><section end="XXVI"/><section begin="XXVII"/> <center>'''XXVII'''</center> <center>'''''AN FRAILE ASIN AN FILIPINO'''''</center> ::::::::::::::<small>''Vox populi, vox Dei''</small> Binayaan nyato si Isagani pinagtatalumpatian su saiyang mga katood. Sa tahaw kan saiyang gambira, dominolok saiya an sarong capista sa pagsabi saiya na muya syang makaolay ni Padre Fernandez, saro sa mga<noinclude></noinclude> bqzfom5hyp790bq66eh8j966n67tziz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/261 250 1035 4461 4460 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4460 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>256</center></noinclude>catedratico de ampliacion. Dai nakapagkaalo si Isagani. Sa saiya si Padre Fer­nandez sarong tawong kagalanggalang na gayo: iyo an ''saro'' na pinaliliban nya kun manongod sa pagatake sa mga fraile. “Asin anong muya ni Padre Fernandez?” an saiyang hapot. Kominirogkirog su capista; magabat su boot ni Isagani na nagsonod saiya. Si Padre Fernandez idtong na satong nakita sa Los Banos, naghahalat sa saiyang lambanan grave asin mamondo, korondot su kiray na baga naghohorophorop. Bominuhat pagkakita ki Isagani na palaog, pinataratara ito na iginawgaw su kamot, asin pinintoan su tata; dangan naglakawlakaw sa magibongibong na sogod kan saiyang lalamban. Si Isagani tindog naghahalat na pakiolayan. “Ginoong Isagani,” an sabi sa katapusan sa sarong tingog na malodoklodok; “maghale sa bintana nadangog ko ikang nagtatalumpati huli ta, dahel ta ako tisiko, marahay an sakong pagdangog, asin boot kong makighoron saimo. Sa giraray namuyahan ko an mga bagong tawo na malinaw na gayong minapahayag asin may rogaring na palakaw sa pagisip asin sa paggawe, ano sako, kun an saindang mga pakiran laen man kan mga sakuya. Kamo, siring sa sakong nadangog, nagkaigwa nin pamanggi kasubanggi, dai ka magsarahotanan ...” “Dai ako nagsasarahotanan!” an saligbaton ni Isa­gani. “Lalong marahay, iyan nagpapatotoo na inaako mo an akibat kan saimong mga gawe. Sa gabos kaini, maluwas na maraot an saimong gibo kun ika magretraktar, dai ko ika binabasol, pinababayaan ko sana su mga pigsabi duman kasu banggi, huli ta sa katapustapusi, talingkas ka sa pagsabi dapit sa mga dominico kan sai­ mong pighohona, ika bako ming discipulo; kan taon sanang ini nagkaigwa kaming dangog na uya ka samuya, alonggating ngunyan na taon dai ka na samo. Dai ka maghona na aarongon ko an mapadapit sa pagromdom sa utang na boot, dai; dai ko sasayangon an sakong panahon sa mga kamangmangan na mga vulgar. Ipinaapod ko ika, huli ta sa paghona ko huli ta pinaghohona ko na garo ka sa kadikit na mga estudiante na minagibo huli sa pagtiwala asin huli ta muya ko an mga tawong<noinclude></noinclude> qcu8d86p8emjr928kuzdhs7tm4hmjz6 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/262 250 1036 4466 4465 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4465 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>257</center> mga tiwala, nagsabi ako sa sakong sadiri, ipapaliwanag ko ki Ginoong Isagani.” Ominorong nin kadikit si Padre Fernandez asin pinadagos su saiyang paglakawlakaw, doko sa salog su paghiling. “Makakatukaw ka kun muya mo,” an saiyang padagos na tataramon; “ugale ko an paglakawlakaw kun nagtataram ta sa bagay na ini minaabot sakong marahay an mga pakiran.” Nagpadagos nin pagtindog si Isagani, su saiyang payo halangkaw, naghahalat na ibalad ni Padre Fernandez su bagay. “Labi nang walong taon na ako catedratico,” an pa­dagos ni Padre Fernandez na naglalakawlakaw, “asin namidbidan ko asin napagtratar an mahigit sa duwang ribo may limang gatos na mga bagong-tawo; tinokdoan ko sinda asin hininguha kong maedukar, itinanom ko sa sainda an principios nin sandagan, karapatan asin, minsan siring, sa mga panahon na ini na kaniguan na mga huringhuding laban samuya, dai ako nakahiling nin nangahas na mangatig kan saiyang mga sombong kun nasa atubang nin sarong fraile. .. minsan lamang sa ha­langkaw na tingog sa atubang nin siring na katawohan ... Igwa nin mga bagong-tawo na sa likod pinagpapakaraot kami asin sa atubang naharadok sa samong kamot asin dara an sa dustang hoyom nagpapakilimos kan samong paghiling! Puf! Anong muya mong gibohon nyamo sa siring na mga linalang?” “An sala bako nanggad na sainda, Padre,” an simbag ni Isagani; “an sala na sa mga nagtokdo sainda na maging mga hipocrita, sa mga nagmamabangis sa hiwas na kaisipan. Digdi na gabos na talingkas na kaisipan, an gabos na tataramon na bakong aniningal kan boot kan makabagsikan, pinapamugtak na filibusterismo asin aram mong padagos an kahologan kainiho. !Rongaw an huli sa kamuyahan nin pagsabi sa halangkaw na tingog kan saiyang sa isip, minasapagalaman na magtios nin mga pagoosig!” “Anong mga pagosig an kinaipuhan na saimong tioson?” naghapot si Padre Fernandez na itinongkahal su payo; “bakong pinabayaan taka na hiwas na makapagsabi sa sakong klase? Alagad, saro kang maliban-lamang na, kun cierto an saimong pigsasabi, sukat nyakong sagweon, sa pagpani-pangkagabsan kan pagsusundan, sa<noinclude></noinclude> 9lg8r011k3r4leg2tm0l6k23rwpkade Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/263 250 1037 4470 4469 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4469 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>258</center> paglikay na makalakop an maraot na halimbawa!” Hominoyom si Isagani. “Pinasasalamatan ko ika asin dai ako magpapahayag kun ako sarong malibang lamang; aakoon ko an saimong apod tanganing akoon mo man an sakuya na ika saro man na maliban lamang; asin mantang bakong mga maliban lamang an satong paghohoronan, asin dai man nyato ipamimintakasi an satong rogaring na pagkatawo, an sakong kaisipan mapadapit sakuya, hinahagad ko sa sakong catedratico na taohan nin ibang giro an bagay na siring.” Si Padre Fernandez, minsan ngani an saiyang mga principio mga liberal, itinongkahal su payo asin hiniling pano nin pagtaka si Isagani. An hagbayon na ito labis pa katalingkas ki sa saiyang pinaghohona; minsan ngani pinagaapod nyang ''catedratico'', sa irarom pinagtratar syang sa kapantaypantay, mantang minatogot nin mga pagpapadamno. Siring sa marhay na diplomatico, si Padre Fernandez bako sanang ominako kan pangyari, kundi sya mansana nagdata kaito. “Matanos asin marahay!” an sabi, “alagad dai mo ako hilingon na saimong catedratico; ako sarong fraile asin ika sarong estudianteng filipino, dai lumabi, dai kumulang! asin ngunyan hinahapot ko ika ano an boot samuya kan mga estudianteng filipino.” Dai lamang pinaghahalat su hapot; si Isagani bakong handa. Sarong bono, na pananale sanang isinaksak alintangan naggigibo kan kuta, siring sa sabi sa eskrima. Si Isagani na bilang nakilagnan, nagsimbag nin sarong panaleng pagantoro siring sa adal pang nangangalasag: “!Na otobon nindo an saindong katongdan!” an sabi. Tominanos si Fray Fernandez; garong cañonazo su pagdangog nya kan hapot. “!Na otobon nyamo an samong katongdan!” an sa­iyang olit na tominanos na gayo nin tindog; “dai kami nagootob kan samuyang katongdan? anong mga katong­dan an itinatalaga nindo samuya?” “Su mga katongdan mansana na sa rogaring na gayo nindong kabot-an ibinugtak nindo sa saindong sadiri paglaog nindo sa orden asin pakalihis, kan nasa laog na, su pinagmarahay pa nindong ibugtak! Alagad, bilang sarong estudianteng filipino, dai ako naghohona na inaapod ako sa pagsiyasat kan saindong gawe dapit sa sa-<noinclude></noinclude> 4c0lxsmobjjxtvrild30sp8sk92mbrw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/264 250 1038 4474 4473 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4473 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>259</center> indong mga pagsusundan, dapit sa catolicismo, dapit sa pamahalaan, dapit sa banwaan na filipino asin sa kabilogan sa kasangtawohan; mga bagay iyan na sukat nindong husayon sa saindong mga kagtogdas, sa Papa, sa pamahalaan, sa mga tawo, o sa Dios; bilang estudianteng filipino, ikokotod ko an sakong sadiri sa saindong katongdan samuya. An mga fraile en general, mantang iyong mga inspectores kan pagtokdo sa mga lalawigan, asin an mga dominico, en particular, kan bilogon ninda sa saindang mga kamot an pagadal kan mga bagong-tawong filipino, sinadiri ninda an kapangakoan, sa atubang nin walong laksang mga nageerok, sa atubang kan Espana asin sa atubang nin kasangtawohan, na kabtang kami, na pakarhayon an aki pang banhi, dapit sa kalag asin sa hawak, sa pagkanoro saiya pasiring sa kamongayahan, lumalang nin sarong banwaan na may dangog, mauswag, maisip, banal, dalisay asin dayupot. Ngunyan mahapot man ako, ano inotob kan mga fraile su saindang kapangakoan?” “Pinagootob mi...” “Ah, Padre Fernandez,” an saligbaton ni Isagani; “ika sa ibabaw kan daghan an kamot makakasabi na nagootob, alagad an kamot sa ibabaw kan puso kan orden, dai ka makakapagsabi nin siring na dai mo malinglang an saimong sadiri! Ah, Padre Fernandez! kun nasa-sa-atubang ako nin sarong tawo na sakong hinahalagahan asin iginagalang, muya ko pang ako an isombong ki sa ako an magsombong, muya ko pang ipaglaban ko an sakong sadiri ki sa makapaglapastang ako. Alagad, mantang lominaog na sa mga pagpapaliwanag, sumagkod kita sa katapusan! Paano an pagotob kan saindang katongdan an mga nagiinspeksiyon kan pagtokdo sa mga banwaan? Sa pagolang kaiyan! Asin digdi su mga bominilog kan mga pagaradal, su mga boot magpakarhay kan isip kan mga bagong-tawo, na dai ilinalabot an siisay pang iba, paano an pagotob kan saindang katuyohan? Sa pagsagpong sunod sa mahihimo kan mga pakatalastas, sinisigbo an bilog na laad asin gambira, binabawasan an gabos na karapatan, iyo-iyong resorte kan kalag, asin itinatanom samuya an mga sa gugurang na kaisipan, mga bolok na pakasabot, mga palsong pagsusundan na dai ikakabagay sa pagkabuhay nin kauswagan! Ah! kun, dapit sa pagpakaon sa mga bilanggo an pinagoorolayan, kun sa pagtamo nin<noinclude></noinclude> 8fz4inbewr8nz7hjo1yedqfgiq5zqhc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/265 250 1039 4478 4477 2024-10-15T15:52:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4477 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>260</center></noinclude>ikabubuhay nin mga criminal, an pamahalaan minamokna nin sarong subasta sa paghanap kan poster na makadusay nin orog karahay na mga kondisyon sa pagpakaon, itong kulang nin panganib na makapagadan sainda sa punaw, kun iyong pinagoorolayan an pagtao nin kalagunon na kabasogan sa bilog na banwaan, magtao nin kabasogan sa mga bagong-tawo, sa kabtang na orog na maginhawa, sa ngapit iyo na an bansa asin an gabos, an pamahalaan bako sanang dai minamokna nin ano man na subasta, kundi ibinobogkos an kapangyarihan sa pangkat na ito na baga naghahambog na dai boot kan pagtokdo, na habo nin ano man na kauswagan. Anong masasabi nyato kun an tagapagtamo nin ikabu­ buhay kan mga nasa bilanggoan, pakatapus na magkaigwa nin kasunduan sa pamamatahaw nin panglilinglang, pabayaan na magluya sa paglulungsi an saiyang mga bilanggo, sa pagtao sainda kan gabos na mga bolok asin kan mga bahaw na, asin magsarahotan sa pagsabi na dai dapat magkaigwa an mga bilanggo nin marhay na ginhawa, huli ta an marhay na ginhawa minadara nin mga maogmang kaisipan, huli ta an kaogmahan minapaorog karahay sa tawo, asin ta an tawo dai sukat maging orog karahay huli ta magkakanigo sa tagapag­ tamo magkaigwa nin dakol na mga criminal? Anong masasabi nyato kun ngapit an pamahalaan asin an ta­ gapagtamo magkasapakat huli sa sampolo o kagduwang cuartos na nakokoa manongod sa lambang criminal, lima an sinasakamot kan saro?” Nanggogoop si Padre Fernandez. “Magagabat na mga sombong iyan,” an sabi, “asin ika minalangpas ka sa kotod kan satong kasunduan.” “Dai, Padre; padagos kong sinasambit an mapadapit sa mga nagaaradal. An mga fraile, asin dai ako minasabi na kamo, huli ta dai ko ika isinasalbog sa kagabsan, an mga fraile kan gabos na mga ordenes naging mga tagapagtamo nyamo dapit sa ikabubuhay nin isip asin nagsasarabi asin nagbabaralangibog, daing and man na kasopganan, na dai magkakanigo na kami magpakanood huli ta sarong aldaw mapaharayag kami na kami mga talingkas! Ini sarong paghabo na magkaigwa nin marhay na ginhawa an bilanggo tanganing dai mapakarhay asin lumuwas sa bilanggoan. An pakatalingkas sa tawo iyo an pakanood kun dapit sa isip, asin an paghabo kan mga fraile na makanood kami iyo an ginigikanan na<noinclude></noinclude> j7vlo67eevjaegulvbwzz7p51zdi2lj Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/266 250 1040 4483 4482 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4482 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>261</center></noinclude>kami dai magkasirinangan!” “Daing ibang tinotokdoan kundi itong magkakanigo!” an baga daing paghalagang simbag ni Padre Fernandez; “Tokdoan an mga tawong daing caracter asin bakong marhay an ugale sarong pagbasangbasang kan pagtokdo na iyan.” “Asin ano ta igwa nin mga tawong daing caracter asin marhay na kaugalean?” Kominirogkirog su dominico. “Mga kakundian na sinososo kaiba kan gatas, na hinahangos sa laog kan angkos ... anong maaraman ko?” “Ah dai, Padre Fernandez!” panale sanang hominagayhay su hagbayon; “habo mong tulahokon an pinagoolayan, dai ka boot dumung-aw sa bong-aw ta nahahandal kang makita mo duman an anino kan saimong mga tugang. Kun ano kami, saindong kagigibohan. An banwaan na pinasasakitan, pinipirit na magsaginsagin; sa pinapaindahan kan katotoohan, itinatao an kaputikan; an nagiging mapinasakit, nagbabatyag nin mga oripon. Daing mabansay na kaugalean, sabi mo, nama! an mga estatistica mangyaring makahimutik saimo, tara digdi daing ginigibong mga crimen siring sa kadaklan na mga banwaan, na nagkakaburuta kan saindang mga aso nin pagka-mga-paratokdo nin mabansay na mga kaugalean. Alagad, habo kong analisaron ngunyan kun ano an minabilog kan pangungugale huli ta minalaog an marhay na ugale sa kinamtan na adal, oyon ako saimo na igwa kaming mga kakundian. Siisay kaiyan an igwa nin kasalan? O kamo na sa laog nin tolo may kabangang abda na sa saindong mga kamot an samuyang palumbara kami na minadayapot bilzag sa ano man na bagay? Kun pakalihis nin tolong abda may kabanga, daing ibang nahaman kan escultor kundi sarong tawo-tawo, taigang mangmang na gayo iyan.” “Okun bakong marhay su ginamit na ramas.” “Orog nang gayong mangmang, huli ta batid nang bakong marhay su ramas, dai pa giraray hinaboan kundi nagpadagos pa nin pagsayang kan panahon... asin bako sanang mangmang, manglilinglang asin parahabon, huli ta batid na nyang daing makokoang pakinabang sa saiyang gibo, nagpapadagos pa giraray tangani sanang magkamit kan sahod ... asin bako sanang mang­ mang asin mahabon, kundi maliwag pa, huli minasolangna an siisay man na ibang escultor magsanay kan sai-<noinclude></noinclude> odtuz4j9xtzreptvposhvabmpo20d9n Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/267 250 1041 4487 4486 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4486 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>262</center> yang kakayahan asin maghiling kun makakagibo nin nagkakanigong pangatamanon bilang! Makangingirhat na mga pangimon kan pagkadaing kakayahan!” Buhay na gayo su panimbagan asin nadakop sya sa pagmate ni Padre Fernandez. Hiniling si Isagani asin garong dakulaon sa saiyang paghona, dai malupig, makapangyarihan, asin iyo pa sana sa saiyang pagkabuhay naghonang dinaog sya nin sarong estudianteng filipino. Nagbasol syang inasusang nya su pasuhay, alagad huri na. Sa saiyang kagipitan asin sa atubang nin makangingirhat na kalaban, hominanap nin marhay na kalasag, asin pinangapotan su pamahalaan. “An gabos na mga pakalapas isinasahot nindo samuya huli ta dai kamong ibang nakikita kundi kami na harani,” an sabi sa tingog na bakong gayong mapangahas; “talagang siring, dai ako nagtataka! an banwaan naoongis sa soldados o sa alguacil na dominakop saiya asin bakong sa hokom na nagboot kan pagpabilanggo. Kamo asin kami nagsasayaw sa compas nin sarong togtog kun buhaton an bitis kasabay nyamo, dai kami pagsalaon; an togtog an pinagdidirigiran kan samong mga hiro. Naghohona kamo na kaming mga fraile daing isusugad asin habo kami kan marhay? Naghohona kamo dai mi kamo pinagroromdom, dai kami nagiisip kan sa­ mong katongdan, asin nagkakakan kami tangani sanang mabuhay asin nabubuhay kami tanganing maghade. Magraot pang maging siring! Alagad, siring saindo, nagsososog kami kan compas; sa pagoltanan kami kan espada asin kan lanob; o haleon kami nindo o pahaleon kami kan pamahalaan. An pamahalaan nagboboot, asin an nagboboot, asin cartucho sa canon!” “Diyan mangyaring masalom,” an pagmasid ni Isa­gani may kaibang mapait na hoyom, “na boot kan pa­mahalaan an samong pagkariworok?” “Oh, dai, dai ko boot sabihon iyan! An muya kong sabihon iyo na may mga pagakla, may mga pamugtak asin mga katogonan na, tinotorogdas sa orog karahay na kaisipan, linuluwasan kan orog kamakamoromondong halimbawa. Sa pagsagpong nin kadikit na karatan, minagibo nin dakol na katogonan na ginigirikanan nin orog pa kadakol na mga karatan: ''corruptissima in republica plurimae leges'', olay ni Tacito. Sa paglilikay nin sarong caso nin pagtikas, ginigibo an saro may kabangang laksa nin mga katigayonan panagpong<noinclude></noinclude> 8t3k2z94u678i4cn25op26dgmz6atrf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/268 250 1042 4491 4490 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4490 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>263</center> asin mga mapaglanghad, na minabunga sa banwaan nin kamuyahan sa paglikay asin pagologolog sa siring na mga pananagpong; sa pagibong criminal sa sarong ban­waan pagduduwaduwahan lamang an kakayahan. Gomibo nin sarong katogonan, bako nang digdi, kundi sa España asin makikita mo na andalan an palakaw sa pagbasangbasang kaiyan, asin iyo ta sa mga paragibong batas nagpakalingaw sa pangyayari na orog nang tinatago an sarong bagay lalong minamawot na makita iyan. Huli ta an mapaglapastang na gawe asin an kalistohan ibinibilang sa darakulang kakayahan sa banwang kastila kun dai nin ibang siring saiya na orog kanoble, orog kamaabhaw asin orog kamabansay sa boot? Huli ta an samong mga paragibo nin batas, kaiba an orog karahay na kaisipan, nagduruwaduwa kan saindang dugong malinaw, linogad su saindang kaabhawan asin inangat su saindang mabansay na boot! Muya kang magbukas sa España nin dalan sa tahaw nin kagapoan? Bugtakan mo duman nin mapinagboot sa kartel na ipinapangalad an pagagi duman, asin an banwaan, sa pakisuhay laban sa pagboot babayaan an tinampo tanganing makatukad sa mga bato. Sa aldaw na sa España may sarong paragibong batas na pomangalad kan kabanalan, asin ipagboot an maraot na kaugalean, sa masunod na aldaw, an gabos anas na mga banal!” Ominorong su dominico, dangan nagpadagos: “Alagad, masabi ka na nagtitiwal kita sa bagay; sakuyang binabalikan yan... An masasabi ko saimo tanganing maniwala ka, iyo na an mga maraot na ka­ugalean na saindong tinitios, dai dapat ipamasol sa samuya siring man sa pamahalaan; na sa makakundian na pagkapatindog an sarong, kaayonan ''qui multum pro­ bat, nihil probat'', na mapapahamak sa labilabing pagingat, pagkukulang sa kinakaipuhan asin kalibisan sa bakong kakulangan.” “Kun ikinokumpisal mo an mga kakundian na iyan sa saindong kaayonan,” an simbag ni Isagani, “ano ta nakikilabot iyan sa paghusay sa mga kaayonan na daple bago pangataman kan saiyang sadiri?” “Naghaharayo kita sa satong bagay, hagbayon; an teoria kan mga natapus nang pangyayari sukat na akoon ...” “Tama! inaako ko iyan huli ta sarong pangyari asin padagos akong naghahapot: ano ta kun an saindong<noinclude></noinclude> f1zm9192jf74qdd36wiyqx0h9tfytbw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/269 250 1043 4495 4494 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4494 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maicah24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>264</center> panggabungan na kaboronyogan may kakundian, dai iyan binabag-ohan o dangogon lamang an tingog kan mga napeperwisyohan?” “Harayo pa kita: an satong pinagoolayan iyo an manongod kan muya kan mga estudiante sa mga fraile...” “Magpoon kan hidale na pominalipod su mga fraile sa likod kan pamahalaan, an mga estudiante dapat digdi makiatubang.” “Matanos an pakamasid; digdi daing maiiktadan.” “Bakong ako an pamahalaan asin dai ako makakapanimbag sa saiyang gawe. Anong boot kan mga estu­diante na gibohon mi sainda sa laog kan likos na nakokolongan samuya?” “Dai magsolong sa pagkani-talingkas kan pagtokdo, kundi oyonan iyan.” Pominiringpiting su dominico. “Bakong sa pagsabi kan rogaring kong ganan, iyan paghagad samuya kan paghogot,” an sabi. “Su katumang na gayo, paghagad sainda nin maagihan tanganing dai sinda marabasan asin matimaktimakan.” “Hm!” su sabi ni Padre Fernandez na ominantoro asin baga nagisipisip. “Pomoon kamo nin paghagad nin bagay na bakong gayong mapawot, sarong bagay na ikakatao nin lambang saro samuya na dai malapastanganan an saiyang karapatan asin mga kapalaenan, huli ta kun kita mangyaring magkasinarabotan asin mabuhay sa katiwasayan, sa ano man an mga kaongisan, sa ano man an mga dai pagtitiwala?” “Umibaba kita, kun siring, sa mga pangdiyang.” “Oho, ta kun dotdoton nyato an natutugmaran, marorompong ta an gadung.” “An mga pangdiyang, kun siring, an satong pagolayan, pabayaan nyato an likos kan mga pagsusundan,” an simbag ni Isagani na naghohoyomhoyom; ''“asin dai man ako masabi kan sakong rogaring na ganan”''_ asin digdi kinosog kan hagbayon su kataga nin taramon__ “an mga estudiante maontok sa saindang mga kagawean asin saindang papayomhokon an nagkakapirang mga gaspang kun an profesor magpakanood nin pagtratar sainda nin lalong marahay kan sagkod ngunyan saindong ginibo... Ini nasa saindong mga kamot.” “Ano?” an hapot kan dominico; “igwa an mga estu-<noinclude></noinclude> pchpgo3wcx3annix34smaulzqibxyao Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/27 250 1044 4502 4501 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4501 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>22</center></noinclude><section begin="III"/> <center>III</center> <center>'''''MGA ALIMAT'''''</center> :::::<small>''Ich weiss nicht was soll es bedeuten Dass ich so traurig bin!''</small> Kan pataratarahon ni Padre Florentino su sadit dai na naghahade an maraot na boot sa nakaaging pasuruhay. Sakale, nakalasig (71) su mga maogmang mga harong sa banwaan nin Pasig, su mga copita nin Jerez na saindang inirinom sa paghanda o huli gayod ta may hinahalat sinda na sarong marhay na pamahaw; maging sarong bagay o iba, an pangyari iyo na nagngingirisi asin nagsusurubahan sagkod kan maniwang na franciscano, minsan dai nagpapararibok na gayo: su saiyang mga ngisi garong panghetsura nin sarong naghihingagdan. “ !Mga maraot na panahon, mga maraot na panahon!” an sabi ni Padre Sibyla na nagngingisi. “!Vamos, hare pagsabi kaiyan, Vice-Rector!” nagsimbag su canonigong si Irene na iinosol su silla na natutukawan kaito (72); “sa Hong Kong marhay an sa­ indang karasal asin minalalang kamo nin lambang sadiri (73) na... !vaya!” “!Halo, halo!” an saiyang simbag: “dai nindo nakikita an samuyang mga gastos, asin an mga tawo sa samong mga hacienda nagpopoon na makisuhay...” “!Ea, igo na an mga sorosombong, punyales, ta kun dai mahibi ako!” maogmang kominurahaw si Padre Camorra. “Kami dai naghihinanakit asin mayo kaming mga hacienda, dai man nin mga banco. Asin maaraman nindo na an sakong mga indio magpoon nin pagtawad kan mga derecho asin pinagsasambitan ako nin mga tarifa! Hilingon nindo na ngunyan pagurawihan ako nin mga tarifa, asin bakong iba kundi su ki Arzobispo Don Basilio Sancho, punyales! Garo bagang magpoon kaito sagkod ngunyan dai naghalangkaw an halaga kan mga barakalon. Ha, ha, ha! An6 ta an sarong bonyag kaipuhan na humababa sa sarong guna? Alagad sagin dai ko nasabotan, kinokobra ko su sakong mahihimo asin dai ako sagkod naghihinanakit. Bako kaming mga timawa, suwal ka, Padre Salvi?” Kan horas na ito tominonga sa escotilla su payo ni Simoun. “Pero, saen ka hominorok?” kinorahawan sya ni Don<noinclude></noinclude> mhg8srdmn9333edelga5sblj016qxne Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/270 250 1045 4507 4506 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4506 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>265</center></noinclude> diante nin hinanakit sa sakong hiró-hiró?” “Padre, pinagkaoroyonan mi nang dati na dai magorolay dapit saimo, dai man dapit sakuya. Sa pangkagabsan an satong orólay: su mga estudiante, sa likod kan dai pakakoa nin darakulang kapakinabangan sa mga clase, parating an kadaklan minawalat duman nin mga kabingkabing kan saindang karapatan, kun bakong gabós.” Kinagat ni Padre Fernandez su saíyang ngabil. “Dai nin siisay man na nagpirit sainda na magadal; daging mga tanom sa mga pangomahon,” an ogsak napagmamasid nya. “Ohó, may nakakapirit sainda na magadal,” an simbag ni Isagani sa siring mansanang daging nin tingog na hiniling nanggad nin puntok su dominico. “Laen pa kan katongdan nin lambang saro sa paghanap kan sai­yang ikakadaing-kakundían, yaon an kagubay na pagmawot nin tawo na parangdangan an saiyang pakasabot, horot na digdi orog karigon huli ta lalong hinihigpitan; asin an minatao kan saiyang bulawan asin kan saiyang buhay sa Estado, may katanosan sa pagpirit saiya na taohan sya nin liwanag tanganing lalong marahay an pagkamit nya kan saiyang bulawan asin maingatan na marhay an saiyang buhay. Opó, Padre; may sarong bagay na minapirit sainda, asin sa bagay na ini iyo an pamahalaan, kamo mansana an nagtutuyatuya daing pagkahérak sa indio na daing inadalan asin isinusuhay saiya an sáiyang mga katanosan, an pinapasikadan iyo na sya daing pakasábot. Hinohubaan nindo sya dangan inoolokan ninda an saiyang mga kasosopgan!” Dai nagsimbag si Padre Fernandez; nagpadagos nin paglakawlakaw alagad mababloy na baga excitado. “Sabi mo daing tanom an mga pangomahon!” an padagos ni Isagani sa ibang daging nin tingog, pakatapus nin halipot na pag-orong; “dai kita ngunyan lumaog sa pagoogid kun ngatá, ta makakaharayo kita; ika, Padre Fernandez, ika, profesor, ika, táwong madonong, boot mo an sarong banwaan nin mga parauring, nin mga manggagamlang! Huli ta sa saimo an pagkamanggagamlang iyo an orog kadaing-kakundian na kamugtakan na mangyáring maabot nin tawo sa saiyang pagbabáliw? O huli ta muya mo saimo an kadonongan asin an paggamlang sa iba?”<noinclude></noinclude> 868k4kvm138fvxb6v1s0eaqhffrl86i Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/271 250 1046 4511 4510 2024-10-15T15:52:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4510 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>266</center></noinclude>“Dai, muya ko an kadonongan sa magkakanigo kaiyan, sa tataong magingat kaiyan,” an saiyang simbag; “kun an mga estudiante magtao nin katibayan na minamahal ninda iyan; kun may makitang mga bagong-tawo na may pagtiwalang gayo, mga bagong-tawo na tataong ipaglaban an saindang karapatan asin gumibo na igalang iyan, magkakaigwa nin kadonongan, magkakaigwa, kun siring, nin mga prof esores na mga may isusugad! Kun igwa nin mga nagpapalabilabing mga profesor an dahelan iyo ta igwa nin mga minapahonod na mga nagraralabas!” “Kun igwa na nin mga profesores, magkakaigwa nin mga estudiante!” “Magpoon kamo nin pagbakle ta kamo na may kaipuhan sa pagbabakle, asin masunod kami.” “Oho,” an sabi ni Isagani na may kaibang mapait na hoyom; “kami an magpoon huli ta nasa gampi nyamo sa kapawotan! Aram mong marhay kun ano an naghahalat sa naglalabas na minatapa sa atubang nin sarong profesor; ika mansana sa bilog mong pagkamoot kan sandagan, sa gabos mong mabansay na mga kamatean, sinasakit kang makapagpogol sa sadiri kun sinasabihan ko ika nin mga mapait na katotohanan, !ika mansana, Padre Fernandez! Anong karahayan an nakoa kadtong sa tahaw nyamo boot magsabwag nin ibang kaisipan? Asin anong mga karat-an an iinoran saimo huli ta boot kang maging marhay asin magotob kan saimong katongdan?” “Ginoong Isagani,” an sabi kan dominico, na iginawgaw saiya su kamot; “minsan sa olayolay na ini garong daing naluwas na ano man nahihimo, “alagad igwa nin nakamtan; sasabihan ko an sakong mga tugang kan itinaram mo sakuya asin linalaom ko na igwa nin mahihimo. An natatakutan ko lamang iyo na dai sinda maniwala kan saimong ada.” (375) “Siring man an natatakutan ko,” an simbag ni Isagani, na pinildit su kamot kan dominico; “natatakot ako na dai maniwala an sakong mga katood kan saimong ada, siring sa ipinahayag mo sako ngunyan.” Asin su hagbayon, pakabilangan na tapus na su pakipagkita, nagpaaram. Binuksan saiya ni Padre Fernandez su tata, sinonod kan saiyang mga mata sagkod na napara pagliko sa corredor. Haloy nin pagdangog kan tanog kan saiyang<noinclude></noinclude> 1lwfitjj0cjv38u875yqgvkw27nw68a Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/272 250 1047 4517 4516 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4516 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>267</center></noinclude>mga lakad, dangan lominaog sa saiyang lalamban asin naghalat na tumunga sa lansangan. Nakita nyang bulanos, nadangog nyang nagsabi sa sarong pagiriba na naghapot saiya kun masaen: “Sa pamahalaang civil! Hihilingon ko su mga paskin asin masaro ako sa iba!” Su pagiriba, natikbahan, pinagparahiling sya na baga naghihiling sa sarong naghogot asin hominarayo na nagdadalagan. “Makauugay na hagbayon!” an sabi ni Padre Fer­ nandez sa hababang tingog, namate nyang nadodomog su saiyang mga mata; “naoori ako sa mga jesuita na nagtokdo saimo!” Maleng male si Padre Fernandez; pinagpaindahan kan mga jesuita si Isagani asin kan magpakaaram na nabilanggo si Isagani, nagsarabi na iginagaboy sinda. “An hagabayon na iyan mapapahamak asin raratakan kita! Sukat maaraman na dai digdi nanod-an an mga kaisipan na iyan!” Dai nangagputik su mga jesuita, dai; an Dios lamang an nagtao kan mga kaisipan na iyan na pamamatahaw kan Katalagahan. <center>-----</center><section end="XXVII"/><section begin="XXVIII"/> <center>'''XXVIII'''</center> <center>'''''T A T A K O T'''''</center> May sa paratuyaw na pasabong ki Ben Zayb kan pangatigan nya sa saiyang pahayagan kan nagkapirang enot na aldaw na an adal makangingirhat, makangingirhat na marhay sa Filipinas: ngunyan huli kan mga pangyari digdi kan viernes nin mga paskin, nagparabora.su manunurat asin iinaawit su saiyang tagumpay, naging kuyumpos asin ribong su saiyang kalaban na si ''Horatius'', na nangahas na magbasangbasang saiya sa dahon kan ''Pirotecnia'' siring sa minasunod: Sa talagad (376) nyamong ''El Credo'': “An pagtokdo mangirhat, mangirhat na gayo sa Filipinas nasasabotan!” Haloy nang panahon na an ''El Grito'' naglolobang pinagkakatawanan nya an banwaan na Filipino; ergo... siring sa masasabi ni Fray Ibanez kun tatao nin latin. Alagad si Fray Ibanez minaluwas na musulman kun nagsusurat, asin aram nyato kun pinapan-o kan mga musulman an tokdo.<noinclude></noinclude> horst9v2852kehfdiurtchurtzb6sdt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/273 250 1048 4521 4520 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4520 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>268</center></noinclude>Saksi, sabi nin sarong dakulang predicador bibliotica di alejandria! Ngunyan tania sya, sya, si Ben Zayb! ISya Sana nanggad an nagiisip sa Filipinas, an iyoyong nakagalinaw kan mga mangyayari! Tara, su bareta na may nagkakoroang mga paskin na laban sa pamahalaan sa mga pinto kan Universidad, bako sanang nakahale kan kamuyahan sa pagkaon sa kadaklan asin dai nagkaturunawan su iba, kundi nakaribaraw sa mga daing karibarawan na mga intsik, na dai nangarahas na tumukaw sa saindang tindahan sa-itaas an sa-ibong na bitfs siring sa pinagtotod-an, sa takot na kulangon sinda nin panahon sa pagdalagan. Pag-ikakagsarong horas nin aga, minsan padagos su lakaw kan tala-init asin su Saiyang Kahalangkawan, su Capitan General, dai minatunga sa atubang kan mga nandaog nyang hukbo, minsan siring nagdugang su kahandalan: su mga fraile na parating magralaog sa bazar ni Quiroga, dai magturunga asin an kamugtakan na ini nagpapahayag na may nagdadangadang na mga makagigiram na mga pagkabaragsak. Kun su tala-init suminirang na sangkal (377) asin an mga Cristo, mga nakasol-ot nin mga pantalon, dai magta takrang-marhay si Quiroga: maghohona sya na su tala-init sarong liampd asin an mga sinaglitan na longon mga parasugal nin ''chapdiqui'' na nagkahurubaan nin bado; alagad, !dai magduman su mga fraile pag-abuti pa naman saiya nin mga bareta! Sa togon nin sarong provincial na saiyang katood, ipinangalad ni Quiroga an paglaog sa saiyang mga pasugalan nin liampo asin chapdiqui sa gabos na mga indio na bakong mga dating kamiribbid; an magiging consul ngapit kan mga intsik natatakot na samsamon su mga halaga na sinasayang duman kan mga makauugay. Pakatapus na mapamugtak su saiyang bazar na mapintoan nin madale sa horas nin kasibutan, pominaiba sa sarong guardiang veterano sa hayakpit na dalan na minasiblag kan saiyang harong sa kan ki Simoun. Nasompongan ni Quiroga an bahigay na ito na angay na angay na gayong magamitan kan mga badil asin kan mga bala na nagkakasararay sa saiyang mga almacen, sa palakaw na itinokdo kan joyero: mapapaghalat na sa mga masunod na aldaw magkakaigwa nin mga rekisa asin dangan Ipira daw na mga bilanggo, pira katawo an mga nakokolong<noinclude></noinclude> 9mb7di6ctc3hbpwlhm6lg9yvy0a6cyv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/274 250 1049 4525 4524 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4524 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>269</center></noinclude>an dai magtarao kan saindang mga tinikistikisan! Kawat nin mga carabinero kaito na magwaltak sa mga sirong nin mga harong nin mga tabako asin dahon na contrabando, pakatapus sagin magrororikisa asin pakatapus piriton an makauugay na kagrogaring sa pagsohol o sa paghalus! (378) lyo sana ta pinakakarhay na gayo an patama asin, desentankado an tabako, iyo naman ngunyan an sinasarahotanan an mga hamong ipinangangaralad! Alagad si Simoun habong makipagkita sa kiisay man asin pinasabihan su intsik Quiroga na pabayaan su mga bagay sa dating kamugtakan, huli kaini napaduman sya ki Don Custodio sa paghapot saiya kun sukat nyang sangkapon nin hamo o dai su saiyang bazar, alagad dai man sya inako ni Don Custodio: nagaadal kaito nin mokna nin pangalasag kun halimbawa talikopan nin kaiwal. Naromdoman si Ben Zayb sa paghagad saiya nin mga bareta, alagad, kan maabtan syang sangkap nin hamo asin naggagamit nin duwang revolver na kargado bilang pangatog sa papel, madaleng madaleng nagpaaram si Quiroga asin lominaog sa saiyang harong, hominigda na nagsagin igwa nin kababloyan. Pag-ikaapat na horas nin hapon bako nang mga masipag na paskin an pinaghororonan. Pinaghihiringhingan an mga huringhuding na may pagkasinarabotan su mga estudiante asin su mga remontado sa San Mateo; senesegurong lubos na sa sarong pansiteria nangagsurumpa na saindang gagabaan su lungsod; may pinagsarabisabing mga sakayan na aleman sa luwas kan palabuhan, sa pagpangatig kan panggarakan, na may sarong pangkat nin mga bagong-tawo na, sagin mga solang asin makikastila, mapa Malacanang tanganing ibugtak an saindang sadiri sa kapagbootan kan General, asin ta nagkabirilanggo kan matuklasan na mga hamohan an mga ito. An Kasoripotan nagligtas sa Saiyang Kahalangkawan, an olangon syang umako sa mga madasig na itong mga criminal, huli ta kan hidaleng ito nakikipagolay sa mga Provincial, sa Vice Rector asin ki Padre Irene, sogo ni Padre Salvi. Kaniguan na katotoohan sa mga huringhuding na ini kun maniniwala kita ki Padre Irene, na pagkahapon naggiaw ki Capitan Tiago. Alinsunod saiya, may mga tawong naghatol sa Saiyang Kamahalan pangorawahon an bahigay na ito sa pagpatulahok kan katakutan asin taohan magkagu-<noinclude></noinclude> lgc1qomkyufaeks7k1q5r18lyeb904x Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/275 250 1050 4529 4528 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4528 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>276 rang man nin sarong marhay na adal an mga poropilibustero. “Magkapirang badilon, an sabi nin saro, "mga duwang dozena nin mga reformistas, ipatarapok tolos sa tahaw kan kamoninongan nin banggi, mapapara sagkod noarin pa man an alisngaw kan mga dai nagkakasirinangan!” "Dai,” an simbag nin sarong maugayon an boot; “igo nang liboton kan mga soldados an mga lansangan, an batallon nin mga kabayohan, halimbawa, lapnot an sable; igo nang gumoyod nin nagkapirang canon...tama na iyan! Matatakton an banwaan asin gabos maralaog sa saindang harong.” “Dai, dai,” an sadol nin sarod; “iyo ini an bahigay sa pagrompas sa kaiwal; dai igo na magralaog sana sa saindang harong, kaipuhan na paruluwason an mga iyan, siring kan mga maraot na alisngaw huli sa sinapismo. Kun dai sinda magdalo-dagong magparibok, kaipuhan na dinggiton an mga iyan sa pamamatahaw nin mga mang-aasisang... Nasa ganan ako na an mga soldados nasa-handang mga hamo asin sagin mangaliwalas asin sagin magsipabaya, tanganing omirisog asin sa ano man na karibukan, gabaan sinda, asin marigon na boot!” “An katuyohan minamaging matanos kan mga palakaw,” an olay nin saro; “an satong katuyohan iyo an satong banal na katuyohan asin an marhay na dangog kan Bansa. Ipahayag an estado de sitio asin an pinaka-sadit na karibukan, koroahan an gabos na mga mayaman asin mga haralangkaw an adal asin.... linigan an bansa!” “Kun bakong tamang tama an sakong pagdatong sa pagsadol kan kamayokdan,” an sabi pa ni Padre Irene, na inatubang si Capitan Tiago, “daing duwaduwa na nagbolos na kutang dugo an mga lansangan. Ika an sakong pinagisip, capitan... an pangkat nin mga purington dai nakahimong makakoa nin dakol sa General, asin nahidaw si Simoun... Ah! kun dai homenélang si Simoun...” Huli kan pagkabilanggo ki Basilio asin huli man kan nakasonod na rekisa sa saiyang mga libro asin mga kapapelan, nanganaan si Capitan Tiago... Ngunyan ominabot si Padre Irene sa pagpadakula kan katakutan huli sa mga orosipon na mga nakakapatorongkag nin<noinclude></noinclude> 41mlhlpz8bbrrcvvzh3gt6jiog57xi5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/276 250 1051 4533 4532 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4532 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>271</center></noinclude>buhok. Dinapuan su makauugay nin dai masabing takot na nahayag enot hull sa kadikit na pangibigkibig, na madaleon na magkosog sagkod na dai na sya nakataram. Muklat su mga mata, ginagan-ot su angog, nangapot sa takyag ni Padre Irene nagbuhat, alagad dai nakahimo, asin makaagmarog nin makaduwa, malagabong na hominogpa sa olonan. Muklat su niga mata ni Capitan Tiago asin nagtataragak su liwoy: gadan na. Sa takot ni Padre Irene dominolag asin huli ta su bangkay nangapot saiya, sa saiyang pagdulag nahawas nya ito sa higdaan, asin saiyang binayaan sa tahaw kan lalamban. Pagkabanggi nakaabot na sa kotod su katakutan. Nagkaigwa nin nagkapirang pangyayari na nakasadol sa mga maluyang boot na maniwala sa mga mapangasusang. Huli sa pagkaigwa nin sarong binonyagan sinarabwagan nin kuwarta su mga barobata asin natural na gayong magkaigwa nin kariribukan sa tata kan simbahan. Nanagbo man na ominagi duman sarong mapusong militar na, mantang rororibaraw nin kadikit sinabot su kaparalyakan na kagigibohan nin mga filibustero, asin kapot su sable dinaragoso su mga bagongtawo, lominaog sa simbahan, asin kun dai nasabdan kan tabing na nabibitay sa coro, daing tatadaon na buhay sa mga itoon sa laog. Nakita ito kan mga maluyang boot asin magdalagan sa pagbalangibog na nagpoon na su himagsikan, may mga sarong segundo lamang. Sinibot na pinirintoan su nagkakapira pang nagkataradang mga tindahan, may mga piniyesang damit na nagkabarayaan kan mga intsik sa luwas, asin bakong na mga babaye an nagkawawaraltakan nin chinelas sa sainclang pagdalagan sa mga lansangan. Sa marhay na kapaladan saro sana su nalugadan asin nagkapirang nagkakirintalan, kabilang sa mga ini su militar mansana na nagsongasong sa pagpaparahihilbad sa tabing, na parong na nin filibusterismo. An siring na kabayanihan nakatao saiya nin dakulang kabantogan asin sarong kabantogan na dalisay na gayo na !awot pang! an gabos na mga dangog makamtan sa siring na palakaw! dai maghihiribi nin marhay an mga ina asin lalong madakol an tawo sa ibabaw nin daga! Sa sarong nayon sa paglaog sa banwaan may duwa katawong nadakop su mga tagaduman na may piglolo-<noinclude></noinclude> tp4ggyhftfkc0jcmobv52hqg47gnu2b Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/277 250 1052 4537 4536 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4536 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>272</center></noinclude>bong na mga hamo sa sirong nin sarong harong na tab­ la. Nagkariribok sa nayon, boot na lamagon kan mga taga duman su duwang dai midbid tanganing gadanon asin itao sa mga may kapangyarihan, alagad pinatiwasay sinda nin sarong taga duman sa pagsabi sainda na igo nang iatubang sa hokoman an bagay na ipinagkasala. Mga daraan mansanang escopeta na balanos na nagpakalugad sa enot na boot gumamit kan mga ito. “Bueno!” an sabi nin sarong mapuso-puso; “kun muyang humimagsikan kita, dagos!” Alagad su mapuso ginoyagoya sa badol asin sa mga kodot kan mga babaye na baga iyong kagrogaring kan mga badil. Sa Ermita su bagay magabaton na marhay minsan ngani bakong maribok na gayo asin may mga potok nin badil. Sarong empleado na sa giraray handa sangkap nin hamo, nakakita pagsinarom nin sarong bulto sa harani kan saiyang harong, inakala nyang sarong estudiante asin pinapotokan nin duwang potok nin revolver. Natuklasan pakatapus na an bultong ito sarong guardiang veterano asin ilinobong asin, pax Christi! Mutis! (379) Sa Dulumbayan nagdaraging man an nagkapirang potok nin badil, nagadan an sarong gurang na bongog, na dai nakadangog kan quien vine kan bantay, asin sarong orig na dai nakadangog asin dai nagsimbag nin Espana. Mapawot su paglobong kan gurang ta daing ikinabayag kan sa paglobong, asin su orig kinaraon. Sa Manila, sa sarong gibohan nin dulce sa harani kan Universidad, na parating pagtiripunan nin mga estudiante, pinag-oorolayan su mga pagbirilanggo nin siring: “Nakoger na ba si Tadeo?” an hapot kan babayeng kagrogaring. “Abaa, senora,” an simbag nin sarong estudiante na nagoontok sa Parian, binadil na!” “!Binadil na! Naku po dai pa nakabayad kan utang sako!” “Ay! dai ka magkosog nin pagtaram nama kun makadamay ka. ISinolo ko su libro na sinobli ko saiya! Baka magrikisa asin matuklasan! marhay na magingat, senora!” “Nabilango, sabi, si Isagani?” “!Loko-loko man an Isaganing iyan,” sabi kan estu-<noinclude></noinclude> 70jlhv1qwsblk8dmsb9xoss6uy35ed0 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/278 250 1053 4541 4540 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4540 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>273</center></noinclude>diante anggot: “bako sanang nagpabayang madakop sya, kundi nagpresentar pa! O, marhay man na tamaan iyan kan linti! Binadil na seguro!” Kominirogkirog su ginang. “!Sako daing utang na ano man! Asin anong mangyayain ki Paulita?” “Dai sya kukulangon nin novio, señora. Mahihibi gayod nin kadikit, dangan mapakasal sa sarong kastila!” An bangging ito iyo an pinakamamondo sa gabos. Sa mga harong nagpapangaradye kan rosario asin may mga banal na babaye nangagdolot nin makuring mga ama nyamo asin mga requiems sa mga kalag nin mga kadudugo asin mga kaugay-nin-boot. Pag-ika-walong horas nin banggi pahanga nang may makitang maglakaw: nagtataga-kadangog sana an dinalagan nin sarong kabayo na an kigiriran pinagtatapaktapakan nin sarong sable, dangan mga siwik nin mga guardia, mga coche na kosog an dalagan na baga pinaglalamag nin mga pangkat nin mga filibustero. Minsan siring bakong sa gabos na gampi naghahade an kangirhatan. Sa plateria na pinagsakatan ni Placido Penitente, pinagoorolayan man su mga nangyari asin hiwas na gayong pinagpapasuruhayan. “!Dai ako naniniwala sa mga paskin!” an sabi nin sarong manggagamlang na maniwang asin aralang sa kabobotobot kan soplete; “sa ganan ko kagigibohan ni Padre Salvi!” “!Ehem, ehem!” ominabo su platerong maestro, tawong maalam na marhay na, natatakot na ibilang na matalaw, dai nangahas na pomotol kan orolay. Su tawong marahay nasisinangan na mag-abo, nagkikiyat sa saiyang kahinuwang asin nagtatan-aw sa lansangan, na baga sa pagsabi saiya: “Mangyaring hiniribon kita!” “!Huli kan sa opereta!” an padagos kan manggagamlang. “Oho!” an hagayhay nin sarong sa mangmang an pamandokon; “sinabi ko na! Kaya ...” “Hm!” an simbag nin sarong escribiente sa tingog na may pagkaugay; “cierto an dapit sa mga paskin, Chichoy, alagad ipapaliwanag ko saimo!” Asin nagsabi pa sa dai masayod na tingog: “Sarong kagigibohan ni intsik Quiroga!” “!Ejem, ejem!” ominabo uli su maestro na pigpapa-<noinclude></noinclude> ke3t129zh4jn0idfqd6qwet5s9rqwfv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/279 250 1054 4547 4546 2024-10-15T15:52:58Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4546 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>274</center></noinclude>Borobalyo sa magibongibong na limogmogon su pigsasapang buyo. “Maniwala ka sako, Chichoy, dapit ki intsik Quiroga! Nadangog ko sa oficina!” “Naku, segurong gayo!” an hagayhay kan masipag, na dati nang naniniwala. “Si Quiroga,” an padagos kan eseribiente, “igwa nin sanggatos na ribong pisos na connant sa palabuhan. Paanong mapalaog an mga iyan? Madaléng gayo; nagtogdas kan mga paskin, na inorawa nya su mapadapit sa nga estudiante, asin alintanang nagkakagorohot su gabos pum! linahidan su mga empleado asin nakaagi su mga kahon!” “!Tama, tama!” an hagayhay kan tubodtubodan na tominolop sa lamesa. “!Tama! Kaya palan si intsik Quiroga. . . kaya!” Asin napiritan na omalo ta dai tatao kun anong masasabi nya dapit ki intsik Quiroga. “Asin babayadan ta an mga nagkaparasang pinggan. ..?”’ dagit na nagkapot si Chichoy. “Ehem, ehem, ehem!” ominabo su platero na nakadangog nin mga lindkad sa lansangan na naghaharani. Tara naghaharani man nanggad su mga lindkad, asin sa plateria su gabés nagpangaralo. “Si San Pascual Bailon sarong dakilang santo,” an pasagin na sabi sa halangkaw na tingog kan platero na kinikiyatan su iba: “si San Pascual Bailon. . .” Kan hidaleng ito ominotwal su pandok ni Placido Penitente, kairiba su pirotécnico na satong nakitang nagsakamot ki Simoun nin mga pagboot. Pinalibotan kan kagabsan su mga bagong datong na pinaghaharapot nin mga bareta. "Dai ako nakapakihoron sa mga bilangg6,” an simbag ni Placido; “may mga tolong polé!” “Magingat kamo!” an digang kan pirotécnico, na naghinilingan kasi Placido; “sabi ngunyan na banggi nin mga pagpopogot. . .” “Ha? Lintik!?" an hagayhay ni Chichoy, na nangangalagkalag nin hamo asin kan daing makitang ano man, kominoa nin sarong botobot. Tomintkaw su maestro; nangingibigkibig su mga paa. Su matitinubdon naghohénang pinogotan na sya asin pinagtatangisan an kapaladan kan saiyang angkos. “Kal? an sabi kan escribiente, “dai magkakaigwa<noinclude></noinclude> f2vewacy68t6gjum8t04cnas2yrk4sw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/28 250 1055 4555 4554 2024-10-15T15:52:59Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4554 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>23</center></noinclude>Custodio na nakalingaw nang lubos kan maraot na boot; “Nawara mo su orog karahay sa paglakbay!” “Psh!” an simbag ni Simoun na nakasakat na: “nakakita na ako nin dakol na mga tubig asin mga tanawon asin nagkakahalaga na sana sakuya an mga nagpapagiromdom nin mga alimat.(74)” “Mga alimat, igwa nin nagkakapira an Pasig,” sominimbag su Capitan na habó nyang pagbasangbasangon an salog na saiyang pinagsasakayan asin pinagkokoahan nya kan saiyang pagbuhay; “igwa ka kan su sa ''Malapad-na-bató'', gapong sinanglitan bago dumatong su mga kastila bilang erok kan mga espiritu; dangan, kan malaglag na su anito (75) asin narangsaan su gapo, naging ontokan nin mga tulisan na magpoon sa itaas kaito madaleng nabibihag an mga makauugnay na mga banka (76) na nakikipagbaka sa solog asin sa mga tawo. Dangan pa kaiyan, sa panahon nyato, sa kasakitan nin tawo na nagbugtak duman kan saiyang kamot, sinasambit ini o an osipon na ito dapit sa nabalitwang banka asin kun ako sa pagliko kaiyan dai ko gamiton an sakong anom na pakamaté, makakabangga ako sa kagigiran kaiyan. Igwa ka nin saró pang alimat, su sa cueva ni Dona Jerénima na ikakaosipon saindo ni Padre Florentino....” “!An gabos nakaaram kaiyan!” an mapag-ologolog na saligbaton ni Padre Sibyla. Alagad maging si Simoun, maging si Ben Zayb, maging si Padre Irene, maging si Padre Camorra mga dai tatao kaito asin hinagad ninda su osipon (77) su iba sa pagpangisi lamang asin su iba sa pagkamuyang gayong makaaram. Su elérigo, sa mapagpangisi man na tingog siring sa paghagad kaito kan iba, siring sa gurang na paratokdó na nagoosipon sa mga aki nagsabi. “Saró syang estudiante na nangakong magpakasal sa sarong daraga sa saiyang bansá na garong dai na nya naromdoman liwat. Sya (78), dayupot, nagparahalat saiya sa halawig na mga taon; nakalihis su saiyang pagkaaki, ominimyos asin sarong aldaw nabaretaan na su dati nyang katipan arzobispo sa Manila. Nagbalatkayo nin sa lalaki, ominagi sa Cabo asin ominatubang sa Saiyang Kaliwanagan na gayo (79) asin naghagad na otobón su panuga saiya. Dai sa pagkahimo su pinaghahagad asin ta kun siring nagboot su arzobispo nagboot na andamon su cueva na saindo gayod na nakita linanoban<noinclude></noinclude> irwo2lhefwbd7atvtmjt8916yw4p0ct Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/280 250 1056 4562 4561 2024-10-15T15:52:59Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4561 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>275</center></br> nin mga pagpopogot! Su tagapaghatol kan”—asin gominibo nin sarong katatakang pasabot—“sa marhay na kapaladan naghehélang.” “Si Simoun!” "Ehem, ehem, ehem!”’ Maghinilingan naman si Placido asin su pirotéenico. “Kun ini dai hominélang, . .” “Isasaginsagin an sarong himagsikan!” an baga dai pinagisip na dugang kan pirotécnico, na nagpadokot nin cigarrilio sa ibabaw kan tubo nin sarong quinque; “asin ané kaiyan sa satong gigibohon?” “Patotoohan na nyato, mantang poporogotan kita. . .” Su panaleng abo na dominapo sa platero iyong nakaolang na madangog su kadagosan kan kataga nin tataramon. Garong mangirhat su mga pigsabi ni Chichoy tara huli kan saiyang botobot nagpapahiling nin mapanggadan na mga hiro-hiro asin su pamandokon nya sa malipungaw na japones. “Sabihon nindo na nagooyok huli ta natatakot na lumuwas! Kun makita ko sya...” Ominabo naman nin kotkot na marhay su maestro asin natapus sa nakimahérak sa kagabsan na magharalé. “Alagad minsan siring, maghanda, maghanda,” an sabi kan pirotécnico. duu boot kitang piriton na gumadan asin magadan..." Pinaabo naman su makauugay na patron asin su mga manggagamiang o mga kahinuriiwang nagpuruli sa saindang harong, may mga darang donsol, mga lagadi asin iba pang mga kasangkapan na mga matarom na gayo o bako man na labi, pamamanas o bako man na gayo; harandang ipabakal nin mahal su saindang bu- hay. Lominuwas giraray si Placido asin su priotécnico. “Pagkaalam, pagkaalam!” an togon kan maestro sa luha-luhaan na tingog. ''“Ika na sana an bahala'' kan sakong balo asin mga ilo!” an pakimayo kan matitinubdon sa tingog na orog pang luhaluhaan. Su makautigay naghohonang toktok na sya nin bala asin ilinobong na. Kan bangging ito su mga bantay sa mga tata kan lungsod pinagsaralihidan nin mga artillero na mga peninsular asin kan sumonod na aldaw, sa mga énot na siring kan talé-init, si Ben Sayb na nangahas na maglakaw na amay sa paghiling kan kamugtakan kan mga muralla, nadayag nya sa rorologsotan sa may Lumeta, an bangkay nin sarong daragitay na india, huba<noinclude></noinclude> b0oyqu1e8lpzqha5r0on0fyqbgqyf8b Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/281 250 1057 4568 4567 2024-10-15T15:52:59Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4567 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>276 sa kabtang kan hawak asin pinabayaan. Nangirhat si Ben Sayb asin pakadotdota kaito kan saiyang baston, asin pakatanaw sa mga tata, nagpadagos kan saiyang lakaw, nagiisip na sumurat sa pangyaring ito nin sa­ rong mamondong osipon. Alagad, dai lamang ito nasambit sa mga pahayagan kan mga aldaw na sominonod, su mga pahayagan iyong pinangataman su mga pagkapadarasmag asin pagkadaralinas, na gikan sa mga obak nin batag, asin, huli ta kulang nin bareta, si Ben Zayb mansana na magkomentar nin halawig dapit sa sarong makosog na doros na sa America nakalaglag nin dakol na mga banwaan asin ginikanan nin pagkagadan nin mahigit sa duwang ribo katawo. Sa mga mabansay na saiyang sinabi kabilang an minasunod: “An kamatean nin pagkaugay na orog na gayong HAYAG sa mga banwaan na CATOLICO KI SA ARIN PANG IBA asin an giromdom Kaitong huli kaiyan mansana nagpakasakit huli sa kasangtawohan, nakasadol samuya sa pagdara nin ugay sa mga kapahamakan kan samong mga kapuwa asin magpasalamat ta sa bansang iniho na pinasasakitan na marhay nin mga makokosog na bagyo, daing minaluwas na mga makamoromondong mga hilingon na siring kan mga nagkakirita kan mga nageerok sa Estados Unidos!” Dai pinabayaan ni Horatius su bahigay asin, dai nagorawi kan mga gadan, siring man kan makauugay na ginadan na india, mani kan mga pagpasakit, sinimbag nya sa saiyang Pirotecnia: “Pakatapus nin makuring mga pagkaugay asin mga pagkamaheherakon, si Fray Ibaez, sabi ko si Ben Zayb, naholog sa paghagad manongod sa Filipinas. Alagad nasasabotan. Huli ta bakong catolico asin an kamatean nin pag­ kaugay lalong hayag na gayo, asin iba pa. asin iba pa, asin iba pa.” <center>----------</center><section end="XXVIII"/><section begin="XXIX"/> <center>XXIX</center> <center>''MGA HURING KATAGA DAPIT KI CAPITAN TIAGO''</center> Talis vita finis ita. (380) Si Capitan Tiago nagkaigwa nin marhay na katapusan, kun sa pagkasayod, sarong pambihirang lobong.<noinclude></noinclude> t7xegm8nqhh2tafs7ttv97pfcoizz91 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/282 250 1058 4572 4571 2024-10-15T15:52:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4571 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>277</center> Totoo nganí na pinatanidan kan cura sa parroquia si Padre Irene na nagadán si Capitan Tiago daing kumpisal, alágad su marhay na padí, mapangologólog na nakahoyom, kinirikisí su punta kan dongó asin suminimbag: “Ngatá ta isasabi mo sakó !an mga bágay na iyan! kun isusúhay nyató an pagdápit sa gabós na magadán na dai nagkumpisal, magpapakalingaw kita kan ''De profundis!'' (381) An mga kahigpitán na iyán, síring sa talastas mong marhay, sinósonod kun an dai nakapagsolsol dai man nin ikakabáyad, alágad !ki Capitán Tia­go!... !Asus! mga intsik na mga dai bonyag saimong irinolobong asin may misa de requiem!” Nginaranan ni Capitán Tiago na albacea asin ejecutor kan saíyang testamento si Padre Irene, asin kabtang kan saíyang mga dai-tibáad ipinamana nya sa Santa Clara, kabtang sa Papa, sa Arzobispo, sa mga Corporaciones religiosas, nagwalat nin duwang pólong pisos sa matrícula nin mga estudiante na mga daing súkat. An húring ining katogonan ipinagúhit sa mokná ni Padre Irene, bilang paraampon kan mga bagongtawo na mga mahigos magádal. Pinawaraan ni Capi­tán Tiago nin halaga an pamánang duwang poló may limang pisos na iwinawálat ki Basilio, huli kan mapasalúib na gawé kan hagbayon kan mga húring aldaw, alágad isinulit ni Padre Irene asin saiyang ipinatalastas na kokoahon ito sa saiyang bolsa asin sya an maninimbagan kun ito máging kasal-an. Sa harong kan gadán, na kan sominonod na aldaw dinálaw nin mga dáting kamidbid asin mga kaúgay-nin-boot, pinagorolayan na gayo an sarong gíbong-ngangalasan. Sabi kan hidalé mansanang naghihingagdan, su kalag ni Capitán Tiago napahiling sa mga monja, palíbot nin maságang liwánag. Iliniligtas sya nin Dios, salámat sa dakol na saiyang mga pamisa asin sa banal na pamana. Pinagkomentar su huringhuding, iginogúhit, pinagdetalyar, asin dai lámang nin nagduwaduwa. Pinagsaysay su gúbing ni Capitán Tiago, garoto su frac, botog su limogmogan huli kan pinagsasapang buyó, dai nalingawán su pipa sa pagsigarilyo nin apyan siring man su lálong na ibulang. Su sacris­tan mayor, na itoon man sa pagiriba nagpapatotoo huli sa hiró kan saíyang payo, asin naghohoná na, gadán ito, mapahiling na dara su saíyang sarong ''tásang taju'' na<noinclude></noinclude> 80gdtz3u1eh48h73a1jdilg2gl1owy1 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/283 250 1059 4576 4575 2024-10-15T15:52:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4575 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>278</center> puti huli ta kun dai mapangginhawang itong pamahawan clai masasayod an kagayagayahan maging sa langit, maging sa daga: Nanon god kan temang iniho asin huli ta dai makakapagorolay dapit sa mga nangyari kan ominaging aldaw asin huli ta duman may mga tahur, ipinagpahayag an mga ganan na baga harayo sa katotoohan, may mga pagbana-bana kun baga salokon o dai ni Capitan Tiago si San Pedro sa sarong soltada, kun baga magpopostahan, kun baga daing kagadanan an mga manok, kun mga dai sa pagkalugad, asin sa bagay na ini, siisay an magiging sentenciaclor, siisay an manggagana asin iba pa, mga pasuruhay na namumuyahan na gayo kan mga nagtotogdas nin kadonongan, mga teoria, mga sistema na mga natutugmad sa sarong texto na ibinibilang na dai magkakamale ipinahayag o dogmatico. Laen pa kaini, may mga sinasambit pang mga pasage sa mga novena, mga libro nin mga milagro, mga sabi nin mga cura mga descripcion kan langit asin iba pang mga bagaybagay na siring. Si Don Primitivo, na filosofo, nasa saiyang muraway, nagsasambit nin mga ganan nin mga teologo. “Huli ta dai nin madadaog,” an sabi sa makuring kapangvarihan; “an pagkadaog ginigikanan nin mga kamondoan asin sa langit dai magkakaigwa nin mga kamondoan.” “Alagad may kaipuhan gumana,” an simbag kan tahur na si Aristorenas, “sa panggana yaon an biyaya!” “Magkasi nanggana an duwa!” Na magkasi manggana an duwa dai maaako ni Martin Aristorenas, na pinaagi an saiyang buhay sa bulangan asin sa giraray nakita na sarong manok daog asin saro gana; kun baga man nangyaring may magpatas. Sayang lamang kan pagtaram ni Don Primitivo nin latin, magkikirikiri si Martin Aristorenas, bago an latin ni Don Primitivo madaleng masabotan; pigsasabi nya dapit sa an gallus talisainus, acuto tari armatus, ''an gallus beati Petri bulikus sasabungus sit etc'' (382), sagkod pinagmarahay na gamiton na pangatanosan na ginagamit nin kadaklan tanganing dai nang magkaalo asin magtiwala. “Makokondenar ka, amigong Martin nahoholog ka sa sarong heregia! Cave no codas! (383). Dai na ako makikisugal saimo nin monte! Dai na kita magbabakas! Sinosuhay mo an pagkamakakamhan nin Dios,<noinclude></noinclude> 8x0xqpuf3phdfk0yhpfvrg8cpcdgzwb Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/284 250 1060 4580 4579 2024-10-15T15:52:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4579 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>279</center> peccatum mortale! (384) Sinosuhay mo an katunayan kan Santisima Trinidad: an tolo saro asin an saro tolo! Magingat-ingat ka! Sinosuhay mo indirectamente sa duwang naturaleza, duwang isip asin duwang boot magkaigwa nin saro sanang giromdom! Magingat ka! ''Quicumque non crediderit, anathema sit!'' (385)” Kominirikot si Martin Aristorenas malungsi asin tinatakigan, asin si intsik Quiroga sa dakulang pagaaladka tinangro su filosofo nin sarong marayrahay na tabako asin hinapot sa saiyang mapagyabang tingog: “Sigulo, puwele makolontalata sikilisto gibo bulanan, ha? Ako gadan. ako kolontalata, ha?” Sa ibang mga tompok iyong labis na pinagoorolayan su gadan; pinagpapasuruhayan lamang su gubing na isosol-ot saiya. Iminomokna ni Capitan Tinong an habito nin sarong franciscano igwa pati sya nin saro, daan, rahig asin tinagabangan, mahalagang gamit na, alinsunod sa fraile na, na nagtao saiya ribay sa limos sa tolong polo may anom na pisos, iliniligtas an bangkay sa laad kan gagamban (386) asin sa pangangatig saiya nagbareta nin nagkapirang banal na orosipon na ginono sa mga libro na ipinagtataltag kan mga cura. Si Capitan Tinong, minsan kaniguan an paghalaga sa reliquiang ito, natatalagang itogot ito sa dayupot nyang katood, na kan naghehelang dai nya nagiaw. Alagad sinolang nin sarong sastre sa makuring pangatanosan na, mantang nakita kan mga monja na nagsakat sa langit si Capitan Tiago nakafrac, sukat na sol-otan sya nin frac digdi sa daga asin dai kaipuhan an mga preservativo siring man an mga impermeables, minagubing nin frac kun maduman sa sarong sayawan, sa sarong fiesta, asin bakong ibang bagay an sukat maghalat saiya sa kaitaasan. . . asin Ihilinga! nagkataragbo man na igwa sya nin sarong haman, na ikakatao nya sa halagang tolong polo may duwang pisos barato nin apat na pisos sa habito kan franciscano, huli ta ki Capitan Tiago habo syang magkamit nin ano man na tubo; suki nya, kan nabubuhay pa asin ngunyan pintakasi nya sa langit! Alagad si Padre Irene, albacea asin ejecutor kan testamento, hinaboan su duwang mokna asin nagboot na gubingan su bangkay kan arin man kan saiyang mga daan na gubing, na an olay an Dios dai naghihiling sa gubing. Su dapit solemneng marhay. May mga responso sa<noinclude></noinclude> 3yfap9nyubuqxwzrblozoohbq3792r8 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/285 250 1061 4587 4586 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4586 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>280</center></noinclude>harong, sa lansangan, tolong fraile an nagoficio na garo bagang an saro dai makakayang sa siring kadakulang kalag, ginibo an gabos na mga rito asin mga ceremonias na mahihimo, asin bantog na igwa pa nin mga iinabot, igwa nin mga ''extra'' siring sa mga beneficio sa mga toroteatro. Saro itong gayagaya: dakol na mga kamangyan an tinotong, dakol na mga inawit sa latin, dakol na ginamit na bendita _ _ Si Padre Irene bilang alay sa saiyang katood nagkanta sa tingog na falsete kan ''Dies irae'' (387), sa coro — asin su mga tawo kinorologan na talaga nin payo dahel sa kababagting nin doblas. Si Dona Patrocinio, su dating kalaban ni Capitan Tiago sa pagkabanal, nagmawot na bulanos na magadan sa masunod na aldaw ta matogon nin dapit na orog pa kasolemne. An banal na gurang na babaye dai mangyaring makatios na itong ibinibilang nyang nalupig nang padagos, pagkagadan, mabuhay liwat huli sa dakulang kasolemnehan. Oho, nagmamawot na magadan asin garong nadadangog nya su hinagayhay kan mga tawo na iritoon sa saiyang mga responso: “Iyan an talagang dapit! iyan an talagang sa pagkatataong magadan. Dona Patrocinio!” <center>----</center> <section end="XXIX"/><section begin="XXX"/> <center>XXX</center> <center>''SI JULI''</center> Su pagkagadan ni Capitan Tiago asin su pagkabilanggo ki Basilio madaleng naaraman sa lalawigan, asin sa dangog kan mga masipag na mga nagoontok sa San Diego sasabihon nyamo na lalong binate su huri asin haros iyo sana ito an pinagsarabisabi. Asin siring sa mapapaghalat, su bareta nagkaigwa nin manlaenlaen na porma, nagkaigwa nin mga mamondong kasaysayan, mga makangingirhat, ipinaliwanag su dai nasabotan, hinipnoan su mga kakulangan nin mga bana-bana, an mga ini ibinilang na tunay na nangyari asin an nahaman kaining aswang nakangirhat sa mga bilang magurang mansana kaiyan. Sa banwaan ni Tiani pinagsasabi na an pinakaharaning bana-bana, an pinakaharani, iyo na su hagbayon ipapatapok asin alonggating bulanos na ginadan kan panahon kan paglakbay. Su mga matatakton asin mga<noinclude></noinclude> kpah2e5buxqrbxsv7flhqw91guwab8b Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/286 250 1062 4591 4590 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4590 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>281</center> pesimistas dai nagkasirinangan kainiho asin saindang pinagoorolayan an dapit sa mga pagbibitay asin mga consejos de guerra; Enero bulan na masakit, Enero su sa Cavite asin an mga ito, huli ta mga cura, binirilingan; an sarong makauugay na Basilio daing tagapagampon, dai man nin mga katood. . . “Sinabihan ko na sya!” an hagayhay kan Pangkatiwasayan na Hokom, na garo bagang nakatao na lamang nin hatol ki Basilio; “sinabihan ko na sya. . .” “Mapapaghalat nang dati an siring na bagay!” an dugang ni Hermanang Penchang: “naglalaog sa simbahan asin kun nahihiling na maatiati an bendita, dai nangungurus! Nagtataram sya dapit sa mga hayophayop asin mga kahelangan, abaa, padusa nin Dios! Magkakanigo saiya! Garo bagang an bendita makakadara nin mga helang! Su katumang nanggad, abaa!” Asin kun paanong narahay sya sa sarong indigestion sa pagdomog nin tubig na bendita sa saiyang posod kasabay an pagpamibi kan ''Sanctus Deus'', asin ipinagtogon an siring na paomay sa mga duduman kun magkaigwa sinda nin kulatid o magkaigwa nin doros an saindang tulak, okun manghelang nin damat, asin kaipuhan na pangadyeon sa tataramon na kastila: ::::::::::Santo Dios ::::::::::Santo fuerte ::::::::::Santo inmortal ::::::::::Libranos senor de la peste ::::::::::Y de todo mal. “Dai nagsasala an bolong, alagad darahon an bendita sa kabtang na makolog o may helang,” an sabi. Alagad dakol na mga tawo an mga dai naniniwala sa mga bagay na ini, siring man dai ninda pinapamugtak na padusa nin Dios an pagkabilanggo ki Basilio. Siring man dai sinda nagtutubod sa mga himagsikan, siring man sa mga paskin, midbid na marhay an ugaleng labis namamoninong asin maalam kan estudiante, asin pinagmarhay nindang ipamugtak ito na mga panghimalos nin mga fraile, ta tinobus sa pagpaoripon si Juli, aki nin tulisan, dakulaon na kaiwal nin sarong mapangyaring corporacion. Asin nin huli ta igwa sinda nin maraot na pakasabot dapit sa pangungugale kan corporacion mansanang iyan asin may nagkagiriromdoman na mga dustang panghihimalos, su bana-bana tinobod na iyo an orog kaharani sa katotoohan asin<noinclude></noinclude> pef3yd4o220972tj5wueb09p59qwjui Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/287 250 1063 4596 4595 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4595 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>282</center></noinclude>matanos. “ !Abaang rahay kan ginibo ko kan sako syang pahaleon sa sakong harong!” an sabi ni Hermanang Penchang; “habo akong makipagkamondoan sa mga fraile; kaya sinibot ko syang humanap nin kuwarta.” An katotoohan iyo na ipinagkolog nya sa boot na libre na si Juli ipinangangadye asin ipinagaayuno sya ni Juli asin kun naghaloy pa duman nagpenitencia man kuta. Ngata? kun ipinamimibi kita kan mga cura asin si Cristo nagadan huli sa satong mga sala, dai daw gumibo nin siring si Juli ki Hermánang Penchang? Kan makaabot su bareta sa kamálig na pinageerokan ni Juli asin kan saiyang apo, nangaipo su daraga na oliton saiya nin makaduwa. Hiniling si Hermanang Bali na iyong nagsabi kaito saiya, na baga dai nya nasabotan, dai nya napag-aratidatid su saiyang mga nasaisip; nagbolongbogong su saiyang talinga, namate nyang pominiot su saiyang daghan asin nagkaigwa nin bakong mahusay na galinaw na an pangyaring ito makapupungaw na makalalasig sa saiyang omaaboton. Minsan siring, boot na kumopo sa sarong sirang nin pagsarig, hominoyom, sa paghona dinadarahan ni Herma­ nang Bali nin soba, na magabat na gayo, alagad ipinapangenot na nya an kapatawadan saiya; alagad si Her­manang Bali gominibo nin cruz kan toldo asin kan tangan dangan hinadokan, tanda na nagsasabi kan katoto­ohan. Dangan kaiyan su ngoso kan daraga binayaan sagkod noarin pa man kan daraga, lominungsi, makangingirhat na pagkalungsi, nakamateng binabayaan sya kan mga kosog asin, iyo pa sana bilog nyang pagkabuhay, nawar-an nin pagkatawo, nalonosan. Kan huli sa mga pagkokolog, mga kodot, mga pagwirik nin tubig, mga cruz asin pagbugtak nin mga langkoy na benditado naulian su daraga asin nakamangno kan saiyang kamugtakan, mahimong na nagbolos sa saiyang mga mata su mga luha, saro-sarong tagdo, daing mga siniloksigok, daing mga kamondoan, daing mga hinanakit! Pinagiisip nya si Basilio na dai nin ibang paraampon kundi si Capitan Tiago asin, gadan ini, dai na nanggad nin pagampon asin pakahiwas. Sa Filipinas natatalastas na gayo na sa gabos kakulangan an padrino, magpoon na binobonyagan an saro sagkod na nagagadan, sa pagkamit nin sandagan, magkoa nin pasaporte okun magexplotar nin ano man na industria.<noinclude></noinclude> 9dm739hayi2d8ddcuqwqdjnzl7ryeos Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/288 250 1064 4600 4599 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4599 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>283</center> Asin huli ta pinagsasabi na an pagkabilanggong ito gikan sa panghimalos dahel saiya asin sa saíyang amá, su kamondoan kan daraga nakasampot sa pagkawarai nin pagsárig. Ngunyan nánongod na man saiya an pagligtas saiya, siring kan ginibo saiya kan balukaton sya sa pangagurangnan, asin sarong tingog sa irárom nagsasadol saiya kan pakiran asin iinaatúbang sa saiyang bandingan an sarong makagigíram na bolong. “Si Padre Camorra, su cura!” an sabi kan tingog. Kinákagat ni Julí su saíyang ngábil asin nagdadánay sa mamondong paghorophórop. Huli kan crimen kan saíyang amá, binilanggó su saíyang apó sa pagláom na sa síring na palakaw mátunga su akí. Daing ibang makakapalibre saiya kundí si Padre Camorra, asin si Padre Camorra nagpahiling na dai sya napupuwasan na gayo nin mga tataramon sa paggiromdom sa útang na boot asin sa saiyang ugáleng katapatan naghágad nin pagpakasákit. . . Magpoón kaito naglilikay na si Julí na makasompong saiya, alágad pinapaghadok sya kan cura sa saíyang kamot, pinipildit an saíyang dongó, an saíyang pisngi, pinagsusubahan sya nin mga sobang may kaibang mga kiyat asin nagngingisi, nagngingisi na nagkokodot saiya. Si Juli an dahelán kan hampak, na ginámit kan marhay na cura sa nagkapirang hagbayon na nagrilibot sa barrio na pinagtogtogan su mga daraga. Su mga malicioso pagkahiling saiyang naglabay pormal asin dokó, nagtararom sa tingog na mangyáring madángog nya: “Kun muya ako, maiindultuhan si Cabésang Tales!” Su daraga mináabot sa saindang harong mamondó asin dai namumugtak su mga mata. Naliwat na marhay si Julí; nawará su saiyang gayagaya, dai nin nakakita saíyang nakahoyom, pahangá na magtaram asin garo nganí takot na maghiling kan saiya mansanang lawog. Sarong aldaw nakita sya sa banwa na may dakúlang óring sa ángog, sya na paráting maglakaw na mahusay an panggubingan asin sarong baldit naghapot ki Hermánang Balí kun baga an mga mináhogot nahohólog sa gagamban. “Segúrong seguro!” an simbag kan babaye asin isinaladawan saiya su sito na baga haléna dumán. Huli kan pagkabilanggó, an mga masípag asin mga<noinclude></noinclude> 90xrzvpthq7p4rm40yxjmip3hctffgd Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/289 250 1065 4606 4605 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4605 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>284</center></noinclude>mapasinalámat na mga kadudugó nangagholaw na mag- papakasákit sinda tangáning makalda su hagbayon; alágad nin huli ta sinda gabos dai nakatipon nin tolong pólong pisos, si Hermánang Bali siving sa giráray, nagkaigwa nin orog karahay na kaisipan. “An súkat nyátong gibohon makihumápot sa escribiente,” an sabi. Sa mga makauugay na itong mga tawo, su escribiente sa tribunal iyo su oráculo sa Delfos sa mga griego kan mga énot na panahón. “Kun taohan mo nin sikápat asin tabakó,” an sabi pa, ‘isasabi saimo an gabós na katogonan na mabotog an saimong payo sa kadadangog saiya. Kun igwa kang pisos, ililigtas ka dawá na sa bitis ka na kan bitayán. Kan ilaog sa bilanggoan si Simon na sakong kanatad asin pinagparahampak, huli ta dai nakapagpaháyag dapit sa paghab-on na nangyari sa harani kan saiyang harong, abaa! sa duwang sikapat may kabangá asin sarong rolyong báwang, kinalda ito kan escribiente. Asin nahiling ko si Simón na pahangang makalakaw asin napiritan na maghigd& sa laog nin dai nagkilang sa sambulan, Ay! nalapá su saíyang itukaw, abaa! iyong saíyang ikinagadán!” Inakó su hátol ni Hermánang Balí asin sya mansana an nangakong makikidlay sa escribiente; tinaohan sya ni Juli nin apat na sikápat (388) asin may idinúgang na mga tapang usa na inayaman kan apo. Si Tandang Selo nangangayam na naman. Alágad daing nahimong ané man su escribiente: su bilanggé nasa Manila asin duman dai minalambat an saiyang kapangyarihan, Talastas na gayo kan eseribiente na su saíyang kapangyarihan dai minálampas sa sagkod kan Tiani, alágad kaipuhan na naingatan nya an saiyang marhay na dangog asin mawalat saiya su tápang usa. “Alagad, matatachan ko kamo nin sa madónong na hátol asin iyo na magiba kamo kasi Juli sa Pangkati- wasayan na Hokom. Kaipuhan na omiba si Julí.” Su Panglalawigan na Hokom sarong táwong daing isusugad, alagad kun makita si Juli sakalé mapahiling nin marhay na pakigugalé: uya digdi an kadonongan kan hátol. Sa makúring grabedad dinangog kan Ginóodong Hokom si Hermánang Balí, na iyong nagtataram, pigtataga<noinclude></noinclude> 30d4furlmif88o8icdix03l5z68wc9v Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/29 250 1066 4610 4609 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4609 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Ephemoon" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>24</center></noinclude>asin sinamnohan nin mga balagon. Duman nagerok asin duman nagadan asin duman ilinobong asin sabi sa osipon matabang marhay si Dona Jeronima na sa paglaog kaipuhan na tomagilid. Su saiyang kabantogan na encantada guminikan sa saiyang ugale na itinatapok nya sa salog su mga kagamitan na pirak na saiyang kinaipuhan sa mga masamwang na dulaan na dinadalaw nin dakul na mga ginoo. Sarong hikot nalaladlad sa irarom kan tubig asin namumugtakan kan mga kasangkapan na pinaghohorugasan duman. Dai pang duwang polong taon nagbobolos su salog haros nagsasapagid sa bonganga kan lungib, sa diitdiit naghaharayo duman bi­ lang nalilingawan na kan mga indio su giromdom kaito.” “!Marayrahay na alimat!” an sabi ni Ben Zayb, “masurat ako nin sarong pasal (80). Makayoyogto!” Nagiisip si Doña Victorina na magerok sa ibang lu­ngib asin masabi na kuta kan maagawan sya ni Simoun kan tataramon. “Alagad anong sa ganan mo kaiyan, Padre Salvi,” hinapot su franciscano na nalologom sa sarong paghorophorop; “bakong sa ganan mo an Saiyang Kaliwanagan, sa lugar na taohan nya nin lungib, sukat na ilinaog nya sa sarong beaterio, halimbawa sa Santa Clara?” Hiro nin pagtaka sa ki Padre Sibyla na nakakita ki Padre Salvi na nangibigkibig asin pinasalimbadan ki Simoun. “Huli ta bakong matanos,” an padagos ni Simoun sa orog, kadakulang pakaalam (81), “taohan nin batong ontokan an sarong tinotuya-tuya nyato sa saiyang mga paglaom; bakong sa banal na sa siring na bagay ipamantaag sya sa mga sugot, sa sarong lungib, sa pang­ pang nin salog; namamarong nin boring-kantada asin ananaklot. Lalong marahay gayod, orog kabanal, orog kamabansay, orog kaoyon sa mga pinagtotodan sa bansang ini na laomon sya sa Santa Clara bilang sarong bagong Heloisa, pagtaga-giawon asin pagtaga-rangahon sya. Anong sabi mo?” “Dai ko mahihimo asin dai ko sukat paghokman an gawe kan mga arzobispo,” an binabarodan na simbag kan franciscano. “Alagad gobernador eclesiastico ka, nasa lugar kan arzobispo nyato, ano ang gigibohon mo kun siring an mangyari saimo?” Kominirogkirog si Padre Salvi asin matoninong na<noinclude></noinclude> kshwlwy8j6phu7vw4dsrbe5gw1xjwh4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/290 250 1067 4615 4614 2024-10-15T15:53:00Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4614 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>285</center> hiling su daraga na sa ibaba su mga mata asin nasosopog nin marhay. Masabi an mga tawo na kaniguan na pagmakolog nya ki Basilio, dai nakakagiromdom an mga tawo kan saiyang utang na boot asin an pagkabilanggong ito, siring sa sabi, huli saiya. Pakatapus nin makatolo o nin makaapat na pagkaghad, huli ta su Ginoong Hokom igwa kan makanos na ining kaugalean, nagsabi na an iyoiyong tawong makakakalda ki Basilio si Padre Camorra, kun mamuya ini asin kanigoan an sa boot na pinaghihiling su daraga. hinatolan nya sya na omonay syang makiolay sa cura. “Aram nindo an saiyang lasig; hinawas sa bilanggoan su saimong apo ... Igo na an saiyang inporme sa pagdestierro sa sarong bag-ong mamondag o iligtas sa kagadanan an sarong binilingan.” Daing korokaalo si Juli, alagad si Hermanang Bali su hatol baga sa nabasa nya sa sarong novena; handang ibanhan sya (389) sa convento. Maduman pa naman sya ta malimos sya nin escapulario sa halangang apat na sikapat. Alagad nagkikirikiri si Juli asin habong dumuman sa convento. Si Hermanang Bali na naghohonang nasasalom nya an dahelan Si Padre Camorra na sa ibang pagngaran si kabayo asin makaraw na marhay pinaglilinga sya: “Dai kang sukat ikatakot kun kaiba mo ako!” an sabi; “dai mo nabasa sa librito ni ''Gurang Basio'' na itinao kan cura, na an mga daraga sukat magpaconvento, minsan dai maisihan kan mga magurang, tanganing iosip an mangyayari sa harong. Abaa! an librong ito linimbag sa kapahintogotan kan Arzobispo, abaa!” Si Juli, dai na nakakatios asin sa pagmawot na mapotol su olay-olay, nakimaherak sa devota na dumuman kun muya sya, alagad kun an ginoong Hokom nagsabi na an mga makimaherang nin sarong aki pang lawog nakakahiro labis kan sa sarong gurang, na an ambon iinooran kan langit sa mga burak na lab-asna burak nin labis sa mga roloyos, an metapora nagluwas na maraot na gayo. Dai nagsimbag si Juli asin luminusad su duwang babaye. Sa lansangan su daraga nakisuhay nanggad sa pagduman sa convento asin nagpuruli sa saindang barrio. Nagkolog su boot ni Hermanang Bali huli sa kakulangan nin paniwala nanghihimalos sa pagtala-ta saiya<noinclude></noinclude> 5k8nffsddvbb0re8r75v91pjhyjkd6u Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/291 250 1068 4619 4618 2024-10-15T15:53:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4618 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>286</center></noinclude>nin haláwig na sermon. An katotoohan iyo na su daraga dai makakagibo nin síring na dai nagkondenar sa saiyang sadiri, na dai sya konderon kan mga tawo, na dai sya kondenarón kan Dios! Nagkapira sya padangoga na kun gibohon nya an pagpakasákit papaluwason an saíyang amá minsán síring hominabó sya, minsan nganí nagkukuráhaw sa­íyang sedangan (390) nagpapagirom saiya kan saíyang sa áking katongdan. Asin ngunyan, súkat na gibohon nya ki Basilio, su saíyang katipan? Mahoholog sya sa mga paglanghad mga harakhak kan bílog na linalang, si Basilio mansana magbabasangbásang saiya; dai, noarin pa man. Orog pa nganí ta dati nang condenada huli ta maráot na aki. An makauúgay na si Juli nagtíos pa kan mga pagdadágit saiya kan saíyang mga kadugó na, daing pagararam kan alonggating mangyari sainda kasi Padre Camorra, pinagologolog su saiyang mga katakutan. Maninikmit (391) daw si Padre Camorra sa sarong tagaoma na dakol na mga daraga sa banwaan? Asin su mga marahayon na mga babaye nangagsarambit nin mga darágang mayaman asin mga marayráhay, na mga labi o bakó man na gáyong mga napahámak. Asin alintanang siring, kun badilón si Don Basilio? Nananáhob sa talinga si Julí, nakalákop su paghiling na baga naghahánap nin sarong tingog na magtaram huli saiya, pinaghihiling su saíyang apo; alágad napupula su apo asin nakapotítok su mga mata sa saíyang garod nin pagkaparaáyam. Haros daing pagkatórog kan bangging ito. Mga pangatorogan asin mga kapurisawan, iyan nang malipungaw iyan nag madugó, nagsasaráyaw sa saíyang pag­ hiling, asin mandiit-mandiit nagigimata naglalangoy sa malípot na gan-ot. Sa paghoná nya nakakadangog sya nin mga potok nin badil, naghohoná syang nakikita nya su saíyang amá, su saíyang amá na kanigúan an ginibo huli saiya, nakipagbaka sa kakadlaganan, pinagosig síring sa háyop huli ta nangalangálang na iligtas ito. Asin su angka (392) kan amá binabáliw asin namidbid nyang si Basilio, naghihingagdan asin hiníhiling nin mga mapanghimásol na paghiling. Nagbabangon su daing pálad, namimibí, naghihibi, ináarang su saí­yang iná, su kagadanan, asin may hidalé na linúpig na sya kan katakútan, kun bakó pa sanang banggi domina-<noinclude></noinclude> od7e9vypgu2bvgqxriw6rv48w8kuljg Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/292 250 1069 4623 4622 2024-10-15T15:53:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4622 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>287</center> lagan na kutang dagosdagos sa convento, mangyari na kun anong mangyari. Ominaga asin su mga mamondong galinaw, su mga kangirhatan kan mga anino nagpururawas su iba. Dinarahan sya kan liwanag nin mga pagsarig. Alagad, su mga bareta pagkahapon mga makangingirhat; may mga pinagorolayan na mga binaradil asin makagigiram sa daraga su banggi. Sa pagkawarai saiya nin pagsarig pinagmarhay nya pomahonod tolos mansanang lumiwanag asin humogot pakatapus: gabos, maliban sa pagagi sa siring na mga kasakitan! Alagad su daliwawa nagdara nin mga bag-ong pag­ sarig asin su daraga habong maglusad sa harong, minsan magpasimbahan. Natatakot syang makapahonod. Asin sa bagay na siring ominagi an nagkapirang aldaw: nangangadye asin nagsusumpa, nagaarang sa Dios asin nagmamaw-ot kan kagadanan. Sarong pagpahingalo su aldaw, naghahalat si Juli nin sarong gibong-ngangalasan; an mga bareta na mga hale sa Ma­ nila, minsan may mga dugang nang minaarabot, na sa mga bilanggo su iba nagkaramit kan saindang kaligtasan salamat sa mga tominabang asin sa mga lasig ... May sinakripikar, siisay daw? Nangibigkibig si Juli asin nagpuli sa saiyang harong pigkakagat su mga koko sa saiyang mga moro. Asin sa bagay na siring minaabot an kabanggihon saen an mga katakutan, na nagdakula na gayo, garong mga binaraliw sa mga katotoohan. Natatakot si Juli sa pangatorogan, natatakot na kumatorog, tara an saiyang pangatorogan, sarong padagos na kapurisawan. Mga paghiling nin kahimasolan minaralagbas sa saiyang alobaob tolos mansanang minapiyong sya, mga hinanakit asin mga inagrangay minaiririod sa saiyang talinga. Nakikita nyang lagalag na naglalakaw su saiyang ama, gotom, daing paghingalo, daing kamoninongan; nahiling nya si Basilio na naghihingagdan sa dalan, nalugadan nin duwang bala, siring sa saiyang pagkakita kan bangkay kaitong kanatad, na ginadan alintanang dara kan Guardia Civil. Asin nakita nya su mga gapus na nagirirarom sa laman, nakita nya su dugo na nagluluwas sa ngimot asin nadadangog nyang pinagsasabihan sya ni Basilio: “Agawa ako, agawa ako! ika sana an makakaagaw sakuya!” Dangan minadaging an sarong harakhak, minasalingoy asin nakikita su saiyang ama, na pinaghi-<noinclude></noinclude> sivpxdwot41nkhhz8isvgs7gu6ico64 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/293 250 1070 4627 4626 2024-10-15T15:53:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4626 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>288</center> hiling sya nin mga matang pano nin mga kahimasolan. Asin nagigimata si Julf, minabangon sa saiyang banig, pinapaagi su kamot sa angog sa pagamoyokos kan sai­ yang banig, pinapaagi su kamot sa angog sa pagamoyo­ kos kan saiyang buhok: malipot na hinang, siring kan hinang nin kagadanan, minapadalimasa kaito! “Ina, ina!” nagsisiloksigok. Asin alintanang nangyayari iniho sa mga nagtitigayon na maogmang gayo kan mga kapaladan kan mga banwaan, su nagboboot kan mga panggaganan na sosog sa katogonan, an minarangsa sa sandagan asin minagamit kan katanosan tanganing pangatigan an kosog, mga natotdrog sa katiwasayan. Sa katapusan, ominabot an sarong tagapaglakbay na hale sa Manila asin nagosipon na pinaruluwas su gabos na mga bilanggo maliban ki Basilio na mayo nin tagapagampon. Pinagsasabi sa Manila, an dugang kan taga­ paglakbay, na su hagbayon itatapok sa Carolinas, pinapirma nang dati sa sarong kahagadan saen nalalagda na hinahagad nya ito sa rogaring nyang kabot-an. Nakita kan tagapaglakbay su sakayan na madara sainda. Tinapus kan baretang ito su mga pagduwaduwa kan daraga, na pagal nang marhay su pagisip dahel sa halawig na mga banggi nin kapupuka asin sa saiyang makangingirhat na mga pangatorogan. Malungsi asin nakalakop su mata, hinanap si Hermanang Bali asin, sa tingog na makatatakot, nagsabi saiya na handa na asin naghapot kun muya syang ibanhan. Naogma si Hermanang Bali asin naghinguhang mapatiwasay sya, alagad si Juli dai naghimate asin nag­ mamadale lamang na makadatong tolos sa convento. Nananosano, isinol-ot su pinakamarayrahay nyang bado asin garong tagob na gayo nin kabuhayan. Kaniguan na taram minsan baga dai baragay. Naglakaw na sinda. Sa enotan si Juli asin nababaldi ta nababayaan nya su saiyang kairiba. Alagad sa paghaharani sa banwaan, luhayluhay na binabayaan sya kan kinokorab na dadyang (393), daing girong na minasalingoy, nawawara su saiyang holaw hinaharalipot su saiyang mga lakad, dangan nahuhuri. Nangaipo na dagkahon sya ni Hermanang Bali. “Mahuhuri na an satong pagdatong!” an sabi. Padagos na malungsi si Juli, sa ibaba su mga mata, dai nangangahas na itingkalag an mga ito. Sa saiyang<noinclude></noinclude> 56m3ssg88ey6mse9ot63j93y2vt8tu5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/294 250 1071 4632 4631 2024-10-15T15:53:01Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4631 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>289</center> akalá pinaghihiling sya kagabsan asin itinotokdó sya kan moró. Sarong táwong malíwag nagsisiwik sa saiyang pagdangog, alágad nagbibinongog sya asin padagos kan saíyang paglakaw. Alágad, pagkan-awi kan convento, ominantoró asin nagpoón nin pangibigkibig. “!Bomalik kita sa barrio, bomalik kita!” nakimahérak na pinógol su saíyang kairiba. Nagamiritan si Hermanang Bali na kapotan sya sa takyag medyo pinaggóyod, pinaglilingá na pinagoosipan dapit sa mga libro nin mga fraile. Dai nya sya pababayaan, dai syang súkat, ikatákot; si Padre Camorra may ibang mga bágay sa payo; si Julì saró lámang na dukhang taga-oma ... Alagad pagdatong sa tatákan convento, okun casa Parroquial, nangotiil na gayo si Juli na dai sya másakat asin kominopó sa parel. “Dai, Dai!” nakikimahérak panó nin katakutan; “oh, dai, dai, magdara kang hérak! ...” “Abaa kamangmang...” Luhaylúhay syang itinótonyod ni Hermánang Bali; nanunúhay si Juli, malungsí, maraoton su pamandok. Su saíyang paghiling nagsasabi na nahihiling nya sa sa­ saiyang atúbang su kagadanan. “!Marhay, mápuli kita kun habó ka!” sa katapusan hominagayhay su babáyeng marahay na dai nagtutubod sa arin man na túnay na pangánib. Si Padre Camorra, minsan nababantog, dai mangangahas sa saíyang atúbang. “Darahón sa tapokán an makauúgay na si Don Ba­silio, badilon sya sa dalan na sabihon na boot domolag! ”suminabi pa; “kun ako gádan dangan kaiyán maárabot an mga pagbabásol. Kun mánongod sakó, dai lámang ako nin utang na boot saiya. Dai sya makakapaghinanakit sakuyá!” Iyo ito an golpe desisibo. Sa atúbang kan panghimásol na iní, may kaibang kaangotan, pagkadaihi-nin-pagsárig, síring sa sarong mináhogot, piniyong ni Juli su saíyang mga mata tanganing dai niya mahiling su bongaw na saiyang tatagbangán asin natatalagang lominaog sa convento. Sarong hagayhay na garong agmáod nakaluwas sa saiyang ngusó Sinonod sya ni Hermánang Balí na pinagtaohan sya nin mga kapatanidan ... Pagkabanggi pinagsarabisabi sa hababang tingog asin sa makuring misterio an mga manlaenlaen na nang-<noinclude></noinclude> ckbt0uvk7z3tdvmdlr1c9nqj16xl84h Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/295 250 1072 4638 4637 2024-10-15T15:53:01Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4637 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>290</center></noinclude>yari kan hapon na ito. Sarong daraga lominampaw sa bintaná kan convento, huminugpá sa kagapoán asin nagadán. Haros kan oras mansanang ito, saró man na babaye nagluwas sa tatá asin naglíbot sa mga lansangan nagkukuráhaw síring sa sarong rongaw. Su mga maálam na mga magnaratad dai nangarahas na maghilwas kan mga pagngaran asin dakol na mga iná an nagkorodot sa saindang mga áking babaye huli ta nagpakahilwas nin mga katagang makapagaboy sainda. Pakatapus, haloy nang marhay pakatapus, sarong gurang na halè sa sarong barrio asin nagparaápod sa tatá kan convento na pintó asin nababantayán nin mga sacristán. lyong ipinagaapod kan gurang su saiyang kamaoo, kaiba su payo, nagtutupga nin nalalamos na mga kinuráhaw, dai saráyod síring kan sa sa­rong pula, sagkod na inalaw sya sa pákol asin ipinagtotonyod. Dangan napasíring sa harong kan gobernadorcillo, alagád sinabihan sya na dai su gobernadorcillo, nasa convento; napaduman sa Pangkatiwasayan na Hokom, alagad su Pangkatiwasayan na Hokom dai man,itoon sa convento; napasiring sa cuartel; su Teniente sa Guardia Civil nasa convento. Su gurang nagpuli sa sa­ iyang barrio naghihibing garong akí: su saiyang mga inóngal nadadangog sa tahaw nin kabanggihon; kinakagat kan mga lalaki su saindang ngabil pinagtatagbó kan mga babaye su saindang kamot, asin su mga áyam nasa saindang harong, tarakot, garahag su ikog! “!Ah, Dios, ah, Dios!” an sabi nin sarong dukhang babaye, maniwang huli sa kaaayuno: “sa saímong atubang daing mayaman, daing dukhá, daing putí, daing itom ... gigibohan mo kami nin sandagan!” “Ohó,” an simbag kan agom na lalaki; “bastang an Dios na ining ipinagbabalangíbog bakong togdas lámang, sarong gayuma! Sinda an mga énot na dai minátubod saiya!” Sa ikawalong horas nin banggi, pigsarabi na labing pitong fraile, mga haralé sa kataráning na banwaan,iritoon sa convento naghuhurunta. Kan sominonod na aldaw, si Gurang Selo naghalè sa barrio sagkod lamang dara su saiyang sa paraayam na garod. <center>----------</center> <section end="XXX"/><noinclude></noinclude> auiogpjd19b9n20fjeqtmeov3rc7vlz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/296 250 1073 4645 4644 2024-10-15T15:53:01Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4644 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>291</center></noinclude><section begin="XXXI"/> <center>'''XXXI'''</center> <center>'''''AN HALANGKAW NA EMPLEADO'''''</center> ::::::::''L’Espagne et sa vertu, L’Espagne et sa'' ::::::::''grandeur Tout a 'en va! (Victor Hugo)'' Su mga pahayagan sa Manilá orukupádong marhay sa pagbaretá kan sarong bantog na paggadan na nangyari sa Europa, huli sa mga kaomawan asin mga pagbabantog sa nagkapirang mga predicador sa capital, huli kan tagumpay na maribok nang maribok kan opereta francesas, na pahangang magpakasúrat nin articulo dapit sa mga katampalasanan na ginigibo sa mga lalawigan nin sarong pangkat nin mga tulisan na pinamamayohan nin sarong pamayo na makangingirhat asin mabangis na pinagaapod ''Matanglawin.'' Iyo sana, kun an sinasalákat convento o kastilá, dangan minaluwas an mga haralábang articulo na nagpapaháyag nin mga makatatákot na mga pananaysay asin nangaghahagad na likosan an mga ito, mahigpit na mga pagsusundan asin iba pa, asin iba pa. Sa bágay na ini dai sinda nakapangataman sa nangyari sa banwaan nin Tiani, dai man nin damgo, dai man nin huringhuding. Sa mga pribadong pagtorotiripon may pigsarabisabi, alágad gabó makalilíbong, dai naseseguro, hilakong marhay, dai nganí àram kun siisay an pinaglapastanganan, asin su mga orog na mga magpahiling nin kapangitingan (394), nagpakalingaw tolos kaito sa paghona na may pakalábot sinda sa angkos o sa mga kadudúgong napaglapastanganan. An iyoiyong naaraman na daing duwaduwa iyo na si Padre Camorra napiritan na humalé sa banwaan sa pagbalyo sa iba o magérok sa sarong panahón sa Manila. “Ugay man ki Padre Camorra!” an hagayhay ni Ben Zayb na ibinibilang itong maugayon; “maogmahon syang marhay, igwa nin mabansay na pusó!” Daing duwaduwa na nagpakaluwas su mga estudiante sa kahagadan kan saindang mga kadudugó, na daing pinatáwad na mga gastos, mga pasíb, anó man na pagpakasákit. An enot na nakaligtas, siring sa mapapaghalat, iyo si Makaraig asin an huri, si Isagani, ta si Padre Florentino dai nakaabot sa Manila kundi sarong semana pakatapus kan mga pangyayari. An siring na mga gawé nin pagkaúgay nakatao sa General kan pagapod na maugayon asin maherakón, na humáring idi-<noinclude></noinclude> q8ds6ps7ttz2ym7csqjw2069sle0egr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/297 250 1074 4649 4648 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4648 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>292</center> nugang ni Ben Zayb sa saiyang mga adjetivo. An iyoiyong dai nakaligtas iyo an makauugay na si Basilio, na nasosombong pa na igwa sya nin mga librong ipinangangalad. Dai nyamo aram kun iyong boot sabihon su tratado nin ''Medicina Legal y Toxicologia'' ni Dr. Mata, o sa nagkapirang folleto na nagkakoroa saiya dapit sa mga bagaybagay kan Filipinas okun an duwang iniho; pinagsasabi man na nagpapabakal sya sa hilom nin mga kasuratan na ipinangangalad asin sa dai nin palad naholog su gabos na kahigpitan kan timbangan nin sandagan. Nag-orosipon na nagsarabi sa Saiyang Kahalangkawan: “Kaipuhan na magkaigwa nin saro tanganing maingatan an marhay na dangog kan may-kapangyarihan asin dai sabihon na pinaribok tang marhay sa daing kanongdanan. Enot sa gabos an may-kapangyarihan. Kaipuhan na may sarong mawalat!” “Saro sana an matada, saro na,” alinsunod ki Padre Irene, maging sorogoon ni Capitan Tiago kaito. “Dai nin naghagad saiya.” “Sorogoon asin estudiante?” an hapot kan Saiyang Kahalangkawan; “kun siring iyan, iyan an mawalat!” “Itogot logod sakuya kan Saimong Kahalangkawan,” an pahayag kan halangkaw na empleado, na natagbong itoon; “sinarabihan ako na an barobatang iyan sarong estudiante sa Medicina, marhay an pagtaram dapit saiya kan saiyang mga profesor... kun magdadanay na bilanggo masasayang an sangtaon, asin huli ta matapus sa taon na ini... ” Su pakilabot kan halangkaw na empleado sa kapakanan ni Basilio, sa lugar na makatao saiya nin karahayan, nakaraot saiya. Haloyhaloy nang sa pagoltanan kan empleado asin kan Saiyang Kahalangkawan igwa nin pagkakahigot, mga kamorondoan, na nagkadurugangdugangan huli sa kutsokutso. Kinokurab kan homoyon su Saiyang Kahalangkawan asin suminimbag: “Iyo? kun siring lalong kaipuhan na magpadagos na bilanggo; saro pang taon nin pagadal, sa lugar na makaratak saiya, makakatao saiya nin karahayan, saiya asin sa gabos na ngapit mga mahoholog sa saiyang mga kamot. Sa kadakolan na mga panglalatihan (395) saro bakong maraot na medico. Tamang dahelan na mawalat sya! Asin ngapit masarabi an mga mangbabakleng mga<noinclude></noinclude> jjbtyskar23j7rgarfrq8y0m19d66vu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/298 250 1075 4653 4652 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4652 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>293</center> filibusterrillo na dai nyato pinangangataman an bansa!” an sabi pa kan Saiyang Kahalangkawan kaiba an mapagtuya-tuyang ngisi. Nasayod kan halangkaw na empleado su saiyang pakalapas asin isinaboot nang gayo su causa ni Basilio. “Alagad an hagbayon na iyan sa paghona ko iyo an orog na daing sala,” suminimbag na may baga pagkatakot. “Naokupar syang marhay sa mga libro,” an simbag kan kahilom. “Oho, mga kasuratan dapit sa Medicina asin mga folletos na isinururat nin mga peninsulares... na dai pa ngani nagkakatarabas su mga dahon ... asin anong boot sabihon kaiyan? Laen pa, an hagbayon na iyan dai sa dulaan sa pansiteria, dai man nakilabot sa ano man na bagay . . . Siring sa sinabi ko na, iyo an orog na daing sala...” “¡Orog na gayo karahay!” an maogmang hagayhay kan Saiyang Kahalangkawan; “sa bagay na ini lalong magiginhawahan an padusa asin mapapanganinohan huli ta nakakatao nin takot! An pagpapamahala iyo an paggibo nin siring, kagurangnan ko; sukat na para­ ting sakripikaron an karahayan nin sard sa karahayan nin kadaklan ... Alagad labi pa an sakong ginigibo: sa karahayan nin saro, kinokoa ko an karahayan nin gabos, iliniligtas ko an principio kan may-kapangyarihan na nanganganib, iginagalang asin naiingatan an marhay na dangog. Sa gawe kong iniho nasasagwe ko an mga kamalean nin mga sadiri asin ibang tawo!” “Alagad an Saimong Kahalangkawan dai natatakot. .. kan paninimbagon?” “Anong sakong sukat ikatakot?” an saligbaton kan General na dai na nakakatios; “dai akong katigayonan dapit sa mga kapangyarihan na magagamit ko kun muya ako? Dai ko daw magibo an nakakatao sakd nin gana sa orog karahay na pagpalakaw kan pamahalaan kan kaporoan na ini? Anong sakong matakutan? Mahimo daw nin sarong sorogoon na ikahabla ako an mga hokoman asin hagadan ako nin paninimbag? Ka! Asin ako may katigayonan, kaipuhan ngonang omagi sa Ministerio, asin an Ministro ...” Ilinamano su kamot asin nguminisi. “Su Ministro na nagngaran sakuya, an demonio sana an nakakaaram kun haen asin ibibilang nyang may<noinclude></noinclude> 856kragj9gdnrwiw40kngvnxca5x74g Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/299 250 1076 4657 4656 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4656 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>294</center> dangog nya kun makapagpataratara sakuya pagbalik ko! An sa ngunyan, iyan lilihisan ko .. . asin mahahadit na marhay ... An masalihid sakuya masisibot kan bag-o nyang katongdan asin dai makakapagngarongato sa bagay na daing kaniugtakan. Dai po ako nin ano man kundi an sakuyang conciencia, napupuwasan an sakong conciencia, asin ano kun anong pamugtakan sakuya ni fulano asin ni manggano. An sakuya pong conciencia, an sakuyang conciencia!” “Iyo, sakuyang General, alagad an bansa ...” “!Ika ika ika ika! An bansa, anong labot ko kan bansa? Sakale, may kapangakoan ako saiya. Utang ko daw saiya an sakong katongdan? Iyo daw an nagpili sakuya?” Nagkaigwa nin sarong hidale nin dai-pagkainalohan. Doko su payo kan halangkaw na empleado. Dangan, si­ring sa may hinolawan, itinongkahal ito, ipinotitok su mata sa General asin, malungsi asin medyo nangingibigkibig, suminabi kaiba an pinopogolan na dadyangan: “Dai bale, sakuyang General, dai bale iyan! Bakong an banwaan na filipino an nagpili saimo, kundi an Es­ pana, matanos na gayo na trataron nin marhay an mga filipino tanganing dai ninda panghimasolon an Espana! Sard pang dahelan sakuyang General! An Saimong Kahalangkawan pagdi nangako na magpapalakaw kan pamahalaan kaiba an sandagan, paghanap kan karahayan...” “Asin ano dai ko iyan ginigibo?” naghapot su Saiyang Kahalangkawan anggot na asin lomimakad nin saro; “dai ako nagsabi saimo na kinokoa ko sa karahayan nin saro an karahayan nin gabos? Tataohan mo ako ngun­ yan nin mga adal? Kun dai mo nasasabotan an sakong mga gawe, anong sala ko kaiyan? Pinipirit ko daw ika na makilabot sa sakong mga paninimbagan?” “Daing duwaduwa na dai!” an simbag kan halangkaw na empleado na tominanos na may darang kahambogan; “dai sako nagpipirit an Saimong Kahalangkawan; an Saimong Kahalangkawan, na makilabot ako sa saimong paninimbagon! haen man an pagsabot ko kan sa­ kuya, asin mantang uya sakuya, mataram ako kun siring tara halawig nang dai akong kaalo. Oh, dai logod. Oh, dai paggibohon kan Saimong Kahalangkawan an mga roralamanong iyan hub ta minsan napadigdi ako huli sa katongdan na ini o ito dai nangangahologan na<noinclude></noinclude> 8cipddal0j6kibf8442dpvdd61d0wsq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/3 250 1077 4663 4662 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4662 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>Publicación kan</center> <center>COMISIÓN NIN CENTENARIO NI JOSÉ RIZAL</center> <center>----------------------------------</center> <center>MGA SINURAT NI JOSE RIZAL TOMO V '''EL FILIBUSTERISMO''' '''''(Kadagosan kan NOLI ME TÁNGERE)''''' ni '''''JOSÉ RIZAL''''' EDICIÓN KAN CENTENARIO <center>-----------------------------------</center> <center>MANILA</center> <center>COMISION NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL</center> <center>1 9 6 2</center><noinclude></noinclude> 31mt0bqxi5yj5y1r9ztrqmjyn3lmokc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/30 250 1078 4667 4666 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4666 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>25</center></noinclude>nagdugang: “Bakong angay na isipon an dai mangyayari. Alagad mantang alimat na pinaghohororonan, dai nindo malingawan an orog kagayon huli ta iyo nanggad an totoong bulanos, su sa gibong-ngangalasan ni San Nicolas, na nakita nindo an karogmokan kan saiyang simbahan. loosip ko ki ginoong na dai sa pakaaram kaiyan. Garong kan enot, su salog siring man su danaw, lakop nin mga angongolkol, darakulaon asin manibong marhay na inaatake an mga baroto asin pinapakiribadkibad sa saro sanang piltik kan ikog. An satong mga cronica nagbabareta na sarong aldaw, sarong intsik na bakong bonyag na sagkod kaito habo pang maging cristiano nagagi sa atubang kan simbahan, kan panale sanang pomahiling saiya su demonic sa lawog nin angongolkol, binalitwa su baroto tangani masiba sya asin darahon sya sa gagamban (82). Sa pasabong nin Dios, kan horas na ito inarang kan intsik si San Nicolas asin naging gapo tolos mansana su angongolkol. Su mga tawo kaito nagsasabi na su halimaw mahihimong mamidbid sa mga katipak na bato na nagkatarada saiya (83); kun manongod sako mapapatotoohan ko namamansayan ko pang marhay su payo asin sa paghiling kaito masasabi na dakulaon su halimaw.” “!Katakataka, katakatakang alimat!” an sabi ni Ben Zayb, asin nangako na masurat nin sarong articulo. Su descripsion kan halimaw, su kangirhatan kan intsik, su tubig sa salog, su mabotong... Asin nangako na pagaaragid-agidon nya an mga katinubdan. Huli ta hilingon mo, sarong intsik na bakong bonyag mag-arang sa tahaw nin orog kadakulang panganib sa saro naman na santo na namidbid nya lamang sa dinangpagdangog asin dai nya pinaniwalaan . . . Digdi dai nababagay itong talinhaga na ''lalong-mahalaga an maraot na mid­bid ki sa marahay na mimidbidon.'' Kun ako sa China asin mamugtak ako sa siring na kasibutan, aarangon kong enot an santo na orog kadai midbid sa calendario bago si Confucio o si Budha. Kun an bagay na ini hayag na kahalangkawan kan catolicismo o kapang-alang-alangan na dai bagay asin salang bunga nin mga hotok nin madilaw na lahi (84), mapapaliwanag lamang iyan kan tulahok na pagadal kan an antropologia. Asin inarog ni Ben Zayb an daging kan tingog nin sarong catedratico (85) asin kan saiyang toldo guminu-<noinclude></noinclude> f4v04924iczmst6w4wi8cm9305tg1ut Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/300 250 1079 4671 4670 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4670 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>295</center> tinatalikdan ko an sakong mga katanosan asin mamugtak ako sa papel nin oripon, daing tingog, daing karapatan! Habo ko na mawara kan España an magayon na ining imperio, an walong laksang iyan na mga kampon na mga mahoyo asin mga matinios na mga nabubuhay sa mga maleng pagtiwala asin sa mga pagsarig; alagad habo man na digtaan an sakong mga kamot sa daing haros na paggagamit sa mga iyan. Habo ko na sabihon sagkod pa man na, laglag na an pangongoripon, pinagpadagos pa giraray kan España na pinakarhay na gayo sa irarom nin matanog na mga palakaw. Dai, an España tanganing maging dakula dai nagkakaipo na maging mabangis; an España igo na sa saiya mansana, an España lalong dakula kaito kasu an rogaring pa sana nya su daga na naagaw nya sa mga kamog kan moros! Ako man kastila, alagad sa ibabaw kan sakong pagkakastila yaon an sakong pagkatawo asin sa atubangan kan España asin sa ibabaw kan Espa­ña yaon an saiyang dangog, yaon an mga haralangkaw na pagsusundan nin mga marhay na kaugalean, an mga magkagurang man na mga pagsusundan nin dai mababag-ong sandagan! Ah, nagtataka ika na magisip ako nin siring, huli ta ika daing pagalamaam kan kadakulaan kan ngaran na kastila, dai ka kaiyan, dai; nagagalinaw mo iyan sa mga orang, sa mga kapakan-an; sa saimo an kastila mangyaring maging parahab-on sa dagat, putikon, gabos bastang makapagingat kan gabos na saiya; kun manongod sakuya, kaipuhan na mawara kan kastila an gabos, imperio, kapangyarihan, mga kayamanan, gabos, gabos bago an dangog! Ah, kagurangnan ko! Minasolang kita kun satong nababasa na an kosog pinangingibabaw sa katanosan, asin minaopak kita kun nahihiling nyatong isinasagawe bako sanang binibiring kundi ibinobugtak sa paglingkod tanganing makapagboot... Nin huli mansana ta minamahal ko an España, nagtataram ako digdi asin inaangat ko an pagkorondot kan saiyang kiray! Habo ko na sa mga madatong na panahon isombong syang madrastra nin mga bansa, halimaw sa mga banwaan, mabangis sa mga saraday na poro, huli ta maluwas na sarong mangirhat na paglanghad sa mga mabansay na mokna kan satong mga hade kan panahon! Paanong inootob nyato kan saiyang sinanglitan na tipan? Pinanugaan ninda an mga porong iniho nin pagampon asin pagkamatanos<noinclude></noinclude> d9uctkx2gpm50ff6ma44oflixbhuvkz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/301 250 1080 4675 4674 2024-10-15T15:53:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4674 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>296</center> asin satong kinakawatan an mga kabuhayan asin pakahiwas kan mga nagoorontok diyan; pinangakoan ninda nin budhaya (396) asin inoolang iyan nyato, ta natatakot kita na mangaghorot an mga iyan nin lalong bangsawan (397) an ada; pinanugaan sinda nin liwanag, asin sato sindang binobuta tanganing dai ninda makita an satong kapasloan asin kaburatan; nanuga sinda na totokdoan an mga iyan nin mga mabansay na gawe asin pinadadakula nyato an mga maraot na kaugalean asin, kapalit kan katiwasayan, kan kayamanan asin kan sandagan, naghahade an kahandalan, nagagadan an karakal asin an pagkadai-nang-paniwala nakakalakop sa mga tawo. Ibugtak nyato an satong sadiri sa bugtak kan mga filipino asin maghapot kita kun an satong gigibohon sa saindang caso! Ay! sa saimong dai pagkaalo nababasa ko an saindang katanosan na sinda makighimagsikan, asin kun dai mapakarhay an mga bagaybagay sarong aldaw makikihirimagsikan an mga iyan asin sa pagkatotoo an sandagan mamumugtak sa saindang gampi asin dara an kaaplingan nin gabos na mga tawong marhay an dangog, kan gabos na mga makibanwaan sa kinaban! Kun sa sarong banwaan isinosuhay an liwanag, an pagsadiri, an pagkatalingkas, sa sandagan, mga dai tibaad na kun dai an mga iyan dai mangyaring magkaigwa nin buhay asin iyo man an minabilog kan mana nin tawo, an banwaan na iyan igwa nin katanosan na an minahuba saiya nin siring ibilang nyang sarong mahabon na minabagat satuya sa dalan; daing halaga an mga paglalaen, an mga pagliliban, daing iba kundi sarong pangyari, sarong dai-tibaad, sarong paghomot asin an siisay man na tawong may dangog na dai omapil sa pinasasakitan, nagiging kasapakat asin dinidigtaan an sa saiyang conciencia. Oho, bako akong militar, asin an mga taon pinagpapalsok an kadikit na kalayo nin sakong dugo, alagad nin huli ta magsisipabaya akong rotangon tanganing makalasagan ko an kabilogan kan España laban sa dapleng tagapagsalakay o laban sa mga bakong matanos na mga pagliwatliwat kan saiyang mga lalawigan, siring man seneseguro ko saimo na ibubugtak ko an sakong sadiri sa gampi kan mga pina­ sasakitan na mga filipino, huli ta pinagmamarhay ko pang mapahamak ako huli sa mga pinagtirimaktimakan na mga katanosan kan kasangtawohan ki sa mag-<noinclude></noinclude> en9ku1xy64yku46jlqzs4r0nksbytwu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/302 250 1081 4680 4679 2024-10-15T15:53:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4679 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>297 tagumpay ako kaiba an mga paslong kapakan-an nin sarong bansa minsan pa an bansang iyan apodon asin inaapod na España!. . .” “Aram mo kun noarin mahale su correo?” an malipot na hapot kan Saiyang Kahalangkawan pakatapus nin pagtaram kan halangkaw na empleado. Hiniling sya nin potitok kan halangkaw na emplea­do, dangan dominoko asin daing girong na binayaan su palacio. Inabotan nya sa tatamnan su saiyang coche na naghahalat saiya. “Kun ngapit sarong aldaw magpahayag kamo na kamo mga talingkas na,” an sabi na baga namomongnan sa sarong lacayo (398) na nagbukas saiya kan pinto kan lunadan, “giromdoma nindo na sa España dai nagkulang nin mga puso na nangagkurutad huli saindo asin nakipagbaraka dahel sa saindong mga katanosan!” “Saen po?” an simbag kan lacayo na dai nakasabot saiya asin naghahapot kun baga saen sinda maduman. Pakalihis nin duwang horas, idinata kan halangkaw na empleado su saiyang pagbutas sa katongdan asin saiyang ipinaisi na mabalik sya sa España sa masunod na correo. <section end="XXXI"/><section begin="XXXII"/> XXXII MGA BUNGA KAN MGA PASKIN Huli kan mga ibinareta nang mga pangyayari, inarapod nin dakol na mga ina su saindang mga aki tanganing tolos mansana talikdan ninda an saindang pagadal asin ipanongod ninda an saindang sadiri sa kahogakan o sa pagtanom. Kan omabot su examen, kaniguan su nagkahorolog bihira su nadara sa examen, huli ta nakabilang sa bantog na kaboronyogan na dai nin nagbalik na magokupar. Si Pecson, si Tadeo asin si Juanito Pelaez nagka­ horolog man; an enot nagkamit nin mga calabaza kan saiyang ngising sa lolong asin nanugang malaog syang oficial minsan sa arin na hokoman; si Tadeo huli kan daing katapusan na vacacion, nagbayad nin sarong panerangan (399) a paggibo nin sarong gambahan kan saiyang mga libro; su iba siring man dai nagpakaligtas asin sa katapusan nagkapiriritan na magburutas sa<noinclude></noinclude> eah5wckvnojtfmcye7kib80p0clx2tj Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/303 250 1082 4684 4683 2024-10-15T15:53:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4683 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>298</center></noinclude>saindang pagadal, sa dakulang kamuyahan kan mga magurang na babaye na sa giraray garong pinaghihiling nindang binibiritay su saindang mga aki kun magpakasabot kan sinasabi kan mga libro. Si Juanito Pelaez sana an nagkolog na marhay kan pangyari, natatakot syang tumalikod sagkod lamang sa paglabas asin mamugtak sa almacen kan saiyang ama, ta ibabakas sya sa saiyang karakal; nasompongan kan sarawayon su tindahan na bakong makakaaling na gayo, alagad su saiyang mga katood, pakalihis nin nagkapirang aldaw nakita naman sya na lataw su matalidong na pagkakobakob, tanda na nagbalik na naman su saiyang mabansay na boot. Su mayaman na si Makaraig, sa atubang kaitong pagkabagsak baga bilang, nagingat na marhay na makabantaag sya asin pakakoa nin pasaporte huli sa kuwarta, nagdadalagan na sominakay pasiring sa Europa, sinasabi na su Saiyang Kahalangkawan, sa saiyang pagmawot na makagibo nin karahayan huli sa karahayan asin mapangataman kan kaginhawahan kan mga filipino, minabugtak nin kapawotan sa gabos na dai makapatunay na makakagasto asin mabuhay na baga may kaya sa tahaw kan mga lungsod europeo. Sa mga miridbid nyamo, an mga nagpakaligtas na gayo iyo si Isagani asin si Sandoval: an enot nakapasar sa asignatura na pigadalan nya ki Padre Fernandez asin naholog sa iba, su ikaduwa nakalibong sa tribunal (400) huli sa katatalumpati. Si Basilio sana an dai man nin napasaran na asignatura, dai man ihinolog, dai man nagpa-Europa: nagdanay sa bilanggoan nin Bilibid, na sa lambang ikatolong aldaw pinagsisiyasat, na haros iyo mansana su mga hapot sa kapinonan, na daing ibang kabag-ohan kundi su pagliwat nin mga juez instructor, tara garong sa atubang nin makuring pagkaigwa nin sala gabos nagkapaharamak o nagdurulag na nagkakangirirhat. Asin alintanang nagkakaratorog asin dinadara su mga expediente, alintanang nagdakol su mga papeles na mga sellado siring sa cataplasma nin sarong medico na daing pakasabot sa lawas nin sarong hipocondriaco, si Basilio nakakaising padagos kan ano man na nangyayari sa Tiani, kan pagkagadan ni Juli asin kan pagkawara ni Gurang Selo, si Sinong, su binanog na cochero na naghatod saiya sa San Diego, nasa Manila<noinclude></noinclude> lr38cea506x4st96ojsk92uypmysbjk Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/304 250 1083 4689 4688 2024-10-15T15:53:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4688 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>299</center></noinclude>kaito, pinagdadalaw sya asin binabaretaan sya kan gabos. Sedangkan (401) marhay na man si Simoun, kun baga man iyo an sabi kan mga pahayagan. Pinasalamatan ni Ben Zayb an “Makakamhan na nangataman sa siring kamahalagang pagkabuhay” asin ipinahayag nya an paglaom na sarong aldaw gigibohon kan Kahorohalangkawe na matuklasan an criminal, na an pakalapas nagdadanay na dai napapadusahan, salamat sa pagkaugay kan victima, na labis na nagsusunod kan tataramon kan Dakulang Martir: “Ama, patawada sinda, ta dai ninda naaaraman an saindang ginigibo!” An mga ini asin iba pang mga bagay linimbag ni Ben Zayb, alintanang inoogid sa ngoso kun totoong gayo an huringhuding na an mayaman na joyero matao nin sarong dakulang fiesta, sarong dulaan na dai pa sagkod makita, kabtang sa pagrokyaw kan pagkarahay nya, kabtang man bilang saiyang pagpaaram sa kaporoan, saen nagdugang su saiyang kayamanan. Pinagsasarabi, daing duwaduwa, na si Simoun, mantang kaipuhan tumulak kasabay kan Capitan General na sa katongdan matatapus sa Mayo, nagmamalasakit na padagos na makoa sa Madrid nin sarong pagpaliban asin hinahatolan an Saiyang Kahalangkawan na pomoon nin pagkampanya nin dahelan sa dai paghale, alagad pinagsasabi man na su Saiyang Kahalangkawan, iyo pa lamang pangyari, dai nagdangog kan mga hatol kan sai­ yang favorito, ibibilang nyang mapadapit sa dangog, na dai magdanay sa katongdan nin lumabi sa sarong aldaw sa itinogot saiya, huringhuding na nakakapagpatubod na an ibinantulin na fiesta mangyayari dai mahahaloy. Sa gabos kaini, si Simoun nagdadanay na dai maladop; dai na nagpaparataram, bibihira nang magpahiling, asin naghohoyom nin dai masayod kun pinagtataraman sya dapit sa ibinantulin na fiesta. “Vamos, Ginoong Simbad,” sinabihan sya sarong baldit ni Ben Zayb, “taohi kami nin sarong bagay na masanggaya, sarong bagay na sa Yangkee! Ea, igwa kang utang sa bansang iniho.” “Daing duwaduwa!” suminimbag kaiba an saiyang mamarang hoyom. “Gagastohan mo nin makuri an saimong fiesta, ano?” “Alonggati, iyo sana ta dai akong harong...” “Binakal mo kuta su ki Capitan Tiago na daing ano<noinclude></noinclude> r5yatt9izvql62qkb9nogahdbfwhrne Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/305 250 1084 4696 4695 2024-10-15T15:53:03Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4695 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>300</center></noinclude> pa man napa-ki-Gindong Pelaez!”’ Dai na nagkaalo si Simoun asin magpoon kaito pa- rati na syang makita sa almacen ni Don Timoteo Pe- laez, na pigsasabing saiyang pinakiayonan. Pakalihis nin nagkapirang semana, kan bulan na Abril, nakala- kop su bareta na si Juanito Pelaez, aki ni Don Timo- teo, ikakasal ki Paulita Gomez, su daraga na minama- wot nin mga katutubo asin nin mga dayuhan. “May mga tawong mga mapalad!” an sabi nin ibang mga maorihon na mga parakarakal; “bumakal nin sa- rong harong na daing ano man na bayad, ipabakal nin marhay na halaga su saiyang pangkat nin mga sem, nakiayon sa sarong an ngaran si Simoun asin ipa- kasal an saiyang aki sa sarong mayaman na taga-pag- mana, ini an sinasabi na kapaladan na dai pinakikina- bangan nin gabés na tawong mga mga marhay an dangog!”’ “Kun maaraman pa sana nindo saen halé an marhay na kapaladan na iyan ni Ginéong Pelaez!”’ Asin sa daging kan tingog nasasalom na daing iba kundi sya. “Asin sineseguro ko man kamo na magkakaigwa nin fiesta, dakilang fiesta asin dakilang gayo,” an dai masayod na saiyang dugang. Tara talagang daing duwaduwa na si Paulita ikaka- sal ki Juanito Pelaez. Su saiyang mga pagkamoot ki Isagani nangagpurawas siring sa gabos na mga énot na pagkamoot, na natutugmad sa rawitdawit, sa ka- matean. Su mga nangyari sa paskin asin su pagkabi- lango nakahalé sa hagbayon kan gabos na makadadagka sa saiya. Siisay an makakaisip na maghanap nin pa- nganib, magmawot na makadamay sa kapaladan kan saiyang pagiriba, magpresentar, sa horas na gabos nag- tatarago asin hinahaboan an ano man na pakadamay? Sarong alisngaw nin payo, sarong karongawan na da- ing may isip na tawo sa Manila na mangyaring maka- pagpatawad asin tamang gayo si Juanito kan gibo- hon syang olokan, pinagpepresentar sya kan hidaleng mapasiring sa Pamahalaan Civil. Natural na gayong su masagang si Paulita dai na mangyaring mamoot sa sarong hagbayon na maleng marhay an pakasabot sa gabungan asin kinokondenar kan kagabsan. Nagpoon sya nin paghorophérop. Si Juanito listo, may kakaya- han, maogma, pilyo, aki nin sarong mayaman na pa-<noinclude></noinclude> dceuijzgf1qo5xnu5g0mb8thqa1hjxt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/306 250 1085 4701 4700 2024-10-15T15:53:03Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4700 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>301</center></noinclude>rakarakal sa Manila asin saro pa mestisong kastila, okun papaniwalaan si Don Timoteo, lubos na gayong kastila; alagad, si Isagani sarong indio na taga lalawigan na nangangatorogan sa saiyang mga kadlagan na pano nin mga limatok, gikan sa sarong angkos na ma- papagborongborongan, may amaon na padi na sakalé so- lang sa lujo asin mga baile, na naaaplingan nyang mar- hay. Sarong marayrahay na kaagahon nakaagamiaw sya na saro syang dakukang lolong na ipangibabaw nya ito sa saiyang ribal asin magpoon kaito nahiling na nag- dugang su pagkakobakob ni Pelaez. An pagsusundan na nadayag ni Darwin pinagootob ni Paulita daing pagaram alagad mahigpit na gayo: an babaye itinatao an saiyang sadiri sa orog na may kakayahan na lalaki, sa tataong magpatama sa pook na saiyang nabubuha- yan, asin sa pagontok sa Manila dai nin ibang arog ki Pelaez na magpoon kan saday pa tatao nang marhay kan gramatica parda. Ominagi su cuaresma kaiba su semana santa, may kaibang mga procesion asin mga ceremonias, daing ibang bareta kundi sarong misteriosong horohimagsikan nin mga artillero, na sagkod pa man dai ikinabalangi- bog su dahelan. Ginaraba su mga harong na mga ma- gian su mga materiales, huli sa tabang nin pangkat nin mga caballeria tanganing daphagan an mga kag- rogaring kun halimbawa manurtimang: nagkaigwa nin dakol na mga luha asin dakol na mga inagrangay, ala- gad iyo sana ito an sinangkodan. Su mga osyoso, ka- bilang sa mga ini si Simoun, nagduruman sa paghiling sa mga nagkaharalean nin harong, mga daing pakiman-o na nagraralakawlakaw asin nagsarabi na sa masunod moninong na makakapagkaratorog. Kan paghinanapus kan Abril, rilingaw nang pada- gos kan gabos na mga katakutan, saro sanang pang- yayari an pinangangataman kan Manila. Su fiesta na itatao ni Don Timoteo Pelaez na kasal kan saiyang aking lalaki, na su General sa mabansay na hoot asin oyon na gayo, iyong malohod sa kasal. Sabi si Simoun an nagpamugtak kan baégay na ini. An kasal gigibo- hon duwang aldaw pa bago maghalé an Saiyang Ka- halangkawan; madalaw ini sa harong asin ta pagkaka- ogdan nin pabalik su novio. Ipinaghuhuringhuding na su joyero mapabolos nin dakol na mga brillante, ma- sabwag nin pinaghahakbot na mga perlas, bilang Alay<noinclude></noinclude> 0myhnqo4w2gsg6ulyicqguz8kwrwwbv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/307 250 1086 4707 4706 2024-10-15T15:53:03Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4706 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>302</center></noinclude> sa akí kan saíyang kabakas asin, mantang dai makakapagtao nin sarong fiesta sa saiyang harong huli ta mayo sya nin sarong rogáring nya asin huli ta sya soltero, uurawahon an bahigay na ito sa pagpagilantas sa banwang filipino huli sa sarong makalolodok pagpahumalé. Su bilog na Manila naghandá tanganing anyayahan: sagkod pa man dai nagkaigwa nin kahandalan na siring kan mga naghohénang dai sinda makabilang sa mga mangyaring anyayahan. Pinagpasuruhayan su pakipagkatóod ki Simoun, asin kadakol na mga agom na lalaki, piniririt kan saindane mga agom, nagbarakal nin mga binarétang batbat asin mga sim tanganing magi sindang mga kaúgay-nin-boot ni Don Timoteo Peláez. <center>-----</center><section end="XXXII"/><section begin="XXXIII"/> <center>XXXII</center> <center>''AN HURING PANGATANOSAN''</center> Ominabot man giráray su aldaw. Magpoón na pagkaaga, dai naghalé si Simoun sa saíyang harong, ta pinagpapamurugtak nya su saiyang mga hamo asin su saiyang mga alahas. Su dakulaon nyang kayamanan nasasaray na sa dakilang malétang batbat na may sopot na lona. Nagkakataradá na la- mang an kadikit na mga estuche na may mga laog na mga kalumbigá, mga tadik na daing duwaduwa gigi- ribohon nyang mga pabalik. Sa katapusan matilak na kaiba kan General na habó na nanggad na ipagpa- noronoodma su saiyang kapangyarihan, sa kahandalan na tibaad kun anong sabihon kan mga tawo. Sindsalom kan mga malicioso na si Simoun dai mapisong poma- walat na sya sanang saró na, kun mawara an pangatig saiya, habo syang makalangtad sa mga panghihimalos kan dakol na mga dinaraya asin mga nagkapahara- mak, na may orog na gáyong dahelán huli ta an ma- boot na General sarong panalmingan nin pagkamata- nos asin sakalé, sakalé ipauli saiya su gabós nyang pina- kinabangan. Alágad su mga mahimarangnon (402) na mga indio minabulóg sa salyang nátokob, Su mga pesi- mista nagkiriyat nin malisyósong kiyat asin nagsarabi: “Kun obos na an anihón, an doron minalipat na ibang gampi. Nagkakapira lámang, kadikiton na gayo, an mga<noinclude></noinclude> tqogq3gzhetahmy99k3bxwjjxky48mo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/308 250 1087 4712 4711 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4711 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>303</center></noinclude>naghohoroyomhoyom asin dai naggigirirong. Pagkahapon, sinabihan ni Simoun su saiyang sorogoon na kun may omabot na sarong hagbayon na Basilio an pagngaran, saiya tolos na palaogon. Dangan naminto sa saiyang lalamban asin garo nalobog sa harararom na paghorophorop. Magpoon kan saiyang paghé- lang, orog nang kuminuras-il asin lalong naging mamondo su lawog kan joyero, hominararom na marhay su kakorotan sa pagoltanan kan kiray. Garong kubakob nang marhay; su payo bako nang tanos, kaduko na. Nayiyingying na marhay kan saiyang paghorophorop na dai nadangog su apod sa tata. Kinaipuhan na oliton su mga toktok. Tinarakigan si Simoun: “Dagos!” sabi. Si Basilio, alagad, ''quantum mutatus!'' (403) Kun an kaliwatan na nangyari ki Simoun sa laog nin duwang bulan, dakula, sa hagbayon na estudiante makangingirhat. Ominimyos na marhay su saiyang pisngi. bararot su panggubingan sorogayon su buhok. Nawara su saiyang mahamis na kalipungawan kan saiyang mga mata; sa mga ini nagsasaga an sarong maromarom na laad; masasabi na nagadan asin su saiyang bangkay nabuhay liwat kangingirhat kan saiyang nakita sa ikaduwang buhay. Kun bakong su crimen, su katakotakot na anino nakakalakop sa bilog nyang figura. Si Simoun mansana nangirhat asin nagmaté nin pagkaigay sa daing palad na ito. Si Basilio, daing torotaonggalang luhayluhay na nagdolok asin sa tingog na nakapatakig sa joyero, nagsabi: “Gindong Simoun, nagi akong maraot na aki asin maraot na tugang; liningawan ko su paggadana su énot asin su pagpasakiti kan ikaduwa asin pinadusahan ako kan mahal na Dios! Ngunyan dai nang ibang natatada sa sako kundi sarong katubngan nin boot na balosan nin maraot an karat-an, an crimen nin crimen, kosog nin kosog!” Daing gironggirong si Simoun na naghihimaté saiya. “Igwa nang apat na bulan,” an padagos ni Basilio,“pinagsabihan mo ako dapit kan saimong mga mokna; habo akong makilabot, asin malé su sakong ginibo; tama ka. Igwa nang tolong bulan may kabanga na an himagsikan tipopotok na, siring man habo akong makilabot asin su napahamak su panggarakan. Bilang kabayadan kan sakong isinaugale nabilanggo ako asin<noinclude></noinclude> rvgzedclb5j7kicxalxgj41pc6oq3ya Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/309 250 1088 4718 4717 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4717 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>304</center></noinclude>utang ko an sakong pakaluwas sa saimo sanang mga pagmamalasakit. Tama ka asin ngunyan napadigdi ako sa pagsabi saimo: sangkapa nin hamo an sakong takyag asin pomotok na logod an himagsikan! Natatalaga akong maglingkod saimo kaiba an gabos na mga daing palad!” Panaleng nagpurawas su ulap na nakapadiklom kan angog ni Simoun, sarong siring nin tagumpay sominaga sa saiyang mga mata, asin baga sa natuklasan su saiyang hinahanap, hominagayhay: “Tama ako, oho, tama ako! inaandorogan ako kan katanosan, nasa gampi ko an sandagan, huli ta an sakong causa an sa mga daing palad...! Salamat, hagbayon, salamat! Napadigdi ka sa pagpara kan sakong mga kaborongan. . .” Bominuhat na si Simoun, asin nagsasaga su saiyang lawog; su init na nakakasadol saiya, kasu may mga apat na bulan nang nakalihis, ipinagsasaysay nya ki Basilio su saiyang mga nasa-sa-isip sa kadlagan kan saiyang mga ginikanan, minalataw uli sa saiyang panglawog siring sa mapulang alagaag pakalihis nin sarong malomlom na aldaw. “Oho,” an saiyang padagos; “napahamak su panggarasan asin dakol an mga bominaya sakuya huli ta nakita akong nasasakitan nagduduwaduwa sa huring hidalé: may pinagiingatan ako sa sakong puso, bako ako kaitong kagrogaring kan gabos kong kamatean asin namomoot pa ako kaito!... Ngunyan gadan na an gabos sakuya, asin ngunyan dai na nin bangkay na sinanglitan na an kapahingaloan sukat nyako na igalang! Dai na magkakaigwa nin mga pangalangalang; ika mansana, hagbayon na ideal, salampating dai nin apdo, nakakasayod kan pangangaipo asin sinasadol ako sa paggawé! Horohuri nang minuklat mo an saimong mga mata! Ika asin ako nakahimo kuta kita nin mga katakatakang mga kaisipan: ako sa itaas, sa mga haralangkaw na kalikosan, nagpapalakop kan kagadanan, sa tahaw nin mga pahamot asin nin bulawan, ginigibong mangmang an mga vicioso asin an mga corrompido asin rinaraot asin inoolang an kadikit na mga marahay, asin ika sa ibaba, sa banwaan, sa kaibahan kan mga bagong-tawo, inaarang an kabuhayan sa tahaw nin dugo asin mga luha! An satuyang toklos, sa lugar na madugo asin salvaje, banal gayod kuta, daing kakundian,<noinclude></noinclude> o5qnraraw3nr2e0rstpa60khkaizp6g Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/31 250 1089 4724 4723 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4723 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>26</center></noinclude>hit nin talidong sa angkas na pinagtakahan nya su saiyang isip na sa mga bagay na daing mga kanongdanan tataong magkoa nin mga padamgo asin mga bunga baga bilang. Asin huli ta nakita si Simoun na nariribaraw asin sa saíyang pagloba pinagiisipisip su isinasabi pa lamang, hinapot ito kun baga anong pinagiisip. “Sa duwang bagay na mga mahalagang gayo,” an simbag ni Simoun, “duwang hapot na ikakadugang mo sa saimong articulo. Enot, anong nangyari sa demonio kan panalé sanang makolong sa laog nin sarong gapo? nakadulag, nawalat duman? naigrit? asin ikaduwa, kun su mga naging gapo na mga hayop na sakuyang nakita sa manlaenlaen na mga museo sa Europa bakong mga victima nin sarong santo kan dai pa linalanopan an kinaban?” Magabat na marhay su daging kan tingog kan joyero, asin natotoked baga bilang kan saiyang told6é su saiyang Angog bilang anda nin dakilang pagiisip na lubosan na gayong sinimbag ni Padre Camorra: “¡Siisay nakakaaram, siisay nakakaaram!” “Asin mantang alimat an pinag-oorolayan, asin palalaog na kita ngunyan sa danaw,” an simbag ni Padre Sibyla, “garong dakol an naaaraman kan Capitan”... Kan hidaleng ito su vapor palalaog na sa sapaw asin su tanawon na namamantaag sa saiyang mga mata tunay gayong makagigilantas. Su gabos naimpresyonar na gayo. Sa atubangan nalaladlad su magayon na danaw na napapalibotan nin mga hidyaw na pangpang asin mga bughaw na mga bolod siring sa sarong dakulang espejo nin marcong mga esmeralda asin mga zafiro na panalmingan kan langit sa saiyang tala-sinag. Sa gamping too nalaladlad su hababang pangpang, na minabilog nin mga borobila4ong nin mga magagayon na mga liko, asin duman sa harayo, para-para na, su kawing kan Sungay: sa kahampang asin sa pondo nagtitindog su Makiling makamahalan, makagigilantas, napopotongan nin mga maninipis na mga panganoron; asin sa wala dapit su puro nin Talim, su Susong-Dalaga, nin mga mapapanas na mga alon-alon na pinagkanigoan kan pagngaran kaito. Sarong mahayahay na simuy mahamis na kinikiso su mahiwas na kaibabawan. “Tamang gayo, Capitan,” an sabi ni Ben Zayb na ominatubang; “aram mo tabi kun saén dapit kan danaw<noinclude></noinclude> ozmt23i3f40krn89zpgdaxrn5butv3w Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/310 250 1090 4730 4729 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4729 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>305</center></noinclude>tabing-non (404) asin daing duwaduwa na su tagumpay nakapotong kuta sa satong mga pagmalasakit! Alágad dai nin sarong ísip na namuyang omandórog sakúya; tákot asin kaluyahan nin boot natuklasan ko sa mga may halangkaw na adal, kapasloan sa mga mayayaman, pagkadaing pagalamáam sa mga bagong-tawo, asin daing iba kundi sa mga kabukiran, sa mga destierro, sa mga makaúugay natuklasan ko an sakong mga tawohan! Alagad dai bale! kun dai kita makakoa nin sarong haman na estatua, makinang sa gabos na pagkamugtak, su batong magaspang na satong bayaan pamamahalaan kan mga mapadigdi!” Asin pakakapoti sa takyag si Basilio na naghihimaté saiya na dai na dai nya nasayod gabós, dinara sya sa laboratorio na pinagtatagoan nya kan saiyang mga producto químico. Sa ibábaw nin sarong lamesa igwa nin dakúlang kajon nin sagrin oskuro, nakakaagid sa mga vajillang pirak na ipinagpaparasibpasiban kan mga mayaman asin kan mga hadé. Binuksan ni Simoun asin nahayag, sa ibabaw nin hapin na pula, an sarong lampara na original na marhay an porma. Su depósito garo sarong granada, dakula siring sa payo nin sarong lalaki, borobarana, nahihiling na garong mga tipasi sa laog, na isinasaladawan nin darakulang cornalina. Su obak bulawan na kalawangon na naaarog nanggad sagkod su mga poropilwang kan bungang-kahoy. Maingat na gayong kinoa ito ni Simoun, asin pakahalea kan metsa, nahayag su sa laog kan depósito: bakal na may mga duwang centimetro su hibog asin malalaogan nin labing sarong litro. Pinaghahapot ni Basilio kan saiyang paghiling: dai nin anong nasabotan. Dai nin anó man na mga paliwanag, maingat na gáyong kinoa ni Simoun sa sarong armario an sarong frasco asin ipinahiling sa hagbayon su fórmula na nasusurat sa ibábaw. “Nitro-glicerina!” an sabi ni Basilio sa hababang tingog, na kanayon sibog na daing ano-ano ihinarayo su kamot. “Nitro-glicerina! Dinamita!” Kan pinaghohoná nyang nasabutan na nya, nagpanurungkag su saiyang búhok. “Oho, nitro-glicerina!” luhaylúhay na inolit ni Simoun kaiba an saiyang malipot na hoyom asin mamongáyang pinaghihilinghiling su frascong cristal; “la-<noinclude></noinclude> dcv37i6gh3tg77coq4i0kmu4cl0efoi Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/311 250 1091 4735 4734 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4734 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>306</center></noinclude> bis pa sa nitro-glicerina! Mga lúhang tiniripon; hinigpis na mga kaongisan, mga gibong salá sa katanosan asin mga katampalsanan! Iyo an húring pangatanosan kan maluya, kosog sa kosog, rigon sa rigon. . . nataodtaod pa sana nagduduwaduwa ako, alagad napadigdi ka asin nadara mo ako! Ngunyan na banggi marulupad na mga polbos an mga mababangis na orog na mga mapangánib, an mga mababangis na mga iresponsable, su mga nagtatagó sa likod nin Dios asin kan Estado, asin an mga kapalabilabihan nagdadanay na dai naaano huli ta dai sinda nin mangyaring makapag-túyaw! Ngunyan na banggi madadangog kan Filipinas an potok, na mabalaw sa rogmok an makanos na bantayog na an pagkalapá sakúyang hinumari!” Namomongnan si Basilio: naghihiró su saíyang ngábil, alágad dai man nakakapaluwas nin daging, namamaté nyang dai nakakahiro su saiyang dila, nagmamara su saiyang ngaradngad. Iyo pa sana ito an pakahiling nya kan mapangyaring liquido na dayaday nyang madangog na pinagsasabi, bilang pinagpatagdong luhay-luhay sa kadikloman nin mga tawong malipungaw, sa hayag na labanan tumang sa gabungan. Ngunyan nasa saiyang atubang, anilag asin madaragdarag, maingat na gayong ipinagpapalis sa laog kan masining na granada. Sa saiyang paghona si Simoun iyo su genio su <i>Sangribo may sarong banggi</i> na minahalé sa irarom kan dagat; nagdadakilang magdakúla, nasosokdo an langit kan salyang payo, pinapapotok su harong asin tinatanyog su bilog na lungsod nin sarong hiro kan saiyang likod. Su granada nagdakulang magdakula na garo nang korokinaban (405), asin su gaak baga nagngingirit na gagamban na pinagluluwasan nin mga baga asin mga laad. Iyo pa sana ito an pangyari na dinaog kan tákot si Basilio lubos na gayong nawara su saiyang malípot na dugó. Alintaná, si Simoun tinotornilyohan nin higot an sarong napapalaén asin makakalilibong na kasangkapan, ibinobugtak su tubong cristal, su bomba, asin sa ibabaw kan gabos sarong mayrayrahayon na pantalla. Dangan hominarayo sa pagmasid kun anong mangyari, iyan nang inapling su payo sa sarong lado, iyan nang sa saró tanganing mapaghilinghíling nyang marhay an kamugtakan asin kagayonan kaito. Asin kan makita nya na pinaghihiling sya ni Basilio<noinclude></noinclude> 4322u0j3im7zw140ryiwocqrnyeld6r Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/312 250 1092 4740 4739 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4739 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>307</center></noinclude>nin mga nangongosisa asin nangingimon na mga mata, nagsimbag: “May fiesta ngunyan na banggi asin ta an lamparang ini ibubugtak sa tahaw nin sarong kiosko-komedor na ipinagibo ko sa siring na katuyohan. An lamparang ini matao nin masagang liwanag na igong makailaw sa gabos, alagad, pagkaayaw nin duwang polong minuto maromarom su liwanag, asin ta kun siring, kun boot nindang paoldoton an metsa, mapotok an sarong capsula nin fulminato de mercurio, mawawasak an lampara na ini nasusunoden kan komedor na sa atop asin sa salog may tinago akong sinakong polvora tanganing dai nin sarong makaligtas. . .” Nagkaigwa nin sarong hidalé nin dai pagginirongan: pinaghihilinghiling ni Simoun su saiyang kasangkapan asin pahangang homangos si Basilio. “Kun siring sayang an sakong pagandérog,” an pahayag kan hagbayon. “Dai, ika may ibang katuyohan na ootobon,” an simbag ni Simoun na baga may iniisip; “sa ikasiyam na horas wasak na su kasangkapan na ini asin potok sa hararaning pook, sa mga bolod, sa mga yungib. Napahamak su panggarakan na kasarapakat su mga artillero huli sa kakulangan nin pamamahala asin bakong sarabay. Ngunyan dai magiging siring. An pagkadangog kan potok, an mga makauugnay, an mga pinasasakitan, an mga lagalag na pinagoosig kan kosog maruluwas na sangkap nin mga hamo asin masararo ki Cabésang Tales sa Santa Mesa tanganing gabaan ninda an longsod; alagad su mga militar na sakong pinaturubod na an General nagpapasagin nin sarong himagsikan tanganing magkaigwa nin dahelan sa pagdanay, maruluwas sa saindang mga cuartel mga natatalagang bomadil sa kiisay man na sakong itokdo. Alintanang an banwaan, na nagkakatirikbahan, asin sa paghona na ominabot na su horas na ipopogot sainda, maburuhat mga natatalagang magadan, asin mantang mga mayo nin hamo asin bako man na mga organisado, ika asin iba pa iyong mamamayo sainda asin darahon mo sinda sa mga almacen ni intsik Quiroga na nasasarayan ko kan sakong mga badil. Si Cabesang Tales asin ako magtatagbo kami sa lungsod asin kokoahon nyamo iyan, asin ookuparon mo an mga tulay sa pagilaog, gumibo ka nin mga olang sa tinampo, humanda<noinclude></noinclude> mmsmakw5brjjulposrnfdxeaba0gida Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/313 250 1093 4745 4744 2024-10-15T15:53:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4744 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>308</center></noinclude>sa pagagap samuya asin garadanon mo bako sanang an mga solang sa himagsikan, kundi pati an gabos na mga lalaki na humarabong kumapot nin hamo!” “An gabos?” an hiraraw-od ni Basilio sa natatakot na tingog. “An gabos!” an olit ni Simoun sa makagigiram na tingog, “gabos, mga indio, mga mestizo, mga intsik, mga kastila, gabos na mga matalaw, mga daing karigonan nin boot... Kaipuhan na bag-ohon an lahi! An mga amang maluya an boot magkakaigwa sana nin mga aking oripon asin daing halaga na gumaba asin magpatindog liwat nin mga kasangkapan na ralapa! Ano? nangingirhat ka? Tinatakigan ka, natatakot kang maghasok nin kagadanan? Ano an pagkagadan? Anong kahologan nin sarong pagkapahamak nin duwang polong ribong mga daing palad? Duwang podlong ribong mga pagtios an nabawas, asin linaksang mga malau-ugay an ikakaligtas! An pinakamalayang boot na gobernante dai nangangalangalang sa pagboot nin sarong katogonan na magbubunga nin pagtios asin inanay na paghingagdan sa riboribo nyang mga sakop, mga mauswang, mga masilansikan, sakalé mga mamongaya, sa pagpupuwas nin sarong capricho, sarong nakalaog sa isip, an kaabhawan, asin nangingibigkibig ka huli ta sa laog nin sarong banggi matatapus sagkod lamang an mga kalagnon na pasakit sa kadakol na mga oripon, huli ta an sarong banwaan na biyadhi asin may kanin-an sukat na magadan tanganing mahiwasan an sarong bag-o, aki pa, mahigos, asin tagob nin dadyang? Ando an kagadanon? An dai-nin-saysay o an pagkatorog! An salyang mga kapurisawan ikakabagay daw sa katunayan nin mga pasakit sa sarong pangkat nin mga makautgay na mga ipinangaraki gabos? Mahalagang laglagon an bagay na maraot, gadanon an dragon asin parigoson sa dugo kaiyan tanganing maging posog asin dai pagdoltan nin hamo! Anong ibang bagay an dai mababaring batas kan katalagahan, batas nin pakikibaka saen kaipuhan na mapahamak an maluya tanganing dai magdanay an may kakundian na gikan asin an paglalang lumakaw nin pasibog? Haleon, kun siring, an mga binabayeng mga kahandalan! Otobon an mga batas na mga mayo nin katapusan, tarabangan nyato an mga lyan, ta daga orog na matubang kun lalong dugo an ginagamit na pataba, asin<noinclude></noinclude> n2137s5eilz5ql0jbascfbxnyq28pmc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/314 250 1094 4750 4749 2024-10-15T15:53:05Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4749 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>309</center></noinclude>orog nanaseseguro an mga trono kun lalong nagkakapaturugmad sa dugo asin sa mga crimen asin sa mga bangkay, dai sikat magkaigwa nin mga pangalangalang, dai maninigong magkaigwa nin mga kaborongan! Ané an kolog nin kagadanon? Iyo an kamatean nin sarong hidalé, sakalé, makalilibong, sakalé, makaooyaya, siring sa paglipat maghalé sa pagmata pasiring sa pagkatorog... Anong linalaglag? Sarong maraot, an pagtios, mga awot na mga hagiwhiwon tanganing magkasaralihidan nin mga matatabang mga doot! Aapodon mo iyan na paglaglag? Neangaranan kong paglalag, pagpabunga, pagtaong kaginhawahan, pagwaras nin kabuhayan ... An siring kamadugong madayang-pangatanosan, na mga isinabing kaiba an pagtiwala asin kalipotan, garong minadara sa hagbayon sa dai-nin-saysay, na an pagisip lominuya huli sa labing tolong bulan na pagkabilanggo asin nabuta kan homot nin panghimalos, dai natatalaga sa pagsaliksik kan mabansay na kahologan nin mga dai tibaad. Sa lugar na somimbag na an pinakamaraot na tawo o maliyang boot sa giraray labis sa sarong tinanom, huli igwa nin sarong kalag asin sarong isip na, minsan ano kamakakundian o dawa anong pakaagid sa hayop, mangyayaring mabalakat; sa lugar na somimbag na an tawo dai nin siisay pa man, na an katanosan na mabuhay namumugtak sa lambang saro siring kan katanosan sa pakahiwas asin sa liwanag; sa lugar na sumimbag na kapalabihan sa mga pamahalaan na padusahan sa ihinabla an mga kalapasan o mga crimen, saen sya pinahogards nin maraot na kaugalean o nin kamangmangan, orog na kun sa sarong tawo, minsan and kadakula asin minsan ano kadaing-palad, padusahan sa makahehérak na banwaan an mga kakulangan kan saindang mga pamahalaan asin kan saindang mga ginikanan, sa lugar na magsabi na an Dios lamang an makakapagbalo kan siring na mga palakaw, na an Dios makakapaglaglag huli ta makakapaglalang, an Dios na nasa-saiyang kamot an halos, an panahon na magkagirang man asin an sa ngapit sa panahon sa pagpanimatanos can saiyang mga gawé asin an tawo sagkod pa man! Sa lugar kan mga pangatanosan na ini, saro lamang na daing halagang kapahayagan an iinatubang ni Basilio: “!Anong sasabihon kan kinaban sa siring kakuring<noinclude></noinclude> 5ohmgunrt2qe2mrzh7dotjug4ozwwr9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/315 250 1095 4755 4754 2024-10-15T15:53:05Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4754 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>310</center></noinclude>mga panglilibon? “An kinaban mdopak siring sa giraray, inaapelohan an lalong makosog, an orog kabiolento!” an simbag ni Simoun kaiba an sarong mabangis na hoyom. “Su Europa ominopak kan garadanon kan mga bansa sa solnopan sa América an linaksang mga indio hayag na bakong sa pagpatindog nin mga bansang mga mababansay na gayo an mga pangungugalé asin bako na mga orog na gayong mga matoninong; yaon an Amihanan kaiba an saiyang paslong pakahiwas, su saiyang batas ni Lynch, su saiyang mga sa politikang panglilinglang; yaon an Habagatan kaiba an saiyang mga daing kamoninongan na mga republica, su saiyang mga mababangis na mga himagsikan, mga digmaang civil, mga pagpapahayag, siring sa saiyang Inang Espana! Nag-opak su Europa kan hubaan su kaporoan nin Molucas kan makapangyarihan na Portugal, ominopak kasu pohoon kan Inglaterra sa Pacifico su mga kaenot-enoteng lahi tanganing salihidan kan saindang mga nag-orolakit. An Europa maopak siring sa pag-opak sa katapusan nin sarong drama, sa katapusan nin sarong tragedia: an mga tawong hamak dai nagpaparamangno kan sa irarom, iyo sanang hinihiling an kinaluluwasan! Pakarhayon an paggibo kan crimen asin ta pagtatakahan an gomibo kaiyan asin ta magkakaigwa nin kaapil labis sa mga mabansay na gawe, na ginigibo kaiba an kalolotan asin pagkatakot-takot. “Tyong gayo,” an simbag kan hagbayon; “anong halaga sakuya kun sa katatapusan omoyon sinda okun sumulang, kun sa kinaban na ini daing pangataman sa mga pinasasakitan, sa mga dukha asin sa mga maluluyang kababayehan? Anong mga pagisusugad an sukat kong italaga sa gabungan kun dai man iyan nin iningatan huli sakuya?” “Tyan an muya ko,” an matagumpay na sabi kan parasogot. Asin kominoa sa sarong kahon nin sarong revolver, na itinao saiya na olay: “Sa ikasampolong horas maghalat ka sakuya sa atubang kan simbahan ni San Sebastian sa pagako kan sakong huring mga katogonan. !Ah! sa ikasiyam na horas dapat kang harayo, harayong marhay sa lansangan nin Anloague!” Pinaghilinghiling ni Basilio su hamo, binalahan asin<noinclude></noinclude> owhasvzdb6ygk35yqgsl9l0kpypvewa Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/316 250 1096 4761 4760 2024-10-15T15:53:05Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4760 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>311</center></noinclude>ilinaog sa irarom na bolsa kan saiyang americana. Napaaram huli sa sarong malagong na: — “!Sagkod at- diyan!” <center>----------</center><section end="XXXIII"/><section begin="XXXIV"/> <center>'''XXXIV'''</center> <center>'''''AN PAGKASAL'''''</center> Kan duman na sya sa lasangan, nagisip si Basilio kun anong sikat nyang pagpalibanglibangan sagkod na omabot su malipungaw na horas; ikapito pa sanang horas. Katarahanan kaito nin vacacion asin su gabos na mga estudiante nasa saindang mga banwaan. Si Isagani sana an habong magpuli, alagad nawara magpoon kan agang ito asin dai naaraman kun saen sya namumugtak. An bagay na ini isinabi ki Basilio, kan pagluwas nya sa bilanggoan, nagsongko sa saiyang katood sa paghagad na togotan syang makisakat duman. Daing pagaram si Basilio kun saeén sya maduman, dai sya nin kuwarta, mayo sya nin and man, maliban lamang sa revolver. Su giromdom kan lampara naghahadé sa saiyang bandingan; sa laog nin duwang horas mangyayari an dakulang kapahamakan asin, sa paggiromdom kaito, garo saiyang paghona su mga tawo na nagtataraytay sa saiyang atibang nagraralakaw na mga mayong payo: nagkaigwa nin kamatean nin sarong mabangis na kagayagayahan sa pagsabi na, gutom asin nagtitios na lubos, an bangging ito maluwas syang makatatakot, sa paghalé sa pagkaestudiante asin sa pagkasorogoon, sakalé, an talainit makakakita saiya na makagigiram asin makatatakot, tindok sa natatambak na mga bangkay, nagtatao nin mga ketogonan sa gabos na mga minaagi sakay sa saindang makangangalas na mga lunadan. Ngominisi na siring sa sarong condenado, asin kinapkap su culata kan: su mga cartucho nasa saiyang bolsa. Nakaisip sya nin sarong hapot kun baga saén daw mapoon an drama? Sa sapagkatikbahi saiya, nakaisip syang maghapot ki Simoun, alagad sinabihan sya ni Simoun na humarayo sa lansangan nin Anloague. Dangan kaito nagkaigwa sya nin sarong pagtogod-togod; kan hapon na ito, pagluwas sa bilanggoan napasiring sa harong ni Capitan Tiago sa paghanap kan kadikit nyang mga kasanggkapan, asin inabot nya ito nasasamnohan asin handa sa sarong fiesta; kasal ki Juanito Pelaez! Nagsasabi kaito si Simoun dapit sa fiesta.<noinclude></noinclude> 7sg4atctyais32k9hjtgyk1xkclazfa Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/317 250 1097 4766 4765 2024-10-15T15:53:05Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4765 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>312</center></noinclude>Digdi nakakita sya nin sarong halabang rayray nin mga lunadan, na parané nin mga ginoo asin nin mga ginang na mga maogmang naghohororon; sa salyang paghona nakakita sya sa laog nin mga sinarapong na barak, alagad dai nya ito pinangataman. Su mga lunadan pasiriring sa langasangan nin Rosario asin, huli ta ipinagsasarabat su mga nagiiribaba sa tulay nin Espana kinaipuhan na mandiitdiit tomoronong asin magluhayluhay. Sa sarong lunadan nahiling nya si Juanito Pelaez sa kataid nin sarong babaye, na pu su gubing na silag su kolbong: namidbidan nya si Paulita Gomez. “ISi Paulita!” an may pagtakang saiyang hagayhay. Asin kan makita na talaga man nanggad na sya, sa novia su panggubingan, kaiba si Juanito Pelaez, na garo bagang mga halé sa simbahan. “!Herak man ki Isagani!” an sabi sa hababang tingog, “ano daw an nangyari saiya’’? Sa nagkapirang hidale pinagisipisip nya su saiyang katood, dakulang kalag, maugayon, asin naghapot sa irarom kan saiyang boot kun bakong marahay na paisihon sya kan mokna, alagad sinaboot man nya an simbag na si Isagani sagkod pa man habong magkaigwa nin kabtang sa siring na mga panggagadan nin dakol na mga tawo... Dai ginibo ki Isagani su ginibo saiya. Dangan pinagisipisip nya na kun bakong huli kan pagkabilanggo saiya, novio na kuta sya o agom kan mga horas na ito, licenciado sa Medicina, nagoontok asin nang bobolong sa sarong sogod kan saiyang lalawigan. Su anino ni Juli, na nalaglag sa saiyang pagkaholog, lominabay sa saiyang bandingan; mga maromarom na laad nin kaongisan pominalaad kan saiyang mga mata, asin liwat naman na pinaghorohapros su kulata kan revolver na saiyang ipinagmomondo an dai pa pagdatong kan makagigiram na horas. Dangan kaiyan nakita nya si Simoun na lominuwas sa tata kan saiyang harong dara su caja kan lampara na maingat na marhay su pagkapatos, lominaog sa sarong coche na sominonod sa rayray kan mga nagiriba sa novio asin sa novia. Si Basilio, tanganing dai mawara sa saiyang paghiling ki Simoun, ipinotitok su paghiling sa cochero, asin napangalas sya kan mamidbid nya su daing palad na naghatod saiya sa San Diego, si Sinong su binanog kan Guardia Civil, su nagpapaisi saiya sa bilanggoan kun anong pangyayari sa Tiani.<noinclude></noinclude> gf3dxt8kxw8fak26i50u609x5d4ykqz Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/318 250 1098 4772 4771 2024-10-15T15:53:05Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4771 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>313</center></noinclude>Pinagbabana-bana nya na su lansangan nin Anloague mangyayari, duman napasiring su hagbayon, naghumari nin paglakaw asin omenotan sa mga coche. Tara, su gabos pasisiring sa dating harong ni Capitan Tiago; duman nagtiripon sa paghanap nin sarayaw ta masarayaw sinda sa angkas! (406) Nguminisi si Basilio pagkahiling kan sarong pareja nin Guardia Veterano na naggigibo kan saindang katongdan. Huli kan kabilangan kaito mapapagbanabana an halaga kan fiestang ito asin kan mga inanyayahan. Su harong panéng marhay nin mga tawo, nagluluwas nin makuring liwanag sa mga dungawan, inalpombrahan su sa pagilaog asin lakop nin mga burak; sa itaas, sakalé, sa saiyang dati asin malipungaw na lalamban, nagtotogtog ngunyan su orquesta nin mga maogmang togtog, na dai nanggad nakakapara kan makalilibong na riribok nin mga ngisi, mga pananaligbaton asin mga harakhak. Si Don Timoteo Pelaez nakakabot na sa alitoktok kan kayamanan, asin an katunayan nakakalabaw sa saiyang mga pangatorogan. Sa katapusan, ipinapakasal nya su salyang aki sa mayamanon na taga-pagmana kan mga Gomez asin salamat sa kuwarta na ipinatitang saiya ni Simoun, sinamnohan nya nin siring sa palacio nin hadé an dakulang itong harong, na binakal nin kabanga kan halaga kaito, nagtao sya duman nin sarong masamwang na fiesta, asin su mga énot na mga diwata kan manilanon na Olimpo iyong mga magiging pananawhon, sa pagpasaga saiya kan liwanag kan saindang kabantogan. Magpooon kan agang ito nagdadaging sa saiyang talinga su an sarong awit na kausohan kaito, nagkapirang makalilibong na mga kataga nin tataramon na nabasa nya sa saiyang mga pagpakinaébang: “Ominabot na an mapalad na horas! !Naghaharani na an hidaleng mamongaya! Sa madalé maootob sa saimo an makangangalas na mga tataramon ni Simoun: Nabubthay ako, alagad bakong ako kundi an Capitan General nabubthay sa sako” asin iba pa. Su Capitan General, padrino kan saiyang aki! Totoo ngani madalaw sa pagkasal; kinatawan nya si Don Custodio, alagad maduman sa pagpamanggi, asin madara nin pasib-sa-pagkasal, (407) sarong lampara na minsan su ki Aladin... -- sa taahaw nin mga bastidor -- si Simoun an matao kan lampara. Timoteo, ano pang muya mo? Dakulang marhay an kaliwatan kan harong ni Capitan<noinclude></noinclude> 4qd5agzbpfel6x0qwguk1v6h33buuvc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/319 250 1099 4778 4777 2024-10-15T15:53:05Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4777 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>314</center></noinclude>Tiago; sinaramnohan giraray nin mga papel na mga marayrahay; nawarang padagos su aso asin su parong kan opio. Su mahiwas na bidang, na pinahalakbang pa kan mga darakulang espejo na minapadakol na gayo kan mga ilaw kan arana, patos na gayo nin alfombra; an mga bidang sa Europa igwa nin alfombra, asin minsan ngani su salog makintabon na marhay asin haralakbang na tabla, kaipuhan man na magkaigwa an saiyang bidang, tara, !iyan nanggad an kaipuhan! Su mga marayrahay na mga silla ni Capitan nagkawarara, nasalihidan nin iba, estilo Luis XV; darakulang tabing nin mga terciopélong pula, na mga binordahan nin bulawan, asin kan mga inicial kan novio asin kan novia asin nabobogkas nin mga artificial na sinarapong na artificial na burak nin lukban, nagkakabiritay sa taté asin baga sinisighidan su salog kan mga haralabang tiniklopan na siring man ngani mga bulawan. Sa mga sogod nakikita an mga darakulang vaso na mga halé sa Japon, na ka-oro-lot-olot nin ibang mga halé sa Sevres, buhag na madiklom na dalisay na gayo, nagkaburugtak na gayosa mga abang (408) nin mga linongat na tabla. An bako sanang marahay iyo su mga sillon na cromo na isinaralihid ni Don Timoteo kan mga dating guhit asin mga ladawan nin mga santo ni Capitan Tiago. Dai nahimo ni Simoun na masadol syang dai kaito maggibo; su parakarakal habo nin mga cuadro na al oleo, nama kun igwa nin magakala na gibo nin mga artistang filipino...!sya, mangatig sa mga artistang filipino, sagkod pa man! nakakaiba duman an saiyang katiwasayan asin sakalé an pagkabuhay, asin aram nya kun paano an panakay sa Filipinas! Totoo ngani na nakadangog sya na naorawihan an mga dapleng pintor siring baga ki Rafael, ki Murillo, ki Velasquez, alagad dai nya aram kun paanong mapakihoronan nya an mga ito, asin mangyaring maging panunumang sa pamahalaan... Huli sa mga cromo daing isinasapanganib na ano man, ,dai iyan piggigibo kan mga filipino, minaluwas saiya na lalong mga barato, an efecto garong iyo mansana, kun bakong orog karahay, su mga kuray orog na mga makintab asin mabansay su pagkagibo !Hilinga sana kun baga tataong magpata-tama si Don Timoteo sa Filipinas! Su dakulang caida, na nasasamnohan na bulanos nin mga burak, ginibong comedor: sa tahaw sarong daku-<noinclude></noinclude> t4cmo0s158d7e6zczyhy2t4o14lqww3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/32 250 1100 4782 4781 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4781 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>27</center></noinclude>ginadán an sarong nagngangaran na Guevara, Navarra, o Ibarra?" Gabós huminiling sa Capitán maliban ki Simoun na isinalingoy sa ibang gampi su payo na baga may pighahánap sa pangpang. "Ay oho!" an sabi ni Doña Victorina," "haen, Capitán? nakawalat gayod nin mga gará-gará sa tìbig?" Nagkapira pagkiyat si ginoóng marahay, tandá na nababalding padagos, alágad kan makita su pakikimayó sa mga mata kan kagabsan, omenenotan nin nagkapirang lákad pasíring sa dólon asin sinagidsid su pangpang. "Hiling tabí kamo dumán," an sabi sa tingog na pahangang mamaté pakatapus na masáyod nya na dai dumán nin mga ibang tawo; "alinsunod sa cabo na naglalang kan pangkat na mabókod, kan makita ni Ibarra na napapalibotan, tominagbang sa sakayán dumán sa harani kan ''Kinabutásan'' asin, pakapagparalángoy sa pagoltanan nin duwang tubig, linambat an bilog na agwat na iyán na mahigit sa duwang milla, pinatataratara kan mga bala sa lambang pagootwalán kan payo tangáning dai makahángos. Sa enotan nawará ninda su saiyang gíbay (86) asin sa horoharayó nagpakatuklás nin garong kúray nin' dugó. Asin Ingunyan na gayo igwa nang kagtolong (13) taón, aroaldaw, na nangyari iniho." "Diyatá su saíyang bangkay?"... an hapot ni Ben Zayb. "Sominaró sa bangkay kan saíyang amá," an simbag ni Padre Sibyla; "bakong saró man na filibustero, Padre Salvi?" "Iyan an talagang mga barátong paglobong, Padre Camorra, anó?" an sabi ni Ben Zayb. "Sa giráray sinasabi ko na mga filibustero an mga dai nagbabayad nin mga matanog na lobong," an simbag kan naonabihan na nagngingisi sa orog kadákulang kaogmahan. "Alágad anong nangyayari saimo, Ginóong Simoun?" naghapot si Ben Zayb kan makita su joyero, na daing hiró-hiró asin baga may iniísip. "Ika nalololá, ika, parasákay! asin sa sarong tórong túbig na síring kainiho?" "Dahel ta sasabihon ko saimo," an simbag kan Capitán na nagkaigwang pagmahal sa gabós na itong mga<noinclude></noinclude> rbp1qmyevucp98uxqa3ofu2475dakoh Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/320 250 1101 4789 4788 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4788 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>315</center></noinclude>lang latok na matutukawan nin tolong polo katawo, asin sa palibot, dorokot sa lanob, igwa pang mga saraday, na magkakaturukawan nin duwa asin tolo. Mga sinarapong na burak, mga bantuwag nin mga bungang-kahoy, sa tahaw nin mga cintas asin mga flaw, nagpapakatahob kan mga centro. Su tukawan kan novio may tanda na sarong sanga nin mga rosas, su sa novia, nin mga burak nin lukban asin mga azucena. Sa atubang nin siring kakuring lujo asin sa siring kadakol na mga burak mapapaghona-hona na mga ninfa na maninipis an damit asin mga cupido na may mga pakpak na garong mga kiniso magtataragay nin nectar asin ambrosia sa mga tagadoros na mga pananawhon sa tanog nin mga lira asin mga arpang eolias. Alagad, dai duman nin latok nin mga darakulang dioses, itoon duman pinaglilingkodan sa tahaw nin malapad na azotea, sa sarong tihantik na kiosko na talagang ginibo sa bagay na ito. Sarmong celosia nin kahoy na dorado, na pinagkakanapan nin mga maalimyong mga tinanom na kanap, nakakatago kan sa laog sa mata kan banwaan dai man nakakaolang kan hiwas na paglibotlibot kan angkas, sa pagingat kan kinakaipuhan na hayahay sa katarahanan na ito. Sarong halangkaw na pasanggan minapaitaas kan latok sa kapantayan nin iba na kakaonan nin mga hamak na tawo, asin sarong takombo, na sinamnohan kan mga orog karahay na mga artista, makakalindong kan mga may kamahalan na mga bonga sa mga maorihon na paghiling kan mga bitoon. Dai duman nin ibang tukawan kundi pito; su vagilla gadot na pirak, su mantel asin su servilleta linong pinong marhay, su mga arak, su mga orog kamahal asin su mga manag-omon. Hinanap ni Don Timoteo su orog na gayong pambihira asin orog kamahal asin dai mangangalangalang sa atubang nin sarong crimen kun sinabihan na amoma kan Capitan General an carne nin tawo. <center>----------</center><section end="XXXIV"/><section begin="XXXV"/> <center>'''XXXV'''</center> <center>'''''AN FIESTA'''''</center> ::::::::::<small>''“Magsayaw sa ibubaw nin volcan.”''</small> Pag-ikapitong horas nin banggi nagdadaratong na su mga inanyayahan: su mga harababang mga dios, mga saradit na empleado, mga subordinadong mga opisyal sa pamahalaan, mga escribiente asin mga parakarakal<noinclude></noinclude> e834m41gbqfk3z1fchkuo146rtzf4mc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/321 250 1102 4794 4793 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4793 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>316</center></noinclude>asin iba pa kaiba an mga orog kaseremonyosong mga saludo asin mga hiro-hirong mga grabe, sa pagpoon, na baga mga bag-o pa lamang na magkanorod-an. An siring kakiring liwanag, an siring kadakol na mga tabing asin an siring kadakol na mga hobog nakakapagimponer nin sarong bagay. Dangan siring sa dati nang torood, nagsinorontokan sa hilom, nagtinaratapan sa tulak asin su iba nagtinaraohan nin baga mga pinagtotod-an nang mga kodot. Su nagkakapira, sa pagkatotoo, nagpahiling nin gaweng sa may kabaldian sa pagpahiling na sinda tood sa mga bagay na mega orog karahay, !marasapa kun sinda torood! May sarong diwata na hominakay ta nakahiling nin sarong makasosépog na bulanos asin sominabi na napupinaw sya; may sarod man na nakipagribok sa saiyang dios, hinird su takyag ta sasampalon sya. Si Don Timoteo saludo digdi, saludo duman; naghohoyomhoyom, pigpapahiro su saiyang habayan, minasibog, minatorotoparing, minabirik nang padagos, asin iba pang hiro, mala ngani ta saro pang diwata dai nakatagal sinabihan su saiyang kataid, nagpalipod kan abanico: "!Chica, abaa kamahalaga kan tawo! asin garo nanggad ananakot!” Dangan, ominabot su kinasal, kaiririba si Dona Victorina asin su bilog na pangkat. Mga pagbabaté, mga karamayan, mga mapagampon na mega torotaptap sa novio, mga mapangotiil na mga paghiling, marigsok, mapanaliksik sa novia, sa gampi kan mga lalaki; sa gampi kan babaye, pagatidatid kan evibing, kan mga alahas, pagbana-bana kan karigonan, kan ginhawa, asin iba pa. "!Si Psiquis asin si Cupido nagpahiriling sa Olimpo!” an sabi ni Ben Zayb sa irarom kan saiyang boot asin itinala sa isip an pagbagaybagay ta papaluwason sa orog karahay na bahigay. Su novio igwa man nanggad kan mapagologolog na lawog kan dios nin pagkamoot, asin sa kadikit na marhay na boot mangyaring mamaloan na bugtakan nin pana su kaboktotan na ominabot na sa kotod, na dai nahimong matago kan kahigpitan kan frac. Si Don Timoteo nagpoon nin pakamaté nin kolog sa habayan, luhayluhay nagharittihit su mga kalyos sa saiyang mga bitis, matanglay na su saiyang liog asin dai a giraray su Capitan General! Su mga darakilang dios, kabilang sainda si Padre Irene kasi Padre Salvi,<noinclude></noinclude> lagffdge9gimdqaabjhudfyg39rdc0u Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/322 250 1103 4799 4798 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4798 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>317</center></noinclude>nagarabot na, totoo, alagad dai pa su dakulang dagoldol (409). Dai sya namamatukaw, kinokurab; garong pigbabayo su saiyang daghan, nakakamaté sya na pinapaapod sya kan katalagahan (410), alagad kaipuhan ngohang magpataratara, maghoyomhoyom, asin dangan mahalé kuta, alagad dai nya nahimo, minatikaw, minatindog, dai nya nadadangog su mga isinasahbi saiya, dai nya isinasabi su mga naiisipan nya. Asin alintanang nangyayari an mga ini, pinagsasabihan sya nin sarong aficionade dapit sa saiyang mga cromos, tinotuyaw sya na seneseguro nanggad na nagpapakadigta sa lanob. “!Nagpapakadigta!” an olit ni Don Timoteo na ginaganahan na kumambrag saiya; “alagad an mga iyan mga gibo sa Europa asin iyo an mga orog kamahal na nahimo kong matamo sa Manila! Nagpapakadigta sa lanob!” Asin nanumpa si Don Timoteo na sa masunod na aldaw sisingilon niya su gabos na vale kan critico sa saiyang almacen. May nadangog na mga siwik, dinalagan nin mga kabayo, katapustapusi! “!Su General! — Su Capitan General!” Malungsi sa kalodokan, bominuhat si Don Timoteo pinaghilom su kolog kan saiyang kalyos, asin kaiba su saiyang aki asin nagkapirang mga darakulang dios, luminusad sa pagsabat sa ''Magnum Jovem'' (411). Binayaan sya kan kolog, sa atubang kan kaborongan na lominaog saiya kan mga hidaleng ito: kaipuhan daw na homoyom sya o magpasagin grabe? sukat daw na gumawagaw kan saiyang kamot o maghalat na igawagaw kan General su saiyang kamot? Caramba! ngata ta dai nya naisipan an bagay na ini na ipakihumapot sa katood nyang si Simoun? Tanganing matago su saiyang molodok na kamatean hinapot su saiyang aki sa hababang tingog, na liwat na marhay: “May ihinanda kang sarong talumpati?” “Dai na nin mga panalumpati, papa, asin nangorog na kun ini an panonongdan kan talumpating iyan!” Ominabot si Jupiter kaibahan si Juno, naging sarong-castillo nin fuegos artificiales, may mga brillante sa alapok, may mga brillante sa liog, sa magibong na takyag, sa magibong na abaga, sa bilog na lawas! Marayrahayon su nasosolot na gubing na sukla, na may halabang cola, binordahan nin mga birak na ralataw.<noinclude></noinclude> lqsvy6b3dzqh30pq7q51uxbv5jcaoty Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/323 250 1104 4804 4803 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4803 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>218</center></noinclude>Siring sa mapanghiraw-od na pakimahérak ni Don Timoteo, ibinugtak kan Saiyang Kahalangkawan nin tunay na gayo su harong. Tinogtog kan orquesta su mareha real, asin su diosnon na pareja makamahalan na sominakat sa alfombradong hagyanan. Su pagkagrabe kan Saiyang Kahalanekawan bakong pasagin lamang; sakalé magpoon kan pagdatong nya sa Kaporoan, iyo pa sanang pagmaté nya nin kamondoan; sarong bagay na malipungaw nakakatahob sa saiyang pagisip. Iyo ito an hiring tagumpay kan tolong taon na saiyang kapangyarihan, asin sa laog nin duwang aldaw, sagkod noarin pa man maglogsot sa siring kaitaas na kahalangkawan, Anong nabayaan nya sa saiyang talikondan? Dai isinasalingoy kan Saiyang Kahalangkawan an saiyang payo asin pinagmarahay nya na sa enotan maghiling, sa panahon na omaaboton! May dara syang kayamanan, darakilang halaga na nagkakatarago sa mga Banco sa Europa naghaharalat saiya, may mga hotel sya, alagad kadakol kan mga boot na saiyang pinapurula, dakol syang mga kaiwal sa Corte, su halangkaw na empleado naghahalat duman saiya! Iba pang mga general madaleng nagrayaman siring saiya, asin ngunyan mga dai nang sukat. Ano ta dai nagdanay nin halawig pang panahon siring sa ihinatol saiya ni Simoun? Dai, an marhay na dangog sukat mangibabaw sa gabos. Saré pa, su mga minataong-galang dai na minadoroko nin marhay siring kan énot; namamangnohan nya an mga nakapotitok na paghiling, asin makababaldi ngani; asin mapagmahal syang minapasalamat asin nagsasanay pati nin mga hoyom. “!Talagang an tala-init nasa saiya nang solnopan!”’ an mapagmasid na tataramon ni Padre Irene sa pagdangog ni Ben Zayb; “kadakol na kan minahampang na minahiling saiya!” “!Carambas! sa cura pa naman sasabihon nya iyan. “Chica,” an hinghing sa saiyang kataid kan ominapod nin ananakot ki Don Timoteo, “nakita mo su falda?” “Uy! su mga tabing kan Palacio!” “!Halo tasin totoo! Tara dara nya gabos. Makikita mo ta magibo sya nin aliboy kan mga alfombra!” “!Daing ibang mapapatunayan kaiyan kundi na may kalistohan asin kamuyahan!” an mapagmasid na tataramon kan agom na lalaki na sinagwe su saiyang agom nin sarong paghiling; “kaipuhan na maging matimol an<noinclude></noinclude> lcw44nt3vil8m2700904z0npsmobwew Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/324 250 1105 4809 4808 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4808 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>319</center></noinclude>mga babaye!” Sagkod ngunyan an makaugay na dios nakokologan pa kan singil kan modista. “!Aki! taohi ako nin mga tabing na kagduwang pisos an vara asin makikita mo kun baga somol-ot ako kan mga dugnit na ini!” an may kabaldian na simbag kan diwata; “!Jesus! magtaram ka kun igwa na nin mga masamwang na saimong mga sinondan!” Alintanang nangyayari an mga ini, si Basilio, sa atubangan kan harong, kasaralak sa pangkat nin mga osyoso, nagbibilang kan mga tawong nagrorologsot sa mga lunadan. Kan mahiling nya an siring kadakol na mga tawo na mga maogmahon, mga tiwalang gayo; kan makita nya su novio asin su novia, pigsosonod kan saiyang mga abay nin mga daing pagalamaam asin mga mabibining mga daragitay, asin pinagisipisip nya na magpapakasompong duman nin sarong makangingirhat na kagadanan, inabot sya nin hérak asin nakamateng naghuhubya su saiyang kaongisan. Nagkaigwa sya nin horot na iligtas na siring kadakol na mga tawong mga dai nin pagalamaam, nagisip na sumurat asin magtaong pakadram sa may kapangyarihan; alagad may ominabot na sarong coche asin luminogsot si Padre Salvi asin si Padre Irene, magkasi nasisinangan na gayo, asin siring sa agi sanang panganoron, nagpururawas su salyang mga marhay na kaisipan. “!Ano sako?” an sabi sa irarom kan saiyang boot “ta magbayad an mga banal huli sa mga parakasala!” Asin dangan suminabi pa sa pagpatiwasay kan sa iyang kariworongan: (412) “Bako akong tagapagbuyagyag, dai ako sikat magpalabilabi sa pagtiwala na ibinugtak sa sako. May utang ako saiya na labis pa kan utang ko sa gabos na mga iyan; sya an nagkotkot kan hukay kan sakong ina; an mga iyan iyo an gominadan saiya! (413) Anong labot ko sainda? Ginibo ko an gabos na mahihimo tanganing magi akong marhay, mapakinabangan; naghinguha akong makalingaw asin magpatawad; magtios ako kan gabos na mga pagpupumirit asin daing ibang hinahagad ko kundi pabayaan ako sa katiwasayan! Dai ako nagsasaraw sa kiisay man... Anong ginibo sakuya? !Rumulupad an saindang mga kabtang winarasak kan angkas! Kaniguan na an samong tinios!” Dangan nahiling na naglusad si Simoun naiikim su<noinclude></noinclude> 5xwotwdcybp8huq35gcnhxu55wzgnv5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/325 250 1106 4814 4813 2024-10-15T15:53:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4813 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>320</center></noinclude>makangingirhat na Pere, nakita nyang luhayluhay na ominagi sa zaguan, doko na baga naghohorophorop. Namatean ni Basilio na maluya su kinttad kan saiyang puso, na nangririlipot su saiyang mga bitis asin mga kamot asin su maitom na ladawan kan joyero garong dakulaon nang marhay asin makangingirhat, nalilikosan nin mga laad. Duman ominantord si Simoun sa may hagyanan na baga nag-aalangalang; dai naghahanos si Basilio. Su pagduwaduwa nagdanay lamang nin kadikit: itinongkahal ni Simoun su saiyang payo, suminakat na gayo sa hagyanan asin nawara. Sa akala, kun siring, kan estudiante na mapotok su harong dai mahahaloy asin mga lanob, mga lampara, mga inanyayahan, atop, mga bintana, orquesta, nagrurulupad isinarabwag sa angkas baga sa-gogom na mga baga sa tahaw nin potok na baga hale sa infierno; nangalagkalag sa saiyang palibot asin sa paghona nya mga bangkay an saiyang nagkakahiriling bakong mga osyoso; nahihiling nyang rorotang an mga ito, garong pighihiling nya na napapano nin laad su angkas, alagad su kamoninongan kan saiyang isip nagtagumpay sa agi sanang alisngaw na ito nin payo na pinangangatigan kan punaw asin nagsabi sa irarom kan saiyang boot: “Sagkod na dai lumusad, dai nin pagalaman. Dai pa minabot su Capitan General!” Asin naghinguhang makita syang monininong na malupig nya an pangibigkibig kan saiyang mga bitis, asin pinag-aaling nya su saiyang sadiri huli sa pagiisip dapit sa ibang mga bagay. May nagtutuya-tuya sa laog kan saiyang ginhawa asin pinagsasabihan sya: “Kun tinatakigan ka ngunyan, bago mangyari an iyo na sanang mga hidalé, paano an saiyang paggawé kun makita mo nang nagbobolos an dugo, nagraralaad an mga harong asin nagsisiriwik an mga bala?” Ominabot su Saiyang Kahalangkawan, alagad dai kaito nagmangno su haghayon: pinagmamasdan nya su lawog ni Simoun na saro sa mga luminisad sa pagsabat saiya, asin nabasa nya sa saiyang dai mapapalop-ong lawog an hatol nin kagadanan sa gabos na itong mga katawohan, asin nin huli kaini dinakop sya nin bagong ngirhat. Nangrilipot sominanding sa parel na kodal kan harong asin, napopotitok su mga mata sa bintana asin nanghihimateng marhay, boot nyang tod-an su alonggating mangyari. Natanaw nya sa bilang su<noinclude></noinclude> g5tvlci81awbpi06jqhj6xiiogb6gak Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/326 250 1107 4819 4818 2024-10-15T15:53:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4818 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>321</center></noinclude>mga tawo na napapalibotan si Simoun, asin pinaghihirilinghiling su lampara; nakadangog nin manlaenlaen na mga pagbabaté, mga hagayhay nin panggilantas; su mga kataga na “comedor, pagsanay” nagkapira ulita; nahiling nya na naghoyomhoyom su General asin pinagbana-bana nya na sasanayon kan banggi mansanang ito siring sa itinalaan kan joyero asin, daing duwaduwa, sa latok na papamanggihan kan Saiyang Kahalangkawan. Nawara si Simoun, pinagsunod nin dakol na saiyang nga tagapaghanga. Kan makahahadit na itong hidalé nagtagumpay su saiyang marahayon na puso, nalingawan su saiyang mga kaongisan, nalingawan nya si Juli, boot nyang iligtas su mga daing pagalamaan asin nagholaw na padagos, mangyari kun anong nangyari, ominibong sa lansangan asin boot na lumaog. Alagad nakalingaw si Basilio na bakong marhay su saiyang panggubingan; inolang sya kan portero asin sinabihan sya nin mga daing datang mega tataramon, asin kan makita su saiyang pangongotiil, pinagbantaan syang maapod nin sarong pareja nin Veterana. Kan hidaleng ito naglulusad si Simoun na marorolungsi. Pinabayaan kan portero si Basilio sa pagtaonggalang ki Simoun na baga sarong santong minaagi. Nasabotan ni Basilio sa pamandokon na tinatalikondan sagkod noarin pa man su mapanganib na harong asin ta may padokot na su lampara. ''Alea jacta est'' (414). Dara kan instintong mabuhay, nagisip kun siring na iligtas an saiyang sadiri. Manyaring may makaisip na siisay man sa pagosyoso na hirodn su lampara, paoldoton su metsa asin dangan kaiyan, mapotok asin gabos magkakatarambonan, Nadangog pa si Simoun na nagsabi sa cochero: “!Escolta, pikahi!” Nanggilantas asin sa takot na dai mahaloy madangog nya an makangingirhat na potok, siring sa saiyang makakaya naghumari si Basilio na makaharayo sa isinumpa na itong sitio: sa saiyang paghona su saiyang mga paa mayo kan kinakaipuhan na liksi, su saiyang mga bitis nagdadarosay duman sa asera na minsan naglalakad garong dai naghihiro, natatapaan su saiyang agihan kan mga tawong saiyang ipigsasarabat asin baga makalakad sya nin duwang polong lakad, sa saiyang paghona nakalihis nin dai kumulang sa limang minuto.<noinclude></noinclude> 1wputqcek75mle5e09w9t11v37vq0qd Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/327 250 1108 4824 4823 2024-10-15T15:53:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4823 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>322</center></noinclude>Sa horoharayo nasagomok an sarong hagbayon na tongkahal su payo, pinagtatanaw na gayo su harong. Namidbid ni Basilio na si Isagani. “Nagaano ka digdi?” an saiyang hapot. ‘“!Madya!” Pasiparang hiniling sya ni Isagani, mamondong hominoyom asin tominanaw muli sa mga burukas na bintana, sa ibong kan mga ini nakikita an maalimyong tindog kan novia na nagkakabit sa takyag kan novio, na luhayluhay na naghaharayo. “Madya, Isagani! Humarayo kita sa harong na iyan, madya!” an sabi ni Basilio sa paas na tingog na kinaptan ito sa takyag. Mahamis na isinsikwal sya ni Isagani asin padagos na naghihiling kaiba man giraray an siring mansanang mamondong hoyom sa saiyang ngabil! !Huli sa Dios, huamarayo kita!” “Ano ta magharayo ako? Noodma bako nang sya!" Igwa nin makuring kasakitan sa mga katagang ito, mala ta sa laog nin sarong segundo nalingawan ni Basilio su saiyang katakutan. “Muya kang magadan?” naghapot. Kominirogkirog si Isagani asin padagos nin paghaling. Liwat naman na piggogoyod sya ni Basilio. “Isagani, Isagani, dangoga ako, dai kita magsayang nin panahon! An harong na iyan nasa panganib, mawawasak iyan ano man na horas, huli sa sarong kadangagan, sa sarong kaosyosohan... Isagani, gabos mapapahamak sa irarom kan mga rogmok kaiyan!” “Sa irarom kan mga rogmok kaiyan?” an ulit ni Isagani na baga boot makasabot dai binobotsan nin paghihing su bintana. “Oho, sa irarom kan mga kaiyan, oho, Isagani! huli sa Dios, madya! dangan ko na saimo ipapaliwanag, madya! sarong labis pang daing palad ki sa saimo asin sa sako, hinatolan an mga iyan... Nahihiling mo an flaw na iyan na maputi, maliwanag siring sa busilag (415), na naghahalé sa azotea? Iyo an ilaw nin kagadanan! Sarong lampara na may laog na dinamita, sa sarong minadong comedor... mapotok asin mani sarong kino dai makakadulag na buhay, madya!” “!Dai!" an simbag ni Isagani na mamondong nagki- kirikiri; “boot kong pawélat digdi, muya kong makita sya sa iyo na sanang hidalé... noodma iba nang bagay!” “!Otobon an kapaladan!”’ hominagayhay, kun siring, si<noinclude></noinclude> fdliex72j7mgvq7v5ijcus18sawqkha Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/328 250 1109 4830 4829 2024-10-15T15:53:07Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4829 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>323</center></noinclude>Basilio na maliksing hominarayo. Nakita ni Isagani na su saiyang katood hominarayo dara an kahidalean na nagpapahayag nin sarong tunay na katakutan asin nagpadagos nin sa makadadagkang mga bintana, siring kan caballero sa Toggenburg na naghahalat na domongaw su saiyang minamahal, na pinagsasabi satuya ni Schiller. Kan hidaleng ito daing tawo sa sala, su gabos iritoon sa ecomedor. Naisipan ni Isagani na su mga katakutan ni Basilio mangyaring may dahelan. Nagiromdoman nya su nangingirhat na lawog kaito, na sa gabos nakakapagingat kan saiyang malipot na dugo asin nagpoon nin pagisipisip. Sarong malinaw na pakiran lominataw sa saiyang pagisip; malupad su harong asin itoon duman si Paulita, si Paulita magagadan nin makangingirhat na pagkagadan... Sa atubang kan pakiran na ini gabos saiyang nalingawan: mga pangimon, mga pagtios, mga haronahod; daing ibang naromdoman kan maherakan na hagbayon kundi su saiyang pagkamoot. Daing pagromdom kan saiyang sadiri, caing orong-orong, napasiring sa harong asin salamat sa tihantik nyang pangeubingan asin su saiyang kaigotan sa boot madaleng nakalaog sa tata. Alintanang an mga harakipot na ming escena nangyayari sa lansangan, sa comedor kan mga darakilang dios, naglilibot sa lambang kamot an sarong pergamino saen nababasa na naguguhit nin tintang pula an mga makagigiram na ining mga kataga: :::::''Mane, Thecel, Phares'' (416) :::::::''Juan Crisostomo barra'' “Juan Crisostomo Ibarra? siisay ini?” an hapot kan Saiyang Kahalangkawan na itinao su papel sa saiyang kataid. !Abaa kadaing-datang karaw!” an simbag ni Don Custodio; “lagdaan an papel kan ngaran nin sarong poropilibustero, na may mga sampolo nang taon karadan !”” “!Filibusterillo!!”’ “!Sarong mapanimang na karaw!” “Igwa pati nin mga ginang...” Pighahanap nin Padre Tene su nagkaraw asin nahiling si Padre Salvi, na nagtutikaw sa too kan condesa, nanglungsi siring sa salyang servilleta alintangang kan mga borolakog na mga mata pinaghihilinghiling su mga dai masayod na mga kataga. Nagiromdoman nya<noinclude></noinclude> h4yifs2c6bemcpn61rhp0m9nvtge1e4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/329 250 1110 4836 4835 2024-10-15T15:53:07Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4835 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>324</center></noinclude></br> su escena kan esfringe! “Tara, Padre Salvi?” an saiyang hapot; “pinagmimidbid mo an lagda kan saimong katood?” Dai nagsimbag si Padre Salvi; nagpahiling nin hirong titataram asin dai nin pagaram kan saiyang ginigibo, pinaagi su servilleta sa angog?” “Anong nangyayari sa Saimong Pagkaigagalang?” “!Rogaring mansanan nyang surat!” nagsimbag sa hababang tingog na pahangang nasabotan; “rogaring nasurat ni Ibarra!” Asin pakahorandig sa horandigan kan saiyang silla, ihinolog su magibong na takyag na baga nawaran nin kosog. Su karibarawan naging kangirhatan; naghinirilingan lambang saro, na dai nin itinigmok na ano man na tataramon. Boot bumuhat su Saiyang Kahalangkawan, alagad sa kahandalan na pamugtakon na natatakot sya, linupig sa saiyang sadiri asin nanglagkalag sa saiyang palibot. Dai nin mga soldados: bako nyang mga midbid o mga sorogoon na nagririlingkod. “Magpadagos kita nin pagkaon, mga ginoo, asin dai nyato pagtaohan nin halaga an sarong soba!” Alagad su saiyang tingog bakong nakapatiwasay, kundi nakapangana logod kan kahandalan; tinatakigan su tingog. “Sa paghona ko iyan ''Mane, thecel, phiares,'' dai nangangahologan na kita gabos gagaradanon ngunyan na banggi?” an sabi ni Don Custodio. Su gabos anas na dai nagpakahiro. “Alagad manyaring horodongon kita...” Nagpanglokso sa saindang mga tukawan. Su ilaw nagpoon na nin pagromarom nin luhayluhay. “Maparong an ilaw,” an pangmasid na tataramon kan General na dai natitiwasay; “muya kang magpaoldot kan metsa, Padre Irene?” Kan hidaleng ito, siring sa rikas nin kikilat, lominaog an sarong angka nakatumba nin sarong silla asin nakabangga sa sarong sorogoon asin, sa tahaw kan panggilantas nin gabos, hinakbot su lampara, dominalagan pasiring sa azotea asin iinapon ito sa salog. Gabos nakaagi sa laog nin sarong segundo; dominiklom su comedor. Naholog na sa tubig su lampara kan makakurahaw su mga sorogoon nin: -- “Parahabon, parahabon! na nag-<noinclude></noinclude> qw7mfwld4c8ckcpz7uharuv9xwu55r4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/33 250 1111 4849 4848 2024-10-15T15:53:07Z MF-Warburg 6 12 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4848 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>28</center></noinclude>pook; “hare ini pag apoda na tagda nin tubig; dakula pa sa arin man na danaw sa Suiza asin sa gabos sa Espana sararo; nakakita ako nin mga gurang na mga dumagat na nagkarolola digdi.” <center>----------</center><section end="III"/><section begin="IV"/> <center>'''IV'''</center> <center>'''''SI KABESANG TALES'''''</center> An mga nagpakabasa kan énot na kabtang kan salaysay na iniho, sakalé magpapakagiromdom sa sarong inaguyang na parakahoy na nag-oontok kaito sa irarom nin sarong kadlagan. Buhay pa si Gurang Selo asin minsan anas nang uban su saiyang buhok, naingatan man nya giraray su saiyang marhay na ginhawa. Dai na sya nangangayam, dai na man nagpopotol nin mga songo; nin huli ta nagrahay su pagbuhay, naggigibo na lamang nin sighid. Su saiyang aking si Tales (gaha sa Telesforo) énot naglingkod nguna bilang paraoma sa mga daga nin sarong capitalista, alagad dangan kaiyan, kan kagrogaring na sya nin duwang damulag asin nin nagkapirang gatos na pisos, boot na magrogaring nin toklos katabang su saiyang ama, su saiyang agom asin su tolo nyang aki. Ginubat ninda kun siring asin liniwanag an nagkapirang mahiwas na mga kadlagan sa mga sagkod kan banwaan asin ta sa saindang pagloba bakong mga rogaring nin siisay man. Sa laog kan pagbabab-ol asin paghihiniti kan daga, su bilog na angkos, saro-sarong nagherélang nin lagnat, nagkagaradan sa hagnaw su ina asin su matuang aking babaye, si Lucia, sa saiyang langobong pagkatawo. An bagay na ito na iyo an talagang mangyayari sa hinirong daga, matabang sa manlaen-laen na mga nabubuhay, ipinagsahot ninda sa panghihimalos kan espiritu sa kadlagan, asin nagtios na lamang sinda asin nagpadagos kan saindang toklos sa paglébang napalopo na ito (87). Kan mamomodo sinda kan mga bunga kan énot nindang ani, sarong corporacion religiosa na may mga daga sa kataid na banwaan, nagpahayag na rogaring ninda an mga dagang ito, sinabing padagos na nasa-sa-laog kan saindang mga sagkod, asin sa pagpatibay kaito boot nindang itogdok sa mga kadolonan mansana su saindang mga taldok. Alagad, su<noinclude></noinclude> dskuti2ru2lbk5wozcb24saglxib5b2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/330 250 1112 4857 4856 2024-10-15T15:53:08Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4856 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Chammy17" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>325</center></noinclude></br> dalagan man pasiring sa azotea.” “!Revolver!” an kurahaw nin saro; “‘!madalé sarong revolver! Sa parahabon!” Alagad su anino na lalo pang maliksi, sominangkay na sa balustradang ladrillo asin bago nagpakadara nin ilaw nakatagbang na sa salog, na nadangog na kinarapsaw paghugpa sa tubig. <center>----------</center><section end="XXXV"/><section begin="XXXVI"/> <center>'''XXXVI'''</center> <center>'''''MGA KARIWOROKAN NI BEN ZAYB'''''</center> Tolos man sana kan maaraman nya su nangyari kan nagpakadara nin mga ilaw asin kan makita nya su bakong gayong tama na tayo kan mga nanggirilantas na mga dioses, si Ben Zayb, pano nin kabaldtan, asin igwa na kan pagoyon kan namamahala sa limbagan, nagdalagan pasiring sa saiyang harong -- sarong entresuelo, saen nagoontok na kasarsaro nin iba -- sa pagsurat kan pinakamarayrahay na articulo na sagkod pa man dai pa nabasa sa tangod kan langit nin Filipinas: an Capitan General mamondong mahalé kun dai nya ngona maaraman an mga kaomawan saiya, asin ini dai ikakatugot ni Ben Zayb, na igwa nin mabansay na puso. Nagtios sya, kun siring, na dai, dai makasayaw asin dai magkatorog kan bangging ito. Mga madaging na hagayhay nin pagkatakot, nin kabaldian, magpasagin na narompag su kinaban asin nagkahorolog su mga bitoon, su mga bitoon na magkaguirang man, nagbaranggaan! Dangan sarong pangenot-na-tataramon na dai nasayodan, pano nin mga padamgo, mga pagririrong..., dangan ibinareta su pangyari magpoon sa kapinonan sagkod sa katapusan. Pinapagsawa nya su pangyari sa latok. Pinadakol su mga kataga nin tataramon, inobos su mga tago-tago nyang mga tataramon sa pagsaysay kan mga pagkapatirigaya asin an pagbobhoa nin salsa sa Saiyang Kahalangkawan sa saiyang diosnon na angog; inomaw su liksi sa pakasulit sa tanos na pagkamugtak, ibinugtak su payo sa namugtakan ngona kan mga tabay asin sa namumumugtakan pa na dati kan payo, su mga bitis; dinalitan nin nin sarong dalit an Kasoripotan nin Dios huli ta iningatan na gayo an siring kasinanglitan na mga tul-ang asin su parrafo lominuwas na marhay pagkatapus, ma-<noinclude></noinclude> i8ucinx5v8ra7uasr7qqjpckoevmk4p Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/331 250 1113 4862 4861 2024-10-15T15:53:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4861 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>326</center></noinclude>la ngani ta naging bayani su Saiyang Kahalangkawan asin lalong halangkaw an nahologan, siring sa sabi ni Victor Hugo. Nagsurat, nagpunas, nagdudang asin naglinig kan saiyang isinurat tanganing, dai pakalapas sa katotoohan -- ini an saiyang napapalaen na kaogdan bilang sarong namamahayag lubos na gayong lumuwas na bilang mapanalaysay, dakula manongod sa pitong dios, matalaw asin hababa, kun dapit sa dai midbid na parahabon, “na nagrogaring na maghatol, natatakot asin tiwalang gayo kan horas mansanang ito kan kadakulaan kan saiyang crimen.” Sinabot nya su gawe ni Padre Irene sa paghorok sa irarom kan latok na “katubngan nin katutubong dasig, na su yamit nin sarong Dios nin katiwasayan asin kalolotan, dara sa bilog na pagkabuhay dai nahimong mapahubya; si Padre Irene boot na dumaphag sa criminal asin sa pagsunod sa tanos na linea ominagi sa irarom kan latok. Nakaorawi nin mga tunel sa irarom kan dagat, sinambit nya an sarong mokna ni Don Custodio, ipinagiromdom nya an halangkaw na adal asin an haralawig na mga paglakbay kan padi. Su kalonosan ni Padre Salvi iyo an labislabis na kolog na dominakop sa banal na franciscano, kan makita nya an kadikit na bunga na nagogo kan mga indio sa saiyang mga sermon; su pakahiro asin katakutan kan iba pang mga inanyayahan, kabilang sa mga ini su condesa na “nangatig” (nangabit) ki Padre Salvi, kamoninongan asin malipot na dugo nin mga bayani, torood sa panganib sa tahaw kan pagotob kan saindang mga katongdan, sa kataid kan mga ini su mga senador na mga romano, nagkararaka kan mga parasalakay na mga ikos, garong mga kinokurab na mga daragitay na mga nagkakatarakot sa atubang nin mga napipintang mga cucaracha. Dangan kaiyan asin sa paghaman nin katumang baga bilang kan mahab-on: karongawan, pananakig, kilas na paghiling, mga makanos na pamandok asin Ikosog kan kalagnon na kahalangkawan kan lahi! su saiyang banal na kagalangan kan makita nyang tiripon duman an siring kahalangkaw na mga tawo! Asin sominonod an sarong dakulang panarangin, sarong pagsadol, sa­ rong kapahayagan laban sa pagraot kan mga marhay na kaugalean, diyan minagikan an pangangaipo nin sa­ rong danay na hokoman militar, an kapahayagan kan estado de sitio sa laog kan estado de sitio na dati nang ipinahayag, sarong napapalaen na batas, mapagsagpong,<noinclude></noinclude> dfdv6om5m0tsc1b7viheyf8mpjrcp3k Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/332 250 1114 4867 4866 2024-10-15T15:53:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4866 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>327</center></noinclude>marigon, huli ta kaipuhan na gayo, huli ta sukat nanggad na ipakita sa mga maraot na tawo asin sa mga criminal na kun sa ama asin maugayon an puso sa mga mahoyo asin mga makinuyogkuyog sa batas, an kamot marigon, danay, dai magdadarang ugay, mahigpit asin matagas sa mga laban sa gabos na pangatanosan minalapas kaiyan asin pinaglalanghadan an mga sinanglitan na mga katogonan kan bansa! Oho, mga ginoo, sinasakapiritan ini bako sanang kan karahayan kan kaporoan na ini, bako sanang kan karahayan kan bilog na kasangtawohan, kundi sa ngaran man kan Espana, sa dangog kan ngaran na kastila, an marhay na dangog kan banwaan na ibero (417), huli ta sa atubang kan mga bagay gabos mga kastila kita asin an wagayway kan Es­pana asin iba pa, asin iba, asin iba pa. Asin tinapus su kasuratan kan patnogot na iniho: “Lumakaw na tiwasay an maisog na manglalaban, na sa kamot na may kinabatiran pinagkanoroan an mga kapaladan kan bansang iniho sa mga masakiton na gayong panahon! Lumakaw na moninong sa pagsangongo kan maalimyong simuy kan Manzanares! Kami digdi mawawalat siring sa mga dayupot na mga tanod sa pagsamba kan saiyang giromdom, manggilantas kan saiyang mga madodonong na mga katigayonan, asin panghimaloson an dustang paghohomot laban sa makawiwiling pabalik, na samong matutuklasan dawa magkaipong pahubason an kadagatan! An siring kamahalagang reliquia sa bansang ini magiging daing katapusan na bantayog kan saiyang saga, dugong malipot asin dahas!” Siring kaini an pagkatapus na makalibonglibong su kasuratan asin bago umaga ipinadara sa pasuratan kan pahayagan na igwa nang dating kapahintogotan kan censor. Asin kominatorog siring ki Napoleon pakatapus na mahanda su piano kan labanan sa Jena. Pinukaw sya pagkaaga kaibang ibinalik su articulo na may kalakip na surat kan director, na an sabi ipinangalad kan Saiyang Kahalangkawan mahigpit asin lubosan na gayo na sambiton su bagay asin nagtogon na himutikan ano man na mga sarabisabi asin mga baretang maglakaw, na ipamugtak gabos na mga huringhuding, mga matatabang bareta asin mga osipon nin kapuwa tawo. Sa ki Ben Zayb huli kan bagay na ito garo mansana<noinclude></noinclude> 8nanwts25owh1xnokty1d2aq7049n4a Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/333 250 1115 4872 4871 2024-10-15T15:53:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4871 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>328</center></noinclude>syang ginadanan nin sarong aking matayo asin madasig, ipinangaki asin pinadakula sa maktring kasakitan asin kapagaian asin saen ibubugtak ngunyan an saiyang ab- hawon na kasuratan, an dakilang pamamantaag nin mapaglaban asin makatanosan na kapahayagan? Asin magisipisip na sa laog nin saro o duwang bulan babayaan nya an Filipinas, asin an articulong sinabi dai magkakaigwang lugar sa a huli ta panong masabi ito laban sa mga criminal sa Madrid naghahade duman iba man na mga kaisipan, hinahanap an ibang mga suwasanang, pinagtotorotirimbang an mga pangyayari, may mga jurado, asin iba pa, asin iba pa? Mga kasuratan na siring kan mga saiya, arog kan mga may hodong na mga aguardiente na piggigiribo sa Europa, marayrahay na ipagpabakal sa mga negro, ''good for negroes,'' an kalaenan lamang iyo ta kun dai kaito ominom an mga negro dai man sinda magkakaarano, alintanang an mga kasuratan ni Ben Zayb, basahon o dai kan mga filipino, nagkakaigwa nin bunga. “!Kun magkaigwa lamang nin maginibong saro pang kalapasan noodma o nosaro!”’ an sabi. Asin sa atibang kan pagisip dapit sa aking ito na nagadan bago malimbag, mga luminipot na bukol, asin kan makamateng nangdadalimasa su saiyang mga mata, nagbolos sa pakipagkita sa director. Kominirogkirog su director: ipinangalad ito kan Saiyang Kahalangkawan, huli ta kun makalakop an bareta na pitong darakulang dios magsipabayang habonan asin tarakaon nin sarong siisay daw alintanang nagpaparalabadlabad nin mga tenedor asin mga cuchillo, nasa panganib an bulanos na dangog kan Bansa! Asin huli kaini ipinagtogon na dai paghanapon su lampara siring man su mahabon asin nagpatanid sa mga masunod salya na dai mangdaralo-dagong magkaon sa harong na particular kun bakong parilibot nin mga alabarderos asin mga bantay. Asin nin huli ta kan bangging ito su mga nagpakadangog kan mga nangyari sa harong ni Don Timoteo kadaklan mga empleado asin mga militar, bakong masakit na mahimutik sa piblico su nangyari; mapadapit sa marhay na dangog kan bansa. Sa atibang kan ngaran na ini, idinoko ni Ben Zayb su saiyang payo na pano nin kabayanihan, pinagiisip nya si Abraham, si Guzman na Marhay, okun baga man si Brutus o iba pang mga soanoy na mga bayani sa salaysay.<noinclude></noinclude> 3twf4ccxfsg2433qfq1vdan5ak0tl15 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/334 250 1116 4878 4877 2024-10-15T15:53:08Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4877 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>329</center></noinclude>An síring na mga pagpapakasákit dai mangyáring magdánay na dai nin balos. An dios kan mga napapaháyag naoyonan ki Abraham-Ben Zayb. Haros kan panahón mansanang ito napaduman su reporter dara su baretá na may sinalákay na sarong quinta sa pangpang kan Pásig, na pinag-aalingalingan nin nagkapirang fraile sa panahón nin tiginit! Iyo ito an bahigay asin in6maw ni Ben Zayb su saíyang dios! Mahigit sa duwang ribong pisos an nakoa kan mga bandido, nalugadan nin makuri an sarong religioso asin duwang sorogoón... Su cura ipinanúmang siring sa saíyang makakaya an sarong silla na nagkabarari sa saíyang kamot. “!Halat, halat!”’ an sabi ni Ben Zayb na nagtotomar nin mga; “apat na poló o limang pólong tulisan masaúib na gayo... mga revolver, mga sundang, mga escopeta, mga pistola... leon nakikilaban, silla... mga tokod..., nalugadan nin makuri... sampólong ribong pisos... Asin entusiyasmado asin dai nasonoan kan mga pagkasaysay, sya mansana napaduman sa pinangyarihan, pinagiisipisip nya sa dalan sa descripsion kan combate. saróng talumpatí nin parigon nin boot na halé sa ngosó kan pamayo? Sarong katagá nin tataramon na pagbasangbásang sa ngosó kan religioso? Gabos na mga metáforas asin mga comparaciones, ipinánongod sa Saíyang Kahalangkawan, ki Padre Irene asin ki Padre Salvi, makakaangay na gayo sa nalugadan na religioso, asin su deskripsiyon kan mahabon sa lambang saro kan mga tulisan. Sa saíyang pagsurat makakapahalakbang sya ta masasambit nya an agama (418), an pagtubod, an pagkaúgay, an pagbagting kan mga batingaw, an mga titang na boot sa mga fraile kan mga indio, malódok asin matúnaw sa mga kataga nin tataramon asin mga kastilang mga dálit. Mababasa sya kan mga binibini sa capital asin masarabi: “Si Ben Zayb, madásig siring sa leon asin malódok siring sa cordero!” Pagdatong sa pinangyarihan, sa dakula nyang pagtaka naabtan nya na an nalugadan bakong iba kundi si Padre Camorra, na pinadusahan kan saíyang provincial na magbáyad sa quinta nin kagayagayahan sa pangpang kan Pasig, su saiyang mga kapilyohan sa Tiani. May sadit na lugad sa kamot, may ludog sa payo kan mapukán<noinclude></noinclude> ionawv6yi18fguh9rtdbv9jlwzrif9v Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/335 250 1117 4883 4882 2024-10-15T15:53:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4882 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>330</center></noinclude>syang tikayá; tolo su mga tulisan asin may mga hámong sundang; su halagang nahab-on, limang pólong pisos. “!Dai mangyayáring siring!” an sabi ni Ben Zayb; “kipota an ngimot mo... dai ka nakakaisi kan saímong pigsasabi!” "!Kanigúan na dai ako makaisi, puñales!” “Hare ka pagminangmang!... súkat na dakol su mga mahabon...” ; “Tawo! parasorop ka nin tinta...” (419) Nagkapasúhay na gayo. An mahalagang gayo ki Ben Zayb iyo na dai pagbotsanan su artículo, taohan nin halaga su pangyari tanganing lumuwas na marhay su saíyang hinandang kasuratan. Su saindang pasúhay napotol nin sarong rimorimo. Su mga nagkadarakop na mga mahabon naggiribo nin mga mahalagang kapahayagan. Saró kan mga tulisan ni <i>Matanglawin</i> (si Cabesang Tales) sinabihan sinda na tumaragbó sa saíyang pangkat sa Santa Mesa, ta sasaralakaton su mga convento asin su mga harong nin mga mayaman... Kakanoroan sinda nin sarong kastilá, halangkaw, kayumanggi, maputi an buhok, na nagsasabi na sya naggagawe sa pagboot kan General, asin ta sya katood na gayo kaini; laen pa kaini seneguro sinda na masaro sainda su artilleria asin nagkapirang vegimiento, nin huli kaini dai dapat sinda magkaigwa nin and man na katakutan. Papatawadon su mga tulisan, asin manonongod sainda an sarong ikatolong kabtang kan saindang mga sinalakatan. An tanda sikat na sarong potok nin cañon, asin nin huli sayang su saindang paghalat, sa paghona kan mga tulisan pinagkararawan sinda, su iba nagharalé, su iba nagbaralik sa bikid kaiba an homot na manghihiinalos sinda sa kastila na makaduwa na pagbari kan saiyang tataramon. Kun siring, sinda, su mga nagkadarakop na mga mahabon, boot gumibo nin sarong bagay sa rogaring nindang pamamahala asin saindang sinalakay su kinta na saindang natuklasan na masayon na gayo, na ipinangakó ninda siring sa karapatdápat na itao an duwang kabtang kan saindang mga sinalakatan duman sa kastilang puti su búhok kun sakalé saiyang hagadon. Su mga tandá nagkatarama sa mga ki Simoun, su<noinclude></noinclude> k30z0gudjvjw4m5nauesxer0ybe9ndc Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/336 250 1118 4888 4887 2024-10-15T15:53:09Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4887 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Ephemoon" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>331</center></noinclude>kapahayagan inakó siring sa sarong bágay na harayó sa pangyari asin sa mahabas ginámit su gabós na pasákit, sagkod kan máquina electrica, huli kan tampalasan na itong pananarangin. Alágad, su baretá kan pagkawará kan joyero nakaapod kan pangataman kan bilog na Escolta, asin nin huli ta may mga nagkaturuklasan na mga sinákong pólvora asin dakúlang bílang nin mga cartucho sa saiyang harong, su kapahayagan nagkaigwa nin gilagila nin katotoohan asin sa luhaylúhay su pangyari pinagpónan na likosan nin misterio, napatós nin alopóop, naghororon nin hiringhingan, nagaarabo, kaiba an mapangímon na mga paghiling, mga puntos suspensivos, asin dakol na mga daing kamugtakan na mga katagá nin tataramon. Su mga nabaretaan dai nagpakahalé sa saindang panggilantas, minaharalabá su sain- dang mga pandok, nangurulungsí kadikit na sanang kúlang tangáning dakol an mawaran nin pagísip kan matuklasan na may mga nangyari na dai pinagaramán. "Marahay sana ta, ta nagpakaligtas kita! Siisay an masabi...” Pagkahapon, si Ben Zayb, paranó su bolsa nin mga revolver asin mga cartucho, napadumán sa pagsongkó ki Don Custodio, na inabtan nyang nagpapagal na gayo sa sarong mokná laban sa mga joyérong americano. Hininghingan su tagapamaháyag sa tingog na matiwásay na gayo asin sa duwang pálad, mga katagang dai masabotan. “Totoo?” an hapot ni Ben Zayb na kanayon kootan su kamot sa mga bolsillo, alintanang háyag na nanglu-lungsí. “Asin kun saen ninda matuklasan...” Tinapus su katagá nin tataramon nin sarong makahologan na kapahayagan. Iinitaas su magibong na takyag sa katopong kan pandok, su sa too lálong tikó ki kan sa wala, su mga pálad horoyayá sa salog, piniyong su sarong mata asin luminákad nin duwa pasíring sa enotan. “!Pst, pst!” tuminaghoy. “Asin su mga brillante?” an hapot ni Ben Zayb. “Kun magkaturuklasan an mga ito...” Asin hiniró naman su mga moró sa kamot na too na saiyang pinatarírik maghalé sa atubangan pasibog sa luwas, sa hiró nin kinikiyom na abanico, nin sarong<noinclude></noinclude> 85g2lxnobghscjll4ebrhmkdki7tnmx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/337 250 1119 4895 4894 2024-10-15T15:53:09Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4894 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>332</center></noinclude>bágay na pinoponpon, nin mga labaflabad na nagtataririk nagsisighid nin mga bágay na nasa-laog lámang nin ísip kaiba an mahusay na pagtagó huli sa liksi. Sominimbag si Ben Zayb sa pamamatáhaw nin saró man na hiró, na minuklat na gayo su mata, kominorondot asin mapagmawot na gáyong siningosingo su angkas, na garo bagang nádayag na kaonon na angkas. “Jhs!!!” <center>----------</center><section end="XXXVI"/><section begin="XXXVII"/> <center>XXVIII</center> <center>AN MISTERIO</center> :::::::::::::::<small>''Gabós naaaraman''</small> Minsan síring, dangan pang kanigúan na pagingat, su mga huringhuding nakaabot sa publico, minsan riliwat nang marhay asin kurúlang na. Iyo an tema kan mga orólay kan sominonod na banggi sa harong kan mayaman na angkos nin Orenda, tagapangarákal nin mga alahas sa mahigos na pagiláog sa Santa Cruz.Iyo sana ito an pinagoorolayan kan dakol na mga katóod kan harong, Dai nagsurugal kan ''tres-siete'', dai man pinagtotogtog su piano, asin an sadit na si Tinay, an kangohodan sa gabós na mga binibini, nalalangkag na gayo sa pagkáwat nin songka, dai nya inaabot nin pagisip kun anó ta nakataong interes an mga pananalakat na ito, su mga conspiración, su mga sinakong pólvora na dakol mansanang mga magagayon na mga ''sigayes'' sa pitong kamalig na garong sarabay na minakiriyat saiya asin hinohoroyoman sya kan saindang saradit na ngosó tanganing pasakaton sinda sa ''harong na iná'': (420) si Isagani na, kun mináduman, nakikipagsongka saiya asin nagpapabayang dayaon nya, dai minadólok sa saíyang mga pagapod, mamondó asin daing girong si Isagani na naghihimaté kan ipinagoosipon kan platerong si Chichoy. Si Momoy, su katipan ni Sensia, su kamatuahan sa mga Orenda, magayon asin maogmahon na daraga minsán nganí may pagkamakaraw, binayaan saen nya paráting pinapaagi an mga banggi sa mapagmahal na mga olayolay. Ini ikinababalding marhay kan loro na su kolongan nabibitay sa sógod kan harong, loro na payabá kan harong huli ta may galing sa pagpataratara sa gabós nin makangangalas na mga katagá-nin-tataramon mapádapit. Si Capitánang Lóleng, an masi-<noinclude></noinclude> 5rummcsnnv9339nmdnh0faqu3xnwvf4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/338 250 1120 4902 4901 2024-10-15T15:53:09Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4901 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>333</center></noinclude>lansikan asin maísip na si Capitánang Lóleng igwa nin saiyang libro de cuenta bukas, alágad dai man nagbabasa kaito, dai man nin anong isinosúrat dumán; dai sya nagmamangno kan mga pinggan, paranó nin mga perlas na burutás, siring man sa mga brillante; kan horas na ito nakakalingaw asin nanghihimáteng marhay. Su saiya mansanang agom, an dakúlang Capitán Toringoy, gaha kan ngaran na Domingo, an pinakamongaya sa pagiláog, daing ibang okupasyon kundi maggúbing nin marhay, magkaon, maglakawlákaw asin magtabil alintánang su bilog na angkos na nagtotoklos asin nagpopolotpogot, dai nagdidiyan sa mga kaogmahan, naghihimaté sya natatákot asin nalolódok kan mga makagiramgíram na mga baretá kan nanggantol nang si Chichoy. Mahalagang bágay ito. Si Chichoy napaduman ta may itataong ipinagibo si Don Timoteo Peláez, sarong padis na híkaw sa babáyeng bag-ong kasal, kan horas na ginagabá su kiosko na nagsirbing komedor sa mga haralangkaw na may kapangyarihan. Digdi nanglungsi si Chichoy asin nanorongkag su saíyang buhok. “Nakú!" an sabi; “mga sinakong pólvora sa irárom kun salog, sa atop, sa irárom kan latok, sa laog kan mga tukawán, sa gabós na gampi! Marhay ngani ta dai sa mga manggagamlang nin nagsigarilyo!” “Asin siisay an nagbugtak kan mga sinákong itong pólvora?” an hapot ni Capitánang Lóleng, na mapuso asin dai nanglungsí na siring kan nagmamahal na si Momoy. Si Momoy nakikinasal asin nasasayodan su saiyang húring panggirabo, si Momoy nasa harani kaito kan kiosko. “Bágay ito na daing nakapagpaliwánag,” an simbag ni Chichoy; “siisay an may interés na magsaringgaw sa fiesta? Daing iba kundi saró sana, an sabi kan bantog na abogado na si Ginóong Pasta na itoon nagsongkó, o sarong kaiwal ni Don Timoteo o sarong rival ni Juanito...” Su mga binibining de Orenda nagpangiriling ki Isagani: daing gírong na hominoyom si Isagani. “Tumago ka!” an sabi saiya ni Capitánang Lóleng; “mangyáring pakaraoton ka. . . tumagó ka!” Hominoyom liwat si Isagani asin dai nagsimbag. “Si Don Timoteo,” an padagos ni Chichoy, “daing pakaáram kun kiisay isasahot an pangyáring ito; sya<noinclude></noinclude> m6arupj4a52i0cvbrwkbwrw04welznv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/339 250 1121 4908 4907 2024-10-15T15:53:09Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4907 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>334</center></noinclude>mansana an namahalá kan toklós, sya asin su katóod nyang si Simoun, asin daing iba. Nagkariribok sa harong, napadumán su teniente de la Veterana, asin pakatapus na togonon su gabós na hilomon an bágay na ito, pinahumalé ako. Alagad. . .” “Alagád. . . alágad. . .” naghihiraraw-od si Momoy asin tinatakigan. ''“Nakú!”'' an sabi kan Sensia na pinaghihiling su saiyang novio asin tinatakigan sa paggiromdom na nakikinasal ito; “an señoritong iniho... kun pominotok. . .” Asin hinihíling su saiyang katipan nin mga matang naangot asin pinagngalsan su saiyang kadasigan. “Kun pominotok. . .” “Daing matatadang búhay sa bílog na lansangan nin Anloague!" an saligbaton ni Capitan Toringoy na nagpahiling nin ísog asin dai lámang nin pangirogkirog sa atúbang kan saiyang angkos. “Pominulí akong nangingirhat, sa pagisip ko sa saró sanang silyab, sarong cigarrillo, kun nahólog okun naolá an sarong lampara, dai na kutá kita sa mga horas na ini máging General, máging Arzobispo, máging ano pa man, minsan na lámang mga empleado! Nagkagaralpong kutà su gabós nagdalaw kasu banggi sa fiesta!" ''“Kabanalbanáleng Virgen!'' An señorito na ini...” “Susmariosep!” an hagayhay ni Capitánang Lóleng; “iritoon dumán su gabós na may mga útang samuya; susmariosep! Asin dumán sa harani may saró kaming harong! Siisay daw...” “Ngunyan maaaraman nindo,” an dúgang na sabi ni Chichoy sa hababang tingog, “alágad kaipuhan na ingatan nindo an tagong-hílom. Ngunyan na hapon nakasompong ako nin sarong katóod, sarong escribiente sa sarong oficina, asin sa pagtarap dapit kaining bágay, itinao sakú su clave: naaraman nya nagkapirang empleado... Siisay sa saindong paghoná an bominugtak kan mga sinákong pólvora?” Kadakol kan nangirirogkirog; si Capitan Toringgoy sana an hominiling nin pasalimbad ki Isagani. “Su mga fraile?” “Si intsik Quiroga?” “Sarong estudiante?”<noinclude></noinclude> 0du4ma36omxj7rqe956qbszftbnmudx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/34 250 1122 4913 4912 2024-10-15T15:53:09Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4912 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>29</center></noinclude>tagapamahala kan mga religioso pinapabayaan sinda huli sa pagisusugad na magkinabang kan mga inaani sa mga dagang ito kun magbayad sinda taon-taon nin hababang halaga, bilang tagoram, duwang polo o tolong polong pisos. Si Tales, matoninong siring sa dai maarogan, kaiwal nin pakipagasunto, siring sa kadaklan, asin masinonod sa mga fraile siring sa kadikit na mga tawo, sa dai pagpokol nin ''koron'' sa sarong ''kawalé'' siring sa saiyang sabi, (sa saiya su mga fraile mga kasangkapan na langsang asin sya, dalipay) nagkaigwa nin kaluyahan sa pagpahonod sa siring na kahagadan, na pinagisip nya na dai sya tataong magkastila asin ta dai syang ikakabayad sa mga abogado. Sa ibabaw kan mga ini pinagsasabihan sya ni Gurang Selo: “Magtios ka! labis an gagastohon mo sa sangtaon na pakigasunto ki sa sampolong taon na ipagbayad mo sa mga pading puti. Hmh! Sakalé, bayadan ka ninda nin mga misa. Ipamugtak mo na nasayang mo sa sugal an tolong pélong pisos na iyan, o nahdlog sa tibig siniba kan angongolkol.” Marahay su pangani, nabakal nin halangkaw na halaga, asin nagisip si Tales na magharong nin tabla sa barrio nin Sagpang sa banwaan nin Tiani, kataid kan San Diego. Uminagi an saro pang taon, nagkaigwa man giraray nin marhay na pangani asin sa dahelan na ini o ito ginibo kan mga fraile na limang polong pisos su tagoram binayadan ni Tales parang dai makigribok asin huli ta nasasayod nyang ikakapabakal nya nin marhay na ha- laga su saiyang azucar. “Pagtiosa! Ipamugtak mo na dominakula su angongolkol,” an sabi ni Gurang Selo sa pagranga saiya. Kan taon na ito naotob ninda su saindang pangato-rogan na magérok sa matawo, sa saindang harong na tabla, sa barrio nin Sagpang asin nagisip su ama asin su apé na papagadalon su magtigang, orog na su Aking babaye, si Juliana o si Juli na iyong pagarapod saiya, ha garong matalé asin magayon. Sarong hagbayon, saindang katood, nagaadal na kaito sa Manila asin an bagong tawong ito halé man sa orog kahababang gikan na siring man sainda. Alagad an pangatorogan na ini garong natatalaga na dai magkatotoo.<noinclude></noinclude> hgqsxas94pjtu0e0e8elub2wt2leg4j Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/340 250 1123 4919 4918 2024-10-15T15:53:09Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4918 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>335</center></noinclude>“Si Makaraig?” Si Capitan Toringoy nagaabo asin pinaghihiling si Isagani. Kominirikiri si Chichoy na naghohoyomhóyom. “Su joyerong si Simoun!” "Si Simoun! ! !” Sarong daing girirongan, na nahaman kan panggigilantas, sominonod sa mga katagang iniho. Si Simoun, an maitom na espíritu kan Capitán General, an mayamanon na parakarákal na sa saiyang harong nagduduruman sa pagbakal nin mga gapong butás, si Simoun na kaniguan an kapinohan na minaresibi sa mga binibíning de Orenda asin minasabi sainda nin mga pinong pataratara! Nin huli ta garong dai mapanubdan, tinubod. ''Credo quía absurdum'' (421), sabi ni San Agustin. “Alágad si Simoun bakong dai dumán kasubanggi sa fiesta?” an hapot ni Sensia. “Ohó,” an sabi ni Momoy, “alágad ngunyan naromdoman ko! Binayaan su harong kan mamamanggi na kami. Hominalé ta makoa kan pásib sa pagkasal.” “Alágad bakong katoód kan General? bakóng kabakas ni Don Timoteo?” “Ohó, bominakas tangáning mahimo nya su saiyang homot asin garadanon su gabós na mga kastilá.” “Talaga!” an sabi ni Sensia; “ngunyan náhiling ko na!” “Arin?” “Habó nindong paniwalaan si tía Tentay. Si Simoun iyo an diablo na bominakal kan mga kalag gabós na mga kastilá... pinagparasabi iyan ni tia Tentay!” Nangurus si Capitánang Lóleng, ribaraw na hominiling sa mga gapó natatákot na makita an mga ito na binaráliw sa mga baga; hinogkot ni Capitan Toringoy su singsing na halé ki Simoun. “Nawará si Simoun na daing náwalat na girá,” an sabi pa ni Chichoy; “pighahánap sya kan Guardia Civil." “Ohó!” an sabi ni Sensia; “hanapon ninda an demonio!” Asin nangurus. Ngunyan dakol na mga bágay an isinasaysay, an dakulaon na gáyong kayamanan ni Si-<noinclude></noinclude> 1tednubkwy7y03hph2qs1ktka1bl7op Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/341 250 1124 4925 4924 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4924 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>336</center></noinclude>moun, an napapalaen na parong kan safyang harong, párong nin azufre. Si Binday, saró man sa mga binibining de Orenda, madaleng pagpatubodón asin mapagsasambang daragitay, nakagiromdom na nakahiling nin mga bugaw na láad sa harong kan goyero sarong hapon na kaibahan kan saiyang ina, napaduman sa pagbakal nin mga gapó. Mapangataman na naghihimate si Isagani, na daing anó man na tataramon. “!Kaya kasubanggi. . .!” an hiraraw-od ni Momoy. “Kasubanggi?” an ulit ni Sensia sa tahaw nin pagkaosyosa asin nin pagkatakot. Dai minadisidir si Momoy, alagad su lawog na ipinahayag saiya ni Senia nakahalé kan saiyang takot. “Kasubanggi?, kan namamaranggi kami, nagkaigwa nin sarong karibukan; napalsok su ilaw sa pinagkakaonan kan General. Sabi hinabon nin sarong dai midbid su lampara na ipinasib ni Simoun.” “Sarong mahab-on? Saró sa Kamot na Item?” Buminuhat si Isagani asin naglakawlakaw. “Asin dai nadakop?" “Tominagbang Bai salog; dai nin nangyaring nakakita saiya. Su iba nagsasabi na kastila, su iba intsik, su iba, indio. . .” “Pinagaakalá na sa pamamatahaw kan lamparang ito,” an simbag ni Chichoy,” sosoloan su bilog na harong, su pólvora. . .” Nangibigkibig na naman si Momoy, alagad kan makita nyang nakamangno si Sensia kan saíyang katakutan, boot na husayon ito. “!Kanogon pa!” an saiyang hagayhay kaiba an sarong pagmaliogot; “anong maraot an ginibo kan mahab-on! Nagkagaradan kuta gabós. . .” Natatakot na humiling saiya si Sensia; nangurus su mga babaye; si Capitan Toringoy na natatakot sa politica, napahiling na tihaharayó sya. Dinolok ni Momoy si Isagani. "Sa giraray maraot an pagkoa kan bakong sadiri,” an simbag ni Isagani kaiba an dai masayodan na hoyom; “kun nakaaram an sinabi nang mahabon kun ano ito asin nakapagisipisip, hayag na gayong dai nya gigibohon!"<noinclude></noinclude> pt8qj6hl0snnlf1jjgx7u7ecmsvi79m Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/342 250 1125 4931 4930 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4930 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>337</center></noinclude>Asin suminabi pa pakataodtaod: “Minsan sa ano pa man sa kinaban dai ako boot na mamugtak sa lugar nya!” Asin nagpadagos sinda nin pagkoromentar asin nin pagbarana-bana. Pakalihis nin sarong horas, nagpadram si Isagani sa angkos sa pageérok sagkod noarin pa man sa kaibahan kan salyang amaon. <center>----------</center><section end="XXXVII"/><section begin="XXXVIII"/> <center>XXXVIII</center> <center>''MAMONDONG PANGYAYARI''</center> Kinatatakutan na marhay sa Luzon si ''Matanglawin''. An saiyang pangkat minatunga sanang basang sa lalawigan na dai sinda pighahalat siring man ginagabaan an sarong handang sumagupa sainda. May sinolong ligisan sa Batangas, rinaratakan su mga tinanom; kan suminonod na aldaw ginadan su Pangkatiwasayan na Hokom sa Tiani, sa masunod kikigkigon an sarong banwaan sa Cavite asin sasaramsamon an mga hamo sa tribunal (422). Su mga lalawigan sa kalungdan, magpoon sa Tayabas sagkod sa Pangasinan, nagtitirios kan saiyang mga panraratak asin su madugo nyang pangaran nakakaabot sagkod sa Albay, sa habagatan asin sa amihanan, sagkod sa Cagayan. Dai nang mga hamo su mga banwaan huli sa dai pagtiwala sa maluyang pamahalaan, nagkakahorolog sa saiyang mga kamot siring sa mga madaleng matokob; binabayaan kan mga paratanom su saindang mga daga, nababawasan na marhay su mga hayop asin su saiyang inaagihan ginigiraan nin dugo asin kalayo. Pinagtutuya-tuya ni ''Matanglawin'' an gabos na mga mahigpit na palakaw na ipinaghoboot laban sa mga tulisan: daing ibang nagtitios kan mga ini kundi an mga nag-oorontok sa mga barrio, na saiyang binibirihag o pinapasarakitan kun minaturimang saiya, okun nakikisundian saiya hinaharampak o itinatarapok kan Pamahalaan, kun nagpapakaabot sa tapokan kun dai nagtitirios sa dalan nin sarong makuring aksidente, salamat sa mangirhat na ining pagpipilian kadakol kan taga oma na minaarayon sa saiyang pangkat. Huli kan pamamahalang ini nin kangirhatan, an karakal sa mga banwaan na naghihingagdan na, nagaga-<noinclude></noinclude> j9onyi193zduat8fet0e463q8lb6hj3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/343 250 1126 4936 4935 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4935 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>338</center></noinclude>dan nang bulanos. Su mayaman dai nangangahas na maglakbay, asin su dukha natatakot na bilanggoon kan Guardia Civil na, katongdan na magosig sa mga tulisan, parating dinadakop an énot nindang nasosompongan asin ibinobugtak sa dai masabing mga pasakit. Sa saiyang dai pakakaya, an Pamahalaan naghahambog nin karigonan sa mga tawong sa saindang paghona mapapagtogodtogoran, tanganing, huli sa kabangisan, dai mamidbidan kan mga banwaan an saiyang kaluyahan, an katakutan na nagboboot nin siring na mga palakaw. Sarong tarakod kan mga makauugnay na ining mga pinagtorogodtogodan, anom o pito, nagkagagarapus balod asin may mga gapus sa kamot, baga rakoy na caine nin tawo, nagraralakaw sarong luntok sa sarong dalan na nagbabalidbid sa sarong bolod, dara nin sampolo o kagduwang guardia, sangkap nin mga badil. Nag-aatak-atak su init. Su mga bayoneta nagsisirilaksigak sa saldang, nagiinit su mga canon kan mga badil asin su mga dahon nin lakad-bulan, na ibinurugtak sa capacete, pahangang magkanigo makapahubya kan kinaluluwasan kan makakagadan na saldang nin Mayo. Nagkaharalean kan paggamit kan saindang mga takyag asin tarakod sa pagtikis nin pisi, nagraralakaw su mga bilanggo hares gabés mga daing kopya asin daing mga sol-ot sa bitis: su pinakamarahay, may arikos na panyo. Naghihiringak, mga makautgay, paratos nin alpog na ginibong laboy kan ganot, sa pagmate ninda natutunaw su saindang mga hotok, may pinagaaranod-anod na mga ilaw sa kahiwasan, mga digtang mapula sa angkas. An kaluyahan asin pagluya nin boot nalaladawan sa lawog, an pagkadaing pagsarig, an kaangotan, sarong bagay na dai ikapaliwanag, paghiling nin maghihingagdan na nagsusumpa, nin tawo na pinanaranginan an buhay, an saiyang sadiri, na naglalanghad sa Dios... Su mga matagal idinodoroko su payo, iginigisagis su lawog sa maating likod kan nasa enotan sa pagpahid kan hinang na nakakapadiklom kan saindang paghiling; dakol an mga nagkikiriaykiay. Kun may saro, an pagkapadasmag, nakakaolang kan lakaw, nadadangog an sarong pagtuya-tuya asin minadolok an sarong soldados na may ipinaglalagwit na sanga, na sinapi sa sarong kahoy, asin pinipirit sya bumuhat, sa too asin sa wala an pakol. Su tarakod minadaralagan, kun siring, nagogoyod su napukan<noinclude></noinclude> ntasawukla6oaizg4uo2z4fq0pf0w7t Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/344 250 1127 4941 4940 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4940 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>339</center></noinclude>na nagboborobalintok sa alpog asin nagoogal naghahagad kan kagadanan; nakaswalidad na nakabangon, tominindog, dangan minapadagos nin paglakaw naghihibi na garong aki asin isinusumpa su sahoras na pagpangidaman sya. Su rakoy na tawo kun gayod minaontok alintanang naglirinom su mga nagdarara sainda, dangan minapadagos kan saindang lakaw na mga aralang su ngoso, madiklom su isip asin su puso tagob nin mga panunumpa. Su paha iyo nanggad an kakulangan kan mga daing palad na ito. “!Sigue, mga aki nin p__!” an kurahaw kan soldados, na kominosog na naman nagpaluwas kan pangkagabsan na langhad sa hababang klase nin mga filipino. Asin nagsisiwik su sanga asin minahugpa sa arin man na talodtod, su pinakaharani, kun gayod, sa sarong lawog, na minawalat nin kintal na énot maputi, dangan mapula, asin pakahaloyhaloy maati dahel sa alpog sa dalan. “Sigue, mga matalaw!” kun gayod minakurahaw sa tataramon na kastila na kinokosog na marhay an tingog. "!Mga matalaw!” inookit kan mga aniningal sa bood. Asin hinuhumari su saindang lakaw kan mga matalaw sa tangod nin mainit na langit sa dalan na nakatototong, na pinagpaparakol kan may mga bokong sanga na nagkakaparaspas sa may mga labod na kulit. An lipot sa Siberia marhay pa gayod ki sa tala-init kan Mayo sa Filipinas! Minsan siring, sa mga soldados may sarong minahiling nin maraot na mga mata an siring na mga basang sanang mga kabangisan, daing girong na naglalakaw, korondot su kiray na baga may maraot na boot. Sa katapusan, kan makita su guardia na, dai pa nanggad nanigoan kan sanga, sinisipa pa su mga bilanggong nagkakapurukan, dai nakapagpogol asin kinurahawan ito ta dai na nakakatios: “Hoy, Mautang, pabayae an mga iyan na magralakaw na matiwasay!” Bominirik si Mautang na napangalas. “Asin anong labot mo, Carolino?” an saiyang hapot. “Sako dai, alagad nahehérak ako!” an simbag kan Carolino; “mga tawo man na siring satuya!” “Nakikitang gayo na bag-ohan ka sa katongdan na<noinclude></noinclude> 1n9rb8nod8g9fhhl89pgebyuv3m7oaf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/345 250 1128 4947 4946 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4946 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>340</center></noinclude>ini!” an simbag ni Mautang na maugnay na nagngingisi; “paano an pagtratar mo kan mga bihag sa labanan?” “Sa orog na pagisusugad na gayo!”’ an simbag kan Carolino. Dai nakagirong si Mautang sa laog nin sarong hidalé, dangan baga sa nakatuklas nin simbag, matiwasay na gayong sominimbag: “Ah! dahel ta an mga ito mga kaiwal asin nanunurumang, alintanang an mga ini... an mga ini mga kahimansa nyato.” Asin pakarani hininghingan su Carolino: “Abaa nang luluya mo! Pinapasiring sinda tanganing manurumang asin dangan. . . pung!” Dai sominimbag su Carolino. Saro kan mga bilanggo nakiulay na pahingaloon sya ta nakakamate sya nin pagapod kan katalagahan. (423) “Mapanganib an lugar na ini!” an simbag kan cabo na ribaraw hiniling su bolod; ''“sulung!”'' “Sulung!” an olit ni Mautang. Asin hominagrob su sogkod. Pominiripit su bilanggo asin hiniling sya nin nanonolsol na mga mata. “Lalo kang mabangis ki sa kastila mansana!” an sabi kan bilanggo. Sinimbag sya ni Mautang nin iba pang mga rapado. Haros kasabay an pagsiwik nin sarong bala na sinonod nin potok: nabotsanan ni Mautang su badil, Bominuhi nin sarong panarangin asin pakadagtakan su duwang kamot sa daghan, napukan na nagtataririk. Nakita sya kan bilanggo na nagkokopotkopot sa alpog asin pigluluwasan nin dugo sa ngoso. “Ontok!” an kurahaw kan cabo na panalé sanang luminungsi. Nagpangorontok su mga soldados asin nangaralagkalag. Sarong sadit na aso nagiitaas halé sa masagoso sa kaitaasan. Suminiwik an saro pang bala, nadangog an saro pang potok asin su cabo nalugadan sa paa natiklop naglalanghad. Su pangkat inatake nin mga lalaki na nagpapairipli sa mga bato sa itaas. Su cabo sa maktring kaangotan, itinokdo su rakoy nin mga tawo asin nagsabi: “Papotki nindo!” Nagpangrolohod su mga bilanggo, taragob nin kangirhatan. Nin huli ta dai ninda ikakaitaas su saindang mga kamot, nagpakimahérak sinda sa pamamatahaw<noinclude></noinclude> nnzzhsqe1txe5dqn3v99kxlxwptk0ee Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/346 250 1129 4952 4951 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4951 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>341</center></noinclude>nin paghadok sa alpog o inaapling sa enotan su payo: May nagtataram dapit sa saiyang mga aki, may dapit sa saiyang ina na mababayaan nyang daing magaataman; su saro nanunuga nin kuwarta, su sarod nagaarang sa Dios, alagad iinibaba na su mga cañon asin sarong makagigiram na porokpétok nakapatonong kan saindang pagtaram. Dangan nagpovoon su porokpotok laban sa mga itoon sa kaitaasan, na sa diitdiit napotongan nin aso. Sa siring na kamugtakan, asin huli ta haloy na pagsunodon su potok, su mga dai nakikitang mga kaiwal dai magkakaigwa nin lumabi sa tolong badil. Su mga guardia nagtuturukad asin nagpapaporotok, nagpaparilipod sa mga podn nin kahoy, minahirigda asin naghihiringuhang makoa ninda su kaitaasan. May nagraralasik na mga katipak na gapo, may nagkakasaranggi na mga sanga nin mga kahoy, nag-oorolakbo an mga birilogbilog na dagé. Su énot na guardia na minatukad, naholog nagililigid may tama sa abaga. Nasa marhay na kamugtakan su kaiwal na dai nakikita; su mga maisog na mga guardia na mga dai tataong magdulag, tisisiribog na, tara minaarantoro asin harabo nang dumagos. Nakakatakot sainda an pakilaban na ito sa dai nahihiling. Dai sindang ibang nakikita kundi aso asin bato; dai nin anong tingog nin tawo dai nin ano pa man na anino; masasabi na su bolod an saindang kalaban. “Hala. Carolino! Haen an ningong iyan, p..!” an kurahaw kan cabo. Kan hidaleng ito bominutwa sa ibabaw nin sarong bato na may pighihiréhirong badil. “Badilon iyan!” an kurahaw kan cabo na may kaibang mga maaating paglanghad. Nagkuyog an tolong guardia, alagad su tawo tindog man giraray; naggagasod sa pagtaram, alagad dai sya nasasabotan. Ominantoro su Carolino, sa saiyang paghona may namidbid sya sa ladawan na ito na napaparigos kan liwanag kan tala-init. Alagad pinagbantaan sya kan cabo na gagapuson sya kun dai sya bomadil. Pominunta su Carolino asin nadangog an sarong potok. Su lalaki sa bato tominaririk asin nawara na nasiyaw na nakangirhat sa Carolino. May naghiro sa kahiwasan na baga nagbuburulag su<noinclude></noinclude> 3s74ipndmex9mlk2120wrykjkmaxjrx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/347 250 1130 4958 4957 2024-10-15T15:53:10Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4957 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>342</center></noinclude>mga itoon duman pasiring sa manlaenlaen na gampi. Su mga soldados nagpoon na nin pagabante, ligtas na sa ano man na panunumang. Saro naman na lalaki tominung-ab sa ibabaw kan bato nagpapalabadlabad nin garod; nagpapotok su mga soldados, asin su tawo luhayluhay na natiplok, kominabit sa sarong sanga; saro pang potok, asin naholog songasong sa bato. Maliksing nagpanurukad su mga guardia, na isinarang-al su mga bayoneta, mga handang makigobok; su Carolino iyo sana an garong dai makalakad, nakalakop su paghiling, mamondo, pinagiisipisip nya su siyak kan tawo pagkaholog na pinukan kan saiyang bala. Su enot na makadatong sa itaas nakatuklas nin sarong magurang na naghihingagdan, na napapahigda sa ibabaw kan bato; sinaksak ito kan bayoneta sa lawas, alagad su gurang dai pominirok: nakapotitok su paghiling sa Carolino, sarong paghiling na dai ikasaysay asin sa likod kan kagapoan may itinotokdo kan tul-angan na kamot. Bominirik su mga soldados asin nakita su Carolino na nakangingirhat su lungsi, nganga asin sa saiyang paghiling nananakay an huring silyab nin pagisip. Su Carolino, na bakong iba kundi si Tano, na aki ni Cabesang Tales, nagpuli hale sa Carolinas, namidmid sa naghihingagdan su saiyang apo, si Tandang Selo, na, huli ta dai makakapagtaram saiya, pinagsabihan sya huli sa magagadanon na mga mata nin sarong dalit nin kasakitan. Asin bangkay na, padagos pa nin sarong bagay sa likod kan mga bato. . . <center>----------</center><section end="XXXVIII"/><section begin="XXXIX"/> <center>'''XXXIX'''</center> <center>'''''MGA PANGATAPUSAN NA PANGYAYARI'''''</center> Sa saiyang daing kataid na ontokan, sa pangpang nin dagat, na an naghihirong sa ibabaw natatanaw sa burukas na bintana minakalat sa harayo sagkod na nakakasalbog sa pinagsokmolan kan langit asin daga; Pinaglilinga ni Padre Florentino su saiyang pagsaro-saro sa pagtogtog nin mga magagabat asin mga malipungaw na togtog sa saiyang armonium, na nagagamit na akompanyamiyento an madaging na apuwak nin mga alon asin an rimorimo kan mga sanga sa haraning kadlagan. Haralawig na mga nota, parano, mapagsiloksi-<noinclude></noinclude> 3mhzf33a0fsvskb52u29fi6o6h10pmo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/348 250 1131 4964 4963 2024-10-15T15:53:11Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4963 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>343</center></noinclude>gok, siring kan sa sarong pagngayognayo na mga lalakinon man giraray, nagruruluwas sa daan na instrumento; si Padre Florentino na sarong lubosan na gayong musico, nakakapagtogtog na dai magsanay asin nin huli ta sya sanang saro, pinapabayaan nyang bulanos na makaluwas an mga kamondoan kan saiyang puso. Tara, su gurang (424) mamondoon na marhay. Su salyang marhay na katood, si Don Tiburcio de Espadaña, binayaan sya nagdudulag sa pagosig kan saiyang agom. Kan agang ito nagsakamot sya nin sarong halipot na surat nin sarong teniente sa Guardia Civil na nagsasabi: “Minamahal kong Capellan: Minasakamot pa sana ako halé sa comandante nin sarong telegrama na an sabi: ''‘an kastila na natatagd sa harong ni Padre Florentino dakopon mo bihay o gadan.’'' Nin huli ta su telegrama malinao na gayo, sabihi an satong katood na dai magpaabot sako pagdiyan ko saiya sa ikawalong horas nin banggi. ::::::::Sumasaimong mapagmahal, ::::::::::::PEREZ Soloa an strat na ini.” “E. . e.. an Victorina na ini, an Victorina na ini!” nagsakolsakol si Don Tiburcio; “ka... ka. .. kapas na ipabadil ako.” Dai sya napogolan ni Padre Florentino; sayang lamang su saiyang paliwanag na an boot sabihon kan katagang ''cojera'' (425) ''cogerá'' (426); na an kastilang nagtatago dai sikat maging si Don Tiburcio kundi an joyero na si Simoun, na igwa nang duwang aldaw pagdatong, lugad asin baga dulag, nakikimahérak na pasakatan. Dai naniwala si Don Tiburcio; an ''kapilayan'' na pinagsasabi su rogaring nyang ''kapilayan'', tanda kan saiyang pagkatawo; mga panggayuma ni Victorina na boot syang marogaringan ano man mangyari buhay o gadan, siring sa isintrat ni Isagani maghalé sa Manila. Asin binayaan kan makautgay na si Ulises (427) su harong kan padi ta matago sa kamalig nin sarong parakahoy. Dai lamang nagduduwa si Padre Florentino na an pighahanap na kastila iyo su joyero na si Simoun. Makagigilantas na gayo su pagdatong kaini, borobaktot su saiyang maleta, nagdudugo, mamondo asin tagob<noinclude></noinclude> p1cms9gdkao66ewhc1h1esvt2msieyj Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/349 250 1132 4970 4969 2024-10-15T15:53:11Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4969 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>344</center></noinclude>nin haronahod. Huli kan hiwas asin mapagmahal na sa filipinong pagkamainaladka, inampon sya kan clérigo na dai lamang naghona na tibaad kun male itong saiyang ginibo, asin nin huli ta su mga nangyari sa Manila dai pa nakakaabot sa saiyang talinga, dai nya nasasabotan na gayo an siring na kamugtakan. Daing ibang bana-bana na saiyang naisipan iyo na, mantang naghalé na su General, na katood asin parasorog sa joyero, alonggating su mga kaiwal kaini, su mga pinagbasangan, su mga pinasakitan, nagbarangon na ngunyan sa paghagad nin panghimalos, asin oosigon sya kan pangalitanang General (428) tanganing botsanan nya su mga kayamanan na saiyang nagkatiripon. Tyan an dahelan kan saiyang pagdulag! Alagad saén halé an saiyang mga lugad? Naghona daw syang maghogot? bunga daw nin rogaring na mga panghimalos? gikan daw sa sarong dai pagtimaan, siring sa ipinagpapasagin ni Simoun? Nagkaigwa sya kan mga ito (429) huli daw sa pagdulag sa kosog na nagoosig saiya? An huring ining pagbana-ban&a garong iyo an may alonggating mapagtubdan. Orog pang nakaparigon kaini su sinasakamot pa sanang telegrama asin su rogaring na kabot-an ni Simoun magpoon pa kan énot na dai magpabolong sa médico sa cabecera (480). Si Don Tiburcio sana an tinotogotan nyang magbolong saiya, hayag pa ngani an bulanos nyang dai pagtiwala. Sa siring na bagay, hinahapot ni Padre Florentino an saiyang sadivi, kun and an ipapahiling nyang hiro an pagduman saiya kan Guardia Civil tanganing dakopon si Simoun? Huli kan kamugtakan kan naghehélang dai sya maninigong magparahiro, orog na nganing dai magkakanigo satya an halawig na paglakaw. . . alagad su telegram nagsasabing bihay o gadan... Binutsanan ni Padre Florentino su saiyang pagtogtog asin napasiving sa bintana tanganing paghilinghilingon nya an dagat na daing-alongaong (431) na katubigan, dai minsan sarong dahong, dai nin minsan sarong sakayan na naglalayag, dai nakasadol saiya nin ano man na sinasadol. Su sadit na puro na natatanaw sa harayo, malipungaw, daing ibang itinataram saiya kundi an saiyang pagsaro-saro asin minagibo lalong lumipung-aw an ruwang. An dai nin sokol kun gayod nakakahalé nin pagsarig huli ta dai nagkakaalo. Pinaghinguha kan gurang (432) na adalan na mar-<noinclude></noinclude> 7nrsnfuoj4t63gm0jsnpsw679rcsikh Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/35 250 1133 4974 4973 2024-10-15T15:53:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4973 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>30</center></noinclude>An enot na pinangataman kan gabungan (88) kan makitang naguswag su angkos sa diit-diit iyo an pagngaran na cabeza de barangay sa kasapi kaito na labis na nagtotoklos; si Tano, su aking matua, kag-apat (14) pa sanang taon kagurang. Inapod sya kun siring na Cabesang Tales, nagamiritan na pomagibo nin chaqueta, bomakal nin kalo na fieltro asin maghanda nin magagasto. Parang dai makigribok sa cura siring man sa pamahalaan binabayadan kan saiyang bolsa an pinagkukulangan kan saiyang duluhan, pinagbabayadan su mga nagharali asin su mga gadan, kaniguan na horas an saiyang nasasayang sa paningil asin sa pagduduman sa cabecera. “Pagtiosa! Ipamugtak mo na nagpangaragap su mga kapagarakian kan angongolkol,” an sabi ni Gurang Selo na maogmang nakahoyom. “Sa masangleng taon magubing ka nin de cola asin mapa-Manila ka sa pagadal siring sa mga binibini sa banwaan!” an sabi Cabesang Tales sa saiyang aking babaye sa lambang pagkakadangog nya kaini na nakakaorawi kan mga kauswagan ni Basilio. Alagad dai ominabot su masangleng taon asin sa lugar kaito nagdugang na naman su tagoram; minamongon si Cabesang Tales asin minakagaw sa payo. Su lotoan na dalipay minapakonod kan saiyang bagas sa caldero. Kan omabot su tagoram sa duwang gatos na pisos, si Cabesang Tales dai namuyang magkagaw lamang kan payo asin maghagayhay, nakipagsuhay asin nagngorobngorob. Sinabihan nya kun siring kan fraileng tagapamahala na kun dai sya makabayad may ibang magbabadang kan mga dagang ito. Dakol an mga nagtatangro na mga naaara kan mga ito. Sa akala ni Cabesang Tales nagsosoba su fraile, alagad igot sa boot su pagtaram kan fraile asin itinotokdo su saro kan saiyang mga sorogoon na pagkoa kan daga. Lominungsi su tawong makauugay, bominolongbogong su saiyang talinga, sarong mapulang panganoron tominapa sa saiyang mga mata asin nakita nya duman su saiyang agom asin su saiyang aking babaye, mga malungsi, mga maniniwang, naghiringagdan, mga dinapoan nin mga abot-abot na lagnat! Dangan nakita nya su mahiwas na kadlagan, na naging pangomahon, nakakita nin mga sapa nin ganot na may binabaribing mga inagi-<noinclude></noinclude> dn4yvfwoitqmnmoy7cimsr9dnhha7ed Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/351 250 1134 4980 4979 2024-10-15T15:53:11Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4979 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mryjysgrr24" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>346</center></noinclude>gad kun an interesado dai ngani nasisibot: naghohoyom-hóyom... Nasa pagisipisip kan bágay na ini kan lumaog an sarong sorogoón sa pagsabi saiya na boot saiyang makiólay su naghehélang. Bominalyo sa katáid na kuwarto, sarong malinig asin mahayáhay na gáyong lalamban, su mga salog haralakbang asin mga makintab makinang na mga tabla, sangkap na bulanos nin mga darakula asin magagabat na mga sillón, na síring kan su mga kaito, daing barniz, dai man nin dibujo. Igwa sa sarong sógod nin sarong dakúlange kámagong na may apat na harige na tatakodán kan argolla kan kulambo asin, sa kataid sarong dakúlang látok napanó nin mga botella, mga hilo asin mga benda. Sarong látok na reclinatorio sa pamitisan nin sarong Cristo asin sarong biblioteca nakakapagpasahot na iyo ito an lalamban kan padí, na ipinahónod sa saíyang pananawhon, sunod sa filipinong kaugalean na ipahonod sa nakikihimanwa an orog karahay na látok, an orog karahay na lalamban asin an orog karahay na higdaan sa harong. Pagkakítang burukás na gayo su inga bintaná nganing makalaog na bulanos an maginháwang angkas nin dágat asin an mga aniningal kan daing katapusan na inagrángay kaito, dai sa Filipinas nin masabi na duman igwa nin sarong naghehélang, tara kaugalean na pintoon an mga bintaná sagkod an mga ngorongatahal tolos mansanang magkaigwa nin sarong mádakop kan sípon o magakigwa nin daing halagang kolog nin payo. Huminiling nin pasiring sa cama si Padre Florentino asin sa saíyang dakúlang pagtaka nakita nya na su panglawog kan naghehélang nawaran kan saíyang monínong asin mapagtuyá-tuyang kapahayagan. Sarong hílom na kolog garong nakakapakorondot kan saíyang kíray, sa saiyang paghiling nababasa an kahandalan asin an saiyang ngoso minakipot sa sarong hoyom nin kasakitan. "Nasasakitan ka Ginóong Simoun?" ab mapagmatong hapot kan padí na kanayon ruminani. "Iyo, alágad dai mahahaloy dai na ako masasakitan!" nagsimbag na pinaghihiróhiró su payo. Mangirhat na pinagtakop ni Padre Florentino su saíyang kamot, naghohónang nakasáyod sya sarong katakottakot na katotoohan.<noinclude></noinclude> m1r6unlpfif8go5a5tfmad28s4lga7b Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/352 250 1135 4985 4984 2024-10-15T15:53:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4984 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>347</center></noinclude>“Anong ginibo mo, Dios ko? Anong tinomar mo?” asin hinonat su kamot pasiring sa mga botella. “Sayang! dai nin Bolen na ano man!” an salyang simbag na may kasabay na nasasakitan na hoyom; “anong muya mong gibohon ko bago tumogtog nin ikawalong horas...? Buhay o gadan. .. Gadan oho, alagad buhay bako!” “Dios ko, Dios ko! anong ginibo mo?” “Magtiwasay ka!” sinaligbaton sya kan naghehélang nin sarong hiro; “an ginibo ko ginibo ko. Dai ako sukat maholog na buhay sa kamot nin siisay man. .. mangyaring maagaw ninda sako an tagong-hilom. Hare kahandal, hare pagsayanga an saimong payo, sayang...” “Himatea ako! madatong ang kabanggihon asin daing panahon na sukat sayangon... kaipuhan kong isabi saimo an sakong tagong-hilom, kaipuhan kong ipagkatiwala saimo an sakong hiring kabot-an... kaipuhan kong maaraman mo an sakuyang buhay... Sa huring hidalé muya kong mahinggaanan ako nin sarong kagabatan, boot kong ikapaliwanag sako an sarong kaborongan... Ika na bulanos na gayo an pagtubod sa Dios... muya ko na sabihan mo ako kun may sarong Dios!” “Alagad sarong tambal, Ginoong Simoun... igwa ako nin apomorfina... igwa ako nin éter, cloroformo...” Asin su padi naghahanap nin sarong frasco sagkod na si Simoun dai na nakakatios, guminasod: “Sayang... Sayang! Dai ka magsayang nin panahon! Magagadan ako dara ko an sakong tagong-hilom!” Su clérigo, namomongnan, luminohod sa reclinatorio, namibi sa pamitisan kan Cristo tinahoban su lawog kan saiyang magibong na kamot asin dangan bominuhat seryo asin grabe na baga nagkamit sa saiyang Dios nin lubos na karigonan boot, nin bilog na karapatan, nin bulanos na kapangyarihan kan Hokom nin mga conciencia. Irinani an sarong sillon sa may pamayohan kan naghehélang, asin naghanda sa paghimaté. Sa mga énot na mga kataga na ihininghing saiya ni Simoun, kan ituga saiya su timay nyang pagngaran, huminiro nin pasibog su gurang na padi asin hiniling sya na may kaibang ngirhat. Hominoyom nin mapait su naghehélang. Dinakop nin pagtaka, su tawo bakong kagurangnan kan saiyang sadiri, alagad madaleng nakakaya sa saiya mansana asin pakatahobi kan panyo<noinclude></noinclude> gm8n6h0qmom072n97yiq3nlx0xw0okx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/353 250 1136 4990 4989 2024-10-15T15:53:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4989 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>348</center></noinclude>su saiyang lawog, uminapling uli asin naghimaté. Ibinareta ni Simoun su saiyang masakit na salaysay, kun paano na, may mga kagtolo nang taon an nakaagi, paghalé nya sa Europa, pano nin mga pagsarig asin mga masanggayang mga alisngaw nin payo, asin napadigdi ta mapakasal sa sarong daraga na saiyang minamahal, handang gumibo nin marahay asin magpatawad, bastang pabayaan syang mabuhay sa katiwasayan. Bakong siring kaini. Sarong makagigiram na kamot an tominoldang saiya sa arimborong nin sarong kariribukan na iinasusang kan saiyang mga kaiwal; pagngaran, kapaladan, pagmahal, ngapit sa panahon, pakahiwas, gabos nawara saiya asin nakadulag na sana sa kagadanan, salamat sa kabayanihan nin sarong katood. Sa bagay na siring, nanumpang manghihimalos sya. Dara su kayamanan kan saiyang angkos, na nalolobong sa kadlagan, dominulag, dominakit sa dapleng daga asin ipinanongod su saiyang sadiri sa ngaran na pangarakal. Ominayon sa digmaan sa Cuba, sa pagtabang sa partidong ini o sa partidong ito asin ta sa giraray nagkakamit nin pakinabang. Duman nya namidbidan su General comandante kan panahon na ito, na naholog saiya an boot, énot sa pamamatahaw nin pangenot na kuwarta asin dangan naging saiyang kaugay nin boot salamat sa mga crimen na nakakaptan kan joyero an tagong-hilom. Huli sa kuwarta ikinaabot nya nin katongdan asin kan digdi na sa Filipinas, ginamit nyang bilang butang kasangkapan asin iinosol nyang makaginibo kan gabos na mga sala sa katanosan na salyang inurawa an dai sa pagkabolong na kangaroan nya nin bulawan. Halawig asin mapawot su kumpisal, alagad sa laog kaito dai na naolit na magtao nin tanda nin pagkatakot su confesor asin nagkapira sana lamang saligbaton su naghehélang. Banggi na kan si Padre Florentino, pakapamahid kan gan-ot sa angog, bominuhat asin naghorophorop. Naghahadé kaito sa lalamban an sarong dai masayod na kadikloman, na pinapano nin liwanag kan mga siring kan tala-sinag na minalaog sa bintana may kaibang maalopoop na anilag. Sa tahaw nin dai pagkinaalohan, su tingog kan padi dominaging na mamondo, piyanpiyan, alagad makayoyogto: “Papatawadon ka nin Mahal na Dios, Ginoong. . . Si-<noinclude></noinclude> hkmu9i1ilctwi7yf7pwbfe2ncmrqgp2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/354 250 1137 4996 4995 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 4995 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>349</center></noinclude>moun,” an sabi; “talastas nya na kita mga apling sa kamalean, nakita nya an saimong mga tinios, asin sa pagtogot na makamtan mo an padusa sa saimong mga sala sa pagako kan kagadanan sa kamot kan saimo mansanang mga inasusang, nakikita nyato an saiyang daing sokol na pagkaugay! Ginibo nyang mawagas saro-saro su saimong mga mokna, su mga orog karahay na pagkamokna, enot huli kan pagkagadan ni Ma­ria Clara, dangan huli sa dai pakapagandan asin dangan huli sa sarong dai masabotan na pangyari... !kuyogon nyato an saiyang kabot-an asin magpasalamat kita saiya!” “Sunod sa sabi mo,” an simbag kan naghehelang na may darang kaluyahan, “an saiyang boot iyo na an kaporoan na ini...” “Mapadagos sa pinagsisiloksigokan na kamugtakan?” an salom na sabi kan padi pagkakita na nangangalangalang su saro. “Dai ko po aram; dai ako nagbasa sa isip kan Dai-maladop! Aram ko na dai nya pinabayaan su mga banwaan na sa mga huring hidale nangagsarig saiya asin ginibo syang Hokom kan pagpasakiti sainda; aram ko na sagkod pa man dai nagkulang kasu, tinimaktimakan su katanosan asin obos na su gabos na palakaw, su pinasasakitan minakoa nin espada asin nakikibaka huli kan saiyang pagsadiri, kan saiyang agom, kan saiyang mga aki, kan saiyang dai mahahaleng mga katanosan na, siring sa sabi kan manggawit na ale­man, nangagkikintab dai mapapagbasangbasang asin dai magkakataranyog duman sa kaitaasan siring kan mga magkagurang man na mga bitoon! Dai, Dai, an Dios na iyo an katanosan, dai makakapagpasibaya kan saiyang kausa, an kakausa kan pakahiwas, na kun dai iyan daing mangyayaring katanosan!” “Kun siring ano ta dai nya sako itinao saiyang pangangatig?” an hapot kan naghehelang, pano nin mapait na hinanakit. “Huli ta pinili mo an sarong paagi na dai Nya mahimong oyonan!” an simbag kan padi sa tingog na mahigpit: “an kaomawan sa pagligtas sa sarong bansa dai makakamtan kaitong nakakatabang sa kapahamakan kaiyan! Ika naghohona na an dinigtaan asin pinakanos kan crimen asin kan kaliwagan, malilinigan asin mababalukat nin saro man na crimen asin nin saro pang kaliwagan! Kamalean! Daing ibang linalalang<noinclude></noinclude> 3b3y32833nktz8a6klm73isenc38rky Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/355 250 1138 5001 5000 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5000 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Sigridtaurien" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>350</center></noinclude>350 kan kaongisan kundi mga halimaw, kan crimen, mga criminal; an pagkamoot sana an nakakahaman nin mga gibong makangangalas, daing iba kundi an mabansay na kaugalean an makakapagligtas! Dai; kun an satong bansa kaipuhan na maging talingkas, iyan mangyayari bakong huli kan maraot na kaugalean asin kan crimen, dai magiging talingkas huli sa pagpani-maraot kan pangungugale kan saiyang mga aki, sa paglinglang sa iba, asin sa pagbakal man sa iba, dai; an pagtubos nangangahologan nin kabanalan, an kabanalan, pagpakasakit asin an pagpakasakit, pagkamoot!” “Marhay! ako ko an saimong isinaysay,” an simbag kan naghehelang pakahangos nin saro; “nagkamale ako, alagad, ano ta nagkamale ako, isusuhay kan Dios na iyan an katalingkasan sa sarong banwaan asin ililigtas an iba na mga labis pang mga maliliwag ki sa sako? ano an sakong kamalean sa kataid kan mga crimen kan mga nagkakapot kan pamahalaan? Ano ta orog na iisipon kan Dios na ini an sakong kaliwagan labis pa inagrangay nin siring kadakol na mga daing pagalamaan? Ano ta dai ako linugad asin dangan pinapagtagumpay an banwaan? Ano ta pabayaan na magtios an siring kadakol na mga may karapatan asin mga banal asin dai mahirong maoyayan sa mga pasakit sainda?” “Sukat na magtios an mga banal asin an mga karapatdapat tanganing mamidbidan asin makalakop an saindang mga kaisipan! Sukat na yogyogon o pasaon an vaso tanganing makalakop an anyo kaiyan, dapat santikan an gapo tanganing lumuwas an liwanag! May sarong bagay na talaga nin Dios sa mga pagoosig kan tirano, Ginoong Simoun!” “Aram ko,” an sabi kan naghehelang sa hababang tingog, “kun kaya inaasusang ko an kabangisan. . ." “Oho, sakuyang katood, alagad dakol an pinapabolos na dugo ki sa ibang bagay! Pinagpomentar mo an panggabungan na pagkalapa na dai ka man lamang nin isinabwag na sarong kaisipan. Sa pagpatubang na iyan nin mga maraot na kaugalean daing ibang mangyaring lumuwas kundi kaoyaman asin kun may sarong bagay na lumataw magpoon sa pagkabanggi sagkod sa pagkaaga, iyan kun baga man sarong mukanpukan, hu­li ta sa kapanalean mga mukanpukan lamang an mangyaring sumublak sa mga ati. Bulanos na gayo na an mga maraot na kaugalean nin sarong pamahalaan ma-<noinclude></noinclude> 8vkpiw4r3ulo6zwpxb1hma6n9a677jo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/356 250 1139 5008 5007 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5007 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>351</center></noinclude>pangánib na gayo sainda, makakapagdólot sainda nin kagadanan, alagad ginagadan man ninda an gabungan na saindang pinagdadakulaan. Sa malíwag na pamahalaan, itinitimbang an banwaan na tampalasan, sa daing isusugad na tagapagpalakaw nin pamahalaan, mga paslóng mga namamanwaan asin mga magálang sa matawo, mga tulisán asin mga mahabon sa kaboboldan! Síring na kagurangnan, síring na oripon. Síring na pamahalaan, síring na banwaan." Naghadé an sarong halipot na dai pagkinaalohan. "Kun síring, anong dapat gibohon?" an hapot kan tíngog kan naghehélang. "Magtíos asin magpagal!" "Magtíos... magpagal. . . !" inolit kan naghehélang na may darang kapaitan; "ah! madaleng sabihon kun dai nagtitíos. . . kun pinapasiban an kapagalan!... Kun ipinipirit kan saindong Dios sa tawo an síring na papakasakit, sa tawo na pahangang makapanárig sa panahón na ini asin pinagboborongborongan an ngápit sa panahón; kun nakita mo lámang su sakong nakita, mga makauúgay, mga daing pálad na nagtitiríos nin dai masabing mga pasákit huli sa katampalasanan na dai man ninda ginibo, mga pakagadán sa pagtáhob nin sa ibang mga pakalapas o mga kakablasan, mga amá nin angkos na binorolñot sa saindang pagsadiri tangáning magtoklós nin sáyang sa mga tinampo na nalalaglag aga-aga asin garo sanang nagaaralingáling tangáning irolobong sa pagtíos an mga angkos. . . ah! magtíos. magpagal... iyo an kabotan nin Dios! Papaniwalaon mo an iyán na an paggadan sainda iyo an saindang kaligtasan, na an saindang kapagalan iyo an kauswagan kan saindang pagsadiri! Magtíos... magpagal... Anong Dios iyán?" "Sarong Dios na matanoson na gayo, Ginóong Simoun," an simbag kan padí; "sarong Dios na nagpapadusa sa kakulangán nyató nin pagtubod, sa satúyang mga maráot na kaugalean, an kakulangán nin satong paghalaga sa karapatan, kan mga mabansay na gawé-gawé mapadapit sa pamamanwaan... Pinapabayaan nyató asin nagigi kitang kasapakat kan maráot na kaugalean, kun gayod, inoopakán nyató iyán, matanos, matanosan na gayo na magtíos kita kan mga kinaluluwasan kan mga iyán asin pinagtitíosan man kan satúyang mga akí. Iyo an Dios nin pakahiwas, Ginóong Simoun,<noinclude></noinclude> l546ystp9cq5n2qzw669830buqljbpl Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/357 250 1140 5013 5012 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5012 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>352</center></noinclude>na nagboboot sato na kamotan iyan kun kaya ginigibo nyang maging magabat satuya an sakal; sarong Dios nin pagkaugay, nin sandagan, na kasabay sa pagpadusa satuya, pinapakarhay kita, asin dai syang ibang tinataohan kan marahay na kamugtakan kundi an nagkakanigo kaiyan huli kan saiyang mga pagmamalasakit: pinaparigon kan paadalan nin pagtios, na, an langtad nin labanan minatao nin karigonan sa mga kalag. Habo kong sabihon na kamtan nyato an satong katalingkasan sa sodsod nin espada, kadikit na sanang gayo an pakalabot kan espada sa mga kapaladan ngunyan na mga panahon, alagad, oho, makakamtan nyato kun magkakanigo kita kaiyan, iniitas an pagisip asin an karapatan nin lambang saro, huli sa pagkamoot sa matanos, sa marahay, sa dakula magadan huli kaiyan, asin kun an sarong banwaan makaabot sa siring na kahalangkawan, tinatamo nin Dios an hamo, asin nagkakahorolog an mga diosdiyos siring sa mga kastilyong baraha, asin minaalagaag an pakahiwas kaiba kan enot na daliwawa! Kita mansana an ginigikanan kan satuyang karat-an, dai ta pagsalaon an siisay man. Kun mahiling kita kan Espana na kulang nin pakigtongo sa kabangisan, asin orog na natatalaga sa pakibaka asin sa pagtios huli sa satong mga katanosan, an Espana iyo an enot na matao sato kan katalingkasan, huli ta kun an bunga nin pangidam ominabot na sa kapanahonan, ugay man kan ina na boot sumagpong kaiyan! Sa bagay na ini, sagkod na an banwaan na filipino dai nin magkakanigong karigonan sa pagpahayag, sa itaas an angog asin bukas an daghan, an saindang katanosan sa gabungan na pagkabuhay asin pangatigan kan sai­yang pagpakasakit, kan saiya mansanang dugo; sag­kod na nakikita nyato an satong mga kahimansa, sa saindang rogaring na pagkabuhay nakakamate sa irarom kan saiyang boot nin kasopganan, nadadangog nyang nagoongal an tingog kan saindang conciencia na baga minatumang asin nakikisuhay, asin sa pag­kabuhay sa publico dai minakaalo, minasabay sa nagaabuso sa pagbasangbasang sa pinagaabusuhan; sagkod na satuya sindang nakikita na namiminto baga bilang sa saindang kangaroan asin nagoomaw kaiba an sa kapiritan na hoyom sa orog kamasumbikal na mga gawe, pinakikilimosan kan mga mata an sarong kabtang kan tinikasan, ano ta pagtaohan sinda nin pakatalingkas?<noinclude></noinclude> n5o31id4gxoyv2q4ehncx6fyw8w8nj7 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/358 250 1141 5018 5017 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5017 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>353</center></noinclude>Maging yaon an Espana, maging dai man an España iyo man sinda giraray, asin sakalé, sakalé orog pa ka mga maraot! Sa ano man an katalinkasan kun an mga oripon ngunyan iyo an mga mabangis noodma? Asin daing duwaduwa na magiging iyo sinda huli ta namomoot sa kabangisan an minapasakop diyan! Ginoong Simoun, sagkod na an satong banwaan bako pang handa sagkod na minadolok sa pakikibaka ginayuma o iinosol lamang, dai nin malinaw na pakatalastas kan saiyang gigibohon, mapapahamak an orog kamadonong na mga pagtatantan asin orog pa karahay na mapahamak, huli ta ano ta itao sa novio an novia kun dai iyan namomotan nin igo, kun dai natatalagang magadan huli kaiyan?” Namaté ni Padre Florentino na kinaptan kan naghehélang su saiyang kamot asin pinipildit an mga ito; ominontok, kun siring, nin pagtaram, naghalat na tumaram, alagad daing iba syang namaté kundi duwang pagkakamay (435) nakadangog nin hagayhay asin naghadé an halawig na dai pagkinaalohan sa lalamban. Daing kundi su dagat, na su mga alon pinatarakombo kan simuy nin kabanggihon na baga nagimata huli kan init kan aldaw, nagpapadarara kan saindang paraas na mga inongal, kan saindang daing kagadanan na mga awit an pagsangpa sa haralangkaw na mga gapo. Su tala-sinag, dai kan pakikilaban kan tala-init moninong na nagtatagumpay sa langit, asin su kakahoyan sa kadlagan sa pagpadinoroko-dokoan nin lambang saro, nagpatinorotiriwalaan kan saindang kasuanoy pang mga alimat sa di masayodan na mga rimorimo, na dinadara kan doros saiyang pakpak. Pagkakita na daing korokaalo su naghehélang, bilang nalulundag sa sarong paghorophorop, suminabi sa naluyahon na tingog si Padre Florentino: “Haen an kabag-ongtawohan na madusay kan saindang mga mabansay na mga horas, kan saindang mga pangatorogan asin gambira sa karahayan kan saindan bansa? Haen an mapabolos na masangwang kan saiyang dugo sa paghugas sa siring kadakol na mga kasopganan, sa siring kakuring mga crimen, sa siring kadarakulang mga kaoyaman? Ddapat na malinig asin daing digta an kulbahang (436) tanganing maako an atang!... Haraen kamo, mga bagong-tawo, na isasa-laman nindo sa saindong sadiri an karigonan nin pag-<noinclude></noinclude> m2ioltz1ar7rugz4zy6rxjtyv1g88u6 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/359 250 1142 5023 5022 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5022 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>354</center></noinclude>kabuhay na dominulag sa samong mga ugat, an kadalisayan kan mga kaisipan na nadigtaan sa samong mga hotok asin an kalayo kan gambira na nasigbo sa samuyang mga puso?. . . hinahalat kamo nyamo, o mga bagong-tawo, madya kamo ta naghahalat kami saindo!” Asin nin huli ta namate nyang naggigilidgilid su saiyang mata su saiyang luha, hinale su saiyang kamot sa kamot kan naghehelang, bominuhat asin ruminani sa bintana sa paghilinghiling kan malapad na kahiwasan kan dagat. Hinawas sya sa saiyang paghorophorop nin nagkapirang luhayluhay na mga toktok sa pin­ to. Su sorogoon ta naghapot kun baga magpadokot sya kan ilaw. Kan rumani su padi asin makita su naghehelang, sa liwanag kan lampara, daing hiro-hiro, piyong su mata, su kamot na pominildit kan saiya buka asin honat sa tampi kan cama, sa sarong hidale naghona sya na natotorog; alagad kan mamasdan nya na dai naghahangos, luhayluhay itong dinoonan asin dangan kaito nakamangno sya na gadan na palan: nagpopon nang maglipot. Lominohod sya, kun siring, asin namibi. Kan bumuhat asin pinaghilinghiling su bangkay, na sa panglawog nababasa an orog kahararom na kamondoan, an kamondoan nin sarong bilog na pagkabuhay na dai nin kanongdanan na dinadara sa enotan kan kagadanan, tinakigan su gurang asin suminabi sa maluyahon na tingog: “!Magdalitang magdara nin ugay an Dios sa mga bominulag saiya sa matanos na dalan!” Asin alintanang su mga sorogoon, na saiyang inarapod, nagrorolohod asin ipinangangadye su gadan, mga kuroyso asin mga ribaraw na pasiring su mga hiling sa cama asin nagoorolit nin mga requiems na mga re­ quiems, kinoa ni Padre Florentino sa sarong sarayan su bantog na maletang bakal na namumugtakan kan nagsasawang gayong kayamanan ni Simoun. Nagborongborong sa laog nin nagkapirang hidale, alagad dai nahaloy, sa pagkamit nin sarong pagholaw, dara itong luminusad sa hagyanan, napaduman sa bato na para­ ting pagtukawan ni Isagani sa pagsiyasat kan sa irarom kan kadagatan. Hominiling si Padre Florentino sa saiyang pamitisan. Duman sa ibaba nakikita su mga maiitom na mga alon<noinclude></noinclude> 9z5r09tknxbns9n2vz8rk45zc2zh9rt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/36 250 1143 5027 5026 2024-10-15T15:53:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5026 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>31</center></noinclude>han nin arado, nakikita nya duman sya mansana, ugay man ki Tales, nagaarado sa tahaw nin saldang, nagkararatakan su mga bitis kan mga gapo asin mga gamot, alintanang an oldog na ito naglilingalinga sa saiyang lunadan asin itong magmamana, nagsosonod siring sa sarong oripon sa likodan kan saiyang kagurangnan. !Ah dai! makasangribong dai! lumundag ngona an mga kadagaan na ito sa kairaromi kan daga asin magpakalobong gabos. Siisay an dayuhan na ito na magkaigwa nin katanosan sa saiyang mga daga? May dara siyang gokom na daga pagdatong hale sa saiyang bansa? tiniko nya minaan garo lamang kan saiyang mga moro sa paggabot nin saro man lamang kan mga gamot na nagkakaralat duman? Nawawaran na nin pagsarig sa atubang kan mga pagbabanta kan fraile na boot pangibabawon su saiyang kapangyarihan ano man mangyari sa atubang kan ibang mga tumatawo, nakisuhay si Cabesang Tales habong magbayad minsan sarong hinting asin sa pagkakita sa giraray kan mapulang panganoron, suminabi na an papahonodon nya lamang kan saiyang mga daga itong enot na bomaribi kan mga ito kan dugo sa saiyang mga ugat. Si Gurang Selo, kan makita su panglawog kan saiyang aki, dai nangahas na sambiton su angongolkol, alagad boot syang palopoon sa pagtaram saiya dapit sa mga garamiton na mga dalipay asin ipinagiromdom saiya na sa mga asunto an nandadaog nahuhubaan. “Magigi kitang kabokabo, ama, asin huba kitang ipinangaki!” an simbag. Asin dai nanggad bominayad. Asin dai itinogot min­san dapalan kan saiyang mga daga, kun dai ngona mapatunayan kan mga fraile an katanosan kan saindang mga kahagadan sa pag-atubang nin ano man na kasuratan. Asin nin huli ta mayo mga fraile, nagkaigwa nin asunto, asin inako ito ni Cabesang Tales sa pagloba na, kun bakong an gabos, minsan lamang magkapira, may pagmahal sa katanosan asin magalang sa mga katogonan. “Naglilingkod ako asin naglingkod ako sa halawig na mga taon sa hade kan sakong kuwarta asin sakong mga kapagalan,” an sabi sa mga nagpapaluya kan saiyang boot; “hinahagad ko saiya ngunyan na gibohon sako an matanos asin sukat sakong gibohon.” Asin goyod nin sarong maraot na kapaladan asin ba-<noinclude></noinclude> 7pe0i2hevu98nm6lcfd3p2jkdl08azf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/360 250 1144 5036 5035 2024-10-15T15:53:13Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5035 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>355</center></noinclude> kan Pacifico na pinagdadasi-dasian su mga kakomkoban kan bato, na minapaluwas nin matanog na mga dagoldol, kasabay an mga alon asin mga sabo na paytaramai kan sirang kan talá-sínag, nagsisirilyab siring sa mga silyab nin kalayo, siring sa mga sa-gogom na mga brillante na isinasabwag sa angkas nin sarong genio sa kantil. Nangalagkalag sa saiyang palibot. Sya sanang saro. Su malipingaw na gilid napapara sa harayo sa baga purawas na alopoop, na pinupurawas kan tala-sinag sagkod na isinasalbog ito sa pinagsokmolan kan langit asin dagá. Su kadlagán naghihinghing nin dai nagkakasarabotan na mga tingog. Dangan kaito, su gurang, sa pagmaliogot kan saiyang mga porosog na takyag, iinapon su maleta sa ruwang na kanayon hologan sa dágat. Nagkapira ito balintok, asin matulin na hominolog na baga kuminurit nin saday na liko, na sa binuling sa ibabaw kaito nagsilaksigak an nagkapipirang mga malulungsing mga sirang. Nakita kan gurang na may mga tagdong nagrolokso, nakadangog nin pasang daging asin tuminikop su kantil na hinalon su kayamanan. Naghalat nin nagkapirang hidalé kun baga igwang ibalik su kantil, alagad tuminikop uli su hokol na dai nagdugang nin sarong tiplok sa saiyang likobkob na kaibabawan na baga sa kahiwasan kan dagat saro lamang na batiris an naholog. “!Ingatan ka logod kan katalagahan sa mga harararom na kantil sa táhaw nin mga karang (437) asin mga perlas kan saiyang maggurang man na mga ka-dagatan!” an sabi kaito kan clérigo na mabansay nahiuonat su kamot. “Kun huli sa sarong katuyohan na banal asin halangkaw kaipuhanon ka kan mga tawo, tatao an Dios na magkoa saimo sa irarom kan mga balod (438)... Alintana, diyan dai mo gigibohon an maraot, dai mo pipiripiton an katanosan, dai mo papadakulaon an kapasloan!. . .” <center>''KATAPUSAN KAN “AN FILIBUSTERISMO.”''</center> <center>----------</center><noinclude></noinclude> 0cekmgbzgpmw8utaqo6tn1q9lc76161 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/361 250 1145 5047 5046 2024-10-15T15:53:13Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5046 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center|MGA PÁTANID}} '''{{center|I — SA IBABAW NIN SAKAYAN}}''' {{ppoem| (1) Sic ítur ad astra — Siring an pagduman sa mga bitoon ........................ 1 (2) Sakayan — Vapor o dakulang sakayán ................................................ 1 (3) nasisinangan — nakokontento, naninigoán .......................................... 1 (4) talá-init — an talá nin aldaw .................................................................. 1 (5) indio — an filipino kan panahón kan kastilá .......................................... 2 (6) makapagkanoró — makapagguia ......................................................... 3 (7) suklá — seda ........................................................................................ 3 (8) '''sine quibus non — kun dai an mga ini dai,''' kun sa pagka- {{gap|2em}}sáyod, kaipuhan nanggad sinda kan Bansá ........................................ 3 (9) renegádang filipina — an minatálikod sa saiyang pagtubod; {{gap|1.5em}}mapasalúib ............................................................................................ 4 (10) tagi — edad (halé sa taón na nagagi) ................................................ 4 (11) fakir — sarong tawo sa India na matágal sa gótom, pahá, {{gap|1.5em}}nakakalakaw sa kalayo ......................................................................... 5 (12) '''Calipso''' — si Doña Victorina .............................................................. 5 (13) napaduman sya — si Doña Victorina man giráray .............................. 5 (14) paghiráhay kaito — paghirahay kan sakayan ..................................... 5 (15) na ito — su TABÓ ............................................................................... 6 (16) kan saiyang payo — tominangó si Padre Irene .................................. 6 (17) masipag — simple .............................................................................. 7 (18) binting — kuwarta kan panahón kan Kastila, katimbang nin {{gap|1.5em}}P.25 ngunyan ........................................................................................ 7 (19) sa yangkee na mokná — moknáng sa americano .............................. 7 (20) olang — desierto ................................................................................ 8 (21) su ibang mga lalawigan — su mga haralé sa ibang {{gap|1.5em}}lalawigan ............................................................................................... 9 (22) salaysay — historia ............................................................................ 9 (23) kan Saiyang Kahalangkawan — su Capitán General ......................... 9 (24) gadung — edificio ............................................................................. 10 (25) oldog — sarong padi na daing misa asin hermano sa semi- {{gap|1.5em}}nario o convento ................................................................................ 10 (26) '''ab actu ad posse valet illatio —''' sa gawé asin sa alonggati {{gap|1.5em}}may pakalábot na sadiri ...................................................................... 10 (27) mulato — tawo na saró kan mga magúrang puti asin an {{gap|1.5em}}saró negro .......................................................................................... 10 (28) pinadigdi — si Simoun ...................................................................... 10 (29) bakong mga túnay — na brillante ..................................................... 10 (30) álam — an pagkatataong pumulí kan orog karahay, an mag- {{gap|1.5em}}kakanigong gibohon ........................................................................... 11 (31) Mapulang kulit — su mga indian ....................................................... 11 (32) conónigo — sarong katongdan nin padi ........................................... 11 (33) totostosan — gagastohon ................................................................. 11 (34) tagapamamaháyag — periodista ...................................................... 11 (35) mokná na sadya — tinóyong mokná ................................................. 11 (36) masipag — simple ............................................................................. 11 }} {{center|i}}<noinclude></noinclude> 4ybcr20wnh9cr5gjdzbdhng56uyqdhn Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/362 250 1146 5055 5054 2024-10-15T15:53:13Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5054 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{ppoem| (37) bahigay — oportunidad; ocasion .............................................. 12 (38) damolog — mga pato, arog baga kan mga pato sa Pateros .... 12 (39) karadyanan — industria ........................................................... 12 (40) na siring — sa sinabi nang industria ........................................ 12 (41) katha — articulo ....................................................................... 13 }} {{center|'''II — SA IRAROM KAN SAKAYAN'''}} {{ppoem| (42) ribok kan mga pala — alimbukad kan tubig asin tanog kaini na nanabubukag kan pala kan sakayan........................................ 13 (43) taga-pagsorosarambit — versista .......................................... 14 (44) Ciceron — sarong bantog na tagapagtalumpating romano ... 15 (45) pinasiban — renegalohan ...................................................... 15 (46) castaño — kabayo na baga kuray chocolate ......................... 15 (47) tagamang tostoson — tanganing gastohon ........................... 15 (48) peninsulares — su mga kastila kaito digdi sa Kaporoan ......... 15 (49) saro kan mga saiya — kan saiyong mga harong .................... 15 (50) aetas perentum pejor avis tulit nos nequiores! — an tagi kan mga kaganak maraot pa sa gamgam na minaagaw sa satong lalong mga tampalasan .................................................... 16 (51) tihantik — elegante .............................................................. 16 (52) orog kadukha — orog na mga daing sukat ................................. 17 (53) mag-alap — magtigsik o maginom nin arak sa dangog nin iba ... 17 (54) kun initon iyan — kun initon an tubig ......................... 18 (55) Cardenal Kayumanggi — si Simoun ......................... 18 (56) Maitom na Kahalangkawan — Eminencia Negra ................ 19 (57) Si Richeliu — sarong mapangyaring cardenal kan panahon sa Francia ....................................................................... 19 (58) Halangkawon na Abohon — huli kan rogaring na kapangyari- han kainiho ................................................................ 19 (59) General — su Capitan General ......................... 19 (60) naglilibak saiya — sa Capitan General ................................... 19 (61) iniilay — inaanoy, linalanahan ............................................ 19 (62) sarong clerigo — si Padre Florentino ................................... 19 (63) salaysay — agiagi, historia ............................................. 20 (64) Sya — si Padre Florentino ............................................ 20 (65) binabahasa — iniinterpretar; bahasa — interpretacion ...... 20 (66) masinang — contento, satisfecho ......................................... 20 (67) kamugtakan — na iyo an pagkapadi ................................... 21 (68) regular asin mga secular — regular iyo itong mga religioso na may voto solemne, siring baga kan mga franciscano, mga dominoco asin iba pa; secular iyo itong may mga voto simple, siring baga kan mga paul, asin iba pa. An kadaklan kan mga pading filipino mga secular ................................................. 21 (69) nakita su clerigo — si Padre Florentino ............................... 21 (70) alintanang itoon duman — si Padre Florentino ................... 21 }} {{center|'''III — MGA ALIMAT'''}} {{ppoem| (71) nakalasig — nakainfluir .................................................. 22 (72) natutukawan kaito — kan Rector ................................... 22 (73) sadiri — daga; dai tibaad ............................................... 22 (74) alimat — leyenda; orosipon na pinatugmad sa tunay na pang- yari ........................................................................................ 22 (75) anito — diyosdiyos, bulto ............................................... 22 }} {{center|ii}}<noinclude></noinclude> aq67xhjt5cx87v6vj76egdq2pg3gdak Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/363 250 1147 5060 5059 2024-10-15T15:53:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5059 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{ppoem|:(76) mga makauugay na mga banka — su mga nagsasakay sa {{gap|3em}}bangka ..............................................................................{{gap|3em}}23 :(77) hinágad ninda su osipon — hinagad nindang osipunan sinda :(78) Sya — su daraga ..............................................................{{gap|3em}}23 :(79) Kaliwanagan na gayo — su katipan kan daraga na náging {{gap|3em}}arzobispo sa Manilá ...........................................................{{gap|3em}}23 :(80) pasal — artículo, kasuratan...............................................{{gap|3em}}24 :(81) pakaalan — naturalidad ....................................................{{gap|3em}}24 :(82) gagamban — infierno .......................................................{{gap|3em}}25 :(83) nagkataradá saiya — su boaya ........................................{{gap|3em}}25 :(84) madilaw na lahí — raza amarilla, an lahí kan intsik ...........{{gap|3em}}25 :(85) catedrático — profesor, maestro ......................................{{gap|3em}}25 :(86) gibay — gará-gará na minaluwas sa tubig an pagagihi nin {{gap|3em}}sarong bagay ....................................................................{{gap|3em}}27 }} {{center|'''IV — SI KABESANG TALES'''}} {{ppoem|:(87) napalópó na ito — su espírito sa kadlagan ...........................{{gap|3em}}28 :(88) gabungan — sociedad, comunidad .......................................{{gap|3em}}30 :(89) kasar-an — familia ................................................................{{gap|3em}}33 :(90) rami — delirio ........................................................................{{gap|3em}}34 :(91) dai nya — si Juli ....................................................................{{gap|3em}}36 :(92) kagduwang cuartos — P.07½ ................................................{{gap|3em}}37 :(93) nakikita nya sya — nakikita ni Juli si Basilio ..........................{{gap|3em}}38 :(94) dai nya áram — dai áram ni Juli ............................................{{gap|3em}}39 }} {{center|'''V — AN NOCHE BUENA NIN SARONG COCHERO'''}} {{ppoem|:(95) talágad — camarada, kaibahan .............................................{{gap|3em}}40 :(96) negrong si Melchor — bakong si Melchor kundi si Baltazar {{gap|3em}}an maitom o negro .................................................................{{gap|3em}}40 :(97) duwang kastilá — hilinga an paliwánag (96) ..........................{{gap|3em}}40 :(98) nagkagaradan man giráray — su mga kabayo ......................{{gap|3em}}42 :(99) upatyara — ceremonias ........................................................{{gap|3em}}42 (100) dai ominiba — su cura ............................................................{{gap|3em}}42<br> (101) taknaan — reloj ......................................................................{{gap|3em}}44<br> (102) orang — persona ...................................................................{{gap|3em}}44<br> (103) tihantik — elocuente ..............................................................{{gap|3em}}44<br> (104) katarngan — informe .............................................................{{gap|3em}}45<br> (105) magburit — magoperar ..........................................................{{gap|3em}}45<br> (106) ipapatapok — idedestierro .....................................................{{gap|3em}}45<br> }} {{center|'''VI — SI BASILIO'''}} {{ppoem|(107) mga dai tibáad kan mga ini — mga sadiri ni Basilio asin ni {{gap|3em}}Ibarra ......................................................................................{{gap|3em}}46<br> (108) takná — memento; horas ........................................................{{gap|3em}}46<br> (109) hinihinlakad — minábalik sa saiyang linakadan, nanonósog sa<br> {{gap|3em}}saiyang inagihan ....................................................................{{gap|3em}}46<br> (110) halabang cintas — síring sa película sa cine ..........................{{gap|3em}}47<br> (111) madyambong — nagrorosarosang kuray ................................{{gap|3em}}47<br> (112) nagsusunod sya saiya — sa saiyang iná, sa iná ni Basilio .....{{gap|3em}}47<br> (113) sya — su iná ni Basilio, si Sisa ................................................{{gap|3em}}47<br> (114) duman nagadan — su ina ni Basilio ........................................{{gap|3em}}47<br> (115) mata-uwang — coin; centimos ................................................{{gap|3em}}47<br> (116) sarong baldit — sarong veces ................................................{{gap|3em}}48<br> }}<noinclude>{{center|iii}}</noinclude> e4646vvpzl5ih8odi10j6rrbzphgp69 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/364 250 1148 5066 5065 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5065 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>:(117) adsum — Uya ako, presente (118) pangataman kan catedrático — kan catedrático sa San Juan de Letrán (119) nakakamtan an taon — nakapasar (120) segunda enseñanza — high school (121) gambira — entusiasmo (122) magpoón sa ikatolo — sa tercer año (123) malaog sa gabungan — si Basilio; mapoon na kan saiyang pagkaparabólong <center>'''VII — SI SIMOUN'''</center> (124) mapanglihon — superticioso (125) suanoy na mga alfmat — su mga leyenda kan panahon .... (126) su iba — su ibang kabtang kan betas (127) maraot na palad — si Simoun; namidbid daw ni Basilio an tunay nyang pagkatawo (128) bangsawan — noble, dugong malinaw (129) pingdatang-digmaan — guerra civil (130) mulasal — originalidad; sadiring togdas (131) kabangsaan — naturalidad (132) susunan — systema (133) pagiilay — pagaanoy (134) duman — sa Cortes (Camara o Congreso) sa Espana (135) lalong magkaakigwa — lalong magkakaigwa nin mga katanosan (136) an kastila — an horon na kastila (137) pakiran — idea (138) gadung — edificio (139) kagambirahan — mga entusiasmo (140) panggabungan — social (141) kabudahatan — culto, may halangkaw na adal (142) bulanos na gambira — tunay na entusiasmo (143) sandagan — justicia (144) panggabungan na kahusayan — armonfa social (145) didyahat — crimen (146) sanggatusang-taón — sarong siglo (147) bobog — cristal (148) quos laeserunt et oderunt --- na saindang kinorolog asin nagkaorongisan (149) sa Peninsula — sa Espana (150) Proprium humani ingenii est odisse quern laeseris — Rogaring nin sa tawong kadonongan na maongisan an saiyang kinolog (151) espiritung bangsawan — espiritung noble; <center>'''VIII — MAGAYAGAYANG PASKO'''</center> :(152) pasib — regalo; premio (153) daing dara saiya — daing darang pasib saiya . . . <center>'''IX — MGA PILATO'''</center> :(154) katahuan — conciencia (155) lego — bakong padi, hermano sa sarong monasterio o convento (156) su estudiante — si Basilio<noinclude></noinclude> orm6dmaiffjd9xnf7kr8uiww4n3irry Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/365 250 1149 5071 5070 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5070 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center|'''X — KAYAMANAN ASIN PAGTIOS'''}} {{ppoem|(157) asin iba pa — iba pang mga bagay na hale sa Roma .............{{gap|3em}} 75 (158) mahigpit na tihantik — daing kakundian sa kagayonan ..........{{gap|3em}} 76 (159) pano nin mga taknaan — palibot nin mga reloj .......................{{gap|3em}} 76 (160) bantukan — forma, pagkabilog ...............................................{{gap|3em}} 77 (161) dayambungan — kuray na rosa ..............................................{{gap|3em}} 77 (162) manentang — an sa ibabaw nin ano man na bagay na ma- {{gap|3em}}halaga, siring baga kan alahas ..............................................{{gap|3em}} 77 (163) nagaada — nagexistir .............................................................{{gap|3em}} 78 (164) libras esterlinas — cuarta sa Inglaterra ...................................{{gap|3em}} 78 (165) masipag — simple ...................................................................{{gap|3em}} 79 (166) sanctu sanctorum — sa templo kan mga judio, su namumug {{gap|3em}}takan kan area de la alianza o caban nin katipanan...............{{gap|3em}} 79 (167) paleografia — arte o palakaw sa pagsurat kaitong panahon ..{{gap|3em}} 81 (168) bagay na pamasib — bagay na pangregalo ...........................{{gap|3em}} 81 (169) mga pangomahon kaito — pangomahon ni Cabesang Tales ..{{gap|3em}} 84 (170) kan mga iyan — kan mga pangomahon .................................{{gap|3em}} 85 (171) sandagan — justicia ...............................................................{{gap|3em}} 85 (172) itinapok — idinestierro ............................................................{{gap|3em}} 85 }} {{center|'''XI — LOS BANOS'''}} {{ppoem| (173) diosnon na sining — arte divina; arte ni Santa Cecilia (an {{gap|3em}}musica); ................................................................................{{gap|3em}}85 (174) inter se — sa sainda, hilom ninda ..........................................{{gap|3em}}86 (175) hadyangit — horizonte, an inaabot kan mata sa pagtan-aw {{gap|3em}}sa harayo .............................................................................{{gap|3em}}88 (176) sa kaibahan kaito — kan Capitan General ............................{{gap|3em}}88 (177) mga huwat — accidente, kun sa pagkasayod an lawog, parong, {{gap|3em}}namit asin kuray nin sarong bagay ......................................{{gap|3em}}89 (178) an enot — an Saiyang Kahalangkawan ................................{{gap|3em}}92 (179) magsirigarilyo — kan opio o apyan .......................................{{gap|3em}}96 (180) casus belli — dahelan nin digmaan .......................................{{gap|3em}}96 (181) hinapot — kan General .........................................................{{gap|3em}}96 (182) clerigo — si Padre Florentino ................................................{{gap|3em}}97 (183) marhay na payo — madonong ..............................................{{gap|3em}}99 (184) parasorop nin tinta — traduccion literal kan “chupa tinta,” {{gap|3em}}na an kahologan oficinista ....................................................{{gap|3em}}100 }} {{center|'''XII — SI PLACIDO PENITENTE'''}} {{ppoem|(185) manggugunting — favorito ......................................................{{gap|3em}}103 (186) magpalibanglibang—maglingalinga, magpaagi kan panahon ..{{gap|3em}}103 (187) victoria — sarong lunadán kan panahon kan kastila na nakaka {{gap|3em}}agid sa carruaje .....................................................................{{gap|3em}}107 (188) makidios na kasar-an — banal na familia ...............................{{gap|3em}}107 (189) hanga — confianza ................................................................{{gap|3em}}109 (190) contrabando herético — mga maleng katokdoan na hale sa {{gap|3em}}luwas .....................................................................................{{gap|3em}}109 (291) Bagong Sion — an Simbahan ................................................{{gap|3em}}109 (192) O Thoma — O Tomas; tataramon ni Cristo ki Santo Tomas de {{gap|3em}}Aquino; pangadyeon na minapoon sa taramon na ini ...........{{gap|3em}}109 (193) adsum, adsum — presente, presente; uya ako .....................{{gap|3em}}109 (194) pagkamit kan taon — pakapasar, madara sa examen ...........{{gap|3em}}110 }}<noinclude>{{center|v}}</noinclude> al2pkbtdqn0wy0xyb4pqr3dbtyxw0z2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/366 250 1150 5075 5074 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5074 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center|'''XIII — AN CLASE NIN FISICA'''}} {{ppoem|(195) taong-gatusan — siglo .............................................................{{gap|3em}}111 (196) transcat — pasa; pinapagkanigó .............................................{{gap|3em}}113 (197) pinag-iika — dai iniibanhan kan katagang magalang, na iyo {{gap|3em}}an "pó" ....................................................................................{{gap|3em}}114 (198) mukang (muka) — superficie; an sa ibábnw nin ano man na {{gap|3em}}bagay ......................................................................................{{gap|3em}}114 (199) banding — an ladawan o anino na nakikita sa espejo tocador; {{gap|3em}}ladawan na nakokoa nanggad an kagladawan .......................{{gap|3em}}114 (200) baghinay — sustancia .............................................................{{gap|3em}}114 (201) nagdodonsol — nagmamartilyo ...............................................{{gap|3em}}115 (202) ergo, per te — kun síring, alinsunod saimo .............................{{gap|3em}}115 (203) id est — kun sa pagkasayod ...................................................{{gap|3em}}116 (204) quae super faciem est, quia vocatur superficies facies ea, quae {{gap|3em}}supra videtur — an nasa ibabaw kan lawog, tara inaapod na {{gap|3em}}muka itong nakikita sa ibabaw ...............................................{{gap|3em}}116 (205) nego — minasúhay ako ..........................................................{{gap|3em}}116 (206) concedo, Padre oyon ako, Padre ...........................................{{gap|3em}}116 (207) In manus tuas commendo spíritum meum — sa mga kamot mo ipinamamahalá ko an sakong kalag .................................................{{gap|3em}}116 (208) Concedo antecedentem — inooyonan ko an antecedente; dapat {{gap|3em}}antecedens, bakong antecedentem; kamalean ini sa limbagan, {{gap|3em}}bakong ki Rizal, sa paghoná ko sana ....................................{{gap|3em}}116 (209) ergo — kun siring ...................................................................{{gap|3em}}116 (210) Deus meus, Deus meus, quare dereliquisti me? — Dios ko, Dios {{gap|3em}}ko, anó ta pinabayaan mo ako? ............................................{{gap|3em}}117 (211) Liber dixit ergo ita est — Sinabi kan libro, kun síring iyo ........{{gap|3em}}118 (212) Atqui — tara, nin huli ta ..........................................................{{gap|3em}}119 (213) Sed patet experientia asin contra experientiam nagantem fúsi- {{gap|3em}}libus est arguendum — Namamantaag an kinabatiran asin an {{gap|3em}}minasúhay sa kabatiran, taldok an súkat ipakiglaban ............{{gap|3em}}120 (214) De nobis, post hoec tristis sententia fertur — Sa samuyá, {{gap|3em}}pakatapus kan mga bagay na ini dinadara an mamondong hatol{{gap|1.5em}}121 (215) talento — kuwarta kaito sa Biblia ............................................{{gap|3em}}122 }} {{center|'''XIV — SARONG HARONG NIN MGA ESTUDIANTE'''}} {{ppoem|(216) Cogito, ergo sum — Nagiisip ako, kun síring nagaada (existir {{gap|3em}}ako .........................................................................................{{gap|3em}}124 (217) matihantik — elegante ............ ...............................................{{gap|3em}}126 (218) alibangan — vacacionan, aling-alingan ..................................{{gap|3em}}128 (219) iapon saindo an guantes — angaton kamo sa iwal .................{{gap|3em}}130 (220) poporoton ko an guantes — aakoon ko an angat ...................{{gap|3em}}130 (221) su malipot na tubig — su táwong mabóot ................................{{gap|3em}}131 (222) araña — sarong lunadán kan panahon kan kastilá .................{{gap|3em}}131 (223) panúwal — objeción; pagsósolang ..........................................{{gap|3em}}133 (224) quid an importante sa sarong bagay, an orog na kaipuhan.....{{gap|3em}}134 }} {{center|'''XV — SI GINOONG PASTA'''}} {{ppoem|(225) asas — principio; pagsusnudan ............................................{{gap|3em}}137 (226) sandag — itong naggigibo kan matanos ...............................{{gap|3em}}137 (227) ada — existencia ..................................................................{{gap|3em}}138 (228) pakihang — teoría ................................................................{{gap|3em}}139 }}<noinclude>{{center|vi}}</noinclude> g7jucvtr0g3wkcehg5coi316p5teb9h Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/367 250 1151 5080 5079 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5079 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude> {{ppoem| :(229) halúsang — delicado ............................................ 139 :(230) pakiran — idea; ................................................ 139 :(231) magkasirob logod an kiray — magsirob kan kiray; magagi :{{gap|3em}}nin kapawotan ............................................. 140 :(232) kalimat — párrafo .............................................. 140 :(233) pakikiran — ideología .......................................... 142 :(234) kasusilaan — moral, pagsusundan sa marahay ..................... 143 :(235) iklim — clima .................................................. 143 }} {{center|'''XVI—MGA KADALITAAN NIN SARONG INTSIK'''}} {{ppoem| :(236) mapangyawá — endemoniado, may-sa-demonio ....................... 144 :(237) pagkaduwá — pagkaduwa kalaen kan mga cuadro dumán :{{gap|3em}}su iba dapit saDios; su iba dapit sa diablo ............... 144 :(238) conant — pisos na mejicano ..................................... 145 :(239) kabangang sikapat — kuwarta kan panahón kan kastilá, :{{gap|3em}}na timbang nin P.06-’4 ngunyan ............................ 145 :(240) álap — brindis, paginom sa dangog nin saró ..................... 146 :(241) cambio—ribay nin kuwarta na bakong sa bansang iyan ............. 146 :(242) kataigan — actividad ........................................... 147 :(243) sanggahan — protesta ........................................... 148 :(244) kalumbigá — pulseras ........................................... 148 :(245) hápay — sa paghoná ko nalonosan an boot sabihon ni Intsik :{{gap|3em}}Quiroga ................................................... 149 }} {{center|'''XVII—AN FERIA SA QUIAPO'''}} {{ppoem| :(246) sopsop-tinta — oficinista, kun saboton sa kastila an sopsop :{{gap|3em}}tinta ........................................................ 156 :(247) Pinaguusted — iginagálang na kaólay, sa kastilá, an Usted :{{gap|3em}}(Vd.) tanda nin kagalangan sa kaolay ...................... 156 :(248) gambira — entusiasmo ........................................... 156 :(249) tahitang — ideal ............................................... 157 :(250) pinapaksaan — binugtakan nin titulo ............................ 159 }} {{center|'''XVIII—MGA PANGLILINGLANG'''}} {{ppoem| :(251) nakakásang — nakaimpresionar ................................... 161 :(252) makakasangnon — impresionable .................................. 162 :(253) mapanghukay na mga bágay — mga bagay dapit sa linobngan ........ 163 :(254) papiro — sarong klase nin doot sa Egipto na piggigibong :{{gap|3em}}papel kaito; kasuratan sa papiro .......................... 164 :(255) “Memento, homo, quia pulvis es!” — Giromdoina, tawo, na :{{gap|3em}}ika daga .................................................. 164 :(256) kamasilakanan — masinúnod sa kahagadan nin siisay man .......... 165 :(257) gayambot — dai nagngingisi, pormal ............................. 166 :(258) paringatan — daging na makatatákot ............................. 166 :(259) satangyan — liquido ............................................ 166 :(260) an mga ito —- su mga mata ...................................... 166 :(261) abyssus abyssum invocat — an angpas minaapod sa angpas ......... 166 :(262) kalog — su mga mata ni Padre Salvi ............................. 166 :(263) dai nin anó man lámang — dai syang nakitang anó man ............ 170 :(264) karangan — artículo; súrat sa sarong pahayagan ................. 170 }}<noinclude>{{center|vii}}</noinclude> ofx35v3jgcrvl4kbupq292zi9hj4fu2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/368 250 1152 5085 5084 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5084 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Jp2593" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>{{center|'''XIX—AN METSA'''}} {{ppoem|:(265) mailam — prudento ..................................... 171<br> :(266) kabangang-sikapat — P.0625 ............................ 172<br> :(267) pasangan — an pagabay nin duwang magkatipan ........... 176<br> :(2G8) tiyatang — ideal ...................................... 176<br> :(269) mapaugrawitdawit — poetico ............................ 176<br> :(270) taknaan — reloj ....................................... 179<br> :(271) angkasa — atmosfera ................................... 179<br> :(272) kinalongkake — siring sa bronce ....................... 179<br> :(273) yakang — pagtiwala sa sadiri .......................... 180<br> :(274) tinitiyatang — ginigibong ideal........................ 181<br> :(275) huli saiya — huli sa saiyang bansa .................... 181<br> :(276) katitingyatang — idealismo ............................ 181<br> :(277) katuyohan — an boot nyang mangyari .................... 181<br> :(278) pabalik — regalo ...................................... 182<br> }} {{center|'''XX—AN HOKOM'''}} {{ppoem|:(279) pasting — cierto; daing duwaduwa ...................... 182<br> :(280) panghalengsiyahan — solucion .......................... 182<br> :(281) gaitang — activo ...................................... 182<br> :(282) nagootoot — nagsisigarilyo ............................ 183<br> :(283) orang — persona ....................................... 183<br> :(284) buena tinta — marhay na informacion; dai mapapagduwa-<br> :{{gap|2em}}duwahan ............................................... 183<br> :(285) polemica — discusion sa surat o sa tataramon .......... 183<br> :(286) simba — semana ........................................ 183<br> :(287) constanos de buena tinta — marhay an kinoahan mi kan<br> :{{gap|2em}}bagay na iniho ........................................ 183<br> :(288) lo sabemos de buena tinta — hilinga an (287) .......... 184<br> :(289) panguri — adjetivo .................................... 184<br> :(290) talagad — companero, kaibahan ......................... 184<br> :(291) melones — mga mangmang ................................ 185<br> :(292) panggabungan na pagkagaraba — destruccion social ...... 185<br> :(293) sarong Anteo — sarong personaje metologia ............. 185<br> :(294) Anteong manilan-on — si Don Custodio .................. 185<br> :(295) Polftica de Convento — palakaw nin mga padi ........... 186<br> :(296) bagahan — bugtakan nin baga ........................... 186<br> :(297) politico de cafe — itong pinagoorolayan sa mga restaurant<br> :{{gap|2em}}lamang ................................................ 186<br> :(298) pabologan — barberia .................................. 186<br> :(299) babag-ohon an pagkabuhay kaito — an sa politica ....... 187<br> :(300) pangdiyang — detalle .................................. 187<br> :(301) gambira — entusiasmo .................................. 187<br> :(302) pakiran — idea ........................................ 187<br> :(303) suwasana — sistema .................................... 187<br> :(304) baldit — veces ........................................ 188<br> :(305) an arabe — an abakadang arabe ......................... 189<br> :(306) sadyating — original .................................. 189<br> :(307) tipyata — idea ........................................ 189<br> :(308) mulato — itong an saro kan mga magurang negro asin<br> :{{gap|2em}}an saro americano ..................................... 190<br> :(309) an mga ito — an mga ordenes religiosas ................ 190<br> :(310) tipyatang sidyating — mga ideang original ............. 191<br> }}<noinclude>{{center|viii}}</noinclude> 2yvxcqpfwm1r28493mawcjaibqmyp7l Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/369 250 1153 5088 5087 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5087 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>:(311) uereka — tataramon na griego na an kahologan nagkoa ko o natuklasan ko pg. 192 <center>'''XXI — MGA TIPONG MANILANON'''</center> :(312) masining — maarte pg. 193 :(313) Lotongboyod — Pinagapod na siring huli ta mahimula su pandok pg. 193 :(314) tenaghay — energia pg. 194 :(315) kasusilaan — moralidad pg. 195 :(316) M.M. — sakale, ngaran nln sarong sakayan pg.196 :(317) sa estilo frances — su nanodan nindang frances pg. 197 :(318) kataga-tipon — diccionario; vocabulario pg. 197 :(319) chai — aliboy pg. 199 :(320) hansomcab — sarong lunadan kaitong panahon pg. 200 :(321) similia sinilibus — an mga bagay na mga parareho sa mga parareho sa mga kaparareho pg. 201 :(322) Kagduwang cuartos pg. 201 :(323) Atropos — ngaran na griego sa mitologia pg. 203 <center>'''XXII — AN PALUWAS'''</center> :(324) eufemismo — malumbay o dai ikakadagit na tingog pg. 205 :(325) kamoong — danay pg. 206 :(326) saiya — ki Don Custodio pg. 207 :(327) sa saiya — ki Isagani pg. 208 :(328) bandingan — imaginacion pg. 209 :(329) cancan — sarong tataramon na frances pg.209 :(330) sarong dai duman — sarong babaye pg. 212 :(331) bangawan — noble pg. 213 :(332) halos — fino pg. 214 :(333) librea — uniforme pg. 214 :(334) madyala — revista pg.217 :(335) kesan — impresion pg. 218 :(336) Super fliimina Babylonis sedimus -— sa mga pangpang kan mga salog sa Babilonya nagturukaw kami pg. 219 <center>'''XXIII — SARONG BANGKAY'''</center> :(337) napupuwas — masasatispaser pg. 221 :(338) panggarakan — movimiento pg. 225 :(339) nahahagwis — nakokomprimir pg. 227 :(340) agayagayang adha — magayagayang existencia o pagkabuhay pg. 227 :(341) penarangan — ilusion pg. 227 <center>'''XXIV — MGA PANGATOROGAN'''</center> :(342) humagad saiya — ki Isagani pg. 229 :(343) Safo — sarong poetisa kan mga panahon pg. 229 :(344) misa de gallo — misa sa aguinaldo pg. 229 :(345) saiya — ki Paulita pg. 229 :(346) palabuhan — bahia pg.230 :(347) guya — aki sa laog kan tulak pg.230 :(348) tandem — lunadan kaitong panahon pg. 230 :(349) rimokrimok — maluhayon na ribok pg. 232 :(350) gurang — si Padre Florentino pg. 234 <center>ix</center><noinclude></noinclude> b431ut39kiys5qet7aubpavjzvioa96 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/37 250 1154 5092 5091 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5091 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>32</center></noinclude>ga isinusugal nya sa asunto su bilog nyang omaaboton asin su sa saiyang mga aki, napagparagasto nya su gabos nyang mga napagtimoltimolan sa pagbayad sa mga abogado, sa mga escribano asin mga procurador, dai kabilang su mga oficiales asin su mga escribiente na nangungurawa kan saiyang pagkadaing-pakasabot asin kan saiyang kamugtakan. Nagbabalikbalik sya sa cabecera, inaagihan nin mga aldaw daing pagkaon asin nin mga banggi daing pagtorog asin su saiyang mga pakipagolay anas gabos nasusurat, mga pagdadata, mga apelasion asin iba pa. Nakita kun siring an sarong pagbabaka na sagkod pa man dai nahiling sa tangod kan langit nin Filipinas: an sa sarong daing-sukat na indio, daing mga katood, naniniwala lamang sa saiyang katanosan asin sa karahayan kan saiyang causa, nakikipagbaka laban sa mapangyarihon an gayong corporacion na sa atubang kaini minadoko an katanosan, pinapabayaan kan mga hokom na matuwal an timbangan asin isinosuko an espada. Maigot na gayong nakipaglaban siring sa tanga na minakagat na nakakaaram na matitimaktimakan siring sa langaw na nakakakita kan kahiwasan sa ibong nin sarong cristal. Ah! su kasangkapan na dalipay na minaangat sa mga kagamitan na bakal na narimokmok sa riboribong pedaso igwa nin sa rong bagay na makagigilantas: igwa kan kahalangkawan kan pagkadaihi-nin-pagsarig. Sa mga aldaw na dai sya naglalakaw, naglilibot sya sa saiyang mga daga may hamong escopeta, nagsasabi na nangbalatbagat su mga tulisan asin kaipuhan na ipaglaban nya an saiyang sadiri tanganing dai maholog sa saindang mga kamot asin madaog an saiyang asunto. Asin bi lang pagsanay kan saiyang paghimunta, pinagbabadil su mga gamgam asin su mga bungang-kahoy, pinagba badil su mga alibangbang sa makuring ninggo mala ngani ta su oldog na tagapamahala dai nangahas na dumuman sa Sagpang na daing kairibang mga Guardia Civil, asin su matalaw na nakatanaw sa harayo kan ma kagigilantas na tindog ni Cabesang Tales na naglilibot sa saiyang mga pangomahon siring sa sarong bantay sa ibabaw kan mga muralla, hominabo tagob nin katakutan sa pagagaw saiya kan sadiri. Alagad su mga jueces de paz asin su sa cabecera dai nangarahas na papangganahon sya sa takot na magkatarangkas, nagpanghi rimasol sa payo nin sarong tolosto-<noinclude></noinclude> chq73begt211p5wy7ctjxezs6ir2st9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/370 250 1155 5095 5094 2024-10-15T15:53:14Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5094 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>:(351) sa dagyang kaini — ni Paulita pg. 234 :(352) sya — si Paulita pg. 234 :(353) tarasang — imagination pg. 235 :(354) pinasasawisiw (sawisiw) pinapadaging pg. 236 :(355) tengyaga — energia pg.237 :(356) sa mga satuya — sa satong mga tawohan pg. 237 :(357) kapangtingan — interes pg. 237 :(358) garis — linea pg. 237 :(359) katahuwan — conciencia pg. 237 :(360) panggarakan — movimiento pg. 237 :(361) bandingan — imaginacon pg. 239 :(362) susunan — sistema pg. 239 :(363) saiyang mga castillo — castillo kan bansa pg. 239 :(364) rintangan — pailihan sa pakilaban pg. 239 :(365) bangsingawan — noble pg. 239 :(366) pakirangan — ideal pg. 240 :(367) garas — habol (hinabol) pg. 240 <center>'''XXV — MGA NGISI — MGA LUHA'''</center> :(368) lapangtana — cuadro pg. 241 :(369) pangkat — pangkat nin mga mahab-as pg. 242 :(370) magigi nyang inaon — si Dona Victorina pg. 243 :(371) maalam — prudente pg. 245 :(372) kasipatan — cualidad pg. 245 :(373) alap — brindis, paginom sa dangog nin iba pg. 245 :(374) lawongan — vatio pg. 245 <center>'''XXVI — MGA PASKIN'''</center> <center>(Daing Patanid)</center> <center>'''XXVII- AN FRAILE ASIN AN FILIPINO'''</center> :(375) saimong ada — saimong existencia pg. 266 <center>'''XXVIII — TATAKOT'''</center> :(376) talagad — companero, kaibahan pg. 266 :(377) sangkal — cuadrado pg. 267 :(378) pagsohol ukun paghalus — pagsoborno kun pagmulta pg. 268 :(379) Pax Christi Mutis! — Katiwasan ni Christo sa mga pula pg. 269 <center>'''XXIX — MGA HURING KATAGA DAPIT KI CAPITAN TIAGO'''</center> :(380) Talis vita, finis ita — Kun ano an pagkabuhay iyo man an katapusan pg. 276 :(381) De Profundis — Maghale sa mga kaladman pg. 277 :(382) An gallus talisainus, acuto tari armatus, an gallus beati Petri bulikus sasabungus sit etc. — An manok na talisayon na may tambod na matarom, sakale mabobolangan an burikbutikon ni San Pedro pg.278 :(383) Cave ne cadas — magingat ka nganing dai ka maholog pg. 278 :(384) eccatum mortale — kasal-an na mortal pg. 279 :(385) Quicumque non crediderit, anathema sit — An dai magtubod. isumpa pg. 279 :(386) gagamban — infierno pg. 279 :(387) Dies Irae — Secuencia e Himno sa Misa sa gadan, sa Bikol, Aldaw nin kaangotan pg.280 <center>x</center><noinclude></noinclude> gkoozw3zm5z80mknb8b42cne4etcbm0 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/371 250 1156 5098 5097 2024-10-15T15:53:15Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5097 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>'''XXX — SI JULI'''</center> :(388) Apat na sikapat — Salapi (P.50) pg. 284 :(389) ibanhan sya — ibanhan si Juli pg. 285 :(390) sendangan — conciencia pg. 286 :(391) maninikmit — magpihar pg. 286 :(392) anka — figura pg. 286 :(393) dadyang — presencia pg. 288 <center>'''XXXI — AN HALANGKAW NA EMPLEADO'''</center> :(394) kapangtingan — interes pg. 291 :(395) panglalatihan — practica pg. 292 :(396) budhaya — civilizacion pg. 296 :(397) bangsawan — noble; dugong malinaw pg.296 :(398) lacayo — sota pg.297 <center>'''XXXII- MGA BUNGA KAN MGA PASKIN'''</center> :(399) panerangan — iluminacion pg. 298 :(400) tribunal — hokoman; (kaito municipio) pg. 298 :(401) Sedangkan — entretanto; ngunian ka pg. 299 <center>'''XXXIII — ANG HURING PANGATANOSAN'''</center> :(402) mahimarangnon — supersticioso pg. 302 :(403) quantum mutatus — abaa nang pagkaliwat pg. 303 :(404) tabing-non — artistico pg. 305 :(405) orokinab-an — su lampara pg. 306 <center>'''XXXIV — AN PAGKASAL'''</center> :(406) angkas — aire pg. 313 :(407) pasib-sa-pagkasal — regalo de boda pg. 313 :(408) abang — cuadrado pg. 314 <center>'''XXXV- AN FIESTA'''</center> :(409) dakulang dagoldol — su Capitan general pgm 317 :(410 katalagahan — naturaleza pg. 317 :(411) Magnum Jovem — Dakulang Jupiter pg. 317 :(412 aroworongan — preocupacion pg. 319 :(413) saiya — sa ina ni Basilio pg. 319 :(414) alea jaeta est — eenetsa na su kapaladan pg. 321 :(415) busilag — electrisidad pg. 322 :(416) mane, thecel, phares — binilang, tinimbang, binanga pg. 323 <center>'''XXVI — MGA KARIWOROKAN NI BEN ZAYB'''</center> :(417) banwaan na fbero — banwaan na kastila pg. 326<noinclude></noinclude> qv67ufdipoammdw0ypxcqsi08l7pq0s Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/372 250 1157 5104 5103 2024-10-15T15:53:15Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5103 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude>:(418) agama — religion.................329 :(419) parasorop nin tinta — oficinista.............330 <center>'''XXXVII — AN MISTERIO'''</center> :(420) harong na ini — su dakulang harong............332 :(421) Credo quia absurdum — Minatubod na dai matutubod......335 <center>'''XXXVIII — MAMONDONG PANGYAYARI'''</center> :(422) tribunal- municipio..............337 :(423) katalagahan- naturaleza..........340 <center>'''XXXIX — MGA PANGATAPUSAN NA PANGYAYARI'''</center> :(424) gurang — si Padre Florentino.....343 :(425) cojera — kapilayan...............343 :(426) cogeri — madakop.................343 :(427) makaugay na si Ulises — si Don Tiburcio...........343 :(428) Pangalintanang General — General interino................344 :(429) Kan mga ito — kan mga alahas.....344 :(430) medico sa cabecera — medico sa capital kan lalawigan ......344 :(431) daing alongaong — daing laog, desierto...............344 :(432) gurang — si Padre Florentino.....344 :(433) mairabot — su mga may kapangyarihan..........345 :(434) eunuco — tawong kapon sa naglilingkod sa palacio kan mga panahon............345 :(435) pagkakamay — pagabrasa...........353 :(436) kulbahang — victima..............353 :(437) karang — coral...................355 :(438) balod — hokol....................355 <center>xii</center><noinclude></noinclude> keiaktx7bqxnzl9x7o6br19ae13hqws Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/38 250 1158 5108 5107 2024-10-15T15:53:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5107 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>33</center></noinclude>los tinangkas. Asin sayod na gayong bakong mga maraot an mga hokom na ito, mga tawong may conciencia, mga mabansay an gawe, mga marhay na namamanwaan, mga mapapagomaw na mga padre de familia, mga marhay na aki... asin mga tarataong magatidatid kan kamugtakan kan makauugay na si Tales labis pa sa mahihimo ni Tales mansana. Kadaklan sainda nakakaaram kan fundamento cientifico asin historico kan daga, naaaraman ninda na an mga fraile huli kan sainclang mga pinagsusundan dai makakapagkaigwa nin mga sadiri, alagad nakakaaram man sinda na magpadigdi hale sa orog kaharayo dara an kapaladan na masakit na makamtan, magdalagan sa pagpalakaw kaito sa orog kamabansay na kaisipan asin mawara huli ta naisipan nin sarong indio na an katanosan sukat gibohon sa daga siring man sa langit, !vamos, ini sarong naisipan man lamang! Sinda igwa nin mga angkos asin lubos na gayong an saindang pangangaipo labis kan sa kasar-an (89) kan indio na ito: su saro may ina na pagpapadarahan nin pagbuhay asin arin pa an orog kasinanglitan ki sa pagtaong ikabubuhay nin sarong ina? su saro igwa nin mga tugang na babaye na gabos manyayari nang ikasal, su duman sa enotan igwa nin mga aking saraday na naghaharalat kan tinapay siring sa mga saradit na gam­gam sa salag na sayod na magkakagaradan sa horas na niahalean sya kan saiyang katongdan; asin an pinakadiit, an pinakadiit na atamanon, itong nasa harayo, sa harayong marhay, may agom, na kun dai abotan kan sa bulan-bulan, manyaring mamugtak sa kasibutan... An gabos na itong mga hokom, na an kadaklan mga tawong matanos an pagisip asin mga mababansay na gayo an ugale naghohona na ginigibo ninda an saindang mahihi­mo sa pagsadol nin kasunduan, na bayadan ni Cabesang Tales an hinahagad na tagoram. Alagad si Tales, siring sa gabos na mga masipag na pagisip, kan makita su tama, dagosdagos duman. Naghahagad nin mga katibayan, mga documento, mga papel, mga titulo, asin mayo nin ano man su mga fraile asin nangangarabit lamang sa mga pagpahonod sa enotan. Alagad nagsimbag si Cabesang Tales: “Kun nagliliimos ako sa gabos na aldaw sa sarong dukha sa paglikay na ako pagsaringgawan siisay makakapirit sako ngapit na magpadagos ako nin pagtao<noinclude></noinclude> 7dv6d211abgiert7x4yyasqqlbwh61x Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/39 250 1159 5113 5112 2024-10-15T15:53:15Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5112 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>34</center></noinclude>saiya kun nagpalabislabis sa sakong pagkamarahayon?” Asin duman dai nin nangyaring makakoa saiya asin dai nin mga pagbabantang nakatakot saiya. Sayang lamang kan paglakbay ni Gobernador H— sa pakiolay asin sa pagpatakot saiya; sa gabos minasimbag. “Magigibo nindo an saindong boot, Ginoong Gober­nador, ako sarong daing pakasabot asin mayo akong kosog. Alagad binadang ko an mga pangomahon na iyan, su sakong agom asin su aki nyakong babaye nagkagaradan sa pagtabang sakuya sa paglinig kan mga iyan asin dai ko ipapahonod kundi sa makagibo nin labis sa sakong ginibo. Baribion ngona nya kan saiyang dugo asin ilobong nya diyan an saiyang agom asin aki nyang babaye!” Bunga kan pangotiil na ito pinapangdaog kan mga may dangog na mga hokom su mga fraile asin pinagngisihan sya kan kagabsan na an olay na an mga asunto dai ginagana sa pangatanosan. Alagad. nagapelar sya, kinargahan su saiyang escopeta asin luhayluhay na naglibot sa mga sagkod. Sa pagkamugtak na iniho su saiyang pagkabuhay garo sarong rami. (90) Su aki nyang si Tano, sarong hagbayon na halangkaw siring sa saiyang ama asin marahayon arog kan saiyang tugang na babaye, naquintosan; pinabayaan nyang maghale sa lugar na ibakal nin salihid. “Mabayad ako sa mga abogado,” an sabi sa saiyang aking babaye na naghihibi; “kun ganahon ko an asunto ako na an tataong magpauli saiya asin kun madaog ako dai ako magkakaipo nin mga aki.” Naghale su aki asin dai nang dangog saiya kundi na kinarosan kan buhok asin nagkakatorog sa sirong nin sarong carreta. Pakalihis nin anom (6) na bulan pigsarabi na nahiling na isinakay pasiring sa Carolinas; su iba naghohonang nakita syang nakauniforme nin sa Guardia Civil. “¡Guardia Civil si Tano! Susmariosep!” an sabi nin lambang saro na pinagtarakop su mga kamot; “si Tano na marahayon na gayo asin may dangog na bulanos! Requim eternam!” Sa halawig na mga aldaw dai pinakiolayan kan apo su ama, huminelang si Juli, alagad dai lamang nagpatoro nin sarong tagdong luha si Cabesang Tales; dai sya nagluwas sa harong sa laog nin duwang aldaw na garo bagang natatakot kan mapanghimasol na pag-<noinclude></noinclude> 223y0lrivudmduqs1532rtcoerxm8xu Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/40 250 1160 5117 5116 2024-10-15T15:53:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5116 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>35</center></noinclude>hiling kan bilog na barrio; natatakot syang apodon na verdugo kan saiyang aki. Alagad, pag-ikatlong aldaw lominuwas man giraray dara su saiyang escopeta. Pinagsahotan syang nagisip na gumadan asin igwa nin may marhay na kaisipan na nagsabing naalopatingan syang nagbantang na ilolobong nya su oldog sa inagihan kan arado sa saiyang mga pangomahon; kun siring nagkaigwa nin tunay na katakutan saiya su fraile. Bilang bunga kainiho, iginawad an sarong pagboot kan Capitan General na pinangangaladan an kagabsan sa paggamit nin badil asin ta ipinapakoroa an mga ito. Napiritan si Cabesang Tales na itao su saiyang escopeta, alagad sangkap nin halabang sundang nagpadagos kan saiyang mga pagbabantay. “Anong gibohon mo kan sundang na iyan kun may mga badil?” an sabi saiya kan gurang na si Selo. “Kaipuhan na bantayan ko an sakong mga tinanom,” an simbag; “lambang tubo na nagtutubo duman sarong tulang kan sakong agom.” Kinoa saiya su sundang huli ta natuklasan na halabang marhay. Kun siring kinoa nya su gurang nang kutaw kan saiyang ama asin pasan ito nagpadagos kan saiyang makagigiram na mga paglakawlakaw. Sa lambang pagluluwas sa harong, nahahandal sa saiyang buhay si Gurang Selo asin si Juli. Ini minabuhat sa saiyang tanaga, minaduman sa dungawan, namimibi, nanunuga sa mga santos, nangangadye nin mga novena. Su apo kun minsan dai nakakatoltol na makatapus kan karaskas nin sarong sighid asin nagsasabi na mabalik sya sa kadlagan. Minaluwas na mapawot saiya an pagkabuhay sa harong na ito. Sa katapusan nangyari su saindang natatakutan, Nin huli ta su mga pangomahon hararayo sa matawo, si Cabesang Tales dangan pang may kutaw naholog sa kamot kan mga tulisan, na may mga revolver asin mga badil. Sinabihan sya kan mga tulisan na, mantang igwa syang kuwarta na itatao sa mga hokom asin sa mga abogado, sukat na magkaigwa man syang tagama sa mga napapabayaan asin sa mga pinagoosig. Sa siring na bagay pinirit syang magtao nin limang gatos na pisos na balukat sa pamamatahaw nin sarong tagaoma na pinatanidan sya na kun may mangyari sa sinogo, pagbabayadan iyan kan bilang kan saiyang buhay. Duwang aldaw an itinaong talaan. Su bareta nakalomgom sa angkos sa orog kadakulang<noinclude></noinclude> 1u14yrp872ons5s8f98z7bdkxqu6vw2 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/41 250 1161 5121 5120 2024-10-15T15:53:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5120 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>36</center></noinclude>kangirhatan orog na ngani kan mabaretaan sinda na hahanapon kan mga Guardia Civil su mga tulisan. Kun magkaigwa nin sagupaan, an enot na mapapahamak iyo an bihag, aram iyan kan kagabsan. Daing hirohiro su gurang asin su aking babaye, malungsi asin nangingirhat, nagkapira pagtataram, alagad dai nakahimo. Alagad sarong orog kagiramgiram na pagakala, sarong orog kabangis na kaisipan an hominawas sainda sa saindang pagkamongnon. Su taga-oma na sogo kan mga tulisan nagsabi na alongating humarayo su pangkat, asin kun magparahaloy na gayo sa pagtao saiya kan balukat, makakalihis su duwang aldaw asin popogotan si Cabesang Tales. An bagay na ini nakarongaw sa duwang itong linalang, magkasi mga maluya, magkasi daing mahihimo. Si Gurang Selo minatindog, minatukaw, minalusad sa hagyanan, minasakat, daing pagaram kun saen sya maduman, kun saen sya madolok. Su Juli minaddlok sa saiyang mga ladawan, bilang nang bilang kan kuwarta, asin su duwang gatos na pisos dai nagdudugang, harabong magdakol; panaleng nagsangle, tiniripon su gabos nyang mga alahas, nakikihumatol sa apo, makikipagkita sa gobernadorcillo, sa hokom, sa escribiente, sa teniente kan Guardia Civil. Gabos inoohoan kan gurang, asin kun su makoapo minasabing dai, dai man an isinasabi. Sa katapusan may nagpangduruman na nagkapirang mga kanaratad na mga babaye mga kadugo asin mga kaugay nin boot, su iba lalong mga daing-sukat, su iba mga masipag asin su iba mga parabotobot. An pinakamahusay sa gabos iyo si Hermanang Bali, sarong dakulang panguinguera na nagontok sa Manila sa pagejercicio sa beaterio de la Compania. Ipapabakal ni Juli su gabos nyang mga alahas maliban sa sarong relicario na brillante asin esmeralda na ipinasib saiya ni Basilio. An relicario na ito may sadiring salaysay; itinao nin sarong monja, su aki ni Capitan Tiago sa sarong makilimos; si Basilio, na nagbolong saiya kan saiyang paghelang, nagkamit kaito bilang pasib. Dai nya (91) ikakapabakal kun dai sya ngona magpaisi. Madaleng ipinagpabarakal su mga sokray, su mga hikaw asin su rosariohan ni Juli sa pinakamayaman na kanatad, asin nakadugang nin limang polong pisos; nagkukulang pa nin duwang gatos may limang polong<noinclude></noinclude> r964tipb994edivfq5kjv3v5milza91 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/42 250 1162 5126 5125 2024-10-15T15:53:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5125 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>37</center></noinclude>pisos. Ipasanggra su relicario, alagad kominiri si Juli. Iminokna nin sarong kanatad na babaye na ipabakal su harong, asin an siring na kaisipan, inoyonan ni Gurang Selo masinang na marhay na makakabalik sya sa kadlagan sa pagpotol nin mga kahoy, siring kan mga enot na panahon, alagad sa pagmasid ni Hermanang Bali dai ito mangyayari huli ta dai duman su kagsadiri. “Su agom kan hokom nagpabakal sako kan sarong aldaw nin tapis sa halagang pisos, alagad sabi kan agom na lalaki daing kamugtakan an pagbinakalan na ito, huli ta dai syang pahintogot. Abaa! binawian ako kan tapis asin dai nya iinuli sako su pisos sagkod ngunyan, alagad dai ko ibabayad saiya sa panguinguera kun gumana sya, abaa! Sa bagay na siring nasingil ko sya nin kagduwang (12) cuartos (92), asin sya sana an susugalan ko. Dai ako mamumuya na dai ako bayadan, abaa!” Sarong kanatad mahapot kuta ki Hermanang Bali kun ngata ta dai sya binayadan kan tantos, alagad namarongan kan mahusay na panguinguera, asin tolos-tolos nagdugang nin tataramon; “Aram mo Juli an mangyaring gibohon? iutang nin duwang gatos, may limang polong pisos an harong, babayadan pagganaha an asunto.” lyo ini an orog karahay na kaisipan, asin pinagmarhay nindang gibohon kan aldaw mansanang ito. Namoot si Hermanang Bali na omiba saiya, asin linibot nindang duwa su mga harong kan mga mayaman sa Tiani, alagad daing siisay man na minaako kan ibinobugtak na kasunduan; su asunto an saindang sabi daog na, asin an pagapil sa sarong kaiwal kan mga fraile, pagtuya sa saindang mga panghihimalos. Kahurihurihi sarong banal na gurang na babaye naherak kan saiyang kamugtakan pinautang sya kan halagang kaipuhan kun si Juli maglingkod saiya sagkod dai mabayadan an utang. Bako man na dakol an mga hiro-hiroon ni Juli: magtahi, magpangadye, magiba saiya sa misa, asin ipagtaga-ayuno sya. Inako kan daraga na may luha sa mata, sinakamot su kuwarta, nangako na malaog sa masunod na aldaw, aldaw nin Pascua, sa saiyang paglingkod. Kan maaraman kan apo an pagpinakalan na ito, hominibi na siring sa aking saday. Paano? an makoapo nyang ito na dai nya pinapabayaan na magpasaldang tanganing dai matotong an saiyang kulit, si Juli na<noinclude></noinclude> h79ms15pofy90zv4kmkg4cun6e23mxv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/43 250 1163 5131 5130 2024-10-15T15:53:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5130 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>38</center></noinclude>mga mayoyomhok an mga moro asin nagrorosarosa an bool, paano? an daragang ito, an orog kagayon sa nayon asin, sakale, sa banwaan, na sa tangod kan saiyang dungawan dakol an mga nagpalipas nin sayang kan kabanggihon, nangagtotogtog asin nagaawit, paano? su iyoiyo nyang makoapong babaye, su daing iba nyang aking babaye, an iyoiyong kagayagayahan kan mga mata nyang napapagal, itong pinangangarogon nyang nakasalot nin de cola, nagtataram nin kastila asin nagpapahiling nin kabaskogan huli sa sarong pintadong abanico, siring sa mga babayeng mga aki kan mga mayaman, ito maglaog na sorogoon tanganing pagdagitan, asin pagsolsolon tanganing masayang an saiyang mga moro, tanganing matorog minsan saen, asin minsan poroparaanong bumangon? Asin su apo nagtatangis, nagsasabing mabitay asin mapagadan sa punaw. “Kun humale ka,” an sabi, “mabalik ako sa kadlagan asin dai ko ibabatay an sakong bitis sa banwaan.” Pinaglilinga sya ni Juli na an olay kaipuhan makabalik su saiyang ama, na gaganahon ninda su asunto asin madale syang mabalukat sa pangagurangnan. Mamondo su kabanggihon dai nin si isay pa man sa duwa nin nakanamit nin sarong hongit asin su gurang, nangotiil na dai homigda sa bilog na magdamlag tukaw sa sarong gilid, daing gironggirong, dai magtaram minsan sarong kataga, dai lamang maghiro-hiro. Si Juli muyang komatorog, alagad haloyon na makapyong. Torotiwasay na dapit sa kamugtakan kan saiyang ama, nagiisip dapit sa saiya mansana asin hibi sanang hibi pinagpopoot su saiyang siniloksigok tanganing dai madangog kan gurang. Sa masonod na aldaw, saro na syang sorogoon, su aldaw pa na man na parating idadatong ni Basilio hale sa Manila sa pagdara saiya nin kadikit na mga pasib. . . Sa ngapit mapipiritan na tumalikod sa pagkamoot na ito. Si Basilio na madale nang maging medico dai sukat magpakasal sa sarong dukhang babaye. . . Asin nakikita nya sya (93) sa saiyang isip pasiring sa simbahan sa kaibahan kan pinakamagayon, asin pinakamayaman na daraga sa banwaan, mga marhay su panggubingan, mga mamongaya asin magkasi naghohoyomhoyom, alintangan sya, si Juli naglalakaw sa hurihan kan saiyang ama, may mga darang mga novena, buyo asin lutaban. Asin digdi nakamate<noinclude></noinclude> ajy9g0m6aag86t159asddcylehgn79o Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/44 250 1164 5136 5135 2024-10-15T15:53:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5135 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>39</center></noinclude>su daraga nin dakulang bilodbikod sa halonan, sarong gabat sa puso asin naghahagad sa Virgen na pabayaan syang magadan. “Alagad,” an sabi kan saiyang conciencia, “maaaraman nya na pinagmarhay ko pang isanggra an sakong buhay lamang su relicario na ipinagkaogdan mo sakuya.” Nakarangaranga saiya nin kadikit an siring na kaisipan, asin naglalalang nin mga basangbasang na mga pangatorogan. Siisay makaaram? mangyaring magkaigwa nin gibong-ngangalasan: makatuklas sya nin duwang gates may limang polong pisos sa irarom kan ladawan kan Virgen, nakabasa nin dakol na mga gibongngangalasan na nakakaagid kaini. Mangyaring dai somirang an aldaw asin dai dumatong an aga, asin sa siring na kamugtakan ganahon an asunto. Makakabalik su saiyang ama, omatubang si Basilio,makakatuklas sya nin sarong sakong bulawan sa lagwerta, ipapadara kan mga tulisan su saco, su cura, si Padre Camorra na sa giraray pinagkakarawan sya, mangyaring omabot kaiba su mga tulisan ... su saiyang mga naiisipan minaluwas na minaluwas na gorobot na linupig na kan kapagalan asin kasakitan nangatorog na pinangatorogan su saiyang pagkaaki sa irarom kan kadlagan: nagkaparigos sya sa sapa kaibahan su duwa nyang tugang na lalaki, may mga sarosaradit na sira nin gabos na kuray na nagsisipabarayang magkadarakop na garong mga mangmang, asin sya nawawaran kan pagkamatioson huli ta dai nya namumuyahan an pagdakop sa mga sirasirang labilabi ka mga palpal, si Basilio nasa-irarom kan tubig, alagad si Basilio dai nya aram (94) an dahelan, kamokha kan tugang nyang si Tano. Pinagmamasdan sinda kan saiyang bagong ama magpoon sa gaha. <center>----------</center> <section end="IV"/> <section begin="V"/> <center>V</center> <center>''AN NOCHE BUENA NIN SARONG COCHERO''</center> Ominabot sa San Diego kan horas na su procesion kan Nochebuena naglilibot sa mga lansangan. Naabala sa dalan, nasayang nya an dakol na mga horas huli ta su cochero na nakalingaw kan saiyang cedula denetener kan Guardia Civil, yinogyog nin nagkapirang kulata asin dangan dinara sa cuartel sa atubang kan comandante.<noinclude></noinclude> c9lrvk7jw8ylfytmegs96doqd6w99q9 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/45 250 1165 5141 5140 2024-10-15T15:53:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5140 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Milky Dasalla" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>40</center></noinclude>Ngunyan ominontok naman su carromata tanganing makaagi su procesion, asin su cochero na binanog nagalang na minatokas kan kalo asin nangangadye nin sarong Ama Nyamo sa enot na dominatong na ladawan sa andas asin garong sarong dakulang santo. Saro itong gurang na halabaon su barabas, nagtutukaw sa pangpang nin sarong hukay, sa tongod nin sarong kahoy ningabos na clase nin mga disekadong mga bayong. Sarongkalan na may koron, sarong almires asin sarong pangronot kan buyo iyo lamang an mga kasangkapan bagapagpahayag baga bilang na su gurang nabubuhay tampiman sana kan hukay sain duman nagloloto nin pagkaon. Iyo ito si Matusalem sa pangkatinubdan na mga ladawan sa Pilipinas: su saiyang talagad (95) asin sakale kagubay pinagaapod na Noel sa Europa asin lalong mamongayahon asin orog kamaogmahon. “Kan panahon kan mga santo,” an nasa isip kan cochero, “hayag na daing mga Guardia Civil, ta huli kan mga culata daing mabubuhay nin halawig.” Kasunod kan dakulang magurang, su tolong Hadeng Mago sa mga saradit na kabayo na nagkikinaranding, orog na su negrong si Melchor (96) na garong mararabasan su sa saiyang mga kaibahan. “Dai, dai kaito sukat magkaigwa nin mga Guardia Civil,” an panapus na akala kan cochero na sa irarom kan saiyang boot naoori sya sa mga mamongayang itong mga panahon; “ta kun iyo an negro na iyan na nangangahas nin siring na kawat sa kataid kaiyan duwang kastila (si Gaspar asin si Baltasar) (97) nabilanggo na kuta.” Asin kan makamasid na su negro may potong na coroim asin hade siring kan duwang kastila, natural na masaisip nya su hade kan mga indio asin hominagayhay. “Aram mo po,” an saiyang magalang na hapot ki Basilio, “kun hiwas na su bitis na too?” Ipinaulit ni Basilio su hapot. “Kiisay bitis na too?” “Sa hade!” an simbagkan cochero sa hababang tingog, may kaibang dakol na misterio. “Hadeng ano?” “Su satong hade, su hade kan mga Indio...” Hominoyom si Basilio asin nangirogkirog. Hominagayhay uli su cochero. An mga indio sa mga langtad may iniingatan na sarong alimat na su sain-<noinclude></noinclude> lnfwskg5g357q9utgbk1tcyp7wgwium Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/46 250 1166 5145 5144 2024-10-15T15:53:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5144 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>41</center></noinclude>dang hade, na nabibilanggo asin natatalikalaan sa lungib nin San Mateo, madatong sarong aldaw sa pagagaw sainda sa pasakit. Lambang sanggatos na taon pinopotol an saro kan saiyang mga talikala, asin buhi na su magibong na kamot asin su walang bitis; su too na sana an natatada. An hadeng ini iyong nagpapalinog asin nagpapahonoghonog kan daga kun nagbubulu o nagkikibigkibig, makosogon na marhay na, sa paggawgaw saiya kan kamot, inaabotan sya nin tulang, nasa pagkadoot saiya napopolbos. Dai ikinasasaysay kun ano an dahelan, kun ngata ta pinagaapod kan mga indio na hadeng Bernardo, sakale, ikinalilibong ninda ito sa ki Bernardo Carpio. “Kun makatangkas na an bitis na too,” an maluhay na tataramon kan cochero na pinoot an sarong hagayhay, “itatao ko saiya an sakong mga kabayo, maglilingkod ako saiya asin magpapasibaya akong gadanon ... Ililigtas nya kita sa mga ''civil''.” Asin sinonod nin malipungaw na paghiling su tolong hade na naghaharayo. Dangan sominonod su mga aking lalaki sa duwang rayray, mga mamondo, mga magabat su panglawog baga pinagpiririt lamang sa kosog. Su iba nagiirilaw nin dadyangaw, su iba darakulang kandila asin su iba mga farol na papel na may mga togod na kawayan, nagpapangaradye sa kagsing na tingog kan rosario na baga nakikipagiwal. Kasunod man si San Jose sa masipag na andas, sa mapagtios nyang lawog asin mamondo asin su sogkod nyang may mga burak nin azucena, sa tahaw nin duwang Guardia Civil na baga dinadara syang bilanggo, ngunyan sayod na kan cochero su pamandokon kan santo. Asin maging huli ta nariribarawan sya na nakikita nya su mga Guardia Civil o dai sya nin dakulang kagalangan sa santo na may siring na pagiriba, dai nangadye ni minsan sarong ''requiem aeternam.'' Sa hurihan ni San Jose su mga aking babaye na may mga ilaw, nasosokloban su mga payo nin mga panyong may mga torotiriklop sa irarom kan koko, siring man nangangaradye kan rosario minsan bakong gayong daragit na siring kan mga aking lalaki. Sa ta­haw may mga nakikitang naggogoroyod nin mga korokonejong papel de Japon, na nagkakairilawan nin sadit na kandilang pula, sa itaas su ikog-ikog na tinabas na papel. Su mga barobata nagdaralaw sa procesion dara an mga kawatan na ito sa pagpaogma kan pagkamondag<noinclude></noinclude> ovs7uwygztkhggbfeza1gjfgwfbfya3 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/47 250 1167 5149 5148 2024-10-15T15:53:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5148 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>42</center></noinclude>kan Mesias. Asin su mga hayophayop, na mga matataba asin mga bilogon siring sa sogok, garong mga masisinang na gayo na kun gayod minabaralintok, dai nakakapaghinirimbang, nagkakapurukan asin nagkakasorolo; minagap su kagrogaring sa pagparong kan siring kakosog na lagablab, naghahayop, pinaparong su laad sa makuring kapapaspas asin kan makita ito na nagkaralaglag hominibi. May kamondoan na nagmamasid su cochero na su lahi nin mga hayophayop na papel nagpapara lambang taon na baga dinarapoan man kan damat siring sa mga buruhay na hayop. Sya, su binanog na si Sinong, nakaromdom kan duwa nyang mga marayrahay na kabayo na tanganing dai magkaorolakitan saiyang pinaberendisyonan sunod sa hatol kan cura, naggasto sya nin sampolong pisos: maging an pamahalaan, maging an mga cura, dai nagpakadayag nin orog karahay na bolong laban sa epizootia asin nagkagaradan man giraray (98). Alagad naranga syang gayo huli ta, magpoon kan pagwirik kan bendita, su mga latin kan Padi asin su upatyara (99), linuwasan su mga kabayo nin mga aso, nagpahiriling nin kahalagahan mala ta dai nangagsipabaya na sinda engantsahan asin sya, bilang marhay na Cristiano, dai nangahas na padusahan an mga ito ta sinabihan nin sarong Hermano tercero na benditado an mga ito. Sa hurihan kan procesion su Virgen, sa Divina Pastora su panggubingan may kalo na ''frondeuse'' halakbang na paldiyas asin halabang lawin, sa pagpahayag kan paglakbay pasiring sa Jerusalem. Asin tanganing ikasaysay su pagkamondag, nagboot su cura na padaradakulaon su talye asin bugtakan nin mga dugnit asin gapas sa irarom kan palda, tanganing sa bagay na ini dai nin makapagduwaduwa kan saiyang kamugtakan. Saro itong magayonon na longon, siring man mamondo su panglawog, arog kan gabos na mga ladawan na ginigibo kan mga filipino, sa sarong kamugtakan na baga may pagkasopogsopog, sakale siring an pagkapamugtak kaito kan Padre Cura. Sa atubangan may nagkapirang cantores, sa likodan igwa nin nagkapipirang mga musico asin su manonongod na mga Guardia Civil. Su cura, si­ring sa sukat paghalton pakatapus kan saiyang ginibo, dai ominiba (100); kan taon na ito dagit na marhay huli ta nangaipong gumamit kan saiyang diplomacia asin gramatica parda tanganing madara su mga tawo na bo-<noinclude></noinclude> lqwmdckjftbxwuhnntjddnlgvlthx01 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/48 250 1168 5154 5153 2024-10-15T15:53:18Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5153 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>43</center></noinclude>mayad nin tolong polong pisos sa lambang misa de aguinaldo sa lugar kan duwang polo na parating kabayadan. “Nagigi na kamong mga filibustero,” an sabi. Garong naribaraw na marhay su cochero kan mga bagay na saiyang nakita sa procesion ta pakalihis kaini asin kan sabihan sya ni Basilio na dumagos na, dai nakamangno na naparong su farol kan carromata. Siring man dai kaito nagatiparo si Basilio, na nalilinga sa kahihiling kan mga harong, na nagkakairiwalan sa laog asin sa luwas nin mga saradit na farol na manibaiba su pagkagibo asin sarisaring kuray, nin mga bitoon na napapalibotan nin karaskas asin may haralabang ikog, na kun nayoyogyog kan doros minabilog nin mahamis na haginghing, asin mga sirang ikogan asin payong napapaghiro-hiro may vaso nin lana sa laog, nagkakabiritay sa mga sogod kan bintana sa sarong pagkamugtak na magayagayang totoo asin dating pinagtotodan. Napagmasdan man ni Basilio na nagromarom su mga ilaw, nagdiklom su mga bitoon asin kan taon na ito kulang nin mga kalaykalay asin mga bitay ki kan sa tominalikod na taon, asin ini kulang pa ki kan sa sinondan kaini.. . Pahangang magkaigwa nin togtog sa mga lansangan, dai nadangog sa gabos na mga harong su mga magayagayang pinaragkay sa dapog asin, inakala kan hagbayon na gikan ito sa nataodtaod nang bakong marhay na kamugtakan, dai ikinapabakal nin marhay na halaga su azucar, nasayang su mga inaning paroy, labing kabanga kan mga hayop nagkagaradan, asin nagiritaas asin nagdakol su mga buhis na dai naaraman kun napan-o asin kun ano, alintanang nagdadakol su mga pagpapasakit kan Guardia Civil na minagadan kan mga kagayagayahan sa mga banwaan. Ini nanggad an pinagiisip nya kan dumaging sa angkas an sarong marigon na ''!ontok!''. Nagagi sinda sa tangod kan cuartel asin nahiling kan saro sa mga bantay na palsok su ilaw kan carromata asin dai ito makapagdanay nin siring. Nagpoon nin pagoran nin mga paglanghad sa makauugay na cochero na sayang lamang na nagpapasarahotan na naabala sinda kan procesion, asin nin huli ta kokolongon huli sa paglapas sa mga pagboot asin pakatapus ibugtak sa mga pahayagan, su moninong asin maalam na si Basilio lominusad sa carromata asin<noinclude></noinclude> eznh3n2dwjyghnzgemiyjbwei7ixt71 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/49 250 1169 5158 5157 2024-10-15T15:53:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5157 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>44</center></noinclude>nagpadagos kan saiyang lakaw dara su saiyang maleta. lyo ito an San Diego, su saiyang banwaan, saen dai sya nin minsan sarong kadudugo ... An iyoiyong harong na sa paghona nya magayagaya iyo su ki Capitan Basilio. Mga siwo asin mga guna nagsisiriripsirip nin awit nin kagadanan na sinasabayan nin mga pagokpok na malalagong asin suronod na mga nagtotoktok nin carne sa sarong toktokan, asin kan sinirisiri nin mantika na nagkakalakaga sa sarong sarten. May salosalo sa harong asin minaabot sagkod sa lansangan an baga banaag nin angkas na hamog kan alosoos na manag-om, alisngaw nin mga gisado asin mga dulce. Sa entresuelo, nakita ni Basilio si Sinang, hababang marhay siring kan pagkahiling saiya kan samong mga parabasa minsan lalong mataba asin matorotalimon pang gayo magpoon kan sya kasalon. Asin sa dakula nyang pagtaka nakita nya sa pondo, nakikipagtabilan ki Capitan Basilio, sa cura asin sa alferez kan Guardia Civil, bakong iba kundi su joyero na si Simoun sa giraray nagagamit su saiyang bughaw na salming-sa-mata asin su saiyang panindogan na dai nin kapurisawan. “Sabot na, Ginoong Simoun,” an sabi ni Capitan Basilio; “maduman kami sa Tiani sa paghiling kan saimong mga alahas.” “Ako man kuta maduman,” an sabi kan alferez, “ta nagkakaipo ako nin kaerel sa taknaan (101), alagad kadakol kong pinangangataman ... Kun mamuya si Capitan Basilio na sya nang bahala ...” Nangako si Capitan Basilio na sya nang bahala sa makuring kamuyahan asin huli ta muya nyang makamtan an mabansay na boot kan militar tanganing dai sya pagsasaringgawan sa mga orang (102) kan saiyang mga manggagamlang, habong akoon su kuwarta napigpaparapipirit kan alferez na kooton sa saiyang bolsa. “!Sakuyang Pamasko!” “!Dai ko itinotogot, Capitan, dai ko itinotogot!” “Marhay, marhay! Maghusay na sana kita ngapit!” an sabi ni Capitan Basilio kaiba an tihantik (103) na panindogan. Muya man su cura nin sarong padis na hikaw asin tinogon su Capitan na ibakal sya.<noinclude></noinclude> qeucbm91psn6lbh1pc8bvmh9c166aiw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/5 250 1170 5174 5173 2024-10-15T15:53:18Z MF-Warburg 6 15 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5173 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]</noinclude><center>MGA NALALAGD </center> ::::::::::::::::::::Pagina I. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/I|SA IBABAW NIN SAKAYAN]] .................................................. 1<br> II. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/II|SA IRAROM KAN SAKAYAN]] ................................................ 13<br> III. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/III|MGA ALIMAT]] .......................................................... 22<br> IV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/IV|SI KABESANG TALES]] .................................................... 28<br> V. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/V|AN NOCHE BUENA NIN SARONG COCHERO]] ..................................... 39<br> VI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/VI|SI BASILIO]] ........................................................... 46<br> VII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/VII|SI SIMOUN]] ........................................................... 53<br> VIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/VIII|MAGAYAGAYANG PASKO]] ................................................. 67<br> IX. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/IX|MGA PILATO]] ........................................................... 71<br> X. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/X|KAYAMANAN ASIN PAGTIOS]] ................................................ 73<br> XI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XI|LOS BAÑOS]] ............................................................ 85<br> XII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XII|SI PLACIDO PENITENTE]] ............................................... 101<br> XIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XIII|AN CLASE NIN FISICA]] ................................................ 110<br> XIV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XIV|SARONG HARONG NIN MGA ESTUDIANTE]] ............................... 122<br> XV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XV|SI GINOONG PASTA]]..................................................... 134<br> XVI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XVI|MGA KADALITAN NIN SARONG INTSIK]] ..................................... 143<br> XVII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XVII|AN FERIA SA QUIAPO]] ................................................. 155<br> XVIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XVIII|MGA PANGLILINGLANG]] ................................................ 161<br> XIX. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XIX|AN METSA]] ........................................................... 170<br> XX. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XX|AN HOKOM]] ............................................................. 182<br> XXI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXI|MGA TIPONG MANILANON]]................................................ 192<br> XXII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXII|AN PALUWAS]] ......................................................... 205<br> XXIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXIII|SARONG BANGKAY]] .................................................... 220<br> XXIV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXIV|MGA PANGATOROGAN]] ................................................... 229<br> XXV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXV|MGA NGISI—MGA LUHA]] .................................................. 240<br> XXVI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXVI|MGA PASKIN]] ......................................................... 249<br> XXVII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXVII|AN FRAILE ASIN AN FILIPINO]] ........................................ 255<br> XXVIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXVIII|TATAKOT]] .......................................................... 267<br> XXIX. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXIX|MGA HURING KATAGA DAPIT KI CAPITAN TIAGO]] ............ 276<br> XXX. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXX|SI JULI]] ............................................................. 280<br> XXXI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXI|AN HALANGKAW NA EMPLEADO]] ........................................... 291<br> XXXII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXII|MGA BUNGA KAN MGA PASKIN]] .......................................... 297<br> XXXIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXIII|AN HURING PANGATANOSAN]] ........................................... 302<br> XXXIV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXIV|AN PAGKASAL]] ....................................................... 311<br> XXXV. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXV|AN FIESTA]] .......................................................... 315<br> XXXVI. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXVI|MGA KARIWOROKAN NI BEN ZAYB]] ....................................... 325<br> XXXVII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXVII|AN MISTERIO]] ...................................................... 332<br> XXXVIII. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXVIII|MAMONDONG PANGYAYARI]] ............................................ 337<br> XXXIX. [[El Filibusterismo (Kadagosan kan Noli me Tángere)/XXXIX|MGA PANGATAPUSAN NA PANGYAYARI]] .......................... 342<br><noinclude></noinclude> b1sjxdsyme655icp7hmut5x6vum7qhr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/50 250 1171 5178 5177 2024-10-15T15:53:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5177 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>45</center></noinclude>“Muya ko su ''mabuti''. Magkuwenta na sana kita ngapit!” “Dai ka mahandal, Padre Cura,” an sabi kan tawong marahay na boot na magkaigwa nin marhay na boot sa Simbahan. Sarong maraot na katarngan (104) kan cura mangyaring makatao saiya nin dakol na mga karatakan asin makapagasto saiya nin doble, sa kapiritan na pasib an hikaw na ito. Sa mga hidaleng ito pinagsasabi ni Simoun an mga karahayan kan saiyang mga alahas. “!An tawong ini makangingirhat!” an sa isip kan estudiante; “minsan saen nangangarakal... Asin kun tumobod kita sa ''saro katawo'', binabakal sa nagkapirang ginoo sa kabanga kan halaga an mga alahas na ipinabakal nya mansanang pamasib... Gabos nanga­ngarakal sa bansang ini maliban satuya!” Asin napasiring sa saiyang harong o sa ki Capitan Tiago, na pinageerokan nin sarong tawo na mapaniwalaan. Ini na kaniguan an paggalang saiya magpoon kan aldaw na makita syang magburit (105) sa iyo mansa­ nang kamoninongan na baga mga guna an saiyang binonoburitan, pinaghahalat sya ta magbabareta saiya. Nabibilanggo su duwa kan mga manggagamlang, su saro ipapatapok (106)... nagkapirang damulag an nagkagaradan. “!Su sa giraray, mga gurangan na mga bagaybagay!” an may kabaldian na simbag ni Basilio; “sa giraray sinasabat mo ako nin siring na mga kahinanaktan!” Su hagbayon, na bako man na mabangis, nin huli ta parating dinadagitan ni Capitan Tiago namumuya man na magdagit sa mga nasasa-irarom kan saiyang mga pamamahala. Hominanap su gurang nin bagong bareta. “!Nagadanan kita nin sarong paratanom, su gurang na nagaataman kan kadlagan asin habo itong ipalobong kan cura bilang sarong daing-sukat, an pasahotan iyo na mayaman an amo!” “Asin anong nakagadan?” “!Pagkagurang!” “!Ahay, magadan sa pagkagurang! Kun nagadan lamang sa ano man na helang!” Si Basilio sa saiyang pagmawot na magautopsia muya nin mga kahelangan. “Dai ka nin ano na bagong ikabareta sa sako? Hinahalean mo ako nin kamuyahan sa pagkaon sa pagbareta<noinclude></noinclude> 40huitb9umg41ptsjpoo52vvz66okpo Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/51 250 1172 5186 5185 2024-10-15T15:53:18Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5185 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>46</center></noinclude>sako nin siring mansanang mga bagay. May naaraman kan dapit sa Sagpang?” Ibinareta kun siring kan gurang su pagdokota ki Cabesang Tales. Namongnan si Basilio asin dai nagkaalo. Nahalean syang lubos nin kamuyahan sa pagkaon. <center>----------</center><section end="V"/><section begin="VI"/> <center>VI</center> <center>''SI BASILIO''</center> Kan magpoon nin pagrepique su mga campana sa misa sa matangang banggi asin kan magmata su mga lalong muya sa marhay na pagtorog ki sa gabos na mga fiesta asin mga ceremonias nagngongororobngorob laban sa ribok asin sa kadagkahan, mahimat na luminusad si Basilio sa harong, luminibot nin makaduwa sa nagkapirang lansangan asin, kan nasasayod na nyang daing nagsonod, dai man nin nagmasid saiya, nanghindalan sa bihirang pagagihan na dalan pasiring sa gurang na kadlagan kan mga Ibarra, nabakal ni Capitan Tiago kan ipabarakal su mga dai-tibaad kan mga ini (107) na nagkaerembargo. Nin huli ta kan taon na ito su Pasko nin Pagkamondag natagbong otong sa kaagahon, naghahade kaito duman an makuring diklom. Ontok na su repique su binagting nagdadaging sa tahaw kan kamoninongan kan kabanggihon, sa likod kan hinagoshos kan mga sanga na nayoyogyog kan simuy asin baragay na hinagong kan mga alon sa haraning danaw baga mapangyaring hinangos kan katalagahan na nakalobog sa sarong mabansay na pagkatorog. Nawiwili kan kamugtakan asin kan takna (108) dokong naglalakaw su hagbayon na garo bagang nagmamaan sya sa kadikloman. Mandiit-mandiit itinatangad su payo sa paghanap kan mga bitoon sa ibong kan liwanag na binobuksan kan sarampongay kan mga kahoy, asin minapadagos kan saiyang paglakaw na iniiway su mga pananomon asin rinarabsing su mga gimit na nagpapakaolang kan saiyang lakaw. Kun minsan hinihinlakad (109) su saiyang linakawan, napoporopotan su saiyang bitis nin sarong balagon, nasisingkog sa dalig, sa pukan na kahoy. Pagkaayaw nin may kabangang horas nakadatong sa sarong sadit na sapa na sa-ibong<noinclude></noinclude> tfvnwrqrqoljtghnhiw35gcyqubqfii Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/52 250 1173 5191 5190 2024-10-15T15:53:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5190 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>47</center></noinclude>na pangpang igwa nin garong bolodbolod, sarong bagay na maitom asin daing porma nasa kadikloman nakakabagay na sa sarong bolod. Ominagi si Basilio sa sapa naglolokso sa mga bato na nagooroldot mga maitom hale sa irarom kan makikinang na tubig, tuminokad sa bolod asin napasiring sa sarong laom-laom na nalilikosan nin gurang asin gaba-gaba nang parel. Napaduman sa kahoy na balite sa tahaw, dakula, kagigilantas, igagalang, binibilog nin mga gamot na mga paitaas asin mga paibaba siring sa ibang mga lawas nin kahoy na mga makalilibong na pagkasorosaralbid. Ominodong sa atubang nin sarong tambak na gapo, hinale su kopya asin garong nangadye. Duman ilinobong su saiyang ina, asin sa lambang pagpasiring nya sa banwaan an enot nyang dinadalaw iyo an linobngan na ito na dai aram, dai midbid. Nin huli ta magiaw sya sa angkos ni Cabesang Tales sa masunod na aldaw, inurawa nya su banggi sa pagotob kan katongdan na ito. Tominukaw sa sarong gapo asin garong naghorophorop. Bominantaag saiya su ominagi saiya kan panahon siring sa sarong halabang cintas (110) maitom, madyambong (111) sa kapinonan, dangan maromarom, may mga digta nin dugo, dangan maitom, maitom, abohon asin malinaw, naglilinaw na maglinaw. Dai nya nakita su poro, natatago nin sarong panganoron na minapasirilag sa mga liwanag asin mga daliwawa... May mga kagtolo nang taon aroaldaw, haros lambang horas magpoon kan magadan duman su saiyang ina sa tahaw nin orog kadakulang pagtios, sa sarong mabansay na kabanggihon na nagbabanggraw su tala-sinag asin nasa-paggayagaya su mga cristiano sa bilog na kinaban. Lugad asin nagpipilay-pilay nakadatong duman nagsosonod saiya (112); siya (113) rongaw asin tagob nin kangirhatan, nagdudulag sa saiyang aki siring sa sarong anino. Duman nagadan (114); dominolok an sarong dai midbid asin pinagibo sya nin gambahan, nagkuyog syang daing-isipisip asin kan bomalik, may inabtan syang saro pang dai midbid sa may bangkay kan enot. !Anong kaagahon asin anong kabanggihon an mga ito! Tinabangan sya kan dai midbid sa pagpatindog kan gambahan, na saindang sinoloan kan bangkay kan lalaki, nagkotkot nin hukay na linobongan ninda kan saiyang ina asin pakataohi saiya nin nagkapirang mata-uwang(115) pinahale sya sa pook na ito. Iyo pa sana an<noinclude></noinclude> a36jngybctsi56wm28vr6878ce51cjv Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/53 250 1174 5196 5195 2024-10-15T15:53:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5195 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>48</center></noinclude>pagkakita nya kan tawong ito: halangkaw, mapula submata, malamuti su ngabil, mapanas su dongo.... Ilong lubos, daing magurang, daing tugang, binayaan su banwaan na an mga may kapangyarihan nakatao sa­iya nin makuring katakutan asin napa-Manila sa paglingkod sa sarong mayaman asin magadal man siring sa ginigibo kan kadaklan. Su saiyang paglakbay sarong agi-agi nin mga kapurisawan asin mga kahandalan saen an gotom minalaog sa kadikit na bagay. Nagkakaon nin mga bungang-kahoy sa kakadlaganan saen sya parating somohot kan masinawsinawan sya sa harayo an uniforme kan Guardia Civil, uniforme na nagpapagiromdom saiya kaito kan gabos nyang mga maraot na palad. Sarong baldit (116) kaito sa Manila, nangabingkabing su bado asin naghehelang, dominolok sa manorotata na ipinagtatangro su saiyang paglingkod. !Sarong barobatang taga lalawigan na dai tatao minsan sarong katagang kastila asin sa ibabaw kaini naghehelang! Nahalean na nin pagsarig, gotom asin mamondo naglibot sa mga lansangan na nakaapod kan pangataman su makauugay nyang solot! Nakapira sya nasogtan na omogsohoy sa mga bitis kan mga kabayo na nagaaraging garong dagoldol, naggogoroyod nin mga lunadan na mga nagsisilak na pirak asin barniz, tanganing matapus na logod an saiyang mga pagtios! Sa marhay na kapaladan nakitang ominagi si Capitan Tiago kaiba si Tia Isabel; miridbid nya sinda magpoon sa San Diego asin sa saiyang kagayayahan nagloba na nakakita sainda haros nin mga kahimanwa. Sinonod su lunadan, nawara sa saiyang paghiling, naghapot kan saiyang harong asin huli ta iyo nanggad su aldaw na paglaog ni Maria Clara sa convento asin maraot na marhay su boot ni Capitan Tiago, inako sya bilang sa­rong sorogoon, sabot nang daing salod, bilang kapalit tinogotan na magadal, kun noarin muya, sa San Juan de Letran. Maati, bakong marhay su panggubingan asin bilang zapatos sarong padis na bakya, pagkaayaw nin nagkapirang bulan nin pagontok sa Manila, naglaog sa primer ano de latin. Kan makita kan saiyang mga pagiriba su saiyang gubing, nangaghinguhang humarayo saiya, asin dai-lamang sya hinahapot kan saiyang profesor, sarong dominico, asin minakorondot sa lambang pagkakahiling saiya. An iyoiyong mga kataga na sa laog<noinclude></noinclude> ai2l6z0orf1t1dop8gfwzo2mv4wjy4d Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/54 250 1175 5200 5199 2024-10-15T15:53:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5199 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>49</center></noinclude>nin walong bulan na pagralabasan nagsinorolbodan sainda, iyo su rogaring na pangaran na binasa sa lagdaan asin an ''adsum'' (117) na isinisimbag kan naglalabas. Abaang kapaitan an dara sa lambang pagluwas sa clase asin, kan mapagakala nya su katuyohan kan pangungugaleng ginigibo saiya, anong mga luha an dai minagirilidgilid sa saiyang mga mata asin pirang mga hinanakit an minaporotok asin minapururawas sa laog kan saiyang daghan! !Abaa nang kahihibi asin kasisilok sigok sa linobngan kan saiyang ina na ibinabareta saiya su saiyang mga hilom na kasakitan, mga kapahamakan asin mga maraot na boot, kan nagdadangadang su Pasko nin Pagkamondag, dinara sya ni Capitan Tiago sa San Diego! Alagad pinagtotoom nya su leccion na daing linilihisan minsan sarong coma, dawa dai nya ito nasasabotan nin marhay! Alagad sa katapusan nagpahubaya na sana kan makita nya na sa tolo o apat na gatos sa saiyang clase may mga apat na polo sana an mga nagkaigwang dangog na hopoton huli ta nakaapod kan pangataman kan catedratico (118) maging huli kan panglawog, huli sa ano man na pagsasaringgaw, sa pagkaugayo huli sa ano man na dahelan. Kadaklan nagkakamuruya huli ta sa bagay na ini malilikayan an kapagalan sa pagisip asin sa pagsabot. Pinadudumanan an mga colegio, bakong sa pakanood, bako man sa pagadal, kundi sa pagkamit kan curso asin kun mahihimo toomon an libro ano pang ibang ikakapirit saiya? Nakakamtan an taon (119). Nakapasar sa examen si Basilio sa pagsimbag kan iyoiyong hapot na ihinapot saiya, siring sa sarong maquina, daing tonong, daing hangos-hangos, asin nakamtan nya sa dakulang kangingisi kan riiga examinador su notang aprobado. Su siyam nyang pagiriba — manorosampolo an pinagaexsamen tanganing madaleng matapus, --dai nagkaigwa nin siring na kapaladan asin pinadurusahan na magorolit kan taon nin pagkaninimangmang. Pagikaduwang taon, huli ta nangana nin dakulang halaga sa pigataman nyang lalong, nagkamit sya nin halangkaw na barato ki Capitan Tiago asin ibinakal nya tolos nin zapatos asin kalo na fieltro. Huli kaini asin kan mga gubing na mga ta-o saiya kan saiyang amo na pinapatama nya sa saiyang talye, minaluwas na marhay su saiyang panglawog, alagad dai duman minalihis. Sa<noinclude></noinclude> ptas9dz4rna20pg2h8edsu5oae0089d Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/55 250 1176 5205 5204 2024-10-15T15:53:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5204 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>50</center></noinclude>sarong clase na dakol an mga nagaaradal kaniguan an kaipuhan tanganing maapod an pangataman kan profesor, asin an sarong nagaadal na dai mapalaen magpo6n sa enot na taon huli sa sarong lataw na kakayahan okun dai makabihag kan mabansay na boot kan mga profesores, masakit na makahimo na mamidbid sya sa mga nagkakatarada pang aldaw kan saiyang pagkanagaadal. Minsan siring nagpadagos, tara an pagdanay iyo an nangongorog na saiyang kaugalean. Garong nagliwat nin kadikit su saiyang kapaladan kan makapasar na sya sa tercer ano. Nanongod saiyang profesor sarong campechanong marhay na dominico,katood nin mga soba asin nin paggibo na magngirisi an saiyang mga pinagtotoroan, hogakon na gayo huli ta haros sa giraray an saiyang mga favorito iyong mga pinapagsaysay kan leccion: totoo ngani na nasinangan sya sa ano man na bagay. Kan panahon na ini naggagamit na si Basilio nin botinas asin camisa na haros malinig sa giraray asin marhay an pagkaplantsa. Nin huli ta napagmasdan kan saiyang profesor na kadikit syang magngisi sa mga pangisi asin kan makita sa saiyang mga mata, na mga mamondo asin darakula, sarong bilang magkagurangman na hapot, ibinilang syang sarong kablas an pagisip asin sarong aldaw boot syang ilogon sa paghapot saiya kan leccion. Hinilwas ito ni Basilio magpoon sa poon sagkod sa poro, dai lamang nin pinagsakolsakolan na sarong f; binansagan sya nin abukay kan professor, ominosipon nin sarong osipon na nakapangising bulanos sa bilog na clase, asintanganing magdugang su pagorogma asin tanganing mapatunayan an pagkamatanos kan bansag, hinapot sya nin nagkapirang hapot na kiniyatan su saiyang mga favorito, na baga nagsasabi sainda: “Mahiling nindo ta magkakakoronsuwelohan kita.” Si Basilio kan panahon na ito tatao nang magkastila,asin nakanood na magsimbag kaiba an hayag na kaisipan na dai papagngisihon an siisay man. Nabaldi kaito su kagabsan, su pinaghahalat na kamalean dai ominabot daing napangisi asin dai nanggad sya pinatawad kan marhay na fraile huli ta hinalean nya nin paglaom su bilog na clase asin hinimutikan nya su saiyang mga tuyaw. Alagad siisay an maghahalat na may lumuwas na sarong mahusay na bagay sa sarong payo na bakong marhay an pagkapanokray na tinapusan nin sarong in-<noinclude></noinclude> hfvc0kkujoxxsf1s36pc9py48zacu4o Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/56 250 1177 5211 5210 2024-10-15T15:53:19Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5210 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>51</center></noinclude>dio na bakong marhay an pagkapanapatos, na dai pa pirang ibinilang sa mga nagpipikat na gamgam? Asin huli ta sa ibang mga paadalan igwa nin mga tunay na pagmawot na magpakanood an mga barobata, an siring na mga pakadayag parating makapaogma sa mga profesores, siring man sa sarong colegio na pinagpapalakaw nin mga tawong an kadaklan naniniwala na an pakanood sarong bagay na maraot, minsan na lamang sa mga nagaaradal, su nangyari ki Basilio nagkaigwa nin maraot na bunga asin sagkod pa man dai na sya liwat hinapot sa bilog na taon. Ano pa kun dai mansana nin napapangisi? Lubos na gayong nagmaluya su boot asin muyang tumalikod sa pagadal nakapasar sa cuarto año de latin. Ano ta maghihonod tadaw ta dai magkatorog asin ipahubaya gabos sa pakasalakab? Popular na marhay su saro sa duwang profesores, minamahal nin kagabsan; ibinibilang na madonong, dakulang paratula asin may mga abasadong kaisipan. Sarong aldaw na kairiba nya sa paglakawlakaw su mga colegial, may nakapasiplingan na nagkapirang cadete,na huli kaini enot luminuwas an sarong gomolan, dangan sarong pagangat. Su profesor na sakale nakagiromdom kan saiyang masagang pagkahagbayon, naglalang nin sarong pangkat asin nanuga nin mga marhay na nota sa gabos na sa paglakawlakaw sa masunod na domingo omayon sa baralbalan. Animadong marhay su semana: nagkaigwa nin kadikit na saragupaan saen nagsaragantikan su mga baston asin su mga sable asin sa saro kan mga ito napalaen si Basilio. Dara kan mga estudiante sa saiyang pandaog asin iinatubang sa profesor, magpoon kaito namidbidan, naging saiyang favorite. Kabtang huli kaini asin huli man kan saiyang pagmaliogot, kan taon na ito nagkaigwa nin mga notang. sobresaliente may kaiba pang mga medalla. Huli kaini, si Capitan Tiago na, magpoon kan lumaog na monja su saiyang aki, nagpapahiling nin pagkaoyam sa mga fraile, sa sarong hidale na marhay su saiyang pamayo sinadol sya na lumipat sa Ateneo Mu­nicipal na nakakalakop an dangod kan panahon na ito. Sarong bagong kinaban nabuksan sa saiyang mga mata, sarong palakaw nin pagtokdo na dai nya lamang pinanganganan sa colegiong ito. Laen pa kan mga gawe-gaweng kapalabilabihan asin mga sa aki, naka-<noinclude></noinclude> 425pcjtxa1qbi45oivdhsqapt6w6jwi Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/57 250 1178 5217 5216 2024-10-15T15:53:19Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5216 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>52</center></noinclude>kapano saiya nin pagtaka asin kapasalamatan an pagmalasakit kan mga profesores. Kun minsan napapano nin mga luha su saiyang mata sa pagisip sa apat na taon na nakalihis na huli sa kakulangan kan mga kaipuhan dai nakapagadal sa paadalan na ito. Napiritan syang gumibo nin mga dai pa sagkod nadangog na mga pagmaliogot tanganing makapantay sa mga nagporoon nin marhay asin masasabi na kan taon sanang ito su lima sa segunda ensenanza (120). Nakatapus kan bachillerato sa dakulang kasinangan kan saiyang mga profesores na sa mga examen nagpahiriling na ipinagabhaw ninda sya sa atubang kan mga hokom na mga dominico, na mga isinobol duman na paginspeksiyon sainda. Saro kan mga ini, sa pagsigbo baga bilang kan gambira (121), hinapot su pinagexamen kun saen nagadal kan mga enot na taon kan latin. “Sa San Juan de Letran, Padre,” an simbag ni Basilio. “lyo! sa latin bakong maraot,” an sabi kan dominico na nagoolok-olok. Sa kaaplingan asin sa saiyang ugale pinili nya an Medicina; muya ni Capitan Tiago Derecho tanganing magkaigwa sya nin abogado na daing bayad, alagad dai igo an pakanood asin pakasabot nin tulahok kan mga katogonan sa pagkaigwa nin mga pagaabogadohan sa Filipinas; sukat na ganahon an mga asunto asin sa bagay na ini kaipuhan an pagkaigwa nin dakol na mga katood, lasig sa sarong kalikosan, dakol na mga patamatama. Katapustapusi napahonod si Capitan Tiago sa pakagiromdom nya na su mga nagaaradal sa Medicina nagkakarapot nin mga bangkay; haloy nang naghahanap nin hodong na ikakana sa bulang kan saiyang mga manok asin an orog karahay na saiyang naaraman iyo an dugo nin sarong intsik na nagadan sa helang na sifilis. Sa siring mansanang pagigot, lalong dakula, kun magkakanigo, inadalan kan hagbayon su aadalan asin magpoon sa ikatolo (122) nagpoon nin pangbolong kaiba an dakulang kapaladan, na bako sanang nakahanda saiya sarong masanggayang omaaboton kundi nakatao saiya nin igo sa saiyang paggubing syang esput asin nakapagtimol. An taon na ini iyo an huri kan saiyang pagadal asin sa laog nin duwang bulan saro nang medico, mapuli sa saiyang banwaan, mapakasal ki Juliana tanganing ma-<noinclude></noinclude> k3x8mj2fimxhbvqon631sdzouatm426 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/58 250 1179 5229 5228 2024-10-15T15:53:20Z MF-Warburg 6 11 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5228 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>53</center></noinclude>buhay sindang mga magayagaya. An tagumpay kan sa­iyang pagkaparabolong bako sanang daing duwaduwa,kundi pinaghahalat nyang masanggaya siring kan potong kan saiyang sa estudyanteng pagkabuhay. Sya an itinalagang magtalumpati nin kapasalamatan sa horas kan investidura asin garo na nyang pinaghihiling an saiyang sadiri sa Paraninfo sa atubang kan gabos na mga profesores, syang kan paghiling asin pangataman kan publico. An gabos na itong mga payo, mga kahalangkawan kan sa Manilang kadonongan, oroorolnok sa saindang mga kurayan na mga muceta, su gabos na mga kababayehan na nagpangaragap duman ta boot lamang na magpakasaksi, na kan mga nakalihis na taon naghihiriling saiya kun bakong may kaibang pagbasangbasang, may kaayon na daing paghalaga, an gabos na itong mga ginoo na su mga lunadan magpapakarabas saiya kasu sya saday pa sa tahaw kan laboy na baga sya sarong ayam, kan mga hidaleng ito mapangataman na maghihirinanyog saiya, asin sasabihan nya sinda nin sarong bagay na bakong basang, sarong bagay na sagkod pa man dai nagdaging sa pook na ito, makakalingaw sa saiyang sadiri sa paggiromdom sa mga makauugay na mga magaaradal ngapit, asin malaog sa gabungan (123) huli kan talumpating ito ... <center>-----</center><section end="VI"/><section begin="VII"/> <center>VII</center> <center>SI SIMOUN</center> An mga bagay na ini iyo an pinagiisipisip ni Basilio kan magdalaw sa linobngan kan saiyang ina. Paulion na sa banwaan, kan sa saiyang pagloba nakakita sya nin liwanag na pinaluwas sa tahaw kan mga kahoy asin nakadangog nin ragaak nin mga sanga, ribok nin mga lakad, ragasnas nin mga dahon... Pominurawas su liwanag, alagad su ribok nagoorog na magorog, asin tolostolos nakakita nin sarong anino na tominunga sa tahaw kan pook na naglalakaw pasiring na gayo sa sai­ yang namumugtakan. Si Basilio talagang bakong mapanglihon (124) asin orog na ngani kan makapagrotang na sya nin dakol na mga bangkay asin makapangataman sa bakong didiit na mga naghihingagdan; alagad su mga soanoy na mga alimat (125) dapit sa malipungaw na itong lugar, su horas, su diklom, su makamomondong sagiwisiw kan<noinclude></noinclude> a9wl6wwseiwuyx6v2gok4akbooogy9h Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/59 250 1180 5234 5233 2024-10-15T15:53:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5233 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>54</center></noinclude>doros asin su mga oroorosipon na mga nadangog nya kasu sya saday pa nakalasig sa saiyang isip asin namatean nyang kominosog su mga kutad kan. saiyang puso. Ominontok su anino sa ibong kan baliti asin nakita ito kan hagbayon sa ngatahal nin duwang gamot na sa kahalawigan nin panahon naging garong duwang poon. Kominoa sa irarom kan saiyang gubing nin sarong lampara na makosogon su lente refractor, na ibinugtak sa daga na nakaliwanag sa mga botas sa pangabayo: su iba (126) natatago sa kadikloman. Garong pinagkakapkap kan anino su saiyang mga bolsa, dangan dominoko sa pagbugtak kan dahon nin sarong asadol sa punta nin sarong dakulang baston: sa saiyang dakulang pagtaka sa pagloba ni Basilio garong namimidbid syang nakakaagid sa joyerong si Simoun. Talaga man nanggad na iyo ito. Nagkokotkot sa daga su joyero, asin mandiit-mandiit naliliwanagan kan lampara su saiyang lawog: dai sya kan mga bughaw na salming sa mata na nakapakanos na marhay saiya. Nangibigkibig si Basilio. Ito iyo su dai midbid na igwa nang kagtolong taon na sa poon man sanang ito nagkotkot duman kan lobongan sa sai­yang ina, an kalaenan lamang ta ngunyan guminurang, nagpamuruti su saiyang buhok asin may bigoti asin barabas, alagad iyo man giraray su paghiling, su dating mapait na panglawog, su dating korondot nin angog, su mga hirignit man giraray na mga takyag, lalong aralang-alang ngunyan, su dating pangungugaleng maanggoton. Su mga nagkaagi nang kamatean nagkaburuhay liwat saiya: sa pagloba nya namatean nya su lagablab kan gambahan, su punaw, su pagkadai nin pagsarig kaito, su parong kan nakogay na daga .. . Natakot sya kan saiyang natuklasan. Diyata an joyero na si Simoun na ibinibilang na indio ingles, na portugues, na mulato, na si Cardenal Moreno, na su Eminencia Negra, su maraot na espiritu kan Capitan General siring sa pagapod saiya kan kadaklan, bakong iba kundi su misteriosong dai midbid, na an saiyang pagtunga asin pagkawara nakadungan kan pagkagadan kan tagapagmana kan mga dagang ito. Alagad sa duwang mga dai midbid na nagkahiriling saiya, sa gadan asin sa buhay, arin an Ibarra? Ining hapot na ini na nagkapira nya hapotan sa sa­iyang sadiri kun pinagoorolayan an pagkagadan ni Ibar-<noinclude></noinclude> 0atxyyj8z2x8g6xbjtx3plhnmyrao8k Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/6 250 1181 5242 5241 2024-10-15T15:53:20Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5241 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>1</center></noinclude><section begin="I"/> <center>I</center> <center>'''''SA IBABAW NIN SAKAYAN'''''</center> <div style="text-align:right;"><small>''Sic itur ad astra.'' (1)</small></div> Sarong aga nin Diciembre, su Sakayan (2) TABO nagsasakit na makasongsong sa marigon sa solog kan Pasig, may darang dakol na mga sakay pasiring sa lalawigan nin Laguna. Posog su pagkagibo kan sinabi nang sakayan, haros bilogon na siring kan tabo, na iyo ngani an hinuwadan kan ngaran kaito, maating gayo, minsan ipinangongotiil na maputi, makamahalan asin maabhaw sa moninong na pananakay. Minsan siring, may pagmamahal kaini sa pagrilibot na ito, sakale, dahel sa pagngaran na tagalog, okun, tibaad ta nadadara nin lubos na tanda dapit sa mga, bagaybagay kan bansa, sarong pagtagumpay baga bilang sa ibabaw kan kauswagan, sarong sakayan na bakong gayong sakayan, sarong kabilogan na dai nagbabago, may kakundian, alagad dai masusuhay na, lalong ibinibilang na mauswag, orog nang nasisinangan (3) na paagihan nin sarong manong pintura. Asin !filipinong bulanos an mapalad na itong saka yan! Sa kadikit lamang na mabansay na boot, mangyaring mamaloan na sakayan kan Pamahalaan, na pinatindog sa irarom kan pamamahala nin mga maliwanagon asin kagalanggalang na gayong mga tawo! Nakakarigos baga bilang kan tala-init (4) sa pagkaaga, na minapagaragara kan alon-alon kan salog asin minapasagiwisiw kan doros sa mga honodhonod na mga bala sa magibong-ibong na pangpang, naglalayag an maputing ladawan kaito na nagboboga nin dakulang aso !an dahong kan Pamahalaan, an sabi, makuri man an aso! . . . Mandiit-mandiit minadaging su silbato, paas siring sa sarong mabangis na boot maghade sa pamamatahaw nin pagkurahaw, mala ta sa laog dai nagkakasinarabotan. Pinagbabantaan an ano man na nasosompongan; iyan nang garong gigilingon su mga sagkad, mga maninipis okun mga himantigon na mga kagamitan sa pagsira na sa mga hiro-hiro nagpapa-<noinclude></noinclude> 7k87kopvba0b2pnf63odeux8ljacysq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/60 250 1182 5247 5246 2024-10-15T15:53:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5246 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>55</center></noinclude>ra, minaabot giraray sa saiyang isip sa atubang kan makagigilantas na itong tawo na saiyang nakikita duman. Su gadan igwa nin duwang lugad na alongating sa badil sunod sa saiyang napagadalan pakatapus, asin alonggati man na gikan sa paralamagan sa danaw. Kun siring an gadan iyo su Ibarra na madigdi tanganing magadan sa linobngan kan saiyang mga ginikanan, asin an saiyang horot na soloon ikinasasaysay na gayo huli kan pagontok nya sa Europa saen inougale an pagsolo. Kun siring siisay su saro, su buhay, an joyerong si Simoun na kaito makaheherak na paghilingon asin ngunyan nagbalik patos nin bulawan asin katood kan mga may kapangyarihan. Duman may misterio asin su estudiante dara an saiyang dugong malipot na ikinapapalaen nya sa iba nangako sa saiyang sadiri na liliwanagon nya an bagay na ito, asin naghalat nin bahigay. Kan mga hidaleng ito kotkot sanang kotkot ni Simoun, alagad nakikita ni Basilio na nabawasan su dating karigonan, naghahalhal si Simoun, nagsasakit na makahangos asin mandiit-mandiit nagkakaipong magpahingalo. Sa takot ni Basilio na mamangnohan guminibo nin sarong panaleng pagholaw, bominuhat sa saiyang natutukawan asin sa tingog na orog kanatural. “Makatabang daw po ako saimo? ...” an saiyang hapot na kanayon luwas sa saiyang pigtatagoan. Tominanos si Simoun asin lominokso siring sa sarong tigre na bakong handang inatake, dinara su kamot sa bolsa kan saiyang americana, asin malungsi asin mamondong hiniling si Basilio. “May mga kagtolong taon pinagkaogdan mo po nin sarong dakulang paglingkod,” an padagos ni Basilio na dai lamang nagliwat su pamandok, “sa pook mansanang ini, kan ilobong mo su bangkay kan sakong ina asin ibibilang kong mamongaya ako kun makapaglingkod ako saimo.” Si Simoun, dai hinale su mata sa hagbayon, kominoa sa saiyang bolsa nin sarong revolver. Nadangog an linagatik baga sa sarong hamo na pinapalagatik. “Siisay ako sa saimong paghona?” an sabi na sominibog nin duwang lakad. “Ibinibilang ko ika na sarong tawong sinanglitan sa sakuya,” an simbag ni Basilio na may pagkalodoklodok nin kadikit sa paghonang ominabot na su saiyang huring<noinclude></noinclude> qi0m00p6z5exv8fe55o0qxmv5rips0q Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/61 250 1183 5252 5251 2024-10-15T15:53:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5251 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>56</center></noinclude>horas: “saro katawo na, maliban sakuya, inaakala nin kagabsan na gadan asin an saiyang mga maraot na palad (127) sakuyang ipinagmondo sa giraray.” Sarong imponenteng daing-girirongan an suminonod sa mga katagang iniho, daing-girirongan sa paghona kan hagbayon sarong panahon na magkagurang man. Alagad si Simoun, pakatapus nin halawig na pagduwaduwa, rominani saiya asin pakabugtakan su sarong kamot sa abaga sinabihan sya sa sarong nayoyogtong tingog: “Basilio, igwa kang nakakaptan na tagong-hilom na mangyaring makapahamak sakuya asin ngunyan nadadakop mo pa sana ako sa saro naman na lubos na gayong minabugtak sakuya sa saimong mga kamot asin an pagbuyagyag kaini mahimong makabagsak kan gabos kong mga mokna. Sa pakahiwas ko sa panganib asin sa karahayan kan sakong nasasa-isip sukat kong takpan sagkod pa man an saimong ngoso huli ta ano an buhay nin sarong tawo sa atubang kan katuyohan na sakong pinaglalapag? An bahigay mamongaya sa sakuya, daing nakakaaram na napadigdi ako, may hamo ako, ika daing pangalasag; an saimong kagadanan isasahot sa mga tulisan, kun bako, sa ibang dahelan na labis sa katalagahan ... alagad papabayaan ko ikang mabuhay asin naniniwala ako na dai ko pagbabasolan. Ika nagtoklos, nakipagbaka sa sarong madasig na pagdanay... asin siring sakuya igwa kang kabilangan na huhusayon sa gabungan; ginadan su tugang mong saday, nakapay su saimong ina, asin an gabungan dai inosig maging su gominadan, maging su pinagadan. Ika asin ako kabilang sa mga napapaha huli sa katanosan, asin, sa lugar na magpahinamakan kita, sukat kitang magpatinabangtabangan.” Ominontok si Simoun na pinoot an sarong hagayhay asin nagpadagos nin luhayluhay na nakakalakop su paghiling. “Oho, ako itong napadigdi may kagtolo nang taon naghehelang asin makauugay sa pagdusay kan huring buhis sa sarong dakulang kalag, bangsawan (128) na boot magadan huli sakuya. Victima nin sarong maating palakaw naglakaw akong lagalag sa kinaban, nagtoklos ako aldaw, banggi sa pagdamot nin kayamanan asin maotob an sakong mokna. Ngunyan nagbalik ako sa paglaglag kan palakaw na iyan, ibatas bilang an pang-<noinclude></noinclude> 5nry89js1w4zajiil0dlthptwv3ctut Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/62 250 1184 5256 5255 2024-10-15T15:53:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5255 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>57</center></noinclude>hahamak kaiyan, itonyod iyan sa angpas na rongaw na nagdadalagan pasiring duman, minsan pa mangaipong gumamit ako nin mga alon nin mga luha asin dugo... Nagpahamak sa sadiri, iyo asin habo kong magadan ako na dai ko ngona makitang roronot sa irarom kan angpas!” Asin hinonat ni Simoun sa daga su magibong na takyag na garo bagang huli kan hirong ito boot ingatan duman sa mga nagkabararing mga tulang. Su saiyang tingog nagkaigwa nin makagigiram na daging, malipungaw na nakapakibigkibig sa estudiante. “Inapod kan mga maraot na gibo kan mga nagpapalakaw kan pamahalaan, nagbalik ako sa kaporoan na ini asin sa irarom kan aliboy nin sarong nangangarakal, luminibot ako sa mga banwaan. Nabuksan ko an dalan huli kan sakong bulawan asin nakita ko minsan saen an kapasloan sa irarom nin orog kamakaooyam na panglawog, iyo nang nagsasagin-sagin, iyan nang marigsok, iyan nang mabangis, nagsiba nin sarong hawak na gadan siring sa sarong buitre sa sarong bangkay, asin naghapot ako sa sakong sadiri ano ta dai ominosbog sa saiyang ginhawa an kamandag, an rara, an holong kan mga linobongan, sa paggadan kan makasusuyang gamgam? Su bangkay nagpabayang rotangon, nabasog nin laman su buitre, asin nin huli ta dai ko mahimong ibalik saiya an buhay tanganing balosan su saiyang verdugo, asin huli ta luhay-luhay su pagdatong kan pagkalapa, inasusang ko su kapasloan, inoyonan ko, dominakol su mga gibong sala sa katanosan; binoyobo ko an paglapas sa katogonan, an mga gawe kabangisan, tanganing an banwaan magtood sa pakamate kan kagadanan; iningatan ko an kapurisawan tanganing sa pagdulag diyan humanap nin ano man na kahusayan; binugtakan ko nin kaolangan an karakal tanganing kun nasa-kadukhaan na an bansa asin masamakaheherak nang kamugtakan dai nang mangyaring matakutan; inasusang ko an mga kangaroan tanganing mahakatan an pinagiingatan kan kayamanan, asin ta nagkukulang pa ini sakuya na mapukawan an banwaan sa pakighimagsikan, linugad ko an banwaan sa orog kanakakamateng sabot, ginibo ko na an bangkay mansana paglanghadan kan buitre mansana na tinaohan nya nin buhay asin gibohon nyang malapa... Alagad kan sa orog kahalangkaw na pagkalapa, sa halangkaw na<noinclude></noinclude> sb640p2w70dfj7ypotqcc8hkzya68vl Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/63 250 1185 5260 5259 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5259 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>58</center></noinclude>basurahan, salbog nin dakol na mga bagaybagay na mga makasosomo makapaluwas syang hodong, kan an kapasloan maging orog karaot, sa saiyang pagkabongaw naghihidale sa pagtakma kan ano man na omabot sa saiyang kamot siring sa sarong gurang na babaye na inabot kan solo, hilinga na kamo minabangon kaiba an kinurahaw nin pagkamakikastila, darang mga awit nin pagtiwala sa Pamahalaan, na dai man papadigdihan; uya an sarong laman na nagkukurabkutab nin init asin kabuhayan, dalisay, aki pa, marigon, nagsasaga nin dugo, sa gambira, minasublak na panale sa pagdolot kan saiyang sadiri siring sa lab-as na ikabubuhay. . . !Ah! an kabagongtawohan na sa giraray daing kinabatiran asin parapangatorogan, sa giraray nagdadalagan sa hurihan kan mga kalibangbang asin mga burak! Magboronyog kamo tanganing huli kan saindong pagmaliogot iayon nindo an saindong bansa sa Espana nin sarampong nin mga burak na sa katunayan naggigibo kamo nin mga talikala na matagas pa sa diamante! Naghahagad kamo nin pagkapantaypantay nin mga katanosan, pangsakastila kan saindong mga kaugalean asin dai nindo nakikita na an saindong hinahagad iyo an kagadanan, an pagkalaglag kan saindong nacionalidad, an pagkatunaw kan saindong bansa, an pagpapahalaga sa kabangisan! Anong masasampotan nindo ngapit? Banwaan na daing pangungugale, bansang daing pakahiwas; gabos sa saindo anas sinublian sagkod kan mga kakundian mansana. Naghahagad kamo nin espanolizacion asin dai kamo minalungsi sa sopog kun dai saindo itinatao! Asin duwa pa itao saindo anong muya nindo? anong saindong papakinabangon? Kun orog kamamongaya, bansa nin mga kapahayagan, bansa nin mga pingdatang-digmaan (129), republica nin mga paslo asin mga dai-nasisinangan siring sa ibang mga republica sa America del Sur! Sa ano an pagpadigdi nindo dara an pagtokdo nindo kan kastila, horot na makangingisi kan bakong mga makamomondo an mga kaluluwasan? Boot pa kamong magdugang nin saro pang horon sa mahigit sa apat na polo na pinagtataram sa kaporoan tanganing magluyang magluya an dai nindo pagkasinarabotan!” ... “Ata ngani dai,” an simbag ni Basilio; “kun an pakamidbid kan taramon na kastila makapasaro satuya sa pamahalaan, makakabogkos man sato sa gabos na<noinclude></noinclude> gzzoii39jjrq77v2azcc51pfz208ien Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/64 250 1186 5264 5263 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5263 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>59</center></noinclude>mga puro!” “¡Makuring kamalean!” an saligbaton ni Simoun; “minapasibaya kamong linlangon nin mga marigon na tataramon asin dai nindo tinotulahok an sagkod kan mga bagay sa pagogid kan mga bunga kan mga huring pamamantaag kan mga iyan! An kastila sagkod pa man dai magiging pangkagabsan na tataramon sa bansa, dai nanggad iyan tataramon kan banwaan huli ta mapadapit sa mga lalang kan saiyang isip asin sa mga kamatean kan saiyang puso dai nin mga kataga nin tataramon an horon na ini: lambang banwaan igwa, igwa man nin rogaring na paginate. Anong makakamtan nindo sa kastila, kamong didiit na mga nagtataram kaiyan? Gadanon nindo an saindong mulasal (130), ipasakop nindo an saindong mga kamatean sa ibang mga pagisip asin sa lugar na makahiwas kamo magi kamong mga tunay na oripon! Siyam sa lambang sampalo sa saindo na mga naghohonang halangkaw an adal, mga nagtalikod kamo sa saindong bansa. An sa saindong pagiriba nagtataram kan ini, inaaliwalasan an saiya mala ngani ta dai nakakataram, dai man nakakasurat kaiyan asin !pira daw an nakita ko na nagsasagin dai tatao kaiyan minsan sarong kataga! Sa marhay na kapaladan igwa kamo nin pamahalaan na mangmang. Alintanang an Rusia sa pagoripon sa Polonia nagboboot na adalan kafni an ruso, alintanang ipinangangalad kan Alemania an trances sa mga nagkasarakop na mga lalawigan, an saindong pamahalaan naghihinguha na maingatan an saindo asin kamo, banwaan na makangangalas sa irarom nin sarong pamahalaan na dai mapanubdan, nagmamalasakit kamo na mahubaan kamo kan saindong kabangsaan! (131) Magkasi nindo ini nalilingawan na alintanang an sarong banwaan nagiingat kan saiyang horon, iniingatan kaiyan an halaga kan saiyang pakahiwas, siring kan tawo na nakakaingat kan saiyang katalingkasan sagkod na iniingatan nya an saiyang paagi sa pagiisip. An horon iyo an pag-isip kan mga banwaan. Mamongayang gayo ta an saindong katalingkasan nasesegurong padagos: pinagiingatan iyan kan sa tawong mga pakamate... !” Ominodong si Simoun asin hinapuros kan kamot su saiyang angog. Nagiitaas su tala-sinag asin pinagpapadara su saiyang liwanag nin bulan na otong sa kaagahon sa mga ibong kan mga sanga. Maputi su buhok<noinclude></noinclude> ibf6e601nghidfx5e9mfunefy5gbylt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/65 250 1187 5268 5267 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5267 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>60</center></noinclude>asin makisil su pamandokon, naliliwanagan kan liwanag kan lampara maghale sa ibaba paitaas, su joyero garo nang su makatatakot na espiritu sa kadlagan nagiisip nin sarong bagay na maliwag. Si Basilio, daing girong sa orog kamatatagas na ining mga paghimasol, naghihinanyog duko su payo. Nagpadagos si Simoun: “Nakita ko kan ponan an hirong iniho asin nagagi ako sa mga bilog na banggi nin kahorasaan huli ta nasasabotan ko na sa mga bagong tawong ito igwa nin mga isip asin pusong mga napapalaen na mga nagpakasakit huli sa sarong dahelan na pinaghohona nindang matanos, bago sa katunayan nagpapagal sinda laban sa saindang bansa. . . Makapira ako nagisip na domolok saindo, haleon ko an sakong balatkayo asin hawason kamo sa pagkalinglang, alagad huli kan dangog na sakong pinakikinabang, bubugtakan nin maraot na kahologan an sakong mga tataramon asin nagkaigwa gayod kuta nin bakong marhay na bunga . . . Makapira ko boot dolokon an saindong si Macaraig, sa saindong si Isagani, kun gayod pinagiisip ko an saindong kagadanan, boot ko sindang laglagon . . .” Ominontok si Simoun. “lyo ini an dahelan kun ngata ta pinapabayaan ko ikang mabuhay, Basilio, asin nanganganib ako na sa ano man na kamalean ibuyagyag mo ako sarong aldaw.. . Aram mo kun siisay ako, nakakaisi na kaniguan kong sukat kong ipagtios, tumubod ka sakuya; bako ikang tawong hamak an paghiling sa joyerong si Simoun sarong nangangarakal na nakakasadol sa mga may kapangyarihan na gumibo nin mga abuso tanganing su mga nalalapastangan bumakal saiya nin mga alahas.. . Ako an Hokom na boot magpadusa sa sarong susunan (132) na iyo kong ginagamit an sainda mansanang mga gibong-kalapasan, linalabanan ko iyan sa pamamatahaw nin pagiilay (133).. . Nagkakaipong tabangan mo ako, gamiton mo an saimong lasig sa mga bagong-tawo pakilaban tumang sa mga daing-kahologan na mga horot nin espanolismo, asimilacion, na magkaigwa nin pantaypantay na mga katanosan ... Sa dalan na ini an pinakahalangkaw na inaabot iyo an sarong maraot na huwad, asin an banwaan sukat na tumingkalag sa lalong halangkaw! Karangawan an pagfsip nin paglasig sa paagi nin pagisip kan mga nagkakapot kan pamahalaan; nakukurit<noinclude></noinclude> edo6lem4bhgo946roo6xkumm9oyx1ar Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/66 250 1188 5273 5272 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5272 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>61</center></noinclude>na an saindang mokna, nabebendahan sinda, asin, laen pang nasasayang nin daing halaga an panahon, ginagayuma nindo an banwaan huli sa basang lamang na mga pagsarig asin minaandorog kamo na idoko ninda an saindang oyongan sa mabangis. An sukat nindong gibohon urawahon nindo an saindang mga kapurisawan tanganing ikapanongod nindo iyan sa saindong kapakinabangan. Habo ninda kamong idupil sa banwaan na kastila? Kun siring, sarong pagbabate! magpakalaen kamo, kun siring, sa pagguhit kan saindang sadiring ugale, hinguaha nindong ikabos-og an mga tugsaran kan banwang Filipino . . . Habo kamong magkaigwa nin pagsarig? Sarong pagbabate! dai kamo kaiyan maglaom, manarig kamo sa saindo mansana asin maghinguha kamo. Dai kamo tinataohan nin mga magrepresentar saindo sa saindang Cortes? Lalong marhay! Minsan pa mahimo nindong makapadara nin mga kinatawan na mga pinili sunod sa saindong kamuyahan, anong gigibohon nindo duman (134) kundi malamos kamo sa siring kadakol na mga tingog asin oyonan kan saindong dagyang an mga kapalabilabihan asin mga kakulangan na magiginibo pakatapus? Alintanang kulang minimidbid sa saindo na mga katanosan, lalong magkakaigwa (135) kamo ngapit sa pakalongkas sa sakal asin baloson sinda maraot sa maraot. Kun habo ka­ mo nindang tokdoan kan saindang horon, hinguaha sa saindo, palakopa iyan tagamahan sa banwaan an saiyang rogaring na pagisip, asin sa lugar na magkaigwa nin mga panhorot nin lalawigan, gibohon nindong sa bansa, sa lugar na mga nasasakopan na mga kaisipan na talingkas tanganing ni sa mga katanosan, ni sa mga kaugalean, ni sa horon an kastila (136) dai digdi ipagpamugtak na nasa saiyang harong, dai man ibilang kan banwaan na pambansang tataramon, kundi sa giraray bilang taga panalakay, bilang dayuhan, asin sa madale o sa haloy magkakaigwa kamo kan saindong katalingkasan. Uya an dahelan kun ngata muya ko na ika mabuhay!” Hominangos si Basilio na baga hinalean sa ibabaw nin sarong bagay na magabat, dangan suminimbag pakatapus nin sarong pausa: “Señor, an ginigibo mo sakuya sa pagpaniwalaan sako kan saimong mga minomokna labilabi kadakula na dai ako maging tapat saimo asin sabihan taka na an<noinclude></noinclude> 2h25w4rlwoh9u4ip2cyw4nnt0tveeyx Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/67 250 1189 5277 5276 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5276 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>62</center></noinclude>hinahagaw mo sakuya nasa ibabaw kan sakong kosog. Dai ako nalalang nin politica, asin kun ako naglagda kan sakong ngaran sa hagad nin pagtokdo kan kastila iyo ta duman nakakita ako nin sarong karahayan sa mga pagadal asin daing iba. Iba man an sakong kapaladan, an sakong mga horot nahoholog sa pagpagian kan mga kasakitan sa hawak kan sakong mga kabansa.” Hominoyom su joyero. “Ano an mga makokolog sa hawak kun ibabagay sa mga kasakitan nin kalag?” naghapot, “ano an kagadanan nin saro katawo sa atubang kan kagadanan nin sarong gabungan? Sarong aldaw magigika gayod na sarong dakulang parabolong kun pabayaan kang magbolong na matiwasay, alagad lalo pang dakula itong magkana nin bagong buhay sa banwaan na ining nanglungsi na! Anong ginigibo mo sa bansa na nagtao saimo nin pagkatawo, na nagtatao saimo nin buhay asin pinaghihinguha saimo an mga pakanood? Dai ka nakakaisi na sayang an pagkabuhay na dai ipinapanongod sa sarong dakulang pakiran? (137) sarong batiris na wara sa langtad dai minabilog nin sarong gadung.” (138) “Dai, dai po,” an maboyong simbag ni Basilio, “dai ako nagtitikmoro, nagtotoklos ako siring sa pagtoklos nin kagabsan sa pagpatindog sa mga rogmok kan mga nagaging panahon nin sarong banwaan na an mga tawo boronyog asin an lambang saro kan mga ini ibugtak sa saiya an isip asin buhay kan kabilogan. Alagad minsan ano kagambirahan (139) kan satong mga katawohan nasasoyod nyato na sa dakulang pangkat na panggabungan (140) sukat magkaigwa nin pagborobaranga kan toklos: pinili ko an sakong toklos asin ipinanonongod ko an sakong sadiri sa kadonongan.” “An kadonongan bakong iyo an katuyohan nin tawo,” an masid ni Simoun. “Minaarapling diyan an mga bansang kabudahatan (141) na gayo.” “Oho, alagad bilang sarong paagi sa paghanap kan saiyang kamongayahan.” “An kadonongan lalong magkagurang man; orog nang gayong sa tawo, orog nang lakop!” an simbag kan bagong-tawo sa sarong bulanos na gambira (142). “Sa laog nin nagkapirang gatos na taon kan igwang inadalan asin tubos na an kasangtawohan, kun dai na nin mga lahi, kun talingkas na an mga banwaan, kun<noinclude></noinclude> lr8n3fv7qrkru1ilklfra6qwmkr7qij Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/68 250 1190 5281 5280 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5280 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>63</center></noinclude>dai na nin mga mabangis asin mga oripon, mga colonia asin mga metrópoli, kun maghade na an sarong sandagan (143) asin an tawo namamansan na kan kinaban, an matatadá lámang iyo an pagsamba sa kadonongan, an katagang makibanwaan madaging na fanatismo, asin an maghambog ngapit na sya may mga mabansay na gawé dapit sa banwaan daing duwaduwa kokolongon bilang naghehélang na mapanganib sa sarong nagriribaraw sa panggabungan na kahusayan (144). Mamondong hominoyom si Simoun. “Ohó, ohó,” an sabi na nagpipiringpiting, “alágad tangáning omabot an siring na kamugtakan kinakaipuhan na dai magkaigwa nin mga mababangis na banwaan, dai man magkaigwa nin mga banwang oripon, na an tawo saen man dumumán talingkas, makánood nin paggálang sa katanosan nin siísay man sa saiyang, rogáring na pagkatawo, asin sa bágay na ini pomabákal ngona nin dakol na dugó, pinamumugtak na bílang kaipuhan su pakikibaka... Tangáning malúpig an dáting fanatismo na nagpapasákit kan mga consciencia kaipuhan na dakol an mapahásak sa mga gambahan tanganing, kun mangirhat an conciencia social, ipaháyag na hiwas an pagísip nin manarósaró. Kinakaipuhan man na an gabós sumimbag sa hapot na hinahapot sainda kan bansá aroaldaw kun iginagawágaw sainda an mga kamot na may mga talikalá. An pagkamakibanwaan saró lámang na didyahat (145) sa mga banwaan na mga tagapagpasákit huli ta kun síring an pangangágaw bobonyagan nin sarong magayón na pagngaran, alágad minsán anó kadaing kakundian kan kasangtawohan an pagkamakibanwaan sa giráray kabanalan sa mga banwaan na pinasasakitan huli ta mangangahologán sa bilog na panahón nin pagkamoot sa katanosan, sa pagkahiwas, sa karapatan mansana. Dai súkat magkaigwa kan síring nin mga dai mapanubdan na mga pangatorogan, dai súkat magkaigwa nin mga rawitdáwit sa mga babaye! An kadakulaan nin tawo dai namumugtak sa pangenotan sa saiyang sanggatusan-taón (146), bágay na dai sa pangyari, kundi nasa-pakátood kan saiyang mga pagmawot, sa pakasimbag sa saiyang mga pangangaipo asin kanoroan sya sa paglakaw pasiring sa enotan. An mga madonóng na sa paghoná kan banwaan nagpakáenot sa saiya, napániring lámang huli ta an naghohokom sa mga iyán nakakakita sainda mag-<noinclude></noinclude> rp1wrv6gomqz7bnzulp18dwcv3g66qt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/69 250 1191 5286 5285 2024-10-15T15:53:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5285 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>64</center></noinclude>halé sa harayó, o ibinibilang na halawig na panahón an paglakaw kan mga resagado!” Ominontok nin pagtaram si Simoun. Kan makita nyang dai nya nahimong mapukawan su gambira sa malípot na itong kalag, guminamit nin ibang pangatanosan, asin naghapot na nagliwat nin daging kan tingog: “Asin sa giromdom kan saímong iná asin kan saímong túgang na lalaki, nagaano ka? Igó nang magdigdi ka taón-taón asin maghayá síring sa sarong babaye sa sarong linobngan?” Asin hominoyom nin pamang-ologólog na hoyom. Naigó su pinatamaan; mominalos su pamandok asin lominakad nin sarong padolok. “Anong boot mong gibohon ko?” naghapot na may kaibang kaangotan. “Máyong mga kasangkapan, bakong lataw sa gabungan, magkamit daw ako nin sandagan laban sa saindang mga verdugo? Maluwas akong saró pang víctima asin mabagsak ako síring sa bóbog (147) na ihinólog sa gapó. !Ah, maráot an gibo mo sa pagparomdom kaiyán sakúyá huli ta sayang na pagdoon sa sarong lúgad!” “Kun itao ko saimo an sakong pagandórog?” Kominiri si Basilio asin nagisipisip. “An gabós na mga panghihimalos kan pagkamatanos, an gabós na mga pangbabalós kan dagá dai makakabúhay nin saró man lámang na búhok kan sakong iná, makadalimasá nin sarong hoyom sa ngosó kan sakong túgang na lalaki! Matórog sinda sa katiwasayan... Anong sakong makokoa minsán pa ako bumalos? Lumikay na magtíos an iba kan saímong tiníos, na ngápit sa panahón magkaigwa nin mga áking rinilibon asin mga inang piniririt sa pagkarongaw. An pagpahubayá sa kapaladan bakong sa giráray kabanalan, sarong crimen kun nakakasadol nin mga kabangisan: dai nin mga maringis sa dai nin mga oripon. Ay! an tawo talagang maráot na sa giráray nagpapalabilabi kun nakakasompong nin mga namumuya kan saíyang gibo. Síring saimo nagiisip man ako kaito asin áram mo kun anong sakong kapaladan. Pinagbabantayan ka banggi, aldaw, kan mga pinaggikanan kan saimong kapahamakan; nangag-aakalá na nagbabantay ka nin nababágay na sarong hidalé; pinangangahologan ninda sa horot mong makanood, an pagkamoot mo sa pagádal, an<noinclude></noinclude> tebbec3um16pidbdf6xvajbej0dzwqj Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/7 250 1192 5290 5289 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5289 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>2</center></noinclude>kaagid sa mga kalamias nin mga gigante na pinapataratara an sarong pawikan kan panahon na dai pa linalantopan an kinaban: iyan nang patungo an dalagan sa kabotangan, iyan nang pasiring sa mga karihan, na, sa tahaw nin mga kayanga asin iba pang mga burak, baga nangangalang-alang na mga naririgos na, sa tubig na an mga bitis, dai pa giraray minadalhog, kun gayod, sa pagsoysoy sa agihan na may tanda na mga osok na botong, nasisinangan na gayo su sakayan sa saiyang pananakay, alagad su mga sakay nayogyog nin sarong pakabangga asin ta dai sinda nakapanghinimbang: nasalad sa malaboy na kababawan na dai pinaghohona nin siisay man . . . Asin an pakaomagid sa sakayan kan Pamahalaan bako pang gayong bulanos, hilingon an pagkapamurugtak sa mga sakay. Sa irarom may nagtotorongkahal na kayumangging mga lawog asin mga maiitom na mga payo, mga pandok nin mga indio (5), mga intsik asin mga mestizo, siriksikan sa pagoltanan nin mga lunad asin mga baul, alintanang sa itaas, sa ibabaw, sa ira­ rom nin sarong tolda na minaligtas sainda sa init kan saldang, nagtuturukaw sa mga mahusay na mga sillon an nagkapirang mga sakay na sa europeo an mga panggubingan, mga fraile asin mga empleado, na nagtatarabako nin mga haralabang tabako, na pinaghihilinghiling su mga inaagihan na baga daing pagmangno kan mga kapagalan kan capitan asin kan mga dumagat na malabanan su mga kaporawotan sa salog. Su capitan sarong maginoo na sa maugayon an panglawog, may pagkatawo nang bulanos, dating dumagat, na sa saiyang pagkabagong-tawo, asin sa mga dahong na mga may layag nanakay sa mga rnahiwas na kadagatan asin ngunyan sa saiyang pagkagurang kaipuhan na magpaluwas nin lalong dakulang pangataman, pagingat asin pagmangno tanganing malikayan sagkod an pinakasadit na pagalaman... Asin iyo man giraray su dating mga kapawotan sa gabos na aldaw, su dati man giraray na mga malamdok na kahababawan, su dati man giraray na sakayan na nakakagoot sa dating linilikdan, siring sa sarong matabang gurang sa tahaw nin nagsisiriksikan na mga tawo, asin huli kaiyan, mandiitman diit minaontok su capitan, minasibog, pinapaluya su maquina, iyan nang sa babor, iyan nang sa estribor, ipinapadara an limang dumagat na may mga<noinclude></noinclude> 85pto5eedf2y2o1tbn15iprqil06c3k Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/70 250 1193 5294 5293 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5293 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>65</center></noinclude>saimo man sanang kamoninongan na mga malaad na pagmawot nin panghihimalos. Sa aldaw na mangyaring magpakabulag saimo gigibohon ninda arog kan ginibo sakuya, asin dai ka ninda totogotan na magdakula huli ta tarakot sinda saimo asin ikinaoongis ka ninda!” “Maongis sakuya?, kaongisan pa ako giraray pakatapus kan maraot na ginibo sakuya?” an may pagtakang hapot kan hagbayon. Ominarak-atak si Simoun. “Katutubo sa tawo an pagkaongis sa saiyang mga pinagkasalaan,” an sabi ki Tacito kaito na pinatunayan su ''quos laeserunt et oderunt'' (148) ni Seneca. “Kun boot mong sokolon an mga katampalasanan okun an mga karahayan na ginigibo nin sarong banwaan sa saro, dai kang ibang gibohon kundi hilingon kun baga naoongisan o namomotan iyan. Asin digdi nasasayod kun ngata ta an ibang mga nagrayaman digdi sa mga nakaptan nindang haralangkaw na katongdan na saindang takan, pagpakabalik sa Peninsula (149) nalalaglag baga bilang an saindang sadiri sa mga paglanghad asin mga pagologolog sa mga naging mga victima ninda. ''Proprium liumani ingenii est odisse quem laeseris!”'' (150) “Alagad kun dakula an kinaban, kun matoninong sindang pinapabayaan na magkinabang kan kapangyarihan... kun dai akong ibang hinahagad kundi magtoklos, na pabayaan ninda akong mabuhay ...” “Asin magpadakula nin mga matoninong na mga aki tanganing patangkolan sinda ngapit kan sakal,” an padagos ni Simoun, na mabangis na inarog su tingog ni Basilio. “Madasig na kaagahon an hinahanda mo sainda, asin papasalamatan ninda an sarong nin mga kapahamakan asin mga pagtios! !Pagbate saimo, hagbayon! Kun gadan an sarong hawak, sayang na rigonon na parigonon iyan. Nagpapadagos an duwang polong taon nin kaoripnan, nin pinalakaw na pagpapahamak, nin danay na pagkapadapa minalalang sa kalag nin sarong kaboktotan na dai matatanos nin sarong aldaw na toklos. Pinagmamana an mga marahay asin mga maraot na kamatean asin pinalalambat maghale sa mga kaganak sagkod sa mga aki. Mabuhay kun siring an saindang mga mapangrawitdawit na mga kaisipan, mabuhay an mga pangatorogan kan oripon na daing ibang hinahagad kundi kadikit yamit na ikaporopot sa talikala tanganing dai magkalingkaging nin marhay<noinclude></noinclude> n0y838fpzjd326gf5q4z6756f5ombuw Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/71 250 1194 5298 5297 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5297 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>66</center></noinclude>asin dai panoton an saiyang kulit! Ika nagmamawot nin sarong sadit na pagsadiri na igwa nin kagianan; sarong agom asin sa-gogom na bagas; uya an angay na tawo sa Pilipinas! Marhay; kun itao saimo, ibilang mong mapalad ka.” Si Basilio, na tood sa pagkuyog asin magtios kan mga kapalabilabihan asin maraot na ugale ni Capitan Tiago asin napasoko ni Simoun na luminuwas na mangirhat saiya makatatakot, pominabarang na gayo may luha asin dugo, boot magpaliwanag na an sabi nya ibinibilang an saiyang sadiri na may mga kakayahan sa makiayon sa politica, na dai syang ano man na ganan ta dai nya inadalan an siring na bagay, alagad sa giraray handang maglingkod sa aldaw na piriton sya, na sa hidaleng sard sanang pangangaipo an saiyang nakikita, an pakanood kan banwaan asin iba pa. Pinotol ni Simoun su saiyang pagtaram huli sa sarong pasabot asin huli ta madale nang umaga, nagsabi: “Hagbayon, dai ko itinotogon saimo na ingatan mo an sakong tagong-hilom huli ta aram ko na an pagkakataong magatidatid kan marhay iyo an saro sa mga marhay mong kakayahan, asin minsan muya mong ipabakal, an joyerong si Simoun, an katood kan mga maykapangyarihan asin kan mga corporaciones religiosas sa giraray magkakanigong panubdan ki sa estudianteng si Basilio na pinagsasahotan na nin filibusterismo nin huli ta mantang katutubo nababarang asin napapalaen, asin sa hanap-buhay na saiyang pinili makakasompong nin mga makapangyarihan na mga kalaban. Alagad minsan ngani dai ka nagsimbag sa sakong mga paglaom, sa aldaw na magliwat ka nin ganan, hanapon mo ako sa sakong harong sa Escolta asin lilingkodan taka sa marhay na boot.” Nagpasalamat nin gotos si Basilio asin huminale. “Nagkamale daw ako sa tanda?” an taramon ni Simoun kan sya na sanang saro; “pinagboborongborongan ako o hilom na gayong pinagiisip an saiyang mokna nin panghimalos na natatakot ipaniwala sa diklom mansana nin banggi? 0 nama sinigbo kan mga taon nin kaoripnan sa saiyang puso an gabos na sa tawong kamatean asin an natada lamang an kaaplingan nin hayop na mabuhay asin magdugang? Sa bagay na ini an hormahan maluwas na sala sa sokol asin kaipuhan na tunawon giraray . . . Nagboboot, kun siring, an daku-<noinclude></noinclude> j1t7lzxeibmhs6gqid2axmtpzyqi853 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/72 250 1195 5304 5303 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5303 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>67</center></noinclude>lang kapahamakan; magkaparara an mga mangmang asin magkaburuhay an mga orog na gayong maririgon!” Asin mamondo na gayong nagdugang na baga igwang pinagsasabihan: “Magtios kamo, kamong nagpamana sako nin pagngaran asin pagsadiri, magtios kamo! Anas kong nagkawarara, bansa, omaaboton, marhay na kamugtakan, an saindo mansanang mga linobngan. . . alagad magtios kamo! Asin ika, espiritung bangsawan (151), kalag na dakula, maugayon na puso na nabuhay ka sa saro sanang kaisipan asin inatang mo an saimong buhay na dai mo an pagromdom sa utang na boot asin pagtaka nin siisay man, magtios ka, magtios ka! An mga palakaw na sakong ginagamit, sakale, bakong saimo, alagad iyo an mga haralipot na gayo . . . Nagdadangadang na an aldaw asin an pagsaga ako mansana an mabareta kaiyan saindo. ¡Tioson nindo!” <center>—oOo—</center><section end="VII"/><section begin="VIII"/> <center>'''VIII'''</center> <center>'''''MAGAYAGAYANG PASKO'''''</center> Kun muklaton ni Juli su mga makokolog nyang mga mata, nakita nya na madiklom pa si; harong. Nagtotororaok su mga manok. An enot nyang naisipan iyo na sakale nagmilagro na su Virgen, asin su tala-init dai maluwas minsan ngani pinagaarang kan mga manok. Bominuhat, nangurus, nangadye sa orog na kalodokan kan saiyang mga pangadyeon kun aga asin nagingat tanganing dai sya makaribok nin marhay, lominuwas sa pantao. Dai nin gibong-ngangalasan, maluwas su tala-init, su kaagahon may gilagilang mabansay na gayo, mahayahay su simuy, nagroromarom su mga bitoon sa sirangan asin nagoorog na magorog asin nagrarahay su tinoraok kan mga manok. Labislabis nang paghagad ito; magian pa sa Virgen na pomadara kan duwang gatos na pisos! Anong makakagabat saiya, sa Ina nin Dios, sa pagtao kaito? Alagad sa irarom kan longon daing ibang nakoa kundi su surat kan saiyang ama na pighahagad su itotobus na limang gatos na pisos ... Dai nang ibang paagi kundi humale. Kan makita na daing hiro-hiro su saiyang apo, inakala nyang natotorog ito,<noinclude></noinclude> g9mm49zeqxd2lz904r8rfhqvq556gad Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/73 250 1196 5308 5307 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5307 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>68</center></noinclude>asin nagloto nin pamahawan na salabat. !Pambihirang bagay! matoninong sya, asin may gana pa nganing omolok. Anong ikakahorasa nyang orog kan bangging ito? Dai maduman sa harayo, makakapagsongko sa harong sa lambang duwang aldaw; makakapagsongko man saiya su saiyang apo asin kun manongod ki Basilio, nakakaisi sya kan maraot na kamugtakan kan bagay kan saiyang ama huli ta parati syang pigsabihan: “Kun medico na ako asin makasal na kita, dai na magkakaipo kan saiyang mga daga an saimong ama.” “Kaniguan na kamangmangan ko sa pagtangis nin makuri,” an sabi sa saiya mansana alintanang pinagpapakarhay su tampipi. Nin huli ta nakapkapan kan saiyang mga moro su relicario, dinara ito sa saiyang ngoso, hinadkan; alagad ninosnos tolos mansana ta natatakot sa olakit; an relicariong ito na mga brillante asin mga esmeralda hale sa sarong daoton. . . Ah! kun siring iyo, kun magkaigwa sya nin siring na helang, dai sya maaagom. Nin huli ta nagpopoon nang magliwanag asin su sa saiyang apo nagtutukaw sa sarong gilid, pinagsusunod kan saiyang mga mata su gabos nyang hiro-hiro kinoa su saiyang tampipi na may mga gubing, dominolok saiyang nakahoyom sa paghadok sa saiyang kamot. Benendisionan sya kan gurang na daing ano man na itinaram na sarong kataga. Boot syang magsoba. “Pagbalik ni Itay sabihan mo na sa katapusan ako magpacolegio: an sakong ama nagtataram nin kastila. Iyo an colegio na orog kabarato na mangyaring masompongan.” Asin kan makitang napapano nin luha su mga mata kan gurang, sinoknong su tampipi asin humaring luminusad sa hagyanan. Maogmang nagsasagitsit su saiyang chinelas sa mga tanggang kahoy. Alagad kan isalingoy su saiyang lawog sa pagtanaw pa sa saindang harong, su harong na pinagpurawasan kan saiyang mga huring pangatorogan nin aid asin ginuruhitan kan mga enot nyang paglobang sa daraga; kan makita nya itong mamondo, nagsasaro-saro, napabayaan, poropinto su mga bintana, daing laog asin madiklom siring sa mata nin sarong gadan; kan madangog nya sa maluyang daging kan kabotongan asin kan ma-<noinclude></noinclude> drn49mdx829yohqig7gpqia7opipmmq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/74 250 1197 5312 5311 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5311 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>69</center></noinclude>kita nyang nagpupuay-puay sa hiro kan mahayahay na doros nin kaagahon na baga nagsasabi saiyang “bantay,” dangan kaiyan nagpurawas su saiyang pagkabuhayan, ominantoro, napano nin mga luha su saiyang mga mata asin ominognad sa sarong poon nin kahoy na napukan sa gilid kan dalan, dai sa pagkarangang nagparahibi. Nagkapira nang horas kan pagkahale ni Juli asin halangkaw nang marhay su tala-init. Pinagtatanaw ni Gurang Selo sa dungawan su mga tawo na naggubing nin mga pamiyesta mga pasiringon sa banwa sa paghinanyog kan misa mayor. Haros gabos may kabit, o may obong aking lalaki, aking babaye, na nagkakagurubingan baga madaralaw sa sarong fiesta. An aldaw nin Pasko sa Filipinas, alinsunod sa mga darakol na, fiesta nin mga aki; an mga aki bako daw na siring man an ganan asin masasabing kinatatakutan ninda iniho. Tara: pinupukaw sindang amay, linalabaran, sinasaranglean asin ibinobugtak sa ibabaw an gabos na mga bag-o, mahal asin mga mahalagang sainda, mga botines na sukla, darakulang kopya, mga gubing na lana, sukla o terciopelo na dai pinababayaan an apat o limang escapulariong saraday na namumugtakan kan evangelio ni San Juan, asin sa bagay na ini mga kargado dinadarara sa misa mayor na nagdadanay nin haros sarong horas, pinipirit sindang magtios kan init asin kan hinangos nin dakol na mga tawo na mga nangongonokono asin ginagaranot, asin kun dai pinapangaradye kan rosario dapat dai maggirirong, magkaoroyam o magkaratorog. Sa lambang paghiro o karaw na makakaati sa gubing, sarong kodot, sarong pagdagit; sa bagay na ini dai man sinda nagngingirisi, bako man na mga magayagaya asin nababasa sa mga matang bilogon an kapungawan sa lumang camisola sa gabos na aldaw asin an pakikisuhay laban sa kadakol na mga bordado. Dangan dinadara sinda sa mangharong-harong sa pagdalaw sa mga kadudugo sa paghadok sa kamot; duman kaipuhan sindang magsarayaw, magawit asin magsabi kan gabos nindang naaraman na mga padadayaw, igwa o dai nin ikapagoogma, nagkakabararot o dai sa saindang mga sol-ot, kaiba an mga kodot sa giraray kun minagiribo kan saindang mga<noinclude></noinclude> nauyu5uocspfcgqqdt7um94wsj4p3eh Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/75 250 1198 5318 5317 2024-10-15T15:53:22Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5317 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>70</center></noinclude>pinagtotorodan. Tinatawan sinda nin kuwarta kan mga kadudugo na tinitipon kan mga magurang asin ta parating dai na pinagaaraman. An iyoiyong mga bagaybagay na nakokoa ninda sa fiesta iyo an mga kinodotan na sinabi na, su mga kaporawotan o kun sa bagay sarong indigestion huli kan hinahalon na mga dulce o biscocho sa harong kan mga marhay na mga kadudugo. Alagad iyan an kinaugalean asin an mga aking filipino minalaog sa kinaban huli sa mga toksong iniho na sa katapustapusi minaluwas na iyong mga bakong gayong mamondo, an mga gayong matagas sa pagkabuhay kan mga tawong ito. . . An mga may pagkatawo na mga nabubuhay na talingkas nagpapakiayon sa fiesta na ini. Minasorongko sa saindang mga magurang asin sa saindang mga magurangon, ilinolohod an sa ibong na tohod asin nangagmamawot nin magayagayang pasko; an aguinaldo sainda binibilog nin sarong dulce, sarong bungang-kahoy, sarong basong tubig o ano man na pasib (152) na dai nin kahologan. Pinaghihiling ni Gurang Selo na nagaaragi su gabos nyang mga katood asin mamondong naiisipisip na kan taon na ito dai syang aguinaldo sa kiisay man asin su saiyang makoapo naghale na daing dara saiya (153), dai sya pinagmawotan nin magayagayang pasko. Kadelikadahan ni Juli o bulanos lamang na pakalingaw? Kan boot pataratarahon ni Gurang Selo su mga kadudugong nagdaralaw saiya na dara saiya su mga aki, sa bakong didiit na saiyang pagtaka dai sya nakapagtaram minsan sarong kataga: sayang lamang na sya magpupumirit, dai sya nakapadaging nin ano man na tingog. Dinara su kamot sa halonan, nagkirikiri, dai mangyayari! boot ngomisi asin nangibigkibig su salyang ngabil: sarong masagiwsiw na daging siring sa hayop nin sarong botobot an saiya lamang na nahimo. Nanggilantas na naghinirilingan su mga babaye. “¡Pula, pula!” nagpangkururahaw su mga tao nin pagkatakot, na naglalang tolos nin ugaleng kariribukan. <center>----------</center> <section end="VIII"/><noinclude></noinclude> ab0zdpp7iesmtpv7h66k8lvo4lrrht7 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/76 250 1199 5325 5324 2024-10-15T15:53:23Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (5/8) 5324 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>71</center></noinclude><section begin="IX"/><center>'''IX'''</center> <center>'''''MGA PILATO'''''</center> An bareta kan kapahamakan na ito naaraman sa banwaan; ipinagmondo ito nin iba asin su iba man nangirirogkirog lamang. Dai nin may salang siisay man asin daing siisay man na minakai’ga kaito sa saiyang katahuan (154). Dai lamang mominalos su lawog kan teniente sa Guardia Civil; may pagboot saiya na tiripunan su gabos na mga hamo asin nakaotob na kan saiyang katongdan; minaosig sa mga tulisan kun saiyang mahihimo, asin kan dokoton si Cabesang Tales, naglalang tolos sya nin sarong pangkat asin dinara sa banwaan nagkakabaralod an lima o anom na mga taga-oma na sa paghona nya mga mapapagtogodtogodan, asin kun dai tuminunga si Cabesang Tales iyo ta dai sa bolsillo, mani sa irarom kan kulit kan mga bilanggo na pinaggoroyagaya. Kominirogkirog su lego (155) na masadiri. Dai sya labot: manongod sa mga tulisan! nagootob lamang sya kan saiyang katungdan. Hayag na gayo na kun dai sya nagsombong, dai man kuta natiripon su mga hamo asin dai kuta dinokot su makauugay na, alagad sya, si Fray Clemente, kaipuhan na magingat kan saiyang pakaharayo sa panganib asin an Tales na ito igwa nin sarong paagi sa paghiling na garong nagpipill nin sarong marhay na patamaan sa sarong kabtang kan saiyang hawak. An pangalasag natural. Kun may mga tulisan, bakong saiya an sala; an saiyang katongdan bakong magosig sainda, iyan sa Guardia Civil. Kun si Ca­ besang Tales sa lugar na magparalibotlibot sa saiyang kadagaan dai naghiro sa saiyang harong, dai kuta sya nabihag. Sa katapusan, padusa ito nin langit laban sa mga minasarongat sa mga pangangaipo kan saindang kaayonan. Si Hermanang Penchang, su gurang na devota na sa harong kaini naglilingkod si Juli, nakaaram kaito, bominuhi nin duwa o tolong ''susmariosep!'' nangurus asin nagsabi man: “Parating pinapadarahan kita nin Dios kan mga bagay na iyan huli ta kita mga parakasala o huli ta kita may mga kadudugo na mga parakasala na dapat kuta nyatong tinorokdoan nin kabanalan asin ta dai nyato<noinclude></noinclude> 203w4cm2wz2fnz6n4lcxkj7sgtx6ws7 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/77 250 1200 5329 5328 2024-10-15T15:54:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5328 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>72</center></noinclude>ginibo.” An mga ''kadudugo na mga parakasalang'' iniho si Juliana an boot sabihon; sa devota, si Juli sarong dakulang parakasala. “Hona-honaon nindo na sarong daraga na nasa-kapanahonan nang maagom dai giraray tataong mangadye! Jesus, abaa nang escandalo! Tara bakong an dai magkakanigong iniho nangangadye kan ''Tara Kagurangnan Maria'' dai minaontok sa ''yaon saimo'', asin kan ''Santa Maria'' na dai minahangos sa ''makasalan'', siring sa kaipuhan gibohon nin gabos na mga marhay na cristiana na may pagkatakot sa Dios? Susmariosep! Dai tatao kan ''oremus gratiam'' asin sabi ''mentibus'' sa lugar kan ''mentibus!'' Siisay man na makadangog saiya maghohona na ''suman na ibus'' an saiyang pigsasabi. Susmariosep!” Asin nangurus nin sarong dakulang cruz escandalizada asin nagpasalamat sa Dios ta nagtogot na dokoton su ama tanganing makalda su aki sa kasalan asin makanood kan mga kabanalan na sabi kan mga cura sukat makasamno sa gabos na babayeng cristiana. Huli kaini pinopogolan nya sa paglingkod saiya, dai nya tinotogotan na magpuli sa barrio sa pagataman sa saiyang apo. Kaipuhan na magadal nin pagpangadye si Juli, magbasa kan mga librito na ipinagtataltag kan mga fraile asin magtoklos sagkod na makabayad sya kan duwang gatos may limang polong pisos. Kan maaraman na nagpa-Manila si Basilio ta makoa kan saiyang mga saraysaray asin balukaton si Juli sa harong na saiyang pinaglilingkodan, inala kan babayeng marahay na su daraga mapapahamak sagkod lamang asin ta mapahiling saiya su demonio na magmamalimalihan na su estudiante (156). !Fastidioso asin gabos, gurogurano katama su librito na itinao saiya kan cura! An mga hagbayon na minapa-Manila sa pakanood, nagkakapaharamak asin pinapahamak an iba. Asin sa paghonang ikakaligtas nya si Juli pinapagbasa nyang pinapagbasa si Juli kan librito ni Gurang Basio Macunat na pinagtogon sya na sa giraray makipagkita sa cura sa convento, siring sa ginigibo kan bayaning babaye na pinagoomaw na gayo kan fraile, su kagsurat kaito. Sa mga hidaleng ito maogmahon na marhay su mga fraile: ginana nanggad ninda su asunto asin inurawa<noinclude></noinclude> 5k70xwkx55dtj8xosws2xusrj6rdv2a Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/78 250 1201 5334 5333 2024-10-15T15:54:05Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5333 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>73</center></noinclude>su pagkabihag ki Cabesang Tales sa pagtao kan daga sa naghagad kaito, dai lamang nin kadikit na kapangalang-alangan, dai lamang nin pinakasadit na tanda nin kasopganan. Kan magbalik su dating kagrogaring asin kan makaaram kan nangyari, kan makita na nasa iba na su saiyang mga daga, an mga dagang ito na katimbang kan buhay kan saiyang agom asin kan sa saiyang aking babaye; kan maabtan nyang pula su saiyang ama, su saiyang aking babaye naglilingkod na sorogoon igwa pang pagboot su hokoman, na itinao kan teniente del barrio tanganing halean nin laog su harong asin bayaan ito sa laog nin tolong aldaw, dai tominaram si Cabesang Tales minsan sarong kataga, tominukaw sa kataid kan saiyang ama asin pahangang tumaram sa bilog na maghapon. <center>----------</center><section end="IX"/><section begin="X"/> <center>'''X'''</center> <center>'''''KAYAMANAN ASIN PAGTIOS'''''</center> Kan sominonod na aldaw, sa dakulang pagtaka kan barrio, boot makisakat sa harong ni Cabesang Tales su joyerong si Simoun, sunod nin duwang sorogoon na may baktot na duwang dakulang maleta na maysopot na Iona. Sa tahaw kan saiyang pagtios, dai ito nakalingaw kan mga marhay na ugaleng sa filipino asin na ribaraw na marhay sa pagiisip na dai sya nin ikakaalka sa himanwa. Alagad gabos dara ni Simoun, mga sorogoon asin mga balon, asin nagmamawot lamang na magpalipas kan aldaw asin banggi sa harong na ito huli ta iyong orog kahusay sa barrio asin nasa-pagoltanan kan San Diego asin Tiani, mga banwaan na pinaghahalatan nya nin dakol na mga parabakal. Naghahapothapot si Simoun kan kamugtakan kan mga dalan asin inaram nya ki Cabesang Tales kun igo nang ikakalasag nya laban sa mga tulisan su saiyang revolver. “!May mga badil sinda na harayo an inaabtan!” an mapagmasid na tataramon ni Cabesang Tales na rororibaraw nin kadikit. “Bakong harani an lambat kan revolver na ini,” an simbag ni Simoun na kanayon badila an sarong poon na bunga sa rayong mga duwang gatos na lakad.<noinclude></noinclude> iym066o9bnreybqzklcf1plgkrm7t3h Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/79 250 1202 5338 5337 2024-10-15T15:54:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5337 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>74</center></noinclude>Nakita ni Cabesang Tales na narakdag an nagkapirang bunga, alagad daing itinaram na ano man asin nagpadagos na baga may iniisip. Sa diitdiit nagdadaratong an nagkapirang angkos dara kan kabantogan kan mga bahandi kan joyero: nagtinaraong-galangan asin nagminarawotan nin magayagayang pasko, naghororon dapit sa mga misa, mga santo, bakong marhay na pagani, alagad minsan siring totostoson su saindang mga saraysaray sa mga gapo asin mga palsong alahas na mga hale sa Europa. Natatalastas na su joyero kaugay-nin-boot kan Capitan General asin bakong kalabihan an pagkaigwa nin marhay na relation saiya huli sa ano man na mahimong mangyari. Napaduman si Capitan Basilio kaiba su saiyang agom, su aki nindang si Sinang asin su saindang manugang handang tomostos nin dai kumulang sa tolong ribong pisos. Itoon duman si Hermanang Penchang ta mabakal nin sarong singsing na brillante na ipinanuga sa Virgen nin Antipolo: binayaan sa harong si Juli nagtotoom nin sarong librito na ipinabakal saiya kan cura nin duwang sikapat, may apat na polong aldaw na indulgencia na itinogot kan arzobispo sa magbasa o magdangog na pinagbabasa ito. “Jesus!” an sabi kan devota ki Capitanang Tika; “an makauugay na aking babayeng iyan nagdakula digdi siring sa tubo na itinanom kan ''tikbalang!'' ... Pinabasa ko saiya su librito nin dai kumulang sa makalimang polo asin daing natatada sa saiyang giromdom: garong alat an saiyang payo, pano sagkod na nasasatubig. Gabos, pagkadangog saiya, sagkod su mga ayam asin su mga ikos, maggana kita nin dai kumulang sa duwang polong ta6n na indulgencia!” Ibinugtak ni Simoun sa ibabaw kan lamesa su duwang maleta na saiyang dara: su saro dorodakula sa saro. “Habo kamo nin mga alahas na de doble siring man nin mga gapong imitado”... “An Senora,” sabi na inatubang si Sinang, “brillante gayod an muya ...” “Iyan, iyo po, mga brillante asin brillante na sa gugurang, mga gapong soanoy, aram mo?” an simbag; “si papa an mabayad asin namumuya sya kan mga bagay kaitong soanoy, mga gapong su mga kaito pa.”<noinclude></noinclude> b7buduv4nftjidl65wt69e0fdrdtoaf Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/8 250 1203 5342 5341 2024-10-15T15:54:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5341 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>3</center></noinclude>haralabang tokon sa pagtantan kan linilikoan na itinotoro kan timon. Nakakaarog sa sarong veteran o na pakatapus na makapagkanoro (6) sa mga tawo sa mapanganib na labanan, sa saiyang pagkagurang nakaataman nin sarong barobata na masaringgawan asin hogakon. Asin si Doña Victorina, na iyo sanang babaye na nagtutukaw sa pangkat nin mga europeo, makakapagsabi kun su Tabo hogakon na masuhayon asin masaringgawon. Si Doña Victorina, na sa giraray makukurabon, pinaglalanghadan su casco, mga baroto, mga balsang nyog, mga indio na nagsasarakay, asin laban sa mga nagraralaba asin sa mga nagpaparirigos na nagpapakaribaraw saiya kan saindang kaogmahan asin kaparalyakan! Oho, mapapakarhay an panakay kan Tabo kun dai nin mga indio sa salog, mga indio sa bansa, ohoI kun dai nin mga indio sa kinaban, dai nagmamangno mga indio su mga timonel, mga indio su mga dumagat, mga indio su mga maquinista, mga indio su siyam na polo may siyam (99) na kabtang kan mga sakay asin india man sya kun karoson su saiyang paputi asin lubaan sya kan saiyang maabhaw na bata. Kan agang ito, dai nin nangyaring makatagal ki Doña Victorina, ta su mga sakay na mga kabilang sa pangkat dai saiya nangataman na gayo, asin dai sya nagkulang nin pangatanosan huli ta pagisipisipon nindo: duman may tolong fraile na lubos na gayong mga naniniwala na an gabos malakaw nin pabaliktad kun sinda lumakaw nin tanos; sarong daing kapagalan na si Don Facundo na moninong an pagtorog, namomongayahan kan saiyang mga mokna; sarong matibay na manunurat na siring ki Ben-Zayb (kabalanggadohan kan Ibañez) na nagloloba na sa Manila nagiisip an mga tawo huli ta sya nagiisip; sarong canonigo na siring ki Padre Irene na minatao nin kintab sa kapadian kan saiyang mahimulang lawog na bagong, na namumugtakan nin sa judiong dongo asin su saiyang sotanang sukla (7) mapadegarbong tabas asin dakol na mga botones; asin sarong mayamanon na joyero na arog ki Simoun na inaakalang taga-paghapotan asin taga-pagsadol kan gabos na mga gawe-gawe kan Saiyang Kahalangkawan, an Capitan General, isipisipon nindo na magkanagboan an mga pangkat na ini na mga sine quibus non (8) kan ban sa asin dai nawili an boot sa sarong renegadang filipina<noinclude></noinclude> 4alnelzk4691w7od2eqp91qe8lmimzn Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/80 250 1204 5346 5345 2024-10-15T15:54:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5345 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>75</center></noinclude>Nagtuturubig na marhay su ngimot ni Sinang huli kan dakol na latin an aram kan saiyang Ama asin huli kan kadikit asin daing datang pakamidbid kaito kan saiyang agom. “Talagang igwa ako nin mga kasoanoy pang gayong mga alahas,” an simbag ni Simoun, na hinale su sopot na Iona sa sadit na maleta. Sarong cofre na acero na binuli dakol na mga samnong kalongkake asin mga cerradurang gadot asin makalilibong. “Igwa ako nin mga collar ni Cleopatra, matanos asin tunay, na mga nagkadurukayan sa mga piramide, mga singsing nin mga senador asin mga caballerong romano na mga nagkaturuklasan sa mga rogmok kan Cartago...” “Alongating su mga ipinadara ni Animal pakatapus kan ralaban sa Cannes!” an sogpon ni Capitan Basilio seryong marhay asin nangingibigkibig sa kaogmahan. Su marhay na ginoo, minsan nakabasa nin dakol dapit sa kan mga soanoy, huli sa mga kakulangan nin mga museo sa Filipinas sagkod pa man dai nakakita nin ano man na dapit sa mga panahon na ito. “Laen pa kaini, may dara akong mga mahalon na gayong mga hikaw nin mga ginang na mga romana na mga nagkadurukay sa villa nin Annio Mucio Papilino sa Pompeya ...” Nagkikirikiri si Capitan Basilio sa pagpahayag na aram nya an mga bagay na ito asin ta sibot syang mahiling nya an mga mahalagang itong mga bagaybagay kan panahon. Sabi kan mga babaye boot sindang magkaigwa nin hale sa Roma, siring baga sa mga bilangan na mga winarasan nin biyaya kan Papa, mga bagay na minapatawad kan mga kasalan na dai kaipuhan an pagkumpisal asin iba pa (157). Kan mabuksan na su maleta asin kan mahale su gapas na tahob, nadayag an sarong laom-laom na pano nin mga singsing, mga relicario, mga guardapelos, mga cruz, mga alfiler asin iba pa. Su mga brillante, na ibinagay sa mga gapong manibaiba an kuray nagkikirildab asin nagsisirilaksigak sa tahaw nin mga burak na bulawan na manibaibang kuray, mga makadadagkang mga dibujo asin mga pambihirang mga arabesco. Binuhat ni Simoun su bandeja asin nadayag an saro pang pano nin mga garong dai mapaniwalaan na mga alahas na makakabasog sa pagisip nin pitong daraga<noinclude></noinclude> jn6anh2wzyrbgf8uhhhjvsc8alr8tof Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/81 250 1205 5350 5349 2024-10-15T15:54:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5349 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>76</center></noinclude>sa pitong vispera nin sarayaw na itinao sa saindang dangog. Mga forma na mga makadadagka, mga pagbaragaybagay nin mga gapo asin mga perlas na minaarog sa mga lumalayog na mga bughaw an talodtod, asin mga pakpak na sirilag; su zafiro, su esmeralda, su rubi, su turquesa, su brillante pinagtiripon sa paggibo nin mga atibagros, mga kalibangbang, mga kutakti, mga putyokan, mga bang-ogan, mga halas, mga goto, mga sira, mga burak, mga rakoy asin iba pa. May mga sokray na garong mga diadema, mga gargantilla, mga kulintas na mga perlas asin mga brillante na mga magagayon mala ngani ta nagkapirang daraga dai nakapagpogol sa pagsabi nin ''"naku!"'' sa pagtaka asin tominakla si Sinang, huli kaini kinodot sya kan saiyang ina na si Capitanang Tika sa takot na pahalangkawon kan joyero su halaga kan saiyang mga alahas. Pinagkokodot pa giraray ni Capitanang Tika su saiyang aki minsan may agom na. “Uya an mga brillante kaitong soanoy,” an simbag kan joyero; “an singsing na iyan nanongod princesa sa Lamballe, asin an mga hikaw na iyan sa sarong dama ni Maria Antonieta.” Mga magagayon na mga solitariong brillante, darakula siring sa mga butil nin mats, na nagaasul-asul an kintab, pano nin mahigpit na tihantik (158) na baga iniingatan pa giraray su pangingibigkibig kan mga aldaw nin Kangirhatan. “!An duwang hikaw na iyan!” an sabi ni Sinang na pighihiling su saiyang ama asin lubos na kinakalasagan kan kamot su takyag na harani sa saiyang ina. “Igwa pa nin mga lalong kasoanoy pa, su mga romana,” an simbag ni Capitan Basilio na nagkikiyat. An devota na si Hermanang Penchang naghona na huli kan dolot na ito mapapalopo su Virgen nin Anti­ polo asin itotogot saiya su orog kamalaad nyang minamawot: haloy nang pinaghahagadan nya nin sarong matanog na gibong-ngangalasan na sa luhayluhay makasalak an saiyang ngaran tanganing mabantog sa daga, sumalangit ngapit, siring sa Capitanang Ines kan mga cura, asin naghapot kan halaga. Alagad an hagad ni Simoun tolong ribong pisos. Nangurus su marhayon na babaye. “Susmariosep!” Binuksan ni Simoun su ikatolong laom-laom. Ini pano nin mga taknaan (159), mga petaca, mga<noinclude></noinclude> 42280j3w2fj42gndxhzv4aoz8yr6ow6 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/82 250 1206 5354 5353 2024-10-15T15:54:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5353 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>77</center></noinclude>bugtakan nin fosforo asin mga relicario na may mga putak na brillante asin nin mga finong esmalte asin mga kuritkurit na mga tihantik na gayo. . . Sa ikaapat namumugtak su mga gapong tarangkas asin kan buksan ito, dominaging sa bidang an hinghing nin pagtaka. Tominakla uli si Sinang kinodot naman sya kan saiyang ina na sya man ngani nagpaluwas nin sarong sus ''Maria!'' nin pagtaka. Sagkod kaito dai pa nin nakakita nin siring na kayamanan. Sa cajon na may hapin na terciopelo na bughaw na gayo, na baranga sa nagkapirang laoglaog nakikitang nagkatotoo su mga pangatorogan sa ''Sangribo may sarong Banggi,'' su mga pangatorogan kan mga fantasia na sirangnon. Mga brillante, na mga darakula na may garo nang mga garbanzos naggorokirildab na nagboboga nin mga silyab na makawiwili an hiro na baga mapapara o naglaad na maobos sa imat-imat kan ladawan; mga esmeralda na hale sa Peru, na manibaibang bantukan (160) asin pagkagibo, mga rubi na hale sa India, mga mapula siring sa toro nin dugo, mga zafiro na hale sa Ceylon, mga bughaw asin mga puti, mga turquesa na hale sa Persia, mga nakaradong perlas sirangan, an iba kan mga ini mga diyambungan (161) , gatimga asin maitom. An mga nagpakahiling sa banggi nin sarong dakulang cohetes na nagpurawas sa madiklom na pondong bughaw nin langit sa riboribong ilawilaw nin gabos na kuray, mga makikintab na gayo na minapalungsi sa magkagurang man na makakapaghona kan kamugtakan na ipinapahayag kan compartimento. Si Simoun, bilang baga pagpadugang kan pagtaka kan mga duduman, pinagliliskay su mga gapo kan saiyang mga kayumanggi asin matariguis na mga moro naggagayagaya sa binobog na pingig kan mga ito, sa masagang pagdudupyas siring sa mga toro nin tubig na kinokuray kan hablon-dawani. Su mga alagaag nin siring kadakol na mga manentang (162), an kahalangkawan na gayo kan halaga kan mga ito nakakagilantas kan mga paghiling. Si Cabesang Tales na ruminani sa pagosyoso, piniyong su mga mata, asin hominarayo tolos na baga sa pagsikwal nin sarong maraot na kaisipan. An saiyang kapahamakan pinaglalanghadan nin siring kadakulang kayamanan; an tawong ito napaduman sa pagpadayaw kan saiyang makuring yaman sa vispera<noinclude></noinclude> e9i1y6ui3y5w26ricgotgp03nggd1lt Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/83 250 1207 5359 5358 2024-10-15T15:54:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5358 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>78</center></noinclude>nanggad kan aldaw na, hull sa kakulangan nin kuwarta, huli sa kakulangan nin mga padrino mapipiritan na tumalikod sa harong na ito na pinatindog nya kan saiya mansanang mga kamot. “Uya saindo ining duwang brillanteng item, an pinakadakula sa gabos na nag-aada (163),” an simbag kan joyero: “mga masakiton na paglabrahan huli ta iyong pinakamatagas sa gabos ... An gapong ini na nagdodorodiyambong brillante man, siring man kan hidyaw na ini na sa paghona nin kadaklan esmeralda. Boot sakuya ni intsik Quiroga nin anom na ribong pisos ta ipapasib sa sarong mapangyarihon na ginang. .. asin bakong an mga hidyaw an lalong mga mahal kundi an mga bughaw na ini.” Asin ibinulag an tolong gapo na bako man na gayong darakula asin marayrahay na bulanos su pagkalabra, na mapusaw sa bughaw na kuray. “Nin huli ta mga saraday ki sa hidyaw,” an saiyang padagos, “makaduwa an halaga. Hilinga nindo ini na iyo an saday sa gabos _ timbang nin dai lumabi sa duwang kilates, _ naghalaga sakuya nin duwang polong ribong pisos asin dai ko na itatao nin hababa sa tolong polo. Naglakbay ako sa pagbakal pa na man kaiyan. Ining saro pa, na natukasan sa mga mina nin Galconda, timbang nin tolo may kabangang kilates asin halaga nin pitong polong ribo. Su Virrey sa India sa sarong surat na sinakamot ko kasuhapon binabayadan ako nin kagduwang ribong libras esterlinas.” (164) Sa atubang nin siring kadakulang kayamanan, na nagkatiripon sa kamot kan tawong ito na katutubong gayo an pagmamahayag, su mga duduman nagmate nin bilang kagalangan na may kaibang pagkangirhat. Nagkapira pagtakla si Sinang asin dai sya kinodot kan saiyang ina, sakale huli ta namomongnan o huli ta naghohona na an sarong joyero na arog ki Simoun dai maghihinguhang magkamit nin limang pisos lumabi o kumulang sa sarong hagayhay na sa mangmang na gayo o bako man. Pinaghihiling kan kagabsan su mga gapo, dai lamang nin nagpahiling nin kadikit na pagmawot na domotdot kan mga ito, tarakot. Su kaosyosohan na sasagpong kan panggigilantas. Nagtatanaw sa pangomahon si Cabesang Tales asin nagiisipisip na sa saro sanang brillante, sakale an pinakasadit sa gabos, matatabus nya su saiyang aki, maingatan su harong asin<noinclude></noinclude> gq898fwczego0ygqs1n5vp1tn060tx4 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/84 250 1208 5363 5362 2024-10-15T15:54:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5362 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>79</center></noinclude>sakale makabadang nin saro pang daga ... Dios! na saro sana kan mga gapong ito maghalaga nin labi sa pagsadiri nin sarong tawo, an kasegurohan nin sarong daraga, an katiwasayan nin sarong gurang sa saiyang mga gurang nang mga aldaw” Asin garo bagang nagagalinaw su saiyang iniisip, nagsabi si Simoun na inatubang su mga angkos na nakakalibot saiya. “Asin hilinga, hilinga nindo, sa saro lamang kan mga saradit na ining gapo na garong mga daing pagalamaam asin dai magpapakagibo nin bakong marhay, mga dalisay siring sa mga tipasing basod na nagkapuruknit sa kalikubkuban kan langit, saro lamang na arog kaini, na angay na gayong ipinasib, ikinadestierro nin sarong tawo su saiyang kaiwal, sarong ama nin angkos, bilang parabaribok sa banwaan, asin saro pang sadit na gapo na arog kaini, mapula siring sa dugo nin puso, siring sa kamatean nin panghihimalos asin makintab siring sa luha nin mga ilo, tinawan sya nin pakahiwas, ibinalik su tawo sa pagsadiri, su ama sa saiyang mga aki, su agom na lalaki sa agom na babaye asin sakale ikinaligtan an sarong bilog na angkos sa sarong daing palad na omaaboton. Asin pinagtorotiktik su caja." “Igwa ako digdi nin siring kan sa mga caja kan mga parabolong,” an sabi sa halangkaw sa tingog sa sarong daing datang tagalog, “an buhay asin an kagadanan, an hodong asin an bolong, huli kan sa gogom na ini malologom ko sa luha an gabos na mga nagoontok sa Filipinas!” Pinaghihiling sya kan kagabsan asin nasasayod ninda tama sya. Sa tingog ni Simoun namamate an sarong napapalaen na daging asin makagigiram na mga sirang garong nagraralagbas sa saiyang mga bughaw na salming. Bilang pagpahale kan katulahukan na nagigibo kan mga gapong ito sa mga masipag (165) na itong mga tawo, binuhat ni Simoun su bandeja asin nakita su sa irarom na namumugtakan kan ''sancta sanctorum'' (166). Mga estuche nin mga anit na hale sa Rusia, na burulag nin kapal na gapas, pano kan mga ito su sa irarom na may lapat na terciopelong abohon. Su gabos naghaharalat nin mga ngangalasan. Su agom ni Sinang nagoosip na nakakita sya nin mga carbungko, mga gapo<noinclude></noinclude> hbjm880f7z0ie6abhz8ipun84ot2ezr Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/85 250 1209 5368 5367 2024-10-15T15:54:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5367 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>80</center></noinclude>na nagluluwas nin kalayo asin nagsasaraga sa tahaw kan kadikloman. Si Capitan Basilio nasa tata kan pagkadaingkagadanan; makakakita nin sarong bagay na tunay, sarong bagay na talagang iyo su porma kan bulanos nyang pinagpangatoroganan. “Iyo ini su kulintas ni Cleopatra,” an sabi ni Simoun na maingat na gayong kinoa an sarong caja na lapnad na garong kabaak na tala-sinag; “sarong bahandi na dai mahalaganhan, sarong bagay sa museo, sa mga mayaman lamang na pamahalaan.” Sarong kulintas na binibilog nin manlaenlaen na mga dijes na bulawan na minaladawan nin mga saradit na mga diosdios sa tahaw nin mga bang-ogan na mga hidyaw asin mga bughaw, asin sa tahaw sarong payo nin buitre, na gibo sa sarong gapo nin pambihirang jaspe, sa tahaw nin duwang pakpak na buka, tanda asin samno kan mga reinas egipcias. Bominisngag si Sinang pagkahiling kaito asin tominamitami nin sa aking pagbasangbasang, asin si Capitan Basilio na dangan pang lubos an pagmamahal sa mga bagaybagay kaitong soanoy dai nakapogol nin sarong ''abaa!'' nin pakagamiaw. “Sarong makawiwiling bahandi na naingatan nin marhay asin haros duwang ribo nang taon.” “Psh!” naghumaring sumabi si Sinang tanganing dai maholog sa tokso su saiyang ama. “Mangmang!” an sabi kaini na nalabanan na su saiyang enot na pakagamiaw; “anong maisihan mo kun huli sa kulintas na ini an kamugtakan ngunyan kan bilog na gabungan? Huli gayod kaini nabihag ni Cleopatra si Cesar, si Marco Antonio. .. nakadangog kan mga malaad na kapahayagan nin pagkamoot kan duwang pinakadakulang manlalaban kan saiyang panahon, ini nakadangog nin mga kataga nin tataramon nin orog kadalisay asin tihantik na latin asin boot mong magbugtak kaiyan!” “Ako? dai ako matao nin tolong pisos!” “Mangyaring ikatao duwang polong pesos, ''gongga!''” sabi ni Capitanang Tika sa tingog nin nakakamidbid; “marhay an bulawan asin pagkatunaw magagamit sa ibang mga bahandi.” “Saro ining singsing na garong ki Sila,” an padagos ni Simoun. Sarong singsing na bulawan na dasok, na may sello.<noinclude></noinclude> 1ef0hra6a313jfkt9c6co8l1hw62uu5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/86 250 1210 5373 5372 2024-10-15T15:54:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5372 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Milky Dasalla" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>81</center></noinclude>“lyan an ipinaglagda nya sa mga hatol nin kagadanan kan panahon kan saiyang dictadura,” sabi ni Capitan Basilio na nanglulungsi sa kalodokan. Asin boot na ogidon ito asin sayodon su sello, alagad minsan piporoparaano nya asin pinagbibirikbirik, nin huli ta daing pakasabot kan paleografia (167), dai syang nabasang ano man. “!Abaa nang kamot an ki Sila!” suminabi sa katapusan; “laog an duwa kan satuya; siring sa sinabi ko na, nagroro-roro kita.” “Igwa ako nin kadakol na iba pang mga alahas ...” “Kun anas siring kan mga uya, salamat!” an simbag ni Sinang; “muya ko an sa mga ngunyan na panahon.” Lambang saro nagpili nin sarong bahandi, may minapili nin singsing, may taknaan, may sarayan nin buhok. Si Capitanang Tika nagbakal nin sarong relicario na may katipak kan gapo na inalindoonan kan satong Kagurangnan sa saiyang ikatlong pagkapadungkal; si Sinang, sarong padis na hikaw asin si Capitan Basilio, sarong kaerel nin taknaan sa alferez, su mga hikaw na sa senora para sa cura asin iba pang mga bagaybagay na pamasib (168); su ibang mga angkos sa banwaan nin Tiani tanganing dai humababa sa mga taga San Diego sinirimotan man su saindang mga bolsillo. Namamakal man si Simoun nin mga daan na alahas, nagriribay, asin su mga matimol na mga ina nagdarara kan dai man ninda nagkakagaramit. “Asin ika, dai kang ano man na ikakapabakal?” hinapot ni Simoun si Cabesang Tales, kan makita syang naghihiling nin mga matang maaraon su gabos na gibong pagbinarakalan asin pagriniribayan. Sabi ni Cabesang Tales su mga alahas kan saiyang aki ipinabarakal gabos asin ta daing ano man na halaga su mga nagkatarada. “Asin su relicario ni Maria Clara?” an hapot ni Sinang. “Totoo!” an hagayhay kan tawo, asin sa sarong hidale sominaga su saiyang mga mata. “Sarong relicario nin mga brillante asin mga esmeralda,” sabi ni Sinang sa joyero; “piggagamit kan sakong amiga bago lumaog na magmonja.” Dai nagsimbag si Simoun: mapagmawot na sinonod si Cabesang Tales kan saiyang paghiling. Pakabukas nin nagkapirang cajon nadukay su alahas.<noinclude></noinclude> 4haqyc6ch7zb98ywnuumv22g0www26i Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/87 250 1211 5376 5375 2024-10-15T15:54:07Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5375 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Milky Dasalla" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>82</center></noinclude>Maingat na pinaghilinghiling ito ni Simoun, paulit-ulit na binukasan asin pinintoan ito: su relicario mansana na dara ni Maria Clara kan fiesta sa San Diego asin ta sa sarong hiro nin pagkaugay itinao sa sarong makilimos. “Muya ko an kamugtakan,” sabi ni Simoun, “pira an muya mo kaiyan?” Kominagaw sa payo si Cabesang Tales na nangalangalang, dangan sa talinga asin hiniling su mga babaye. “Nakakapritsohan ko an relicario na ini,” an sabi liwat ni Simoun; “muya mo sanggatos ... limang gatos na pisos? Muya mong ribayon iyan nin iba? Pomili ka kan muya mo!” Daing gironggirong si Cabesang Tales, asin namomongnan na naghihiling ki Simoun na baga nagduduwaduwa kan saiyang nadangog. “Limang gatos na pisos?” an sabi sa hababang tingog. “Limang gatos,” an olit kan joyero sa may pagbabag-ong tingog. Kinoa ni Cabesang Tales su relicario asin nagkapira pagparapabirikbirika : marikason su hibothibot kan saiyang sentido, nangingibigkibig su saiyang mga kamot. Kun humagad sya nin labi ikakaligtas sinda kan relicariong ito; mabansay na gayong bahigay ito, asin dai nang ibang mamamantaag. Pinagkikiritan sya kan gabos na mga babaye tanganing ipabakal ito, maliban ki Penchang na sa takot na balukaton si Juli malodok na nagpahayag: “Kun ako iingatan ko iyan bilang sarong reliquia”... Su mga nagsorongko ki Maria Clara sa convento nasompongan itong maniwangon na marhay, makuring niwang, pahanga na makataram asin pinaghohonang magagadan siring sa sarong santa... marhay na gayo an pagtaram ni Padre Salvi dapit saiya huli ta saiyang confesor. Huli gayod kaini habo ni Juli na botsanan ito, pinagmarhay nyang isanggra an saiyang sadiri. Nagkaigwa nin bunga su pangmasid na tataramon. Napogolan si Cabesang Tales kan giromdom kan saiyang aki. “Kun togotan mo ako,” an sabi, “masa-banwa ako ta ihahapot ko sa sakong aki bago maniromsirom pababalik na ako.” Pinagkaoroyonan ini asin lominusad tolos si Cabesang Tales.<noinclude></noinclude> cm3ybdkux80zeuzdvfyg0ntsfu03tie Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/88 250 1212 5379 5378 2024-10-15T15:54:07Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5378 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>83</center></noinclude>Alagad kan duman na sya sa luwas kan barrio natanawan nya sa harayo sa dalan na minasohot sa kadlagan, su fraileng hacendero, asin sarong lalaki na namidbiran nyang su sominamsam kan saiyang daga. Sarong agom na lalaki na makita an saiyang agom na babaye na lumaog sa saiyang agom na babaye na may kaibang lalaki sa sarong hilom na lalamban, dai magkakaigwa nin kaangotan, dai man magkakaigwa nin mga mangimon na labis kan ki Cabesang Tales kan makita an duwang ito na pasiring sa saiyang mga pangomahon, sa mga pangomahon na saiyang pinagpaglan asin pinaghohona, nyang ikakapamana sa saiyang mga aki. Isinaladawan nyang nagngingi an duwang ito, pinagoologolog su saiyang pagkadaing-kakayahan; nagiromdoman nya su saiyang sinabi “dai ko an mga iyan itotogot kundi sa makabaribi kan mga iyan kan saiyang dugo asin ilobong nya diyan an saiyang agom asin an saiyang aking babaye”.. Ominantoro, hinapros kan sa ibong na kamot su angog asin piniyong su mata; kan mamuklat, nakita nya na nagboborobiribid su tawo sa kaoolok asin su bakong padi nagpopogol sa tulak na garo bagang pinaglilikayan nyang pomotok ito sa kaogmahan dangan. nakita nyang nagtororo pasiring sa saiyang harong asin nagngirisi naman. Sarong daging tominanog sa saiyang talinga, nakamate sa palibot kan saiyang sentido nin lagapit nin sarong latigo, lominadawan uli su saiyang mga mata su mapulang panganoron, nakita naman su bangkay kan saiyang agom asin su aki nyang babaye, asin sa kataid su lalaki asin su fraile nagngingirisi asin namomorogol sa tulak. Nakalingaw kan gabos, tominoparing asin sinosog su dalan na piglalakawan kan mga ito: iyo su dalan pasiring sa saiyang mga pangomahon. Sayang lamang su pagparahalat ni Simoun na pumili kan bangging ito si Cabesang Tales. Kan somonod na aldaw pagbangon nya, saiyang nakita na dai nang laog su sarongan na anit kan saiyang revolver: binuksan ito asin sa laog nakakoa nin papel na nabubugtakan kan relicario na bulawan asin mga esmeralda asin mga brillante asin nagkapirang rayray na nasusurat sa tagalog na an o1ay: “Ipagpatawad mo, tabi, na anion ka sa sakong harong,<noinclude></noinclude> gxpg6dqf4es43xt26hg7eu5wwoiaix8 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/89 250 1213 5383 5382 2024-10-15T15:54:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5382 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Milky Dasalla" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>84</center></noinclude>halean ko ika kan rogaring mo, alagad pinipirit ako kan pangangaipo, asm kapalit kan saimong revolver ipinapabaya ko saimo an relicario na pinagmamawot mong bulanos. Nagkakaipo ako nin hamo asin mahale ako ta maayon ako sa mga tulisan. “Itinotogon ko saimo na dai ka magdagos kan saimong lakaw, ta kun maholog ka sa kamot nyamo, huli ta bako ko na ikang pananawhon, hahagadan mi ika nin dakulang bal TELESFORO JUAN DE DIOS. “Sa katapusan nakaptan ko na an sakong tawo!” an sabi ni Simoun sa hababang tingog; “may pagkatakottakot na magkasala... alagad lalong marahay: tatao gayod na magotob kan saiyang mga kapangakoan!” Asin pinagbotan su saiyang sorogoon na mangagi sa danaw pomaduman sa Los Banos darahon su maletang dakula asin maghalat saiya duman, ta sya sa hubas magpapadagos kan saiyang lakaw dara su nalalag-an kan saiyang mga bantog na mga gapo. Su pagdatong nin apat na Guardia Civil nakapaginhawa saiya. Nagduruman sa pagdakop ki Cabesang Tales asin kan dai ini masompongan, iyong dinara si Gurang Selo. Tolong pakagadan an naginibo kan bangging ito. Su fraileng hacendero asin su bagong paraoma kan mga pangomahon ni Cabesang Tales nagkaturuklasan gadan, baak su payo pane nin daga su ngoso, sa mga sagkod kan mga pangomahon kaito (169); sa banwaan, su agom kan paraomang gadan naagahan gadan man, siring man pano su ngimot nin daga asin potol su Hog, sa kataid may papel saen nababasa an ngaran na “Tales” nasusurat nin dugo na baga iginuhit nin moro ... !Magpakatiwasay kamo, mga mamoninong na mga taga Kalamba! Dai minsan sard saindo na Tales an pagngaran, dai sa saindo nin nakaginibo kan crimen! An saindong mga ngaran iyo si Luis Habana, si Matias Belarmino, si Nicasio Eigasani, si Cayetano de Jesus, si Mateo Elejorde, si Leandro Lopez, si Antonino Lopez, si Silvestre Ubaldo, si Manuel Hidalgo, si Paciano Mercado, kamo gabos pinagaapod na taga banwaan nin Kalamba!... anas kamong mga taga banwaan nin Kalamba! ... Liniwanag nindo an saindong mga pangomahon, ginagamit nindo diyan an toklos kan bilog nindong pagkabuhay, mga tinikisan, mga kapurisawan, mga pagtios,<noinclude></noinclude> opob2g1m8n92xxboey59lfdxn9t32vb Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/9 250 1214 5387 5386 2024-10-15T15:54:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5386 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>4</center></noinclude>(9), na tinitina nin bulaw an buhok, na nakakahale kan pagkamatioson nin sarong Joba, ngaran na ipinanonongod ni Dona Victorina sa saiya mansana kun nakakasompong nin minasarongat saiya. Asin minaorog an kabaldian kan senora kun sa lambang pagkurahaw kan Capitan nin ''baborp! estriborp!'' madaleng kinokoa kan mga dumagat su saindang haralabang mga tokon, pinapasikad an mga ito sa saro o sa ibong na pangpang, inoolang ninda kan paninikad kan saindang mga bitis asin kan pagtopa kan saindang mga abaga, na makabangga duman su casco kan sakayan. Sa pagkakitang siring kaini an kamugtakan kan dahong kan Estado, masasabi na paghale sa pagkapawikan minaluwas na aniit sa lambang pagdadangadang sa panganib. “Alagad, Capitan, ano ta an mga timonel mong mga mangmang diyan nangangagi sa gamping iyan?” anggot na naghapot su senora. “Huli ta duman hababaw na, senora,” an maluhay na simbag kan capitan asin inanay man na ikinirit su mata. Pinagtodan na kan capitan an sadit na ining kaugalean na baga sinasabihan an saiyang mga tataramon na rumuluwas: “luhayluhay, luhay na marhay!” “!Media maquina, vaya, media maquina!” an mapaglanghad na pagsosolang ni Doña Victorina; “ano ta bakong entero?” “Huli ta mananakay kita sa mga kaparoyan na iyan, senora,” an dai nin karibarawan na simbag kan capi­ tan sa itinokdo kan ngodoy su kaomahan asin kuminiyat nin baragay na kiyat. An Doña Victorina na ini midbid na marhay sa kaporoan huli kan saiyang mga kapalabihan asin mga pagsasamuya. Parating dumalaw sa mga katiripunan asin pinapabayaan sya kun sa giraray minaatubang sya kaiba an saiyang makoina na si Paulita Gomez, magayonon asin mayamanon na daraga, Hong lubos, asin si Doña Victorina sarong bilang tagapagmato. Sa halangkaw nang tagi (10) napakasal sa sarong tawong makauugay na inaapod na si Don Tiburcio de Espadaña, asin sa mga hidaleng nakikita nyamo sya igwa nang kaglimang taon kakasal, postizo su buhok asin moromedyo sa europeo su gubing. Huli ta an bilog nyang horot iyo na magi syang europea; asin magpoon kan malipungaw na aldaw kan<noinclude></noinclude> s1wv2uh4dxqovmqw7vsspkoykgn2fyi Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/90 250 1215 5391 5390 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5390 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] <center>85</center></noinclude> asin hinalean kamo kan mga iyán (170), pinalayas kamo sa saindong pagsadiri asin pinangaladan su iba sa pagpasakat saindo! Dai sinda nasinangan sa pagrangsá sa katanosan, tinimaktimakan ninda su mga sinanglitan na pinaggamitan kan saindong bansá... Naglingkod kamo sa España asin sa hadé, asin kan sa ngaran ninda maghagad kamo nin sandagan (171), asin itinápok (172) kamo na daing pagoogid, binolnot kamo sa mga takyag kan saindong agom, sa mga hadok kan saindong mga akí... An siisay man saindo nagtios nin labis pa ki Cabésang Tales asin minsan síring dai nin siisay man, na ginibohan nin matanos... Dai nin pagkaugay, dai nin pagisusugad sa saindo asin inosig kamo sagkod sa enotan kan linobngan siring ki Mariano Herbosa... !Pagtangis o pagngisi kamo sa mga daing kataraid na mga poro na pinaglalakawlakawan nindo daing gibo, daing pakasayod kan omaaboton! An España, an maugayon na España nagmamangno saindo asin sa madale o haloy magkakamit kamo nin sandag! <center>----------</center> <section end="X"/><section begin="XI"/> <center>XI</center> <center>''LOS BAÑOS''</center> An Saíyang Kahalangkawan an Capitán General asin Gobernador sa Kaporoan nin Filipinas nangayam sa Bosoboso. Alágad nin huli ta kaipuhan syang lumakaw na may kaibang sarong banda nin musica... huli ta an siring kahalangkaw na tawo dai sukat mapelohán kan mga longon na kahoy na ipinagpaprorocesíon,... asin huli ta an kaaplingan sa diosnon na sining (173) ni Santa Cecilia dai pa nababantog sa mga usa asin sa mga opon sa Bosoboso, an Saiyang Kahalangkawan, na may banda nin musica asin su mga gabay nyang mga fraile, mga militar asin mga empleado dai nakadakop minsan sarong kino, minsan sarong gamgam. Napagbaná-baná kan mga halangkaw na mga may kapangyarihan sa lalawigan ang mga omaaboton na pagkatanggal o mga pagliwat nin kamumugtakán; su mga makauugay na mga gobernadorcillo asin mga cabeza de barangay dai nagkamaratukaw asin dai nagkangaratorog, nagkatarákot ta tibaad kun maisipan kan diosnon na paraáyam kan saindang pagkatawo an kaku-<noinclude></noinclude> 7a2v1cnxebgc7t3419dkfmsnq3zp5dq Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/91 250 1216 5394 5393 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5393 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>86</center></noinclude>langan nin kagalangan kan mga may apat na bitis sa kadlagan, siring sa ginibo nagkapira nang taon nin sarong alcalde na naglakbay na pigboboroligan nin mga polistas huli ta dai nin mga kabayong maboboot na makapamahala sa saiyang pagkatawo. Dai nahalaen nin sarong maraot na kaisipan na huringhuding na an Saiyang Kahalangkawan natatalagang gomibo nin sarong bagay, huli ta duman nakikita nya an mga enot na tanda nin sarong himagsikan na kaipuhan pooton sa pinaggikanan, na an sarong pangayam na daing kinaluwasan nakakarama sa ngaran na kastila, asin iba pa, asin pinagpasalibadan na an sarong makauugnay ta gugubingan nin sa usa, kasu an Saiyang Kahalangkawan sa sarong gawe nin pagkaugay na dai naaraman ni Ben Zayb kun anong mga kataga nin tataramon an ikakaomaw, nakapurawas kan gabos na mga kariworokan, ipinahayag nya na ikinasasakit nya na iatang sa saiyang kamongayahan an mga hayop sa kadlagan. Sa katotoohan, an Saiyang Kahalangkawan asin napupuwasan ''inter se'' (174), tara anong mangyayari kun sominala nin minsan saro lamang, sarong usa na kabilang sa mga kulang nin pakasabot dapit sa mga pangangaipo sa politica? Saen masampot an marhay na dangog kan hade? Paano? Sarong Capitan General sa Filipinas magkamale, sa paghimunta baga bagong paraayam? Anong sasabihon kan mga indio nasa mga ini may mga regular na paraayam? Manganganib an marhay na dangog kan bansa ... Sa bagay na siring huli ta an Saiyang Kahalangkawan kaiba an hilaw na olok asin bilang sa dai-namongayahan na paraayam, ipinagboot an madaleng pagbalik sa Los Banos, sa panahon kan paglakaw nagsasabi sya dapit sa saiyang mga kabayanihan sa pangayam sa Peninsula na baga dai nya oyon an bagay na siring sa sarong mapagbasangbasang na tingog, magkakanigo nanggad sa mga pangayam sa Filipinas, pse! An mga parigosan sa Dampalit (Daang pa liit), su mga mainit na burabod sa pangpang kan danaw, su mga surugal sa palacio pinagtataga balotan nin picnic sa haraning busay o danaw nin mga angongolkol minaanyaya nin lalong mga makadadagka asin bakong mapanganib na gayo sa dangog kan bansa. Kan mga huring aldaw nin Diciembre itoon sa bidang su Saiyang Kahalangkawan nagsusugal nin tresillo,<noinclude></noinclude> obcfjtye618mcn2rrdvktituff4un3y Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/92 250 1217 5397 5396 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5396 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>87</center></noinclude>alintanang naghahalat kan horas nin pamahaw. Hale sa pagparigos asin sa paginom kan pinagtotodan na sabaw nin lombod asin pagkaon kan laman kaini asin nasaorog karahay na kamugtakan sa pagtaltag nin mga biyaya asin mga karahayan. Minapaorog kan saiyang marhay na pagkamugtak su pangyayari na kaniguan na kasisikmol, tara si Padre Irene asin si Padre Sibyla, na saiyang mga kasugal, lambang saro nagpaluwas kan saiyang pakasabot sa tuyo asin hilom na pagpapadaog, sa dakulang kaangotan ni Padre Camorra na huli ta minadatong pa sana kan agang ito dai nagaaram kan mga pinagkakasarapakatan. Su fraileng artillero huli ta sa diosan su saiyang panugal asin nangangataman, namumula asin kinakagat su saiyang ngabil sa lambang pagkakalipat asin daing datang pagkalkulo ni Padre Sibyla, alagad dai nangangahas na sumabi nin ano man huli kan kagalangan nya sa dominico; alagad iyo nyang pinaghihimalos si Padre Irene na ibinibilang nyang hababa asin langisero asin pinagbabasangbasang sa tahaw kan saiyang kakulangan nin pakasabot. Dai lamang sya hinihiling ni Padre Sibyla; pinapabayaan syang magpisngak; si Padre Irene, orog kamakumbaba, naghihinguhang makapangatanosan na pinaghohorohapros su punta kan saiyang dongong halaba. Su saiyang Kahalangkawan nalilingang marhay asin nangungurawa, siring sa marhay na magpalakaw siring sa ipinadadamgo saiya canonigo, sa mga pagkakamale kan saiyang mga kalaban. Dai nagaaram si Padre Camorra nasa mesitang ito nasusugal an sa mapagisip na paguswag kan mga filipino, an pagtokdo nin kastila, asin kun naaraman nya, sakale sa kaogmahan ominayon gayod kuta sa sugal. Sa balcon na bukas na gayo sa palaba, naglalaog su simuy, mahayahay asin dalisay, asin namamantaag su danaw na an mga tubig mahamis na naghihinghing sa pamitisan kan gadung na baga nagdudusay nin kagalangan. Sa too dapit, sa harayo, natatanaw su puro nin Talim, na bughaw na gayo; sa tahaw kan danaw asin haros sa atubangan, sarong puro-puro na hidyaw, su puro nin Kalamba, daing tawo, garong kabaak na talasinag; sa wala, su magayon na gilid na tinoroktorokan nin kabotongan, sarong kolod na nagdudungaw sa danaw, dangan mahiwas na mga kabasan dangan mga mapulang atop sa tahaw nin hudyaw na gayong mga<noinclude></noinclude> e4vyelez1c65o98sqndcwwpckkhbc1m Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/93 250 1218 5401 5400 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5400 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>88</center></noinclude>kakahoyan, su banwaan nin Kalamba, dangan su gilid nawawara sa harayo, asin sa pondo, sinasadahan kan langit su hadyangit (175) na minaibaba sa tubig na minatao sa danaw nin garong sa dagat na kamugtakan asin nababagay sa pagapod kaidto kan mga indio na ''dagat na tab-ang''. Sa may sarong sogod kan harong, sa atubang nin sarong mesita saen nakikita an nagkapirang papel nagtutukaw su kahilom. Mahigos na marhay su Saiyang Kahalangkawan asin dai nya oyon an pagsayang nin panahon asin huli kaini nagdedespatsar sya sa kaibahan kaito (176) alintanang naglilingkod sya bilang alcalde sa tresillo asin sa mga hidaleng ipinagtatarao su mga baraha. Sa mga hidaleng ito naghahakay su makauugay na kahilom asin nawawaran nin pagsarig. Kan aga mansanang ito nagtotoklos siring sa gabos na aldaw dapit sa mga pagliwat nin destine, suspension nin mga empleo, deportation asin pagtao nin mga karahayan asin iba asin dai pa nadodotdot an dakulang bagay na minapukaw nin dakulang kaosyosohan, su hagad kan mga nagaaradal na kapahintogotan sa paglalang nin sarong Sanghiran nin Kastila. Naglalakawlakaw sa magibong na sogod asin masanggayang nakikipag-olayolay minsan sa hababang tingog nakikita si Don Custodio, sarong halangkaw na empleado, asin sarong fraile na doko su payo baga may pinagiisip o baga may kasingpilan sa boot; si Padre Fernandez an pagngaran. Sa sarong kataid na lalamban nagruruluwas an tanog nin mga nagsisirintokan na mga bola, mga ngisi, mga ngarakngak, sa mga ini su tingog ni Simoun mamara asin malagong; su joyero asin si Ben Zayb nagkakawat nin billar. Panale sanang tominindog si Padre Camorra. “!Sumugal logod si Cristo, punales!” an saiyang hagayhay na kanayon tapokan su natatada pa saiyang baraha sa payo ni Padre Irene; “.'punales! segurado na kuta su posta kun bakong su paninikmol, asin nadaog kami sa hogalin! IPunales, sumugal si Cristo!” Asin angot na marhay, isinaysay sa gabos na itoon sa bidang su pangyari, orog na ngani duman sa tolong naglalakaw-lakaw na garo bagang ibinibilang na mga hokom an mga ito. Nagsusugal su General, sya su katumang, si Padre Irene igwa nang baraha; iinarastre nya<noinclude></noinclude> gj90w9v65enhlizcakg61sd4bfepzl1 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/94 250 1219 5404 5403 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5403 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>89</center></noinclude> kan espada asin puñales! daing kamugtakan su sugal ni Padre Irene, dai ikinapanugal su daing data. !Sumugal si Cristo! An akí kan saiyang iná dai napadumán sa pagpabat-ak nin basang kan saiyang payo asin magsáyang kan saiyang kuwarta. “Naghohoná gayod an nónoy,” an sabi pa nanamumulang marhay, “na kamangmangan lamang an paggana ko kaiyán. !Laen pang su sakong mga indio nagpopoón nang magtáwad...” Asin nag-aagrotong asin dai naghimaté kan mga pagiiktad ni Padre Irene na boot magsaysay na pinaghohorohapros su ngodoy sa pagtagó kan saiyang pinong hoyom, napadumán sa bidang kan billar. “Padre Fernández, boot kang tumukaw?” naghapot si Padre Sibyla. “Maluyahon akong tresellista!” an simbag kan fraile na naghohorathórat. “Kun siring, padigdihon si Simoun,” olay kan General; “!eh, Simoun, eh, mister! Muya kang sumarong partida?” “Anohon su mga hamo na ginaramit sa pangayam?” naghapot su kahilom na inorawa su pagtonong. Dominungaw si Simoun. “Muya kang sumalihid ki Padre Camorra, Ginoong Simbad?” an hapot ni Padre Irene; “mga brillante an saimong ibubugtak sa lugar kan mga fichas.” “Dai ako nin anó man na kaolangan,” an simbag ni Simoun na rominani asin pinalpag su tisa na nakadigta kan saiyang kamot; “asin kamo, anong saindong ibubugtak?” “Anong samong ibubugtak?” an simbag ni Padre Sibyla. “An General mabugtak kan saiyang muya, alágad kami, mga religiose, mga padi. . .” “Bah!” an ágaw ni Simoun na may kaibang pasuli; “ika asin si Padre Irene magbábáyad nin mga gawe nin pagkamoot, mga pamibi, mga kabanalanan, eh?” “Aram mo na an mga kabanalan na mangyáring ipagkaigwa nin saró,” an pangatanosan na bulanos ni Padre Sibyla, “bakong siring kan mga bulawan na ikakapagpalispalis sa kamot ki may kamot, ipabakal asin ipabákal uli... nasa bágay, mga huwat (177) na kaaranib kan dai-tibáad...” “Mamumuya ako, kun siring na bayadan ako nindo nin ngimot,” an maogmang simbag ni Simoun; “ika,<noinclude></noinclude> 8ajnau4azw0af2s7pm5c36my8crgoc6 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/95 250 1220 5407 5406 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5406 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>90</center></noinclude>Padre Sibyla, sa lugar na magbayad sako nin limang tantos sumabi sakuya, halimbawa baga: ‘tinalikondan ko sa laog nin limang aldaw an kadukhaan, an kapakumbabaan, an pagkuyog.. ! ika, Padre Irene: tinatalikondan ko an pagkabini, an pagkamasamwang asin iba pa.’ Nakikita nindo na diit na bagay asin tinataohan ko kamo kan sakong mga brillante!” “!Pambihira nanggad na tawo an Simoun na ini, kun ano-anong naiisipan!” an sabi ni Padre Irene na nagngingisi. “Asin ini” an padagos ni Simoun na dinoonan na bulanos sa abaga an Safyang Kahalangkawan, “ini mabayad sako nin limang tantos, sarong vale nin limang aldaw na pagkabilanggo; sard sana, limang bulan; sarong sikmol, sarong blankong orden de deportacion; sarong bola... sabihon nyato sarong madaleng ejecucion kan Guardia Civil alintanang dinadara an sakong tawo sa manbinorobanwaan asin iba pa.” Pambihira an inaaalok. Nagpangrarani su tolong nagraralakawlakaw. “Alagad, Ginoong Simoun,” naghapot su halangkaw na empleado, “anong makokoa mo na magkamit nin sa ngoso lamang na mga kabanalan, asin mga kabuhayan asin mga pagtapok patin mga madaleng mga ejecucion?” “!Tara dakol! Naiingol na ako sa pagdangog nin pagtaram dapit sa mga kabanalan asin muya kong magkakaramtan iyan gabos, gabos na uya sa kinaban ilaog gabos sa sarong saco tanganing itapok sa dagat, minsan pa mangaipo mo akong gumamit kan gabos kong mga brillante bilang lastre. . .” “!Ano daw bayang capricho!” an hagayhay ni Padre Irene na nagngingisi; “asin and an dapit sa mga pagtatapok asin mga madaleng ejecucion?” “Sa paglinig sa bansa asin pohoon an maraot na banhi.. .” “Vamos! sagkod ngunyan angot ka pang marhay sa mga tulisan asin magingat ka ta mangyari kutang hinagadan ka nin halangkaw na balukat o sinakmit su gabos mong mga alahas. Tawo, dai ka sukat maging bihang!” Nagosipon si Simoun na binagat sya nin sarong pangkat nin mga tulisan na, pakapagabiabihi saiya sa laog nin sarong aldaw pinabayaan syang magpadagos<noinclude></noinclude> ffbgrzrvi0hsc2drk8qs6yvqikimxg5 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/96 250 1221 5410 5409 2024-10-15T15:54:08Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5409 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>91</center></noinclude>kan saiyang lakaw na daing ibang hinagad na balukat kun di su duwa nyang mga marayrahay na mga revolver na Smith asin su duwang caja nin mga bala na saiyang daradara. Nagsabi na ipinamahala saiya kan mga tulisan an dakol na mga patogon sa saiyang Kahalangkawan, an Capitan General. Asin huli kaini asin dahel ta nagbareta si Simoun na su mga tulisan sangkap na gayo nin mga escopeta, mga badil asin mga revolver, asin laban sa siring na mga tawo sard katawo minsan and kasangkap nin hamo dai makakapangalasag. An Saiyang Kahalangkawan tanganing malikayan ngapit sa panahon na an mga tulisan magkaigwa nin mga hamo, madikta nin bagong pagboot mapadapit sa mga pistolang de salon. “!Katumang, katumang!” an panunuhay ni Simoun; “oho sa sakuya an mga tulisan iyo an mga tawong orog karahayan an dangog sa kaporoan; iyo lamang an mga nagkakamit kan saindang bagas siring sa magkakanigo. . . Naghohona kamo na kun ako naholog sa mga kamot nin. . . vamos! saimo halimbawa, pabayaan mo daw akong makadulag na dai ako koahan minsan kabanga na lamang kan sakong mga alahas?” Si Don Custodio makikipagpasuhay kuta: an Simoun na ito sarong hambugerong mulatong americano na minapalabilabi sa saiyang pagkakatood sa Capitan General sa pagologolog ki Padre Irene. Totoo ngani na dai man sya bubuhian ni Padre Irene sa siring kadikit na bagay. “Oho an karatan,” an padagos ni Simoun, “bakong huli ta igwa nin mga tulisan sa mga bolod asin sa mga kaalangalangan; an karatan nasa mga tulisan sa mga banwaan asin sa mga lungsod. . .” “Siring baga saimo,” nagdugang na nagngingisi su canonigo. “Oho, siring sakuya, siring satuya, magi kitang tapat,digdi daing nagdadangog satong indio,” an padagos kan joyero; “an maraot iyo ta kita gabos bakong mga ipinahayag na mga tulisan; kun mangyari iyan asin magontok kita sa kakadlaganan, sa aldaw na iyan ligtas an bansa, sa aldaw na iyan masirang an sarong bagong gabungan na mamahala kan saiyang sadiri mansana. . . asin an Saiyang Kahalangkawan matiwasay kun siring na makakapagsugal kan tresillo na dai kaipuhan syang ribarawon kan kahilom. . ."<noinclude></noinclude> gcnmkpvcel8jps69ib7086w5agbt01i Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/97 250 1222 5414 5413 2024-10-15T15:54:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5413 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>92</center></noinclude>Su kahilom nagháhakay kan hidaleng ito na hinonat si: magibong na takyag sa ibábaw kan payo asin inonat su mga nagsasalbidan na mga tabay siring sa mangyáring mahimo sa sirong kan mesita. Pagkakita saiya nagpang-orólok su gabos. Boot potolon kan Saiyang Kahalangkawan su lakaw kan orolay asin pagkaaponi sainda nin mga baraha nagsabing seryo asin masanggaya: “Esés, esés! igo na an mga soba asin káwat; magtoklos kita, magtoklos nin maigot ta may kabanga pa kitang horas bago magpamahaw. Dakol na dedespatsaron na mga asunto?” Nangataman su gabós. Sa aldaw na ito paglalabanan an mapadapit sa pagtokdó nin kastilá kun kaya nagkapira nang aldaw na iritoon si Padre Sibyla asin si Padre Irene. Natatalastas na an énot, bilang Vice Rector, sólang sa mokna asin ikaduwa nangangátig kaito asin an saiyang mga pinaghihinguha manongod man sa señora condesa. “Anó, anó?” naghapot su Saiyang Kahalangkawan na dai na nakakatios. “Su kostiyon dapit sa hahamo di kalon,” an olit kan kahilom na may pinopoot na sarong hakay. “Ipinangangalad!” “Ipagpatawad mo, sakuyang General,” an sabing gayo kan halangkaw na empleado; “itotógot sakuyá kan Saimong Kahalangkawan na paromdomón taka na an paggamit kan mga badil na de salon togot sa gabós na bansa sa kinaban. . .” Kominirogkirog su General. “Dai kita nagaárog sa arin pa man na bansá sa ki­ naban,” an alang na saiyang pagmasid na tataramon. Sa táhaw kan Saiyang Kahalangkawan asin kan ha­ langkaw na empleado sa giráray igwa nin pagkakalaen nin ganan asin igó nang an sa huri magpaháyag nin bilang pagmasid na tataramon tagñaning an énot (178) mangotiil na gayo. Nagtantan namán nin ibang dalan su halangkaw na empleado. “An mga badil na de sálón makakáraot lámang sa mga kinó asin sa mga manok,” an sabi; “masabi sinda na. . .” “Anó kita mga manok?” an padagos kan General na kominirogkirog; “asin anó sakó? Ipinahiling ko an<noinclude></noinclude> nww1roz61737nxi5dhm7ksxyey4lng7 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/98 250 1223 5417 5416 2024-10-15T15:54:09Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5416 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>93</center></noinclude>mga katibayan na ako bako.” “Alagad may sarong bagay,” an saligbaton kan kahilom; “igwa nang apat na bulan, kan ipangalad an paggamit nin mga hamo, pinangakoan na gayo su mga importadores na mga daple na itotogot an mga de salon.” Kominorondot su Saiyang Kahalangkawan. “Alagad mahuhusay an bagay na iyan,” an sabi ni Simoun. “Paano?” “Masipag na gayo. An mga hamong de salon haros gabos anom na milimetro an calibre, maliban sa mga yaon sa sad-an. Itinotogot an pagpabakal kaito sanang mga dai nin anom na milimetrong calibre!” Gabos naogma kan naisipan ni Simoun, maliban sa halangkaw na empleado na homininghing ki Padre Fernandez na ito bakong igot sa boot asin dai man ito pinagaapod na paggobierno. “Su maestro sa Tiani,” an padagos kan kahilom na may pigbubuklit na nagkapirang mga papel, “naghahagad na taohan sya nin lalong marhay na togdokan ...” “Ano pang togdokan kun igwa syang camarin na saiya sana?” an agaw na tataramon ni Padre Camorra na ominagap lingaw na su tresillo. “Sabi nahaklasan atop,” an simbag kan kahilom, “asin huli ta nagbakal sya nin mga mapa asin mga cuadro sa rogaring nyang bolsa, dai nya ikakataya iyan sa maraot na panahon...” “Alagad dai ako labot kaiyan,” an sabi kan Saiyang Kahalangkawan; “paduman sya sa Director de Administration, sa Gobernador kan lalawigan o sa Nuncio .. ” “An sasabihon ko saimo,” an sabi ni Padre Camorra, “iyo na an moro-maestrong ini sarong deskontentong poropilibustero; honahonaon nindo na nagpapabantog an herejeng iyan na nalalapa an ilinolobong nin solemne siring mansana kan bakong solemne! Sarong aldaw sasagpokon ko sya!” Asin ginogogom ni Padre Camorra su saiyang kamaoo. “Asin sa katotoohan,” an pahayag ni Padre Sibyla na baga si Padre Irene sana an kinakaolay; “an boot magtokdo, minatokdo sa gabos na lugar, sa luwas; “si Socrates nagtotokdo kaito sa mga plazas publicas, si Plato sa mga tatamnan ni Academo, asin si Cristo sa mga<noinclude></noinclude> a4qcm0jxkce4c1nsn9p2wtf9t9vop69 Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/99 250 1224 5420 5419 2024-10-15T15:54:09Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5419 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] <center>94</center></noinclude>bolod asin mga danaw.” “May nagkakapirang sombong sakuya laban sa maestrong ini,” an sabi kan Saiyang Kahalangkawan na nagpahinilingan kan si Simoun; “sa paghona ko an marahay suspenderon sya.” “!Suspendido!” an olit kan kahilom. Ikinakolog kan boot kan halangkaw na empleado su palad kan makauugay na ito na naghahagad nin tabang suspension an nanapolan asin boot na gomibo saiya nin sarong bagay. “An cierto,” nagpadamgo nin may kaibang katakutan, “na an pagtokdo daing gayo pinangangataman ...” “Nagboot na ako nin darakulang halaga na ibabakal nin mga materiales,” an maabhaw na sabi kan Saiyang Kahalangkawan na garo bagang boot nyang ipasabot na: “ginibo ko an labis sa magkakanigo!” “Alagad huli ta nagkukulang nin tamang mga local, masasayang an mga bakalon na mga materiales.. ” “Bakong gabos mahihimo sa sararoan sana,” an saligbaton na laghod kan Saiyang Kahalangkawan; “sala an gibo kan mga maestro digdi sa paghagad nin mga gadung kun an mga sa Peninsula nagkakagaradan sa gotom. Kaniguan na kapalabilabihan an pagkamuyang maging orog pa karahay kan sa Inang Banwaan!” “Filibusterismo.” “!Enot sa gabos an Bansa! enot sa gabos kita mga kastila!” an dugang ni Ben Zayb na naglalaad su mata nin pagkamakibanwaan asin pominulapula kan makamangno na sya na sanang saro. “Sa masoned,” an panapus na tataramon kan General, “an gabos na magsombong sususpenderon.” “Kun akoon an sakong mokna,” nangahas na magsabi si Don Custodio na baga nakikipagolay sa saiyang sadiri. “Mapadapit sa mga gadung kan mga paadalan?” “Masipag, mahihimo asin tikis siring sa gabos kong mga mokna, mga gikan sa halawig na kinabatiran asin sa pakamidbid sa bansa. An mga banwaan magkakaigwa nin mga paadalan na dai magastohan minsan sikapat an pamahalaan.” “Talastas na gayo,” an may pagtuyatuyang simbag kan kahilom; “pinipirit an mga banwaan na patirindogon an mga iyan sa saindang gasto.” Nagpang-orolok su gabos.<noinclude></noinclude> 8in8dqjdxf3pt9utagldipgii2wuz1l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/1 250 1225 5424 5423 2024-10-15T15:54:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5423 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center><b><font size="6">HARE SA SAKÓ</center> <center><b><font size="6">PAGDOOT</center> <center><font size="3">''(Noli Me Tángere)''</center> <br /> <center><font size="3">ni</center> <center><b><font size="5">JOSÉ RIZAL</center><noinclude></noinclude> lnfm7jvirjweoz16bfmrfrd104vqfd6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/10 250 1226 5426 5425 2024-10-15T15:54:09Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5425 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><noinclude></noinclude> 81vwbh39p2rzylyd9g3477krkmrl9eg Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/100 250 1227 5432 5431 2024-10-15T15:54:09Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5431 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|90}} “Ngunyan na dai sya, mapapagolayan ta nanggad an bagay na ini siring sa magkakanigó. Si Doray, minsan ngani may pagkaoroanitera,sarong marhay na catélica, asin dai ako oyon na haleon sa pusó an pagtubod: sarong pagtubod na dalisay asin masipag, napapalaén sa labislabis na pagtubod, siring kan laad, sa aso, siring kan togtog, sa kaparalyakan: an mga kulapós an isip siring kan mga bongog nagkakarilibong kaiyan. Sa satong pagiriba makakasabi kita na an pagtubod sa Purgatorio, marhay, banal asin tama sa pagisip; nagpapadagos kan pagkaborogkos kan mga gadan na asin kan mga buhay pa, asin minásadol nin orog kadalisay na pagkabúhay. An karatan nasa kapalatilabihan naginigibo huli kaiyan. “Ngunyan hilingón ta kun paanong an bagay na ini nakabalyo sa catolicismo na dai man iyan sa Biblia, dai man ngani sa mga Santos Evangelios. Dai lamang kaini nakasambit si Moisés, minsán si Jesucristo, asin dai igó an iyoiyong guhit na sinambit ninda halé sa libro kan mga Macabeos, saró pa, an libro na ini ipinahayag na kan concilio nin Laodicea na apocrifo (181), asin dangan na sana ogaring inakó kan Santa Iglesia Catélica. Sa religion pagana dai man nin nakakaagid sa Purgatorio. An parating sinasambit na sintrat ni Virgilio iyo an ''Aloe panduntur inanes'' (182), nakatao ki San Gregorio el Grande nin dahelán sa pakapagsabi dapit sa mga nalalamós na mga kalag, asin pinadakulá ni Dante sa saiyang ''Divina Comedia'', dai magiging gikanan kan pagtubod na iniho. Maging su mga bramanes, maging su mga budhistas, maging su mga egipcios, na mga nagtao sa Grecia asin sa Roma kan saindang Capitolio asin kan saindang Averno (188), marayó man nin nakakaagid sa siring na bagay. Dai ko sinásambit an mga katinubdan kan mga banwaan sa gamping amihanan kan Europa: an mga ini, mga katinubdan nin mga matilalaban, mga tagapagawit asin mga paraayam, alagad bakong sa mga filosofo, minsán ngani iniingatan pa ninda an saindang mga tindtubod asin mga rito, na pinagsacristiano, alagad dai nagpakaiba sa saindang mga hukbo sa pagsalakay sa Roma, dai man nagpakatikaw sa Capitolio: mga katinubdan nin alisabo na minapirawas huli kan tala-init sa luntokan.—Tara, su mga cristiano kan’ mga énot na mga sandbahad (184) dai nangagtubod sa Purgatorio: nagkakagaradan dara<noinclude></noinclude> f4ofo8e189ov5fcu7j6vm66puuue00m Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/101 250 1228 5437 5436 2024-10-15T15:54:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5436 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>91</center> an magayagáyang pagsárig na dai pira makikita nindang bulanos an Mahal na Dios. An mga énot na mga Padres de la Iglesia na garong nagpakasambit kainiho, iyo si San Clemente de Alejandría, si Orígenes asin si San Irineo, sakalé, nagkaralasigan (185) kan religíón zarathustriana, na lataw kaidtong panahón asin lakop sa bílog na Sirangan, tara, parati kaming makabasa nin mga pagsosólang sa orientalismo ni Orígenes. An pagkaigwa nin Purgatorio pinatutunayan ni San Irineo huli sa pangyari na si Jesucristo nagdánay nin tolong aldaw sa kairaromi nin dagá, tolong aldaw sa Purgatorio, digdi sinásalom nya na lambang kalag súkat magdánay dumán sagkod sa pagkabúhay liwat kan mga hawak, minsan nganí sa bágay na ini garong sinósudyá sya kan Hodie mecum eris in Paradiso (186). Nagsabi man si San Agustin dapit sa Purgatorio, alagad, kun dai nya pinatutunayan an pagkaigwa kaiyán, dai man nya ibinibílang na sarong bágay na dai sa pangyarí, ipinamugtak nya na duman sa ikaduwang-búhay mangyayáring mapadagos an mga padusa na kinakamtan ta digdi huli kan satong mga kasalan.” “!Sawá man si San Agustin!” an hagayhay ni Don Filipo; “dai pa namumungayahan kan satong mga tinitíos digdi muya pa giráray na magkaigwa nin kadagosan an mga iyán!" “Tara siring an lakaw kan bágay na ini: su iba minátubod asin su iba man dai. Alágad minsán ngani inakó na ni San Gregorio sa saíyang de quibusdam lévibus culpis esse ante judicium purgatorius ignis credendum est (187), dai nin mahusay dapit sa síring na pagtubod sagkod kan taón 1439, kun sa pagkasayod pakalihis nin walong (8) sangbahad, kan ipaháyag kan Concilio de Florencia na sikat magkaigwa nin kalayong maglinig kan mga kalag kan mga nagagadan sa pagkamoot sa Dios, alágad dai pa sinda nakakapagbayad sa pagkamatanos nin Dios. Kahurihurihi su Concilio Tridentino, kan panahon ni Pio IV, kan taón 1563, sa sesión XXV nagtao kan decreto dapit sa Purgatorio na síring an kapinonan: Cum catholica ecclesia Spiritu Sancto edocta, (188) etc. saén nagsasabi na an mga tábang kan mga nabubuhay pa, an mga pamibí, an mga limós asin iba pang mga mabansay na gawé, iyo an orog na mga paagi na mapapakinabangan na gayo sa pagligtas sa mga kalag, minsan nganí pinangingibábaw sa gabós<noinclude></noinclude> q3gxl3mjoin2yvvqw60ewp4bht3q3d2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/102 250 1229 5441 5440 2024-10-15T15:54:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5440 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>92 an átang tang kan mahal na Misa. Alagad an mga protes- tante dai nagtutubod kainiho, siring man an mga Padres griegos, tara, naghihidaw sinda nin tugsaran na ano man sa Banal na Kasuratan, asin sabi ninda an talaan sa pagkaigwa okun dai nin kalungdan natatapus sa pagkagadan, asin ta an Quodcumque ligaveris in terra (189) dai nangangahologan na usque in purga- torium, ete.; (190) alagad, masisimbag ini na mantang an Purgatorio nasa kalungdan kan daga, namumugtak na talaga sa irarom kan kapangyarihan ni San Pedro. Aldgad dai ako makakatapus kun kaipuhan na sabihon ko an gabos na sinabi dapat kaining bagay. Sarong al- daw kun boot nindong pag-orolayan ta iniho, paduman kamo sa sakong harong asin duman bubukahon nyato an dakol na mga libro asin hiwas asin matuninong nya- tong pag-oorolayan an siring na bagay. Ngunyan, mag- padram na ako: inda daw kun ngata ta ngunyan na banggi an paghab-on itinotugot kan kabanalan nin pag- kacristiano—Kamong mga may kapangyarihan pina- babayaan nindo iyan,—asin nahahandal ako kan sakong mga libro. Kun habonon sakuyaé an mga iyan tanganing basahon, papabayaan ko, alagad batid kong bulanos na dakol an mga boot somolo kaiyan sa paggibo sakuya nin gawé nin pagkatigay, asin an siring na pagkatigay na magkakanigo sa califa na si Omar, makangingirhat. Huli kan mga librong ini an iba naniniwala na ako saro nang condenado...” “Alagad sa sakong pagluba minatubod ka sa pag- kacondenar?” an nakahoyom na hapot ni Doray na to- minambaraé may darang panay na may mga aralang na langkoy na pinagluluwasan nin madarat na aso asin ma- raot na alimyo. “!Inda sana, sefiora, kun anong gibohon sako nin Mahal na Dios:” suminimbag si gurang Tasio na garong igwang iniisip. “Kun ako maghingagdan, daing takot na ipapamahala ko sa Mahal na Dios an sakong sadiri; gibohon sakuya kun ano an Saiyang muya. Alagad igdi ako nin naisipan.” “Asin ano an naisipan mong iyan?” “Kun daing ibang magpapakaligtas kundi an mga catolico lamang, asin sa mga ini lima (5) sa lambang sanggatos (100), siring sa sabi nin dakol na mga cura, asin an sarong ceaeaneclane (1/10) kabtang kan mga tawo sa ibabaw nin daga binibilog nin mga catolico,<noinclude></noinclude> tpjxqg4t38ti656gehjbr31at1mfwfx Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/103 250 1230 5446 5445 2024-10-15T15:54:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5445 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>93</center></noinclude>kun maniwalá kita sa mga estadistas, an kaluluwasdn iyo na pakatapus na mapahamak magkagtirang man an riboribong mga tawo sa laog nin daing kabilangdn na mga sangbahad bago dumatong sa kinaban an Paratu- bos, pakatapus na an sarong aki nin Dios magadan huli satuyaé, ngunyan lima sana an makakaligtas sa lam- bang sangribo may duwang gatós? Oh! hayag na dai! marhay pang sumabi ako asin tumobod na siring ki Job: <i>Hihigpitan mo ddéw an ipinapdlid na dahon asin an alang na barokábok?</i> !Dai! an siring na kapahama- kan dai sa pangyari, sarong panarangin, dai, dai!...” “Arin an muya mo? an Sandagan (191) okun an Diosnon na Kalinigan...” “!Oh!, Alagad dai pang paglalang Aram na kan dios- non na Sandagan asin Kalinigan an mangyayari ngapit!”’ nangingibigkibig asin tuminindog na suminimbag su magurang. “An paglalang, an tawo, bakong kakula- ngan, dai kaipuhan, kaya dai stikat linalang kan Dios na iniho, dai. Kun sa paghanap kan kagayagayahan nin saro, kaipuhan an panahén na daing katapusan an ginatos na mga tawo, asin gabos huli sa pinagmanang mga pakalapas asin sa halipot lamang na hidalé. !Dai! Kun talagang siring, tooka an aki mong natotorog; kun an siring na paniwala bakong paglanghad sa Dios na iyo an Orog Kadakilang Karahayan, kun siring itong Moloc na fenicio na an ipinagbubihay mga tawong inaratang asin dugo nin mga dai pang pagalamaam, asin sa laog kan tulak kaini nagrarabaraba su mga aking pinirit agawon sa pagkatangol kan saindang mga ina, an dios na ining makidugé, an makangingir- hat na pagkadios na iydn, saiyang kataid baga sarong maluyang daraga, sarong kaugay nin boot, ina kan Kasangtawohan.” Asin tagob nin kangirhatan, su harong binayaan kan rongaw o kan filésofo asin dominalagan sa lansangan na dai binale su oran asin su kadikloman. Sarong makangingirhat na kikilat na may kasabay na katakottakot na dagoldol na nagwardas sa angkas nin makagagadan na mga silyab, nakabangraw sa gurang na, gawgaw su magibong na kamot sa langit, nagku- kurahaw: “!Nagpapahadyag ka! dram ko na bakó kang maba- ngis, batid ko na Ika sana an sikat kong apodén nin ‘An Marahayon!’”<noinclude></noinclude> n3f4zabagrxn9iwg7jsfne0wzdm23eg Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/104 250 1231 5454 5453 2024-10-15T15:54:10Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5453 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|94}} <center>XV<br> ''AN MGA SACRISTAN''</center> Namarakpatak su dagoldol sa haralipot na pagoroltan, na nagpapakinorokarabayo, asin an lambang sarong dalogdog pinangengenotan nin makanginirhat na hinaláshalás kan kikílat: sinabi gayod na isinúrat nin Dios sa saiyang ngaran nin solo asin ta nangingibigkibig su kalangitan huli sa takot. Makosogon su doros na mamondong nagsasagiwisiw, mandiitmandiit minaliwat nin liyab. Malipungaw su plegaria kan mga batingaw na idindadaging nin sarong tingog na pano nin pagkatakot, asin sa halipot na pagultanan na itinotonong kan mga bahatan (192) na mga burutas, sarong malipungaw na tanog, na baga hinanakit, malipungaw na nagsisiloksigok. Sa ikaduwang tingkat (193) kan campanario itoon su duwang aking lalaki na saiyang nakita na nakikipag-ulay sa filosofo. Su ngohod, na darakula su mata asin mga maitom, ipinag-iikit su saiyang lawas sa hawak kan saiyang tigang, na nakakaagid saiya an panglawog maliban lamang sa pangmata na lalong hararom asin lalong madahom su pamandokon. Magkasi sa dukha su saindang panggubingan, anas na may mga sinursihan asin magkasi lakop nin mga tagabang. Su duwa nagtutukaw sa kapotol na kahoy, lambang saro may pisi sa kamot na an puro napapara sa itaas sa ikatolong tingkat, sa tahaw nin kadikloman. Inabot sinda kan uran na garong ipinagbuboksal kan doros asin iniigo su naglalaad na kandila na napapatindog sa sarong dakulang gapo na ginagamit kun Viernes Santo sa pagarog kan tanog kan dalogdog sa pagpaligidligid kaito sa coro. “!Botonga an saimong pisi, Crispin!” an sabi kan matua sa saiyang ngohod. Kominulambitay ini asin nadangog sa itaas an sarong maluyang inagagha (194) na pinara tolos mansana nin sarong dagoldol na pinadakol nin riboribong aniningal. “!Ah! kun itoon kita ngunyan sa harong, sa kaibahan ni nanay!” ominagagha su saday na hiniling su saiyang tugang; “duman dai ako matatakot.” Dai nagsimbag su matua; pinaghilinghiling su pagbolos kan kandilang tunaw asin garong nariribaraw. “!Duman dai nin minasabi sakuyá na ako naghábon!”<noinclude></noinclude> ijvj5ete20el9904ivsf9ojvf8pfesp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/105 250 1232 5458 5457 2024-10-15T15:54:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5457 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>95 an dugang na tataramon ni Crispin; “dai. mamumuya si nanay! Kun makaaram na kinolog ako. . Ihinarayo kan matua sa laad su saiyang paghiling, itinongkahal su payo, makosog na kinagat su dakulang pisi na kanayon rinogya, asin nadangog an sarong ma- daging na hinagong. “Sa giraray mabubuhay kitang siring, tugang ko?” nagpadagos nin pagtaram si Crispin. “!Muya kong humélang ako duman sa harong sa aga, boot kong mag- kaigwa ako nin sarong halawig na hélang tanganing dapoton ako ni nanay asin dai ako pabalikon sa con- vento! Sa bagay na ini, dai ako maaapod na mataban (195), dai man ako mahihimong kolongon! Asin ika man, tugang ko, sukat na homélang ka. man sa sakong kaibahan.” “!Dai!” an simbag. kan matua; “magkakagaradan kita gabos; si nanay sa kahorasaan asin kita sa kagoto- man.’ Dai nagsimbag si Crispin. “Gurano an nasalod mo ngunyan na bulan?" naghapot sya pagkaabanaban. “Duwang (2) pisos, pinapagbayad ako nin tolong multa.” “Bayadi an pinagsasabi nindang hinabon ko, sa siring na bagay dai kita papodon: na mga kamot-kamotan, ba- yadi iyan, tugang ko!” “Boa ka, Crispin? Daing makakaon si nanay, sabi kan sacristén mayor duwang (2) onza (196) an sai- mong hinabas, asin an duwang (2) onza katimbang nin tolong polo may duwang (P32.00) pisos.” Su saday nagbilang sa‘saiyang mga moro nin. sagkod sa tolong polo may duwa (382). “!Anom (6) na kamot asin duwang: (2) moro! asin lambang moro pisos,” an sinabi pakapagisipisip.: “Asin pirang bilog sa lambang pisos”? “Sanggatos may anom-na /pol6” (160). “!Sanggatos may anom na polong (160) bilog! M a- kasanggatos may anom na polo kadakol sa sarong. (1) bilog? Nanay ko, pirang bilog! Dai iyan mabibilang nin siisay man sa laog nin tolong (3) aldaw... asin maka- kabakal nin chinelas sa bitis, asin kalo sa payo kun mai- nit, asin payong na dakula-kun naguuran asin kakanon asin mga gubing nindo kasi nanay asin. Nagisipisip si Crispin.<noinclude></noinclude> p36gu9ecxxdfjjt82jgfijd3vzr710g Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/106 250 1233 5463 5462 2024-10-15T15:54:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5462 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>96 “!Ngunyan ikinamomondó ko an dai ko paghabon!” “!Crispin!” sinagwé sya kan saíyang túgang. “!Hare kadágit! Sabi kan cura gagadanon ako kun dai makatunga su kuwarta; kun hinabon ko, mapapa- tunga ko... asin kun magadán ako, igwa lámang nin gúbing ika asin si nánay! !Marhay pang hinabon ko!” Dai kominaalo su matúa asin tinotó su saíyang pisí. Dangan suminimbag na naghahagayhay: “!An nahahandalan ko kun dagitan ka ni nánay kun makaáram!” “Inaakalá mo?” an may pagtakang hapot kan saday. “Sabihon mong kinolog akong marhay, ipapahiling ko an sakong mga lábod asin an paraknit kong bolsa; !Dai akong iba kundi sarong bílog na itinao sakó kan Pasco, asin kinoa sakó kan cura kasoodmá. Dai ako na- kakita nin orog karahay na bilog. !Dai mátubod si ná- nay, dai sya maniniwalá!” “Kun sumabi su cura...” Hominibí si Crispin, sa malúhay na tingog nagsabi kadungan an mga siniloksigok. “Kun síring, ika sana an omolí, habó akong magolí; sabihi si nánay na may kamatean ako; habó akong mag-olí.“ “Hare paghibí, Crispin!” an sabi kan matúa. “Dai maniniwalá si nánay; dai ka maghibí; sabi ni gurang Tasio pighahalat kita nin sarong managom na pamang- gi Itinongkahal ni Crispin su saiyang payo asin hiniling su saíyang tugang. “!Sarong marayráhay na pamanggi! Dai pa ako nag- kaon: habé ninda akong pakakanon sagkod na dai maka- tunga su duwang (2) onza... Alágad kun maniwalá si nánay? Sabihan mo syang nagpttik su sacristan ma- yor, siring man su cura na naniwala saiya, na sinda gabés nagpupútik: na sabi ninda kita mga mahabon ta marupit an satúyang amá na...” Alagad ominutwal an sarong payo halé sa iraárom kan hagyanan pasíring sa nangongorog na tingkat, asin, síring kan ki Medusa, su tataramon nawara sa ngosó kan akí huli kan payong ini. Saró itong payong mati- labá, maníwang, haralabá asin maitom su buhók; huli sa mga bughaw na salming sa mata, nahílom su saiyang pagkabutá sa ibong. Iyo ito su sacristán mayor na paráting tumunga, daing ribok, daing paisi.<noinclude></noinclude> djnvncx7zdwztwr0ksxgpn1aigf9vuj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/107 250 1234 5480 5479 2024-10-15T15:54:11Z MF-Warburg 6 16 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5479 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>97</center> Nangrílipot su magtúgang. “!Ika, Basilio, minomultahán ko nin duwang (2) sikápat (197), ta bakong torongo su saimong pagbagting!” an sabi sa sarong malagong na tingog na garong daing mga panígong mga dolos (198). “Asin ika, Crispin, mawalat ka ngunian na banggi sagkod na dai makatunga su saimong hinab-on.” Hiniling ni Crispin su saiyang tugang na garo bagang mapasorog. “Tinogotan na kami... pighahalat kami ni nanay ngunyan na ika-walong horas,” an may pagkatakot na tataramon ni Basilio sa hababang tingog. “Dai ka man mapuli sa ikawalong horas, sagkod sa ikasampolong horas!” “Alagad dai na po makakapaglakaw sa ikasiyam na horas asin harayo an samong harong.” “Asin muya kang magboot sakuya?” an may kaangotan na hapot kaitong tawo. Asin kinaptan sa takyag si Crispin ta boot niyang goyodon. “May saro na pong semana na dai mi nakikita an samuyang ina!” an pakimahérak ni Basilio na kinapotan su saiyang ngohod na garo bagang saiyang sosorogon. Sa sarong talapak kan sacristan mayor nakabutas su saiyang kamot asin ginoyod si Crispin, na nagpoon maghibi na nagpabayang mapukan sa salog alintangang nagsasabi sa saiyang tigang. “Hare ako pagbayae, gagadanon ako Alagad su sacristan, na daing pakimano saiya, ginoyod sya sa hagyanan pasiring sa ibaba, asin nawara sa kadikloman. Nawalat si Basilio na dai nakapagtaram minsan saro man lamang na kataga. Nadangog nya su linagabong kan saiyang ngohod sa mga tangga kan sadit na hagyan, sarong kinurahaw, nagkapirang talapak, dangan naginanay, dangan sa diit-diit napara itong mga makapupungaw na itong mga tingog. Dai naghangos su aki: tindog na naghihimaté, borolakog na gayo su mga mata asin gogom su magibong na kamot. “Noarin daw ako makakapag-arado nin sarong kabasan!”’ an ngorobngorob na saiyang taramon asin naghumaring lumusad. Pagabot sa coro nanghimateng marhay: madaleon na<noinclude></noinclude> hlwi122atnbula9it99gb7feefbyg8q Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/108 250 1235 5485 5484 2024-10-15T15:54:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5484 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>98</center> makaharayo su tingog kan saiyang tugang asin su kinurahaw na: !nanay! tugang! naparang padagos kan mapinto an sarong tata. Tinatakigan, ginaganot, ominodong nin kadikit, kinagat su saro nyang kamao tanganing mapara an sarong tingog na minahalé sa puso asin nangalagkalag sa korokadikloman kan simbahan. Duman naglalaad na maromarom su lampara sa lana (199) ; nasa tahaw su tumba; pirinto su mga tata asin may mga rejas su mga bintana. Panàleng suminakat sa sadit na hagyanan, ominagi sa ikaduwang tingkat na namumugtakan kan naglalaad na kandilà, suminakat sa ikatolong tingkat. Hinubad su gakod kan badajo, dangan malungsing huminilig, alagàd naglalàad su mata asin bakong huli kan mga luha. Nagpopoon nang magtonong su oran asin luhaylihay na nagliliwanag su kalangitan. Binotngol ni Basilio su pisi, iginakod sa sarong poro kan balustre kan barandilla, asin dai nakaromdom na hayopon su ilaw, hominoras sa tahaw kan kadikloman. Pakalipas nin nagkapirang minuto, may mga omina- niningal na mga tingog sa saro kan mga lansangan kan banwaan, asin may dominaging na duwang (2) potok; alagad dai nin naribarawan; asin nagbalik uli su dating kamoninongan. <center>XVI</center> <center>SI SISA</center> Madiklom su kabanggihon: toninong na nagtotororog su mga nageérok duman; matiwasay asin masinang (200) na nagkakaraturog su mga tawo na mga nagpakaromdom sa mga tawo na nagpakagiromdom sa mga nagtalikod na sa bihay na ini: tolong (8) kabtang kan rosario na may mga requiems, novena sa mga kalag, an saindang mga ipinangadyé; nagpadorokot sinda nin dakul na mga kandila na taro sa atibang nin mga si- nanglitan na ladawan. Su mga mayaman asin su mga may kaya nagorotob na kan saindang katongdan sa mga pinagkautangan ninda nin boot na nagpamana sainda nin mga dai tibaad; sa masunod na aldaw mahirinanyog sinda nin tolong misa na mimisahon nin lambang sarong<noinclude></noinclude> 6bgjbmfcyzmikud1cv619g5i7g5adn5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/109 250 1236 5489 5488 2024-10-15T15:54:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5488 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>99 padi, matarao sinda nin duwang pisos (P2.00) sa lam- bang sarong ipapamisa ninda, asin pakatapus mabakal sinda kan bula (201) nin mga gadan, na sangkap nin mga indulgencia. Makakasabi ako na an Justicia nin Dios bakong labilabi kamahigpit ki kan sa tawo (202). Alagad an dukha, an ipo, na pahanga nganing ma- katamo asin sa kapiritan makabagsak sa mga director- cillo, mga escribiente asin mga soldados, mga pacillo ta- nganing pabayaan syang mabihay na matiwasay, iyan dai matotorog sa katiwasayan na pinagsasabi kan mga tagapagawit sa palacio nin mga hadé, an mga mang- aawit na ini, sakalé, dai nagpakatantan kan hinorohap- rés kan ngaran na pagtios. Mamondé asin baga namo- mongnan an dukha. Kan bangging ito, nangadyé man sya nin kadikit, namibi sya nin makuri dara sa puso an mga sakit asin sa mata an mga luha. Mayé sya nin mga novena, dai tatao kan mga pamibing gotos, siring man kan mga versos, dai man nin pagaram kan mga oremus na tinogdas kan mga fraile huli sa mga daing rogaring na kaisipan; dai man sya nin pakasdbot kan mga ito. Nangangadyé sa tataramon kan saiyang mga pagtios; nagtatangis an saiyang kalag huli saiya asin huli man sa mga gadan na an saiyang karahayan iyo an pagka- moot kan mga ito. Su saiyang ngosé nakakapaghilwas nin mga pataratara, alagad an saiyang isip minakura- haw nin mga hinanakit asin minabuyagyag nin mga inagrangay. Mamongayahan (203) daw kamo, ika na nagomaw sa kadukhaan, asin kamo man, mga aninong pinasakitan kan masipag (204) na pamibi nin dukha na ipinamimibi sa atubangan nin sarong ladawan na bakong marhay na pagkalongat sa liwanag kan tim- sim okun, sakalé, nagmamawot kamo nin mga kandila sa atubangan nin mga Cristong nagdudurog6, nin mga Virgen na saradit an ngoso asin bubog an mga mata, an mga misa sa latin na baga makinang naghihilwas an padi? Asin ika, Katinubdan, na ibinabalangibog huli sa Kasangtawohan (205), nalingawan mo na an kasogoan na rangahon an pinasasakitan sa saiyang mga pagtios asin pahababaon an mga makapangyarihan sa saindang mga pagabhaw, daing ibang saimo ngunyan kundi mga kapanugaan sa mga mayaman, sa mga ma- kakabayad saimo?<noinclude></noinclude> 7ufqr1lhj99wiai1ldtt1bfksvwa1u0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/11 250 1237 5495 5494 2024-10-15T15:54:11Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5494 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>'''I'''<br> '''''SARONG KATIRIPUNAN'''''</center> Naghihinanapús su Octubre, kan si Don Santiago de los Santos, lalong midbid sa ngaran na Capitan Tiago, maganyaya nin sarong pamanggi, na, minsan kan hapon sanang ito ibinantulin laban sa saiyang dating kaugalean, iyo nang pinagoorolayan kan kagabsan sa Binondo, sa iba pang mga nayon asin sa Intramuros. Nababantog kaito na si Capitan Tiago sarong tawong orog kamasamwang, asin talastas na bulanos na an mga tata kan saiyang harong, siring man an saiyang bansa, dai pinipinto sa kiisay man, kun an katuyohan bakong sa pagpauswag nin karakal okun bakong huli sa sarong bago asin mapangahas na kaisipan. Siring sa dalagan nin kikilat, nakalakop su bareta sagkod na nakadatong sa namumugtakan kaitong mga tawo, na daing ibang higinghiging kundi an siring na mga pangyayari, mga tawong mga mainadimuhan, asin mga tawong harabo lamang na magkaoronat an kosog. An mga nabubthay na ini linalang nin Dios sa saiyang daing sokol na pagkamaugayon, asin ta padagos an saindang pagdakol sa Manila. Su iba nagharanap nin ipakikinang kan saindang mga zapatos, su iba man, mga botones asin mga corbata, alagad su. kagabsan napupurisaw sa kaiisip kun anong marhay na ipataratara ninda sa kagharong tanganing akalaon na sa saindang agwat (3) dating naghahade ang sarong dayupot na pagkakatood, okun baga man makatao nin sarong padahelanan kun ngata ta dai sinda nakadatong na Amay. An pamangging iniho ginibo sa sarong harong sa dalan nin Anloague (4), asin mantang dai mi nagigiromdoman an bilang kan harong na ito, lubos niyamong ilaladawan tanganing mamidbidan, kun, dai pa rinaratakan kan mga linog. Harayo sa samong isip na ipaolang ito kan kagsadiri huli ta duman an bagay na siring ugaleng pinamamahalaan nin Dios okun kan Katalagahan, na dakol an gibong pinangakoan sa samuyang Pamahalaan.<noinclude><center>1</center></noinclude> hmq7hri8h9szeg715xvvxkdekl0u4fk Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/110 250 1238 5499 5498 2024-10-15T15:54:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5498 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>100 An makautigay na balo nagpupuka sa kaibahan kan saiyang mga aki na tororog sa saiyang kataid; pinagi- sipisip nya an mga bula na saiyang babakalon huli sa ka- pahiringaloan kan saiyang magurang asin kan saiyang agom na gadan. “An pisos,” sabi, “an pisos nin mga pagkamoot sa sakong mga aki, sarong semana nin mga pagngisi asin mga kaogmahan, an sakong natimolan (206) sa laog nin sambulan, sarong bado kan sakong aki na nagdadaraga na... — Alagad kaipuhan na sigbohon mo an kalayong iniho,” an sabi kan tingog na nadangog nyang nagsermon; “kaipuhan na magpakasakit. !Oho! kaipuhan! Kun daing bayad dai ililigtas kan Simbahan an mga minamahal mong mega kalag: dai nagtatao nin mga bula na daing bayad. Kaipuhan na bomakal ka kan mga iyan, sa baldit (207) na matorog ka, magtoklos ka. Ipahiling ngona kan saimong aking daraga an sa- iyang kasosopgan; magayuno ka, ta mahal an langit!”’ An mga paghorophorop na iniho naglalakop sa kahi- wasan na minasiblag kan salog na nalalatagan nin sarong makumbabang higdaan, sa pagbo nabibitay an duyan na pinagtatabyonan kan omboy. An saiyang hinangos magian asin tiwdsay: nagtataga-sapa kan liwoy asin nagpapaluwas nin daging: an gotom na tulak nanga- ngatorogan na nagkakaon na dai nabasog kan itinao kan mga tugang na mga matta. Su mga duliduli naghuhuruni na isinasabay su sain- dang daing katapusan na tingog isinasabay sa huni kan diwit, na nagtatagé sa doot, okun kan tabili na mina- luwas sa lohé kaiyan sa paghanap nin kakanon alin- tanang an kurukay, na bako nang takot sa tubig, rini- ribaraw an pagkatorongo huli kan malagong na tingog kaiyan, na pinaoldot su payo sa sarong homong kahoy. Malipungaw su inongal kan mga ayam duman sa lansa- ngan, asin an makadangog kaito na nagtutubod sa mga palihon, maniniwala na nahiling kan mga hayop an mga espiritu asin an anino kan mga iyan. Alagad ma- ging su mga ayam, maging su arin pa man na lumala- yog dai nagpapakakita kan mga sakit nin mga tawo, bago! kadakdol kan mga iyan! Duman sa harayo sa banwaan, sa kaharayoan na sarong (1) horas kun lalakawon, nageérok an ina ni Basilio asin ni Crispin, agom nin sarong lalaki na mayo<noinclude></noinclude> gdm48ng6d9b9hhrokcr2ikbgb1xu75k Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/111 250 1239 5503 5502 2024-10-15T15:54:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5502 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>101 nin puso, na nagmamalasakit na magpakabuhay huli sa saiyang mga aki, alintanang an agom na lalaki naglala- gawlagaw asin nagbubulang. Bihira sindang magkita alagad sa giraray masakit an mga paghilingan na ini- ho. Sa luhayluhay hinuhubaan su agom na babaye kan saiyang mga alahas sa pagpadagos kan saiyang mga maraot na kaugalean, asin kan mayo na nin ano man la- mang an matinios na si Sisa tanganing makapagpada- gos su agom na lalaki kan saiyang mga gibong dai mag- kakanigo, pinonan itong pagkologon. Babayeng malu- yang boot, iyong lalong ginagamit an puso, bakong an isip, dai syang ibang naaraman kundi mamoot asin mag- tangis. Kun manongod saiya, an saiyang agom iyo an saiyang dios; an mga aki nya iyo an saiyang mga Angel. Su agom na lalaki, na nakakaaram kun sain sagkod sya iginagalang asin natatakutan, minaurog man sa gabos na mga diyosdiyos: sa lambang aldaw minaluwas na ma- bangis, daing haros, asin iyong pinapangyari an nage- érok sa saindang boot. Kan hadehon sya ni Sisa, kan tumunga na masaling- gayang bulanos su saiyang pandok, mapaédapit sa sai- yang kaisipan na papagsakristanon si Basilio, dagos sa- na su paghorohapros kan manok, dai nagsabi nin oho, dai man nagtaram nin habo, asin daing ibang ihinapot kun baga dakol na kuwarta an makakamtan. Dai na sya nagpirit, alagad su makahahadit nyang kamugtak- an asin an saiyang pagmawot na makanood su saiyang aki nin pagbasa asin nin pagsurat sa paadalan kan banwaan, iyong nakapirit saiya na padagoson an sai- yang mokna. Dai nin ano man na isinabi su agom na lalaki. Kan bangging ito may mga ikasampolo may kaba- ngang horas sagkod sa ikakagsarong horas, kan nag- babanggraw na su mga bitoon sa langit na pinadiklom kan barongbarong, si Sisa nagtutukaw sa sarong (1) bangkong kahoy naghihilinghiling kan nagraralaad na mga songo sa saiyang dapog, na binibilog nin mga ga- pong bihay na mga pinasaging tunay. Sa saré kan mga talohong na ini, igwa nin sarong anglit na saiyang pi- nagsosobongan asin sa baga may tolong alang na sirang tamban, na pinagpapabakal nin tolong (3) bilog an duwa (2).<noinclude></noinclude> fjhw6e0f0o1inrulzf0idu3l9zosod7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/112 250 1240 5511 5510 2024-10-15T15:54:12Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5510 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>102</center> Su saiyang kókó natotókod kan saiyang pàlad, pinag- hihilinghiling su làad na madilaw (208) na halé sa baga, na an agi sanang mga baga kaini nagigi tolos na abo; sarong mamondó na hoyom minàbanggraw sa saiyang lawog. Nagigiromdoman nya su makaoogmang pato- odan dapit sa koron asin kalayo na ipinaokod. An sabi kan barobatà: <center>''Nagtukaw si Maitom, sinoldot ni Mapula,''</center> <center>''Kan maaban-aban kominalàkaga.''</center> Aki pa sya asin namimidbid na nagkaigwa nin panahon na sya magayon asin mabansay. Su saiyang mga ma- ta, siring man su saiyang kalag, na garong itinao nya sa saiyang mga aki, magayon, haralabà su saiyang pirok asin hararom su paghiling; marayrahay su pagkaguhit. . ... Iyo an sinasabi kan mga tagalog na kayumangging kaligatan, kun sa pagkasayod, kayumanggi, an kuray malinig asin dalisay. Minsan ngani aki pa sya, an sakit okun, sakalé, an punaw, nagpoon nin pagkalog sa mga malulungsing pisngi; su saiyang mahibog na buhok, na kan énot na panahon kagayonan asin samno kan saiyang pagkatawo, kun husay pa, bakong kalandian, kundi sa kaugalean; sarong (1) pinotos na masipag na gayo, mayong mga agwita asin mga payneta. Dai nin lusadlúsad sa harong sa laog nin nagkapirang aldaw, nagtahi sya nin sarong (1) badó na ipinapatapos saiya sa lalong madaleng panahón. Sya, sa pagkamit nin kuwarta dai suminimba kan agang ito, tara an panahon na ito ginamit nya sa pagduman asin sa paghalé sa banwaan na dai makulang sa duwang (2) horas! _ _ !an kadukhaan nakakadara sa pagkasala! ~~ Pagkahaman kan saiyang gibo, ihinatod nya sa kagsadiri, alagad ini nanugang babayadan sya. Sa bilóg na maghapon pinaghorophórop nya an kagayagayahan sa laog nin kabanggihon naaraman nyang madatong su saiyang mga aki asin nagisip syang abia- bian an mga ito. Bominakal nin sardinas, pominodo sa saiyang sadit na tanaman nin mga marayrahay na kamatis ta batid nyang iyo an kakanon na amoma ni Crispin; nanghagad sa saiyang kanatad (209) na si filosofong Tasio, na igwang kabangang (1/2) kilometro an rayo kan pinageérokan, nin tapang opon asin paa nin damolag, mga ikabubuhay na amoma man ni Basilio. Asin pano nin paglaom nagsobong nin maputing bagas na inonay<noinclude></noinclude> 4qwrh7kc8igplc2r1ekhg3e3w50fs2x Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/113 250 1241 5522 5521 2024-10-15T15:54:12Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5521 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>103</center> <br> nyang anihon sa kabasan. Ito talagang pamanggi nin mga cura kun manongod sa mga aking dukha. <br> Alagad huli sa sarong (1) daing palad na pagkahinaragbo, ominabot su agom asin kinaon su maloto, su tapang opon, su paa kan damolag, limang (5) tamban asin. su kamatis. Dai nagkaalo si Sisa, minsan ngani sa saiyang paghona garong sya mansana an kinaon. Kan basog na su agom, nakagiromdom na ihapot su mga aki; huli kaini nakahoyom si Sisa asin mamongaya syang nagsaboot na dai sya mamamanggi kan bangging ito, tara kulang sa tolo su natada. Ihinapot kan ama su saiyang mga aki, asin ini sa saiya sarong bagay na labis pa sa pagkaon. <br> Dangan kinoa su lalong asin hominalé. <br> "Dai mo sinda hihilingon?” tinatakigan na naghapot; “sabi sako! ni gurang Tasio mahahaloyhaloy sinda nin kadikit; si Crispin nakakabasa na asin... dadarahon gayod ni Basilio su saiyang sahod!” Sa huring ining pangatanosan ominantoro su agom na lalaki, nag-alangan, alagad nandaog su saiyang marhay na Angel. “Sa bagay na ini tagamahe ako nin pisos!” an sabi asin hominalé. <br> Si Sisa nagtangis sa kapaitan kan saiyang boot, alagad nagiromdoman nya su saiyang mga aki, asin pinahid su saiyang mga luha. Nagsobong nin bagong bagas asin hinanda su iyo na sanang natatadang tolong (3) tamban: lambang saro (1) magkakaigwa nin tigsaro may kabanga (1-1/2). <br> “!Kaniguan an saindang ikakakan!” an saiyang sa isip; “halawig an lakawan asin ta mga daing talontagon an mga tulak na gutom.” “Mapangataman sa ano man na mga binagati, hinimaté nya sagkod su pinakagian na mga linakaw, mga makosog asin malinaw, si Basilio; mga mabagsik asin bakong tirimbang, si Crispin,” an sabi nya sa saiya mansana. Su kalaw makaduwa okun makatolo na paghuni sa kadlagan, magpoon kan pagkatonong kan oran, asin dai pa nanggad minaarabot su saiyang mga aki. Irinalaog sa koron su mga tamban tanganing dai maglipot asin rominani sa tata kan kamalig ta matanaw<noinclude></noinclude> ayiok32cr0hs01xw93zpn0b1uzvkafd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/114 250 1242 5526 5525 2024-10-15T15:54:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5525 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>104</center> sa dalan. Asin tangáning maaling sya pominoón nin pagáwit sa hababang tingog. Marayráhay an saíyang tingog, asin kun nadadangog syang nagaáwit nin kundiman, minahiribí an saíyang mga akí na daing mga pagaram kun ngatá. Alágad kan bangging ito naggogorógodó su saíyang tingog asin mapáwot su pagluwas kan nota. Iinontok su saíyang áwit asin ipinotítok su saiyang paghiling dumán sa kadiklomán. Dai lámang nin nagdadangadang na halé sa banwaan, kun bakong su doros na minapahólog kan túbig sa mga haralakbang na dahon kan mga batag. Daing ano-ano nakakita nin áyam na itom na tominongab sa saíyang atúbang; su háyop may goyodgoyod sa dalan. Natákot si Sisa, pominórot nin gapó asin dinaklag su áyam. Dominalagan su áyam na nagaaróal nin makapupungaw. Si Sisa bakong matinubdon sa mga palíhon, alágad kanigúan an mga nadadangog nya dapit sa mga paligsok asin sa mga áyam na itom, kun kayá dinakop sya nin tákot. Panáleng pinintoán su tatá asin tominúkaw sa may ílaw. An kabanggihon angay sa mga pinagtutubod asin an hinonáhoná pinapanó an ákas nin mga makangingirhat na paghilngon. Boot syang mamibí, na makitumábang sa Virgen, sa Mahal na Dios tangáning pangatamanon su saíyang mga ginahá, orog na nganí su sadang nyang si Crispin. Asin huli sa karibarawán, dai sya nakanoltol nin pag- pangadyé, asin sinda na lámang an saíyang ísip, nagiromdoman nya su panglawog kan lambang saró, itong panglawog na mináhoyom saiya máging torog, máging mata man sinda. Alágad, daing anoano, namaté nyang tominorongkag su saíyang búhok, nabutlá su saíyang mga mata: sa pagloba nya totoo, nakita nya si Crispin na nagtitindog sa may dapog, sa parating tinotukawan kaito sa pakipagolay-ólay saiya. Ngunyan dai nagkokorokaalo; pinagmasdan sya kan darakúla asin morongnanon na itong mga mata asin naghohoyomhoyom. "!Nánay, buksi! buksi, nánay!" an sabi kan tingog ni Basilio maghalé sa luwas. Tinakigan si Sisa asin nawará su saíyang nakita. <center>----------</center><noinclude></noinclude> eni6pzeo1b385u6ws5x51v346w1yibc Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/115 250 1243 5532 5531 2024-10-15T15:54:13Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5531 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>105</center> <center>XVII</center> <center>SI BASILIO</center> ::::::::::::::An buhay pangatorogan (210) Pahanga nang makalaog si Basilio, nagpupukanpukan ominogsohoy sa mga takyag kan saiyang ina. Nangrilipot si Sisa asin ta dai ikasaysay an bagay na ini kan makita niyang siya, sanang saro an ominabot. Boot siyang tumaram, alagad dai siyang nakoang daging; muya niyang kogoson su saiyang aki, alagad siring man dai siya nakasompong nin kosog, dai sa pangyari na siya magtangis. Alagad kan makita su dugo na nagbobolos sa angog kan aki nakakorahaw kan tingog na itong baga nag- bubuyagyag kan pagkapatod nin sarong dolos (211), nin puso. “Mga aki ko!” “Hare ka katakot, nanay!” nagsimbag saiya si Ba- silio; “si Crispin nawalat sa convento.” “Sa convento? nawalat sa convento? Buhay?” Itiningkalag saiya kan aki su saiyang mga mata. “Ah!” an sabi asin ta su orog nakadalitaan naging makuring kagaya-gayahan. Hominibi si Sisa, kinogos su saiyang aki, pinatos nin mga hadok su nagdudugong angog. “Buhay si Crispin! binayaan mo siya sa convento... asin ano ta lugad ka aki ko? Naholog ka?” Asin maingat na pigparahilinghiling niya siya. “Su sacristan mayor pagdaraha si Crispin nagsabi sakuya na dai ako makahale sagkod sa ikasampolong oras, asin nin huli ta awat nang marhay, dominolag ako. Sa banwaan pinag-quien-vive (212) ako kan mga soldados, dominalagan ako, nagpaporotok, asin su sakong angog naguhiban nin sarong bala. Natakot akong madakop asin papagbaldeohon ako kan cuartel sa pakol siring kan saindang ginibo ki Pablo, na sagkod ngunyan naghehelang pa.” “Dios ko, Dios ko,”’ an sabi kan ina sa hababang tingog. “Nakaligtas ka.” Asin nagsabi pa alintanang naghahanap nin yamit, tubig, suka asin balukag nin iyagwak: “Kulang na sanang totoro, asin gagadanon ka ninda, gagadanon an sakong aki. Dai pinagiisip kan mga<noinclude></noinclude> 7he62mt1pvw9gjritjsk7gy1qo2hh4z Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/116 250 1244 5541 5540 2024-10-15T15:54:13Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5540 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>::::::::106 Guardia Civil an mga ina!” “Sabihon mong naholog: ako sa kahoy, daing makaising siisay man na binokod ako. “Ano ta nawalat si Crispin?” naghapot si Sisa pakabolonga su saiyang aki. Hiniling siya kaini, sa laog nin nagkapirang hidalé, dangan pakakogos saiya, iinosip sa luhayluhay su mapadapit sa duwang onza: alagad dai nag-onabi kan mga pasakit sa saiyang ngohod. Pinagsalbog kan mag-ina su saindang mga luha. “An marahayon kong si Crispin! pagtogod-togodan an marahayon kong si Crispin! Huli ta kita mga dukha, asin gabos kaipuhan na pagtiosan niyatong mga dukha!”’ an sabi ni Sisa sa maluhay na tingog asin hiniling kan mga mata niyang luha-luhaan sa boko na maoobosan na ini lana. Nataodtaod sindang daing kinaalohan sa siring na kamugtakan. “Namanggi ka na? Dai? May maloto asin sardinas na alang.” “Dai akong gana, tubig sana an muya ko.” “Oho!” an mamondong simbag kan ina; dati ko nang aram na habo kan sardinas na alang hinandaan taka nin iba, alagad napadigdi si tatay mo.hérak man kan aki!" “Napadigdi si tatay?” naghapot si Basilio asin inogid su lawas asin mga kamot kan saiyang ina. Su hapot kan aki nakapapiot kan puso ni Sisa, na labis an paka- sayod, kun kaya naghumari siya sa pagdugang: “Napadigdi asin ipigparahapot kamo, boot kamong makita, kaniguan su kapungawan. Nagsabi na kun mag- papadagos kamong marahay, mabalik siya asin mag- sararo giraray kita. . “Ah!" an agaw na tataramon ni Basilio, asin momi- norosot siya sa kabaldian. “Aki!” dinagitan niya siya. “Patawada ako, nanay!” an saiyang bakong biro- birong simbag; “bakong lalong marahay an kamugtakan niyatong tolo, ika po, si Crispin asin ako? alagad nagta- ngis ka, dai akong ano man na isinabi.” Hominagayhay si Sisa. "Dai ka mamanggi? Kun siring makatarog na kita, matanga na.” Pinintoan ni Sisa su kamalig asin tinahoban nin abo<noinclude></noinclude> 0xhr38m0rvhd3eshkck1ks1it709com Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/117 250 1245 5546 5545 2024-10-15T15:54:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5545 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>107</center> <br>su nagkapirang baga tanganing dai maparong, siring sa ginigibo nin tawo sa mga kamatean nin kalag: tinatahoban an mga iyan kan abo nin pagkabuhay na inaapod na indefirencia, tanganing dai maparong kan trato sa aroaldaw kan satong mga kapuwa-tawo. Isinabi ni Basilio sa luhay na tingog su saiyang mga pangadyeon asin hominigda sa kataid kan saiyang ina na nangangadyeng luhod. Nakakamaté siya nin init asin lipot; pinaghinguha niyang ipiyong su saiyang mga mata na pinagiisip niya su saiyang ngohod na kan bangging naghohonang ma- katorog tangol kan saiyang ina asin ngunyan nagtatangis asin tinatakigan sa takot sa sarong gilid kan convento. Sa saiyang pagdangog minadaging uli itong mga ginasod na saiyang nadangog sa batingawan, alagad su saiyang isip pinon-an na maribarawan kan napapa- gal nang katalagahan, asin su espiritu nin huminilig sa saiyang mga mata. Nakakita siya nin sarong lalamban na may duwang kandilang naglalaad. Su cura may borobagakay (213), sa kamot, mamondong naghihimaté sa sacristan mayor na nagtataram saiya sa sarong dapleng (214) tataramon, kaiba an mga makangingirhat na mga kinuratkurat. Nangingibigkibig si Crispin asin ikinalagkalag saén man su saiyang mga matang luha-luhaan na baga may hinahanap na tawo o nin saiyang matatagoan. Inatubang siya kan cura asin anggot na naghapot saiya asin hominagrob su hanapus. Su aki dominalagan ta matago sa likod kan sacristan mayor, alagad pinorogol siya kaini itinaya sa ongot-ongot kan cura; nakipag-arnes su makauugay, nagkiraykisay, nagkurahaw, pominukan sa salog, lominigid, tominindog, nadalinas, napukan, asin sinarag su mga hugpa kan tomagiktik, na kan malugadan, hinidalé niyang tagoon, asin nag- ooka. Nakita siya ni Basilio na nagpoporopiripit, pi- nagpoposak sa salog su saiyang payo, nahiling asin nadangog niyang hominagrob su pakol! Dai nang paglaom su saiyang ngohod tominindog, rongaw huli kan tinios niyang kolog, dinasmagan su mga nagpasakit saiya asin kinagat su cura sa kamot. Kominurag-it su cura, nabotsanan su badas; kominoa nin baston su sacristan mayor, pinokpok su aki sa payo asin ta ini napukan na daing pagkatawo; su cura, kan makamangnong nalugadan siya, tininyakan ito, alagad<noinclude></noinclude> hwcgc6vfpaw1zxp5piwp0ow9i4jf77q Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/118 250 1246 5550 5549 2024-10-15T15:54:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5549 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> 108 dai na nangalasag, dai na nagkurahaw; lominigid sa salog siring sa sarong (1) bulto, asin nagwalat nin sa- rong domog na gira. (215) Dinara siya sa pagkatotoo kan tingog ni Sisa. “Anong saimo? Ano ta nagtatangis ka?” “Nangatorogan ako...! Oh Dios!” an sabi ni Basilio, na kanayon tukaw patés nin gan-ot “Sarong pangatorogan, sabiha, nanay, na baké kundi sarong pangatorogan, saro sanang pangatorogan!” “Anong saimong pangatorogan?” Dai nagsimbag su barobaté. Tominukaw ta papahi- don su luha asin gan-ot. Madiklomon su kamalig. “Sarong pangatorogan, sarong pangatorogan!” an paolitolit na tataramon ni Basilio sa hababang tingog. “Osipan mo ako kan saimong pangatorogan, dai ako nangangatorog!”’ an sabi kan ina kan maghigda gira- ray su saiyang aki. “Tara,” an sabi kaini sa hababang tingog. “na- ngatorogan ako na nangani kita nin trigo ... sarong pessoa na may dakol na mga birak... su mga abaye may mga alat na parano nin trigo... su mga lalaki igwa man na mga alat na parano nin trigo... asin su mga aki igwa man nin... Dai ko na nagiromdo- man, nanay, dai ko nagiromdoman su iba!” Dai nagpirit si Sisa. Dai siya nangangarongato sa mga pangatorogan. “Nanay may nahaman akong mokna ngunyan na banggi,” an sabi ni Basilio sa malihay na tingog pakali- pas nin nagkapirang hidalé na dai sindang kaalo. “Anong mokna?” an saiyang hapot. Si Sisa mapakumbaba sa gabos, mahoyé sagkod sa saiyang mga aki, inaakala niyang an mga ito lalong mga maisip ki sa saiya mansana. “Habo na akong magsacristan!” "Ano?”’ “Hinanyoga, tabi, nanay, an sakong naisipan. Ngunyan ominabot halé sa Espana su aki kaitong Don Rafael, dapat syang marahayon siring kan saiyang ama. Ngunyan, nanay, sa aga koahon mo, tabi, si Crispin, kobrahon mo man po su sakong sahod (216) asin sumabi ka dai na ako masakristan. Tolostolos na marahay ako, makikipagkita ako ki Don Crisostomo asin makikimahérak ako saiya na akoon nya akong magpastor nin mga vaca okun mga damulag: igo na man an<noinclude></noinclude> 4op5zer4hlg3kpxsk3x5urmxs9lcgt1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/119 250 1247 5557 5556 2024-10-15T15:54:14Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5556 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>109</center> sakong pagkadakula. Si Crispin makakapaghinod sa harong ni gurang Tasio, na dai nagkokolog asin marahayon, minsan ngani dai kaiyan naniniwala an cura. Ano pang matakutan nyato sa Padi? Mahimo daw nya na magi kitang dukha labis pa kan satong kadukhaan ngunyan? Maniwala ka po, nanay, an gurang na iyan marahayon; nagkapira ko sya kahiling sa simbahan kun dai nin tawo duman; minalohod asin nangangadyé. Kun kaya, nanay, dai na ako masacristan; kadikit an nakokoa, asin an nakokoa nahoholog sana sa multa! Gabos naghihinanakit kan bagay na ini. Magpapastor ako, asin sa marhay na pagataman sa ipaniwala sakuya, mamumuyahan ako kan kagsadiri; tibaad pa kun togotan kitang makagatas nin sarong vaca tanganing makainom kitang gatas; amomang-amoma ni Crispin an gatas. !Siisay makaisi! sakalé, pasiban (217) kita nin sarong (1) sadit na tarnera kun makitang magtadong ako; aatamanon ta asin satong papatabaon siring kan satong gunakan. Sa kadlagan mamomodo ako nin mga bungangkahoy asin ibabalidya ko sa banwaan, kaiba kan mga gugulayon sa satuyang lagwerta, asin sa bagay na ini magkakaigwa kita nin kuwarta. Maandam ako nin mga litag asin mga alalang sa pagdakop nin gamgam asin amid, maninira ako sa salog, asin kun ako dakula na, mangangayam ako. Makakapamotol man ako nin mga songo na ipabakal okun itaong pabalik (218) sa kagrogaring kan mga vaca, asin sa bagay na ini mapapamongaya nyato sya. Kun makapagarado na ako, makikimahérak ako saiya na pagkatiwalaan ako nin sarong (1) sokol na dagad na pagtanoman ko nin tubo asin paghasokan nin mais asin dai na kaipuhan na magtahi ka pa sagkod sa matangang banggi. Magkakaigwa kita nin mga bagong gubing lambang pintakasi, magkakaon kita nin carne asin mga darakulang sira. Sa siring na kamugtakan, mabubuhay akong hiwas, magkikita kita sa gabos na aldaw asin maghaharampang kita sa pagkakan. Asin mantang sabi ni gurang Tasio na si Crispin mapayo, ipadara ta sya na magadal sa Manila; magtotoklos ako ta ipagpaadal saiya: bakong iyo, nanay? Asin maluwas syang doctor, and po an sabi mo?” “Anong masasabi ko kundi oho?” an simbag ni Sisa na kinogos su saiyang aki. Napagmasdan nya na dai ibinibilang kan aki su saiyang ama mapadapit sa mga iniisip nya dapit sa oma-<noinclude></noinclude> njpwonrmspdq326s53cem4k2pf3nei5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/12 250 1248 5563 5562 2024-10-15T15:54:14Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5562 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>2</center> Kasiyahan an pagkadakula kan harong na ito, asin an pagkamugtak nakakaarog sa kadaklan sa Kaporoan, asin natotogdok sa gamping atubang sa sarong sanga kan Pasig na inaapod kan mga taga duman Pagsabangan nin Binondo, na, siring kan kagabsan na silog sa Manila, pinakikinabangan na gayo kan mga nageerok duman. Tara, an sinabi nang salog, kun gayod, parigosan, kun minsan, tapokan nin ati, nogayod, dakopan nin sira, pinagsasakayan asin pinagaagihan nin mga nagdadara o mga naghahatod nin mga surat, asin nagiging inoman, kun pinagmamarhay kan parasakdong intsik. Sukat na gayong pakatalean na sa masolog na ining tubig sa pagilaog, saen sorosorolbod an mga nagraralakaw asin daing pagdanggan an ribok, sa rayong may sarong kilometro igwa nin tulay na kahoy na garaba sa ibong sa laog nin anom na bulan, asin sa ibong man, dai maagihan sa panahon na natatada pa sa laog kan taon. Nin huli kaini, an danay na ining pagkamugtak, kun tiginit, inourawa kan mga kabayo sa pagtagbang sa tubig na iyong dahelan na makilagnan an tawong nariribaraw, na sa laog kan lunadan, nagtotongka okun naghohorophorop dapit sa mga kauswagan kan panahon. Hababa asin kibadkibad nin kadikit an harong na sakong sinambit, asin kun an siring na kamugtakan gikan sa dai pagatiparo kan nagtogdok na ingeniero, okun baga bunga nin mga linog okun nin makokosog na mga doros, dai nin siisay man na makakapagpatotoo. Halakbang asin alfombradong hagyanan, nin mga hidyaw na balustrada, an inaagihan pasiring sa sarong mahiwas na bidang, asin ta maghale sa ibaba, an linalakawan nasa pagoltanan nin mga maceterang may mga burak na nagkakapaturogmad sa mga pinggan na patugmadan na manibaibang kiray asin garo dai maisip na mga guhit. Mantang dai man nin mga bantay sa tata, okun dai nin sorogoon na maghanap okun maghapot kun baga inanyayahan ka okun dai, masakat kita! Oh ikang nagbabasa sakuya, maging kaugay nin boot okun magi man na kaiwal! Kun makadagka saimo an mga togtog, an liwanag okun an makahologan na pinaragkay nin mga kasangkapan sa pagkaon, na mga pinggan asin mga cubiertos, asin boot mong masaksihan kun paano an mga katiripunan duman sa Mutya sa Sirangan (5).<noinclude></noinclude> 7yp8778awqp42k69ac6gvadt1n9mt23 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/120 250 1249 5568 5567 2024-10-15T15:54:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5567 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>110</center> aboton, asin sa hilom nagpabolos kan saiyang luha. Nagpadagos si Basilio nin pagtaram dapit sa saiyang mokna dara an pagtiwala kan mga taon na daing ibang nakikita kundi itong boot na makita. Gabos inoohoan ni Sisa, gabos sa paghona nya marhay. Su pirot nagluhayluhay na magbalik sa napapagal na alobaob kan aki, asin ngunyan su Ole-Lukoie na pinagsasabi sato ni Andersen binuka sa tangod nya su saiyang marayrahay na payong, pano nin mga marayrahay na guhit. Sa paghiling nya pastor na sya asin su saiyang tugang; namodo sinda nin bayawas, alpay asin iba pang mga bungang-kahoy; nagboborobalyo sa mga sanga, mga maliksi siring sa mga kalibangbang; nagraralaog sa mga lungib asin nakikita nindang nagkikirintab su mga lanob; nangagpaparigos sa mga burabod, asin su basud polbong bulawan, asin su mga gapo siring kan mga gapo sa corona kan Virgen. Pinagaawitan sinda kan mga saradit na sira asin nagngingirisi an mga ito, idinodoko kan mga tinanom su mga sanga na parano nin kuwarta asin mga mabungahon. Dangan nakakita nin sarong campana, na nabibitay sa sarong kahoy, asin pisi na pangbagting kaito: may nagagakdan na vaca sa poro asin sa pagoltanan kan sungay may salag nin gam-gam, asin itoon si Crispin sa laog kan campana asin iba pa. Siring an saiyang pangatorogan. Alagad dai nangangatorog su ina na dai nagdalagan sa laog nin sarong horas siring saiya. <center>XVIII</center> <center>''MGA KALAG NA MGA NAGTITIOS''</center> May mga ikapitong horas nin aga kan makatapus si Fray Salvi kan saiyang huring misa: su tolo natapus sa laog nin sarong (1) horas. “May namamatean si Padi,” an sabi kan mga devota; “an saiyang hiro bakong siring kan sa dati na hinorokol.” “Pagingat kamo!” an hiringhingan kan mga sacristan; “!nagoorog an barreno! Maoran nin multa, asin an gabos sala kan duwang (2) hermano!” Binayaan (219) su kristiya ta masakat sa convento asin ta sa pinaglalabasan, nagtuturukaw sa mga bang-<noinclude></noinclude> h38qy3gjlddee3rkyfrd3qw58nxsg3v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/121 250 1250 5575 5574 2024-10-15T15:54:14Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5574 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>111</center> ko, naghaharalat saiya an may mga pito (7) okun walo (8) na babaye asin sarong (1) lalaki na nagbabalik-balik sa magibong na poro. Kan matanaw syang nag-dadangadang nagpanirindog, sarong (1) babaye omine-notan ta mahadok sa saiyang kamot, alagad su religioso pominahiling nin sarong gaweng baga may kagabatan sa boot, nakapaantoro saiya sa tahaw kan saiyang lina- lakawan. “Nawaran gayod nin sarong kuripot na sikapat” an sabi kan babaye kaiba an mapagtuya-tuyang harak- hak, na nagraot su boot huli kan pagkapasiringa saiya.! Dai pahadokon sa kamot an celadora kan Herman- dad, Si Hermanang Rufa! Iyan dai pa nadangog sag-kod. “Ngunyan na aga dai tuminukaw sa pakumpisalan!” an saligbaton ni Hermanang Sipa, sarong gurang na dai nang ngipon, “makumpisal kuta ako ta muya kong magpakinabang asin magkamit nin mga indulgen- cia. “Nahehérak ako saindo!” an simbag nin sarong aki pang babaye na mabansay an panglawog; “tolong ple- naria an sakong kinamtan asin ipinanongod ko sa ka-lag kan sakong agom.” “Salang gibo, Hermana Juana!” sabi kan may kabal- dian na si Rufa. “Saró sanang plenaria igo nang ikal-da saiya sa Purgatorio; dai mo sukat pagsamwangon an mga santas indulgencias; giboha an sakong ginigi-bo.” “Sabi ko; lalong dakol, lalong orog karahay!” an simbag kan masipag na si Hermanang Juana na naghohoyom-hoyom. “Alagad magsabi kamo, ano an saindong ginigibo.” Dai tolos nagsimbag si Hermanang Rufa dai tolos so- minimbag hominagad ngona nin buyo, na saiyang inog- bas, hiniling su mga nagdadarangog saiya na mga igot su igot sa boot su panghimaté, lominutab sa gilid, asin pominoon alintanang nagsasapa nin tabako: “Ako dai nagsasamwang minsan sarong (1) mahal na aldaw! Magpoon kan makaayon ako sa Santa Her- mandad nagkamit ako nin apat na gatos limang polo may pitong (457) indulgencia plenaria, pitong gatos anom na polong ribo limang gatos siyam na polo may walong (760,598) taon nin mga indulgencia. Ilinilista ko an gabos kong nakakamtan ta muya kong malinig<noinclude></noinclude> tfd0u088ha2js311cvlqethq2fac2o1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/122 250 1251 5581 5580 2024-10-15T15:54:14Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5580 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>112</center> an sakong cuenta; habó akong magdayá, habó man akong pagdayaan!" Ominódong si Hermánang Rufa asin nagpadagos nin pagogbas, nangagtataka su mga babaye na naghihiri ling saiya, alágad ominantoró su lalaki na naglalakaw lákaw, asin sinabihan sya may kaibang paglanghad: "Sa laog lámang kan taón na ini apat (4) na ple naria an sakong kinamtan labi pa saímo, Hermánang Rufa, asin sanggatós (100) pang taón, bago ngunyan na taón dai ako nagparapangadyé nin makuri." "Labis pa sakuyá? Mahigit na anom na gatós walong poló may siyam (689) na plenaria, siyam na gatós si yam na poló apat na ribo, walong gatós limang poló may anom (994,856) na taón?" inolit ni Hermánang Rufa na may pagkaborobaldí. "Iyán, walo (8) pang plenaria asin sanggatós may kaglima (115) pang taón asin nagkapira pang bulan,' inolit kan lalaki na may mga escapulario sa líog asin mga maaátí nang bilangán. "Bakong katakataka," an sabi kan Rufa na pomina daog na; "lika pó an paratokdó asin pamayo kan la lawigan!" Hominoyom na nailay (220) su tawo. "Bakong makangangalás na magkamit ako nin labis pa saimo; kasi, kasi makakasabi ako na minsan torog ako nagkakamit ako nin indulgencia." "Asin inaano mo, maestro, an mga iyán?" an sara bay na hapot nin apat (4) okun limang (5) tingog. "Psh!" an simbag kan tawo na hominorathorat tan dá nin sarong (1) dakúlang pagbasangbásang; "inaa rapón ko an mga iyán digdi asin dumán!" "Diyan ako dai makakapagómaw saimo, maestro!" an pahayag kan Rufa. "Mapapapurgatorio ka sa pag samwang nin mga indulgencia! Talastas mo nang pa dagos na sa lambang básang sanang tataramon apat na pólong (40) aldaw an pagtíos nin kalayo, síring sa sabi kan cura; sa lambang dapalan na torsido, anom na polo (60); sa lambang sarong (1) tórong tubig, du wang poló (20). !Mapapáduman ka sa Purgatorio!" "!Bahalá na ako sa pakahalé dumán!" an simbag ni Hermánong Pedro sa dakúlang pagsárig. "!Kadákol kan mga kalag na sakong kinalda sa kalayo! !Kani gúan na gayo an santo na sakong ginibo! Asin laen pa kaini, ''in artículo mortis'' (221) makakapagkamit pa<noinclude></noinclude> 4oxexpmxxocnvdop394jn16js13j3f9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/123 250 1252 5586 5585 2024-10-15T15:54:15Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5585 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>113</center> ako, kun muya ko, nin dai kumúlang sa pitong (7) ple naria, asin makakapagligtas pa ako sa iba sa sakong pagkagadán!" Asin pakasabi kaini, maabhaw na hominarayó. "Minsán síring, dápat kamong gumibo nin síring kan sakong ginigibo. Halimbawá baga: ipamugtak nindo na nagkamit ako nin sarong (1) taón na indulgencia; isinosúrat ko iyan sa sakong cuaderno asin minasabi ako: 'Mapálad na gáyong Amá, Señor Santo Domingo, magdálitá nganí na pakahilingon mo kun igwa sa Purga torio nin nagkakaipo nin sangtaón (222), dai lumabi nin sarong (1) aldaw, dai man kumúlang nin sarong (1) aldaw! Minakáwat ako nin cara y cruz, kun mina luwas na cara, dai; kun minaluwas na cruz, iyo. Tara ipamugtak ta na cruz an lominuwas, sa bágay na ini minasúrat ako-cobrado; cara an luminuwas? kun sí ring pinopógol ko an indulgencia, asin sa bagay na ini nakakagibo ako nin mga poropangkat nin mananggatós (100) na taón na nalilista kong marhay. Kanogon pa na dai magigibo sa mga ini síring kan sa kuwarta: ipagtaong patubúan; dakol pang kalag an ikakaligtás. Maniwala kamo sakuyá, giboha nindo an sakong gini gibo." "Lálong_orog karahay an sakong ginigibo!" sumi nimbag si Hermánang Sipa. "Anó lálong orog karahay?" an may pagtakang hapot ni Hermánang Rufa. "Dai mangyayari! !Dai na ma papakarhay an sakong ginigibo!" "Maghinanyog ka nin kadikit na horas asin ta ma niniwala ka, Hermana!" an simbag ni gurang Sipa sa malabsay na tingog. "Hilingon ta, hilingon ta! Dangogón nyató!" an sabi kan iba. Pakatapus nin sarong sinadyang pagabo tominaram nin síring su gurang na babaye: "Talastas nindong padagos na sa pagpangadyé kan Bendita-sea tu Pureza, asin kan Señor-mío-Jesucristo, Padre-dulcisimo-por-el-gozo, sa lambang sarong (1) tí tik sampólong (10) taon an kinakamtan..." "Duwang poló! (20)—Dai, kúlang!-Lima! (5)" an sabi nin nagkapirang tingog. "Maglabi nin saró (1) magkúlang nin saró (1) dai vale! Ngunyan: kun an sarong (1) sorogoón na lalaki okun sarong (1) sorogoón na babaye nakakapasá nin<noinclude></noinclude> bz8rzw2yxsnzttpep5ozxhsr49hdr0o Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/124 250 1253 5592 5591 2024-10-15T15:54:15Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5591 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>114</center> <br>pinggan, vaso okun tasa asin iba pa, ipinapatipon ko saiya an gabos na pidaso, asin sa lambang saro (1), minsan orog kasadit kaipuhan na pangadyean ako kan ''Bendita-sea-tu-Pureza'' asin kan ''Señor-mio-Jesucristo, Padre-dulcisimo-por-el-gozo'', asin an nakakamtan kong mga indulgencia ipindnongod nyako sa mga kalag. Sa harong nakakaaram kaini an kagabsan maliban lamang kan mga ikos.” “Alagad an magkakamit kan mga indulgenciang iyan iyo an mga sorogoon, bakong ika, Hermanang Sipa,” an panaligbaton kan Rufa. “Asin su sakong mga tasa, asin su sakong mga ping gan siisay an mabayad kan mga ito sakuya? Muyahon sindang magbayad sakuya sa siring na paagi muya man ako; dai ko sinda binabalbalan, sinasaragpok ko lamang asin kinokororosing...” “Aarogon ko iyan!—Siring man an sakong gigibo hon!—Asin ako!” an sabi kan mga babaye. “Alagad kun an pinggan nagkaduwa okun nagkatolo sanang pidaso, kadikit sana an saimong makakamtan!” an sabi kan mapangotiil na si Rufa. “tabaa!” an simbag ni gurang Sipa, “pinapangadyé ko man sinda, ipinapakola ko an mga piridaso asin sa bagay na ini daing nasasayang samuya.” Dai na dram ni Hermanang Rufa kun ano pang saiyang ikakarahay. “Togote ako nindo na ikahapot ko saindo an sarong (1) kaborongan,” an baga may pagkatakot na sabi kan aki pang si Juana. “Kamo, mga ginang, may pakasa bot na marhay kan mga bagay na ini nin Langit, Purgatorio asin Infierno... ikinukumpisal ko na dai akong pagalamaan.” “Magsabi ka!” “Dayaday kong masompongan sa mga novena asin iba pang mga libro an togon na ini. Tolong (8) Ama Nyamo, tolong (3) Tara Kagurangnan Maria asin tolong (3) Pagomawon...... - “Asin ano?” “Muya kong maaraman kun paano an pagpangadyé kan mga iyan: kun baga tolong (3) Ama Nyamo na soronod, tolong (3) Tara Kagurangnan Maria na soronod asin tolong (3) Pagomawon na soronod, okun makato long (3) sarong (1) Ama Nyamo, makatolong (3) sarong (1) Tara Kagurangnan Maria asin makatolong (3)<noinclude></noinclude> jd3qh1w7w5eqf3om6ypm4fdvuh3ir4x Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/125 250 1254 5596 5595 2024-10-15T15:54:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5595 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>115</center> <br>sarong (1) Pagomawon?" "Ohó makatolong (3) sarong (1) Amá Nyamó..." "Ipagpatawad mo, Hermánang Sipa!" an ágaw na tataramon kan Rufa; "maninigong pangadyeon an mga iyán sa ibang palakaw; an mga lalaki dai ipagsalak sa mga babaye: an mga Amá Nyamó mga lalaki, an mga Tara Kagurangnan María mga babaye asin an mga Pagomawon iyo an mga akí." "Ee! Ipagpatawad mo, Hermánang Rufa,; an Amá Nyamó, Tara Kagurangnan María asin Pagomawon nakakaaragid sa malotó, sirá asin sarsa, sarong (1) kakanon kan mga santo. . .!" "Nagkakamalé ka! Hilinga sana, ika an nagpapangadyé nin síring, dai mo inaabot an saímong hinahágad!" "Asin ika huli sa pagpangadyé mo nin síring, dai kang nakokoang anó man sa saímong mga novena!" "Siisay?" an sabi kan Rufa na kanayon tindog; "dai pa nahahaloy nawaraán ako nin orig-oríg, nangadyé ako ki San Antonio, asin nakoa ko, malá ngani ta ipinabákal ko sa marhay na halaga. !abáa!" "Iyo? Kayá sabi kan saímong kanátad ipinabákal mo- daá-su saró (1) nyang orig-oríg!" "Siisay? An daing sópog na iyán! Sakalé, síring ako saimo . . .?" Kinaipuhan na makilabot su maestro tangáning magkaigwa nin kahusayan; dai na nin nakagiromdom kan mga Amá Nyamó, mga orig na pinagoorolayan. "Vamos, vamos, hare kamo pagíwal huli sa sarong (1) orig-oríg, mga Hermanas. Tinataohan kita nin panganinohan kan Mahal na Surat: dai iniwal kan mga hereje asin mga protestante si Jesucristo, Kagurangnan ta, na inalaw sa túbig su pangkat nin mga orig na saindang mga sadiri, asin kita na mga cristiano, asin saró pa, mga Hermanos kan Santísimo Rosario, kaipuhan na magiriwal kita huli sana sa sarong (1) orig-oríg? Anong sasabihon kan satong mga kalaban, an mga Hermanos Terceros?" Su gabós dai nagkaraalo, na saindang pinagtakahan su harárom na kadonongan kan maestro asin nagkatarákot kun anong sabihon kan mga Hermanos Terceros. Su maestro na namongayahan kan pagkúyog na ito, nagliwat nin tingog asin nagpadagos: "Madalé na kitang ipaapod kan cura. Sabihan ta sya<noinclude></noinclude> tk6l3aeobc58x0sclixlbhedo40fblq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/126 250 1255 5600 5599 2024-10-15T15:54:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5599 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>116</center> kun siisay an nápilí tang predicador sa tolo (3) na ipinagmokná sató kasoodmá iyo: kun bakong si Padre Dámaso, si Padre Martin, kun bakó, su saíyang coadju tor. Inda sana kun nagpakapilí na su mga Terceros. Kaipuhan magdisidir." "Su coadjutor..." an baga may pagkatakot na sabi ni Juana sa hababang tingog. "Hm! dai tataong magpredicar an coadjutor!" sabi kan Sipa; "marhay pa si Padre Martin." "Si Padre Martin!" an ólay kan saró na may kai bang pagtuyá-tuyá, "mayo sya nin tingog; marhay pa si Padre Dámaso.' "Iyán, iyan!" an paháyag kan Rufa. "Si Padre Dámaso talagang tataong magpredicar, iyán garong comediante!" "Alágad dai ta sya masasabotan!" an sabi ni Jua na sa hababang tingog. "Huli ta harárom na marhay! asin bastang marhay an pagpredicar..." Digdi ominabot si Sisa may soknong na karáraw, nag tao-nin-marhay-na-aldaw sa mga babaye asin sumina kat sa hagyanan. "Suminakat sya! másakat man kita!" an saindang sabi. Namatean ni Sisa na makosog su kinorabkutab kan saiyang pusó kan nagsasakat sya sa hagyanan; dai nya áram kun anong sasabihon nya sa Padí tangáning ma palópó an siyang kaangotan, dai man nya isi kun anong mga pangatanosan an saiyang sasabihon sa pag sorog sa saíyang akí. Kan ágang ito, pamanagbánag kan aldaw, lominúsad sya sa saíyang tanaman ta ma ngagatós nin mga marayrárahay na mga gugulayon na ibinurugtak sa karáraw sa mga dahón nin batag asin mga búrak. Napadumán sa pangpang nin sálog ta na makó, tara batid nyang muyangmuya kan cura sa ham burá. Iyong isinolot su saiyang pinakamarayráhay na gúbing, asin soknong su karáraw, dai pinúkaw su saí yang akí, napasíring sa banwaan. Hininguha nyang dai sya makaribok nin marhay, luhaylúhay su saíyang pagsakat sa hagyanan, nanghi himáteng bulanos tibáad pa kun makádangog nin mid bid na tingog, bago, sa akí. Alágad dai syang nádangog, dai man syang nasom pongan na siisay man asin napasíring sa cocina.<noinclude></noinclude> rm0wn03b3uxw33v9fhkkd9lbl9z2kcc Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/127 250 1256 5604 5603 2024-10-15T15:54:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5603 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>117 Dumán saiyang pinaghilinghíling su gabós na mga gílid; alokaka su pagresibi saiya kan mga sorogoón asin kan mga sacristán. Nagtao sya nin gálang, pahangá nang pasalamatan. "Dumán. . . minsán saén!" an simbag kan cocinero na pahangá syang hilingon, nangangataman kan sai yang toklós: may rinarabnotán na sarong (1) capón. Mahúsay na pinamugtak ni Sisa sa ibabaw kan látok su talong, su amargoso, su patola, su zarzalida asin su ogbos kan pakó. Dangan sa ibábaw ibinugtak su mga búrak, haros naghohoyomhóyom asin hinapot su sarong (1) sorogoón na sa saíyang paghiling lalong mabansay an boot ki kan sa cocinero: "Makaólay ko daw su Padí?" "Nakakámaté," an simbag kaini sa hababang tingog. "Asin si Crispin? Aram mo kun itoon sa kristiya?" Napángalas su sorogoón na hiniling sya. "Si Crispin?" naghapot na kominorondot. "Dai sa saindong harong? Papaindahan mo iyán?" "Si Basilio itoon sa harong, alágad si Crispin náwa lat digdi," and simbag ni Sisa; "boot ko syang maki ta "" • "Iyo!" sabi kan sorogoón; "náwalat, dangan dangan, dominolag, kadakol kan saiyang hinabon. Pi napaámay ako kan cura sa cuartel ngunyan na aga sa pagpaisi sa Guardia Civil. Alonggating nagpasirí ring na sa saindong harong ta hahanapon su mga akí." Tinakpan ni Sisa su saiyang talinga, binuka su ngo só, alágad sáyang sa nangibigkibig su saíyang ngábil: daing lominuwas na daging. "Anong mga akí an saimo!" an sabi pa kan cocinero. "Namimidbid na dayúpot kang agom: su mga aki nag pangluwas na síring kan amá! !Magingat ka ta lala bihan pa sya kan saday!" Hominuyaw si Sisa na panáleng tominúkaw sa sarong (1) bangkó. "Hare ka pagtangis digdi!" kinurahawan sya kan cocinero; "dai mo áram na naghehélang su cura? Du man ka maghibi sa lansangan." Su makauúgay na babaye lominúsad haros pinagto tonyod sa hagyanan kasabay kan mga hermana nagoo rólay nin lúhay asin nagbabaraná-baná kun anong hé lang kan cura. Tinahoban nin panyó kan daing pálad na iná su sai<noinclude></noinclude> d6zjyo1xwzjz4gnup6uhlst4n9gndgs Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/128 250 1257 8944 8763 2024-12-03T10:25:38Z Filipinayzd 18 8944 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Minorax" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> <div class="center">118</div> yang lawog asin pinogolan su saiyang paghibi. Pagdatong sa lansangan, nangalagkalag sa saiyang palibot na dai pang naiisipan kun anong sukat nyang gibohon, dangan, baga sa igwa nang pinagmarhay, ma- daleng hominarayó. <div class="center">__________</div> <div class="center">XIX</div> <div class="center"> MGA INAGIHAN NIN SARONG MAESTRO SA PAADALAN</div> “An mga timawa, mangmang asin nagbabayad, matanos na pakidlayan sinda sa kamangmangan tangant sindang mamongayahan.” (Lope de Vega) Su dánaw, nalilikosan nin mga bolod, moninong na natotórog kaiba an pagsaginsagin kan mga banhangan (223), na garo bagang dai sominabay sa barongbarong kan bangging ominagi. Su mga énot na alagaag kan liwanag kan mga alamag, na minalataw sa tubig sa harayó nangaglalaladawan, haros sa pinag sokmolan kan langit asin daga, mga abohon na mga bagaybagay: mga baroto nin mga parasiré na nangagkakawikaw kan mga hikot; mga casco asin mga paraw na nangagtitindi kan saindang mga layag. _ Duwang (2) lalaki, na magkasi litong bulanos, mga daing girong na pinaghihilinghiling su tubig sa sarong (1) kalangkawan; saro sainda iyo si Ibarra asin su saro hagbayon na mahoyo su pamandok asin malipu- ngaw su tindog. “IDigdi!” an sabi kaini; “digdi ihinolog su bangkay kan saimong ama. Digdi kami dinara kan sepulturero: si Teniente Guevarra asin ako!” Malédok na kinaptan ni Ibarra su kamot kan hagbayon. “Dai ako súkat pasalamatan huli kaiyan!” an simbag kaini. “Kaniguan an sakong utang-na-boot sa saimong ama, asin dai akong ibang ginibo saiya kundi an pag- damay saiya sagkod sa lolobngan. Napadigdi ako na daing midbid na siisay man, dai nin mga padidiyahan (224), daing pagngaran, daing sadiri, siring ngunyan.<noinclude></noinclude> 7j25irpix95ih28r9lp2z59pgd1495t Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/129 250 1258 5617 5616 2024-10-15T15:54:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5616 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>119</center> Su sinundan ko binayaan su paadalan ta nagpabakal nin tabako.—Inampon ako kan saimong ama, ihininguha ako nin harong asin itinamo ako kan gabos kong kaipuhan sa pagtokdo; nagduduman sya sa paadalan asin nagtatao nin kuwarta sa mga aking daing-sukat asin mga maigot na magadal, pinagsasangkap sinda nin mga libro asin mga papel. Alagad ini, siring sa mga bagay na marahay, nagdadanay lamang sa halipot na panahon!” Tinokas ni Ibarra su saiyang Kalo asin garong nangadyé nin halawig. Dangan nagbalik sa saiyang kaibahan asin nagsabi: “Olay mo pinagtabangan kan sakong ama su mga aking daing-sukat, asin ngunyan?” “Ngunyan ginigibo ninda an mangyayaring mahimo asin minasururat, kun mangyayaring magpakasurat,” an simbag kan hagbayon. “Asin ano an dahelan?” “An dahelan nasa girisi nindang mga gubing asin sa saindang nagkakasoropog na mga mata.” Dai nagkaalo si Ibarra. “Pira an mga pinagtotokdoan mo ngunyan?” an sai yang interesadong hapot. “Sa lagdaan mahigit sa duwang gatos (200), asin sa paadalan duwang polo may lima!” (25) “Ano ta napasiring?” Hominoyom nin malipungaw su maestro. “Sabihon saimo an mga dahelan garo ka mansanang binabaretaan nin halawig asin makakaoyam na salay say,” an saiyang simbag. “Dai mo, tabi, ipamugtak an sakong hapot na sayang na pagoosyoso,” an simbag ni Ibarra na tominanaw sa harayong pinagsokmolan kan langit asin daga. “Pi nagisip kong marhay, asin naniniwala ako na an pag songkat kan mga kaisipan kan sakong ama lalong ma halaga pa ki sa pagtangisan sya, orog na ngani na ipanghimalos (225) sya. An saiyang linobngan iyo an sinanglitan na Katalagahan, asin an saiyang mga kai wal iyo an banwaan asin sarong (1) padi: an énot pi napatawad ko huli sa saiyang pagkadaing pakasabot, asin an ikaduwa, huli kan saiyang caracter asin huli ta boot kong igalang an Katinubdan na nagtataong-adal sa pang-gaulan (226). Muya kong magkamit nin pasabong sa espiritu kan nagtao sako nin pagkatawo, kun<noinclude></noinclude> 5pk2rtotpvh3g99f78y9g797vley8zo Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/13 250 1259 5621 5620 2024-10-15T15:54:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5620 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>3</center> Habo ko na kutang isalaysay saimo an mga kamurugtakan kan sinabi nang harong tanganing dai na ako magpagal, kundi kaipuhan na gayo, tara, kitang mga nabubuhay, kun gagayodon, nakakaarog kita sa pawikan, namimidbid asin hinahalagahan kita sunod sa satong mga arikorong, asin ta sa sokol na ini namimidbid man an mga tawo sa Filipinas. Kun sumakat kita, iyong satong maaabtan an sarong mahiwas na bidang, na inadpod duman na ''caida'', inda sana kun ngata, ta sa bangging iniho ginagamit na comedor asin togtogan kan mga-paratogtog. Sa tahaw, sarong halabang latok (6), na magayon an pakasamno, na baga pinagkikiyatan an tikakaon na may kaibang mga mahahamis na mga kapangakoan, asin pahare sa masosopgon na binibini, sa laog nin halawig na duwang horas, na an mga tataramon asin mga orolay-olay garong igwa nin kapalaenan na bulanos. Katimang sa mga kinabanon na ining paghanda iyo an mga cuadro na nabibitay sa lanob, mga cuadro na mapadapit sa katinubdan, siring baga kan ''Purgatorio'', kan ''Infierno'', kan ''Paghokom sa Bilog na Kinaban'', kan ''Pagkagadan'' ''nin Banal'', kan ''Pagkagadan nin Parakasala'', asin sa irarom sa laog nin sarong magayon na cuadro na siring kan sa Renacimiento na linungat ni Arevalo, namumugtak an sarong halakbang na yamit, saen nakikita an duwang magurang na babaye . . . An napapalaman iyo ini. Nuestra Señora de la Paz y Buenviaje, na iginagalang sa banwaan nin Antipolo, na sa balatkayong makilimos dinadalaw sa saiyang sakit an banal asin bantog na “Capitana Ines.” An pagkamugtak minsan ngani dai minabuyagyag nin dakulang kamuyahan, dai man, minapahiling nin arte, igwa man nin dakilang pagkatotoo, su naghehelang garo nang nagrorognak na bangkay huli sa mga kinikiyaw nin mga bughaw na mga purotakputak sa saiyang lawog, an mga vaso asin iba pang mga bagay-bagay, an mga kaibahan na iyan nin sarong halawig na paghelang, ilinaladawan na lubos mala ngani ta nahihiling sagkod an sa laog kan mga ito. Sa paghilinghiling kan mga cuadrong idto na nakakapatagok sa bagang, sakalo may nagaakala na nababatid na gayo kan tampalasan na kagharong an kaugalean nin kadaklan na mga matikaw sa latok, asin tanganing matahobtahoban nin kadikit na bagay na iniho pinabitayan niya sa palibot nin mga magaga-<noinclude></noinclude> 4jxkjveeghww2zr6crj74sx0cnakia6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/130 250 1260 5626 5625 2024-10-15T15:54:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5625 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> <center>120</center> kayá boot kong maaraman an mga kaolangan na nasosompongan digdi kan katokdoán." "Oomawon pó kan Kaporoan an saímong giromdom, kun magibo mong magkatotoo an mga magagayon na mokná kaitong saímong amá!" an sabi kan maestro. "Boot mong matalastás an mga kaolangan na nasasampaán kan katokdoán? Marhay sa mga pangyayaring namumugtakan nyató, na daing dakol na minadalaw sa katokdoán, dai maluwas na sarong (1) katunayan, énot huli ta daing padagka, dai man nin pagsadol sa mga akí, asin ikaduwa, minsán pa igwa, ginagadan an mga iyán kan kaulangan sa mga palakaw asin kakurihan nin mga kariworokan. Sabi sa Alemania an akí nin taga-nayon walong (8) taón na minaádal sa paadalan kan banwaan; siisay an mamumuyang gumamit digdi kan kabangá (1/2) kan panahón na iyán, kun kadikit na bunga an magogonó? Nagbabarasa, nagsusurúrat, nagtotoroom nin mga kabtang asin kun gayod mga bilog na mga librong kastilá, daing pakasábot minsán sarong (1) tataramon; anong kapakinabangan an makokoa kan mga akí kan satong mga taga-nayon?" "Asin saímong nakita su karatan anó dai inísip na mabugtakán nin bolong?" "Ay!" sominimbag na pinaghihiró-hiró su payo; "sarong (1) dukhang maestro, iyoiyo lámang, dai nakikibaka laban sa mga kariworokan, laban sa mga lásig (227). Enot sa gabós nagkakaipo nin paadalan, sarong (1) matotogdokan, bakong siring ngunyan na nagtotokdó sa may lunadán kan Padre Cura, sa sírong kan convento. Dumán su mga áking nagbabarasa nin kusog, ginigirikanan, síring sa talagang mangyayari, na maanggot an Padí na kun minsán minalúsad na pinagnenervios, orog na kun ináabot kan saíyang hélang, kinokurahawan an mga akí asin ako, kun gayod, pinagla langhadán. Natatalastas mo na sa bágay na síring, dai makakapagtokdó, dai man makakapaghinonod: an akí dai minagalang sa maestro sa horas na nakikitang pinaglalanghadán iniho, dai pinapangyari an saíyang mga katanosan. An maestro, tangáning hinanyogon, tangáning dai pagborongborongan an saiyang kapangyarihan, nagkakaipo na magkaigwa nin dangog, marhay na pagngaran, karigonan nin boot, talingkas, asin, togote, tabí, akong makapagsabi nin mga mamondong pangyayari. Boot akong magbugtak nin mga kabaklean<noinclude></noinclude> cnex0hd0wwh9z50chv2dy11kjyc006z Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/131 250 1261 5630 5629 2024-10-15T15:54:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5629 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>121</center> asin pinagngingirisihan ako. Tangáning mabolong an karatan na ito na pinagsasabi ko saimo, boot kong tokdoán nin kastilá su mga akí huli ta laen pang ipinagboot kan Pamahalaan, pinaghoná kong saró (1) man na kapakinabangán kan kagabsan. Ginámit ko an orog kamasipag (228) na palakaw, mga katagá nin tataramon asin mga pagngaran (229), dai ako naggamit nin mga darakúlang pagsusundán, pinaghalat kong mapagtokdoán sinda nin Gramática kun makasábot na sinda kan tataramon (230). Pagkaáyaw nin nagkapirang semana su mga mataleon na gayo haros nagpakasabot na sakuyá asin nagtotorogdas na nin mga katagá nin tataramon." Ominórong su maestro asin garong nagborongborong; dangan, garo baga sa igwa na syang pinagmarhay, nagpadagos: "Dai ko súkat ikasópog an salaysay kan mga paglapastangan sakuyá; siisay man sa sakong kamugtakan, síring an gigibohon. Síring sa sinabi ko na, marahay su pagkápoon; alágad pakalihis nin nagkapirang aldaw, ipinaapod ako ni Padre Dámaso, na iyo su cura kaito, sa sacristán mayor. Nin huli ta talastas ko su saíyang ugalé, natákot akong papaghalatón sya, sominakat ako tolos, nagtao ako nin gálang saiya asin nagmarhay-na aldaw ako sa tataramon na kastilá. Sya, na sa lambang pagtatao ko nin gálang, iginagawágaw sakó an saíyang kamot tanganí kong hadokán, alágad ngunyan ihinaharayó asin dai ako pinapasalamatan, kundí ominaarak-atak na baga ako pinagtutuyá-tuyá. Nagkahilawhi-lawán ako; itoon sa kahampang su sacristán mayor. Dai ko tolos naaaraman kun anong sakong sasabihon; nagpadagos ako nin paghiling saiya, asin dai nagoontok nin kaaandak (231). Nawawaran na ako nin pakatíos, naghihilaga akong makaginibo nin dai maninigó, tara an pagkamarhay na cristiano asin an karapatan bakong mga bagay na nagsisinarongatan. Hahapoton ko na sya, kan panalé sanang ominórong sa saíyang pag arak-atak asin dagos akong pinaglanghadán: 'Buenos días palán, ha? !buenos días! !gracioso! tatao kang magkinastilá!' asin nagpadagos nin pagngisi." Dai napogolan ni Ibarra na mapáhoyom sya. "Nagngingisi ka," an sabi kan maestro na nagngingisi man; "ipinaháyag ko nang kan mga horas na ito dai<noinclude></noinclude> i4u1plwd5byxahedh1fxaxbdnawpbvg Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/132 250 1262 5635 5634 2024-10-15T15:54:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5634 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>122</center> ako námuyang magngisi. Nagtitindog ako; namatean kong nagsasakat su dugó sa sakong payo, asin pinadiklom nin dagoldol su sakong hótok. Natanaw ko su cura sa harayó, harayong marhay; napasíring ako saiya ta sisimbagon ko sya. Su sacristán mayor tominindog, su padí asin sinabihan na gayo ako sa tagalog; 'Dai mo ako paggamitan nin gúbing na sinublián; igó na saimo an pagtaram kan saimong horon asin dai mo sayangon an kastilá na bakong manónongod saindo. Midmid mo su maestrong si Ciruela? Si Ciruela sarong maestro na dai tataong magbasa asin nagbugtak nin paadalan.' "Boot ko siyang pogolon, alágad lominaog sa saiyang lalamban asin panáleng pinintó su tatá. Anong maginibo ko na pahangang magsarampot an sakong sahod, na sa pagkobra kaiyan kaipuhan ko an visto bueno, kan cura asin magduman sa capital kan lalawigan, anong maginibo ko laban saiya, énot na may kapangyarihan dapit sa kalag, sa politica asin civil sa banwaan, pinangatigan kan saiyang Kaayonan, kinatatakutan kan Pamahalaan, mayaman, makapangyarihan, pinakikihumapotan, dinádangog asin pinangangataman sa giráray nin kagabsan? Kun ako pagduhagihan, dai ako dápat magkaalo, kun sumimbag ako, tatangkasón ako sa sakong katongdan, na mawawará ko sagkod lámang an sakong carrera, asin bakong huli kaiyan magkikinabang an katongdán, atá ngani an kagabsan maarabuyon sa cura, pagduduhagihan ako asin aarapodón akong vanidoso, halangkaw an hinilngan, maabhawon, matagás an payo, maráot na cristiano, daing-ugalé, asin kun bakó man, anti-español asin suwal, sa pamahalaan. Dai pinaglaláom na an sarong maestro sa paadalan igwa nin pakanood asin kahimonan (232), dai siyang ibang hinahágad kundi kapahubayaan, kahababaan, kasipabayaan, asin patawada ako kun pinaindahan ko an sakong conciencia asin isip, alágad namondag ako sa bansang iniho, kaipuhan akong mabuhay igwa akong iná asin minapahubayá ako sa sakong kapaladan siring sa sarong bangkay na dinadara kan alon." "Asin huli kan kaolangan na ini luminúyang padagos su saimong boot? Dangan nabúhay ka nin siring?" "Kun nagimasol lámang ako!" an saiyang simbag, "diyan lámang sana kutá nakasagkod su sakong mga kasakitan! Totoo ngani na magpoón kaito naoyam ako sa sakong carrera, nagisip akong maghánap nin ibang<noinclude></noinclude> pg0dl7kivwr5qpb99xkzvvbnpw7axx0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/133 250 1263 5642 5641 2024-10-15T15:54:17Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5641 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|'''123'''}} hanap-buhay siring kan sinundan ko, ta kun an toklos ginibo sa karaotan nin boot asin kasopogan, sarong pasakit asin huli aroaldaw ipinagpagiromdom sakuya aroaldaw kan paadalan su kapagduhagihan sakuya na minapaagi sakuya sa mga mapapait na takna. Alagad anong sukat kong gibohon? Dai ko mahimong haleon an kalinglingan kan sakong ina, kinaipuhan kong sa- bihan siya na su tolong taon na saiyang pagpakasakit sa pagtao sako kan carrerang ini iyo na ngunyan an minabilog kan sakong kagayagayahan kinakaipuhan na patubodon ko siya na an hanap-buhay na ini orog kapano nin dangog, an toklos makamomoyang bulanos, an dalan lakop nin mga burak, na an pagotob kan sakong katongdan minatamo sako nin mga kaugay-nin-boot, ginagalangan ako kan banwaan asin pinapano ako nin mga pagisusugad, kun iba an sakong gibohon, dai man mahahalé an sakong pagkadaing kamongayahan magkakaigwa ako nin hanap-buhay na lalo pang daing palad, laen pa na daing kapakinabangan, sarong kasalan. Nagdanay ako sa sakong katongdan asin habo kong lumuya su sakuyang boot.” Ominorong nin kadikit su maestro dangan nagpadagos: “Magpoon kan aldaw na pinaglanghadan na gayo ako, nagsiyasat ako sa sakuya mansana asin natuklasan kong talagang dai man nanggad ako nin pakasabot. Inadalan ko aldaw, banggi, su kastila asin gabos na may pakalabot sa sakuyang carrera, pinagpapasubli ako nin mga libro kan magurang na pantas, ano man na sakong matuklasan binabasa ko, asin inoogid ko ano man na sakong nababasa. Huli kan mga bagong pakatalastas na sakong nanod-an sa gamping digdi okun duman, nagliwat su sakong pagsabot, asin nakakita ako nin dakol na mga bagaybagay sa irarom nin pagkamugtak na totoong laen kan sa énot. Nakakita ako nin mga kamalean sa kaito dai akong ibang nahihiling kundi mga katunayan, asin mga katunayan na sa sakong pagloba mga kamalean. Siring baga, halimbawa, kan mga paghampak, na magpoon pa kan mga panahon na dai na nagigiromdoman iyo an tanda kan mga paadalan, asin ta kaito iyo lamang an paaging bulanos sa pakanood sa bagay na siring pinatood kami na magkaigwa nin siring na paniwala, pakatapus natuklasan kong harayo sa pakatabang sa kauswagan kan aki, minapal-<noinclude></noinclude> s3iu84el89977esyuiqgva1grnpc85l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/134 250 1264 5647 5646 2024-10-15T15:54:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5646 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>124</center> uwas saiyang daing kanongdanan. Naniwala ako na dai nanggad mahino na makapagisip kun an palmeta asin an disciplina (233), namamantaag sa atubangan, an pagkatakot asin an pagkangirhat minaribaraw sa orog kamatoninong na isip, laen pa kaini huli ta an imaginacion kan aki buhay na buhay, orog na gayong iimpresionaran. Asin nin huli ta kinakaipuhan na an kaisipan makatala sa hotok kinakaipuhan na maghadé an kamoninongan, sa luwas asin sa laog, sikat na mag kaigwa nin katiwasayan an espiritu moninong na bu lanos asin marigon-na-boot, sa sakong ganan, énot sa gabés kaipuhan na itanom sa mga aki an ang, bulanos na pagtiwala asin paghalaga sa sainda mansana. Laen pa kaini, nasayodan ko na an nakikita sa aroaldaw na mga paghampak minagadan kan kabanalan sa pus6 asin minapaltok kan laad nin karapatan na mapawot nang makabalik. Napagmasdan ko man na kun an saré hinahampak, nakakasompong nin karangahan kun na papaniring man an iba, asin minahoyomhoyom sa pag kamongaya kun nadadangog an hinibi kan iba, asin an pinapaghampak, minsan baga sa énot na aldaw nag susunod lamang, mapawot sa saiyang boot pakatapus mindtood asin nakakasompong nin karangahan sa sa iyang mamondong katongdan. Nangirhat ako kan ominaging panahon boot kong iligtas an panahon na ini huli sa pagbaklé kan dating palakaw. Hininguha ko na an pagadal maging magkakanigo nin pagmahal asin ma kamomonggaya, boot kong gibohon an cartilla, na ba kong sarong librong maitom na tomtom kan luha kan mga kaakian kundi sarong katodd na mabukas saiya nin katakatakang mga hilom, boot kong gibohon an pa adalan na bakong lugar nin mga kasakitan kundi sarong lugar nin kaalingan nin pagisip. Sa luhayluhay hinalé ko an paghampak, dinara ko sa harong su mga disciplina asin sinalihidan ko an mga ito nin palabawan asin paghalaga sa sainda mansana. Kun naaliwalasan an sarong Adal, ibinibilang ko na kakulangan nin boot, bakong kakulapisan nin kakayahan ginigibo kong tumobod sinda na igwa sinda nin orog karahay na kaka yahan labis pa sa ipagkakaigwa nindang talaga, asin an pagtubod na ini na pinaghihinguhan nindang patu nayan, nakapirit saindang magadal asin ta an paniwala minadara sa pagkabayani. Sa kapinonan garong dai<noinclude></noinclude> c23p8uyz0qni5jmmrs5ivpuc7r184w1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/135 250 1265 5652 5651 2024-10-15T15:54:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5651 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>125</center> ikabugtak sa gibo an pagboot nin palakaw kadakol na mga nagburutas sa pagadal, alagad nagpadagos ako asin sakong napagaraman na sa luhayluhay nagkaka purukawan su mga pagisip, dakol na mga nagdorólok asin sorosoronod na gayo, asin itong inoómaw sa atubang nin kagabsan, doble an nanonodan sa mina sunod na aldaw. Madaleng naka balangibog sa banwaan na dai ako nagkokolog ipinaapod ako kan cura asin sa takot na igwa naman nin mangyari nagtaong glang ako saiya sa tagalog. Sa baldit na ini serio siyang marhay sakuya. Sinabihan ako na pinapahamak ko an mga aki, na sinasayang ko an panahon na dai ko inotob an sakong katongdan, na an amang mi napatawad kan badas (234) naoongis sa saiyang aki, alinsunod sa Espiritu Santo na an titik minalaog sa kaibahan nin dugó, etc. dinarahan ako nin kabtang kan mega kasabihan kan mga panahón, kaitong soánoy, na baga igwa nang an sarong bagay maging kasabihan kaidtong suanoy tanganing dai mapagborongborongan: alinsunod kaini sikat kitang maniwala na talagang nagkaigwa nin mga halimaw na an mga panahon na ito nangaglalang asin nagngaglongat sa saindang mga palacio asin mga catedral. Sa katapusan ipinagtogon sakuya na magi akong mahigos asin magbalik ako sa dating palakaw, ta kun dai isosombong niya ako sa Alcalde (235). Digdi dai natapus su maraot kong palad: pagkadyaw nin nagkapirang aldaw nagduruman sa sirong kan convento su mga magúrang kan mga aki, asin kinaipuhan kong apodon na tabangan ako kan sakong pakatiós asin pagpahubaya. Nagpdon sinda sa pagpamidbid sakuya kan mga panahon, kaidtong sdanoy na mga marigon su boot kan mga maestro asin nangagtorokdo siring sa pag tokdo kan saindang mga apo. ‘!An mga ito talagang mga madodónong!’ an saindang sabi; an mga ito nag ngalalapnit asin saindang tinatanos an biribid na kahoy. An mga ito bakong bagong tawo, mga magúrang na may halawig na kinabatiran, mga ubanon asin mga ma higpit! Si Don Catalino, su hadé ninda gabós asin kagtogdas kan paadalan na ito, dai nanggad minapakúlang sa duwang polo may limang hampak, kun kaya naka himo nin mga aking mga madodénong asin mga padi. Ah! kayangkaya kita kan mga ito, opó, kayang kaya kita kan mga ito. Su iba dai nanigoan kan mga magagabat na ining mga pasarampi, maliwánag na sinabi<noinclude></noinclude> f99rwsgr3fuzogf9bzafxl4uj9snzhv Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/136 250 1266 5657 5656 2024-10-15T15:54:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5656 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>126</center> <br>ninda sakúya na kun papadagoson ko an sakúyang pa lakaw daing anó man na manonodan an saindang mga aki asin ta mapipiritan sindang koahon sa paadalan an mga ito. Sáyang na magpaháyag sainda nin mga pangatanosan, nin huli ta ako aki pa dai ninda tinataohan nin dakúlang katanosan! Minsan anó an sakúyang ipag kakaogdan, magkaigwa lámang ako nin mga uban! sinasambit ninda sakó an kapangyarihan kan Cura, ni Fulano, ni Zutano, asin sinda mansana an mga nagsasambit sainda na an ólay kun bakong huli kan mga hampak kan mga maestro dai kutá sinda nagpakanood ninanó man. An mabansay na boot na ipinahiling sakúyá nin nagkapira katawo nakapahamis nin kadikit kan kapaitan kan pagkamuklat na ini sa katotoohan. "Nin huli kaini, napiritan akong talikdan an sarong palakaw na pakatapus nin dakúlang kapagalan, nagpopóon nang magtao sakuyá nin bunga. Mayó na akong pagláom, dinara sa paadalan kan sumonod na aldaw su mga panghampak asin pinooan ko su sakong sa ma bangis na katongdan. Nawará su kamoninongan asin nagbalik na maghadé su kamondoan sa mga panglalawogon kan mga aki na nagpóon nang magkamuruyasakuya, sinda lamang an sakong kaanoano, sinda lámang an sakong mga kaúgay-nin-boot. Minsan pinaghinguhang pagtimolan (236), an mga paghahampak asin ipaghampak ito sa orog kalúhay na gayo, ipinagkolog na gayo sa boot kan mga aki nagkasoropgan na marhay asin mga mapait na luhá an saindang pinag pabólos. An bágay na ito naglagbas sa sakong pusó, asin minsan ngani sa irarom may kaangotan ako sa mga mangmang na itong angkos, dai ako makakapanghima los sa mga daing pagalamáan na itong mga victima kan mga karibarawan kan saindang mga kaganak. Tinototong ako kan saindang mga luhá; dai nagkakanigo su sakong pusó sa laog kan sakong daghan, asin kan aldaw na ito, dai pa oras, binayaan ko su paadalan asin nag puli ako sa harong asin duman ogsad (237), akong nag tangis... Sakalé ipagtataka mo an sakong pagkama mondoon, alágad kun ika nasa-kamugtakan ko, masa sabotan mo an siring na bágay... Pinagsabihan ako kan gurang na si Don Anastacio! ‘Su mga magúrang nag haragad nin mga hampak, anó ta bakong sinda an saimong hinarampak. Huli kaini hominélang ako!’” Naghohorophórop si Ibarra na naghihimaté.<noinclude></noinclude> ef3u8icrlsdl05srawmacuh7msw9n4h Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/137 250 1267 5662 5661 2024-10-15T15:54:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5661 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>127</center> "Pahangá na akong maomayan, nagbalik ako sa paadalan asin su sakong mga pinagtotokdóan igwa na sa nang saró sa ikalimang kabtang. Su mga matalé nagbu rutas sa pagadal kan ibalik su dáting palákaw, asin su nagkakapirang mga nagkataradá nagraralabás parang makalikay lámang sa mga gibohón sa laog kan harong, dai ni sarong nagpahiling nin kaogmahan, dai ni sarong ominaté, sakuya kan sakong pagmalaymay, pareho sa inda na maomayan ako o dai, sakalé pagmamarhayon ninda kun nagdánay ako sa paghélang, huli ta su nagsa lihid sakuyá, minsan ngani kaniguan na homampak, bi bihira man na magtungá sa paadalan. Su iba kong mga pinagadalan, na nagkapiritan kan amá na magralabás, nagbabaralawbagaw sa ibang gampi. Sinálá ako ta sakong pinayabá su mga aki asin pinanó ako nin mga kahimasolan. Alagad su saró, su aki nin sarong babá yeng taga-oma, na nagataman sakúyá kan sakong pag hélang, kun dai man bominalik, an dahelán iyo ta lominaog sa pagkasacristan, an sabi kan sacristan mayor, an mga sacristan dai súkat maglaog sa mga paadalan maharababang padagos.” “Asin ano nagpahubayá ka sa kaibhan kan saimong bagong mga pinagaradalan?” an hapot ni Ibarra. “Makagibo daw ako nin ibang bagay? an saiyang simbag. Alágad nin huli ta sa laog kan sakong pag hélang kaniguan na mga nangyari, nagkaigwa kami nin ibang cura. Nakaisip ako nin mga bagong pagsárig asin tinantan kong gibohon an sarong bagong pag baló tanganing daing gayo masayang kan mga aki su panahón asin pangurawahon ninda sunod sa mahihimo su mga hampak, na su mga kasopganan lámang na ito makatao sainda nin bunga, an sakong sa isip. Boot kong gibohon kaito, mantang dai na mahimong mahalon ako ninda, na sa pagrimpos lámang nin ano man na mapa pakinabangan na halé sakuyá, maging kadikit lámang an kapaitan pakagiromdom ninda sa sakó. Aram mong padagos na sa kadaklán na mga paadalan, an mga libro nasusurat sa Kastilá, maliban sa Catecismo na tagalog, asin ta nagkakaralaen sunod sa corporación religiosa na namumugtakán kan cura. An mga librong ini parating mga novena, trisagio, catecismo ni Padre Astete (238), na nakoahan nin dakol na kabanalan siring man sa mga libro kan mga hereje. Nin huli ta dai mahihimong ma-<noinclude></noinclude> 3cmbbjqhv8tzg7kueynsbbwwj1n79sp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/138 250 1268 5668 5667 2024-10-15T15:54:17Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5667 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>128</center> <br>tokdoan sinda sa Kastilá, siring man dai mahihimong ihobó an mga ito sa ibang tataramon an kadakol na itong mga libro, hininguha ko sa diit-diit na salipatan, an mga ito nin mga haralipot na kabtang na mga ninonó sa mga kasuratan na tagalog, siring baga sa Tratado de Urbanidad ni Hortencio asin Feliza, mga saradit na libro manongod sa pagtanom, asin dakol pang iba. Kun gayod, minahobó ako nin mga ginatos na kasuratan siring baga kan historia kan Filipinas ni Padre Barranera (239) dangan idinidikta ko, tangáning saindang tiriponon sa cuaderno, kun gayod, dinodugangan kan saindang rogáring pagtokdó sainda kan Geografía, hinuwad ko su sarong (240) sa lalawigan na náhiling ko sa Cabecera (241) asin sa pamamatáhaw kaini asin su mga baldosa sa dagá tinaohan ko sinda kadikit na pakamalas dapit sa bansá. Ngunyan su mga babaye man an nagkakariribok; su mga lalaki naghohoroyomhóyom sana sa paghiling duman kan saró (1) sa sakong mga karongawan. Ipinaapod ako kan bagong Cura, asin minsán nganí dai ako dinagitan, sinabihan akong súkat kong ingatán an katinubdan (242), na bago ako magtokdó kan mga bagay na ini dapat na ngónang patunayan kan mga akí sa sarong (1) toksohan na toom ninda an mga Misterio (243), an Trisagio (244) asin an Catecismo kan Doctrina Cristiana. "Pinaghinguha ko na su mga akí máging mga abúkay (245) asin matoom ninda su mga bagay-bagay na dai sindang pakasábot minsán saró (1) man lámang na tataramon. Dakol na an taratao kan mga Misterio asin kan Trisagio, alágad natatákot ako na an sakong mga pagmamalasakit mabagsak sa ki Padre Astete (246), tara, an kadaklán kan sakong pinagtotokdoán dai nagpapakamidbid kan kalaenan kan mga hapot sa mga simbag asin kun anóng magiging kahologán kan mga ini. Magkakagaradán kitang síring asin iyo man ini an gigibohon kan mga ipapangarakí ngápit, asin sa Europa pagoorolayan an Kauswagan!" "Dai kita súkat máging labi ka mga mahandalon!" an simbag ni Ibarra na kanayon tindog. "Pinadarahan ako nin sarong paanyaya (247) kan teniente mayor na dumádalaw sa orólay sa tribunal (248)... Siisay makaisi kun dumán makasumpong ka nin sarong (1) sim-<noinclude></noinclude> mncpy6qvgnvgbqym6ujdjtgedzxhmbi Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/139 250 1269 5672 5671 2024-10-15T15:54:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5671 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>129</center> <br>bag sa saímong mga hapot?" Bominuhat man su maestro, alágad nagkikirikiri, tandá nin kaborongan, sominimbag: “Makikita mo na an moknang ini na isinabi sakó makakaárog man kan sakuyá! Kun dai, hilingón ta!" <center>XX</center> <center>''OROLAY SA TRIBUNAL'' (249)</center> Saró (1) itong bídang na magpoón sa kagduwa (12) sa kaglimang (15) metro an labá asin magpoón sa walo (8) sagkod sa sampólong (10) metro an lakbang. Su mga lanob kaito na pinaputí nin apog nagkakaparatós nin mga dibujo sa carbon, mga makakanos okun bakó man na gayo, mga dustá okun bakó man na bulanos, na may mga kasuratan na minabilog kan mga kahologán kaito. Sa sarong gílid asin mahúsay na nagkakapasarandig sa lanob, nakikita an may mga sampólong (10) mga daraan nang badil na mga kasarálak nin mga kalawangon na sable, mga espadines asin mga minasbad: mga hamo ito kan mga cuadrillero (250). Sa sarong (1) sógod kan harong, na nasasamnohán nin mga maating cortinang pula, natatagó asin nasasabit sa lanob an retrato kan Saíyang Kamahalan; sa tangod kan retrato, sa sarong (1) tarímang kahoy, namumugtak an sarong (1) daan na sillón, garaak na su mga ralaglag na takyag kaito; sa atubangan may sarong (1) dakúlang látok na tabla, na may tintang digtá, na may mga inscripción asin mga monograma, síring sa kadakol na mga látok sa mga taberna sa Alemania na pinagdudumanan kan mga nagaarádal. Mga horomó nang bangkó asin mga silla an minabílog kan mga kasangkapan dumán. Iyo ini an bidang na pinagsesesesyonan kan hokoman, bídang na pinagpapasakitan, etc. Digdi nag-oorólay ngunyan an mga may kapangyarihan sa banwaan asin sa mga nayon: an pangkat kan mga gurang dai minásalak sa tompok kan mga bagong-tawo, asin an mga ini asin an mga ito dai mahímong magtiniríostiósan: nasa partido conservador asin liberal, alágad sa saindang mga pakikibaka nagpapahayag sa mga banwaan nin<noinclude></noinclude> 86s006nrnituzwk9v1zynn5sfu5kcg4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/14 250 1270 5675 5674 2024-10-15T15:54:18Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5674 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>4</center> yon na lampara na mga hale sa China mga languban na mayong mga bayong, mga gayonggong nin kinayanga, mga gadahon asin mga bughaw na bubog, mga aralang o mga roloyos nang looylooy, mga pinaalang na sirang botete, asin iba pa, na minatapus, sa gamping hampang sa salog, an mga magagayon na mga pagbong kahoy, kabtang gibong intsik, kabtang gibong europeo, na may mga nagkakanap na mga tinanom asin mga salasala na may nagkikiritaykitay na mga saradit na farol na manlaenlaen an kiray. Iritoon sa bidang su mga makaraon, sa tahaw nin mga darakilang salming asin mga masasagang ilaw: sa ibabaw nin sarong patugmaran na kahoy na pino (7), napapatikaw an sarong marayrahay na pianong de cola na halangkawon an halaga, asin lalong mahalaga ngunian na banggi ta daing nagtotogtog. Itoon duman an sarong dakilang pintura nin sarong magayon na lalaki, na nagugubingan nin frac, mabaskog, tanos, siring kan sogkod na may borlas na kapot kan saiyang mga makikisil na mga moro na nasosolotan nin mga singsing, su ladawan baga nagsasabi; “!Ehem! hilinga an sakong sol-ot asin ini bakong karawkaraw lamang!” Su mga tukawan asin su mga latok anas mga marayrahay, sakale daing gayo nakakaangay, asin bako man na mga malinig, dai sa isip kan kagrogaring kan harong an marhay na ginhawa kan saiyang mga inanyayahan, kundi an pagpamantaag kan saiyang gahos. Makangingirhat an kulatid, alagad makaano man, ta nagtutikaw man kamo sa mga sillon na mga harale sa Europa, asin ta an bagay na ini bihira nindong makamtan, sakale siring an sabi sainda kan retrato. Haros pano nin tawo su bidang, su mga lalaki bulag man sa mga babaye, siring sa mga simbahan na catolico asin sa mga sinagoga. Su tumpok nin mga babaye binibilog nin nagkapirang filipina asin española, binobuka an saindang mga abanico, pahanga sindang maghiringhingan nin ano man na mga tataramon, ano man na mga olayolay napapara sa ramoramong pagtaram, siring sa mga ribok na nadadangog kun banggi sa laog kan harong, ribok na gikan sa dinalagan nin mga kino asin kinaragnas nin mga tagaw. Sakale, an mga cuadro kan manibaibang ladawan kan Nuestra Seniora na nagkakasarabit sa lanob an nakapirit sainda<noinclude></noinclude> fbzxm0qpb04bl6yz113mkadinrw2ags Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/140 250 1271 5682 5681 2024-10-15T15:54:18Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5681 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>130</center> <br>sarong (1) mahigpit na kamugtakan. “Garo akong pighihirasan kan pangungungalé kan gobernadorcillo!” (251) an sabi ni Don Filipo, pamayo kan partido liberal, sa saiyang mga katood; “dati na nyang inisip an pagpaliban sagkod sa huring mga hidalé kan pagorolay mapadapit sa tagamang gagastohon (252). Hilinga nindo ta dai na nganing kagsarong (11) aldaw an natatada sa sato...” “Asin! pominawalat sa convento sa pakipagolayolay sa cura na naghehélang!” an saligbaton nin saro (1) sa mga bagong-tawo. “Dai bale!” an simbag man kan saro; “sato nang inandaman. Bastang an mokna kan mga gurang dai magkamit kan kahorohalangkaweng (253).” “Dai ako matubod!” an sabi ni Don Filipo; “idadata ko an mokna kan mga gurang...” “Ano? Anong sabi mo?” nagharapot na mga nagtataka su mga nagdadangog saiya. “Sabi ko na kun ako an énot na magtaram, idadata ko an mokna kan satong mga kaiwal.” “Asin su satuya?” “Kamo an bahalang magdata kaiyan!” naghohoyomhoyom na suminimbag su teniente asin inatubang su sarong aki pang cabeza de baranggay; “tumaram kamo kun madaog na ako.” “Dai mi po ika masabotan!” an sabi kan mga nagoorolay na paranó nin kaborongan na pinaghihilinghiling sya. “Himatea nindo!” an sabi ni Don Filipo sa duwa (2) okun tolong (3) nagdangog saiya “Ngunyan na aga nasompongan ko si gurang Tasio.” “Asin ano?” “Sinabihan ako kan gurang. ‘Naoongisan kamo kan saindong mga kaiwal labis pa sa saindong mga kaisipan. Boot nindo na dai gibohon an sarong bagay? kun siring, imokna nindo iyan, asin minsan lalong papakinabangan labis pa sa sarong (1) mitra (254), isisikwal iyan. Kun kamo madaog na, giboha nindo na idaté iyan kan pinakahababa sa gabos, asin tangani kamong masopgan, ooyonan iyan kan saindong mga kaiwal.’ Alagad ingati nindo an hilom na iniho.” “Alagad...” “Kaya ngani idadatá ko an mokná kan satong mga kaiwal na sakúyang papalabisan sagkod na lumuwas na<noinclude></noinclude> gfvxb15wg4jig38ep222mpwk4oahlu8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/141 250 1272 5688 5687 2024-10-15T15:54:18Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5687 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>131</center> <br>ngingisihan. Halo! si Ginóong Ibarra asin su maestro sa paadalan.!" Pinataratara kan magkasi mga bagong-tawo an magibong-ibong na pangkat, asin ta dai tominampo sa saindang mga orólay. Pagkataodtaod lominaog su gobernadorcillo na may darang kamondoan sa lalawogon: sya su nakita nyató kasoodmá na may sarong (1) arrobang kandilá. Paglaog nya nagkatoronong su mga huringhuding, tominúkaw lambang saró (1), asin mataodtaod, dai nang girirongan. Tominukaw su Capitán dumán sa sillón na namumugtak sa tangod kan retrato kan Saíyang Kamahalan, bominahon nin makaapat okun makalima, hinaprós su payo asin lawog, ibinugtak su magibong na siko sa ibábaw kan hápag (255). Ominabo ulí, asin ta ini sorosoronod. “Mga maginóo!" an sabi katapustapusi sa sarong magagadanon na tingog; "nangahás akong tiri-ponon kamo gabós sa orólay na ini... ehem! ehem!... kaipuhan nyátong ipagrokyaw an kaaldawan (256) kan satong pintakasi na si San Diego sa 12 kaining bulan (257) na ini... ehem ehem! fecha 2 kita ngunyan... ehem!" Asin digdi dinapoan sya nin ábong sorosoronod asin daing laog, na iyo nang dai nya pakagírong. Dangan bominuhat sa bangkó kan mga gurang an saró katawo, na may apat na pólong (40) taón kagurang, na hambogon an pamandok. Iyo su mayaman na si Capitán Basilio, kaiwal kaitong Don Rafael, saró katawo na nagtataram na magpoón kan pagkagadán ni Santo Tomás de Aquino an kinaban dai lámang nakaorooswag, asin ta magpoón kan paghalé nya sa San Juan de Letrán, pominoón nin pagsibog an Kasangtawohan. “Togote ako nindo na makapagtaram sa sarong orog kamahalagang dahelán nin pagorólay," an sabi. “Minátaram akong énot, minsán nganí sa mga uya digdi may mga igwa pang labis sakuyá an saindang katanosan, alágad ako an énot na minátaram huli ta sa sakong pagloba sa mga bagay na ini an pagtaram na énot dai nangangahologan na an saró iyo an magngaenot siring man an pagtaram na huri dai nagngangahologan na an saró iyo an pinakahuri. Laen pa kaini, an sakong<noinclude></noinclude> 4u6r7s9f3a2bv0c6lfpncpxg9pav5ow Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/142 250 1273 5692 5691 2024-10-15T15:54:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5691 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>132</center> <br>mga sasabihon napakahalagang gayo na dai súkat mapabayaan, dai man súkat ipahúring itaram, kun kayá, boot kong makataram akong énot, tanganing mabugtakán ko iyán nin katongod na karigonan. Itogot nindo sakúya na ako an énot na magtaram sa katiripunan na ini, na sakong nahihilingan nin mga tawong lataw, siring baga sa Señor Capitán na nasa-sa túkaw ngunyan, an kaito náging Capitán, an orog kabantog niyákong katóod na iyo si Don Valentin, an kaito Capitán man, sakong katoód sa pagkaaki, na iyo si Don Julio, an satong bantog na Capitán sa mga cuadrillero na iyo si Don Melchor asin iba pang mga haralangkaw na tawo na dai ko ngangararanan tanganing dai ako makakahalawig na gayo mga tawong nakikita nindo digdi ngunyan. Hinahágad ko saindo na togotan ako nindo na máenot magtaram bago makapagtaram an siisay man. Ipagkapálad ko daw na itógot kan Katiripunan an makumbabá kong hágad?” Asin magálang na dominokó su nagtataram asin naghohoyomhoyom. "Nakakataram ka na, ta kanigúan an idadángog mi saimo!" an sabi kan mga sinambit nang mga katóod asin iba pa na mga minabilang saiya na sarong dakúlang manalumpati. Su mga abohón kan mga gúrang nangagpapahayag nin kamongayahan asin ta pinaghohorohapros su saindang mga kamot. Pakapahida nin panyong suklá, su saiyang ganot, nagpadagos nin pagtaram si Capitán Basilio: "Mantang nagi kamong mga marahayon sa hababá niyakong pagkatawo, sa pagtógot sakúya na makapagtaram na énot sa kiisay pá man sa mga uya digdi ngun- yan, na rawahon ko an kapahintogótan na ini na itinaong bulanos, asin mataram ako. Linálalang ko an sakong isip na nasa sa táhaw ako kan kagalanggalang an Senado romano, senatus populusque romanus (258) na satong sinasabi kan mga mababansay na itong mga panahón na sa karaotan nin pálad kan Kasangtawohan dai na mábalik sagkod, asin hahagadon ko sa mga ''Patres Conscripti'' (259), na sasabihon kang madónong na si Cicerón kun uya sa lugar ko, hahagadon ko, mantang kúlang kita nin panahón, asin an panahón bulawan siring sa sabi ni Salomón na sa mahalagang ining cuestion lambang saró magpahayag na malinaw kan saiyang inaakala, gotos asin masipag na gayo. Iyo sana.”<noinclude></noinclude> krp4nbhbfsl89mbelnkdrh49m88at2v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/143 250 1274 5698 5697 2024-10-15T15:54:19Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5697 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>133</center> Asin namongayahan sa saiya mansana asin kan pagngataman kan katiripunan, tuminukaw su nanalumpati, pakahilinga nin baga nakakádos na paghiling si Ibarra na nagtutúkaw sa sarong gilid, asin saro pa napanong kahologán sa saiyang mga katóod na baga nagsasabi sainda;! "Ha! Marhay su pagkátaram ko ha!.” An mga paghiling na iniho inanilag man kan saiyang mga kaúgay-nin-boot, hiniling su mga bagong-tawo na garo bagang ginagadan ninda sa kaorihan. “Ngunyan makakataram na sa boot na, ehem!” an simbag kan gobernadorcillo na dai nakatapus nin pagtaram, ta dinapuan naman siya kan abo asin pagal. Kun gagayodon sa dai nin nagkaalo, dai nin siisay man na boot apódon na saro sa mga patres conscripti dai ni sarong tominindog, kun kayá iborawa ni Don Filipo an bahigay na ito asin nanggad na togotan siyang magtaram. Nagkiriyatan su mga conservadores asin nagpasinarabotan nin makahologan na mga pasabot. “Idadatá ko an sakong mokná, mga ginoo, mánongod sa pintakasi!" sabi ni Don Filipo. "Dai mi iyán maakó!" an simbag nin sarong gurang na etikado, posikit na conservador. “Isarongat niyató an satong mga voto!" an sinabi kan ibang mga kalaban. “Mga ginoo!” an sabi ni Don Filipo na kasabay na pinogolan an sarong hoyom, “dai ko pa idinadatá an mokná na kaming mga bag-ong tawo digdi. An dakulang ining mokná, dai kami nagduduwaduwa, pagmamarhayon ki sa mga naisipan o mangyaring maisipan kan samong mga kalaban.” Ining mapagakbaw na ining kapahayagan nakapaanggot sa mga conservadores na nangagsumpá in corde, na saindang bubugtakan nin orog kangirhat na pagsosólang. Si Don Filipo nagpadagos: "Igwa kami nin tolong ribo may limang gatós na pisos. Tara sa hálagang ini magkakaigwa kita nin sarong pintakasi na makakalabis sa kabantogan sa arin man na sagkod ngunyan dai pa nakita sa satong lalawigan, siring man sa mga kataraid." “Haen!” an sabi kan mga dai minátubod, “an banwaan nin A igwa nin limang ribo, an B may apat na ribo, kahambogan!”<noinclude></noinclude> ahbyfimiqx53e51tjubvbjp16lah2jq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/144 250 1275 5702 5701 2024-10-15T15:54:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5701 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>184</center> “Hinanyoga ako nindo, mga ginoó, asin ta maniniwalá kamo!” an padagos ni Don Filipo na dai nagluya an saiyang boot. "Iminomókná ko an pagpatindog nin sarong dakúlang teatro sa táhaw kan plaza, sa halagang sanggatós may limang pólong pisos!” “Kulang an sanggatós may limang poló, sanggatos may anom na poló an súkat ibugtak!" an sabi nin sarong mapagnotiil na conservador. “Isúrat mo, ginoóng Director, duwang gatós na pisos sa teatro!" an sabi ni Don Filipo. "Iminomókná kong horonon su comedia sa Tondo na magpaluwas sa laog nin pitong (7) bangging soronod. Pitong (7) paluwas na tig-duruwang gatos (P200.00) na pisos lambang sarong (1) banggi, minabilog nin sangribo may apat na gatós (1,400): !isúrat sangribo may apat na gatós (1,400), ginóong Director!” Nangagtakang nagpahinirilingan su mga gurang asin su mga akí: su mga nagpapakaáram kan tágong-hilom iyo sanang dai naghiriró. “Laen pa kaini, iminomókná ko man na magkaigwa nin mga darakúlang mga fuegos artificiales; dai súkat magkaigwa nin mga sorosarádit na mga ilaw, síring man nin mga ruédang sorosaráday na nagkakamuruyahán kan mga akí asin kan mga daraga, dai dápat magkaigwa kan mga iní. An muya nyamó mga darakúlang bomba asin mga darakulaon na mga cohetes. Iminomókna ko, kun síring, na magpagibo nin duwang gatós (200) na darakúlang bomba na maduwang (P2.00) pisos lambang saró (1), asin duwang gatós (200) man na darakúlang cohetes sa síring mansanang halaga. Itogon nyató an mga ini sa mga paragibong cohetes sa Malabón.” “Hmjn!” an saligbaton nin sarong (1) magúrang; “dai ako kinokúrab, dai man ako napopolngan nin bombang halaga nin duwang (P2.00) pisos; su manolong (P3.00) pisos an kaipuhan. “Isúrat mo sangríbong (P1,000) sa duwang gatós (200) na bomba asin duwang gatos (200) na darakúlang cohetes!” Su mga conservadores dai na nagpakatagal; nagpanirindog su iba asin nagorólay. “Saro pa, tangáning makita kan satong mga kapuwa na kita mga tawong masamwang asin ta an kuwarta nagsasawá satuyá," an padagos ni Don Filipo na hina-<noinclude></noinclude> h431ujamh7ib36xzttq6u3lx9mdllyp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/145 250 1276 5706 5705 2024-10-15T15:54:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5705 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>135</center> <br>langkaw su tingog asin panáleng pinasikrapán su pangkat kan mga gurang, “sakúyang iminomókná; énot, na magkaigwa nin apat (4) na hermanos mayores sa duwang (2) aldaw na pintakasi, asin ikaduwa, na sa lambang aldaw magtápok sa dánaw nin duwang gatós (200) na adobádong manok, sanggatós na rellénong capón, asin limang pólong (50) lechón, síring sa ginigibo ni Sila kaito kan panahón ni Cicerón, na sinasambit pa lámang ni Capitán Basilio.” “Iyán, síring ki Sila!" an ulit ni Capitán Basilio na nailay. Nagorog na magorog su pagtaka. “Nin huli ta dakol an mga madarálaw na mga pirakán asin lambang saró magdadara nin rinibo asin dadarahon man ninda an saindang pinakamarhay na mga manok, asin su liampó asin su mga baraja, minamókná ako nin kaglimang (15) aldaw na borólang, asin kapangyarihan sa pagbukás kan gabós na pasugalan...” Alágad sinaligbaton sya kan mga bagong-tawo na tuminirindog, sa saindang pagloba naliwat su ísip (260) kan teniente mayor. Maínit su pakipagsúhay kan mga gurang. “Asin kahurihurihi, tangáning dai maaliwalasan an mga kaogmahan kan kalag...” Su saíyang tingog natahoban na bulanos kan mga nginorobngorob asin kinurahaw na haralé sa gabós na sógod kan bidang: an bágay na ito bakó nang saró lámang na karibukan. “Dai!” an kuráhaw nin sarong pusíkit na conservador, “habó ko na omawon sya na iyong nagpapintakasi, dai! Pabayae ako nindo na magtaram!” “Lininlang kita ni Don Filipo!” ólay kan mga liberal. “Vomoto kita nin laban! Omiñápil sya sa mga gurang! Vomoto kita nin laban!” Su gobernadorcillo na nasopgan nin marhay, daing ginibong anó man tangáning magkaigwa ulí nin kahusayan: hinalat nyang sinda mansana an magpabalik kaito. Hinágad kan capitán sa mga cuadrillero na pataramón sya; tinogotan iniho, alágad dai binuka su saiyang ngosó asin ta tuminúkaw ulí ribaraw asin sopog. Sa marhay na kapaladan tominindog si Capitán Valentin, orog kamayókod sa gabós na mga conservador, asin nagsabi:<noinclude></noinclude> jfj57jxtw4lle5vtez7ehdpybzilgyp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/146 250 1277 5710 5709 2024-10-15T15:54:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5709 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>136</center> “Dai kami makaakó kan iminokné kan teniente mayor, ta sa samong ganan sarong kapalabihan. An siring kadakol na mga bomba asin mga banggi nin comedia mapapaghorot lamang nin sarong hagbayon, siring kan teniente mayor, na makakapagpuka nin mga pirang banggi asin makakapagdangog nin mga potok na dai mabongog. Hiniling ko an ganan nin mga tawóng mga mahtsay an isip, asin gabós dai oyon sa mókná ni Don Filipo. Bakong iyo, mga ginoo?” “Oho! oho!” an sarabay na simbag kan mga hagbayon asin kan mga gurang. Nangagtaka su mga bagong-tawo sa pagdangog na magtaram nin siring an sarong gurang. “Anong gibohon ta sa apat (4) na mga hermanos mayores?” an padagos kan gurang. “Anong boot sabihon kan mga gunang iyan, mga capoén, mga lechon na pinangangapon sa danaw? Kahambugan! masabi an satong mga kadorolon, magtitios kita nin gotom sa laog nin kabangang (1/2) taón. Anong labot nyato ki Sila, siring man sa mga romano? Sakalé, inanyayahan kita minsan makasaro man lamang sa saindang fiesta? Kun manongod sakuya, dai ako nakasakamot nin paanyaya, bago gurang na ako!” “An mga romano nangagoontok sa Roma na namumugtakan kan Papa!” an sabi saiya ni Capitan Basilio maghalé sa ibaba. “Ngunyan aram ko na!” an sabi kan gurang na dai lamang naribaraw. “Gigibohon ninda an saindang mga fiesta sa aldaw nin vigilia (261) asin ipapatapok kan Papa an mga kakanon tangdning daing maginibong pagkasalá. Alagad, sa and man na paagi, an saindong mokna dapit sa fiesta dai maaké, dai mahihimo, sarong karongawan!” Napiritan si Don Filipo na isibog su saiyang mokná, huli ta sinólang sya nin makuri. Sarong hagbayon na cabeza de barangay moninong na tominindog asin naghagad na togotan syang magtaram, asin ta nakita ini kan orog kapusikit na mga conservador na nagkamorongayahan huli kan pagkadaog sa saindang orog kadakulang kaiwal. “Hinahagad ko sa saindong mga kaginoohan na ipagpatawad nindo,. kun, ako, na sarong hagbayon, mangahas na magtaram sa atúbang nin sarong kaigagalang na mga tawo huli sa saindang pagkagurang, alam, asin<noinclude></noinclude> 3a9hw7f1uvdrnj6r58b3h5w7xpf5er9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/147 250 1278 5715 5714 2024-10-15T15:54:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5714 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>137</center> <br>kahusayan sa pagatidatid kan gabós na mga bagay, alágad mantang an gabós inalok kan marhay na magtalumpati si Capitán Basilio, na magpahayag digdi kan saindang ganan, an saiyang mapangyáring mga tataramon magi logod na kapatawadán sa pagkasaday kan sakong pagkatawo." Nagtarangó-tangó su mga conservadores na nagkamorongayahan. “Marhay magtaram an hagbayon na ini!-!Malólot!. Katakatakang mangatanosan!” an saindang pasinarabi-sabihan. “Kanogon pang dai tataong magkuratkurat na marhay!” an pagmasid ni Capitán Basilio. "Alágad nahihiling! dai nagádal ki Cicerón, asin aki pang marhay.” “Kun minaatúbang ako saindo, mga ginoo, nin sarong programa okun mokná.” an padagos kan hagbayon, "dai ko iyan ginigibo sa kaisipan na matutuklasan nindo na daing kakundian, dai ko man linolóbang akoon nindo, boot ko man, sa sakong pagpasákop sa boot nin kagabsan, na patunayan sa mga gurang na sa giráray an samong pagisip siring kan sainda, mantang ginigibo niyamó an gabós ming kaisipan na mahusay na gayong ipinamantáag ni Capitán Basilio.” “Marhay na pagkataram, marhay na pagkataram!” sabi kan mga nagkairilay na mga conservadores; pinasabot ni Capitán Basilio su hagbayon ta sasabihan niya kun paano an paghiró kan takyag asin pagbugtak kan bitis. An iyoiyong dai naghihiró, iyo su gobernadorcillo, ribaraw, okun may iniisip an duwang bagay na ini garong iyong nangyari. Su hagbayón na nagkaigwa nin marig-on na boot nagpadagos; “An sakong mokná, mga ginoo, nagogotos sa minásunod, magtogdas nin mga bagong hilingon na bakong su mga ugalé asin mga pinagtotood-an nang makita niyató sa aroaldaw, asin hinguahon na an natipon na kuwarta dai makaluwas sa banwaan, dai man gastohan nin básang sa pólvora, kundi pamugtakón sa sarong bágay na mapakikinabangan nin kagabsan.” “Iyan!” iyan an pagoyon na sabi kan mga hagbayon; “iyan an samúyang muya.” “Marahay na gayo!” an dúgang na sabi kan mga gurang. “Anong satúyang makokoa sa sarong semánang comedia na hinahágad kan teniente mayor? Anong ma-<noinclude></noinclude> 45x1diohn6wo87tmaanvtk8vyd4tsfe Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/148 250 1279 5720 5719 2024-10-15T15:54:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5719 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>138</center> nonod-an niyato sa mga hadé sa Bohemia asin Granada, na mga minapapogot kan mga payo kan saindang mga aking babaye okun ibinabala an mga iyan sa cañon asin pakatapus an cañon ginigibong trono. Bako man kitang mga hadé, bako man kitang mga salvaje, mayo man kita nin mga cañon, asin kun arogon ta an mga iyan, bibirilingan kita sa Bagumbayan. Ano an mga princesa na iyan na nakikipagsaralaksalak sa mga labanan, na magtaralatag, nin mga hamo asin mga kalasag, nagpapakilaban sa mga principe asin nagbabaralawbagaw na mayong kaibahan sa mga bukid asin sa mga langtad, bagang gayong nanggilaw, sa satong mga kaugalean namomotan niyato an kahamisan asin an kalodokan sa babaye asin natatakot kitang gomawagaw kan mga kamot nin sarong daraga, na may digtang dugo, minsan pa an dugong iyan sa moros okun sa sarong gigante sa pagiriba niyato isinisikwal asin ibinibilang niyatong tampalasan an sarong minabuhat nin kamot sa sarong babaye, maging iyan, sarong principe, alférez, sarong daing inadalan na taga oma. Bako daw na makasangribo karahay na satong ipamantaag an guhit kan satong katutubong kaugalean, tanganing masagwé an satong mga maraot na ugalé asin mga kakundian asin omawon an mga mababansay na kakayahan?” “Iyan! iyan” inulit kan saiyang mga kasapi. “May katanosan” nagsabi sa luhayluhay asin baga may iniisip an nagkakapirang mga magurang. “Dai ko iyan sagkod napagisip!” an sabi ni Capitan Basilio sa maluhay na tingog. “Alagad paanong magibo iyan?” sinaligbaton siya kan pusikit. “!Magianon na marhay!” an simbag kan hagbayon. “Igwa akong dara digdi na duwang comedia, na hayag na gayong masosompongan na marhay asin magkakanigong akoon asin makakaaling kan marhay na paghalaga asin pag-atid-atid nin mga kagalanggalang na mga magurang na tiripon digdi. An paksa kan saro. An pagpili kan Gobernadorcillo, sarong comedia na hakong verso, sa limang acto, na sintrat nin saro sa mga uya digdi ngunyan. An saro na man sa siyam na acto sa duwang banggi sarong drama na harayong matabod na mapagtuya-tuyé an kamugtakan, na isinurat nin saré sa mga karahay na mga paratula, sa lalawi-<noinclude></noinclude> h9v1fn6xyl6cactj5fo4tyurz2ho4fl Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/149 250 1280 5725 5724 2024-10-15T15:54:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5724 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>139</center> gan, asin ta an paksá Mariang Makiling. Kan makita niyamó na naghahaloy su pasurúhay mapadapit sa pintakasi, asin sa kahandalan niyámong kulangon kami nin panahón, hominánap kami sa hilom nin samong mga actor asin ta pinaadalan mi sainda an saindang mga papel. Ilinaláom niyamó na sa laog nin sarong semana na pagsasanay magkakaigwa sinda nin igong panahón na mapakarhay an saindang luwas. Ini, mga ginoo, laen pang bag-o may pakinabang asin magkakanigó may dakúlang kalaenan huli ta tikis na gayo, dai kita magkakaipo nin mga gúbing magagamit an satúyá, su dating sa aroaldaw.' "Ako an magasto kan teatro!" an sabing may kahugbayatan (262) ni Capitán Basilio. "Kun may maluwas na mga cuadrillero, ipapasublí ko an mga sakúya!" (263) an taramon kan Capitán sa cuadrillero. "Asin ako... asin ako. . . kun magkaipo kamo nin gurang. . .” an sabi sa ramoramong tataramon nin sarong (1) magúrang, na nakatindog nin mabaskog. "Inaakó nyamó, inaakó nyamó!" an kuráhaw nin dakol na mga tingog. Nanglulungsí sa kalodokan su teniente mayor; napanó nin luhá su saíyang mga mata. "!Nagtatangis sa ongotóngot!" an akalá kan táwong posíkit asin kominuráhaw: "!Inaakó, inaakó daing kaibang pasurúhay!" Asin namomongayahan kan saíyang panghimalos asin kan lubos na pagkapahamak kan saiyang kalaban, nagpoón su tawo nin pagómaw kan mokná kan hagbayon. Îni nagpadagos: "Sarong ikalimang kabtang (1/5) kan kuwartang matipon magagamit sa pagtaltag nin mga premio, halimbawá, sa orog karahay na akí sa paadalan, sa orog karahay na pastor, manggagamlang, parasirá asin iba pa. Makakatogdas kita nin orombasan nin mga baroto sa sálog asin sa dánaw, paerenotán nin mga kabayo magpatindog kita nin mga palo na hinipó nin mantiká asin maglalang nin iba pang mga káwat na súkat maayonan kan satong mga taga-oma. Oyon ako na huli kan satong daan na kaugalean kinakaipuhan na magkaigwa nin mga fuegos artificiales; mga rueda asin mga castillo, na nagaanyaya nin mga magagayon asin makalilingang mga hilingon, alágad dai ako nanini-<noinclude></noinclude> nq6nzzmvsg8vtddosne97nhx48no762 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/15 250 1281 5729 5728 2024-10-15T15:54:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5728 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>5</center> sa dai pagkaalo asin sa pagpahiling nin kagalangan okun talagang digdi nagpapaháyag nin kalaenan an mga kababayehan? Daing ibang nagpapataratara sa mga señora kundi an sarong gurang na babaye, pinsan ni Capitán Tiago, na maugayon an panglawog asin baralagbag na magtaram nin kastilá. Dai siyang ibang gibo kundi an pagtangró nin mga tabakó asin buyo sa natotolod sa sarong bandeja, asin an paggawgaw kan saiyang kamot tanganing hadokán kan mga filipina, siring na gayo kan ginibo kan mga fraile. Sa katapusan, namorington su makauúgay na magúrang, asin kan makamate nin pinaragkay nin napasang pinggan, hidaleng luminuwas na nagngongorobngorob; “!Jesús! Halat kamo, mga tawóng daing kapakanan!” Asin dai na nagbalik na lumaog liwat. Kun dapit sa mga lalaki, maribok na marhay su saindang tompok. Su iba sainda mga cadete, na mga maogmang nag-oorólay, alagad sa malúhay sanang tingog, sa sarong gilid, pinagtataga-pasikrapan kan saindang mata, asin kun minsán itinotokdó kan saindang moró an nagkapira katawo dumán sa bidang, asin minangirisi sa hilom; alagad, duwa katáwong daplé, na mga mapuputi su panggubingan, banday su duwang kamot sa likod, magkasi daing girong, sa haralakwas na lakad nagbabalikbálik sa magibongibong na sógod kan kasalahan, siring sa mga nagsasakay na mga nagkakapororinggot sa ibábaw kan sakayan. An bilog na interés asin kadagkahan minagikan sa sarong pangkat na binibilog nin sarong particular asin nin sarong militar, na naghahampangan sa sarong sadit na làtok na may mga árak asin mga biscocho na haralé sa Inglaterra. Su militar sarong magúrang na teniente, halangkaw, makatatakot an panglawog; baga na sarong Duque de Alba, huli sa bilang kan mga Guardia Civil. Kadikit na magtaram, alágad magabat asin gotos an mga tataramon. Saró sa mga fraile iyo an sarong dominicong hagbayon, magayón asin makinang siring kan saiyang salming sa mata na may manggong bulawan, iyo an Cura sa Binondo asin Profesor sa San Juan de Letrán. Nababantog na siya sarong matimgas na filósofo, malá ngani ta kan panahón na idto an mga dominico boot pang makigsokolán sa bakong mga padi dai nanggad siya naoguot<noinclude></noinclude> inf0pbo3zh3m5i1gxjbfpp4qap8w2c0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/150 250 1282 5733 5732 2024-10-15T15:54:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5732 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>140</center> walá na satong kaipuhan an mga bomba na ipigmokná kan teniente mayor. Tangáning máging maogma an pintakasi igó na an duwang (2) banda nin música, sa bágay na ini malilikayán nyató an mga iriwal na iyán asin mga maráot na boot, na tinatamo ninda sa mga makauúgay na mga paratogtog na iyán, na minadirigdi sa pagtao nin kaogmahan sa satong pintakasi huli kan saindang kapagalan, mga túnay na mga manok na ibulang, minapurulí pakatapus kúlang nin báyad, bakong marhay su pagkaon, garatok, asin, kun minsán, rulugad. An mátadang kuwarta ikakapoón sa pagpatindog nin sarong (1) edificio na magámit na escuelahan, tara, dai kita súkat maghalat na humílig an Dios mansana sa pagpatindog kaiyán: sarong bagay na mamondó iyo na alintanang igwa kita nin bantog na bulangán, an nanonodan kan satong mga akí hababá pa sa nanonodan sa laog kan cuadra kan cura. Iyo ini an moknang padalagan lámang: an pagpakarhay kaini toklós nin kagabsan." Sarong (1) maogmang huringhuding nádangog sa bídang: haros gabós oyon sa hagbayon, nagkakapira lámang an mga nagngororobngorob: "!Mga bagong bagay! mga bagong bagay! Sa satong mga bagong-tawo...!" "!Akoon ta ngunyan!" an sabi kan iba; "hamakon nyató iyán." Asin saindang itinokdó su teniente mayor. Kan dai nang girirongan, su gabós anas nang oroyon. Iyo na sanang nagkukúlang kun anong pagmarhayón kan gobernadorcillo. Iní ginaganot, dai namumugtak, pighohorohaprós su saiyang angog asin pakatapus nakapagtaram nin sakol-sakol, sa ibabá su mga mata: "!Oyon man ako... kundí, ehem!" Su bilog na tribunal (264) daing gironggirong na naghihimaté. "Kundí?" an hapot ni Capitán Basilio. "Oyon na gayo ako!" an ulit na sabi kan gobernador- cillo: "kun sa pagkasáyod. . . dai ako oyon ... sabi ko ohó, kundí..." Asin kinirikisí su mga mata kan saibong kan kamot. "Kundí iba man an muya kan Cura," an padagos na sabi kan makauúgay. "An Cura an mabáyad kan pintakasi okun kita an<noinclude></noinclude> fzey5klha2d9wndp6actgb6jmqs5v8l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/151 250 1283 5737 5736 2024-10-15T15:54:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5736 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>141</center> mabáyad? Nakatao lámang nin sarong (1) sikápat?" an ólay nin sarong tingog na malágong. Nagpangsaralingoy su kagabsan sa pinaghahalean kan mga hapot na iniho: itoon su pantás na si Tasio. Su teniente mayor daing gironggírong na nagpopotítok sa gobernadorcillo. "Asin anó an sa boot kan Cura?" an hapot ni Capitán Basilio. "An muya kan Cura... anom (6) na procesión, tolong (3) sermón, tolong (3) misa solemne (265) ... asin kun may mátadang kuwarta, comedia na taga Tondo, na bal-otan nin áwit." "Habó kami kaiyán!" an sabi kan mga bagong tawo asin nagkápirang gurang. "Iyan an muya kan Padre Cura!" an olit na tataramon kan gobernadorcillo. "Nangakó ako sa Cura namaootob an saíyang boot." "Kun síring, anó ta tiniripon mo kami?" "Ta boot kong ipatalastas saindo!" "Tadaw ta dai ka nagsabi pagkapoón sana?" "Talagang masabi ako, mga ginóo, alágad nagtaram si Capitán Basilio asin dai ako nagkaigwa nin panahón...! Kaipuhan magkúyog sa Cura!" "Súkat na kuyogon sya!" inolit nin nagkapirang gurang. "Dápat syang kuyogon ta kun dai, ipabilanggó kita kan Alcalde." (266) mamondong idinúgang nin iba pang mga gurang. "Magkúyog kamo asin giboha nindo an pintakasi!" ólay kan mga hagbayon na kanayon nagpangburuhat. "Binabawi nyamó su samong abóloy." "Nakobra na an gabós!" an sabi kan gobernadorcillo. Dinólok (267) ni Don Filipo asin mamondong nagsabi saiya: "Sinacripicar ko an sakong pagkamoot sa sadiri huli sa sarong marhay na dahelán; sinacripicar mo an saímong karapatan dahel sa maráot na dahelán asin gabós saímong rinompag..." Nagsabi si Ibarra sa maestro sa paadalan: "May itogón ka sa capital kan lalawigan? Mahalé ako tolos mansana.' "May tuyo ka?"<noinclude></noinclude> smcstvgghidkn04rbsgdp0niol9g6yq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/152 250 1284 5742 5741 2024-10-15T15:54:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5741 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>142</center> {{text-indent|2em|"!Igwa kaming tuyo!" an dai maladop na simbag ni Ibarra.}} Sa dalan pinagsabihan kan magúrang na pantás si Don Filipo na nagsumpá sa maráot nyang kapaladan: "!Kita an may salá! Dai kamo nakisúhay kan taohan kamo nin pamayong oripon, asin ako, huli sa sakong karongawan, sakúyang nalingawán!" {{rule|5em}} <center><big>XXI</big></center> <center>''<big>SALAYSAY NIN SARONG INA</big>''</center> {{block right|''"Naglakaw ribaraw... nagláyog lagalag,''}} {{block right|''Dai nin hingaló minsan sarong takná."''}} {{right|(Alaejos)}} Nagdalagan si Sísa pasíring sa saíyang harong dara an kariworokan nin ísip na mináluwas sa satong pagkatawo kun, sa táhaw nin sarong kapahamakan, nakikita nyató na pinabayaan kita nin kagabsan asin minadulag sa sató an mga pagláom. Huli kaini, garong an gabós minádiklom sa satong palíbot, asin kun nakakatanaw kita nin sarong sadit na ilaw na nagbabangraw sa harayó, minadalagan kita pasíring dumán, satúyang binobókod, anó kun sa táhaw kan dalan may naghahákay na bong-aw. Boot kan iná na iligtas su saíyang mga akí, paano? An mga iná dai naghahapot kan mga paagi kun mapádapit sa saindang mga akí. Ribaraw na nagdadalagan, pinag-oosig kan mga katakutan asin kan mga makangingirhat na kahandalan. Binilanggó na daw ninda su akí nyang si Basilio? Pasaen daw su dulag kan saíyang áking si Crispin? Sa harani kan saíyang harong napálaen nya su mga capacete nin duwang (2) soldados na mga labaw sa kodal kan saíyang tanaman. Dai súkat ikasaysay kun anong nangyari sa saíyang pusó: saiyang nalingawán gabós. Talastas nyang bulanos an kapangahasan kan mga tawong ito na daing mga isusugad minsán sa mga pinakamayaman sa banwaan; anó ngunyan an mangyayari saiya asin sa saíyang mga akí na mga nahahabla.<noinclude></noinclude> q57mhd3c4ec7372givx99ry6zg08rzi Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/153 250 1285 5746 5745 2024-10-15T15:54:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5745 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>143</center> sa sálang panghabón? An mga Guardia Civil bakong mga tawo, mga Guardia Civil lámang: an mga ini dai naghihirimaté asin torood na maghiling nin mga luhá. Daing ano-ano, itiningkálag ni Sisa su mga mata sa langit, na malinawon na gayo; mga mapuputí asin saradit na panganoron nagpapalayag (268) sa bughaw asin silag na kalangitan. Ominódong tangáning mapógol an pangibigkibig kan bilog nyang lawas. Binayaan kan mga soldados su saiyang harong asin mayó sindang mga kaibahan: dai sindang ibang nádakop kundí su guná na pinagpapatabá ni Sisa. Hominangos ini asin nagkaigwa nin marigon na boot. "!Mga marahayon na bulanos asin mga mabansay an saindang pusó!" an saíyang sabi sa malúhay na tingog na haros magtangis sa kagayagayahan. Kun dawá pa nganí soloón kan mga soldados su saiyang harong, alágad pabayaan su saiyang mga akí papanoón nya sinda (269) nin mga kaomawan. Bilang baga pagpasalamat tominingkálag uli sa langit, na may nagdadarakit na sarong (1) pangon nin mga iyagwak, mga matulin na panganoron sa kalangitan nin Filipinas, asin, kan mabúhay liwat sa saíyang pusó an paniwalá, nagpadagos kan saíyang lakaw. Kan pagharani sa mga makatatákot na itong mga tawo, nagpaaling-aling si Sisa na baga nariribaraw asin sagin dai náhiling su saiyang mga guná, na nagiiriyak garo baga naghaharágad na agapán. Pahangang makataplis sa tangod kan mga ito, madalagan kutá, alágad pinagmarahay nyang mayokodon lámang su saíyang mga lákad. Dai pang gayo nakakaharayó kan mádangog nyang pinagaapod sya. Kinoroykotoyan, alágad sagin dai nakamangno asin dagos sana su paglakaw. Inapod ulí alágad may kaiba nang gásod asin mapaglanghad nakatagá. Bominalik minsán mapáwot sa saíyang boot, malungsing bulanos asin tinatakigan. Pinasabot sya kan kamot nin sarong Guardia Civil. Dominólok si Sisa, namatean nyang nangonkon su saíyang dilá sa tákot asin baga nagmamara su saíyang halonan. "!Sabiha samó an totoo, ta kun dai, igákot mi ika sa káhoy na ito asin badilón mi ika nin duwang (2) potok!" an sabi kan saró sainda sa mapagbantang tingog.<noinclude></noinclude> jpamxc59odcqju4oci00a92ufbctbf3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/154 250 1286 5752 5751 2024-10-15T15:54:21Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5751 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="IkosNaSioPaoPa" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>144</center> Hiniling kan babaye su kahoy. "Ika an iná kan mga parahabon, ika?" an hapot kan saró. "!Iná kan mga parahabon!" an dai pagatipárong ulit ni Sisa. "Haen su kuwarta na dinara saimo kan mga akí mo kasu-banggi?" "!Ah! su kuwarta..." "Dai ka samó magdili ta magiging maráot saimo!" an sabi pa kan saró. "Napadigdi kami sa pagdakop sa saímong mga akí asin dinolagán kami kan matua, saén mo tinagó su ngohod?" Pagkadangog kaini hominangos si Sisa. "!Ginoo!" an saíyang simbag, "haláwig na pong mga aldaw na dai ko nakikita an akí kong si Crispin: sa sakong pagloba makikita ko sya sa convento ngunyan na aga, asin dumán sinabihan lámang ako na..." Su mga soldados nagpahinilingan nin may kahologan na paghiling. "Nya!" an ólay kan saró sainda; "taohán samó su kuwarta asin ta papabayaan mi ika." "!Ginoo!" an pakimayó kan daing pálad na babaye; "an sakong mga akí dai nangaghahabon, minsan purunaw: tood kaming magtíos kaiyán (270). Dai ako dinarahán ni Basilio minsán sarong (1) bilog (271). botingkaya nindo an bílog na harong asin kun makakoa kamo nin minsán sarong (1) sikápat, giboha nindo samuyá kun anong saindong muya. Kaming mga daing-súkat bakó kaming anas na mga parahabon!" "Kun síring," luhaylúhay na sominimbag su soldados asin hiniling sa mata si Sisa,, "omiba ka samuyá; itutunga kan saímong mga akí su kuwarta na saindang hinabon. !Sumonod ka samuyá!" "Ako? . . . maiba saindo?" an ólay kan babaye sa malúhay na tingog na kanayon síbog asin hiniling na may kaibang katakutan su uniforme kan mga soldados. "Asin anó ta dai?" "Ah! magdara kamo nin úgay sakuyá!" nakimayó sya na kúlang na sanang maglohod. "Labilabi ko kadukhá, mayó ako nin bulawan, minsán alahas na ikatao saindo; kinoa na nindo su daing ibaiba kong rogáring, su guná na pigísip kong ipabákal . . . daraha nindo an gabós na saindong masompongan sa sakúyang kamálig, alágad pabayae ako nindo digdi, pabayae nindo<noinclude></noinclude> tdbxqjcd3tqzk8icuk6kahzxwfzqwc8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/155 250 1287 5757 5756 2024-10-15T15:54:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5756 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>145</center> {{block left|na magadán ako digdi!".}} "!Lakaw! kaipuhan na omiba ka samuyá, ta kun dai ka omiba sa marhay na boot, gagapuson mi ika." Hominibí nin mapait na luhá si Sisa. Matagás an boot kan mga tawong ito. "Pabayae lámang ako nindo na mangenotan, sa horoharayó;" nakimahérak sya kan mamaté nyang mabangis syang pinorógol asin pinagtotonyod. Napalopó su boot kan duwang (2) soldados asin nagólay su duwa sa hababang tingog. "!Marhay!" an sabi kan saró; "nin huli ta maghalé digdi sagkod na lumaog kita sa banwaan makakadalagan ka; kaipuhan na pagmatahawon ka nyámong duwa. Kun duman na kita, makakalakaw ka sa enotan nin may mga duwang-pólong (20) lákad, alágad maghimati ka! Dai ka maglaog sa arín man na tindahan, dai ka magontok. Sigue asin madalé!" Básang su mga pakimahérak, sáyang su mga paliwánag, daing kanongdanan su mga kapangakoan. Sabi kan mga soldados makakadayó sinda, kanigúan na an saindang pagisusugad saiya. Kan makita nyang namamatáhaw na sya kan duwa, haros magadán sya sa sópog. Totoo nganí na dai nin táwong naglakaw sa tinampo, alágad na angkás (272) asin an liwanag kan aldaw? An túnay na pagkabiní nakakakita nin mga mata minsán saén. Nanahob nin panyó sa saíyang lawog, raparap na naglakaw asin nagtangis sa saíyang kapahamakan. Talastas nya an saiyang mga pagtíos, áram nyang tinalikdan sya kan kagabsan pati kan saíyang agom. Alágad sagkod ngunyan ibinibilang nya na sya sarong babáyeng may dangog asin iginagalang. Sagkod ngunyan hinihiling nya nin pagkaúgay itong mga babaye na an mga panggubingan nakakaagyat sa pagkasalá, na sa pagapod kan mga banwaan, mga babaye kan mga soldados. Ngunyan garo syang hominababá nin sarong (1) kaday (273) sa timbangan nin pagkabuhay. May nádangog na pinarogpádog nin mga kabayo: su mga nagdadarara nin sirá sa mga banwaan sa pagdalaman (274). Su saindang lakaw binibílog nin saradit na pangkat nin mga lalaki asin mga babaye na mga nangangabayo sa mga bantog na kabayo. Sa pagoltanan nin duwang (2) alat sa magibong na kagiriran kan háyop. Nagkapira kan mga ito pagagi sa may saíyang<noinclude></noinclude> 2biv28ncajh9tbaer5zi2ccgl8sjscl Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/156 250 1288 5762 5761 2024-10-15T15:54:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5761 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>146</center> <br> kamalig nagpakiinom saiya asin nagtarao saiya nin sira. Ngunyan kan pagralabay saiya, garong sa paghona nya pinaglanghadan sya asin pinagtimaktimakan, asin su saindang paghiling na mga maugayon o mga mapaglanghad nangaglagbas sa saiyang panyo asin baga mga panang nangagtama sa saiyang lawog. Katapustapusi nagpangharayo su mga nagraralakaw asin hominangos si Sisa. Sinoki su panyo sa paghiling kun baga harayo pa sinda sa banwa. May nagkakapira pang palo (275) bago omabot sa bantayan okun garita (276). Sagkod pa man dai nya pighona na harayo an pagoltanan na ito (277). Sa may gilid kan tinampo may mga mahihibog na kabotongan, na kan mga énot na panahon nagpapahingalo sya sa limpoy kaito. Duman pinagoolay-olayan sya nin mga mahamis na tataramon kan saiyang katipan; pinagtutuwangan sya kaito sa pagdara kan alat nin mga bungang-kahoy asin mga gugulayon; ay! ominagi ito siring sa sarong (1) pangatorogan; su katipan naging agom asin su agom ginibong ''cabeza de barangay'', dangan kaito nagpodn nin pagapod sa saiyang pinto an maraot na kapaladan. Nin huli ta nagpopoon nang magkosog su saldang, hinapot sya kan mga soldados kun muyang magpahingalo. “!Salamat!” nangirhat na sominimbag. Alagad duman sa pagilaog sa banwaan inabot sya nin tunay na pagkangirhat. Tagob nin kahorasaan, ilinadlad sa palibot su saiyang paghiling: pamaraparaan su mga oma, sadit na sagpan, mga kahoy na mga hagiwhiwon; dai lamang nin angpas, nin dakulang gapo na saiyang malagpakan! Nagimasol sya na ominiba sya sa mga soldados sagkod duman; nahidaw nya su hararom na salog na nagbobolos sa may saiyang kamalig, na an mga haralangkaw na mga pangpang kaito lakop nin mga mapapanas na bato, minaalay nin orog kahamis na kagadanan! Alagad an pagromdom sa saiyang mga aki, sa saiyang aking si Crispin na dai pa nya aram kun anong narapatan, nakaliwanag saiya kan bangging ito, asin nakapagsabi sa hababang tingog tagob nin kapahubayaan sa saiyang palad. “INgapit ... ngapit mageérok kami sa irarom kan kadlagan!” Namahid kan saiyang luha sa mata, naghinguhang<noinclude></noinclude> ft66cfhsy39bw6cqhciv65t92lq8ope Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/157 250 1289 5770 5769 2024-10-15T15:54:21Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5769 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>147</center> <br> magtiwásay asin pakaatubanga su mga soldados sinabihan an mga ini sa hababang tingog: "!Nasa banwaan na kita!" Dai ikasaysay su saiyang tingog; sarong (1) paghinanakit, panonolsol, agrangay: sarong (1) pagngayóngayó, su kasakitan na ihinólog sa daging. Nayogtó su mga soldados, sinimbag sya sa pamamatáhaw nin sarong (1) pasabot. Omenenotan si Sisa asin hininguha nyang máhiling na matiwásay su saiyang kamugtakan. Kan horas mansanang ito nagpoón nin pagrepike su mga campana na nagbabantulin na nakamisa na kan mayor. Sominigkat si Sisa tangáning, kun mahihimo, dai nya ipagsabat su mga tawo na nagruruluwas (278). Alágad sáyang! Dai nin anó man na palakaw na mahímong dai sinda magkasárabat. Pinataratara nya nin mapait na hoyom su duwang (2) kamidbid (279) nya na naghahapot saiya sa pamamatáhaw nin paghiling, asin pakalihis, tangáning malikayán an mga pagpapasákit na ito, idinokó su payo asin iyo sanang pighiling su dagá. !asin bágay na katakataka! nagkakasiringkogán nya su mga gapó sa lansangan. Su mga tawo nagorontok nin kadikit na horas kan pagkakita saiya, nagoorolayólay asin sinosonod sya kan saindang mga mata: an gabós na ini, saíyang namamaté minsán nganí dánay na sa ibabá su saiyang mga mata. Nakádangog sya nin makasosópog na tingog nin sarong (1) babaye na sa likodan nya naghahapot haros nagkukuráhaw: "Saén nindo sya nádakop? Asin su kuwarta?" Sarong babaye na mayó nin tapis, nagsasaya nin madilaw (280) asin hidyaw (281) bádong bughaw; sa saíyang panggubingan namimidbid na sambay kan mga soldados. Sa paghoná ni Sisa garo sya nagmaté nin tampal: hinubáan sya kan babáyeng ito sa atúbang nin dakol na mga tawo. Itiningkálag nin kadikit na horas su saíyang mga mata tangáning mamongayahan sa kaologo- logan asin sa pagbasangbásang; nátanaw nya su mga tawo sa harayó, harayong marhay saiya, minsan siring namatean nya su lípot kan saindang paghiling asin nádangog nya su hinuringhuding. Idtong makauúgay na itong babaye naglakaw na baga dai nagdoot sa dagá.<noinclude></noinclude> ce8nxm1d6790u25ckfc7w0dndzzcwdt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/158 250 1290 5775 5774 2024-10-15T15:54:22Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5774 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>148</center> “!Hoy, digdi!” kinurahawan sya nin sarong bantay. Siring sa sarong kasangkapan na gominubkas su cuerdas, panalé syang ominontok. Asin daing nakitang ano man, dai lamang nagisipisip, dominalagan ta matago; nakahiling nin sarong (1) tata na igwa nin bantay, boot na lumaog duman, alagad inaliwayway sya sa saiyang piglalakawan nin saro man na tingog, na orog pa kamapangyari. Sa nangangalangalang na mga lakad, hinanap nya su pinaghahalean kan tingog na ito. Namaté nyang pinagtotoldang sya sa likod, piniyong nya su saiyang mga mata, lomindkad nin duwa, asin, sa kakulapusan nin kosog, nagpabayang mapalohod asin mapatukaw sa daga. Nangibigkibig sya huli sa sarong (1) siniloksigok na daing luha, daing kinurahaw, daing inagagha. Iyo ito an cuartel. May mga soldados duman, mga babaye, mga orig asin mga manok. Su iba nagtatarahi kan saindang mga gubing alintanang su saindang babaye naghihigda sa bangko, iyong bilang olonan su paa kaitong sarong lalaki, nag-ootoot asin nakatingkalag sa atop. Su iba katarabang kan mga lalaki sa paglinig kan saindang mga damit, mga hamo, asin iba pa, nangagadawit sa horohababang tingog nin mga maaating awit. “!Garong nagpakadulag su mga siwo! Dai kamong ibang dara kundi su guna!” olay nin sarong babaye sa mga bagong datong: dai inogid kun baga si Sisa an boot nyang sabihon okun su guna na nagpaparaiyak. “!Oho, sa giraray mahalaga an guna ki sa mga siwo!” sya an sominimbag kan makita nyang dai nagkaraalo su mga soldados. “Haen su sargento?” and hapot kan saro sa mga Guardia Civil sa may kabaldian na tingog. “Pinaisi na su alférez?” Mga hiro nin mga abaga na nagkirirogkirog iyong mga simbag: dai nin nagmalasakit sa pagsiyasat kan palad kaitong makautigay na babaye. Duwang (2) horas an nakalipas saiya duman, tokré sa sarong gilid, natatagé su payo sa saiyang mga kamot, palogay asin gurubot su bihok. Pagkaodto nakadram su alférez asin énot na ginibo iyo an dai pagpaniwala sa sombong kan cura. “!Ho! su sa kuripot na fraile!” an sabi asin nagboot na paluwason su babaye asin dai na nin magromdom<noinclude></noinclude> jcf8ajc38e3rxv0b47z5grm4m0x03h2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/159 250 1291 5779 5778 2024-10-15T15:54:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5778 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>149</center> {{block left|kan nangyari.}} “!Kun muya nyang makauli su nawara saiya,” an sabi pa, “hagadon nya sa saiyang San Antonio o magsombong sya sa nuncio!” (282) Nin huli kaini, pinaluwas si Sisa sa cuartel, haros ipagtoldang ta habeng maghiro. Kan sa tahaw na kan lansangan, lominakaw pasiring sa saiyang harong, marikaés, daing soklob su payo, dai nahugayan su bihok asin sa harayo su paghiling. Makosogon su saldang sa lontokan asin dai nin panganoron na makalipod kan liwanag kaito; nanghiriré-hiré su mga dahon kan mga kahoy huli kan hoyophéyop ninsi doros, haros mamara na su lansangan; dai, mayé minsan sarong (1) yamon na nangahas humarayo sa lindong kan mga sanga. Sa katapusan nakaabot man giraray si Sisa sa saiyang haronghérong. Lominaog duman, daing korokaalo, daing gimokgimok; linibot ito, lominuwas, lominakaw minsan saén. Dangan nagdalagan sa harong ni gurang Tasio, nagapod sa tata, alagad dai duman su gurang. Nagbalik su daing palad sa saiyang harong asin nagpooén nin pagapod sa halangkawon na tingog: “!Basilio! !Crispin!” asin mandiit-mandiit minaérong asin nanghihimaté. Inoolit kan aniningal su saiyang tingog; su mahamis na inorokotok kan tubig sa haraning salog, su tinagistagis kan mga dahon kan mga kawayan iyo lamang an mga tingog sa kaawagan. Ominapod liwat, sominakat sa kalangkawan, tominaroron sa sarong (1) salogan, dominalohog sa salog; nalalagalag su saiyang mga mata sa katakotakot na paghiling, nagtataga-roroliwanag nin mga burthay na saga, pakatapus, nangdidiriklom, siring kan langit sa bangging nagbabarongbarong: masasabing nagsisirisiri su ilaw kan pagisip asin madalé nang maparong. Suminakat naman sa saiyang harongharong, tominukaw sa banig na hinigdaan ninda kan bangging tominalikod, itiningkélag su mga mata asin nakita an sarong (1) paknit na gubing ni Basilio sa poro nin kawayan sa dingding okun lanob, na dongaw sa harani kan angpas. Bominuhat, kinoa ito asin pinaghilinghiling sa liwanag kan tala-init; an kapaknit na ito may mga digta nin dugo. Alagad garong dai ito nahiling ni Sisa, tara lominusad asin padagos na pigparahilinghiling ito sa tahaw kan nagaatak-atak na saldang, saiyang initaas;<noinclude></noinclude> 8n51i1fonng8e91wgja7n1c6xgri6g9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/16 250 1292 5782 5781 2024-10-15T15:54:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5781 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>6</center> asin nalilibong kan mahusay na mangatanosan na iyo si B. de Luna; huli kan “distingos” ni Fray Sybila, si B. de Luna nakakaaarog sa sarong parasira na nagdadakop nin kasili sa pamamatahaw lamang nin sayod. Kadikit na magtaram su Dominico, asin garo pinagtotorotimbang ngona su mga tataramon, bago hinihilas. Alagad idtong saro, su franciscano, matinaram asin mahiroon na marhay. Minsan ngani pinaglalatawan na siya nin uban, garong naiingatan pa niya an saiyang matabang panglawas. Huli kan saiyang lawog na mabansay, kan saiyang mga hilingon na dai nakakapagdolot na gayo nin kamoninongan ''[sic]'', minaluwas siyang garong hiyantang romano (8) na nagbabalatkayo, asin minsan bakong sa katuyohan, magigiromdoman nindo an saro kaidtong tolong monje na pinagsasabi ni Heine sa saiyang “Mga Dioses sa Destierro,” na sarong matangang banggi kan bulan na Septiembre, duman sa Turol nagsarakay sa sarong barka sa danaw, asin mandiitdiit binobugtakan nin monédang pirak su kamot kan piloto, na malipot pa sa hielo, asin an siring na gawé ipinagtatakang bulanos kaidtong dukhang parahapit. Minsan siring, si Fray Damaso bakong makangangalas na siring kan mga ito; maogmahon siya asin kun ogsak an daging kan saiyang tingog siring kan sa sarong tawo na dai pa nakakagat kan saiya mansanang dila, na naghohonang ano man na saiyang banal asin dai sa pagkabaklé, an saiyang mamongaya asin tapat na pagngisi iyong minapara kan bakong marhay na ining kamatean, asin mapipiritan pa ngani an siisay man na patawadon siya kan pagpahiling sa bidang nin mga bitis na daing calsetin asin mga mabarahibong tabay namagkakaigwa nin halangkaw na halaga kun ibugtak sa mga biladyaan sa Quiapo. Saro kan mga particular, sarong saday na lalaki, maitom su biungot, daing ibang napapalaén kundi su dongo na kun gagayodén sa pagkadakula kaidto, dai manigong maging saiya; su sard man sarong hagbayon na bulaw su bihok, garong minddatong pa sana lamang sa Kaporoan; ini asin su franciscano naghampangan sa sarong maribokon na pagpasthay. “Makita mo na sana ogaring,” sabi kan franciscano; “kun mga pirang bulan ka na digdi sa Kaporoan, paniniwalaan mo an sakong mga sinasabi saimo; sarong<noinclude></noinclude> lg7z470vnanxrtg9yrs8necbllgqwl0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/160 250 1293 5787 5786 2024-10-15T15:54:22Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5786 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>150</center> <br>asin baga saiyang namatean na dominiklom gabos asin kinulang sya nin liwanag, pominotitok na gayo sa aldaw asin namutlang bulanos su saiyang mga mata. Nagpadagos pa nin kalalakaw sa magibongibong na gampi, nagkukurahaw okun nagoongal nin napapalaén na mga daging; natakot, sakalé, kun may nakadangog kaito: su saiyang tingog may pangbihirang tanog na bakong parating idaging nin sa tawong halonan. Kun banggi, kun nagoongal an barongbarong asin naglalayog an doros sa orog kakosog na tulin na pinagpapatamaan kan mga pakpak kaiyan na dai nakikita an sarong pangkat nin mga anino na nagoorosig saiya, kun kamo nasa laog nin sarong (1) orolag asin iyolyong gadung (283), makadangog kamo nin mga rinakot, mga hinagayhay na aakalaon nindong ragobnob kan doros pagtampak sa haralangkaw na torre okun sa mga nagka- kararatakan na parel, alagad minapano saindo nin ngirhat asin tinatakigan kamo, na dai nindo mabubugtakan nin bolong; tara, an tingog kan inang ito orog pang mapungaw ki sa mga dai midbid na itong mga inagrangay sa mga bangging madiklom kun nagoongal an barong- barong. Sa siring na kamugtakan inabot sya nin banggi. Sakalé, pinagkaogdan sya kan langit nin nagkapirang horas na pagtorog, na sa laog kan panahon na ini an dai nakikitang pakpak nin sarong angel, sa pagsagid sa saiyang malungsing lawog, pinara su saiyang giromdom, na lubos na gayong namugtak sa mga sakit; sakalé, lampas sa matatagal nin tawo, asin sa bagay na ini malaog an Kasoriputan nin Dios huli sa mahamis na paomay, na iyo an pakalingaw; ano man na gayong nangyari, an totoo iyo na kan sominonod na aldaw, nakahoyom na naglilibotlibot lagalag, nagaawit okun nakikipagolayolay sa gabos na mga dai tibaad kan Katalagahan. <center>_____________________</center> <center>XXII</center> <center>''LIWANAG ASIN DIKLOM''</center> Igwa nang tolong (3) aldaw an nakalihis magpoon kan mga pangyayari na samtyang ibinareta. An tolong (3) aldaw na ini sagkod kan mga bangging mga kaiririba ipinanongod kan banwaan ki San Diego sa pag-<noinclude></noinclude> t4tfl8tsv3vf249s3r06xtkzxqqz7j4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/161 250 1294 5792 5791 2024-10-15T15:54:22Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5791 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>151</center> <br>handá sa fiesta daing mga comentarios, na kasabay an pagngorobngorob. Alintánang nagiisip sinda kan nagdadangádang na kagayagayahan, su iba pinaglilibak su gobernadorcillo, su iba su teniente mayor, su iba su mga bagong-tawo asin dai nahalean nin nagsabi na ito gabos salá kan kagabsan. Saindang pinagorolayan su pagdatong ni María Clara, kaibahan si Tía Isabel. Ikinaogma ninda iniho ta minámahal ninda sya (284), asin nawiwili sindang bulanos kan saiyang kagayonan, síring man nagtataka sinda kan mga kabagohan na inaagihan kan pangungugalé ni Padre Salvi.-"parating malibang sa laog kan mahal na átang (285); dai na nagpaparapakihoron satuyá asin háyag an pagníwang asin an pagkabakó nang matináram," an sarabisabi kan saíyang mga penitente. Namamasdan kan cocinero na nagtitios syang magípos asin naghihinanakit (286) ta kadikit lámang an paghahalaga sa saíyang mga lotó. Alágad an orog na pinagngongorobngoroban kan mga tawo iyo an pangyari na labing duwang (2) ílaw an náhiling sa convento kan bangging pagdálaw ni Padre Salvi sa sarong harong na particular... !sa harong ni María Clara! Nangungururus su mga banal, (287) alágad dagos man giráray su saindang mga pagngorobngorob. Maghalé sa pamayo kan lalawigan si Juan Crisóstomo Ibarra nagpadara nin telegrama na pinangomostahán si Tía Isabel asin su saíyang makoiná, alágad dai nya ipinaliwanag an dahelán kun ngatá ta dai sya. Kadakol kan mga nagloloba na nabibilanggo sya huli kan saíyang ginibo ki Padre Salvi kan hapon kan Todos los Santos. Alágad nagorog su mga orosipósip kan makita sya, pagkahapon kan ikatolong aldaw, na naglugsot sa sarong lunadán sa tangod kan harong kan saíyang magiging agom ngápit asin magálang na pinataratara su religioso (288), na pasíring man dumán (289). Dai nin naghadit ki Sisa asin sa saíyang mga akí. Kun pomadumán kita ngunyan sa harong ni María Clara, sarong (1) sálag sa táhaw nin mga lukban asin tanghid, maabtan nyató an duwang (2) bagong-tawo, na itoon sa may dungawan na hampang sa dánaw. Nalilindongan ito (290) nin mga búrak asin mga balagon na nagkakaranap sa mga botong asin mga káwat (291) na mga nagaalimyo nin ági sanang hamot.<noinclude></noinclude> snbznthr9xu0f22ciq0jkljgyzotnre Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/162 250 1295 5796 5795 2024-10-15T15:54:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5795 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>152</center> Su saindang mga ngosé nagkikirimotkimot nin mga tataramon, na maluhay pa ki sa hininghing kan mga dahon asin orog pang maalimyo ki sa angkas na tagob nin amyo na naghohoyophdéyop sa tanaman. Horas na ito na su mga mangindara sa danaw sa saindang pagurawa kan limpoy kan panaleng paglomlom sa kahaponon, inoorutwal sa ibabaw kan mga alon su saindang mga maogma asin sorosaradit na mga payo sa paghilinghiling asin pagpataratara kan saindang mga awit sa nagsasagobosob na tala-init. Sabi mga bughaw su saindang mga mata asin mga bihok, na nagkakaporotongan nin mga tinanom sa tibig na may mga burak na puti asin pula; sabi mandiitmandiit ibinabantaag kan mga mapuputing alisabo su saindang mga hinorokol na panglawas, na orog pang mga mapuputi ki sa alisabo mansana, asin sa pagdatong na bulanos kan kabanggihon pinoponan ninda an saindang diosnon na kawat asin minapadangog sinda nin katakatakang mga togtog na baga halé sa mga arpa eolica; sinasabi man na... alagad magbalik kita sa satong mga bagong-tawo asin satiyang dangogén an katapusan kan saindang olayolay. Sinabihan ni Ibarra si Maria Clara: “Noodma bago magdaliwawa an kaagahon maootob an saimong mawot. Ngunyan na banggi iiposon ko gabos tanganing daing magkulang.” “Kun siring susuratan ko an sakong mga amiga tanganing domirigdi. Gibohang gayo na dai makabilang sato su cura!” “Ngata?” “Ta garo akong pinagbabantayan. Nakakaraot sako an saiyang hararom asin malabog na mga mata; kun ipinopotitok sakuya natatékot ako. Kun minataram sakuya, may tingog syang... sinasabihan ako nin mga bagay na bihira, mga lubos na dai masayodan, mga katakatakang bulanos... sarong baldit (292) hinapot ako kun dai ko pinangatoroganan su mga strat kan sakong ina; sa akalaé ko rongawrongaw nin kadikit. Su amiga kong si Sinang asin si Andeng na kasama ko sa pagsoso (293) magkasi, nagsabi sakuya na kulangkulang-daatara dai nagkakaon, dai nagpaparigos asin sa kadikloman nageérok. Giboha na dai makadigdi!” “Dai ta mahihimo na dai sya anyayahan,” an simbag ni Ibarra na may iniisip. “Iyan an ipinagboboot kan mga kaugalean digdi sa Kaporoan; nasa saimong ha-<noinclude></noinclude> px2aqi73e921vlrjs08n15kzccd7w2a Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/163 250 1296 5800 5799 2024-10-15T15:54:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5799 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>153</center> <br> rong asin saró pa nagpahiling sakó nin pagkamaginoo. Kan makihumápot saiya su Alcalde dapit kan isinabi ko saimo, dai syang ibang ginibo kundi mga pagomaw sakúyá, asin ta dai nagbugtak nin minsán kadikit man lámang na kaolangan. Alágad nakita kong mominalos su saímong lawog; hare kahandal ta dai makakasabay sató sa sakayán." May nádangog na mga maliksing linakaw: su cura na may hilaw na ngisi sa saíyang ngosó. "Malípot an doros," sabi; "kun may nadadakop kan sípon dai binobuhían sagkod na dai omabot an tigínit. Dai kamo natatakot na maliptan?" Tinatakigan su saíyang tingog asin sa harayó su saíyang paghiling: dai nya pinaghihiling su mga bagong-tawo. "!Bakó, sa samuyá garong mabansay an kabanggihon, asin marayráhay an hinoyophóyop!" an simbag ni Ibarra. "Sa mga bulan na ini an samong yayayat (294) asin an patutuyo (295); may minatarakdag na mga dahon; alágad sa giráray may minaruluwas na mga búrak." Hominagayhay si Fray Salvi. "Natuklasan ko na magayonon an pagkaagom kan duwang (2) ining katarahanan na dai sinasábayan kan malipot na amyam (296). Sa Febrero masurublak an mga búkol sa mga sanga kan mga kahoy na nagbuburunga, asin sa Marzo hirinog na an mga búngang-káhoy. Pagdatong kan mga bulan na tigínit máduman kami sa ibang póok." Hominoyomhoyom si Fray Salvi. Nagpoón sindang magolayólay nin mga bagay na indiferente, dapit sa panahón, sa banwaan, sa fiesta; naghanap nin pasahótan si María Clara asin ominaliwayway. "Asin mantang dapit sa mga fiesta an satong pinagoorolayan, togote ako, tabí, na anyayahan ko ika sa gigibohon mi noodmá. Piknik na pinagpapataraotao nyamó asin an samong mga kaúgay-nin-boot." "Asin saén gigibohon?" "An muya kan mga daraga sa sapá na nagbobolos sa haraning kadlagán, sa may balití; kayá, mamata kaming ámay tangáning dai kami abotón kan ínit." Nagisipísip su religioso, dangan sominimbag: "Makadadagkang bulanos an anyaya asin sakúyang inaakó sa pagpatotoo saimo na dai na ako saímo nin ma-<noinclude></noinclude> lqs5g30yasmenctbhpv0ne4vi700sr5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/164 250 1297 5804 5803 2024-10-15T15:54:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5803 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>154</center> <br> ráot na boot. Alágad mahuhuri akong dumuman, pakatapus kong maotob an sakong mga katongdan. Mamongaya ka, huli ta ika hiwas, lubos na gáyong hiwas!" Mataodtaod, nagpaáram si Ibarra ta aaserkasohon nya su fiesta sa másunod na aldaw.— Madiklom na su kabanggihon. May dominólok asin nagtaong-gálang saiya sa lansangan. "Siisay ka?" an hapot ni Ibarra. "Dai mo, señor, áram an sakong pagngaran," an simbag kan dai midbid. “Duwang aldaw akong naghalat saimo." "Ta anó?" "Huli ta saén man daing nagdadarang úgay sakuyá, ta sabi saró akong maráot na tawo, señor. Alágad nawará ko su sakong mga aki asin liwat an payo kan sakong agom, asin an gabós nagsasabi na magkakanigó sakó an sakong pálad!" Minasdan na panalé ni Ibarra su tawo asin naghapot. "Anó an boot mo ngunyán?" "Makitumábang saimo huli sa sakong agom asin sa sakong mga akí!" "Dai ako makakaabala," an simbag ni Ibarra. "Kun muya mo omiba ka, sa dalan ikakasabi ko kun anong nangyari." Nagpasalamat su tawo asin mataodtaod nawará sinda sa kadiklomán kan mga lansangan na bakong marhay su pagkaílaw. <center>------</center> <big><center>XXIII</center> <center>''AN PANIRA''</center></big> Nagkokorokirildab pa su mga bitoon sa kalangitan asin su mga yamón nagkakáratórog pa sa mga sanga, kan maglakaw na sa mga lansangan kan banwaan an sarong maogmang pangkat pasíring sa dánaw, sa liwánag nin karábang sálong, na pinagaapod dadyangaw. Limang (5) daragítay na hidalé su lakaw, nagkakarabitan sa kamot okun sa ikasan, pinangagsosonod nin mga gurang na babaye asin nin nagkapirang sorogoón na mga babaye na may mga soknong na mga alat na may mga kakanon na laog, mga pinggan asin iba<noinclude></noinclude> p8gd4qjtkcc4dz0fgo0rumfzr701o6i Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/165 250 1298 5808 5807 2024-10-15T15:54:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5807 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>155</center> <br> pa. Pagkakita nyamó kan saindang mga lawóg saén nagngingisi an pagkabagong-tawo asin namamantáag an mga pagsárig, sa paghilinghíling mi na ipinagpapalidpálid kan doros an mahibog asin maitom na búhok asin an haralakbang na tiplok kan saindang mga damit, aakalaon nyamó na sinda mga diwatá sa banggi na nagdudurulag sa aldaw, kun dai mi isi na si María Clara asin su apat (4) nyang mga amiga: an magayagáyang si Sínang, na saíyang pinsán, an mangirhat na si Victoria, an magayón na si Iday asin an morongnanon na si Néneng, an kagayonan na malólot asin matatakton. Mga matarakas su saindang orólay, nagngingirisi, nagkokorodotan, naghihiringhingan, dangan minaaararak-atak. "Magpapakapolaw kamo sa mga tawong nagkakaratórog pa!" dinaragitan sinda ni Tía Isabel; "kan mga akí pa kami daing gayo kami nagpaparariríbok." "!Síring man dai kamo nagmamaratang átab na síring samuyá, bakó man na mga matotorognon su mga gurang kaito!" an simbag kan sadit na si Sínang. Dai nagkaaralo sa laog nin kadikit na horas, pinagluhaylúhay ninda su saindang tingog, alágad madaleng magpakalingaw, nagngingirisi asin napapanó su lansangan kan saindang mga sa akí pa asin mga madaging na tingog. "!Magsaginsagin ka baldí, hare pakiólay saiya!" an sabi ni Sinang ki María Clara; "iwala tangáning dai nya paganadan an maráot!" "!Hare pakahigpit na gayo!" an sabi ni Iday. "!Magpakahigpit ka, hare pagminangmang! An katipan súkat na magkúyog kun katipan pa, ta kun agom na, minagibo na kan saíyang muya!" ân hátol kan sadít na si Sínang. "!Anong masabotan mo kaiyán, akí?" sinagwé sya kan saíyang pinsan na si Victoria. "!Sst, halo kamo ta may nagdadangádang!" Igwa man nanggad nin nagdadangádang na pangkat nin mga bagong-tawo na nagiirílaw nin mga darakúlang karábang botong. Daing kinaaralohan su saindang lakaw, sa tanog nin sarong guitarra. "!Garong guitarra nin makilimos!" an sabi ni Sinang na nagngingisi. Kan magkasabatan su duwang (2) pangkat, su mga babaye iyo nang mga daing girong na baga dai pa nagpakanood nin pagngisi; alágad su mga<noinclude></noinclude> 4xqd0tyb1yuwij6sslodv9h5l6qj7d0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/166 250 1299 5812 5811 2024-10-15T15:54:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5811 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>156</center> <br> lalaki nagoorólayólay, nagpataraotao nin gálang, naghohoroyomhoyom asin naghaharapot nin anom (6) na hapot sa pagkamit nin kabangáng simbag. "Matonínong an dánaw? Sa saíndong paghoná magkakaigwa kita nin marhay na panahón?" an hapot kan mga iná. "Hare kamo kahadit, señoras; marhay akong maglangoy!" an simbag nin sarong hagbayon na maníwang, halangkaw asin balagwayon. "!Nagsimba ngona kutá kita!" hominagayhay si Tía Isabel na benendito su kamot. "May panahón pa, señora; si Albino na seminarista kaito makakamisa sa sakayán," an simbag nin saró na itinokdó su hagbayon na maníwang asin halangkaw. . Ini, na sa sogtanan an panglawog, pagkadangog na sya an boot sabihon, pominahiling nin panglawog na may pagsolsol, na inárog si Padre Salvi. Si Ibarra, na dai man nawaran kan saíyang pagkapormal, nagsabay man sa kaogmahan kan saíyang pagiriba. Pagdatong sa baybayon, nakaluwas sa ngosó kan mga babaye an dai tinotúyong hagayhay nin pagtaka asin kaogmahan. Nakáhiling sinda nin duwang (2) darakúlang sakayán na pinagtakod, na marayráhay su pagkasamno nin mga tinoróhog na mga búrak asin mga dahon, nin mga yamit na pinaborotog na mangibaibang kúray: mga saradit na mga farol na papel nagkakabiritay sa ábot lámang na cubierta sa pagoroltanan nin mga rosal asin mga clavel, mga bunga, síring baga kan piña, kasuy, batag, bayawas, lansones, asin iba pa. Dara ni Ibarra su saiyang mga alfombra, mga tápices asin mga cojin, asin ginibo na mayomhok na tukawán kan mga babaye. Igwa man nin mga samno su mga tokón asin su mga sagwán. Sa sakayán, na marayráhay su pagkasamno, may arpa, may mga guitarra, mga acordeon (297) asin sungay nin damúlag: dumán sa saró naglaláad su kalayo sa mga kalán na dagá, may piglolótong cha, café asin salabat na pamahawán. "!Digdi an mga babaye, dumán an mga lalaki!" an sabi kan mga iná pagrulúnad ninda sa sakayan. "Túkaw kamo nin marhay! Hare kamo pakahiró ta malolónod kita." "!Pangurus kamo!" an sabi ni Tía Isabel na kanayon pagsantiguar.<noinclude></noinclude> slg7pmzzf8ta6w3qi0l2kcweg4cmkhp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/167 250 1300 5816 5815 2024-10-15T15:54:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5815 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>157</center> "Kami sana digdi?" naghapot si Sinang na gominabat su panglawog. "Kami sanaa....! aroy!" An "aroy" na ini gikan sa kasabay na korósing saiya kan saiyang iná. Luhaylúhay na naghaharayó sa baybayon su mga sakayán, asin su liwanag kan mga farol naggarará-gará sa sílag na túbig kan dánaw, na toninong na bulanos. Sa Sirangan nagaalagaag na su kaagahon. Lubós na daing kinaaralohán; su mga bagong-tawo, huli kan pagsiriblag na ipinagboot kan mga iná, garong mga nasa paghorophorop. "!Pagmaan!" an sabi sa halangkaw na tingog ni Albino, su seminarista, sa sarong hagbayon; "batáying marhay an sólat na sako sa tangod kan saímong bitís." "Ta ano?" "Tibáad matangkas, málaog an túbig; kanigúan an lohó kan sakayán na ini." "!Ay, malolónod kita!" an siriyak kan mga babaye na nagkatarákot. "Hare kamo kahandal, señoras!" pinatiwásay sinda kan seminarista. "Seguro an sakayán na ini, lima (5) sana an labot asin bakong gáyong darakulá." "Limang labot! Jesús! Boot nindong magkaralamós kami?" an sabi kan nagkangingirirhat na mga babaye. "!Lima lámang, mga señoras, asin síring kaini kadarakol!" an sábing gayo sainda kan seminarista na pinahilingan sinda nin sadit na talídong na binibílog kan saiyang toldó asin tangan. Batayi nindong marhay an sólat tangáning dai matangkas." "Dios ko! María Santísima! May naglalaog nang túbig!" an kuráhaw nin sarong gurang na babaye na nakakamáteng nadodomog na sya. Nagkaigwa nin kadikit na kariribukan; su iba nagsororíyaw, su iba boot magtaragbang sa túbig. "Batayi nindong marhay an mga sólat diyan!" an padagos ni Albino na nagtotokdó sa may namumugtakán kan mga daraga. "Saén? Saén? Dios ko! Dai mi isi! Mahérak man kamo, madya kamo ta daí mí áram!" an pakimayó kan mga babaye. Kinaipuhan na limang (5) bagong-tawo bumalyo sa sarong sakayán tangáning magkatiriwasayan su mga nagkakangirirhat na mga iná. Pagkahinaragbó! garong may panganib sa may namumugtakán nin lambang<noinclude></noinclude> 5bjapia5i6veb6okq8a3bdlc1197620 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/168 250 1301 5820 5819 2024-10-15T15:54:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5819 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>158</center> <br> saró kan mga daraga; sa harani kan mga gurang dai minsán sarong mapanganib na labot. Asin orog pang pagkahinaragbó! Si Ibarra nagtutúkaw sa katáid ni María Clara, si Albino sa may ki Victoria, asin su iba pa. Nagbalik su katiwasayan na maghadé sa palíbot kan maingat na mga iná, alágad dai sa namumugtakán kan mga daraga. Nin huli ta su túbig matonínong na gayo, bakong hararayó su mga sagkad, asin ámay pang marhay, pinagkaoroyonan na pabayaan su mga sagwan asin mamaráhaw gabós. Pinaralsok su mga farol, tara nagdadaliwawa na su kaagahon. "Dai nin mádaog kan salabat, kun iniinom pagkaaga bago magsimba!" ólay ni Kapitánang Tiká, iná kan maogmang si Sínang; "Ominom ka nin salabat na siraán mo nin poto, Albino asin makikita mo na pagpangadyé gaganahan ka." "Iyong ginigibo ko," an simbag ni Albino; "nagiísip akong magkumpisal." "!Dai!" an sabi ni Sínang; "café an inoma ta minatao nin mga magayagáyang kaisipan." "Ngunyan mansana, ta napoporopongaw ako." "!Hare kaiyán!" an patánid saiya ni Tía Isabel; "tsa an inoma na siraán mo nin galletas; sabi an tsa minapatiwásay kan pagísip." "Mainom man ako nin tsa siraán ko nin galletas!" an simbag kan mainoyon na seminarista; "mantang dai minsán saró (1) kan mga iyán sa catolicismo." "Alagad makakakoyan ka...?" an hapot ni Victoria. "Na maginom man nin chocolate? Iyong gayo! Bastang dai mahaloy na marhay an pamáhaw. Mabansay su kaagahon: nagpopoón nang magkintab su túbig, asin sa pontok na liwanag na halé sa langit asin sa alagáag sa túbig luminuwas an sarong bangraw na nakakaliwanag sa mga dai-tibáad, na haros dai magkairigwa nin mga anino. Sarong maságang liwanag asin maháyahay, hamog nin mga kúray, na tinotood nyamó sa nagkapirang mga yaon sa dágat. Haros mga maogma gabós, nangagsisiringosingo kan malúhay na hoyophóyop na nagpopoón nang gomíos; sagkod su mga iná, na paranó nin mga pagingat asin mga patánid, nagngingirisi asin nagsusurubahan. "Nagiromdoman mo?" sabi nin saró ki Kapitánang Tiká, "nagiromdoman mo na kun kita nagkakararigos<noinclude></noinclude> ikq34ykb10uvx4k7eammof08ws3ejo1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/169 250 1302 5826 5825 2024-10-15T15:54:24Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5825 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>159</center> sa salog kan mga daraga pa kita? Monan mo kaiyan may mga pinag-anod na mga balsang barani (298), na may sarisaring mga bungang-kahoy sa tahaw nin mga maalimyong mga burak. Lambang saro (299) may sadit na wagayway (300) saén nasusurat an satong mga pagngaran...” “Asin kun kita pauli na sa harong?” an saligbaton nin saro man na dai pinatapus su énot; “inaabtan nyato su tulay na botong ralaglag asin sa siring na bagay nagagamiritan kitang dumakit sa sapa... an mga amamagrot!” “!Oho!” an sabi ni Kapitanang Tika, “alagad pinagmamarhay ko pang madomog su gayad kan sakong saya ki sa mahayag an sakong bitis: batid ko na sa mga gaho sa pangpang may mga matang nagmamarasid.” Nagkiriyatan asin naghoroyomhoyom su mga daraga na nagpakadangog kan mga bagay na ini; su iba igwa man nin pinagooroloyan asin nangagsipabaya lamang. Daing iba saro katawo lamang, su nagpipiloto, an daing gironggirong asin sa luwas kan kagayagayahan na ito. Sarong hagbayon na posog su panglawas asin makaaagyat su pamandokon huli kan saiyang mamondong mga mata asin mahigpit na guhit kan saiyang mga ngabil. Su buhok maitom, haralaba asin gorobot, nagkakaranap sa matataba nyang liog; sarong damit na hababang halaga asin malatom, namamantuag sa mga tiniplokan kaito kan saiyang masasarig na mga takyag sa pagpalakaw, siring sa sarong balikag, sa sarong malapnad (301) asin dakulaon na sagwan, na ginagamit niyang timon sa pagpadalagan kan duwang (2) itong sakayan. Bako sanang makasaro sya namangnohan ni Maria Clara na pinagmamasdan nya ini: sa siring na bagay itinotoparing nya an saiyang paghiling sa harayo sa bolod, sa pangpang. Nagdara nin isay su daraga huli kan saiyang pagsaro-saro asin kominoa nin nagkapirang galletas dangan itinangro saiya. Hiniling sya nin pagtaka kan piloto, alagad an paghiling na ini nagsaro sanang detik (302); kominoa nin sarong galletas asin sa gatos na tataramon nagtao nin kapasalamatan sa tingog na pahangé nang mamaté. Asin dai nin nakagiromdom uli saiya (303). Su mga maogmang ngisi asin soba kan mga bagong-tawo dai lamang nakaliwat kan saiyang lawog; dai sya napangisi<noinclude></noinclude> 44mvt9wbc309s8fvd926xtbfvdwhbnp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/17 250 1303 5831 5830 2024-10-15T15:54:24Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5830 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>7</center> bagay an pagpalakaw kan pamahalaan sa Madrid asin saro man na bagay an pagontok sa Filipinas!” “Alagad...” “Siring baga, halimbawa, sakuya,” an padagos na mga tataramon ni Fray Damaso, na hinalangkaw su tingog tanganing dai makataram su saiyang kaolay, “igwa nang duwang polo may tolong taon na ako nagkakaon nin batag asin maloto, makakapagsabi akong bulanos dapit sa bagay na iniho. Dai mo ako pagpahayagan nin mga teoria asin mga retorica, tara, midbid ko an indio. Honahonaon mo na magpoon kan pagdatong ko sa Kaporoan, ipinadara ako sa sarong banwaan, na totoo saday, alagad an mga tawo mga mahigos sa ngaran na pagtanom. Kaidto dai pa ako nakakasabot nin marhay kan tagalog, alagad nagpapakumpisal na ako sa mga babaye, alagad nagkakasinarabotan kami asin nagi akong mahal na marhay sainda, mala ngani ta pakalihis nin tolong taon, kan ibalyo ako sa sarong dakilang banwaan ta nagadan su cura duman na indio, anas gabos naghiribi su mga babaye, tinaohan ako nin dakol na mga pabalon, asin ihinatod ako nin musica ...” “Alagad ito pagpahiling lamang.. .” “Halat, halat! hare pakasibot! Dai nahaloy su nakasalihid sako, asin kan maghalé lalong dakol su mga nagiriba, orog kadakol su mga nagtarangis, asin kaniguan su mga nagtorogtog, bago makuring marhay su mga pangbabanog asin ginibo pang haros doble su mga derecho sa parroquia.” “Alagad itogot mo sakuya...” “Saro pa, nagduwang polong taon ako sa banwaan nin San Diego asin nakakaayaw pa sana nin nagkapirang bulan magpoon kan paghalé ko... duman” (digdi garong naraot su boot.) “Duwang polong taon, dai nin siisay man na makakasuhay sakuya, igo nang ikamidbid sa sarong banwaan. Anom na ribo katawo an mga nageérok kaito sa San Diego, asin midbid ko an lambang saro kan mga nagoontok duman na baga ako an minondagan asin nagpasoso sainda; aram ko kun saén an kapilayan kaini, kun saén an kapiotan kan zapatos, kun siisay an nageentrés kan daragang ito, kun anong mga kabuyohan kaini asin kun siisay an saiyang pinagkasalaan, kun siisay an tunay na ama kan aki,<noinclude></noinclude> abz1ygz6uqxvmlnshgt3mmqjr3s12l8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/170 250 1304 5835 5834 2024-10-15T15:54:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5834 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>160</center> kan maogmang si Sinang na hinohugpaán nin mga ko- rosing na mga nakakapírit saiyang mangorondot sa sa- rong pagpirok nin mata dangan minabalik naman su saiyang dâting kaogmahan. Pakapamahaw, su mga nagpiriknik nagpasiriring sa mga sagkad okun sa bonoan. Duwa (2) ini asin ta namumugtak sa_hara- yong pagoltanan: magkasi rogaring ni Capitan Tiago. Sa harayo may nagkakataranaw na mga talaod na nag- totorogdon sa poro kan mga kodal na botong, na baga igwang pinagiisip, alintanang may nagraralayog pasi- ring sa mangibaibang padudumanan, na mga mapupu- ting gamgam na inaapod nin kalaway kan mga tagalog, na nagdodootdéot su mga pakpak kan mga ito sa iba- baw kan danaw asin napano su angkas kan mangingi- long iniyak kan mga ito. Sinonod ni Maria Clara kan saiyang paghiling su mga talaod na, kan harani na su sakayan, nagpangralayog pasiring sa haraning bolod. “Nagsasaralag sa bolod an mga gamgam na iyan?” an hapot ni Maria Clara sa piloto, sakalé, bakong gayo sa pakatalastas kaito an bagay, kundi tanganing toma- ram ito. “Alonggati, seħora,” an simbag; “alagad dai pa nin nakakita kan salag kan mga iyan.” “Mayong mga salag an mga gamgam na iyan?” “Sa loba ko igwa, tara, kun dai, talagang orog na gayo kamakaherakhérak an kamugtakan kan mga iyan.” Dai namangnohan ni Maria Clara an mamondong tingog kan piloto kan saiyang sabihon an mga kataga na ini. “Kun siring?” “Sabi, seħora,” an simbag kan hagbayon, “dai nakiki- ta an salag kan mga gamgam na iyan asin ta iyan igwa nin kabagsikan sa paggibo sa maging may tagalipod an igwa kaiyan asin mantang an kalag nakikita lamang sa hayokong na salming nin mata, sa tibig lamang naki- kita an mga salag na iyan.” Nagisipisip si Maria Clara. Nagpakadatong na sa bakyad, su mga sakayan igina- rakod kan gurang na parasakay sa sarong botong. “Halat!” an sabi ni Tia Isabel sa aki kan gurang na tisasákat na may darang pangsarokan, kun sa pagka-<noinclude></noinclude> 9eei561910le25bxadg8jqm8o7xif17 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/171 250 1305 5840 5839 2024-10-15T15:54:24Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5839 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>161</center> {{block left|sayod silio; “kaipuhan na handa na an sinigang tanganing an mga sira paghalé sa tibig dagos sa sabaw.”}} “!Marhay na Tia Isabel!’ an sabi kan seminarista; “na mahidaw kan sira an tibig sa kadikit man lamang na horas.” Si Andeng kasama ni Maria sa pagsoso, minsan ngani may malinig asin magayagayang panglawog, bantog na marahay magloto. Nagandam nin sabaw, kamatis asin iba, pinagtabangan o pinagolang siya nin nagkapira na, sakali mga muyang magkanigo kan saiyang mabansay na boot, su mga daraga naggigirito kan ogbos nin karabasa, su guisantes, asin pigporotol su tapayas nin haralipot, na garong cigarillo kaharalaba. Tanganing maaling su kalangkagan kan mga naghihimuyaw-ot na makakita kun paano an pakahalé kan mga sira na mga burthay pa asin namimirikpisik, sa kolongan, kinoa ni Iday su arpa. Si Iday baké sanang marahay na magkabray kan instruméntong ini, kundi mga magagayon pa an saiyang mga moro. Pominarakpak su mga bagong-tawo, kan hadokan ni Maria Clara su arpa, instrumento na iyong orog na tinotogtog sa lalawigan na ito asin iyo man an magkakanigo sa siring na mga pagkamugtak. “!Awita daw, Victoria, su awit sa Pagkasal!’’, an hagad kan mga magtrang na babaye. Nagngasolang su kalalakihan asin si Victoria na marayrahay su tingog, nagsarahotan na siya paas. An awit nin Pagkasal sarong marayrahay, alagad mamondong kantahon na tagélog saen ilinaladawan an gabos na mga nagtios asin mga kamondoan sa kamugtakan na ini, na dai man lamang nasasambit ni saro kan mga kagayagayahan kaiyan. Sa bagay na siring, saindang hinagad na omawit si Maria Clara. “An gabos kong mga awit anas na mga mamondo.” “!Dai bale, dai bale!” an sabi kan kagabsan. Dai na nagpasiro-siro, kinoa su arpa nagtogtog nin pasakalye asin nagawit. {{block left|Sarong madaging na tingog, baragay asin sangkap nin kamatean.}} :::''!Mahamis an mga horas sa sadiri na banwaan,'' :::''Saén katood na gayo an lambang sinasaldangan;'' :::''An simuy na minaagi sa patag, ay, kabuhayan,'' :::''Kagadanan mamungaya, malodokon an pagmahal!''<noinclude></noinclude> sf7cxn3c844lh8cujnsf5otbk70leb6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/172 250 1306 5844 5843 2024-10-15T15:54:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5843 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>162</center> :::''Pagmata na natatangol nin ina na namomoot,'' ::''Pinapatos na bulanos mga mainit na hadok,'' ::''An mga takyag na gayo ikinokogos sa liog,'' ::''Minahoyom na padagos kun sadyang minatorohok.'' :::''Mahamis an kagadanan sa sadiri na banwaan,'' ::''Mga katigay-nin-boot gabos na mga linalang;'' ::''An simuy kagadanan sa sarong mayo man lamang'' ::''Nin bansa, nin ina asin nin pagmahal!'' Nagpurawas su tingog, natonong su awit, napula su arpa asin padagos pa giraray su pagdarangog; dai nin siisay man na pominakpak. Namatean kan mga daraga na napano nin luha su saindang mga mata, garong baldi si Ibarra asin su hagbayon na piloto daing girong na nagtatanaw sa harayo. Panalé sanang nadangog an sarong makabobongog na daging; suminuriyaw su mga babaye asin nagpanurilat kan saindang talinga. Iyo su ex-seminaristang si Albino na naghahayop nin kosog sa sungay nin damulag, na pinagaapod na hamudyong. Nagbalik sa dati su ngisi asin kaogmahan; su mga mata, na pano nin luha, nagpirirokpisok. “Bubungugon mo kami, hereje?” sinuriyawan sya ni Tia Isabel. “'Seńora!’’? an simbag na bulanos kan ex-seminarista; “nadangog kong pinagorolayan an sarong duk- hang trompetero, duman sa kapangpangan kan Rhin, na sa pagtogtog kan trompeta nakaéagom nin sarong daraga na mayaman asin dugong malinaw.” “Totoo, su Trompetero sa Sackingen!” an digang na sabi ni Ibarra, na dai nakatagal na dai omayon sa bagong kaorogmahan. “Nadangog nindo?” an padagos ni Albino; “muya kong mahiling kun igwa ako nin siring mansanang kapaladan.” Asin hinayupan uli nin orog kakusog su madaging na sungay, na irinaning gayo sa talinga kan mga daraga, na mga mamondong orog. Ugalé nang bulanos na magkaigwa nin kadikit na mga kurukaribukan; pinaalo sya kan mga ina huli sa lapnit nin mga chinelas asin mga kudot. “Aray! aray!”’ an sabi na pigtotorotaptap su mga takyag. “An kaharayoan minasiblag kan filipinas sa kapangpangan kan Rhin! ''!Oh témpora! Oh mores'' (304). An iba tinataohan nin encomiendas asin an iba<noinclude></noinclude> j9p0wewlm34d9qu68flvdfta19h070v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/173 250 1307 5848 5847 2024-10-15T15:54:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5847 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>163</center> {{block left|man pasakit!.”}} Nagngingirisi na su kagabsan, sagkod man si Victoria, alagad si Sinang, na mga mamonggaya an mga mata, nagsabi sa malihay na tingog ki Maria Clara: “!Mamongaya ka! Ay, ako man maawit kun sakong mahimo!” Ipinaisi na ni Andeng na su sabaw handa nang magako kan saiyang mga pananawhon (305). Su barobata, aki kan parasira, sominakat sa pinagkokolongan kan mga sira, na namumugtak sa pinakahayakpit na sdgod kan sagkad, na masusuratan kan ''Lasciate ogni speranza voi ch’entrate'' (306), kun an mga makautigay na mga sira tarataong magbasa asin nagpapakasabot nin italiano; an sira na minalaog duman dai na minaluwas kundi sa pagkagadan. Saro itong ruwang na haros talidong, may mga sarong metro sa magibong-ibong, na siring an pagkamugtak na an saro katawo makakatindog sa kalangkawan asin masarok kan tikpaw an mga sira. “!Diyan talagang dai ako maooyam na magbanwit!” an sabi ni Sinang na nagkikibigkibig sa kaogmahan. Nanghimaté su kagabsan; garo nang pinaghihiling kan iba na naniriwalsiwal asin namirikpisik su mga sira sa laog kan tikpaw na nangorokirildab su mga makikintab na kiskis kan mga ito, asin iba. Alagad, kan isarokan ito kan hagbayon, dai ni sarong sira na lominokso. “Garong pano,” an sabi ni Albino sa hababang tingog, “may limang aldaw nang nasiraw.” Hinawas kan parasira su tikpaw... ay! dai lamang su hikot nasamnohan nin minsan sarong sadit na sira, su tuibig, sa pagtagdo nin makiring mga toro, garong nagngingisi. Sarong ''ah!'' nin kabaldian, nin pakaagamiaw nin katotoohan gominubkas sa ngoo nin kagabsan. Inolit giraray kan hagbayon an siring na gibo, asin iyo man giraray an nangyari. “!Dai ka nakakasabot kan saimong katongdan!” an sabi saiya ni Albino na nagkamang sa palapala asin inagaw su hikot as kamot kan bagong-tawo. ‘Ngunyan makikita mo! Andeng buksi an koron!” Alagad si Albino siring man dai nin pakasabot kaito; su hikot mayo man giraray nin laog. Pinagngirisihan siya kan kagabsan.<noinclude></noinclude> b6gjjwf8zkqs1arehvfnjcpbvl5ox82 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/174 250 1308 5852 5851 2024-10-15T15:54:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5851 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>164</center> “Hare kamo pagribok ta nadadangog kamo kan mga sira ta dai mapadakop an mga iyan!’’ an sabi. “Gisi, gayod na hikot na ini!” Alagad anas na daing kanin-an su gabos na mga ma- ta kan hikot. "Pabayae ako,” an sabi saiya ni Leon na katipan ni Iday. Siniyasat na gayo kaini su kamugtakan kan mga osok, hiniling su hikot asin kan manigoan, naghapot. “Dai ka nagduduwaduwa na may lima nang aldaw na dai ini pigsiraw?” “Dai nanggad nin duwaduwa! su huri kan vigilia kan gabés na mga Santos.” “Kun siring, o encantado ining danaw o igwa akong nakoa.” Ibinontog ni Leon su tikpaw sa tibig, alagad lomina- dawan sa saiyang lawog an pagtaka. Daing korokaalo na tominanaw nin kadikit na horas sa haraning bolod asin padagos na ipiglibot su tikpaw as laog kan tubig; dangan dai man hinawas, nagsabi sa hababang tingog; “Angongolkol” (307). “!Angongolkol!” saindang inolit. Nakalakop sa lambang ngoso su tataramon sa tahaw kan katikbahan asin pangkagabsan na katakutan. “Anong saimong sabi,” pigharapot siya. “Sabi ko na may nakolong na angongolkol,” an pato- too ni Leon, asin pakabugtakan sa tubig kan kapotan kan tikpaw, nagpadagos: “Nadadangog nindo an tanog na iyan an matagas na kulit, su talodtod kan angongolkol. Nakikita nindo na naghihiriro an botong? Iyan an nakakapahiro ta nagpoposipos, alagad rolokot na; halat kamo... dakula may mga sandangaw o labi na lakbang kan lawas.” “Anong dapat gibohon” iyo an hapot. “!Dakopon!” olay nin sarong tingog. “!Jesus! siisay an madakop kaiyan?” Dai nin nagrogaring na bomontog ta nag-irom-irom; hararomon su tubig. “Sakat nyatong igakod iyan sa satong sakayan asin goyodon ta siring sa sarong linipig!” sabi ni Sinang; “kinaraon kaiyan su mga sira na talagang satong ka- kaonon!” “Sagkod ngunyan dai pa ako nakakita nin angongol- kol na buhay!” an maluhay na sabi ni Maria Clara.<noinclude></noinclude> 2h0iegeanx2zrzwk5259t9paq6a8l0h Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/175 250 1309 5856 5855 2024-10-15T15:54:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5855 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>165</center> Bominuhat su piloto, kominoa nin pising halaba asin maliksing sominakat duman sa garong palapala. Nagpahonod saiya si Leon. Maliban ki Maria Clara, dai kaito nin nakamangno saiya, ngunyan pinaghihirilinghiling su saiyang lapisayon na panghawak. Sa dakilang pagtaka asin minsan nagsururiyaw su kagabsan, tominagbang su piloto sa laog kan likos. “Daraha an cuchillo na ini!” kinurahawan siya ni Crisostomo kanayon gabot nin sarong malapnad na toledano. Alagad nagboroboro na su tibig katakatakang nagmoninong su kaladman. “Jesus, Maria y José!” an sabi kan mga babaye. “Magkakaigwa kita nin kapahamakan! Jesus, Maria y José!” “Hare kamo kahandal, señoras” an sabi kan gurang na banquero; “kun igwa sa bilog na lalawigan nin makagibo nin siring, siya iyan.” “Siisay ngaran kan hagbayon na iyan,” nagharapot. “Pigaapod mi siyang piloto; iyo an orog karahay na sakong nakita; iyo sana ta daing pagmahal sa saiyang katongdan.” Su tibig naghihiro, su tuibig naglilinoklinok, nagboboyogboyog su banata. Daing girirongan su kagabsan pinaporogolan su saindang hinangos. Hinihigotan ni Ibarra nin tinatakigan na kamot su polo kan matarom na cuchillo. Garong natapus na su pagbabaka. Ominutwal su payo kan hagbayon, na pinataratara nin kururahaw nin kaogmahan; pano nin luhasu mata kan mga babaye. Kominamang su piloto dara sa kamot su poro kan pisi, asin kan duman na sa palapala, binotong ito. Bominutwa su halimaw, nasasarongan kan pisi nin makaduwang sakrang sa irarom kan sa enotan na mga bitis. Dakula, siring sa dati nang ipinahayag ni Leon; kurayan, (308), asin sa talodtod may nagtotobong hidyaw na lomot, na sa mga angongolkol iyo an uban kun sa mga tawo. Nagodngal na siring sa vaca, rinarapado kan ikog su banata asin minasoso duman, asin nginanganga su maitom asin makangirirhat na ngosd, na nababantaag su haralabang tingo kaito. Su piloto lamang an naghihila kaito paitaas dai nin nakaromdom na tumuwang saiya.<noinclude></noinclude> ie26pvq3idcrw4kh9cdnsbcanvy672p Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/176 250 1310 5860 5859 2024-10-15T15:54:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5859 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>166</center> Kan mahawas na sa tubig, asin ikinabugtak na sa ibabaw kan palapala, binitay su bitis sa ibabaw, su labilabi kadakulang salang kinipot nin kosog na mga kamot asin pigbabdlong bodbodon su ngosngos nin mga botngol na hirigot. Tinantan kan hayop su natatada pang kosog, tiniko su lawas, rinapas su salog kan makosog na ikog, asin pakabuhi, tuminagbang sa danaw sa luwas kan osok goyod su nakadaog. Hayag nang gadan su piloto; sarong suriyaw nin pagkangirhat lominuwas sa kagabsan na daghan. Siring sa kikilat, may hominolog pa sa tubig; pahangang magpakamangno na si Ibarra ito. Dai nalonosan si Maria Clara ta kan panahon na ito su mga Filipina dai pa tarataong malonosan. Nakita ninda na nagkatirina su mga alon, nagkaturugma nin dugo. Tominagbang sa libtong su haghayon na parasira sundang sa kamot, sinonod kan ama; alagad pahangang magkawarara sa paghiling, nakitang bominutwa si Crisostomo asin su piloto na magkasi nagkoko- po sa bangkay kaitong hayop. Rasdas su maputing tulak kaini asin nagogoot su cuchillo sa halonan. Dai masabi su kaogmahan, sangribong takyag, iginawagaw tanganing hawason an mga ito sa tibig. Garong mga rongawrongaw su mga gurang na babaye, nagngingirisi asin nagngangadyé. Nakalingaw si Andeng na tolo na kalakaga su saiyang sinig-ang naola su sabaw gabos asin nasigbo su kalayo. Si Maria Clara sana an dai nakapagkaalo. Daing kaanan si Ibarra; su piloto may kadikit na lasgas sa takyag. “Utang ko saimo an sakong bihay!” an sabi ki Ibarra na nagpoporopot kan mga tamong na de lana asin mga tapices. May kamondoan su daging kan tingog kan piloto. “Tabilabi mo kapusuan, an simbag ni Ibarra. “ liwat pa dai ka na magtokso sa Dios.” “!Kun dai ka nagbalik ...” an sabi ni Maria Clara malungsi asin tinatakigan pa. “Kun dai ako nagbalik asin naglamag ka sakuya,” an simbag kan bagongtawo na binilog su saiyang sa isip sa iraron kan danaw masa-kaibahan ako nin angkos! Dai nalingawan ni Ibarra na itoon duman su mga tulang kan siyang ama. Su mga gurang na babaye ha-<noinclude></noinclude> 4zd1rcitxy7hz8nhembeq15kri98t5v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/177 250 1311 5865 5864 2024-10-15T15:54:25Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5864 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>167</center> <div class="tiInherit"style="text-indent-0">rabó nang dumagos duman sa sarong sagkad, boot nang magpuruli, nagpangatanosan na su aldaw nagpoón sa maráot asin mangyaring may dumatong pang dakol na mga kapahamakan. {{indent|2}}"An gabós huli ta dai kita naghinanyog nin misa!" an hagayhay nin saró. {{indent|2}}"Alágad anong kapahamakan an satong nanapolan señoras?" an hapot ni Ibarra. "!Su angongolkol iyo lámang an napahamak!" {{indent|2}}"Iyan nagpapatotoo," an salom na tataramon kan ex-seminarista, "na sa bilog na makasal-an na pagkabúhay kaini sagkod pa man dai nakasimba an hayop na ining napahámak. Dai ko siya nakita sa kaibahan nin mga angongolkol na mga paráting magralaog sa simbahan." {{indent|2}}Nagpasiriring su mga sakayán sa saró pang sagkad okun bonoan asin kinaipuhan na maghandá liwat nin sinigang si Andeng. {{indent|2}}Harárom na su kaaldawon, naghohoyophóyop su simúy, "marata na su mga alon asin minatarakombó sa palibot kan angongolkol, nagngapapatindog nin mga búkid nin mga sabo na nagsasaraga sa liwanag kan talainit, na mayaman sa kúray" siring sa sabi kan tagapagáwit na si P. A. Paterno. {{indent|2}}Nagdaging liwat su música pigkakabray ni Iday su arpa, su mga lalaki, su mga kordiyon asin su mga guitarra na kun minsán bakó, kun gayod man barágay na gayo, alágad an orog karahay na magtogtog iyo si Albino, na talagang sa boot an pagkabray, dai nakakabay, asin sa giráray salá sa compás, asin kun minsán nakakalingaw asin minalipat sa ibang togtog na laen man na gayo. {{indent|2}}Siniraw su saró pang sagkad dara an daing pagláom na kamugtakan; kadákol kan nagluluba na masosompongan dumán su babaye kan angongolkol, alágad mapagrawraw an Katalagahan, asin su siló sa giráray minaluwas panó. {{indent|2}}Nagboot si Tía Isabel: {{indent|2}}"An kalayuhán marhay sa sinigang; an tapás itagama nindo sa escabeche, an talusog asin an mulanbulan sa pisá: halawig an búhay kan talusog. Saindong ibugtak iyán sa siló asin idiyán sana nindo sa túbig. !An mga buyod sa sarten! Tinomón an balának sa dahon nin batag asin panoán an tulak nin kamatis."<noinclude></noinclude> 51mvn013i2ou58yn1cfgis0a5zn5n78 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/178 250 1312 5869 5868 2024-10-15T15:54:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5868 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>168</center> "Pabayae nindo an iba tangáning máging katyanan, bakong marhay na obosan na gayo an sagkad," an sabi pa. Dangan kaiyán nagpangharawas sa pangpang, sa kadlagán na ito nin gurúrang nang mga kahoy na mga rogáring ni Ibarra. Dumán sa limpoy asin sa pangpang kan malínaw na sapá mamaráhaw sinda sa táhaw nin mga búrak okun sa irárom nin hinidalé sanang mga atop-átop. Su música nagdaging sa kahiwasan; su aso sa mga kalán ominitaas síring sa maninipis na alopóop; su túbig nagaáwit sa laog kan maínit na koron, sakalé, nin mga katagá nin pagraranga sa mga garadan nang sirá, sakalé, mga tataramon nin pagtuyá asin pagologólog; nagbibirikbírik su bangkay kan angongolkol, iyan nang nakakaibábaw su maputí asin saday na tulak, iyan nang kurayan asin hidyaw na talodtod asin an tawo, paorog kan Katalagahan, dai nariworok sa kadákol na fratricidio, na sinasabi kan mga bramines o mga vegetarianos (309). <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XXIV</center> <center>SA KADLAGAN</center> Naátab na gayo, átab na marhay na nagmisa si Padre Salvi asin hinugasan sa laog nin nagkapirang minuto an nagkapirang kalag na mga maati, bagay na bakong sonó sa saiyang kaugalean. Garong huli sa pagbasa nin nagkapirang súrat na ominarabot serádong marhay asin nagkakaralakrehán, nahalean nin apetito an karapatdapat na cura, tara, pinabayaan niyang lomipot na gayo su chocolate. "Naghehélang su cura," an sabi kan cocinero alintangang nagaandam nin saró pang taza; “nagkapira nang aldaw na dai nagkakaon; sa anom na plato na ibinóbugtak ko sa látok, dai nahihiró an duwa." "Daing toltol kayá an pagkatórog," an simbag kan sorogoón; "Pinagpupurisaw magpoón pagliwat nin lalamban. Nagrarárom na magrárom an saiyang mga mata, asin nagniniwang aroaldaw asin madarag nang marhay." Tara, makahehérak na paghilingon si P. Salvi. Dai<noinclude></noinclude> fglgd93j4oegsk4mgf76smuzp1qdqnq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/179 250 1313 5873 5872 2024-10-15T15:54:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5872 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>169</center> <div class="tiInherit"style="text-indent-0">ngani lámang tinimtiman su ikaduwang taza nin chocolate, dai man hinaonan su hojaldres na halé sa Cebu; naglalakalákaw baga may pigiisip sa mahiwas na bidang may pigkokomoskomos kan saiyang tul-angan na kamot an nagkapirang súrat na saiyang pigtataga-basa. Katapustapusi, ipinahandá su saiyang coche, nanamnosamno asin napahatod sa kadlagan na namumugtakan kan makangigirhat na káhoy asin sa harani kaini igwa nin sarong buencomer.</div> Pagdatong dumán, pinapuli ni P. Salvi su saiyang linunadan, asin iyo sanang saró na sominóhot sa kadlagan. Sarong nalilindongan na dalan, na masákit pagagihan minabagtas sa kahiwasan, pasiring sa sarong sapá, na binibilog nin nagkapirang maalosóos na burábod na kadákol sa abaga kan Makiling. An mga pangpang kaini nasasamnohan nin mga búrak sa kadlagan, na an kadaklan mga mayó pang ngaran sa latin, alágad daing duwaduwa na mga miridbid na kan mga bulawan na lumalayog, kan mga kalibangbang, na darakúla asin saraday na manlaenlaen an kúray, bughaw asin tsampaka, puti asin itom, nagmamarismaris, nanilaksigak, makikinang, nangagdadara nin mga rubi asin mga esmeralda sa saindang mga pakpak, asin riboribong mga hayophayop na baga nagkikintab na metal, na pinagngapolbohan nin pinong bulawan. An bolongbogong kan mga lumalayog na ini, an hinuni kan dolidoli na aldaw, banggi, nin kariribok, an hinuni nin yamon, o an binagati kan lapang sangá na napapal-ak asin minabagsak minsán saén iyo sanang minawasak kan kamoninongan kan katakatakang itong poón. Nataodtaod siya, sa mahiwas na itong mga kabalagonan, piglilikayán su mga tonok na minakarápot sa hábitong guingon na garo, bagang boot siyang pogolan, su mga dalig, na mandiit-mandiit nagkakasiringkogan kan bakong tood na paralákaw. Panáleng ominantoró; mga maogmang harakhak asin mga malumbay na tingog nagpakaabot sa saiyang talinga, asin su tingog asin su mga hinarakhak mga halé sa sapá asin nangaghaharaning magrani. "Hilingon ko kun makásompong ako nin sálag," an sabi nin sarong magayón asin mahamis na tingog na midbid kan cura "muya siyang máhiling na dai niya ako makita boot ko siyang sundan sa gabós na mga poók."<noinclude></noinclude> ppldwiqihjmyz5f1vp8mpfojh0z40is Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/18 250 1314 5877 5876 2024-10-15T15:54:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5876 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>8</center> asin iba pa, huli ta nagpapakumpisal ako sa lambang sarong nabubuhay; nangaglilikay na gayo na magkulang sinda sa saindang katongdan. Magsabi si Santiago na kagsadiri kan harong, kun ako nagpuputik; dakol siya duman na daga asin duman kami naging magkatood. Tara, makikita mo kun ano an indio; kun paghalé ko pahanga akong ibanhan nin nagkapirang magurang na babaye asin nin nagkapira man na mga hermanos terceros, dangan pang duwang polong taon ako duman!” “Alagad dai ko nasasabotan kun anong labot kaiyan sa paghalé kan monopolio (9) kan tabako!” an simbag kan bulaw su buhok na nagkaigwa nin bahigay (10) sa pakataram alintanang may liniligok na sarong kopitang Jerés su franciscano. Sa makuring pagtaka, kun haros mabotsan ni Fray Damaso su kapot na copa. Sa kadikit na horas ipinotitok su saiyang mata duman sa hagbayon asin. “Ano? ano?” hominagayhay sa makuring pagtaka. “Mangyari daw na dai iyan mamangnohan na malinaw siring sa liwanag? Dai mo nakikita, aki nin Dios, na an bagay na siring nagtatao nin katibayan na sarong kamangmangan an mga pagbabagong ginigibo kan mga nagkakapot kan pamahalaan?” Ngunyan iyo man an namongnan su bulaw su buhok, lalong kominorondot su kiray kan teniente, nagparakirikiri su saday na baga pinatubigan okun dai man si Fray Damaso. Pinagmarhay kan dominico na talikondan sinda gabos. “Naniniwala ka...?” nakapaghapot man giraray su hagbayon asin pinilawan su fraile. “Ano naniniwala ako?! Siring kan paniwala ko sa Evangelio! an filipino talagang mga daing kagalangan!” “!Ah! patawada ako kun maagawan ko ika kan saimong tataramon,” an sabi kan hagbayon na pinahababa su tingog asin ihinoroharani su saiyang tukawan; “may itinaram kang nakapukaw kan sakong kamuyahan. Ano talagang danay sa taga digdi an siring na kahogakan, o an nangyayari su sabi nin sarong viajero na dayuhan, na tinatahoban niyato an siring na kahogakan an rogaring tang pagkahogakon, an satong kaabalahan asin an satong palakaw dapit sa mga daga na satong nasasakopan.” Nasambit pa niya an iba na mga<noinclude></noinclude> q9az8wnonmg17jdoou6kmaqie9veyxt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/180 250 1315 5881 5880 2024-10-15T15:54:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5880 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>170</center> Nagpaipli asin naghinirib si Padre Salvi sa poón nin sarong dakúlang kahoy. "Kun sa pagkasáyod muya mong gibohon saiya an ginigibo saimo kan cura, na ikasanang borobantay minsán saén?" an simbag nin sarong magayagáyang tingog. "Magingat ka ta an mga pagimón nakakapaniwang asin nakakapaharárom nin mga mata!" "Bakó, bakong pangimon, saró lámang na kaosiyosohan," an simbag kan matiling na tingog, alintanang inoólit kan maogma, "Oh, pangimon, mga pangimon!" asin hominarakhak. "Kun ako mangimon, sa lugar na magtagolipod ako, gigibohon ko siyang tagolipdan, tanganing dai nin makakita saiya." "Alágad sagkod ika dai makakakita saiya, bagay na bakong marhay. An orog karahay iyo na kun, sakalé, masompongan ta an sálag, satúyang ipásib (310) sa cura, sa bágay na ini, makakapagbantay sató na dai kaipuhan na satúya siyang makita." "Bakong iyo?" "Dai ako naniniwalá sa sálag kan iyagwak," an sabi man nin saró pang tingog; "alágad, kun ako magkaigwa nin pangimon, bahalá na akong magbantay asin magpani-tagolipdan..." "Asin paano, asin paano? Siring daw, sa sarong Sor Escucha?" (311) An sa colegiálang ining giromdom nakapúkaw nin mga maogmang arakatak. "Talastas mo kun paanong nalilinlang siya, si Sor Escucha!" Maghalé sa saiyang pigpapaiplian nakikita ni Padre Salvi si Maria Clara, si Victoria asin si Sinang nagsosorogsog sa sálog. Su tolo (3) nagraralakaw sa tubig su paghiling, pigaanínaw su makagigilantas na sálag kan iyagwak; duromog sagkod sa tóhod, su mga tiniklopan kan saindang mga palayón minapabantáag kan bantúag kan saíndang mga páa. Rologay su saindang mga buhok asin háyag su saindang mga takyag asin napapatós su kalawasan nin damit na haralakbang su kambaya asin mga marayráhay su kúray. Su tolong (3) daraga, laen pang naghaharánap nin sarong (1) bagay na dai mangyayaring makoa, namomorodó man nin mga búrak asin nanggaratós nin mga gugulayon na nagtuturubó sa pangpang.<noinclude></noinclude> 2pf1ty7a872f1bc5e0wh6yt102m5goj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/181 250 1316 5885 5884 2024-10-15T15:54:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5884 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> <center>171</center> Daing gironggirong asin malungsing pinagmamasdan kan religioso an mabining itong Diana (312); su saiyang mga mata (318) na nagsasaraga sa laog kan madiklom na itong kalogkalog dai napapagal sa paghilinghiling kaitong mga mapuptiting takyag, itong ma- baskog na liog sa kapinonan kan daghan, su mga saradit asin nagdodorodiyambong (314) mga bitis na nagkakawat kan tubig, nangagpuptikaw sa saiyang kinokulapus na pagkatawo (315) nin laen na mga ka- matean asin minagibo na mangatorogan nin mga bagong kaisipan an saiyang mainit na hotok (316). Sa likod nin sarong (1) liko kan sapa, sa pagoltanan nin mga mararambong na kabotongan, nawara itong mga mahahamis na mga ladawan asin dai nagkakadarangog su saindang mga mababangis na mga pa- damgo. Lango, nagboborongborong, patos nin ganot, lominuwas si Padre Salvi sa saiyang pinagpapaiplian asin nangalagkalag sa saiyang palibot na nagboboladbolad su mata. Ominantoro, daing hirohiro, nagboborongborong; lominakaw nin nagkapira na garo bagang susunodon su mga daraga, alagad bominalik, asin lominakaw sa pangpang sa paghanap kan iba pang kabilang sa pagiriba. Sa horoharayo duman (317), nakahiling sa tahaw kan sapa nin garo karigosan na nalilikosan na marhay, na an atop binibilog nin marambong na kabotongan; duman naghahalé an mga magayagayang tingog nin mga babaye. Nasasamnohan ito nin mga dahon nin anahaw, mga burak asin mga banderola.—Sa enotan nakakita sya nin tulay na kawayan asin sa harayé may nagkakararigos na mga lalaki, alintanang an sarong (1) dakilang bilang nin mga sorogodn na mga lalaki asin mga babaye nagkakasorosiribot sa palibot nin mga giniribong talohong, siribot sa pagrabnot nin mga guna, pagsawsaw nin bagas, pag-asal nin lechon, asin iba pa. Asin duman sa ibong na pangpang, sa saindang liniwanag, dakol na mga lalaki asin mga babaye an nag- tiripun sa sirong nin atop na lona, kabtang nabibitay sa mga sanga nin mga gurirang nang kahoy, kabtang nabibitay sa mga taldok na pinapatirindog pa lamang. Iritoon duman su alférez, su coadjutor, su gobernadorcillo, su teniente mayor, su paratokdo sa paadalan asin dakol na mga capitan pasado asin mga teniente, sagkod si Capitan Basilio, na ama ni Sinang, kalaban kaitong<noinclude></noinclude> 6v5slthiqmv7w7x7fzjw988y2qm3fod Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/182 250 1317 5889 5888 2024-10-15T15:54:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5888 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>172</center> {{block left|Don Rafael sa sarong (1) gurang na kuwestiyon. Sinabihan sya ni Ibarra: “Pinaglalabanan ta an sarong (1) katanosan asin an pakilaban dai nangangahologan nin pakiiwal.” Asin su paanyaya maogmang inako kan bantog na tagapagtalumpati kan mga conservadores (318) asin itinalaga sa hagbayon (319) su saiyang mga sorogoon.}} Sa kagalangan asin sa mabansay na boot pinataratara su cura kan kagabsan sagkod kan alférez. “Saén daw halé an Saimong Pagkaigagalang?” an hapot kaini (320) kan makitang lakop nin mga karit su saiyang lawog asin su saiyang habito pano nin mga dahon asin mga aralang na sanga. “Napadasmag po an Saimong Pagkaigagalang?” “Dai, nalagalag ako!” an simbag ni Padre Salvi na inibaba su mata sa paghilinghiling kan saiyang gtibing. May binuruksan na mga frasco nin limonada, may binorook na mga malinghod (321) tanganing su mga halé sa pagparigos magpakdinom kan malipot na sabaw asin magpakakaon kan malomoy na laman kan sinabi nang malinghod na maputi pa sa gatas; laen pa kaini, su mga daraga tinaraohan pa nin tinorohog na sampaga na pinagoroltanan nin mga rosas asin tanghid (322) na minataong alimyo sa napapalugay na buhok. Nagtuturukaw okun naghohorohirigda sa mga duyan, na nagkakabiritay sa mga sanga, okun nangaga-aralingéling sa palibot nin malapnad na bato, na sa ibAbaw may nakikitang mga baraha, mga tablero, mga librito, mga buskay (328) asin mga batiris. Ipinahiling sa cura su angongolkol, alagad garong nayiyingying asin ta nangataman sana kan sabihan na si Ibarra an kaggibo kan dakilang ligad na ito. Dai nangyaring makita su bantog asin dai midbid na piloto; dati nang nawara bago dumatong su alférez. Katapustapusi luminuwas si Maria Clara sa parigusan kairiba su saiyang kadarodara, langobo siring sa sarong (1) rosa sa énot na pagkaaga kun minakildab an ambon, na baga nangorokirimlat na diamante sa mga pétalong diosnon. Ki Crisostomo su saiyang énot na hoyom (824), asin su énot na alopoop sa saiyang angog ki Padre Salvi, na nakasalom kaito asin dai gominirong. Dominatong su horas nin pagkaon. Su cura, su co-adjutor, su alférez, su gobernadorcillo asin nagkapirang<noinclude></noinclude> a6fxm078nek9jw2v04o66o8lcsbp7p3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/183 250 1318 5893 5892 2024-10-15T15:54:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5892 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>173</center> <div class="tiInherit"style="text-indent-0">capitán sagkod kan teniente mayor nagturúkaw sa látok na pinangabeserahan ni Ibarra. Dai námuya su mga iná na magkaigwa nin mga lalaki sa látok kan mga daraga.</div> "Ngunyan, Albino, dai ka magtogdas nin mga lohó árog kan sa mga sakayán," an sabi ni León sa ex-seminarista. "Anó? Anó iyán?" an hapot kan mga gurang na babaye. "Daing kaanhan su mga sakayán, señoras, síring kan pinggan na iniho," ipinaliwanag ni Leon. "Jesús, saramullo!" an sabi ni Tía Isabel na naghohoyomhóyom. "May naaraman ka na, señor alférez, dapit sa criminal na kominolog ki Padre Dámaso?" an hapot saiya ni Padre Salvi sa horas kan pagkaraon. "Arín na criminal, Padre Cura?" an hapot kan alférez na pinaghihiling su fraile sa pinagoobos kaining sarong (1) vásong árak. "Arin pang iba? Su kominolog sa tinampo kasu-sarong hapon ki Padre Dámaso!" "Kominolog ki Padre Dámaso?" an hapot nin nagkapirang tingog. Garong hominoyom su coadjutor. "Ohó, asin nasa cama ngunyan si Padre Dámaso! Inaakalá na si Elías mansana na hominólog saimo sa tamaw, Sr. Alférez." Namula su alférez sa sópog okun sa álak. "Tara sa sakong pagloba," nagpadagos si Padre Salvi na may kaibang kaologologan, "áram mo na an mangyayáring ini bílang alférez kan Guardia Civil..." Nanggóop su militar, asin nagpahayag nin sarong pasarahotan na dai nin halaga. Dangan kaiyán, tuminonga an sarong babáyeng malungsí, himantigon asin makahehérak su pangubingan; daing nakamangno kan saíyang pagdatong, tara, daing gírong asin luhaylúhay su lakaw, malá nganí ta kun banggi mamaloan syang aswang okun táwong-lipod. "Taohi nindo nin pagkaon an makauúgay na babáyeng iyán!" an sabi kan mga gurang na babaye; "hoy, madya digdi!" Alágad dagosdagos su lakaw asin dominólok sa látok na pigtutukawan kan cura; lominingoy ini, namidbiran ito, asin nabotsanan su kapot nyang cuchillo (325).<noinclude></noinclude> r34u52m4s1evn6yret7fk7x10c4smco Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/184 250 1319 5897 5896 2024-10-15T15:54:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5896 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>174</center> "Pakaona nindo an babáyeng iyán!" an pagboot ni Ibarra. "Madiklom su kabanggihon asin nawará su mga akí!" an ramoramong sabi kan makilimos. Alágad kan makita su alférez na nakipaghoron saiya, natákot su babaye, dominalagan asin nawará dumán sa kakahoyan. "Siisay ito?" an saiyang hapot (326). "Sarong táwong daing pálad na narongaw huli sa mga katakutan asin mga kasakitan!" an simbag ni Don Filipo; "May mga apat (4) nang aldaw na síring sya kaiyán." "Bakó daw syang si Sisa?" an odok sa boot na hapot ni Ibarra. "Dinakop sya kan saímong mga soldados," mamondong nagpadagos su teniente mayor (327), "ilinibot sa banwaan inda kun sa anong dahelán dapit sa saíyang mga akí, na dai napaliwanag." "Anó?" an hapot kan alférez na ominatubang sa cura; "bakó daw ito an iná kan duwa (2) mong sacristán?” Tominangó su cura. "Nagkawarará asin dai lámang nin ginibong pagsiyasat dapit sainda!" an sabi ni Don Filipo na kanayon hilinga su gobernadorcillo, asin iinibabá kaini su saiyang mga mata. "Hanapa nindo su babae!" an pagboot ni Crisóstomo sa mga sorogoón. "Nangakó ako na pagmamalasakitán kong siyasaton an kamugtakan kan saiyang mga aki..." "Nagkawarará, sabi mo?" an hapot kan alférez. "Nagkawarará su saimong mga sacristán; Padre Cura?" Itinangad ini an sarong (1) vásong árak sa saiyang atúbang, asin tominangó. "Lintigoy, Padre Cura!" an sabi kan alférez kaiba an sarong (1) mapagologólog na andak asin maogmang gayo sa isip na makapanghimalos sya; "nawará an nagkapirang pisos, asin ámay na ámay ipinakolag mo su sargento ko tangáning ipahánap an mga ito (328), may nawarang duwang (2) sacristán, asin daing anó man tataramon an Saimong Pagkaigagalang, asin ika man, Señor Capitán, totoo daw na ika..." Asin dai pinadagos su saiyang pagtaram, kundi ngominisi asin pinairárom su saiyang kutsará sa mahimulang lamán nin sarong (1) tapayas sa kadlagán.<noinclude></noinclude> dbjo5u6eqspbbgtken7etgjxo700fxd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/185 250 1320 5903 5902 2024-10-15T15:54:27Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5902 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>175</center> Ribaraw asin dai nakatagal, suminimbag su cura: "Ako kayá an maninimbagan kan kuwartang ito..."(329) "Marayráhay na simbag, kagalanggalang na paraatamán nin mga kalag!" an ágaw na tataramon kan alférez na panó su ngosó. "!Marhayráhay na simbag, táwong banal!" Matampo kutá si Ibarra, kundi nagpirit na sumimbag si Padre Salvi kaiba an sa kapiritan na pagngisi: "Asin dai mo áram, Señor Alférez, an mga sarabisabi dapit sa pagkawará kan sinambit nang mga aki? Dai? Kun siring, hapota an saimong mga soldados!" "Anó?" hominagayhay sya na nawará su kaogmahan. "Sabi kan bangging pagkawará may nádangog na nagkapirang potok!" "Nagkapirang potok?" inolit kan alférez, na hiniling su mga dudumán. Tominangó an mga ini (330). Dangan sa luhaylúhay asin sa sarong mabangis na pagtuyátuyá, sominimbag si Padre Salvi. "Iyan, sakong nakikita na dai mo nadadakop an mga táwong maliwag, dai ka man nin pagalamáam kan ginigibo sa saimong harong asin boot lumaog na tagapaghúlit sa iba kan saindang katongdan. Dápat mong maaraman itong talinhagá na !Tatao pa an rongaw sa laog kan saiyang harong. (331) "Mga ginóo!" an saligbaton ni Crisóstomo kan makita nyang nanglulungsi na su alférez; "dapit sa bágay na ini, boot nyákong maisihan kun anong sabi nindo kan sakúyang nasa sa ísip. Muya kong ibugtak an rongaw na iyán sa pangataman nin sarong marhay na médico, asin sa tábang asin mga pasunod nindo, hahanapon ko an saíyang mga akí. Su pagbalik kan mga sorogoón na dai nasompongan su rongaw na babaye, nakapatiwásay sa duwang (2) magkaíwal, asin naliwat su pinaghororonan. Pakatapus kan ipinaglilibot su tsa asin su café, nagharamán nin nagkapirang pangkat su mga bagong-tawo asin su mga gurang. Kinoa kan iba su tablero, su iba man su baraha, alágad mantang boot nindang maaraman kun anong mangyayari ngápit, pinagmarhay kan mga daragítay na nagpahayag nin nagkapirang hapot sa Rueda nin Kapaladan. "Tabi man, Señor Ibarra!" an sabi ni Capitán Ba-<noinclude></noinclude> ifl690muozlsl1p3j8z15k7w37a8p0n Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/186 250 1321 5908 5907 2024-10-15T15:54:27Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5907 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>176</center> {{block left|silio na palingpaling na nin kadikit. “May kuwestion kita na may mga kaglima (15) nang taón, asin daing hokom sa Audiencia na mahátol kaiyan; hilingon nyató kun matapus ta sa tablero?”}} “Ngunyan tolos asin sa makúring kamuyahan!” an simbag kan hagbayon. “Halat ngóna ta nagpapaáram na su alférez!” Kan maaraman an hampangan na iní, su gabós na mga gurang na nagpapakasábot kan ajedres nag-aragi tong sa palibot kan tablero; interesante su hampangan asin nakadagka sagkod sa mga dai nakakasábot. Alalgad pinalibotan su cura kan mga gurang na babaye, kundi dai gayod inakala ni Fray Salvi na magkakanigo su lugar asin su panahon, tara bakong mga malinaw su mga itinataong simbag asin su saiyang paghiling, na mga mamondó asin may kadikit na kadagitan, ipinopotitok sa gabos na lugar, maliban lámang sa mga nakikipagólay saiya. Marayráhay na gayo su pagkápoon kan hampangan. “Kun an káwat magtabla, sabot nang patason niyato!’’, sabi ni Ibarra. Pangabangaan kan kawat, nagsakamot si Ibarra nin sarong telegrama na nakapalaad kan saiyang mata asin nakapalungsi saiya. Dai niya hiniró, sináray sa saíyang cartera na pinasalimbadan su pangkat nin mga bagong-tawo, na sa tahaw nin mga pagngisi asin mga gásod nagpapadagos nin paghapot sa Kapaladan. “Hipá sa Hadé!” an sabi kan hagbayon. Daing ibang naginibo si Capitan Basilio kundi tagoon ito, sa likodan kan Reina. “Hipá sa Reina!” an sabi uli na pinaghahandaan kan saiyang torre na nakakalasagan nin sarong piyon. Nin huli ta dai niya malilipódan su Reina na itoon sa likod, naghagad si Capitán Basilio nin panahón sa pakapagisip. “Sa makúring kamuyahan!” an simbag ni Ibarra; "igwa man pati ako nin isasabi ngunyan tólos sa nagkapira sa pangkat na ito.” Asin tominindog, na tinaohan su saiyang kalaban nin sarong ika-apat na kabtang nin sarong horas. Itoon ki Iday su talidong na cartón na nasusuratan kan apat na poló may walong hapot, ni Albino su libro nin mga simbag.<noinclude></noinclude> kuiu549rwjbx3iqmuyw7wxnbaijuuo3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/187 250 1322 5912 5911 2024-10-15T15:54:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5911 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>177</center> “!Pútik! bakong totoo! pútik!” nagkakagsing na naghihibi si Sinang. “Anong nangyari saimo?” an hapot saiya ni Maria Clara. “Honá-honaon mo, naghapot ako! Noarin ako magkakaigwa nin isip? initsa ko su dais, asin iyán, an cura na iyán binaliktad su pagbasa sa libro: Kun tubúan balúkag! Sa akalá mo?” Asin pinaglingadlingadan ni Sinang su ex-seminarista na padagos nin kangingisi. “Siisay nagtogal saimo na maghapot nin siring?” an hapot saiya kan saiyang singaki na si Victoria. “!An paggibo sana kaiyan sukat nang ipagkánigo nin siring na mga simbag!” “!Humapot ka!” nangagsabi ki Ibarra kasabay na itinao saiya su rueda. “pinagkaoroyonan niyamó na an magkamit kan orog karahay na simbag tataohan nin pasib kan iba. Kami gabós nagharapot na.” “Asin siisay an nagkamit kan orog karahay?” “Si Maria Clara, si Maria Clara!”’ simbag ni Sinang. “Pinahapot mi siya sa habó, o sa muya. !Dayúpot asin dánay an saiyang pagmahal? asin nagsimbag su bro..." Alágad si Maria Clara, biyong namumula tinakpan siya sa ngosó kan saiyang kamot, asin dai siya tinogotan na makapagpadagos. “!Siring, taohan nindo sakó an rueda!” an sabi ni Crisóstomo na naghohoyomhoyom. ‘“Mahapot ako. Mapakarhay daw ako sa sakong minomokná ngunyan?” “!Kakanós na hapot iyán!” an hagayhay ni Sinang. Iinitsa ni Ibarra su mga buletin, asin sunod sa bilang kaito, saindang hinánap su buklit, asin su ray-ray (332) “An mga pagngatorogan, mga pagngatorogan!” binasa ni Albino. Binotbot ni Ibarra su telegrama asin binoksan na tinatakigan: “!Ngunyan, nagpútik an saimong libro!” an sabi na tagob nin kaogmahan. “Basaha!” “Mokna dapit sa paadalan inoyonan, su habla hinatolan favor saimo.” “Anong kahologan kaiyan?” nagharapot saiya. “Bakong nagsabi kamo na stikat pasiban, an magkamit nin orog karahay na simbag?” naghapot sa tingog<noinclude></noinclude> s5ynut5dyo50zdf1gy2pv5ra9hv6xz4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/188 250 1323 5916 5915 2024-10-15T15:54:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5915 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>178</center> <div class="tiInherit"style="text-indent-0">na tinatakigan sa kalodokan, alintanang maingat na pinagduduwa su papel.</div> "Ohó! Ohó!" "Kung siring iyo ini an sakong pásib," an sabi na itinao ki Maria Clara su kapedaso; "mapatogdok ako sa banwaan nin sarong paadalan sa mga áking mga lalaki asin mga babaye; an paadalan na ini iyo an sakong regalo!" "Asin iyán saró pang kapaknit, anó man an boot sabihon?" "Ini itatao ko sa nagkamit nin orog karaot na simbag!" "Ako! kun siring sakuyá!" an sabi ni Sinang sa halangkaw na tingog. Itinao saiya ni Ibarra su papel asin maliksing hominarayó. "Asin anong boot sabihon kaini?" Alágad su namomongayahan na hagbayon harayó na asin nagpadagos nin pagkáwat kan ajedrez. Si Fray Salvi siring sa ribaraw rominani sa maogmang tiripon kan mga bagong tawo. May pinapahid si Maria Clara na luhá nin kagayagayahan. Naontok su ngisi asin natonong su orolay-ólay, tinotorohokan kan cura su mga hagbayon, asin dai nakahilwas ni sarong katagá; an mga ini naghaharalat na tumaram sya asin daing girironggirong. "Anó ngaran kaini?" nakapaghapot man giráray katapustapusi, kinoa su librito asin pinagborobuklit. "An Rueda nin Kapaladan, sarong libro nin káwat," an simbag ni Leon. "Dai kamo nakaisi na kasal-an an pagtubod sa mga bágay na siring?" an sabi, asin pinásing sa kaangotan su mga dahon. Mga soriyaw nin pagtaka asin mga kasingpilan nin boot nagpanggorobkas sa ngosó nin kagabsan. "Lálong dakúlang kasálan an pagipos kan bakong saiya laban sa boot kan kagrogáring!" nagsimbag saiya si Albino na kanayon tindog. "Padre Cura, inaapod iyán na paghâbon asin ta ipinagngangálad nin Dios asin nin mga tawo. Pinagtakop ni Maria Clara su saiyang mga kamot asin hiniling nin mga matang luhá-luhaan su natatadá kan librong ito na dai pa sana nahahaloy pinamongaya siya nin makuri.<noinclude></noinclude> ha8v81i9xt7z0o9m2xcl5mjnzokuz57 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/189 250 1324 5920 5919 2024-10-15T15:54:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5919 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>179</center> Si Fray Salvi, laban sa pinaghahalat kan mga duduman, dai sominimbag ki Albino pinagparahiling na ipinapálid su mga pinarásing na dahon, su iba hominorogpá sa kadlagán, su iba sa túbig, dangan hominalé na nagpopolaypólay su duwang kamot sa ibabaw kan payo;: Ominódong sa laog nin nagkapirang segundo asin nakipagólay ki Ibarra na ominiba saiya sagkod sa saró kan mga coche, natatalaga sa pagdara o paghatod sa mga pananawhon. "Marhay an ginibo sa paghalé kan paralaglag na iyán nin kagayagayahan!" an sabi ni Sinang sa hababang tingog. An pamandokon garong nagsasabi na "Hare ka pagngisi ta áram ko an saimong mga kasalan!" Pakataohan kan pabálik, sa saiyang katipan namongayahan na marhay si Ibarra malá ngani ta nagpoón nin pagkáwat na dai lámang nagisipisip, ni omodong sa pagsiyásat kan kamugtakan kan mga pieza. Digdi lominuwas na, minsán si Capitán Basilio sinasákit na sa kadedepensa, su partida nagkapantaypantay huli sa mga kamalean na naginibo kan hagbayon. "Sobreseeron ta, sobreseerón ta!" an maogmang sabi ni Capitán Basilio. "Sobreseeron ta!" inolit kan hagbayon, "máging anó man an ikataong hatol kan mga hokom." Nagginawgawan sinda kan kamot asin nagabrasang bulanos. Alintanang ipinagrorokyaw kan mga duman an pangyáring iniho na tominapos nin sarong habla na nakapaoyam na sa magibongibong, an panáleng pagdatong nin apat na Guardia Civil asin sarong sargento, gabós mga hamohan asin natatakod su mga bayoneta, nakaribaraw kan kagayagayahan asin nakatao nin tákot sa pangkat nin mga babaye. "Tomiwásay an kagabsan!" nagkuráhaw su sargento. "Sarong potok sa humiró!" Minsán ngani sinabi an siring na katampalasanan, tominindog si Ibarra asin dinólok ito. "Anó an saimong sa boot?" an saiyang hapot. "Itao samuyá ngunyan tolos an sarong criminal na pinagaapod si Elias, na nagpiloto saindo ngunyan na aga," nagsimbag sa tingog na mapagbantá. "Sarong criminal? Su piloto, Nalilibang ka!" an simbag ni Ibarra. "No, señor; an Elias na ini nahahabla na namán<noinclude></noinclude> hg7xn0ogxcq9k2mw6zmb1pl2jl4x8jd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/19 250 1325 5925 5924 2024-10-15T15:54:27Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5924 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>9</center> colonia na ang mga nageérok kabilang sa saiya mansanang lahi...” “!Ha! kaorihan! hapota si Sr. Laruja, na nakakamidbid man kan Kaporoan, hapota kun igwa nin kapantay sa kamangmangan asin sa kahogakan an Filipino! “Tama,” an simbag kan sadit na lalaki; “saen man sa kinaban dai ka makakasompong nin orog kahogakon na siring kan Filipino; saen man sa kinaban.” “!Ni orog karaot an ugalé ni orog kabihang!” “!Ni orog kadaing inadalan!” Nangalagkalag su hagbayon na bulaw su buhok, nariribaraw su pagisip. “Mga ginoo,” an sabi sa hababang tingog, “sa sakong akala nasa harong kita nin sarong indio. An mga binibining iyan...” “Abo Abo! hare kahandal. Dai ibinibilang ni Santiago na siya indio, asin laen pa kaini, dai man digdi asin...! minsan pa anion! Kamangmangan iyan kan mga bagong datong. Pabayae na makalihis nin mga pirang bulan; magbabago ka nin isip kun makadalaw ka sa mga fiesta asin sa mga sayawan, magkatorog sa mga catre asin magkaon nin dakol na tinola.” “Iyan, tabi, na pigsasabi mong tinola bunga nin loto na nakakapalingaw sa tawo?” “!Anong loto, anong loteria!’’ sominimbag na nagngingisi si Fray Damaso. “Namamantaag na gayo kun saén sagkod an saimong kotod. An tinola gulay na guna asin kalabasa. Kasoarin ka nagdatong?” “May mga apat nang aldaw,’” an may pagkaborobalding simbag kan hagbayon. “Napadigdi ka bilang sarong empleado?” “Dai po; napadigdi ako sa rogaring kong kabotan tanganing mapagadalan ko an Kaporoan.” “!Abo-abo na man iyan, pangbihirang talaga!” an taramon ni Fray Damaso, na kanayon minansayan su bagong tawo na baga saiyang pinagadalan. “Domigdi sa rogaring na kabotan asin huli lamang sa mga kamangmangan. !Katakataka! Kadakol na mga libro... Igo na an pagkaiwa nin sadiring bantingon... Kaniguan na mga isinirat dapit sa bagay na ini! Sadiring bagtingon lamang an kaipuhan... !” “Nagsabi ka, Fray Damaso,” sominaligbaton nin panalé su dominico, na nakapotol kan orolay, “na duwang<noinclude></noinclude> lumryl4e0taj1s14jiikyhl1gca3ah5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/190 250 1326 5929 5928 2024-10-15T15:54:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5928 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>180</center> {{block left|huli sa pagbuhat nin kamot sa sarong padi...”}} “Ah! asin iniho an piloto?” “Iyong gayo sunod sa sinabi samuya; nagaako ka sa saimong mga fiesta nin mga tawo na mga maraot an dangog. Sr. Ibarra.” Hiniling siya kaini, magpoon sa bitis sagkod sa payo asin sinimbag siya kaiba an sarong dakilang pagbasangbasang: “Dai ako kaipuhan na magtao saimo nin pakaaram kan sakong gawégawé. Sa samong mga fiesta an gabos rinirisibing bulanos, asin kun napadigdi ka, nagkaigwa ka kuta nin sitio sa latok, siring kan saimong alférez na nasa kaibahan niyamo may mga duwang oras pa lamang.” Pakasabi kaini, tominalikod saiya. Kinagaw kan sargento su saiyang bigote, asin sa saiyang pagisip na nasa gampi siyang maliyang padagos, nagboot na hanapon saen man sagkod sa kakahoyan su piloto na an mga tanda namumugtak sa kapedasong papel. Sinabihan siya ni Don Filipo: “Isipon mo na an mga tandang iyan nababagay sa siyam sa lambang sampolong katutubo (333); hare paglakad nin sala!” Katapustapusi nagbaralik su mga soldados, asin nagsarabi na dai sindang nasompongan na and man, mani sakayan, mani tawo, na sikat mapagtogodtogodan; rominamoramo su sargento nin nagkapirang kataga asin huminale siring kan saiyang pagdatong: estilo Guardia Civil. Sa luhaylihay nagbalik giraray su kamoninongan, nagoran nin mga hapot asin nangagsawa su mga comentario. “Diyata iyo ini su Elias na kominolog kan alférez sa laboy!”’ an sabi ni Leon. “Asin paanong nangyari?” an hapot nin nagkapirang makikiaramon. “Sabi kan bulan na Septiembre, sarong aldaw namaoranon na marhay, nakasumpong nin tawo na nagpapasan nin sungo. Malaboy na marhay su dalan asin sa gilid lamang an may hayakpit na agihan, na saro lamang katawo an makaagi. Sabi bako bagang pinaontok kan alférez su saiyang kabayo, inespuwelas ito, kinurahawan su tawo na sumibog: ini garong napawot nang sumibog sa saiyang linakawan, huli kan dara nya<noinclude></noinclude> c0qblw9cj3i4u43a3wpctxh6e15m33p Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/191 250 1327 5933 5932 2024-10-15T15:54:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5932 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>181</center> {{block left|sa saiyang abaga, okun habong makalabot sa laboy. Nin huli ta dai nya midbid su tawo, inakala na iyo ito su bantog na si Elias, na igwa nang nagkapirang bulan sa lalawigan, dai naaraman kun saén halé, asin ta namidbiran kan mga Guardia Civil sa ibang mga banwaan huli sa nakakaagid na mga pangyayari.”}} “Tulisan!, kun siring?” an hapot ni Victoria na tinatakigan. “Dai ako matubod ta sabi linabanan nya su mga tulisan kan may salakaton na sarong harong sarong aldaw.” “Dai syang lawog na sa malobo!” an dugang ni Sinang. “Dai, iyo sana ta malipungaw na gayo an saiyang paghiling: dai ko sya nakitang homoyom sa bilog na pagkaaga,” an simbag ni Maria Clara na baga may pigiisip. Sa bagay na siring, ominagi su kahaponon asin ominabot su horas na pagpoli sa banwaan, Sa mga huring sirang kan nagsasagubtsob na talainit nagaragi sa kadlagan, daing girirongan kan pagagi sa harani kan makagigilantas na linobngan kan ginikanan ni Ibarra. Dangan nagbaralik su mga magayagdyang orolayolay na mga bihay na gayo, taragobnin init, sa tangod kan mga sangang ito, na bakonggayong mga tood na maghirimaté nin siring na mga tingog. Su mga kahoy garong mga mamondo, su mga balagon nagburuyogbuyog na garo bagang nagsasarabi: “Bantay!, mga bagong-tawo! Bantay, pangatorogan nin sarong aldaw!” Asin ngunyan, sa liwanag nin mga mahimula asin darakulang karaba na bagakay asin sa daging nin mga guitarra, pabayaan nyato sinda sa saindang paglakaw pasiring sa banwaan. Nagpanghika su mga pangkat, nagkapararong su mga flaw, naontok su awit, nagpurawas su tanog kan guitarra alintanang naghaharani sa mga pagsadiri kan mga lalaki. !Pagmascara kamo ta nasa kaibahan na naman kamo kan saindong mga tugang! <br><br> {{rule|5em}} <br><noinclude></noinclude> av4qzpi00lxbx2ug7jglhf5m6n85eb7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/192 250 1328 5938 5937 2024-10-15T15:54:28Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5937 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>182</center> <center>XXV</center> <center>''SA HARONG KAN PANTAS''</center> Pagkaaga kan sominonod na aldaw, si Juan. Crisostomo Ibarra, pakahilinga su saiyang mga daga, napasiring sa harong ni gurang Tasio. Naghahadé duman sa tanaman an lubos na kamoninongan, tara, pahanga nang magriribok su mga balinsiyawon na nagraralayawlayaw sa palibot kan paraspasan. Nagtutubo su lomot sa sarong daan na kuta na pinagkakamangan nin sarong klaseng hiedra na nagkakanap na nakakasamno kan mga bintana. Masasabi na an sadit na itong harong érok nin kamoninongan. Maingat na iginakod ni Ibarra su saiyang kabayo sa sarong moog, asin sa lakaw na haros kintid, uminagi sa tahaw kan tanaman, malinig asin ataman na gayo; suminakat sa hagyanan asin, mantang bukas su tata, nagkanayon na lumaog. An énot na lominataw sa saiyang mga mata iyo su gurang, doko su payo sa sarong libro na garong saiyang sinusuratan. Sa lanob may mga tiniripon na mga lumalayog asin mga dahon, kasaralak nin mga mapa asin mga daan nang mga estante, pano nin mga libro asin mga kasuratan. Lobong na marhay su gurang sa saiyang gibo mala ngani ta dai namangnohan su hagbayon, kundi kan minahalé kuta ini ta habo syang makaribaraw (334). “Ano yaon ka diyan?” naghapot na hinihiling si Ibarra na may kaibang pagtaka. “Ipagpatawad mo,” an simbag kainiho (835), “nakikita ko na sibot kang marhay...” “Sa pagkatotoo, nagsusurat man nanggad ako nin kadikit, alagad bako man na hidalé, asin muya akong magpahingalo. Magkaigwa ka daw nin pakinabang sakuya sa sarong bagay?” “Sa dakol!” an simbag ni-Ibarra na kanayon rani;“‘alagad...” Asin pinagoyodan nin paghiling su libro sa ibabaw kan latok. : “Ano?” an may panggilantas na saiyang tataramon; “ipanonongod mo an saimong sadiri sa pagsayod nin mga geroglifico.” “Dai!” an simbag kan gurang, na kanayon sya taohi<noinclude></noinclude> f5dpvsx331lu28nbpfwd9nb4644cb9j Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/193 250 1329 5943 5942 2024-10-15T15:54:28Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5942 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>183</center> <br>nin sarong silla; “dai ako sabot nin, egipcio asin nin copto, alagad nakakasabot ako nin kadikit dapit sa palakaw nin pagsurat asin nagsusurat ako nin geroglifico.” “Nagsusurat ka nin geroglifico? Asin ngata?” an hapot kan hagbayon na naboborong kan saiyang naki- kita asin nadadangog. Tanganing dai ako ninda mabasa ngunyan!”’ Napatingara na nakaputitok saiya si Ibarra, na nagiisipisip kun baga rongaw man nanggad na talaga su gurang. Humaring pinasikrapan su libro kun baga dai nagputik asin nakakita nin mga marhay na pagkagthit nin mga hayop, mga matalidong, mga semicirculo, mga burak, mga bitis, mga kamot, mga takyag, asin iba pa. “Kun siring ngata ta nagsusurat ka kun habo mong basahon ka?” “Huli ta dai ako nagsusurat huli sa mga ipinangaki ngunyan, nagsustrat ako sa ibang mga kapanahonan. Kun ini makabasa sakuya, sosoroloon ninda an gabos kong mga libro, an gibo nin bilog kong pagkabuthay; alagad an mga ipinangdking makaliwanag kan mga titik na ini sarong kapangarakian na may adal, makakasayod sakuya asin masabi: ‘Bakong an gabos nagkakatorog kan panahon kan satong mga apo! An misterio o ining makadadagkang mga létrang iniho an maligtas kan sakong gibo sa dai pakasabot kan mga tawo siring sa dakol na mga katunayan na ilinigtas kan misterio asin mga napapalaén na iniho sa mga mapanglaglag na mga pangkat nin kapadian.’” “Asin anong tataramon an saimong ipigsusurat?” naghapot si Ibarra. pagkaaban-aban. “An satuya, an tagalog.” “Asin nagagamit an geroglifico?” “Kun bako pa sanang mapawot an pagguhit na nagkakaipo nin panahon asin. pagtios, haros sabihan ko ikana orog pang may kagamitan (3386) ki sa abakadanglatin. Su egipcio kaitong suanoy igwa kan satong mga tiyaw; an satityang o na katapusan asin bakong arog kan sa kastil4 (837), kundi sarong tiyaw sa pagoltanan kan ''o'' asin ''u''; siring satuya, an egipco dai man nin tinay na tanog kan ''e''; itoon duman an satuyang ''ha'' (h) asin an satung ''kha'' (k) na dai kita sa abakadang latin siring kan paggamit nyato kan kastila. Halimbawa<noinclude></noinclude> s2kupqdnjcjfo57vfqoqmy83gqf5kku Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/194 250 1330 5948 5947 2024-10-15T15:54:28Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5947 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>184</center> <br> baga sa tataramon na ining ''mukha''” -- an sabi pa na itinokdo su libro -- “iginugthit kan tiyaw na ''ha'' na tama pang gayo kan payong ini nin sira ki sa ''h'' latina, na manibaiba an paghilwas sa Europa. Sa ibang paghangos palaog na bakong gayong kosog, halimbawa sa katagang ining ''hain'', saen an ''h'' kilang nin kosog, ginagamit kun an ladawan na ini nin leon okun kan tolong (3) burak na ini nin luto sunod sa halaga kan tiyaw. Saro pa igwa ako kan sa dongong tanog na dai man sa abakadang latin na ginibong kastila. Inuulit ko na kun bakong mapawot an paguhit na sukat gibohon na daing kakundian, haros magagamit an geroglifico, alagad ini mansanang kapawotan na ini an nakasadol sakuya na maging guyos asin daing ibang sabihon kundi su magkakanigo asin su kaipuhan; laen pa kaini, an gibong ini iyo an sakuyang kaibahan kun minaharaléan sakong mga pananawhon na mga halé sa China asin Japon.” “Paano?” “Dai mo sinda nadadangog? An mga balinsiyawon iyo an sakuyang mga pananawhon; ngunyan na taon kilang nin saro (1) nadakop gayod nin sarong (1) daing datang aki na intsik okun japon.” Paanong maaraman mo na haralé sa mga bansang ito? “Madaleng marhay: nagkapira nang taon, bago magharalé, itinatakod ko sa bitis an sarong (1) papelito na may ngaran kan Filipinas sa inglés, sa pagakala na daing gayo maharayo, asin huli ta aninglés pigtataram haros sa gabés na ining mga ronda. Sa halawig na mga taon su saktyang papelito dai nagkaigwang simbag, sagkod sa katapustapusi ipinasurat ko sa tataramon na intsik, asin kan sominonod na Noviembre nagbaralik igwa na nin ibang papelito na sakong ipinabasa; su saro na nasusurat sa intsik asin pataratara na halé sa mga pangpang kan Hoangho, asin su saro, sa pagions kan intsik na sakong pinakihumaputan, japonés. Alagad inaaling ko ika kan mga bagay na ini asin dai ko ika hinahapot kun anong mapapakinabang mo sakuya.” “Napadigdi ako sa pakipagolay saimo dapit sa sarong bagay na labilabi kamahalaga,” an simbag kan hagbayon; “kasoodmang hapon...” “Nadakop na an daing palad na iyan?” an saligba-<noinclude></noinclude> o8muzqa61xmt6i0nfmvlp8uz6cnp833 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/195 250 1331 5952 5951 2024-10-15T15:54:28Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5951 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>185</center> <br>ton kan gurang na pano nin interés. "Si Elias an saimong sinasabi? Ngata ta naaraman mo?” “Nakita ko su Musa kan Guardia Civil.” “!Su Musa kan Guardia Civil! asin siisay an Musa na iyan?” “Su sa alférez na agom na dai mo inanyayahan sa saimong fiesta. Kasoodmang aga nakabalangibog sa banwaan su nangyari sa angongolkol. An Musa kan Guardia Civil may dakilang pakatatulahok siring mansana kan saiyang pagkaigwa nin karatan, asin nagsahot na su piloto iyo itong mapangahas na homindlog kan saiyang agom sa laboy asin bominadol ki Padre Damaso; asin nin huli ta binabasa nya an mga paisi na sukat sakamuton kan saiyang agom pahanga omabot ini sa saindang harong burat asin lingaw nin pagkatawo, sa panghimalos saimo, isintibol su sargento asin mga soldados tanganing saringgawan su kagayagayahan kan fiesta. Magingat ka! Si Eva sarong babayeng marahay, halé sa mga kamot nin Dios... si Doňa Consolacion, sabi maraot asin dai aram kun saén huminaleng mga kamot! An babaye, tanganing maging marhay, kaipuhan na umagi sa pagkadaraga okun sa pagkaina.” Hominoyom nin madalé si Ibarra asin sominimbag na kinoa sa saiyang cartera an nagkapirang papel: “Su sakong ama parating makihumapot saimo dapit sa nagkapirang bagay, asin nagigiromdoman ko ikinamongaya niya an pagsonod sa saimong hatol. Igwa ako nin sadit na mokna mapadapit sa paadalan, na iindlay nya sa saiyang katipan,” saiyang biniklad sa atubang kan nagtatakang pantas su mga plano na ipinadara saiya halé sa Manila. “Minamawot ko na hatulan mo ako kun arin na mga tawo sa banwaan na sukat kung marogaringan ngona tanganing lumuwas na marhay an iminomokna. Midbid mong marhay an mga katutubo; minadatong pa sana ako asin haros daplé ako sa saktyang daga.” Pinaghilinghiling ni gurang Tasio nin mga matang nagtutumitumi nin luha su mga plano na itoon sa saiyang atubang. “!An saimong mahihimo iyo su sakong pangatorogan, pangatorogan nin sarong makautigay na rongaw!” an malodok nyang tataramon; “asin ngunyan<noinclude></noinclude> olcwz9bybxyhex5rkigfv43u6jmq4qq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/196 250 1332 5957 5956 2024-10-15T15:54:29Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5956 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>186</center> <br>an énot kong hatol saimo. iyo na sagkod noarin pa man dai ka magdigdi sa pakihumapot sakuya!” . Nagtakang hiniling sya kan hagbayon. “Huli ta an mga tawong may isip,” an padagos na may kaibang mapait na pasuli, “pamumugtakon kang saro man na rongaw. Sa pagloba kan mga tawo mga rongaw itong mga dai nagiisip nin siring sa sainda, kaya ibinibilang akong siring (338), asin pinasasalamatan ko, huli ta ugay man sakuya! sa aldaw na ipuli ninda saké an sakong isip (839); aldaw na iyaén hahaleon ninda sakuya an kadikit na katalingkasan na sakong nabakal sa halaga kan sakong kabantogan bilang sarong may isip. Asin siisay an makadram kun baga tama sinda? Dai ako nagiisip, dai man ako nabubuhay sunod sa saindang mga katogonan; an sakong mga pinagsusundan, an sakong mga kaisipan, mga laen man. Bantog sa sainda na bakong rongaw an gobernadorcillo huli ta, mantang daing ibang naokdan kundi an pagdthol nin chocolate asin an pagtios kan mga maraot na ugalé ni Padre Damaso, ngunyan mayaman, riniringawan an kadikit na kapaladan kan saiyang mga kahimanwa, asin, kun minsan, nagtataram dapit sa sandagan. ‘Iyan an tawo na maisip!’ an pagloba kan banwaan; ‘hilinga ta minsan daing ano pa man, naging dakula!’ Alagad ako, na nagmana nin kayamanan, dangog, may inadalan, ngunyan sarong dukhang daing stkat, na dai mapaniwalaan nin minsan pinakahababang katongdan, asin an kagabsan minasabi: ‘!Rongaw iyan; dai kaiyan nasasabotan an nga- ran na pagkabuhay!’ Pinagoologolog ako kan cura sa pagapod sako filosofo asin ipinapasabot nya na ako sarong tawotawohan na ipinaghahambog ko an sakuyang mga nanudan sa mga universidad, na iyo ngani an kilang an sakiyang pakinabang. Sakalé ako, an tunay na mangmang asin sinda an mga may pakasabot, siisay an makasabi?” Pominorongpotong su gurang na baga may muya syang haleon na sarong kaisipan asin nagpadagos: “An ikaduwang ikahatol ko saimo iyo an pakihumapot sa cura, sa gobernadorcillo asin sa mga darakulang tawo; mangyari na maging bakong marhay, samangmang okun daing kapakinabangan an ikatao nindang mga hatol, alagad an pakihumapot dai nangangahologan nin pagkuyog, magsaginsagin sunod sainda,<noinclude></noinclude> c5dyrhr8afjhpkj6ap0ehyg7arlyby2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/197 250 1333 5962 5961 2024-10-15T15:54:29Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5961 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Rockbfr" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>187</center> kun mahihimo, asin ipakita mo na naggigibo ka sunod sainda." Nag-isipísip si Ibarra nin kadikit, dangan sominimbag: "Marhay an saímong pasonod, alágad mapáwot na gibohon. Dai daw ako makapagpadagos kan sakong iniísip, na dai iyán malindongan nin sarong (1) anino? Dai daw an karahayan makabukás nin dalan minsán saén, mantang an katunayan dai nagkakaipo na manublí nin damit sa kamaléan?" "Sa bágay na síring, dai nin nagmamahal sa hubang katotoohan," an simbag kan gurang. "Iyán marhay sa sabi, mahihimo sa kinaban na pinangangatoroganan nin mga bagong-tawo. Hilinga su paratokdó sa paadalan, na nagparalidonglidong sa pook na daing laog: púsong sa akí na namoot sa karahayan asin daing ibang nanapulan kundí pagologólog asin mga harakhak (340). Nagsabi ka sakuyá na daplé ka sa rogáring mong banwaan, asin tubod ako kaiyán. Pagdatong mo tolos sinúpog mo su religioso sa atúbang kaitong mga nagloloba na sya sarong santo, asin madúnong sa pangkat nin saíyang pag-iriba, awot pa logod na itúgot nin Dios na an síring na pangyari dai ikáraot kan saímong kapaladan ngápit. Dai ka maghoná na, huli ta basangbásang an paghiling kan mga dominico asin mga Agustino sa hábitong guingón, sa cordón asin sa maating sapín, na huli ta ipinagiromdom nin sarong dakúlang doctor sa Santo Tomás na an mga pagsusundán kan orden (341) ibinilang ni Papa Inocencio III na mga ángay pa sa mga kaorigán ki sa mga tawo, dai naggiginarawgawan nin kamot an mga iyán gabós sa pagparigon kan sinabi nin sarong procurador: 'Labis pang nakakahimo an sarong uldog na pinakadaing halaga ki sa Pamahalaan kaiba an gabós na mga soldados kaiyán.’ ''‘Cave ne cadas!’'' (342). An bulawan lubós na makapangyarihan; an Dios bako sanang makapira hulugan sa saíyang altar kan bulawan na ugbon nin vaca, magpoon pa kan kapanahonan ni Moisés." "Bakó man akong mahandalon na marhay, asin sa sakong pagloba bakó man na gayong mapanganib an pagkabuhay sa sakong banwaan," an nakahoyom na simbag ni Ibarra. "Sa sakong pagloba, pinatarabá-tabá nin kadikit an mga katakutan na iyán asin sakúyang<noinclude></noinclude> dpgesgmgqrp4a7uu5do7jfs6j2qovbi Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/198 250 1334 5966 5965 2024-10-15T15:54:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5965 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>188</center> linaláom na maabot ko an gabós kong mga mokná na dai makasompong nin dakúlang kaulangan sa gamping iniho." "Ohó, kun igáwágaw saimo an saindang mga kamot; dai, kun isibog ninda iyán. An gabos mong kapagalan masangpá sa mga parel kan convento, sa pagpataboy-táboy lámang kan fraile kan saíyang cordón okun sa pagwagwag lámang kan saíyang hábitu; an alcalde, kun ano-ano na sanang padahelanan, dai saimo itotógot noodmá an ipinagkaogdan saimo ngunyan; dai nin ináng matógot na an saíyang akí lumaog sa saimong paadalan, asin sa bágay na ini, an gabós mong kapagalan magkakaigwa nin sarongat na kaluluwasan: makakahalé nin kadagkahan sa mga nagiísip nin darakúlang mokná." "Minsán síring," an simbag kan hagbayon, "dai ako makakapaniwalá sa kapangyarihan na iyán na saímong sinasabi, asin ipamugtak pang iyo, akoon ta pang totoo, masasa gampi ko man giráray an banwaan na may ísip, an Pamahalaan na sa giráray minaandúrog sa mga marhay na kaisipan, may mga darakúlang mokná asin nagmamawot na bulanos kan karahayan kan Filipinas." "An Pamahalaan! An Pamahalaan!" an sabi kan filosofo sa malúhay na tingog na itiningkálag su mga mata tangáning makita su atop. "Minsán ngani darang gayo kan hurot an mapadakulá an Kaporoan sa kapakinabangan mansana kaiyán asin kan Inang Banwaan (343), minsán pa an lubós na pagkamarahayon kan mga Hádeng Católico magtaga-kagiromdoman nin sarong naglilingkod sa Pamahalaan asin paghorophoropon iyán sa saiyang pagsaró-saró, an Pamahalaan dai nakakakita, dai nakakadangog, dai nagáatidatid kundí sa ipinapakita, ipinapadangog asin ipinapaatidatid kan cura okun kan provincial; tiwalang padagos na sa mga ini lámang nagtitindog, na kun nagdadánay iyo ta pinangangatigan kan mga ini, kun nabubuhay an dahelán iyo ta an mga iyan minatogot na mabuhay sya asin sa aldaw na madai sinda, mapupukan siring sa sarong maniquí na nakakatokod kaiyán. An Pamahalaan pinapatakot na aaswangon an banwaan asin an banwaan kan mga kosog kan Pamahalaan: digdi minagikan an sarong masipag na ká-<noinclude></noinclude> pnywexfel9ueor9fy9dptmuy92se7d9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/199 250 1335 5970 5969 2024-10-15T15:54:29Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5969 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>189</center> wat na nakakaagid sa nangyayari sa mga matatakton kun minadalaw sa mga pook na mga makagurugirabó: ibinibílang nindang aswang an sainda mansanang sadíring mga anino asin ibang mga tingog an sainda man sanang rogáring na aniningal. Sagkod na an Pamahalaan dai makisundúan sa banwaan, dai makakahalé sa pangataman na iyán; mabubuhay síring sa mga bagong-táwong iyán na mga kulapús nin ísip, na nangingibigkibig sa tingog kan nagaataman sainda, na pinakimayuán an kasipabayaan. An Pamahalaan dai nangangatorogan sa arin man na dakúlang umaaboton, iyo an takyag, an payo, iyo an convento, asin sa daing ini paghiró na nagpapabaya sanang goyodon sa angpas na iniho, binabaliw sa anino, nawawará an saíyang kabilogan, asin maluya asin dai makakaya, ipinaniniwalá gabós sa mga kamot na sumbikalan. Ibágay mo an satong pampamahalaan na susunan (344) kan sa mga inarabot mong bansá... "Oh!" an agaw na tataramon ni Ibarra, "labis an paghahágad na iyán; mamongayahan kita na satúyang makita na dai naghihinanakit an satúyang banwaan, dai man nagtitíos síring sa banwaan sa ibang mga bansá, asin iyán huli sa Katinubdan asin sa marhay na boot kan mga nagkakapot kan Pamahalaan." "Dai naghihinanakit an banwaan huli ta mayó nin tíngog, dai naghihiro huli ta namomongnan, asin, sabi mo, dai nagtitíos, ta dai nakakakita kan idinudugó kan saíyang púsó. !Alágad sarong aldaw makikita mo asin saímong madadangog asin makauúgay itong mga pinapasikad kan saindang kosog sa pagkadaing-pakasábot asin sa labilábing pagtubod! makauúgay itong mga nagkikinabang sa gayuma asin itong minatoroklós kun banggi sa pagloba na natotórog an kagabsan! Kun an liwanag kan talá-ínit bumanggraw sa diklom, mádatong an makatakotakot na reaccion; an síring kadakúlang kosog na hinigpis sa ginatós na mga taón, an síring kadakúlang kamandag na sa luhaylúhay pinatagdó sa diit-díit, an síring kakúring mga inagagha na nagkakaporoot maruluwas sa liwánag asin ta mapurotok... Kun siring, siisay an mabáyad kan mga kautangan na iyán na torotalaksan na ipinahahayag kan banwaan asin ta iniingatan kan Salasay (345) huli sa mga madogong mga buklit kaiyán?"<noinclude></noinclude> d8tji7yscze9ukd6b47ovfza5u7ndrk Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/2 250 1336 5977 5976 2024-10-15T15:54:29Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5976 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center> {{sc|Republica Nin Filipinas<br> Oficina Kan Presidente}}<br> '''COMISION NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL'''<br> {{rule|5em}} '''OFICIALES ASIN EMPLIADOS'''<br> {{rule|5em}} '''DIOSDADO MACAPAGAL'''<br> ''Presidente, República nin Filipinas''<br> {{rule|5em}} '''''Chairman'''''<br> '''ALEJANDRO R. ROCES'''<br> Secretario kan Departamento nin Educación<br> {{rule|5em}} '''''Vice-Chairmen'''''<br> </center> <center> {| |+ |- | '''RODRIGO PEREZ, JR.'''<br>''Secretario Interino kan Finanza''<br> || {{gap|1em}}'''''asin'''''{{gap|1em}} || '''SANTIAGO F. DE LA CRUZ'''<br>''Comandante Supremo kan''<br>''Orden de Caballeros de Rizal'' |} </center> <center> {| |+ '''''Miembros''''' |- | '''MARIA KALAW-KATIGBAK'''<br>''Chairman kan Comite''<br>''kan Educación nin Senado''|| {{gap|2em}}|| '''JESUS E. PERPIÑAN'''<br>''Director kan Escuelas''<br>''Privadas'' |- | '''SALIH UTUTALUM'''<br>''Chairman kan Comite nin''<br>''Educación kan Camara de''<br>''Representantes'' || {{gap|2em}}|| '''LUIS MONTILLA'''<br>''Chairman kan Comite''<br>''Historica Filipina'' |- | '''CARLOS P. ROMULO'''<br>''Presidente kan Universidad''<br>''kan Filipinas'' || {{gap|2em}}|| '''EUFRONIO M. ALIP'''<br>''Presidente kan Sociedad''<br>''Historica de Filipinas'' |- | '''GERONIMA T. PECSON'''<br>''Chairman kan UNESCO''<br>''Comisión Naciónal''|| {{gap|2em}}|| '''JOSE P. BANTUG'''<br>''Agregado Cultural nin Filipinas''<br>''sa Embahada sa España, 1953-55'' |- | '''CARLOS QUIRINO'''<br>''Director kan Biblioteca''<br>''Naciónal''|| {{gap|2em}}|| '''LEONCIO LOPEZ RIZAL'''<br>''Miembro kan Fundador''<br>''Consejo Nacional de Investigacion''<br>''Cientifica'' |- | '''BENIGNO ALDANA'''<br>''Director kan Escuelas''<br>''Públicas''|| {{gap|2em}}|| '''VICENTE OROSA'''<br>''Ex-Secretario kan Obras''<br>''Públicas y Comunicaciónes'' |} </center> <center> '''EDUARDO QUISUMBING'''<br> ''Ex-Director kan Museo Naciónal''<br> {{rule|5em}} '''LUIS MONTILLA'''<br> ''Director Ejecutivo''<br> '''VEDASTO G. SUAREZ'''<br> ''Director Auxillar y Secretario''<br> {{Larger|''Comite kan Publicaciónes''}}<br> '''LEONCIO LOPEZ RIZAL, ''Miembro'''''<br> '''LUIS MONTILLA, ''Miembro'''''<br> '''JOSE P. BANTUG, ''Miembro'''''<br> '''VICENTE DEL CARMEN, ''Secretario'''''<br> </center><noinclude></noinclude> 2coeucczylyrm49kmlio43k9tsmyp67 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/20 250 1337 5981 5980 2024-10-15T15:54:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5980 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>10</center> polong taon ka sa San Diego asin naghalé ka... dai ka nasinangan (11) kan banwaan?” Sa hapot na ini, na ginibo sa ugaleng tingog asin haros aliwalas, panalé siyang (12) nadaihan nin kagayagayahan asin tominonong nin pagngisi. “!Dai!” nagsimbag nin ogsak si Fray Damaso asin panaleng hominorandig sa horandigan kan sillon. Nagpadagos nin pagtaram su dominico sa sarong lalong daing pakimanong tingog: “Sukat na ikasingpil nin boot an pagtalikod sa sarong banwaan na enerokan sa laog nin duwang polong taon, asin ta midbid na gayo siring sa nasosolot na gubing. Ikinamondo su sakong paghalé sa Kamiling, bago nagkapirang bulan sana ako duman... alagad iyong ginibo kan mga superiores sa karahayan kan Comunidad... sa sadiri ko man na karahayan.” Kan banggi pa sanang ito garong dai natitiwasay si Fray Damaso. Tominolop nin panalé sa alindoonan kan saiyang natutukawan na sillon, asin sominabi na garong maaposan: “O igwang Katinubdan o dai, kun sa pagkasayod, talingkas an mga cura o bako? Napahamak an Kaporoan, napahamak!” Asin tominolop naman giraray. Nagtaka su kagabsan, kan salingoyon su katiripunan; itinongkahal kan dominico su saiyang payo sa paghiling saiya sa irarom kan saiyang salming sa mata. Ominodong su duwang daplé (13) sa saindang paglakawlakaw, nagpahinilingan sinda nin kadikit kan saindang panigmit sa ngipon, asin nagpadagos kan sain- dang paglingalinga. “Baldi ta dai mo inapod na ‘Igagalang!’” hininghingan ni Sr. Laruja su hagbayon na bulaw su buhok. “Ano, po an boot mong sabihon? ano pong nangyayari saimo?” magkasi naghapot su dominico asin su teniente na nagkakalaen su daging kan tingog. “!Huli kaiyan minaabot an dakol na mga karatan! An mga hereje pinangangatigan kan mga nagkakapot kan pamahalaan laban sa mga kasalihid nin Dios!” an padagos kan franciscano na initaas su saiyang gogom na kamot. “Ano, tabi, an boot mong sabihon?” naghapot giraray su korondot na teniente na bominuhatbuhat nin kadikit. “Ano an muya kong sabihon?” an olit na tataramon<noinclude></noinclude> 22m83mdhj06tf7sgt22v3a86px37g39 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/200 250 1338 5985 5984 2024-10-15T15:54:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5984 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>190</center> {{text-indent|2em|"An Dios, an Katinubdan asin an Pamahalaan dai matorogot na dumatong an aldaw na iyán!" an simbag ni Crisóstomo na napalópó su boot minsán nganí habó nya. "Maki-Dios an Filipinas asin mahal nya an España; makakaáram an Filipinas kan ano man na ginibo kan bansá huli saiya. Oho may mga palabilabi, may mga kakundían, dai ko iyán susuhayon, alágad an España naghihinguha na makapalaog nin mga kabaklean na makasagwé kan mga iyán, naglalang nin mga mokná, bakong pakabig sa giráray."}} "Aram ko, asin ta ini lalong maráot. An gabos na mga pagbaklé na mga halé sa kalangkawán pinapadaihán nin halaga pagdatong sa ibabá huli sa dai nin dátang ugalé nin kagabsan, síring baga, halimbawá, kan bulanos na pagmawot na magkayaman sa halipot na panahón asin dai pakasábót kan banwaan, na piñapabayaan lámang an anó man. An mga kapalabilabihan dai masasagwé nin sa hádeng pagboot sagkod na an paggibo kaiyán dai pangatamanon nin sarong maimon na may katongdan, sagkod na dai itao an katalingkasan sa pagtaram laban sa mga kapalabilabihan kan mga nasa kapangyarihan: an mga mokná magdadaránay na mokná, an mga kapalabilabihan mga kapalabilabihan man giráray, asin an namomongayahan na may katongdan matotórog sa lubós na kamoninongan. Labis pang gayo, kun, sakalé, may dumatong na sarong may halangkaw na katongdan na may darakulá asin mga mabansay na kaisipan, minapoón tolos nin paghinanyog, alintánang sa likod ibinibílang syang sarong mangmang: 'Dai midbid kan Saimong Kahalangkawan an Kaporóan, an Saimong Kahalangkawan dai tatao kan ugalé kan mga indio, mararaot an ugalé kan mga iyan huli sa Saimong Kahalangkawan, orog karahay kun an Saímong Kahalangkawan magtiwala ki fulano, ki zutano asin sa iba pa,' asin maniniwalang bulanos an Saíyang Kahalangkawan, ta talagang dai nya midbid ining Kaporoan ta halóy sya sa America, laén pa kaini, igwa sya nin mga kakundían asin mga kaluyahan siring sa táwong siisay man. Nakakagiromdom man an Saíyang Kahalangkawan na sa pagkamit kan saíyang minamawot, dinaplós sya nin marhay asin nagtíos sya nin makuri na tolong (3) taón lámang syang magdadánay sa saíyang kamugtakan, na sya naggugúrang asin kaipuhan na dai sya magísip nin mga<noinclude></noinclude> os3g7yd9hcbhof32qy0f6cgdd6ln1s7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/201 250 1339 5989 5988 2024-10-15T15:54:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5988 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>191</center> alisngaw nin payo kundi romdomón nya an sa ngápit sa panahón: sarong sadit na hotel sa Madrid, sarong sadit na harong sa uma sarong marhay na maglaog tangáning mamúhay mayaman sa Corte, iní an súkat nyang hanapon sa Filipinas. Dai kita maghágad nin mga gibong ngangalasan, dai kita maghágad na magmalasakit kan karahayan kan Kaporóan an minadigdi bílang sarong dayuhan sa paghanap nin kayaman asin mahalé mansana. Anó saiya kan mga kapasalamatan okun panarangin nin sarong banwaan na dai nya midbid, saén dai syang súkat pagromdomón, saén dai sya nin minámahal? An kaomawan tangáning kaoyayahan, kaipuhan na dumaging sa pagdangog kan satong mga mamomotan, sa kalikosan kan satong mga pagsadiri o kan bansá na magingat kan satúyang mga ka-bokabo; boot nyató na an ngoyaya magtúkaw sa satong linobngan tangáning painiton kan mga sírang kaiyán an lipot nin kagadanan, tangáning dai nanggad kita mahólog sa dai-nin-saysay, kundí may matadá lámang satuyá. Dai kaini nin ikakadúsay nyató sa minadigdi tangáning pangatamanon an satong kapaladan. Asin an lálong maráot kaini gabós iyo na minabaralé kun napopoón nang magpakasábot, kan saindang katongdan. Alágad naghaharayó kita sa satong pinagoolayan." "Dai, bago satong balikan iyán kaipuhan na liwanagon ko an nagkakapirang bagay," an maogmang saligbaton kan hagbayon. "Makakaoyon ako na dai midbid kan Pamahalaan an banwaan, alágad naniniwala ako na lálong kúlang an pakamidbid kan banwaan sa Pamahalaan. May mga may-katongdan na mga daing kanongdanan, alagad igwa man nin mga marhay asin kun an mga ini daing nagiginíbong anó man, iyo ta an mga iyán namumugtak sa kaibahan nin mga tawong nangangaliwalas lamang mga namanwaan na kúlang nin pakalábot sa mga bagay na mapádapit sainda. Alágad dai ako napadigdi sa pakipagolayolay saimo dapit sa bágay na ini: napadigdi ako sa pakihumátol saimo asin sinabihan mo ako na idokó ko an sakong payo sa mga pangit na mga diyosdiyos..." "Ohó, asin inuulit ko na digdi súkat idokó an payo okun pabayaan na mahólog iyán." "Kun idoko an payo okun pabayaan na maholog iyán?”<noinclude></noinclude> n5a5i1pf9qpen9juiysqi46pmh4iuwo Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/202 250 1340 5993 5992 2024-10-15T15:54:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5992 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>192</center> an ulit ni Ibarra. "!Dai kang padudumanan sa bagay na iní! Alágad anong dahelán? Dai daw magkabágay an pagkamoot ko sa sakúyang banwaan asin an sakuyang pagmahal sa España? Sakalé, kaipuhan na magpakahababá an saró tangáning mani marhay na cristiano, rangsaán an rogáring na isip tanganing makamtan an sarong marhay na katuyohan? Namomotan ko an sakúyang banwaan, an Filipinas, huli ta útang ko saiya an sakúyang búhay asin an sakúyang kagayagayahan, asin huli ta an siisay man na tawo nagkakaipong magmahal sa saíyang banwaan; minámahal ko an España, an banwaan kan sakúyang mga magúrang, huli ta, sa táhaw nin mga pangyayari, útang saiya kan Filipinas asin magiging útang kaini an saíyang kagayagayahan; católico ako asin iniingatan kong dalísay an pagtubod kan sakúyang mga kaganak asin dai ko masabutan kun ngatá ta kaipuhan na idoko ko an sakúyang payo, kun ikakatongkáhal ko mansana iyán, itao iyán sa sakúyang mga kaiíwal, na sakúyang sindang matitimaktimakán?" "Huli ta an pangómahon na muya mong tanomán nasa kapangyarihan kan saímong mga kaiwal, asin dai ka nin kosog laban sainda... Kaipuhan na humadok ka ngóna sa kamot na iyán na... Alágad dai sya pinatapos kan hagbayon asin sominabi sa kaangotan: "Humadok! Alágad nalilingawán mo na sa saindang pagiriba may guminadán kan sakúyang amá, hinalé ninda sa saíyang linobngan... alágad ako na saíyang akí dai kaito nakakalingaw, asin kun dai ko sya pinanghihimalos, iyo ta hinihiling ko an dangog kan Religion." Idinoko kan gurang na filósofo su saíyang payo. "Ginóong Ibarra," an luhaylúhay na saíyang simbag; "kun nagigiromdoman mo pa an mga bagay na iyán, mga bagay na dai ko ikakasadol na saímong lingawán, talikdan mo an saímong iniisip asin hanapa sa ibang póok an karahayan kan saímong mga kahimanwa. An móknang iyán nagkakaipo nin ibang tawo huli ta, sa paggibo kaiyán kinakaipuhan bakó sanang kuwarta asin boot, sa satúyang banwaan man an pagpahubayá, pangotíil asin pagtiwalá huli ta dai naghahandá an dagá: nalalakpan pa nin mga mariwbáriw."<noinclude></noinclude> md3r8p5uabb5uj8a5k9lcrstggg9x8e Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/203 250 1341 5997 5996 2024-10-15T15:54:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 5996 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>193</center> {{text-indent|2em|Natatalastas ni Ibarra an halaga kan síring na mga tataramon, alágad dai súkat magmaluya an saíyang boot; búhay sa saíyang isip an giromdom ni María Clara; kaipuhan nanggad na magkatotoo su saíyang inanyaya.}} "Daing isinadol saimo an símong kinabatiran kundi lámang an matagás na ining palakaw?" Kinaptan sya kan gurang sa takyag asin dinara dumán sa bintaná. Mahayahay su hinoyophúyop kan doros, tandang nagdadangádang su amihan; sa saíyang mga mata nalaladlad su tanaman na an sagkod sarong mahiwas na kadlagán na ginagamit na pagalingalingan baga bílang. "Tadaw ta dai kita umárog sa malúyang buburaknan na iyán, na palíbot nin mga búrak asin mga búkol?" an sabi kan filósofo na itinukdó an sarong magayon na rosal. "Nayogyog iyán kan paros, kun kayá duminokó na garo baga tinatagó su saíyang mahalagang dara. Kun nagdánay na tanús su rosal, nabarí kutá, iwawagas kan doros su mga búrak asin masasáyang su mga búkol. Nakalihis su doros asin tuminanos namán su buburaknan, na ipinaghahalangkaw su saíyang iniingatan, siisay an masombong saiya na dominokó sa pangangaipo? Hilinga dumán an lawaan na kópang na hinihiro an saíyang mga bulawan na mga dahon asin mga sanga, na sinasalagan kan águila. Dara ko iyán halé sa kadlagán sarong malúyang tinanom; sa laog nin haláwig na mga bulan tinalisogan ko su iun kaiyán nin mga manipís na mga balá. Kun dakulá nang dinara ko asin sangkap nin kabuhayan, daing duwaduwa na digdi dai kutá nabúhay; yinogyog kutá kan doros bago makatulahok sa dagá su mga gamot, bago rumigon iniho asin magkaigwa kan kinakaipuhan na ikabubuhay na magkakanigó sa tindog asin pagkadakulá kaiyán. Síring an mangyayari sa sarong tinanom na dinara digdi halé sa Europa sa magapong ining dagá, kun dai maghanap nin masarigan asin maluwas na tagiltilon. Nasa maráot kang kamugtakan: garong alangalang an dagá, an langit minabantulin nin barongbarong asin an arimpungayan kan káhoy kan saímong angkos napatunayan na nagpapakabútong kan lintí. Bakong sa marígon na boot, kundí sa kalolongan an pakipagbaka na daing kasurog labán sa gabos na nabubuhay; dai nin<noinclude></noinclude> 0k0km2wo4ptw2us54d722mfwqf9m0s1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/204 250 1342 6001 6000 2024-10-15T15:54:30Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6000 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>194</center> minangisi sa piloto na minapaili sa sarong palabuhan(346) sa énot na gilagíla nin barongbarong. Bakong pagkamatálaw an paglokmó kun may minaáging bahà maráot iyo na sumagupá kaiyán tangáning mapukan na dai na makabuhat uií." "Magkaigwa daw an pagpakasakit na ini kan mga bunga na sakúyang hinahalat?" an hapot ni Ibarra; "maniwala daw sakúyá asin lingawán kan padí an saíyang maráot na boot sakúya? Tabangan daw akong bulanos sa kapakinabangan kan paadalan na nagkikipagágaw sa convento kan mga kayamanan kan banwaan? Dai sinda makakapagsaginsagin nin pagkakatóod, dai sinda makakatao nin sa ibábaw lámang na pagampón, asin sa irárom, sa kadiklomán, labanan sya pasalúiban, lugadan sa buul tangáning mangalangálang tolos bakong labanan sya sa atubangan? Kun mangyari an gabós na sinasabi mo mapapanarigan an kagabsan!" Nagdánay na daing gírong su gurang, dai nakasimbag. Naghorophórop nin kadikit na horas asin suminimbag: "Kun síring an mangyari, kun an mokná masáyang makakaranga saimo an pagísip na ginibo mo su mánongod saímo, asin minsán napániring, igwa man giráray nin pinakinabangan: an pagbugtak kan gapong patugmadan, pagsabwag, pakalihis kan barongbarong, sakalé, may tumambón na banhí, na dai marangsaán kan pinakadakúlang kapahamakan, ikaligtas an sa kapahamakan an gikan asin ngápit máging banhí kan mga akí nin gadán na paratánom. An panganinohan na ini manyáring makasadol sa iba na nagkakatarakot sanang magpoón." Pinaghorophorop ni Ibarra an mga bagay na iniho, nakita nya su saíyang kamugtakan asin natalastas nyang padagos na, sa táhaw kan saíyang pagkamahandalon, taramá su mga isinabi kan gurang. "!Tubod ako saimo!" an sabi na kanayon sya inabrasa. "Bakong sáyang su sakúyang paghalat nin sarong marhay na hátol. Ngunyan mansana makikiatúbang ako sa cura, ta sa katapustapusi, dai man sakuyá nin ginibong maraot asin garong marhay man, tara bakó man gabós síring kan kaúsig sa sakong amá. Laen pa kaini, kaipuhan na magkaigwa sya nin paghalaga sa makauúgay na itong rongaw asín sa saíyang<noinclude></noinclude> g52zy0sa0hpbt9qm0se997l9yrc99p8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/205 250 1343 6006 6005 2024-10-15T15:54:31Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>195</center> mga akí; nananárig ako sa Dios asin sa mga tawo!" Nagpaáram dumán sa gurang, dangan huminale, suminangkay sa kabayo. "Magtimaán ka!" an sabi sa malumbay na tingog kan mahandalon na filósofo, na kanayon ito sunoda kan saíyang paghiling; "pagmasdan nyato kun anong sampután kan pangyari na puminoón sa campo santo.' Ngunyan nagkámaleng talaga ta haloy nang puminoón itong pangyari sa cementerio. <center>_____________</center> <center>XXV-A</center> <center>''SI ELIAS ASIN SI SALOME''</center> Kun su mga Guardia Civil na mga marhay an dangog, pakatapus na saringgawán su pintakasi, nangagdurumán sa sarong póok na midbid nyamó, bago sumagobósob su talá-ínit kan hapon mansanang ito, daing duwaduwa na sainda kutang nasompongan su saindang hinahanap. Sa sarong sadit, alágad taranawon na kamálig, na pinatindog sa pangpang kan dánaw sa sarong kalangkawán na minaligtas kaito sa mga pagtalubó kan dánaw, sa táhaw nin mga mararambong na kabotongán, kabungahan asin kanyogán. Mga mapulang sorosarádit na mga búrak, síring baga kan kamangtigí asin maravilla nagtuturubó sa sarong magaspang asin binarogang likos, gibo sa mga gapong búhay na baga katutúbong hagyan pasíring sa dánaw. Su sa itaas binibilog nin mga nipá asin cabonegro na mga naiipit nin mga binuruwang na mga botong asin nasasamnohan nin mga langkoy na mga benenditahan kan Domingo de Ramos asin nin mga gibo lámang na mga búrak na timsin na haralé sa China: ilinalaog sa bukás na dungawan nin sarong kahoy na tanghid an sarong pambihirang sanga asin hinahamog nin amyo an angkas. Sa ibábaw kan caballete kan atop may nagsasarakat luhay-lúhay mga lálong asin guná, alintanang su iba nawalat sa pagiriba nin mga pato, mga pavo asin mga salampati tangáning matapus na tukaon gabós na mga húring tipasí nin pároy asin maís sa sarong bilang baga sarong kalikosan. Sa sarong pantaw na kawayan, sa pangungurawa kan liwanag kan aldaw saróng daraga na magpoón sa<noinclude></noinclude> 5l6amsdsq2kuf3b2gqqr3f97whsr5eh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/206 250 1344 6011 6010 2024-10-15T15:54:31Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6010 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>196</center> <br> may mga kagpito sagkod sa may duwang-polong taon nagtatahi nin bado na mga makintab na kuray asin masilag na yamit. Dukha alagad malinig asin mabini su saiyang nasosolot siring kan saiyang pangibaba asin su saiyang tapis lakop nin mga tagabang asin mga sinursihan. Gabos nyang mga samno, gabos nyang mga alahas, binibilog nin sarong masipag na sokray na kara na ginagamit na barat kan saiyang masipag na pagkapanokray, asin sarong bilangan na mga maitom na butil na nagkikitay sa saiyang liog sa ibabaw kan saiyang bado. Magayon sya huli ta aki pa, dahel ta may mga mababansay na mga mata, sadit na dongo, sadit man na ngoso, huli ta hinorokol an saiyang tindog asin sarong mahamis na pamamantaag an minatao kaito nin kadagkahan, alagad bakong kagayonan na makaapod kan pangataman sa énot na pagkakita: siring kan mga sorosaradit na mga burak na iyan sa patag na mga mayo nin kiray, dai man nin mahamot na amyo, na daing pangataman na binabatayan nyato, na kagayonan kan mga ini minalataw sana kun maingat nyatong sinisiyasat, mga burak na dai midbid, mga burak na kadikiton an hamot. Mandiit-mandiit minatanaw sa danaw, na maribok na marhay su tubig inoontok su saiyang gibo asin mapangataman na nanghihimate, alagad sa dai nya paka- tuklas nin ano man, minabalik sa saiyang pigtatahi kaiba an kadikit na hagayhay. Alagad sominalinggaya su saiyang lawog kan makaabot sa saiyang pagdangog an ribok nin linakaw, pinabayaan su saiyang pigtahi, pinakarhay su mga lokim kan saiyang saya asin naghalat na nakahoyom sa may sadit na hagyanan na kawayan. Nagpangrulupad su mga salampati, su mga pato asin su mga guna nagpangiriyak asin nagkurutat asin tominugña su daing girong na piloto may darang songo asin sarong sapad na batag na daing korokaalong ibinugtak sa daga, alintanang itinatao sa daraga an sarong talosog na nagbabaribari asin nagpipirikpisik pa. Siniyasat nya su hagbayon nin sarong nariribaraw na paghiling, dangan ibinugtak su sira sa batiya, na pano nin tubig asin kinoa liwat su saiyang pigtahi kanayon tukaw sa kataid kan piloto na padagos na daing girong.<noinclude></noinclude> p2iwrxtpy0t8ty3f9c6jru4cw18joy9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/207 250 1345 6015 6014 2024-10-15T15:54:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6014 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>197</center> {{text-indent|2em|"!Sa pagloba ko manghihindagat ka sa pagpadigdi mo, Elías!" an saiyang sabi na binuksan su pagolay-ólay.}} "Dai ko nahimo, Salomé," an simbag ni Eliás sa hababang tingog, "ominabot su falúa asin naglibot sa dágat. Igwa dumán nin sarong tatao sakuyá." "Diós! Dios!" an rimorimo kan daraga na hiniling nin kahandalan si Elías. Sominonod an sarong haláwig na dai paggirongan: su piloto daing kaálong pinaghihilinghíling su mga honod-hónod na mga sanga nin kawayan na nagdodokó-dokó na pinaghihiróhiró sa magibongibong su mga mapapanas na mga dahon. "Nalingá kang marhay?" an hapot ni Salomé! "Naaling? ''Sinda'', sinda nagkarilingá!" an simbag kan hagbayon. "Isabi mo sakó gabós kun paano mong pinalipas su aldaw; kun mádangog ko iyán sa saímong ngosó, magmomongaya akong marhay na garo mansana akong nasa-pagiriba nindo." "Tara... nagharalé... nanirirá. . . nagaráwit... asin nag-aralingáling!" daing pangataman na sominimbag. Kan dai na nakakatagal si Salomé naghapot saiya sa paghiling asin sinabihan sya. "Elías, mamondó ka!" "Mamondó?" "Nasasabotan ko ika!" an pahayag kan daraga. "Mamondó an saímong búhay. Nahahandal ka gayod na madáyag ka ninda?" Sarong hoyom baga bílang lominadawan sa ngosó kan hagbayon. "May nagkukúlang saimo?" "Bakong igwa ako kan saimong pagkakatóod?" an simbag ni Elías. "Kun iyo iyán, anó ta síring ka?" "Nagkapira mo na sabiha sakuyá, Salomé, na ako dai nagpaparakaalo." Idinokó ni Salomé su saíyang payo asin nagpadagos nin pagtahí, dangan sa tingog na hininguha nyang máging daing pakiman-o, hominapot giráray: "Dakol kamo?" "Dakol sinda!" "Dakol na mga babaye?" "Dakol..."<noinclude></noinclude> 7m9zyprkm2tn4jxrao5pfc9uomuepm2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/208 250 1346 6019 6018 2024-10-15T15:54:31Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6018 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>198</center> {{text-indent|2em|"Sairisay su mga... daraga... su mga magayón?"}} "Dai ko mga midbid sinda gabós... may saró, su katipan kan mayaman na hagbayon na nagdatong halé sa Europa," an simbag ni Elías sa tingog na haros dai námate. "Ah! su áking babaye kan mayaman na si Capitán Tiago! Sabi magayonon na marhay." "Oho! makúring gayón asin orog kamarahayon!" an simbag kan hagbayon na pinóot an sarong hagayhay. Sa sarong hidalé pinaghilinghíling sya ni Salomé dangan idinokó su payo. Kun dai nagtángad si Elias kan mga panganoron na sa paglobog kan kahaponon mináhaman nin mga makadadagkang kabilogan, daing duwaduwa na nakita nya kutá na nagtatangis si Salomé asin duwang tórong luhá naghohólog sa saíyang pigtahí. Ngunyan sya an pominoón nin pagtaram na tominindog asin nagsabi. "Paáram, Salomé! Nagsasagobósob na an talá-ínit, asin síring sa pinaghohoná mo, bakong marhay na an mga kanatad makapagsabi na binanggi ako digdi... Alágad, naghibí ka!" an dúgang na sabi na nagliwat nin tingog asin kominorondot: "dai mo ako pagpaindahan kan saímong hoyom, nagtatangis ka!" "Kun síring ohó!" naghohoyomhóyom na suminimbag alintanang napapanó su saíyang mga mata nin mga bagong luha: "huli ta mamondó man akong marhay!" Asin anó ta mamondó ka, marhay kong amiga?" "Huli ta dai mahahaloy babayaan ko an harong na ini na sakong namondagán asin dinakulaan," an simbag ni Salomé na pináhid su luhá. "Asin tadaw?" "Huli ta daing polós na mabúhay akong magsaró-sáró! Maontok ako sa pagiriba kan sakong mga kadudugó sa Mindoro... madalé kong mabayadan su útang na nabayaan kan sakong iná pagkagadán: nagdadangádang an pintakasi kan banwaan asin mga alimahog nang marhay an sakong mga guná asin mga pavo. !Bayaan an harong na namondagan asin dinakulaan labis pa sa pagbayá sa kabangá nin rogáring na pagkatawo... an mga búrak, an tanaman, an sakong mga salampati! Mádatong an sarong bagyo, sarong pagtáob asin gabós mapasiring sa dágat!" Namongnan si Elías, dangan kinaptan ito sa kamot ipinotitok su saiyang paghiling sa mga mata kaito hina-<noinclude></noinclude> 9wgmclqvxox6el3jwyjmm6nse6tvxcc Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/209 250 1347 6024 6023 2024-10-15T15:54:31Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6023 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|199}} {{block left|pot:}} “May nadangog kang naglibak saimo? Dai? Nakaribaraw lamang ako saimo? Dai man? Kun siring, na- oyam ka kan sakong pagkakatood asin tanganing makadulag ako...” “Dai, dai ka magsabi nin siring! magraot pa na mapagal ako kan saimong pagkakatood!” an agaw nyang tataramon. “Jesus, Maria! Pinapalipas ko an aldaw asin ang banggi sa pagisip sa hapon na idadatong mo! Kan dai ko pa ika namimidbid, kan nabubuhay pa su makauugay kong ina, sa sako an aga asin an banggi iyo an orog karahay na linalang nin Dios: an aga huli ta nakikita kong nagiitaas su tala-init, minaalagaag sa tubig nin kadagatan na sa madiklom na kairaroman nagpapahingalo an sakong ama, huli ta nakikita ko an mga lab-as na burak, nagkaurulian su mga dahon nagpangroloyos kan ominaging aldaw; mga maogmang minasarabat sako na sakuyang mga salampati asin an sakuyang mga manok na baga nagmamarhay na aldaw sako; namomotan ko an kaagahon huli ta pakapanaraysaray ko sa kamalig, minasakay ako sa sakong sadit na baroto sa pagpalidya nin kakanon sa mga parasira na nagtatarao sakuya nin mga sira o pinapabayaan ako na sakong koroahon an mga nagkakatarada sa mga mata kan hikot. Namomotan ko an banggi na minatamo sakuya kan capahingaloan sa aldaw, na pinapabayaan akong moninong na nangatorogan sa irarom kan kabotongan na ini, sa togtog kan mga dahon kaiyan, na sakong nalilingawan an pagkatotoo, asin ta ibinabalik ako kan banggi sa sakong ina na ibinobulag sakuva kan pangingi kun aldaw.. Tara, magpoon kan mabidbid taka, sa sako nawara kan kaagahon asin kabanggihon su saindang kagayonan, an kahaponon lamang an mabansay sakuya. Kun gayod pinaghohona ko na an aga linalang tanganing pakinabangan an mga kagayagayahan kan gahaponon, asin an banggi sa pangatorogan asin pagkamit kan mga giromdom asin mga napukawan na mga kamatean. !Kun nasa sakuya lamang na papagdanayon magkagtirang man an dinadara kong pagkabuhay!.... Batid nin Dios na nasisinangan ako kan sakong palad, dai akong ibang minamawot kundi marhay na ginhawa tanganing makapagtoklos ako, dai ako naoori sa kayamanan kan mga mayaman, alagad...;<noinclude></noinclude> e1dtuf2y6dagzdr5hp60wdgdak1uq19 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/21 250 1348 6030 6029 2024-10-15T15:54:31Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>11</center> <br> ni Fray Damaso na lalong hominalangkaw su tingog asin hinampang na gayo su teniente. “!Sinabi ko na an boot kong sabihon! An muya kong sabihon iyo na kun hinahalé nin sarong cura sa saiyang campo santo an bangkay nin sarong hereje, daing may katanosan na siisay man dawa pa an hadé, sa pakilabot, orog pa ngani sa paggawad nin mga padusa. Diyata sarong horoheneral, sarong horoheneral...! Abaa nang kamangmangan...!” “Padre, an Saiyang Kahalangkawan, Vice Real Patrono ” nagkurahaw su militar na kanayon tominindog. <br> “!Anong Kahalangkawan, anong Vice Patrono!” an simbag kan franciscano na tominindog man. “Kaito magogoyod siya sa hagyan pasiring sa ibaba arog kan ginibo kan mga Corporaciones sa maliwag na si Gobernador Bustamante. An mga panahon na ito talagang panahon nin pagtubod!” “Pinapatanidan taka na dai ako matogot...! An Saiyang Kahalangkawan kinatawan kan Saiyang Kamahalan, an Hade! ” “!Anong hadé, anong lamasdi! sa samo dai nin ibang hadé kundi an tunay....” “!Ontok!” an mapanghareng (14) kurahaw kan teniente na baga iyong pinagsasabihan su saiyang mga soldados; “o bawion mo ano man na saimong sinabi; o noodma mansana itao kong pakaaram sa Saiyang Kahalangkawan!”’ “Ngunyan na ngunyan pomaduman ka! ” an mapagtuyatuyang simbag ni Fray Damaso na rominani gogom su magibong na kamot. “Naghohona ka na huli ta ako may habito, magkukulang ako nin... ? Solong, pasublion ko pa ika kan sakong lunadan ” Nagluluwas nang makangingisi an siring na pangyari, marhay sana ta nakilabot su dominico. “!Mga kaginoohan!” an sabi sa mapangyaring daging nin tingog asin sa tingog na nagluluwas sa dongo na angay na gayo sa mga fraile; “dai sukat ikaribaraw an mga bagay, dai man dapat hanapon an kalapastangan sa dai namumugtakan kaiyan. Sa mga katagang sinabi ni Fray Damaso kaipuhan na satong laenon an sa tawo asin an sa padi. An tataramon kaini, sunod sa siring na kamugtakan, dai nanggad makakataong kakologan sa boot, tara, gikan na gayo sa katotoohan. An<noinclude></noinclude> 9ncttek2zkhusocwf14fjnbhi9mbuo2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/210 250 1349 6035 6034 2024-10-15T15:54:32Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6034 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>200 “Alagad?” “Dai, dai akong ano man na ikinauuri sainda sagkod na anion sakuya an saimong pagkakatood.” “Salomé!” nagsimbag su hagbayon kaiba an maku- ring kadalitaan; “talastas mo an sakong mabangis na nakalipas asin aram mo na bako kong kagibohan an sa- kong kapahamakan! Kundi huli sa kapaladan na iniho na kun minsan mapait kong pinagiisip an mga pagmama- hal kan sakong mga magurang, kun bakong huli ta dai ko boot na an sakong mga aki magtios kan tinios ko asin kan sakong tigang na babaye asin sakong tinitios, nag- kapira na kutang bulan na agom ko ika sa mga mata nin Dios asin ngunyan nabubthay kuta kita sa irarom kan satong mga kadlagan harayo sa katawohan. Alagad huli sa pagkamoot mansanang iniho, huli kan sa ngapit na ining angkos isinumpa kong paraon an kapahama- kan na ini na magpoon sa mga magtrang asin sa mga aki samtiyang pinanononod, asin kaipuhan na mapani- ring, tara, maging ika, maging ako, dai nyato boot ma- dangog na an satong mga aki maghinanakit kan satong mga pagmahal na daing iba kundi mga pagtios an ika- kapamana sainda. Marahay an gibo mo sa pagpaduman sa harong kan saimong mga kadugo, lingawan mo ako, lingawan mo an sarong rongaw asin daing kanongda- nan na pagmahal! Sakalé duman makasompong ka nin sarong bakong arog sakuya... !” “Elias!” an hagayhay kan daraga na may kaibang panghimasol. “Maraot an pakasabot mo sakuya, sinabihan ko ika siring sa isabi ko sa sakong tigang na babaye kun bt- hay, sa sakong mga tataramon dai nin ano man na hina- nakit saimo, dai man nin tagong kaisipan. Ano mako- kologan ka huli sa sarong kahimasolan? Maniwala ka sakuya, paduman sa harong kan saimong mga kadugo, lingawi ako, ta sa saimong pakalingaw maluwas akong bakong gayong daing palad. Digdi dai kang ibang kaibahan kundi ako, asin sa aldaw na maholog ako sa kapangyarihan kan mga nagoosig sakuya, magsasaro- saro ka, asin magsasaro-saro sa natatada pa kan sa- imong buhay kun matuklasan na amiga ka ni Elias. Urawaha an saimong pagkaaki asin an saimong kaga- yonan sa paghanap nin marhay na agom na magka- kanigo saimo, dai, dai ka pa tataong mabuhay na mag- saro-saro sa tahaw nin mga tawo.”<noinclude></noinclude> j7j4tvzux65xrmbepspxjt11x9li9sr Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/211 250 1350 6043 6042 2024-10-15T15:54:32Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6042 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|201}} “Ibinibilang ko na dadamayan mo ako...” “Ay!” an simbag ni Elías na nagpoporongpotong, “dai mahihimo, asin ngunyan dai nanggad! Dai ko pa nasosompongan an pinadigdihan kong hanapon, dai mangyayari! Ngunyan na aldaw nawará ko an sakong katalingkasan!” Asin ibinaretá ni Elías sa kadikit na tataramon su nangyari kan ágang ito. “Dai ko saiya hinágad na iligtas an sakong búhay, dai ko saiya pinasalamatan an gawé, alágad iyo su kamatean na nakasadol saiya asin súkat kong bayadan an útang na iniho. Sa ibang bágay, máging sa Mindoro siring man sa ibang póok, sa giráray mabubúhay an nakaagi asin matutuklasan.” “Marhay!” an sabi saiya ni Salomé na hiniling sya nin pagmamahal; “omerok ka lámang digdi, kun ako makahalé na, magérok sa kamálig na ini! Ini magpapagiromdom saimo sakuyá asin sa harayong itong kadagaan dai ako magiisip na an sakong haronghárong dinara kan bagyo o kan mga hókol. Kun ibalik ko an sakong ísip sa mga pangpang na iniho an saimong giromdom asin an sa sakong pagsadiri sabay na mamantáag sakuyá. Magkatórog ka digdi sa sakong kinatorogan asin pinangatoroganan...garo mansana akong nabubúhay sa kaibahan mo, garo mansana akong nasa katáid mo...” “Oh!” an hagayhay ni Elías na biniribid su takyag dara an pagkawarai nin pagsárig. “Babaye, giboha na makalingaw ka...”— Lomináad su saíyang mga mata, alágad sa kadikit sanang hidalé. Asin pakaposipos sa takyag kan daraga dominolag na nawará sa limpoy kan kakahoyan. Sinonod pa sya kan paghiling ni Salomé asin nagdánay na daing gírong na naghihimaté kan ribok kan mga lákad na luhayluhay na nagpupurawás. <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XXVI<br> ''VISPERA KAN PINTAKASI''</center> Nasa ikasampúlong aldaw kita kan Noviembre, vísperas kan pintakasi. Daing paghingaló su mga tawo; siribot su kagabsan: sa harong, sa simbahan, sa bulangán asin sa oma; su gabós na mga harong anas na nagkakasaramnohán<noinclude></noinclude> oby6hyn2sa7nxqxqeoq20n6q9zoo21i Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/212 250 1351 6048 6047 2024-10-15T15:54:32Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6047 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|202}} {{block left|nin mga wagayway asin mga tabing na manlaénlaen an kuray; sa kahiwasan nangalatikat su porokpótok asin nagaaniningal su togtog; mga magayagaya su kagabsan.}} Sarisáring mga búngang-kahóy na pinaghamisan sa mga dulsérang cristal na magagayon su kuray, pinagpapamugtak nin sarong daraga sa sadit na lamesa na namamantelán nin puting bordado. Sa laog kan kodal may nagsisiriyap na mga siwó, may nagkukurutat na mga guná, may nagoorogik na mga orig, na ánas tinátagob nin kahandalan sa atúbang kan kagayagayahan nin mga tawo. Sakat-lúsad su mga sorogoón may mga darang mga dorádong mga kasangkapan, mga cubiertos na pírak: digdi may dinadagitan ta may napasang pinggan, dumán may pinagngingisihan na sarong taga omá huli kan saíyang kasingkían: minsán saén may nagboboot, may nagkokotsokotso, may nagsisiriyak, may naghuhururinghuding, may mga nagbabaranábaná, may mga nagpapasinaradulan, asin gabós kalibongan, ribok asín alimbúkad. Asin an gabós na ining paghinguha asin an gabós na ining kapagalan huli sa pananawhon, máging midbid o bakó man, sa pagaladka sa kiisay man na tawo na sakalé dai pa sagkod nakita, asin dai na man mapáhiling ngápit sa panahon, tangáning an himanwa, an daplé, an kaúgay-nin- boot, an kaiwal, an filipino, an kastilá, an dukhá, an mayaman, magkakamorongayahan asin nagkakahinguyayahan: asin dai sinda hinahagadan minsán kapasalamatan, dai man hináhalat na dai sinda magrátak sa minaladkang angkos sa horas asin pakatapus nin pagkaon! Su mga mayaman na nagpakaabut na sa Manilá asin nagpakakita kan mga dai pa náhiling nin iba, nagbarakal nin cerveza, champagne (347), mga inomon, mga árak asin mga korokakanon na mga halé sa Europa asin sa China, na pahangang magpakanámit minsán sarong hungit asin magpakatimtim minsán sarong ligok lámang. Sa táhaw kan lamesa may dakúlang poropinya, na agid na gayo su pagkaárog, na may mga túsuk na panghininga, gibo kan mga bilanggó sa mga horas nin saindang pagpahingaló. Sa kapedasong tabla may mga nalulongat na abanico, ramillete, búrak, gamgam, palma, mga talikalá: pinagpiririt lámang su mga naggiribo, asin an nakasadol su tingog kan bastonero.—Sa<noinclude></noinclude> 6ew0eybl1k2xzce9oo4dj8eb2t4a6u2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/213 250 1352 6053 6052 2024-10-15T15:54:32Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6052 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|203}} {{block left|may piña na ini na pinagaapod na ''palillera'', sa cristal na bugtakan nin mga bungang-kéhoy may mga lukban, lansones, atis, chico, asin mga mangga minsan ngani Noviembre. Sa sarong dakilang bandeja, sa ibabaw nin mga rinalabotan na mga papel na nagsisirilaksigak su kiray, may mga jamon na mga halé sa Europa asin sa China, sarong dakilang pastel na garong ''Agnus Dei'' o baga salampati, sakalé, su Espiritu Santo, mga rellénong pavo, asin iba pa, asin sa pagoltanan kan mga ini may mga atsarang pampagana sa pagkaon na nagkakaralaog sa mga frasco na mga magagayon an guhit: mga araytay nin bunga, iba pang mga gugulayon asin mga bingang-kahoy, na mga magagayon su pagkapurutol, na nagpakadokot sa garapon huli kan arnibal.}} Su mga globong cristal, na mga pinanonod kan mga aki sa saindang mga magurang, relininigan gabos; su mga kawang kalungkake anas gabos pinakirinang: su mga lamparang sa gas hinarale, su mga supot na camba, na huli kaini dai natugdunan nin langaw asin namok sa laog kan taon, na iyong dahelan na magruluwas na mga: daing kapakinabangan; Su mga almendros asin colgante na cristal na mga prisma an kamugtakan nangitaykitay, nanaragistagis, nangagaawit, na baga nagpapakilabot sa fiesta, nangagogma asin pinurawas su liwanag asin ta binabanggraw sa puting lanob su mga kuray kan hablon-dawani. Su mga aki nagkakarawat, nagaaralingaling, naagbobokod kan mga kuray, nagpapakabangga, nagpapakapasa nin mga tubo, alagad ini dai nakaulang na magpadagos an kagayagayahan kan pintakasi: sa ibang katarahanan kan taon bibilangon ini sa laen na palakaw kan mga luha kan saindang bilogon na mga mata. Siring kan mahalagang ining mga lampara, irinuluwas man sa tinagian su mga gibo nin daraga: mga kolbong na mga ginansilyo, mga saradit na alfombra, mga burak-burak; may irinuluwas na mga kasoanoy pang mga bandéjang cristal, na an sa irarom sarong danaw-danaw na may saradit na mga sira-sira, mga oroangongolkol, mga tagatihon, mga lomot, mga sagkad asin mga gapong bogbog na mga makintab an kuray. Su mga bandeja parano nin mga pinadis, mga cigarrillo asin mga saradit na hiniritsong buyo kan mayoyomhok na mga moro kan mga daraga._ _ Mga ma-<noinclude></noinclude> 98of2lp2ib8od5s9vw2kb9nd529sybw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/214 250 1353 6058 6057 2024-10-15T15:54:33Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6057 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|204}} kintabon siring sa salming su salog kan harong; su mga tata nagkakasaramnohan nin mga tabing na piña o jusi; sa mga bintana may nagkakabiritay na mga farol na cristal o papel na rosa, bughaw, hidyaw o pula: parano su mga harong nin mga birak asin mga florero sa ibabaw nin mga lisang pedestal na haralé sa China; sagkod su mga ladawan kan mga santo sinaranglean nin mga gubing; sinaramnohan man su mga ladawan asin su mga reliquias, pinaralpagan kan alpog, rinilinigan su mga cristal asin sinarabitan su mga cuadro kan mga ito nin mga tinarakod na mga barak. Sa magibong-ibong kan mga lansangan may mga itinogdok na mga magagayon na mga kawayan na ginibo sa mangibaibang palakaw, na indapod sinkaban, parilibot nin ''kaluskus'' na sa pagkakita lamang naoogma na an puso kan mga aki. Sa palibot kan patio kan simbahan napapatindog an sarong dakila asin mahalagang tolda na natotokod nin mga butong tanganing makaagi su procesion. An sa irarom kaini pinagkakarawatan kan mga aki, nagdadaralagan, nagkakaramang, nagrorolokso asin nagkakagirisi su mga bagong gubing na sukat kutanang gamiton sa aldaw kan pintakasi. Duman sa plaza pinatindog su entabladong kawayan, tiklad asin tabla: duman magsasabi nin mga ngangalasan su moromoro sa Tondo asin makikipagagaw sa mga dioses, mga dai mapaniwalaan na mga milagro; duman maarawit asin masarayaw si Marianito, si Chananay, si Balbino, si Ratia, si Carvajal, si Yeyeng, si Liveria asin iba pa. An filipino mawiwilihon sa mga teatro asin odok sa puso an pagdalan sa mga drama; daing girong na naghihinanyog kan awit, naghihiling kan sayaw asin kan mga hiro-hiro, dai nagsisiwik, alagad dai man nagoopak. Dai daw sya namumuya kan paluwas? tara, minamama kan sadyang buyo o minahalé asin dai minaringgaw sa iba na, sakalé, nagkakamuruya kan paluwas. Kun minsan minasururiyaw su mga tawong daing pakasabot, kun an mga artistang babaye hinaharadkan o kinokorogos kan mga artistang lalaki, alagad dai diyan minalihis. Kan énot na panahén drama sana an pinagpapaluwas; an tagapagawit kan banwaan minatogdas nin sarong ipapaluwas, na may ralaban sa lambang duwang (2)<noinclude></noinclude> 9zueiiwbfkv8siefda74hm9f4is9ihs Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/215 250 1354 6062 6061 2024-10-15T15:54:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6061 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|205}} minuto, may ngingisihan asin may mga bagay na makangingirhat. Alagad kan pakipagbaka su mga artista sa Tondo sa lambang kaglimang (15) segundo, nagparuluwas nin duwang (2) makangingisi asin nagpakasompong nin mga bagay na dai nanggad sa pagkanitotoo, nagkakaharalean ninda nin hanap-buhay su saindang mga pagiriba sa lalawigan. uyahon kaito su gobernadorcillo asin, sonod sa boot kan cura, pinili nya su moromoro na, “Si Princepe Villardo okun su mga pako na ginarabot sa marumput na lungib,” paluwas na makadadagka asin mga fuegos artificiales. Mandiitmandiit minarepike su mga batingaw, su mga dating batingaw na igwa pa sanang sampolong (10) aldaw malipungaw su mga binagting. Nangagdaraging nin makusog su mga ruedang kalayo asin su mga murterete: an filipinong kastillero na nakanood kan saiyang kapantasan okun arte na daing kagtukdong midbid, mapaluwas kan saiyang kinabatiran, naghahanda nin mga toro, mga kastilyong kalayo na may mga luz de Bengala, mga globo na mga papel na pinaburutog nin mainit na angkas, mga ruedang brillante, mga bomba, mga cohetes, asin iba pa. May nagdadaging nang mga togtog sa harayo? nagdadaralagan na su mga aki pasiring sa luwas kan banwaan sa pagsabat sa mga banda nin musica. Lima (5) su mga hinoron na bayadan, laen pa kan tolong (8) orquesta. Dai sikat madai su musica sa Pagsanghan, sadiri kan escribano, siring man su sa banwaan nin S.P. de T, bantog kan panahon na ito ta pinamamahalaan ni Maestrong Austria, an bulakbol na si ''Kabong Mariano'' na, siring sa sabi, nasa puro kan saiyang batuta kabantogan asin pagkabaragay. Inoumaw kan mga musico su saiyang togtog sa pagdapit nin gadan na an ngaran “El Sauce,” asin saindang ipinagmondo na daing adal sa musica tara huli kan saiyang pagkadonong nakatao kuta nin kaomawan sa saiyang bansa. Luminaog sa banwaan su musica na nagtotogtog nin mga maogmang marcha, na pinagsusunod nin mga aking nangabingkabing su bado o haros mga huruba: sakalé, damit kan saiyang tigang an nasosolot kan saro, okun sarwal kan saiyang ama. Tolos mansanang matapus su togtog, toom na ninda, pinagrorolaylay na, pinagtataghoy na nin pangbihirang pagkatorongo,<noinclude></noinclude> g9ljhcao82tpgsgdm4ldrkhjqhff3uy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/216 250 1355 6067 6066 2024-10-15T15:54:33Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6066 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|206}} {{block left|sinasabi na ninda an saindang ganan.}} Sa mga horas na ini nagdadaratong na, lunad sa mga carromata, sa mga calesa okun sa mga carruaje, su mga kadudugo, su mga kaugay-nin-boot, su mga dai midbid, su mga parasugal dara su saindang pina- kamarhay na gakod na mga manok, sinakong bulawan, mga handang ibugtak sa panganib an saindang mga dai tibdad, sa ibabaw nin mga tapéteng gadahon (348) okun sa laog kan bulangan. “Igwang limang pulong (50) pisos na sohol (349) sa alférez borobanggi!’”’ an hinghing nin sarong sadit asin bonogbonogon na lalaki sa mga bagong datong; “madigdi asin mabangko si Capitan Tiago; kagwalong ribo an dara ni Capitan Joaquin. Magkakaigwa nin liam-pu (350): kakapitalan nin sampolong ribo ni Int- sik Carlos. May madirigdi na mga darakilang tahur na haralé sa Tanawan, sa Lipa asin sa Batangas, si- ring man sa Santa Cruz. !Maluwas na ''en grande'', ma- luwas na ''en grande!'' Alagad magchocolate kamo, ngunyan na taon dai kita uubakan ni Capitan Tiago siring kan sarong taon: tolo (3) sanang misa de gra- cia an saiyang ginastohan asin igwa ako nin mutya sa cacao. Asin komosta su familia?” ; “!Marhay, marhay! salamat!” an simbag kan mga kahimanwa; “asin si Padre Damaso?” “Si Padre Damaso masermon pagkaaga asin pag- kabanggi makikisugal satuya.” “!Lalong marahay, lalong marahay! Kun siring, dai nanggad nin pagalaman!” “!Segurong, segurong seguro kita! Laen pa kaini, minabutas si Intsik Carlos!” (351) Asin su hiro kan bonogbonogon na lalaki garo baga sa nagbibilang nin kuwarta kan saiyang mga muro. Sa luwas kan banwaan, iyong ginubing kan mga taga-bukid asin kan mga paraoma okun mga ''kasama'' su pinagkamarhay nindang mga gubing sa pagdara sa harong nin mga kapitalistang kabarakas nin mga ma- nok na mga alimahog na gayo, mga upon, mga usa, mga bayong; mga kahoy na igatong irinulunad kan iba sa mga magagabat na mga careton, su iba man mga bingang-kahoy, mga luuyluuy, su mga bibihiran magturobo sa kadlagan: su iba may mga darang biga na haralakbang su dahon, mga ''tikas-tikas'' na mapupu- la an kiray na isasamno sa mga tata kan mga ha-<noinclude></noinclude> 053wd0xcuavtvezehfvcw8klyn2ni91 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/217 250 1356 6073 6072 2024-10-15T15:54:33Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6072 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|207}} {{block left|rong.}} Alagad an may dakilang kaorogmahan, na saro nang kariribukan iyo su duman sa sarong garo mahiwas na bakolod sa pagkapirang lakad maghalé sa harong ni Ibarra. May mga nagraradgot na pulea, may nagkakadarangog na mga kinurahaw, su daging kan gapo na pinagtitiltig, su donsol (852) na ipinopokpok nin sarong pako, su daldag na ilinilinig kan kabaan. Kadakol na tawo an nagkurutkot sa daga asin nagborobon nin haralakbang asin harararom; su iba nagtataraytay nin mga gapo na kinoroa sa mga cantera kan banwaan, su mga careton hinaralean nin laog, may tinarambak na baybay, nagtirigayon nin mga turno asin mga cabreestantes... “Digdi! iyan duman! Madalé!” an kurahaw nin sarong sadit na gurang na mabansay su panglawog asin maisip, na iyong bilang sogkod an sarong metro na may kalonkake sa magibongibong na poro, na nasasabdan kan libid nin sarong plumada. Su maestro de obras, si Nor Juan, arquitecto, paraparil, panday, blanqueador, paragibong cerradura, pintor, picapedrero, asin, kun minsan, escultor, “!Kaipuhan tapuson iyan ngunyan mansana!” Noodma dai na makakapagtoklos asin masunod sa aga su ceremonia na! Madalé!” “Giboha na ining kalot tumamang gayo sa talidong na ini!” an sabi sa saro kan mga paratiltig nin gapo na nagririlinig nin sarong dakula asin pinasaging bato; “sa laog kaini nagkakaririmpos an satong mga pagngaran!” Asin inuulit sa lambang himanwa na minadoluitong makasangribo na sabiha. “Aram nindo kun ano an satuyang itinotogdok? Sarong paadalan na, magiging aarogan, siring kan mga sa Alemania, lalong orog pa karahay! Su plano ginibo kan arquitecto na si Sr. R. asin ako an namamahala kan trabajo! Oho; ini an maluwas na palacio na may duwang (2) gabay; an saro sa mga aking lalaki asin an saro sa mga aking babaye. Digdi sa tahaw, sarong dakilang jardin na may tolong (3) pangbaribing tubig: duman sa mga gilid, mga kakahuyan, saradit na lagwerta tanganing magtanom asin magpadakula nin mga pananomon an mga aking lalaki sa mga horas na sinda nasa pagalingdling, ura-<noinclude></noinclude> 199oh7imyokmwswrw0yamjpsephbpun Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/218 250 1357 6077 6076 2024-10-15T15:54:33Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6076 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|208}} wahon ninda asin dai pagsayangon an panahon. !Hilinga nindo ta harararom an mga tugsaran! Tolong metro may pitong pulo may limang centimetro! (3.75) An sinabi nang edificio magkakaigwa nin mga bodega, mga subterrano, mga bilanggdan sa mga hogakon magadal asin harani, haraning marhay sa pagkakarawatan asin sa gimnasio, tanganing madangog kan mga nasilotan an kaorogmahan kan mga maigot magadal. Nakikita nindo an dakilang rowang na iyan? Iyo iyan an gigibohon na pagdurudalaganan asin pagruruloksuhan sa luwas. An mga aking babaye magkakaigwa nin tanaman, mga bangko, mga liya-liya, alamedas sa pagkawat kan cumba, mga surtidores, mga kolongan nin bayong, asin iba pa. Maluwas ining katakataka!”’ Asin pinaghorohapros ni Nor Juan su saiyang mga kamot, kaiba an pagisip manongod sa dangog na saiyang makakamtan. Madirigdi su mga dayuhan sa paghiling kaiyan asin maharapot: “siisay an dakilang arquitecto na nagpatindog kaiyan? _ _ Dai nindo midbid? Marasa pang dai nindo midbid si Nor Juan! Daing duwaduwa na harayo an saindong hinalean!” masirimbag an gabos. Sa siring na kaisipan nagbabalikbalik sa magibongibong na gilid, gabOs hinihiling, gabos linilibot. “Labis na man an tabla na ini sa sarong cabria!” an sabi nin sarO katawong madarag, na namamahala sa nagkakapirang manggagamlang: “IgO na sakuya an tolong (8) haralabang pasagi na gibohon na tripudi asin tolo (3) pang makapOgol kan mga iyan!” “Abaa!” an simbag kan lalaking madarag na naghohoyomhOyom nin malaen; “kun an gibong iniho ibantog nyato, lalong magkakaigwa nin marhay na bunga. An kabilogan orog na maluwas na marhay, orog na gayong maluwas na mahalaga asin masarabi: ‘!Pinagpagalan na marhay!’ Makikita nindo, kun anong cabria an papatindogon ko! Dangan sakUyang sasamnohan nin mga saraday na wagayway, mga guirnalda nin mga dahon asin mga burak... masabi kamo ngapit na tama kamo na inako ako nindo sa bilang kan saindong mga mangagamlang, asin dai nang hihidawon si Sr. Ibarra!” Asin naghohoyomhoyom su tawo asin nagngingisi: si Nor Juan naghohoyomhoyom asin nagtatangi-<noinclude></noinclude> pg3q2mrbx3h4ycgb4hz00cyfafvyhzp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/219 250 1358 6082 6081 2024-10-15T15:54:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6081 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|209}} {{block left|tango.}} Su maestro sa paadalan asin may mga tolong polong (30) hagbayon naggiribo nin mga corona, nagtarakod nin mga wagayway sa mga saradit na togod na kawayan na nagkakaparatos nin mga pinaborotog na yamit na puti. “Hinguaha nindo na mapakarhay an pagkasurat kan mga titik’! an sabi sa mga nagguguruhit nin mga tanda; “madigdi su Alcalde, dakol na mga padi an madaralaw, sakalé, su Capitan General na nasa lalawigan ngunyan. Kun mahiling ninda na mga marhay kamong magguhit, oomawon gayod kamo.” “Asin tataohan kita nin pizarra...?” “!Siisay makaaram! alagad si Sr. Ibarra nagtogon na nin saro sa Manila. Sa aga may madatong na mga bagaybagay na paghihirirason saindo bilang pasib.... Alagad, pabayae nindo na malogom sa tibig an mga burak na iyan, sa aga gigibohon ta su mga ramillete, magdara pa kamo nin mga buirak, ta kaipuhan na mapatus kan mga iyan an latok; an mga burak nakakapaogma sa paghiling.” “An sakuyang ama madara sa aga nin mga burak nin ''bainu'' asin sarong (1) kararaw na sampaga.” “Su sakuya nagdara nin tolong (3) karétang baybay asin dai nagpabayad.” “Su sakuyang amaon nangakong mabayad nin sarong maestro!” an dugang kan makoama ni Capitan Basilio. Tara, su mokna uminaniningal haros sa kagabsan. Su cura nangako na sya an mapadrino asin mabendicion sa pagbugtak kan patugmaran na gapo, ceremonia na gigibohon sa hiring aldaw kan pintakasi, na iyo an saro sa nangongorog na mga ceremonias. Su cuadjutor kuyompos na dominolok ki Ibarra asin ipinagkaugdan saiya an gabos na mga itoong sa misa kan mga devoto sagkod na mahaman an edificio. Labi pa kaini, si Hermanang Rufa, mayaman asin matimol na babaye, nagsabi na kun magkilang nin kuwarta, malibot sya sa pakilimos sa nagkapirang banwaan, asin ta dai syang hinahagad kundi bayadan lamang an saiyang lakaw asin pagkaon, asin iba pa. Nagpasalamat saiya si Ibarra asin nagsimbag: “Dai kitang makakamtan na dakilang bagay, tara bako akong mayaman, siring man dai ako nangakong magpatindog kainiho sa gastos nin iba.”<noinclude></noinclude> f9y50qxhmsca56pneup3vbujea8k4vw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/22 250 1359 6087 6086 2024-10-15T15:54:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6086 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>12</center> sa tawo kaipuhan man giraray na laenon; itong itinataram ''ab irato'' (15). su isinasabing ''ex ore'' (16), alagad bakong ''in corde'' (17) asin an mga isinasabing ''in corde''. Ining mga nasa huri iyo sana an mga makakataong kahologan sa boot asin sunod naman sa sarong bagay: kun dati nang nasa isip o ''in mente'' (18) huli sa sarong dahelan o nakasaliabot sana ''per accidens'' (19) sa init kan pag-ordlay, kun igwa...” “!Tara ''per accidens'', asin sa sako mansana, aram ko an mga dahelan, Padre Sibyla!” an saligbaton kan militar na nakagalabod na sa kadakol na mga pagpapalaen asin nahahandal na kun idagos, maluwas pa siyang igwa nin sala. Natatalastas ko an mga dahelan asin lalaenon an mga iyan kan Saimong Pagkaigagalang. Kan panahon na dai si Fray Damaso sa San Diego, ipinalobong kan coadjutor an bangkay nin sarong tawo na midbid na marhay .. . opo, midbid na marhay, nagkapira ko siya nakaolay asin sa harong niya ako nagdagos. Na dai nagkukumpisal sagkod noarin pa man, ano man kaiyan? Ako ngani dai man nagkukumpisal; alagad sarong kaputikan an pagsabi na naghogot, sarong pagpakaraot... sarong tawong arog saiya, na may aking saro, na tinugsadan niya kan saiyang pagmahal asin pagsarig, tawong may pagtubod sa Dios, na nakakamidbid kan saiyang mga katongdan sa banwaan, sarong tawong may dangog asin sandag (20), dai mahogot. Sinasabi ko iniho, asin hinihilom ko digdi an iba pang iniisip ko asin ipasalamat iyan sakuya kan Saimong Pagkaigagalang.” Asin, pakatalikondi su franciscano, nagpadagos: “Tara, an cura na ini, sa saiyang pagbalik sa banwaan, pakatapus na kologon su makauugay na coadjutor niya, ipinakotkot su bangkay asin ipinahalé sa campo santo tanganing ipalobong giraray, inda kun saén. An banwaan nin San Diego sa dai pagsolang kaito, lominuwas na matalaw, totoo ngani na nagkakapira man sana an mga nakakaaram,—su gadan mayong kadugong siisay man, asin ta nasa Europa su saiyang iyoiyong aking lalaki,—alagad naaraman kan Saiyang Kahalangkawan asin, huli ta siya tawong matanos an puso, naghagad nin padusa...... asin si Padre Damaso ilinipat sa sarong lalong marhay na banwaan. Nasabi ko na gabos. Ngunyan gibohon kan Saimong Pagkaigagalang an mga paglaén-laen.”<noinclude></noinclude> 7i1u4gx8erwr7crgyllkb9s1jj7hx21 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/220 250 1360 6092 6091 2024-10-15T15:54:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6091 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|210}} Namungayahan saiya asin ibinílang syang panalmingan kan mga bagong-tawo na haralé sa Manila ta madarálaw sa pintakasi; alágad siring sa haros nangyayari, kun muya kitang umarog sa mga lataw na tawo, dai kitang naadrog kundi an saindang kasadayan,kun bakong an saindang kakundian, ta dai man kita magkakanigo nin ibang bagay; kadaklan kan mga taga-hangang iniho nagmamangno sa palakaw nin sarong hagbayon sa pagbugtak kan saiyang curbata, an iba sa cuello kan camisa asin bakong didiit an sa bilang kan mga butones kan saiyang americana asin chaleco. Su mga makahahandal na paggigilagila ni gurang Tasio garong lubos nang nagpurawas. An siring na bagay ipinahdagad ni Ibarra sarong aldaw, alagad suminimbag su mahandalon na gurang: “Giromdoma su sabi ni Baltazar: ::''‘Kung ang isalubong sa iyong pagdating'' ::''Ay masayang mukha’t may pakitang giliw,'' ::''Lalong pagingata’t kaaway na lihim’”'' (353) Si Baltazar bako sanang paratula kundi sarong madunong. An mga ini asin iba pang mga bagay nangyari kan visperas bago somolnop su aldaw. <br> {{rule|5em}} <center>XXVII<br> ''PAGSINAROM''</center> Sa pagsadiri ni Capitan Tiago ginibo man an makiring paghanda. Midmid nyamo an kagrogaring; an saiyang pagkaoldot asin an saiyang sa taga Manilang kapalangkawan sikat na makapahababa kan kabantogan nin mga taga lalawigan. Saro pang nakapirit saiya na maghinguhang malabihan nya su iba: duduman si Maria Clara asin itoon su saiyang magiging mantgang, na iyo na sanang pinagoorolayan kan mga tawo. Tara, saro sa mga pahayagan sa Manila pinanongdan siya nin sarong articulo sa énot na dahon, na an titulo:! Aroga nindo siya! pinano siya nin mga hatol asin mga kaomawan. Inapod siyang ''bantog na'' ''hagbayon asin mayaman na capitalista;'' duwang rayray sa oroibaba na ''midbid na tawong masamwang;'' sa<noinclude></noinclude> 0x8flbdfxpwwqq3axv3fihbb56o0usx Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/221 250 1361 6097 6096 2024-10-15T15:54:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6096 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|211}} {{block left|kasonod na kabtang, ''an estudiante ni Minerva napaduman sa Inang Banwaan'' (854), sa pagtaong galang sa tinay ''na daga nin mga arte asin mga kadonongan asin oroibaba'', an kastilang filipino etc. Si Capitan Tiago naglaad sa pagmawot na makaarog saiya asin pinagisipisip niya kun baga dai kaipuhan na pumatindog man siya nin sarong convento.}} May mga pirang aldaw sa harong na pinagerokan ni Maria Clara asin ni Tia Isabel, dakol ominarabot na mga cajon nin mga kurukakanon asin mga inumon na mga haralé sa Europa, mga darakilang salming, mga cuadro asin su piano kan daraga. Ominabot si Capitan Tiago kan aldaw mansana kan visperas; kan humadok su saiyang aki sa saiyang kamot tinaohan niya nin sarong magayon na relicario (355) na bulawan na may mga tampok na brillante asin mga esmeralda, na may laog na katipak kan sakayan ni San Pedro, na tinukawan, kan satong Kagurangnan kan panira. Dai na magiging orog sa puso su pakipagolayolay sa ngapit magiging maniigang; naunabihan su paadalan. Boot ni Capitan Tiago na apodon na paadalan ni San Francisco. “!Maniwala ka sako,” an sabi, “si Francisco sarong marhay na pintakasi! Kun ngaranan mong paadalan nin énot na pagtokdo, dai kang makukuang and man. ano an énot na pagtokdo!” May nagdaratong na nagkapirang mga amiga ni Maria Clara asin inalok siyang magralakawlakaw. “Oho, alagad pumuli ka tolds,” sabi ni Capitan Tiago sa saiyang aki na nagpadram saiya; “nakakaisi ka digdi satuya na ngunyan si P. Damaso na minadatong pa sana.” Asin pakabirik ki Ibarra na daing gironggirong, nagsabi pa. “Mamanggi ka man sa kaibahan niyamo, sa saimong harong ika sanang saro.” “Muyahon kong gayo, alagad kaipuhan na duman ako sa harong, ta tibaad kun may umarabot na mga pananawhon,” an ramoramong simbag kan hagbayon, na nagiktad sa panghiling ni Maria Clara. “Ipagiriba mo digdi an saimong mga katood,” an daing tinatagong simbag ni Capitan Tiago; “sa sakong harong sa giraray nagsasawa an kakanon... Saro pa<noinclude></noinclude> g1i0of0vw6k0bbmeuhseru416bmrrb8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/222 250 1362 6101 6100 2024-10-15T15:54:34Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6100 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|212}} {{block left|muya ko na magkasinabotan kamo kasi Padre Damaso..."}} “!May panahon pa kaiyan!” an simbag ni Ibarra kaiba an sarong pirit na hoyom asin nagipus na ibanhan su mga daraga. Nagrulisad sa hagyanan. Si Maria Clara nasa tahaw ni Victoria asin ni Iday, kasonod si Tia Isabel. Magalang na nagiiriway su mga tawo sa pagtao sainda nin dalan. Si Maria Clara tagob nin kagayunan; mapara su saiyang panglulungsi asin kan samirawon man giraray su saiyang mga mata, garong daing ibang namimidbiran kan saiyang ngoso kundi an hoyomhoyom. Sa siring kamabansay na boot kan daraga mamongaya siya sa pagpataratara sa saiyang pagkaaki, ngunyan nagkakamorungayahan kan saiyang mapalad na pagkabagong tawo. Sa laog nin kilang na kaglimang aldaw nakabalik saiya su saiyang bulanos na pagtiwala, idtong sa aking pagtaram na garong nananok nin makuri sa tahaw kan piot na lanob kan beaterio mangydring sabihon na namidbiran kan kalibangbang su gabos na mga burak pakapaghiluno; igo an saiyang lumayog nin kadikit na horas tanganing uminit siya sa mga bulawan na sirang kan aldaw tanganing mahalé su kakiditan kan pinaghilunohan. Su bagong kabuhayan nahahayag sa bilog na pagkatawo kan daraga; gabds nasosompongan niyang marhay asin magayon dalisay na gayo su saiyang pagmamahal na, mantang daing ibang nakikita kundi mga malinig na kaisipan, daing pakasabot kun ano ta igwa nin mga pangibabaw lamang na kasopganan. Alagad tinatahuban kan abanico su saiyang lawog, kun tinataohan siya nin sarong maogmang suba, alagad naghohoyomhoyom su saiyang mga mata asin su saiyang bilog na pagkatawo linalakop nin kadikit na pagnguruykotoy. Nagpupuroon nang magliwanag su mga harong, asin sa mga lansangan, na pinangatagihan kan musica, pinangagpadurukutan su mga arafa na kahoy asin kawayan, mga kaarogan kan sa simbahan. Naghalé sa lansangan, sa mga burukas na durunga-wan, nakikita na daing paghingalo, su mga tawo sa laog kan mga harong, sa liwanag asin sa alimyo nin mga birak, sa mga tanog kan piano, kan arpa o kan<noinclude></noinclude> hysqxdjqhia51xx2hv53kmvdi867nye Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/223 250 1363 6106 6105 2024-10-15T15:54:34Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6105 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>213 orquesta. May nagbabaralyo sa mga intsik, mga kas- tilá, mga filipino, asin ta an iba kan mga ini sa euro- peo na an panggubingan, su iba su sa kaporoan man giráray. Saralbog na nagraralakaw, nagsisiriwagan asin nagtotonyodon su mga sorogóon na may mga da- rang carne asin mga manok, mga estudiante na mga maputi su panggubingan, kalalakihan asin kababaye- han, na mga nasa panganib na magkararabasan kan mga coche asin mga calesa na minsan ngani nagpapa- tarabi su mga cochero, nangasasákit na magpakaagi. Sa tangod kan harong ni Capitán Tiago may nag- kapirang hagbayon an nagtaraông-gálang sa samong mga kamiridbid asin inaranyayahan na dumungaw sa harong. Gabos na mga pasarahotan natapus kan ma- gayagáyang tingog ni Sinang na nagdadalagan na luminúsad sa hagyanan. "Sákat nguna kamo nin kadikit na horas tanganing makaiba ako saindo," an sabi. "Nababaldi akong ma- sakaibahan nin kadakol na mga dai midbid na dai ini ibang pinagoorolayan kundi mga manok asin baraja." Nagpanarakat. Panó nin mga tawo su bidang. Su iba uminenotan sa pagtaratara ki Ibarra na an pagngaran midbid nin kagabsan; nagkakamorongnan na maghiling kan ka- gayonan ni Maria Clara, asin su ibang mga magúrang na babayé nagsarabi sa hababang tingog alintana- ng nagoorogbas nin buyó; "Garong su la Virgen!" Duman nag chorocolate. Si Capitán Basilio náging bulanos na katóod asin parasórog ni Ibarra magpoón kan aldaw kan picnic. Naaraman niya sa telegrama, na ipinagkaugdan sa saiyang áking si Sinang, na gina- na ni Ibarra su hablá, nin huli kaini, mantang habó siyang madaog sa pagkamasamwang, boot niyang padaihan nin halaga su saindang pagajedres. Alá- gad sa dai kaito pagoyon ni Ibarra, nagmokná si Capitán Basilio na su kuwartang ibabayad sa multa, gamiton na báyad sa sarong maestro sa paadalan ngá- pit sa banwaan. Huli kaini, ginamit kan orador su saiyang oratoria tanganing su ibang mga kalaban dai na ipagpumirit an saindang mga pambihirang mga ka- hagadan asin pinagsabihan an mga ito: "Maniwala kamo sakuyá; sa mga habla an nan- dadaog, minámarang garong bárok!" (356) Alágad dai niya nahimo na may naniwala saiya, min-<noinclude></noinclude> lajfz3mp7qm1u2zaowe8jsw3s18kmq9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/224 250 1364 6111 6110 2024-10-15T15:54:35Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6110 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> 214 san baga sinambit niya su mga romano. Pakapagirinom nin chocolate, su satong mga ba- gong-tawo nagdarangog kan piano na_ pigtotogtog kan organista kan banwa. “Kun nadadangog ko siya sa simbahan,” an sabi ni Sinang na ipigtotokdé ito. “Ginaganahan akong magsayaw;.ngunyan na nagtotogtog kan piano naka- kaisip akong magngadyé. Kaya maiba ako saindo.” “Muya kang omiba samuya ngunyan na banggi?” an hinghing na hapot ni Capitan Basilio ki Ibarra kan magpaaram; “mabugtak nin kadikit na banca si Padre Daémaso.” Hominoyom si Ibarra asin sominimbag huli sa hiré nin payo na mangydéring maging ohd okun magi man na habo. “Siisay iyan?” an hapot ni Maria Clara ki Victoria, na itinokd6é nin pandleng paghiling an sarong hagbayon na nagsusunod sainda. “Iyan... iyan saré kong pinsan,” nagsimbag na nahilawhilawan. “Iyan saro?” “Iyan bako kong pinsan,” an masanggayang sim- bag ni Sinang, “aki kan sakong inaon.”: - 'Nag-aragi sa tangod kan convento, na hayag na ga- yong dai kabilang sa mga maogmang harong. Dai napogolan ni Sinang an sarong kapahayagan nin pag- kataka pagkahiling na nagraralaad su mga lampara, su mga lamparang mga kasoanoy pang bulanos na dai nanggad itinotogot ni Padre Salvi na pagpadoktan tanganing dai maggasto nin gas. May nagkakada- rangog na mga kinurahaw asin mga madaging na mga arak-atak, nakikita su mga fraile na nagraralakawla- kaw nin luhaylihay, arangay su hiro kan payo asin kan mahibog na pinadis na nakakasamno kan saindang mga nguso. Su bakong padi sa saindang pagiriba, nagngahihinguha na magérog sa ano man na ginigibo kan mga marhay na mga religioso. Huli sa mga eurupeong damit na saindang nasosolot masasabi na sinda mga empleado 0 mga may kapangyarihan sa la- lawigan. Namidbidan ni Maria Clara su pagkabonogbonogon ni Padre Damaso sa katid kan hinorokol na lawas ni Padre Sibyla. Daing hirohiré sa saiyang namumug- takan an makagigilantas asin dai magparakadlong si<noinclude></noinclude> 8xoex0ekm1gcwrnxn46k7y0g3ceobf4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/225 250 1365 6118 6117 2024-10-15T15:54:35Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6117 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> 215 Padre Salvi. “!Mamondo!” an sabi ni Sinang; pinagiisip niya an saiyang magagasto huli sa siring kadakol na mga pananawhon. “Alagad makikita nindo na bakong siya an mabayad kundi an mga sacristan. An saiyang mga pananawhon sa giraray sa ibang lugar makaraon.” “Sinang!” sinaway siya ni Victoria. “Dai ko siya matios magpoon niya su Rueda nin Kapaladan; dai ako nagkukumpisal saiya.” Sa gabos na mga harong may sarong napapalaén na dai man nin mga ilaw, bako man burukas su mga bintana, su sa alférez. Nagtaka kaito si Maria Clara. “!Su hukloban! su musa kan Guardia Civil, siring sa sabi kan gurang!” an taramon kan katakotakot na si Sinang. “Anong Jabot niya kan satong mga kaog- mahan? An horas na iyan anggoton ito! Paba- yae na umabot an colera asin makikita mo ta matao iyan nin sarong dulaan.” “!Pero, Sinang!” sinaway na naman siya kan sai- yang singaki. “Dai ko nanggad siya matitios asin orog nang ga- yo kan saringgawan niya su satong kaorogmahan kan saiyang mga Guardia Civil. Kun ako Arzobispo ikina- sal siya ki Padre Salvi...! makikita mo kun anong mga aki! Hilinga ipipadakop su makatgay na piloto na lominampaw sa tibig sa pagtaong ngonyaya...” Dai natapus su katagé nin tataramon; sa sdgod kan plaza na pinagaawitan sa tanog nin guitarra nin sa- rong buta kan lagaylay, kan mga sira, namamantaag an sarong pangbihirang hilingon. Sarong lalaki na nakakalé nin halakbang na sayap nin mga dahon nin nipa. Asin makahehérak su panggu- bingan. Su saiyang gubing binibilog nin sarong para- sing na levita asin sarwal halakbang siring kan sa mga intsik, girisi sa mangiba-ibang kabtang. Raraot na sandalias an nakakapatos kan saiyang mga bitis. Na- lilindongan na gayo su saiyang lawog kan saiyang sa- yap, alagad sa kadikloman na ito may minaluwas man- diitdiit na duwang banggraw na tolostolos nagkaka- paralsok. Halangkaw asin sa saiyang mga hirdhiro su- kat na akalaon na aki pa. May ibinugtak na kaaragaw sa dag4, asin huminaray6 na naghihilwas nin mga napapa- laen na mga daging, dai magkasarabotan, nagdadanay sa pagkatindog, lubos na gayong harayo, na baga siya<noinclude></noinclude> 7tj2j7gtmnaph1w7k26fn1dkt6f99hk Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/226 250 1366 6122 6121 2024-10-15T15:54:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6121 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>216 asin su mga tawo nagpaparilikaykay. Dangan, may. mga babaye na minadurilok sa saiyang, kararaw, nag- burugtak nin mga bingang-kahoy, sira, bagas, asin iba pa. Kun daing minadodlok, minaluwas sa mga lindong na ito may minaruluwas sa kadikloman na ito nin iba pang mga daging na mga mamondo, alagad bakong gayong makahéherak, gawé gayod nin pagpasalamat; kinukoa su saiyang karéraw asin minahalé sa pagulit kaito sa ibang lugar. . Nakagalinaw duman si Maria Clara nin sarong ma- raot na kapaladan, asin naghapot pando nin interés kan tawong itong napapalaén. “Su daoton,” an simbag ni Iday. “Igwa nang apat na taén na nagkaigwa siya kan siring na hélang, sabi kan iba, sa pagataman sa saiyang ina, su iba huli sa pagkabilanggé sa madalimasang bilanggoan. Duman nagoontok sa oma, harani na sa cementerio kan mga intsik; dai nakikipagsinabotan sa kiisay man, asin ga- bés nagdudulag saiya sa takot na magkaorolakitan! Kun mahiling mo an saiyang harong. Harongharong na orolag, su mga doros, su uran asin su saldang minara- laog asin minaraluwas siring kan dagom sa yamit. . Ipi- nangalad saiya an pagdodto sa dai tibaad nin siisay man na tawo. Sarong aldaw may aking naholog sa hababaw na kali; asin ito napaagi duman sa harani tinabangan su aki na makahawas. Naisihan kan ama kan aki nag- sombong sa gobernadorcillo, asin nagboot ini na sa ta- haw kan lansagan hampakon ito anom, asin soloon su badas. !Makangigirhat ito! su kagikhon nagdadalagan na nagdudulag, lamag kan parahampak asin pinagkuku- rahawan siya kan gobernadorcillo: ‘!Makanood! mar- hay malamés an sarop dai sana maghélang na siring saimo.’ ” “!Totoo!” an maluhay na tataramon ni Maria Clara. Asin daing pagmangno kun anong saiyang ginigibo, dominolok sa kararaw kaitong daing palad asin ibinug- tak duman su relicario na renegado pa sana saiya kan saiyang ama. “Anong saimong ginibo?” an hapot saiya kan saiyang mga amiga. “!Mayo akong iba!” an simbag na hinilom nin sarong hoyom su mga luha sa saiyang mga mata. “Asin aanohon nya an saimong relicario?” an olay saiya ni Victoria. “Sarong aldaw tinaohan ko sya nin<noinclude></noinclude> saf14ecfz1t6yf30n3wl1xxfs8eyxtx Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/227 250 1367 6126 6125 2024-10-15T15:54:35Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6125 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>217 kuwarta, alagad ihinarayo ito saiya nin sarong kawa- yan: anong mamuyahan nya kaito kun dai nin namo- moot na umako nin ano man na halé saiya?.!Kun ma- kakaon lamang baga an relicario!” Tinorohokan ni Maria Clara nin kaorihan su mga babaye na nagpapabarakal nin mga korokakanon, asin kominirogkirog. Alagad rominani sa kardéraw su daoton, kinoa su bahandi na nagbabanaag sa saiyang mga _ kamot, lominohod ito asin pakatokasa kan sayap, ilinobong su angog sa alpog na binatayan kan daraga. Linipdan ni Maria Clara kan abanico su saiyang la- wog asin dinara su panyo sa saiyang mga mata. Sa mga taknang ito may dominolok na sarong babaye duman kaitong daing palad na garong nangangadyé. Rolugay asin gurobot su halabang bthok, asin sa liwa- nag kan mga farol nakita su kurupés nang marhay na lawog kan rongaw na si Sisa. Kan pagkamaté saiya, sominuriyaw su daoton asin ominuyakpat. Alagad kominopé su boa sa saiyang mga takyag, na nagkangirihat su mga tawo, asin sominabi: “!Mamibi kita, mamibi kita! Ngunyan aldaw kan mga gadan; satiyang ipamibi an sakong mga aki!” “Ihulog nindo sya, pagsuhaya nindo sinda! maoolaki- tan an rongaw!” an kurahaw kan mga tawo, alagad dai nin nangahas na domolok. “Natatanaw mo an ilaw na ito sa batingawan? Iyan an aki kong si Basilio na naglulisad sa sarong pisi! Natatanaw mo itong sa convento? Iyo ito an aki kong si Crispin, alagad dai ko sinda hihilingon ta naghehé- lang su cura asin dakol na mga onza, asin nagkakawa- rara an mga onza! Ipamibi niyato, ipamibi ta an kalag kan cura! Pigdadarahan ko siya kaito nin amargoso asin mga zarzalida; su sakong tanaman lakop nin mga birak, asin may duwa akong aki kaito. May tanaman ako, nagataman ako nin mga burak, asin igwa ako nin duwang aki!” Asin pakabotsani su daoton hominarayo na nagaa- it: “!May tanaman ako asin mga birak, may mga aki ako, tanaman asin mga birak!” “Anong saimong nahimo sa makauigay na iyan na babayé?” naghapot si Maria Clara, ki Ibarra. “!Dai-sa mga aldaw na‘ini nawara sa banwaan asin.<noinclude></noinclude> 6450nx2bc838regkei63of15p8h0585 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/228 250 1368 6131 6130 2024-10-15T15:54:35Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6130 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Merryrhose" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> 218 dai sya nasumpongan!” an simbag kan hagbayon na narorobirawan. “Laen pa sibot akong marhay alagad dai ka mahandal; nanuga sako su cura na tatabangan ako, ipinagtogon sako an dakol na pagingat asin kahi- loman, tara garong mapadapit sa Guardia Civil! Pinag- mamalasakitan siyang marhay kan cura!” “Bakong nagsabi su alférez na saiyang ipapahanap su mga aki?” "Ohó, alagad kaito moromedyo sya... palingpa- ing!’ Pahangang masabi iniho kan makita ninda su rongaw na haros goyod, bakong dara nin sarong soldados si Sisa nakikisthay. “Tadaw ta dinakop mo sya? Anong saiyang ginibo?” an hapot ni Ibarra. “Ano? Dai mo nahiling na nagribok?” an simbag kan tagapagbantay kan kamoninongan kan banwaan. Hidaleng binuhat kan daoton su saiyang karéraw asin hominalé. Boot na omoli si Maria Clara tara nawarad niya su kaogmahan asin masalingayang boot. “! Towa man nin mga tawo na bakong mga mamu- ngaya!” an sabi sa hababang tingog. Pagdatong sa tata kan saiyang harong, namatean niyang nagorog su safyang kamondoan kan makita ni- yang habong sumakat asin nagpapadram su saiyang ka- tipan: “!Kaipuhan!” an sabi kan hagbayon. Sominakat si Maria Clara sa mga tangga na saiyang pinagiisip su mga kaogmahan sa pintakasi kun minada- tong an pagdalaw nin dakol na mga himanwa. XXVIII MGA SURAT Lambang saro nagtataram dapit sa feria sunod sa nangyari, saiya diyan. Nin huli ta dai nin and man na nangyari na ma- halaga sa satong mga personaje, maging sa banggi kan vispera, magi man sa kan sominonod na aldaw, kaog- mahan niyamong lumipat sa huri kun dai pasana, niya-<noinclude></noinclude> 1s8tglchtdfsily627vdhhdrzzkw2b8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/229 250 1369 6135 6134 2024-10-15T15:54:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6134 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|219}} {{block left|mo ibinibilang na sakalé may sarong tagapagbasa na boot makaaram kun paano an paggibo kan mga Filipino kan saindang mga pintakasi. Nin huli kaini huhuwadon niyamong bulanos an nagkakapirang mga surat, saro kan mga ini iyo an sa sarong corresponsal nin sarong mahusay asin lataw na pahayagan sa Manila, na iginagalang huli kan palakaw asin halangkaw na karigonan kaiyan. Hihipnoan kan mga tagapagbasa niyamo an nagkapirang mga korokadikit asin mga katutubong mga kakulangan.}} Su kanigonigong corresponsal kan mahalagang pahayagan nagsurat nin siring. “Ginoong Director,. “Nangongorog niyakong kaigay nin boot; dai pa ako sagkod nakakita, siring man dai ako naghahalat na makakita ako sa mga lalawigan nin pintakasi na maogmahon na gayo, mabansayon asin makayoyogto, na siring kan ginigibo sa banwaan na ini kan mga Kagalanggalang asin mga banal na mga pading franciscano. “Dakulon na gayo su mga nakipintakasi; digdi nagkaigwa ako nin kamungayahan na makapataratara haros sa kagabsan na mga kastila, na mga nagoorontok sa lalawigan na ini, sa tolong mga ’PAding Agustino kan Lalawigan nin Bataan, sa duwang Pading Dominico, saro sainda iyo an kagalanggalang na gayong Padre Fray Hernando de la Sibyla na huli kan saiyang pagpadigdi nataohan nin dangog an banwaan na ini bagay na sukat malingawan kan kanigonigong mga nagoorontok digdi. Nakita ko man an daktlang bilang nin mga haralangkaw na tawo sa Cavite, sa Pampanga, dakol na mga kayamanan sa Manila, asin dakol na mga banda nin musica kabilang sa mga ini iyo an sa Pagsanjan rogaring kan Sr. escribano si Don Miguel Guevara, asin dakol na mga intsik asin mga indio, na huli kan malinabton, na ikinapapalaen kan mga énot na masambit asin kan pagkabanalbanalon kan mga hiring masambit hinahalat nindang bulanos an aldaw na ipagrorokyaw kan maogmang pintakasi sa pagdalaw sa maogmang hilingon, makangingising hirdhird, may kaibang sayaw, mga maogmang drama, na pinatindogan nin sarong dakula asin halakbang na entablado sa tahaw kan plaza. “Ikasiyam na horas nin banggi kan ikasampolong aldaw kan bulan, vispera kan pintakasi, pakatapus kan<noinclude></noinclude> 4beyb1d9eb8skojc3i5zeouq0m44cf7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/23 250 1370 6141 6140 2024-10-15T15:54:36Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6140 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>13</center> Asin, pakasabi kaini, hominarayo sa tompok. “Ikinamomondo kong marhay an sakong paglaog sa sarong bagay na dai ko aram asin mapanganib, ” an mamondong sabi ni Padre Sibyla. “Alagad, sa katapusan, kun may pinakikinabangan sa paglipat nin banwaan ...” “!Anong papakinabangon! Asin an mga nagkakawarara sa mga paglilipat ... asin an mga papel... asin an mga... asin an gabos na mga ikinawiwindig?" sominaligbaton na dai nakasawod, dai nakapagpogol sa kaangotan si Fray Damaso. Sa luhayluhay nagbalik sa katiripunan su dating kamoninongan. May nagpandatong pang ibang mga tawo, kabilang sa mga ini an sarong gurang na kastila, pilay, mabansay an panglawog asin maboot, nagkakabit sa takyag nin sarong filipina, korong su buhok, may mga coloretes asin sa europea su panggubingan. Pinataratara sinda kan pangkat; si Dr. De Espadaña asin su saiyang agom, si doctora Doña Victorina, nagpanukaw sa kaibahan kan samong mga kamiridbid. May mga nakitang nagpatinaraong-galangan na mga tagapamahayag (21) asin mga almacenero asin nagsorosorolbod pasiring sa magibong na gilid, na mga dai nagaaram kun anong sikat nindang gibohon. “Alagad, masasabihan mo daw ako, Sr. Laruja, kun komosta man an kagharong?” an hapot kan hagbayon na bulaw su buhok. “Dai pa ako ipinapamidbid saiya. “Sabi lominuwas, dai ko man nahiling. ” “Digdi dai kaipuhan an mga pagpamidbid! ” sominaligbaton si Fray Damaso. “Si Santiago sarong tawong mabansay an ugalé. ” “Sarong tawong dai naginventar kan polvora.” (22) “Saro ka man, Sr. Laruja!” an sabi ni Doña Victorina kaiba an mabansay na panghimasol asin nangangabaniko. “!Paano kaini pakainventar kan polvora, kun, alinsunod sa mga sarabisabi, haloyon nang panahon na ininventar iyan kan mga intsik?” “Kan mga intsik? Narorongaw ka?” an sabi ni Fray Damaso. “Saro ka man na malé! Ininventar nin sarong franciscano, kabilang sa sakong orden. Si Fray-- si isay na daw ito, Savalls, kan siglo... siete!” “!Sarong franciscano! Sakalé, nagmisionero ini sa China, an Padre Savalls na ini,” an simbag kan babaye<noinclude></noinclude> 6a6ha5ju70w15ofh51p560hmisblrk0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/230 250 1371 6145 6144 2024-10-15T15:54:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6144 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|220}} {{block left|orog kanag-om na pamanggi na inanyaya samuya kan Hermano Mayor, su pangataman niyamo sa mga kastila asin sa mga fraile na mga duduman sa convento, napukawan kan togtog nin duwang musica na sa kaibahan nin nagdodorokotan na mga katawohan asin potok nin mga kuwitis asin mga bomba, asin pinangengenotanan kan mga daraktilang tawo sa banwaan sa convento tanganing koahon kami asin darahon sa hinandang lugar asin itinalaga samuya tanganing makadalaw kami sa hilingon.}} “Napiritan kaming omoyon sa siring kadakulang paanyaya, minsan ngani boot ko kutanang magpahingalo sa mga kamot ni Morfeo tanganing mahingaloan na lubos an mga nakokologan na mga kabtang kan sakuyang hawak: na gikan sa mga linggilinggi kan lunadan tinamo samuya kan gobernadorcillo sa banwaan nin B. “Sa bagay na ini, nagrulusad kami sa paghanap sa samong mga pagiriba na namaranggi sa harong digdi kan banal asin mayaman na si Don Santiago de los Santos. An cura sa banwaan ini si M. R. Fray Bernardo Salvi, si M. R. P. Damaso Verdolagas na huli sa sarong napapalaen na gayong biyaya kan Kahorohalangkawe madalé nang maomayan sa mga kolog na ipinamaté saiya nin sarong maliwag na kamot, sa kaibahan ni M. R. P. Fray Hernando de la Sibyla asin su banal na Cura sa Tanawan, asin iba pang mga kastila iyong mga inanyayahan sa harong kan filipinong Creso. Duman kami nagkaigwa nin palad na samong mapagtakahan bako sanang su mga masisiram na handa asin pagkamainaladka kan kagharong kundi sagkod su mahalaga, magayon asin mayaman tagapagmana, na nagpamidbid na sya adal na bulanos ni Santa Cecilia, kasu magtogtog sya nin mahusay sa saiyang marayrahay na piano, na huli ngani kaini, sakuyang nagiromdoman si Galvez, su mga magagayon na mga composicion na mga alemania asin mga italiana. Kanogon pa na an siring kadaingkakundian na binibini lumuwas na malolot an boot asin tagoon an saiyang mga kaogdan sa katiripunan, na daing ibang itinatao saiya kundi mga pagtaka. Dai ko sikat malingawan na sambiton digdi na sa harong kan nagkaya pinainom kami champaña asin mga dalisay na inomon na nagngasawang lubos na iyong ikinalalaen sa iba kan midbid na capitalista.<noinclude></noinclude> kudon2llo1953izb876etjq15w6oovw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/231 250 1372 6149 6148 2024-10-15T15:54:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6148 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|221}} “Nagdalan kami sa hilingon. Midbid mo na an samong mga artista, si Ratia, si Carvajal asin si Fernandez; kami lamang an mga nakasayod kan kabansayan kan saindang mga hirohiro, tara dai lamang kaito nagaralamaaan minsan kadikit su mga daing-pakanood. Si Chananay asin si Balbino, mga marhay minsan ngani mga paraaspaas; si Balbino nasala nin kadikit, alagad sa kabilogan marhay su luwas. Namuyahan na marhay kan mga indio, orog na kan gobernadorcillo, su komedyang tagalog; pinaghorohapros kaini su saiyang mga kamot asin nagsabi samuya na kanogon pa na dai pinalabanan sa princesa su gigante na buminihag saiya, bagay na sa saiyang ganan maluwas na makangangalas na gayo, orog nang gayo kun su gigante dai pagdoltan nin hamo kundi sa pusod lamang siring ki Ferragiis na ipinagoosip sa Historia kan Doce Pares. An Kagalanggdalang na gayong si Padre Fray Damaso, sa mabansayon na puso na nakakapalaen saiya, siring man an ganan kan gobernadorcillo asin nagsabi pa na sa siring na bagay, hihinguahon kan princesa na matuklasan su pusod kan gigante asin mapatamaan niya kan panapus na tusok. “Dai kaipuhan na sabihon ko saimo na kan mga horas na pinagpapaluwas su hilingon dai itinogot kan mabansay na boot kan Rothschild na filipino; sorbete; limonada, refresco, dulce, arak etc., etc., na nangagsawa sa samuyang mga duduman. Nahidaw na gayo asin may dahelan su pagkadai duman kan midbid asin may inadalan na hagbayon na si Don Juan Criséstomo Ibarra na siring sa naaraman, iyong mamayo noodma sa bendicion kan gapong-tugmadan kan daktilang eskuwelahan na huli sa pagmahal nya sa mga namamanwaan saiyang pinagpapatindog. An karapatdapat na ining gikan sa mga Pelayos asin sa mga Elcanos (ta siring sa naaraman ko saro kan saiyang mga ginikanan sa ama taga duman sa mga bayanihon asin mga matutubis na mga lalawigan sa Amihanan, sakalé, saro sa mga énot na pagiriba ni Magallanes o ni Legaspi) siring man dai nagsipot sa bilog na maghapon huli sa kadikit na kamatean. Nakalakop sa lambang ngoso su saiyang pangaran asin hinihilwas sana huli sa kaomawan na daing ibang sasampotan kundi an kaomawan kan España asin kan tunay na mga kastila na siring satuya, na dai ta sagkod hinihimutikan an sato minsan pa<noinclude></noinclude> f3lq4ob5xss5rm8zpfaac2f2g0azez7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/232 250 1373 6154 6153 2024-10-15T15:54:36Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6153 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|'''222'''}} {{block left|gayod kanigian an salak kaiyan.}} “Ngunyan ika-11 pagkaaga nakita nyamo an sarong hilingon na lubos na gayong makayuyugto. Ngunyan na aldaw, siring sa natatalastas nin kagabsan iyo an kapiyestahan kan Virgen de la Paz, asin ginigibo iyan kan mga Hermanos kan Santisimo Rosario. Noodma, iyo an fiesta kan Patron, si San Diego asin may kabtang diyan nangorog nang gayo an mga Hermanos kan Venerable Orden Tercera. Sa tahaw kan duwang (2) ining kaayonan may sarong banal na pagpalinabawan sa paglingkod sa Dios, asin an kabanalan na ini minasampot sa mga sinanglitan na kasingpilan nin boot sa magibongibong, siring sa nangyayari pa lamang kan pagpasuhayan an sarong dakulang predicador na halangkaw an dangog, an bako pa sana pira kasambit na si Muy Reverendo Padre Fray Damaso na magamit sa aga kan Catedra kan Espiritu Santo (357) huli sa sarong sermon na, siring sa pangkagabsan na pagakala, maluwas na sarong pangyari sa katinubdan asin sa kasuratan. “Tara, siring sa sinabi na nyamo, samuyang nakita an sarong makayoyogtong hilingon. Anom (6) na mga aki pang religioso, su tolo (3) mamisa (358) asin su tolo (3) man mga acolito asin, pagpakalohod sa pamitisan kan altar, pinonan kan celebrante na si M. R. P. Fray Hernando de la Sibyla, su ''Exsurge Domine'', na iyong ipinopoon kan procesion sa palibot kan simbahan, kan makangangalas asin sa banal na itong tingog na minagibo saiya na magkakanigo kan pangkagabsan na pagtaka. Pagkatapus kan ''Exsurge Domine'', su gobernadorcillo, nakasolot nin frac, dara su guingon pigsusunod nin apat (4) na acolito na may mga incensario, nagpoon su procesion. Sa hurihan kan mga ito su mga ciriales na pirak, su mga principales sa banwaan, su mga mahalagang ladawan na mga nagugubingan nin raso asin bulawan, ni Santo Domingo, San Diego asin kan Virgen de la Paz na may mahalagang gayong bughaw na lambong na may mga nagkikintab na mga pinilpig na dinoradong pirak, regalo kan banal na ex-gober-nadorcillo, kanigo-nigo na gayong arogon asin dai pa sagkod nasambit nin igo an pagngaran, si Don Santiago de los Santos. An gabos na ining mga ladawan anas na mga nasa carrong pirak. Kaming mga kastila asin iba pang mga religioso nasa hurihan kami kan Ina nin<noinclude></noinclude> 05ftcyw4d0opbvq9a68m76alojcl7b4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/233 250 1374 6159 6158 2024-10-15T15:54:36Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6158 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|223}} Dios: su preste napapandongan nin sarong palio na dara kan mga cabesa de barangay, asin kahurihurihi su pangkat kan Guardia Civil. Sa paghona ko dai na kaniguan na sabihon ko pa na su duwang (2) taytay kan procesion binibilog nin dakulaon na bilang nin mga indio, na sa makuring kalodokan may mga darang kandila na mga may dokot. Su musica nagtotogtog nin mga pangkatinubdan na togtog; surunodsunod su mga potok kan mga bomba asin mga ruedang kalayo. Makangangalas an kahoyoan asin kalodokan na ipinapasabong kan mga gaweng iniho sa puso nin mga nangagtutubod, an dalisay asin dakulang pagtubod na saindang ipinanonongod sa Virgen nin Katiwasayan, an kaogmahan asin malaad na kalodokan sa paggibo nin siring na mga kapiyestahan nyatong mga nagkapalad na magkamorondag sa irarom kan sinanglitan asin malinigon na wagayway kan España. “Pakatapus kan procesion, pinonan su misa na tinogtogan kan musica asin iyong nagkaranta su mga artista sa Teatro. Pakaevangelio, suminakat sa pulpito an Kagalanggalang na gayong Padre Fray Manuel Martin, sarong agustino na halé sa Batangas, na huli kan saiyang mga kataga nagkamurongnan su gabos na nagdadarangog, orog na su mga kastila sa mga pangenot na tataramon sa kastila, na madasig (359) asin mga kataga nin tataramon na daing kapawotan asin tamangtamang sabihon, na nakapano sa samuyang mga puso nin kalodokan asin kahimonan. An tataramon na ini, kun siring, iyo an dapat itao sa nakakamaté o namamatean kun mapdaapit sa Virgen asin sa minamahal nyatong España, orog nang gayo kun ikakasalipat sa texto, mantang sa pinagoorolayan, an mga kaisipan nin sarong hiyanta (360) kan Simbahan, si señor Monescillo, na iyong gayo an sa kagabsan na mga kastila. “Pakamisa nagsarakat kami gabos sa convento sa kaibahan kan mga lataw na tawo sa banwaan asin nin iba pang mga haralangkaw na mga tawo, na pinagaagihan kan pagkamainaladka asin mapangataman na ikinapapalaen kan Kagalanggalang na si Padre Fray Salvi na nagdusay sainda nin mga tabako asin nin mga masisiram na mga kakanon na hinanda kan Hermano Mayor sa sirong kan convento sa kiisay man na boot malinga an saiyang tulak. “Sa bilog na maghapon daing ano man na nagkulang<noinclude></noinclude> k6nyo8hvb7vig0w4sowob962ly2lbxl Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/234 250 1375 6163 6162 2024-10-15T15:54:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6162 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|224}} tanganing maging maogma su pintakasi asin magdanay su kaogmahan na pinagtotodan kan mga kastila, sa mga siring na bahigay na dai ninda mapogolan an saindang sadiri, ipinahahayag ninda, iyan nang sa awit o sa sayaw, iyan nang sa mga masipag asin mga magayagayang mga kaalingan, na sinda may mga malinig asin mga marigon na puso, na dai nakakapaluya kan saindang boot an mga kadalitaan asin igo na na sa sarong pook may magkatiripon na tolong (3) kastila tanganing mapara duman an kamondoan asin kababloyan. Mga mananagom asin nangagsasawang padagos su mga ipigkaya sa kadaklan na mga harong, alagad orog nang gayo sa pagsadiri kan lataw na milyonaryong filipino, saén kami inanyayahan nin pagkaon. Dai na kaipuhan na sabihon ko pa saimo na su handa, na managomon asin marayrahay na gayo su pagkatolod, ikaduwa kan sa kinasal sa Cana o sa Camacho, na pinakarhay asin dinugangan. Kan nagkikinabang kami kan mga kagayagayahan kan mga korokakanon na pinamahalaan nin sarong cocinero sa la Campana, nagtotogtog nin mga makawiwiling togtog su musica. An nagugibing kan magayonon na aking daraga kan kagharong sarong traje de mestiza asin patos nin mga brillante, asin, siring sa nangyayari sa giraray, iyong reina kan pintakasi. Ipinagmondo nyamo gabos sa irarom kan samong mga puso na huli sa pagkatinga kan saiyang magayon na bitis dai sya nakapagkamit kan kagayagayahan sa pagsayaw, tara kun hihilingon nyamo sa mga ipinapahiling nyang tibay sa ano man, masasabi na si Bb. de los Santos marayon na gayong magsayaw. “Su Alcalde kan lalawigan ominabot ngunyan na hapon tanganing huli kan saiyang dagyang maging maogma an ceremonia sa aga. Ipinagmondo nya su kamatean kan lataw na may-sadiri, si Gindong Ibarra na, sa hérak nin Dios, siring sa sinabi samuyaé, marayrahay na. “Marayrahay su procesion ngunyan na banggi, alagad mapadapit, kaini isasabi ko saimo sa sakong surat noodma, ta, laen pa kan porokpotok kan mga bomba na iyong dahelan na mapolngan ako asin pamongongon, napapagal akong marhay asin dinadaog na ako kan pirot. Alintanang nagpapaomay ako sa mga takyag ni Morfeo, kun sa pagkasayod, sa catre sa convento, magkamit ka logod nin mabansay na kabanggihon, napapalaén<noinclude></noinclude> 6eay57sgvqnxqpd50kop86fujyqtumd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/235 250 1376 6168 6167 2024-10-15T15:54:37Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6167 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|225}} kong katood, asin hanggang sa aga na iyo an dakulang aldaw. “An nagmamahal na gayong saimong kaugay nin boot na nahadok sa saimong mga kamot. “San Diego, Noviembre 11. An corresponsal.” Ini isinurat kan marhay na corresponsal. Hilingon ta ngunyan kun ano man an isinurat ni Capitan Martin sa saiyang katood na si Luis Chiquito. “Mahal kong Choy; Padigdi kang nagdadalagan kun magigibo mo ta maogmahon an pintakasi; honahonaon mo rotrot na an bangko ni Capitan; makatolo sya igoa ni Capitan Tiago asin an tolong ini anas gabos puwerta, huli kaini, si Cabesang Manuel, su kagrogaring kan harong nagsasaday na nagsaday huli sa kaogmahan. Si Padre Damaso nakapasa nin sarong lampara sa sarong sontok ta sagkod ngunyan dai pa lamang nakakatama; su Consul nadaog sa saiyang mga manok asin sa bangko su gabos na nadaog samuya kan pintakasi sa Biñang asin sa Pilar sa Santa Crus. “Pighalat mi na ipagiba samuya ni Capitan Tiago su saiyang magiging manugang, an mayaman na tagapagmana ni Don Rafael, alagad garong boot magarog sa saiyang ama tara dai ngani pominasipot.! Kanogon pa! Garong dai nanggad mapapakinabangan. “Si Intsik Carlos nakakatipak na marhay sa liam-po, nagsasahot ako na may natatago, sakalé sarong batobalani; tino nang tino na makolog su saiyang payo mala ngani ta may borobod asin kun nagluhaylihay nang magtonong su pataririk kan liam-po, minadoko na haros madodotaan na, na baga boot niyang mahiling na gayo. Garo akong pighirasan huli ta may mga naaraman akong mga siring na osipon. “Bantay, Choy, marhay an kamugtakan kan sakong mga manok asin mamongaya an sakong agom. “Ang saimong katood. Martin Aristorenas.” Nagsakamot man si Ibarra nin sarong maalimyong surat, na kan banggi kan énot na aldaw kan pintakasi itinao saiya ni Andeng, su kasama ni Maria Clara sa pagsoso. Iyo ini an sabi sa strat: “Crisostomo; Labi nang sarong aldaw na dai ka nagpasipot; nadangog ko na nakamaté ka, ipinamibi ko ika asin nagpadokot ako nin duwang kandila minsan<noinclude></noinclude> 9lvyuasi3479e6f8ciuowcrogx5x2qn Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/236 250 1377 6172 6171 2024-10-15T15:54:37Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6171 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>226</center> <br>ngani nagsasabi si papa na bako man na magabat an saimong pakamaté. Kasubanggi asin naoyam ako ta pinapagtogtog ako kan piano asin inaagda akong magsayaw.! Dai ko naaraman na kadakol na sarawayon sa ibabaw nin daga! Kun bakong huli ki Padre Damaso na naghihinguhang malinga ako sa pagoosip asin pagsabi sako nin dakol na mga bagay, naminto kuta ako sa sakong lalamban sa pagkatorog. Suratan mo ako kun anong kaipuhan mo, ta sasabihan ko si papa na giawon ka. Ngunyan ipinadara ko saimo si Andeng nganing iluto kang tsa; tatao siyang maghanda kaiyan asin sakalé marhay pa sa saimong mga sorogoon. ::::::::::“Maria Clara. “Palapag.—Kun dai ka dumigdi, dai ako maduman sa cermonia: ::::::::::Iyo man giraray. {{rule|5em}} <center>XXIX</center> <center>''PAGKAAGA''</center> Su mga nag-eerérok sa banwaan nagkapurukawan kan mga banda kan musica na nagtorogtog nin diana pamukaw na mga togtogon, pagdaliwawa kan kaagahon, Nagngabalik na naman su dating kamongayahan, su mga campana nagngarerepike na naman asin pominoon su purotokan. Huring aldaw kan pintakasi, su tunay man nanggad na pintakasi. Pinaghahalat kaito na dakol an mga makikita, labi pa kan sa sinondan na aldaw. Su mga Hermanos kan Venerable Orden Tercera halangkaw sa bilang sa mga Hermanos kan Santisimo Rosario, asin nangaghohoyomhoyom na gayo, na daing pagduwaduwa na masosopgan sainda an saindang bilang mga kaiwal; kadakol kan binarakal na mga kandila makuring gayo, su nasarokan na kapakinabangan kan mga parakandilang intsik, asin bilang baga kapasalamatan nagisip sindang pomaborongyag, minsén ngani nagpapatotoong gayo su iba na bakong huli sa pagtubod sa catolicismo, kundi sa pagmawot na magpakaagom. Aldgad sinimbag iniho kan mga banalbanalon na mga babaye: “Minsan pa ngani siring, gibo man giraray na ngangalasan na magsasarabay na magpakasal an dakol namga intsik, asin ta mabibirik an saindang mga boot<noinclude></noinclude> g71p4vbzwyorix64o7v0gv90ovhq7h1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/237 250 1378 6178 6177 2024-10-15T15:54:37Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6177 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>227</center> <br> kan saindang mga agom.” Iyong isinorolot kan mga tawo su saindang pinakamarhay na mga gubing; su gabos na mga alahas nagruluwas sa mga nagkakasararayan. Su mga parasugal mansana nangagpahiling nin mga badong bordado na may mga botones na mga mahiribog na mga brillante, mga magabat na mga kadénang bulawan asin mga mapuputing kalo na jipijapa. Daing iba kundi su gurang na filosofo na nagpapadagos kan saiyang dating pinagtotodan; badong ginaras na may mga makasosolang subidong mga kambaya, na nabobotones sagkod sa liog, haloag na zapatos asin halaba na kalong fieltro abohon su kuray. !“Sagkod pa man dai ka nagkaigwa nin kamondoan na siring kan sa ngunyan!” an sabi saiya kan teniente mayor; “habo ka na magtaga-ogma kita, mantang kaniguan an sukat niyatong ipagtangis?” “Bakong an paggibo nin mga karongawan an boot sabihon kan pagogma!” an simbag kan gurang. “Iyo an sa mangmang na paglalango sa gabos na mga taon! Asin gabos huli sa ano? Magsamwang nin kuwarta na kaniguan na mga pagtios asin mga pangangaipo! Sabot ko na! iyo an pagsasamwang na bulanos sa paghilom kan mga kadalitaan nin kagabsan!” “Aram mo nang oyon ako kan saimong ganan,” an simbag ni Don Filipo, na garong nagkakaraw, garong dai. “Ilinaban ko iyan, alagad anong maginibo ko tumang sa gobernadorcillo asin sa cura?” “!Bumutas sa katongdan!” an simbag kan filosofo asin hominalé, Namongnan si Don Filipo, sinonod kan mata su gurang. “!Bumutas sa katongdan!” an sabi sa hababang tingog alintanang nagpapasiring sa simbahan. “!bumutas sa katongdan! oho! kun an katongdan na ini sarong karapatan asin bakong kagabatan, oho, mabutas ako sa katongdan!” Pano nin mga tawo su patio kan simbahan, mga lalaki asin mga babaye, mga aki asin mga gurang na iyong nagkakasorolot su saindang pinakamarayrahay na mga gubing, sorosaralak, naralaog asin naruluwas sa mga harayakpit na mga tata. Alimyo nin polvora, nin mga burak, nin kamangyan; pinapagdaralagan asin pinapagsururiyaw su mga babaye kan mga bomba, mga<noinclude></noinclude> bhd1ra9ialvqfeq58mjdo8fcna3yk38 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/238 250 1379 6183 6182 2024-10-15T15:54:37Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6182 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>228</center> <br>kuwitis asin mga buscapiés, na iyo man an mga nakapapagngirisi sa mga aki. Sarong banda an nagtogtog sa tangod kan convento, saro naghatod sa mga taga municipio, nagkapira su nangaglibot sa mga lansangan saen nangagraralayawlayaw an kadakol na mga wagayway. Su paghiling nalinga kan liwanag asin manibaibang kuray; su pagdangog, nin mga togtog asinmga potok. Daing ontok nin karerepike su mga batingaw, sorosarabay su mga coche asin su mga calesa, nasu mga kabayo kun gayod nagkakatarakot, nagkikinaranding, nagturuwadtawad, an mga ini minsan dai kabilang sa mga makadadagkang totoo. Su Hermano Mayor kan aldaw na ini nagpadara nin mga sorogoon tanganing manghanap sa lansangan nin mga maanyayahan siring sa itinao sa sarong dulaan na ipinagoosip satuya kan Evangelio. Kasi sa kapiritan, su paganyaya na mahigop nin chocolate, café, tsa magkakan nin dulce asin iba pa. Bakong didiit pangyari na garo nang kapagbootan su paanyaya. Mapoon na su misa mayor, su misa na indapod de dalmatica, siring kan kasoodma na sinambit kan karapatdapat na corresponsal, an kalaenan sana ta an celebrante iyo si Padre Salvi asin sa mga masirimba kabilang su Alcalde kan lalawigan, dakol na mga kastila asin mga tawong mga may inadalan paghinanyog ki Padre Damaso na may daktilang dangog sa lalawigan. Su alférez mansana na sa giraray iyong linalagpakan kan sinasabi ni Padre Salvi sa mga sermon, mahinanyog man kan misa sa pagpatotoo kan saiyang mabansay na boot asin sa pagparaé, kun mahihimo, kan mga maraot na horas na pinapagagihan saiya kan cura. Dakilang gayo an kabantogan ni Padre Damaso, mala ngani ta su corresponsal sominorat na dapit kainiho sa director kan pahayagan kaining minasunod: “Su sakong ibinareta saimo sa sakong bakong hurisay na surat kasoodma, iyong talagang nangyari. Nagkaigwa kami nin napapalaén na kapaladan sa makadangog ki Padre Damaso Verdolagas, cura kaidto sa banwaan na ini, ibinalyo sa lalong dakilang banwaan bilang balos sa saiyang mga marhay na paglingkod. Ginamit kan bantog na predicador su pulpito, sa paghilwas nin sarong orog kagayon asin hararom na sermon, na nakasadol na magbaklé asin nakapagilantas sa gabos na mga binonyagan na naghaharalat na padagos na lumuwas<noinclude></noinclude> seuozbfo673h7m8o18i0lrvxp0fy728 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/239 250 1380 6188 6187 2024-10-15T15:54:38Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6187 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>229</center> <br>sa saiyang mamintingang ngoso an maginhawang burabod nin pagkabuhay na daing kasagkoran. Kahalangkawan sa kahologan, kapangdalé-dagoan sa mga pagiisip, kabag-ohan sa mga kataga nin tataramon. Kagayonan sa pananaramon, katutubuan sa hirohiro, kabansayan sa pagtaram, kadasigan sa mga kaisipan, iyo inian mga kakayahan kan Bossuet na kastila, na matanos na gayong nagkamit kan saiyang halangkaw na dangog bako sanang sa mga kastilang mga halangkaw an pakanood kundi sagkod man sa mga indio na mga daing pakasabot asin sa mga tikas sa marhay na boot na mga aki kan langitnon na Imperio.” Alagad su tiwalang gayong corresponsal kadikit na sanang dai mapiritan na punason su gabos niyang isinurat. Nasorosipon si Padre Damaso ta kan bangging ominagi pakatapus nin pagawit nin nagkapirang awit kominaon nin tolong basong sorbete asin nagdalan pa sa hilingon nin kadikit na horas. Nin huli kaini, habo na siyang dumagos na magsaysay kan tataramon nin Dios sa mga tawo, alagad mantang dai nin nasompongan na tatao kan btihay asin mga gibong ngangalasan ni San Diego de Alcala,—totoo ngani na su cura tatao, alagad iyong mamisa, su ibang mga religioso sararo sa saindang ganan na dai mapapakarhay an daging kan tingog ni Padre Damaso asin makakorokanogon na dai madagos an siring karayrahay na sermon na isinurat asin tinoom na. Huli kaini, su babaye na saiyang dating pinagwawaniwani kaito iginibo siya nin limonada, linahidan su saiyang daghan asin liog nin mga panglahid asin lana, pinatos siya sa mainit na mga yamit hinilot siya, asin dakol pang ibang ginibo. Si Padre Damaso naginom nin hilaw na sogok na binati sa alak, asin sa bilog na pagkaaga daing gironggirong asin dai namahaw; pahangang ominom nin sarong basong gatas, sarong tasang chocolate na may kaibang kagduwang bizcocho, pinabayaan na gayo su saiyang adobadong manok asin su saiyang kabaak na queso ta sabi kan nagataman saiya an manok asin an queso may asin saka mantika na mga nakakapaabo. “!Gabos na ini sa pagkamit kan kamurawayan asin sa pagkabirik kan satong boot!” an sabing may kalodokan kan mga hermanas kan Venerable Order Tercera kan maaraman ninda an siring na mga pagpakasakit.<noinclude></noinclude> 05bxv6pbmwf94qds17v02xqx641kihm Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/24 250 1381 6198 6197 2024-10-15T15:54:38Z MF-Warburg 6 9 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6197 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>14</center></noinclude> na dai minaparopó sa sáiyang mga kaisipan. “Schwarts an boot mo gayod na sabihon, señora,” an simbag ni Fray Sibyla na dai saiya hominiling. “Inda, sabi ni Fray Damaso Savalls;! inoolit ko lámang ” “Savalls okun Chebas, anó kaiyán? Sa saro lamang na titik dai maliliwat an sarong tawo!” an may kabaldian na simbag kan franciscano. “Asin kan siglo catorce bakong kan siete,” an dugang kan dominico sa mapagsagweng tingog na baga sa pag- taong makolog sa kaabhawan kan saró. “Mabawasan man o madugangan nin sarong siglo, dai man ito magiging dominico! Tawong ini, dai ka madágit!” nakahoyom na sominabi si Padre Sibyla. “Orog karahay na sáiyang nainvento, sa bágay na ini, dai na pagpapagálan kan saiyang mga tugang. “Asin sabi mo, Padre Sibyla, kan siglo catorce?” an may dakulang atipárong hapot ni Doña Victorina; “énot o huri ki Cristo?” Sa kamungayahan kan pinaghapot, duwa katawo lominaog sa bídang. <center>---------------</center> <center>'''II'''</center> <center>'''''SI CRISOSTOMO IBARRA'''''</center> Bakong mga magagayon asin mga marayráhay na panggubingan na mga binibiní na makaapod kan pangataman kan kagabsan, sagkod kan ki Fray Sibyla; bakong an Saíyang Kahalangkawan asin an saíyang mga kagawad tangáning makamangno nin pagkatawo su teniente, lumakad nin nagkapira pasiring sa enotan, asin garong matolan si Fray Dámaso; su hinuwadan lámang kan retratong de frac, na may kabit na sarong bagong tawo na maitom na gayo su panggubingan. “Marhay na banggi, mga ginoo! marhay na banggi, Padre!” an énot na sinabi ni Capitan Tiago kasabay an paghadok sa kamot kan mga padí na nagpakalingaw na magpakatao nin waras na biyaya. Hinalé kan dominico su saíyang salming sa mata sa paghiling sa bagong datong na hagbayon, asin nanglulungsi si Fray Damaso asin borolakog su mga mata. “May dangóg akó na ipamidbíd saindo si Don Crisóstomo Ibarra, akí kaitong daí nang sakong kaugay-nin-<noinclude></noinclude> 5hysdy2el915dmsspfhf951291llo96 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/240 250 1382 6202 6201 2024-10-15T15:54:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6201 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|230}} “Pinadudusahan siya kan Virgen nin Katiwasayan!” an sabi sa hababang tingog kan mga Hermanas kan Santisimo Rosario, na mga dai nakapagpatawad saiya huli ta ominapling sa saindang mga kalaban. Pag-ikawalong horas may kabanga lominuwas su procession sa lindong kan tolda na lona. Siring man giraray kan kasuhapon, minsan ngani igwa nin kabag-ohan su Hermandad kan Venerable Orden Tercera, mga lalaking gurang, mga babayeng magurang asin nagkapirang daraga na ginurang su lakaw, haralabang solot na guingon su nakakasorolot; su mga daing sikat mga bastos na yamit su mga habitong nagkakagurtbing, su mga mayaman sukla (361), o su pigaapod na guingon franciscano, ta iyong orog na ginagamit kan mga Gaga-langan na mga Fraileng Franciscano. Idto gabos na mga habitong sinanglitan anas na tinay na gayo, haralé sa convento sa Manila, saen ilinimos sa mga tawo, karibay nin kuwarta pri fixe (862) kun ooyonan an kataga nin tataramon sa sarong tindahan. An tinalaan na ining halaga mahihimong dugangan, alagad dai mangyayaring inaan. Siring man kan mga habitong ini igwa man nin mga ipigpapabakal sa sinabi nang convento asin sa monasterio ni Santa Clara, na laen pa kan biyayang nakakamtan kan mga gadan na pinapatos kan mga iyan, igwa pa nin napapalaen na gayong biyaya na iyo an pagkaigwa nin halangkaw na halaga, kun daan nang marhay, girisi asin dai na mapakinabangan. Sisirat nyamo ini ta tibaad kun may sarong banal na nagbabasa magkaipo nin siring na mga sinanglitan na mga reliquias, okun may manglilinlang sa Europa na boot magkayaman sa pagdara sa Filipinas nin mga habitong mga sinororse asin mga maati, tara naghahalaga nin kaganom na pisos o labi, kun parasing nang gayo. Si San Diego de Alcala nasa sarong carro na sinamnohan nin mga pinilpig na mga makikintab na pirak. Mabansay asin kagalanggalang su pamandok kan gading na lawason kan Santo, minsan ngani kaniguian na mga kirikot na buhok siring kan sa mga agta. Su saiyang gibing sarong raso na binordahan nin bulawan. An kagalanggalang na samong Amang si San Francisco kasunod kan Virgen siring kasoodma, an kalaenan lamang ta su. padding napapalyohan iyo si Padre Salvi asin bakong su mabaskog na si Padre Sibyla na ma-<noinclude></noinclude> nbnyxt099v3se5bxjdvwsciyd0wkjj4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/241 250 1383 6206 6205 2024-10-15T15:54:38Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6205 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>231</center> <br>bansayon su hirohiro. Alagad minsan ngani an énot kulang nin mabansay na lawog, makuri man an saiyang kalodokan; koromo sya na baga nag-oontok, paibaba su hiling kan saiyang mga mata asin kurukubakob paglakaw. Su mga cabeza de barangay man giraray an mga nagdarara kan palio, na ginagaranot sa kamongayahan na garo mansana sindang mga sacristan, parasingil nin mga buhis, mga paratubos kan lagawlagaw asin dukhang kasangtawohan, asin ta kunsiring, mga Cristo na minadisay kan saindang dugo huli sa mga sala nin iba. Su coadjutor, nakasoprepelliz, naglilibot sa mga carro dara su incensario, na mandiit-mandiit pinapasangongo kan aso su cura, na orog na minahamyos (363) asin minagabat na su panglawog. Huli kaini, luhayluhay asin nagtatagatonong su procesion sa daging nin mga bomba, mga awit asin mga pangkatinubdan na togtog na lalang kan mga bandna kasurtinod kan lambang carro. Dai nagmaimot su Hermano Mayor sa pagtaltag nin mga kandila, mala ngani ta dakol na mga nagprocesion na pagpuruli sa harong igwang mga kandila na tamang ilawan sa laog nin apat (4) na banggi sa saindang pagsurugal. Su mga nagtataranaw narolohod sa kalodokan pagagi kan carro kan Ina nin Dios asin nangangaradyeng bulanos kan Minatubod asin Tara Santa Mariang Hade. Ominontok su carro sa tangod nin sarong harong na sa mga dungawan, na nagkakasaramnohan nin mga taran-awon na mga colgadura, nagdudurungaw su Alcalde, si Capitan Tiago, si Maria Clara, si Ibarra, nagkapirang kastila asin mga binibini; ikinatingkalag ni Padre Salvi su saiyang mga mata, alagad dai lamang huminiro bilang pagtaong-galang, o bilang tanda na mga midbid nya sinda: daing ibang ginibo kundi tominanos, tominindog nin marhay, asin su capa fluvial nagyaya sa saiyang abaga na luminuwas na marayrahay na paghilingon. Sa lansangan, sa tangod kan bintana, may sarongdaraga na mabansay su panglawog, mahalagang gayo su panggubingan, may naoobong omboy. Sisiwa okun paraaling gayod, tara su aki maputi asin bulaw, asin sya, kayumanggi asin su saiyang buhok maitom pa sa sabatse. Kan mahiling su cura, iginawagaw kan omboy su saiyang mga saradit na kamot, nguminisi nin ngising<noinclude></noinclude> b53fo2ia5d6ngy9zovf9u2bi6xbfb97 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/242 250 1384 6211 6210 2024-10-15T15:54:38Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6210 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>232</center> <br>dai ginigikanan nin mga kahologan, dai man pinupukawan kan mga iyan, asin nagkurahaw na nagsasawod sa tahaw nin halipot na dai paggirong: “!Pa... pa! Papa! papa!” Natakot su daraga, madaleng tinakpan kan kamot su ngoso kan aki asin hominarayo na nagdadalagan na naribaraw na marhay. Huminibi su omboy. Nagkiriyatan su mga togodtogoran, asin su mga kastila, na nagpakahiling kan halipot na itong pangyari, naghoroyomhoyom. Su katutibong lungsi ni Padre Salvi nabalio sa panghihimula. Minsan siring, mga malé su mga tawo; dai ngani midbid kan Cura su babaye, na sarong himanwa. {{rule|5em}} <center>XXX</center> <center>''SA SIMBAHAN''</center> Sa magibongibong pano su kamalig na ipinanongod kan mga tawo na harong kan Kaglalang kan gabos na mga dai tibaad. Nagtuturuklangan, nagsusurusuan, nagaarantugan, nagaaragrangay su kadikit na nagpapakaluwas, asin su kadikit na nagpapakalaog. Harayo pa ipiggagawgaw na su kamot tanganing makatiwtiw sa bendita, alagad may minadaragos, asin nakakaharayo su kamot: dangan kaiyan may nadadangog na inagmarod, sarong babaye, na nababatayan, nagpapararaway, alagad patorotonyod man giraray. Nagkapirang mga gurang an mga nangyari nagpakadomog kan sa moro sa tubig na ito, na garo nang laboy huli ta pinagparanawnawan kan mga tawo sa bilog na banwaan sagkod kan mga himanwa, pinagralahidan kaito, minsan ngani mapawot, su oyongan, su arimpupuro, su angog, su dongo, su koko, su daghan asin su saindang pusod, sa paniwala na sa siring na palakaw mahihimo nindang maging sinanglitan an gabos na itong kabtang nin hawak asin ta dai an mga ito magtitios nin ano man na sakit, maging torticolis (364), maging kolog nin payo, maging tisis, okun dai man natunawan nin kinakan. Su mga bagong tawo, huli gayod ta mga dai man nin kamatean, o mga dai naniniwala sa sinanglitan na itong panglaban sa mga hélang, pahanga nindang itiwtiw su saindang moro—tanganing daing masabing ano<noinclude></noinclude> 1isktfzbhrczmcrii3fgl58dby4cxmq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/243 250 1385 6215 6214 2024-10-15T15:54:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6214 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>233</center> <br>man su mga tawong mga banalbanalon—asin sagin dinoduta sa angog, na ‘dai man gayod pinadodoot. “Mangyaring sinanglitan asin gabos na muyang sabihon," an sa boot an sarong daraga, “alagad an kuray!..." Masakit na magpakahangos: maharasahas, asin parong nin katawohan an pinagaaronga; alagad mahalaga sa predicador an gabos na itong kapawotan: su saiyang sermon katimbang nin duwang gatos may limang polong pisos sa banwaan. Nagtaram si gurang Tasio: “!Duwang gatos may limang polong pisos sa sarong sermon! Saro sana katawo asin makasad (365) lamang! Sarong ikatlong (1/3) kabtang kan ibabayad sa mga comediante na magpaparagal sa laog nin tolong (3) banggi!... sukat na kamo mga mayaman!” “Anong labot kaiyan sa comedia?” an may kabaldian na simbag kan makukurabon na maestro sa Venerable Orden Tercera; “sa comedia an mga kalag nagkakahorolog sa gagamban asin huli kan sermon, nagpapakasakat sa langit! Kun huminagad nin sangribo, binayadan mi pa kuta asin samo pang pinasalamatan...” “!Katapustapusi may pangatanosan kamo!” an simbag kan pantas; "lalong malilinga ako kan sermon ki kan comedia.” “!Sako, dawa pa an comedia!” nagsisiyak sa kaangotan su saro. “!Naniniwala ako, magkasi nasasayodan mo!” Asin hominalé su tampalasan na dai sana naghimaté kan mga paglanghad asin mga mangirhat na mga hola na sinabi kan porington na maestro dapit sa saiyang pagkabuhay ngapit. Alintanang hinahalat su Alcalde, dinadaraplos asin naghaharakay su mga tawo; pinagyayabyaban su angkas nin mga abanico, mga kalo asin mga pañolito; nagsisiriwik asin nagooroka su mga aki, na iyong ikinapagal kan mga sacristan na pagpaluwas kan mga ito sa simbahan. An bagay na ini nakapagpahorophorop sa mapinangataman na flematicong maestro kan Cofradia kan Santisimo Rosario: “Pabayae nindo na an mga aki domolok sakuya,” an sabi ki Jesucristo, Kagurangnan ta kaito, “totoo, alagad digdi sikat saboton na mga aking dai naghihi-<noinclude></noinclude> ergekjf809rv8goqmcyerk34tysjjqp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/244 250 1386 6221 6220 2024-10-15T15:54:39Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6220 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|'''234'''}} {{block left|ribi!”}} Sarong magurang na babaye, kabilang sa mga nakagubing nin guingon, si Hermanang Puté, nagsabi sa saiyang makoapo, sarong aking babaye na may anom na taon, na naglolohod sa saiyang kataid: “Condenada! mangataman ka ta makakadangog ka nin sermon na siring kan sa Viernes Santo!” Asin kanayon kinodot, na napukawan su kabanalan kan aki na hominorathorat, pinalaba su ngodoy asin kominorondot. Su ibang mga lalaki, na mga nagtotorokro, nagtotorongka sa may mga pakumpisalan. Sarong magurang na lalaki, nagdodongadunga, nakapatubod sa gurang na babaye na nagsasapa nin mga pangadyeon asin maliksing pipaagi su mga moro sa saiyang rosaryohan. Asin iyo ito an orog Kamagalang na pagsunod sa mga itinatalaga nin langit, asin sa luhayluhay inarog ito. Nasa sarong sogod si Ibarra; si Maria Clara, naglolohod sa may altar mayor, sa sarong pook na, sa mabansay na boot, pinahalean nin mga tawo sa mga sacristan. Si Capitan Tiago na nakasolot nin frac, nagtutukaw sa mga bangko na tagama sa mga may kapangyarihan, huli kaini, su mga aki na dai taratao saiya, naghoronang saro syang gobernadorcillo, asin dai nangarahas na domolok saiya. Katapustapusi ominabot man giraray su Alcalde kairiba su saiyang Estado Mayor, halé sa kristiya asin tuminukaw sa saro kan mga magagayon na mga sillon sa ibabaw nin sarong alfombra. De gala nanggad su solot kan Alcalde, namamantaag su banda ni Carlos III asin apat o lima pang mga condecoraciones. Dai sya namidbid kan banwaan. “!Abaa!” an sabi nin sarong paraaldaw; “!sarong civil na sa comediante an gubing!” “!Mangmang!” an simbag na may kaibang siko kan saiyang kataid; “si princepe Villardo na nahiling ta kasubanggi sa teatro!” Hominalangkaw su pagkatawo kan Alcalde sa mga mata kan banwaan, naging sarong princepeng encantado, nakadaog nin mga gigante. Nagpoon su misa. Nagpangburuhat su mga nagtutukaw, nagkagirimata su mga tororog kan tanog kan tilingtiling asin kan madadaging na mga tingog kan mga cantores. Si Padre Salvi, sa tahaw kan saiyang<noinclude></noinclude> 8qohctjuzu6v2rs3h744szuiq0aj4uw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/245 250 1387 6225 6224 2024-10-15T15:54:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6224 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>235</center> <br>pagkamokoymokoyon, garo namomongayahan na gayo, tara pinaglilingkodan sya nin duwa pa naman na agustino bilang subdiacono asin diacono. Lambang saro nagkanta, pagdatong kan saiyang panggilan (366), marayrahay, minsan ngani bohod asin bakong sayod; su tingog kan celebrante naggogorogodo, bako sanang pira pagsala sa tono, sa dakulang pagtaka kan mga nakakamidbid saiya. Alagad hinorokol su saiyang hirohiro asin tihantik (367) na gayo; malodok su pagawit niya kan ''Dominus vobiscum'' asin kilingkiling su payo asin sa itaas su paghiling. Kan makita siyang nagsasangongo kan aso kan kamangyan, masasabi na si Galeno (368) tama kan akoon niyang dapat somohot an aso sa loho kan dongo pasiring sa bagolbagol, tara minatanos sa pagkatindog, iinooropling sa likod su payo asin minalakaw pasiring sa tahaw nin mabaskog na hirohiro mala ngani ta natuklasan siya ni Capitan Tiago na lalong pand nin kamahalan ki kan comedianteng intsik na saiyang nakita kan bangging tominalikod, na may gibing na sa emperador, may mga worowagayway sa likod, bonday nin kabayo su barrabas asin mahibog su panontong kan sapin. “Daing duwaduwa,” sa saiyang pagloba, “saro sanang cura nyamo lalong may kamahalan ki sa gabos na mga emperador.” Ominabot man giraray su pinagmamawot na horas sa paghinanyog ki Padre Damaso. Su tolong (3) padi nagturukaw sa saindang mga sillon sa kamugtakan na makakasadol sa kabanalan, sunod sa masasabi kan may dangog na corresponsal; su Alealde asin iba pang mga tawong may mga vara asin mga baston nagpangarog sa mga ito: tinonong su togtog. An pangyaring ito na natonong su ribok iyong nakaptikaw sa satong gurang na si Hermanang Puté na naghohokragong na huli kan togtog. Siring ki Segismundo (369) o siring kan cocinero sa osipon ni Dornroschen, an énot na ginibo pagkagimata iyo an pagsapak sa saiyang makoapo, na nangatorog man. Suminiwik ini, alagad naaling tolos kan makita su sarong babaye na nagtotombok sa daghan, tiwalang gayo asin maogmahon. Gabos naghingihang mamugtak sa marhay na kamugtakan: su mga daing bangko, nagtorokro, su mga babaye sa salog o sa saindang mga paa.<noinclude></noinclude> e6sp0kdy12uakn0xvr962hag38pqzpn Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/246 250 1388 6229 6228 2024-10-15T15:54:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6228 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>236</center> Ominagi si Padre Damaso sa tahaw kan katawohan, pinangengenotanan nin duwang sacristan asin pinagsusunod nin saro pang fraile na may darang dakilang cuaderno. Napara pagsakat sa nagsasabod na hagyanan kan pulpito, alagad madaleng tominonga su payo nyang bilogon, dangan su saiyang matabang oyongan sinonod tolos mansana kan saiyang lawas. Nangalagkalag na bulanos sa bilog na palibot; nakita si Ibarra: sarong napapalaén na kiyat nangahologan na dai malilingaw sa saiyang mga pamibi; dangan sarong mamongadyang paghiling ki Padre Sybila asin sarong mapaglanghad ki Padre Manuel Martin, su predicador kasoodma. Pakatapus pangalagkalag, hilom na inatubang su talagad (370) na sinabihan: “Pangataman, tugang!”, binuksan kaini an sarong cuaderno. Alagad magkakanigo an sermon nin laen na kabtang. Isinurat ito sa taquigrafia nin sarong hagbayon na nagaddal kaito sa taquigrafia asin namumuyang bulanos sa mga darakilang mananalumpatt; huli kaini nakadara kami nin kapuknit kan sinanglitan na oratoria kan mga ronang ito. {{rule|5em}} <center>XXXI</center> <center>''AN SERMON''</center> Luhayluhay na nagpoodn si Fray Damaso, kasiyahan na tingog su saiyang paghilwas: ''“Et spiritum tuum bonum dedisti, qui docéret eos,'' ''et manna tuum non prohibuisti ab ore eorum, et aquam'' ''dedisti eis in siti.”'' “Asin itinao mo sainda an marhay mong espiritu tanganing hulitan sinda asin dai mo hinalé su mana sa saindang ngoso asin tinaohan mo sinda nin tubig sa saindang pagkapaha!” “Mga tataramon na isinabi kan Kagurangnan sa ngoso ni Esdras, ikaduwang libro, ikasiyam na kabtang, ikaduwang polong versiculo.” Nagtakang huminiling si Padre Sibyla sa predicador ; nanglungsi si Padre Manuel Martin asin daing gironggirong: lalong marhay ito ki kan saiya. Maging namangnohan ni Padre Damaso okun magi man na paas pa sya, nagkapira pagabo na ibinugtak su magibong na kamot sa alindoonan kan pulpito. Su<noinclude></noinclude> pldsfmnx8b6l9qrajsceof1ujibpyt0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/247 250 1389 6233 6232 2024-10-15T15:54:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6232 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>237</center> <br>Espiritu Santo nasa pamayohan niya, bag-ong pintahan: maputi, malinig, su mga bitis na saradit asin sa tuka diyambong (371) na kuray. “Halangkawon na gayong Kagurangnan (su Alecalde), kabanalbandleng mga kapadian, mga cristiano, mga katugangan ki Jesucristo!”. Digdi ominorong, ilinadlad uli su saiyang paghiling sa bandiyak (372) asin ta namongayahan sya kan pangataman asin panghimaté kan mga ini. Kastila su énot na kabtang kan sermon asin su ikaduwa tagalog: ''loguebantur omnes linguas'' (373), Pakatapus kan mga panawag (374) asin kan mga pagorong, mabansay na iginawagaw su kamot sa altar na ipinotitok su paghiling sa Alcalde; dangan luhayluhay na tominikmoro na daing sinabing katagang ano man, alagad paghalé sa dai-paggirong pasiring sa paghiro, ihinorayday su payo, tominokdo sa puerta mayor, pinotol su angkas kan saiyang kamot, nin kosog na gayo, mala ta an siring na gawe sinabot kan mga sacristan na sarong pagboot asin pinirintoén su mga tata; naribaraw su alferez asin nasa pagborongborong kun baga lumuwas sya okun dai, alagad nagpoon na su predicador nin pagtaram sa marigon na tingog, makosog asin madaging: talagang su saiyang dating pigwawani-wani may pakasabot sa pagbolong. “Mabanggraw asin masaga an altar, halakbang an altar mayor, an angkas iyo an sakayan kan banal asin dicsnon na katagad na mdsongaw sa sakong nguso, maghinanyog kamo, kun siring, kan mga pagdangog kan kalag asin kan puso tanganing an mga tataramon kan Kagurangnan dai magkahorolog sa mga magapong daga, asin turukaon kan mga gamgam sa Infierno, kundi mangagtubé asin mangagburuswak kamo siring sa banhi sa pangomahon kan satong gagalangan asin seraficong Amang si San Francisco! Kamo, mga darakilang parakasala, mga bihag kan mga moros nin kalag, na mga lakop sa kadagatan nin pagkabthay na daing kasagkoran sa mga marigon na mga dahong nin hawak asin nin kinaban, kamo na mga nagkakagarabatan kan mga talikalaé kan karigsokén asin kan pagmawot nin hawak asin naggagaraod kamo sa dahong kan taga-infiernong si Satanas, tingkalaga nindo sa magalang na kalodokan an nagbabalikat kan mga kalag sa pagkabihag kan demonio, an madasig na si<noinclude></noinclude> p591niok7wfzp8dpinfuupuud7wugzj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/248 250 1390 6237 6236 2024-10-15T15:54:39Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6236 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>238</center> Gedeón, an marigon na si David an nandaog na Roldan kan Cristianismo, an langitnon na Guardia Civil, na orog kamapusó ki sa gabós na mga Guardia Civil kan mga omináging panahón asin sa mga aldaw ngápit"— (kominorondot su alférez),—"ohó, ginóong alférez, orog kabaroknitan asin makapangyarihan na gayo, na daing ibang badil kundí sarong cruz na káhoy, linúpig na padagos an magkagúrang man na tulisán nin mga kadiklomán asin gabós na mga kampón ni Luzbel asin nagkaporohó nya kutá gabós kun bakong daing mga kagadanon an espíritu! An ngangalasan na ini nin diosnon na paglalang, ining dai maladop na kagilantasan iyo an mamurawayon na Diego de Alcala, na, sa paggamit nyakó nin sarong panghalimbawa, hulí ta nakakatábang an mga halimbawa sa pagsábot kan mga bágay na dai nasasabotan, síring sa sabi kan saró, sabi ko na an dakúlang ining santo saró lámang na pinakahabang sandatá, sarong paragarogaro sa samong mapangyáring gáyong pangkat, na maghalé sa langit pinamamayohan kan seráfico nyámong Amá na si San Francisco, na may dangog akong maging kaayon bílang cabo okun sargento huli sa pagkahérak nin Dios." Daing ibang nagkasarabotan kan mga mangmang na indio, na pinagsasabi kan mga corresponsal, sa babakan (375) kundí an mga tataramon na ''Guardia Civil,'' ''tulisán, San Diego asin San Francisco;'' napagmasdan ninda na mominalos su pandok kan alferez, asin su mapaglaban na hiró kan predicador asin sinalom na dinagitan ito ta dai pinag-osig su mga tulisán. Si San Diego asin si San Francisco an bahalá kaito, asin marhay na gayo, siring sa napatunayan nin sarong ladawan sa convento sa Manila, nasagpong ni San Francisco kan saiyang hagkos na cordon lámang su pagsalakay kan mga intsik kan mga énot na taón kan ''descrubimiento.'' Bakong dikit, kun siring, su kaogmahan kan mga devoto, ipinasalámat sa Dios an tábang na iniho, daing pagduwaduwa na kun magkawarará na an mga tulisán wawasakon man ni San Francisco an mga Guardia Civil. Nin huli kaini, nangataman sindang lubós, nangagsoysoy ki Padre Dámaso na nagpadagos: "Kanigúan na gáyong kagurangnan: An mga darakúlang bagay sa giráray darakulá minsan sa katáid nin mga saradit, asin an mga saradit minsan sa katáning nin mga darakulá. Iyo ini an sabi kan Sa-<noinclude></noinclude> shw6fo1i8bwnd86yyy6vpxkrngk806l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/249 250 1391 6241 6240 2024-10-15T15:54:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6240 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>239</center> laysay, alágad nin huli ta an Salaysay minatamá nin saró sa pakó asin sanggatós sa kudkudan, bilang sarong bagay na gibo nin mga tawo, asin an mga tawo nagkakarilibang: ''errare est hóminum'' (376) siring sa sabi ni Cicerón, an mga ngosó nasásalá, sabi dumán sa sakong banwaan, mináluwas na may mga hararárom na mga katunayan na dai sinasabi kan Salaysay. An mga katunayan na ini, Halangkawon na gáyong Kagurangnan, sabi kan diosnon na Espiritu sa saiyang halangkaw na kadonongan na sagkod pa man dai naladop kan pagisip nin tawo magpoón kan mga panahón ni Séneca asin ni Aristóteles, an mga banal na itong mga madónong kaitong suánoy, sagkod sa satong mga parakasálang mga aldaw, asin an mga katunayan na ini iyo an mga saradit bakong sa giráray mga saraday, kundi mga darakulá na bágay, bakong sa katampad nin mga saraday, kundi sa kaábay nin mga órog kadarakulá sa ibabaw nin dagá asin sa angkas asin sa mga panganoron asin sa túbig asin sa ruwang (377) asin sa búhay asin sa kagadanan!" "Awot pa!" suminimbag su maestro kan Venerable Orden Tercera asin nangurus. Boot ni Padre Dámaso na pangalasón su mga nagdadarangog saiya kan mga pananaramon na ini na saiyang naokdan sa sarong dakúlang predicador sa Manilá, asin huli kaini, su saíyang espíritu santo (378), nagkaipo pang sikadan párang makagiromdom kan saíyang katongdan. "Háyag sa saindong mga mata!" an sabi kan espíritu sa ibabá. "!Háyag sa saindong mga mata an marigon asin dai mapapahamak na katibayan kan katunayan na ini sa filosofía! Namamantáag an talá-ínit nin mga kabanalan, asin sabi ko talá-ínit asin bakong talá-sinag, huli ta daing dakúlang kaogdan na an talá-sinag magbanáag kun banggi: sa dagá nin mga buta an butasa-ibong iyo an hadé; kun banggi mangyáring magbanggraw an sarong ilaw, sarong sadit na bitoon: an lálong dakúlang kaogdan iyo na makapagbanggraw minsán nagkakahingodto síring kan talá-ínit: síring an pagbanggraw ni hermánong Diego minsan sa táhaw nin mga darakúlang santo! Háyag na háyag sa saindong mga mata, sa saindong masumbíkal na dai<noinclude></noinclude> h0rwa8ag80w0krytx18zq6m2ju3453m Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/25 250 1392 6247 6246 2024-10-15T15:54:40Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6246 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>15</center> boot!” an padagos ni Capitan Tiago. “Bago pa sana siyang dumatong halé sa Europa, asin sinabat ko siya.” Kan masambit an ngaran na ini, igwa nin huminagayhay; nakalingaw su teniente na magtaong galang sa kagharong, dinolok su hagbayon asin pinagparamaanan magpoon sa bitis sagkod sa payo. Ini kan mga hidaleng ito nakikipagtaratarahan sa gabos na mga duduman, garong daing namamantaag na makapalaen saiya kundi su saiyang gubing na itom sa tahaw kan bidang na ito. Su saiyang tindog, su saiyang panglawas, su saiyang mga hirohiro nagpapahayag nin sarong maginhawang pagkaaki na pinagadalan kan hawak asin kalag. Nakikita sa saiyang lawog na tapat asin maogma an mga poropolinés na gira nin dugong kastila sa irarom nin mabansay asin kayumangging kuray, nagrorosa-rosang pisngi, sakalé, bunga kan saiyang pagérok sa mga malipot na bansa. “Halo!” an saiyang sabi kasabay an sarong maogmang pagtaka; “an cura sa sakong banwaan, si Padre Damaso, dayupot na katéod kan sakong ama!” “Patawad, nagkamalé ako!” an may kasopogan na digang ni Ibarra. “Dai ka nagkamalé!” sa kahurihurihi nakasimbag man si Padre Damaso sa sarong may kabagohan na tingog. “Alagad, su saimong ama bako kong gayong katood na bulanos. ’ Luhayluhay na isinibog ni Ibarra su kamot na saiyang iginagawagaw, kaiba an pagpotitok na pano nin pagtaka; bominirik asin saiyang nahampangan su mahigpit na pagkatawo kan teniente na dating nagmamasid saiya. “Ginoo, ika su aki ni Don Rafael Ibarra?” Idinoko ni Ibarra su saiyang payo. Pominakarhay nin pagtukaw si Fray Damaso sa saiyang sillon asin pinotitokan su teniente. “!Magayagayang pagdatong sa saimong banwaan, asin digdi magi ka logod na orog na mamongaya ki sa saimong ama!” an sabi kan militar sa tinatakigan na tingog. “Namimidbidan ko asin parati ko siyang makaolay, asin makakasabi ako na saro siya sa mga tawong karapatdapat asin orog na gayong may dangog sa Filipinas. ” “Ginoo,” an malodok na simbag ni Ibarra, “an kaomawan na ipinagkaogdan mo sa sakong ama, nakapa-<noinclude></noinclude> 3dv2o1guybbuhb6mkjncfx099vemb77 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/250 250 1393 6251 6250 2024-10-15T15:54:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6250 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>240</center> <br>pagtubod an dakulang lalang kan Kahorohalangkawe tanganing maribong an mga darakilang tawo sa ibabaw nin daga, oho, mga tigang ko, hayag, hayag sa gabos, hayag!” May tominindog na sarong lalaki na nanglulungsi asin tinatakigan asin tuminago sa sarong pakumpisalan. Sarong paratinda nin arak, na nagtutungka asin pinaghagadan syang patente (379) kan mga carabinero (380) asin ta mayo. Sinabing gayo na dai lominuwas sa salyang pinagtaguan sagkod na dai natapus su sermon “Makumbaba asin mahoyo na santo, an saimong cruz na kahoy”—(su sa longon pirak),—"an saimong makumbabang panggubingan minatao nin dangog sa dakilang si Francisco na iyo kami an mga aki asin mga tagapagarog! Ibinabalangibog an saimong lahing banal sa bilog na kinaban, sa gabés na mga sogod, sa mga lungsod, sa mga banwaan, na dai pinapalaen an puti sa itom”—(pindgol kan Alcalde su paghangos)— “na nagtios nin mga paglehé asin mga pasakit, an saimong banal na lahi nin pagtubod asin hamohan na katinubdan”—(‘“Ah!” hominangos su Alcalde) —‘‘na minahinimbang kan kinaban asin indolang sa pagkahdélog sa angpas nin kapahamakan!” Su mga naghihirinanyog pati si Capitan Tiago nangaghaharakay sa luhaylihay. Si Maria Clara dai nangataman kan sermén; Aram nya na itoon sa harani nya si Ibarra asin ta saiyang isinasaisip alintanang nangangayab sya na naghihiling sa toro kan saré kan mga evangelista (381), na bagang gayo sadit na damulag. “Kita gabos nagkakaipong magpakatoom kan mga Mahal na Strat, kan agi-agi kan mga santos asin huli kaini dai kaipuhan na sako pa kamong pagsermonan, mga parakasala; sikat nindong maaraman an mga bagay na mga mahalaga asin mga kaipuhan siring baga kan Ama Nyamo, minsan baga an kadaklan saindo nagpakalingaw na kaiyan, ta nangagburuhaybthay kamong siring kan mga protestante okun mga hereje, alagad magkakakorondenar kamo, lalong mardaot sa saindo, mga condenado!” “Abaa ano ini Pale Lamaso ini!” an tataramon sa hababang tingog ni intsik Carlos na hiniling nin kaangotan su predicador, na nagpapadagos nin panghoro-<noinclude></noinclude> 9wxdqf74txlknqwdtc8z10em8iwp5mg Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/251 250 1394 6255 6254 2024-10-15T15:54:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6254 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>241</center> <br>hakbot nin raga tataramon, sa paghilwas nin sorosonod na mga pagsadol asin mga padamgo pati mga panarangin. “Nagkakagaradan kamong daing pagsolsol, lahi nin mga hereje! Digdi mansana sa ibabaw nin daga nin mga pagkabilanggo asin mga bilanggoan! An mga kasar-an (382), an mga babaye sikat na dumurulag saindo, sukat kamong birilingan kan mga nagkakapot kan pamahalaan tanganing dai kumalat an banhi ni Satanas sa tanaman kan Kagurangnan!... Si Jesucristo nagsabi: ‘Kun igwa kamo nin mardaot na kabtang sa hawak na nakakasadol saindo sa pagkasala, potola nindo, sogbahan nindo sa kalayo... !’” Anggot si Padre Damaso, nalingawan su saiyang sermon asin su retorica kaito. “Nadangog mo?” an hapot nin sarong hagbayon na nag aadal sa Manila sa saiyang kairiba: “popotolon mo?’ “Sus! sya ngona an oménot!” an simbag kan saro na ipigtotokdo su predicador. Dai na matukaw si Ibarra; nangalagkalag sa saiyang palibot sa paghanap nin sarong gilid, kundi pando su bilog na simbahan. Daing anong nakita, dai man nin anong nadangog si Maria Clara, na nag-aatidatid kan cuadro kan mga benditong kalag sa Purgatorio, mga kalag sa lawog nin mga lalaki asin mga babaye na huruba, na may mga mitra, mga capelo okun mga toca, na nagkakatorotong sa kalayo asin nangangarapot sa cordon ni San Francisco, na dai napapatod minsan makiring gabat. Su fraileng Espiritu Santo, huli kaitong mga isinaliabot na ito nawaran kan pagkasoroysoy kan sermon, asin tolong (3) babakan na haralaba an nagkaroloktosan, rilibang su pagkapasunod ki Padre Damaso na naghihingak kan saiyang mga isinabi. “Siisay saindo, mga parakasalang nagdadarangog sakuya, an mamomoot na domila sa ligad nin sarong dukha asin nangunitkunit na makilimos? Somimbag asin iitaas an kamot! Daing siisay pa man! Dati ko nang Aram: saro lamang na santo na siring ki Diego de Alcala an makakagibo kaiydn; dinilaan niya su bilog na kalugadan, nagsabi sa sarong nanggigilantas na hermano: ‘Siring an pagbolong sa naghehélang na ini! !Oh pagkamoot na sa cristiano! Oh pagkaugay na<noinclude></noinclude> nntqgv4lfmvze1hhnqa4vow5sozpzqo Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/252 250 1395 6259 6258 2024-10-15T15:54:40Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6258 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|242}} {{block left|dai nin pinanganinohan! Oh kabanalan nin mga kabanalan! Oh panalmingan na dai maaarog! Oh talisman na dai nin digta!..’.”}} Asin nagpadagos huli sa sarong halabang lista nin mga hagayhay, na idinodupa su mga takyag, iniitaas asin iniibaba na baga boot lumayag okun patakoton su mga gamgam. “Si Diego bago nagadan nagtaram nin latin na dai man tataong maglatin! Manggilantas kamo, mga parakasala! Kamo, dangan pang pinagadalan nindo asin hinahampak kamo huli kaiyan, dai kamo nakakataram nin latin, magkakagaradan kamo na dai makapagtaram kaiyan! An pagtaram nin latin biyaya nin Dios, kun kaya an Simbahan nagtataram nin latin! Ako man nagtataram nin latin! Paano? Isuhay daw nin Dios an karangahan na ini sa mahal nyang si Diego? Magadan daw, mapapabayaan nya daw na magadan na dai magtaram nin latin? !Dai mangyayari! Maluwas na bakong sandag an Dios, bakong Dios! Nagtaram, kun siring, nin latin, asin ta an siring na pangyari pinatunayan kan mga manunurat kan panahon na ito!” —Asin tinapus su saiyang mga pangenot na kataga nin sarong kabtang na napagalan nyang marhay asin ta saiyang inarog sa sarong bantog na.manunurat, na iyo si Kgg. Sinibaldo de Mas. “Pinatataratara taka, kun siring, mapalad na Diego, kaomawan kan saiyang kaayonan! Panganinohan ka nin mga mabansay na gawégawé, maldlot sa kabantogan; mahoyo sa kadalisayan; makinuyogkuyog, alagad marigon an hoot; tapat na kaiwal; mapinatawad asin maugayon; mapalad asin marigon an boot; malodok asin dayutipot; daing-tinatago asin matitinubdon; mamomoton sa kabinian; madasig asin marigon; masosopgon asin malolot; maingat sa saimong mga kapakanan sa pagwawaras; maliksi sa kakayahan; masinonod sa marhay na kinaugalean; madonong, alagad matatakton; maugayon na padagos; mapanghimalos na mapuso; dukha huli ta katongdan, alagad mapaghubayd; masamwang sa pagkamatimol; daing-pakasabot, kaya boot makanood: linalang ka nin Dios tanganing mamatean mo an pagkamoot sa kabinian... Tabangi ako sa pagawit kan saimong mga kaomawan asin kan saimong ngaran na halangkaw pa sa mga bitoon asin maliwanag pa sa tala-init na nagbibirik sa saimong pamitisan!<noinclude></noinclude> 40yn17hznnbe99iu470wtq18wwfltlu Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/253 250 1396 6263 6262 2024-10-15T15:54:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6262 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>243</center> <br>Tabangi ako nindo, saindong hagada sa Dios an magkakanigong pasabong huli sa pagpangadyé kan Tara Kagurangnan Maria!” Nagpangrolohod su gabos na ginikanan nin daging na nakaagid sa binolonbogong nin rinibong boyongaw. Sinakit su Alcalde na makalohod kan saibong na tohod na nagkikirikiri sa kabaldian; su alférez nanglulungsi asin nagsosolsol. “Itabag logod kan demonio an pading iyan!”’ an sabi sa hababang tingog kan saro.sa duwang (2) hagbayon na mga halé sa Manila. “Halo!” an simbag kan saro ta madadangog kita kan saiyang babaye...” Si Padre Damaso, bako bagang nangadyé kan Tara Kagurangnan Maria ta pinagdagitan su saiyang espiritu santo ta tolo (3) kan saiyang pinakamarhay na babakan, nagkaon nin duwang (2) merengue asin naginom nin sarong (1) vdsong arak na Malaga na bilog an pagl4om na makakasompong sa mga ito nin lalong dakilang pasabong ki sa gabos na mga espiritu santo, magi man na kahoy sa lawog nin salampati, magi man na laman sa lawog nin sarong ribaraw na fraile. Mapoon su sermon sa tagalog. Su magurang na devota pininit naman sa léong su saiyang makodpong babaye, na naraot su boot pagkagimata, asin naghapot: “Horas na nin paghibi?” “Bako pa, alagad hare pagkatorog, condenada!” an simbag kan marahay na apo. Mapadapit sa ikaduwang kabtang kan sermon, kun sa pagkasayod, su tagalog, mayd kami kundi halipot lamang na lagda. Si Padre Damaso, minsan bakong andam, nagtataram kan taramon na ini (383), bako ta sya marahayon na gayo, kundi pinapamugtak nya na an mga filipino sa mga lalawigan mga daing pakasabot sa retorica, kun kaya dai natakot na magsabi nin mga kalibangan sa saindang atibang. Dapit sa mga kastila, iba nang bagay: nadangog nya na pinagorolayan an mga pagsusundan sa pagtalumpati asin sa mga nagdadarangog saiya mangyaring igwa nin nakabatay sa paadalan, sakalé, su Kgg. Alcalde Mayor; huli kaini isinosurat an saiyang sermon, sinasagwé, pinapakarhay, dangan sindsanay mga duwa pang aldaw. Bantog na dai sa mga duduman nin nakasabot kan<noinclude></noinclude> ki2q8pscb0pnkvsh9jexqo2xmbrkwn7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/254 250 1397 6268 6267 2024-10-15T15:54:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6267 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>244</center> <br> kabilogan kan sermon; masakit na masabotan asin su predicador hararomon na gayo, siring sa sinabi ni Hermanang Rufa; sa bagay na siring, sayang su paghalat kan mga naghihirinanyog nin bahigay sa pagtangis, asin kominatorog giraray su condenadang makoapo kan gurang na babaye. Minsan siring, an kabtang na ini orog pang nagkaigwa nin mga bunga ki kan énot, minsan na lamang sa nagkakapirang naghihirinanyog. Pominoon sa sarong ''Mana capatir cong cristiano'' na sinonod nin mga kataga nin tataramon, na dai mahimong ipalis sa ibang horon; sinambit su kalag, su Infierno, su ''mahal na santo pintakasi'', su mga parakasalang indio asin su mga banal na mga Pading Franciscano. “!Abobo!” sabi sa saiyang kaibahan kan saro sa duwang daing kagalangan na mga taga Manila; “griego iyan sakuya, mahalé ako.” Asin kan makitang pirinto su mga tata, lominuwas sa kristiya sa dakulang pagngalas kan banwaan asin kan predicador, na namuti asin ominorong sa kabangaan kan saiyang kataga nin tataramon; may nagkapirang naghalat nin panelang pagkadagit; alagad si Padre Damaso nasengan na sundon lamang ito kan saiyang paghiling asin pinadagos su saiyang sermon. Nangalatikat su mga panarangin laban sa kapanahonan sa pagkadaing-kagalangan, sa nagmomondag na pagtalikod sa katinubdan. Garong an bagay na ini an saiyang orog na pinagtitibayan, tara nagpahiling syang pinagpapasabngan asin marigon patin malinaw su saiyang mga ipinahayag. Sinambit su mga parakasala na dai nagkukurumpisal, na nagkakagaradan sa mga bilanggoan na dai nakapagarako nin mga sacramentos, su mga angkos na mga masumbikal, su mga moromestisong mga maabhawon asin mga soplado, su mga nagdodoronongdonongan na mga bagong-tawo, su mga ''filosofillo'' okun mga pilosopillo, su mga oroabogado, mga oroestudiantillo asin iba pa. Talastas an ugalé nin kadaklan na kun boot nindang pag-andakan (384) an saindang mga kaiwal: ginagamit nindang panakip an ''illo'' huli ta garong daing ibang ikinatatao an bagolbagol asin ta minaruluwas na mga magayagayang bulanos. Nadadangog gabos asin nasasayodan ni Ibarra su<noinclude></noinclude> n6g0v27zgpz6inl5epejgu7pktiackh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/255 250 1398 6272 6271 2024-10-15T15:54:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6271 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>245</center> <br>kagabsan na mga pasarampi. Sa pagingat nin sarong pangibabaw lamang na kamoninongan, hinahanap kan mga mata su Dios asin su mga may-kapangyarihan, alagad mga longon lamang nin mga santos an mga itoon asin ta nagtotongka su Alcalde. Sa mga hidaleng iniho nagoorog man su gambira (385) kan predicador. Nagkasarambit su mga nagpakalipas nang panahon kasu an lambang filipino kun nakakasompong nin padi, tinotokas an kalo, ilinolohod an saibong na tohod sa daga, asin minahadok sa kamot. —‘“Alagad, ngunyan,” an sabi pa, “tinotokas sana nindo an salakot okun an kalong castorillo, na pinapakibadkibad nindo parang dai maraot an alapok! Nasesenangan kamo sa pagsabi nin ‘marhay na aldaw, among!’ asin may mga maabhawon na mga oroestudiante, na nagpakanood nin kadikit na latin, na huli ta nagadal sa Manila okun sa Europa, nangaghohona na may katanosan sinda sa paggawgaw kan samong kamot, bako bagang binibisahan iyan... Ah! madalé nang omabot an aldaw nin paghokom, matatapus na an kinaban, hinolaan an siring na bagay, maoran nin kalayo, gapo asin abo sa pagtao nin padusa sa saindong kaabhawan!” Asin hinatolan su banwaan na “dai magarog sa mga salvajeng iyan, kundi na dulagan an mga iyan, huli ta sinda mga excomulgado.” “Hinanyoga nindo an sabi kan mga santos concillos!”’ olay nya. “Kun an sarong indio makasompong sa lansangan nin padi, idoko an payo asin ihayag an loong tanganing domoong diyan an among; kun magkasi nangangabayo, omontok an indio, magalang na tokason an salakot okun an kalo; sa katapusan kun an indio nangangabayo asin an padi naglalakaw, lumogsot an indio asin dai magsangkay liwat sagkod na sabihan kan padi nin ''sulong!'' o harayo nang marhay. Iyo ini an sabi kan mga santos concillos asin an dai magkttyog excomulgado." “Asin kun an saro nangangabayo sa damulag?” an hapot nin sarong mapagingat na manggagamlang sa saiyang kanatad. “Kun iyo iyan... dagos!” an simbag kaini na sarong casuista. Alagad minsan ngani nagparasiyak su predicador asin nagparahirong marhay kadakol kan nagkaratorog o mga ribaraw, tara an mga sermon na ito siring man<noinclude></noinclude> 862xkuak586143if8tocz9slzz9l5na Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/256 250 1399 6276 6275 2024-10-15T15:54:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6275 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>246</center> <br>giraray sa kagabsan: sayang lamang su paghinguha nin nagkapirang mga devotas na mangagtangis sa mga kasal-an nin mga tawong tampalasan, alagad napiritan sinda na talikdan su saindang boot gibohon huli ta dai sinda nin mga kasarabay. Sarongat na gayo su nasaisip ni Hermanang Puté mansana. Sarong lalaki na saiyang kataid nangatorog na gayo, mala ngani ta naholog asin ta nagomos su saiyang bañya asin sa mga badol pinoonan itong pukawon na nagkukurahaw: “Ay! halé, salvaje, hayop, yawa, damilag, gadya, condenado!” Nagkagorobot na gayo siring sa talagang mangyayari. Ominorong su predicador, na nangorondot na gayo ta napangalas huli sa siring kadaktlang escandalo. Sa saiyang kabaldian, napoot sa saiyang halonan su katagang saiyang isasabi asin ta daing ibang naginibo kundi omilya na nagtotolop sa pullpito. Ini nagkaigwa nin bunga: binotsanan kan gurang su bakya na nagngongorobngorob asin, pakapangurus nin nagkapira, malodok na lominohod. “!Aaah!” nakapagsabi man giraray su padi na may kabaldian na nanikmoroan asin nagkikirikiri; ‘“nagkaaga na ako nin kapepredikar saindo huli kaiyan, mga salvaje! Digdi sa harong nin Dios nagiiriwal kamo asin nagsasabi kamo nin mga maraot na tataramon, mga daing-sipog! !Aaah! dai na kamong iginagdlang... ! Iyo ini an gibo kan karigsukan asin pagkadaing-kabinian kan panahon na iniho! Dati nang sinabi ko, aah!” Asin mapadapit sa bagay na ini nagpadagos nin pagpredikar sa laog nin kabangang horas. Su Alcalde naghahagong, si Maria Clara nagdudunga-dunga; dai nalabanan kan makautigay su pirot, ta mayo na syang ladawan okun longon na saiyang mapagatidatid asin mapagalingalingan. Dai nangirogkirog si Ibarra kan mga tataramon, siring man kan mga pasarampi; iyo na nyang ilinaladawan sa isip an sarong harong-harong sa alitoktok nin bolod asin saiyang nakikita si Maria Clara sa tanaman. !Sa irarom kan kapatagan nangaghihiriro an mga tawo sa saindang makautgay na mga banwaan! Makaduwa pagpatilingtiling si Padre Salvi, alagad ini garo mansanang pagdosog nin songo sa kalayo: matagas an payo ni Padre Damaso asin pinahalawig logod su sermon. Nanggogdéop si Padre Sibyla asin makapira<noinclude></noinclude> tnt9pf6vwbsigyg8max0d2ne1r8ko51 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/257 250 1400 6281 6280 2024-10-15T15:54:41Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6280 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>247</center> {{block left|pakarhaya su saiyang salming sa mata na cristal de roca (386) asin may bilit na bulawan: si Padre Manuel Martin iyo lamang an garong naoyayahan na maghinanyog, tara naghohoyomhoyom.}} Kahurihurihi natapus man giraray su sermon; pinagal su nagtalumpati asin luminusad sa pulpito. Nagpangruluhod su gabos sa pagpasalamat sa Dios. Kinirikisi kan Alealde su saiyang mga mata, hintnat su sarong takyag na garo baga iwinawagwag su kabarodan sa paghilwas nin sarong hararom na ''ah!'' asin hominakay. Dagos su misa. Kan nagkakanta si Balbino asin si Chananay kan ''Incarnatus'', nangagrolohod su kagabsan asin nagdoroko su mga padi, hininghingan si Ibarra nin sarong lalaki: “Sa ceremonia kan bendicion dai ka magharayo sa cura, dai ka maglusad sa kotkot, dai ka magharayo sa gapo, ta yaon diyan an buhay!” Nakita ni Ibarra si Elias na, pakasabiha iniho, nawara sa tahaw nin kadlagan. <br> {{rule|5em}} <br> <center>XXXII</center> <center>''AN CABRIA'' (887)</center> Inotob kan tawong madarag su saiyang isinabi: bako lamang na basangbasang na cabria an pinatindog sa bonganga kan kalot na totontonan kan dakulang gapo na lag-it; bakong su tripode na hinohorot ni Nor Juan na bitayan kan polea maghalé sa poroporo, labis pa; sarong maquina, sarong samno, alagad dakula asin makadadagkang samno. Sa langkaw na walong (8) metro namumugtak an sarong makalilibong asin saralbog na toytoy: apat (4) na mga mahiribog na tabla na nagkakaturugsad sa daga ginagaramit na sakatan, na nagkakaralapat nin darakulang mga balagbag, na nagkakaparakoan nin mangabanga lamang an dolot, sakalé, huli ta agi man sana an paggamit kaito, madalé sanang matangkas. Mga darakilang cable, na nangalaykalay minsan saén, minatao sa kabilogan nin rigon asin kadakulaan, na sa kaitaasi may mga wagayway na manibaibang kuray, mga pinagpaparalidpalid na mga worowatawat asin da-<noinclude></noinclude> tec6xrd2qwv8o2418i7p116zfkqv4q9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/258 250 1401 6285 6284 2024-10-15T15:54:41Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6284 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>248 </center> {{block left|rakulang sinarapong na mga burak asin mga dahon, na masining (388) na gayo su pagkapamurugtak.}} Duman sa itaas, sa lindong na minagikan sa mga kahoy, mga sinarapong na mga burak asin mga wagayway, sarong dakulaon na polea na tolong (3) rueda nabibitay nin mga pisi asin nin ganchong batbat, tolong (8) cable na darakula pa sa iba, nagkakasorohot sa mga labot, asin nabibitay digdi an sarong sillar (389) na kinalogan sa tahaw, tanganing makatama sa kalog nin saro pang gapo, na itinonton na sa kalot, sarong sadit na ruwang na itinalagang rimposan kan salaysay kan panahon na ito, siring baga kan mga pahayagan, mga kasuratan, mga kuwarta, mga medalla asin iba pa, asin, sakalé, papaaboton sa haraloy pang mga ipapangaki. An mga cable na ini nagkakatoronton maghalé sa itaas paibaba, nababanggraw sa saro pang kasing-dakula na polea na natatakod sa poon kan aparato na iboborobod sa cilindro nin sarong torno na natatakod sa daga huli sa mga mahiribog na mga kahoy. An torno na ini na mapapahiro huli sa duwang (2) manubrio, minatao nin makasanggatos na kosog sa sarong tawo huli sa nagkapirang golong na may mga ngipon, minsan ngani an nakakamtan sa rigon, nasasayang sa rikas. “Hilinga,” an sabi kan tawong madarag na pigpapabirik su manubrio: “hilinga, Nor Juan, na sa kosog ko lamang saktuyang itinotonton asin binabaton an dakilang gapo... Marayrahay na gayo an pagkapamugtak, mala ngani ta masosokol ko sa lambang totoro an paitaas asin an paibaba, mala ngani ta an saro katawo magpoon sa irarom makakasokmol kan duwang gapo alintanang pinagmamaneho ko maghalé digdi.” Dai nin ibang maginibo si Nor Juan kundi pagtakahan an tawong ito na naghohoyom na gayo. May mga hororon asin mga kaomawan su mga masiniyasat dapit sa tawong madarag. “Siisay nagtokdo saimo kan maquinaria?” hinapot sya ni Nor Juan. “Su sakong ama, itong sakong ama!” an simbag na kasabay su napapalaén na saiyang hoyom. “Asin sa saimong ama?”... “Si Don Saturnino na apo ni Don Crisostomo.” “Dai ko Aram na si Don Saturnino...” “Oh! kadakol kan saiyang naaaraman! Bako sanang<noinclude></noinclude> cmwarytymdnanlael0i9agz3az5ktuw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/259 250 1402 6290 6289 2024-10-15T15:54:42Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6289 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>249</center> {{block left|marhay magkolog asin magbatad sa saiyang mga manggagamlang; tataong magpukaw sa mga torog asin magpakatorog sa mga marata. Makikita nindo sa lakaw kan panahon, an itinokdo saké kan sakong ama, makikita nindo!”}} Asin su tawong madarag hominoyomhoyom, alagad sa sarong katakatakang palakaw. Sa ibabaw nin sarong lamesa na namamantilan nin halé sa Persia, nabubugtak su katipong na timga asin su mga bagaybagay na ririmposon sa bilang lobongan na ito: sarong laugan na bubog na mahibog an namomogtakan kan tadang ito nin sarong kapanahonan asin iingatan huli sa omaaboton na panahon an mga giromdom nin ominagi nang mga aldaw. Si filosofong Tasio, na naglilibotlibot duman na baga may pinagiisip, nagtataram sa hababang tingog: “Sakalé, sarong aldaw, kun an toklos na ini na ngunyan minapoon na lomataw, gumurang na pakalihis nin makuring mga kabaraliktadan nin palad, maholog sa pagkalaglag, maging sa paggoyagoya kan Katalagahan, maging sa mapanglaglag na kamot nin tawo, asin an sa ibabaw kan rogmok tubuan nin malayupay asin nin lomot; dangan kun an lomot, an malayupay asin an mga rogmok ralaglagon kan panahon asin an mga kabokabo kaiyan iwasak kan doros, balnason sa mga dahon kan Salaysay an giromdom kaiyan asin kan mga nagpatirindog kaiyan, na halawig nang panahon napara sa giromdom nin tawo: kun an mga lahi magpakalobong na sa riparip (390) kan daga okun nagkakaparara, huli lamang sa sarong pagkanaragbo an pico nin sarong minero, sa pagpaluwas kan lag-it, makadukay sa irarom kan bato nin mga ngangalasan asin mga bagay na dai ikasaysay. Sakalé, an mga pantas kan bansa na magérok sa mga ronang iniho mangagtoklos, siring kan pagtoklos kan mga egiptologo ngunyan dapit sa mga walat nin sarong dakilang budhaya na nariribarawan nin sarong magkagirang man na panahon asin ta dai lamang nagboborongborong, mahilig sainda an sarong halawig na kabanggihon. Sakalé, sarong madonong na profesor masabi sa saiyang mga pinagtotokdoan, na an tagi lima (5) asin pitong (7) taon, sa sarong horon na pinagtataram kan kagabsan na mga tawo; ‘!Mga Ginoo! Pakatapus na mapagadalan asin maogid an mga bagaybagay na natuklasan sa irarom kan satong daga,<noinclude></noinclude> lrhmcp1jotjqog3jaajxwpd2or2igm8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/26 250 1403 6296 6295 2024-10-15T15:54:42Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6295 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>16</center> purawas kan mga kaborongan dapit sa saiyang kapaladan, na akong saiyang aki dai pa nakakaaram." Natagob nin luha su mga mata kan gurang, tominoparing asin naghumaring humalé. Daing ibang natada duman sa bidang kundi su hag- bayon; mantang napaharimihim su kagharong, dai siya nin nakoang magpamidbid saiya sa mga binibini, an kadaklan kan mga ini igot sa boot na naghihiling saiya. Pakapagborongborong, napasiring sa namumugtakan kan mga ito. “Togote po ako nindo,” an sabi, “na lakadan ko an mga pagsusundan dapit sa marahay na pakikipagugalé. May pitong taon nang nakalipas na dai ako sa sakong bansa, asin sa sakong pagbalik digdi dai ako makatagal na dai ko pataratarahon an orog kamahalagang kaga- yonan na samno kaiyan; an kababayehan. ” Mantang dai minsan sarong nangahas na somimbag, napiritan na humarayo si Ibarra. Napasiring sa pangkat nin nagkapirang ginoo, na ominaragitong, pagka- hiling saiya na nagdadangadang. “Mga ginoo,” an sabi; “may sarong kaugalean sa Alemania na kun an sarong dai midbid minadolok sa katiripunan asin dai nakakasompong nin makapamidbid saiya, siya mansana an minasabi kan saiyang ngaran asin minapamidbid, asin an iba man minasimbag sa siring na palakaw. Itogot nindo sakuya an siring na kaugalean, bakong sa pagpalaog nin mga sa dayuhan na ugalé, ta an mga satuya mga marayrahay na gayo, kundi huli ta napiritan ako na gumibo nin siring. Tinaonggalangan ko na an langit asin an mga babaye sa sakong kaporoan, ngunyan boot kong pataratarahon an mga namamanwaan, an sakuyang mga kahimanwa. Mga ginoo, ako si Juan Crisostomo Ibarra Magsalin! ” Su iba nagsarabi man kan saindang mga pagngaran na daing gayo nin kahologan, na bakong mga midbid. “!Ako si... .!” an sabi nin sarong hagbayon na pahanga nang idoko su payo. “Magkaigwa daw ako nin dangog sa pakipagolay sa tagapagawit (23) na an mga kasuratan nakapagpadanay kan kamuyahan niyako sa sakong banwaan? Sinabihan ako na dai ka na nagsusurat, alagad dai ninda ikinasasabi sako an dahelan.. .” “An dahelan? Huli ta dai inaarang an inspiracion tanganing maghapa-hapa asin magputik. Igwang sa-<noinclude></noinclude> 18ukd3ccygyn4u3nndzlbuc0sozqskd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/260 250 1404 6300 6299 2024-10-15T15:54:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6299 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>250</center> <br>kan maaraman an boot sabihon kan ibang mga tanda asin hinubad sa ibang mga kataga an ibang mga tataramon, satuyang masasalom na daing and man lamang na kahandalan na an siring na mga bagay nanonongod sa madiklom na kapanahonan nin tawo, sa mangitngit na katarahanan na parating apodan tang dai mapapanubdan. Tara, mga Ginoo; tanganing magkaigwa kamo nin kadikit na pakatalastas kan pagkatoong kan satong mga kaapoapoan sa pagkadaing-pakasabot, igo nang sabihon ko saindo, na su mga nangageérok digdi bako sanang may mga minimiridbid pang mga hadé, kundi sa paghtusay kan mga suliranin kan saindang pamahalaan sa laog, kaipuhan pang dumuman sinda sa ibong na sogod kan kinaban, na siring baga sa masasabi nyato na sarong hawak na kun minahiro kaipuhan pang makihumapot sa saiyang payo na namumugtak sa ibang gampi kan daga, sakalé, sa mga pook na ngunyan nagkakatarago kan mga alon. Ining dai mapapanubdan na kakundian, minsan sa saindong akala, harayo sa katotoohan, malilikayan an siring na kamugtakan kun satong iisipon an mga suwasadnang (391) kan mga linalang na ito, na pahanga kong pangahasan na apodon na mga tawo! Kan mga panahon na ito soanoy, an mga linalang na ini nasa (okun tinotubod na siring) directo pang relacion sa Kaglalang sainda, tara igwa sinda nin mga kasalihid kaiyan mansana, mga linalang na nagkakaralaen sa iba asin sa giraray inaapod kan dai magkasarayodan na mga guhit na M. R. P. Fr. (392) na sa paghubad kan mga ini sa ibang tataramon bakong sararo an satong kamadonongan. Sunod sa medianong profesor kan samong mga pananaramon, tara sangatos (100) lamang an saiyang pigtataram kan mga makakundian na horon kaitong soanay, M. R. P. mangangahologan na ''Muy Rico Propietario'', tara an mga ministro na ini, bilang baga mga may pagkadios, mga banalon na gayo, mga marahay na gayong magtalumpati, haralangkawon an saindang pakanood, asin minsan dakulaon an saindang kapangyarihan asin marhay an dangog, sagkod pa man dai sinda nakakaginibo nin pinakagian na sala, na minaparigon kan sakong pagtubod sa pagakala sainda na ibang katalagahan (393) na laen man sa iba. Asin kun ini dai pa giraray magkanigo sa pangangatig kan sakong ganan, natatada pa sako an pangatanosan na dai sinosuhay nin siisay man asin<noinclude></noinclude> 8of5qiqtmrkbaymf8nj2rbd5y60fihb Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/261 250 1405 6304 6303 2024-10-15T15:54:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6303 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>251</center> {{block left|pinapatunayan sa aroaldaw, na pinapahilig kan mga katakatakang ining mga linalang an Dios sa ibabaw nin daga sa paghilwas lamang nin nagkapirang kataga, asin ta dai nakakapagtaram an Dios kun bakong sa saindang ngoso asin ta saindang kinakaon, saindang iniinom an saiyang dugo asin parating ipinapakaon man sa mga hamak na tawo..’.”}} An mga ini asin iba pang mga bagaybagay ibinobugtak kan daing pagtubod na filosofo sa ngoso nin mga tawong tampalasan ngapit sa panahon. Sakalé, nalilibang si gurang Tasio, na madaleng mangyari, alagad magbalik kita sa satong ipinagoosip. Sa mga kiosko na satityang nakita kasuhapon na ginamit kan paratokdo sa paadalan asin kan mga nagaaradal, hinahanda ngunyan an sarong masiram asin nagsasawang pamahawon. Alagad, sa latok na itinalaga sa mga nagraralabas, daing sarong botéllang arak, alagad dakol man su mga bungang-kahoy.—Sa enramada na minasogpon kan mga ito namumugtak su mga tukawan kan mga musikero asin sarong latok na patos nin mga dulce asin mga confitura, mga frasco nin tubig na may mga dahon asin mga burak na tagama sa mga napapdhang mga katawohan. Su paratokdo sa paadalan nagpatindog nin kawayan, may mga balagbag, nagpabitay nin mga sarten, mga koron na gagaramiton sa mga maogmang karawat. Su katawohan, na mga nagugubingan nin sa mga maogmang nagaaradal, nagkakabirinbin sa pagdulag sa saldang na nagaatak-atak, maging sa lindong nin mga kahoy, maging sa sirong kan palapala. Su mga barobata nagsarakat sa mga sanga, sa ibabaw nin mga gapo, tanganing mabarang nanggad ninda su ceremonia, sa siring na paagi nahipnoan su saindang hababang tindog; hiniling nin pagkauri su mga nagraralabas na, mga malinig asin mga marhay su panggubingan, nagkakamurugtak sa lugar na itinalaga sainda. Nagkakakeregyatan (894) su mga magurang: sinda, mga daing sikat na mga taga oma, magpapakakita sa saindang mga aki na magkaraon sa maputing mantel na haros siring kan cura asin kan alcalde. Igo nang isagiromdom lamang an siring na bagay sa pakalikay sa punaw, asin ta an siring na pangyari ipagbabareta magpoon sa mga magurang sagkod sa mga aki. Dai pira nadangog an harayong togtog kan musica:<noinclude></noinclude> 3h984h5tkm9td8wwr7v5j987gxs25om Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/262 250 1406 6308 6307 2024-10-15T15:54:42Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6307 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>252</center> <br>pinangengenotanan nin mga maogmahon na mga pangkat na binibilog nin mga tawong nanonongod sa gabos na mga panahon asin nagugubingan nin gabos na mga kiray. Garo nang pigkakaluwasan su tawong madarag asin inogid nin sarong paghiling su saiyang kagamitan. Sarong pakikiaramon na taga langtad pinagsusunod su saiyang paghiling asin pinagmamasdan su gabos nyang ceremonia; huli kan saiyang salakot asin kan saiyang panggubingan, haros dai namidbiran. Saiyang hininguha an pinakamarhay na kamugtakan, haros sa karani kan torno sa tampi kan kotkot. Kairibahan kan musica su Alcalde, su mga may katungdan sa banwaan, su mga fraile, maliban ni Padre Damaso, asin su mga empleadong kastila. Nakikipagolayolay su Alcalde ki Ibarra, na saiyang naging kaugnay nin boot magpoon kan saiyang pataratarahon huli kan saiyang mga condecoracion asin mga banda, an mga alisngaw kan aristocrasia iyo an mga kaluyahan kan Saiyang Kahalangkawan. Si Capitan Tiago, su alcalde asin nagkapirang mga mayayaman nasa maogmang tompok nin mga daraga na may mga payong na sukla. Si Padre Salvi, siring sa giraray, daing gironggirong asin baga hararom an isinasaisip. “Laomon mo an sakong pag-andorog kun mapapadapit sa sarong mabansay na gawé,” an sabi kan Alcalde ki Ibarra; “itatamo ko ika kan and man na saimong kaipuhan, asin kun dai, gigibohon ko na tamohon nin iba.” Kan sinda naghaharaning magharani namatean kan hagbayon na nagkukurabkutab su saiyang puso. Daing ano-ano tinorohokan su kagigilantas na toytoy na natotogdok duman: nakita nya su tawong madarag na magalang na nagpataratara saiya asin madaleng ipinotitok saiya su paghiling. Napangalas sya kan saiyang matuklasan si Elias, na huli sa sarong makahologan na pagkirit napasabot nya na giromdomon su saiyang isinabing pataan sa simbahan. Isinolot kan cura su mga sa pading damit asin pinonan su ceremonias; kapot kan buta-sa-ibong na sacristan mayor su libro asin su hisopo patin su bendita nagkakaraptan man nin sarong sadit na sacristan. Su iba, tirindog sa palibot turukas su mga kalo, daing girironggirong, tara, minsin ngani luhayluhay su pagbasa, namamaté na tinatakigan su tingog ni Padre Salvi.<noinclude></noinclude> 7m5nk30ly3pfb09tchk9ozqzkrk1j4n Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/263 250 1407 6312 6311 2024-10-15T15:54:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6311 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>253</center> Irinalaog na gabos sa bugtakan na bobog su mga kaipuhan iralaog, siring baga kan mga Aging-pluma (895), mga pahayagan, mga medalla, asin iba pa, ilina og gabos sa katipong na timga asin linapat na gayo su pagkasolda. “Ginoong Ibarra, muya mong ika an bumugtak kan cajon sa bugtakan na iyan? Linalaom iyan kan cura!” hininghingan kan Alcalde su hagbayon. “Makuri an sakong kamuyahan,” an simbag ni Ibarra, “alagad maaagawan ko an Ginoong Escribano kan madangog na ining katongdan, na sikat magpatotoo kan pangyaring iniho!” Isinapuso ito kan escribano. Lominosad sa hagyanan na binikladan nin alfombra pasiring sa irarom kan kotkot asin sa magkakanigong gawé ibinugtak ito sa kalog kan gapo. Kinoa kan cura su hisopo asin winirikan su mga gapo kan bendita. Ominabot su takna na lambang saro kaipuhan bomogtak nin sarong sandok (396) na minasang-apog sa ibabaw kan sillar, na namumugtak sa kalot tanganing makatamang gayo asin makalapat nanggad ito. Iginawgaw ni Ibarra sa Alcalde an sarong sandok nin paraparel, su fecha nalolangat sa halakbang na dahon na pirak, alagad su Saiyang Kahalangkawan nagtaram ngona sa kastila. “Mga taga San Diego!” an sabi sa sarong tingog na marigon: “Igwa kaming dangog na mamayo sa sarong ceremonia na lubos na mahalaga, na saindong masasayodan minsan pa dai mi saindo itaram. May tinogdas na paadalan, an paadalan iyo an tugsaran nin pagnaratad, an paadalan iyo an libro na nasusuratan kan maabtan ngapit kan mga banwaan! Tokdoan nindo samuya an paadalan sa sarong banwaan asin sasabihan mi kamo kun baga anong banwaan iyan.” “Mga taga San Diego! Omawa nindo an Dios, na nagtao saindo nin mga pading banal, asin an Pamahalaan kan Inang Bansa na dai napapagal sa pagpalakop kan budaya sa matibang na ining kaporoan, na saiyang nasasangkoban sa irarom kan mamuraway niyang manto! Omawa nindo an Dios na nahérak saindo, dinarahan kamo kan mga mahoyong ining mga padi na nagpapaliwanag saindo asin naghuhulit saindo kan dios non na tataramon! Omawa nindo an Pamahalaan na nagmalasakit, nagmamalasakit asin magmamalasakit<noinclude></noinclude> 89xq8qakk78u1xnqpkhc8pvtnatiedh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/264 250 1408 6316 6315 2024-10-15T15:54:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6315 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>254</center> <br>na gayo huli saindo asin sa saindong mga aki!” “Asin ngunyan na benebendicionan an énot na gapo kaining mahalagang edificio, kami, an Alcalde Mayor kan lalawigan na ini, sa ngaran kan Saiyang Kamahalan, an Hadé, na ingatan logod nin Dios, Hadé sa España, sa ngaran kan maliwanag na Pamahalaan na kastila asin sa limpoy kan saiyang malinigon. asin sa giraray matagumpay na wagayway, ipinanonongod nyamo an bagay na ini asin samuyang pinoponan an pagpatindog kan paadalan na iniho!” ; “!Mga taga San Diego; mabuhay an Hadé! !Mabuhay an España! mabuhay an mga religioso! !Mabuhay an Religion Catolica!”’ “!Mabuhay! mabuhay!” sominimbag an mga tingog, “!Mabthay an Señor Alcalde!” Dangan mabaskog ining luminusad sa tanog kan musica na nagpoon nang magtogtog; nagbugtak nin nagkapirang sandok nin minasang apog asin baybay sa ibabaw kan gapo asin sa siring mansanang kabaskogan kan pagpoon, sominakat man giraray. Nag-oropak su mga empleado. Iginawagaw ni Ibarra an saro pang sandok na pirak na, pakapotitukan saiya nin kadikit na horas su mga mata, luhayluhay na lominisad. Sa kabangaan kan hagyanan tominingkalag sa paghiling kan gapo na nabibitay nin mga matooson na mga laosig, alagad sa sarong detik lamang asin nagpadagos kan paglusad. Siring man kan sa Alcalde ‘su saiyang ginibo, alagad sa mga hidaleng ini lalong dakol na oropak su nagkadarangog: sa mga empleado ominarayon su mga fraile asin si Capitan Tiago. . Garong may hinahanap si Padre Salvi nin matataohan nya kan sandok; baga nagdodowaduwang hominiling ki Maria Clara, alagad nagbago nin kaisipan asin itinao sa escribano. Ini, sa pangaladka, dominolok ki Maria Clara na sominayoma na naghohoyomhoyom. Su mga fraile, su mga empleado asin su alférez nagrolusad gabos surosorunod. Dai nalingawan si Capitan Tiago. Nagkukulang si Ibarra, asin ipaghoboot na. kuta na itonton kan lalaking madarag su gapo kan maromdoman kan cura su hagbayon, sinabihan ini sa masobang tingog asin dating torood: “Dai mo ibubugtak an saimong sinaldok, Ginoong Ibarra?”<noinclude></noinclude> 2x6h5b8m4z1pauwy693f6nh4uh7c4ud Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/265 250 1409 6320 6319 2024-10-15T15:54:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6319 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>255</center> “!Maluwas akong sarong Juan Palomo, pakalotoa ko, kaonon ko!” sominimbag ini sa siring mansanang tingog. “Hala na!” an sabi kan Alcalde na luhay syang ibinosol; “ta kun dai, maboot ako na dai ipagtonton an gapo asin magdadanay kita digdi sagkod sa aldaw kan paghokom.” Sa atubang kan makanginirhat na paharé (397), napiritan na somonod si Ibarra. Pinalitan su sadit na sandok na pirak nin sarong dakulang sandok na bakan, na nakapahoyom sa nagkapira katawo, asin tiwasay na omenenotan. Hiniling sya ni Ibarra nin sarong dai ikasaysay na paghiling; kan makita sya masasabi na natipon su saiyang mga mata sa bilog nyang pagkabuhay. Nakikita kan lalaking madarag na bukas su gagamban sa saiyang pamitisan. Si Ibarra, pakahilinga nin panalé su sillar na nabibitay sa saiyang pamayohan asin siring man ki Elias patin su lalaking madarag, nagsabi ki Nor Juan sa baga tinatakigan na tingog: “Taohan sako su balde asin hanapan ako nin ibang sandok sa itaas!” Su hagbayon na lamang an natatada. Dai na sya pighiling ni Elias: nakapotitok su saiyang mga mata sa kamot kan tawong madarag, na doko sa kalot, maigot na sinosundan su gabos na hirohiro kan hagbayon. Nadangog su daging kan sandok na ibinobikag kan minasang baybay asin apog sa maluyang huringhuding kan mga empleado, na binabaté su Alcalde kan saiyang talumpati. Daing ano-ano may nadangog na makusog na ribok: su polea, na natatakod sa natutugmaran kan cabria, naholog asin kasunod kaito su torno na nagpapansol kan kasangkapan, siring sa. sarong pansol: nangboroyogboyog su mga kahoy, nagralasik su mga gakot asin gabos narompag sa sarong hidalé kasabay an makagigiram na ribok. Ominitaas an sarong panganod (398) nin alpog; sarong suriyaw nin pagkangirhat na binibilog nin riboribong tingog, nakapano sa angkas. Haros su gabos. nagpangdorolag asin nagpangdaralagan, kadikiton na marhay su nagpanghorogaros sa kotkot. Si Maria Clara asin si Padre Salvi an nangagdanay sa saindang namumugtakan na dai nagpakahiro, nangrulungasi asin magkasi dai nakapagkaalo.<noinclude></noinclude> m5j1daryfu3317b6o2ripfs48uf8lqz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/266 250 1410 6324 6323 2024-10-15T15:54:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6323 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>256</center> Kan nagpupurawas na su alpog, nahiling si Ibarra na nagtitindog sa tahaw nin mga kabaan, mga kawayan, mga panila, sa pagoltanan kan torno asin kan gapo na sa panaleng pagkatontonan, gabos nayogyog asin nagkaaratogan kaito. Nasa kamot pa kan hagbayon su sandok asin pinaghihiling nin mga matang nangingirhat an bangkay nin sarong lalaki, na napapahigda sa may saiyang bitis, natatahoban kan mga kabaan. “Dai ka nagadan?—Buhay pa ika?—!Huli sa Dios magtaram ka!” olay nin nagkapirang empleado na taragob nin kangirhatan asin kapangtingan (399). “!Gibong ngangalasan! Gibong ngangalasan!” an kurahaw nin nagkapira. “!Madya kamo asin botbota nindo an bangkay kan daing palad na iniho!” an sabi ni Ibarra na baga nagimata sa sarong pangatorogan. Pagkadangog kan saiyang tingog, namatean ni Maria Clara na binabayaan sya kan saiyang mga kosog, asin napukan sa takyag kan saiyang mga amiga. Naghahadé an sarong dakulang karibungan: gabos nangagtataram, gabos naghohororathorat, nagdadaralagan sa magibongibong na sogod, nangagrulusad sa kotkot, nagsasarakat, nagkakamorongnan asin nagkakangirirhat gabos. “Siisay an gadan? May ginhawa pa?” an hapot kan alférez. Sa bangkay namidbiran su lalaking madarag na nagtitindog sa may torno. “!Ihabla an maestro de obras!” iyo an énot na ikinasabi kan Alcalde. Inogid su bangkay, ibinugtak su kamot sa ibabaw kan daghan, alagad dai na nagkukitad su puso. Sa payo tinamaan asin su dugo nagbubulabuga sa dongo, sa ngoso asin sa talinga. May nagkahiriling na nagkapirang bakong katutubong gipay (400): apat na lasgas na hararom sa sarong gampi asin sa saro sa katampad minsan dorodakula: sa pagkahiling kaito aakalaon na sarong kamot na bakal asin baga agat an pominorogo] kaito. Malaad na binate kan mga padi su hagbayon. Su franciscano na mahoyo su panglawog, na nagespiritu santo ki Padre Damaso, nagsabi man na nagluluha su mga mata: “!An Dios sandag, an Dios marahay!”<noinclude></noinclude> jabqv18mvpc8lu2avck0p0wefvq90hv Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/267 250 1411 6328 6327 2024-10-15T15:54:43Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6327 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>257</center> “!Kun sakong pinagiisipisip na dai pa nahahaloy duman ako!” an sabi ki Ibarra kan saro sa mga empleado, “!sabi ko! kun ako an nasa huri, Jesus!” “Nagpanorongkag su sakong buhok!” an sabi man nin sarong poropangas. “!Asin marhay ta saimo nangyari asin bakong sakuya!” an sabi sa hababang tingog na tinatakigan pa su gurang. “!Don Pascual!” an sabi nin nagkapirang kastila. “Mga ginoo, sinabi ko iyan huli ta dai nagadan su ginoo: ; kun dai ako naantogan, nagadan kuta ako sa kaiisip lamang kaito.” Alagad harayo na si Ibarra nagiisi kan kamugtakan ni Maria Clara. “!Dai logod ini makaolang na padagoson an kaogmahan, Ginoong de Ibarra!” an sabi kan Alcalde: ‘‘!pagomawon logod an Dios! An gadan bakong padi, bako man na kastila! Sukat ipagrokyaw an saimong pakaligtas! !Kun tinamaan ka baga kan gapo sa ibaba!” “May mga pagkukulakula, may mga pagkukulakula!” an itinaram kan escribano; “dati nang sinabi ko: Bakong sa boot su paglisad ni Ginoong Ibarra. Nakita ko!” “!Su gadan saro lang na katutubo!” “!Ipadagos an kaogmahan! Togtog! an gadan dai mabubuhay liwat kan kamondoan! Capitan, digdi gibohon an mga pagsisiyasat...! Padigdihon su directorcillo!... Sa bilanggoan an maestro de obras!” “!Sa pandog iyan!” “!Sa pandog! Eh! togtog, togtog! Sa pandog an moromaestro!” “Senior Alcalde,” an bulanos na simbag ni Ibarra; “kun an kamondoan dai makakabuhay liwat kan gadan, lalong dai iyan mahihimo sa pagpabilanggo sa sarong tawo na dai kitang pakaaram kun baga igwa nin sala. Ako an maninimbagan kan saiyang pagkatawo asin hinahagad ko an saiyang pakahiwas minsan na lamang sa mga aldaw na ini.” “!Marhay! marhay! alagad dai na magliwat!” Nakalakop an manibaibang mga pagsasaysay. Inako na an mapadapit sa gibong ngangalasan. Alagad garong kadikit su pagogma ni Fray Salvi, garong kadikit su pagogma dapit sa milagro, na pinagsasabing gibo nin sarong santo sa saiyang kaayonan asin sa saiyang par-<noinclude></noinclude> 3g2pxy77uc5ayxr7aak7oy4mphf2yqh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/268 250 1412 6333 6332 2024-10-15T15:54:43Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6332 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>258</center> <br>roquia. Dai man nahalean nin nagsabi na may náhiling na lominogsot sa kotkot, kan pagkarompag kan gabós, na sarong nakagúbing nin guingón na síring kan sa mga franciscano. Daing duwaduwa na si San Diego ito. Inakalá man na si Ibarra nagsimba asin su táwong madarag dai; malínaw síring sa liwánag kan aldaw. "Nakita mo? habó kang maghinanyog nin misa," an sabi nin sarong iná sa saíyang akí; "kun dai ko ika kinolog sa pagpírit saimo, nasa tribunal ka ngunyan, siring kaiyán sa carreta!" Su laláking madarag okun su saiyang bangkay, nalolokotan nin banig, dinara sa tribunal. Nagdalagan si Ibarra sa saiyang harong ta mábolos. "!Maráot na pagpoón, hm!" an sabi ni gurang Tasio na kanayon halé. <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XXXIII</center> <center>''HIWAS NA PAGISIP''</center> Makakatapus na si Ibarra nin panghimós-himos, kan magpaisi saiya an saró niyang sorogoón na pighahanap sya nin sarong taga nayon. Sa pagloba na saró sa saiyang mga paraaldaw, nagboot na palaogón sa saiyang pasuratan, aklatan, asin laboratorio quimico. Alágad makuri su saiyang pagtaka, kan madáyag niya su marigon asin dai masayodan na tindog ni Elias. "Ilinigtas mo su sakúyang búhay," an sabi kaini sa tagálog sa pakasábot nya kan hiró ni Ibarra; "binayadan taka nin kabtang kan sakúyang útang asin dai ka nin dápat ipagpasalamat sakúya, atá ngani ako pa an súkat. Napadigdi ako sa paghágad saimo nin tábang..." "!Pagsabi!" an simbag kan hagbayon sa siring mansanang horon na napangalas sya kan pagkapormal kan taga nayon na ito. Ipinotitok ni Elias sa laog nin nagkapirang hidalé su saiyang paghiling sa mga mata ni Ibarra asin suminimbag: "Kun an justicia nin mga tawo boot liwanagon an misteriong iniho nakikimahérak ako saimo na dai mo ipagsabi sa kiisay man su patánid na sinabi ko saimo sa simbahan."<noinclude></noinclude> cjnar3snx5gah05vm0e814hxc9wqscl Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/269 250 1413 6337 6336 2024-10-15T15:54:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6336 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>259</center> “Hare kahandal,” an simbag kan hagbayon na baga may kamondoan su tingog; “Aram ko na pinagoosig ka, alagad bako akong paraboyagyag nin sala.” “Bakong huli sakuya, bakong huli sakuya!” an sabi ni Elias na may kaibang kabuhayan asin kaabhawan; “huli saimo; dai akong anong ikinatatakot sa mga tawo”. <br>Nagorog su pagtaka kan satong hagbayon; su tanog kan pagtaram kan taga nayon na ito na piloto kan énot, bago asin garong daing pakalabot sa saiyang kamugtakan siring sa saiyang kapaladan. “Ano an boot mong sabihon?” an saiyang hapot na siniyasat kan saiyang paghiling an tawong ito na dai masayodan.: “Dai ako nagtataram sa pamamatahaw nin mga bagay na masakit masayod, hinihinguha ko na maging malinaw an sakong itinataram. Sa orog mong pakahiwas sa panganib, kaipuhan na akalaon kang aliwalas asin magtiwala an saimong mga kaiwal.” Sominibog si Ibarra. “An sakong mga kaiwal. May mga kaiwal ako?” “Igwa po kita gabos, seňor, magpoon sa pinakasaday na lumalayog sagkod sa tawo, magpoon sa pinakadukha sagkod sa pinakamayaman asin pinakamakapangyarihan! An pagkaigwa nin kaiwal, iyo an katogonan nin kabuhayan!” Daing girong si Ibarra na hiniling si Elias. “Bako kang piloto, bako ka man taga nayon...” an sabi sa hababang tingog. “Igwa kang mga kaiwal sa mga haralangkaw asin mga harababang kalikosan,” an padagos ni Elias na dai magmangno kan mga tataramon kan hagbayon; “dakulang bagay an saimong minomokna; igwa ka nin nagaging panahon, su saimong apo may mga kaiwal, ta nagkaigwa sinda nin mga pakamaté, asin sa buhay bakong an mga maliwag an mga nakakasadol nin kaongisan, kundi an mga tawong may dangog.” “Mga midbid mo an sakong mga kaiwal!” Dai tolos sominimbag si Elias asin nagisipisip. “Saro an midbid ko, su nagadan,” an simbag. “Kasoodmang banggi natuklasan ko na pinaghohomaan ka niya, huli sa nagkapirang kataga na pinag-olayan saka nin sarong dai midbid na nawara sa kadikloman.” Ini dai makakaon kan mga sira na siring kan saiyang ama;<noinclude></noinclude> j4wpr3n61mgaezoku9e3abnqdr6wlnt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/27 250 1414 6348 6347 2024-10-15T15:54:44Z MF-Warburg 6 10 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6347 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>17</center> rong ihinabla huli ta sinambit sa rawitdawit an sarong dakulang katotoohan. Inapod akong tagapagawit, alagad dai ako aapodon na rongaw. ” “Mangyari daw na maaraman kun ano an katotoohan na iyan?” “Sabi an ogbon kan leon, leon man; naghilaga pang madestierro.” Asin hominarayo sa pangkat itong dai midbid na hagbayon... Haros nagdadalagan, dominatong an sarong lalaki na mabansay an panglawog, na an panggubingan siring kan sa mga taga digdi, na may botones na brillante sa pechera. Dinolok si Ibarra asin iginawagaw su kamot na an olay: “Ginoong Ibarra, minamawot kong mamidbid taka; katood kong bulanos si Capitan Tiago, midbid ko su saimong ama... Ako si Capitan Tinong, sa Tondo ako nageérok, saén namumugtak an saimong harong; linalaom ko na tataohan mo ako nin dangog kan saimong paggiaw; dumuman kang mangodto sa kaibahan niyamo!’ Nagtaka si Ibarra sa siring na pagkamainaladka; hominoyom si Capitan Tinong asin pinaghorohapiyap su saiyang kamot. “!Salamat!”’ an maogmang simbag ni Ibarra; “alagad noodma mansana maduman ako sa San Diego. ” “!Kanogon pa! Kun siring, sa pagbalik mo na!” “Iyo na!” an paisi nin sarong tagapaglingkod sa ''La Campana''. Su mga pananawhon nagpoon nin pagburuhat sa saindang mga tukawan, alagad su mga babaye, orog na su mga filipina, haloy ngonang nag- parapapiririt. <center>---------------</center> <center>'''III'''</center> <center>'''''AN PAMANGGI'''''</center> ::::::::''“Jele jele bago quiere.”'' Garong masingayang marhay si Fray Sibyla: moninong na naglalakawlakaw asin nagpurawas na su kabaldian na lominadawan sa saiyang marayrahay na ngabil; pinapagkanigo niyang pakiolayan su pilay na si Dr. De Espadana, na pontok magsimbag, tara dai nakakasawod na gayo. Mainit na marhay su payo kan<noinclude></noinclude> hlek6hevv6m9azxqapjgbyrc9j4whqu Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/270 250 1415 6352 6351 2024-10-15T15:54:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6351 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>260</center> <br>makikita mo sa aga. “Napukawan su sakong pangataman kan mga tataramon na iniho bako sanang huli kan kahologan kaini kundi huli sa naghilwas kaito, na may mga pirang aldaw nang nakalihis nakiatubang sa maestro de obras, na nagpahayag kan saiyang pagmawot na magpalakaw kan mga toklos sa pagbugtak kan gapo, dai naghagad nin halangkaw na tangdan, asin ipinagpahalangkaw niya na darakula an saiyang mga pakanood. Dai ako nin igong dahelan sa pagakala na siya may maraot na kaisipan, alagad sarong bagay na uya sa sakuya mansana nagsabi sa sako na totoo su sakong mga pagakala, kay pinili ko, sa pagpatanid saimo, an sarong hidalé asin bahigay na magkakanigong gayo tanganing dai mo ako mapaghapot. Su iba saimo nang nakita.” Haloy nang nakatapus nin pagtaram si Elias asin dai pa lamang minasimbag ni sarong taramon si Ibarra. Nasapaghorophorop iniho. “'Ikinamomondo ko na nagadan an tawong iniho!” sominimbag katapustapusi; “may maaaraman pa kita saiya!’ “Kun nabuhay nakadulag kuta sa nangingibigkibig na kamot kan bitang sa tawong sandigan. !Hinokman siya nin Dios, ginadan siya nin Dios, awot pa logod na an Dios sana an iyoiyong Hokom!” Hiniling ni Crisostomo nin madalé su tawo na nagtaram nin siring, asin kan makita su saiyang porosog na mga takyag, lakop nin mga labod asin mga darakulang lasgas. “Nagtutubod ka man sa gibong ngangalasan?” an sabi na naghohoyomhoyom; “!hilinga an gibong ngangalasan na pinagsasabi kan banwaan!” “Kun magtutubod ako sa mga gibong ngangalasan, dai ako maniniwala sa Dios; maniniwala ako sa sarong pinakagdios, maniniwala ako na talagang an Dios linalang nin tawo na ladawan asin kabarang nya,” an simbag na gayo, “alagad minatubod ako Saiya, namatean ko bako sanang makasaro su saiyang kamot. Kan nagrorompag na su gabos na naghilangang makalaglag sa ano man itoon duman, pinorogol ko su criminal tominindog ako sa saiyang kataid, nalugad siya asin ako dai naano asin ligtas. “Ika? diyata ika...’’? “Oho pinorogol ko siya kasu nagdodolag, kan poonan<noinclude></noinclude> 0om12fqb77liikvp5nc2nhoyr1d57jz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/271 250 1416 6356 6355 2024-10-15T15:54:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6355 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>261</center> <br>su saiyang gibong ikagadan, nakita ko su gawé niyang maraot. Sinasabihan ko ika, an Dios lamang an maging hokom sa mga tawo. Siya lamang an magkaigwa nin katanosan sa buhay; asin ta dai nanggad magisip an tawo nin pagsalihid saiya!” “Alagad ika ngunyan...” “!Dai!” an saligbaton ni Elias, na nakasalom kan pagsusuwal, “bakong siring: kun an tawo minasilot nin kagadanan sa iba o saiyang linalaglag sagkod lamang an kaagahon nin iba, ginigibo niya iyan sa lipat asin minagamit kan kosog nin ibang mga tawo sa paggibo kan saindang padusa, na sa katapustapusi mangyari libang okun malé. Alagad ako, sa pagbugtak sa criminal sa panganib na ihinanda niya sa iba, nasa siring man akong pagalaman. Dai ko siya ginadan, bibayaan ko na an kamot nin Dios an gumadan saiya.” “Naniniwala ka sa pagkahinaragbo?” “An pagtiwala sa pagkahinaragbo garo mansanang paniwala sa mga gibong ngangalasan; an duwang bagay na ini nangangahologan na dai aram nin Dios an omaaboton. Ano an pagkahinaragbo? Sarong pangyayari na dai lamang pinaghona-hona nin siisay man. Ano an gibong-ngangalasan? Sarong kasarongatan, sarong paglaglag kan pagsusundan kan katalagahan. An dai pakagalinaw asin an kasarongatan sa isip kan nagpapalakaw kan pagkamugtak kan kinab-an nangangahologan nin duwang darakulang kakundian.” “Siisay ka, an may pagkatakot na hapot uli ni Ibarra; “nagadal ka?” “Nangaipo akong magtubod nin makuri sa Dios huli ta nawara ko an pagtubod sa mga tawo,” an simbag kan piloto na pinagliktadan su hapot. Sa paghona ni Ibarra nasayodan nya an hagbayon na ito na pinagoosig; pinaiindahan an sa tawong hokoman (401), dai nagaaram kan katanosan nin tawo sa paghokom sa saiyang mga kapuwa, sinosolang nya an pagkahalangkaw sa iba nin nagkakapirang mga pangkat. “Alagad kinakaipuhan na saimong akoon an halaga kan hokoman nin tawo, minsan and kamakakundian,” an saiyang isinimbag. “An Dios, minsan ano kadakol kan saiyang mga kasalihid sa ibabaw nin daga, daing mangyayari, kun sa pagkasayod, dai minasabing malinaw kan saiyang paghokom sa paghusay kan linaksang<noinclude></noinclude> 0an2flpvz7tv0nqm45yl4f0i0ckw6b8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/272 250 1417 6360 6359 2024-10-15T15:54:44Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6359 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|262}} <br>mga iriwal na inaasusang kan satong mga kamatean. Maninigo, kinakaipuhan, matanos na magtaga hokom an tawo sa saiyang kapuwa!” “Oho, sa paggibo nin karahayan, bako nin maraot, sa pagsagwa sa pagpakarhay, bakong sa paglaglag, huli ta kun magkamalé an saindang mga paghokom, dai sya nin kapangyarihan sa pagpakarhay kan karatan na saiyang naginibo.” “Alagad,” an sabi pa na nagliwat nin bahana (402), “an pagosiposip na ini nasa ibabaw kan sakong mga kusog, asin linilingalinga taka ngunyan na pinaghahalat ka ninda. Dai mo malingawan an sinasabi ko pa sana saimo; igwa kang mga kaiwal, magpakabahay ka sa karahayan kan saimong bansa.” Asin pominaaram. “Noarin ko ika makikita liwat?” “Sa giraray kun boot mo asin sa giraray kun pakikinabangan mo ako. Sagkod ngunyan nagkakatabang pa ako saimo!” <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XXXIV<br> ''AN PANGODTO''</center> Duman sa ibaba kan sinamnohan na kiosko nagkaraon su mga darakilang tawo sa lalawigan. Su Alcalde nasa sarong poro kan latok; si Ibarra, sa ibong. Sa totoo dapit kan hagbayon nagtutukaw si Maria Clara, asin sa wala niya, su escribano. Si Capitan Tiago, su alférez, su gobernadorcillo, su mga fraile, su mga empleado asin su nagkapirang daraga na nagpawaralat nagturikaw bakong sunod sa saindang kamugtakan, kundi oyon sa saindang kamuyahan. Makadadagkang gayo asin maogma su pangodto, alagad pangabangaan may dominatong na sarong empleado sa telégrafo pighahanap si Capitan Tiago, may darang paisi. Si Capitan Tiago, ugalé nang naghagad nin pahintulot sa pagbasa kaito, asin su gabos ugalé nang ominoyon saiya. An kaniguan na gayong Capitan nangorondot ngona, dangan tominongkahal: luminamuti su saiyang lawog, suminalinggaya, asin madaleng tiniplok su papel asin tominindog. “!Mga Ginoo,” an sabi na nariribaraw, “An saiyang Kahalangkawan, su Capitan General madatong ngun-<noinclude></noinclude> 44uvgpxeqxkw9q5t43wmisc0irctr85 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/273 250 1418 6366 6365 2024-10-15T15:54:45Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6365 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>263</center> <br>yan na hapon sa pagtao nin dangog sa sakong pagsadiri!" Asin dominalagan dara su paisi asin su servilleta, alágad daing kaló, na pinagbobókod nin mga hagayhay asin mga hapot. An bantulin na may maarabot na mga tulisan dai magkakaigwa nin labis na bungá. "Alágad himatea tabi!—Noarin mádatong?—osipan mo kami!— ! Su Saiyang Kahalangkawan!" Harayó na si Capitán Tiago. "Madigdi su Saiyang Kahalangkawan asin sa harong ni Capitán Tiago madagos!" an sabi nin nagkapira na dai lámang pinaghonáhoná na itoon su aki asin su magiging manúgang. "Tamang gayo, su pagkapili!" an sabi kaini. Nagpahirilingan su mga fraile: An boot sabihon kan paghirilingan na ito: An Capitán General minagibo kan saró kan saiyang mga giribohón, nakalapas satúyá, sa convento kutá siya dapat nagdagós, alágad mantang siring an sa isip nin gabós dai nagkaraalo asin dai nin nagpahayag kan saindang iniisip. "Isinabi na iyán sakó kasoodmá," an taramon kan Alcalde, "kundi dai pa kaito nabibilog su isip kan Saiyang Kahalangkawan.".. "Naaraman mo pó, señor Alcalde, kun gurano kahaloy an sa isip kan Capitán General na saiyang ipagdánay digdi?" an daing katiwasayan na hapot kan alférez. "Bakong gáyong cierto; an Saiyang Kahalangkawan namumuyang magpangalás." "Uya igwa pa nin ibang mga paisi!" An mga ito sa Alcalde, sa alférez asin sa gobernadorcillo na siring man giráray an ibinabaretá, natalastas na marhay kan mga fraile na dai lámang nin sa cura. "An Saiyang Kahalangkawan mádatong sa ika-apat na horas nin hapon!" an sábing gayo kan Alcalde "moninong kitang makakapagkaraon!" Dai makakataram nin orog pa karahay si Leonides sa Termópilas: "Ngunyan na banggi mamanggi kita kaharampang ni Plutòn!" Nakabalik sa dáting lakaw su orolayólay. "!Natatago — dai ko an satúyang dakúlang predicador!" an may katakutan na sabi nin saró sa mga empleado, na mahoyó su panglawog, na dai lámang binuka su ngosó sagkod kan horas nin pagkaon, asin iyo<noinclude></noinclude> qfopy74rwrak53s2vobgjqhspns13vp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/274 250 1419 6370 6369 2024-10-15T15:54:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6369 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>264</center> <br>pa sanang pagtaram kan nagkaaga nang ito. Su gabos na mga may pakatalastas kan agiagi kan ama ni Crisostomo nagpanghiriro asin nagkiriyatan, na an boot sabihon: “!Dagosa! pagtamo, sumpaon’” alagad su iba na orog na gayong mga may isusugad nagpanimbag. “Pagalpagal gayod...” “Anong pagalpagal” ang hagayhay kan alférez: “garong kinapoy asin, siring sa sabi digdi, malongkiyado! Magingat kamo sa sermon!” “!Sarong sermon na kagdabok, dakulaon!” an sabi kan escribano. "Sarong sermon hararom!” an dugang kan corresponsal. “Sa pagtaram nin siring kinakaipuhan an pagkaigwa nin baga na siring kan saiya,” an mapagmasid na sabi ni Padre Manuel Martin. Daing iba kundi baga an inooyonan saiya kan agustino. “Asin an kagianan sa pagtaram.” an dagdag man ni Padre Salvi. “Naisihan nindo na an cocinero ni Ginoong Ibarra iyo an orog karahay sa lalawigan?” an sabi kan Alcalde na pinotol su orolay. “Iyan an sabi, alagad an saiyang magayon na kanatad habong magtukaw sa saiyang latok, tara pahangang numamit nin sarong hongit,” an simbag kan saro sa mga empleado. Namula si Maria Clara. “Pinasasalamatan ko si Ginoong ... huli kan labis niyang pagmamamangno kan sakong pagkatawo,” an may pagkatakot na saiyang paghiraraw-od, “alagad.” “Alagad tinataohan mo nanggad iydn nin dangog huli sana kan saimong dagyang,” an mapagsalom na sabi kan Alcalde, asin ominatubang ki Padre Salvi. “Padre Cura,” an dugang na sabi sa halangkaw na tingog, “napagmasdan ko na sa bilog na maghapon dai kang gironggirong asin alongating may pinagiisip. “!Sarong makangingirhat na paramasid an Señor Alcalde!” an sabi ni Padre Sybila sa sarong napapalaen na tingog. “Ugale ko iyan,” an hiraraw-od kan franciscano;<noinclude></noinclude> 6cdvfv7tzkypjg0dx6flwcfppih8q37 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/275 250 1420 6374 6373 2024-10-15T15:54:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6373 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>265</center> <br>‘Muya ko pang magdangog ki sa magtaram.” ‘Lalong pinagngangataman kan Saimong Pagkaigagalang an kapakinabangan ki sa kasayangan!” an mapagsobang sabi kan Alférez. Dai ito ibinilang ni Padre Salvi na karawkaraw 1amang, suminilyab su saiyang paghiling asin sominimbag: “!Natatalastas na gayo, kan señor alférez na sa mga aldaw na ini bakong ako an orog na nagkikinabang o lalong nasasayangan!” Tinahoban kan alférez su tangkol, huli sa sarong hilaw na hoyomhoyom asin dai niya ibinilang na sya pinagpapadamgohan kaito. “Pero mga ginoo, dai ko masabotan kun paanong mapaghororonan digdi an dapit sa mga kapakinabangan o sa mga kasayangan,” an saligbaton kan alcalde; “Anong sasabooton, satuya kaiyan mga magkakanigo nin pagkamoot asin mga madlam na daraga, na nagngapadangog satuya huli kan saindang dagyang. Sa sako, an mga daraga nagpapakaarog sa mga arpas eolicas sa tahaw nin kabanggihon; sukat sindang himateon asin pakadangogon na gayo, tanganing an saindang mga dai masabing mga tagolaylay, na minaitaas sa kalog sa mga langitnoon na rona nin daing sokol asin nin ideal.” . “!Nagrarawitdawit an Saimong Kahalangkawan!” an maogmang tataramon kan escriba, asin magkasi ninda itinangad su copa. ‘Dai akong ibang maginibo,” an olay kan Alcalde na pinahidan su ngoso; “an bahigay kun sa giraray dai minagibo nin parahabon, minagibo nin tagapagawit. Sa sakong pagkabagong-tawo nagsurat ako nin mga rawitdawit, asin hayag na gayong bakong mga daing data. “Kun siring, an Saimong Kahalangkawan nagpasaluib sa mga Musa sa pagsunod mo ki Themis!” an sabing bulanos kan satuyang mitico o misticong corresponsal. “Psch! anong muya mo? Maglibot sa bilog na pangkat nin gabungan (403) sa giraray iyo an sakong pangatorogan. Kasuhapon namodo ako nin mga burak asin nagdwit ako nin mga 4wit, ngunyan nakakaptan ko an sogkod nin Sandagan asin noodma....” “Noodma isosogba kan Saimong Kahalangkawan an sogkod sa kalayo tanganing magpainit kaiyan sa tigli-<noinclude></noinclude> s0g9bnw7zifmjvb59mxac9wf5v557il Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/276 250 1421 6378 6377 2024-10-15T15:54:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6377 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>266</center> <br>lípot nin búhay, asin magkamit nin katongdan bilang kasalíhid," an dugang ni Padre Sibyla. "Psch! iyo... bakó... máging kasalíhid bakong gáyo an sakong mabansay na kaisipan: inaabot iyan nin siisay man na bagong-datong. Sarong villa sa Amihanan na mapagoroontokan kun tígínit, sarong hotel sa Madrid asin nagkapirang mga sorosadiri sa Andalucía tagama sa tigliputan... Mamumuhay kita sa paggiromdom kan satong mahal na Filipinas.... Dapit sakó dai masabi si Voltaire: ''Nous n'avons jamais éte chez ces'' ''peuples que pour nous y enrichir et pour les calomnier''." Sa akalá kan mga empleado su Saíyang Kahalangkawan nagsabi nin sarong bágay na ikakaogma asin nagngirisi sa pagrokyaw kaito; ominarárog sainda su mga fraile, tara mga daing pagaram na si Voltaire iyo itong Voltaire na nagkapira ng gayo ninda ibinugtak sa gagamban. Alágad nakakaisi kaito si Padre Sibyla asin mominalos su pandok, na pinamugtak nyang su Alcalde nakasabi nin sarong laban sa pagtubod okun sarong katampalasanan. Sa sarong kiosko nagkaraon su mga akí, na pinamayohan kan saindang maestro. Sa pagkani mga hagbayon na filipino nangariribok nin makuri, tara paráting sa látok asin sa atúbang nin mga ibang tawo lalong nangagkakasalá huli ta sinda bakong mga hiwas labis pa sa pagkakasalá ninda na sinda mga buhí. Mala ngani ta nagkakarilíbong sa paggamit kan mga cubiertos, sinasagwé sinda kan saindang katáid; digdi minagikan an sarong pasúhay asin magkasi nakakasompong nin kaápil; asin mantang daing ibinibílang na may kapangyarihan, dumán nangyayari su sinasabing su sa Dios ki Cristo, kun sa malinaw na pagsabi, sarong pasuruhay nin mga teólogo. Nagkikiriyatan su mga magúrang, nagsisirikmolan, nagpapasarabotan, asin sa saindang hoyom nababasa na mga maogmahon sinda. "Ah!" an sabi nin sarong babáyeng taga oma sa sarong gurang na lalaki na nagdodokdok nin buyó sa saiyang korokatípong; "minsán anong kahahabó kan sakong agom, si Andoy ko magpapadí. Totoo nganí na kami mga daing súkat alágad magtotoklós kami asin, kun kaipuhan, makikilimós kamí. Dai nahahalean nin minátao nin kuwarta tangáning maordenan an mga áking daing súkat. Bakong nagsabi si Hermánong Ma-<noinclude></noinclude> 0o7d6nxco6epka4pss2dm3ednz926km Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/277 250 1422 6382 6381 2024-10-15T15:54:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6381 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>267</center> <br>teo, sarong táwong dai nagpupútik, na si Papa Sixto pastor kaito nin mga damúlag sa Batangas? !Tara, hilinga nindo si Andoy ko, hilinga nindo kun baga dai kan lawog ni San Vicente!" Asin nagtuturúbig su ngimot kan marhay na iná sa paghiling sa saíyang akí na pinagtutuwangan kan magibong na kamot su tenedor. "!Tabangan nin Dios!" an dúgang kan gurang_na nagmamamá kan upá; "kun máging Papa si Andoy, máduman kita sa Roma, hehe! makakalakaw pa ako nin marhay. Asin kun magadán ako... hehe!" "Hare kahandal, giloy! dai makakalingaw si Andoy na tinokdoán mo sya nin paggibo nin mga alat na botong asin nin patpat." "Tamá ka, Petra: ako man naniniwalá na an saímong akí maluwas na sarong dakúlang bagay... minsán na lámang patriarca. !Dai pa ako nakakita nin sa halipot na panahón nakánood kan oficio! Magigiromdoman nya ako kun Papa na sya okun obispo na, magaalingáling sa paggibo nin alat sa saíyang cocinera. Ipagmimisa nya an sakong kalag, hehé!" Asin sa pagláom na iniho, binugtakán giráray kan marhay na gurang nin dakol na buyó su saiyang korokatípong. "Kun dangogón nin Dios an sakong mga pagngayóngayó asin magkatotoo an sakong pagláom, sasabihan ko si Andoy: 'Akí, halee kami kan samong mga sala, asin padarahán kami sa Langit.' Dai na kita nagkakaípong mangadyé, magayuno, ni magbakal nin mga bula. An may áking Santo Papa makakapaggibo nin mga kasalan!" "Padumana sya sa harong noodmá, Petra," an sábing gayo kan gurang; "totokdoán ko sya nin pagtoklós sa nito!" "!Hmjn! abaa! Anong paghoná mo, giloy? Nagloloba ka na pighihiró pa kan mga Papa an saindang mga kamot? An cura, bago cura lámang, nagtotoklós sana sa misa... kun nagooroatúbang! An arzobispo dai na nagooroatúbang, nagmimisa tukaw; kun síring, an Papa... an Papa mamisa sa higdaan, may abanico! Anong saímong inaakalá?" "Bakong kalabisan, Petra, na makanood sya kun paano an paghandá kan nitó. Marahay na makapagpabákal nin mga salakot asin mga petaka tangáning dai<noinclude></noinclude> 500dmmwe83m9w87fskc0xio4uz9669j Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/278 250 1423 6386 6385 2024-10-15T15:54:45Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6385 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>268</center> <br>mapiritan na makilimós, síring sa ginigibo sa gabós na taón kan cura sa ngaran kan Papa. Nahehérak akong maghiling sa sarong dukhang santo asin sa giráray itinatao ko an gabós kong natitikis." Rominani an saró pang taga oma na nagsabi: "!Oyon nang gayo, komadi, madoktor an sakong akí; daing makakaárog sa doctor!" "Doctor! halo, kumpadi," an simbag kan Petra; "daing makakaárog sa cura!" "Cura? prr! cura? !Dakol na kuwarta an sinisingil kan doctor; ginagalangan siya kan mga naghehélang, kumadi!" "Utang na gálang! An cura, bomirik sana nin makatolo o apat asin magsabi nin ''déminus pabiscum'' (404) kinakaon an Dios asin nagaákó nin kuwarta. Gabós, sagkod an mga babaye, nangagoosip saiya kan saindang mga tágong-hílom! "Asin an doctor? Tara, anong paghoná mo sa doctor? Nakikita kan doctor an gabós na nasa-saindong mga babaye, pinopulso an mga daraga... ! Muya kong magdoctor nin sarong semana!" "Asin an cura? dai daw nakikita kan cura an nakikita kan saindong doctor? !Asin orog pa karahay! áram mo na an talinhagá; matabang guná asin bilogón na paa sa cura!" "Tara anó? nagkakaon daw nin mga alang na sardinas an mga parabólong? nagkakakorologan an mga kamot sa pagsirá nin asin?" "Naatían an kamot kan cura síring kan sa saindong mga parabólong? Kayá hulí kaiyán may mga darakúlang hacienda, asin kun nagtatrabaho may togtog asin pigtatabangan kan mga sacristán!" "Asin an pagpakumpisal, kumadi, bakong trabajo?" "Na trabajo iyán! !Mamumuya kang magpakumpisal sa kagabsan! Nagpopolotpogot asin dinadaplos sa pagsiyásat kun nagaarano an mga lalaki asin mga babaye, na satong mga kanarátad! Daing ibang ginigibo an cura kundi magtúkaw, asin gábos isinasabi saiya; kun minsan nagngangatorog, alágad minabuhi nin duwa o tolong bendición asin mga aki na namán kita nin Dios! Muya kong magcura sarong hapon nin lapás!." "Asin an... an pagsermon? dai mo ako pagsabihan na iyán bakong trabajo. Hilingá sana ta ginanot nin makuri kasu bagong aga su cura na dakulá!" an panu-<noinclude></noinclude> ldyxyi0r4scy36218amq5wj4yvqbzov Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/279 250 1424 6391 6390 2024-10-15T15:54:46Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6390 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>269</center> <br> núhay kan lalaki na napasibog nang nanunúmang. "An pagsermón? Trabajo an pagsermón? Haen an saimong isip? Muya kong magparatáram sa laog nin kabangang aldaw, sa púlpito, pinagdadagitan asin pi- nangingisogan an gabós, na dai nin nagngangahas na somimbag, asin binabayadan pa ako hulí kaiyán! Muya kong magcura saró sanang semana kun naghihirinaniog nin misa an mga may útang sakuyá! Hilinga, hilingá sana nindo si Padre Dámaso kun paanong nagtatabá sa makúring pangingisog asin pagngongolog!" Talaga man nanggad na nagdadangádang si Padre Dámaso, sa matabang lalaki su lakawon, naghohoyom- hoyom alágad sa sarong maraoton na gáyong paagi ma- lá ngani ta nawará su pagkasorosorogpon kan pigsasabi ni Ibarra. Pinataratara si Padre Dámaso, minsán ngani may kapalaenan, alágad may mga pagpahiling man nin ka- ogmahan su kagabsan, maliban ki Ibarra. Naghihina- napus na su pagkaon asin nagnga-aalisubo sa mga copa su champan. Náging sa makukurabnon su hoyom ni Padre Dámaso kan makita si Maria Clara na natutukaw sa too ni Crisóstomo, alágad; pakadara nin silla sa katáning kan Alcalde, naghapot sa táhaw nin sarong kamoninongan na makahologán. "May pinaghohororonan na sarong bágay mga ginoo? saindong padagosa!" "Pinagalapan" (405) an simbag kan Alcalde. "Pi- nagsasambit ni Ginóong Ibarra su gabós na mga nag- tarábang saiya sa saiyang makibanwaan na gibo asin naoonabihan su arquitecto, kasu an Saimong Kagalang- gálang..." "Dai akong pakasábot, dapit sa arquitectura" an ágaw na tataramon ni Padre Dámasó, "alágad pinag- ngingisihan ko an mga arquitecto asin an mga kulang- kúlang na minadorólok sainda. Hoyan ikinúrit ko an plano kan simbahan na iyán asin dai nanggad nin ka- kundian an pagkapatindog, iyong sabi sakó nin sarong joyérong ingles nakisakat sarong aldaw sa convento. Sa pagkúrit nin plano igó magkaigwa nin duwang moró sa atubangan!" "Alagad," an simbag kan Alcalde kan makita na dai nagkakaalo si Ibarra, "kun manongod na sa mga edificio siring baga halimbawá, kan paadalan na ini, nagkaka-<noinclude></noinclude> 2c880fdwv62mtdsv0r9oca031hr4qz9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/28 250 1425 6396 6395 2024-10-15T15:54:46Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6395 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>18</center> franciscano, pinagsisipa su mga nakakaolang saiyang mga silla, asin siniko su sarong cadete. Pormal su teniente; su iba mga maogmang naghohororon asin inoomaw su mga masisiram na mga luto na nagkakatorolod sa latok. Alagad nagbingakbingak su dongo ni Doña Victorina, asin panaleng naangot baga nabatayan na halas; tara, natongtongan kan teniente su gayad kan saiyang saya. “Ano ka, daing mata?” an sabi. “Tgwa, ginang, duwang mga marayrahay pa kan saimo; alagad pighihiling ko an mga korong na iyan,” an simbag kan kilang nin kagalangan na militar na kanayon hominalé. Napasiring sa cabecera su duwang religioso, sakalé, sa kaugalean, asin, siring sa dapat paghalton, nangyari na nagpaaragaw nin tukawan: ipinamantaag sa mga tataramon an mga kaogdan asin mga kakayahan kan mga nagraralaban, alagad, pakatapus ipinapahayag ninda an mga katumang kan saindang mga isinasabi asin nagngongororobngorob asin naghihinanarakit kun dai ninda nakakamtan an saindang minamawot. “!Manongod saimo, Fray Damaso!” “!Manongod saimo, Fray Sibyla!” "Dating midbid sa harong... confesor kaitong dai na... sa pagkagurang, sa karapatan asin sa pamamahala..." “Na sabihon tang magurang nang marhay, dai! alagad ika cura sa arrabal!” an simbag ni Fray Damaso sa laghod na tingog na dai binobotsan su silla. “Huli ta saimong ipinaghoboot, kukuyogon ko!” an panapus na simbag ni Fray Sibyla na handa nang tumukaw. “Dai ko ipinagboboot,” an mapanuwal na pahayag kan franciscano, “dai ko ipinagboboot!” Titutukaw na si Fray Sibyla, na dai pinangataman su mga sabi kan franciscano kan magkanagboan su sa- iyang paghiling asin su mga mata kan teniente. An orog kahalangkaw na oficial, alinsunod sa opinion reli giosa sa Filipinas, hababang marhay sa cocinérong lego. ''Cedant arma togoe'' (24), sabi ni Ciceron sa Senado; ''cedant arma cottoe'' (25), sabi kan mga fraile sa Filipinas. Alagad si Fray Sibyla, sarong tawong pino, sominimbag: ‘“Senor Teniente, digdi nasa luwas kita kan simha-<noinclude></noinclude> b91caux3iq54ka2r7t8jmd35szo7jn1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/280 250 1426 6400 6399 2024-10-15T15:54:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6399 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>270</center> <br>ipo kita nin sarong may kinabatiran”... “Anong may kinabatiran, si may kinabaktinan!”’ an may mapag-ologolog na sabi ni Padre Damaso. “An nagkakaipo nin may kinabatiran sarong may kinabaktinan! Kaipuhan na lalong mangmang pa ika ki sa mga indio, na nagpapatindog nin apat na lanob, asin binobugtakan nin tapanco sa ibabaw, na iyo nanggad an sarong paadalan!” Hiniling kan kagabsan si Ibarra, alagad, ini minsan baga nanglungsi nagpadagos na. baga nakikipag-olayolay ki Maria Clara. “Alagad pagisipisipon kan Saimong Pagkaigagalang...” “Hilingon mo, tabi” an padagos kan franciscano na dai pinataram su Alcalde, “hilingon mo sarong oldog niyamo, su pinakamangmang, nagpatindog nin sarong marahay, marayrahay asin baratong hospital. Nagpatoklos na gayo asin dai nagtatangdan nin labi sa walong bilog, an sarong aldaw sa mga haralé pa ngani sa ibang mga banwaan. Ini tataong magibaiba sainda bakong siring sa kadakol na mga suplado asin mga moromestiso, na iyong minapahamak sa sainda huli sa pagtangdan nin tolo o apat na sikapat.” “Sabi kan Saimong Pagkaigagalang walong bilog sana an saimong ipinagbabayad kaito? Dai mangyayari!” Boot na maliwat su lakaw kan olayédlay. “Opo asin dapat arogon iyan kan mga nagpapahalangkaw na sinda mga marhay na kastila. Nakikita na magpoon kan buksan su Canal de Suez, nakadatong digdi an corrupcion. Kaito, kan kaipuhan kitang lomibod sa Cabo, dai nin nagpangdatong na dakol na mga napahamak, dai man nin mga nagduruman tanganing magkapaharamak.” “Alagad, Padre Damaso... !” “Batid mo na kun ano an indio, tolos mansanang makanood nin and man ibinibilang nang doctor. An gabos na mga siponon na iyan na mga mina-pa-Europa...” “Alagad, magdangog an Saimong. Pagkaigagalang...” an Agaw na tataramon kan Alcalde na naririworokan huli ta mapangagyat an mga tataramon na ito. “An gabos matatapus siring sa magkakanig6 sainda,” an padagos niyang tataramon; “nakikita sa tahaw an<noinclude></noinclude> arc26ixrpyk2d7hj8ubsqnxb49nthsz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/281 250 1427 6404 6403 2024-10-15T15:54:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6403 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>271</center> <br>kamot nin Dios, nagkakaipong buta an saro sa dai pakahiling kaiyan. Sa buhay na ini nagkakamit na nin padusa an mga magitrang nin siring na mga ibingan... nagkakagaradan sa bilanggoan! je! je! na baga kita nagsasabi na dai sinda nin...” Alagad dai tinapus su kataga nin tataramon. Si Ibarra malamuti, pinagparasdnod siya kan mata; pagkadangog kan padamgo sa saiyang ama, tominindog asin sa sarong oyakpat, pinahogpa su pordsog niyang kamot sa payo kan padi na napatigayé na nabogngaw. Tagob nin pagtaka asin katakutan, dai nin nangahas na makilabot. “Harayo!” an kirahaw kan hagbayon sa katakotakot na tingog, asin inabot su kamot sa sarong matarom na cuchillo alintanang nadodoonan kan bitis su liog kan fraile, na nagmamaydmay sa saiyang pagkabogngaw; “dai magrani an habong magadan!”’ Daing pakaisi nin pagkatawo si Ibarra; nagngingibigkibig su saiyang hawak su saiyang mga mata mapanghareng nagtatararirik sa laog kan salog. Si Fray Damaso nagpumirit na tomindog, alagad, pinogol sa liog, ginoyagoya sagkod na napalohod asin napakobakob. “Ginoong Ibarra! Ginoong!” an sabi nin iba sa bakong hiriraw-od na tingog. Alagad dai nin siisay man, mani su alférez, nin nangahas na domolok na nakikitang nagsisilyab su cochillo, na pinagaatidatid su kosog asin su kamugtakan kan pagkatawo kan hagbayon. Nagkatorolan su kagabsan. “Kamo diyan! dai kamo nagkakaraalo, ngunyan nanonongod sakuya. Pinaglikayan ko sya dinara sya sakuya nin Dios, maghokom. an Dios!” Masakit su paghangos kan hagbayon, alagad nagkapordgol man giraray nin batbatan na takyag su franciscano, na sAyang lamang na naghihingthang makaposipos. “Moninong na nagkitad an sakuyang puso, daing panganib an sakong kamot...” Asin nangalagkalag sa saiyang palibot,—‘“Igwa saindo nin siisay man, siisay man na dai nagmahal sa saiyang ama, na naongis sa saiyang giromdom, siisay man na ipinangaki sa kasopganan asin sa pagkahababa?... Nakikita mo? nadadangog mo an pagkadaing gimokgimok na ini? Padi nin sarong Dios nin katiwa-<noinclude></noinclude> rbk56jv7dg8hd0evfzsb512yss4w69g Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/282 250 1428 6408 6407 2024-10-15T15:54:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6407 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>272</center> <br>sayan, na an saimong ngoso pano nin kabanalan asin katinubdan, asin an puso nin mga kadaing-datahan, dai mo namidbiran kun ano an sarong ama. ... naisipan mo kuta su saimong ama! Nakikita mo? Sa kadaklan na iyan na saimong pinagbasangbasang dai minsan sarong arog saimo! Hinokman ka!” Su mga tawong nakakalibot saiya, sa paglobang makakagadan, nagpanghiriro. “Harayo!” kuminurahaw uli sa mapanghareng tingog; “ano? natatakot kamo na digtaan ko an sakong kamot nin maating dugo? Bakong sinabihan ko kamo na moninong na nagkukutad an sakong puso? Harayo samuya! Paghinanyog kamo, mga kapadian, mga hokom, na naghohona kamo na kamo mga iba man na tawo na nagpapanongod kamo sa saindo nin ibang mga katanosan! Su sakong ama sarong tawong marhay an dangog, ihapot nindo sa banwaan na ini na minagalang sa saiyang giromdom. Su sakong ama sarong marhay na namamanwaan; nagpakasakit huli sakuya asin huli sa karahayan kan saiyang bansa. Bukas su saiyang harong, su saiyang latok natatalaga sa himanwa o sa isinobol na minadolok saiya sa saindang kadaihon! Saro syang marhay na cristiano: na naggibo nin marahay asin sagkod pa man dai nagpasakit sa daing kaya, dai man nagpatios sa makautigay.. Ini binuksan kan mga pinto kan saiyang harong, pinattkaw sa safyang latok asin inapod na saiyang katigay-nin-boot. Anong ibinalos? Pinagpakaraot sya, inosig, inasosang laban saiya su pagkadaing-pakasabot, na ginamit su kabanalan kan saiyang katongdan, pinaglanghadan su linobngan saiya, hinalean nin dangog su saiyang giromdom asin indsig sa kapahingaloan mansana kan kagadanan. Asin, dai pa namongayahan kaini. !Inoosig ngunyan su aki! Binolagan ko sya, sakiyang linikayan su saiyang dagyang... Nadangog nindo sya ngunyan na aga na pinagbasangbasang su pulpito, itinokdo ako sa pagkalahoslahos na pagtubod kan banwaan, asin dai ako nagkaalo. Ngunyan napadigdi ta pagpapasala-salaan ako; tinios ko sa dai paggirong dara an saindong pagtaka, alagad pinaglanghadan uli su pinakasinanglitan na giromdom sa gabos na mga aki... Kamong mga uya digdi, mga padi, mga hokom, nakita nindong ‘nagpuka ang saindong gurang na ama na nagpagal huli saindo, bominulag sa saindo huli sa saindong karahayan, nagadan sa kamon-<noinclude></noinclude> ixlhddbq1h7ezgto5enjhckfguosbi1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/283 250 1429 6412 6411 2024-10-15T15:54:46Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6411 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|273}} <br>doan sa sarong bilanggoan, na nagmamawot na makakogos saindo, naghahanap nin sarong magranga saiya. Daing kaibahan, naghehélang, alintanang kamo sa ibang dagá... nadadangog nindo na pinaglanghadán su saíyang ngaran, nákoa nindo su linobngan saiya daing laog kan muya kamong mangadyé dumán? Bakó? Dai kamo nagkaraalo, !kun síring pinahámak nindo sya!" Ibinikyaw su takyag; sarong binibiní, marikás na gayo síring sa liwanag, pominatáhaw asin pinógol su mapanghimalos na takyag kan saíyang mayomhok na mga kamot: sya si María Clara. Hiniling sya ni Ibarra nin sarong paghiling na garong nagagalinawan kan karongawan. Sa diit-díit tominoros su saíyang gorogom na mga moró kan saíyang mga kamot na pinabayaan na mabagsak su lawas kan franciscano asin mahólog su cuchillo, asin, pakapanáhob sa pandok, dominolag sa táhaw kan kadaklán. <br> {{rule|5em}} <br> <center>XXXV<br> ''MGA SARABISABI''</center> Madaleng nakalakop sa banwaan su nangyari. Sa kapinonan dai nin boot maniwalá, alágad, sa pagsokó sa katotoohan, gabós nangaghagayhay na gayo sa pagtaka. Lambang saró nagsabisabi sunod sa kutod kan saiyang pakánood. '!Gadán si Padre Dámaso!" an sabi nin nagkapira; "nagroronggáhay nin dugó su pandok pagbuhata asin dai naghahangos." "Magpahingaló na logod sya sa katiwasayan, alágad dai man syang ibang ginibo kundi magbayad kan saíyang útang!" an pahayag nin sarong hagbayon. "Hilinga nindo ta daing ngaran su ginibo ngunyan na aga sa convento." "Anong ginibo? Kinolog namán su coadjutor?" "Anong ginibo? Aber! Baretáe daw kami." "Nakahiling kamo ngunyan na aga nin sarong mestísong kastilá na lominuwas sa kristiya sa laog kan sermón?" "Ohó! ohó nakita nyamó. Pinotitukan ito ni Padre<noinclude></noinclude> hmu7unft6f1fmr4gm3xjoentkiiy14b Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/284 250 1430 6419 6418 2024-10-15T15:54:47Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6418 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>274</center> <br>Dámaso." "Tara, pakatapus kan sermón, ipinaapod asin hinapot kun ngatá ta luminuwas" 'Dai ako nakasábot kan tagálog, Padre,' an simbag. 'Asin anó ta naglanghad ka na sabi mo griego ito?' kinurahawan sya ni Padre Dámaso na kanayon sya tinampá. Bominalós su hagbayon. Nagsontokan su duwa sagkod na pinagbulag." "Kun nangyari iyán sakuyá..., an ngorobngorob nin sarong estudiante. "Dai ako oyon kan gawé kan franciscano," an simbag kan saró, "tara an Religión dai súkat ipagbugtak na bílang padusa o bílang sílot sa kiisay man; alágad haros sakúyang ipinagrokyaw, midbid ko an hagbayon na ini, áram ko na taga San Pedro Makati, asin marhay magtaram nin tagalog. Ngunyan muya nya na ibílang sya sa sarong bagong datong halé sa Rusia asin nagkakaigwa nin dangog sa pagsagin dai tatao kan horon kan saíyang mga magúrang." "Kun síring, linalang sinda nin Dios asin nagbabarakbakan sinda!" "Alágad dápat kitang sumuwal sa pangyari," an pahayag nin saró pang estudiante; "an dai pagkaalo garo mansanang pagóyon asin su nangyari mahihímong maolit sa kiisay man satuyá. !Mábalik kita sa panahón ni Nerón!" "Nalilibang ka!" igwang sarong sominimbag saiya; "Si Nerón sarong dakúlang artista asin si Padre Dámaso sarong bolok na marhay na predicador!" Laen man su mga sarabisabi kan mga may pagkatawo na. Alintanang naghaharalat kan pagdatong kan Capitán General sa sarong sadit na harong sa luwas kan banwaan, su gobernadorcillo nagsabi: "An pagsabing kun siisay an igwa asin kun siísay an daing pangatanosan, bakong bagay na magían; alágad kun si Ginóong Ibarra magpakaingat lámang..." "Kun nagkaigwa lámang si Padre Dámaso nin kabangá kan pagingat ni Ginóong Ibarra, alonggating iyo mong boot sabihon?" an saligbaton ni Don Filipo. "An karatan iyo ta nagkariríbay su mga papel; su hagbayon nagpahiling na síring sa sarong gurang asin su gurang síring sa sarong hagbayon." "Asin sabi mo dai nin sarong hominiró, dai nin ominagap na pagbulagón sinda, maliban lámang sa akí ni<noinclude></noinclude> cm3360bkjy8t25nkmbh0l2mt47f3edz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/285 250 1431 6423 6422 2024-10-15T15:54:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6422 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>275</center> Capitan Tiago?” an hapot ni Capitan Martin. “Dai minsan saro kan mga fraile, minsan su Alcalde? Hm! Maraoton na gayo! Habo akong mamugtak sa kulit kan hagbayon. Dai nin makakapagpatawad saiya huli ta kinatatakutan sya. !Maraoton na gayo hm!” “Naniwala ka?” an mabulanos na hapot ni Capitan Basilio. “Linalaom ko,” an sabi ni Don Filipo na nakipagsalimbadan kaini (406), “na dai sya papabayaan kan banwaan. Sukat tang paghona-honaon su ginibo asin an ginigibo ngunyan kan saiyang familia. Asin kun, sakalé, sa katalawan, dai magkaalo an banwaan, an saiyang mga katood.." “Alagad, mga ginoo,” an saligbaton kan gobernadorcillo, ‘“‘anong magiginibo nyato? anong mahihimo kan banwaan? Mangyari kun anong mangyari, sa giraray may pangatanosan an mga fraile!” “Sa ''giraray'' may pangatanosan ta sa ''giraray'' satuyang tinataohan,” an maporington na simbag ni Don Filipo na iinogsak su paghilwas kan ''giraray'' “itao ta iyan, dangan magorolay kita!” Kominagaw sa payo su gobernadorcillo asin tominingkalag sa kisame, na sominimbag sa makababalding tingo "Ay! an init kan dugo! Garong dai ka pang pagalaman kan bansang satuyang namumugtakan; dai mo midbid an satong mga kahimanwa. Mga mayaman an mga fraile asin boronyog, asin kita siriblag asin mga daing sukat. Oho! pagsosororogan sya asin makikita mo na tatalikondan kang magsaro-saro sa saimong kapangakoan.” “Oho!” an mapait na tataramon ni Don Filipo, “nangyayari iyan, alintanang siring an pagakala, alintanang an katakutan asin an alam (407) igwa nin siring asin iyo mansanang kahologan. Lalong pinangangataman an agi sanang karatan ki sa kinakaipuhan na karahayan; tolostolos nababarang an pagkatakot bakong an pagtiwala; lambang saro nagiisip nin manongod sa saiya mansana, dai nin mapadapit sa kiisay man, kun kaya mga maluluya kita gabos! “!Tara, iyong isipa an iba bago an saimong sadiri asin makikita mong papabayaan kang bitay. Dai mo aram an talinhagang kastila: an pagkahérak na nasasabutan na marhay minapoon sa sadiri?”<noinclude></noinclude> bhdq3b67ocxdw3yxfw54ilks100w5tf Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/286 250 1432 6427 6426 2024-10-15T15:54:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6426 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>276</center> “!Lalong marhay na sabihon mo,” an may kabaldian na simbag kan teniente mayor, “na an katakutan na marhay minapoon sa kasakroan asin natatapus sa kasopganan! Ngunyan mansana idadata ko sa Alcalde an sakong pagbutas sa katongdan; oyam na akong maging olokan na dai man lamang mapakinabangan nin siisay man... Paaram!” Laen man su ganan kan mga babaye. “!Ay!” an hagayhay nin sarong babaye na mabansay su panglawog; “an mga bagong-tawo sa giraray siring kaiyan! Kun buhay lamang su saiyang marhay na ina, ano daw an sasabihon? !Ay, Dios! Kun pinagiisip nyak ona mahimong siring man an mangyari sa sakong aki na mainit man an payo... lay, Jesus! haros nauuri ako sa saiyang gadan nang ina... magagadan ako sa sakit!” “Ako dai,” an simbag man nin sarong babaye; “dai ipagmomondo kun siring an mangyari sa duwa kong aki. “Anong sabi mo, Capitanang Maria?” an sabi kan énot na pinagtakop su kamot. “Namumuya ako na ipaglaban kan mga aki an giromdom kan saindang mga magurang, Capitanang Tinay; anong sasabihon mo kun sarong aldaw, balo, madangog mo na maraot an pinagsasabi dapit sa saimong agom, asin idoko an payo kan aki mong si Antonio asin dai magkaalo?” “Isuhay ko saiya an waras na biyaya!” an sabi nin saro, na iyo si Hermanang Rufa, “alagad...” “Isuhay saiya an waras na biyaya, dai nanggad!” an saligbaton kan maherakon na Capitanang Tinay, “dai sukat magsabi kaiyan an sarong ina... alagad anong saimong mga kaisipan, Capitanang Maria?” “Minsan siring,” an sabi pa ni Hermanang Rufa, “dai mo malingawan na sarong dakulang kasalan na pagbuhatan nin kamot an sarong tawong sinaglitan.” “Orog pang sinanglitan an giromdom kan mga magirang!” an simbag ni Capitanang Maria. ‘“!Daing siisay man, mani an Papa, asin nangorog na si Padre Damaso, na mangyaring makapaglanghad sa siring kabanal na giromdom!” “!Totoo!” an sabi ni Capitanang Tinay na nagtaka kan kadonongan kan duwa; “saen nindo kinoa an siring karahay na mga pangatanosan?”<noinclude></noinclude> 9grcsmqoi4nd9z82gh0s3g0b09mujbp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/287 250 1433 6431 6430 2024-10-15T15:54:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6430 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>277</center> “Alagad an excomunion asin an condenacion?” an simbag kan Rufa. “Ano man an mga dangog asin marahay na pagngaran sa buhay na ini kun mapahamak kita duman sa ikaduwa? Gabos minaaging madalé... alagad an excomunion... maglanghad sa sarong kasalihid ni Jesucristo... !daing ibang nakakapagpatawad kaiyan kundi an Papa!” “!Ipagpatawad nin Dios na nagboboot na galangan an ama asin an ina; dai sya eexcomulgaron nin Dios! Asin minasabi ako saimo na kun an hagbayon na iyan dumuman sa sakong harong, aakoon ko sya asin sakong papakiolayan; kun igwa ako nin aking babaye, muya ko syang maging mantigang; an marhay na aki maluwas na marhay na agom asin marhay na ama, maniwala ka kaiyan, Hermanang Rufa!” “Ako dai nagiisip nin siring; sabiha nindo an saindong muya, asin minsan garong tama kamo, sa giraray orog akong maniniwala sa cura. Enot sa gabos, iliniligtas ko an sakong kalag, anong sabi mo, Capitanang Tinay?” “!Ah! anong muya nindong sabihon ko! Magkasi kamo tama; igwa man cura, alagad sikat man na magkaigwa an Dios! Dai akong pakaisi, saro lamang akong mangmang... an gigibohon ko iyo na sasabihan ko an sakong aki na dai na magadal! sabi an mga madonong nagkakagaradan na binirilingan! Maria Santisima! an sakuyang aki na muyang magpa-Europa!” “Anong iniisip mong sabihon?” “Sabihan sya na dai maghalé sa sakong kataid, ano pang kaipuhan na may iba pang maaraman? Noodma, nosaro, magagadan kita, nagagadan an madonong siring man an mangmang... an kaipuhan iyo an pagkabuhay na matiwasay.” Asin su maboot na babaye naghagayhay asin itiningkalag su mata sa langit. “Ako,” an sabing gayo ni Capitanang Maria, “kun mayaman pa sana akong siring saimo, papabayaan kong maglakbay an sakong mga aki: mga hagbayon, asin sarong aldaw magigi sindang mga lalaki... kadikit na sana an ikabubuhay ko... magkikirita kari sa ikaduwang buhay... sikat magmawot an mga aki na makahorohalangkaw sa saindang mga magurang asin sa satong pagsadiri tinotokdoan ta sana sinda na maging mga aki.”<noinclude></noinclude> 6orwfze5g0xule8hghs7gubt5p9zxr1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/288 250 1434 6435 6434 2024-10-15T15:54:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6434 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>278</center> "!Ay abaa ka pangbihira an saímong mga nasa ísip!" an mapanggilantas na sabi ni Capitánang Tínay, na pinagtakop su kamot; "garong daing kolog su pagakí mo kan saímong kambal!" "Nin huli nganí ta makolog su pagakí ko sainda, pinadarakulá asin pinagarádal ko sinda minsan na nganí dai kaming súkat, habó ko na, pakatapus kan sinápol kong mga kapagalan nagruluwas na mga tawo-tawo lámang.." "Sa sakong pagloba dai mo minámahal an saímong mga akí síring sa ipinagboot nin Dios!" an sabi ni Hermánang Rufa sa mahorohigpit na tingog. "Ipagpatawad nindo, lambang iná nagmamahal sa saíyang akí sunod sa saiyang palakaw: an iba nagmamahal sa saindang akí sa sainda, an iba huli sa sainda asin an nagkapira huli sa sainda mansana. Ako nasa bílang kaining huri, itinokdó sakuyá kan sakong agom." "An gabós mong kaisipan, Capitánang María," an sabi kan Rufa na baga nagpepredicar, "bakong gáyong sa banal: magi kang Hermana kan Santísimo Rosario, ni San Francisco o ni Santa Clara!" "Hermánang Rufa, kun karapatdapat na akong máging túgang nin mga tawo, pagmamalasakitán kong máging túgang nin mga santos!" an saíyang nakahoyom na simbag. Sa pagkatapos kan kabtang na ini nin mga sarabisabi, asin tangáning makita kan mga parabasa, minsán sa agi sana, kun anong sa isip kan mga masipag (408) na mga taga oma dapit kaitong nangyari, padumán kita sa plaza, saen may nagoorólay sa tangod kan tolda; "Midbid nyamó an saró sainda, su nangatorogan na magkakaigwa nin sarong akí na doctor sa Medicina." "An orog nyakong ikinamomondó" an sabi kaini,"iyo na dai mahahamán an paadalan!" "Paano, paano?" an hapot na bulanos kan mga dudúman. "Dai na magiging doctor an sakúyang akí, kundi karetonero! Daing anó man lámang! Dai na magkakaigwa nin paadalan!" "Sabi niisay na dai na magkakaigwa nin paadalan?" an hapot nin sarong kablás na taga omá, salangan asin sadit su bagolbagol. "!Ako! Si Don Crisóstomo inapod na ''plibastiero'' (409) kan mga Páding putí. !Dai na magkakaigwa<noinclude></noinclude> o5a2kes1verczu3g7celf34pubdjikm Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/289 250 1435 6439 6438 2024-10-15T15:54:47Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6438 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>279</center> <br>nin paadalan!” Nagpahirilingan su kagabsan, nagpaharapothapot sa paghiling. Bag-o sainda an siring na ngaran. “Asin maraot an ngaran na iyan?” sa katapusan nangahas na maghapot su kulapis na taga oma. “An orog karaot iyo ta ikakasabi iyan sa iba nin sarong cristiano!” “Maraot pa sa ''tarantado'' asin ''saragate?''” “!Kun dai makalabi diyan! Nagkapira ako apoda nin siring, asin dai lamang kominolog su sakong tulak.” “Bakong orog pa karaot sa ''indio'' na sinambit kan alférez!”’ Mominalos na marhay su pandok kan magkakaigwa nin aking karetonero; su saro kominégaw sa payo asin nagisipisip. “Kun siring, arog kan ''betelapora'' (410) na pinagsasabi kan gurang na babaye kan alférez. Orog pa karaot kaiyan an paglutab sa hostia.” “Maraot pa sa paglitab sa hostia kun Viernes Santo,’ an simbag nyang bulanos. ‘“Nagiromdoman na nindo an katagang ''ispichoso'' (411) na igo nang ipanongod sa sarong tawo tanganing an mga Guardia Civil sa Villa-Abrille darahin iyan sa destierro o sa bilanggoan; tara, orog kardot na gayo an ''plebestiero''. Siring sa sabi kan telegrafista asin kan directorcillo an ''plibistiero'' kun sinasabi nin sarong cristiano, nin sasarong cura o nin sarong kastila sa saro man na cristiano na siring satuya nakakaagid sa ''santus deus'' (412) may kaibang ''requimiternam'' (418); kun apodon kang ''plibustiro'', magkumpisal ka na asin pangbayadbayadan mo na an saimong mga kaotangan tara dai nang ibang natatada saimo kundi na magsipabaya kang bilingan. Aram mo na kun an directorcillo asin an telegrafista sikat magpakaisi an saro nagtataram huli sa mga kawat (414) asin an saro tataong magkastila asin daing ibang pinagkakaptan kundi an sipol (415).” “!Piriton akong magsapatos asin dai ako papaginomon sa bilog nyakong pagkauhay kan ihing iydn nin kabayo na pinagaapod cerveza, kun pagpabaya lamang akong apodon na ''pelbistero!”'' an sumpa kan taga nayon na ginogom su kamot. “Siisay? kun ako siring ki Don Crisostomo na mayaman, tataong magkastila, asin maliksing magkaon na may cuchillo asin<noinclude></noinclude> 37zfpjc2fhepvj0a59w02w1a1hnurl4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/29 250 1436 6446 6445 2024-10-15T15:54:48Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (6/8) 6445 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>19</center> han; saimo an tukawan.” Alagad kun gagayodon sa tanog kan saiyang tingog, minsan sa luwas kan simbahan, saiya man giraray. Su teniente, maging sa paglikay na siya maribaraw, okun parang dai makatikaw sa pagoltanan nin duwang fraile, nagsayuma nin madalé. Dai nin nakaromdom sa kagharong, minsan saro man lamang sa mga pananawhon. Nakita ito ni Ibarra na nanagmamasid kan mga nangyayari asin naghohoyom- hoyom. “Tara, Don Santiago! dai mo kami hahampangon?” Alagad anas nang parano su mga tukawan gabos... “Hare pagbuhat!” an sabi ni Capitan Tiago na dinoonan sa abaga su hagbayon. “An pamangging ini inaanyaya sa pagpasalamat sa Virgen huli kan saimong pagdatong. !Hoy! darha na digdi su tinola. Ipinagibo taka nin tinola ta haloy nang dai ka nakanamit.” Dinara an sarong dakulang tolodan na nagaalosoos. pakatapus na ramoramohon kan dominico su ''Benedicite'' na haros dai nin tataong magsimbag, pinonan kan dominico na itarapan (26) su laog kaito. Alagad maging sa kapabayaan okun sa anong dahelan, ki Padre Damaso nanongod an sarong pinggan na sa tahaw nin dakol na upo asin sabaw naglalatawlataw an kalas na liog asin matagas na pakpak nin sarong gunakan, alintanang su iba nagkakaraon nin mga paa asin mga aba, orog nang gayo si Ibarra na nagkapalad na namugtakan kan mga sa laog kan ginhawa. Nakita gabos kan franciscano, sinapa su upo, hominigop nin kadikit na sabaw, pinapamaragkay su kutsara asin isinaridong su pinggan. Daing pangmangno su dominico na nakikipagolay sa hagbayon na bulaw su buhok. “Gurano kahaloy na dai ka sa Filipinas?” an hapot ni Gindong Laruja ki Ibarra. “Haros igwa nang pitong taon.” “Kun siring, nalingawan mo na gayod?” “Su katumang na gayo; asin minsan garo akong nalilngawan kan sakong banwaan, sa giraray iyo an sakong ginigiromdom.” “Anong boot mong sabihon?” an hapot kan bulaw su buhok. “An muya kong sabihon iyo na igwa nang sangtaon na dai sako nin ominabot na mga bareta na mga haralé digdi, kaya garo bako akong taga digdi na daing paga-<noinclude></noinclude> p77c9ertf3bnefecumieveuhhmf2nkt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/290 250 1437 6451 6450 2024-10-15T15:59:49Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6450 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>280</center> <br>kutsará, ngingisihan ko an limang cura!" "An énot na civil na makita kong maghabas nin manok aapodón kong ''palabistiero'' asin makumpisal ako tolos mansana!" an sabi sa hababang tingog kan saró sa mga taga nayon, asin huminarayó dumán sa katiripunan. <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XXXVI<br> ''AN ENOT NA PANGANORON''</center> Sa harong ni Capitán Tiago an naghahádeng karibarawán síring mansana kan nasa-sa-ísip kan mga tawo. Daing ibang gibo si María Clara kundi magtangis asin dai naghimaté kan mga pangrangang katagá kan kagmako-iná saiya, asin ni Andeng, na kasamá nya sa pagsoso. Ipinangálad saiya kan saíyang amá na makipagólay ki Ibarra sagkod na dai ini pinatatawad kan mga padí sa excomunión. Si Capitán Tiago, na sibot na marhay sa paghandá kan saíyang harong sa magkakanigong pagakó sa Capitán General, ipinaapod sa convento. "Hare paghibí, akí," an sabi ni Tía Isabel na ipinapáhid su gamusa sa mga makintab na mga bulán-bulan sa espejo; "isisibog na su excomunión, susuratan na su Santo Papa... mátao kita nin dakúlang limós... Nalonosan man sana si Padre Dámaso... dai man nagadán!" "Hare paghibí," an sabi saiya ni Andeng sa hababang tingog; "gigibohon ko na mapakighoronan mo sya ano ta ginibo an mga pakumpisalan, kun bakong sa pagkasala? !An gabós ipinapatawad sa pagsabi kaiyan sa cura!" Sa katapusan ominabot si Capitán Tiago! Hinánap ninda sa saíyang lawog an simbag sa dakol na mga hapot; alágad su lawog ni Capitán Tiago nagbabantulin nin kaluyahan nin boot. Dinádaplós itong tawong makahehérak, hinahaprós kan kamot su ángog, asin dai nakakahilwas ni sarong katagá. "Tara, Santiago?" an mapagmawot na hapot ni Tía Isabel. Sarong hagayhay an isinimbag nya, kasabay an pagpáhid nin sarong tórong luhá. "Huli sa Dios, magtaram ka! Anong nangyari?" "!Su dati nang nahahandalán ko!" katapustapusi su-<noinclude></noinclude> 48zheusmswgklazrbi8u79tabubq6o6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/291 250 1438 6457 6456 2024-10-15T15:59:49Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6456 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>281</center> <br>minabi man giraray na naghihibi. “Sayang an gabos! Nagboot si Padre Damaso na barion ko an kapangakoan, ta kun dai, mapapahamak ako sa buhay na ini asin sa masunod! An gabos nagsasabi sako nin siring, sagkod si Padre Sibyla! Maninigong pintoonko saiya an mga tata kan sakong harong asin... !mahigit sa limang polong ribong pisos an ttang ko saiya! Isinabi ko ini sa mga padi; alagad dai ako pighimaté. ‘Arin an pagmamarhayon mong mawara,’ an saindang sabi sakuya, ‘limang polong ribong pisos okun an saimong buhay asin an saimong kalag?’ !Ay, San Antonio! kun naaraman ko lamang, kun naaraman ko lamang!” Nagsiloksigok si Maria Clara. “Hare paghibi, aki ko,” an sabi pa na inatubang ini; “bako kang arog sa saimong ina na dai sagkod naghibi ... minahibi sana kun namumuya... Sinabihan ako ni Padre Damaso na dominatong na an saro nyang kadudugo halé sa Espaňa... asin itinalaga saimong katipan...” Tinakpan ni Maria Clara su saiyang talinga. “Alagad, Santiago, rongaw ka?” kinorahawan sya ni Tia Isabel; ‘“!pagsabihan sya ngunyan dapit sa ibang katipan! Paghona mo an saimong aki nagpapalitpalit nin katipan siring sa gubing?” “Iyo man an sakong sa isip, Isabel; si Don Crisostomo mayaman ... minapakarasal sana an mga kastila sa pagkamoot sa pirak ... alagad anong muya mong gibohon ko? Pinagpapaharé ako nin saro pang excomunion .. . sabi nanganganib na gayo bako sanang an sakong kalag kundi sagkod pa kan sakong hawak ...sa sakong hawak, nadangog mo? sa sakong hawak!” “Dai kang ibang ginigibo kundi an pagpangana kan kamondoan kan saimong aki! Bakong katood mo an arzobispo? Ano ta dai mo sisuratan?” “Fraile man an arzobispo, daing ibang ginigibo an arzobispo kundi an sinasabi saiya kan mga fraile. Alagad, Maria, dai ka maghibi; madatong an Capitan General, muya kang makita asin malalata an saimong mga mata... Ay! ako na muyang magkaigwa nin sarong magayagayang kahaponon ... kun dai an dakulang ining kapahamakan, ako kuta an pinakamamongaya sa mga tawo asin an gabos magkakaorori<noinclude></noinclude> i5v87tkcx0s13znsmsm3yez08pa5qe7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/292 250 1439 6461 6460 2024-10-15T15:59:49Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6460 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>282</center> <br>sakuya ... Magtiwasay ka aki ko: orog pa akong daing palad ki saimo asin dai ako nagtatangis! Mangyayaring magkaigwa nin lalong marhay na katipan alagad ako limang pdlong ribong pisos an madadai sakuya! Ay, Virgen de Antipolo, kun magkapalad lamang ako ngunyan na banggi!” Mga porokpotok ligid nin mga coche, dalagan nin mga kabayo, musica na nagtotogtog kan Marcha Real nangagbantulin kan pagdatong kan Saiyang Kahalangkawan, an Gobernador General kan Kaporoan nin Filipinas. Si Maria Clara dominalagan sa pagtago sa saiyang lambanan (416)... makautgay na daraga! an saimong puso pinagkakawatan an saimong puso nin magagaspang sa mga kamot na daing pakatalastas kan mga matatapang mga sabot kaiyan. Alintanang napapano nin katawohan su harong asin saén man nagdadaging an mga makokosog na linakaw, mga tingog nin pagboot, sinaragantik nin mga sable asin nin mga espuelas, su daraga na tagob nin horasa, naglolohod sa tahaw sa atibang nin sarong estampa kan Mahal na Virgen, sa siring na itong pagkamugtak nin pagsaro-saro na daing ibang nakamaté kundi si Delaroche (417), na baga saiyang nasompongan paghalé sa linobngan kan saiyang aki. Dai nasaisip ni Maria Clara an mga sakit kan ina na ito, iyong pinagroromdom su saiyang rogaring na sakit. Horohod su payo sa daghan asin su kamot nadodoon sa daga, nakakaagid sa sarong poon nin azucena na tiniklop kan barongbarong. !Sarong omaaboton na pinangatoroganan asin pinaghorohapros sa halawig na mga taon na an mga pananawotawo, na namondag sa pagkaaki asin nagtalubo sa pagkabagong-tawo, minaladawan sa saiyang pagkatawo, boot niyang paraon ngunyan, nin saro sanang kataga nin isip asin nin puso! Mahalaga sa pagpogol kan kintitad kan saro, asin halean an saro, kan liwanag kaiyan! Si Maria Clara marahayon asin orog kabanal na cristiana siring man aking mamoton. Bako sanang nangirhat siya kan excomunion an pagboot asin an nanganganib na kamoninongan kan saiyang ama naghahagad saiya ngunyan na iatang niya an saiyang mga pagkamoot. Namatean niya an bilog na kosog kan pagmahal na ito na dai niya lamang pinaghohona. Sarong salog kaito na moninong su pagbolos; mga<noinclude></noinclude> inzizfufv3qlnc2q694985iwh5cukpj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/293 250 1440 6465 6464 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6464 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>283</center> <br>maalimyong burak nakakalakop sa pangpang, asin su salogan mayomhok na basod. Pahangang pabakontodon kan doros su solog kaito; masasabi gayod kun makita ito na nagmamahoyo. Alagad panalé sanang hominayatpit su pinagbobolosan mga magagaspang na mga bato nagpakatapa sa agihan, mga gururang nang mga batang an pinagaragihan na nanagkaharaman na mga dique, ah! dangan ominongal su salog, tominalobo, kominalakaga su mga alon, pinaglilinoklinok an mga sabong haralangkaw, sinasangpaan an mga gapo asin minapasiring sa kadagatan! Muyang magngadyé, alagad siisay an magngadyé sa pagkadai-nin pagsarig? Mangadyé kun nananarig asin kun dai, asin minatingkalag kita sa Dios, daing iba kitang pinapaluwas kundi mga hinanakit. “Dios ko!” an kurahaw kan saiyang puso, “ano ta ibinobulag nin siring an sarong tawo, tadaw ta isthay saiya ipinagngingimot an saimong tala-init, siring man an saimong angkas, dai mo tinatago na makita an saimong langit ano ta isuhay saiya an pagkamoot na minsan daing langit daing angkas asin daing tala-init mangyayaring mabthay an saro alagad dai nananggad kun dai an pagkamoot.” Nakadatong daw sa trono nin Dios an mga kinurahaw na iydn na dai nadadangog nin mga tawo? Madangog daw iyan kan Ina kan mga palad? “A!” an makautigay na daraga na dai nakamidbid nin sarong ind nagngangdhas na ipagkatiwa an mga kadalitaan na ini na minagikan sa mga pagkamoot sa ibabaw nin daga sa orog kalinig na itong puso, na daing ibang namidbidan kundi an pagmoot nin sarong aki asin an sa sarong ina sa saiyang mga kasakitan minadolok sa diniyosnon na ladawan nin babaye, an orog kagayon na idealizacion kan ka ideal sa gabos na mga linalang, sa mapagtulang lalang na iyan kan Cristianismo, na nagkakasaro sa saiya an duwang orog kagayon na kamugtakan nin babaye, virgen asin ina daing mga pagtios, na pinagaapod tang si Maria. “Ina, Ina!” an saiyang siniloksigok. Lominaog si Tia Isabel tanganing haleon siya sa saiyang kasakitan. May nagdaratong na nagkapirang mga kaugay nya nin boot asin muya siyang makaolay kan Capitan General.<noinclude></noinclude> 99zvm5cj5ge8jg1p17mpp6lofjrz2b2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/294 250 1441 6469 6468 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6468 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>284</center> “!Sabiha na igwa akong kamatean!” an pakimahérak kan daraga na nanggilantas; “papagtogtogon ako kan piano asin papaawiton!” “Ipinagngak kan saimong ama, sosopogon mo an saimong ama?” Tominindog si Maria Clara, hiniling su saiyang inaon, binorobiribid su magayon na takyag asin ngominorobngorob... “Oho! kun igwa pa sana ako nin...” Alagad dai tinapus su saiyang kataga nin tataramon asin nananosan. <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XXXVII<br> ''AN SAIYANG KAHALANGKAWAN''</center> “!Boot kong makaolay an hagbayon na iyan!” an sabi kan saiyang Kahalangkawan sa sarong ayudante; “napukawan su bilog kong interés.” “Pighanap na, sakuyang general! Alagad igwa digdi nin sarong bagong-tawo na hale sa Manila na nagpipirit na ipamidbid. Sinabihan niyamo na an Saimong Kahalangkawan mayo nin panahon asin ta dai napadigdi sa pakipagkita sa kiisay man kundi tanganing mahiling an banwaan asin sa pagtanaw sa procesion, alagad sominimbag na an Saimong Kahalangkawan sa giraray igwa nin panahon sa pagwaras kan magkakanigo ...” Nagtakang ominatubang sa Alcalde su Saiyang Kahalangkawan. “Kun ako dai nalilibang,” an simbag kaini, na dominoko-doko nin kadikit, “su hagbayon na ngunyan na aga nagkaribok kasi Padre Damaso dahelan kan sermon. “Saro na naman? Nagholaw an fraile na iyan goboton an lalawigan o nagloloba na siya an nagboboot digdi? !Sabihi nindo an hagbayon na dumagos!” Nininerbiyos su Saiyang Kahalangkawan na naglalakawlakaw sa magibong na sogod kan bidang. Sa pagilaog igwa nin nagkapipirang kastila, na mga kasaralak kan mga militar asin mga may kapangyarihan sa banwaan nin San Diego asin kan sa mga pagta-<noinclude></noinclude> k79q38z45snfe4dp49r8ryxy0ukrfm9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/295 250 1442 6473 6472 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6472 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>285</center> <br>raning na banwaan; torotiripon sa mga pangkat, nagoorolayolay o nagpapasurthay. Iritoon man su gabos na mga fraile, maliban lamang ki Padre Damaso, asin boot na rumalaog sa pagpahayag kan saindang kagalangan sa Saiyang Kahalangkawan. “An Saiyang Kahalangkawan an Capitan General nakikimahérak sa Saindong Pagkaigagalang na magtaodtaod kamo nin diit na horas,” an sabi kan ayudante; “!dagos, tabi, hagbayon!”’ An manilan-on na ito na pinagsasalbog an griego asin an tagalog lominaog sa bidang malungsi asin tinatakigan. Nangagtaka su kagabsan; garong kanigtian na dagit kan Saiyang Kahalangkawan na nangahds na papaghalaton su mga fraile. Nagsabi si Padre Sibyla; “Dai ako nin and man na sasabihon saiya... digdi nagsasayang ako nin panahon!” “Iyo man an sakong sabi,” an digang nin sarong agustino; “maduman na kita. “Bako daw na lalong marhay na satong siyasaton kun anong saiyang iniisip?” an hapot ni Padre Salvi; “makakalikay kita sa escandalo... asin... ikakapagiromdom ta saiya... an saiyang mga katongdan dapit sa....Katinubdan...” “An saindong Pagka-mga Igagalang magpapakalaog kun saindong mumuyahon!” an sabi kan ayudante na ihinatod su hagbayon na dai nakakasdbot kan griego, na ngunyan nagluwas na su pandok nagsasaga sa kamongayahan. Si Fray Sybila an énot na lominaog; sa huri si Padre Salvi, si Padre Manuel Martin asin su iba pang mga religioso. Makumbabang nagtaraong gdlang maliban ki Padre Sybila na nagingat sagkod sa pagkadoko nin halangkaw na pagkamugtak; ta tumang kaini si Padre Salvi na haros matiplok su iksan. “Siisay sa saindong mga Pagkaigagalang si Padre Damaso?” panaleng naghapot su Saiyang Kahalangkawan na dai an mga ito pinaturukaw, dai man pinangoromostahan, dai man sinarabihan nin mga mapaglangis na mga kataga nin tataramon na pinagtotodan nin siring kaharalangkaw na mga personaje. “Dai mi po kaiba si Padre Damaso!” nagsimbag si Padre Sybila haros sa siring mansanang tingog.<noinclude></noinclude> glni2frc83qx44ydwpfethre551j8sh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/296 250 1443 6477 6476 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6476 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>286</center> “Naghihigdang, may kamatean, sa higdaan an lingkod kan Saimong Pagkaigagalang,” an makumbabang sabi man ni Padre Salvi; “pakatapus na magkaigwa kami nin kamongayahan sa pagtaong kagalangan saimo asin pakapagngomostahi niyamo kan Saimong Kahalangkawan, siring sa katongdan nin gabos na mga marhay na paralingkod sa hadé, asin sa gabos na mga tawong may inadalan, napadigdi man kami sa ngaran kan magalang na lingkod kan Saimong Kahalangkawan na nagkaigwa nin maraot na palad...” “Oho” an Aagaw na tataramon kan Capitan General na pinaitok su silla sa sarong bitis asin kinokorab na naghohoyomhoyom, “kun an gabos na mga paralingkod kan sakong kahalangkawan sana siring sa saiyang pagkaigagalang si Padre Damaso, pagmamarhayon ko pang ako na sana an maglingkod sa sakong kahalangkawan!” Su mga Igagalang na mga dati nang nagkapaarantoro sa hawak, nagkapaarantoro man sa kalag huli kan siring na ining pananaligbaton. “Tumurukaw tabi, an mga Saindong Pagkaigagalang!” an saiyang dugang na sabi pakaaban-aban nin kadikit asin pinahamishamis su daging kan tingog. Frac su nasosolot asin nagkikintid si Capitan Tiago; nakakabit sa kamot si Maria Clara na nangangalangalang paglaog asin tinatagob nin pagkatakot. Minsan siring, nagpahiling nin sarong mabansay asin makahologan na kagalangan. “Aki mo an binibini?” an hapot kan Capitan General. “Asin kan Saimong Kahalangkawan, sakuyang General” an simbag na gayo ni Capitan Tiago. Naburarat su mata kan Alcalde asin su sa mga sangawad, (418), alagad su Saiyang Kahalangkawan, dai nawaran kan gayambot (419), iginawagaw su kamot sa daraga asin sinabihan sa maogmang boot. “Mamongaya an mga magurang na may mga aki na siring saimo, binibini! Sa kagalangan asin sa kagilantasan pinagsabihan ako dapit saimo.. . pinaghorot niyako na makita ka sa pagpasalamat saimo kan magayon na gawé na saimong ginibo ngunyan na aldaw. Aram ko an ''gabos'', asin kun magsurat ako sa Pamahalaan kan Saiyang Kamahalan, dai ko malilingawan an mabansay mong pangungugalé. Alintanang dai pa, togotan mo ako, binibini, na sa ngaran kan<noinclude></noinclude> 1i3d597xztl6dm04fjn5wfn3oxsxnz0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/297 250 1444 6481 6480 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6480 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>287</center> <br>Saiyang Kamahalan, an Hadé na sakuyang digding pinangangatawanan (420) asin namomoot sa katiwasayan asin sa kamoninongan kan saiyang dayupot na mga nasasakpan, asin sa sakuya, an sa sarong ama na igwa man nin mga aking babaye na kasing kagurangan mo, itao saimo an lubos na kapasalamatan asin imokna saimo an sarong panghimalos!” “Kagurangnan ...!” nangingibigkibig na nagsimbag si Maria Clara. Nasalom kan Saiyang Kahalangkawan an saiyang boot sabihon asin sominimbag: “Marahay na gayo, binibini, na mamongayahan kan saimong isip asin kan paghalaga kan saimong mga kahimanwa: sa ganan ko iyo an orog karahay na pasib (421), asin dai kita dapat humagad nin labis. Alagad dai ako paghalean nin bahigay sa pagpahiling na kun an Sandagan (422) tataong magpadusa, tatao man na magtao nin balds asin bakong sa giraray ''buta''.” An gabos na tataramon sa letra cursiva hinilwas sa sarong palakaw na makahologan asin sa lalong halangkaw na tingog. “Si señor Don Juan Crisostomo Ibarra naghahalat kan pagboot kan Saimong Kahalangkawan!” an sabi nin sarong kagawad. Nangibigkibig si Maria Clara. “Ah!” an sabi kan Capitan General, “togotan mo ako, binibini, na ipahayag ko saimo an pagmawot na makita ko uli ika bago ako humalé sa banwaan na inj; may sasabihon pa ako saimong mga mahalagang bagay. Ginoong Alcalde, ibanhan mo ako sa paglinglinga, na boot kong sa lakaw, pakatapus kan pagolay mi sa hilom kasi ginoong Ibarra.” “Itogot logod samuya kan Saimong Kahalangkawan na patanidad ika nyamo,” an makumbabang sabi ni Padre Salvi, “na si Ginoong Ibarra excomulgado . “Ipinagogma kong gayo na dai ako nin ibang ikamomondo kundi an kamugtakan ni Padre Damaso, naminamawot kong ''marhay nang bulanos'', huli ta sa saiyang tagi (423) an paglakbay pa ''Espaňa'' dahelan sa saiyang ginhawa bakong gayong makamomongaya. Alagad nasa-saiya iyan... asin ingatan logod nin Dios an ginhawa kan Saindong Pagkaigagalang!” Saro-saro itong nagpangharalé.<noinclude></noinclude> c2zm03lty5oiifk0aoj1wtpmt0t9fox Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/298 250 1445 6486 6485 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6485 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>288</center> —“Asin italagang nasa-saiya!” an sabi sa hababang tingog ni Padre Salvi pagluwas. “Hilingon ta kun siisay an maenot na maglakbay!” an dugang nin saro pang franciscano. “Ngunyan tolos maduman na ako!” an dai nang pagsarig na sabi ni Padre Sibyla. “Asin kami sa samong mga lalawigan!” an sabi kan mga agustino. Dai matitios nin lambang saro na huli sa sala nin sarong franciscano maging malipot an pagresibi sainda kan Saiyang Kahalangkawan. Nasompongan ninda si Ibarra sa pagilaog sa bidang. Dai nagpatinaraong-galang, alagad may mga paghirilingan na nagsasabi nin dakol na mga bagay. Alagad kan magpakahalé na su mga fraile, pinataratara sya kan Alcalde asin iginawagaw saiya su kamot siring sa dati nang nagtotood, alagad dai nakapagolay huli kan pagdatong kan kagawad na pinaghahanap su hagbayon. Ipigsagomok sa tata si Maria Clara: dakol man na mga bagay an mga isinabi sa paghiling ninda magkasi, alagad laen man na gayo sa pinagorolayan kan mga mata kan mga fraile. Plus na itom su nagugtbing ni Ibarra. Moninong syang ominatubang asin dominokong gayo, minsan ngani dai naging marhay na gilagila saiya an pagdalaw kan mga fraile. Sominabat saiya nin nagkapirang lakad su Capitan General. “Namomongayahan akong bulanos, gindong Ibarra, na makaptan ko an saimong mga kamot. ,Togote ako na akoon ko ika sa laog nin “kapaniwalaan.” Pinaghihilinghiling asin inoogid na talaga kan Saiyang Kahalangkawan su hagbayon dara an hayag na gayong kamongayahan. —"Seňor ... an siring kadakilang kabansayan ...!' “Dai ako napaglalapastanganan kan saimong pagtaka, nangangahologan sakuya na dai mo pinaghahalat sako an marhay na pagako: !ini pagborongborong borong sa sakong pagkamatanos!”’ “Sarong mapagkatood na pagakd, seňor, sa sarong daing halagang kampon kan Saiyang Kamahalan na<noinclude></noinclude> g02liouc5cc22uitp4c1duzps7nnvou Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/299 250 1446 6490 6489 2024-10-15T15:59:50Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6489 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>289</center> <br>sísing sakuyá, bakong sandag, kundi sarong pagkaúgay." "Marhay, marhay!" an sabi kan Saíyang Kahalangkawan na tominúkaw asin itinokdó saiya su sarong tukawán, "pabayae akong magkaigwa nin kaalingan sa kadikit na horas; naoyonan kong marhay an saímong pangungugalé asin ipinokná na nyakó sa Pamahalaan kan Saiyang Kamahalan an dapit sa sarong condecoración huli kan saímong kaisipan na mamomoton sa banwaan na magpatindog nin sarong paadalan . . . Kun dominólok ka lámang sakuyá, namomongayahan kutá akong dumálaw sa upatyara (424) asin nalikayan gayod kutá an sarong masingpil na boot." "An síring na kaisipan garong sa paghoná ko kaito saday na gayo," an simbag kan hagbayon, "dai ko pinaghohónang magkánigong gayo na ikalibang kan pangataman kan Saímong Kahalangkawan sa dakol mong pinangangataman; saró pa, an sakong katongdan iyo na an énot kong dolokon iyo an may orog kahalangkaw na kapangyarihan sa sakong lalawigan." Tominangó-tangó su Saíyang Kahalangkawan tandang namomongayahan asin sa sarong tingog na baga dati nang pinagtotodan, nagpadagos: "Mánongod sa pagkapasiplingan nindo kasi Padre Dámaso, dai ka magdara nin tákot, dai ka man magbalon nin maráot na boot: dai madodotdot minsán sarong búhok sa saímong payo, sagkod na ako pa an nagkakapot kan pamahalaan kaining Kaporoan; asin mapádapit sa excomunión, kakaolayon ko an Arzobispo, huli ta kinakaipuhan na sanayón ta sa mga pangyayari an satong sadiri, digdi dai ta mapapagngisihan an mga bágay na ini árog duman sa Peninsula (425) okun sa may inadalan na Europa. Minsán síring, sa mga másunod magpakaíngat ka nang gayo; hinampang mo nanggad su mga Corporaciones Religiosas na, huli sa saindang kahologan asin sa saindang kayamanan, nagkakaipong galangan. Alágad sosorogon ko ika ta muya ko an mga marhay na akí, muya ko na galangan an giromdom kan mga magúrang; namotan ko man su mga sakuyá asin !búhay an Dios! inda kun anong gibohon ko kun ako nasa kamugtakan mo..." Asin sa panáleng pagliwat kan pinagoolayan, naghapot: "Sinabihan ako na halé sa Europa; nagdumán ka<noinclude></noinclude> r6e289vigqk079yf8a4flmnvzplk8nb Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/3 250 1447 6498 6497 2024-10-15T15:59:51Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6497 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center> Publicación kan {{Larger|COMISIÓN NIN CENTENARIO NI JOSÉ RIZAL}} <br><br> {{rule|5em}} <br> MGA SINURAT NI JOSÉ RIZAL {{Larger|'''TOMO IV'''}} {{Xxxx-larger|'''HARE SA SAKÓ PAGDOOT'''}} {{Xx-larger|'''''(Noli Me Tàngere)'''''}} {{Larger|'''ni'''}} {{largeinitial|J}}{{Xxx-larger|'''OSÉ '''}}{{largeinitial| R}}{{Xxx-larger|'''IZAL'''}} <br> EDICION KAN CENTENARIO <br><br> {{rule|5em}} <br> MANILA {{sc|Comision Nin Centenario Ni Jose Rizal}} 1962 </center><noinclude></noinclude> 9oqe9sqsb5p53s4w70563vz1mmnla1x Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/30 250 1448 6503 6502 2024-10-15T15:59:51Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6502 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>20</center> ram kan paano asin kun kasoarin nagadan su sakong ama! “!Ah!” an sabi kan teniente “Saén ka ta dai ka nagpadara nin telegrama?” an hapot ni Doña Victorina. ‘Pagkasal samo nagtelegrama kami saimo sa Peninsula.” (27) “Senora, sa laog kaining duwang huring taon nasa Amihanan ako kan Europa: sa Alemania asin sa Polonia rusa.” Si Dr. De Espadana, na sagkod sa mga hidaleng ini dai pa nagkakaalo, naghohonang sukat siyang sumabi nin ano man. “Naka... nakamidbid ako sa Espana nin sarong polaco na taga Va... Varsovia, na Stadnitzki an pagngaran, kun ako dai nalilibang; sakalé, nakita mo siya?” an baga may pagkatakot na saiyang hapot asin garong namumula. “Alonggati,” an mabansay na simbag ni Ibarra, “alagad sa mga horas na ini dai ko nagigiromdoman.” “Dai siya ikaka... kapalit sa iba!” an dugang na tataramon ni Doctor de Espadana na nagkaigwa nin marigon na boot; “bulaw siring sa bulawan su buhok asin baralagbag na magkastila.” “Marayrahay na tanda, alagad sa karaotan nin palad dai ako nakataram nin kastila maliban lamang sa nagkapirang consulado.” “Kun siring paano ka?” an may pagtakang hapot ni Dona Victorina. “Ginamit ko su taramon duman, senora.” “Nagtataram ka man nin Inglés?” an hapot kan dominico na nagontok sa Hongkong asin marhay magtaram kan Pidgin-English na iyo an pagliwat kan mga aki kan Imperio Celeste kan tataramon ni Shakespeare. “Nagsangtaon ako sa Inglaterra sa kaibahan nin mga tawo na daing ibang pinagtataram kundi Inglés.” “Asin arin an bansa na orog mong namuyahan sa Europa?” an hapot kan hagbayon na bulaw su buhok. “Kasunod kan Espana, na ikaduwa kong bansa iyo an arin man na talingkas sa Europa.” “Asin ika na garong kaniguan mo nang pinaglakbayan... arin an orog na gayong napapalaén na nakita mo?” naghapot si Laruja. Garong nagisipisip si Ibarra. ‘Napapalaén, sa ano dapit?”<noinclude></noinclude> 045x3oi20gjj7a5pzqovqxgv6lb5v2v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/300 250 1449 6508 6507 2024-10-15T15:59:51Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6507 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>290</center> <br>sa Madrid?” “Opo, señor, nagkapirang bulan.” “Nadangog mo daw na pinag-olayan an mapadapit sa sakong familia?” “Nakakahalé pa sana an Saimong Kahalangkawan kan magkaigwa ako nin dangog na ipamidbid sainda.” “Napan-o, kun siring, na makadigdi ka na daing dara sakuya na and man na pudihan?” (426) “Kagurangnan,” nagsimbag si Ibarra na dominoko, “ta bako nanggad akong halé sa España; asin mantang naonabihan ako kan ugalé kan Saimong Kahalangkawan, sa sakong paghona, an sarong suratpangpudihan (427) bako sanang maluwas na daing halaga, kundi makakaraot pa logod: kami gabos na mga filipino napupudihanan (428) saimo.” Sarong hoyom luminadawan sa ngooé kan gurang na militar, na luhayluhay na sominimbag na baga sinosokol asin tinitimbang su mga tataramon: “Naiilay (429) na siring an saimong pagloba... kaipuhan na mapaniring! Alagad, sukat mong maaraman, hagbayon, kun anong gabat an nasasangat sa abaga nyamo sa Filipinas. Digdi an gabos kaipuhan gibohon nyamo asin kaming mga gurang na militar dapat iyo an gabos: Hadé, Kasalihid sa Pamamanwaan (430), sa Digma (431), sa Pamamahala (432), sa Biyaya asin Sandagan (433) asin iba pa, asin an lalong maraot iyo na sa lambang sarong bagay kaipuhan kaming maghapot sa harayong Inang Banwaan (434), na minaoyon o minasuhay, sunod sa mga pangyayari, kun gayod raparap sa samong mga mokna. Asin minasabi kaming mga kastila: an minalikos nin dakol dai nakakahigot nin marhay! Laen pa, minadigdi kami sa pangkagabsan kilang nin pakamidbid sa banwaan asin binabayaan nyamo kun nagpopoon nang samuyang mamidbidan.—Sa saimo ikaka sabi ko an sakong kamatean, tara daing kanongdanan an pagsaginsagin. Mala ngani, kun sa España na lambang sanga igwa nin kasalihid, na ipinangaki asin nagdakula sa pangaratad mansanang iyan na may Pahayagan asin Ganan; saen an mga mata kan Pamahalaan pinapamuklat asin pinaliliwanagan kan tapat na tagapagsolang (435), may kakulangan asin kakundian, sarong gibong-ngangalasan na digdi bakong gayong gorobot, na dai kan mga bentahang ito, asin nabubu-<noinclude></noinclude> n7586fqzezi3umihg8cvfrxrtb5ivlh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/301 250 1450 6512 6511 2024-10-15T15:59:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6511 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>291</center> <br>hay asin naghohona sa kadikloman an sarong mapangyaring tagapagsolang. Dai nagkukulang an marhay na boot sa samong mga nagpapalakaw kan pamahalaan, alagad napipiritan kaming gumamit nin sa ibang mga mata asin takyag, na parating dai nyamo midbid, na sakalé sa halip na maglingkod sa sarong banwaan iyo sanang pinaglilingkodan an saindang rogaring na kapakan-an. Ini bakong kasalan nyamo, sa mga pangyayari; bakong kadikit an itinatabang samuya kan mga fraile na makaluwas kami sa kahaditan, alagad nagkukulang na iyan... Nasasadol mo ako na magkaigwang interés asin mamaw-oton ko na an kakundian kan samong palakaw ngunyan sa Pamahalaan dai makaratak saimo sa and man na bagay ... dai ko mababantayan an gabos, siring man dai makakaddlok sakuya an gabos. Igwa ka daw nin mapapakinabang sakuya, igwa kang hahagadon sako?” Nagisipisip si Ibarra. “Kagurangnan,” an saiyang simbag, “an orog nyakong horot iyo an mongaya kan sakong banwaan, mo ngaya na boot kong maging utang sa Inang Banwaan asin sa pagmalasakit kan sakong mga kahimanwa, na magkasi nabobotngol nin sa magkasing mga katuyohan asin magkasing mga kapakanan. An sakong hinahagad ikakatao lamang kan Pamahalaan pagkaayaw nin dakol na mga taén nin padagos na pagtoklos asin nin mga tamang pagbabakle.” Hiniling sya sa laog nin nagkapirang segundo kan Saiyang Kahalangkawan nin sarong hoyom na bulanos na tinagal ni Ibarra. “Ika an énot na nakaolay ko sa kaporoan na ini!” an sabi na iginawagaw saiya su kamot. “Iyo sanang nakita kan Saimong Kahalangkawan su mga namalatbagat sa ciudad, dai mo dinungaw su mga pinakararaot na mga payag kan samong mga banwaan; nakakita kuta an Saimong Kahalangkawan nin mga tunay na tawo, kun sa pagkatawo, igo na an pagkaigwa nin pisong maugayon asin masipag na mga kaugalean.” Bominuhat su Capitan General asin naglakawlakaw sa magimbong na sogod kan bidang. “Ginoong Ibarra,” an sabi na panalé, sanang ominantoro, tominindog su hagbayon; “sakalé, sa laog nin sambulan mahalé ako: an saimong inadalan asin an sai-<noinclude></noinclude> 81pa4vv14jnv3lu8takzg044bz6rbfe Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/302 250 1451 6518 6517 2024-10-15T15:59:51Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6517 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Ephemoon" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>292</center> <br>mong palakaw sa pagisip bakong sa bansang iniho. Pabakalan an gabos mong mga sorosadiri; andama an saimong maleta asin omiba ka sakuya sa Europa: angay na gayo saimo an clima duman.” “!An giromdom kan pagkamarahayon kan Saimong Kahalangkawan, iingatan ko sagkod na ako nabubuhay pa!” an simbag ni Ibarra na naroroyogto; “alagad kaipuhan akong magontok sa banwaan na nabuhayan kan sakong mga magurang..." “!Na saindang nagadanan, an talagang sasabihon mo! Maniwala ka sakuya, sakalé midbid ko an saimong bansa nin orog pa saimo mansana... Ah, ngunyan nagiromdoman ko,” an sabi na nagliwat nin tingog, “ikakasal ka sa sarong igagalang na daraga, asin napopogolan ko ika digdi! Paduman, paduman sa saiyang kataid asin tanganing makahiwas nanggad kamo padigdiha su ama” an sabi pa na nanakahoyom. “Alagad dai mo malingawan na muya kong ibanhan mo ako sa paglakawlakaw.” Dominoko si Ibarra asin hominalé. Inapod kan, Saiyang Kahalangkawan su saiyang kagawad. “!Nasesenangan (436) ako!” an sabi na tinapi-tapi ito (437) sa abaga; “nguyan ko pa sana nakita kun paano an pagkani marhay na kastila na dai mahalé an pagkamarhay na filipino asin mamoot sa saiyang banwaan; ngunyan ipinahiling ko katapustapusi sa mga ''igagalang'' bako kita gabos saindang kawatan; tinamo sako kan hagbayon na ini su bahigay asin nasingil ko na su mga pautang ko sa fraile! Alagad kanogon pa na an hagbayon na ini noodma, nosaro... alagad apoda su Alcalde!” Ini ominatubang tolos mansana. “Ginoong Alcalde,” sinabihan ini paglaog “tanganing malikayan an pagkaulit nin mga pangyayari, na siring kan nakita ngunyan na odto kan Saimong Kapangyarihan, mga pangyayari na sakong ikinamomondo huli ta ''nakakaraot kan dangog'' kan Pamahalaan asin kan gabos na mga kastila, itinotogon kong ''gayo'' saimo si Ginoong Ibarra, tanganing itamo mo kan mga kaipuhan sa pagotob kan mga kaipuhan sa saiyang mga makibanwaan na mga mokna, kundi likayan mo man na sa mga masunod pagsaringgawan sya nin minsan anong tawoha asin sa iradrom nin ano man na pada-<noinclude></noinclude> lvj5our4oksbxylrrsoporv5b2avj69 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/303 250 1452 6522 6521 2024-10-15T15:59:51Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6521 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|298}} <br>helanan.” Nasayod kan Alcalde su sagwé asin hominorohod tanganing mahilom su saiyang kariworokan. “Pasabihan man kan Saimong Kapangyarihan su alférez na nagboboot sa pangkat, asin magsiyasat ka kun baga totoo na an ginoong ini igwa nin mga sadiring giribohon na dai man nasasabi sa mga pagsusundan; labi nang sarong sombong an sakong nadangog dapit kaini.” Ominatubang si Capitan Tiago tanos asin planchado (438). “Don Santiago,” an sabi saiya kan Saiyang Kahalangkawan sa may pagmamahal na tingog, “dai pa nahaloy binaté ko ika sa pagkapalad na magkaigwa na ako nin siring ki Bb. de los Santos; ngunyan binabaté ko ika huli kan saimong magiging manugang ngdapit: an orog kabanal sa mga aking babaye magkakanigo man na bulanos sa pinakamarhay na namamanwaan sa Filipinas. Mangyari daw na maaraman kun noarin an kasal?” —‘!Kagurangnan!” ... an ramoramong tataramon ni Capitan Tiago asin namahid kan daplos na nagbobolos sa saiyang angog. “!Ahay, nakikita ko na dai pang pinagkakasunduan! Kun dai nin padrino, mamumuya akong maging saro kan mga iyan... Iyo an paghalé kan maraot na kamatean na nakamtan ko sa dakol na mga kinasal na a hag pinadrinohan!” an sabi pa na inatubang su Alcalde. “!Opo, kagurangnan!” an simbag ni Capitan Tiago kaiba an hoyom na nakakasadol nin pagkaugay. Haros nagdalagan si Ibarra sa paghanap ki Maria Clara: dakol na mga bagaybagay an mga isasabi asin mga ioosip saiya. Nakadangog sya nin mga maogmang tingog sa saro kan mga lalamban (439) asin tominoktok nin lihay sa tata. “Siisay an nag-apod?” an hapot ni Maria Clara. “!Ako!” Nagpangontok su mga tingog asin su tata... dai bominukas. “Ako, makalaog daw ako?” an hapot kan hagbayon na nagkukutad nin kosog su puso. Nagpadagos su pagkadaing-kaalo. Maaban-aban may mga maliksing mga lakad na nagpangrarani sa<noinclude></noinclude> 2y2cb4pb2sdyrfghryy8tcqps31pvba Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/304 250 1453 6527 6526 2024-10-15T15:59:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6526 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|294}} <br>tatá asin su maogmang tingog si Sinang homininghing sa lohó kan cerradura: “Crisóstomo, maduman kami sa teatro ngunyan na banggi; isurat mo an saímong sasabihon ki Maria Clara.’ Asin su mga linakaw hominararayó giráray, marikás siring kan pagkáabot. . “Anong boot sabihon kaini?” an sabi sa hababang tingog na baga may iniisip si Ibarra. <br> {{rule|5em}} <center>XXXVIII<br> ''AN PROCESION''</center> Pagkabanggi asin kan magkairilawan na su gabós na mga farol sa mga dungawan, ilinuwas su procesión, asin ta ikaapat nang luwas iniho, sa repique nin mga campana asin sa sinambit nang mga porokpótok. Su Capitán General, na lominuwás naglakaw sana kairibahan su duwa kan saíyang mga kagawad, si Capitan Tiago, su Alcalde, su alférez asin si Ibarra, sa enotan su mga may kapangyarihan na nagbubukas nin agihán (440) asin pinagpapahiwasan su lansangan, inanyayahan na magtanaw kan procesion sa harong kan Gobernadorcillo, na nagpatindog sa kahampang nin sarong entablado, na hihilwasán nin sarong rawitdáwit sa pagómaw sa mahal na Santong Pintakasi. Masayuma sa rogáring na boot si Ibarra sa paghinanyog kan tula na iniho asin pagmamarhayón nya kuta na magtanaw kan procesion sa harong ni Capitan Tiago, saén nawalat si María Clara asin su saiyang mga amiga, kundi naranga na lamang sya sa pagromdom na makikita nya sya (1-a) sa teatro. Pinamamayohan su procesión nin mga ciriales na pirak, dara nin tolong sacristan na may mga guantes; kasurunod su mga eskuwela, kaiba kan paratokdó; dangan su mga aki na may mga farol na manlaenlaen su pagkagibo asin manibaiba su kiray, na nagkakatorogod sa kawayan o bakó, asin nagkakasaramnohan sunod sa pinagmamarhay kan aki, tara an pangliwanag (2-a) na ini gasto kan mga aki sa mga barrio. Mga maorogma sindang nangagotob kan katongdan na iniho, na ibinugtak kan ''matandá sa nayon;'' lambang saro minaisip asin minagibo. kan saíyang farol, sina-<noinclude></noinclude> sxx6e4dwy5ipat8y1gwkba4qwp1btb7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/305 250 1454 6532 6531 2024-10-15T15:59:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6531 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|295}} <br>samnohán kan saíyang fantasía nin dakol o kadikit na mga bitaybítay asin mga worowagayway (3-a), na pinangangataman man an kamugtakan kan bolsa, asin iniilawan nin pódpod nin kandila, kun igwa nin katood o kadudugong sacristán, 0 minabakal nin sadit na kandilang pula na ginagámit kan mga intsik sa saindang mga altar. Sa táhaw padumán, padigdi, su mga alguacil, mga teniente de justicia, tanganing magmangno na dai mapotol su rayray asin dai man magkabirinbin su mga tawo, sa siring na katuyohan ginagamit ninda su saindang mga sogkod, na huli sa mga pakol kan mga iyan, na pinapahugpa siring sa magkakanigo asin kinokosogkosog, nangaghihingthang magpakatao nin tabang sa muraway asin saga kan mga procesion sa ikasadol sa mga kalag na magbanal asin sa kintab kan mga solemnidades religiosas. Kasabay kan mga alguacil na nagtataraltag daing bayad kan mga nakakapabanal na ining mga hampak, su iba, sa pagranga sa mga nagkakaharampak, nanarao man nin mga cirio asin mga kandilá na manlaénlaen an pagkadarakula, asin siring man, dai nin bayad. “Ginóong Alcalde,” an sabi ni Ibarra sa hababang tingog, “an mga pagkolog na iyán itinátao bílang padusa sa mga alagad o sa kamuyahan lamáng?” “!Tama ka, Ginóong Ibarra!” an simbag kan Capitán General na nakádangog kan hapot; “an hilingón na ining salvaje nakakapagtaka sa gabós na minadigdi halé sa ibang mga bansa. Kinakaipuhan na ipangalad iyan. Dai ikinasaysay kun anong dahelán, an énot na santong nagpakita iyo si San Juan Bautista. Sa pagkakita saiya masasabi na an kabantogan kan pinsan kan Satong Kagurangnan bakong tulahok sa mga tawo; totoo ngani na su saíyang mga bitis asin mga tabay sa daraga asin sa anacoreta su saiyang lawog, alágad nasa daan syang andas na kahoy asin nalilipdan sya nin nagkapirang akí, bílang hamo su saindang mga farol papel na mga daing padokot, sa hilom nagbibinaradolan. “!Daing pálad!” an hinghing na tataramon ni filósofong Tasio na nagtatanaw kan procesión sa lansangan; “!dai nagkahalaga saimo na máging taga-pag-<noinclude></noinclude> o084f6ypzmsrto2ftcpuzr34xw0an6h Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/306 250 1455 6537 6536 2024-10-15T15:59:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6536 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|296}} <br>bantulin kan Bagong Bareta, siring man dai nagkahalaga na domoko sa saimong atubang si Jesus! dai saimo nagkahalaga su saimong dakilang pagtubod siring man su saimong paghihigpit sa pamumuhay, pati su pagkagadan mo dahelan sa katotoohan asin huli sa saimong mga pagtitiwala: ini gabos nagkakarilingwan kan mga tawo, kun daing ibang isinasaisip kundi an rogaring na mga kaogdan! Lalong mahalaga an daing datang paghilit sa mga simbahan ki sa maging masihat (4-a) na tingog na nagkukurahaw sa olang (5-a), ini itinotokdo saimo sa Filipinas. Kun bakong doron kundi pavo an saimong kinaon, kun bakong anit kundi sukla (6-a) an saimong ginubing asin ominayon ka sa sarong Corporacion .. .” Alagad iinodong kan gurang su saiyang mga pananaramon, ta nagdadangadang si San Francisco. “Bakong sinabi ko?” nagpadagos nin pagtaram kaiba an mapagtuya-tuyang hoyom; “ini nasa-carro asin !Santo Dios, anong carro! pirang mga ilaw asin pirang mga farol na cristal! dai ka pa sagkod nakitang mapalibotan nin siring kadakol na mga ilawan, Giovanni Bernardone! Asin !anong togtog! !Ibang mga togtog an ipinadangog kan saimong mga aki pagkagadan mo! Alagad, gagalangan asin mahoyong kagtogdas, kun ngunyan mabuhay ka liwat, dai kang makikita kundi mga nagkapaharamak na mga Elias de Cortona, asin kun namidbid ka kan saimong mga aki, kokolongon ka asin, sakalé, magkakaigwa ka nin kabtang sa kapaladan ni Cesario de Speyer!” Kasunod kan togtog may sarong estandarte an santong sinabi, alagad may pitong pakpak, dara kan mga Hermanos Terceros, na mga nagugubingan nin habitong guingon asin nangangaradyé sa halangkaw asin makayayayang tingog ... Dai naaraman kun anong dahelan, nakasunod si Santa Maria Magdalena, sarong magayonon na ladawan na mahibog su buhok, may bordadong panyong pifia sa pagoltanon nin mga morong parand nin mga singsing, asin nakagubing nin sukla na sinamnohan nin mga pinilpig na bulawan. Napapalibotan sya nin mga ilaw asin kamangyan; nakikita na nagsasaga sa saiyang mga lihang cristal su mga kiray kan liwanag kan mga luces de Bengala, minatao sa procesion nin sarong dai maisip na kamugtakan, mala ngani ta su luha kan santang parakasala<noinclude></noinclude> lum1piudoutnof4weuxfp32ti8j7a5n Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/307 250 1456 6541 6540 2024-10-15T15:59:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6540 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|297}} <br>kun gayod hidyaw (7-a), kun minsan mapula, nogayod bughaw asin iba pa. Sa mga harong dai nangagpoon nin pagirilaw kundi kan pagkaagi ni San Francisco: si San Juan Bautista dai kan mga dangog na ini, asin hidalé su lakaw, ta sopog na sya sana an namausang anit su guibing sa tahaw nin siring na mga tawo na nagkakaparatos nin bulawan. asin mahalagang mga gapo. “!Hoyan su samuyang santa!” an sabi kan aki kan gobernadorcillo sa saindang mga pananawhon; “pinasubli ko sya kan sakong mga singsing, alagad tanganing makamtan ko an langit.” Su mga nagiirilaw nagpangontok sa tongod kan entablado sa paghinanyog kan awit nin kaomawan, siring man an ginibo kan mga santo: an mga ito o su mga nagborolig sainda mga muyang maghirinanyog nin mga rawitdawit. Su mga nagdadara ki San Juan, paragal na sa kahahalat, nagkaoroyon na ibugtak sya sa daga. “Mariribok su alguacil,” an sabi kan saro. “!Sus! nawalat sya sa kristiya sa sarong gilid sa tahaw nin mga lapat!”’ Asin si San Juan, kan nasa daga na, nakaarog sa mga tawo sa banwaan. Nasa enotan kan Magdalena su mga babaye, an kalaenan lamang iyo ta bakong su mga aking babaye an mga nangengenotan, siring kan sa mga lalaki, kundi su mga gurang, kahurihurihi su mga daraga sagkod su carro kan Virgen, kasunod kaini su cura sa sirong kan saiyang pallo. An siring na kaugalean halé ki Padre Damaso na nagsabi: “Muya kan Virgen an mga daraga asin bakong an mga gurang,” bagay na nakapamalos kan lawog nin dakol na mga parapangadyé, alagad dai nakaliwat kan kamuyahan kan Virgen. Kasunod kan Magdalena si San Diego, minsan garong dai kaito naogma, tara padagos syang malolot siring kasobagong-aga kan nakakasunod sya ki San Francisco. Pinagbobotong su saiyang carro nin anom na Hermanas Terceras inda kun anong saindang kapanugaan o kun anong hélang: an totoo iyo na saindang binobotong asin mga maigot. Tominonong si San Diego sa tongod kan entablado asin naghalat na taonggalangan. Alagad kaipuhan halaton su carro kan Virgen na<noinclude></noinclude> 60qh6l1jwy2crdze5b5vymxdqmfo3hq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/308 250 1457 6546 6545 2024-10-15T15:59:52Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6545 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>298</center> pinangengenotanan nin mga naggugurúbing nin sa fantasma, na nakakapasusto sa mga akí, kun kayá nadangog su hinibí asin kinoragsing nin mga omboy na sarawayon. Alágad sa táhaw kan madiklom na itong pangkat nin mga hábito, mga capucha, mga cordon asin mga toca, sa daging kan pangadyeng itong sarong tingog asin malágong, nakikita síring sa mga maputing jazmin, síring sa labas na mga sampaga sa táhaw nin mga daraan na dugnit, kagduwang (12) áking babaye na mga putí su gúbing, nagkakaporotongan nin mga búrak, mga korong su búhok, masaga su mga paghiling, síring kan saindang mga kulintas; garong mga saradit na genio sa liwanag na makatakottákot na mga nakokolong. Nagkakarapot sa duwang haralakbang na cintas na bughaw na nagkakaborogkos sa carro kan Virgen, na nagpapagiromdom kan mga salampati na nagboborotong kan sa Tigrarámig (8-a). Nangangataman na bulanos su mga ladawan, nagdidinorootan sa paghinanyog kan mga rawitdawit; nakapotítok su mga mata kan kagabsan sa bukás-bukás na tábing; sa katapusan sarong aah! nin pagtaka nakaluwas sa gabós na mga ngosó. Asin magkakanigong gayo: sarong barobatá na may pakpak, may botas sa pangabayo, may banda, may cinturón asin kaló na may plumaje. "Su Señor Alcalde Mayor!" an kuráhaw nin saró, alágad su ngangalasan kan paglalang (9-a) nagpóon nin paghilwas nin sarong tulá na síring saiya asin dai nalapastanganan kan pagbabagay. Anó pa ta ibugtak digdi su sinabi sa latín, tagálog asin kastilá, gabós isinatulá kan makauúgay na víctima kan Gubernadorcillo? An samúyang mga parabasa nagkanaragoman na kan sermón ni Padre Dámaso ngunyan na aga, asin dai mi boot na padangaton sinda sa pamamatáhaw nin síring kadakol na mga ngangalasan, laen pa na mangyari na pagkaigwahan kami nin masingpil na boot kan franciscano kun ihánap nyamó sya nin kalaban, asin iyo ini an samong hinaháboan, huli ta nagkapálad kaming máging mga tawong matonínong. Dangan nagpadagos su procesión; ominagi si San Juan sa dalan nin kapaitan. Pagtangod kan Virgen sa harong ni Capitán Tiago, pinataratara nin sarong lagitnon na áwit kan mga ta-<noinclude></noinclude> 36hd3fzlu22kcrpdonkw9yo06ezuta2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/309 250 1458 6550 6549 2024-10-15T15:59:52Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6549 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>299</center> taramon kan arcángel. Sarong makalolódok na tingog, malumbay, mapagmayó-mayó, nagtatangis su Ave María ni Gounod, tinogtogan kan piano na nangadyé sa saíyang kaibahan. Natonong su togtog sa procesión, ominontok su pangadyé asin ominódong si Padre Salvi. Su tingog nakakatao nin kayogtoan asin nakakapírit nin mga luhá: labis sa sarong pataratara an ipinahaháyag sarong pagngayóngayó, sarong hinanakit. Nádangog ni Ibarra su tingog sa bintaná na saíyang namumugtakán, asin su kalipungawan hominilig sa saíyang pusó. Nasabotan nya kun guráno an pagtíos kan kalag na ito asin ipinapahayag sa áwit asin natákot syang maghapot kan dahelán kan sákit na ito. Monínong, baga may iniísip, kan madatngan sya kan Capitán General. "Hampangan mo ako sa pagkaon: dumán satúyang pagolayan an mapádapit sa mga áking ito na nagpangharalé," an sabi saiya. "Ako daw an dahelán?" an sabi sa malumbay na tingog kan hagbayon na hominiling, alágad dai nakita su Saíyang Kahalangkawan na baga dai syang pagmangno na nagsusunod kaito. <center>----------</center> <center>'''XXXIX'''</center> <center>'''''SI DOÑA CONSOLACION'''''</center> Anó ta pirintó su mga bintaná kan harong kan alférez? mga haen kan pagagi kan procesión, su lawog na sa lalaki asin su bádong franela kan Medusa o kan Musa kan Guardia Civil? Sakalé, nasayodan ni Doña Consolación an pagkamakaoóyam kan saíyang angog na nagkakabarandayán nin mga darakúlang ugat, na garong bakong agihán nin dugó kundí nin suká asin apdo, su mahibog na tabakó, ángay na samno kan saíyang mga malalátang ngábil, asin su saiyang maorihon na paghiling, asin, sa pagpahónod sa sarong maúgay na pasabong, dai nya boot ribarawón kan saiyang makatatákot na paghiling su kagayagayahan kan kadaklán? !Ay! sa saíya an mga maúgay na pasanong nagkabudúhay kan Sagaban nin bulawan (10-a)! Mamondó su harong, ta maogma su banwaan, síring sa sabi ni Sínang; dai nin mga farol asin nin mga wagayway. Kun su bantay dai maglakawlákaw sa atu-<noinclude></noinclude> n7cj2wbo3p18us2r0wvmih5b9vx2oa4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/31 250 1459 6555 6554 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6554 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>21</center> “Halimbawa baga... an mapadapit sa pagkabuhay nin sarong banwaan... an pagkabuhay sa pagnaratad, an manongod sa politica, sa pangkagabsan, sa takas, sa kabilogan...” Nagisipisip nin halawig si Ibarra. “Sa daing tinatagong pagtaram, an makagorogilantas sa mga banwaan na iyan iyo an paghalé kan pambansang kaabhawan nin lambang saro... Bago ako minalaog sa sarong bansa, hinihinguha kong mapagadalan ngona an salaysay kaiyan, an Exodo (28) kaiyan kun sakong ikakasabi asin masompongan kong natural na gayo; sa giraray nakikita ko na an kauswagan o an pagtios nin sarong banwaan nasa mga pakahiwas asin mga kariworokan kan mga iyan, asin ta kun siring, gikan sa mga pagmamalasakit okun sa kakikiman kan saindang mga ginikanan.” “Asin dai ka nin ibang nakita kundi iyan?” an hapot kan franciscano na kasabay an mapagtuya-tuyang arak-atak, na magpoon sa kapinonan kan pamanggi, dai lamang tominigmok minsan sarong kataga, sakalé, nayiying kan kaonon; “sayang lamang kan pagsamwang mo kan saimong kayamanan, na kadikit na bagay an saimong maaraman! Aram iyan nin siisay man na no-noon!” Pinagparahiling ito ni Ibarra na daing naisipan na stkat niyang gibohon; nangagtaka su mga duduman asin nagpahirilingan asin nagkaharandal naman kun anong mangyari. “Naghihinanapus na an pamanggi asin basog na an Saimong Pagkaigagalang,” masabi kuta su hagbayon, alagad nagpogolpogol asin daing ibang itinaram kundi ining minasunod: “Mga ginoo, dai kamo magtaka kun ngata ta pinapasiring ako kan dati niyatong cura,—dating siring siya sagkod kan saday pa ako, tara, sa saiya, sayang an paglipas kan mga taon, —alagad nagpapasalamat ako saiya huli ta nagpapagiromdom sakuya kaitong mga aldaw na parati siyang magdalaw sa samong harong asin kahampang kan sakong ama sa pagkaon.” Pinasikrapan kan dominico su franciscano na tinatakigan. Nagpadagos si Ibarra na kanayon tindog. “Togote ako nindo na mabayaan ko kamo gabos, tara, minddatong pa sana ako, asin mantang kaipuhan na humalé ako noodma tolos, kadakol kan sakong titiga-<noinclude></noinclude> msmviwwsghixfz60a0v30tocjjpb26d Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/310 250 1460 6559 6558 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6558 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>300</center> bangan kan tatá, masasabi na daing tawo su harong. Sarong maromarom na ílaw an nagbabanggraw sa gorobot na bidang, asin minapani sirilag kan mga maating katipay na nagkakapororopotan nin mga lapat asin nagkakadoroktan nin alpog. Su Señora, sunod sa saíyang ugalé namomorongkó, nagtotongka sa sarong daktilang sillon. Su nagugubing arog kan sa gabos na aldaw, kun sa pagkasayod, daing data asin makangingirhat: nakaperendes nin sarong panyo, saén nangorooroldot an mga manipis asin haralipot na buhok; su badong franélang bughaw, sa ibabaw nin sarong dapat kutang maputi, asin sarong paldang lubad na minapalataw kan mga maniwang asin mga matalipning mga kalamias, na nagbinarabawan asin nangingiribigkibig na gayo. Sa saiyang ngimot may nagruruluwas na mga birilogbilog na aso, na saiyang itinotupga sa kahiwasan na saiyang naatubangan kun minomuklat su saiyang mga mata. Kun sa mga hidaleng ito nakita sya ni Don Francisco de Canamaque, pagkakamalean syang sarong kapongolan sa banwaan o sarong ''hokloban'', dangan su saiyang natuklasan sinamnohan nin mga sarabisabi nin mga horon na tarubatib (11-a), na saiyang tinogdas sa sadiri nyang kagamitan. Kan agang ito, dai naghinanyog nin misa su Señora, bakong huli ta habo sya, ata ngani boot magpahiling sa mga tawo asin magdangog kan sermon, kundi dai sya tinogotan kan saiyang agom, asin su pangalad, siring sa giraray, may kaibahan na duwa o tolong paglanghad, sumpa asin mga pagbabanta na sisipaéon. Talastas kan alférez na makangingising manorosanglé su saiyang agom, na an parong su sa inaapod na ''querida kan mga soldados'', asin dai magkakanigé na ipamantaag nya sa paghiling nin mga tawong mga taga Cabecera, siring man sa mga nakikihimanwa. Alagad bakong siring su saiyang pakasabot. Aram nyang magayon sya, makadadagka, na may sa pagkareina asin ta lalong marhay na manggubinggubingan asin orog pa kaluhosa ki sa ki Maria Clara: ini nakapatadyong, sya nakasaya nin bakong kaloskos. Kinaipuhan na sabihan sya kan alférez: “O tomonong ka o sipaon ko ika pasiring sa saimong b—banwaan!” Dai boot ni Doña Consolacion na magpuli sa saiyang banwaan huli sa sipa, alagad inisip nya na makabalos. Su madiklom na panglawog kan Señora dai naka-<noinclude></noinclude> fijuz1yb4xwjl875fgw9aighj0gssqf Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/311 250 1461 6563 6562 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6562 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>301</center> taong anga (12-a) sa kiisay man, minsdn pa kun nag- kokoloretes, alagad kan agang ito nakariworok na marhay, orog na kan makita syang nagpaparabalikbalik sa magibong na ségod kan harong, daing girong asin baga may pinaghohorophérop na mangirhat asin mangraratak: su saifyang paghiling may saga na minagikan sa alinawnaw nin sarong halas kun, nadakop, roronoton: malipot, masaga, makatotolahok, borobonyog, makasusuya, mabangis. An pinakasadit na linsil, an orog kadaing kahologan na lagahod nakakahégot saiya nin laghod asin masumbikal na paglanghad na minasapoyong sa kalag; alagad dai nin sominimbag: an pasarahotan maluwas na saro na naman na katampalasanan. Sa siring na palakaw, saiyang pinalipas su aldaw. Kan dai sya makasompong nin kaolangan na namantaag sa saiyang atibang -- may naganyaya sa saiyang agom -- nagsuladsukad su saiyang daghan; mahihimong isipon na su gabds na celula kan saiyang organismo napapano nin electricidad asin naggigilagilang pomotok sa sarong daing kabantogan na barongbarong. Gabos nagkakatiriplok sa palibot kaiydn, siring sa mga ahoy sa énot na korokoso kan barongbarong; dai nakakasompong nin minasagupa; dai nakakatuklas nin sarong mapanoksan nya kan saiyang kaangotan: mga soldados asin mga sorogodn daing mga kilpisan sa saiyang kataid. Tanganing dai nya madangog su kaorogmahan sa luwas, ipinapirinto su mga bintana; tinogon su bantay na daing pagpaagihon na siisay man. Inarikosan nin pany6o su saiyang payo na garo bagang piglilikayan na pomotok, asin minsén ngani nagsasaga pa su tala-init, pinagpadoktan na su mga ilawan. Si Sisa, siring sa satong nakita, dinakop bilang tagapaglaglag kan kamoninongan asin dinara sa cuartel. Dai kaito su alférez, asin napiritan su makautigay (18-a) na magpalipas kan banggi, tukaw sa sarong bangko, daing kalaenan su paghiling. MHiniling sya kan alférez kan sominonod na aldaw, asin sa kahandalan huli saiya (14-a) kan mga aldaw na ito nin mga karibukan asin mantang habong makatao nin sarong bakong marhay na hilingon, tinogon su mga soldados na bantayan ito, pagdarahan nin pagkatgay asin pakaonon. Sa siring na kamugtakan duwang al-<noinclude></noinclude> 9jsteuve8yssddq9y48fubeuvx8jt7x Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/312 250 1462 6567 6566 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6566 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|302}} <br>daw an nakalípas sa rongaw. Ngunyan na banggi, máging huli ta su mamondong áwit ni María Clara pinaabot saiya kan pagkaharani kan harong ni Capitán Tiago, máging huli ta su dati nyang mga áwit nagkapurukawan nin ibang mga kantahon, maging anó man an dahelan, pindnan ni Sisa na awiton kan saiyang mahamis asin malumbay na tingog su mga kundiman kasu sya nagkakahinaraga. Nadadangog sya kan mga soldados asin dai minakaraalo; !ay! an mga tono na ito nagpapakapikaw nin mga kasoanoy pang giromdom, giromdom kan panahén na dai pa nagkakararatakan. Nadangog man ito ni Doña Consolacion sa pagbabarodi saiya, asin kan maaraman kun siisay su nagaawit. “!Sumakat tolos mansana!” nagboot pakalipas nin nagkapirang hidalé nin pagisipisip. Sarong bagay siring sa hoyom, nagluluwas sa saiyang mamarang ngabil. Dinara si Sisa, na ominatibang daing karibarawan, dai nagpahiling nin pagtaka, dai man nin pagkatakot; garong dai syang nakitang señora. Nalugadan kaini su kaabhawan kan Musa na muyang makasadol nin kagalangan asin katakutan. Bominahon su alfereza, sininyasan su mga soldados tanganing magpangharalé, asin pakahingabita su latigo kan saiyang agom, sinabihan su rongaw sa makatakot na tingog: “!Vamos, ''magcantar ikao!”'' Katalagahan na dai ito masabotan ni Sisa asin an daing ini pakasabot nakapalopo kan saiyang kaangotan. Saro kan mga marhay na cualidad kan ginang na ini iyo an paghinguha na magi syang daing pagalamaam kan tagalog, o minsan na lamang magsagin dai tatao kaiyan, tinataram sa orog kasalang bulanos; sa bagay na ini magkakaigwa nin tanda na sya sarong tinay na ''orofea'', siring sa dayaday nyang sinasabi. Asin !marhay an ginigibo! huli ta kun pinapasakitan an tagalog, dai nakakaligtas an kastila, maging mapadapit sa gramatica, maging manongod sa paghilwas. Asin minsan siring su saiyang agom, su mga silla asin su mga zapatos, lambang sar6o ibinugtak sunod sa mahihimo sa pagtokdo saiya! Saro kan mga tataramon na nakakapagal saiya nin marhay labi pa ki Champollion su mga geroglifico, iyo an tataramon na ''Filipinas''. Pinagsasabi na kan sominonod na aldaw kan pagka-<noinclude></noinclude> jwal0vxuwr2crrdc6541n9jb29m76m1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/313 250 1463 6572 6571 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6571 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|303}} <br>sala saíya, kan nakikipagólay sa saíyang agom, na cabo kan panahón na ito, nagsabi ''Pilipinas;'' sa akalá kan cabo katongdan nyang sagweón asin sinabihan na kinotisan — “!Sabiha, ''Filipinas,'' babaye! hare ka pagminangmang. Dai mo aram na ináapod nin síring an saímong b — banwaan ta halé ki Filipe?” Su babaye, na nangangatorogan kan saiyang luna de miel, boot magkúyog asin sominábing ''Felepinas''. Sa katapusan, naghoná syang nakakaharani na (15-a), dinugangan su mga sagpok asin dinagitan ito (16-a):“Alagad, babaye, dai ka makahiiwas kan Felipe? Dai mo malingawán, maaraman mo na an Hádeng si Don Feli- pe...ikalima...Sabiha Felipe, asin dagdagan mo nin ''nas'' na an kahologán sa satong kaporoan nin mga indios, asin igwa ka na kan ngaran kan saímong ban — banwaan!” Su Consolación, na lavandera kan panahón na ito, pakakapkapa kan lodog o mga lodog, ominolit kan dai na nakakatíos: “Fe... lipe, Felipe...nas, Felipenas, bakong iyo?” Namoklaan su cabo huli ta an lominuwas ''Felipenas'' sa lugar kan ''Pelipinas''. Saró sa duwa: an pagsabi ''Felipenas'' o dápat sabihon ''Felipi?'' Kan aldaw na ito pinagmarahay nyang dai na magkaalo; binayaan su saíyang agom asin maingat na hiniling su mga libro. Digdi nagsawá su saíyang pagtaka; kinirikisi su saíyang mata:— “!Aver... luhaylúhay! — ''Filipinas'' an sabi kan mga limbag (17-a), mahúsay su pagka-be-a-ba (18-a); máging sya, máging su saiyang agom, bakong támá. “Paano?” an sabi sa hababang tingog, “makapagpútik daw an Salaysay? bakong an sabi kan librong ini an ngaran na iniho itinao ni Alonso Saavedra sa kaporoan sa dangog ni infante Don Felipé? Napaano ta nakoromper an ngaran na ini? Indio daw an Alonzo Saavedra na ini...?” Ipinakihumápot su saiyang mga kaborongan ki Sargento Gómez, na boot magpadi kasu sya barobatá pa. Dai nganí lámang sya hiniling kaini asin pakapaluwasa su aso sa saiyang ngosó, sominimbag saiya sa orog kadakúlang kabaskogan: “Kan mga énot na panahón Filipi an pagsabi sa lugar kan Felipe; kitang mga moderno huli ta nagi na kitang mga franchute, dai ta mapapabayaan na magkasunod<noinclude></noinclude> 1cmn6agyz1nl805crt4mvfpay1ic3sr Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/314 250 1464 6580 6579 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6579 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>304 an duwang i, huli kaini an mga táwong may inadalan, sabi ko, nagpopoon nang magsabing: menistro, enrita- ción, embitación, endino, asin iba pa na iyo an ináapod na pagsosósog na bakong panahon.” An makauúgay na itong cabo dai nakapa-Madrid; kun kayá dai syang pagaram kan síring na bágay. !Ka- nigúan an mga bagaybágay na nanonodan sa Madrid! “Kun siring, ngunyan súkat sabihon na... ?” “!Su sa kan panahón, tawo! an bansang ini dai pang kabudyahan (19-a), !su sa kan panahón: Filipinas!” an simbag ni Gómez na may kaibang tamí-tamí. Su cabo, kun dai man na dátang filólogo, marhay na agom: su saiyang nanonodan pa sana, súkat man na mánodan kan saíyang agom asin pinadagos su pagtokdó. “Consola, anó an pagapod mo sa saímong b—bansá?” “Anong íaapod ko kaiyán? Síring sa itinokdó mo sa- kuyá: Felifenas!”’ “!Barabadon taka kaining silla, p— ! kasoodmá ma- rayrahay na su paghilwas mo kaiyán, su sa kapanahon- an; alágad ngunyan hilwason mo sunod sa kaitong panahón! Feli, aw, Filipinas!” “!Hilinga ta bakó akong su kaitong panahón! anong paghoná mo?” “!Dai bale! sabiha Filipinas!” “!Dai ako ginaganahan! Bakó akong daan na dug- nit... kúlang pang tolong pólong (30) taón!” sominim- bag na kanayon pangaloskos na baga mátalad sa sarong labanan. “!Sabihan,ibi — ta kun dai, barabadon ko ika kaining silla!” Nakita ni Consolación, su hiró, nagisipisip asin nag- ngorobngorob na haláwig su hinángos. “Feli... Fele... File...” !! Pum! krak! iyong ominapus su silla kan katagá. Asin natapus su lección sa mga sontok mga kambrot, mga tampal. Nakakaptan sya kan cabo sa búhok, naroromos niya man su pirok kan cabo asin su iba pang kabtang kan háwak—dai sya makakagat, ta nagtataralótaló an ga- bós nyang mga ngipon — ominagrángay su cabo, binot- sanan ito (20-a) asin hominágad nin táwad bominolos su dugó, may matang mapula pa sa saibong, sarong badó na nagkaparaknit, kanigúan na mga kabtang na nagpangruluwas sa mga nagkakataragoan kaito, alágad<noinclude></noinclude> decdbssbrrnrt4o04p04emf6jw7q2la Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/315 250 1465 6585 6584 2024-10-15T15:59:53Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6584 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|805}} <br>dai luminuwas sa Filipinas. Mga bagaybágay na mga nakakaumagíd kaini nangyayari kun iyong pinagoorolayan an mapadapit sa horon. Sunod sa nakikita kan cabo na mga kauswagan kan saíyang agom dapit sa mga panaramon, pinagbabanaband niya na sa laog nin sampólong taón an saíyang agom dai na nanggad makakataram. Tara, iyo man nanggad an nangyari. Kasu sinda kasalon, nakakasábot pa sya kan tagálog asin nakakapagtaram nin marhay kan kastilá; ngunyan, sa panahón kan samong pagbaretá, dai na sya nagtataram nin anó man na horon: nakaapling na marhay sa horon na pinapaagi sa mga pasabot, asin sa mga ini saíyang pinipili su mga oorog na mga maribok, na minatao nin kaglima asin kúlang sa inventor kan ''VOLAPOK''. Nagkapálad, kun síring, si Sisa sa saíyang dai kaito pakasabot. Nahaléhalé nin kadikit su kakorotán kan saiyang kiray, lominadawan sa saíyang lawog an koyom nin kamongayahan: daing duwaduwa na dai na sya tataong magtagalog, saro na syang ''orofea''. “!Kagawad, sabihi ini sa tagálog na kumanta! Dai ako nasasabotan, dai tataong kastilá!” Nasabotan kan rongaw su kagawad asin inawit su Kundiman nin Banggi. Kan pagpoon may kasabay na mapagtuyatuyang ngisi sa saiyang ngoso, nangataman, dangan dai nang girong, baga may iniisip. Su tingog, su kahologan kan mga verso asin su awit mansana nakatao nin kawilihan saiya: sakalé, napapaha nin uran su pusong itong panggang asin alang. Nasasabotan niya itong bulanos: “an kadalitaan, an lipot asin an dalimasa na minahirilig halé sa langit nagkakaparatos kan manto nin kabanggihon,” sunod sa kundiman, garong sa saiyang paghona naghirilig man sa saiyang puso; “an birak na loyos asin alang na sa pagkaaldaw namantaag kan saiyang kagayonan, naghohorot nin mga pag-oropak asin pano nin kapalangkawan, pagdatong kan kahaponon, nagbabasol asin nakakaaginawnaw, naghihinguha na mabangon nya an saiyang mga roloyos na kabtang sa langit, minahagad nin kadikit na lindong tanganing makatago asin magadan harayo sa pagologolog kan liwanag na nakakita saiya sa saiyang kabantogan, na dai nakita su kasayangan kan saiyang kaabhawan, magkaigwa man nin kadikit na ambon na magtangis saiya.<noinclude></noinclude> 501005ytj8ajtjqcq6wmsj093qhu8vy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/316 250 1466 6591 6590 2024-10-15T15:59:54Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6590 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|306}} <br>An sa bangging gamgam minahalé sa saíyang iyoíyong érok, an labot nin sarong gurang na káhoy, na minalaglag kan kalipungawan kan mga kadlágan... “!Hare, hare pagawit!” an sabi kan alfereza sa sarong tagalog na dai nin kakundian, na kanayon tindog na baga pinagkakaluwasan; “dai ka magawit! nararaot ako kan mga versong iyan!” Tominonong su rongaw; suminabi su kagawad: "!Abaa! tatao palán nin tagalog!” asin pinagparahiling su sénora panó nin pagtaka. Nasayod kaini na nakabantaag su saiyang hinihilom; nasopog sya, asin, huli ta an saiyang ugalé bakong sa babaye, lominuwas na ongotongot asin kaongisan su sdpog. Itinokdo su tata na daing pagatidatid asin sa sarong tumban pininto ito pakaluwas. Lominibot nin nagkapira sa lalamban na pigpoporopiripit su latigo sa saiyang himorosog na mga kamot, asin, asin, pakaantoro nin bigla sa kahampang kan rongaw, sinabihan ini sa kastila: — “!Sayaw!” Dai naghiro si Sisa. “!Sayaw, sayaw!” an sabi liwat sa tingog na mangirhat. Pinaghihiling sya kan rongaw nin mga matang nakakalakop, daing kapahayagan: ibiniyaw kan alféreza su sarong takyag, dangan su saibong pinalabadlabad ito: sayang, dai nakasabot si Sisa. Lominokso, nagborobiribid; pinagdidinggit su saro tanganing omarog saiya. Sa harayo nadadangog su musica sa procesion na nagtotogtog nin sarong mahalagang marcha, alagad inoongotongotan na naglolokso su Señora na ibang compas an pigsososog, ibang togtog an nagdadaging sa laog kan saiyang ginhawa. Daing hiróhiro si Sisa na naghihiling saiya: sarong bagay bilang pakikilabot lominadawan sa saiyang mga mata asin sarong maliyang hoyom an hominiro sa saiyang mga malamuting ngábil: namumuya sya kan sayaw kan señora. Tominonong ini na baga nasopgan, ibiníyaw su látigo, an latigong ito na midbid kan mga parahabon asin kan mga soldados, gibo sa Ulangó asin inabotan kan alféreza su mga piniripit na kawat, asin nagsabi: “!Ngunyan nánongod na man saimo an pagsáyaw sayaw!”<noinclude></noinclude> 2ov7igkqt68si91rvpe8nhg1pztvttj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/317 250 1467 6597 6596 2024-10-15T15:59:54Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6596 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|807}} Asin pinonan na pagpakolon nin luhaylúhay su mga daing solot na mga bitis kan rongaw, na mominalos su lawog huli sa kolog, na napiritan na ipanarag su saiyang mga kamot. “!Aha! nagpoón ka na!” an sábing may kaibang sa tampalasan na kagayagayahan, asin paghalé sa ''paso'' ''lento'' dagos sa sarong ''allegro vivace''. Ominagrangay sa kolog itong makauúgay asin binuhat su bitís. “!Kaipuhan na magsayaw ka, p — india!” an sabi kan Señora asin su latigo naglalabadlabad asin nagsasagiwisiw. Lominokmó sa salog si Sisa na ibinugtak su duwang kamot sa duwang tabay asin hiniling nin mga matang botlog su nagpapasakit saiya. Duwang makosog na hugpa kan latigo sa talodtod an nakapabuhat saiya: bako nang agrangay, duwa nang ongal an lominuwas sa ngoso kan daing palad. Rinabsing su halos (21-a) na gubing, nabuksan su kilit asin bominolos su dugo. Naasusang su tigre kan makita su dugo; su dugo kan saiyang victima an nakasadol ki Doña Consolacién “!Sayaw, sayaw, condenada maldita! !Magraot pang mapahamak an Inang nagaki saimo!” an saiyang kurahaw; “!sayaw o gadanon ko ika sa latigo!” Asin napopogol ito kan sarong kamot asin pinagpapakol kan saibong, pominoom nin paglokso asin nin pagsayaw. Sa katapusan nasabotan man sya giraray kan rongaw asin nagkuyog na pighiro na bakong baragay su mga takyag. Sarong hoyom nin kamongayahan namantaag sa ngoso kan maestra, hoyom nin sarong Mefistofeles na babaye na nagkaigwa nin sarong dakilang adal; nagkaigwa nin kaongisan, pagbasangbasang, pagologolog asin kabangisan; alagad daing sindbing sarong harakhak. Asin, nayiyingying sa gaya kan saíyang pinaghihiling, dai nakamangno kan pagdatong kan saiyang agom sagkod na nabuksan su pinto na tominanog huli sa sarong tumban. Malungsí asin monínong na tominunga su alférez; nakita su nangyayari duman, asin hiniling nin makangingirhat su saiyang agom. Dai iniho naghiró sa saíyang namumugtakán asin hominoyom nin mapagtuyatuyang hoyom.<noinclude></noinclude> hlqs79et3s9v80gonhvcee4wr2ov0iz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/318 250 1468 6601 6600 2024-10-15T15:59:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6600 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|308}} Su alférez sa orog na kahamisan na saíyang mahihimo, idinoon su kamot sa abaga kan dai midbid na parasayaw asin pinaontok ito. Hominangos su rongaw asin luhaylúhay na tominikaw sa salog na nadigtaan kan saiyang dugo. Nagpadagos su dai pagkainaralohan: magabat su paghangos kan alférez; su babaye na nagmamasid saiya nin mga mapagogid na mga mata, kinoa su latigo asin sa tingog na moninong asin luhayluhay naghapot saiya: “Anong nangyayari saimo? Dai ka lamang sakuya nagmarhay na banggi!’” a nagsimbag su alférez, kundi inapod su sanggawad. “!Daraha an babáyeng iniho,” an sabi: “pataohan mo nin ibang bad6 asin ipabolong mo ki Marta! Taohan mo sya nin marhay na pagkaon, marayrahay na higdaan... !pagingatan mo, ta nama kun pagkurihan! Thatod iyan noodma sa harong ni Ginoong Ibarra!” Dangan luhaylihay na pinint6 su tata, sinadahan asin dinolok su agom. “!Pighahanap mong rotangon ko ika!” an sabi na kanayon gogoma su kamot. “Anong nangyayari saimo?” an saiyang hapot na kanayon tindog asin sibog. “Anong nangyayari sakuya?” kominurahaw sa tingog nin dagoldol asin nanarangin, asin pakapahilingan saiya an sarong papel na pano nin mga kuritkitrit, nagpadagos: “Bakong isinirat mo an surat na ini sa Alcalde na sinabihan mo na pigbabayadan ako tanganing itogot ko an sugal, ka p—? !Inda daw ta dai ko ika rinoronot!” “!Hilingon ta! hilingon ta kun mangangahas ka!” an sabi na nagaandak, “an maronot sakuya kaipuhan na orog pa kalalaki saimo!’’ Nadangog nya su paglanghad, alagad nahihiling su latigo. Kominoa nin sarong pinggan sa mga nasaibabaw kan latok, asin ibinarabad sa payo; su babaye, na tood na sa mga kagobokan na ini, panaleng lominokmo asin su pinggan narimokmok sa lanob; siring man an kapaladan na kinamtan nin sarong tasa asin cuchillo. “IMatalaw!” kinorahawan nya sya, “dai ka na nangahas na romani!” Asin saiyang linutaban tanganing lalong magkajfnit.<noinclude></noinclude> r0cd143z85k5ds8zys1qyptaww1hb77 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/319 250 1469 6605 6604 2024-10-15T15:59:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6604 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>809</center> <br>Nalilibong na su alférez, nag-oongal na minadasmag saiya, alagad sa sarong katakatang liksi, dinamadamahan kan latigo su safyang lawog, asin sa siring mansanang dahas lominaog sa saiyang lalamban, asin panaleng pinintoan su tata. Nagngangarawngaw sa ongotongot asin sa kasakitan, binokod kan alférez asin daing ibang inabtan kundi nakabangga sa pinto na iyong ginikanan na magkaigwa sya nin mga panarangin. “Isumpa man logod an saimong mga pagaraki, dusta! Bukasi, p—p—, bukasi, ta kun dai, rarapakon ko an saimong pandok!” nagkakagsing asin pigtotobtob su pinto kan saiyang mga kamaoo asin mga bitis. Dai nagsisimbag si Doňa Consolacion. Nadangog su rinagot nin mga silla asin mga baul na baga may boot ibugtak na pailihan na mga tinaralongtong na mga kasangkapan sa harong. Nagboboyogboyog su harong huli kan mga tumban asin mga palilinti kan agom na lalaki. “!Dai ka maglaog, dai ka maglaog!” an sabi kan babaye sa malagong na tingog; “kun tumungab ka, papapotkan ko ika nin saro.” Garo syang namoninongan sa luhayluhay asin namongayahan na maglakawlakaw sa magibong na sogod kan bidang siring sa sarong hayop sa laog kan nakokolongan kaiyan. “!Padiyan sa lansangan, pahayahayi an saimong payo!” an padagos na tuya-tuya kan babaye, na garong nakatapus nang maaghanda, kan safyang kalasag. “Isinosumpa ko saimo na kun madakop ko ika, minsan an Dios dai saimo makakakita, cochina p — !” “!Oho! masasabi mo an muya mo... habo mo akong pasimbahon, dai mo ako pinabayaan na magotob kan sakong katongdan sa Dios!” an sabi na may kaibang pagologolog na daing ibang tataong gumibo kundi sya. Kinoa kan alférez su saiyang capacete, namoropakaray nin kadikit asin hominalé na haralakwas su lakad, alagad pakalihis nin nagkapirang minuto nagbalik na dai lamang nagbagati hinogkot su botas. Su mga sorogoon na torood na sa mga hilingon na ini, parating nagkakabaraldi, alagad nakaapod kan pangataman kan kabagohan kan botas, asin nagkiriyatan. Tominukaw su alférez sa may dakulang tata, asin nagtios na maghalat sa laog nin labing kabangang horas. “Talaga man nanggad na lominuwas ka o yaon ka<noinclude></noinclude> 0iqfick20rzdnx7r754l0747868eid7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/32 250 1470 6612 6611 2024-10-15T15:59:54Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6611 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>22</center> yonon. Tapus na an nangongorog na kabtang kan pamanggi asin kadikit akong maginom asin pahanga akong tumimtim nin mga maisog na alak. !Mga ginoo, mabuhay an Espania asin an Filipinas!” Asin itinangad an sarong copita na sagkod kan mga hidaleng ito dai nahihiro. Ominarog saiya su gurang na teniente, alagad dai nin ano man na isinabi. “Dai ka maghalé!” an sabi saiya ni Capitan Tiago sa hababang tingog. Maabot na si Maria Clara; pigkoa ni Isabel. Madigdi su bagong cura sa saimong banwaan, sarong tawong may kabanalan.” “Madigdi ako sa aga bago ako humalé. Ngunyan may dudumanon ako na orog na gayo kamahalaga.” Asin kanayon hominalé. Nakaginhawa su franciscano. “Nakita mo na? an sabi kan hagbayon na bulaw su buhok kaibang pinagpapalabadlabad su cutchillo na pangohit. “!Iyan huli sa kaabhawan! Dai magpakatios na tuyawon sinda kan cura! Nangaghonahona gayod na mga mabansay na sindang mga tawo. !Sukat kutang ipangalad kan pamahalaan.” “Asin su teniente?” an olay ni Doña Victorina na sominabay sa franciscano; “sa bilog na magdamlag nahayag kun ano siya; marhay an saiyang ginibo sa pagbaya satuya! !Gurangon nang marhay, teniente pa giraray!” Dai mangyaring malingawaén kan seniora su mapadapit sa saiyang korong, asin su pagkatongtongi kan gayad kan saiyang enaguas. Kan bangging ito isinosurat kan hagbayon na bulaw su bihok, kabilang sa iba pang mga bagay, an minasunod na kabtang kan saiyang Estudios Coloniales: “Kun paano na an sarong liog asin pakpak nin manok sa pinggan na may tinola nin sarong fraile makaribaraw kan kaogmahan sa sarong dulaan.” Asin sa saiyang mga pagmasid kabilang iniho; “Sa Filipinas an tawong pinakadaing halaga sa sarong pamanggi iyo an kaganyaya kaiyan; an kagharong mangyaring isobol sa lansangan asin an gabos magpapadagos na tiwasay. Sa kamugtakan ngunyan kan mga bagay haros paggibo sainda nin karahayan an dai pagtogot sa mga filipino na magluwas sa saindang bansa, siring man an dai sainda pagtokdo nin pagbasa. . .” <center>---------------</center><noinclude></noinclude> hzh6ve3v5j37mwp4hb4t2kj51e8ckd6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/320 250 1471 6616 6615 2024-10-15T15:59:54Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6615 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|310}} <br>diyan, kanding?” mandiit-mandiit mináhapot sa tingog, na nagliliwatlíwat nin mga pagapod, alágad naghahalangkaw su tingog. . . Sa katapusan pinonan nyang pagdiitdiiton na pagharaleon su mga kasangkapan; nadangog kan alférez su kinarantog asin hominoyomhoyom. “!Sanggawad! hominalé su amó?” an kurahaw ni Donia Consolación. Su sanggawad, sa sarong pasabot kan alférez, sominimbag: “Opo, seniora, lominuwas.” Nadangog su babaye na ngominisi asin rinosó su barat. Luhaylúhay na bominuhat su agom na lalaki; bominukás-bukás su pinto... Sarong kuráhaw, su tanog nin sarong bagay na napukan, mga sumpá, mga inagrangay, mga paghohora, mga bádol, mga paas na tingog... Siisay an makakapamareta kan nangyari sa kadiklomán kan lalamban? Su sanggawad, pagluwas sa cocina, pinasabot su cocinero nin makahologan na gayong pasabot. “!Asin pagbabayadan mo iyan!” an sabi saiya kaini. “Ako? kun baga man an banwaan! Hinapot nya ako kun baga naghalé, bakong kun nagpuli.” <br><br> {{rule|5em}} <br> <center>XL<br> ''AN KATANOSAN ASIN AN KOSOG''</center> May mga ikasampolong takna (22-a) nin banggi. Su mga hiring cohetes luhaylihay na nag-iritaas sa madiklom na langit saen nangagsasaga siring sa mga bagong tala an nagkakapirang globong papel, na naaabanaban pa sanang pinairitaas huli sa aso asin sa pinainit na angkas. May nagkapirang nagkasaramnohan nin mga fuegos artificiales na nagkasorold asin ta nasa-panganib su gabos na mga harong; huli kaini igwa pa nin mga lalaki na mga nakikita sa caballete kan mga atop kan mga harong, may mga tokon na kawayan na may mga kapaknit na yamit sa punta asin may tagaémang tubig sa balde. Su saindang mga maiitom na anino namamarantaag sa liwanag kan angkas, asin garong mga tawong-lipod na haralé sa kahiwasan na naghirilig tanganing masaksihan ninda ang kagayagayahan kan mga<noinclude></noinclude> o379x4gyz6ubkxqzjmw9k0j1ggcwrgv Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/321 250 1472 6621 6620 2024-10-15T15:59:55Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6620 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|811}} <br>tawo.— Kadakol na man kan mga rueda na sinoroló, mega castillo, mga toro, o mga damúlag na kalayo asin sarong dakulang volcan, na nakalúpig sa kagayonan asin sa kadakulaan sa arín man na sagkod kan panahón na ito nakita kan mga nagoontok sa San Diego. Ngunyan su mga tawo nagpasiriring biriyo sa plaza kan banwaan sa iyo na sanang pagdalan sa teatro. Digdi asin duman may nagkakakiritang mga luz de Bengala, na mga nakakabanggraw na gayo sa mga magayagayang pangkat; su mga barobata naggaramit nin mga karaba sa paghdnap sa maawot nin mga bomba na dai nagporotok asin iba pang mga tada-tad na mga sukat magkapakirinabangan, alagad pagtao nin tanda kan musica, su gabos nagpangharalé sa maawot. Maliwanagon na marhay su dakuang entablado; su mga harigue nagkakaparilibotan nin riboribong mga flaw, na nagkakabiritay sa atop asin nagpapakabanggraw sa daga sa nangono-konong mga pangkat. An mga ilaw na iniho pinagmamarangno nin sarong alguacil asin kun pinaenotan sa paghusay kan mga iyan, sinisiwikan sya kan banwaan asin minakurahaw:— “Iyo na, hoyan!” Sa tangod kan escenario pinagbabaragay kan orquesta su mga instrumento, pinag-aaranonganong su mga totogtogon; sa likod kaini itoon su pook na pigsabi kan corresponsal sa saiyang strat. Su mga kapong-olan kan banwaan sa banwaan, su mga kastila asin su mga mayayaman na mga himanwa pasoronodsonod sa pagturikaw sa mga nagkakataraytay na mga silla. Su banwaan, mga tawong daing titulo asin mga mayong tratamiento, nasa mga natatada pang kabtang kan plaza; su iba may mga pasan na mga bangko, bakong gayong sa pagtikaw sa mga ito kundi tanganing hipnoan an kakulapusan sa pagkahalangkaw: ini ginigikanan nin maribok na protesta na gikan sa mga daing bangko, an mga ito minarulusad tolos, alagad madaleng minasarakat tolos siring sa baga daing ano man na nangyari. Mga pagharalé asin mga pagdatong, mga kuráhaw, mga hagayhay, mga arak-atak, sarong siwalsíwal na buscapié, sarong reventador iyong nagpakadagdag kan kariribukan. Digdi sarong nabarían kan bitis asin nagkahorólog sa daga, sa mga arak-atak kan mga tawo, su mga nagduruman haralé sa harayo tangáning maghiriling, ngunyan lominuwas na iyo nang pinaghiríling;<noinclude></noinclude> 03sao5uajohpt73sa325fh9p4a2lyx3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/322 250 1473 6625 6624 2024-10-15T15:59:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6624 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|312}} <br>duman nagiriwal asin nagpaarágaw kán mamumugtakan; sa horoharayó nádangog an pinaragkay nin mga copa asin mga botella na nagkaparasá: si, Andeng na may darang mga palipot asin mga inomon; maingat niyang pinagdadara kan duwang kamot an sarong malapad na bandeja, alágad nasompongan su saiyang katipan na muyang pangurawahon itong kamugtakan... Su teniente mayor, si Don Filipo, iyong namayo kan mga hilingon tara su gobernadorcillo may kamuyahan sa monte: Kaólay ni Don Filipo si gurang Tasio; “Anong sakong maginibo?” an sabi; “habong akoon kan alcalde su sakong dimisión: “dai ka nakakamaté nin karigonan sa pakaotob kan saimong mga katongdan?” hinapot. “Asin anong isinimbag mo saiya?” “‘!Senor Alcalde!’ an sakong simbag; ‘an kosog nin sarong teniente mayor minsán anó kadaing halaga, nagpapakadrog kan sa may lubós na kapangyarihan, an mga iyán haralé sa haralangkaw na tompok. An mga kosog kan Hadé mansana mga gikan sa banwaan, asin an sa banwaan halé sa Dios. Dai nanggad ako kaini, Señor Alcalde’? — ‘“Alagad habó sakong magdangog su Alcalde asin sinabihan ako na pagolayan mi na sana an bagay na ini pakalihis kan pintakasi.” “Kun siring tabangan ka man logod nin Dios!” an sabi kan gurang, asin boot na humalé. “Habo kang maghiling kan paluwas?” “!Salámat! sa pangatorogan asin sa paggibo nin kamalean igó na ako sanang saró,” an simbag kan filósofo na may kaibang andak; “alagad ngunyan nagigiromdoman ko, dai daw sagkod pa man inapod an saimong pangataman kan ugalé kan satong banwaan? Matiwasay, namumuya sa mga hilingon dapit sa labanan, mga iriwal na madugo; democrata, minasamba sa mga emperador, mga hadé asin mga princepe; mga daing galang sa katinubdan, naoobos an mga sorosadiri sa kagibohan kan culto; mahamis an ugalé kan satong mga babaye asin garong mga pinagkakaluwasan kun minapalabadlabad kan garod an sarong dayangdayang...aram mo an dahelán kaini? Tara...” Napotol su olay-ólay kan pagdatong ni María Clara asin kan saiyang mga amiga. Pinataratara an mga ito ni Don Filipo asin ihinaratod sa saindang mga tukawán. Nakakasonod sa hurihan su cura may kaibang sarong<noinclude></noinclude> lhf1orirze1kbauaxick3eupdr4ok60 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/323 250 1474 6629 6628 2024-10-15T15:59:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6628 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|313}} <br>franciscano asin nagkapirang mga kastilá. Siring man may mga kaibahan pa su cura na an katongdan iyo an pagantabay sa mga fraile. “!Pagbaralsan man logod sinda nin Dios sa ikaduwang buhay!” an sabi ni gurang Tasio na kanayon ominaliwayway. Su paluwas pominooón sa ki Chananay asin si Maria nito sa ''Crispino e la Comare''. Gabos may mga mata asin mga talinga sa escenrario maliban sa saró; si Padre Salvi. Garong dai syang ibang tuyo duman kundi an pagbantay ki Maria Clara na an kamondoan minatao sa saiyang kagayonan nin sarong aire na ideal asin sabot na pinaghihilinghiling sya nin magalang na gayo. Alágad su mga mata kan franciscano na nagkakataragong gayo sa kalog na namumugtakan, dai nagsasabi nin panggilantas; sa moninong na itong paghiling may nababásang sarong bagay na makamomondong bulanos! an siring na mga mata ipighilinghiling gayod ni Cain kan Paraiso maghalé sa harayo na su mga kagayagayahan kaito isinaysay gayod saiya kan saiyang ina! Naghihinanapús su paluwas kan lomaog si Ibarra; an pagkaitoon niya duman naging dahélan nin sarong hiringhingan: su pangataman kan kagabsan nakapako saiya asin sa cura. Alágad garong dai kaito nagmangno su hagbayon; tara mahusay su pagtaong gálang ki Maria Ciara asin sa saiyang mga amiga, asin tominukaw sa saiyang katáid. An iyo-iyong nagtaram si Sinang “Naghiling ka kan volcan?” an saiyang hapot. “Dai, sadit na amiga, kinaipuhan na ibanhan ko su Capitán General.” “Kanogon pa! kaibahan nyámo su cura, asin pinagosipan kami nin mga osipon dapit sa mga condenado, !mapapaghonáhoná mo.” Bominuhat su cura asin dinólok si Don Filipo na garong nagkaigwa nin sarong makúring pasuhaysúhay. Halangkaw su tingog kan cura, si Don Filipo matalontagon asin sa habábang tingog. “Ikinamomondó kong dai nyakó masosonod an Saimong Pagkaigagalang,” an sabi ni Don Filipo; “si Ginoong Ibarra saró sa mga darakúlang parabuhis asin may katanosan na mapadigdi sagkod na dai nya linalaglag an kamoninongan.” “Bakó daw na paglaglag kan kamoninongan an pag-<noinclude></noinclude> jokruu00xj07u4355cqgalksassn9h7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/324 250 1475 6633 6632 2024-10-15T15:59:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6632 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|314}} <br>tao nin escandalo sa mga marhay na cristiano? sarong kaaliwalasan na an ariponpon malaog nin lobo! Maninimbag ka kaini sa atúbang nin Dios asin kan mga may kapangyarihan!” “Sa giráray maninimbag ako mga gawégawéng gumikan sa rogáring kong kabotan, Padre,” sumimbag si Don Filipo na dominokô-dokó nin lihay;“alágad an saday nyákong kapangyarihan dai minatógot na makiaram ako sa bágay mapádapit sa katinubdan. An mga boot makaiktad saiya, dai saiya makipagolay; dai nagpipírit sa kiisay man si Ginoóng Ibarra.” “Alágad nagtataong bahígay sa pangánib, asin an namomoot sa pangánib, napapahámak diyan!” “Dai akong nakikítang anó man na pangánib, Padre; su Señor Alcalde asin su Cápitan General, sakúyang mga poón, mga kaolayolay nya sa bilog na hapon, asin dai ako súkat magtao sainda nin ádal.” “Kun dai mo sya palayason digdi, máhalé kami.” “Ipagmomondó ko nin makurí, alagad dai ko mapapalayas an siisay man.” Nagimasol su cura, alágad dai na nin bolong. Pinasabot su saíyang kairiba, na mapáwot su pagbuhat, asin magkasi luminuwás. Ominárog sainda su mga tawong dayupot nagpapasalimbad ki Ibarra nin kaongisan. Nagorog su mga hiringhingan asin mga huringhuding; rinanihan asin pinataratara su haghayon nin nagkapira katawo asin nagsarabi: “Nasa saimo kami; pabayae sana an mga iyan!” “Saisay an mga iyán?” an may pagtaka nyang hapot. "Su mga rominuluwas sa paglikay na maránihan mo! “Sa paglikay na maranihan ko? na maranihan ko?” “!Ohó! sabi excomulgado ka.” Si Ibarra, sa pagtaka, dai nakaáram kun anong saíyang sasabihon asin nangalagkálag sa saíyang palibot. Nakita si Maria Clara na piglilipdan kan abanico su lawog. “Alágad, mangyari daw?” an sabi sa katapusan; “na kita masa-Edad Media pa giráray? Diyatá...” Asin pagkadólok sa mga daraga asin pakapagliwat nin tingog, “Togote ako nindo,” an sabi; “nalingawán ko an sarong tagbúan; mabalik ako ta ibahán ko kamo.” “Dai ka maghalé!” an sabi saiya ni Sinang; “masá-<noinclude></noinclude> fttjt3j5ov7dqv8y3ci7n2ch1r5y04x Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/325 250 1476 6638 6637 2024-10-15T15:59:55Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6637 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|315}} <br>yaw si Yoyong kan ''‘la Calandría;'' marayráhay na magsáyaw.’”. . “Dai ko mahimo, mga amiguítas; alágad mábalik ako.” Nagorog su rimorimó. Kan pagluwas ni Yóyong na may solot na chula na nagsábing ''“Itao mo an saímong pahintúgot?”'' asin nagsimbag saiya si Carvajal, ''“Dagos tabi”'' asin iba pa, dinólok si Don Filipo nin duwang soldados kan Guardia Civil, na naghahágad na dai pagdagoson su paluwás. “Ta anó?” an may pagtakang saíyang hapot. “Ta nagbabakbakan su alférez asin su Señora asin dai nagkakangaratorog.” “Pakisabihi, tabi, su alférez na may pahintógot samó su Alcalde, asin laban sa pahintúgot na ini, daing siisay man sa banwaan nin may kapangyarihan, mani an gobernadorcillo man sana, na iyo an sakúyang poón.” “Kaipuhan na dai pagdagoson an paluwás!” an sabi liwat kan mga soldados. Tinalikondán an mga ito ni Don Filipo. Nagharalé su mga guardia. Tangáning dai malaglag an kamoninóngan, dai nin inosipan si Don Filipo kan nangyari. Pakatapus kan zarzuela na inoropakán nin marhay, pinaluwas su Princepe Villalón na inaarángat sa labanan su mga moros na mga nakakabilanggó kan saíyang amá; pinagbabantaán sinda kan bayani na pamorotlan sinda gabós nin payo sa saró sanang tigbás, asin ipadarara sa bulan (23-a). Sa marhay na kapaladan kan mga moros, na nakipaglaban sa togtog kan dalít ni Riego, ominabot an sarong karibukan. Su mga nasa orquesta biglang nagpang-orontok asin nagpangrolokso sa teatro, na ibinaratás su saindang mga instrumento. An maisog na si Villardo, na dai naghahalat kan mga ito, sa paghónang kaara ápil kan mga moros, iwinatinag man su espada sagkod su kalásag asin dominalagan: su mga moros, pagkakítang dominolag su siring katakotókot na cristiano, dai nagkaorolang sa pagárog saiya; may nagkadárangog na mga kinuráhaw, mga inagrángay, mga sumpá, mga panarangin; nagdadaralagan su mga tawo, may nagkakararabasan, nagkaparalsok su mga ílaw, nagtororon su mga ilawán na baso asin iba pa—“‘!Mga tulisán! !mga tulisán!” an kuráhaw nin nagkapira.<noinclude></noinclude> 8qd8fjjfkwst6g4t8zzmamzbphfb7kj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/326 250 1477 6642 6641 2024-10-15T15:59:55Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6641 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>316</center> “Kalayo! kalayo! mga parahabon!” an gasod man nin iba; naghihiribi su mga babaye asin su mga aki; nangriligidligid sa daga su mga bangko asin su mga tawo nagdaralagan nasa tahaw kan pagkagorobot, sirilyakan asin kariribukan. Anong nangyari? Su mga musikero binorokod nin duwang Guardia Civil na magkasi may kapot na pamakol tanganing matonong su paluwas; su teniente mayor asin su mga cuadrillero, na mga hamohan kan saindang mga daraan nang sable, pagkaporogol! an mga ito minsan ngani nangagpakisuhay. “Darha nindo an mga iyan sa tribunal!” an kurahaw ni Don Filipo, “magingat kamo na buruhian an mga iyan! Nagbalik si Ibarra, asin hinanap si Maria Clara. Kominoropo saiya su mga daraga, na mga tarakot, tinatarakigan asin nangrurulungsi; si Tia Isabel nangangadyé kan letania na latin. Kan magkaurulian sa tikba su mga tawo asin kan magpakadram kan nangyari, nagporotok su gabos na daghan sa kaangotan. Ominoran nin gapo sa pangkat kan mga cuadrillero na mga nagdara kan duwang Guardia Civil; igwa nin nagmokna na soloon su cuartel asin asalon si Doña Consolacion pati su alférez. “Sa bagay na iyan magagamit sinda!” an kurahaw nin sarong babaye, na kanayon pangaloskos asin hinonat su mga takyag; “sa pagparibok sa banwaan! Daing ibang inoosig kundi an mga tawong may dangog! Yaon an mga tulisan asin an mga parasugal! Soloon ta an cuartel!” May hominagad nin pagkumpisal, pagkakapkapa su saiyang takyag; may mga tingog na nag-aagrangay sa irarom kan nagkaturumbang mga bangko; sarong makautigay na musikero. Su escenario pano nin mga artista asin mga banwanon, na sorosarabay pagtaram. Itoon diman si Chananay, sa gubing ni Leonor sa El ''Trovador,'' nakikipagolay sa lengua de tienda ki Ratia, nagugubingan nin sa maestro sa paadalan; si Balbino asin su mga moros nangaghihinguha na maranga su mga musikero na nagkarulugadan nin makuri o nin kadikit. Nagkapirang mga kastila, paduman, padigdi, pinakikiolayan asin pinagsasagdonan an gabos nindang nasosompongan.<noinclude></noinclude> f249nzf4427u0oxnxcgc8k1w8de6ayh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/327 250 1478 6646 6645 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6645 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> {{center|317}} Alagád may nabilog nang sarong pangkat. Naaraman ni Don Filipo su humá kan mga ito asin nagdalagan sa pagsagpong sainda. “!Hare nindo paglaglaga an kamoninongan!” an saíyang kuráhaw; ‘“noodmá mahagad ako nin paliwánag;gigibohon sató an matanos; ako an maninimbagan saindo na gigibohon sató an matanos!” “!Dai!” an simbag nin nagkapira; “síring man an ginibo sa Calamba (24-a), ipinanugá an síring na bágay; alágad daing anó man na ginibo su Alcalde! Muya kami nin Justicia sa samong sadíring kamot! Sa cuartel!"' Sáyang lámang kan mga pagtaram sainda kan teniente mayor; su pangkat nagpadagos man giráray sa dati nindang talad. Nangalagkálag si Don Filipo sa saíyang palíbot sa paghánap nin agap asin nakita si Ibarra. “!Ginóong Ibarra, tabí man! sagponga an mga iyán applintanang naghahánap ako nin mga cuadrillero!” “!Anong magiginibo ko?” an hapot kan hagbayon na nariribaraw, alágad harayó na su teniente mayor. Nangalagkálag man si Ibarra, na may pighahánap na dai nya áram kun siisay. Sa marhay na kapaladan,sa akalá nya saíyang nakita si Elías na naghihiling dai lámang nin pangirogkirog kan hiró. Nagdalagan saiya si Ibarra, kinapotan sa takyag asin sinabihan sa kastilá. “!Huli sa Dios! gumibo ka nin anó man, kun saimong mahihimo; dai akong magiginíbong anó man!” Nasabotan gayod sya kan piloto, tara nawará sa táhaw kan pangkat. May nagkadárangog na mga pasurúhay, mga panaleng hagayhay; dangan sa luhaylúhay nagpoón nin pagpurawás lambang saró nasa kamugtakan na bakó nang gáyong tilalabán. Panahon na, tarla su mga soldados, mga hamohan, nagruluwas nagkakatorótok su mga bayoneta. Sa mga hidaleng ini anong ginigibo kan cura? Dai hominigdá si Padre Salvi. Nagtitindog, nahohongkó su ángog sa persiana, nagtatanaw sa plaza,nagtataga-paluwas nin sarong ginogotos na hagayhay. Kun bakong madiklom su í law kan saiyang lámpara,<noinclude></noinclude> 6hzl5fvpm6o7go6nvgs2pqu4x1ogakc Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/328 250 1479 6650 6649 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6649 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>818</center> <br>sakalé, nakita na pano nin luha su saiyang mga mata. Nagdanay sya sa siring na kamugtakan nin haros sarong horas. Sa siring na kamugtakan hinawas sya kan kariribukan sa plaza. Saiyang sinonod nin nanggigilantas na mga mata su makalilibong na pagsorosarabat ninsi mga tawo na an mga tingog asin kinurahaw nagiiringawingaw na minaarabot saiya.—Saro kan mga sorogoon, na nagtatangostangos pagdatong, an nagbareta saiya kan nangyari. Sarong kaisipan lominagbas sa saiyang bandig (25-a). Sa tahaw kan karibungan asin karibukan inourawa nin mga marigsok an sa babayeng kaluyahan; gabos minadulag asin naghihingthang makaligtas, dai nin nagiisip sa kiisay man, dai nadadangog su kinurahaw, nagkakarolonosan su mga babaye, nagkakarinarabasan, nagkakapadarasmag, dai hinihinanyog kan ngirhat asin takot an kabinian, asin sa tahaw kan kabanggihon .. . asin !kun nagkakamootan! Inaakala nya na salyang nakikita si Criséstomo na nasasalapyaw Si Maria Clara na nalonosan, asin napara sa kadikloman. Lominosad na naglolokso sa hagyanan, daing kalo, daing sogkod, asin haga rongaw pominasiring sa plaza. Nagkasorompongan nya duman su mga. kastila na pinagdadagitan su mga soldados, hominiling pasiring sa mga tukawan na mga dating natutukawan ni Maria Clara asin kan saiyang mga amiga asir nakita nyang mga daing laog. “Padre Cura! Padre Cura!” pigkurahawan sya kan mga kastila, alagad dai nya pinagolon-ogonan asin dominalagan pasiring sa harong ni Capitan Tiago. Duman hominangos: sa silag na tabing saiyang nakita an sarong ladawan, an igagalang na ladawan, pano nin kagayonan asin mahusay, su ladawan ni "Maria Clara asin su sa inaon na may darang mga tasa asin mga copa. “Vamos!” an sabi sa hababang tingog, ‘ ‘garong naghelanghelangan sana!” Dangan pinirinto ni Tia Isabel su mga katipay kan dung-awan, asin su mabansayon na anino dai na napakita liwat. Hominarayo su cura sa pook na it. na dai nakita su kadaklan na mga tawo. Garong namamantaag sa<noinclude></noinclude> rhydm7747b7eade14am6lg33cb1vrwk Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/329 250 1480 6654 6653 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6653 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>319</center> <br>saiyang mga mata an magayon na ladawan nin sarong daraga, na natotorog asin naghahangos nin mahamis; su alobaob nalilindongan nin pirok na haralaba, na minabilog nin mga magagayon na pagkayuad, siring kan mga Virgen ni Rafael; naghohoyomhoyom su sadit na ngoso; an bilog na itong lawog naghahangos nin kabinian, kalinigan asin pagkadaing-sala; An lawog na ito sarong kalihat (26-a) sa tahaw kan maputing yamit sa safyang higdaan, siring sa payo nin querubin sa tahaw nin panganoron. Su hobahoba (27-a) padagos na nakakakita nin iba pang mga bagay... alagad siisay an masurat kan ano man na pighohobahoba (28-a) nin sarong mainit na hotok? Sakalé, su corresponsal kan pahayagan, na nagtatapus kan saiyang pagbabareta dapit sa pintakasi asin kan gabos na mga nangyayari sa siring na paagi: “Riboribong salamat, daing sokol na kapasalamatan sa tama asin bthay na pakilabot kan Kagalanggalang na gayong Padre Bernardo Salvi na, sa saiyang pagtalad sa gabos na pagalaman, sa tahaw kan naangot na itong banwaan, sa tahaw kaitong dai napopogolan na katawohan, daing kalo, daing sogkod, pinahobya su kaangotan kan kadaklan, na an ginamit lamang su saiyang mapagsadol na mga tataramon, su kadakulaan asin kapangyarihan, na dai nagkukilang sa padi nin sarong Katinubdan nin Katiwasayan. Su banal na religioso, sa sarong daing kapantay na pagpainda sa sadiri, pinabayaan su kagayagayahan nin pagkatorog na pinakikinabangan nin gabos na mga marhay an katuhawan (29-a) na siring kan saiya, sa paglikay na mangyari sa saiyang ariponpon an sarong sadit na kapahamakan. !An mga taga San Diego, daing duwaduwa, dai magpapakalingaw kan pagkahalangkaw kan gawé kan saindang bayanihon na Pastor asin magpapasalamat saiya sa gabés na panahon!” <br> {{rule|5em}} <br> <center>XLI</center> <center>''DUWANG PAN ANAWHON''</center> Sa kamugtakan kan isip ni Ibarra, dai mangyaring mangatorog sya; dahelan kaini, tanganing maaling su saiyang isip asin mapaharayo saiya an mga mamondong<noinclude></noinclude> lzh5ht51qtk9p85olx0r904j44vpvnf Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/33 250 1481 6661 6660 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6660 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>23</center> <center>'''IV'''</center> <center>'''''HEREJE ASIN FILIBUSTERO'''''</center> Nangangalangalang si Ibarra. Su baga alopoop na nakakadiklom sa saiyang isip garong pominurawas kan sa bangging doros na mahayahay nang bulanos sa Manila: tinokas su kalo asin hominangos. May mga nagaaraging mga lunadan na baga mga kikilat karikas, mga pinagpapatagoram na mga calesa na luhayluhay su lakaw, mga nagraralakaw na mga taga ibang bansa. Sa paglalakad na bakong toltol, na minabuyagyag na an naglalakaw na iyan nariribaraw okun daing iniisip na ano man, napasiring su hagbayon sa Plaza nin Binondo, nangalagkalag sa palibot na baga may muyang mamidbiran. Iyo man giraray su dating mga lansangan, su dating mga harong na may mga pintang puti asin bughaw patin mga lanob na pinaputi okun pinintahaén sa daing datang pagkaarog kan granito; itoon man giraray sa campanario kan simbahan su dating taknaan na nagkikildab su caratula; su dati man giraray na mga tindahan kan mga intsik na mga maaati su tabing (29) asin mga poropagbong batbat, saro kan mga ini biniribid niya sarong banggi, sa saiyang pagarog sa mga aking daing inadalan: dai nin tominanos kaito. “Luhayluhay an lakaw!” an maluhayon na saiyang tataramon asin nagpadagos nin paglakaw sa calle nin Sacristia (30). Su mga parabalidya nin sorbete daing ontok nin kakukurahaw. “!Sorbeteeeee!” iyo man giraray pinagbabanggrawan su mga tindahan mga intsik nin mga maasong ilawan, siring man su mga alagad nin mga babaye na nagpapabarakal nin mga kakanon asin mga bungang-kahoy. “!Kagorogilantas!” an sabi: “su dating intsik kaito may pito nang taon, asin su gurang na babaye.. . iyo man gihapon! Masasabi na nangangatorogan ako nin pitong taon sa Europa! ... asin !Santo Dios! dai man giraray nin kahusayan an mga gapo kan mga tinampo siring kan pagkabayae ko!” Sa pagkatotoo, siblag su gapé sa lantayan na minabilog sa sukian kan dalan nin San Jacinto (81) asin kan Sacristia.<noinclude></noinclude> rtymvv8t0vz6m7yxsyfyekxx2vetuer Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/330 250 1482 6665 6664 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6664 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>320</center> <br>kaisipan na minaorog pagkabanggi, nagpoon sya nin pagtoklos sa saiyang iyoiyong gabinete. Inabot sya kan kaagahon naggigibo nin mga mezcla asin mga combinacion, na sa paggibo kaini may ipiglaog syang mga garaw asin iba pang mga bagay, na dangan saiyang ibinobugtak sa mga frasco na may mga numero asin mga linakrehan. ; Lominaog an sarong sorogoon sa pagpaisi salya na may dominatong na sarong taga nayon. “Padagosa!” an sabi na dai man lamang lominingoy. Lominaog si Elias na daing gironggirong pagkatinog. “Ah! ika?” an sabi ni Ibarra sa tagalog pagkaagamiawi saiya; “ipagpatawad mo na pinapaghalat taka, dai ako nagmangno; naggigibo ako nin sarong mahalagang pagtatantan...” “Habo akong makaribaraw saimo!” an simbag kan hagbayon na piloto; “napadigdi ako énot sa paghapot saimo kun may itotogon ka sa lalawigan nin Batangas na padudumanan ko ngunyan, asin sa paghatod saimo nin sarong maraot na bareta...” Hinapot ni Ibarra kan saiyang paghiling su piloto. “Naghehélang su aki ni Capitan Tiago!” an matoninong na sabi pa ni Elias; alagad bako man na sibot an pakamate.” “Dati nang pighandalan ko!” an sabi ni Ibarra sa tingog na maluya, “aram mo kun anong hélang?” “Lagnat! Ngunyan kun dai kang togon...” “Salamat, sakuyang katood; magi logod na marhay an saimong lakaw... alagad togoti ako na maghapot saimo nin sarong hapot; kun dai magkakanigo, dai ka magsimbag.” Dominoko si Elias. “Napaano ta nasagpong mo su gulo kasu-banggi?” an hapot ni Ibarra na ipinotitok saiya su saiyang mga mata. “Simpleng marhay!” an simbag ni Elias sa orog katutubong gawé; “su movimiento pinalakaw nin duwang magtugang na nagadan su ama, binanog kan Guardia Civil; sarong aldaw nagkaigwa ako nin palad na ikaligtas sinda sa mga kamot mansanang nahologan kan saindang ama, asin huli kaini, magkasi sinda nagroromdom nin titang na boot sakuya. Sinda an pinakiolayan ko kasubanggi asin sinda an namahala sa pagsagdon<noinclude></noinclude> 81sdir685rrj986tsu2k14ilk5y815c Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/331 250 1483 6669 6668 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6668 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>321</center> <br>sa iba.” “Asin an duwang magtigang na iyan na su ama nagadan sa banog....? “Masarampot sa sinampotan kan ama,” an simbag ni Elias sa hababang tingog; “kun an sarong angkos binobugtakan nin tanda kan kapahamakan, magkakagaradan an gabos na kabilang kaiyan; kun an linti minatama sa kahoy, an kahoy na iyan nanini abong bulanos.” Pominaaram si Elias kan makita nyang daing girong si Ibarra. Kasu sya na sanang saro, nawara su matoninong na pamandok na saiyang iniingatan sa atibang kan piloto, asin nahayag su sakit sa saiyang lawog. “Ako, pinasakitan ko sya!” an sabi sa hababang tingog. Naghumari nin pagbolos asin lominusad sa hagyanan. Sarong sadit na lalaki, na nakaguibing nin itom, may pinilaan sa walang pisngi, mahoyong nagtao saiya nin galang, pinaantoro sya sa saiyang paglakaw. “Anong muya mo?” an hapot saiya ni Ibarra. “Lucas po an sakong pagngaran, tugang ako kan nagadan kasuhapon.” “Ah! Nakikidamay ako saimo.. asin ngunyan?” “Boot ko pong maaraman kun gurano an ibabayad mo sa familia kan sakong tugang.” “Ibayad?” an ulit kan hagbayon na dai nakapdgol kan saiyang kabaldian; “pagolayan ta ini. Magbalik ka diyan na hapon ta ngunyan naghihidalé ako.” “Sabiha sana kun pira an muya mong ibayad!” an pangotiil ni Lucas. “Sinabi ko saimo na maghoron kita sa ibang aldaw, ngunyan mayo akong panahon!” an sabi ni Ibarra na dai na nakatios. “Mayo po ika nin panahon?” an mapait na hapot ni Lucas, na tinapaan sya; “dai kang panahon sa mga gadan?” “Pomadigdi ka ngunyan na hapon, marhay na tawo!” inolit ni Ibarra na pinogol su saiyang sadiri; “ngunyan masongko ako sa sarong naghehélang.” “Ah! asin huli sa sarong naghehélang linilingawan mo an mga gadan? Naghohona ka huli ta kami mga daing sukat...?” Hiniling sya ni Ibarra asin pinotol su saiyang pagtaram.<noinclude></noinclude> tgcj54584llis4zwyef2lpg8x3k0ck7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/332 250 1484 6673 6672 2024-10-15T15:59:56Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6672 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>322</center> “Dai mo pagtantanon an sakong pagkamatioson!” an sabi asin nagpadagos nin paglakaw. Pinagparahiling sya ni Lucas nin sarong hoyom na pando nin kaongisan. “Talagang makoapo ka kan bominatad kan sakong ama!” an sabi na nanggogoop sa hababang tingog; “ligwa ka pa kan iyo mansanang dugo!” Asin sa pagliwat nin tingog nagsabi pa: Alagad kun magbayad ka nin marhay... magkatood! <center>----------</center> <center>'''XLII'''</center> <center>'''''AN MAGAGOM NA DE ESPADANA'''''</center> Nakalihis na su pintakasi; natuklasan uli kan mga namamanwaan, siring sa gabos na mga taon, na nahakatan su caja, nangagtoklos, ginaranot asin nangagpuka na dai nakapagriligaya, binayadan ninda nin mahalsu kariribukan asin su mga kakologan nin payo. Alagad dai bale; sa masangleng taon siring man giraray an gigibohon iyo man sa mga masunod na abda (30-a), tara iyo ini an kinaugalean sagkod ngunyan. Sa harong ni Capitan Tiago naghahadé na gayo an kamondoan: pirinto su gabos na mga bintana, su mga tawo pahanga nang makaribok sa paglakaw asin sa cocina lamang nangangarahas na magtaram sa halangkaw na tingog. Si Maria Clara, su kabuhayan kan naghihigdang may hélang sa higdaan; su saiyang kamugtakan nababasa sa gabos na mga lalaogon, siring sa pagkabasa kan mga kasakitan kan espiritu sa lawog nin sarong tawo. “Ano sa paghona mo, Isabel: sa cruz nin Tunasan ako malimos okun sa cruz nin Matahong?” an hapot sa hababang tingog kan nasasakitan na ama. “An cruz nin Tunasan nagtatalubd, alagad an sa Matahong ginaganot; arin sa akala mo arin sa duwa an lalong milagroso?” Nagisipisip si Tia Isabel, nagtango-tango asin nagsabi sa hababang tingog. “Magtalubo... magtalubo orog kadakilang ngangalasan ki sa pangganoton: kita gabos ginaganot alagad dai kita gabos nagtatalubo.” “Oho, totoo, Isabel, aldgad maaraman mo na pagganot... pagganoton an kahoy na ginigibong bitis kan<noinclude></noinclude> jexnv6kaqdzbep1ra1odhk7llio082d Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/333 250 1485 6678 6677 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6677 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|323}} <br>bangkó bakong didiit na gíbong ngangalasan... An orog karahay magkasi padarahán nin limós an duwang cruz, sa bágay na ini daing magmomotó-motó asin maoomayan tolos si María Clara... Marahay su mga lalamban? áram mo mádatong kaibahan kan mga doctor an sarong bagong ginoo kadudugó pa ni Padre Dámaso; kaipuhan na daing magkúlang na anó man." Sa sarong sógod kan comedor itoon su duwang magpinsán, si Sinang kasi Victoria, na napadumán sa pagdámay sa naghehélang. Tinatabangan sinda ni Andeng sa paglínig nin tsarérang pírak. "Midbid mo si Dr. Espadaña?" an may paghalagang hapot ki Victoria kan kasamá ni María Clara sa pagsoso. "!Dai!" an simbag kan pinaghapot; "an iyoíyong naaraman ko saiya iyo na halangkaw maghágad: alinsúnod ki Capitán Tiago." "Kun siring garong marayon!" an sabi ni Andeng; "su lominohó kan tulak ni Doña María mahal maghágad, kun kayá saró syang madónong." "Mangmang!" an sabi ni Sínang, "bakong an gabós. na mahal maghágad madónong. Hilinga si Doctor Guevarra; kan dai makánood nin pagtuwang sa pagpaákí, na nakapotol kan payo kan omboy, hinagadan nin limang pólong pisos su balo... magsingil an saíyang naaraman." "Anong maisihan mo?" an hapot saiya kan saíyang pinsán na kanayon sya sikbonga. "Dai ko isi? Su saíyang agom na paralagadí nin káhoy, pakatapus na mawará su saíyang agom, nawará man kanayon su saíyang harong, huli ta su Alcalde na katóod kan doctor pinírit syang magbayad. . . Dai ko maaraman? Pinaútang sya kan sakong amá nin kuwarta sa pagpadumán sa Santa Cruz" (31-a). Su gabós na mga olayólay natonong kan omontok sa atubangan kan harong an sarong lunadán. Si Capitán Tiago, pigsusunod ni Tía Isabel, nagdadalagan na lominúsad sa hagyanan sa pagsabat sa mga bagong datong.—An mga ini iyo si Doctor Don Tiburcio de Espadana, su saíyang agom, na si Doctora Doña Victorina de los Reyes ni de Espadaña asin sarong hagbayon na kastilá na mabansay su panglawog asin mabansay su pamandok. Sya nakagúbing nin bátang suklá, binordahán nin<noinclude></noinclude> 3zx74df08rzditzqt1a55uq37lybzzp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/334 250 1486 6682 6681 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6681 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|324}} <br>mga búrak, asin sarong kaló na may dakúlang perrico, na naooroigrit sa táhaw nin mga cintas na bughaw asin pula; su alpog sa dalan, na nakasalak sa ginalpong na bagás sa saíyang pisngi, garong nakapadúgang kan mga kakorotan nya; síring kan pagkakita nyamó saiya sa Manilá, ngunyan nagkakabit man sa saiyang takyag su saiyang agom na pilay. "!Igwa ako nin dangog na ipamidbid saimo an sakong pinsán, si Don Alfonso Linares de Espadaña!" an sabi ni Doña Victorina na itinokdó su hagbayon; "an ginoo pinangakí nin sarong katóod ni Padre Dámaso, secretario particular kan gabós na mga ministro... Mabansay na dominokó su hagbayon; kadikit pang hadokán ni Capitán Tiago su kamot. Alintanang isinasarakat su mga maleta asin mga sopot sa viaje, alintanang hináhatod sinda ni Capitán Tiago sa saindang mga lalamban, satúyang sambíton an magagom na ini, na banggit mi lámang sa mga énot na kabtang. Si Doña Victorina sarong ginang na may apat na poló may limang agosto, katimbang nin tolong poló may duwang abril alinsunod sa saíyang pagbílang. Magayón sa saíyang pagkaakí, nagkaigwa nin marayráhay na lamán — iyo an parati nyang sinasabi, — vlágad nag-ootok sa paghiling sa saiya mansana, hiniling nya nin dakúlang kaongisan an dakol na mga adoradores nyang mga filipino, tara nasa ibang lahí su saíyang mga horot. Dai nya boot itógot sa kiisay man su saíyang maputí asin sadit na kamot, bakong sa dai pagtiwalá, tara bakó sanang makapira pagtao nin mga alahas asin mga bahandi na dai maisip an halaga sa nagkapirang parabakidyá na mga daplé asin mga katutúbó. Anom na bulan bago dumatong su panahón kan satong salaysay, nakita nyang nagkatotoo su saíyang orog kagayon na pangatorogan, pangatorogan kan saíyang bílog na pagkabuhay, na huli kaiyán saíyang isinikwal su mga pagyayabá nin mga bagong-tawo sagkod su mga kapangakoan nin pagkamoot ni Capitán Tiago, na linalaylay kan énot na panahón sa saíyang pagdangog, o inaáwit sa sarong serenata. Totoong huri nang magkatotoo su pangatorogan; alágad si Doña Victorina, na minsán saralang magkastilá, orog pang kastila ki sa ki Agustina de Zaragoza, tatao kan arawígang ''"Mas vale tarde que nunca"'' (32-a), asin nagraranga sa saíyang<noinclude></noinclude> k07lpy4wtvq5q88ljs954jdp5ah1axb Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/335 250 1487 6686 6685 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6685 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|325}} <br>sadiri sa pagsabi sa saiya mansana kaiyán.—''"No hay felicidad completa en la tierra"'' iyo an saró pang namumuyahan nyang talinhagá, huli ta an duwang ini magkasi dai minaluwas sa saíyang ngosó sa atúbang nin ibang tawo. Si Doña Victorina na nakalipas sa saíyang énot, ika-duwa, ikatolo asin ikaapat na pagkaakí sa pagapon nin hikot sa panirá sa kadagatan nin kinaban sa pagdakop kan dahelán kan saíyang mga kapurisawan, sa katapusan napiritan na mamongayahan kan ipinagkaogdan saiya kan kapaladan. Su makauúgay, kun sa lugar na magkaigwa nin tolong poló may duwang abril, magkaigwa sana lámang nin tolong nin tolong poló may saró — dakúlang marhay an kalaenan sa saíyang aritmética, — ibinalik kutá sa Kapaladan su dinakopan na inanyaya saiya, sa paghalat nin saró pang sonó sa saíyang kamuyahan. Alágad huli ta an tawo nagmomokná asin an pangangaipo namamahalá, sya na nagkakaipo nang gayo nin agom, napiritan na mamongayahan sa saró katáwong dukhá na pinawará kan Extremadura asin pakatapus nin pagbalitaw sa kinaban nin anom o pitong taón, su modernong Ulisés, sa katapusan, nakasompong sa Puró nin Luzon nin pangaladka, kuwarta asin sarong Calipso (33-a) na malinamay, su saíyang kabáak_na lukban.... !ay! asin su lukban maalsom. Itong makauúgay pinagaapod na si Tiburcio Espadaña, asin minsán igwa nang tolong poló may limang taón asin garong gurang, aki pa ki Doña Victorina na igwa nin tolong poló may duwa. An dahelán kaini masayon na masabotan, alágad mapanganib na sabihon. Napasíring sa Filipinas bílang oficial quinto sa Aduana, alágad nagkaigwa nin marãot na gayong pálad na, laen pang nalólang marhay asin nabarían nin bitis sa pagsakay, natapus su saíyang katongdan pagkaáyaw nin kaglimang aldaw magpoón kan saíyang pagdatong, na, sa marhay na kapaladan, nagkaigwa nin 'Salvadora' kan dai na syang korokuwarta. Rayá na kan kadagatan, dai boot magbalik sa España kun dai ngóna magkaigwa nin kayamanan, asin nagísip na ipánongod sa sarong bágay su saíyang búhay. Su sa kastilang kaabhawan dai tominógot na magkaigwa sya nin panghawak na toklós; an táwong ito magtotoklós kutá sa maogmang boot, tangáning mamúhay na may dangog, alágad dai sya tinogotan kan marhay na dangog<noinclude></noinclude> 7fpqg3mlvaedg29y5dipm9yncuiw520 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/336 250 1488 6690 6689 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6689 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|326}} <br>kan mga Kastila;-asin an marhay na dangog na ini dai saiya nakapagligtas sa mga pangangaipo. Kan pagkapinoon nabubthay sya sa tabang nin nagkapirang mga kahimanwa, alagad nin huli ta si Tiburcio sarong tawong marhay an dangog, minaluwas saiyang mapait su tinapay, asin bakong nagtaba kundi nagniwang. Nin huli ta dai sya nin kadonongan, kuwarta asin mga pudihan, sinadol sya kan saiyang mga kahimanwa, tanganing magpakatalingkas saiya, na paduman sa mga lalawigan asin magsaginsagin doctor sa Medicina. Sa kapinonan nanuhay nguna su tawo, tara minsan ngani naglingkod sa Hospital ni San Carlos dai lamang nakanood mapadapit sa kadonongan nin pagbolong; su saiyang katongdan iyo an pagpalpag kan alpog sa mga bango, magamak kan kalayo sa bagahan, asin ta ini sa halipot sanang panahon. Alagad huli ta nagpipirit su pangangaipo asin su saiyang kahandalan pinapurawas kan saiyang mga katood, sa katapusan hinimaté man giraray sinda, napaduman sa mga lalawigan asin nagpoon nin paggiaw sa nagkapirang naghehélang, mayokod na magsingil, sunod sa sinabi saiya kan saiyang sadyat (34-a). Alagad, siring kan hagbayon na fildsofo na pigsasabi ni Samaniego, katapustapusi nagsingil nin mahal asin nagbugtak nin halangkaw na halaga sa saiyang mga paggiaw; nin huli kaini, dai pira hiniling syang sarong dakilang parabolong asin alongating nagkayaman kuta kun dai nagkaigwa nin bareta su Protomedicato sa Manila dapit sa saiyang labilabi kahalangkaw na singil asin su saiyang competensia sa iba. Tinabangan sya nin mga particular asin mga profesor.—“!Tawo!” an saindang sabi, mahimon na si Dr. C., “pabayae syang makalalang nin kadikit na pohonan, nasa horas na magkaigwa sya nin pitong ribong pisos, makakabalik sa saiyang sadiring daga asin mabuhay duman na matiwasay. Total anong mahihimo saimo kaiyan? linilinglang nya an dangag na mga indio? Kaipuhan na magi sindang mga matimaan. !Sarong makahehérak; hare paghalca sa tinapay sa saiyang ngimot; magi ka logod na marhay na Kastila!” Su doctor sarong marhay na kastila asin ominoyon na magbutabutahan; alagad, nin huli ta su bareta nakaabot sa talinga kan banwaan, pominoon su dai pagtiwala saiya asin dai nahaloy nawara ni Don Tiburcio<noinclude></noinclude> 81slp8asxwi8c9o4caibk2id3jlz9l5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/337 250 1489 6695 6694 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6694 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|327}} Espadaña su saíyang mga sukí, asin haros makilimós kan ikabubuhay sa aroaldaw. Kan panahón na ito naaraman nya sa sarong katóod nya, dayupot kan énot ki Doña Victorina, an makahahadit na kamugtakan kan ginang na iní, an saíyang pagkamakibanwaan asin an saiyang mabansay na boot. Nakakita dumán si Don Tiburcio nin katipak na lángit asin naghágad na ipamidbid sya. Nagkita si Doña Victorina kasi Don Tiburcio. ''!Tarde venientibus ossa!'' sominabi gayod kutá kun tatao lámang nin latin! Sya bakó nang pasable, pasada na; saíyang mahibog na búhok náging saditsádit na pinotos, síring sa sabi kan saíyang sorogoón na babaye, síring kadakulá sa sarong pusong báwang; dinalaganan nin mga kakarotán su saíyang lawog asin nagpopoon nang maghiriló-hiló su saíyang mga ngipon; su mga mata nagkaigwa man nin kakundían, asin háyag na gayo; kaipuhan na paráting pagpakarhayón kun tihihíling sa harayó: su saíyang pangungugalé iyo sana an nátadá. Pakalihis nin kabangang horas nin paghorónhoron, nagkasinabotan sinda asin naginakoan. Pagmamarhayón kutá nya an sarong kastilá na bakó na gáyong pilay, bakó na gáyong ramoramong magtaram, bakó na gáyong angás, bakó na gayong korós, dai nagtatágak an liwoy kun nagtataram asin madásig na gayo asin mahalagang bulanos síring sa parati nyang sinasabi; alágad an síring na mga kastilá dai lámang nagpakadólok saiya sa pagpahayag saiya kan ngaran na pagagom. Bakó sanang magkapira nya kádangog na "an bahígay ipinamumugtak na pangás" asin naniwalang bulanos na si Don Tiburcio iyo mansana an bahígay, tara huli sa saíyang mga madiklóm na mga banggi naángas syang ámay. Arin na babaye an bakong maálam (35-a) sa kagurangan na tolong poló may duwang taón? Mapádapit man ki Don Tiburcio, nakamaté ini nin baga daing dahelan na kalipungawan kan isaísip an saindang luna de miel. Hominoyom kaiba an pagóyon sa itinátao kan kapaladan asin nag-arang na omagap saiya an ladawan kan kagotoman. Sagkod pa man dai nagkaigwa nin ambición, dai man nin pinaghorot; masípag su saíyang mga kamuyahan, mga sókol lámang an saíyang mga kaisipan; alágad su saíyang pusó, na saíyang mga kaisipan; alágad su saíyang pusó, na mabiní sagkod kaito, nangatorogan sa orog kalaen na<noinclude></noinclude> ii01yh9hatvdzmu7yxatqwess1j3183 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/338 250 1490 6699 6698 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6698 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>328</center> <br>pagkadios.—Sa saiyang pagkaaki, kan pagal na sa pagtoklos pakatapus nin sarong mayokod na pamanggi, mahigda na sa daing datang higdaan sa pagpatingaytingay, minakatorog na nagroromdom sa sarong nakahoyom na ladawan na mapanghinapros. Dangan kan magorog su mga kamondoan asin kan magpangagi su mga kadaihon, nagpakalipas su mga taon asin ta dai dominatong su mapangrawitdawit na ladawan, ibinugtak su saiyang isip sa sarong babayeng marhay, mahigos, masilansikan, na makatao saiya nin sadit na porong (36-a), magranga saiya sa kapagalan sa pagtoklos asin pagtagaiwalon sya, — oho, pinagisip nya an mga iriwal siring sa sarong kamongayahan! Alagad kun napipiritan na maglagawlagaw sa manibaibang bansa bako nang sa paghanap nin kayamanan kundi kaginhawahan sa pagkabihay sa mga aldaw na natatada pa saiya; kun nangangatorogan sa mga orosiposip kan saiyang mga kahimanwa na haralé sa ibong kan dagat, sominakay pasiring sa Filipinas. Baga minaladawan sa saiyang isip an sarong abhawon na mestiza, sarong magayon na daraga nin mga darakula na mga matang maitom na napapatos nin sukla asin mga silag na yamit pano nin mga brillante asin bulawan, na nagdodolot saiya kan saiyang pagkamoot kan saiyang pagloba naotob na su saiyang pangatorogan tara hiniling sya nin makahologan na paghiling kan mga daraga na sa mga lunadan na pirak nagduduruman sa Luneta asin sa Malecon. Alagad kan tangkas na sya, nawara su mestiza o su india, asin sa daktlang kapagalan linalang sa saiyang isip an ladawan nin sarong balo, sarong makawiwiling balo. Kan makita nyang siring su saiyang pangatorogan, inabot sya nin kamondoan, alagad huli ta sya may kadikit na katutubong kadongan, nagsabi sa saiya mansana: “Ito sarong pangatorogan kan saiyang mga kaborongan sya nagpopolbo nin ginalpong na bagas, pshé! kun kasal na sinda, ipapahalé nya; kaniguan na mga kakorotan, alagad kaniguan man na gisi pando nin sinursihan su saiyang levita; sarong gurang-gurang na masinaginsagin, mapagbinootboot asin marigon, alagad lalong marigon an pinaw, lalong mapagbinootboot asin orog pang masinaginsagin, asin huli sa siring na bagay ipinangaki syang mahamis an pangungugalé asin siisay an nakakaaram? an mga ugalé binabaklé kan pagkamoot; saralang marhay na mangastila, sya an<noinclude></noinclude> 9gqnmfbum44h35nxl4i410j5oz0itr3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/339 250 1491 6703 6702 2024-10-15T15:59:57Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6702 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>829</center> <br>bakong gayong marhay na mag aram kaiyan, sunod sa sabi kan pamayo kan Negociado kan paisihon sya dapit sa pagkahalé saiya, asin laen pa ano balé kaiyan? sarong makanos asin makangingising gurang na babayé? sya pilay, tiripo asin angas! Pagmarhayon pa ni Don Tiburcio na sya an magataman ki sa sya an pagatamanon sa hélang nin kagotoman. Kun pinagkakarawan sya nin sarong katéod, minasimbag: ‘“Taohi ako nin pagkabuhay asin ngarani akong mangmang.” Si Don Tiburcio iyo su sinasabi na: sarong tawo na dai minagibo nin mardot sa sarang langaw: malolot asin dai makakapagrimpos nin mardaot na kaisipan muya kutang maging misionero kan mga énot na panahon. Su saiyang pagontok sa kaporoan dai saiya nakadara sa paniwala na sya halangkaw na gayo, mahalagang bulanos asin nasakaitaasan na gayo sa nakakamtan kan saiyang mga kahimanwa sa laog nin nagkapirang semana. Dai nanggad nakapagingat nin kaongisan su saiyang puso; dai pa sya nakasompong nin minsan sarong filibustero; nakikita nya lamang na mga makahehérak su mga magkakanigo nyang pangrabnotan kun dai nya boot na magi pang lalong makauugay ki sa sainda. Kan muya syang ihabla huli ta nagsaginsagin parabolong. dai sya namondo, dai naghinanakit; minimidbid nya na matanos asin sominimbag lamang: “Alagad kaipuhan na mabuhay ako!” Naginagoman o nagdinakopan, kun siring, asin napaduman sinda sa Santa Ana sa saindang luna de miel; alagad kan banggi kan saindang kasal si Doña Victorina nagkaigwa nin katakotakot na indigestion, asin ta nagpasalamat sa Dios si Don Tiburcio, nagpahiling na sya mapangataman asin maingat. Alagad pagikaduwang banggi gominawé siring sa marhay na tawo asin kan sominonod na aldaw, kasu nananalming sya, malipungaw na hominoyom asin ta nahayag su saiyang ngaros: gominurang sya sa dai kumulang sa sampolong taon. Ogmang marhay si Doña Victorina sa saiyang agom, ipinagibo nin marhay na dentadurang postizo, gubingan asin sangkapon kan orog karahay na mga sastre sa ciudad; nagtogon nin mga araña asin mga calesa, nagpakoa sa Batangas asin sa Albay kan orog karahay na mga kahoy asin pinirit sya (37-a) na magkaigwa nin duwang kabayo sa masunod na carrera. Alintanang binabaliw su saiyang agom, dai man nya<noinclude></noinclude> m1eycxkos50m0fwi2cbrtrs5nje7eaa Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/34 250 1492 6708 6707 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6707 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>24</center> Alintanang pinagngangalsan niya an mga daing pagbabagong ining pagkamugtak, sarong kamot luhayluhay na idinoon sa saiyang abaga; itinongkahal niya su saiyang payo asin saiyang nakita su gurang na teniente na haros naghohoyomhoyom na nagmamasid saiya: dai na su militar kaitong magabat na pamandok asin kaitong kiray na minapalaen na gayo saiya. “! Hagbayon, magingat ka! ! Pagddal sa saimong ama!” an sabi saiya. “Ipagpatawad mo, alagad garong kanugian an paghalaga mo sa sakong ama... Ikasabi mo daw sako kun anong saiyang nanapolan?” an hapot ni Ibarra na tinotorohokan su sinabing militar. “Ano, dai mo aram?” an hapot kan militar. “Hinapot ko su Capitan, alagad dai nangako sakuya na isabi nya kundi noodma na. Sakalé, talastas mo?” “Iyong gayo, siring man kan kagabsan! Su saimong ama nagadan sa bilanggoan!” Sominibog nin sarong lakad su hagbayon asin pinotitokan su teniente. “Sa bilanggoan? siisay an nagadan sa bilanggoan?” an saiyang hapot. “!Tawo ka, su saimong ama... bilanggo, sa bilanggoan!” an simbag kan militar na may kadikit na pagtaka. “!Su sakong ama... sa bilanggoan .. . bilanggo sa bilanggoan? Anong sabi mo? Koyan.. .?” an hapot kan hagbayon na kinaptan sa takyag su militar. “Garong dai ako nagkakamalé: si Don Rafael Ibarra,” “!Oho, si Don Rafael Ibarra!” maluhay na inolit kan hagbayon. “!Tara, sa akala ko aram mo!” an maluhay na sabi kan militar sa tingog na pando nin pagkaugay kan masalom niya an nangyayari sa kalag ni Ibarra, “sa loba ko ika... alagad pakosga an saimong boot! digdi sa Filipinas dai nin nagkakaigwang dangog na dai masa- bilanggoan!” “Dapat akong maniwala na dai mo ako pinagkakawatan,” an simbag ni Ibarra, pagkaaban-aban na dai siyang gironggirong. “Masabihan mo daw ako kan dahelan kan pagkabilanggo saiya?” Garong nagisipisip su gurang na militar. “Makuri an sakong pagtaka na dai ka binaretaan<noinclude></noinclude> o67od7tl6ki3ura414mgqdn6xrfs9t4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/340 250 1493 6712 6711 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6711 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>330 linilingawan su saiyang rogaring na pagkatawo: su sayang sukla asin su badong piña pinalitan nya nin giubng nasa europeo; sinalihidan su masipag na pinotos kan mga filipina kan palsong flequillos asin’ saiyang naribarawan su katiwasayan kan bilog asin dai kagibogibong pagnaratad kan saiyang mga gubing na bakong mga angay saiya. Su agom na lalaki na dai sagkod minaluwas na maglakaw habo nya na makita su saiyang kapilayan,ipigiba syang maglakawlakaw sa mga pook na daing tawo sa saiyang dakilang kamondoan, na boot ipamantaag su saiyang agom sa mga matawong pook, alagad dai minagirong sa paggdlang sa luna de miel. Su cuarto menguante pominodn kan muya nyang pa- kiolayan dapit sa ginalpong na bagas, na sabi ito falso,bakong natural; kominorondot si Dofia Victorina asin hiniling sya sa mga ngipon na poztiso. Dai sya kominaalo asin nasayod nya su saiyang kaluyahan (38-a). Dai pira nagloba na sya nangingidam asin ibinareta sa gabos nindang mga katdod: “Sa masangleng bulan masa Peninsula kami kasi de Kspadafia; habé ako na digdi ipangaki an sakong aki asin apodon na tagapaghimagsik (39-a).” Binugtakan nya nin de su ikaduwang-ngaran kan saiyang agom; dai kaipuhan bayadan an de asin minatao nin categoria sa ngaran. Kun minalagda kan saiyang ngaran siring kaini an saiyang ibinobugtak: Victorina de los Reyes de Espadafia; ining de de Espadaha iyong saiyang nalalasingan; minsan su mga naglilimbag kan saiyang mga tarjeta minsan su saiyang agom, dai nangyaring makahalé kaito sa saiyang payo. “!Kun saro sanang de an sakong ibugtak, mapapagakala na mayo ka, mangmang!” an sabi sa saiyang agom. Sa giraray sinasabi nya an saiyang mga pagandam sa paglalakbay, tinoom su mga ngaran kan mga sogod na mga hahapitan, asin makangonoydyang magdangog saiyang magtaram:—“Hihilingon ko an canal de Suez; sa akala ni De Espadafia iyo an orog karayrahay asin si De Espadafia nakalibot na sa bilog na kinaban.”” — “Alongating dai na ako mabalik sa kaporoan na ini nin mga salvaje!” — “Dai ako ipinangaki na mabthay digdi; ldlong angay an Anden o an Port Said; magpoon kan ako saday pa siring an sakong pagtubod, etc.” Sa saiyang geografia pinagbanga ni Dofia Victorina su kina-<noinclude></noinclude> jajzfs013sx2k8roqma4ubaor749o83 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/341 250 1494 6716 6715 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6715 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|331}} <br>ban sa Filipinas asin sa España, napapalaén sa mga chulos na pinagbanga iyan sa España asin América o China sa ibang pagngaran. Nakakaaram su agom na lalaki na an iba kan mga bagay na ini mga karongawan, alagad dai na sana minakaalo tanganing dai sya pagkurahawan asin dai saiya itorisok an saiyang pagkaramoramo. Nagkorokapritsohan tanganing magdugang an pagloba na sya nagdadangadang sa pagkaina asin nagsolot nin mga kurayan (40-a), pinano nin mga burak asin mga cintas su saiyang sadiri asin naglakawlakaw na nakabata sa Escolta, alagad !pakaagamiaw kan katotoohan! tolong bulan an nakalihis asin pominurawas su pangatorogan, asin mantang dai nang dahelan na su aki dai apodon na tagapaghimagsik, dai na dominagos na maglakbay. Nakihumapot sa mga parabolong, sa mga partira, sa mga gurang na babaye asin iba pa, alagad. sAyang; sya, nasa dakilang kamondoan ni Capitan Tiago, pinagtuya-tuya si San Pascual Baildon, dai boot makitumabang sa arin man na santo o santa; huli kaini sinabihan sya nin sarong katood kan saiyang agom: “Maniwala ka sako, señora, na ika sana an ''espiritung'' ''marigon'' digdi sa pinagbabarodan na ining kaporoan!” Hominoyom sya na daing pakasanot kun ano an ''espiritung marigon'', asin pagkabanggi, sa horas nin pagkatorog, ihinapot sa saiyang agom: “Aki,” an simbag kaini, “an e... espiritung orog karigon na sakong midbid iyo an amoniaco: sa re... retorica gayod su pagkasabi kan sakong katood.” Magpoon kaito kun nakakapagtaram sya minasabi: “Ako sana an amoniaco sa binabarodan-na ining kaporoan, sa pagtaram sa retorica, siring sa sabi ni Gg. N. de N., sarong peninsular (41-a) na kanigtan an.categoria.” ; Ano man na sinasabi nya kanigian an saiyang gibohon; napasékong bulanos su saiyang agom, na dai nanihay na gayo, na garo nang ayam na faldero, kun mapadapit saiya. Kun nababaldi.sya, dai nya tinotogotan na maglakawlakaw, asin kun nagkakainit syang talaga, tinatangkasan kan mga ngipon asin pinababayaan nyang makangingirhat sa laog nin saro o nagkapirang aldaw. . Naisipan nya na kaipuhan maging doctor sa Medicina asin sa Cirugia su saiyang agom asin an bagay na ini<noinclude></noinclude> twgq353ht44oy03oo5nfi5m66if3siy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/342 250 1495 6720 6719 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6719 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|332}} <br>ipinahayag nya saiya. “!Aki, muya mo na dakpon ako?” an nanggigilantas na saiyang hapot. “!Hare ka pagminangmang asin pabayae akong maghisay kaiyan!” an saiyang simbag, “dai ka magbobolong sa kiisay man, alagad boot kong apodon kang doctor asin ako doctora, ha!” Asin kan sominonod na aldaw rn ki Rodoreda na ibogat sa itom na marmol: “DR. DE ESPADAÑA ESPECIALISTA SA GABOS NA MGA HELANG,” Itatao sainda kan gabos na sorogon an mga bagong titulo, asin bunga kaini nagdigang su kabilangan kan mga flequillo, su kapal kan ginalpong na bagas, su mga cintas asin su mga encaje, asin hiniriling sa orog na gayong koangisan su saiyang mga dukha asin mga kulapos nin palad na mga babaye, na su mga agom mga harababang categoria ki kan sa saiya. Lambang aldaw nagmamateng nagoorog an saiyang karapatan asin an saiyang kahalangkawan, asin kun sosogon an siring na dalan, pagkaayaw nin sangtaon magloloba na diosnon an saiyang gikan. Alagad an mga halangkaw na ining kaisipan dai naging kaolangan na sa lambang aldaw magi syang orog kagurang asin orog kamakangingisi. Sa lambang pagkakasompongi saiya ni Capitan Tiago asin kun nakakagiromdom na basang sana su pagpahayag nya kaini nin pagkamoot, dagos minapahatod nin pisos sa simbahan sa sarong misa nin pagpasalamat. Minsan siring iginagalang na marhay ni Capitan Tiago su agom na lalaki huli kan titulo na especialista sa gabos na mga hélang, asin pinangangataman na marhay an kadikit na mga kataga nin tataramon na sa saiyang pagkaramoramo nahihimo nyang mahilwas. Sa siring na bagay asin huli ta an doctor na iniho dai naggigiaw sa gabos siring kan ibang mga parabo canlong, pinili ni Capitan Tiago na magbolong kan saiyang aki. Kun mapadapit sa hagbayon na si Linares, iba nang bagay. Kan naggagayak na maglakbay sa Europa, isinasaisip ni Doña Victorina an sarong administrador na peninsular ta dai nin paniwala sa mga filipino: nakagiromdom su lalaki (42-a) nin sarong makoama sa Madrid na nagaddal nin pagkaabogado asin ta ibinibilang na iyo an minakamatalé sa familia: sinuratan, kun si-<noinclude></noinclude> 0e36xojymh7bmaycrfgtg509zb9ksxv Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/343 250 1496 6724 6723 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6723 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|'''333'''}} ring, binayadan na su sa flete, asin kan magpurawas su pangatorogan, su hagbayon nagpapalayag na. Iyo ini su tolo katawo na bagong magdatong. Kan nagkakaraon kan segundo almuerzo (43-a), omi- nabot si Padre Salvi asin su magagom na midbid na sya ipinamidbid saiya kaiba su gabos na titulo su hag- bayon na si Linares na namumula. Pinagorolayan si Maria Clara siring sa ugaleng mangyari; naghihigda asin natotorog su daraga. Pi- naghororonan su paglakbay; pinamantaag ni Doña Vic- torina su saiyang pagkapurapusaon kan pagsoponan nya su mga kaugalean kan mga taga lalawigan, su saindang mga harong na nipa, su mga tulay na kawayan, dai nya nalingawan na sabihon sa cura, na saiyang mga ka- ugay nin boot su Segundo Cabo, su Alcaldeng ito, su oidor na ini, su Intendente asin iba pa, anas mga tawong may categoria na minagalang saiya. “Duwang aldaw pa kuta napadigdi ka na, Doña Vic- torina,” an simbag ni Capitan Tiago sa kadikit na pau- sa; “natagbuan mo kuta su Saiyang Kahalangka-wan? su Capitan General; duman nagtutukaw.” “Ano? Paano? Nagdigdi su Saiyang Kahalangka- wan? asin sa saimong harong? !Putik!” “!Sisabihan ko ikang diyan nagtutukaw! Duwang aldaw pa kuta digdi ka nana...” “!Ah! kanogon pa na dai hominélang kaito si Clari- ta!” an saiyang sabi na kaibang tunay na kamondoan, asin inatubang si Linares: “Nadangog mo, pinsan? Digdi su Saiyang Kahalang- kawan! Nakikita mo kun baga tama si De Espadaña kan magsabi saimo na bako kang pasiringon sa harong nin sarong hamak na indio? Huli ta maaraman mo, Don Santiago, na an samuyang pinsan sa Madrid kato- od nin mga ministro asin mga duque asin nagkakaon sa harong kan conde del campanario.” “Kan duque de la Torre, Victorina,” an sagwé kan saiyang agom. “Pareho iyan, magtataram-taram ka sakuya.....?” “Masompongan ko daw ngunyan na aldaw si Padre Damaso sa saiyang banwaan?” an agaw na tataramon ni Linares ki Padre Salvi; “sinabihan ako na harani digdi.” “Uya ngani digdi asin dai pira madatong,” an simbag kan cura.<noinclude></noinclude> ppu6szwanzipp4jxarsnwak100co26i Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/344 250 1497 6728 6727 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6727 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>334</center> “Makuri an sakong kaogmahan! may dara akong surat saiya,” an sabi kan hagbayon, “asin kun bakong huli sa mamongayang ining pagkahinaragbo na nakadara digdi sakuya, talagang madigdi ako sa paggiaw saiya.’ Napagmatang bulanos su mamongayang pagkahinaragbo. “De Espadaña?” an sabi ni Dona Victorina pakatapus kan pamdahaw, “hilingén ta si Clarita?’ — asin ki Capitan Tiago; “Huli sana saimo, Don Santiago, huli. sana saimo! Daing ibang pigbobolong an sakong agom kundi an mga haralangkaw na tawo, asin saro pa, saro pa! An sakong agom bakong arog kan mga uya digdi... sa Madrid mga mahal na tawo sana an saiyang pigboolong." Nagduruman sa lalamban kan naghehélang. Madorodiklom su lalamban, pirinto su mga bintana sa takot na maparosan, asin an kadikit na liwanag na nagbabanggraw duman halé sa duwang kandila na naglalaad sa atibang nin sarong ladawan kan Virgen de Antipolo. Nabobogkos su payo nin panyo na hinoom sa agua de Colonia, su hawak maingat na napapatos sa maputing tamong na kanigtian na mga pliegues, na nagmamato kan saiyang mabining hawak, naghihigda su daraga sa catreng kamagong sa tahaw nin mga tabing na jusi asin piña. Su saiyang buhok na minabilog nin cuadro sa palibot kan binonay na saiyang. lawog, minapalataw kan silag na itong lungsi, na nabubuhay lamang kan saiyang darakulang mga mata na tagob nin kamondoan. Sa saiyang kataid su duwa nyang amiga asin si Andeng. na may kapot na inopod na azucena, Pinulso ni De Espadaña, hiniling su dila, naghapot nin nagkapirang hapot, asin nagsabi na nagkikirikiri. “Nag.... hehélang, alagad_maoomayan!” Hiniling nin kaabhawan ni Doña Victorina su mga duduman. “Liquen (44-a) na may gatas pagkaaga, jarabe de altea, duwang pildoras de cinoglosa!”’ an pagboot ni De Espadaña. “Pakosga an saimong boot, Clarita,” an ‘sabi ni Doña Victorina na rominani; “napadigdi kami sa pagbolong saimo... Ipapamidbid ko ika sa sakong pinsan!” Namongnan si Linares sa paghiling kan magagayon:<noinclude></noinclude> g0679wgum943kfp0lqbpf2wb7xvbz9l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/345 250 1498 6732 6731 2024-10-15T15:59:58Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6731 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>335</center> <br>na itong mga mata na baga may hinahanap, asin dai nadangog si Doňa Victorina na nagaapod saiya. “Ginoong Linares,” an sabi saiya kan cura na hinawas sya sa saiyang pagkaotok; “pasiringon digdi si Padre Damaso.” Nagdadangadang na talaga si Padre Damaso, malungsi asin mamoromondo; paghale sa higdaan an enot nyang dinalaw si Maria Clara. Bako nang su dating Padre Damaso, matabaon asin maliksi; ngunyan naglalakaw daing girong asin baga nag-aalangalang. <br> {{rule|5em}} <br> <center>XLIII</center> <center>''MGA MOKNA''</center> Daing pinataratarang siisay man, dagos-dagos sa higdaan kan naghehelang asin, pakakapoti ini sa kamot. “!Maria!” an olay sa dai masabing kalodokan, asin bominolos nin luha su saiyang mga mata, “!Maria, aki ko, dai ka magagadan!” Minuklat ni Maria su saiyang mga mata asin may pagtaka na hominiling saiya. Dai nin siisay man sa mga nakakamidbid ki Padre Damaso nin nagaakala na igwa sya nin mga malodok na kamatean; sa irarom kan makanos na itong panglawog dai nin naghohona na igwa duman nin puso. Dai nakapagpadagos si Padre Damaso asin hominarayo sa daraga, naghihibi na garong aki. Napaduman sa caida tanganing ibobhong padagos su saiyang kasakitan, sa tangod kan mga nawiwilihan na mga nagkakanap na mga tinanom sa balcon ni Maria Clara. “!Abaang pagmahal sa saiyang pinangaki!” an paghona kan kagabsan. Daing hirohiro asin daing girong na nagmamasid saiya si Padre Salvi asin kinakagat nin luhayluhay su ngoso. Kan matorotiwasay na, ipinamidbid saiya ni Doña Victorina su hagbayon na si Linares na magalang na rominani saiya. Inapus-apus sya nin paghiling ni Padre Damaso magpoon sa bitis sagkod sa payo, kinoa su surat na iginawgaw saiya asin binasa na garong dai nya nasabutan, tara saiyang hinapot: “Asin siisay ka?”<noinclude></noinclude> 65a1lg1i9abnxgvq0ywcjkyjbsv3r4v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/346 250 1499 6736 6735 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6735 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>336</center> “Si Alfonso Linares, su pinangaki kan saimong bayaw...” an sabi kan bagong-tawo. Sominibog si Padre Damaso, pinagparahilinghiling uli su hagbayon asin, kan masalinggaya na su saiyang lawog, tominindog. “Diyata ika su pinangaki ni Carlicos!” an sabi na kanayon ito kogosa; “madya ta kokogoson ko ika... igwa nang pirang aldaw nagsakamot ako nin saiyang surat... diyata ika! Dai taka namidbid... talagang dai ka pa ipipangaki kan maghalé ako sa bansa; dai ko ika namidbid.” Asin hinihigpis ni Padre Damaso sa saiyang mga posog na takyag su hagbayon na namumula, dai maaraman kun baga sa kasopogan o huli sa garong pagkaapusi. Garong nalingawan nang padagos ni Padre Damaso su saiyang kasakitan. Pakatapus kan mga énot na mga hidalé nin kalodokan asin pakahapotan su mga énot na hapot dapit ki Carlicos asin ki Papa, naghapot si Padre Damaso: “Asin ngunyan ano an boot ni Carlicos na gibohon ko saimo?” “Sa paghona ko may nasabi sya sa surat, ...” an sabi giraray ni Linares. “Sa surat? hilingon ko? !Totoo! asin muya nya na ihanap ko ika nin empleo asin agom! Hmn! Empleo... madalé iyan; tatao kang magbasa asin magsurat? “Nakatapus ako nin pagkaabogado sa Universidad Central” “Carambas! Diyata saro kang oroabogado? Dai kang hetsura, garo kang babaye, alagad !lalong marahay! Alagad tumao saimo nin agom... hmn! hmn! agom...!" “Padre, bako man akong sibot na gayo,” an sabi ni Linares na nalilibong. Alagad si Padre Damaso naglalakawlakaw sa magibongibong na sdgod kan bidang na nagsasabi na hababang tingog: “Sarong agom!, sarong agom!” Bako nang mamondo, bako man na magayagaya su saiyang lawog; ngunyan pormalon syang marhay asin garong nagaatidatid. An gabos na ini pinagmamasdan ni Padre Salvi sa harayo. “Dai ako naghohona na makatao sako nin dakulang kahorasaan an bagay na siring!” an maluhay na sabi<noinclude></noinclude> cv8wi0fu2tn3qe19b4guvrxzysuyti7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/347 250 1500 6740 6739 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6739 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>337</center> <br>ni Padre Damaso sa pagtatangis na tingog; “alagad sa duwang karatan, an sadit.” Asin kinosog su tingog asin dindolok si Linares. “Madya digdi hagbayon,” an sabi; “kaolayon ta si Santiago.” Lominongsi si Linares asin nagpabayang goyodon sya kan padi, na naglalakaw na baga may iniisip. Dangan nanongod na man ki Padre Salvi an paglakawlakaw, nagmomongon siring sa giraray. Sarong tingog na minatao saiya nin marhay na aldaw pinaantoro sya sa safyang mapungaéw na paglakawlakaw; itinongkahal su payo asin nahiling si Lucas na mahdyong nagtao saiya nin galang. “Anong saimong muya?” an hapot kan mga cura. “Padre tagang ako kan nagadan kan aldaw kan pintakasi!” an simbag ni Lucas sa binabakhong tingog. Sominibog si Padre Salvi. “Saka ano” an maluhay na tataramon sa tingog na dai namamate. Pinaghinguha ni Lucas na makahibi asin pinapahidan kan panyo su saiyang mga mata. “Padre,” an sabi na nagngongoyngoy, “napaduman ako sa harong ni Don Crisdstomo sa paghagad kan kabayadan ... énot sinabat ako nin nipa, na an sabi habo siyang magbayad nin ané man, tara maghilaga pa siyang magadan huli sa sala kan sakong minamahal asin daing palad na tigang. Nagbalik ako kasu hapon ta makikiolay ako saiya, aladgad nagpa-Manila, na winalatan ako sa pagkaherak, nin limang gatos na pisos asin pinatogonan ako na dai na sagkod magbalik! Ah, Padre, limang gatos na pisos, ah! Padre...” Kan pagkapinoon naghimaté saiya su padi dara an panggilantas asin pangataman, asin sa luhayluhay lominadawan sa saiyang ngoso an siring kadakulang hoyom nin pagbasangbasang asin pagtuyatuyad sa atubang kan comedia na, kun nakita si Lucas, kominotod kuta sa kadudilag. “Asin ngunian anong saimong muya?” an hapot saiya na tominalikod. “Ay! Padre, sabihi man ako huli sa pagkamoot sa Dios kun anong sukat kong gibohon: ika po, Padre, sa giraray nagtatao nin mga marhay na kahatolan.” “Siisay nagsabi saimo? Bako kang taga digdi.. .” “Midbid ko, Padre, sa bilog na lalawigan!’”<noinclude></noinclude> dst7ob8xvm5rpowmqnmafv49to6tlvf Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/348 250 1501 6744 6743 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6743 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>338</center> Rominani saiya si Padre Salvi na naglalaad su mga mata asin pakatokdoan saiya su lansangan sinabihan an natitikbahan na si Lucas; “Lakaw sa saimong harong asin magpasalamat ka ki Don Crisostomo ta dai ka ipinadara sa bilanggoan! Halé digdi!” Nakalingaw si Lucas kan saiyang kautikan asin sominabi sa hababang tingog. “Tara sa sakong pagloba.. .” “Kawara digdi!” kuminurahaw si Padre Salvi sa ninenerbiyos na tingog. “Boot kong makita si Padre Damaso... “May gigibohon si Padre Damaso...! kawara digdi inolit naman an makapaugyarihan na pagboot kan cura. Lominusad si Lucas na nagngongorobngorob; “Saro man ini...! kun dai bomayad nin marhay!... An bomayad nin orog karahay...” Sa tingog kan cura nagpangaragap su kagabsan sagkod si Padre Damaso, si Capitan Tiago asin si Linares. “Sarong daing galang na lagawlagaw na napadigdi sa paghagad nin limos asin habong mapagal!” an sabi ni Padre Salvi na kanayon kinoa su kalo asin sagkod ta mapuli sa convento. <center>----------</center> <center>'''XLIV'''</center> <center>'''''PAGISIPISIP KAN MGA KASALAN'''''</center> Mga haralawig na aldaw asin mga mamondong banggi an mga nagpakalipas sa pamayohan kan higdaan; si Maria Clara nanganaan pagkataodtaod pakakumpisal, asin sa mga hidaleng pinagrarami, sya dai sya nin ibang pinaghihilwas kundi su ngaran kan saiyang ina na dai man niya namidbiran. Pigpukahan sya kan saiyang mga katigay nin boot, kan saiyang ama asin kan saiyang inaon; pinadararahan nin sa misa asin mga limos su gabés na mga milagrésong ladawan; nanuga si Capitan Tiago na matao nin sogkod na bulawan sa Virgen de Antipolo, asin katapustapusi naginanay na magibaba su lagnat, asin danay na gayo. Nagtakang marhay si Doctor De Espadaña kan bagsik kan jarabe de altea asin kan pinokating liquen, mga recetang dai nagliwat. Sanay, na gayo si Dofia Victorina sa saiyang agom mala ngani ta matongtongan<noinclude></noinclude> 6e6ig4ehrxnkm7tobxgre98la77n8w9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/349 250 1502 6748 6747 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6747 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|339}} <br>kaini sarong aldaw su gayad kan saiyang cola, dai sya ginamitan kan saiyang codigo penal na iyo an paghalé kan dentadura; kundi sominabi na lamang. “!Kun bako kan pilay babatayan mo sagkod kan sakong corse!” !Asin dai man niya itong piggagamit! Sarong hapon, kan dinadalaw si Sinang kasi Victoria su saindang kaugay nin boot, nagoorolay man sa pagmerienda sa comedor su cura, si Capitan Tiago, asin su Angkos ni Doña Victorina. “Tara ipinagmomondo ko nin makuri,” an sabi kan doctor; “ipagmomondo man na gayo ni Padre Damaso.” “Asin saen mo sya idadakit?” hinapot ni Linares su Cura. “Sa lalawigan nin Tayabas!” an aliwalas na simbag kaini. “An magmomondo man na marhay kaiyan iyo si Maria Clara kun nakaaram,” an sabi ni Capitan Tiago; “saiyang minamahal na siring sa ama.” Hiniling siya nin pasalimbad ni Padre Salvi. “Sa loba ko, Padre,” an padagos ni Capitan Tiago, “an ginikanan kan saiyang hélang su asapol niyang kamondoan kan aldaw kan pintakasi.” “Siring man an sakong ganan, asin tama su ginibo mo sa dai pagtogot ki Gg. Ibarra na makipagolay saiya; nanganaan kuta.” “Asin kun bakong huli samuya,” an saligbaton ni Doña Victorina, “sa langit nagaawit nin mga pagomaw sa Dios.” “!Awot pa Jesus!” an pagakala ni Capitan Tiago na dapat niyang sabihon. “Kapaladan mo na an sakong agom dai kaito nin naghehélang na halangkaw an categoria, nagkaipo ka kutang omapod nin iba asin digdi an gabos anas na mga daing pakasabot; an sakong agom...” “Naniniwala ako asin pinapadagos ko su sakong sinabi,” sinaligbaton man sya “su pagkumpisal na ginibo ni Maria Clara nakabago kan saiyang kamatean na iyong nakaagaw kan saiyang buhay. Sarong malinig na conciencia lalo pang mahalaga ki sa kadaklan na mga bolong, asin! hona-honaon mo na dai ko sinosuhay an bagsik kan kadonongan, orog na ngani an sa cirugia! alagad malinig na conciencia ...! Basaha nindo an mga librong mga banal asin saindong makikita kun<noinclude></noinclude> 3p7trr3p892xyi9abylml0h1skxamsr Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/35 250 1503 6753 6752 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6752 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>25</center> kan mga bagaybagay na nangyari kan saimong angkos (32). “Su saiyang huring surat, may mga sangtaon na ngunyan, nagsasabi sakuya na dai ako mahandal kun dai siya magsurat sako, ta kaniguan an saiyang gibo; ipinagtogon sako na magpadagos ako nin pagadal. . . benendicionan ako!” “Kun siring an surat na iyan isinurat saimo bago siya magadan; masangtaon nang ilinobong mi siya sa saimong banwaan.” “Anong dahelan kan pagkabilanggo kan sakong ama?” “Huli sa sarong dahelan na pano nin dangog. Alagad, omiba ka sakuya ta kaipuhan dumuman ako sa cuartel ; ibabareta ko saimo sa paglakaw. Komabit ka sa sakong takyag.” Naglakaw sinda daing kinaalohan sa laog nin nagkapirang hidalé; garong nagiisip su magurang na militar asin baga naghahagad nin pasabong sa saiyang sadit na ayam na saiyang pighohorohapros. “Siring sa natatalastas mong marhay,” an kapinohan kan saiyang pagtaram, “su saimong ama iyo kaidto an orog kayaman sa lalawigan asin minsan ngani namomotan asin iginagalang nin dakol na mga tawo, su iba man naoongis asin naoori saiya. Sa karaotan nin palad kaming mga kastila na nagpadigdi sa Filipinas bakong kami su mga magkakanigong maging iyo, sinabi ko ini maging huli sa saro kan saimong mga apo siring man sa mga kaiwal kan saimong ama. An padagos na mga pagbabago, an mga katampalasanan kan mga nasakahalankawan, an pagaapling, an kabaratohan asin an kahalipotan kan paglalakbay iyo an may sala kan gabos; digdi nakakadatong an orog kahamak sa Espana, asin kun may minapadigding marahay, madaleng rinaraot kan bansa. Tara, kadakol na mga kaiwal su saimong ama sa mga cura asin sa mga kastila.” Digdi ominodong nin kadikit. “May mga pirang bulan pa sana an nakakaayaw kan pakahalé mo, nagpoon su mga maraot na boot ki Padre Damaso, na dai ko ikapaliwanag an tunay na dahelan. Isinosombong siya ni Fray Damaso na dai nagkukumpisal; kan énot dai man nagkukumpisal, alagad minsan siring magkatood sindang marhay, siring sa magigiromdoman mo pa gayod. Laen pa, si Don Rafael sarong<noinclude></noinclude> alnavwa4bdfr6968o8qne8bfju2o39o Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/350 250 1504 6757 6756 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6756 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|340}} <br>pira an mga nagkaoromayan huli sana sa sarong marhay na pagkumpisal!” “Ipagpatawad mo,” an panuntiwal ni Doña Victorina na baga pinamagtingan; “mapadapit sa kabagsikan pagkumpisal ....! bolonga an agom kan alférez nin sarong marhay na pagkumpisal!” “!Sarong lugad, señora, bakong hélang na mangyayaring malasigan (45-a), kan conciencia!” an mahigpit na simbag ni Padre Salvi; “Alagad ikakalikay sya nin sarong marhay na pagkumpisal sa pagkamit nin mga kakologan na siring kan sa ngunian na aga.” “Igo sya!” an padagos ni Doña Victorina na baga dai niya nadangog su gabos na mga sinabi ni Padre Salvi. “!An babayeng iyan masumbikal na marhay! Sa simbahan ano sanag hiling! talagang nakikita na siya sarong hamak na tawo; kan Domingo hahapoton ko na kuta kun may ati ako sa lawog, alagad siisay an madudusta sa pakiolay sa sarong basang na tawo?” Siring man su cura, baga sa dai nagmangno kan talumpating iniho, nagpadagos: “Maniwala ka sako, Don Santiago; tanganing. lubos nang maomayan an saimong aki kinakaipuhan na magpakinabang sya sa aga, dadarahan ko sya nin viatico... sa sakong akala dai sya nin ikukumpisal, alagad... kun boot na magkumpisal giraray ngunian na banggi..." “Dai ko naaraman,” an madaleng sogpon ni Doña Victorina na inurawa su sarong pausa, “dai ko nasasabotan kun paanong magkaigwa nin mga tawo na nagpapakahimong magpakarasal sa siring na mga ananakot, arog kan babayeng iyan, sa harayo nakikita kun saén hale; namamantaag na gayo an saiyang pagkamaurihon; !nakikita anong pinakikinabang nin sarong alférez?” “Kun kaya, Don Santiago, sabihan mo an saimong pinsan na andamon an naghehélang sa pagpakinabang noodma, madigdi ako ngunian na banggi sa pagabsolver saiya kan mga kasalan niyang mga saraday...” Asin kan makita na lominuwas si Tia Isabel, sinabihan sa tagalog; “Andamon mo an saimong makoina sa pagkumpisal ngunian na banggi; sa aga dadarahan ko sya nin viatico; huli kaiyan magmamalaymay siya tolos.” “Alagad, Padre,” nangahas na somuhay si Linares<noinclude></noinclude> 8s8m4n7zil549lji2a8cz757bbrfpa0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/351 250 1505 6761 6760 2024-10-15T15:59:59Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6760 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|341}} <br>na baga natatakot. “nama kun magakala na nagnganib siyang magadan.” “Dai ka mahandal,” sominimbag saiya na dai saiya hominiling, “aram ko an sakong ginigibo, dakolonon na marhay an mga naghehélang na sakong inasistihan, saro pa, makakasabi sya kun muya o habo na magpakinabang asin makikita mo ta masabi iyan na iyo.” Si Capitan Tiago parating omoho sa gabos. Luminaog si Tia Isabel sa higdaan kan naghehélang. Naghihigda si Maria Clara, malungsi, malungsion na marhay; nasa kataid niya su saiyang duwang amiga. “Tomomar ka nin saro pang granito,” an sabi ni Sinang na kanayon ito taohi nin sarong bilogbilog na maputi, na saiyang kinoa sa sarong tubitong cristal; sabi nya, “kun makamaté kang bolongbogong sa saimong pagdangog, dai ka magdagos nin pagtomar kan bolong.” “Dai nagsurat liwat saimo?” an hapot kan naghehélang sa hababang tingog. “Dai, !sibot gayod na marhay!” “Dai lamang nin ipipasabi sakuya?” “Daing ibang sinabi kundi na hihinguahon niya na absolveran siya kan Arzobispo sa excomunion tanganing..." Dai napadagos su olay-olay ta lominaog su inaon. “Sabi kan Padi magandam ka sa pagkumpisal, hija,” an sabi kaini; “pabayae nindo sya tanganing magisipisip kan saiyang mga kasalan.” “Alagad! dai pa ngani minasarong simba, magpoon kan saiyang pagkumpisal!” an pakisuhay ni Sinang. “Dai ako naghélang asin baku akong osod-osod na magkasala!’’ “!Abaa! dai tatao kan sinabi kan cura; an banal makapito nagkakasala an aldaw? Muya kang darhon ko saimo su ''Ancora,'' su ''Ramillete'' okun su ''Camino recto para ir al cielo?”'' Dai nagsimbag si Maria Clara. “Vamos, dai ka mapapagai,” an sabi pa kan marhay na inaon sa pagranga saiya; “ako mansana babasahon ko saimo an pagisipisip kan mga kasalan asin dai kang ibang gigibohon kundi romdomon an mga kasalan.” “Suratan mo siya na dai na niya ako pagparaisipon!” hininghingan ni Maria Clara si Sinang kan magpadaram saiya. “Ano?”<noinclude></noinclude> mcs7rzdai7umew3chsnejv1ypuzy7h9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/352 250 1506 6765 6764 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6764 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|342}} Alagad lominaog su inaon asin napiritan si Sinang na humalé na dai niya nasabotan su itinaram saiya kan saiyang amiga. May irinaning sarong silla sa ilaw su marhay na inaon, ibinugtak su anteojos sa basagbasag asin pakabukaha an sarong sadit na libro, nagsabi; “Pangataman na gayo, aki ko, mapoon ako sa mga Togon nin Dios magluluhayluhay ako tangani kang makapaghorophorop; kun dai mo ako madangog nin marhay, sumabi ka sakuya tanganing oliton ko aram mo na kun huli saimo sagkod pa man dai ako napapagal." Nagpoon nin pagbasa sa sampay (46-a) asin bohod na tingog kan mga paghorophorop dapit sa mga bagay na ipagkakasala. Minalodong sya nin halawig sa katapusan nin lambang babakan, (47-a), tanganing mataohan nin panahon su daraga na makagiromdom asin makapagsolsol kan saiyang mga sala. Nangangalagkalag si Maria Clara. Pakatapus kan énot na togon na ''kamotan mo an Dios orog sa gabos,'' pinagmasdan sya ni Tia Isabel sa ibabaw kan anteojos asin naoyonan kan saiyang kamugtakan na naghohorophorop asin mamondo. Ominabo asin, pakaodong nin halawig, pinonan su ikaduwang togon. Maludok su pagbasa kan marhayon na gurang asin, pakatapus kan mga paghorophorop, hiniling naman su saiyang makoina, na luhayluhay na isinalingoy sa sarong lado suyo. “'Bah!” an sabi ni Tia Isabel sa saiya mansana; “dapit sa pagpasaksi kan sinanglitan na pagngaran, dai sya nin ano man na pakalabot! Dagos kita sa ikatolong togon.” Asin su ikatolong togon pinolbos asin isinaysay, asin binasa su gabos na mga caso na ipinagkakasala diyan, lominingoy liwat sa higdaan; alagad ngunyan tinangkas kan inaon su anteojos asin kinikirikisi su saiyang mga mata; nakita niya su saiyang makoina na dinara su panyo sa lawog na baga mapahid nin mga luha. “!Hu!” an sabi, “!ajem! kominatorog an pobre sa laog kan sermon.’ Asin pagbugtakan uli kan anteojos sa punta kan dongo, nagsabi, “Hilingon niyato kun, huli ta dai naglehé sa mga aldaw nin fiesta, kun baga gominalang sa ama asin sa<noinclude></noinclude> hh146xrdk0hih104uwe2pvccjy42vfe Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/353 250 1507 6772 6771 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6771 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>343</center> <br>iná." Asin binasa su ikaapat na togon sa tingog na lálong maluhaylúhay asin bohod, sa pagakálang makakatao nin dakúlang solemnidad sa acto siring sa nakita niyang ginigibo nin kadaklán na mga fraile; dai pa sagkod nakádangog si Tia Isabel nin nagpredicar na sarong cuákero, kun iyo tinakigan man kutá. Makapira daraha kan daraga su panyó sa saiyang mga mata asin su saiyang hinangos orog na gayong namamatean... "Abaa kamarahayon na kalag!" an sa boot kan gurang; "siya na orog kamakinuyogkúyog asin mahoyó sa gabós! Nagkaigwa ako nin labis pang mga kasalan asin ta dai ako nakapagtangis nin tunay na pagtangis." Asin pinonan su ikalimang togon kaiba an haraláwig na mga hinangós asin sarong kabohodan na dai nin kakundian kun magkakanigó, dara an dakúlang entusiasmo, na dai pati nádangog su baga napopoot na siniloksigok kan saiyang makoiná. Sa saró lámang na pagódong, pakatapus kan mga paghorophórop dapit sa katutuyuhán na pakagadan, namatean su siniloksigok kan babáyeng parakasalá. Dangan binasa su natatadá pa kan mga togon na ginibo niyang su saiyang tingog máging orog kamapangharé, asin kan makita niyang nagtatangis pa su saiyang makoiná. "!Tumangis ka, aki, tumangis ka!" an sabi na dominolok sa higdaan; "sa pagtatangis mo nin makuri papatawadon ka tolos nin Dios. Magsolsol ka nin contrición na orog pa karahay sa atrición. Magtangis ka, aki ko, magtangis ka! dai mo áram kun gurogurano an sakong gayagaya na makita ko ikang nagtatangis! Magtombok ka man sa daghan, alágad bakong kosog na marhay, ta naghehélang pa ika." Alágad, garo bagang an sakit tanganing magorog nangangaipo kan misterio asin kan soledad, si Maria Clara, kan makitang namangnohan sya, sa diit-diit tominonong nin kahahagayhay, pinahidan su saiyang mga mata daing anó man na tataramon, dai man minasimbag sa saiyang inaon. Pinadagos ni Tia Isabel su saiyang pagbasa, alágad, nin huli ta ominontok su luhá kan saiyang pigbasahan, nawaran nin kaglatan, (48-a), pinirot asin pinahágab sya kan húring mga togon na nakarátak sa saiyang<noinclude></noinclude> s9bm608c6cyz022pkcquj5bh9pb6g4d Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/354 250 1508 6777 6776 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6776 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>344</center> <br>pagkabohod, na nasasaligbatonan sa siring na bagay. “Kun dai ko nakita, dai ako naniwala” an sa boot kan marhayon na gurang pakatapus; “an aking ini nagkasala siring sa sarong soldados sa limang énot na togon, asin magpoon sa ikaanom sagkod sa ikasampolo minsén sarong linsil, katumang niyamo! Ano na an lakaw ngunyan kan kinaban!” Asin pominadokot nin sarong dakilang kandila sa Virgen nin Antipolo asin duwa pang saradit sa Ntra. Sra. del Rosario asin sa Ntra. Sra. del Pilar, na maignat na ibinugtak sa sarong gilid an sarong crucifijo na gading sa pagpasabot saiya na manongod saiya itong mega kandilang sinoroloan. Siring man su Virgen de Delaroche dai duman nin kabtang; sarong dai midbid na dayuhan, asin si Tia Isabel dai pa sagkod nakadangog nin and man na gibong-ngangalasan kaito. Dai kaming pakaisi kun anong nangyari sa pagkumpisal kan bangging ito; samuyang iginagalang an siring na mga hilom. Halawig su pagkumpisal, asin su inaon, na nagmamangno sa saiyang makoina sa harayo, nakapagmasid sa cura, na bakong ikiniling su talinga sa mga tataramon kan maghehélang, kundi hampang kaini su lawog, na garong boot niyang basahon sa mga magayon na mga mata kan daraga su mga nasa-sa-isip o boot tod-an an mga ito. Malungsi asin morosdot, lominuwas sa lambanan si Padre Salvi. Sa pagkakita kan saiyang madiklom asin ginaganot na angog, masasabi na siya an nagkumpisal asin dai nagkanigo kan absolucion. “!Jesus, Maria y Jose!” an sabi kan inaon na nangurus sa pagpaharayo nin sarong maraot na pagisip ; “siisay an makakasabot sa mga daraga ngunyan?" <center>----------</center> <center>'''XLV'''</center> <center>'''''AN MGA PINAGOOSIG'''''</center> Sa maromarom na bangraw, na iwindwagas kan talasinag (49-a), sa mga marambong na mga sangé kan mga kahoy, may saro katawong naglalakaw maluhay asin maingat su mga lakad. Tangani gayod na dai sya malagalag, nagtotorotaghoy, nin napapalaén na tagolaylay, na parati man na sinisimbag nin sarong harayo asin siring man na daging kan tingog. Mapangata-<noinclude></noinclude> 97mb1nm3egba8ncjbwaaajcungwqxbn Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/355 250 1509 6782 6781 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6781 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|345}} <br>man na naghihimaté su lalaki, dangan minadagos paglakaw pasiring sa pinaghahalean kan harayong daging. Sa katapusan, pakalagbas sa riboribong kapawotan na itinatao nin sarong langobong kadlagan, nakadatong sa sarong sadit na liwanag, na pinagparigos kan bulan na patalubo. Haralangkaw na mga bato, na napopotongan nin mga kahoy, an mga nasa palibot na minabilog nin sarong bilang baga gabang anfitteatro; mga baragong paralodon na mga kahoy, mga torotong na batang an mga nakakapano kaitong kahiwasan, na nagpapakasalbog sa mga haralangkaw na bato, na lakop nin mga marambongon na kahoy. Pahangang dumatong itong tawo, kan an saro man na orang (50-a), na panaleng lominuwas sa likod nin sarong dakulang bato, omenenotan asin pakagabota su revolver. “Siisay ka?” an hapot sa tagalog sa mapangyaring tingog, na kanayon kasaha su saiyang hamo. “Anion sa saindong pagiriba an gurang na si Pablo” an hapot kan hinapot sa matoninong na tingog na dai sominimbag saiya asin dai man natikbahan. “Su capitan an pigsasabi mo? Oho, anion.” “Sabihi, kun siring, na digdi pinaghahanap sya ni Elias,” an sabi kan tawo na bakong iba kundi su misteriosong piloto. “Ika si Elias?” an may kaibang kagalangan na hapot kaitong saro asin rominani na nadododoy man giraray su revolver; “ kun siring, madya.” Nagsonod saiya si Elias. Sominohot sinda sa garong lungib, na namumugtak sa kairaroman kan daga. Su kanoro (51-a), na nakakatalastas kan agihan, minasabi su piloto kun noarin sukat lomogsot, domoko o komamang; alagad, daing gayo nagkaharaloy, asin nagpakadatong sa sarong baga bidang, na naliliwanagan nin mga ilawan na salong, na namumugtakan nin kagduwa o kaglima katawo na may mga hamo, na mga maati su mga pandok asin mga malaboy su mga gubing, su iba nagtuturukaw, su iba naghihirigda, na mga pahanga nang mag-orolay. Nagngangaralindoonan sa sarong gapo na bilang baga sarong hapag, asin pinaghihiling na baga may pinagiisip, su ilaw na nagwawarak nin kakadikiton na liwanag sa siring kadakol na aso, nakikita an sarong gurang na mamondo su panglawog, su payo napoporo-<noinclude></noinclude> nkkrxnlnukz6nh4iur2xacp0pedi6o6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/356 250 1510 6787 6786 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6786 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>346</CENTER> <br>potan nin venda na may dugo; kun niyamo aram na ito lungib nin mga tulisan, makakasabi kami sa pagkabasa niyamo kan pagkawara nin paglaom sa lawog kan gurang, na iyo ito su Torre del Hombre kan vispera kan pagkaon ni Ugolina kan saiyang mga aki. Nagpangtirindog su mga lalaki pagdatong ni Elias asin kan kanoro, alagad nagkatiriwasayan sa sarong pasabot kan kanoro, na siniyasat na lamang su piloto, na dai nanggad nin hamo. Luhayluhay na sominalingoy su gurang asin nakita niya su tindog ni Elias, na nagmamasid saiya tokas su kalo, tagob nin kamondoan asin interés. “Ika?” an hapot kan gurang na kan mamidbid su hagbayon, rominoroliwanag su paghiling. “Ano nang kamugtakan ini nindo!” an sabi ni Elias sa malihay na tingog asin nagkikirikiri. Daing girong na dominoké su gurang, pinasabot su mga tawo, na nagpanirindog asin nagharale, pakatapus pakapasalimbadi su tindog asin lawason kan piloto. “Oho!” an sabi kan gurang ki Elias kasu sinda na sana; “igwa nang anom na bulan, kan pasakatan ko ika sa sakong harong ako kaito an nahérak saimo; ngunyan liwat an kapaladan, asin ika an nahehérak sakuya. Aldgad tikaw, asin sabihi ako kun paanong nakaabot ka sagkod digdi.” “Kan maaraman ko su nangyari saimo may mga kaglima nang aldaw,” an simbag kan hagbayon sa luhayluhay asin sa hababang tingog, na pasiring su paghiling sa ilaw; “tolos mansana naglakaw ako asin hinanap ko ika sa kaboboldan haros duwang lalawigan an sakong nalibot.” “Tanganing dai makapagpabolos nin dugong daing sala, nangaipong dumulag ako; tarakot na humampang su sakong mga kaiwal asin pinaatubangan lamang ako nin mga tawong makauugay na dai sako nagpakaginibo nin ano pa man na karat-an.” Pakalihis nin sarong halipot na odong na ginadmit ni Elias sa pagbasa kan mga kaisipan sa malipungaw na lawog kan gurang, nagsimbag. “Napadigdi ako sa pagmokna saimo nin sarong bagay. Mantang sayang su sakiyang pagparahanap nin natatada pang kasapi sa angkos na ginikanan kan pagkapahamak kan sakuya, hominolaw akong humalé sa sakong pinagoontokan na lalawigan, tanganing omola-<noinclude></noinclude> oraqs2dl87n1b9ccu6gtr50cs8jmf4s Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/357 250 1511 6791 6790 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6790 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>347</center> <br>kit sa gamping Amihanan asin magérok sa tahaw nin mga tribung mga bakong bonyag asin mga talingkas; boot mong talikdan an pinonan mong pagkabthay asin omiba ka sakuya? Mamumugtak akong saimong ginaha, mantang nadai saimo su saimong mga aki, asin huli ngani ta kulapos ako nin kasaran, ika an magiging sakiyang ama.” Kominiri su magurang, asin sominabi: “Sa sakong kagurangan, kun ginigibo an sarong mapanganib na pagholaw, an dahelan iyo ta dai nin iba. Saro katawo na, siring sakuya, nakaagi na an saiyang pagkaaki asin an saiyang kasiyahan nang pagkagurang sa pagtoklos huli sa rogaring na kaagahon asin an saiyang mga aki; sard katawo na naging masinonodsunod sa mga kabotan kan saiyang mga poon, na nagkapot na bulanos nin mga magabat na katongdan, nagtios kan gabos tanganing mabuhay sa katiwasayanng sa sarong alongating kamoninongan, kun talikdan kan tawong ini, na an dugo pinalipot kan panahon, an saiyang bilog na nakaagi asin an saiyang bilog na kaagahon sa tampi mansana kan lolobngan, iyo ta saiyang isinaisip na lubos na an katiwasayan dai nag-aada, asin bakO man an orog kahalangkaw na karahayan! And ta mabtihay nin mga masakit na mga sa dagang dayuhan? Igwa ako nin duwang aki kaito, sarong aking babayé, sarong harong, sarong kayamanan; iginagalang ako mindmahal, ngunyan garo akong sarong kaéhoy na binararian nin sangé, naglalakaw ako dulag, pinagaayam siring sa sarong halimaw sa kadlagan, asin gabés huli sa ano? Huli ta su aki kong babayé hinalean nin dangog nin sarong lalaki, huli ta su mga tugang na lalaki nagpangharagad sa tawong iniho nin kabilangan sa pagkaward kan dangog, asin ta an tawong namumugtak sa ibabaw nin iba huli kan pagngaran na kasalihid nin Dios. Sa gabos kaini, ako, ama, ako nahalean nin dangog sa sakong pagkagurang, ipinatawad su kalapastangan, mapinatawad ako sa mga kamatean nin pagkaaki asin sa mga kaluyahan kan Jaman, asin sa atibang nin karatan na dai mahihipnoan, anong sukat kong gibohon kundi dai magkaalo asin iligtas an natatada pa sakuya? Alagad su criminal nagkaigwa nin katakutan sa atibang nin sarong harayo harani nang panghimalos, asin hinanap an kapahamakan kan sakiyang mga aki. Aram<noinclude></noinclude> cw3hkstluyk1z6t7h7f4wbk3gxycmu1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/358 250 1512 6795 6794 2024-10-15T16:00:00Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6794 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|348}} <br>mo kun anong ginibo? Dai? Nakaisi ka na ipinasagin an sarong paghabon sa convento, asin sa mga nasosombong kabilang su saró kan sakong mga aki? Su saró dai ikinaiba huli ta dai dumán. Nakaisi ka kan mga pasákit na pinaagihan sainda? Aram mo huli ta iyo an ginagamit sa gabós na mga banwaan! Ako, nakita ko su sakong aki na nabibitay asin ta sa búhok su gakod, nádangog ko su saiyang mga inagrángay, nádangog ko na nagaapod sakuyá, asin ako, matalaw asin tood sa katiwasayan, dai ako nagkaigwang dahás na gumadan o makagadan! Talastas mo na dai napatunayan su paghabon, na namantáag su pakararáot asin bilang padusa su cura idinákit sa sarong banwaan, asin su sakong aki nagadán huli kan mga pasákit? Su saró, su nátadá sakuya, bakong matálaw na siring kan saiyang amá, asin sa tákot kan verdugo na singilón saiya su pagkagadán kan túgang, sa pasaráhot na daing cédula huli ta saiyang nalingawan, binilanggó kan Guardia Civil, kinolog, pinadágit asin pinapagkainit huli sa mga paglanghad sagkod na napiritan na maghogot! !Asin ako, nabúhay ako pakatapus nin siring na kasopoganan, alágad kun dai ako nagkaigwa kan danás nin sarong amá sa pagsorog sa sakong mga aki, natatadaán ako nin sarong pusong ipanghihimalos asin manghihimalos ako! Su mga descontento nagtitiripon sa irárom kan sakong pagboot, an sakong langtad pinapadakulá kan sakong mga kaiwal, asin sa aldaw na ibilang kong makosog na ako, mataroron ako sa tanáyad asin paparaon ko sa kalayo an sakong panghimalos asin sa sakong rogáring na ada! Asin mádatong an aldaw na ini o dai nin Dios!" Asin tominindog su magúrang sibot, asin naglaláad su mga mata asin malagong su tingog, suminabi pa na pinaghohorohaprós su saiyang haralábang búhok. "Sumpá, sumpá sa sakó ta inolang ko su mapanghimalos na mga kamot kan sakúyang mga akí; ginadán ko sinda! Dápat ko kutang pinabayaan na magadán su may sala, daing gayo kutá ako nagtubod sa pagkasandag (52-a) nin Dios asin kan sa mga tawo, nasa sakuyá kutá su sakong mga akí, sakalé, mga dulag, alágad nasa sakuyá asin dai kutá nagkagaradán sa mga pasákit! Dai ako ipinangakí na máging amá, kayá dai sinda sakuyá! !Sumpá ta dai ako nakánood kan sakong kagurangan sa pakamidbid kan palíbot kan<noinclude></noinclude> qncij930jxx4e8lsv4rrmi5ehkcf523 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/359 250 1513 6799 6798 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6798 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|349}} <br>sakóng inóontokan kaito! Alágad sa kalayo asin dugó, asin sa sakó mansanang kagadanan makakánood ako na ipanghimalos kamo!" Su daing pálad na amá, sa rigon kan saiyang kasakitan, rinabsing su venda sa angog, na bominoloboga nin dugó. "Ginagalangan ko an saímong kasakitan," an simbag ni Elías, "asin nasasabotan ko an saímong panghimalos; síring man ako saimo, alágad sa tákot kong makalúgad sa sarong dai nin salá, pinagmarhay kong lingawán an sakong mga kadalitaan." "!Ika mangyayaring makalingaw huli ta akí ka pa asin huli ta dai ka nadaihán nin akí, dai ka nawaran nin húring pagsárig! Alágad ipinangangakó ko saimo na dai ko lulugadan an siisay man na dai nin salá. Nakikita mo an lúgad na ini? Tangáning dai ako makagadán nin sarong makahehérak na cuadrillero na nagotob kan saíyang katongdan, nagpabayá akong malugadan." "Alágad hilingón mo," an sabi ni Elías pagkataodtaod na dai sinda nagkainalohan; "hilingón mo kun guráno kangirhat na gagamban (53-a) an bubugtakán mo kan mga daing pálad nyátong mga banwaan. Kun otobón mo an saímong panghimalos kan saimo mansanang kamot. Makangingirhat na balós an gigibohon kan saímong mga kaiwal, bakong laban saimo, bakong laban sa mga hamohan, kundí laban sa banwaan na iyong paráting isinosombong sunod sa kaugalean asin ta kun síring !guroguranong mga gíbong salá sa katanosan!" "Magádal an banwaan nin pangalásag, ipaglaban nin lambang saró an saiyang sadiri!" "Natatalastas mo na dai iyan mahihimo! Señor, namimidbid ko ika kan panahón na ika momongaya pa, kaito pinagtataohan mo ako nin mga mababansay na mga kahatolan; totogotan mo ako na...?” Nanikmoroan su magúrang asin garong nangataman. "Señor," an padagos ni Elías na sinókol na marhay su saíyang tataramon; "nagkapálad ako na makapaglingkod sa sarong hagbayon na mayaman, mabansay an pusó, dalísay asin nagmamahal kan karahayan kan banwaan. Sabi an bagong táwong iniho igwa nin mga katóod sa Madrid, inda, dai akong pakaisi, alágad ikakasabi ko saimo na kaúgay-nin-boot kan Capitán Gene-<noinclude></noinclude> lj895fi93haycjyfmhehx6wu5qgfzcv Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/36 250 1514 6806 6805 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6805 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>26</center> tawong orog karahay an dangog asin lalong orog kabanal ki sa mga nagkukumpisal asin nagpapakinabang; igwa siya sa saiya nin orog kahigpit na moral asin parating magtaram sakuya kun nagsasabi sa sako dapit sa mga kasingpilan na ini nin boot; Sr. Guevarra, naghohona ka na pinapatawad nin Dios an sarong marompot na gawé, halimbawa, an pakagadan huli sana lamang sa pagbuyboy kaiyan sa sarong padi na tawo man asin may katongdan na hilomon iyan, na matakot na matompod sa gagamban (33) na iyo an acto de contricion? Sarong matalaw, hayag na daing supog. Iba man an sakong pakasabot dapit sa Dios, sabi; sa sako, an sarong karatan dai masasagwé nin saro man na karatan, dai man mapapatawad huli sa daing kamugtakan na mga pagngoyngoy asin nin mga paglimos sa Simbahan.! Asin ibinobugtak sakuya an halimbawang ini; kun ako makagadan nin sarong ama, kun ginibo kong maging mamondong balo an sarong babaye asin an mga maogmang mga aki maging mga ilong daing kamugtakan, mabayadan ko daw an magkagurang man na Sandag kun ako pomabitay, ipagkatiwala an hilom sa sarong dai kaiyan mabuyagyag magtao nin limos sa mga cura na kilang an pangangaipo kaiyan, magbakal kan bula de composicion, magsiloksigok sa aldaw asin sa banggi? Asin su balo asin su mga ilo? An sakong conciencia nagsasabi sakuya na dapat salidahan siring sa mangyayaring mahimo itong tawo na sakong ginadan, ipanonongod kong bulanos an sakong sadiri asin bilog na pagkabuhay sa angkos na ini na sakong pinahamak, asin minsan pa mapaniring, minsan pa maging iyo, siisay an mahipno kan pagkamoot kan agom na lalaki asin kan sa ama? Siring kaini an pangatanosan kan saimong ama, asin sa giraray minagibo sunod sa mahigpit na ining moral asin masasabi na dai nakatao sa iba nin kasingpilan sa boot ata ngani pinaghinguha niya na mapara huli sa mga marhay na gibo an mga kaapihan na sabi niya naginibo kan saiyang mga apo. Alagad magbalik kita sa saiyang mga karaotan sa boot sa cura, an mga ito nagoorog kardot, si Padre Damaso pinagpapasarampihan siya sa pulpito asin kun dai siya pigngaranan ito sarong milagro, tara gabos mapagpahalat sa saiyang ugalé, Nasasalom ko na sa madale o sa haloy an bagay na siring matapus sa bakong marhay..."<noinclude></noinclude> miwka471m97hon9s0fm0e4ksrjzhgs5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/360 250 1515 6810 6809 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6809 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|350}} <br>ral. Anong masasabi mo kun gibohon ta syang magdara kan mga sombong kan banwaan, kun gibohon tang magkaigwa sya nin paghalaga sa kapakanan kan mga daing pálad?" Pominiringpiting su magúrang. "Mayaman an sabi mo? Daing ibang sa ísip kan mga mayaman kundi an pagdúgang kan saindang kayamanan; binobuta sinda kan kaabhawan asin kan kabantogan, asin huli ta paráting mga marhay, orog na nganí kan igwa sinda nin mga mapangyáring mga katood, dai nin siisay man sainda na napupurísaw huli sa mga daing pálad. Aram ko an gabós ta mayaman ako kan panahon" "Alágad an tawo na pinagsasabi ko saimo bakong síring kan iba; sarong akí na pinaglanghadán sa giromdom kan saiyang amá; sarong hagbayon na, huli ta dai pira magkakaiwa nin angkos, pinagisipísip an omaaboton, sarong marhay na omaaboton sa saíyang mga akí." "Kun síring, sarong tawo na magiging mamongaya; an bágay nyató bakong sa mga tawong mamongaya.' "Alágad sa mga tawong may pusó!" "!Tibáad pa!" an simbag kan magúrang na kanayon tuminúkaw; "ipamugtak mo na omoyon na saíyang paaboton an satong tingog sa Capitán General, ipamugtak mo na makasompong sya sa Corte nin mga diputado na tumábang satuyá, naghohoná ka na gigibohon sató an matanos?" "Baloón nyató bago kita gomibo nin sarong madugong palakaw," an simbag ni Elías. "Súkat mong ipagtaka na ako, saró man na daing pálad, aki pa asin masárig, magmokná saimo, magúrang asin maluya, nin mga matiwásay na palakaw; alágad nasaksihán ko an makúring mga pagtíos, na kita an mga náging dahelán siring man kan mga tirano: an maluya iyong nagbabayad." 'Asin kun dai kitang anó man na makamtan?" "Igwa nin makakamtan, maniwalá ka sakó; bakong an gabós na nagpapalakaw kan pamahalaan anas mga sarongat sa katanosan. Asin kun dai kitang makamtan sa anó man, kun dai dangogón an satong mga tíngog, kun an tawo minaluwas na bongog sa mga kasakitan kan saiyang kapuwa, kun síring, magigi akong saímong parasúnod!"<noinclude></noinclude> f3xcvg7mnhh5108b47huzwf34kt96ks Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/361 250 1516 6814 6813 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6813 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>351 ” Kinogos su hagbayon kan magúrang panó nin gam- bira. “Inaakó ko an saímong mokná, Elías; batid kong nagootob ka kan saímong tataramon. Domigdi ka sa- kó asin ako matábang saimo na ipanghimalos an sai- mong mga ginikanan, tabangan mo man ako na ipang- himalos an sakúyang mga akí, su mga akí ko na mga árog saimo!” “Alintanang dai pa, likayán mo pó, an gabós na mga palakaw na pinapaagi sa rigon.” “Saímong ipaháyag an mga hinanakit kan banwaan, talastás mo an mga iyán. Noarín ko daw maaraman an simbag?” “Pagkaáyaw nin apat na aldaw sogoan mo ako nin saró katawo sa baybayon nin San Diego asin isasabi saiya kun anó an itao sakó kan orang (54-a) na sa- kong sinasarigan . . . Kun omakó, gigibohon sató an matanos, asin kun dai, ako an énot na mapupukan sa labanan na satúyang poponan.” “Si Elías dai magagadán, si Elías iyong magiging pamayo, kun si Capitán Pablo mapukan puwas (55-a) sa saiyang panghimalos,” an sabi kan magúrang. Asin sya mansana an dominoló-doló kan hagbayon sagkod sa luwas. XLVI AN BULANGAN Sa pagpakabanal kan hapon nin Domingo paráting minapabulangán an mga nagoontok sa Filipinas, síring kan sa mga juego de toro sa Espafia. An pororok nin mga manok, káwat na pinalaog sa Kaporoan asin pi- nagexplotar sa laog nin sarong siglo, iyo an saró kan mga vicio kan banwaan, orog pa katakotákot ki sa ap- yan sa mga intsik; mináduman an dukhá tangáning isa- pangánib an saíyang pigsasaraysáray; minaduman an mayaman tangáning mag-alingáling, ginagámit an ku- warta na natatadá saiya sa saíyang mga poropiyesta asin mga misa de gracia; alagad rogaring nya an saí- yang ibinobòlang, an lálong himas na marhay asin ata- man na bulanos, pinakakaingatan na gayo, sakalé, la- bis pa sa akí, na manononod sa amá sa bulangán, asin dai kamí nin dápat ikasólang.<noinclude></noinclude> 9l1b07d8dckhf6pjgxlyc5bkum58jdz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/362 250 1517 6818 6817 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6817 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|352}} Mantang itinotogot kan Pamahalaan asin haros pinapudihan (56-a) na ipinagboboot na an borolang gibohon sa publico sa mga aldaw nin fiesta (tanganing makita kan kagabsan asin makasadol an panganinohan?), pakamisa mayor asin sagkod sa pagsinarom (walong horas), maayon kami sa paghanap sa nagkakapirang mga kamidbid. An bulangan sa San Diego daing kalaenan sa ibang mga bulangan sa ibang mga banwaan kundi lamang sa nagkakapirang bagay. Binibilog nin tolong bahagian (57-a): an énot, okun an linalaogan, sarong dakulang rectagulo na may mga duwang polong metro na laba asin kag-apat man an lakbang; sa saro kan mga lado igwa may bukas na tata, na parating binabantayan nin sarong babayé, na iyong naghahagad kan sa puerta o derecho sa paglaog. Sa ibinabayad na ini nin lambang saro igwa nin kahirasan an Pamahalaan, ginatos na ribong pisos an taon; sabi huli kan kuwartang ini na ibinabayad vicio tanganing pabayaan sana iyan, darakulang paadalan an pinapatirindog, minagibo nin mga tulay asin minabikas nin mga lansangan, minatogdas nin mga pasib (58-a) tanganing magnigos an mga paratanom asin an mga nagngangarakal (59-a) ...! pagomawon logod an vicio na nakatao nin mga marhay na hasil (60-a)! Sa énot na ining bahagian namumugtak su mga paratinda nin buyd, tabako, mga mahamis asin mga korokakanon asin iba pa; nanggogorolimay duman an mga aking lalaki na mga kairiba kan saindang mga magurang na lalaki o kan saindang mga amaon, na hilom sindang sinasanay sa mga hilom nin pagkabuhay. An bahagian na ini dagos sa sarod pa na dorodakola nin kadikit sarong halatan bilang, na pinagtitiripunan kan mga tawo bago magpoon an mga soltada. Iritoon duman an kadaklan kan mga lalong, na nagkakagarakod sa mga pakong tul-ang okun bahi, mga itoon duman su mga parabolang su may mga kamuyahan, su masayon na magtakod kan bolang; duman nagpoporostahan, duman pinagiisipisip, duman ginibo an pagutang, duman panunumpa, duman na nanaksi, naghahararakhak, ito nagdadagay kan saiyang manok, pinaghahapros su kamot sa makintab na balikag; pinaghihilinghiling kaini asin binibilang su mga kiskis sa bitis; linodsip su mga galing kan mga nandaog; duman<noinclude></noinclude> 7pvfy6ixe5e0zi90g8705rh1sw0jo74 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/363 250 1518 6822 6821 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6821 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>353</center> <br>dakul kamong makikitang mga magabat na panglawog, na may darang rinabnotan nang talonan bitbit sa bitis, su hayop na pinalaen sa laog nin halawig na mga bulan, payaba, ataman sa aldaw, sa banggi asin pinasikadan nin mga mababansay na pagsarig, ngunyan bako na kundi sarong talonan asin ipapabakal nin pesetas, tanganing lotoon sa layang-gayo asin kaonon kan banggi mansanang ito: ''sic transit gloria mundi!'' (61-a) Su nadaog mindpuli sa pagsadiri saen siya pinaghahalat kan napupurisaw na agom asin kan mga nangorunitkunit na mga aki, dai nang pohonan asin mayo nang manok. Sa bilog na itong pangatorogan na bulawan, sa gabos na itong pag-ataman sa laog nin pirang bulan, magpoén kan pagdaliwawa kan kaagahon sagkod sa pagsolnop kan aldaw, sa gabos na itong kapagalan asin mga pagtoklos, pesetas an lominuwas, su mga natadang abo sa siring kadakol na aso.—Digdi sa halatan na ini nagtutunding, an kilang nin pakasabot; an pinakamaliksi sinisiyasat na bulanos an, ginigingin, pinaghihilinghiling, hinohénat an pakpak, kinakapkap an mga hilo-hiloan kan mga hayop na ito. Su iba minaduman marayrahay an panggubingan, pinagsosonod asin napapalibotan kan mga partidario kan saindang mga manok; an iba, mga maati, nahahdyag sa saindang pandok an tanda kan vicio, pinagsosonod an mga hiro kan mga mayaman asin minamarangno an mga kasi, huli ta an bolsa mangyaring mataktak, alagad dai masesenang an kamuyahan, duman daing lawog na bakong masalingaya; duman an filipino bakong mapangahas, bakong makaoyam, bakong daing girong, an gabos mahiro an kamatean; masasabi na igwa sinda nin kapahaan na minapalinaw kan ttbig sa laboy. Sa lugar na ini an agi pasiring sa inaapod na Rueda (62-a). Ito palibot nin botong, parating halangkaw sa duwang énot. Sa itaas asin haros nagdodoot sa atop igwa nin mga alontaga para sa mga naghihiriling o sa mga parabolang, na iyo mansana. Sa horas kan pagporok su mga alontaga nagkakaparano nin mga lalaki asin mga aki na nagkukurorahaw, nagkakaragsing, nagiiriwal asin nagraralanghad; sa marhay na kapaladan haros daing nakakasagkod dumadn. Sa Rueda iritoon su mga haralangkaw na tawo, su mga mayaman, su mga bantog na parabolang, su asentista, su sentenciador. Sa dagang pinisonan nin marhay, nagpoporok su mga hayop, asin<noinclude></noinclude> n02kyxwypgn0cgxadew3ztztthfb54h Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/364 250 1519 6826 6825 2024-10-15T16:00:01Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6825 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>354</center> <br>magpoon duman itinataltag kan Kapaladan sa mga angkos mga ngisi o mga luha, mga karakanan o kagotoman. Kan paglaog niyamo samuya nang nakita su Gobernadorcillo, si Capitan Pablo, si Capitan Basilio, si Lucas, su tawong may pinilaan sa pandok, na nagmdndo nin makuri huli kan pagkagadan kan saiyang tugang. Domindolok si Capitan Basilio sa saré kan mga duduman asin naghapot: “Tatao ka kun anong manok an dara ni Capitan Tiago?” “Inda po, señor, ngunyan na aga inabtan siya nin duwa, saro kan mga ito su sarab na nakadaog kan talisayon kan Consul.” “Paghona mo malabanan daw ito kan sakong bakongon?” “ISa ganan ko sana! Ikakasi ko an sakong harong pati an sakong gibing!” Kan horas na ito nagdadangadang si Capitan Tiago. Su saiyang panggubingan, siring kan sa darakilang parabolang, bado na lienzo na Canton, pantalon na de lana asin kalo na jipijapa (63-a). May kasunod na duwang sorogoon. Daradara su sarab asin sarong dakulang manok na ogis. “Sinabihan ako ni Sinang na nagrarahay na si Maria!” an sabi ni Capitan Basilio... “Dai nang lagnat, alagad maluya pa.” “Nadaog ka kasubanggi?” “Kadikit, isi kong nanggana ka... hilingon ko tibaad makabawi ako.” “Muya mong ibilang an sarab?” an hapot ni Capitan Basilio na hiniling su manok, na hinagad sa sorogoon. “Kun igwa nin kasi.” “Pira an ipoposta mo?” “Kun kilang an duwa, dai ko ibolang.” “Nakita mo su sakong bakongon?” an hapot ni Capitan Basilio asin inapod an saro katawo na may darang sadit na manok. Pinaghilinghiling ito ni Capitan Tiago, asin pakagingina asin pakatapus na mapangiskis ito iinuli. “Pira an saimong kasi?” an saiyang hapot. “Su muya mo.” “Duwa asin limang gatos?” “Tolo?” “Tolo!”<noinclude></noinclude> j2vr0566d3okkuuxrs04pc97ow7q03e Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/365 250 1520 6830 6829 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6829 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>355</center> “Sa masunod!” Su pangkat nin mga pakilalabton asin su mga parabolang nangagpakalat kan bareta na duwang bantog na manok an magpoporok, an duwang ini magkasi may osipon asin may kinamtan na kabantogan. Gabos muyang makakita, mga muyang maghilinghiling kan duwang kabantogan; may mga ipinahayag na mga ganan, may sinasabing tuyaw. Nag-oorog su mga tingog, nagdudugang su kariribukan, sinasalakay su Rueda, linoroloksohan su mga alontaga. Su mga largador may darang duwang manok sa soltadahan, su saro ogis su saro pula, magkasi igwa nang tambod, alagad nasa sarongan pa su mga tambod. May nagkadarangog na mga kinurahaw ''“Sa ogis! sa ogis!”'' may nagtataga kurahaw nin “sa pula!” Llamado su ogis asin su pula dejado. Sa katawohan may mga nagraralakawlakaw na mga Guardia Civil, mga daing solot na uniforme kan benemérito cuerpo, alagad bakong mga paisano. Pantalan na guingon na may bilit na pula, camisang may digta na bughaw kan lominubad na bulsa, gorra de cuartel, iyo ini an disfras na angay sa saindang hirohiro; nangagkakasar asin nagpaparibok asin nagsasabi mapadapit sa katiwasayan. Alintanang nagkukururahaw, iginagawagaw su mga kamot, pinaghihiriré su mga kuwarta asin pigpapataranog, kan pinaghahanap sa bolsa su iyo na sanang kuwarta o, sa kakulangan kaito, boot na mangako na ipabakal su damulag, su nagdadangadang na pagani asin iba pa, duwang hagbayon, na garo magtigang, pinagsusunod nin mga matang maurihon su mga parabolang, nadorolok, nangaramoramo nin mga katakotakot na kataga na dai nin siisay man na naghimaté, nagoorog na magorog su tandéa kan kalipungawan sa saindang lawog asin nagpahinilingan dara an kamondoan asin kabaldian. Hilom sindang pinagmasdan ni Lucas, minahoyom nin tampalasan na hoyom, nagkalingkaging nin mga pisos na pirak, lominabay sa attibang kan duwang magtigang, asin tinanaw su Rueda na nagkukurahaw: “Mapago ako nin limang polo, limang polo contra duwang polo sa ogis!” Naghinilingan su magtugang. “Nagsabi na ako saimo,” an sabi kan matua sa hababang tingog, “na dai mo pagoboson na iposta su kuwarta; kun sinonod mo ako igwa kuta kita nin sa pula!”<noinclude></noinclude> 3d7rh95xpjr6ywc3vi06cy8rhqa2t77 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/366 250 1521 6834 6833 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6833 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>356</center> Domindolok na nagkikimkikim su ngohod ki Lucas. asin tinikwil ini: sa takyag. “Ika?” an sabi kaini na sagin nagtaka; ‘inaako kan saimong tugang su sakuyang mokna o napadigdi ka sa pagposta?” “Paano kaming makaposta na naobos kadaog su samong kuwarta?” “Kun siring inaako nindo?” “Habo siya! mapautang mo kami, mantang sabi mo na kami saimong midbid...” Kominagaw si Lucas sa payo, inonat su morona asin sominimbag; “Oho midbid ko kamo, kamo si Tarsilo asin si Bruno, mga hagbayon asin mga marigon. Aram ko na su saindong madasig na ama nagadan huli kan sanggatos na hampak sa aroaldaw, na ihinahampak saiya kan mga soldados na; batid ko na dai kamo nagiisip na ipanghimalos siya.. “Dai ka makilabot sa samong salaysay,” an saligbaton ni Tarsilo, su matua; “iyan nagdadara nin kapahamakan. Kun mayo kami nin tigang na babaye, haloy na kuta kaming biniritay!” “Biniritay iyo sanang binibitay an matalaw, an daing kuwarta asin nin paggampon. Asin sa ano man na pangyayari harani an montehan.” “Sanggatos contra duwang polo, sa ogis ako!” an kurahaw nin sarong ominagi. “Pasublia kami nin apat na pisos... tolo...duwa,” an pakimahérak kan ngohod, “doble na an ibabayad mi saimo, mapoon na an soltada.” Kominagaw naman si Lucas sa payo. “Tst! Bako ko an kuwartang ini, itinao sako ni Don Criséstomo huli sa mga boot maglingkod saiya. Alagad nakikita kong bako kamong arog sa saindong ama, ito an talagang madasig, an bako, dai maghanap nin mga kaalingan.” Asin bominolag sainda minsan bakong harayong marhay. “Akoon ta na and man kaiyaan?” an sabi ni Bruno. “An nagagadan sa bitay siring mansana kan binabadil: kitang mga dukha daing halaga sa ibang bagay.” “Tama ka, alagad giromdoma an tugang nyatong babaye.” Hiniwasan na kan mga tawo su soltadahan, mapoon<noinclude></noinclude> eilwj9w1cfx08wot0m8knf6rwdc3ol8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/367 250 1522 6838 6837 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6837 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|357}} <br>na su iwal. Nagpoon nang magpurawas su mga tingog, asin nagkataradá sa táhaw su duwang largador asin ansiánong paratambod. Sa sarong senyas kan sentenciador, hinalean kaito nin sarongan su tambod, asin kominintab su mga bólang, nanghuhumaré (64-a), masasaga. Mga mamondó asin daing mga gírong na rominani sa kodal su duwang magtúgang asin nagmarasid, idinotá su ángog sa botong. Saró katawo rominani asin hininghingan sinda: "''!Pare!'' sanggatós contra sampoló, sa ogis ako!" Hiniling ito ni Társilo nin sa mangmang na hilingon. Ominagmárod ito kan sikohon ni Bruno. Maingat na marhay su pagkapot kan mga largador sa manok, nangaglilikay na malugadan sinda. Dai lámang nin kinaaralohan: mapapagakalá na su mga duruman, maliban lámang sa duwang largador, mga makangingirhat na mga tawotáwong taro. Sarong manok irinani sa saró, nakaptan sa payo tangáning tokaón kan saró asin maangot, síring man an ginigibo sa pinatukang énot: sa gabós na mga labanan súkat magkaigwang pagkapantaypantay, máging sa mga galos parisienses, máging sa mga lalong na Filipino. Pakatapus pinapaghampang an duwa, pinapagranihan, huli kaini nakakaáram an mga hayop na ini kun siisay an rominabnot sainda nin balúkag asin kun siisay an saindang pupurukan. Minaturungkag an tambórok, nagpipinotitokan, asin mga sírang nin kaangotan minaruluwas sa saindang matalimon na mga matang saraday. Kun síring horas na ibinobugtak an mga iyan sa dagá horoharayó sa lambang saró asin hinihiwasan na gayo. Luhaylúhay na minaralakaw pasíring sa enotan. Nadadangog an linakaw sa dagang matagás; daing nagtataram, daing naghahangos. Iniibabá asin iniitaas su payo na baga nagsisinokolan sa paghiling, nagoorokotok su duwang sólog, sakalé, paharé o pagbasangbásang. Natanaw su makintab na búlang, na nagsosongaw nin malípot asin bughaw na mga saga; pinaparigon sinda kan pangánib asin nagsisinabatan magkasi handang lumaban, alágad pakalakawlakaw magkasi ominórong, asin potítok su paghiling, iinibabá su payo asin pinatorongkag namán su tambórok. Kan horas na ito nagkurámog nin dugó su sadit na payo, lominuwas su kikilat, asin sa saindang katutubong dahás nagsinagupaan su<noinclude></noinclude> hflseq0uu1zik678ajc5djpl1fcu2u4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/368 250 1523 6843 6842 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6842 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>358</center> duwa; nagbanggaan su duwang tuká, nagtinamaan su duwang daghan, naginigoán su duwang tambod asin nagsinabitan su duwang pakpak; mahúsay na kinalasagan an mga panglalaban na ito asin dai nin ibang nahólog kundi kadikit na balúkag. Nagbalik namán na magsinokolán su duwa; daing ano-ano luminupad su ogis, ominitaas na pinagpapalabadlabad su tambod, alágad linokón kan pula su mga paa, idinokó su payo, asin daing ibang naigó su ogis kundí su angkas; alágad pagdoot sa dagá, sa paglikay na malúgad sa likod, panáleng bominalik asin tominalad. Angot na dominagosó su pula, alágad moninong na nangalásag: bakong sayang na mamuyahan kan katawohan. Su Pangánib kan labanan pinagsusunod kan kagabsan na tinatarakigan asin nagkakaharandal, na nagtataga-luwas sa dai man tinotúyong kagsing. Linalakpan na linalakpan su dagá nin mga pula asin puting balúkag, na may mga digtang dugó; alágad an pagdinaogan sa labanan bakong sa énot na pagbolos nin dugó; muya kan mga filipino, sa pagsunod sa mga katogonan na mga itinao kan Pamahalaan, an magadán o an énot na dumulag iyo an daog. Su dagá nabaribí na nin dugó, soronod na su paspasan, alágad dai pa nasasáyod kun arin an mandadaog. Kahurihurihi sa pangatapusan na paghinguha, dominagosó su ogis tangáning ikatao an húring porok, isinaksak su bólang sa pakpak kan pula asin nakatósok sa pagoltanan kan mga tolang; kundí su ogis nalugadan sa daghan, asin natitían na nin dugó, maluluya, naghahalhal, nagtatakodan, magkasi daing hiróhiró sagkod na napukan su ogis, nagluwas nin dugó su tuká, nagkiraykisay asin naghingagdan; su pula, nagogootan sa pakpak, nagdánay sa katáid, nagluhaylúhay na lomokob asin inánay na ipiníyong su mga mata. Dangan sunod sa ipinagboboot kan Pamahalaan, ipinaháyag kan sentenciador na iyong gana su pula; pinataratara su sentencia nin sarong makosog na kururáhaw, kururáhaw na dangog sa bílog na banwaan, haláwig, pantay asin nagdánay nin nagkapirang hidalé. Su mga nagpakadangog kaito sa harayó nakasáyod na iyong nanggana su dejado, ta kun dai bakó kutang haláwig su kaogmahan. Síring man an nangyayari sa mga bansá: sarong sadit na nakalúpig sa dakulá, inaawit asin ibinabaretá sa gabós na panahon. "Nakita mo?" an may kabaldían na sabi ni Bruno sa<noinclude></noinclude> kcxzgaodueb726cils2tsm41puy4gyz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/369 250 1524 6848 6847 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6847 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>359</center> <br>saíyang túgang, "kun nagtubod ka sakuyá may sanggatós na pisos kutá kita ngunyán: huli saimo dai kita minsán sarong kosing." Dai nagsimbag si Társilo, kundí nangalagkálag sa saíyang palibot nin mga matang nagboborolákog na baga may hinahanap. "Hoto nakikipagólay ki Pedro," an sabi pa ni Bruno;"pigtaohán nin kuwarta, !guranong kuwarta!" Si Lucas man nanggad na nagbibilang nin kuwartang pirak (65-a) sa kamot kan agom ni Sisa. Naghoronhorón pa sa hilom asin nagbulag na garong mga nasesenangan (66-a). "Hinoron gayod si Pedro: !iyán, iyan an sáyod na natatalaga!" an hagayhay ni Bruno. Malipungaw man giráray asin baga may iniisip si Társilo; pináhid su daplós sa saíyang ángog kan manggas kan saíyang morona. "Túgang," an sabi ni Bruno, "aakoon ko na kun dai ka magdesidir: an katogonan iyo man giráray, súkat na gumana an sarab asin dai kita dapat magsáyang nin anó man na bahígay. Muya kong pomosta sa másunod na soltada; anó man? Sa bágay na ini ikakapanghimalos ta su satong amá." "Halat!" an sabi saiya ni Társilo asin pinotitukan sya sa mata — su duwa magkasi malungsí; — "maiba ako saimo, tamá ka: ipanghihimalos nyató su satong amá." Alágad ominantoró asin pináhid namán su ganot. "Anó ta minaantoró ka?" an hapot ni Bruno na dai na nakatíos. "Aram mo kun anong soltada an másunod? magkakanigó na...?" "Kun síring, dai! dai mo nádangog? Su bakongon ni Capitán Basilio laban sa sarab ni Capitán Tiago; sunod sa katogonan nin sugal, súkat gumana an sarab." "Ah, an sarab! Makasar man ako... alágad magpaseguro ngóna kita." Sa hiró ni Bruno nahihiling na nalalangkag na sya, alágad sominonod sa saíyang túgang asin hiniling nin marhay kaini su lálong, pinagatidátid, naghohorophórop, nagiisipísip, may mga ihinapot, nagduwaduwa an táwong itong makaúgay; ninenerbyos si Bruno asin anggot na hominiling saiya. "Dai mo nakikita an dakúlang kiskís na iyán sa may<noinclude></noinclude> 2h0ojcwzzmftddwq712atww0y9z8w61 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/37 250 1525 6853 6852 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6852 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>27</center> Ominodong uli nin kadikit su gurang na teniente. “Kan panahon ito naglilibot sa saimong lalawigan an sarong halé sa pagkaartillero na hinalé sa pangkat huli ta labilabi kamaringis asin makuri kamangmang. Nin huli ta kaipuhan magbuhaybuhay itong tawo asin ta dai togot saiya an mga toklos nin hawak na mangyayaring makarama kan samong dangog, nagkamit nin empleo, inda kun kiisay, na iyo an pagsingil nin mga buhis dapit sa mga lunadan. An daing palad na ini dai nin anong pinagadalan asin namidbiran tolos kan mga indio; sa sainda sarong bagay na katakataka na magkaigwa nin sarong kastila na dai tataong magbasa, dai man tataong magsurat. Gabos anas pagtuya-tuya sa daing palad na ito na binabayadan nin panghihimula nin lawog su buhis na saiyang pinagsisingil, asin talastas niya na pinagtutuya-tuya siya, na iyong orog na minaparaot kan saiyang ugalé lapastang asin dati nang maraot. Tinotuyong itinatao saiyang pasuhi an surat, sagin siya nagbabasa asin ilinalagda an saiyang ngaran huli sa mga sorosaralbid na mga kurit-kurit sa kabtang na nakikita niyang daing surat. Nagbabayad su mga indio, alagad pinagtutuya-tuya siya nanggogoop na sana alagad nagkokobra asin sa siring na ining pagkamugtak daing ginagalangan na siisay man asin ta nagkapasimbagan nin mga magagabat na tataramon saka su saimong ama.” “Nangyari, sarong aldaw na kan saiyang pinagpaborobalingtok an sarong papel na itinao saiya sa sarong tiendahan, sa isip niyang ibugtak ito sa tamang kamugtakan, pinonan nin sarong aking naglalabas na pasaboton su saiyang mga kairiba na nagngingisi asin ipinagtotokdo siya kan moro. Nadadangog kan tawo su mga pagngisi asin nakita niyang namilodbikod su tuya sa lawog kan mga duduman, dai na nakatios, huminidale katoparing asin binorokod su mga aki na nagkukururahaw nin ba, bi, bo, bu. Namarongparong su paghiling asin kan dai maabot ang mga ito, binarabad kan sogkod. Nalugadan su saro sa payo asin napukan, dangan saiyang dinolok, tinimaktimakan, asin su duduman na nagtuyatuya dai nin nangahas umagap. Sa karaotan nin palad napaagi duman su saimong ama. Sa kaangotan, dominalagan pasiring sa cobrador, kinaptan ito sa takyag asin sinolsol nin marhay. Ini naanggot na gayo, ibiniyaw su kamot, alagad dai tinaohan nin pa-<noinclude></noinclude> 2h661e2rkxifuk12zq1waojoj06cfl1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/370 250 1526 6858 6857 2024-10-15T16:00:02Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6857 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>360</center> <br>saka? Dai mo nakikita an mga bitís na iyán? Anó pang muya mo? Hilinga an mga páang iyán bukaha an pakpak! Asin an kiskis na ining baak sa ibabaw kaining halakbang, asin ining doble?" Dai sya nádangog ni Társilo, padagos na pinaghiling-híling su háyop: nakaabot sa saíyang pagdangog su kinaragkay kan bulawan asin pírak. "Hilingón ta ngunyan an bakongon," an sabi sa baga nalalamós na tingog. Kominumpag si Bruno, pinarágot su saíyang mga ngipon, alágad kinúyog su saíyang túgang. Dominólok sinda sa saró namán na pangkat. Dumán pinagtatambodán su manok, nagpipirili nin mga bólang, naghahandá su paratambod nin pulang suklá, binugtakan nin taro asin nagkapira hagoda. Pinatós ni Társilo su manok nin sarong paghiling nin dai marorop na kamondoan: garong dai nya nakikita su manok kundí itong bágay ngápit sa panahón. Hinaprós su ángog asin... "Natatalaga ka?" hinapot su saíyang túgang sa malágong na tingog. "Ako? kaito pa; dai kaipuhan na hilingón ko an mga ito!" "Ta su... satong túgang na babaye..." "Abaa! Dai ka sinabihan na si Don Crisóstomo an pamayo? dai mo sya nakítang naglakawlákaw kaibahan kan Capitán General? Anong pangánib an satong inaagihan?" "Asin kun magadán kita?" "Anó man kaiyán? Su satong amá nagadán sa hampak." "!Tamá ka!" Hinanap si Lucas kan magtúgang sa mga torotiripon. Tolos mansanang matanawan ninda, ominantoró si Társilo. "Dai! mahalé kita digdi, madadaog kita!" an sabi. "Lakaw kun muya ka, inaakó ko!" "!Bruno!" Sa maráot na kapaladan, may dominólok na saró katawo asin nagsabi sainda: "Maposta kamo? Sa bakongon ako." Dai nagsimbag su magtúgang.<noinclude></noinclude> d12qcvvy484u2csf8jzrhu20voff7d4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/371 250 1527 6862 6861 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6861 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>361</center> “Logro!” “Pira?” an hapot ni Bruno. Binilang kan lalaki su saiyang kuwarta na mangapat na pisos: daing hangoshangos si Bruno na naghihiling kaito. “Igwa ako nin duwang gatos; limang polo contra sa apat na polo!” “Dai!” an sabi ni Bruno na natatalaga na; “bumugtak ka.” “Bueno! limang polo contra tolong polo!” “Doblado, kun muya ka!” “Marhay! an bakongon sa amo ko asin nanggagana pa sana ako; sanggatos contra anom na polo.” Pinagkasundoan! “Halat ta makoa akong kuwarta.” “Alagad ako an magkapot,” an sabi kan saro na daing gayong paniwala sa mga hiro-hiro ni Bruno. “Pareho sakuya!” an simbag kaini na nanarig sa saiyang kamaoo. Asin inatubang su saiyang tigang na sinabihan: “Kun pomawalat ka, maduman ako.” Nagisipisip si Tarsilo: minamahal nya an saiyang tugang asin an juego. Dai nya mapapabayaan na mag saro-saro asin nagsabi: “Mangyari man logod!” Dinolok ninda si Lucas: nakita sinda kaini na nagdadangadang asin hominoyom. “Mama!” sabi ni Tarsilo. “Ano?” “Gurano an saimong itatao?” an hapot kan duwa. “Sinabi ko na: kun mamahala kamo sa paghanap nin iba pang masalakay kan cuartel, tataohdén ko an lambang saro saindo nin tolong polong pisos, asin sampolo sa lambang sarong kairiba. Kun gabos lumuwas na marhay, lambang saré magkakamit nin sanggatos, asin saindo doble: mayaman si Don Crisostomo.” “Inaako nyamo!” an sabi ni Bruno; “darha digdi an kuwarta.” “Aram kong mga madasig kamo siring kan saindong ama! Madya kamo tanganing dai kamo madangog kan mga gominadan saiya!” an sabi ni Lucas na itinokdo su mga Guardia Civil. Asin pakadaraha sainda sa sarong gilid, sinabihan sinda alinatanang binibilangan kan kuwarta:<noinclude></noinclude> 9hsr0m36pzqku3gasz45fhyxhbr48b4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/372 250 1528 6866 6865 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6865 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>362</center> “Sa aga madatong si Don Crisostomo asin may mga darang hamo; pakalihis noodma, pagkabanggi, kun madalé nang magikawalong horas, pomaduman kamo sa cementerio asin duman sasabihan ko an mga huri nyang pagboot. May panahon kamo sa paghanap nin mga kaibahan.” Nagburulag. Su magtiigang garong nagbinalyohan nin papel: si Tarsilo tiwasay, si Bruno malungsi. <center>'''XLVII'''</center> <center>'''''AN DUWANG SENORA'''''</center> Alintanang ibinobtlang ni Capitan Tiago su saiyang sarab, si Dona Victorina man naglilingalinga sa banwaan, tanganing makita nya kun ané an kamugtakan kan mga harong asin mga pangomahon kan mga masumbikal na mga indio. Iyo nyang isinolot su pinakamarhay sa gabos nyang gubing, ibinugtak sa ibabaw kan batang sukla su gabos nyang mga cintas asin mga burak, tanganing madagka an mga taga lalawigan asin ipahiling sainda kun gurano an pagoltanan ninda asin an saiyang sinanglitan na pagkatawo, asin pakataohan kan takyag sa saiyang agom na pilay, kominagang sa mga lansangan kan banwaan, sa tahaw kan pagtaka asin pagngalas kan mga taga duman. Si Linares na saiyang pinsan nagpawalat sa harong. “Abaang raot na mga harong an sa mga indiong ini!” nagpoon nin pagtaram si Doña Victorina na nag mimiro-miro; “inda kun ano ta nagpapakaérok diyan; kaipuhan na an saro maging sarong indio. Asin abaa ka daing mga inadalan asin ka mga abhawon! Nasasabat kita asin dai minatorokas kan kalo! Kologa an mga iyan sa payo siring kan ginigibo kan mga cura asin kan mga teniente sa Guardia Civil; tokdoi sinda nin pakipagkasitawo.” “Asin kun kologon ako?” an hapot ni Dr. de Espadaña. “Kaya ngani lalaki ka!” “Ala... alagad pilay ako!” Namomoringtong na si Doña Victorina; su saindang pinaglalakawan na mga lansangan mga mabilaong asin mga maalpog, asin su gayad kan saiyang bata napapano na nin alpog. Laen pa kaini kadakol siyang nag-<noinclude></noinclude> m1khbst9wiqyf8mvgvm9z48817txlyn Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/373 250 1529 6870 6869 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6869 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>363</center> kakasarabat na mga daraga na iniiribabá an mata pag-agi sa tangod niya na dai lámang, siring sa magkakanigó, pinagtakahan su saiyang mahalagang panggubingan. Su cochero ni Sinang na nagdadara kaini asin kan saiyang pinsan sa saiyang marayráhay na ''tres-porciento'' (67-a) nangáhas na komoráhaw saiya nin "!tabi!" sa mapangyaring tingog, na daing iba siyang nasabi kundi, "!Hilinga an daing úgáleng cochero na iyan! Sasabihan ko an saiyang amo na adalan nin marhay an saiyang mga sorogoón." "!Magbalik na kita sa harong!" an pagboot sa saiyang agom. Ini, natatakot na magkaigwa nin barongbarong, bominirik sa saiyang muleta sa pagkúyog kun ipinagboot. Nasompongan ninda su alférez, nagpatinaratarahan asin ta ini nakapadúgang kan kabaldian ni Doña Victorina, su militar bakó sanang dai tinino su saiyang panggubingan kundi hiniling pa ito nin mapagologólog na paghiling. "Dai ka sukat nakigkamayan sa saró lámang na alférez," an sabi sa saiyang agom pakahalé kan alférez; "pahangá nang dootan kaito su saiyang capacete asin ika tinokas mo su saimong kaló; dai ka tataong magingat kan rango!" "Sya an pamayo... digdi!" "Anó satuyá? Sakalé, mga indio kita?" "Tamá ka!" an isinimbag ta habong makipagribok. Nagagi sinda sa tangod kan harong kan militar. Si Doña Consolacion, siring sa saiyang pinagtotodan, nasa bintaná, nakagúbing nin franela asin nagpipinadis. Nin huli ta hababá su harong, naghinirilingan asin ta namaanan siyang marhay ni Doña Victorina matoninong na pigparahiling sya kan Musa kan Guardia Civil magpoón sa bitis sagkod sa payo, asin pakapahalabaa kan ngodoy, kominuspá na tominnoparing sa-ibong. Ini an nakatapus kan pagkamatios ni Doña Victorina, asin pakabayaeng dai nin gábay su saiyang agom, tominindog sa atúbang kan alféreza, na tinatakigan sa kaangotan asin dai nakapagtaram. Luhaylúhay na lominingoy si Doña Consolación, pinagparahiling namán ito asin lominusda uli, alágad sa dakúlang pagtuyátuyá. "Anó saimo, Doña?" an saiyang hapot. "Masabihan mo daw, tabi, ako !Señora! kun anó ta siring an paghiling mo sakuyá? Nauri ka?" si Doña<noinclude></noinclude> kretpkfu4or4msxuzqn62bkn00ip9hy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/374 250 1530 6874 6873 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6873 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>364</center> <br>Victorina nakataram man giráray. "Ako mauri, asin ika an maurihan?" an may paglanghad na sabi kan Medusa; "ohó! nauuri ako saimo kan mga korokirikot na iyán!" "!Madya, babaye!" an sabi kan doctor; "hare saiya pag...pagngarongato!" !Pabayae na taohan ko nin ádal an talagang daing sópog na inihó!" an simbag kan babaye na kanayon itinoldang su saiyang agom, na kadikit pang maghadok sa dagá, asin pakaatubangá si Doña Consolación. "Magmaan ka kun siisay an saimong kaólay!" an sabi; "dai ka sumiring na ako sarong taga lalawigan o sarong karáhay-nin-boot nin mga soldados! Sa sakong harong sa Manilá, an mga alférez dai nakakalaog, naghaharalat sa may tatá.' "Hola, Halangkawon na Señora Puput! dai maralaog an mga alférez, alágad an mga biyadhing iyo siring baga kaiyán, !ha! ha! ha!" Kun bakong su mga coloretes, nakita kutang namula si Doña Victorina: boot dasmagan su saiyang kaiwal, alágad pinógol sya kan bantay. Kan mga horas na ito nagdadakol na magdakol su mga osiyoso sa lansangan. "Maghimaté ka, nadudustá akong makipagólay saimo, an mga orang (68-a), na may categoria... Muya kang maglaba kan sakúyang gúbing, tataohan ko ika nin marhay na báyad! Nagloloba ka daw na dai ako nakaisi na kaito saró kang lavandera!" Angot na tominindog si Doña Consolación, nagninton sya kan mapádapit sa lavada. "Naghohoná ka na dai ako nakakaisi kun siisay ka asin kun anong mga tawoha an saimong pigdadara? Sinabi na sakó kan sakong agom! Señora, ako nánongod sa saró sana, alágad ika! Kinakaipuhan magadan sa púnaw tanganing madara su mátadá, su rapo nin siisay man." Nagkainit si Doña Victorina; nagngaloskós, ginogom su kamot asin pakapanggoop nagsabi. "Lumusad ka, garong dustá, ta roromoson ko an maating ngimot na iyán! Sambay nin bilog na hokbo, puta magpoón sa pagkamondag!" Biglang nawará su Medusa sa bintaná, nakita syang nagdadalagan palusad, na pigpapalabadlabad su látigo kan saiyang agom. Sinasagdonan si Don Tiburcio, alágad naggomolan<noinclude></noinclude> ordz02755sjobgssbgv613kgez3wc62 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/375 250 1531 6878 6877 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6877 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>365</center> kuta kun dai ominabot su alférez. “Pero! señoras... Don Tiburcio!” “Adaleng marhay an saimong agom, ibakal mo nin marayrahay na gubing asin kun dai kang kuwarta, hab-oni an mga tawo, kaya ngani igwa kang mga soldados!” an kurahaw ni Doña Victorina. “Anion ako, señora! ano ta dai rinoromos kan Saimong Kahalangkawan an sakiyang ngoso? Dai kang iba kundi dilé asin liwoy, Doña. Excelencia!” “Señora!”’ an sabi kan alférez sa maktring kaangotan; “magpasalamat ka na nakagiromdom pa ako na saré kang babaye, ta kun dai pinapotokpotok ta ka sa sipa sagkod pati kan gabos mong mga korikirikot asin mga sorosintas!”’ “Gi... ginoong alférez “Lakaw, matasanos! dai ka nin sarwal, Juan Lanas!” An hamo kan saro mga kataga asin mga kinoratnorat, su saro mga kinorahaw, mga paglanghad asin mga raway, ibinuruyagyag su gabos na mga maating saindang pinagtatago sa saindang mga kaban, asin huli ngani ta apat su nagsasarabay sa pagtaram asin kadakul na mga bagaybagay an saindang mga pigparasarabi, na nakakahalé nin dangog sa siring na mga pangkat nin katawohan, na dakol na mga katunayan an saindang ipinamarantadg, dai niyamo isustrat digdi su mga pinagparasabi. Su mga osiyoso, minsan ngani dai nagpakasabot kan gabés na mga pigparasarabi, bakong didiit su saindang kaalingan asin naghahalat sinda na magkabarakbakan. Sa karaotan nin palad, ominabot su cura asin sinagdonan sinda, “Señoras, señoras! kasopogsopog! Señora alférez!” “Ano ta minatapsok ka digdi, hipocrita, carliston?”’ “Don Tiburcio, daraha an saimong agom! Sefiora, pogola an saimong dila!” “Sabiha iyan sa mga mahabon, sa mga daing sukat!”’ Sa diitdiit naobos su mga pagngaran.sa kataga-tipon (69-a), natapus su pagbuyagyag kan mga kasopganan kan lambang pangkat, asin pakapagpahumarean asin pakapaglinanghadan, sa diitdiit nagsurusurthay. Paduman, padigdi si Fray Salvi na nagtataong kadagkahan sa hilingon na ito! Mala pa sana kun uya su samong katood, su Corresponsal...! “Ngunyan mansana mapa Manila kita asin maatu-<noinclude></noinclude> q4srgbxk3vdqm8yf7i0stkt934oe03s Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/376 250 1532 6882 6881 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6881 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>366</center> <br>bang kita sa Capitan General!” an may kaangotan na sabi ni Doña Victorina sa saiyang agom. “Bako kang lalaki; kanogon pa kan mga sinasayang mong mga pantalon!” “A... alagad, babaye, asin su mga bantay? pilay ako!” “Dapat mo siyang angaton nin badilan o nin tigbasan, o kun dai... kun dai. Asin hiniling ni Doña Victorina su aoang ngipon. “Aki, dai pa lamang ako sagkod naka. Dai sya pinatapus ni Doña Victorina; sa sarong maliksing hiro ginabot su saiyang torotangkas na ngipon sa tahaw kan lansangan asin tinimaktimakan ito. Su lalaki, naghihibihibi, asin su babaye, naglalaad su mata, ominarabot sa saindang harong. Kan mga hidaleng ito nakikipagolay si Linares ki Maria Clara, ki Sinang asin ki Victoria, asin mantang dai nagaaram kan kasiriplingan nin boot, bakong didiit su saiyang karibarawan kan makita su saiyang mga pinsan. Si Maria Clara, na nagnonorayday sa sillon sa tahaw nin duwang olonan asin tamong, nagtakang padagos kan makita sa bagong pamandok kan saiyang doctor. “Primo,” an sabi ni Doña Victorina, “angaton mo ngunyan tolos su alférez kun dai. . “Ngata?” an may pagtakang hapot ni Linares. “Angaton mo sya ngunyan tolos o kun dai sasabihan’ ko an kagabsan kun siisay ka!” “Alagad! Dońa Victorina!” Naghirilingan su tolong magaramiga. “Sa saimong paghona! pinaglanghadan kami kan alférez asin nagsabi na talagang iyo ka man nanggad! Su gurang na asbo lominusad na may latigo, asin ini nagpabayang pagrangsaan...! sarong lalaki!” “Abaa!” sabi ni Sinang “nagiriwal asin dai ta nakita!” “Tiniripoan kan alférez su doctor!” an dugang na sabi ni Victoria. Ngunyan mansana masa Manila kami, mawalat ka digdi ta angaton mo siya, asin kun dai, sasabihon ko ki Don Santiago na pitik and man iinosip mo saiya, sasabihan ko sya.. “Alagad Doña Victorina, Doña Victorina!” sinaligbaton ni Linares na nanglunsi kanayon rominani saiya, “tomiwasay ka; dai mo sako ipagparomdom<noinclude></noinclude> kk10bpk613b9gu5ocqunlf5p9xid59x Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/377 250 1533 6886 6885 2024-10-15T16:00:03Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6885 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>367</center> <br>su...” asin sa hababang tingog nagsabi pa “Dai ka magimprudente, ngunyan pa naman.” Kun mga hidaleng nangyayari iniho ominabot man si Capitan Tiago halé sa bulangan, mamondo asin naghahagayhay, nadaog su saiyang sarab. Dai siya tinaohan ni Doña Victorina nin panahon na makahagayhay; sa kadikit na mga tataramon asin dakol na mga paglanghad iinosip saiya su gabos na nangyari, sabot nang gayo, saiyang pighinguha na mapakarhay su saiyang kamugtakan. “Aangaton sya ni Linares, nadangog mo? Kun dai, dai mo pagtogotan na makasal sa saimong aki, dai ka, magayon! Kun mayong dasig, dai magkakanigo ki Clarita.” “Diyata sa ginoong iyan?” an hapot ni Sinang na napano nin mga luha su saiyang magayagayang mga mata, “aram ko na ika maalam, alagad bakong madadarahon.” Malungsi siring sa taro, bominangon-bangon si Maria Clara asin hiniling nin natatakot na mga mata su saiyang mga mata, si Doña Victorina asin si Linares. Namula ini, iinibaba ni Capitan Tiago su saiyang mga mata asin nagdugang pa su señora: “Clarita, giromdomon mo ini: dai ka sagkod magpakasal sa lalaking matalaw; magnganganib kang paglanghadan sagkod kan mga ayam.’ Alagad dai sominimbag su daraga asin sinabihan su saiyang mga amiga: “Daraha ako nindo sa sakong higdaan ta dai ako makalakaw na ako sana.” Tinowangan ninda sya na makatindog, asin nalilikosan su saiyang iksan kan mga bilogon na takyag kan saiyang mga amiga, nahohongko su ginading na payo sa abaga kan magayon na si Victorina, lominaog su daraga sa Ssaiyang lalamban. Kan banggi mansanang ito tiniripon kan magagom su saindang mga daradara, ipinahayag ki Capitan Tiago su babayadan kaini, na nakaabot sa nagkapirang ribong pisos, asin nagkaaratab na magpasiriring sa Manila kan sominonod na aldaw sa coche ni Capitan Tiago. An masosopgon na si Linares an saindang pinapanghimalos. <br> {{rule|5em}}<noinclude></noinclude> nkecel6mba2nwivci69qdqhpee4i3y1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/378 250 1534 6891 6890 2024-10-15T16:00:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6890 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>368</center> <center>XLVIII<br> ''AN DAI MALADOP''</center> {{right|''Mabaralik su mga mapungaw na''<br> ''balinisyawon ... Becquer''}} <br>Siring sa ibinantulin ni Lucas, dominatong si Ibarra kan sominonod na aldaw. Iyong énot niyang dinalaw su angkos ni Capitan Tiago sa paghiling ki Maria Clara tanganing saiyang osipan na bako na syang excomulgado; may darang pudihan (70-a), sa cura, rogaring na strat kan kamot kan Arzobispo. Bakong didiit su kaogmahan ni Tia Isabel kaito, na iyong muya su hagbayon, asin dai sya oyon na ikasal ki Linares su saiyang makoina. Dai sa harong si Capitan Tiago. “Dagos, tabi,” an sabi kan inaon sa saiyang bakong marhay na pangastila; “Maria, si Don Crisostomo nasa gracia na naman nin Dios; deneskomulgar sya kan Arzobispo. Alagad dai nakahiro su hagbayon, nawara sa saiyang ngabil su saiyang hoyom asin dai siya nakahilwas minsan sarong kataga. Sa may balcon, sa kataid ni Maria Clara nagtitindog si Linares, naggigibo nin sarampong nin mga burak na sinalakan nya mga dahon nin mga nagkakanap na mga tinanom; sa salog may mga waragas na mga rosas asin mga sampaga. Si Maria Clara, naghohorayday sa saiyang sillon, malungsi, baga may pinagiisip, mamondo su paghiling, may pinagaaling-alingan na abanikong gading na bakong gayong siring kaputi kan saiyang mga matarigwis na moro. Sa atubang ni Ibarra, lominongsi si Linares asin pominula su mga pisngi ni Maria Clara. Nagbubuhat kuta alagad, sa kakulangan nin kosog, iinibaba su mata asin pinabayaan nya na maholog su abanico.. Sarong makahahandal na dai pagkainaralohan an naghadé sa laog nin nagkapirang segundo. Sa katapusan nakadolok man giraray si Ibarra asin tinatakigan na nagsabi sa hababang tingog: “Minaabot pa sana ako asin naghumari ako na makita ika... Nasompongan ko na lalong marhay an saimong kamugtakan ki sa sakong pinaghohona.” Garong napula si Maria Clara; dai lamang hominilwas minsan sarong kataga asin pinapagdanay sa ibaba su saiyang mga mata.<noinclude></noinclude> 4z0d2h81fs4wb13uhrzh20us8ad9n48 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/379 250 1535 6896 6895 2024-10-15T16:00:04Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6895 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>369</center> “Nakikita ko na dai pinaghahalat an sakong pagdatong,” an luhaylihay na saiyang pahdyag; “patawada ako, Maria, ta dai ako nagpaisi; sa ibang aldaw makakatao ako saimo nin mga paliwanag dapit sa sakong gawé... magkakakita pa kita... daing duwaduwa.” Ining mga huring tataramon na ini sinabayan nin paghiling ki Linares. Itiningkalag saiya kan daraga su saiyang magagayon na mga mata, pano nin kabinian asin kalipungawan, mapagngayongayo asin masihat (71-a) na gayo mala ngani ta ribaraw na ominodong si Ibarra. “Makadigdi daw ako noodma?” “Talastas mo na sa sakuya sa giraray magayagaya an saimong pagdatong,” an haros hinghing na saiyang simbag. Hominarayo si Ibarra na paghilingon tiwasay, alagad pano nin karibarawan su payo asin nanglilipot su puso. Su nakita nya asin namamatean pa lamang dai sukat maladop: ano ito, kaborongan, kaongisan, kapasaluiban? “Oh, sa katapusan babaye man sya giraray!” an sabi sa hababang tingog. Daing pagaram nakadatong sya sa pinagtotogdokan kan paadalan. Uswag nang marhay su toklos; si Ñor Juan dara su saiyang metro asin su saiyang plomada nagbabalikbalik sa dakol na mga manggaggamlang. Kan pagkatanaw saiya, nagdalagan sa pagsabat saiya. “Don Crisostomo,” an sabi, “ominabot ka man giraray; kami gabos naghahalat saimo; hilinga, tabi, an kamugtakan kan parel; igwa nang sarong metro may sampolong centimetro an langkaw sa laog nin duwang aldaw matopong na sa langkaw nin lalaki. Dai akong ibang inako kundi hamorawon, dungon, ipilipil, tanguili, nagtogon ako nin tindalo, pino asin narra sa mga ''obras'' ''muertas''. Muya mong hilingon su mga subterraneo?” Nagtaraong-galang su mga manggagamlang. “Anion an kanal na pinagngahasan kong idugang,” an sabi ni Ñor Juan; “an mga canal na ini sa irarom pasiring sa sarong deposito na may tolong polong lakad maghalé digdi. Magagamit sa pagbaribi kan tanaman; dai ini sa plano, ikinabaldi mo?” “Dai; ata ngani inooyonan ko asin binabaté ko ika kan saimong naisipan, talagang saro kang tunay na arquitecto; kiisay ka nakanood?’<noinclude></noinclude> 8i30w2qtfhary34o1vy70rrhn7ntlpo Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/38 250 1536 6902 6901 2024-10-15T16:00:04Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6901 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>28</center> nahon kan saimong ama sa kosog na minapamidbid sa makoapo kan mga bascongado... su iba nagsasabing binadolan, su iba man minataram na itinoldang sana, an katotoohan iyo na su tawo nasa kaalangalangan, napukan pakalikad nin nagkapira nakatama su payo sa gapo. Toninong na binuhat ni Don Rafael su aking nalugadan asin dinara sa tribunal, Nagruluwas nin dugo su ngoso kan ex-artillero na dai na nakamangno nin pagkatawo, asin ta nagadan pakalihis nin nagkapirang minuto. Natural na gayong makilabot su Justicia, binilanggo su saimong ama asin nagpangburahat su gabéos an mga hilom na saksi. Nagoran nin mga pakararaot, isinombong siyang ''hereje'' (34); asin filibustero (35); an pagkaereje saén man na lugar sarong dakulang karaotan nin palad nangorog na ngani kan panahon na ito na an lalawigan igwa nin sarong alcalde na ipinagdodorodakula an saiyang devocion, na kaibahan an salyang mga sorogoon nangangadyé sa laog kan simbahan sa halangkaw na tingog kan rosario sakalé, tanggani madangog nin kagabsan asin mangasunod saiya sa pagpangadyé, alagad an pagkafilibustero lalong maraot ki sa pagkaerehe asin gumadan nin tolong kobrador nin buhis na mga tataong magbasa, magsurat asin maggibo nin paglaénlaen. Pinabayaan siya kan kagabsan; sinarakmit su saiyang mga papel asin mga libro. Isinombong siyang nagaboloy sa ''El Correo de Ultramar'' asin sa mga pahayagan sa Madrid, ta ipinadara ka sa Suiza alemana, ta nakoahan siya nin mga surat asin retrato nin sarong pading binitay asin inda kun mga ano pang dai ko nagkaararaman? Sa gabos may nakokoang mga sombong, sagkod sa paggamit nin camisa, tara gikan siya sa mga peninsulares (36). Kun iba lamang su saimong ama, nakaluwas gayod kuta tolos, tara, may sarong médico na pinamumugtak sa congestion su pagkagadan kaidtong daing palad na kobrador; alagad; pinahamak siya kan saiyang kayamanan, kan saiyang paniwala sa sandagan o justicia asin kan saiyang kaongnisan sa and man na bakong sosog sa katogonan asin bakong sandag o magkakanigo. Ako mansana, minsan ngani habo akong magapod sa ugay nin siisay man, makipagkita ako sa Capitan General, su sinondan kaining sa ngunyan; ipinamidbid ko saiya na dai mangyayaring maging filibustero an sarong minaampon sa kiisay man na kastila na daing sukat o<noinclude></noinclude> 9mbfur6ctk7tllnpwnajep75e5eu1t0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/380 250 1537 6906 6905 2024-10-15T16:00:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6905 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>370</center> “Sakó mansana, señor,” an malolot na simbag kan gurang. “Ah! bago ako makalingaw; dapat makaaram an mga escrupoloso (kun igwang natatakot na makipagolay sakuya) na bako na akong excomulgado; inanyayahan ako kan Arzobispó nin pagkaon.” “Abaa, señor, dai mi pinakikiman-ohan an excomunion! Kita gabos anas na mga excomulgado; sagkod si Padre Damaso, asin sagkod ngunyan matabaon pa giraray.” “Paano” “Talaga, igwa nang sangtaon na binaston nya su coadjutor asin an coadjutor padi man na siring saiya. Siisay an makikiman-o sa mga excomunion, señor?” Natanawan ni Ibarra si Elias sa mga manggagamlang; nagtaong-galang ini saiya siring man su iba, alagad sa hilingon nasabotan nya na may boot saiyang isabi. “Ñor Juan,” an sabi ni Ibarra; “pakidaraha man, tabi, sakuya su lista kan mga manggagamlang.” Nawará si Nor Juan, asin dinólok ni Ibarra si Elias na may binuhat na sarong dakúlang gapó asin isinangat sa sarong carro... “Kun matataohan mo ako, señor, nin nagkapirang horas na olayólay, maglakawlakaw ka diyan na hapon sa pangpang kan danaw asin lomonad ka sa sakong sakayan, tara may mga isasabi ako saimo na mga mahalagang bagay,” an sabi ni Elias, dangan hominarayó pakatapus na makita su hiró kan payo kan hagbayon. Dinara ni Ñor Juan su lista; alagad sayang lamang su pagbasa ni Ibarra; dai duman su ngaran ni Elias. <br> {{rule|5em}} <br> <center>XLIX<br> ''AN TINGOG KAN MGA INOOSIG''</center> Bago magsolnop su talá-init, lominaog si Ibarra sa sakayán ni Elias sa pangpang kan dánaw. Garong may kabaldian su hagbayon. “Ipagpatawad mo, señor,” an may kaibang kamondoan na sabi ni Elias pagkakita saiya; “ipagpatawad mo na nangahas akong magsabi saimo na magtagbó<noinclude></noinclude> 5cb7g872336hrx7prx4rpvgzg82sb67 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/381 250 1538 6910 6909 2024-10-15T16:00:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6909 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>371</center> <br>kita digdi; boot kong magi akong hiwas sa pakipagólay saimo asin digdi dai nin makakasaksi satuyá, makakapuli kita sa laog nin sarong horas.” “Nagkakamalé ka, amigong Elias,” an simbag ni Ibarra na naghihinguhang makahoyom; “kaipuhan na ihatod mo ako sa banwaan na iyan na an batingawan natatanaw ta digdi. Pinipirit ako kan maraot na kapaladan.” “Maraot na kapaladan?” “Ohó; hona-honaon mo na kan pagpasiring ko digdi nasompongan ko su alférez, asin nagnutiil na gayo na ibanhan ako; mantang nasasaisip ko ika asin talastas ko na midbid ka niya, tanganing bomolag sakuyá sinabihan ko na pasiringon ako sa banwaan na iyan, saén ako magdadanay sa bilog na maghapon, tara boot nya ako noodmang hapon.” “Pinasasalamatan ta ka sa siring na pangataman, alagad pinaiba mo sana kutá saimo,” an bulanos na simbag ni Elias. “Ano? asin ika?” “Dai ako mamimidbid, tara, mantang makasaró nya ako kahiling dai mapapagmawongmawong an sakong panglawog.” “Demalas ako!” an hagayhay ni Ibarra na nagroromdom ki Maria Clara, “Anó an sasabihon mo sakuya?” Nagngalagkalag si Elias. Harayó na sinda sa pangpang; solnop na su tala-init, asin mantang sa inga poók na ini pahangang maghaloy an liwanag pakasolnop kan tala-init, nagpopoon na nin pagdiklom, asin pinasaga kan mga ini su tala sinag na nagkakahimilog. “Señor,” an simbag ni Elias sa marigon na tingog, “kagdara ako kan mga horot nin dakol na mga daing palad.” “Nin dakol na mga daing pálad? Anong boot mong sabihon?” Sa kadikit na mga tataramon iinósip saiya ni Elias su olayólay ninda saka su pamayo kan mga tulisan, dai pigsambit su mga kaborongan asin mga paharé, kaini. Mapangataman na naghinanyog saiya si Ibarra, asin kan makatapus si Elias kan saiyang ipigósip, naghadé an sarong halawig na daing pagkainalohan, si Ibarra an énot na tominaram:<noinclude></noinclude> jidldts38dgoadajancy8ftuweq6l42 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/382 250 1539 6914 6913 2024-10-15T16:00:04Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6913 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>372</center> "Diyatá nagmamawot sinda nin ...?” "Mga tulahok na pagbabaklé sa hokbo, sa mga padi, sa hokoman, kun sa pagkasáyod, naghahágad sinda sa Pamahalaan nin sarong sa amang paghiling." "Mga kabaklean sa anó dapit?" "Halimbawá baga; orog na kagalangan sa karapatan nin tawo, orog na kasalamatan sa pagkabuhay nin lambang saró, banwaan an kosog kan hokbo, inaan an mga malabinkan (72-a), kan pangkat na ini na madaleng magpalabilabi kaiyán." "Elias," an simbag kan hagbayon, "dai ako tatao kun siisay ka, alágad nasasalom kong bakó kang hámak na tawo, an saimong iniisip asin an saimong ginigibo laen man kan sa iba. Masasabotan mo ako kun sabihan ko ika na minsan ngani may kakundian an kamugtakan ngunyan kan mga bagay, lálong magoorog iyan kun liliwatón. Mahihimo kong magsabi an sakong mga katoód sa Madrid, kun bayadan sinda, makakapakiólay ako sa Capitán General, alágad an mga ito daing makokoang anóman, asin ini daing kapangyarihan sa pagpalaog nin siring na mga kabag-ohan, dai man ako máhiró minsan sarong lákad sa bágay na, huli ta batid kong padagos na minsan ngani may mga kakundian an mga Corporación na ini, an mga iyán mga kinakaipuhan na ngunyan, iyo an sinasabing karatan na kaipuhan." Si Elias, sa makúring pagtaka, itinongkáhal, su saiyang payo asin namomongnan na naghihiling saiya. "Nagtutubod ka man, señor, sa maráot na kaipuhan?" naghapot sa tingog na titakigan nin kadikit; "naniniwalá ka na sa paggibo nin marahay kaipuhan gibohon an maráot?" "Dai, an pagtubod ko kaiyán bilang sa sarong kerasang (73-a), na bolong na satong ginagamit kun may binóbolong kitang hélang. Tara ngunyan, an kaporoan sarong háwak na nagtitios nin sarong dokot na hélang, asin sa pagpaómay kaiyan, an Pamahalaan napiritan na gumamit nin mga paáging, matagas asin karasang, kun muya mo, alágad mga may kapakinabangan asin mga kaipuhan." "Daing dátang parabólong, señor, itong an hinihinguha lámang iyo na malabanan an mga tandá kan hélang na dai man lámang inóogid an ginikanan kaiyán,<noinclude></noinclude> ksizu9iysdhgikffwut7h95clno0fr1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/383 250 1540 6918 6917 2024-10-15T16:00:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6917 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|373}} <br>okun naisihan man, natatakot na labanan an siring na karatan. Daing iba kundi ini lámang an katuyohan kan Guardia Civil, isikwal na kalapasan sa tákot asin sa kosog, katuyohan na dai naootob kundi sa pagkahinaragbó lámang. Asin súkat mong pakatalean na an gabungan (74-a), makakapaghigpit lámang sa mga tawo kan nakapagtamo na sainda kan mga kinakaipuhan na paagi na ikakapani mabansay kan saindang kaugalean. Sa satúyang bansá nin huli ta daing gabungan, tara dai minahamán nin sarong kabilogan an banwaan asin an pamahalaan, ini súkat na máging maherakón, bakó sanang ta nagkakaipo nin pagkahérak, kundi huli ta an tawo, daing pagingat asin saiyang pinabayaan, kúlang nin paninimbagon huli ta kadikit na liwanag an kinamtan. Saró pa, sa pagsunod sa saimong panghalimbawá, an palakaw sa pagbolong kan mga karatan sa Kaporoan, mapagrátak na gayo na namamatean lámang sa kabtang na daing hélang, na pinapaluya an kabuhayan asin hinahandá sa karatan. Bakó daw na orog karahay na parigonon an kabtang na may hélang asin pahubyaon nin kadikit an rigon kan bolong?" "Paluyahon an Guardia Civil garó mansanang ibinobugtak sa pagnganib an aman (75-a) kan mga banwaan." "An aman kan mga banwaan!" an mapait na hagayhay ni Elias. "Madalé nang magkaglimang taón na an mga banwaan na ini igwa nin Guardia Civil asin hilinga; sagkod ngunyan igwa pa kita nin mga tulisán, nadadangog ta pa na may mga ginarabaan na mga banwaan, igwa pa nin mga binabarágat sa mga dalan; padagós an harabonan asin dai sinisiyasat kun sairisay an mga kaggibo; nag-aada (76-a) an crimen asin naglalakawlákaw hiwas an túnay na criminal, alágad bakong siring an matoninong na namamanwaan. Hapota an lambang marahay na namamanwaan kun hinihiling nya an kaboronyogan na ini na sarong karahayan, sarong pagsorog kan Pamahalaan asin bakong imposición, sarong kabangisan na an kapalabilabihan orog pang nakakalúgad ki sa mga kakarasangan, kan mga criminal. Sa katotoohan an mga kakarasangan na ini parating darakulá, alágad bibihira, asin laban diyan an siisay man tinotogotan na makapagangalásag; laban sa mga pagapiapi kan kosog na matanos dai tinotógot minsan an sanggala (77-a), asin<noinclude></noinclude> 4s0fip5aezh1qcu2cykqxt936dse8g8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/384 250 1541 6922 6921 2024-10-15T16:00:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6921 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|374}} <br>bakong darakúlang gayo, mga dánay asin mga inoyonan. Anong bungá an minagikan sa kaayonan na ini sa satong mga banwaan? Minapaontok kan mga comunicación, huli ta an gabós natatakot na pagkologon huli sa mga dahelán na daing halaga; lálong iyong pinangangataman an mga kormalidades bakong an halaga kan mga bagay, énot na tandá nin kakablasan; huli ta nalingawan nin saró katawo su saiyang cédula kaipuhan iyan na gapuson asin kologón, anó kun halangkaw na tawo iyán asin ibinabari nin mata; énot na katongdan nin mga pamayo iyo an pagpataong gálang sa katongdan nin boot o sa kapiritan, minsan sa kadikloman nin banggi, na minaarárog sainda an saindang mga sákop sa pagkolog asin sa pagsamsam sa mga taga oma, asin dai sinda nagkukúlang nin mga padahelanan; bakó saindang sinanglitan an pagsadiri; dai pa nahahaloy sa Calamba sinalákat, ominaragi sa bintaná, su harong nin sarong matoninong na namamanwaan na pinagkakautangan kan pamayo, asin mga útang na boot; daing aman, an tawo; kun nagkakaipong linigan an cuartel o an harong minaruluwas asin dinadarakop an gabós na dai nagpapakasúhay sainda asin pinapagtoroklós sa bilog na maghapon; muya ka pa nin iba? Sa laog kan pintakásing iniho dagos su mga sugal na ipinangalad, alágad mabangis nindang sinaringgawan an mga kaogmahan na itinotógot kan may kapangyarihan nakita mo kun anong su sa isip kan banwaan dapit sainda, anong saindang pinakinábang na lingawan ninda su saindang kaangotan asin maghalat sinda sa sandagan nin tawo? Ah, señor, iyo ini an saimong ináapod na pangataman sa kahusayan...!" "Minaoyon ako na igwa nin mga karatan," an simbag ni Ibarra. "Alágad satúyá an mga karatan na ini huli sa kasabay na mga karahayan. Mangyayaring magkaigwa nin kakundian an kaayonan na ini, alágad, maniwala ka na huli ta natatakotan iniho, nasasagpong an pagdugang kan kabilangan nin mga maráot na tawo." "Marhay pa sabihon mo an pagkatákot na ini iyo an minapadakúla kan bilang," an sagwé ni Elias. "Kan dai pa linálalang an kaayonan na ini, su mga tawong maliwag, maliban lámang sa nagkakapira, mga maraot, na tawo huli sa kagotoman, nagsasaralákay asin<noinclude></noinclude> nuji3urm98dqpucvaavk98f7iytqu8i Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/385 250 1542 6926 6925 2024-10-15T16:00:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6925 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|375}} <br>nanghaharabas tanganing mabúhay, tara, pakalihis kan pagngaipó, dai na namán nin panganib sa mga dalán, igó nang magpalayas sainda an mga makauúgay, alágad mga madásig na mga cuadrillero kan saindang bakong mga marhay na hamo, na pinagngaduhagi kan gabós na mga nagsurat dapit sa satúyang bansá, itong ibinibilang na katanosan an pagkagadan, na katongdan an pakipagbaka, asin bilang balós an pagologólog. Ngunyan may mga tulisán, asin magdadanay sinda diyan sa bilog nindang pagkabúhay. Sarong pakalápas, sarong salá na pinasakitan nin dai na magkakanigó, an panunúmang sa kapalabilabihan kan kapangyarihan na ini, an pagkatakot sa makangingirhat na mga pasákit minapahalé sainda sagkod lámang sa gabungan (78-a), asin baga minásilot na gomadan o magadán. An panánakot kan Guardia Civil minapinto sainda kan tatá nin pagsolsol, asin nin huli ta an sarong tulisan nakikipaglaban asin nagdedefensa sa bolod na lalong marhay ki sa sarong soldados na saiyang pinagkakawatan, minaluwas na dai ta káyang pohoon an karatan na satúyang linalang. Giromdoma su ginibo kan álam (79-a) ni Capitán General De la Torre; an kapatawadan, na ipinagkaogdan sa mga daing pálad na ito, nagpatunay na sa sinabi nang mga kaboboldan nagkukútad pa an pusó nin tawo asin naghahalat lámang kan patáwad. An pagpapangirhat napapakinabangan kun an banwaan oripon, kun an bolod dai nin mga lungib, kun an may kapangyarihan minabugtak nin bantay na nagpapalipod sa lambang poón nin káhoy asin kun tulak lámang asin mga bituka; alágad kun an dai nang pagláom na nakikilaban huli sa saiyang kabuhayan magmaté na marigon an saiyang takyag, nagkukútad an saiyang pusó asin saiyang pagkatawo napapanó nin dahas, masigbo daw kan pagpapangirhat an kalayo na nagwawarak nin mga masosoloon?" "Nariríbong ako saimo, Elías, sa pagdangog saimo na magsabi nin síring; tominobod kutá akong tamá ka kun mayó ako nin rogáring na mga pagtiwalá. Alágad hilinga an sarong pangyayari,—dai mo logod ikaanggot, tara dai ko ika ilinalábot asin hinihiling ko ikang sarong kapalaenan;—hilinga kun sairisay an mga naghaharágad kan kabaklean na iyán! Haros mga criminal gabós o mga táwong mga madalé nang<noinclude></noinclude> 0dbtfp922oej52ge6tjkoskypb7w8oj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/386 250 1543 6930 6929 2024-10-15T16:00:05Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6929 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|376}} <br>mapániring!" "Mga criminal o magiging mga criminal, alágad anó ta síring sinda? Huli ta linaglag sainda an katiwasayan, inágaw an kamongayahan, linúgad sinda sa saindang orog kamahal na mga kamatean, asin sa saindang pagpaálaw sa Katanosan, nangagtiwalá sinda na an pagsorog sa sainda mansana mapapaghalat. Alágad nagkakámalé pó ika kun maniniwala ka na mga criminal lámang an naghahágad kaiyán; padumán sa manbinorobanwaan, sa lambang harong; himatea an mga hilom na hinagayhay kan mga angkos asin maniniwalá ka na an mga karátan na boot sagweón kan Guardia Civil, katirimbang, kun bakong harababá, sa minagikan saiya (80-a) sa giráray. Masasalom ta huli kaini na mga criminal an gabós na mga tawo? Kun síring anó ta ipaglaban sinda? Anó ta dai sinda linalaglag gabós?" "Igwa digdi nin kamalean na ngunyan dai ko pa nakikita, sarong kamalean na sa ganan na linalaglag kan gibo, tara sa España, sa Inang-Banwaan, an pangkat na ini nagtatao asin tominao nin dakol na mga kapakinabangán." "Dai ako nagduduwaduwa: sakale, lalong marhay dumán an pagkapatindog, píling marhay an mga minabílog kaiyán; sakalé man, huli ta nagkakaipo kaiyán an España, alágad sa Filipinas dai. An satong mga kinaugalean, an satong mga garaweón, na sa giráray ináarang kun pinapaindahán kita nin sarong katanosan, nalilingawán na padagos kun igwang muyang ipagboot satuyá. Asin sabihi pó ako ta daing inárog kan kaayonan na ini kan ibang mga banwaan, dahelán ta sinda harani sa España súkat na lalong magpakaárog sa bansang ini ki sa Filipinas? Huli gayod ta kúlang pa nin harabonan sa saindang mga tren, kúlang nin borogbogan, kulang pa nin garadanan asin kúlang pa nin saraksakan sa saindang mga darakúlang capital?" Idinokó ni Ibarra su saíyang payo na baga may pinagiísip, dangan itinongkáhal ito asin sominimbag: "An bágay na ini, sakúyang katóod, nagkakaipong adalan nin marhay; kun sa sakong mga pagsisiyasat matuklasan ko na may mga túnay na dahelán an mga sombong na ini, masúrat ako sa sakong mga katóod sa Madrid, huli ta dai kita nin mga kinatawan (81-a). Maniwala ka na an Pamahalaan nagkakaipo nin sa-<noinclude></noinclude> g7lzavfi065ny1pgo4iyykvukpwm1n7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/387 250 1544 6935 6934 2024-10-15T16:00:05Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6934 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|377}} <br>rong pangkat na igwa nin kosog na daing sókol, tangáning igálang, asin kapangyarihan tangáning makapagboot." "Iyán pó kun an Pamahalaan nakikilaban sa banwaan; alagad sa karahayan kan Pamahalaan, dai ta dápat ipaáram sa mga tawo na an saindang gibo laban sa may kapangyarihan. Alágad kun síring, kun pinagmamarhay ta an kosog sa marhay na dangog, súkat nyatong hilingón na marhay kun siisay satong pinagkakaogdan kan kosog na ining daing sókol, an kapangyarihan na iniho. An síring kadakúlang kosog sa kamot nin táwong daing pakasábot, paranó nin mga hawa (82-a), mga inadalan dapit sa mabansay na kaugalean, dai pa napapatunayan na marhay na dangog, sarong hamo sa kamot nin sarong rongaw sa táhaw nin táwong maluluya. Oyon ako asin muya kong maniwalá síring saimo na kaipuhan kan Pamahalaan an kosog na ini, na kaipuhan pilíon nya an saíyang kosog, na pilíon an mga lubós na gayong karapatdapat, asin mantang lálong pinagmamarhay nindang taohan sinda nin kapangyarihan kan banwaan, ipahiling lámang na tataong magtao kaiyán." May kaibang hawa, gambira su pagtaram ni Elías; naglaláad su saíyang mga mata asin nagaaniningal su daging kan saíyang tingog. Sominonod an sarong haláwig na pagórong: sakayán na dai pinagsasagwanan, garong monínong na naghihiró sa ibabaw kan katubigan; nagbabanáag su talá-sínag sa sarong bughaw na lángit; may mga nagbabangraw na ilaw sa pangpang sa harayó. "Asin anó pang saindang hinahágad?" an hapot ni Ibarra. "Kabaklean sa mga padí," nagsimbag si Elías sa sarong daing pagsárig asin mamondong tingog; "an mga daing pálad na iniho nangaghahágad nin orog na pagsorog laban sa ..." "Laban sa mga Ordenes Religiosas?" "Laban pó sa mga nagpapasákit sainda." "Lingaw na gayod an Filipinas kan saiyang pagkakaútang sa mga Ordenes na ini? sakalé, nalingawán na nya an dakúlang útang na boot sa mga hominawas sainda sa kamalean tangáning ipagkaogdan sainda an pagtubod, sa mga nagsorog sainda laban sa kabangisan kan mga may kapangyarihan sa Pamahalaan? !Uya<noinclude></noinclude> rr5w6slizukl0eopy138yg9c1znkha6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/388 250 1545 6941 6940 2024-10-15T16:00:05Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6940 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>378</center> <br>an karatan sa dai pagtokdoán an salaysay kan bansá!" Nagtaka si Elías asin haros dai makapaniwalá sa saíyang nádangog. "Señor," nagsimbag sa tíngog na laghod; "isinosombong mo nin kapasaluíban an banwaan, itógot mo na ako, kabilang sa banwaan na nagtitíos, ipaglaban ko iyán. An mga karongyan (83-a) na ginigibo, tangáning magkaigwang katanosan na midbirón, kinakaipuhan na an mga iyán daing paghalatón na balós. Pabayaan ta an misión, an sa kristiyanong pagkaúgay, na baga hinahaprós nin marhay; isikwal nyató an Salaysay, dai kita maghapot kun anó an ginibo kan España sa banwaan na judío, na nagtao sa bílog na Europa nin sarong libro, sarong katinubdan asin sarong Dios; anong ginibo sa banwaan na árabe na nagtao saiya kan saiyang kabudyahan (84-a), na tolerante kan saíyang pambansang pagkamoot sa sadiri, na nanánok, na naglaglag haros kan panahón na sya nasasakopan kan mga romano asin kan mga godo. Sabi mo itinao ninda satuyá an pagtubod asin ilinigtas kita sa kamalean; inaapod mong pagtubod an mga sa ibábaw na ginagaweng iyán, katinubdan an pangarákal na iyán nin mga correa asin mga escapulario, katunayan an mga gibong ngangalasan asin mga orosipon na satúyang nadadangog sa aroaldaw? Iyo iyán an katogonan ni Jesucristo? Kun huli sana kaiyán dai kaipuhan na an saró magpasibayang ipakó sa cruz asin kita man daing katongdan na magpasalamat magkagúrang man: kaito pa dati nang nagaada (85-a) an anito, nangaipo lámang na pakarhayón, asin pahalangkawón an halaga kan mga ipinagbabalidyá. Masabi ka sakuyá na minsán anó kamakakundían kan satong katinubodan ngunyan, lálong marhay sa dati; tubod ako asin sakong inooyonan iyán, alágad mahal na marhay tara huli kaiyán tinalikdan nyató an satong kabangsaan (86-a), an satong katalingkasan; huli kaiyán itinao nyató sa saíyang mga kapadían an satong orog karahay na mga banwaan, an satong mga pangomahon asin itinatao ta pa an satong mga natikis sa pagbakal nin mga bagaybagay na pangkatinubdan (87-a). Ilinaog satuyá an sarong bagay na gibo sa luwás, binayadan ta nin marhay asin tiwásay kita. Asin kun sasabihan mo ako dapit sa pagampon na itinatao laban sa mga encomenderos, makakasimbag ako saimo na huli sainda<noinclude></noinclude> k8dshas8xx9lwhnqjtn7rj3f6udzyww Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/389 250 1546 6945 6944 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6944 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>379</center> <br>nahólog kita sa kapangyarihan kan mga encomenderos na iní; alágad dai, minimidbid ko na sarong tunay na pagtubod asin sarong túnay na pagkamoot sa Kasangtawohan an mga nagkanoró (88-a) sa mga énot na misionero na nagpakadatong sa satong mga baybayon; minimidbid ko an útang na boot sa mga mababansay na itong mga pusó; natatalastas ko na su España kaito nagsasawá nin mga bayani máging sa katinubdan, sí ring man sa politica, sa civil asin sa militar. Alágad nin huli ta mga banal su mga ginikanan, papabayaan ta an mga kapalabihan sa mga masumbikal na mga gikan sainda? Nin huli ta ginibohan kita nin sarong dakúlang karahayan, kasiyahan, masasalá daw kita na sagpongon nyató na gibohon kita nin maráot? An bansá dai naghahágad nin paghalé, daing ibang hinahágad kundí mga kabaklean na kinakaipuhan nin mga bagong pangyayari asin mga bagong pangangaipo." "Minamahal ko an satong banwaan síring sa pagmahal mo kaíyan, Elías; may kadikit akong pakasayod kan horot kaiyán, hinimaté kong marhay su saimong isinabi asin minsán síring, sakúyang kaúgay nin boot, naniniwalá ako na mga mata nin hawa (89-a) an ihihiling nyató nin kadikit; digdi kulang an nakikita kong pangangaipo nin mga kabaklean na síring kan sa ibang póok." "Mangyayari daw, señor?" an hapot ni Elías na kanayon hinónat su saiyang mga takyag na baga nawaran nin pagsárig; "dai mo nakikita an pangangaipo nin kabaklean, na ika na an mga sa angkos (90-a) na kapahamakan . . ." "Ah, linilingawan ko an sakong sadiri asin linilingawan ko an sakong sadiring mga kasakitan sa atúbang kan aman (91-a) kan Filipinas, sa atubang kan mga kapakanan kan España!" an búhay na búhay na saligbaton ni Ibarra. "Tangáning maingatan an Filipinas na magpadagos síring sa dati an mga Fraile, asin sa pakasaró sa España natutugsad an karahayan kan satong bansá." Nakatapus na nin pagtaram si Ibarra, asin si Elías naghihinyog pa; mamondó su saiyang panglawog, nahalean na nin saga su saiyang mga mata. "Totoo nganí na an bansá napanggalahan (92-a) kan mga misionero," an saíyang simbag, "Sa saímong<noinclude></noinclude> j1eoz6wyqe7ch4qkq750fnu0jxn12i9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/39 250 1547 6950 6949 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6949 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>29 olakit, na saiyang itinatamo nin ontokan asin pagkaon, asin sa saiyang mga ugay naghahalakaga pa an mauga- yon na dugong kastila; sayang na nagsimbag kan sa- kong payo, isinumpa ko an sakong kadukhaan asin an sakong honor militar, daing ibang inabot ko iyo na ako resibihon na bakong marhay, labis pa karaot su pag- pahumalé sakuya asin ngani naaraman akong sulfado!” Ominontok su gurang na militar tangnaning humang- nos asin, kan makitang dai naggigirong su saiyang kai- bahan na naghihimaté saiya na dai saiya naghihiling, nagpadagos; “Ginibo ko su mga kaipuhan sa sarong asunto sa togon kan saimong ama. Dinolok ko an bantog na aboga- dong Filipino, an hagbayon na si... alagad nagsayu- mang mamahala kan asunto,.! ‘Madadaog ako diyan! sabi sakuya. An sakong defensa magiging dahelan nin sombong saimo o sakuya, domolok ka ki Sr. M.— na sarong maigot na taga-pagtalumpati; marahay na magtaram, peninsular asin halangkawon an dangog.’ Pinangakoan kan bantog na abogado na pamamahalaan an asunto asin ta masagana niyang ipinaglaban. Ala- gad kadakol kan mga kaiwal su iba mga hilom asin mga dai midbid.” “Nagsasawa na gayo su mga saksing katotoohan, asin su saindang mga pakaraot na kun namugtak sa ibang gampi napurawas kuta kan mga katagang hini- hilwas kan defensor, digdi minabilog asin minarigon. Kun nahihimo kan abogado na maging sayang an mga ito huli sa pamamantaag na an mga ito nagsasararonga- tan man, tolostolos minabangon an mga bagong sum- bong. Isinumbong siyang nanamsam nin dakol na mga daga, hinagadan siyang magbayad sa mga karatakan; nagsabing nakipagsundtian an mga tulisan tangganing dai pagrangsaan su saiyang mga tinanom asin mga kahayopan. Sa katapusan, nagobot na marhay su asun- to na pagkadyaw nin sangtaon dai na nin nakakasabot. Su alkalde napiritan na maghalé; dominatong an sarong may matanos na dangog, alagad ini sa karaotan nin palad, nagtolong bulan sana, asin makuring pagkamoot sa mga marayrahay na kabayo kan nakasalihid saiya. “Su mga pagtios, su mga mardaot na boot, su mga kap- yotan sa bilangguan, asin an kasingpilan sa boot sa pa- kakita sa dakol na mga mapasaluib, iyong nakaratak<noinclude></noinclude> 1dawavpnisx8epe7wfaeqryfmo7cqqt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/390 250 1548 6954 6953 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6953 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>380</center> <br>akalá maiingatan daw an Filipinas huli sa mga fraile?" "Ohó, huli sana sa sainda, iyo ini an paniwalá kangabó s na mga nagsurúrat dapit sa Filipinas." "!Oh!" an hagayhay ni Elías na kanayon ibinulagsak su sagwan sa laog kan sakayán na baga nawaran nin pagsárig; "dai ako naghohoná na magkaigwa ka nin hámak na pakasábot dapit sa Pamahalaan asin sa bansá. Anó ta dai mo isinisikwal an duwang ini? Anong masasabi mo dapit sa sarong angkos na nabubuhay lámang na matiwásay huli sa tábang nin iba? Sarong bansá na nagkukúyog huli ta ginayuma, sarong pamahalaan na nagboboot huli ta minagámit nin gayuma, sarong pamahalaan na dai tataong magpalakaw na sya mahalón asin igálang! Ipagpatawad mo pó, alágad naniniwalá ako na an saímong Pamahalaan mangmang asin mináhugot kun naggagayagaya na síring sya! Pinasasalamatan ko ika huli kan saímong mabansay na boot; saen muya mong ihapit ko ika ngunyan?" "Daí, an simbag ni Ibarra; "magdiskutiran kita, kinakaipuhan na maaraman kun siisay an tamá sa sarong napakahalagang bagay." "Ipagpatawad mo pó," an simbag ni Elías na nagkikirikirí; "bakó akong pasikat (93-a) na gayo na makadara saimo; minsán nganí may kadikit akong inadalan, saró akong indio, an sakong ada sa saimo mapapagborongborongan, asin sa saimo sa giráray mapapagtogodtogoran an sakong mga tataramon. Mga kastilá su mga nagpahayag nin sarongát na ganán, asin huli ta mga siring, minsán mangagsabi an mga iyán nin mga horon na mga daing kanongdanan o mga kamangmangan, pinaghahalagahan an mga iyán kan daging, kan mga titulo asin kan ginikanan, tinataohan nin siring na kapangyarihan na sagkod pa man dai nagpupumirit na labanan an mga iyán. Saró pa, kun nakikita ko na minamahal mo an saimong bansá, na an saimong amá nagpapahingálo sa irárom kan mga matiwásay na ining alon, ika na pinagdinggit, pinaglanghadán asin pinagosig, naingatan mo an siring na mga ganan minsan sarongat sa kagabsan asin laban sa saimong pakanood, nagpopoón akong magborongborong dapit sa sakong mga pagtitiwalá asin inaakó na mangyayaring magkamalé an banwaan. Sasabihon ko sa mga daing pálad na iyan na minaburugtak kan saindang pagtiwalá sa mga tawo, na ibugtak ninda<noinclude></noinclude> itlb4fd6k2ks35gip425xe38xfz6d9f Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/391 250 1549 6958 6957 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6957 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>381</center> iyán sa Dios o sa saiyang mga takyag. Pinasasalamatan taka liwat asin súkat ka ihatod." "Elias, an saimong mga mapait na mga tataramon minataros sa sakong pusó asin pinapagboborongbórong man ako. Anong saimong sa boot? Dai ako nagádal sa táhaw kan banwaan, na sakalé dai ko pinagaaraman an mga kinakaipuhan; pinalipas ko an sakong pagkaaki sa colegio nin mga jesuita, nagdakulá ako sa Europa, nagadal ako sa libro asin daing iba akong nabasa kundi su mga nagkadarara kan mga tawo sa liwánag; su nagdánay sa táhaw nin kadiklomán, su dai sinabi kan mga manunúrat, dai ko pinagaramán. Minsan siring, namomoot ako siring man saimo sa satong banwaan, bakó sana ta katongdan nin siisay man sa tawo na kamot-an an bansá na pinagkakautangan niya kan saiyang pagkatawo asin sakalé pagkakautangan niya man kan saiyang húring ontokan, bakó sanang huli ta tinokdoán ako nin siring kan sakong amá, huli ta an sakong iná india, asin huli ta digdi nabubuhay an gabós na mga mabansay niyakong giromdom, laen pa, namomotan ko ta útang ko asin magiging utang ko saiya an sakong kamongayahan!" "Asin huli ta útang ko saiya an sakong maráot na pálad," an sabi ni Elias sa hababang tingog. "Ohó sakúyang katoód, talastas ko na nagtitios ka, dai kang pálad, asin ini an minagibo na makita mong madiklom an omaaboton asin nakakalásig, sa saimong pagisip; huli kaini pinagngambahan ko an paghimaté kan saimong mga hinanakit. Kun ikasaysay mo sakó su mga nangyari saimo kan énot, masasayodan ko an mga dahélan..." "Iba an ginikanan kan sakong mga kapahamakan; kun naaraman ko lámang na magkakaigwa nin pakinábang, isasabi ko gabós, saimo, laen pa na dai ko iyang ginigibong katakataka, midbid na gayo nin kadaklán. "Šakalé, mapapakarhay an sakong pagloba kun maaraman ko iyán; aram mo na kanigúan an dai ko pagtiwala sa mga teoria, lálong ginigibo kong kanoró an mga pangyayari." Namongnan si Elias sa laog nin nagkapirang hidalé. "Kun iyo ini, señor," an saiyang simbag; "inoósip ko saimo sa gabós na tataramon an sakong kasaysayan."<noinclude></noinclude> 3fqwu2e8i02cv4x06lbdh0ye8w1s45d Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/392 250 1550 6962 6961 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6961 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>382</center> <center>'''L'''</center> <center>'''''AN KASAR-AN NI ELIAS'''''</center> "Igwa na nin may mga anom na pólong taón na nagontok sa Manila su sakong apong lalaki asin naglingkod bilang tenedor de libro sa harong nin sarong nagngangarákal na kastilá. Aki pa kaitong marhay su sakúyang apó, may agom asin may sarong áking lalaki. Sarong banggi, dai naaraman kun napan-o, nagláad su almacén, su soló kominanap sa bilog na harong asin maghalé digdi sa dakul pang iba. Daing kabilangan su mga nagkasaráyang. Hinánap an sarong criminal asin su sakong apó isinombong kan nagngangarákal. Sáyang su saiyang pakisúhay, asin mantang saró siyang daing súkat asin daing ikinabayad sa mga bantog na parasórog, sinilotan na hampakón sa háyag asin ilibot sa mga lansangan sa Manila. Dai pa nahahaloy pinaggagamit ining kasopogsópog na padusa, na inaapod kan banwaan na ''kabayo asin vaca'' makasangribo karaot ki sa kagadanan mansana. Su sakúyang apó, na pinabayaan kan kagabsan, maliban lámang sa saiyang aki pang agom, iginapos sa sarong kabayo, pinagsonod nin sarong mabangis na katawohan, pinaghampak sa lambang sukian, sa atubang nin mga tawo, na saiyang mga túgang, asin sa pagrilikos nin dakul na mga simbahan nin Dios nin katiwasayan. Kasu an daing pálad na ito, na nasa kasopganan sagkod noarin pa man, makabayad na sa pang-himalos kan mga tawo huli kan saiyang dugó, kan mga pasákit saiya asin kan saiyang mga inagrángay, nagkapiriritan na hubadon sya sa kabayo, huli ngani ta sya nawaran nin pagkatawo, asin !marahay pa logod kun nagádan! Sa saró kan mga makúring kabangisan na ito, binohian sya; sáyang lámang su pakilimos kan saiyang agom, na nagdadara nin tawo kan panahon na ito, sa lambang tatá sa paghágad nin trabajo o nin ikabubuhay, tanganing mapagmatohán su agom na naghehélang asin su saiyang makauúgay na aki; siisay an maniniwala sa agom nin sarong parasoló asin ikakasópog? Sa bágay na siring, napiritan su agom na babaye na mamuta!" Bominuhat si Ibarra sa saiyang natutukawan. "Oho, hare karibaraw! an pamuta bakó nang makasosópog asin dai na nakakahalé nin dangog sa agom<noinclude></noinclude> 1b0o07q47g7r88hru86g6pww992s305 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/393 250 1551 6966 6965 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6965 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Delimaangelo19" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>383</center> na lalaki; dai na nagasda kaito an dangog asin an kasopganan. Naomayan kan saiyang mga lúgad su agom na lalaki asin napadigdi kaiba su saiyang agom asin aki sa pagtagó sa kabukiran kan lalawigan na ini. Digdi nangaki su babaye nin sarong guya na naratakan asin panó nin mga hélang na nagkapálad na magadán. Digdi nagorontok pa nin nagkapirang bulan, mga makauúgay, na sa harayó, kinaoorongisan asin mga dulag sa kagabsan. Kan dai na nakakatios su sakong apó kan saiyang kasakitan,asin bakong marigon su boot na siring kan sa saiyang agom, nagbitay sa saiya mansana, nawaran nin pagsárig sa paghiling sa naghehélang na saiyang agom,asin huli kan maráot na párong natuklasan ito kan sandagan. Isinombong asin nasilotan su sakong ápong babaye huli ta dai nagpaisi, pinagsahotán sya kan pagkagadán kan saiyang agom asin inakalá na totoo ini, tara, anó an dai mahihimo kan agom nin sarong makauúgay na náging maráot na babaye? Kun minasumpá, ináapod siyang makan-sumpá, kun minahibi, sinasabihan na nagpupútik, asin nanarangin, kun mináarang sa Dios. Minsan siring nagkaigwa saiya nin isusugad asin hinalat na makapagngaki sya nganing hampakon ngápit; talastas mo na pinapálakop kan mga fraile an pagakalá na hampak lámang an marhay sa indio, basaha an sabi ni Padre Gaspar de San Agustin: "Pakatapus na masilotan nin siring an sarong babaye, isusumpá nya an aldaw an ikinamondag kan saiyang omboy; an bágay na ini, laen pang makakapahaláwig kan pasákit, makakalaglag pa kan mga pakamaté nin sarong iná. Sa maráot na pálad, marhay su pagngaki kan babaye, asin huli man sa maráot na pálad, matabá-tabá na namondag su omboy. Pakalihis nin duwang bulan, inotob su silot sa dakúlang sinang kan mga tawo, na mga naghohónang nakaotob sinda kan saindang katongdan. Nin huli ta bakó na siyang matoninong sa kaboboldan na iniho, dominolag dara su duwa niyang aki sa katáning na lalawigan asin dumán nagkaburúhay na siring sa halimaw, nagkakaorongis asin nagkakaorongisán. Su matua sa duwang magtúgang, na nakakagiromdom sa táhaw nin orog kakúring pagtios kan saiyang magayagáyang pagkaaki, nagtulisan tolos mansanang magkaigwa nin kosog. Tolostolos nakabalangibog sa mga lalawigan su maba-<noinclude></noinclude> 7rtlwk9sipxequn0ixz4za7xlby1e21 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/394 250 1552 6970 6969 2024-10-15T16:00:06Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6969 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>384</center> ngis na pagnaran ni ''Balat'', kinatatakutan kan mga banwaan, huli ta sa saiyang panghimalos dugó asın kalayo an namamantáag saen man. Su ngohod na pinagkaogdan kan Katalagahan nin sarong pusong mabansay, nagsipabayá sa saiyang kapaladan asin kasopganan sa kaibahan kan saiyang iná; iyong saindang ipinagbubuhay kun anong saindang natutuklasan sa kadlagán, an saindang pinaggugúbing su mga dugnit na iinaapón sainda kan mga nagbabaraklay, nawará nya su saiyang pagngaran, namimidbid na sana sya kan mga bansag na ''delincuenta, puyo, binanog'' sya namimidbid lámang sa pagapod na aki kan saiyang iná, huli ta dahelan sa hamis kan saiyang ugalé, dai sya inakálang aki kan parasoló, huli ta gabós makakapagborongborong kan mabansay na pagngungugalé kan mga indio. Sa katapusan su barétang si Balat nahólog sarong aldaw sa kamot kan mga may kapangyarihan, asin hinágadan sya nin mahigpit na kabilangan kan saiyang mga pakalapas, asin sya na dai naghinguha na makapagtokdó saiya kan marahay; asin sarong aga, kan panighahanap kan hagbayon su saiyang iná na nanghánap nin tubó, asin ta dai pa minápuli, nasompongan ito na nanghohotay-ang sa daga, sa gilid kan dalan sa sirong nin káhoy na gápas, tigayá, burarat su mata, napopotitok, koyompos su mga moró, rolobong sa dagá, na may mga dugó. Naisipan kan hagbayon na sosogon su napupunta kan paghiling kan bangkay, asin ta igwang nakita na karáraw na nabibitay sa sangá, asin sa laog kan karáraw itoon su madugong payo kan túgang!" "Dios ko!" an hagayhay ni Ibarra. "Iyan an ikinahagayhay kan sakong amá" an malipot na pagdagos nin pagtaram ni Elias. "Pinag-apat kan mga tawo su parabagat asin ilinobong su lawas, su mga kalamias asin su mga lapi iwinarak asin biniritay sa manlaenlaen na banwaan. Kun mapaagi ka sa Santo Tomás halé sa Calamba, may maaagihan ka pang sarong hagiwhiwon na káhoy na lomboy na binitayan asin nalapaán nin sarong lapi kan isinumpáng ito kan Katalagahan asin su káhoy dai na nagtulubó asin dai nagbubungá. Siring man an ginibo sa ibang mga kabtang, alágad su payo, su payo na iyo an orog karahay sa tawo, na madaleng mamidbiran, binitay ito sa kahampang kan kamálig kan iná!"<noinclude></noinclude> s9x5r0zzmvt1rbbr8v8rvz7c54cjbw8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/395 250 1553 6974 6973 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6973 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>385</center> Idinoko ni Ibarra su saiyang payo. "Dominolag su hagbayon siring sa sarong isinumpá," an padagos ni Elias; "dominolag sa manbinorobanwaan, sa mga kabukiran asin sa mga kapatagan, asin kan nagloloba nang dai na saiya nin makakamidbid, lominaog sa paglingkod sa harong nin sarong mayaman sa Tayabas. Huli kan saiyang pagkamasilansikan, kahamisan kan saiyang ugalé nakamtan niya an paghalaga kan gabós na dai nakakaisi kan saiyang agiagi. Sa kosog nin pagtotoklós asin pagtitikis, nakatipon sya nin kadikit na pohonan, asin mantang nakalihis na su pagtios asin aki pa, nagisip syang maging mamongayá. Su mabansay nyang tindog, su saiyang pagkaaki asin su magoroginhawa nyang kamugtakan, nakabihag kan pagkamoot nin sarong daraga sa banwaan, na dai nya pinangahasan na presentarán, sa tákot na matuklasan su saiyang nakalipas na panahón. Alágod makapangyarihan na gayo an pagkamoot asin magkasi su duwa nagkúlang su saindang katongdan. Su lalaki tanganing ikaligtas su dangog kan babaye, gabós ibinugtak sa panganib, hinágad nyang ipaagom saiya su babaye, hinánap su mga papeles asin natuklasan su gabós; mayaman su amá kan daraga, nahimo nyang hokoman su tawo, na dai nagpainda, gabós saiyang inakó asin ipinadara sa bilanggoan. Su daraga nangaki nin sarong omboy na lalaki asin sarong omboy na babaye, na pinagpadarakulá sa hilom, asin pinagpaturobod na gadán na su saindang amá, bagay na bakong mapáwot, huli ta nakita ninda kan sinda saraday pa na nagadán su saindang iná, asin pasipara lámang su saindang pagsiyásat kan saindang mga ginikanan. Nin huli ta mayaman su samong ápong lalaki, maogmang marhay su samong pagkaaki, saró kami sa pagádal saka su sakúyang túgang na babaye, nagminahalan kaming duwa siring sa pagmahalan nin duwang magkambal na mga dai nagpapakamidbid nin ibang mga pagmahal. Aki pa akong marhay kan magpoón ako nin pagádal sa colegio nin mga Jesuita, asin su sakong túgang, tanganing dai nanggad kami magkabulag, lominaog man na magádal sa La Concordia. Kan matapus su halipot niyamong pagádal, huli ta dai kaming ibang minamawot kundi maging mga paratánom, nagpuli kami sa banwaan tanganing bomátay kami sa pamana kan samong apó. Sa laog nin halipot na panahón nabuhay kaming mga<noinclude></noinclude> dupjfby3jrhji8w8fdnmchb8zh3clvo Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/396 250 1554 6978 6977 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6977 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>386</center> magayagaya, an omaaboton naghoyomhóyom samuyá kaito, dakol kaming mga sorogóon, dakol na ani sa samong mga pangomahon asin madalé nang ikasal su sakong tugang sa sarong hagbayon na saiyang pinakamamahal asin minamahal man sya. Huli sa mga bágay na mapádapit sa kuwarta, huli sa ugalé ko kaitong mabinakagbákag, nagkapasúhay kami saka an saró kong harayong kadugó, asin sarong aldaw itinorisok sakuyá su makasosópog niyamong angkos asin maribok na pagkamondag niyakó. Ibinilang ko ito na sarong pakaráot asin naghagad ako nin paliwánag, su linobngan na namumugtakan nin dakol na mga pagkalapá nabuksan uli asin lominuwas su katotoohan huli sa sakong ikalilibong. Sa orog karáot na pálad, nagkaigwa kami, nagkapira nang taón, nin sarong sorogoón na lalaki, na nagtitíos kan gabós kong mga paralaenón, na dai kami sagkod binabayaan, na minatangis na lámang asin minasiloksigok sa táhaw kan mga pagologólog kan iba pang mga sorogoón. Dai ko áram kun paanong nasiyásat kan sakong kadugó; an totoo iyo na an gurang na ini inapod sa hokoman asin pinapagsabi kan katotoohan; an gurang na itong sorogoón iyo su samong amá na dayúpot sa saíyang mga ginahá asin nagkapira ko gibohi nin maráot. Nagpurawás su samong kamongayahan, tinalikondan ko su samong mga dai tibáad, nawará kan sakong túgang su saiyang katipan, asin hominalé kami magaramá sa banwaan na ito sa pagolakit saen man na póok. Sa kaiísip na nakatábang sya sa kapahamakan nyamó, hominalipot su mga aldaw kan gurang, na sa saíyang ngosó naaraman ko sa saíyang ngosó su malipungaw na samúyang salaysay. Kami na sana magtúgang an náwalat. "Kanigúan su saíyang pagtangis, alágad sa táhaw kan síring kakúring mga sakit, dai nangyaring malingawán nya su saíyang pagkamoot. Dai naghinanakit, dai nagsabi minsán sarong katagá, nakita nyang ikinasal sa iba su dati nyang katipan, asin nakita ko syang naginánay sanang magtíos na dai ko nahímong maranga. Sarong aldaw nawará sya; sáyang lámang su mga paghanap ko saiya sa gabós na póok, sáyang lámang su mga paghapot ko huli saiya, sagkod na pakalihis nin anom na bulan pakatapus na magsangya su dánaw, may natuklasan sa baybayon kan Calamba sa táhaw nin kakabasanan na bangkay nin sarong daraga<noinclude></noinclude> 5c8lmp9822k74vqlu3397avakvnwjop Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/397 250 1555 6982 6981 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6981 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>387</center> na nabótod o ginadán; síring sa sarabisabi may natotósok na hamo sa daghan. An síring na bágay ipinaharúbay sa mga kadorolon na banwaan kan mga may kapangyarihan sa sinabi nang banwa; dai nin siisay man na hominágad kan bangkay, dai nin siisay man na daragang nawará. Sa mga tandang itinao sakuya pakatapus, sa gúbing, sa mga alahas, sa kagayonan kan lawog asin sa saíyang mahibog na búhok, sákúyang namidbid su makauúgay kong túgang. Magpoón kaito nakakalákop ako sa lambang lalawigan; nagkálat sa ngosó nin kadaklán su sakong kabantogan asin su sakong kasaysayan; may mga ipinagsahot sakuyá na mga pangyayari, kun gayod, pinapakaráot ako, alágad pinapasipara ko lámang an mga tawo asin minapadagos ako kan sakong lakaw. Uya an gotos na kasaysayan kan sakong búhay, asin kan kasaysayan nin saró sa mga kaisipan nin mga tawo." Ominódong nin pagtaram si Elías asin nagpadagos nin pagsagwan. "Naniwala akong lubós na tamá kang bulanos," an sabi ni Crisóstomo sa hababang tingog, "kan magsabi ka súkat hinguahon kan mga may kapangyarihan an marahay tangáning mapagbalsan an kabanalan asin mapagadalan an mga criminal. Iyo sana ta iní dai sa pagkahimo, ''utópico''; tara, saén kokoahon an síring kadakol na kuwarta, an síring kadakol na mga bagong empleado?" "Asin anó man an mga páding iyán na naghahararúbay kan saindang misión nin katiwasayan asin pagkaúgay? Orog daw na makaogdan na domogón nin túbig an payo nin sarong omboy, hongiton iyán nin asín, ki pukawon an nadidiklomán na pagísip nin sarong criminal an silyab na iyán, na itinao nin Dios sa lambang tawo sa paghanap kan marahay? Orog daw na sa tawo an pagantabay sa sarong nasilotan pasíring sa bitayán, ki sa pagiba sainda sa mapáwot na dalan maghalé sa maráot na kaugalean pasíring sa kabanalan? Bakong may mga pinagbabayadan man na mga tagapaghinirib, mga verdugo asin mga Guardia Civil? Ini, laen pang maati, naghahalaga nin kuwarta." "Katóod ko, mani ika, mani ako, dawá satúyang muyahón, dating maaabot iyán." "Kun kita sana, totoo, na dai kitang halaga; alágad<noinclude></noinclude> 6ztpplzcar6mkoq6o68ec2x7fxh23yv Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/398 250 1556 6986 6985 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6985 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><div style="text-align:center;">388</div> saimoha an mapádapit sa banwaan, sumaró ka sa banwaan, dai ka magbinongog sa tíngog kaiyán, magtao ka nin panalmingan sa iba, ipamidbid mo kun ano an inaapod na bansá!" {{indent}}"Dai mahihimo an hinahágad kan banwaan; kaipuhan maghalat." {{indent}}"!Maghalat, an paghalat katimbang nin pagtíos!" {{indent}}"Kun hagadon ko, ngingisihan ako." {{indent}}"Kun pangatigan ka kan banwaan?" {{indent}}"!Dai nanggad! bakong ako sagkod pa man an magkakanoró (94-a) sa katawohan sa paghágad huli sa kosog na ibinibílang na Pamahalaan, dai! Asin kun makita ko an kadaklán kan mga tawong iyán na mga barotean, maápil ako sa Pamahalaan asin lalabanan ko sinda, tara sa katawohan na iyán dai ko nakikita an sakúyang bansa. Muya ko an saíyang karahayan, kun kayá nagpatindog ako nin sarong paadalan; hinahanap ko iyán sa pamamatáhaw nin pagtotokdó, sa madaleng kauswagan; kun daing liwanag, dai nin dalan." {{indent}}"Kun daing pakikibaka, dai man nin pakahiwas!" an símbag ni Elías. {{indent}}"Huli ta habó ako kan pakahiwas na iyán!" {{indent}}"Ta an pakahiwas na daing liwanag," an buhayan na simbag kan piloto; "sabi mo kadikit an pakamidbid mo kan saímong bansa, naniniwalá ako. Dai mo nakikita an pinaghahandang pakilaban, dai mo nakikita sa pinagsokmolan kan lángit asin dagá; an pakikibaka minápoon sa likos nin mga kaisipan asin mináibabá sa langtad nin labanan na matotomtom nin dugó; nadadangog ko an tingog nin Dios, !hérak man kan mga boot somólang saiya! sa sainda dai isinúrat an Salaysay!" {{indent}}Malaen na gayo su pamandokon ni Elías: tindog, daing kaló, sa lalakinon nyang panglawog, na nasisinagán kan talá-sínag, may sarong bagay na laen sa kinaugalean. Iwinagwag su saíyang mahíbog na búhok asin nagpadagos: {{indent}}"Dai mo nakikita na marata na an kagabsan? su pangatorogan nagdánay nin ginatós na mga taón, alágad sarong aldaw may nahólog na kikilat, asin su kikilat kan makarátak, inapod su búhay; magpoón kaito nagkaigwa nin mga bagong kaaplingan su mga espíritu, asin an mga bagong ining kaaplingan, na ngunyan bo-<noinclude></noinclude> m6kavsm63mr3vddp4lfw3oq6l0oxm74 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/399 250 1557 6990 6989 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6989 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>389</center> <br>rolag, magkakaboronyog sarong aldaw huli sa pagkanoró (95-a) nin Dios. An Dios dai nagktlang sa ibang mga banwaan, dai man magkuktlang sa satong banwaan; an saíyang causa iyo an causa kan pakahiwas.” An mga tataramon na ini sinonod nin sarong dai pagkinaalohan. Sa mga hidaleng ito su sakayán, dara kan mga alon, naghaharani sa pangpang. Si Elias iyo an énot na tominaram. “Anong sasabihon ko sa mga nagsogó sakuyá?” naghapot na liniwat su daging kan tingog. “Sinabi ko saimo na ipigmomondo kong makuri an saindang kamugtakan, alagad maghalat sinda, tara an mga maráot dai nabobolong nin ibang mga maráot, asin sa satong kapahamakan, may sala kita gabós.” Dai na nagsimbag si Elias; idinoko su payo, nagpadagos nin pagsagwan, asin pagdatong sa pangpang, nagpaaram ki Ibarra na an ólay: “Nagpapasalamat pó ako saimo kan pagpahubayá mo sa sakó; huli sa saimong kapakanan hinahagad ko saimo na lingawan mo ako asin dai mo ako pagmidbidon saen mo man ako masompongan.” Asin kan masabi ini, dinara liwat su baroto pasiring sa sarong kahiwasan sa baybayon. Sa halawig na itong pagsakay dai syang gironggirong; garong dai sya nin ibang nakikita kundi su riboribong mga bagaybagay na garong mga brillante, na nakokoa kan sagwan asin ibinabalik mansana sa danaw na katakatakang nagkakawarara sa mga bughaw na alon. Sa katapusan nakaabot man giráray; saró katawo lominuwas sa kahiwasan asin rominani saiya. “Anong sabihon ko sa Capitan?” an hapot. “Sabihan mo na si Elias, kun dai pa magadan, maotob kan saiyang tataramon,” an saiyang mamondong simbag. “Kun siring, noarin ka mabalik samuya?” “Kun sa pagloba kan saindong Capitan, dominatong na an horas nin panganib.” “Marhay, bantay!” “Kun dai ako mdenot na magadan,” an sabi ni Elias sa hababang tingog. <br> {{rule|5em}}<noinclude></noinclude> 4dbls64196q4dm2fyihd1tj2a2p2m43 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/4 250 1558 6993 6992 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6992 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><noinclude></noinclude> q5tfz1bip3c20byarph9z3g0ms4of3o Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/40 250 1559 6999 6998 2024-10-15T16:00:07Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 6998 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>30 kan saiyang marigon na ginhawa huminélang nin sakit na daing ibang makakabolong kundi an hukay. Asin kan matatapus na su gabos, kan mapapadaihan na siya nin sala sa sombong na kaiwal kan Bansa asin kan pagkagadan kan kobrador nagadan sa bilanggoan na dai nin siisay man sa saiyang kataning. Ominabot ako asin nakita ko siyang naotsan.” Dai nin itinaram minsan sarong kataga si Ibarra. Nakadatong na sinda sa pinto kan cuartel. Ominontok su militar, asin kinaptan sa kamot si Ibarra: “Hagbayon, hagada ki Capitan Tiago an mga pana- nalaysay. Ngunyan ! marnay na banggi ! kaipuhan na makita ko kun may bagong nangyari.” Daing girong na kinaptan ni Ibarra sa kalodokan su makurasil na kamot na dai nang laman, asin daing koro- kaalo na sinonod ito kan saiyang mga mata sagkod na napara. Luhayluhay na bominirik asin nakitang nagdadala- gan an sarong lunadan; pinasabot su kotsero. “Sa Fonda de Lala!” an sabi sa tingog na pahanga nang masabotan. “Halé ini sa bilanggoan,” an sa boot kan kotsero, na kanayon latigoha su saiyang mga kabayo. V SARONG BITOON SA BANGGING MADIKLOM Suminakat si Ibarra sa saiyang lalamban (37), na atubang sa salog. ominogsohoy sa sarong sillon, na na- hihiling su kahiwasan na nagdadakula sa saiyang atu- bang salamat sa bukas na dungawan. Su harong sa kahampang, sa ibong na pangpang, ma- liwanag na marhay asin minaabot sa saiyang higdaan su mga marayrahay na tanog nin mga instrumento, na mga may dolos an kadaklan.—Kun bakong ribaraw su hagbayon, asin kun siya asin kun nagi siyang ma- hiniling, lalong nakita niya kuta huli sa sarong teles- copio an nangyayari sa liwanag na ito, nasaksihan niya kuta an saro sa mga makagigilantas na panawotawo, saro kan mga pagpahiling na kun gayod nakikita sa saro kan mga darakilang teatro sa Europa, na sa nagwawa- ra-warang tanog nin sarong orquesta nakikitang mina- tunga sa tahaw nin oran nin liwanag, sa busay nin<noinclude></noinclude> 7m1xwp4rgjoi3hvddbun6pefxq8ty6a Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/400 250 1560 7003 7002 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7002 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>890</center> <center>LI<br> ''MGA KABAKLEAN''</center> Daing gironggirong asin tagob nin kahandalan an masosopgon na si Linares; dai pa nahaloy nagsakamot sya nin súrat na halé ki Doña Victorina na siring an napapalaman: “Minamahal na pinsan: Sa laog nin tolong aldaw hinahalat kong maaraman saimo kun baga ginadan ka na kan alférez o ika saiya habo ko na may makalihis pang aldaw na dai magkaigwa an hayop na iyan nin padusa kun makalihis an aldaw na iyan asin dai mo pa sya inaagyat sasabihan ko si Don Santiago na sagkod pa man dai ka naging kahilom dai ka man kaito nagsosoba ki Canobas dai ka man ipigibaiba ni general Don Arseño Martines sasabihan ko si Clarita na anas gabos kaputikan asin dai ko ika tataohan minsan sarong binting alagad kun agyaton mo sya ipinangangako ko saimo ano man na saimong muya hilingon ta kun agyatón mo sya pinapatanidan ko ika na daing pasarahotan dai man nin mga dahelan. “An saimong pinsan na nagmamahal saimo sa puso. {{right|Victorina de los Reyes de De Espadaña.}} {{block left|Sampaloc, Lunes ikapito nin banggi.”}} Mapawot na bagay ito: midbid na dati ni Linares an ugalé ni Doña Victorina asin áram nya kun ano an magigibo kaini; kun pakihoronan sya dapit sa katanosan garo mansanang pagtaram dapit sa dangog asin marhay na kaugalean sa sarong carabinero (96-a) sa Hacienda kun may pigdadakop na contrabando sa lugar na dai man; sáyang na makimayó, gumayoma, lalong maraot; dai nang ibang natatadang palakaw kundi omangat. “Alagad paano?” an sabi na iyo sanang saró na naglalakawlakaw; “kun dai ako pakiman-ohan? Kun ipagsagómok ko an saiyang agom? siisay an mamomoot na magpadrino sakuya? su cura? si Capitan Tiago? Isumpa logod itong horas na ipinagdangog ko kan saiyang,mga hatol. Siisay an nagboot sakuya na siring an sakong gibohon, magsabi nin mga panlilinlang, maglalang nin mga kaputikan! anong sasabihon saktiya kan binibining iyan.. Ngunyan pinagbabasolan ko nang nagi<noinclude></noinclude> 8asempw898h7xc187kmowlo3of4t01y Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/401 250 1561 7008 7007 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7007 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>391</center> <br>akong kahilom kan gabós na mga ministro!” Nasa mamondong ining pagtaram sa sadiri an marhayon na si Linares kan dumatong si Padre Salvi. Su franciscano talagang maniwangon asin lalong malungsi ki sa dati, alagad nagsasaga su saiyang mga mata nin sarong napapalaén na liwanag asin sa saiyang ngosó minaladawan an sarong pambihirang hoyom. “Sr. Linares, ika sanang saro?” an saiyang pataratara na kanayon pasiring sa bidang na sa bukas-bukas na tatá nadadangog an togtog nin sarong piano. Huminoyom si Linares. “Asin si Don Santiago?” an sabi pa kan cura. Kan horas mansanang ito ominatibang si Capitan Tiago, hominadok sa kamot kan cura, kinoa su kaló asin baston, naghohoyomhoyom siring sa sarong tawong maimbod an boot. “Napadigdi ako,” an sabi kan cura kan paglaog sa bidang sunod ni Capitan Tiago asin ni Linares, “may marayrahay akong bareta na ipapatalastas sa kagabsan. May sinakamot akong mga strat na haralé sa Manila na mga nagpapatotoo kan sinabi sako kasoodma ni Sr. Ibarra... kun kayá, Don Santiago, napara su nakakaolang.” Si Maria Clara, na nagtutikaw sa piano namamatahaw kan saiyang duwang katigay-nin-boot, minabuhat kuta, alagad pinangluya kaya tominokaw giraray. Lominongsi si Linares asin hiniling si Capitan Tiago, na iinibabá su saiyang mga mata. “An hagbayon na iyán nagiging marahayon sa sakong paghiling,” an padagos kan cura, “sa kapinonan ibinilang ko syang maraot... mainit-initón nin kadikit, alagad pakatapus tataong maghtsay kan saiyang mga kakulangan na dai sya mapapabalonan nin maraot na boot. Kun bakó sanang huli ki Padre Damaso...” Asin panaleng pinagoyonan nin sarong paghiling kan cura si Maria Clara, na naghihimaté alagad dai ibinobulag su mata sa papel nin togtogon, sa tahaw kan mga hilom na mga podikit ni Sinang, na an saiyang kaogmahan ipinapahayag sa siring na paagi; kun sya sanang saró sominayaw kuta. “Si Padre Damaso...?” an hapot ni Linares. “Ohó, si Padre Damaso nagsabi,” an padagos kan<noinclude></noinclude> jnkehnnfoukbnog0wv7bvxnvclbxj2d Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/402 250 1562 7012 7011 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7011 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>392</center> <br>cura na dai ibinobulag ki Maria Clara su saiyang paghiling, na bilang... nangaki sa bonyag, dai sya makakatogot na... “alagad sa katapusan, sa paghona ko kun makitumawad saiya si Sr. Ibarra, na dai ko pinagduduwaduwahan, an gabos mahuhúsay.” Tominindog si Maria Clara, nagsarahotanan asin lominaog sa saiyang higdaan kaiba si Victoria. “Asin kun dai sya patawaron ni Padre Damaso?” an sa hababang tingog na hapot ni Capitan Tiago. “Kun siring... makadram si Maria Clara... na si Padre Damaso iyong saiyang ama... sa kalag: alagad sa paghoná ko magkakasinbotan.” Kan horas na ito may nadangog na mga linakad asin tominonga si Ibarra, kasunod si Tia Isabel, su saiyang dagyang nakahaman nin manlaén-laen na kamatean. Mamongayang nagtaong galang ki Capitan Tiago, na dai nakaaram kun baga homoyom o tumangis, ki Linares sarong pagdokó nin marhay kan payo. Bominuhat si Fray Salvi asin maogmang iginawgáw su saiyang kamot ki Ibarra, na tominorohok saiya nin sarong dai napogolan pagtaka. “Dai mo ipagtaka,” an sabi Fray Salvi; “ngunyan mansana inomaw ko ika.” Nagpasalamat si Ibarra asin dominolok ki Sinang. “Saen ka naghapon?” an hapot kaini sa saiyang sa aki pang pagtaram; “naghaharapothapot asin nagpasarabisabi kami; Saén napaduman an kalag na iyan na tinubós sa Purgatorio? Asin lambang saro samuya iba man su pigtataram;” “Mahihimo daw na maaraman su saimong sinabi?” “Dai, iyan sarong-hilom, alagad isasabi ko kun kita sanang duwa, kun itogot kan mga ginoo.” “Iyo! iyo! Dai nang ibang kaipuhan!” an sabi ni Padre Salvi. Dinara ni Sinang si Crisóstomo sa sarong gilid kan bidang; ogma syang marhay sa pagisip na makakaaram sya nin sarong tagong-hilom. “Sabihi ako, sadit kong amiga,” an hapot ni Ibarra; “angot sakó si Maria?” “Inda, alagad an sabi marhay pang lingawan mo sya asin kanayon hominibi. Muya ni Capitan Tiago na ipakasal siya sa ginoong iyan, iyo man si Padre Damaso, alagad sya, dai man minasabi nin oho dai man mina-<noinclude></noinclude> it3j720dtljt8fd4v74d7o99rwe5s2v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/403 250 1563 7016 7015 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7015 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>393</center> <br>habó. Ngunyan na aga kan ipighahapot mi ika asin kan magsabi ako na tibáad kun naghalé tanganing magpahayag nin pagkamoot sa iba? sominimbag sakuyá: !awot pa logod! asin hominibi." Serio si Ibarra. "Sabihi si Maria na boot ko syang makaólay na kami sana." "Kamo sana?" an hapot ni Sinang na kominorondot asin hiniling sya. "Bakó nanggad na kami sana; alágad kaipuhan na dai ito." "Mapáwot na gayo; alágad, dai ka mahandal, sasabihon ko saiya." "Asin noarin ko maaraman an simbag?" "Noodmá, omatab ka sa harong. Si Maria habó nanggad na magogsad, pigiibanhan mi sya; borobanggi nagsusurosobli kami kasi Victoria na magtubay saiya; sa aga turno ko. Alágad dangogá, asin su tágong-hilom? mahalé ka na dai mo sakó isinabi su nagngongorog na gayo?" !Totoo! nagdúman ako sa banwaan nin Los Baños, eesplotaron ko an kaniyogan, tara nagiisip akong magpatindog nin sarong fábrica; an saimong amá iyo an sakong kabakas." "Iyo sana iyán? !Anong tágong-hílom an síring!" an hagayhay ni Sínang sa malúyang tingog asin sa daging nin sarong sinobá na parapatubó; "sa sakong pagloba..." "Bahalá ka! dai akong pahintógot na ibuyagyag mo iyán!" "!Dai akong interés!" an simbag ni Sínang na bominisngag su dongó. "Kun orog lámang kamahalaga, sasabihon ko sa sakong mga kaúgay-nin-boot; alágad! mamakal nin niyog! niyog! siisay an may interés sa niyog?" Asin naghumari sa paghanap sa saiyang mga katood. Pagkaaban-abán, nagpaarám si Ibarra kan makita nyang daing ibang sasampotán kan katiripunan na ito kundi magpurawás; mamoromondó su panglawog ni Capitán Tiago, daing girong asin nagmamasid si Linares., su cura sagin maogma, nagtataram nin mga bagay na bakong midbid. Dai sa mga daraga nin lominuwas giráray. <br> {{rule|5em}}<noinclude></noinclude> qx79vr5d6r4fz9qxcdu3ti6l66wpqfh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/404 250 1564 7020 7019 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7019 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>394</center> <center>LII<br> ''AN BARAJA KAN MGA GADAN ASIN''<br> ''AN MGA ANINO''</center> Nalilipodán su bulan kan madampog na lángit; sarong malípot na doros, tandá na nagdadangádang su Diciembre, ipinaparálid an nagkapirang aralang na dahon asin su alpog sa hayakpit na dalan, pasíring sa cementerio. Tolong anino nag-oorólay sa hababang tíngog sa tangod kan tatá. "Kinaólay mo si Elías?" an hapot nin sarong tíngog. "Daí, áram mo na pangbihírang marhay asin bakong matináram, alágad dápat syang masa-bílang nyató: ilinigtas ni Don Crisostomo an saiyang búhay." "Huli nganí kaiyán ominakó," an sabi kan énot na tíngog; "ginibo ni Don Crisostomo na bolongon su sakong agom sa harong nin sarong médico sa Manila! Pinamahalaan ko su convento tangáning mahúsay su bayadán ko sa cura." "Asin kami, sa cuartel sa pagsabi sa mga civil na may áking lalaki su samong amá." "Pira kamo?" "Lima, igó na an lima. Duwang poló-daa-kami sabi kan sorogoón ni Don Crisóstomo." "Asin kun bakong marhay an saindong luwas?" "Psit" an sabi nin saró asin su gabós dai nagkaraalo. Nakikita sa kadikit na liwanag na may nagdadangádang na sarong anino, sominalangi na sinósog su kodal; paráting minaantoró na garong minasalingoy. Asin dai sya nagkúlang nin dahélan. Sa huri, may mga duwang pólong lákad, may nagdadangádang na saró pang anino, dakulá, asin garong laló pang anino ki kan sa énot: luhaylúhay na gayo su pagbátay sa dagá, nawawará syang panalé na garo baga hinahalon kan dagá sa lambang pagantoró asin pagsalingoy kan nasaenotan. "May nagsusunod sakó!" an sabi kaini sa hababang tingog, "namá kun su Guardia Civil? nagpútik daw su sacristán mayor?" "Sabi digdi an taragboan," olay sa hababang tingog kan ikaduwang anino; "garong may maraót na pinag-olayan kun iyán tinatagó sakuyá nin duwang magtúgang."<noinclude></noinclude> 7049u01zsvota2s5nqczcphe20q4j5a Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/405 250 1565 7025 7024 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7024 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>395</center> Sa katapusan nakadatong su énot na anino sa may tata kan cementerio. Sominarabat su tolong énot. “Kamo?” “Ika?”’ “Magburolag kita ta may nagsunod sakó! Noodma maabot saindo an mga hamo asin pagkabanggi iyo na. an kuráhaw iyo; Mabihay si Don Crisóstomo! Lakaw kamo!’ Nagkawarara su tolong anino sa likod kan kodal. Tominagó sa laog kan tata asin daing girong na naghalat. “Hilingon ta kun siisay nagsonod sakúya!” an sabi sa hababang tingog. Maingat na marhay na dominatong su ikaduwang anino asin ominantoré sa pangalagkalag sa saiyang palibot. “Nahúri akong omabot!” an sabi sa horohababang tingog; “tibaad kun magbaralik.” Asin mantang nagpopoon nang magholog an sarong malihay asin padagós na oran na naggigilagilang magdanay, nagisip syang pomaili sa tangod kan tata. Siring sa dapat mangyari, nasompongan su saró. “Ah!” siisay ka!’ an hapot sa bagong datong sa malagong na tingog. “Asin siisay ika?” an matiwasay na simbag kan saró. Sa halipot na hidalé dai nagginirongan, magkasi boot magkamidbiran sa daging kan tingog asin mapagmawongmawong an pamandok. “Anong hináhalat mo digdi?” an hapot kan may malagong na tingog. “Tomogtog na logod kan ika-walong takna tanganing makamtan ko an baraha kan mga gadan, muya kong magkamit ngunyan na banggi nin halaga,” an simbag kan katutibong tingog; “asin ika anong pinadigdihan mo? “Sa... siring man.” “Abaa! naoogma ako; sa bagay na ini dai ako maha- halean nin kaibahan.” “Sa énot na tanog kan campana babalasahan ko; sa ikaduwa, gagallohan ko, an homiriré iyo iyán an mga baraha kan gadan asin dapat agawon an mga iyan sa pamamatahaw nin taragaan. May dara ka man na baraha?” “Dai!”<noinclude></noinclude> p2wmvrhc35h7j9sidaa7iowto3g9es6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/406 250 1566 7030 7029 2024-10-15T16:00:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|396}} "Kun siring?" "Madalé iyán nin huli ta bubugtakan mo sinda nin banca, halat ko na bomogtak sinda sakuyá." "Asin kun dai bomagtak an mga gádan?" "Anong maginibó? an sugal dai pa ginigibong piriritán sa mga gadán.' Sa kadikit na horas dai nin girirongan. "Igwa kang hamo? Paano an paglaban mo sa mga gadán?" "Huli sa sakong kama-oo," an simbag kan dakulá. "Ah, yawá, ngunyan naromdoman ko na! an mga gadán dai minátayá kun igwa nin búhay na labi sa saró, asin duwa kita.' "Totoo? tara ako habó na dumagos." "Minsan ako, nagkakaipo ako nin kuwarta," an simbag kan saday; "alágad gomibo kita nin sarong bágay; magsugal kita, asin an madaog humalé." "Malá. an may kabaldian na simbag kan saró. "Kun siring lumaog kita... may fósforo ka?" Rominalaog asin nagharánap sa kadorodiklomán na ito nin sarong póok na angay na gayo; dai pira nakatuklás sinda nin sarong linobngan sa ibabaw kaini tominúkaw sinda. Su hababá kominoa sa saiyang salakot nin nagkapirang baraha, asin su saró sominabrit nin sarong fósforo. Naghinilingan sinda sa liwánag, alágad, sa saindang panglawog, masasabing dai sinda nagkaminidbiran. Minsan siring samúyang mamimidbid sa halangkaw asin malágong an tingog si Elias, asin sa hababá si Lucas huli kan saiyang pinilaan sa pisngi. "Alsahi!" an sabi kaini na padagos su pagmasid saiya. Iniway su nagkapirang tulang, na nadáyag sa ibábaw kan linobngan asin kominoa nin sarong alás asin sarong kabayo. Sunod-sunod nin pagsabrit nin fósforo. "Sa kabayo!" an sabi asin tanganing magkaigwa nin tandá su baraha binabawan ito nin gólod. "Juego!" an sabi ni Lucas asin pagikapat o ikalimang baraha lominuwas an sarong alás. "Nadaog ka," an sabi pa, "ngunyan pabayae ako na sakong hanapon an kabuhayan." Si Elias, daing anó man na tataramon hominarayó asin napará sa kadiklomán. Pagkaáyaw nin nagkapirang minuto tominogtog nin<noinclude></noinclude> s9t3flpafon06cxmnhtf5n3a3kwzvsp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/407 250 1567 7034 7033 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7033 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|397}} <br>ikawalong takná, su taknaan sa simbahan asin ibinuyagyag kan batingaw, su horas kan mga kalag, alágad daing siisay man na inagda si Lucas na magsugal; dai nag-arang sa mga gadán, siring sa ipinagboboot kan anito, kundi tinokás su kaló asin nagkimotkimot nin nagkapirang pangadieon, nangurus na gayo dara an siring mansanang pagkalódok kan sa jefe kan Cofradia kan Santisimo Rosario. Nagdamlag nin yapuyapu. Pagikasiyam na takná, madiklom asin dai nang katawotawo sa mga lansangan; su mga farol na sa lana, na dapat bitayon nin lambang may harong, pahangang makaliwanag sa likos nin sarong metro; garong pinadoroktan tanganing makita su kadiklomán. Duwang Guardia Civil naglalakawlákaw sa magibong na sagkod kan lansangan sa tangod kan simbahan. "!Malipot!" sabi kan saró sa tagalog sa tingog na visaya; "dai kita nadakop ni sarong sacristán dai nin mahirahay kan minokna kan alférez... huli kan pagkagadan kan saró nagbarásol na gayo, nakakapáwot ini sakuyá." "Asin sakó man," an simbag kan saró, "dai nin naghahabon, dai man nin nagpaparibok, alágad, salámat sa Dios, sabi si Elias nasa banwa. Sabi kan alférez an makádakop saiya, makakaligtas sa hampak sa laog nin tolong bulan." "Ah! Toroom mo an mga tandá?" an hapot kan visayá. "Naniniwala ako! tindog, halangkaw alinsunod sa alferes, kasiyahan alinsunod ki Padre Dámaso; kúray, kayomangi, mata, itom dongo, kasiyahan; ngosó, kasiyahan, barabás, dai, búhok, itom..." "!Aa! asin mga napapalaén na mga tanda?" "Bádong itom, pantalón na itom, parakahoy..." "Aa! dai makakadulag, garo ko na syang nakikita." "Dai ko sya ikakatibakli sa saró, minsán pa maka-agid." Asin nagpadagos kan saindang pagronda su duwang soldados. Sa liwanag kan mga farol nakakita namán kami nin duwang anino na nagsusunodan sa makúring pagingat. Magkasi ito napogolan nin sarong marigon na ''quien'' ''vive?'' asin nagsimbag su sa enotan. ''!España!'' sa tinatakigan na tingog.<noinclude></noinclude> p9zuuqdu2vbavldm9f5rgyz2gy6nzkf Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/408 250 1568 7038 7037 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7037 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>398</center> Ginoyod kan mga soldados asin dinara sa sarong farol tanganing mamidbid sya. Si Lucas ito, alágad nangalangalang su mga soldados asin naghinapotan sa pagpahinilingan. "!Dai nagsabi su alférez na may pinilaan!" an taramon kan visiyá sa hababang tingog. "Masaén ka?" "Mahatod nin sa misa para sa aga." "Dai mo nakita si Elias?" "Dai ko pó midbid!" an simbag ni Lucas. "Dai ko ika pighapot kun midbid mo, mangmang! dai mi man midbid; an hapot ko kun baga nakita mo." "Dai pó." "Himatéang marhay, isasabi ko saimo an saiyang mga tanda. Tindog kun gayod halangkaw, kun minsán kasiyahan, búhok asin mata, itom, an iba anas na kasiyahan," an sabi kan visayá. "Midbid mo na sya ngunyan?" "!Dai, pó!" an simbag ni Lucas an natataranta. "Kun siring,! sólong! palpal! halimaw!" asin itinoldang sya kan mga ito. "Aram mo kun ngatá ta sa alférez halangkaw si Elias asin sa cura kasiyahan?" An baga may iniisip na hapot kan tagálog sa visaya. "Dai" "Huli ta su alferez nakalobong sa lab-ogan kan nakita nya si Elias asin su cura tindog." "!Totoo!" an sabi kan visayá; "may kadonongan ika...ngatá ta Guardia Civil ka?" "Bakó akong Guardia Civil sa giráray; kaito saró akong contrabandista," an may pagabhaw na simbag kan tagalog. "Alágad nayingying sinda nin saró pang anino: pinag''quien vive?'' sya asin dinara sa liwanag. Ngunyan si Elias mansana an nagpakita. "Másaen ka?" "Pinagbobokod ko pó an saró kominolog asin nagbantá sa sakong túgang; may pinilaan sa saibong na pisngi asin Elias an ngaran.." "Ha" an sabi kan duwa asin magkasi nanggilantas na nagpahinilingan. Dangan nagpangdalagan pasiring sa simbahan, saen naaaban-aban pa sanang mawará si Lucas. <br> {{rule|5em}}<noinclude></noinclude> r8klnw3vw26zexovdas1ilgtr36uf4v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/409 250 1569 7042 7041 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7041 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>399</center> <center>LIII<br> ''AN MAGAYAGAYANG ALDAW''<br> ''NAMIMIDBID SA KAAGAHON''</center> Amay pang gayo kan makalakop sa banwaan an baretá na kan bangging nakalipas dakol na mga ilaw an nagkahiriling sa cementerio. An pamayo kan Venerable Orden Tercera iyong nagbaretá dapit sa mga nakitang kandilá na may mga soló asin ilinadawan pa an bantakan (97-a), asin an pagkadakulá, alágad dai nya nasabi kun pira man nanggad an kabilangan kan mga ito, alágad nakabilang sya nin mahigpit sa duwang poló. Si Hermanang Sipa, na kabilang sa Cofradía kan Santísimo Rosario, dai súkat magsipabayá na iyo sanang magakbaw na nakakita kan biyayang ini nin Dios sarong kaayon sa kalaban na pagkaturúgang (98-a): minsan nganí bakong harani duman sa saiyang pagsadiri, nakádangog man si Hermánang Sipa nin mga inagrángay asin mga siniloksigok, asin nagloba pa nganí sya na sa mga tíngog na ito may mga nagkamiridbiran sya na nagkapira katawó, na kan énot na panahon... alágad, huli na lámang sa cristiyanong pagkaúgay, bakó sanang pinatawad nya an mga ito kundí ipinamibi sinda asin hinilom su saindang mga pagngaran, huli kaini sinasabi kan kagabsan na sya sarong banal na bulanos. Kun sa bágay, bakong gáyong marhay an pagdangog ni Hermanang Sipa asin sya dai; sa bagay na síring, nagkaigwa sya nin sarong pangatorogan na ominatúbang saiyang an dakol na mga kalag, bakó sanang nin mga tawong gadán kundí nin mga búhay man; su mga kalag na penitente nangahahágad nin kabtang kan saiyang mga indulgencia, na nasa-lista nyang lubos asin iniingatan na bulanos, asin kadikit lámang na limos an saíyang hinahágad na itatábang sa Papa sa saiyang mga kaipuhan. Sarong barobatá, na an pagpapastor iyo an hanap- buhay, na nangahas magpatotoo na dai syang ibang nakita kundi sarong ilaw asin duwang lalaki na magkasi nakasalakot, nagsákit na makadulag sa mga banog asin sa mga paglanghad. Sáyang lámang kan saiyang panumpá; su saiyang mga damulag na mga kairiba nya kun makapagtaram, magsasabi nin totoo. "Daog mo pa an celador asin an mga Hermana, ''paracmasón'' (99-a), hereje?" pinagsarabihan sya asin pi-<noinclude></noinclude> 54o3bge0famvvfi11e27adwgbspfr5q Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/41 250 1570 7048 7047 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7047 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>31</center> mga diamante asin bulawan sa sarong samnong sirangnon, patos nin alopoop, sarong diwata, sarong encantada, na nagpapasiring sa enotan dai nagdodoot sa salog, napapalibotan asin iniibanhan nin sarong maliwanag na bangraw; sa saiyang attibang minasublak an mga burak, minapisi-pisi an sayaw, minaluwas an mga awit asin pangkat nin mga diablo, mga ninda, mga satiro, mga genio, mga sagala, mga angeles asin mga pastores na nagsasarayaw, nagpapataranog nin mga pandereta, nagpoporopiriripit asin ibinobugtak sa pamitisan kan diwata an dulot nin lambang saro. Nakakita kuta si Ibarra nin sarong magayon na binibini, na nagugubingan kan gubing kan mga daraga sa Filipinas, sa tahaw nin semicircular na binibilog nin gabos na clase nin tawo na naghihiriro-hiro sa makiring kaogmahan: duman may mga intsik, mga kastila, mga filipino, mga militar, mga padi, mga gurang na babaye, mga binibini, asin iba pa. Si Padre Damaso nasa kataid kan kagayonan na ito; naghohoyomhoyom si Padre Damaso siring sa sarong nagmumuraway; si Fray Sibyla, si Fray Sibyla mansana, an nagsabi saiya, asin pinapakarhay ni Dona Victorina su mga perlas asin mga brillante na mangibaibang kiray. Maputi siya; labilabi kaputi; an saiyang mga mata, na haros parating sa ibaba, kun itinitingkalag, nagpapahiling nin sarong malinigon na kalag, asin kun siya minahoyom asin ipinapahiling an saiyang mga mapuputi asin saradit na ngipon, masasabi na an burak saro sanang awot asin an gading, tingo lamang nin gadya (38). Sa pag- oltanan kan silag na damit na pina asin sa palibot kan saiyang maputi asin may golo-golong liog ''nagpipirok-pisok'', siring sa sabi kan mga tagalog, an mga magaya-gayang mga mata nin sarong kulintas na brillante. Saro sana katawo an garo dai nakakamaté kan saiyang mabanggraw na lasig (39), kun mahimong sabihon; ini sarong aki pang franciscano na maniwang, imyos an lawog, na daing girong na nagmamasid saiya sa harayo, siring sa sarong estatua, haros dai naghahangos. Alagad dai lamang sa mga ini nin nakikita si Ibarra; ibang bagay an nahihiling kan saiyang mga mata. Apat na hawan asin mga maating lanob na minalikos sa sarong sadit na kahiwasan; sa saro kan mga ito, duman sa itaas, may sarong rejas, sa ibabaw kan maati asin makasosomong salog, may sarong banig, asin sa<noinclude></noinclude> 0xua14aj9mgnqrm1lq7lkd7vmjd9ilf Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/410 250 1571 7052 7051 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7051 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|400}} <br>naghiling sya nin mga maráot na mata. Suminakat su cura sa púlpito asin nagsermon giráray dapit sa Purgatorio, asin su mga mamirisos nagpangruluwas ulí sa nagkakatirimosan tangáning ilimos sa sarong misa. Alágad pabayaan nyató an mga kalag na penitente asin satuyang hinanyogon an olayólay ni Don Filipo asin ni gurang Tasio, na naghehélang sa saiyang daing kataid na kamálig. Nagkapira nang aldaw na dai nakakahalé sa higdaan su pantas o su mangmang, huli sa sarong kamatean na nagnganganang magnganá. "Talagang dai ko maaraman kun súkat ko ikang bateon huli ta inakó ninda na bomotas ka sa saímong katongdan; kan énot, kan magbinongog su gobernadorcillo sa ganan kan kadaklan, an paghágad kaiyan (100-a) sarong bagay na matanos; alágad ngunyan dai magkakanigó huli ta ika nasa-pakikibaka sa Guardia Civil. Sa panahón nin labanan dapat magdanay sa saiyang kamugtakan an namamayo.' "Ohó, alágad, dai kun ipinapabákal kan general an saiyang sadiri," an simbag ni Don Filipo; "nakakaisika na kan sominonod na aga pinaruluwas kan gobernadorcillo su mga soldados na nagkadarakop ko, asin ta habó syang humiró minsán sarong lákad. Dai akong anó man na magigibo kun dai nin pagóyon an sakong pamayo." "Kun ika lang na saró, talagang dai, alágad kun pangangatigan ka kan kadaklán dakol an saímong mahihimo. Súkat mong inurawa an bahigay na ini sa pagtao nin panganinohan sa ibang mga banwaan. An katanosan kan banwaan nangingibabaw sa makangingísing kapangyarihan kan gobernadorcillo; kapinonan ito nin sarong marhay na ádal asin ta saímong sinayang." "Alágad anong mahihimo kong gibohon laban sa katiwalaan nin mga makukurabon? yaon si Ginoong Ibarra, na suminakay sa paniwalá nin kadaklan. Pighohoná nindo naniniwalá sya sa excomunion?" "Nagkakalaen an saindong pagkamugtak: si Ginoong Ibarra boot na magtanom, alágad tangáning makapagtanom kaipuhan an pakibágay asin sumonod sa dai tibáad; an saimong katongdan magparigon asin tangáning makapagparigon kaipuhan an karigonan asin an pagtúlak. Saró pa, an pakikibaka dai dápat ihampang sa gobernadorcillo; dápat síring kaini an katagá nin ta-<noinclude></noinclude> 2pyl0jlzswzj0fa1ayc7d04mnijia1w Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/411 250 1572 7056 7055 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7055 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|401}} <br>taramon, laban sa nagpapalabilabi sa saiyang kosog, laban sa naglalaglag kan kamoninongan kan banwaan, laban sa nagkukilang sa saiyang katongdan; dai ka kuta nagsolosolo, tara an bansa ngunyan baké nang siring kaito kan nakaaging duwang-polong taon.” “Naniniwala ka kaiyan?” an hapot ni Don Filipo. “Asin dai mo iyan namamatean?” an simbag kan gurang na bominangon-bangon sa higdaan; “!ah! huli ta dai mo nakita an nakaagi, dai mo inadalan an bunga kan pagpadigdi kan mga europeo, an pagdaratong nin dakol na mga bagong mga libro asin an lakaw kan mga kabagong-tawohan pasiring sa Europa. Adalan mo asin saimong pagbagaybagayon: totoo nganing nagdadanay pa an Real asin Pontificia na Universidad nin Santo Tomas sagkod kan mga madodonong na mga paratokdo diyan, asin nagsasanay pa an ibang mga kamaisipan sa pagpahayag nin paglaenlaen asin an pagpapamantaag kan pagkapantas na bulanos kan escolasticismo, alagad saén mo masosompongan an mga madodonong na itong mga bagong-tawo kan mga panahon nyato, na mga halangkaw su mga inadalan, na, huli sa pagkasakiti kan isip, naghihingagdan na nagpapahayag nin pagkadonong sa sarong sogod nin mga lalawigan, na dai nya nasayodan na bulanos an mga karahayan kan mga dai tibaad, na dai pa nya ikinapapaliwanag an hapot mapadapit sa ''esencia'' asin ''existencia'', halangkawon na gayong mga pakasabot, na minapalingaw satuya kan orog na gayong kaipuhan; kan satong ada (101-a) asin rogaring na kabilogan? Hilinga ngunyan an kaakian tagob nin gambira sa paghiling nin mga bagong pagkakanoodan. Nangangaaradal nin Salaysay, Matematica, Geografia, Literatura, mga Ciencias Fisicas, Lenguas, mga bagay-bagay gabés na kan panahon nyat6 ikina-oongis tang madangog na baga herejia; an siring na bagay ipinahayag kan orog kalibre-pensador kan kapanahonan nyako sa mga categoria ni Aristoteles asin sa mga leyes kan silogismo. Sa katapusan an tawo nakasayod na siya tawo, tinalikondan nya an pag-aatid-atid sa saiyang Dios; sa pagsohot sa dai matatantan, sa dai nya nakita, sa pagtao nin mga katogonan sa mga inaalisngaw kan saiyang isip; an tawo nakakasayod na an pamana saiya iyo an mahiwas na kinaban na kaya nyang paghadean; kan pagal na sa katotoklos nin daing kanongdanan asin mapangahas na gayo, idinuko su payo<noinclude></noinclude> 53h1f0eum7ahjb9avv244fehbzteg5z Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/412 250 1573 7060 7059 2024-10-15T16:00:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7059 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|402}} <br>asin inogid su gabós na nakakalibot saiya. Hilinga ngunyan kun paanong suminirang an satong mga taga-pagáwit; su mga Diwani kan Katalagahan sa luhay-lúhay nangagbukas sa sató kan saindang kayamanan asin nangagpoón nin paghoyomhóyom sa pagsadol satúya sa gibo. Su mga ciencias expermentales nagngatarao na kan saindang mga énot na bunga, an nagkukúlang ngunyan iyo na pakarhayon na gayo iyan kan panahón. An mga bagong abogado inaradalan sa mga bagong huwadan kan Filosofia kan Derecho, an iba nagpoporoon nang magbanáag sa táhaw nin kadiklomán na nakakalikos sa satong tribuna, asin nagpapahayag nin sarong kabagohan sa lakaw kan panahon. Hinanyoga kun paano an pagtataram kan kabagong-tawohan, dalawa an mga paadalan, asin ibang mga pagngaran an mga minaaniningal sa mga lanob kan mga clase, na daing ibang nadadangog nyato an ki Santo Tomás, Suarez, Amat, Sanchez asin iba pa mga idolo kan sakong kapanahonan. Sayang na an mga fraile magkurahaw sa púlpito laban sa pagraraot nin mga kaugalean, siring sa pagkurahaw kan mga paratindang sirá laban sa kaimotan kan mga parabákal, dai ninda namamangnohan na rorogok na asin dai na mapapakinabangan an saindang ipinagbabalidyá! Sáyang na ikálat kan mga convento an saindang mga sarampong asin mga gamot, sa pagsagpong sa mga banwaan kan bagong solog; su mga dioses nangaghalé; mapapaluya kan mga gamot nin kahoy an mga tinanom na natutúgmad sa mga iyan, alagad dai nakakahalé kan búhay kan ibang mga dai tibáad, na siring sa gamgam, minairitaas sa kalangitan." Panó nin búhay su pagtaram kan pantás, nagsasaga su saiyang mga mata. "Minsan siring an bagong banhi saday; kun an gabós magmokná, mahihimong lamoson an kauswagan, na binakal nyató nin halangkaw," an simbag panólang ni Don Filipo na dai nin paniwalá. "Lamoson sya, siisay? an tawo, an mognan na iyán na naghehélang, lamosón an Kauswagan, an mapangyáring aki kan panahón asin kan silansikan? Kasuarin nahimo? An dogma, an bitayán asin an gambahan sa pagsasagpong saiya, itinotoldang sya. ''E pur si muove'', an sabi ni Galileo kan pinipírit sya kan mga dominico<noinclude></noinclude> 58gght3qhl0ylmimlom0t9stpz9b1b7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/413 250 1574 7064 7063 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7063 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|403}} <br>na magpahayag na dai naghihiró an dagá; an siring mansanang katagá nin tataramon ginagámit sa kauswagan nin tawo. Malalaglag an nagkapirang mga boot, iaatang an ibang mga tawo; alágad anó man kaiyán; magpapadagos kan saiyang lakaw an Kauswagan, asin sa dugó kan mga magkapurukan masurublak nin mga bago asin mga masalinggáyang mga súpang.! hilinga! an Pahayagan mansana na minsan nganí boot lomakaw nin pasibog, dai nag-aaram minalákad man nin saró pasiring sa enotan; sagkod an mga dominico dai nakakadulag sa katogonan na ini, asin minaarárog sa mga jesuita, an saindang lubos na gáyong mga kaiwal, nagpipiriyesta sa saindang mga claustro, nagngapapatirindog nin mga saradit na teatro, nagkokorompuso nin mga rawitdawit, huli ta, mantang dai sinda nagkukúlang nin isip minsan ngani naniniwalá sinda sa siglo XV, nagpapakasabot sinda na may katanosan an mga jesuita asin magkakaigwa pa sindang kabtang sa kaagahon kan mga aki pang banwaan na saindang mga tinorokdoán." "Alinsunod saimo, minairiba sa Kauswagan an mga jesuita?" an nagtatakang hapot ni Don Filipo, "ano ta kinakalaban sinda sa Europa?" "Sisimbagon ko ika siring sa sarong escolástico kaitong soanoy," an simbag kan pantás, na hominigdá giráray asin ta nagbalik su saiyang dating mapagtuyátuyang panglawog, "sa tolong bagay makakasabay an Kauswagan; mangenot, omábay, pumahuri, an mga énot nagkakaranoró kaiyan an mga ikaduwa nangagsisipabayang dararahon kaiyan, asin an mga huri pinaggogoróyod, asin sa mga ini kabirilang an mga jesuita. Boot ninda na sinda na an magpalakaw kaiyán, alágad huli ta nakikita nindang makosog asin igwa nin ibang mga liyab, minapahonod, pinagmarahay nindang sumonod ki sa magkabaratayan sinda o magkawaralat sa táhaw nin dalan sa kadikloman. Ngunyan, kita, digdi sa Filipinas, naglakaw sa laog nin dai kumulang sa tolong siglo sa likod kan carro; pahangá kitang magpoón nin pagluwas sa Edad Media, nin huli kaini an mga jesuita, na mga pasibog sa Europa, kan hihirilingon maghalé digdi, iyo an mga ladawan kan Kauswagan; útang sainda kan Filipinas an nagmomondag na saindang ádal, an mga Ciencias Naturales kalag kan siglo XIX siring sa mga dominico an Escolaticismo, gadan na minsan habó si Leon<noinclude></noinclude> rrf5ug48by2d983wq5i157zvhbfbr7m Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/414 250 1575 7068 7067 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7067 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|404}} <br>XIII: dai nin Papa na makakabúhay liwat kan sinilotan kan sadiring bagtingon... alágad saén kita napaduman?" naghapot na nagliwat nin daging kan tingog "lah!" "pinagolayan nyató an kamugtakan ngunyan kan Filipinas... Ohó ngunyan minalaog kita sa katarahanan nin pakibaka, sabi ko, kamo, an samong pagaraki nanonongod sa kabanggihon, kami mapapará na. An pakikibaka nasa pakalipas, na nagngonotiil asin nangangapot may kaibang mga panunumpá sa nangangalangalang na castillo feudal, asin an omaaboton, na an áwit nin pandaog nadadangog sa harayó sa mga saga nin nagdadaliwawang kaagahon, dara an Marayráhay na Baretá halé sa ibang mga bansá... Sairisay an mga magkakapurukan asin magpapakalobong sa mga rogmok kan marompag?" Ominontok su magúrang, asin kan makita nyang pinaghihiling sya ni Don Filipo na baga may iniisip, hominoyom asin sominimbag: "Haros nasasalom ko an saimong iniisip." "Totoo?" "Naghohona ka madalé akong mahólog sa pagkakamalé," an sabi na may kaibang mamondong hoyom; "ngunyan may lagnat ako asin bakó akong ligtas sa kamalean ''homo sum et nihil humani a me alienum puto,'' (102-a) an sabi ni Terencio; alágad kun nogayod itinotógot an pangatorogan, anó ta dai magpapangatorogan nin mamongáyang sa mga huring hidalé nin búhay? Dai akong ibang nabuhayan kundi mga pangatorogan! Tamá ka pangatorogan! daing ibang sa isip kan satong mga bagong-tawo kundi an mapádapit sa ngaran na pagkamoot asin mga kagayagayahan; kanigúan na panahón an ginagamit asin nangagpapagal na bulanos sa paggayuma asin paghalé nin dangog sa sarong daraga, ki sa magisip kan ikakarahay kan saindang banwaan, an satong mga babaye, sa pagingat kan harong asin angkos nin Dios nagpapakalingaw kan saindang rogaring na pagsadiri asin angkos, an satong kalalakihan mga masilansikan sa mga maráot na kaugalean asin mga bayanihon sa kasopogan, an mga aki nagkakagirimata sa kadikloman asin nagpapadagos sa bakong marhay na gawé, nagkakaburuhay an mga bagong-tawo sa orog karahay nindang mga taón na daing iniisip na gibohon, asin an nasa igó nang kagúrang, bawas, nagkakaigwa lámang nin halaga sa pagpahámak huli kan<noinclude></noinclude> ko53stryztczjhl1qzep8cq2jfnrt75 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/415 250 1576 7072 7071 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7071 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>405 saindang itinataong panganinohan sa mga bagong ta- wo... Naoogma akong magadan ... claudite jam rivos, pueri,” (108-a) “Muya ka nin bolong?” an hapot ni Don Felipo na boot maliwat su paksá kan olay-ólay na nakamalos kan lawog kan naghehélang. “An mga magagadan dai nagkakaipo nin bolong; kamong mga mawawalat. Sabihi si Don Crisóstomo na giáwon ako noodmá, tara dakol akong sasabihon saiya na mga mahalagang bágay. Sa laog nin mga pirang aldaw mahalé na ako. An Filipinas nasa kadikloman!” Si Don Filipo, pakalihis nin nagkapira pang minuto nin olay-ólay, hominalé, daing girong asin baga may iniisip sa harong kan naghehélang. LIV MGA PAGBUBUYAGYAG Quidquid latet, adparebit. Nil inultum remanebit. (104-a) Ipinaháyag kan batingaw an pangkahapon na pami- bi; kan mádangog su bagting na sinanglitan, nagpang- oródong su kagabsan, binorotsan su saindang mga gibo asin tinokas su saindang mga kopyá; ominontok nin pagáwit su manggagamlang na halé sa langtad asin pinógol su arangay na lákad kan nakakabayohan niyang damulag asin nangadyé; su mga babaye nagngurus sa táhaw kan lansangan asin tinuyotuyong pagpahiró- hiroon su mga ngódoy asin ngábil tanganing dai nin siisay man na makapagduduwaduwa kan saindang pagsadiyos, su lalaki tominonong kan paghimas kan sai- yang manok asin nangadyé kan Angelus, tanganing máging marhay an saiyang pálad, an pangadyé ginigibo sa mga harong sa halangkaw na tingog...an arin man na daging na bakong sa Tara Kagurangnan Maria mi- napurawas, minaontok. Minsan siring, su cura, nakakopyá, marikas na nag- lalakaw sa lansangan asin nakatao nin escándalo sa mga gurang na babaye,! asin laló pang escándalo! huli ta pasiring su lakaw sa harong kan alférez. Sa ganan kan mga devota tamá nang tonongon ninda su binokabuka kan saindang ngosó tanganing makahadok sinda sa ka-<noinclude></noinclude> 0xvj9tulzpwpo7al5a9onxkju72lfbo Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/416 250 1577 7077 7076 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7076 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|406}} <br>mot kan cura, alágad dai sinda liningoy ni Padre Salvi, dai sya ngunyan nagkaigwa nin gayagaya sa pagbugtak kan saiyang tulangan na kamot sa dongong cristiano, tanganing maghalé dumán hilom syang makahogarós (siring sa pagmasid ni Doña Consolacion) sa atúbang nin sarong mabansay na daraga, na dominokó sa paghagad nin waras na biyayá! Mahalagang bágay an garong nakakaribaraw saiya tanganing makalingaw sya kan saiyang rogáring na mga kapaknan asin kan sa Simbahan! Tara, madaleng-madaléng nagsakat sa hagyanan asin sibot na sibot na nagapod sa tatá kan alférez, na lominuwas korondot, kasonod su saiyang kabaák, na naghohoyom siring sa sarong condenada. “Ah, Padre Cura! talagang makikipagkita ako saimo ngunyan, su saimong kanding...” “Dakulaon na bágay na pinadigdihan ko...” “Dai ako makakatógot na pagpararaoton an sakong kodal... babadilon ko kun bomalik”! “Iyán kun may panahón kang mabúhay sagkod noodma!” an sabi kan cura na naghihingak asin pasiring sa bidang. “Anó? naghohoná ka na magagadán ako kan muñekang iyang na pitong bulan? Rerebentahon ko sya nin sarong sipa!” Sominibog si Padre Salvi asin daing anó-ano hiniling su bitis kan alférez. “Siisay an pigsasabi mo?” tinatakigan syang naghapot. “Siisay an sasabihon ko kundi an kablás na iyan na minaángat sakó nin badilan sa sanggatós na lákad?” “!Ah!” hominangoés su cura asin sominabi pa. “Napadigdi ako sa pagsabi saimo nin sarong bagay na sibot na gayo.” “!Pabayae sana an mga bagay na sibot na gayo! Siring gayod kan duwang barobata!” Kun su ilaw bakong sa lana asin kun bakong maating marhay su globo, nakita kuta kan alférez na nanglulungsi su cura. “!Ngunyan an pinag-oolayan na lubés iyo an manongod sa buhay nin kagabsan!” an simbag kaini sa horobabang tingog. “'Seryong gayo!” an ulit na tataramon kan alférez na nanglulungsi; “marhay na bomadil an hagbayon na<noinclude></noinclude> ksoscn9n6f3mozdoa3tbj0jymrbu8ck Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/417 250 1578 7081 7080 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7080 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|407}} <br>iyán... ?” “Bakong sya an sakong pigsasabi.” “Kun siring?” Itinokdó saiya kan fraile su tatá pinintó nya sa saiyang palakaw, sa sarong sipá. Natuklasan kan alférez na daing kagamitan an mga kamot asin daing masasáyang saiya kun lumuwas syang daing kamot. Su mga sa luwas nangagsimbag sa pamamatáhaw nin panarngin asin ogong. "Halímaw! binaák mo su sakong ángog!” an kagsing kan saiyang agom. “Ngunyan sabiha an gabós!” an matonínong na saíyang sabi sa cura. Naabán-abán na hiniling sya kaini; dangan naghapot sa pamamatáhaw nin bohod asin himpad (104-a) na tingog nin sarong predicador. “Natanaw mo akong nagdalagan pasiring digdi?” “Ngarabngab sa pagloba ko nagbobogris ka!” Marhay an sabi kan cura na dai pinagmangno su kadustaan kan alférez; “kun sa bágay na ini nagkukúlang ako sa sakong katongdan, iyo ta igwa nin mga magagábat na dahelán.” “Asin anó pa?” an hapot kan saró na kanayon kominompag. “Magpakatiwásay ka!” “Kun síring anong nasibotán mo sa pagpadigdi?” Rominani saiya su cura asin misteryósong naghapot saiya: “Dai — kang — bagong naaraman?” Kominirogkirog su alférez. “Ipinapayag mo na dai kang gayong naaaraman?” “Boot mong sabihon sako si Elias, na kasubanggi tinago kan saimong sacristan mayor?” an safyang hapot. “Dai, dai ako nagsasabi ngunyan dapit sa mga orosipon na iyan,” an simbag kan cura na nabaldi; “an pinagsasabi ko iyo an sarong dakilang pangdanib.” “Sa bagay na ini, sa... humanda ka!” “Sus!” an sabi kan cura sa luhaylihay asin may kaibang pagtuya-tuya; “makikita mo uli an halaga nyamong mga religioso; an pinakahtiring oldog (105-a) mahalaga pa ki sa sarong regimiento; an saro pa daw na cura...” . Inibaba su saiyang tingog asin sa dakiilang misterio: “!Nakatuklas ako nin sarong dakilang conspiracion!”<noinclude></noinclude> gqar8pjvvxpibdi6u73rfq8vn4604fh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/418 250 1579 7085 7084 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7084 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>408</center> Lominokso su alférez asin may katakutan na hiniling su fraile. “Sarong mangirhat asin pinakamahúsay na conspiración na mápotok ngunyan mansanang banggi.” “Ngunyan mansanang banggi!” an sabi kan alférez na baga dasmagán su Cura; asin dinalagan su saiyang revolver asin sable na nagkakasarabit sa lanob. “Siisay an dadakpon ko? siisay an dadakpon ko?” an saíyang kuráhaw. “Magpakatiwásay ka, may panahón pa, salámat sa sakong paghumari; sagkod sa ikawalong takná..” “Ipapabadil ko gabós!” “Maghimaté ka! Ngunyan na hapon, sarong babaye na dai ko súkat sabihon an ngaran (sarong hilom nin pagkumpisal) dominólok sakuyá asin ibinuyagyag gabós sakó. Sa ikawalong takná panáleng aagawon ninda an cuartel, sasalakaton an convento, kokoparon an mga puesto kan mga cuadrillero asin gagaradanon kita gabós na mga kastilá.” Nariribaraw su alférez. “Daing ibang sinabi saké su babaye,” an sabi pa kan cura. “Daing ibang sinabi? !dadakopén ko sya!’ ‘Dai ko ikakatogot: an pakumpisalan iyo an trono kan Dios nin mga pagkatigay.” “Daing Dios asin mga pagkatigay na mangyayari! dadakopon ko sya!” “Nawawaran ka na nin pagisip. An stikat mong gibohon iyo an paghanda; hamohan mo sa hilom an mga soldados asin papaghiniribon mo sinda; padarahan mo ako nin apat na bantay sa convento asin paisihon mo an mga nasa puesto.” “Daing tawo sa puesto! Humagad ka nin tabang sa ibang mga pangkat!” ‘Dai, ta sa bagay na ini magpapakamangno, asin dai idadagos an saindang homot. An mahalaga iyo na magkadarakop ta sindang bihay asin mapatuga ta, an muya kong sabihon ika an magpatiga; ako, bilang sarong padi, dai sikat makilabot sa mga bagay na ini. !Pangataman! digdi mangyaring magkamit ka nin mga cruces asin mga estrella: an hinahagad ko lamang saimo iyo na ipabugtak mo na ako an nagpatanid saimo.” “!Ibubugtak, Padre, ibubugtak, asin, sakalé, mahologan ka nin mitra!” an masanggayang simbag kan al-<noinclude></noinclude> hqs2pd5n4y1769hm0xnnt6nlc4snl24 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/419 250 1580 7089 7088 2024-10-15T16:00:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7088 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>409</center> férez na hiniling su manggas kan saíyang uniforme. “Diyatá sosolongan mo ako nin apat na bantay na mga nakamaskara, eh? Paghímat! ngunyan na banggi sa ikawalong takná maorán nin mga cruces asin mga estrella.” Alintanang nangyayari iniho, saró katawo nagdalagan sa lansangan pasíring sa harong ni Crisóstomo asin humáring sominakat sa hagyanan. "Yaon su amo?” an hapot sa sorogoón kan tíngog ni Elías. “May gibo sa saíyang gabinete.” Tangáning mahalé su saíyang kalangkagan sa paghalat kan horas na makapagpaliwánag sya ki Maria Clara, nagtoklós si Ibarra sa saíyang laboratorio. “Ah, ika si Elias?” an sabi; “pinagroromdom ko ika; nakalingaw akong maghapot saimo kasoodma kan ngaran kan kastila, na sa saiyang harong nagérok su saimong apo.” “Bakong ako po an sukat pagorolayan. . ." “Hilinga,” an padagos ni Ibarra na ee pagmangno na kinoktrab su hagbayon asin irinani sa laad su kapotol na kawayan; “nagkaigwa ako nin sarong dakulang pakatuklas. An kawayan na ini dai sa pagkatotong. “Bako pong an kawayan an pinag-oorolayan ngunyan; an kinakaipuhan iyo na panaraysarayon mo an saimong mga papeles asin domolag ka sa laog nin sarong minuto.” Nagtaka si Ibarra na hiniling si Elias asin, kan makita su kagabatan kan saiyang panglawog, nabotsan su saiyang kapot. “Soloa an gabos na makabugtak saimo sa panganib omen ta sa laog nin sarong horas masa seguro ka nang lugar.” Asin tadaw?” naghapot sa katapusan. “Paseguroha and man na mahalaga saimo...” “Asin ngata?” “Soroloa an gabos na papel na strat mo o strat saimo: an orog kadaing halaga mahihimong salomon nin maraot. “Alagad asin tadaw?” “Tadaw? huli ta natuklasan ko pa lamang an sarong conspiracion na ipinagsahot saimo tangani kang mapahamak.”<noinclude></noinclude> 52xju6pnsxnz0goue1grmpruesd8o1n Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/42 250 1581 7094 7093 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7093 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>32 banig may naghihingagdan na sarong gurang na lalaki: su gurang, na sinasakit na makahangos, nakakalakop nin pangalagkalag asin hinihilwas na nagtatangis an sarong pagngaran; iyo sanang saro su gurang; man- diitmandiit nadadangog an kinalingkaging nin sarong talikala o an sarong siniloksigok sa ibong kan lanob... dangan duman sa harayo sarong maogmang dulaan, ha- ros pagsasamwang, sarong hagbayon, nagkukurahaw, ibinobobho su arak sa mga birak asin su magtrang ka- pandok kan saiyang ama, nakakaagid saiya su hagba- yon agin su ngaran na hinihilwas kaito na naghihibi saiya! Iyo ini an nakikita sa saiyang atibang kan daing palad. Pinaralsok su mga ilaw sa harong na kahampang, natonong su togtog asin su ribok, alagad nadadangog pa ni Ibarra su makamomondong inagrangay kan sai- yang ama, na sa mga hiring hidalé naghahanap kan saiyang aki. Kan panahon na ito daing girimokgimok sa Manila; asin garong tororog su kagabsan; nadadangog su tino- raok kan manok na nakikipagsublian sa mga taknaan (40) sa mga batingawan (41) asin maboblay na kino- rahat nin mahimat, alagad napupuyat nang bantay; nagpopoon nang magsirang an kabaak na tala-sinag (42); gabos garong nagpapahingalo, oho, si Ibarra na- totorog na man, sakalé, napapagal huli sa saiyang ma- mondong pagakala o huli sa saiyang paglakbay. Alagad daing gironggirong su franciscano na satong nakita nataodtaod pa sana, sa tahaw kan kaogmahan duman sa bidang, dai nagkatorog; nagpuka. Natutug- mad su siko sa alindoonan kan gaha kan saiyang lalam- ban, su saiyang malungsi asin imyos na lawog natotokod kan saiyang palad, daing gimokgimok na nagtatanaw sa harayo nin sarong bitoon na naghabanggraw sa ma- diklom na kalangitan. Nagromarom su bitoon asin do- miniklom, nawaran su tala-sinag kan kadikit na bangraw kaito na minagikan sa bulan mansana o sa étong sa kaagahon, alagad daing hirdhiré su fraile sa saiyang namumugtakan; nagtatanaw sa harayong pinagsokmo- lan kan langit asin daga na nagpupurawas sa alopoop kan daliwawa, sa langtad nin Bagumbayan sa dagat sa namamayomo pa.<noinclude></noinclude> 0zzw1oseetogt0qftri66i6ybv31uj8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/420 250 1582 7098 7097 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7097 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>410</center> “Sarong conspiración? asin kiisay na palalang iyán?” “Dai ko nahimong masiyásat kun siisay an kaggibo kaiyán; nataodtaod pa sana nakaólay ko an saró kan mga daing pálad na binarayadan sa síring na katuyohan asin dai ko nasagdonán.” "Asin dai ka inosipan kaini kun siisay nagbáyad saiya? " “Ohó, hinágad nya sakuyá na ingatan kong tágong-hilom, an sabi sakuyá ika daá.” “Dios ko!” an hagayhay ni Ibarra asin ta natikbahán. “Dai ka pó magduwaduwa, dai kita magabala, ta an himagsikan mangyáring pomotok ngunyan mansanang banggi!” Si Ibarra, borotlog su mata asin su payo sa magibong na kamot, garong dai sya nakadangog. “An pakol dai mahimong masagang,” an padagos ni Elias; ‘“nahuri ako, dai ko midbid an saindang mga pamayo... ! ilikay mo po an saimong buhay, magdanay ka huli sa karahayan kan saimong bansa.” “Saén ako madulag? Ngunyan na banggi pighahalat ako!” an hagayhay ni Ibarra na an sa isip si Maria Clara. “Sa arin man na ibang banwaan, sa Manila, sa harong nin siisay man na may kapangyarihan, alagad sa ibang pook, tanganing dai sabihon na ika an namamahala kan hiro!” "Asin kun ako mansana an bomoyagyag kan conspiracion?” “Ika magbuyagyag!” an hagayhay ni Elias na sominibog; “maluwas kang mapasaliib asin matalaw sa mga mata kan mga conspirador, asin maluyang boot sa mga mata nin iba; sasabihon na tinaoan mo sinda nin siod parang magkaigwa ka nin kaogdan, sasabihon na..." “Alagad ano kong maginibo?” “Sinabi ko na saimo: kiriniton mo an gabos na mga papeles na may pakalabot sa saimong pagkatawo, domolag asin maghalat kan mga mangyayari...” “Asin si Maria Clara?” an hagayhay kan hagbayon; “!dai, magadén na sana ako!” Pigparapabirikbirik ni Elias su saiyang magibong na kamot asin sominabi: “!Tara, likayan mo lamang an rapado, maghanda ka<noinclude></noinclude> 9y9d7fdx4gc32k59cjzmdxulfjj2umx Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/421 250 1583 7102 7101 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7101 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>411</center> sa oras na ika ihabla.!” Nangalagkálag si Ibarra sa saíyang palíbot na baga sarong narorongaw. “Kun síring, tabangan mo ako; yaon sa carpétang iyán su mga súrat kan sakong angkos; pirilía su mga sa sakong amá na iyo an mga sakalé, makabugtak sakó sa pangánib. Basaha an mga lagdá.” Asin su hagbayon, namomongnan, narorongaw asin nagpipintó nin mga horohogkot, nagtitipon nin mga papel, nagbabasa nin mga súrat, ginigisí su iba, su iba sinasáray, minakoa nin mga libro, binoboroklit an mga ito asin iba pang ginigigibo. Siring man an gibo ni Elías, minsán nganí kúlang nin kagobotan baga nagkapantay an pagmamalasakit; alágad, ominódong, naburarat su saíyang mga mata, pinagpabirikbirik su papel sa saíyang kamot asin naghapot sa nangingibigkibig na tingog: “Namidbiran kan saímong angkos si Don Pedro Eibarramendia?” “!Iyo na pa karhay!” an simbag ni Ibarra na may binuksan sa cajon asin may kinoang sarong tambak na papel; “!sakuyang papo!” “Papo mo si Don Pedro Eibarramendia?” naghapot liwat si Elias, malungsi asin liwat su panglawog. “Oho,” an simbag ni Ibarra na nalilibang; “gotoson ta an ikaduwang pagngaran ta halawig.” “Vascongado sya?” an olit ni Elias na rominani saiya. “Vascongado, alagad anong saimo?” an may panggilantas na saiyang hapot. Ginogom ni Elias su saiyang kamot, idinoon ito nin higot sa saiyang angog asin hiniling si Crisostomo, na sominibog kan makita su saiyang panglawog. “Aram mo kun siisay si Don Pedro Eibarramendia?” naghapot na nanggogoop. “Si Don Pedro Ibarramendia iyo itong hamak na tawo na pominakaraot kan sakong apo asin naging dahelan kan mga maraot ming kapaladan... Hinanap ko su saiyang ikaduwang-ngaran, ipinahuhubaya ka sa sako nin Dios... taohi ako nin panghintungan (106-a) kan sakong mga kapahamakan!” Natikbahan na hominiling saiya si Crisostomo, alagad ginoyagoya sya ni Elias sa takyag, asin sinabihan sya sa mapait na tingog na namamantaag nin kaongisan: “Hilinga akong marhay, hilinga kun ako nagtios, asin ika bahay, namoot ka, may rogaring, may. pagsadiri,<noinclude></noinclude> feizspq2so2u1j7nj1dd6mdo6mthu8p Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/422 250 1584 7107 7106 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7106 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>412</center> may isusugad, búhay ka... búhay ka!” Asin sa dai masábing kaangotan, dominalagan sa natitimosan nin nagkapirang hamo, alágad pahangang makakoa nin duwang báladaw, saiyang binotsan, asin síring sa rongaw hiniling si Ibarra na daing hiróhiró. “Ano kutá an sakong gigibohon?” an sabi sa hababang tingog asin dominolag. <center>----------</center> <center>'''LV'''</center> <center>'''''AN KAPAHAMAKAN'''''</center> Dumán sa comedor namanggi si Capitán Tiago, si Linares asin si Tia Isabel; sa bídang nadadangog an pinaragkay nin mga pingan asin mga cubiertos. Si Maria Clara nagsabi na dai sya námuyang magkaon asin tominúkaw sa piano, na inibahan kan magayagáyang si Sinang, na homininghing saiya nin dai masáyod na mga katagá nin tataramon, alintanang si Padre Salvi daing katiwasayan na naglalakawlákaw sa magibong na sógod kan bídang. Bakong totoo na su nagmamalaymay dai nagmaté nin gótom, dai naghahalat sya kan pagdatong nin saró katawo asin inorawa nya an mga hidaleng ito na dai kahampang su saiyang katipan: oras nin pamanggi ni Linares. “Makikita mo na an impaktong iyén dai mahalé hanggang sa ikawalong horas,” an sabi ni Sinang sa hababang tingog na itinokdo su cura; “sukat syang dumatong (107-a) sa ikawalong horas. Ini namomoot siring ki Linares.” Mapanggilantas na tinorohokan ni Maria Clara su saiyang kaugay-nin-boot. Ini, na dai kaito nagmangno, nagpadagos kan saiyang mangirhat na pangongosip: “!Ah! dram ko kun ano ta habong maghalé minsan pinagpapadamgohan ko na sya: habong maggasto nin ilaw sa convento! aram mo? Magpoon kan paghélang mo, su duwang lampara na saiyang pinagpasoloan, dai na pinagpadoroktan... Alagad! hilinga! hilinga! anong pangmata an saiyang ipinapakita asin anong panglawog!”’ Kan horas na ito bomingting su relo sa harong nin ikawalong horas. Nangibigkibig su cura asin tomintikaw sa sarong gilid.<noinclude></noinclude> aingbvx9zdzpwlsmmd2wxlolncia2vp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/423 250 1585 7112 7111 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7111 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>413</center> "Yaon na!” an sabi ni Sinang na kinodot si María Clara; “nakádangog ka?” Su campana sa simbahan bominagting nin ikawalong horas asin tominirindog su gabós sa pagpangadyé; si Padre Salvi nanganam sa maluya asin tinatakigan na tingog, alágad, huli ta lambang saró may sadíring iniísip, dai nin siisay man na nakamangno kaito. Pahangá nang matapus su pagpangadyé, kan omatubang si Ibarra. Su hagbayon may darang kamondoan bakó sanang sa gúbing kundí sagkod sa lawog, malá ngani ta pagkakita saiya, bominangon si Maria Clara asin lominalákad nin saró pasíring saiya na garo bagang máhapot kun anong saiya, alágad kan mga hidalé man-sanang ito nádangog an porokpótok nin mga badil. Ominódong si Ibarra, nagtararírik su saiyang mga mata, dai nakapagkaalo. Su cura tominagó sa likod nin sarong móog. Mga bagong potok, mga bagong porokpótok an nagkadarangog sa may convento, na sinoronod nin mga kururáhaw asin daralagan. Siribot sa Capitán Tiago, si Tía Isabel asin si Linares na nagkukururáhaw nin "tulisán, tulisán!" Kasonod ninda si Andeng na pigpapalabadlabad su asalan asin nagdadalagan pasíring sa saíyang túgang sa pagsoso (108-a). Lominohod si Tia Isabel, nagtangis asin nangadyé kan ''kyrie eleyson''; si Capitan Tiago, malungsi asin tinatakigan, daradara su saiyang tenedor su katoy kan manok, na idinodélot na nagtatangis sa Virgen de Antipolo; si Linares panéd su ngimot asin may kapot na sandok (109-a) ; nagkopoan si Sinang kasi Maria Clara, na dai lamang nin hirdéhiré, na garong ipinaké iyo si Crisostomo, na dai masabi su panglulungsi. Nagpapadagos su mga kurahaw asin ribok, su mga bintana matanog na pigpipirinté, may nadadangog na siniwik, mandiitmandiit minapotok. “''!Christe eleyson!'' Santiago, nasosongkat su tiyaw... pirintoa an mga bintana!” nagsisiloksigok si Tia Isabel. “ILimang pdlong darakilang bomba na may kaibang duwang misa de gracia!”’ an simbag ni Capitan Tiago; “''!ora pro nobis!''” Diit-diit na mindbalik an sarong mangirhat na kamoninongan ... nadangog su tingog kan alférez na nagkukurahaw asin nagdadalagan: “!Padre Cura! Padre Salvi! Tabi man!” “''!Miserere!'' naghahagad nin pagkumpisal su alfé-<noinclude></noinclude> 5lgzx22cfkoyx0lg13k9q6gie6rjkab Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/424 250 1586 7116 7115 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7115 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>414</center> rez!” an sabi ni Tía Isabel. “Nalugadan su alférez?” sa katapusan naghapot si Linares; “!Ah!!” Asin ngunyan nakamangno sya na dai pa nya nahahalon su laog kan saiyang ngosó. “Padre Cura, tabí man! dai na nin súkat ikatákot!” an padagos na kuráhaw kan alférez. Sa katapusan, malungsí, luminuwas man giráray si Padre Salvi sa saíyang natagoan asin lominósad sa hagyan. “Ginadán kan mga tulisán su alférez! María, Sinang, sa lalamban, pontale nindong marhay an pintó! ''kyrie! eleison!”'' Si Ibarra napasíring man sa hagyanan minsán dai oyon ni Tía Isabel na nagsabi: "Hare pagluwas, dai ka nagkumpisal, hare pagluwas!" An marahayon na gurang dayúpot na katóod kan saiyang iná. Alágad binayaan ni Ibarra su harong; sa paghoná nya gabós nagbibírik sa saíyang palíbot, na dai syang nababatayan. Nagbobolongbogong su saíyang talinga, masákit nyang mahiró su saiyang bitis asin bakong sanay: sa saíyang alinawnaw pasunodsunod na naglaladawan an mga alon nin dugó, liwánag asin diklom. Minsan ngani maliwanagon su tala-sinag sa langit, nagkakasiringkogan kan hagbayon su mga gapo asin mga kahoy duman sa lansangan, na mapungaw asin daing tawo. Sa harani kan cuartel nakikita sya nin mga soldados na may mga bayoneta su mga badil, na makosog su ordlay, kun kayé nakaagi syang dai namangnohan. Sa tribunal nadadangog na mga lagahod, mga soriyaw, mga inagrangay, mga sumpa; nanglabawlabaw su tingog kan alferez asin daog su gabos. “Sa pandog! posas sa mga kamot! Duwang potok sa humiro! !Sargento, magbhantay ka! Ngunyan daing on aa minsén an Dios! Capitan, dai ka magkatorog! Hinumari ni Ibarra su saiyang mga lakad pasiring sa saindang harong; daing katiwasayan na naghaharalat saiya su saiyang mga sorogoon. “Monturahe nindo su pinakamarhay na kabayo asin lakaw kamo!” an sabi sainda.<noinclude></noinclude> ewu7ebhvri9g1yyctue1to7bun1y2mt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/425 250 1587 7120 7119 2024-10-15T16:00:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7119 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>415</center> Lominaog sa saiyang gabinete, asin sibot na hinanda an sarong maleta. May binuksan na sarong caja na bakal, kinoa su gabos na kuwarta duman asin irinalaog sa sarong sako. Tiniripon su saiyang mga alajas, may hiningabit na sarong retrato ni Maria Clara, asin pakapagsangkap nin sarong baladaw asin duwang revolver, napasiring sa sarong armario, na nasasarayan nin mga kasangkapan. Kan mga hidaleng ito tolong makosog asin mga laghod na toktok an nadangog sa pinto. “Siisay iyan?” an hapot ni Ibarra sa malipungaw na tingog. “Buksi sa ngaran kan Hadé, buksi tolos ta kun dai, rangkahon mi an pint6!” an simbag nin sarong mapangyaring tingog sa tataramon na kastila. Hominiling si Ibarra pasiring sa bintana; lominaad su saiyang mga mata asin kinasa su saiyang revolver; alagad nagliwat nin kaisipan, ibinugtak su hamo asin sya mansana an bominukas kan tata kan pagdolok kan mga sorogoon. Tolong guardia tolos an pominorogol saiya. “!Dinadakop mi ika sa ngaran kan Hadé—” an sabi kan sargento. “Ta ano?” "Duman isasabi saimo, dai kami tinotogotan na magsabi." Nagisipisip sa kadikit na hidalé su hagbayon, asin, sakalé, habé nyang matuklasan kan mga soldados na naghahandaé syang magdulag, kominoa nin kalé asin nagsabi: “!Nasa saindong pagmarhayon ako! Sa pamugtak nyako sa laog lamang nin kadikit na horas.” “Kun ipangaké mo na dai ka madulag, dai ka nyamo gagapuson: biyayd iniho na ipinagkakaogdan saimo kan alférez; alagad kun dumulag ka...” Ominiba si Ibarra, wélat su mga sorogoén na nagkakakaharandal. Alintana, anong nangyari ki Elias? Paghalé nya sa harong ni Criséstomo, siring sa sarong nawawaran nin isip, cominalagan na dai nagaaram kun pasaen sya. Nangagi sa kaomahan, nakadatong sa kaomahan na baga nawawaran nin isip; dulag sa banwaan, dulag sa liwanag, napapagal kan talé-sinag, lominaog sa irarom kan makagigilantas na lindong kan mga kahoy.<noinclude></noinclude> f48ao5vow0spx8lt8fsy3h3gd9iyu5k Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/426 250 1588 7124 7123 2024-10-15T16:00:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7123 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>416</center> Duman, iyan nang minaódong, iyán nang minalakaw sa dai midbid na mga dana minahorandig sa mga lawaan na kahoy, minasagrap sa mga marikot, minatanaw sa banwaan na sa harayó pinaparigos kan liwanag kan tala-sinag, minalatag sa katanayadan na baga naghihigdá sa pangpang kan dagat. Nangraralayawlayaw su mga gamgam na nagkagirimata sa saindang pagtorog; mga darakilang kulapnit, mga kuwaw, mga botbot, nagboborobaralyo sa mga sanga sa makangingilong mga ik-ik asin pinaghihiling sya nin mga matang bilogon. An mga ito dai nadadangog, dai man namamangnohan ni Elias. Naghohoná sya na pinaglalamag sya kan mga naaangot na mga anino kan saiyang mga ginikanan; nakikita nya sa lambang sanga su makangingirhat na alat na nalalaogán kan madugong payo ni Balat, siring sa isip saiya kan saiyang ama; sa poón nin lambang kahoy naghohona syang pinagsasagomok nya su gadan na gurang na babaye; garo nyang pighihiling na nagpopo-ay-poay sa kadikloman an lapang esqueleto kan makaoongis na apó... asin kinurahawan sya (110-a) kan esqueleto asin kan gurang na babaye nin: “Imatalaw, matalaw!” Hominalé si Elias sa bolod, dominolag asin tominaroron pasiring sa dagat, ribaraw na naglilibot sa baybayon ; alagad duman sa harayó, sa tahaw kan katubigan, saén an liwanag tala-sinag garong naglalalang nin alopoop, sa pagloba nya nakakita sya nin nagbabangon asin nagtotorotabyon na sarong anino, su anino kan saiyang tugang na babaye na may dugo sa daghan, lugay su bihok, wagas sa angkas. Napalohod si Elias sa baybay. “!Ika man!” an sabi sa hababang tingog na hintiinat su magibong na takyag. Alagad potitok su paghiling sa alopoop, luhayluhay na bominuhat asin dominalhog sa tubig na baga may pigsosonod. Naglalakaw duman sa anhay na logsoton; harayo na sya sa pangpang, paiksan na nya su tibig asin dagosdagos su lakaw, padagdos na baga binibihag nin sarong mapanglinlang na espiritu. Padaghan na nya su tibig... alagad dominaging an porokpotok nin mga badil... nawara su visién asin su hagbayon nagbalik sa katotoohan. Salamat sa kamoninongan nin banggi asin sa hibog kan angkas, minaabot saiya sayod asin hayag su porokpotok. Ominodong, nagiisipisip, naka-<noinclude></noinclude> rr1e539woa38ptdxkoo3nicmhnelga0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/427 250 1589 7128 7127 2024-10-15T16:00:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7127 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>417</center> <br> mangno na nasa túbig sya; monínong su dánaw asin natatanaw pa nya su mga ilaw sa mga kamálig kan mga parasirá. Bominalik sa gílid asin napasíring sa banwaan, anong tuyo? Sya mansana daing pakaáram. Garong dai nin tawo sa banwaan; pirintó su gabós na mga harong; síring man su mga hayop, su mga áyam na paráting magbarátok kun banggi, nagpanaragó sa katakutan. Su nagsisilaksigak na liwanag kan talásínag minapáorog kan kamondoan asin kalipungawan. Sa tákot na makanagbó sya nin mga Guardia Civil, lominaog sa mga lagwerta asin sa mga tanaman, sa saró kan mga ini na paghoná nakakita sya nin duwa katawo; alagád nagpadagos sya kan saíyang lakaw, asin, pakapaglokso nya sa parel asin sa mga kodal, sa makuring kapagalan nakadatong sa ibong na poro kan banwaan, napasíring sa harong ni Crisóstomo. Sa may tatá iritoon su mga sorogoon na nagoorólay asin nangagmomondó kan pagkabilanggo kan saindang kagurangnan. Hominarayó si Elías, kan matalastas nya su nangyari, lominibot sa harong, ominoyakpat sa parel na kodal, kominamang sa bintaná asin lominaog sa gabinete, saen nagkaláad pa su kandilá na nabáyaan ni Ibarra. Nakita ni Elías su mga papeles asin su mga libro; nákoa su mga hamo asin su mga sopot na nagkaburugtakan kan kuwarta asin kan mga alahas. Binúhay nya sa saíyang pagísip su nangyari dumán, asin kan makita nya an dakol na mga papeles na mangyáring makadara sa panganib, inisip nyang koroahon an mga ito, itarapon sa bintaná asin irolobong. Tominanaw sa tatamnan, asin sa liwánag kan talásinag nakakita nin duwang Guardia Civil na may sarong kagawad: nanirilaksigak su mga bayoneta asin su mga capacete. Sa bágay na síring igwa nin naísipan: sa táhaw kan gabinete may tinarambak na mga gúbing asin mga papeles, iinolá sa ibabaw su laog kan sarong lámparang sa gas asin sinabritán. Madaleng-madaléng ihiníos su hamo, nakita su ladawan ni María Clara, nangalangálang... ibinugtak ito sa saró kan mga sopot, asin, dara an mga ito na tominagbang sa bintaná. Horas na; su mga Guardia Civil nangagpipírit na lumaog. "!Pasakata kami nindo ta kokoahon nyamó su mga<noinclude></noinclude> mri0as0t2dgu5k0jqvrla8qo4evz2o4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/428 250 1590 7132 7131 2024-10-15T16:00:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7131 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>418</center> papeles kan saindong amo!” an sabi kan directorcillo. “May pahintogot saindo? Kun dai, dai kamo makasakat,” an sabi nin sarong gurang. Alágad kinorolata kan mga soidados an mga ito asin nagpanarakat sa hagyanan ... kundi su bilog na harong pano nin mahibog na aso asin darakilang dilang kalayo nangagluluwas sa bidang na nangagdidilam nin tata asin mga bintana. “!Soló! Soló! Kalayo!” an kurahaw kan kagabsan. Nagpanghorogaros su kagabsan sa pagagaw nin ano na mangyaring maagaw ninda, alagad nakaabot na su kalayo sa sadit na laboratorio asin ta pominorotok su mga bagay-bagay na madaleng doktan nin kalayo. Napiritan na somibog su mga Guardia Civil; natatapaan su saindang agihan kan kalayo na nagoongal asin naninighid kan lambang inaagihan. Sayang lamang kan sinasakdong tuibig sa bobon; su gabds nagkururahaw, su gabos nagpang-aragap, alagad nagkahinararayoan sinda. Inabot kan kalayo su iba pang mga lalamban asin ominitaas sa langit na mindhaman nin darakulang piripit nin aso. Napapatdos na kan kalayo su bilog na harong, su doros, mainit, naghahagosohos; may nagdarangadang na mga taga-nayon, alagad nagpangdatong sa paghiling kan makangingirhat na gambahan, an katapusan kan gurangan na itong edificio, na sa halawig na mga panahon igindlang kan mga babahan (111-a). <center>----------</center> <center>'''LVI'''</center> <center>'''''AN SINASABI ASIN INAAKALA'''''</center> Pinaaga man giraray nin Dios su nangingirhat na banwaan. Dai pa lamang nin tawo asin mapungaw su lansangan na namumugtakan kan cuartel asin kan tribunal; dai lamang nin gimok-gimok sa mga harong. Minsan siring, matanog na binuksan an sarong ladong tabla nin sarong bintané asin may itinongkéhal na payo nin sarong aki, na nangalagkalag sa palibot, hominalaba su liog asin hominiling sa gamping saén man... !plas! an lagapak na ito nagpapahayag kan pagkabanggaan nin Anit asin kulit nin tawo (112-a); nagtiwitiwi su ngimot kan aki, piniyong su saiyang mga mata, nawara asin pininto uli su bintaná.<noinclude></noinclude> 0wtzpao2gmo0vpulmnajfz5cw3cf1x5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/429 250 1591 7137 7136 2024-10-15T16:00:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7136 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>419</center> May itinao nang panganinohan; daing duwaduwa na nádangog an pagbukás asin pagpintong ito, luhaylúhay na binuksan asin maingat na ominotwal an payo nin sarong magúrang na babaye, kororos asin tiripó; sya mansana si Hermánang Puté na nakaparibok nin marhay kan nagsesermón si Padre Dámaso. An mga akí asin an mga gurang na babaye iyo an mga kinatawan kan makikiaramón sa ibábaw nin dagá: an mga énot sa pagmawot na makaáram, asin an mga ikaduwa sa paggiromdom kan mga iyán. Daing duwaduwa na daing sumiminilas saiya, tara nagdánay dumán, tominanaw sa harayó na kinorondot su kíray, nanglimogmog, bominoga nin kosog, dangan nangurús. Maingat man na binuksan an sarong sadit na bintaná asin dominungaw si Hermánang Rufa, na habong manggayuma asin habó man na paggayumahon. Nagpahinilingan sa kadikit na hidalé, magkasi hominoyom, nagpasinabutan asin nangurus namán. "!Jesús! garong misa de gracia, sarong castillo (113-a)!" an sabi ni Hermánang Rufa. "Magpoón kan gabaán ni Balat ining banwaan, dai ako nakakita nin bangging síring kaini," an simbag ni Hermánang Puté. "Pira daw na putok! sabi su pangkat ni gurang Pablo." "Mga tulisán? Daing mangyayaring iyo! Sabi su mga cuadrillero laban sa mga civil. Kayá nabilanggó si Don Filipo. "!Sanctus Deus! sabi dai makúlang sa kagapat an gadán." Irinánay na binuruksan su iba pang mga bintaná, asin ominorotwal an manibaibang mga lawog na nagpapatinaraonggalangan asin nagsasarabisabi. Sa liwanag kan talá-ínit, na may gilagílang masanggaya, nagkakataranaw sa harayó na sorosarábat su mga soldados, sorosaralbog, na garong mga abohón na mga anino. "!Hoto may saró pang gadán!" an ólay nin saró maghalé sa sarong bintaná. "Saró? Duwa an sakong nakikita." "Asin ako... alágad sa katapusan sa dai ka tatao kun anó ito?" an hapot nin saró katawo na mapagtuyá-tuyá an panglawog. "!Iyo! su mga cuadrillero."<noinclude></noinclude> oh6skwwetue3bi6gf11zi76ae3gb786 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/43 250 1592 7143 7142 2024-10-15T16:00:12Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7142 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>83 VI SI CAPITAN TIAGO Kukuyogon an boot mo digdi sa daga Alintanang natotorog okun namamahaw an satong mga pananawhon iyo ta ngonang pagorolayan si Capitan Tiago. Ini kami kaiba sa bilang kan saiyang mga inanyayahan, dai kami, kun siring, nin katanosan nin katongdan sa pagbasang-basang saiya, na pasiba- yaan lamang siya minsan sa mga mahalagang pangyayari... Hababa ang tindog, malinaw an kulit, bilogon an panglawas asin an lawog huli sa makuring taba, na sunod sa mga may paghalaga saiya, padara saiya kan langit, sabi man kan saiyang mga kaiwal, gikan sa dugo nin mga dukha minaluwas si Capitan Tiago na aki pa ki sa tunay niyang kagurangnan, sakalé, inaka- lang igwa pa sana siya nin magpoon sa tolong polo sag- kod sa tolong polo may limang taon na kagurangnan. Mabansay sa giraray su saiyang lawog sa panahon na nadadapitan kan samong pananalaysay. Su saiyang bagol-bagol na patos nin buhok na garo kamagong kai- tom, halaba sa atubangan, asin halipot na gayo sa likodan, kanigian na mga bagay-bagay, siring sa sara- bi-sabi, sa laog kan kapilwakan su saiyang mga mata na saradit alagad bakong insikon, dai nagbabago nin pang- hilinghiling, su saiyang dongo marayrahay asin bakong pingos asin kun an saiyang ngoso dai naratakan kan labislabis na paggamit kan tabako asin buyo, na an mga upa na matipon sa saibong na limogmogan, nakaliwat kan pagkahinorokol kan saiyang lawog masasabi ta na tama siya sa pagakala asin sa pagpahalaga na siya sarong mabaskog na lalaki. Sa kapalabilabihan na ito, sa giraray saiyang naingatan an saiyang mga maputing ngipon asin su duwa na ibinugtak saiya kan dentista sa halagang kagduwang pisos lambang saro. Ibinibilang siya na saro sa mga mayayaman sa Bi- nondo asin saro sa mga lataw na mga hacendero huli kan saiyang mga kadagaan sa Pampanga asin sa La- guna de Bay, orog na ngani sa banwaan nin San Diego, na an tagoram naghahalangkaw na maghalangekaw lam- bang taon. An San Diego iyo an banwaan na saiyang paorog kan mga makamumuyang mga parigosan du-<noinclude></noinclude> dk2m6n38w8eaqxb2hxyn3xvjmvuyid6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/430 250 1593 7148 7147 2024-10-15T16:00:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7147 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>420</center> “Dai po; !sarong alzamiento sa cuartel!”’ “Anong alzamiento? Su cura laban sa alférez!” “Bako lamang iyan,” an sabi kan naghapot; “su mga intsik na mga nagsublebar.” Asin napinté liwat su saiyang bintana. “!Su mga intsik!” inolit kan kagabsan dara an da- kulang pagtaka. “Nagkagaradan gayod gabds.” “Dati nang. pighohona ko na magiribo nin mardot. Kasoodma.. “Dati nang nakita ko, Kasubanggi.." “!Kanogon pa!” an sabi ni Hermanang Rufa; “na magkagaradan sinda gabos bago dumatong an Pasko nin Pagkamondag, an nagdadara sinda nin mga pa- balik (114-a).. Hinalat kuta ninda su bagong taon. ." Sa luhayluhay nagkakaigwa nin kabuhayan su lan- sangan: énot su mga ayam, mga manok, mga orig asin mga salampati, su mga muyang maglibot; sa mga ha- yop na ini may mga nagsusurunod na mga barobata na mga girisi su gubing, na mga nagkakarabitan sa takyag asin mga tarakot na magpasiriring sa cuartel; dangan, nagkapirang mga magurang na babaye, na may mga soklob na panyo na nababanting sa koko, sa- rong dakulang bilangan sa kamot, sagin nangangadyé tanganing paagihon sinda kan mga soldados. Kan ma- kitang nakakapaglakaw na dai man binabadil, iyo nang pagpoon nin pagluwas kan mga lalaki, sagin "dai sinda labot; sa kapinohan, naglakawlakaw sinda sa tangod sana kan harong, pinaghohorohapros su manok; dangan nagbalo sindang homoroharayo, mandiit-mandiit mina- orodong, sa siring na bagay nagpakadatong sinda sa tangod kan tribunal. Pagkaayaw nin sarong ika-apat na kabtang nin sa- rong horas may ibinabalangibog na ibang mga bareta. Si Ibarra, kaiba su saiyang mga sorogoon, boot dokoton si Maria Clara, asin ta sinorog ni Capitan Tiago, na tinabangan kan Guardia Civil. Bako nang kagapat, kundi tolo nang polo su bilang kan mga gadan; nalu- gadan si Capitan Tiago asin ngunyan mansana nasa Manila kaiba su saiyang angkos. Ginikanan nin dakulang tiyata (115-a) an pagdatong nin duwang cuadrillero, na may darang bangkay nin tawo sa pababa, an pinagsusunod nin Guardia Civil.<noinclude></noinclude> mdm9pm1viwz7o5tpanx0w6mu24tzatu Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/431 250 1594 7152 7151 2024-10-15T16:00:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7151 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>421</center> <br> Napagaramán na an mga ito haralé sa convento; sa kamugtakan kan mga bitís na naglalaylay, may nagbaná-baná kun siisay ito; sa oroenotán sinabing iyo; sa enotan pa dominakol su gadán asin nangyari su misterio kan Santísima Trinidad; dangan inolit su gíbong-ngangalasan sa pagpadakol kan tinápay asin sirá, asin su mga gadán tolo nang poló may walo. Pagikapitong horas may kabangá, pagdaratong nin iba pang mga Guardia Civil, haralé sa kataráid na mga banwaan, maliwanag na asin sayod nang marhay su mga huringhuding. "Halé pa sana ako sa tribunal saen ko nakitang mga bilanggó si Don Filipo asín si Don Crisóstomo," an sabi nin sarong lalaki ki Hermánang Puté; "kinaólay ko su saró kan mga bantay na cuadrillero. Tara, kasubanggi isinabi gabós ni Bruno, na akí kan nagadán sa pákol. Síring sa natatalastas mo, ipapakasal ni Capitán Tiago an saíyang akí sa hagbayon na kastilá; si Don Crisóstomo, nakokologan, boot na manghimalos asin naghómang garadanón an gabós na mga kastilá, sagkod an cura; kasubanggi sinalákat ninda su caurtel asin su convento; asin sa marhay na pálad, su cura nasa harong ni Capitán Tiago. Sabi dakol an mga nagdorolag. Sinoló kan mga Guardia Civil su harong ni Don Crisóstomo, asin kun dai sya nádakop kan énot pa, sinoló man kutá sya." "Sinoló su saíyang harong?" "Su gabós na mga sorogoón anas na nagkabirilanggó. !Hilinga ta natatanaw pa digdi an aso!" an sabi kan tagapagbaretá na rominani sa bintaná; "su gabós na mga halé dumán nagoorósip nin mga bagay na mamondong gayo." Su kagabsan nagpanaranaw sa póok na itinokdó: sarong manipis na móog nin luhaylúhay na nagitaas sa lángit. Su gabós nangaghilwas nin mga sarabisabi na mga banal na gayo o bakó man labi kabanal, mapanombong na bulanos o bakó man orog kakuri. Makauúgay na hagbayon!" an sabi nin sarong gurang, su agom kan Puté. "!Ohó!" an simbag saíya; "alágad hilinga ta kasoodmá dai nagpahatod nin sa misa sa kalag kan saíyang amá, na daing duwaduwa na lálong nagkakaipo kaiyán labis pa sa iba." "Alágad, babaye, dai ka nin pagkahérak...?”<noinclude></noinclude> ob4r9of8dkyh6sy8x1wavavv937wvt4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/432 250 1595 7156 7155 2024-10-15T16:00:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7155 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>422</center> "Pagkahérak sa sarong excomulgado? Sarong kasalan an pagkaigwa nin hérak sa mga kaiwal nin Dios, an sabi kan mga cura. Nagigiromdoman mo? Sa Campo Santo garong naglakaw sa laog nin kodal!" "Alágad kun nagkakaagid an kodal asin an Campo Santo," an simbag kan gurang na lalaki; "an kalaenan sana ta sa kodal saró sana kalaen na hayop an naglalaog.." "!Hamos!" kinorahawan sya ni Hermánang Puté; "sosorogon mo pa an háyag na pinadudusahan nin Dios. Makikita mo ta dadakopón ka man. Solayi an magagabang harong!" Tominonong su agom na lalaki sa síring na mga pangatanosan. "!Iyo!" an padagos kan gurang na babaye; "pakakologa sí Padre Dámaso, daing ibang natatada saiya kundí gadanon si Padre Salvi." "Alágad dai ka sakó makakasúhay na marhayon kan barobatá pa sana." "Ohó, marahay," an simbag kan gurang na babaye; "alágad napa-España; gabós na minapa-España minaruluwas na mga hereje, an sabi kan mga cura." "!Ohoy!" an simbag saiya kan saíyang agom na nakakita kan saiyang ikakabawí; "asin an cura asin an gabós na mga padí, asin an Arzobispo, asin an Papa asin an Virgen bakong mga taga España? Abaa! mga hereje man? abaa!" Mamongáyang gayo si Hermánang Puté, naontok su pasúhay kan dumatong na nagdadalagan, ribaraw asin nanglulungsí an sarong sorogoón na babaye. "!Sarong binitay sa lagwerta kan samong kanátad!" an sabi na naghahangos. "!Sarong binitay!" an sabi nin gabós na panó nin pagkatákot. Nangururus su mga babaye; dai nin nakahiró sa saindang namugtakán. "Opó," an padagos kan sorogoón na tinatakigan; "mamomodo ako nin hantak... tominan-aw ako sa lagwerta kan samong kanátad kun baga itoon... nakita ko an sarong lalaki na nagtataboytáboy; paghoná ko si Teo, su sorogoón, na sa giráray nagtatao sakó... rominani ako ta... mapodó nin hantak, asin nakita ko na bakong sya kundi iba, sarong gadán; nagdalagan ako, nagdalagan ako asin..."<noinclude></noinclude> 9m6dmqdfqkwqsfdd3nstu0mknaf0lj0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/433 250 1596 7161 7160 2024-10-15T16:00:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7160 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|423}} "Hilingon ta," an sabi kan gurang na tominindog; "ibanhi kami." "!Hare pagduman!" kinorahawan sya ni Hermanang Puté na kinaptan sya sa badó; "mangyayari saimo an sarong maráot na kapaladan! nagbitay sa saiya mansana? kun síring lalong maráot saiya!" "Pabayae na sakó itong hilingon, babaye; paduman sa tribunal, Juan, magparte ka; sakalé bakó pang gadán.” Asin napasiring sa lagwerta na pigsosonod kan sorogoón, na nagpapalipod sa saiyang likod; nasa hurihan su mga babaye asin si Hermana mansanang Puté, paranó nin katakutan asin kaosiosahan. "Huyan pó," an sabi kan sorogóon na tominonong asin itinokdó ito kan moró. Ominontok su pangkat sa magkakanigong rayó, na pinabayaan su gurang na iyo sanang saró omenotan. Sarong bangkay nin tawo, na nabibitay sa sanga nin santol, na nagtataboytaboy nin luhaylúhay, dara kan símuy. Pinaghilinghíling ito nin haláwig kan gurang; nakitang toroog na su bitis, su takyag, may digtá su badó, tonglay su payo. "Dai súkat dotdoton iyán sagkod na omabot an justicia," an sabi sa halangkaw na tingog; "toog na; haloy nang gadán." Diit na rominarani su mga babaye. "Su táwong nagérok sa sadit na itong harong, su ominabot igwa nang duwang simba, hilinga nindo an pinilaan sa pandok." "!Ave maria!" an sabi kan ibang mga babaye. "Ipamíbí ta an saiyang kalag?" an hapot nin sarong daraga pakatapus na makita asin mapagmasdan ito. "!Mangmang, hereje!" dinagitan sya ni Hermánang Puté, "dati mo nang áram su sabi ni Padre Dámaso? Pagtokso sa Dios na ipamibi an sarong condenado, an mináhogot dai makakaligtas makokondenar, nin huli kaini dai ilinolobong sa sinanglitan na póok." Asin nagsabi pa: "Garo ko nang pighihiling na an táwong ini masampot sa maráot; dai ko nanggad nasiyásat kun anong saiyang pagbuhay." "Makaduwa ko sya kakita na nakikipagólay sa sacristan mayor," an saligbaton nin sarong daraga. "Bakó gayod sa pagkumpisal bakó man sa pagtao<noinclude></noinclude> b72g8rqkakvplwl4ioe6m3q6rz5u4ax Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/434 250 1597 7165 7164 2024-10-15T16:00:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7164 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|424}} <br>nin sa misa!” Nagpang-aragap su mga kataraning asin sarong dakulang pangkat linibotan su bangkay na nagatataboytaboy pa. Pagkaayaw nin kabangang horas may dominatong na alguacil, su directorcillo asin duwang cuadrillero iinibaba kan mga ini su bangkay asin ibinugtak sa pababa. “Nagkakasiribot na magadan an mga tawo,” an sabi kan directorcillo, alintanang kinokoa su sipol na nasasal-ot sa talinga. Ginibo an saiyang mapaglinlang na mga hapot, kinoahan nin kapahayagan su babayeng sorogo6n na saiyang pinaghihinguhang libongon, iyan nang hinihiling nin maraot na mga mata iyan nang pinapaharean nya pinagsasahotan nin mga tataramon na dai nya man sinabi, mala ngani ta sa saiyang paghona dadarahon sya sa bilanggoan, nagpoon nin paghibi asin katapus-tapusi sominabi na dai man siya naghanap nin hantak kundi. . . asin sinasambit na saksi si Teo. Alintana sarong taga oma may halakbang na salakot asin may dakulang tapal su liog, pinaghihiling na gayo su bangkay asin su pisi. Su lawog bakong labis kamalalata ki sa natatada pang mga kabtang kan hawak; sa ibabaw kan ginapusan an duwang kinambrotan asin duwang saradit na labod okun lalata, maputi su pinagtagistagisan kan pisi asin dai nin dugo. Hiniling na marhay kan osiyosong taga-oma su bado asin su pantal6n namangnohan nyang kanigian na alpog asin nagkakagirisian pa sana sa ibang mga kabtang; alagad an nakaapod na marhay kan saiyang pagngataman iyo su mga amor-seco, na nagdorokot sagkod sa cuello kan bado. Anong pighihiling mo?” hinapot sya kan directorcillo. “Pinaghiling ko po, tibaad kun sakong mamidbiran,” an saiyang paghihirarawod na tominokastokas nin kadikit, kun sa pagkasayod lalong pinayopyop su salakot. “Alagad dai mo nadangog na saro katawong nagnga- ngaran na Lucas? Torog ka?” Nagpang-orolok su gabos. Su taga-oma, nasopog, ngominorobngorob nin nagkapirang kataga asin hominalé doko, na luhayluhay su lakaw. “!Hoy! masaen ka?” kinorahawan sya kan gurang, “bako iyan na paluwas; pasiring iyan sa harong kan<noinclude></noinclude> cvjxm1o0inbbpt2v1cqnlxx21s847nc Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/435 250 1598 7169 7168 2024-10-15T16:00:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7168 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|425}} <br>gadán!" "Natotorog pa an tawo!" an mapagólogólog na sabi kan directorcillo: "kaipuhan bohosan sya nin túbig." Binayaan kan taga-oma su póok, na pinagkawatan nya nin orog karáot na papel, asin napasiring sa simbahan. Sa kristiya naghapot sya kun haen su sacristan mayor. "!Torog pa!" an daing kagalangan na simbag saiya; "dai mo áram na kasubanggi sinalákat su convento?" "Hahalatón kong magmata." Hiniling sya kan mga sacristan kaitong katampalasanan na rogaring nin mga táwong torood na paggibohan nin maráot. Sa sarong sógod na nadidikloman, natotórog su buta sa ibong na mata sa sarong silyang halabá. Su anteojos nasa ángog, sa may kiray, su saiyang daghan, ralataw su tul-ang asin maniwang, daing badó mahúsay na minaitaas asin minaibabá. Tominukaw sa harani su taga-oma, handang magtios sa paghalat, alágad nahologan sya nin kuwarta, asin ta iilawan ito sa sirong kan sillón kan sacristan mayor. Nahiling man kan taga-oma na may mga amor-seco sa pantalón asin sa mangas kan badó kan torog na sa katapusan napagmata man giráray, kinirikisi su saró-saroi nyang mata, asin dinagitan su tawo sa makúring kabaldian. "Boot ko póng magpa-misa!" an simbag sa tingog na nagsasarahotanan. "Natapus na su gabós na mga misa," an sabi kan buta-sa-ibong na mata na pinagpahamis nin kadikit su saiyang tingog; "kun muya ka noodmá na... mánongod sa mga kalag sa Purgatorio?" "Dai po," an simbag kan taga-oma na kanayon sya taohi nin pisos. Asin pinotitokan ito sa iyoiyong mata, nagsabi pa: "Manongod sa saró katawo na madalé nang magadán.” Asin binayaan su kristiya. "Nadakop ko kutá sya kasu-banggi!" an sabi na naghahagaygay alintanang, hinahali nya su tápal asin naghuhunat-húnat nganing magiromdoman nya su lawog, su tindog ni Elias. <br> {{rule|5em}}<noinclude></noinclude> rdxvj692uim8m4btiqnbowbbtb2qhrt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/436 250 1599 7174 7173 2024-10-15T16:00:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7173 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|426}} <center>LVII<br> ''!VAE VICTIS!''<br> ''An gayagaya ko na sa sarong bobon.''</center> May mga Guardia Civil na nagraralakaw-lákaw mga angot sa atúbang kan pintó kan tribunal, na pinag-aansiyasan nindang kulatahon su mga mapangahas na mga barobatá, na nagkikirintid okun nagpapasinoroso-rongayan tanganing makáhiling sinda kan sa laog. Su bidang bakó nang maogma na siring kan énot kan pinag-oorolayan su pintakasi, ngunian mamondó asin makahahadit. Su mga Guardia Civil asin mga cuadrillero na mga nag-oorokupar kaito, pahangang magtararam, asin sa hababa pang tingog asin mga haralipot na tataramon an saindang mga hinihilwas. Sa ibabaw kan hápag, nagsusururat sa mga papel su directorcillo, duwang escribiente asin nagkapirang soldados, su alférez naglalakawlákaw sa magibong na sógod, mandiit-man-diit mináhiling na may kabangisan sa tatá, si Temostoclés dai maarog sa kaabhawan kan sa mga Juegos Olimpicos pakatapus kan batalla sa Salamina. Naghákay si Doña Consolación sa sarong gilid nagpahiling nin mga maiitom na bobonbobon asin mga torotangkas na ngipon, saiyang paghiling nakapotitok malipot asin mabangis sa tatá kan bilanggoan, panó nin mga marigsok na mga ladawan. Tinogotan sya kan saiyang agom, na ginibong mamomoton kan tagumpay, na maghiling kan paghahapot asin sakalé sa kasonod na mga pasákit. Napapárong kan hiena su bangkay, nagdidiladilá asin nalalangkag na kahaloy kan padusa. Malolot na marhay su gobernadorcillo, su saiyang, itong sillón sa tangod kan ladawan kan Saiyang Kamahalan, daing laog asin garong tagama sa ibang tawo. Kan madalé nang magka-ikasiyam na takná, dominatong su cura malungsi asin karondot. "Tara dai ka nagpahalat!" an sabi saiya kan alférez. "Pagmamarhayón ko pang dai dumalan," an simbag ni Padre Salvi sa hababang tingog na dai naghimaté kan mapait na itong daging, "makukurabon akong marhay.” "Nin huli ta daing siisay man na napadigdi ta habong mabayaan su puesto, inakalá ko na an saimong<noinclude></noinclude> 2orib3iw21qso32fui8baul69z2ibn8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/437 250 1600 7179 7178 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7178 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>427</center> <br>dagyang... aram mo nang ngunyan na hapon maharalé" "An hagbayon na si Ibarra asin su teniente mayor...?" Itinokdó kan alférez su bilanggoan. "Walo an yaon dumán," an sabi "su Bruno nagadán matangá, alágad nasusúrat na su saiyang kapahayagan. Nagtaong galang su Cura ki Doña Consolación, na ipinasalamat sarong hákay asin sarong !aah! asin tominukaw sa sillon sa tangod kan ladawan kan Saiyang Kamahalan. "!Makakapoon na kita!" an saiyang simbag. "Koaha nindo su duwa na mga nasa-pandog!" an pagboot kan alférez sa tingog na hininguha nyang orog kangirhat na gayo, asin inatubang su Cura, na suminabi pa na liniwat su tingog. "Nasa-laog sinda nin duwang pinagtagbong mga labot!" Sa mga daing pakatalastas kaining mga kagamitan na ini sa pagpadusa, sasabihon niyámó na an pandog iyo an saró sa mga garong dai makakaano. An mga labot na sinosorokan kan mga bitis kan mga nakokolong may lakwas na mga sandangaw, sa laog nin duwang labot, an bilanggó mamumugtak sa sarong kamugtakan na isinapirit lámang, mapagal sa banggoran asin mahohonathonat an saiyang mga paa nin labing sambara; dai tolos nakakagadan, siring sa mapapagakálá. Sa tagapagbilanggó, kasunod an apat na bantay, hinogkot su bárat, asin binuksan su tatá. Sarong makasosomong párong asin sarong angkas na mahibog asin madalimasá nakaluwas sa makúring diklom kasabay na nadangog an mga inagrangay asin mga siloksigok. Sarong soldados nagsabrit nin fósforo, alágad su laád naparong sa bakong dalisay asin lapang itong huwa (116-a), asin nagkapiritan na maghalat sagkod na mabag-o su angkas. Sa maromarom na liwanag nin sarong esperma may nababarang na mga tawó, mga lalaki na mga nakatangkoros sa saindang mga tohod asin natatagó sa mga ito su saindang mga payo, may mga dapá, may mga tindog, mga atubang sa parel, asin iba pa. Nádangog an sarong hakdol asin rágot, na may kaibang mga panumpá, binuka su pandog.<noinclude></noinclude> 29ms22jvfo9e9zx6j0n1cb5s9r12kr3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/438 250 1601 7184 7183 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7183 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>428</center> Oroapling sa atubangan si Doña Consolación, tiringting su mga ugat sa liog, su mga mata nakapotitok sa ngiri na pintó. Sarong malipungaw na ladawan lominuwas nasa pagoltanan nin duwang soldados, si Társilo, na túgang ni Bruno. May posas sa kamot, su saiyang badó, parásing, nagbubuyagyag nin hinorósog na panglawas. Su saiyang mga mata mapag-agyat na ipinotitok sa agom kan alférez. "Iyo ini an nanumang na marhay sa orog na kadasigan asin pinadurulag su saiyang mga pagiriba," an sabi kan alférez ki Padre Salvi. Sa hurihan may nakakasonod na sa napahámak su panglawog, nagmomondó asin nagngongoyngoy na garong aki, nagkikiaykiay asin may dugó su pantalón. "Kaheraki man pó, kaheraki! dai na ako málaog liwat sa patio!" an saiyang ipigkukurahaw. "Sarong amamagrot," an pabatid kan alférez sa cura na saiyang kaolayólay; madulag kutá, alágad tinamaan sa paa. Iyo sana an duwang ini an búhay na nasa kamot." "Siisay mo ngaran?" an hapot kan alférez ki Társilo. "Társilo Alasigan." "Anong ipinanugá saindo ni Don Crisóstomo tanganing salakaton nindo su Cuartel?" "Sagkod pa man si Don Crisóstomo dai nin pakigsinabotan samuyá." "!Dai ka magpainda! Sa bágay na siring, boot kami nindong tarakaon." "Nagkakamalé kamo ginadan nindo sa pákol su samong amá, ipinanghimalos mi lámang sya." "Hanapa nindo su saindong duwang pagiriba." Napángálas su alférez asin ta hiniling su sargento. "Iritoon sa sarong angpas, ihinorolog mi kasohapon, dumán magkakaralapá. Ngunyan gadana ako nindo; dai na kamong maaraman pang iba." Daing girirongan asin nagngataka su kagabsan. "Sasabihon mo samuyá kun sairisay an saimong mga kasapakat," an paharé (117-a) kan alférez na pinahagbrob su badas. Sarong mapagbasangbásang na hoyom namantaág sa ngosó kan bilanggó. Sa laog nin nagkapirang hidalé, sa hababang tingog, kinaolay kan alférez su cura, dangan inatubang su mga soldados.<noinclude></noinclude> olnl8m3ms0y6wu1adcvhxi0qrsawnzs Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/439 250 1602 7188 7187 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7187 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>429</center> "Darha nindo sya sa namumugtakán kan mga bangkay!" an saiyang pagboot. Sa sarong sógod kan patio, sa sarong daan nang caretón nagkakatarambak an limang bangkay na mga natatahobtahoban nin kabtang nin sarong girisi nang banig, panó nin mga ati. Sarong soldados naglalakawlákaw sa magibong-ibong na gilid, mandiit-mandiit minakuspá. "Namimidbid mo an mga iyan?" an hapot kan alférez na tinokal su banig. Dai nagsimbag si Társilo; nakita nya su bangkay kan agom kan rongaw asin duwa pa, su saiyang túgang na lalaki, toktok nin binayonetahan asin su ki Lucas na nasa liog pa su pisi. Nagromaron su saiyang paghiling asin garong may nakaluwas na sarong hagayhay sa saiyang daghan? "Namimidbid mo an mga iyán?" hinarapot uli sya. Nagdánay na nagpinula si Társilo. Rinabsing nin sarong hagrob su angkas asin hinugpaán kan hanapús su saiyang talodtod. Nangibigkibig sya, nagpaniringting su saiyang mga ugat. Sorosoronod su pagbabadas, alágad dai nanggad napiritan si Társilo "!Hampakon na hampakón sya sagkod na maotbanán tumugá!" an kuráhaw kan alférez na angoton nang marhay. "!Pagsabi na!" an taramon saiya kan directorcillo; "anó man mangyari gagadanon ka ninda." Ibinalik sya sa sala, saen inararag kan saró pang bilanggo, nagngangararágot su saiyang mga ngipon asin nagkakatirikó su saiyang mga tabay. "Midbid mo iyán?" an hapot ni Padre Salvi. "Iyo pa sana an pagkakita ko saiya!" An simbag ni Társilo na hiniling nin pagkaúgay su saró. Sinontok asin sinikadan sya kan alférez. "!Gakotan nindo sya sa bangkó!" Dai hinalean kan posas na ramog nin dugó, iginákot sya sa sarong bangkong káhoy. Nagngalagkálag sa saiyang palibot su makauúgay na garo may pighahanap asin nakita si Doña Consolación; ngominisi nin mapaglaban na ngisi. Nagkapangaralas su mga duduman, sinonod ninda su saiyang paghiling asin nakita ninda su ginang, na kinakagat nin maluya su saiyang ngabil. "Dai ako nakakita nin orog kakanos na babaye!" an pahayag ni Társilo sa táhaw kan dai paggirong kan<noinclude></noinclude> 2rdknh5zkuf254zvqb1y14d7ees6f0o Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/44 250 1603 7191 7190 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7190 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Reina L. Buela" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>34 man, bantog na bulangan asin an mga bagay na nagigi- romdoman niya, dai minakulang sa duwang bulan an taon an saiyang ipinagdadanay duman. Kadakol kan mga sadiri ni Capitan Tiago sa Santo Cristo, sa kalle nin Anloague asin sa kalle Rosario. Siya asin sarong intsik an may kontrata dapit sa apian, asin dai kaipuhan na sabihon na dakulaon an nakokoa nindang mga pakinabang. Siya an nagpapakakan kan mga bilanggo sa Bilibid, asin nagtatao nin sakate sa dakol na mga kasas prinsipales sa Manila, huli sa mga kasondoan, sukat saboton. Marhay an boot niya sa mga may Kapangyarihan gabos, gabos, madadarahon asin mapangahas kun manonongod sa pagogid dapit sa mga pangangaipo nin kapwa, siya sana asin daing ibang katakot-takot na kadgaw nin saro katawo na Pérez an pagngaran dapit sa arienda, asin subasta sa mga kargo asin empleo na sa giraray sa mga particular kan pamahalaan nin Filipinas. Tara kan mga pang- yayaring ini, si Capitan Tiago mamongaya kun mahi- mong magmongaya an sarong tawong sadit an bagol- bagol sa mga dagan ito; mayaman, marhay an boot sa Dios, sa pamahalaan asin sa mga tawo. : Marhay an boot sa Dios daing duwaduwa, haros dogmatiko; dai nin dahélan sa pagkaigwa nin masinpil na boot sa marhayon na Dios kun an saro nasa marhay na kamugtakan sa ibabaw nin daga, kun sagkod pa man dai naki-atibang Saiya, asin dai man niya pinatitang nin kuwarta. Dai sagkod ominarang Saiya sa saiyang mga pangadyeon, minsan pa sa makuri niyang pangangaipo; mayaman siya asin ipinamibi siya kan saiyang kuwarta. Sa mga misa asin sa mga rogativa an Dios naglalang nin mga mapangyari asin mga maabhawon na mga padi; sa mga novena asin sa mga rosario, an Dios sa saiyang daing sokol na pagkamaugayon nag- lalang nin mga dukha sa karahayan kan mga maya- man, mga dukha na sa halagang pisos makakapangad- yé nin kag-anom na misterio asin makabasa kan gabdés na mga librong banal pati kan mga Banal na Kasura- tan sa Hebreo, kun dinodugangan an bayad. Kun sa saiyang dakilang kasibotan magkaipo nin mga langit- non na tabang, asin dai makatuklas sa mga hidaleng iyan nin mapulang kandilang sa intsik, dangan mina- arang sa mga santos asin mga santas na saiyang pi- nagootoban, dakol na mga bagaybagay an saiyang ipi-<noinclude></noinclude> 6r8n61nh0147eod1fxj3czif9kn6a6o Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/440 250 1604 7196 7195 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7195 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>430</center> <br>kagabsan; “marhay ko pang humigda ako sa sarong bangk6, siring sa pagkamugtak ko ngunyan, ki sa saiyang kataid, siring kan alferez.” Nanglungsi su Musa. “Gagadanon mo ako sa hampak, señor alférez,” nagpadagos nin pagtaram; “ngunyan na banggi tapus na an panghimalos sako kan saimong agom sa pagkogos saimo.” “!Bogkosa nindo an saiyang ngoso!” kuminorahaw na angot asin tinatakigan sa dagit. Garong pinagmawot lamang ni Tarsilo su bogkos, ta kan igwa na sya, su saiyang mga mata nagpahiling nin sarong silyab nin kamongayahan. Sa sarong pasabot kan alférez, sarong guardia na sangkap nin badas, nagpoon kan saiyang mamondong toklos. Nagpangoronkon su bilog na lawas ni Tarsilo; sarong napopoot na ribok, nadangog, minsan ngani natatakpan nin damit su saiyang ngoso, idinoko su payo; nadidigtaan nin dugo su saiyang gubing. Si Padre Salvi, malungsi, lagalag su paghiling, sinakit na makatindog, nagpasabot kan kamot asin hominalé sa bidang sa mga lakad na nangangalangalang. Nakakita sa lansangan nin sarong daraga, nakasandig sa parel, makisil, daing hiro-hiro, mapangataman na naghihinanyog, naghihiling sa kahiwasan, nahohonat sa daan na kuta su mga kamot na koros. Nasisildangan na gayo sya kan tala-init. Garong pinagbi- bilang nya, daing hangoshangos su mga hagapus na makosog, daing ribok asin makayayayang ngoyngoy. Su babayéng tigang ni Tarsilo. Alintana sa luwas padagos su pangyayari, su makauugay, maluya na huli sa kolog, dai na kominaalo asin naghalat na magkaparagal su mga nagngapasakit saiya. Sa katapusan nagngangalngal na iinibaba kan soldados su saiyang takyag, su alférez, malungsi sa kaangotan asin sa pagtaka, pominasabot tangani itong hobadan. Dangan bominuhat si Doña Consolacion asin hininghingan nin nagkapirang kataga su agom. Tominango ini tanda nin pakasabot. “!Darahon iyan sa bobon!” an sabi. Aram kan mga filipino kun ano an boot sabihon kaini; isinasatagalog ini nin timbain. Dai tatao kun siisay an nagtogdas kaining siring na palakaw, alagad sa pagloba niyamo haloy nang marhay. An katunayan na<noinclude></noinclude> o3rnwdene29s1ldzp40rsrycf31yjrs Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/441 250 1605 7200 7199 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7199 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>431</center> <br>nagluwas sa bobon, sakalé sarong mapagtuyátuyang pangbahasa. Sa táhaw kan nátad kan tribunal itoon an marayrahay na kodalkodal nin sarong bobon, na gibong koramkodam sa mga gapong buhay, sarong bantiwas na kawayan ginagamit sa pagkoa nin túbig, malábog, maati asin maraót an parong. Mga ganga, mga ati asin iba pang mga siyaing (118-a) nagkakatiripon duman, tara an ogsob na ito siring kan bilanggoan; duman minasampot an anó man na isinisikwal o ibinibilang na daing kanongdanan kan gabungan na dai kanongdanan, an sarong bagay na mahólog duman, minsan anó karahay, ibinibilang nang nasayang. Alágad, dai nanggad ito tinatambonan, kun minsán sinisilotan an mga bilanggó na tugkadon asin akadan ito, bakong huli ta may pinaghohonang anó man na kapakinabangan sa pasákit na ito, kundi huli kan mga kapawotan sa pag.. gibó nin siring, an bilanggó na minalaog dumán, linalagnat asin parating nagagadán. Sa potitok na paghiling pinagmamasdan ni Társilo su gabós na mga hinahandá kan mga soldados, malungsion na marhay asin nagngingibigkibig su saiyang ngabil o nagkikimotkimot nin sarong pamibí. Su kaabhawan kan saíyang pagkadai-nin-pagsárig garong napará o, kun baga man, lominuya. Makapira idinokó su saíyang tanós na líog, ipinotítok sa dagá su paghiling, natatalagang magtíos. Dinara sa may kodal kan bobón, kasonod si Doña Consolación naghohoyomhoyom. Sarong paghiling nin kauríhan ipinasalimbad kan daing pálad sa natatambak na mga bangkay asin sarong hagayhay nakaluwas sa saíyang daghan. "!Sabi na!" inolit namán syang taramon kan directorcillo; "anó man mangyari, bibitayon ka; magadán ka lámang na dai magagi nin makúring sákit." "Digdi maluwas ka pasíring sa kagadanan," an sabi saiya nin sarong cuadrillero. Hinalean sya kan bogkos sa ngosó asin binítay syang itontón na suwí asin paabanabanón sa irárom kan túbig, síring kan ginigibo sa balde, an kalaenan lámang iyo ta an tawo pinapahaloyhaloy. Hominalé su alférez sa pagháhap nin taknaan asin sa pagbílang kan mga minuto. Alintaná, si Társilo nabibítay, naghahapoyhápoy sa doros sa saíyang halábang búhok, medyo piyong su mga<noinclude></noinclude> pohzwrpifhgsq3o0gbw60te9q8agtv2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/442 250 1606 7204 7203 2024-10-15T16:00:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7203 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>432</center> <br>mata. "Kun kamo mga cristiano, kun kamo mga may pusó," an saíyang pakimahérak sa hababang tingog, "panalea nindo an pagtontón sakuyá o giboha nindo na makabanggá sa parel an sakong payo tangáning magadán ako. Pagbabalsan kamo nin Dios kan saindong ining marahay na gibo... sakalé, sarong aldaw makaárog man kamo sakuya!" Nagbalik su alférez asin pinamayohán su pagtonton, sa kamot su orasán. "Luhay, lúhay!" na kuráhaw ni Doña Consolación na pinagsunod kan mata an makauúgay na ito; "paghiling!" Luhaylúhay sa pagibabá kan tokón; nagsasag-id si Társilo sa mga nagooroldot na mga gapó asin sa mga áwot na nagtotorobó sa goang. Dangan, natonong su hiró kan tokón; binibilang kan alférez su mga segundo. "Batona!" an saíyang pagboot pagkaáyaw nin kabangang minuto. Su pagbalik kan bilanggó sa liwanag ipinahayag kan madaging asin barágay na tanog kan mga tagdó na naghohorólog sa túbig. Ngunyan, huli ta magabat su timbang kan bantiwas, panalé su saíyang pagitaas. Makarapsaw su paghorolog kan mga gapó asin mga batiris. Ramog nin makasosomong laboy su ángog asin su búhok, lakop su lawog nin mga lúgad asin ralasgás, domog asin nagtatagdó su lawas, namantáag sya sa mga mata nin daing girong na katawohan: pinagkukuyohan sya kan doros. "Muya kang magsabi?" an hapot saiya. "Herote an sakong túgang na babayé!" an sabi kan makauúgay sa hababang tingog na hiniling nin pakimahérak su sarong cuadrillero. Su bantiwas na kawayan rominágot ulí asin nawará namán su nasilotan. Napagmasdan ni Doña Consolación na mahímong su túbig. Nagbilang su alférez nin sarong minuto. Kan omitaas ulí si Társilo, imyos asin malalatá su saíyang lawog. Hiniling su mga duduman asin pinapagdánay na muklat su saiyang mga mata na namumula kan dugó. "Masabi ka?" liwat na naghapot su alférez na lominuya su boot.<noinclude></noinclude> 8zi9q9dk1vhg1ez713a2mb4qmc8vv9z Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/443 250 1607 7208 7207 2024-10-15T16:00:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7207 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>433</center> Hominiró si Társilo asin itinonton sya liwat. Su saíyang alobaob naginánay na magkípot su saíyang alintatawo nakatingkálag sa lángit saén nagpapalayag an mga mapupúting panganoron; tinitikó su líog tangáning makapagpadagos nin paghiling kan liwanag kan aldaw, alágad dai nahaloy lominobog namán giráray sa túbig, asin an mga hilingon sa kinaban linipdan saiya kan masumbíkal na itong telón. Nakalihis nin sarong minuto; sa pagmasid kan Musa nakahiling sya nin darakúlang boró-boró na nagiiritaas. "!Napapahá!" an sabi na nagngingisi. Asin nagbalik ulí na mahímong su túbig. Ngunyan nagdánay nin sarong minuto may kabangá asin su alférez nagtao nin sarong tandá. Bakó nang tirinting su lawog ni Társilo; su mga burukabukang alobaob nagpapahiling kan kaputían kan mata: sa ngosó may nagluluwas na túbig na malaboy asin may digtang dugó; naghohoyophoyop su malípot na doros; alágad dai na nangingibigkibig su saíyang lawas. Su gabós nagpahinirilingan daing mga girong, mga malungsí asin nagkakaharandal. Tominao nin tandá su alférez tangáning iibabá ito asin hominalé na baga may iniísip; nagkapira doopi ni Doña Consolación su mga paa na hurubá kan após kan saiyang tabakó, alágad dai nangirogkirog su háwak asin ta napárong su kalayo. "Naglamós sa saiyang sadiri!" an sabi sa hababang tíngog nin sarong cuadrillero; "hilinga an kamugtakan kan dilá na baga boot nyang halonon." Pinaghilinghíling kan sarong bilanggó su pangyayari na tinatakigan asin dinadaraplós; síring sa sarong róngaw nakalákop su saíyang paghiling. Ipinamahalá kan alférez sa directorcillo an paghapot saiya. "Señor, señor," an sabi na nagsisiloksigok; "sasabihon ko an gabós na muya nindo!" "Marahay! hilingón ta: siisay mo ngaran?" "!Andong pó!" "Bernardo... Leonardo... Ricardo... Eduardo... Gerardo... o anó?" "!Andong pó!" an simbag liwat kan mangmang. "Bugtaki nin Bernardo o minsán anó," an pinagmar-<noinclude></noinclude> q5b49xr1hl1ch22jt062zs7v7tq0wks Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/444 250 1608 7212 7211 2024-10-15T16:00:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7211 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>434</center> <br>hay kan alférez na ibugtak. "Ikaduwang ngaran?" Nagtakang hominiling saiya su tawo. "Anó an saímong pagngaran, anó an saindang idinodúgang sa ngaran na Andong?" "Ah, señor! Andong Moromangmang, señor!" Dai napogolan kan mga dudumán su saindang ingingisi; iinantoró kan alférez mansana su saiyang paglakawlákaw. "Hánap-búhay?" "Parasákat pó nin nyog asin sorogoón kan sakong panugangan na babaye." "Siisay nagboot saindo na salakayon nindo su cuartel?" "Dai pó!" "Anong dai? Hare pagpútik ta ibontog ka sa bobón!" "Siisay nagsogó saindo? !Sabiha an totoo!" "An totoo, señor!" "Siisay" "Siisay, señor!" "Hinahapot taka kun siisay nagboot saindo na maghimagsikan kamo." "Anó pong himagsikan?" "Iyán, huli ta dumán ka kasubanggi sa nátad kan cuartel." "Ah, señor!" an sabi ni Andong na namumula sa hababang tíngog. "Kun sírin, siisay kaito an may salá?" An mga katagang ini sinonod nin ngisi asin pagtaka. "An panugangan ko pong babaye!" Ominantoró su alférez asin hiniling su daing pálad nin bakong maísog na mga mata, na sa saíyang paghoná nakatanom nin marhay na bunga, nagpadagos na orog kamadagka. "Opó, señor, dai ako tinatáohan nin pagkaon kan sakong panugangan na babaye kundi su gabós na lapá asin dai na mapapakinabangan; kasubanggi, pagdatong ko kinologán ako nin tulak, natanaw ko sa harayó su nátad kan cuartel, asin nagsabi ako sa irárom kan sakong boot: 'Banggi, daing makakakita saimo.' Lominaog ako... asin kan minatindog na ako, pominorokpotok nin makuri, namimirgitas ako kan sakong ka-<noinclude></noinclude> r02b27g2th3ons1pdn5t7a1ho68mrie Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/445 250 1609 7216 7215 2024-10-15T16:00:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7215 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>435</center> taingan." Napotol su saíyang tataramon nin sarong hugpá kan badas. "!Sa bilanggoan!" an pagboot kan alférez; "ngunyan na hapon sa cabecera!" <br> {{rule|5em}} <center>LVIII</center> <center>''AN ISINUMPA''</center> Madaleng nakalakop sa banwaan na maharalé su mga bilanggó; sa kapinonan dinangog na may kaibang katakutan, dangan nagdaratong an mga lúha asin mga inagagha. Su mga angkos kan mga bilanggó garong mga rongaw na nagdadaralagan, maghalé sa convento pasíring sa cuartel, maghalé sa cuartel pasíring sa tribunal, asin sa dai ninda pakasompong saén man nin karangahan, pinapanó ninda su angkas nin kuráhaw asin siloksigok. Su cura namintó ta may kababloyan; su alférez nagdúgang nin mga bantay saiya, na sinasarabat kan culata su mga babaye na nagpapakimahérak; su gobernadorcillo, táwong dai pinakikinabangan, garong orog kamangmang sagkod noarin pa man. Sa atúbang kan bilanggoan nangdorodalagan sa magibong na sógod su mga igwa pa nin kosog; su mga mayó, minaturúkaw sa dagá, pinagaarapod an ngaran nin tawong pinakamamahal. Nagaatakatak su ínit dai sa mga makauúgay na ito nin nagísip na magpulí. Si Doray, su maogma asin mamongáyang agom ni Don Filipo, minsán saén mináduman, máyong pagláom, obó su saíyang sadit na omboy; magkasi naghihibí. "Pulí na kamo," an sarabi saiya; "kakalenturahon an saímong akí." "Anong kaipuhan na mabúhay kun dai mansana nin amá na magedukar saiya?" an simbag kan daing karangahan na babaye. "!Máyong salá an saímong agom; makakapulí gayod!" "!Ohó, kun gadán na kami!" Si Kapitánang Tinay nagtatangis asin inapod su saíyang áking si Antonio; an madásig na si Kapitánang María nagsisirip sa sadit na rejas, sa ibong kaini itoon<noinclude></noinclude> rrnawe9fopoeezugdyj1tecdw75wisr Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/446 250 1610 7221 7220 2024-10-15T16:00:15Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7220 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>436</center> su saíyang duwang kambal, iyoiyo nyang mga akí. Itoon dumán su babáyeng panugangan kan parasákat nin nyog; dai naghihibí; naglalakawlákaw, nagboborobisngag su dongó, kaloskós su takyag asin pinagtatalumpatían su mga tawo. "Nakakita na kamo nin síring na bagay? Dakopón si Andong ko, badilón, ibugtak sa pandog asin darahon sa cabecera, huli sana ta ... ta igwa nin mga bagong kataingan? An síring na bágay naghahágad nin panghimalos! Nakalabi na an mga Guardia Civil! Isinosumpá ko na, kun masompongan ko liwat an siisay man sainda na naghahanap nin sarong lugar na retirado sa sakong lagwerta, síring sa paráting mangyari, babararían ko, babararían ko! okun dai. . . ako an bararían!!!" Alágad kadikit na tawo an mga oyon sa musulmánang panugangan. "Ini gabós salá ni Don Crisóstomo," an hagayhay nin sarong babaye. Naglalakawlákaw man su paratokdó sa paadalan kasarálak kan katawohan; dai na pinaghohorohaprós ni Nor Juan su saíyang mga kamot, dai nya dara su saíyang plomada mani su saíyang metro; itom su solot kan tawo, tara nakádangog sya nin mga maráot na baretá, asin tapat sa saiyang kaugalean na hilingon an omaaboton bílang sarong bagay na nangyari na, pinagitoman na nya an kagadanan ni Ibarra. Ikaduwang oras nin hapon sarong carro na bukás, góyod nin duwang vaca, ominontok sa tangod kan tribunal. Pinalibotan kan mga tawo su carro, boot nindang longkasán asin laglagón. "Hare kamo paggibo kaiyán," an sabi ni Kapitánang María; "muya nindo sindang magralakaw?" Napogolan kaini su mga angkos. May nagruluwas na duwang pólong soldados asin pinalibutan su lunadán. Nagruluwas su mga bilanggó. Enot si Don Filipo, nagagapus; pinataratara na nakahoyom su saíyang agom. Si Antonio, su akí ni Kapitánang María, tominonga naghihibing garong akí, na nakapanganá lámang kan kuráhaw kan saiyang angkos. Hominoyaw si Andong na mangmang kan makita su saiyang panugangan na babaye, na iyong ginikanan kan maráot nyang pálad. Si Albino, su ex-seminarista,<noinclude></noinclude> bryrj3xnmldxooznotgf4w53zo3qlgh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/447 250 1611 7225 7224 2024-10-15T16:00:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7224 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>437</center> nagagapus man síring kan duwang kambal ni Kapitánang María. An tolong ining hagbayon mga pormal asin mga namamalos su lawog. Su húring lominuwas, butás alágad sa táhaw nin duwang Guardia Civil. Malungsí su hagbayon; nangalagkálag nin lawog na katoód. "Iyán an may salá!" an kuráhaw nin dakul na mga tingog; "iyán an may salá asin butás!" "An sakong manúgang daing anó man na ginibo asin may posas!" Inatubang ni Ibarra su mga bantay saiya: "Gapusa ako nindo, gapusa ako nindo nin marhay, balod!" an sabi. "Dai nin pagboot samuyá!" Kominúyog su mga soldados. Tominunga su alférez nangangabayo asin patós nin hamo; pinagsosonod nin sampoló o kaglima pang soldados. Duduman su lambang angkos nin bálang bilanggó na ipinakikimahérak sya, pinagtatangisan sya asin tinataohan sya nin mga mapagmahal na ngaran., Si Ibarra sana an daing siisay man; si Nor Juan mansana asin su paratokdó sa paadalan nagkawarará. "Anong ginibo saimo kan sakong agom an sakong akí?" an sabi saiya ni Doray na nagtatangis; "hilinga an makauúgay kong akí! hinalé mo sa saíya an saiyang amá!" Su kasakitan kan mga angkos náging kaangotan sa hagbayon, nasosombong na nagsadol kan kariribukan. Nagboot su alférez na lumakaw na. "Saró kang matálaw", an kuráhaw saiya kan panugangan na babayé ni Andong. "Alintanang su iba nakikilaban huli saimo, ika nagtatagó, matálaw!" "Isumpá ka logod!" an sabi saiya nin sarong gurang na lalaki na nagsusunod saiya; "isumpá logod su bulawan na natipon kan saimong angkos sa paglaglag kan samong katiwasayan! Isumpá! Isumpá" "!Awot pa logod na bilingan ka, hereje!" pinagkukurahawan nin sarong babáyeng kadugó ni Albino, asin dai nakapagpógol hominakbot nin gapó asin idinaklag saiya. Madaleng inárog an panalmingan na ito, asin su daing pálad na hagbayon nagoran nin alpog asin gapó. Tinios ni Ibarra daing girong, daing kaangotan, da-<noinclude></noinclude> oiq7o3jpzqrodmwvfgnc5q0wurnhwe2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/448 250 1612 8768 7230 2024-10-17T04:58:28Z Minorax 87 8768 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Milky Dasalla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><div class="center">438</div> ing hinanakit, an matanos na panghimalos nin dakol na mga puso na nagkakakorologan. Iyo ito an pagpahumalé, an patnogot! na. ginigibo saiya kan saiyang banwaan na kinatipunan nya kan gabos nyang pagkamoot. Idinoko su payo; sakalé, pinagiisip nya an sarong lalaki na pinaghampak sa mga lansangan sa Manila, sa sarong magurang na babaye na. napukan gadan kan makita su payo kan saiyang aki, su salaysay ni Elias nagaagi gayod sa saiyang mga mata. Pinaghona kan alférez na kaipuhan iharayé su mga tawo, alagad su mga pagdaklag asin su mga paglanghad dai nagkatoronong. Saro sanang ina an dai nanghimalos saiya kan saiyang mga kasakitan; si Kapitanang Maria. Daing hirohiro, tiriwi su ngimot, pano su mata nin daing girong na mga luha, nakita nyang nagharayo su duwa nyang aki, sa paghiling kan saiyang dai paghiro asin su pula nyang kasakitan, si Niobe minaluwas na bakong fabula. Hominarayo su pangkat. Sa mga orang, na nagdurungaw sa mga bihirang mabuksan na mga dung-awan an orog na nagpahiling nin pagkatigay sa haghayon iyo su mga indiferent o mnga osiyoso. Nagpanarago gabos su saiyang mga katood oho, sagkod si Capitan Basilio mansana, na nagpatanid sa saiyang aking si Sinang na dai magpabolos nin luha. Nakita ni Ibarra na nag-aaso su nasdyang na saiyang harong, su harong kan saiyang mga magurang,na saiyang namondagan, na inerokan kan orog kahamis na giromdom kan saiyang pagkaaki asin pagkahagbayon, su mga luha na napogolan sa halawig na panahon, nagborolos sa saiyang mga mata, dominoko asin tominangis, na dai nagkaigwa nin karangahan na makatago kan saiyang luha, nagagapus, dai man nakakapukaw sa kiisay man nin pagkahérak an saiyang kasakitan. .Ngunyan mayo syang bansa, pagsadiri, pagkamoot, mga katood omaabotan! Maghalé sa itaas, pinagtatanaw nin saro katawo an mamondong itong pangkat. Sarong magurang na lalaki, malungsi, irimyos su lawog, naaliboyan nin tamong na lana, naghihingak na nagaalindoon sa sogkod. Iyo si gurang filosofong Tasio, na kan mabaretan kan nangyari, boot. bumuhat sa higdaan asin omagap, alagad dai sya tinogotan kan saiyang mga kosog. Sino-<noinclude></noinclude> gnc38ovp3ojgnyeuuuz3w3uv6bm1rbt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/449 250 1613 7236 7235 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7235 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>439</center> <br> nod kan mata kan gurang su carro sagkod na napará sa harayó, nagdanay nin nagkapirang hidalé na baga may iniisip asin dokó; dangan sinákit sa pagtitindog, sinosog su dalan pasiring sa saiyang harong, minapahingaló diit-diit. <br> {{rule|5em}} <big><center>LIX</center></big> ''<big><center>BANWAAN ASIN KAPAKANAN</center></big>'' Sa hilom ibinaretá kan telégrafo sa Manilá su nangyari, asin pakalihis nin tolong poló may anom na oras pinagsambit na ito kan mga pahayagán dara an makúring misterio asin bakong diit na paharé, dinodugangan, sinasagwé asin liniliwat kan fiscal. Alintaná, mga baretang particular, na naghahalé sa mga convento, iyong mga enot na magpakalakop, sa hilom, asin sa dakúlang kangirhatan kan mga nagpakaáram kaito. Su nangyari, na nagkariliwat sa sangribong baretá, pinaniwalaan na gayo sunod sa naooyonan o sinosólang kan mga kamatean asin sunod sa pagisip nin lambang saró. Su kamoninongan kan banwaan dai man nahahayag na nariribarawan, sa ibábaw naghahadé an katiwasayan sa pagsadiri siring sa bayongan nin sirá; alintánang mahimong sa ibabaw, sa irárom nanggolimay, nangdorodaralagán asin nagpaparalamagan an mga sirang dai nakakapagtaram. Sa mga mata kan ´mga tawo sa sarong gampi kan banwaan minaladawan an mga cruces, mga condecoraciones, mga galón, mga empleo, dangog, kapangyarihan, mga dignidades, asin iba pa, baga kalibangbang na naglalayawlayaw, asin ibinibilang na makakapagwaras sainda nin kuwartang bulawan. Sa saró man na sógod kan banwaan, sa harayó lominataw an sarong madiklom na pangánod, nangibabaw sa abohon na tugmaran, siring na maitom na mga ladawan, mga rejas, mga talikalá pati mga makangigirhat na móog kan bitayán. Linoluha na nagdaging sa doros su mga paghapot su mga hátol, su mga kinuráhaw kan mga pinasasakitan, su Marianas asin su Bagumbayan nangangaladawan paratós nin parásing asin madugong mga lambong, mga parasirá asin mga sirá sa malábog. An pangyari ilinaladawan kan Kapaladan sa pagisip kan mga taga Manilá siring sa mga abanico sa China, su sa ibong na pandok may<noinclude></noinclude> 4cn71bokuumvk1lzbxxlwt9q5sbr0oz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/45 250 1614 7240 7239 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7239 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>35</center> nanunuga tanganing mapiritan asin maniwala sinda kan pagkadalisay kan saiyang mga pagmawot. Alagad an orog na saiyang pinanunugaan asin inootoban kan saiyang mga panuga matimaan, bako man malikay sa mga santong saraday; kun gayod, kun nakakamtan na an saiyang pinagmamawot, dai na nakakagiromdom sainda, totoo ngani na dai na man minasaringgaw sainda kun nagkakaigwa nin bahigay sa paggibo nin siring; talastas ni Capitan Tiago na kadakol na mga santo sa kalendario na mga dai nagkakagiriromdoman asin sakalé daing mga kagibogibo duman sa langit. Laen pa, saiyang pinamumugtak na an Virgen nin Antipolo lalong makapangyarihan sa gabos na mga Virgen, magdara man nin mga sogkod na pirak, magkilik man nin mga Niño Jesus na may gubing okun huba, mga rosariohan, okun mga correa; sakalé, gominikan ini sa mga sarabisabi na mahigpit na gayo an tinodan nang señora, lubos na maingat kan saiyang ngaran, habong pagkoahan nin mga ladawan, siring sa sabi kan sacristan mayor sa Antipolo, asin kun naaangot, nangingitom na garong kahoy na kamagong, asin ta an ibang mga Virgen mga malomoy an boot, mga matinaong bulanos: batid na gayo na may mga tawo na orog pang namomoot sa mga hadeng absoluto ki sa hadeng constitucional, magsabi si Luis XIV asin si Luis XVI, si Felipe II asin si Amadeo I. Sakalé, iyo ini an dahelan na sa bantog na santuario makitang maglakaw nin tohod an mga intsik na mga bakong bonyag pati mga kastila, iyo sana ta dai ikinapapaliwanag kun ano ta idinodulag kan mga cura an kuwarta kan makagigilantas na longon (43), maduruman sa America asin, su boot, minaaragom duman. An tatang ito sa bidang nalilipdan nin sarong tabing na sukla (44) pasiring sa sarong sadit na capilla okun oratorio na dai sukat magkulang sa arin man na harong nin filipino: iritoon duman sa mga pangharong na mga dios ni Capitan Tiago, asin sinabi nyamong mga ''pangharong na dios'', huli ta an tawong ini lalong apling sa politeismo (45) ki sa moneteismo (46) na sagkod pa man dai nya nasasabotan. Duman nakikita an mga longon kan Sagrada Familia na gading an lawas asin takyag sagkod kamot, mga yuruwad na pirok asin korong patin bulaw na buhok, orog karahay an paluwas kan paggibong ladawan sa Santa Cruz. Mga cuadro al<noinclude></noinclude> 8pordrt2tfet8m2gc3u8p31kkm2svor Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/450 250 1615 7244 7243 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7243 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|440}} <br>pintang itom, su saibong lubos na dorado, mga buhay na kuray, mga gamgam asin mga burak. Sa mga convento naghahadé an dakulang kahandalan. May pinagongantsahan na mga coche, nagpagiriawgiaw su mga provincial, may mga orolay sindang hilom. Nagduruman sa palacio sa pagpahayag kan saindang pangngatig sa ''Pamahalaan na namumugtak'' ''sa dakulang panganib''. Pinagorolayan naman an mapadapit sa mga cometa, mga padamgo, mga todok nin alfiler asin iba pa. “''!Sarong Te Deum, sarong Te Deum!”'' an sabi nin sarong fraile sa sarong convento, “ngunyan dai nin magkulang sa coro! Bakong kadikit na pagkatgay nin Dios an ipakita lalo na sa orog kahamak na ining mga panahon, kun gurano an satong halaga!” “Huli sa kadikit na ining adal manggogoop an horogeneral na si Mal-Aguero,” an simbag nin saro. “Ano kutang nangyari saiya kun dai an mga Corporacion?” “Asin sa marhay na pagrokyaw kan fiesta, patanidan an Hermano cocinero asin an precurador . . .! Gaudeamus, sa laog nin tolong aldaw.” “Awot pa! — !Awot pa! Mabuhay si Salvi — !Mabuhay!” Sa sarong convento iba man an orolay. “Nakita na ini? Ini nagadal sa mga jesuita; sa Ateneo minaluwas an mga filibustero!” an sabi nin sarong fraile. “Asin su mga anti-religioso?” “Nagsabi na ako, hinahamak kan mga jesuita an bansa, rinaraot an kabag-ong tawohan, alagad pinapabayan an mga iyan huli ta minakururitkurit sa papel kun may linog.. .” "Asin nakakaaram an Dios kun paano an pagkagibo! “Oho, !sumulang ka saiya! kun an gabos tinatakigan asin minahiro, siisay an minasurat nin garong mga kinayasan! Dai, si Padre Secchi. . .” Asin naghoroyom sa orog kadakilang pagbasangbasang. “Alagad ano an mga barongbarong? asin an mga baguio?” an hapot nin saro kaiba an pasuling mapaglanghad; “bako iyan na diosnon?” “Nakakapagtuyaw kaiyan an siisay man na para-<noinclude></noinclude> 8tni3ko8ae1ld7p2ice9216ah4bh88i Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/451 250 1616 7249 7248 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7248 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|441}} <br>sirá!" "Kun an naggogobierno sarong mangmang . . . sabihi ako kun ano an kamugtakan kan saimong payo asin tataraman ko ika kun paano an saimo! Alagad hilingá nindo, kun an mga magkaratóod nagpapatinarabangtabangan; ipinaghahágad nin mitra si Padre Salvi kan mga pahayagán." "Asin ta magkakaigwa sya! Kakamikamihon iyán!" "Naniniwalá ka?" "!Anó ta dai! Ngunyan minsan sa anong bagay itinatao iyán. May naaraman akong saró na kadikit pang magkamit kaiyán; suminurat nin sarong obritang chavacana, pinatunayan nya na daing ibang karapat-dápat sa mga indio kundi mga manggagamlang...!psh! mga sa gurang na gibo!" "!Totoo! An siring na mga injusticia nakakaraot sa Katinubdan!" an sabi nin saró, "kun igwa sanang mata an mga mitra asin makahiling kun sa anong mga payo..." "Kun an mga mitra katuyohan kan Katalagahan," an dúgang na tataramon nin sarong bohod, "''Natura abhorret vacuum''..." "Huli kaiyán pinoporógol ninda, nabobótong sinda kan lowong" (119-a), an simbag nin saró pa. An mga ini asin iba pang mga bágay pinagngoroorawihan sa mga convento, asin nagpapasalamat kami sa samong mga parabasa nin ibang mga comentarios na may mga sa polikang metafisico o mga makakakólog. Dadarahon mi an nagbabasa sa harong na particular, asin huli ta sa Manilá kadikit an samong mga kamiridbid, padumán kita sa harong ni Capitán Tinong,táwong mainaladka, na nakita niyamó na pirit na inaanyayahan si Ibarra tanganing padanggan sya kan saiyang pagdálaw. Sa magayon asin mahiwas na bidang kan saiyang harong sa Tondo, nagtutúkaw si Capitán Tinong sa malápad na sillón, pinaghahaprós su saiyang angog asin lóong na nagpapahiling nin kamondoan, alintanang su saiyang agom, si Kapitanáng Tinchang, naghihibi asin pinagraraboraban sya sa atúbang kan saindang duwang áking babaye, na naghihirimaté sa sarong sógod daing karaalo, nagkakamarangmang asin nagkakaroyogtó. "!Ay, Virgen nin Antipolo!" an kurahaw kan babaye, "!Ay, Virgen del Rosario asin de la Correa! ay!<noinclude></noinclude> prus6qwjlxsqlmdfq5kld4nxe0xmfl8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/452 250 1617 7253 7252 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7252 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>442</center> <br> ay! Ntra. Sra. de Novaliches!" "!Nanay!" an simbag kan kangohodan sa mga aki. "!Nagsabi na ako saimo!" an padagos kan babaye sa tingog na naghihimásol; "Inagsabi na ako saimo! ay! Virgen del Carmen, ay!" "Alágad dai kang sinabing anó man sakuyá!" nagáhas na somimbag na nagtatangis si Capitán Tinong; "atá ngani pinagsasabihan mo ako na marhay an sakong ginigibo sa paráting paghalyaw sa harong ni Capitán Tiago asin pagpadánay kan saiyang pagkakatóod huli ta... huli ta mayaman...asin sinabihan mo ako na..." "Anó? anong sinabi ko saimo? Dai ako kaiyán nagsabi saimo, dai akong sinabi saimong anó man! ay! kun naghimaté ka lámang sakuyá!" "!Ngunyan ako an sinasalá mo!" an simbag sa mapait na tingog, na tinaptap sa alindoonán kan sillón. "Bakong nagsabi ka sakuyá na marhay an sakong ginigibo sa paganyaya saiya na magkaon digdi satuyá, huli ta mantang sya mayaman sabi mo na dai kita dápat makipagkatóod kundi sa mga mayaman lámang?!!Abaa!" "Totoo ngani na sinabihan ko ika kaiyán huli ta . . .huli ta dai nang bolong; dai kang ibang ginigibo kundi magómaw saiya; ''Don Ibarra'' digdi ''Don Ibarra'' dumán, ''Don Ibarra'' minsan saén,! abaa! Alágad hinatolan ko ika na dai ka makipagkita, dai ka man makipagólay saiya sa katiripunan na ito, dai ka kaini makasuhay sakuyá." "Naaraman ko daw na máduman sya?" "Dápat kutang nakaáram ka!" "Paano, na dai ko ngani sya kaito midbid?" "Dápat mo kutang namidbiran sya!" "Alágad, Tinchang! iyo pa sana ito na an pagkakita ko saiya, iyo pa sana ito an pagkaonabihi saiya!" "Súkat nang namidbid mo sya kaito pa, nádangog mo na kutang pagorolayan sya, huli kaiyán saró kang lalaki, asin may pantalón ka asin nagbabasa ka kan ''El Diario de Manila!''," an dai mapapalop-ong simbag kan agom na babaye, na hiniling sya nin mangirhat na paghiling. Dai nakasimbag si Capitán Tinong. Si Kapitanang Tinchang dai pa nasisinangan, sa siring na tagumpay, boot na mamakon nanggad sya, asin<noinclude></noinclude> kl57gip54e775vo71szz4vg411nf5lq Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/453 250 1618 7257 7256 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7256 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>'''443'''</center> <br>dinólok sya gorogom su kamot. “Huli kaiyan nagpagal ako sa halawig na mga taón, nagtimol ako, tanganing huli kan saimong kamangmangan sayangon mo an bungá kan sakong mga kapagalan?” dinagitan sya. Ngunyan madirigdi sinda ta dadarahon ka sa pangbuhagnan, sasamsaman kita kan satong mga sadiri, áram kan agom ni.. .!Oho, kun lalaki pa sana ako, kun lalaki pa sana ako!” Asin kan makitang idinokó kan saiyang agom su payo nagpoón naman nin pagsiloksigok, alagad sa giraray paolitolit na minasabi: "!Ay, kun lalaki lamang ako, kun ako lamang lalaki! “Asin kun ika lalaki,” kahurihurihi hominapot na naiingol na su agom na lalaki, “anó an saimong gigibohon?” “Ano? tara... tara... tara ngunyan mansana maatúbang ako sa Capitan General, ta mapresentar akong makilaban sa mga nakikighimagsikan, ngunyan tolos! “Alagad dai mo nabasa su sabi kan ''Diario''? Su hamak na kapasaluiban asin basang na sagpong sa karigonan, kosog asin dasig, asin sa madaléng an mga rebelde mga kaiwal kan Bansá asin an saindang mga kasarapakat magmaté kan bilog na gabat asin kahigpitan kan mga katogonan ... nakita mo? dai nang himagsikan.” “Dai bale, sukat kang magpresentar siring kan saindang ginibo kan 72, asin nagpakaligtas.” “Oho! siring man an ginibo ni Padre Bur...” Alagad dai nakatapus pagtaram, dominalagan su babaye asin tinakpan sya sa ngoso. “!Hala! hilwasa an ngáran na ini tanganing noodma mansana bitayon ka sa Bagumbayan! Dai mo aram na minsán sa paghilwas kaiyan igo nang mahatolan na daing sombong? !hale! sabiha!” Si Capitan Tinong, minsan pa muyang sumonod saiya dai makahimo, su saiyang ngoso natatakpan kan magibong na kamot kan saiyang agom, na nadodoon su saiyang sadit na payo sa horandigan kan sillón, asin nagadan gayod kuta an makauúgay na itong tawo sa pagkapóot kun dai nakilábot an sarong bagong personaje. Iyo ini su saindang pinsán na si Don Primitivo, na toom an Amat, saró katawo na apat na pólong taón ka-<noinclude></noinclude> e6z89v2mr1zzkt9b5gk5a8bg0ukg776 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/454 250 1619 7261 7260 2024-10-15T16:00:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7260 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|'''444'''}} gurang magayon tulakan asin matabataba. “Quid video?” saiyang sabi pagkalaoglaog, “anong nangyari? quare?” “Ay primo!” an sabi kan babaye na naghihibing nagdalagan pasiring saiya; ipinaapod ko ika ta dai ko aram kun anong mangyayari samuya... anong saimong hatol samuya?! Magsabi ka, tara nagadal kang latin asin tatao nin mga pangatanosan...” “Alagad, énot sa gabos ''quid quaeritis? Nihil est intellectu quin prius fuerit in sensu: nihil volitum quin'' ''praecognitum.'' (120-a) Asin luhayluhay na tominukaw. An mga katagang ini nin tataramon sa latin baga may bagsik sa pagpatiwasay, tara ominontok nin pagtangis su magagom asin dominolok saiya naghahalat nin hatol na magluwas sa saiyang ngoso, siring kan mga griego kan énot na panahon sa atubang kan mapangligtas na mga kataga nin tataramon kan himarang na maligtas sainda sa mga persang salakay. “Ano ta kamo nagtatangis? ''Ubinam gentium sumus?'' (121-a) “Aram mo na an bareta dapit sa himagsikan . . .” ''“Alzamentum Ibarrae ab alferesio Guardiae Civiles'' ''destructum? Et nunc?'' (122-a) Asin ano may utang saindo si Don Crisostomo?” “Dai, kundi aram mo, inanyayahan sya ni Tinong nin pagkaon, tinino sya sa Puente de España... sa liwanag kan aldaw! Masarabi iyan na saiyang kaugay nin boot!” “Kaugay nin boot?” an may pagtakang sabi kan latino (123-a) na kanayon tominindog, ''“!amice, amicus'' ''Plato sed magis amica véritas'' (124-a) Sabihi ako kun siisay an saimong kadarodara ta sasabihan ko ika kun siisay ka! ''Malum est negotuim et est timendum rerum'' ''istarum horrendissimun resultatum! Hmm!”'' (125-a) Makangigirhat na nanglungsi si Capitan Tinong kan makadangog sya nin siring kadakol na mga katagang minatapus sa ''um;'' an daging na ini nanagahupa (126-a) saiya nin maraot. Pinagsokmol kan saiyang agom su mga kamot nyang mapagngayogngayog asin nagsabi: “Pinsan, dai mo kami ngunyan paghoronan nin latin, talastas mong padagos na bako kaming mga filosofo na siring saimo, taraman mo kami sa tagalog o sa kastila, alagad pagkaogdan mo kami nin hatol.”<noinclude></noinclude> 4vnv34a63rkrlh7syvtqfcglo3tskan Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/455 250 1620 7265 7264 2024-10-15T16:00:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7264 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>445</center> "!Kanogon na dai kamo nagpakasábot nin látin, prima, an mga katunayan na látin mga kaputikan na tagálog, halimbawa baga: contra principia negantem fustibus est arguendum, (127-a) sa látin sarong katunayan na siring kan Arca ni Noé sa sarong baldit ginibo ka sa tagalog, asin ako an nabadolan. Kayá, kanogon pa na dai kamo taratao nin latin; sa latin an gabós nahuhúsay." "Tatao man kami nin dakol na mga oremus, parce nobis asin agnus Dei Catolis, alágad ngunyan dai kita magkakasinarabotan.! Taohi nin sarong pangatanosan si Tinong tanganing dai sya pagbitayon!" "Salang marhay an saimong ginibo, salang marhay, primo, sa pakipagkatóod mo sa hagbayon na iyán!" an saiyang simbag. "Nagbabayad an mga banal huli sa mga parakasalá, haros pinaghatolan ko ika na magpagibo ka na nin testamento... !Vae illis! Ubi est fumus ibi est ignis! Similis simili gaudet, atqui Ibarra ahorcatur, ergo ahercaberis, (128-a) Asin linilingolingó su payo, baldi. " "!Saturnino, anong nangyayari saimo!" an kuráhaw ni Kapitanang Tinchang, tagob nin kangirhatan; "lay, Dios ko! Nagadan! Sarong parabólong Tinong, Tinongoy!" Ominagap su duwang áking babaye asin nagpoón nin pagtangis su tolo. "Nalonosan man sana, prima, nalonosan! Lálong magoogma ako na . . . na... alágad sa karaotan nin pálad nalonosan man sana. Non timeo mortem in catre sed super espaldonem Bagumbayanis, (129-a)! Darhi digdi nin túbig!" "!Dai ka magadán!" nagtatangis su babaye, "!dai ka magadán ta madirigdi sa pagdakop saimo! !Ay, kun magadan ka asin domigdi su mga soldados, ay! ay!" Winirikan kan primo nin túbig su lawog asin naulian su makauúgay. "Vamos, hare pagtangis! ''Inveni remedium'', nakoa ko an palakaw. Buhaton ta sya sa saiyang higdaan; vamos! karigonan nin boot! ta uya ako sa saindong kaibahan asin an gabós na kadonongan kaitong mga tawo soánoy... Omapod nin sarong parabólong;-asin ngunyan mansana, prima, dumuman ka sa Capitán General asin darahan mo nin pásib, (130-a), sarong talikalá, na bulawan, sarong singsing... ''Dadivae quebrantant''.<noinclude></noinclude> g3a1uglrucxrw8w3jero6iw7crefi89 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/456 250 1621 7269 7268 2024-10-15T16:00:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7268 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>446</center> <br> ''peñas;'' (131-a) sabihon sa Pamaskong pasib. Pirintoa an gabos na. mga bintana, an mga tata asin kun an sakong. primo. ipaghapot nin siisay. man sabihon na masakit an pakamaté.. Alintana sosoloon ko. an gabos na mga surat mga papeles asin mga libro tanganing dai. siidang makoang ano man, siring kan ginibo ni Don Criséstomo..! ''Scripti testes sunt! Quod medicamenta non sanant, ferrum sanat, quod ferrum non sanat, ignis sanat!'' (132-a). “!Oho, koaha, primo, soroloa gabos!” sabi ni Kapitanang Tinchang; “uya su mga llave uya su mga surat ni Capitan Tiago, soroloa! Na daing matadang pahayagan na halé sa Europa ta mga mapanganib na gayo. Uya an mga ini su ''The Times'' na sinaray ko na patosan nin sabon asin mga gubing. Uya su mga libro.” “Paduman sa Capitan General, prima,” sabi ni Primitivo; “pababayae sana ako. ‘Taohi ako nin kabagsikan nin sarong director romano asin makikita mo kun paanong iligtas ko an apat... sabi ko an primo.” Asin nagpoon nin pagtao nin mga pagboot sa ibabaw nin mga pagboot, hokagon an mga estante, maggirisi nin mga papel, mga libro, mga surat asin iba pa. Madaleng naglaad an sarong gambahan sa cocina, may mga daan na mga escopeta na ginaramitan nin kotaw, may itinarapok sa kasilyasan na mga kalawangon na mga revolver; su sorogoon na babaye na boot tagoon su. cafion nin saro tanganing gibohon na tayhop, napangisogan. ''“Conservare etiam sperasti, pérfida?'' Sa kalayo!" Asin nagpadagos kan saiyang mga pagsisiyasat. Nakakita nin sarong daan na libro na pergamino asin binasa su paksa: “ ‘Revoluciones kan mga tala.na isintirat ni Copérnico’ puwé! ''ite maledioti ignem kalanis!''’” (138-a), an sabi na isinogba ito sa laad “!Revoluciones asin Copérnico puwé! ''ite maledictin in ignem kalanis!'' (133-a), a kaabot-abot . . . “An Libertad sa Filipinas !Tatata! !anong klaseng mga libro! sa kalayo!” Asin mga librong dai man makakaano sinorolo, mga kasuratan nin mga simpleng manunirat. Minsan si !Capitan Juan!, kasuratan na daing panganib, dai nakaligtas. Tama si Primong Primitivo, nagbabayad an mga banal huli sa mga parakasala. Pakalihis apat o limang horas sa sarong katiripunan?<noinclude></noinclude> 7dozp2ndhvlkl9i78phkqizjorxeuta Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/457 250 1622 7274 7273 2024-10-15T16:00:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7273 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>447</center> <br> sa Intramuros su mga nangyari kan aldaw na ito, kadakol na mga gurang na babaye asin mga matatagas nang daraga na mga tama nang kasalan, mga agom o mga babayeng aki nin mga empleado, na mga barobata, nangangarayab asin naghaharakay. Sa mga lalaki, na siring kan mga babaye nahahayag sa saindang mga panglawog an saindang mga inadalan asin mga ginikanan. Igwa nin sarong maginoo na may pagkatawo na, sadit asin biyadhi, na tinataohan nin dakol na mga consideraciones asin sarong mapangbasangbasang na dai pagkaalo. minatao nin kagalangan sa iba. “Sa katotoohan kaito dai ko natitios an mga fraile asin mga Guardia Civil huli ta daing mga pinagadalan,” an sabi nin sarong matabang ginang, “alagad ngunyan nakikita an kapakinabangan sainda asin an saindang mga paglingkod, haros mamomoot: akong po makasal sa kiisay pa man sainda. Makibanwaan ako.” “!Siring man an sakong sabi!” an dugang na sabi nin sarong babayeng maniwang; “!kanogon pa dai satuya su nakaagi nang Gobernador, gigibohon kaito an kaporoan na malinig siring sa patena. !Asin matatapus na gikan kan mga filibusterilo!” “Bakong nagsasarabi.na kanigian pang poro na dai pang mga tawo? Tadaw ta dai itinatapok duman an mga indiong ini na mga suplado? Kun ako pasana an Capitan General... .”. . “Mga ginang,” an sabi kan biadhi, “nakakaaram an Capitan General kan saiyang katongdan; sunod sa sakong nddangog, angot na marhay, tara pinakapano nin mga favor an Ibarra na ini.” “Pinakapano nin mga biyaya!” an olit kan maniwang, nanangangayab na angot; “‘!hilinga nindo an pagka-mga-bilang kan. mga indio na iniho! Mahimo daw na trataron sindang mga tawo?! Jesus!” “Asin aram nindo an sakong nadangog?” an hapot nin sarong militar. “!Hilingon ta!—ano?—Anong sabi ninda?” “Mga tawong sukat panubdan,” an sabi kan militar sa tahaw nin orog kadakilang kamoninongan, “nagpapatotoo na an gabos na itong karibukan. sa pagpatindog nin paadalan saro lamang na-osipon.” “!Jesus! Nakita nindo?” an saindang sabi na nagngatiwala na sa osipon. “An paadalan pasahotan lamang; an saiyang boot<noinclude></noinclude> am33xih03ndzodqb037wms82wbjutf2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/458 250 1623 7278 7277 2024-10-15T16:00:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7277 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>448</center> <br> iyo an pagpatindog nin sarong kutá, saen sya nakakapakilaban kun sató na syang salakayon..." "!Jesús! kadakúlang paglanghad! Indio lámang an mangyayaring magkaigwa nin siring kamasumbikal na mga kaisipan," an sabi kan matábá. "Kun ako an Capitán General, makikita ninda. . . makikita ninda . . . "Iyo man an sabi ko!" an olay kan maniwang na inatubang su kimay. "Dadakopon ko an gabós na mga oroabogado, mga coroclérigo, mga nangangarákal, asin daing pagoogid, itarapok o ibugtak sinda sa partida de registro! Kaipuhan na an karatan maháleng padagos!" "!Pinagsasabisabi na an poropilibustérong ini aki nin mga kastilá!" an pahayag kan kimay na dai naghiling sa kiisay man. "Ah iyo na!" an sabing padagos kan matabá; "sa giráray siring an mga criollo! (134-a)! dai nin indio na may pakasábot dapit sa himagsikan! !Pagataman nin mga owak... pagataman nin mga owak....!" "Aram nindo an nádangog kong mga sarabisabi?" an hapot nin sarong criolla na iyong nakapotol kan orólay. "Su agom ni Capitán Tinong. . . nagigiromdoman nindo? nagsayaw ngani asin namanggi kita sa saiyang harong kan pintakasi sa Tondo..." "Itong may duwang áking babayé, asin anó?" "Ngunyan na hapon nagpásib (135-a) su saiyang agom sa Capitán General nin singsing na halaga nin sangribong pisos!" Bominirik su kimay. "Totoo?" naghapot na naglaláad su mata. "An sabi kan babaye, bilang Pamaskong pásib..." "!Sambulan pang dai domatong an Pasko nin Pagkamondag!" "Natatákot gayod na hugpaán sya kan bonokbonok. . ." an sabi kan matabá. "Asin namamandong," an dúgang na tataramon kan maniwang." "Kabayadan na dai pinaghahágad; kasal-an na ipinapaháyag." "Iyan an nasa isip ko dinoonan mo su lúgad." “Kaipuhan na hilingon na gayo iyán," an sabi kan kimay na baga may iniisip; "natatakot ako ta tibáad may makararáot diyan." "Makararáot diyan! iyan an sasabihon ko," an ulit kan maniwang.<noinclude></noinclude> seynq7oreqxcirtr4642q1ywokz4zyd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/459 250 1624 7283 7282 2024-10-15T16:00:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7282 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>449</center> "Asin ako," an saligbaton nin saró pa na nakaágaw saiya kan tataramon; "maimoton na marhay an agom ni Capitán Tínong . . . dai pa kita pinapadarhan nin anó man na pabálik (136-a) bago halé kita dumán sainda. Kayá kun an sarong gogom asin maaaraon bomotás nin sarong pabálik na halaga nin sorosangríbong pisos. . ." "Pero talagang totoo iyán?" an hapot kan kimay. "!Daing duwaduwa asin ta háyag na gayo! sinabi sa sakong prima kan saíyang katipan, su kagawad (137-a) kan Saiyang Kahalangkawan. Asin garong mátubod ako na iyo mansana su singsing na nasosolot kan matua kan aldaw kan pintakasi. !Sa giráray minálakaw patós nin brillante!" "!Sarong naglalakaw na escaparate!" "Sarong paagi sa pagpapaará síring sa kiisay man! Sa baldit na bumakal nin sarong figurin o bomáyad nin balidyá." Nagkasarahotan su potol na hominalé sa katiripunan. Asin pakalihis nin duwang horas kan tororog na su gabós, nagkapirang mga namamanwaan sa Tondo pinaanyayahan sa mga soldados... an mga may kapangyarihan dai nakakatógot na an nagkakapirang mga haralangkaw asin mga mayayaman na tawo mangagtórog sa mga harong na bakong marhay an pagbabantay asin bakong mahayáhay: an Puerto Santiago asin an iba pang mga gahong kan Pamahalaan monínong asin maginhawa an pagtórog. Kabilang sa mga pinalaen na ini iyo an makauúgay na si Capitán Tínong. <center>--------</center> <center>LX</center> <center>''KAKASALON SI MARIA CLARA''</center> Masínang (138-a) na marhay si Capitán Tiago. Sa bilog na panahón na ining makangingirhat dai sya ikinapurísaw nin siisay man: dai sya ilinaog sa bilangoan, dai sya ginibong incomunicado, dai sya pinaghapot, dai sya ibinugtak sa mga máquina de electricidad, dai sya pinapaglognoy sa orán sa mga orokán sa irárom nin dagá, asin iba pang mga kalapastangan, na midbid nin mga tawong nangangaapod sa sainda mansana na mga civilizado. Su saíyang katóod, kun sa pagkasáyod, su mga iyo kaito (huli ta pinaindahan na kan tawo su mga<noinclude></noinclude> 51sekjl5lvsm29edh8kdf8ibydje86w Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/46 250 1625 7291 7290 2024-10-15T16:00:17Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>36</center> oleo na pinipinta nin mga pintor sa Pacó asin sa Ermita na minaladawan nin mga martirio nin mga santos, mga milagro kan Mahal na Virgen, asin iba pa; si Santa Lucía na may dara sa bandeja na duwa pang mata na may pirok asin kiray, siring sa nakikitang napipinta sa triangulo kan Kabanalbanaleng Trinidad okun sa mga sarcofago (47) sa Egipto; si San Pascual Bailon, si San Antonio de Padua na may habitong guingon, naghihibing pinaghihilinghiling an sarong Niño Jesús na nagugubingan nin sa Capitan General, tricornio, sable asin borsegui siring kan sarayaw kan mga aki sa Madrid: an siring na bagay sa ki Capitan Tiago nangangahologan na minsan idugang nin Dios sa saiyang kapangyarihan an sa Capitan General sa Filipinas, sa giraray pagkakawatan sya kan mga franciscano siring sa sarong muneca. Nakikita man an sarong San Antonio Abad na may kataid na orig, orig na sa pagtubod ni Capitan Tiago milagroso man gayo siring mansana kan sinabi nang santo, nin huli kaini dai sya nangangahas na omapod kaito nin orig kundi ataman ni San Antonio; sarong San Francisco de Asis na may pitong pakpak asin de café an habito, sa ibabaw nin sarong San Vicente na daing ibang pakpak kundi duwa, alagad may dara man na torotot; sarong San Pedro Martir na an payo binatak kan minasbad nin sarong malibon, na nakakaptan nin naglolohod na sarong dai bonyag, sa kataning nin sarong San Pedro na nagpapalong kan talinga nin sarong moros, na daing duwaduwa kundi si Malco, nakakagat su ngabil asin nagpoporopiripit huli kan kolog, alintanang nagtotoraok asin nagkakalapkalap an sarong lalong na nagtotogdon sa moog, digdi sindsalom ni Capitan Tiago na sa pagkani banal iyo mansanang magbatak asin pagbatakon. Siisay an makakapagsaro-saro kan pangkat na ito nin mga santos asin makapagsabi kan mga karahayan asin mga kabanalan na mga naririmpos duman? Magkukulang an sarong kabtang na isurat nyamo. Alagad dai mi lilihisan an sarong magayon na longon (48) ni San Miguel na dorado asin pintadong kahoy, na haros sarong metro an langkaw: nakakagat kan arcangel su saiyang ngabil, su mata naglalaad, korondot su angog asin madyambong su pisngi; may kapot na kalasag asin su kamot na totoo may hukbit na cris na joloano na handang iligad sa devoto okun sa kiisay man na do-<noinclude></noinclude> 0q6n456m1ej0a7ex3i6lka1bez3023k Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/460 250 1626 7296 7295 2024-10-15T16:00:18Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7295 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>450</center> katood nyang mga filipino magpoon kan sinda: pagborongborongan kan Pamahalaan), nagpuruli man sa sa indang harong pakatapus nin nagkapirang aldaw: na vacacion, sa mga gahung kan Estado. Su Capitan General mansana nagboot na paluwason sinda sa saindang mga rogaring, dai sinda ibinilang na mga magkakanigong magdanay sa mga iyan, sa dakulang kabaldian kan potol, na boot magselebrar kan. nagdadangadang na Pasko sa saiyang masamwang asin mayaman na pagiriba. Si Capitan Tinong nagpuli sa saiyang harong naghehélang, malungsi asin namamaga,—bakong marhay saiya su excursion,—lominiwat na marhay na dai lamang minataram nin sarong kataga, dai man pinapataratara an saiyang angkos na naghihibi, nagngingisi, nagtataram asin narorongaw sa kasinangan (139-a), An makaugay na ining tawo na dai na nagluluwas sa harong tanganing dai masapagalaman na makatino sa ‘sarong filibustero. Si Primong Primitivo ngani, sa bilog na kadonongan kan mga tawo kaitong panahon; dai: nakahawas saiya sa saiyang dai paggirong; ''“Crede, prime,”'' an sabi saiya; “kun dai ko magkasorolo an mga papeles, hihigtan an saimong alagad kun masolo ko an bilog na harong, dai sinda madotdot dawa kan saimong buhok. Alagad ''quod eventum, eventum; Gratias agamus Domino Deo quia non in Marianis Insulis es, camotes seminando'' (140-a). Natatalastas ni Capitan Tiago an mga baretang nakakaagid kan ki Capitan Tinong. Tagob nin kapasalamatan su tawo, dai nya naaraman na gayo kun siisay an talagang pinagkakautangan nya kan siring na mga biyaya. Isinasahot ni Tia Isabel an gibong ining ngangalasan sa Virgen de Antipolo, sa Virgen del Rosario o minsan na lamang sa Virgen del Carmén; alinsunod saiya, dai duman makakadulag an gibong ngangalasan. Dai sinosuhay ni Capitan. Tiago an gibong ngangalasan, alagad nagsabi pa sya. “Tubod ako kaiyan, Isabel, alagad bako sana: gayod an Virgen de Antipolo; sakalé, nagtarabang man su sakong mga katood, su magiging mantgang ko. ngapit si Sr. Linares, na isi mo, pinagsusubahan kaini si Sr. Antonio Canovas mansana, itong su ladawan dinara sa- tuya kan Ilustracion, biong daing ibang pinagpagkani- gong ipahiling sa-mga tawo. kundi kabanga, sana kan<noinclude></noinclude> 82dfzge3qjpp0djyoeifcaq8im2eozw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/461 250 1627 7301 7300 2024-10-15T16:00:18Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7300 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>451</center> saiyang lawog.” Asin an marhay na ining tawo dai nakakapdogol nin sarong hoyom nin kamongayahan sa lambang pakakadangog nya nin mahalagang bareta dapit sa mga pangyayari. Asin ta daing dai sya ikamongaya. Pinaghuhuringhudingan sa luhay na bibitayon si Ibarra, na minsan dakol na mga katibayan an nagkukilang sa pagsilot saiya, kahurihuri may luminuwas na saro, na minaparigon kan sombong; na su mga madodonong nangangapahayag na, sa pagkatotoo, na pinaggigibong paadalan mangyaring maging sarong baluarte, sarong kuta, minsan ngani may korokakundian siring sa mapapaghalat sa mga indiong daing pakasabot. Pinapamoninong asin pinapahoyom sya kan mga huringhuding na ini. Siring mansana ki Capitan Tiago asin su saiyang pinsan nagkakalaen nin ganan, su mga kaugay nin boot kan nagkakabanga man sa duwang pangkat, saro milagrero, asin saro sa pamahalaan, minsan ngani ining huri daing gayong halaga. Parana naman su mga milagrero, su sacristan mayor, su babayéng paratinda nin kandila asin su jefe nin sarong cofradia nagpakakita kan kamot nin Dios, na pinaghiro kan Virgen del Rosario, su intsik na paragibo nin kandila, su saiyang tagapagtamo kun minapa Antipolo sya, nagsabi na ngangangayab asin pinaghihirohiro su paa. “Hale ika tolope, Milgen iyan Antipolo! Puela sya gabosi; hale ika tolope.” Hinahalaganhan na marhay. ni Capitan Tiago su intsik, na nagsasagin profeta, parabalong asin iba pa. Kan paghilinghilingyon su palad kaitong gadan nang saiyang agom, kan ikaanom na bulan kan saiyang pagbados, tominuyaw: “!Kun iyan hindi lalaki asin hindi mamatay, iyan salo malaylahay mamaye!” Asin si Maria Clara napadigdi sa kinaban sa pagotob kan tiyaw kan dai bonyag. Si Capitan Tiago tawong maalam asin matatakton, dai nakapagdesidir na gayo siring kan troyanong si Paris; dai makakapaghiling, basang kun siisay an pagmamarhayom nya sa ‘duwang Virgen sa takot na ipagkolog kan saro, na mangyaring magkaigwa nin mga magagaba, na bunga—“Alam!” an sabi nyasa saiya mansana “dai ta iyan pagsayangon ngunyan.”<noinclude></noinclude> tf7etf0vnwxcg19cx1f4q7fzp820lwj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/462 250 1628 7305 7304 2024-10-15T16:00:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7304 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Max Kareem" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>452</center> Nasa siring siyang mga kaborongan kan domatong sa partidong sa pamahalaan; si Dofa Victorina, si Don Tiburcio asin si Linares. Si Dofia Victorina nagtaram sa ngaran kan tolong lalaki asin sa saiyang rogaring na pagngaran, sinambit su mga pagsongko ni Linares sa Capitan General, asin paulit-ulit na nagpadamgo na magkaigwa nin sarong kadugong may categoria. “!Na!” an saiyang mapanapus na tataramon, “siring sa samong sinabi, an minasirong sa marhay na limpoy, nasasandgan sya nin marhay na kahoy.” ‘!A...a...baliktad, babayé!” sinagwé kan doctor. May mga pira nang aldaw na nagsasaginsagin sya sarong andaluza, kinakaon nya; ''d'' asin a ''z'' ipinapalit sa ''s'', asin ta daing nakakahalé sa saiyang payo kan siring na kaisipan; magpapabaya pa syang haklasan kan pelukang korong. “Oho!” an saiyang digang na katagé kan masambit nya si Ibarra, “iyan an magkakanigo saiya, sinabi ko na kan énot ko pa sanang pagkakita saiya, ini sarong filibustero. Anong sinabi saimo, singaki, kan Capitan General? Anong itinaram mo saiya, anong ibinareta mo saiya dapit ki Ibarra?” Asin kan makita nyang haloy na sumimbag su saiyang singaki, nagpadagos sya nin pagtaram na inatubang si Capitan Tiago. “Maniwala ka sakuya na kun mahatolan sya nin kagadanan, siring sa mapapaghalat, sa sakong pinsan.” “Ginang! ginang!” an mapanuhay na saligbaton ni Linares, Alagad dai sya tinaohan nin panahon. “Ay, diplomatico ka nang marhay. Talastas nyamo na ika an consejero kan General, na dai mabubuhay kun dai ka... Ah! Clarita, abaang kamongayahan kan pakakita saimo!” Malungsi pa si Maria Clara, minsan ngani naomayan na syang bulanos sa saiyang kahelangan. Su saiyang halabang buhok nabobogkos nin sarong boroboghaw na listOn na sukla. Nangangalangalang sa saiyang pagtaong-galang, mamondong naghohoyomhoyom asin dominolok ki Dofia Victorina sa paghadok siring sa kinaugalean. Pakatapus kan mga pinagtotodan na mga kataga nin tataramon, nagpadagos su palsong andaluza (141-a):<noinclude></noinclude> d4lqmxgei97ayjanznluaf9h9vqugw3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/463 250 1629 7309 7308 2024-10-15T16:00:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7308 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>453</center> "Napadigdi kami sa pagsongkó saimo; nakaligtas ka huli sa marhay nindong relaciones!" kanayon hilinga nin makahologan na paghiling si Linares. "Sinorog nin Dios su sakong amá!" an simbag kan daraga sa habábang tíngog. "Ohó, Clarita, alágad nakalihis na su panahón nin mga gíbong ngangalasan: an sabi nyámong mga kastilá: hare paniwalá sa Virgen asin dumalagan ka." "!A... a... baliktad!" Si Capitán Tiago, na sagkod kan panahón na ito dai pa nin panahón sa pagtaram, nangahas na maghapot na pinaingatan nyang marhay su simbag: "Dyatá, Doña Victorina, naghohoná ka na an Virgen..." "Talagang napadigdi kami sa pakiólay saimo asin sa Virgen," (142-a) an saíyang dai maladop na simbag na kanayon itinokdó si María Clara; "may mahalaga kitang bágay na pagoolayan." Nasalom kan daraga na súkat na syang humalé; naghanap nin padahelanan asin hominalé na nangangabit sa mga silla. An sinabi asin itinaram sa orólay na ini napakahababá asin napakadustáng gayó, kun kayá samúyang pinagmarhay na dai iósip an bagay na síring. Igó nang masabi na kan magpaáram sinda, su gabós mga maogmahon, dangan sinabihan ni Capitán Tiago si Tía Isabel: "!Patanidan su Hotel na sa aga igwa kita nin fiesta! Andamon mo si María Clara ta ipapakasal ta sya sa laog nin madaleng panahon." Nagtaka si Tía Isabel na hominiling saiya. "Makikita mo! Kun manúgang ta na si Ginóong Linares, másakat asin malúsad kita sa mga palacio; magkakaorori satuyá, gabós magkakagaradán sa kaurihan!" Asin pagikawalong horas nin banggi kan sominonod sa aldaw panó na namán su harong ni Capitán Tiago, an kalaenan lámang iyo ta mga kastilá asin mga intsik sana an saíyang mga inanyayahan; su mga babaye pinagkinatawanan kan mga española na mga peninsular asin kan mga filipina. Itoon dumán kadaklán kan samong mga kamidbid: si Padre Sibyla, si Padre Salvi sa táhaw nin nagkapi- rang franciscano asin mga dominico; su gurang na teniente sa Guardia Civil, si Ginóong Guevara, lálong<noinclude></noinclude> 18sqpmx3vtsoawfqr638ogtaq57cc5b Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/464 250 1630 7313 7312 2024-10-15T16:00:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7312 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>454</center> malipungaw sa énot; su alférez an makasangribo na pagbaretá kan saíyang pagtalad sa labanan, na hiniling sa ibabaw kan saiyang abaga su kagabsan, sa pagloba na sya sarong Don Juan de Austriá: ngunyan teniente sya na may gradong sa comandante; si De Espadaña an minahiling saiya nin magálang asin matákot na paghiling asin linilikayán an saiyáng paghiling, asin si Doña Victorina na angot. Dai pa minaabot si Linares tara, huli ta sya tawong mahalaga súkat syang mahuri sa iba; may mga tawo na mga matitinubdon na mahuri lámang nin sarong horas minaluwas na sindang mga dakúlang tawo. Sa tompok nin babaye si Maria Clara an pinanonongdan kan huringhuding; pinataratara asin naináko sinda kan daraga siring sa kinaugalean, na dai man nahaléan saiyang mamondong kamugtakan. "Psh!" sabi nin sarong daraga; "mapaabhawon..." "Magayón" an simbag kan saró, "alágad pominili kutá sya nin sarong bakong gáyong sa mangmang an pamandok." "An bulawan, Nini; nagpabákal sa saiya mansana su hagbayon." Sa ibang tompok sinasabi man: "Magpakasal ngunyan na bibitayan su énot nyang katipan!" "Iyan inaapod kong sa maálam, handá an isasalihid." "Tara kun mabalo..." An mga orolayólay na ini namamati gayod kan da- raga, na nagtutukaw sa sarong silla nagpapakarhay nin mga búrak sa sarong bandeja, tara nakikita na tinatakigan su saiyang kamot, nanglulungsi asin makapira kagata su saiyang ngabil. Sa tompok nin mga lalaki sa halangkaw na tingog su pagorólay, asin talagang mapádapit na mga huring pangyayari. Su gabós nagtatararam, sagkod si Don Tiburcio maliban ki Padre Sibyla na nagiingat kan saiyang mapanumbikal na dai paggirong. "Nádangog ko na babayaan kan Saimong Pagkaigagalang an banwaan, Padre Salvi?" an hapot kan bagong teniente na huli kan saiyang estrella naging orog kamagkakanigó nin pagmahal. "Dai na akong gigibohon dumán, maolakit akong padagos sa Manila... asin ika?" "Babayaan ko man an," an saiyang simbag na kana-<noinclude></noinclude> azofeqpgrxeyw06ptcm5n761sixaw7b Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/465 250 1631 7317 7316 2024-10-15T16:00:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7316 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>455</center> yon panghonathónat; "kaipuhan ako kan Pamahalaan tanganing pohoon ko an mga filibustero sa mga lalawigan huli sa sarong columna volante." Madaleng madalé na hiniling sya ni Fray Sibyla magpoón sa bitis sagkod sa payo asin tinatalikondan syang padagos. "Aram nang gayo kun anong mangyayari sa cabecilla, sa poropilibustero?" an hapot nin sarong empleado. "Si Crisóstomo Ibarra sa pigsasabi mo?" an hapot nin saró pa. "an alongating gayo asin orog kamatanos iyo na bitayon sya orog kan su mga kan 72." "!Itatapok!" an matagas na sabi kan gurang na teniente.. "!Itapok! Itapok sana! Alágad tápok na sagkod lámang!" an sarabay na sabi nin nagkapira. TP "Kun an hagbayon na iyán," an padagos ni Teniente Guevara sa halangkaw na tingog asin mahigpit, "nagingat na gayo, kun dai nagtiwalang marhay sa nagkapira katawo, na saiyang mga kasururatsúrat; kun an sarong mga fiscal mga daing gayo tarataong magsábot na bulanos kan nasusúrat, nakaligtas kutá an hagbayon na iyán." An kapahayagan na ini kan gurang na teniente asin an daging kan saiyang tingog: ginikanan nin dakúlang pagtaka kan mga nagdadarangog, na mga dai taratão kun anong saindang sasabihon. Sa ibang gampi hominiling si Padre Salvi, sakalé tanganing dai nya makita an malipungaw na paghiling sa ihinihiling saiya kan magúrang. Pinabayaan ni Maria Clara na magkahorólog su mga búrak asin dai naghiróhiró. Si Padre Sibyla, na tataong dai magkaalo, garong iyo lámang an tataong maghapot. "Nakaorawi ka nin mga súrat, Ginóong Guevara?" "Sinasambit ko su isinabi kan tagapagsorog, na mahimon asin mapagmaliot an saiyang pagkamot kan habla. Maliban sa nagkapirang mga makalilibong na mga rayray, na isinúrat kan hagbayon na ini sa sarong babaye bako sya tumúlak pasiring sa Europa, mga rayray na nabilangan kan fiscal kan mokná asin paharé laban sa Pamahalaan, asin ta minidbid nyang saiya, dai nin makoang dalan nå ikahabla sya. "Asin su ipinahayag kan tulisán bago magadan?" "Sinayang ito kan tagapagsorog, tara, alinsunod mansana sa tulisán, dai lámang sinda nin pagkasinarabotan<noinclude></noinclude> r7lptqlom5m7zx15htndbzcpaivpfvz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/466 250 1632 7322 7321 2024-10-15T16:00:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7321 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>456</center> <br>saka su hagbayon, kundi sa saro lamang katawo na Lucas an pagngaran, na saiyang kaiwal siring sa napatunayan, asin ta naghugot huli sa saiyang paghihimasol. Napatunayan na su mga papeles na mga natuklasan sa lawas kan bangkay mga palso, tara su titik, nakakaagid kan ki Ginoong Ibarra igwa nang pitong taon an nakalipas, alagad bakong siring kan sa ngunyan, ini nakakagoyod sa pagsahot na an inarogan iyo ining mapanombong na strat. Asin saré pa, nagsabi su tagapagsorog na kun hominabo kutaé si Ginoong Ibarra na magmidbid kan strat, dakol kuta an nagibo saiya; alagad kan makita ito lominongsi; lominuya su boot asin pinatunayan ano man na saiyang isintirat duman.” “Nagsabi ka, tabi,” an hapot nin saro pang franciscano, “surat ito sa sarong babaye napano na nakaabot sa kamot kan fiscal?” Dai nagsimbag su teniente, hiniling nin madalé si Padre Salvi, asin hominalé; na kinokurab na pinagpoporopiripit su mapanas na punta kan saiyang abohon, alintanang su iba nagkokoromentaryo. “!Duman nakikita na kamot nin Dios!” an sabi nin saro; “pati an mga babaye igwang kaongisan saiya.” “Ipinasolo su saiyang harong sa pagakalang makakaligtas sya, alagad dai nya pinaglaoman su pananawhon, kun sa pagkasayod, su sambay, su saiyang babaye,” an digang nin saro na nagngingisi. “!Nasa Dios iyan! Santiago pintoi an España!” Alintanang su gurang na militar ominodong sa saro kan saiyang mga paglakawlakaw asin dominolok ki Maria Clara, na naghihimati kan olayolay, daing hirohiro sa saiyang tukawan, sa saiyang pamitisan su mga burak. “Saro kang daraga na maalam, na marhay,” an sabi saiya sa hababang tingog kan gurang na teniente; “marhay su ginibo mo kan saimong itao su surat... sa bagay na ini magkakaigwang gayo kamo nin matoninong na omaaboton.”’ Nakita nya sya na hominarayo na nagboboladbolad su mata, na kinakagat su ngabil. Sa marhay na kapaladan ominagi si Tia Isabel. Si Maria Clara nagkaigwa nin kosog na igo sanang ikapogol nya sa saiyang gubing. “Nana!” an sabi sa maluhay na tingog. “Anong saimo?” hominapot ining natikbahan kan makita su lawog kan daraga.<noinclude></noinclude> c3mqhyacs4ici7qbpjjgzjtsd35sa7i Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/467 250 1633 7326 7325 2024-10-15T16:00:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7325 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>'''457'''</center> “!Daraha ako sa sakong lambanan!” an saiyang pakimahérak na kanayon kabit sa takyag kan gurang tanganing makatindog. “Naghehélang ka, aki ko? Garong nawara mo su saimong tulang? anong saimo?” “Sarong pagkahilo...an mga tawo sa bidang... kaniguan an liwanag... kaipuhan akong magpahingalo. Sabihi man su sakong ama na makatorog ako.” “!Nanglilipot ka! muya kan tsa?” Kominiri si Maria Clara, sinadahan nin Ilave su tata kan saiyang lalamban asin sa kaluyahan ominogsóhoy sa salog, sa pamitisan nin sarong ladawan, nagsisiloksigok: “Ina, ina, ina, ko!” Sa bintana asin sa tata pasiring sa azotea, naglalaog su liwanag kan tala-sinag. Padagos su pagtogtog kan musica nin mga maogmang mga valses; minaabot sa lalamban su mga nginisi asin su daging kan mga orolayólay, nagkapira pagtoktok sa pintó su saiyang ama, si Tia Isabel, si Dona Victorina asin sagkod si Linares, alagad dai naghiró si Maria Clara, sarong hokragong lominuwas sa saiyang daghan. Nagpangagi an mga horas, natapus su kaorogmahan sa latok, nadangog na may nagsasáyaw, napospos su kandila asin napaltok, alagad su daraga dai pa giraray naghihiró duman sa salog, naliliwanagan kan mga sirang kan tala-sinag, sa pamitisan kan ladawan kan Ina ni Jesus. “Luhaylúhay na nagmoninong su harong, nagkaparalsok su ilaw, si Tia Isabel nagapod uli sa tata. “!Vamos, kominatórog!” an sabi kan inaon sa halangkaw na tingog; “nin huli ta sarong daraga asin dai nin ano man na ikakapurisaw natotorog na siring sa sarong bangkay!” tominaram sa hababang tingog asin napasiring sa azotea. Kan moninong na su kagabsan; luhaylúhay syang bominuhat asin nangangalagkalag sa palibot, nakita nya su azotea su mga saradit na mga salasala pinaparigos kan malipungaw na liwanag kan tala-sinag. “!Sarong moninong na omaaboton! Matorog siring sa sarong bangkay!” an ngorobngorob nya sa hababang tingog asin napasiring sa azotea. Natotórog su ciudad, nagtataga-pakadangog an pinarogpadog nin sarong lunadan, sa pagagi sa tulay na<noinclude></noinclude> qmc9n04kk5l0vow7pru9ljlg6inpk6y Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/468 250 1634 7330 7329 2024-10-15T16:00:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7329 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>'''458'''</center> <br>káhoy sa sálog, na anó liwánag kan tala-init moninong na iginagará-gara kan mga malipungaw na túbig kaito. Itiningkálag kan daraga su saiyang mga mata na siring kalinig sa záfiro; luhayluhay na hinalé su saiyang mga singsing, hikaw, tadik asin peineta, ibinugtak ito sa alinoonan kan azotea asin tominanaw sa salog. Saró sa duwa katawo na nagsasakay duman sominakat sa hagyanan na bato, ominoyakpat sa kodal, asin mataodtaod namaté su syang linakaw pasakat sa hagyanan kan azotea. Nakita ni Maria Clara na ominódong kan matuklasan sya, alagad sa saró sanang hidalé, ta su tawo luhayluhay na lominakaw nin padodólok asin sa tolong lakad sa daraga, ominontok. Sominibog si Maria Clara. “!Crisóstomo!” an hagayhagay nya na panó nin kangirhatan. “!Ohó; ako si Crisostomo!”” an simbag kan hagbayon sa magabat na tingog; “sarong kaiwal, sarong tawo na may mga dahelan sa pagkaongis sakuyá, si Elias, hinawas ako sa bilanggoan na sinalyahan sakó kan sakong mga katoód.” Sa mga katagang ini sominonod an sarong manondong dai pagkaalo; idinokó ni Maria Clara su saiyang payo asin iinibaba su magibong na kamot. Nagpadagos si Ibarra: “Sa may bangay kan sakúyang ina isinumpá ko na gigibohon ko ikang mamongaya, anó man an sakong kapaladan ! Mangyáring magkúlang ka sa saimong sinumpaan, sya bakó mong ina, alagad ako, ako na saiyang aki, sinanglitan sakó an saiyang giromdom, asin sa táhaw nin rinibong pagalaman napadigdi ako sa pagotob kan manongod sakúya, asin an pagkahinaragbó tominógot na makadólay ko ika mansana. Maria dai nakita magkakahinilingan liwat, saró kang aki pa asin sakalé sarong aldaw isombong kan saimong katangyuhan (143-a) ... napadigdi ako sa pagsabi saimo, bago ako humalé, na sakuya kang pinapatawad. Ngunyan! magi kang mamongaya asin paaram!” Mahalé na kuta si Ibarra, alágad pinógol sya kan daraga. "!Crisóstomo! ” an sabi; “ipinadara ka nin Dios sakuya sa pagkawarai nin pagkadai nin pagsarig. . . himatea asin hokomi ako!” Boot ni Ibarra na mahamis na pomosipos saiya.<noinclude></noinclude> l3gqaxeblr3czyrcp5fmjcf780935dp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/469 250 1635 7334 7333 2024-10-15T16:00:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7333 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>'''459'''</center> “Dai ako napadigdi sa paghagad saimo nin kabilangan... napadigdi ako sa pagtao saimo nin kamoninongan.” “Habo ako kan kamoninongan. Pinagbabasangbasang mo ako, asin an pagbasangbasang mong iyan mapaluwas sakong mapait sagkod kagadanan!” Nakita ni Ibarra su pagkadai nin pagsarig asin su kasakitan kan makauúgay na babaye, asin hinapot kun anong hinohorot. “Na maniwala, kang sa giraray minahal ko ika!” Hominoyom si Crisostomo na may kaibang kapaitan. “!Ah! pinagboborongborongan mo akó, pinagboborongborongan mo an katoód kan saimong pagkaaki, sakod pa man dai ako nagrirong saimo nin and man na kaisipan!” an may sakit na hagay-hay kan daraga.! “Nasasabotan ko ika! Kun maaraman mo an sakong kasaysayan, an mamondong kasaysayan na ibinuyagyag sakó sa sakong paghélang, magdadara ka nin tigay sakuya asin dai ka magkakaigwa kan hoyom na iyan sa sakong kasakitan. Tadaw ta dai mo pinabayaan na magadan ako sa kamot kan sakong daing pakasabot na parabolong? Laló kutang magkasi kita mamongaya. Pominahingaló nin sarong hidalé si Maria Clara asin nagpadagos: “'Minuya mo ito pinagborongborongan mo ako, patawadon logod ako kan sakong ina. Sa saró kan mga masakit na banggi kan sakong mga pagtios, ibinuyagyag sakuya an saimong pagkamoot... maliban lamang kun patawadon ka kan sakó mansanang ama kan paglanghad mo saiya!” Sominibog si Ibarra asin nagtakang hiniling su daraga. “Ohó,” nagpadagos sya; “nagsabi sakuyá su tawo na dai sya makakatógot na makasal kita, tara ipapangalad saiya kan saiyang katangyuhan, asin ta mapipiritan syang ibuyagyag iyan, sa panganib nin sarong dakulang escandalo, ta an sakong ama...” Asin ihininghing sa hagbayon an sarong ngaran sa orog kahababang tingog na sya sana an nakadangog: “Anong súkat kong gibohon? Isikwal ko an giromdom kan sakong ina sa sakong pagkamoot, an dangog kan sakong ama-ama asin an marhay na pagngaran kan tunay?”<noinclude></noinclude> 42p7aqpp3sxfynihgtn2nbdu3jtcg6h Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/47 250 1636 7340 7339 2024-10-15T16:00:19Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7339 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>37</center> molok (siring sa masasalom sa saiyang talad asin sa saiyang hilingon) labis pa sa ikogan asin manggiwa-long yawa (49) na pinapadolot kan tingo sa saiyang sa daragangan na paa. Dai nanggad duman minarani si Capitan Tiago sa takot na may mangyaring milagro. Makapira daw pangyari asin pira daw na ladawan an nagkaigwa nin bihay minsan and ka daing data kan pagkalingat, siring kan mga nagluluwas sa mga pagibohan sa Paete (50), sa kasopogan asin padusa sa mga daing pagtubod na mga parakasala? Kabantogan na sarong Cristo sa Espana, kan arangon na maging saksi sa mga kapanugaan nin pagkamoot, tominangd sa atibang kan hokom, na saro naman na Cristo tominanggal su kamot sa pagkogos ki Santa Lutgarda asin ano dai nya nabasa sa sarong librito na pinapaluwas pa sana, dapit sa sermon nin sarong ladawan ni Santo Domingo sa Soriano? Daing katagang itinaram su santo, alagad sa saiyang hiro-hiro masasalom okun sinalom kan mga kagsurat kan librito an katapusan kan kinaban. Bakong pigsasabi man na an Virgen de Luta sa banwaan nin Lipa (51) gatok an sa ibong na pisngi asin ta madugi su gayad kan gubing? Bako daw ining katibayan na an mga mahal na ladawan nagraralakaw man na dai binabaton an bado asin pinagkokorologan man nin ngipon, sakalé, huli satuya? Dai nya nakita kan saiyang mga mata an gabos na mga Cristo sa sermon kan Siete Palabras naghihiriro asin idinodoroko an payo nin makatlo, na iyong dahelan na magngagtangis asin magagha an mga babaye gabos asin mga kalag na mga mamondoon na itinalaga sa langit? Iowa pa? Nakita nyamo mansana na ipinagpapahiling kan predicador sa banwaan, kan horas mansana kan pagtanggal, an sarong panyong tomtom nin dugo, asin mahibi na kuta kami sa lubos na kalodokan kan, huli sa kapahamakan kan samong kalag, sabihan kami kan sacristan na karaw ito: dugo nin gunakan na inasal asin kinaon na daing kamayokdan minsan ngani Viernes Santo... asin ta mataba su sacristan. Kun siring, si Capitan Tiago, sa saiyang pagkamaalam (52) asin pagkabanal, naglilikay na makarani sa cris ni San Miguel—“!Maglikay kita sa mga bahigay!” (53) an sabi sa saiya mansana; “talastas ko na sya sarong arcangel, alagad, dai, dai ako maniniwala, dai ako maniniwala!”<noinclude></noinclude> qggbdl2t3ihfoq4sde3d022803c8qvw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/470 250 1637 7345 7344 2024-10-15T16:00:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7344 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|460}} “Magibo ko daw iyan na ika mansana dai magbasangbasang sakuya? “Alagad! mga katibayan! igwa nin mga katibayan? Nagkakaipo ako nin mga katibayan!” hominagayhay na tinatakigan si Crisostomo. Kinoa kan daraga an duwang papel sa saiyang daghan. “!Duwang strat kan sakong ina, duwang surat na isinurat sa tahaw kan saiyang mga panghihimasol, kan pinagdadara nya ako sa saiyang tulak! Koaha, basaha an mga iyan asin ta saimong makikita na isinosumpa nya ako asin saiyang minamawot an sakong kagadanan... an sakong kagadanan na sayang lamang na hininguha kan sakong ama huli sa mga bolong! An mga surat na ini nalingawan nya sa harong saiyang pinagerokan, nakoa kan tawo asin iningatan an mga ini, asin itinao sakuya na karibay kan saimong surat... sa pag paseguro, sunod sa saiyang sabi, na dai ako magpakasal saimo na daing kapahintogotan an sakong ama. Magpoon kan pagdadaradarahon ko iyan kapalit kan saimong surat, namatean ko an lipot sa sakong puso. Isinikwal ko ika, isinikwal ko an sakong pagkamoot...ano an dai gigibohon nin saro huli sa sarong inang gadan asin sa duwang buhay? Pinagkulakulaan daw ako kun aanohon ninda su saimong surat?’ “ Natakot na marhay si Ibarra. Nagpadagos si Maria Clara: “Ano pang natatada sakuya? Ikasabi ko daw saimo kun siisay an sakong ama, nakasabi daw ako saimo na humagad ka saiya nin tawad, sa saiya na pinapagtios nin makuri su saimong ama? Masabihan ko daw su sakong ama na patawadon ka, masabihan ko daw na ako an saiyang aki, sa saiya na naghorot na bulanos kan sakong kagadanan?!Daing ibang natatada sakuya kundi magtios, ingatan ko an tagonghilom, asin magadan sa pagtios!... Ngunyan, katood ko, ngunyan na natatalastas mo na an mamondong salaysay kan makauugay mong si Maria, igwa ka pa sa saiya kan hoyom na iyan na mapaglanghad?” “!Maria, saro kang santa!” “Mamongaya ako, mantang naniwala ka sakuya.. “Alagad," an sabi pa kan hagbayon na nagliwat nin tingog, “nadangog ko na ikakasal ka... “!Oho!” sominiloksigok su darags; “ipinipirit sako<noinclude></noinclude> 6qa487cmg9weegpf5imj12qcx7ami06 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/471 250 1638 7352 7351 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7351 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|461}}</noinclude><br>kan sakong amá an átang na iniho... minahal nya ako asin pigbúhay ako asin bakó nyang katongdan, binabayadan ko saiya an útang na boot na iniho na ipinangakó ko saiya na katiwasayan huli sa bagong ining pagkakadugó, alágad..” “Alágad?” “Dai ko kalilingawan an mga pinanumpaan ko saimong kadayupotan.” “Anong inissip mong gibohon?” na hapot ni Ibarra na naghihingúhang bomasa sa saiyang mga mata. “An omaaboton madiklom asin an Kapaladan nasa kadikloman! Dai ko maaraman kun anong súkat kong gibohon, alágad maaraman mo na saró sana akong mamoot, asin kun daing pagkamoot, sagkod pa man dai sakong makakarógaring. Asin sa saimo, anong mangyayari saimo?” “Ako bakong anó kundi saró lámang na dulag... mádulag ako, dai mahahaloy matutuklasan na nakadolag ako, Maria...” Kinapotan ni Maria Clara kan magibong nyang kamot su payo kan hagbayon, paolit-olit nyang hinadokan sa ngabil, kinogos, asin dangan, panaleng isinikwal saiya. “!Dumulag ka, dumulag ka!” an sabi saiya; “!dumulag ka, bantay!” Hiniling sya ni Ibarra nin nagsasagang mga mata, alagad sa saré nyang pasabot, hominarayo na lango su hagbayon, nagduduwaduwa. .. Linumpat naman su cerco asin lominaog sa sakayan. Si Maria Clara nangngalindoonan sa alidoonan nagtatanaw kaito na naghaharayo. Tinokas ni Elias su saiyang kopya asin doko na gayong gominalang saiya. {{rule|3em}} {{c|LXI}} {{c|''AN PALAMAGAN SA DANAW''}} “Hinanyoga pó an mokná na sakong pinagatidátid,” an sabi ni Elias na may pinagiisip kan magpasiring sinda sa San Gabriel. “Tatagoon ko ika ngunyan sa harong nin saró kong katoód sa Mandaluyong, dadarahón ko saimo su gabós mong kuwarta, na sakong kinaligtas asin tinagó sa póon kan baliti, sa makikilantas na linob-<noinclude></noinclude> 4fhi4ns7rmjtvgsar72f47mlg9wrvj4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/472 250 1639 7357 7356 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7356 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] {{c|'''462'''}} [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><br>ngan kan saimong apo; humalé ka’sa kaporoan..." “Sa pagduman sa ibang daga?” saligbaton ni Ibarra. “Tanganing mabthay kang matiwasay sa mga aldaw na natatandang ikabubuhay mo. Igwa ka nin mga katood sa Espafia, mayaman ka, makakapaindulto ka. Sa anó man na pangyayari, an Ibang Daga sa satuya sarong bansa an orog pa karahay ki kan rogaring." Dai nagsimbag si Crisóstomo; daing girong syang naghorophorop. Nakaabot sinda kan mga hidaleng ito sa Pasig asin su sakayan nagpoón nin pagsongsong sa solog. . Sa ibabaw kan Puente de Espafa may sarong nanganga- bayo na humari an pagpadalagan asin nadadangog an sarong halawig asin malagong na siniwik. “Elias,” an simbag ni Ibarra; “an saimong maraot na palad gominikan sa sakuyang angkos makaduwa mo ligtasan an sakiyang buhay, asin bakó sanang marhay na boot an itang ko saimo kundi kaipuhan man na ibalik ko saimo su saimong mga dai tibaad. Hinahatolan mo ako na mabuhay sa Ibang Daga, kun siring omiba ka sakuya asin mabuhay kitang siring sa magtigang. Digdi saró ka man na daing palad.” Mamondong hiniró ni Elias su saiyang payo asin sominimbag: “!Dai mahihimo! Totoo na dai ako mangyayáring mamoot asin kamotan sa sakiyang bansa, alagad maka- kapagtios asin mangyaring magadan ako saiya asin huli saiya: sa giraray sarong bagay. !An kapaha- makan'nin sarong bansá magi logod na sakong rogaring na kapahamakan, asin mantang dai kita binobogkos nin saró sanang kaisipan, asin mantang dai minakutad an satong mga puso sa saró sanang pagngaran, sa sakong mga kahimanwa ikasaró na lamang ako huli sa pangkagabsan na karaotan nin palad, pagtangisan ko man lamang sa kaibahan ninda an satong mga kasakitan, na an mga puso nyató gabós magkahirigitan nin saró mansanang karaotan nin palad!’’ “Kun siring anó ta sindsadol mo akong maghalé?” “Huli ta sa ibang gampi mangyaring magi kang ma- mongaya asin ako bakó, huli ta dai ka linalang tanganging magtios, asin huli ta ikakaongis mo-an saimong bansa, kun sarong aldaw mapahamak ka huli saiya; asin ta an pagkaongis sa sadiring bansa iyo an orog kadakulang kapahamakan.”<noinclude></noinclude> mfh2u79tig2lqxoiqcczbn4kigrv5rp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/473 250 1640 7362 7361 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7361 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''463'''}}</noinclude>“!Inaapi mo ako!” an hagayhay ni Ibarra kaiba an sarong mapait na panghihimasol; “nakakalingaw ka na, pahangang dumatong ako digdi, hinanap ko an saiyang karahayan...” “Dai mo po ipagkolog sa boot, dai ko, ika-binabasol! Awot pang an gabos makapagarog saimo! Alagad dai ako minahagad saimo nin mga dai mahihimo, asin dai mo ikaraot sa boot kun magsabi ako saimo na ginagayuma ka kan saimong puso. Namomotan mo an saimong banwaan huli ta iyong tokdó saimo kan saimong ama; namomotan mo iyan huli ta diyan igwa ka nin pagkamoot, dai tibaad, pagkabagong-tawo, huli ta an gabos naghohoyomhoyom saimo, an saimong banwaan dai saimong ginibong salá sa katanosan; namotan mo sya siring sa pagkamoot nyató kaito gabós na minagibo satong mga mamongaya. Alagad sa aldaw na ika maging dukha, punaw, pinagoosig, isinombong asin ipinabakal kan saimo mansanang mga kahimansa, sa aldaw na ini, mapaindahan mo an saimong sadiri, an saimong bansá asin an gabós.” “Minatao sako nin kakologanan saimong mga tata- ramon,” an sabi ni Ibarra na naraot su boot. Idinokó ni Elias su saiyang payo, nagisipisip asin sominimbag. “Boot ko pó na mamuklat ka sa katotoohan, asin malikayan an sarong mamondong kaagahon. Giromdoma idtong horas na pinagtaraman ko ika digdi mansana sa barótong iniho asin sa liwanag kan tala-init mansanang ini, igwa nang mga sambulan, kulang nin nagkapirang aldaw, mamongaya ka kan panahon na ito. Dai nakadatong saimo su pakimahérak kan mga napaha- mak, pinagbasangbasang mo su saindang mga hinanakit huli ta mga hinanakit nin mga criminal ; iyo mong lalong dinangog su saindang mga kaiwal asin sa tahaw kan sakong mga pangatanosan asin mga pakimahérak, ominapil ka sa mga nagpapasakit sainda, asin kaito nasa saimo na ako maging criminal okun magpabaya akong gadanón tanganing maotob an sarong sinanglitan na kataga. Dai ito itinógot nin Dios ta nagadan su gurang na pamayo kan mga manglolobo... Nakalihis nin sambulan asin ngunyan iba na an saimong pagisip!” “Tama ka, Elias, alagad an tawo sarong hayop sunod sa mga pangyayari; kan panahón na ito garo akong nabubuta, may kabaldian, anong maisihan ko? Ngunyan hinalé kan kapahamakan su takop kan sakong mata, su<noinclude></noinclude> 5q3kcd43vx0a33p0ub28igf13u1ji8l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/474 250 1641 7367 7366 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7366 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''464'''}}</noinclude><br>kalipung-awan asin pagtios sa sakong bilanggoan nabuyagyag, ngunyan nakikita ko an makangingirhat na carcer na naggagatob baga bilang sa sociedad na ini, na minahopot na gayo sa saiyang laman asin minahágad nin sarong panáleng pagpohó! Binuksan ninda su sakong mata, ipinahiling ninda sakó su lúgad asin pinirit ninda akong maging sarong criminal! Asin mantang minuya ninda iyaán, magigi akong filibustero, alagad tunay na filibustero, aapodon ko an gabós na mga nagkapaharamak, an gabós na sa laog kan daghan may pusong nagkukútad, itong mga nagsóbol saimo, sakuya...! dai, dai ako magiging criminal, dai nanggad mapapaniring an nakikibaka huli sa saiyang banwaan, atá ngani an katimang kaini an pangyayari. !Kita sa laog nin tolong siglo, iginagáwgaw ta sainda an satong mga kamot, hinahagadan ta sinda nin pagkamoot, makaapod boot nyamong apodón sinda na samong mga túgang, paano su pagsimbag samuya? huli sa pagologólog asin sa paglanghad, pinagpaindahan kami sagkod kan samong pagkatawo.! Daing Dios, dai nin pagsarig, dai nin kasangtawohan, daing iba kundi an katanosan kan kosog!” Kinoktrab si Ibarra, nangingibigkibig su bilog nyang lawas. Nagagi sinda sa tongod kan palacio kan General asin sa paghona ninda nakamasid sinda na garong mahiró asin sibot su mga bantay. “Natuklasan daw sa pagdulag?” an hinghing na sabi ni Elias. ‘“Humigda ka, tabi, ta tahoban ko ika kan zacate, tara maagi kita sa may Polvorista, asin mangyaring pagkula-kulaan an bantay ta duwa kita.” Su baroto saró sa mga haralaba asin harayakpit na mga sakayan na dai minatanos kundi minasagidsid sa tubig. Siring na pinagbaná-baná ni Elias, pinaontok sya kan bantay asin hinapot sya kun saén halé. “Sa Manila, sa pagtao nin zacate sa mga oidores asin sa mga cura,” nagsimbag na inaárog su daging kan tingog kan mga taga Pandakan. Lominuwas an sarong sargento asin inogid kaini kun anong nangyari. “ Solong!” an sabi kaini saiya; “pinapatanidan ko ika na dai kang pagpasakayón na siisay man sa sakuya, pagkakaogdan ko ika nin sarong marhay na tangdan.”<noinclude></noinclude> 3ehfzqlfiwxfx8g3ljul23a1mqhva1f Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/475 250 1642 7372 7371 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7371 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''465'''}}</noinclude>“Marhay po, anong mga nasa saiyang mga tanda?” “Naka-levita asin nagtataram nin kastila; kun kaya! maingat ka!” Nagharayo su sakayan. Kominiling si Elias asin na- kita su talihid kan bantay, na nagtitindog sa may pangpang. “Sumayang kita nin nagkapirang minuto,” an sabi sa hababang tingog; “dapat kitang lumaog sa salog na Beata sa pagsaginsagin na ako taga Peńa Francia. Makikita mo an salog na iinawit ni Francisco Baltazar.” Su banwaan na totorog sa liwanag kan tala-sinag: bo- minangon si Crisostomo sa paghilinghiling kan baga sa linobngan na kaminongan kan Katalagahan. Hayakpit su salog asin su magibong na pangpang minabilog nin katanayadan na tinanoman nin zacate. Itinapon ni Elias su saiyang karga, kominapot nin sarong halabang kawayan asin kinoa sa irarom kan doot nin nagkapirang mga daing laog na bayong okun sako na mga pandan okun bariw. Nagpadagos sinda nin pagsakay. “Ika po an kagrogaring kan saimong boot, asin kan saimong omaaboton,” an sabi ki Crisdstomo na daing gironggirong. ‘“Alagad kun togotan mo ako na maka- pagsabi saimo, sasabihan ko ika. Hilinga marhay an saimong gigibohon, sasabritan mo an labanan, tara igwa ka nin kuwarta, payo asin madaleng kang makasompong nin dakol na mga takyag, tara dakol an mga dai na- sisinangan. Alagad sa pakikigbakang iniho na saimong poponan, an mga magtitios nin orog iyo an mga daing pagalamaan asin an mga dai makakapangalasag. An siring mansanang mga kamatean, na igwa nang sam- bulan, nangagpakadara sakuya na domolok saimo sa paghagad nin mga kabaklean, iyo man an mga nakaka- sadol sakuya, ngunyan sa pagsabi saimo na magisip- isip ka. An bansaa po dai nagiisip na bomolag sa Inang Banwaan, dai nin ibang hinahagad kundi kadikit na pa- kahiwas, sandagan, asin pagkamoot. Goyonan ka kan mga descontento, kan mga criminal, kan mga nagka- daraihan na nin pagsarig, alagad an banwaan magli- likay. Magkakamalé ka kun, sa pagkdahiling mo na gabos madiklom, maghond ka na nawaran na nin pag- sarig an kaporoan.” “An bansa nagtitios, oho, alagad nananarig pa giraray, naniniwala, asin manghihimagsikan lamang kun dai na<noinclude></noinclude> 3y7i0aw9u8gzr1e5bmph756klza89gy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/476 250 1643 7377 7376 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7376 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''466'''}}</noinclude><br>makakatios, kun sa pagkasayod, kun iyong muya kan mga nagkakapot kan Pamahalaan, bagay na harayo pa man, Ako mansana dai maiba saimo, sagkod pa man dai ako magamit kan mga mapanganib na iyan na mga palakaw sagkod na nakakakita pa ako sa mga tawo nin pagsarig.” “!Kun siring malakaw akong dai ka!” an simbag ni Crisostomo na natatalaga. “Sa saimong danay na hinolawan?” “Danay asin iyoiyo, saksi an giromdom kan sakong ama! Dai ako nakakapagpasibaya na agawan ako nin katiwasayan asin kamongayahan na daing padusa, ako na daing horot kundi an karahayan, ako na sakong igi- nalang asin tinios an gabos huli sa pagkamoot sa sarong masinaginsagin na katinubdan, huli sa pagmahal sa sarong bansa. Ano an saindang ibinalos sakuya? Pina- irarom ako sa sarong dustang bilanggoan asin hinimuta su sakong pigaagom! Dai, sarong crimen kun dai ako manghimalos, pagsadol sainda sa mga bagong gibo na sala sa katanosan! Dai, maluwas na sarong katalawan, kaluyahan nin boot na magsiloksigok asin magtangis kun igwa nin dugo asin kabuhayan, kun sa paglanghad asin sa pagagyat minasaro an pagologolog! Aapodon ko na sarong daing pakasabot an banwaan na ini, ipapahi- ling ko saiya an makauugay nyang kamugtakan, na dai sya magromdom sa mga katugangan, daing iba kundi mga lobo na nagpapasiniriba-sibaan, asin sasabihan ko sinda na laban sa siring na pagapiapi minatindog asin minasuwal (144-a), an magkagurang man na katano- san nin tawo sa pagkamit nin pakahiwas!” “!Magtitios an banwaan na daing pagalamaam!” ane marahay! Ikahatod mo ako sagkod sa bo- “Sagkod na makaharayo ka sa panganib!” an simbag ni Elias. Nagpasiring uli sinda sa Pasig. Pinagtataga olay- olayan ninda an mga bagay na dai man nin pakalabot sa sainda. “!Santa Ana!” an hinghing na tataramon ni Ibarra, “midbid mo an harong na ini?” - Nagaagi sinda sa atubang kan harong. na paalingan kan mga jesuita. “Diyan inagihan ko an dakol na mga mamongaya asin mga magayagayang aldaw!” an hagayhay ni<noinclude></noinclude> 2mqizelo1fa0it0t51vk3qjaoj0vi3b Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/477 250 1644 7382 7381 2024-10-15T16:00:20Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7381 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''467'''}}</noinclude><br>Elias. “Kun panahon ko minaduman kami lambang bulan... kaito siring ako kan iba; may mga dai ti- baad ako, may angkos, nangangatorogan asin nakaka- galinaw ako nin sarong nagdadangadang na kaagahon. Sa mga aldaw na ito nakikita ko su sakong tugang na babaye sa haraning colegio; pinagpasiban ako nin sa- rong gibo kan saiyang mga kamot... iniibanhan sya nin saro nyang katood, sarong magayon na daraga. Gabos ominagi siring sa sarong pangatorogan.” Nagdanay sindang daing kinaalohan sagkod na na- kadatong sinda sa Malapad na bato. Su mga nagngag- sakay sa Pasig sarong banggi, sa saro kan mga maka- wiwiling banggi na inaalay kan Filipinas kun an tala- init maghalé sa malinig na bughaw na langit minapa- luwas nin malipungaw na rawitdawit kun an mga pag- tios nin mga tawo tinatahoban kan kadikloman asin an mga dustang daging kan saiyang tingog pinapara kan pagkadaing gimokgimok; kun iyo sanang nagtataram an Katalagahan, ikakabilang an mga iyan sa pinagho- horophorop kan magkasi bagong-tawo. Sa Malapad-na-bato, napipirot su carabinero, asin kan makita nyang daing laog su baroto asin daing nabubu- yagyag na and man saiyang makokoa siring sa pinag- totodan na kinaugalean kan saiyang pangkat asin pinag- totodan sa puesto ito madalé sindang pinaagi. Dai man nin anong pagborongborong su Guardia Civil sa Pasig, asin dai sinda pinagsaringgawan. Nagpopoon nang magdaliwawa su kaagahon kan du- matong sinda sa danaw, maboot asin moninong siring sa dakilang salming. Nagroromaron su tala-sinag asin su Sirangan natutugmaa nin tintang diyambuhanan (145-a). Sa horoharayo nakatanaw sinda nin sarong bagay na abohon na nagrarani. “Nagdadangadang su falua,” an sabi ni Elias sa hababang tingog; “humigda ka ta tatahoban ko ika kan mga sakong iniho.” Su kamugtakan kan dahong nahayag na gayo sa lu- hayluhay asin namamansayan na marhay. “Nasa satuyang agwat asin kan pangpang,” an pag- masid ni Elias na nariribaraw. Asin sa diitdiit linitwat nya su rumbo kan saiyang sakayan, pasiring sa Binangonan su saiyang pagsag- wan. Sa dakilang pagkatikbahi saiya nagbago man nin rumbo su falua alintanang kinokurahawan sya nin sa-<noinclude></noinclude> koi18xd5jwgbzw152fo8oe0m25gnv4z Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/478 250 1645 7387 7386 2024-10-15T16:00:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7386 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''468'''}}</noinclude><br>rong tingog. Ominorong asin nagisipisip si Elias. Harayo pa su pangpang, asin dai mahahaloy namumugtak sinda sa maabot kan mga badil kan falua. Nagisip syang boma- lik sa Pasig, lalong marikas su saiyang sakayan. Ala- gad! karaot na palad! sarong baroto nagdadangadang halé sa Pasig, asin nakitang nangorokildab su mga ca- pacete asin su mga bayoneta kan mga Guardia Civil. “!Dakop na kita!” an sabi sa hababang tingog na nanglulungsi. Hiniling su saiyang mga porosog na mga takyag asin pakapagisip kan iyo na sanang sukat nyang gibohon, nagpoon nin pagsagwan sa bilog nyang kosog pasiring sa Isla nin Talim. Alintana, nagooldot na su tala-init. Matulin su dalagan kan baroto, nakita ni Elias sa falua na nagbibirik an nagkapira katawo na mga nag- titirindog na pinagpapasabot sya. “Tatao kan magdara nin sakayan?” an hapot ni Ibarra. “Oho, ngata?” “Auli ta tapus na kita kun dai ako tumagbang sa tubig asin lagalagon ko sinda. Lalamgon ako kan mga iyan, marhay akong maglangoy asin magladop... iha- harayo ko sinda saimo, asin dangan maghinguha kang makaligtas.” “Dai, dai ka maghalé asin ipapabakal ta nin mahal an satuyang buhay!” “Sayang mayo kita nin mga hamo, asin huli kan saindang mga badil gagadanon kita ninda siring sa mga saradit na gamgam.” Kan horas na ito may nadangog na sirisiri sa tubig na baga may naholog na sarong bagay na mainit, na sino- nod tolos mansana nin sarong potok. “Nakita mo?” an sabi ni Elias na ibinugtak su sag- wan sa sakayan! “Magkita kita sa Nochebuena sa linob- ngan kan saimong apo. Iligtas mo an saimong sadiri!” “Asin ika?” “Ilinigtas ako nin Dios sa lalong darakulang panga- nib.” Hinoba ni Elias su saiyang bado; sarong bala naka- pasing kaito sa saiyang kamot, asin nadangog an du- wang potok... Daing karibarawan kinaptan su kamot ni Ibarra, na naghihigda pa sa irarom. kan baroto, to- minindog asin tominagbang sa tubig, na ibinosol kan<noinclude></noinclude> 3b3yv1b3lptrdyb6gzgshbvfv4x47go Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/479 250 1646 7392 7391 2024-10-15T16:00:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7391 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] {{c|'''469}}</noinclude><br>bitis su sadit na sakayan. Nadangog an nagkakapirang kurahaw, asin sa ma- dalé sa horoharayo bominutwa su payo kan hagbayon na garo baga mahangos, na ominirarom tolos mansana. “Hoto, hoto!” kurahaw nin nagkapirang tingog asin nangagsagiwisiw naman su mga bala. Linamag ito kan falua asin kan sakayan; sarong ma- dalé sanang garagara minapamidbid kan saiyang piga- gihan, naghaharayong magharayo sa baroto ni Ibarra, na baga ipinaatong lamang. Sa lambang paguutwalan kan naglalangoy kan saiyang payo sa paghangos, bina- badil sya kan mga Guardia Civil asin kan mga faluero. Padagos su paglamag; harayo na su baroto ni Ibar- ra, su naglalangoy nagdadangadang na sa pangpang, sa rayong may mga limang polong kadpa. Paragal na su mga parasagwan, alagad iyo man si Elias, tara mandiit-mandiit inootwal su saiyang payo asin sa lam- bang pagutwal iba an inootwalan, sa paglagdlag baga bilang sa mga naglalamag saiya. Dai na ibinobuyagyag kan mapasaluib na garagara su pinagagihan kan buzo. Kahurihurihi nakita sya sa harani kan pangpang, nag- paporotok... dangan ominagi an mga minuto asin mga minuto, dai na nin bominotwa sa moninong asin mali- pungaw na ibabaw kan danaw. Pagkaayaw nin kabangang horas, sarong parasag- wan nagpasagin nakatuklas sa tibig sa harani kan pangpang nin mga tanda nin dugo, alagad pinagpiring- pitang kan saiyang mga pagiriba su saindang payo na mangyaring mangahologan nin iyo siring man ngani na maging bako an boot sabihon. {{rule|5em}} {{c|LXII}} {{c|''NAGPALIWANAG SI PADRE DAMASO''}} Sayang lamang na magkatarambang sa sarong latok an mga mahalagang mga pasib sa pagkasal; maging su mega brillante sa mga bugtakan na mga bughaw na terciopelo, maging su mga binordahan na piňa, maging su piezang sukla dai nagpakabihag kan paghiling ni Maria Clara. Pinagmamansayan kan daraga, dai man naghihiling, dai man nagbabasa, su pahayagan na nag- babareta kan pagkagadan ni Ibarra, na nalamos sa da- naw.<noinclude></noinclude> jrpqxkbevqj92ihx0s59nl8dsg7ta4l Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/48 250 1647 7397 7396 2024-10-15T16:00:21Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7396 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>38</center> Daing minaaging taon na dai sya minasabay sa romeria (54) sa Antipolo; kan panahon na ito duwang misa an saiyang linimosan sa dakol na ginigibo sa tolong novenario, asin dangan naparigos sa bantog na sapa, na pinagkakarigosan kaito kan mahal na ladawan. Nakikita pa nin tawong maki-Dios an mga gira kan bitis asin su mga ginoyodan kan buhok, asin gumabat nin sangribong tonelada. Minamawot nyamo na iwagwag kan makagigilantas na ladawan an saiyang sinanglitan na buhok sa mga mata kan mga devotong iniho asin batayan sinda sa dila okun sa payo.— Duman sa may burabod mansanang ito, sikat kumaon si Capitan Tiago nin inasal na lechion, sinigang na talosog na may kaibang mga dahon nin alibangbang asin iba pang mga masisiram na luto. May mga apat na gatos na pisos an saiyang ibinabayad sa duwang misang ito, alagad maluwas na barato kun hohorophoropon an ngoyaya kan Ina sa mga ruédang kalayo, mga cohetes, mga bomba asin morteretes okun bersos siring sa pagapod duman, kun iisipon an darakilang kapakinabangan na, salamat sa mga misang ini, makakamtan sa laog kan taon. Alagad bako sanang sa Antipolo an kalongdan (55) kan saiyang matanog na devocion. Sa Binondo, sa Pampanga asin sa banwaan nin San Diego; kun may ibulang na manok na halangkaw an kasi minapadara sya sa cura nin kuwartang bulawan sa mga misas piciatorias (56) asin, siring kan mga romano nakikihumapot sa saiyang mga himarang, bago minatalad sa langtad nin labanan binobubodan an mga siwong sinanglitan, nakikihumapot man si Capitan Tiago sa saiyang mga himarang kaiba an mga pagbabakleng angay sa mga panahon asin sa mga bagong katunayan. Saiyang pinagmamasdan an laad kan mga kandila, an aso kan kamangyan, tingog kan padi, asin iba pa, asin sa gabos na ini saiyang hinihinguhang magalinaw an nagdadangadang na kapaladan. Sarong pinaniniwalaan na pagakala iyo na si Capitan Tiago bihirang madaog, asin ta ini minagikan sa pangyayari na paas su nagmimisang padi, kadikiton su mga ilaw, makuri su tagdo kan mga kandila okun may nakakasalak na bakong tunay na kuwarta, asin dakol pang iba: pinagsasabihan syang gayo nin sarong celador nin sarong cofradia na<noinclude></noinclude> 71kn6sn5iter9sgsp4xy4cpl808xh3o Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/480 250 1648 7401 7400 2024-10-15T16:00:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7400 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>470</center> Daing anoano namaté nya an duwang kamot na ibi- nugtak sa saiyang mga mata, pinogol sya asin sarong magayagayang tingog, su ki Padre Damaso, nagsasabi saiya: “Siisay ako. siisay ako?’ Lominokso si Maria Clara sa saiyang tukawan asin hiniling siyang nangingirhat. “Pagkatorotonta, natakot ka, ano? Dai mo ako pig- hahalat, ano tara halé ako sa mga lalawigan sa pag- dalaw sa kasal saimo.” Asin sa pagrani na kaiba an sarong hoyom nin na- pupuwas, iginawagaw saiya su kamot tanganing sai- yang hadkan. Tinatakigan na dominolok si Maria Clara asin magalang na dinara ito sa saiyang ngoso. “Naano ka, Maria?” an hapot kan franciscano, na nawara su magayagaya nyang hoyom asin tinagob sya nin kahaditan; “malipot an saimong kamot, nanglulung- si ka... naghehélang ka, aki?” Asin inaladka sya ni Padre Damaso nin sarong ka- lodokan na baga dai mapaniwalaan na mangyaring ma- himo nya, kinaptan su magibong na kamot kan dara- ga asin hinapot kan saiyang mga mata. “Dai ka nang pagtiwala sa nangaki saimo sa bonyag?” an saiyang hapot sa tingog na nanghihimasol, “tukaw digdi asin sabihi ako kan saimong mga korokamondoan, siring kan ginigibo mo kaito sakuyé kasu aki pa ikang saday, kun muya ka nin mga kandila na gigibohon mong aki-aking taro. Talastas mo nasa giraray mahal ko ika... na sagkod pa man dai ko ika pinagdagitan...” Bako nang ogsak su tingog ni Padre Damaso asin nagkakaigwa na nin daging na mapinayaba. Nagpoon nin pagtangis si Maria Clara. “Nagtangis ka, aki ko? tadaw ta nagtatangis ka? Nakipagiwal ka ki Linares?” Tinakpan ni Maria Clara su saiyang talinga. “Hare sya pagsambita... ngunyan!” an kurahaw kan daraga. Pano nin pagtaka si Padre Damaso na hominiling saiya. “Habo mong ipagkatiwala sakuya an saimong mga tagong-hilom? Bakong sa girdray hininguha ko na ma- sonod an pinakasaday mong mga haragadon?” Itininkalag saiya kan daraga su saiyang mga mata na pano nin mga luha, hiniling sya nin kadikit na horas,<noinclude></noinclude> 335rvnsinb3lxw06r3kfdyrsxcvwq9f Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/481 250 1649 7405 7404 2024-10-15T16:00:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7404 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>471</center> <br>asin nagtangis na naman nin mapait. “Hare pagtangis nin siring, aki ko, ta nararatakan ako kan saimong mga luha! Sabihan sakuya an saimong mga sakit, makikita mo kun gurano ka kamahal sa sa- imong padrino!” Luhayluhay na rominani saiya si Mayia Clara, lomi- nohod sa saiyang pamitisan asin pagkatongkahalan kan saiyang lawog, napaparigos sa luha, sinabihan sya sa hababang tingog, na pahangang mamaté: “Minamahal mo pa ako?” “!Aki!” “Kun siring...soroga an sakong ama asin potola an kasal sakuya!” Asin iinosip saiya kan daraga su saiyang hiring pa- kipagkita ki Ibarra, saiyang tinago su hilom kan salyang pagkani tawo. Pahangang maniwala si Padre Damaso kan saiyang nadadangog. “Kan nabubuhay pa sya,” an padagos kan daraga, “nagisip akong pakipagbaka, naghalat, ako nagtiwala! Boot akong mabuhay sa pagdangog kun sya pinaghoho- roronan...alagad ngunyan na gadan na sya dai nang dahelan na ako mabuhay asin magtios.” Ini sinabi nya luhayluhay, sa hababang tingog, mo- ninong, daing mga luha. “Kan nabubuhay pa sya, makakapakasal ako... nag- isip akong domolag ngapit. . . daing ibang muya kan sakong ama su pagkatugang man lamang! Ngunyan na sya gadan dai nin siisay man na makakaapod saku- ya na saiyang agom... Kan nabubuhay pa sya, mang- yaring madigtaan ako, natatada sakuya an karangahan na sya buhay asin sakalé nagroromdom sakuya; ngun- yan na gadan sya... an convento okun an lobongan.” Su tingog kan daraga igwa nin siring na karigonan mala ngani ta nawara ni Padre Damaso su pagkamug- tak nyang maogmahon asin namugtak sa may pinagi- isip na bulanos. “Makuring gayo su saimong pagkamoot saiya?” an nagsasakolsakol na saiyang hapot. Dai nagsimbag si Maria Clara. Dominoko si Padre Damaso asin daing gironggirong. “!Aki ko!” an saiyang hagayhay sa nagpopotolpotol na tingog, “patawada ako na ginibo takang makauugay na dai ko maaraman an siring na bagay. Pinagiisip ko<noinclude></noinclude> b4wissee638nv2457mkscc3ohb873j8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/482 250 1650 7409 7408 2024-10-15T16:00:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7408 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>472</center> <br>kaito an saimong kaagahon, boot ko an saimong kamon- gayahan. Paano akong makatogot na pomakasal ka sa sarong tubo sa bansang ini, na paghilngon ko ikang agom na makautigay asin inang daing palad? Dai ko nahalé sa saimong payo su saimong pagkamoot, isino- lang ko su bilog kong kosog, pinalabilabihan ko gabos, huli saimo, huli lamang saimo. Kun nagi kang saiyang agom, nagtangis ka kita ngapit huli sa kamugtakan kan saimong agom, na namamantang sa gabos na mga panghihimalos daing palakaw na makapangalasag, bi- lang ina, pagtatangisan mo an kapaladan kan saimong mga aki; kun adalan mo sinda, hinahandaan mo sinda nin sarong mamondong kaagahon, maruluwas na mga kaiwal kan Katinubdan, asin makikita mo sindang bi- ritayon okun paruluwason sa Kaporoan; kun pabayaan mo sindang daing mga pakasabot, makikita mo sindang pinangagkurihan asin pinangagbabarasangbasang! Dai ko matotogotan an siring na bagay! Nin huli kaini ihinanap ko ika nin agom na makagibo saimong mamon- gayang ina nin mga aki na mga nagboboot asin bakong nagkukuyog, na mga magpadusa asin bakong mangag- tios... Talastas kong marhay su saimong katood sa ikinaongis ko an mga bagay na ito kan maaraman kong pagkaaki, minahal ko sya bilang sarong ama, alagad ikinaongis ko ang mga bagay na ito kan maaraman ko man akong gigirikanan kan saimong pagkadai nin ka- mongayahan, ta mahal ko ika, sinasamba ko ika, namo- motan ko ika siring sa pagkamoot sa sarong ginahang babaye; dai ako nin ibang pagmahal kundi an saimo, nakita ko ikang nagtalubo; dai minalihis an sarong horas na dai ako nagiisip saimo; nangangatorogan ako saimo, ika daing iba an sakong gayagayahan...” Asin hominibi si Padre Damaso siring sa sarong aki. “Tara, kun ako mahal mo dai mo gibohon na mapa- hamak ako magkagurang man; bako na syang buhay, boot ako na maging monja!” Ihinongko kan gurang sa kamot su saiyang payo. “!Magmonja, magmonja!” an saiyang ulit na tatara- mon. “Dai mo aram aki ko, an pagkabuhay, an mis- terio, na natatago sa ibong kan mga parel kan convento. ! dai mo iyan aram! makasangribo kong mumuyahon na paghilngon ko ikang makauugay sa kinaban ki sa claus- tro... Digdi mangyaring madangog an saimong mga hinanakit; duman daing ibang saimo kundi an mga<noinclude></noinclude> r2tv5l8c71o0psjg2nley6h42twg2on Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/483 250 1651 7413 7412 2024-10-15T16:00:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7412 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>473</center> <br>parel... Magayon ka, magayon na marhay, asin dai ka ipinangaki huli saiya, na maging esposa ni Cristo! Maniwala ka sakuya, aki ko, an gabos binabalnas kan panahon, ngapit makalingaw ka, mamomoot ka, asin mamomotan mo an saimong agom... si Linares.” “!O an convento okun... an kagadanan!”’ an olit na olit na sabi ni Maria Clara. “!An convento, an convento okun an kagadanan!” an hagayhay ni Padre Damaso. “Maria, magurang na ako, dai naako makakapagmato pa nin halawig na panahon saimo asin kan saimong kamoninongan... Po- mili ka nin ibang bagay, homanap ka nin ibang pag- kamoot, nin ibang hagbayon minsan siisay, alagad mali- ban sa Convento.” “!An Convento okun an kagadanan!” “!Dios ko, Dios ko!” kominurahaw uli su padi, na tina- hoban kan kamot su payo “‘pinapadusahan mo ako, mag- kakanigo! alagad ingati an sakong aki!” Asin inatubang su daraga: “Muya kang magmonja? magiging iyo ka; habo ako na magadan ka.” Kinoa ni Maria Clara su saiyang magibong na kamot, hinigtan ito, hinadokan na lominohod. “!Padrino, padrino ko!” indolit nyang indolit. Dangan mamondong lominuwas, doko asin naghaha- gayhay si Padre Damaso. “!Dios, Dios, nagaada, ka mantang nagpapadusa ka! Alagad manghimalos ka sakuya asin dai mo pagpasaki- tan an daing sala, ligtasan an sakiyang aki!” <center>______________________</center> <center>LXIII <center>AN BANGGING MAGAYAGAYA</center> Sa itaas, sa kabakilidan kan bukid, sa may sarong sapa, natatago sa tahaw kan mga kahoy an sarong ka- malig, na ginibo sa mga biriribid na kahoy. Sa ibabaw kan atop an gogon nagkakanap an marambong, lakop nin mga bunga asin kaburakan, an sarong pdon na sa karabasa; an sa kadlagan na itong pagsadiri nasasam- nohan nin mga sungay nin usa, mga bongo nin opon, nagkakapira an may mga haralabang tingo. Duman nageerok an sarong angkos na tagalog, na nabubuhay sa pangayam asin sa pangahoy. Sa limpoy nin sarong poon na kahoy, su apo naggigibo<noinclude></noinclude> sytjhdd7yno1mvjbgh3t1okeqxw6mi6 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/484 250 1652 7421 7420 2024-10-15T16:00:22Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7420 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Louiesemendez" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>474</center> <br>nin mga sighid kan gihoy kan buri, alintangan binobug- takan nin sarong daraga nin mga sogok nin manok, mga limonsito asin mga gugulayon an sarong alat. Duwang bagong tawo, saro lalaki asin sarong babaye, sa kataid nin saro pa, na malungsi, maboblay, darakilang mata asin hararom an paghiling nagtutikaw sa batang. Sa saiyang maniniwang na lawog namimidbid nyamo su aki ni Sisa, si Basilio, su tugang ni Crispin. “Kun marhay na an saimong bitis,” an sabi saiya kan aking babaye, “magkakawat kita nin pico-pico na may taragoan, ako an ina.” “Magiiriba kita ma turukad sa alitoktok kan bukid,” an sogpon na taramon kan aking lalaki, “mainom ka nin dugo nin usa na may limonsito asin ta mataba ka, asin dangan totokdoan ko ika nin paglokso sa lambang bato, sa ibabaw kan sapa.” Mamondong naghohoyomhoyom si Basilio, pinaghihi- ling su lugad kan saiyang bitis, dangan tinatanaw su tala-init na maliwanag na marhay. “Pabakalan an mga sighid na ini,” an sabi kan apo sa daraga. “asin ibakal mo nin ano man an saimong mga tugang ta ngunyan Pasko nin Pagkamondag.” “Mga reventador, muya ko mga reventador!” nagku- rahaw su aking lalaki. “Ako, sarong payong sa sakong aki-aki” an kurahaw kan aking babaye, na kinaptan su tapis kan saiyang tugang. “Asin ika anong. muya mo?” an hapot kan apo ki Basilio. Ini sinakit na makatindog asin dominolok sa gurang. “Señor,” an sabi saiya, “naghélang ako sa laog nin labing sambulan?” “Magpoon kan madayag mi ika na daing pagkatawo asin pano nin mga ligad, duwang bulanos na nakalihis, sa akala nyamo magagadan ka...” “Pagbalsan logod kamo nin Dios, dukha kaming mar- hay!” an simbag ni Basilio; “alagad mantang Pasko ngunyan nin Pagkamondag, muya kong pomabanwaan sa paghiling sa sakong ina asin sadit na tugang na la- laki. Pighaharanap na gayod ako ninda.” “Pero, aki, dai ka pa nararahay asin ta harayo an saimong banwaan, dai ka duman makakaabot na ma- tanga.” “Dai po bale! An sakong ina asin sadit na tugang<noinclude></noinclude> i98ujkbr3u34t5c7bwdwke72j32fmx2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/485 250 1653 7425 7424 2024-10-15T16:00:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7424 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>475 na lalaki mga mamondó kan horas na iyán; sa gabós na taón tiripon kami sa pagselebrar kan kaaldawan na iniho. ... kan sarong taón may pigsaramaan kaming sirá... nagparahibi na gayod si iná sa paghánap sa- uyá.“ “!Dai ka mádatong na búhay an banwaan, barobatá! Ngunyan na banggi may manok kita asin tápang opón. Hahanapon ka kan mga aki ko pagdatong ninda halé sa pátag. “Dakol kang aki, asin sa sakong iná daing iba kundi kami sanang duwa; sakalé sa pagloba nya gadan na ako! Ngunyan na banggi muya ko syang taohan nin kagayagayahan, nin aguinaldo ... nin sarong aki!” Namatean kan gurang na basá su saiyang mata, ibinugtak su kamot sa payo kan aki asin sinabihan na nayoyogtó: “Garo kang gurang! Lakaw, padumán, hanapa an saimong ina, taohan saiya su aguinaldo... nin Dios, siring sa sabi mo, kun naaraman ko an ngaran kan sai- mong banwaan, nagdumán kutá ako kan maráot su sai- mong kamugtakan. Lakaw, aki ko, ibanhan ka logod nin Dios asin ni Jesús na Kagurangnan. Iibanhan ka ni Lucia na sakong makoapó sagkod sa haraning ban- waan.” “Ano? mahalé ka?” an hapot saiya kan áking lalaki.“Duman sa ibabá may mga soldados, kadakol na mga mahabon. Habó mong makita an sakong mga reventa- dor? !Pum purumpum!” “Habó kang magkáwat kan butang-manok na may taragoán?” hapot kan áking babaye; “nakatagó ka na? Totoo, na daing orog kamaogma kundi an pagusigon asin magtagó?” Hominoyom si Basilio; kinoa su saiyang sogkod asin may luhá sa mata. “Mabalik akong madalé,” an sabi; “dadarahon ko su sakong túgang na saday, makikita mo sya asin mag- kakáwat kamo, siring saimo kadakulá.” “Nagpipilaypilay man?” an hapot kan áking babaye; “kun siring gibohon ta syang iná sa pico-pico.” “Dai ka malingaw samuyá!” pinagsabihan sya kan gurang; “daraha an tápang ini nin opón asin taohan sa saimong iná.” Inibanhan sya kan mga aki sagkod sa tulay na ka- wayan, na namumugtak sa itaas kan sapá na masologon<noinclude></noinclude> dxvdy6i4v5o2hntgc8br8ab38ofr9ld Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/486 250 1654 7429 7428 2024-10-15T16:00:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>476 na marhay. Pinakabit sya ni Lucia sa saiyang takyag asin nawa- rá sinda sa paghiling kan mga aki. Mabagsik su lakaw ni Basilio minsan ngani may bog- kos su saiyang tabay. Nagdodoros nin habágat asin su mga taga San Diego nangingiribigkibig sa lipot. Iyo su Bangging Magayagaya, alágad mamondó su banwaan. Dai lamang nin nabitay sa mga bin- taná minsan sarong farol na papel, dai nin anó man na ribok sa mga harong nagbaretá nin kagayagayahan siring kan mga énot na taón. Sa entresuelo kan harong ni Capitan Basilio, nago- olayolay sa rejas ini asin si Don Filipo (ginibo sindang magkatóod kan karaotan nin pálad kaining huri), alin- tanang sa saró pa, nagtataranaw sa lansangan si Si- nang, su pinsan nyang si Victoria asin an magayón na si Yday. Su talá-sinag, otong sa kaagahon, nagpoon na nin pagliwánag sa harayo asin nagpapakintab nin mga pa- nganoron, mga kahoy asin mga harong, nagpapaluwas nin haralabá asin makagigilantas na mga anino. “!Bakong kadikit na kapaladan an saimo, na mapa- daihan ka nin salá sa mga panahón na ini!” an sabi ni Capitán Basilio ki Don Filipo; “sinoroló su saimong mga libro, ohó, su iba lálong nagkasarayangan.” Sarong babaye rominani sa rejas asin hominiling sa laog. Makintab su saiyang mga mata, imyos su saiyang lawog, logay asin gorobot su saiyang búhok; titaohan sya nin napapalaen na pamandok. “Sisa!” an may pagtakang sabi ni Don Filipo, asin bominirik ki Capitán Basilio, alintanang naghaharayá su rongaw. “Bakong nasa harong nin sarong parabólong?” an sa- iyang hapot; “marhay na?” Hominoyom nin mapait si Capitán Basilio. “Natákot su parabólong na isombong sya na bilang katoód ni Don Crisóstomo asin pinahalé sya, sa saiyang harong. Negunyan naglalakaw na naman na lagálag rongaw na marhay siring sa dati nagaawit, dai nanga- ngano asin nageerok sa kadlagan...” “Ano pang mga bagay an mga nangyari sa banwaan magpoón kan satong bayaan? Aram ko na igwa kita nin bagong cura asin bagong alférez...”’<noinclude></noinclude> mfptyzf6rr30up3p1ajf4r2djg6s7uy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/487 250 1655 7434 7433 2024-10-15T16:00:22Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7433 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Kim Parde" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>477 “!Makangingirhat na mga panahón, an Kasangta- wohan nagsisibog!”’ an sabi ni Capítán Basilio na nag- iisip kan nakaagi nang panahón. “Makikita mo, kan sominonod na aldaw kan saimong paghalé natuklasan gadan su sacristan mayor, nabibitay sa kisame kan sai- yang harong. Ikinamondong marhay ni Padre Salvi su saiyang pagkagadan asin kinoroa su gabés nyang mga papeles... ! Ah! nagadan man si filósofong Tasio asin ilinobong sa cementerio kan mga intsik.” “!Hérak man ki Don Anastasio!” an hagayhay ni Don Filipo; “asin su saiyang mga libro?” “Sinoroló kan mga banal, na naghohorona na sa si- ring na bágay maooyayahan sainda an Dios. Dai akong nahimong maágaw minsan su mga libro ni Cicerón... Daing ginibong anó man su Gobernadorcillo tanganing masagpong ito.” Magkasi sinda dai nagkaalo. Sa mga hidaleng ito nadangog su mamondó asin ma- lipungaw na áwit kan rongaw. “Aram mo kun noarin kakasalon si Maria Clara?” an hapot ni Yday ki Sinang. “Dai ko áram,” an simbag kaini, “nagsakamot ako nin súrat nya, alagad dai ko binuksan sa tákot na ma- araman ko.. !Hérak man ki Criséstomo!” “Sabi kun bakong huli ki Linares, binitay si Capitán Tiago, anong maginibo ni Maria Clara?” an pangmasid na tataramon ni Victoria. Sarong barobaté nagkikiaykiay na ominagi, nagda- dalagan pasiring sa plaza, na pinaghahalean kan awit ni Sisa. Iyo ito si Basilio. Inabtan kan aki su saindang harong daing tawo asin orolag, pakatapus nin dakol na mga hapot dai syang ibang naisihan kundi na su saiyang ina rongaw asin lagalag na naglalakaw sa banwaan; dai minsan sarong katagá dapit ki Crispin. Pinogol ni Basilio su saiyang luhá, tinios su sákit asin dai pominahingaló lominakaw sa paghanap sa sai- yang iná. Nakadatong sa banwaan, asin ipinaghapot asin boot dumalagan sa pagogsóhoy sa takyag kan sai- ya asin nagdaging su Awit sa saiyang pagdangog. Na- patonong kan daing pálad su pangibigkibig kan saiyang iná. Hominalé su rongaw sa plaza asin nakadatong sa atu- bangan kan harong kan bagong alférez. Ngunyan siring sa dati igwang nin sarong bantay sa tata, asin sarong<noinclude></noinclude> h2t2wxe8ksyme9s8znbgd15raap26b8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/488 250 1656 7438 7437 2024-10-15T16:00:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7437 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>478</center> payo nin babaye dominongaw sa bitana, alagad bakong su Medusa, sarong babayeng bagong tawo, alférez asin daing palad dai nin saro iyo mansanang kahologan. Nagpoon nin pagawit si Sisa sa atubangan kan harong na nagtitingkalag sa talasinag, na mabansay na nagduduyanduyan sa bughaw na langit sa tahaw nin mga bulawan na panganoron. Nahihiling sya ni Basilio asin dai nangahas na domolok sakalé naghahalat na humalé sa pook, naglalakaw sa magibongibong na sogod, alagad naglikay na makarani sa cuartel. Su awit kan rongaw mapangataman na pinaghihimate kan aki pang babayé, asin tinogal su bantay na pasakaton ito. Kan makita ni Sisa na nagrarani su soldados asin madangog su saiyang tinog, pano nin kangirhatan, dominalagan, asin batid nin Dios kun paano an pagdalagan nin sarong rongaw. Nagsonod saiya si Basilio, asin sa takot na malipod saiya, dominalagan asin nalingawan su kolog kan saiyang bitis. “!Hilinga nindo kun ano ta pinaglalamag kan barobatang iyan an rongaw!” an sabing may kabaldian nin sarong sorogodn na babaye na nasa-lansangan. Asin kan makita na padagos su paglamag, hominakbot nin gapo asin idinaklag saiya na an olay. “!Koaha! kanogon pa na nagakod su ayam!” Nakamaté nin kolog sa payo si Basilio, alagad nagpadagos nin pagdalagan na pinabayaan lamang ito. Pinagbaratok sya kan mga Ayam, nangagburura su mga ganso, may bintanang binuksan tanganing, makalaog an sarong osyoso, asin pinirintoan man su iba sa takot na magkaigwa naman nin bangging mariribok. Nagpakadatong sa luwas kan banwaan. Nagpoon nin pagluya su dalagan ni Sisa; dakilang agwat an nakaasiblag saiya sa naglalamag saiya. “Ina!” kinorahawan kan saiyang mamidbid. Pahangang madangog kan rongaw su tingog, nagpoon na naman nin pagdulag. “Ina, ako!” an kurahaw kan hagbayon na nawawaraan na nin pagsarig. Dai nakakadangog su rongaw, naghihingak su aki na nagsusunod. Nagpakalihis na sa mga tinanom asin harani na sinda sa kadlagan. Nakita ni Basilio na sominohot duman su saiyang ina asin sominohot man. Sa kabinitan, su mga kahoy-<noinclude></noinclude> djnchb7h0vs1f6f5omgp7vjd2gobepn Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/489 250 1657 7442 7441 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7441 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>479</center> kahoy, su mga matonok na mga wuyo asin su mga nagporoldot na mga gamot nin kahoy nagpapakaolang kan lakaw kan duwa. Pinagsosonod kan aki su anino kan saiyang ina, na nagtataga-pakapanggrawan kan mga siring kan tala-sinag, na minalagbas sa mga ruwang asin sa mga sanga. Iyo ito su makagigilantas na kadlagan kan angkos ni Ibarra. Nagkapira kadosmog su barobata, alagad minabuhat man giraray, dai nagmaté nin kolog; su bilog nyang kalag nahahayag sa saiyang mga mata, na nagsosonod sa minamahal na angka. Dinakit ninda su sapa na mahamis su inorokotok, su mga tonok kan marorogi, na nagkapurukan sa laboy sa pangpang, nagrolobong sa daing sapin na saiyang mga bitis; dai minaorong si Basilio tanganing gaboton an mga ito. Sa saiyang dakulang pagtaka nyang sominadok sa kahiwasan su saiyang ina asin lominaog sa tata na kahoy, na minasada kan linobngan kan gurang na kastila sa poon kan balité. Siring man kuta an boot gibohon ni Basilio alagad natuklasan nyang pinto su tata. Kinakalasagan kan rongaw su lalaogan kan saiyang maniwang na mga takyag asin payong gorobot su buhok, na iningatan na pinto kan bilog nyang kosog. “Ina, ako, ako, si Basilio na saimong aki!” an kurahaw kan pinagluluya nang hagbayon na nagpabayang mapukan. “Kun muya mo akong tabangan...’ Alagad su rongaw dai minapahonod, masisikad su bitis sa daga nanunuhay nanggad na bulanos. Tinobtob ni Basilio su pinto kan saiyang kamaoo, kan saiyang payo, na pando nin dugo, hominibi, alagad sayang. Nagsakit na makatindog. Naghanap sya nin kodal, na inisip nyang sakaton, alagad dai siyang nakoa. Lominibot sya asin nakakita nin sarong sanga kan makagigiram na balité na gurang nagsosolbodan saka an sanga nin sarod pang kahoy. Nagkamang,.su saiyang sa aking pagkamoot nagpaluwas nin gibong ngangalasan asin pakaagi sa mga sanga nakabalyo sya sa balité, asin nakita su saiyang ina na natotopa kan payo su pinto. Nakamangno si Sisa huli kan kahinaragnas kan mga dahon, bominirik asin boot na dumulag, alagad su aki<noinclude></noinclude> s4r7us68wwpk0bfkdu14tyxcekqyqrm Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/49 250 1658 7447 7446 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7446 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>39</center> an mga pagkadaog na ito saiya mga talokso saiya kan langit sa pagparigon kan saiyang pagtubod asin devocion. Si Capitan Tiago minamahal kan mga cura, iginagalang kan mga sacristan, padangat kan mga parakandilang intsik asin kan mga paragibong cohetes, an tawong ini mamongaya sa katinubdan sa dagang iniho, asin sa mga bihasa asin mga tawong banal nangagsasahot na igwa siya nin dakulang lasig sa kalangitan. Dai dapat pagduwaduwahan na marhay an saiyang boot sa Pamahalaan, minsan garo kamagabat kan bagay na siring. Dai kaya na makapaglalang nin bagong kaisipan, asin mamongaya sa saiyang palakaw sa pagbuhaybuhay, sa giraray natatalagang magkuyog sa pinakahababang empleado kan Pamahalaan sa gabos na oficina, sa pagregalo nin mga jamon, mga kapon na manok, mga bungang-kahoy na mga hale sa China sa arin man na panahon sa laog kan taan, Kun nadadangog niyang pinaglilibak an mga katutubo, minasabaysabay man asin lalong magabat na manaramtaram, tara dai niya ibinibilang na siya sarong katutubo; kun pinaglilibliban an mga mestisong intsik okun an mga mestisong kastila, minaliblib man siya, sakalé, huli ta naghohona na siya lubéos na gayong kastila. Iyo an enot na minarokyaw sa ano man na pagboot na aboloy, naghorog na kun nakakaparong na igwa iyan nin kasunod na kontrato okun arrendamiento. Sa giraray may handang orquestra sa pagpataratara sa gabos na mga gobernador, mga alcalde, mga fiscal, asin dakol pang iba, sa saindang mga aldaw, mga aldaw na ikinamondag, okun pagkagadan nin sarong kadugo, sa sarong pagtaram, sa ano man na kaliwatan sa dating pigtotodan na kamugtakan. Sa siring na pangyayari, nagtotogon siya nin mga pangongomaw na mga rawitdawit saen irinorokyaw an maboot asin maugayon na gobernador, madasig asin marigon na alcalde asin pinaghalat siya sa langit kan parawog nin mga banal (okun palmeta) asin dakol pang ibang bagay. Siya an gobernadorcillo kan mayayaman na pangkat nin mga mestizo, minsan ngani kadakol kan mga minasolang kaini ta dai siya ibinibilang na siring. Sa laog kan duwang taon na siya natutukaw nakasayang sya nin sampolong frac, nin siring mansanang bilang nin mga kalong de copa asin anom na baston; su frac asin kalong de copa sa Ayuntamiento, sa Malacañang asin<noinclude></noinclude> dymh2zrzl4z8kumg02zk9yvyb5lvvm3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/490 250 1659 7451 7450 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7450 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>480</center> nagsadiring homólog halé sa káhoy, kominogos asin pinanó sya nin hadok dangan nawaran nin pagkatawo. Nakita ni Sisa nagroronggáhay nin dugó, dinokoan ito, garong magkahuruliwat su saiyang mata, hiniling ito sa pandok, asin garong yinogyog kan malungsing itong panglawog su mga natotórog na mga células kan saiyang hótok, sarong bilang silyab lominuwas sa saiyang isip, namidbid su saiyang akí, asin kominuráhaw, dinaghagan su nalonosan na barobatá, pinagkokogos asin hináhadokan. Daing hiróhiró su maginá.. Kan maulian si Basilio, nahiling nyang daing pagkatawo su saiyang iná. Binan-o nya asin isinangkap nya an gabós na mga makalolódok na pagngaran asin, kan makitang dai man naggiginhawa, dai man nagigimata, tominindog, napadumán sa sapá sa pagkoa nin túbig na sasaldokon nin binalisongsong na dahon nin batag asin winirikan kaito su malungsing lawog kan saiyang iná. Alágad dai lámang huminiró su rongaw, padagos na piyong su saiyang mga mata. Hiniling ito ni Basilio na nanggilantas, idinutá su saiyang talinga sa tangod kan saiyang pusó, alágad malipot su maniwang asin malungsing daghan asin su pusó dai nagkakútad, ibinugtak su saiyang ngosó sa ngimot kaito asin ta dai syang námateng hinangos. Kinogos kan daing pálad su bangkay asin nagtangis nin mapait. Panong kamahalan na nagsasaga su talá-sinag sa langit, naghohoyophóyop su simoy na baga naghahagayhay asin sa irárom kan áwot naghuhuruni su mga diwit. Su banggi na liwánag asin kagayagayahan sa kadákul na mga aki, na sa mainit na namumugtakan kan angkos nangagrorokyaw kan fiesta nin orog kahamis na mga giromdom, su fiesta na nagpapagiromdom kan énot na paghiling nin pagkamoot na ipinadara nin langit sa dagá, an bangging iyán na an gabós na mga angkos na cristiano, nagkakaraon, nagiirinom, nagsasarayaw, nagngingirisi, nagkakaráwat, nagmamarahalan, naghaharadokan... an bangging iyán, na sa mga bansang malipot makadadagka sa pagkaaki kaiba an pinagtotodan na káhoy na pino, panó nin mga ilaw, mga muñeca, mga dulce asin mga oropel, na pinaghihiling nin mga matang nasusuriaw na pinanalmingan kan pagkadaing-alamáam, daing ibang inaálay ki Basilio<noinclude></noinclude> 825kp9nytcrgdaeasslbo27lexmsz01 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/491 250 1660 7455 7454 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7454 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>481</center> kundi pagkailo. Siisay an makakaáram? Sakalé sa pagsadiri kan dai magparakaálong si Padre Salvi nagkakaráwat man su mga aki, sakalé inaáwit: ::::"Madigdi an Bangging Magayagaya, :::Mahalé an Bangging Magayagaya... Hominibi asin nagsiloksigok nin makuri su aki asin itongkáhal su saiyang payo, may nakitang sarong lalaki sa saiyang atúbang, na daing girong na nagmamasid saiya. Hinapot sya sa hababang tingog kan dai midbid: "Ika su aki?" Tominangó su barobatá. "Anong sa isip mong gibohon?" "!Ilobong!" "Sa cementerio?" "Mayó akong kuwarta, asin saró pa dai matógot an cura." "Kun siring...?” "Maluyahon akong marhay," an simbag kan dai midbid, na luhaylúhay na pominukan sa dagá, na idinoon su magibong na kamot sa dagá; "nalugadan ako... duwa nang aldaw na dai akong pagkaon asin daing pagtórog... Daing napadigdi ngunyan na banggi?" Nagdánay na baga may pinagiisip su tawo na pinaghihilinghiling su interesanteng panglawog kan barobatá. "Himatea!" nagpadagos nin pagtaram sa tingog na orog kaluya; "magagadan man gayod ako bago omaga... Duwang pólong lákad maghalé digdi, sa ibong na pangpang kan sapá, kadákol na mga nagkakatarambak na mga songo, darahon mo digdi, gomibo ka nin sarong gambahan, ibugtak mo sa ibábaw an samong mga bangkay, tarahoban mo asin bugtaki nin kalayo, dakul na kalayo sagkod na magi kaming abo. Naghihinanyog si Basilio. "Dangan, kun dai na nin pomadigdi... komotkot ka digdi, makakakoa ka nin dakul na bulawan... asin saimo an gabós na iyán. Magádal ka!" Su tingog kan dai midbid nag-oorog na magorog na dai nasasabotan. "Lakaw hanapa su songo... boot ko ikang tabangan." Hominalé si Basilio. Su dai midbid ominatúbang sa Sirangan asin nagsabi sa hababang tingog na baga namimibi: "!Magagadan ako na dai ko makita an daliwawa na<noinclude></noinclude> 34owfypxmf1ow6ur18ud0xm73eu9jdh Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/492 250 1661 7459 7458 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7458 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>482</center> magbanáag sa sakong banwaan... kamo, na magpapakakita kaiyán, patarataraha nindo... hare kamo kalingaw sa mga nagkapurukan sa laog kan kabanggihon!" {{indent}} Itiningkálag sa langit su saiyang mga mata, naghiró-hiró su saiyang ngábil na baga nangangadyé, dangan idinokó su payo asin maginanay na mapukan sa dagá... {{indent}} Pagkaáyaw nin duwang horas, si Hermánang Rufa itoon sa pantaw kan saindang harong nanghahanaw pagkaaga ta masimba. Nagtatanaw sa haraning kadlagan su banal na babaye asin nakatanaw nin dakúlang moóg nin aso, kominorondot asin, tagob nin banal na kabaldian, nagsabi: {[indent}} "Siisay daw an hereje na sa aldaw nin fiesta nagka- kaingin? Kayá dahel kaiyán minádatong an kanigúan na mga kapahamakan! Baloón mong dumuman ka sa Purgatorio asin makikita mo kun baga hawason ko ika dumán, salvaje!" <center>----------</center> <center>'''''KATAPUSAN'''''</center> {{indent}} Nin huli ta burúhay pa an kadaklan kan samong mga personajes, asin mantang nagkawarará su iba samong paghiling, dai mahihimo an sarong túnay na katapusan. Sa karahayan kan mga tawo, lubos nyamong gagadanon an gabós na mga personajes... nyamó magpoón ki Padre Salvi asin matapus ki Doña Victorina, alágad dai mahihimo ... !kaipuhan sindang mabuhay! sa katapusan an bansa bakong kami an magpapakaon sainda... {{indent}} Magpoón kan lumaog sa convento si Maria Clara, hominalé sa banwaan si Padre Dámaso tanganing sa Manilá magontok, siring man si Padre Salvi, na alintanang naghahalat nin sarong mitrang vacante, makapira nagsesermon sa simbahan nin Santa Clara, na sa convento kaini igwa nin importanteng cargo. Dai naglihis nin dakul na mga bulan asin si Padre Dámaso nagsakamot nin sarong pagboot kan orog Kagalanggalang na Padre Provincial na magcura sa sarong harayoon na lalawigan. Sinasabi na ikinasákit nyang marhay ito malá ngani ta kan sominonod na aldaw natuklasan sya gadán sa saiyang lalamban. An sabi kan iba nagadán sa apoplegia, su iba man sa pangom-om, alágad lininaw<noinclude></noinclude> l4ql7ghem3zad440vewqr8mdkxkvfw4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/493 250 1662 7463 7462 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7462 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Judith.arendaing" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>483</center> kan médico su mga kaborongan kan magsabi na panalé sana su pagkagadan. Dai sa samong mga parabasa nin makakamidbid ki Capitan Tiago kun makita sya ngunyan. May mga pira pang semana bago magprofesar si Maria Clara nahólog sa sarong maharonáhod na kamugtakan malá ngani ta nagpoón nin pagniwang asin náging mamondong marhay, nagmomongon asin dai nin paniwalá, siring kan kaito saiyang kaiwal, an makauúgay na si Capitán Tinong. Tolos mansanang mapintoán su mga tatá kan convento, nagboboot sa saiyang dai nararangang pinsán, si Tia Isabel, na tiriponon anó man na mánongod sa saiyang aki asin agom, napadumán sa Malabon okun sa San Diego, tara sa mga másunod boot nyang mamúhay na sya sanang saró. Ipinánongod su saiyang sadiri sa liampó asin sa bulangan nin igot sa boot asin nagpoón nin pagsigarilyo nin apyan. Dai na nagpapa-Antipolo, dai na man nagpapahatod nin sa Misa; si Doña Patrocinio, sa saiyang dating kapalabawan, nagsabanal na pagrokyaw kan saiyang tagumpay, sa pamamatáhaw nin pagtongká sa laog kan mga sermón. Kan sarong hapon mapáagi kamo sa énot na dalan sa Santo Cristo, makikita nindo na nagtutúkaw sa tindahan nin sarong intsik, an sarong sadit na lalaki madarag, maniwang, kobakob, harárom asin tongkaon su mga mata, su ngábil asin su mga koko mga maati, naghihiling sa mga tawo na baga dai pa nya nagkakirita an mga ito. An pagpaniromsirom makikita nindo syang nagsasakit makatindog, asin nagsosogkod, minapasiring sa sarong piot na sukian, minálaog sa sarong sadit na maating harong, na sa itaas kan tatá kaini nababasa sa mga darakulá asin mga mapulang letra: FUMADERO PUBLICO DE AFION. Iyo ini itong bantog na gayong si Capitán Tiago, na ngunyan nalilingawan nang padagos, sagkod kan sacristan mayor. Dinugangan ni Doña Victorina su saiyang korong na postizo asin su saiyang pagooroandaluzan kun nakikiólay samuyá, an bagong ugalé nin kamuyahan sa pagpalakaw sa mga kabayo sa lunadán, na nakakapirit ki Don Tiburcio na dai maggírong. Nin huli ta sa kaluyahan kan saiyang paghiling kadakul na mga nangyaring kapahamakan, naggagamit na sya ngunyan nin quevedo, na minatao saiya nin nakakabantog na panglawog. Dai na nin ominapod na siisay man sa doctor; kadakul na<noinclude></noinclude> pt8jy3googabu1lzebq4ta3etgvh739 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/494 250 1663 7468 7467 2024-10-15T16:00:23Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7467 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Minalabac" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>484</center> mga aldaw kan semana nakikita sya na daing ngipon kan mga sorogoón, bagay na, síring sa naaraman kan samong mga parabasa, sarong maraoton na himárang. Si Linares, iyoiyong tagapagsorog kan daing pàlad na iniho (146-a), haloy haloy nang nagpahingaló sa Pacó (147-a), victima nin sarong kulatid asin kan mga maraót na trato kan saíyang hípag. Su matagumpay na alférez napa España, teniente na may grádong sa comandante, binayaan su saiyang mamomoton na agom sa saiyang sambra na franela, na dai nasabi an kúray kun anó, An makauúgay na si Ariadna, kan makita nyang pinabayaan na sya, ipinanongod man ki Baco an saiyang sadiri (148-a) asin sa pagtanom nin tabakó, asin nagiinom asin nagpepenades na bulanos malá ta kinatatakutan sya bakó sanang kan mga daraga kundí sagkod kan mga gurang na babaye asin kan mga akí. Alonggating burúhay pa su mga kamiridbid nyamó sa banwaan nin San Diego, kun dai nagkagaradán kan pomotok su bapor “Lipa”, na naglalakbay palalawigan. Nin huli ta daing naribaraw na mag-isi kun sairisay an mga makautigay na ito na nagkagaradan duman sa kapahamakan na ito, kun sairisay itong mga paa asin mga takyag na waragas sa Isla de la Convalecencia asin sa mga pangpang kan sélog, dai nangyad kaming pagalamaan kun baga sa mga ito igwa nin midbid an samong mga parabasa. Contento na kami, siring kan Pahamalaan asin Pahayagan kaito, igo nang maaraman nyamo na su iyo-iyong fraile na itoon sa sakayan nakaligtas dai na kaming ibang hinahagad. An nangongorog sa samuya iyo an bihay kan mga banal na mga padi, na an saindang kahadean sa Filipinas awot pa logod na papagdanayon nin Dios sa Filipinas sa karahayan kan satong mga kalag. Dai nang naaraman liwat dapit ki Maria Clara kundi na garong iniingatan na kan linobngan (149-a). Naghapot kami sa nagkapira katawo na kanigtian an lasig sa convento ni Santa Clara, alagad dai nin namuyang magsabi samuyé minsdn sarong kataga, pati su mga tabilan na mga devota, na mga nagsasakamot nin mga bantog na fritos na mga katoy nin manok asin kan orog pa kabantog na salsa, na indapod na “salsa de las monjas” na hinanda kan mga maisip na cocinera kan mga Virgen kan Kagurangnan, Alagad;<noinclude></noinclude> nfrgni40i4uf9b5c2su8qp819kk5lji Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/495 250 1664 7472 7471 2024-10-15T16:00:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7471 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>485. Sarong banggi nin Septiembre nagoóngal su bagyo asin pinagbabanog kan darakúlang pakpak kaini su mga gadung sa Manilá; mandidiit-mandiit minadagol- dol; mga lintí asin mga kikilat minabanggraw nin ka- dikit na horas sa mga “karatakan kan baguio asin miná- tagob nin makangingirhat na pagkatákot sa mga na- geérok dumán. Nagbokonokbonok na gays. Sa liwánag kan lintí ó kan kikilat na naghahalás-halás nakikita an kapedásong atop, sarong lado nin bintaná nagraraláyog asin minahólog na makagiramgiram an linagabong ; daing nakikitang minsán sarong coche, minsán man sa- rong naglalakaw, sa mga lansangan. Kan an malagong na daging kan dagoldol, makasanggatós na idinádaging, minapúrawas sa harayó, dangan nadadangog an hina- gishis kan doros na minapaarimborong kan urán, na minapaluwas nin paulit-ulit na trak-trak sa mga katípay kan mga pirintong bintaná. Duwang guardia nagsirong sa sarong gadung na pi- nagpapatindog sa may convento: sarong soldados asin sarong distinguido. “Nagaano kita digdi?” an sabi kan soldados; “dai nin naglalakaw sa lansangan... dápat kitang padumán sa sarong harong; an sakong karáhay nin boot nag- oontok sa Calle del Arzobispo.” “Maghalé digdi sagkod dumán igwa nin dakúlang ag- wat asin madodomog kita,” an simbag kan distinguido. “Anó man kaiyán kun dai kita gadanon kan kikílat?” “!Bah! dai ka matákot; súkat na magkaigwa nin pa- rarayos an mga monja ngáning makaligtas sinda.” “!Ohó!”” an sabi kan soldados, “alágad anong maga- gamitan kaiyán kun an banggi madiklom?” Asin itiningkálag su mata sa itaas sa paghiling sa kadiklomán; kan horas na ito kuminikílat namán na sinonod nin ’ makosog na dagoldol. “Naku! Susmariosep!” an hagayhay kan soldados na kasabay an pangurús, asin ginóyod su saiyang kaiba- han; “humalé kita digdi!” “Anong nangyayari saimo?” “Humalé kita, humalé kita digdi!” sa olit nyang ta- taramon na nagrarágot su ngipon sa tákot. “Anong saímong nakita?’ “!Sarong aswang!” an sabi sa hababang tingog na tinatakigan na bulanos. “Sarong aswang?”<noinclude></noinclude> rezachnpqdkepffiwh4mhbbegupluot Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/496 250 1665 7478 7477 2024-10-15T16:00:24Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7477 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Vianca Picaso" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude> 486 “Sa ibabaw kan atop... garong su monja na nagpoponpon nin mga brazas kun banggi!” Itinongkahal kan distinguido su saiyang payo asin boot homiling. Sominilyab an saro pang kikilat asin sarong halabang kalayo dominalagan sa langit, kasonod kaini an sarong makangingirhat na lagabong. “Jesus!” hominagayhay na nangurtis man. Tara, sa masagang liwanag nin bulalakaw nakita an sarong maputing angka (150-a), nagtitindog, haros sa caballete kan atop, nagagawagaw sa langit su takyag asin natitingkalag su mga mata, na garong nagaarang. Mga kikilat asin mga dagoldol an ipinagsisimbag kan langit! Kasunod kan dagoldol nadangog an sarong mamondong rinagot. “!Bakong su doros, su aswang!” an sabi kan soldados sa hababang tingog na baga minasimbag sa doon kan saiyang kairiba. “Ay ay!” naglalakaw na minalabis sa ribok kan oran: dai natatahoban kan hagobohob kan doros an tingog na itong mahamis asin mamondo, tagob nin kalipungawan. Nagbanaag an saro pang kikilat na makasosola su banggraw. “Bako, bakong aswang!” an hagayhay kan distinguido; “nakita ko uli; magayon siring sa Virgen... humalé kita digdi asin magpaisi kita.” Dai na ipinaulit kan soldados su pagagda asin magkasi nawara su duwa. Siisay an nagsisiloksigok na ito sa tahaw kan kabanggihon, minsan nagdodoros, nagooran asin nagbabarongbarong? Siisay an matatakton na itong virgen, esposa ni Jesucristo, na kinakalaban an mga bahangan (151-a) asin pinipili an makangingirhat na banggi asin an talingkas na langit, tanganing iagrangay maghalé sa makahahangog na kalangkawan an saiyang hinanakit sa Dios? Binayaan gayod nin Dios su saiyang trono sa convento asin dai na naghihinanyog kan mga pagarang? Sakalé dai ninda babayaan an saindang mga boveda na an pagmawot kan kalag minasakat sagkod sa trono kan Maugayon na gayo? Haros sa bilog na magdamlag kominosog su barong-barong; sa bilog na banggi daing nagliwanag minsan sarong bitoon; padagos su mga daing pagsarig na mga<noinclude></noinclude> 2ydup3hgucg0nfxl6tnla6zqtov3zcm Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/497 250 1666 7484 7483 2024-10-15T16:00:24Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7483 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>487</center> inagrángay, kasaràlak kan hinagobóhob kan doros, alágad natuklasan na bongog su Katalagahan asin su mga tawo: Nanáhob su Dios asin dai nakádangog. Kan sominonod na aldaw, kan magpurawás na sa làngit su mga maiitom na panganoron, nagsírang giráray su talà-ínit sa táhaw nin dalísay nang angkas, sarong lunadán ominontok sa tatá kan convento ni Santa Clara asin lominogsot an sarong lalaki, asin nagpamidmid na sya kinatawan kan may Kapangyarihan asin naghágad na makipagólay tolos sa abadesa asin makita su gabós na mga monja. Sinasabi na may luminuwas na saró na doromog asin girisi su hábito asin hinágad nya na naghihibí su pagampon kan lalaki laban sa kabangisan kan pagsaginsagin asin nagbuyagyag nin mga kangirhatan. Sinabi man na magayonon ito, na igwa nin magagayon asin mapinahayag na mga mata na dai pasagkod nahiling. Dai sya inampon kan kinatawan kan may Kapangyarihan: nakipagsunduan sa abadesa asin binayaan ito minsan nakikimahérak asin nagluluha. Nakita kan aki pang monja na pininto su tata sa likod kan lalaki, siring sa pakakita nin sarong condenado na pinipinto saiya an tata kan langit, kun an langit minaluwas kun minsan na orog kamabangis asin daing pakamaté siring kan mga tawo. Sabi kan abadesa saro-daang-rongaw ito. Sakalé dai nakakaaram an tawong ito na sa Manila igwa nin sarong hospicio sa mga rongaw, okun tibaad naghohona na an convento nin mga monja saro sanang paalawan nin mga rongaw, minsan sinasabi na an lalaking ito saro sana nanggad na daing pakasabot, orog na sa pakapagsabi kun an sarong tawo rongaw o bako. Sinasabi man na si General Sr. J.—iba an pagisip, kan makaabot sa saiyang talinga su nangyari; boot nyang amponon su rongaw asin saiyang hinagad. Alagad ngunyan daing lominuwas na sarong magayon asin daing pagsarig na daraga, asin itinugot kan abadesa na giawon su claustro, sa bagay na siring saiyang inarang su ngaran kan Katinubdan asin kan mga Santos Estatutos. Dai na naonabihan liwat an pangyaaring ito, siring man dai na naurawihan an makauugay na si Maria Clara. <center>'''KATAPUSAN KAN OSIPON'''</center><noinclude></noinclude> mmb7ofp8hlotulcoolp9j1ndplanpi3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/5 250 1667 7490 7489 2024-10-15T16:00:24Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7489 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>'''SA SAKONG BANWAAN'''</center> Naguguhit sa salaysay nin sa táwong mga pagtíos an sarong labi kamakamandag na '''cáncer''' na, madôtan sana nin kadikit, '''minakarásang''' tolos asin minakolog nin makuri. Tara, makapira ko binóot sa añaw nin mga bagong budhaya (1) na omapod saimo, tangáning maantabayan ako kan saímong giromdom, okun tangáning ibágay ka sa ibang mga banwaan, mantang namamantáag sakuyá an saímong mahal na ladawan na igwa man nin síring na panggabungan (2) na '''cáncer.'''<br /> Sa sakong pagmawot kan saímong kaginhawahan na samuyá mansana, asin sa paghanap nin orog karahay na palakaw sa pagbolong, gigibohon niyakó saimo an ginigibo kan mga tawo kaitong soánay sa saindang mga naghehélang, na ibinobugtak ninda sa mga tangga kan templo tangáning an lambang dumatong sa pagpamibí sa Dios, sumabi saiya nin súkat makakaómay.<br /> Sa síring na katuyohan, hihinguahon niyakó na iladawan na bulanos an saímong kamugtakan, na dai ko pagtatalontagonan; sakúyang bubuksan an kabtang na nakakatáhob kan kahelangan, gabós kong pagmamalaskitán huli sa katotoohan, sagkod an pagkamoot sa sadiri, tara, síring sa saímong akí, igwa man ako kan saimong mga kakulangan asin mga kaluyahan. <br /> <br /> Europa, 1886. <br /> :::::::::::::::'''AN KAGSURAT'''<noinclude></noinclude> dlr0txhcirr7ao3hk7utynn0pwhwb6k Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/50 250 1668 7495 7494 2024-10-15T16:00:24Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7494 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>40</center> sa cuartel; su kalong de copa asin su frac sa bulangan,sa sadan, sa mga procesion, sa mga tindahan nin mga intsik, asin kun nagkakalo asin nakasolot kan frac sibCapitan Tiago ginaganot kapot su baston na may borlas, nagtitigayon, naghuhusay, asin naglalaglag sa sarong katakatakang kasilansikanan asin sa sarong orog pa katakatakang kapormalan. Sa bagay na ini nakikita kan mga may kapangyarihan na siya sarong marhay na tawo, sangkap nin orog kamabansay na boot, moninong, malolot, makinuyogkuyog, mainaladka, dai nagbabasa nin ano man na libro, minsan pahayagan na halé sa Espania minsan ngani marhay siyang magkastila; hinihiling siya siring kan paghiling nin sarong makautigay na estudiante kun oras nang pagsokol kan saiyang sapatos na daan, bariking huli sa saiyang lakawon. Sa saiya minaluwas na tunay idtong mga bako asin sa cristianong mga kataga nin tataramon na ''beati pauperes espiritu'' asin ''beati possidentes'' (57) asin ikakapanongod na gayo saiya siring sa sabi nin ibang maleng hubad kan tataramon na griego: Pagomawon an Dios sa kaitaasan asin katoninongan sa ibabaw nin daga sa mga tawong magkaigwa lamang nin mabansay na boot tanganing mabuhay na matiwasay. Ibinibilang siyang mangmang kan mga parakasala, an mga daing sukat minasabi na siya daing pagkaugay, maginamogamo sa ngaran na pagtios, asin an saiyang mga nasasakopan minasabi na siya mapanghamak asin maisog. Asin an mga babaye? Ah, an mga babayé! Nangbobolongbogong an mga huringhuding na nakakahalé nin dangog sa mga maaating mga harong na nipa asin pinatotoohan na gayo na may nadadangog na mga inagrangay, mga siniloksigok na nasasabayan, kun gayod, kan inuha nin sarong omboy. Labing sarong binibini an itinotoro kan moro nin mga kanaratad; daing kalaenan an saiyang hilingnon asin imyos an lawog. Alagad an mga bagay na siring dai nakakapurisaw saiya, daing siisay man na binibining nakakaribaraw saiya; sarong gurang na babaye an nagriringgaw saiya, sarong magurang na babaye an nakikipalabawan saiya sa ngaran na pagsa-diosnon asin ta nagkanigong magkamit sa mga cura nin odok na mga kaomawan asin mga pagsadol na dai niya nakamtan sagkod pa man sa bilog niyang pagkabuhay. Sa pagultanan ni Capitan Tiago asin kan balong iniho, tagapagmana nin mga tugang<noinclude></noinclude> 0n45l4h4hkbqc95wviv4a9rcffl3yrz Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/500 250 1669 7499 7498 2024-10-15T16:00:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7498 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (41) || bantingawan: campanario ............................................................ || 32 |- | (42) || tala-sinag: an bulan ............................................................ || 32 |} <center>{{Larger|'''VI—SI CAPITAN TIAGO'''}}</center> {| |+ |- | (43) || makagigilantas na longon: makagigilantas na ladawan, an<br>Virgen nin Antipolo ...................................................................... || 35 |- | (44) || suklá: seda ........................................ || 35 |- | (45) || politeismo: pagtubod sa labing sarong dios .............................. || 35 |- | (46) || moneteismo: pagtubod sa saró sanang dios .............................. || 35 |- | (47) || sarcófago: linobngan, panteon .............................. || 36 |- | (48) || longon: bulto, ladawan .............................. || 36 |- | (49) || manggiwálong yawá: demonio na tigwálong sanga an sungay ... || 37 |- | (50) || Paete: banwaan sa Laguna ........................................ || 37 |- | (51) || Lipa: banwaan sa lalawigan nin Batangas, ngunyan ciudad<br>nin Lipa ........................................ || 37 |- | (52) || sa saíyang pagkamaálam: sa saíyang pagkatataong pumilí<br>kan magkakanigó ........................................ || 37 |- | (53) || "!Maglikay kita sa mga bahígay!": "!Maglikay kita sa mga<br>mga bahígay nin pagkasalá!" ........................................ || 37 |- | (54) || romería: paglakaw sa pagotob nin sinanglitan na panugá .......... || 38 |- | (55) || kalongdan: centro, táhaw ........................................ || 38 |- | (56) || misa propiciatoria: itong idinolot sa kabayadán kan mga kasalan || 38 |- | (57) || beati pauperes asin beati possidentes: paladan an mga dukhá<br>sa boot asin paladan an may mga dai-tibáad okun mga rogáring ... || 40 |- | (58) || andas: an nabubugtakán kan santo kung nagpoprocesion .......... || 41 |- | (59) || Pakil: sarong banwaan sa tampi kan danaw sa Laguna de Bay ... || 43 |- | (60) || iklim: clima ........................................ || 43 |- | (61) || Amat: sarong devocionario o libro na sinúrat ni Padre Felix Amat || 44 |- | (62) || lásig kan mga bitoon: influencia kan mga bitoon .......... || 44 |- | (63) || tagi: édad ........................................ || 44 |} <center>{{Larger|'''VII—PAGMINAHALAN SA SARONG AZOTEA'''}}</center> {| |+ |- | (64) || kalumbigá: pulseras ............................................................ || 45 |- | (65) || plumero: samhod na balúkag (tambórok) nin manok .................... || 45 |- | (66) || kaúgay-nin-boot: katóod ........................................ || 46 |- | (67) || dalísay na símuy: dalísay na hinoyophóyop .................... || 46 |- | (68) || lalamban: hilinga an (37) ........................................ || 47 |- | (69) || otok: extasis .................................................. || 47 |- | (70) || tamborokan: hilinga an (65) ........................................ || 48 |- | (71) || kúray: color .................................................. || 48 |- | (72) || lungsod: ciudad ........................................ || 49 |- | (73) || ako dai nagkaigwa: su iná ni Maria Clara nagadán kan pagakí<br>saiya; dai ko nagimatan su sakong iná, sakalé iyo an boot sabihon || 49 |- | (74) || mahal mo sya: su iná ni Ibarra ........................................ || 49 |- | (75) || daplé: extranjero .................................................. || 49 |- | (76) || katutubó: natural .................................................. || 49 |- | (77) || pinagsokmolan kan lángit asin daga: horizonte .................... || 50 |- | (78) || dalumbasá: an kinatipunan kan pagmahal nin siisay man .......... || 50 |- | (79) || masipag: simple ........................................ || 50 |- | (80) || pagsinaklop kan kahaponon: pagsinárom .................... || 50 |- | (81) || pinagtuklosán: pinagtrabahohan ........................................ || 50 |- | (82) || pamanwaan na awit: canto popular ........................................ || 50 |- | (83) || ruiseñor: sarong sadit na gamgam, dai digdi sa Filipinas .......... || 51 |- | (84) || dalumbasá: hilinga an (78) ........................................ || 51 |} {{center|ii}}<noinclude></noinclude> osoqzd9azzv649536gpkxsvci2s6y3w Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/501 250 1670 7503 7502 2024-10-15T16:00:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7502 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (85) || sinta: sarong káwat nin dai kumúlang sa duwa; lambang saró <br>may pitong gapong saradit .................................................. || 51 |- | (86) || mga dapléng pagngaran: mga ngaran na bakong katutubó ..... || 52 |- | (87) || akas: atmósfera .................................................. || 53 |- | (88) || tagi: edad ....................................................... || 54 |- | (89) || pitak na pangadyean: oratorio ........................................ || 54 |- | (90) || sinabihan si Maria Clara: sinabihan ni Andeng .................... || 54 |- | (91) || sikápat: kuwarta kan panahon nin Kastilá, katimbang ngunyan<br>nin ₱0.12 ............................................................ || 55 |- | (92) || apat na sikápat: salapi (₱0.50) ........................................ || 55 |- | (93) || anom na bilog: ₱0.03 3/4; an sarong bilog katimbang nin /0.625 || 55 |} <center>{{Larger|'''VIII—MGA PAGGIROMDOM'''}}</center> {| |+ |- | (94) || balidyaan: tindahan ................................................................... || 55 |- | (95) || kataingan: calzon ........................................|| 56 |- | (96) || títik: letra .................................................. || 56 |- | (97) || Puente de Barcas: tulay na lataw sa túbig ta an salog<br>nadadail sa mga palataw na káhoy o mga barriles .......... || 57 |- | (98) || gadong;: edificio ........................................ || 57 |- | (99) || canónigo: oficio nin padí ........................................ || 57 |- | (100) || yawá: demonio .................................................. || 58 |- | (101) || pagbagaybágay: comparar ........................................ || 58 |- | (102) || banwaan: público .................................................. || 58 |- | (103) || kalongdan: centro .................................................. || 59 |- | (104) || kanoro: guía .................................................. || 60 |} <center>{{Larger|'''IX—MGA BAGAYBAGAY KAN BANSA'''}}</center> {| |+ |- | (105) || victoria: carruaje ........................................................................ || 60 |- | (106) || convento: an támang ngaran casa parroquial .................... || 61 |- | (107) || procuracion: sa mga comunidad religiosa an pangkat na<br>namamahalá kan gastós kaiyán .................... || 61 |- | (108) || oldog: hermano sa comunidad religiosa .................... || 61 |- | (109) || magpaburit: magpaoperar .............................. || 62 |- | (110) || Banal na Kaayonan: Corporación Religiosa .................... || 63 |- | (111) || Quos vult pérdere Jupiter dementat prius: Linilibong ngóna<br>na boot ni Jupiter na mapahamák .............................. || 64 |- | (112) || duwang bitoon: duwang bitoon an tandá kan teniente .......... || 64 |- | (113) || mga lalaking nagsasaya: an mga padi huli kan saindang<br>sotaná .................................................. || 65 |- | (114) || provincial: pamayo nin mga religioso .............................. || 65 |- | (115) || sakong mga igagalang; su mga fraile .............................. || 65 |- | (116) || nangaki saiya: nagpadrino saiya (si Padre Dámaso) .......... || 65 |} <center>{{Larger|'''X—AN BANAWAAN'''}}</center> {| |+ |- | (117) || Asterte: sarong tinanom .................................................. || 66 |- | (118) || Diana de Efeso: an Bulan, diosa kan mga taga Efeso .............. || 66 |- | (119) || serpienteng bobog: su sálog .............................. || 66 |- | (120) || hidyaw na kahiwasan; verdeng kahiwasan .................... || 66 |- | (121) || agwat: distancia ........................................ || 66 |- | (122) || bahandi: alahas ........................................ || 68 |- | (123) || alámat: leyenda ........................................ || 68 |- | (124) || kaitong dai na: kaitong gadan na .................... || 68 |- | (125) || pinagkaigwa ki Don Rafael: akí sya ni Don Rafael .................... || 68 |- | (126) || pananom: agricultura ........................................ || 69 |- | (127) || visita: barrio na may hermita .............................. || 69 |- | (128) || páding indio: páding filipino .............................. || 69 |} <center>{{Larger|'''XI—AN MGA KAPONGOLAN SA BANWAAN'''}}</center> {| |+ |- | (129) || sa saiyang látok: sa saiyang lamesa, sa lamesa ni Capitan<br>Tiago .......................................................................................... || 70 |} {{center|iii}}<noinclude></noinclude> nexu2iz1kvsjzbxmoynp1fz680ppssu Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/502 250 1671 7507 7506 2024-10-15T16:00:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7506 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (130) || nagkakadámig: domog na marhay an badó .................... || 70 |- | (131) || sa baldit: sa lugar, en vez .................... || 70 |- | (132) || bantayog: monumento .................... || 70 |- | (133) || coliseo: stadium kun ngunyan .................... || 70 |- | (134) || alférez: ngunyan teniente .................... || 71 |- | (135) || Quirinal: sa Italia iyo an gahong kan Pamahalaan .......... || 71 |- | (136) || V. O. T.: Venerable Orden Tercera .................... || 71 |- | (137) || mamalantang: somólang, dai omoyon .................... || 71 |- | (138) || linimbag: inimprenta ......................... || 72 |- | (139) || carca: iyo an pagpaapod kaito sa España sa mga carlista o<br>parasunod ki Hádeng Carlos .................... || 73 |- | (140) || carlistón: partido ni Háding Carlos sa España .......... || 73 |- | (141) || moscamuerta: bagolbolan, batog .................... || 73 |- | (142) || sambra (chambra); pangitaas na gubing nin babaye kaito .......... || 74 |- | (143) || magpoón dumán: sa bintaná .................... || 74 |} <center>{{Larger|'''XII—KAALDAWAN KAN GABOS NA MGA SANTO'''}}</center> {| |+ |- | (144) || mga darai na: mga gadan na .................... || 75 |- | (145) || budyaya: civilización .................... || 75 |- | (146) || mananalaysay: historiador .................... || 75 |- | (147) || mapanghimalos: an minábalos o an minaísip bomalos sa<br>gibong maraot .................... || 75 |- | (148) || an gadán: an kalag .................... || 75 |- | (149) || nakakapanalágad: nakakapagibaiba .................... || 75 |- | (150) || dagyang: presencia .................... || 76 |- | (151) || tarambulo: tinanom na matonok ....................|| 76 |- | (152) || pandakaki: tinanom na maráot an párong .................... || 76 |- | (153) || nag-ootóot: nagsisigarilyo .................... || 77 |- | (154) || yawá: demonio .................... || 78 |- | (155) || particular: an dai na sa puesto .................... || 78 |- | (156) || longon: ladawan, bulto .................... || 78 |- | (157) || orapreias asin requiemeterman: ora pro eis, asin requiem<br>aeternam: ipamibi mo sinda, kapahingaloan na daing katapusan || 78 |} <center>{{Larger|'''XIII—MGA GILAGILA NIN BARONGBARONG'''}}</center> {| |+ |- | (158) || pangangalumpati: curiosidad .................... || 80 |- | (159) || mga bagong tawo: mga jóvenes .................... || 80 |- | (160) || cruz bizantino: cruz na ginagamit sa condecoración, ngunyan<br>nginaranan Constantinopla. An apod sa Turquia Bizancio .......... || 81 |- | (161) || simba: kabilogan nin pitong aldaw, semana .................... || 81 |- | (162) || angkas: aire .................... || 83 |} <center>{{Larger|'''XIV—AN RONGAW OKUN AN PANTAS NA SI TASIO'''}}</center> {| |+ |- | (163) || akas: aire .............................. || 84 |- | (164) || arroba: timbang nin mahigit sa 11 kilos ...............|| 84 |- | (165) || masipag: simple, sencillo ......................... || 85 |- | (166) || parrarayos: defensa sa lintí o kikilat ............... || 85 |- | (167) || bantingaw: campana .............................. || 85 |- | (168) || esquila: sadíyot na campanilla .................... || 85 |- | (169) || nagaano kaito su esquila ni Santa Bárbara: dai ta áram kung<br>baga may binagting kan horas an ito na esquilita ni Santa || 85 |- | {{gap}} || Bárbara, o kun baga kan panahón na ito igwa nin may esquilita<br>ni Santa Bárbara sa Biñan... an esquilia dai nin kabagsikan<br>sa pagpatonong sa lintí o kikilat, kundi huli kan mahal na<br> Santa, na sa dangog kaini benendisionan an esquilitang<br>sinabi, hinahagad nyató sa Mahal na Dios paonyokon Nya an<br>kikilat sa tanog kan esqulita ni Santa Bárbara ............................. || {{gap}} |} {{center|iv}}<noinclude></noinclude> d86bgllr35x6k1ozfx0dtzpzud95k5n Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/503 250 1672 7511 7510 2024-10-15T16:00:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7510 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (170) || candelabro: dakúlang candelero .................................................. || 86 |- | (171) || sáhod: sueldo .................... || 86 |- | (172) || ginang: señora; babáyeng may agom .................... || 87 |- | (173) || monarquía hereditaria: kahadean na pinanonod an corona .......... || 87 |- | (174) || Cluny: lungsod sa Francia .................... || 88 |- | (175) || adha: existencia .................... || 88 |- | (176) || in potentia: nasa mahímong mangyari .................... || 88 |- | (177) || in actu: nasa mahimong mangyari .................... || 88 |- | (178) || teniente mayor: si Don Filipo .................... || 88 |- | (179) || Avesta: Libro Sagrado kan mga kaayon sa religion Zoroastro ..... || 88 |- | (180) || enot ito: su religión ni Zoroastro .................... || 89 |- | (181) || apócrifo: arin man na libro sa Mahal na Súrat na dai inaakó<br>o ibinibilang kan Santa Iglesia na Canónico .................... || 90 |- | (182) || Aloe panduntur inanes: Sáyang na saindang mabuksan .......... || 90 |- | (183) || averno: an infierno .................... || 90 |- | (184) || sambahad: siglo .................... || 90 |- | (185) || nagkaralasigan: nagkairinfluirán .................... || 91 |- | (186) || Hodie mecum eris in Paradiso: Ngunyan makakaiba ko ika<br>sa Paraiso .................... || 91 |- | (187) || de quibusdam lévibus culpis esse ante judicium purgatorius ignis<br>credendum est: Súkat na tubodón bago maghokom igwa nin<br>kalayo na maglilínig kan mga magigían na kasalan .......... || 91 |- | (188) || Cum catholica ecclesia Spiritu Sancto edocta, etc.: Kun an<br>iglesia católica na tinotokdoán kan Espiritu Santo, etc. .......... || 91 |- | (189) || Quodcumque ligáveris in terra: siisay man na gakodán mo sa<br>ibabaw nin dagá .................... || 92 |- | (190) || usque in purgatorium: sagkod sa purgatorio .................... || 92 |- | (191) || Sandagan: Justicia ............................................................................ || 93 |} <center>{{Larger|'''XV—AN MGA SACRISTAN'''}}</center> {| |+ |- | (192) || bahatan: mga elemento, siring baga kan doros, kikilat, linti ..... || 94 |- | (193) || tingkat: piso .................... || 94 |- | (194) || inagagha: tanog kan batingaw pagbagtinga ni Crispin, o<br>pagkulambitayi nya an pisí .................... || 94 |- | (195) || mataban: mahabon .................... || 95 |- | (196) || onza: kuwarta kan panahón kan Kastilá, katimbang nin<br>kaganom na pisos na pírak .................... || 95 |- | (197) || duwang sikapat: ₱0.25 .................... || 97 |- | (198) || dolos: cuerdas .................... || 97 |- | (199) || lámpara sa lana: su patente kan Santísimo ...................................... || 98 |} <center>{{Larger|'''XVI—SI SISA'''}}</center> {| |+ |- | (200) || masínang: contento ...................................................................... || 98 |- | (201) || bula: iyo an kasuratan okun pagboot kan Papa na igwa nin<br>cello. Su bula kaito, siring sa samong naaraman, <br>pinagpapalimosán nin binting ₱0.25). An limós okun kabayadán <br>na ₱0.25, bakong iyong ipinagkakamit kan indulgencia na itinotógot<br>diyan, kundi an mga ipinapagibo kan Papa, siring baga kan<br>pagpamibí sa saiyang intencion, pagsongkó sa sarong simbahan,<br>paglimos, pagpangadyé nin pamibing-gotos, asin iba pa ..... || 99 |- | (202) || sa tawo: an justicia sa ibabaw nin dagá .......... || 99 |- | (203) || mamongayahan: maging feliz .................... || 99 |- | (204) || masipag: sensillo .................... || 99 |- | (205) || kasangtawohan: an mga tawo sa bilog na kinaban .......... || 99 |- | (206) || natimolan: nasáray, naekonomisar, natikis .......... || 100 |- | (207) || sa baldit: sa lugar ...................................................................... || 100 |} {{center|v}}<noinclude></noinclude> lqc4tb2t550hhbj7z0kivg99539rji8 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/504 250 1673 7515 7514 2024-10-15T16:00:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7514 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (208) || madilaw: amarillo ........................................ || 102 |- | (209) || kanátad: minsan nganí an tataramon na kanátad su magkataid<br>sana an harong o nasa saró sanang kalikosan, an iba minsan<br>harayó an agwat kan saindang harong, magkanátad man<br>giraray an pagminidbidan ninda .................... || 102 |} <center>{{Larger|'''XVII—SI BASILIO'''}}</center> {| |+ |- | (210) || An búhay pangatorogan: La Vida es Sueño; título nin sarong<br>drama ni Calderon de la Barca .................... || 105 |- | (211) || dolos: cuerdas .................... || 105 |- | (212) || pinag-quien-vive: as siisay man na nasasabat kaito nin<br>patrulla o minaagi sa guardia, hinahapot nin "quien-vive" .......... || 105 |- | (213) || borobagakay: tomagiktik, hanapus .................... || 107 |- | (214) || dapleng tatarmon: bakong katutubó, bakong tataramon nin<br>Filipino .................... || 107 |- | (215) || domog na girá: katúmang kan alang na girá sa bícol, na an<br>boot sabihon: hogakon, mortogo, alintanangan domog na girá,<br>an muyang sabihon maliksi, bágay na, sabi (sabi man sana)<br>dai masasabi sa sarong fraile .................... || 108 |- | (216) || sáhod: sueldo .................... || 108 |- | (217) || pasiban: regalohan .................... || 109 |- | (218) || pabálik: regalo .................... || 109 |} <center>{{Larger|'''XVIII—MGA KALAG NA MGA NAGTITIOS'''}}</center> {| |+ |- | (219) || Binayaan: ni Padre Salvi .......... || 110 |- | (220) || nailay: naánoy .......... || 112 |- | (221) || in articulo mortis: sa paghingagdan .......... || 112 |- | (222) || sangtaón: sangtaón na indulgencia ........................................... || 113 |} <center>{{Larger|'''XIX—MGA INAGIHAN NIN SARONG MAESTRO<br>SA PAADALAN'''}}</center> {| |+ |- | (223) || banhangan: hilinga an (192) .................... || 118 |- | (224) || padidiyahan: recommendacion .................... || 118 |- | (225) || ipaghimalós: balosón su mga naggibo nin nin maraot sa<br>saiyang amá .................... || 119 |- | (226) || pangga-ulan: sociedad, an mga tawo .................... || 119 |- | (227) || lásig: influencia .................... || 120 |- | (228) || kamasipag: kasimple .................... || 121 |- | (229) || pagngaran: sustantivo o nombre ....................|| 121 |- | (230) || tataramon: sustantivo na kastilá .................... || 121 |- | (231) || kaaandak: (andak) pagngisi na may kaibang pagtuyá-tuyá ....... || 121 |- | (232) || kahimonan: pagingat, pangataman sa sarong bagay || 122 |- | (233) || disciplina: pinaalang na pisot nin vacá; sa sarong hugpá mga<br>pira an lábod .................... || 124 |- | (234) || bádas: pakol, tomagiktik, borobagakay .................... || 125 |- | (235) || Alcalde: governador kun ngunyan .................... || 125 |- | (236) || pagtimolan: pagingatan, pagekonomisarón .................... || 126 |- | (237) || ogsad: sólo, daing kairiba .................... || 126 |- | (238) || Astete: Padre Gaspar Astete, Sa samong ganán haros<br>nakaadal sa librong ini: CATECISMO DE LA DOCTRINA<br>CRISTIANA por el Gaspar Astete .................... || 127 |- | (239) || Padre Barranera: P. Francisco Barranera, S.J. .................... || 128 |- | (240) || sarong: sarong Geografía .................... || 128 |- | (241) || Cabecera: kan Laguna .................... || 128 |- | (242) || katinubdan: religion .................... || 128 |- | (243) || mga Misterio: kan Santo Rosario .................... || 128 |- | (244) || Trisagio: devoción sa Santísima Trinidad .................... || 128 |- | (245) || abúkay: táwong matináram; alágad dai nakakasábot kan || |} {{center|vi}}<noinclude></noinclude> fifvfox2ooox6u0ar9jcd09y7nlo172 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/505 250 1674 7519 7518 2024-10-15T16:00:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7518 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | {{gap}} || saíyang pigtataram ........................................ || 128 |- | (246) || sa ki Padre Astete: sa Catecismo ni Padre Gaspar Astete ............... || 128 |- | (247) || paanyaya: invitación ........................................ || 128 |- | (248) || tribunal: municipio ........................................ || 128 |} <center>{{Larger|'''XX—OROLAY SA TRIBUNAL'''}}</center> {| |+ |- | (249) || paksá: hilinga an (248) ........................................ || 129 |- | (250) || cuadrillero: polis kun ngunyan ........................................ || 129 |- | (251) || gobernadorcillo: alcalde kung ngunyan .............................. || 130 |- | (252) || gagastohon: sa fiesta ........................................ || 130 |- | (253) || kahorohalangkáweng: voto ........................................ || 130 |- | (254) || labis pa sa sarong mitra: labis pa sa pagkani-obispo .......... || 130 |- | (255) || hápag: lamesa ........................................ || 131 |- | (256) || kaaldawan: ni San Diego ........................................ || 131 |- | (257) || 12 kaining bulan: Noviembre ........................................ || 131 |- | (258) || senatus populusque romanus: an senado asin banwaan na romano || 132 |- | (259) || patres conscripti: su mga senador na mga romano .......... || 132 |- | (260) || naliwat su ísip: naboa .............................. || 135 |- | (261) || vigilia: kaito ipinangangálad an pagkakan nin carne kun<br>vigilia; ngunyan ipinangangalad kun vigilia kan Inmaculada<br>asin kan Navidad ........................................ || 136 |- | (262) || kahugbayatan: entusiasmo .............................. || 139 |- | (263) || mga sakúya: sakúyang mga cuadrillero .................... || 139 |- | (264) || su bilog na tribunal: su bilog na municipio ....................|| 140 |- | (265) || misa solemne: inaapod satuyá na misa de tres .................... || 141 |- | (266) || Alcalde: governador kun ngunyan .............................. || 141 |- | (267) || dinólok: su gobernadorcillo .............................. || 141 |} <center>{{Larger|'''XXI—SALAYSAY NIN SARONG INA'''}}</center> {| |+ |- | (268) || nagpapaláyag: ipinapálid ........................................ || 143 |- | (269) || sinda: su mga soldados ........................................ || 143 |- | (270) || magtíos kaiyán: kan púnaw ........................................ || 144 |- | (271) || sarong bilog: ₱0.625 ........................................ || 144 |- | (272) || angkas: aire ........................................ || 145 |- | (273) || kaday: grado ........................................ || 145 |- | (274) || pagdalaman: an katahawan nin sarong lalawigan o nin sarong<br>kaporoan o bansá .............................. || 145 |- | (275) || palo: palo nin telégrafo .............................. || 146 |- | (276) || garita: haronghárong na namumugtakán kan bantay,<br>guardhouse ........................................|| 146 |- | (277) || sa pagoltanan na ito: dai pighohoná ni Sisa na harayó an<br>pagoltanan na ito kundí lámang kan dara sya kan mga soldados .... || 146 |- | (278) || nagruruluwas: sa simbahan .............................. || 147 |- | (279) || mapait na hoyom sa duwang kamidbid: sópog si Sisa ta dara<br>sya nin mga soldados .............................. || 147 |- | (280) || madilaw: amarillo .............................. || 147 |- | (281) || hidyaw: verde .............................. || 147 |- | (282) || nuncio: representante kan Papa sa sarong bansá na may<br>relaciones diplomaticas sa Santa Sede .............................. || 149 |- | (283) || gadung: edificio .............................. || 150 |} <center>{{Larger|'''XXII—LIWANAG ASIN DIKLOM'''}}</center> {| |+ |- | (284) || sya: si María Clara ........................................ || 151 |- | (285) || mahal na átang: an mahal na misa .............................. || 151 |- | (286) || naghihinanakit: su cocinero .............................. || 151 |- | (287) || su mga banal: su mga babayeng devota .......................................... || 151 |- | (288) || su religioso: si Padre Salvi .............................. || 151 |- | (289) || pasíring man duman: sa harong .............................. || 151 |- | (290) || nalilindongan ito: su dánaw .............................. || 151 |} {{center|vii}}<noinclude></noinclude> l8fomqgvawol27p86y94p1te246p8ii Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/506 250 1675 7523 7522 2024-10-15T16:00:25Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7522 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (291) || káwat: alambre ........................................ || 151 |- | (292) || sarong baldit: sarong veces ........................................ || 152 |- | (293) || kasamá sa pagsoso: túgang sa gatas .................................................. || 152 |- | (294) || yayayat: an panahón na bakó man na gáyong maínit, bako man<br>na gáyong malípot ........................................ || 153 |- | (295) || patutuyó: an panahón na tigbubúrak asin tigbubunga nin<br>mga tinanom ........................................ || 153 |- | (296) || amyan: an tigínit ........................................ || 153 |} <center>{{Larger|'''XXIII—AN PANIRA'''}}</center> {| |+ |- | (297) || acordeon: kordiyon ........................................ || 156 |- | (298) || barani: lawas nin batag ........................................ || 159 |- | (299) || lambang saró: lambang sarong búngang-káhoy .................... || 159 |- | (300) || sadit na wagayway: banderita ....................|| 159 |- | (301) || malapnad: halakbang .............................. || 159 |- | (302) || detik: momento .............................. || 159 |- | (303) || ulí saiya: su piloto .............................. || 159 |- | (304) || !oh témpora, oh mores!: oh mga panahón, oh mga kaugalean ............ || 162 |- | (305) || mga pananawhon: su mga sirá .............................. || 163 |- | (306) || Lasciate ogni speranza voi ch'entrate: talikdi nindo an<br>pagláom kamong mga minálaog digdi ........................................ || 163 |- | (307) || angongolkol: boáya na an bitis garong sa pato; sabi kinokolkol<br>ngóna an tawo dangan kikaon kun gadan na .................... || 164 |- | (308) || kurayan: de color ........................................ || 165 |- | (309) || vegetarianos: mga tawo na dai nagkakaon nin carne kundi<br>mga gulay sana ........................................ || 168 |} <center>{{Larger|'''XXIV—SA KADLAGAN'''}}</center> {| |+ |- | (310) || ipásib: iregalo ........................................ || 170 |- | (311) || Sor Escucha: bansag gayod sana ini sa Madre na namamahalá<br>kaito sa colegio kan nagaádal si María Clara .................... || 170 |- | (312) || mabíning Diana: si María Clara .............................. || 171 |- | (313) || saiyang mga mata: ki Padre Salvi .................... || 171 |- | (314) || nagdodorodiyambong: nagrorosarosa .................... || 171 |- | (315) || pagkatawo: ni Padre Salvi .............................. || 171 |- | (316) || mainit na hótok: mainit na payo .................... || 171 |- | (317) || sa horoharayó dumán: sa garong itong karigosán .................... || 171 |- | (318) || conservadores: an mga nagsusunod kan dáting kaugalean ................ || 172 |- | (319) || itinalaga sa hagbayon: ki Ibarra ....................|| 172 |- | (320) || hapot kaini: kan alferez .............................. || 172 |- | (321) || malinghod: lombod na nyog .............................. || 172 |- | (322) || tanghid: ilangilang .............................. || 172 |- | (323) || buskay: sakalé may songkaan dumán .......... || 172 |- | (324) || énot na hoyom: énot na hoyom ni María Clara .......... || 172 |- | (325) || kapot na cuchillo: sa ginagamit sa pagkaon .......... || 173 |- | (326) || an saiyang hapot: an hapot kan alferez ..........|| 174 |- | (327) || teniente mayor: si Don Filipo .................... || 174 |- | (328) || an mga ito: su kuwarta ..............................|| 174 |- | (329) || kan kuwartang ito: sakalé pondo ito kan Corporacion .......... || 175 |- | (330) || an mga ini: su mga tawo duman .................... || 175 |- | (331) || tatao pa an rongaw sa laog kan saíyang horong ki sa iba na<br>toltol: ini an kabicolan kan talinhagang kastilá: "mas sabe<br>el necio" .............................. || 175 |- | (332) || rayray: linea ........................................ || 177 |- | (333) || katutubó: natural sa sarong lugar ..............................|| 180 |} <center>{{Larger|'''XXV—SA HARONG KAN PANTAS'''}}</center> {| |+ |- | (334) || habong makaribaraw: si gurang Tasio .................................................. || 182 |- | (335) || sa simbag kainiho: ni Ibarra ............................................................ || 182 |} {{center|viii}}<noinclude></noinclude> qoj0kh6soo22muwrg54lex2mso0dfrt Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/507 250 1676 7528 7527 2024-10-15T16:00:26Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7527 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (336) || may kagamitan: su geroglífico ............................................... || 183 |- | (337) || kastilá: su abakádang kastilá .............................. || 183 |- | (338) || ibinibílang akong síring: si gurang Tasio .............................. || 186 |- | (339) || sa aldaw na ipulí ninda sakó an sakong ísip: sa aldaw na dai<br>na ako ninda ibilang na rongaw .............................. || 186 |- | (340) || harakhak: makosog na ólok ........................................ || 187 |- | (341) || pagsusundan kan orden: mga reglas kan Corporación ................. || 187 |- | (342) || "Cave ne cadas": Pagingat na dai ka mahólog .............................. || 187 |- | (343) || Inang Banwaan: an España ........................................ || 188 |- | (344) || pampamahalaan na susunan: sistema gubernamental ................. || 189 |- | (345) || Salaysay: Historia ........................................ || 189 |- | (346) || palabuhan: lugar na daing panganib ........................................ || 194 |} <center>{{Larger|'''XXV-A — SI ELIAS ASIN SI SALOME (Daing Patánid)'''}}</center> <center>{{Larger|'''XXVI — VISPERAS KAN PINTAKASI'''}}</center> {| |+ |- | (347) || champagne: alak na gibo sa tagok kan ovas ................................. || 202 |- | (348) || gadahon: verde ........................................ || 206 |- | (349) || sohol: sueldo ........................................ || 206 |- | (350) || liampu: sarong nin intsik na nakakaagid sa satong kapona,<br>an kalaenan lámang iyo ta an ginagamit botones, bakong<br>buskay na siring kan sa kapona .............................. || 206 |- | (351) || minábutas si Intsik Carlos: minábutas nin kuwarta, sakalé,<br>minasóhol sa mga may kapangyarihan .................... || 206 |- | (352) || donsol: martillo ........................................ || 207 |- | (353) || kaáway na lihim: kaiwal na hilom kun iyong isabat sa simong<br>pagdatong masanggáyang lawog... lalong magíngat<br>kaíwal na hilom ...................................................................... || 210 |} <center>{{Larger|'''XXVII—PAGSINAROM'''}}</center> {| |+ |- | (354) || Inang Banwan: an España ............................................................. || 211 |- | (355) || relicario: kulintas .................................................. || 211 |- | (356) || nagmarang garong bárok: naobosan nin kuwarta, dai na<br>natadan minsan sarong centavo .................................................. || 213 |} <center>{{Larger|'''XXVIII—MGA SURAT'''}}</center> {| |+ |- | (357) || Cátedra kan Espíritu Santo: an púlpito .............................. || 222 |- | (358) || tolo mamisa: an duwa ministro, diácono asin subdiácono ............. || 222 |- | (359) || madásig: mapusó .................................................. || 223 |- | (360) || hiyantá: príncepe ............................................................ || 223 |} <center>{{Larger|'''XXIX—PAGKAAGA'''}}</center> {| |+ |- | (361) || suklá: seda ...................................................................... || 230 |- | (362) || prix fixe: precio fijo (daing tawad) .................................................. || 230 |- | (363) || minahamyos: minaseryo .................................................. || 231 |} <center>{{Larger|'''XXX—SA SIMBAHAN'''}}</center> {| |+ |- | (364) || torticolis: dánay na hélang na nagpipiring ..................................... || 232 |- | (365) || makasad: makasaró .................................................. || 233 |- | (366) || panggilan: turno .................................................. || 235 |- | (367) || tihantik: elegante .................................................. || 235 |- | (368) || Galeno: sarong bantog na parabólong na griego kan Siglo II || 235 |- | (369) || Segismundo: personaje principal sa drama ni Calderon de la<br>Barca: "La Vida es Sueño" (An Buhay Pangatorogan) .......... || 235 |- | (370) || talágad: compañero, kaibahan ........................................ || 236 |} <center>{{Larger|'''XXXI—AN SERMON'''}}</center> {| |+ |- | (371) || diyambong: rosa ........................................................................... || 237 |- | (372) || bandiyak: pangkat na naghihimaté sa nagtatalumpati, auditorio || 237 |} {{center|ix}}<noinclude></noinclude> hnvbpzs3c02omu310al4zeu7npzzo41 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/508 250 1677 7532 7531 2024-10-15T16:00:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7531 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (373) || loquebantur omnes linguas: nangagtaram kan gabos na mga<br>tataramon {{...}} || 237 |- | (374) || panáwag: vocativo {{...}} || 237 |- | (375) || babakan: párafo {{...}} || 238 |- | (376) || errare est hóminum: an pagkámalé sa mga tawo . . . . . . . . || 239 |- | (377) || ruwang: espacio {{...}} || 239 |- | (378) || su saíyang espíritu santo: su nagpapasunod saiya kan sermón || 239 |- | (379) || patente: licencia (ngaran na ipinagaapod kaini kan panahon) || 240 |- | (380) || carabinero: soldados na nagdadakop kan mga contrabandista || 240 |- | (381) || toro kan saró kan mga evangelista: toroan tanda ni<br>San Lucas {{...}} || 240 |- | (382) || kasar-an: familia {{...}} || 241 |- | (383) || tataramon na ini: an latin {{...}} || 243 |- | (384) || pagandakan: pagngisihan {{...}} || 244 |- | (385) || gambira: entusiasmo {{...}}|| 245 |- | (386) || cristal de roca: an pinakaorog sa arin man na salming huli<br>kan kalinawan asin katagasan kaini . . . . . . . . . || 247 |} <center>{{Larger|'''XXXII — AN CABRIA'''}}</center> {| |+ |- | (387) || cabria (paksá): kagamitan sa pagbatón nin magabat, may<br>tolong pongsod (harigue) na nabibitayan kan motón . . . . . . . . . || 247 |- | (388) || masining: artistico {{...}} || 248 |- | (389) || sillar: gapó na linabrahan sa apat na pandok . . . . . . . || 248 |- | (390) || ripárip: dagá sa ibabaw nin dagá . . . . . . . . . || 249 |- | (391) || suwasánang (suwasana): circumstancia . . . . . . . . || 250 |- | (392) || M. R. P. Fr.: Muy Reverendo Padre Fray . . . . . . . . || 250 |- | (393) || katalagahan: naturaleza . . . . . . . . . . . || 250 |- | (394) || nagkakakeregyatan: mga entusiasmado . . . . . . . . . || 251 |- | (395) || áging-pluma: súrat na dai pa linilimbag . . . . . . . . . || 253 |- | (396) || sandok: kutsará {{...}} || 253 |- | (397) || paharé: bantá, amenaza {{...}} || 255 |- | (398) || pangánod: panganoron {{...}} || 255 |- | (399) || kapantigan: an bulanos na pagmawot na makaáram kan<br>nangyari sa iba {{...}} || 256 |- | (400) || ípay: anó man na girá o bakás sa lawas nin tawo o hayop<br>na gikan sa bágay na matagás . . . . . . . . . . . . || 256 |} <center>{{Larger|'''XXXIII — HIWAS NA PAGISIP'''}}</center> {| |+ |- | (401) || sa tawong hokoman: justica humana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 261 |- | (402) || bahana: tono, daging kan tingog . . . . . . . . . . . . || 262 |} <center>{{Larger|'''XXXIV — AN PANGODTO'''}}</center> {| |+ |- | (403) || gabungan: sociedad, an mga tawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 265 |- | (404) || dóminus pabiscum: dóminus vobiscum (napasaindo logod an<br>kagurangan) iyo an tamá {{...}} || 268 |- | (405) || pinagalapan (álap): naginom sa dangog nin iba . . . . . . . . || 269 |} <center>{{Larger|'''XXXV — MGA SABISABI'''}}</center> {| |+ |- | (406) || kaini: ki Capitán Basilio {{...}} || 275 |- | (407) || álam: prudencia {{...}} || 275 |- | (408) || masipag: simple, sencillo {{...}} || 278 |- | (409) || plibastiero: filibustero {{...}} || 278 |- | (410) || betelapora: vete a la porra {{...}} || 279 |- | (411) || inspicioso: sospechoso {{...}} || 279 |- | (412) || santusdeus: sanctus deus {{...}} || 279 |- | (413) || requiemeternam: requiem aeternam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 279 |- | (414) || mga káwat: mga alambre {{...}} || 279 |- | (415) || sipol: pluma {{...}} || 279 |} {{center|x}}<noinclude></noinclude> 3w3wvxlxsqljkybavrijf7vtjuauku7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/509 250 1678 7536 7535 2024-10-15T16:00:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7535 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>{{Larger|'''XXXVI — AN ENOT NA PANGANORON'''}}</center> {| |+ |- | (416) || lambanan: pítak na higdaan {{...}} || 282 |- | (417) || Delaroche: sarong bantog na pintor kan panahón<br>{{...}}{{...}} || 282 |} <center>{{Larger|'''XXXVII — AN SAIYANG KAHALANGKAWAAN'''}}</center> {| |+ |- | (418) || mga sanggawad: mga ayudante {{...}} || 286 |- | (419) || gayambaot: pagkaserio; gravedad {{...}} || 286 |- | (420) || pinangangatawanan: ipinagrerepresentar<br>{{...}} || 287 |- | (421) || pásib: premio {{...}} || 287 |- | (422) || kun an Sandagan: kun an Justicia {{...}} || 287 |- | (423) || tagi: edad {{...}} || 287 |- | (424) || upatyara: ceremonias {{...}} || 289 |- | (425) || sa península: sa España {{...}} || 289 |- | (426) || pudihan: recomendación {{...}} || 290 |- | (427) || súrat-pangpudihan: súrat nin recomendación<br>{{...}} || 290 |- | (428) || napupudihan: narerekomendar {{...}} || 290 |- | (429) || naiilay: namumuya; nalalangisan {{...}} || 290 |- | (430) || Kasalíhid sa Pamamanwaan: Ministro de Estado<br>{{...}} || 290 |- | (431) || Kasalíhid sa Digmá: Ministro de Guerra<br>{{...}} || 290 |- | (432) || Kasalíhid sa Pamamahalá: Ministro de Gubernación<br>{{...}} || 290 |- | (433) || Kasalíhid sa Biyayá asin Sandagan: Ministro de Gracia<br>y de Justicia {{...}}|| 290 |- | (434) || sa harayong Inang Banwaan: sa harayong España<br>{{...}} || 290 |- | (435) || tapat na taga-pagsólang: sincerong oposicionista<br>{{...}} || 290 |- | (436) || nasesenangan: nakokontento {{...}} || 292 |- | (437) || tinapí-tapí ito: tandá na naoyonan su mga isinabi<br>{{...}} || 292 |- | (438) || planchado: malinig; inagihan nin plancha<br>{{...}} || 293 |- | (439) || lalamban: hilinga an (416) {{...}} || 293 |} <center>{{Larger|'''XXXVIII — AN PROCESION'''}}</center> {| |+ |- | (440) || nagbubukas nin mga agihán: pinagpapaíway su mga tawo<br>{{...}}{{...}} || 294 |- | (1-a) || sya: si Ibarra {{...}} || 294 |- | (2-a) || pangliwánag: iluminación {{...}} || 294 |- | (3-a) || mga worowagayway: mga banderita<br>{{...}} || 295 |- | (4-a) || masihat: elocuente {{...}} || 296 |- | (5-a) || olang: desierto {{...}} || 296 |- | (6-a) || suklá: seda {{...}} || 296 |- | (7-a) || hidyaw: verde {{...}} || 297 |- | (8-a) || Tigrarámig: Primavera {{...}} || 298 |- | (9-a) || ngangalasan kan paglalang: su barobatá na ginubingan<br>nin sa ángel {{...}} || 298 |} <center>{{Larger|'''XXXIX — SI DOÑA CONSOLACION.'''}}</center> {| |+ |- | (10-a) || kan Sagaban nin bulawan: an nasaisip ni Doña Consolación<br>{{...}} || 299 |- | (11-a) || horon na tarubatib: horon na salá sa gramatica; lengua<br>de tienda sa tagalog {{...}} || 300 |- | (12-a) || su makauúgay: si Sisa {{...}} || 301 |- | (13-a) || anga: confianza {{...}} || 301 |- | (14-a) || huli saiya: huli ki Sisa {{...}} || 301 |- | (15-a) || nakakaharani na: sa támang paghilwas<br>{{...}}{{...}} || 303 |- | (16-a) || dinagitan ito: si Doña Consolación<br>{{...}} || 303 |- | (17-a) || mga limbag: mga inimprenta, mga libro<br>{{...}} || 303 |- | (18-a) || su pagka-be-a-ba: pagkasarósaró okun pagkaespeling<br>{{...}}|| 303 |- | (19-a) || kabudyahan: cultura {{...}}|| 304 |- | (20-a) || binotsanan ito: si Doña Consolación<br>{{...}} || 304 |- | (21-a) || halós: mayomhok asin marayráhay (ginágamit sana sa<br>yamit o gúbing {{...}} || 307 |} {{center|xi}}<noinclude></noinclude> gbe5mwstsjz3h8sc3fnm0e80r8ge5z3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/51 250 1679 7543 7542 2024-10-15T16:00:26Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7542 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>41</center> asin mga mako-ina naghahadé an sarong banal na pagpalinabawan, kan mga vapor kaidto sa Pampanga na nahoholog sa kapakinabangan kan banwaan. Nagtao si Capitan Tiago nin baston na pirak na may mga tampok na esmeralda asin mga topasio sa arin man na Virgen yaon na man si Doña Patrocinio na minatogon sa platerong si Godines na igibo man siya nin sarong baston na bulawan na may mega brillante; na sa procesion kan Naval si Capitan Tiago nagpatindog nin duwang kastillo, arco na may duwang pandok, mga generong pinabotog, may mga espejo, mga globong salming lampara asin mga araña, si Doña Patrocinio mapaluwas nin may apat na pandok na kastillo, halangkaw nin duwang bara dakol na mga bitay asin mga kalaykay. Alagad sa siring na pangyayari minadulok siya sa saiyang kuta, an mga pamisang sinasabayan nin mga bomba asin mga fuegos artificiales, asin si Doña Patrocinio nanggogoop na sana, tara, mantang labi kakirigkigon dai siya makakatios na magdangog kan repike kan mga kampana, lalong-lalo na an mga porok-potok. Alintanang si Capitan Tiago naghohoyomhoyom si Dofia Patrocinio nagiisip kan saiyang panghimalosnasin binabayadan kan sa ibang kuwarta an orog karahay na mga predicador kan iimang Corporacion sa Manila, sa mga bantog na gayong mga canonigo sa Catedral asin pati mga paulista tanganing magsermon sa mga aldaw nin mga darakulang fiesta dapit sa mga paksa sa teologia na labi karayom sa mga parakasala na daing nasasabotan kundi an mga harababa sanang mga taramon. Napagmasdan kan apling ki Capitan Tiago na si Doña Patrocinio natotorog sa oras kan sermon. Alagad an simbag man kan mga ki Doña Patrocinio binayadan na su sermon, asin sa saiya, asin sa gabos na bagay, an pagbayad iyo an orog kamahalaga. Kahurihurihi nagtao siya sa sarong simbahan nin tolong andas (58) na pirak na may dorado, lambang saro kan mga ini naghalaga saiya nin mahigit sa tolong ribong pisos. Minamawot ni Capitan Tiago na matapos na an orog karahay na aldaw kan magtrang na ining babaye o madaog an mga lima o anom kan saiyang mga asunto tanganing an Dios lamang an saiyang paglinkodan; alagad sa karaotan nin palad, an mga asuntong iyan ilinalaban kan orog kabantog na mga abogado sa Real Audiencia, asin kun mapadapit sa saiyang<noinclude></noinclude> jxavwhwj0x58pxpkm8393ietw83cqq1 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/510 250 1680 7547 7546 2024-10-15T16:00:26Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7546 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>{{Larger|'''XL — AN KATANOSAN ASIN AN KOSOG'''}}</center> {| |+ |- | (22-a) || ikasampólong takná: ikasampólong horas<br>{{...}} || 310 |- | (23-a) || ipadarara sa bulan: su mga payo {{...}} || 315 |- | (24-a) || bandig: imaginación {{...}} || 317 |- | (25-a) || síring man an ginibo sa Calamba: pigsarakop man<br>{{...}} || 318 |- | (26-a) || kalihat: pagpahiling nin taga ibang kinaban<br>{{...}} || 319 |- | (27-a) || sa hobahoba: sa pagísip; sa akalá<br>{{...}} || 319 |- | (28-a) || pinaghohobahoba: pinagiisipisip {{...}} || 319 |- | (29-a) || katuhawan: conciencia {{...}} || 319 |} <center>{{Larger|'''XLI — DUWANG PANANAWHON (Daing Patánid)'''}}</center> <center>{{Larger|'''XLII — AN MAGAGOM NA DE ESPADAÑA'''}}</center> {| |+ |- | (30-a) || abda: siglo, kabilogan nin sanggatós na taón<br>{{...}} || 322 |- | (31-a) || pagpaduman sa Santa Cruz: may nangyari man na síring<br>sa Calamba {{...}} || 323 |- | (32-a) || mas vale tarde que nunca: marhay pang huri ki sa dai<br>{{...}} || 324 |- | (33-a) || Cálipso: novia {{...}} || 325 |- | (34-a) || sadyat: conciencia {{...}} || 326 |- | (35-a) || bakong maálam: dai tataong magpili kan orog karahay<br>asin magkakanigó {{...}} || 327 |- | (36-a) || pórong: dote {{...}} || 328 |- | (37-a) || pinipírit sya: si Dr. De Espadaña {{...}} || 329 |- | (38-a) || saiyang kaluyahan: kaluyahan nin boot ni Dr. De Espadaña<br>{{...}} || 330 |- | (39-a) || tagapaghimagsik: revolucionario {{...}} || 330 |- | (40-a) || kurayan: de color {{...}} || 331 |- | (41-a) || sarong peninsular: sarong kastilá sa Filipinas<br>{{...}} || 331 |- | (42-a) || su lalaki: si Dr. De Espadaña {{...}} || 332 |- | (43-a) || segundo almuerzo: ikaduwang pamáhaw. (Ugalé kan mga<br>kastilá an pagpamahaw nin ikaduwa, alágad ini diit na sana) || 333 |- | (44-a) || liquen: sarong tinanom na dai nagbubúrak, daing dahon,<br>nagtutubo sa mga ópak nin kahoy asin mga gapó || 334 |} <center>{{Larger|'''XLIII — MGA MOKNA (Daing Patánid)'''}}</center> <center>{{Larger|'''XLIV — PAGISIPISIP KAN MGA KASALAN'''}}</center> {| |+ |- | (45-a) || malasigan: mainpluirán {{...}}{{gap|4em}} || 340 |- | (46-a) || sampay: tingog na dai nagliliwat, monotono<br>{{...}} || 342 |- | (47-a) || babakan: párafo {{...}} || 342 |- | (48-a) || kaglatan: entusiasmo {{...}} || 343 |} <center>{{Larger|'''XLV — AN MGA PINAGOOSIG'''}}</center> {| |+ |- | (49-a) || iwinawagas kan talá-sinag: iwinawagas kan bulan<br>{{...}} || 344 |- | (50-a) || orang: persona {{...}} || 345 |- | (51-a) || kanoró: guía {{...}} || 345 |- | (52-a) || pagkasandag: pagkajusticiero {{...}} || 348 |- | (53-a) || kun gurano kangirhat an gagamban: kun gurano<br>kamakatakot an infierno {{...}} || 349 |- | (54-a) || orang: hilinga an (50-a) {{...}}{{gap|4em}} || 351 |- | (55-a) || puwas: satisfecho {{...}} || 351 |} <center>{{Larger|'''XLVI — AN BULANGAN'''}}</center> {| |+ |- | (56-a) || haros pinapudihan: haros irerekomendar<br>{{...}} || 352 |- | (57-a) || bahagian: division; partición {{...}} || 352 |- | (58-a) || minatogdas nin mga pásib: minalalang nin mga premio {{gap|5em}} || 352 |- | (59-a) || nangangarákal: comerciante {{...}} || 352 |- | (60-a) || hasil: resultado {{...}} || 352 |- | (61-a) || sic transit gloria mundi: minaáging síring an muraway<br>kan kinaban {{...}} || 353 |} {{center|xii}}<noinclude></noinclude> h5dlnjb9szr8qtlq7dh1o7wl8ntcodc Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/511 250 1681 7552 7551 2024-10-15T16:00:26Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7551 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (62-a) || Rueda: soltadahan {{...}} || 353 |- | (63-a) || jipijapa: pe-a-pa {{...}} || 354 |- | (64-a) || nanghuhumaré: nagaamenasar {{...}} || 357 |- | (65-a) || kuwartang pirak: coin {{...}} || 359 |- | (66-a) || garong mga nasesenangan: garong mga contento || 359 |} <center>{{Larger|'''XLVII — AN DUWANG SEÑORA'''}}</center> {| |+ |- | (67-a) || tres-por-ciento: sarong clase nin carruaje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 363 |- | (68-a) || an mga orang: an mga persona o mga tawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 364 |- | (69-a) || katagá-tipon: diccionario {{...}} || 365 |} <center>{{Larger|'''XLVIII — AN DAI MALADOP'''}}</center> {| |+ |- | (70-a) || may darang pudihan: recomendación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 368 |- | (71-a) || masihat: elocuente {{...}} || 369 |} <center>{{Larger|'''XLIX — AN TINGOG KAN MGA INOOSIG'''}}</center> {| |+ |- | (72-a) || malabinkan: privilegio {{...}} || 372 |- | (73-a) || kerasang: panalé, violento {{...}} || 372 |- | (74-a) || gabungan: sociedad, mga tawo {{...}} || 373 |- | (75-a) || aman: kaligtasan sa panganib, seguridad . . . . . . . . . . . . . || 373 |- | (76-a) || nagaada: nagexister, nabubuhay . . . . . . . . . . . . . . . || 373 |- | (77-a) || sanggala: protesta {{...}} || 373 |- | (78-a) || gabungan: hilinga an (74-a) {{...}} || 375 |- | (79-a) || álam: pagkakataong pumilí kan orog karahay asin<br>magkakanigó {{...}} || 375 |- | (80-a) || minagikan saiya: sa Guardia Civil . . . . . . . . . . . . . . . || 376 |- | (81-a) || kinatawan: mga namamahala {{...}} || 376 |- | (82-a) || hawa: pasión {{...}} || 377 |- | (83-a) || karongyan: favor {{...}} || 378 |- | (84-a) || kabudyahan: cultura {{...}} || 378 |- | (85-a) || dati nang nagaada: dating nagexister . . . . . . . . . . . . . . || 378 |- | (86-a) || kabangsaan: nacionalismo {{...}} || 378 |- | (87-a) || pangkatinubdan: dapit sa religión . . . . . . . . . . . . . . . || 378 |- | (88-a) || nagkanoró: nagguiá {{...}} || 379 |- | (89-a) || hawa: hilinga an (82-a) {{...}} || 379 |- | (90-a) || mga angkos: mga familia {{...}} || 379 |- | (91-a) || sa atúbang kan aman: sa atúbang kan seguridad . . . . . . . . . . . . . || 379 |- | (92-a) || napanggalahan: naconquistar . . . . . . . . . . . . . . . . || 379 |- | (93-a) || pasihat: elocuente {{...}} || 380 |} <center>{{Larger|'''L — AN KASAR-AN NI ELIAS'''}}</center> {| |+ |- | (94-a) || magkakanoró: maggigía . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . || 388 |- | (95-a) || pagkanoró: paggía {{...}} || 389 |} <center>{{Larger|'''LI — MGA KABAKLEAN'''}}</center> {| |+ |- | (96-a) || carabinero: soldados na nagdadakop nin contrabando . . . . . . . . . . || 390 |} <center>{{Larger|'''LII — AN BARAJA KAN MGA GADAN ASIN MGA ANINO<br>(Daing Patánid)'''}}</center> <center>{{Larger|'''LIII — AN MAGAYAGAYANG ALDAW NAMIMIDBID'''}}</center> {| |+ |- | (97-a) || bantakan: forma {{...}} || 399 |- | (98-a) || pagkaturúgang: hermandad {{...}} || 399 |- | (99-a) || paracmasón: franmasón {{...}} || 399 |- | (100-a) || sa paghágad kaiyán: sa paghágad na magbutas sa<br>katongdan {{...}} || 400 |- | (101-a) || satong ada: satong existencia, satong pagkabúhay . . . . . . . . . . . . || 401 |} {{center|xiii}}<noinclude></noinclude> i6rrepct4hsa2xyizk4kyyobwehenbu Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/512 250 1682 7556 7555 2024-10-15T16:00:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7555 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | (102-a) || homo sum et nihil humani a me alienum puto: tawo ako<br>asin dai akong iniisip na harayó sa pagkatawo ................... || 404 |- | (103-a) || claúdite jam rivos pueri: saragopaa na nindo an<br>kasalogan, mga aki {{...}} || 405 |} <center>{{Larger|'''LIV — MGA PAGBUBUYAGYAG'''}}</center> {| |+ |- | (104-a) || quidquid latet adparebit, nil inultum remanebit: maluwas<br>an anó man na natatagó, Daing magdadánay na hilom || 405 |- | (104-a) || himpad: tono na daing pagbabag-o || 407 |- | (105-a) || oldog: hermano sa sarong comunidad religiosa .......... || 407 |- | (106-a) || panghintungan: cuenta {{...}} || 411 |} <center>{{Larger|'''LV — AN KAPAHAMAKAN'''}}</center> {| |+ |- | (107-a) || súkat na syang dumatong: si Ibarra || 412 |- | (108-a) || túgang nya sa pagsoso: kasamá sa pagdodó .................... || 413 |- | (109-a) || sandok: kutsará || 413 |- | (110-a) || kinurahawan sya: sa pagloba niya lámang || 416 |- | (111-a) || babahan: elementos || 418 |} <center>{{Larger|'''LVI — AN SINASABI ASIN INAAKALA'''}}</center> {| |+ |- | (112-a) || kulit nin tawo: linapnitán nin ánit, sakalé, cinturón .............. || 418 |- | (113-a) || sarong castillo: de fuego || 419 |- | (114-a) || mga pabálik: mga regaló || 420 |- | (115-a) || tiyatá: sensación || 420 |} <center>{{Larger|'''LVII — ¡VAE VICTIS! (HERAK MAN KAN MGA DAOG)'''}}</center> {| |+ |- | (116-a) || lapang huwa: parong na makasosomo ............................... || 427 |- | (117-a) || paharé: amenaza || 428 |- | (118-a) || siyaing: líquido || 431 |} <center>{{Larger|'''LVIII — AN ISINUMPA (Daing Patánid)'''}}</center> <center>{{Larger|'''LIX — BANWAAN ASIN KAPAKANAN'''}}</center> {| |+ |- | (119-a) || lowong: vacío || 441 |- | (120-a) || quid quaeritis? Nihil est in intellectu quin prius fuerit<br>in sensu: nihil vólitum quin praecognitum: anong<br>saindong kinahánap? Daing nasasa-isip kun dai<br>ngona namimidbiran || 444 |- | (121-a) || Ubinam gentium sumus?: Nasa-táhaw kita nin anong<br>mga tawo? || 444 |- | (122-a) || Alzamentum Ibarrae ab alferesio Guardiae Civilis<br>destructum. Et nunc?: su himagsikan ni Ibarra nalaglag<br>kan alférez kan Guardia Civil asin ngunyan? || 444 |- | (123-a) || latino: si Don Primitivo || 444 |- | (124-a) || ¡amice, amicus Plato sed magis amica véritas!: katóod,<br>katóod si Platón, orog nang katóod an katotoohan || 444 |- | (125-a) || Malum est negotium it est timendum rerum istarum<br>horrendissimum resultatum: Napakaraot an karákal asin<br>súkat na ikatákot an makangingirhat na katapusan kan<br>mga bagay na iniho || 444 |- | (126-a) || nanagahupa: nagpapahayag na may mangyayaring<br>marhay o maráot || 444 |- | (127-a) || contra principia negantem fústibus est arguendum: sa<br>mga minasúhay sa mga pagsusundan taldok an mánigong<br>ilaban || 445 |- | (128-a) || ¡Vae illis! Ubi est fumus ibi est ignis! Simile gaudet;<br>atqui Ibarra ahorcatur, ergo ahorcáberis: ¡Ugay man<br>sainda! Kun saén an aso dumán an kalayo! Lambang || {{gap}} |} {{center|xiv}}<noinclude></noinclude> ctkqyd5mp6mpqrzhblzlce5nnimklr7 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/513 250 1683 7560 7559 2024-10-15T16:00:27Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7559 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{| |+ |- | {{gap}} || saró namomongayahan sa saíyang kaagid; si Ibarra<br>bibitayon na {{...}} || 445 |- | (129-a) || Non timeo mortem in catre sed super spaldonem<br>Bagumbayanis: Dai ako natatakot sa kagadanan sa<br>catre kundí sa boroboklod sa Bagumbayan .......... || 445 |- | (130-a) || pásib: premio {{...}} || 445 |- | (131-a) || Dadivae quebrantant peñas: an mga pásib minabuwang<br>nin mga bato {{...}} || 446 |- | (132-a) || ¡Scripti testes sunt! Quod medicamenta non sanant,<br>ignis sanat: ¡Saksi an mga kasuratan! An dai nararahay<br>nin mga bolong, nararahay kan batbat, an dai nararahay<br>kan batbat, nararahay kan kalayo .......... || 446 |- | (133-a) || ite, maledicti in ignem kalanis: paduman kamo, mga<br>isinumpá sa kalayo kan kalán .......... || 446 |- | (134-a) || criollo: kastilá na tubó sa sarong colonia o sákop na dagá ..... || 448 |- | (135-a) || nagpásib: nagregalo {{...}} || 448 |- | (136-a) || anó man na pabálik: anó man na regalo .......... || 449 |- | (137-a) || kagawad: ayudante {{...}} || 449 |} <center>{{Larger|'''LX — KAKASALON SI MARIA CLARA'''}}</center> {| |+ |- | (138-a) || masinang: contento {{...}} || 449 |- | (139-a) || kasinangan: contentamiento .......... || 450 |- | (140-a) || quod eventum, eventum; Cratias agamus Domino Deo<br>quia ni Marianis Inaulid est camotes seminando: an<br>nangyari; magpasalamat kita sa Kaguranan na Dios ta dai ka<br>nasa Islas Marianas, nagtatanom nin camote .......... || 450 |- | (141-a) || palsong andaluza: si Doña Victorina .......... || 452 |- | (142-a) || sa Virgen: ki María Clara {{...}} || 453 |- | (143-a) || katangyuhan: conciencia {{...}} || 458 |} <center>{{Larger|'''LXI — AN PALAMAGAN SA DANAW'''}}</center> {| |+ |- | (144-a) || minasuwal: minasólang; minaobjetar ...................................... || 466 |- | (145-a) || diyambuhanan rosang kúray .................... || 467 |} <center>{{Larger|'''LXII — NAGPALIWANAG SI PADRE DAMASO<br>(Daing Patánid)'''}}</center> <center>{{Larger|'''LXIII — AN BANGGING MAGAYAGAYA (Daing Patánid)<br>KATAPUSAN'''}}</center> {| |+ |- | (146-a) || daing pálad na iniho: si Dr. De Espadaña .................... || 484 |- | (147-a) || haloy nang nagpahingaló sa Pacó: haloy nang ilinobong<br>sa Pacó {{...}} || 484 |- | (148-a) || ipinanongod ni Baco an saiyang sadiri: nagparabúrat ..... || 484 |- | (149-a) || garong iniingatan na kan linobngan: garong gadán na .......... || 484 |- | (150-a) || angka: aparición {{...}} || 486 |- | (150-a) || mga bahangan: mga elementos .................... || 486 |} {{center|xv}}<noinclude></noinclude> lqozboonm9manci2tkr8m3ubh7pwa2a Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/52 250 1684 7566 7565 2024-10-15T16:00:27Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (7/8) 7565 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>42</center> ginhawa, dai nin dalan na madakpan saiya kan hélang; baga na alambreng batbat, hayag na gayo na iniho nangyayari tanganing magkaigwa nin panganinohan an iba, asin ta nangongotiil sa dagang ining pinanangisan asin hupot na bulanos siring sa sarong alisngaw na minaluwas sa kilit ... Lubos an paniwala kan saiyang mga kasapi na sa saiyang pagkagadan gigibohon siyang santa asin ta si Capitan Tiago mansana magsasamba, saiya sa saiyang mga dambana, bagay na inaako asin ipinangangako ni Capitan Tiago bastang magadan tolos, si Doña Patrocinio. Iyo ini si Capitan Tiago kan panahdén na ito. Kun dapit sa nakaagi... Iyoiyong aki nin sarong azucarero sa Malabon, mayaman na gayo, alagad labilabi kamaimot mala ngani ta di boot gumasto minsan sarong bilog man lamang sa pagadal kan saiyang aki, nin huli kaini inataman si Santiaguillo nin sarong maorop na dominico, sarong tawong banal na gayo, na nagmamalasakit sa pagtokdo ki Santiaguillo kan gabos na karahayan na saiyang mahihimo asin saiyang naaraman. Kan magkakaigwa na siya kan siya magadal nin Logica, huli kan pagkagadan kan kagataman saiya na sinundan kan sa saiyang ama, natonong su saiyang pagadal, asin ta napiritan na lumaog sa pagnenegosio O pangangarakal. Nakaagom nin sarong magayon na binibini na taga Santa Cruz, na tominabang sa saiya sa paglalang kan saiyang kayamanan asin huli sa siya saro sa mga lataw asin igagalang na tawo. Si Doña Pia Alba dai namungayahan sa pagbakal lamang nin azucar, café asin añil; boot siyang magtanom asin magani, asin ta su bagong-kasal namakal nin mga daga sa San Diego, asin ta duman nagpodn sinda ni Padre Damaso asin ni Don Rafael Ibarra, an orog kamayaman na capitalista sa banwaan. Haros sarong makakundian na gawé an paghinguhang ito na makatipon nin kayamanan, huli sa pagkadai nin taga-pagmana sa laog kan énot na taon kan saindang pagkainagoman asin, minsan siring, si Doña Pia mabagwas, mataba asin hinorokol. Saiyang lamang kan saiyang mga pagnovena, pagdalaw sa Virgen nin Caysasay sa Taal, sa pasunod kan mga devota ni San Diego, pagwaras nin mga limos, pagsayaw sa procesion sa tahaw kan saldang sa laog kan bulan na Mayo<noinclude></noinclude> m1zpwq2y4belhjko8w08s2lk5w6q62c Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/53 250 1685 7572 7571 2024-10-15T16:04:06Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7571 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>43</center> sa atubang kan Virgen nin Turumba sa Pakil (59). Sayang gabos sagkod na sinadol siya ni Padre Damaso na dumuman sa Obando asin duman sumayaw sa fiesta ni San Pascual Bailon, asin humagad nin sarong aki.Talastas na sa Obando may tolong nagtatao nin mga aking lalaki asin mga aking babaye, asin ta makakapili an naghahagad: Nuestra Senora de Salambaw,Santa Clara asin San Pascual. Salamat sa pasunod na ini, namatean ni Doña Pia na pinagtotodkan sya... !ay! siring kaitong parasira na pinagsasabi ni Shakespeare sa saiyang drama na Macbeth, na tominonong nin pagkanta pakatuklas nin kayamanan, nadaihan nin kagayagayahan, naging mamondo, asin sagkod pa man dai na sya nakitang maghoyomhoyom. —!Paralaenon nya lamang iyan! an sabi kan kagabsan, pati si Capitan Tiago. Sarong calentura an ominatas kan saiyang mga kahoraan, asin nakapailo sa sarong magayon na omboy na babaye na binonyagan ni Fray Damaso mansana; asin nin huli ta dai nagtao si San Pascual nin aking lalaki na hinahagad saiya, nginaranan na Maria Clara sa paggalang sa Virgen nin Salambaw asin ki Santa Clara, sa paglilihing ini ki San Pascual, garo tabla pinadusahan an mahal na San Pascual Bailon. Nagdakula su aki sa pagmato kan saiyang inaon na si Doña Isabel, itong magurang na babaye na adal nin mga fraile na satong namidbid sa kapinonan. An dakulang kabtang kan taon eneérok nya sa San Diego dahel ta marhay an iklim (60) duman asin saén sya pinagkakaogdan ni Fray Damaso nin dakol na mga fiesta. An mga mata ni Maria Clara. bakong mga saradit na siring kan sa saiyang ina, kundi darakula na siring man kan sa saiyang ama, maitom, na nalilindongan nin mga ruyuwad na pirok, maogma asin samiraw kun nagkakawat, mamondo, hararom na baga igwang pinagiisip, kun dai naghohoyomhoyom. Kan saday pa sya,haros bulaw su saiyang buhok; su saiyang dongo dai nin kakundian sa kagiriran, bako man na mapanason,bako man na pingos; an saiyang ngoso nagpapagiromdom kan sadit asin marayrahay na ngoso kan saiyang mga marayrahay na mga bobonbobon sa pisngi; manipis siring kan énot na anib nin cebollas asin maputing siring sa bininyong gapas, kun sa tataramon<noinclude></noinclude> 2cfieg6cr6k00trffnn1k4znk3zsndj Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/54 250 1686 7578 7577 2024-10-15T16:04:06Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7577 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>44</center> kan saiyang mga nagkakarorongaw na mga kadugó, na nakakahiling nin katibayan kan pagka-amá ni Capitán Tiago sa mga saradit asin hinorókol na talinga ni María Clara. Nagsasahot si Tía nya Isabel na an saiyang pagkaigwa nin panglawog na haros sa europeo sa mga paralaenón ni Doña Pia; nagkapira nya-daá-káhiling na naghihibí sa atúbang ni San Antonio sa laog kan mga énot na bulan kan saiyang pagbadós; siring man an pagloba nin saró pang pinsan ni Capitán Tiago, iyo sana ta laen man na santo an pinagsasabi kaito sa paghoná nya, kun bakong an Virgen, si San Miguel. Sarong bantog na filósofo, si Capitan Tínong, singaki ni Capitan Tiago asin ta toom an Amat (61) naghánap kan kasaysayan kan mga ini sa lásig kan mga bitoon (62). Si María Clara, na pinakakamahal nin kagabsan, nagdakulá sa táhaw nin mga hoyom asin mga pagmahal.Ikinaoogma sya kan mga fraile, malá ta sa mga procesión ginogubingan sya nin maputí, an saiyang mahibog asin korong na búhok natatalakidan nin mga búrak nin sampaga asin mga azucena, may duwang saradit na pakpak na pirak asin bulawan na natatakgong sa likod kan gúbing, asin sa kamot may duwang maputing salampati na may gakod na cintas na bughaw. Asin saró pa kaiyán, maogmahon syang gayo, an saiyang mga katagá nin tataramon sa aking dai pang pagalamáam, na, si Capitan Tiago, na nahahagashagas sa pagmahal, daing ibang gibo kundi magómaw sa mga santo sa Obando asin saìyang isinásadol an pagtamo nin mga magagayon na santo. Sa banwaan sa gamping habagatan kan kinaban, daraga na an sarong akíng babaye pagdatong sa kagtolo (13) okun kag-apat (14) na taón. Sa panahón na ini nin saiyang pagtongtong sa tagi (63) nin pagkadaraga, na panó nin dai maladop na mga pangayari asin nin mga bagaybágay dapit sa ngaran na pagmahal, sa hatol kan cura sa Binondo, lominaog sa beaterio na ináapod man na colegio ni Santa Catalina tangáning magkamit sa mga monja kan mahigpit na ádal dapit sa katinubdan. Nagbobolos nin luhá su mata kan magpaáram siya ki Padre Dámaso asin sa iyoíyong kaúgay nin saiyang boot, na kakawat-káwat nya sa saiyang pagkaakí, si Crisostomo Ibarra na dangan kaito tomi-<noinclude></noinclude> j8d67eowkpdvyfl4sslvzu9jktrubzd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/55 250 1687 7584 7583 2024-10-15T16:04:06Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7583 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>45</center> núlak man pasíring sa Europa. Dumán, sa convento na ito na borobaranday an rejas asin sa irárom pa kan pagmangno kan mga Madre, nagdánay siya nin pitong (7) taón. Kan makaáram si Capitan Tiago asin si Don Rafael na nagkakaminootan su duwa nindang akí, nagólay sinda asin saindang pinagkasundúan na paga- gomón su duwa, asin pinagkaoyonan pa ninda na magkasaró sinda sa ngaran na pangarákal. An bágay na síring, na nangyari pagkaáyaw nin duwang taón pakahalé kan hagbayon na si Ibarra, ipinagrokyaw nin duwang pusó sa magibong na sógod kan kinaban asin sa irárom nin nagkakalaen na gáyong mga pangyayari. <center>-----</center> <center>VII</center> <center>''PAGMINAHALAN SA SARONG AZOTEA''</center> Naámay na magsimba kan ágang ito si Tía Isabel kasi María Clara; marayráhay su saiyang gúbing, bughaw su saiyang bilangan na garo mansanang kalumbigá (64). Si Tia Isabel may salming sa mata na nagbabasa kan safyang “Ancora de Salvacion” sa horas kan Mahal na Misa. Pahangá nang tumalikod su padí sa altar, sibot na sa pagpupulí su daraga sa dakúlang pagtaka asin kabaldían kan mabóot na inaon na naglolúbang banalbanalon asin mapinangadyé an saíyang makoiná, síring sa sarong monja. Nagngongorobngorob na bominuhat su mabóot na magúrang. “!Sus! patawaron ako nin Dios na nakakamidbid kan pusó nin mga daraga labí pa saimo, Tía Isabel,” sinabihan gayod nin síring tangáning mapotol an mahigpit, alágad sa inang mga pagpangisog. Ngunyan nagpakapamáhaw na sinda asin ta si María Clara, sa paglibang kan saiyang kalangkagan, tominúkaw sa paggibo nin sarong sopot-sópot na suklá alintanang su inaon, sa horot na mapara su mga náwalat pa kan omináging kaogmahan, kinoa su plumero (65) asin nagpoón nin paglínig. Sinaró-sarong hiniling ni Capitán Tiago an nagkapira kadahon na papel. Nangongorabkotab su daghan kan daraga asin natatákot sya sa lambang ribok sa lansangan asin kan lambang minaáging lunadán. !Ah, ngunyan boot mag-<noinclude></noinclude> 1o0at48rtm9chraxds4ytw9b8z1xn5a Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/56 250 1688 7589 7588 2024-10-15T16:04:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7588 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>46</center></noinclude>balik giráray sa kamoninongan sa saíyang beaterio okun colegio, sa táhaw kan saíyang mga kaúgay-nin-boot! (66). Duman mangyáring makita nya na dai sya takigan, na dai sya maribaraw! Alágad bakong katóod mo sya kan kamo saraday pa, bakong kanigúan na mga kawat an saindong kináwat asin, kun minsán, nagpapasúhay kamo? Dai ko sasabihon an dahelán kan mga bagay na iní; kun nagagi ka sa pagkamoot ikang nagbabasa sakuyá, masasabotan mo, asin kun dai, sáyang na sabihon ko saimo; an mga misteriong ini dai malaladop nin mga daing-pakasábot. "Sa paghoná ko, María may katanosan an médico," sabi ni Capitán Tiago. "Kaipuhan magdumán ka sa mga lalawigan, malungsíon kang marhay asin nagkakaipo nin dalísay na simuy. (67) Anó sa ganan mo an Malabón... okun an San Diego?" Pominola si María Clara kan húring ining pagngaran asin dai nakasimbag. "Ngunyan dumumán kamo ni Isabel sa beaterio ta koahon nindo su saímong mga gúbing, pomaáram ka na sa saímong mga katóod," an padagos na sabi ni Capitán Tiago na dai itinongkáhal su payo; "dai ka na mábalik ulí dumán." Namateán ni María Clara an dai masábing kalipungawan na namamatean nin siisay man kun binabayaan sagkod noarin pa man an sarong lugar, saen kita mga mamongaya, alagad an kasakitan na ini nabawasan nin ibang kaisipan. "Asin sa laog nin apat okun limang aldaw kun igwa ka nang mga bagong gúbing, masa-Malabón kita... Su nagtóbong saimo sa bonyag dai na sa San Diego; su cura na náhiling mo digdi kasu-banggi, itong páding akí pa, iyo an bago tang cura dumán, saró syang santo." "Marhay na gayo saiya an San Diego, singakí!" an saligbaton ni Tía Isabel; saró pa, lalong marhay an harong ta dumán asin nagdadangádang an pintakasi." Boot kogoson ni María Clara su saiyang inaon, alágad nakamaté nin ominontok na lunadán asin lominongsí. "Ah, tamá,!" an simbag ni Capitán Tiago, asin pakapagliwat nin tingog, suminabi pa: "!Don Crisóstomo!" Binotsanan ni María Clara su saiyang nakakaptan na gibo, boot nya, alágad dai sya nakahiró: pinaminhod<noinclude></noinclude> peqwf2b26gxyvyv2bp9f9f913x5t58v Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/57 250 1689 7595 7594 2024-10-15T16:04:07Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7594 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>47</center> su bílog nyang láwas. May námateng nagsákat sa hagyanan, dangan sarong tingog na bago, tingog nin lalaki. Garo baga sa galing an tingog na iniho, naulian su daraga sa saiyang pagkamongnon, asin dominalagan, na tominago sa oratorio na namumugtakén kan mga santo. Nagngisi su duwang magsingaki, asin nadangog pa ni Ibarra su tanog kan binabaratan na pinto. Nanglulungsi, mabagsikon su hinangos, dinoonan kan daraga su saiyang daghan na nagkukurabkutab asin nanghimaté. Nadangog nya su tingog, itong tingog na dai pa nahaloy sa pangatorogan lamang nadangog; ipinaghapot sya. Rongaw baga sa kaogmahan, hinadokan kan daraga su pinakaharaning santo, si San Antonio Abad, !santong magayagaya kan nabubthay pa asin magayagaya man sa saiyang ladawan na kahoy, sa giraray may mga magagayon na mga parasugot! Dangan hominanap nin lohd, su sa cerradura, tanganing makita asin mapagsorosirip sya: naghohoyomhoyom su daraga asin, kan haleon sya kan saiyang inaon sa pagsisirip na ito, kominopo sa liog kan gurang, asin pinasororosorondan nin hadok. “Pero, tonta, anong nangyayari saimo?” sa kahurihurihi nakapagsabi man giraray su gurang, kasabay an pagpahid nin sarong patak na luha sa saiyang nangdidiklom nang mga mata. Nasopog si Maria Clara asin linipodan su mga mata kan saiyang bilogon na takyag. “Hala manamnosamno ka madya!” an sabi pa kan gurang sa sarong maogmang tingog. “Alintanang nakikiolay sya sa saimong ama mapadapit kan saimong... madya asin hare pagabala.” Nagpabayaé su daraga na kabiton sya siring sa sarong (68) asin duman namarat sinda sa saiyang lalaman. Madagkang naghohoronhoron si Capitan Tiago kasi Ibarra, kan domdolok si Tia Isabel na haros nagogoyod su saiyang makoina, na nakalakop su paghiling, maliban lamang sa mga tawo... Anong sinabi kan duwang pusong ito, na nagolay-olay sa tataramon nin mata, na orog pa karahay ki kan sa ngoso, tataramon na ipinagkaogdan sa kalag tanganing dai makaribaraw kan otok (69) nin pakamaté? Sa mga hidaleng iyan, kun an mga nasasaisip nin duwang mga mamongayang mga linalang naglili-<noinclude></noinclude> rd9sfrhhz5v8ebbcgoo09m56f12ubpn Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/58 250 1690 7600 7599 2024-10-15T16:04:07Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7599 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>48</center></noinclude>nagbasan sa pamamatáhaw kan alintatawo, lúhay an tataramon, mapanglapastang, maluya, síring kan malágong asin malagabong na tanog nin dagoldol sa makakasuríaw na liwánag asin sa rikás kan kikílat: minapahayag nin sarong midbid nang kamatean, sarong sábot nang kaisipan, asin kun minagamit kaiyan huli ta an sa pusong horot na nakakasákop sa bílog na pagkatawo asin tagob nin kagayagayahan, boot na an gabós na sa tawong pakamaté, máging mapádapit sa hawak, máging manóngod man sa kalag, pumahayag kan dálit na inaawit kan espíritu. Sa hapot nin pagkamoot nin sarong paghiling na nagsasaga okun nagbabantay, máyong ikakasimbag an tataramon: minásimbag an hoyom, an hadok okun an hagayhay. Dangan, su duwang nagkakamootan, sa pagdulag sa tamborokan (70) ni Tía Isabel na minapaolakbo kan alpog, napadumán sa azotea tangáning sa táhaw nin mga sala-sálang saradit na napoporopotan nin mga balagon kan tinanom na inaapod na cabello-de-angel, makahiwas sinda sa pagpahayag kan saindang kamatean. Saindong ibaretá, kamong may alimyo sa saindong hinangos asin may mga kúray (71) sa saindong ngábil; ika, o hinoyophóyop, na nakanood ka nin pambihirang tagolaylay sa hílom nin bangging madiklom asin sa makagigilantas na mga pásig na kadlagán; saímong ibaretá, o mga sírang nin talá-ínit, malínaw na kapahayagan kan Magkagúrang man sa ibabaw nin dagá, iyoíyong bakong dai-tibáad sa kinaban nin mga dai-tibáad, saindong ibaretá, mantang dai ako nin ibang naaraman kundi magbaretá nin mga kamangmangan! Alágad mantang habó kamo, pangangahasán kong gibohon. Bughaw su langit kan mga horas na ito: sarong mahayáhay na hoyophóyop na an alimyo bakong sa mga búrak, pinagpahoyophóyop su mga dahon asin mga búrak kan cabello-de-ángel, su mga looylóoy, su mga aralang na mga sirá asin su mga ilawán na mga halé sa China. Su ribok kan sagwan na nakakabúkag kan malábog na tubig sa sálog, su pinarogpádog nin mga coche asin mga carro sa tulay nin Binondo nakaabot sagkod sainda, alágad dai su ipigngongorobngorob kan inaon. "Lálong marahay, dumán mababantayán kamo kan bílog na pagnarátad," an sabi ni Tía Isabel. Mga kamangmangan lámang an saindang isinabi kan<noinclude></noinclude> 2zwy379gkydtzuqypt6pdevmclvuun5 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/59 250 1691 7606 7605 2024-10-15T16:04:07Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7605 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>49</center></noinclude>pagkapinoon, itong mga mahahamis na kamangmangan na nakakaagid na gayo sa hambog kan mga bansá sa Europa: nakakapadagka asin nakakataong námit nin dugós sa mga tubó dumán, alágad nakakapangisi asin nakakapakorondot kan kiray kan mga tagá ibang dagá. Su daraga, síring sa túgang ni Cain, maimón, kayá hinapot su saíyang katipan: "!Sa giráray nasaisip mo ako? dai ka sakó nakalingaw sa kahalawigan kan saímong mga paglalakbay? Sa dakol na mga darakúlang lungsod (72) na kanigúan na mga magagayon na babaye...!" Su hagbayon, saró man na túgang ni Cain, tataong magiktad sa mga hapot, may pagkaputikon, kun kayá: "Mangyari daw na makalingaw ako saimo?" sominimbag namomongnan na naghihiling sa mga maiitom na alinawnaw kan daraga; "mahimo daw na magkúlang ako sa sarong kapangakoan, sa sarong sinanglitan na kapangakoan? Nagigiromdoman mo an bangging ito, an bangging itong madoros na marhay, kan makita mo akong iyo sanang saró nagpapadalahay kan sakúyang luhá sa katáid kan bangkay kan sakong iná, dinólok mo ako, idinoon mo sa sakong abaga su saimong kamot, itong kamot na dai mo itinotógot na sakong kaptan, asin saimo akong sinabihan: 'Nawará mo su saímong iná, ako dai nagkaigwa (73) ...' asin sominabay ka sakó sa pagtangis? Mahal mo sya (74) asin mahal ka man nya síring sa sarong ginahá. Sa luwas naghahagáwak su oranon asin nagdadalogdog kaito, alágad sa pagmaté ko garo akong nakakadangog nin mga togtog, sa paghiling ko baga naghohoyomhóyom su malungsing lawog kan bangkay. . . !ay, kun búhay pa sana su sakong magúrang asin mapaghilinghíling ka! dangan kinoa ko su saímong kamot asin su sa sakong iná, isinumpá kong mamahalon taká, na gibohon ko ikang magayagaya, anó man na pálad an ipagtalaga sa sakó nin langit, asin mantang an sumpang iniho sagkod pa man dai ko pinaghihimasolan, ngunyan inóolit ko saimo. Mahimo daw na makalingaw ako saimo? Sa giráray, inaantabay ako kan saímong giromdom, ilinikay ako sa mga panganib sa dalan, karangahan ko sa pagsaró-saró kan sakong kalag sa mga daplé (75) na mga banwaan: an saímong giromdom nakasayang kan bagsik kan loto sa Europa na nakapará sa giromdom nin dakol na mga katutubó (76) kan<noinclude></noinclude> cfn178krdfzfilukogvxs8z3mbf3web Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/6 250 1692 7608 7607 2024-10-15T16:04:07Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7607 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><noinclude></noinclude> glaqrpsjabb4pqbs868dk7dwykbfz9w Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/60 250 1693 7615 7614 2024-10-15T16:04:07Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7614 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>50</center></noinclude>mga pagsárig asin kan mga kapahamakan kan Kaporoan! Sa pangatorogan nakita ko ikang nagtitindog sa baybayon kan Manilá, tinatanaw mo an harayong sinokmol (77), na napapatós kan maromarom na liwánag nin pagkaágang ámay; nakakadangog ako kaito nin sarong malúhay asin malumbay na áwit, asin pinopúkaw sa giromdom nin sakong pusó su mga énot na taón nín sakong pagka-akí su satong mga kaogmahan, su satong mga kawat, su bilog na mamongáyang nakalipas na tinaohan mo ako nin kabuhayan kan ika itoon pa sa banwaan, sa sakong paghoná garo kang dalubhasá (78), espíritu, lamán kan sakong Banwaan, magayón, masipag (79), mamomoton, mabiní, ginahá kan Filipinas, kan magayón na ining Banwaan na minásaro sa mga darakulá, mababansay na mga gawé-gawé nin Inang España kan mga magagayon na kaugalean nin sarong langúbong banwaan, síring kan pagkatiripon sa bilog mong pagkatawo kan lubós na magayón asin madahom na nakakasamno sa magkasi-lahí; huli kaini an pagmahal ko saimo asin an sa sakong Banwaan nabibílog sa saró sanang . . . Mangyari daw na makalingaw ako saimo? Makapira ako paghoná na nadadangog ko an tanog kan saímong piano asin kan daging kan saímong tingog, asin sa giráray kun sa Alemania, an pagsinaklop kan kahaponon, (80) kun naglalakaw akong lagalag sa mga kadlagán, na tinawohan kan mga dai mapanubdan na mga kalalangan kan mga taga-pagrawitdawit dumán asin kan makagigilantas na mga orosipon kan saindang mga ipinangakí kan mga énot na panahón, ináapod ko an saímong pagngaran, inaakalá ko kaitong nahihiling taka sa nagbabangon na alopóop gikan sa kaoroiraromi kan kapatagan, sa sakong pagluba, nadadangog ko su saímong tingog sa rinagasnas kan mga dahon, asin, kun sa pagpulí kan mga taga-nayon haralé sa saindang pinagtutoklosan (81), magpadangog kan saindang pamamanwaan na áwit (82) garo namamaté kong sinasabayán kan tingog kan sakong pusó na nagaáwit saimo asin minapatunay kan alisngaw nin sakong isip asin kan sakong pangatorogan. Kun minsán, nalalagálag ako sa mga dalan-dalan sa kaboboldan, asin inaabot ako nin banggi, na dumán luhaylúhay na minádatong, nagrarapárap ako sa paghanap kan sakong agihán sa táhaw nin mga káhoy na pino hayas asin encinas; dangan, kun sa<noinclude></noinclude> bb24ma792m6ebwo4za61uzxbpy3o3bk Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/61 250 1694 7620 7619 2024-10-15T16:04:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7619 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>51</center> kaliwanagan sa pagoltanan kan mga mahiribog na mga sanga may makalagbas na mga sirang kan bulan, garong nahihiling ko ika sa tahaw kan kadlagan siring sa nagpapard-paré sa liwanag asin sa diklom kan kahiwasan; asin kun ipinapadangog kan ruisehor (88) an saiyang manlaenlaen na huni, sa sakong akala, iyo ta nahihiling ka asin ta nadadagka mo sya sa pagawit. !Oho, pinagisip ko ika! !An init kan saimong pagmahal minabihay kan ambon asin minatao nin kiray sa hielo! Sa Italia, sa magayon na langit nin Italia, sa kalinigan asin sa kahalangkawan kaito nagpapagiromdom sakuya kan saimong hoyom, siring kan mga langtad sa Andalucia na nagaalimyo an simuy, pando nin mga sirangnon sa giromdom, pano nin mga rawitdawit asin kiray, nagsasabi sakuya kan saimong pagkamoot! Kun mga bangging bulanon, an bulan na itong baga nangangatorogan, sakay sa sarong sakayan sa Rhin, naghahapot sakuya kun dai ako dinadayo kan sakong hona-hona sa paghiling saimo sa masagoso, sa pangpang, sa bato nin Lorelay okun sa tahaw nin mga alon, na nagaawit sa kamoninongan nin banggi siring sa aki pang dalumbasa (84) nin mga karangahan sa pagpaogma kan pagsaro-saro asin kalipungawan kan orolag nang’ castillo!” “Dai ako naglakbay na siring saimo, dai akong ibang midbid kundi an saimong banwaan, an Manila asin an Antipolo,” an simbag kan daraga na naghohoyomhoyom, tara naniniwala sya sa gabos na sinabi kan hagbayon; “alagad magpoon kan magsabi ako saimo nin paéram asin lominaog ako sa beaterio, sa giraray nagigiromdoman ko ika asin dai ko ika nalilingawan, minsan ngani ipinagboot sakuya kan confesor asin tinaohan ako nin makuring silot. Nagigiromdoman ko su satong mga kawat, su satong mga pagpasuhay kan saraday pa kita. Pinipili mo su mga marayrahay na buskay sa pagkawat nin siklot; naghahanap ka sa salog nin mga matalimon na gayo, malilinig asin manlaén-laén na kiray na mga gapo ta makawat kita nin sinta (85); mangmang kang marhay kaito, sa giraray dinadaog taka, asin bilang padusa, dinadapian ko ika kan sakong palad alagad dai ko kinokosog ta nahehérak ako saimo. Sa kawat nin songka madayaon kang marhay, labi pa sakuya, asin parati kitang nagkakambragan pakatapus. Nagigiromdoman itong pangyari na talagang nagkai-<noinclude></noinclude> kqlma82vp606ht7h5zroxwnygacapra Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/62 250 1695 7625 7624 2024-10-15T16:04:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7624 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>52</center> nit? Sa siring na bagay pinapasakitan mo ako, alagad kun nagigiromdoman ko ito duman sa beaterio, minahoyomhoyom ako, hinihidaw ko ika tanganing magiwal naman kita... asin tolos mansana nagkakauli kita giraray. Saradit pa kitang mga aki: ominiba kita sa saimong ina sa pangarigos sa sapang ito sa lindong kan kabotongan. Sa pangpang kadakol kan mga nagtuturobong birak asin mga pananomon, na an mga dapleng pagngaran (86) isinasabi mo sako sa latin asin sa kastila, tara nagadal ka na kaito sa Ateneo. Dai ko ika pinakimanohan; nalilinga ako sa kabobokod kan mga kalibangbang asin mga atibagos, na sa mga saradit na hawak kan mga ini siring sa alfiler igwa kan gabos na karay kan hablon-dawani asin kan gabos na anilag kan nacar, na naninoksinok asin nagpaparalamagan sa tahaw nin mga burak; kun gayod, muya kong biglaon kan sakong kamot, sirikopon su mga sira-sira, na mga maliksing nagpapakapolnos sa lomot asin sa mga sorosaradit na gapo sa pangpang. Nawara ka sanang basang, asin kan pagbalik mo may dara kang koronang mga dahon asin mga burak nin lukban na ipinotong mo sa sakong payo, inapod mo ako nin Cloé; gominibo ka nin saro pang saimo man, alagad mga balagon. Alagad kinoa kan saimong ina, rinonot nin sarong gapo, sinalakan nin gogo ta ibabalogo satuya; nagbolos nin luha su saimong mga mata asin suminabi kang: dai syang pakasabot dapit sa mitologia: .. “‘Mangmang,’ an simbag an saimong ina, ‘makikita mo ta magaamyo nin mahamot an saindong mga buhok.’ Ngominisi ako, naraot su boot mo, habo kang makigolay sakuya, asin sagkod na natapus su aldaw dai mo ako piggironggirongan, mala ta garo na sana akong homibi. Kan papuli na kita sa banwaan asin huli ta makosog na marhay su saldang, kominoa ako nin mga dahon nin lakad-bulan na nagtuturobé sa gilid kan dalan, itinao ko saimo tangdning ibugtak mo sa irarom kan saimong kalo asin dai ka pagkologan nin payo. Hominoyomhoyom ka, dangan kinaptan ko ika sa kamot, nagkauli kitang duwa.” Hominoyomhoyom si Ibarra sa kamongayan, binuka su saiyang cartera asin may kinoang papel na may napapatés na mga maitom na dahon na mga ardlang asin mga maalimyo. “!Su saimong mga dahon nin lakad-bulan!” an simbag kan hagbayon sa hilingon kan daraga; “iyo ini gabos<noinclude></noinclude> 70sun5t39oa3jy2kw9l9yfaxuuiyshg Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/63 250 1696 7631 7630 2024-10-15T16:04:08Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7630 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aileen155" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>53</center> su itinao mo sakuya.” Panaleng kinoa kan daraga sa saiyang daghan an sarong sopot-sdpot na maputing lubds. “!Psit!” an sabi kan daraga na tinaptap su hagbayon sa kamot; “dai togot an pagdotdot: sarong strat nin pamamadaram.” “Su isinirat ko saimo bago ako maghalé?” “Nagstrat pa ika sakuya, Kagurangnan ko?” “Asin ano kaitong ipigsabi ko saimo?” “Kadakol na mga putik, mga pasarahotan nin tawong masakit magbayad nin titang!” an nakahoyom na simbag kan daraga, na saiyang ipinasabot na naoyonan nyang marhay an mga kaputikan na ito. ‘“!Halo! babasahon ko saimo, alagad lilihisan ko su saimong mga masingpil na boot tangdning dai ka masingpilan.” Asin pakapantayan kan papel sa saiyang mga mata tanganing dai makita su saiyang lawog kan hagbayon, pominoon: “Sakuyang .. .” dai ko babasahon saimo an masunod huli ta sarong hambog! asin pinaagihan kan mata su nagkapirang rayray. “Boot kan sakong ama na maghalé ako, minsan ngani kanigtian an pakimayo ko saiya. ‘Sard kang lalaki’ an sabi sakuya, ‘sikat mong romdom6n an omaaboton asin an saimong mga katungdan. Dapat mong manodan an kadonongan dapit sa pagkabuhay, bagay na dai saimo ikakatao kan saimong banwaan, tanganing pakinabangan ka nya ngapit. Kun magdanay ka sa kaibahan ko, sa sakong limpoy, sa akas (87) na ini nin mga kapurisawan, dai ka makakanood nin pagtanaw sa harayo; asin sa aldaw na madai ako saimo maluwas kang siring kaitong tinanom na pinagsasabi kan satong tagapagawit na si Baltazar: “Tubo sa tubig, naloyos an dahon kun dai tolos nababaribi pinaaalang nin kadikit lamang na init”. Nakita mo haros saro ka nang hagbayon, asin naghihibi ka pa giraray!’ Ikinamondo ko an siring na pagtiyaw sakuya, asin tominoga ako na mindmahal taka. Dai nakapagkaalo su sakong ama, nagisipisip asin pakadounan sa saiyang kamot sa sakong abaga, sominabi na naggogorogodo su tingog: “Sa saimong pagluba ika sana an tataong magmahal, na bako kang mahal kan saimong ama asin bakong masingpil sa saiyang boot na makabulag saimo? Dai pa nahaloy nadai saté su saimong ina; naglalakaw na ako sa pagkagirang, sa tagi<noinclude></noinclude> 32pfbjbhnae5o7gfevtpy5dcfoh4gv2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/64 250 1697 7637 7636 2024-10-15T16:04:08Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7636 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>54</center></noinclude>(88) na naghahánap kan gábay nin pagkabagong-tawo, alagad, minsán siring, inaakóko na ako magsaró-saró, asin dai ko dram, kun baga makita ko pa ika liwat. Alagad sukat akong magisip nin mga daraktilang bagay... An omaaboton mindbukas sa saimo, minapinto sa sakuys; namundag an saimong mga pagkamoot; luhayluhay na nagkakagaradan an sakong mga pagmahal; an saimong dugo pinapakalakaga kan kalayo; an sakong dugo pinapakonol kan lipot asin, minsan siring, nagtatangis ka, asin dai mo boot iatang an panahon na ini sa nagdadangadang na mga aldaw na papakinabangan mo asin kan saimong banwaan!’ Napano nin luha su mga mata kan sakong ama lominohod ako sa saiyang pamitisin, kominogos ako saiya, naghagad ako saiya nin táwad, asin sinabihan ko na natatalaga ako sa paghalé.. .” Naontok su pagbasa huli ta garong pigkakaluwasan si Ibarra: nanglulungsí su hagbayon asin nagbabalik-balik sa magibong na sógod. “Anong yaon saimo? anong nangyayari saimo?” an hapot saiya kan daraga. “Pinalingaw mo ako na igwa ako nin mga ootobon, na kaipuhan akong pomabanwaan ngunyan tolos! Noodmá kaaldawan kan mga gadan.” Dai na nagkaalo si Maria Clara, pinotitokan su hagbayon sa laog nin kadikit na horas kan saíyang darakula asin mapangatoroganon na mga mata, asin pakapodo nin nagkapirang burak, mabódok na suminabi saiya: “Lakaw, dai ko na ika popogolon; sa laog nin mga pirang aldaw magkikita man kita gíraray! Bugtakan an búrak na ini sa linobngan kan saimong mga magurang!’ Pagka-abán-abán lominúsad sa hagyanan su hagbayon naaantabay ni Cápitan Tiago asin ni Tia Isabel alintanang si Maria Clara namintó sa pitak na pangadyean (89). “Sabihi, tabí, si Andeng na andamon su harong, ta mádumán si Maria asin si Isabel! Magayagáyang paglakaw!” an sabi ni Capitón Tiago pagsakat ni Ibarra sa lunadán na pasíring sa plaza de San Gabriel. Dangan, bilang pagranga, sinabihan si Maria Clara (90) na napapaluhá sa katáid nin sarong ladawan kan Mahal na Virgen:<noinclude></noinclude> 7uwie7db8pfu8qifb7h31jnni0zte5s Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/65 250 1698 7642 7641 2024-10-15T16:04:08Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7641 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>55</center> “Lakaw, solo nin duwang kandila na manuwang sikapat (91), saro ki Señor San Roque asin saro man ki Sr. San Rafael, pintakasi kan mga paraaldaw! Padokti su lampara kan Nuestra Señora de la Paz y Buenviaje, ta kaniguan na mga tulisan. Marhay pang maggasto nin apat (4) na sikapat (92) asin anom (6) na bilog (93) sa lana ki sa magbayad ngapit nin halangkaw na balukat. <center>-----</center> <center>VIII</center> <center>''MGA PAGGIROMDOM''</center> Kabtang kan matawong nayon sa Manila an pinagdadalaganan kan lunadan ni Ibarra; itong nakatao saiya nin kamondoan kan bangging nakalipas, iyo man an nakasadol saiyang homoyom sa liwanag kan aldaw, laban sa saiyang boot. Su kamungayahan na saen man minaburuswak, su mga lunadan na sarabatsabat su dalagan, su mga carromata, su mga calesa, su mga europeo, su mga intsik, su mga taga-duman, lambang saro sa saiyang rogaring na panggubingan, su mga babayeng mga parabalidya nin mga bungang-kahoy, su mga corredor, su hubang parabaktot, su mga alagad nin mga korukakanon, su mga pahingaloon na mga harong, su mga restaurant, su mga balidyaan (94), sagkod su mga carreton na pinaghoborotong nin mga pinagbabarodan nang damulag na garong nalilinga sa pagbotong alintanang nagaatid-atid, su gabos, su ribok, su pinarogpadog, sagkod su tala-init mansana, sarong laen man na parong, su manlaenlaen na kiray, minapikaw sa saiyang giromdom nin mga bagaybagay na baga nagkanaranok nang padagos. Dai pa napapakarhay an mga lansangan na ito. Makosogon su init sa laog nin duwang aldaw asin ominalpog nin marhay, na iyong nakakatahob kan arin man na bagay, nakakapaabo asin nakakapalabog kan paghiling kan mga nagraralakaw: kun minaoran sarong aldaw, nagkakaigwa nin darakulang tamaw, na pagkabanggi nababanggrawan kan liwanag kan mga farol kan mga lunadan, na nakakatipsik sa rayong limang (5) metro sa mga nagraralakaw sa hayakpit na<noinclude></noinclude> fv5ft8lctluwa5m6d1buxly9iwwfuxd Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/66 250 1699 7648 7647 2024-10-15T16:04:08Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7647 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>56</center> acera. !Pira daw na mga babaye an dai nagkakawaraltakan kan saindang mga chinelas na bordado sa laboy na ito! Dangan nakikita na pinagpipisonan su mga lansangan nin nagkakataraytay na mga bilanggo, na mga karos su payo, na mga nagugubingan nin mga Gubing na haralipot an manggas asin nin mga kataingan (95) na abot sa tohod na may bilang asin titik (96) na bughaw; sa mga bitis may mga talikala na haros nagkakabororobodan nin mga maating yamit tanganing bakong makolog na marhay an tinagistagis okun, sakalé, tanganing dai mamateng marhay an lipot kan batbat: duwaduwa su pagkatarakod; roloto na kan tala-init, pinagruruluya na huli kan saldang asin dahel sa kapagalan, pinasasakitan asin binabanog nin sogkod nin sarod man na bilanggd na, sakalé, namomongayahan, kun nakakatao man nin pasakit sa iba. Mga haralangkaw an tindog kan mga tawong ito, mga malipungaw na gayo su saindang mga pamandok, na dai nya nakikitang moninong sa liwanag nin sarong huyom-hoyom; alagad minasilyab su saindang mga alinawnaw, kun hinohugpaan sa abaga kan naghahagrob na sogkod, kun inaaponan sinda nin sarong minalabay nin popod nin tabako na domogdomog nin kadikit asin paraspas nang gayo; pinoporot kan pinakaharaning bulanos asin tinatago sa saiyang salokot; su iba napapatingara na sana nin kahihiling sa ibang mga nagaaragi kaiba an pangbihirang panglawog. Baga nadadangog pa ni Ibarra asin nangongoroykotoy huli kaidtong sarong pangyari na nakatala sa saiyang sa aking pagisip: sarong odto asin nagaatakatak na gayo su init. Sa lindong nin sarong kareton na kahoy napapahigda an saro kan mga ito daing pagkatawo, moromuklat nin kadikit su mga mata; sarong higdaan na kawayan pinagpapakarhay nin duwa katawo, daing ongot-ongot, mayong kasingpilan sa boot, daing ngoso-ngoso, siring sa inaakalang ugalé kan mga taga-duman. Sakalé, minasabi sa sainda mansana: “ngunyan ika, sa aga kami man.” Nakakalakop su mga tawo na dai lamang ito pinagmangno, naghuhumari sinda; su mga babaye minaralabay, hinihiling ito asin minapadagos kan saindang lakaw; bako itong bihirang mangyari, nagpanagas na su mga puso; nagdadaralagan su mga lunadan, su mga sirang kan tala-init na itong masaga sa langit na daing dampog, minaalagéag sa barnisadong lawas kan sinabi nang<noinclude></noinclude> 6zab38hvn9innmugr1cija3wb40tnty Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/67 250 1700 7654 7653 2024-10-15T16:04:09Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7653 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>57</center> lunadàn; may lúnad na sarong akíng kagsarong (11) taón, na minaabot pa sana sa banwaan, nakatao nin kamondoan sa pangyaring ito, sya lamang an nakapurisaw kan sominonod na banggi. Dai na su marayráhay asin bantog na Puente de Barcas (97), an tulay na itong pinilipinong-talaga na ginigibo an gabós na mahihimo tanganing makapaglingkod, minsan na ngani katuttibong mga kakundian, kun gayod minahalangkaw, kun minsan, minahababa, sunod sa katubigan kan Pasig asin baké sanang makasaro ito pagrataki asin paglaglaga. Su mga almendro sa plaza de San Gabriel dai nagtaralubo, mga hagiwhiwon man giraray. Sa saiyang pagloba bako nang marayrahay na gayo su Eseolta, minsan ngani sarong bagong gadong (98) an nagtitindog sa dating natitindogan kaito kan mga camarin, bagong Puente de Espania nakaapod kan saiyang pangataman; su mga harong sa pangpang sa too dapit kan sdlog sa pagultan nin kabotongan asin kakahoyan, saen minasagkod su Escolta asin minapoon su poro kan calle Romero, pinagiromdom saiya kaitong mga mahayahay na kaagahon, kun minaagi sya duman sa sarong baroto pasiring sa parigusan sa Uli-Uli. Kadakol syang ipinagsabat na mga lunadan na pinagguguroyod nin mga kabayong mongan; may mga lunad na mga empleado na mga puruyat pa, sakalé, pasiriring sa saindange mga pasuratan, mga militar, mga intsik, sa sarong bakong hisay asin makangingising panindugan, mga fraile na mga magagadbat su pamandok, mga canonigo (99) asin iba pa. Sa sarong marayrahay na tagumpay garong iyong namimidbid si Padre Damaso, daing girong asin korondot su kiray, alagad nakalihis na asin maogmang tinaong-galangan ni Capitan Tinong na nalulinad sa saiyang carretela kaiba su saiyang agom asin su duwa nyang aking babaye. Sa ibaba kan tulay, dominaralagan su mga kabayo pasiring sa paseo de la Sdbana. Sa wala, sa laog kan pinaggigibohan nin Tabako sa Arroceros nadadangog su linagapak kan pamolpog kan mga babayeng mga paragibong cigarrillo na nagpoporolpog kan mga dahon kan tabako. Dai napogolan ni Ibarra su saiyang ingi-ngisi kan magiromdoman nya an makosog na itong parong na sa ikalimang horas nin hapon nakakahamog sa Puente de Barcas asin nakakalula okun nakakasomo<noinclude></noinclude> 9u1k1kt5pqd1enpjsx5nld7e5jjgzp2 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/68 250 1701 7659 7658 2024-10-15T16:04:09Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7658 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>58</center> saiya kan sya akí pang sadang. Su mga maogmang orolay-ólay, su mga biró-biró okun mga soba nakakadara kan safyang isip sa barrio nin Lavapiés sa Madrid na may mga karibukan kan mga babayeng paragibong cigarrillo na mga makokdlog sa mga daing palad na mga may-kapangyarihan asin iba pa. Nagpurawas sa saiyang mga mabansay na giromdom kan saiyang makita su jardin botanico: ipinamantaag sa saiyang isip su mga jardin botanico sa Europa kan yawa (100) nin mga pagbagay-bagay (101), sa mga bansang kinakaipuhan an marigon na boot asin makuring bulawan tanganing lumuwas an sarong dahon asin bumukad an sarong burak, labis pa kaiyan, sagkod kan mgs nasa colonia, mga mayaman asin pinakaingatan na gayo asin bukas gabés sa banwaan (102). Ihinarayo ni Ibarra su. saiyang paghiling, sominalingoy sa too asin duman saiyang nakita su dating Manila, na nalilikosan pa kan mga kuta asin mga kalkag sa palibot kaito, baga sarong malungsing binibini na nagugubingan nin sarong gibing na nanonongod pa sa mga marhay na panahon kan safyang apong babaye. !An pakakita sa kadagatan na napapara sa harayo!... “!Su Europa nasa ibong na pangpang!” pinagisip-isip kan hagbayon; “su Europa asin su saiyang mga magagayon na mga banwaan, na mga daing paghingalo, naghaharanap kan kamongayahan, nangangatorogan sa gabés na aga asin nagpapakagamiaw an paglubong kan tala-init:” Mamungaya sa tahaw kan saiyang mga kapahamakan! Oho, sa ibong na pangpang kan daing sagkod na kada- gatan itoon an mga naciones espirituales, minsén ngani dai ninda pinapahamak an materia na lalo pang mga espiritual ki sa mga nagdodorodakula sa pagsamba sa espiritu...! Alagad an mga paghorophérop na ini nawawara sa saiyang isip sa pagkahiling niya kan sadit na kélod sa Bagumbayan. An sadit na itong kolod, siblag, sa may Paseo kan Luneta, mindéapod ngunyan kan saiyang pangataman asin nakakapagpahorophorép saiya. Pinaggigiromdom niya itong tawong nagpamuklat kan mga mata nin saiyang isip nagpamidbid saiya kan marhay asin masandag. Su mga Adal na itinala sa saiyang isip totoo nganing kadikit na gayo, alagad an mga<noinclude></noinclude> pdd8h688h7h7qeyiyni4risv7m75fxs Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/69 250 1702 7667 7666 2024-10-15T16:04:09Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7666 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>59</center> idto bakong sáyang na mga paghulit; mga pagtitiwálang dai nangagluya sa liwánag kan mga darakúlang kalongdan (103) kan Kauswagan. An tawong ito sarong gurang na padi, asin su mga katagang isinabi saiya kan pagpaaram niya nangagdadaging pa sa saiyang pagdangog. “Dai mo malingawan na kun an pakanood panonod nin kasangtawohan, daing ibang nagmamana kaiyan kundi itong mga igwa nin pus0,” ipinaromdom saiya, “Hininguha kong ipalit saimo su kinamtan ko sa sakong mga maestro; an kadunungan na ito pinagmalasakitan kong magdigang siring sa sakong makakaya asin ipindpalis ko sa mga ipinangaki ngunyan; siring man an saimong gibohon kan mangyari saimo, asin mahihimong tolohon mo, tara madiman ka sa mga bansang mayayaman.” Asin suminabi pang naghohoyomhoyom “Napadigdi sinda sa paghanap nin bulawan, lakaw man kamo sa saindang bansa sa paghanap nin ibang bulawan na nagkuktilang satuya. Alagad giromdoma na bakong bulawan an gabés na nagkikildab.” Nagadan duman an tawong ito. Sa mga paggiromdom na ini nagsimbag siya na nagraramoramé sa maltihay na tingog. “Dai, minssn ikaano nin siisay man, an Bansa ngona, enot an Filipinas, aki kan Espania, enot an bansang kastila! Dai iyan na sinasabing mardaot na palad, dai nakakadigta sa bansa, dai!” Dai nakaapod kan saiyang pangataman su Ermita, Fénix na tiklad na minabangon sa saiyang kabo-kabo sa lawog nin mga harong na mga pinintahan nin puti asin bughaw na an mga atop na pinintahan nin pula. Su Malate, su cuartel nin caballeria na may mga kahoy sa kahampang, su mga nageerok diman, su mga saradit na harong na baga korongkosong an atop, na nagkakarilipdan kan mga batag asin mga bunga, na ginibo siring sa mga salag, nin lambang 4mang-angkos. Padagos su dalagan kan coche; nakasompong nin sarong carromata na bétong nin saré okun duwang kabayo, na huli kan mga guwarnisyon na bandala, namimidbid okun nahahayag gikan sa lalawigan. Naghinguhé su carromatero na méahiling su sakay sa makintab na coche asin lominabay na dai nagbinalyohan nin horon, mayong pataratara. Kun gayod sarong careton, bétong nin sarong damtlag na malthay na lakad asin daing matimao, minatao nin bihay sa halakbang asin<noinclude></noinclude> 8e0wxmfzffl376msaytyczymmkrew6z Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/7 250 1703 7672 7671 2024-10-15T16:04:09Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7671 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>{{X-larger|'''MGA NALALAGDA'''}}</center> {{block right|''Pagina''}} {| |+ |- | I. || SARONG KATIRIPUNAN ..................................................|| {{right|1}} |- | II. || SI CRISOSTOMO IBARRA ................................................|| {{right|14}} |- | III. || ANG PAMANGGI ...............................................................|| {{right|17}} |- | IV. || HEREJE ASIN FILIBUSTERO ............................................|| {{right|23}} |- | V. || SARONG BITOON SA BANGGING MADIKLOM .................|| {{right|30}} |- | VI. || SI CAPITAN TIAGO .............................................................|| {{right|33}} |- | VII. || PAGMINAHALAN SA SARONG AZOTEA ..........................|| {{right|45}} |- | VIII. || MGA PAGGIROMDOM ........................................................|| {{right|55}} |- | IX. || MGA BAGAYBAGAY KAN BANSA ......................................|| {{right|60}} |- | X. || AN BANWAAN ....................................................................|| {{right|66}} |- | XI. || AN MGA KAPONGOLAN SA BANWAAN ...............................|| {{right|69}} |- | XII. || KAALDAWAN KAN GABOS NA MGA SANTO ........................|| {{right|75}} |- | XIII. || MGA GILAGILA NIN BARONGBARONG ..................................|| {{right|79}} |- | XIV. || AN RONGAW OKUN AN PANTAS NA SI TASIO ......................|| {{right|84}} |- | XV. || AN MGA SACRISTAN ...........................................................|| {{right|94}} |- | XVI. || SI SISA ................................................................................|| {{right|98}} |- | XVII. || SI BASILIO ................................................................................|| {{right|105}} |- | XVIII. || MGA KALAG NA MGA NAGTITIOS ..........................................|| {{right|110}} |- | XIX. || MGA INAGIHAN NIN SARONG MAESTRO SA PAADALAN ....|| {{right|118}} |- | XX. || OROLAY SA TRIBUNAL ........................................|| {{right|129}} |- | XXI. || SALAYSAY NIN SARONG INÁ ........................................|| {{right|142}} |- | XXII. || LIWANAG ASIN DIKLOM ........................................|| {{right|150}} |- | XXIII. || AN PANIRA ............................................................|| {{right|154}} |- | XXIV. || SA KADLAGAN ............................................................|| {{right|168}} |- | XXV. || SA HARONG KAN PANTAS ........................................|| {{right|182}} |- | XXV-A. || SI ELIAS ASIN SI SALOME ..............................|| {{right|195}} |- | XXVI. || VISPERA KAN PINTAKASI ........................................|| {{right|201}} |- | XXVII. || PAGSINAROM ..................................................|| {{right|210}} |- | XXVIII. || MGA SURAT ..................................................|| {{right|218}} |- | XXIX. || PAGKAAGA ..................................................|| {{right|226}} |- | XXX. || SA SIMBAHAN ........................................|| {{right|232}} |- | XXXI. || AN SERMON ........................................|| {{right|236}} |- | XXXII. || AN CABRIA ........................................|| {{right|247}} |- | XXXIII. || HIWAS NA PAGISIP ..............................|| {{right|258}} |- | XXXIV. || AN PANGODTO ........................................|| {{right|262}} |- | XXXV. || MGA SARABISABI ........................................|| {{right|273}} |- | XXXVI. || AN ENOT NA PANGANORON ..............................|| {{right|280}} |- | XXXVII. || AN SAIYANG KAHALANGKAWAN ..............................|| {{right|284}} |- | XXXVIII. || AN PROCESION ........................................|| {{right|294}} |- | XXXIX. || SI DOÑA CONSOLACIÓN ........................................|| {{right|299}} |- | XL. || AN KATANOSAN ASIN AN KOSOG ..............................|| {{right|310}} |- | XLI. || DUWANG PANANAWHON ........................................|| {{right|319}} |- | XLII. || AN MAGAGOM NA DE ESPADAÑA ..............................|| {{right|322}} |- | XLIII. || MGA MOKNA ..................................................|| {{right|335}} |- | XLIV. || PAGISIPISIP KAN MGA KASALAN ....................|| {{right|338}} |- | XLV. || AN MGA PINAGOOSIG ........................................|| {{right|344}} |- | XLVI. || AN BULANGAN ..................................................|| {{right|351}} |- | XLVII. || AN DUWANG SEÑORA ..................................................|| {{right|362}} |- | XLVIII. || AN DAI MALADOP ..................................................|| {{right|368}} |- | XLIX. || AN TINGOG KAN MGA INOOSIG ..............................|| {{right|370}} |- | L. || AN KASAR-AN NI ELIAS ..................................................|| {{right|382}} |- | LI. || MGA KABAKLEAN ............................................................|| {{right|390}} |- | LII. || AN BARAJA KAN MGA GADAN ASIN AN MGA ANINO ..........|| {{right|394}} |- | LIII. || AN MAGAYAGAYANG ALDAW NAMIMIDBID SA KAAGAHON || {{right|399}} |}<noinclude></noinclude> swebprx1lavkcr3mvhz39z5w0h5i4b9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/70 250 1704 7676 7675 2024-10-15T16:04:09Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7675 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>60</center> maalpog na mga lansangan na nasasaldangan kan tala-init sa sinasdbing trépico. Sa malipung-aw asin iyo na sanang Awit kan kanoro (104), na nangangabayo sa sarong bifalo, mindsabay sa mangilong rinagot kan mamarang rueda na dakilang gayo su eje kan magabat na lunadan; kun minsén an malagong na tanog kan mga ordn nang pababa o kangga, an lunadan na iyan sa Filipinas na luhay-luhay na ginogéyod sa alpog o mga tamaw sa dalan. Sa mga langtad, sa mahiwas na pangomahon nangadsasabsab su mga hayop, sa kaibahan kan mga mapuputi na talood na matiwasay na nagtotorogdon sa talodtod nin vaca na nagngingiya-ngiya asin nasisiraman kan doot sa kapatagan poropiyong su mata; sa haray6, ariponpon nin mga kabayo nagkikinaranding, nagrorolokso asin nagdadarala- gan, lamaglamag nin sarong lalaking kabayo na maliksi, halabaé su ikog asin mahibog su binday; hominarihi su kabayo asin nagrulupad su dagaé sa tama kan makoktisog na mga kokod kaito. Pabayaan tang magpadagos kan saiyang paglakbay su hagbayon, na maghorophorop okun magtonka; su malipungaw okun magayagayang rawitdawit kan langtad dai nakaapod kan saiyang pangataman; an tala-init na nakapakildab kan mga dahon kan mga kahoy asin nakakapadalagan sa mga tagalangtad, na an mga bitis natototong kan mainit na dagd minsan ngani garo mansanang may mga sapin huli kan saindang lapak sa bitis itong tala-init na nakakapogol sa binibining taga nayon sa limpoy nin sarong kahoy na almendro o nin mga kawayan asin nakakapaisip saiya nin mga raparap asin dai ikasaysay na mga bagay, an tala-init na ito dai nakadagka sa satong bagong tawo. Magbalik kita sa Manila alintanang nagligid na nagkikibadkibad an lunadan siring sa sarong burat, sa mabilaong na itong tinampo alintanang minaagi sa sarong tulay na kawayan, minatukad sa halangkaw na tukadan o minaibabang marikas sa sarong logsoton. <center>----------</center> <center>'''IX'''</center> <center>'''''MGA BAGAYBAGAY KAN BANSA'''''</center> Dai nalibang si Ibarra; sa victoria (105), na saiyang nanabatan sakay man, nanggad si Padre Damaso asin napasiring sa harong na hinahalean niya pa sana.<noinclude></noinclude> jfukh7wnc1exdj70ecziaq4omjcxj4e Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/71 250 1705 7680 7679 2024-10-15T16:04:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7679 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>61</center> “Saén kamo maduman?” an hapot kan fraile ki Maria Clara asin ki Tia Isabel na mga tilulunad na sa sarong coche na nasasamnohan nin pirak; sa tahaw kan saiyang mga kariworokan, pinagtotorotaptap ni Padre Damaso su pisngi kan daraga. “Sa Beaterio sa pagkoa kan sakong mga daradara,”’ an saiyang simbag. “Ahaaa aha! hilingon ta kun siisay an lalong makakapangyari, hilingon ta...” ribaraw na nagngongorob- ngorob na binayaan su duwang babaye sa bakong didiit na pagtaka. Horohod su payo Ithay su lakaw nakaabot sa hagyanan asin sominakat. “!Igwa gayod nin sermon, asin pinagtotoom!” sabi ni Tia Isabel; “Sakat na Maria ta mahahaloy kitang omabot.” Kun igwa okun dai nin sermon si Padre Damaso, dai kami makasabi; alagad mga mahahalagang bagay an saiyang pinagiisip, tara dai iginawgaw su kamot ki Capitan Tiago na nangaipong lomohod-lohod tanganing siyang makabisa. “Santiago!” an énot na itinaram, “mga mahalagang bagay an satong pag-oolayan; hamos sa saimong pitak na pasuratan.” Naribaraw si Capitan Tiago, dai nakapagkaalo, alagad nagkiyog asin suminonod sa pading daktlang hagmang, na kuminabig kan pint6 sa saiyang likodan, Urawahon ta an saindang hilom na pag-olay-olay sa pagsiyasat kun ano nang ginibo ki Fray Sibyla. An pantas na dominico dai sa convento: (106) amay na gayong hominalé, pakatapus kan saiyang misa, napaduman sa convento kan safyang orden sa may pagilaog sa Puerta de Isabel II o de Magallanes, sdsog sa kun anong familia an naghahadé sa Madrid. Pinasipara niya lamang su mahamot na parong kan chocolate, siring man su kinarantog kan mga cajon asin su pinaragkay kan pirak na halé sa procuracién (107), asin pahanga nang magpasalamat sa magalang asin mapagisusugad na pataratara kan oldog (108) na procurador, si Fray Sibyla sominakat, ominagi sa nagkapirang pasillo asin kan mga moro kan saiyang gogom na kamot tominoktok sa sarong pinto. “!Dagos!” an hagayhay nin sarong tingog. “Ibalik na po logod saimo nin Mahal na Dios, an marhay na ginhawa!” iyo an pataratara pagkalaog kan aki<noinclude></noinclude> avjw6sfrzpndflm9xppz9tz74rzoi4g Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/72 250 1706 7684 7683 2024-10-15T16:04:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7683 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>62</center> pang dominico. Sa sarong dakúlang sillón nakikítang nagtutikaw an sarong gurang na padi, maniwang, madulawdulaw su kublit, siring kan mga santo na pinintahan ni Rivera. Su mga mata naglolobong sa kalogkalog na lakop nin mahibog na gayong kiray, na, huli ta haros korondot na girdray, minapadigang kan banggraw kan saiyang ma- gagadanon na mga mata. Nayogtong magmasid saiya si Fray Sibyla, tikmoré sa irarom kan gagalangan na escapulario ni Santo Domingo. Dangan dominuk6é na daing and man na iti- naram asin garong naghahalat. és ae sindsadol akong magpaburit (109), Hernan- go!” Luhaylihay na iinitaas ni Fray Sibyla su saiyang mga mata asin ipinotitok sa lawog kan naghehélang: ‘ “Asin and po an saimong pinagmarhay?” an saiyang apot. “!Magadan! Ay! may natatada pa daw sak6 na ibang bagay? Labilabi an sakong pagtios, alagad... dakol man an sakong pinapagtios...! pinagbabayadan ko an sakong titang! Asin kimosta ka? ano dara mo?” “Napadigdi pé akdé ta sasabihan ko ika kan tugon mo sakiya. “Ah! asin ano kaito?” “!Psit!’ mamondong nagsimbag su aki pang padi tominukaw asin mapanglanghad na isinalingoy su la- wog sa ibang sugod kan cuarto binaretan kami nin mga bagaybagay na dai mahimong paniwalaan; an hagbayon na si Ibarra sarong barobatang madlam, garong bakong mangmang, alagad marhay na aki. “Tubod ka?” “Kasubanggi pominodn su labanan!” “Tyo na? Paand?” Sa gotos na mga tataramon iindsip ni Fray Sibyla su nangyari ki Padre Damaso asin ki Crisostomo Ibarra. “Laen pa kaini,” sinabi niya sa katapusan, “an hag- bayon na tinodan ikakasal sa aki ni Capitan Tiago, na nagadal sa sarong colegio nin mga hermanas; mayaman siya asin dai nanggad maapil sa kaiwal tanganing dai mawara na kagayagayahan asin an saiyang mga karo- garingon.” Nagtatangotang6 su gurang na naghehelang. “Ohé, arog kan saimo an sakong pinagiisip... Sa<noinclude></noinclude> iel7bmba8eqcc8zre8hg7poni90jy11 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/73 250 1707 7689 7688 2024-10-15T16:04:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7688 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>68</center></noinclude>siring na agom na babaye asin sa siring na panugangan na lalaki, mapapasatuyá siya sa háwak asin sa kalag. Asin kun dai, lalong marhay kun magpahayag na siya satiyang kaiwal!’” Napangalas si Fray Sibyla asin hinihiling su gurang. “!Sa karahayan kan satong Banal na Kaayonan (110), masasabot na gayo” An sinabi pa na garong mautsan nin ginhawa. “Pinagmamarhay ko pa an salakay sa mga mangmang na mga pagomaw asin mga langis nin mga kaiwal... totoo ngani na sinda pinagbayadan.” “Nagloluba po ika?” Mamundong hiniling siya kan magurang. “Pakataleeng marhay!” nagsimbag kaiba an sarong mapagal na hinangos. “An satiyang kapangyarihan magdadanay alintanang tinédtubod iyan. Kun kalabanon kita, an Pamahalaan masabi: Kinakalaban sinda huli ta nahihiling sainda an sarong kaolangan sa saindang pakahiwas, kun siring, ingatan niyato iyan.” “Asin kun himateon an mga iyan? An Pamahalaan kun gayod”... “!Dai sinda hihimateon!” “Alagad, kun dara kan pagkaara, mamuyahan an satong tinitipon.. kun may sarong mapangahas asin daing talontagon”... “Kun siring uugay saiya.” Magkasi dai nagkaalo su duwa. “Laen pa kaini,” nagpadagos su naghehélang. “Nagkakaipong kalabanon kita, tangani kitang makaaginawnaw; an bagay na ini minapasabot satuya na kita mga maluya asin pinapakarhay kita. Sa atubangan kan labilabing mga pagomaw, pinatotorog kita, alagad sa likodan ginigibo kitang ngisihan, asin sa aldaw na kita, pagngingisihan, mapapahémak kita siring kan satong pagkapahamak sa Europa. An kuwarta dai na malaog sa satong mga simbahan, dai nang malimos nin mga escapulario nin mga correa na nin ano pa man, asin kun baké na kitang mga mayayaman dai na niyato mapapaniwalaé an mga pagisip.” “Psit! dai sato mahahale an satong mga hacienda, an satong mga daga”... “!An gabos na iyan mawawara siring kan pagkawara satuya kan mga iyan sa Europa! An maraot pa ta, pinagpapagalan niyaté an satong rogaring, an kapa-<noinclude></noinclude> 604p7qol3dxb3ndy1751jffgnyi3xr9 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/74 250 1708 7693 7692 2024-10-15T16:04:10Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7692 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>64</center></noinclude>hamakan. Siring baga kan labilabing pagmawot na maghalangkaw taontaon asin sa satong kabotan, an tagoram kan satong mga daga, an pagmawot na iyan na sayang lamang na linabanan ko sa mga Capitulo, nakakaraot satuya an siring na horot! An indio, na- pipiritan na bumakal nin mga daga sa ibang pook nin mga daga na lalong mga marhay asin labis pa ka manga- gabon na niyaté. N latatakot ako ta garong dai pa kita minapodn nin pagror6é: Quos vult perdere Jupiter de- mentat prius. (111) Huli kaini, dai ta pagdunganan an satong gabat, nagngongorobngorob an banwaan. Napagisip mo nin marhay pabayaan ta na husayon ninda duman an saindang babayadan, ingatan niyato an marhay na dangog na natatada pa sa sat6, asin man- tang madalé na kitang omatibang sa Dios, linigan niyato an satong mga kamot... Kaherakan man logod an satong kaluyahan kan Dios nin mega pagkahérak!” S . “Kun siring, naniwala po ika sa tagoram okun bu- is. “Dai ta na paghoronan an mapadapit sa kuwarta!” an baga may kabaldian na agaw na tataramon kan naghehélang, “N agsabi ka na su teniente nangak6 ki Padre Damaso. “Opo, Padre, ” “nagsimbag na nagngingisi si Fray Sibyla. “Magad ngunyan na aga sinabihan ako na saiyang ikinamondo su nangyari kasu-banggi, na nalangé siya kan Jerez asin inakala niyang siring man an nangyari ki Padre Damaso. ‘Asin su pangako?” sinobahan ko siyang hapotén. ‘Padre Cura,’ an simbag sakuya: tatao akong magotob kan sakong itinataram kun dai kaiyan madidigtaan, an sakong dangog: bako ako, asin dai ako sagkod magpara-osip-osip, dai sako an pagkasarabtanon, kaya dai akong iba kundi duwang bitoon.” (112 Pakapag-olay-dlay ninda nin iba pang mga bagay- bagay, na bako man na gayong mahalaga, nagpadram si Frayle Sibyla. Su teniente dai man nanggad dominuman sa Mala- cafiang, alagad nakaaéram su Capitan General kan nang- yari. Sa pakipag-olayolay kan Capitan General sa saiyang mga kagawad dapit sa mga pasarampi kan mga pahayagan sa Manila sa pagngaran na cometa asin mga pagpahiling sa langit, saro kan mga ito manongod<noinclude></noinclude> azn2bnoql613vjonmvmzqzv4rzqkciy Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/75 250 1709 7698 7697 2024-10-15T16:04:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7697 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>65</center> ki Padre Dámaso na talagang katuyohán na gayo minsán nganí marhay su pagkasúrat. “Siisay naisihan mo kaiyán?” an hapot kan Saiyang Kahalangkawan, an Capitán General, na naghohoyomhoyom. “Si Laruja na iyong nagbaretá kaini sa pasuratan kan pahayagan.” Hominoyomhoyom liwat sa Capitán General asin nagsabi namán: “!Babaye asin fraile dai makagibo nin ikáraot nin boot! Nagiísip akong magpakabúhay na matonínong sa panahón na natatadá pa sakó sa Kaporoan asin habdó na akong makipagpasúhay sa mga laláking nagsasaya (113). Asin saró pa, naaaraman ko man na pinagbasangbásang kan provincial (114) su sakong mga pagboot; bílang padusa hinágad ko na idákit an fraile na iniho; asin marhay, ta ipinadara sa ibang banwaan na lálong marhay: !kagigibohan nin fraile, síring sa satong sabi sa España!" Alágad tominonong nin paghoyom su Saiyang Kahalangkawan kasu siya na sanang saró. “!Ah! kun an banwaan na ini bakong gáyong lolong, papasorokoon nanggad an sakong mga igagalang!” (115) an saíyang hagayhay. ‘“Alágad, lambang banwaan magkakanigó kan saíyang kapaladan, asin gibohon ta an ginigibo kan kagabsan.” Sa mga hidaleng ini nakatapus na nin pakipagdólay si Capitán Tiago ki Padre Dámaso, okun sa lálong marhay na pagtaram, ini sa saiya. “!Niya áram mo na!” an sabi kan franciscano kan magpaáram na. “Nalikayán kutá an gabós na iní kun nakihumápot ka ngóna sakuyá, kun dai ka nagpútik paghapota ko saímo. Paglikay na sa pakaginibo nin mga kamangmangan! asin magtiwalá ka sa nangakí saiya!” (116) Makaduwa o makatolo pagbalikbálik si Capitán Tiago sa magibong na sógod kan bídang nagiísipísip asin naghahagayhay; daing anoano, baga siya igwa nin naísipan, nagdalagan pasíring sa oratorio asin hinarayop su mga kandílang may pagkot asin su ilawán na saiyang pinasoloán tangáning dai magkaanoano si Ibarra sa saíyang paglakaw. “!May panahón pa asin haláwig an dalan!” an saiyang sabi sa malúhay na tingog.<noinclude></noinclude> 5qqpkhplghd6ibo7iqvo51rgihkizy3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/76 250 1710 7703 7702 2024-10-15T16:04:10Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7702 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>66</center><br> <center>'''X'''</center> <center>'''''AN BANWAAN'''''</center> Sa may pangpang kan danaw namumugtak an banwaan nin San Diego sa tahaw nin mga pangomahon asin mga kabasan. Nagpapadara siya sa luwas nin azucar, bagas, café asin bungang-kahoy okun dai man, ipinapabakal sa dai magkakanigong halaga sa mga intsik, na minaurawa kan pagkamatitinubdon kan mga paratanom. Kun sarong aldaw na marayrahay an panahon minasarakat an mga aking lalaki sa pinakahalangkaw na kabtang kan campanario kan simbahan, na nasasamnohan nin lumot asin nagtuturobong mga awot, dangan kaiyan minapararag-ay an mga ini sa makiring kaogmahan huli kan magayon na tanawon na namamantaag sa saindang paghiling. Sa tahaw kan mga tompok na ito nin mga atop na tiklad, teja, sim asin cabonegro, na nagkakaparagultanan nin mga lagwerta asin mga tanaman, lambang saro tataong magtoltol kun saén an saiyang harong-harong, an saiyang sadit na silag. An gabos nagagamit niyang tanda: sarong poon nin kahoy, sampalok na kilang na nin dahon, niyog na mabungahon siring kan mabintingang Astarte (117) okun kan Diana de Efeso (118) okun kadakol na mga saringsing, sarong kawayan na malombok tikoon, sarong poon ning bunga sarong cruz. Itoon duman su salog, makangingirhat na serpienteng bobog (119), na natotorog sa hidyaw (120) na. kahiwasan; sa lambang agwat (121) pinagtatagistagisan kan sulog an mga katipak na bato na lakop sa mabasod na itong pinagbubulosan kan tubig; duman minasadit an bulos kan tubig sa pagultanan nin duwang haralangkaw na pangpang na iyong pinanagkaorubakan su mga gamot; digdi, sa may sarong anhay na lugsoton, halakbang asin mahimong na salog. Sa harayo may natotogdok sa tampi na sarong harong-harong na kinakalaban an kahalangkawan, an doros asin an angpas, asin huli kan mga saradit na mga harigi kaini, mangyayaring masabi na iyan sarong hayop na naghihikap kan layagan na tiyong sisibaon.. Mga poon nin niyog okun mga kahoy na igwa pa nin mga upak, naglilisaylisay asin naghoboroyogboyog, an inaagihan<noinclude></noinclude> pupze4hhbvg71igymwifz75m7ab9l5h Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/77 250 1711 7708 7707 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7707 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>67</center> sa magibongibong na pangpang, asin kun bakong masarig na mga tulay, mga marayrahay na sanayan sa paghinimbang, na dai dapat pagbasangbasangon: su mga nagpaparirigos na mga barobata duman sa salog nagkakaaraling sa paghiling kan kadalitaan kan mga daraga na nagaaraging may mga soknong na salop okun kararaw okun kan girang na nagkikibigkibig asin nahoholog sa tubig an sugkod. Alagad an sa giraray nakakaapod kan pangataman nin siisay man iyo an masasabi tang rawis nin mga kadlagan sa mga mahihiwas na itong mga pinagbab-ol o pinagbadang na mga kadagaan. Duman may mga ‘kahoy na igwa nang sanggatés na taon na may labot okun loho an mga poon asin nagkakagaradan lamang kun an arimpungayan tinatamaan kan linti asin nasosolo, sabi an kalayo dai minakaélat asin ta duman mansana napaparong; duman may mga dararakol na apad na ginogubingan kan panahon asin kan katalagahan nin mga lomot na baga ''terciopelo'': an alpog natitipon sa mga labot kaito, pinapatagds kan uran asin hinahabuhaban kan mga gamgam nin mga banhi. An mga pananomon matutubang an pagtubd, mga masagoso mga ragondong, mga nagborobarangdoy na mga balagon, minapasiriring sa sarong kahoy, may minakiritaykitay sa mga sanga, minapororupot sa mga gamot, sa daga asin garo baga dai pa nasisiyahan si Flora, minatanom pa sa mga tinanom; mga lomot asin mga tibo o mga mukan-pukan nagkakaburthay sa mga gatak kan mga tipak, asin mga looylooy okun sa mga manalo; an nag-aaragi nagkakarilibong sa pagliha na an mga ito kabtang pa kan mga dahon kan mainaladkang kahoy, alagad an lalong harani sa katotoohan asin dahel ngani kaini daing gayo pinaniniwalaan asin kilang an nakakaaram garo ining minasunod: Kan an sinabi nang banwaan binibilog pa nin mga daing kamugtakan na mga harong na nipa. asin sa mga bilang mga lansangan mahibog pa su mga nagtuturobong doot, kan mga panahon na ito na pagkabanggi may nagraralaog pang mga usa asin mga upon, may dominatong sarong aldaw, na sarong girang na kastila na harardarom su mata asin tataong magtaram nin marhay kan tagalog. Pakahilinga, asin pakalibota su mga dagdé na manlaénlaen an kagamitan, naghapot kun haraen su mga kagrogaring kan kadlagan<noinclude></noinclude> phq52f9e0zffbvwhx73g764q9o4qmcr Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/78 250 1712 7712 7711 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7711 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>68</center> na pinagbubulosan nin mga maínit na túbig. Nagkapira an mga nakiatúbang na nagsaragin-sagin mga kagrogáring kaito. Rinibay ito kan gurang nin mga gúbing, bahandi (122), asin kadikit na kuwarta. Dangan_nawará su gurang, dai naaraman kun napan-o. Dati nang pinaghohoná kan mga tawo dumán sarong encantado kan sarong lapang párong, na naghahalé sa kadulon na kadlagan, makaapod kan pangataman nin nagkapirang mga tagapagbantay-nin mga hayop; hinalutahit ninda ito asin saindang nasumpongan su gurang sa nagrorognak nang kamugtakan asin nabibitay sa sarong sangá nin baliti. Kan nabubuhay pa dati nang nakatatakot huli kan saiyang harárom, malágong na tingog, dáhel sa mga rolúbong na itong mga mata asin huli kan daing daging na itong harakhak; alágad ngunyan, nagadán na sa paghugot, nakakapurisaw sa mga babaye. Itinarápok kan iba kan mga ini su mga alajas duman sa poón mansana kan baliti, dai nang nangangahas na úmagi dumán. Sarong pastor na naghahanap kan saiyang mga hayop nagosipon na soboot nakakita siya nin mga ilaw; pinadumanan kan mga hagbayon, asin mga ini nagpakádangog nin mga inagrangay. Sarong daing-palad na namomoot tanganing maapod an pangataman kan nagbasangbásang kan saiyang pagmahal, nangakó na mapadamlag siya sa póon kan káhoy asin saiyang lilikosan nin halábang balagon, nagadán sa madaleon na hinglaw okun calentura na saiyang nanapolan kan sominonod na aldaw kan bangging pakipostahan niya. Kadakol pang orosipon asin mga alámat (123) sa kadlagan na iní. Dai pirang bulan may ominabot na sarong bagong tawo, na garong mestizong kastilá na sabí aki kaitong dai na (124), asin nagpoóon nin pagsorosadiri dumán sa póok na ito asin saiyang pinangataman an mapádapit sa ngaran na pagtanom, orog nang gayo an pagtanom nin kahoy na añil. Si Don Saturnino sarong hagbayon na dai magpara-kaalo, alágad masilansikan na marhay asin mahigós na gayo: ipinakodal nya su linobngan kan saiyang amá, asin ta torotalagsad lámang an pagsongkó nya duman. Kan sya nasa igó nang kagurangan, napakasal sa sarong darágang taga Manilá, na pinagkaigwahan nya ki Don Rafael (125), na ama ni Crisostomo. Nahimo ni Don Rafael, magpoón kan akí pa sya na<noinclude></noinclude> m8nq8x6nketa3m6m40gyoxym59s3d2q Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/79 250 1713 7716 7715 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7715 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>69 mahalon sya kan mga taga nayon; su pananom (126) na dinara duman asin isinadol kan saiyang ama mada- leng nakalakop; kadakol kan mga nagpanghogaros na mga bagong-mag-eerérok duman, nagpangdaratong an dakol na gayong mga intsik, an sadit na itong pook madalé na naging visita (127) asin nagkaigwa nin sa- rong pading indio (128); dangan ginibong banwaan su visita, nagaddn su cura, asin ominabot si Padre Da- maso, alagad ginalangan su linobngan asin su daga sa palibot kaito. Su mga barobata, na sangkap nin mga taldok asin mga gapo, kun gayod, minapurusong loma- kaw sa palibot kaito sa pamayawas, panapayas, pan- lomboy, asin pamodo nin iba pang mga bungang-kahoy, asin nangyayari na kun nagkakakorosugan na an sain- dang panggogono, okun dai sindang girirongan na nag- hihiriling kan pisi na nagtatabuytaboy sa sanga, may minahilog na saro okun duwang gapo, na dai maara- man kun baga saén halé; dangan sa sinuriyaw na !su gurang! !Isu gurang! ihinohorolog su mga bungang- kahoy, nataragbang sa mga kahoy, nadaralagan sa mga kabatohan asin minasaragrap sa mga masagoso asin dai minatoronong sagkod na dai sinda magpakaluwas sa kadlagan, mga malulungsi, su iba nagtatarangos- tangdos, su iba man naghihiribi, asin kadikiton su nag- ngingirisi. XI AN MGA KAPONGOLAN SA BANWAAN “Pagsiriblaga nindo asin ta magahahadé kamo.” (Bagong Machiavelo) Saraisay kaidto an mga kapongolan sa banwaan? Bakong si Don Rafael kan nabubthay pa, minsan iyong orog kamayaman, dakol na sadiring mga daga asin haros gabés may utang na boot saiya. Huli ngani ta sya sarong tawong mahoyo, asin hinihinguha nya na dai magkaigwa nin halaga an and man na saiyang gini- gibo, dai sya nagkaigwang pangkat sa banwaan, asin nakita na nyato na minatirindog laban saiya kun na- hihiling na sya nag-aalangan. —Bako daw na si Capi- tan Tiago?—Totoo ngani na kan saiyang pagdatong sinabat sya nin togtog kan mga may tang saiya, pinag-<noinclude></noinclude> mzxh3ur053mxdo6enejjckg8p18fmg3 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/8 250 1714 7719 7718 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7718 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Yanni 00" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>:::::::::::::''Pagina'' '''LIV.''' MGA PAGBUBUYAGYAG ................... 405<br> '''LV.''' AN KAPAHAMAKAN ................................... 412<br> '''LVI.''' AN SINASABI ASIN INAAKALA ................. 418<br> '''LVII.''' VAE VICTIS .............................................. 426<br> '''LXIII.''' AN ISINUMPA ......................................... 435<br> '''LIX.''' BANWAAN ASIN KAPAKANAN ................. 439<br> '''LX.''' KAKASALON SI MARIA CLARA ................. 449<br> '''LXI.''' AN PALAMAGAN SA DANAW .................... 461<br> '''LXII.''' NAGPALIWANAG SI PADRE DAMASO .... 469<br> '''LXIII.''' AN BANGGING MAGAYAGAYA ............... 473<br> KATAPUSAN....................................................... 482<noinclude></noinclude> mdhs6yuw5qooif5hfsdhktls1xl6r39 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/80 250 1715 7723 7722 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7722 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>70 anyayahan sya nin mga dulaan asin pinano sya nin mga regalo asin an saiyang latok (129) nagsasawa nin mga mananagom na mga bingang-kahoy; kun may na- babatong na usa okun opon, sarong lapi an saiyang kahirasan; kun nakikitang marayrahay an kabayo nin saró katawo na igwa saiyang titang, pakalihis nin ka- bangang horas nahihiling na an kabayong iydn sa laog kan saiyang cuadra: ini gabds totoo, alagad pinag- ngingirisihan sya asin sa hilom pinagngangaranan syang Sacristan Tiago. Sakalé, an gobernadorcillo? Ini sarong makauugay, nagkukiyog; dai nagdadagit sa kiisay man, sya an pinagdadagitan; dai nagtitigayon, sya pinagtitigayon; ata ngani sya pa an maninim- ‘bag sa Alcalde Mayor kan ané man na ipinagboboot, isinosogé asin ipinapatigayon saiya, garo baga gabos ‘minahalé sa saiyang bagolbagol, alagad, sambiton ta huli sa saiyang dangog, dai nya hinabon, dai man nya inagaw an katungdan na inihe: naghalaga saiya nin limang ribong pisos asin dakol na mga kasupganan, asin sa saiyang akalé hababang marhay an naglalaog na saiyang pinakikinabangan. Kun siring, baké daw an Dios? "!Ah! an marahayon na Dios dai nagriribaraw kan pagisip, dai nagpupurisaw kan pagtorog nin siisay man: dai sinda tie Spin ob asin kun namama- raparang maonabihan sya sa sarong sermén, daing du- waduwa na nag-lirisip asin naghaharagayhay: !kun may sarong Dios lamang!... Aliwalas sindang bulanos sa marhay na Kagurangnan; kanigiian an kapagalan na itinatao sainda kan mga santos asin mga santas. Sa mga tawong ito, an Dios nakakaagid sa mga makau- ugay na mga hadé kaitong panahén na a te esi nin mga paorog na mga lalaki asin mga babaye: sa mga ini lamang nagtatapitapi an mga banwaan. - An San Diego kan panahdén na ito garo sarong Roma, alagad bakong su Roma kan ikinukirit kan sodsod kan arado - kan madahas na si Rémulo su mga kuta kaito, baké man na siring kan sa sominonod na panahdn na, nagkakadaémig (180) kan rogaring na dugé asin kan sa iba, naghoboot sa kinaban nin mga pagsusundan, baké: nakakadrog sa Roma ngunyan, an kalaenan 14- mang iyo ta sa baldit (181) nin mga bantayog (132) na marmol asin nin coliseo (133), mga bantayog na<noinclude></noinclude> pijtf6b45jzg0xx5f0bcdlmtdvnf5ip Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/81 250 1716 7727 7726 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7726 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>71</center> sawale asin bulangan na nipá. An cura iyo an Papa sa Vaticano; su alférez (134) kan Guardia Civil iyo an Hadé sa Italia sa Quirinal (135) sábot na gayo na ini sókol sa pagkadakulá kan sawale asin bulangan na nipá. Asin digdi, siring man dumán padagos an kamorondoan, tara, lambang saró, sa pagísip na sya an máging amo, nakikita nya na bakó man na kakulangan an saiyang magkasi tawo. Ipaliwanag nyató asin satúyang isaysay an mga kakayahan kan lambang saró sainda. Si Fray Bernardo Salvi iyo itong akí pa asin dai magparakaálong franciscano na dati nang sinambit nyamó. Huli kan saíyang mga kaugalean asin mga hiróhiró, napálaen na gayo sya sa saíyang mga túgang, orog na sa saiyang sinalihidan, an maangoton na si Padre Dámaso. Maníwang, herelangón, haros dánay na may iniísip, mahigpit sa pagotob kan mga kukuyogon dapit sa katinubdan asin maingat sa saíyang marhay na dangog. Pagkaáyaw nin sambulan pagdatong nya, haros gabós nagpangápil sa V.O.T. (136), dakúlang kamondoán kan kalaban kaito, su cofradía kan San tísimo Rosario. An kalag minalokso sa kaogmahan kun nakakakita sa lambang liog nin apat okun limang escapulario asin sa lambang habayan sarong cordón na may mga botngol asin an mga procesión na ito nin mga bangkay o mga fantasma na may mga hábitong guingón. Su sacristán mayor nagkaigwa nin kadikit na puhonan sa pagpabákal okun pagpalimós, na iyong pinagsasabing parati, kan gabós na mga bagaybagay na mga kinakaipuhan sa pakaligtas kan kalag asin sa pakilaban sa demonio; talastas na gayo na an espiritung ini nagngahas mamalantang (137), sa Dios mansana sa kahampang nanggad kaini, na an mga tataramon saiyang pinagborongborongan, na lominayog ki Jesucristo Kagurangnan ta, siring sa saiyang ginibo sa mga húkloban kan Edad Media, asin nagpapadagos, siring sa sarabisabi, sa paggibo kaiyán sa mga aswang sa Filipinas, garong lominuwas ngunyan na masosopgon na dai nakakahiling sa yamit na may naguguhit na duwang takyag, asin natatakot sa mga butngol, alágad daing ibang pinapatunayan an bágay na ini kundi iyo na may kauswagan man sa gamping iniho, asin mabagal an diablo okun maingat, siring sa gábos na nageérok sa kadikloman kun habó siyang sabihon na may kaluyahan nin sa<noinclude></noinclude> 0r8cgz3tv2cv9i99afbv9zxh4st5zj0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/82 250 1717 7732 7731 2024-10-15T16:04:11Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7731 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>72</center> rong daraga na kaglimang taón an kagurangnan. Siring sa sinabi na niyamó; si Padre Salvi maigot sa pagotob, alinsunod sa alférez, labilabi kamaigot. Alintanang nagsesermon - muyahon na marhay na magpapinipintoán su mga tatá kan simbahan; sa bágay na ini nakakaagid ki Nerón na daing tinotogótan lumuwas sagkod nag-aawit siya sa teatro; alágad ito minagibo nin siring sa karahayan kan mga kalag asin ini sa kapahamakan kan mga kalag. An gabós na pakalápas kan saiyang mga sákop parati niyang pinadudusahan nin mga multa, tara, bibihira siyang magbuhat nin kamot; digdi sa bágay na ini napapalaén man siyang marhay ki Padre Dámaso na an gabós hinohúsay sa mga sontok asin sa mga banóg na pinapaagi lámang sa ngisingisi asin sa orog kamabansay na boot. Nin huli kaini dai mahihimong pagbalonbalonan siya nin masingpil na pusó; naniniwala siya na daing ibang ángay sa indio kundi papaghagapusón; iyo ini an sabi nin sarong fraile na igwang sinúrat na sarong aklat, asin pinaniwalaan niya ito, tara dai niya pinagborongborongan su linimbag (138), kadákol na mga tawo an makakapaghinanakit sa siring na kahoyoan nin boot. Bihirang magbuhat nin kamot si Padre Salvi, alágad, siring sa sabi nin sarong gurang na filósofo, an nagkukúlang sa kabilangan, nagsasawa sa kahalagahan, alágad minsán sa bagay na ini dai man giráray siya mapapagbalonbalonan nin masingpil na boot. Huli kan saiyang mga pagayuno asin mga paglehe luminuya su saiyang dugó luminuwas siyang nervioso asin siring sa sabi nin iba, minasohot an doros sa saiyang payo. Digdi minagikan kun anó ta dai namimidbid kan mga talodtod kan mga sacristan kun baga an sarong cura nagayuno nin marhay okun baga kominaon nin makuri. Daing ibang kaiwal kan kalagnon na ining kapangyarihan na mináapling sa hawaknon na kabagsikan, siring sa sinabi na niyamo, su alferez. Daing iba, tara, an mga babaye nagsasabi na nagdudulag saiya an diablo, huli ta sarong aldaw, kan mangahás su demonio na lomukso saiya, nadakop niya, iginakot sa bitis kan catre, pinagparahampak kan cordon asin binuhian sana pagkaayaw nin siyam na aldaw. Pagkalihis kan siring na pangyari, kun igwa pang mangahás, na mani kaiwal nin siring na tawo magkakaigwa nin dangog na orog pa karaót ki sa mga<noinclude></noinclude> 4mzoxkzkoxi6m7oiw1mltrv98teqmyx Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/83 250 1718 7736 7735 2024-10-15T16:04:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7735 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>73</center> makauugay asin dangag na mga diablo, asin magkakanigo su alférez kan saiyang palad. Su saiyang agom, sarong filipina na kaniguan na mga coloretes asin mga pinta, iyo si Donia Consolacion, iba man an pagapod saiya kan saiyang agom asin iba pang mga tawo. Su alférez nanghihimalos kan saiyang mga kapahamakan sa pagkabihay na may agom sa rogaring niya mansanang pagkatawo sa labilabing pagbuburat, su saiyang mga soldados na magpahignit sa init asin siya sa malinpoy, O an parating mangyari iyo na ginogoyagoya niya an saiyang agom, na kun bakong cordero nin Dios sa pagpara kan kasalan nin siisay pa man nakakabawas saiya nin dakol na mga sakit sa Purgatorio, kun sakalé mapaduman, bagay na pinagboborongborongan nin mga devocionada. Sindang magagom, na garo bagang nagsosoba, naghihinagupitan nin makuri, asin sa bagay na siring nadodolotan nin daing bayad na hilingon an sa indang mga kanardtad; palabawan sa tingog asin sa instrumento, sa apat na kamot, makosog na pagpiano, may pedal asin gabos. Sa lambang pakakaabot kan mga eskandalong ini sa talinga ni Padre Salvi, minahoyomhoyom asin nangu- ngurus, dangan nangangadyé nin sarong ama niyamo; pinagngangaranan siyang carca (139), hopocrita, earliston, (140), pasl6; iyo man girdray minahoyom-hoyom asin nagngangadye nin orog si Padre Salvi. Su nagkakapirang kastilaé na nagduduruman saiya sa gira ray inoosipan kan alférez kaining mindsonod: “Masa-convento ka sa paggiaw sa sadit na cura si Moscamuerta? (141) Magtimaan ka! Kun doholan ka nin chocolate, !inda sana kun doholan ka!!;.. alagad kun ika doholan, mangataman ka nin marhay. Aapodon su sorogodn asin masabi: Fulanito, gomibo kang sarong tasang chocolate, eh? kun siring dai ka mahandal, alagad kun sumabi;! Fulanito, gomibo ka nin sarong tasang chocolate ah? kun siring, koaha an saimong kalo. “Ano” an hapot kan sar6é na natatakot, “nangraramhag kan tasa?! Caramba!” “Tawong ini, dai man!” “Kun siring?” “Chocolate, eh an boot sabihon malipdétok, asin choco- late ah masalawsaw. Alagad sa samong paghona, ini pakaraot kan alfé- rez tara, an siring na oroorosipon sinasabi man dapit<noinclude></noinclude> k8cdlyl495wb974ucwi1mdpx3mqc0h4 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/84 250 1719 7740 7739 2024-10-15T16:04:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7739 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>74</center> sa kadakol na mga cura maliban lamang kun iyan sa Corporacion... Tanganing mapakaraot su cura ipinangalad kan alférez sadol kan saiyang agom, an paglakaw kun lihis nang ika-siyam na oras nin banggi. Sabi ni Donia Consolacion nakita niya su cura na nakasolot nin piña asin nakasalokot nin nito naglilingalinga sa bangging kamatangaan. Banal na panghihimalos an ginigibo ni Padre Salvi; an pagkahiling niya kan alférez na minalaog sa simbahan, pinapaminto sa hilom su sacristan, dangan mindsakat sa pilpito asin minapodn nin pagsermon sagkod na namimiyong na sana an mga santo asin! utang na galang! an hinghing saiya kan salampating kahoy sa tangod kan saiyang payo ladawan kan Espiritung diosnon. Su alférez, siring sa gabos na mga daing pagsolsol, dai nababaklé kaiyan; minaluwas nagsusumpé asin tolos mansanang makadakop nin sacristan o nin sorogoon kan cura kinokdlong, bindbanog, pinapagdagunas kan salog kan cuartel o kan saiya mansanang harong na dangan sana minalinig.. Su sacristan sa pagbayad kan multa saiya kan cura huli kan dai niya paglaog, pinapahayag an dahélan. Daing girong na dinadangog siya ni Fray Salvi sinasdéray su kuwarta, asin tolostolos pinapabuhian su saiyang mga kanding asin mga carnero tanganing manarabsab sa tanaman kan alférez, alintanang naghahanap nin sarong bagong tema sa sermon na lalong halawig asin orog kaedipikante. Alagad an mga bagay na ini bakong kaolangan na kun nagkakahilingan sinda naggiginawgawan kan saindang kamot asin nagoolayolay sa marhay na boot. Kun natotorog an agom na lalaki huli sa kaburatan okun naghohokragong pagkaodto asin ta dai sya maiiwal ni Dofia Consolacion, ini minapamugtak sa dungawan, may pinadis sa ngosdé, asin nakasolot nin sambra (142) na franela na bughaw. Sya na dai makapagtios sa mga bagong-tawo, magpodn duman (148) pinaglilingadlingadan nya asin saiyang pinagtutuyatuya su mga daragitay. An mga ini, ta mga tarakot saiya, nagboborulag na dai lamang nagpapakatingkdlag, minasirigkat asin pinoporégol an saindang mga hinangos. Si Doña Consolacién igwa nin dakilang kabanalan: garong dai pa lamang huminiling ga sarong salming. Iyo ini an mga kapongolan sa banwaan nin San Diego.<noinclude></noinclude> eklpwetces6izxypy96790aoq5n4zr0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/85 250 1720 7744 7743 2024-10-15T16:04:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7743 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>75</center> <center>XII</center> <center>'''''KAALDAWAN KAN GABOS NA MGA SANTO'''''</center> Sarong bagay na, sakalé, dai pinagpapasuruhayan na nakakapalaen kan. tawo sa hayop, iyo an paggalang na itinatao sa mga darai na (144). Asin !katakataka! na an siring na kaugalean lalong tulahok na bulanos kun baké pang gayong budyaya (145) an mga banwaan. Nangagsusururat an mga mananalaysay (146) na an saindang mga ginikanan iginagalang asin dinidiyos bilang kaidtong soanoy na mga panahdén kan mga nageérok sa Filipinas; ngunyan sarongat nang gayo an nangyayari: an mga gadan nangangaipong makitumabang sa mga bihay. Ipinagodsip man na iniingatan kan mga taga Nueva Guinea sa mga sarayan na kaban an mga tulang kan saindang mga gadan asin nakikipagolayalay sa mga iyan; an kadaklan na mga banwaan sa Asia, sa Africa asin sa América nangadtotélod sa saindang mga gadan nin mga mananagom na mga luto na mga amoma ninda kan sinda mga nagkakaburthay pa; asin nangagaanyaya sinda nin mga dulaan, asin pinapamugtak nindang minaddlaw diyan an saindang mga gadin. An saindang mga gadan pinapatindogan kan mga egipcios nin mga palacio; su mga musulman, mga ermita, asin iba pa, alagad an banwaan na taga-pagtokdo kan bagay na ini asin orog na gayong nakakamid- bid kan puso nin tawo iyo an banwaan nin Dahome. Talastas ninda na an tawo mapanghimalos; (147) tara, an sabi ninda, tanganing mamongayahan an gadan (148) daing ibang orog karahay na dapat gibohon kundi iatang sa ibAbaw kan saiyang linobngan na gabos na mga nagi nindang kaiwal asin huli ta an tawo mainatomatom asin dai tatao kun paanong makapagalingdlang sya duman sa ikaduwang bihay, lambang taon pinapa darahan nin strat na napapatdés sa kublit nin sarong pinogotan na oripon. Kami napapalaén sa gabos.. Minsan ngani nagugthit sa mga linobngan, haros daing naniniwala na nagpapahingalé an mga gadan, orog na ngani sa katiwasayan. An sarong tiwdlang bulanos sa siring na bagay nag-aakala na natototong sa Purgatorio an saindang mga papo, asin kun dai lumuwas na condenado, nakakapanalagad (149) sainda sa laog nin halawig na mga pana-<noinclude></noinclude> srv4e57z1fk7jd83ngcbuf9do4fcbzp Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/86 250 1721 7748 7747 2024-10-15T16:04:12Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7747 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>76</center> hon. Asin an siisay man na boot humimutik samuya, lumaog sa mga simbahan asin sa mga campo santo kan Kapuroan sa aldaw na ini, magmasid asin saiyang makikita. Asin mantang nasa-banwaan kita nin San Diego, dalawon nyato an cementerio kaini. Dapit sa solnopan, sa tahaw nin mga kaomahan, itoon bakong an ciudad, kundi an barrio nin mga gadan: sarong hayakpit na dalan an pasiring duman na maalpog kun masaldang asin masasakayan kun mauran. Sarong tatá na kahoy asin kodal na kabanga gapo asin kabanga kawayan asin mga taldok, garong iyong minapasiblag kaito sa banwaan nin mga tawo, alagad dai sa mga kanding kan cura asin sa nagkapirang orig duman sa pagrarani na minaralaog asin minaruluwas sa pagsisiyasat sa mga linubngan okun sa pagtaong kaogmahan sa pagsaro-sarong ito huli kan saindang dagyang (150). Sa tahaw kan mahiwas na itong kalikosan may sarong dakilang cruz na kahoy na natutugmad sa sarong patugmadan na gapod. Su INRI na lata natiplok nin barongbarong asin su mga letra nagkabaralnas nin oran. Sa poon kan cruz, siring sa tunay na Golgota, nagkakatarambak, sorosaralbog an mga bongo asin mga tulang na inorola kan daing-pakimanong paralobong sa mga hikay na saiyang hinahalean nin laog. Duman alongating naghaharalat bakong kan pagkabuhay liwat kan mga gadan, kundi kan pagdatong kan mga hayop, na huli kan saindang liwoy papainiton asin huhugasan an malipoton na itong pagkahuba.— Sa mga palibot nagkakakirita an mga bagong kotkot: digdi lon-ad an daga, duman minabilog nin sarong sadit na boroboklod. Marayrahay an tubo kan tarambulo (151) asin an pandakaki (152); an énot sa pagtodok sa mga tabay kan matonok na lawas kaiyan, an ikaduwa, sa pagdigang kan parong kaito sa campo santo, kun sakalé, kilang pa. Alagad su daga minagayon huli kan nagkakapirang saradit na mga burak, mga buirak na, siring kan mga bongo duman, iyo na sanang nakakamidbid an Kaglalang kan mga ito: malipungaw an hoyom kan mga birak na ito asin an alimyo siring kan sa mga linobngan: natatahoban kan mga awot asin mga nagkakaranap na mga tinanom su mga gilid, nagsoso- rosaralbid sa mga parel asin sa mga libongan na garo baga ginogubingan asin pinapagayon na kakanosan na<noinclude></noinclude> bwmjvog5oupy4icxp367295xzu9pjv0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/87 250 1722 7753 7752 2024-10-15T16:04:12Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7752 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Caballero.jeremy" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>77</center> ito; kun minsan minaralaog sa gatak na, sakalé, gikan sa mga linog, na minatago sa paghiling kan mga pagkadaing-laog kan linobngan. Kan paglaog nyamo binigaw na kan mga tawo su mga hayop; igwa na sanang orig, hayop na masakit mapaniwalá, na ipinagtatagasirip su saradit na mga mata, ididuaw su sa sarong dakilang lohó sa kodal, itinitingkalag su ongos, asin garong minasabi sa sarong babayeng namimibi: “Hare pagkoaha gabos: tadai man ako, ha?” Duwa katawo an nagkokotkot nin sarong hukay sa harani kan magagabaon na parel: su saro, na iyo su paralobong, daing pakiman-o: nagaapon nin mga gosok asin mga tulang, siring sa sarong jardinero, mga gapo asin mga aralang na sanga; su saro nariribaraw, ginaganot, nag-ootdot (158) asin nagtatagalitab. “!Hoy!” sabi sa tagalog kan nakaotoot. “bako daw marhay na sa iba kitang linobngan komotkot? Bag-ohon pa ining marhay.” “An mga linobngan na ini, siring man kan sa iba, mga barag-ong marhay.” “!Dai na ako makakatagal! Iyan tul-ang na binadk mo nagdudugo ...hm! asin an mga bihok na iyan?” “Kanigtian mo kamaurihon!” tintuyaw sya kan saro. “!Bako ka man na escribiente sa tribunal! Kun magkotkot ka, siring kan sakong ginibo, nin sarong bangkay na may duwang polo pa sanang aldaw paglobongan, banggi, madiklom, nagooran ... napalsok su sakong ilawan... Nangirogkirog su kaibahan. “Narangka su kabaong, kabangang kabtang kan gadan nakaluwas, namarong ... asin ika pa an magbabaktot kaito. “ asin nagooran asin magkasi kami doog. asin.... “!Krak!... Ano ta kinotkot mo?” Hiniling sya kan paralobong na nagtataka. “Ano? nakakadram daw ako? Ipinagboot sakuya!” “Siisay nagboot saimo?” Sominibogsibog su paralobong asin pinagparahiling su saiyang kaibahan magpoon sa bitis sagkod sa payo. “!Na tawo ini! garo kang kastila; an siring mansanang mga hapot ginibo man sakuya nin sarong kastila, alagad sa hilom. Tara sisimbagon ko ika siring kan kastilang ito: ipinagboot sako kan cura na dakula!”<noinclude></noinclude> orn1yst1tuuey1mxcr73173exxgmb63 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/88 250 1723 7759 7758 2024-10-15T16:04:12Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7758 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]] <center>718</center></noinclude> 78 “Ah! asin inano mo:su bangkay?” an hapot kan maorihon. “!Yawa! (154) kun dai ko ika namidbid asin dai ko Aram na ika tawo, makakasabi ako na talaga. kang kastilang particular (155): naghahapot ka siring kan saro. Tara, ipinaghoot sakuya kan cura na dakula na ilobong ko ito sa cementerio kan mga intsik, alagad nin huli ta magabat su longon (156) asin harayo su cementerio kan mga intsik..." “!Dai, dai! dai na ako makotkot!” an agaw. na tataramon kan saré na tagob nin kangirhatan, binotsanan su pala asin ominuyakpat maghalé sa hukay ; “‘bominatak ako nin bong6 asin natatakot ako ta nama dai. ako: pakatorogon ngunyan na banggi.” Ngominarakngak su paralobong kan melita nyang hominarayo na nangungurus su saiyang katabang. Napapano su campo santo nin mga lalaki asin mga babaye, na mga nakasol-ot nin itom. Su iba natataod-taod sa paghanap kan linobngan kan saindang gadan, nagpasuruhay, asin nin huli ta dai nagkaoroyon, nagborolag, asin lambang saré mindlohod sa pinaghohona nyang orog karahay; su iba, su may mga panteon su mga gadan nindang kapagaraki nagpadorokot nin kandila asin malodok na minapamiribi may nadadangog man na mga hinagayhay asin mga siniloksigok na pinaghihinguhang padakulaon okun pogolon.: Nadadangog an mga pinagraramoramong ''oraproeo, ordpreias'' asin requiemaeternams'' (157). Sarong gurang na lalaki, na buhay na buhay su mga mata, luminaog daing kopya. Kadakol kan. nagngirisi kan makita an tawong ito, kominorondot su kiray kan ibang mga babaye. Garong dai sana pigmangno kan gurang an siring na mga kapahayagan, tara napasiring sa nagkakatarambak na mga bongo, lominohod asin igwa kinalagkdlag sa laog nin kadikit na horas duman sa mga tul-ang; dangan sa bulanos na pagiingat, sinaro- sarong pagburulagbulagon su mga bongo, asin kominorondot kan dai nya nakokoa su saiyang pighanap, kiling digdi, kiling dumén nangalagkalag sa bilog na palibot, asin kahurihuri bominuhat asin napaduman sa: paralébong. “!Hoy!” an sabi... Itinungkahal kan paralobong an saiyang payo. “Aram mo kun saén namumugtak an sarong maray-<noinclude></noinclude> h8p7nc4ftvjj1ywubqtl5d7wreuhlip Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/89 250 1724 7763 7762 2024-10-15T16:04:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7762 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>79</center> rahay na bongo,. maputi siring sa laman nin nyog, sangkap pa nin ngipon, duman ko ito nabugtak sa poon kan cruz, sa irarom kan mga dahon na ito?” Kominirogkirog su paralobong. “!Hilinga!” an digang na tataramon kan gurang na kanayon pinahilingan su paralebong nin kuwartang pirak: “dai akong iba kaini, alagad itatao ko saimo kun makoa mo.” | Pinapagisipisip su paralébong kan kintab kan pirak, paved su pinagbubugtakan kan mga tul-ang asin nagsabi: “Dai duman? Dai? Kun siring, dai ko aram.” “Aram mo? Pagbayadi ako kan mga may utang sakuya tataohan ko pa ika,” an dugang na tataramon kan gurang. “Bongo ito kan sakong agom; kaya pakihanapon mo, tabi...” “Dai duman? Kun siring, dai akong pakaisi! Kundi kun boot mo, matataohan ko ika nin iba!” “Siring ka kan hikay na saimong pinagkokotkot!” tinuyaw sya kan gurang na pinagnenerbyos; “dai mo natatalastas an halaga kan saimong sindyang. Su kiisay an hikay na ini?” “tAram ko daw? Sa sarong gadan!” an may kabaldian na simbag kan saro. “!Siring sa sarong linobngan, siring sa sarong linobngan!” inolit kan gurang na nagngingisi nin hilaw; “dai mo aram an saimong inapon, mani an saimong hinahalon! Kotkot, kotkot!” Asin bominirik pasiring sa tata. Nakatapus na su paralobong kan saiyang gibo; duwang takombo nin bag-o asin mahimulang daga an namamantaag sa magibong na tampi. Kominoa nin buyo sa saiyang salakot, inogbas ito asin hiniling nin sa mangmang na hilingon and man na nangyayari sa saiyang palibot. <center>----------</center> <center>'''XIII'''</center> <center>'''''MGA GILAGILA.NIN BARONGBARONG''''' Pagkaluwas kan gurang, ominontok sa may pagilaog sa dalan-dalan an sarong lunadan na garo halé sa harayong paglakbay: patos nin alpog asin namomolos nin gan-ot su mga kabayo.<noinclude></noinclude> 183q3anu11bafowxfzptqr546vvkd17 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/9 250 1725 7765 7764 2024-10-15T16:04:13Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7764 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><noinclude></noinclude> 81vwbh39p2rzylyd9g3477krkmrl9eg Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/90 250 1726 7769 7768 2024-10-15T16:04:13Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7768 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>80</center> Lominogsot si Ibarra may kasunod na sarong gurang na sorogoon; pinahalé su lunadan sa sarong pasabot sa nagdadara kaito asin napasiring sa campo santo, daing gironggirong. “Dai ako nakabalik huli kan sakong hélang asin iba pang mga pangangatamanon!” an may pagkatakot na sabi kan gurang; “si Capitan Tiago nagsabi na bahala na syang magpatindog nin sarong nicho; alagad nagtanom ako nin mga burak asin tinogdokan ko nin cruz na saké mansanang gibo...” Dai nagsimbag si Ibarra. “!Diyan po, sa likod kan cruz na iyan!” an padagos kan sorogoon na may itinokdong sarong sogod kan makaagi na sinda sa tata. Nariribaraw na marhay si Ibarra, mala ngani ta dai sya nagmangno kan hiro nin nagkapira katawo kan pagkamidbid saiya, inontok ngona kan mga ito su saindang pagpangadyé asin sinonod sya kan mata na pano nin pangangalumpati (158). Maingat su paglakaw kan bagong tawo (159), naglilikay na makabatay sya sa mga linobngan na madaleng mamidbiran huli kan kapilwakan kan daga. Kan énot na panahon saiyang binabaratayan, ngunyan saiyang iginagaralang; su saiyang ama nasa siring na kamugtakan. Ominodong pagdatong sa ibong kan cruz asin nangalagkalag sa bilog na palibot. Nagtaka asin dai nakapagkaalo su saiyang kairiba; naghanap nin mga gira sa daga asin saén man dai nakakita nin cruz. “Digdi?” an sabi sa hababang tingog asin baga nanggogdop; “baka, duman; alagad nakogay su daga!” Mamondo si Ibarra na naghihiling saiya. “!Oho!”. an padagos nyang tataramon, “nagigiromdoman ko na may gapo sa kataid; horohalipot su linobngan; naghehélang kaito su paralobong; sarong paraoma an nagkotkot; alagad hahapoton ko sya kun inano su cruz.” Dinolok ninda su paralobong na dating nagmamasid sainda. Tinaong galangan sinda kaini kasabay na tinokas su salakot. “Tkasabi mo daw samuya kun arin su linobngan na duman igwa kaito nin sarong cruz?” an hapot kan sorogoon. Tominanaw sa pook su pinaghapot asin nagisipisip.<noinclude></noinclude> 3pil8xso7pzr8vrquddfgvv0ywsnb0j Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/91 250 1727 7774 7773 2024-10-15T16:04:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7773 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude><center>81</center> “Sarong dakulang cruz?” “Oho, dakula,” an maogmang pattinay kan gurang na kanayon hilinga nin makahologan na paghiling si Ibarra, na sominalinggaya su panglawog. “Sarong cruz na may labor asin nabobogkos nin woyo?” naghapot uli su paralobong. “Iyan, iyan, siring, siring!” asin su sorogoon gumintihit sa daga nin sarong cruz na bizantino (160). ilies sa linobngan may mga tinanom na mga burak?’ “Adelfa, sampaga asin pensamiento! iyo iyan!” an dagang na sabi kan sorogoon na may kairibang kaogmahan, asin tinangro nin sarong tabako. “Isabi mo samuya kun arin su linobngan asin kun haen su cruz.” Kominagaw sa talinga su paralobong asin naghaha- kay kan somimbag: “Su cruz... sinolo ko na!” “Sinolo? asin and ta sinolo mo?” “Ta iyong pagboot kan cirang dakula.” “Siisay an cirang dakula?” an hapot ni Ibarra. ‘“Siisay? su nananapak, si Padre Garrote.” Hinapros ni Ibarra su saiyang angog kan saiyang kamot. “Alagad, masasabihan mo lamang kami kun saén su linobngan namumugtak? Sukat mong magiromdoman.” Hominoyom su paralobong. “Dai na duman su gadan!” moninong na sominimbag. “Anong sabi mo?” “INa!” an digang kan lalaki sa tingog na nagsosoba; “salihid kaito ilinobong ko an sarong babaye igwa nang sarong simba.” (161) “Ano ka rongaw?” an hapot saiya kan sorogoon; “dai pa ngani sangtaon na ilinobong mi sya.” “Tama iyan! dakol nang mga bulan an nakalihis magpoon kan sakong kotkoton. Ipinagboot sako kan entirong dakula na darahon ko sa cementerio kan mga intsik. Alagad huli ta magabat asin nagooran kan bangging ito...” Dai nakapagpadagos su tawo; suminibog sa takot kan makita su talad ni Crisostomo, na lominokso asin pinorogol sya sa takyag asin piggogoyagoya sya. “Asin anong ginibo mo?” an hapot kan hagbayon sa tingog na dai ikasaysay.<noinclude></noinclude> 5je95t9kqsffkzodg14df72didow984 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/92 250 1728 7779 7778 2024-10-15T16:04:13Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7778 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Mae Delos Santos" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>82 “Dai ka po maangot,” suminimbag na nanglulungsi asin’ tinatakigan; “dai ko ilinobong sa kaibahan kan mega intsik. ‘!Marhay pang malamós, dai sana mamug- tak sa kaibahan kan mga intsik,’ sabi ko sa irarom kan sakong boot, ‘asin ihindlog ko sa tubig su gadan’!” _Dinoonan ito ni Ibarra kan duwang kamaoo sa magi- bong na abaga asin nataodtaod syang hiniling nin dai ikasaysay na paghiling. “!Bakó kang iba kundi sarong tawong daing palad!”’ an sabi, asin naghumaring lumuwas na nagbabatay sa mga tul-ang, mga linobngan, mga cruz, siring sa sa- rong rongaw. _ . Pigtorotaptap kan paralobong su saiyang takyag asin nagngorobngorob: “!Nakakapagal na marhay an mga gadan! Binaston ako kan Pading Dakula ta pinabayaan kong ilobong kan ako naghehélang; ngunyan kadikit pa akong bararian kaini kan sakong takyag ta sakong kinotkot. !Kun anong mga kastila ini! Mawawara ko pa an sakong hanap-buhay.” Marikas su lakaw ni Ibarra, sa harayo su saiyang paghiling; nagtatangis su gurang na sorogoón na nag- sosonod saiya. Madalé nang somolnop su tala-init; su langit sa gam- ping Sirangan natatahoban nin mahihibog na mga dampog; su mga arimpungay kan mga kahoy pinaghi- hiré nin sarong mamarang doros asin pinagpapatagis- tagis su kabotongan. ' Mayong kopya si Ibarra; dai nin sarong tagdong luha sa saiyang mata, daing minaluwas na sarong ha- gayhay sa safyang daghan. Naglakaw syang baga sa igwang pinagdudulagan, sakalé, su anino kan saiyang amé, tibdad an nagdadangadang na barongbarong. So- minohot sa banwaan dagos pasiring sa luwas kan ban- waan, dagos sa daan na itong harong na sa halawig na mga taén dai. nya nabatayan. Palibot nin kodal na pinagtotoboan nin manlaén-laen na mga cactus, garo syang pinagpapasabot; binuksan su mga dungawan; baga nagpupuayptay su tanghid na maogmang yinoyog- yog su mga sanga, na parané nin mga birak; su mga salampati nagraralayawlayaw sa palibot kan baga bali- songsong na atop kan érok kan mga ito na namumugtak<noinclude></noinclude> t73dmda107t0x51rgr8qhn9wopzit47 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/93 250 1729 7785 7784 2024-10-15T16:04:13Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7784 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>83 sa tahaw kan tanaman. Alagad dai pigmangno kan hagbayon an mga kagaya- gayahan na ini na idinodolot kan pagbalik sa daan na ontokan: napapakó su saiyang mata sa tindog nin sa- rong padi, na naglalakaw pasasabat saiya. Su cura sa San Diego, su nakita nyatong franciscano na dai nag- paparagirong, kaiwal kan alférez. Su _ halakbang na paldiyas kan saiyang kaló natitiplok kan angkas (162) ; guingon su habitong sol-ot minadail asin mina- hinorékol sa saiyang tindog, na minabantáag nin mani- wang na panglawas asin rorolapisayon. Sa toong kamot may sogkod na palasan na may kapotan na ga- ding. Iyo pa sana ito an pagkahilingan ninda kasi Ibarra. Kan pagkasabatan ninda ominantoré su hagbayon asin pinotitukan su padi; tuminuparing si Fray Salvi asin pominaalingaling. Su pagborongborong nagdanay nin saró sanang hi- dalé: panaleng dinolok sya ni Ibarra, pinaontok sya asin makosog na pinahugpa su kamot sa abaga asin sa tingog na pahanga nang masabotan, . “Anong ginibo mo sa sakong ama?” an saiyang hapot. Nanglungsi asin tinakigan si Fray Salvi pagkabasa nya kan mga kamatean na minaladawan sa lawog kan hagbayon, dai nakasimbag: garo syang natol-an. “Anong ginibo mo sa sakong ama?” hinapot sya liwat sa baga nalalamós na tingog. Su padi, na sa diitdiit napapakobakob kan kamot na nagtitiyok saiya, nagpumirit na sumimbag. “!Nagkakamalé ka; dai akong ginibong anó man sa saimong amá!” “Dai?” an padagos kan haghayon na kasabay an pagtook saiya sagkod na sya napalohod. “Dai, ipinahayag ko saimo! su sinondan ko, si Padre Damaso...” “!Ah!” an sabi kan hagbayon na kanayon binotsanan su padi asin tominaptap sa saiya mansanang ángog. Asin binayaan su makautgay na si Fray. Salvi asin naghumaring magpasiring sa saiyang harong. Ominabot su sorogoón asin tinabangan su fraile na makabuhat.<noinclude></noinclude> 82nvrcbelsshqyjcgvwobytj36pvmnb Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/94 250 1730 7790 7789 2024-10-15T16:04:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7789 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>84 XIV AN RONGAW OKUN AN PANTAS NA SI TASIO Itong dai midbid na gurang ribaraw na naglalakaw sa mga lansangan. Saró syang nagádal kaito sa Filosofía na tominalikod sa pagádal sa pagkúyog sa saíyang gurang na iná, asin bakong sa kakulangan nin magagasto, bakó man sa kakulapusan nin kakayahan: iyo, iyong gayo an da- helán ta su saíyang iná mayaman asin sinasabi na sya matalé. Su marahayon na babaye natatákot na su sa- íyang akí lumuwas na sarong madúnong asin maka- lingaw sa Dios, kun kayá pinapagpilí sya kun baga magpadí okun humalé sa colegio ni San José. Ining huri an pinilí kan namomoot asin napakasal. Balo asin ilo sa laog nin kúlang na sangtaón, hominánap nin karangahan sa mga libro tangáning makalikay sa sa- íyang mga kadalitaan, sa bulangan asin sa kahogakan. Alágad ominapling na marhay sa pagaádal asin sa pagbakal nin mga libro, na napabayaan na gayo su saíyang mga sadiri asin sa diitdíit nagkawarará saiya ito gabós. Don Anastacio okun Filosofong si Tasio an pagapod saiya kan mga táwong halangkaw an inadalan, alágad itong mga hababá an pakanood, na iyo an kadaklán, nangagsasabi na sya si Tasiong rongaw, huli kan sa- iyang mga laen na kaisipan asin napapalaén na paki- pagkasi-tawo. Siring sa sinabi na nyamó, kan hapon na ito may nagdadangádang na barongbarong; su madampog na langit binabanggrawán nin nagkakapirang kikílat nin maromarom na liwánag; su akas (163) madal-om na marhay asin makahahandal su angkas. Garong nalingawan na kan pantás na si Tasio su minamahal nyang bongó; ngunyan naghohoyomhoyom sya na nagtatanaw kan maiitom na mga dampog. Nasompongan nya sa may simbahan an saró katawo na nagugubingan nin chaquetang alpaca, na may da- rang labing sarong (1) arroba (164) na kandilá, asin sarong bastón na may borlas, tandá nin kapangyarihan. “Garo bagang maogma ka?” hinapot sya kaini sa tagálog. “Talaga man nanggad, Gg. Capitán; maogma ako ta<noinclude></noinclude> d3e71990jendpzspkbu1kr3njq23yv0 Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/95 250 1731 7795 7794 2024-10-15T16:04:14Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7794 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Angelica Sevilla" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>85 igwa ako nin sarong pagláom.” “Ha? asin anong pagláom iyán?” “!An barongbarong!” “An barongbarong! Daing duwaduwa na nagiísip kang magparigos?” an hapot kan gobernadorcillo sa mapagtuyatuyang tingog kaiba an saiyang paghiling sa masípag (165) na panggubingan kan gurang. “!Kumarigos ako... bakong maráot, orog na kun may nasasamangan na tapokán nin atí!” an simbag ni Tasio sa síring mansanang tingog, minsán ngani may kadikit na pagtuyátuyá, na minamánsayan su lawog kan sa- íyang kaólay; “alágad igwa akong pighahalat na sa- rong bágay na lálong orog karahay.” “Anó, kun siring?” “!Mga kikilat na makagadán nin mga tawo asin ma- kasoló nin mga harong!” an igot sa boot na simbag kan filósofo. “!Hagada logod an diluvio!” “Magkakanigó kita gabós kaiyan, asin ika asin ako! Ika, ginóong gobernadorcillo, may saró (1) kan arró- bang kandila na halé sa tindahán kan intsik; igwa nang sampólong (10) taón na isinásadol ko sa lambang ba- gong capitán an pagbakal nin pararrayos (166), asin an gabós minangisi sakuya, asin an binabakal mga bomba asin mga kuwetes, asin nabaráyad sa mga repique nin mga batingaw (167). Saró pa, kan sumonod na aldaw kan sakong pagsadol, ika mansana pominagibo nin es- quila (168) ni Santa Bárbara sa mga intsik na mga paragibong-batingaw na natuklasan na kan kamaduno- ngan na mapangánib an pagbagting nin mga batingaw kun nagkikikilat. Asin sabihi daw ako, anó ta kan taón na 1870, kan humugpá sa Biñan an sarong kikilat, sa campanario nanggad luminagpak asin nalaglag su reloj asin sarong altar? Nagaano kaito su esquilita ni Santa Bárbara?” (169) Kan horas na ito suminilyab an sarong kikílat. “!Jesús, Maria y José! paladan na Santa Bárbara!” sa maluhayon na tingog na nanglulungsí asin nangu- ngurús. Ominarakatak si Tasio. “!Magkakanigó ka kan saimong pintakasi!” an sa- íyang sabi sa tataramon na kastilá, dangan tominalikod na napasiring sa simbahan. Sa laog naggigibo su mga sacristan nin tumba palíbot<noinclude></noinclude> 38ka3zu3ftv0651xpiy3w2r72kh0bmx Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/96 250 1732 7799 7798 2024-10-15T16:04:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7798 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>86 nin mga darakúlang kandilá sa mga candelabro (170) na káhoy. Duwang darakúlang lamesa, na pinagsoón, na natatahuban nin yamit na itom na may bilit na putí; digdi asin dumán may mga nakikítang mga nag- kakapirintang mga bongó. “Mánongod sa mga kalag o huli sa mga kandíla?” an saiyang hapot. ‘Asin kan makita an duwang áking lalaki na su saró may sampoló (10) nang taón asin su saró igwa na man nin walong (8) taón, lumabi, o kumúlang, dinólok nya an mga ito na dai naghalat kan mga sacristán. “Muya kamong omiba sakuyá, mga akí?” an hapot sainda; “pighandaán kamo kan saindong iná nin pa- manggi nin mga cura.” “Dai pó kamí tinotogotan kan sacristán mayor na makahalé sagkod sa ikawalong (8) horas!” an simbag kan matúa. Naghahalat akong makakoa kan sakong sahod (171) ta itatao ko sa samong iní.” “!Ah! asin masaen kamo?” “Sa campanario pó: dodoblasán mi an mga kalag.” “Masa-campanario kamo? kun síring, magíngat ka- mo! hare kamo pagrani sa mga batingaw kun nagk- kílat okun naglilintí.” Dangan luminuwas sa simbahan, pakasunoda nin maugayon na paghiling su mga akí na nagsasakat sa hagyanan pasíring sa coro kan simbahan. Hinaprós ni Tasio su saíyang mga mata, asin tomi- ningkálag uli sa langit asin suminabi sa malúhay na tingog: ' “Ngunyan ipagmomondó ko kun may homólog na lin- tí okun kikilat.” Asin dokó su payo napasíring sa luwas kan banwaan na baga may iniísip. “!Hápit ngóna!” an sabi saiya sa kastilá nin sarong tingog na halé sa sarong dungawan. Itinongkáhal kan filósofo su saíyang payo asin nakita an sarong lalaki na dai kumúlang sa tolong poló (30) asin dai man lumabi sa tolong poló may limang (35) taon an kagurangan na naghohoyomhoyom saiya. “Anong binabasa mo diyan?” an hapot ni Tasio na itinokdó su libro sa kamot kaitong tawo. “Sarong libro sa panahón na ini: an mga sákit na tinitíos kan mga bendítong kalag sa Purgatorio!" an simbag kan saró na may kasabay na hoyom..<noinclude></noinclude> 5wj1433h6ybzsbgvy2wcjabypx2tchw Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/97 250 1733 7805 7804 2024-10-15T16:04:14Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7804 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>{{center|87}} “!Na tawo ka, na tawo ka, na tawo ka!” an sabi kan gurang sa manlaén-laen na tingog kan pagkalaog duman sa harong; “talagang maisip su kagsurat.” , Kan pagkasakat sa hagyan sinabat sya siring sa katigay nin boot kan kagharong asin kan saiyang langobong kabáak-nin-pusó. Sya iyo si Don Filipo Lino asin sya man si Doña Teodora Vina. Si Don Filipo teniente mayor asin pamayo nin sarong partido, kasi liberal kun mangangaranan nin siring, okun baga alongating magkaigwa nin mga partido sa mga banwaan sa Filipinas. “Nasompongan mo sa cementerio su aki kaitong Don Rafael na minadatong pa lamang halé sa Europa?” “Ohó, nakita ko paglisad sa lunadan.” “Sabi napaduman sa paghanap kan linobngan kan saiyang ama... dapat mangirhat su saiyang kakolugan sa boot.” Nangirogkirog su filosofo. “Dai saimong halaga an siring na kapahamakan nin palad?” an hapot kan lumbod pang ginang (172). “Talastas mo na saró (1) ako sa anom (6) na nagantabay kan bangkay; ako an nakiatubang sa Capitan General kan makita ko na su gabós, sagkod kan mga may kapangyarihan, dai sanang gironggirong sa atubang nin siring kadakulang pagbasangbasang, bago sa giraray pinagmamarhay ko na taohan nin dangog an marhay na tawo kun nabubuhay pa, bakong kun gadan na.” “Kun siring?” “Alagad, ginang, bakó akong partidario kan monarquia hereditaria (173). Huli kan mga toró nin dugong intsik na itinao sakó kan sakong ina, igwa ako nin pagisip na siring kan sa mga intsik; tinataohan ko nin dangog an amá huli sa aki, alagad bakong an aki huli sa ama. Lambang saró magkamit kan balós okun kan padusa sa saiyang mga gibo, alagad bakong sa mga kagagawean nin iba.” “Ipinamisa mo su saimong agom?” an hapot kan babaye na nagbago nin olayolay. “!Dai!” an simbag kan gurang na naghohoyomhoyom. “!Kanogon pa!” an pahayag kan ginang na kaiba an túnay na kasingpilan sa boot; “sabi sagkod sa aga, sa ikasampólong horas, hiwas pa an mga kalag naghaharalat kan tabang kan mga búhay; na an sarong (1) misa sa mga aldaw na ini katimbang nin lima (5) sa<noinclude></noinclude> kfvkfi3v1w5m41a3nupyhuws3n71wom Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/98 250 1734 7809 7808 2024-10-15T16:04:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7808 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>88 ibang mga aldaw kan taón, okun nin anom (6), síring sa sabi kan cura kasubag-ong aga.” “!Hola! an boot sabihón kan cura na igwa kita nin maogmang talaán na súkat nyátong urawahon?” “!Alagad, Doray!” an saligbaton ni Don Filipo, “ba- tid mo na dai nagtutubod sa Purgatorio si Don Anas- tasio. “Anó dai ako nagtutubod sa Purgatorio?” an paki- súhay kan gurang na bominuhatbuhat sa saíyang na- tukawan. “Tatao nganí ako nin kadikit kan salaysay kaiyán.” “!An salaysay kan Purgatorio!” an sabi kan maga- gom na pano nin pagtaka. “!Hilingon ta daw! Iósip mo samuyá!” “Dai nindo áram, asin nagpapamisa kamo asin pinag- hohororonan nindo an mapadapit sa mga sakit dumán? !Nya! mantang nagpopoón nang magurán asin garong mahaláwig, may panahón kita sa dai pagkalangkag,” simbag ni Tasio na naghorophórop sa kadikit na oras. Kiniyom ni Don Filipo su libro na saíyang kapot, asin tominúkaw sa saíyang katáid handá sa dai pagtubod sa anó man na sabihon ni gurang Tasio. Ini nagpoón siring na minásunod: "Dati nang may Purgatorio haloy pang marhay na humílig si Jesucristo, Kagurangnan ta, asin súkat na mamugtak sa katongdan kan dagá alinsúnod ki Padre Astete, o harani sa Cluny (174) alinsunod sa monje na pinagsasabi satuyá ni Padre Girard. An na- mumugtakán kun saén bakong gáyong mahalaga. Siisay an mga natototong sa kaláyong ito na naglaláad na mag- poón sa kapinónan kan kinaban? An pagkasoánoy na adha (175) kaiyán pinapatunayan kan Filosofía Cris- tiana na nagsasabi na dai na naglalang nin anó man an Mahal na Dios magpoón kan Sya magpahingaló.” “Mangyaring magkaigwa in potentia (176), alágad bakong in actu!” (177) an ólay kan teniente mayor (178). “!Marahay na gayo! Aládgad, minsán síring, sisimba- gon ko na igwa nin mga nakakatalastas kaiyán na ta- lagang igwa man nanggad in actu, saró, kan mga ini iyo si Zarathustra okun si Zoroastro na nagsúrat nin kabtang kan Avesta (179) asin nagtogdas nin sarong katinubdan na may pakaomagid sa satong rogáring ma-<noinclude></noinclude> br38ea5ltyr4yiqvm3k1n44fzfu6dia Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/99 250 1735 7813 7812 2024-10-15T16:04:14Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7812 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Daniela F. Angeles" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Hare Sa Sako Pagdoot (1962)]]</noinclude>89 pádapit sa ibang mga bágay; asin si Zarathustra, alin- súnod sa mga kamadonongan, énot ki Jesucristo, Kagu- rangnan ta, nin dai kumúlang sa walong gatos (800) na taón. Sabi kong dai, ta pakasiyasata ni Gaffarel kan mga kapahayagan ni Platón, ni Xanto de Lidia, ni Plinio, ni Hermipos asin ni Eudoxo, naghohónang énot ito (180) sa kapanahonan nyató nin duwang ribo may limang gatós (2,500) na taón. Anó man an sabihon dapit sa bágay na ini, daing duwaduwa na may pinagoósip si Zarathustra na sarong bílang Purgatorio, asin nagtao nin mga paagi sa pakalikay dumán. Ma- babalúkat kan mga nabubúhay pa an mga kalag kan mga gadán na mga nasa-kasalan, huli sa pag-ulit nin mga nasusúrat sa Avesta, na ibanhán nin mga gíbong marhay, alágad kaipuhan na an magpangadyé kadudu- gó sagkod sa ikaapat na pagarakí. An katarahanan kaini taón-taón sa laog nin limang (5) aldaw. Dangan, kun an pagtubod na ini nakakatulahok na sa mga tawo, inourawa kan mga padí sa katinubdan na ito nakita ninda dumán an sarong dakúlang karákal asin sinabi nindang sa madiklom na itong mga bilanggoan nag- hahadé an mga kahimasolan, síring sa sabi ni Zarathus- tra.’ Ipinamugtak ninda, kun siring na sa halaga nin sarong derem, kuwartang hababá an halaga, siring sa sabi, mababawasan an kalag nin sangtaon na mga pag- tios; alagad nin huli ta sa katinubdan na ito may mga kasal-an na katimbang nin magpoòn sa tolong gatòs (300) sagkod sa sangríbong (1,000) taón nin mga pagtíos, siring baga sa pagpútik, an pagkapangirárom, an dai pagotob kan kapangakoan, asin iba pa, an kina- luwasan iyo na su mga pilyo nagpakatipon nin linak- sang mga derem. Digdi makikita nindo an sarong bágay na nakakaagid sa satúyang Purgatorio, minsán ngani may nasasáyod na kalaenan huli sa pagkaralaen kan mga katinubdan.” Sarong kikilat na sinonod nin makusogon na dagolgol, nakapabuhat ki Doray, na nagsabi kasabay an pangurús: “!Jesús, María y José! Mabáyaan ko kamo; matotong ako nin langkoy na benditado asin mapadokot ako nin kandílang perdòn.” Nagpoón nang magorán nin kosog. Nagpadagos si filòsofong Tasio, alintanang pighihiling nyang nagha- harayó su aki pang babaye na iyo si Dóray:<noinclude></noinclude> m2mkuplaft8fkcm0jqt1zj9qmwax8jx Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/1 250 1736 7817 7816 2024-10-15T16:04:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7816 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><br> <br> <br> <br> <br> <center> <br> {{Larger|'''MGA RAWITDAWIT'''<br> '''NI'''<br> '''JOSÉ RIZAL'''}}<br> </center><noinclude></noinclude> 3e2br97kxws8niucklcshar3qcw9cjt Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/10 250 1737 7820 7819 2024-10-15T16:04:15Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7819 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|ix}} Mapangahas daw an pagpatotoong ini? -- Ipinahayag nyamó nagkapira nang taón; nangorog nang inoogid nyamó an saíyang mga kasuratan asin orog nang minatolahok kami sa kairaromi nin saíyang pagkatawo, laló kaming naniniwalá sa sinabi ni Unamono, na sa napapalaen na complexion kan dakúlang ining kalag, complejo, sujeto asin objeto nin mga natuklasan na mga gawé, artista nin gabós na mga arte, ''pioneer'' kan saiyang lahi<sup>20</sup> asin kan saíyang banwaan, "protoplasma" na nakakapatós kan gabós, na minaósol asin minakanoro<sup>21</sup> kaiyán, inootob an mga gawé asin an katuyohan kan pagpadigdi nya sa kinaban. Mantang síring, anó ta kadikit -- kadikiton na marhay -- an saiyang pangrawitdawit na kasuratan? Kun, síring ki Zorrilla, na- kapaghilwas sya: {{center| ''"Sa pagáwit ako nabuhay,''<br> ''sa pagáwit ako nagagadán."''}} kun tagapagáwit sa saíyang bilog na pagkabúhay, anó ta bihirang gayo syang magáwit? -- Garo sarong katúmang, asin talagang síring: dai sya nin anó man na "áwit" na dai isinadol nin sarong dahelán: o hinagad saiya, o napiritan syang magáwit; bakong gamgam na minabásang sanang humoni o bomorá; sakalé, huli kan saíyang rogáring na ugalé, daing-gírong, dai magparakaalo, kaiwal nin mga pagparatáram, nin pagbuga nin mga katagá sa doros; rekonsentrado, dai nagpaparapahihóron, lálong apling na gayo sa saíyang sadiri ki sa iba, nagpopóot nin mga hinanakit asin naghahalon nin mga kasarongatan nin pálad, dai mi sya mádangog na parati: namantáag na tagapagáwit, poón sa orog kalangóbong saiyang tagi<sup>22</sup> (''An enot sakong pasabong''), saiyang iná -- sakalé. tipat<sup>23</sup> na gáyong huli sa sa- íyang lásig<sup>24</sup> asin padara -- nagaádal digdi, asin nag- gigibo dumán, asin naglilibot sa kinaban. . . nabúhay sapagkabuhay na tagapagrawitdáwit (asin paratulá sa giráray, sa saíyang mga bantog na mga bantog na mga novela, an ''Noli Me Tangere'' asin an ''El Filibusterismo''), asin sa saíyang masipag<sup>25</sup> na pagkabúhay nin itina- {{block left|{{rule|5em}}}} <small> <br><sup>20</sup> raza.<br> <sup>21</sup> minagia.<br> <sup>22</sup> edad.<br> <sup>23</sup> precisamente.<br> <sup>24</sup> influencia.<br> <sup>25</sup> simple.<br> </small><noinclude></noinclude> 067tj582447k8nhsya7sk5fp8icwhhw Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/100 250 1738 7824 7823 2024-10-15T16:04:15Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7823 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—77—</center> {{block center| Mga talisaynon samuyá an apod,<br> kalag na dakulá, háwak na gatikot,<sup>184</sup><br> na sa Dapitan, sa bílog na pórok,<br> an Talisay dai nagkaigwang gahod.<sup>185</sup><br> Samong mga sagpan mga máyong rival,<br> harárom na angpas samong tinitikbay,<sup>186</sup><br> na sa paggáod dai nin sakayán<br> na mangyari samó na makaombasan.<br> }} <center>CORO</center> {{block center| An mga problema sadyang kadonongan,<br> samong pigadalan kan bansá salaysay,<br> tolong horon, apat samong pigtataram,<br> pagtubod, pagísip, pigbabagaybagay.<br> An samúyang takyag napálakaw sabay<br> kan kutsilyo, sípol, asadol síring man,<br> an piko, an bádil, asin an baládaw,<br> mga talágad man laláking matibay.<br> }} <center>CORO</center> {{block center| !Magpakabuhay ka, marambong Talisay,<br> tíngog mi magsabay símo sa pagómaw,<br> maságang bitoon, mahalagang yaman,<br> langóbong na húlit asin karangahan.<br> Sa pakikibaka sa tawo náhalat,<br> mga sákit sákop, pakigobok nanggad,<br> an símong giromdom anting mong banayad,<br> ngaran mo sa húkay tiwásay nyang labat.<br> }} <br> <br> <br> :::{{block left|{{rule|5em}}}} ::::<small>184 Sadit.</small> ::::<small>185 Kapantay.</small> ::::<small>186 Linolokso.</small><noinclude></noinclude> 4bxef6hhtfo8gdurt2h0vwi7xb58m05 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/102 250 1739 8822 8797 2024-10-17T05:01:34Z Minorax 87 8822 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><div class="center">-79-</div> !Kun banggi sarong misterio! . . . Su anílag nyang babahan,<br> napapatos na banáyad riboríbong mga ilaw;<br> an simuy minaarúngay<sup>192</sup>, nasaga an kalangitan,<br> mga alon na hagayhay an doros inoosipan,<br> salaysay na nawará na nin panahón na harúkay.<sup>193</sup><br> Sabi ibinabaretá su énot na daliwawa,<br> énot na hadok kan aldaw kan bugtak nagpagaraba,<br> riníbong dai tibáad sa daing-saysay nagtunga,<br> pinaranó su angpas, alitoktok pinagsadya,<br> asin man na póok su hadok tinatalá na.<br> Kundi kun bangging madiklom an mga doros aranggot,<br> panglinggilinggi napoón dí mapaontok na balod,<br> an angkasa<sup>194</sup> iagihan tingog na katakotákot,<br> sanong, tingog, arangay na bagang sayod<br> irinuluwá su kan énot sa dágat sa dagat nagkarolobog.<br> Kung siring nakalatikat an búkid<sup>195</sup> sa alitoktok,<br> mga kahoy nagpupúay magibongibong na sógod;<br> mga hayop nag-oóngal, kahiwasan natatanyog,<br> espiritus nagsasabi sa tanáyad marologsot,<br> inapod kan mga gadan sa dúlang <sup>196</sup> katakotákot.<br> An banggi nangagtataghoy, malíbong, makangingirhat;<br> hidyaw, bughaw man na láad nagkakalayo sa dágat;<br> pagrani kan daliwawa tiwásay nábalik liwat,<br> asin sarong mapangahas balakwitan na pangdágat,<br> minapoón nin paglibot sa napapagal na ombak<sup>197</sup>.<br> Síring an agi kan aldaw madiklom kong pailihan,<br> pinahalé sa kinaban kadto dati kong ontokan;<br> kan pangbihira kong pálad soripot sakong pigtakhan:<br> !pinabay-an na batiris, lómot an horot ko lámang,<br> kan baláog sa sakuyá sa pagtagó sa kagabsan.<br> <br>_______ <div style="font-size:85%;"> :192 Minaamyo. :193 Kahalawigan. :194 Atmósfera. :195 Daging na nagkakálat. :196 Banquete; festin. :197 Alon. </div><noinclude></noinclude> 37595ydy1yujnn1jc7yagbeqoslkwta Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/104 250 1740 7830 7829 2024-10-15T16:04:15Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7829 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 81 —}}<br> {{block center| Dangan kan muya na ako, balinsiyawon na pagal,<br> sa sálag nin kag-anak magbalik man sa pagmahal,<sup>200</sup><br> mabangis na bominangon bagyong makahorohandal;<br> nabarían akong pakpak, asin wasak su erokan,<br> pinabákal su pagtubod, saén man kapahamakan.<br> Itinapil sa bato nin Bansá kong igigálang,<br> wagás an omaaboton, máyong ginhawa, ontokan,<br> nangagbalik kamo sakó, maogmang pangatorogan,<br> kan sakong bilog na ada<sup>201</sup> iyoiyong kayamanan,<br> pagtubod nin maginhawa, tapat kabag-ong tawohan.<br> Bakó na kamong su dati, maínit, tagob nin búhay,<br> sangríbong corona álay pagkadaing-kagadanan;<br> nátuklas ko kamong angka<sup>202</sup>; kundí an lawog na<br> mahal,<br> kun bakong labing sanggaya, kun nanglulungsí an kuray,<br> nagdadara man kan tandá lubos na kadayupotan.<br> Inaálay nindo sakó an copa nin karangahan,<br> mga taon kong langobó nagdigdi kamong pumúkaw;<br> salámat sa barongbarong, sa doros nin kalangitan,<br> nanod-an nindong pogolon láyog kong mapag-alamán,<br> tangáning ako ihólog sa bansá kong tinubúan.<br> Sa mahiwas na baybayon, nin mayomhok, pinong<br> baybay,<br> asin sa poón nin bolod na napapatós nin hidyaw,<br> nakapaili sa bansá, irárom nin kakahoyan,<br> sa marambong na kadlagan, monínong na mabansay,<br> hingaló sa sakong isip, paómay sa kasakitan.<br> }} <br> <br> <br> <br> <br> :::{{block left|{{rule|5em}}}} <small><br> :::::<sup>200</sup> Mamoot giraray.<br> :::::<sup>201</sup> Existencia,<br> :::::<sup>202</sup> Seria.<br><noinclude></noinclude> aipabkgzuchr29ysr5tzofpd43qqa61 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/105 250 1741 7833 7832 2024-10-15T16:04:15Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7832 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 82 —<br> {{Larger|'''SA KI JOSEFINA'''}}<br> (Dai hinandá)}} {{block center| Josefina, Josefina,<br> Na sa baybayon na ini,<br> Ika nganí napadigdi,<br> Pagal bagang golondrina;<br> Kun kan simong kapaladan<br> Darahon ika sa Shanghai,<br> Sa China man o sa Japón,<br> Hare ka nganí kalingaw<br> Digdi kaining baybayon,<br> May pusó na nagmamahal,<br> Asin ikang pipanongdan.<br> }}<noinclude></noinclude> 6qcp6q51vabgwkoa3c181oys08qgbxv Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/106 250 1742 7836 7835 2024-10-15T16:04:15Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7835 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 83 —<br> {{Larger|'''AWIT NIN NAGLALAKBAY'''}}}} {{block center| Sarong dahon ngáning alang,<br> Lumáyog nag-aalangan,<br> Sinasaklot na básang<br> Mabangis na gampuhanan.<sup>203</sup><br> Ladawan kan pagkabuhay<br> Nin tawo na naglalakbay,<br> Dai nin kanoró bílang,<br> Máyong kalag, ni bansá man,<br> Asin dai nin pagmahal.<br> Mapaghorot na hihánap,<br> Saén man marhay na pálad;<br> Asin maliksing nádulag<br> An kapaladan na labat;<br> !Aninong lubos na sayang,<br> Sadyang nagbabasangbásang<br> Kan saíyang kamaw-otan!<br> Nin huli nganí kaiyán<br> An táwong tagapaglakbay,<br> Minálwas sa kadagatan!<br> Baga sya pinagtotonyod<br> Nin dí nakikitang kamot,<br> Sadyang naglilibotlíbot,<br> Nin dagá sa mga sógod;<br> Asin tinatalagadan<sup>204</sup><br> Nin mutyang mga linalang<br> Sa saró nganí na aldaw<br> Na mamongáyang dalísay.<br> Sakalé, sya makadúkay<br> Sa olang nin sarong húkay;<br> Mátuklas na pailihan<br> Lubós na katiwasayan;<br> Kan bansá nya asin kan kinab-an<br> Bulanos na linilingwan . . .<br> !Napahingálong tiwásay<br> Sa makúring kasakitan !<br> }} :::{{block left|{{rule|5em}}}} <small> :::::<sup>203</sup> Makosogon na paros.<br> :::::<sup>204</sup> Inibanhan.<br><noinclude></noinclude> 19yyoaznvbd439vm362uw0kvk8il5fn Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/107 250 1743 8933 7840 2024-11-17T23:53:04Z Maffeth.opiana 19 8933 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 84 —}}<br> {{block center| :Asin ta pinagororihán<br> Mamondong tagapaglakbay,<br> Matulin sa giráray,<br> Linilikos an kinab-an<br> Dai, máyong pakaáram,<br> Na sa laog man kan daghan,<br> Igwa nin saró na ruwang,<br> Na hawan nin pagmamahal!<br> :Sa rogáring na banwaan,<br> Magbabalik man giráray<br> An sarong tagapaglakbay,<br> Sakalé, sa saíyang erokán;<br> Asin saén man na lugar,<br> Na ambon may matuklasan,<br> Síring man ngáni na túnay,<br> Igwang sadyang karogmokán,<br> Mga pagmahal na nasayang,<br> Su iba namongayahan,<br> Padagosa símong lakaw.<br> :Lakaw, tagapaglakbay,<br> Lawog hare salingoyan;<br> Daing luhá na domalahay,<br> Kasunod kan pagpaáram;<br> Tagapaglakbay, lakaw;<br> Poota simong kahorasaan;<br> Tinotuyá kan kinab-an<br> An sa ibang kamondoan.<br> }}<noinclude></noinclude> nd4sqtnci6sl5pjeao17jujietfg5oj Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/108 250 1744 8932 7843 2024-11-17T23:51:22Z Maffeth.opiana 19 8932 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 85 —<br> {{Larger|'''SI CERVANTES SA AGAMASILLA DE ALBA'''}}}} {{block center| Monínong su banggi: sáyod na tahimik,<br> Su bulan naglakbay sa lángit,<br> Asin kan La Mancha na mabúkid,<br> Sa pátag su saga pinapadalíhig;<br> Dai, máyong gironggirong, {{gap|10em}}5<br> Naglilipot na su símuy,<br> Su mga búrak nin Abril padara,<br> Mga balaog man ngáning mahalaga;<br> Sa katiwasayan nababalahoba, {{gap|8em}}10<br> An ruiseñor daing kaalo na;<br> Kalag malípot na sadya.<br> Kaidto nakikinabang<br> Sa bangging pangatorogan;<br> Dai nin katiwasayan<br> Iniho ngáning kinab-an, {{gap|11em}}15<br> Na pinayabá kan katalagahan;<br> Sa makúring pagkanánok,<br> Byong lingaw kan haronáhod,<br> An kapaladan nyang sayod,<br> Linilingawan man gayod; {{gap|11em}}20<br> !Ay! sarong lalaki lámang,<br> Igwang kapangutiílan,<br> Saiyang pinagmamasdan<br> Malungsí na kagayonan,<br> Sa may rejas na langsang, {{gap|10em}}25<br> Baga sarong bilanggoan<br> Mabangis na kapung-awan.<br> Sa mayombok nyang ángog<br> Nagbobolos nanggayod<br> An ságang daing kaárog {{gap|11em}}30<br> Kan ki Dianang sagahok,<sup>205</sup><br> Iniitaas maabhaw.<br> Sa mga mata nya man,<br> Natatagong makapangyarihan,<br> An láad nin kadonongan, {{gap|11em}}35<br> Nagkukútad masagaysay.<sup>206</sup><br> }} :::{{block left|{{rule|5em}}}} <small> :::::<sup>205</sup> Makúring liwanag. :::::<sup>206</sup> Mainit na marahay.<noinclude></noinclude> mfq88b4pfql0zd25mabub3w0n0vb4v3 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/11 250 1745 8795 7846 2024-10-17T05:00:01Z Minorax 87 8795 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{c|x}} <br> pok sa Dapitan, sa táhaw kan saíyang mga pinagtotokdoán, nin mga naghehélang asin kan saíyang mga tinanom . . . sagkod na kinabray nya su saiyang malipungaw na áwit nin cisne, sa ''Húring Paáram;'' dapit sa saiya, dapit sa saiyang pagkabuhay, ikakasúrat na magkasi rawitdawit su ''alpha''<sup>26</sup> asin su ''omega''<sup>27</sup>. Sa daan na Ateneo de Manila itinotokdó sya nin moró kasu kan pamayo sya kan Sanghiran nin Kadonongan<sup>28</sup>, maghilwas sa saró kan mga sesión kaito nin sarong rawitdáwit (''si Colon asin si Juan II''); kan magrokyaw su rector kan aldaw na saíyang ikinamondag, nagpadara sya nin mga rawitdawit na sáfico<sup>29</sup> asin adónico<sup>30</sup> (''Ki Padre Pablo Ramon''); pagkaáyaw nin sangtaón kan idinodúpil na gayo su saíyang sadiri sa literariong pagsasanay, daing mapanalaysay na bakong dahelán kan mga pasabong saiya (''an Pagsakay'' ''ki Magallanes''); ''Si Urbistondo, kinatatakutan sa Jolo;'' ''Asin Kastila si Elcano, an enot na nakalibot sa kinaban;'' pagkaáyaw nin sangtaón (kan 1876), sanay na sa pagrawitdawit, nagáwit ''Sa pagkasakopi an Granada, o An'' ''Kabayanihan ni Colon'', o isinarawitdawit, sa hágad kan Padre Sánchez na ito, na nagmamahal saiya nin makuri, ''An Kahorasaan ni San Eustaquio'', dai nya inaliwalasan an pagpánongod nin sarong ''soneto''<sup>31</sup>. Sa ki Virgen María o sa pagsúrat nin mga pinakaisip na mga ''octava'' ''real''<sup>32</sup> na ''Huli sa Adal nagkakamit nin kintab an'' ''Bansa''. Sakalé, sasabihon na an gabós na ito pagsasanay nin sarong nagaádal; totóong gayo: pahangang mangibábaw an kakayahan nin sarong mapangrawitdawit<sup>33</sup> alágad nababatid na an mga kámog kan pitson na águila, sa pangingibábaw; asin sa rawitdawit na sinasambit pa lámang, napapagmasdan an kaaplingan sa paglakaw sa orog kaharalakbang na mga dalan bakó sanang su sa mga nagaarádal lámang. Nasa-kagsiyam nang taón si Rizal; nakatapus na sya kan bachillerato: su Liceo Artístico y Literario nagbukás nin sarong pala- {{block left|{{rule|5em}}}} <div style="font-size:85%;"> ::<sup>26</sup> kapinonan; enot na letra kan abakadang griego.<br> ::<sup>27</sup> katapusan; húring letra kan sinabi nang abakada.<br> ::<sup>28</sup> Academia de Ciencias.<br> ::<sup>29</sup> sarong klaseng verso.<br> ::<sup>30</sup> saró pang klaseng verso.<br> ::<sup>31</sup> saro pang klaseng verso na apat ang estanza, an duwang enot,<br> :::manig-apat na verso, asin ang duwang huri, manigtolo.<br> ::<sup>32</sup> verso na ang lambang estrofa binibilog nin walong verso.<br> ::<sup>33</sup> poético.<br> </div><noinclude></noinclude> 6tqshzqdild7lact7smn751dotthm5n Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/114 250 1746 8804 7852 2024-10-17T05:00:24Z Minorax 87 8804 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{c|-91-}} {{block center| Patos nin maputing damit<br> Na an saga sagihásig,<sup>211</sup><br> Su poón linikos, masárig.<br> Di pa sagkod napagmasid. {{gap|8em}}245<br> Nin laurel su saíyang ángog<br> Nasasamnohan nanggayod,<br> Makintab nganí na sáyod,<br> Talá-ínit iyong kaárog,<br> Su mga dolos bulawan {{gap|10em}}250<br> Kan lira na kinababray.<br> Paghiling buhay na buhay,<br> Tagob nin mabining pagmahal,<br> Kan mga silyab nyang dalisay,<br> Pusó bibíhag na túnay. {{gap|10em}}255<br> Bughaw nin Lángit maláad<br> Nin Dios sa mata binugtak,<br> Sa búhok nya na banayad, {{gap|8em}}260<br> Polbong bulawan kinaag.<br> Ngábil nya su kapulahan<br> Ni Venus nganí palangkay,<sup>212</sup> {{gap|7em}}265<br> Nin búrak maoorihán,<br> Sinalagan nin pagmahal!<br> Inabot su namugtakan <br> Kaitong makauúgay <br> Dapang pinagtatangisan {{gap|9em}}270 <br> Saiyang mga karat-an.<br> Makadagkang pangingita,<br> Malódok su lawog baga,<br> Síring man mapagmahal pa.<br> Pighihiling, namomongnan,<br> Su saíyang kasakitan<br> Naontok, namamatean,<br> Sáyod nganing liningawan<br> Maráot nyang kapaladan, <br> Asin nagbalik giraray {{gap|11em}}280 <br> Hamis nin katiwasayan. <br> }} {{block left|{{rule|5em}}}} <div style="font-size:85%;"> :<sup>211</sup> Lataw. :<sup>212</sup> Padángat. </div><noinclude></noinclude> mxm1q5afh0sdvhbcft2xpuypdjefqsw Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/115 250 1747 7856 7855 2024-10-15T16:04:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7855 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{c|-92-}} {{block center| Siring kan daging malódok<br> Kan lira na tinotogtog<br> Nin saró na namomoot, {{gap|10em}}285<br> Minahagayhay nanggayod<br> Nin pagmahal nya sa húkay;<br> Tingog nin kadiwataan<br> Na tagob nin kahamisan<br> Nadadangog kan makaúgay, {{gap|8em}}290<br> Na pahá nin pagmamahal<br> Manag-om na katikbahan.<br> Miguel,... Miguel, ... anó daw<br> Ta an símong kadasigan, {{gap|10em}}295<br> Pinapahónod na túnay<br> Sa makúring kahigpaitán<br> Kainihong kapaladan?<br> Kun sa Líbado an cedro na káhoy<br> Sa bagyong orog karigon {{gap|10em}}300<br> Nanunúmang ngáning hálong,<br> Kun batong buhay, an anggot na dágat<br> Minalaban sa tanog na nangalatikat<br> Mga naanggot na háyag,<br> Mabangis na minabuhat,<br> Tadaw nawawar-an nin pagsárig {{gap|7em}}305<br> An kadonongan mo na di malulúpig?<br> !Ah! siisay bayá ika,<br> Pagkadiwatá na makadadagka,<br> An símong tingog na sadya<br> Kan sakong pagtubod naparig-on baga, {{gap|4em}}310<br> Asin kainiho minapadúgang pa,<br> Si Miguel minaagrangay,<br> Bulawan na daliwawa kabagay<br> Minataong ogma sa kinab-an<br> Kun sadyang minapabarang? {{gap|9em}}315<br> Ika an pangatorogan<br> Na sinasamba kan sakong bandingan, <br> Síring kan Silfa mabahan, <br> Na nagduduyanduyan, <br> Sa bughaw na kahiwasan,<sup>213</sup> {{gap|9em}}320<br> O sarong padayá lámang <br> }} {{block left|{{rule|5em}}}} <small> :<sup>213</sup> An kalangitan.<noinclude></noinclude> 79e97kk6jwre6m9j1dqdj9oiw8y5dwi Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/118 250 1748 7859 7858 2024-10-15T16:04:16Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7858 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{c|— 95 —}} {{block center| Asin baga dampog na kargádong háyag,<br> Naglaláad na kikilat,<br> Maabhaw na binobókod<br> Simong halangkaw na láyog<br> Na minapukan sa dios nin karongawan {{gap|11em}}400<br> Pinapaluwas na gayo langitnon kapaladan.<br> Sinabi iniho asin luminupad,<br> Saró na diwatá iyo an kasugad,<br> Kan pagbayae nya su gat<sup>220</sup> na troyano, {{gap|10em}}405<br> May luminiwánag, nin hamot nagamyo,<br> Dumán sa mainit dagang africano,<br> Sa saíyang dalan nagtingraw na gayo,<br> Na panalé lámang, labis sa tawong dasig,<br> Sa daghan ni Miguel nagsublak na pírit, {{gap|10em}}410<br> Sa lawog napará dinádarang sakit,<br> Kagayagayahan an suminalíhid.<br> Natitiná an Sirangan,<br> Su daliwawa nagngisi na ámay,<br> Mabánag<sup>221</sup> na mamuráway<br> Daliwawang sinanglitan, {{gap|16em}}415<br> Nin aga nawiwilihan.<br> Nagpangburuk-ad na anan<br> Su gabós na kaburakan,<br> Asin nagkamit hayahay,<br> Pásib kan katalagahan, {{gap|16em}}420<br> Na sa pagkaágang ámay<br> Naorog an kagayonan.<br> Nin huni na malumbay,<br> Sa sanga nganí an gamgam {{gap|14em}}425<br> Magtataong kagalangan<br> Sa nagsisírang na aldaw,<br> Kan ambon napaalisngaw,<br> Tampok na orog kabansay {{gap|15em}}430<br> Kaiyanho na gamuhan.<sup>222</sup><br> An madaging na burábod<br> Minásaró na bulanos<br> Sa pagkaaga na togtog,<br> Mahamis na nadadangog {{gap|15em}}435<br>}} {{block left|{{rule|5em}}}} <small> :<sup>220</sup> Pamayo; jefe.<br> :<sup>221</sup> Mamantáag.<br> :<sup>222</sup> Kaawotan.<noinclude></noinclude> 4r7c89lyewwaq6ma4gk0pwyy87y9w18 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/119 250 1749 7862 7861 2024-10-15T16:04:16Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7861 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{c|— 96 —}} {{block center| Su hinúning madayambot,<sup>223</sup><br> Nin isip rángang padagos.<br> Dumán ngáning sa patag {{gap|8em}}440<br> Su símuy nagkakawat,<br> Su bangging, tukip kasugad,<br> Sákit, mondó nyang banayad,<br> Su mahamis na dalísay,<br> Hoyom na orog kabansay,<br> Ominabot kaibahan, {{gap|12em}}445<br> An malinigon na banggraw.<br> Si Miguel man nagrorokyaw,<br> Sa pagmasid ngáning tunay<br> Sa síring na kaogmahan, {{gap|10em}}450<br> Kan saíyang mapagmasdan<br> Na magayonon su aldaw,<br> Kan saiyang pighingita<sup>224</sup><br> Idto ngání na pakita,<br> Sya nagkamit mongaya, {{gap|10em}}455<br> Sa banging masalumbaya.<sup>225</sup><br> Sa isip nya man na búhay<br> May suminublak na ilaw, {{gap|10em}}460<br> Na sa dugó nagláad man,<br> Saiya bílang naglabaw;<br> Su daghan nya bominangraw,<br> US Pinalibotan nin tingraw.<br> Baga semidios na túnay<br> Na dai nin kagadanan, {{gap|11em}}465<br> Paghiling nya nagbabanggraw,<br> Nin langitnon na tingraw,<br> Na iyo bagang kabarang,<br> Subilog nyang pagkaorang,<sup>226</sup><br> Pipagláad na dalísay. {{gap|11em}}470<br> !Tara makapangyarihan,<br> Táwong an pagísip búhay!<br> Sa maating bilanggoan,<br> Saimo na pinasírang<br> Su saímong kasuratan, {{gap|11em}}475<br> Na gilantas kan kinab-an.<br>}} {{block left|{{rule|5em}}}} <small> :<sup>223</sup> Malomoy. :<sup>224</sup> Pigmamawot na makita. :<sup>225</sup> Toninong. :<sup>226</sup> Personalidad.<noinclude></noinclude> fmms5g7h36ac1cp0iiqwb87scpetgdj Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/12 250 1750 7866 7865 2024-10-15T16:04:16Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7865 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|xi<br>}} <br>bawan na literario-poético, "sa mga katutubo<sup>34</sup> asin sa mga mestizo," asin nakamtan nya su sípol na pírak, pásib<sup>35</sup> sa saíyang oda<sup>36</sup> ''Sa Mga Bagong Tawong Mga Filipino.'' An paksang iniho nakapabulag saiya sa colegio; su saiyang naisipan nakabukás saiya nin mga bagong tanawon; támang gayo su bahígay<sup>37</sup> sa pagrokyaw kan Bellas Artes asin sa pagáwit<sup>39</sup> sa Mga ''Bagong Tawo'', dinadagka an mga ini: "Magtalubó ka, oh matatakton na búrak!" -- isinúrat kan tagapagáwit bílang talinhagá sa saíyang kasuratan, asin hominagayhay dumán: ''!Mabansay na pagsarig kan sakong Banwaan!'' Nagkatarapus su mga kaolangan; namatean kan taga-pagáwit na sya hiwas, {{block center|"Asin hiwas, kan doros kapantay,<br> kan águila kabágay,<br> kan condor man kabarang,<br> na sa Andes napang-abhaw."}} na sa huri sinabi ni Apóstol<sup>39</sup>. Su mga kapangakoan nakagakod pa kasapi<sup>40</sup> sa Sanghiran nin mga Titik"<sup>41</sup>, na (kan 1880) naghágad saiya na sumúrat nin sarong melodrama<sup>42</sup>, na daing tema na itinalaan, an siisay man makakapilí kan saíyang muya; asin hinandá ni Rizal an kasuratan na iyo an ''Sa Tampi nin Pasig'', na binugtakán ni togtog ni Maestrong Echegoyen. Dai ako oyon ki Retana, síring man sa iba, na nagpakakita nin mga "padamgo" sa mga katagá asin sa mga agi-agi ''Sa Tampi kan Pasig:'' naggugúhit<sup>43</sup> ito nin bílog na panahón sa pagpamantáag kan kakayahan ni Rizal asin kan saíyang pagkamatalé, na sa tagi na kagsiyam (19) na taón sya, bilang baga namintó sa sinasabing "prudente logógrifo," -- sa pagkamit nin sarong kapahayagan ni Padre Coloma -- mga kaisipan na dai mapapalataw na bulanos ''coram populo''<sup>44</sup>. Dai;<br> —————<br> :<small>34 nativo.</small><br> :<small>35 premio.</small><br> :<small>36 sarong klaseng tulá.</small><br> :<small>87 ocasion; oportunidad.</small><br> :<small>38 poeta.</small><br> :<small>89 Cecilio Apostol: saró sa mga marhay na mga poetang Filipino.</small><br> :<small>40 Miembro.</small><br> :<small>41 Academia de Letras.</small><br> :<small>42 Sarong drama na sensacional.</small><br> :<small>43 Su Melodrama, (Sa Tampi Kan Pásig).</small><br> :<small>44 La Atúbang kan banwaan.</small><br><noinclude></noinclude> lk8264xbo8xb6m97oeqbliof1say9zi Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/120 250 1751 7871 7870 2024-10-15T16:04:17Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7870 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—97—</center> <center><big>'''SA PANGPANG KAN PASIG'''</big></center> <center><big>'''ZARZUELA SA SARONG ACTO ASIN VERSADO'''</big></center> <center>———oOo———</center> <center><big>'''PERSONAS'''</big></center> {{block center| Si Leónido, Si Cándido, si Pascual (anas na mga akí); coro nin mga Akí, nin mga Demonio, asin iba pa. (An gawé ginigibo sa pangpang kan sálog na Pásig, sa banwaan na síring an pagngaran; an samno nagre- representar kan sálog, asin su sa ibong na pangpang na namumugtakan kan mga personajes. Makikita su simbahan, mga harong, mabotong asin dakol na mga lavandera asin mga samnong katutubo sa mga banwaan nin Kaporoan. Agang amay asin, ta kun siring, sukat na huwadon an pagkamugtak kan palibot.)}} <center><big>'''ENOT NA ESCENA'''</big></center> {{block center| <br>Si Cándido, si Pascual asin iba pang mga Akí. (Saró sa mga ini may darang búrak, su iba mga wagayway asin mga kawatan na rogaring nin pagkaaki.)}} <center><big>C O R O</big></center> {{block center| Mga búrak, mga clavel,<br> Makawíling Pásig,<br> Ika magpakarikit<br> Sa gayón na daing-síring;<br> Diosnon na daliwawa,<br> Su lángit nyang maganda<br> Ginogubingan<br> Nin magayon na ilaw<br> An mga mata nya<br> Diosnon na talaga,<br> Angog nya pamanagbánag,<br> Su kinayanga nyang ngábil<br> Sa daghan minapaláad;<br> Sa saimo mahamis<br> Na kagayonan,<br> }}<noinclude></noinclude> hjtjckcmhe32ip9kxh4ws0b4jza2gau Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/121 250 1752 7875 7874 2024-10-15T16:04:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7874 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>:::::-98- :::Minakalaw an isip :::Na daing pangánib; :::Saimo, maogmang :::Kapaladan, :::Kalag namomongayahan. ::::(Recitado) Candido !Kaagahon marayráhay! :::Daliwawa kaibahan :::Saiya na kaputián, :::Baga pinagdadagay :::An mga kaburakan :::Samno sa kapatagan. :::!An Pásig! Saindong nadadangog :::An nginorobngorob :::Kan mga kawayan :::Sa pangpang kan sálog? :::Saindong namamatean :::An hinuni na malumbay :::Asin man paayaw-áyaw :::Nin yamón bagang saday? :::Ako saindong sabihan :::An síring na kagayonan, :::Sa magilantas na bansay :::Pinamamantaagan :::Kaiyán Katalagahan; :::An matiwasay na solog :::Na baga rinorosdosán :::Kaiyán mga sakayán, :::Di nindo nadadagkahan, :::Di nindo nawiwilihan, :::An tihantik an dahelán :::Na sainda na panaram? :::Di kamo sinasabihan :::Na an sainda na sínang :::Iyo an ginigikanan :::An Virgen nganí na banal, :::Nagbalik ngunyan na aldaw :::Madaging asin mabanggraw? Gabos !Daing duwaduwa!<noinclude></noinclude> hrzbyfcq89axy6t3io23aawkt7qdkmz Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/122 250 1753 7881 7880 2024-10-15T16:04:17Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7880 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>:::::— 99 — <br>Pascual {{gap}} Síring na kaparalyakan :::Namamaté sa banwaan; :::Iyan an kaoyayahan :::Na pipásabong na túnay :::Na gabós nagsasayaw :::Sa makúring kaogmahan. :::Panó an mga lansangan :::Nin mga samnong mabansay; :::Mga akí ta magúrang :::Nagruluwas sa pagtan-aw. <br>Enot na Aki{{gap}}An saímong pigtataram :::Tatoong gayo man, Pascual; :::!Sakong pinapanubdan! :::An mga katawohan :::Kaniguan kasibutan :::Kolgadura nagbibítay, :::Asin nin mga wagayway. <br>Ikaduwang Aki{{gap}}Digdi igwang dara ako :::Nin búrak na canastillo, :::Na idudúsay kong gayo :::Sa Virgen. . . <br>Enot na Aki{{gap}}!Ehe! !Hilngon tang :::banáyad!... :::Sarong pásib na masipag. ::::(matamitamí.) :::May jaula ako sa harong :::Na pinageerokan :::ga kurayan na bayong, :::An mga huni malumbay, :::Sakuyá na inaálay :::Sa saiya sa paglabay. <br>Ikatolong Aki !Sasarádit na gamgam! :::!Abaa nang karongawan! :::Igwa akong kabombahan, :::Asin mga kuwitis man. <br>Enot na Aki !Halé diyan! !Iyán mga kawatan, :::Na nakakatakot lámang! . . .<noinclude></noinclude> lbaornsd7kz6nm6vwekolde5ii01yru Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/124 250 1754 7885 7884 2024-10-15T16:04:17Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7884 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>::—101— <br>Kundi igwang sarong bágay <br>Saindo hágad ko lámang, <br>Mga makinuyogkúyog, <br>Sa sakó kamo magdangog: <br>Satuyá na samnohan <br>An saró na sakayán <br>Nin orog kamarayrahay, <br>Samnong panong kagayonan ; <br>Kainiho man sa laog, <br>Sakayón ta ining sálog ; <br>Wagayway, mga pakitay, <br>Nin riboríbong kúray, <br>Kita nganí magbirítay.<noinclude></noinclude> n95ejjv6nd2hdtyqvnlgo32ps6i83p0 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/2 250 1755 7888 7887 2024-10-15T16:04:17Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7887 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> :::{{Larger|'''KNIGHTS OF RIZAL'''}}<br> :::PEÑAFRANCIA AVE. NAGA CITY<br> :::{{Larger|'''RIZALIAN LIBRARY'''}}<br><noinclude></noinclude> o973wd7aeelzie5ppvjo94t7nonpcvb Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/24 250 1756 7891 7890 2024-10-15T16:04:17Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7890 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|—1—<br> {{Xx-larger|'''MGA RAWITDAWIT NI RIZAL'''}}<br><br> {{Larger|'''SA SAKONG MGA KAGURUBAY'''}}<br>}} {{block center|(An rawitdawit na ini isinúrat ni Rizal sa tagalog;<br> kinastilá ni Ep. Santos)<br>}} {{block center| Kun an saró na banwaan<br> nagmamahal na dalísay<br> sa horon na pigkaogdan<br> saiya kan kalangitan,<br> sadyang nagmamalasakit,<br> nin pakahiwas magkamit,<br> gamgam na gayo kaagid<br> sa kahiwasan nin lángit.<br> Sa saindang pangongólay<br> lubós sindang hinohokman<br> gabós na mga banwaan,<br> mga roná, kahadean;<br> an lambang namamanwaan,<br> síring sa ibang linalang,<br> sarong ginahá na túnay,<br> síring na katalingkasan.<br> An bulanos na masuyá<br> sa sadiri nya na dilá,<br> labis sa rogok na sirá,<br> makasosomó ta lapá;<br> kayá dápat na ialay<br> an bulanos na pagmahal,<br> síring sa inang magúrang,<br> na nagmumutyang dalísay.<br> An tagálog na panaram,<br> sa latin nakakabagay,<br> sa inglés, sa kastilá man,<br> sa ángeles ngáning ólay,<br> huli ta an Dios na mahal,<br> sa gabós nangangataman<br> sa sató minakaogdan<br> nin totoong pagkaugnay.<br> }}<noinclude></noinclude> sanxf1kmkfw6k3qn91dye70f0d0a6zk Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/25 250 1757 7894 7893 2024-10-15T16:04:18Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7893 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|—2—}} {{block center| Iníhong panaramon ta,<br> sa iba síring mansana,<br> túnay na may mga letra,<br> "rogáring na abakada",<br> na bílang baga nabagbag,<br> sa dánaw tominundag,<br> sa banggi na makangirhat<br> nin panahón, napahamak.<br> }}<noinclude></noinclude> 7jvzzt4cv38n1eoty0ihegqeslrn338 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/26 250 1758 7897 7896 2024-10-15T16:04:18Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7896 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|—3—<br> {{Larger|'''AN ENOT SAKONG PASABONG'''}}}} {{block center| Anó ta nasarampúngay<br> alimyong daing kapantay,<br> an gabós na kaburakan<br> sa maogmang ining aldaw?<br> Sa kadlagan na pásig,<br> tadaw ta may rawitdawit,<br> na lubos ngáning kaagid<br> nin pakpakan bagang áwit?<br> Ngatá ta an hoyophóyop<br> nin doros pinapadangog<br> kan mga yamón an tíngog,<br> bulanos na makalódok?<br> Sa dai masábing ogma,<br> mga gamgam na gabós na,<br> nangrororoloksong sadya<br> sa lambang saró na sanga?<br> An burábod na anílag<br> nagririmorimong labat,<br> sa táhaw nin mga búrak,<br> masalinggaya an lákad?<br> Anó daw ta sa Sirangan,<br> magayón, panó nin lumbay,<br> daliwawa nagdudung-aw,<br> magayón, daing kapantay?<br> Ta kan tingog nya an gamgam,<br> símong aldaw rinorokyaw,<br> kan rosate na mabansay<br> alimyo simo iálay.<br> Asin an madalumbásay,<br> na burábod na malínaw,<br> an sabi simo: "!magdánay<br> mamongaya sa giráray!<br> Sa haginghing kan burábod,<br> dangga an áwit na énot,<br> sa kudyapi madadangog,<br> ádal sakong pagkamoòt.<br> }}<noinclude></noinclude> 1myfyopgbydwp01u5ewdesx24xpgi50 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/27 250 1759 7900 7899 2024-10-15T16:04:18Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7899 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center> —4—<br> {{Larger|'''PATARATARA *'''}} <br> "An mga babáyeng túgang kan saímong<br> nagpapataratara saimo sa saímong kaaldawan."<br><br> I<br> Kan yúad nyang dilá an yamón na sadit<br> Sa kinayángang Apolo, sadyang nagsisir-ip,<br> Sa bantúag na kólod, halangkaw na búkid,<br> Nagpapadara nin áwit.<br><br> II<br> Síring man kami, mamongáyang túnay,<br> Nababaté símo, sa santo mong mahal,<br> Malódok na áwit, tulá na sa túgang,<br> Antoninong minamahal.<br><br> III<br> Sa mga túgang mo, mga kapinsanan,<br> Kamot-eng akoa áwit nin pagmahal,<br> Na isinasadol pagmutyang dalisay<br> Mamongáyang lumbay.<br><br> IV<br> Mapagmutyang agom, Emilio na mahal,<br> Akoang mahamis sadyang kalodokan,<br> Kumulbá na gayo mga kasakitan,<br> Ringis nin kapahamakan.<br><br> V<br> Síring sa piloto, nalaban madásig<br> Sa barongbarong sa banging mangitngit,<br> Hihiling na ligtas saiyang sakayán<br> Abot sa dorong-an.<br> ::::{{block left|{{rule|5em}}}} <small>* Pataratara sa saiyang bayaw na si Antonio López (1875).</small> </center><noinclude></noinclude> sjke0cm7iilw1venuysdc6cd8vy96ad Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/28 250 1760 7903 7902 2024-10-15T16:04:18Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7902 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center> <br> —5—<br> VI<br> Pahubayá sa Dios mga pangkinaban,<br> Mata ititingag langit na halangkaw,<br> Sa karangahan nin tawong kagabsan,<br> Amang minamahal.<br><br> VII<br> Asin sa samuyá, tingog na malumbay,<br> Binabat6 ika, sa simong pagrokyaw,<br> Maogmang !mabtihay ! minaluwas sa daghan,<br> Akoang dalisay.<br> </center><noinclude></noinclude> fau7ymj4mp90958wn5ghf625idcr4ud Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/29 250 1761 8801 7906 2024-10-17T05:00:16Z Minorax 87 8801 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|-6-<br> {{Larger|'''GIROMDOM SA SAKONG BANWAAN'''}}<br> (Kalamba, Laguna)}}<br> {{block center| Kun sakong naroromdoman<br> Mga nakakitang aldaw,<br> Kan sakúyang táging ámay,<br> Sa kúray-dahon na pangpang<br> Nin mapaghinghing na dánaw;<br> Kun naisip kong padagos,<br> Ni Pavonio an hoyophóyop,<br> Na minaaling na bulanos<br> Nin hayáhay sa sakong ángog;<br> Kun sa lirio ako natoróhok,<br> Kan doros pinapabotog,<br> Asin an linalang na maribok<sup>64</sup><br> Sa baybayon natotórog;<br> Kun sakúyang sinisinghot<br> An makakalangong hamot<br> Kan mga búrak na sáyod,<br> Kun an daliwawa napoón omólok;<br> Giromdom na malipungaw<br> Nin lawog mo na mabansay,<br> Sarong inang mapagmahal,<br> Pinagayón na dalísay,<br> Sakong nagigiromdoman<br> An masipag<sup>65</sup> na banwaan,<br> Mongaya ko, pálad, tinubúan,<br> Sa may mahayyáhay na dánaw,<br> Póok nin sakong pagmahal.<br> Kun an bitis kong alangán<br> Sa pásig mo bominátay,<br> Asin ta sa mga pangpang<br> Simong mga kasalogan,<br> Sakuyá na natuklasan<br> Mamongáyang kaalingan,<br> Namimibí, nagaarang,<br> Ako sa símong simbahan;<br> }} :::{{block left|{{rule|5em}}}} ::::<small><sup>64</sup> An doros.</small> ::::<small><sup>65</sup> Sencillo.</small><noinclude></noinclude> 2rsuhrvr9f3ik2jnrq5a1dvnvi16j5q Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/3 250 1762 7910 7909 2024-10-15T16:04:18Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7909 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center> {{sc|REPÚBLICA NIN FILIPINAS<br> OFICINA KAN PRESIDENTE}}<br> COMISIÓN NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL {{rule|5em}} {{X-larger|OFICIALES ASIN EMPLIADOS}} {{rule|5em}} {{Larger|DIOSDADO MACAPAGAL}}<br> ''Presidente, República nin Filipinas''<br> {{rule|5em}} '''CHAIRMAN'''<br> {{Larger|ALEJANDRO R. ROCES}}<br> ''Secretario kan Departamento nin Educación''<br> {{rule|5em}} '''VICE-CHAIRMEN'''<br> </center> {| |+ |- | {{Larger|RODRIGO PEREZ, JR.}} || {{gap}}''asin''{{gap}} || {{Larger|SANTIAGO F. DE LA CRUZ}} |- | ''Secretario Interino'' || || ''Comandante Supremo kan'' |- | ''can Finanza'' || || ''Orden de Caballeros de Rizal'' |} {{c|'''MIEMBROS'''}} <center> {| |+ |- | {{Larger|MARIA KALAW-KATIGBAK}} || {{gap}} || {{Larger|JESUS E. PERPIÑAN}} |- | Chairman kan Comite || {{gap}} || Director kan Escuelas |- | kan Educación nin Senado || {{gap}} || Privadas |- | {{Larger|SALIH UTUTALUM}} || {{gap}} || {{Larger|LUIS MONTILLA}} |- | Chairman kan Comite nin || {{gap}} || Chairman kan Comite |- | Educación kan Camara de || {{gap}} || Historica Filipina |- | Representantes || {{gap}} || {{gap}} |- | {{Larger|CARLOS P. ROMULO}} || {{gap}} || {{Larger|EUFRONIO M. ALIP}} |- | Presidente kan Universidad || {{gap}} || Presidente kan Sociedad |- | kan Filipinas || {{gap}} || Historica de Filipinas |- | {{Larger|GERONIMA T. PECSON}} || {{gap}} || {{Larger|JOSE P. BANTUG}} |- | Chairman kan UNESCO || {{gap}} || Agregado Cultural nin Filipinas |- | Comisión Nacional || {{gap}} || sa Embahada sa España, 1953-55 |- | {{Larger|CARLOS QUIRINO}} || {{gap}} || {{Larger|LEONCIO LOPEZ RIZAL}} |- | Director kan Biblioteca || {{gap}} || Miembro kan Fundador Consejo |- | Naciónal || {{gap}} || Nacional de Investigación Científica |- | {{Larger|BENIGNO ALDANA}} || {{gap}} || {{Larger|VICENTE OROSA}} |- | Director kan Escuelas || {{gap}} || Ex-Secretario kan Obras |- | Publicas || {{gap}} || Públicas y Comunicaciónes |} EDUARDO QUISUMBING<br> Ex-Director kan Museo Nacional<br> {{rule|5em}} LUIS MONTILLA<br> ''Director Ejecutivo''<br> VEDASTO G. SUAREZ<br> ''Director Auxillar y Secretario''<br> '''COMITE KAN PUBLICACIONES'''<br> LEONCIO LOPEZ RIZAL, Miembro{{gap|5em}}<br> LUIS MONTILLA, Miembro{{gap|7em}}<br> JOSE P. BANTUG, Miembro{{gap|5em}}<br> {{gap|1em}}VICENTE DEL CARMEN, Secretario<br> </center><noinclude></noinclude> ma0yq8tfgpgmvunewmt8jv0nw319f4j Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/30 250 1763 7913 7912 2024-10-15T16:04:18Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7912 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 7 —}} {{block center| Kan akí pa akong sadang,<br> Pagtubod nyakó mahusay;<br> Simong simuy na dalisay<br> Pusó ko pinagkaogdan<br> Nin dakúlang kaogmahan;<br> Nakita ko an Kaglalang,<br> Duman sa kadakulaan<br> Kan símong mga kadlagan.<br> Saímong kadalitaan,<br> Dai nyakó namidbiran,<br> Hanggang natitingkalagan<br> An bughaw mong kalangitan;<br> Sa sakó dai nagkúlang,<br> Pagmumutyá, kalodokan,<br> Nasa Katalagahan<br> An sakong kamongayahan.<br> !Pagkaáking kalodokan,<br> Mabansayon na banwaan,<br> Burabod na mayaman<br> Mga kagayagayahan;<br> Makawiwíling lagaylay,<br> Sa horasá nagbubúgaw,<br> Magbalik kamo giráray,<br> Digdi sa sakúyang daghan!<br> Pagbalik kamong banayad,<br> Nin mga gamgam kasugad,<br> Nangagbabalik liwat,<br> Pagbuswang kan mga búrak;<br> Alágad, símo paáram,<br> Pagingati sagkod lámang<br> An simong katiwasayan,<br> Pálad, kapahingaloan.<br> }}<noinclude></noinclude> m65emvis0225pyjmyftozq4qstpdm3m Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/31 250 1764 7916 7915 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7915 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 8 —}}<br> {{block center| Naum<sup>66</sup> nin pagkamarahay,<br> Na huli sa pagkaúgay,<br> Lubós na pinagkaogdan<br> Mga baláog na anán;<br> May pagmahal na kasabay;<br> Sa saimo nganí lámang,<br> Malablab kong pagarang,<br> Sakong horot na dayáday,<br><br> Magkaigwang inadalan,<br> Itógot nin kalangitan,<br> An di mo pagalamáam,<br> Bulanos na maingatan!<br> }} <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> {{block left|{{rule|5em}}}} <small><sup>66</sup> Genio.</small><noinclude></noinclude> 6lcwnx0bfksflphnsj1oz1zhubyuw52 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/32 250 1765 7919 7918 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7918 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center> <br> —9—<br> {{Larger|'''SA KI JESUS NA OMBOY'''}}<br> </center> {{block center| Oh Dios na Omboy, ngatá<br> Ta naghilig ka sa dagá,<br> Namondag ika na dukhá,<br> Na sumírang ka pahangá;<br> Saimo nang kinaoyam,<br> Bulanos na kayamanan?<br> !Abaa kaporopun-aw!<br> An Hadé nin kalangitan,<br> Baga hámak na linalang!<br> Habong máging hádeng túnay,<br> Kan saimong ariponpon,<br> Kundí lámang sarong Pastor?<br> }}<noinclude></noinclude> ph7zeo56t5ske1n3p1ppcd66cvl1lt3 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/4 250 1766 7924 7923 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 4 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7923 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center> <br> Publicación kan<br> {{Larger|COMISIÓN NIN CENTENARIO NI JOSÉ RIZAL}}<br> <br>{{rule|5em}}<br> {{Larger|'''MGA SINURAT NI JOSÉ RIZAL'''}}<br> '''TOMO III'''<br> <br>{{rule|5em}}<br> <br>'''OBRAS LITERARIAS'''<br> '''ENOT NA LIBRO'''<br> <br>{{rule|5em}}<br> {{Xxx-larger|'''MGA RAWITDAWIT'''<br> '''NI'''<br> '''JOSÉ RIZAL'''<br>}} <br> <br> <br>{{rule|5em}}<br> EDICIÓN KAN CENTENARIO<br> <br>{{rule|5em}}<br> <br>MANILA<br> COMISIÓN NIN CENTENARIO NI JOSE RIZAL<br> 1962<br> </center><noinclude></noinclude> 084in43a080f5otvxza1kql5ieca4pg Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/44 250 1767 7928 7927 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7927 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—21—</center> {{block center| "Ngunyan gabós kong nasáyang:<br> Palacio man, kahadean,<br> Síring man nganí kabilang<br> Dakulá na kayamanan;<br> Daing ibang natatadá,<br> Kundí mapait na luhá,<br> Na sakong dinadalitá,<br> Dai masábing horasá."<br> Pakasabi, natanawan<br> Mga hukbong nagsasakay,<br> Sa itaas su wagayway<br> Kan satúyang Katinubdan;<br> An namamayo sainda,<br> Ay, ito si Talavera,<br> Pagboot kan hadé ninda,<br> Sadirihon an Alhambra.<br> Ki Fernando Talavera,<br> Na bílang pamayo baga,<br> Makumbabang nagdóok na<br> Si Boabdil na monarca;<br> Iniho an itinaram,<br> Su tíngog makauúgay,<br> Lomgom sa kadalitaan,<br> Sangribong kahorasaan:<br> "Koaha pó, Kagurangnan,<br> Mga ontokan na iyán,<br> Tinagama kan Gugúrang<sup>93</sup><br> Sa símong Hádeng halangkaw;<br> Si Alah nagtaong sílot<br> Sa kamorosan gabós,<br> Tara dí sinda nagkúyog,<br> Kan Batás nyang bulanos."<br> Daing nang ibang tinaram,<br> Su agareno naglakaw,<br> Kan pangkat nya sinondan,<br> Likos nin kadalitaan;<br> Mata dai sisalíngoy,<br> Su dagá ngáning hilingón,<br> Mondó gayod di sabihon,<br> Horasá dai nin sókol.<br> }} :::{{block left|{{rule|5em}}}} ::::<small><sup>93</sup> Hinandá kan Dios.<noinclude></noinclude> l7xlyxvtx1rcx5q0k0ufnv1eeajvfc7 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/45 250 1768 7932 7931 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7931 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—22—</center> {{block center| Nakitang nasisinangan<sup>94</sup><br> Pangkat nin kakristyanohan,<br> Tara, igwang natatan-aw<br> Sarong Cruz sa kalangitan<br> Kan masákop na su ciudad;<br> Sa sarong lahí na bíhag,<br> Idtong tandang namantáag.<br> Nádangog kan Monarca<sup>95</sup><br> Tíngog na "!Viva Castilla!"<sup>96</sup><br> Mga hokbo kan España<br> Rolohod, ay, nakikita;<br> Su tanog na matagumpay<br> Kan hamodyong nádangog man,<br> Su kutamaya natan-aw<br> Nagkikirildab sa aldaw.<br> Su lákad sunod na gayo<br> Sa Hádeng si Don Fernando,<br> Na iyo na namamayo<br> Kan mapangyari nyang hokbo;<br> Sa monarca pagkarani,<br> Iginawagaw su llave,<br> Daing iba na sadiri<br> Kan moro na mapangyari.<br> Ni Boabdil sya tinarman:<br> "Uya an sakúyang álay,<br> Iyan an náwalat lámang<br> Sa árabeng kabagsikan:<br> Reino, sangkit,<sup>97</sup> mga orang,<br> Harong, langtad, tagumpay,<br> Gabós saimo nang túnay."<br> Ni Boabdil iyong ólay.<br> Pakataong kagalangan,<br> Itong póok binayaan,<br> Saksi nin mga karatan;<br> Ta maluhay su lakaw,<br> Guerreros nangagpaáram,<br> Sa sangríbong inagrángay,<br> Su Genil tinalikondan.<br> }} :::{{block left|{{rule|5em}}}} ::::<small>94 Nakokontento.</small><br> ::::<small>95 Nádangog kan Hadé.</small><br> ::::<small>96 Mabuhay an Castilla.</small><br> ::::<small>97 An mga naagaw sa kaiwal pakatapos nin sarong combate.</small><br><noinclude></noinclude> 7s7bymipkctlfonvqqvic9a9e300z0w Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/5 250 1769 7935 7934 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7934 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><noinclude></noinclude> 0tly3pxi2dcf164ys8oopky4gdwkkse Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/6 250 1770 7941 7940 2024-10-15T16:04:19Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7940 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Marivic altabano" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|v}} {{center|'''MGA PANGENOT NA KATAGA'''}} An nagkalaglag kan satúyang sangkap na Colección Rizalina, síring nan kan mga mahalagang coleccion kan Biblioteca Nacional, kan liberación kan Manilá, kan Febrero, 1945, minagibo na náging ángay asin sa kapanahonan an paglimbag' kan mga rawitdáwit ni Rizal na tiniripon asin pinagbiriyó sa saró sanang ísit² ni Don Jaime C. de Veyra, saró sa mga burúhay pang mga rizalistas nyató asin kagurubay kan satong "escolar", bayani asin martir, si Dr. José Rizal, na itinalaga sa satong parabasang bandiyak asin orog na nganí sa mga rizalistas nyató. Bago mangyari su pagligtasan an Manilá, dai nin anó man na paluwas na namumugtakan sa saró sanang aklat kan gabós na mga rawitdawit ni Rizal. Nagkapira pinagisipan an ipalimbag an sinabi nang colección, alágad lominuwas na daing halagang bulanos. Digdi sa toklos na ini namumugtak an gabós na mga rawitdawit ni Rizal, an iba kan mga ini dai pa linilimbag sagkod ngunyan. An toklós na iniho bakó sanang sarong daing kúlang na colección kan mga rawitdawit ni Rizal, kundi saró man na katipunan nin mga gilat asin mga rapang na minapahalangkaw kan halaga kan mga iyan, gikan sa sipol' nin sarong táwong pantás. Minaluwas iniho na kabilogan asin hipnó sa saró pa nyang toklós, na an paksá iyo "An 'Húring Paáram' ni Rizal," na ipinalimbag kan Biblioteca Nacional huli kan Ikalimang Pólong Taón kan Martirio kan satong Bayani, kan Diciembre 30, 1946. Siring man kan saró pang ísit, an coleccion na ini hinandá kan sakong mga pagiriba sa Biblioteca Nacional, orog na ngani ni Director Auxiliar Luis Montilla, bago ako apodón sa sakong dáting katongdan, bílang Director kan Biblioteca Nacional, kan Saiyang Kahalangkawan, an Pamayo kan Filipinas, na iyo si Ma- {{block left|{{rule|5em}}}} :<br><sup>1</sup> pagimprimir.<br> :<sup>2</sup> volumen.<br> :<sup>3</sup> publico<br> :<sup>4</sup> 1946.<br> :<sup>5</sup> anotación<br> :<sup>6</sup> comentario.<br> :<sup>7</sup> pluma.<noinclude></noinclude> 8bvu5wmru4sumaw3o2wzc54pnid00eh Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/65 250 1771 7945 7944 2024-10-15T16:04:20Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7944 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>―42―</center> "Ay! lay!" an sabi saiya asin nagdaging tulahok,<br> Su aniningal kan tingog, malúhay asin malípot,<br> Daging na sa kalag nganí sadyang nakakalódok,<br> Luhaylúhay sanang gayo, sa kalag nakakalódok,<br> Baga an giromdom katóod na tíngog:<br> "!Ay hérak man sakó! !ay hérak man kan bansang pusúan,<br> Na nakitang gayo sa Libiang mabaybay,<br> !Hérak man kan Korán, panonod na sinanglitan,<br> Na itinao ni Allah, sa musulman sarong aldaw!<br> Sáyang na su sa cristiano na makapangyarihan,<br> Kan Guadaletė sa hidyaw na pangpang,<br> Saimong linúpig su mga wagayway<br> Tara su lóong na bíhag bibuhat giráray,<br> Tandá na bulanos gibong panunúmang.<br> Si Pelayo, si Pelayo na dakulá, an godo na bangsíwat,<br> Kan maísog na Favila, aking gáyon na padángat,<br> Sa Covadonga su gapong matagás,<br> Su kosog kan musulman tunay na pinagaagyat.<br> Su Cruz, su Cruz, su tandá na minámahal,<br> Saiyang mga tawohan nagsusunod na dalisay,<br> Na nagmamaraw-ot sinda magtagumpay;<br> Si María man nagiba sainda; asin kan saiyang mantó<br> Su mga hawak na mga maniniwang nin pagkamoot sinasangkoban.<br> Alágad di ka matákot, tara, mandadaog sa giráray<br> An musulman sa mahigpit na iwal<br> Asin dai mangyayari an saíyang pagsorog,<br> Tara, an Dios sana lámang kan saiyang takyag<br> Iyong nagtatábag; alágad, !ay! ika natotórog<br> Sa takyag kan mongaya na marigsok,<br> Asin pinabayaan mong sáyod<br> An mga langitnon na sakong pagboot,<br> An trono na sa Tarif nangatig mahohólog<br> Kan maliwag na espada tigbas na makosog;<br> An saíndong dugó baga sominangyang sálog<br><noinclude></noinclude> bmk2o6bjza5010xm7c99xexy2wrjgkg Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/66 250 1772 8781 7948 2024-10-17T04:59:11Z Minorax 87 8781 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><div class="center">—43—</div> Sa mga kalangtadan, sa pangomahon malantop,<br> Asin an dagá kan Iberia<sup>147</sup> na sarampungayan<sup>148</sup><br> Kan árabe iyo ngápit an malipot na linobngan;<br> Asin sa mga batalla na máyong katapusan;<br> Sa digmá na sagkod lámang na saiya na baladaw<br> Ilolobong na gayo sa saindong mga daghan<br> Kan kastilá na maabhaw, asin ta an dagá<br> Saimo na kakagatón, baga halas na sinumpá;<br> Asin simong isosokó kan dagá lambang sandángaw,<br> Na pinatúbang na gayo kan dugó mong mahal;<br> An mga maluya na kababayehan,<br> Asin an mga kaakían magiging oripon ngápit<br> Sa mamondó nindang mga hinanakit<br> Tinarapok ulí sa mabangis na olang,<br> Mapait na luhá, dahel sa nawará na katiwasayan<br> Kamo magpapadaláhay, asin sa pasákit<br> Na makasópog na túnay, kan saindong pagbalik<br> Bibilangon nindo iyán mga aldaw<br> Asin mga mapaabhaw nangagkikinabang<br> Kamo sa saindo na karat-an,<br> Ihahandá ninda sangríbong sakayan<br> Sa saindang mga kapasaluíban.<br> Asin an dagang mabansay na sa katiwasayan<br> Sakong pigpahingaloan papaiton na túnay<br> Na di pa sagkod nakita sarong kaangotan,<br> !Pagsangkap nin hamo! !ika dumalagan!<br> !Lumáyog ka nganí sa kahidalean<br> An mga tawo mong mga barongitan<br> Italad mo sa labanan,<br> Asin an madaging na hamodyong<br> Magpaluwas sa doros mapangdigmang tíngog,<br> Na sa muráway sadyang nagdodólot<br> An dagá mangibigkibig kan kutamáyang magían<br> Kan maisog na kabayo na kan Arabia pinangabubuhay,<br> Asin sa mapula na naglaláad<br> Múrice baga na na namamantáag,<br> An dugó nin bakong bunyag<br> Tinaon nganing banáyad an saímo na minasbad.<br> Sa atúbang kaiyán Talá--Sinag<sup>149</sup {{rule}} <small>147 Dagá nin España.</small><br> <small>148 Fireciente, mauswag.</small><br> <small>149 Bulan.</small><br><noinclude></noinclude> cxwcxjtkx4l8ptzydkglepfvx3nj7vn Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/67 250 1773 7951 7950 2024-10-15T16:04:20Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7950 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—44—</center> Kan sakong insignia na nagpapakildab, <br> Giboha na an Cruz sa saindang kutá<br> Iyong pomasokó na dai nin salá,<br> Asin sumaga sagkod lámang<br> Sa giráray matagumpay,<br> An mapapakinabangan na mga húlit kan Korán."<br> Nagsabi aso baga an kasama,<br> Na marikas nagitaas na sadya,<br> Nin makosog na doros pinurawas na talaga,<br> Asin sáyod na napinaw, nin tákot ominálay<br> Sa moros ngani na túnay<br> Su diosnon na pagpatan-aw.<br> Diciembre 8, 1879.<br><noinclude></noinclude> ea7sntaek638gpqobop413dk5ee5kor Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/68 250 1774 7954 7953 2024-10-15T16:04:20Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7953 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—45—</center> <br>'''SA PILIPINONG KAHAGBAYONAN''' <center>Talinhagá: !Pagtalubó, oh matatakton na búrak!</center> <br> !Itaasan ángog mong dalísay,<br> Filipinong kahagbayonan,<br> Sa ngunyan ngáning aldaw!<br> Masanggáyang bomanggraw<br> Mayaman mong kadasigan,<br> Pagsárig na mabansay<br> Kan sakuyang kaporoan;<br> <br> Dakúlang gaum,<sup>150</sup> lupad,<br> Itanom sainda isip na bangsíwat<br> Paluwason na banayad,<br> Sa doros labing sigkat,<br> Langobó nyang kaisipan<br> Sa orog kamamuráway,<br> Magayón na tutukawan.<br> <br> Lúsad, daraha an ílaw,<br> Sa langtad nin síning asin kadonongan,<br> Oh kahagbayonan, asin simong hubdan<br> Kan talikalá na langsang<br> Na ginagapus na túnay,<br> Gaum mong taga-pagkabray.<br> <br> Hilnga na sa maláad<br> Na póok, saen namantáag<br> Mga anínong banáyad,<br> An kastilá bumugtak<br> Korónang maliwanag,<br> Kan dagang iniho sa áking padángat,<br> Iálay magkakasukat.<br> <br> Ika, na sa paghánap,<br> Nin búhay mong isip sa pakpak,<br> Sa Olimpo ka nagtukad,<br> Kainiho sa pangánod,<br> Rawitdawit na malódok,<br> Na manag-om pa sa tagok;<br> {{rule}} <small>150 Genio.<br><noinclude></noinclude> gfrnekw5pkywrd5xh4vjsoig3xyrb4w Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/69 250 1775 8784 7957 2024-10-17T04:59:23Z Minorax 87 8784 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><div class="center">—46—</div> Sa tíngog na taga lángit,<br> Kalaban nin rawitdawit,<br> Na sa sarisáring áwit,<br> Sa banggi na matiwásay,<br> Tawo símong hihalean<br> Mapait na kasakitan;<br> Ika, na sa batong lag-it,<br> Simong dinadagka an kotob nin ísip,<br> An giromdom na malínig<br> Kan gaum na maanilag,<br> Pinagdánay mong labat<br> Nin kamot, mangyáring háyag;<br> Ikang an kagilantasan<br> Kan talá-nin-ágang ámay,,<sup>151</sup> Ni Apeles minámahal,<br> Asin an soklob kan katalagahan,<br> Nin pincel na mabansay,<br> Paráting sisaladawan;<br> !Dumalagan kamo! an banal na láad<br> Kan gaum an omaw pomotong naghalat,<br> An dangog kinakálat,<br> Kan bodyong iwináwasak,<br> Ngaran nin may kagadanan,<br> Mahiwas na kalikosan.<br> !Aldaw, magayagaya aldaw,<br> Filipinas, na magalang,<br> Sa saímong dagang mahal,<br> Sa Mapangyari<sup>152</sup> pagómaw,<br> Sa horot na mapagmahal,<br> Pipadara simo pálad na marahay,<br> Síring man an karangahan!<br> {{rule}} <small>151 An makaaga.</small><br> <small>152 An Mahal na Dios.</small><br><noinclude></noinclude> 28pa6sret49qz0dw8r8wbcqxc3dc2n2 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/7 250 1776 7960 7959 2024-10-15T16:04:20Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7959 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|vi}} {| |+ |- | {{gap|8em}} || nuel A. Roxas. An paglagdá kan ísit na ini na namumugtakan kan gabós na mga rawitdawit ni Rizal, huli kan Ikalimang-Pólong taón kan saiyang pagkagadán, minatao nin kagianan sa bandiyak sa pagkamit kan mga gibo kan satong Bayani, na samúyang linaláon na magkakaigwa nin lubós na kapakinabangan sa pagbasa asin pagádal kan mga iyán. |} <br> <br> {{right|E. B. RODRIGUEZ{{gap|3em}}<br> Director Kan Biblioteca Naciónal}}<noinclude></noinclude> riz5ziysg6reiejwjfba0isxvdijqe8 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/70 250 1777 7963 7962 2024-10-15T16:04:20Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7962 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—47—</center> <center>'''SA FILIPINAS'''</center> <center>(Sa album kan mga escultor na filipino)</center> Magayon na gayo, síring man maláad,<br> Nin talá sa lángit, totoong kasugad,<br> Maogma, dalisay, kabaing na labat,<br> Iyan daliwawa na naghihimundag.<br> Kun an panganoron nakúray nin bughaw,<br> May sarong diwatá an tórog malínaw,<br> Sa sadíring dagá na kinatubúan,<br> Na nagaanyaya lubos na pagmahal.<br> Sa saíyang bitis sadyang nagdodólot<br> An sabo kan dágat mapagmutyang hadok;<br> Solnopan nagálang sa saíyang ólok,<br> Asin an Lontokan sa saíyang soklob.<br> Magtatagolaylay Musa kong marinas,<br> Táhaw nin Náyades asin nin Ondinas;<br> Alay ko saiya an mongáyang labat<br> Na síring man nganí an marhay kong pálad.<br> Kinayángang rosas<sup>153</sup> nin mirto na hidyaw,<br> Mga azucena malinig na marhay,<br> An saíyang ángog, orog kadalisay<br> Kan mga iniho saindong potongán<br> !Ining Filipinas nindo ipagrokyaw,<br> Oh mga artistas, na mga mabahan<br> {{rule}} <br> <small>153 Mga burak na pula.<br><noinclude></noinclude> n4u2ki7y90k89nyd2c4xk0u77ih13hl Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/71 250 1778 7966 7965 2024-10-15T16:04:21Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7965 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—48—</center> <center>'''SA KI VIRGEN MARIA'''</center> <br> Maríang orog kamahal,<br> Mahamis na gayo na katiwasayan,<br> Karangahan ikang mahal<br> Nin táwong may kagadanan,<br> Ika an burabod na pighahalean<br> Kan túbig na dalísay,<br> Na kan samong dagá, ay, nagpapatúbang.<br> <br> Poón sa trono mong mahal,<br> Lángit nganí na halangkaw,<br> Dangoga nin pagkaúgay,<br> An igwa nin sakit, sakong inagrángay!<br> Saímong sangkobi makintab mong soklob,<br> An nagiitáas na sakúyang tíngog, Matulin nanggayod<br> Kainiho an pagláyog.<br> Ika sakong Iná, Maríang maúgay,<br> Ika iyo ngápit an sakúyang buhay;<br> Asin ta ika man sakong karígonan;<br> Ika sakong pagsusundan,<br> Digdi sa maísog ngáning kadagatan.<br> Kun an ugáleng maráot,<br> Ako inoósig, sadyang nangingísog!<br> Kun kan kagadanan ako binobókod,<br> Sa paghingagdan nanggayod,<br> Ako saímong tabangan,<br> Asin purawasa sakong kamondoan!<br><noinclude></noinclude> b77jrzkgga89grjx0guc2ibhv3b5ydt Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/72 250 1779 7969 7968 2024-10-15T16:04:21Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7968 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—49—</center> <center>'''SA KAGALANGGALANG NA GAYONG'''</center> <center>'''PADRE PABLO RAMON, S. J.'''</center> <center>(Rector kan Ateneo Municipal sa Manilá</center> <center>sa saiyang Kaaldawan)</center> Mahamís an símuy na sa pagliwánag<br> Pigtataboytáboy maalimyong búrak<br> Mahamot na párong sadyang nagwawarak<br> Dian nganí sa langtad;<br> Mahamis mayambot, hinghing na mabansay<br> Kan sápang mahoyó, pírak an kabágay<br> Na hinohubadan sa talikalang bulawan,<br> Maputing aljofar;<br> Mahamis an huni gamgam mapang-awit,<br> Mayambot an amyo búrak na marikit,<br> Puting daliwawa asin ta an yímit<sup>154</sup><br> Mayambot asin mahamís.<br> Kundi an ngaran mo, Pádreng minamahal,<br> Dalísay na hamís nakaldit sa daghan,<br> Saen an liwanag minátaong bangraw<br> Mayambot na sírang.<br> Nin saró na Amá kami tinaohan<br> Kan sa Dios na kamot Amang mapagmahal<br> Nin pagkabuhay mapait na dalan<br> Kami kinakanoroan.<br> !Ay! anó man bayá mangyayari ngápit<br> Kan sa akí pang pagmamalasakit<br> Na sa daghan nyamó maláad na pírit<br> An simong pagmahal?<br> Kami simong akí, samó kang kanoró,<br> Sa mga ontokan magkagúrang na bió,<br> Bakong an dásig kan ísip mahiró<br> Pilótong saró.<br> Dakúlang Apostol dara mo an ngaran<br> Na simong sinósog mga binatayan,<br> Warasan ka logod kan diosnon na úgay<br> Banal na yaman.<br> <br> Enero 25, 1881. {{rule}} <br><<small>154 Párong.<br><noinclude></noinclude> hjqs7oedf5m7qc7wt1uknj6iouqiqgi Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/73 250 1780 7972 7971 2024-10-15T16:04:21Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7971 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—50—</center> <center>'''PAARAM KI LEONOR'''</center> Nagdatong, kun síring, hidaleng mapung-aw,<br> Nasib<sup>155</sup> na mamondó sakong kapaladan;<br> Ominabot na man horas asin aldaw,<br> Na ako saimo, ay, makakasuhay.<br> Adiós, Leonor, Adiós, ako napaáram,<br> Wiwálat ko símo púsong mapagmahal;<br> Adios, Leonor, digdi ako aliwayway,<br> !Mamondong paghalé! !abaang kasakitan!<br> {{rule}} <br><small>155 Destino, kapaladan.<noinclude></noinclude> j5dkab61qcxm3lpuaoo19bxihdphbro Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/74 250 1781 7976 7975 2024-10-15T16:04:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7975 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—51—</center> <center>'''PIGHAGADAN AKONG TULA'''</center> <center>'''I'''</center> Hinágad sakong magtogtog<br> Kan lírang dai nang tíngog,<br> Haloyon nang ominontok,<br> Asin totoo nang raot;<br> Di na ako makahamán,<br> Minsán sarong nota lámang,<br> Ako di na pipasabngan<br> Kan Musa kong minamahal!<br> <center>'''II'''</center> Naghiraw-od, masákit,<br> Pinagrarami, maínit,<br> Kun sya man pinagsasakit<br> Kan sakuyá na pagísip;<br> Kun magngisi man sya pútik,<br> Pútik man an hinanakit;<br> Sa sakong mamondó<br> Na pagsaró-saró, <br> Daing pakamaté ining kalag nyakó.<br> <center>'''III''' (II)</center> Igwa nin panahón... !totoo na túnay!<br> Panahon na ito, ay, dai na ngunyan!<br> Kan pagkakatóod o kan pagkaúgay,<br> Sarong mangaáwit ako nginaranan,<br> Pahangá nang maromdoman<br> Itong sinabi nang aldaw,<br> Togtog baga an kabagay.<br> Sa saró na kaogmahan,<br> May walat na aniningal<br> Sa mga katalingahan.<br><noinclude></noinclude> 2h6du5ew0nxzzmqvnoowj8tigmrina2 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/75 250 1782 7980 7979 2024-10-15T16:04:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7979 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—52—</center> <center>'''IV''' (III)</center> Tinanom akong saday,<br> Na ginábot sa Sirangan,<br> Alimyo an kalikosan,<br> An búhay pangatorogan;<br> !Bansang dai nalilingwan!<br> Nin pagáwit ako inadalan<br> Kan huni kan mga gamgam,<br> Kan rimorimo kan busay,<br> Sa mahiwason na baybay,<br> An hinghing kan kadagatan.<br> <center>'''V''' (IV)</center> Alintanang ako saday,<br> Ako nakahoyom sa saiyang aldaw,<br> Sakúyang namamatean,<br> May nagkakalayong volcan<br> Sa laog kan sakong daghan;<br> Ako náging mangaáwit,<br> Ta sakúyang pinagísip,<br> Kan tíngog ko asin áwit,<br> Maliksing doros sabihan:<br> "!Layog, simong iharúbay,<br> An saíyang kabantogan,<br> Símong ipagtagolaylay,<br> Sa dagá, sa kalangitan!"<br> <center>'''VI''' (V)</center> !Sakuyá na binayaan!...<br> Bansá nyákong tinubúan.<br> !Tabás na káhoy, alang!<br> Dí na nagaaniningal<br> Lihis kong mga kundiman.<br> Ako sadyang nagpalayag<br> Sa mahiwason na dágat,<br> Sa pagmawot na banayad,<br> Magkaigwang bag-ong pálad,<br> <center>'''VII''' (V)</center> An sakong pagkabalingag,<br> Dai nin pagagimadmad,<br> Sa lugar ngáning háyag<br><noinclude></noinclude> kgved0sxizj80axd4h0jj4rz9za9e1k Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/76 250 1783 7984 7983 2024-10-15T16:04:21Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7983 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—53—</center> <br> Kan karahayan kong hánap,<br> Sa sakúyang kaibahan<br> Sa dágat man nagsasakay<br> Anino nin kagadanan.<br> <center>'''VII''' (V)</center> Gabós kong pangatorogan,<br> Horot, gambira, pagmahal,<br> Itoon náwalat dumán<br> Sa tangod nin kalangitan<br> Kan ronang orog katúbang;<br> Pusó dai paghagadan<br> Sarong áwit nin pagmahal,<br> Ta nanglolontayong tunay,<br> <center>'''VIII''' (VI)</center> Tara sa táhaw kan olang,<br> Sakong piglakawlakawan,<br> Dai nin katiwasayan,<br> Sakúya na namatean<br> Na su kalag naghingagdan,<br> Asin su musa ko gadán.<br><noinclude></noinclude> slyabmnvfookkgl61eiiefxfnux4o83 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/77 250 1784 8735 7988 2024-10-17T04:56:18Z Minorax 87 8735 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><div class="center">—54—</div> <div class="center">'''SA KI BINIBINING C. O. asin R.'''</div> Ano ta maghágad nin mangmang na áwit,<br> Sa sákit, ay, rongaw sakúyang ináwit?<br> Na ako pandokón, sakalé, inísip,<br> Maitom na bihang, lihis na mapait?<br> Tadaw ta apodón giromdom na hámak,<br> Na sa pagmamahal pusó naghahalat?<br> Paghoyom kan aldaw sa banggi tumawag,<sup>156</sup><br> Inda kun igwa pang aldaw na makintab?<br> Boot mong kun anong dahelan,<br> Ráming pagkaongis, o nin kasakitan?<br> Tadaw madalitá muyang maaraman,<br> Kalag di nagáwit áwit nin pagmahal?<br> Di pagngarongato, simong pabayaan,<br> Mapangisi simo, mondó nagdudúsay;<br> Kan sakúyang bangkay kaiba sa húkay,<br> Sakó ilolobong saró man na bangkay.<br> Sarong di mahimo, hemat,<sup>157</sup> kalokohan,<br> Sakalé, ay, hawa<sup>158</sup> nin kalag impían<sup>159</sup><br> Inoma an dagá na lingkod sa buhay;<br> An apdo moninong nindo pabayaan.<br> Liwat kong namaté an makúring diklom<br> Kalag titahoban mahibog na lambong;<br> Búrak na makanos, saró lang na búkol;<br> Nin angkasa<sup>160</sup> kúlang, liwánag kanayon.<br> Saindong rimposa kulapós kong áwit,<br> Aking sinurumpá, ginatas kan sákit:<br> Búhay kisay útang sainda nabatid,<br> Sa saindo sinda, sakalé, maósip.<br> <br> Agosto 22, 1883 {{rule}} <br> <small>156 Umapod.</small><br> <small>157 Ambision.</small><br> <small>158 Pasion.</small><br> <small>159 Pangatorogan.</small><br> <small>160 Atmósfera.</small><br><noinclude></noinclude> hqfjz0exk8x27q1qpz72ystug7lowil Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/78 250 1785 8788 7992 2024-10-17T04:59:38Z Minorax 87 8788 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><div class="center">—55—</div> <div class="center">'''DALIT SA PAGGAMLANG'''</div> <div class="center">CORO</div> <div class="center">!Sa bansa sa labanan,</div> <div class="center">sa bansa sa katiwasayan,</div> <div class="center">an filipino magbabantay,</div> <div class="center">mabubuhay, magagadán!</div> <div class="center">CORO</div> <div class="center">'''MGA LALAKI'''</div> <div class="center">An Sirangan nin liwanag kinokúray,</div> <div class="center">!sus! sa langtad, sa dagá pagbongkal,</div> <div class="center">ta pinangangatigan kan sa táwong paggamlang,</div> <div class="center">bangsa, pagsadiri asin an kasar-an.<sup>161</sup></div> <div class="center">Mangyaring an dagá nin tagás umalay;</div> <div class="center">an sírang kan aldaw máging daing úgay...</div> <div class="center">!Huli sa bansá, an agom<sup>162</sup>, an kaakían</div> <div class="center">abos malibyano sa satong pagmahal!</div> <div class="center">CORO</div> <div class="center">'''MGA AGOM NA BABAYE'''</div> <div class="center">Nadadagkang gayo dagos sa gamlangan,</div> <div class="center">ta kan agom na babaye an harong iniingatan,</div> <div class="center">sa mga akí tinátanom an pagmahal</div>, <div class="center">Dahilán sa bansá, dónong, kabanalan.</div> <div class="center">Kan banggi kun darhon kapahingaloan;</div> <div class="center">kan marhay na pálad halat kamong túnay;</div> <div class="center">asin kun an pálad bakó na marahay</div> <div class="center">tataong dumagos agom sa paggamlang.</div> {{rule}} <br><small>161 Familia.</small> <br><small>162 An agom na babaye.</small><noinclude></noinclude> jk71wlj3jpi78d3wk1dsehulj60rg68 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/8 250 1786 7995 7994 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7994 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|vii}} {{center|{{Larger|'''SI RIZAL TAGAPAGAWIT'''}}}} Sarong bulanos na tagapagáwit si Rizal. Na iyo sya, siisay an nagduduwaduwa? May Filipino daw, na dai kaiyán naniwalá o dai pa nakadangog kan patotoong iniho? Si Rizal tagapagáwit sarong namamantáag na katotoohan sa lambang filipino. Alágad iyán anó? Su tagapagáwit na kastilá nagsabi dapit sa saíyang sadiri: {| |+ |- | {{gap|12em}} || "Sa saiyang katuyohan<br>sa dagá nyang ontokan,<br>inihong tagapagkabray<br>tinanom na sinumpaan,<br>na namumunga nin úgay." || {{gap}} |} Dai magkakaigwa nin Filipino na maoyon na si Rizal "tinanom na sinumpaán" minsán "namumunga nin úgay." Asin marhay: pirang filipino an mga nagakamidbid kan mga rawitdawit ni Rizal? -- Daing duwaduwa, na kadikit; áram nin gabós na iyong kagsúrat kan "Húring Paáram": nagkakapira an mga dai namoot na makaáram sana kan bágay na iyan, kundi toom pa ninda an bantog na manggárang<sup>8</sup>, na, sa tataramon ni Retana, iyo "an orog karahay sa mga midmid sa kinaban na isinúrat sa síring na mga pangyayari." Ohó; si Rizal nagsúrat kan ''Húring Paáram''. Siisay pa an mga nakakamidbid kan saiyang mga nakakamidbid kan saíyang mga rawitdawit? Dati mi nang sinabi na kadikiton. Iyan an dahelán kan paglimbag na iniho. Si S. H. Gwekoh naggibo nin duwang panangbitan<sup>9</sup> sa sarong colección; si P. Laslo naggibo man nin saro sa ''Rizal's Ultimo Adios in European Languages''.<sup>10</sup> dai kaming naaraman na iba pang katipunan kan saíyang mga rawitdáwit; asin pakalihis kan dakúlang kapahamakan -- na ipinagmondó nyató gabós, saen náging abo su mga libro asin mga kasuratan sa mga archivos públicos asin sa mga biblioteca, -- abaa nang sakit na may matuklasan, na mga rawitdawit ni Rizal! Minsán sa colleción na ini, na midbid nyamó haros an ga- {{block left|{{rule|5em}}}} <br> <sup>8</sup> composición, kasuratan.<br> <sup>9</sup> edición.<br> <sup>10</sup> Huring Paáram ni Rizal sa mga Europeong Tataramon.<br><noinclude></noinclude> ovb64o5cmb7f131a5azd3f8zaz4pojo Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/81 250 1787 7998 7997 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 7997 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>-58-</center> <br> su mga saindo sakong itinaram,<br> kasu, sa makúring ingat,<br> sa táhaw nin mga dahon<br> nin daan na aklat,<br> sakuyá na hinigpisan.<br> Pagdara kamo, !oh mga búrak!<br> nin pagmahal na banayad,<br> sa sakong mga pagmahal,<br> sa sakong bansá katiwasayan<br> asin sa daga nyang matúbang,<br> sa saíyang mga lalaki kapaniwalaan,<br> sa saiyang mga babaye kabanalan,<br> ginhawa sa mga mahamis na linalang,<br> nasa pagsadiri nin mga magúrang..<br> Pagdutá nindo sa baybayon,<br> su itinalá ko sa saindong hadok,<br> sa pakpak kan símuy saindong ibugtak,<br> tara humadok, sumabay kaiyan<br> ano man na sakong mahal,<br> sinasamba, hinahalaganhan.<br> Alágad !ay! kamo mádatong,<br> mga kaburakan,<br> sa harayó kong kapuruan,<br> sakalé saindong maingatan<br> an saindong kúray;<br> alágad harayó kamo sa bansá,<br> bayanihon na bansá,<br> na pinagkakautangan<br> nindo kan saindong buhay,<br> nin hamot kamo mawawar-an;<br> alimyo sa kalag, asin lángit,<br> dai súkat pabayaan,<br> nakita sa saiyang pagsírang,<br> dai man nakakalingaw.<br> <br>Heidelberg, Abril 22, 1886.<noinclude></noinclude> 4rk5t9jdh3e9r8sm8xo7qdl2471398x Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/83 250 1788 8001 8000 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8000 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>-60-</center> <center><big>'''SA SAKONG KAGLALANG'''</big></center> Sa sakong Kaglalang<br> Ako nagtatagolaylay;<br> Sa sakúyang Kagurangnan,<br> Sa Gabos Makakamhan,<br> Na pominatiwásay<br> Kan sakong kadalitaan;<br> Sa Maugnay na sa kahorasaan,<br> Nagtaong kapahingaloan.<br> Ika, na sa simong kapangyarihan<br> Ika ngani tominaram:<br> "Mabuhay ka! asin ako man<br> Nagkaigwang buhay;<br> Ako simong pigkaogdan<br> Lubós na katalingkasan<br> Sa pagpilíng dalisay,<br> Sa maráot asin marhay;<br> Asin sa karahayan,<br> Kalag inoósol bílang,<br> Asin kinakanoroan<br> Pasíring sa Dorong-an.<br> Ginibo mo na ako gumikan,<br> Sa may dangog na mga magúrang,<br> Nin sarong bansá ako mo tinaw-an,<br> Mayaman, mabansay,<br> Daing kasokolan,<br> Nin pálad, asin álam,<br> Kun sakalé nagkukulang.<br> <br>(Sa mga "Documentos Rizalinos", buklit 79, su original).<noinclude></noinclude> kl0946se43itk1rh1rre39szdy65obs Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/84 250 1789 8004 8003 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8003 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 61 —<br> {{Larger|'''AN BAGONG TAON'''}}<br> (Kabtang)}} {{block center| <br>Sa kantil kan mga panahón,<br> Sa dai nin sokol<br> Na magkagúrang man,<br> Ako minabangon,<br> Ako an Bagong Taón<br> Napadigdi ako ngunyan,<br> Maghadé an katuyohan.<br><br> }} {{center|(Binikol sunod sa version ni Dr. Leoncio López-Rizal)}}<noinclude></noinclude> j145za69j93zz26m8i4efabppfn7wek Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/85 250 1790 8008 8007 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8007 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 62 —<br> {{Larger|'''HURING PAARAM'''}}}}<br> {{block center| Paáram, mutyang Banwaan, ronang payabá kan<br> Aldaw, <br>Mutyá nin Dágat Sirangan, nawara nyamong muraway.<br> Mamongáyang dólot símo an búhay kong malipungaw,<br> Kun masalinggaya kutá, langobó asin mabansay,<br> Sakuyá na idodólot kun símong ikakarahay.<br> Sa mga dagang labanan, sa mabangis na iríwal,<br> Mga daing pagalangán, búhay simo dinodúsay,<br> Máging ciprés, máging lirio, bitayán, bukás na húkay,<br> Mangirhat na kagadanan, mabangis na kasakitan,<br> Magkakaiyo mansana kun hihágad kan Banwaan.<br> Ginhawa ko mapapatod, sa lángit pagalagáag<br> Kan masalingáyang aldaw, katalingkasan tang halat,<br> Kun nagkaipo kang pula sa pagtugmá kan liwanag,<br> An dugó ko pabolosa, pabayae na lumanag,<br> Asin símong paningninga kan banggraw mong nagmomondag.<br> Mga pangatorogan ko kan akí pa akong sadang,<br> Kan saró nang barobatá, maginhawa, panong búhay,<br> Iyo na ika makíta, Perlas nin Dágat Sirangan,<br> Mamara an matang itom asin an ángog mabansay,<br> Bakong korot, bakong korós, máyong digtang kasopganan.<br> Pangatorogan nin búhay, sakong maláad na horot,<br> !Mabuhay! Olay kan kalag, madalé nang tumalikod;<br> Abaang ogmang mapukan tanganí kang makalayog;<br> Magadán na mabúhay ka, kan símong lángit sa tangog,<br> Asin sa saimong dagá sagkod lámang kumatórog!<br> Kun sa sakuyá na hukay makita mo sarong aldaw,<br> Sa mahibogon na dóot mahóyong búrak lumataw,<br> Ranihan sa símong ngábil, kan kalag ko ta hahadkan,<br> Mamatean ko sa ángog, sa malípot kong linubngan,<br> An malódok mong hinangos, an maínit mong pagmahal.<br> Pabayae na an Bulan somongkó sakong banáyad,<br> Togote an daliwawa omálay sakong banáag,<br> Pabay-eng magsiloksigok, doros tumangis na háyag,<br> Asin kun may sarong yamón na sa cruz nyakó lumupad,<br> Pabayae na iáwit katiwasayan na labat.<br> }}<noinclude></noinclude> cbyaxnl0t0ybzv29nxdku5133tzm8n5 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/86 250 1791 8011 8010 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8010 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|— 63 —}}<br> {{block center| Pabayae na mahubas an orán na ihinólog,<br> Sa lángit ibalik liwat, inagrángay ko kasunod,<br> Pabay-eng an katapusan pagtangisan nin katóod,<br> Sa hapon na matiwásay, kun may pabíming idólot,<br> An pahingaló ko, Banwa, sa Dios man símong iapod.<br> Pamibían na bulanos an gabós na napahámak,<br> Siisay man na nagtíos padúsang daing kasugad,<br> An satúyang mga iná kan luhá nagpaparikdag.<br> Mga ilo, mga balo, bilanggong sinákit nanggad,<br> Asin simo nang makamtan katalingkasan mong labat.<br> Kun sa madiklom na banggi mapatos an cementerio,<br> Daing ibang nagbabantay mga gadán sanang gayo,<br> Monínong di paglaglaga, di laglaga an misterio,<br> Sakalé, makádangog ka nin cítara o psalterio,<br> Ako iyán, oh Banwaan, nagaaawit sa saimo.<br> Ngápit kun an sakong húkay malingawan na nin<br> gabós,<br> <br>Sa sadyang namumugtakán dai nang gapó, daing cruz,<br> Pabayaeng aradohon, asadolon na bulanos,<br> An sakúyang kabo-kabo bago mapárang padagos,<br> Sa saimo ngáning dagá máging alpog man na lubós.<br> Kun síring daing halaga na ako mo malingawán,<br> Sakong liliboton gabós, símong angkas, pátag, ruwang,<br> Sa saimo na pagdangog áwit ako na dalísay,<br> Pagkamoot, pagkaogma, hinanakit, inagrangay,<br> An pagtubod kong matubís oolitón na dayáday.<br> Bansang pinakamamahal, sakong sákit kasakitan,<br> Filipinas nyákong mutyá, dangga an húring paáram,<br> Gabós sakong walat simo: amá, iná, pagmamahal,<br> Roná na daing oripon an sakong padudumanan,<br> Pagtubod dai mágadan na an Dios an hadé lámang.<br> Paáram, magúrang, túgang, kan kalag ko mga kabtang,<br> Katóod nin pagkaakí sa pagsadíring nasayang;<br> Pasalamat ta tapus na an malipungaw kong aldaw,<br> Paáram, dapleng mahamís, katood ko, kaogmahan,<br> Paáram nganí sa gabós; Hingaló an Kagadanan.<br> }}<noinclude></noinclude> h085i6qs6jjwwp8773a1duh5ahtbeg6 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/87 250 1792 8015 8014 2024-10-15T16:04:22Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8014 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Flory Arce Florendo" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>-64-</center> <center><big>'''MGA RAWITDAWIT NI RIZAL'''</big></center> <center><big>'''SA SAKUYANG...'''</big><sup>166</sup></center> Dí na íarang an musa,<br> nakalihis na an lira,<br> di nang nagámit na poeta,<br> minsán an nangatorogan<br> na bagong kasangtawohan<br> naghahanap ngáning tunay<br> pasabong sa ibang bagay.<br> Ngunyan, kun an bandingan<sup>67</sup><br> piriton na magkaogdan<br> mga áwit na dalísay,<br> Helicón dai iarang,<br> an garcon hinahagadan<br> sarong tásang café lámang.<br> Nin katongohan sa baldit,"<br> na sa pusó napalódok,<br> sarong tulá ginogúhit,<br> nin batbat nganí na sipol,<br> sarong mapagtuyang horon,<br> tataramon na paólok.<br> Musa, na kan panahón<br> sakuya ka nagpasabong<br> nin rawitdawit na gayo,<br> pagkamoot na totoo,<br> ngunyan sakong kaipuhan,<br> sarong espada na túnay,<br> sarong sálog na bulawan,<br> sarong prosa na malabsay.<br> Sadya nyákong kaipuhan<br> na ako mangatanosan;<br> magísip, makilaban,<br> asin magtangis, kun minsán,<br> tara, an muyang dalisay<br> nin makuri na pagmahal,<br> magkakanigó na túnay<br> nin labis na kasakitan.<br> <br>_____ <small>166 Sa sakuyang musa.</small> <small>167" Imaginacion.</small> <br><small>168 Verses.</small><noinclude></noinclude> peyxt7e5uo0nlq11m0uowtt474x0huv Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/88 250 1793 8019 8018 2024-10-15T16:04:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8018 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—65—<center> Nagpangdurulag na anan<br> mga monínong na aldaw,<br> nin gayagaya, pagmahal,<br> na an mga kaburakan<br> igó nang makapagálay<br> sa kalag nin karangahan,<br> sa mondó nya, kasakitan.<br> Nagpangdulag, luhaylúhay,<br> sa sakúyang kagiriran<sup>169</sup><br> su gabós nyákong minahal,<br> ito gadán, ini kasal,<br> ta anó ko man doonan,<br> tolos na tinatandaán<br> maráot na kapaladan.<br> !Ika man omaliwayway,<br> musa nyákong minamahal,<br> hanapon mo sa giráray<br> ronang orog kadalisay,<br> tara an sakúyang bansá<br> sa saimo nanunugá,<br> sa baldit nin kaomawan,<br> tinátao mga ramal,<br> bílang baga simbahan,<br> madiklom na bilanggoan.<br> Kun dustá asin marigsok,<br> sa katunayan tumíok,<br> bakó daw sakó maráot<br> na ika sakong pogolan<br> sa sakuyá na kaábay,<sup>170</sup><br> hubá nin katalingkasan?<br> Anó ta magtagolaylay,<br> kun iníhong Kapaladan<br> nagaapod na dalísay<br> nin mahigpit na pagádal,<br> kun sadya na nagoóngal<br> an bagyong kagiramgíram,<br> kun an mga kaakían<br> totoong hinahagadan<br> kan filipinong banwaan?<br> {{rule}} <small>169 Sa sakong kataid.</small> <small>170 Sa sakuyá na kataid.</small><noinclude></noinclude> fb54bnsbe5dpqyfnva2d4gyt8tjkfjr Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/89 250 1794 8023 8022 2024-10-15T16:04:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8022 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—66—</center> Anó ta magtagolaylay,<br> kun an sakúyang lagaylay,<br> nin ngoyngoy maaniningal,<br> daing mayogtong sisay man?<br> Kun sa ibang kasakitan<br> an kinaban napapagal?<br> Sa anó bayang dahelán<br> kun sa mga katawohan<br> na sakuya nagtutúyaw,<br> síring man naglalapastang,<br> binabar-odan an kalag,<br> pusó malípot na labat,<br> daing pusong nagkukútad,<br> kan sakuyá sa kinútad?<br> Pabayae na matórog<br> nin lingaw<sup>171</sup> sa alitoktok,<br> an namamaté ko gabós.<br> !Dumán marhay na bulanos!<br> Dai logod makasalbog<br> sa rima ining hinangos,<br> na napurawás sa doros.<br> Sa pagkatórog kabagay<br> sa dágat mga halimaw,<br> na sa mga kantil gikan,<br> na matórog pabayaan<br> sakong mga kasakitan,<br> sakúyang kapalabihan,<br> sakong mga tagolaylay,<br> sa sakuyá nahuhúkay.<sup>172</sup><br> Natatalastas kong marhay<br> Daláog mong mababansay,<br> pigkakaogdan mo lámang<br> sa tagi<sup>178</sup> nin kaburakan,<br> mga énot na pagmahal,<br> nin panganoron hawan,<br> dai nin kadalitaan.<br> {{rule}} <small>171 Nin pakalingaw.</small> <small>172 Nalolobong.</small> <small>173 Edad.</small><noinclude></noinclude> mp10sz94kiovx38p4n5cws7e7z2k9cs Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/9 250 1795 8026 8025 2024-10-15T16:04:23Z MF-Warburg 6 2 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8025 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude>{{center|viii}} <br> bós na namumugtakan kan mga iyán<sup>11</sup>, nagsakit pa giráray kaming makatipon kan mga sangkap na samúyang idinodólot sa bandiyak. Dai nin siisay man sa satong mga tawohan nin nagkanigó sa satong mga madodónong nin síring na pangataman, ni síring man na pagmalasakit: itinalá ni W. E. Retana su saiyang may mga marigon na gayong katibayan na ''Vida y Escritos del Dr. Jose Rizal''<sup>12</sup>; si A. Craig, su saiyang ''Lineage Life and Labors of Jose ''Rizal''<sup>13</sup> si C. H. Russell asin si E. B. Rodriguez, su saindang ''Hero of the Filipinos''<sup>14</sup>; si Rev. F. C. Laubach, su saíyang ''Rizal: Man and Martyr''<sup>15</sup>; asin bílang bunga nin sarong ''certamen oficial'', kan 1938, su mga biografía na mga idinatá, saró su nagkamit nin pásib<sup>16</sup>, saró ''accesit'' asin duwa su mensión honorífica, saró kan mga ini (su ki C. Quirino) linimbag sa irárom kan paksá na ''The Great Malayan''<sup>17</sup>; inoolit nyamó na dai nin siisay man na filipino na náging dahelán nin síring kadakol asin kanigúan na mga pag-adal na árog ki Rizal; alágad su saiyang mga rawitdawit dai nagalagdá sa sinabi nang mga biografía, kundi nagkakapira sana lámang: yaon diyan an pagkakanigó na ipalimbag an mga iyán na sararó asin biriyó sa saró sanang aklat. Huli ta an pagkatawo ni Rizal bílang tagapagkabray, bílang tagapagtúyaw asin bílang tagapagáwit kan saíyang banwaan, bakong hababá sa halaga kan ibang kamugtakan kan saiyang pagkatawo. Minásabay kami sa ganan ni Unamono: si Rizal, tagapagáwit, namamantáag na gayo na síring sa Rizal, makibanwaan, asin háyag na gayo na labis pa sa pagkabílang parabólong, bílang pantás na tawo, bílang mananalaysay<sup>18</sup>, bílang tagapamahayag<sup>19</sup>, asin bilang man ''novelista;'' sa samúyang pakasábot, pakatapus kan pagkamakibanwaan asin ''linguista'' -- mga título na ipinangingibábaw nyamó sa gabós na mga saíyang kakayahan. {{block left|{{rule|5em}}}} <br> <sup>11</sup> kan mga rawitdawit ni Rizal.<br> <sup>12</sup> Búhay asin mga Kasuratan.<br> <sup>13</sup> Buhay asin mga Gibo ni José Rizal.<br> <sup>14</sup> Bayani kan mga Filipino.<br> <sup>15</sup> Si Rizal: Tawó asin Martir.<br> <sup>16</sup> premio.<br> <sup>17</sup> An Dakúlang Malayo.<br> <sup>18</sup> historiador.<br> <sup>19</sup> periodista.<br><noinclude></noinclude> doswfrowp15wczh0ngijj360fn3dtdp Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/90 250 1796 8030 8029 2024-10-15T16:04:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—67—</center> Kadákol nang nakalipas<br> mga taon na marinas,<br> kan sa ángog ko ibugtak<br> sarong hadok na maláad...<br> Itong hadok luminípot,<br> Asin nalingwan kong sáyod.<br> Bago ka omaliwayway,<br> saímong sabiha lámang,<br> na su tíngog mong mabansay<br> sa sakuyá sa giráray<br> lubós na gáyong nagálay,<br> sa nagmomondó kundiman,<br> pagángat sa tampalasan.<br> Kundí padigdi ka, pasabong na mahal,<br> liwat mapaínit sakong basangdingan<sup>174</sup><br> kun pagtubod luyós, barí an baládaw,<br> di ko ikadólot búhay sa banwaan...<br> Itao mo sakó cítarang mapungaw,<br> kaiba an dolos nin mondó nakabray,<br> sa pagpapahamís mga kasakitan,<br> kan minamahal ko, na sakong banwaan,<br> daging talikalá pagpahubyá bílang.<br> Tagumpay, sakalé, nin laurel potongán<br> malasakit nyató, bonyog sa banwaan,<br> bominangon bagang reina an kapantay,<br> saróng masanggaya mainit na lugar;<br> mapupúting perlas, sa laboy kinaykay;<br> pagbalik, kun síring, símong ilagaylay,<br> an banal na áwit nin bago na búhay,<br> na satúyang aawiton minsánpa sa samong húkay.<br> {{rule}} <small>174 Fantasia.</small><noinclude></noinclude> luevfx0dotwsve773q18f49o22hldr5 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/91 250 1797 8034 8033 2024-10-15T16:04:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8033 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—68—</center> <center>'''KUNDIMAN'''</center> <center>(Tagalog su original kaini, isinakastilá ni Ep. Santos.)</center> {{block center| Dai, daing gírong ngunyan<br> An dílá ko asin daghan,<br> Ang pagmahal nakasínaw<sup>175</sup><br> Nin tunay na pagalamán.<br> Asin an ogma ominaliwayway,<br> Huli ta su Bansá ipinagpabákal<br> Asin napasákop na iyong dahelán<br> Su kapabayaan pamayong tagapagádal.<br> Kundí mábalik giráray<br> Na másirang an aldaw;<br> Minsán an gabós manúhay,<br> Makakaligtas na túnay<br> An hiámak na banwaan;<br> Sakalé, mábalik man,<br> Makalakop ulí sa kinaban<br> An Filipínong pagngaran.<br> Papaboloson tang tunay<br> An dugó asin bahang dai nin kapantay,<br> An kahalimbawá bílang<br> Sa pagligtas daing liban<br> Sa dagá na tinubúan;<br> Alintanang di nádatong<br> Tinalaan na panahon,<br> Mahingaló Pagkamoot,<br> An Pagmaw-ot matotórog.<br> —————<br> <small>175 Natatan-aw.</small> }}<noinclude></noinclude> kgoufq3r6sdykqqp5wsi0iydu8e6qrx Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/92 250 1798 8038 8037 2024-10-15T16:04:23Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8037 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—69—</center> <center>'''AN TUBIG ASIN AN KALAYO'''</center> Túbig kami, sabi, kamo man kalayo;<br> Síring sa muya mo, !mangyari na gayo!...<br> Monínong kitang mabúhay,<br> Kan soló sagkod pa man<br> Dí kita máhiling na nagiíwal,<br> Kundi bonyog sa pantas na kadonongan<br> Sa mainit na laog kan kakalderahan,<br> Daing ongot-óngot, máyong kaangotan,<br> Bilogon ta an alisngaw, ikalimang babahan,<sup>176</sup><br> !Kauswagan, búhay, liwánag asin pagbiró man!<br> {{rule}} <small>176 Elemento.</small><noinclude></noinclude> bcssdkkfmegpmfuszsx0w2gghm7ezyu Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/93 250 1799 8931 8930 2024-11-17T02:25:19Z Filipinayzd 18 8931 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—70—</center> <center>'''"BURAK SA TAHAW NIN MGA BURAK..."'''</center> <center>(Kabtang)</center> {{block center| Búrak sa kaburakan,<br> Mayomhok na búkol,<br> Na idinodúyan<br> Kaiyan na simuy<br> Nin sa pagpalanyag<br> Na horohapíyap.<br> Símuy na langitnon,<br> Símuy nin pagmahal;<br> Ikang nag-aálay,<br> Saén man lomingoy,<br> Nin kamongayahan;<br> Ikang naghohoyom,<br> Dai nahagayhay,<br> Sa gabós na bágay,<br> Simong dinodúsay,<br> Iyán na alimyo,<br> Na máyong kapantay,<br><br> Gabós kabinían;<br> Ika na sa dagá,<br> Sakalé, nagdigdi,<br> Sa pagtaong ranga<br> Sa mamondong labi;<br> Sa kamongayahan<br> Kan pusó na sadya;<br> Sa saímong daliwawa,<br> An ólay igwa ka,<br> Sarong mabini na kalag,<br> Na nabibilanggong háyag,<br> Sa táhaw kan síod<br> Nin gáweng marigsok?<br> Sabi sisabwag mo,<br> Iyan karahayan,<br> }} ―――――<br> <small>*Kabtang: iyo an pagapod nyamó kan gotos na ining kasuratan. Nadáyag nyamó sa síring na kamugtakan, kabilang sa mga sangkap na natitipon halé sa nawará na Collección Rizalina. Saró lámang na pagsanay, sarong borrador; alágad an pagkabarágay kan kagsúrat nagbubuyagyag.</small><noinclude></noinclude> mzl5ydxziz3ikl5cc70ka4vbfxpx2fh Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/94 250 1800 8046 8045 2024-10-15T16:04:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8045 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—71—</center> Saén man ika padumán.<br> Síring sa pagpapásib<br> Kan tigbubúrak<br> Nin kamongayahan<br> Asin mga búrak<br> Sa Abril na mabansay,<br> Pigsasarabing an kalag<br> Wiwarasan mong banáag,<br> Kun minadampog bílang,<br> An mga búrak nálataw,<br> Daing mga katonokán,<br> Sa saímong kalikosan,<br> Kun ginigibo mong mamongaya<br> Baga sarong encantada,<br> An nagkikinábang bílang<br> Kan saimo na paghiling,<br> Makadagkang gilantas,<br> Na saimo iwinaras<br> Nin Dios na maúgay,<br> !Ah! ako símong pagkaogdan<br> Minsán lámang sarong horas<br> Kan saímong kaogmahan,<br> Kan saimong ada,<br> Sa nakikinábang.<br> Saró lang na aldaw,<br> Ta an daghan lámang,<br> Mamongáyang nakinábang.<br><noinclude></noinclude> m3vlaqzg29pb2h6obakfrh08a5gvgp1 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/95 250 1801 8050 8049 2024-10-15T16:04:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8049 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—72—</center> <center>'''SA KI DON RICARDO CARNICERO'''</center> <center>Mapangómaw na rawitdawit na ipinonongod sa aldaw</center> <center>na ikinamondag kan tagapagbantay saiya.</center> Ngunyan ayaw nang sangtaón,<br> Poón kan ika dumatong,<br> Na iyo pa sana lámang,<br> Digdi kainihong pangpang,<br> Bílang samong gobernador;<br> Poon kaidto maláad,<br> Hininguha mong banáyad,<br> Aldaw, banggi, daing líat,<br> An karahayan nyang<sup>177</sup> labat;<br> An saímong kahimonan<br> Daí, máyong nalilingwan,<br> Sa gabós nataong buhay:<br> Sa banwaan, sa kadlagán,<br> Síring man sa kadagatan.<br> Kan saimo na pagdatong,<br> Sa masanggáyang baybayon,<br> An póok na inihong siblag <br> Kan solong, baybay na háyag,<br> Sa mata mo namantáag;<br> An gabós na kasakitan,<br> Simo ngáning isinikwal,<br> Asin sa pagmamalasakit,<br> Na dai, máyong kaagid,<br> Sa malápok na ''cocyto'',<sup>178</sup><br> Sa solog na di malúpig,<br> Sadya nganing binugtak mo<br> An énot na tulay,<br> Na nakitang totoo.<br> Kan samuyá na distrito.<br> {{rule}} <small>177 An karahayan kan banwa.</small> <small>178 Salog nin inagrangay.</small><noinclude></noinclude> 27ht2m0ajau2o67l7tifmqnawwsnilz Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/96 250 1802 8054 8053 2024-10-15T16:04:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8053 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aking padaba" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—73—</center> Dangan kasyahan na dalan<br> Nin pásig<sup>179</sup> sa kahiwasan,<br> Binukasán mo halakbang,<br> Asín máyong pagalaman<br> Sa irárom nin likobkob,<br> Baga lokdó na malípot;<br> Nadagkang gayo su Líbay,<br> Pinaliwanggan su aldaw,<br> Asin nakita saén man,<br> Pároy, maís, namarúpay,<sup>180</sup><br> Asin bílang nangagbangon<br> Duman an mga harong,<br> Saen kan mga panahon,<br> Daing ibang iritoon<br> Mga lawaan na káhoy.<br> Mga calle sa Dapitan<br> Kan nagáging mga aldaw,<br> Sa bangging tukip kabágay,<br> Iyong pinaggigikanan<br> Nin mamondong kangirhatan,<br> Ngunyan naghohoyom bilang,<br> Lakop nin kaliwanagan,<br> May mga toklós saén man,<br> Igwang mga gíbong dánay:<br> Digdi paadalan, dumán dalan,<br> Duman pinagisipan,<br> Na gibohan nin sagpan<br> Sa haraning kasalogan,<br> Na pinagaapod Línaw.<br> Nakakaáyaw pa lámang<br> Nin sangtaón man sa bílang,<br> Iyánhong mga banwaan,<br> Namiririkpisik bílang,<br> Nagmata na an Dapitan<br> Sa pagkanánok na marhay;<br> Asin sadyang naglaláom<br> Na itohong pominoón,<br> Dai nin pagborongborong,<br> Daing mga pagkaríbong,<br> {{rule}} <small>179 Kadlangan</small> <small>180 Nanubó nin marhay.</small><noinclude></noinclude> jnsc1y2y1g6wda1dmabnhikw08eb3k7 Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/97 250 1803 8058 8057 2024-10-15T16:04:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8057 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—74—</center> {{block center| Dai nya tatalikondan<br> An toklós hanggang mahamán,<br> Kan talá-ínit mamasdan,<br> Kun di sya, natitikbahan,<br> Labis na saíyang tunay<br> An pagtubod kan Dapitan.<br> Sa daliwawang mabansay,<br> Tandá nin gáweng malinaw,<br> Napadigdi sa pagtaong gálang<br> An bagong-kasangtawohan<br> Digdi nganí sa Dapitan.<br> Ngápit magkakaigwa man<br> Nin mga kalalakihan<br> Na kan dagá maborongkal.<br> Asin dai sagkod pa man<br> Ibubugtak na dalísay<br> Sa súkab na pakalingaw<br> Anó man kan púrok útang<br> Sa pagmamawot mong dánay.<br> Pamayo labis na túnay,<br> Sa comandante man labaw,<br> Na naghahadé man bílang<br> Nin kamot na baga bákal,<br> Na kastilá na marhay,<br> Sarong amang mapagmahal<br> Kaíning pórok na túnay;<br> Mantang ika an halangkaw<br> Na may kapangyarihan<br> An banwa na sa wagayway<br> Kan España napaálaw,<br> Magpaka-amá ka lámang<br> Sa babaye na akí man,<br> Daing ibang lilaoman<br> An iná nya na magúrang.<br> Minsan sa símong palakaw,<br> Pula, malipot, gagadán,<br> Dai sindang pakaáram,<br> Kun pan-o kang mapagbalsan,<br> Dai mo sinda isuhay<br> }}<noinclude></noinclude> 8tfpsdnt6hssihs7pt2edwbt7xflppe Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf/98 250 1804 8062 8061 2024-10-15T16:04:24Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8061 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category: Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category: Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]]</noinclude><center>—75—</center> {{block center| An ngaran na kamuyahan,<br> Tara an táwong masipag,<br> Daing gayo nakasongkat,<br> Kan pagpahayag na labat<br> Kan saiya bagang lanyag,<br> Sa mamondó nya na pálad,<br> Orog nang di minagírong,<br> Kun lubós syang mamondoon.<br> Orog kong mawot na marhay,<br> Sa dagang ining dayuhan,<br> Saimo mo na matuklasan<br> An España sa giráray,<br> Sa síring na kalangitan,<br> Sa síring mansanang aldaw;<br> Mapasaimo na gayo<br> An dagá nyamong totoo,<br> Iyo baga an kabágay,<br> Símong sa omboy na higdaan;<br> Saimo sya na tokdoán<br> Boot kaibang mabansay,<br> An toklós asin sandagan,<br> Kun bansá bakong Galicia,<br> An Miño, ay, mahalaga<br> Sa pagmahal ming talaga.<br> }} <br> Agosto 26, 1892.<noinclude></noinclude> 3yymuvvf6wh14h7s0ra1gi7ilm9qthw Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/1 250 1805 8598 8067 2024-10-17T04:40:53Z Minorax 87 8598 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">Nueva Caceres</div> <div class="center">''O Santa Veronica, Ipamibi mo cami.''<div class="center"> (Imahe) <div class="center">An Diosnon na Lalaogon ni Jesus</br> na natatala sa qui Veronicang paño.</div> <div class="center">Libreria Mariana</div><noinclude></noinclude> gjb44p829jgx3fk6cin8lvcsdwurhhn Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/10 250 1806 8599 8074 2024-10-17T04:40:53Z Minorax 87 8599 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 8 —</div></noinclude><br>itom na pacpac na naglayog sa mağna harong caining banuaan, panahon na nacacapatağnis sa mağna balo asin mağna ilo, sa mağna mayaman patin mağna duc-hâ. Masólit nang santaon, asin ta caipohan na midbiron ining utang niamong boot, na papagdagdagon an mağna minagalang asin minasamba sa imo, patin papagdanayon sagcod sa magna huring aldao ining nagpopoon na devoción sa imo, tağnaning ica man manibantay man padagos caining samong banuaan, na day mo palaogon an dadaracol na carâtan na sa gabos nacacatacdal, orog nang gayo an macağniğnirhat na helang nin cólera. Sa pacatabang co sa iba asin sa orog na icaoomao sa imo, idinodolot co ining buğna nin sacong gânot; day mo hilgnon, Jesús co, an halaga condi an capaneròan sa boot nin sa imong oripon na minahadoc sa dagá na natitindogan nin sa imong altar. Nueva Cáceres 1. de Septiembre de 1883. <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> tpqnl0n8xfzi7tfz1av5hcfxlihuwj9 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/11 250 1807 8083 8082 2024-10-15T16:04:25Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8082 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude>{{rule|height=2px}} <br> {{Xxx-larger|<center>PAAGUI SA PAGNOVENA</center>}} ''Sa gabos na panahon maguiguibo ining Novena, alagad an orog carahay iyo an siam ''na aldao na nagnegnenot sa Domingong minasonod sa 8 nin Septiembre, ta iyo an ''cafiestahan can mahal na Lalaogon: An paagui iyo ini ''Pacapağnadie nin santo Rosario ipasonô an Pagsolsol asin paggalang sa mahal na'' Lalaogon: ''isonod na basahon an Pamíbi na nanonognod sa balang aldao; ipasonô naman an ''Pamibi sa gabos na aldao patin tapuson can'' GOZOS ''ó'' DALIT. ''An day macanovena sa Simbahan, macacapagnovena sa harong sa atubağnan nin sarong estampa can mahal na'' Lalaogon, ''ó con mayong estampa minsan sa atubang nin sarong Crucifijo.'' <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> drlmsc2hgr8p2xn5hnx49uwucn131o4 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/12 250 1808 8600 8088 2024-10-17T04:40:53Z Minorax 87 8600 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 10 —</div></noinclude>''Ipinaghahatol an pagcompisal asin pagcomulgar, tagnaning tiuasay an paghagad sa mahal na Lalaogon can bugna ó carahayan na minamauot.'' ''Pagpiritan man na magguibo nin tibaad nang cabanalan, arog baga can paglimos, pagguiao sa magna naghehelang ó pagtíos sa rogaring na cabótan nin tibaad nang saquit Indi saiya, iparníbi an pacabalagnibog nin santa Fé patín pacahalé nin magna herejías'' <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> nxyiuqagam0lt74jb10eg5cyngw7tpt Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/13 250 1809 8601 8093 2024-10-17T04:40:54Z Minorax 87 8601 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">'''PAGSOLSOL'''</div> <div class="center">'''Sa pagtandaan etc.'''</div> Mahamison cong Jesús, huli can saimong daing siring na carahayan iquinacocolog nin sacong puso an pagcasala co sa imo, asin naghoholao aco, sa pagtabang nin saimong mahal na gracia, na marahay pang magadan day lamang magcasala.g <div class="center">PAGGALANG</div> <div class="center">''Sa mahal na Lalaogon.''</div> Sinasamba ta ca, mahal na Lalaogon nin sacong Paratubos, na huli sacuyá naghignalô sa tatamnan nin mağna olivas, na hinadcan sa pagpasaloib nin malóbong Judas, na tinampal, linutaban patin pinagbasagnan sa Jerusalem, nadampolan nin dugó asin cabocabó, patin pinag-olog-olog sa Cruz sa alitoctoc nin Calvario. Naggnağnayóğnayó aco, gagalagnan na ''Lalaogon'', na day ta ca logod malignauan <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> jxwvcm7eudnpxitmug7tykp4rkg523n Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/14 250 1810 8602 8101 2024-10-17T04:40:54Z Minorax 87 8602 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 12 —</div></noinclude><br>gnonian na buhay pa aco, na saimo mapanognod an huri cong guinhaua sa pagcagadan, patín mahiling ta ca sagcod noarin pa man. duman sa lagnit. Auot pa. <div class="center">'''PAMIBI'''</div> <div class="center">SA ENOT NA ALDAO.</div> ¡Oh, mamomóton asin matinios na Jesús! bió ca na sanang pagcamoot asin pagcaherac sa tauo, na sa pagtubos sa iya bacô sanang minarhay mo na mamondag cang duc-hâ asin garo sarong basangbasang na tauo, na paghanáp-hanapón ca sa paggadan saimo, na domolag sa sadiring banuaan patin magtios nin magna. saquit, iba pang magna capaitan sagcod can Aquí ca pang sadang, condi pagpoon mo nin pag-otob can simong tinuyo sa dagâ, na iyo an pagbolong sa tauo, tuminalagá ca nangad sa pagtios asin pagpahonod can rogaring mong boot. Nagtios ca, Diosnon na Mártir, huli sa saimong magna caiual na nağnagtogdas nin laenlaen na pagpacararaot sa saimo, nagtios ca man huli sa saimong magna discípulo na dati mong caibaiba. Alagad ¿si isay dao an macacarorop can saimong tinios ninsi pacalalağna mo an Sacramento nin pagcamoot, nagpaaram ca sa simong magna discípulo <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> 8sccnyblp9uvsx0gxzt77n3t3u1gvge Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/15 250 1811 8603 8107 2024-10-17T04:40:54Z Minorax 87 8603 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 13 —</div></noinclude><br>pasiring duman sa tatamnan nin magna oliva, sa pag-andam nin pagcagadan? ¡Ah, gagalagnan cong Paratubos! duman sa Getsemaní pinaghihiling co an saimong daculang camahalan na nacadapâ sá dagâ, tinataquigan an simong tignog, nanlongsî an lalaogon, asin napapanó nin calipoğnauan an saimong calág. ¿Ano dao an dahelan, Paratubos co? Ta nasamata mo na an caliz nin simong mağna saquit, an caliz na lalagan can casâlan niamô gabos. Boot mo na ica an matondagan can mağna dusa na manonognod sa samong magna sala, ica an mapaólî can boot nin Amang naangot sa magna sumbicalan na aquí, nagagadan cang duc-hâ sa pagpayaman samuya, nagagadan ca sa caluyahan sa pagtao samó nin cosog. !Oh, Dios co, abang pait na camondoan an minatagob sa saimong puso! Nababarang mong gayo an magna carâtan na nacacalacop sa dagâ, nagaamomong sa saimong taligna an magna paglanghad nin magna tauo na saimong tutubson, asin ini gabos nacacadagdag can simong camondoan. Sain mo man ibiric an saimong mata, day na nin nahihiling condi macağnignirhat na magna bagay. Con minatingcalag ca sa lagnit nahihiling mo an taquiag nin Macacamhan sa gabos na naghihignat sa saimong payó: con minahorohod ca <div class="center">''Biblioteca Nacional de España''</div><noinclude></noinclude> 0jv3jna22gfmrkbds0ib8fcg9lflys1 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/16 250 1812 8604 8116 2024-10-17T04:40:55Z Minorax 87 8604 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 14 —</div></noinclude> sa infierno naquiquita mo an cadaclan nin magna condenado sa gabos na panahon; con minasalimbad sa dagâ naquiquita an carâtan nin magna tauo. Caidto man sana saròsaróng pighihiling mo an magna aaguihan na saquit; an magna verdugo na matampalasan sa saimong hauac, an magna pising igagacod saimo, an Calvario, an Cruz, an mgna tonoc, an magna sontoc asin tampal na aacoon mo, sagcod caidtong garod na mabinsol can saimong day nang pacamateng bangcay. Sa pagcasararó caining magna pag-isip day aco naggnagnalas na matacdal an saimong guinhaua, Jesús co, na matağnis cang daing carağnahan, asin sa simong pagsilocsigoc macaagrağnay ca: ''Namomondo an sacong calag,'' patin mamíbî cang day painomon caidtong mapait na caliz, bastang sa cabòtan guiraray nin simong Ama. Alagad ¿ano iyan, Jesús co? Pinanluluya ca, napupucan asin guinagànot ca nin dugo; an Lalaogon mo namumula, sa bilog mong hauac nagtotoro an gànot na may salac na dugo sagcod sa daga, na con magcatiripon magsosolog.<noinclude></noinclude> qw5q3vjor4xibjolnsrxbsmm7hrr9ua Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/17 250 1813 8605 8133 2024-10-17T04:40:55Z Minorax 87 8605 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 15 —</div></noinclude> :''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an binasa, dağnan isonod ining'' <div class="center">PAGHAGAD.</div> Mahamison na Lalaogon ni Jesús, uya acong natalaga sa pagsonod sa dalan na saimong inaguihan, ibanhi aco guiraray sa mapagalon na pagbaclay digdi sa buhay na ini. Darha aco sa Getsemaní, na iyo an magna saquit asin camondoan. Pagtagnisan co logod dian sa cataed mo an sacong magna casâlan, asin mantang iguinànot mo an simong malinig na dugo, maniduang burabod man logod nin luha an sacong magna mata na icahugas co can sacong carâtan. ¡Oh Diosnon na Lalaogon! huli can panluyáha ca, pacabanalá an magna paggànot cong magcacanigong dusahan, pahira an gànot cong may salâ, asin painita an malipot cong gànot sa oras nin pagcagadan. Mahal na Lalaogon, guiboha na an simong camondôan manisacong caogmahan, an sîmong pamibí sacong sasarigan, an pagluyaha ca sacong paamponan, an simong paquilaban sacong cacosogan, tagnaning mahiling ta ca sa Lagnit sagcod noarin pa, man. Auot pa. ''Magnadie nin limang'' Ama niamò, ''limang'' Tara Cagurangnan Maria ''asin limang'' Pag-omauon. ''Omontoc nin cadiquit gnaning hagaron'' <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España<''</small></div><noinclude></noinclude> 5hgg78xyexk6o00paxtiuwe2n9cgp2j Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/18 250 1814 8607 8139 2024-10-17T04:40:56Z Minorax 87 8607 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Max Kareem" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 16 —</div></noinclude> ''nin manarôsaró an carahayan na minamauot sa pagnovena, dağnan ipasoró ining'' <div class="center">PAMIBI SA GABOS NA ALDAO.</div> Mahamison asin mabooton na Lalaogon, Amang parabolong asin parasorog sa Osa de la Vega. Ica an sacong linalaoman asin sacong paalauan. Sa saimo ibinibiric co an sacong magna mata, sa saimo idinodolot co an magna pagĝnayóğnayò, sa saimo ipinamomogtac co an sacong magna pag-isip, tataramon asin guibo. Acôa an sacong paggalang patin calodocan na namatê co sa paghorophorop can simong magna saquit, ta idinodolot co huli na lamang can cadaculaan can simong pagtios dahil sa sacó. Paghade, gagalangnan na Lalaogon, sa sacong puso, asin papaglaada nin pagcamoot saimo. Italà mo sa calag co an simong ladauan tagnaning mamoot guiraray sa imo, patin day na magcasala sagcod. Pacosoga, Diosnon na Lalaogon, an sacong caluyahan, tagnaning macapagbayad aco can sacong magna sala, macapagtumang sa magna sogot, asin macacua can naiipohan na cabanalan. Paliuanagui an isip co sa magna guinagayac na guibo, taui aco nin pacatios sa magna casaquitan, caisogan nin boot sa magna pag-alaman, caoropan sa pag-otob nin magna catongdan, patin pagdanay sa magna <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> lub3cfsywxfuoqyw1166v187vxlyhku Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/19 250 1815 8606 8146 2024-10-17T04:40:56Z Minorax 87 8606 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 17 —</div></noinclude><br>marahay na pagholao. Pacosoga aco tagnaning macadaog can mağna bacong matanos na pagmauot, macaotob can simong magna togon asin mapalagnit aco. Mamomôton na Lalaogon, agáua an simong Banuaan, ampona an magna Devotos asin an magna nananarig saimo, tagnaning omauon ca, galagnan, patin mamotan sagcod noarin pa man. Auot pa. <div class="center">''Tapuson can dalit na nasacatapusan.''</div> {{X-larger|<div class="center">'''PAMIBI'''</div>}} <div class="center">SA ICADUANG ALDAO.</div> ¡Oh, mamomôton na Jesús! Sa balang agui- agui nin saimong pagtios nahihiling an daing tapus na pagcamoot mo sa tauo. Sain man nacu- cúa an tanda nin carahayan na daing casama asin pagcaherac na day nin socol. Casoodma pinaghihiling mi ica na pinanluluya sa Getsemani, napaparigosan nin gânot na may dugo, asin nağnagnacong ominom can mabalding cáliz nin pagsaquit; gnonian pinagğnağnalasan mi an isog nin saimong boot na nagsasadiri cang magdalagan sa pagcagadan. Totoong gayo, Jesús co, caidto nagdudulag ca sa magna pagomao nin simong magna dayopot na catood, gnonian nananalao ca sa saimong magna caiual: caidto, sa pagsicual mo nin sarong trono sa {{RunningHeader|||2}} <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> c3sujkr4nlev1yloap3rups02g0tcde Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/2 250 1816 8148 8147 2024-10-15T16:04:27Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8147 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><noinclude></noinclude> e6wyp0a5x5dr8sse0evf72l1f123vzx Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/20 250 1817 8609 8157 2024-10-17T04:40:56Z Minorax 87 8609 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 18 —</div></noinclude><br>daga, nagtagô ca sa magna cadlagan, gnonian na isi mong pigaandaman ca can pinacang tronong sarong bitayan simo cadtong malôbong banuaan, minasabat ca sa mgna boot na pomacô sa imo. ¿Ano an cahologan caini, Paratubos co? ¡Ah! aram co na day magcacanigó sa camahalan nin simong pagtios na padaleon ca sanang dacpon sa tahao nin magna pag-ogma asin sa tahao nin simong ma- gna namomôtan, ta sisingon na caiyan, na an simong pagtios sa pirit sana. Caya nagrogaring cang magdalagan sa pagtios na saimong pinagnacôan. Caya pacapamíbí mo sa Getsemaní, tominindog ca asin nagsabi sa magna Apóstoles: ''Sabatá niatô, ta uya na an mabugtac sacô sa camot nin magna caiual.'' Pinaghihiling ta ca na, Dios asin Cagurangnan co, sa atubagnan ni Judas na namomoon caidtong magna madacop sa imo, na may magna darang pamacol, espada asin garod: pinaghihiling co, na idtong lolong na discípulo saguin minacogos, asin minahadoc sa imo patin minåtaong galang nin siring: ''Pagherotan ca nin Dios, ¡oh, Maestro!'' Pinaghihiling co, na idtong magna madacop sa imo nagcapurucan, asin day nagpacatindog con day mo cabôtan; na pinaggagapos ca nin daracol na pisî, asin caibahan an magna pagrauay, patin pag-olog-olog man, na dinadara ca <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> 5eg8pujrvfgmjbvxhesn8xzyjtp1dr0 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/21 250 1818 8608 8165 2024-10-17T04:40:56Z Minorax 87 8608 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 19 —</div></noinclude><br>sa magna tribunal. ¡Oh, Jesús co! ¿ano ta itinogot mong hadcan nin magna palpal na ğnabil iyan malinig mong Lalaogon na pinagnağnalang-alagnan gnani na hadcan nin mabinîon mong Ina? ¿Ano ta binabayaan mong dôtan can camandag nin pagpasaloib iyan gnoso mong macauiuili na pano nin catotoohan asin pagcaherac? ¡Oh carahayan ni Jesús! naooğnisan co an pagpasaloib ni Judas; alagad ¡ugay co! ¡macapira dao ipinababacal co an sacong conciencia sa sarong gogom na bulauan, sa magna basang sanang pag-omao, sa mağna dustang caogmahan! Gñinaranan mo, Jesús co, na catood mo idtong lolong na discípulo, nagpahadoc ca pa saiya, asin ¡nagbabalos pa aco sa magna nagpapacaraot sacô! ''Omontoc nin cadiquit asin horophoropon an binasa, dağnan isonod ining'' <div class="center">PAGHAGAD.</div> ¡Mamomóton na Lalaogon ni Jesús! Nalohod aco sa saimong mahal na atubang asin naggnağnayôğnayo na day mo itogot na pacapoon co nin marhay siring qui Judas, mapacaraot acong arog saiya ğnapit. ¡Oh Dios co! an Dios- non mong paghadoc, iyan hagnao na igo nang macaronot sa masumbical, matala man logod sa sacong agnog, gnaning day co na oliton an <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> cft2ejo6ksdetlosskrrbsddwk61fdp Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/22 250 1819 8177 8176 2024-10-15T16:04:28Z MF-Warburg 6 11 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8176 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 20 —</center></noinclude><br>guinibo ni Judas nin sacong magna sacrilegio patin magna paglapas. Cagurangnan, na tinagalan mo an pagpasalóib ni Judas, guiboha na macaarog aco sa imo sa pagcamoot sa sacong magna caiual. Tâuan sacô, mahamison na Lalaogon, an pacatios, amaca sa puso co an calayo nin pagcamoot, tagnaning mamôtan ta ca digdi sa buhay na ini asin matorohocan ta ca duman sa icadua. Auot pa. {{X-larger|<center>'''PAMIBI'''</center>}} <center>SA ICATLONG ALDAO.</center> ¿Ano iyan, maheheracon na Paratubos co? Day pa nahahaloy sinasabat ca pa sana nin magna taga Jerusalem sa daculang caogmahan na nag-aauit nin ''hossanna'', asin gnonian nagagapus cang panó nin camudahan, dinadara ca sa magna tribunal. ¡Oh, namomôtan cong Jesús! Ica isinosombong sa mağna hocom huli can simong pagca-Santo; alagad ¿ano an sacong naquiquita? ¡Ay, Jesús co! naquiquita co an camot nin sarong dustang oripon na minasoquiti sa imo, oh Aqui nin Dios. ¡Oh cabağnisan! Sa simbag na madonong nin sacong Paratubos, sarong oripon nağnahás na bumuat saiya nin camot, sinopog sa tahao nin cadaclan. ¡Oh magna hocom, oh magna verdugo, masopog camo! ¡Iyan Lalaogon na, sa atubang nia, <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> rtqa8wblv4ol7nf3hlufgqeozbletun Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/23 250 1820 8185 8184 2024-10-15T16:04:28Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8184 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 21 —</center></noinclude><br>natutunao siring sa taro an magna buquid; iyan Lalaogon na panô nin cagayonan na sa paggalang tinatahoban nin magna Serafines can saindang pacpac an saindang lalaogon; iyan Lalaogon na mapataniog gnapit can bilog na quinâban, pinadugó nin sarong mabagnis na soquiti! Anong guinibo mo, Jesús co, sa siring na pagsopog sa imo? ¡Ah! an sa imong pagtios asin pagcahoyó labi pa sa gabos na magna pagsopog, patin an sa imong gnosô day nabucá condi sa pagsimbag: ''Con maraot an itinaram co, ipahiling con ta- dao ta siring; alagad con bacô ¿ano ta quinocolgan mo aco?'' ¡Oh Dios co! nasosopog aco, ¿mayo ca na nin ibang tataramon na icasasabi sa nagbasang sa imo? ¡Oh pagtocdô sa cahalangcauan nin sacong boot! Pinapagpadanay mo an saimong pagcahoyo sa oras na idto sa pagtocdô sacô nin pagbárî can sacong pagpalangcao, asin tagnaning magcamérito aco sa magna oras na garo babaacon an sacong daghan nin caangotan, ano man casadang na casopogan an acôon co. Icapapahiling mo cutána an simong capangyarihan, con ipinahamil nin dagâ idtong daing ogaling oripon; alagad ta minarhay mong tocdóan aco nin pacatios na nacacadaog sa quinâban. <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> tid8i2okwrnuh7ce498ejqkjsrvul4d Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/24 250 1821 8192 8191 2024-10-15T16:04:28Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8191 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 22 —</center></noinclude>''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an binasa, dağnan isonod an'' <center>{{X-larger|PAGHAGAD.}}</center> {{text-indent|2em|¡Oh Diosnon na Lalaogon, panalmignan nin magna Angeles! boot cong isalac an sacong magna luha sa dugo na pinabolos sa simong benditong gnosô caidtong mabagnis na soquiti. Ohô, aco an dahelan caiyan casopogan mo: tádoc sa puso co an cadaculâan nin simong pa- dara, poon gnonian isinisicual co an magna calang cauan asin pag-angot. Day mo sagcod itogot, Santong Lalaogon, na aco magbalos ni sarong pagmuda. Tâui aco nin gracia sa pagdanay sa siring na pagholao, patin matios co man logod an anoman na pagmuda ó pagsopog. Italá mo sa sacong calág an padara nin pacatios na ipinahiling mo, tagnaning masosog co an guirà nin simong pagsaquit, asin matorohocan co iyan mahal na Lalaogon na panó nin camurauayan duman sa lagnit. Auot pa.}} <center>{{X-larger|'''PAMIBI'''}}</center> <center>SA ICAAPAT NA ALDAO.</center> ¡Oh Diosnon na Nazareno! ¿diatâ an catiriponan nin magna madonong, asin an sarong malôbong hocom nagcaoroyon na ica magcaca- <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> h16i3hpip5nb4qcp17f4wer0ez4r433 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/25 250 1822 8615 8198 2024-10-17T04:40:58Z Minorax 87 8615 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 23 —</div></noinclude><br>nigong gadanon? ¿Asin ano, Jesús co, ta con an gabos na may salâ pinaquiquimánohan, ica na day nin sala, icang Santo, pinalalaen logod na day pinaquiquimânohan, atà pinagbabasagnan asin sinosopog? Alagad, ¡anong pagbasang-basang ini, Dios co! Pinaglulutaban ca sa sa imong banal na Lalaogon, inaagtagnan, dağnan sinosoquiti, asin caiba an riboribong paglanghad pinaglolohodlohodan, saca sinasabihan: ''Tôdi, con si isay an nagcolog sa imo.'' ¡Oh caladman nin pacatios, nin capacumbabaan asin pagcamoot sa magna tauo! Boot cong roropon ining misterio, asin hinônodan an hinuhulit mo sacó. Tinios mo, Diosnon na Mártir, an atî nin magna lutab sa simong matubis na Lalaogon, ta naiipohan ining bolong can samong pagpalangcao nin boot, asin sa siring na halaga nagcaipong patindogon an capacumbabâan. Itinogot mong agtagnan ca, na idto bacong sa pagcaherac siring can guiniguibo sa magna bibitá- yon, condî sa pagdagdag nin subá sa magna pagtampalasan sa imo, ta boot mong bayaran an pagsamba sa magna diosdios na may matá, alagad day nacacahiling; an pagtogdas nin sarong Dios na day ğnanî nag-aaram-aram lamang can magna bagay digdi sa dagâ, an herejía na nagpapatubod na sa Santa Iglesia mayo an catotoohan; an casàlan na hinahaman garo baga <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> hpjgexg6qeovb1fhp8f0evsualpsaty Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/26 250 1823 8205 8204 2024-10-15T16:04:29Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8204 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 24 —</center></noinclude><br>sa day nahihiling nin Dios. Binayàan mong paglohodlohodan ca asin pagsabihan: ''Tôdi, con si'' ''isay an nagcolog sa imo,'' sa pagtocdó samó, na con an tauo an napasaquít, acôon mi an padusa na samó magcacanigo. Sa catapusan, tinagalan mo caidtong malangcag na bangui, sa tahao nin magna pagtampalasan sa imo, an magna pagmuda, paglanghad sa paghinimbang can cadaclan na magna caràtan na nangyayari sa magna cadicloman, magna pag-orolay sa maraot na nágcacaharaman, magna pagnâbon, magna paggadan, asin sa pagpahamis man can magna mamondong pagpocá nin naghehelang sa saiyang higdaan na pinaghihiğnaloan. ''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an binasa,'' ''dagnan isonod ining'' <center>{{X-larger|PAGHAGAD.}}</center> ¡Oh, gagalagnan na Lalaogon ni Jesús! Aco an nagtampalasan sa imo balang pagcacasalà co: aco an nagtatahob can simong magna matá sa pag-ologolog balang pagcasalà co sa cadicloman nin banggui: aco an naglutab sa imo con day co pinopogolan an mağna maraot na pagmauot, con binobotsan co an sacong dilà sa magna marigsoc na tataramon asin macağni gnirhat na paglanghad. ¡Oh Diosnon na Lalaogon! hari ca pagtágô sa sacong matá min- <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> t5db07hfhx8o3c8682e1xykbzzb3t5i Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/27 250 1824 8613 8210 2024-10-17T04:40:57Z Minorax 87 8613 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Tonette20" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 25 —</div></noinclude><br>san totoo rinatacan asin tinampalasanan nin sacong magna sala. Guiboha, na poon gnonian sagcod acong mautsan day co paglimanlimanan an pag-isip na nasa atubang mo aco. Palomoya, mahamison na Lalaogon, an catagasan nin sacong puso. Naggnağnayôğnayo aco na, huli caidtong macasosopog na agtang na dinara mo, haleon mo an lipód sa sacong matá, paràon mo an magna padayà nin rogaring cong isip asin tagoon mo sacó an tibaad nang mani dahelan nin pagcasálà. ¡Oh Diosnon na Lalaogon! ioontocrico na an pagcasalà: boot ta. cang mamôtan sa buhay na ini tagnaning magcanigó acong macahiling sa imo duman sa lagnit sagcod noarin pa man. Auot pa. <div class="center">PAMIBI</div> <div class="center">SA ICALIMANG ALDAO.</div> ¡Oh, mamomôton asin maboot na Jesús! ¿Si isay an macacasocol can calacbağnan asin cararoman nin simong magna casaquitan? ¿Si isay an macacabilang can gabos na magna pagtampalasan, pagmuda asin capaitan na ininom mo sa cáliz nin saimong pagsaquit? Cadiquit pa idtong panluyaha ca sa Getsemaní, na ipabacal, na ibugtac ca sa camot nin simong magna caiual, na pagbuatán ca nin camot, panôon nin lutab, agtagnan ta pinagcauatan nin magna daing <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> aoft7l784y2xey4b6317wzdg2gpw0xl Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/28 250 1825 8611 8216 2024-10-17T04:40:57Z Minorax 87 8611 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 26 —</div></noinclude><br>ogaleng soldados,; asin day midbiron cang payó nin simong magna discípulos, nin sarong catood na natatacot maaraman. Hayocong pa na an enot na magna sombong simo na dinara sa tribunal ni Pilato bacong matanos asin biong caputican; na pinaghonàhona cang rognao ni Herodes, patin hagaron cang gadanon nin cadaclan, na ipihin sa sarong paralibon, sa qui Barrabás. Cadiquit pa, sa pagmauot mo nin pagsaquit, an pagtios nin hampac na padusang palpal huli ta bacong matanos an sentencia, macasosopog huli ta hinohobaan, asin mabagnis huli sa colog can pagdáta sa laman can magna pising may botgnol patin magna badas na tinimgaan. Culang pa, Diosnon na Paratubos, na namitan mo an sarô pang pasaquit na macacapacurahao sa magna tauong maisog asin macucusog. Caipuhan pa na paaguihon ca sa sarong cabağnisan na daing casama. ¿Si isay an day magtatağnis nin luhang dugó pacaquita na hinohobàan ca olî can mğna gubing na nacacadocot sa magna lugad nin paghampac, na guinogubignan ca nin yamit na púrpura, na binobogtacan an simong payó nin coronang tonoc na pinagsaralapid, asin pinacacapot ca nin capotol na cauayan, dağnan guinagalagnan, caiba an magna pagharac-hatac nin si- ring: ''Pagherotan ca nin Dios, hadê nin ma-'' <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> qegxbx0lg9qqj1bycyv4q31qklctplh Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/29 250 1826 8614 8223 2024-10-17T04:40:57Z Minorax 87 8614 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 27 —</div></noinclude><br>''gna'' ''Judio''. ¡Guràno dao an tinios mo sa mağna pagpocpoc sa imo na nacacatadoc an magna tonoc nin si corona na nacacalugad sa saímong payó! ¡Oh Diosnon na Paratubos! pahadqui sacó iyan magna bohoc na nagcacasaràbit sa corona, patin namimit pit can simong dugó, mantang macapira ta ca pigologolog sa cahalangcauan nin sacong boot. Sinasamba co iyan magna pisğni, iyan mahal na agnog na pinasacan can magna tonoc, mantang haloy na sa sacong calág pinagbasangbasang co iyan sa imong ladauan. Boot cong idotâ an sacong magna gnabil dihan sa dugong nagtotoro sa mağna tonoc na nacacaromarom can simong magna matá asin nadalahay sa simong côcô sagcod na nacacatomtom sa dagà, mantang pinatarom co can sacong macasosopog na gauègauê an magna tonoc na nagpaturauis dihan sa matubison mong Lalaogon. ''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an binasa, dağnan isonod ining'' <div class="center">{{X-larger|PAGHAGAD.}}</div> ¡Oh banal na Lalaogon nin sacong Paratubos! Itogot mo na haleon co sa simong Diosnon na agnog iyan coronang nacacapagpadugo. An sacong magna casálan, ó mamomòton na Ama, iyo an nagpapabolos can magna luhang dugo <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> chgbd91ee8sxh7b6sfj8ncbpmx6dcia Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/3 250 1827 8610 8230 2024-10-17T04:40:57Z Minorax 87 8610 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center"> {{Xxx-larger|NOVENA}} {{Larger|SA MAHAL NA}} {{Xxxx-larger|'''LALAOGON NI JESÚS'''}} NA IGUINAGALANG SA SANTUARIO {{X-larger|NIN NUESTRA SEÑORA DE PEÑA DE FRANCIA}} {{Larger|SA NUEVA CACERES.}} GUINIBO SA BICOL NI {{Xx-larger|'''D. José María Leza,'''}} Secretario de Cámara y Gobierno, {{Larger|ASIN PROMOTOR FISCAL CAN TRIBUNAL ECLESIÁSTICO NIN SINABI NANG NUEVA CÁCERES.}} {{X-larger|ICATLONG PAGPALAGDAAN.}} {{rule|5em}}{{rule|5em}} ITINOGOT NIN POON. {{rule|5em}}{{rule|5em}} {{X-larger|'''NUEVA CÁCERES'''}} {{Larger|'''1892'''}} {{Xx-larger|Librería Mariana}} NI {{X-larger|Mariano Perfecto}} Chofré y Comp ''Binlioteca Nacional de España'' </div><noinclude></noinclude> ka8o6xxdj7vj04vf7tgi76y240hkj49 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/30 250 1828 8612 8237 2024-10-17T04:40:57Z Minorax 87 8612 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 28 —</div></noinclude><br>dihan sa simong magna matá. ¡Macapira dao liniuat co iyan pagcorona huli sa pagbalicbalic co sa casálan! Nagsosolsol aco huli ta aco an nanidalehan caiyan mabağnis na pasaquit. Poon gnonian, Diosnon na Lalaogon, boot cong isoclob sa sacong payó iyan coronang macolog, na nacacaomay can sacong capaabaoabauan asin nacacabicô can sacong calangcauan: boot co na iyan magna matarom na tonoc tomadoc sa sacong pusó sa pag-acô asin pagtagal can gabos na magna casaquitan digdi sa buhay na ini. ¡Oh mahamison na Lalaogon nin sacong Dios! Guiboha na an dugong nagbolos dihan sa simong agnog macapagpalomoy can sacong pusó, tagnaning pagtagnisan co an sacong magna sala patin macamtan co an bayad sa lagnit. Auot pa. <div class="center">{{X-larger|'''PAMIBI'''}}</div> <div class="center">SA ICA ANOM NA ALDAO.</div> ¡Oh matinios na Jesús co! abaa nang herac can simong camugtacan na nahihiling co sa Pretorio can pagpabarağnan ca ni Pilato du- man sa magna mabagnis na caiual mo. ''Hilgna'' ''nindo ining tauo'', olay, ta tibaad pa maheracan caidtong magna daing isusugad. ''Hilgna'' ''nindo'', ta day na namimidbid, huli sa magna <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> fh8gubo7j48jxxteioi7jhosqhlc8vu Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/31 250 1829 8244 8243 2024-10-15T16:04:30Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8243 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 29 —</center></noinclude><br>labod, catampalán, lutab asin dugong nagtuturauis. Alagad, oh Diosnon na Màrtir, sa tahao nin simong magna saquit minimidbid ta cang Tauong Dios. Itinotungcahal co an sacong payó, asin nahihiling ta ca sa ventana nin Pretorio ipigpapadalao sa magna Judiong palpal. Itinogot mo, matinios na Jesús, na pagdalanon ca nin magna catauohan tagnaning macapagsabi: caguiraray sa mğna duc-hâ: hilgna nindo sa sacong Lalaogon an saindong Dios, na siring saindo naggamit nin sarong mantong daan asin parasing, patin naenot pa saindong hubàan sa sarong Cruz; alagad ta nagpagubing sa saindo nin manto real, asin pinili camong mani casalihid nia. Tinios mo an sopog sa balcon nin Pretorio, sa pagsauay sa magna mayaman asin mapaabaoabao na tauo patin sa pagsabi sainda: hilgna nindo sa sacó an saindong Dios: aco mayô condi yamit na manto; alagad camo nagnaggugubing nin labilabi: nacocoronahan aco nin magna tonoc; alagad camo nagcocorona nin burac: aco nagpahuri sa gabos na magna tauo; alagad camo boot magnenotan guiraray sa ano man. ¡Ah! midbida lamang aco nindo sa magna duc-hâ asin sa saindang cadaihan, macasadol man logod saindo sa pagtao sainda nin dacol na pagcaherac. Tinagalan mo na ipahiling ca sa cadaclan caidtong malôbong ho- <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> 71gjv7645jdvqwq08am1w6jlahq7ozz Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/32 250 1830 8250 8249 2024-10-15T16:04:30Z MF-Warburg 6 5 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8249 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 30 —</center></noinclude><br>com, garo sa paghagad na caheracan an sarong maraoton na tauo, tagnaning masauay mo an magna paracasala asin masabihan: hilgna nindo sa sacong Lalaogon, an ladauan nin saindong Dios: ining coronang magna tonoc catumang nin saindong capahalangcauan: ining agnog, ining magna mata, ining magna ğnabil na nagdudugo iyo an catumang nin saindong magna maraot na paghonâhonâ, nin mağna maraot na hirô, nin saindong magna paglanghad asin pagrapsac. Sa catapusan, itinogot mo, gagalagnan na Paratubos, na ining maliuag na banuaan maogma can saimong magna saquit asin camudahan, asin maghagad na gadanon ca tagnaning masabihan mo an magna pusong nagtitios: uya an saindong Dios, caibahan nindo quinoronahan aco can magna tonoc nin pagcaori, nin pagcaoğnis asin nin magna pagsahot na day nin catotoohan. Magna malolot, magna maluya, camo gabos na pinagdadâtogan nin quinâban, humiling camo sa saindong Dios na baco sanang day naheheracan nin magna tampalasan na tauo sa saiyang macauugay na camugtacan, atâ iquinocorahao pa, sa daculang caangotan, ''na ipacô.'' ''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an binasa,'' ''dağnan isonod ining'' <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> t8xvreuo175r33jkisn4jf1l43ow8jg Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/33 250 1831 8597 8257 2024-10-17T04:40:34Z Minorax 87 8597 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">'''— 31 —'''</div></noinclude> <div class="center">{{X-larger|PAGHAGAD.}}</div> ¡Oh Santong Lalaogon ni Jesús! Uya acong tauong lolong na sa ibáibáng panahon nagcasala saimo, day na lamang nagguiromdom can tinios mo huli sacó. Ipinahiling ca nin daing tapus na Ama sa magna mata nin sacong calag siring qui Pilato sa magna Judio, asin acó, orog pa ca palpal sainda, nagdagos acó guiraray nin pagpamondó sa saimo can sacong magna paglapas sa saimong pagboot, day lamang acó nalodóc ni cadiquit man. Igó na, Diosnon na Lalaogon, igó na; madigdi acó saimo aroaldao, bacong sa pag-ologolog asin pagpamondó saimo siring can guinibo nin magna Judíos duman sa Pretorio, condi sa paglohod sa atubagnan caining trono nin saimong camurauayan, maghahagad nin tauad can sacong magna casalan. Patauad, namomóton na Lalagon, patauad sa cadaclan na magna pag-ologolog asin day pag-isosogad saimo. Patauara acó, asin huli sa magna méritos nin saimong pagtios patin huli can dugó na nagturauis dihan sa saimong agnog, mahiling ta ca logod duman sa lagnit sa daing tapus na panahon. Auot pa. <br> {{rule|5em}}<br> <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> rsqsst2bpn2usg43eakpdxwl15murxb Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/34 250 1832 8592 8265 2024-10-17T04:39:38Z Minorax 87 8592 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">'''— 32 —'''</div></noinclude> <div class="center">{{X-larger|'''PAMIBI'''}}</div> <div class="center">SA ICAPITONG ALDAO.</div> ¿Diatâ nacapağnahas an palpal na Sinagoga nin pagpagadan sa sacong namomotan na Jesús? ¡Oh! ¿an santo nagtitios can padusa sa magna paralibon? ¿An daing cagadanan magagadan sa sarong dustang bibitayan? ¿Ano ini, Jesús cong namomotan? hinohubaan ca can púrpura ta gugubignan nin túnica; ibinobugtac sa saimong licod an sarong Cruz, na huli sa pagcatagom nacacapabucá olí can magna lugad (ninsi paghampaca) na day pa napipila, asin minaba- lic na magnagturauis nin dugo. ¿Masain ca, Diosnon nan Nazareno? ¡Oh! namimidbid co an gabos: iyan pag-andam na garo sa paglobong, iyan duang paralibon, na senentenciahan casama mo, iyan magna soldado na taga Roma na nagpapáso, iyan trompeta, iyan magna verdugo, iyan magna pagcorahao... oho, nagpapasiring ca sa Calvario, gagadanón cang daing salà, na napapadungcal huli sa cagabatan nin Cruz, na nacapaangot sa magna verdugo na bacong natuang condi nahampac, napocpoc asin natumban sa imo. ¡Oh Jesús co! ¿Si isay an macacahiling na day maherac can saimong hauac na nanlalatâ asin nagtotorong dugo? ¡Abang cabağnisan na guiniguibo sa imo caidto mansanang pigtutubos <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> gcge7fpg1xx9q2bedymkryv4ntv4irb Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/35 250 1833 8273 8272 2024-10-15T16:04:31Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8272 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>'''— 33 —'''</center></noinclude><br>mo! Tibaad marağna ca nin cadiquit nin sa imong Ina sa tahao nin saimong pagsaquit, ¡Ay! si María minahalê sa cadaclan, boot comogos sa saiyang namomôtan na Aquî; isinisicual nin mağna soldados, nagcahilignan ining duang maromarom na astro, asin iyo sanang nahimo an pag-agrağnay sa puso: ¡Aquí co!... ¡Ina co!... asin si Jesús na naglalabaylabay, huli sa cagabatan nin Cruz napadungcal oli. ¡Oh, Paratubos co! ica na nadadâtogán can sa imong pâsan, pinatitindog caidtong magna daing ogalî sa tumban asin ibang catampalasanan. ¡O cabagnisan na day pa sagcod nadağnog! Nagpoon ca nang maghignagdan, Paratubos co: an magna saquit na tinios asin tinitios mo dadaracol pa guiraray. ¡Jerusalem, na pinacasanto can magna bitis ni Jesús, ano an nahihiling mo gnonian! Alagad ¿ano an nahihiling co, matinios na Jesús? an saimong gagalagnan na Lalauogon na nadadampolan nin cabócabó, dugó, asin magna lutab, guinagânot huli sa capagalan. ¿Si isay an mapahid caiyan gagalagnan na agnog? ¿Si isay an malinig can dugo na nacacaquipot can simong magna mata? ¡Ah, Diosnon na Mártir! hilgna an sarong babae na naagui sa tahao nin magna garod asin magna verdugo: hilgna, magayon na Nazareno, na minalohod asin minasamba saimo: hilgna, na {{block right|'''3'''}} <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> 11plkl8ra1u0ni6ejjye99hctcsxfie Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/36 250 1834 8594 8279 2024-10-17T04:39:38Z Minorax 87 8594 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">-34-</div> <br>pacalocota an paño sa saiyang payó napaaram simo na pomahid caiyan Lalaogon na pinananalmignan nin mağna Angeles. Alagad, ¡Oh gnağnalasan! idtong pañó naguin mahalagang cayamanan; pacatumtuma can ganot asin dugô can Aqui nin Dios. Paladan na Verónica: an simong pagcaherac binalsan can ladauan ninsi Lalaogon caidtong Paratubos sa magna tauo. Paladan man camo, Osa de la Vega asin Nueva Cáceres, na igua camo nin sarong ladauan na nagpapaguiromdom caidtong nangyari sa dalan nin capaitan. ¡Oh namomotan cong Jesús! idotá cong marahay sa sacong gnosò an Diosnon mong Lalaogon sa bilog Ina calodocan nin sacuyang puso, ''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an binasa,'' ''dağnan isonod ining'' <div class="center">PAGHAGAD.</div> ¡Oh, maninigong mamòtan na Jesús! An sacong magna salà iyo an dahelan nin simong magna casaquitan asin camudahan sa dalan nin capaitan. ¡Con nagcapalad cutâ aco arog qui Verónica na macapahid can simong gånot! ¡Oh, gagalağnan na paratubos! an simong pagcamoot daing socol: binayaran mo nin sarong balaogan pagcaherae ni Verónica na <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> hi1dquva3updxa3itmsdh90ur8pymld Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/37 250 1835 8595 8285 2024-10-17T04:39:39Z Minorax 87 8595 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">'''— 35 —'''</div></noinclude><br>iuinalat mo an ladauan nin saimong Lalaogon, asin huli sacó, minsan alang-alang, binoot mong paaguihon digdi sa estampa an simong pag-ampon caining banuaan. Ica an magboot sacô dian sa saimong trono. Sôli sa pusô co an pagcamoot arog caidtong sa maheheracon na babae, sa pagpahid co can magna luha nin magna duc-ha, na iyo an casalihid mo, asin sa pagrağna sainda sa saindang pagtios gnonian na nagbabaclay sa masaquiton na dalan. Pasiriğna sa saimo an samong paglacad. Guiboha na omiba aco simo sa Calvario, asin con aco luyahon, ica, mahal na Lalaogon, an omantabay sacò, an sacong pailihan, an sacó somorog sa pacaabot duman sa mamurauayon na Jerusalem. Auot pa. <div class="center">{{X-larger|'''PAMIBI'''}}</div> <div class="center">SA ICAUALONG ALDAO.</div> ¡Oh Esposo nin dugo! ¡Oh mahoyoon na Cordero! ¡Oh matinios na Jesús! Ominabot ca na sa catapusan nin sa imong paglacao: yaon ca na sa ibabao can altar na aatagnan saimo. Alagad, ¿ano ta itinotogot mo, Jesús co, na hubaan ca can simong gubing sa atubağnan nin cadaclan? ¡Hinobaan an nagpapagubing nin magna burac sa magna capatagan, nin laui <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> s3hm5q8rgja8q6wxegc72c82bjfk1pk Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/38 250 1836 8593 8292 2024-10-17T04:39:38Z Minorax 87 8593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">'''— 36 —'''</div></noinclude><br>sa magna gamgam, asin nin ubac sa magna buğna! ¡Oh, Paratubos co! Macolog sa boot co an simong pagcasopog asin pagcamondò. ¡Oh, Jesús co! Nahahalean aco nin cosog sa paghiling can siring na cabağnisan. ¡Ica pinadupa sa sarong Cruz ta ipapacô! Tinataquigan aco sa balang pagpocpoc nin martillo na nacabaac can laman mong malalátâ, asin nacaparagot can simong magna tulang, patin nacapaquibigquibig can magna ogat mo saca nacapaboroboso nin dugo. ¡Cadaculang saquit an simong tinios aso palaobon an Cruz, pagbicòa an magna pacô, ta nacataguis sa cagapoan an simong hauac! ¡Cadaculang colog, aso patindogon an Cruz na ipinadaling ibongsad sa cotcot tagnaning magcaralapò ca! ¡Oh, Jesús co! ¿Si isay an macahorophorop can magna tinios mong saquit ninsi ipacô ca? ¿Gurâno dao cadaculà an camondoan mo, Diosnon na Mártir, na pinagdadaralao ca cadtong cadaclan, bacong sa pagcaherac saimo atá sa pag-ologolog logod? An balang tataramon na minaabot sa saimong taligna sarong pagmuda asin pag-ologolog. Carani mo, pinaghihiling mo an nagcacapirang caibahan na day simo biminayá; alagad, bacong nacacarağna, condi orog nang nacacapamondo símo. Nahihiling mo idtong magna soldados na nagba- <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> 2nm6pcz525x3cbsa6ejg3dyd92okvkx Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/39 250 1837 8306 8305 2024-10-15T16:04:32Z MF-Warburg 6 13 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8305 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 37 —</center></noinclude><br>baragnà o nagcacarauat can iyoiyo mong nasasadirihan digdi sa dagâ, can simong magna gubing, sagcod can pağnirarom na túnica na daing catahîan. Nagsasaròsarò ca sa quinaban, mayong carağnahan, patin daing maolnan an payong ralabot nin matatarom na tonoc. ¡Oh, mamomôton na Paratubos. Naquiquita cong guinaganot nin malipot an simong Lalaogon: pinaghihiling cong nadadampolan iyan magna mata nin magna luhang may dugo, quilpis na an magna pisgni, napaitan an gnosò nin sucang tinonauan nin apdo, malongsî na an magna gnabil, asin sa hiniròhirò mo an paghignalo nin naghihiġnagdan. ¡Ay! ¡Naotsan an sacong Jesús! Ipinahahayag nin dagâ can macacucubhan na paglinog, nin lagnit can pandiclom, nin infierno can magna pag-oğnal sa caangotan; asin acong tinubos, acong naguin dahelan can pagcagadan nin sacong Dios, ¡day lamang nabate, patin day nababaac nin casaquitan an sacong puso! ''Omontoc nin cadiquit, horophoropon an'' ''binasa, dağnan isonod ining'' <center>{{Larger|PAGHAGAD.}}</center> ¡Oh mahamison na Jesús! Cadaculà can simong tinios huli sa sacò patin ¡abaa camahal can pagbalucat mo sacuyà! ¿Ano an icacaba- <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> 3ipqf97qo01r1a4dk5ixgcyvlm3o4zr Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/4 250 1838 8581 8313 2024-10-17T04:39:07Z Minorax 87 8581 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude> An limo, asín Rmo. Sr. Obispo caining Nueva Cáceres, D. Fr. Casimiro Herrero, nagtógot nin apat na polong aldao na indulgencia sa gabos na sacop nia na magnovena sa daculang devoción asín caoropan: sa balang aldao macacamtan ining indulgencia. An limo, asin Rmo. Sr. D. Fr. Arsenio Campo y Monasterio, canigoan na gayong obispo sa Nueva Caceres, timinogot nin apat na polong aldao na indulgencia man sa balang maensarong pagpagnadie caining Novena.—1.° Agosto 1892. <div class="center">''Biblioteca Nacional de España''</div><noinclude></noinclude> cpbs4pi3hdv1qde1qx7dygk9xn6re85 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/40 250 1839 8582 8318 2024-10-17T04:39:21Z Minorax 87 8582 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">-38-</div> <br>yad co saimo, Paratubos co? Poon ğnonian boot acong mabuhay asin magadan sa saimo, na gadanon co an magna maraot cong ogalê, padusahan co an sacong hauac asin tumağnan co an magna pagmauot nin maraot. Sagcod pa, day logod maparà sa sacong calag an simong pagsaquit, tagnaning day co malignauan an magna ootbon cong catongdan, an magna ipapatauad cong pagpacaraot nin iba, asin magna saquit na titioson co. Huli caini, Jesús co, day mahahalè sa sacong guiromdom an ladauan nin simong mahal na Lalaogon. Paghihilignon co iyan mahal na agnog na nacocoronahan nin tonoc, iyan magna matang sonip, na panò nin dugò asin maating lutab, iyan malongsing gnosò na hinahalean nin magna tataramon dapit sa buhay na daing tapus, ta con siring, pacahorophoropa co can simong tinios huli sacò, pagpepenitenciahan co an sacong magna casalan, asin pagtatagnisan sa pacaabot can patauad patin capaladan nin pagtorohoc sa lagnit can simong mahal na Lalaogon sagcod noarin pa man Auot. pa. <div class="center">'''PAMIBI'''</div> <div class="center">SA ICASIAM NA ALDAO.</div> ¡Oh Diosnon asin mamomôton na Jesús! Sag- cod gnonian hinohorophorop co an simong pag- <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> tlg9pb2r63filqccvgm64kbcnjjfvvb Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/41 250 1840 8596 8327 2024-10-17T04:39:39Z Minorax 87 8596 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">{{Larger|— 39 —}}</div></noinclude><br>saquit asin pagcagadán. ¡Oh cadaculang pagcamoot sa saimong linalang! Gnonian, sa pagpahignalô can sacong pusò na tagob nin calipògnauan huli can pagguiromdom nin simong day masabing pagtios, togoti aco, Jesús co, na i-áuit co an icaoomao saimo, asin ibantog co an magna paglaad nin simong pagcamoot huli caiyan gnağnalasan mong pagpahayag nin saimong Diosnon na Lalaogon. Ohô, Paratubos co; day mo pa pinapagcanigò an simong pagtios, can pagcatadà mo sa Sacramento nin Eucaristía, nagpapahayag ca nin mağna ġnagnalasan aroaldao sa manlaenlaen mong ladauan, sa pagpamidbid na orog can simong pagcamoot. ¡Gurâno cadacol an magna guini-guibo mong ğnağnalasan sa gabos na oras sa magna ladauan nin sarong maboot na Cordero na natatalagang gadanón, sa magna ladauan ninsi nagpapasán ca nin Cruz, ninsi ipacò na bicyao an magna taquiag, garo andam sa pagcogos sa paracasalà! Alagad, an orog mong pinagpahilgnan nin gnağnalasan, iyo idtong ladauan nin simong Lalaogon na sinasamba sa Osa de la Vega, na guinânot nin dugo asin tubig siring cadto sa Getsemaní; guiniguiromdom co, oh Diosnon na Lalaogon, an paggànota cang macatlo asin an manga biayang itinao mo sa Osa de la Vegang banuaan, asin <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> ts41ox04dg1qxtt7yeo56bkw7or1jdn Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/42 250 1841 8583 8336 2024-10-17T04:39:35Z Minorax 87 8583 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">{{Larger|— 40 —}}</div></noinclude><br>sa diminoloc saimo dara an malaad na pagtubod. Magsabi, mahal na Lalaogon, an magna butang nacamaan, an manga boğnog na nacadağnog, an manga lopog na nacalacao asin an sarisaring manga may helang na nagcaoromayan. Pinogolan mo an magna báguio asin pinadulag mo sa magna taga duman an hampac nin damat na cólera. Pagomauon ca, Diosnon na Lalaogon, ta ini na simong ladauan, an hinoad duman, nagampon sa magna sacerdotes caining banuaan can pagagui nin cólera can taon na 1882. Magcacanigo, cang omauon, mamomoton na Lalaogon, ta ica an samong paalauan, parasorog asin caalignan sa samong magna camondoan digdi sa ibabao nin daga. ''Omontoc, nin cadiquit, horophoropon an binasa, dağnan isonod ining'' <div class="center">{{Larger|PAGHAGAD.}}</div> Santong Lalaogon nin sacong gagalagnan na Paratubos, na nagpahayag nin pagcamoot sa magna banuaan asin naguaras nin magna biaya sa nagdedevoción simo, caheraqui cami; guiromdoma, na ica an pinagcacasararoan nin gabos ming paglaom. Aram ming gayo na dian sa macacalodoc mong camugtacan, sa pagguiromdom nin saimong pagsaquit, nacaca- <div class="center">'<small>'Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> ho4odj9nc3jpghv1z8arjlkg54v1297 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/43 250 1842 8345 8344 2024-10-15T16:04:33Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8344 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>{{Larger|— 41 —}}</center></noinclude><br>laog an gabos ming casaquitan, nacacapasangcob an samong caluyahan, nagaaniniğnal an samong pagtağnis, asin nabubucasan an tatá sa samong caipuhan. Nin huli caiyan, sa saimo cami minadoloc, mahamison na Lalaogon. Ica an mani ilao niamo tagnaning day cami mahalêan nin pagtubod; an samong pailihan tagnaning day cami magpuaypuay; an samong sosondan tagnaning day cami malagalag pasiring sa caratan; an samong popogolan tagnaning day cami maholog sa sogot. Hari calignaui ining banuaan, na nagpapaampon saimo, bendicioni asin bôsogui can simong pagcaherac: poon gnonian licayan sa damat ó peste na hinahampac mo sa magna. banuaan con naaangot ca; asin padulagá an baguio, gotom, tighorao patin ibang carâtan. Sa catapusan, hari calignaui cami na digdi sa pagnovena naghorophorop can simong pagsaquit asin nagauit can magna biaya nin simong pagcamoot: taui man cami can carahayan na hinahagad niamo digdi sa pagnovena con orog na icacaomao saimo, patin icacarahay nin samong calag. Auot pa. <center><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></center><noinclude></noinclude> 8k3ydrj0wx9v46hygrhxpmri2opva7r Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/44 250 1843 8584 8353 2024-10-17T04:39:36Z Minorax 87 8584 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 42 —</div></noinclude><br> <div class="center">{{X-larger|'''DALIT.'''}}<br></div> {{rule|5em}}<br> {{block center| ::''An banuaan na nagalang'' ''can'' Lalaogon ''mong mahal,'' ''simo gnaning caheracan,'' ''Paratubos nin quinâban.'' ::Sa Getsemaní naquitâ, Jesús na mapacumbaba, can mamibí ca, sa dagâ an Lauog mo nacadota. ::An dugò na bominasa can gubing mo, asin luha, sa samo iyo an tanda nin pagtubosa sa sala. ::''An banuaan etc.'' ::Ni Júdas na masumbical ining Lalaogon hinadcan, nagsaguinsaguin an palpal catood, bágo, caiual. ::Di na lamang naticbahan an discípulong masúhay can daculang cahoyôan nin Maestrong minamahal. ::''An banuaan etc.'' ::Idtong Lalaogon na banal, nin lagnitnon caogmahan, }} <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> aa41u626ry6g20h3d6f2ckx736osd1u Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/45 250 1844 8361 8360 2024-10-15T16:04:34Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8360 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <center>— 43 —</center></noinclude>{{block center| :ding paquimano tinampal :nin camot na tampalasan. ::¡Hilgna nindong linutaban :idtong agnog na mabansay :caídtong magna caiual!... :¡hilgna an pagbasangbasang! ::''An banuaan etc.'' ::Matarom na magna tonoc :sarong gocon an caarog, :sa payo natatalanhoc :macosog an pagcatadoc. ::An dugong timinurayog :naghugas can digtang bilog :nin quinaban, na rinaot :ninsi salang pinanonod. ::''An banuaan etc.'' ::Cauayan pinacang cetro, :sarong yamit ijmng manto :nin Cagurangnan na santo :can idognao ni Pilato. ::''Hilgna,'' gnaya, ''an tauo,'' :na piggagagadan nindo, :hilgna, maluya nang gayo, :sabi sa manga Judio. ::''An banuaan etc.'' ::Paracasalá, hiligna :iyan tauo, tingcalaga, :ta panong luha an mata, :ica an inaagagha. }} <center>''Biblioteca Nacional de España''</center><noinclude></noinclude> qjmsafoux70vjs5qzma11agvq6hsisf Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/46 250 1845 8586 8366 2024-10-17T04:39:36Z Minorax 87 8586 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">-44-</div> <div class="center">¿Ana ta napasiring ca,<br> Hade lagnit daga pa?<br> an sala mi, bacong iba,<br> Íyrong nagratac sai ya.<br> ''An banuaan etc.'' Lacao, babaeng pusóan,<br> sabata duman sa dalan<br> si Jesús na nagpapasan <br> can cruz na sato tutubsan. <br> An Lauog nadadampulan<br> nin lulia, dugó lutab man;<br> dalagan, simong pahiran<br> an salming nin calagnitan.<br> ''An banuaán etc.'' Si Verónica naglohod<br> mapacurnbabang boot,<br> lininigan ninsi ramog<br> idtong magayon na Lauog.<br> Ni Jesús binalsan tolos<br> idtong babaeng maimbod,<br> sa natalá,sa pagcamoot,<br> Lalaogon niang malodoc.<br> ''An banuaan etc.'' Iuinalat sa satuya<br> ining daculang biyayá,<br> gnani tang mabanabaná<br> an cagabatan nin sala.<br> <small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> idje0jvkaedzpo861hvz31b8317rvop Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/47 250 1846 8585 8373 2024-10-17T04:39:36Z Minorax 87 8585 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 45 —</div></noinclude>{{block center| ::Nagsosolsol cami, Ama. :sa atubang mo natuga :nin bilog na pagpabaya :can ğnaran na pagcasala. ::''An banuaan etc.'' ::Caming aqui mo licayan :sa damat, gotom, linog man, :ta sa magna capiótan :Ica samong paalauan. ::Sa oras nin pagcagadan :cami mo man bendicionan, :gnani ming matorohocan :Lauog mo sa calagnitan. ::''An banuaan na nagalang'' :''can'' Lalaogon ''mong mahal,'' :''simo gnaning caheracan,'' :''Paratubos nin quinában.'' }} <br> V. Signatum est super nos lumen Vultus<br> tui, Domine. <br> R. Dedisti lætitiam in corde meo.<br> v. Dominus vobiscum.<br> R. Et cum spiritu tuo.<br> <div class="center">OREMUS</div> {{text-indent|2em|Deus, qui nobis signatis lumine Vultus tui memoriale tuum ad instantiam Beatæ Verónicæ sudario impressam imaginem tuam relinquere voluisti, tribue nobis quæsumus, persanctam crucem et gloriosam passionem tuam;}} <div class="center">''Biblioteca Nacional de España''</div><noinclude></noinclude> 1j77xqigz7avsybb6su63xelyjr784n Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/48 250 1847 8587 8379 2024-10-17T04:39:36Z Minorax 87 8587 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Els1523" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] <div class="center">— 46 —</div></noinclude>ita nunc per speculum, et in ænigmate venerari et adorare et honorare te ipsum in terris, ut in novissimo die, Facie ad Faciem venientem super nos judicem, securi, et læti videre mereamur, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivis, et regnas in sæcula sæculorum. Amen. v. Tinandaan mo cami can liuanag nin sa imong Lalaogon, Cagurangnan. R.Tinauan mo nin caogmahan sa sacong puso. <div class="center">PAMIBI.</div> Dios cong maheheracon na daing siring, na pacatandai mo cami can liuanag nin sa imong Diosnon na Lalaogon, sa paghagad nin paladan patin maorop na Verónica uinalatan sa gnağnalasan na pagcatalá sa lienzo can simong mahal na ladauan, tağnaning igua cami nin mabansay na pagguiromdomon; sa capacumbabaan naggnağnayòğnayò cami saimo na, huli can Santa Cruz asin simóng mamurauayon na pagsaquit, togotan mo cami na magsamba patin maggalang can saimong santong Lalaogon siring baga sa salming asin sa anino, tağnaning sa aldao nin paghocom magcanigò caming matoninong patin magayagaya na macaatubang saimo, asin macahiling saimo siring sa mabooton na Hocom, saimo, Paratubos samuyà, na caibahan nin Ama asin Espíritu Santo nabubuhay asin naghahadê ca sa panahon na daing tapus. Auot pa. <div class="center"><small>''Biblioteca Nacional de España''</small></div><noinclude></noinclude> su4s0te497iulqb4e1dhfg0tc8xtdjp Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/49 250 1848 8388 8387 2024-10-15T16:04:35Z MF-Warburg 6 8 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8387 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]] {{c|—47—}}</noinclude>{{c|PAMIBI NA GUINONO SA IGUINOHIT NI PADRE}} {{c|ANTONIO NATAL.}} Acóa, Señor, gabós niácong pacahiuas, asin auot pang icaogma mo an sacong pag-iisip, guiromdom asin boot. Gabos na sarosadiri co, anan iyan na itinao mo sacó; tara inooli asin itinatao co gabos iyan sa imo, g̃naning ica an magboot na gayo caiyan gabos. Itao mo sana sacó an lipotocon na pagcamoot sa imo na caiba an sa imong gracia, na iyo iyan lamang an icayayaman co asin day na acong ibang hahagadon sa imo. Orog na gayong itao mo sacó, Señor, an cabinian nin calag pati hauac, nin huli can mahal mong dugo na timinoró sa circuncisión. Taue man acó can balaog nin macalolodoc na pamíbí, asin luhang sa puso, huli can dugó na iguinanot mo sa Getsemani. Taue man acó can balaog nin pacapagsaysay can gabos mong guibong gnagnalasan sa laenlaen na tatararamon: sa tataramon nin santong paqui-ulayulay, asin sa tataramon nin matubis na gauégaue asin mabansay na paradara, huli can dugó mong liminuas can hampacon ca. Taue man acó can balaog nin pacamidbid nin marhay na ogalé gnaning an puso co day maolactan nin maraot, asin mapacarhay an calag co, huli nin si dugó mong liminuas asu coronahan cang tunoc. Taue man acó can balaog nin pagdanay sa <center>{{smaller|(Biblioteca Nacional de España)}}</center><noinclude></noinclude> je529azmiwvova9u5i976wrrqnkjopu Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/5 250 1849 8589 8392 2024-10-17T04:39:37Z Minorax 87 8589 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Aceyork Sinogba" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude> <div class="center">DUANG TATARAMON</div> <div class="center">dapit sa guinicanan can ladauan nio</div> <div class="center">MAHAL NA LALAOGON NI JESUS.</div> <div class="center">---------</div> Sa banuaan nin Osa de la Vega, Obispado nin Cuenca sa España, sa simbahan nin saiyang Parroquia may sarong Capilla, sa Capilla may sarong altar mna pinaoorog caidtong magna taga duman, nabibibtinan nin magna exvotos, asin pinacayaman nin dacol na magna indulgencias. Sa altar na iyan namomogtac an sarong estampa nin <i>Lalaogon ni Jesus</i> na natala sa pañong bitbit ni <i>Veronica</i>, natatahoban nin sarong cortina na day nabubucas nin si isay man na bacong magna Sacerdotes na may sobrepelliz asin estola, pacasolo nin duang candila sa sinabi nang altar, huli ta binogtacan nin excomunion an pagbucas na bacong sono sa sinabi nang pagboot. Day naaraman con sain ipininta ining estampa; igua nin nagsasabi na hale sa Roma: an nasiasat sana iyo, ining ladauan minana <i><div class="center">Biblioteca Nacional de España<noinclude></noinclude> gg7st031ab9voaagoomxzqx6xj9668u Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/50 250 1850 8588 8398 2024-10-17T04:39:37Z Minorax 87 8588 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">—48—</div> pagsonod can pasabong mo, asin sa marahay na caogalean, huli nin si dugó mong liminuas asu hubaan ca liuat. Taue man acó can balaog nin martirio, con an totoong pagcagadan sa pagpatotoo niaco can santong pagtubod, con nin tibaad nang cabanalan nin cristiano; con an pag-aguing saquit minsan magadan padagos sa pagotob can catongdan nin camogtacan co, asin magadan logod acó na napapacó asin panong casaquitan, pamayaan nin gabos asin bió acong malignao can gabos na day tibaad digdi sa daga, siring sa ipinaquiquimaherac co sa imo, nin huli can dugó mong diminalihig asu ipacó ca, Sa gabos caiyan taue acó can balaog con gracia mong nagpapadanay gnunian na mabagsic pa acó, asin an iyo na sanang gracia sa oras nin sacong pagcagadan, nin huli can dugó asin tubig na liminuas sa lugad mo sa hirog. Auot pa. <div class="center">FIN</div> (seal) (seal) <div class="center">''Biblioteca Nacional de España''</div><noinclude></noinclude> 9q4uzoy924g3m7ew6c527xrcbi9izpv Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/51 250 1851 8400 8399 2024-10-15T16:04:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8399 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Filipinayzd" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><noinclude></noinclude> e6wyp0a5x5dr8sse0evf72l1f123vzx Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/52 250 1852 8404 8403 2024-10-15T16:04:36Z MF-Warburg 6 3 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8403 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><center>{{Xxx-larger|'''SA MAHAL NA PUSO NI JESUS'''}}</center> {{block center|{{Larger|Tará, ó Puso ni Jesús,<br> Puso nin sacong Cagtubos,<br> ipamidbid mo sa gabos<br> an cayamanan mong rimpos.<br> }}}} <center> {| |+ |- | Oh Puso nin Paratubos!<br>pacusga an samong boot,<br>ta gnaning dai lumoyos<br>Sa saimong pagcamoot.<br><br>||{{gap|5em}}|| Mahal ná Puso ni Jesús,<br>maheheracon na lubos,<br>sorogon mo cami gabos,<br>huli ta simong tinubos.<br><br> |- | Oh Puso nin Dios, Aqui!<br>na baga bato-balaní<br>an tauo madara gnani<br>na sa sala macahale.<br><br>||{{gap|5em}}|| Oh Puso cong Cagurangnan,<br>sambahon ca, paglingcodan<br>min gabos mo na linalang,<br>guiraray magcagurang map<br><br> |- | Saquit, hauac asin boot<br>sa Puso mo samong dolot,<br>macapagbayad an mauot<br>sa tunay mong pagcamoot.<br><br> ||{{gap|5em}}|| An Pusong orog camahal,<br>nin Aqui mong namomotan,<br>idinodolot mi gnonian<br>simo, Amang Cagurangnan.<br><br> |- | Tará, ó Pusong masaysay,<br>pasabġni cami guiraray<br>can cadonognan na tunay,<br>na samong camurauay<br>||{{gap|5em}}|| Oh mahamison na Puso!<br>guibohang magcasararo<br>an gabos niamong puso,<br>na sa imo nanenero.<br> |} </center> <center>{{X-larger|'''Amen.'''}} ''Biblioteca Nacional de España''</center><noinclude></noinclude> 1su4yafw5wutmfmmytg4eu7jb4j54ua Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/6 250 1853 8591 8411 2024-10-17T04:39:37Z Minorax 87 8591 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">—4—</div> <br>ni Isabel del Corral y Matilla, agom ni Gregorio de la Torre, magna taga Osa de la Vega sa sarong pinsan niang Padi na an gnaran D. Juan Matilla. An dahelan nin pagdarha sa Simbahan an gagalagnan na ladauan iyo an pagganotang macatlo nin tubig asin dugo sa atubağnan nin cadaclan na magna tauo malâ ta guinibohan nin ''diligencias'' na sinompaan caidtong cadaclan na nacahiling nin si ğnağnalasan, asin ta sagcod gnonian napipintoan sa Sagrario nin Capilla an magna corporales na natomtom caidtong gànot, patin ibenebendición nin Sr. Obispo, con navisita duman sa banuaan. Pacabugtacan sa altar, sarisari an mağna gnagnalasan, na guinibo caining ladauan; alagad orog nang gayo an saiyang pag-ampon sa Osa de la Vega na nacalicay sa ''cólera-morbo'' na naglacao sa España, can magna taon na 1834, 1854, 1855 asin 1865, na mayó duman nin nagadan sa helang minsan pinagririlibotan can magna pagtaraid na banuaan na inaguihan can damat. Sa magna estampang guícan sa Osa de la Vega hinoad an namumugtac sa altar tampi nin Evangelio sa Santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia, sadiri nin Sr. Licenciado D. Pedro de la Torre y del Pozo, Provisor <div class="center">''Biblioteca Nacional de España''</div><noinclude></noinclude> 72prdsd1306cb9m66b9f5ojeouqagi2 Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/7 250 1854 8418 8417 2024-10-15T16:04:36Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8417 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Maffeth.opiana" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><center>-5-</center> <br>asin Vicario general nin Ilmo. Sr. D. Fr. Casimiro Herrero, Obispo caining Nueva Cáceres. Can 26 de Agosto nin timinalicod na taon 1882, nin si madağnog na an ''cólera-morbo'' na sa Manila, sa paghagad sa Lagnit na ilicay ining banuaan, nagboot an Ilmo. Sr. Herrero ná darhon sa Catedral an milagrosang ladauan nin Nuestra Señora de Peña de Francia, na ipinagprocesion halê sa saiyang Santuario, sa caagahan caidto man sanang aldao, inibahan nin dacol na magna tauo. Pinasabğnan caidto man sana an Sr. Provisor de la Torre, taga Osa de la Vega, na ipamidbid an pag-ampon sa ''cólera-morbo'' nin mahal na ''Lalaogon ni Jesús'', na tinotubod nin saiyang magna cahimanua, caya ipinabugtac sa altar nin Catedral an estampa nin mahal na Lalaogon ni Jesús na saiyang sadiri. Liminaog an peste sa banuaan, an magna sacerdotes pacamasid na macusog an pangadan nanugá na pagpifiestahan an mahal na ladauan sa saiyang caaldauan, Domingong minasonod sa Pagcamundag ni Santa María, con cumulpâ an peste (*). Hininaniog nin ma- <small>(*) An panugá nin magna Sacerdotes caining Nueva Cáceres isinurat sa papel sello tercero, finirmahan nin Sr. Obispo asin ninda gabos, ibinogtac sa andas nin ladauan, can cafiestahan sa pag-otob nin panugá, sindang magna firmantes iyo an nagborolig can procesion sa patio nin Catedral, patin pacabogtacan sa Santuario an ladauan ipinadara au papel sa Osa de la Vega inibanhan nin limos. </small> <center>''Biblioteca Nacional de España''</center><noinclude></noinclude> 6i1i1bsmp9wvvd0v93v5866uwv2qglr Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/8 250 1855 8590 8425 2024-10-17T04:39:37Z Minorax 87 8590 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude><div class="center">—6—</div> <br>ugayon na Jesús an pag-agrağnay nin saiyang magna ministros, inotob an panugâ, asin pagpulian an ladauan nin Nuestra Señora de Peña de Francia, can 29 de Setiembreng hapon, iniba na an ladauan nin mahal na Lalaogon ni Jesús, na itinao nang padagos nin cagsadiri saiya, ibinogtac sa altar nin Evangelio can Santuario, itinalàan an aldao na Viérnes sa paggalang saiya, patin an minasonod na Domingo sa Pagcamundag ni Santa María iyo an saiyang cafiestahan siring sa Osa de la Vega. An labâ caining estampa 61 centímetros, an lacbang 47 centímetros, na sa cuadro ó marco dorado. Auot pa logod na ining ''Novena'' macapagpalaad can magna puso sa pagcamoot sa mahal niatong Paratubos asin sa pagdevoción sa saiyang mahal na Lalaogon, gnaning bacô sanang maglicay sa magna banuaan sa magna carâtan sa quinaban, condi matorohocan niatô duman sa saiyang camurauayan. <br> <div class="center">''Biblioteca Nacional de España''</div><noinclude></noinclude> n795k1u0rgrd58ril5dkp2bbqwgkkum Pahina:NovenasamahalnaLalaogonniJessnaiguinagilangsasantuarioninNuestraSeoradePeadeFranciasaNuevaCaceresTextoimpreso.pdf/9 250 1856 8432 8431 2024-10-15T16:04:37Z MF-Warburg 6 6 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8431 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="ShmilyDigital" />[[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] [[Category:Novena sa mahal na lalaogon ni Jesus na iguinagilang sa santuario nin Nuestra Señora de Peña de Francia sa Nueva Caceres]]</noinclude>{{rule|height=2px}} <br> <center>{{Xx-larger|SA MAHAL}}</center> <center>NA</center> <center>{{Xxx-larger|LALAOGON}}</center> <center>NI</center> <center>JESÚS.</center> {{rule|5em}} <br> <br>{{largeinitial|S}}EÑOR: Sa atubağnan nin sa imong altar minalohod aco sa daculang capa- cumbabaan; day aco nağnağnahas na tomorohoc sa imo, ta inaabtan aco nin daculang sopog, huling an sacong mağna sala iyo an naglaglag caidtong dati mong cagayonan na pinagtac-han canmağna aquí nin mağna tauo. Laen pa caini, inaabtan aco nin daculang lipoğnao con naguiguiromdoman co idtong panahon na ipigpamidbid mo can sa imong pag-ampon samuyá, nin si bini- biclad nin cagadanan an saiyang ma- <br> <center>''Biblioteca Nacional de España''</center><noinclude></noinclude> qtwy5wq3zrc1cjd702umuer002eqok4 Rona Kang Mawili 0 1857 8434 8433 2024-10-15T16:04:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8433 wikitext text/x-wiki {{header | title = Rona Kang Mawili | author = José Palma (1898) | translator = | section = | previous = | previous2 = | next = | next2 = | year = | notes = | categories = Bcl Bikol Sentral (Central Bikol) | portal = }} <poem> Dagang namo-motan Aki ka nin sirangan Tingraw niyang malaad Nasa si-mong daghan. Rona kang mawili Nagimatan bayani An mansalakay Dai ka babatayan. Sa si-mong langit, bukid Hayop kadagatan siring man Nagkukutab nagbabanaag An si-mong katalingkasan. Simong bandera na nagkikintab Sa hokbo naglayaw Dai nanggad mapapara An simong bitoon Aldaw. Dagang nawilihan, maogma, maliwanag, Sa limpoy mo hamis mabuhay Minamarhay mi kun ika pagbasangan An buhay mi si-mo idusay.</poem> 0epfehvs0xma0jlrswzuupkfz8fx20e Sampolong Togon kan Dios 0 1858 8442 8441 2024-10-15T16:04:37Z MF-Warburg 6 7 mga rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (8/8) 8441 wikitext text/x-wiki {{header | title = Sampolong Togon kan Dios | author = | translator = | section = | previous = | next = | year = | notes = Transcription of ''An Sampolong Togon kan Dios''. The original source of the text is the [[:commons:File:10 Commandments in Bikol language at Milaor Church.jpg|engraved 10 Commandments at Milaor Catholic church]] in Milaor, Camarines Sur. | categories = Bcl Bikol Sentral (Central Bikol) | portal = }} # AKO AN KAGURANGNAN NA SAINDONG DIOS DAI KAMO NIN IBANG DIOS NA SASAMBAHON KUNDI AKO SANA. # DAI NINDO PAGGAMITON AN SAKONG NGARAN NIN BASANG LAMANG. # GIROMDOMON MO AN ALDAW NA DOMINGO ASIN FIESTA. # GALANGAN NINDO AN SAINDONG AMA ASIN INA. # DAI KAMO MAGGADAN. # DAI KAMO MAGDOROG SA BAKO NINDONG AGOM. # DAI KAMO MAGHABON. # DAI KAMO MAGSAKSI NIN PUTIK SA SAINDONG KAPWA. # DAI KAMO MAARA SA AGOM KAN SAINDONG KAPWA. # DAI KAMO MAARA SA ROGARING KAN SAINDONG KAPWA. [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]] cwe89owgb4x3zpmrsy8bgpk2h1btcuc Main Page/Bikol Sentral 0 1859 8444 2024-10-15T16:08:14Z MF-Warburg 6 MF-Warburg pinagbalyo an pahina [[Main Page/Bikol Sentral]] pasiring sa [[Panginot na Pahina]] 8444 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Panginot na Pahina]] q9hp4upisqptfwdd6tsanhmmd1zj9ju Plantilya:Header 10 1860 8447 8446 2024-10-15T16:09:28Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8446 wikitext text/x-wiki {{#invoke:Header|header}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 3c7xajt1xyvh97ikxcbuic0yozommxv Kategorya:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol) 14 1861 8449 8448 2024-10-15T16:09:29Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8448 wikitext text/x-wiki [[Category:Languages]] gytkr3nhzrx5af45exsfpzv4bkivqx5 Plantilya:Poemx 10 1862 8451 8450 2024-10-15T16:09:29Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8450 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{poem-on|{{{1}}}||{{{width|}}} }}{{#tag:poem |{{{2}}}}} {{poem-off|{{{3|}}} }}</includeonly><noinclude>{{doc}}</noinclude> tnz0e3rmjd8f0mq48fuff6sz4lim8xx Plantilya:Header/styles.css 10 1863 8453 8452 2024-10-15T16:09:29Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8452 sanitized-css text/css .wst-header .wst-header-mainblock { border:1px solid #ACA; background-color:#E6F2E6; } .wst-header .wst-header-notes { border-bottom:1px solid #A0A0A0; background-color:#FAFAFF; } .wst-header .contributor-text { font-style:italic; } .wst-header #header-title-text { font-weight:bold; } /* microformat */ .wst-header #ws-data { display:none; } .wst-header #ws-data.ws-data-show { display:block; } /* missing params error */ .wst-header .wst-header-missing-params { margin-right:auto; margin-left:auto; border-top:1px solid #CCC; border-right:1px solid #CCC; border-bottom:1px hidden transparent; border-left:1px solid #CCC; text-align:center; } .wst-header .wst-header-missing-params .error { font-size:90%; font-weight:bold; } 18nn2y6df2gvo8w6vu010hns0ixik01 Plantilya:Anchor 10 1864 8455 8454 2024-10-15T16:09:30Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8454 wikitext text/x-wiki <!-- -->{{#if:{{{ 1|}}}|<span id="{{{ 1|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 2|}}}|<span id="{{{ 2|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 3|}}}|<span id="{{{ 3|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 4|}}}|<span id="{{{ 4|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 5|}}}|<span id="{{{ 5|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 6|}}}|<span id="{{{ 6|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 7|}}}|<span id="{{{ 7|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 8|}}}|<span id="{{{ 8|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{ 9|}}}|<span id="{{{ 9|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{10|}}}|<span id="{{{10|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{11|}}}|<span id="{{{11|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{12|}}}|<span id="{{{12|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{13|}}}|<span id="{{{13|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{14|}}}|<span id="{{{14|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{15|}}}|<span id="{{{15|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{16|}}}|<span id="{{{16|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{17|}}}|<span id="{{{17|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{18|}}}|<span id="{{{18|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{19|}}}|<span id="{{{19|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{20|}}}|<span id="{{{20|}}}"></span><!-- -->{{#if:{{{21|}}} |<div style="background-color: Yellow;">[[Template:Anchor]]: too many anchors</div><!-- -->}}<!-- -->}} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }} }}<noinclude> [[Category:Templates]]</noinclude> cmwarq72q3qvjdxhtwrujwqm0hg7086 Plantilya:Formatting/font sizes.css 10 1865 8457 8456 2024-10-15T16:09:30Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8456 sanitized-css text/css .xx-smaller { font-size: 58%; } .x-smaller { font-size: 69%; } .smaller { font-size: 83%; } .larger { font-size: 120%; } .x-larger { font-size: 144%; } .xx-larger { font-size: 182%; } .xxx-larger { font-size: 207%; } .xxxx-larger { font-size: 249%; } .smaller, .x-smaller, .xx-smaller { line-height: normal; } p4jbr3r66bets74mhl1pvhcsq4qn7df Plantilya:Smallrefs 10 1866 8459 8458 2024-10-15T16:09:30Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8458 wikitext text/x-wiki <div class="reflist" style="clear:both; font-size:{{{fs|{{{1|83%}}}}}}; line-height:{{{lh|{{{2|1.25}}}}}}; {{#if: {{{columns|}}}|-moz-column-count:{{{columns}}}; -webkit-column-count:{{{columns}}}; column-count:{{{columns}}};}}"> {{#tag:references|{{{refx|}}}|group={{{group|}}}}} </div><noinclude> {{Documentation}} </noinclude> chs2ny2vdkn27wr67q7bx7y9nt1aem4 Plantilya:Smaller 10 1867 8461 8460 2024-10-15T16:09:30Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8460 wikitext text/x-wiki <includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css"/><span class="smaller" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude> {{documentation|Template:x-smaller/doc}} </noinclude> 7q9qw3s3pzej5zwocabyqzh6r1zb4u7 Plantilya:TOCright 10 1868 8463 8462 2024-10-15T16:09:30Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8462 wikitext text/x-wiki {| cellspacing=0 cellpadding=0 style="margin-bottom: .5em; float: right; padding: .5em 0 .8em 1.4em;" | __TOC__ |}<noinclude>[[Category:Formatting templates|{{PAGENAME}}]]</noinclude> 14gt1kvu8bd9e0r6d22txgyhpf20182 Module:Plain sister 828 1869 8465 8464 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8464 Scribunto text/plain require('strict') local p = {} local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local yesno = require('Module:Yesno') -- table of site data local sites = { -- interwiki prefix: parameter, label and site id (for Wikidata) ['w'] = {'wikipedia', 'Wikipedia article', 'enwiki'}, ['c'] = {'commons', 'Commons gallery', 'commonswiki'}, ['c:Category'] = {'commonscat', 'Commons category', 'commonswiki'}, ['q'] = {'wikiquote', 'quotes', 'enwikiquote'}, ['n'] = {'wikinews', 'news', 'enwikinews'}, ['wikt'] = {'wiktionary', 'definition', 'enwiktionary'}, ['b'] = {'wikibooks', 'textbook', 'enwikibooks'}, ['v'] = {'wikiversity', 'course', 'enwikiversity'}, ['wikispecies'] = {'wikispecies', 'taxonomy', 'specieswiki'}, ['voy'] = {'wikivoyage', 'travel guide', 'enwikivoyage'}, ['d'] = {'wikidata', 'Wikidata item', 'wikidatawiki'}, ['m'] = {'meta', 'Meta', 'metawiki'} } -- sites is display order (keyed as above) local sites_in_order = {'w', 'c', 'c:Category', 'q', 'n', 'wikt', 'b', 'v', 'wikispecies', 'voy', 'd', 'm'} -- some properties are not wanted from certain transitive links -- for example, the P921 (main topic) should not add the Commons category -- this is a map of WD property -> WD site ID keys local transitiveLinkBlacklist = { P921 = {'commonswiki', 'wikiquote', 'wikinews', 'wiktionary', 'wikiversity', 'wikivoyage', 'meta'}, } -------------------------------------------------------------------------------- -- Get the item associated with the current page, or specified by the 'wikidata' -- parameter (of either the module invocation, or the parent template). -- @return mw.wikibase.entity local function getItem(args) local item = nil -- Firstly, see if the calling tempate or module has a "wikidata" argument. if args.wikidata then item = mw.wikibase.getEntity(args.wikidata) end -- Failing that just use the current page's item. if item == nil then item = mw.wikibase.getEntity() end return item end -------------------------------------------------------------------------------- -- Get the page title of the first sitelink found on the target item for the -- given property. -- @return string|nil local function getFirstSitelink(item, property, sitename) local statements = item:getBestStatements(property) if #statements > 0 then -- Go through each 'edition of' statement. for _, statement in pairs(statements) do -- datavalue is missing if set to "unknown value" if statement['mainsnak']['datatype'] == 'wikibase-item' and statement['mainsnak']['datavalue'] then local otherItemId = statement['mainsnak']['datavalue']['value']['id'] local sitelink = mw.wikibase.getSitelink(otherItemId, sitename) -- If the parent has the required sitelink, return it. if sitelink ~= '' and sitelink ~= nil then -- mw.log(sitename, property, sitelink) return sitelink end end -- if end end return nil end local function listContains(list, item) for _, v in pairs(list) do if v == item then return true end end return false end local function transitivePropertyBlacklisted(prop, wdSitelinkKey) -- reject prop/key pairs that we don't want local blacklisted = transitiveLinkBlacklist[prop] and listContains(transitiveLinkBlacklist[prop], wdSitelinkKey) return blacklisted end function p.getLinks(args) local item = getItem(args) local links = {} -- Build all the wikitext links. for prefix, site in pairs(sites) do local val = nil local wd_sitelink_key = site[3] local arg_name = site[1] -- Allow overriding of individual sitelinks. if args[arg_name] then val = args[arg_name] end if not val and wd_sitelink_key ~= '' and item then -- fetch it from wikidata val = item:getSitelink(wd_sitelink_key) if wd_sitelink_key == 'wikidatawiki' and item.id then val = item.id elseif wd_sitelink_key == 'commonswiki' and val then -- we have link to commons local catFlag = (#val>9 and string.sub(val, 1, 9) == 'Category:') if (arg_name == 'commonscat' and catFlag==false) or (arg_name=='commons' and catFlag==true) then val = nil -- link is to a wrong namespace so let's nuke it elseif (arg_name =='commonscat' and catFlag==true) then val = string.sub(val,10) -- trim 'Category:' from the front end end end -- Commons gallery. if not val and arg_name == 'commons' and item then local statements = item:getBestStatements('P935') -- get commons gallery page from P935 property if statements[1] and statements[1].mainsnak.datavalue then val = statements[1].mainsnak.datavalue.value end end -- Commons category. if not val and arg_name == 'commonscat' and item then local statements = item:getBestStatements('P373') -- get commons category page from P373 property if statements[1] and statements[1].mainsnak.datavalue then val = statements[1].mainsnak.datavalue.value end end -- edition or translation of (P629) -- category's main topic (P301) -- Wikimedia portal's main topic (P1204) -- main subject (P921) if item then for _,prop in pairs({ 'P629', 'P301', 'P1204', 'P921' }) do if not val and not transitivePropertyBlacklisted(prop, wd_sitelink_key) then local workSitelink = getFirstSitelink(item, prop, wd_sitelink_key) if workSitelink ~= nil then val = workSitelink break end end end end if val then links[prefix] = val end end -- tidy up redundancies in the WD data -- strip redundant commons category prefix if links['c:Category'] then links['c:Category'] = links['c:Category']:gsub('^Category:', '') end -- the gallery is exactly the same as the category, so just keep the category if links['c'] and links['c:Category'] and ('Category:' .. links['c:Category']) == links['c'] then links['c'] = nil end return links end -------- local function construct_sisicon_span(args) return mw.html.create('span') :addClass('sisicon') :wikitext('[[File:' .. args.image .. '|frameless|18px|link=' .. args.link .. '|alt=' .. args.alt .. ']]') end -- Get an HTML list of all links to all sister projects. function p._interprojectPart(args) local item = getItem(args) local link_data = p.getLinks(args) local links = {} -- iterate the links in the desired order and construct Wikitext links for k, v in pairs(sites_in_order) do if link_data[v] then local display = sites[v][2] local target = v .. ':' .. link_data[v] table.insert(links, '[[' .. target .. '|' .. display .. ']]') end end if #links == 0 then -- links table length is zero return nil end return mw.html.create('li') :addClass('sisitem') :node(construct_sisicon_span({ image = 'Wikimedia-logo.svg', link = 'Special:sitematrix', alt = 'Sister Projects.' })) :wikitext('[[Special:sitematrix|sister projects]]: ' .. table.concat(links, ', ') .. '.') end function p.interprojectPart(frame) return p._interprojectPart(getArgs(frame)) end local function slashed_list_to_links(itemString, prefix) local items = mw.text.split(itemString, '%s*/%s*', false) local itemLinks = {} for _, item in pairs(items) do table.insert(itemLinks, '[[' .. (prefix or '') .. item .. '|' .. item .. ']]') end return table.concat(itemLinks, ', ') end function p._plain_sister(args) local current_frame = mw.getCurrentFrame() local current_title = mw.title.getCurrentTitle() local pagename = current_title.text local item = getItem(args) -- construct list local ul_list = mw.html.create('ul'):addClass('plainSister') if yesno(args.disambiguation) then local dabItem = '<span class="dabicon">[[File:Disambiguation.svg|frameless|17px|link=WS:STYLE#Disambiguation.2C_versions_and_translations_pages|alt=Style Guide for disambiguation, version and translation pages.]]</span>' .. 'Search for titles <span class="selfreference">[[Special:Search/intitle:"' .. pagename .. '"|containing]]</span> or ' if current_title:inNamespaces(14) then dabItem = dabItem .. '[[Special:Categories/' .. pagename .. '|beginning]]' elseif current_title:inNamespaces(0) then dabItem = dabItem .. '[[Special:PrefixIndex/' .. current_title.fullText .. '|beginning]]' else dabItem = dabItem .. '[[Special:PrefixIndex/' .. current_title.fullText .. '|beginning (in ' .. current_title.nsText .. 's)]]' end dabItem = dabItem .. ' with: "' .. pagename .. '."' ul_list:tag('li') :addClass('dabitem') :wikitext(dabItem) end local show_textinfo = args.textinfotitle or yesno(args.textinfo or args.edition) if show_textinfo then local edition_title if args.textinfotitle then edition_title = mw.title.new(args.textinfotitle) else edition_title = current_title end ul_list:tag('li') :addClass('sisitem') :node(construct_sisicon_span({ image = 'Information_icon.svg', link = 'Template:Textinfo', alt = 'Documentation for the TextInfo template.', })) :wikitext('[[' .. edition_title.talkNsText .. ':' .. edition_title.text .. '|information about this edition]].') end local portal = args.portal or args.portals if portal then ul_list:tag('li') :addClass('sisitem') :node(construct_sisicon_span({ image = 'Wikisource-logo.svg', link = 'Portal:Portals', alt = 'Related Portals.' })) :wikitext('[[Portal:Portals|related portals]]: ' .. slashed_list_to_links(portal, 'Portal:') .. '.') end local related_author = args.related_author or args.related_authors or args['related-author'] or args['related-authors'] if related_author then ul_list:tag('li') :addClass('sisitem') :node(construct_sisicon_span({ image = 'System-users.svg', link = 'Wikisource:Authors', alt = 'Related Authors.' })) :wikitext('[[Wikisource:Authors|related authors]]: ' .. slashed_list_to_links(related_author, 'Author:') .. '.') end local related_work = args.related_work or args.related_works or args['related-work'] or args['related-works'] if related_work then ul_list:tag('li') :addClass('sisitem') :node(construct_sisicon_span({ image = 'Nuvola apps bookcase.svg', link = 'Wikisource:Works', alt = 'Related Works.' })) :wikitext('[[Wikisource:Works|related works]]: ' .. slashed_list_to_links(related_work) .. '.') end local sisters = p._interprojectPart(args) if sisters then ul_list:node(sisters) end if yesno(args.wikidataswitch) and not item then local wdSearch = '<span class="sisicon">[[File:Wikidata-logo.svg|frameless|17px|link=Wikisource:Wikidata|alt=Wikidata.]]</span>' .. '[[d:Special:Search/' .. pagename .. '|Search Wikidata]].' ul_list:tag('li') :addClass('sisitem') :wikitext(wdSearch) end if not yesno(args.disambiguation) and not show_textinfo and not portal and not related_author and not related_work and not sisters and not yesno(args.wikidataswitch) then return nil end return current_frame:extensionTag('templatestyles', '', {src = 'Plain sister/styles.css'}) .. tostring(ul_list) end function p.plain_sister(frame) return p._plain_sister(getArgs(frame)) end return p -- Debug console testing: -- =p.interprojectPart(mw.getCurrentFrame():newChild{title='nop',args={wikidata='Q23308118'}}) rr5xpjx1be0p4mpe5u06wbg1mn0uqwi Module:List 828 1870 8467 8466 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8466 Scribunto text/plain -- This module outputs different kinds of lists. At the moment, bulleted, -- unbulleted, horizontal, ordered, and horizontal ordered lists are supported. local libUtil = require('libraryUtil') local checkType = libUtil.checkType local mTableTools = require('Module:TableTools') local p = {} local listTypes = { ['bulleted'] = true, ['unbulleted'] = true, ['horizontal'] = true, ['ordered'] = true, ['horizontal_ordered'] = true } function p.makeListData(listType, args) -- Constructs a data table to be passed to p.renderList. local data = {} -- Classes data.classes = {} data.templatestyles = '' if listType == 'horizontal' or listType == 'horizontal_ordered' then table.insert(data.classes, 'hlist') data.templatestyles = mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = 'Template:Flatlist/styles.css' } } elseif listType == 'unbulleted' then table.insert(data.classes, 'plainlist') data.templatestyles = mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = 'Template:Plainlist/styles.css' } } end table.insert(data.classes, args.class) -- Main div style data.style = args.style -- Indent for horizontal lists if listType == 'horizontal' or listType == 'horizontal_ordered' then local indent = tonumber(args.indent) indent = indent and indent * 1.6 or 0 if indent > 0 then data.marginLeft = indent .. 'em' end end -- List style types for ordered lists -- This could be "1, 2, 3", "a, b, c", or a number of others. The list style -- type is either set by the "type" attribute or the "list-style-type" CSS -- property. if listType == 'ordered' or listType == 'horizontal_ordered' then data.listStyleType = args.list_style_type or args['list-style-type'] data.type = args['type'] -- Detect invalid type attributes and attempt to convert them to -- list-style-type CSS properties. if data.type and not data.listStyleType and not tostring(data.type):find('^%s*[1AaIi]%s*$') then data.listStyleType = data.type data.type = nil end end -- List tag type if listType == 'ordered' or listType == 'horizontal_ordered' then data.listTag = 'ol' else data.listTag = 'ul' end -- Start number for ordered lists data.start = args.start if listType == 'horizontal_ordered' then -- Apply fix to get start numbers working with horizontal ordered lists. local startNum = tonumber(data.start) if startNum then data.counterReset = 'listitem ' .. tostring(startNum - 1) end end -- List style -- ul_style and ol_style are included for backwards compatibility. No -- distinction is made for ordered or unordered lists. data.listStyle = args.list_style -- List items -- li_style is included for backwards compatibility. item_style was included -- to be easier to understand for non-coders. data.itemStyle = args.item_style or args.li_style data.items = {} for i, num in ipairs(mTableTools.numKeys(args)) do local item = {} item.content = args[num] item.style = args['item' .. tostring(num) .. '_style'] or args['item_style' .. tostring(num)] item.value = args['item' .. tostring(num) .. '_value'] or args['item_value' .. tostring(num)] table.insert(data.items, item) end return data end function p.renderList(data) -- Renders the list HTML. -- Return the blank string if there are no list items. if type(data.items) ~= 'table' or #data.items < 1 then return '' end -- Render the main div tag. local root = mw.html.create('div') for i, class in ipairs(data.classes or {}) do root:addClass(class) end root:css{['margin-left'] = data.marginLeft} if data.style then root:cssText(data.style) end -- Render the list tag. local list = root:tag(data.listTag or 'ul') list :attr{start = data.start, type = data.type} :css{ ['counter-reset'] = data.counterReset, ['list-style-type'] = data.listStyleType } if data.listStyle then list:cssText(data.listStyle) end -- Render the list items for i, t in ipairs(data.items or {}) do local item = list:tag('li') if data.itemStyle then item:cssText(data.itemStyle) end if t.style then item:cssText(t.style) end item :attr{value = t.value} :wikitext(t.content) end return data.templatestyles .. tostring(root) end function p.renderTrackingCategories(args) local isDeprecated = false -- Tracks deprecated parameters. for k, v in pairs(args) do k = tostring(k) if k:find('^item_style%d+$') or k:find('^item_value%d+$') then isDeprecated = true break end end local ret = '' if isDeprecated then ret = ret .. '[[Category:List templates with deprecated parameters]]' end return ret end function p.makeList(listType, args) if not listType or not listTypes[listType] then error(string.format( "bad argument #1 to 'makeList' ('%s' is not a valid list type)", tostring(listType) ), 2) end checkType('makeList', 2, args, 'table') local data = p.makeListData(listType, args) local list = p.renderList(data) local trackingCategories = p.renderTrackingCategories(args) return list .. trackingCategories end for listType in pairs(listTypes) do p[listType] = function (frame) local mArguments = require('Module:Arguments') local origArgs = mArguments.getArgs(frame, { valueFunc = function (key, value) if not value or not mw.ustring.find(value, '%S') then return nil end if mw.ustring.find(value, '^%s*[%*#;:]') then return value else return value:match('^%s*(.-)%s*$') end return nil end }) -- Copy all the arguments to a new table, for faster indexing. local args = {} for k, v in pairs(origArgs) do args[k] = v end return p.makeList(listType, args) end end return p l9k05rs6xii5eho8vsyi4z47nuledc6 Module:TableTools 828 1871 8469 8468 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8468 Scribunto text/plain ------------------------------------------------------------------------------------ -- TableTools -- -- -- -- This module includes a number of functions for dealing with Lua tables. -- -- It is a meta-module, meant to be called from other Lua modules, and should not -- -- be called directly from #invoke. -- ------------------------------------------------------------------------------------ local libraryUtil = require('libraryUtil') local p = {} -- Define often-used variables and functions. local floor = math.floor local infinity = math.huge local checkType = libraryUtil.checkType local checkTypeMulti = libraryUtil.checkTypeMulti ------------------------------------------------------------------------------------ -- isPositiveInteger -- -- This function returns true if the given value is a positive integer, and false -- if not. Although it doesn't operate on tables, it is included here as it is -- useful for determining whether a given table key is in the array part or the -- hash part of a table. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.isPositiveInteger(v) return type(v) == 'number' and v >= 1 and floor(v) == v and v < infinity end ------------------------------------------------------------------------------------ -- isNan -- -- This function returns true if the given number is a NaN value, and false if -- not. Although it doesn't operate on tables, it is included here as it is useful -- for determining whether a value can be a valid table key. Lua will generate an -- error if a NaN is used as a table key. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.isNan(v) return type(v) == 'number' and v ~= v end ------------------------------------------------------------------------------------ -- shallowClone -- -- This returns a clone of a table. The value returned is a new table, but all -- subtables and functions are shared. Metamethods are respected, but the returned -- table will have no metatable of its own. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.shallowClone(t) checkType('shallowClone', 1, t, 'table') local ret = {} for k, v in pairs(t) do ret[k] = v end return ret end ------------------------------------------------------------------------------------ -- removeDuplicates -- -- This removes duplicate values from an array. Non-positive-integer keys are -- ignored. The earliest value is kept, and all subsequent duplicate values are -- removed, but otherwise the array order is unchanged. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.removeDuplicates(arr) checkType('removeDuplicates', 1, arr, 'table') local isNan = p.isNan local ret, exists = {}, {} for _, v in ipairs(arr) do if isNan(v) then -- NaNs can't be table keys, and they are also unique, so we don't need to check existence. ret[#ret + 1] = v else if not exists[v] then ret[#ret + 1] = v exists[v] = true end end end return ret end ------------------------------------------------------------------------------------ -- numKeys -- -- This takes a table and returns an array containing the numbers of any numerical -- keys that have non-nil values, sorted in numerical order. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.numKeys(t) checkType('numKeys', 1, t, 'table') local isPositiveInteger = p.isPositiveInteger local nums = {} for k in pairs(t) do if isPositiveInteger(k) then nums[#nums + 1] = k end end table.sort(nums) return nums end ------------------------------------------------------------------------------------ -- affixNums -- -- This takes a table and returns an array containing the numbers of keys with the -- specified prefix and suffix. For example, for the table -- {a1 = 'foo', a3 = 'bar', a6 = 'baz'} and the prefix "a", affixNums will return -- {1, 3, 6}. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.affixNums(t, prefix, suffix) checkType('affixNums', 1, t, 'table') checkType('affixNums', 2, prefix, 'string', true) checkType('affixNums', 3, suffix, 'string', true) local function cleanPattern(s) -- Cleans a pattern so that the magic characters ()%.[]*+-?^$ are interpreted literally. return s:gsub('([%(%)%%%.%[%]%*%+%-%?%^%$])', '%%%1') end prefix = prefix or '' suffix = suffix or '' prefix = cleanPattern(prefix) suffix = cleanPattern(suffix) local pattern = '^' .. prefix .. '([1-9]%d*)' .. suffix .. '$' local nums = {} for k in pairs(t) do if type(k) == 'string' then local num = mw.ustring.match(k, pattern) if num then nums[#nums + 1] = tonumber(num) end end end table.sort(nums) return nums end ------------------------------------------------------------------------------------ -- numData -- -- Given a table with keys like {"foo1", "bar1", "foo2", "baz2"}, returns a table -- of subtables in the format -- {[1] = {foo = 'text', bar = 'text'}, [2] = {foo = 'text', baz = 'text'}}. -- Keys that don't end with an integer are stored in a subtable named "other". The -- compress option compresses the table so that it can be iterated over with -- ipairs. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.numData(t, compress) checkType('numData', 1, t, 'table') checkType('numData', 2, compress, 'boolean', true) local ret = {} for k, v in pairs(t) do local prefix, num = mw.ustring.match(tostring(k), '^([^0-9]*)([1-9][0-9]*)$') if num then num = tonumber(num) local subtable = ret[num] or {} if prefix == '' then -- Positional parameters match the blank string; put them at the start of the subtable instead. prefix = 1 end subtable[prefix] = v ret[num] = subtable else local subtable = ret.other or {} subtable[k] = v ret.other = subtable end end if compress then local other = ret.other ret = p.compressSparseArray(ret) ret.other = other end return ret end ------------------------------------------------------------------------------------ -- compressSparseArray -- -- This takes an array with one or more nil values, and removes the nil values -- while preserving the order, so that the array can be safely traversed with -- ipairs. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.compressSparseArray(t) checkType('compressSparseArray', 1, t, 'table') local ret = {} local nums = p.numKeys(t) for _, num in ipairs(nums) do ret[#ret + 1] = t[num] end return ret end ------------------------------------------------------------------------------------ -- sparseIpairs -- -- This is an iterator for sparse arrays. It can be used like ipairs, but can -- handle nil values. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.sparseIpairs(t) checkType('sparseIpairs', 1, t, 'table') local nums = p.numKeys(t) local i = 0 local lim = #nums return function () i = i + 1 if i <= lim then local key = nums[i] return key, t[key] else return nil, nil end end end ------------------------------------------------------------------------------------ -- size -- -- This returns the size of a key/value pair table. It will also work on arrays, -- but for arrays it is more efficient to use the # operator. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.size(t) checkType('size', 1, t, 'table') local i = 0 for _ in pairs(t) do i = i + 1 end return i end local function defaultKeySort(item1, item2) -- "number" < "string", so numbers will be sorted before strings. local type1, type2 = type(item1), type(item2) if type1 ~= type2 then return type1 < type2 elseif type1 == 'table' or type1 == 'boolean' or type1 == 'function' then return tostring(item1) < tostring(item2) else return item1 < item2 end end ------------------------------------------------------------------------------------ -- keysToList -- -- Returns an array of the keys in a table, sorted using either a default -- comparison function or a custom keySort function. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.keysToList(t, keySort, checked) if not checked then checkType('keysToList', 1, t, 'table') checkTypeMulti('keysToList', 2, keySort, {'function', 'boolean', 'nil'}) end local arr = {} local index = 1 for k in pairs(t) do arr[index] = k index = index + 1 end if keySort ~= false then keySort = type(keySort) == 'function' and keySort or defaultKeySort table.sort(arr, keySort) end return arr end ------------------------------------------------------------------------------------ -- sortedPairs -- -- Iterates through a table, with the keys sorted using the keysToList function. -- If there are only numerical keys, sparseIpairs is probably more efficient. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.sortedPairs(t, keySort) checkType('sortedPairs', 1, t, 'table') checkType('sortedPairs', 2, keySort, 'function', true) local arr = p.keysToList(t, keySort, true) local i = 0 return function () i = i + 1 local key = arr[i] if key ~= nil then return key, t[key] else return nil, nil end end end ------------------------------------------------------------------------------------ -- isArray -- -- Returns true if the given value is a table and all keys are consecutive -- integers starting at 1. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.isArray(v) if type(v) ~= 'table' then return false end local i = 0 for _ in pairs(v) do i = i + 1 if v[i] == nil then return false end end return true end ------------------------------------------------------------------------------------ -- isArrayLike -- -- Returns true if the given value is iterable and all keys are consecutive -- integers starting at 1. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.isArrayLike(v) if not pcall(pairs, v) then return false end local i = 0 for _ in pairs(v) do i = i + 1 if v[i] == nil then return false end end return true end ------------------------------------------------------------------------------------ -- invert -- -- Transposes the keys and values in an array. For example, {"a", "b", "c"} -> -- {a = 1, b = 2, c = 3}. Duplicates are not supported (result values refer to -- the index of the last duplicate) and NaN values are ignored. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.invert(arr) checkType("invert", 1, arr, "table") local isNan = p.isNan local map = {} for i, v in ipairs(arr) do if not isNan(v) then map[v] = i end end return map end ------------------------------------------------------------------------------------ -- listToSet -- -- Creates a set from the array part of the table. Indexing the set by any of the -- values of the array returns true. For example, {"a", "b", "c"} -> -- {a = true, b = true, c = true}. NaN values are ignored as Lua considers them -- never equal to any value (including other NaNs or even themselves). ------------------------------------------------------------------------------------ function p.listToSet(arr) checkType("listToSet", 1, arr, "table") local isNan = p.isNan local set = {} for _, v in ipairs(arr) do if not isNan(v) then set[v] = true end end return set end ------------------------------------------------------------------------------------ -- deepCopy -- -- Recursive deep copy function. Preserves identities of subtables. ------------------------------------------------------------------------------------ local function _deepCopy(orig, includeMetatable, already_seen) -- Stores copies of tables indexed by the original table. already_seen = already_seen or {} local copy = already_seen[orig] if copy ~= nil then return copy end if type(orig) == 'table' then copy = {} for orig_key, orig_value in pairs(orig) do copy[_deepCopy(orig_key, includeMetatable, already_seen)] = _deepCopy(orig_value, includeMetatable, already_seen) end already_seen[orig] = copy if includeMetatable then local mt = getmetatable(orig) if mt ~= nil then local mt_copy = _deepCopy(mt, includeMetatable, already_seen) setmetatable(copy, mt_copy) already_seen[mt] = mt_copy end end else -- number, string, boolean, etc copy = orig end return copy end function p.deepCopy(orig, noMetatable, already_seen) checkType("deepCopy", 3, already_seen, "table", true) return _deepCopy(orig, not noMetatable, already_seen) end ------------------------------------------------------------------------------------ -- sparseConcat -- -- Concatenates all values in the table that are indexed by a number, in order. -- sparseConcat{a, nil, c, d} => "acd" -- sparseConcat{nil, b, c, d} => "bcd" ------------------------------------------------------------------------------------ function p.sparseConcat(t, sep, i, j) local arr = {} local arr_i = 0 for _, v in p.sparseIpairs(t) do arr_i = arr_i + 1 arr[arr_i] = v end return table.concat(arr, sep, i, j) end ------------------------------------------------------------------------------------ -- length -- -- Finds the length of an array, or of a quasi-array with keys such as "data1", -- "data2", etc., using an exponential search algorithm. It is similar to the -- operator #, but may return a different value when there are gaps in the array -- portion of the table. Intended to be used on data loaded with mw.loadData. For -- other tables, use #. -- Note: #frame.args in frame object always be set to 0, regardless of the number -- of unnamed template parameters, so use this function for frame.args. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.length(t, prefix) -- requiring module inline so that [[Module:Exponential search]] which is -- only needed by this one function doesn't get millions of transclusions local expSearch = require("Module:Exponential search") checkType('length', 1, t, 'table') checkType('length', 2, prefix, 'string', true) return expSearch(function (i) local key if prefix then key = prefix .. tostring(i) else key = i end return t[key] ~= nil end) or 0 end ------------------------------------------------------------------------------------ -- inArray -- -- Returns true if valueToFind is a member of the array, and false otherwise. ------------------------------------------------------------------------------------ function p.inArray(arr, valueToFind) checkType("inArray", 1, arr, "table") -- if valueToFind is nil, error? for _, v in ipairs(arr) do if v == valueToFind then return true end end return false end return p 0z6y1iz1ggzcjp1rhkrrhgprosuh475 Module:Arguments 828 1872 8471 8470 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8470 Scribunto text/plain -- This module provides easy processing of arguments passed to Scribunto from -- #invoke. It is intended for use by other Lua modules, and should not be -- called from #invoke directly. local libraryUtil = require('libraryUtil') local checkType = libraryUtil.checkType local arguments = {} -- Generate four different tidyVal functions, so that we don't have to check the -- options every time we call it. local function tidyValDefault(key, val) if type(val) == 'string' then val = val:match('^%s*(.-)%s*$') if val == '' then return nil else return val end else return val end end local function tidyValTrimOnly(key, val) if type(val) == 'string' then return val:match('^%s*(.-)%s*$') else return val end end local function tidyValRemoveBlanksOnly(key, val) if type(val) == 'string' then if val:find('%S') then return val else return nil end else return val end end local function tidyValNoChange(key, val) return val end local function matchesTitle(given, title) local tp = type( given ) return (tp == 'string' or tp == 'number') and mw.title.new( given ).prefixedText == title end local translate_mt = { __index = function(t, k) return k end } function arguments.getArgs(frame, options) checkType('getArgs', 1, frame, 'table', true) checkType('getArgs', 2, options, 'table', true) frame = frame or {} options = options or {} --[[ -- Set up argument translation. --]] options.translate = options.translate or {} if getmetatable(options.translate) == nil then setmetatable(options.translate, translate_mt) end if options.backtranslate == nil then options.backtranslate = {} for k,v in pairs(options.translate) do options.backtranslate[v] = k end end if options.backtranslate and getmetatable(options.backtranslate) == nil then setmetatable(options.backtranslate, { __index = function(t, k) if options.translate[k] ~= k then return nil else return k end end }) end --[[ -- Get the argument tables. If we were passed a valid frame object, get the -- frame arguments (fargs) and the parent frame arguments (pargs), depending -- on the options set and on the parent frame's availability. If we weren't -- passed a valid frame object, we are being called from another Lua module -- or from the debug console, so assume that we were passed a table of args -- directly, and assign it to a new variable (luaArgs). --]] local fargs, pargs, luaArgs if type(frame.args) == 'table' and type(frame.getParent) == 'function' then if options.wrappers then --[[ -- The wrappers option makes Module:Arguments look up arguments in -- either the frame argument table or the parent argument table, but -- not both. This means that users can use either the #invoke syntax -- or a wrapper template without the loss of performance associated -- with looking arguments up in both the frame and the parent frame. -- Module:Arguments will look up arguments in the parent frame -- if it finds the parent frame's title in options.wrapper; -- otherwise it will look up arguments in the frame object passed -- to getArgs. --]] local parent = frame:getParent() if not parent then fargs = frame.args else local title = parent:getTitle():gsub('/sandbox$', '') local found = false if matchesTitle(options.wrappers, title) then found = true elseif type(options.wrappers) == 'table' then for _,v in pairs(options.wrappers) do if matchesTitle(v, title) then found = true break end end end -- We test for false specifically here so that nil (the default) acts like true. if found or options.frameOnly == false then pargs = parent.args end if not found or options.parentOnly == false then fargs = frame.args end end else -- options.wrapper isn't set, so check the other options. if not options.parentOnly then fargs = frame.args end if not options.frameOnly then local parent = frame:getParent() pargs = parent and parent.args or nil end end if options.parentFirst then fargs, pargs = pargs, fargs end else luaArgs = frame end -- Set the order of precedence of the argument tables. If the variables are -- nil, nothing will be added to the table, which is how we avoid clashes -- between the frame/parent args and the Lua args. local argTables = {fargs} argTables[#argTables + 1] = pargs argTables[#argTables + 1] = luaArgs --[[ -- Generate the tidyVal function. If it has been specified by the user, we -- use that; if not, we choose one of four functions depending on the -- options chosen. This is so that we don't have to call the options table -- every time the function is called. --]] local tidyVal = options.valueFunc if tidyVal then if type(tidyVal) ~= 'function' then error( "bad value assigned to option 'valueFunc'" .. '(function expected, got ' .. type(tidyVal) .. ')', 2 ) end elseif options.trim ~= false then if options.removeBlanks ~= false then tidyVal = tidyValDefault else tidyVal = tidyValTrimOnly end else if options.removeBlanks ~= false then tidyVal = tidyValRemoveBlanksOnly else tidyVal = tidyValNoChange end end --[[ -- Set up the args, metaArgs and nilArgs tables. args will be the one -- accessed from functions, and metaArgs will hold the actual arguments. Nil -- arguments are memoized in nilArgs, and the metatable connects all of them -- together. --]] local args, metaArgs, nilArgs, metatable = {}, {}, {}, {} setmetatable(args, metatable) local function mergeArgs(tables) --[[ -- Accepts multiple tables as input and merges their keys and values -- into one table. If a value is already present it is not overwritten; -- tables listed earlier have precedence. We are also memoizing nil -- values, which can be overwritten if they are 's' (soft). --]] for _, t in ipairs(tables) do for key, val in pairs(t) do if metaArgs[key] == nil and nilArgs[key] ~= 'h' then local tidiedVal = tidyVal(key, val) if tidiedVal == nil then nilArgs[key] = 's' else metaArgs[key] = tidiedVal end end end end end --[[ -- Define metatable behaviour. Arguments are memoized in the metaArgs table, -- and are only fetched from the argument tables once. Fetching arguments -- from the argument tables is the most resource-intensive step in this -- module, so we try and avoid it where possible. For this reason, nil -- arguments are also memoized, in the nilArgs table. Also, we keep a record -- in the metatable of when pairs and ipairs have been called, so we do not -- run pairs and ipairs on the argument tables more than once. We also do -- not run ipairs on fargs and pargs if pairs has already been run, as all -- the arguments will already have been copied over. --]] metatable.__index = function (t, key) --[[ -- Fetches an argument when the args table is indexed. First we check -- to see if the value is memoized, and if not we try and fetch it from -- the argument tables. When we check memoization, we need to check -- metaArgs before nilArgs, as both can be non-nil at the same time. -- If the argument is not present in metaArgs, we also check whether -- pairs has been run yet. If pairs has already been run, we return nil. -- This is because all the arguments will have already been copied into -- metaArgs by the mergeArgs function, meaning that any other arguments -- must be nil. --]] if type(key) == 'string' then key = options.translate[key] end local val = metaArgs[key] if val ~= nil then return val elseif metatable.donePairs or nilArgs[key] then return nil end for _, argTable in ipairs(argTables) do local argTableVal = tidyVal(key, argTable[key]) if argTableVal ~= nil then metaArgs[key] = argTableVal return argTableVal end end nilArgs[key] = 'h' return nil end metatable.__newindex = function (t, key, val) -- This function is called when a module tries to add a new value to the -- args table, or tries to change an existing value. if type(key) == 'string' then key = options.translate[key] end if options.readOnly then error( 'could not write to argument table key "' .. tostring(key) .. '"; the table is read-only', 2 ) elseif options.noOverwrite and args[key] ~= nil then error( 'could not write to argument table key "' .. tostring(key) .. '"; overwriting existing arguments is not permitted', 2 ) elseif val == nil then --[[ -- If the argument is to be overwritten with nil, we need to erase -- the value in metaArgs, so that __index, __pairs and __ipairs do -- not use a previous existing value, if present; and we also need -- to memoize the nil in nilArgs, so that the value isn't looked -- up in the argument tables if it is accessed again. --]] metaArgs[key] = nil nilArgs[key] = 'h' else metaArgs[key] = val end end local function translatenext(invariant) local k, v = next(invariant.t, invariant.k) invariant.k = k if k == nil then return nil elseif type(k) ~= 'string' or not options.backtranslate then return k, v else local backtranslate = options.backtranslate[k] if backtranslate == nil then -- Skip this one. This is a tail call, so this won't cause stack overflow return translatenext(invariant) else return backtranslate, v end end end metatable.__pairs = function () -- Called when pairs is run on the args table. if not metatable.donePairs then mergeArgs(argTables) metatable.donePairs = true end return translatenext, { t = metaArgs } end local function inext(t, i) -- This uses our __index metamethod local v = t[i + 1] if v ~= nil then return i + 1, v end end metatable.__ipairs = function (t) -- Called when ipairs is run on the args table. return inext, t, 0 end return args end return arguments 5qx9tzlul9ser30uxj9nbasjt92cevn Plantilya:Tl 10 1873 8473 8472 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8472 wikitext text/x-wiki &#123;&#123;[[{{#if:{{{2|}}}|{{{2|}}}:}}Template:{{{1}}}|{{{1}}}]]&#125;&#125;<noinclude> {{documentation}} <!-- Categories go on the /doc subpage and interwikis go on Wikidata. --> </noinclude> trzhfdylpflha7t25fktm1mf76wrox4 Module:Message box 828 1874 8475 8474 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8474 Scribunto text/plain -- This is a meta-module for producing message box templates, including -- {{mbox}}, {{ambox}}, {{imbox}}, {{tmbox}}, {{ombox}}, {{cmbox}} and {{fmbox}}. -- Load necessary modules. require('strict') local getArgs local yesno = require('Module:Yesno') -- Get a language object for formatDate and ucfirst. local lang = mw.language.getContentLanguage() -- Define constants local CONFIG_MODULE = 'Module:Message box/configuration' local DEMOSPACES = {talk = 'tmbox', image = 'imbox', file = 'imbox', category = 'cmbox', article = 'ambox', main = 'ambox'} -------------------------------------------------------------------------------- -- Helper functions -------------------------------------------------------------------------------- local function getTitleObject(...) -- Get the title object, passing the function through pcall -- in case we are over the expensive function count limit. local success, title = pcall(mw.title.new, ...) if success then return title end end local function union(t1, t2) -- Returns the union of two arrays. local vals = {} for i, v in ipairs(t1) do vals[v] = true end for i, v in ipairs(t2) do vals[v] = true end local ret = {} for k in pairs(vals) do table.insert(ret, k) end table.sort(ret) return ret end local function getArgNums(args, prefix) local nums = {} for k, v in pairs(args) do local num = mw.ustring.match(tostring(k), '^' .. prefix .. '([1-9]%d*)$') if num then table.insert(nums, tonumber(num)) end end table.sort(nums) return nums end -------------------------------------------------------------------------------- -- Box class definition -------------------------------------------------------------------------------- local MessageBox = {} MessageBox.__index = MessageBox function MessageBox.new(boxType, args, cfg) args = args or {} local obj = {} -- Set the title object and the namespace. obj.title = getTitleObject(args.page) or mw.title.getCurrentTitle() -- Set the config for our box type. obj.cfg = cfg[boxType] if not obj.cfg then local ns = obj.title.namespace -- boxType is "mbox" or invalid input if args.demospace and args.demospace ~= '' then -- implement demospace parameter of mbox local demospace = string.lower(args.demospace) if DEMOSPACES[demospace] then -- use template from DEMOSPACES obj.cfg = cfg[DEMOSPACES[demospace]] elseif string.find( demospace, 'talk' ) then -- demo as a talk page obj.cfg = cfg.tmbox else -- default to ombox obj.cfg = cfg.ombox end elseif ns == 0 then obj.cfg = cfg.ambox -- main namespace elseif ns == 6 then obj.cfg = cfg.imbox -- file namespace elseif ns == 14 then obj.cfg = cfg.cmbox -- category namespace elseif ns == 104 then obj.cfg = cfg.pmbox -- page namespace else local nsTable = mw.site.namespaces[ns] if nsTable and nsTable.isTalk then obj.cfg = cfg.tmbox -- any talk namespace else obj.cfg = cfg.ombox -- other namespaces or invalid input end end end -- Set the arguments, and remove all blank arguments except for the ones -- listed in cfg.allowBlankParams. do local newArgs = {} for k, v in pairs(args) do if v ~= '' then newArgs[k] = v end end for i, param in ipairs(obj.cfg.allowBlankParams or {}) do newArgs[param] = args[param] end obj.args = newArgs end -- Define internal data structure. obj.categories = {} obj.classes = {} -- For lazy loading of [[Module:Category handler]]. obj.hasCategories = false return setmetatable(obj, MessageBox) end function MessageBox:addCat(ns, cat, sort) if not cat then return nil end if sort then cat = string.format('[[Category:%s|%s]]', cat, sort) else cat = string.format('[[Category:%s]]', cat) end self.hasCategories = true self.categories[ns] = self.categories[ns] or {} table.insert(self.categories[ns], cat) end function MessageBox:addClass(class) if not class then return nil end table.insert(self.classes, class) end function MessageBox:setParameters() local args = self.args local cfg = self.cfg -- Get type data. self.type = args.type local typeData = cfg.types[self.type] self.invalidTypeError = cfg.showInvalidTypeError and self.type and not typeData typeData = typeData or cfg.types[cfg.default] self.typeClass = typeData.class self.typeImage = typeData.image -- Find if the box has been wrongly substituted. self.isSubstituted = cfg.substCheck and args.subst == 'SUBST' -- Find whether we are using a small message box. self.isSmall = cfg.allowSmall and ( cfg.smallParam and args.small == cfg.smallParam or not cfg.smallParam and yesno(args.small) ) -- Add attributes, classes and styles. self.id = args.id self.name = args.name if self.name then self:addClass('box-' .. string.gsub(self.name,' ','_')) end if yesno(args.plainlinks) ~= false then self:addClass('plainlinks') end for _, class in ipairs(cfg.classes or {}) do self:addClass(class) end if self.isSmall then self:addClass(cfg.smallClass or 'mbox-small') end self:addClass(self.typeClass) self:addClass(args.class) self.style = args.style self.lang = args.lang self.dir = args.dir or (args.lang and 'auto' or nil) self.attrs = args.attrs -- Set text style. self.textstyle = args.textstyle -- Find if we are on the template page or not. This functionality is only -- used if useCollapsibleTextFields is set, or if both cfg.templateCategory -- and cfg.templateCategoryRequireName are set. self.useCollapsibleTextFields = cfg.useCollapsibleTextFields if self.useCollapsibleTextFields or cfg.templateCategory and cfg.templateCategoryRequireName then if self.name then local templateName = mw.ustring.match( self.name, '^[tT][eE][mM][pP][lL][aA][tT][eE][%s_]*:[%s_]*(.*)$' ) or self.name templateName = 'Template:' .. templateName self.templateTitle = getTitleObject(templateName) end self.isTemplatePage = self.templateTitle and mw.title.equals(self.title, self.templateTitle) end -- Process data for collapsible text fields. At the moment these are only -- used in {{ambox}}. if self.useCollapsibleTextFields then -- Get the self.issue value. if self.isSmall and args.smalltext then self.issue = args.smalltext else local sect if args.sect == '' then sect = 'This ' .. (cfg.sectionDefault or 'page') elseif type(args.sect) == 'string' then sect = 'This ' .. args.sect end local issue = args.issue issue = type(issue) == 'string' and issue ~= '' and issue or nil local text = args.text text = type(text) == 'string' and text or nil local issues = {} table.insert(issues, sect) table.insert(issues, issue) table.insert(issues, text) self.issue = table.concat(issues, ' ') end -- Get the self.talk value. local talk = args.talk -- Show talk links on the template page or template subpages if the talk -- parameter is blank. if talk == '' and self.templateTitle and ( mw.title.equals(self.templateTitle, self.title) or self.title:isSubpageOf(self.templateTitle) ) then talk = '#' elseif talk == '' then talk = nil end if talk then -- If the talk value is a talk page, make a link to that page. Else -- assume that it's a section heading, and make a link to the talk -- page of the current page with that section heading. local talkTitle = getTitleObject(talk) local talkArgIsTalkPage = true if not talkTitle or not talkTitle.isTalkPage then talkArgIsTalkPage = false talkTitle = getTitleObject( self.title.text, mw.site.namespaces[self.title.namespace].talk.id ) end if talkTitle and talkTitle.exists then local talkText if self.isSmall then local talkLink = talkArgIsTalkPage and talk or (talkTitle.prefixedText .. '#' .. talk) talkText = string.format('([[%s|talk]])', talkLink) else talkText = 'Relevant discussion may be found on' if talkArgIsTalkPage then talkText = string.format( '%s [[%s|%s]].', talkText, talk, talkTitle.prefixedText ) else talkText = string.format( '%s the [[%s#%s|talk page]].', talkText, talkTitle.prefixedText, talk ) end end self.talk = talkText end end -- Get other values. self.fix = args.fix ~= '' and args.fix or nil local date if args.date and args.date ~= '' then date = args.date elseif args.date == '' and self.isTemplatePage then date = lang:formatDate('F Y') end if date then self.date = string.format(" <small class='date-container'>''(<span class='date'>%s</span>)''</small>", date) end self.info = args.info if yesno(args.removalnotice) then self.removalNotice = cfg.removalNotice end end -- Set the non-collapsible text field. At the moment this is used by all box -- types other than ambox, and also by ambox when small=yes. if self.isSmall then self.text = args.smalltext or args.text else self.text = args.text end -- Set the below row. self.below = cfg.below and args.below -- General image settings. self.imageCellDiv = not self.isSmall and cfg.imageCellDiv self.imageEmptyCell = cfg.imageEmptyCell if cfg.imageEmptyCellStyle then self.imageEmptyCellStyle = 'border:none;padding:0px;width:1px' end -- Left image settings. local imageLeft = self.isSmall and args.smallimage or args.image if cfg.imageCheckBlank and imageLeft ~= 'blank' and imageLeft ~= 'none' or not cfg.imageCheckBlank and imageLeft ~= 'none' then self.imageLeft = imageLeft if not imageLeft then local imageSize = self.isSmall and (cfg.imageSmallSize or '30x30px') or '40x40px' self.imageLeft = string.format('[[File:%s|%s|link=|alt=]]', self.typeImage or 'Imbox notice.png', imageSize) end end -- Right image settings. local imageRight = self.isSmall and args.smallimageright or args.imageright if not (cfg.imageRightNone and imageRight == 'none') then self.imageRight = imageRight end end function MessageBox:setMainspaceCategories() local args = self.args local cfg = self.cfg if not cfg.allowMainspaceCategories then return nil end local nums = {} for _, prefix in ipairs{'cat', 'category', 'all'} do args[prefix .. '1'] = args[prefix] nums = union(nums, getArgNums(args, prefix)) end -- The following is roughly equivalent to the old {{Ambox/category}}. local date = args.date date = type(date) == 'string' and date local preposition = 'from' for _, num in ipairs(nums) do local mainCat = args['cat' .. tostring(num)] or args['category' .. tostring(num)] local allCat = args['all' .. tostring(num)] mainCat = type(mainCat) == 'string' and mainCat allCat = type(allCat) == 'string' and allCat if mainCat and date and date ~= '' then local catTitle = string.format('%s %s %s', mainCat, preposition, date) self:addCat(0, catTitle) catTitle = getTitleObject('Category:' .. catTitle) if not catTitle or not catTitle.exists then self:addCat(0, 'Articles with invalid date parameter in template') end elseif mainCat and (not date or date == '') then self:addCat(0, mainCat) end if allCat then self:addCat(0, allCat) end end end function MessageBox:setTemplateCategories() local args = self.args local cfg = self.cfg -- Add template categories. if cfg.templateCategory then if cfg.templateCategoryRequireName then if self.isTemplatePage then self:addCat(10, cfg.templateCategory) end elseif not self.title.isSubpage then self:addCat(10, cfg.templateCategory) end end -- Add template error categories. if cfg.templateErrorCategory then local templateErrorCategory = cfg.templateErrorCategory local templateCat, templateSort if not self.name and not self.title.isSubpage then templateCat = templateErrorCategory elseif self.isTemplatePage then local paramsToCheck = cfg.templateErrorParamsToCheck or {} local count = 0 for i, param in ipairs(paramsToCheck) do if not args[param] then count = count + 1 end end if count > 0 then templateCat = templateErrorCategory templateSort = tostring(count) end if self.categoryNums and #self.categoryNums > 0 then templateCat = templateErrorCategory templateSort = 'C' end end self:addCat(10, templateCat, templateSort) end end function MessageBox:setAllNamespaceCategories() -- Set categories for all namespaces. if self.invalidTypeError then local allSort = (self.title.namespace == 0 and 'Main:' or '') .. self.title.prefixedText self:addCat('all', 'Wikipedia message box parameter needs fixing', allSort) end if self.isSubstituted then self:addCat('all', 'Pages with incorrectly substituted templates') end end function MessageBox:setCategories() if self.title.namespace == 0 then self:setMainspaceCategories() elseif self.title.namespace == 10 then self:setTemplateCategories() end self:setAllNamespaceCategories() end function MessageBox:renderCategories() if not self.hasCategories then -- No categories added, no need to pass them to Category handler so, -- if it was invoked, it would return the empty string. -- So we shortcut and return the empty string. return "" end -- Convert category tables to strings and pass them through -- [[Module:Category handler]]. return require('Module:Category handler')._main{ main = table.concat(self.categories[0] or {}), template = table.concat(self.categories[10] or {}), all = table.concat(self.categories.all or {}), nocat = self.args.nocat, page = self.args.page } end function MessageBox:export() local root = mw.html.create() -- Add the subst check error. if self.isSubstituted and self.name then root:tag('b') :addClass('error') :wikitext(string.format( 'Template <code>%s[[Template:%s|%s]]%s</code> has been incorrectly substituted.', mw.text.nowiki('{{'), self.name, self.name, mw.text.nowiki('}}') )) end root:wikitext(mw.getCurrentFrame():extensionTag('templatestyles', '', { src = 'Module:Message box/styles.css' })) -- Create the box table. local boxTable = root:tag('table') boxTable:attr('id', self.id or nil) for i, class in ipairs(self.classes or {}) do boxTable:addClass(class or nil) end boxTable :cssText(self.style or nil) :attr('role', 'presentation') if self.lang then boxTable:attr('lang', self.lang) end if self.dir then boxTable:attr('dir', self.dir) end if self.attrs then boxTable:attr(self.attrs) end -- Add the left-hand image. local row = boxTable:tag('tr') if self.imageLeft then local imageLeftCell = row:tag('td'):addClass('mbox-image') if self.imageCellDiv then -- If we are using a div, redefine imageLeftCell so that the image -- is inside it. Divs use style="width: 52px;", which limits the -- image width to 52px. If any images in a div are wider than that, -- they may overlap with the text or cause other display problems. imageLeftCell = imageLeftCell:tag('div'):css('width', '52px') end imageLeftCell:wikitext(self.imageLeft or nil) elseif self.imageEmptyCell then -- Some message boxes define an empty cell if no image is specified, and -- some don't. The old template code in templates where empty cells are -- specified gives the following hint: "No image. Cell with some width -- or padding necessary for text cell to have 100% width." row:tag('td') :addClass('mbox-empty-cell') :cssText(self.imageEmptyCellStyle or nil) end -- Add the text. local textCell = row:tag('td'):addClass('mbox-text') if self.useCollapsibleTextFields then -- The message box uses advanced text parameters that allow things to be -- collapsible. At the moment, only ambox uses this. textCell:cssText(self.textstyle or nil) local textCellDiv = textCell:tag('div') textCellDiv :addClass('mbox-text-span') :wikitext(self.issue or nil) if (self.talk or self.fix) then textCellDiv:tag('span') :addClass('hide-when-compact') :wikitext(self.talk and (' ' .. self.talk) or nil) :wikitext(self.fix and (' ' .. self.fix) or nil) end textCellDiv:wikitext(self.date and (' ' .. self.date) or nil) if self.info and not self.isSmall then textCellDiv :tag('span') :addClass('hide-when-compact') :wikitext(self.info and (' ' .. self.info) or nil) end if self.removalNotice then textCellDiv:tag('small') :addClass('hide-when-compact') :tag('i') :wikitext(string.format(" (%s)", self.removalNotice)) end else -- Default text formatting - anything goes. textCell :cssText(self.textstyle or nil) :wikitext(self.text or nil) end -- Add the right-hand image. if self.imageRight then local imageRightCell = row:tag('td'):addClass('mbox-imageright') if self.imageCellDiv then -- If we are using a div, redefine imageRightCell so that the image -- is inside it. imageRightCell = imageRightCell:tag('div'):css('width', '52px') end imageRightCell :wikitext(self.imageRight or nil) end -- Add the below row. if self.below then boxTable:tag('tr') :tag('td') :attr('colspan', self.imageRight and '3' or '2') :addClass('mbox-text') :cssText(self.textstyle or nil) :wikitext(self.below or nil) end -- Add error message for invalid type parameters. if self.invalidTypeError then root:tag('div') :css('text-align', 'center') :wikitext(string.format( 'This message box is using an invalid "type=%s" parameter and needs fixing.', self.type or '' )) end -- Add categories. root:wikitext(self:renderCategories() or nil) return tostring(root) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Exports -------------------------------------------------------------------------------- local p, mt = {}, {} function p._exportClasses() -- For testing. return { MessageBox = MessageBox } end function p.main(boxType, args, cfgTables) local box = MessageBox.new(boxType, args, cfgTables or mw.loadData(CONFIG_MODULE)) box:setParameters() box:setCategories() return box:export() end function mt.__index(t, k) return function (frame) if not getArgs then getArgs = require('Module:Arguments').getArgs end return t.main(k, getArgs(frame, {trim = false, removeBlanks = false})) end end return setmetatable(p, mt) g978kq6vyit1ese1advbmqncgfqvgji Module:Yesno 828 1875 8477 8476 2024-10-15T16:09:31Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8476 Scribunto text/plain -- Function allowing for consistent treatment of boolean-like wikitext input. -- It works similarly to the template {{yesno}}. return function (val, default) -- If your wiki uses non-ascii characters for any of "yes", "no", etc., you -- should replace "val:lower()" with "mw.ustring.lower(val)" in the -- following line. val = type(val) == 'string' and val:lower() or val if val == nil then return nil elseif val == true or val == 'yes' or val == 'y' or val == 'true' or val == 't' or val == 'on' or tonumber(val) == 1 then return true elseif val == false or val == 'no' or val == 'n' or val == 'false' or val == 'f' or val == 'off' or tonumber(val) == 0 then return false else return default end end swdskn7svew8i9wuydn9uj5l3r2ghcs Module:Message box/configuration 828 1876 8479 8478 2024-10-15T16:09:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8478 Scribunto text/plain -------------------------------------------------------------------------------- -- Message box configuration -- -- -- -- This module contains configuration data for [[Module:Message box]]. -- -------------------------------------------------------------------------------- return { ambox = { types = { speedy = { class = 'ambox-speedy', image = 'Ambox warning pn.svg' }, delete = { class = 'ambox-delete', image = 'Ambox warning pn.svg' }, content = { class = 'ambox-content', image = 'Ambox important.svg' }, style = { class = 'ambox-style', image = 'Edit-clear.svg' }, move = { class = 'ambox-move', image = 'Merge-split-transwiki default.svg' }, protection = { class = 'ambox-protection', image = 'Semi-protection-shackle-keyhole.svg' }, notice = { class = 'ambox-notice', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'notice', allowBlankParams = {'talk', 'sect', 'date', 'issue', 'fix', 'subst', 'hidden'}, allowSmall = true, smallParam = 'left', smallClass = 'mbox-small-left', substCheck = true, classes = {'metadata', 'ambox'}, imageEmptyCell = true, imageCheckBlank = true, imageSmallSize = '20x20px', imageCellDiv = true, useCollapsibleTextFields = true, imageRightNone = true, sectionDefault = 'article', allowMainspaceCategories = true, -- templateCategory = 'Article message templates', templateCategoryRequireName = true, -- templateErrorCategory = 'Article message templates with missing parameters', templateErrorParamsToCheck = {'issue', 'fix', 'subst'}, removalNotice = '[[Help:Maintenance template removal|Learn how and when to remove this template message]]' }, pmbox = { types = { speedy = { class = 'ambox-speedy', image = 'Ambox warning pn.svg' }, delete = { class = 'ambox-delete', image = 'Ambox warning pn.svg' }, content = { class = 'ambox-content', image = 'Ambox important.svg' }, style = { class = 'ambox-style', image = 'Edit-clear.svg' }, move = { class = 'ambox-move', image = 'Merge-split-transwiki default.svg' }, protection = { class = 'ambox-protection', image = 'Semi-protection-shackle.svg' }, notice = { class = 'ambox-notice', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'notice', allowBlankParams = {'talk', 'sect', 'date', 'issue', 'fix', 'subst', 'hidden'}, allowSmall = true, smallParam = 'left', smallClass = 'mbox-small-left', substCheck = true, classes = {'metadata', 'pmbox'}, imageEmptyCell = true, imageCheckBlank = true, imageSmallSize = '20x20px', imageCellDiv = true, useCollapsibleTextFields = true, imageRightNone = true, sectionDefault = 'article', allowMainspaceCategories = true, -- templateCategory = 'Article message templates', templateCategoryRequireName = true, -- templateErrorCategory = 'Article message templates with missing parameters', templateErrorParamsToCheck = {'issue', 'fix', 'subst'} }, cmbox = { types = { speedy = { class = 'cmbox-speedy', image = 'Ambox warning pn.svg' }, delete = { class = 'cmbox-delete', image = 'Ambox warning pn.svg' }, content = { class = 'cmbox-content', image = 'Ambox important.svg' }, style = { class = 'cmbox-style', image = 'Edit-clear.svg' }, move = { class = 'cmbox-move', image = 'Merge-split-transwiki default.svg' }, protection = { class = 'cmbox-protection', image = 'Semi-protection-shackle-keyhole.svg' }, notice = { class = 'cmbox-notice', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'notice', showInvalidTypeError = true, classes = {'cmbox'}, imageEmptyCell = true }, fmbox = { types = { warning = { class = 'fmbox-warning', image = 'Ambox warning pn.svg' }, editnotice = { class = 'fmbox-editnotice', image = 'Information icon4.svg' }, system = { class = 'fmbox-system', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'system', showInvalidTypeError = true, classes = {'fmbox'}, imageEmptyCell = false, imageRightNone = false }, imbox = { types = { speedy = { class = 'imbox-speedy', image = 'Ambox warning pn.svg' }, delete = { class = 'imbox-delete', image = 'Ambox warning pn.svg' }, content = { class = 'imbox-content', image = 'Ambox important.svg' }, style = { class = 'imbox-style', image = 'Edit-clear.svg' }, move = { class = 'imbox-move', image = 'Merge-split-transwiki default.svg' }, protection = { class = 'imbox-protection', image = 'Semi-protection-shackle-keyhole.svg' }, license = { class = 'imbox-license licensetpl', image = 'Imbox license.png' -- @todo We need an SVG version of this }, featured = { class = 'imbox-featured', image = 'Cscr-featured.svg' }, notice = { class = 'imbox-notice', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'notice', showInvalidTypeError = true, classes = {'imbox'}, imageEmptyCell = true, below = true, -- templateCategory = 'File message boxes' }, ombox = { types = { speedy = { class = 'ombox-speedy', image = 'Ambox warning pn.svg' }, delete = { class = 'ombox-delete', image = 'Ambox warning pn.svg' }, content = { class = 'ombox-content', image = 'Ambox important.svg' }, style = { class = 'ombox-style', image = 'Edit-clear.svg' }, move = { class = 'ombox-move', image = 'Merge-split-transwiki default.svg' }, protection = { class = 'ombox-protection', image = 'Semi-protection-shackle-keyhole.svg' }, notice = { class = 'ombox-notice', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'notice', showInvalidTypeError = true, classes = {'ombox'}, allowSmall = true, imageEmptyCell = true, imageRightNone = true }, tmbox = { types = { speedy = { class = 'tmbox-speedy', image = 'Ambox warning pn.svg' }, delete = { class = 'tmbox-delete', image = 'Ambox warning pn.svg' }, content = { class = 'tmbox-content', image = 'Ambox important.svg' }, style = { class = 'tmbox-style', image = 'Edit-clear.svg' }, move = { class = 'tmbox-move', image = 'Merge-split-transwiki default.svg' }, protection = { class = 'tmbox-protection', image = 'Semi-protection-shackle-keyhole.svg' }, notice = { class = 'tmbox-notice', image = 'Information icon4.svg' } }, default = 'notice', showInvalidTypeError = true, classes = {'tmbox'}, allowSmall = true, imageRightNone = true, imageEmptyCell = true, imageEmptyCellStyle = true, -- templateCategory = 'Talk message boxes' } } 0zmoo8z0ahulnxqg9b47gfn83znwdrl Module:Message box/styles.css 828 1877 8481 8480 2024-10-15T16:09:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8480 sanitized-css text/css /** * Messagebox templates * Imported from [[w:en:MediaWiki:Common.css]] on 2020-05-23 */ /* Cell sizes for ambox/tmbox/imbox/cmbox/ombox/fmbox/dmbox message boxes */ th.mbox-text, td.mbox-text { /* The message body cell(s) */ border: none; padding: 0.25em 0.9em; /* 0.9em left/right */ width: 100%; /* Make all mboxes the same width regardless of text length */ } td.mbox-image { /* The left image cell */ border: none; padding: 2px 0 2px 0.9em; /* 0.9em left, 0px right */ text-align: center; } td.mbox-imageright { /* The right image cell */ border: none; padding: 2px 0.9em 2px 0; /* 0px left, 0.9em right */ text-align: center; } td.mbox-empty-cell { /* An empty narrow cell */ border: none; padding: 0; width: 1px; } /* Article message box styles */ table.ambox { margin: 0 10%; /* 10% = Will not overlap with other elements */ border: 1px solid #a2a9b1; border-left: 10px solid #36c; /* Default "notice" blue */ background-color: #fbfbfb; box-sizing: border-box; } table.ambox + table.ambox { /* Single border between stacked boxes. */ margin-top: -1px; } .ambox th.mbox-text, .ambox td.mbox-text { /* The message body cell(s) */ padding: 0.25em 0.5em; /* 0.5em left/right */ } .ambox td.mbox-image { /* The left image cell */ padding: 2px 0 2px 0.5em; /* 0.5em left, 0px right */ } .ambox td.mbox-imageright { /* The right image cell */ padding: 2px 0.5em 2px 0; /* 0px left, 0.5em right */ } table.ambox-notice { border-left: 10px solid #36c; /* Blue */ } table.ambox-speedy { border-left: 10px solid #b32424; /* Red */ background-color: #fee7e6; /* Pink */ } table.ambox-delete { border-left: 10px solid #b32424; /* Red */ } table.ambox-content { border-left: 10px solid #f28500; /* Orange */ } table.ambox-style { border-left: 10px solid #fc3; /* Yellow */ } table.ambox-move { border-left: 10px solid #9932cc; /* Purple */ } table.ambox-protection { border-left: 10px solid #a2a9b1; /* Gray-gold */ } /* Image message box styles */ table.imbox { margin: 4px 10%; border-collapse: collapse; border: 3px solid #36c; /* Default "notice" blue */ background-color: #fbfbfb; box-sizing: border-box; } .imbox .mbox-text .imbox { /* For imboxes inside imbox-text cells. */ margin: 0 -0.5em; /* 0.9 - 0.5 = 0.4em left/right. */ display: block; /* Fix for webkit to force 100% width. */ } .mbox-inside .imbox { /* For imboxes inside other templates. */ margin: 4px; } table.imbox-notice { border: 3px solid #36c; /* Blue */ } table.imbox-speedy { border: 3px solid #b32424; /* Red */ background-color: #fee7e6; /* Pink */ } table.imbox-delete { border: 3px solid #b32424; /* Red */ } table.imbox-content { border: 3px solid #f28500; /* Orange */ } table.imbox-style { border: 3px solid #fc3; /* Yellow */ } table.imbox-move { border: 3px solid #9932cc; /* Purple */ } table.imbox-protection { border: 3px solid #a2a9b1; /* Gray-gold */ } table.imbox-license { border: 3px solid #88a; /* Dark gray */ background-color: #f7f8ff; /* Light gray */ } table.imbox-featured { border: 3px solid #cba135; /* Brown-gold */ } /* Category message box styles */ table.cmbox { margin: 3px 10%; border-collapse: collapse; border: 1px solid #a2a9b1; background-color: #dfe8ff; /* Default "notice" blue */ box-sizing: border-box; } table.cmbox-notice { background-color: #d8e8ff; /* Blue */ } table.cmbox-speedy { margin-top: 4px; margin-bottom: 4px; border: 4px solid #b32424; /* Red */ background-color: #ffdbdb; /* Pink */ } table.cmbox-delete { background-color: #ffdbdb; /* Pink */ } table.cmbox-content { background-color: #ffe7ce; /* Orange */ } table.cmbox-style { background-color: #fff9db; /* Yellow */ } table.cmbox-move { background-color: #e4d8ff; /* Purple */ } table.cmbox-protection { background-color: #efefe1; /* Gray-gold */ } /* Other pages message box styles */ table.ombox { margin: 4px 10%; border-collapse: collapse; border: 1px solid #a2a9b1; /* Default "notice" gray */ background-color: #f8f9fa; box-sizing: border-box; } table.ombox-notice { border: 1px solid #a2a9b1; /* Gray */ } table.ombox-speedy { border: 2px solid #b32424; /* Red */ background-color: #fee7e6; /* Pink */ } table.ombox-delete { border: 2px solid #b32424; /* Red */ } table.ombox-content { border: 1px solid #f28500; /* Orange */ } table.ombox-style { border: 1px solid #fc3; /* Yellow */ } table.ombox-move { border: 1px solid #9932cc; /* Purple */ } table.ombox-protection { border: 2px solid #a2a9b1; /* Gray-gold */ } /* Talk page message box styles */ table.tmbox { margin: 4px 10%; border-collapse: collapse; border: 1px solid #c0c090; /* Default "notice" gray-brown */ background-color: #f8eaba; min-width: 80%; box-sizing: border-box; } .tmbox.mbox-small { min-width: 0; /* reset the min-width of tmbox above */ } .mediawiki .mbox-inside .tmbox { /* For tmboxes inside other templates. The "mediawiki" class ensures that */ margin: 2px 0; /* this declaration overrides other styles (including mbox-small above) */ width: 100%; /* For Safari and Opera */ } .mbox-inside .tmbox.mbox-small { /* "small" tmboxes should not be small when */ line-height: 1.5em; /* also "nested", so reset styles that are */ font-size: 100%; /* set in "mbox-small" above. */ } table.tmbox-speedy { border: 2px solid #b32424; /* Red */ background-color: #fee7e6; /* Pink */ } table.tmbox-delete { border: 2px solid #b32424; /* Red */ } table.tmbox-content { border: 2px solid #f28500; /* Orange */ } table.tmbox-style { border: 2px solid #fc3; /* Yellow */ } table.tmbox-move { border: 2px solid #9932cc; /* Purple */ } table.tmbox-protection, table.tmbox-notice { border: 1px solid #c0c090; /* Gray-brown */ } /* Footer and header message box styles */ table.fmbox { clear: both; margin: 0.2em 0; width: 100%; border: 1px solid #a2a9b1; background-color: #f8f9fa; /* Default "system" gray */ box-sizing: border-box; } table.fmbox-system { background-color: #f8f9fa; } table.fmbox-warning { border: 1px solid #bb7070; /* Dark pink */ background-color: #ffdbdb; /* Pink */ } table.fmbox-editnotice { background-color: transparent; } /* These mbox-small classes must be placed after all other ambox/tmbox/ombox etc classes. "html body.mediawiki" is so they override "table.ambox + table.ambox" above. */ html body.mediawiki .mbox-small { /* For the "small=yes" option. */ clear: right; float: right; margin: 4px 0 4px 1em; box-sizing: border-box; width: 238px; font-size: 88%; line-height: 1.25em; } html body.mediawiki .mbox-small-left { /* For the "small=left" option. */ margin: 4px 1em 4px 0; box-sizing: border-box; overflow: hidden; width: 238px; border-collapse: collapse; font-size: 88%; line-height: 1.25em; } q78q4ibkksgu0a3cdsflaaltgygnyea Plantilya:Documentation 10 1878 8483 8482 2024-10-15T16:09:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8482 wikitext text/x-wiki {{#invoke:Documentation|main}} luikhwbwvdtumpb22702sp0wax3ql0s Module:Documentation 828 1879 8485 8484 2024-10-15T16:09:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8484 Scribunto text/plain -- This module implements {{documentation}}. -- Get required modules. local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local messageBox = require('Module:Message box') -- Get the config table. local cfg = mw.loadData('Module:Documentation/config') local i18n = mw.loadData('Module:Documentation/i18n') local p = {} -- Often-used functions. local ugsub = mw.ustring.gsub ---------------------------------------------------------------------------- -- Helper functions -- -- These are defined as local functions, but are made available in the p -- table for testing purposes. ---------------------------------------------------------------------------- local function message(cfgKey, valArray, expectType) --[[ -- Gets a message from the cfg table and formats it if appropriate. -- The function raises an error if the value from the cfg table is not -- of the type expectType. The default type for expectType is 'string'. -- If the table valArray is present, strings such as $1, $2 etc. in the -- message are substituted with values from the table keys [1], [2] etc. -- For example, if the message "foo-message" had the value 'Foo $2 bar $1.', -- message('foo-message', {'baz', 'qux'}) would return "Foo qux bar baz." --]] local msg = cfg[cfgKey] expectType = expectType or 'string' if type(msg) ~= expectType then error(require('Module:TNT').format('I18n/Documentation', 'cfg-error-msg-type', cfgKey, expectType, type(msg)), 2) end if not valArray then return msg end local function getMessageVal(match) match = tonumber(match) return valArray[match] or error(require('Module:TNT').format('I18n/Documentation', 'cfg-error-msg-empty', '$' .. match, cfgKey), 4) end local ret = ugsub(msg, '$([1-9][0-9]*)', getMessageVal) return ret end p.message = message local function makeWikilink(page, display) if display then return mw.ustring.format('[[%s|%s]]', page, display) else return mw.ustring.format('[[%s]]', page) end end p.makeWikilink = makeWikilink local function makeCategoryLink(cat, sort) local catns = mw.site.namespaces[14].name return makeWikilink(catns .. ':' .. cat, sort) end p.makeCategoryLink = makeCategoryLink local function makeUrlLink(url, display) return mw.ustring.format('[%s %s]', url, display) end p.makeUrlLink = makeUrlLink local function makeToolbar(...) local ret = {} local lim = select('#', ...) if lim < 1 then return nil end for i = 1, lim do ret[#ret + 1] = select(i, ...) end return '<small>(' .. table.concat(ret, ' &#124; ') .. ')</small>' end p.makeToolbar = makeToolbar ---------------------------------------------------------------------------- -- Argument processing ---------------------------------------------------------------------------- local function makeInvokeFunc(funcName) return function (frame) local args = getArgs(frame, { valueFunc = function (key, value) if type(value) == 'string' then value = value:match('^%s*(.-)%s*$') -- Remove whitespace. if key == 'heading' or value ~= '' then return value else return nil end else return value end end }) return p[funcName](args) end end ---------------------------------------------------------------------------- -- Load TemplateStyles ---------------------------------------------------------------------------- p.main = function(frame) local parent = frame.getParent(frame) local output = p._main(parent.args) return frame:extensionTag{ name='templatestyles', args = { src= message('templatestyles-scr') } } .. output end ---------------------------------------------------------------------------- -- Main function ---------------------------------------------------------------------------- function p._main(args) --[[ -- This function defines logic flow for the module. -- @args - table of arguments passed by the user -- -- Messages: -- 'main-div-id' --> 'template-documentation' -- 'main-div-classes' --> 'template-documentation iezoomfix' --]] local env = p.getEnvironment(args) local root = mw.html.create() root :wikitext(p.protectionTemplate(env)) :wikitext(p.sandboxNotice(args, env)) -- This div tag is from {{documentation/start box}}, but moving it here -- so that we don't have to worry about unclosed tags. :tag('div') :attr('id', message('main-div-id')) :addClass(message('main-div-class')) :wikitext(p._startBox(args, env)) :wikitext(p._content(args, env)) :done() :wikitext(p._endBox(args, env)) :wikitext(p.addTrackingCategories(env)) return tostring(root) end ---------------------------------------------------------------------------- -- Environment settings ---------------------------------------------------------------------------- function p.getEnvironment(args) --[[ -- Returns a table with information about the environment, including title objects and other namespace- or -- path-related data. -- @args - table of arguments passed by the user -- -- Title objects include: -- env.title - the page we are making documentation for (usually the current title) -- env.templateTitle - the template (or module, file, etc.) -- env.docTitle - the /doc subpage. -- env.sandboxTitle - the /sandbox subpage. -- env.testcasesTitle - the /testcases subpage. -- env.printTitle - the print version of the template, located at the /Print subpage. -- -- Data includes: -- env.protectionLevels - the protection levels table of the title object. -- env.subjectSpace - the number of the title's subject namespace. -- env.docSpace - the number of the namespace the title puts its documentation in. -- env.docpageBase - the text of the base page of the /doc, /sandbox and /testcases pages, with namespace. -- env.compareUrl - URL of the Special:ComparePages page comparing the sandbox with the template. -- -- All table lookups are passed through pcall so that errors are caught. If an error occurs, the value -- returned will be nil. --]] local env, envFuncs = {}, {} -- Set up the metatable. If triggered we call the corresponding function in the envFuncs table. The value -- returned by that function is memoized in the env table so that we don't call any of the functions -- more than once. (Nils won't be memoized.) setmetatable(env, { __index = function (t, key) local envFunc = envFuncs[key] if envFunc then local success, val = pcall(envFunc) if success then env[key] = val -- Memoise the value. return val end end return nil end }) function envFuncs.title() -- The title object for the current page, or a test page passed with args.page. local title local titleArg = args.page if titleArg then title = mw.title.new(titleArg) else title = mw.title.getCurrentTitle() end return title end function envFuncs.templateTitle() --[[ -- The template (or module, etc.) title object. -- Messages: -- 'sandbox-subpage' --> 'sandbox' -- 'testcases-subpage' --> 'testcases' --]] local subjectSpace = env.subjectSpace local title = env.title local subpage = title.subpageText if subpage == message('sandbox-subpage') or subpage == message('testcases-subpage') then return mw.title.makeTitle(subjectSpace, title.baseText) else return mw.title.makeTitle(subjectSpace, title.text) end end function envFuncs.docTitle() --[[ -- Title object of the /doc subpage. -- Messages: -- 'doc-subpage' --> 'doc' --]] local title = env.title local docname = args[1] -- User-specified doc page. local docpage if docname then docpage = docname else docpage = env.docpageBase .. '/' .. message('doc-subpage') end return mw.title.new(docpage) end function envFuncs.sandboxTitle() --[[ -- Title object for the /sandbox subpage. -- Messages: -- 'sandbox-subpage' --> 'sandbox' --]] return mw.title.new(env.docpageBase .. '/' .. message('sandbox-subpage')) end function envFuncs.testcasesTitle() --[[ -- Title object for the /testcases subpage. -- Messages: -- 'testcases-subpage' --> 'testcases' --]] return mw.title.new(env.docpageBase .. '/' .. message('testcases-subpage')) end function envFuncs.printTitle() --[[ -- Title object for the /Print subpage. -- Messages: -- 'print-subpage' --> 'Print' --]] return env.templateTitle:subPageTitle(message('print-subpage')) end function envFuncs.protectionLevels() -- The protection levels table of the title object. return env.title.protectionLevels end function envFuncs.subjectSpace() -- The subject namespace number. return mw.site.namespaces[env.title.namespace].subject.id end function envFuncs.docSpace() -- The documentation namespace number. For most namespaces this is the same as the -- subject namespace. However, pages in the Article, File, MediaWiki or Category -- namespaces must have their /doc, /sandbox and /testcases pages in talk space. local subjectSpace = env.subjectSpace if subjectSpace == 0 or subjectSpace == 6 or subjectSpace == 8 or subjectSpace == 14 then return subjectSpace + 1 else return subjectSpace end end function envFuncs.docpageBase() -- The base page of the /doc, /sandbox, and /testcases subpages. -- For some namespaces this is the talk page, rather than the template page. local templateTitle = env.templateTitle local docSpace = env.docSpace local docSpaceText = mw.site.namespaces[docSpace].name -- Assemble the link. docSpace is never the main namespace, so we can hardcode the colon. return docSpaceText .. ':' .. templateTitle.text end function envFuncs.compareUrl() -- Diff link between the sandbox and the main template using [[Special:ComparePages]]. local templateTitle = env.templateTitle local sandboxTitle = env.sandboxTitle if templateTitle.exists and sandboxTitle.exists then local compareUrl = mw.uri.fullUrl( 'Special:ComparePages', {page1 = templateTitle.prefixedText, page2 = sandboxTitle.prefixedText} ) return tostring(compareUrl) else return nil end end return env end ---------------------------------------------------------------------------- -- Auxiliary templates ---------------------------------------------------------------------------- function p.sandboxNotice(args, env) --[=[ -- Generates a sandbox notice for display above sandbox pages. -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- -- Messages: -- 'sandbox-notice-image' --> '[[Image:Sandbox.svg|50px|alt=|link=]]' -- 'sandbox-notice-blurb' --> 'This is the $1 for $2.' -- 'sandbox-notice-diff-blurb' --> 'This is the $1 for $2 ($3).' -- 'sandbox-notice-pagetype-template' --> '[[w:Wikipedia:Template test cases|template sandbox]] page' -- 'sandbox-notice-pagetype-module' --> '[[w:Wikipedia:Template test cases|module sandbox]] page' -- 'sandbox-notice-pagetype-other' --> 'sandbox page' -- 'sandbox-notice-compare-link-display' --> 'diff' -- 'sandbox-notice-testcases-blurb' --> 'See also the companion subpage for $1.' -- 'sandbox-notice-testcases-link-display' --> 'test cases' -- 'sandbox-category' --> 'Template sandboxes' --]=] local title = env.title local sandboxTitle = env.sandboxTitle local templateTitle = env.templateTitle local subjectSpace = env.subjectSpace if not (subjectSpace and title and sandboxTitle and templateTitle and mw.title.equals(title, sandboxTitle)) then return nil end -- Build the table of arguments to pass to {{ombox}}. We need just two fields, "image" and "text". local omargs = {} omargs.image = message('sandbox-notice-image') -- Get the text. We start with the opening blurb, which is something like -- "This is the template sandbox for [[Template:Foo]] (diff)." local text = '' local frame = mw.getCurrentFrame() local isPreviewing = frame:preprocess('{{REVISIONID}}') == '' -- True if the page is being previewed. local pagetype if subjectSpace == 10 then pagetype = message('sandbox-notice-pagetype-template') elseif subjectSpace == 828 then pagetype = message('sandbox-notice-pagetype-module') else pagetype = message('sandbox-notice-pagetype-other') end local templateLink = makeWikilink(templateTitle.prefixedText) local compareUrl = env.compareUrl if isPreviewing or not compareUrl then text = text .. message('sandbox-notice-blurb', {pagetype, templateLink}) else local compareDisplay = message('sandbox-notice-compare-link-display') local compareLink = makeUrlLink(compareUrl, compareDisplay) text = text .. message('sandbox-notice-diff-blurb', {pagetype, templateLink, compareLink}) end -- Get the test cases page blurb if the page exists. This is something like -- "See also the companion subpage for [[Template:Foo/testcases|test cases]]." local testcasesTitle = env.testcasesTitle if testcasesTitle and testcasesTitle.exists then if testcasesTitle.contentModel == "Scribunto" then local testcasesLinkDisplay = message('sandbox-notice-testcases-link-display') local testcasesRunLinkDisplay = message('sandbox-notice-testcases-run-link-display') local testcasesLink = makeWikilink(testcasesTitle.prefixedText, testcasesLinkDisplay) local testcasesRunLink = makeWikilink(testcasesTitle.talkPageTitle.prefixedText, testcasesRunLinkDisplay) text = text .. '<br />' .. message('sandbox-notice-testcases-run-blurb', {testcasesLink, testcasesRunLink}) else local testcasesLinkDisplay = message('sandbox-notice-testcases-link-display') local testcasesLink = makeWikilink(testcasesTitle.prefixedText, testcasesLinkDisplay) text = text .. '<br />' .. message('sandbox-notice-testcases-blurb', {testcasesLink}) end end -- Add the sandbox to the sandbox category. text = text .. makeCategoryLink(message('sandbox-category')) omargs.text = text omargs.class = message('sandbox-class') return messageBox.main('ombox', omargs) end function p.protectionTemplate(env) -- Generates the padlock icon in the top right. -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- Messages: -- 'protection-template' --> 'pp-template' -- 'protection-template-args' --> {docusage = 'yes'} local title = env.title local protectionLevels local protectionTemplate = message('protection-template') local namespace = title.namespace if not (protectionTemplate and (namespace == 10 or namespace == 828)) then -- Don't display the protection template if we are not in the template or module namespaces. return nil end protectionLevels = env.protectionLevels if not protectionLevels then return nil end local editLevels = protectionLevels.edit local moveLevels = protectionLevels.move if moveLevels and moveLevels[1] == 'sysop' or editLevels and editLevels[1] then -- The page is full-move protected, or full, template, or semi-protected. local frame = mw.getCurrentFrame() return frame:expandTemplate{title = protectionTemplate, args = message('protection-template-args', nil, 'table')} else return nil end end ---------------------------------------------------------------------------- -- Start box ---------------------------------------------------------------------------- p.startBox = makeInvokeFunc('_startBox') function p._startBox(args, env) --[[ -- This function generates the start box. -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- -- The actual work is done by p.makeStartBoxLinksData and p.renderStartBoxLinks which make -- the [view] [edit] [history] [purge] links, and by p.makeStartBoxData and p.renderStartBox -- which generate the box HTML. --]] env = env or p.getEnvironment(args) local links local content = args.content if not content then -- No need to include the links if the documentation is on the template page itself. local linksData = p.makeStartBoxLinksData(args, env) if linksData then links = p.renderStartBoxLinks(linksData) end end -- Generate the start box html. local data = p.makeStartBoxData(args, env, links) if data then return p.renderStartBox(data) else -- User specified no heading. return nil end end function p.makeStartBoxLinksData(args, env) --[[ -- Does initial processing of data to make the [view] [edit] [history] [purge] links. -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- -- Messages: -- 'view-link-display' --> 'view' -- 'edit-link-display' --> 'edit' -- 'history-link-display' --> 'history' -- 'purge-link-display' --> 'purge' -- 'file-docpage-preload' --> 'Template:Documentation/preload-filespace' -- 'module-preload' --> 'Template:Documentation/preload-module-doc' -- 'docpage-preload' --> 'Template:Documentation/preload' -- 'create-link-display' --> 'create' --]] local subjectSpace = env.subjectSpace local title = env.title local docTitle = env.docTitle if not title or not docTitle then return nil end if docTitle.isRedirect then docTitle = docTitle.redirectTarget end local data = {} data.title = title data.docTitle = docTitle -- View, display, edit, and purge links if /doc exists. data.viewLinkDisplay = i18n['view-link-display'] data.editLinkDisplay = i18n['edit-link-display'] data.historyLinkDisplay = i18n['history-link-display'] data.purgeLinkDisplay = i18n['purge-link-display'] -- Create link if /doc doesn't exist. local preload = args.preload if not preload then if subjectSpace == 6 then -- File namespace preload = message('file-docpage-preload') elseif subjectSpace == 828 then -- Module namespace preload = message('module-preload') else preload = message('docpage-preload') end end data.preload = preload data.createLinkDisplay = i18n['create-link-display'] return data end function p.renderStartBoxLinks(data) --[[ -- Generates the [view][edit][history][purge] or [create] links from the data table. -- @data - a table of data generated by p.makeStartBoxLinksData --]] local function escapeBrackets(s) -- Escapes square brackets with HTML entities. return s :gsub('%[', '&#91;') -- Replace square brackets with HTML entities. :gsub('%]', '&#93;') end local ret local docTitle = data.docTitle local title = data.title if docTitle.exists then local viewLink = makeWikilink(docTitle.prefixedText, data.viewLinkDisplay) local editLink = makeUrlLink(docTitle:fullUrl{action = 'edit'}, data.editLinkDisplay) local historyLink = makeUrlLink(docTitle:fullUrl{action = 'history'}, data.historyLinkDisplay) local purgeLink = makeUrlLink(title:fullUrl{action = 'purge'}, data.purgeLinkDisplay) ret = '[%s] [%s] [%s] [%s]' ret = escapeBrackets(ret) ret = mw.ustring.format(ret, viewLink, editLink, historyLink, purgeLink) else local createLink = makeUrlLink(docTitle:fullUrl{action = 'edit', preload = data.preload}, data.createLinkDisplay) ret = '[%s]' ret = escapeBrackets(ret) ret = mw.ustring.format(ret, createLink) end return ret end function p.makeStartBoxData(args, env, links) --[=[ -- Does initial processing of data to pass to the start-box render function, p.renderStartBox. -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- @links - a string containing the [view][edit][history][purge] links - could be nil if there's an error. -- -- Messages: -- 'documentation-icon-wikitext' --> '[[File:Test Template Info-Icon - Version (2).svg|50px|link=|alt=Documentation icon]]' -- 'template-namespace-heading' --> 'Template documentation' -- 'module-namespace-heading' --> 'Module documentation' -- 'file-namespace-heading' --> 'Summary' -- 'other-namespaces-heading' --> 'Documentation' -- 'start-box-linkclasses' --> 'mw-editsection-like plainlinks' -- 'start-box-link-id' --> 'doc_editlinks' -- 'testcases-create-link-display' --> 'create' --]=] local subjectSpace = env.subjectSpace if not subjectSpace then -- Default to an "other namespaces" namespace, so that we get at least some output -- if an error occurs. subjectSpace = 2 end local data = {} -- Heading local heading = args.heading -- Blank values are not removed. if heading == '' then -- Don't display the start box if the heading arg is defined but blank. return nil end if heading then data.heading = heading elseif subjectSpace == 10 then -- Template namespace data.heading = i18n['template-namespace-heading'] elseif subjectSpace == 828 then -- Module namespace data.heading = i18n['module-namespace-heading'] elseif subjectSpace == 6 then -- File namespace data.heading = i18n['file-namespace-heading'] else data.heading = i18n['other-namespaces-heading'] end -- Data for the [view][edit][history][purge] or [create] links. if links then data.linksClass = message('start-box-linkclasses') data.linksId = message('start-box-link-id') data.links = links end return data end function p.renderStartBox(data) -- Renders the start box html. -- @data - a table of data generated by p.makeStartBoxData. local sbox = mw.html.create('div') sbox :addClass(message('header-div-class')) :tag('div') :addClass(message('heading-div-class')) :wikitext(data.heading) local links = data.links if links then sbox :tag('div') :addClass(data.linksClass) :attr('id', data.linksId) :wikitext(links) end return tostring(sbox) end ---------------------------------------------------------------------------- -- Documentation content ---------------------------------------------------------------------------- p.content = makeInvokeFunc('_content') function p._content(args, env) -- Displays the documentation contents -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment env = env or p.getEnvironment(args) local docTitle = env.docTitle local content = args.content if not content and docTitle and docTitle.exists then content = args._content or mw.getCurrentFrame():expandTemplate{title = docTitle} end -- The line breaks below are necessary so that "=== Headings ===" at the start and end -- of docs are interpreted correctly. local cbox = mw.html.create('div') cbox :addClass(message('content-div-class')) :wikitext('\n' .. (content or '') .. '\n') return tostring(cbox) end p.contentTitle = makeInvokeFunc('_contentTitle') function p._contentTitle(args, env) env = env or p.getEnvironment(args) local docTitle = env.docTitle if not args.content and docTitle and docTitle.exists then return docTitle.prefixedText else return '' end end ---------------------------------------------------------------------------- -- End box ---------------------------------------------------------------------------- p.endBox = makeInvokeFunc('_endBox') function p._endBox(args, env) --[=[ -- This function generates the end box (also known as the link box). -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment --]=] -- Get environment data. env = env or p.getEnvironment(args) local subjectSpace = env.subjectSpace local docTitle = env.docTitle if not subjectSpace or not docTitle then return nil end -- Check whether we should output the end box at all. Add the end -- box by default if the documentation exists or if we are in the -- user, module or template namespaces. local linkBox = args['link box'] if linkBox == 'off' or not ( docTitle.exists or subjectSpace == 2 or subjectSpace == 828 or subjectSpace == 10 ) then return nil end -- Assemble the footer text field. local text = '' if linkBox then text = text .. linkBox else text = text .. (p.makeDocPageBlurb(args, env) or '') -- "This documentation is transcluded from [[Foo]]." if subjectSpace == 2 or subjectSpace == 10 or subjectSpace == 828 then -- We are in the user, template or module namespaces. -- Add sandbox and testcases links. -- "Editors can experiment in this template's sandbox and testcases pages." text = text .. (p.makeExperimentBlurb(args, env) or '') text = text .. '<br />' if not args.content and not args[1] then -- "Please add categories to the /doc subpage." -- Don't show this message with inline docs or with an explicitly specified doc page, -- as then it is unclear where to add the categories. text = text .. (p.makeCategoriesBlurb(args, env) or '') end text = text .. ' ' .. (p.makeSubpagesBlurb(args, env) or '') --"Subpages of this template" local printBlurb = p.makePrintBlurb(args, env) -- Two-line blurb about print versions of templates. if printBlurb then text = text .. '<br />' .. printBlurb end end end local ebox = mw.html.create('div') ebox :addClass(message('footer-div-class')) :wikitext(text) return tostring(ebox) end function p.makeDocPageBlurb(args, env) --[=[ -- Makes the blurb "This documentation is transcluded from [[Template:Foo]] (edit, history)". -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- -- Messages: -- 'edit-link-display' --> 'edit' -- 'history-link-display' --> 'history' -- 'transcluded-from-blurb' --> -- 'The above [[w:Wikipedia:Template documentation|documentation]] -- is [[w:Wikipedia:Transclusion|transcluded]] from $1.' -- 'module-preload' --> 'Template:Documentation/preload-module-doc' -- 'create-link-display' --> 'create' -- 'create-module-doc-blurb' --> -- 'You might want to $1 a documentation page for this [[w:Wikipedia:Lua|Scribunto module]].' --]=] local docTitle = env.docTitle if not docTitle or args.content then return nil end local ret if docTitle.exists then -- /doc exists; link to it. local docLink = makeWikilink(docTitle.prefixedText) local editUrl = docTitle:fullUrl{action = 'edit'} local editDisplay = i18n['edit-link-display'] local editLink = makeUrlLink(editUrl, editDisplay) local historyUrl = docTitle:fullUrl{action = 'history'} local historyDisplay = i18n['history-link-display'] local historyLink = makeUrlLink(historyUrl, historyDisplay) ret = message('transcluded-from-blurb', {docLink}) .. ' ' .. makeToolbar(editLink, historyLink) .. '<br />' elseif env.subjectSpace == 828 then -- /doc does not exist; ask to create it. local createUrl = docTitle:fullUrl{action = 'edit', preload = message('module-preload')} local createDisplay = i18n['create-link-display'] local createLink = makeUrlLink(createUrl, createDisplay) ret = message('create-module-doc-blurb', {createLink}) .. '<br />' end return ret end function p.makeExperimentBlurb(args, env) --[[ -- Renders the text "Editors can experiment in this template's sandbox (edit | diff) and testcases (edit) pages." -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- -- Messages: -- 'sandbox-link-display' --> 'sandbox' -- 'sandbox-edit-link-display' --> 'edit' -- 'compare-link-display' --> 'diff' -- 'module-sandbox-preload' --> 'Template:Documentation/preload-module-sandbox' -- 'template-sandbox-preload' --> 'Template:Documentation/preload-sandbox' -- 'sandbox-create-link-display' --> 'create' -- 'mirror-edit-summary' --> 'Create sandbox version of $1' -- 'mirror-link-display' --> 'mirror' -- 'mirror-link-preload' --> 'Template:Documentation/mirror' -- 'sandbox-link-display' --> 'sandbox' -- 'testcases-link-display' --> 'testcases' -- 'testcases-edit-link-display'--> 'edit' -- 'template-sandbox-preload' --> 'Template:Documentation/preload-sandbox' -- 'testcases-create-link-display' --> 'create' -- 'testcases-link-display' --> 'testcases' -- 'testcases-edit-link-display' --> 'edit' -- 'module-testcases-preload' --> 'Template:Documentation/preload-module-testcases' -- 'template-testcases-preload' --> 'Template:Documentation/preload-testcases' -- 'experiment-blurb-module' --> 'Editors can experiment in this module's $1 and $2 pages.' -- 'experiment-blurb-template' --> 'Editors can experiment in this template's $1 and $2 pages.' --]] local subjectSpace = env.subjectSpace local templateTitle = env.templateTitle local sandboxTitle = env.sandboxTitle local testcasesTitle = env.testcasesTitle local templatePage = templateTitle.prefixedText if not subjectSpace or not templateTitle or not sandboxTitle or not testcasesTitle then return nil end -- Make links. local sandboxLinks, testcasesLinks if sandboxTitle.exists then local sandboxPage = sandboxTitle.prefixedText local sandboxDisplay = message('sandbox-link-display') local sandboxLink = makeWikilink(sandboxPage, sandboxDisplay) local sandboxEditUrl = sandboxTitle:fullUrl{action = 'edit'} local sandboxEditDisplay = message('sandbox-edit-link-display') local sandboxEditLink = makeUrlLink(sandboxEditUrl, sandboxEditDisplay) local compareUrl = env.compareUrl local compareLink if compareUrl then local compareDisplay = message('compare-link-display') compareLink = makeUrlLink(compareUrl, compareDisplay) end sandboxLinks = sandboxLink .. ' ' .. makeToolbar(sandboxEditLink, compareLink) else local sandboxPreload if subjectSpace == 828 then sandboxPreload = message('module-sandbox-preload') else sandboxPreload = message('template-sandbox-preload') end local sandboxCreateUrl = sandboxTitle:fullUrl{action = 'edit', preload = sandboxPreload} local sandboxCreateDisplay = message('sandbox-create-link-display') local sandboxCreateLink = makeUrlLink(sandboxCreateUrl, sandboxCreateDisplay) local mirrorSummary = message('mirror-edit-summary', {makeWikilink(templatePage)}) local mirrorPreload = message('mirror-link-preload') local mirrorUrl = sandboxTitle:fullUrl{action = 'edit', preload = mirrorPreload, summary = mirrorSummary} local mirrorDisplay = message('mirror-link-display') local mirrorLink = makeUrlLink(mirrorUrl, mirrorDisplay) sandboxLinks = message('sandbox-link-display') .. ' ' .. makeToolbar(sandboxCreateLink, mirrorLink) end if testcasesTitle.exists then local testcasesPage = testcasesTitle.prefixedText local testcasesDisplay = message('testcases-link-display') local testcasesLink = makeWikilink(testcasesPage, testcasesDisplay) local testcasesEditUrl = testcasesTitle:fullUrl{action = 'edit'} local testcasesEditDisplay = message('testcases-edit-link-display') local testcasesEditLink = makeUrlLink(testcasesEditUrl, testcasesEditDisplay) testcasesLinks = testcasesLink .. ' ' .. makeToolbar(testcasesEditLink) else local testcasesPreload if subjectSpace == 828 then testcasesPreload = message('module-testcases-preload') else testcasesPreload = message('template-testcases-preload') end local testcasesCreateUrl = testcasesTitle:fullUrl{action = 'edit', preload = testcasesPreload} local testcasesCreateDisplay = message('testcases-create-link-display') local testcasesCreateLink = makeUrlLink(testcasesCreateUrl, testcasesCreateDisplay) testcasesLinks = message('testcases-link-display') .. ' ' .. makeToolbar(testcasesCreateLink) end local messageName if subjectSpace == 828 then messageName = 'experiment-blurb-module' else messageName = 'experiment-blurb-template' end return message(messageName, {sandboxLinks, testcasesLinks}) end function p.makeCategoriesBlurb(args, env) --[[ -- Generates the text "Please add categories to the /doc subpage." -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- Messages: -- 'doc-link-display' --> '/doc' -- 'add-categories-blurb' --> 'Please add categories to the $1 subpage.' --]] local docTitle = env.docTitle if not docTitle then return nil end local docPathLink = makeWikilink(docTitle.prefixedText, message('doc-link-display')) return message('add-categories-blurb', {docPathLink}) end function p.makeSubpagesBlurb(args, env) --[[ -- Generates the "Subpages of this template" link. -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- Messages: -- 'template-pagetype' --> 'template' -- 'module-pagetype' --> 'module' -- 'default-pagetype' --> 'page' -- 'subpages-link-display' --> 'Subpages of this $1' --]] local subjectSpace = env.subjectSpace local templateTitle = env.templateTitle if not subjectSpace or not templateTitle then return nil end local pagetype if subjectSpace == 10 then pagetype = message('template-pagetype') elseif subjectSpace == 828 then pagetype = message('module-pagetype') else pagetype = message('default-pagetype') end local subpagesLink = makeWikilink( 'Special:PrefixIndex/' .. templateTitle.prefixedText .. '/', message('subpages-link-display', {pagetype}) ) return message('subpages-blurb', {subpagesLink}) end function p.makePrintBlurb(args, env) --[=[ -- Generates the blurb displayed when there is a print version of the template available. -- @args - a table of arguments passed by the user -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- -- Messages: -- 'print-link-display' --> '/Print' -- 'print-blurb' --> 'A [[Help:Books/for experts#Improving the book layout|print version]]' -- .. ' of this template exists at $1.' -- .. ' If you make a change to this template, please update the print version as well.' -- 'display-print-category' --> true -- 'print-category' --> 'Templates with print versions' --]=] local printTitle = env.printTitle if not printTitle then return nil end local ret if printTitle.exists then local printLink = makeWikilink(printTitle.prefixedText, message('print-link-display')) ret = message('print-blurb', {printLink}) local displayPrintCategory = message('display-print-category', nil, 'boolean') if displayPrintCategory then ret = ret .. makeCategoryLink(message('print-category')) end end return ret end ---------------------------------------------------------------------------- -- Tracking categories ---------------------------------------------------------------------------- function p.addTrackingCategories(env) --[[ -- Check if {{documentation}} is transcluded on a /doc or /testcases page. -- @env - environment table containing title objects, etc., generated with p.getEnvironment -- Messages: -- 'display-strange-usage-category' --> true -- 'doc-subpage' --> 'doc' -- 'testcases-subpage' --> 'testcases' -- 'strange-usage-category' --> 'Wikipedia pages with strange ((documentation)) usage' -- -- /testcases pages in the module namespace are not categorised, as they may have -- {{documentation}} transcluded automatically. --]] local title = env.title local subjectSpace = env.subjectSpace if not title or not subjectSpace then return nil end local subpage = title.subpageText local ret = '' if message('display-strange-usage-category', nil, 'boolean') and ( subpage == message('doc-subpage') or subjectSpace ~= 828 and subpage == message('testcases-subpage') ) then ret = ret .. makeCategoryLink(message('strange-usage-category')) end return ret end return p ipifue7o4dwp0z7aatm5slve0pn9n4t Module:Documentation/config 828 1880 8487 8486 2024-10-15T16:09:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8486 Scribunto text/plain ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- -- Configuration for Module:Documentation -- -- Here you can set the values of the parameters and messages used in Module:Documentation to -- localise it to your wiki and your language. Unless specified otherwise, values given here -- should be string values. ---------------------------------------------------------------------------------------------------- local _format = require('Module:TNT').format local function format(id) return _format('I18n/Documentation', id) end local cfg = {} -- Do not edit this line. cfg['templatestyles-scr'] = 'Module:Documentation/styles.css' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Protection template configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['protection-template'] -- The name of the template that displays the protection icon (a padlock on enwiki). cfg['protection-template'] = 'PP-template' -- cfg['protection-reason-edit'] -- The protection reason for edit-protected templates to pass to -- [[Module:Protection banner]]. cfg['protection-reason-edit'] = 'template' --[[ -- cfg['protection-template-args'] -- Any arguments to send to the protection template. This should be a Lua table. -- For example, if the protection template is "pp-template", and the wikitext template invocation -- looks like "{{pp-template|docusage=yes}}", then this table should look like "{docusage = 'yes'}". --]] cfg['protection-template-args'] = {docusage = 'yes'} --[[ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Sandbox notice configuration -- -- On sandbox pages the module can display a template notifying users that the current page is a -- sandbox, and the location of test cases pages, etc. The module decides whether the page is a -- sandbox or not based on the value of cfg['sandbox-subpage']. The following settings configure the -- messages that the notices contains. ---------------------------------------------------------------------------------------------------- --]] -- cfg['sandbox-notice-image'] -- The image displayed in the sandbox notice. cfg['sandbox-notice-image'] = '[[Image:Edit In Sandbox Icon - Color.svg|40px|alt=|link=]]' --[[ -- cfg['sandbox-notice-pagetype-template'] -- cfg['sandbox-notice-pagetype-module'] -- cfg['sandbox-notice-pagetype-other'] -- The page type of the sandbox page. The message that is displayed depends on the current subject -- namespace. This message is used in either cfg['sandbox-notice-blurb'] or -- cfg['sandbox-notice-diff-blurb']. --]] cfg['sandbox-notice-pagetype-template'] = format('sandbox-notice-pagetype-template') cfg['sandbox-notice-pagetype-module'] = format('sandbox-notice-pagetype-module') cfg['sandbox-notice-pagetype-other'] = format('sandbox-notice-pagetype-other') --[[ -- cfg['sandbox-notice-blurb'] -- cfg['sandbox-notice-diff-blurb'] -- cfg['sandbox-notice-diff-display'] -- Either cfg['sandbox-notice-blurb'] or cfg['sandbox-notice-diff-blurb'] is the opening sentence -- of the sandbox notice. The latter has a diff link, but the former does not. $1 is the page -- type, which is either cfg['sandbox-notice-pagetype-template'], -- cfg['sandbox-notice-pagetype-module'] or cfg['sandbox-notice-pagetype-other'] depending what -- namespace we are in. $2 is a link to the main template page, and $3 is a diff link between -- the sandbox and the main template. The display value of the diff link is set by -- cfg['sandbox-notice-compare-link-display']. --]] cfg['sandbox-notice-blurb'] = format('sandbox-notice-blurb') cfg['sandbox-notice-diff-blurb'] = format('sandbox-notice-diff-blurb') cfg['sandbox-notice-compare-link-display'] = format('sandbox-notice-compare-link-display') --[[ -- cfg['sandbox-notice-testcases-blurb'] -- cfg['sandbox-notice-testcases-link-display'] -- cfg['sandbox-notice-testcases-run-blurb'] -- cfg['sandbox-notice-testcases-run-link-display'] -- cfg['sandbox-notice-testcases-blurb'] is a sentence notifying the user that there is a test cases page -- corresponding to this sandbox that they can edit. $1 is a link to the test cases page. -- cfg['sandbox-notice-testcases-link-display'] is the display value for that link. -- cfg['sandbox-notice-testcases-run-blurb'] is a sentence notifying the user that there is a test cases page -- corresponding to this sandbox that they can edit, along with a link to run it. $1 is a link to the test -- cases page, and $2 is a link to the page to run it. -- cfg['sandbox-notice-testcases-run-link-display'] is the display value for the link to run the test -- cases. --]] cfg['sandbox-notice-testcases-blurb'] = format('sandbox-notice-testcases-blurb') cfg['sandbox-notice-testcases-link-display'] = format('sandbox-notice-testcases-link-display') cfg['sandbox-notice-testcases-run-blurb'] = format('sandbox-notice-testcases-run-blurb') cfg['sandbox-notice-testcases-run-link-display'] = format('sandbox-notice-testcases-run-link-display') -- cfg['sandbox-category'] -- A category to add to all template sandboxes. cfg['sandbox-category'] = 'Template sandboxes' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Start box configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['documentation-icon-wikitext'] -- The wikitext for the icon shown at the top of the template. cfg['documentation-icon-wikitext'] = '[[File:Test Template Info-Icon - Version (2).svg|50px|link=|alt=Documentation icon]]' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Link box (end box) configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['transcluded-from-blurb'] -- Notice displayed when the docs are transcluded from another page. $1 is a wikilink to that page. cfg['transcluded-from-blurb'] = format('transcluded-from-blurb') --[[ -- cfg['create-module-doc-blurb'] -- Notice displayed in the module namespace when the documentation subpage does not exist. -- $1 is a link to create the documentation page with the preload cfg['module-preload'] and the -- display cfg['create-link-display']. --]] cfg['create-module-doc-blurb'] = format('create-module-doc-blurb') ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Experiment blurb configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- --[[ -- cfg['experiment-blurb-template'] -- cfg['experiment-blurb-module'] -- The experiment blurb is the text inviting editors to experiment in sandbox and test cases pages. -- It is only shown in the template and module namespaces. With the default English settings, it -- might look like this: -- -- Editors can experiment in this template's sandbox (edit | diff) and testcases (edit) pages. -- -- In this example, "sandbox", "edit", "diff", "testcases", and "edit" would all be links. -- -- There are two versions, cfg['experiment-blurb-template'] and cfg['experiment-blurb-module'], depending -- on what namespace we are in. -- -- Parameters: -- -- $1 is a link to the sandbox page. If the sandbox exists, it is in the following format: -- -- cfg['sandbox-link-display'] (cfg['sandbox-edit-link-display'] | cfg['compare-link-display']) -- -- If the sandbox doesn't exist, it is in the format: -- -- cfg['sandbox-link-display'] (cfg['sandbox-create-link-display'] | cfg['mirror-link-display']) -- -- The link for cfg['sandbox-create-link-display'] link preloads the page with cfg['template-sandbox-preload'] -- or cfg['module-sandbox-preload'], depending on the current namespace. The link for cfg['mirror-link-display'] -- loads a default edit summary of cfg['mirror-edit-summary']. -- -- $2 is a link to the test cases page. If the test cases page exists, it is in the following format: -- -- cfg['testcases-link-display'] (cfg['testcases-edit-link-display']) -- -- If the test cases page doesn't exist, it is in the format: -- -- cfg['testcases-link-display'] (cfg['testcases-create-link-display']) -- -- If the test cases page doesn't exist, the link for cfg['testcases-create-link-display'] preloads the -- page with cfg['template-testcases-preload'] or cfg['module-testcases-preload'], depending on the current -- namespace. --]] cfg['experiment-blurb-template'] = format('experiment-blurb-template') cfg['experiment-blurb-module'] = format('experiment-blurb-module') ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Sandbox link configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['sandbox-subpage'] -- The name of the template subpage typically used for sandboxes. cfg['sandbox-subpage'] = 'sandbox' -- cfg['template-sandbox-preload'] -- Preload file for template sandbox pages. cfg['template-sandbox-preload'] = 'Template:Documentation/preload-sandbox' -- cfg['module-sandbox-preload'] -- Preload file for Lua module sandbox pages. cfg['module-sandbox-preload'] = 'Template:Documentation/preload-module-sandbox' -- cfg['sandbox-link-display'] -- The text to display for "sandbox" links. cfg['sandbox-link-display'] = format('sandbox-link-display') -- cfg['sandbox-edit-link-display'] -- The text to display for sandbox "edit" links. cfg['sandbox-edit-link-display'] = format('sandbox-edit-link-display') -- cfg['sandbox-create-link-display'] -- The text to display for sandbox "create" links. cfg['sandbox-create-link-display'] = format('sandbox-create-link-display') -- cfg['compare-link-display'] -- The text to display for "compare" links. cfg['compare-link-display'] = format('compare-link-display') -- cfg['mirror-edit-summary'] -- The default edit summary to use when a user clicks the "mirror" link. $1 is a wikilink to the -- template page. cfg['mirror-edit-summary'] = 'Create sandbox version of $1' -- cfg['mirror-link-display'] -- The text to display for "mirror" links. cfg['mirror-link-display'] = format('mirror-link-display') -- cfg['mirror-link-preload'] -- The page to preload when a user clicks the "mirror" link. cfg['mirror-link-preload'] = 'Template:Documentation/mirror' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Test cases link configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['testcases-subpage'] -- The name of the template subpage typically used for test cases. cfg['testcases-subpage'] = 'testcases' -- cfg['template-testcases-preload'] -- Preload file for template test cases pages. cfg['template-testcases-preload'] = 'Template:Documentation/preload-testcases' -- cfg['module-testcases-preload'] -- Preload file for Lua module test cases pages. cfg['module-testcases-preload'] = 'Template:Documentation/preload-module-testcases' -- cfg['testcases-link-display'] -- The text to display for "testcases" links. cfg['testcases-link-display'] = format('testcases-link-display') -- cfg['testcases-edit-link-display'] -- The text to display for test cases "edit" links. cfg['testcases-edit-link-display'] = format('testcases-edit-link-display') -- cfg['testcases-create-link-display'] -- The text to display for test cases "create" links. cfg['testcases-create-link-display'] = format('testcases-create-link-display') ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Add categories blurb configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- --[[ -- cfg['add-categories-blurb'] -- Text to direct users to add categories to the /doc subpage. Not used if the "content" or -- "docname fed" arguments are set, as then it is not clear where to add the categories. $1 is a -- link to the /doc subpage with a display value of cfg['doc-link-display']. --]] cfg['add-categories-blurb'] = format('add-categories-blurb') -- cfg['doc-link-display'] -- The text to display when linking to the /doc subpage. cfg['doc-link-display'] = '/doc' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Subpages link configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- --[[ -- cfg['subpages-blurb'] -- The "Subpages of this template" blurb. $1 is a link to the main template's subpages with a -- display value of cfg['subpages-link-display']. In the English version this blurb is simply -- the link followed by a period, and the link display provides the actual text. --]] cfg['subpages-blurb'] = format('subpages-blurb') --[[ -- cfg['subpages-link-display'] -- The text to display for the "subpages of this page" link. $1 is cfg['template-pagetype'], -- cfg['module-pagetype'] or cfg['default-pagetype'], depending on whether the current page is in -- the template namespace, the module namespace, or another namespace. --]] cfg['subpages-link-display'] = format('subpages-link-display') -- cfg['template-pagetype'] -- The pagetype to display for template pages. cfg['template-pagetype'] = format('template-pagetype') -- cfg['module-pagetype'] -- The pagetype to display for Lua module pages. cfg['module-pagetype'] = format('module-pagetype') -- cfg['default-pagetype'] -- The pagetype to display for pages other than templates or Lua modules. cfg['default-pagetype'] = format('default-pagetype') ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Doc link configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['doc-subpage'] -- The name of the subpage typically used for documentation pages. cfg['doc-subpage'] = 'doc' -- cfg['file-docpage-preload'] -- Preload file for documentation page in the file namespace. cfg['file-docpage-preload'] = 'Template:Documentation/preload-filespace' -- cfg['docpage-preload'] -- Preload file for template documentation pages in all namespaces. cfg['docpage-preload'] = 'Template:Documentation/preload' -- cfg['module-preload'] -- Preload file for Lua module documentation pages. cfg['module-preload'] = 'Template:Documentation/preload-module-doc' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Print version configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['print-subpage'] -- The name of the template subpage used for print versions. cfg['print-subpage'] = 'Print' -- cfg['print-link-display'] -- The text to display when linking to the /Print subpage. cfg['print-link-display'] = '/Print' -- cfg['print-blurb'] -- Text to display if a /Print subpage exists. $1 is a link to the subpage with a display value of cfg['print-link-display']. cfg['print-blurb'] = format('print-blurb') -- cfg['display-print-category'] -- Set to true to enable output of cfg['print-category'] if a /Print subpage exists. -- This should be a boolean value (either true or false). cfg['display-print-category'] = true -- cfg['print-category'] -- Category to output if cfg['display-print-category'] is set to true, and a /Print subpage exists. cfg['print-category'] = 'Templates with print versions' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- HTML and CSS configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['main-div-id'] -- The "id" attribute of the main HTML "div" tag. cfg['main-div-id'] = 'template-documentation' -- cfg['main-div-classes'] -- The CSS classes added to the main HTML "div" tag. cfg['main-div-class'] = 'ts-doc-doc' cfg['header-div-class'] = 'ts-doc-header' cfg['heading-div-class'] = 'ts-doc-heading' cfg['content-div-class'] = 'ts-doc-content' cfg['footer-div-class'] = 'ts-doc-footer plainlinks' cfg['sandbox-class'] = 'ts-doc-sandbox' -- cfg['start-box-linkclasses'] -- The CSS classes used for the [view][edit][history] or [create] links in the start box. cfg['start-box-linkclasses'] = 'ts-tlinks-tlinks mw-editsection-like plainlinks' -- cfg['start-box-link-id'] -- The HTML "id" attribute for the links in the start box. cfg['start-box-link-id'] = 'doc_editlinks' ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Tracking category configuration ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- cfg['display-strange-usage-category'] -- Set to true to enable output of cfg['strange-usage-category'] if the module is used on a /doc subpage -- or a /testcases subpage. This should be a boolean value (either true or false). cfg['display-strange-usage-category'] = true -- cfg['strange-usage-category'] -- Category to output if cfg['display-strange-usage-category'] is set to true and the module is used on a -- /doc subpage or a /testcases subpage. cfg['strange-usage-category'] = 'Wikipedia pages with strange ((documentation)) usage' --[[ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- -- End configuration -- -- Don't edit anything below this line. ---------------------------------------------------------------------------------------------------- --]] return cfg e7xdme3uqwcjgezxr743bcpa2m6992d Module:TNT 828 1881 8489 8488 2024-10-15T16:09:32Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8488 Scribunto text/plain -- -- INTRO: (!!! DO NOT RENAME THIS PAGE !!!) -- This module allows any template or module to be copy/pasted between -- wikis without any translation changes. All translation text is stored -- in the global Data:*.tab pages on Commons, and used everywhere. -- -- SEE: https://www.mediawiki.org/wiki/Multilingual_Templates_and_Modules -- -- ATTENTION: -- Please do NOT rename this module - it has to be identical on all wikis. -- This code is maintained at https://www.mediawiki.org/wiki/Module:TNT -- Please do not modify it anywhere else, as it may get copied and override your changes. -- Suggestions can be made at https://www.mediawiki.org/wiki/Module_talk:TNT -- -- DESCRIPTION: -- The "msg" function uses a Commons dataset to translate a message -- with a given key (e.g. source-table), plus optional arguments -- to the wiki markup in the current content language. -- Use lang=xx to set language. Example: -- -- {{#invoke:TNT | msg -- | I18n/Template:Graphs.tab <!-- https://commons.wikimedia.org/wiki/Data:I18n/Template:Graphs.tab --> -- | source-table <!-- uses a translation message with id = "source-table" --> -- | param1 }} <!-- optional parameter --> -- -- -- The "doc" function will generate the <templatedata> parameter documentation for templates. -- This way all template parameters can be stored and localized in a single Commons dataset. -- NOTE: "doc" assumes that all documentation is located in Data:Templatedata/* on Commons. -- -- {{#invoke:TNT | doc | Graph:Lines }} -- uses https://commons.wikimedia.org/wiki/Data:Templatedata/Graph:Lines.tab -- if the current page is Template:Graph:Lines/doc -- local p = {} local i18nDataset = 'I18n/Module:TNT.tab' -- Forward declaration of the local functions local sanitizeDataset, loadData, link, formatMessage function p.msg(frame) local dataset, id local params = {} local lang = nil for k, v in pairs(frame.args) do if k == 1 then dataset = mw.text.trim(v) elseif k == 2 then id = mw.text.trim(v) elseif type(k) == 'number' then params[k - 2] = mw.text.trim(v) elseif k == 'lang' and v ~= '_' then lang = mw.text.trim(v) end end return formatMessage(dataset, id, params, lang) end -- Identical to p.msg() above, but used from other lua modules -- Parameters: name of dataset, message key, optional arguments -- Example with 2 params: format('I18n/Module:TNT', 'error_bad_msgkey', 'my-key', 'my-dataset') function p.format(dataset, key, ...) local checkType = require('libraryUtil').checkType checkType('format', 1, dataset, 'string') checkType('format', 2, key, 'string') return formatMessage(dataset, key, {...}) end -- Identical to p.msg() above, but used from other lua modules with the language param -- Parameters: language code, name of dataset, message key, optional arguments -- Example with 2 params: formatInLanguage('es', I18n/Module:TNT', 'error_bad_msgkey', 'my-key', 'my-dataset') function p.formatInLanguage(lang, dataset, key, ...) local checkType = require('libraryUtil').checkType checkType('formatInLanguage', 1, lang, 'string') checkType('formatInLanguage', 2, dataset, 'string') checkType('formatInLanguage', 3, key, 'string') return formatMessage(dataset, key, {...}, lang) end -- Obsolete function that adds a 'c:' prefix to the first param. -- "Sandbox/Sample.tab" -> 'c:Data:Sandbox/Sample.tab' function p.link(frame) return link(frame.args[1]) end function p.doc(frame) local dataset = 'Templatedata/' .. sanitizeDataset(frame.args[1]) return frame:extensionTag('templatedata', p.getTemplateData(dataset)) .. formatMessage(i18nDataset, 'edit_doc', {link(dataset)}) end function p.getTemplateData(dataset) -- TODO: add '_' parameter once lua starts reindexing properly for "all" languages local data = loadData(dataset) local names = {} for _, field in ipairs(data.schema.fields) do table.insert(names, field.name) end local numOnly = true local params = {} local paramOrder = {} for _, row in ipairs(data.data) do local newVal = {} local name = nil for pos, columnName in ipairs(names) do if columnName == 'name' then name = row[pos] else newVal[columnName] = row[pos] end end if name then if ( (type(name) ~= "number") and ( (type(name) ~= "string") or not string.match(name, "^%d+$") ) ) then numOnly = false end params[name] = newVal table.insert(paramOrder, name) end end -- Work around json encoding treating {"1":{...}} as an [{...}] if numOnly then params['zzz123']='' end local json = mw.text.jsonEncode({ params=params, paramOrder=paramOrder, description=data.description, }) if numOnly then json = string.gsub(json,'"zzz123":"",?', "") end return json end -- Local functions sanitizeDataset = function(dataset) if not dataset then return nil end dataset = mw.text.trim(dataset) if dataset == '' then return nil elseif string.sub(dataset,-4) ~= '.tab' then return dataset .. '.tab' else return dataset end end loadData = function(dataset, lang) dataset = sanitizeDataset(dataset) if not dataset then error(formatMessage(i18nDataset, 'error_no_dataset', {})) end -- Give helpful error to thirdparties who try and copy this module. if not mw.ext or not mw.ext.data or not mw.ext.data.get then error(string.format([['''Missing JsonConfig extension, or not properly configured; Cannot load https://commons.wikimedia.org/wiki/Data:%s. See https://www.mediawiki.org/wiki/Extension:JsonConfig#Supporting_Wikimedia_templates''']], dataset)) end local data = mw.ext.data.get(dataset, lang) if data == false then if dataset == i18nDataset then -- Prevent cyclical calls error('Missing Commons dataset ' .. i18nDataset) else error(formatMessage(i18nDataset, 'error_bad_dataset', {link(dataset)})) end end return data end -- Given a dataset name, convert it to a title with the 'commons:data:' prefix link = function(dataset) return 'c:Data:' .. mw.text.trim(dataset or '') end formatMessage = function(dataset, key, params, lang) for _, row in pairs(loadData(dataset, lang).data) do local id, msg = unpack(row) if id == key then local result = mw.message.newRawMessage(msg, unpack(params or {})) return result:plain() end end if dataset == i18nDataset then -- Prevent cyclical calls error('Invalid message key "' .. key .. '"') else error(formatMessage(i18nDataset, 'error_bad_msgkey', {key, link(dataset)})) end end return p r7hn49mbqg5sfa9i7l9l3ts62h7gy7u Module:Documentation/i18n 828 1882 8491 8490 2024-10-15T16:09:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8490 Scribunto text/plain local format = require('Module:TNT').format local i18n = {} i18n['cfg-error-msg-type'] = format('I18n/Documentation', 'cfg-error-msg-type') i18n['cfg-error-msg-empty'] = format('I18n/Documentation', 'cfg-error-msg-empty') -- cfg['template-namespace-heading'] -- The heading shown in the template namespace. i18n['template-namespace-heading'] = format('I18n/Documentation', 'template-namespace-heading') -- cfg['module-namespace-heading'] -- The heading shown in the module namespace. i18n['module-namespace-heading'] = format('I18n/Documentation', 'module-namespace-heading') -- cfg['file-namespace-heading'] -- The heading shown in the file namespace. i18n['file-namespace-heading'] = format('I18n/Documentation', 'file-namespace-heading') -- cfg['other-namespaces-heading'] -- The heading shown in other namespaces. i18n['other-namespaces-heading'] = format('I18n/Documentation', 'other-namespaces-heading') -- cfg['view-link-display'] -- The text to display for "view" links. i18n['view-link-display'] = format('I18n/Documentation', 'view-link-display') -- cfg['edit-link-display'] -- The text to display for "edit" links. i18n['edit-link-display'] = format('I18n/Documentation', 'edit-link-display') -- cfg['history-link-display'] -- The text to display for "history" links. i18n['history-link-display'] = format('I18n/Documentation', 'history-link-display') -- cfg['purge-link-display'] -- The text to display for "purge" links. i18n['purge-link-display'] = format('I18n/Documentation', 'purge-link-display') -- cfg['create-link-display'] -- The text to display for "create" links. i18n['create-link-display'] = format('I18n/Documentation', 'create-link-display') return i18n i27qt76cptbbpjtsh3j4x87t48x7xds Module:Documentation/styles.css 828 1883 8493 8492 2024-10-15T16:09:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8492 sanitized-css text/css /* {{PP-template}} */ .ts-doc-sandbox .mbox-image { padding:.75em 0 .75em .75em; } .ts-doc-doc { clear: both; background-color: #ecfcf4; border: 1px solid #a2a9b1; margin-top: 1em; padding: 5px; } .ts-doc-header { padding-bottom: 3px; border-bottom: 1px solid #a2a9b1; margin-bottom: 1ex; } .ts-doc-header .ts-tlinks-tlinks { display: inline-block; line-height: 24px; margin-left: 1em; } .ts-doc-header .ts-tlinks-tlinks a.external { color: #0645ad; } .ts-doc-header .ts-tlinks-tlinks a.external:visited { color: #0b0080; } .ts-doc-header .ts-tlinks-tlinks a.external:active { color: #faa700; } .ts-doc-content:after { content: ''; clear: both; display: block; } .ts-doc-heading { display: inline-block; padding-left: 55px; background: center left/50px no-repeat; background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/50px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png); background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg); font-size: 1.5em; } .ts-doc-content > *:first-child, .ts-doc-footer > *:first-child { margin-top: .5em; } .ts-doc-content > *:last-child, .ts-doc-footer > *:last-child { margin-bottom: .5em; } .ts-doc-footer { background-color: #ecfcf4; border: 1px solid #a2a9b1; padding: .25em 1em; margin-top: .2em; font-style: italic; } .ts-doc-footer small { font-style: normal; } .ts-doc-sandbox { clear: both; } mu1a80xdnghq39ltcslzc31oz59i7zz Module:Edition 828 1884 8495 8494 2024-10-15T16:09:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8494 Scribunto text/plain -------------------------------------------------------------------------------- -- Organisation of this module: the exports are listed at the bottom; their -- direct functions are just above there, and supporting functions are higher -- up. -- -- Please add testcases before modifying anything. -- -------------------------------------------------------------------------------- require('strict') local instanceOfProp = 'P31' local authorProp = 'P50' local editionOrTranslationOfProp = 'P629' local equivalentClassProp = 'P1709' local topicsMainWikimediaPortalProp = 'P1151'; -------------------------------------------------------------------------------- -- Insert a value into a table, but not if it's already there. local function tableInsertUnique( theTable, value ) for _, item in pairs( theTable ) do if item == value then -- Already present return end end -- Otherwise, add the new value. table.insert( theTable, value ) end -------------------------------------------------------------------------------- -- For the given author item, find the Wikisource sitelink. If there isn't one, -- check to see if there the author has a topicsMainWikimediaPortal statement, -- and then see if that portal has a sitelink instead. local function get_author_sitelink( authorItem ) local siteLink = authorItem:getSitelink( mw.language.getContentLanguage().code .. 'wikisource' ) if ( siteLink ~= nil ) then return siteLink end local portalStatements = authorItem:getBestStatements( topicsMainWikimediaPortalProp ) for _, mainPortal in pairs( portalStatements ) do local mainPortalId = mainPortal['mainsnak']['datavalue']['value']['id'] local mainPortalItem = mw.wikibase.getEntity( mainPortalId ) siteLink = mainPortalItem:getSitelink( mw.language.getContentLanguage().code .. 'wikisource' ) end return siteLink end -------------------------------------------------------------------------------- -- Get the schema.org URL for the itemtype of the given item. local function getSchemaorgItemtype( item ) local schemaPrefix = 'http://schema.org/' for _, instanceOf in pairs( item:getBestStatements( instanceOfProp ) ) do local instanceOfId = instanceOf['mainsnak']['datavalue']['value']['id'] local instanceOfItem = mw.wikibase.getEntity( instanceOfId ) -- Now go through each of the instance-of item's class statements, -- seeing if we can find a matching schema.org URL. for _, equivClass in pairs( instanceOfItem:getBestStatements( equivalentClassProp ) ) do local val = equivClass['mainsnak']['datavalue']['value'] if string.sub( val, 1, #schemaPrefix ) == schemaPrefix then -- This is a schema.org URL. return val end end end -- If we've not figured it out by now, give up with the default. return schemaPrefix .. 'Thing' end -------------------------------------------------------------------------------- -- Create the HTML (including wikitext link) for all provided authors, -- and add it to the given authorLinks table (for later concatenation). local function process_authors( authorLinks, authors ) if authors == nil or #authors == 0 then return end for _, author in pairs( authors ) do local authorId = author['mainsnak']['datavalue']['value']['id'] local authorItem = mw.wikibase.getEntity( authorId ) local siteLink = get_author_sitelink( authorItem ) local authorName = authorItem:getLabel() if siteLink ~= nil then authorName = mw.title.new( siteLink ).text end local authorHtml = mw.html.create('span') :attr('itemprop', 'author') :attr('itemscope', '') :attr('itemtype', getSchemaorgItemtype( authorItem ) ) local authorNameHtml = authorHtml:tag( 'span' ) authorNameHtml:attr( 'itemprop', 'name' ) :wikitext( authorName ) local authorHtmlStr = tostring( authorHtml ) if siteLink == nil then tableInsertUnique( authorLinks, authorHtmlStr ) else tableInsertUnique( authorLinks, '[[' .. siteLink .. '|' .. authorHtmlStr .. ']]' ) end end end -------------------------------------------------------------------------------- -- Get an Item based on what's passed in the 'wikidata' or 'page' parameters of -- the args, or the current page's ID otherwise. local function getItem( args ) local id = nil -- If args is a table with an appropriate element, use it. if type( args ) == 'table' then if args.wikidata ~= '' and args.wikidata ~= nil then id = args.wikidata elseif args.wikidata_id ~= '' and args.wikidata_id ~= nil then id = args.wikidata_id elseif args.page ~= '' and args.page ~= nil then local title = mw.title.new( args.page ) id = mw.wikibase.getEntityIdForTitle( title.nsText .. title.text ) -- If no entity for this page, maybe it's a subpage and we should look for the root page's entity. if id == nil then id = mw.wikibase.getEntityIdForTitle( title.nsText .. title.rootText ) end end end if type( args ) == 'string' and args ~= '' then id = args end return mw.wikibase.getEntity( id ) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Exported method. -- local function author_list( args ) local item = getItem( args ) if item == nil then return '' end local authorLinks = {} -- Collect the authors of this item. local authors = item:getBestStatements( authorProp ) process_authors( authorLinks, authors ) -- Also collect the authors of the parent work. local works = item:getBestStatements( editionOrTranslationOfProp ) for _, work in pairs( works ) do local workId = work['mainsnak']['datavalue']['value']['id'] local workItem = mw.wikibase.getEntity( workId ) authors = workItem:getBestStatements( authorProp ) if #authors > 0 then process_authors( authorLinks, authors ) end end -- Output the final list of links. local outHtml = mw.html.create() local separator = args.separator or ', ' local last_separator = args.last_separator or ', and ' local i = 1 for _, link in pairs( authorLinks ) do outHtml:wikitext( link ) if i == ( #authorLinks - 1 ) then outHtml:wikitext( last_separator ) elseif #authorLinks > 1 and i ~= #authorLinks then outHtml:wikitext( separator ) end i = i + 1 end return tostring( outHtml ) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Exported method. -- local function inline( args ) local item = getItem( args ) local outHtml = mw.html.create() if ( item == nil ) then outHtml:wikitext( '<span class="error">Unable to determine the Wikidata item to use</span>' ) return tostring( outHtml ) end -- Make sure it's an edition. local editionOrTranslationOfStmts = item:getBestStatements( editionOrTranslationOfProp ) if #editionOrTranslationOfStmts == 0 then outHtml:wikitext( '<span class="error">' .. item.id .. ' is not an edition or translation of a work (missing P629)</span>' ) return tostring( outHtml ) end -- Title/label. local title = item:getSitelink( 'enwikisource' ) local label = item:getLabel( 'en' ) local hasWikisourcePage = false if title == nil or title == '' then title = label else hasWikisourcePage = true title = '[[' .. title .. '|' .. label .. ']]' end outHtml:wikitext( title .. ' ' ); -- Publication date local publicationDate = item:formatPropertyValues( 'P577' ) outHtml:wikitext( '(' .. publicationDate.value .. ') ' ) -- Authors if args.hideauthors == nil or args.hideauthors == '' then local authorList = author_list( args ) if authorList ~= '' then outHtml:wikitext( ' by ' .. authorList .. ' ' ) end end -- Scanned file on Wikimedia Commons. if not hasWikisourcePage then -- Add links to Index page or Commons file. local hasIndexOrCommonsLink = false local scannedFileOnWikimediaCommons = 'P996' local scannedFileOnWikimediaCommonsStmts = item:getBestStatements( scannedFileOnWikimediaCommons ) for _, stmt in pairs( scannedFileOnWikimediaCommonsStmts ) do local commonsFilename = stmt['mainsnak']['datavalue']['value'] outHtml:wikitext( ' ' .. mw.getCurrentFrame():expandTemplate{ title = 'Small scan link', args = { commonsFilename } } ) hasIndexOrCommonsLink = true; end -- Add link to the IA item if no links were added above. if not hasIndexOrCommonsLink then local internetArchiveIdProp = 'P724' local internetArchiveIdStmts = item:getBestStatements( internetArchiveIdProp ) for _, stmt in pairs( internetArchiveIdStmts ) do local internetArchiveId = stmt['mainsnak']['datavalue']['value'] outHtml:wikitext( ' ' .. mw.getCurrentFrame():expandTemplate{ title = 'IA small link', args = { internetArchiveId } } ) end end end -- Wikidata and Wikipedia links. local img = '[[File:Wikidata-books-task-force-logo.svg|20px|alt=Wikidata books task force logo|link=d:' .. item.id .. '|View on Wikidata]]' outHtml:wikitext( img ) return tostring( outHtml ) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Exported method. Get wikitext for displaying an edition's badges from Wikidata. -- To get an indicator, pass args.indicator = true -- Testing: =p.badge({args={wikidata='Q75043199'}}) -- local function badge( args ) local item = getItem( args ) if not ( item and item.sitelinks and item.sitelinks.enwikisource and item.sitelinks.enwikisource.badges ) then return '' end local badges = item.sitelinks.enwikisource.badges local out = '' for _, badge in pairs( badges ) do local badgeOut = '' local badgeItem = mw.wikibase.getEntity( badge ) local badgeName = '' local wikisourceBadgeClass = 'Q75042035' if badgeItem.claims.P31[1].mainsnak.datavalue.value.id == wikisourceBadgeClass and badgeItem.claims.P18 ~= nil then local imageName = badgeItem.claims.P18[1].mainsnak.datavalue.value if mw.wikibase.getLabel( badge ) ~= nil then badgeName = mw.wikibase.getLabel( badge ) end badgeOut = '<span class="indicator-badge">[[File:' .. imageName .. '|16px|link=Help:Text status|' .. badgeName .. ']]</span>' if args.indicator ~= nil then badgeOut = '<indicator name="wikisource-badge-' .. badgeName .. '">' .. badgeOut .. '</indicator>' end if args.category ~= nil and badgeItem.claims.P910 ~= nil then local categoryQid = badgeItem.claims.P910[1].mainsnak.datavalue.value.id local category = mw.wikibase.getEntity( categoryQid ) badgeOut = badgeOut .. '[[' .. category.sitelinks.enwikisource.title .. ']]' end out = out .. badgeOut end end return mw.getCurrentFrame():preprocess( out ) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Exported method. local function authority_control( args ) local item = getItem( args ) -- Gather every 'external-id' statement. local out = mw.html.create( '' ) for propertyId,claims in pairs( item.claims) do local propItem = getItem( propertyId ) for _,claim in pairs( claims ) do if claim.mainsnak.datatype == 'external-id' then local propLabel = propItem:getLabel() if not propLabel then if propItem.aliases.en and propItem.aliases.en[1].value then propLabel = propItem.aliases.en[1].value else propLabel = propertyId end end out:wikitext( '* [[d:Special:EntityPage/'.. propertyId .. '|' .. propLabel .. ']]: ' .. claim.mainsnak.datavalue.value .. '\n' ) end end end return tostring( out ) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Export all public functions. return { -- =p.author_list({args={wikidata='Q28913867'}}) author_list = function( frame ) return author_list( frame.args ) end; -- =p.inline({args={wikidata_id='Q28913867'}}) inline = function( frame ) return inline( frame.args ) end; -- =p.badge({args={wikidata='Q28020002'}}) badge = function( frame ) return badge( frame.args ) end; -- =p.authority_control({args={wikidata='Q19035838'}}) authority_control = function( frame ) return authority_control( frame.args ) end; } k1vza9jbs6j4dfxyxlxqbxi6ftyq0kt Plantilya:Header/doc 10 1885 8891 8497 2024-10-31T15:26:20Z 69.43.66.31 Move to Wikidata 8891 wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} {{lua|Module:Header}} {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header|{{uses TemplateStyles|Template:Header/styles.css|Template:Translation header/styles.css}}|{{uses TemplateStyles|Template:Header/styles.css}}}} <!-- PLEASE ADD TEMPLATE CATEGORIES AT THE BOTTOM OF THIS PAGE AND INTERWIKIS IN WIKIDATA -->{{TOCright}} This template can be preloaded via the [[Special:Preferences|Gadgets]], alternatively, one can preload [[Template:{{ROOTPAGENAME}}/preload]]. <section begin="Usage" />{{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = | author = | translator = | section = | previous = | next = | year = | language = | original = | notes = }} </syntaxhighlight><!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = | author = | translator = | section = | previous = | next = | year = | notes = }} </syntaxhighlight><!-- -->}}<section end="Usage" /> This template is meant to be used at the top of a work<ref group=notes>Certain projects have customised versions of {{tl|header}} that are used to present these works, eg. {{tl|DNB00}} is used for the project involved with [[Dictionary of National Biography]]. For these works it is permissible and recommended that these variations are used. New alternatives to {{tl|header}} should be discussed on the talk page, and consequentially listed on each project's pages.</ref> in the {{#switch:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header='''Translation:'''|#default=main}} [[Help:Namespaces|namespace]] and its subsections. Fill in any relevant information, and leave unknown or inapplicable parameters empty. For easy use, see also the ''[[Help:Header preloading script gadget|header preloading script gadget]]'' in your preferences. ==Documentation== ===Parameters=== ==== Standard ==== * {{parameter|title}} = title of the work, for subpage use [[#Relative links|relative links]] (mandatory) * {{parameter|author}} = name of author (automatically wikilinks) ** use [[#author-display|{{parameter|author-display}}]] to change how {{parameter|author}} displays ** where control of linking is required use [[#author-nolink|{{parameter|author-nolink}}]], and leave the field empty * {{parameter|section}} = name of subdivision of work, usually used on subpages, typically text without additional formatting * {{parameter|previous}} = name of previous part of work; relative links on subpages, full links otherwise * {{parameter|next}} = name of next part of work, relative links on subpages, full links otherwise * {{parameter|notes}} = notes to explain the work, to add context, or to impart concise information that adds value to the reader; for example, use of {{tl|listen}} ====Optional==== * Parameters modifying {{parameter|author}} ** {{anchor|author-display}}{{parameter|author-display}}, used to change how {{parameter|author}} displays. **: By default, <syntaxhighlight lang="wikitext" inline>| author = Winston Leonard Spencer Churchill</syntaxhighlight> will produce the link [[Author:Winston Leonard Spencer Churchill|Winston Leonard Spencer Churchill]], and <syntaxhighlight lang="wikitext" inline>| author = Winston Churchill (1871-1947)</syntaxhighlight> will produce the link [[Author:Winston Churchill (1871-1947)|Winston Churchill]], but <syntaxhighlight lang="wikitext" inline>| author = Winston Leonard Spencer Churchill | author-display = Winston Churchill</syntaxhighlight> will produce the link [[Author:Winston Leonard Spencer Churchill|Winston Churchill]]. ** {{anchor+|author-nolink|{{parameter|author-nolink}}}}, which disables automatic linking of the author parameter if true. **: <syntaxhighlight lang="wikitext" inline>| author = the [[Portal:United States Congress|United States Congress]] | author-nolink = true</syntaxhighlight> will display the author as "the [[Portal:United States Congress|United States Congress]]". ** {{parameter|section-author}} = name of the author of this section, if not the same as author the overall work; or synonym {{parameter|contributor}}. ** {{parameter|author2}}, {{parameter|author2-display}}, {{parameter|section-author2}}, {{parameter|section-author2-display}}, etc. for additional authors. For example, <syntaxhighlight lang="wikitext" inline>| author1 = Winston Churchill (1871-1947) | author2 = Winston Leonard Spencer Churchill | author2-display = Winston Churchill</syntaxhighlight> will display as "[[Author:Winston Churchill (1871-1947)|Winston Churchill]] and [[Author:Winston Leonard Spencer Churchill|Winston Churchill]]". ** {{anchor|override-author}}{{parameter|override-author}} = legacy parameter for unusual cases. When using this, please leave the author field empty. * All attribution parameters have the same behavior as author w.r.t. <code>-display</code>, <code>-nolink</code>, <code>section-</code> and additional values. {{#invoke:Header/docdata|attrParamList}} * {{parameter|year}} = year of publication, adds work to the category for the year, see [[:Category:Works by year]]. *:Enter "?" for a work with no known publication year, and leave blank if you simply don't have this information. *:Do not use AD or CE for any Anno Domini/Current Era works (year 1 to the present). Use BCE (do not use BC) for all years before year 1; leave a space between the number and the letters (''e.g.'' <code>150 BCE</code>). *:Approximate dates can be entered in one of the following ways: *:#Decades, centuries or periods can be used instead of a year (''e.g.'' <code>1060s</code>, <code>11th century</code> or <code>Medieval</code>). *:#To use a year in the circa format, enter it as "c/Y" (''e.g.'' <code>c/1066</code> or <code>c/150 BCE</code>). (The use of "ca" or "circa" instead of "c" will also be recognised.) This will display as, for example, "c. 1066". *:#To use a approximate choice of two years, enter it as "Y/Y" (''e.g.'' <code>1066/1067</code>). This will display as it is written. *: The behaviour of this parameter can be further modified by: *:* {{parameter|noyear}} = will prevent the year being displayed in the header but will still add the work to the category for the year. For use in cases where the year is already included in the title of the work. Any use of this parameter, even without text, will work. Example: <code>| noyear = yes</code>. All pages with this parameter will be added to [[:Category:Pages with noyear]] for tracking its usage. *:* {{parameter|noyearcat}} = will display the year but in the header but will not add the work to the category for the year. For use in cases where a specific subcategory exists for the type of work to avoid flooding the main category for the year. As above, any use of the parameter will trigger this action. Pages will be added to the tracking category [[:Category:Pages with noyearcat]]. * {{parameter|edition}} <code>= yes</code> to refer to further information on the work's talk page. <!-- * {{parameter|categories}} = Forward-slash-separated list of categories; deprecated --> * {{parameter|shortcut}} = The shortcut to this page, if it exists. This is normally reserved for very large reference works (''e.g.'' [[EB11]]) * {{parameter|cover}} = The image used as a cover for the book when exported. Do not include the "File:" prefix, e.g. <code>Foobar.jpg</code>. You can use a page of a multi-page file using <code>Foobar.djvu/7</code>. * {{parameter|sortkey}}, {{parameter|defaultsort}}: For sorting purposes the template will move the articles "a", "an" and "the" to the end of the title, on the root page and all its subpages; for example, [[The Times/1854/News/The Charge of the Light Brigade]] will be sorted as "Times, The/1854/News/Charge of the Light Brigade, The". To override this, set {{parameter|sortkey}} to the desired sort key, e.g. <code>sortkey = Charge of the Light Brigade, The</code>.<!-- -->{{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header| * '''{{tl|Translation header}} only:''' ** {{parameter|language}} = ISO code of the language in which the work was originally written ([[Template:ISO 639 name/doc|find the ISO code here]]—be sure to use the first one listed), adds work to the category for the original language, see [[:Category:Translations]]. ** {{parameter|original}} = name of the page that hosts the original language work (or chapter) on the [[:mul:|appropriate language Wikisource]]. A standard [[Help:Interlanguage links|interlanguage link]] to the original language work (or chapter) should also be present, though.<!-- -->}} * See [[#Sister, related author, and portal wiki links|Sister, related author, and portal wiki links]] ** {{parameter|portal}} ** {{parameter|related-author}} * Sister wiki links are now typically now provided through Wikidata linking, which manages link rot issues. So while the parameters are shown here for fullness of scope, such usage would be used to override automated linking rather than as a primary use. <section begin="Full" />{{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext" highlight="8,22,26,28,31"> {{translation header | title = | author = | author-display = | section = | previous = | next = | notes = <!-- optional from here --> | year = | edition = | translator = | translator-display = | related-author = | portal = | contributor = | editor = | cover = | shortcut = <!-- modifying "year" behaviour; use one of --> | noyear = | noyearcat = <!-- modifying sorting behaviour --> | sortkey = <!-- translation header --> | language = | original = <!-- provided through wikidata, can be used to override wikidata --> | wikipedia = | commons = | commonscat = | wikiquote = | wikinews = | wiktionary = | wikibooks = | wikiversity = | wikispecies = | wikivoyage = | meta = }} </syntaxhighlight><!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext" highlight="8,22,26,28"> {{header | title = | author = | author-display = | section = | previous = | next = | notes = <!-- optional from here --> | year = | edition = | translator = | translator-display = | related-author = | portal = | contributor = | editor = | cover = | shortcut = <!-- modifying "year" behaviour; use one of --> | noyear = | noyearcat = <!-- modifying sorting behaviour --> | sortkey = <!-- provided through wikidata, can be used to override wikidata --> | wikipedia = | commons = | commonscat = | wikiquote = | wikinews = | wiktionary = | wikibooks = | wikiversity = | wikispecies = | wikivoyage = | meta = }} </syntaxhighlight><!-- -->}}<section end="Full" /> ===Relative links=== With lengthy, multi-page works, using [[m:Help:Link#Subpage feature|relative links]] is highly recommended. This shortens the code and ensures that a work remains linked together even if it is moved or reorganised. The three formats are <nowiki>[[/subpage]]</nowiki> (subpage), <nowiki>[[../]]</nowiki> (parent), and <nowiki>[[../sibling]]</nowiki> (sibling)<ref>The specific form <nowiki>[[../sibling/]]</nowiki> can be used on a sibling to provide both a relative link, and the link label to a sibling page.</ref>; see the example usage below. Note that <nowiki>[[../]]</nowiki> will expand to the title of the parent page, which is ideal if the work is renamed at a later time. This depends on a page conforming to the page title standards in the [[WS:STYLE|Style guide]], with works in the form <nowiki>[[Work title]]</nowiki> and <nowiki>[[Work title/Subpage]]</nowiki>. {{smallrefs}} ===Chapter titles=== In general, include chapter titles in the "section" field, but avoid including them in the "previous" and "next" fields. For example: {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = [[../|Aurora de Chile]] | author = Camilo Henríquez | translator = | section = Issue 28. Thursday, August 20, 1812. Volume 1. | previous = [[../27|Issue 27]] | next = [[../29|Issue 29]] | language = es | original = | year = 1812 | notes = Click on the section headers to go to each article's individual page. }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = [[Translation:Aurora de Chile|Aurora de Chile]] | author = Camilo Henríquez | translator = | section = Issue 28. Thursday, August 20, 1812. Volume 1. | previous = [[Translation:Aurora de Chile/27|Issue 27]] | next = [[Translation:Aurora de Chile/29|Issue 29]] | language = es | original = | year = 1812 | notes = Click on the section headers to go to each article's individual page. }}<!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = [[../|The Book of Scottish Song]] | author = | editor = Alexander Whitelaw | translator = | section = Jock o' Hazeldean | contributor = Walter Scott | previous = [[../Sing on, sing on/]] | next = [[../The Laird o' Cockpen/]] | year = 1843 | notes = }} </syntaxhighlight> {{header | title = [[The Book of Scottish Song|The Book of Scottish Song]] | author = | editor = Alexander Whitelaw | translator = | section = Jock o' Hazeldean | contributor = Walter Scott | previous = [[The Book of Scottish Song/Sing on, sing on|Sing on, sing on]] | next = [[The Book of Scottish Song/The Laird o' Cockpen|The Laird o' Cockpen]] | year = 1843 | notes = }} }} }} ==Usage examples== ===Normal=== {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<!--TODO: replace with translation header example--><syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = [[../]] | author = Lewis Carroll | section = Chapter 3: A Caucus-Race and a Long Tale | previous = [[../Chapter 2/]] | next = [[../Chapter 4/]] | notes = }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = [[Alice's Adventures in Wonderland (1866)|Alice's Adventures in Wonderland]] | author = Lewis Carroll | section = Chapter 3: A Caucus-Race and a Long Tale | previous = [[Alice's Adventures in Wonderland (1866)/Chapter 2|Chapter 2]] | next = [[Alice's Adventures in Wonderland (1866)/Chapter 4|Chapter 4]] | notes = }} |<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = [[../]] | author = Lewis Carroll | section = Chapter 3: A Caucus-Race and a Long Tale | previous = [[../Chapter 2/]] | next = [[../Chapter 4/]] | notes = }} </syntaxhighlight> {{header | title = [[Alice's Adventures in Wonderland (1866)|Alice's Adventures in Wonderland]] | author = Lewis Carroll | section = Chapter 3: A Caucus-Race and a Long Tale | previous = [[Alice's Adventures in Wonderland (1866)/Chapter 2|Chapter 2]] | next = [[Alice's Adventures in Wonderland (1866)/Chapter 4|Chapter 4]] | notes = }} }} }} ===No author link=== {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<!--TODO: replace with translation header example--><syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = Peerage Act 1963 | author = the [[Portal:Parliament of the United Kingdom|Parliament of the United Kingdom]] | author-nolink = true | section = | previous = | next = | year = 1963 | noyear = true | notes = }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = Peerage Act 1963 | author = the [[Portal:Parliament of the United Kingdom|Parliament of the United Kingdom]] | author-nolink = true | section = | previous = | next = | year = 1963 | noyear = true | notes = }} |<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = Peerage Act 1963 | author = the [[Portal:Parliament of the United Kingdom|Parliament of the United Kingdom]] | author-nolink = true | section = | previous = | next = | year = 1963 | noyear = true | notes = }} </syntaxhighlight> {{header | title = Peerage Act 1963 | author = the [[Portal:Parliament of the United Kingdom|Parliament of the United Kingdom]] | author-nolink = true | section = | previous = | next = | year = 1963 | noyear = true | notes = }} }} }} ===Translation=== {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = Sleeping Beauty | author = | section = | previous = | next = | translator = Hammurabi | year = 1900 | language = es | original = La bella durmiente del bosque | commonscat = La bella durmiente del bosque | notes = }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = Sleeping Beauty | author = | section = | previous = | next = | translator = Hammurabi | year = 1900 | language = es | original = La bella durmiente del bosque | commonscat = La bella durmiente del bosque | notes = }} {{translation header | title = Sleeping Beauty | author = | section = | previous = | next = | translator = Hammurabi | year = 1900 | language = es | original = La bella durmiente del bosque | commonscat = La bella durmiente del bosque | notes = }} |<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = Fables | author = Jean de La Fontaine | translator = Elizur Wright | section = | previous = | next = | notes = }} </syntaxhighlight> {{header | title = Fables | author = Jean de La Fontaine | translator = Elizur Wright | section = | previous = | next = | notes = }} }} }} {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = Sleeping Beauty | author = | section = Example | previous = | next = | translator1 = Robert Burns (1759-1796) | translator1-display = Robert Burns | translator2 = Federico García Lorca | section-translator = unknown | year = 1900 | language = es | original = La bella durmiente del bosque | commonscat = La bella durmiente del bosque | notes = }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = Sleeping Beauty | author = | section = Example | previous = | next = | translator1 = Robert Burns (1759-1796) | translator1-display = Robert Burns | translator2 = Federico García Lorca | section-translator = unknown | year = 1900 | language = es | original = La bella durmiente del bosque | commonscat = La bella durmiente del bosque | notes = }} |<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = Pantagruel | author = François Rabelais | translator1 = Thomas Urquhart | translator2 = Peter Antony Motteux | section-translator = unknown | section = Example | previous = | next = | notes = }} </syntaxhighlight> {{header | title = Pantagruel | author = François Rabelais | translator1 = Thomas Urquhart | translator2 = Peter Antony Motteux | section-translator = unknown | section = Example | previous = | next = | notes = }} }} }} ==Categories== <pre> | categories = 1st category / 2nd category </pre> '''Note:''' that use of this methodology excludes further editing by use of the ''HotCat'' tool, so this form should only be used where the categories are unlikely to need to be altered ==Sister, related author, and portal wiki links== You can link to Wikisource portals and other WMF projects using the optional wiki links parameters '''where required to override the data''' provided from Wikidata. These are: *{{parameter|portal}}, {{parameter|related-author}} * {{parameter|wikipedia}}, {{parameter|wikispecies}}, {{parameter|commons}}, {{parameter|commonscat}}, {{parameter|wikiquote}} are typically applied from Wikidata data through interwiki links, or through linking of {{property|P921}} so should only be used to override the default * {{parameter|wikinews}}, {{parameter|wiktionary}}, {{parameter|wikibooks}}, {{parameter|wikiversity}}, {{parameter|meta}} For portal this would generally be added to the root page of a work, rather than added repeatedly for each subpage. Usage on a subpage would be useful where the subpage alone has a relationship with the specified portal, whereas the parent work does not have that relationship. {{smaller|These links are generated using {{tl|plain sister}}}} {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<!--TODO: replace with translation header example--><syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = Kinematics of Machinery | author = Franz Reuleaux | section = | previous = | next = | notes = | portal = Technology/Germany | wikipedia = Kinematics of Machinery | related-author = Albert Einstein }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = Kinematics of Machinery | author = Franz Reuleaux | section = | previous = | next = | notes = | portal = Technology/Germany | wikipedia = Kinematics of Machinery | related-author = Albert Einstein }} |<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = Kinematics of Machinery | author = Franz Reuleaux | section = | previous = | next = | notes = | portal = Technology/Germany | wikipedia = Kinematics of Machinery | related-author = Albert Einstein }} </syntaxhighlight> {{header | title = Kinematics of Machinery | author = Franz Reuleaux | section = | previous = | next = | notes = | portal = Technology/Germany | wikipedia = Kinematics of Machinery | related-author = Albert Einstein }} }} }} ;List * {{parameter|wikipedia}} * {{parameter|commons}} * {{parameter|commonscat}} * {{parameter|wikiquote}} * {{parameter|wikinews}} * {{parameter|wiktionary}} * {{parameter|wikibooks}} * {{parameter|wikiversity}} * {{parameter|wikispecies}} * {{parameter|wikivoyage}} * {{parameter|wikidata}} * {{parameter|meta}} ==Shortcuts== If a work has a shortcut, you can add it using the {{parameter|shortcut}} field. This should be in accordance with the [[WS:SHORT|shortcut guidelines]], and shortcuts should ''not'' be used for every work. {{doc example| {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header<!-- -->|<!--TODO: replace with translation header example--><syntaxhighlight lang="wikitext"> {{translation header | title = 1911 Encyclopædia Britannica | author = | section = | previous = | next = | notes = | shortcut = [[EB1911]] }} </syntaxhighlight> {{translation header | title = 1911 Encyclopædia Britannica | author = | section = | previous = | next = | notes = | shortcut = [[EB1911]] }} |<syntaxhighlight lang="wikitext"> {{header | title = 1911 Encyclopædia Britannica | author = | section = | previous = | next = | notes = | shortcut = [[EB1911]] }} </syntaxhighlight> {{header | title = 1911 Encyclopædia Britannica | author = | section = | previous = | next = | notes = | shortcut = [[EB1911]] }} }} }} ==Advanced manipulation== ===Alternative headers=== <references group=notes /> ===JavaScript extraction=== The header values can be extracted using [[w:JavaScript|JavaScript]] by accessing the text values of their span wrappers: {| class="wikitable" ! value ! wrapper id |- | title | header-title-text |- | author | header-author-text |- | translator | header-translator-text |- | previous | headerprevious |- | next | headernext |- | notes | ''none'' |} == Microformat == {{UF-hcard-person}} == Technical == This template delegates some logic to Lua modules and uses sub templates to divide up the structural code: * [[Module:Header]] the main logic for parameter handling == Tracking categories == This template currently uses the following categories to track maintenance tasks, errors, and feature usage. * [[:Category:Works with non-existent author pages]] * [[:Category:Pages with override author]] * [[:Category:Pages with contributor]] * [[:Category:Pages with override contributor]] * [[:Category:Anonymous texts]] * [[:Category:Works with unknown editors]] * [[:Category:Works with unmentioned editors]] * [[:Category:Translations without translator information specified]] * [[:Category:Wikisource translations]] * [[:Category:Mainspace pages with shortcuts]]/[[:Category:Translation namespace pages with shortcuts]] * [[:Category:Pages with noyear]] * [[:Category:Pages with noyearcat]] * [[:Category:Pages with explicit formatting in header fields]] * [[:Category:Pages with an export cover]] * [[:Category:Headers applying DefaultSort key]] * [[:Category:Headers with DefaultSort equal to page title]] * [[:Category:Headers with numerical arguments]] ==See also== * [[MediaWiki:Proofreadpage header template]] for the auto-generated header available with <code><nowiki><pages header=1/></nowiki></code> * {{tl|textinfo}} for recording information on work's talk page * {{#ifeq:{{ROOTPAGENAME}}|Translation header|{{tl|header}} for template header used in mainspace|{{tl|translation header}} for template header used in '''Translation:''' namespace}} * {{tl|author}} for template header used in Author: namespace * {{tl|process header}} for template header used in Wikisource: namespace * {{tl|portal header}} for template header used in Portal: namespace * {{tl|RunningHeader}} for the headers to be used in source texts * <span class="plainlinks">[{{fullurl:Special:WhatLinksHere|target=Template:{{ROOTPAGENAME}}&namespace=10}} Derived templates leveraging Template:{{ROOTPAGENAME}}]</span> Templates called by this template: * {{tl|plain sister}} * {{tl|shortcut}} <!-- categories --> <includeonly> [[Category:Header templates|{{PAGENAME}}]] [[Category:Templates emitting hCard microformats|{{PAGENAME}}]] [[Category:Exclude in print]] </includeonly> 1jfyxtbhvxenmzfqyt30kodoopq9kyh Plantilya:Documentation subpage 10 1886 8499 8498 2024-10-15T16:09:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8498 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#ifeq: {{lc:{{SUBPAGENAME}}}} | {{{override|doc}}} | <!-- doc page --> </includeonly>{{ #ifeq: {{{doc-notice|show}}} | show | {{mbox | type = notice | image = [[File:Edit-copy green.svg|40px]] | text = '''This is a [[w:Wikipedia:Template documentation|documentation]] [[w:Wikipedia:Subpages|subpage]] for {{{1|[[:{{SUBJECTSPACE}}:{{BASEPAGENAME}}]]}}}'''.<br />It contains usage information, [[w:Wikipedia:Categorization|categories]] and other content that is not part of the original {{ #if: {{{text2|}}} | {{{text2}}} | {{ #if: {{{text1|}}} | {{{text1}}} | {{ #ifeq: {{SUBJECTSPACE}} | {{ns:User}} | {{lc:{{SUBJECTSPACE}}}} template page | {{ #if: {{SUBJECTSPACE}} |{{lc:{{SUBJECTSPACE}}}} page|article}}}}}}}}. }} }}{{DEFAULTSORT:{{{defaultsort|{{PAGENAME}}}}}}}{{ #if: {{{inhibit|}}} | <!-- skip --> | <includeonly>{{#ifexist:{{NAMESPACE}}:{{BASEPAGENAME}}|[[Category:{{ #switch: {{SUBJECTSPACE}} | Template = Template | Module = Module | User = User | #default = Wikisource }} documentation pages]]|[[Category:Documentation subpages without corresponding pages]]}}</includeonly> }}<includeonly> | <!-- if not on a /doc subpage, do nothing --> }}</includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories to the /doc subpage and interwikis in Wikidata, not here! --> </noinclude> 9zd5ngndncab8ca1jn8uos32pzw5be1 Plantilya:Parameter 10 1887 8501 8500 2024-10-15T16:09:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8500 wikitext text/x-wiki <includeonly><span style="background:#F0F0F0; color:#008740;">'''{{{1}}}'''</span></includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> kwji1t2uj0nnm4s1opigf1ivaqm5d7c Plantilya:UF-hcard-person 10 1888 8503 8502 2024-10-15T16:09:33Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8502 wikitext text/x-wiki The HTML markup produced by this template includes an [[:w:HCard|hCard microformat]], which makes the person's details [[:w:Parsing|parsable]] by computers, either acting automatically to catalogue articles across Wikipedia or via a browser tool operated by a reader, to (for example) add the subject to an address book or database. For more information about the use of [[:w:microformat|microformats]] on Wikimedia projects, please see [[:w:Wikipedia:WikiProject Microformats|Wikipedia's microformat project]]. === Sub-templates === <!--Date-of-birth ("bday") information will only be included in the microformat if {{tl|Birth date}} or {{tl|Birth date and age}}, are used in the infobox. ([[:w:Wikipedia:WikiProject Microformats/dates|but do not use these if the date is before 1583]]).--> To include a URL, use {{Tl|URL}}. '''Please do not remove instances of these sub-templates.''' === Classes === hCard uses HTML classes including: *adr *agent *bday *birthplace *category *country-name *deathdate *deathplace *extended-address *family-name *fn (required) *given-name *honorific-prefix *honorific-suffix *label *locality *n *nickname *note *org *role *url *vcard '''Please do not rename or remove these classes; nor collapse nested elements which use them.'''<includeonly>{{#ifeq: {{SUBPAGENAME}}|doc||{{#ifeq: {{SUBPAGENAME}}|sandbox||[[Category:Templates generating hCards|{{PAGENAME}}]]}}}}</includeonly><noinclude>{{documentation}} </noinclude> e52z6047eyioixtro4f127xjmliyksi Plantilya:Shortcut 10 1889 8505 8504 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8504 wikitext text/x-wiki <div id="shortcut" class="noprint shortcut {{#switch:{{{float|}}}|left|right=shortcut-float{{{float}}}}}"> <templatestyles src="Shortcut/styles.css" /> [[Wikisource:Shortcut|Shortcut]]:<br>{{{1}}} </div><noinclude>{{documentation}}</noinclude> 1x5wl4ienrgdhg8qrsr8zfzwr57nf55 Plantilya:Shortcut/styles.css 10 1890 8507 8506 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8506 sanitized-css text/css .shortcut { float: right; clear: right; margin: 0 0 .5em 1em; border: 1px solid #999; padding: 8px; background-color: #fff; text-align: center; font-size: smaller; font-weight: bold; } .shortcut > p { margin: 0; } .shortcut.shortcut-floatright { /* @noflip */ float: right; /* @noflip */ clear: right; /* @noflip */ margin: 0 0 .5em 1em; } .shortcut.shortcut-floatleft { /* @noflip */ float: left; /* @noflip */ clear: left; /* @noflip */ margin: 0 1em .5em 0; } 5ruws2z9obx4ob2ds7op7qtmqffp190 Plantilya:PP-template 10 1891 8509 8508 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8508 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:Protection banner|main}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --> </noinclude> 5t6lal9n9hcpwsso2obr7pcyjbg26xc Module:Effective protection expiry 828 1892 8511 8510 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8510 Scribunto text/plain local p = {} -- Returns the expiry of a restriction of an action on a given title, or unknown if it cannot be known. -- If no title is specified, the title of the page being displayed is used. function p._main(action, pagename) local title if type(pagename) == 'table' and pagename.prefixedText then title = pagename elseif pagename then title = mw.title.new(pagename) else title = mw.title.getCurrentTitle() end pagename = title.prefixedText if action == 'autoreview' then local stabilitySettings = mw.ext.FlaggedRevs.getStabilitySettings(title) return stabilitySettings and stabilitySettings.expiry or 'unknown' elseif action ~= 'edit' and action ~= 'move' and action ~= 'create' and action ~= 'upload' then error( 'First parameter must be one of edit, move, create, upload, autoreview', 2 ) end local rawExpiry = mw.getCurrentFrame():callParserFunction('PROTECTIONEXPIRY', action, pagename) if rawExpiry == 'infinity' then return 'infinity' elseif rawExpiry == '' then return 'unknown' else local year, month, day, hour, minute, second = rawExpiry:match( '^(%d%d%d%d)(%d%d)(%d%d)(%d%d)(%d%d)(%d%d)$' ) if year then return string.format( '%s-%s-%sT%s:%s:%s', year, month, day, hour, minute, second ) else error('internal error in Module:Effective protection expiry; malformed expiry timestamp') end end end setmetatable(p, { __index = function(t, k) return function(frame) return t._main(k, frame.args[1]) end end }) return p i1wms02y1w048cq6uttka18a5pjzp63 Module:Effective protection level 828 1893 8513 8512 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8512 Scribunto text/plain local p = {} -- Returns the permission required to perform a given action on a given title. -- If no title is specified, the title of the page being displayed is used. function p._main(action, pagename) local title if type(pagename) == 'table' and pagename.prefixedText then title = pagename elseif pagename then title = mw.title.new(pagename) else title = mw.title.getCurrentTitle() end pagename = title.prefixedText if action == 'autoreview' then local level = mw.ext.FlaggedRevs.getStabilitySettings(title) level = level and level.autoreview if level == 'review' then return 'reviewer' elseif level ~= '' then return level else return nil -- not '*'. a page not being PC-protected is distinct from it being PC-protected with anyone able to review. also not '', as that would mean PC-protected but nobody can review end elseif action ~= 'edit' and action ~= 'move' and action ~= 'create' and action ~= 'upload' then error( 'First parameter must be one of edit, move, create, upload, autoreview', 2 ) end if title.namespace == 8 then -- MediaWiki namespace if title.contentModel == 'javascript' or title.contentModel == 'css' then -- site JS or CSS page return 'interfaceadmin' else -- any non-JS/CSS MediaWiki page return 'sysop' end elseif title.namespace == 2 and title.isSubpage then if title.contentModel == 'javascript' or title.contentModel == 'css' then -- user JS or CSS page return 'interfaceadmin' elseif title.contentModel == 'json' then -- user JSON page return 'sysop' end end local level = title.protectionLevels[action] and title.protectionLevels[action][1] if level == 'sysop' or level == 'editprotected' then return 'sysop' elseif title.cascadingProtection.restrictions[action] and title.cascadingProtection.restrictions[action][1] then -- used by a cascading-protected page return 'sysop' elseif level == 'templateeditor' then return 'templateeditor' elseif action == 'move' then local blacklistentry = mw.ext.TitleBlacklist.test('edit', pagename) -- Testing action edit is correct, since this is for the source page. The target page name gets tested with action move. if blacklistentry and not blacklistentry.params.autoconfirmed then return 'templateeditor' elseif title.namespace == 6 then return 'filemover' elseif level == 'extendedconfirmed' then return 'extendedconfirmed' else return 'autoconfirmed' end end local blacklistentry = mw.ext.TitleBlacklist.test(action, pagename) if blacklistentry then if not blacklistentry.params.autoconfirmed then return 'templateeditor' elseif level == 'extendedconfirmed' then return 'extendedconfirmed' else return 'autoconfirmed' end elseif level == 'editsemiprotected' then -- create-semiprotected pages return this for some reason return 'autoconfirmed' elseif level then return level elseif action == 'upload' then return 'autoconfirmed' elseif action == 'create' and title.namespace % 2 == 0 and title.namespace ~= 118 then -- You need to be registered, but not autoconfirmed, to create non-talk pages other than drafts return 'user' else return '*' end end setmetatable(p, { __index = function(t, k) return function(frame) return t._main(k, frame.args[1]) end end }) return p o3wd8v4s0af0nabjp4xwsgqxlffn3mz Module:File link 828 1894 8515 8514 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8514 Scribunto text/plain -- This module provides a library for formatting file wikilinks. local yesno = require('Module:Yesno') local checkType = require('libraryUtil').checkType local p = {} function p._main(args) checkType('_main', 1, args, 'table') -- This is basically libraryUtil.checkTypeForNamedArg, but we are rolling our -- own function to get the right error level. local function checkArg(key, val, level) if type(val) ~= 'string' then error(string.format( "type error in '%s' parameter of '_main' (expected string, got %s)", key, type(val) ), level) end end local ret = {} -- Adds a positional parameter to the buffer. local function addPositional(key) local val = args[key] if not val then return nil end checkArg(key, val, 4) ret[#ret + 1] = val end -- Adds a named parameter to the buffer. We assume that the parameter name -- is the same as the argument key. local function addNamed(key) local val = args[key] if not val then return nil end checkArg(key, val, 4) ret[#ret + 1] = key .. '=' .. val end -- Filename checkArg('file', args.file, 3) ret[#ret + 1] = 'File:' .. args.file -- Format if args.format then checkArg('format', args.format) if args.formatfile then checkArg('formatfile', args.formatfile) ret[#ret + 1] = args.format .. '=' .. args.formatfile else ret[#ret + 1] = args.format end end -- Border if yesno(args.border) then ret[#ret + 1] = 'border' end addPositional('location') addPositional('alignment') addPositional('size') addNamed('upright') addNamed('link') addNamed('alt') addNamed('page') addNamed('class') addNamed('lang') addNamed('start') addNamed('end') addNamed('thumbtime') addPositional('caption') return string.format('[[%s]]', table.concat(ret, '|')) end function p.main(frame) local origArgs = require('Module:Arguments').getArgs(frame, { wrappers = 'Template:File link' }) if not origArgs.file then error("'file' parameter missing from [[Template:File link]]", 0) end -- Copy the arguments that were passed to a new table to avoid looking up -- every possible parameter in the frame object. local args = {} for k, v in pairs(origArgs) do -- Make _BLANK a special argument to add a blank parameter. For use in -- conditional templates etc. it is useful for blank arguments to be -- ignored, but we still need a way to specify them so that we can do -- things like [[File:Example.png|link=]]. if v == '_BLANK' then v = '' end args[k] = v end return p._main(args) end return p bzc22v133v9z5yc4aisazripn6l94p8 Module:Protection banner 828 1895 8517 8516 2024-10-15T16:09:34Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8516 Scribunto text/plain -- This module implements {{pp-meta}} and its daughter templates such as -- {{pp-dispute}}, {{pp-vandalism}} and {{pp-sock}}. -- Initialise necessary modules. require('strict') local makeFileLink = require('Module:File link')._main local effectiveProtectionLevel = require('Module:Effective protection level')._main local effectiveProtectionExpiry = require('Module:Effective protection expiry')._main local yesno = require('Module:Yesno') -- Lazily initialise modules and objects we don't always need. local getArgs, makeMessageBox, lang -- Set constants. local CONFIG_MODULE = 'Module:Protection banner/config' -------------------------------------------------------------------------------- -- Helper functions -------------------------------------------------------------------------------- local function makeCategoryLink(cat, sort) if cat then return string.format( '[[%s:%s|%s]]', mw.site.namespaces[14].name, cat, sort ) end end -- Validation function for the expiry and the protection date local function validateDate(dateString, dateType) if not lang then lang = mw.language.getContentLanguage() end local success, result = pcall(lang.formatDate, lang, 'U', dateString) if success then result = tonumber(result) if result then return result end end error(string.format( 'invalid %s: %s', dateType, tostring(dateString) ), 4) end local function makeFullUrl(page, query, display) return string.format( '[%s %s]', tostring(mw.uri.fullUrl(page, query)), display ) end -- Given a directed graph formatted as node -> table of direct successors, -- get a table of all nodes reachable from a given node (though always -- including the given node). local function getReachableNodes(graph, start) local toWalk, retval = {[start] = true}, {} while true do -- Can't use pairs() since we're adding and removing things as we're iterating local k = next(toWalk) -- This always gets the "first" key if k == nil then return retval end toWalk[k] = nil retval[k] = true for _,v in ipairs(graph[k]) do if not retval[v] then toWalk[v] = true end end end end -------------------------------------------------------------------------------- -- Protection class -------------------------------------------------------------------------------- local Protection = {} Protection.__index = Protection Protection.supportedActions = { edit = true, move = true, autoreview = true, upload = true } Protection.bannerConfigFields = { 'text', 'explanation', 'tooltip', 'alt', 'link', 'image' } function Protection.new(args, cfg, title) local obj = {} obj._cfg = cfg obj.title = title or mw.title.getCurrentTitle() -- Set action if not args.action then obj.action = 'edit' elseif Protection.supportedActions[args.action] then obj.action = args.action else error(string.format( 'invalid action: %s', tostring(args.action) ), 3) end -- Set level obj.level = args.demolevel or effectiveProtectionLevel(obj.action, obj.title) if not obj.level or (obj.action == 'move' and obj.level == 'autoconfirmed') then -- Users need to be autoconfirmed to move pages anyway, so treat -- semi-move-protected pages as unprotected. obj.level = '*' end -- Set expiry local effectiveExpiry = effectiveProtectionExpiry(obj.action, obj.title) if effectiveExpiry == 'infinity' then obj.expiry = 'indef' elseif effectiveExpiry ~= 'unknown' then obj.expiry = validateDate(effectiveExpiry, 'expiry date') end -- Set reason if args[1] then obj.reason = mw.ustring.lower(args[1]) if obj.reason:find('|') then error('reasons cannot contain the pipe character ("|")', 3) end end -- Set protection date if args.date then obj.protectionDate = validateDate(args.date, 'protection date') end -- Set banner config do obj.bannerConfig = {} local configTables = {} if cfg.banners[obj.action] then configTables[#configTables + 1] = cfg.banners[obj.action][obj.reason] end if cfg.defaultBanners[obj.action] then configTables[#configTables + 1] = cfg.defaultBanners[obj.action][obj.level] configTables[#configTables + 1] = cfg.defaultBanners[obj.action].default end configTables[#configTables + 1] = cfg.masterBanner for i, field in ipairs(Protection.bannerConfigFields) do for j, t in ipairs(configTables) do if t[field] then obj.bannerConfig[field] = t[field] break end end end end return setmetatable(obj, Protection) end function Protection:isProtected() return self.level ~= '*' end function Protection:isTemporary() return type(self.expiry) == 'number' end function Protection:makeProtectionCategory() local cfg = self._cfg local title = self.title -- Exit if the page is not protected. if not self:isProtected() then return '' end -- Get the expiry key fragment. local expiryFragment if self.expiry == 'indef' then expiryFragment = self.expiry elseif type(self.expiry) == 'number' then expiryFragment = 'temp' end -- Get the namespace key fragment. local namespaceFragment = cfg.categoryNamespaceKeys[title.namespace] if not namespaceFragment and title.namespace % 2 == 1 then namespaceFragment = 'talk' end -- Define the order that key fragments are tested in. This is done with an -- array of tables containing the value to be tested, along with its -- position in the cfg.protectionCategories table. local order = { {val = expiryFragment, keypos = 1}, {val = namespaceFragment, keypos = 2}, {val = self.reason, keypos = 3}, {val = self.level, keypos = 4}, {val = self.action, keypos = 5} } --[[ -- The old protection templates used an ad-hoc protection category system, -- with some templates prioritising namespaces in their categories, and -- others prioritising the protection reason. To emulate this in this module -- we use the config table cfg.reasonsWithNamespacePriority to set the -- reasons for which namespaces have priority over protection reason. -- If we are dealing with one of those reasons, move the namespace table to -- the end of the order table, i.e. give it highest priority. If not, the -- reason should have highest priority, so move that to the end of the table -- instead. --]] table.insert(order, table.remove(order, self.reason and cfg.reasonsWithNamespacePriority[self.reason] and 2 or 3)) --[[ -- Define the attempt order. Inactive subtables (subtables with nil "value" -- fields) are moved to the end, where they will later be given the key -- "all". This is to cut down on the number of table lookups in -- cfg.protectionCategories, which grows exponentially with the number of -- non-nil keys. We keep track of the number of active subtables with the -- noActive parameter. --]] local noActive, attemptOrder do local active, inactive = {}, {} for i, t in ipairs(order) do if t.val then active[#active + 1] = t else inactive[#inactive + 1] = t end end noActive = #active attemptOrder = active for i, t in ipairs(inactive) do attemptOrder[#attemptOrder + 1] = t end end --[[ -- Check increasingly generic key combinations until we find a match. If a -- specific category exists for the combination of key fragments we are -- given, that match will be found first. If not, we keep trying different -- key fragment combinations until we match using the key -- "all-all-all-all-all". -- -- To generate the keys, we index the key subtables using a binary matrix -- with indexes i and j. j is only calculated up to the number of active -- subtables. For example, if there were three active subtables, the matrix -- would look like this, with 0 corresponding to the key fragment "all", and -- 1 corresponding to other key fragments. -- -- j 1 2 3 -- i -- 1 1 1 1 -- 2 0 1 1 -- 3 1 0 1 -- 4 0 0 1 -- 5 1 1 0 -- 6 0 1 0 -- 7 1 0 0 -- 8 0 0 0 -- -- Values of j higher than the number of active subtables are set -- to the string "all". -- -- A key for cfg.protectionCategories is constructed for each value of i. -- The position of the value in the key is determined by the keypos field in -- each subtable. --]] local cats = cfg.protectionCategories for i = 1, 2^noActive do local key = {} for j, t in ipairs(attemptOrder) do if j > noActive then key[t.keypos] = 'all' else local quotient = i / 2 ^ (j - 1) quotient = math.ceil(quotient) if quotient % 2 == 1 then key[t.keypos] = t.val else key[t.keypos] = 'all' end end end key = table.concat(key, '|') local attempt = cats[key] if attempt then return makeCategoryLink(attempt, title.text) end end return '' end function Protection:isIncorrect() local expiry = self.expiry return not self:isProtected() or type(expiry) == 'number' and expiry < os.time() end function Protection:isTemplateProtectedNonTemplate() local action, namespace = self.action, self.title.namespace return self.level == 'templateeditor' and ( (action ~= 'edit' and action ~= 'move') or (namespace ~= 10 and namespace ~= 828) ) end function Protection:makeCategoryLinks() local msg = self._cfg.msg local ret = { self:makeProtectionCategory() } if self:isIncorrect() then ret[#ret + 1] = makeCategoryLink( msg['tracking-category-incorrect'], self.title.text ) end if self:isTemplateProtectedNonTemplate() then ret[#ret + 1] = makeCategoryLink( msg['tracking-category-template'], self.title.text ) end return table.concat(ret) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Blurb class -------------------------------------------------------------------------------- local Blurb = {} Blurb.__index = Blurb Blurb.bannerTextFields = { text = true, explanation = true, tooltip = true, alt = true, link = true } function Blurb.new(protectionObj, args, cfg) return setmetatable({ _cfg = cfg, _protectionObj = protectionObj, _args = args }, Blurb) end -- Private methods -- function Blurb:_formatDate(num) -- Formats a Unix timestamp into dd Month, YYYY format. lang = lang or mw.language.getContentLanguage() local success, date = pcall( lang.formatDate, lang, self._cfg.msg['expiry-date-format'] or 'j F Y', '@' .. tostring(num) ) if success then return date end end function Blurb:_getExpandedMessage(msgKey) return self:_substituteParameters(self._cfg.msg[msgKey]) end function Blurb:_substituteParameters(msg) if not self._params then local parameterFuncs = {} parameterFuncs.CURRENTVERSION = self._makeCurrentVersionParameter parameterFuncs.EDITREQUEST = self._makeEditRequestParameter parameterFuncs.EXPIRY = self._makeExpiryParameter parameterFuncs.EXPLANATIONBLURB = self._makeExplanationBlurbParameter parameterFuncs.IMAGELINK = self._makeImageLinkParameter parameterFuncs.INTROBLURB = self._makeIntroBlurbParameter parameterFuncs.INTROFRAGMENT = self._makeIntroFragmentParameter parameterFuncs.PAGETYPE = self._makePagetypeParameter parameterFuncs.PROTECTIONBLURB = self._makeProtectionBlurbParameter parameterFuncs.PROTECTIONDATE = self._makeProtectionDateParameter parameterFuncs.PROTECTIONLEVEL = self._makeProtectionLevelParameter parameterFuncs.PROTECTIONLOG = self._makeProtectionLogParameter parameterFuncs.TALKPAGE = self._makeTalkPageParameter parameterFuncs.TOOLTIPBLURB = self._makeTooltipBlurbParameter parameterFuncs.TOOLTIPFRAGMENT = self._makeTooltipFragmentParameter parameterFuncs.VANDAL = self._makeVandalTemplateParameter self._params = setmetatable({}, { __index = function (t, k) local param if parameterFuncs[k] then param = parameterFuncs[k](self) end param = param or '' t[k] = param return param end }) end msg = msg:gsub('${(%u+)}', self._params) return msg end function Blurb:_makeCurrentVersionParameter() -- A link to the page history or the move log, depending on the kind of -- protection. local pagename = self._protectionObj.title.prefixedText if self._protectionObj.action == 'move' then -- We need the move log link. return makeFullUrl( 'Special:Log', {type = 'move', page = pagename}, self:_getExpandedMessage('current-version-move-display') ) else -- We need the history link. return makeFullUrl( pagename, {action = 'history'}, self:_getExpandedMessage('current-version-edit-display') ) end end function Blurb:_makeEditRequestParameter() local mEditRequest = require('Module:Submit an edit request') local action = self._protectionObj.action local level = self._protectionObj.level -- Get the edit request type. local requestType if action == 'edit' then if level == 'autoconfirmed' then requestType = 'semi' elseif level == 'extendedconfirmed' then requestType = 'extended' elseif level == 'templateeditor' then requestType = 'template' end end requestType = requestType or 'full' -- Get the display value. local display = self:_getExpandedMessage('edit-request-display') return mEditRequest._link{type = requestType, display = display} end function Blurb:_makeExpiryParameter() local expiry = self._protectionObj.expiry if type(expiry) == 'number' then return self:_formatDate(expiry) else return expiry end end function Blurb:_makeExplanationBlurbParameter() -- Cover special cases first. if self._protectionObj.title.namespace == 8 then -- MediaWiki namespace return self:_getExpandedMessage('explanation-blurb-nounprotect') end -- Get explanation blurb table keys local action = self._protectionObj.action local level = self._protectionObj.level local talkKey = self._protectionObj.title.isTalkPage and 'talk' or 'subject' -- Find the message in the explanation blurb table and substitute any -- parameters. local explanations = self._cfg.explanationBlurbs local msg if explanations[action][level] and explanations[action][level][talkKey] then msg = explanations[action][level][talkKey] elseif explanations[action][level] and explanations[action][level].default then msg = explanations[action][level].default elseif explanations[action].default and explanations[action].default[talkKey] then msg = explanations[action].default[talkKey] elseif explanations[action].default and explanations[action].default.default then msg = explanations[action].default.default else error(string.format( 'could not find explanation blurb for action "%s", level "%s" and talk key "%s"', action, level, talkKey ), 8) end return self:_substituteParameters(msg) end function Blurb:_makeImageLinkParameter() local imageLinks = self._cfg.imageLinks local action = self._protectionObj.action local level = self._protectionObj.level local msg if imageLinks[action][level] then msg = imageLinks[action][level] elseif imageLinks[action].default then msg = imageLinks[action].default else msg = imageLinks.edit.default end return self:_substituteParameters(msg) end function Blurb:_makeIntroBlurbParameter() if self._protectionObj:isTemporary() then return self:_getExpandedMessage('intro-blurb-expiry') else return self:_getExpandedMessage('intro-blurb-noexpiry') end end function Blurb:_makeIntroFragmentParameter() if self._protectionObj:isTemporary() then return self:_getExpandedMessage('intro-fragment-expiry') else return self:_getExpandedMessage('intro-fragment-noexpiry') end end function Blurb:_makePagetypeParameter() local pagetypes = self._cfg.pagetypes return pagetypes[self._protectionObj.title.namespace] or pagetypes.default or error('no default pagetype defined', 8) end function Blurb:_makeProtectionBlurbParameter() local protectionBlurbs = self._cfg.protectionBlurbs local action = self._protectionObj.action local level = self._protectionObj.level local msg if protectionBlurbs[action][level] then msg = protectionBlurbs[action][level] elseif protectionBlurbs[action].default then msg = protectionBlurbs[action].default elseif protectionBlurbs.edit.default then msg = protectionBlurbs.edit.default else error('no protection blurb defined for protectionBlurbs.edit.default', 8) end return self:_substituteParameters(msg) end function Blurb:_makeProtectionDateParameter() local protectionDate = self._protectionObj.protectionDate if type(protectionDate) == 'number' then return self:_formatDate(protectionDate) else return protectionDate end end function Blurb:_makeProtectionLevelParameter() local protectionLevels = self._cfg.protectionLevels local action = self._protectionObj.action local level = self._protectionObj.level local msg if protectionLevels[action][level] then msg = protectionLevels[action][level] elseif protectionLevels[action].default then msg = protectionLevels[action].default elseif protectionLevels.edit.default then msg = protectionLevels.edit.default else error('no protection level defined for protectionLevels.edit.default', 8) end return self:_substituteParameters(msg) end function Blurb:_makeProtectionLogParameter() local pagename = self._protectionObj.title.prefixedText if self._protectionObj.action == 'autoreview' then -- We need the pending changes log. return makeFullUrl( 'Special:Log', {type = 'stable', page = pagename}, self:_getExpandedMessage('pc-log-display') ) else -- We need the protection log. return makeFullUrl( 'Special:Log', {type = 'protect', page = pagename}, self:_getExpandedMessage('protection-log-display') ) end end function Blurb:_makeTalkPageParameter() return string.format( '[[%s:%s#%s|%s]]', mw.site.namespaces[self._protectionObj.title.namespace].talk.name, self._protectionObj.title.text, self._args.section or 'top', self:_getExpandedMessage('talk-page-link-display') ) end function Blurb:_makeTooltipBlurbParameter() if self._protectionObj:isTemporary() then return self:_getExpandedMessage('tooltip-blurb-expiry') else return self:_getExpandedMessage('tooltip-blurb-noexpiry') end end function Blurb:_makeTooltipFragmentParameter() if self._protectionObj:isTemporary() then return self:_getExpandedMessage('tooltip-fragment-expiry') else return self:_getExpandedMessage('tooltip-fragment-noexpiry') end end function Blurb:_makeVandalTemplateParameter() return require('Module:Vandal-m')._main{ self._args.user or self._protectionObj.title.baseText } end -- Public methods -- function Blurb:makeBannerText(key) -- Validate input. if not key or not Blurb.bannerTextFields[key] then error(string.format( '"%s" is not a valid banner config field', tostring(key) ), 2) end -- Generate the text. local msg = self._protectionObj.bannerConfig[key] if type(msg) == 'string' then return self:_substituteParameters(msg) elseif type(msg) == 'function' then msg = msg(self._protectionObj, self._args) if type(msg) ~= 'string' then error(string.format( 'bad output from banner config function with key "%s"' .. ' (expected string, got %s)', tostring(key), type(msg) ), 4) end return self:_substituteParameters(msg) end end -------------------------------------------------------------------------------- -- BannerTemplate class -------------------------------------------------------------------------------- local BannerTemplate = {} BannerTemplate.__index = BannerTemplate function BannerTemplate.new(protectionObj, cfg) local obj = {} obj._cfg = cfg -- Set the image filename. local imageFilename = protectionObj.bannerConfig.image if imageFilename then obj._imageFilename = imageFilename else -- If an image filename isn't specified explicitly in the banner config, -- generate it from the protection status and the namespace. local action = protectionObj.action local level = protectionObj.level local namespace = protectionObj.title.namespace local reason = protectionObj.reason -- Deal with special cases first. if ( namespace == 10 or namespace == 828 or reason and obj._cfg.indefImageReasons[reason] ) and action == 'edit' and level == 'sysop' and not protectionObj:isTemporary() then -- Fully protected modules and templates get the special red "indef" -- padlock. obj._imageFilename = obj._cfg.msg['image-filename-indef'] else -- Deal with regular protection types. local images = obj._cfg.images if images[action] then if images[action][level] then obj._imageFilename = images[action][level] elseif images[action].default then obj._imageFilename = images[action].default end end end end return setmetatable(obj, BannerTemplate) end function BannerTemplate:renderImage() local filename = self._imageFilename or self._cfg.msg['image-filename-default'] or 'Transparent.gif' return makeFileLink{ file = filename, size = (self.imageWidth or 20) .. 'px', alt = self._imageAlt, link = self._imageLink, caption = self.imageCaption } end -------------------------------------------------------------------------------- -- Banner class -------------------------------------------------------------------------------- local Banner = setmetatable({}, BannerTemplate) Banner.__index = Banner function Banner.new(protectionObj, blurbObj, cfg) local obj = BannerTemplate.new(protectionObj, cfg) -- This doesn't need the blurb. obj.imageWidth = 40 obj.imageCaption = blurbObj:makeBannerText('alt') -- Large banners use the alt text for the tooltip. obj._reasonText = blurbObj:makeBannerText('text') obj._explanationText = blurbObj:makeBannerText('explanation') obj._page = protectionObj.title.prefixedText -- Only makes a difference in testing. return setmetatable(obj, Banner) end function Banner:__tostring() -- Renders the banner. makeMessageBox = makeMessageBox or require('Module:Message box').main local reasonText = self._reasonText or error('no reason text set', 2) local explanationText = self._explanationText local mbargs = { page = self._page, type = 'protection', image = self:renderImage(), text = string.format( "'''%s'''%s", reasonText, explanationText and '<br />' .. explanationText or '' ) } return makeMessageBox('mbox', mbargs) end -------------------------------------------------------------------------------- -- Padlock class -------------------------------------------------------------------------------- local Padlock = setmetatable({}, BannerTemplate) Padlock.__index = Padlock function Padlock.new(protectionObj, blurbObj, cfg) local obj = BannerTemplate.new(protectionObj, cfg) -- This doesn't need the blurb. obj.imageWidth = 20 obj.imageCaption = blurbObj:makeBannerText('tooltip') obj._imageAlt = blurbObj:makeBannerText('alt') obj._imageLink = blurbObj:makeBannerText('link') obj._indicatorName = cfg.padlockIndicatorNames[protectionObj.action] or cfg.padlockIndicatorNames.default or 'pp-default' return setmetatable(obj, Padlock) end function Padlock:__tostring() local frame = mw.getCurrentFrame() -- The nowiki tag helps prevent whitespace at the top of articles. return frame:extensionTag{name = 'nowiki'} .. frame:extensionTag{ name = 'indicator', args = {name = self._indicatorName}, content = self:renderImage() } end -------------------------------------------------------------------------------- -- Exports -------------------------------------------------------------------------------- local p = {} function p._exportClasses() -- This is used for testing purposes. return { Protection = Protection, Blurb = Blurb, BannerTemplate = BannerTemplate, Banner = Banner, Padlock = Padlock, } end function p._main(args, cfg, title) args = args or {} cfg = cfg or require(CONFIG_MODULE) local protectionObj = Protection.new(args, cfg, title) local ret = {} -- If a page's edit protection is equally or more restrictive than its -- protection from some other action, then don't bother displaying anything -- for the other action (except categories). if protectionObj.action == 'edit' or args.demolevel or not getReachableNodes( cfg.hierarchy, protectionObj.level )[effectiveProtectionLevel('edit', protectionObj.title)] then -- Initialise the blurb object local blurbObj = Blurb.new(protectionObj, args, cfg) -- Render the banner if protectionObj:isProtected() then ret[#ret + 1] = tostring( (yesno(args.small) and Padlock or Banner) .new(protectionObj, blurbObj, cfg) ) end end -- Render the categories if yesno(args.category) ~= false then ret[#ret + 1] = protectionObj:makeCategoryLinks() end return table.concat(ret) end function p.main(frame, cfg) cfg = cfg or require(CONFIG_MODULE) -- Find default args, if any. local parent = frame.getParent and frame:getParent() local defaultArgs = parent and cfg.wrappers[parent:getTitle():gsub('/sandbox$', '')] -- Find user args, and use the parent frame if we are being called from a -- wrapper template. getArgs = getArgs or require('Module:Arguments').getArgs local userArgs = getArgs(frame, { parentOnly = defaultArgs, frameOnly = not defaultArgs }) -- Build the args table. User-specified args overwrite default args. local args = {} for k, v in pairs(defaultArgs or {}) do args[k] = v end for k, v in pairs(userArgs) do args[k] = v end return p._main(args, cfg) end return p hraihk42yzei1k32e7gw7rwjvn9igeg Module:Protection banner/config 828 1896 8519 8518 2024-10-15T16:09:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8518 Scribunto text/plain -- This module provides configuration data for [[Module:Protection banner]]. return { -------------------------------------------------------------------------------- -- -- BANNER DATA -- -------------------------------------------------------------------------------- --[[ -- Banner data consists of six fields: -- * text - the main protection text that appears at the top of protection -- banners. -- * explanation - the text that appears below the main protection text, used -- to explain the details of the protection. -- * tooltip - the tooltip text you see when you move the mouse over a small -- padlock icon. -- * link - the page that the small padlock icon links to. -- * alt - the alt text for the small padlock icon. This is also used as tooltip -- text for the large protection banners. -- * image - the padlock image used in both protection banners and small padlock -- icons. -- -- The module checks in three separate tables to find a value for each field. -- First it checks the banners table, which has values specific to the reason -- for the page being protected. Then the module checks the defaultBanners -- table, which has values specific to each protection level. Finally, the -- module checks the masterBanner table, which holds data for protection -- templates to use if no data has been found in the previous two tables. -- -- The values in the banner data can take parameters. These are specified -- using ${TEXTLIKETHIS} (a dollar sign preceding a parameter name -- enclosed in curly braces). -- -- Available parameters: -- -- ${CURRENTVERSION} - a link to the page history or the move log, with the -- display message "current-version-edit-display" or -- "current-version-move-display". -- -- ${EDITREQUEST} - a link to create an edit request for the current page. -- -- ${EXPIRY} - the protection expiry date in the format DD Month YYYY. If -- protection is indefinite or is not set, this is the blank string. -- -- ${EXPLANATIONBLURB} - an explanation blurb, e.g. "Please discuss any changes -- on the talk page; you may submit a request to ask an administrator to make -- an edit if it is minor or supported by consensus." -- -- ${IMAGELINK} - a link to set the image to, depending on the protection -- action and protection level. -- -- ${INTROBLURB} - the PROTECTIONBLURB parameter, plus the expiry if an expiry -- is set. E.g. "Editing of this page by new or unregistered users is currently -- disabled until dd Month YYYY." -- -- ${INTROFRAGMENT} - the same as ${INTROBLURB}, but without final punctuation -- so that it can be used in run-on sentences. -- -- ${PAGETYPE} - the type of the page, e.g. "article" or "template". -- Defined in the cfg.pagetypes table. -- -- ${PROTECTIONBLURB} - a blurb explaining the protection level of the page, e.g. -- "Editing of this page by new or unregistered users is currently disabled" -- -- ${PROTECTIONDATE} - the protection date, if it has been supplied to the -- template. -- -- ${PROTECTIONLEVEL} - the protection level, e.g. "fully protected" or -- "semi-protected". -- -- ${PROTECTIONLOG} - a link to the protection log or the pending changes log, -- depending on the protection action. -- -- ${TALKPAGE} - a link to the talk page. If a section is specified, links -- straight to that talk page section. -- -- ${TOOLTIPBLURB} - uses the PAGETYPE, PROTECTIONTYPE and EXPIRY parameters to -- create a blurb like "This template is semi-protected", or "This article is -- move-protected until DD Month YYYY". -- -- ${VANDAL} - links for the specified username (or the root page name) -- using Module:Vandal-m. -- -- Functions -- -- For advanced users, it is possible to use Lua functions instead of strings -- in the banner config tables. Using functions gives flexibility that is not -- possible just by using parameters. Functions take two arguments, the -- protection object and the template arguments, and they must output a string. -- -- For example: -- -- text = function (protectionObj, args) -- if protectionObj.level == 'autoconfirmed' then -- return 'foo' -- else -- return 'bar' -- end -- end -- -- Some protection object properties and methods that may be useful: -- protectionObj.action - the protection action -- protectionObj.level - the protection level -- protectionObj.reason - the protection reason -- protectionObj.expiry - the expiry. Nil if unset, the string "indef" if set -- to indefinite, and the protection time in unix time if temporary. -- protectionObj.protectionDate - the protection date in unix time, or nil if -- unspecified. -- protectionObj.bannerConfig - the banner config found by the module. Beware -- of editing the config field used by the function, as it could create an -- infinite loop. -- protectionObj:isProtected - returns a boolean showing whether the page is -- protected. -- protectionObj:isTemporary - returns a boolean showing whether the expiry is -- temporary. -- protectionObj:isIncorrect - returns a boolean showing whether the protection -- template is incorrect. --]] -- The master banner data, used if no values have been found in banners or -- defaultBanners. masterBanner = { text = '${INTROBLURB}', explanation = '${EXPLANATIONBLURB}', tooltip = '${TOOLTIPBLURB}', link = '${IMAGELINK}', alt = 'Page ${PROTECTIONLEVEL}' }, -- The default banner data. This holds banner data for different protection -- levels. -- *required* - this table needs edit, move, and autoreview subtables. defaultBanners = { edit = {}, move = {}, autoreview = { autoconfirmed = { alt = 'Page protected with pending changes level 1', tooltip = 'All edits by unregistered and new users are subject to review', image = 'Padlock-silver-light.svg' }, default = { alt = 'Page protected with pending changes level 2', tooltip = 'All edits by users who are not reviewers or administrators are' .. ' subject to review', } } }, -- The banner data. This holds banner data for different protection reasons. -- In fact, the reasons specified in this table control which reasons are -- valid inputs to the first positional parameter. -- -- There is also a non-standard "description" field that can be used for items -- in this table. This is a description of the protection reason for use in the -- module documentation. -- -- *required* - this table needs edit, move, and autoreview subtables. banners = { edit = { blp = { description = 'For pages protected to promote compliance with the' .. ' [[:w:Wikipedia:Biographies of living persons' .. '|biographies of living persons]] policy.', text = '${INTROFRAGMENT} to promote compliance with' .. ' [[:w:Wikipedia:Biographies of living persons' .. "|Wikipedia's&nbsp;policy on&nbsp;the&nbsp;biographies" .. ' of&nbsp;living&nbsp;people]].', tooltip = '${TOOLTIPFRAGMENT} to promote compliance with the policy on' .. ' biographies of living people', }, dmca = { description = 'For pages protected by the Wikimedia Foundation' .. ' due to Digital Millennium Copyright Act takedown requests.', explanation = function (protectionObj, args) local ret = 'Pursuant to a rights owner notice under the Digital' .. ' Millennium Copyright Act (DMCA) regarding some content' .. ' in this article, the Wikimedia Foundation acted under' .. ' applicable law and took down and restricted the content' .. ' in question.' if args.notice then ret = ret .. ' A copy of the received notice can be found here: ' .. args.notice .. '.' end ret = ret .. ' For more information, including websites discussing' .. ' how to file a counter-notice, please see' .. " [[m:Office actions]] and the article's ${TALKPAGE}." .. "'''Do not remove this template from the article until the" .. " restrictions are withdrawn'''." return ret end, image = 'Padlock-black.svg', }, dispute = { description = 'For pages protected due to editing disputes.', text = function (protectionObj, args) -- Find the value of "disputes". local display = 'disputes' local disputes if args.section then disputes = string.format( '[[%s:%s#%s|%s]]', mw.site.namespaces[protectionObj.title.namespace].talk.name, protectionObj.title.text, args.section, display ) else disputes = display end -- Make the blurb, depending on the expiry. local msg if type(protectionObj.expiry) == 'number' then msg = '${INTROFRAGMENT} or until editing %s have been resolved.' else msg = '${INTROFRAGMENT} until editing %s have been resolved.' end return string.format(msg, disputes) end, explanation = "This protection is '''not''' an endorsement of the" .. ' ${CURRENTVERSION}. ${EXPLANATIONBLURB}', tooltip = '${TOOLTIPFRAGMENT} due to editing disputes', }, mainpage = { description = 'For pages protected for being displayed on the [[Main Page]].', text = 'This file is currently' .. ' [[:w:Wiki:This page is protected|protected]] from' .. ' editing because it is currently or will soon be displayed' .. ' on the [[Main Page]].', explanation = 'Images on the Main Page are protected due to their high' .. ' visibility. Please discuss any necessary changes on the ${TALKPAGE}.' .. '<br /><span style="font-size:90%;">' .. "'''Administrators:''' Once this image is definitely off the Main Page," .. ' please unprotect this file, or reduce to semi-protection,' .. ' as appropriate.</span>', }, office = { description = 'For pages protected by the Wikimedia Foundation.', text = function (protectionObj, args) local ret = 'This ${PAGETYPE} is currently under the' .. ' scrutiny of the' .. ' [[m:Office actions|Wikimedia Foundation Office]]' .. ' and is protected.' if protectionObj.protectionDate then ret = ret .. ' It has been protected since ${PROTECTIONDATE}.' end return ret end, explanation = "If you can edit this page, please discuss all changes and" .. " additions on the ${TALKPAGE} first. '''Do not remove protection from this" .. " page unless you are authorized by the Wikimedia Foundation to do" .. " so.'''", image = 'Padlock-black.svg', }, reset = { description = 'For pages protected by the Wikimedia Foundation and' .. ' "reset" to a bare-bones version.', text = 'This ${PAGETYPE} is currently under the' .. ' scrutiny of the' .. ' [[m:Office actions|Wikimedia Foundation Office]]' .. ' and is protected.', explanation = function (protectionObj, args) local ret = '' if protectionObj.protectionDate then ret = ret .. 'On ${PROTECTIONDATE} this ${PAGETYPE} was' else ret = ret .. 'This ${PAGETYPE} has been' end ret = ret .. ' reduced to a' .. ' simplified, "bare bones" version so that it may be completely' .. ' rewritten to ensure it meets the policies of' .. ' [[:w:WP:NPOV|Neutral Point of View]] and [[:w:WP:V|Verifiability]].' .. ' Standard Wikipedia policies will apply to its rewriting—which' .. ' will eventually be open to all editors—and will be strictly' .. ' enforced. The ${PAGETYPE} has been ${PROTECTIONLEVEL} while' .. ' it is being rebuilt.\n\n' .. 'Any insertion of material directly from' .. ' pre-protection revisions of the ${PAGETYPE} will be removed, as' .. ' will any material added to the ${PAGETYPE} that is not properly' .. ' sourced. The associated talk page(s) were also cleared on the' .. " same date.\n\n" .. "If you can edit this page, please discuss all changes and" .. " additions on the ${TALKPAGE} first. '''Do not override" .. " this action, and do not remove protection from this page," .. " unless you are authorized by the Wikimedia Foundation" .. " to do so. No editor may remove this notice.'''" return ret end, image = 'Padlock-black.svg', }, sock = { description = 'For pages protected due to' .. ' [[:w:Wikipedia:Sock puppetry|sock puppetry]].', text = '${INTROFRAGMENT} to prevent [[Wikipedia:Sock puppetry|sock puppets]] of' .. ' [[Wikisource:Blocking policy|blocked]] or' .. ' [[:w:Wikipedia:Banning policy|banned users]]' .. ' from editing it.', tooltip = '${TOOLTIPFRAGMENT} to prevent sock puppets of blocked or banned users from' .. ' editing it', }, template = { description = 'For [[:w:Wikipedia:High-risk templates|high-risk]]' .. ' templates and Lua modules.', text = 'This is a permanently [[:w:Help:Protection|protected]] ${PAGETYPE},' .. ' as it is [[:w:Wikipedia:High-risk templates|high-risk]].', explanation = 'Please discuss any changes on the ${TALKPAGE}; you may' .. ' ${EDITREQUEST} to ask an' .. ' [[Wikisource:Administrators|administrator]] or' .. ' [[:w:Wikipedia:Template editor|template editor]] to make an edit if' .. ' it is [[Help:Minor edit#When to mark an edit as a minor edit' .. '|uncontroversial]] or supported by' .. ' [[:w:Wikipedia:Consensus|consensus]]. You can also' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard|request]] that the page be' .. ' unprotected.', tooltip = 'This high-risk ${PAGETYPE} is permanently ${PROTECTIONLEVEL}' .. ' to prevent vandalism', alt = 'Permanently protected ${PAGETYPE}', }, usertalk = { description = 'For pages protected against disruptive edits by a' .. ' particular user.', text = '${INTROFRAGMENT} to prevent ${VANDAL} from using it to make disruptive edits,' .. ' such as abusing the' .. ' &#123;&#123;[[Template:unblock|unblock]]&#125;&#125; template.', explanation = 'If you cannot edit this user talk page and you need to' .. ' make a change or leave a message, you can' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard' .. '#Current requests for edits to a protected page' .. '|request an edit]],' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard' .. '#Page (un)protection requests' .. '|request unprotection]],' .. ' [[Special:Userlogin|log in]],' .. ' or [[Special:UserLogin/signup|create an account]].', }, vandalism = { description = 'For pages protected against' .. ' [[:w:Wikipedia:Vandalism|vandalism]].', text = '${INTROFRAGMENT} due to [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]].', explanation = function (protectionObj, args) local ret = '' if protectionObj.level == 'sysop' then ret = ret .. "This protection is '''not''' an endorsement of the" .. ' ${CURRENTVERSION}. ' end return ret .. '${EXPLANATIONBLURB}' end, tooltip = '${TOOLTIPFRAGMENT} due to vandalism', } }, move = { dispute = { description = 'For pages protected against page moves due to' .. ' disputes over the page title.', explanation = "This protection is '''not''' an endorsement of the" .. ' ${CURRENTVERSION}. ${EXPLANATIONBLURB}', image = 'Padlock-olive.svg' }, vandalism = { description = 'For pages protected against' .. ' [[:w:Wikipedia:Vandalism#Page-move vandalism' .. ' |page-move vandalism]].' } }, autoreview = {} }, -------------------------------------------------------------------------------- -- -- GENERAL DATA TABLES -- -------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------- -- Protection blurbs -------------------------------------------------------------------------------- -- This table produces the protection blurbs available with the -- ${PROTECTIONBLURB} parameter. It is sorted by protection action and -- protection level, and is checked by the module in the following order: -- 1. page's protection action, page's protection level -- 2. page's protection action, default protection level -- 3. "edit" protection action, default protection level -- -- It is possible to use banner parameters inside this table. -- *required* - this table needs edit, move, and autoreview subtables. protectionBlurbs = { edit = { default = 'This ${PAGETYPE} is currently [[:w:Help:Protection|' .. 'protected]] from editing', autoconfirmed = 'Editing of this ${PAGETYPE} by [[:w:Wikipedia:User access' .. ' levels#New users|new]] or [[Wikipedia:User access levels#Unregistered' .. ' users|unregistered]] users is currently [[:w:Help:Protection|disabled]]' }, move = { default = 'This ${PAGETYPE} is currently [[:w:Help:Protection|protected]]' .. ' from [[:w:Help:Moving a page|page moves]]' }, autoreview = { autoconfirmed = 'All edits made to this ${PAGETYPE} by' .. ' [[:w:Wikipedia:User access levels#New users|new]] or' .. ' [[:w:Wikipedia:User access levels#Unregistered users|unregistered]]' .. ' users are currently' .. ' [[:w:Wikipedia:Pending changes|subject to review]]', default = 'All edits made to this ${PAGETYPE} by users who are not' .. ' [[:w:Wikipedia:Reviewing|reviewers]] or' .. ' [[:w:Wikipedia:Administrators|administrators]] are currently' .. ' [[:w:Wikipedia:Pending changes|subject to review]]' } }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Explanation blurbs -------------------------------------------------------------------------------- -- This table produces the explanation blurbs available with the -- ${EXPLANATIONBLURB} parameter. It is sorted by protection action, -- protection level, and whether the page is a talk page or not. If the page is -- a talk page it will have a talk key of "talk"; otherwise it will have a talk -- key of "subject". The table is checked in the following order: -- 1. page's protection action, page's protection level, page's talk key -- 2. page's protection action, page's protection level, default talk key -- 3. page's protection action, default protection level, page's talk key -- 4. page's protection action, default protection level, default talk key -- -- It is possible to use banner parameters inside this table. -- *required* - this table needs edit, move, and autoreview subtables. explanationBlurbs = { edit = { autoconfirmed = { subject = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details. If you' .. ' cannot edit this ${PAGETYPE} and you wish to make a change, you can' .. ' ${EDITREQUEST}, discuss changes on the ${TALKPAGE},' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard' .. '#Page (un)protection requests' .. '|request unprotection]], [[Special:Userlogin|log in]], or' .. ' [[Special:UserLogin/signup|create an account]].', default = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details. If you' .. ' cannot edit this ${PAGETYPE} and you wish to make a change, you can' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard' .. '#Page (un)protection requests' .. '|request unprotection]], [[Special:Userlogin|log in]], or' .. ' [[Special:UserLogin/signup|create an account]].', }, default = { subject = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' Please discuss any changes on the ${TALKPAGE}; you' .. ' may ${EDITREQUEST} to ask an' .. ' [[Wikisource:Administrators|administrator]] to make an edit if it' .. ' is [[:w:Help:Minor edit#When to mark an edit as a minor edit' .. '|uncontroversial]] or supported by [[Wikipedia:Consensus' .. '|consensus]]. You may also [[Wikipedia:Requests for' .. ' page protection#Page (un)protection requests' .. '|request]] that this page be unprotected.', default = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' You may [[Wikipedia:Requests for page' .. ' protection#Current requests for edits to a protected page|request an' .. ' edit]] to this page, or [[Wikipedia:Requests for' .. ' page protection#Page (un)protection requests' .. '|ask]] for it to be unprotected.' } }, move = { default = { subject = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' The page may still be edited but cannot be moved' .. ' until unprotected. Please discuss any suggested moves on the' .. ' ${TALKPAGE} or at [[Wikipedia:Requested moves]]. You can also' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard|request]] that the page be' .. ' unprotected.', default = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' The page may still be edited but cannot be moved' .. ' until unprotected. Please discuss any suggested moves at' .. ' [[:w:Wikipedia:Requested moves]]. You can also' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard|request]] that the page be' .. ' unprotected.' } }, autoreview = { default = { reviewer = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' Edits to this ${PAGETYPE} will not be visible to readers' .. ' until they are accepted by a reviewer or an administrator.' .. ' To avoid the need for your edits to be reviewed, you may' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard' .. '#Page (un)protection requests' .. '|request unprotection]]. Experienced editors may also' .. ' request the [[:w:Wikipedia:Reviewing|reviewer user right]].', default = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' Edits to this ${PAGETYPE} by new and unregistered users' .. ' will not be visible to readers until they are accepted by' .. ' a reviewer. To avoid the need for your edits to be' .. ' reviewed, you may' .. ' [[Wikisource:Administrators&#39; noticeboard' .. '#Page (un)protection requests' .. '|request unprotection]], [[Special:Userlogin|log in]], or' .. ' [[Special:UserLogin/signup|create an account]].' }, } }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Protection levels -------------------------------------------------------------------------------- -- This table provides the data for the ${PROTECTIONLEVEL} parameter, which -- produces a short label for different protection levels. It is sorted by -- protection action and proteciton level, and is checked in the following -- order: -- 1. page's protection action, page's protection level -- 2. page's protection action, default protection level -- 3. "edit" protection action, default protection level -- -- It is possible to use banner parameters inside this table. -- *required* - this table needs edit, move, and autoreview subtables. protectionLevels = { edit = { default = 'protected', templateeditor = 'template-protected', autoconfirmed = 'semi-protected', }, move = { default = 'move-protected' }, autoreview = { } }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Images -------------------------------------------------------------------------------- -- This table lists different padlock images for each protection action and -- protection level. It is used if an image is not specified in any of the -- banner data tables, and if the page does not satisfy the conditions for using -- the ['image-filename-indef'] image. It is checked in the following order: -- 1. page's protection action, page's protection level -- 2. page's protection action, default protection level images = { edit = { default = 'Padlock.svg', templateeditor = 'Padlock-pink.svg', autoconfirmed = 'Padlock-silver.svg' }, move = { default = 'Padlock-olive.svg', }, autoreview = { autoconfirmed = 'Padlock-silver-light.svg', default = 'Padlock-orange.svg' } }, -- Pages with a reason specified in this table will show the special "indef" -- padlock, defined in the 'image-filename-indef' message, if no expiry is set. indefImageReasons = { template = true }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Image links -------------------------------------------------------------------------------- -- This table provides the data for the ${IMAGELINK} parameter, which gets -- the image link for small padlock icons based on the page's protection action -- and protection level. It is checked in the following order: -- 1. page's protection action, page's protection level -- 2. page's protection action, default protection level -- 3. "edit" protection action, default protection level -- -- It is possible to use banner parameters inside this table. -- *required* - this table needs edit, move, and autoreview subtables. imageLinks = { edit = { default = 'Wikisource:Protection policy#full', templateeditor = 'Wikisource:Protection policy#template', autoconfirmed = 'Wikisource:Protection policy#semi' }, move = { default = 'Wikisource:Protection policy#move' }, autoreview = { autoconfirmed = 'Wikisource:Protection policy#pc1', reviewer = 'Wikisource:Protection policy#pc2' } }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Padlock indicator names -------------------------------------------------------------------------------- -- This table provides the "name" attribute for the <indicator> extension tag -- with which small padlock icons are generated. All indicator tags on a page -- are displayed in alphabetical order based on this attribute, and with -- indicator tags with duplicate names, the last tag on the page wins. -- The attribute is chosen based on the protection action; table keys must be a -- protection action name or the string "default". padlockIndicatorNames = { autoreview = 'pp-autoreview', default = 'pp-default' }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Protection categories -------------------------------------------------------------------------------- --[[ -- The protection categories are stored in the protectionCategories table. -- Keys to this table are made up of the following strings: -- -- 1. the expiry date -- 2. the namespace -- 3. the protection reason (e.g. "dispute" or "vandalism") -- 4. the protection level (e.g. "sysop" or "autoconfirmed") -- 5. the action (e.g. "edit" or "move") -- -- When the module looks up a category in the table, first it will will check to -- see a key exists that corresponds to all five parameters. For example, a -- user page semi-protected from vandalism for two weeks would have the key -- "temp-user-vandalism-autoconfirmed-edit". If no match is found, the module -- changes the first part of the key to "all" and checks the table again. It -- keeps checking increasingly generic key combinations until it finds the -- field, or until it reaches the key "all-all-all-all-all". -- -- The module uses a binary matrix to determine the order in which to search. -- This is best demonstrated by a table. In this table, the "0" values -- represent "all", and the "1" values represent the original data (e.g. -- "indef" or "file" or "vandalism"). -- -- expiry namespace reason level action -- order -- 1 1 1 1 1 1 -- 2 0 1 1 1 1 -- 3 1 0 1 1 1 -- 4 0 0 1 1 1 -- 5 1 1 0 1 1 -- 6 0 1 0 1 1 -- 7 1 0 0 1 1 -- 8 0 0 0 1 1 -- 9 1 1 1 0 1 -- 10 0 1 1 0 1 -- 11 1 0 1 0 1 -- 12 0 0 1 0 1 -- 13 1 1 0 0 1 -- 14 0 1 0 0 1 -- 15 1 0 0 0 1 -- 16 0 0 0 0 1 -- 17 1 1 1 1 0 -- 18 0 1 1 1 0 -- 19 1 0 1 1 0 -- 20 0 0 1 1 0 -- 21 1 1 0 1 0 -- 22 0 1 0 1 0 -- 23 1 0 0 1 0 -- 24 0 0 0 1 0 -- 25 1 1 1 0 0 -- 26 0 1 1 0 0 -- 27 1 0 1 0 0 -- 28 0 0 1 0 0 -- 29 1 1 0 0 0 -- 30 0 1 0 0 0 -- 31 1 0 0 0 0 -- 32 0 0 0 0 0 -- -- In this scheme the action has the highest priority, as it is the last -- to change, and the expiry has the least priority, as it changes the most. -- The priorities of the expiry, the protection level and the action are -- fixed, but the priorities of the reason and the namespace can be swapped -- through the use of the cfg.bannerDataNamespaceHasPriority table. --]] -- If the reason specified to the template is listed in this table, -- namespace data will take priority over reason data in the protectionCategories -- table. reasonsWithNamespacePriority = { vandalism = true, }, -- The string to use as a namespace key for the protectionCategories table for each -- namespace number. categoryNamespaceKeys = { [ 2] = 'user', [ 3] = 'user', [ 4] = 'project', [ 6] = 'file', [ 8] = 'mediawiki', [ 10] = 'template', [ 12] = 'project', [ 14] = 'category', [100] = 'portal', [828] = 'module', }, protectionCategories = { ['all|all|all|all|all'] = 'Wikisource protected pages', ['all|all|office|all|all'] = 'Wikisource Office-protected pages', ['all|all|reset|all|all'] = 'Wikisource Office-protected pages', ['all|all|dmca|all|all'] = 'Wikisource Office-protected pages', ['all|all|mainpage|all|all'] = 'Protected main page images', ['all|template|all|all|edit'] = 'Wikisource protected templates', ['all|all|all|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource semi-protected pages', ['indef|all|all|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource indefinitely semi-protected pages', ['all|all|blp|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource indefinitely semi-protected biographies of living people', ['temp|all|blp|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource temporarily semi-protected biographies of living people', ['all|all|dispute|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource pages semi-protected due to dispute', ['all|all|sock|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource pages semi-protected from banned users', ['all|all|vandalism|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource pages semi-protected against vandalism', ['all|category|all|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource semi-protected categories', ['all|file|all|autoconfirmed|edit'] = 'Semi-protected images', ['all|portal|all|autoconfirmed|edit'] = 'Semi-protected portals', ['all|project|all|autoconfirmed|edit'] = 'Semi-protected project pages', ['all|talk|all|autoconfirmed|edit'] = 'Semi-protected talk pages', ['all|template|all|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource semi-protected templates', ['all|user|all|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource semi-protected user and user talk pages', ['all|all|blp|sysop|edit'] = 'Wikisource indefinitely protected biographies of living people', ['temp|all|blp|sysop|edit'] = 'Wikisource temporarily protected biographies of living people', ['all|all|dispute|sysop|edit'] = 'Wikisource pages protected due to dispute', ['all|all|sock|sysop|edit'] = 'Wikisource pages protected from banned users', ['all|all|vandalism|sysop|edit'] = 'Wikisource pages protected against vandalism', ['all|category|all|sysop|edit'] = 'Wikisource protected categories', ['all|file|all|sysop|edit'] = 'Protected images', ['all|project|all|sysop|edit'] = 'Protected project pages', ['all|talk|all|sysop|edit'] = 'Protected talk pages', ['all|template|all|sysop|edit'] = 'Wikisource protected templates', ['all|user|all|sysop|edit'] = 'Wikisource protected user and user talk pages', ['all|module|all|all|edit'] = 'Wikisource protected modules', ['all|module|all|autoconfirmed|edit'] = 'Wikisource semi-protected modules', ['all|all|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected pages', ['indef|all|all|sysop|move'] = 'Wikisource indefinitely move-protected pages', ['all|all|dispute|sysop|move'] = 'Wikisource pages move-protected due to dispute', ['all|all|vandalism|sysop|move'] = 'Wikisource pages move-protected due to vandalism', ['all|portal|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected portals', ['all|portal|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected portals', ['all|project|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected project pages', ['all|talk|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected talk pages', ['all|template|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected templates', ['all|user|all|sysop|move'] = 'Wikisource move-protected user and user talk pages', ['all|all|all|autoconfirmed|autoreview'] = 'Wikisource pending changes protected pages (level 1)', ['all|all|all|reviewer|autoreview'] = 'Wikisource pending changes protected pages (level 2)', }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Expiry category config -------------------------------------------------------------------------------- -- This table configures the expiry category behaviour for each protection -- action. -- * If set to true, setting that action will always categorise the page if -- an expiry parameter is not set. -- * If set to false, setting that action will never categorise the page. -- * If set to nil, the module will categorise the page if: -- 1) an expiry parameter is not set, and -- 2) a reason is provided, and -- 3) the specified reason is not blacklisted in the reasonsWithoutExpiryCheck -- table. expiryCheckActions = { edit = nil, move = false, autoreview = true }, reasonsWithoutExpiryCheck = { blp = true, template = true, }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Pagetypes -------------------------------------------------------------------------------- -- This table produces the page types available with the ${PAGETYPE} parameter. -- Keys are namespace numbers, or the string "default" for the default value. pagetypes = { [0] = 'article', [6] = 'file', [10] = 'template', [14] = 'category', [828] = 'module', default = 'page' }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Strings marking indefinite protection -------------------------------------------------------------------------------- -- This table contains values passed to the expiry parameter that mean the page -- is protected indefinitely. indefStrings = { ['indef'] = true, ['indefinite'] = true, ['indefinitely'] = true, ['infinite'] = true, }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Group hierarchy -------------------------------------------------------------------------------- -- This table maps each group to all groups that have a superset of the original -- group's page editing permissions. hierarchy = { sysop = {}, reviewer = {'sysop'}, filemover = {'sysop'}, templateeditor = {'sysop'}, autoconfirmed = {'reviewer', 'filemover', 'templateeditor'}, user = {'autoconfirmed'}, ['*'] = {'user'} }, -------------------------------------------------------------------------------- -- Wrapper templates and their default arguments -------------------------------------------------------------------------------- -- This table contains wrapper templates used with the module, and their -- default arguments. Templates specified in this table should contain the -- following invocation, and no other template content: -- -- {{#invoke:Protection banner|main}} -- -- If other content is desired, it can be added between -- <noinclude>...</noinclude> tags. -- -- When a user calls one of these wrapper templates, they will use the -- default arguments automatically. The arguments cannot be overwritten by the -- user. wrappers = { ['Template:Pp'] = {}, ['Template:Pp-blp'] = {'blp'}, -- we don't need Template:Pp-create ['Template:Pp-dispute'] = {'dispute'}, ['Template:Pp-main-page'] = {'mainpage'}, ['Template:Pp-move'] = {action = 'move'}, ['Template:Pp-move-dispute'] = {'dispute', action = 'move'}, -- we don't need Template:Pp-move-indef ['Template:Pp-move-vandalism'] = {'vandalism', action = 'move'}, ['Template:Pp-office'] = {'office'}, ['Template:Pp-office-dmca'] = {'dmca'}, ['Template:Pp-pc1'] = {action = 'autoreview', small = true}, ['Template:Pp-pc2'] = {action = 'autoreview', small = true}, ['Template:Pp-reset'] = {'reset'}, ['Template:Pp-semi-indef'] = {expiry = 'indef', small = true}, ['Template:Pp-sock'] = {'sock'}, ['Template:Pp-template'] = {'template', small = true}, ['Template:Pp-usertalk'] = {'usertalk'}, ['Template:Pp-vandalism'] = {'vandalism'}, }, -------------------------------------------------------------------------------- -- -- MESSAGES -- -------------------------------------------------------------------------------- msg = { -------------------------------------------------------------------------------- -- Intro blurb and intro fragment -------------------------------------------------------------------------------- -- These messages specify what is produced by the ${INTROBLURB} and -- ${INTROFRAGMENT} parameters. If the protection is temporary they use the -- intro-blurb-expiry or intro-fragment-expiry, and if not they use -- intro-blurb-noexpiry or intro-fragment-noexpiry. -- It is possible to use banner parameters in these messages. ['intro-blurb-expiry'] = '${PROTECTIONBLURB} until ${EXPIRY}.', ['intro-blurb-noexpiry'] = '${PROTECTIONBLURB}.', ['intro-fragment-expiry'] = '${PROTECTIONBLURB} until ${EXPIRY},', ['intro-fragment-noexpiry'] = '${PROTECTIONBLURB}', -------------------------------------------------------------------------------- -- Tooltip blurb -------------------------------------------------------------------------------- -- These messages specify what is produced by the ${TOOLTIPBLURB} parameter. -- If the protection is temporary the tooltip-blurb-expiry message is used, and -- if not the tooltip-blurb-noexpiry message is used. -- It is possible to use banner parameters in these messages. ['tooltip-blurb-expiry'] = 'This ${PAGETYPE} is ${PROTECTIONLEVEL} until ${EXPIRY}.', ['tooltip-blurb-noexpiry'] = 'This ${PAGETYPE} is ${PROTECTIONLEVEL}.', ['tooltip-fragment-expiry'] = 'This ${PAGETYPE} is ${PROTECTIONLEVEL} until ${EXPIRY},', ['tooltip-fragment-noexpiry'] = 'This ${PAGETYPE} is ${PROTECTIONLEVEL}', -------------------------------------------------------------------------------- -- Special explanation blurb -------------------------------------------------------------------------------- -- An explanation blurb for pages that cannot be unprotected, e.g. for pages -- in the MediaWiki namespace. -- It is possible to use banner parameters in this message. ['explanation-blurb-nounprotect'] = 'See the [[Wikisource:Protection policy|' .. 'protection policy]] and ${PROTECTIONLOG} for more details.' .. ' Please discuss any changes on the ${TALKPAGE}; you' .. ' may ${EDITREQUEST} to ask an' .. ' [[Wikipedia:Administrators|administrator]] to make an edit if it' .. ' is [[Help:Minor edit#When to mark an edit as a minor edit' .. '|uncontroversial]] or supported by [[Wikipedia:Consensus' .. '|consensus]].', -------------------------------------------------------------------------------- -- Protection log display values -------------------------------------------------------------------------------- -- These messages determine the display values for the protection log link -- or the pending changes log link produced by the ${PROTECTIONLOG} parameter. -- It is possible to use banner parameters in these messages. ['protection-log-display'] = 'protection log', ['pc-log-display'] = 'pending changes log', -------------------------------------------------------------------------------- -- Current version display values -------------------------------------------------------------------------------- -- These messages determine the display values for the page history link -- or the move log link produced by the ${CURRENTVERSION} parameter. -- It is possible to use banner parameters in these messages. ['current-version-move-display'] = 'current title', ['current-version-edit-display'] = 'current version', -------------------------------------------------------------------------------- -- Talk page -------------------------------------------------------------------------------- -- This message determines the display value of the talk page link produced -- with the ${TALKPAGE} parameter. -- It is possible to use banner parameters in this message. ['talk-page-link-display'] = 'talk page', -------------------------------------------------------------------------------- -- Edit requests -------------------------------------------------------------------------------- -- This message determines the display value of the edit request link produced -- with the ${EDITREQUEST} parameter. -- It is possible to use banner parameters in this message. ['edit-request-display'] = 'submit an edit request', -------------------------------------------------------------------------------- -- Expiry date format -------------------------------------------------------------------------------- -- This is the format for the blurb expiry date. It should be valid input for -- the first parameter of the #time parser function. ['expiry-date-format'] = 'F j, Y', -------------------------------------------------------------------------------- -- Tracking categories -------------------------------------------------------------------------------- -- These messages determine which tracking categories the module outputs. ['tracking-category-incorrect'] = 'Wikisource pages with incorrect protection templates', ['tracking-category-expiry'] = 'Wikisource protected pages without expiry', ['tracking-category-template'] = 'Wikisource template-protected pages other than templates and modules', -------------------------------------------------------------------------------- -- Images -------------------------------------------------------------------------------- -- These are images that are not defined by their protection action and protection level. ['image-filename-indef'] = 'Padlock-red.svg', ['image-filename-default'] = 'Transparent.gif', -------------------------------------------------------------------------------- -- End messages -------------------------------------------------------------------------------- } -------------------------------------------------------------------------------- -- End configuration -------------------------------------------------------------------------------- } dqytxu4xu9xz8tdzmug6wvbznb0cdlg Plantilya:Lua 10 1897 8521 8520 2024-10-15T16:09:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8520 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:Lua banner|main}}</includeonly><noinclude> {{Lua|Module:Lua banner}} {{documentation}} <!-- Categories go on the /doc subpage and interwikis go on Wikidata. --> </noinclude> pnmjp3f3fl321yf2jpg5syebi412n7b Module:Lua banner 828 1898 8523 8522 2024-10-15T16:09:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8522 Scribunto text/plain -- This module implements the {{lua}} template. local yesno = require('Module:Yesno') local mList = require('Module:List') local mTableTools = require('Module:TableTools') local mMessageBox = require('Module:Message box') local TNT = require('Module:TNT') local p = {} local function format(msg) return TNT.format('I18n/Lua banner', msg) end local function getConfig() return mw.loadData('Module:Lua banner/config') end function p.main(frame) local origArgs = frame:getParent().args local args = {} for k, v in pairs(origArgs) do v = v:match('^%s*(.-)%s*$') if v ~= '' then args[k] = v end end return p._main(args) end function p._main(args, cfg) local modules = mTableTools.compressSparseArray(args) local box = p.renderBox(modules, cfg) local trackingCategories = p.renderTrackingCategories(args, modules, nil, cfg) return box .. trackingCategories end function p.renderBox(modules, cfg) local boxArgs = {} if #modules < 1 then cfg = cfg or getConfig() if cfg['allow_wishes'] then boxArgs.text = format('wishtext') else boxArgs.text = string.format('<strong class="error">%s</strong>', format('error_emptylist')) end else local moduleLinks = {} for i, module in ipairs(modules) do moduleLinks[i] = string.format('[[:%s]]', module) end local moduleList = mList.makeList('bulleted', moduleLinks) boxArgs.text = format('header') .. '\n' .. moduleList end boxArgs.type = 'notice' boxArgs.small = true boxArgs.image = string.format( '[[File:Lua-logo-nolabel.svg|30px|alt=%s|link=%s]]', format('logo_alt'), format('logo_link') ) return mMessageBox.main('mbox', boxArgs) end function p.renderTrackingCategories(args, modules, titleObj, cfg) if yesno(args.nocat) then return '' end cfg = cfg or getConfig() local cats = {} -- Error category if #modules < 1 and not cfg['allow_wishes'] and cfg['error_category'] then cats[#cats + 1] = cfg['error_category'] end -- Lua templates category titleObj = titleObj or mw.title.getCurrentTitle() if titleObj.namespace == 10 and not cfg['subpage_blacklist'][titleObj.subpageText] then local category = args.category if not category then local pagename = modules[1] and mw.title.new(modules[1]) category = pagename and cfg['module_categories'][pagename.text] if not category then if cfg['allow_wishes'] and #modules < 1 then category = cfg['wish_category'] else category = cfg['default_category'] end end end if category then cats[#cats + 1] = category end end for i, cat in ipairs(cats) do cats[i] = string.format('[[Category:%s]]', cat) end return table.concat(cats) end return p 1tstij12z19v4yeqsr5m1rjlp95bn7c Module:Lua banner/config 828 1899 8525 8524 2024-10-15T16:09:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8524 Scribunto text/plain local cfg = {} -- Don’t touch this line. -- Subpage blacklist: these subpages will not be categorized (except for the -- error category, which is always added if there is an error). -- For example “Template:Foo/doc” matches the `doc = true` rule, so it will have -- no categories. “Template:Foo” and “Template:Foo/documentation” match no rules, -- so they *will* have categories. All rules should be in the -- ['<subpage name>'] = true, -- format. cfg['subpage_blacklist'] = { ['doc'] = true, ['sandbox'] = true, ['sandbox2'] = true, ['testcases'] = true, } -- Allow wishes: whether wishes for conversion to Lua are allowed. -- If true, calls with zero parameters are valid, and considered to be wishes: -- The box’s text is “This template should use Lua”, and cfg['wish_category'] is -- added. If false, such calls are invalid, an error message appears, and -- cfg['error_category'] is added. cfg['allow_wishes'] = false -- Default category: this category is added if the module call contains errors -- (e.g. no module listed). A category name without namespace, or nil -- to disable categorization (not recommended). cfg['error_category'] = 'Lua templates with errors' -- Wish category: this category is added if no module is listed, and wishes are -- allowed. (Not used if wishes are not allowed.) A category name without -- namespace, or nil to disable categorization. cfg['wish_category'] = nil -- Default category: this category is added if none of the below module_categories -- matches the first module listed. A category name without namespace, or nil -- to disable categorization. cfg['default_category'] = 'Lua-based templates' -- Module categories: one of these categories is added if the first listed module -- is the listed module (e.g. {{Lua|Module:String}} adds -- [[Category:Lua String-based templates]].) Format: -- ['<module name>'] = '<category name>' -- where neither <module name> nor <category name> contains namespace. An empty -- table (i.e. no module-based categorization) will suffice on smaller wikis. cfg['module_categories'] = { ['Citation'] = 'Lua-based citation templates', ['Citation/CS1'] = 'Lua-based citation templates', } return cfg -- Don’t touch this line. hmyys4dogcx9tsm85bmy1m3tdl6qizv Plantilya:Uses TemplateStyles 10 1900 8527 8526 2024-10-15T16:09:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8526 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:Uses TemplateStyles|main}}</includeonly><noinclude> {{Uses TemplateStyles|Template:Uses TemplateStyles/example.css|nocat=true}} {{documentation}} <!-- Categories go on the /doc subpage and interwikis go on Wikidata. --> </noinclude> eqhrm3aklele9wufyv66k58upan0j1w Module:Uses TemplateStyles 828 1901 8529 8528 2024-10-15T16:09:35Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8528 Scribunto text/plain -- This module implements the {{Uses TemplateStyles}} template. local yesno = require('Module:Yesno') local mList = require('Module:List') local mTableTools = require('Module:TableTools') local mMessageBox = require('Module:Message box') local p = {} function p.main(frame) local origArgs = frame:getParent().args local args = {} for k, v in pairs(origArgs) do v = v:match('^%s*(.-)%s*$') if v ~= '' then args[k] = v end end return p._main(args) end function p._main(args) local tStyles = mTableTools.compressSparseArray(args) local box = p.renderBox(tStyles) local trackingCategories = p.renderTrackingCategories(args, tStyles) return box .. trackingCategories end function p.renderBox(tStyles) local boxArgs = {} if #tStyles < 1 then boxArgs.text = '<strong class="error">Error: no TemplateStyles specified</strong>' else local tStylesLinks = {} for i, ts in ipairs(tStyles) do local sandboxLink = nil local tsTitle = mw.title.new(ts) if tsTitle then local tsSandboxTitle = mw.title.new(string.format('%s:%s/sandbox/%s', tsTitle.nsText, tsTitle.baseText, tsTitle.subpageText)) if tsSandboxTitle and tsSandboxTitle.exists then sandboxLink = string.format(' ([[:%s|sandbox]])', tsSandboxTitle.prefixedText) end end tStylesLinks[i] = string.format('[[:%s]]%s', ts, sandboxLink or '') end local tStylesList = mList.makeList('bulleted', tStylesLinks) boxArgs.text = 'This ' .. (mw.title.getCurrentTitle():inNamespaces(828,829) and 'module' or 'template') .. ' uses [[w:Wikipedia:TemplateStyles|TemplateStyles]]:\n' .. tStylesList end boxArgs.type = 'notice' boxArgs.small = true boxArgs.image = '[[File:Farm-Fresh css add.svg|32px|alt=CSS]]' return mMessageBox.main('mbox', boxArgs) end function p.renderTrackingCategories(args, tStyles, titleObj) if yesno(args.nocat) then return '' end local cats = {} -- Error category if #tStyles < 1 then cats[#cats + 1] = 'Uses TemplateStyles templates with errors' end -- TemplateStyles category titleObj = titleObj or mw.title.getCurrentTitle() local subpageBlacklist = { doc = true, sandbox = true, sandbox2 = true, testcases = true } if (titleObj.namespace == 10 or titleObj.namespace == 828) and not subpageBlacklist[titleObj.subpageText] then local category = args.category if not category then category = category or 'Templates using TemplateStyles' end cats[#cats + 1] = category if not yesno(args.noprotcat) then local currentProt = titleObj.protectionLevels["edit"] and titleObj.protectionLevels["edit"][1] or nil local addedLevelCat = false local addedPadlockCat = false for i, ts in ipairs(tStyles) do local tsTitleObj = mw.title.new(ts) local tsProt = tsTitleObj.protectionLevels["edit"] and tsTitleObj.protectionLevels["edit"][1] or nil if tsProt ~= currentProt and not addedLevelCat then cats[#cats + 1] = "Templates using TemplateStyles with a different protection level" end if tsProt and not addedPadlockCat then local content = tsTitleObj:getContent() if not content:find("{{pp-") then cats[#cats + 1] = "Templates using TemplateStyles without padlocks" addedPadlockCat = true end end end end end for i, cat in ipairs(cats) do cats[i] = string.format('[[Category:%s]]', cat) end return table.concat(cats) end return p 8vt8oei5798fbradi88ngef952fzgrm Plantilya:Div end 10 1902 8531 8530 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8530 wikitext text/x-wiki <noinclude><div></noinclude><includeonly> </div></includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> ha5c6mwtw7htcfi9x3myq45vv7ffftu Plantilya:Yesno 10 1903 8533 8532 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8532 wikitext text/x-wiki {{<includeonly>safesubst:</includeonly>#switch: {{<includeonly>safesubst:</includeonly>lc: {{{1|¬}}} }} |no |n |f |false |off |0 = {{{no|<!-- null -->}}} | = {{{blank|{{{no|<!-- null -->}}}}}} |¬ = {{{¬|}}} |yes |y |t |true |on |1 = {{{yes|yes}}} |#default = {{{def|{{{yes|yes}}}}}} }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> bioaq6x8oitfnx7oqmfhviol4hbp1nd Plantilya:Optional style 10 1904 8535 8534 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8534 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:Optional style|optional_style}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> aweo9tkpi8hnt98cye25kwjw4c3tjg8 Plantilya:Doc example 10 1905 8537 8536 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8536 wikitext text/x-wiki {{doc example/s | pre_title = {{{pre_title|Example}}} | title = {{{title|}}} | margin-left = {{{margin-left|}}} | collapsed = {{{collapsed|}}} }} {{{content|{{{1}}}}}} {{doc example/e}}<noinclude> {{documentation}} </noinclude> 7ajkrmpz2ayhak0ywb6ifbwyfs8sztg Module:Optional style 828 1906 8539 8538 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8538 Scribunto text/plain --[=[ Simple module to construct a style attribute with an undefined number (including zero) of CSS properties ]=] local p = {} --p stands for package local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs --[=[ Construct the string from the given table of property:values ]=] function p.make_style_string(properties) local out = '' local num_processed = 0 for k, v in pairs(properties) do if k ~= 'style' and v~= '' then out = out .. k .. ':' .. v .. ';' end end if properties.style ~= nil and properties.style ~= '' then out = out .. properties.style end if out == '' then return '' end return 'style="' .. out .. '"' end --[=[ The main entry function from templates Arguments are taken from both frame and parent argument lists ]=] function p.optional_style(frame) local args = getArgs(frame) return p.make_style_string(args) end return p pzyhx70532mo10xvhiaaweddu3zoakh Plantilya:Doc example/s 10 1907 8541 8540 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8540 wikitext text/x-wiki <templatestyles src="Template:Doc example/styles.css" />{{collapsible box/s | title = {{{pre_title|Example}}}{{#if:{{{title|}}}|&#58; {{{title}}}}} | style_outer = {{#if:{{{margin-left|}}}|margin-left:{{{margin-left}}};}} | class_outer = wst-doc-example | class_title = wst-example-title | collapsed = {{{collapsed|}}} }}<noinclude>{{doc example/e}}{{documentation|Template:Doc example/doc}}</noinclude> swj1p3j9zdk1o8u6472o52s89jicbqk Plantilya:Doc example/e 10 1908 8543 8542 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8542 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Template:Collapsible box/e]] t0i51pa8wg5hni73z2h8h0ybpmen7t3 Plantilya:Doc example/styles.css 10 1909 8545 8544 2024-10-15T16:09:36Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8544 sanitized-css text/css .wst-doc-example { border:1px solid green; margin-left:1.5em; } .wst-doc-example .wst-example-title { color:green; font-size:90%; } 4ryzm36k5pepcd3u2c6xlqpzprzkkcu Plantilya:Collapsible box/s 10 1910 8547 8546 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8546 wikitext text/x-wiki <templatestyles src="Template:Collapsible box/styles.css" /><div class="mw-collapsible {{yesno|{{{collapsed|}}}|yes=mw-collapsed|def=}} wst-collapsible-box wst-collapsible-box-{{#if:{{{title|}}}|with|without}}-title {{{class_outer|}}}" {{optional style|style={{{style_outer|}}}}} {{{attribs_outer|}}}> <div class="wst-collapsible-box-title {{{class_title|}}}" {{Optional style|style={{{style_title|}}}}}> {{{title|}}} </div> <div class="mw-collapsible-content wst-collapsible-box-content {{{class_content|}}}" {{optional style|style={{{style_content|}}}}}><noinclude> {{Collapsible box/e}} {{documentation|Template:Collapsible box/doc}} </noinclude> 1vz77y33t1cd3v1x44g66lt7412j3g0 Plantilya:Collapsible box/e 10 1911 8549 8548 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8548 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{div end}}{{div end}}</includeonly><noinclude>{{documentation|Template:Collapsible box/doc}}</noinclude> jm1zd6wrjk77jl9x0nxe76qfblj3z74 Plantilya:Collapsible box/styles.css 10 1912 8551 8550 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8550 sanitized-css text/css .wst-collapsible-box { margin:0.5em auto; padding:0.5em; } .wst-collapsible-box.wst-collapsible-box-with-title { padding-top:0; } .wst-collapsible-box-title > p:first-child { margin-top:0; } svqjxz5ewwy5owf9lytpnrhe60uu2ma Module:Header 828 1913 8553 8552 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8552 Scribunto text/plain --[=[ This is a module to implement logic for [[Template:Header]] and [[Template:Translation header]] TODO: - centuries are defined as starting on XX01, but WS categorizes them as starting on XX00 -- check whether that's a considered policy choice ]=] require('strict') local p = {} --p stands for package local yesno = require('Module:Yesno') local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local tableTools = require('Module:TableTools') local ISO_639_language_name = require('Module:ISO 639').language_name local parent_links = require('Module:Auto parents')._parent_links local construct_header = require('Module:Header structure').construct_header local headerAttributions = require('Module:Header/attribution') local construct_defaultsort = require('Module:Header/sort')._construct_defaultsort local construct_year = require('Module:Header/year').construct_year local current_title = mw.title.getCurrentTitle() --[=[ Wrap stylesheet in noexport div ]=] local function get_noexport_stylesheet(template) return tostring(mw.html.create('div'):addClass('ws-noexport'):wikitext(mw.getCurrentFrame():extensionTag('templatestyles', '', {src = template .. '/styles.css'}))) end --[=[ Get badge if any ]=] local function badge() return require('Module:Edition').badge({args = {category = '1', indicator = '1'}}) end --[=[ Construct the [[Help:Microformat]] for the page. This is in the form: <div id="ws-data" ...> <span id="ws-title">Title here...</span> ... <div> ]=] local function construct_microformat(args) local mf_div = mw.html.create('div') :addClass('ws-noexport') :attr('id', 'ws-data') :css({speak = 'none'}) -- override to show the microformat if yesno(args['show-microformat']) then mf_div:addClass('ws-data-show') end -- collect the MF values here local mf = {}; mf['ws-article-id'] = current_title.id -- add the title if args['title'] then mf['ws-title'] = args['title'] -- append section if there is one if args['section'] then mf['ws-title'] = mf['ws-title'] .. " — " .. args['section'] end end local author = args['override-section-author'] or args['section-author'] or args['override-author'] or args['author'] if author then mf['ws-author'] = author end local translator = args['override-translator'] or args['translator'] if translator then mf['ws-translator'] = translator end local year = args['year'] if year then mf['ws-year'] = year end if args['cover'] then mf['ws-cover'] = args['cover'] end for k, v in pairs(mf) do mf_div:tag('span'):attr('id', k):wikitext(v) end return tostring(mf_div) end --[=[ Detect explicit formatting in fields like "section" and "title" ]=] local function explicit_formatting(str) return string.match(str, "'''?") or string.match(str, "<%s*/?%s*[iIbB]%s*>") -- add more cases here or come up with a less silly way to do things end local function check_non_existent_author_pages(args, param, categories) if args[param] then -- some pages expect an invalid author local lower_arg = string.lower(args[param]) local attr_data = headerAttributions.attr_data[param] or headerAttributions.attr_data[string.gsub(param, 'section-', '')] if not attr_data or not attr_data['special_cases'][lower_arg] then local target = mw.title.makeTitle("Author", args[param]) -- expensive function! if not target or not target.exists then table.insert(categories, "Works with non-existent author pages") end end end end --[=[ Construct the automatic categories for the header ]=] local function construct_categories(args) local categories = {} if args['override-author'] then table.insert(categories, "Pages with override author") end if current_title:inNamespaces(0) or args.testing then check_non_existent_author_pages(args, 'author', categories) check_non_existent_author_pages(args, 'editor', categories) check_non_existent_author_pages(args, 'translator', categories) check_non_existent_author_pages(args, 'section-translator', categories) check_non_existent_author_pages(args, 'section-author', categories) end if args['section-author'] then table.insert(categories, 'Pages with contributor') end if args['override-section-author'] then table.insert(categories, 'Pages with override contributor') end local author = args['override-author'] or args['author'] if author and (string.lower(author) == 'unknown') then if args.template_name == 'Translation header' then table.insert(categories, 'Translations of anonymous works') else table.insert(categories, "Anonymous texts") end end local editor = args['override-editor'] or args['editor'] if editor then editor = string.lower(editor) if editor == 'unknown' or editor == '?' then table.insert(categories, "Works with unknown editors") elseif editor == 'not mentioned' then table.insert(categories, "Works with unmentioned editors") end end local translator = args['override-translator'] or args['translator'] if translator then translator = string.lower(translator) if translator == 'unknown' or translator == 'not mentioned' or translator == '?' then table.insert(categories, 'Translations without translator information specified') end end if args["shortcut"] then table.insert(categories, 'Pages with shortcuts') end if args['noyear'] then table.insert(categories, "Pages with noyear") end if yesno(args['noyearcat']) then table.insert(categories, "Pages with noyearcat") end if args['cover'] then table.insert(categories, "Pages with an export cover") end -- sanity/maintenance checks on various parameters -- allow_explicit_formatting parameter suppresses this check -- used by, for example, [[Template:Versions]] if not yesno(args['allow-explicit-formatting']) then if args['title'] and explicit_formatting(args['title']) then table.insert(categories, "Pages with explicit formatting in header fields") end if args['section'] and explicit_formatting(args['section']) then table.insert(categories, "Pages with explicit formatting in header fields") end end -- translation header categories if args.template_name == 'Translation header' then if args.language then table.insert(categories, 'Works originally in ' .. (args.language_name or 'an undefined language')) else table.insert(categories, 'Wikisource translations with no original language') end if not args.original then table.insert(categories, 'Wikisource translations with no original source') end if not current_title.isSubpage then table.insert(categories, 'Wikisource translations') end end local category_links = {} for k, v in pairs(categories) do table.insert(category_links, '[[Category:' .. v .. ']]') end return table.concat(category_links) end --[=[ Check for numerical parameters (which shouldn't be used) ]=] local function check_for_numerical_arguments(args) for k, v in pairs(args) do if type(k) == 'number' then return '[[Category:' .. 'Headers with numerical arguments' .. ']]' end end return '' end --[=[ Add categories from the categories parameter ]=] local function manual_categories(args) if not args.categories then return '' end -- Replace each string that ends in a slash with a category definition. -- This does include the final one because we're adding a slash to the input string. local categories = mw.ustring.gsub(args.categories .. '/', '([^/]+)/*', '[[Category:%1]]') return '[[Category:' .. 'Works using categories parameter' .. ']]' .. categories end --[=[ Categorize subpages ]=] local function check_subpages() local title = current_title local parent_exists = false while title.isSubpage and not parent_exists do title = mw.title.new(title.baseText, title.nsText) parent_exists = title.exists end if parent_exists and title:inNamespaces(0) then return '[[Category:' .. 'Subpages' .. ']]' elseif parent_exists then return '[[Category:' .. title.nsText .. ' subpages' .. ']]' else return '' end end --[=[ Assemble the title ]=] local function header_title(args) local title = args.title or '' local titleSpan = tostring(mw.html.create('span'):attr('id', 'header-title-text'):wikitext(title)) local year = construct_year(args) local attr = headerAttributions.construct_attributions(args) local section = headerAttributions.construct_section(args) if attr ~= '' and title ~= '' then attr = '<br id=\"header-title=break\" />' .. attr end return table.concat({titleSpan, year, attr, section}) end --[=[ [[Template:Header]] ]=] function p._header(args, argsWithBlanks) argsWithBlanks = argsWithBlanks or args -- aliases local dup_cat = '' local newArgs = {} for k, v in pairs(args) do local newkey = string.lower(string.gsub(string.gsub(tostring(k), '_', '-'), ' ', '-')) if newkey ~= tostring(k) then if argsWithBlanks[newkey] then dup_cat = '[[Category:' .. 'Pages using duplicate arguments in template calls' .. ']]' end if not args[newkey] then newArgs[newkey] = newArgs[newkey] or v end end end for k, v in pairs(newArgs) do args[k] = v argsWithBlanks[k] = v end newArgs = {} local aliases = { ['section-author'] = 'contributor', ['section-translator'] = 'contributing%-translator' } for arg, alias in pairs(aliases) do for k, v in pairs(args) do local newkey = string.gsub(k, alias, arg) if newkey ~= tostring(k) then if argsWithBlanks[newkey] then dup_cat = '[[Category:' .. 'Pages using duplicate arguments in template calls' .. ']]' end if not args[newkey] then newArgs[newkey] = v end end end end for k, v in pairs(newArgs) do args[k] = v argsWithBlanks[k] = v end args.sortkey = args.defaultsort or args.sortkey -- add aliases to argsWithBlanks for k, v in pairs(args) do if not argsWithBlanks[k] then argsWithBlanks[k] = v end end -- default values args.template_name = args.template_name or 'Header' args.testing = yesno(args.testing or current_title.fullText == 'Template:Header/testcases' or current_title.fullText == 'Template:Translation header/testcases') -- default values for title and section (allow override by setting to blank) if not argsWithBlanks['title'] then args['title'] = parent_links({}) argsWithBlanks['title'] = args['title'] end if not argsWithBlanks['section'] and current_title.isSubpage then args['section'] = current_title.subpageText argsWithBlanks['section'] = args['section'] end -- header args args.pre_container = badge() args.header_class = 'wst-header ws-header ws-noexport noprint dynlayout-exempt ' .. (args.header_class or '') args.main_class = 'headertemplate' args.notes_id = args.notes_id or 'navigationNotes' -- title args.main_title = header_title(args) -- FIXME: just use Wikidata instead of interwiki links? local interwiki = '' if args.template_name == 'Translation header' and args.language then interwiki = tostring(mw.html.create('span'):addClass('interwiki-info'):attr('id', args.language):attr('title', '(original)')) if args.original and (args.language == 'ang' or args.language == 'enm' or args.language == 'sco') then -- cycle to mul.ws and back around to en.ws interwiki = interwiki .. '[[' .. args.language .. ':en:' .. args.original .. ']]' elseif args.original and args.language and args.language_name then -- general interwiki link interwiki = interwiki .. '[[' .. args.language .. ':' .. args.original .. ']]' end end -- defaultsort tracking categories args.equalsortcat = '[[Category:' .. 'Headers with DefaultSort equal to page title' .. ']]' args.diffsortcat = '[[Category:' .. 'Headers applying DefaultSort key' .. ']]' args.post_notes = table.concat({ construct_microformat(args), check_subpages(), manual_categories(args), construct_categories(args), check_for_numerical_arguments(argsWithBlanks), construct_defaultsort(args), dup_cat, interwiki }) return get_noexport_stylesheet('Header') .. construct_header(args) end function p.header(frame) return p._header( getArgs(frame), getArgs(frame, {removeBlanks = false}) ) end --[=[ [[Template:Translation header]] ]=] function p._translation_header(args, argsWithBlanks) argsWithBlanks = argsWithBlanks or args args.header_class = 'wst-translation-header' args.template_name = 'Translation header' args.main_id = 'translationheadertemplate' args.notes_id = 'translation-notes' args.notes_class = 'header-notes' if args.language then args.language_name = ISO_639_language_name(args.language) end return get_noexport_stylesheet('Translation header') .. p._header(args, argsWithBlanks) end function p.translation_header(frame) return p._translation_header( getArgs(frame), getArgs(frame, {removeBlanks = false}) ) end return p 7pwrrh4tqvdr9erjktchdwd8wealehz Module:Header structure 828 1914 8555 8554 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8554 Scribunto text/plain --[=[ This is a module to implement logic for header templates ]=] require('strict') local p = {} --p stands for package local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local plain_sister = require('Module:Plain sister')._plain_sister -- return true if any value in list is not nil or empty in args -- (nil means not present; empty string is not nil) local function has_any_arg(args, list) for k, v in pairs(list) do if args[v] ~= nil then return true end end return false end --[=[ Construct the main block ]=] local function construct_main_block(args, prefix) -- header and tracking categories local main_div = mw.html.create('div') :addClass('wst-header-mainblock') :addClass(prefix .. '-mainblock') -- If an extra main class was provided, add it -- TODO: Is this used? Is it needed? if args.main_class ~= nil and args.main_class ~= "" then main_div:addClass(args.main_class) end -- If an extra main id was provided, add it -- TODO: Is this used? Is it needed? if args.main_id then main_div:attr('id', args.main_id) end -- "Previous" field local prev_div = main_div:tag('div') :addClass('wst-header-back') :addClass('searchaux') :addClass(prefix .. '-back') :tag('div'):addClass('wst-header-back-arrow'):wikitext('←') :done() :tag('div'):addClass('wst-header-back-link'):wikitext(args['previous']) :done() if args['previous'] == nil or args['previous'] == "" then prev_div:addClass('wst-header-nav-empty') end -- The central cell local center_div = main_div:tag('div') :addClass('wst-header-central-cell') :addClass(prefix .. '-central-cell') -- Special case to manage exceptional formatting in disambiguation-like -- pages; not otherwise documented local pretitle = '' if args.pretitle then local br = '<br/>' if not args.main_title or args.main_title == '' then br = '' end center_div:tag('span') :addClass('wst-header-pretitle') :wikitext(args.pretitle .. br) end center_div:tag('span') :addClass('wst-header-title') :addClass(prefix .. '-title') :wikitext(args.main_title or '') -- "Next" field local next_div = main_div:tag('div') :addClass('wst-header-forward') :addClass('searchaux') :addClass(prefix .. '-forward') :tag('div'):addClass('wst-header-forward-link'):wikitext(args['next']) :done() :tag('div'):addClass('wst-header-forward-arrow'):wikitext('→') :done() if args['next'] == nil or args['next'] == "" then next_div:addClass('wst-header-nav-empty') end return tostring(main_div) end --[=[ Construct the notes block ]=] local function construct_notes_block(args, prefix) local main_div = mw.html.create('div') :addClass('wst-header-notes') :addClass('header_notes') :addClass('searchaux') :addClass(prefix .. '-notes') -- If an extra main class was provided, add it -- TODO: Is this used? Is it needed? if args.notes_class ~= nil and args.notes_class ~= "" then main_div:addClass(args.notes_class) end -- If an extra main id was provided, add it -- TODO: Is this used? Is it needed? if args.notes_id then main_div:attr('id', args.notes_id) end -- Left-floated content has to come first, or it may float below the sisters. local notes_left_content = '' if args.notes_left_content then local notes_left_content_div = mw.html.create('div') :addClass('wst-header-left') :addClass('header_notes_left_content') :addClass(prefix .. '-left') :wikitext(args.notes_left_content) notes_left_content = tostring(notes_left_content_div) end local shortcut = '' if args.shortcut then shortcut = mw.getCurrentFrame():expandTemplate { title = 'shortcut', args = {args.shortcut} } end local notes_content = '' if args.notes then args.notes = mw.getCurrentFrame():preprocess(args.notes) -- linebreaks are so notes get paragraph formatting local notes_content_div = mw.html.create('div') :addClass('wst-header-content') :addClass('header_notes_content') :addClass('wst-header-notes-content') :addClass(prefix .. '-notes-content') :wikitext('\n' .. args.notes .. '\n') notes_content = tostring(notes_content_div) end local wdid = mw.wikibase.getEntityIdForCurrentPage() local sister = plain_sister(args) if not sister and not args.notes and not args.notes_left_content then return '' end return tostring(main_div:wikitext(notes_left_content .. (sister or '') .. shortcut .. notes_content)) end --[=[ Construct header ]=] function p.construct_header(args) -- Make sure the main identifying class for the client template is set local prefix = "wst-unknown" if args.template ~= nil and args.template ~= "" then prefix = "wst-" .. args.template end local headerContainer = mw.html.create('div') :addClass("ws-header") :addClass("wst-header-structure") :addClass(prefix) -- header_class from client modules, class from individual uses if args.header_class then headerContainer:addClass(args.header_class) end if args.class then headerContainer:addClass(args.class) end headerContainer:wikitext(table.concat({ (args.pre_main or ''), construct_main_block(args, prefix), construct_notes_block(args, prefix), (args.post_notes or '') })) local stylesheet = mw.getCurrentFrame():extensionTag('templatestyles', '', {src = 'Header structure/styles.css'}) return stylesheet .. (args.pre_container or '') .. tostring(headerContainer) end function p.header_structure(frame) return p.construct_header(getArgs(frame)) end return p nqf6i77zntmao4s3r1lqg0aiuyxgo6t Plantilya:Header structure/styles.css 10 1915 8557 8556 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8556 sanitized-css text/css /* Styles used by header templates (not just header) */ /* * main block */ /* The top level wrapper for the header main block. */ .wst-header-mainblock { margin:4px auto 4px auto; padding:0 3px; display:flex; align-items:center; } /* The container for the back (previous) link. */ .wst-header-back { flex-grow:1; display:flex; align-items:center; } /* The container for the central cell. */ .wst-header-central-cell { flex-grow:4; text-align:center; } /* The container for the forward (next) link. */ .wst-header-forward { flex-grow:1; justify-content:flex-end; display:flex; align-items:center; text-align:right; } @media(max-width:768px) { /* Put title on its own flexbox row */ .wst-header-mainblock { flex-wrap:wrap; } .wst-header-central-cell { flex:0 0 100%; order:-2; width:auto; } .wst-header-back, .wst-header-forward { width:auto; } } /* * notes block */ /* The overall notes container. */ .wst-header-notes { display:inline-block; border-collapse:collapse; border-spacing:0; empty-cells:hide; font-size:.9em; line-height:1.4; margin:0 auto 4px auto; width:100%; } /* Left-floated content. */ .wst-header-left { float:left; } r81rt0trrgeingewa2ofsl9v0efpof6 Module:ISO 639 828 1916 8559 8558 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8558 Scribunto text/plain require('strict') local p = {} local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local warn = require('Module:Warning') local languageNameOverrides = mw.loadData('Module:ISO 639/overrides') --[=[ Get the language name, in English, for a given ISO 639 (-1, -2 or -3) code Returns nil if the language is not in the lookup tables. ]=] function p.language_name(code, failValue) -- Only continue if we get passed a non-empty string for the code param if code == nil or code == '' then warn('No ISO code provided to [[Module:ISO 639]]') return failValue elseif type(code) ~= 'string' then warn('ISO code \"' .. tostring(code) .. '\" is not a string') return failValue end -- If we have a local override, apply it local language = languageNameOverrides[code] -- Otherwise, ask MediaWiki for the language name in English for this code if language == nil or language == '' then language = mw.language.fetchLanguageName(code, 'en') end -- If we got no name from MediaWiki and have no override for this code, -- load the big honkin' local lookup table and check there. if language == nil or language == '' then local localLanguageNames = mw.loadData('Module:ISO 639/local') language = localLanguageNames[code] end -- If we found a non-empty lang name we return it. if language ~= nil and language ~= '' then return language end -- otherwise we return the failure value warn('ISO code \"' .. code .. '\" not recognized by [[Module:ISO 639]]') return failValue end --[=[ Implements [[Template:ISO 639 name]] ]=] function p.ISO_639_name(frame) local args = getArgs(frame) return p.language_name(args[1] or args.code, '[[Category:' .. 'ISO 639 name template errors' .. ']]') end return p 3tr0b4bhq6112dvnq0at9vsygu80pd6 Module:Warning 828 1917 8561 8560 2024-10-15T16:09:37Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8560 Scribunto text/plain local libraryUtil = require('libraryUtil') local wrapper = "%s" -- wikitext formatting local msg_loc = "Lua warning in %s at line %d: %s." local msg = "Lua warning: %s." return function (message, level) libraryUtil.checkType('warn', 2, level, 'number', true) level = level or 1 if level > 0 then local _, location = pcall(error, '', level+2) if location ~= '' then location = mw.text.split(location:sub(1,-3), ':%f[%d]') message = msg_loc:format(location[1], location[2], message) else message = msg:format(message) end else message = msg:format(message) end mw.addWarning(wrapper:format(message)) end 6n5nxfk4xtrlul0szoxeogpa9uj1ggn Module:ISO 639/overrides 828 1918 8563 8562 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8562 Scribunto text/plain return { ["ab"] = "Abkhaz", ["acm"] = "Mesopotamian Arabic", ["als"] = "Tosk Albanian", ["bn"] = "Bengali", ["bpy"] = "Bishnupriya Manipuri", ["cdo"] = "Min Dong", ["cu"] = "Church Slavonic", ["dga"] = "Southern Dagaare", ["diq"] = "Dimli", ["dv"] = "Dhivehi", ["fiu-vro"] = "Võro", ["frp"] = "Franco-Provençal", ["gcr"] = "Guianese Creole", ["gur"] = "Farefare", ["ii"] = "Nuosu", ["kaa"] = "Karakalpak", ["kj"] = "Kwanyama", ["krj"] = "Karay-a", ["kus"] = "Kusaal", ["lad"] = "Judaeo-Spanish", ["lg"] = "Luganda", ["map-bms"] = "Banyumasan", ["nah"] = "Nahuatl", ["nan"] = "Southern Min", ["new"] = "Newar", ["nit"] = "Naiki", ["nqo"] = "N'Ko", ["nrm"] = "Narom", ["ny"] = "Chewa", ["nys"] = "Noongar", ["pih"] = "Pitkern", ["rif"] = "Tmazight", ["rki"] = "Rakhine", ["st"] = "Sotho", ["tay"] = "Atayal", ["trv"] = "Seediq", ["vmf"] = "East Franconian", ["wal"] = "Wolaitta", ["zh-min-nan"] = "Southern Min" } nfzzv9srl4ayfl0tuuvej2gg8gn5qjk Module:Auto parents 828 1919 8565 8564 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8564 Scribunto text/plain require('strict') local p = {} --p stands for package local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local yesno = require('Module:Yesno') --[=[ Return a formatted list of links referring to the parents of the current page Parameters: * page: the page title to use, if not the current page name * display: an override display title to use for the top level. * no_links: if yes, do not link page titles * existing_links: if yes, check whether pages exist before making them links Example: * page = A/B/C/D => [[A|A]], [[A/B|B]], [[A/B/C|C]] * page = A/B/C, display=Foo => [[A|Foo]], [[A/B|B]] ]=] function p._parent_links(args) args = args or {} local no_links = yesno(args.no_links or args['no links']) or false local existing_links = yesno(args.existing_links or args['existing links']) or false -- select override page name if given local title if args['page'] then title = mw.title.new(args['page']) else title = mw.title.getCurrentTitle() end local title_text = title.prefixedText -- the parts of the page title local parts = mw.text.split(title_text, '/', true) -- collected links for each parent -- at the top level, substitute the work display name if needed -- don't include namespace in link name local links = { args['display'] or title.rootText } if not no_links and (not existing_links or (existing_links and mw.title.new(parts[1]).exists)) then links[1] = '[[' .. parts[1] .. '|' .. links[1] .. ']]' end -- count forwards from the second-highest level to the second-lowest -- (the lowest level is the current page, not a parent) for level = 2, #parts - 1, 1 do local link_name = parts[level] local link_target = table.concat(parts, '/', 1, level) -- construct the link wikitext local link if no_links then link = link_name elseif existing_links then if mw.title.new(link_target).exists then link = '[[' .. link_target .. '|' .. link_name .. ']]' else link = link_name end else link = '[[' .. link_target .. '|' .. link_name .. ']]' end table.insert(links, link) end return table.concat(links, ', ') end function p.parent_links(frame) return p._parent_links(getArgs(frame)) end return p j7sn3m9vhy2mcu49o2fno3trbn54cc8 Module:Header/attribution 828 1920 8567 8566 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8566 Scribunto text/plain require('strict') local p = {} local yesno = require('Module:Yesno') local tableTools = require('Module:TableTools') local function anon(text) text = text or 'Anonymous' local cat = '' if mw.title.getCurrentTitle():inNamespaces(0, 114) then cat = '[[Category:' .. 'Works by unknown authors' .. ']]' end return '[[Portal:Anonymous texts|' .. text .. ']]' .. cat end local function anon_nocat(text) return '[[Portal:Anonymous texts|' .. (text or 'Anonymous') .. ']]' end local contrib_types = { {noun = 'author', prefix = 'by'}, {noun = 'attributed to', prefix = 'attributed to', special_cases = {}}, {noun = 'adapter', prefix = 'adapted by'}, {noun = 'abridger', prefix = 'abridged by'}, {noun = 'illustrator', prefix = 'illustrated by'}, {noun = 'director', prefix = 'directed by'}, {noun = 'lyricist', prefix = 'lyrics by'}, {noun = 'librettist', prefix = 'libretto by'}, { noun = 'book by', prefix = 'book by', special_cases = { ['?'] = 'unknown author', ['unknown'] = 'unknown author', ['not mentioned'] = 'unknown author', ['anon'] = anon, ['anonymous'] = anon, ['various'] = 'various authors' } }, {noun = 'composer', prefix = 'composed by'}, {noun = 'arranger', prefix = 'arranged by'}, { noun = 'translator', prefix = 'translated by', special_cases = { ['?'] = 'unknown translator', ['unknown'] = 'unknown translator', ['not mentioned'] = 'unknown translator', ['anon'] = anon, ['anonymous'] = anon, ['various'] = 'various translators', ['wikisource'] = '[[Wikisource:Translations|Wikisource]]' } }, { noun = 'editor', prefix = 'edited by', special_cases = { ['?'] = 'unknown editor', ['unknown'] = 'unknown editor', ['not mentioned'] = 'unknown editor', ['anon'] = anon_nocat, ['anonymous'] = anon_nocat, ['various'] = 'various editors' } } } for i = 1, #contrib_types do local noun = contrib_types[i]['noun'] contrib_types[i]['param_name'] = contrib_types[i]['param_name'] or string.gsub(noun, ' ', '-') contrib_types[i]['special_cases'] = contrib_types[i]['special_cases'] or { ['?'] = 'unknown ' .. noun, ['unknown'] = 'unknown ' .. noun, ['not mentioned'] = 'unknown ' .. noun, ['anon'] = anon, ['anonymous'] = anon, ['various'] = 'various ' .. noun .. 's' } contrib_types[i]['index'] = i end p.attr_data = {} for k, v in pairs(contrib_types) do p.attr_data[v['param_name']] = v end local function construct_attribution_span(args) local aspan = mw.html.create('span') :addClass('vcard') :attr('id', 'header-' .. args.span_param_name .. '-text') :tag('span'):addClass('fn'):wikitext(args.atext) return tostring(mw.html.create('span') :addClass('contributor-text') :wikitext(args.prefix .. tostring(aspan)) ) end local function construct_attribution(args, data) local param_name = data['param_name'] local span_param_name = param_name local prefix = data['prefix'] .. '&nbsp;' if param_name == 'section-author' then span_param_name = 'contributor' end if param_name == 'author' and args['override-' .. param_name] then prefix = '' -- legacy parameter elseif param_name == 'translator' and args.language then prefix = 'translated from ' .. (args.language_name or 'unrecognized language') .. ' by&nbsp;' end -- override (legacy parameter) local atext = args['override-' .. param_name] if atext then if args.template_name == 'Translation header' and param_name == 'translator' then atext = atext .. ' and [[Wikisource:Translations|Wikisource]]' end return construct_attribution_span({span_param_name = span_param_name, prefix = prefix, atext = atext}) end -- get author1, author2, ... local all_contributors = {} for k, v in pairs(args) do local n local info local param_name_pattern = string.gsub(param_name, '%-', '%%%-') local nText = string.match(k, '^' .. param_name_pattern .. '%d*$') local nDisplay = string.match(k, '^' .. param_name_pattern .. '%d*%-display$') local nNoLink = string.match(k, '^' .. param_name_pattern .. '%d*%-nolink$') if nText then n = string.gsub(nText, param_name_pattern .. '(%d*)$', '%1') n = tonumber(n) or 1 info = 'text' elseif nDisplay then n = string.gsub(nDisplay, param_name_pattern .. '(%d*)%-display$', '%1') n = tonumber(n) or 1 info = 'display' elseif nNoLink then n = string.gsub(nNoLink, param_name_pattern .. '(%d*)%-nolink$', '%1') n = tonumber(n) or 1 info = 'nolink' end if n then all_contributors[n] = all_contributors[n] or {} all_contributors[n][info] = v end end local contributors = {} for n, contributor in pairs(all_contributors) do local text = contributor['text'] local display = contributor['display'] local nolink = yesno(contributor['nolink']) or false if nolink then contributors[n] = display or text elseif text then local special = false for k, v in pairs(data['special_cases']) do if string.lower(text) == k then special = true if args.template_name == 'Translation header' and param_name == 'translator' and k == 'wikisource' then display = nil elseif type(v) == 'function' then display = v(display) else display = v end break end end if not special then if not display then display = string.gsub(text, ' %(.*%)$', '') end display = '[[Author:' .. text .. '|' .. display .. ']]' end if display then contributors[n] = display end end end contributors = tableTools.compressSparseArray(contributors) if args.template_name == 'Translation header' and param_name == 'translator' then table.insert(contributors, '[[Wikisource:Translations|Wikisource]]') end if #contributors == 0 then return nil elseif #contributors == 1 then atext = contributors[1] else atext = table.concat(contributors, ', ', 1, #contributors - 1) .. ' and ' .. contributors[#contributors] end return construct_attribution_span({span_param_name = span_param_name, prefix = prefix, atext = atext}) end function p.construct_attributions(args) local attributions = {} for i = 1, #contrib_types do local atext = construct_attribution(args, contrib_types[i]) if atext then table.insert(attributions, atext) end end if #attributions == 0 then return '' end return table.concat(attributions, ', ') end -- section function p.construct_section(args) local section_text = args['section'] if not section_text or section_text == '' then return '' end local attributions = {} for i = 1, #contrib_types do local data = contrib_types[i] data['param_name'] = 'section-' .. data['param_name'] local atext = construct_attribution(args, data) if atext then table.insert(attributions, atext) end end if #attributions > 0 then local sep = ' ' if #attributions > 1 then sep = '<br/>' end section_text = section_text .. sep .. table.concat(attributions, ', ') end return tostring(mw.html.create('div') :addClass('header-section-text') :wikitext(section_text) ) end return p podn9ibnt7l76q37bdbkyzt7stwq037 Module:Header/sort 828 1921 8569 8568 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8568 Scribunto text/plain require('strict') local p = {} local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local yesno = require('Module:Yesno') --[=[ Generate a {{DEFAULTSORT}} magic word according to the defaultsort parameter ]=] function p._construct_defaultsort(args) local defsortKey local title = mw.title.getCurrentTitle().text if args.sortkey then defsortKey = args.sortkey else -- construct defaultsort automatically by stripping A/An/The as needed local title_table = mw.text.split(title, '/') local sorted_title local sorted_title_table = {} local articles = {'A', 'An', 'The'} for k, part in pairs(title_table) do local sorted_part = part local disambig = string.match(sorted_part, ' %(.*%)$') if disambig then sorted_part = string.gsub(sorted_part, ' %(.*%)$', '') else disambig = '' end for j, article in pairs(articles) do if string.len(sorted_part) > string.len(article) and string.sub(sorted_part, 1, string.len(article) + 1) == (article .. ' ') then sorted_part = string.sub(sorted_part, string.len(article) + 2) .. ', ' .. article .. disambig break end end table.insert(sorted_title_table, sorted_part .. disambig) end defsortKey = table.concat(sorted_title_table, '/') if defsortKey == title then defsortKey = nil end end -- if a suitable key is found or constructed, apply it if defsortKey == title then return args.equalsortcat or '' elseif defsortKey then return mw.getCurrentFrame():callParserFunction('DEFAULTSORT', {defsortKey}) .. (args.diffsortcat or '') end -- otherwise, don't do anything and use the default return '' end function p.construct_defaultsort(frame) return p._construct_defaultsort(getArgs(frame)) end return p 6k2tjb8cuey2hulam8sv5q9vbhpmlad Module:Header/year 828 1922 8571 8570 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8570 Scribunto text/plain require('strict') local p = {} --p stands for package local yesno = require('Module:Yesno') local tableTools = require('Module:TableTools') local current_title = mw.title.getCurrentTitle() --[=[ Construct the year span --]=] local function getYearFromTimestamp(timestamp) -- example timestamps: +2016-10-05T00:00:00Z, -1752-00-00T00:00:00Z local split = mw.text.split(timestamp, '-', true) local year local bce = '' if split[1] == '' then year = tonumber(split[2]) bce = ' BCE' else year = tonumber(split[1]) end return {year = year, bce = bce} end local function formatYear(year, precision) if precision == 7 then local suffixes = { [1] = 'st', [2] = 'nd', [3] = 'rd', default = 'th' } local century = (year - year % 100)/100 + 1 return century .. (suffixes[century] or suffixes['default']) .. ' century' elseif precision == 8 then return year .. 's' else return year end end local function getYearFromSingleStatement(statement, args) local snak = statement.mainsnak if not snak or not snak.datavalue or not snak.datavalue.value or not snak.datavalue.value.time then return nil end if args['noprint'] and args['nocat'] then return nil end local cats = {} -- tracking categories --[=[ Precision: 0 - billion years 1 - hundred million years, 2 - ten million years, 3 - million years, 4 - hundred thousand years, 5 - ten thousand years, 6 - millenia, 7 - centuries, 8 - decades, 9 - years, 10 - months, 11 - days 12 - hours 13 - minutes 14 - seconds ]=] local precision = math.min(snak.datavalue.value.precision, 9) local year local circa = '' local start_times = {} local end_times = {} local start_years = {} local end_years = {} local start_year local end_year if statement.qualifiers then -- Check if date is approximate -- P1480 = sourcing circumstances, Q5727902 = circa if statement.qualifiers.P1480 then for _, qualifier in pairs(statement.qualifiers.P1480) do if qualifier.datavalue and qualifier.datavalue.value.id == 'Q5727902' then precision = precision - 1 circa = 'c. ' break end end end -- P580 = start time if statement.qualifiers.P580 then for k, v in pairs(statement.qualifiers.P580) do local startt = getYearFromSingleStatement({mainsnak = v}, {nocat = true, noprint = false, ['table'] = true}) if startt then table.insert(start_times, startt) end end for k, v in pairs(start_times) do table.insert(start_years, v.year) end start_years = tableTools.removeDuplicates(start_years) table.sort(start_years) if #start_years > 1 then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') end start_year = start_years[1] end -- P582 = end time if statement.qualifiers.P582 then for k, v in pairs(statement.qualifiers.P582) do local endt = getYearFromSingleStatement({mainsnak = v}, {nocat = true, noprint = false, ['table'] = true}) if endt then table.insert(end_times, endt) end end for k, v in pairs(end_times) do table.insert(end_years, v.year) end end_years = tableTools.removeDuplicates(end_years) table.sort(end_years) if #end_years > 1 then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') end end_year = end_years[1] end end if precision < 9 then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') end if precision < 7 then if args['noprint'] then year = '' else year = string.gsub(string.gsub(mw.wikibase.formatValue(statement.mainsnak), '^<span>', ''), '</span>$', '') end return circa .. year .. table.concat(cats) end local timestamp_info = getYearFromTimestamp(snak.datavalue.value.time) year = timestamp_info.year local bce = timestamp_info.bce -- approximate year, precision 8: year - year % 10 for decade -- approximate decade, precision 7: year - year % 100 for century if circa ~= '' then year = year - (year % math.pow(10, 9 - precision)) end year = formatYear(year, precision) if start_year and start_year ~= year then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') end local printed_year = circa .. year .. bce if (start_year or end_year) and start_year ~= end_year then printed_year = circa .. (start_year or '') .. '–' .. (end_year or '') .. bce end if start_year and end_year and start_year ~= end_year then local start_decade = start_year - start_year % 10 local end_decade = end_year - end_year % 10 local start_century = start_year - start_year % 100 local end_century = end_year - end_year % 100 if start_decade == end_decade then table.insert(cats, '[[Category:' .. start_decade .. 's' .. bce .. ' works' .. ']]') elseif start_century == end_century then table.insert(cats, '[[Category:' .. formatYear(end_year, 7) .. bce .. ' works' .. ']]') end else table.insert(cats, '[[Category:' .. year .. bce .. ' works' .. ']]') end if args['noprint'] then printed_year = '' end if not args['nocat'] then cats = tableTools.removeDuplicates(cats) printed_year = printed_year .. table.concat(cats) end if args['table'] then return {year = year, printed_year = printed_year, circa = circa, bce = bce} end return printed_year end local function parse_wikidata_year_and_categorise(args) -- Fetch entity object for Wikidata item connected to the current page -- Let manually-specified Wikidata ID override if given and valid if not (args.wikidata and mw.wikibase.isValidEntityId(args.wikidata)) then args.wikidata = mw.wikibase.getEntityIdForCurrentPage() end if not args.wikidata then return nil end local item = mw.wikibase.getEntity(args.wikidata) if not item then return nil end local statements = item:getBestStatements('P577') -- publication date if #statements == 0 then return nil end local years = {} for _, statement in pairs(statements) do local year = getYearFromSingleStatement(statement, args) if year then table.insert(years, year) end end local cat = '' years = tableTools.removeDuplicates(years) if #years == 0 then return nil elseif #years > 1 and not args['nocat'] then cat = '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]' end return table.concat(years, '/') .. cat end local function parse_year_and_categorise(args) local year = args['year'] -- Use Wikidata if year param is empty if not year then return parse_wikidata_year_and_categorise(args) end local cats = {} local bce = '' local circa = '' local ret = '' -- Extract common era info to make it easier to process if string.match(year, "BCE$") then bce = ' BCE' year = string.gsub(year, '%s*BCE', '') -- Also tag it as a non-numeric year table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works with non-numeric dates' .. ']]') end -- If the year provided is a plain year (all digits) if tonumber(year) then table.insert(cats, '[[Category:' .. year .. bce .. ' works]]') if not args['noprint'] then ret = year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end -- For simple years we're done. return ret end -- Add tracking category for all non-numeric dates table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works with non-numeric dates' .. ']]') -- Explicitly tagged as being of unknown date if year == '?' or string.lower(year) == 'unknown' then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of unknown date' .. ']]') if not args['noprint'] then ret = 'unknown' end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end -- For explicitly given unknown years we're done. return ret end -- Now figure out a complex date -- Year ranges year = string.gsub(string.gsub(year, '%-', '–'), '—', '–') -- Approximate years -- Lua patterns can't do ^c(irca)?( |%.|/)* because they don't do alternation or apply quantifiers to groups if string.match(year, '^circa') or string.match(year, '^c%s*%.') or string.match(year, '^c%s*/') then circa = 'c. ' year = string.gsub(string.gsub(string.gsub(year, '^circa%s*', ''), '^c%s*%.%s*', ''), '^c%s*/%s*', '') table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') -- circa a specific year if tonumber(year) then year = tonumber(year) local decade = (year - year % 10) .. 's' table.insert(cats, '[[Category:' .. decade .. bce .. ' works]]') if not args['noprint'] then ret = circa .. year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end -- For approximate years with a known decade we're done return ret end end -- Check if it looks like a decade if string.match(year, '^%d*0s$') then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') table.insert(cats, '[[Category:' .. year .. bce .. ' works]]') -- For explicitly given decades we're done if not args['noprint'] then ret = circa .. year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end return ret end -- Or a century -- Lua patterns can't do '^%d*(st|nd|rd|th) century$' if string.match(year, '^%d*st century$') or string.match(year, '^%d*nd century$') or string.match(year, '^%d*rd century$') or string.match(year, '^%d*th century$') then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') table.insert(cats, '[[Category:' .. year .. bce .. ' works]]') -- For explicitly given centuries we're done if not args['noprint'] then ret = circa .. year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end return ret end -- Or a range of years local start_year, end_year if string.match(year, '^%d*–%d*$') then start_year, end_year = string.match(year, '^(%d*)–(%d*)$') elseif string.match(year, '^%d*/%d*$') then start_year, end_year = string.match(year, '^(%d*)/(%d*)$') table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') end if start_year or end_year then start_year = tonumber(start_year) end_year = tonumber(end_year) if start_year and end_year and start_year == end_year and circa == '' then table.insert(cats, '[[Category:' .. start_year .. bce .. ' works' .. ']]') if not args['noprint'] then ret = circa .. start_year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end return ret elseif start_year and end_year then local start_decade = start_year - start_year % 10 local end_decade = end_year - end_year % 10 local start_century = start_year - start_year % 100 local end_century = end_year - end_year % 100 if start_decade == end_decade then table.insert(cats, '[[Category:' .. start_decade .. 's' .. bce .. ' works' .. ']]') elseif start_century == end_century then table.insert(cats, '[[Category:' .. formatYear(end_year, 7) .. bce .. ' works' .. ']]') end elseif end_year then table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works of uncertain date' .. ']]') end -- check isn't redundant since the year might just be – if start_year or end_year then if not args['noprint'] then ret = circa .. year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end return ret end end -- If we're here we didn't manage to parse it. table.insert(cats, '[[Category:' .. 'Works with unrecognised dates' .. ']]') if not args['noprint'] then ret = circa .. year .. bce end if not args['nocat'] then ret = ret .. table.concat(cats) end -- Return whatever we have and the tracking cats return ret end function p.construct_year(args) local year = mw.html.create('span'):attr('id', 'header-year-text') local year_args = { ['year'] = args['year'], noprint = yesno(args['noyear']) or false, wikidata = args.wikidata } year_args['nocat'] = yesno(args['noyearcat']) if year_args['nocat'] == nil then if args.testing then year_args['nocat'] = false else year_args['nocat'] = ( yesno(args['disambiguation']) -- Disambiguations never categorise or not current_title:inNamespaces(0) -- Only categorize in mainspace and Translation or current_title.isSubpage -- Only categorise if this is a base page ) end end local year_text = parse_year_and_categorise(year_args) if year_text then year:wikitext(year_text) if year_args['noprint'] then return tostring(year) else return '&nbsp;(' .. tostring(year) .. ')' end elseif year_args['nocat'] then return '' else return '[[Category:' .. 'Undated works' .. ']]' end end return p ewt18ycwu04elkrhj8ae3dxnwhzyoxr Plantilya:Plain sister/styles.css 10 1923 8573 8572 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8572 sanitized-css text/css .plainSister { display:block; font-size:93%; line-height:normal; list-style-type:none; list-style-image:none; list-style-position:outside; border:1px solid #AAA; float:right; clear:right; margin:0.5ex 0 0.5ex 0.5ex; padding:0.0ex 0.0ex 0.0ex 0.0ex; background:#FFFFFF; background-color:#FFFFFF; } .sisicon, .dabicon { padding-right:1ex; } 8ns2r71lyv3vay29c7clz3wqo9oxdcn Plantilya:Doc 10 1924 8575 8574 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8574 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Template:Documentation]] 7tlf4c15pkqu70fcssfvo8t0haiu0s5 Plantilya:Poemx/doc 10 1925 8577 8576 2024-10-15T16:09:38Z MF-Warburg 6 1 rebisyon na importado: Importing from www.wikisource.org (templates) 8576 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} == Usage == This template simplifies formatting works of poetry. <nowiki>{{poemx|1|2|3}}</nowiki> Where: * 1 — The '''header''' of the poetic work. When omitted, three asterisks are displayed. * 2 — The '''contents''' of the poetic work itself. * 3 — The creation date, and/or any other text that is intended to be '''displayed after the text''' of the work. <!-- uncomment as necessary === See also === --> <includeonly> <!-- CATEGORIES HERE, THANKS --> [[Category:Formatting templates]] </includeonly> brzdcezm9zubtacy7904wp0q102eswr Plantilya:Center 10 1926 8812 2024-10-17T05:00:59Z Minorax 87 Pinagmukna an pahina kaining "<div class="center">{{{1}}}</div>" 8812 wikitext text/x-wiki <div class="center">{{{1}}}</div> mms8bp9n8hmr7apxewhtj9c3c4rragq Plantilya:C 10 1927 8814 2024-10-17T05:01:02Z Minorax 87 Piglilikay sa [[Plantilya:Center]] 8814 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Plantilya:Center]] ola8ctfk1cj0itkcpc1erd7mauvwluh Plantilya:Larger 10 1928 8819 2024-10-17T05:01:22Z Minorax 87 Pinagmukna an pahina kaining "<span style="font-size:large;">{{{1}}}</span>" 8819 wikitext text/x-wiki <span style="font-size:large;">{{{1}}}</span> 69bba70nhhocg8l4aptcctsm0q6t1bw Plantilya:RunningHeader 10 1929 8850 2024-10-17T05:03:23Z Minorax 87 from oldws, see page for attribution 8850 wikitext text/x-wiki <div style="clear:both; padding:1px;"><!-- #if parameter 4 is given (blank or not), we need a 4-part header -->{{#ifeq:{{{4|}}}|{{{4|-}}}<!-- ==FOUR-ELEMENT RUNNING HEADER (LEFT, LEFT CENTRE, RIGHT CENTRE, RIGHT) ====Uses a table -->|{{{!}} style="width:100%; margin:0 auto 0 auto; background-color:transparent;" {{!}}- valign="top" {{!}} style="text-align:left; width:20%;" {{!}} {{{1}}} {{!}} style="text-align:left; width:30%;" {{!}} {{{2}}} {{!}} style="text-align:right; width:30%;" {{!}} {{{3}}} {{!}} style="text-align:right; width:20%;" {{!}} {{{4}}} {{!}}}<!-- ==THREE-ELEMENT RUNNING HEADER (LEFT, CENTRE, RIGHT) ====Uses floating divs -->|{{#if:{{{1|{{{left|}}}}}}|<!-- --><div style="float:left;"><!-- -->{{{1|{{{left}}}}}}<!-- --></div><!-- -->}}<!-- -->{{#if:{{{3|{{{right|}}}}}}|<!-- --><div style="float:right;"><!-- -->{{{3|{{{right}}}}}}<!-- --></div><!-- -->}}<!-- --><div style="text-align:center;"><!-- -->{{#if:{{{2|{{{center|{{{centre|}}}}}}}}}|{{{2|{{{center|{{{centre|}}}}}}}}}|&nbsp;}}<!-- --></div><!-- end ifeq -->}}<!-- --> </div><noinclude> {{Documentation}} </noinclude> jrf2m8rvp7xhli5s0s641aag4qqjomo Wikisource:Portal kan komunidad 4 1930 8909 8908 2024-11-03T07:31:38Z Filipinayzd 18 8909 wikitext text/x-wiki [[Ladawan:Door knocker in Cartagena 11.jpg|150px|right]] {{c|'''Dagos sa Bikol Wikisource!'''}} {{c|Maugmang pagdatong sa Bikol Wikisource!}} {{c|Nauugma kami na nagkaigwa kang panahon tanganing magin parte kaining proyekto.}} {{c|Lugod magustohan mo asin magpadagos ka sa pagbisita sa websityong ini.}} <div style="box-shadow: 0 0 .3em #999; border-radius: .2em; margin: 1em 0 2em 0; padding: 1px;"> <div style="background: #e3d18a; border-radius: .2em; color: #282828; font-size: 125%; padding: .4em .8em .5em;"><span style="opacity: .7;">[[File:Wikisource-logo.svg|25px|link=|alt=]]</span>&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Ano an Wikisource?'''</div> <div style="padding: 1em;"> An '''Bikol Wikisource''' — ''An Talingkas na Librerya'' — sarong proyekto kan Wikimedia Foundation na kolaboratibong hinahaman nin mga boluntaryo tanganing makamukna nin burabod nin mga babasahon na libreng makukua sa internet asin nin mga Binikol na babasahon gikan sa manlainlain na tataramon kan kinaban. </div> </div> [[Category:Wikisource]] p2uy2hwcd0i75dfi55x5yy8ax8r4mq7 Plantilya:Rule 10 1931 8869 2024-10-17T10:33:57Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly>{{#switch:{{{align|}}} | left =<div style="margin:0em auto 0em 0em;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> | right =<div style="margin:0em 0em 0em auto;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> | center =<div style="margin:0em auto 0em auto;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> | #default =<div style="margin:0em auto 0em auto;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|..." 8869 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#switch:{{{align|}}} | left =<div style="margin:0em auto 0em 0em;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> | right =<div style="margin:0em 0em 0em auto;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> | center =<div style="margin:0em auto 0em auto;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> | #default =<div style="margin:0em auto 0em auto;{{#if:{{{width|{{{1|}}}}}}|&#32;width:{{{width|{{{1}}}}}};|}}"> }}<hr style="background-color:#000; color:#000;{{#if:{{{height|}}}|&#32;height:{{{height}}};|}}{{#if:{{{style|}}}|&#32;{{{style}}};|}} {{#if:{{{v|}}}|&#32;margin-bottom:{{{v}}}pc;|}} {{#if:{{{t|}}}|&#32;margin-top:{{{t}}}pc;|}}" /> </div></includeonly><noinclude>{{documentation}}</noinclude> 54oa20zhrpw2qtyupbvfhgk1dfana9d Plantilya:Gap 10 1932 8870 2024-10-17T10:34:37Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<onlyinclude><span style="display:inline-block; inline-size:{{{1|2em}}}"></span></onlyinclude><noinclude> {{documentation}} </noinclude>" 8870 wikitext text/x-wiki <onlyinclude><span style="display:inline-block; inline-size:{{{1|2em}}}"></span></onlyinclude><noinclude> {{documentation}} </noinclude> cq3b5xuddl3zm0knqaf7slb3kkzg6sb Plantilya:Right 10 1933 8871 2024-10-17T10:35:43Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><div style="text-align:right; {{#if:{{{leading-top|}}}|padding-top: {{{leading-top|}}}em;}} {{#if:{{{offset|{{{2|}}}}}}|margin-right:{{{offset|{{{2|}}}}}};}} {{{style|}}}"> {{{1}}} </div></includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude>" 8871 wikitext text/x-wiki <includeonly><div style="text-align:right; {{#if:{{{leading-top|}}}|padding-top: {{{leading-top|}}}em;}} {{#if:{{{offset|{{{2|}}}}}}|margin-right:{{{offset|{{{2|}}}}}};}} {{{style|}}}"> {{{1}}} </div></includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> d6d30ypsniqq2tdiu3nrekew2un547p Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad 5 1934 8943 8942 2024-11-23T07:24:33Z ShmilyDigital 21 8943 wikitext text/x-wiki == Request for adminship == Marhay na aldaw! Tugoti nindo akong magin tagamato kaining Wikisource para sa pagpakarhay kan mga Indeks saka kinakaipohan na templates sa proyekto. Dakula an magigin tabang kan pagigin tagamato na mapangatamanan an mga kontribusyon digdi. Mabalos sa suporta. -[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[Olay kan paragamit:Filipinayzd|kaulayon]]) 11:45, 19 Oktubre 2024 (PST) :*'''Support''' – [[Paragamit:Maffeth.opiana|Maffeth.opiana]] ([[Olay kan paragamit:Maffeth.opiana|kaulayon]]) 19:09, 21 Oktubre 2024 (PST) :*'''Support''' – [[Paragamit:Jp2593|Jp2593]] ([[Olay kan paragamit:Jp2593|kaulayon]]) 01:42, 1 Nobyembre 2024 (PST) :*'''Support''' –[[Paragamit:ShmilyDigital|ShmilyDigital]] ([[Olay kan paragamit:ShmilyDigital|kaulayon]]) 15:23, 23 Nobyembre 2024 (PST) pghoxhrlk19evq3ob0dvys0q0ho23ew Wikisource:Ano an Wikisource? 4 1935 8874 2024-10-21T11:03:57Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "An '''Wikisource''' – ''An Talingkas na Librerya'' – isarong proyekto kan Wikimedia Foundation na kolaboratibong hinahaman nin mga boluntaryo tanganing makamukna nin burabod nin mga babasahon na libreng makukua sa internet asin nin mga Binikol na babasahon gikan sa manlainlain na tataramon kan kinaban. ==Kasaysayan== An '''Wikisource''' – dating inapod na ''Project Sourceberg'' kawat kan ngaran na ''Project Gutenberg'' – nagpoon kan Nobyembre 2003, bi..." 8874 wikitext text/x-wiki An '''Wikisource''' – ''An Talingkas na Librerya'' – isarong proyekto kan Wikimedia Foundation na kolaboratibong hinahaman nin mga boluntaryo tanganing makamukna nin burabod nin mga babasahon na libreng makukua sa internet asin nin mga Binikol na babasahon gikan sa manlainlain na tataramon kan kinaban. ==Kasaysayan== An '''Wikisource''' – dating inapod na ''Project Sourceberg'' kawat kan ngaran na ''Project Gutenberg'' – nagpoon kan Nobyembre 2003, bilang sarong koleksyon kan mga tekstong reperensiya para sa mga artikulo sa Wikipedia. Nagtalubo ini nin marikas, uminabot sa 20,000 text units sa manlainlain in tataramon kan Mayo 18, 2005. Kan Agosto asin Setyembre 2005, an Wikisource naglipat sa suhay na subdomain para sa mangiriba-ibang tataramon. [[Category:Wikisource]] fhs9qh2qkhv62qf4naz738l4kukazav Kategorya:Wikisource 14 1936 8875 2024-10-21T11:04:17Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "Wikisource" 8875 wikitext text/x-wiki Wikisource gnlgg6x5iqaaxwe9szzfstpir2zm3ze Plantilya:X-larger 10 1937 8879 2024-10-23T07:52:48Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="x-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude>{{documentation|Template:X-smaller/doc}}</noinclude>" 8879 wikitext text/x-wiki <includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="x-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude>{{documentation|Template:X-smaller/doc}}</noinclude> dy3m8w16krbigmo0gg2hh0w1zofkjyf Plantilya:Xx-larger 10 1938 8880 2024-10-23T07:53:43Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="xx-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude> {{documentation|Template:x-smaller/doc}} </noinclude>" 8880 wikitext text/x-wiki <includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="xx-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude> {{documentation|Template:x-smaller/doc}} </noinclude> dga18kyl5xmjrxeg2gnzu92y1psmqp0 Plantilya:Xxx-larger 10 1939 8881 2024-10-23T07:54:21Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="xxx-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude>{{documentation|Template:x-smaller/doc}}</noinclude>" 8881 wikitext text/x-wiki <includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="xxx-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude>{{documentation|Template:x-smaller/doc}}</noinclude> d4zyj3yh4p2d13fag03f45rtiqhww1u Plantilya:Xxxx-larger 10 1940 8882 2024-10-23T07:55:17Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="xxxx-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude>{{documentation|Template:x-smaller/doc}}</noinclude>" 8882 wikitext text/x-wiki <includeonly><templatestyles src="Formatting/font sizes.css" /><span class="xxxx-larger" {{#if:{{{style|}}}|style="{{{style}}}"}}>{{{1}}}</span></includeonly><noinclude>{{documentation|Template:x-smaller/doc}}</noinclude> tjg0fhty4j5ngg6lp68fzrg0kbbwbng Plantilya:Block center 10 1941 8883 2024-10-23T07:56:40Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><div style="display:table; position:relative; margin:0 auto; {{#if:{{{fix-narrowness|}}}|min-}}width:{{{width|auto}}}; {{#if:{{{talign|{{{align|}}}}}}|text-align:{{{talign|{{{align|}}}}}};}} {{#if:{{{max-width|}}}|max-width:{{{max-width}}};|}}{{#if:{{{style|}}}|{{{style}}};|}}"><!-- -->{{#if:{{{title|}}}|<div style="display:table-caption; text-align:center;">{{{title}}}</div>|}} {{{body|{{{1|}}}}}} </div></includeonly><noinclude><!-- -->{{Document..." 8883 wikitext text/x-wiki <includeonly><div style="display:table; position:relative; margin:0 auto; {{#if:{{{fix-narrowness|}}}|min-}}width:{{{width|auto}}}; {{#if:{{{talign|{{{align|}}}}}}|text-align:{{{talign|{{{align|}}}}}};}} {{#if:{{{max-width|}}}|max-width:{{{max-width}}};|}}{{#if:{{{style|}}}|{{{style}}};|}}"><!-- -->{{#if:{{{title|}}}|<div style="display:table-caption; text-align:center;">{{{title}}}</div>|}} {{{body|{{{1|}}}}}} </div></includeonly><noinclude><!-- -->{{Documentation}} </noinclude> 1eqowd7gmxqpaileuz7pym6ufpo9ur8 Plantilya:... 10 1942 8884 2024-10-23T07:57:32Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><span style="letter-spacing:1em">{{#if: {{{1|}}}|{{{1|}}}|............}}</span></includeonly><noinclude> {{Documentation}} <!-- Kategorie i interwiki dodawaj do podstrony /opis, nie tutaj! --> </noinclude>" 8884 wikitext text/x-wiki <includeonly><span style="letter-spacing:1em">{{#if: {{{1|}}}|{{{1|}}}|............}}</span></includeonly><noinclude> {{Documentation}} <!-- Kategorie i interwiki dodawaj do podstrony /opis, nie tutaj! --> </noinclude> 750wutavnc2f4xdfybhvgk38xxtyq32 Plantilya:Sc 10 1943 8885 2024-10-23T07:59:49Z Maffeth.opiana 19 Piglilikay sa [[Plantilya:Small-caps]] 8885 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Template:Small-caps]] l52clplc2fhgw9fs1gbxlgxajs4yfxb Plantilya:Small-caps 10 1944 8886 2024-10-23T08:00:41Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<templatestyles src="small-caps/styles.css"/><span class="smallcaps">{{{1}}}</span><noinclude> {{documentation}} [[Category:Typography templates]] </noinclude>" 8886 wikitext text/x-wiki <templatestyles src="small-caps/styles.css"/><span class="smallcaps">{{{1}}}</span><noinclude> {{documentation}} [[Category:Typography templates]] </noinclude> gf5o4vamg925moqw8p73u33p31yjcl8 Plantilya:Block left 10 1945 8887 2024-10-23T08:01:24Z Maffeth.opiana 19 Pinagmukna an pahina kaining "<onlyinclude><!-- --><div style="float:left; width:{{{width|auto}}}; text-align:{{{align|inherit}}}; {{#if:{{{style|}}}|{{{style}}}|}} "><!-- -->{{{body|{{{1}}}}}}<!-- --></div><!-- --><div style="clear:left;"><!-- --></div><!-- --></onlyinclude> {{documentation}}" 8887 wikitext text/x-wiki <onlyinclude><!-- --><div style="float:left; width:{{{width|auto}}}; text-align:{{{align|inherit}}}; {{#if:{{{style|}}}|{{{style}}}|}} "><!-- -->{{{body|{{{1}}}}}}<!-- --></div><!-- --><div style="clear:left;"><!-- --></div><!-- --></onlyinclude> {{documentation}} swogdcdrhn3685h1wm7lvmjoqg16fxl Olay kan paragamit:Maffeth.opiana 3 1946 8889 2024-10-29T09:29:27Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "==Maugmang pagdatong, Maffeth!== [[Ladawan:Quran of Bayang, Lanao Del Sur.jpg|200px|right]] Dagos sa Bikol Wikisource! Nauugma kami na nagkaigwa kang panahon tanganing magin parte kaining proyekto. Lugod magustohan mo asin magpadagos ka sa pagbisita sa websityong ini. Para sa urulay para sa pagpakarhay kaining proyekto, dumanan an [[Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad|Portal kan Komunidad]].<br> --~~~~" 8889 wikitext text/x-wiki ==Maugmang pagdatong, Maffeth!== [[Ladawan:Quran of Bayang, Lanao Del Sur.jpg|200px|right]] Dagos sa Bikol Wikisource! Nauugma kami na nagkaigwa kang panahon tanganing magin parte kaining proyekto. Lugod magustohan mo asin magpadagos ka sa pagbisita sa websityong ini. Para sa urulay para sa pagpakarhay kaining proyekto, dumanan an [[Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad|Portal kan Komunidad]].<br> --[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[Olay kan paragamit:Filipinayzd|kaulayon]]) 17:29, 29 Oktubre 2024 (PST) 6f9x9reonq6fsavzkhrrwe26qyt8ue2 Olay kan paragamit:ColossalMemer 3 1947 8890 2024-10-30T04:46:38Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "==Maugmang pagdatong, ColossalMemer!== [[Ladawan:Quran of Bayang, Lanao Del Sur.jpg|200px|right]] Dagos sa Bikol Wikisource! Nauugma kami na nagkaigwa kang panahon tanganing magin parte kaining proyekto. Lugod magustohan mo asin magpadagos ka sa pagbisita sa websityong ini. Para sa urulay para sa pagpakarhay kaining proyekto, dumanan an [[Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad|Portal kan Komunidad]].<br> --~~~~" 8890 wikitext text/x-wiki ==Maugmang pagdatong, ColossalMemer!== [[Ladawan:Quran of Bayang, Lanao Del Sur.jpg|200px|right]] Dagos sa Bikol Wikisource! Nauugma kami na nagkaigwa kang panahon tanganing magin parte kaining proyekto. Lugod magustohan mo asin magpadagos ka sa pagbisita sa websityong ini. Para sa urulay para sa pagpakarhay kaining proyekto, dumanan an [[Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad|Portal kan Komunidad]].<br> --[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[Olay kan paragamit:Filipinayzd|kaulayon]]) 12:46, 30 Oktubre 2024 (PST) 9x0lwjqjgq2v81o0ddvvh9up3yhinum Olay kan paragamit:Jp2593 3 1948 8899 8896 2024-11-01T11:36:13Z Filipinayzd 18 8899 wikitext text/x-wiki ==Welcome to my talk page (Dagos sa sakuyang olay digdi sa Bikol Wikisource)!== Please click "Magdagdag ning pag-uulayan" to create new topic or to create new conversation. ==Maugmang pagdatong, Jp2593!== [[Ladawan:Quran of Bayang, Lanao Del Sur.jpg|200px|right]] Dagos sa Bikol Wikisource! Nauugma kami na nagkaigwa kang panahon tanganing magin parte kaining proyekto. Lugod magustohan mo asin magpadagos ka sa pagbisita sa websityong ini. Para sa urulay para sa pagpakarhay kaining proyekto, dumanan an [[Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad|Portal kan Komunidad]].<br> --[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[Olay kan paragamit:Filipinayzd|kaulayon]]) 18:41, 1 Nobyembre 2024 (PST) 5oarcya66w7v214mn2x8rxsqfai8yt8 Plantilya:Main Page header 10 1949 8894 2024-11-01T10:36:55Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<table class="commonWS" style="border:1px solid #5090C0; margin:1em 0px; width:100%;"> <tr> <td>[[File:Accueil scribe invert.png|150px|link=]]</td> <td style="float:center; text-align:center; padding:1em;"> <div style="font-size:170%;">Dagos sa [[Wikisource:Ano an Wikisource?|Wikisource]],</div> <div style="font-size:120%;">an talingkas na librerya na mapapauswag nin siisay man</div> <div>igwa nin Special:Statistics|{{PAGESINCATEGORY:Bcl Bikol Sentral (Centr..." 8894 wikitext text/x-wiki <table class="commonWS" style="border:1px solid #5090C0; margin:1em 0px; width:100%;"> <tr> <td>[[File:Accueil scribe invert.png|150px|link=]]</td> <td style="float:center; text-align:center; padding:1em;"> <div style="font-size:170%;">Dagos sa [[Wikisource:Ano an Wikisource?|Wikisource]],</div> <div style="font-size:120%;">an talingkas na librerya na mapapauswag nin siisay man</div> <div>igwa nin [[Special:Statistics|{{PAGESINCATEGORY:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)}} na mga pahina]] nin babasahon sa tataramon na Bikol.</div> </td> <td style="padding:1em;"> <ul> <li>[[Wikisource:Portal kan komunidad|Portal kan komunidad]]</li> <li>[[Wikisource:Pangyayari sa ngunyan|Bareta]]</li> <li>[[Espesyal:RecentChanges|Mga ambag]]</li> </ul> </td> </tr> </table><noinclude>[[Category:Templates|Header]][[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)|Main Page]] </noinclude> sbvns3cmrdih2niy4zh5estp2crmd8l Plantilya:Sisterprojects/styles.css 10 1950 8897 2024-11-01T10:48:36Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining ".enws-mainpage-sisters-text { margin: 0 .5em; } .enws-mainpage-sister-logo { vertical-align: bottom; margin: .5em; } #enws-mainpage-sisters-logos { display: flex; flex-flow: row wrap; justify-content: center; }" 8897 sanitized-css text/css .enws-mainpage-sisters-text { margin: 0 .5em; } .enws-mainpage-sister-logo { vertical-align: bottom; margin: .5em; } #enws-mainpage-sisters-logos { display: flex; flex-flow: row wrap; justify-content: center; } pwrwyxoknzx7iyfl3kyxne9zchpl7b9 Plantilya:Sisterprojects 10 1951 8898 2024-11-01T10:48:45Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<templatestyles src="Template:Sisterprojects/styles.css" /><div class="enws-mainpage-sisters-text">Wikisource is hosted by the [[foundation:|Wikimedia Foundation]], a non-profit organization which also hosts other free-content projects:</div> <div id="enws-mainpage-sisters-logos" style="vertical-align: bottom;"> <div>[[File:Commons-logo-en.svg|alt=Commons|link=commons:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Shared free media repository]]</div> <div>File:Wikib..." 8898 wikitext text/x-wiki <templatestyles src="Template:Sisterprojects/styles.css" /><div class="enws-mainpage-sisters-text">Wikisource is hosted by the [[foundation:|Wikimedia Foundation]], a non-profit organization which also hosts other free-content projects:</div> <div id="enws-mainpage-sisters-logos" style="vertical-align: bottom;"> <div>[[File:Commons-logo-en.svg|alt=Commons|link=commons:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Shared free media repository]]</div> <div>[[File:Wikibooks-logo-en-noslogan.svg|alt=Wikibooks|link=wikibooks:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free textbooks and manuals]]</div> <div>[[File:Wikidata-logo-en.svg|alt=Wikidata|link=wikidata:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free knowledge base]]</div> <div>[[File:Wikinews logo Large.png|alt=Wikinews|link=wikinews:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free content news source]]</div> <div>[[File:Wikipedia-logo-v2-wordmark.svg|alt=Wikipedia|link=wikipedia:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free encyclopedia]]</div> <div>[[File:Wikiquote-logo-en clean.svg|alt=Wikiquote|link=wikiquote:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Collection of free quotations]]</div> <div>[[File:WikiSpecies.svg|alt=Wikispecies|link=wikispecies:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free directory of species]]</div> <div>[[File:Wikiversity logo 2017 en.svg|alt=Wikiversity|link=wikiversity:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free learning tools]]</div> <div>[[File:Wikivoyage-Logo-v3-en.svg|alt=Wikivoyage|link=wikivoyage:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free travel guide]]</div> <div>[[File:WiktionaryEn.svg|alt=Wiktionary|link=wiktionary:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Free dictionary and thesaurus]]</div> <div>[[File:Wikimedia-logo-meta.svg|alt=Meta-Wiki|link=meta:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Project coordination]]</div> <div>[[File:Wikimedia logo text RGB.svg|alt=Wikimedia|link=foundation:|class=enws-mainpage-sister-logo|56px|Wikimedia Foundation]]</div> </div> <div class="enws-mainpage-sisters-text">Imagine a world in which every single human being can freely share in the sum of all knowledge. That's our commitment. And we need your help: contribute to our projects, or <span class="plainlinks">[https://donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector make a donation]</span>. Donations are primarily used for site maintenance and software improvements. </div><noinclude> {{documentation}}</noinclude> cev93b2acp8468d0cfbegonqbvbdwpi Plantilya:Poem-on 10 1952 8900 2024-11-01T14:50:37Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly>{| align=center {{#ifeq: {{{4|+}}} | {{{4|-}}} ||style='background-color:ghostwhite'}} |- | {| class=poetry style='background-color:transparent;margin:3ex 10ex 5ex;font-family:Cambria,Constantia,serif;font-size:120%;{{#if:{{{3|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{{3|0}}}+1}}||width:{{#expr:32+{{{3|1}}}*4}}ex}};}}' |- | {{#if:{{{1|}}} |<h4 style="text-align:left;border-bottom:1px solid #aaa">{{{1}}}</h4> |<h4 style="text-align:left;border-bottom:1px solid..." 8900 wikitext text/x-wiki <includeonly>{| align=center {{#ifeq: {{{4|+}}} | {{{4|-}}} ||style='background-color:ghostwhite'}} |- | {| class=poetry style='background-color:transparent;margin:3ex 10ex 5ex;font-family:Cambria,Constantia,serif;font-size:120%;{{#if:{{{3|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{{3|0}}}+1}}||width:{{#expr:32+{{{3|1}}}*4}}ex}};}}' |- | {{#if:{{{1|}}} |<h4 style="text-align:left;border-bottom:1px solid #aaa">{{{1}}}</h4> |<h4 style="text-align:left;border-bottom:1px solid #aaa">* * *</h4> }}{{#if:{{NAMESPACE}}||__NOTOC____NOEDITSECTION__}} {{#if:{{{2|}}}|<br /><p>''{{{2}}}''</p>}} <br /></includeonly><noinclude> [[Category:Formatting templates]] [[Category:Mokshan wikisource tools]] </noinclude> gcva22710nf7xrwvr2sixre9ocq9h9s Plantilya:Poem-off 10 1953 8901 2024-11-01T14:50:57Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><br />{{#if:{{{1|}}}|<div style='text-align:right'>''{{{1|}}}''</div>|}} ---- |} |}</includeonly><noinclude> [[Category:Formatting templates]] [[Category:Mokshan wikisource tools]] </noinclude>" 8901 wikitext text/x-wiki <includeonly><br />{{#if:{{{1|}}}|<div style='text-align:right'>''{{{1|}}}''</div>|}} ---- |} |}</includeonly><noinclude> [[Category:Formatting templates]] [[Category:Mokshan wikisource tools]] </noinclude> 0qccwgdnzm4u8d5a15omq6yxapne3av Plantilya:Introduksyon 10 1954 8903 8902 2024-11-03T07:24:33Z Filipinayzd 18 8903 wikitext text/x-wiki {|cellpadding="0" cellspacing="0" style="padding: 0.3em; float:right; margin-left: 1em; border: 1px solid #999; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; background:#fcfcfc; text-align:center" |[[Image:Warung Kopi.jpg|180px|Warkop dari commons.]] |- |style="padding: 0.5em;"| '''[[Wikisource:Pangyayari_sa_ngunyan|Pangyayari sa ngunyan]]''' ---- '''[http://bcl.wikisource.org/w/index.php?title=Wikisource:Pangyayari_sa_ngunyan&action=edit&section=new Bagong mensahe]''' |- |style="padding: 0.3em; background-color: #e4e4c9; border: 1px solid #c0c0c0"| '''Komunidad''' |- |style="padding: 0.3em; line-height: 1.5em"| [https://www.facebook.com/bikolwikisource Facebook] |- |style="padding: 0.3em; background-color: #e4e4c9; border: 1px solid #c0c0c0"| '''[[Wikisource:Introduksyon/Baul|Baul]]''' |- |<small>''Mayong laog''</small> |} ---- ---- <b>Dagos sa Bikol Wikisource! Ining tagboan minaserbeng Embahada kun baga. Pwedeng magwalat ka nin memnsahe sa English, o sa ibang lengwahe. Gigibohon mi an makakaya na matabang ka. Ilaag sa puro kan saimong mensahe an <nowiki>~~~~</nowiki>, apat na tildes, tanganing magluwas an saimong username o ngaran nin paragamit asin petsa kan saimong komento. Mabalos asin maugmang pag-ambag.</b> ---- <b>Welcome to the Bikol Wikisource! This hub also serves as Embassy of a sort. You might leave a message in English, or in other language. We will try our best to help you. Leave your message with <nowiki>~~~~</nowiki>, four tildes, so that your username and comment date will be recorded. Thanks and happy editing. </b> ---- ---- <noinclude>[[Category:Templates|{{PAGENAME}}]]</noinclude><includeonly> __NEWSECTIONLINK__ [[Category:Wikisource|{{PAGENAME}}]] </includeonly> r4yknrncex88o09ug2z9ugrxi6p8nc5 Wikisource:Pangyayari sa ngunyan 4 1955 8915 8914 2024-11-03T09:34:47Z ColossalMemer 27 /* Importing contents */ Reply 8915 wikitext text/x-wiki {{introduksyon}} == Importing contents == @[[Paragamit:ColossalMemer|ColossalMemer]] thank you for importing the contents from the old Wikisource. Anything that we can do to help build the site? Regards, -[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[Olay kan paragamit:Filipinayzd|kaulayon]]) 15:26, 3 Nobyembre 2024 (PST) :Hi @[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]]! First of all, thank ''you'' for your contributions to digitizing Philippine literature on Wikisource. The credit for the importing actually belongs to @[[Paragamit:MF-Warburg|MF-Warburg]], who seems to have scripted it. I do have some suggestions to improve the functionality for the new site. The first is getting transclusion (explanations on [[mw:Transclusion|MediaWiki]] and [[s:en:Help:Tranclusion|English Wikisource]]) to work so that individual book pages can be viewed as a single chapter or work. Another is setting up the Index pages navigation system so that users can click on the pages. Currently the [[s:bcl:Index:Bareta-dapit-can-volcan-mayong-sa-albay-can-junio-de-1897.pdf|Mayon Bareta]], though editable, shows only shows an empty page. I think these might be solved by importing some modules, but I can only defer to higher-level users as to how it can be done. A final one is importing templates such as [[s:mul:Template:Dropinitial|Dropinitial]] and [[s:mul:MediaWiki:Proofreadpage_pagenum_template|Proofreadpage pagenum template]] which were used in some Index pages on the old site. Thank you and good day to you. [[Paragamit:ColossalMemer|ColossalMemer]] ([[Olay kan paragamit:ColossalMemer|kaulayon]]) 17:06, 3 Nobyembre 2024 (PST) ::Great! I have applied for admin [[Olay sa Wikisource:Portal kan komunidad|here]] so we can import some modules needed. I am still learning how things work though but the local community will figure it out soon with the directions mentioned above. --[[Paragamit:Filipinayzd|Filipinayzd]] ([[Olay kan paragamit:Filipinayzd|kaulayon]]) 17:18, 3 Nobyembre 2024 (PST) :::Good luck; hope it works out! [[Paragamit:ColossalMemer|ColossalMemer]] ([[Olay kan paragamit:ColossalMemer|kaulayon]]) 17:34, 3 Nobyembre 2024 (PST) [[Category:Wikisource]] au2nl76ee55wvpfaz7i69lq86xztzkc Wikisource:Introduksyon/Baul 4 1956 8910 2024-11-03T07:32:57Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "''Ini an sarayan kan mga lumang urulay kan Komunidad. Sa ngunyan, mayo pa ining laog.'' [[Category:Wikisource]]" 8910 wikitext text/x-wiki ''Ini an sarayan kan mga lumang urulay kan Komunidad. Sa ngunyan, mayo pa ining laog.'' [[Category:Wikisource]] erccrgx6e83foizo6bmdyt23tbv8i6j Pahina:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal 250 1957 8912 8911 2024-11-03T08:44:51Z Filipinayzd 18 8912 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Filipinayzd" /></noinclude>{{header | title = Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal | author = Jose Rizal | translator = | section = | previous = | next = | year = 1962 | notes = }} <pages index="Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf" include=2/> {{page break|label=}} <pages index="Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal.pdf" from=4 to=7 fromsection="Intro" tosection="Intro"/> [[Category:Mga Rawitdawit Ni Jose Rizal]] [[Category:Bcl Bikol Sentral (Central Bikol)]]<noinclude><references/></noinclude> a13xzmywwc38xi4ehpw9speggiguyhh MediaWiki:Proofreadpage index template 8 1958 8917 2024-11-05T12:00:23Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly> {| width="100%" |- valign="top" | {| |- |<div style="float:left;"> {{#if:{{{Image|}}}|{{#iferror: {{#expr: 1 + {{{Image}}} }} | {{{Image}}} | [[Image:{{PAGENAMEE}}|page={{{Image}}}|frameless]]}}}} </div> {| |- | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Title|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Title}}} |- {{#if:{{{Author|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Author|uselang={{int:lang}}}}''' | {{ #ifexist: Author:{{{Author|..." 8917 wikitext text/x-wiki <includeonly> {| width="100%" |- valign="top" | {| |- |<div style="float:left;"> {{#if:{{{Image|}}}|{{#iferror: {{#expr: 1 + {{{Image}}} }} | {{{Image}}} | [[Image:{{PAGENAMEE}}|page={{{Image}}}|frameless]]}}}} </div> {| |- | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Title|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Title}}} |- {{#if:{{{Author|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Author|uselang={{int:lang}}}}''' | {{ #ifexist: Author:{{{Author|}}} | [[Author:{{{Author}}}|{{{Author}}}]] | {{{Author}}} }} |- {{#if:{{{Translator|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Translator|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Translator}}} |- {{#if:{{{Editor|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Editor|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Editor}}} |- {{#if:{{{Year|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Year|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Year}}} |- {{#if:{{{Publisher|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Publisher|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Publisher}}} |- {{#if:{{{Address|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Address|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Address}}} |-valign="top" | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Source|uselang={{int:lang}}}}''' | {{#switch:{{{Source|}}}|djvu=[[:File:{{PAGENAMEE}}|djvu]]|pdf=[[:File:{{PAGENAMEE}}|pdf]]|jpg=[[:File:{{PAGENAMEE}}|jpg]]|{{{Source}}} }} |- {{#if:{{{Progress|}}}||style="display:none;"}} | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Progress|uselang={{int:lang}}}}''' |{{#switch:{{{Progress|}}} |T=[[Category:Index Validated]][[:Category:Index Validated|Done]] |V=[[Category:Index Proofread]][[:Category:Index Proofread|To be validated]] |C=[[Category:Index Not-Proofread]][[:Category:Index Not-Proofread|To be proofread]] |MS=[[category:Index - Ready for Match and Split]][[:category:Index - Ready for Match and Split|Ready for Match & Split]] |OCR=[[category:Index - Text Layer Requested]][[:category:Index - Text Layer Requested|Needs an OCR text layer]] |X=[[category:Index - Excerpt or Mixture]][[:category:Index - Excerpt or Mixture|Excerpt or Mixture]] |L=[[category:Index - File to fix]]<font style="color: #FF0000; ">[[:category:Index - File to fix|Source file must be fixed before proofreading]]</font>|default [[Category:Index - Unknown progress]]}} |- style="vertical-align:top;{{#if:{{{Volumes|}}}||display:none;}}" | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Volumes|uselang={{int:lang}}}}''' | {{{Volumes}}} |} |-valign="top" | '''{{TCT|Proofreadpage index template|Pages|uselang={{int:lang}}}}''' <div style="text-align:justify;"> {{{Pages}}} </div> |} | {{#if:{{{Remarks|}}}|width="30%"}} | <div id="remarks"> {{{Remarks|}}} </div> |} {{DEFAULTSORT:{{{Key|{{PAGENAME}}}}}}} [[category:Index]]</includeonly><noinclude> [[ar:قالب:فهرس]] [[as:মিডিয়াৱিকি:Proofreadpage index template]] [[be:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[bn:মিডিয়াউইকি:Proofreadpage index template]] [[br:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[cs:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[cy:MediaWici:Proofreadpage index template]] [[da:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[de:Vorlage:Index]] [[el:Πρότυπο:Βιβλίο]] [[en:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[eo:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[es:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[et:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[eu:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[fa:مدیاویکی:Proofreadpage index template]] [[fi:Järjestelmäviesti:Proofreadpage index template]] [[fr:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[gl:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[gu:મીડિયાવિકિ:Proofreadpage index template]] [[he:מדיה ויקי:Proofreadpage index template]] [[hi:मीडियाविकि:Proofreadpage index template]] [[hr:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[hu:Sablon:Index]] [[hy:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[id:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[is:Melding:Proofreadpage index template]] [[it:Template:Proofreadpage index template]] [[ja:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[kn:ಮೀಡಿಯವಿಕಿ:Proofreadpage index template]] [[ko:미디어위키:Proofreadpage index template]] [[la:Formula:Proofread index]] [[lt:Šablonas:Index]] [[mk:МедијаВики:Proofreadpage index template]] [[ml:മീഡിയവിക്കി:Proofreadpage index template]] [[mr:मिडियाविकी:Proofreadpage index template]] [[nap:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[nl:Template:Index]] [[no:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[or:ମିଡ଼ିଆଉଇକି:Proofreadpage index template]] [[pa:ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ:Proofreadpage index template]] [[pl:Szablon:Index]] [[pms:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[pt:Predefinição:Proofread Index]] [[ro:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[ru:Шаблон:Index]] [[sa:फलकम्:Proofreadpage index template]] [[sk:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[sl:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[sr:Медијавики:Proofreadpage index template]] [[sv:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[ta:மீடியாவிக்கி:Proofreadpage index template]] [[uk:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[vec:Modèl:Proofreadpage index template]] [[vi:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[zh:MediaWiki:Proofreadpage index template]] [[Category:Key templates for export]] </noinclude> befh38lsr0rih4y1gt19tofy0yi3xqc Plantilya:TCT 10 1959 8918 2024-11-05T12:00:58Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "{{ {{Translatable template name|{{{1|{{{page}}}}}}/Content | uselang = {{{uselang|}}} }} |1={{{2|{{{key}}}}}} |v1={{{v1|}}} |v2={{{v2|}}} |v3={{{v3|}}} }}<noinclude>{{Documentation}}</noinclude>" 8918 wikitext text/x-wiki {{ {{Translatable template name|{{{1|{{{page}}}}}}/Content | uselang = {{{uselang|}}} }} |1={{{2|{{{key}}}}}} |v1={{{v1|}}} |v2={{{v2|}}} |v3={{{v3|}}} }}<noinclude>{{Documentation}}</noinclude> ktf7m8h20ozt7tn4i3ekbo3a2es863k Plantilya:Translatable template name 10 1960 8919 2024-11-05T12:01:59Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly>{{#invoke:Template translation{{{sandbox|}}}|getTranslatedTemplate|uselang={{{uselang|}}}|tntns={{{namespace|{{{tntns|}}}}}}|template={{#if:{{{noshift|}}}|{{{template}}}|{{{1}}}}}|noshift={{{noshift|}}}<!-- there are no other parameters here -->}}</includeonly><noinclude>{{documentation}}</noinclude>" 8919 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:Template translation{{{sandbox|}}}|getTranslatedTemplate|uselang={{{uselang|}}}|tntns={{{namespace|{{{tntns|}}}}}}|template={{#if:{{{noshift|}}}|{{{template}}}|{{{1}}}}}|noshift={{{noshift|}}}<!-- there are no other parameters here -->}}</includeonly><noinclude>{{documentation}}</noinclude> 8p5a80y433n276tku1mnryzehacbs8u Olay kan paragamit:SHB2000 3 1961 8920 2024-11-06T09:53:33Z SHB2000 88 Pinagmukna an pahina kaining "<div style="border: 1rem #dd0000 ridge; padding: 0.5em;">Hello! Please message me on [[m:User talk:SHB2000|meta.wikimedia.org]]. I may not notice messages on this page.</div>" 8920 wikitext text/x-wiki <div style="border: 1rem #dd0000 ridge; padding: 0.5em;">Hello! Please message me on [[m:User talk:SHB2000|meta.wikimedia.org]]. I may not notice messages on this page.</div> bqe1mfal703untg34kx1aq7ncgg0n7d Plantilya:Rh 10 1962 8923 2024-11-11T15:01:08Z Filipinayzd 18 Piglilikay sa [[Plantilya:RunningHeader]] 8923 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Template:RunningHeader]] gqxlavli624dms6o9in11l5xfj8onwd Kategorya:Pigbalido 14 1963 8924 2024-11-14T11:35:26Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "[[Category:Wikisource]]" 8924 wikitext text/x-wiki [[Category:Wikisource]] ceiy74t7vjuyqnfaef7bnzl3buyb6al Plantilya:Cursive 10 1964 8925 2024-11-15T02:06:16Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><!-- --><templatestyles src="Cursive/styles.css" /><!-- --><span class="wst-cursive">{{{1}}}</span></includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude>" 8925 wikitext text/x-wiki <includeonly><!-- --><templatestyles src="Cursive/styles.css" /><!-- --><span class="wst-cursive">{{{1}}}</span></includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> iij1jlnrx9supu4mq2j6gal2t0etcp1 Plantilya:Cursive/styles.css 10 1965 8926 2024-11-15T02:16:46Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining ".wst-cursive { font-family: "Petit Formal Script", "Pinyon Script Font", Feltpen, Dynalight, "Segoe Script", cursive; }" 8926 sanitized-css text/css .wst-cursive { font-family: "Petit Formal Script", "Pinyon Script Font", Feltpen, Dynalight, "Segoe Script", cursive; } 1rjzeek4mzads32j1h3evlpxj4c0vma Plantilya:Ppoem 10 1966 8927 2024-11-17T02:21:13Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "<includeonly><templatestyles src="Ppoem/styles.css" /><!-- -->{{#invoke:Ppoem|ppoem}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude>" 8927 wikitext text/x-wiki <includeonly><templatestyles src="Ppoem/styles.css" /><!-- -->{{#invoke:Ppoem|ppoem}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> 024ugmv0hsr0q3f3a271l1upgocrhk0 Plantilya:Ppoem/styles.css 10 1967 8928 2024-11-17T02:22:17Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining ".ws-poem { display:table; /* Centre in page. */ margin:0 auto; /* If someone sets an explicit width, don't let it overflow the page. */ max-width:100%; } .ws-poem-fl, .ws-poem-fn { margin-left:0; vertical-align:top; } .ws-poem-fr{ margin-left:auto; margin-right:0; vertical-align:top; } .ws-poem-stanza { /* Avoid breaking stanzas over pages if we can */ page-break-inside:avoid; break-inside:avoid; } .ws-poem-stanza.ws-poem-left { display:table;..." 8928 sanitized-css text/css .ws-poem { display:table; /* Centre in page. */ margin:0 auto; /* If someone sets an explicit width, don't let it overflow the page. */ max-width:100%; } .ws-poem-fl, .ws-poem-fn { margin-left:0; vertical-align:top; } .ws-poem-fr{ margin-left:auto; margin-right:0; vertical-align:top; } .ws-poem-stanza { /* Avoid breaking stanzas over pages if we can */ page-break-inside:avoid; break-inside:avoid; } .ws-poem-stanza.ws-poem-left { display:table; margin-right:auto; } .ws-poem-stanza.ws-poem-right { display:table; margin-left:auto; } .ws-poem-stanza.ws-poem-center { display:table; margin:0 auto; } .ws-poem-line { display:block; position:relative; } .ws-poem-hi .ws-poem-line { text-indent:-4em; margin-left:4em; } /* Take line breaks out of the flow—they copy-paste but don't do anything. */ .ws-poem-break { position:absolute; } .ws-poem-line.ws-poem-right { text-align:right; } .ws-poem-hi .ws-poem-line.ws-poem-right { text-indent:0; } .ws-poem-line.ws-poem-center { text-align:center; } .ws-poem-hi .ws-poem-line.ws-poem-center { text-indent:0; margin-left:0; } .ws-poem-linenum { float:right; text-indent:0; user-select:none; } /* the default padding for the right gutter (to fit the line numbers) */ .ws-poem-right-gutter .ws-poem-line { padding-right:2em; } .ws-poem-versenum { float:left; text-indent:0; user-select:none; } /* the default padding for the left gutter (to fit the verse numbers) */ .ws-poem-left-gutter .ws-poem-line { padding-left:2em; } /* inter-stanza spaces */ .ws-poem-stanza:not(:last-child) { margin-bottom:1em; } /* indent padding spans */ .ws-poem-indent { display:inline-block; text-indent:0; /* width set inline on each one */ /* allow the user to set a bigger font-size to adjust the size of a single ":" but don't let the indent inflate the overall line height */ line-height:0; overflow:hidden; } /* ============================================================================ * Adjustment of other templates within ppoems. * This is naughty, but at least it keeps the hacks in one place. */ .ws-poem .wst-fqm { position:absolute; } .ws-poem-hi .dropinitial { margin-left:-4em; } /* Force drop initials to "shunt" hanging-indent content rightwards. */ /* This has to be done on the MIDDLE span, because the font size of the inner dropinitial-initial span is independent to the indentation of the outer environment. */ .ws-poem-hi .dropinitial-mid { margin-right:4em; } .ws-poem .pagenum { /* Float out of the space between the span blocks, or it makes a gap without the pagenumbers gadget. */ float:left; } /* ============================================================================ * Pre-defined formatting classes * For use with the {class} syntax (line or stanza) */ .ws-poem-blackletter, .ws-poem-fractur { font-family:UnifrakturMaguntia, UnifrakturCook, Unifraktur, serif; font-size:113%; font-feature-settings:'cv01', 'cv02', 'cv03', 'cv04', 'cv05', 'cv06', 'cv07', 'cv08', 'cv09', 'cv10'; } .ws-poem-bl-ls { font-family:UnifrakturMaguntia, UnifrakturCook, Unifraktur, serif; font-size:113%; font-feature-settings:'cv11', 'cv01','cv02', 'cv03', 'cv04', 'cv05', 'cv06', 'cv07', 'cv08', 'cv09', 'cv10'; } .ws-poem-cursive, .ws-poem-handwriting { font-family:Petit Formal Script, cursive; } .ws-poem-italic, .ws-poem.italic { font-style:italic; } .ws-poem-bold, .ws-poem.bold { font-weight:bold; } .ws-poem-smallcaps, .ws-poem-sc, .ws-poem.smallcaps, .ws-poem.sc { font-variant:small-caps; } /* The text size classes, from xxs to xxxxl. */ .ws-poem-xxsmaller, .ws-poem-xxs { font-size:58%; } .ws-poem-x-smaller, .ws-poem-xs { font-size:69%; } .ws-poem-smaller, .ws-poem-sm { font-size:83%; } .ws-poem-fine { font-size:92%; } .ws-poem-larger, .ws-poem-lg { font-size:120%; } .ws-poem-x-larger, .ws-poem-xl { font-size:144%; } .ws-poem-xx-larger, .ws-poem-xxl { font-size:182%; } .ws-poem-xxx-larger, .ws-poem-xxxl { font-size:207%; } .ws-poem-xxxx-larger, .ws-poem-xxxxl { font-size:249%; } .ws-poem-center, .ws-poem-c { text-align:center; } /* Classes facilitating using ppoem for play scripts by abusing versenums for speech prefixes. The sizes are meant to cover the most common widths for prefixes, _not_ all possible sizes. If none of these fit you should look for other solutions instead. This is _not_ a "table style"-like unbounded set of size classes. Use the custom class + Index Styles facility instead. */ .ws-poem-speech-prefix-xsmaller .ws-poem-line, .ws-poem-speech-prefix-xs .ws-poem-line { margin-left:10em; } .ws-poem-speech-prefix-smaller .ws-poem-line { margin-left:3em; } .ws-poem-speech-prefix .ws-poem-line { margin-left:5em; } .ws-poem-speech-prefix-larger .ws-poem-line { margin-left:7em; } .ws-poem-speech-prefix-xlarger .ws-poem-line, .ws-poem-speech-prefix-xl .ws-poem-line { margin-left:10em; } 1zhcgkx940yr766dwa97avgjqnoccbu Module:Ppoem 828 1968 8929 2024-11-17T02:22:40Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "-- This is an module to implement "ppoem" (a.k.a. proper poem) -- The aim here is to provide a poem syntax that's simple, but semantically -- correct and able to handle things like export and line wrapping. require('strict') local p = {} --p stands for package local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs -- return true if an item is in a given list local function check_in_list(x, list) for k, v in pairs(list) do if x == v then return true end..." 8929 Scribunto text/plain -- This is an module to implement "ppoem" (a.k.a. proper poem) -- The aim here is to provide a poem syntax that's simple, but semantically -- correct and able to handle things like export and line wrapping. require('strict') local p = {} --p stands for package local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs -- return true if an item is in a given list local function check_in_list(x, list) for k, v in pairs(list) do if x == v then return true end end return false end -- Error if the args[name] is not in the given list of values local function check_arg_in_list(args, name, list, allowNil) if args[name] == nil then if allowNil then return else error("Argument '" .. name .. "' may not be empty") end end local inlist = check_in_list(args[name], list) if not inlist then error("Unknown argument value: '" .. name .. "=" .. args[name] .. "'. Expected one of: " .. table.concat(list, ", ")) end end --[=[ Decompose a single line into a data structure containing all relevant information ]=] function p.parse_line(line) -- do indents first local nbsps = 0 local ems = 0 line = line:gsub("^ +", function(spaces) nbsps = spaces:len() return "" end, 1) if nbsps == 0 then -- replace leading colons with &emsp; line = line:gsub("^(:+)%s*", function(colons) ems = colons:len() return "" end, 1) end -- for all lines, classes come next local classes = {} line = line:gsub("^{(.-)}%s*", function(classes_match) for class_name in string.gmatch(classes_match, "%S+") do table.insert(classes, "ws-poem-" .. class_name) end return "" end, 1) local alignment line = line:gsub("^>>(%s*)(.?)", function(whitespace, next_char) if whitespace == '' and next_char == '>' then -- this is a >>>, which is handled later, -- so return nil so nothing is replaced return nil end -- Otherwise, set alignment and replace the angle brackets with the -- char following them (in effect, delete the angle brackets). alignment = "r" return next_char end, 1) line = line:gsub("^<>%s*", function() alignment = "c" return "" end, 1) -- nothing left - this is a stanza break line if line == "" then local stanza = { type = 'stanza', align = alignment } if #classes > 0 then stanza['classes'] = classes end return stanza end -- at this point this must be a content line local line_num; line = line:gsub("%s*>>>%s*(.+)$", function(line_num_str) line_num = line_num_str; return "" end, 1) local verse_num; line = line:gsub("^(.-)%s*<<<%s*", function(verse_num_str) verse_num = verse_num_str; return "" end, 1) local line_data = { type = 'line', align = alignment, content = line, line_num = line_num, verse_num = verse_num, } if #classes > 0 then line_data['classes'] = classes end if nbsps > 0 then line_data['indent'] = { nbsp = nbsps } elseif ems > 0 then line_data['indent'] = { em = ems } end return line_data end local function construct_stanza(stanza) local classes = { 'ws-poem-stanza' } if stanza['classes'] then for k, v in pairs(stanza['classes']) do table.insert(classes, v) end end if stanza['align'] == 'r' then table.insert(classes, 'ws-poem-right') elseif stanza['align'] == 'c' then table.insert(classes, 'ws-poem-center') end local s = "<div class=\"" .. table.concat(classes, " ") .. "\">" return s end -- construct a fixed width span for use in indenting local function construct_fixed_width(ems) local emsp = "&emsp;" local s = mw.html.create("span") :addClass("ws-poem-indent") :css({ width = ems .. "em", }) :wikitext(emsp:rep(ems)) return tostring(s) end --[=[ Construct a "proper poem" ]=] function p._ppoem(args) check_arg_in_list(args, 'start', {"open", "stanza", "follow", "same-line"}, true) check_arg_in_list(args, 'end', {"close", "stanza", "follow", "same-line"}, true) local open = args['start'] == "open" or not args['start'] local close = args['end'] == "close" or not args['end'] local isPageNs = mw.title.getCurrentTitle():inNamespace(104) -- in Page namespace, we always open a fresh environment and close it at the end if isPageNs then open = true close = true end -- Try not to blow up if called without an argument -- split()/trim() handle empty strings fine, but throw when fed nil local input = "" if args[1] ~= nil then input = args[1] end local lines = mw.text.split(mw.text.trim(input), "\r?\n", false) local s = "" local pending_stanza -- start a new stanza -- this can be overridden later by an explict stanza line like '{stanza class}' if open or args['start'] == "stanza" then pending_stanza = "<div class=\"ws-poem-stanza\">" end local have_line_num = false local have_verse_num = false local num_stanzas = 0 local num_lines = 0 -- we inherited an open stanza local continued_stanza = not (args['start'] == "stanza" or open) -- hide the BR in a span so we can manipulate it with CSS cross-browser local linebreak = '<span class="ws-poem-break"><br/></span>' for k,v in pairs(lines) do local line_data = p.parse_line(v) if line_data['type'] == 'stanza' then -- mw.logObject(line_data) pending_stanza = tostring(construct_stanza(line_data)) else -- it's a line -- we have to put something on the line to make sure it has height if mw.text.trim( line_data.content ) == '' then line_data.content = '&nbsp;' end -- first start any pending stanza if pending_stanza then -- mw.log("pending: " .. pending_stanza, num_stanzas, num_lines) if num_stanzas == 0 and num_lines == 0 and continued_stanza and not isPageNs then -- mw.log("Skip stanza") -- the stanza config in this case is just to set up the stanza in page NS -- otherwise we continue the one from the last template else -- either we have our own stanzas to close, or we inherited one if num_stanzas > 0 or continued_stanza then -- add an extra BR for copy-paste s = s .. linebreak .. '</div>' end -- and now open the pending stanza s = s .. pending_stanza end pending_stanza = nil num_stanzas = num_stanzas + 1 end if line_data['line_num'] then have_line_num = true local ln = mw.html.create("span") :addClass("ws-poem-linenum") :wikitext(line_data['line_num']) s = s .. tostring(ln) end if line_data['verse_num'] then have_verse_num = true local vn = mw.html.create("span") :addClass("ws-poem-versenum") :wikitext(line_data['verse_num'] .. " ") s = s .. tostring(vn) end -- open the line tag local line_classes = line_data['classes'] or {} table.insert(line_classes, 'ws-poem-line') if line_data['align'] == 'r' then table.insert(line_classes, 'ws-poem-right') elseif line_data['align'] == 'c' then table.insert(line_classes, 'ws-poem-center') end local line = "" if not open and k == 1 and args['start'] == 'same-line' then -- line is already opened on previous page else line = line .. "<span class=\"" .. table.concat(line_classes, " ") .. "\">" end -- add indentation (REVIEW: do this with CSS?) if line_data['indent'] then if line_data['indent']['em'] then line = line .. construct_fixed_width(line_data['indent']['em']) elseif line_data['indent']['nbsp'] then local chr = "&nbsp;" line = line .. chr:rep(line_data['indent']['nbsp']) end end -- ...add the line content line = line .. line_data['content'] if not close and k == #lines and args['end'] == 'same-line' then -- don't close the line, it'll continue on the next page else line = line .. linebreak .. '</span>' end s = s .. line num_lines = num_lines + 1 end end if args['end'] == "stanza" or close then s = s .. linebreak .. '</div>' end if open then local div = "<div class=\"ws-poem" if args['class'] ~= nil then div = div .. " " .. args['class'] end -- hanging indentation is the default if args['no_hi'] == nil then div = div .. " ws-poem-hi" end -- add gutters if we see a line/verse number or the user tells us they want them if have_verse_num or args["gutter"] == "left" or args["gutter"] == "both" then div = div .. " ws-poem-left-gutter" end if have_line_num or args["gutter"] == "right" or args["gutter"] == "both" then div = div .. " ws-poem-right-gutter" end div = div .. "\"" -- add an HTML and XML lang attributes if needed if args['lang'] ~= nil then div = div .. " lang=\"" .. args['lang'] .. "\"" div = div .. " xml:lang=\"" .. args['lang'] .. "\"" end -- set up the CSS style if needed local style = "" if args['align'] ~= nil and args['align'] ~= "" then style = style .. 'text-align:' .. args['align'] .. ';' end if args['style'] ~= nil and args['style'] ~= "" then style = style .. args['style'] end if style ~= "" then div = div .. " style=\"" .. style .. "\"" end div = div .. ">" s = div .. s end if close then s = s .. "</div>" end return s end function p.ppoem(frame) local args = getArgs(frame) return p._ppoem(args) end return p da756bn75ykq5yk867kkdud6gcarfne Olay kan paragamit:A09 3 1969 8934 2024-11-19T10:26:52Z A09 82 Pinagmukna an pahina kaining "<div style="border: 1rem #004d99 ridge; padding: 0.5em;">Hello! Please message me on meta.wikimedia.org. I may not notice messages on this page.</div>" 8934 wikitext text/x-wiki <div style="border: 1rem #004d99 ridge; padding: 0.5em;">Hello! Please message me on meta.wikimedia.org. I may not notice messages on this page.</div> 8hjie5j2xwm9u0al52pxvn31v990huh Plantilya:Small-caps/styles.css 10 1970 8935 2024-11-20T22:12:47Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining "/* Styling for Template:Small-caps */ .smallcaps { font-variant: small-caps; }" 8935 sanitized-css text/css /* Styling for Template:Small-caps */ .smallcaps { font-variant: small-caps; } 4zqzqn6pl7jfw33ts670c1uxkpfgrxd Plantilya:Bar/styles.css 10 1971 8936 2024-11-20T22:15:01Z Filipinayzd 18 Pinagmukna an pahina kaining ".wst-bar { text-decoration: line-through; } .wst-bar-inner { color: transparent; }" 8936 sanitized-css text/css .wst-bar { text-decoration: line-through; } .wst-bar-inner { color: transparent; } 9tz0r73r7uk3x45urxbohqyf05ecs80